BIULETYN KS I Ę Ż Y R O G A C J O N I S TÓ W

Wielkie zniwo
Czerwiec rok 2008 – nr 65 POWOŁANIA I MODLITWA
01-100 Warszawa; ul. Stroma 30 022 836 80 00 fax 022 837 12 72; www.rogacjonisci.pl; e-mail: rcj@rogacjonisci.pl

OD REDAKCJI IKONA ŚWIĘTEGO ANNIBALE MARIA DI FRANCIA.

Dla naszych Czytelników Dnia 1 czerwca przypada

przedstawiamy w tym wspomnienie liturgicz-
numerze postaci naszego ne naszego Założyciela
Założyciela Świętego Anni-
bale Maria Di Francia oraz
Św. Annibale Di Francia.
Świętego Antoniego z Pa- W naszej kaplicy pod
dwy, których wspomnienia jego wezwaniem był od-
liturgiczne przypadają 1 pust. Znajduje się tu iko-
i 13 czerwca. Opublikowa- na, którą publikowaliśmy
ne w tym numerze ikony już w ,,Wielkim Żniwie”
Św. Annibale i Świętego
Antoniego przybliżą nam
nr 62. Ikona przedstawia
ich życiorysy. W naszej najważniejsze fakty ży-
tradycji uroczyście jest ciorysu naszego Święte-
obchodzone także Święto go. Chcemy je objaśnić.
1 Lipca, jako dzień eucha- W centrum ikony znaj-
rystyczny dla Zgromadze- duje się postać Świętego
nia Rogacjonistów, Córek
z tekstem Ewangelii Św.
Bożej Gorliwości oraz
wszystkich tych, którzy Mateusza: ,,Proście Pana
inspirują się charyzmatem żniwa, aby posłał robot-
rodziny Rogacjonistów. ników na swoje żniwo”
Sugerujemy naszym Mt 9, 37-38 i Łk 10,2.
Czytelnikom włączyć się Po obu stronach zostały
do dziękczynienia za obec- umieszczone kolumny
ność Jezusa w Eucharystii
w naszych wspólnotach. małych ikon. Znajdujące
Członkom Stowarzysze- się po lewej stronie, pod
nia Modlitwy o Powołania postacią Jezusa, przed-
proponujemy zaangażo- stawiają aspekt służby.
wanie się w orędownictwo Natomiast te po prawej
o dar nowych robotników stronie, pod postacią
dla Kościoła, bo jest to
modlitwa skuteczna. Pu-
Maryi, prezentują sceny
blikujemy również nowe objawień albo intuicji.
informacje dla wspiera-
jących akcję ,,Adopcji na
odległość”. Dobrodziejom Hymn ku czci Św. Annibale Maria Di Francia,
serdecznie dziękujemy
który zainspirował autora ikony od zobrazowania niektórych scen.
za pomoc. Nie zabraknie
w tym numerze wiado- 1. Sława / Pochodzenie Jako młody chrześcijanin Annibale 5. Biedni (ikonka 2)
mości o naszej świetlicy Słynne jest miasto Mesyna Odpowiedział Bogu Ojcu Biedni czuli się przyjęci
oraz pracy duszpasterskiej Ze świętego Di Francia Objawiającemu swojego Syna I pozwolili jemu umyć swoje nogi
z młodzieżą. Proponujemy
Jego biednych i chłopców I bliźniego i Kościół. Bo wiedzieli, że w domu Di Francia
ciekawe artykuły histo-
ryczne: List Heleny Dem- I dziewcząt z Avignone. A. Z Jezusem do służby Kto jest głodny, siada i je.
bińskiej do naszego Zało- 2. Charyzmat 4. Spotkanie z Zancone (ikonka 1 6. Kwiaty gardenii. (ikonka 3)
życiela oraz drugą część To on uczył bycia posłusznym po prawej stronie) Annibale niewinny miał dar
pamiętnika siostry Doloro- Rozkazowi Jezusa gotowego On skierował się do bliźniego Przywracania niewinności
sy Czubakówny. I to stano-
Posłać robotników Służąc cierpiącej ludzkości Pragnącym odnowienia życia
wi część formacyjną tego
numeru. Miłej lektury! Do swojego żniwa. A Jezus dał jemu Jak kiedyś z kałuży uratował białe
3. Powołanie Spotkać się z niewidomym Zancone. gardenie. cd. str 2
Uwaga! Informujemy wszystkich Czytelników, że istnieje nowa strona internetowa
naszego domu zakonnego w Warszawie: www.rogacjonisci.pl
Został zmieniony także adres poczty elektronicznej: rcj@rogacjonisci.pl
cd.
7. Św. Antoni (ikonka 4)
To on zauważył, że św. Antoni
jeszcze jest czynnym robotnikiem
w żniwie
Głoszącym nadzieję Ewangelii
Wśród biednych i słabych w wierze.
8. Intuicja charyzmatu
Z Maryją żył w kontemplacji
Darze dojrzałej wiary
I otwierał cel jego działania
Według pragnienia Jezusa wobec zusowi. Święty Annibale
ludzkości.
9. Ogłoszenie ,,Rogate” (ikonka 1 aż do 1926. Udało się mu
po lewej stronie)
Oświecony przez Ducha Świętego
Objawił wypowiedź Jezusa
,,Wielkie jest żniwo, mało zaś
robotników”
I sam stał się dobrym pracownikiem.
10. Założenie dwóch Zgromadzeń dzieła Św. Annibale oraz
(ikonka 2)
Skupiał wokół siebie mężczyzn
i kobiety
Pragnących konsekrować się
Bogu Ojcu przez Syna prowadzącego
Do doskonałej miłości i solidarności.
11. Oblicze Jezusa (ikonka 3)
W twarzach swoich chłopców
Ujrzał Oblicze Chrystusa
Dla dziewcząt zaś po swej śmierci
Dwa uczynił cuda.
12. Objawienie Dzieciątka Maryi
(ikonka 4)
W dniach tuż przed swą śmiercią
Ujrzał wizję dzieciątka Maryi
Jako zapowiedź chwały
Zarezerwowanej wybranym świętym.
Św. Annibale i Polska
13. Maria Jastrzębska z Dębna
W Polsce Annibale Di Francia
Znany jest dzięki Dębnu
Gdzie mieszkała Maria Jastrzębska
Uznająca go za świętego.
14. Modlitwa, seminarzysta, jałmużna
To ona przygotowała przekład
,,Modlitwy o dobrych robotników”
Sprawiła, że uzdrowiony O Maryjo,
seminarzysta stał się kapłanem
I jałmużny wysyłała do od Twego wstawiennictwa
mesyńskiego Avignone.
Zakończenie
15. Dar powołania chrześcijańskiego
Wobec ikony Św. Annibale
Otrzymujemy dar entuzjazmu
Z bycia chrześcijanami
I za realizowanie naszego powołania.
16. Św. Annibale Orędownik
Dlatego chwalimy
Św. Annibale Marię di Francia
I dumni jesteśmy
Mając Go jako Ojca nie zwlekaj z posłaniem dobrych robotników
i Orędownika. Amen.
ŚWIĘTO 1 LIPCA
Święto 1 Lipca ma począ- -Hymn: Jezus Droga, Prawda i Życie (1901):
tek w roku 1886, kiedy Już bieleją żniwa: bieżcie
cały dzień poświęcony był O kandydaci do wielkiej służby
adoracji i Eucharystii oraz Bóg tego chce: bądźcie liczni
nadaniu nowego tytułu Je- Ludzie i ziemia cała nadal czekają na was!
-Hymn: Jezus Boski Odpowiedzialny
pisał hymny każdego roku za Chwałę Ojca (1902):
Widzę z godnego podziwu łona
celebrować 40 rocznicę. Jego Bożej gorliwości
Pojawia się Słowo,
Pobożna tradycja nadawa- Wyrocznia z nieba:
nia tytułów trwała jeszcze „Skoro na próżno obfite jest żniwo,
do 50 rocznicy – 1936 r. proście wielkiego Właściciela,
Hymny zawierają historię który dysponuje robotnikami
od świtu do pełnego dnia..”
jego intuicje o wypowie- -Hymn: Jezus Boski Odnowiciel (1904):
dzi Jezusa ,,Wielkie Żni- Z wielkiej obfitości
wo, mało robotników”. Jego niebieskich darów
Chóralnym był udział Jedyny Tobie dał: jako prośba
w tym świętowaniu dla Chciał, aby on w Tobie brzmiał!
Jezusa w Eucharystii ze On mówił: „ Bieleje
strony dzieci i zakonni- Rozliczne żniwo;
ków, biednych i sympaty- Proście o robotników,
Abym posłał już
ków. W ciągu wspólnego,
uroczystego obiadu na Odnowić wiarę”.
podwórku, spontaniczna -Hymn: Jezus Wielki Właściciel
radość inspirowała toasty mistycznego żniwa (1905):
Jezusowi według corocz- On mówił: „ Obfite jest żniwo,
nego tytułu. Ale mało wiernych robotników.
Ach, proście Pana żniwa,
Aby chciał ich posłać,
Przedstawiamy najcie- By zbierać w wielkich spichlerzach
kawsze z hymnów: Mojego Kościoła mistyczne żniwo.
O Panie mistycznego żniwa,
Twoim polowym szałasem jest ołtarz!”
Modlitwa dla Członków Stowarzyszenia Modlitwy o Powołania
Maryjo, Królowo Apostołów
Królowo Apostołów, O Matko niestworzonej Mądrości,
wzbudź sługi mądre dla nauczania narodów.
pochodzi każde powołanie.
Ty zawsze zaradzasz wszystkim potrzebom O Piękna Jutrzenko,
świętego Kościoła, wzbudzając w czasie która zrodziłaś Słońce wiecznej
sprzyjającym sprawiedliwości,
dobre sługi świątyni. rozpal mistyczną lampę na korcu i spraw,
aby rozbłysło wszędzie światło świata,
Kontynuuj tę opiekę, którym są dobrzy kapłani.
ponieważ mistyczna Oblubienica
Twego Syna cierpi i wzdycha Współodkupicielko dusz,
z braku dobrych sług świątyni. poślij liczne sługi świątyni
dla zbawienia narodów.
Wysłuchaj nas Matko Święta, Amen.
do świętego Kościoła.
–2–
 List Heleny Dembińskiej
do Ks. A. M. Di Francia (18.04.1898).
„W imieniu mojej cioci Madame Jastrzębskiej…”
W Archiwum Postulacji Ks. Rogacjonistów w Rzymie
znajduje się list, który stanowi ciekawe źródło historycz-
ne do poznania kontaktów św. Annibale z Polską1. Zostały
opublikowane już cztery listy Marii Jastrzębskiej do księdza
Di Francia. W artykule tym przedstawiamy jako pierwsi,
niedawno odnaleziony tekst listu, drugiej z Polek Hele-
ny Dembińskiej bratanicy Marii Jastrzębskiej, która rów-
nież korespondowała z księdzem Annibale. Helena pisała
po francusku, lecz próbowała także po włosku, o czym
świadczą włoskie wstawki wyrazów na kopercie.
Kim była Helena Dembińska? Z nazwiska wynika, że
Helena należała do rodziny Dembińskich właścicieli Woli
Dembińskiej, miejscowości, która położona była blisko
Dębna. Hrabina Maria Jastrzębska nosiła nazwisko panień-
skie Dembińska. Helena była córką jednego brata Hrabiny
Marii.
Pierwszą podróż do Włoch odbyła Helena wraz ze swoją
ciotką Maria Jastrzębską i jej córką Amelią. Messyna stano-
wiła przystanek ich podróży i w czasie pobytu w tym mie-
ście Maria Jastrzębska poznała księdza Di Francia.
Najprawdopodobniej w czasie drugiej podróży
do Włoch, Helena Dembińska przebywała w Rzy-
mie. O celu tej podróży dowiadujemy się z listu Hra-
biny Jastrzębskiej z dnia 10 października 1898:
Rzym 18 kwietnia 1898
Wielebny Księże,
Piszę w imieniu mojej cioci Madame Jastrzęb-
skiej, która upoważniała mnie, abym przekazała
Księdzu, że po waszej prośbie, dała ona do prze-
kładu Modlitwę do Serca Jezusowego na ojczy-
sty język, to znaczy na polski, oraz że rozdała
już tą modlitwę w swoim kraju. Jako pewność
tego, upoważniała mnie do przesłania jednego
egzemplarza owego tłumaczenia. Minęło już
cztery lata od kiedy moja ciocia pisała z prośbą
o modlitwę w intencji swej córki, obecnie pro-
si również Wielebnego Księdza, aby modlił się
bardzo za jej syna. Poleciła mi także wysyłać za tą intencję małą ofiarę,
którą dołączam w kopercie. Ów młody człowiek nazywa się Stanisław4. Ja
skorzystam również z tej okazji, aby polecić siebie modlitwie Wielebnego
Księdza […] Do Mesyny na drodze od Neapolu do Taorminy. Byłam wtedy z
moją ciocią Jastrzębską, oraz moją kuzynką, która następnie wyszła za mąż
. Adres mojej cioci, która poleciła mi taką sprawę odnośnie do Księdza, jest
[…]. Niech Wielebny Ksiądz przyjmie wyraz całego mojego szanowania
Helena Dembińska
1) List jest katalogowany pod nr. 6920, pozycja 93. Miejsce gdzie został napisany
to Rzym i nosi datę 18.04.1898.
2) List przyjęty został przez urząd pocztowy Rzymu w dniu 19.04.1898
i dotarła do Mesyny następnego dnia 20.04.1898. Takie są daty stempli.
–3–
„W tym czasie moja bratanica, ta, która pisała do was
z Rzymu bardzo modliła się o otrzymanie powołania, bez
sukcesu. Ona przeżyła wielkie nieszczęście rok temu. Była
Ona zaręczona i bardzo zakochana w dobrym młodym czło-
wiekiem, który w chwili podniesienia się z powodu wiel-
kich przykrości z własną rodziną, strzelał sobie w głowie
kilka dni przed datą ustaloną na ślub”. Możemy przypuścić,
iż Helena pojechała do Rzymu, aby wstąpić do klasztoru
po nieudanym wyjściu za mąż. Jest to jednak tylko hipote-
za, gdyż Helena nie pisze w liście jasno o chęci wstąpienia
do klasztoru. Można także sadzić, że na odciętym kawałku
papieru pisało się o powodzie przebywania w Rzymie. Hra-
bina Jastrzębska w kolejnym liście do Di Francia stwierdzi,
że decyzja wstąpienia do klasztoru nie udała się.
List wysłany został jako polecony, ze wszystkimi nale-
żytymi stemplami i dodatkowo był zabezpieczony lakiem i
sznurem, gdyż zawierał pieniądze2. Możemy przypuścić, że
także znaczki, które znajdowały się na kopercie zostały zdjęte
W kopercie był dodany jako załącznik egzemplarz modlitwy
o Dobrych Robotników, którą wydała Maria Jastrzębska3.
Koperta jest urwana w taki sposób, że nie zawiera całego
imiona i nazwiska adresata.
Przedstawimy teraz treść listu w języku polskim.:
List Heleny Dembińskiej nie zawiera żadnej
wiadomości o tragedii związanej z samo-
bójczą śmiercią narzeczonego. Z ogromną
dyskrecją prosi więc o modlitwę za siebie.
Dla nas najistotniejszy jest fakt, że rów-
nież Helena w swoim liście wspomina
o Modlitwie o Dobrych Robotników. Jed-
nak najważniejsza dla nas informacja, czy
chodzi o krakowskie czy warszawskie wy-
danie tej modlitwy, zostaje pominięta. List
potwierdza, że była ona rozszerzana na ob-
szarze Polski, nie mówi jednak nic o jakie
rejony zaborów chodzi. O tym nie będzie
informować także późniejszy list Marii
Jastrzębskiej. W koperta listu zawierała
ofiarę za modlitwę w intencji Stanisława
Jastrzębskiego, jest to również ciekawy
fakt, gdyż hrabina Jastrzębska także posy-
łała ofiary na działalność sierocińca księdza
Di Francia. Data listu (kwiecień 1898)
poprzedza list Jastrzębskiej z 10 październi-
ka 1898 r., w którym są dodane dokładniej-
sze informacje dotyczące bratanicy hrabiny.
mgr Marta Adamczyk
3) Nie mówi się w liście o jakie wydanie chodzi czy krakowskie czy warszawskie. Maria
Jastrzębska w liście z 10 października. 1898 wysłała 20 egzemplarzy, ale nie wiemy po ile
z każdego wydania.
4) Stanisław, ostatni syn Marii Jastrzębskiej był dla niej prawdziwym problemem. We wszyst-
kich listach do Di Francia zawsze jest o nim mowa.
 Święty Antoni

1 2 3 4 5
Z okazji święta Św. Antoniego Padewskiego chcemy przypomnieć, że nasz Założyciel odnowił pobożność chleba Św.
Antoniego. Wyjaśnił, że „polega ona na tym, że osoba potrzebująca łaski prosi Św. Antoniego i obiecuje darować,
raz otrzymawszy łaskę ilość chleba dla dzieci i biednych. Dzieci i zakonnicy mojego Zgromadzenia modlą się co-
dziennie za ludzi oczekujących łaski i obiecujących chleba. Jeżeli nie otrzymuje się łaski, nie ma obowiązku wysyłać
chleba. Ale jeżeli Święty Antoni sprawia swoją przychylność, na pewno wielkim będzie gest dziękczynny”. Tak pisał
Święty Annibale za swoich czasów, kiedy bieda być może jeszcze była w miarę ludzką. Jednak dla naszego czasu
Św. Antoni sprawdza się jako Przyjaciel, który i pomaga w odnale-
zieniu rzeczy zagubionych i uzyskania nowej pracy i jest Patronem
narzeczonych.
Ogólnie mówiąc, Św. Antoni jest Patronem pokornych i cierpiących
niedostatek ludzi. Ale właśnie przez taką pomoc Św. Antoni jest je-
dynym świętym, który jeszcze trafia do masy ludzi. Jego skuteczne
i szczególne łaski pomagają wiernemu zachować swoją ufność do
Boga oraz naśladowaniu Jezusa.
Malarz Doçe przygotował obrazy dla kaplicy Rogacjonistów
w Desenzano we Włoszech nad jeziorem Garda. Przedstawiamy
je w obrazowej formie życiorys świętego. Sceny są bardzo ciekawe
i sprzyjają pobożności, np.: lądowanie w Mesynie, kazanie do ryb w
6 Rimini i słodkie ukazanie się Dzieciątka Jezus. 7

1. Antoni przyszedł na świat w Lizbonie 15 sierpnia 1125 r. i
został ochrzczony w kościele Matki Boskiej do Pilar. Otrzymał
imię Fernando.
2. Antoni pilnujący zboże, zamyka żerujące stado wróbli w
stajence, by móc iść do kościoła.
3. Antoni wypędza Szatana rysując palcem znak krzyża na
murze, który rozpuszcza się jak wosk.
4. Antoni, pragnąc ponieść męczeństwo na misjach, opusz-
cza zakon augustianów i wstępuje do franciszkanów.
5. W czasie podróży do Maroka burza na morzu sprawia, że
Antoni ląduje na brzegu w pobliżu Mesyny na Sycylii.
6. Antoni upomina przywódcę Ezzelino Romano, który okazał
żal za swoje złe postępowanie.
7. W Rimini Antoni mówi kazanie do ryb, skoro ludzie nie
chcieli go słuchać.
8. W Tuluzie (Francja) Antoni nawraca człowieka niewie-
rzącego w Eucharystię, dzięki mulicy, która po 3 dniach postu
zrezygnowała z siana i uklękła wobec Najświętszego Sakra-
mentu.
9. Antoni pragnąc pokazać, zasadę: ,,gdzie skarb Twój, tam i
serce Twoje”, karze odkryć skrzynię na kosztowności, w której
znajduje się serca zmarłego lichwiarza.
10. W trakcie bilokacji w Lizbonie, a będąc jednocześnie w
Padwie, Antoni wskrzesza zmarłego, aby uwolnić niewinnie
oskarżoną osobę.
11. Znajdując się w miejscowości Camposampiero, Antoni ma
wizję Matki Boskiej, która daje mu na ramiona Dzieciątko Je-
zus.
12. Antoni przyjmuje Eucharystię i umiera 13 czerwca 1231
roku, w wieku 36 lat, mówiąc: ,,Widzę mojego Pana”.

8 9 10 11 12

––
 Powołanie Siostry Dolorosy
( G e n o w e f y C z u b a k ó w n y ) . Część
Pobyt w pierwszym zgromadzeniu i pierwsza placówka.
Na kursie koedukacyjnym do zawodu nauczycielskiego były
dwie zakonnice. Wspólnie z nimi autorka przygotowała się
do egzaminów. Zaczęła interesować się ich życiem. Sio-
stry chętnie udzieliły jej informacji. Pojechała z nimi, aby
rozmawiać z Matką Prowincjalną. W pamiętniku są różne
wskazówki, aby odkryć o jakie zgromadzenie chodzi: Matka
Generalna ma siedzibę w Krakowie, w Warszawie jest Mat-
ka Prowincjalna, dom jest niedaleko od Warszawy, kolejka
wąskotorowa, dom piętrowy z wysokim krzyżem na dachu,
duże okna z białymi firankami, dom jest pod samym lasem.
Ale autorka nie objawia nazwy takiego zgromadzenia.
Wstąpienie miało miejsce pod koniec września 1925 r. Były
trudności, aby dostać pozwolenia od rodziców. Z mamą było
łatwiej, bo należała do bractwa św. Franciszka z Asyżu. Przez
nią było lepiej zacząć trudną rozmowę z ojcem. Wygląda
to dobrym znakiem dla powołania. Nareszcie była zgoda.
Przygotowano posag i dokumenty. Genowefa pożegnała się
ze wszystkimi w rodzinie ze łzami w oczach.
Jako aspirantka była posłana do Jadwinowa koło Lubarto-
wa. Przełożona, która później stała się ludzkim wzorem
łagodności i zrozumienia dla już przełożonej Genowefy
(= s. Dolorosa), była Matka Eustachia nazywana z racji
jej dobroci „Matuszką”. Autorka miała uczyć w szkole.
W owym klasztorze znalazła ideał życia wspólnoty zakon-
nej: „Nigdy nie było skarg ani donosów. Była pomiędzy sio-
strami miłość i zgoda”. Wstąpiła do nowicjatu i tam przy-
gotowywała się pod kierunkiem Matki Mistrzyni. Pojawia
się ideał życia zakonnego jako stałe umartwienie, chociaż
jeszcze w fazie idealnej. Jedna koleżanka nowicjatu została
usunięta z powodu choroby, której nabawiła się w klasztorze.
Pragnieniu pierwszych ślubów towarzyszyło postanowienie
o dobrowolnym szukaniu cierpienia i zapomnienia o sobie:
„To dobrze, że zakonnice nie składają jeszcze ślubu umar-
twienia”1. Po uroczystości składania pierwszych ślubów -
w obecności ojca, siostry i bratowej - została skierowana
do Warszawy. Placówka posiadała siedmioklasową szko-
łę podstawową i przedszkole. Surowy tryb życia bez kom-
fortów ogrzewania, bez umywalki, bez ciepłych kołder
spowodował chorobę Genowefy. W takim stanie usiłowała
odzyskać zdrowie najpierw prosząc Matkę Klemensę o wi-
zytę u lekarza. Doktor orzekł tylko silne przeziębienie, ale
nie wykrył chorych nerek z powodu zmarzniętego siennika.
Ból nerek trwał i przełożona nie chciała zrozumieć takiej
sytuacji i nie pozwoliła wysłać zakonnicy do lekarza. Raz
u Przewielebnej Matki Prowincjalnej zyskuje wizytę u le-
karza, ale nie udaną. Wtedy Przewielebna Matka zaliczyła
Genowefę „do sióstr zdrowych, lecz nie umartwionych i nie
czyniących żadnego wysiłku w dążeniu do doskonałości”.
Bolesne zakończenie pobytu w pierwszym zgromadzeniu
miało miejsce po rekolekcjach wygłoszonych przez jednego
ojca kapucyna. W pierwszych dniach listopada wypadało od-
nowić śluby. Przed uroczystością ślubu odbyła się sesja rady
i wówczas Matka Prowincjalna oświadczyła, że kandydatka
nie ma w sobie ducha umartwienia, bo jest zdrowa a udaje
chorą i lubi życie wygodne. Nakazała, by w ciągu trzech dni
opuściła zgromadzenie. Nie sposób było prosić o głos. Co-
kolwiek powiedziałoby się odpowiadało, że nie ma ducha
pokory. Należy wszystko przyjmować z poddaniem się woli
––
II
Bożej. Autorka tak komentuje zakończenie całej sprawy:
„Nie dopisało mi zdrowie i życie w klasztorze nie ułożyło
mi się”.
Trzeba wyjaśnić ideał życia zakonnego w owych przedso-
borowych czasach. Ścisłe posłuszeństwo i entuzjazm do
„sztucznych” umartwień były ideałami proponowanymi
szczególnie dla żeńskich zgromadzeń. Nie wiadomo o jakie
zgromadzenie chodzi i dlatego trzeba badać.2
Św. Antoni.
Św. Antoni pojawia się już na pierwszych kartach dziennika
S. Dolorosy. O duchowości autorki niedużo wiemy oprócz
wiadomości o modlitwach wspólnoty zakonnej. Św. Antoni
zbiera wszystkie westchnienia i strachy. Z okazji wstąpienia
do pierwszego zgromadzenia ona cieszyła się z ładnego ko-
ściółka a szczególnie z cudownego obrazu św. Antoniego:
„Niezmiernie byłam zadowolona, że trafiłam do klaszto-
ru będącego pod opieką św. Antoniego, do którego miałam
szczególne nabożeństwo”. Uciekając z Prużany, w Hajnówce
w ciągu nocy przed wyjazdem do Bielska, s. Dolorosa prze-
żyła potworny strach z powodu możliwej rewizji w domach
ze strony gestapo. Nie była w stanie modlić się, tylko od cza-
su do czasu wzywała św. Antoniego: „ by nie opuszczał mnie
w takich ciężkich chwilach”. „Dzięki Najwyższemu i św. An-
toniemu ujechałyśmy szczęśliwie dosyć duży kawał drogi”:
mówiła do Pani S. w Sokołowie zamierzając przekroczyć
stację graniczną Małkini. W Dąbrowie przygotowując prze-
prawę do Guberni z Goldfajnową, autorka przypisuje wielką
rolę św. Antoniego: „To, że żyję, zawdzięczam chyba św. An-
toniemu czy jakiemuś nadzwyczajnemu zbiegowi okoliczno-
ści”. Kiedy zostało wysłane od lekarzy z Rożyc wezwanie
z powodu działalności Dr. Goldfajnowej jako pielęgniarki,
do św. Antoniego kieruje cały strach i pragnienie nadziei
s. Dolorosy: „Św. Antoni, ratuj w niebezpieczeństwie”.
Reakcja emocjonalna.
Autorka pragnęła w licznych sytuacjach strachu z powodu
napadów gestapowców mieć przy sobie karabin: „ Wtedy
bym czuła się pewniej i nie drżałabym tak ze strachu…”.
Okupacja i ukraińcy faszystowscy
Pamiętnik Pani Genowefy jest oceniony jako próba zebrania
dokumentów o okupacji3. Okupację spędziła ona w Prużanie:
„Dwadzieścia cztery godziny po rozpoczęciu wojny, armia
hitlerowska była już w Prużanie”4. Jeńcy Rosjanie zostali
wpędzeni do koszar, trzymani w głodzie, losowani do egze-
kucji, zabici i pochowani w lesie.
Pierwszego dnia okupacji w Prużanie Niemcy wywieźli
48 osób, które okrutnie torturowali i rozstrzelali w lesie.
Ciała nie zostały pochowane pod ziemią, dlatego „ na dru-
gi dzień psy prużańskie nosiły po mieście ręce i nogi nie-
szczęśliwych ofiar mordu”. Dalej opisuje się takie strasz-
liwe wydarzenia zastrzelenia i przeszukiwań w domach
oraz palenia domów i zagrabienia dobytku. A wieczorem
„okupanci tańczyli przy dźwięku orkiestry a w tym samym
czasie nieszczęśliwe ofiary w strasznych męczarniach odda-
wały ostatnie tchnienie”. Opisanie okrutnych dzieł Niem-
ców dalej się toczy. Siostry zakonne mieszkały blisko wię-
zienia i dlatego autorka widziała bolesne sceny.
cd. str 6
Byli także policjanci: Polacy i Ukraińcy, którzy byli sługusa-
mi Niemców. Powtarza się upomnienie Niemcom jako naro-
dowi chrześcijańskiemu, który zapomniał o swojej religii.
Dalsze opisanie wymordowania w Linowie 35 rodzin ży-
dowskich (150 osób) zawiera wiadomości o wielu Ukraiń-
cach faszystowskich pomagających hitlerowcom, którzy
wypędzali z domów z propozycją przesiedlenia do innego
miejsca. Paczki przygotowane zabrali gestapowcy. Ludzi
bito i wypędzano do ciężarówek. Podróż trwała kilka minut,
bo już przygotowano doły i szopę. Tam popychali ich, bili
i kazano mężczyznom, kobietom i dzieciom rozebrać do naga.
Wypędzani z szopy i ustawiani przy dole zostali zastrzele-
ni, dzieci małe zabito rękami i pałami. „Ładniejszą odzież
i bieliznę Niemcy wysłali swoim rodzinom do Niemiec”.
W Hajnówce niedzielna pogawędka sąsiadów zawierała
wiadomości o losie partyzantów i broniących partyzantów.
Aresztowany, na nago położy się na okrągłej kolczastej becz-
ce, aby być bity pałkami do utraty przytomności. Dostaje na-
stępnie zastrzyk wzmacniający, aby odzyskać przytomność.
Odnowa bicia i zanurzenie głowy w wodzie spowoduje na-
głe poszukiwanie wsparcia. Wtedy do rąk przystawiano ostre
noże i kije z gwoździami: „Krew ludzka bryzga wówczas na
wszystkie strony”. Los takich ludzi kończy się na szubienicy
w Białowieży naprzeciwko więzienia. Ciała zostały powie-
szone na dwadzieścia cztery godziny. Walka przeciw party-
zantom była prowadzona sprytnie, ale z wielkim ryzykiem
niewinnej i bezbronnej ludności cywilnej.
O Warszawie ona opisuje, iż więźniów rozstrzelali na widok
ludzi. A kto klęczał i modlił się przy egzekucji został roz-
strzelany. Na wielką skalę rozszerzono łapanki i wywożenie
młodych do Niemiec, i to także na wsiach.
Podczas podróży do Prużany, już blisko zakończenia wojny,
Goldfajnowa dowiedziała się o rodzinach z dziećmi podró-
żujących wagonami otwartymi. To ukraińscy faszyści, któ-
rzy uciekli z powodu ofensywy rosyjskiej na froncie przeciw
hitlerowcom. Wracając do Prużany dzięki transportowi woj-
ska radzieckiego, s. Dolorosa i Pani Goldfajnowa zauważyły,
że wiele tamtejszej ludności Ukraińców uciekło z Niemca-
mi. „Oni mordowali razem z hitlerowcami Polaków, Żydów,
więc bali się kary”. „ Nasi rodacy bali się Ukraińców-faszy-
stów, którzy napadli i znęcali się nad nimi, obrzynając uszy,
nosy, ręce”.
Żydzi.
Niektórzy Żydzi wydostali się z dołów egzekucyjnych: „
Przyszli w okropnym stanie do Prużany ”. Teściowa córki
P. Goldfajnowej przyszła do niej na leczenie. Miała prze-
strzelone płuco. Wyszła z mogiły, ponieważ leżała na wierz-
chu pod cienką warstwą ziemi.
Żydzi codziennie chodzili z łopatami i kopali doły w pobli-
skich lasach. Autorka została zwolniona ze stanowiska prze-
łożonej za karę, ponieważ przez pięć tygodni przetrzymywa-
ła żydówkę P. Goldfajnową.
Likwidowanie getta Prużany jest opisane z emocjonalnym
udziałem autorki i wszystkich kobiet okolicy klasztoru.
„28 stycznia 1943 r. gestapowcy w nocy powtórnie otoczy-
li getto…”. Sołtysi musieli dostarczyć 4 tysiące furmanek.
Pomimo mrozu Żydzi zostali ponagleni. „Siedzieli na wo-
zach jakby skamieniali”. „Po południu przyszło do nas kil-
ka znajomych pań, które płacząc opowiadały o tym, co wi-
działy”. Na odpowiedź różnym uwagom z ust innych pań,
autorka odparła: „… u nich jest tak jak w każdym narodzie,
że wśród ludzi dobrych, szlachetnych, uczciwych są pewnie
––
i źli, jacyś oszuści czy łobuzy”. Podróż autorki z Goldfajno-
wą do Generalnej Guberni była niebezpieczna, bo również
z Żydami, których wywożono do obozów: „ W niektórych
wagonach wyrywano deski i przez te otwory rodzice wyrzu-
cali swoje małe dzieci. Zdarzało się, że i sami wyskakiwali,
by ginąć na miejscu i w ten sposób skrócić cierpienia. Tym,
co wyskoczyli, nie wszystkim udało się od razu umrzeć”.
„Polacy wtedy nie mogli udzielić pomocy…hitlerowcy
bowiem stali na posterunkach, pilnując torów kolejowych”.
Jednak nie skończyło się bez grabieży. Ksiądz w Sokołowie
na kazaniu piętnował i gromił katolików za takie postępo-
wanie”.
Kto pomagał Żydom.
Pani S. w Sokołowie przyjęła s. Dolorosę i s. Helenę
Wysocką (Goldfajnową). W rozmowie o załatwieniu podró-
ży do Guberni, Pani S. sugerowała skierować się do Ks. Pro-
boszcza, „ który na pewno ułatwi wam niejedno, bo już wie-
lu Polakom pomógł przedostać się, za granicę i dużo zrobił
dla niektórych Żydów”. Ubolewała nad ich losem z powo-
du likwidacji getta i wywożenia do Treblinki. I tu pomagał
Żydom Proboszcz Wielkiej Dąbrowy.
Możemy się domyślać, że na pewno pomagali inni anonimo-
wi ludzie razem z naszą autorką.
Kto nie pomagał.
Są mianowani policjanci Polacy i Ukraińcy, którzy popełni-
li zbrodnię. Ale można dodać, że pośrednio nie pomagali:
przełożone s. Dolorosy, siostry zakonne piszące list prze-
ciw s. Dolorosie, Proboszczowie Białegostoku, Prużany
i Hajnówki.
Podsumowanie
Możemy zauważyć, że Czubakówna pisała o swoim powo-
łaniu do bycia nauczycielką. Do tego przygotowywała się
od dzieciństwa. Taka decyzja załatwia jej wstąpienie do
pewnego zgromadzenia. Charyzmat tego zgromadzenia od
razu pokochała i jemu poświęcała się pracując dużo. Także
nie przygotowała sobie „gniazda” tworząc sztuczne układy
z współsiostrami jak czasem bywa. Zachwyciła się przełożo-
ną, którą nazywano Mateczką i wybrała ją jako wzór. Tutaj
są elementy prawdziwego rozwoju powołaniowego, tuż po
początkowej decyzji. Przeżycie choroby i trudnych relacji
z przełożoną oczyszczało jej szczerość, bo wygląda, że przy-
jęcie wydalenia z pierwszego zgromadzenia jest motywowa-
ne przez prawdziwy ideał poświęcenia się Bogu. Spotykamy
także konkretną pobożność s. Dolorosy, według owej epoki,
do św. Antoniego oraz zasadniczo uczestnictwo we Mszy św.
i spowiedzi. Możemy jeszcze dodać, aby ilustrować jej za-
sady do życia konsekrowanego, interwencje u przełożonych
w celu wyjaśnienia pewnych niesprawiedliwych i bolesnych
sytuacji. Trzeba także podkreślać, że pomoc udzielona Ży-
dom pochodzi od szczerego realizowania przykazania miło-
ści bez wygodnego rozwiązania. Z tym ostatnim argumentem
zajmuje się dziennik.
1) Zob. str. 64. To jest szczera i prosta postawa!
2) Proponuje się Leksykon zakonów w Polsce, autor B. Łoziński,
KAI Warszawa 1998.
3) Zob. str. 10: “ lecz pamiętnika zakonnicy z okresu okupacji
nie wydano dotąd chyba ani jednego”.
4) Atak na ZSRR: 22 czerwca 1941.
 ADOPCJA NA ODLEGŁOŚĆ

Szanowni Dobroczyńcy! ZGŁOSZENIE

Trwa nasza akcja ,,adopcji na odległość”. Ponieważ dobiega końca rok
szkolny 2007/2008 przypominamy, że obecne stawki pomocy dzieciom ………………....………...…………………….
w Kongo wynosiły: adopcja pełna (gwarantująca dziecku naukę oraz ca- imię i nazwisko
łodzienne utrzymanie) – 60 zł. oraz adopcja niepełna (tylko nauka szkol-
na) – 40 zł. miesięcznie. Można ją kontynuować na dotychczasowych …………………......……….………………….
warunkach w następnym roku szkolnym. kod pocztowy, miejscowość, dokładny adres
Jednocześnie informujemy, że od września bieżącego roku rozpoczy-
namy nową formę ,,adopcji imiennej” we współpracy z naszym biurem …………..…...…… …….….……………….
misyjnym w Rzymie. Planujemy rozszerzyć pomoc na kolejne kraje mi- telefon kontaktowy mail
syjne, adoptując dzieci z Ruandy, Kamerunu, Brazylii, Indii, Filipin oraz
Papui Nowej Gwinei. Koszt adopcji w tych krajach wynosi: adopcja peł- Prosimy zaznaczyć:
na – 100 zł lub adopcja niepełna – 50 zł. miesięcznie.
Nowe stawki do- Podejmuję adopcję pełną (100 zł)
tyczą osób, które po niepełną (50 zł.)
raz pierwszy chciały- chłopiec dziewczynka
by podjąć się dzieła
,,adopcji”. Jeżeli ktoś z kraj misyjny:
dotychczasowych Do- Ruanda
broczyńców chciałby Kamerun
dokonać zmiany i za- Brazylia
adoptować dziecko w Indie
nowych krajach prosi- Filipiny
my o wypełnienie zgło- Papua Nowa Gwinea
szenia. Jednocześnie
informujemy, że dane
dziecka wraz z fotogra- ……………………………..
fią zostaną wysłane po podpis
dokonaniu zgłoszenia.
Zachęcamy naszych Czytelników do nabywania ciekawych książeczek w cenie 5 zł.
oraz filmu na DVD o Św. Annibale Di Francia w cenie: 10 zł. Przesyłka GRATIS!!!!
I. ,,Ojciec Sierot i Ubogich” to klasyczna pozycja o naszym III. ,,Matka Maria Nazarena Majone” Przedstawia sylwetkę
Założycielu, zawierająca krótką biografię określającą jego współzałożycielki Córek Bożej Gorliwości zafascynowanej
dzieło, a także modlitwy o otrzymanie łask za zasługi Świę- duchowością i serdecznością Św. Annibale Maria Di Fran-
tego. cia.
II. ,,Podróż do Dębna” zawiera krótki opis miejsca, w którym IV. ,,Droga krzyżowa powołanych” – pozycję polecamy
mieszkała hrabina Jastrzębska. Za jej sprawą wydana została szczególnie dla Członków Stowarzyszenia Modlitwy o Po-
po raz pierwszy modlitwa o powołania w języku polskim. wołania do odmawiania w każdy piątek. Zawiera piękne iko-
Pozycję ubogacają piękne zdjęcia; w załączniku znajdziecie ny pochodzące z Kościoła pw. Bogurodzicy Maryi w War-
również oryginalny tekst modlitwy. szawie.
V. Biografia naszego Założyciela na DVD.

––
 Instytut Antoniański
dla Dzieci i Młodzieży

Dobiega końca rok szkolny 2007/2008. Jesteśmy dokład-

nie w połowie realizacji 3-letniego programu ,,Prowadze-
nie środowiskowych form wsparcia dla dzieci i młodzieży
z rodzin z problemami uzależnień”. W trakcie bieżące-
go roku szkolnego z pomocy świadczonej przez Instytut
Antoniański dla Dzieci i Młodzieży skorzystało łącznie po-
nad 30 osób i ich rodzin. Od poniedziałku do piątku odby-
wały się zajęcia opiekuńczo-wychowawcze, w wymiarze
4 godzin dziennie, poniedziałki i środy - zajęcia socjote-
rapeutyczne, w wymiarze 2 godzin, a w czwartki i piątki
zajęcia plastyczne – arteterapii, w wymiarze 2 godzin.
Dzieci nie zawsze potrafią docenić trud, jaki kadra ośrod-
ka na co dzień ponosi, aby pomagać swoim podopiecznym.
Dlatego z tego miejsca pragnę gorąco podziękować przede
wszystkim Księdzu Dyrektorowi, Księdzu Ekonomowi,
pani Marcie, Magdzie oraz Ilonie, wolontariuszce Oli, pani
Danusi - naszej kucharce, pani Maryli i tym wszystkim
osobom, które przyczyniły się do realizacji programu.
Zarówno dzieciom, jak i Wychowawcom życzę udanych
wakacji, zwłaszcza, że część z nich spędzimy wspólnie:
przed nami jeszcze akcja ,,Lato w mieście”!

Edyta Bartosińska, koordynator programu

–8–