You are on page 1of 40

28 marca 2014 Numer 41

ISSN 2084-9117

Specjalny dodatek budowlany. Czytaj na str. 27-37


WWW.POZATORUN.PL

Wywiad Region cierpi na brak wsplnej pamici


Rozmawiamy z Kazimier Szczuk o wyborach do Parlamentu Europejskiego 4

Sport
Wyszam za m, z medalem wracam
O dwumetrowych skokach i wizji Igrzysk Olimpijskich rozmawia38 my z Kamil Liwinko 39

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Tam, gdzie koczy si ycie


Powstaje monografia o gminie ubianka 16

Gmina ubianka
***

Gmina Wielka Nieszawka


Tutaj wiedz, jak stworzy dobry klimat dla biznesu 26

Za nami mistrzostwa Polski kickboxerw 38

*** Gmina Obrowo

Od 40 metra gbokoci zaczyna si narkoza azotowa. Na 60 metrach - tlen zaczyna szkodzi. Wraki spoczywaj jednak gbiej. Wie o tym Mariusz Kokiewicz, petwonurek z Obrowa, ktry odkrywa wci nowe tajemnice mrz i oceanw

2 POZA TORU,
REGION

28 marca 2014

Po listy trzeba wchodzi na drzewo


Jak Polska Grupa Pocztowa wywizuje si z dorczania pism sdowych? Sprawdzamy to w naszym regionie
ukasz Piecyk
Punkty-widmo, ze oznaczenia na mapach czy wrczanie przesyek innym osobom takie wnioski pyn po dwch miesicach od przejcia przez PGP dorczania przesyek sdowych. Na spk spada fala krytyki zarwno ze strony adresatw listw, jak i najwikszego oponenta firmy Poczty Polskiej. Czy moemy w najbliszym czasie liczy na uspokojenie sytuacji? W listopadzie PGP wygraa przetarg o wartoci 500 mln zotych na dorczanie przesyek sdowych i prokuratorskich, oferujc kwot o ok. 80 milionw zotych mniejsz ni dotychczasowy pastwowy monopolista. Jednym z warunkw starania si o kontrakt byo posiadania placwki odbioru przesyek w kadej gminie. Wikszo z nich znajduje si w kioskach Ruchu. Jak wyglda to w praktyce? tak by do mnie nie dotaro? Poinformowalimy o tej sprawie rzecznika PGP. - Zasad jest dorczanie przesyek do rk wasnych adresata bd osoby uprawnionej do jej odbioru tumaczy Wojciech Kdzioka. - Dlatego te jeli po przekazaniu numeru awizo okae si, e nasz dorczyciel ponosi win za t sytuacj, wycigniemy wobec niego konsekwencje dyscyplinarne. O takim zachowaniu dorczycieli informuje take Sd Rejonowy w Toruniu, ktry rocznie przesya ponad 370 tys. przesyek rocznie. - Docieraj do nas sygnay o pozostawianiu awiza u nieuprawionych osb przyznaje Andrzej Kurzych, wiceprezes Sdu Rejonowego. Wiele osb chce take odbiera przesyki w sekretariacie. Zasadniczym problemem jest jednak fakt, e zwrotne powiadczenia odbioru przesyki wracaj do nas zbyt dugo lub wcale. Zdarzay si take przypadki przesuwania terminw rozpraw ze wzgldu na bdne dorczenie i awizowanie przesyek. Do koca stycznia PGP nadao blisko 5 milionw przesyek. Reklamacji w tym okresie byo dokadnie 404. Spka posiada ponad 8 tys. punktw w caej Polsce (75% czynne s w soboty), ktre obsuguje 9 tys. dorczycieli. Rzecznik PGP zapowiada, e do koca tego roku punktw obsugi klienta bdzie 10 tys. Kontrakt wany jest dwa lata, liczc od stycznia tego roku.

Red. ukasz Piecyk czeka na informacje

Masz dla nas temat?

Kontakt pod numerem: 733 842 795


stopka redakcyjna

Redakcja Poza Toru


Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl

Fot. ukasz Piecyk

Wydawca

Goldendorf

Redaktor Naczelny

Wezwania sdowe mona odebra podczas zakupw w sklepie monopolwym.

Radosaw Rzeszotek goldendorf@goldendorf.com

Sekretarz Redakcji

Byo, ale si zmyo


Na terenie Chemy mamy dwa punkty odbioru. Szkoda, e oba w pnocno-wschodniej czci miasta, co dla osb z okolic ulic Frelichowskiego czy Wyszyskiego stwarza spory problem. W gminie Chema mamy podobny problem, gdy list odbierzemy albo w Grzywnie, albo w Koczewicach. W ssiedniej gminie ubianka punkt znajduje si w pobliu siedziby Urzdu Gminy oraz w Pigy. W gminie ysomice mamy natomiast sytuacj niebywa. Kurierzy awizo mog zostawi w Lulkowie, Turznie, Papowie oraz w dwch miejscach w ysomicach (te s praktycznie obok siebie). Logicznie rozplanowano punkty w gminie Zawie Wielka, gdzie przesyk odbierzemy w Rzczkowie, Czarnowie i Grsku (czyli na planie trjkta). Geometria przywiecaa take rozstawieniu miejsc w gminie Lubicz. Tutaj mamy do wyboru odbir w Grbocinie, Lubiczu Dolnym, Mycu Pierwszym oraz Gronowie. W gminach Obrowo i Czerniko-

wo jest ju o wiele gorzej. Jeden punkt mamy w Brzozwce oraz dwa w samym Czernikowie. Podobne uoenie jest w gminie Wielka Nieszawka dwa punkty w Maej Nieszawce. Tak jest w teorii. Gdy przyjrzymy si dokadnie mapie punkt w Pigy jest na rodku drogi. To samo w obu punktach w ysomicach. W ssiednim powiecie bydgoskim spotkalimy take punkty-widmo i miejsca na drzewach. - Jest to rozwizanie bazujce na mapie zewntrznego dostawcy (Google Maps, przyp. red.), std mog si pojawi bdy, ktre na skutek sygnaw od uytkownikw natychmiast sprawdzamy i korygujemy tumaczy Wojciech Kdzioka, rzecznik spki PGP. - Z punktu widzenia oceny realizacji kontraktu na obsug przesyek sdowych, skala niedogodnoci jest marginalna. Jestemy jednak otwarci na to, aby w sposb elastyczny odpowiada na zapotrzebowanie lokalnych spoecznoci.

przesyek sdowych. - Czekaem na wany list z sdu relacjonuje Roman Klonowski. Przesyka do mnie dotara, ale wydaje mi si, e odbyo si to z naruszeniem pewnych standardw. Mianowicie dorczyciel, szukajc mojego domu, zapyta w Gostkowie o moje nazwisko. Trafi jednak do domu mojego brata. Szwagierka usyszaa od pracownika PGP, e ten nie bdzie szuka mojej skrzynki, skoro tutaj trafi. Zostawi list w punkcie awizowania albo u mojego brata. A co, jeli byaby to tylko zbieno nazwisk albo bylibymy skceni i osoba odbierajca list najzwyczajniej w wiecie nie przekazaby mi przesyki? Skd take miabym wiedzie, e czeka na mnie list, skoro awizo i

Agnieszka Korzeniewska (aga@ tylkotorun.pl) Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385) Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz

Dzia reportau

Dzia informacyjny

ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska, Micha Ciechowski, Monika Olender

Dzia foto

Adam Zakrzewski Maciej Pagaa

E-wydanie:

ukasz Piecyk

REKLAMA

Aleksandra Grzegorzewska (GSM 512 202 240), Magorzata Kramarz (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozatorun.pl

Skad

Studio Poza Toru

Druk:

Agora SA. Pia

Byle komu, byle do domu?


To nie s jedyne problemy, z ktrymi si spotkalimy. Nasz czytelnik z Gostkowa wskazuje na niedbalstwo dorczycieli

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.

ISSN 2084-9117
***

3 POZA TORU, 28 marca 2014


REKLAMA

4 POZA TORU, 28 marca 2014

Region cierpi na brak wsplnej pamici


O wyborach do Parlamentu Europejskiego, o kontrowersyjnym konkursie miss Uniwersytetu Mikoaja Kopernika oraz o torusko-bydgoskiej bajce, z Kazimier Szczuk - polsk historyczk, krytyczk literack oraz dziennikark i dziaaczk feministyczn rozmawia Micha Ciechowski
Startuje pani jako nr 1 z listy Twojego Ruchu w wojewdztwie kujawsko-pomorskim. Dlaczego akurat tu, na Kujawach? A dlaczego nie? Tak samo ciekawy i pikny kawaek Polski jak inne. Miaam moliwo wyboru, wybraam ten region. Troch z powodw osobistych, a troch, przyznaj, dlatego, e region uchodzi za skomplikowany. Doszam do wniosku, e moe mi si go uda jako rozgry, e moe zjednam sobie wyborcw. Poznaje pani nasz region od wewntrz Tak, zbieralimy podpisy we wszystkich powiatowych miastach wojewdztwa, oczywicie w obydwu stolicach te. Spotkalimy mnstwo ludzi, odbylimy wiele rozmw. To wane, aby nie ogranicza si do wiedzy ksikowej, do raportw o stanie gospodarki , kultury czy infrastruktury, ale eby posucha, co sami mieszkacy Lipna, Grudzidza, Inowrocawia, Tucholi czy nina maj do powiedzenia. Oglnie nie wypada to rowo. Wrcz przeciwnie. Ludzie s przygnbieni i totalnie zniechceni do polityki. Najchtniej rozmawiay ze mn panie, takie w moim wieku i starsze ode mnie. Nie s to bynajmniej osoby sabe, daj rad, opiekuj si i wnukami i starymi rodzicami, staraj si nie popada w depresj. Czuj si obywatelkami, dobrze orientuj w lokalnych i krajowych problemach. Ale finansowo jest im bardzo ciko. Nie ma pracy, ani realnych perspektyw na prac. Modzi wyjedaj, wszystkie miasta si wyludniaj. To s fakty znane, ale zupenie inaczej si je rozumie, kiedy maj twarz konkretnego czowieka. Znalaza pani konkretny pomys na kobiety z naszego regionu? Czy mog one na pani liczy? mrzonka, ale wcale nie jest takie bahe. Okazuje si, e lepiej zainwestowa w tego rodzaju projekt, ni boryka si z leczeniem spoeczestwa z zapaci. Pozostajc przy bajkowym temacie, moliwe jest, wedug pani, pozytywne zakoczenie bajki torusko-bydgoskiej? Bajka pomidzy Toruniem a Bydgoszcz jest tworzona przez ludzi, nie jest napisana raz na zawsze. Pytanie, czy ludzie bd chcieli sobie to inaczej opowiedzie. Konflikt jest realny, o pienidze i wadz, ale te chyba peni rol zastpcz. Politycy dziki problemowi dwch stolic buduj swoje pozycje. Zarzdzanie negatywnymi emocjami spoecznymi daje przecie korzyci. Polityka konfliktu dziaa, wadze lokalne si trzymaj mocno, mimo, e ludzie s sfrustrowania. To rodzaj bdnego koa. Ale nie wiem, moe sia odpychania zwyciy, nie czuj si upowaniona do wyrokowania. Skdind wiem, e w takich sytuacjach szczliwe zakoczenie zawsze jest moliwe. Dzie Kobiet rozpocz w sejmie Tydzie Kobiet. Czy podczas spotka zostanie poruszony temat pci piknej na Ukrainie? Kongres Kobiet zaplanowa ju wizyt Ukrainek w Polsce, polityczek ukraiskich i dziaaczek spoecznych. Nie wiadomo jednak, czy bd miay czas, eby do nas przyjecha. W tej chwili na Ukrainie wszystko jest budowane na nowo, ludzie rekonstruuj pastwo, system polityczny, administracj. W Warszawie odbya si kolejna Manifa kobiet, nie byo pani na niej W tym roku hasem bya po prostu rwno, na Manifie byo niemal tyle samo kobiet co mczyzn. Ja spdziam dzie 8 marca w Inowrocawiu. Rozmawiaam z dziewczynami z Bydgoszczy, e za rok musi by Manifa u nich, a nigdy jeszcze nie byo. W Toruniu tak, chocia niewielka. Kto wie, moe za rok torunianki i bydgoszczanki zorganizuj co wsplnie, powiedz nie damy si podzieli!? Do gorcym, ostatnimi czasy, tematem jest sprawa wyborw miss Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu. Popiera pani konkurs i miejsce, w ktrym si on odbywa? Studentki nie powinny rozbiera si przed wykadowcami. To nie ma sensu. Jestem naprawd liberalna w swoich przekonaniach, ludzie maj prawo do imprez i swobody. Ale samorzd studencki pastwowej uczelni nie powinien organizowa wyborw miss. Dziewczyny strzelaj sobie w stop, na starcie lokuj swoje ambicje w rzeczach nic nie majcych wsplnego z realn karier czy startem zawodowym. Chyba, e interesuje je praca, do ktrej nie potrzebne studia.

WYWIAD

Kazimiera Szczuka jest jedynk na licie Twojego Ruchu do europarlamentu w naszym wojewdztwie.
Dzi w Europie ju coraz goniej o tym, e gospodarka nie dziaa w prni spoecznej, e do rozwoju potrzebne jest skuteczne zasilenie spoeczestwa. Bez tego wszystkie inwestycje poczynione w regionach s tylko obrazkami do promocyjnych folderw. Aby ludzie nie czuli si zmarginalizowani, odrzuceni, konieczne s inwestycje w kapita spoeczny, nie tylko infrastruktur drogow i wielkie obiekty sportowe. Co to oznacza? Ano budowanie wsplnoty, czy wielu maych wsplnot, tworzcych sie. Nie tylko kobiec, rzecz jasna, w ogle wizi spoeczne. Z tym w regionie jest problem. Wizi obywatelskie, biznesowe, kulturalne, s sabe. Wsplnota oznacza nie tylko bardziej satysfakcjonujce samopoczucie ludzi, ale take uwolnienie spoecznej energii, dziki ktrej na lokalnym, oddolnym poziomie powstaje inwencja do tworzenia miejsc pracy, uczestniczenia w kulturze, edukacji, sporcie i we wzajemnej opiece. Bez tego nawet mae problemy urastaj do wielkich. Zauwaya ju pani jakie? Gwnie te wielkie, ekonomiczne. Ale jest te kwestia.. no, stanu ducha, samopoczucia ludzi. Region cierpi na brak wsplnej pamici. Nie ma tej opowieci, w ktrej mona by powiedzie, e to wanie my, to o nas. Ludzie powinni jako ugruntowa przekonanie jestemy std, to jest nasza bajka. Bajka? No tak. Wojewdztwo kujawsko-pomorskie jest tworem administracyjnym, nie regionem w sensie organicznym, historycznym czy kulturowym. Dzisiaj powstaj w rnych miejscach Europy takie projekty wsplnej pamici, przywracania miejscom tosamoci. Zwaszcza w naszej czci Europy, straumatyzowanej w pokoleniu naszych dziadkw czy rodzicw, istnieje wielka potrzeba opowiadania skd si tu wzilimy, co nas czy a co dzieli. Na przykad kobiety, niech znowu to bdzie o nas, zbieraj rne opowieci genealogiczne, o swoich matkach, babkach, czasami te historie si wymyla, bo fakty s nieznane. Ale ludzie si tym dziel, powstaj projekty kulturalne, najpierw mae, potem wiksze. W przyszoci, by moe, niektre takie projekty stan si dwigni zaufania spoecznego i wsppracy. Wiem, e brzmi to jak

Twoje OC i AC jest drogie? Nie przepacaj!


Kluczem do taszej polisy jest porwnanie oferty wielu Towarzystw niestety, moe to zaj nawet kilka dni. Chcc zaoszczdzi swj czas kupujemy wic przypadkow polis i przepacamy. Co zrobi, eby paci mniej?
Wystarczy odwiedzi multiagencj CUK Ubezpieczenia. Wtedy okae si, e kupno OC i AC nie zawsze musi by dla Ciebie i Twojego portfela przykrym dowiadczeniem. Porwnuj ceny i oszczdzaj czas Aby mie pewno, e kupujemy najtasz polis, musimy porwna ceny w wielu Towarzystwach. Ich samodzielne zestawienie jest bardzo czasochonne trzeba powici na to nawet kilka dni. CUK Ubezpieczenia oferuje polisy OC i AC 20 najwikszych Towarzystw wszystko, czego potrzebujemy, mamy w jednym miejscu. Bezpatn kalkulacj mona wykona w 2 minuty w pla-

cwce, przez telefon i Internet. Za OC i AC zapacisz nawet o poow mniej! Brak czasu na porwnanie ofert powoduje, e co

roku kupujemy przypadkow polis i sono przepacamy. Rnice w cenach mog wynosi nawet 600 z! W CUK Ubezpieczenia doradca w kilka minut przeprowadzi zupenie bezpatn symulacj i pomoe Ci wybra najtasz

polis. Wybr OC i AC stanie si o wiele prostszy i ju nigdy nie przepacisz za swoje ubezpieczenie! Co wicej, w CUK moesz podzieli swoj polis a na 11 rat, a za pierwsz z nich zapaci dopiero po 3 tygodniach. Sprawd jak tanie moe by Twoje OC i AC! Po bezpatn kalkulacj zadzwo do naszego konsultanta pod numer 22 33 00 300. Czekamy na Ciebie cay tydzie: pn.-pt. 8:00 20:00; sb.-nd. 10:00-18:00. CUK Ubezpieczenia w Toruniu: tel. 56 665 09 09, ul. Grudzidzka 107, ul. okiewiskiego 37/41 oraz ul. Kraszewskiego 27. Adresy pozostaych placwek znajdziesz na www.cuk.pl

REKLAMA

5 POZA TORU, 28 marca 2014


REKLAMA

www.atrium-copernicus.pl

Wi-Fi

CH Atrium Copernicus ul. kiewskiego 15

Kupuj i wygrywaj
1x skuter 1x laptop 3x kino domowe 5x ekspres do kawy 3x robot kuchenny 5x tablet 6x czytnik ebookw 10x aparat fotograficzny 109x karta przedpacona (30 z, 50 z lub 100 z) 100x kubek z nadrukiem 250x ekologiczna torba na zakupy
Zasady loterii: 1. W dniach 31.03-13.04.2014 roku zrb zakupy w CH Atrium Copernicus za min. 50 z (w Real i Media Markt za min. 150 z) 2. Oka paragon hostessie w Punkcie Obsugi Loterii i odbierz kupon loteryjny 3. Zarejestruj si w standzie multimedialnym, zeskanuj kupon i sprawd, czy wygrae jedn z blisko 500 nagrd!

5 0 0 NAGR

blisKo

D!

6 POZA TORU, 28 marca 2014


REPORTA

Tam, gdzie koczy si ycie


Na dnie Batyku, pod kurtyn ciemnych wd osiady statki ze swymi tajemnicami. aden z nich nie zachowa si w stanie z chwili zatonicia. O tym jak wtedy wyglday, wiedz tylko weterani nurkowania. Mariusz Kokiewicz w cigu 30 lat przeczesa wikszo otwartych akwenw od rwnika a po Koo Podbiegunowe. Cho przynaley do dwch najwikszych organizacji nurkowych na caym wiecie, postanowi zaoy wasn, w Obrowie. Nurkowanie jest bezpiecznie. Dopki trzymamy si ustalonych regu i suchamy instruktora. Mariusza Kokiewicza nietrudno obdarzy zaufaniem. Podczas udziau we wprowadzeniu do kursu mam szans poczu namiastk podboju gbin. Moja ma zaledwie 3,5 metra, ale to wystarczy, by uzmysowi sobie, czy chcemy otworzy kolejne wrota podwodnych krain. - Gdyby co byo nie tak i chciaby wypyn na powierzchni, poka kciuk w gr - Mariusz Kokiewicz prezentuje mi w tym momencie seri znakw porozumiewawczych. - W miar schodzenia niej bd wyrwnywa cinienie w butli, ale trzeba wyrwnywa je te w twoim organizmie. Wystarczy zacisn dziurki od nosa i wydmucha nimi powietrze. Wtedy poczujesz odkorkowanie uszu. ziomem morza... Przebywanie przez kilka minut na takiej gbokoci wymagao dekompresji trwajcej godzin. Im gbiej si zanurzymy, tym krtszy czas jest potrzebny, by ciao wysycio si gazami obojtnymi jak azot. W przypadku nurkowania technicznego dochodzi jeszcze hel. W momencie wynurzenia musz one z powrotem wydosta si z tkanek. Gdy zrobi si to zbyt gwatownie, dochodzi do udaru i natychmiastowej mierci. - Mona to porwna do odkrcania butelki z gazowanym napojem - wyjania Mariusz Kokiewicz, ktry od dwch lat prowadzi centrum nurkowe Tec-Dive w Obrowie. - Dopki zakrtk odkrryzyka? - Odcinamy si od problemw, ktre zostawiamy na ldzie - tumaczy instruktor petwonurkowania, ktry szkoli w CMAS i PADI, dwch najwikszych na wiecie organizacjach tej brany. Wchodzimy w tak jakby inny stan umysu. Poza tym obserwujemy zupenie odmienny wiat...

Od 40 metrw gbokoci zaczyna si narkoza azotowa. Wydaje si wtedy, e wszystko mamy pod kontrol. Tak naprawd percepcja i zdolnoci manualne s wysoce zaburzone. Od 60 tlen przestaje suy czowiekowi
wodujc mocne poparzenia i bl. Abstrahujc od tego typu nieprzyjemnoci, nurek z Obrowa wskazuje pikno przyrody nieoywionej, oferowanej przez egipskie i chorwackie kurorty. Sam przeczesa je ju wzdu i wszerz. W Dehab jest jedno z popularniejszych miejsc do nurkowania, ktre jednoczenie cieszy sie z kiem uboej za spraw turystw - wskazuje Mariusz. - Mimo i zwracamy uwag, by okazywa naleny szacunek, czsto przecie zbiorowym mogiom, statki s ograbiane z artefaktw przeszoci.

Gbin tajemnice
Sezon zimowy wcale nie oznacza dla nurkw

Przywieca mu misja
Wielu mogo zobaczy to wszystko, ale zrezygnowao ju na samym starcie. Przyczyn bywa komercyjne podejcie wikszych centrw nurkowych do szkolenia osb pocztkujcych. - Wszyscy oni zniechcili si wysokimi cenami za kursy niskiego poziomu - tumaczy Mariusz Kokiewicz. - Swoje centrum zaoyem w celu zaszczepienia na nowo pasji do nurkowania. Chc przekona ludzi, e mona si go skutecznie nauczy nie nadwyrajc zanadto portfela. Staram si, te uzmysawia kursantom jak moe wyglda przebieg ich nauki, eby nie okazao si potem, e kupili nieodpowiedni sprzt lub podyli niewaciw ciek. Zbyt may nacisk kadzie si, rwnie na bezpieczestwo... To jedna z przyczyn, dlaczego w Blue Hole dochodzi do tak wielu tragedii. Tam gdzie soce ju nie dociera reguy ulegaj drastycznej zmianie. Niewykwalifikowani nurkowie ze sprztem rekreacyjnym porywaj si na gboko rzdu 60 metrw. Tlen, ktry mia zapewni ycie, staje si trucizn i je odbiera. Maciej Tokarz

Inny stan umysu


Cho mj prawy narzd suchu stale wyprzedza w tej czynnoci lewy, efekt musiaem uzyska w obu. W przeciwnym razie bl tego ospaego uniemoliwiby mi zejcie gbiej. Znacznie bardziej skomplikowanych procedur musia dokona Mariusz, po tym jak znalaz si 112 metrw pod po-

camy pomau, gaz ulatnia si stopniowo. Jeli jednak zdejmiemy j nagle, napj gwatownie opuci butelk. Analogicznie, w ludzkim organizmie pcherzyki powietrza powoduj wtedy zator w naczyniach wosowatych. Nurkowanie chaotyczne, bez odpowiedniego sprztu i kwalifikacji moe si skoczy w opakany sposb. Co, zatem skania miakw do podejmowania tego

k o niecznoci wyjazdu do egzotycznych krajw. Pywanie pod skut lodem tafl akwenu gwarantuje wysoki poziom adrenaliny. W wodach ciepych dawkuje j na przykad towarzystwo modych rekinw. Zwykle zaplanowane, cho bywa te przypadkiem. - Zdarzyo mi si raz spotka gromadk takich pmetrowych, na szczcie spokojnych - przekonuje 39-latek. - Warto uwaa na mureny, skorpeny, czy jeowce. Ich kolce wbijaj si w ciao po-

Wyobra sobie atol przy samym brzegu, ogromn dziur o gbokoci 100 metrw, gdzie w cianie od strony morza na gbokoci 54 metrw otwiera si uk, ktrym mona przepyn - opowiada mieszkaniec Obrowa. Cakiem inne wraenia czekaj w wodach Batyku. Grupa nurkowa Mariusza Kokiewicza ma zamiar skatalogowa wszystkie wraki statkw spoczywajcych na jego dnie. - Do najpopularniejszych, ktre odwiedzamy, zaliczaj si Grony, Bryza, Traowiec, czy Prom Heweliusz, jednak z kadym ro-

saw powodu licznych w y padk w miertelnych mwi Mariusz. Nazywa si Blue Hole. z

Pod nosem policji


Wraz nadejciem wiosny gmin Obrowo ponownie nka plaga wama i kradziey. Mieszkacy alarmuj si nawzajem i apeluj o czujno
W cigu ostatnich dwch tygodni ofiar tych przestpstw padli waciciele domw i dziaek z miejscowoci Gogowo, Brzozwka i Szembekowo. W wikszoci przypadkw s to kradziee mienia drobnej wartoci, jednak ich spoecznoci pamitaj powaniejsze wamania z poprzednich lat. W jednej ze wsi dochodzi do nich pod nosem mieszkajcych w niej policjantw. Mawia si, e najciemniej jest pod latarni. Regua ta sprawdza si w Gogowie, gdzie przy ulicy Ranej mieszka kilku policjantw, a mimo to dochodzi do kradziey i wama. Zdarzyo si, e i oni padli ich ofiar. Mieszkacy zachowuj teraz wzmoon czujno. - O tym, e mnie okradziono dowiedziaem si od ssiada, funkcjonariusza wanie - mwi Henryk, zamieszkujcy ulic Ran. - Paru typkw podwdzio mi kilkaset metrw metalowej siatki pod ogrodzenie. Zataszczyli j a pod gwn ulic, ale na szczcie on to zauway i ich pogoni, ale dali nog. To stao si dwa dni po tym, jak z kocioa w Dobrzejewicach znikny rynny. Ja nie jestem jedyny. Tu, jak kilka lat temu budowali si dwaj bracia policjanci to zodzieje im z domu wymontowali okna. Jeszcze innemu betoniark zgarnli i palety cegie. Okazja czyni zodzieja, a powtarzalno kradziey wskazuje, e gminie Obrowo jest ich wiele. Czy mona podejrzewa, e stoj za nimi ci sami zodzieje? - Wamania do domkw rodzinnych zaczy si dwa lata temu i tak powtarzaj si, co roku- informuje ukasz Lewandowski, Komendant Stray Gminnej w Obrowie - Aresztowali tych ludzi, ale prokuratura ich wypucia i kilka miesicy pniej znw doszo do kradziey. Kryminalni zapali znw tych samych zodziei na gorcym uczynku, ale i tak stale mamy do czynienia z tego typu przestpstwami. Z reguy s to kradziee drobne, zom. Ich sprawcy s regularnie zgarniani, a i tak syszymy o kolejnych. Robimy, co moemy, ale kadego zaktka gminy nie jestemy w stanie prewencyjnie patrolowa w tym samym czasie. (MT)

wicej informacji na www.tec-dive.pl

7 POZA TORU, 28 marca 2014


REGION

Biekowska pogodzi Toru i Bydgoszcz?


Czy w wojewdztwie kujawsko-pomorskim powstanie ZIT? Samorzdowcy z powiatu toruskiego podpisali porozumienie. Problem w tym, e odrbne od ustale Bydgoszczy i gmin powiatu bydgoskiego
Tomasz Wicawski
Szesnacie samorzdw podpisao 21 marca w toruskim Dworze Artusa porozumienie w sprawie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Stanowisko wschodniej czci wojewdztwa kujawsko-pomorskiego byo odpowiedzi na analogiczn ugod samorzdowcw z zachodniej czci regionu. Rozwizania sprawy ZIT-u w naszym wojewdztwie nie wida. Prezydent Bydgoszczy posuguje si metod faktw dokonanych. Przygotowa projekt porozumienia, ktry nie jest do negocjacji, a do podpisania. Toru i samorzdy okalajce miasto przedstawiy swoje stanowisko w odrbnym dokumencie. Co zostao w nim zawarte? Przedstawiciele samorzdw wschodniej czci Bydgosko-Toruskiego Obszaru Funkcjonalnego zadeklarowali, e maj prawo i obowizek zrealizowa w latach 2014-2020 Zintegrowane Inwestycje Terytorialne na terenie wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Opowiedzieli si za utworzeniem jednego ZIT-u w naszym wojewdztwie i przestrzeganiem przez wszystkich partnerw ZIT dokumentw rzdowych oraz kierowania si zasadami rwnouprawnienia i demokracji. Jest jasne, kogo, jako wystpujcego projekcie - deklarowa po jednym ze spotka Rafa Bruski, prezydent Bydgoszczy. - Orodek wadzy powinien by jeden. Bydgoszcz jest najwikszym miastem w wojewdztwie. W porozumieniu opowiedziano si rwnie przeciwko wyczaniu niektrych gmin z ZIT, gdy w naturalny sposb s one poczone wizami wsppracy z Toruniem jako miastem rdzeniowym". Dokument sygnoway gmina miejska Aleksandrw Kujawski, gmina ubianka, gmina wiejska Aleksandrw Kujawski, gmina ysomice, miasto Chema, gmina Obrowo, gmina Chema, miasto Toru, gmina miejska Ciechocinek, gmina Unisaw, gmina Czernikowo, gmina Wielka Nieszawka, gmina Kowalewo Pomorskie, gmina Zawie Wielka, gmina Lubicz i powiat toruski. W momencie zamknicia numeru nie mielimy wiedzy na temat wyniku spotkania minister infrastruktury i rozwoju Elbiety Biekowskiej z prezydentami Torunia i Bydgoszczy, marszakiem wojewdztwa i przewodniczc sejmiku. Czy przedstawicielce rzdu uda si przekona do wsppracy oba miasta? Wicej o sprawie na www.pozatorun.pl
t.wieclawski@pozatorun.pl

Czy wicepremier Biekowska nakoni do wsppracy prezydentw Torunia i Bydgoszczy? przeciwko tym reguom, wskazuj samorzdowcy. - Ciesz si, e coraz czciej sysz, e jest wola, aby Chema znalaza si rwnie w ZIT - mwi Jerzy Czerwiski, burmistrz Chemy. - Byem na wielu spotkaniach powiconych tej sprawie i podejcie wadz Bydgoszczy do negocjacji uniemoliwia jakikolwiek kompromis. W dokumencie przyjtym 21 marca potwierdzono apel o porozumienie obejmujce obie czci wojewdztwa. Propozycja podziau rodkw z ZIT, ktr wystosowano, ma uwzgldnia ich podzia w oparciu o programy i cele rozwojowe oraz charakter projektw, a nie o kryterium ludnociowe, o ktre zabiega zachodnia cz wojewdztwa. Zdaniem sygnatariuszy toruskiego porozumienia, kryterium ludnociowe stoi w opozycji do projektw sucych caemu regionowi. Samorzdowcy przeciwstawili si rwnie prbie dominacji jednego podmiotu w ramach ZIT i marginalizacji innych. Podejcie to odnosi si wprost do propozycji wadz Torunia, aby przewodnictwo w ZIT byo rotacyjne. - Nie wyobraam sobie, eby np. gmina ubianka miaa obejmowa przewodnictwo w takim

8 POZA TORU, 28 marca 2014

Prom na razie tylko na papierze


Na chwil obecn budowa infrastruktury promowej na Wile rozpocznie si w 2016 roku
ukasz Piecyk

REGION

Myla, e wolno mu wszystko


Marcin Tokarz
Dotychczas Wojciech Z. miga si od organw cigania. W razie wpadki mia przygotowany argument, chorob psychiczn. Cho wmawia j sobie od lat, nikt jej u niego nie stwierdzi. Poza nim samym. Brak takiej diagnozy oznacza te brak okolicznoci agodzcych dla tego, co zrobi 3 marca. Prokuratura postawia mu zarzut czynnej napaci na funkcjonariusza policji przy uyciu niebezpiecznego narzdzia. Ojciec podejrzanego, bezsilny na wandalizm i pijastwo syna uwaa, e dosta to, na co zasuy. - Niech kto tu przyjedzie, byle jak najszybciej - zgosi Wojciech Z. dyurnemu Komisariatu Policji w Chemy w okolicach godziny 22:00. - Znajomy nie chce opuci mojego domu, mimo wielu prb. Gdy na miejsce przyby patrol tamtejszego komisariatu mczyzna stwierdzi, e jego pomoc nie jest ju potrzebna, poniewa dogada si z koleg. Krtko po wyjciu dwjki policjantw, tym razem dyurny Komendy Miejskiej Policji w Toruniu, odebra telefon od tego samego mczyzny, Wojciecha Z. - Bior siekier i sam id zrobi z tym porzdek - powiedzia do suchawki. Ten komunikat zaniepokoi funkcjonariuszy. W gr wchodzia moliwo popenienia zabjstwa. Interweniujcy wczeniej patrol zjawi si w grskim domu po raz wtry. Gdy jeden z policjantw zapuka do drzwi, po chwili zobaczy w nich Wojciecha Z. trzymajcego w rku siekie-

Mimo e przeprawa midzy Solcem Kujawskim a Czarnowem w powiecie toruskim jest coraz blisza realizacji, to terminy oddalaj si. Co najmniej dwa laty poczekamy jeszcze na ustalenie ekspertyzy w sprawie warunkw naturalnych. Wtedy teoretycznie pjdzie z grki. O przeprawie promowej syszelimy ju w padzierniku 2010 roku. Wtedy na przyczku w Czarnowie marszaek Piotr Cabecki oraz przedstawiciele obu gmin i powiatw podpisali list intencyjny w tej sprawie. Miao take pa stwierdzenie, e ju w 2011 roku pokonamy promem 360-metrowy odcinek na Wile. Nadzieje byy jednak ponne. - W ubiegym roku rozpisalimy dwa przetargi na przygotowanie dokumentacji projektowej, ale niestety oba musiay zosta uniewanione tumaczy Micha Sitarek, rzecznik Zarzdu Drg Wojewdzkich w Bydgoszcz. - Do pierwszego stany tylko dwie firmy, ale najnisza oferta znacznie przekraczaa nasze moliwoci finansowe. Na to zadanie moemy wyda nie wicej ni 300 tysicy zotych. Oferty szeciu firm, ktre stany do powtrzonego postpowania przetargowego nadal przekraczay nasze moliwoci, ale byy ju znacznie nisze ni w pierwszym postpowaniu.

ZDW szykuje si do kolejnego przetargu, ale zaznacza, e szuka oszczdnoci, aby zmieci si w zarezerwowanej kwocie. Mianowicie przedmiotem analizy jest m. in. rezygnacja z budowy nowej drogi i wykorzystania ju istniejcego pasa drogi dojazdowej do poudniowego przyczka. To na pewno obniy koszty, ale wymaga akceptacji wszystkich zainteresowanych.

Licznik kilometrw nie kamie


Obecnie najkrtszy odcinek od Zejwsi Wielkiej do Solca Kujawskiego wiedzie przez bydgoski Fordon i liczy ponad 30 kilometrw. Gdyby powstaa przeprawa trasa skrciaby si do niecaych 10 kilometrw. Do Nowej Wsi Wielkie po drugiej stornie Puszczy Bydgoskiej mamy ju 43 kilometry. Dziki nowej drodze powiatowej przez Chron i przeprawie przez Wis oszczdzamy ponad 10 kilometrw drogi. Dla obu powiatw byoby to take spore odcienie od ruchu tranzytowego, ktry odbywa si na mostach w Bydgoszczy i Torunia (ze wzgldu na otwarcie nowej przeprawy w Grodzie Kopernika ruch tranzytowy zosta take przesunity o kilka kilometrw w stron wschodniej czci Torunia). Urzd Marszakowski planuje nawet stworzenie szlaku turystycznego, ktry poczy Inowrocaw i Pauki z Chemnem oraz Chem. Nie jest tajemnic, e naj-

O przeprawie promowej z Czarnowa do Solca Kujawskiego mwi si od wielu lat.

wikszym ordownikiem stworzenia przeprawy jest magistrat w Solcu Kujawskim. To strategiczna inwestycja z perspektywy rozwijajcych si nad Wis parkw przemysowych. - Prom miaby by rozwizaniem, ktre wykorzystalibymy do czasu budowy mostu mwi Zbigniew Stefaski z Urzdu Miasta i Gminy Solec Kujawski. - Solec Kujawski zabiega o wczenie projektu do dokumentw strategicznych wojewdztwa. Prom jest rwnie jednym z zada ujtych w strategii rozwoju naszej gminy na lata 2014 - 2020.

Na dwa razy
Rwnie Solec Kujawski opracowa koncepcj przepra-

wy. Skada si ona z dwch czci. Pierwsza obejmuje cile kwesti przeprawy przez Wis. Druga marin po stronie Solca Kujawskiego. Dokumentacja, ktra bdzie zawieraa m. in. ukady drogowe, ma by jednak przygotowana na realizacj pierwszego etapu. - Przetarg na dokumentacj projektow bdzie powizany z uzyskaniem decyzji rodowiskowej, gdy dojazdy do promu przecinaj obszary sieci Natura 2000 tumaczy Micha Sitarek. - Minimalny czas jaki moemy da wykonawcy na przygotowanie penej dokumentacji to ptora roku. Przy pomylnym rozstrzygniciu trzeciego przetargu bdziemy ni dysponowa na ko-

niec 2015 roku. - Realnie potrzebujemy ok. dwch lat, aby odby si peny okres wegetacyjny dodaje Janusz Czajkowski, dyrektor departamentu infrastruktury drogowej w Urzdzie Marszakowskim. To wymogi unijne, ktrych nie moemy zlekceway. Oddalajca si w czasie inwestycja rodzi pytania take w gminie Zawie Wielka. - Mieszkacy dopytuj nas na zebraniach wiejskich, kiedy bdzie to gotowe wyjania Jan Surdyka, wjt gminy. Niestety, sami bardzo mao wiemy, a jestemy ywo zainteresowani tym tematem, bo skrcenie odlegoci pomidzy nasza gmin a Solcem Kujawskim otworzy nam tamtejszy rynek pracy, ktra z roku na rok potrzebuje coraz wikszej liczby osb. W Czarnowie prac bdzie teoretycznie niewiele. Obecne na przyczku pyty betonowe, zdaniem wjta, zdaj egzamin w trakcie okresw zalewowych. Do tego miayby si tam pojawi wiaty i zatoczki, aby porzdkowa nowy ruch. Ju przed II W w tym rejonie by tutaj tymczasowy most dla wojska, a promy transportoway pody rolne. Czy uda si take teraz? Dowiemy si najprdzej w 2016 roku.
l.piecyk@pozatorun.pl

Dwa promile we krwi i siekiera w rku zmieniy wszystko. Tamtej nocy wstpi w niego demon. 31-letni mieszkaniec Grska swoj agresj skierowa na funkcjonariuszy policji
poczu si policji. I bardzo dobrze. Mnie ju si brakowao, eby uera si z tymi darmozjadami... Gdy Wojtek lea tak skuty baga crk, eby potwierdzia jego chorob psychiczn. My ju znany t jego gadk, dlatego Wiola tylko prychna. Odkd Klaudia, ona Wojciecha Z., opucia go wraz z czworgiem dzieci, mczyzna popad w jeszcze gbszy alkoholizm. Jego ojciec Grzegorz jest z nim skcony od 5 lat. Nie moe przebole, e syn stacza si na dno, a jego jedyne zajcie to szlajanie si z kumplami, picie i demolka. Wojciech podj si ju pierwszych prb powrotu na dobr ciek. Od kilkunastu dni uczszcza na terapi odwykow w Wojewdzkim Orodku Terapii Uzalenie i Wspuzalenienia w Toruniu przy ul. Bydgoskiej. Od czasu zdarzenia jest czysty. Grzegorz cieszy si z takiego rozwoju sytuacji. - Sam byem kiedy alkoholikiem, ale kiedy pojawiy si obowizki przestaem pi - przyznaje mczyzna. - Wojtkowi to obojtne. Nie mam ju na niego siy. Unikamy si. Gdyby doszo midzy nami do kolejnej ktni, tylko jeden wyszedby z niej ywy... Persolalia zostay zmienione.

Grzegorz Z. nie potrafi zrozumie, dlaczego do gminy Zawie Wielka policja dojeda a z Chemy.

r. By agresywny. Nie reagowa na proby odoenia narzdzia. Funkcjonariusz chwyci go za ubranie i momentalnie powali na ziemi. Ojciec Wojciecha i jego siostra obserwowali interwencje z

okna domu obok. - Policjant wymierzy synowi jeszcze kopniaka w plecy - opisuje Grzegorz Z., ojciec 31-latka. - Zaraz potem na gleb run ten drugi idiota, kumpel Wojtka, on te

Fot. Adarm Zakrzewski

9 POZA TORU, 28 marca 2014


REKLAMA

10 POZA TORU, 28 marca 2014


MIASTO CHEMA

Municypalny powrci
Jakie bd pana pierwsze decyzje po objciu posady komendanta Stray Miejskiej w Chemy? Myl, e na podejmowanie strategicznych decyzji jest jeszcze za wczenie, bo moim pierwszym zadaniem bdzie zapoznanie si z charakterystyk jednostki od wewntrz. Czeka mnie chociaby analiza statystyk i obecnego zakresu dziaalnoci. Wtedy bdziemy mogli stwierdzi, czy s obszary, ktre warto zainicjowa lub wygasi. Na pocztek myl jednak o zacienieniu wsppracy ze stranikami z okolic. Dziki temu bdziemy mogli atwiej zmaga si z problemami, ktre trawi take inne samorzdy. Czy jako mieszkaniec Chemy pokusi si pan o ocen obecnej sytuacji? Mieszkam tutaj od ponad 20 lat i mam swoje pewne spostrzeenia, ale kierowanie Stra Miejsk to ju inna kwestia. Nie zmienia to faktu, e z sam jednostk mam jak najbardziej pozytywne wraenia. Przede mn take kurs dla stranikw, ktry potrwa do dwch miesicy i zakoczy si egzaminem. Bdzie on si odbywa rwnolegle do penionej przeze mnie suby. Czy kierowanie taka jednostk jest dla pana nowym dowiadczeniem? Ukoczyem socjologi na Uniwersytecie Mikoaja Kopernika. Dodatkowo mam kwalifikacje ksigowe bilansisty. Do tej pory moja praca miaa zwizek z logistyk. Moje nowe stanowisko nie jest mi jednak obcy, gdy przed laty byem w subach porzdkowych, ktre stanowiy zrby

Nowotwr daje o sobie zna


Choroba uderzya ponownie w organizm kilkumiesicznego Maksa
Zdrowie Maksymiliana Mattika, dla ktrego caa Polska szukaa dawcy, niestety si pogorszy. Mimo e znalaz si bliniak genetyczny, ktry mgby zapewni szpik, dziecko nie moe w tej chwili by operowane. Kilka tygodni po narodzinach u Maksa stwierdzono ostr biaaczk limfoblastyczn. Choroby nic nie zwiastowao, bo chopiec po urodzeniu bez adnych przeciwwskaza opuci z rodzicami szpital. Maksymilian jest obecnie hospitalizowany w szpitalu im. dr. Jurasza w Bydgoszczy. Tam przyjmowa chemioterapie. Po ich zakoczeniu byby gotowy do przeszczepu szpiku. Do poszukiwa dawcy dla kilkumiesicznego dziecka przyczya si caa Polska. W samej Chemy w trakcie jednego dnia do bazy dopisao si ponad 800 osb. Bliniak genetyczny w kocu si znalaz, ale na t chwil musi poczeka. - Od ponad tygodnia Maks ma nawrt choroby - mwi Kornelia Mattik. - Niestety w tej chwili mamy gorsze rokowania i czekaj nas kolejne bloki chemioterapii, ktre potrwaj nawet do czterech miesicy. Jeli stan syna si nie pogorszy, wtedy bdzie szansa na przeszczep szpiku. (P)

O planach na funkcjonowanie chemyskiej Stray Miejskiej, niechci spoeczestwa do tej suby oraz poezji wspczesnej ukasz Piecyk rozmawia z Krzysztofem Walasiewiczem, ktry z pocztkiem kwietnia obejmie stanowisko komendanta tutejszych municypalnych

Krzysztof Walasiewicz ukoczy socjologi na Uniwersytecie Mikoaja Kopernika. W Chemy zamieszka ponad 20 lat temu

dzisiejszej Stray Miejskiej. Dziki temu mam wiadomo zakresu pracy, ktr teraz podejm. Nie boi si pan zmierzy z niechci spoeczestwa do municypalnych? Co chwil syszymy o referendach dotyczcych likwidacji stray miejskiej lub gminnej w poszczeglnych samorzdach. Wydaje mi si, e dyskusja dotyczca likwidacji tej suby praktycznie pozostaje w ramach dywagowania nad tym tematem. Ewentualne gosy o tym, eby zlikwidowa Stra Miejsk wynikaj z kryzysu ni z brak potrzeby istnienia stranikw w naszych samorzdach. Jeli poegnamy si z municypalnymi, to powstanie wszdzie luka kompetencyjna, ktrej policja nie uzupeni. Rozpoczyna pan prac w jed-

nostce, ktra przejdzie reorganizacj. Czego moemy si spodziewa poza redukcj liczby stranikw? Zdecydowanie zaley nam, aby zmniejszy udzia stranikw w kwestii ruchu drogowego. Dziki temu moemy zwikszy nasz skuteczno w obrbie podnoszenia estetyki miasta. I np. walki z odwiecznym problemem wszystkich miast, jakim s psie odchody? Naturalnie jest to jedna z kwestii, ktr poruszymy w najbliszym czasie. Nie chciabym jednak wychodzi przed szereg, gdy chciabym co waniejsze kwestie konsultowa, np. z wadzami miasta. A jaki jest Krzysztof Walasiewicz prywatnie? Interesuj si literatur oraz poezj wspczesn. Nie obcy

s mi take klasycy, ktrzy w moich oczach z wiekiem zyskuj coraz wiksze uznanie. W sporym stopniu pochania mnie take muzyka gitarowa lat 60. i 70. na czele z Deep Purple i Led Zeppelin. Sam rwnie gram na gitarze klasyczne rockowe piosenki, poezj piewan czy, jak na mieszkaca Chemy przystao, harcerskie pieni. Z wielkim zaangaowaniem zajmuj si elektrotechnik oraz ledz rynek motoryzacyjny oraz rywalizacj w Formule 1.

11 POZA TORU, 28 marca 2014


MIASTO CHEMA

Rodzina na pierwszym miejscu


Przez ostatnie dni w Chemy odbyo si sporo wydarze zwizanych z promowaniem rodziny oraz ludzkiego ycia
ukasz Piecyk

Przeom ostatnich tygodni min pod znakiem pierwszych Chemyskich Dni ycia. Cykl trzydniowych spotka i naboestwo poprzedzi koncert Wszystkie dzieci nasze s. Dokadnie tydzie temu w Chemyskim Orodku Kultury odby si koncert charytatywny. Biletem wstpu byy produkty dla potrzebujcych. Na scenie zaprezentoway si solistki wiczce pod okiem Moniki Danielskiej, a take rozwizano konkurs plastyczny Portret rodzinny. Swj program artystyczny przygotowali take Jerzy Czerwiski, burmistrz miasta oraz Mariusz Sobiecki, komendant komisariatu policji w Chemy. Obaj wyrecytowali przygotowane wiersze. Nad caoci zdarzenia czuwa Midzyszkolny Klub Wolontariatu. Koncert by preludium do trzydniowych Chemyskich Dni ycia zorganizowanych przez Urzd Miasta i chemysk parafi. Obchody rozpoczy si ju w niedziel od specjalnych naboestw z bogosawiestwem dla przy-

Fot. Marcin Seroczyski

szych matek. Kulminacj by poniedziaek, czyli Narodowy Dzie ycia. W Chemy rozpocz si od odwiedzin duszpasterskich na Oddziale Pooniczym Szpitala Powiatowego. Tam te odbyo si spotkanie w szkole rodzenia. Najwaniejsze wydarzenie miao miejsce jednak w ChOK-u. Tam mieszkacy spotkali si z Jowit (7-miesicznym dzieckiem, ktre urodzio si w 5. miesicu ciy) oraz jej rodzicami. Dziecko po przyjciu na wiat wayo 685 gram. - W chwili porodu lekarz powiedzia mi, e czasami takie dzieci przeywaj. Pooyli

mi j na brzuchu i czekalimy a ona umrze. Nie wiem jak to si stao, ale pani doktor zaintubowaa j, okrya kocykiem i pobiega na odzia reanimacyjny - wspominaa Beata Kosowska, matka dziecka. - Ku zaskoczeniu wszystkich Jowitka leaa pod respiratorem tylko sze dni, kiedy lekarze spodziewali si, e bdzie to par miesicy. Nasza crka po narodzinach dostaa tylko jeden punkt w skali Apgara za to, e w ogle yje. Chemyskie Dni ycia zakoczya wtorkowa msza wita oraz projekcja filmw pro-live w Domu Kapitulnym.

Fot. ukasz Piecyk

Fot. ukasz Piecyk

12 POZA TORU, 28 marca 2014

Wiosna rodzi inwestycje


Trwaj intensywne prace na terenie caej gminy Chema. W tym roku skorzystamy z nowej infrastruktury turystycznej oraz drogowej
ukasz Piecyk Pogoda dopisuje budowlacom. Po rozstrzygnitych przetargach rozpoczy si prace inwestycyjny. Gdzie trwaj obecnie i kiedy zobaczymy ich efekty? Sporo inwestycji powstanie nad Jeziorem Chemyskim. W Zalesiu powstanie cieka pieszo-rowerowa na odcinku o dugoci 1,5 km. - Uzupeni ona dotychczasow infrastruktur przy naszym Jeziorze zapowiada Jacek Czarnecki, wjt gminy Chema. - Stanowi ona bdzie dogodne poczenie drogowe pomidzy Pluskowsami a Zalesiem. Prosto spod pluskowskiego Orlika przejedziemy wic wygodn i bezpieczn tras. Ze cieki bdziemy mogli skorzysta w czerwcu, gdy termin ukoczenia prac planowany jest na koniec maja. Koszt inwestycji wynosi ponad 280 tys. zotych. Kolejne prace nad Jeziorem Chemyskim, ktrych efektw moemy spodziewa si pod koniec maja, rozpoczy si na pwyspie Strual. O pomyle budowy tej infrastruktury pisalimy ju w padzierniku 2012 roku. Od tego czasu zmieniy si i projekt, i budet inwestycji, ktry wynosi dwa razy wicej 300 tys. zotych. Co znajdzie si w wiosce? ciek a do miejscowoci Guchowo-Windak. - Podobna trasa rowerowa wybudowana zostanie w tym samym czasie przy drodze Chema Brchnwko Piga od granic administracyjnych miasta Chema z gmin Chema przez miejscowo Browina do skrzyowania z drog w miejscowoci Brchnwko na odcinku o dugoci ok. 2,7 km dodaje Jacek Czarnecki. To nie koniec prac nad infrastruktur drogow. Mianowicie w Skpe, Bielczynach, Kuczwaach oraz Nawrze powstan chodniki przy drogach gminnych. W tej ostatniej miejscowoci w pobliu kocioa bdzie take parking. Dodatkowo ruszy kolejny etap modernizacji drg gminnych. Polega on nad utrwaleniu nawierzchni 24 odcinkw drg gminnych oraz wewntrznych. Ich czna dugo wyniesie ponad 12 km. Same soectwa rwnie realizuj swoje plany dziki funduszom soeckim. - W trakcie budowy jest boisko do siatkwki plaowej w Guchowie mwi Jacek Czarnecki. - Ocieplony zosta sufit w wietlicy wiejskiej w Grzegorzu i remont przechodzi wntrze wietlicy w Bielczynach. Ocieplenia doczekaa si rwnie wietlica w Parowie Falckiej.

GMINA CHEMA

Internet tani jak barszcz


W gminie Chema mona ponownie skada wnioski o Internet za zotwk
W tym miesicu ruszy nabr wnioskw do projektu, w ktrym mieszkacy gminy mog stara si o podczenie do Internetu w preferencyjnych cenach. Koszt miesiczny wynosi bowiem 1,23 z. Projekt bdzie realizowany na terenie m-ci: Bielczyny, Kuczway, Kiebasin, Mirakowo, Morczyny, Dziemiony, Dwierzno, Januszewo, Nawra, Pluskowsy, Parowa Falcka, Sawkowo, Skpe, Witkowo, Zalesie, Zelgno, Zajczkowo. Czas trwania umowy wynosi 12 miesicy, a opata miesiczna zaczyna si od 1,23 z przy prdkoci 2 Mb/s. Osoby zainteresowane mog skada wnioski w sekretariacie Urzdu Gminy Chema ul. Wodna 2 w godzinach pracy UG. Termin skadania wnioskw upywa w dniu 10 kwietnia br(decyduje kolejno zgosze). Druk wniosku dostpny na stronie www.gminachelmza.pl, w sekretariacie UG, bibliotekach, u radnego oraz sotysa. Szczegowe informacje dostpna take na www.pozatorun.pl. (P)

W gminie Chema doczekamy si kilku nowych inwestycji rekreacyjno-turystycznych. W Bielczynach powstaje droga rowerowa

Na pewno miejsce na wsplne ogniska oraz plac zabaw. Do tego ponad 20-metrowy pomost na potrzeby wdkarzy (zowione ryby bdzie mona przygotowa na grillu) i odpoczywajcych nad Jeziorem. Bdzie on wyposaony take w cz cumownicz. Do tego oczywicie parking, stojaki dla rowerw oraz sanitariaty. - Jeszcze w tym roku do wykorzystania bdzie nowe boisko wielofunkcyjne, ktrego budowa ruszya w Zelgnie zapowiada Jacek Czarnecki. - Na pewno powody do radoci maj uczniowie miejscowej szkoy, ktra mieci si w ssiedztwie nowo powstajcego obiektu. Boisko ssiadowa bdzie rwnie z niedawno zmodernizowan Pastorwk.

Budowane boisko o wymiarach 44,5 m 31,30 m pokryje poliuretanowa nawierzchnia i uzupeni nowe wyposaenie. W Zelgnie wzbogaci si take o scen letni postaci amfiteatru, ktrej budowa bdzie kosztowa 600 tys. zotych. - By moe wystpy artystyczne zaplanowane na tegoroczne wito K Gospody Wiejskich odbywa si bd ju na nowej scenie, ktrej budowa lada dzie ruszy dodaje wjt. Gmina stawia na rekreacj. W Bielczynach trwaj prace przy budowie drogi rowerowej do Chemy. Ten etap zakoczy si do czerwca tego roku. Inwestycja bdzie miaa jednak swoj kontynuacj, gdy do marca 2015 przejedziemy

Guchy telefon telekomu


ukasz Piecyk Mieszkacy gminy Chema maj do ignorancji ze strony Orange Polska (dawna Telekomunikacja Polska, przyp. red.). Supy telefoniczne gro zawaleniem, a zerwane kable le na polach uprawnych. Oficjalne pisma nie skutkuj. O problemach zostalimy poinformowani przez czytelnikw Koczewic i Bielczyn. W tej pierwszej miejscowoci kable zawieszone s bardzo nisko, a supy do znacznie chyl si ku ziemi. Do powiedzie, e jeden z nich w pierwszej z tych miejscowoci znajduje si na terenie placu zabaw. - Sytuacja daleko odbiega od normalnoci komentuje jedna z mieszkanek Koczewic, ktra wybraa si na plac

Interweniujemy w sprawie linii telefonicznej na terenie gminy. Czy dojdzie do tragedii?


mnstwo przekrzywionych supw. Z czci z nich zwisaj kable zalegajce na polach. - Pisaem ju do nich, ale nie dostaem adnej odpowiedzi ali si rolnik. - Wszyscy ju zrezygnowali z tego, a to dziadostwo ley. Na co to komu? Najlepiej, gdyby pokradli te kable, to miabym z tym wszystkim wity spokj. W tej sprawie skontaktowalimy si z rzecznikiem prasowym Orange Polska. Zapytalimy go zarwno o zgoszenie Kazimierza Kolasy oraz o to, jakie dziaania podjby operator, gdyby sup, ktry teoretycznie nie stwarza zagroenia, naprawd wyrzdziby komu szkod w razie zawalenia. Niestety do zamknicia numeru nie udao nam si uzyska kompletnej odpowiedzi od operatora. Do sprawy wrcimy w najbliszym numerze.

Kazimierz Kolasa z Bielczyn nie moe doprosi si usunicia kabli z jego pola. Nie lepiej jest w Koczewicach, gdzie sup telefoniczny chyli si ku ziemi

zabaw ze swoim wnukiem. Oby w tym przypadku Polak nie by mdry po szkodzie, bo dojdzie do tragedii. Ca spraw prbowa zaj si Urzd Gminy. Niestety, bez skutku. - Monitorujemy ten sup

cay czas zapewnia Kazimierz Bober, zastpca wjta gminy Chema. Kontaktowalimy si te w tej sprawie z operatorem telefonicznym, do ktrego nale te supy. Otrzymalimy odpowied, e rzeczona konstrukcja nie stwarza

niebezpieczestwa. Przyznam jednak, e na nasze oko, to sup trzyma si tylko na sowo honoru. Spory problem ma take Kazimierz Kolasa z Bielczyn. Tam rwnie wzdu drogi na Papowo Biskupie zauwaymy

13 POZA TORU, 28 marca 2014

Postaw na wiatraki
Wraz z rozwojem cywilizacji wzrasta zapotrzebowanie na energi. Stay dostp wany jest nie tylko dla duych odbiorcw(hurtowych) jakimi s zakady przemysowe, ale rwnie dla odbiorcy detalicznego jakim jest kade gospodarstwo domowe. Zwikszenie zapotrzebowania na prd spowodowao rozwj duych elektrowni, ktre w wyniku spalania paliw kopalnych, (w Polsce przede wszystkim wgla) produkcj energi elektryczn. W procesie tym do atmosfery dostaj si due iloci CO2, tlenku siarki oraz tlenkw azotu a take innych niebezpiecznych dla rodowiska zwizkw chemicznych. Jeli do koca nie jestemy dzi przekonania co do skutkw ubocznych zwizanych z produkcj prdu w elektrowniach konwencjonalnych to na pewno nikt z nas nie chciaby zamieszkiwa w pobliu dymicych kominw elektrowni. Na co dzie przekonuj si o tym mieszkacy np. Katowic, Krakowa i innych okolic gdzie bkit nieba zasaniany jest przez smog. Z myl o przyszoci pokole, aby zapobiega dalszej degradacji naszego rodowiska naturalnego, pastwa Unii Europejskiej zobowizay si wzajemnie do 2020 r., celem zmniejszenia emisji CO2, zwikszy w znaczcy zakresie pozyskiwanie energii elektrycznej z tak zwanych odnawialny rde energii (OZE) w tym z elektrowni wiatrowych. Polska przyja na siebie zobowizanie,

REGION

Energia elektryczna, tak jak powietrze, we wspczesnym wiecie jest niezbdna do ycia
w szczeglnoci ptakw i nietoperzy. Celem uniknicia wpywu elektorowi wiatrowej na ich ycie prowadzone s roczne monitoringi. Przyrodnicy wdruj po okolicznych polach zarwno w dzie i w nocy, podpatrujc ycie zwierzt, a nastpnie w raportach rodowiskowych wskazujc miejsca potencjalnej lokalizacji elektrowni wiatrowych. Kolejna obawa zwizana z energetyk wiatrow to wytarzany przez farm haas. Tutaj prawo polskie przewiduje rygorystyczne normy dopuszczajce poziom haasu, ktre musi speni farma wiatrowa, zarwno na etapie planowania inwestycji jak rwnie podczas jej pracy. Na tym etapie najwaniejszy jest czowiek! Kada inwestycja powinna przynie korzyci gminie na terenie ktrej jest zlokalizowana. W przypadku lokalizacji elektrowni wiatrowej korzyci te s stae i co najwaniejsze pewne, gdy waciciele farmy zobowizani s do odprowadzanie podatku od czci farmy na trwale zwizanej z gruntem, czyli od kadego postawionego wiatraka gminie naley si podatek, ktry bezporednio powiksza jej budet i pozwala w lepszy sposb zaspokoi potrzeby mieszkacw. Zastanwmy si zatem czy nie warto dba o rodowisko wok siebie ? Postaw na wiatraki!

e w tym okresie zwikszy do 15% ilo energii pozyskiwanej z OZE. Dyrektywn Unijn czyli prawem powszechnie obowizujcym w UE, pastwa czonkowskie naoyy na siebie wysokie kary finansowe za nie dotrzymanie tego zobowizania. Ju dzi nasze Pastwo z tego tytuu ponosi koszty. Dla nas na Pomorzu szczeglnie wany jest rozwj energetyki opartej na OZE, gdy jedynie 9%

energii elektrycznej produkowane jest lokalnie, a 81 % pynie do nas sieci z poudnia Polski. Obszar wojewdztwa kujawsko-pomorskiego to rejony w ktrym s sprzyjajce warunki naturalne do lokalizacji farm wiatrowych, cechuje si dobr wietrznoci i otwartymi przestrzeniami. Farmy nie emituj szkodliwych substancji do otoczenia, a w procesie budowy musz by zachowane

wszelkie rodki ostronoci, ktre zminimalizuj ich oddziaywanie na rodowisko oraz zdrowie i ycie czowieka. Energetyka wiatrowa mimo tego, e goci w naszym kraju ju od jakiego czasu, nadal niesie ze sob szereg obaw . Do najczstszych obaw jaki towarzysz spoecznociom lokalnym naley oddziaywanie na rodowisko naturalne, w szczeglnoci na ycie zwierzt, w tym

14 POZA TORU, 28 marca 2014

Pora na pomidora
Uczniowie z gminy Lubicz wezm udzia w polsko-angielskim konkursie wiedzy o zdrowiu
Tomasz Wicawski Dzieci stan w szranki ju 28 kwietnia. O tym, kto wie najwicej o zdrowym stylu ycia zdecyduje gminny fina akcji, ktry odbdzie si w Lubiczu Dolnym. Konkurs skierowany jest do uczniw klas I-III i IV-VI. Organizatorem gminnych zmaga jest Szkoa Podstawowa nr 1 w Lubiczu Dolnym. Rywalizacja najmodszych odbywa si pod hasem Tomato time, czyli pora na pomidora. Honorowym patronatem akcj obj Marek Olszewski, wjt gminy Lubicz. - Cele konkursu wpisuj si w zaoenia wielu programw prozdrowotnych, ktre realizuje nasza szkoa - mwi Sylwia Knie, wsporganizatorka konkursu. W ramach szwajcarsko-polskiego programu wsppracy przystpilimy do realizacji projektu KIK/34 Zapobieganie nadwadze i otyoci oraz chorobom przewlekym poprzez edukacj spoeczestwa w zakresie ywienia i aktywnoci fizycznej. Jeli wdroymy program zgodnie z zaoonymi kryteriami, to uzyskamy certyfikat - szkoy podstawowej przyjaznej ywieniu i aktywnoci fizycznej. Innym realizowanym przez placwk programem, ktry wpisuje si w to haso, jest akcja Trzymaj form - wsporganizowana przez Gwny Inspektorat Sanitarny oraz Polsk Federacj Producentw ywoci Zwizek Edukacji Nauczycieli w Toruniu Anna Smolar, Beata Tomaszewska i Teresa Thiem oraz nauczyciele jzyka angielskiego i plastyki ze szk podstawowych w Toruniu. - Na wszystkich uczestnikw konkursu oraz opiekunw czekaj dyplomy i upominki, a na zwycizcw atrakcyjne nagrody wskazuje Sylwia Knie. - Podczas imprezy zapewnimy zdrowy poczstunek, przygotowany dziki uprzejmoci Hotelu Ambasada w Krobi, piekarni pastwa Jankowskich z Rogwka, firmy Marwit, a take Rady Rodzicw przy Szkole Podstawowej Nr 1 w Lubiczu Dolnym. Poza wadzami gminy Lubicz konkursowi patronuj Pastwowy Powiatowy Inspektor Sanitarny w Toruniu, Rejonowy Oddzia PCK w Chemy oraz Nauczycielskie Kolegium Jzykw Obcych w Toruniu. Gwnym celem zmaga jest propagowanie zdrowego stylu ycia, nabywanie prozdrowotnych przyzwyczaje i nawykw przez dzieci i modzie, rozszerzenie zainteresowa jzykiem angielskim, poszerzenie wiedzy z zakresu zdrowego stylu ycia i zdrowia (sownictwo, wymowa) w jzyku angielskim, a take promowanie uczniw zdolnych oraz integracja uczniw z terenu gminy Lubicz.
t.wieclawski@pozatorun.pl

GMINA LUBICZ

Mistrzowie go
Uczniowie z Grbocina wystpili na mistrzostwach Europy Juniorw w Anglii
Najstarsza planszowa gra na wiecie cieszy si coraz wiksz popularnoci w naszym regionie. Gonimy pod tym wzgldem wiatow czowk. Na 19. mistrzostwach Starego Kontynentu dobrze zaprezentowa si Wojtek Makiewicz. Nasz krajan, podobnie jak Marianna Szychowiak z Bydgoszczy, wystpowa w turnieju gwnym w grupie wiekowej do lat 12. W szranki stano 42 zawodnikw. Wojtek Makiewicz zaj 21 miejsce, a Marianna uplasowaa si na 29 pozycji. Poza mistrzostwami nasi juniorzy brali udzia w dwch imprezach towarzyszcych - turnieju byskawicznym oraz w handicapowym turnieju par. Szesnacie zespou rywalizowao o zwycistwo, ale najlepsi okazali si Polacy. - Nasi zawodnicy s na dobrej drodze do osignicia mistrzostwa - mwi ojciec reprezentantki Polski. - Wojtek i Marianna wykazuj wol walki i ch do nauki. Jeszcze wiele mistrzostw przed nimi. Pocztki go sigaj ponad 2000 lat p.n.e., cho udokumentowane wiadectwa istnienia s pniejsze. Legenda gosi, e ta starochiska gra planszowa nie raz uratowaa ludzi z opresji. W gminie Lubicz od kilku lat jej gwnym inicjatorem jest Dominik Blek. (WT)

Pracodawcw w ramach realizacji strategii WHO dotyczcej diety, aktywnoci fizycznej i zdrowia. Mamy nadziej, e poprzez realizacj naszego konkursu uda nam si zaszczepi w dzieciach nawyk dbania o swoje zdrowie i aktywno fizyczn - dodaje Marta Baszak, wsporganizatorka konkursu. - Finaowy etap gminnego konkursu Tomato time, czyli pora na pomidora odbdzie si w poniedziaek 28 kwietnia o godz. 10.30 na sali gimnastycznej przy SP nr 1 w Lubiczu Dolnym. Kad szko reprezentowa bd dwa zespoy skadajce si z trzech uczniw z klas I-III i trzech uczniw z klas IV-VI. Uczestnicy bd odpowiada na pytania dotyczce zdrowia i zdrowego stylu

ycia. Bdzie te zadanie grupowe, w ktrym uczniowie bd mogli wykaza si swoj wiedz i pomysowoci z zakresu zdrowego odywiania. Nastpna cz konkursu bdzie sprawdzianem ze znajomoci i wymowy sownictwa z jzyka angielskiego, zwizanego z szeroko rozumianymi nawykami prozdrowotnymi. Zmagania dzieci podczas konkursu oceniaa bdzie komisja, w skad ktrej wchodz Hanna Anzel, przewodniczca Rady Gminy Lubicz, Ewa Wsicka z PSSE w Toruniu, Alicja Jaboska z Rejonowego Oddziau PCK w Chemy, Brygida Bogdanowicz- Kope, Dyrektor ZAESiP, doradcy metodyczni z Toruskiego Orodka Doradztwa Metodycznego i

15 POZA TORU, 28 marca 2014

Wolno krzyami si mierzy


Aleksandra Radzikowska
Dom, w ktrym mieszka, mgby by miejscem spotka artystycznej bohemy. Katarzyna Wierzbowska, jako jego gospodyni, zaprosiaby kadego, kto przy kawie i ciastku mgby mwi o tym, czego nie da si dotkn. Cae jej ycie i histori rodziny mona zamkn w pudeku z wiekiem: Bg, Honor, Ojczyzna. Nie kupuje marze, jak mebli. Nie lekceway smutku i strachu. Z potrzeby ducha pisze, maluje i opowiada o historii tak, e godziny zamieniaj si w minuty. Rok 1942. W Wanesse pod Berlinem odbywa si konferencja, na ktrej zapada decyzja o ostatecznym rozwizaniu kwestii ydowskiej. Zwizek Walki Zbrojnej przeksztaca si w Armi Krajow i tworzy si Gwardia Ludowa, zbrojna organizacja Polskiej Partii Robotniczej. Wolno krzyami si mierzy, historia ten jeden ma bd. W tym klimacie wiat wita artystk. Jeszcze nie wie, e wanie rozwj tych wydarze napisze losy jej rodziny i uksztatuje wiatopogld. - Nigdy nie okrelam siebie bez opowieci o najbliszych - mwi Katarzyna Wierzbowska. - Nawet dom, w ktrym mieszkam, skrywa swoj tajemnic. W 1863 roku stacjonowali tu celnicy, ktrzy kontrolowali przejcie graniczne pomidzy terenami zaboru rosyjskiego i pruskiego. Tych, ktrzy prbowali co przemyca zamykano w celach, pomieszczeniach dzisiejszych budynkw gospodarczych. Wstaje i na dowd wyciga z szafy stalowe kajdany, ktre przypinano do rk i ng winiw. W rzeczywistoci to nie ciar elaza by dla nich najgorszy, ale brak moliwoci ycia, ktre bez ich zgody zamienionego na egzystencj. Oczy ma smutne. - Tak to byo - mwi. - Dlatego dzi nie rozumiem, jak mona y bez pamici o historii i wyrzeka si patriotyzmu. Moi przodkowie gotowi byli umrze za ojczyzn. Wielu w tym boju polego i nie bya to mier na marne. Dla nich obietnica bya jak piecz, sowa miay swoj wag a walka o zrzucenie obcych kajdan wyznaczaa jej rodzinn histori. Ojciec, Dionizy Paucki, by oficerem Armii Krajowej, dziaajcym w "podziemiu". mier oszuka kilka razy, podczas ucieczki z obozu w Rawie Mazowieckiej, skaczc z mostw, by przepyn Wis i chowajc si w sadzawce przed kulami wroga. Przey dziki zrobionej z trzciny rurce do oddychania. A moe bya to nadzieja. - Rodzina nie podpisaa Volkslisty - dodaje Katarzyna Wierzbowska. - Nie pomogy groby. Na chwil milknie. Siga z barku stare albumy i ksigi. Wspomina o wuju, Janie Pauckim, ktry

GMINA LUBICZ

Do snu kadzie si pod kocem uszytym z nadziei, sw i dwikw. Dusz ma kolorow, ale nie przan. Wstaje szczliwa, gdy moe nakarmi j kolejn porcj wzrusze i maych radoci
Wierzbowski, syn. - Obrazy s w rnych punktach Polski, wiedz podzielia si z uczniami, tylko wiersze pokazuje nielicznym. Tak, jak kiedy Agnieszka Osiecka, pisze o sytuacjach zamknitych w kadrze i rzeczach nieulotnych. Krajobraz, Bg, tsknota, jedno zwyke sowo to wszystko jest dla Katarzyny Wierzbowskiej inspiracj do tworzenia. - Musi przyj taki moment w ktrym czuj, e ju czas - mwi. - Siadam i pisz, nawet nie wiem skd ten dar. Lubi tworzy przypowiastki dla dzieci. W 1976 roku uzyskaam dyplom Studium Nauczycielskiego. Dziesi lat pniej ukoczyam studia magisterskie na Wydziale Sztuk Piknych Uniwersytetu Mikoaja Kopernika. Byam instruktorem odzieowym w Lipnie i pracowaam w szkole podstawowej jako nauczyciel wychowania plastycznego i techniki. To wszystko zoyo si na to, kim jestem dzi. Jej oczy pierwszy raz zdradzaj spokj i rado. Moe dlatego, e mwi o pasji, ktr szyje codzienno. A moe to tylko zudzenie. - Od nas zaley to, jakimi bdziemy ludmi - mwi. - Jestem wdziczna losowi za to, co mi podarowa. Mimo wszystko.
a.radzikowska@pozatorun.pl

Katarzyna Wierzbowska nie rozmienia sw na drobne.

Nowa hala i boiska

walczy pod Monte Cassino w szeregach armii gen. Andersa. Donie zaciska w pici, cho w jej gosie czu dum. - Osiedliam si w Lubiczu w 1971 roku - mwi ze smutnym umiechem. - Dzi mao kto wie, jakie ta ziemia i jej dawni mieszkacy skrywaj tajemnice. Patriotyzm? Kto dzi si nad nim zastanawia? Jest rok 2014. Wolno kolejny raz mierzona jest krzyami. Maria Peszek koczy tras koncertow, promowan sowami: Gdyby bya wojna, byabym spokojna, nareszcie spokojna wreszcie byabym/ Nie oddaabym ci Polsko ani jednej kropli krwi. W jednym urzdzeniu mona odczyta wiedz niemal caej ludzkoci. Brat zabija brata, a judasze za ruble zamie-

niaj niepodlego sumienia na bryki zota. Historia ten jeden, kolejny raz, ma bd. - Waniejsze jest to, czego nie wida - mwi Katarzyna Wierzbowska. - Wszystkie te przemylenia, nauki rodzicw i moja droga yciowa sprawiy, e jestem w tym miejscu. Wiersze pisz z potrzeby ducha, w ogrodzie czas spdzam dla relaksu, a obrazy maluj dla innych. Zawsze wycigaam pomocn rk do potrzebujcych i byam ciekawa ludzi. Cho przez to, e niejeden raz przedawkowaa nadziej, wielokrotnie zdarzay jej si rozczarowania, wci nie traci pogody ducha. Jej si niebo nie kojarzy tylko z deszczem. - Mama wszystko, co stworzy, rozdaje innym - mwi Jerzy

Wiosenna ofensywa inwestycyjna gminy Lubicz trwa

Ogoszone zostay dwa przetargi na realizacj duych inwestycji. Pierwszy dotyczy budowy II etapu kanalizacji w Grbocinie. W drugim wyoniony zostanie wykonawca penowymiarowej hali sportowej w Zotorii. Na dniach ma zosta ogoszony kolejny przetarg - tym razem na budow zespou boisk w Lubiczu Dolnym oraz przetarg na budow boisk w Mycu Pierwszym. - To bardzo wane dla caej gminy inwestycje - mwi Marek Olszewski, wjt gminy Lubicz. - Systematycznie staramy si wypenia cice na nas obowizki zwizane z penym skanalizowaniem gminy. W tym roku jest szansa na uzyskanie kolejnej unijnej dotacji na dokoczenie kanalizacji Grbocina. Lubickie Wodocigi bd pracoway nad analogicznym projektem w Krobi oraz uzupenieniem sieci w Zotorii, Lubiczu Dolnym oraz Grnym. Jest szansa, e w tym roku ruszy budowa krytego basenu. - Jeszcze w tym proczu planujemy za-

koczenie negocjacji z potencjalnymi partnerami, ktrzy mogliby wybudowa pyawalni w Lubiczu Grnym - mwi Marek Olszewski. - Nie zapominamy rwnie o podlegych nam drogach. Lada moment wyoniony zostanie wykonawca prac remontowych. - Tej wiosny planujemy remont 94 kilometrw drg gminnych - mwi Andrzej Krzyanowski z Gminnego Zarzdu Drg i Gospodarki Komunalnej w Lubiczu. - Cz ulic otrzyma nawierzchni o parametrach lepszych ni dotychczas. Dobra pogoda i odejcie zimy sprzyja realizowanym ju budowom. wietlica w Krobi ma ju dach i okna. Firma zajmujca si jej wykonaniem montuje obecnie instalacje wewntrzne. Trwa rwnie budowa kanalizacji w Grbocinie. Tam wykonawca przenis si do czci wsi pooonej wzdu ulicy Kowalewskiej i ulicy Ogrodowej. Prace o takim samym charakterze trwaj w Krobi. (WT)

Fot. Adarm Zakrzewski

16 POZA TORU, 28 marca 2014

Dutorki mistrz z Papowa Toruskiego


Talent manualny odkry u siebie ju w przedszkolu. Nad prac swojego ycia pracowa cztery lata
Tomasz Wicawski
Rzeba w drewnie wymaga zegarmistrzowskiej precyzji. Nad kad prac trzeba spdzi kilkadziesit godzin. Dariuszowi Linowskiemu zdarzao si zarywa noce przez swoje hobby. Jest stolarzem, ale nie pracuje zawodowo. Nie potrafi robi tak, jak mu ka. Jest artyst, a nie rzemielnikiem. Rodzice chcieli, eby zaj si czym powanym. Ze sztuki przecie nie da si y. Jest stolarzem z wyksztacenia. Zrobi krzeso, st, szaf czy komod. Chce jednak nadawa im ducha, wasny styl, a nie tylko produkowa przedmiot. - Na pocztku znacznie wicej malowaem ni rzebiem - mwi Dariusz Linowski z Papowa Toruskiego w gminie ysomice. - Nie skoczyem adnej szkoy artystycznej, bo zamiast inwestowa w swj talent, wolaem gra z chopakami w pik. Wszystko zaczynao si od dzie kontestujcych sytuacj polityczn. Byem buntownikiem. Napisami na koszulkach dawaem temu wyraz. Linowskiego. Nikomu nie auje tego, co zrobi. Inni rzebiarze ludowi mwi mu, e jest zbyt dokadny. Nigdy bowiem nie otrzyma za takie dziea pienidzy, ktre zrwnowayyby nakad pracy. - Nie mog robi chatury - denerwuje si Linowski. - Nie bybym sob, gdybym nie zadba o kady element. I tak nie jestem perfekcjonist. Wielu rzeczy musz si jeszcze nauczy.

GMINA YSOMICE

Paznokie na palcu
Jezus wiszcy na krzyu, ktry stoi obok nas na stole, wykonany jest niezwykle precyzyjnie. Co mona w nim jeszcze poprawi? - Nie ma paznokci na palach stp - odpowiada bez zastanowienia rzebiarz. - Niektrzy potrafi je zrobi. Ja rwnie si naucz. Nie straciem nadziei. Warsztat obok domu musi powsta. Pki co, pracuj w pomieszczeniu na pitrze. Zamierzam wiele elementw domu wykoczy sam, ale na wszystko potrzeba pienidzy. Nie mam staego zatrudnienia. api si kadej pracy. Wyjedam na par tygodni za granic, eby zapracowa na kolejne elementy domu. Mwi na niego dutorki. Nie obraa si jednak. Wie, e duto jest przedueniem jego palcw. Czuje lip, w ktrej najlepiej si rzebi, i wie, w jaki sposb si z ni obej, eby nabraa nowego ycia. cite drzewo nie musi umrze. Rzeby s dugowieczne.

Dariusz Linowski wykona w swoim yciu kilkaset rzeb. Jego najwikszym osigniciem jest Hotel Karczma Spichrz w Toruniu.

Jak u siebie w domu


Przez wiele lat mieszka na ulicy Mostowej w Toruniu. Obok domu w gminie ysomice mia stan warsztat, w ktrym mgby tworzy. Zoy nawet projekt do Unii Europejskiej, ale nie umia wykaza w nim, ile bdzie zarabia miesicznie. - Skd mam wiedzie, ile prac kupi ludzie? - pyta retorycznie

Do urzdu z dzieckiem

rzebiarz. - Na doynkach prezydenckich udao mi si sprzeda wszystko, co ze sob wziem. Ludzie s zainteresowani sztuk ludow. To nie s tylko witki, chocia oczywicie robi rzeby o tematyce religijnej. Jako stolarz pracuje w drewnie od 30 lat. Jego najwikszym osigniciem jest powstajcy od podstaw Hotel Karczma Spichrz w Toruniu. Kto by w tym miejscu, wie, e to majstersztyk. Czterech stolarzy pracowao nad wykoczeniem najdrobniejszych elementw przez cztery lata. - Czuj si tam jak u siebie w domu - mwi Dariusz Linowski.

- Ludzie mnie tam poznaj. Woyem wiele serca w poszczeglne elementy, ktre tam powstay. Miejsce to zdobi najwiksza rzeba, ktr kiedykolwiek zrobiem. Siedzca posta na krzele, gdyby wstaa, miaaby ponad 2 metry. Pracowaem nad ni blisko miesic. Dzie w dzie po 8 godzin nadajc jej odpowiedni ksztat dutem.

Artyst by
Rzebiarz z Papowa chciaby mie profesjonalny sprzt. Ten jednak sporo kosztuje. Pomimo tego, e zrobi dziesitki prac, nadal posuguje si narzdziami do

Lipiec w Austrii
Stowarzyszenie Kobiet Aktywnych prowadzi zapisy na wycieczk do Wiednia
Po raz kolejny mieszkanki ysomic organizuj wakacyjny wyjazd. W tym roku odbdzie si on w dniach 2-6 lipca. Celem eskapady s polskie gry. Trasa zahacza jednak rwnie o zagranic. Autokar startuje spod Urzdu Gminy ysomice 2 lipca o godzinie 6.00. Po omiu godzinach podry mieszkacy gminy dojad do Ustronia. W planach jest wycieczka po Wile z obowizkow wizyt na skoczni im. Adama Maysza. Dzie zwieczy wsplny posiek i zabawa przy muzyce. - Drugiego dnia planujemy wycieczk ptl beskidzk - mwi Agnieszka Jankierska-Wojda z Urzdu Gminy ysomice. - Odwiedzimy Trjwie Beskidzk - muzeum koronek i kurn chat Jana Kawuloka, Browar w ywcu oraz wjedziemy kolejk szynow na gr ar. Gwna atrakcja wyjazdu zaplanowana jest na trzeci dzie. Wtedy to mieszkacy gminy ysomice wybior si do stolicy Austrii. Tam wjad na wzgrze Kahlenberg i zwiedz zamek Schoenbrunn. W planie jest co dla mionikw tradycji, jak rwnie

amatorskimi. Rzeby moe robi na zamwienie, ale czasem w gowie powstaje wizja, ktr musi zrealizowa. Kawaek drewna co przypomina i trzeba temu nada tylko form. Tylko i a. Laik nie da rady. - W Hotelu Spichrz robilimy wszystko od podstaw - umiecha si z dum rzebiarz. - Najpierw bya praca typowo stolarska. Potem powstaway rzeby, bary i elementy wykoczenia - wszystko starannie zaplanowane. Jestem z dziea finalnego dumny. To miejsce byo wielokrotnie nagradzane w rnych konkursach. Rodzina i znajomi maj w swoich zbiorach wiele praca Dariusza

Fot. Maciej Pagaa

t.wieclawski@pozatorun.pl

Warsztaty w bibliotekach
Prezentujemy harmonogram zaj rkodzielniczych w gminie ysomice
Okres przedwiteczny, to doskonay czas na nauczenie si robienia ozdb wielkanocnych i wiosennych. Czonkinie Stowarzyszenia Odnowy Wsi Aktywnej "Sowa" zapraszaj chtnych na warsztaty do gminnych bibliotek. Zajcia s bezpatne

Kcik malucha powsta w Urzdzie Gminy ysomice

Nie musisz zmiania planw, jeli nie masz z kim zostawi dzieci. Mona poczy przyjemne z poytecznym. Najmodsi maj rwnie swoje miejsce w UG. - Zachcamy wszystkich interesantw, ktrzy przychodz do nas z maymi dziemi, do korzystania z kcika "Okno na wiat" - mwi Agnieszka Jankierska-Wojda z Urzdu Gminy ysomice. - To przyjazne miejsce dla maluchw, o piknym, bajkowym wystroju. Kcik zlokalizowany jest przy gwnym holu. Wyposaono go w stolik, krzeseka oraz zabawki i przybory do rysowania. Dzieci maj tam wszystko, czego potrzebuj. - Bardzo dobrze, e co takiego powstao - mwi mieszkanka ysomic, mama dwuletniego Jasia. -

To czyste, estetyczne i poyteczne miejsce. Dziki powstaniu tego miejsca, rodzic moe w przyjemnej atmosferze zaczeka ze swoimi dziemi na zaatwienie sprawy. Urzd Gminy sta si tym samym bardziej przyjazny mieszkacom. Szczeglnie zadowolone s mamy, ktre czsto nie mogy do tej pory wyj z domu i zaatwi wielu spraw. - Realizacja pomysu pracownikw referatu organizacyjnego nie byaby moliwa, gdyby nie yczliwo i zaangaowanie Beaty Finc z GBP w Gostkowie - mwi Agnieszka Jankierska-Wojda. Serdecznie dzikujemy autorce projektu. (WT)

nowoczesnoci. Wycieczka odwiedzi zabytkowe centrum miasta i dzielnic z zabudow hundertwassera. Nie moe rwnie zabrakn przejazdu Ringiem - wiedeskim tramwajem. Po powrocie do Polski, kolejnego dnia, wycieczka ruszy szlakiem na Czantori. Uczestnicy imprezy wjad kolejk na polan Stokosica. Zejcie odbdzie si jednym ze szlakw turystycznych do Ustronia lub Wisy. Chtni bd mogli zjecha kolejk w d. Zainteresowani mog rwnie skorzysta z basenu w Hotelu Gobiewski w Wile. Szstego lipca wycieczka ruszy w kierunku ysomic. Koszt wyjazdu wynosi 600 z plus 30 euro. Zawiera ona 4 noclegi w pokojach dwuosobowych z azienk i TV, wyywienie, bilety wstpu do zwiedzanych obiektw, usug przewodnika i ubezpieczenie. Zapisu mona dokona u Agnieszki Jankierskiej-Wojdy z Urzdu Gminy ysomice pod numerem telefonu 56 678 32 22 wew. 30. (WT)

HARMONOGRAM
Zakrzewko, 31.03 godz. 16.00 Ostaszewo, 31.03. godz. 17.00 Turzno, 31.03 godz. 16.00 Kamionki Due,
31.03 godz. 18.00

Lulkowo, 31.03 godz. godz. 17.00 ysomice, 03.04 godz. 16.00 Gostkowo, 03.04 godz. 18.00

17 POZA TORU, 28 marca 2014

W trudnych chwilach nie moemy by sami


- Kady z nas utraci kiedy kogo bliskiego. W takim momencie dobrze, eby obok nas bya zaufana osoba: krewny, przyjaciel, ssiad mwi Bartomiej Sobczak, waciciel firmy pogrzebowej SOTOR
Redaktor: Firma SOTOR dziaa ju ponad 20 lat. W tym czasie rozmawia Pan z wieloma osobami, ktre musiay zmierzy si ze mierci bliskiej osoby. Bartomiej Sobczak: Firm zakada mj tata, dla ktrego ch niesienia pomocy osobom w tej wyjtkowo trudnej sytuacji bya silniejsza ni strach przed trudnymi rozmowami. To s zawsze trudne spotkania. Pracownicy firmy SOTOR przez lata uczyli si jak prowadzi je w odpowiedni sposb. Skamabym, gdybym powiedzia, e zawsze udawao nam si zachowa waciw wraliwo i dystans, ale nieustannie dymy do jak najwyszego poziomu usug. Od wielu lat jestem jednak przekonany o umiejtnociach pracownikw zatrudnionych w SOTORZE. Wikszo z nich pracuje tu ju kilka lat i jestem dumny z tego, e chc bra na swoje barki tak trudne zadania. Jak mona pomc komu, kto znajdzie si w tej trudnej sytuacji? Najwikszy skarb, to zaufana osoba, ktra bdzie z nami w tym okresie. mier krewnego lub przyjaciela to najbardziej stresujcy moment w yciu. Wielu z nas nie ma wtedy si i chci na zajmowanie si przyziemnymi sprawami. Nieoceniony jest w takich momentach kto, kto pomoe, poprowadzi lub chocia bdzie w pobliu. Czasami bdnie zakadamy, e ludziom w tarapatach nie wypada przeszkadza, poniewa maj teraz osobiste problemy. A moe wanie to s te momenty, w ktrych powinnimy si nimi zainteresowa, zaoferowa pomoc, da zna, e w razie potrzeby jestemy do usug. Ze mierci bliskiej osoby wie si dua biurokracja. Tak. Wiele osb nie ma ochoty na to, aby w tak trudnym momencie zajmowa si formalnociami, odwiedza urzdy i pobiera dokumenty ze szpitali czy parafii. W aobie nie zawsze musimy wic wciela si w psychologa. Czasami moemy pomc w inny sposb, np. oferujc podwiezienie samochodem. W naszej firmie kilka lat temu zauwaylimy, e uregulowanie urzdowych spraw, to czsto niepotrzebne obcienie dla osoby organizujcej pogrzeb, dlatego nasi pracownicy zapewniaj pomoc w uregulowaniu wszystkich formalnoci. Czy ci zostawieni sami sobie s naraeni na jakie kopoty? Tak. Czowiek przeywajcy traum czsto nie ma siy by racjonalnie ocenia rzeczywisto i odpoCzowiek przeywajcy wiednio dugo traum czsto nie ma siy zastanowi si nad decyzjami. by racjonalnie ocenia W przypadku ceremonii rzeczywisto pogrzebowej ryzyko polega na tym, e taka osoba wybierze firm, ktrej Sugeruje Pan, e jako usug zaley przede wszystkim na nie przekada si na cen? zysku. Niestety, ale czsto uroNie tylko sugeruj, ale tak czysto przygotowana przez uwaam. SOTOR ma najnonieodpowiedzialny zakad jest woczeniejszy tabor w wordem niepotrzebnych nie- jewdztwie kujawsko-popokojw i stresw. Prosz o morskim, dowiadczonych zrozumienie: nie nakaniam pracownikw i certyfikat ISO do wyboru tej czy innej firmy, gwarantujcy wysok jako prosz tylko o to, eby decyzj usug, ale nie oznacza to wcale, podejmowa wiadomie, a w e koszty bd due. tym mog nam pomc przyjaciele, rodzina, ssiedzi. Nie Jak to moliwe? bjmy si prosi ich o pomoc Na pocztku wywiadu rozw trudnych sytuacjach. mawialimy o wartociach, Niektrzy wybieraj mae fir- czyli o tym, co w pracy firm my, poniewa licz, e oszcz- pogrzebowych powinno by najwaniejsze. Dobra firma dz pienidze. To mit, e w duych zaka- to taka, w ktrej nigdy si o dach pogrzebowych trzeba tym nie zapomina. Nie wtpi, paci wicej. Bardzo czsto e wikszo osb zakadao zdarza si, e wiele osb nie przedsibiorstwa ze szlachetdecyduje si na pogrzeb w fir- nych pobudek, ale z czasem mie SOTOR, poniewa maj finanse staway si waniejsze. nadziej na znalezienie taszej Wierz, e w firmie SOTOR oferty. Zazwyczaj wracaj do nigdy si tak nie stanie. nas. Okazuje si, e firmie z ponad 20-letnim dowiadcze- Dzikuj za rozmow. niem, koszty s najmniejsze. Dzikuj.

REKLAMA

18 POZA TORU, 28 marca 2014

Bo warto wiedzie, skd jeste


Historia jest nauczycielk ycia. Do koca wrzenia ma powsta druga monografia gminy ubianka
Tomasz Wicawski Ksika powstanie w celach promocyjnych. Niewielu mieszkacw wie, jaka jest historia tych ziem. Na strychach zalegaj jednak czsto pokryte kurzem stare fotografie, dokumenty lub przedmioty. Wszystkie uatwi prac autorowi publikacji. Pracownikom Urzdu Gminy ubianka udao si pozyska dofinansowanie umoliwiajce prac nad ksik. - Bd one pochodziy z PROW na lata 2007-2013 - mwi Elbieta eglarska, inspektor w UG ubianka, odpowiedzialna za pozyskiwanie funduszy zewntrznych. - Uzyskalimy je w ramach tzw. maych projektw. Kwota wsparcia jest maksymalna dla takiego zadania i wynosi 25 tysicy zotych. promocyjna. - Pozyskalimy dofinansowanie na ten cel i nie moemy sprzedawa tych publikacji - wskazuje Elbieta eglarska. - Nie taki by zamys. Chcemy, eby trafia ona do wszystkich placwek edukacyjnych, parafii, instytucji kultury i sztuki. Bdzie rwnie wrczana jako nagroda w rnego rodzaju konkurach. Histori regionu warto si chwali. Autor wskazuje rwnie ide, ktra przywieca mu przy pisaniu monografii gminy ubianka. - Celem ksiki jest wsparcie rozwoju kultury wiejskiej, ktra zanika - wskazuje Piotr Birecki. - Zmienia si ona w miejsk. Bardzo istotn kwesti jest integracja z miejscem swego zamieszkania nowych mieszkacw gminy. Musz oni pozna bogactwo dziejw ubianki i okolic. Jaki jest harmonogram prac nad publikacj? - Obecnie jestemy na pierwszym etapie - wskazuje Elbieta eglarska. - Apelujemy do wszystkich, ktrzy posiadaj istotne lady przeszoci, eby si nimi podzielili. Autor bdzie mia wasne zbiory, ale nigdy nie jest ich za duo. Prac mog wzbogaci fotografie, dokumenty i wspomnienia osb, ktre pamitaj, jak wygldaa ta gmina wiele lat temu. Ukoczenie pisania planowane jest na czerwiec, a publikacja na sierpie-wrzesie.
t.wieclawski@pozatorun.pl

GMINA UBIANKA

Dla Piotra Bireckiego bdzie to kolejna publikacja zwizana z samorzdami.

Pie z minionych lat


O idei i zamyle ksiki opowiada sam autor. - Nacisk zostanie pooony na pokazanie ycia codziennego mieszkacw w poszczeglnych epokach historycznych - mwi dr Piotr Birecki, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziau Sztuk Piknych UMK w Toruniu. - Przedstawione zostan zwyczaje wiejskie z przeomu XIX i XX wieku. W ksice znajd si dawne przepisy kulinarne, pieni i opis obyczajw zwizanych z ro-

Mazurki pod wiatrakiem Ogie pamici nie zgas


III Jarmark Wielkanocny w Bierzgowie ju 13 kwietnia. Pocztek imprezy o godzinie 11:00
mog zgasza si do organizatorw. Poszukiwani s rkodzielnicy, artyci ludowi, ogrodnicy, sadownicy, malarze i producenci regionalnej ywnoci. - Na zgoszenia czekamy do 6 kwietnia - mwi Danuta Kwiatkowska, kierownik gminnej biblioteki. - Wierzymy, e chtnych nie zabraknie. W poprzednich latach oferta wystawiennicza bya bardzo rnorodna. Kady z goci mg znale co dla siebie. Du popularnoci cieszyy si stoiska k gospody wiejskich. Warto si pospieszy, bo liczba stanowisk jest ograniczona. Decyduje kolejno zgosze. Organizatorzy zapraszaj mieszkacw gminy, powiatu toruskiego i Torunia. Do Bierzgowa mona od niedawna dojecha ciek rowerow. Zgoszenia przyjmowane s pod adresem mailowym bibliotekalubianka@ wp.pl lub telefonicznie pod numerem 698 499 318. Dyrektor biblioteki udzieli zainteresowanym odpowiedzi na wszystkie pytania. - Na jarmarku warto pojawi si z jeszcze jednego powodu dodaje Danuta Kwiatkowska. Bdzie mona bowiem zwiedzi odrestaurowany kilka lat temu drewniany wiatrak typu kolak. (WT)

kiem obrzdowym. Do tej pory istnieje jedna monografia gminy ubianka autorstwa Ryszarda Kowalskiego z 2004 roku. - Stan bada od tamtego czasu uleg znaczcej zmianie - wskazuje Elbieta eglarska. - Chcemy, aby ta praca bya bardzo przystpna dla wszystkich mieszkacw. Wzbogac j rnego rodzaju archiwalia, ktre unaoczni wiele kwestii. Nie chcemy, eby bya to pozycja stricte naukowa, ale przekazujca wiedz o historii tych ziem w sposb moliwie najpe-

niejszy i najciekawszy. Autor ma dowiadczenie w tej mierze. Pochodzi z Chemy i ma na swoim koncie kilka prac o podobnym charakterze. Ukoczy habilitacj na temat architektury kociow ewangelickich w Prusach Zachodnich. Jest autorem wielu artykuw i monografii naukowych dotyczcych architektury ewangelickiej, sztuki regionu oraz monografii gmin Kowalewa Pomorskiego, Wielkiej Nieszawki i Chemy. - Ksika bdzie miaa ponad 300 stron - wskazuje Piotr Birec-

ki. - Zawarte w niej bdzie wiele map, pocztwek i fotografii archiwalnych. Zamierzam opisa dzieje wojenne i powojenne, histori zabytkw i wspczesn, ktra wkrtce stanie si opowieci o przeszoci.

Integracja z miejscem zamieszkania


Bogaty zbir archiwaliw znale mona w Starostwie Powiatowym w Toruniu. Urzd Gminy ju planuje wznowienie ksiki, bo pierwsza seria ma by czysto

Droga krzyowa ku pamici Jana Pawa II odbdzie si w gminie ubianka po raz dziewity
Niecodzienne spotkanie wiernych odbdzie si w niedziel 30 marca. Jak co roku parafianie spotkaj si na Alei Jana Pawa II. Lni ona blaskiem palcych si zniczy w niedziel najblisz rocznicy mierci papiea-Polaka. Przeom marca i kwietnia jest czasem refleksji w yciu katolikw. Od 2005 roku okres ten zbiega si z dat dla Polakw szczegln - 2 kwietnia odszed bowiem Karol Wojtya. - Pamitam tamten okres mwi ks. Rajmund Ponczek, proboszcz parafii w Bierzgowie. - Ludzie spontanicznie wychodzili na ulice. Nie chcieli by sami. Razem przeywali smutne chwile. Droga, na ktrej spotykamy si od 9 lat, wiecia tysicami zniczy. Pami o Janie Pawle II w naszej gminie nie zanika. Wiele rodowisk angauje si w niezwyk drog krzyow. Czonkowie rady parafialnej, straacy, pracownicy szkoy czy kobiety z k gospody wiejskich - wszyscy czytaj teksty papiea-Polaka lub te powstae o nim na kolejnych stacjach. - Stawiamy 14 krzyy, przy ktrych zatrzymujemy si, eby odda si zadumie - opowiada ks. Ponczek. - To bardzo refleksyjne spotkanie. Z roku na rok zainteresowanie wspln modlitw wcale nie maleje. Kto wyszed z inicjatyw organizacji wyjtkowej drogi krzyowej? - Spotkali si w poowie drogi - mwi proboszcz. - Inicjatywa bya oddolna, a ja od samego pocztku byem jej zwolennikiem. Ciesz si, e moi parafianie maj energi, eby okazywa swoj wiar na zewntrz. To spotkanie daje nam bardzo wiele, jako wsplnocie. Moemy razem jeszcze raz pochyli si nad nauk Jana Pawa II. Najwaniejsze, ebymy mieli j w sercach. Pocztek drogi krzyowej w niedziel 30 marca o godzinie 20. Nie lkajcie si! Otwrzcie drzwi Chrystusowi. (WT)

Organizatorami przedwitecznej imprezy s Gminna Biblioteka Publiczna i Centrum Kultury w ubiance. Stoiska stan na wzgrzu nieopodal kocioa. Zainteresowani bd mogli kupi wielkanocne wypieki i ozdoby. Nie zabraknie rwnie uczty dla uszu. Jarmark Wielkanocny Pod wiatrakiem odbdzie si w niedziel palmow. Od godziny 11 do godziny 15 mieszkacy gminy

ubianka poczuj witeczn atmosfer. Na specjalnie przygotowanych stoiskach bdzie mona kupi swojskie wdliny, mazurki, babeczki do wiconki, baranki z wiejskiego masa, ludowe rkodzieo, kwiaty i krzewy. Planowany jest rwnie wystp kapeli ludowej ubianioki. asuchw zadowoli moliwo degustacji potraw. Osoby chcce zaprezentowa swoje wyroby podczas jarmarku

Fot. ukasz Piecyk

numer 4(65)/2014 ISSN 1734-2066 AKTUALNOCI

WIADOMOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

Pierwszy dzwonek w nowej siedzibie


Uczniowie Szkoy Muzycznej I stopnia w Chemy wreszcie doczekali si nowej siedziby. 19 lutego 2014 r. przecito symboliczn wstg, rozpoczynajc tym samym nowy rozdzia w historii szkoy
Placwka istnieje od 1976 roku, lecz pod skrzyda Starostwa przesza w 2000 roku na mocy porozumienia z Ministrem Kultury i Dziedzictwa Narodowego. Od tego czasu liczba uczniw systematycznie wzrasta, a dotychczasowy budynek nie by ju w stanie sprosta wszystkim oczekiwaniom uczniw i nauczycieli. W 2007 r. podjto wic decyzj o zakupie zabytkowej Villi Nova, ktra od tamtego czasu przygotowyNowo otwarta Szkoa Muzyczna pozwala rozwija talenty i ksztatowa pasje modziey na bardzo wysokim poziomie. Inwestycja ta uatwi modemu pokoleniu, gwnie z terenw wiejskich, wyrwnanie szans edukacyjnych z dziemi z duych miast. Jestem dumna, e w tak krtkim czasie udao nam si nie tylko stworzy wspaniae miejsce do nauki, ale take przywrci dawn wietno zabytkowej Villi Nova. Agnieszka Jankierska-Wojda
Przewodniczca Komisji Edukacji, Kultury i Sportu

W 2000 roku Szkoa Muzyczna I stopnia w Chemy dysponowaa tylko gitar i fortepianem. Dzi do dyspozycji uczniw dostpnych jest 13 instrumentw w tym m.in. waltornia i wiolonczela

Muzycy gocinnie wystpowali w Auli Zespou Szk w Chemy - sala koncertowa w Szkole Muzycznej ma by gotowa pod koniec roku

wana bya na przyjcie uzdolnionych muzycznie uczniw. Uroczyste otwarcie nowej siedziby uwietniy wystpy nauczycieli pracujcych na co dzie w szkole. Poczenie znakomitych instrumentalistw oraz wybitnych solistw z nutk kabaretowego humoru dao imponujce rezultaty. Publiczno, zachwycona wystpami, dugo oklaskiwaa muzykw.

Po czci artystycznej przysza pora na oficjalne otwarcie nowej siedziby. Dyrektor Szkoy, pan Piotr Janiszewski, z radoci oprowadza po niej goci. Zwiedzajcy przyznali, e powiat toruski ma kolejny powd do dumy, a Villa Nova odzyskaa swj dawny blask. Od teraz bd w niej rozbrzmiewa melodie grane przez modych wirtuozw muzyki. (MP)

Coraz adniej wok szkoy


Dziki agodnej i krtkiej zimie w byskawicznym tempie zakoczyy si prace na placu apelowym przy Zespole Szk w Chemy
1000 m2 placu wybrukowano kostk granitow o gruboci 10 cm. Kostka jest chemyska, gdy pochodzi z wyremontowanej ul. Chemiskie Przedmiecie, gdzie zastpi j asfalt. eby wyremontowa plac trzeba byo zedrze stare utwardzenie z asfaltu, wyrwna teren, wykona podsypk piaskowo-cementow, utwardzi i wreszcie uoy kostk wraz z granitowymi obrzeami. Cao robt kosztowaa 94,5 tys. z. Reszta kostki granitowej, pozostaej po remoncie placu apelowego po suy do utwardzenia dziedzica oraz dojazdu do windy dla osb niepenosprawnych przy Powiatowej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Chemy. Dziki temu kolejna partia kostki wrci do Chemy przyczyniajc si
Wykonane obecnie prace w 2/3 zagospodaruj teren za budynkiem Zespou Szk. Te ostatnie roboty maj podnie estetyk tego miejsca oraz poprawi bezpieczestwo uczniw. Aby dopeni dziea czeka nas jeszcze tylko budowa drugiego boiska, na ktre przetarg zosta zakoczony 12 marca 2014 r. Dariusz Meller Wicestarosta Toruski

INWESTYCJE

do poprawy funkcjonalnoci i estetyki budynku oraz obniy koszt zaplanowanych prac w Bibliotece. (KM)

Stary...

... i nowy plac apelowy www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

marzec 2014

O bezpieczestwie i rynku pracy


Podsumowanie dziaa podejmowanych w roku 2013 przez Powiatowy Urzd Pracy dla Powiatu Toruskiego w Toruniu omwi Dyrektor PUP pan Waldemar Bartkowiak. W grudniu 2013 r. w Urzdzie Pracy zarejestrowanych byo 7345 osb bezrobotnych. W porwnaniu do stycznia ich liczba zmniejszya si o 391 osb. W szczeglnie trudnej sytuacji na rynku pracy s nadal osoby bez wyksztacenia redniego i bez kwalifikacji zawodowych. Do tego dochodzi brak dowiadczenia zawodowego oraz wiek - najwicej bezrobotnych jest w grupie osb poniej 25 roku ycia. Urzd Pracy podejmuje liczne dziaania w celu zagodzenia skutkw bezrobocia oraz aktywizacji zawodowej osb pozostajcych bez pracy. W 2013 r. wypacono ok. 12,1 mln z w formie zasikw dla 3 500 uprawnionych. Z dodatku aktywizacyjnego skorzystao 520 osb, a ich czny koszt wynis 342,8 tys. z. Poza tym Urzd opaca skadk ZUS za 6 700 bezrobotnych bez prawa do zasiku - bya to kwota rzdu 4,5 mln. Oprcz wymienionych tzw. wiadcze pasywnych PUP stara si o rodki zewntrzne na formy aktywne. Z Europejskiego Funduszu Spoecznego udao si pozyska prawie 7,5 mln z, a z ministerialnej rezerwy kolejne 4,5 mln z. Dziki tym pienidzom bezrobotni skorzystali z poradnictwa zawodowego i porednictwa pracy, uczestniczyli w szkoleniach, pracach interwencyjnych, staach oraz mogli ubiega si o rodki na rozpoczcie wasnej dziaalnoci gospodarczej. Radni docenili dziaania Urzdu i na rce dyrektora Bartkowiaka zoyli podzikowania dla pracownikw za ich wkad i zaangaowanie w agodzenie skutkw bezrobocia w powiecie toruskim.
Niepokojcym zjawiskiem jest to, e pomimo odnotowanego spadku liczby bezrobotnych, negatywnie ksztatuje si ich struktura wedug przedziaw wiekowych. Dua grupa ludzi bez pracy to osoby mode, do tego bez kwalifikacji zawodowych, ze stosunkowo niskim poziomem wyksztacenia. Dzi nawet posiadanie tytuu magistra, inyniera czy licencjata nie jest gwarantem znalezienia pracy. Mam wiadomo sytuacji w jakiej obecnie znajduj si bezrobotni, dlatego wan kwesti s podejmowane dziaania w zakresie aktywizacji zawodowej, czy te kreowania wrd modych ludzi idei przedsibiorczoci. Skuteczne dziaania Urzdu Pracy w zakresie pozyskiwania rodkw krajowych i unijnych ciesz, gdy s szans na zaistnienie niemaej liczby bezrobotnych na rynku pracy. Kazimierz Lewandowski
Wiceprzewodniczcy Rady Powiatu Toruskiego Przewodniczcy Powiatowej Rady Zatrudnienia

RADA POWIATU

Ochrona przeciwpoarowa, bezpieczestwo publiczne oraz rynek pracy w powiecie toruskim w roku 2013 to gwne tematy XL Sesji Rady Powiatu Toruskiego, ktra odbya si 6 marca 2014 r.
roku przedstawi Zastpca Komendanta Miejskiego PSP bryg. Sawomir Kamiski. Natomiast insp. Antoni Stramek Komendant Miejski Policji omwi stan bezpieczestwa i porzdku publicznego w 2013 roku. Obie informacje zostay przyjte przez radnych bez uwag. W kolejnych punktach radni podjli szereg uchwa. W pierwszej kolejnoci przyjli zmiany do budetu na 2014 rok, zmiany do Wieloletniej Prognozy Finansowej Powiatu Toruskiego na lata 2014-2021 oraz zmiany w planie Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych na 2014 rok. Udzielili rwnie dotacji celowej w kwocie 16,3 tys. z gminie miasta Chema na dofinansowanie kosztw prac remontowo-inwestycyjnych (termomodernizacja poaci dachowych) budynku Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Chemy. Pomoc ta jest kontynuacj trzyletniej ju wsppracy w zakresie remontu biblioteki. Ponadto radni uchwalili tekst jednolity Statutu Domu Pomocy Spoecznej w Browinie oraz rozpatrzyli skarg na mieszkaca Domu. Zostaa ona przekazana do Komisji Zdrowia i Opieki Spoecznej, ktra przeprowadzia postpowanie wyjaniajce. Po analizie caej sprawy radni jednogonie uznali jej bezzasadno. Na zakoczenie radni wysuchali informacji o pracy Zarzdu midzy sesjami. Kolejna sesja zaplanowana zostaa na 10 kwietnia 2014 r. (IW)

rodki pozyskane na aktywizacj zawodow osb bezrobotnych w latach 2011-2013

Informacj o zagroeniach poarowych oraz stanie bezpieczestwa ochrony przeciwpoarowej w 2013

Wsppraca jest najwaniejsza! Nauczyciele


W minionym okresie Zarzd Powiatu by inicjatorem i koordynatorem licznych spotka samorzdowcw z terenu powiatu toruskiego, majcych na celu wypracowanie bazy projektw, moliwych do snansowania z nowej puli rodkw Unii Europejskiej
Stworzenie tzw. fiszek projektowych jest odpowiedzi na prob Marszaka Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego oraz firmy Deloitte, ktra w ramach projektu partnerskiego Program miejskich obszarw funkcjonalnych Bydgoszczy i Torunia w nowej perspektywie finansowej 2014-2020 zbiera od wszystkich samorzdw partnerskich pomysy na projekty, ktre mogyby by zrealizowane w ramach Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Powstanie takiej bazy projektowej ma pokaza obszary i kierunki rozwoju planowanego przez samorzdy. Koncepcje projektw opieraj si przede wszystkim na partnerstwie, ktre w powiecie toruskim funkcjonuje bez zarzutu. Wszystkie pomysy na projekty skadane przez samorzdy gminne byy wsplnie analizowane na spotkaniach roboczych i bd w najbliszych dniach przedmiotem rozmw z miastem Toru oraz powiatem bydgoskim. W ramach zgoszonych pomysw planuje si m.in. kontynuacj budowy drg rowerowych, rozwj infrastruktury rekreacyjno-sportowej, promowanie strategii niskoemisyjnych, powww.powiattorunski.pl

ZARZD

mog si doksztaca

praw ukadu drogowego, transport publiczny oraz tworzenie warunkw przyjaznych dla inwestorw. W powstajcej powiatowej bazie projektw znalazy si take pomysy na rozwj turystyki, uzupenienie bazy sportowej przy szkoach, wsparcie dziecka i rodziny oraz poszerzenie oferty Szpitala Powiatowego w Chemy. Wszystkie fiszki projektowe z caego wojewdztwa bd przedstawione
Pomys Marszaka Wojewdztwa zwizany z przygotowaniem tzw. fiszek projektowych napenia mnie osobicie wielkim optymizmem w zakresie kontynuacji planw inwestycyjnych. Mimo braku porozumienia w zakresie utworzenia ZIT-u wojewdzkiego, szansa na realizacj wsplnych inwestycji pozostaje, a praca nad projektami, ktre maj wpyn na dalszy rozwj powiatu z jednoczesnym wykorzystaniem rodkw, jakie daje nam Unia Europejska na lata 2014-2020, nie idzie na marne. Szczeglnie cieszy mnie pomys kontynuacji budowy cigw pieszo-rowerowych, majcych wpyw na bezpieczestwo mieszkacw powiatu i odwiedzajcych nas turystw. Mirosaw Nawrotek Czonek Zarzdu Powiatu Toruskiego

Marszakowi oraz firmie Deloitte. Zostan one poddane weryfikacji i na ich bazie zostanie okrelona lista projektw kwalifikujcych si do dofinansowania w ramach ZIT lub innych programw unijnego wsparcia. Rwnolegle z pracami nad propozycjami projektw do nowego RPO, samorzdowcy staraj si doprowadzi do konsensusu w sprawie utworzenia Miejskiego Obszaru Funkcjonalnego. Jestemy przekonani, e kady samorzdowiec dy do solidarnego budowania i rozwoju obszarw powierzonych jego pieczy na zasadach demokratycznych, w drodze osigania konsensusu i porozumienia. Opowiadamy si za utworzeniem przez wschodni i zachodni cz Bydgosko-Toruskiego Obszaru Funkcjonalnego wsplnego Zwizku ZIT wojewdzkiego, a take przestrzegania przez wszystkich partnerw ZIT dokumentw rzdowych i kierowania si zasadami rwnouprawnienia i demokracji. - mwi jednym gosem samorzdowcy z tzw. wschodniej czci MOF. W pitek 21 marca 2014 r. wsplnie podpisali stanowisko w sprawie udziau w ZIT. Peny tekst porozumienia na www.powiattorunski.pl. (IW)

Zarzd Powiatu Toruskiego przyj 4 marca uchwa o ustaleniu na 2014 r. maksymalnej kwoty dofinansowania opat za ksztacenie pobierane przez szkoy wysze i zakady ksztacenia nauczycieli oraz specjalnoci i formy ksztacenia, na ktre przyznawane jest dofinansowanie. Dofinansowanie na doskonalenie zawodowe nauczycieli przyznawane jest na podstawie realnego zapotrzebowania dyrektorw szk i placwek owiatowych podlegych Starostwu. Po zasigniciu opinii zwizkw zawodowych nauczycieli ustalono, e stawki na dofinansowanie opat za doksztacanie bd takie same jak w zeszym roku. Za studia podyplomowe i licencjackie (dajce kwalifikacje do nauczania drugiego przedmiotu) nauczyciel moe otrzyma 60% opaty za semestr, nie wicej jednak ni 1 200 z, za studia magisterskie, inynierskie 20% opaty za semestr, nie wicej jednak ni 510 z, za kursy kwalifikacyjne 60% opaty za semestr lub kurs, nie wicej jednak ni 3 120 z, za za kursy doskonalce, warsztaty szkoleniowe, seminaria oraz szkolenia rad pedagogicznych 100% opaty. Dodatkowo pokrywane s koszty delegacji subowych w wysokoci 100% przy takich formach doskonalenia jak kursy doskonalce, warsztaty szkoleniowe i seminaria. Kwota przeznaczona na doksztacanie i doskonalenie zawodowe w budecie na 2014 r. wynosi 102 340 z. (MP)

3 Powiat Toruski,

marzec 2014

By Ja, bya Magosia nadesza pora na EU-geniusza. Ju po raz trzeci powiat toruski podj si realizacji projektu w partnerstwie z gminami, w celu wzbogacenia oferty edukacyjnej gimnazjw i licew z terenu powiatu
rodki z Europejskiego Funduszu Spoecznego na realizacj projektu EU-geniusz i szkoa tajemnic powiat wywalczy w konkursie Urzdu Marszakowskiego, w ktrym startowao a 86 projektodawcw, z czego 79 otrzymao dofinansowanie. Obecnie trwaj jeszcze negocjacje w sprawie szczegw realizacji i ostatecznej wartoci dofinansowania, lecz nie stanowi to ju przeszkody w rozpoczciu projektu, ktrego celem jest ujawnienie talentw powiatowych EU-geniuszy. Projekt ten rni si od poprzednich edycji przede wszystkim tym, e jest adresowany do uczniw szk gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych prowadzcych ksztacenie oglne. Ci drudzy bd mieli moliwo przygotowa si do wejcia na rynek pracy poprzez udzia w patnych miesicznych staach. W projekcie przewidziano ich a 84. Kady uczestnik EU-geniusza wemie udzia w przynajmniej jednej z czterech cieek edukacyjnych. A co to takiego te cieki? S one uzupenieniem podstawowych zaj szkolnych: z zakresu przedsibiorczoci, ekspresji kulturalnej, ekologii oraz tosamoci regionalnej. Podajc wybran ciek uczniowie zyskaj moliwoci wyjazdu do zakadw pracy, teatrw, filharmonii, farm wiatrowych, sortowni odpadw czy miejsc zwizanych z lokaln histori i tradycj. Dodatkowo EU-geniusz przygotowa szeroki wachlarz zaj dydaktyczno-wyrwnawczych majcych pomc uczniom poprawi wyniki w nauce oraz zaj dodatkowych rozwijajcych kompetencje matematyczno-przyrodnicze czy jzykowe. Nie zabraknie te specjalistycznych k zainteresowa, takich jak kko szachowe, lingwistyczne, matematyczne czy teatr oraz chr szkolny. Ale to nie wszystko! Szkoy zostan doposaone w materiay dydaktyczne, ktre pozwol uatrakcyjni zajcia. Wszystkie te kompleksowe dziaania prowadzone bd przez 18 miesicy z zajciami startujemy ju wkrtce. Liczymy, e tak rozbudowany projekt wyksztaci nie jednego powiatowego EU-geniusza. :) (DR)

Pora na EU-geniusza!

POWIAT W UNII

Jak co roku, gdy zakwitnie bez, twrcy amatorzy z powiatu toruskiego bd mieli okazj spotka si w piknych okolicznociach przyrody, aby przed szersz publicznoci zaprezentowa owoce swojej pracy i talentu.

Byle do maja...

KULTURA

VI Majowe Spotkania Twrcw Kultury i Sztuki Powiatu Toruskiego rozpoczn si 17 maja o godz. 11:00, tradycyjnie na terenie Fundacji Pikniejszego wiata w Skudzewie. Artystw, ktrzy chcieliby podzieli si swoj twrczoci z szerszym gronem odbiorcw, prosimy o zgoszenie chci udziau w spotkaniu do koca kwietnia. Mona to zrobi wypeniajc kart zgoszeniow, zamieszczon na stronie internetowej www.powiattorunski.pl w zakadce EDUKACJA. Serdecznie zapraszamy!
www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski,

marzec 2014

Pakiet pomocy z PCPR


Dziki unijnym rodkom 23 osoby skorzystaj w 2014 r. ze wsparcia Powiatowego Centrum Pomocy Rodzinie, dziki ktremu bd mogy podnie wiedz i kwalifikacje, przygotowa si do warunkw panujcych na rynku pracy i uzyska specjalistyczn pomoc, ktra pozwoli im na powrt do pracy. Projektowe wsparcie podzielono na trzy pakiety: PAKIET STAOWY dla 12 osb z aktualnym orzeczeniem o niepenosprawnoci obejmuje zajcia warsztatowe z doradc zawodowym, integracyjne oraz rozwijajce kompetencje spoeczne, indywidualne doradztwo zawodowe. Bodcem do zdobycia nowych kwalifikacji zawodowych bd szkolenia/kursy zawodowe - do wyboru: sprzedawca z obsug kasy fiskalnej i obsug komputera + fakturowanie, magazynier z obsug wzka jezdniowego + fakturowanie. Ponadto nowe umiejtnoci pozwol utrwali stae zawodowe. PAKIET AMAZONKI to swego rodzaju program korekcyjno-edukacyjny, adresowany do 6 pa z chorob nowotworow i aktualnym orzeczeniem o niepenosprawnoci. Oferuje poza uczestnictwem w zajciach warsztatowych oglne przygotowanie do pracy w administracji lub specjalistyczny kurs dla asystenta osoby niepenosprawnej. Rozumiejc szczeglne potrzeby Amazonek organizator zaplanowa take wsparcie terapeutyczne i psychologiczne oraz 14-dniowy turnus rehabilitacyjny nad morzem (w I poowie IX.2014 r.). PAKIET MODZIEOWY dla 5

PRZYJAZNY URZD

wychowankw rodzin zastpczych oferuje ciekawe zajcia wyjazdowe z psychologiem, poruszajce m. in. tematyk radzenia sobie ze stresem i profilaktyki uzalenie. Ponadto uczestnicy projektu mog liczy na opiek doradcy zawodowego zarwno w czasie warsztatw jak i konsultacji indywidualnych. We wcieleniu w ycie zawodowych wyborw pomc mog kursy i szkolenia, prowadzone na terenie wojewdztwa kujawsko-pomorskiego w obiektach gastronomiczno-restauracyjnych. Bd to do wyboru: kurs hotelarsko-gastronomiczny na stanowiska pracy: recepcjonista, barman, pokojowa, szkolenie na pomocnika kucharza z przygotowaniem posikw fast-food. Osoby zainteresowane udziaem w projekcie proszone s o kontakt: Iwona Fabich BIURO PROJEKTU PCPR ul. Towarowa 4-6, 87-100 Toru tel. 56 662 87 67 e-mail: projekty.efs@pcpr-torun.pl

Od 1 marca 2014 r. kwoty wiadcze emerytalno-rentowych przysugujcych do 28 lutego 2014 r. podlegaj waloryzacji wskanikiem wynoszcym 101,6%. Oznacza to, e kwoty najniszych wiadcze oraz kwoty dodatkw wzrosn o 1,6%
W konsekwencji od 1 marca 2014 r. zostan podwyszone wszystkie emerytury i renty rolnicze oraz renty socjalne wypacane na dzie 28.02.2014 r. Waloryzacja polega na przemnoeniu kwoty emerytury podstawowej wynoszcej 844,45 z przez wskanik wymiaru ustalony indywidualnie dla kadego wiadczenia. I tak od 1 marca 2014 r.: Wysoko renty socjalnej wyniesie 709,34 z. czna wysoko renty socjalnej i renty rodzinnej rolniczej nie moe przekroczy 1 688,90 z (przy czym rent socjaln mona maksymalnie obniy do 84,45 z). Od tak ustalonej kwoty potrcona zostanie zaliczka na podatek dochodowy i skadka na ubezpieczenie zdrowotne. Wysoko dodatku pielgnacyjnego (z wyjtkiem dodatku dla inwalidy wojennego uznanego za cakowicie niezdolnego do pracy i do samodzielnej egzystencji, ktry wzronie do 310,14 z), a take dodatku za tajne nauczanie podlega podwyszeniu do 206,76 z. Wysoko dodatku kombatanckiego oraz maksymalne wiadczenia pienine przysugujce byym onierzom grnikom i osobom deportowanym do pracy przymusowej oraz osadzonym w obozach pracy przez III Rzesz i ZSRR wzrastaj do 206,76 z. Wysoko dodatku kompensacyjnego wzrasta do 31,01 z. Dodatek dla sieroty zupenej wyniesie 388,62 z. Zasiek macierzyski (w wysokoci czterokrotnej emerytury podstawowej) wzrasta do 3 377,80 z. Bez zmian pozostaje kwota zasiku chorobowego (10 z/1 dzie czasowej niezdolnoci do pracy), zasiku pogrzebowego (4 000 z) oraz ryczatu energetycznego (165,71 z miesicznie). Wicej na www.krus.gov.pl OR KRUS w Bydgoszczy

Waloryzacja emerytur i rent rolnych

DZIA ROLNY

Po zakoczonych w ubiegym tygodniu zmaganiach najlepszych koszykarek i koszykarzy powiatu pozostay nam tylko mie wspomnienia. Kolejny raz bezkonkurencyjne okazao si gimnazjum z Guchowa

Faworyci nie zawiedli Zosta mistrzem rakietki!


Mionicy ping-ponga stan do rywalizacji w trzech mskich kategoriach wiekowych: do 35 lat, 36-48 lat oraz powyej 49 lat, panie za w kategorii open
5 kwietnia 2014 r., w sali gimnastycznej Zespou Szk, CKU w Gronowie, radni i pracownicy samorzdowi oraz pracownicy i nauczyciele ze szk, prowadzonych przez samorzdy z terenu powiatu toruskiego, chwyc w donie rakietki i rozegraj czternaste Powiatowe Mistrzostwa Nauczycieli, Radnych i Pracownikw Samorzdowych w Tenisie Stoowym. Na zwycizcw Turnieju czekaj pamitkowe statuetki, a wrd wszystkich uczestnikw rozlosowane zostan upominki. Wpisowe wynosi 7 z. Organizatorzy, oprcz dobrej zabawy, zapewniaj rwnie bufet kawowy i wsplny obiad dla wszystkich uczestnikw rozgrywek. Dodatkowe informacje oraz zgoszenia uczestnikw przyjmowane s pod numerem telefonu 56 662 88 42. Regulamin zawodw znajduje si na stronie www.powiattorunski.pl w zakadce SPORT. Zapraszamy do udziau w turnieju i yczymy poamania rakietek! (IK) jak i chopcw. Ju od pierwszych minut wynik oscylowa wok remisu. Pierwsza, druga i nawet trzecia kwarta niczego nam nie wyjaniy. Skromn przewag osigny dopiero w czwartej kwarcie zawodniczki z gimnazjum w Czernikowie, ktre to zaledwie dwoma koszami pokonay rywalki z gimnazjum w Turznie. U chopcw sprawa nie bya taka prosta cztery kwarty nie wystarczyy i dopiero w dogrywce jednym koszem Dobrzejewice pokonay Chem. Emocji tu nie brakowao, a eksplozja radoci chopakw z gimnazjum w Dobrzejewicach pozostaje do dzi w naszej pamici. Mielimy okazj obejrze naprawd bardzo ciekawe zmagania koszykarskie wiele emocji, wspaniay doping dla druyn i nerwy dosownie do ostatnich sekund! Taka rywalizacja to rwnie rdo cennych analiz i wnioskw dla opiekunw oraz trenerw na kolejne lata pracy. yczc druynom z Guchowa sukcesw w podboju wojewdztwa, mamy nadziej na rwnie dobrego kosza w kolejnym roku! Artur Stankiewicz Powiatowy Koordynator Sportu

SPORT

Faworytem turniejw rozgrywanych na poziomie gimnazjw od samego pocztku pozostaway druyny z Guchowa. Zawodniczki i zawodnicy skupieni byli tylko na jednym zwycistwie. Pocztek spotka to skuteczna ofensywa i jeszcze bardziej efektowny atak, gra kosz za kosz nie miaa tu miejsca. Kilka szans na punkty z ponowienia mieli pozostali uczestnicy rywalizacji, jednak nie potrafili w peni ich wykorzysta i choby odrobin wpyn na zmian rezultatu poszczeglnych spotka. Pikna postawa Mistrzw i znakomita technika Mistrzy doprowadziy te dwie ekipy do kolejnego powiatowego zota. Natomiast niezwykle emocjonujca okazaa si walka o miejsca trzecie, zarwno w kategorii dziewczt,
www.powiattorunski.pl

POWIAT TORUSKI Bezpatny Miesicznik Samorzdowy Starostwo Powiatowe w Toruniu ul. Towarowa 4-6 87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89 e-mail: starostwo@powiattorunski.pl

Redakcja w skadzie: dr Malwina Rouba - redaktor naczelny Agnieszka Niwiska - redakcja numeru Izabela Kannenberg (IK), Krzysztof Melkowski (KM), Monika Paziewska (MP), Dorota Rygielska (DR), Iwona Wnuczyska (IW) Kontakt: tel. 56 662 88 52 rzecznik@powiattorunski.pl Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

23 POZA TORU, 28 marca 2014


GMINA ZAWIE WIELKA

Doywotnio przykuty do wzka


Nie mia munduru ani kasku. Zareagowa instynktownie jak na straaka przystao. Dach suszarni do warzyw stan w pomieniach. Chwil po tym, gdy go ugasi, zapad si pod jego ciarem
Marcin Tokarz

Grzegorz Krl zmieni si nie do poznania. Nie moe chodzi. Ma problemy z mwieniem. Dopiero niedawno odzyska wadz w rkach. Kiedy trzyma na nich umierajc dziewczyn. Czas suby w OSP Toporzysko min jednak bezpowrotnie. Tak samo jak szansa na poruszanie si o wasnych siach. Jego tragedia wydarzya si pod koniec 2010 roku, jednak wci nie otrzyma odszkodowania z tytuu wypadku przy pracy. To tylko jedna z kd rzuconych mu pod nogi. Czy niepenosprawny z Grska moe liczy na jakkolwiek popraw swojej sytuacji? Obecny dom Grzegorza i Marzeny Krl jest schludny, przytulny, ale te nieprzystosowany do potrzeb niepenosprawnego eks-straaka. Przez futryn drzwi azienkowych nie przejedzie wzkiem, a my si przecie trzeba. onie pozostaje wic bra ma na rce, co przy jej szczupej sylwetce jest nie lada wyczynem. On za to, uziemiony na wzku, sukcesywnie nabiera kilogramw. Krgosup Marzeny odmawia ju posuszestwa. - Nie jestem w stanie poj, e w Polsce nikt nie moe zapewni Grzegorzowi takich sprztw jak dwig do wanny, czy elektryczny wzek - ali si Philippe, Belg od 7 lat mieszkajcy w Toporzysku, ktry przyjani si z niepenosprawnym. Maestwo z Grska musz sobie radzi bez tych udogodnie. Marzena myje Grzegorza rcznie przy pomocy szmatki i wiadra z wod. - Mam brata, ktry boryka si z podobn przypadoci - kontynuuje Belg. - Nasz NFZ zapewni mu wszelki niezbdny sprzt i fachow rehabilitacj. Grzegorz nie mia takiej ju od ponad roku, a bierna to za mao. Dat 30 padziernika 2010 roku Marzena zdaje si mie wydrapan w sercu. Przecie na zawsze odmienia jej maestwo. Feralnego dnia Grzegorz przygotowywa maszyny na rol,

Stan zdrowia Grzegorza Krla wymaga doywotniej rehabilitacji, aby zapobiec przykurczom i zrostom.

gdy nagle dostrzeg pomienie na dachu suszarni warzyw. rdem ognia byo zwarcie w bezpiecznikach. Rolnik wdrapa si, by zaegna niebezpieczestwo. Niespodziewanie konstrukcja zarwaa si razem z nim. Mczyzna spad z wysokoci 5 metrw. Diagnoza po upadku bya druzgocca: zamany krgosup i liczne krwiaki na mzgu. Grzegorz straci gos. Przez pierwsze miesice po wypadku stale lea w bezruchu. Cho chcia, nie mg bawi si ze swoj creczk. - Trafi do toruskiej fundacji "wiato" - relacjonuje Marzena Krl, ona niepenosprawnego. - Tam znajomy jednego z rehabilitantw zbudowa dla niego wzek. Od nowa uczy si pisa i mwi. Jest znaczna poprawa, ale wci ma problemy z artykuowaniem sw. Zapomina ich, ale najwaniejsze, e sysz jego gos. Na logopedw i tak nie mamy ju pienidzy...

Przez par miesicy po wypadku Grzegorz by na zasiku chorobowym w wysokoci 100 %. Potem zacz otrzymywa rent 1200 z plus zasiek pielgnacyjny w kwocie 183 z. Marzena nie pracuje. Ma musi mie pod sta opiek. Regularnie otrzymuj finansow pomoc z GOPS-u w Zejwsi Wielkiej, ale s to sumy, z ktrych nie sposb cokolwiek zaoszczdzi. - Robimy co moemy, aby tej rodzinie pomc mwi Jan Surdyka, wjt gminy Zawie Wielka. - Staram si, aby ludzkie nieszczcie nie oznaczao koca normalnego funkcjonowania w spoeczestwie. W kadym budecie uwzgldniamy potrzeby osb niepenosprawnych, jednak nasze moliwoci s ograniczone. Gdy Pastwo Krlowie ubiegali si o odszkodowanie, we wrzeniu 2011 roku otrzymali od ZUS-u pismo, z ktrego treci wynika, e Grzegorz nie otrzyma

jednorazowej rekompensaty dopki nie zakoczy podstawowego leczenia oraz rehabilitacji. Tu pojawia si problem, poniewa z obu wiadcze bdzie musia korzysta de facto do koca ycia. Po przedstawieniu zaistniaej sytuacji ZUS-owi otrzymalimy jednak zapewnienie, e niepenosprawny moe ubiega si o zalege odszkodowanie. - W zwizku z tym, i ubezpieczony jest uprawniony do renty z tytuu niezdolnoci do pracy, mona zapewne uzna, e podstawowe leczenie i rehabili-

tacja zostay zakoczone - informuje Boena Maria Wankiewicz, rzecznik prasowy ZUS Toru. Wobec tego w celu ustalenia jednorazowego uszczerbku na zdrowiu ubezpieczony winien zoy wniosek wraz z zawiadczeniem o stanie zdrowia wydanym przez lekarza, pod ktrego opiek lekarsk si znajduje. Na tej podstawie Zakad wyznaczy termin badania przez lekarza orzecznika, ktry ustali stay lub dugotrway uszczerbek na zdrowiu. Czasem od pienidzy cenniejsze jest poczucie wolnoci. Grzegorz, o tej porze roku, wreszcie moe opuci teren swojej dziaki. Chyba, e zacznie pada deszcz. Jego prowizoryczny wzek inwalidzki jest niezdolny do pokonania bota odgradzajcego dom niepenosprawnego od wiata zewntrznego. Ulice Spdzielcza i Wiejska, przy ktrych mieszkaj Krlowie s drogami gruntowymi. Zanim Grzegorz pozna Marzen ogniowi stawia czoo ju od wielu lat. Pomaganie ludziom byo dla niego chlebem powszednim. Nigdy nie przypuszcza, e te role mog si kiedy zamieni. Nie mia czasu si nad tym zastanawia. By pracoholikiem. Zanim zosta doywotnio przykuty do wzka.
m.tokarz@pozatorun.pl

Fot. Anna Jankowska

UWAGA
Osoby pragnce wspomc rodzin Krlw mog to zrobi przelewajc pienidze na ich prywatne konto: 21 9511 0000 3001 0006 2750 0001

24 POZA TORU, 28 marca 2014

Nauka poprzez zabaw


Maluchy wiedz chon niczym gbka. Ich nautralny potencja do szybkiego przyswajania informacji wykorzystuj nauczyciele przedszkola May Mi w Grbocinie. Indywidualne podejcie procentuje w przyszoci
Przedszkole zostao wpisane w 2009 roku do ewidencji placwek niepublicznych na terenie gminy Lubicz pod numerem 04. Inspiracj do stworzenia takiego miejsca byy nasze dzieci, najwaniejsze osoby dla Nas na wiecie. dzieci .Nauczyciel tworzy sytuacje konieczne do komunikowania si w jzyku obcym tak, aby proces nauki przebiega niewiadomie Efektem realizacji programu s sukcesy naszych absolwentw w dalszej edukacji w szkole. Obserwujemy duy stopie rozumienia jzyka angielskiego w kontakcie z nauczycielem jak i z rwienikami. Dzieci bezwiednie wtrcaj sownictwo i zwroty angielskie, piewaj piosenki, wierszyki podczas codziennych zabaw. Do tej pory, nauk jzykw obcych zaczynano stosunkowo pno. Jest to dowodem na to, e nauka jzyka obcego rozpoczta we wczesnym dziecistwie moe by atwiejsza i bardziej skuteczna. Dlaczego, by wykorzysta t naturaln predyspozycj dziecka w przedszkolu May Mi w Grbocinie dajemy mu szansy na tak wanie szybsz i "bezbolesn" nauk. Wprowadzenie profilu dwujzycznego jest ma na celu podniesienie poziomu wszechstronnego rozwoju dzieci, wyrwnanie szans edukacji jzykowej wszystkich dzieci w placwce - powszechno nauczania. Dziaanie to przygotowuje podstawy do nauki jzyka angielskiego w szkole podstawowej a take wykorzystuje naturalne zainteresowania i potencjau dzieci do uczenia si. Co wicej, umoliwia komunikacj dzieci z rwienikami anglojzycznymi, spenienie aspiracji rodzicw i podniesienie jakoci edukacji.

REKLAMA

Edukacja i zabawa
Przedszkole May Mi w Grbocinie to miejsce, ktre pozwala dzieciom czu si bezpiecznie, kiedy zostaj bez mamy i taty. To, co nas wyrnia to fakt, e traktujemy kade dziecko indywidualnie. Sprawiamy, e czuje si ono kochane, akceptowane i szczliwe. Przygotowujemy je do przeywania sukcesu, ale i do radzenia sobie z porakami. Zapewniamy wszechstronny, bezpieczny i radosny rozwj wszystkim wychowankom. Dajemy dzieciom moliwo samorealizacji, kreatywnego mylenia, samodzielnego dziaania, uczestniczenia w ciekawych zajciach i co najwaniejsze osignicia dojrzaoci szkolnej. Dla Twojej pociechy tworzymy przyjazne przedszkole, ktre uwzgldnia jego potrzeby, zainteresowania i oczekiwania. Pobyt w przedszkolu sprawi e stanie si ono aktywnym, bogatym wewntrznie modym czowiekiem, mogcym wyzwoli swoje wasne JA w kadej sferze ycia .

Co nas wyrnia?
Optymistyczna, pena pasji edukacja przedszkolna oparta na zabawie i troskliwej opiece

Systematyczna edukacja wspomagajca rozwj psychofizyczny dziecka Bogaty pakiet zaj dodatkowych Dwujzyczno, ktrej towarzyszy spontaniczno i ciekawo Dwujzyczne programy edukacyjne Wychowanie przez sztuk, muzyk i teatr Specyfik naszej placwki jest realizacja koncepcji wczesnego oswajania dzieci z jzykiem angielskim. Jest to o tyle istotna sprawa, i stoimy przed faktem wprowadzenia jzyka obcego do podstawy programowej przedszkoli. Ma to nastpi ju od wrzenia 2014 . Do wrzenia 2015 obowizek obejmie dzieci 5 letnie, a w 2017 wszystkie pozostae przedszkolaki bd miay uczy si jzykw nowoytnych .

W trosce o wszechstronny rozwj najmodszych, obok podstawy programowej przygotowalimy bogat ofert zaj dodatkowych, ksztaccych rnorodne umiejtnoci i pasje dzieci. W cigu caego roku szkolnego realizujemy program nauki poprzez zabaw .Przygotowujemy dzieci do dalszego rozwoju, a fakt ten z pewnoci zaprocentuje w kolejnych latach edukacji dzieci. Przedszkole May Mi w Grbocinie zapewnia obsug cateringow dostosowan do potrzeb ywieniowych dla danego przedziau wiekowego. Wszystko, co chcemy Pastwu zaoferowa dla naszych podopiecznych jest dostpne w korzystnej cenie w kwocie 410 z / mc dziki wsparciu dotacji gminy Lubicz.

Projekt wychowania dwujzycznego


Wychodzc naprzeciw oczekiwaniom rodzicw i predyspozycjom dzieci od 2009 r. realizujemy projekt nauczania dwujzycznego polsko-angielskiego. Wszystkie dzieci w wieku 2,5 -6 lat maj codziennie zabawy i zajcia w jzyku angielskim. Przeplatane s one polskim programem wychowania przedszkolnego wynikajcym z zaoe podstawy programowej MEN oraz rozkadem dnia dostosowanym do wieku dzieci. Zaoeniem projektu byo podjcie takich dziaa, aby nauka jzyka obcego nie miaa charakteru elitarnego. Jest to jednym sowem projekt wzbogacajcy umiejtnoci jzykowe

25 POZA TORU, 28 marca 2014

Tercet szkolnych sukcesw


Gimnazjum nie musi by najgorszym etapem edukacji naszego dziecka. W Grupie Edukacyjnej Meneder gimnazjalici odkrywaj swoje jzykowe zdolnoci
Jedn z najwikszych bolczek polskiego systemu edukacji s gimnazja, przez niektrych nazywane wylgarni dorastajcej patologii. Bolczki reformy szkolnictwa nie dotkny gimnazjum dziaajcego w ramach Grupy Edukacyjnej Meneder. Tu rodzinna atmosfera spotyka si ze wietnymi wynikami uczniw. Maksymalnie dwunastoosobowe grupy, sprzt multimedialny oraz zajcia dodatkowe o takich warunkach pomarzy moe wielu uczniw. Spoeczne Gimnazjum Jzykowe jest bowiem szczeglnym miejscem. - Zaley nam przede wszystkim, aby uczniowie nie przychodzili do nas z przymusu, ale z radoci przyznaje Senia Martuszewska, dyrektorka Grupy Edukacyjnej Meneder. Std duy nacisk kadziemy na to, by w naszych murach panowaa rodzinna atmosfera. Wierzymy, e w takich warunkach o wiele lepiej pracuje si na swj sukces. Filozofia ta ma swoje przeoenie w praktyce, gdy Gimnazjum GEM-u znajduje si w czowce toruskich szk. przekraczaj redni miasta, wojewdztwa i kraju. Lekcje to jednak nie wszystko. Przy szkole jest boisko sportowe oraz teren do spdzenia czasu wolnego wyposaony w stoliki, krzeseka i parasole. Modzie korzysta z okolicznego Orlika, a planowe zajcia z nauki pywania odbywaj si na basenie MOSiR-u, nauka jazdy na ywach na lodowisku TOR-TOR, a jazda konna w gospodarstwie agroturystycznym w Kaszczorku. Do zaj dodatkowych mona zaliczy rwnie zumb i fitness dla dziewczt oraz zajcia na siowni dla chopcw. Plan lekcji jest tak uoony, by zajcia odbyway si do godziny 1530 ze wzgldu na du liczb uczniw mieszkajcych poza Toruniem. Z tego wzgldu zostay wprowadzone wirtualne koa zainteresowa w oparciu o platform MOODLE. Platforma ta jest rwnie wykorzystywana do zapisu wszystkich lekcji, jakie odbyy si w danym dniu (tematy lekcji, cele lekcji, krtka notatka i zadanie domowe). S one do pobrania przez uczniw nieobecnych, np. ze wzgldu na stan zdrowia, w tym dniu

REKLAMA

Sukces jest tym wikszy, bo placwka rozpocza swoj dziaalno we wrzeniu 2007 roku. Nie bez kozery Gimnazjum ma charakter jzykowy. W ramach programu w tygodniu uczniowie maj 5 godzin zaj z jzyka angielskiego w zrnicowanych stopniem zaawansowania grupach. Dodatkowo do wyboru jest drugi jzyk i tu uczniowie mog wybiera midzy niemieckim, francuskim, woskim, rosyjskim

a hiszpaskim. Indywidualny tok nauczenia gwarantuje take moliwo rozpoczcia nauki trzeciego jzyka. Nie trudno jest wic zauway, e siatka jzykw obcych znaczco rni si od oferty szkoy publicznej. Wicej jest take zaj z jzyka polskiego oraz matematyki. To przynosi efekty, bo w ramach przeprowadzonych zewntrznych egzaminw gimnazjalnych absolwenci Gimnazjum GEM-u osigaj wysokie wyniki, ktre

w szkole, co niweluje w znacznym stopniu zalegoci. - Jestemy szko przyjazn, bezpieczn, wsppracujc z rodzicami i z rnymi orodkami specjalistycznymi dodaje Senia Martuszewska. - Nauczyciele wspieraj rozwj dzieci, towarzysz im w osiganiu celw i wzmacniaj umiejtnoci radzenia sobie w yciu. Szkoa zapewnia dzieciom opiek pedagogiczn, logopedy oraz medyczn. Uczniowie mog przebywa w szkole do godziny 1800, uczc si samodzielnie lub odrabiajc lekcje pod kierunkiem nauczyciela. W szkole organizowane s dwa razy w roku wycieczki - jedna na terenie Polski oraz zagranic. Grupa Edukacyjna Meneder to zesp szk prywatnych obejmujcych ksztacenie na poziomie szkoy podstawowej, gimnazjum oraz liceum, gwarantujc cigo edukacji w przyjaznej atmosferze.

26 POZA TORU, 28 marca 2014


GMINA WIELKA NIESZAWKA I CZERNIKOWO

led to nieskoczone rdo inspiracji


W Wielkiej Nieszawce znajduje si jeden z najwikszych zakadw przetwrstwa rybnego w regionie. Firma Herring, to rodzinne przedsibiorstwo, dla ktrego led nie ma tajemnic
Aleksandra Radzikowska
Przetwory rybne solone, marynowane i saatki ledziowe zanim trafiaj na nasze stoy, przechodz wieloetapowy proces produkcji. Tajne receptury i dobr przypraw, ktre sprawiaj, e ich smak jest wyjtkowy, to tylko cz mudnego mechanizmu przygotowania ich do spoycia. Firma Herring zdradza, jak wyglda droga ledzia od chwili wyowienia go z wody do czasu konsumpcji. Zakad powsta w 1992 roku i wci rozwija swoj dziaalno. redni stan zatrudnienia wynosi ok. stu osb, ale w okresach wzmoonej pracy liczba pracownikw jest zasilana na okrelony czas. W 2004 roku firma przesza gruntown modernizacj, by speni wymogi unijne i sanitarne. Dzi take planowana jest jej rozbudowa. - To pozwoli na zwikszenie iloci wyrobw mwi Maciej Stachniuk, kierownik produkcji. Kady etap przygotowania fileta ledziowego do spoycia musi by wykonany rzetelnie. Surowiec, ktry do nas trafi, poawiany jest u wybrzey Norwegii i Islandii. Specjalnymi transportami przywoony jest do firmy i wtedy nastpuje jego obrbka. Zachowany jest cig chodniczy, skadujemy surowiec w temperaturze -25 st. Celsjusza i w tych warunkach czefiletw pod wzgldem jakoci dodaje Maciej Stachniuk. Po odpowiedniej obrbce trafiaj do opakowa jednostkowych, z waciwymi zalewami bd sosami, s myte, suszone i oklejane. Taki wyrb trafia do magazynu, jest skadowany w temperaturze 0 st. Celsjusza i czeka na transport. Drugim po produkcji przedmiotem dziaalnoci firmy jest handel rybami mroonymi, ktre sami importujemy bd te kupujemy od polskich dostawcw. Firma dziki zachowaniu odpowiedniej jakoci swoich wyrobw, istnieje obecnie we wszystkich wojewdztwach naszego kraju, a take posiada sie hurtowni na terenie wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Trudno uwierzy, e specjalno zakadu - niepozornie wygldajce filety ledziowe MATIAS, zanim trafi na nasze stoy, musz przej tak skomplikowany etap produkcji, przejecha setki kilometrw i by poddane obrbce wedug cile okrelonych receptur i ram czasowych. - led to niekoczce si rdo inspiracji mwi z umiechem Maciej Stachniuk. Jego przygotowanie to trudna sztuka. Warto jednak rzetelnie podchodzi do jego produkcji, gdy wci syszymy to, co dla kadego wytwrcy najwaniejsze - smakowao.

Fot. Adam Zakrzewski


Maciej Stachniuk dba o to, by proces obrki ledzia przebiega zgodnie z normami.

Infrastrukturalna ofensywa trwa


Aleksandra Radzikowska Pity z rzdu sukces w ubieganiu si o rodki w ramach tzw. schetynwek, plasuje gmin Czernikowo w cisej czowce polskich podmiotw w zakresie aplikacyjnej skutecznoci. W tym roku jej wadzom udao si pozyska wsparcie do kolejnej inwestycji drogowej, obejmujcej dugo niespena 2,9 km, ktrej warto oszacowano na 3 513 837,18 z, przy wsparciu na poziomie pidziesiciu procent kosztw cakowitych. Przebudowa obejmie swym zasigiem ul. Winiow w miejscowoci Czernikowo, drog gminn Nr 101119C w miejscowoci Wygoda Steklinek oraz drog gminn Nr 101143C w miejscowoci Jackowo, wraz z przebudow skrzyowa z drogami powiatowymi Nr 2044C i 2132C. - Dziaanie 1.1. Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego uruchamiane byo zdecydowanie za rzadko mwi Przemysaw Pujer z Urzdu Gminy Czernikowo. Przeprowadzono tylko dwa rozdania, z ktrych dofinansowanie czerpaa take nasza gmina, natomiast rodki pochodzce z tytuu wcze gruntw z produkcji rolnej s ograniczone i niewystarczajce. Dzi mona stwierdzi, e sie drg gminnych w Czernikowie i okolicach

ka na rozpoczcie procesu przygotowania go do spoycia. Kupujemy ryby, ktre tu po wyowieniu s oczyszczane, filetowane i mroone na statku. Zajmujemy si gwnie obrbk filetw, patw oraz caych ledzi. W mniejszym zakresie przerabiamy filety i tuszki otrzymywane ze ledzia batyckiego, gdy nie zawsze spenia nasze wymagania wzgldem jakoci. Wanym procesem produkcji jest rozmraanie surowca, gdy zbyt wysoka temperatura spowoduje jego ugotowanie. Zbyt niska sprawi, e bdzie si rozmraa za dugo. W zakadzie znajduj si dwie komory, ktre jednorazowo

mog przyj 2,5 tony surowca. W nich znajduj si zraszacze, ktre opryskuj ryb wodn mgiek. Dmuchawy pompuj do rodka ciepe powietrze, ktre mgiek rozprowadza po komorze. Prawidowy proces trwa od szeciu do omiu godzin. - Po rozmroeniu surowiec trafia do tzw. dojrzewalni, gdzie jest myty biec wod i wrzucany do basenw z zalew solankow dodaje Maciej Stachniuk. Surowiec przebywa tam od czterech do piciu dni i pocztkowo jest mieszamy co p godziny, by zaprawa dotara do kadego fileta. Nawet ten proces odbywa si w zgodzie

z odpowiednimi procedurami. Po jakim czasie rowe filety zmieniaj kolor na biay i po czterech dniach leakowania trafiaj do magazynu pproduktw, gdzie s skadowane i oczekuj na dalszy etap produkcji. Ciko sobie wyobrazi, e jeden may bd popeniony podczas ich przetwrstwa, moe skutkowa gorsz jakoci wyrobu. Dopiero po tych etapach produkcji surowiec trafia do tzw. odsczalni. Pracownicy wykadaj filety na kuwety, celem odsczenia ich z nadmiaru wody i wprowadzaj na hal produkcyjn. - Tam nastpuje segregacja

a.radzikowska@pozatorun.pl

Pord mnogoci unijnych programw i konkursw, niezwykle trudno jest uzyska dofinansowanie przedsiwzi zwizanych z infrastruktur drogow. Gminie Czernikowo udao si to po raz kolejny
czwarty, udanie przeprowadzajc prace na prowadzcej od zjazdu z drogi Oswka-Makowiska w kierunku Kiepin drodze w Makowiskach, o cznej dugoci ponad 1,15 km, a take drodze w Kijaszkowie w kierunku staww rybnych o dugoci 0,845 km. - Dziki tym dofinansowaniom zmodernizowalimy take ulic Strumykow w Czernikowie o dugoci prawie 0,75 km z chodnikami, owietleniem, progami zwalniajcymi i oznakowaniem dodaje Przemysaw Pujer. Te inwestycje pochony cznie ponad 9,35 mln z przy zsumowanej kwocie dofinansowa sigajcej 4,15 mln z. - To nie koniec naszej infrastrukturalnej ofensywy mwi wjt gminy Czernikowo, Zdzisaw Gawroski. Cieszymy si, e tak znakomita inwestycyjna passa zostanie zachowana take w tym roku i liczymy na kolejne sukcesy w zakresie infrastruktury drogowej.
a.radzikowska@pozatorun.pl

jest bardziej ni zadowalajca, ale remontw i modernizacji nigdy do. Porwnywanie si z gminami ociennymi i osiadanie na laurach byoby zbyt prne, dlatego zawsze staramy si dy do doskonaoci. Z pomoc jednostkom samorzdu terytorialnego, w tym Gminie Czernikowo, przyszli pomysodawcy i inicjatorzy Narodowego Programu Przebudowy Drg Lokalnych. Po raz pierwszy gminie Czernikowo udao si pozyska dofinansowanie w 2010 roku, kiedy to skutecznie aplikowaa o rodki na budow odcinkw drogowych z Bernardowa do Czernikowa przez Jackowo, o dugoci 2,3 km, oraz z Jackowa do Steklinka o dugoci 2,1 km. - Drug inwestycj, zrealizowan przez gmin Czernikowo w ramach tzw. schetynwek, bya budowa dwch odcinkw

drogowych: w Liciszewach o dugoci 1,6 km oraz w Mazowszu w kierunku Piotrkowa do skrzyowania z drog powiatow Sitno-Czernikowo, o dugoci 635 m dodaje Przemysaw Pujer. Przebudowa zostaa przeprowadzona z wykonaniem chodnika, zatoki autobusowej z parkingiem oraz instalacj ochronnych barierek wygradzajcych. Rok pniej udao si pozyska dofinansowanie na przebudow nastpnych traktw: cigu komunikacyjnego z Ograszki do Makowisk przez Wawrzonkowo o cznej dugoci ponad 1,5 km oraz drogi gminnej prowadzcej ze Steklina do Niedwiedzia, o dugoci 2 km, z wykonaniem chodnikw, zatoki autobusowej oraz instalacj barier wygradzajcych, progu zwalniajcego i modernizacj owietlenia. Przed rokiem gmina zostaa beneficjentem programu po raz

Specjalny dodatek
Buduj z nami!
MECENAS DODATKU

- Dom sterowany pilotem - Co na targach budowlanych? - Jak dobra odpowiedni dach - Nowe trendy w projektowaniu ogrodw - Zielona energia- czas kolektorw

28 POZA TORU, 28 marca 2014


MECENAS DODATKU

Inteligentny dom, czyli jak wyglda postp


Nieograniczone moliwoci programowania i sterowania. Za pomoc jednej centrali w zasigu rki mamy cay dom. Sterowanie odbywa si w bardzo intuicyjny sposb. W tym wszystkim ogranicza nas jedynie wyobrania
Micha Ciechowski

DODATEK BUDOWLANY

Urzdzenia, ktre potrafi automatycznie zasoni rolety, zapali wiato, a nawet ustawi temperatur w pomieszczeniach to ju rzeczywisto. Funkcjonalno poczona z dbaniem o rodowisko zrzesza sobie przychylno uytkownikw inteligentnych systemw, ktre dzi dostpne s nie tylko dla bogaczy. Stwierdzenie, e systemy inteligentnych sieci oplatajcych dom su wygodzie, bdzie oczywicie prawdziwe. Jak mwi Iwona Barwiska, z roku na rok zwiksza si popyt na wyposaenia domw w inteligentne systemy. - Popyt napdzaj mocno spadajce ceny oraz ch uzyskania wygody i prestiu mwi Iwona Barwiska, architekt zajmujcy si planowaniem inteligentnych domw. Automatycznie wczajce si wiata czy zamykanie bramy wjazdowej daj wielk wygod. Zwaszcza, jeeli moemy robi to przed panelem centrali

zamontowanej na cianie przy ulubionej kanapie. Istnieje ogromny wachlarz wielosystemowych rozwiza w inteligentnych domach. Koszt inwestycji uzaleniony jest od iloci i jakoci komponentw oraz skomplikowania systemu pocze. Cena zale-

e bdzie rwnie od iloci pomieszcze w domu oraz nadanych funkcji. A jest ich niezliczona ilo. Inteligentny dom spenia wszystkie zachcianki mieszkacw. Za dotkniciem jednego przycisku z funkcj osobist gocie, ktry znajduje si

panelu centralnym, zapal si przed domem wiata oraz wczy si ogrzewanie podogowe. Przycisk kolacja przyciemni nam wiato i uruchomi nastrojow muzyk, za noc obniy temperatur w mieszkaniu i wyczy zbdne urzdzenia. - Inteligentny system mona zaprogramowa na wiele sposobw informuje Barwiska. Najczciej uywan funkcj jest funkcja wasna, inaczej osobista. Dostosujemy w ten sposb dziaanie urzdze pod konkretne oczekiwania lub konkretn sytuacj. Mimo i brzmi to skomplikowanie, w praktyce przedstawia si zupenie inaczej. Dotknicie na ekranie LCD odpowiedniego fragmentu budynku przenosi nas do konkretnych pomieszcze. W ten sposb jestemy w stanie upewni si, e wszystko jest pod kontrol, a dom jest bezpieczny. Istotn zalet inteligentnego domu jest moliwo kontroli z kadego miejsca na wiecie. Mona na bieco sprawdza odpowiednie podczenie lub wyczenie kadego urzdze-

nia elektrycznego. Co wicej, z samochodu, samolotu, za pomoc telefonu komrkowego, tabletu lub laptopa mona odsoni lub zasoni rolety w oknach czy zapali przed domem lampki na wita. Stay monitoring sprawi take, e momentalnie wykryty zostanie kady nieproszony go na terenie domu lub otaczajcej go posesji. Odpowiednie zarzdzanie energi elektryczn i ciepln sprawia, i realne oszczdnoci w skali roku sigaj nawet 25%. Rynek technologii wci wic si rozszerza. Z roku na rok pojawiaj si nowe moliwoci, ktre w przyszoci mog zupenie zrewolucjonizowa polski rynek. Systemy montowane w inteligentnych domach s luksusem, na ktry moemy sobie ju pozwoli. Mimo i ceny wahaj si od kilku do kilkunastu tysicy zotych, funkcjonalno oraz oszczdno energii w przyszoci bdzie prowadzi do duych oszczdnoci. Warto wic zainwestowa, by pniej czerpa z inteligentnych systemw duo przyjemnoci.

30 POZA TORU, 28 marca 2014


MECENAS DODATKU

Niewidzialny stranik Twojego domu


Wsplnie z rzeczoznawc systemw bezpieczestwa z firmy Horn-B przygldamy si najlepszym rozwizaniom do zabezpieczenia naszego mieszkania przed wamaniem
Brytyjczycy zwykli mwi, e ich dom jest ich twierdz. Wielu Polakw take podziela t opini. Warto jednak wspomc anglosaskie powiedzenie systemem alarmowym. Wielokrotnie na amach naszego dwutygodnika informowalimy o wamaniach do domkw jednorodzinnych. Zodzieje najczciej pod nieobecno domownikw wkradaj si do mieszkania, kradnc pienidze, biuteri czy sprzt elektroniczny. - Jeli nasz dom nie jest odpowiednio zabezpieczony, to dla intruzw zakradnicie si do niego nie stanowi duego problemu mwi Andrzej Baliski, rzeczoznawca systemw bezpieczestwa w firmie Horn-B. Obecne technologie pozwalaj jednak na bardzo precyzyjne i szybkie reagowanie na wypadek wamania. Podstaw kadego systemu antywamaniowego s rnego rodzaju czujki. Dziaaj one w rny sposb. Przykadowo pasywne czujki ruchu wykorzystujce podczerwie reaguj na ruch na danym obszarze. W podobnej technologii pracuj take czujki aktywne z t rnic, e zaczynaj dziaa w momencie przecicia wizki niewidocznego wiata podczerwonego. Te rozwizania szczeglnie polecane s do wntrz. - Jeli zaley nam na monitorowaniu rwnie podwrza czy innych terenw wok domu, mona zastosowa czujki mikrofalowe radzi Andrzej Baliski. Posiadaj one wbudowany nadajnik i odbiornik fal elektromagnetycznych. Gdy czujka odbiera fale z wiksz czstotliwoci ni przez z ni emitowane, oznacza to, e fale napotkay na swojej drodze intruza. Uzupenieniem s urzdzenia montowane przy oknach. Czujki stykowe dziaaj w momencie otwarcia lub wywaenia okna. Mona take zainstalowa czujki reagujce na zbicie szyby. Co dzieje si natomiast w przypadku wykrycia zodzieja? - Uruchamia si alarm i to od nas zaley, czy ma emitowa sygnay akustyczne wyjania Andrzej Baliski. Niezmiennie od naszego wyboru informacja o aktywacji alarmu dociera do grupy interwencyjnej, ktra musi pojawi si u nas w czasie nie duszym ni pi minut. Ze wzgldw bezpieczestwa zalecamy obok nadawania sygnau za pomoc linii telefonicznej aktywacj poczenia radiowego lub przy pomocy GPRS. Sygnay o alarmie mona te przekazywa na telefony komrkowe wybranych osb, a take za pomoc tych telefonw np. zdalnie uzbraja lub rozbraja swj system alarmowy. Ciekawym dodatkiem jest przycisk bezpieczestwa (napadowy). To bezprzewodowe urzdzenie. W momencie zagroenia jego uruchomienie aktywuje alarm, ktry przesany do grupy interwencyjnej informuje j jako zagroenie zdrowia lub ycia ludzi w chronionym obiekcie i jest traktowany jako najwaniejszy alarm. - Naley pamita, e nasz system powinien mie awaryjne zasilanie dodaje Andrzej Baliski. Warto take skorzysta z pomocy profesjonalistw, gdy sprzt kupowanych, np. w marketach budowlanych, najczciej nie posiada odpowiednich certyfikatw, dajc nam tylko zudne poczucie bezpieczestwa.

DODATEK BUDOWLANY

31 POZA TORU, 28 marca 2014

Twj indywidualny dach nad gow


Z jakich rozwiza trzeba skorzysta, aby nasz dach by kompletnym systemem?
Komponenty systemu dachowego Braas oferuj Pastwu pen dowolno w dostosowywaniu dachu do Pastwa oczekiwa pod wzgldem optycznym i funkcjonalnym. Wynik: zamiast zwykego dachu otrzymuj Pastwo inteligentny, zorientowany na przyszo system dachowy. Obejmuje on sprawdzone rozwizania konstrukcji spodnich, ale rwnie tak wane detale, jak kosze dachowe, dachwki ksztatowe i kompletne systemy stopni i aw. Wszystkie elementy systemu s odporne na dziaanie mrozu i charakteryzuj si du wytrzymaoci formy i koloru tak, aby mogli Pastwo cieszy si swoim dachem jak najduej. Dachwki betonowe Braas to szeroka gama produktw umoliwiajca swobodny wybr najlepszego rozwizania. Nasze dachwki betonowe to wiele ksztatw i kolorw, a take rnice wynikajce z ich wielkoci i sposobu montau. Niezwykle twarde i trwae dachwki betonowe Braas zapewniaj cakowite bezpieczestwo nawet podczas dugotrwaego dziaania niekorzystnych warunkw atmosferycznych, takich jak mrz czy opady. Pewnie spoczywaj na dachu, s wyjtkowo odporne na pkanie, a co wicej, dardowe barwy: bukow, sosnow, upkow, tekow (ten kolor znajduje si tylko w ofercie Braas) czy czarny kryszta. Proponowane dachwki to rwnie bogactwo ksztatw oraz rnorodno w zakresie wykoczenia: dachwki naturalne, angoby, glazury oraz glazury topline. Odpowiednia izolacja dachu ma wielkie znaczenie dla komfortu mieszkacw domu. Dlatego wanie marka Braas wprowadza do swojej oferty system nakrokwiowej izolacji w postaci twardych pyt poliuretanowych. DivoDamm znacznie poszerzy zakres swojej oferty dla trwaych i funkcjonalnych dachw Braas, wprowadzajc wiele nowych komponentw. Dziki nim straty ciepa na skutek transmisji pomidzy fugami i mostkami cieplnymi bd redukowane, a dziki temu rwnie zmniejsz si koszty ogrzewania. Wykonanie izolacji stanie si take jeszcze atwiejsze. DivoDamm nadaj si idealnie zarwno do trwaej izolacji dachu w nowym budownictwie oraz dla potrzeb modernizacji budynkw. Dach z jednej rki dewiza Braas oznacza, e Klient otrzymuje w ofercie nie tylko bogaty wybr dachwek, lecz cay system krycia dachu. System ten obejmuje ponad 1000 elementw wykoczeniowych, ktre tworz jedn cao dopasowan do siebie pod wzgldem technologicznym i estetycznym. Elementy systemu pozwalaj na wykonanie w jednolitej konwencji kadego detalu dachu. Inwestor zyskuje przy tym pewno, e pokrycie zachowa estetyk, jak rwnie trwao i odporno na dziaanie czynnikw atmosferycznych. System rynnowy Braas StabiCor to wysokiej jakoci system odprowadzania wody z poaci dachu. Jest rozwizaniem czcym funkcjonalno, estetyk oraz atwo montau. Elementy systemu wykonane s z wysokoudarowego polichlorku winylu, ktry cechuje si bardzo du trwaoci oraz najwysz odpornoci na dziaanie promieni UV i czynnikw atmosferycznych. Odporno na odksztacanie rynien StabiCor osignito przez zastosowanie zamknitych profili wzmacniajcych. Rynny Braas posiadaj sprawdzony system pocze zaciskowych. System ten gwarantuje atwy monta bez klejenia bd lutowania oraz zapewnia stabilno i trwao pocze. rdo: http://www.monier.pl/

z biegiem czasu coraz bardziej si utwardzaj. Dziki zastosowaniu innowacyjnych technologii dachwki betonowe Braas pozostaj czyste przez dugi czas i oferuj Pastwu due bezpieczestwo na przyszo, a przy tym wszystkim charakteryzuj si rwnie wyjtkowo dobrym bilansem ekologicznym. Dachwki betonowe Braas to nastpujce modele: dachwka Romaska, Celtycka, Batycka, Grecka, Reviva, Teviva oraz Tegalit Protegon. Dachwki ceramiczne Braas produkowane s z najwyszej jakoci surowcw w nowoczesnej technologii. Sprawdzone na przestrzeni wiekw dachwki cera-

miczne zalicza si do najstarszych pokry dachowych po dzi dzie stanowi synonim pikna, naturalnoci i bezpieczestwa. Dachwki ceramiczne Braas powstaj z gliny, ktrej wysoka jako porwnywalna jest z zaletami glinek leczniczych. Dachwki te dodaj dachom klasycznego uroku i ciepa. Zachwycaj mnogoci barw, dziki ktrym mog Pastwo nada swojemu dachowi indywidualny charakter - zgodnie z wasnym smakiem i pomysem. Dachwki ceramiczne Braas to szeroka oferta kolorystyczna: oprcz klasycznych kolorw, takich jak ceglany czy miedziany, znale mona bardziej niestan-

32 POZA TORU, 28 marca 2014


MECENAS DODATKU

TARGI OD DZIAKI PO DOM oraz INVEST-TOR Toru 2014


NA STOISKACH WYSTAWCW m. in.: DEIMIC zaprezentuje innowacyjny system Inteligentnego Domu, ktry zrewolucjonizuje system automatyki domowej na Polskim rynku; Tessa zaprezentuje komplementarn ofert stolarki drzwiowej zarwno dla klientw indywidualnych jak i na potrzeby realizacji rozmaitych inwestycji, a "HYDRO-PLUS" FILTRY DO WODY zaprezentuje najnowsze i najnowoczeniejsze urzdzenia do oczyszczania wody do mieszka, domw jednorodzinnych, budynkw wielorodzinnych oraz do biur i dla przemysu. Firma Willa Developer zaprezentuje now jako wykoczenia budynkw wielo-mieszkaniowych pod nazw Piernikowe Osiedle, URBASKI pokae nowoczesne mieszkania w najlepszych lokalizacjach w Toruniu (wrd klientw firmy zostan rozlosowane Vouchery do BULWAR SPA i Restauracji BULWAR), a do tego TUDEN zaprezentuje systemy centralnego odkurzania, czyli jednostki centralne i elementy instalacji now lini rodkw czystoci CLINEX, wyprodukowanych z uyciem nanotechnologii. Agencja Mienia Wojskowego posiada bogaty zasb nieruchomoci o szerokich moliwociach wykorzystania ze wzgldu na rnorodno lokalizacji, wielkoci i charakteru. EKORODAN KOMINKI zaprezentuje nowe modele kominkw Lechma ,Arysto ,Dovre. Marbud przedstawi dwa nowe, nowoczesne osiedla do sprzeday. AGENCJA ALLIANZ JOLANTA WASIEWSKA bdzie dokonywaa wylicze kosztw ubezpiecze za mieszkania i domy. Toruski Fundusz Porcze Kredytowych zaprosi do swojego stoiska wacicieli firm, menaderw oraz wszystkich zainteresowanych zaoeniem dziaal-

DODATEK BUDOWLANY

IX Targi Budownictwa i Targi Mieszkaniowe OD DZIAKI PO DOM oraz VII Kujawsko-Pomorskie Targi Inwestycyjne INVEST-TOR, odbd si w sobot i niedziel 29 i 30 marca w godz. od 10.00 do 17.00 w Centrum Targowym PARK w Toruniu przy ul. Szosa Bydgoska 3. Organizatorem Targw s Targi Toruskie Sp. z o.o.
zynowania produktw w tradycyjnych ukadach mebli kuchennych. TEDIMEX zaprezentuje Klimatyzacj oraz Rekuperacj firmy "Samsung", Pompy Ciepa firmy "Mitsubishi Electric", Gazowe Pompy Ciepa firmy "Robur" oraz Producenta Central Wentylacyjnych VTS Polska. Zakad Usug Chodniczych CHOD-SYSTEM zaprezentuje Transformator Ciepa do centralnego ogrzewania i cieplej wody uytkowej. Fabryka azienek zaprezentuje wieloosobow wann zewntrzn oraz nowe trendy w wyposaeniu wntrz. PUDLEX zaprezentuje owietlenie cieszce si nowoczesnym designer. Stoisko firmy Altom w tym roku dedykowane bdzie: oknom premium i nowatorskim, nowoczesnym rozwizaniom z zakresu stolarki okiennej i drzwiowej. WIT Pastwu nowoczesne rozwizania, a take udzieli porad w zakresie bram garaowych i przemysowych, rolet, krat oraz stolarki aluminiowej. Marco Kominki przedstawi ofert wkadw kominkowych renomowanych firm. Dominplus Biuro Porednictwa w Obrocie Nieruchomociami Irena Faliska-Kossakowska zaprezentuje oferty dziaek, domw, mieszka i lokali uytkowych. PGNiG zaprezentuje "Energia w dwupaku" ofert skierowana do klientw biznesowych z segmentu maych i rednich przedsibiorstw. Ekoryniec pompy ciepa przedstawi nowoczesne rozwizania instalacyjne od projektu do uruchomienia. Budlex zaprezentuje atrakcyjn ofert dotyczc mieszka na osiedlu Winnica. DEMTECH zaprezentuje szerok ofert wysokiej jakoci elektronarzdzi marki FESTOOL. Sunhouse Nieruchomoci zaprezentuje najtasze i najadniejsze dziaki oraz domy w okolicach Torunia. Modzieowa Spdzielnia Mieszkaniowa zaoferuje nowe mieszkania w atrakcyjnych cenach na nowo budowanym osiedlu JAR. KLINK INTERNATIONAL zaprezentuje kamienie naturalne w pytkach oraz bardzo atrakcyjn ofert inwestycyjn na gresy. MKDECOR zaprezentuje fachowy monta rynien i obrbek blacharskich. Toruskie TBS Sp. z o. o. zaprezentuje najnowsz ofert budowanych mieszka na wynajem. Interstal Toru zaprosi do obejrzenia ekspozycji okien, drzwi, podg drewnianych. W ofercie posiada rwnie meble na wymiar i aranacj z kamienia. Homak zaprezentuje wysokiej klasy szafki basenowe/szatniowe, wyposaenie meblowe, kabiny sanitarne systemowe z pyt wirowych. VIBA ENGINEERING zaprezentuje ofert niedrogich domw jednorodzinnych na osiedlu Willowa Polana w Osieku nad Wis. Urzd Miasta Torunia zaprezentuje miejsk ofert inwestycyjn przedstawione zostan atrakcyjne tereny inwestycyjne, jak rwnie mniejsze dziaki przeznaczone pod budownictwo mieszkaniowe jednorodzinne. EDF Toru, producent i dostawca ciepa sieciowego, zaprezentuje ofert usug okoociepowniczych, w tym innowacyjn usug Telemetria dla Klienta system monitorowania dostaw ciepa. Caldor zaprezentuje najnowsze technologie grzewcze tj.: pompy ciepa, panele fotowoltaiczne oraz solary prniowe. Rwnolegle z Targami pierwszego dnia Targw odbdzie si konferencja p.t. StartUp-owa rewolucja w Toruniu. Bilety wstpu: 4 z.

noci gospodarczej. PHU PIETRZAK zaprasza do stoiska na ktrym zaprezentuje makiet architektoniczn osiedla domw jednorodzinnych w miejscowoci Czarne Boto Lena Osada . Miasto Radlin zaprezentuje na targach przede wszystkim swoj ofert inwestycyjn, skierowan zarwno do przedsibiorcw z brany usugowej, jak i przemysowej. Deweloper "LEM-BUD" zaprezentuje najnowsz inwestycj - osiedle mieszkaniowe na toruskim JARZ-e. eM-TOR zaprezentuje kompletny program instalacji ogrzewania i chodzenia paszczyznowego wraz z automatycznym systemem sterowania - wykonany w technologii Speedfit. Dom-Dekor zaprezentuje stosowan przez siebie technologi budowy domw energooszczdnych z materiaw ekologicznych. PRES w prapremierowej prezentacji przedstawi plany realizacji nowego toruskiego osiedla - Sosnowy Las. Fart-Produkt zaprezentuje nowy system aluzji plisowanej oraz bogat ofert

zewntrznych oson okiennych. MAR-MAG zaprezentuje urzdzenia i akcesoria zapewniajce dostp do wody w domach, gospodarstwach i ogrodach. Expobud zaprezentuje wysokoenergooszczdne domy jedno i dwurodzinne budowane na dziace klienta w okresie dwch miesicy. BERETTA zaprezentuje nowoczesne koty gazowe do centralnego ogrzewania oraz ciepej wody uytkowej. ETC Systemy Energii Odnawialnej zaprezentuje system fotowoltaiczny do produkcji energii elektrycznej. Gmina Poaniec zaprezentuje ofert kompleksowo przygotowanych terenw inwestycyjnych, jako atrakcyjnego i przyjaznego miejsca dla inwestorw. Atrakcj stoiska ERGOSTYL Centrum Nowoczesnych Wntrz bd wyjtkowe w formie akcenty aranacji wntrz, ktre nadaj indywidualny klimat i charakter kreowanej przestrzeni. Szyma zaprezentuje nowoczesne urzdzenia grzewcze gwarantujce niskie koszty ogrzewania. MEBLOBUK zaprezentuje nowoczesne rozwizania maga-

33 POZA TORU, 28 marca 2014

Sta ci na premium
Dziaajca od 2001 roku firma FALKON, prowadzona przez Adama Stachowiaka, zajmuje si fachow sprzeda i montaem kompleksowych rozwiza w zakresie stolarki otworowej. Od lat jest dystrybutorem okien premium marki Vetrex. Energooszczdno to znak naszych czasw. Wikszy wydatek w tej chwili pozwala na odczuwalne zyski finansowe w przyszoci. Czym powinno charakteryzowa si dobre okno? Producenci stale ulepszaj swoje dotychczasowe produkty. Wielokrotnie nagradzanym produktem s okna V90+ z firmy Vetrex. Czym zasuyy sobie na palm pierwszestwa w wielu rankingach min. Oknotestu? - Po pierwsze jest to system 6-komorowy o gbokoci zabudowy 90mm - tumaczy Adam Stachowiak. - Argumentw jest jednak wicej. W profilu ramy znajduje si klin izolacyjny, ktry zwiksza izolacyjno ciepln. kosztw ogrzewania - Zmor wielu osb jest skraplajca si na szybach woda mwi p. Adam. O tym rwnie pomyleli projektanci tego okna. W oknie V90+ stosuje si termiczn ramk midzyszybow Master Therm. Poza zwikszeniem izolacyjnoci o 6%, redukuje ona zjawisko kondensacji pary wodnej. Dodatkowo mona dobra kolor tej ramki pod kolor okna Wyjtkowe na pewno jest okucie ROTO NT DESIGNO, ktrego gwn zalet wizualn s niewidoczne na zewntrz zawiasy. Dziki temu okna wygldaj bardzo estetycznie, a mimo to potrafi utrzyma skrzydo wace nawet 130 kg. Doskonale nadaj si do duych przeszkle oraz cikich, antywamaniowych i energooszczdnych pakietw szybowych. Takie s wanie okna oferowane przez firm FALKON . Okucie ma jeszcze kilka waciwoci, m. in. stopniowanie uchyu, stabilizator uchyu, ktry zapobiega ruchom skrzyda w trakcie wietrznej pogody blokad bdnego pooenia klamki.

DODATEK BUDOWLANY

MECENAS DODATKU

Energooszczdno to jedna z gwnych zalet okien z firmy Vetrex. Plusw jest jednak wicej
okno uchylno-przesuwne. Wersja SLIDE jest to natomiast okno podnoszono-przesuwne z zastosowaniem niskiego progu. - Zakup produktu VA90+ szybko nam si zwrci zapowiada Adam Stachowiak. Oczywicie jestemy w stanie dobra take modele dla mniej wymagajcych klientw. Ponadto do wszystkich produktw oferujemy profesjonalny monta. Nasi pracownicy przeszkoleni zostali take w kwestii ciepego montau. Oferujemy take energooszczdne podkady podparapetowe, ktre zapobiegaj startom ciepa w okolicy parapetw. Naszym klientom proponujemy pen gam produktw i dodatkw zwizanych ze stolarka okienn, czyli rolety zew. i wew., drzwi, bramy garaowe, parapety.

Szyba szybie nierwna


Obecno trzech szyb pozwala na ponad dwukrotne obnienie wspczynnika przenikania ciepa do U=0,5, co sprawia, e nie generujemy nadmiernych

Bezpieczestwo nie jest im obce


Okna Vetrexu maj take spo-

ro do zaoferowania osobom, ktrym zaley na bezpieczestwie. - Jedn z ich zalet s klamki Roto Swing Secustik dodaje Adam Stachowiak. Zastosowany w nich mechanizm blokuje obrt klamki na wypadek wamania przez przesunicia elementw ryglujcych. Dodatkowo okna te zostay wyposaone w dwa zaczepy antywywaeniowe w kadym skrzydle. To nie koniec. Okna Vetrexu mona doposay w kontakty magnetyczne Safe+, ktre pozwalaj na podczenie centrali alarmowej do okien. Zastosowa

mona take szyby bezpieczne jak i antywamaniowe. Jedn z ciekawszych propozycji jest jednak okucie Tilt-First system blokady okien przed dziemi. Mianowicie pozwala ono tylko na uchylenie okna. Dopiero uycie klucza umoliwia odblokowanie mechanizmu otwarcia skrzyda okiennego. - Dla osb zainteresowanych wikszymi konstrukcjami okiennymi polecamy produkty z kolekcji Patio i SLIDE wylicza Adam Stachowiak. To propozycja systemw przesuwnych . W pierwszym przypadku mamy

34 POZA TORU, 28 marca 2014


MECENAS DODATKU

Las ekologicznych pomysw i rozwiza


Dbanie o ekologi to jeden z wyznacznikw misji nowoczesnych firm. Jedn z nich jest Virtus Sun
Coraz wicej osb przekonuje si do montau kolektorw sonecznych. Aby zadba odpowiednio o nasze rodowisko, warto rozwanie podej do zakupu urzdze. W kocu to inwestycja, ktra ma nam si opaci. Ostatnie badania potwierdzaj, e jedn z najwyszych sprawnoci posiadaj kolektory prniowe. - Niestety, mona zauway tutaj niepokojc tendencj mwi Krzysztof Banach z firmy Virtus Sun. Rynek zalewaj urzdzenia, ktre nie speniaj podstawowych wymogw. Najczciej to produkty, ktre pochodz z Chin. Osoba, ktra nie zajmuje si sprzeda na co dzie, moe mie spore trudnoci w odrnieniu sabego produktu od penowartociowego urzdzenia. Na co warto uwaa? Jedn z podstawowych wartoci okrelajcych funkcjonowanie kolektora jest powierzchnia apertury, czyli miejsca wytwarzania ciepa. Obliczana ona jest przez iloczyn wysokoci i szerokoci urzdzenia. rzystuj oglnodostpn energi odnawialn, dziki czemu przyczyniaj si w znacznej mierze do spadku uycia rde nieodnawialnych. - Oszczdnoci wynikajce z uytkowania i zastosowania ekologicznych technik grzewczych s odczuwalne prze cay rok, w szczeglnoci latem dodaje Krzysztof Banach. Std tak wielk wag przywizujemy do najlepszych rozwiza, oferujc kolektory firmy Watt. Producent ten by wielokrotnie nagradzany za rozwj technologii sprzyjajcej rodowisku. Korzystanie z odnawialnych rde energii to tylko jeden z aspektw dziaalnoci Virtus Sun. - W trosce o rodowisko naturalne, podejmujemy si rnych projektw ekologicznych, ktre korzystnie wpywaj na otoczenie wyjania Krzysztof Banach. Wsplnie z naszymi klientami przy kadym zakupie sadzimy nowe drzewo, ktre zwiksza produkcj tlenu oraz przyspiesza redukcj dwutlenku wgla w atmosferze. Podejmujc wspprac z Virtus Sun kady moe przyczyni si do wsplnej ochrony naszej planety.

DODATEK BUDOWLANY

Kreatywna matematyka
- Obserwujemy w tym przy-

padku woln amerykank zauwaa Krzysztof Banach. Wiele firm zawya te wartoci przez przyjmowanie niewaciwych danych do obliczenia apertury. Podstawowym elementem budowy kolektora s rury. Wartoci, ktra pozwala na prawidowe wyliczenie efektywnoci kolektora, jest jej rednica wewntrzna. Jeli pod uwag we-

miemy rednic zewntrzn (rnica moe by nawet rzdu 10 cm), warto ta oczywicie wzronie. Nie ma ona jednak adnego przeoenia na rzeczywiste osigi. - Nie dajmy si take zwie sprawnoci kolektora na poziomie 95% - tumaczy Krzysztof Banach. Taka warto jest prawdziwa tylko dla powoki ab-

sorpcyjne, a nie dla caego urzdzenia, gdy podr ciepa przez rury okupiona jest pewnym stratami.

Wybierz sprawdzon technologi


Kolektory soneczne wyko-

35 POZA TORU, 28 marca 2014

Krlestwo kujawskich metali


Masz problem ze znalezieniem artykuw metalowych lub masz do jedenia od sklepu do sklepu? Sellmet rozwie Twoje problemy
Program lojalnociowy, platforma eHandel, sprzeda internetowa oraz wieloletnia tradycja to tylko niektre cechy, ktrymi moe pochwali si Sellmet. Jeden z najwikszych sprzedawcw artykuw metalowych w wojewdztwie przygotowuje si do sporych zmian. Co planuje spka z Mazowieckiej? Spka Sellmet (przyp.red. dawny Metalzbyt), ktrej podstaw funkcjonowania jest gwnie dziaalno handlowa w zakresie sprzeday wyrobw rubowych, drutw, lin stalowych, acuchw, siatek, narzdzi, oku budowlanych oraz materiaw spawalniczych i ciernych, nie pozostaje nigdy w tyle. Lata dowiadcze w brany i wsppraca z renomowanymi oraz wiarygodnymi dostawcami pozwala spce oferowa swoim klientom jak najlepsze, konkurencyjne ceny. Wykwalifikowany personel, ktry chtnie dzieli si swoim dowiadczeniem i pomaga rozwiza problem przy doborze odpowiednich produktw, to dzi zaleta na wag zota. W sklepach Sellmet zawsze znajdziemy bogat ofert, ktra stosownie do sezonu kusi atrakcyjnymi cenami i dostpnoci produktw, np. rnego rodzaje siatki ogrodzeniowe (ocynkowane, aluminiowe), maczy prezes zarzdu spki Sellmet Andrzej Gordon. - Serwis ten przeznaczony jest dla klientw biznesowych, gwnie dla przedsibiorcw poszukujcych oku do produkcji stolarki otworowej. Na czym to polega? eHandel to aplikacja, ktra pozwala kontrahentom na zamawianie produktw bezporednio w systemie sprzeday firmy. Dziki temu w kadej chwili moemy sprawdzi ofert, aktualne ceny, promocje oraz wyprzedae. Produkty firmy znajdziemy take na portalu aukcyjnym Allegro. Internetowa sprzeda to tylko jedna z form kontaktu z klientem. Przy ul. Mazowieckiej znajduje si centrala Sellmetu. Zakupy mog tam zrobi zarwno klienci detaliczni jak i hurtowi. Nad wszystkim panuje zarzd, ktry ma swoj siedzib w ssiednim budynku. Osoby, ktre mieszkaj po drugiej stronie Wisy nie musz przejeda przez cae miasto, poniewa sklep Sellmetu znajduje si rwnie przy ul. Poznaskiej. Dopenieniem jest oddzia spki w Bydgoszczy. atwo rozpoznawalna wizualizacja sklepw zapada w pami. Barwy i charakterystyczna grafika nie pozostaj obojtne dla oka. Osoby, ktre zwi si na duej ni na jednorazowy zakup, mog liczy na ciekawe propozycje. Mianowicie w sklepach Sellmet kady stay bywalec moe przystpi do programu lojalnociowego Sellmet Club. Zasady udziau w programie s niezwykle proste: kade wydane 10 zotych to jeden punkt. Odpowiedni liczb punktw mona wymieni na nagrod z oferty sklepu. To nie wszystko! Uczestnika programu lojalnociowego Sellmet CLUB czekaj dodatkowe atrakcje, informacje o promocjach bezporednio na skrzynk mailow lub telefon, konkursy, extra punkty, ktre skracaj drog do wymarzonej nagrody, a take udzia w eventach organizowanych dla wszystkich klientw! Sellmet pracuje nie tylko na wzorow jako obsugi swoich klientw. Powane prace trwaj take w siedzibie spki. Jak zmieni si jej oblicze? - Pracujemy obecnie nad zmian architektury obiektw zapowiada Andrzej Gordon. Chcemy, by placwki handlowe firmy oraz jej siedziba byy lepiej dostosowane do potrzeb klientw, kojarzyy si jednoznacznie z charakterem przedsibiorstwa oraz nasz ofert handlow.

DODATEK BUDOWLANY

MECENAS DODATKU

lene, karbowane, izolacyjnej, ktre s niezbdne w budownictwie. Rnorodno produktw, a take realizacja indywidualnych zamwie pozwalaj szukajcym konkretnych produktw zaoszczdzi czas zwizany z poszukiwaniem towaru oraz ograniczy do minimum koszty zwizane z transportem. Ostatnie lata to dynamiczny rozwj firmy, o czym wiadczy m. in. wyrnienie w konkursie Gazeli Biznesu. W 2006 roku rozpocza si dystrybucja oku. Firma zdobya klientw nie tylko w wojewdztwie kujawsko-pomorskim, ale take

w Polsce i Europie, stale poszerzajc swj zasig. - Blisko trzy wierwiecza funkcjonowania tego przedsibiorstwa zapewniy nam ogromne pokady dowiadczenia mwi Andrzej Gordon, prezes zarzdu spki Sellmet. Mimo e mamy tak bogat histori, nie zapominamy o wci zmieniajcym si wiecie. Mowa tu m. in. o duym nacisku na sprzeda internetow. - W celu usprawnienia sprzeday wprowadzilimy w 2009 roku nowe rozwizanie informatyczne pod nazw eHandel tu-

36 POZA TORU, 28 marca 2014


MECENAS DODATKU

Zrelaksuj si na tarasie
Taras jest jednym z najwspanialszych miejsc w domu. Siedzc z kubkiem gorcej kawy moemy obserwowa budzce si do ycia kwiaty i drzewa. Jak jednak sprawi, aby takie miejsce byo funkcjonalne i miao na nas prawdziwie relaksacyjny wpyw?
Wana jest odpowiednia lokalizacja naszego tarasu. Wybierajc dla niego miejsce musimy si zastanowi, w jakim celu i o jakich porach dnia bdziemy najczciej z niego korzystali. Jeli rano, to powinien znale si od strony wschodniej. Jeli za wieczorem, wykorzystujc soce a do ostatniego promienia skierujmy go na poudniowy zachd lub zachd. W nowoych domach taras osadzony jest bezporednio na gruncie lub kilka centymetrw wyej. Jest to idealne poczenie z budynkiem, jak i ogrodem. Jak zaznacza Micha Socha, obecnie najpopularniejszy jest taras betonowy, przede wszystkim ze wzgldu na due moliwoci wykoczenia powierzchni. - Przy projektowaniu wygldu nawierzchni tarasu naley wzi pod uwag kilka aspektw. Jednym z najistotskadnikw przyniesie z pewnoci lepszy efekt. Przy budowie tarasu musimy take pamita o tym, aby aranowana przestrze nie zdominowaa ssiadujcych rolin. W przypadku wielobarwnych kwiatw, krzeww czy drzew, warto pomylec o stonowanym kolorze powierzchni tarsowej. - Dziki dobrej lokalizacji naszego tarasu, ogrd moe nabra dodatkowych walorw estetycznych - dodaje Socha. - Przy pomocy podobnych sztuczek mona go powiza z przestrzeni ogrodu, tak aby si dobrze komponowa w caoci. Jednolit kompozycj atwiej jest zachowa, gdy taras znajduje si na poziomie gruntu lub gdy prowadz do niego zaledwie dwa, trzy stopnie. Prowidowo postawiony taras powinien skutecznie odprowadza wod, a produkty uyte do jego budowy powinny by nienasikliwe. W miesiacach zimowych, gromadzca si midzy pytkami, kamieniem czy innym kruszcem woda, zamarza, powodujc due uszkodzenia powierzchni - pknicia lub kruszenie si podoa. Decydujc si na stworzenie odpowiedniego miejsca do odpoczynku, warto wybra sprawdzone produkty oraz zaufan firm. Niezalenie od tego czy bdzie to stylowy i nowoczesny, z drogiego kamienia, naturalny i tradycyjny czy te wykonany z drewna taras to przeduenie domu, ktre sprawi, e ciepe miesice uciesz nas podwjnie. (MC)

DODATEK BUDOWLANY

niejszych jest wielko obiektu - mwi Micha Socha, przedstawiciel firmy zajmujcej si aranacj i budow tarasw. -

Stosowanie rnorodnych elementw na maej powierzchni nie bdzie wygldao dobrze. Jednak poczenie dwch

37 POZA TORU, 28 marca 2014

Stwrz ogrd marze


Skomponowanie idealnego ogrodu jest nie lada wyzwaniem. O nietypowych zleceniach, z mgr in. architekt krajobrazu Magorzat Remiszewsk - pracownikiem firmy PATIO, rozmawia Micha Ciechowski
Jaka pora jest najlepsza, by myle o zaoeniu ogrodu? Ogrody powinnimy zakada od wczesnej wiosny do pnej jesieni. Pozwala na to m.in. doniczkowankowany materia szkkarski, ktry gwarantuje przyjcie si rolin niemal o kadej porze roku. Najkorzystniej jednak zaoy ogrd wiosn, wtedy moemy si nim cieszy przez cay rok. Jakie s wic najczstsze bdy osb, ktre prbuj same zaaranowa ogrd? Najwikszym bdem jest brak wyobrani, ktra pozwoli na takie rozplanowanie nasadze rolin, ktre za kilka lat stworz pikn kompozycj ogrodow, a nie problem ze zbyt gsto posadzonymi rolinami. Mao uwagi przykadaj te domoroli ogrodnicy do jakoci i iloci ziemi, ktr naley nawie przed zaoeniem ogrodu. Podoe o prawidowym odczynie ph, zasobne w skadniki mineralne, odwdziczy si piknym kolorem zdrowego trawnika i dobrym rozwojem posadzonych rolin. Istnieje obowizkowy zestaw rolin, ktry powinien znale si w kadym ogrodzie? Roliny dobieramy odpowiednio do charakteru siedliska, odczynu gleby, koloru i pokroju rolin czy wreszcie preferencji wacicieli ogrodu. Istniej oczywicie "mody" np. na iglaki lub ywopoty z Thuji, ale pamitajmy, e ogrd ma by ponadczasowy, bo zakadamy go na lata. Jakie s prognozy trendw zbliajcego si sezonu wiosna/lato? Wyznacznikiem trendw w ogrodach jest odbywajca si w Londynie Midzynarodowa Wystawa Ogrodnicza Chelsea Flower Show, ktr co roku odwiedzamy. Czerpiemy z niej wiee inspiracje i prbujemy wprowadzi je na rodzimy rynek. Oprcz nowoczesnych, wrcz modernistycznych form ogrodowych, sta tendencj jest nacisk na budowanie ogrodw ekologicznych, z maym zapotrzebowaniem na energi czy zuycie wody. Trendem jest te budowa "naturalnych" ogrodw z zioami czy chwastami. Ogrody te, mimo e pieczoowicie zaprojektowane, nie daj turalnych; naszym faworytem jest kamie i drewno oraz zardzewiaa stal -"ostatni krzyk mody". Nie stosujemy tworzyw sztucznych. Staramy si by ekologiczni. Poza tym materiay naturalne s "przyjemniejsze w odbiorze" dla uytkownikw ogrodu. Licz si preferencje wacicieli. A co z tymi nietypowymi zamwieniami? W historii naszej firmy nietypowych zachcianek wacicieli ogrodw Odpowiedni architekt potrafi zrealizowa kady pomys byo bez liku. Rozkreatywnego klienta. poczo si od pywraenia ingerencji czowieka. wajcych fontann S jak kawaek przestrzeni wy- sterowanych smartfonem, po rwany naturze. ogrody japoskie na dachach. Jednym z najwikszych wyzwa Jakie materiay si aktualnie byo umieszczenie kilkutonowykorzystuje? Drewno, ka- wego gazu w maym atrialnym mienie, beton? ogrodzie otoczonym murami Jestemy zwolennikami wy- innych budynkw. Do tego zakorzystywania materiaw na- dania trzeba byo sprowadzi specjalistyczny dwig o duym wysigniku i precyzyjnie nawigowa przez radio operatora dwigu, ktry straci z zasigu wzroku adunek wiszcy na stalowej linie schowany za murami budynkw. Konieczne byo te zamknicie ruchu na caej ulicy, nie obyo si te bez uszczypliwych komentarzy ciekawskich ssiadw. Czym s wic dzi ogrody? Dzisiejsze ogrody maj zupenie inny wymiar ni ich historyczni poprzednicy. Nie s to ju barokowe wystawne zaoenia ogrodowe z nisko strzyonymi parterami bukszpanowymi. Nie ma ju take ogrodw kolekcjonerskich, gdzie zwoono z caego wiata egzotyczne egzemplarze rolin. Nie ma w kocu peerelowskich ogrdkw przydomowych, gdzie nadrzdn rol odgryway drzewka owocowe i zagony z warzywami. Dzisiejsze ogrody to przede wszystkim ich jasno okrelona rola: funkcjonalno i estetyka oraz atwo utrzymania.

DODATEK BUDOWLANY

MECENAS DODATKU

38 POZA TORU, 28 marca 2014

Charakter wykuwa si w blach


Dobrzejewice w gminie Obrowo stay si w ostatni weekend stolic polskiego kick-boxingu
Tomasz Wiecawski

GMINA OBRWOWO/ SPORT

Nie brakowao krwi, potu i ez. Jedni zalewali si nimi po zwycistwie, a inni po porace. Mistrzem Polski nie moe zosta kady. Talent nie wystarcza. Trzeba go poprze katornicz prac na treningach. Czujno na macie trzeba zachowa do ostatnich sekund walki. Za nami mistrzostwa kraju kadetw starszych i modszych w kick-boxingu w formule kick-light. Zawody w gminie Obrowo poczone byy rwnie z Pucharem Polski Juniorw Kick-Light i Mistrzostwa Polski Weteranw Kick-Light. Do Dobrzejewic przyjechao ponad 200 sportowcw z caego kraju. Zawody rozgrywane byy od 21 do 23 marca. - Mam zaszczyt po raz kolejny goci was w naszej gminie - mwi podczas uroczystego otwarcia zawodw Andrzej

Wieczyski, wjt gminy Obrowo. - Zmagania, ktre odbyy si dwa lata temu, pozostay na dugo w naszej pamici. Pora zapisa kolejn kart w sportach walki. Nie spodziewaem si, mwic szczerze, e a tylu kick-boxerw do nas przyjedzie. Organizatorem zmaga by Urzd Gminy Obrowo i A&W Team Obrowo. - Kilka lat temu samorzdowcy gminni postawili na rozwj sportw walki - mwi Andrzej Maciusiewicz, zaoyciel i trener A&W Team. - Zmagania o takiej randze s zwieczeniem pracy, ktr razem wykonalimy. Nasi zawodnicy mog stawa w szranki z oglnopolsk czowk. Gocie zmaga doceniali profesjonalizm organizatorw. Sportowe emocje byy jednak na pierwszym miejscu. Potyczki modych zawodnikw ledziy przez weekend setki kibicw. Aren mistrzostw

Polski bya sala Zespou Szk w Dobrzejewicach. Gospodarzom zmaga udao si zdoby dwa medale w rywalizacji kadetw. Srebrny medal wrd kadetw modszych, w rywalizacji zawodniczek do 27 kilogramw, zdobya Natalia Makiewicz. Zawodniczka z Obrowa musiaa uzna wyszo Martyny Kawalewicz z KS Polonia Leszno. Brzowy medal zdoby w tej samej kategorii wiekowej w wadze do 42 kilogramw Juliusz Jeneralski. Jego wierfinaowa walka rozgrzaa kibicw do czerwonoci. W wyszych kategoriach wagowych reprezentanci A&W Team Obrowo walczyli ze zmiennym szczciem. - Najwaniejsze, e mog skonfrontowa swoje umiejtnoci z krajow czowk mwi Andrzej Maciusiewicz. Bdziemy wiedzieli nad czym pracowa w przyszoci. Wiele walk byo bardzo wyrwnanych, a o kocowym rezultacie

decydowao kilka ciosw. W rozgrywanym w Dobrzejewicach Pucharze Polski Juniorw wietnie zaprezentoway si zawodniczki gminnego klubu. Zoty medal zdobya Karolina Mychlewicz w wadze do 65 kg, a srebrny krek Magdalena Rumiska w rywalizacji zawodniczek do 60 kilogramw. Mistrzem Polski weteranw zosta trener zawodnikw z Obrowa - Andrzej Maciusiewicz. - Daam z siebie wszystko - mwia po finaowym pojedynku Karolina Mychlewicz. - Doping naszej publicznoci nis mnie w trudnych momentach. Jestem niezwykle szczliwa. Po niedzielnych walkach finaowych sdziowie wybrali najlepszych zawodnikw caego turnieju. Wrd kadetw modszych tytu ten przypad Dawidowi Chmielewskiemu z Polonii Pask. Najlepsz kadetk modsz okazaa si

Martyna Kowalkiewicz z Polonii Leszno. Wrd kadetw starszych puchary dla najlepszych zawodnikw odebrali Jolanta Cicho reprezentujca klub Luks Jas Pol i Kacper Dwrznik ze Startu Dziadowo. Bezkonkurencyjni wrd juniorw okazali si Damian piewak (Dragon Starachowice) i Kamila Prysiniak (UKS Dragon Gorzw Wlkp.). Najlepsz druyn zosta Dragon Starachowice. - Mam nadziej, e to nie ostatni turniej ten rangi w naszej gminie - mwi Jakub Dbrowski, mistrz Polski juniorw w kilku kategoriach, reprezentant A&W Team Obrowo. - Udowodnilimy, e wyzwania organizacyjne nie s nam straszne. Sportowo, z roku na rok, te bdziemy coraz lepsi. Fotoreporta ukasz Piecyk

39 POZA TORU, 28 marca 2014


SPORT

Wyszam za m, z medalem wracam


O tym, jak smakuje mistrzowskie zoto, dwumetrowych skokach i wizji Igrzysk Olimpijskich w Rio de Janeiro z Kamil Liwinko, halow mistrzyni wiata w skoku wzwy, rozmawia Aleksandra Radzikowska
Zoto wci jest soczyste? Oczywicie, e tak. Od zawodw mino ju troch czasu, ale wci nie mog uwierzy w to, co si stao. Byam pewna swojej formy, marzyam po cichu o wygranej, ale i tak bya dla mnie wielkim szczciem. Sza euforii, ktry ogarn mnie po ostatnim skoku trwa do dzi. Moe na co dzie nie skacz ju z radoci, ale nawet na krtkie wspomnienie tamtego dnia umiecham si najszerzej, jak potrafi. Dostaam zapat za wiele lat cikiej pracy. Przygotowania do imprezy przebiegay tak, jak w innych sezonach, czy wprowadzia pani do nich nowe elementy? Nic szczeglnego nie zmienialimy. W tamtym roku zdobyam zoto na Uniwersjadzie w Kazaniu, wic podalimy znanym nam szlakiem. Nastpne w kolejnoci jest zoto olimpijskie? Igrzyska s za dwa lata. Oczywicie gdzie z tyu gowy pojawiaj si marzenia o dobrym wystepie, kady sportowiec chciaby zaprezentowa si na tej najwaniejszej imprezie wiata jak najlepiej. Dzi skupiam si na bliej okrelonych celach. ycie, a dola sportowca w szczeglnoci, czasem proponuje nam niespodzianki. Wszystko si moe zdarzy, gdy gowa pena marze, take kontuzja, wic cieprliwie pracuj na to, by by lepszym sportowcem kadego dnia. Dwumetrowe skoki stan si codziennoci? eby t odlego pokonywa regularnie trzeba by naprawd dobrym sportowcem. Mam nadziej, e uda mi si osign tak stabilno. Wane, ebym bez problemw radzia sobie z wysokoci 190 cm. Mam naWci wytykaj pani ledzikowanie? Ludzie, ktrzy mieszkaj na Kresach, maj specyficzny akcent. Nie zauwaam tego, ale czsto zdarza si, e kto zwraca mi na to uwag. To nawet mie, bo jestem przywizana do miejsca, w ktrym mieszkam. Opuci pani Podlasie? Nie wyobraam sobie tego. Pochodz z Bielska, a od dziesiciu lat mieszkam w Biaymstoku. Czuj, e tam jest moje miejsce. To moe chociaz podr w nagrod za zoty medal? Podobno lubi pani dalekie wycieczki. Dzi nie mam na nie czasu, podczas sezonu i okresu przygotowawczego skupiam si na szlifowaniu i budowaniu formy. Jeli znajd chwile wolnego, to z chci wymkn si gdzie na kilka dni. Chyba mi si naley? dziej, e uda mi si jeszcze nieraz pokona rekord Polski i wywalczy co na arenie midzynarodowej. Podtrzymuje pani zdanie, e trzeba wyj za m, eby zosta mistrzyni wiata? W moim przypadku tak si wanie stao. Potwierdzam! Dziki wsparciu i zaangaowaniu ma udao mi si dobrze przygotowa do sopockiej imprezy. To on ukada moje treningi, ja tylko skacz. Jestem mu strasznie wdziczna za to, co dla mnie robi. Jak oceni skoki, ktre day pani mistrzostwo? Byy w miar dobre, technicznie lepsze ni w eliminacjach. Wiedziaam, e jestem dobrze przygotowana i to mi pomogo. Kiedy raz w konkursie strciam poprzeczk na wysokoci 197 cm, wiedziaam, e sta mnie na jej pokonanie. Podobny bilans skokw miaa Maria Kuczina, ale regulamin pozwoli na to, by nie byo dorywki. Szczerze powiem, e juz nawet nie mylaam o tym, by skoczy. Mistrzynie s wic dwie. Presja, ktra na pani spoczywa jest dzi wiksza czy wrcz przeciwnie, nie musi ju pani nic nikomu udowadnia? Staram si jej nie odczuwa. Chc pozosta t sam Kamil, y tym samym yciem i wedug tych samych zasad. Dreszczyk emocji pojawia sie przed kadym startem. Presj najczciej wytwarzaj ci, ktrzy oczekuj wyniku. Staram sie robi swoje i nie zapomina przy tym o umiechu, tyle.

Rusza Liga Orlika z Poza Toru


Do 31 marca mona zgosi swoj druyn. Ju 13 kwietnia ruszamy z II edycj rozgrywek. Sze turniejw w powiecie toruskim przycignie rzesze fanw. Komu uda si w tym roku pokona Flisaka Zotoria?
Zwycizca kadego turnieju zdobdzie puchar wjta gminy. Zapewniamy atrakcyjne nagrody. Ich pula wynosi bdzie 8 tysicy zotych. Liga Orlika z Poza Toru, to nie tylko pika nona. Kiedy tatusiowie z brzuszkami rywalizowa bd na boisku, ich pociechy bd mogy rywalizowa w licznych konkursach. Dobra zabawa przy muzyce, smacznym jedzeniu i malym co nie co gwarantowana. Jesieni o zwycistwie w caej edycji decydoway rzuty karne. Sportowych emocji w kadym z turniejw nie brakowao. Nie moesz przegapi takiej szansy. Zbierz druyn i wystartuj w rozgrywkach o tytu mistrza Ligi Orlika z Poza Toru 2014. Przed nami wiele godzin wsplnej zabawy, bo sport czy. Stwrzmy razem co niezwykego! Jak zgosi druyn Na adres reklama@pozatorun.pl wylij zgoszenie z nazw druyny i list zaw0dnikw z PESELAMI. Wpisowe za udzia we wszystkich szeciu turniejach wynosi 500 zotych. Regulamin rozgrywek bdzi udostepniony na stronie internetowej www.pozatorun.pl Szczegowe informacje o Lidze Orlika z Poza Toru mona uzyska pod numerami telefonu: 535405385 661903202. (WT) Jesieni gralimy po raz pierwszy. Niedzielne turnieje przypady do gustu mieszkacom powiatu toruskiego. Na wiosn, zamiast 4 turniejw, zagramy a sze razy. Startujemy w niedziel 13 kwienia. Co dwa tygodnie bdziemy spotykali si na boisku w innej gminie. Wielki fina odbdzie si 22 czerwca. Nie moe Was na nim zabrakn! Pierwsz edycj Ligi Orlika z Poza Toru wygra Flisak Zotoria. W ryzgrywkach grao 12 zespow. Wiosenny cykl czeka na kolejnych mionikw futbolu. Wystarczy zebra 12 osb i zgosi si do nas. Na boisku wystpuje jednoczenie 6 pikarzy z kadej druyny. W zawodach mog wzi udzia osoby, kre ukoczyy 14 rok ycia. Nie ma grnego limitu wieku.

You might also like