11 kwietnia 2014 Numer 42

ISSN 2084-9117

Rusza Liga Orlika z Poza Toru Czytaj na str. 30

WWW.POZATORUN.PL
Superman przegna podstarzaego tuciocha
Jak przed pidziesitk zmieni swoje ycie

Sylwetka

Wywiad
Ponad siedem tysicy bezrobotnych
Rozmawiamy z Waldemarem Bartkowiakiem, dyrektorem Powiatowego Urzdu Pracy 38

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Wadze Gminnej Spki Wodnej wybrane 14

Gmina ubianka
*** Gmina Lubicz ***

Tu bd szkoli si przyszli sportowcy 21

Gmina Chema
Samorzd przedstawi strategi gminy 24

Gmina Obrowo
Mieszkacy dopisali na Dniu Dawcy Szpiku 25

***

Tacz, jak im klawisz zagra

Nie ma dla niego znaczenia, czy pilnuje zodzieja, pedofila lub rzenika. Emocje zostawia przed bram toruskiego aresztu, ale te za lini maty. S miejsca, w ktrych okazywanie uczu rodzi problemy

Ks. Jerzy Popieuszko patronem szk w Grsku 24

*** Gmina Zawie Wielka

2 POZA TORU,

11 kwietnia 2014

Red. ukasz Piecyk czeka na informacje

Masz dla nas temat?

Kontakt pod numerem: 733 842 795

stopka redakcyjna

Redakcja Poza Toru

Zotoria, ul. 8 marca 28 redakcja@pozatorun.pl

FELIETON To nie bdzie tekst o wionie

UKASZ PIECYK

FELIETON

Wydawca

Goldendorf

Najnisza polityka
RADOSAW RZESZOTEK

Redaktor Naczelny

Radosaw Rzeszotek goldendorf@goldendorf.com

Sekretarz Redakcji

Agnieszka Korzeniewska (aga@ tylkotorun.pl) Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385) Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz

Dzia reportau

Wiosna niemiao wdziera si w zakamarki naszych okien, leniwie przywiecajc soneczkiem prosto na nasze spase po zimie cielska. W tym temacie wicej do powiedzenia maj meteorolodzy lub dietetycy, ale oczywicie nie odmwibym sobie wiosennych porzdkw. Najwikszy bajzel panuje, jak zwykle, w sejmie. Stajnia Augiasza znowu wzbiera ze zdwojon si z okazji wczorajszej rocznicy katastrofy smoleskiej. Naturalnie nikomu jeszcze nie udao si sprztn baaganu po kinetycznej niemocy Tupolewa po spotkaniu z brzoz. Wrak ley i si kurzy. Niektrzy spraw chc zamie pod dywan Skoro przy Rosji jestemy warto zauway, e ten kraj to nie jest byle jaka wydmuszka. I nie chodzi o bomby jdrowe, panowanie nad wszystkim surowcami wiata (a jeli s one w innym miejscu, to zaraz bdzie tam Rosja), ale o potne lobby kartograficzne. Wyobramy sobie, ile zarobi firmy na sprzeday map, globusw i nawigacji satelitarnych po aneksji Krymu. Wszyscy ju licz ruble po zmianach map. Dla wszystkich zainteresowanych nowymi opisami kartograficznymi hola, hola. Jeszcze sam zainteresowany ostatniej kreski nie nanis.

W kwestii nowego porzdku geograficznego wszystkie mdroci wygosili ju prezydenci Bydgoszczy i Torunia (uprzedzajc ataki, zachowaem kolejno alfabetyczn i nie miaem na myli tego, e Toru jest za Bydgoszcz), ciskajc z umiechem swe donie w Ostromecku. Mimo wszystko martwi mnie to, e zesp paacowo-parkowy zosta wybrany na miejsce podpisania porozumienia w sprawie ZIT-u. Wszak kada moja wizyta w Ostromecku lub w okolicach to udzia w inscenizacjach bitewnych. Prawda jest jednak taka, e chopom baby byo brak, wic finansowe gary pomya i tak minister Biekowska. Baba te zmcia maeski porzdek gen. Jaruzelskiego. O tym, e na staro jego onie zachciao si zazdroci, wiemy nie od dzisiaj. Ostatnio jednak dowiadujemy si, e afera rozesza si po kociach z dramatycznym udziaem crki generalskiej pary. Teraz ju tylko krok do wsplnych harcw z Rafaem M., znanym tancerzem z Taca z gwiazdami, ktry ostatnio wielce zainteresowany odwiedzi toruski sd. Tej sprawy rusza ju nie bd, bo, jak mwia moja matematyczka o nieznonym koledze, nie ruszaj gwna, bo zacznie mierdzie.

Pitnacie lat temu samorzd mia zosta przemieniony. Realna wadza, czyli dysponowanie pienidzmi dla szk, szpitali, organizacji pozarzdowych, spocza w rkach ludzi, ktrych moemy spotka w sklepie za rogiem. Zmieni si administracyjny podzia kraju, jednak mentalno pozostaa taka sama. Nie zamierzam do jednego worka wrzuca wszystkich samorzdowcw, ktrzy pracuj w naszym regionie. S wrd nich przecie ludzie uczciwi, sprawiedliwi i mylcy wsplnym dobrem, ktrzy mniej wicej trzy i p roku mog w miar spokojnie budowa to, co obiecali wyborcom. Pozostae p roku kadencji spdzi jednak musz na walce w kampanii wyborczej, ktra z demokracj ma wsplnego tyle, ile galaktyka Andromedy z Ksiycem... Uwierzycie, drodzy wyborcy, e naturalnym jest w Polsce wsplne ukadanie list wyborczych koalicji z opozycj? My damy wam tego,

ale wy nie wystawiajcie tego. My oddamy wam po wyborach to, ale w zamian musicie wstawi na list naszego czowieka. Nie sposb omin wniosku, e bez wzgldu na wynik, we wadzach samorzdowych pozostan ci, ktrzy maj najlepszego nosa i potrafi dogada si z kadym. Przykre to? Nie, tak po prostu jest. I zapewne dugo jeszcze si nie zmieni. Gazeta Poza Toru nie bdzie angaowa si w polityczn gr po czyjejkolwiek stronie (cho yjc z reklam chtnie otworzymy si na patne ogoszenia kandydatw). Bez wzgldu na to kto po wyborach zostanie wjtem, burmistrzem, radnym czy starost, dla nas bdzie reprezentantem spoecznoci, ktra dokonaa wyboru. Mniej lub bardziej wiadomego.

Dzia informacyjny

ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska, Micha Ciechowski, Monika Olender

Dzia foto

Adam Zakrzewski Maciej Pagaa

E-wydanie:

ukasz Piecyk

REKLAMA

Aleksandra Grzegorzewska (GSM 512 202 240), Magorzata Kramarz (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292) Kinga Baranowska (GSM 796 302 471) reklama@pozatorun.pl

Skad

Studio Poza Toru

Druk:

Agora SA. Pia

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze. Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Toru jest zabronione bez zgody wydawcy.

ISSN 2084-9117
***

3 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

REKLAMA

4 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

CIEKAWI LUDZIE

Superman przegna podstarzaego tuciocha

W kadym facecie mieszka prawdziwy mczyzna - to motto przywiecao chirurgowi z chemyskiego szpitala przy pisaniu ksiki. Przed pidziesitk odmieni swoje ycie
Tomasz Wicawski

Spojrza w lustro. Zobaczy zaniedbanego, otyego mczyzn, ktremu trudno sprawia wejcie na drugie pitro. Nie chcia dalej by dziadem. Dzi trenuje kulturystyk. Nigdy w swoim yciu nie mia takiej kondycji i siy. Hubert Jukw swoim entuzjazmem i byskotliwym stylem pisania zaraa innych. Nie chce poucza, a zachci do ruchu, bo w kadym z nas jest superman. Napisa ksik dla facetw. Nie mia to by podrcznik medyczny, chocia na chirurgii zjad zby. - Gdy jest si modym, mona po prostu zacz si rusza - mwi Hubert Jukw z Lulkowa w gminie ysomice, zastpca ordynatora oddziau chirurgii w Szpitalu Powiatowym w Chemy. - Majc lat czterdzieci, pidziesit lub wicej, trzeba wyj ze stanu zapuszczenia rozsdnie. atwo bowiem o kontuzj, ktra szybko zniweczy nasze starania. Nie sztuk jest po treningu trafi do kardiologa czy ortopedy. Do wsppracy nad pisaniem ksiki pt. Druga modo supermana zaprosi Wojciecha Rosiskiego, wieloletniego reprezentanta kraju w koszykwce, dzi dyrektora Gimnazjum w Guchowie. - Jego dowiadczenie i wiedza byy bardzo pomocne przy tworzeniu czci ksiki powiconej treningowi - opowiada chirurg. - Koszykwka to jego cae ycie, wic doskonale zna si na aktywnoci ruchowej. W ksice znajdziemy wiedz medyczn, ale podan w sposb niezwykle strawny. Autorzy radz i przekazuj swoje dowiadczenie. W biblioteczce kadego mczyzny po czterdziestce, ktry ma problem z motywacj do wicze, ta publikacja powinna si znale.

na. czytelnicy znajd j w mojej ksice. Do prawidowego funkcjonowania potrzebujemy rnorodnych skadnikw.
Jako przyszego ycia to

efekt naszych decyzji

Hubert Jukw jest autorem podrcznika dla czterdziesto- i pidziesiciolatkw.

Prysznic nagrod za wylany pot

Najlepszy przykad daje si wasnym zachowaniem. Pacjenci i koledzy z pracy chirurga z chemyskiego szpitala widz, jakie efekty daje praca na siowni i klubie fitness. Hubert Jukw zgubi ponad trzydzieci kilogramw. Tuszcz zamieni na minie. - Kady, kto porzdnie si zmczy wie, e nie ma nic pikniejszego ni prysznic po treningu - mwi autor ksiki. - Polecam te saun. Mona w niej znale odprenie. To, w jakiej formie jestemy, nie zaley od statusu spoecznego i gruboci portfela. Ta dziaka naszego ycia jest sprawiedliwa. Wszystko jest w naszych rkach. Druga modo supermana jest czym w rodzaju poradnika. Wiele osb nagle

stwierdza, e musi o siebie zadba. Lepiej pomyle o tym przed zawaem, a nie po nim. Somiany zapa mija jednak po kilku dniach i pierwszym zakuciu w kolanie. Autorzy ksiki nie wylej za nas litrw potu, ale udzielaj cennych wskazwek, jak krok po kroku wdroy si w trening, zmieni nawyki ywieniowe i "zdj sobie z grzbietu 10 albo 15 lat".

Kondycja pomaga w ku

- Natura opiekuje si czowiekiem do momentu, kiedy stajemy si rodzicami - mwi Hubert Jukw. - Pniej kady musi radzi sobie sam. Im jednak czowiek starszy, tym jest mu trudniej. Jeeli nie uprawia si sportu, to ta funkcja jest "wyczana" przez organizm. Trzeba rwnie pamita, e nasza forma

przekada si rwnie na moliwoci seksualne. Nie miaem problemw, eby o tym pisa, bo jestem lekarzem. Jeeli kto sdzi, e po ykniciu tabletki zmieni si w jurnego byczka z fantazj casanovy, gdy nie jest w stanie wej bez zadyszki po schodach, to jest naiwniakiem. Bliej mu do zawau serca ni do satysfakcji seksualnej. Pacjenci czsto dopytuj o ksik podczas wizyt. Zainteresowanie publikacj jest spore. Jest wiele tego rodzaju poradnikw dla kobiet. Dla mczyzn znacznie mniej. - Odchudzenie si nie ma nic wsplnego z godzeniem umiecha si doktor. - Baagan w rnego rodzaju dietach jest ogromny. Publikuje je kady, komu wydaje si, e si na tym zna. Wiele osb nie ma o tym jednak bladego pojcia. Dieta powinna by przede wszystkim racjonalna i zbilansowa-

Chirurg ma w sobie entuzjazm do wicze. Po pidziesitce zainteresowa si kulturystyk. ona mwi, e jest uparty. On poprawia, e konsekwentny. Przygotowanie fizyczne pomaga w yciu codziennym i na sali operacyjnej. - Pika nona to nie kilku kolesiw z piwem przed telebimem w pubie - artuje Hubert Jukw. - Aktywno fizyczna wydua nasze ycie, chroni przed chorobami cywilizacyjnymi i spowalnia starzenie. A przecie kady z nas chciaby na emeryturze mc zrobi co wicej, ni tylko poyka codziennie gar lekw. Lekarz podejmuje rwnie temat praktycznie nieznany, a mianowicie suplementacj hormonaln mczyzn. Mao kto wie, e faceci w pewnym wieku, podobnie jak kobiety, trac nawet 30% uwapnienia koci i masy miniowej. Przyjmowanie hormonw nie jest niczym nadzwyczajnym, ale wyrazem troski o swj organizm. Nie mniej wana jest rwnie aktywno intelektualna. - Kiedy ma si poczucie wasnej siy i sprawnoci, to czowiek czuje si bardziej dowartociowany i speniony - mwi Hubert Jukw. - Facet przywizuje do tego du wag. Gdy lepiej czujemy si fizycznie, chtniej oddajemy si pasjom i zainteresowaniom. Warto, bo mzg to organ, ktry rwnie wymaga treningu. Do ksiki dotaro sporo osb, ale cay czas za mao. Trenujc nie cofnem sobie licznika, jak robi sprzedawcy samochodw, ale z karku zdjem przynajmniej "dych"lat. I ty moesz poczu si supermanem.

Fot.Maciej Pagaa

5 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

REKLAMA

6 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

REGION

Czeka nas wodna zagada?

Mieszkacy nadwilaskich miejscowoci przygotowuj si do manifestacji, ktra ma zmusi wadze centralne do szybszych decyzji w sprawie nowej tamy poniej Wocawka. Naukowcy jednak alarmuj, e to gwd do trumny dla naszej rzeki i spore niebezpieczestwo

ukasz Piecyk
Aktywici z powiatu aleksandrowskiego maj do cigego wodzenia za nas w sprawie budowy drugiego stopnia tamy w Siarzewie. Wyjd na ulice, aby w kocu wymusi na wadzach centralnych dziaania dotyczce budowy inwestycji. Dwie dekady walki to ich zdaniem zbyt dugo. Zwikszenie iloci pozyskiwanej energii odnawialnej czy polepszenie stanu fauny na terenach nadwilaskich to wedug Spoecznego Komitetu do Spraw Popierania Budowy Stopnia Wodnego Na Wile Poniej Tamy we Wocawku zalety budowy nowego stopnia wodnego pod Ciechocinkiem. Najwaniejsze jest jednak bezpieczestwo, gdy tama miaaby zniwelowa zagroenie powodziowe. Czonkowie tego zgrupowania wskazuj take na to, e obecna konstrukcja we Wocawku miaa docelowo opiera si wodzie samodzielnie przez 10 lat. Jako jeden z elementw 8-tamowej kaskady dolnej Wisy elektrownia funkcjonuje samodzielnie od 1970 roku. - Jestemy zbulwersowani ca t sytuacj komentuje Stanisaw Murawski, przewodniczcy komitetu. Projekty tam na Wile opracowano ju w latach 60. My sami walczymy o stopie wodny od 20 lat. Nasze pisma odbijaj si jednak guchym echem od mini-

sterialnych urzdnikw. W 2000 roku byo ju cakiem blisko inwestycji, ale po zmianie wadz zmieniy si take priorytety. Komitet kierowa pisma do Ministra rodowiska oraz Prezydenta RP. Odpowiedzi albo nie dostawa, albo byy bardzo skpe w informacje.

Musz nas usysze

Ostatnia z najwaniejszych informacji w tej sprawie pochodzi z 2012 roku, kiedy Energa realizujca inwestycj zdecydowaa, e spord Ciechocinka, Nieszawy, Przypustu i Siarzewa (dwie lokalizacje) najlepszym miejscem bdzie ta ostatnia miejscowo. Rok pniej dziennik Rzeczpospolita donosi, e korporacja ma jednak problem ze znalezieniem wspwykonawcw do realizacji inwestycji wartej ponad 2,5 mld zotych. Powodem jest m. in. sabe wsparcie rzdu dla tego projektu. - Obecnie inwestycja jest na etapie zakoczonych analiz i prac nad raportem o oddziaywaniu inwestycji na rodowisko, co jest wymagane, aby wystpi z wnioskiem o wszczcie postpowania rodowiskowego informuje Beata Ostrowska, rzecznik prasowy firmy Energa. - Optymaln form realizacji tej inwestycji, w tym finansowania projektu, wydaje si partnerstwo publiczno-prywatne.

Decyzja w tej sprawie ley w gestii podmiotw administracji publicznej. Tama miaaby powsta do 2018 roku. Komitet w te zapewnienia ju nie wierzy i domaga si interwencji. - W ostatni sobot kwietnia organizujemy pokojow manifestacj w pobliu miejsca budowy planowanej tamy zapowiada Stanisaw Murawski. Nie mamy zamiaru blokowa drogi, a jedynie wyjani, w czym tkwi problem.

Z dala od tamy

zacj. - Jedno nieszczcie w postaci stopnia wodnego we Wocawku nam wystarczy mwi naukowiec. W trakcie jego budowy popeniono wiele bdw, ktre mszcz si do dzisiaj. Co prawda, koszt zwrci si nam w cigu piciu lat, ale wystarczya powd w 1982, ktrej skutki kosztoway nas rwnowarto tej inwestycji. Budowa kolejnej zapory w niczym nie zmniejszy ogromnego zagroenia powodzi zatorow na zbiorniku wocawskim w rejonie Plocka. Lista zarzutw dla obecnej

Tama miaaby powsta do 2018 roku. Nieprawd jest, Komitet w te zapewnienia ju nie wierzy i e stopie wodny domaga si interwencji. we Wocawku ma - W ostatni sobot przekwietnia organizujemy charakter pokojow manifestacj ciwpowodziowy w pobliu miejsca budowy planowanej tamy zapowiada Stanisaw Murawski. Nie prof. Marek Grze mamy zamiaru blokowa drogi, a jedynie wyjani, w czym tkwi problem. tamy jest bardzo duga. KosztowaEntuzjazmu Stanisawa Mu- a dwa razy wicej ni liczyli na to rawskiego nie podziela prof. Ma- projektanci. Szczytowa praca elekrek Grze, profesor w Katedrze trowni wodnej doprowadzia do Hydrologii i Gospodarki Wodnej erozji dna poniej zapory czynic Uniwersytetu Mikoaja Kopernika kilkunasto kilometrowy odcinek w Toruniu. Twierdzi on, e tama w nieeglownym. Siarzewie nie jest najlepsz lokali- Nieprawd jest, e stopie wodny we Wocawku ma charakter przeciwpowodziowy dodaje prof. Marek Grze. Obecna konstrukcja jest w stanie zmniejszy przepyw wody w trakcie powodzi o 400 m3/s. Problem w tym, e Wisa w trakcie powodzi moe mie nawet rzdu 6000 m3/s. Jakie problemy mamy jeszcze we Wocawku? - Pomysodawcy stworzyli zapor dla ryb wdrownych, m. in. ososi czy troci tumaczy naukowiec. Dochodzio tu do dziwnych sytuacji. Mianowicie rybakowi, ktremu przypad odcinek Wisy w pobliu tamy, bardzo si poszczcio, bo tam zbieray si wszystkie ryby. Przepawka dla ryb do poprawki. Tama w Siarzewie te nie wry dobrze. W nowym zalewie bdzie gromadzi si ld spawiany na wiosn z zalewu wocawskiego. Mog powstawa grone zatory.

Starsi mieszkacy wsi nadwilaskich pamitaj tragiczn w swych skutkach powd zatorow w 1982 roku. - To reakcja acuchowa dodaje prof. Marek Grze. Poniej Siarzewa dojdzie do erozji. Spowoduje to obnienie dna w Wile, a w konsekwencji do przesuszenia terenw Ciechocinka. Od tego ju krok od osiadania organogenicznych gruntw (torfw) i katastrof budowlanych. Projekt Siarzewo sta si dla wielu specjalistw kart przetargow w osiganiu wasnych prywatnych celw. Moe warto skorzysta z wiedzy i dowiadczenia innych zanim wyleje si tysice metrw szeciennych betonu w korycie rzeki?

Urzdnicy s za
Prac nad budow stopnia wodnego nie ukrywaj pracownicy Urzdu Marszakowskiego. Wierz, e podstawowym zadaniem zapory bdzie ratunek przed powodziami. - Caa sprawa zagospodarowania Doliny Dolnej Wisy na terenie jest wanym elementem strategii wojewdztwa uwaa Rafa Pietrucie, dyrektor departamentu planowania regionalnego. W dokumencie czytamy, e realizacja stopnia wodnego poniej Wocawka ma na celu przede wszystkim zwikszenie bezpieczestwa powodziowego w dolinie Wisy oraz ochron istniejcego stopnia wodnego we Wocawku przed katastrof budowlan. To take dziaania na rzecz przywrcenia eglownoci na Wile. Dla prof. Marka Grzesia taka sytuacja jest nie do zaakceptowania. - Naturalnie, po budowie tamy otrzymamy ok. 30 kilometrw wietnej drogi wodnej przyznaje prof. Marek Grze. Problem w tym, e rwnie dobrze moglibymy zbudowa lep autostrad, ktra nie bdzie miaa zjazdw. Termin budowy tamy jest odraczany praktycznie od lat 60. poprzedniego stulecia. Jeli tym razem ostateczna decyzja zapadnie, oby si nie okazao, e znowu Polak jest mdry po szkodzie.

l.piecyk@pozatorun.pl

7 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

REKLAMA

8 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Tacz, jak im klawisz zagra

Nie ma dla niego znaczenia, czy pilnuje zodzieja, pedofila lub rzenika, czyli morderc. To kwestia profesjonalizmu. Emocje zostawia przed bram, ale te za lini maty. S po prostu miejsca, w ktrych okazywanie uczu rodzi problemy
Marcin Tokarz Podejrzani snuj si po celach aresztu ledczego jak dusze po biblijnym czyccu. To jeszcze nie pieko, ale nieba nie wida tu wcale. Dlatego tak szalej, niepewni swego losu. Po drugiej stronie krat kontrol sprawuje Suba Wizienna. W toruskim "Okrglaku" reprezentuje j Andrzej Maciusiewicz, polski mistrz kick-boxingu i trener A&W Team w Obrowie. Z osadzonymi nie miewa problemw. Czuj respekt wobec jego umiejtnoci. Cz z nich auje, e swojej zoci nie wyadowali piciami na worku treningowym, ale "kos" na czowieku, ktrego "pikawa" bia... Spoufalanie si z osadzonymi oznacza ulego, a na ni nie moe sobie pozwoli. Ani w "Okrglaku" - toruskim Areszcie ledczym, ani na sali treningowej A&W Team Obrowo, gdzie szkoli modzie z terenw wiejskich w kick-boxingu. - Twarda rka. Bez niej na treningach, czy w areszcie zapanowaby chaos - tumaczy ze spokojem Andrzej Maciusiewicz, zoty medalista Mistrzostw Polski w kick-boxingu, ktrego donie dla dobra przeciwnika skryte s w rkawicach bokserskich. - Cho w A&W nie zagrozi to niebezpiecznym buntem, kto moe zrobi sobie krzywd i zapomnie o pozytywnych efektach treningu. Zarwno wobec swoich uczniw, jak i skazanych musz by stanowczy i konsekwentny. Ci drudzy maj jednak o wiele wicej powodw do niekontrolowanej agresji... W cigu trwajcej niemal 5 lat kariery funkcjonariusza SW siy musia uy tylko raz. Zgodnie z procedurami. By wiadomy, e jego ciao w wietle prawa traktowane jest jako bro biaa. Kilkakrotnie zdarzyo si, e ktry z winiw zaadresowa obelgi w jego kierunku. Przecie wizie "psa" nienawidzi. - Pilnujemy ich, ale w kocu trac nad sob panowanie - wyjania 41-letni Andrzej Maciusiewicz trenujcy kick-boxing od 24 lat. - Waciwie ten aspekt cigej kontroli, podporzdkowywania si naszej woli rodzi t wcieko,

REGION

Andrzej Maciusiewicz, poza szkoleniem dzieci i modziey w kick-boxingu, prowadzi, te treningi dla funkcjonariuszy Aresztu ledczego w Toruniu z zakresu samoobrony, technik transportowych i obezwadniajcych.

na ktr jako stranicy ochrony musimy reagowa z opanowaniem. Zanim trafiem do Aresztu ledczego byem zwykym ochroniarzem. Miaem co do tego miejsca mieszane uczucia. Wok pracy "klawisza" kry jednak wiele mitw. Nie czuj adnego zagroenia ze strony osadzonych, ani wobec mojej rodziny. Mam wraenie, e cz z nich wie, czym zajmuj si po godzinach... W rodowisku kick-boxerw jego nazwisko wzbudza respekt. Liczce przeszo dwie dekady dowiadczenie, sukcesy wasne, a take podopiecznych w dyscyplinie karz traktowa go jak na mistrza przystao. Ale Maciusiewicz dwiga na barkach jeszcze wicej. Od kilku lat wystpuje w roli sdziego na zawodach oglnokrajowych. Na koncie ma rwnie

ich organizacj w ramach klubu A&W Team Obrowo. Ostatnie odbyy si 22 marca w Dobrzejewicach. Sam przywiz z nich tytu Mistrza Polski weteranw w formule kick-light. Cigej formie walki, w ktrej kopnicia nogami ("kulasami" w grypserze wiziennej) dozwolone s od uda w gr z ograniczon si uderze. Jego podopieczni druynowo zajli drugie miejsce. Niestety w kategorii wagowej Jakuba Dbrowskiego, najbardziej wyrniajcego si zawodnika klubu, zabrako przeciwnikw. Cho tym razem nie mia szansy si wykaza, mody czempion wie jak wiele zawdzicza swojemu trenerowi. - Pan Andrzej towarzyszy nam na wikszoci cotygodniowych zawodw - mwi 18-letni Jakub

Dbrowski, zawodnik A&W Team Obrowo, ktry pod okiem Andrzeja Maciusiewicza zdoby ju 6 tytuw, w tym dwukrotnie wicemistrza Europy. - Wiemy, czym trener zajmuje si poza klubem i szanujemy to. Myl, e wanie praca w Areszcie ledczym wyrobia jego autorytet, ktrego nikomu ani si ni podwaa. Szczeglnym zaufaniem darz go rodzice najmodszych kadetw. W kocu nie kady trener kick-boxingu jest funkcjonariuszem publicznym i codziennie ma oko (tzw. "patrzak) na skazacw. Maciusiewicz A&W Team zaoy wraz z koleg Wojciechem Urbaniakiem mieszkajcym w Obrowie. Obaj zdali sobie spraw, e dzieci z obszarw wiejskich nie maj wystarczajcych perspektyw na rozwj w sporcie. Liczne

sukcesy klubu potwierdzaj drzemicy w nich potencja. W ten sposb kick-boxer z "Okrglaka" przeamuje rutyn przebywania z ludmi, ktrzy dali upust swej agresji w niewaciwym miejscu i niewaciwym czasie. O pracy "klawisza" stara si zapomina zaraz po opuszczeniu bramy Aresztu ledczego. Osadzonym, w oczekiwaniu na spraw w sdzie (tzw. wag), zdarzaj si puszcza nerwy. Andrzej Maciusiewicz woli nie mwi o iloci sznurw zacinitych na szyjach, ktre odci penic sub w toruskiej "Beczce".
m.tokarz@pozatorun.pl

Fot.ukasz Piecyk

9 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Ponad siedem tysicy bezrobotnych

O rynku pracy w powiecie toruskim, sytuacji w strefie ekonomicznej w Ostaszewie i programach aktywizujcych osoby bez pracy, z Waldemarem Bartkowiakiem, dyrektorem Powiatowego Urzdu Pracy dla powiatu toruskiego rozmawia Tomasz Wicawski
Na jakim poziomie jest bezrobocie w powiecie toruskim wedug danych za luty 2014 roku, ktrymi pastwo dysponuj? Posiadamy ju dane za marzec 2014 roku. W powiecie toruskim byo w tym miesicu 7272 bezrobotnych. Nie znamy jeszcze jednak stopy bezrobocia za ten miesic. W lutym wynosia ona 22,1%. Od listopada 2013 roku tendencja w tym zakresie bya wzrostowa. Zim jest jednak tak zazwyczaj, bo odpadaj rnego rodzaju prace sezonowe, ktre wykonuje w lecie wiele osb bezrobotnych. Jak powiat toruski wyglda na tle caego wojewdztwa i kraju? W lutym stopa bezrobocia w wojewdztwie kujawsko-pomorskim wynosia 18,8% i bya nisza od tej, ktr notujemy w naszym powiecie. Trzeba jednak pamita, e na ten wynik skadaj si rwnie dane z duych miast, gdzie zawsze bezrobocie jest mniejsze. Bezrobocie w caym kraju szacowane byo na poziomie 13,9%. W ktrych czciach powiatu jest najwicej bezrobotnych? W tej mierze dysponujemy danymi z koca stycznia tego roku. W miecie Chemy byo w tym momencie 1747 bezrobotnych, w gminie Lubicz 1116, w gminie
Fot.Maria Lewandowska

REGION

bliszych miesicach na nowe miejsca pracy? Te informacje znane s nam tylko z publikacji prasowych. Trudno si do nich w takim razie odnie. Czy PUP dla powiatu toruskiego posiada oferty pracy, z ktrych nikt nie chce bd nie moe z racji kwalifikacji skorzysta? W jakich zawodach jest najwicej ofert pracy? Posiadamy obecnie 50 ofert pracy. Najwicej z nich dotyczy zawodw takich jak: sprzedawca, magazynier, stolarz, kierowca, robotnik budowlany, przedstawiciel handlowy, spawacz, tokarz oraz pracownik biurowy. Jakie projekty s realizowane w 2014 roku na terenie powiatu toruskiego w zakresie aktywizacji osb bezrobotnych i dostosowywania ich kompetencji do potrzeb rynku pracy? W 2014 roku aktywizacja zawodowa obejmowaa bdzie stae, prace interwencyjne, spoecznie uyteczne, dotacje na rozpoczcie dziaalnoci gospodarczej, doposaenie miejsc pracy, szkolenia i inne dziaania. rodki na te cele pochodz z algorytmu, Europejskiego Funduszu Spoecznego i rezerwy ministra. Dziaania te obejm ponad 1,7 tysica osb.

Nie prowadzi si statystyk odnonie stopy bezrobocia w poszczeglnych gminach- mwi Waldemar Bartkowiak, dyrektor PUP dla powiatu toruskiego.

Czernikowo 1024, a najmniej w gminie Wielka Nieszawka, gdzie liczba osb pozostajcych bez pracy wynosia 257. Nie mona wyciga jednak z tego daleko idcych wnioskw, bo samorzdy te maj rna wielko, a stopy bezrobocia na poziomie gmin si nie wylicza.

Czy ubiegoroczne perturbacje w PSSE w Ostaszewie maj swoje przeoenie na obecne statystyki? Nie maj wpywu, gdy mimo ograniczenia zatrudnienia w firmie Sharp, nastpio zwikszenie zatrudnienia midzy innymi w

firmie Apator w PSSE w Ostaszewie. Sporo mwi si o nowych inwestorach, ktrzy mieliby zastpowa Japoczykw w Ostaszewie. Czy posiadaj pastwo potwierdzon wiedz w tej kwestii? Mieszkacy mog liczy w naj-

10 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Jajka w podwjnej skorupce

wita Wielkanocne to czas, ktry kady z nas pragnie przey na swj sposb. Mionicy motoryzacji z regionu toruskiego maj unikalny i niepowtarzalny patent na przeycie Wielkiej Soboty
Marcin Tokarz
W caym regionie prno szuka bardziej nietypowej formy wicenia pokarmw wielkanocnych. Akcja "wiconka w kasku" jest coroczn tradycj, ktra urosa ju do rangi legendarnej. Powd jest twardy i ratuje ludzkie ycie, nie tylko wasne, ale i bliniego. 19 kwietnia o godzinie 12:00 w Przysieku koszyczki znw zostan zastpione kaskami po brzegi wypenionymi wszystkim, co znajdzie si pniej na wielkanocnym stole ludzi z pasj. Rok temu podtorusk siedzib Caritas odwiedzili w liczbie trzycyfrowej. Jak bdzie teraz, skoro Impresariat Sauron przewidzia jeszcze wicej atrakcji? Tylko Robert "Sauron" Majewski mg wpa na pomys, jak witu niezwykemu w polskiej kulturze nada jeszcze wietniejszego wymiaru. Cao trwa zaledwie troch ponad godzin, ale rozmach, z jakim organizowana jest "wiconka w kasku", zadziwia. Kilkuletnia ju historia wydarzenia uczynia ze dzie wyczekiwany przez wszystkich sympatykw pojazdw o napdzie tak rnorodnym, jak rozmaite s kaski ich wacicieli. Po Jezusie, dla ktrego zmartwychwstania zgromadz si oni w Przysieku, to wanie "skorupy" odegraj gwn rol w Wielkiej Sobocie.

REGION

- Chcemy, aby dzie wicenia pokarmw wielkanocnych by celebrowany w szczeglny sposb, przede wszystkim w gronie rodzinnym - wskazuje Robert "Sauron" Majewski z Impresariatu Sauron, jednego z podmiotw odpowiedzialnych za organizacj "wiconki w kasku". - Co roku Przysiek odwiedza kilkuset mionikw motoryzacji. Mamy wtedy okazj wyrwa si z pdu codziennego ycia, by spdzi razem kilka chwil na rozmowie i integracji. Siedziba Caritas zamie-

nia si w pewnym sensie w festiwal pojazdw motorowych, cho nie tylko. Poza straakami przyjedajcymi swoimi wozami z remizy, andarmeri, wojskiem, obok ktrego pojawiaj si te wozy pancerne, do Przysieka zjedaj si rzesze motocyklistw i rowerzystw. Wszyscy oni maj przecie najrniejsze nakrycia gowy, kaski, ktre w dniu 19 kwietnia zastpi koszyczki wielkanocne. Po powiceniu pokarmw nastpi poczstunek i rozdanie upo-

minkw "od zajca", jednak znw nie tak typowych, jak mogoby si wydawa. - Planujemy rozda pieczki z numerami przyporzdkowanymi do prezentw wielkanocnych ufundowanych przez zaprzyjanione z nami firmy - opisuje Robert "Sauron" Majewski, byy szef toruskiego sztabu WOP, prywatnie zapalony motocyklista. - Uczestnicy mog si spodziewa m.in., nagrd zwizanych z aktywnoci ruchow, z ktrych najpewniej chtnie skorzystaj, by

spali kalorie nagromadzone przy witecznych stoach. "wiconka w kasku" to wydarzenie pielgnujce pikn tradycj wicenia pokarmw wielkanocnych jednak w zupenie oryginalny sposb. Regua mwi, e debiutujcy w niej uczestnicy, po zakoczeniu spotkania, ju wiedz, jak w nastpnym roku bd spdza Wielk Sobot. To wcale nie dziwi. Widok paruset wiconek wypeniajcych kaski zamiast koszyczkw musi zapada w pamici.

11 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

REGION

Jeden ZIT i basta!

Tomasz Wicawski
O negocjacjach midzy Bydgoszcz i Toruniem w tej sprawie pisalimy kilkakrotnie. Stanowiska byy na tyle rozbiene, e w arbitra musiaa wczy si wicepremier Elbieta Biekowska. Zdrowy rozsdek jednak zwyciy. Region nie straci dodatkowych 154 milionw euro z unijnej kasy. Wielomiesiczne negocjacje przypominay spr Kargula z Pawlakiem. We wtorek 8 kwietnia okazao si jednak, e strony "podeszy do pota". Czy zgoda jest dugotrwaa? Czas pokae. Najwaniejsze, e ZIT zostanie utworzony w naszym wojewdztwie. - Porozumienie zostao wypracowane w trudzie i znoju - mwi w zespole paacowo-parkowym w Ostromecku (powiat bydgoski) Micha Zaleski, prezydent Torunia. Dzisiaj Bydgoszcz i Toru staj obok siebie, rami w rami. Tworzymy obszar, ktry bdzie oddziaywa na ca Europ. Prawdziwe wyzwania jednak dopiero przed nami. Trzeba przygotowa dobre projekty i rozwija nasz region. Znacznie bardziej ugodowy ni dotychczas by rwnie wodarz miasta nad Brd. - W kolejnych rozmowach

W paacu w Ostromecku zostao podpisane porozumienie w sprawie Zintegrowanych Inwestycji Terytorialnych. Po wielu miesicach udao si wynegocjowa porozumienie wszystkich stron
byy od siebie daleko, jak nie zdarzao si dawno. Nawet kurtuazja posza w kt. Warto jednak podkreli, e wadze powiatw okalajcych due miasta - zarwno toruskiego, jak i bydgoskiego - wykazyway si od pocztku duo wiksz rozwag, namawiajc do wsppracy i wypracowania kompromisu. Jak ostatecznie wyglda bdzie ZIT w naszym regionie i co wynegocjowano w Warszawie, a podpisano w Ostromecku? Najwaniejsze informacje zostay zawarte poniej. Siedziba ZIT Bydgoszcz; w Toruniu filia Przewodniczcy ZIT prezydent Bydgoszczy Zastpca Przewodniczcego ZIT prezydent Torunia Zakres terytorialny Toru i Bydgoszcz, wszystkie gminy powiatw bydgoskiego i toruskiego (w tym miasto Chema), abiszyn, Szubin, Nako nad Noteci, Kowalewo Pomorskie Decyzje jednomylne; w razie braku jednomylnoci decyduje gos 3/4 gmin Podzia pienidzy wydatkowanie na konkretne projekty Kwota rodkw 154 mln euro

Region nie straci jednak ponad 150 milionw euro, ktre zagwarantowane s w ramach ZIT-u.

i negocjacjach ze wszystkimi partnerami bdziemy szuka konsensusu i porozumienia - mwi podczas uroczystego podpisania porozumienia Rafa Bruski, prezydent Bydgoszczy. - Jak kruche s te podpisy, wida byo na pitkowej sesji rady miasta w Bydgoszczy. Tym bardziej dzikuj za rozsdek. Rada Miasta nie bya do koca zadowolona z ustale, ktre szef magistratu przywiz

ze stolicy. Niektrzy rajcy gono podkrelali, e ostateczne ustalenia s "zwycistwem Torunia". Jej przewodniczcy, Roman Jasiakiewicz, pyta na sesji, czy jego koledzy chc "sprzeda Bydgoszcz za zitowskie srebrniki"? Ostatecznie porozumienie wypracowane na spotkaniu z wicepremier Elbiet Biekowsk zostao przyjte jednym gosem - nota bene niezalenego radnego. W Ostromecku byo ju jednak znacznie spokojniej. Dominoway gesty przyjani i zapewnienia o chci wsppracy. Swoist samokrytyk zoy nawet marszaek wojewdztwa. - Moliwe, e w trudnych negocjacjach, poprzedzajcych dzisiejsze porozumienie, powiedziaem troszeczk za

duo - mwi na spotkaniu Piotr Cabecki. - Najwaniejsze, e udao si osign kompromis. W toku zaartych negocjacji pojawiay si rne pomysy. Pisalimy o tym, e gminy Czernikowo i Chema maj zosta wyczone z ZIT-u. Prezydent Torunia i starosta toruski Mirosaw Graczyk sprzeciwiali si takiemu rozwizaniu. Wadze Bydgoszczy proponoway nawet w pewnym momencie utworzenie dwch odrbnych ZIT-w. Realna wydawaa si groba utraty europejskich funduszy, gdyby wielomiesiczne negocjacje zakoczyy si fiaskiem. W dyskusjach pado wiele emocjonalnych, czsto gorzkich sw. Miasta, wydawaoby si skazane na wspprac,

Fot.Adam Zakrzewski

12 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

MIASTO CHEMA

Mrwka ju zatrudnia Najatrakcyjniej bdzie w Chemy?

Nowy market budowlany w kocu rozpocznie dziaalno w Chemy Miasto startuje w konkursie Radia PiK, w ktrym do wygrania jest kampania promocyjna
ukasz Piecyk

Obecnie trwaj ostatnie prace na zewntrz budynku

W maju planowane jest otwarcie marketu Mrwka. Prace w tym sklepie znajdzie dwadziecia osb z Chemy i okolic. Etaty s ju praktycznie zajte. Na placu budowy obecnie trwa wykoczenie obiektu. - Prowadzimy aktualnie prace przy wykoczeniu elewacji oraz wewntrz sklepu informuje Andrzej Gadomski, prezes firmy AGAD. Regay ju stoj. Pracownicy sklepu zajmuj si wanie wykadaniem towaru na pki. Firma AGAD, jako udziaowiec Polskich Skadw Budowlanych, zajmuje si take zatrudnieniem pracownikw do sklepu. Rekrutacja trwa ju od trzech miesicy. cznie prace znajdzie tam nawet 20 osb z Chemy i okolic. Wikszo pracownikw ju wykonuje swoj prac, pozostali dojd z chwil otwarcia sklepu, ktre nastpi 17 maja.

- Osoby ju zatrudnione do tej pory przechodziy szkolenie w naszym sklepie w Gniewkowie informuje Andrzej Gadomski. Dziki temu mogli zdoby dowiadczenie i od razu naleycie rozpocz prac w Chemy. Przypomnijmy, e prace w zwizku z wkroczeniem nadzoru budowlanego (skargi mieszkacw na silne drgania podczas palowania) spowodoway opnienie w zakoczeniu inwestycji, ktra miaa by gotowa nawet jesieni zeszego roku. Zgodnie z opracowaniem fachowcw firma musiaa zmniejszy natenie prac przy palach, co spowodowao zmniejszone drgania, ktre nie wpyway ju na stan pobliskich budynkw. Wedug najnowszych danych w Chemy jest 1760 bezrobotnych. (P)

Magistrat wzi udzia w konkursie Radia Pomorza i Kujaw na najatrakcyjniejsz gmin wojewdztwa. Wyniki poznamy pod koniec wrzenia. Uczestnicy konkursu bd zdobywa gosy za spraw gosowania SMS-owego lub na stronie internetowej rozgoni. Konkurs rozpocz si pod koniec marca i zakoczy si 30 wrzenia. Na antenie Radia PiK pojawi si spoty z udziaem poszczeglnych uczestnikw konkursu. Zwycizca obok pucharu otrzyma take 100 emisji radiowych na antenie radia w ramach kampanii promocyjnej. W ramach konkursu mona take przesya hasa promujce gminy, a autor najlepszego zostanie nagrodzony tabletem. Urzd Miasta przygotowuje si take do kilku zada zwizanych z promocj miasta.

Fot. Adam Zakrzewski

Stoisko Chemy na tegorocznych toruskich targach Wypoczynek, ktre odbyy si w poowie marca.

Poza tradycyjnymi imprezami jak np. Pmaraton Chemyski, Dni Chemy czy te wszelkie zloty harcerskie, miasto bdzie na mapie Dni Modziey w 2016 roku. - Chcemy na pewno uzbroi si przed tym wydarzeniem - zapowiada Jerzy Czerwiski, burmistrz Chemy. - By moe wtedy poczynimy pierw-

sze realizacje zwizane z wybran kilka miesicy temu maskotk miasta - ozusiem. Chema rok temu miaa take swj udzia w kampanii Kujawsko-Pomorskie. Lubi tu by!, ktra promowaa miejsca odmienione dziki europejskim funduszom. (P)

Pomostem przejdziemy ju w lipcu?

Wykonawca Deptaka Poudniowego zapowiada, e poradzi sobie szybciej z realizacj inwestycji
Mimo e firma AARSLEFF ma czas do koca sierpnia, to wszystko wskazuje na to, i nad tafl Jeziora Chemyskiego przejdziemy szybciej. Mowa jest o lipcu. Przed zim udao si zrealizowa najwaniejsz cz inwestycji w postaci palowanie. Na obecnej konstrukcji bd pojawiay si kolejne elementy. Ekipy budowlane pojawi si nad Jeziorem Chemyskim 15 kwietnia. - Pracownicy firmy pojawi si u nas z gotowymi elementami drewnianymi i spawanymi, aby osadzi je stopniowo na dotychczasowej konstrukcji - tumaczy Jerzy Czerwiski, burmistrz Chemy. - Mimo wczeniejszych problemw z wyonieniem wykonawcy to w aden sposb termin nie jest zagroony. Co wicej, z pomostu prawdopodobnie skorzystamy ju wczeniej. Deptak Poudniowy o dugoci 360 metrw bdzie osadzony na stalowych palach. Poczy on okolice klubu Wkniarz ze ciek piesz i rowerow w cigu ulicy Plaowej. Kadki pomostu umoliwi cumowanie maych dek, a caa konstrukcja wyposaona bdzie w ukowe mosty przsowe, pod ktrymi bdzie mona przepyn. Cao owietl 34 lampy. Do caej konstrukcji doczony bdzie slip do wodowania dek. (P)

Fot. Adam Zakrzewski

13 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Wsplna droga do poprawy

ukasz Piecyk

MIASTO CHEMA

W 2016 roku moemy spodziewa si polepszenia stanu drg na osiedlu 3-ego Maja. Pojawi si tam take owietlenie, a pierwsze prace maj ruszy ju w tym roku
gu. - Nie wiem jednak, skd informacja o dokumentacji na ulic Soneczn dodaje burmistrz. Ze wzgldu na brak infrastruktury wodocigowej nie moemy skada adnych deklaracji w sprawie budowy drg na tym osiedlu. Magistrat pod rozwag wemie take kwestie zwizane z rwnaniem drg. - Zdajemy sobie spraw, e rwnanie drg na odcinkach, gdzie nie mam infrastruktury rni si od gotowych ulic twierdzi Jerzy Czerwiski. Pomylimy o zmianie materiau. Zastpilibymy kruszywo ulem. Zgodnie z uwagi przyjrzymy si dokadnie funkcjonowaniu firmy wykonujcej t usug. Zaczn ju w tym roku Co jeszcze czeka nas w tym roku, jeeli chodzi o drogi? Jedn z najwaniejszych kwestii jest budowa chodnika na ulicy Kociuszki na odcinku od ul. Plaowej do ul. Sonecznej, co poprawi bezpieczestwo pieszych na tej trasie. Dokoczony zostanie take chodnik przy ul. Chemiskie Przedmiecie. Natomiast owietlenie pojawi si na ulicach Zagrodzkiego, Dworcowej i Kowalskiego.

W Urzdzie Miasta mieszkacy Chemy debatowali z wodarzami na temat stanu drg na poszczeglnych osiedlach. Pady zapowiedzi, ktre usatysfakcjonoway mieszkacw osiedla 3-go Maja. - Mieszkacy osiedli, ktrych dotyczy problem, wypenili ca sal mieszczask w Urzdzie Miasta relacjonuje Piotr Sobieralski, inicjator spotkania, ktry od lutego zeszego roku prowadzi na Facebooku stron Drogi osiedlowe w Chemy - nasze pereki. Przyznam, e frekwencja pozytywnie mnie zaskoczya. Z samego spotkania jestem zadowolony, bo w kocu pojawiy si w konkrety. Wiemy, na czym stoimy Mianowicie wadze miasta zapowiedziay, e w 2016 roku zakoczy si budowa drg na osiedlu 3-ego Maja. Dodatkowo mieszkacy zwrcili uwag na nie najlepsze rwnanie drg po zimie. Usug t prowadzi zewntrzna firma na zlecenie Urzdu Miasta. Wodarze obiecali oddelegowa pracownika magistratu, ktry ze szczegln uwag przyjrzy si pracom podwykonawcy.

Mieszkacy osiedla 3-ego Maja nie chcieli ju duej ton w bocie. Na spotkanie z wodarzami miasta przyszo sporo osb. Magistrat zapewni ich o planowanej inwestycji, ktrej wstpny koszt oscyluje w okolicach trzech milionw zotych

- Zostanie take uruchomiony walec, ktry ubije piach pozostay po rwnaniu zapowiada Piotr Sobieralski. Zaproponowalimy take zasypywanie najwikszych dziur na naszym osiedlu. Samo spotkanie wodarze rwnie oceniaj jako bardzo cenne i przydatne. - Pojawio si kilka uwag i propozycji, ktre wemiemy pod uwag mwi Je-

rzy Czerwiski, burmistrz Chemy. Oczywicie zajmiemy si drogami na osiedlu 3-ego Maja na prawo od ul. Grnej. Natomiast na lewo od tego fragmentu uzupenimy owietlenie. W tegorocznym budecie zajmiemy si jednak ju pierwszymi inwestycjami na tym terenie. Rada Miasta podejmie w najbliszym czasie decyzj w sprawie wykonania drogi Sobieskiego lub

Jagiey, ktre s jednymi z najstarszych odcinkw w tym miejscu. Za dwa lata bdzie lepiej Dat kocow tych inwestycji jest 2016 rok, a ostatnie kosztorysy mwi o kwotach rzdu 3 milionw zotych. Realne koszty poznamy przy okazji rozpisywania przetar-

Fot. Tytus Szabelski

14 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

GMINA UBIANKA

Puchar czternastu druyn

Wszystko gotowe - moemy zaczyna. Rywalizacja w Lidze Orlika z Poza Toru startuje w gminie ubianka
Tomasz Wicawski

Od godziny 9.00 zapraszamy na orliki w Warszewicach i Brchnowie. Kolejna edycja powiatowych zmaga pikarskich startuje ju w niedziel 13 kwietnia. Emocji, dobrej zabawy przy muzyce i swojskim jedzeniu, nie zabraknie. W ubiegym roku w gminie ubianka bawiy si z nami setki osb. W tym roku turniej inaugurujcy Lig Orlika z Poza Toru zapowiada si nie mniej ciekawie. Na starcie stanie czternacie zespow. W kadym z szeciu turniejw rywalizoway bd one o puchar wjta gminy, w ktrej odbywaj si zawody. Najlepsze cztery ekipy z poszczeglnych zawodw zdobd punkty do klasyfikacji generalnej. Zwycizca - 4 pkt., II miejsce - 3 pkt., III

Stary-nowy zarzd na kolejne lata

Walne Zgromadzenie Delegatw wybrao wadze Gminnej Spki Wodnej w ubiance
Tomasz Wicawski potrzeb mieszkacw, dlatego te jej dziaania ciesz si uznaniem wrd rolnikw. Walne Zgromadzenie Delegatw, w ktrym uczestniczyli wjt gminy ubianka, przedstawiciel Starostwa Powiatowego w Toruniu oraz Zarzdu Melioracji i Urzdze Wodnych, odbyo si przy wysokiej - 86 % - frekwencji. Podczas obrad przedoono sprawozdanie z wykonania konserwacji urzdze melioracyjnych, jak rwnie sprawozdanie finansowe. Zgromadzenie podjo kilka wanych uchwa, m.in. w sprawie planu pracy i budetu na 2014 r. W wypowiedziach zaproszonych goci oraz delegatw mona byo usysze, e prosty i logiczny system organizacyjny przyjty w spce sprawdzi si w praktyce. - Tylko ksigowa zatrudniona jest w spce na umow zlecenie - wskazuje Stanisaw Deru. - Nie generujemy kosztw zwizanych z etatami. Korzystamy z usug Powiatowego Urzdu Pracy, ktry wskazuje nam osoby do pracy interwencyjnych czy stay. Najwaniejsz czci odbywajcego si pod koniec marca zebrania byo przeprowadzenie wyborw do wadz Spki na kolejn kadencj. To od delegatw zaleao, kto zostanie wybrany, a co za tym idzie, jak dziaa bdzie spka przez kolejne lata. Delegaci na swoim posiedzeniu podjli jednogon decyzj o wyborze wadz. Zaufali sprawdzonym osobom. Przewodniczcym zarzdu bdzie nadal Teodor Krupski, jego zastpc Jan Sierocki, a czonkiem zarzdu Wiktor Zikowski. Przewodniczcym komisji rewizyjnej zosta Jacek Neulitz, a jej czonkami Tadeusz Sadowski i Wojciech Socha. - Dzikujemy delegatom za przychylno i zrozumienie potrzeb w zakresie naszej dziaalnoci - mwili czonkowie zarzdu. - Liczymy na dalsz aktywn wspprac z samorzdowcami i poszczeglnymi soectwami. Kadencja wadz Gminnej Spki Wodnej w ubiance trwa 3 lata.
t.wieclawski@pozatorun.pl

miejsce - 2 pkt., IV miejsce - 1 pkt. Ju 22 czerwca okae si w Lubiczu, ktry zesp prezentowa si najrwniej w caych rozgrywkach. - Mamy nadziej, e w tym roku uda nam si powalczy o zwycistwo nie tylko na swoim terenie, ale take w caym cyklu - mwi Ryszard Prokopczuk, kapitan druyny z Warszewic, waciciel firmy budowlanej Bud-Ryss. - Ciko trenowalimy od jesieni, wic powinno by dobrze. Chrapk na zwycistwo ma jednak znacznie wicej zespow. W ubiegym roku turniej o puchar wjta gminy ubianka zdoby zesp Bachy Gogowo. Sytuacja si nie powtrzy, bo ten team nie przystpi do wiosennych zmaga. - Zapraszam wszystkich mieszkacw do aktywnego udziau w turnieju, ktry po-

czony jest z festynem - mwi Jerzy Zajkaa, wjt gminy ubianka. - Nasza gmina jest bardzo usportowiona, wic bez wahania przystpilimy do projektu gazety Poza Toru. Rozgrywki bd odbyway si w dwch grupach. W grupie A, ktra swoje mecze rozgrywa bdzie w Warszewicach, zmierz si gospodarze oraz druyna Allianz, Leroy Merlin, Unikat, Wisa Osiek oraz Gmina Chema i Gmina ysomice. W grupie B, rywalizujcej na Orliku w Brchnowie zagraj Flisak Zotoria, Wisa Pdzewo, Orze Gogowo, Caritas, Stary Toru, Miasto Chema i Saturn Myniec. Dwie najlepsze druyny w kadej grupie (rywalizacja toczy si bdzie w systemie kady z kadym) awansuj do fazy play-off. Pfinay zaplanowane s na boisku w Warszewi-

cach od godziny 15.00. Wielki fina rozegrany zostanie okoo godziny 17.00. - Kibice nie bd przez cay dzie godni - deklaruj organizatorzy zmaga. - W bufecie bdzie mona znale ciep pizz, grillowane kiebaski i inne przysmaki. Znajdzie si rwnie co na ugaszenie pragnienia. Dzieci w przerwach meczw bd rywalizoway w licznych konkursach z nagrodami. Najlepszy zesp otrzyma w nagrod puchar wjta gminy ubianka. Przewidziano take nagrody rzeczowe oraz upominki dla najlepszego strzelca i bramkarza turnieju. Gra idzie jednak o wysok stawk, bo pula wszystkich nagrd w caym cyklu przekroczya ju 8 tysicy zotych. - Sport jest bardzo wanym elementem ycia spoeczne-

go - mwi Radosaw Rzeszotek, redaktor naczelny Poza Toru. - Chcemy w ramach jednej imprezy poczy przyjemne z poytecznym. Ruch na wieym powietrzu przyda si wszystkim, bez wyjtku. Integracja w ramach festynu jest jednak dla nas nie mniej istotna. Zapraszamy wszystkich kibicw na boiska w gminie ubianka. Pokamy razem, e haso ycie ttni poza miastem jest prawdziwe. Razem moemy stworzy rozgrywki, ktrych pozazdroszcz nam Toru i Bydgoszcz. Kolejne zawody cyklu odbd si 27 kwietnia na boiskach w Dobrzejewicach w gminie Obrowo i Mazowszu w gminie Czernikowo.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Instytucja zajmujca si problemami melioracyjnymi istnieje w gminie ubianka od 14 lat. Dzi udaje si na bieco reagowa na potrzeby rolnikw. Zarzd otrzyma reelekcj, co oznacza, e mieszkacy soectw s zadowoleni z efektw dziaalnoci spki. GSW zajmuje si utrzymaniem, czyli konserwacj istniejcych urzdze melioracji szczegowych na terenie gminy. Rowy melioracyjne, przepusty, drenae i wszelkie inne urzdzenia wymagaj konserwacji dla prawidowego odprowadzania nadmiaru wd opadowych i roztopowych. - Gdy zakadalimy spk, zgosze i awarii byo bez liku mwi Stanisaw Deru, koordynator Gminnej Spki Wodnej w ubiance. - Nie wiedzielimy, gdzie zabra si do roboty w pierwszej kolejnoci. W tym momencie jestemy w stanie dziaa na bieco i nie mamy zalegoci.

Gminna Spka Wodna realizuje bardzo istotne zadania.

O znaczeniu tego typu robt nie trzeba przekonywa adnego z rolnikw. - Na terenie gminy ubianka jest 66 kilometrw roww i okoo 600 studzienek melioracyjnych - wskazuje Stanisaw Deru.

- Jest duo pracy z konserwacj i czyszczeniem urzdze. Wane jest rwnie, eby rowy byy wykoszone. Gminna Spka Wodna w ubiance nie dziaa w celu osignicia zysku, lecz dla zaspokojenia

Fot. Nadesane

numer 5(67)/2014 ISSN 1734-2066

ZDROWIE I OPIEKA SPOECZNA

www.powiattorunski.pl

Powiat odpowiedzialny jest za prowadzenie domw pomocy spoecznej oraz za opiek nad dziemi umieszczonymi postanowieniami sdw rodzinnych w rodzinach zastpczych bd w placwkach opiekuczo-wychowawczych. Duym obszarem naszej dziaalnoci jest take wsparcie osb niepenosprawnych w zakresie orzecznictwa oraz udzielania pomocy finansowej w codziennym funkcjonowaniu, rehabilitacji oraz zatrudnieniu. W przypadku ochrony zdrowia zgodnie z wdroon w 1999 roku reform powiat przej prowadzenie szpitali powiatowych. Przyjmujc 15 lat temu w/w zadania przejlimy 5 jednostek, w tym 4 domy pomocy spoecznej. Powiat sta si organem zaoycielskim dla SPZOZ w Chemy, ktry prowadzi szpital oraz przychodnie lekarskie w Chemy i ysomicach. Pocztki powiatu to zderzenie z problemami funkcjonowania szpitali. Dyskusja o ograniczeniu ich liczby i likwidacji Szpitala w Chemy, bya powodem podjcia radykalnych dziaa. Jako pierwsi w wojewdztwie zaoylimy spk, ktra bez zadue prowadzi opiek szpitaln. Nastpia take zmiana zakresu wiadcze: rezygnacja z prowadzenia podstawowej opieki zdrowotnej i poszerzenie oferty o Zakad Opiekuczo Leczniczy. Domy pomocy spoecznej to miejsca, w ktrych przebywaj osoby z rnych powodw wymagajce caodobowej opieki. W minionym okresie poszerzylimy zakres wiadczonych usug o dwa rodowiskowe Domy Samopomocy dla osb niepenosprawnych intelektualnie. Mam nadziej, e informacje zawarte w tej wkadce pozwol pozna mniej znane zadania, za ktre odpowiada powiat toruski. Mirosaw Graczyk - Starosta Toruski

15 lat mino...

W 2001 r. chemyskiemu Szpitalowi grodzio zamknicie. Powiat toruski wraz z 3 gminami powoa wwczas nowy podmiot w miejsce likwidowanego SPZOZ. Proces przeksztacenia zakoczy si sukcesem.

Pomoc spoeczna w powiecie toruskim

INFOGRAFIKA

Przez minione 13 lat, dziki milionowym inwestycjom, placwka zmienia si nie do poznania. Dzi Szpital Powiatowy w Chemy sp. z o. o. zatrudnia ok. 280 osb i wiadczy wysokiej jakoci usugi dla mieszkacw powiatu toruskiego oraz powiatw ssiednich. Potwierdzaj to liczne certyfikaty i wyrnienia.

W 1999 roku domy pomocy spoecznej nie byy w idealnym stanie technicznym. Powiat stan wwczas przed wanym zadaniem: zagwarantowa kontynuacj wiadczenia usug dla seniorw regionu toruskiego.

Dzi w dostosowanych do wymogw standaryzacyjnych domach, w komfortowych i bezpiecznych warunkach mieszka a 346 osb.

Budynek przy ul. Hallera 25 w Chemy po adaptacji przez 4 lata stanowi siedzib POW. Dzi mieci si w nim Orodek Wsparcia dla 50 osb z zaburzeniami psychicznymi. www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

kwiecie 2014

Jesie ycia bardziej wygodna

Domy Pomocy Spoecznej byy w nienajlepszym stanie technicznym. eby przetrwa, wymagay pilnej modernizacji, gdy wchodzce w ycie w 2005 r. ministerialne przepisy cile okreliy standardy, ktre musiay zosta osignite do koca 2010 r. Czasu byo bardzo mao, a analiza stanu technicznego budynkw i przygotowane w oparciu o ni programy naprawcze domw w zestawieniu z postawionymi wymogami daway bardzo pesymistyczny obraz. Gdyby nie udao si w tym krtkim czasie osign standardw, domy trzeba by byo zamkn. Rozpocza si walka z czasem, by zdy przeprowadzi wszystkie konieczne remonty oraz inwestycje. Najstarszy 65-letni dzi DPS w Browinie przeszed ogromn metamorfoz. Obiekt wymaga kapitalnego remontu: poczwszy od podg, poprzez wymian instalacji elektrycznej i przyzywowej, wymian stolarki okiennej, ocieplenie budynku, monta wind, a skoczywszy na zakupach wyposaenia. Koszt dostosowania DPS w Browinie do wymogw standaryzacyjnych zamkn si w kwocie prawie 4,9 mln z, z czego ponad 1,7 mln dofinansowaa UE.
Przed remontem w pokojach byo nawet po 6 osb. azienka znajdowaa si na korytarzu, pokoje byy przeludnione i nie byo w nich intymnoci. Nie byo windy. Telewizor by oglnie dostpny na wietlicy, ale czsto dochodzio do rnych konfliktw na tle tego, kto chce w danym momencie oglda telewizj. Obecnie mieszkam w piknie i nowoczenie urzdzonym pokoju 3-osobowym, z telewizorem i azienk dostosowan do potrzeb osoby niepenosprawnej. W budynku jest winda wic atwo porusza si nam, mieszkacom po terenie, atwo doj na terapi zajciow czy rehabilitacj lub na posiki. Dom si zmieni bardzo. Przyjemnie si w nim mieszka i funkcjonuje. Jzef Dbrowski mieszkaniec DPS w Browinie od 2007 r.

DOMY POMOCY SPOECZNEJ

Rok 1999 powiat toruski przyjmuje odpowiedzialno za utrzymanie oraz rozwj infrastruktury czterech domw pomocy spoecznej (DPS) wwczas miejsca staego pobytu dla 406 przewlekle somatycznie oraz psychicznie chorych osb w podeszym wieku
w sposb umoliwiajcy przeprowadzenie niezbdnych inwestycji. Dziki wsparciu ze rodkw zewntrznych udao si uzyska standardy przed wyznaczonym terminem. Najmniejszych nakadw finansowych wymaga najmodszy 16-letni dzi DPS w Dobrzejewicach. Wystarczyo jedynie zlikwidowa bariery architektoniczne. Inwestycje w Domach w Wielkiej Nieszawce oraz w Pigy przeprowadzono dwuetapowo w latach 2007-2008. Na ich realizacj powiat pozyska rodki z budetu pastwa oraz PFRON. Szerokie drzwi, uchwyty i porcze, a take przebudowane azienki day mieszkacom poczucie wikszej samodzielnoci.
Moja choroba nie pozwala mi na opuszczanie Domu i wyjazdy. Jednak nie narzekam, bo mam zapewnione leczenie i opiek na miejscu, mog uczestniczy w rnych zajciach prowadzonych przez pracownikw, a take w specjalnie dla nas przygotowywanych rnych projektach dla niepenosprawnych. Korzystam z biblioteki, czytam pras, ogldam filmy, bior udzia w konkursach i czsto zdobywam nagrody i wyrnienia. Nie myl o zmianie Domu, jest mi tu dobrze. Marek Frckiewicz mieszkaniec DPS w Pigy od 1997 r.

Monta wind przeznaczonych dla osb na wzkach inwalidzkich oraz na kach, wyposaenie azienek w specjalne urzdzenia z podnonikami, podjazdy oraz porcze sprawiy, e budynki DPS w Browinie s przyjazne dla niepenosprawnych. Starania powiatu zostay zauwaone i docenione przez jury V Edycji Konkursu Wojewdztwo Kujawsko-Pomorskie bez barier.

cw oraz pracy zatrudnionej w nich kadry. W ostatnim okresie, dziki skutecznemu pozyskiwaniu rodkw zewntrznych, udao si zrealizowa kolejne wane inwestycyje: now wind z systemem gonomwicym oraz cznoci awaryjn, now stolark okienn i pokrycia dachw oraz ocieplenie budynkw. W DPS w Wielkiej Nieszawce zmieniono system ogrzewania z olejowego na gazowy, za wkraczajcy technologicznie w XXI wiek system ogrzewania DPS w Pigy za pomoc pomp ciepa wykorzystujcych energi geotermiczn ziemi daje widoczne oszczdnoci w koszcie utrzymania obiektu. Podobna inwestycja rozpocznie si w biecym roku w DPS w Dobrzejewicach. Powstaje ju projekt budowy pompy ciepa w DPS w Browinie. Na remonty oraz zakupy inwestycyjne w domach pomocy spoecznej w okresie minionych 15 lat powiat przeznaczy kwot ponad 7,5 mln zotych!
Wiele zmienio si tu na lepsze. Znacznie poprawia si estetyka Domu, a szczeglnie jego otoczenia. Dostalimy do dyspozycji wind i bogato wyposaon sal rehabilitacyjn. Posiki jemy w przebudowanej, przestronnej i jasnej stowce, w ktrej wszyscy mieszkacy mog spotka si na uroczystych posikach witecznych, a nie jak wczeniej na ciasnych korytarzach. Od kilku lat mamy wygodny samochd, ktrym nawet schorowani i niepenosprawni mieszkacy bezpiecznie podruj np. do toruskich lekarzy specjalistw i na organizowane wycieczki. Barbara Poczwardowska jedna z 4 osb, ktre najduej od 15 lat mieszkaj w DPS w Dobrzejewicach

rodki unijne pozwalaj na realizacj rnych form aktywnego spdzania czasu, dajcych moliwo rozwoju osobistego, rozwijania pasji oraz odkrywania talentw.
na zdjciu p. G. Magiera - malarka z DPS w Wlk. Nieszawce

Na powysze dziaania w DPS i DS w Browinie oraz DPS w Pigy udao si pozyska z zewntrz prawie 620 tys. z.
na zdjciu wycieczka mieszkacw DPS w Pigy do Biskupina

Droga do utrzymania pozostaych domw bya take duga i kosztowna. Jednak poczucie odpowiedzialnoci za mieszkacw powiatu osoby starsze, czsto samotne, najbardziej potrzebujce pomocy, nakazywao planowanie powiatowych finansw

Uzyskanie rwnie wysokiego standardu usug opiekuczych wymagao zwikszenia iloci etatw i zatrudnienia z uwzgldnieniem specyfiki poszczeglnych domw pielgniarek, fizjoterapeutw i lekarzy. Poczwszy od roku 2008 powiat toruski sukcesywnie otrzymywa zezwolenia na prowadzenie kolejnych domw: w 2008 r. DPS w Dobrzejewicach, w 2009 r. DPS w Wielkiej Nieszawce oraz Pigy, za w grudniu 2010 r. Wojewoda zatwierdzi stan techniczny budynku DPS w Browinie jako odpowiadajcy wymaganiom standaryzacyjnym. Realizacja programw naprawczych i dostosowanie wszystkich obiektw do ministerialnych wymaga pochony ogromne pienidze cznie prawie 5,2 mln z! Trwajce prawie pi lat inwestycje zwikszyy funkcjonalno budynkw, a tym samym komfort oraz bezpieczestwo mieszkacw. Pomimo osignicia wymaganych standardw powiat stale dy do poprawy infrastruktury placwek, warunkw ycia mieszka-

Wydatki na utrzymanie DPS zawsze stanowiy znaczn pozycj w budecie powiatu toruskiego: budynki, kadra, obsuga administracyjna, leki, wyywienie, ubrania, pociel i zakupy dla pierwotnie nawet 439, a obecnie 346 mieszkacw, a take codzienna terapia, rehabilitacja i opieka psychologa oraz inwestycje, to wydatek ponad 10 mln z rocznie. Wymiernym efektem cigego inwestowania w popraw warunkw ycia mieszkacw jest sigajce 100% wykorzystanie dostpnych miejsc oraz grono osb oczekujcych na zamieszkanie w powiatowym DPS.

Bezpieczne okno na wiat

W okresie minionych 15 lat sukcesywnie wymieniano zuyty sprzt oraz kupowano nowe urzdzenia do szerokiej gamy prowadzonych tu zabiegw rehabilitacyjnych.
na zdjciu zajcia rehabilitacyjne w DPS w Dobrzejewicach

RODOWISKOWE DOMY SAMOPOMOCY

Wychodzc naprzeciw potrzebom spoecznym i rozumiejc sytuacj osb zagroonych wykluczeniem z uwagi na upoledzenie umysowe lub chorob psychiczn, 9 lat temu powiat podj decyzj o utworzeniu dla nich orodkw dziennego pobytu. Jest to zadanie rzdowe, w zwizku z tym konieczne byo podjcie stara o pozyskanie funduszy oraz zgody Wojewody na prowadzenie tego typu orodkw
Udao si, i w 2005 r. grupa 30 osb rozpocza zajcia w rodowiskowym Domu Samopomocy w Osieku (DS), a rok pniej kolejnych 33 mieszkacw uzyskao moliwo udziau w zajciach rehabilitacyjno-terapeutycznych w DS w Browinie. Dzi orodki peni bardzo wan rol w rodowisku lokalnym i nieustanie rozwijaj swoj dziaalno. Nieprzerwanie od 9 lat w poniedziaek o godz. 7.00 do DS przywoeni s podopieczni. W czasie 8 godzin, ktre spdzaj w orodkach, maj do dyspozycji pracownie terapeutyczne, a w nich szeroki wachlarz zaj, dostosowanych do ich indywidualnych potrzeb, a nawet kaw oraz obiad. Na utrzymanie dwch orodkw wsparcia powiat dotychczas pozyska rodki z budetu pastwa w wysokoci ponad 7,1 mln z. Przeomowym w dziaalnoci DS by rok 2010, kiedy to weszy w ycie przepisy nakazujce dostosowanie orodkw do nowych standardw. Nad jednostkami pojawio si widmo ich zamknicia,
W DS w Browinie byo fajnie, ale sale w ktrych odbyway si zajcia byy bardzo mae, ciasne. Byo tam ponuro. Byo mao zaj, bo nie byo sal. Lubilimy tam jedzi, ale kiedy przyszlimy do Chemy, do nowego budynku, to wszyscy bardzo si ucieszyli. Mamy pracownie edukacyjne (a dwie!), plastyczno-techniczne, rkodziea artystycznego, przyrodniczo-ogrodnicz, komputerow, logopedyczn, muzyczn, gospodarstwa domowego, kulinarn, makijau, sportow, psychologiczn, socjaln, medyczn i audiowizualn. Aktualnie przygotowujemy czytelni zbieramy ksiki, ktrych inni ju nie potrzebuj, a my moemy jeszcze z nich korzysta. Oprcz tego korzystamy rwnie z propozycji, ktre daje miasto chodzimy na basen, uczestniczymy w yciu kulturalnym miasta wystawy, pokazy, zawody, konkursy, sami wystawiamy swoje prace. Moemy chodzi do kocioa, do urzdw i instytucji dziaajcych na terenie miasta i gminy. Pan Pawe uczestnik DS Chema

Najwaniejszym zadaniem jest teraz umoliwienie podopiecznym DS w Osieku dalszego korzystania z codziennej opieki orodka.
na zdjciu wodowanie oka - dki zbudowanej samodzielnie w czasie zaj przez uczestnikw DS

gdy budynki wymagay przeprowadzenia do koca 2014 r. milionowych inwestycji, a kolejne wnioski do Wojewody o wsparcie finansowe pozostaway bez rozpatrzenia. DS w Browinie przetrwa dziki decyzji o przeniesieniu siedziby do Chemy, w miejsce Placwki Opiekuczo-Wychowawczej, ktra zakoczya swoj dziaalno. By dostosowa budynek do nowych potrzeb, powiat sfinansowa zakup windy za 175 tys. z, a Wojewoda dooy kolejne 72 tys. z na sprzt i wyposaenie. Dzi, w nowych i wikszych pomieszczeniach w Chemy, DS wiadczy usugi i wsparcie dla 50 mieszkacw powiatu. Priorytetem dla wadz powiatu jest obecnie dokoczenie procesu standaryzacyjnego w DS w Osieku nad Wis, ktrego koszt oszacowano na 1,2 mln z. Powiat liczy na wsparcie z budetu pastwa, by wieloletnie dowiadczenie w prowadzeniu dziaalnoci na rzecz osb niepenosprawnych oraz umiejtnoci kadry mogy by nadal wykorzystywane w miejscu, do ktrego podopieczni czuj ogromne przywizanie.

www.powiattorunski.pl

3 Powiat Toruski,

kwiecie 2014

Recepta na sukces
Zawarte w 2000 r. kontrakty przy obnieniu poziomu finansowania poszczeglnych wiadcze, sigajca 2 mln zotych strata, zacignity kredyt oraz utrata pynnoci finansowej to wszystko spowodowao, e Samodzielny Publiczny Zakad Opieki Zdrowotnej w Chemy (SPZOZ) musia wybiera, ktre zobowizania regulowa w pierwszej kolejnoci tak, aby zachowa cigo dostaw niezbdnego sprztu oraz lekw i energii. Popraw mogy przynie tylko radykalne zmiany o charakterze systemowym. Powiat toruski, jako jeden z pierwszych samorzdw w wojewdztwie oraz jeden z nielicznych w Polsce, rozpocz proces przeksztace SPZOZ. Dzi z perspektywy lat wiadomo ju, e ta trudna i pena dylematw decyzja o utworzeniu w 2001 r. spki prawa handlowego Szpital Powiatowy sp. z o. o. w Chemy bya w peni suszna. Jednak 13 lat temu przyjcie przez powiat toruski wszystkich zobowiza placwki w wysokoci prawie 2,9 mln z stanowio najwikszy problem, z jakim przyszo mu si wwczas zmierzy. Spata dugw umoliwia bezpieczny start spce oraz wypracowanie zysku w wysokoci 156 tys. z ju po 4 miesicach dziaalnoci! Za posiadanie wikszoci udziaw przez samorzd dawao gwarancj prawidowego wykonywania wiadcze medycznych. W roku 2002 powiat posiada pakiet kontrolny w iloci 80,4% udziaw w kapitale zaoycielskim. Dzi ich warto siga ponad 8,9 mln z i stanowi 86,2% akcji spki. Pozostae 13,8% dziel midzy siebie miasto Chema, gminy: ubianka, Chema i ysomice oraz osoby fizyczne i inne podmioty. Podjcie pionierskiego procesu zawizania spki wiadczcej usugi medyczne byo zadaniem trudnym i odpowiedzialnym. Od jego powodzenia zaleay bowiem losy pracownikw oraz mieszkacw, ktrzy wymagali dostpnoci oraz wysokiej jakoci usug medycznych. Udao si! Utrzymano miejsca pracy, a poprawiajca si kondycja spki i jej stabilna polityka finansowa umoliwia rozpoczcie dziaa podnoszcych standard wiadczonych przez Szpital usug. Cakowity koszt zrealizowanych od 2002 r. inwestycji to kwota ok. 26 mln z! W I etapie, w latach 2002-2005, dziki wspfinansowaniu Unii Europejskiej, za kwot 6 mln z powsta nowy blok operacyjny, oddzia intensywnej terapii, centralna sterylizatornia oraz winda. Przez kolejne dwa lata zrealizowano kosztujcy 3 mln z II etap inwestycji. Dziki dofinansowaniu PFRON i RPO WK-P wyremontowano wwczas m.in. oddzia chirurgiczny oraz wewntrzny, a take zakupiono sprzt o wartoci ponad 1,2 mln z, w tym dwie karetki. Trzeci, ostatni etap, zaplanowany na lata 2009-2011 to rozbudowa Szpitala oraz zakup nowoczesnego wyposaenia bloku operacyjnego, oddziau intensywnej terapii, oddziau pooniczego, izby przyj i ratownictwa medycznego za 12 mln z, a take sprztu i urzdze do pracowni endoskopowej, pracowni diagnostyki kardiologicznej oraz diagnostyki obrazowej. Lista zakupw obejmowaa ponad 100 pozycji specjalistycznego sprztu na kwot ponad 5,5 mln z. Najwaniejsze i najbardziej kosztowne byy tomograf komputerowy oraz cyfrowy aparat rentgenowski. W wyniku reorganizacji i rozbudowy powierzchnia Szpitala wzrosa o blisko 50%. W nowopowstaym budynku na czterech poziomach mieszcz si obecnie: izba przyj, poradnie specjalistyczne, pracownia tomografii komputerowej, oddzia porodowy wraz z sal porodw rodzinnych, oddzia nowo-

SZPITAL POWIATOWY W CHEMY

Srebrny Stetoskop 2008 dla oddziau chirurgii Szpitala Powiatowego w Chemy, certykat programu Rodzi po ludzku oraz doczenie do grona wwczas 80 placwek w Polsce, ktre otrzymay tytu Szpital Przyjazny Dziecku a trudno uwierzy, e 13 lat temu tej posiadajcej coraz lepsz, oglnopolsk ju renom placwce grozia likwidacja, a jej sytuacja nansowa bya beznadziejna
rodkw, szkoa rodzenia, a take pediatria. Na realizacj III etapu inwestycji wydano w sumie 17 mln z, z czego ponad 5,5 mln pochodzio z budetu UE, 5 mln wniosa spka, 1 mln stanowiy fundusze celowe, za pozostae 5,5 mln z zainwestowali udziaowcy Szpitala, w tym najwicej 4 mln z powiat toruski.
W padzierniku ubiegego roku miaam okazj po raz pierwszy przebywa w Szpitalu Powiatowym w Chemy, na oddziale pooniczo-ginekologicznym. Po trafieniu na oddzia, zarwno przed jak i po porodzie miaam zapewnion sta opiek poonej, pani Doroty Bazanowskiej oraz lekarza prowadzcego, pana Szymona Bednarka i mogam skorzysta z bezpatnej porady w szkole rodzenia. Panie pielgniarki suyy pomoc, a moja creczka Zuzia bya przez nie kpana oraz przewijana. Bardzo mio wspominam pobyt w Szpitalu, jeli w przyszoci bd drugi raz w ciy to bez wahania pojad do Chemy. Magdalena Derkowska
pacjentka Szpitala Powiatowego w Chemy

Tomograf w Szpitalu Powiatowym w Chemy zapewnia szybko przeprowadzenia niezbdnych bada. Pacjenci unikaj dyskomfortu wicego si z przewoeniem na badanie do innych placwek.

Tytu Szpital Przyjazny Dziecku jest najlepszym dowodem na to, e placwka spenia europejskie standardy...

Szpital Powiatowy w Chemy, jako jedna z 29 placwek uczestniczy w Projekcie e-Zdrowie w wojewdztwie kujawsko-pomorskim, wdraajc nowoczesne rozwizania teleinformatyczne ratujce zdrowie i ycie. To kolejny etap w deniu do zapewnienia mieszkacom powiatu toruskiego opieki medycznej na najwyszym poziomie, potwierdzonym prestiowymi nagrodami i wyrnieniami zdobywanymi dziki gosom oddanym przez pacjentw Szpitala. Samo przygotowanie oraz przeprowadzenie procesu restrukturyzacji na rynku usug medycznych przez powiat toruski doczekao si I nagrody w konkursie Hit Pomorza i Kujaw 2002 w kategorii Samorzdno.

... a mode mamy i mali mieszkacy powiatu maj w nim zapewnione bezpieczestwo i komfort.

Pomoc PFRON szans dla niepenosprawnych

Dla wielu osb niepenosprawnych kady nowy dzie jest nie lada wyzwaniem. To co dla zdrowych jest zwyk bahostk, dla osb niewidomych, niesyszcych, czy te poruszajcych si na wzkach inwalidzkich stanowi czsto barier nie do pokonania. By uatwi im powrt do ycia i pracy powiat od 15 lat pozyskuje rodki z Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych
Powiatowy Zesp do Spraw Orzekania o Niepenosprawnoci wydaje kadego roku ponad 1.500 orzecze o stopniu niepenosprawnoci. Poczwszy od 1999 r. na realizacj zada z zakresu rehabilitacji spoecznej oraz zawodowej osb niepenosprawnych powiat zdoby dofinansowanie z PFRON w wysokoci prawie 11,8 mln z. rodki trafiy do 7.449 niepenosprawnych mieszkacw powiatu toruskiego oraz 28 podmiotw prowadzcych dziaalno na rzecz osb niepenosprawnych. Dziki temu setki osb wziy udzia w turnusach rehabilitacyjnych oraz szkoleniach. Dofinansowanie Funduszu umoliwio take dostosowanie wielu mieszka do potrzeb ich niepenosprawnych lokatorw, zaopatrzenie w sprzt ortopedyczny oraz rehabilitacyjny, a take przystosowanie i wyposaenie stanowisk pracy, rozpoczcie dziaalnoci gospodarczej, czy te opacanie odsetek od kredytu zacignitego na jej rozwj. W katalogu moliwych form wsparcia w ramach programu PFRON Aktywny Samorzd, realizowanego przez powiat od 2012 r., znajduj si take m. in.: pomoc w zakupie i montau oprzyrzdowania do posiadanego samochodu, zakup specjalistycznego sprztu komputerowego, urzdze lektorskich, brajlowskich, wzka inwalidzkiego o napdzie elektrycznym, czy te pomoc w uzyskaniu prawa jazdy kategorii B. Ze wsparcia skorzystao dotychczas 47 mieszkacw powiatu, ktrym cznie przekazano prawie 200 tys. z. Od 2003 r., oprcz wsparcia osb fizycznych, realizowany jest take Program wyrwnywania rnic midzy regionami, skierowany do jednostek organizacyjnych, samorzdw gminnych oraz podmiotw gospodarczych. Dziki niemu, w latach 2003-2006, cztery domy pomocy spoecznej oraz gminy Obrowo i Czernikowo zakupiy samochody przystosowane do przewozu osb niepenosprawnych. Zasady programu umoliwiy take utworzenie oraz wyposaenie nowych stanowisk pracy dla osb niepenosprawnych w DPS w Pigy oraz likwidacj barier architektonicznych w Szpitalu Powiatowym w Chemy. W cigu minionych 15 lat tego typu wsparcie otrzymay 23 jednostki, w tym 4 jednostki organizacyjne powiatu. cznie na realizacj przyjtych zada pozyskano z PFRON prawie 1,7 mln z. Co wane - realizacja zada na rzecz osb niepenosprawnych nie byaby moliwa bez udziau finansowego powiatu, ktry zobowizany jest pokry rnic pomidzy rzeczywist wartoci zadania a dofinansowaniem.
Trzy lata temu otworzyem wasny biznes. Otrzymane wsparcie umoliwio mi zakup sprztu do rozpoczcia dziaalnoci w brany usugi dla rolnictwa. Kiedy dugo szukaem pracy i obawiaem si wykluczenia ze spoeczestwa. Dzi jestem bardziej odwany i zamierzam rozwija swoj firm, zatrudniajc w przyszoci wasnych pracownikw. PHU Matyjaszczyk Grzegorz

PASTWOWY FUNDUSZ REHABILITACJI OSB NIEPENOSPRAWNYCH

W ramach dziaa profilaktycznych w dziedzinie ochrony zdrowia powiat dofinansowa m.in. program profilaktyki raka piersi, raka jelita grubego, raka sutka oraz raka tarczycy, wykrywania wad wzroku, profilaktycznego wczesnego wykrywania chorb ukadu krenia, itp.

W cigu 6 lat z powiatowego budetu wyasygnowano kwot ponad 264 tys. z na badania profilaktyczne skorzystao z nich ponad 6 000 mieszkacw.

W biecym roku, dziki podpisaniu kolejnych umw z PFRON, otrzymamy dofinansowanie w wysokoci prawie 563 tys. z na zakup kolejnych dwch samochodw dla domw pomocy spoecznej, gmin Obrowo i Czernikowo oraz monta windy w Szpitalu Powiatowym. Waga i znaczenie wszystkich realizowanych programw jest ogromna pozwala pomc osobom niepenosprawnym wyrwa si ze spirali wykluczenia spoecznego, umoliwi aktywne uczestnictwo w yciu publicznym, korzystanie z przysugujcych im praw oraz uatwi osignicie samodzielnoci i radoci z ycia.

Zakad Opiekuczo-Leczniczy rozpocz swoj dziaalno w 2001 r. w Chemy. Od 2008 r. ZOL funkcjonuje w Browinie, w budynkach powiatu na terenie Domu Pomocy Spoecznej. Zakad udziela caodobowych wiadcze dla osb przewlekle chorych, wymagajcych kompleksowej opieki, pielgnacji i rehabilitacji. Obecnie pod sta opiek personelu medycznego ZOL pozostaje 52 pacjentw. www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski,

kwiecie 2014

Cze! Mam na imi Adrian i przyjechaem tutaj z moim rodzestwem: Adriann, Oliwi i Danielem. Ja chodz do klasy V, Daniel do III, a Oliwia do zerwki. Podoba mi si tutaj, jest fajnie i mamy wiele koleanek i kolegw. Lubi uprawia sport. Wpisw podobnych do tego w kronikach Placwki Opiekuczo-Wychowawczej (POW) mona znale wiele. Kady to pocztek historii modego czowieka, zranionego czsto przez tych najbliszych przez rodzicw. W okresie 13 lat swojej dziaalnoci caodobowa POW, pocztkowo w Guchowie, a nastpnie w Chemy zapewniaa opiek oraz wychowanie pierwotnie 50, nastpnie 30, a od 2009 roku 20 dzieciom, wykorzystujc na to kwot w wysokoci ponad 15 mln z. Dom zawsze peen by umiechnitych twarzy. Kolorowo urzdzone, 2- i 3-osobowe pokoje, wietlica i przytulne sypialnie rozbrzmieway rozmowami i miechem. W pokoju wypoczynkowym mona byo skorzysta ze sprztu RTV, komputera lub wybra ktr z zabawek. A po zabawie na pobliskim boisku i wiczeniach na siowni zawsze mona byo zajrze do stowki, gdzie pachniao domowymi pysznociami.

Wspomnienie o Placwce
Powiat zapewni podopiecznym tak dobre warunki, dziki decyzji o zakupie oraz dostosowaniu nowego obiektu do potrzeb POW. Uytkowany przez Placwk wczeniej zabytkowy paac w Guchowie nie spenia standardw wymaganych przez Ministerstwo, a jego remont wymagaby zbyt duych nakadw finansowych. Inwestycja w nowy dom kosztowaa powiat ponad 2,8 mln zotych, ale warto byo. Warunki, ktre zapewniaa dzieciom i modziey POW, poczucie bezpieczestwa, zainteresowanie okazywane na co dzie przez opiekunw, ich umiech i yczliwo sprawiy, e dzieci otwieray si na innych, zawieray przyjanie na cae ycie, zaczynay snu plany na przyszo, nauczyy si ufa i kocha innych. Dzi mile wspominaj przepikny paac w Guchowie, a w nim drewniane schody, ktre stay na stray ciszy nocnej, wsplne zabawy przy ognisku, wita i prezenty, a take ciocie, do ktrych zawsze mona byo si przytuli, jak do mamy. Czas spdzony w POW przygotowa dzieci i modzie do powrotu do rodzinnego domu, do pokochania nowej rodziny, a tych ktrzy doczekali w POW penoletnoci do dorosego ycia. W zwizku ze zmian przepisw Placwka zakoczya swoj dziaalno w lipcu

PLACWKA OPIEKUCZO-WYCHOWAWCZA

2013 r. Celem jej istnienia byo stworzenie domu we waciwym tego sowa znaczeniu domu, w ktrym jest tak dobrze, e smutno jest, gdy przychodzi czas rozstania. Dowodem na to s kolejne strony z kronik POW zawierajce listy poegnalne tych, ktrzy Placwk opucili.
Mieszkaam w tym domu bardzo dugo, bo a 6 lat i 7 miesicy. Przebywaam tutaj z sidemk rodzestwa. Duo osb ju si z nami egnao, a teraz przysza kolej na mnie. Zyam si w pewien sposb z kad osob i z kadym wychowawc. Mwi wam, to nie takie atwe po tak dugim czasie opuci tyle osb, z ktrymi si tyle przeyo. No ale c wiecznie dziemi nie bdziemy. W takim wieku dorastamy, stajemy si samodzielni, uczymy i zaczynamy y na wasn odpowiedzialno. Teraz ja odpowiadam sama za siebie i wy te bdziecie... Nie zapomnijcie o wychowawcach - to oni nas najwicej nauczyli. Monika wychowanka POW w Chemy

Zabytkowy paac w Guchowie w latach 2000-2009 by dla wychowankw domem, miejscem nauki, pracy i beztroskiej zabawy. Dzieci mwiy o nim nasz dom.

Staraniem powiatu od 2013 r. wychowankowie POW mog mie co wicej ni zastpczy dom miejsce placwki zajy rodziny zastpcze.

Dzieci uczestniczyy w zajciach plastycznych, muzycznych oraz sportowych. Zdobyway puchary, dyplomy i nagrody. Dziki hojnoci sponsorw mogy uczestniczy w wielu ciekawych wycieczkach i poznawa dziki nim wiat. Wolny czas spdzay na grach i zabawach w doborowym towarzystwie :)

Realizujc prorodzinny kierunek polityki spoecznej powiat stara si, aby dzieci, ktrych rodzice zostali trwale lub czasowo pozbawieni praw rodzicielskich, tray do miejsc najbardziej zblionych do rodzinnego domu do rodzin zastpczych lub rodzinnych domw dziecka
Rodzinna piecza zastpcza to tymczasowa forma opieki, ktra jest pomoc zarwno dla dzieci, jak i ich rodzicw. To szansa na wyjcie z kryzysu i rozwizanie konfliktw tak, aby dzieci mogy wrci do domw. Jeeli to si nie udaje, funkcja rodziny zastpczej peniona jest do czasu uzyskania przez dziecko penoletnoci lub ustanowienia adopcji. egnam wszystkich, byo duo wspaniaych chwil. Mam nadziej, e si odnajd w nowej rodzinie. to fragment listu poegnalnego Kamili, wychowanki Placwki Opiekuczo-Wychowawczej, ktra kilka lat czekaa na dom. 10 listopada 2012 r. poznaam Wujka Artura i Cioci Joann, ktrych bardzo pokochaam i mam nadziej, e u nich bdzie fajnie i zobacz jak wyglda prawdziwa rodzina. Aby Kamila i inne dzieci mogy speni swoje marzenia o cieple domowego ogniska, powiat wspiera rodziny zastpcze zapewniajc im pomoc finansow, szkolenia i sta opiek psychologiczno-pedagogiczn oraz sprawuje nad nimi nieprzerwanie nadzr i kontrol. Obecnie w regionie funkcjonuje 116 rodzin zastpczych penicych opiek nad 179 dziemi. Przez minionych 15 lat w rodzinnej pieczy zastpczej przebywao rednio 156 dzieci. Wikszo rodzin ponad 80% to rodziny spokrewnione z dzieckiem, tworzone przez osoby bliskie dziadkw lub rodzestwo. Pozostae 20% to rodziny niespokrewnione niezawodowe oraz zawodowe, w tym specjalistyczne, w ktrych dom odnajduj dzieci wymagajce szczeglnej opieki i pielgnacji oraz pogotowie rodzinne, w ktrym pobyt moe trwa maksymalnie 8 miesicy. Kadego roku kolejni kandydaci pozytywnie kocz specjalistyczne szkolenia oraz odbywaj praktyki, nabywajc w ten sposb kwalifikacje do sprawowania rodzicielstwa zastpczego. W cigu minionego roku powstao a 20 nowych rodzin zastpczych, w ktrych opiek znalazo 29 dzieci. Rodziny zastpcze nie mogyby peni funkcji do ktrej zostay powoane bez pomocy samorzdu. Na czciowe pokrycie kosztw utrzymania dzieci umieszczonych w rodzinnej pieczy zastpczej oraz wynagrodzenia dla rodzicw zastpczych powiat przeznaczy dotd kwot w wysokoci prawie 26 mln z, czyli ponad 1,7 mln z rocznie. Wysoko pomocy uzaleniona jest od tego czy dziecko jest spokrewnione z rodzin zastpcz, od stanu jego zdrowia i skali problemw wychowawczych, z ktrymi bd musieli si zmierzy rodzice zastpczy. Penoletni wychowankowie rwnie mog liczy na wsparcie samorzdu powiatowego. Ci, ktrzy decyduj si na kontynuowanie nauki mog pozosta w rodzinie do 25 roku ycia, majc tym samym zapewnione rodki na dalsz nauk. Opuszczajcym rodzin zastpcz modym ludziom powiat zapewnia finansow pomoc na start w dorose ycie i usamodzielnienie si. W 2012 r. nowe przepisy o pieczy zastpczej naoyy na powiaty kolejne zadania. Zwikszone stawki wiadcze dla rodzin zastpczych, obowizek szkolenia oraz moliwo fakultatywnego dofinansowania wypoczynku dla dzieci, czy te remontu budynkw mieszkalnych skutkuj istotnym wzrostem nakadw finansowych na prowadzenie rodzinnej pieczy zastpczej. Poczwszy od 2004 r. dzieci umieszczane s take w rodzinach zastpczych na terenie innych powiatw na podstawie zawieranych z nimi porozumie. Dzisiaj jest to grupa 16 dzieci. W minionym okresie na utrzymanie naszych dzieci w rodzinach zastpczych na terenie kraju przekazano ponad 1,2 mln z. W uznaniu wielkiej dobroci serca, mdroci i ofiarnoci woonych w trud wychowania dzieci w rodzinie opartej na wartociach moralnych zaufaniu, wsppracy i szacunku dla drugiego czowieka 16 rodzin z caej Polski otrzymao w ubiegym roku Zote Krzye Zasugi z rk Prezydenta Bronisawa Komorowskiego. Wrd odznaczonych znalazy si a trzy zawodowe rodziny zastpcze z terenu naszego powiatu, ktre odrzuconym przez najbliszych, pozbawionym opieki i mioci dzieciom, daj szans na normalny rozwj, ofiaruj wychowanie w cieple domowego ogniska i speniaj marzenia o prawdziwej rodzinie.

Wicej ni dom

RODZINY ZASTPCZE

Wychowankowie domu i jego pracownicy dzielili ze sob radoci i smutki jak jedna wielka rodzina.

Piknik z okazji Dnia Rodzicielstwa Zastpczego, organizowany przez rodziny zastpcze przy wsparciu Starostwa, jest znakomit okazj do propagowania tej szczytnej idei.

Krzye Zasugi z rk Prezydenta otrzymali pastwo Hanna i Janusz Rutkowscy z gminy Zawie Wielka, Magorzata i Zdzisaw Gawroscy z gminy Obrowo oraz Mariola i Jacek Wasiak z gminy Lubicz.
Na zdjciu odznaczona zawodowa rodzina zastpcza pastwa Rutkowskich z dziemi, obecnie rodzinny dom dziecka.

Ochrona zdrowia i pomoc spoeczna to jedne z waniejszych zada realizowanych przez powiat toruski. Do powiedzie, e tylko dwa powiaty w wojewdztwie maj wicej Domw Pomocy Spoecznej ni my. Take pod wzgldem liczby mieszkacw w DPS-ach zajmujemy trzecie miejsce. W przypadku Szpitala Powiatowego w Chemy dziki podjciu w odpowiednim czasie procesu przeksztace wasnociowych moemy dzi jedynie unowoczenia go i poprawia warunki dla pacjentw, zamiast martwi si zadueniem. Podobnie w pieczy zastpczej: waciwie interpretujc kierunek zmian ustawowych idcy w stron rodzicielstwa zastpczego nie pozostawilimy po zlikwidowanej Placwce Opiekuczo-Wychowawczej pustego miejsca, tylko ulokowalimy w obiekcie rwnie potrzebny dla rehabilitacji osb niepenosprawnych rodowiskowy Dom Samopomocy przeniesiony z Browiny. Mao tego, rozszerzylimy jego dziaalno do 50 osb! Patrzc z perspektywy wadz powiatu trzeba stwierdzi, e ani radni powiatowi, ani czonkowie zarzdu nigdy nawet przez moment nie zastanawiali si nad podjciem decyzji o kolejnych inwestycjach w DPS-ach, zwikszeniu etatyzacji, lub doposaeniu w nowoczeniejszy sprzt medyczny czy sucy rehabilitacji. Dzieje si tak, poniewa nikomu nie jest obojtny los porzuconych dzieci, osb dotknitych chorob czy pozbawionym waciwej opieki na jesie ycia. Ale dopiero takie podsumowanie, jak to z okazji 15-lecia powiatu pozwala uzmysowi sobie skal przedsiwzi podejmowanych w tej niezwykle wraliwej spoecznie dziedzinie ycia. Dariusz Meller - Wicestarosta Toruski www.powiattorunski.pl

POWIAT TORUSKI Bezpatny Miesicznik Samorzdowy Starostwo Powiatowe w Toruniu ul. Towarowa 4-6 87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89 e-mail: starostwo@powiattorunski.pl Redakcja w skadzie: dr Malwina Rouba - redaktor naczelny Agnieszka Niwiska - redakcja numeru Magorzata Gowacka - tekst Kontakt: tel. 56 662 88 52 rzecznik@powiattorunski.pl Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

19 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Jak nie tu, to nigdzie

Marcin Tokarz

REKLAMA

Po tym jarmarku may koszyk wielkanocny moe nie wystarczy. Toruski Jarmark Wielkanocny zaprasza

Nie samymi piernikami Toru yje. Tym bardziej, e zblia si Wielkanoc, a tradycyjne toruskie wypieki nie pasuj na t okazj. Miasto Kopernika przez dziewi dni bdzie w centrum uwagi mionikw niecodziennych smakw i rcznie robionych ozdb To ju dziesity toruki Jarmark Wielkanocny. W dniach od 11 do 19 kwietnia przy ul. Rynek Staromiejski kupcy z caej Polski bd oferowa swj asortyment niejednokrotnie przesiknity zwyczajami kulturowymi danego regionu. Jak co roku stoiska jarmarku wypeni ozdoby witeczne, pisanki, przykuwajce uwag stroiki. Na polskim talerzu nie moe zabrakn tradycyjnych wyrobw misnych. Kupcy przygotuj szeroki wybr wdlin staropolskich. Smakosze wypiekw bd mieli okazj zakupi rnego rodzaju skacze. Miody i wyroby pasieczne przytocz moliwoci wyboru. Kady znajdzie co dla siebie. Sztuka wydobyta spod rk mistrzw pokryje obrusy stoisk. Wyroby drewniane, szklane, skrzane, biuteria, ceramika ozdobna i uytkowa bd czekay na klientw potraficych doceni ich pikno. Makramy, witrae,

patchwork, wiklina na co dzie trudno dostpne, w dniach 11-19 kwietnia w Toruniu, oka si ludziom. By zdoby rzadkie, wyjtkowe przyprawy nie trzeba lecie do Indii. Na toruskim

Jarmarku Wielkanocnym sprzedawcy zaoferuj przyprawy z caego wiata. Znani toruscy restauratorzy i cukiernicy poprowadz pokazy kulinarne, dziki ktrym przybyli do naszego

gocie zapoznaj si z tajnikami przygotowywania tradycyjnych, regionalnych potraw i wypiekw wielkanocnych. Ostatniego dnia Jarmarku w Wielk Sobot o godz.

13.00 odbdzie si wicenie pokarmw na Rynku Staromiejskim na terenie Jarmarku. Gospodarzem bdzie Prezydent Miasta Torunia Micha Zaleski.

20 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Krajowa obsada turnieju

Ju po raz czwarty w Lubiczu Grnym odby si oglnopolski turniej piki rcznej juniorek modszych
otrzymay torty z cukierni "Lenkiewicz". Hanna Anzel przekazaa te na rce prezesa UKS Drwca Novar Andrzeja Vaterkowskiego komplet piek dla zawodniczek klubu. Wyoniona zostaa rwnie najlepsza sidemka turnieju. Znalaza si w niej zawodniczka gospody - Martyna Sucha. Kady trener mg nagrodzi rwnie wyrniajc zawodniczk z druyny. Opiekunka miejscowych wskazaa Oliwi Glinkau. KLASYFIKACJA KOCOWA
1. UKS VARSOVIA WARSZAWA 2. MKS TRUSO ELBLG 3.UKS VAMBRESIA WORWO WBRZENO 4. KORONA HANDBALL KIELCE 5. MKS BRODNICA 6. SMS POCK 7. UKS DRWCA NOVAR LUBICZ 8. GIMNAZJUM NR POCK 9. LUKS ORLIK RESZEL 11. UKS OLIMPIJCZYK KOWALEWO POMORSKIE 12. KU AZS KOSZALIN

GMINA LUBICZ

Zawodniczki druyny UKS Drwca Novar zdobywaj wysokie miejsca w turniejach w caej Polsce.
niem. Poziom sportowy jest z roku na rok wyszy. - Takie zawody s niezwykle wane dla rozwoju zawodniczek - mwi Daniela Winiewska, trenerka UKS Drwca Novar. - Moemy w meczach z krajow czowk skonfrontowa to, co wypracowalimy w trakcie treningw. W ramach IV Wiosennego Oglnopolskiego Turnieju Piki Rcznej Juniorek Modszych pod patronatem Przewodniczcej Rady Gminy Lubicz odbyo si 36 spotka. Rywalizoway zawodniczki z rocznika 1997 i modsze. W meczu finaowym zmierzyy si UKS Varsovia Warszawa i MKS Truso Elblg. Szczypiornistki ze stolicy zwyciyy po zacitym boju 19-15. Na najniszym stopniu podium zameldoway si modziczki z UKS Vambresia Wbrzeno. Gospodynie zakoczyy zmagania na sidmej pozycji. - Miejsce nie jest najwaniejsze, chocia kady wychodzi na boisko po to, eby wygrywa - mwi Daniela Winiewska. - Wiemy, jakie popeniamy bdy. Bdziemy

Tomasz Wicawski

Organizatorem zawodw by Uczniowski Klub Sportowy Drwca Novar. Na starcie zmaga stano 12 zespow z caej Polski. Wiele meczw byo niezwykle wyrwnanych. Najlepsze okazay si szczypiornistki z Warszawy. Gmina Lubicz pik rczn stoi. To haso znalazo swoje potwierdzenie w dniach 28-30 marca. Turnieje organizowane w naszym powiecie ciesz si coraz wikszym zainteresowa-

pracowa nad ich wyeliminowaniem na kolejnych treningach. Podczas uroczystego zakoczenia zawodw, druyny otrzymay puchary oraz medale, ktre zostay wrczone przez przewodniczc Rady Gminy Lubicz Hann Anzel, wjta gminy Lubicz Marka Olszewskiego, przewodniczcego Rady Powiatu Toruskiego Andrzeja Siemianowskiego oraz Joann Ardanowsk, dyrektor ZS nr 1 Lubiczu Grnym. Trzy najlepsze zespoy

Zabra partiom, a nie drogom

Due kontrowersje wzbudza przesunicie rodkw przeznaczonych na budow drg lokalnych na wiadczenia pielgnacyjne dla niepenosprawnych. Wszyscy zgadzaj si, e trzeba im pomc. Wtpliwoci budzi jednak rozwizanie proponowane przez rzd. Stanowisko w tej kwestii Rada Gminy Lubicz uchwalia na sesji odbywajcej si 28 marca. Dotyczy ono projektu sfinansowania podwyszenia wiadcze pielgnacyjnych na rzecz opiekunw niepenosprawnych dzieci poprzez zmniejszenie rodkw przeznaczonych na budow drg lokalnych. - Rada Gminy Lubicz wyraa stanowcz dezaprobat co do propozycji Rady Ministrw RP czytamy w owiadczeniu. Nie kwestionujc samej zasadnoci podwyszenia wiadcze pielgnacyjnych wskazujemy, e rozwizywanie wanych, biecych problemw pastwa nastpuje po raz kolejny kosztem rodkw przeznaczonych na rozwj lokalny. Zdaniem Rady Gminy Lubicz sfinansowanie podwyszenia wskazanych wyej wiadcze moe nastpi poprzez zmniejszenie innych, mniej

Protestem rodzicw niepenosprawnych dzieci interesuje si caa Polska. Rada Gminy Lubicz przedstawia swoje stanowisko w tej sprawie
prorozwojowych wydatkw budetowych np. poprzez zmniejszenie subwencji z budetu pastwa dla partii politycznych. Samorzdowcy nie kryj rozgoryczenia. - Nie moe by tak, e rzdzcy odbieraj rodki na modernizacj lokalnych spoecznoci, bo nie potrafi znale rozwizania systemowego mwi Hanna Anzel, przewodniczca Rady Gminy Lubicz. Samorzd staje si kozem ofiarnym. Oczywistym jest, e pastwo winno opiekowa si niepenosprawnymi, ale w sposb przemylany i dugofalowy. Trudno nie odnie wraenia, e obecne propozycje nie s wynikiem wielomiesicznych analiz. (WT)

Fot. Adam Zakrzewski

21 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Akademii nie trzeba szuka po Polsce

Szkolnictwo wysze zawita do gminy Lubicz. Studia licencjackie z wychowania fizycznego wystartuj ju od padziernika
Tomasz Wicawski

GMINA LUBICZ

Wydzia Zamiejscowy Wyszej Szkoy Kultury Fizycznej i Turystyki im. Haliny Konopackiej powstanie w naszym powiecie. Porozumienie midzy wadzami uczelni a wjtem gminy Lubicz zostao podpisane. W najbliszych tygodniach ruszy rekrutacja na rok akademicki 2014/2015. Filie uczelni wyszych nie powstaj w maych miejscowociach czsto. W powiecie toruskim nie ma, jak do tej pory, ani jednej takiej placwki. Gmina Lubicz bdzie ewenementem. -Porozumienie midzy wadzami uczelni a wjtem gminy Lubicz Markiem Olszewskim zostao podpisane 7 kwietnia - informuje Zbigniew Barcikowski, radny gminy Lubicz, penomocnik uczelni ds. rozwoju zamiejscowego. - W spotkaniu w naszej gminie uczestniczyli rektor prof. WSKFiT dr Ewa Strupiska-Thor, kanclerz uczelni Alicja Beacker i dyrektor zarzdzajcy Marcin Bartkowski oraz wadze gminy Lubicz. WSKFiT dziaa od 1999 roku. Swoj siedzib ma w

spou, ktry bdzie tworzy kadr wydziau zamiejscowego. Promocja nowej uczelni w regionie rusza lada dzie. Nabr prowadzony bdzie w najbliszych miesicach. Absolwenci szk rednich myl jednak o swojej przyszoci najczciej po egzaminie maturalnym. - Uczelnia zapewniaa bdzie moliwo rozpoczcia studiw magisterskich po ukoczeniu "licencjatu" - wskazuje Zbigniew Barcikowski. - Jeeli tylko znajdzie si odpowiednio liczna grupa chtnych, to II stopie nauczania rwnie zostanie utworzony w przyszoci. Rozpoczniemy ksztacenie instruktorw sportu w rnych dyscyplinach - w zalenoci od potrzeb naszych studentw. Student koczcy uczelni bdzie nauczycieWjt gminy Lubicz Marek Olszewski podpisa porozumienie z rektor Wyszej Szkoy Kultury Fizycznej lem wychowania fizycznego z uprawnieniami do prowadzei Turystyki im. Haliny Konopackiej, prof. WSKFiT dr Ew Strupisk-Thor. nia gimnastyki korekcyjnoku wychowanie fizyczne. W trudnienia caej kadry peda- -kompensacyjnej. W trakcie Pruszkowie. Zajcia dla studentw od- pierwszym naborze uczelnia gogicznej nowej placwki - studiw bdzie mg rwnie byway si bd w Zespole planuje przyj kilkadziesit mwi Zbigniew Barcikowski. zdoby kilka specjalnoci w - Uczelnia dysponuje swoimi zakresie instruktora sportu. Szk nr 1 w Lubiczu Gr- osb. - Na mocy porozumienia pracownikami, ale uzyskalinym. Prowadzone bd stut.wieclawski@pozatorun.pl dia licencjackie na kierun- jestemy upowanieni do za- my zgod na stworzenie zeFot. Nadesane

22 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

GMINA YSOMICE

Gralskie rytmy na kanonizacj

W gminie ysomice odbdzie si specjalny koncert powicony Janowi Pawowi II. Muzyka wypeni mury wityni w Gostkowie ju 21 kwietnia
Tomasz Wicawski

Droga Jana Pawa II do witoci jest jedn z najszybszych w nowoytnej historii Kocioa. Karol Wojtya zostanie wyniesiony na otarze dziewi lat po mierci i trzy lata po beatyfikacji. Cay proces rozpocz si ju w maju 2005 roku miesic po mierci papiea-Polaka. Zgod wyrazi na to Benedykt XVI. W lipcu ubiegego roku papie Franciszek zgodzi si na kanonizacj pochodzcego z Wadowic Wojtyy. - Staramy si podtrzymywa pami o polskiej gowie Kocioa wrd naszych parafian mwi ksidz Wadysaw Erdmaski, proboszcz parafii pw. WNMP w Gostkowie.- Na wielu osobach wydarzenia z 2005 roku odcisny trwae pitno. Pamitam, jak Polacy przeywali ostatnie dni ycia Jana Pawa II. Na konsystorzu ustalono, e Polak zostanie witym 27 kwietnia 2014 roku. To bardzo wane dla polskiego Kocioa, wydarzenie nie moe przej bez echa w gminie ysomice. Gminn tradycj stay si ju organizowane od 3 lat koncerty z okazji beatyfikacji Karola Wojtyy. W tym roku, w przededniu kanonizacji, odbdzie si koncert pt. "Gralskie Nuty z

Jan Pawe II odwiedzi Toru w czerwcu 1999 r.

Przejrze soneczn energi

Przed nami przegldy instalacji solarnych na terenie gminy ysomice
Wan czynnoci, ktra bdzie realizowana, jest badanie waciwoci glikolu. Jeeli straci on swoje waciwoci fizyko-chemiczne, wykonawca zobowizany jest wymieni go na nowy raz w cigu picioletniej gwarancji instalacji. Serwis obejmuje rwnie wymian anody magnezowej w zasobniku wodnym. - Szczegowy harmonogram wizyt podany zostanie do wiadomoci w poowie kwietnia na stronie internetowej urzdu - zapewniaj pracownicy UG ysomice. - Informacje bdzie mona znale w zakadce "kolektory soneczne". Wiedz dysponowa bdzie rwnie sotys danej miejscowoci. Wszelkie czynnoci serwisowe odnotowane bd w karcie gwarancyjnej poszczeglnych instalacji za pisemnym potwierdzeniem wykonania przez waciciela nieruchomoci. Wszelkie pytania dotyczce przegldw mona rwnie kierowa do pracownika Urzdu Gminy Pana Karola Adamka koordynatora projektu pod numerem telefonu 502 461 530 lub osobicie w Urzdzie Gminy pok. 12, I pitro. (WT)

Pielgrzymek Jana Pawa II do Polski". Bdzie on poczony z msz wit, ktra odbdzie si o godzinie 11.00 w poniedziaek wielkanocny. Incjatorem wydarzenia jest Urzd Gminy ysomice. - Razem z przewodniczcym Komisji Kultury Rady Gminy ysomice, Janem Kalinow-

skim, zaproponowalimy gralski reperuar koncertu- mwi Agnieszka Jankierska- Wojda z Urzdu Gminy ysomice. - Wiemy dobrze, jak rol odgryway w yciu Karola Wojtyy gry. Zwizany by on bardzo mocno z kultur tego regionu. Sam, z racji pochodzenia, by gralem. Muzyka ludowa towarzyszya

mu cae ycie. Koncert w Gostkowie zapowiada si jako niezwykle ywioowy. W kocu Wielkanoc jest witem radosnym. W Gostkowie usyszymy znane gralskie pieni i piosenki, komentarze oraz bdziemy mogli podziwia specyficzne instrumenty z tego regionu - trombit, rg paster-

ski, okaryn czy piszczaki. Papie-Polak zosta wybrany przez konklawe 16 padziernika 1978. Kardyna Karol Wojtya przyj imi Jan Pawe II. By pierwszym od ponad 450 lat biskupem Rzymu niepochodzcym z Woch. Przesanie pontyfikatu Jana Pawa II odzwierciedlay sowa wypowiedziane przez niego na pocztku misji: "Nie lkajcie si, otwrzcie na ocie drzwi Chrystusowi, otwrzcie drzwi jego zbawczej wadzy". Pontyfikat polskiego papiea trwa ponad 26 lat i by drugim, co do dugoci, w dziejach Kocioa. Podczas wszystkich pielgrzymek Jan Pawe II przeby ponad 1,6 miliona kilometrw, co odpowiada 40-krotnemu okreniu Ziemi wok rwnika. Wojtya odby 102 pielgrzymki zagraniczne, podczas ktrych odwiedzi 135 krajw, oraz 142 podre na terenie Woch, podczas ktrych wygosi 898 przemwie. Z 334 istniejcych rzymskich parafii odwiedzi 301. - Zapraszam wszystkich do kocioa w Gostkowie w drugi dzie wit - mwi proboszcz parafii. - Bdzie to wydarzenie kulturalne na wysokim poziomie. Wprowadzi ono nas rwnie doskonale w okres bezporednio poprzedzajcy kanonizacj Jana Pawa II.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Projekt "Wykorzystanie energii sonecznej szans na popraw jakoci rodowiska w gminie ysomice" zmieni rozkad pozyskiwania energii przez gospodarstwa. O zadowoleniu mieszkacw z instalacji solarnych pisalimy w poprzednich numerach "Poza Toru". Z powodu znacznej iloci przewidzianych wizyt serwisowych zorganizowano je w okrgi - gwnie pokrywajce si soectwami bd ulicami w miejscowociach. - Gwarantem poprawnej pra-

cy caego ukadu jest generalny wykonawca - wskazuj przedstawiciele Urzdu Gminy ysomice. - Zobligowany jest on do przeprowadzania bezpatnych serwisw. Zgodnie z wytycznymi producenta serwis obejmuje weryfikacj wzrokow jakoci mocowa i pocze gwintowych, jak rwnie uszczelnienie ewentualnych przeciekw. Kontroli podlegaa bdzie take jako pracy kolektorw sonecznych - w tym czujnik temperatur. Serwismani sprawdzali bd rwnie szczelno przejcia dachowego i izolacj przewodw.

Fot. Adam Zakrzewski

23 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Wiosn odkryj Ziemi Gotyku

Lokalna Grupa Dziaania zachca mieszkacw oraz turystw do odkrywania urokw obszaru swojego dziaania tzw. Ziemi Gotyku, czyli gmin Chema, ubianka, ysomice i Papowo Biskupie, w dwch atrakcyjnych formach
Pierwsz z nich jest oferta odkrywania dziedzictwa kulturowego miejscowoci Nawra (gmina Chema) i Turzno (gmina ysomice), dla ktrych jesieni ubiegego roku zostay opracowane questy, czyli gry terenowe prezentujce lokalne dziedzictwo kulturowe, historyczne i przyrodnicze (1). Ulotki questowe, w ktrych s zawarte wskazwki dotyczce poruszania si po tych miejscowociach zostay opracowane przez mieszkacw oraz wspierajcych ich ekspertw. Tematem przewodnim questu w Nawrze jest rodzina Szczanieckich i odkrywanie ladw ich obecnoci w postaci zabytkowych obiektw architektury, legend i opowiada samych mieszkacw. Natomiast wdrwka po Turznie przeniesie odkrywcw wyprawy w czasy dziedzicw Dziaowskich, Gajewskich, Jeewskich oraz wizyt modego Chopina. Osoby zainteresowane odkrywaniem ciekawej historii Nawry i Turzna zapraszamy do odwie-

LGD ZIEMIA GOTYKU

dzenia najpierw naszej strony internetowej www.ziemiagotyku.com lub strony projektu Szlak Tradycji i Smaku www. szlaktradycji.pl w celu pobrania ulotek questowych niezbdnych do questowania. Nastpnie naley wydrukowa ulotk, dojecha na miejsce pocztku trasy, gdzie zgodnie ze wskazwkami zawartymi w ulotce rozpocznie

si przygoda odkrywania miejscowoci. W ulotce zawarte s wskazwki oraz zagadki, ktrych rozwizanie umoliwi zwiedzajcym dotarcie do celu czyli miejsca ukrycia skarbu, w ktrym znajduje si piecztka. Piecztk stemplujemy ulotk w wyznaczonym miejscu jako potwierdzenie odkrycia skarbu. Gwarantujemy wietn zabaw!

Drug ofert (2) jest udzia w konkursie filmowym z atrakcyjnymi nagrodami pt. Ziemia Gotyku Odkrywamy Nagrywamy! Celem konkursu jest wypromowanie efektw zrealizowanych projektw na terenie Ziemi Gotyku LGD wspfinansowanych ze rodkw Lokalnej Strategii Rozwoju Fundacji Ziemia Gotyku LGD (Podejcie LEADER Program Rozwoju Obszarw Wiejskich 2007-2013). Sposb realizacji i technika filmiku promujcego projekty jest dowolna. Filmy mog stanowi np. relacj z imprezy, warsztatw, wzbogacone o wywiady z uczestnikami, film promujcy projekty inwestycyjne, impresj artystyczn lub teledysk. Filmiki naley dostarczy do siedziby Organizatora do 30.09.2014 r. Szczegowy

2
regulamin znajduje si na stronie www.ziemiagotyku.com Zapraszamy do udziau w naszych inicjatywach!

Lokalna Grupa Dziaania Ziemia Gotyku

Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich Europa inwestujca w obszary wiejskie Artyku wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007 2013, dziaanie Funkcjonowanie lokalnej grupy dziaania, nabywanie umiejtnoci i aktywizacja

24 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

GMINA CHEMA

Wiosenne porzdki z kablami Jak dobrze mie ssiada

Orange Polska byskawicznie zareagowao na nasz interwencj
ukasz Piecyk

Europejskie wito po raz pierwszy zawita do gminy Chema

Gmina Chema po raz pierwszy przygotowuje si do obchodw Europejskich Dni Ssiada. Samorzd zaplanowa w tym roku piknik, ktry bdzie podsumowaniem ssiedzkich spotka odbywajcych si w pierwszej poowie maja. - Zachcamy do wsplnych spotka ze swoimi ssiadami mwi Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema. Warto to zrobi, bo chocia widzimy si czsto, to jednak mijamy si na schodach, spotykamy w miejscowym sklepie lub kociele i nie zawsze zwracamy na siebie uwag oraz nie mamy okazji pozna si bliej. Warto takie spotkanie zaproponowa osobom, ktrych nie zdylimy w ogle pozna lub z ktrymi si pornilimy w jakiej sprawie. Spotkanie mona zorganizowa wszdzie: ma podwrku, w ogrodzie, na trawniku przy boisku czy przed blokiem. Czym jednak rni si takie spotkania od zwykego grillowania czy wsplnej kawy i ciasta? Mianowicie na uczestnikw Dni Ssiada czekaj niespodzianki. - Finaem tych prawie dwutygodniowych spotka ssiedzkich w ramach Europejskich Dni Ssiada w gminie Chema bdzie piknik, ktry zaplanowany zosta na sobot 24 maja w Grzywnie przy kompleksie ,,ORLIK zapowiada Katarzyna Orowska. - Podczas pikniku przewidziano mnstwo atrakcji. Przede wszystkim zarwno dla dzieci jak i dorosych - zabawy dla uczestnikw pikniku, tor przeszkd dla dzieci, wsplny st zastawiony smakoykami, a wrd uczestnikw zgoszonych spotka ssiedzkich rozdane zostan nagrody, midzy innymi grille, lampy solarne czy ogrodowe parasole i namioty. Jak zgosi swoje spotkanie? Wystarczy zadzwoni pod numery tel. 602 789 691, 783 594 923 lub wysa e-mail na adres: kropeczkakozowska@poczta.fm, katrina309@ wp.pl. Dopenieniem formalnoci jest wypenienie formularza dostpnego w pok. nr 6 Urzdu Gminy lub na stronie internetowej samorzdu w zakadce Ogoszenia i komunikaty. Organizatorzy w miar moliwoci pojawi si take na zorganizowanych spotkaniach, aby wykona pamitkowe zdjcie, ktre znajdzie si na gminnym tablo. Uczestnicy na zgoszenia maj czas do 25 kwietnia. Idea Dni Ssiada narodzia si we Francji w 199 roku jako remedium na rozpadajce si stosunki midzyssiedzkie. Od dekady wito obchodzone jest na terenie caej Europy. Do gminy Chema zawita z inicjatywy Mirosawa Trzpila, radnego gminy. Spotkania na terenie samorzdu potrwaj od 1 do 18 maja. (P)

Sup w Koczewicach wyprostowano, a u Kazimierza Kolasy pojawi si obsuga, ktra uprztnie kable telefonicznie takie s efekty naszej interwencji w gminie Chema. Mieszkacy nie musieli dugo czeka na efekty prac pracownikw operatora telefonicznego. Przypomnijmy, e w poprzednim numerze opisywalimy baagan zwizany z infrastruktur telefoniczn Orange Polska. Zaalarmowani jej stanem mieszkacy Koczewic i Bielczyn zwrcili si do nas z prob o interwencj. W tej pierwszej wsi sup od duszego czasu chyli si ku ziemi w bezporednim ssiedztwie placu zabaw. - Oby Polak mdry nie by po tragedii, gdyby tak sup ostatecznie przewali si na ktre z naszych dzieci mwia nam zaniepokojona babcia. Czas najwyszy co z tym zrobi. Oficjalne pisma z Urzdu Gminy spotykay si z odpowiedzi, e sup nie stanowi zagroenia. - Ciko nam w takie wytumaczenie uwierzy, bo trzyma si on chyba tylko na sowo honoru komentowa Kazimierz Bober, zastpca wjta. Na szczcie nam udao si doprowadzi do poprawy bezpieczestwa w tym miejscu. Jeszcze w czwartek przed wydaniem poprzedniego numeru pracownicy Orange pojawili si w Koczewicach.

Kazimierz Kolasa ju nie bdzie musia co chwil sprzta kabli na swoim polu. Pracownicy Orange zajm si zgoszeniem.

- Wymieniono sup ze szczudem i dokonano regulacji linii napowietrznej tumaczy Maria Piechocka z biura prasowego telekomu. - W tej chwili sup nie stanowi ju zagroenia. Z kolei Kazimierz Kolasa z Bielczyn rozkada rce nad kablami, ktre le na jego polu. - Czowiek przez lata paci im regularnie pienidze za telefon, a porzdku nie potrafi zrobi ze swoim baaganem ali si rolnik, zwijajc kolejny raz kable na polu. Nikt z tego nie korzysta, wiec po co to tu ley? Lepiej, eby kto to ukrad, to miabym spokj. Kazimierz Kolasa wysa take pismo w tej sprawie na pocztku tego roku. Otrzyma nawet oficjaln odpowied, e zgoszenie zostao przyjte. Do czasu naszych odwiedzin nikt si jednak nie pojawi. Jak t

sytuacj widzi Orange Polska? - Sprawa linii kablowej, ktra znajduje si na polu klienta, zostaa skierowana do Wydziau Infrastruktury dodaje Maria Piechocka. - W najbliszym czasie z klientem skontaktuje si pracownik tego wydziau. Masz problem, ktrego nie udao si rozwiza? Nasi dziennikarze czekaj na kontakt pod numerem 733 842 795 lub adresem e-mail redakcja@ pozatorun.pl.

Strategia oficjalnie
Znamy plan funkcjonowania gminy do 2025 roku
Urzd Gminy opublikowa projekt strategii gminy. Waciwy dokument skadajcy si z blisko 100 stron czeka teraz na oficjaln prezentacj, ktra odbdzie si 14 kwietnia o godz. 11.00 w siedzibie samorzdu. Strategia gminy to dokument, ktry powsta na podstawie analizy poprzedniej strategii, konsultacji spoecznych oraz ankiet wypenionych przez mieszkacw. Bdzie ona okrelaa fundamenty dziaania samorzdu a do 2025 roku. W najbliszym czasie Rada Gminy uchwali przyjcie dokumentu do realizacji. Obok strategii w opublikowanych dokumentach znajdziemy take zadania wskazane przez mieszkacw. Caemu dokumentowi przyjrzymy si bliej w nastpnym wydaniu Poza Toru. (P)

Fot. ukasz Piecyk

W OBIEKTYWIE

Ju ko do taktu zamiata ogonem

W kalendarzu gminnych imprez pojawi si nowe wydarzenie
Najlepsz weseln muzyk usyszmy niedugo w Grzywnie, bowiem 17 maja odbdzie si tam I Przegld Kapel Weselnych. Zespoy bd walczy w dwch kategoriach o nagrody pienine. Impreza odbdzie si na grzywieskiej scenie. Pierwsze takty zabrzmi ju o godz. 16. Kapele bd walczyy o nagrod gwn, ktr ufunduje wjt gminy, a take o nagrod publicznoci. Zwycizcy bd towarzyszyli mieszkacom gminy a do pnocy. - Przysze mode pary suchajc wystpw bd miay okazj wyboru kapeli na przyjcie weselne, a publiczno zgromadzona przed scen bdzie moga pobawi si w takt swoich ulubionych, nowych i starszych, ale wci popularnych piosenek zapowiada Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema. Zespoy bdzie ocenia powoana komisja konkursowa. Wsporganizatorem przegldu jest samorzd gminy Chema. Zgoszenia kapel przyjmowane s do 30 kwietnia. Liczba uczestnikw jest jednak ograniczona. Wszelkie zapytania i zgoszenia naley kierowa pod wskazane kontakty: tel. 783594923 lub 602789691 i e-mail: kropeczkakozlowska@ poczta.fm lub e-mail: katrina309@wp.pl. Regulamin i karta zgoszeniowa dostpne s w aktualnociach na stronie www.gminachelmza.pl. (P)

Szkoa Podstawowa w Koczewicach postawia na zdrowy tryb ycia. Nauczyciele i uczniowie zorganizowali tam festyn, na ktrym mona byo zasmakowa dietetycznych i ekologicznych potraw oraz produktw, pozna przepisy na zdrowie przekski, wzi udzia w rajdzie rowerowym i pieszym, a take zmierzy poziom krwi, cinienie oraz mas ciaa. Specjalnie na t okazj do Koczewic zaproszono specjalistw z zakresu zdrowego odywiania si, ktrzy udzielili zgromadzonym osobom niezbdnych rad. Jedn z takich propozycji bya zasada 6 U , ktra jest kluczem do zdrowego ywienia. Polega ona stosowania si do kilku zasad: urozmaicenia (posikw), umiarkowania (w jedzeniu i piciu), unikania (uywek i stresu), uregulowania (systematycznoci jedzenia), uprawiania (sportu) i umiechu. (P)

Fot. UG Chema

25 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Czterysta otwartych serc

Dzie Dawcy Szpiku w Dobrzejewicach zakoczy si sukcesem
Tomasz Wicawski Historia Leszka Sadowskiego poruszya mieszkacw gminy Obrowo. Chory na biaaczk mczyzna przeciera oczy ze zdumienia widzc, jak wiele osb zdecydowao si udzieli mu pomocy. Akcj wyaniania potencjalnych dawcw zorganizowa Urzd Gminy w Obrowie we wsppracy z Fundacj DKMS Polska Baza Dawcw Komrek Macierzystych Polska z siedzib w Warszawie. Do Dobrzejewic przyjechali reprezentanci fundacji Piotr Aniko i Oliwia Gissel. - Rejestracja potencjalnych dawcw odbywaa si na sali gimnastycznej w Zespole Szk Gimnazjum i Liceum Oglnoksztaccego od godziny 10 do 16 mwi Marzena Supczewska z Urzdu Gminy Obrowo. Akcja cieszya si duym zainteresowaniem mieszkacw nie tylko gminy. Zarejestrowao si w bazie 389 osb. Rejestrujc si dajesz szans na nowe ycie osobom chorym na nowotwory krwi. Pierwsi chtni pojawili si ju przed godzin 10. Zgaszay si nawet osoby bardzo mode, ktre nie ukoczyy osiemnastego roku ycia, chcc pomc innym ludziom. - Wszystkim uczestnikom akcji serdecznie dzikujemy za okazanie wielkiego serca - mwi Andrzej Wieczyski, wjt gminy

GMINA OBROWO

Mieszkacy gminy Obrowo tumnie uczestniczyli w Dniu Dawcy Szpiku.

Obrowo. Podzikowania kierujemy do dyrektorw szk na terenie naszej gminy oraz samorzdw ociennych z Czernikowa i Lubicza. Wiele osb zaangaowao si rozdawanie ulotek i przekazywanie informacji skierowanych do dzieci i rodzicw. Nauczycielki z Szkoy Podstawowej w Dobrzejewicach zorganizoway 28 marca przemarsz dzieci-biedroneczek dla zachcenia mieszkacw do udziau w dniu dawcy. Swoj cegiek dooya rwnie dyrekcja i personel placwki w Dobrzejewicach.

Do zapisania si do bazy dawcw szpiku namawiali rwnie ksia. Rejestracja potencjalnych dawcw nie odbyaby si bez wolontariuszy, ktrzy wypeniali ankiety - Joanny Zaworskiej, Ewy Rostkowskiej, Magorzaty Gerus, Agnieszki Pankowskiej, Sylwii Dyrdy, Danuty Czarneckiej, Beaty Kaczmarek, Kamila Laszkiewicza, Magorzaty Leonarcik, Pawa Laszkiewicza, Beaty Przyborkiewicz, Darii Toys, Aleksandry Kowalskiej, Marty Majszak, Hanny Tucholskiej, Dariusza Tucholskiego, Karoliny Lewin, Edyty Sadow-

skiej, Michaa Sadowskiego, Magorzaty elazkiewicz, Elbiety Affelt, Katarzyny Rytki. Swj wkad oraz powicenie wasnego czasu i umiejtnoci w pozyskiwaniu dawcw wykazay panie pielgniarki z Samodzielnego Publicznego Zakadu Opieki Zdrowotnej w Obrowie z siedzib w Dobrzejewicach: Anna Zieliska, Magorzata Grzyska, Krystyna Kowalska, Monika Janicka z Niepublicznego Zakadu Opieki Zdrowotnej Nasz Family-Med. s.c. z Obrowa oraz Magdalena Zduska, pielgniarka pracujca poza terenem gminy Obrowo. - Trudno wymieni wszystkich, ktrzy pomogli w organizacji tego przedsiwzicia mwi Andrzej Wieczyski. W imieniu rodziny chorego i wasnym chciabym jednak podzikowa wszystkim razem i kademu z osobna za zaangaowanie w suszn spraw. Wzruszenia nie kryje rwnie chory na biaaczk Leszek Sadowski. - W takich chwilach mona si przekona o tym, e na innych mona liczy mwi mieszkaniec Dobrzejewic. Z pomoc przychodz czsto nieznajome, dziaajce bezinteresownie osoby. Miejmy nadziej, e uda si znale dawc szpiku dla Leszka Sadowskiego. W nim samym jest entuzjazm i ch do ycia. Biaaczka tego nie zamaa.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Edukacja niejedno ma imi

Czwarte urodziny pod znakiem sukcesu
Wspieranie edukacji na rnych paszczyznach, projekty kulturalne, sportowe, artystyczne i midzypokoleniowe to dziaania, jakimi szczyci si Obrowskie Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Edukacji, Kultury i Sportu Nasza Szkoa z Obrowa. Jego czonkami s w wikszoci aktywnie dziaajcy nauczyciele Zespou Szk im. Jana Pawa II w Obrowie. W spotkaniu podsumowujcym cztery lata dziaalnoci, koczcym pierwsz kadencj zarzdu, wziy udzia wadze gminy na czele z jej wjtem Andrzejem Wieczyskim i sekretarzem gminy, Mirosaw Kosisk. - Nasze stowarzyszenie ma na swoim koncie zrealizowanych 9 projektw, 3 w trakcie realizacji, a kolejny wniosek jest rozpatrywany przez Urzd Marszakowski w Toruniu podsumowa Przemysaw Piotrowski. Warto tych projektw to ponad 70 tys. zotych. W wikszoci pozyskane rodki pochodz z budetw: Powiatu Toruskiego i Urzdu Gminy w Obrowie. Ciesz si, e udao nam si powoa do ycia organizacj, ktra konsekwentnie realizuje zaoone cele. (AR)

Fot. Nadesane

26 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

ALEKSANDRW KUJAWSKI

Po Aleksandrowie Kujawskim na obcasach

Kim s najwaniejsze kobiety dla Aleksandrowa Kujawskiego?
Monika Olender
Jest ich pi. Zapracowane, z milionem pomysw w gowie. Czasem ycie daje im cytryn, ale za chwil szans na sukces. Troszcz si o los chorych dzieci, o sprawy spoeczne, o sport, o kultur. Kobiety totalne. Od czterech lat Burmistrz Aleksandrowa Kujawskiego Andrzej Ciela wyrnia kilka kobiet, ktre maj na swoim koncie szczeglne osignicia na rzecz miasta i mieszkacw Aleksandrowa Kujawskiego. S to panie, ktre oddaj temu miastu kawaek siebie i maj gen solidarnoci z jego mieszkacami. Kada z nich czuje si szczliwa wrd ludzi i godzi wiele yciowych rl, aby utrzyma poczucie rwnowagi. I wanie za to otrzymay Re Burmistrza. jest take dyrektorem Fundacji Lubuska Camerata oraz Agencji Artystycznej Mozart Plus.

Czwarta ra za powicenie
Ewa Openchowska to ceniony wychowawca modziey i trenerka w najwyszych ligach siatkarskich w jednym. Przy pomocy Elbiety Brzoski stworzya od podstaw Siatkarski Klub Sportowy Aleksandria, ktry funkcjonuje od stycznia 2013 roku. Chodzio o to, aby wyj do dziewczt z propozycj aktywnego spdzania wolnego czasu tumaczya podczas naszej ostatniej rozmowy Ewa Openchowska, prezes oraz trenerka Siatkarskiego Klubu Sportowego Aleksandria. Na terenie powiatu istnieje wiele moliwoci rekreacji dla chopcw, brakowao takich propozycji dla dziewczt.

Pierwsza ra za bezinteresowno
Agnieszka Szwajkowska Ludwig pracuje na dwch etatach. Jeden z nich jest cakowicie bezpatny i polega na wychowywaniu wasnych dzieci. Drugi na niesieniu bezinteresownej pomocy innym dzieciom. Stowarzyszenie na rzecz Dzieci i Osb Niepenosprawnych Bdmy Razem oficjalnie dziaa od 31 grudnia 2004 roku tumaczy pani Agnieszka, prezes. Zostao ono zaoone przez kilka matek niepenosprawnych dzieci. Ja nale do stowarzyszenia od czterech lat. Stowarzyszenie Bdmy Razem wyszo naprzeciw potrzebom mieszkacw Aleksandrowa Kujawskiego. Chodzio o to, aby stworzy mamom chorych dzieci moliwo wyjcia z domu dodaje pani Agnieszka. Aby przeama, utrzymujce si w spoecznoci tabu dotyczce niepenosprawnych osb.
Re Burmistrza otrzymuj kobiety zasuone dla Aleksandrowa.

Obecnie pod opiek stowarzyszenia jest okoo 40 dzieci chorych z orzeczeniem o niepenosprawnoci oraz okoo 70 dzieci zdrowych. Dziaamy nie tylko na rzecz dzieci niepenosprawnych, ale take na rzecz wszystkich dzieci z rodzin ubogich czy patologicznych mwi pani Agnieszka. W tej chwili po prostu zrzeszamy rodziny. Oprcz tego, e pani Agnieszka nie potrafi by obojtna na krzywd innych, to nie umie take skupi si na sobie. Zapomniaam o swoich pasjach mieje si. Ja yj stowarzyszeniem.

Druga ra za oddanie i rzetelno

Edyt Hermanowsk Ku-

bik poznaam kilka miesicy temu, podczas wizyty w rodowiskowym Domu Samopomocy w Aleksandrowie Kujawskim, gdzie pracuje od szesnastu lat. Tym bardziej nie dziwi mnie fakt, e otrzymaa wyrnienie. Pani Edyta oddaje podopiecznym DS ogromn czstk siebie. Jednak na tym nie koniec. Jest take przewodniczc Zespou Wspierajco Aktywizujcego, piewa w chrze Cordiale Coro, otrzymaa wyrnienie Wojewody Kujawsko Pomorskiego z okazji Dnia Pracownika Socjalnego za wdraanie innowacyjnych metod wsparcia dla uczestnikw DS i dostrzeganie ich indywidualnych zdolnoci, posuguje si jzykiem migowym i wychowuje dwch wspaniaych synw, z ktrymi gra nawet w pik non.

Byam bardzo zaskoczona wyrnieniem wspomina pani Edyta. Kiedy otrzymaam imienne zaproszenie na wrczenie R Burmistrza, nie wierzyam. Niedawno otrzymaam wyrnienie Wojewody Kujawsko Pomorskiego, wic mog powiedzie, e spotkao mnie podwjne szczcie.

Fot. Nadesane

Pita ra za Kujawiank
Na co dzie konsultantka ds. monitoringu i ewaluacji Stowarzyszenia na Rzecz Spdzielni Socjalnych w Poznaniu. Ale Hanna owicka to take wspautorka raportw ewaluacyjnych, ekspertka w zespoach badawczych i autorka systemw monitoringu oraz ewaluacji projektw spoecznych. To wanie jej mieszkacy Aleksandrowa Kujawskiego zawdziczaj Kujawsk Spdzielni Socjaln Kujawianka, ktra zostaa utworzona pod jej opiek.
m.olender@pozatorun.pl

Trzecia ra za trosk o kultur

Ewa Monczak to kobieta, dziki ktrej do Aleksandrowa Kujawskiego przybyo wielu znanych muzykw z caego wiata, a mieszkacy mogli bra udzia w licznych koncertach. Co wicej, pani Ewa od wielu lat jest wsporganizatork Aleksandrowskiego Midzynarodowego Festiwalu Dwch Cesarzy. Ponadto

Do zobaczenia na festiwalu!
5 Festiwal Nauki, Kultury i Przedsibiorczoci po raz pierwszy w Aleksandrowie Kujawskim
Monika Olender

Co? 5 Festiwal Nauki, Kultury i Przedsibiorczoci. Kiedy? 10 kwietnia br. O ktrej? 10.00. Gdzie? Kolegium Kujawskie X.X. Salezjanw w Aleksandrowie Kujawskim. Do tej pory 5 Festiwal Nauki, Kultury i Przedsibiorczoci odbywa si wycznie we Wocawku. W tym roku Urzd Miejski w Aleksandrowie Kujawskim wczy si w organizacj festiwalu. Jest to pierwsze tego typu wydarzenie w miecie.

Mieszkacy Aleksandrowa Kujawskiego bd mieli niepowtarzaln okazj do udziau w festiwalu ju 10 kwietnia br, o godz. 10.00. w Kolegium Kujawskim X.X. Salezjanw w Aleksandrowie Kujawskim, gdzie czeka na nich bogaty wachlarz atrakcji. W programie imprezy, m.in.: przedstawienie teatralne Serenada S. Mroka przygotowane przez wocawski Teatr Impresaryjny, mecz koszykwki, spotkania z ciekawymi ludmi, pokaz wietnamskich sztuk walki czy liczne wykady.

Atrakcyjnym punktem imprezy s warsztaty Poddaj si metamorfozie od kopciuszka do ksiniczki oraz wykad dra hab. Marcina Zdrenki zatytuowany Gnuno czy lenistwo. Patronat honorowy nad 5 Festiwalem Nauki, Kultury i Przedsibiorczoci sprawuje Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyszego, Marszaek Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego, Prezydent Miasta Wocawek oraz Burmistrz Aleksandrowa Kujawskiego.

27 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Piekarz przynosi mi piercionki

Irena Baszkiewicz przekrj przez histori gospodarczo-polityczn Polski ma wyjtkowy. Jako stulatka pamita II wojn wiatow, pobyt w lagrze i wyprane z kolorw czasy PRL-u
Aleksandra Radzikowska
Przeznaczeniem jej dwch przystojnych braci mia by mundur. Kto jednak musia pomaga w gospodarstwie, wic do dzi Irena Baszkiewicz wspomina jesienne pory spdzone w pracy na polu, zapach siana i niwa. O lagrach mwi niewiele, jedynie to, e dao si przey. Na ycie czasu czsto brako, dlatego los wynagrodzi j dug staroci. Przy czule opiekujcej si ni rodzinie moe dzi ju ze spokojem wspomina dawne czasy. wiat przywita j 4 czerwca 1914 roku. W tym roku Jzef Pisudski powouje do ycia tajny Rzd Narodowy w Warszawie. Trwa pierwsza wojna wiatowa, ktra ju na zawsze zmieni bieg historii i jej rodziny. Irena Baszkiewicz nie uskara si jednak na los. - Ciko nam czasem byo, ale jako dalimy rad - mwi. - Wane byo to, eby nie kra. Wtedy Niemiec nie krzycza, a ja nigdy nic nikomu nie wziam. Rzdy byy i gorsze, i lepsze. W czasie drugiej wojny wiatowej opiekowaa si brami. Gdy jeden z nich zachorowa, kadego dnia wyruszaa z nim na dwukilometrowe marsze do lekarza. Do dzi rce ma spracowane. Pola, ktre naleay do jej rodziny, na kolanach przechodzia setki razy. Smak cikiej pracy pamita do dzi. Nie narzeka na przeszo. Kada historia czego jej nauczya. - Takie byy czasy - mwi bez pretensji. - Dzi to maszyny robi

GMINA CZERNIKOWO

Ustanowili nowy rekord

Krew jest lekiem, ktrego nie mona zastpi. Mieszkacy gminy Czernikowo kolejny raz aktywnie wczyli si w akcj jej poboru
Kada inicjatywa tego typu koczy si sukcesem. Smakuje tym lepiej, e osoby, ktre w akcji wziy udzia po raz pierwszy, zadeklaroway sw sta obecno. Zesp Charytatywny dziaajcy przy parafii pw. w. Bartomieja w Czernikowie pamita o potrzebujcych. Krew to jeden z najcenniejszych darw, ktrymi mona si podzieli z drugim czowiekiem. - Podawana jest w stanach zagroenia ycia - mwi Rafa Rutkowski, czonek zespou. - Najnowoczeniejsze zabiegi operacyjne nie byyby moliwe do przeprowadzenia, gdyby jej zabrako. Ochotnikw oddanie krwi niewiele kosztuje, a potrzebujcym moe uratowa nawet ycie. Kto wie, czy bliska nam osoba, nie bdzie kiedy potrzebowaa tej pomocy? Zapraszam na kolejn edycj akcji w poowie lipca i dzikuj tym, ktrzy zdecydowali si wzi udzia w ostatniej zbirki. Mieszkacy gminy Czernikowo okazali wielkie serce na parkingu przy kociele stawio si szedziesiciu dawcw. Niemal kada odsona akcji koczy si frekwencyjnym sukcesem. Dziki ju zoonym deklaracjom mona wierzy w to, e nie inaczej bdzie podczas jej wakacyjnej odsony. (AR)

Irena Baszkiewicz witowaa rocznic urodzin. Sto lat, to dla niej za mao.

za ludzi. wiat te jest inny. Przeyam wojny, Niemcw, Rosjan i poradziam sobie w lagrze. Zabrali nas w rodku nocy 2 kwietnia. Balimy si. Nie mona byo zapomnie o tym, eby by dobrym czowiekiem, niezalenie od sytuacji. Stulatka wspomina te te fragmenty modoci, ktrych wojna nie naznaczya swoim pitnem. - Nigdy tylko nie wyszam za m - mwi. - By jeden taki Piotr, piekarz z Lipna. Po wojnie wprowadzi do stajni piknego konia, piercionki i kwiaty mi przynosi, ale nie udao nam si. I gospodarz z Osieka przychodzi, i pewien wdo-

wiec z okolicy. Wrka powiedziaa, e nie bd miaa ma i tak te si stao. Od zawsze kochaa swj kraj, dlatego nie skorzystaa z zaproszenia rodziny, by emigrowa do Ameryki. Tu byo i jest jej miejsce na ziemi. Wychowaa si w Suminie, cho nie obce s jej Czernikowo, i dzi Witow. Mieszkacy gminy znaj j dobrze, dlatego podczas mszy z okazji uroczystoci urodzinowych nie zapomniay o niej rwnie jej wadze. - Piknie byo w kociele, dostaam yczenia i kwiaty - mwi Irena Baszkiewicz. - Chc podzikowa wszystkim,

ktrzy pamitali o mnie tego dnia. Najbardziej w yciu codzienym doskwiera jej such. - Lekarz mwi, e tak ju musi by - dodaje. - Szumy w gowie, chodzi trzeba o lasce i wzrok ju nie ten. Lubi ycie, jest pikne, wic z pewnoci szkoda bdzie si z nim poegna. Irena Baszkiewicz jest jedyn stulatk w gminie Czernikowo. Rzadko si zdarza, by na urodzinowych uroczystociach piewano komu "dwiecie lat". Cho to podobno rwnie za mao.

a.radzikowska@pozatorun.pl

Fot. Adam Zakrzewski

28 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Roweromaniacy walcz o certyfikat

Mionicy dwch kek nie rezygnuj ze swej pasji. Dla nich nie ma godziny, ktra nie byaby idealn por na przejadk rowerem
Aleksandra Radzikowska Kto nigdy nie poczu wolnoci, jak daje poranna wycieczka jednoladem, niech auje. Nie wane czy mowa o najnowszym gralu, czy zwykym skadaku. Liczy si co innego. T tajemnic znaj mieszkacy gminy Zawie Wielka, ktrzy kolejny raz wybrali si na IX Rodzinny Rajd Rowerowy z Przygod. Wydaje si, e w dobie komputerw, braku wolnego czasu i wiecznego pdu, widok rodzinnych przejadek rowerowych jest coraz rzadszy. Dziewita edycja rajdu pokazaa, e wystarcz chci, by w kreatywny sposb spdzi czas z najbliszymi. - Rozpoczcie sezonu rowerowego nastpio wraz z nadejciem stycznia rajdem noworocznym, w ktrym uczestniczyo czterdzieci osb mwi Dariusz Parzych. Odbyy si take rajdy: walentynkowy i z okazji wita wszystkich dam. W kadym z nich udzia wzio ju blisko pidziesiciu mionikw jednoladw. Pierwszy z trzech rodzinnych rajdw zaplanowanych na ten rok, odby si 6 kwietnia. Uczestniczyo w nim a siedemdziesiciu rowerzystw. Niemal kada kolejna edycja bije rekordy popularnoci. Im soce duej wieci, tym na starcie pojawia si coraz wicej chtnych do udziau w rowerowej przygodzie. - Rajd rozpocz si zbirk przy szkole w Grsku mwi Dariusz Parzych. Po krtkim omwieniu trasy i przywitaniu uczestnikw, wyruszylimy w kierunku yna, gdzie dziki gocinnoci dyrektora szkoy, Bogusawa Zikowskiego, na

GMINA ZAWIE WIELKA

Zo dobrem zwyciy
Ksidz Jerzy Popieuszko zostanie patronem Zespou Szk w Grsku. To wiadectwo pamici i wiary, ktre uczniowie i nauczyciele placwek zo polskiemu duchownemu
W padzierniku bdziemy przeywa trzydziestolecie mierci b. ks. Jerzego Aleksandra Popieuszki. Kapelan warszawskiej "Solidarnoci", zamordowany przez funkcjonariuszy Suby Bezpieczestwa, wci jest obecny w wiadomoci mieszkacw gminy. To wanie w Grsku stoi pomnik upamitniajcy jego porwanie. Wspomnienie o polskim prezbiterze rzymskokatolickim i mczenniku za wiar bdzie miao take inny wymiar. Od 2007 r. zespoom szk nie mona nadawa imienia jednego patrona. Dlatego z okazji uroczystoci upamitniajcych trzydziestolecie mczeskiej mierci ksidza jego imieniem zostan nazwane szkoa podstawowa oraz gimnazjum w Grsku. - Decyzj w tej sprawie podjli wsplnie: samorzd uczniowski w imieniu wszystkich uczniw, Rada Rodzicw w imieniu opiekunw oraz grono pedagogiczne - mwi dyrektor Zespou Szk w Grsku, Andrzej Walczyski. - Propozycji patronw byo wiele. 77 procent uczniw szkoy podstawowej wybrao na niego ks. Jerzego Popieuszk. W gimnazjum ten wynik wynis 89 procent. Procedury w tej sprawie rozpoczlimy w zeszym roku, na przeomie maja i czerwca. Ostateczne gosowania zostay przeprowadzone w lutym i marcu tego roku. To wiadectwo nie tylko pamici. Ks. Jerzy Popieuszko swoim yciem pokaza, jak wane s wiara, nadzieja i mio. Nie zapominaj o tym rwnie nauczyciele i uczniowie Zespou Szk w Grsku. (AR)

Turystyka rowerowa potrafi czy cae pokolenia i rodziny.

boisku szkolnym moglimy wypi kaw i zje zasuonego pczka. Po krtkim odpoczynku ruszylimy w kierunku Zejwsi Wielkiej. Tam przy Astrobazie zostay rozegrane konkursy sprawnociowe. Nie zabrako te czasu na tradycyjn kiebas z grilla i chleb ze smalcem. W tym roku organizatorzy rajdw zaplanowali sze imprez rowerowych na terenie gminy, ktra ju po raz drugi zdobya certyfikat Gmina Przyjazna Rowerzystom". - Dziki temu gmina zostaa zaproszona na Targi Rowerowe w Kielcach, ktrych celem jest promocja i rozwj turystyki rowerowej mwi Dariusz Parzych. Wsppraca pomidzy Urzdem Gminy Zawie Wielka, a Klubem Turystyki Kolarskiej Przygoda ukada si pozytywnie. Jej wadze wspieraj nasz dziaalno zarwno na terenie gminy, jak i poza ni. Szczeglne podzikowania nale si wjtowi Janowi Surdyce i Krzysztofowi Rakowi. Gwnymi zaoeniami organizacyjnymi tego typu imprez jest popularyzacja turystyki rowerowej oraz promowanie walorw turystyczno-krajoznawczych gminy. Przez jej obszar przebiega Trasa Wilana, ktrej oficjalne otwarcie nastpi 10 maja. - Wemiemy udzia w tej uroczystoci dodaje Dariusz Parzych. Naszym priorytetem jest zdobycie po raz trzeci certyfikatu przyznawanego przez Ministerstwo Sportu i Turystyki w Warszawie. Cieszymy si, e coraz czciej w rajdach bior udzia mieszkacy z terenu naszej gminy. Szczegln aktywnoci wykazuje si modzie ze szkoy w Grsku, pod opiek pana Macieja Siudowskiego. To napawa optymizmem. Warto czasem zrobi sobie odpoczynek od wirtualnego wiata i wypocz na onie natury. Zatem, na rower i w drog!
a.radzikowska@pozatorun.pl

Fot. Nadesane

29 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Moja dziewczyna pik kopie

Modzi mionicy sportu nie bd si nudzi. Wznowione zostay treningi piki nonej dla uczniw szk podstawowych
Aleksandra Radzikowska Gwn ide sportu jest to, e czy ludzi. Dlatego na Orliku w Maej Nieszawce spotykaj si zarwno chopcy, jak i dziewczta. To miejsce, w ktrym panuje atmosfera przyjaznej rywalizacji. Wszyscy mog cieszy si gr. Bez wzgldu na umiejtnoci. W kady poniedziaek w godzinach 17:00- 18:30 na boisku bd odbywa si zajcia sportowe z piki nonej dla klas IV- VI szkoy podstawowej. Okazj, by pobiega po sztucznej murawie dostan take uczniowie klas I-III. Treningi dla tej grupy wiekowej odbd si w kady pitek w godzinach 17:30- 18:30. Osoby, ktre w poprzednim sezonie nie bray udziau w zajciach, zobowizane s do dostarczenia zgody rodzicw. Najmodsi zawodnicy na treningi musz take stawia si z opiekunami. - Od pocztku istnieniaOorlika, czyli listopada 2008 roku, prowadz treningi pikarskie dla modziey - mwi Dariusz Iko. - S to grupy mieszane. Kady zainteresowany pik non moe wzi w nich udzia. Nie ukrywam, e frekwencja jest rna. Gdy pogoda jest deszczowa, na treningu nie stawia si nikt. Zdarzaj si jednak take grupy dwudziestoosobowe. Na kocu kadego treningu jest mecz, wic dzieci maj czas na chwil zabawy i zdrowej rywalizacji. Zachcam tych jeszcze niezdecydowanych jak i staych bywalcw boisk do udziau we wsplnych zmaganiach. Sport to wietny sposb na spdzanie wolnego czasu. Bez wzgldu na wiek. Przedsmak pikarskiego sezonu modzi zawodnicy poczuli ju na kocu minionego miesica. Podczas rozpoczcia pikarskich zmaga w rozgrywkach wziy udzia dziewczta oraz chopcy z gminnych szk. Uczennice z Cierpic pokonay koleanki z Maej Nieszawki 3:0. Towarzyski mecz w kategorii chopcw wygrali dla rwnowagi zawodnicy z Maej Nieszawki. Nie dali szans rywalom z Cierpic, pokonujc ich a 6:0. Okazuje si, e zdrowa rywalizacja i duch sportu nie s zarezerwowane tylko dla zawodowych graczy. - Zawsze zaznaczam, e nie jestemy klubem - dodaje Dariusz Iko. - Na Orliku jestem zatrudniony jako trener rodowiskowy. Treningi prowadz z okrelonym zaoeniem. Wane jest to, by modzie rozwijaa swoj motoryk. Sport to take integracja, dlatego w zajciach bior uczniowie z terenu caej gminy, Cierpic, Maej Nieszawki czy Wielkiej Nieszawki. Prowadz je, by dzieci miay nie tylko co robi po szkole, ale take by mogy nauczy si jak przebiega prawidowa rozgrzewka i jak naley wykonywa pojedyncze wiczenia. Kto ju zapa pikarskiego bakcyla ten wie, jak wielk rado daj boiskowe zmagania. Sport to przyjemna forma edukacji ju od najmodszych lat. Dariusz Iko kadego tygodnia czeka na wszystkich, ktrzy chc uczy si podstaw tej trudnej sztuki.

GMINA WIELKA NIESZAWKA

30 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

Rusza Liga Orlika z Poza Toru

Ju 13 kwietnia ruszamy z II edycj rozgrywek. Sze turniejw w powiecie toruskim przycignie rzesze fanw. Komu uda si w tym roku pokona Flisaka Zotoria?
Jesieni gralimy po raz pierwszy. Niedzielne turnieje przypady do gustu mieszkacom powiatu toruskiego. Na wiosn, zamiast 4 turniejw, zagramy a sze razy. Startujemy w niedziel 13 kwienia. Co dwa tygodnie bdziemy spotykali si na boisku w innej gminie. Wielki fina odbdzie si 22 czerwca w Lubiczu. Nie moe Was na nim zabrakn! Pierwsz edycj Ligi Orlika z Poza Toru wygra Flisak Zotoria. W rozgrywkach grao 12 zespow. Wiosenny cykl czeka na kolejnych mionikw futbolu. Wystarczy zebra 12 osb i zgosi si do nas. Na boisku wystpuje jednoczenie 6 pikarzy z kadej druyny. W zawodach mog wzi udzia osoby, ktre ukoczyy 14 rok ycia. Nie ma grnego limitu wieku. Zwycizca kadego turnieju zdobdzie puchar wjta gminy. Zapewniamy atrakcyjne nagrody. Ich pula wynosi bdzie ponad 8 tysicy zotych. Liga Orlika z Poza Toru, to nie tylko pika nona. Kiedy tatusiowie z brzuszkami rywalizowa bd na boisku, ich pociechy bd mogy rywalizowa w licznych konkursach. Dobra zabawa przy muzyce, smacznym jedzeniu i maym co nie co gwarantowana. Jesieni o zwycistwie w caej edycji decydoway rzuty karne. Sportowych emocji w kadym z turniejw nie brakowao.

KULTURA

DRUYNY
Leroy Merlin Unikat Allianz Warszewice Gmina Chema Miasto Chema Wisa Osiek Gmina ysomice Saturn Myniec Flisak Zotoria Wisa Pdzewo Orze Gogowo Caritas Stary Toru

31 POZA TORU, 11 kwietnia 2014

SPORT

Moim ywioem powinien by ogie, nie woda

O misiach koala, najwikszej porace i trudnym charakterze z Magdalen Fularczyk, polsk wiolark, brzow medalistk Igrzysk Olimpijskich i mistrzyni wiata, rozmawia Aleksandra Radzikowska
Tegoroczne regaty Oxford Camridge a o jedenacie dugoci odzi wygraa ta pierwsza osada. Co w sytuacji, gdyby pani przydarzy si taki blama? To jest deklasacja. Na semce to oznacza dokadnie to, jakby rozpocz si ju kolejny bieg. Chyba odwiesiabym wiosa na koek. Oczywicie, poddaabym start analizie techniczno-taktycznej, ale chyba znam ju odpowied! (miech) Trzecie miejsce w finale wycigu czwrek podwjnych na ostatnim Pucharze wiata w Sydney, to byo wszystko, na co dzi was sta? Czujemy niedosyt. Nie nawizaymy takiej walki, jak sobie wyobraaymy. Strata 4,11 sek. do lidera to duo. To jeszcze nie to pywanie, nie ten etap przygotowa. Sam wyjazd oceniam pozytywnie. Zwiedziam nowe miejsca i naadowaam akumulatory. Pierwszy raz byam w Australii. Rzeczywicie to kraj wiatru i pustych przestrzeni? Zapamitam Australi, jako miejsce, gdzie ludzie s niezwykle sympatyczni. Nie miaam okazji, eby zobaczy te synne ju stepy, ale zapamitam wyjazd do zoo. Misie koala w rzeczywistoci s dwa razy bardziej przymulone, ni na obrazkach i w opisach! (miech) Wraanie robi take Sydney Opera House. Kolejne regaty Pucharu wiata to ju czerwcowe bagietki i Sekwana. Nad czym bdziecie pracowa? Brakuje nam opywania na tempie i treningu szybkociowego. Jestemy w trakcie przygotowania do sezonu. Jedyne, czego nie jestem pewna, to osada, w ktrej popyn. Niedugo zostanie podjta decyzja czy bdzie to tzw. dwjka czy czwrka. Co podpowiada serce? Nie ukrywam, ze sercem jestem przy dwjce. Na tej osadzie si wychowaam. Znam j od podszewki. Popyn jednak tam, gdzie mnie osadz i dam z siebie wszystko. Wypada pani przegrywa? Nie ukrywam, e moim celem s ju tylko miejsca na podium. Nie chciaabym zej poniej poziomu, do ktrego przyzwyczaiam siebie i kibicw. Jest w tym sezonie o co walczy. Przede mn mistrzostwa wiata i Europy. Medalami mogaby podzieli si pani z niejedn koleanka. Na wyniki maj wpyw take warunki treningu. Te polskie, mocno skrytykowa ostatnio Jerzy Janowicz. Widziaam konferencj naszego tenisisty. Nie zgadzam si z jego opini. W szopie nie trenuj! (miech) W klubie mamy zapewnione jak najlepsze warunki rozwoju i wiatowej klasy sprzt. W kadrze s mae niedocignicia, ale take mamy to, co najwaniejsze. Nie znam Janowicza osobicie i nie chc go krytykowa. Jestemy sportowcami, kady trenuje dla swoich wynikw i satysfakcji, ale przy popularnoci, ktr przynosi sport, robimy to take dla kibicw. To moje zdanie. Moe mnie za to zlinczowa. Nie boj si te wymiany zda. Na kort te by pani wysza? Nie ma problemu, wszdzie, gdzie si da! (miech) Mogabym pomacha rakiet. Pewnie wielu serwisw bym nie odebraa, ale potem zaprosiabym Jerzego na wod. Byoby 1-1. Nieza z pani zadziora. Charakter mam ciki. Jestem umiechnit zoz. Jeli co mi si nie podoba, to nie bawi si w prodki. Spdzam trzysta dni w roku poza krajem. Wszystko podporzdkowuj sportowi. Znam swoj warto i cen, ktr trzeba za takie ycie paci. Jest pani kibicem sportowym? Ogromnym! Ogldam tylko programy sportowe i kulinarne. Uwielbiam sport, yj nim. Poza dyscyplinami wodnymi, uwielbiam oglda tenis, siatkwk i biegi narciarskie. Fajnie si dziewczyny mcz. W pik non gram, ale nie znosz jej oglda. Prosz wybaczy, ale polska liga to s jakie arty. Byam na zgrupowaniach wraz z pikarzami Niech odmowa komentarza posuy za jego tre. Federer czy Nadal? Oczywicie, ze Roger Federer! Niech yj trawiaste korty. Jest pani mieszank wybuchow. Powiedzie, e kilkusmakowym koktajlem, to znaczce niedopowiedzenie. Czym si zatem rni Magda na wodzie od Magdy na ldzie? Chyba na ldzie jestem jeszcze gorsza, ni na wodzie. Niestety, nie umiem rozdzieli kwestii sportowych z prywatnymi. Moe potwierdzi to mj m. Powie pewnie, e jestem niedobra. (miech) Pani ywioem powinien by chyba ogie, nie woda. Jest w tym wiele prawdy! A moe i ogie, i woda? Idc tym tropem, naleaoby doda jeszcze wiatr. Niestety, pomaga tylko ten wiejcy w plecy. Moje motto yciowe brzmi: Nic nie dzieje si bez przyczyny. To, jaka jestem ma swoje wytumaczenie. Take to, co mnie w yciu spotyka. Ten przysowiowy piasek w oczy przyjmuj z pokor. Jak wic radzi sobie pani z porakami? Ktra bya t najwiksz? Raz w yciu byam ostatnia! W 2011 roku, ju jako mistrzyni wiata. Zajam ostatnie miejsce na mistrzostwach kraju. Nie wiedziaam, co mam zrobi. (miech) To byo tak nieziemskie i dziwne uczucie, e siedziaam na chodniku i po prostu ryczaam. Dzi si z tego miej, ale wtedy bolao. Nikt mnie nie rozumia. A sukces? Nie pytam o kolor medalu. Z pewnoci by to bieg po olimpijski medal, ze wzgldu na mier taty, kontuzj i brak wiary w nasz osad, ale take Mistrzostwa wiata w Poznaniu, gdzie z Julia Michalsk zdobyymy zoty medal. Mogam wtedy gry przenosi. Trzeci bieg, to przegrane kwalifikacje do Igrzysk Olimpijskich w Pekinie. Pynam dwjk z Natali Madej. Idealny start. Jakie znaczenie ma wic skad osady? Zaufanie musi by takie, jak z zwizku. Jeli wiem, e z koleanek te s nieze zadziory i mnie przewioz, czuj si pewniej. Gwnie chodzi o to, eby byo jak najszybciej i do przodu! (miech)