Opracowaa: Violetta Wrblewska.

WPYW DIETY ROZDZIELCZEJ NA ZDROWIE

WSTP
Wspczesnemu czowiekowi bardzo czsto dokuczaj problemy ukadu trawiennego.
Mam tu na myli: zgag, uczucie peni w odku i jelitach, wzdcia i zmczenia po posiku,
kwane odbijanie si. Dolegliwoci te wystpuj tak czsto, e niewiele osb zastanawia si
nad przyczynami, a jedynie leczy skutek, sigajc po rne farmaceutyki, ktre w duszym
okresie stosowania nie s obojtne dla zdrowia. Rwnie niewiele osb uwiadamia sobie, e
wszystkie te dolegliwoci mog wiza si z nieprawidowym czeniem ze sob rnych
pokarmw.
Naukowcem, ktry od wielu lat zajmuje si problematyk czenia pokarmw jest
belgijski dietetyk - Jan Dries. Wyszed on od teoretycznych podstaw dr Haya i dr Sheltona.
Dziki wasnym badaniom teoretycznym i praktyce zyska now wiedz na temat fizjologii
trawienia i zdoby uznanie k naukowych jak i wielu ludzi, ktrzy dziki odpowiedniemu
czeniu pokarmw odzyskali zdrowie i dobre samopoczucie. W Wielkiej Brytanii i Belgii
jego ksika Waciwe zestawienie pokarmw staa si bardzo popularna.

PRAWIDOWE ZESTAWIENIE POKARMW

Prawidowe zestawienie pokarmw polega na takim doborze pokarmw w ramach
jednego posiku, aby do siebie pasoway. To znaczy, aby uwzgldniay proces i fizjologi
trawienia, jak rwnie skad poszczeglnych pokarmw.
Pokarmy zawieraj pi podstawowych substancji odywczych, takich jak: tuszcz,
cukier, biako, skrobi i kwasy. Te wymienione wczeniej substancje odywcze znajduj si
w poszczeglnych pokarmach w rnych proporcjach. Przy czym, niektre z nich mona ze
sob czy w ramach jednego posiku, inne nie, gdy takie zestawienie niekorzystnie
wpywa na proces trawienia. A wynika to z faktu, e kady pokarm ma w swoim skadzie
dominujc substancj odywcz, czyli na przykad: cukier lub biako lub tuszcz lub skrobi
lub kwasy. A ta dominujca substancja odywcza programuje cay proces trawienia. Jeeli w
1
tym samym czasie spoywamy pokarmy z kilkoma dominujcymi substancjami moe doj
do procesw fermentacyjnych i gnilnych, i w organizmie pojawiaj si toksyny.
Pokarmy i ich dominujce skadniki odywcze przedstawia tabela nr 1. Naley
zaznaczy, e istniej pokarmy, ktre maj dwa lub nawet trzy skadniki dominujce.
Tabela 1
Pokarmy i ich dominujce skadniki odywcze.

BIAKO CUKRY KWASY TUSZCZ SKROBIA
Miso i ryby Mleko Kwane napoje:
typu Cola, wino,
piwo, herbata
Tran Wyroby z ciasta
Sery Koncentrat
soku
owocowego
Kwane owoce:
winie, owoc
dzikiej ry, czarna
porzeczka,
urawiny, cytryny
Sonina,
smalec
wieprzowy
Mczka ryowa,
pszenna,
kukurydziana,
ziemniaczana,
ryowa
Orzechy Banany,
jagody lene,
winogrona,
liwki,
czerenie
Owoce pkwane:
morele, maliny,
jagody lene, kiwi,
grejpfruty, agrest
Bita mietana Chipsy, frytki,
chrzan
Nasiona Cukierki Jogurt
mietankowy i
biojogurt
tko Imbir
Pestki Cukier
przemysowy
Ocet Olej
rzepakowy,
sojowy, lniany
sonecznikowy,
oliwa z oliwek
Zboa i produkty
mczne
Jajka kurze Mid
pszczeli
Kiszona kapusta,
pomidory, cebula
Majonez Chleb
Mleko w
proszku
Syropy Maso Gryka
2
Kieki ytnie Konfitury Margaryny Makaron
Otrby pszenne Czarne i
zielone oliwki
Ziemniaki
Opracowanie wasne na podstawie: J. i I. Dres, Co z czym? Prawidowe zestawianie pokarmw, Oficyna
Wydawnicza Aba, Warszawa, s. 28-38, s. 124.

Ponisze kombinacje skadnikw odywczych tworz dobre lub ze zestawienia
pokarmowe.
Biako + tuszcz = dobre zestawienie
Tuszcz + skrobia = dobre zestawienie
Tuszcz + kwas = dobre zestawienie
Cukier + kwas = dobre zestawienie
Biako + skrobia = ze zestawienie
Biako + cukier = ze zestawienie
Cukier + tuszcz = ze zestawienie
Skrobia + kwas = ze zestawienie
Skrobia + cukier = ze zestawienie
Kwas + biako = ze zestawienie

Tabela nr 2 przedstawia ze zestawienia pokarmw, ktre tworz cikostrawne kombinacje.

Tabela 2
Ze zestawienie pokarmw

Biaka + skrobia Skrobia +
cukier
Skrobia +
kwas
Biako + kwas Tuszcz + cukier
Chleb i ser Chleb z
miodem
Chleb z
pomidorem
Miso z kiszonymi
warzywami
Czekoladowe
smarowida do
pieczywa
Miso i ziemniaki Piernik Spaghetti z
sosem
pomidorowy
m
Kiebaski z kiszon
kapust
Czekolada
Kurczak i ry Wafelki Chleb na ledzie w occie Ser z marmolad
3
zakwasie
Kiebaska i frytki Ciasta Frytki z
konserwowy
m ogrkiem
Ser z musztard Orzechy ze
sodkimi
owocami
Opracowanie wasne na podstawie: J. i I. Dres, Co z czym? Prawidowe zestawianie pokarmw, Oficyna
Wydawnicza Aba, Warszawa, s. 67-84.

Tabela nr 3 przedstawia dobre zestawienia pokarmw.

Tabela 3
Dobre zestawienie pokarmw

Skrobia i tuszcz Tuszcz i kwas Cukier + kwas Skrobia i skrobia
Chleb z masem Tusta ryba z sokiem
cytrynowym
Jogurt z miodem Krokiety
ziemniaczane
Frytki Ser z pomidorem Sodkie i kwane
owoce
Makarony i spaghetti
Ziemniaki z sosem
na bazie oleju
Orzechy z kwanymi
owocami
Kiszona kapusta z
rodzynkami
Rne odmiany
chleba

Opracowanie wasne na podstawie: Opracowanie wasne na podstawie: J. i I. Dres, Co z czym? Prawidowe
zestawianie pokarmw, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa, s. 85-94.


Ale prawidowe zestawienie pokarmw to nie wszystko. Trzeba jeszcze uwzgldni kilka
istotnych zasad, ktre pomog w unikniciu zaburze trawiennych:
1. Zachowanie rwnowagi kwasowo- zasadowej. Do pokarmw zakwaszajcych mona
zaliczy: ryby, miso, ser, potrawy mczne, chleb, orzechy, nasiona, roliny
strczkowe, pestki, itp. Natomiast wrd pokarmw o odczynie zasadowym mona
znale midzy innymi: owoce, jagody, ziemniaki, marchew, roliny bulwiaste, mleko
i pewne jego produkty, jarzyny i warzywa o duej zawartoci wody.
1
Chleb z szynk
to niedobra kombinacja, ale jeeli do kanapki dodamy warzyw to stanie si ona mniej
cikostrawna. Tak samo miso naley jada z bardzo du iloci warzyw.
2. Zbyt szybkie spoywanie pokarmw. Jeeli jemy za szybko to poykamy zbyt duo
powietrza, co moe powodowa odbijanie si w trakcie lub po jedzeniu.

1
J. i I. Dres, Co z czym? Prawidowe zestawianie pokarmw, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa, s. 20, 21.
4
3. Lepiej zjada kilka maych posikw, ni jeden wikszy. Wtedy odek nie musi si
zmaga w procesie trawienia z nadmiarem pokarmu.
4. Naley dokadnie przeuwa kady ks. Zbyt szybkie jedzenie powoduje, e pokarm
jest zbyt sabo przeuty. A zadaniem odka nie jest rozcieranie czy rozdrabnianie
pokarmu, ale wymieszanie treci odkowej z sokiem trawiennym. W takim razie,
jeeli odek nie strawi duych kawakw pokarmu to mog one gni lub
fermentowa w dwunastnicy czy jelitach.
5. Lepiej nie spoywa posiku, kiedy jestemy w stanie mocnego pobudzenia
emocjonalnego, gdy pokarm nie jest wtedy prawidowo przyswajany, gnije,
fermentuje, wywoujc uczucie dyskomfortu.
6. Zaleca si nie spoywa adnych przeksek midzy posikami. Ju staroytni mdrcy
twierdzili, e Nie wolno je nowego posiku, dopki wczeniejszy nie zosta
strawiony , albowiem mog one okaza si niezgodne i rozpoczn ktni.
2

7. Najlepszymi porami dla narzdw trawiennych jelita grubego, odka i ledziony s
wczesny poranek i przedpoudnie. Nie wskazane jest najadanie si wieczorem, gdy w
nocy ukad trawienny nie bdzie w stanie w caoci strawi tego pokarmu. W
rezultacie tego wytworzy si wiele zogw i luzu, ponadto organizm nie odpocznie,
tylko bdzie trawi pokarm.
8. Warto jest zaczyna kady posiek od owocw, pokarmu rolinnego, surwek lub
wieego soku.
9. Nie naley je pokarmu zbyt zimnego i zbyt gorcego. Wskazane jest spoywa
ciepe potrawy i napoje o temperaturze pokojowej lub troch wyszej, aby odek nie
musia traci swojej energii na podgrzanie potraw do temperatury ciaa, lecz od razu
mg zaczyna proces trawienia.
10. Naley pi 10-15 minut przed posikiem lub po upyniciu duszego czasu po posiku,
aby nie przecia i nie zaburza procesu trawienno-wydzielniczego ukadu
pokarmowego.
11. Owoce powinno si je na pusty odek.





2
G. Maachow, Dieta lecznicza i rozdzielna, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa, s. 122.
5
KORZYCI ZDROWOTNE Z PRAWIDOWEGO ZESTAWIENIA POKARMW

Korzyci z prawidowego zestawienia pokarmw s znaczce i imponujce.
Jak zapewniaj Jan i Inge Dres: Przy sprawnie funkcjonujcym trawieniu
automatycznie osiga si waciw wag ciaa. Chudniemy lub przybieramy na wadze, a do
osignicia normalnej dla nas wagi. Wzdcia, zgagi i poczucie penego odka nale do
przeszoci. Alergicy pokarmowi maj wszelkie szanse uwolnienia si od dolegliwoci, alergie
s bowiem czsto efektem toksyn, powstajcych w jelitach w wyniku le skomponowanych
pokarmw.
3

Natomiast wyniki eksperymentu przeprowadzone przez dr Haya na prbie 18
mczyzn w wieku od 28 do 55 lat pokazay, e po zastosowaniu diety rozdzielczej
(oddzielnie potrawy biakowe i wglowodany) po upywie jednego tygodnia zdolno do
pracy mczyzn zwikszya si o 50%, a pod koniec czwartego tygodnia o 165%.
4

W 1978 roku doktor Walb zbada 82 kobiety i 51 mczyzn, ktrych rednia wieku
wynosia 53 lata, a ktrzy cierpieli na rne choroby: guzy, alergie, choroby nerek,
reumatyzm, cukrzyc, choroby ukadu krenia i narzdw trawiennych. Badanie krwi po
czterech tygodniach stosowania diety rozdzielczej wykazao, e wskaniki krwi unormoway
si w okoo 80%.
5

Literatura:
D. Reid, Tao zdrowia, Dom Wydawniczy Rebis, Pozna 1997.

G. Maachow, Dieta lecznicza i rozdzielna, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa.

J. i I. Dres, Co z czym? Prawidowe zestawianie pokarmw, Oficyna Wydawnicza Aba,
Warszawa

J. le Tissier, czenie pokarmw dla wegetarian. Zdrowa dieta zgodnie z zaleceniami doktora
Williama H. Haya, Wydawnictwo Interspar, Warszawa.

M. Tombak, Jak y dugo i zdrowo, Firma Ksigarska Serwis, d 1999.

3
Cyt. J. i I. Dres, Co z czym? Prawidowe zestawianie pokarmw, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa, s. 25,
26.
4
G. Maachow, Dieta lecznicza i rozdzielna, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa, s. 27.
5
G. Maachow, Dieta lecznicza i rozdzielna, Oficyna Wydawnicza Aba, Warszawa,s. 151.
6