wiat agnostyka cz.

8
Proponowane przez Michio Kaku kolejne etapy rozwoju ludzkoci, okrelone jako kolejne cywilizacje od obecnej, poprzez cywilizacje pierwszego rzdu, drugiego a do cywilizacji galaktycznych posiadajcych technologie pozwalajce na podre z prdkociami ponad wietlnymi i zmiany nie tylko planet, ale take caych galaktyk. Czy taki scenariusz ma szanse by zrealizowany? Bardzo w to wtpi. Rozwaajc koncepcj cigego rozwoju cywilizacji ludzkiej do skali galaktycznej i pozagalaktycznej nasuwa si zasadnicze pytanie: Jest wysoce prawdopodobne powstanie i rozwj cywilizacji na innych planetach obiegajcych niektre z miliardw gwiazd w naszej galaktyce (Drodze Mlecznej) a take w miliardach innych galaktyk. Jeli niektre z takich cywilizacji powstay nieco wczeniej (w skali Wszechwiata oznacza to nawet miliardy lat wczeniej), to powinny powsta take cywilizacje ju od dawna kolonizujce" systemy planetarne w naszej galaktyce. Dlaczego zatem nie obserwujemy takich wizyt, dlaczego te nie obserwujemy np. zmian emisji z rnych gwiazd spowodowanej wykorzystaniem energii tych gwiazd przez cywilizacje II i III rzdu? S trzy moliwe odpowiedzi:

Rzeczywicie nie mamy takich goci" na Ziemi, Ograniczenia zwizane z niemonoci przemieszczania si z prdkoci wiksz, ni prdko wiata oraz inne nieznane nam przyczyny uniemoliwiaj podre midzy systemami gwiezdnymi i tym bardziej podre midzy galaktyczne. Ponadto nasze systemy obserwacyjne wci s zbyt prymitywne dla skutecznej detekcji zmian emisji promieniowania w pamie widzialnym i w innych pasmach elektromagnetycznych z dalekich gwiazd, a interpretacja niektrych obserwacji astronomicznych moe by nieprawidowa. Takie cywilizacje dawno nas obserwuj i by moe nawet wpywaj na nasze ycie, ale robi to w taki sposb, abymy tego nie zauwayli (tak jak np. ludzie obserwuj ycie mrwek w mrowisku nie ingerujc w ich rodowisko i pozostajc niezauwaeni przez te mrwki). Cywilizacje takie musiayby oczywicie posi umiejtno podry z prdkociami ponad wietlnymi lub opanoway przemieszczanie w tzw. tunelach czasoprzestrzennych, np. z wykorzystaniem czarnych dziur". Jestemy wynikiem eksperymentu biologicznego prowadzonego przez wyej rozwinit cywilizacj i obecno eksperymentatorw" zauwaamy czasami np. rejestrujc UFO (?).

Obecno ycia w kosmosie wydaje si by bardzo prawdopodobna, wrcz graniczy z pewnoci. Z roku na rok naukowcy donosz o wykryciu planet krcych wok gwiazd, s wykrywane ju nawet planety krce w takich odlegociach od macierzystych gwiazd, e moliwe jest wystpowanie na tych planetach wody w stanie ciekym. Przyjmuje si obecnie, e wanie wystpowanie ciekej wody stwarza warunki do powstania ycia opartego na samo-replikujcych si zoonych strukturach organicznych opartych na atomach wgla i charakteryzujcych si przy tym zdolnoci do selektywnego oddziaywania z otoczeniem. Nie jest to oczywicie cisa definicja struktur ywych zreszt takiej definicji nie udao si naukowcom uzgodni. Jeli jednak wystpuje woda w stanie ciekym i w rodowisku wystpuj atomy oraz czsteczki wgla, azotu, elaza, wapnia i innych znanych nam skadnikw struktur ywych, to podobnie jak na Ziemi mogy w wyniku pocztkowo chaotycznych prostych reakcji chemicznych powstawa substancje organiczne stanowice kostki budulca bardziej zoonych struktur.

freedigitalphotos.net W sprzyjajcych warunkach fizyko-chemicznych z dostpem do budulca" w wyniku miliardw prb" prawdopodobnie na Ziemi powstay najpierw czsteczki RNA (tzw. kwasy rybonukleinowe) a potem proto DNA i wreszcie znane nam od niedawna czsteczki DNA (czsteczki kwasu dezoksyrybonukleinowego) zawierajce kod w oparciu o ktry nastpuje proces samo-powielania si (replikacji) komrek. Podobny proces mg zachodzi i by moe zachodzi rwnie teraz gdzie" tam w kosmosie. Jeli tak si stao na naszej planecie miliardy lat temu, to przy niewyobraalnie duej iloci innych planet proces ten powinien by powszechny. Stanowi to uzasadnienie uprzednio sformuowanego wniosku o bardzo prawdopodobnym istnieniu struktur ywych na innych planetach krcych wok ktry z miliardw gwiazd naszej galaktyki oraz na gwiazdach z miliardw innych galaktyk. A wynika to jedynie z zaoenia, e struktura struktur ywych oparta jest na chemii wgla i w warunkach obecnoci pynnej wody. By moe niewykluczone jest ycie oparte na innych zoonych strukturach fizyko chemicznych. Jeli tak, to ycie byoby jeszcze bardziej rozpowszechnione we Wszechwiecie. Nasuwa si jednak kolejne pytanie czy obecno struktur ywych prowadzi nieuchronnie do powstania istot inteligentnych, ktre mog tworzy cywilizacje? Sdz, ze niekoniecznie. Historia ycia na Ziemi wskazuje na decydujcy wpyw zmiennych warunkw rodowiskowych, w tym take zmian katastroficznych. Nie wiadomo, czy gdyby dinozaury przetrway to czy na przestrzeni miliardw lat wyewoluoway by inteligentne gatunki tych zwierzt. By moe, ale nie mamy adnych przesanek, by tak zakada. Wyginicie dinozaurw w wyniku uderzenia duego obiektu kosmicznego dao szanse ekspansji maym ssakom. Po miliardach lat w wyniku ewolucji pojawiy si zwierzta czowieko-podobne. Wreszcie w wyniku dalszych zoonych procesw wyewoluowa homo-sapiens. Szansa ewolucji zakoczonej powstaniem istot inteligentnych, majcych wiadomo swojego bytu,

potraficych wytwarza narzdzia i posugiwa si modelami abstrakcyjnymi jest jednak bardzo niewielka do przerwania takiego dugiego procesu wystarcz bowiem naturalne zjawiska nachodzce na kadej planecie. Kilkakrotnie ludzko bya bliska ostatecznego wyginicia. Nawet majc rozwinity mzg, umiejtno konstruowania narzdzi i zdolno do organizowania si w dobrze wsppracujce grupy nasi przodkowie mogli wiele razy wygin przerywajc tym samym ewolucyjny acuch, ktrego dzisiejszym efektem jest ponad 7 miliardw ludzi. Reasumujc: sdz, e w naszej galaktyce, a tym bardziej w innych galaktykach, istniej liczne planety, na ktrych jest ycie. Jest jednak niezwykle mao prawdopodobne, aby na niektrych z tych planet rozwiny si take istoty inteligentne tworzce mniej lub bardziej rozwinite cywilizacje. Istniej powane argumenty sugerujce niezwykle mae prawdopodobiestwo powstania pozaziemskich cywilizacji por. ksika Paula Daviesa. [ 1 ] Jeli jednak pozaziemskie cywilizacje istniej, to czas ycia takich cywilizacji jest raczej bardzo ograniczony z powodu wyczerpywania si surowcw niezbdnych do ycia, katastrof naturalnych, w tym katastrof w skali kosmicznej. Jest to wniosek nie poparty adnym dowodem, ale historia wielu lokalnych cywilizacji na Ziemi oraz coraz lepsza znajomo zjawisk w skali kosmicznej pozwala moim zdaniem postawi hipotez o cyklicznym charakterze powstawania cywilizacji, ich rozwoju i nieuchronnego upadku. Taki ograniczony czas ycia" kosmicznych cywilizacji oraz niewyobraalnie due odlegoci pomidzy systemami gwiezdnymi i ograniczona prdko podrowania" pomidzy ciaami kosmicznymi zwizana z niemonoci przekroczenia prdkoci wiata oraz olbrzymie zapotrzebowanie na energi przy podrach midzy-gwiezdnych uniemoliwiaj bezporedni kontakt z innymi kosmicznymi cywilizacjami. To wyjaniaoby dlaczego nie mamy dowodw na bezporednie kontakty z innymi kosmicznymi cywilizacjami. Nie wyjania to jednak braku kontaktu za porednictwem fal elektromagnetycznych. By moe nie jestemy zsynchronizowani" w czasie stosunkowo krtko jestemy w stanie odbiera sygnay elektromagnetyczne. Aby teraz odebra takie elektromagnetyczne przesanie od innej cywilizacji musiaoby ono by wysane tyle lat wczeniej ile wynosi odlego siedziby tej cywilizacji kosmicznej od Ziemi liczona w tzw. latach wietlnych. Ponadto sygna z takiej rozwinitej cywilizacji musiaby by skierowany moliwie dokadnie w kierunku Ziemi. Nie mona bowiem wysya takich sygnaw we wszystkich kierunkach choby z powodu niewyobraalnie duych energii potrzebnych do takiej emisji. Wreszcie zaoenie, e inne bardziej rozwinite cywilizacje chciayby kontaktowa si za pomoc fal elektromagnetycznych jest te bardzo dyskusyjny. Dlaczego nie za pomoc sygnaw emitowanych przez olbrzymie lasery, systemy modulujce ciemn energi lub w inny nieznany nam sposb? Wieloletni ju program poszukiwania sztucznie wytworzonych sygnaw radiowych, gwnie w pamie 1240 MHz, realizowany w ramach SETI nie da adnych rezultatw i zapewne dugo jeszcze nie da. Chyba, e postp technologiczny pozwoli na skanowanie" sygnaw z kosmosu nie tylko w zakresie fal elektromagnetycznych, ale take rejestrowane bd inne nie znane dotd rodzaje energii sztucznie wytwarzane i niosce informacje. Brak kontaktu z innymi cywilizacjami kosmicznymi jest zatem do prosto wytumaczalny szczeglnie przy zaoeniu typowego krtkiego czasu ycia" cywilizacji. Nie mona jednak wykluczy, e zgodnie z rachunkiem prawdopodobiestwa na jakich planetach cywilizacja przetrwaa jednak krytyczne okresy, nie dowiadczya katastrofy w skali kosmicznej i rozwina si do poziomu umoliwiajcego skuteczn ochron przed

kolejnymi zjawiskami katastroficznymi. Cywilizacja taka miaby do czasu, aby rozwin technologie podrowania w przestrzeni kosmicznej z prdkociami ponad wietlnymi (jeli jest to w ogle moliwe), mogaby opanowa przemieszczanie si w tunelach czasoprzestrzennych (jeli jest to w ogle moliwe) i opanowa sposoby przemieszczania si ze swojej rodzimej planety na inne ciaa kosmiczne. Poziom technologiczny takiej kosmicznej cywilizacji byby dla nas zupenie niezrozumiay, podobnie jak nie rozumiej ludzi np. mrwki obserwowane w mrowisku.