You are on page 1of 2

Mwic o Brytyjskiej polityce bezpieczeostwa naleaoby wyjd od uwarunkowao historycznych, jest to o tyle

wane gdy procesy w sferze bezpieczeostwa ktre miay miejsce w przeszoci, w znaczcy sposb wpyny na
obecn sytuacj paostwa Brytyjskiego w dzisiejszych czasach. Pierwsza spraw o ktrej naley powiedzied jest
to e ju od wielu stuleci samo pooenie geograficzne Wielkiej Brytanii w bardzo istotny sposb oddziaywao
na prowadzenie polityki bezpieczeostwa i obrony. Brytania jako wyspa w naturalny sposb podlegaa procesowi
izolacji ze strony kontynentalnej Europy. Mona z ca pewnoci stwierdzid i Anglicy stracili zainteresowanie
dla spraw kontynentalnych, za wiksze znaczenie zaczli przywizywad do handlu zamorskiego i podboju
kolonialnego, co w przyszoci miao przeoyd si na to i Wielka Brytania staa si najwikszym w historii
imperium kolonialnym na wiecie. Sytuacja ta zacza ulegad zmianie na pocztku XX wieku kiedy to
dominujca pozycj zaczy zyskiwad Niemcy oraz Stany Zjednoczone. Zmusio to brytyjskich politykw do
zmiany strategii, czyli wyjcia z szeroko rozumianej izolacji. Zamiast tego dyplomacja brytyjska zaangaowaa si
w budowanie sojuszu kontynentalnego w wyniku ktrego powstaa Ententa (serdeczne porozumienie) w skad
ktrej wchodziy jeszcze Francja i carska Rosja. Jak si okazao w porozumienie pozwolio na pokonanie
Niemiec w I wojnie wiatowej. Niestety nieumiejtne prowadzenie polityki zagranicznej w cigu nastpnych
dwudziestu lat doprowadzio do wybuchu kolejnej wojny wiatowej w wyniku ktrej, mimo i Krlestwo
Brytyjskie wyszo obronna rk to jednak stracio swoje znaczenie na arenie midzynarodowej na rzecz Zwizku
Radzieckiego i USA. Tak wiec na wstpie przybliyem sytuacj w jakiej znajdowaa si Wielka Brytania.
Nastpnym krokiem bdzie pokazanie jak dane dowiadczenia historyczne wpywaj obecnie na prowadzenie
polityki bezpieczeostwa przez Londyn.

Kolejna rzecz o ktrej bdzie mowa s priorytety brytyjskiej polityki bezpieczeostwa. Wobec cigle
zaciskajcej si wsppracy, Wielkiej Brytanii i Stanw Zjednoczonych, po drugiej wojnie wiatowej, Londyn
uwaa i do tej pory uwaa (chod w mniejszym stopniu) e tylko Sojusz Pnocnoatlantycki jest w stanie
zagwarantowad bezpieczeostwo na Starym Kontynencie. Przez wiele lat dominowaa tzw. Postawa NATO first
co miao oznaczad e dla Brytyjczykw waniejsze od procesw integracyjnych na kontynencie, bya wsppraca
z USA. Sytuacja ta ulega zmianie w 1973 roku kiedy to Zjednoczone Krlestwo przystpio do Europejskiej
Wsplnoty Gospodarczej. Waciwie od tego momentu Wielka Brytania cigle, w mniejszym bd mniejszym
stopniu, angauje si w rozwj instytucji europejskich. Trzeba jednak pamitad e w traktacie z Maastricht,
powoujcego do ycia Uni Europejsk, znalaz si zapis, wynikajcy z inicjatywy brytyjskiej, o tym i
podstawowym znaczeniem dla bezpieczeostwa UE jest NATO, co mona powiedzied byo dalszym
kontynuowaniem polityki NATO first. W sferze polityki zagranicznej i bezpieczeostwa, kolejnym priorytetem
jest wzmocnienie centralnych instytucji wykonawczych UE. Chodzi przede wszystkim o to by byy bardziej
skuteczne. wiadczy to o tym i Brytyjczycy przywizuj wiksz wag do rozwizao praktycznych ni
instytucjonalnych. Mimo i Wielka Brytania jest zainteresowana integracj, z innymi krajami Unii Europejskiej,
w wielu aspektach, to jednak z du nieufnoci odnosz si do Konstytucji UE. Nie tylko w konstytucja jest
pierwszym krokiem do utworzenia jednego superpaostwa, co stoi w sprzecznoci z zachowaniem penej
suwerennoci paostw, ale take mogo by to wpynd na trudnoci przystosowania si prawnikw i urzdnikw
brytyjskich do nowego porzdku prawnego.

Kolejnym zagadnieniem ktrym bd si zajmowa s konsekwencje stosunkw specjalnych Wielkiej Brytanii i
USA. Oprcz jednego jzyka i kultury oba te kraje czy wsplna historia oraz interesy. Do wzajemnych relacji
przyczynia si rwnie tradycja sojuszy ale take wsplne angaowanie si w sprawy polityki globalnej na
arenie ONZ, oraz to e oba kraje nale do Rady Bezpieczeostwa. Mimo oczywistej przewagi zarwno w
aspekcie militarnym jak i gospodarczym, na rzecz Stanw Zjednoczonych, nie jest to problem dla Wielkiej
Brytanii. Takiemu stanowisku sprzyja pogld obu rzdw na zagroenia majce miejsce we wspczesnym
wiecie. Nie bez znaczenia s rwnie powizania gospodarcze, Wielka Brytania jest czwartym importerem
amerykaoskich towarw a inwestycje jakie USA ulokoway w tym kraju przekroczyy ju 260 miliardw dolarw.
Na caoksztat specjalnych rozwizao skada si fakt i Wielka Brytania jest pewnego rodzaju cznikiem
pomidzy Stanami Zjednoczonymi i Unia Europejsk. Londyn zaproponowa aby w stosunkach USA UE,
dominowao stanowisko jednego gosu, ktre byo by zdecydowanie bardzie skuteczne w prowadzeniu
wsplnej polityki zagranicznej, ni kilka odrbnych stanowisk czonkw UE. Konsekwencjami tak szerokich
powizao Londynu i Washingtonu oprcz integracji w ramach struktur europejskich jest take pomoc Wielkiej
Brytanii w misjach wojskowych prowadzonych przez USA. Najlepszym tego przykadem e zarwno w
Afganistanie jak i w Iraku, to wanie kraj z nad Tamizy, zaraz po Stanach posiada najwikszy kontyngent. Pod
wzgldem negatywnym tych powizao, naley powiedzied e przez to i oba kraje tak ze sob wsppracuj, s
one ze sob utosamiane przez wiele grup midzynarodowych np. terrorystycznych. Niestety midzy innymi
przeoyo si to na ataki terrorystyczne w Londynie w lipcu 2005 roku, niespena cztery lata po ataku na WTC.

Ostatnim ju wtkiem o jakim bdzie mowa jest rola Wielkiej Brytanii w rozwoju Europejskiej Polityki
Bezpieczeostwa i Obrony. Samo zaangaowanie si Zjednoczonego Krlestwa w 1998 roku, w proces rozwoju
EPBiO byo na pocztku wielkim zaskoczeniem jednak byo to zachowanie konieczne. Rzd brytyjski obawia
marginalizacji co skonio go do przejcia inicjatywy. Nie bez znaczenia jest wkad Wielkiej Brytanii w rozwj
europejskiego celu operacyjnego. Do korpusu szybkiego reagowania (ktry ma liczyd 60 tysicy onierzy),
Brytyjczycy zaoferowali 12500 onierzy oraz 72 samoloty bojowe i 18 okrtw. Ponadto wkad brytyjski ma byd
zwikszony zarwno pod wzgldem jednostek bojowych (np. migowce Apache) lecz rwnie logistycznym (np.
przenony port remontowy) i wsparcia (systemy antyrakietowe i przeciwlotnicze). Dodatkowo inicjatywy jakie
podejmuje Zjednoczone krlestwo na arenie EPBiO nie mog podlegad niedocenieniu. Jedn z takich inicjatyw
bez wtpienia wikszy rozwj marynarki wojennej. Oprcz wczeniej zaoferowanych 18 statkw, Brytyjczycy
proponuj budow jednego lotniskowca, jednego okrtu transportujcego migowce, jedn grup zadaniow
(desant) oraz jedn brygad amfibii. Mwi si take o ewentualnym udziale dwch odzi podwodnych i
napdzie atomowym. Bardzo wanym i ciekawym aspektem jaki wpywa na rozwj EPBiO jest fakt e Wielka
Brytania jest zainteresowana pogbianiem wsppracy z nowymi paostwami UE (w tym rwnie z Polsk). Po
tym jak kraje Europy Wschodniej zwrciy uwag na aspekt obrony UE, Londyn stwierdzi e ze wzgldu na
podobne pogldy, Polska i inne kraje tego regionu SA bardzo atrakcyjnym partnerem w sferze bezpieczeostwa.

Tak wic podsumowujc analiza przypadku Wielkiej Brytanii potwierdza ogln prawidowod, e budowie
wzajemnych powizao politycznych suy jednoczesne zacienianie wizi gospodarczych handlowych, a
przede wszystkim w dziedzinie bezpieczeostwa i obronnoci. Dowiadczenia brytyjsko-amerykaoskie ze
wzgldu na ogromn skal i dugotrwa tradycj wzajemnych zwizkw pozostaj niewtpliwie przypadkiem
szczeglnym i przeniesienie ich na inny grunt polityczny i gospodarczy moe nie byd atwe. Niemniej jednak
stanowi to pewnego rodzaju inspiracj dla innych paostwa, zwaszcza tych nalecych do Unii Europejskiej.
Mimo i w przeszoci Zjednoczone Krlestwo prowadzio zupenie inny rodzaj polityki, to obecnie moemy z
ca pewnoci mwid i paostwie ktre gboko angauje si w wszelkiego rodzaju problemy z jakimi mamy
obecnie do czynienia w rodowisku globalizacji. Mona wic powiedzied e nie tylko poprzez przynalenod do
rady bezpieczeostwa, ale samo dziaanie i ingerencj w rne obszary na Ziemi, Wielka Brytania odgrywa rol
jednego ze stabilizatorw pokoju na wiecie.

You might also like