WERSJA SKONSOLIDOWANA

TRAKTATU O UNII EUROPEJSKIEJ

PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/13
PREAMBUA
JEGO KRLEWSKA MO KRL BELGW, JEJ KRLEWSKA MO KRLOWA DANII, PREZYDENT REPUBLIKI
FEDERALNEJ NIEMIEC, PREZYDENT IRLANDII, PREZYDENT REPUBLIKI GRECKIEJ, JEGO KRLEWSKA MO KRL
HISZPANII, PREZYDENT REPUBLIKI FRANCUSKIEJ, PREZYDENT REPUBLIKI WOSKIEJ, JEGO KRLEWSKA
WYSOKO WIELKI KSI LUKSEMBURGA, JEJ KRLEWSKA MO KRLOWA NIDERLANDW, PREZYDENT
REPUBLIKI PORTUGALSKIEJ, JEJ KRLEWSKA MO KRLOWA ZJEDNOCZONEGO KRLESTWA WIELKIEJ
BRYTANII I IRLANDII PNOCNEJ (
1
),
ZDECYDOWANI przej do nowego etapu procesu integracji europejskiej, zapocztkowanego
ustanowieniem Wsplnot Europejskich,
INSPIROWANI kulturowym, religijnym i humanistycznym dziedzictwem Europy, z ktrego wynikaj
powszechne wartoci, stanowice nienaruszalne i niezbywalne prawa czowieka, jak rwnie
wolno, demokracja, rwno oraz pastwo prawne,
PRZYWOUJC historyczne znaczenie przezwycienia podziau kontynentu europejskiego oraz
potrzeb ustanowienia trwaych podstaw budowy przyszej Europy,
POTWIERDZAJC swe przywizanie do zasad wolnoci, demokracji, poszanowania praw czowieka
i podstawowych wolnoci oraz pastwa prawnego,
POTWIERDZAJC swe przywizanie do podstawowych praw socjalnych okrelonych w Europejskiej
Karcie Spoecznej, podpisanej w Turynie dnia 18 padziernika 1961 roku, oraz we Wsplnotowej
Karcie Socjalnych Praw Podstawowych Pracownikw z 1989 roku,
PRAGNC pogbi solidarno midzy swymi narodami w poszanowaniu ich historii, kultury
i tradycji,
PRAGNC umocni demokratyczny charakter i skuteczno dziaania instytucji, tak aby byy one
w stanie lepiej spenia, w jednolitych ramach instytucjonalnych, powierzone im zadania,
ZDECYDOWANI umocni swe gospodarki, a take doprowadzi do ich konwergencji oraz do
ustanowienia unii gospodarczej i walutowej, w tym zgodnie z postanowieniami niniejszego
Traktatu i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej jednej i stabilnej waluty,
WYRAAJC MOCN WOL popierania postpu gospodarczego i spoecznego swych narodw poprzez
urzeczywistnienie rynku wewntrznego oraz umacnianie spjnoci i ochrony rodowiska, przy
uwzgldnieniu zasady zrwnowaonego rozwoju, oraz prowadzenia polityk, ktre zapewni, e
integracji gospodarczej towarzyszy bdzie rwnoczesny postp w innych dziedzinach,
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/15
(
1
) W midzyczasie Republika Bugarii, Republika Czeska, Republika Estoska, Republika Cypryjska, Republika otewska,
Republika Litewska, Republika Wgierska, Republika Malty, Republika Austrii, Rzeczpospolita Polska, Rumunia,
Republika Sowenii, Republika Sowacka, Republika Finlandii i Krlestwo Szwecji stay si czonkami Unii Europejskiej.
ZDECYDOWANI ustanowi wsplne obywatelstwo dla obywateli swych krajw,
ZDECYDOWANI realizowa wspln polityk zagraniczn i bezpieczestwa, w tym stopniowo okrela
wspln polityk obronn, ktra mogaby prowadzi do wsplnej obrony, zgodnie z artykuem 42,
wzmacniajc w ten sposb tosamo i niezaleno Europy w celu wspierania pokoju,
bezpieczestwa oraz postpu w Europie i na wiecie,
ZDECYDOWANI uatwi swobodny przepyw osb, przy zapewnieniu bezpieczestwa swym narodom,
poprzez ustanowienie przestrzeni wolnoci, bezpieczestwa i sprawiedliwoci, zgodnie
z postanowieniami niniejszego Traktatu i Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej,
ZDECYDOWANI kontynuowa proces tworzenia coraz cilejszego zwizku midzy narodami Europy,
w ktrym decyzje s podejmowane jak najbliej obywateli, zgodnie z zasad pomocniczoci,
MAJC NA UWADZE dalsze kroki, ktre naley przedsiwzi na rzecz rozwoju integracji europejskiej,
POSTANOWILI ustanowi Uni Europejsk i w tym celu powoali jako swych penomocnikw:
(lista penomocnikw zostaa pominita)
KTRZY, po wymianie swych penomocnictw uznanych za naleyte i sporzdzone we waciwej
formie, uzgodnili co nastpuje:
TYTU I
POSTANOWIENIA WSPLNE
Artyku 1
(dawny artyku 1 TUE) (
1
)
Niniejszym Traktatem WYSOKIE UMAWIAJCE SI STRONY ustanawiaj midzy sob UNI EUROPEJSK,
zwan dalej Uni, ktrej Pastwa Czonkowskie przyznaj kompetencje do osignicia ich
wsplnych celw.
Niniejszy Traktat wyznacza nowy etap w procesie tworzenia coraz cilejszego zwizku midzy
narodami Europy, w ktrym decyzje podejmowane s z moliwie najwyszym poszanowaniem
zasady otwartoci i jak najbliej obywateli.
Podstaw Unii stanowi niniejszy Traktat oraz Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (zwane
dalej Traktatami). Oba te Traktaty maj tak sam moc prawn. Unia zastpuje Wsplnot
Europejsk i jest jej nastpc prawnym.
PL
C 83/16 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
(
1
) Niniejsze odesanie ma charakter informacyjny. Dokadniejsze informacje znajduj si w tabelach ekwiwalencyjnych
dotyczcych dotychczasowej i nowej numeracji Traktatw.
Artyku 2
Unia opiera si na wartociach poszanowania godnoci osoby ludzkiej, wolnoci, demokracji,
rwnoci, pastwa prawnego, jak rwnie poszanowania praw czowieka, w tym praw osb
nalecych do mniejszoci. Wartoci te s wsplne Pastwom Czonkowskim w spoeczestwie
opartym na pluralizmie, niedyskryminacji, tolerancji, sprawiedliwoci, solidarnoci oraz na
rwnoci kobiet i mczyzn.
Artyku 3
(dawny artyku 2 TUE)
1. Celem Unii jest wspieranie pokoju, jej wartoci i dobrobytu jej narodw.
2. Unia zapewnia swoim obywatelom przestrze wolnoci, bezpieczestwa i sprawiedliwoci bez
granic wewntrznych, w ktrej zagwarantowana jest swoboda przepywu osb, w powizaniu
z waciwymi rodkami w odniesieniu do kontroli granic zewntrznych, azylu, imigracji, jak
rwnie zapobiegania i zwalczania przestpczoci.
3. Unia ustanawia rynek wewntrzny. Dziaa na rzecz trwaego rozwoju Europy, ktrego
podstaw jest zrwnowaony wzrost gospodarczy oraz stabilno cen, spoeczna gospodarka
rynkowa o wysokiej konkurencyjnoci zmierzajca do penego zatrudnienia i postpu spoecznego
oraz wysoki poziom ochrony i poprawy jakoci rodowiska. Wspiera postp naukowo-techniczny.
Zwalcza wykluczenie spoeczne i dyskryminacj oraz wspiera sprawiedliwo spoeczn i ochron
socjaln, rwno kobiet i mczyzn, solidarno midzy pokoleniami i ochron praw dziecka.
Wspiera spjno gospodarcz, spoeczn i terytorialn oraz solidarno midzy Pastwami
Czonkowskimi.
Szanuje swoj bogat rnorodno kulturow i jzykow oraz czuwa nad ochron i rozwojem
dziedzictwa kulturowego Europy.
4. Unia ustanawia uni gospodarcz i walutow, ktrej walut jest euro.
5. W stosunkach zewntrznych Unia umacnia i propaguje swoje wartoci i interesy oraz wnosi
wkad w ochron swoich obywateli. Przyczynia si do pokoju, bezpieczestwa, trwaego rozwoju
Ziemi, do solidarnoci i wzajemnego szacunku midzy narodami, do swobodnego i uczciwego
handlu, do wyeliminowania ubstwa oraz do ochrony praw czowieka, w szczeglnoci praw
dziecka, a take do cisego przestrzegania i rozwoju prawa midzynarodowego, w szczeglnoci
zasad Karty Narodw Zjednoczonych.
6. Unia dy do osignicia swoich celw waciwymi rodkami odpowiednio do kompetencji
przyznanych jej w Traktatach.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/17
Artyku 4
1. Zgodnie z artykuem 5 wszelkie kompetencje nieprzyznane Unii w Traktatach nale do
Pastw Czonkowskich.
2. Unia szanuje rwno Pastw Czonkowskich wobec Traktatw, jak rwnie ich tosamo
narodow, nierozerwalnie zwizan z ich podstawowymi strukturami politycznymi
i konstytucyjnymi, w tym w odniesieniu do samorzdu regionalnego i lokalnego. Szanuje
podstawowe funkcje pastwa, zwaszcza funkcje majce na celu zapewnienie jego integralnoci
terytorialnej, utrzymanie porzdku publicznego oraz ochron bezpieczestwa narodowego.
W szczeglnoci bezpieczestwo narodowe pozostaje w zakresie wycznej odpowiedzialnoci
kadego Pastwa Czonkowskiego.
3. Zgodnie z zasad lojalnej wsppracy Unia i Pastwa Czonkowskie wzajemnie si szanuj
i udzielaj sobie wzajemnego wsparcia w wykonywaniu zada wynikajcych z Traktatw.
Pastwa Czonkowskie podejmuj wszelkie rodki oglne lub szczeglne waciwe dla zapewnienia
wykonania zobowiza wynikajcych z Traktatw lub aktw instytucji Unii.
Pastwa Czonkowskie uatwiaj wypenianie przez Uni jej zada i powstrzymuj si od
podejmowania wszelkich rodkw, ktre mogyby zagraa urzeczywistnieniu celw Unii.
Artyku 5
(dawny artyku 5 TWE)
1. Granice kompetencji Unii wyznacza zasada przyznania. Wykonywanie tych kompetencji
podlega zasadom pomocniczoci i proporcjonalnoci.
2. Zgodnie z zasad przyznania Unia dziaa wycznie w granicach kompetencji przyznanych jej
przez Pastwa Czonkowskie w Traktatach do osignicia okrelonych w nich celw. Wszelkie
kompetencje nieprzyznane Unii w Traktatach nale do Pastw Czonkowskich.
3. Zgodnie z zasad pomocniczoci, w dziedzinach, ktre nie nale do jej wycznej
kompetencji, Unia podejmuje dziaania tylko wwczas i tylko w takim zakresie, w jakim cele
zamierzonego dziaania nie mog zosta osignite w sposb wystarczajcy przez Pastwa
Czonkowskie, zarwno na poziomie centralnym, jak i regionalnym oraz lokalnym, i jeli ze
wzgldu na rozmiary lub skutki proponowanego dziaania moliwe jest lepsze ich osignicie na
poziomie Unii.
Instytucje Unii stosuj zasad pomocniczoci zgodnie z Protokoem w sprawie stosowania zasad
pomocniczoci i proporcjonalnoci. Parlamenty narodowe czuwaj nad przestrzeganiem zasady
pomocniczoci zgodnie z procedur przewidzian w tym protokole.
4. Zgodnie z zasad proporcjonalnoci zakres i forma dziaania Unii nie wykraczaj poza to, co
jest konieczne do osignicia celw Traktatw.
Instytucje Unii stosuj zasad proporcjonalnoci zgodnie z Protokoem w sprawie stosowania zasad
pomocniczoci i proporcjonalnoci.
PL
C 83/18 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Artyku 6
(dawny artyku 6 TUE)
1. Unia uznaje prawa, wolnoci i zasady okrelone w Karcie praw podstawowych Unii
Europejskiej z 7 grudnia 2000 roku, w brzmieniu dostosowanym 12 grudnia 2007 roku
w Strasburgu, ktra ma tak sam moc prawn jak Traktaty.
Postanowienia Karty w aden sposb nie rozszerzaj kompetencji Unii okrelonych w Traktatach.
Prawa, wolnoci i zasady zawarte w Karcie s interpretowane zgodnie z postanowieniami oglnymi
okrelonymi w tytule VII Karty regulujcymi jej interpretacj i stosowanie oraz z naleytym
uwzgldnieniem wyjanie, o ktrych mowa w Karcie, ktre okrelaj rda tych postanowie.
2. Unia przystpuje do europejskiej Konwencji o ochronie praw czowieka i podstawowych
wolnoci. Przystpienie do Konwencji nie ma wpywu na kompetencje Unii okrelone w Traktatach.
3. Prawa podstawowe, zagwarantowane w europejskiej Konwencji o ochronie praw czowieka
i podstawowych wolnoci oraz wynikajce z tradycji konstytucyjnych wsplnych Pastwom
Czonkowskim, stanowi cz prawa Unii jako zasady oglne prawa.
Artyku 7
(dawny artyku 7 TUE)
1. Na uzasadniony wniosek jednej trzeciej Pastw Czonkowskich, Parlamentu Europejskiego lub
Komisji Europejskiej, Rada, stanowic wikszoci czterech pitych swych czonkw po uzyskaniu
zgody Parlamentu Europejskiego, moe stwierdzi istnienie wyranego ryzyka powanego naruszenia
przez Pastwo Czonkowskie wartoci, o ktrych mowa w artykule 2. Przed dokonaniem takiego
stwierdzenia Rada wysuchuje dane Pastwo Czonkowskie i, stanowic zgodnie z t sam procedur,
moe skierowa do niego zalecenia.
Rada regularnie bada, czy powody dokonania takiego stwierdzenia pozostaj aktualne.
2. Rada Europejska, stanowic jednomylnie na wniosek jednej trzeciej Pastw Czonkowskich lub
Komisji Europejskiej i po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, moe stwierdzi, po wezwaniu
Pastwa Czonkowskiego do przedstawienia swoich uwag, powane i stae naruszenie przez to
Pastwo Czonkowskie wartoci, o ktrych mowa w artykule 2.
3. Po dokonaniu stwierdzenia na mocy ustpu 2, Rada, stanowic wikszoci kwalifikowan,
moe zdecydowa o zawieszeniu niektrych praw wynikajcych ze stosowania Traktatw dla tego
Pastwa Czonkowskiego, cznie z prawem do gosowania przedstawiciela rzdu tego Pastwa
Czonkowskiego w Radzie. Rada uwzgldnia przy tym moliwe skutki takiego zawieszenia dla
praw i obowizkw osb fizycznych i prawnych.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/19
Obowizki, ktre ci na tym Pastwie Czonkowskim na mocy Traktatw, pozostaj w kadym
przypadku wice dla tego Pastwa.
4. Rada moe nastpnie, stanowic wikszoci kwalifikowan, zdecydowa o zmianie lub
uchyleniu rodkw podjtych na podstawie ustpu 3, w przypadku zmiany sytuacji, ktra
doprowadzia do ich ustanowienia.
5. Zasady gosowania, ktre do celw niniejszego artykuu stosuje si do Parlamentu
Europejskiego, Rady Europejskiej i Rady, okrelone s w artykule 354 Traktatu o funkcjonowaniu
Unii Europejskiej.
Artyku 8
1. Unia rozwija szczeglne stosunki z pastwami z ni ssiadujcymi, dc do utworzenia
przestrzeni dobrobytu i dobrego ssiedztwa, opartej na wartociach Unii i charakteryzujcej si
bliskimi i pokojowymi stosunkami opartymi na wsppracy.
2. Do celw ustpu 1 Unia moe zawiera specjalne umowy z zainteresowanymi pastwami.
Umowy te mog obejmowa wzajemne prawa i obowizki, jak rwnie przewidywa moliwo
wsplnego prowadzenia dziaa. Ich wykonanie stanowi przedmiot okresowych uzgodnie.
TYTU II
POSTANOWIENIA O ZASADACH DEMOKRATYCZNYCH
Artyku 9
We wszystkich swoich dziaaniach Unia przestrzega zasady rwnoci swoich obywateli, ktrzy s
traktowani z jednakow uwag przez jej instytucje, organy i jednostki organizacyjne. Obywatelem
Unii jest kada osoba majca obywatelstwo Pastwa Czonkowskiego. Obywatelstwo Unii ma
charakter dodatkowy w stosunku do obywatelstwa krajowego i nie zastpuje go.
Artyku 10
1. Podstaw funkcjonowania Unii jest demokracja przedstawicielska.
2. Obywatele s bezporednio reprezentowani na poziomie Unii w Parlamencie Europejskim.
Pastwa Czonkowskie s reprezentowane w Radzie Europejskiej przez swoich szefw pastw lub
rzdw, a w Radzie przez swoje rzdy; szefowie pastw lub rzdw i rzdy odpowiadaj
demokratycznie przed parlamentami narodowymi albo przed swoimi obywatelami.
3. Kady obywatel ma prawo uczestniczy w yciu demokratycznym Unii. Decyzje s
podejmowane w sposb jak najbardziej otwarty i zbliony do obywatela.
4. Partie polityczne na poziomie europejskim przyczyniaj si do ksztatowania europejskiej
wiadomoci politycznej i wyraania woli obywateli Unii.
PL
C 83/20 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Artyku 11
1. Za pomoc odpowiednich rodkw instytucje umoliwiaj obywatelom i stowarzyszeniom
przedstawicielskim wypowiadanie si i publiczn wymian pogldw we wszystkich dziedzinach
dziaania Unii.
2. Instytucje utrzymuj otwarty, przejrzysty i regularny dialog ze stowarzyszeniami
przedstawicielskimi i spoeczestwem obywatelskim.
3. Komisja Europejska prowadzi szerokie konsultacje z zainteresowanymi stronami w celu
zapewnienia spjnoci i przejrzystoci dziaa Unii.
4. Obywatele Unii w liczbie nie mniejszej ni milion, majcy obywatelstwo znacznej liczby
Pastw Czonkowskich, mog podj inicjatyw zwrcenia si do Komisji Europejskiej
o przedoenie, w ramach jej uprawnie, odpowiedniego wniosku w sprawach, w odniesieniu do
ktrych, zdaniem obywateli, stosowanie Traktatw wymaga aktu prawnego Unii.
Procedury i warunki wymagane w celu przedstawienia takiej inicjatywy okrelane s zgodnie
z artykuem 24 akapit pierwszy Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Artyku 12
Parlamenty narodowe aktywnie przyczyniaj si do prawidowego funkcjonowania Unii:
a) otrzymujc od instytucji Unii informacje oraz projekty aktw ustawodawczych Unii zgodnie
z Protokoem w sprawie roli parlamentw narodowych w Unii Europejskiej;
b) czuwajc nad poszanowaniem zasady pomocniczoci zgodnie z procedurami przewidzianymi
w Protokole w sprawie stosowania zasad pomocniczoci i proporcjonalnoci;
c) uczestniczc, w ramach przestrzeni wolnoci, bezpieczestwa i sprawiedliwoci, w mechanizmach
oceniajcych wykonanie polityk Unii w tej dziedzinie, zgodnie z artykuem 70 Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, oraz wczajc si w polityczn kontrol Europolu i ocen
dziaalnoci Eurojustu, zgodnie z artykuami 88 i 85 tego Traktatu;
d) uczestniczc w procedurach zmiany Traktatw, zgodnie z artykuem 48 niniejszego Traktatu;
e) otrzymujc informacje na temat wnioskw o przystpienie do Unii, zgodnie z artykuem 49
niniejszego Traktatu;
f) uczestniczc we wsppracy midzyparlamentarnej midzy parlamentami narodowymi i z
Parlamentem Europejskim, zgodnie z Protokoem w sprawie roli parlamentw narodowych
w Unii Europejskiej.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/21
TYTU III
POSTANOWIENIA O INSTYTUCJACH
Artyku 13
1. Unia dysponuje ramami instytucjonalnymi, ktre maj na celu propagowanie jej wartoci,
realizacj jej celw, suenie jej interesom, interesom jej obywateli oraz interesom Pastw
Czonkowskich, jak rwnie zapewnianie spjnoci, skutecznoci i cigoci jej polityk oraz dziaa.
Instytucjami Unii s:
Parlament Europejski,
Rada Europejska,
Rada,
Komisja Europejska (zwana dalej Komisj),
Trybuna Sprawiedliwoci Unii Europejskiej,
Europejski Bank Centralny,
Trybuna Obrachunkowy.
2. Kada instytucja dziaa w granicach uprawnie przyznanych jej na mocy Traktatw, zgodnie
z procedurami, na warunkach i w celach w nich okrelonych. Instytucje lojalnie ze sob
wsppracuj.
3. Postanowienia dotyczce Europejskiego Banku Centralnego i Trybunau Obrachunkowego,
a take szczegowe postanowienia dotyczce innych instytucji znajduj si w Traktacie
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
4. Parlament Europejski, Rada i Komisja s wspomagane przez Komitet Ekonomiczno-Spoeczny
i Komitet Regionw, ktre peni funkcje doradcze.
Artyku 14
1. Parlament Europejski peni, wsplnie z Rad, funkcje prawodawcz i budetow. Peni funkcje
kontroli politycznej i konsultacyjne zgodnie z warunkami przewidzianymi w Traktatach. Wybiera
przewodniczcego Komisji.
2. W skad Parlamentu Europejskiego wchodz przedstawiciele obywateli Unii. Ich liczba nie
przekracza siedmiuset pidziesiciu, nie liczc przewodniczcego. Reprezentacja obywateli ma
charakter degresywnie proporcjonalny, z minimalnym progiem szeciu czonkw na Pastwo
Czonkowskie. adnemu Pastwu Czonkowskiemu nie mona przyzna wicej ni
dziewidziesit sze miejsc.
PL
C 83/22 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Rada Europejska przyjmuje jednomylnie, z inicjatywy Parlamentu Europejskiego i po uzyskaniu jego
zgody, decyzj okrelajc skad Parlamentu Europejskiego, z poszanowaniem zasad, o ktrych mowa
w akapicie pierwszym.
3. Czonkowie Parlamentu Europejskiego s wybierani na picioletni kadencj w powszechnych
wyborach bezporednich, w gosowaniu wolnym i tajnym.
4. Parlament Europejski wybiera spord swoich czonkw przewodniczcego i prezydium.
Artyku 15
1. Rada Europejska nadaje Unii impulsy niezbdne do jej rozwoju i okrela oglne kierunki
i priorytety polityczne. Rada Europejska nie peni funkcji prawodawczej.
2. W skad Rady Europejskiej wchodz szefowie pastw lub rzdw Pastw Czonkowskich, jak
rwnie jej przewodniczcy oraz przewodniczcy Komisji. W jej pracach uczestniczy wysoki
przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa.
3. Rada Europejska zbiera si dwa razy w cigu procza, zwoywana przez jej przewodniczcego.
Jeeli wymaga tego porzdek obrad, czonkowie Rady Europejskiej mog podj decyzj, aby
kademu z nich towarzyszy minister, a w przypadku przewodniczcego Komisji czonek
Komisji. Jeeli sytuacja tego wymaga, przewodniczcy zwouje nadzwyczajne posiedzenie Rady
Europejskiej.
4. O ile Traktaty nie stanowi inaczej, Rada Europejska podejmuje decyzje w drodze konsensusu.
5. Rada Europejska wybiera swojego przewodniczcego wikszoci kwalifikowan na okres
dwch i p roku; mandat przewodniczcego jest jednokrotnie odnawialny. W przypadku
przeszkody lub powanego uchybienia Rada Europejska moe pozbawi przewodniczcego
mandatu zgodnie z t sam procedur.
6. Przewodniczcy Rady Europejskiej:
a) przewodniczy Radzie Europejskiej i prowadzi jej prace;
b) zapewnia przygotowanie i cigo prac Rady Europejskiej, we wsppracy z przewodniczcym
Komisji i na podstawie prac Rady do Spraw Oglnych;
c) wspomaga osiganie spjnoci i konsensusu w Radzie Europejskiej;
d) przedstawia Parlamentowi Europejskiemu sprawozdanie z kadego posiedzenia Rady Europejskiej.
Przewodniczcy Rady Europejskiej zapewnia na swoim poziomie oraz w zakresie swojej waciwoci
reprezentacj Unii na zewntrz w sprawach dotyczcych wsplnej polityki zagranicznej
i bezpieczestwa, bez uszczerbku dla uprawnie wysokiego przedstawiciela Unii do spraw
zagranicznych i polityki bezpieczestwa.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/23
Przewodniczcy Rady Europejskiej nie moe sprawowa krajowej funkcji publicznej.
Artyku 16
1. Rada peni, wsplnie z Parlamentem Europejskim, funkcje prawodawcz i budetow. Peni
funkcje okrelania polityki i koordynacji zgodnie z warunkami przewidzianymi w Traktatach.
2. W skad Rady wchodzi jeden przedstawiciel szczebla ministerialnego z kadego Pastwa
Czonkowskiego, upowaniony do zacigania zobowiza w imieniu rzdu Pastwa
Czonkowskiego, ktre reprezentuje, oraz do wykonywania prawa gosu.
3. O ile Traktaty nie stanowi inaczej, Rada stanowi wikszoci kwalifikowan.
4. Od 1 listopada 2014 roku wikszo kwalifikowan stanowi co najmniej 55 % czonkw Rady,
jednak nie mniej ni pitnastu z nich, reprezentujcych Pastwa Czonkowskie, ktrych czna liczba
ludnoci stanowi co najmniej 65 % ludnoci Unii.
Mniejszo blokujca musi obejmowa co najmniej czterech czonkw Rady, w przeciwnym razie
uznaje si, e wikszo kwalifikowana zostaa osignita.
Inne zasady dotyczce gosowania wikszoci kwalifikowan okrelone s w artykule 238 ustp 2
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
5. Postanowienia przejciowe dotyczce definicji wikszoci kwalifikowanej, ktre obowizuj do
31 padziernika 2014 roku, jak rwnie postanowienia, ktre bd obowizywa midzy 1 listopada
2014 roku a 31 marca 2017 roku, okrelone s w Protokole w sprawie postanowie przejciowych.
6. Rada zbiera si na posiedzenia w rnych skadach, ktrych wykaz przyjmowany jest zgodnie
z artykuem 236 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Rada do Spraw Oglnych zapewnia spjno prac rnych skadw Rady. Przygotowuje posiedzenia
Rady Europejskiej i zapewnia ich cigo, w powizaniu z przewodniczcym Rady Europejskiej
i Komisj.
Rada do Spraw Zagranicznych opracowuje dziaania zewntrzne Unii na podstawie strategicznych
kierunkw okrelonych przez Rad Europejsk oraz zapewnia spjno dziaa Unii.
7. Za przygotowanie prac Rady odpowiada Komitet Staych Przedstawicieli Rzdw Pastw
Czonkowskich.
8. Posiedzenia Rady s jawne, kiedy Rada obraduje i gosuje nad projektem aktu ustawodawczego.
W tym celu kade posiedzenie Rady skada si z dwch czci, powiconych odpowiednio: obradom
nad aktami ustawodawczymi Unii i dziaaniom o charakterze nieustawodawczym.
9. Prezydencj skadw Rady, z wyjtkiem Rady do Spraw Zagranicznych, sprawuj na zasadzie
rwnej rotacji przedstawiciele Pastw Czonkowskich w Radzie, na warunkach okrelonych zgodnie
z artykuem 236 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
PL
C 83/24 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Artyku 17
1. Komisja wspiera oglny interes Unii i podejmuje w tym celu odpowiednie inicjatywy. Czuwa
ona nad stosowaniem Traktatw i rodkw przyjmowanych przez instytucje na ich podstawie.
Nadzoruje stosowanie prawa Unii pod kontrol Trybunau Sprawiedliwoci Unii Europejskiej.
Wykonuje budet i zarzdza programami. Peni funkcje koordynacyjne, wykonawcze
i zarzdzajce, zgodnie z warunkami przewidzianymi w Traktatach. Z wyjtkiem wsplnej polityki
zagranicznej i bezpieczestwa oraz innych przypadkw przewidzianych w Traktatach, zapewnia
reprezentacj Unii na zewntrz. Podejmuje inicjatywy w zakresie rocznego i wieloletniego
programowania Unii w celu osignicia porozumie midzyinstytucjonalnych.
2. O ile Traktaty nie stanowi inaczej, akty ustawodawcze Unii mog zosta przyjte wycznie na
wniosek Komisji. Pozostae akty s przyjmowane na wniosek Komisji, jeeli Traktaty tak stanowi.
3. Kadencja Komisji wynosi pi lat.
Czonkowie Komisji s wybierani ze wzgldu na swe oglne kwalifikacje i zaangaowanie w sprawy
europejskie spord osb, ktrych niezaleno jest niekwestionowana.
Komisja jest cakowicie niezalena w wykonywaniu swoich zada. Bez uszczerbku dla artykuu 18
ustp 2, czonkowie Komisji nie zwracaj si o instrukcje ani ich nie przyjmuj od adnego rzdu,
instytucji, organu lub jednostki organizacyjnej. Powstrzymuj si oni od podejmowania wszelkich
dziaa niezgodnych z charakterem ich funkcji lub wykonywaniem ich zada.
4. W skad Komisji mianowanej midzy dat wejcia w ycie Traktatu z Lizbony
a 31 padziernika 2014 roku wchodzi jeden obywatel kadego Pastwa Czonkowskiego, przy
czym skad ten obejmuje jej przewodniczcego i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw
zagranicznych i polityki bezpieczestwa, ktry jest jednym z wiceprzewodniczcych Komisji.
5. Od 1 listopada 2014 roku Komisja skada si z takiej liczby czonkw, w tym z jej
przewodniczcego i wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki
bezpieczestwa, ktra odpowiada dwm trzecim liczby Pastw Czonkowskich, chyba e Rada
Europejska, stanowic jednomylnie, podejmie decyzj o zmianie tej liczby.
Czonkowie Komisji s wybierani spord obywateli Pastw Czonkowskich na podstawie systemu
bezwzgldnie rwnej rotacji pomidzy Pastwami Czonkowskimi, ktry pozwala odzwierciedli
rnorodno demograficzn i geograficzn wszystkich Pastw Czonkowskich. System ten jest
ustanawiany jednomylnie przez Rad Europejsk zgodnie z artykuem 244 Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
6. Przewodniczcy Komisji:
a) okrela wytyczne, w ramach ktrych Komisja wykonuje swoje zadania;
b) decyduje o wewntrznej organizacji Komisji tak, aby zapewni spjno, skuteczno
i kolegialno jej dziaania;
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/25
c) mianuje wiceprzewodniczcych, innych ni wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych
i polityki bezpieczestwa, spord czonkw Komisji.
Czonek Komisji skada rezygnacj, jeeli przewodniczcy tego zada. Wysoki przedstawiciel Unii
do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa skada rezygnacj, zgodnie z procedur
przewidzian w artykule 18 ustp 1, jeeli przewodniczcy tego zada.
7. Uwzgldniajc wybory do Parlamentu Europejskiego i po przeprowadzeniu stosownych
konsultacji, Rada Europejska, stanowic wikszoci kwalifikowan, przedstawia Parlamentowi
Europejskiemu kandydata na funkcj przewodniczcego Komisji. Kandydat ten jest wybierany
przez Parlament Europejski wikszoci gosw czonkw wchodzcych w jego skad. Jeeli nie
uzyska on wikszoci, Rada Europejska, stanowic wikszoci kwalifikowan, przedstawia,
w terminie miesica, nowego kandydata, ktry jest wybierany przez Parlament Europejski zgodnie
z t sam procedur.
Rada, za wsplnym porozumieniem z wybranym przewodniczcym, przyjmuje list pozostaych
osb, ktre proponuje mianowa czonkami Komisji. S oni wybierani na podstawie sugestii
zgaszanych przez Pastwa Czonkowskie, zgodnie z kryteriami przewidzianymi w ustpie 3
akapit drugi i w ustpie 5 akapit drugi.
Przewodniczcy, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa
i pozostali czonkowie Komisji podlegaj kolegialnie zatwierdzeniu w drodze gosowania przez
Parlament Europejski. Na podstawie takiego zatwierdzenia Rada Europejska mianuje Komisj,
stanowic wikszoci kwalifikowan.
8. Komisja ponosi kolegialnie odpowiedzialno przed Parlamentem Europejskim. Zgodnie
z artykuem 234 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej Parlament Europejski moe
uchwali wotum nieufnoci w stosunku do Komisji. W przypadku uchwalenia wotum nieufnoci
czonkowie Komisji kolegialnie rezygnuj ze swoich funkcji, a wysoki przedstawiciel Unii do spraw
zagranicznych i polityki bezpieczestwa rezygnuje z funkcji penionych w ramach Komisji.
Artyku 18
1. Rada Europejska, stanowic wikszoci kwalifikowan, za zgod przewodniczcego Komisji,
mianuje wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa. Rada
Europejska moe zakoczy jego kadencj zgodnie z t sam procedur.
2. Wysoki przedstawiciel prowadzi wspln polityk zagraniczn i bezpieczestwa Unii.
Przyczynia si, poprzez swoje propozycje, do opracowania tej polityki i realizuje j dziaajc
z upowanienia Rady. Dotyczy to take wsplnej polityki bezpieczestwa i obrony.
3. Wysoki przedstawiciel przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych.
PL
C 83/26 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
4. Wysoki przedstawiciel jest jednym z wiceprzewodniczcych Komisji. Czuwa nad spjnoci
dziaa zewntrznych Unii. Odpowiada w ramach Komisji za jej obowizki w dziedzinie stosunkw
zewntrznych i koordynacj innych aspektw dziaa zewntrznych Unii. W wykonywaniu tych
obowizkw w ramach Komisji, i tylko w odniesieniu do tych obowizkw, wysoki przedstawiciel
podlega procedurom regulujcym funkcjonowanie Komisji w zakresie, w jakim jest to zgodne
z ustpami 2 i 3.
Artyku 19
1. Trybuna Sprawiedliwoci Unii Europejskiej obejmuje Trybuna Sprawiedliwoci, Sd i sdy
wyspecjalizowane. Zapewnia on poszanowanie prawa w wykadni i stosowaniu Traktatw.
Pastwa Czonkowskie ustanawiaj rodki niezbdne do zapewnienia skutecznej ochrony prawnej
w dziedzinach objtych prawem Unii.
2. W skad Trybunau Sprawiedliwoci wchodzi jeden sdzia z kadego Pastwa Czonkowskiego.
Trybuna Sprawiedliwoci jest wspomagany przez rzecznikw generalnych.
W skad Sdu wchodzi co najmniej jeden sdzia z kadego Pastwa Czonkowskiego.
Sdziowie i rzecznicy generalni Trybunau Sprawiedliwoci oraz sdziowie Sdu s wybierani spord
osb o niekwestionowanej niezalenoci, speniajcych warunki okrelone w artykuach 253 i 254
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. S oni mianowani za wsplnym porozumieniem przez
rzdy Pastw Czonkowskich na okres szeciu lat. Ustpujcy sdziowie i rzecznicy generalni mog
by ponownie mianowani.
3. Trybuna Sprawiedliwoci Unii Europejskiej orzeka zgodnie z Traktatami:
a) w zakresie skarg wniesionych przez Pastwa Czonkowskie, instytucje lub osoby fizyczne lub
prawne;
b) w trybie prejudycjalnym, na wniosek sdw Pastw Czonkowskich, w sprawie wykadni prawa
Unii lub wanoci aktw przyjtych przez instytucje;
c) w innych sprawach przewidzianych w Traktatach.
TYTU IV
POSTANOWIENIA O WZMOCNIONEJ WSPPRACY
Artyku 20
(dawne artykuy 27a27e, 4040b i 4345 TUE oraz dawne artykuy 11 i 11a TWE)
1. Pastwa Czonkowskie, ktre pragn ustanowi midzy sob wzmocnion wspprac
w ramach kompetencji niewycznych Unii, mog korzysta w tym celu z jej instytucji
i wykonywa te kompetencje, stosujc odpowiednie postanowienia Traktatw, z zastrzeeniem
ogranicze oraz zgodnie z procedur okrelon w niniejszym artykule i w artykuach 326334
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/27
Celem wzmocnionej wsppracy jest sprzyjanie realizacji celw Unii, ochrona jej interesw oraz
wzmocnienie procesu jej integracji. Wsppraca taka otwarta jest dla wszystkich Pastw
Czonkowskich w dowolnym czasie, zgodnie z artykuem 328 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej.
2. Decyzj upowaniajc do podjcia wzmocnionej wsppracy Rada przyjmuje w ostatecznoci,
jeeli ustali, e cele takiej wsppracy nie mog zosta osignite w rozsdnym terminie przez Uni
jako cao, oraz pod warunkiem, e uczestniczy w niej co najmniej dziewi Pastw Czonkowskich.
Rada stanowi zgodnie z procedur okrelon w artykule 329 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej.
3. W obradach Rady mog uczestniczy wszyscy czonkowie Rady, jednak w gosowaniu bior
udzia tylko czonkowie Rady reprezentujcy Pastwa Czonkowskie uczestniczce we wzmocnionej
wsppracy. Zasady gosowania przewidziane s w artykule 330 Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej.
4. Akty przyjmowane w ramach wzmocnionej wsppracy wi wycznie uczestniczce Pastwa
Czonkowskie. Nie s one uwaane za dorobek, ktry musi zosta przyjty przez pastwa
kandydujce do przystpienia do Unii.
TYTU V
POSTANOWIENIA OGLNE O DZIAANIACH ZEWNTRZNYCH UNII I POSTANOWIENIA SZCZEGLNE
DOTYCZCE WSPLNEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ I BEZPIECZESTWA
ROZDZIA 1
POSTANOWIENIA OGLNE O DZIAANIACH ZEWNTRZNYCH UNII
Artyku 21
1. Dziaania Unii na arenie midzynarodowej oparte s na zasadach, ktre le u podstaw jej
utworzenia, rozwoju i rozszerzenia oraz ktre zamierza wspiera na wiecie: demokracji, pastwa
prawnego, powszechnoci i niepodzielnoci praw czowieka i podstawowych wolnoci,
poszanowania godnoci ludzkiej, zasad rwnoci i solidarnoci oraz poszanowania zasad Karty
Narodw Zjednoczonych oraz prawa midzynarodowego.
Unia dy do rozwijania stosunkw i budowania partnerstwa z pastwami trzecimi oraz
z organizacjami midzynarodowymi, regionalnymi lub wiatowymi, ktre wyznaj zasady,
o ktrych mowa w akapicie pierwszym. Sprzyja ona wielostronnym rozwizaniom wsplnych
problemw, w szczeglnoci w ramach Organizacji Narodw Zjednoczonych.
2. Unia okrela i prowadzi wsplne polityki i dziaania oraz dy do zapewnienia wysokiego
stopnia wsppracy we wszelkich dziedzinach stosunkw midzynarodowych, w celu:
a) ochrony swoich wartoci, podstawowych interesw, bezpieczestwa, niezalenoci i integralnoci;
PL
C 83/28 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
b) umacniania i wspierania demokracji, pastwa prawnego, praw czowieka i zasad prawa
midzynarodowego;
c) utrzymania pokoju, zapobiegania konfliktom i umacniania bezpieczestwa midzynarodowego
zgodnie z celami i zasadami Karty Narodw Zjednoczonych, jak rwnie z zasadami Aktu
kocowego z Helsinek oraz celami Karty Paryskiej, w tym z celami i zasadami dotyczcymi
granic zewntrznych;
d) wspierania trwaego rozwoju gospodarczego i spoecznego oraz rodowiskowego krajw
rozwijajcych si, przyjmujc za nadrzdny cel likwidacj ubstwa;
e) zachcania wszystkich krajw do integracji w ramach gospodarki wiatowej, midzy innymi drog
stopniowego znoszenia ogranicze w handlu midzynarodowym;
f) przyczyniania si do opracowywania midzynarodowych rodkw sucych ochronie i poprawie
stanu rodowiska oraz zrwnowaonego zarzdzania wiatowymi zasobami naturalnymi, w celu
zapewnienia trwaego rozwoju;
g) niesienia pomocy narodom, krajom i regionom dotknitym klskami ywioowymi lub
katastrofami spowodowanymi przez czowieka; oraz
h) wspierania systemu midzynarodowego opartego na silniejszej wsppracy wielostronnej i na
dobrych rzdach na poziomie wiatowym.
3. Unia szanuje zasady i dy do osignicia celw, o ktrych mowa w ustpach 1 i 2, przy
opracowywaniu i wprowadzaniu w ycie jej dziaa zewntrznych w rnych dziedzinach objtych
niniejszym tytuem i czci pit Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, jak rwnie
zewntrznych aspektw innych polityk Unii.
Unia czuwa nad spjnoci rnych dziedzin jej dziaa zewntrznych oraz nad ich spjnoci
z innymi politykami Unii. Rada i Komisja, wspomagane przez wysokiego przedstawiciela Unii do
spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa, zapewniaj t spjno oraz wsppracuj w tym
celu.
Artyku 22
1. Na podstawie zasad i celw wymienionych w artykule 21 Rada Europejska okrela strategiczne
interesy i cele Unii.
Decyzje Rady Europejskiej w sprawie strategicznych interesw i celw Unii dotycz wsplnej polityki
zagranicznej i bezpieczestwa oraz innych dziedzin dotyczcych dziaa zewntrznych Unii. Decyzje
te mog dotyczy stosunkw Unii z okrelonym krajem lub regionem lub okrelonego tematu.
Okrelaj one ich czas trwania oraz rodki, ktre maj zosta udostpnione przez Uni i Pastwa
Czonkowskie.
Rada Europejska stanowi jednomylnie na zalecenie Rady przyjmowane przez ni na warunkach
przewidzianych dla kadej dziedziny. Decyzje Rady Europejskiej s wprowadzane w ycie zgodnie
z procedurami przewidzianymi w Traktatach.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/29
2. Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa, w dziedzinie
wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa, oraz Komisja, w innych dziedzinach dziaa
zewntrznych, mog przedkada Radzie wsplne wnioski.
ROZDZIA 2
POSTANOWIENIA SZCZEGLNE DOTYCZCE WSPLNEJ POLITYKI ZAGRANICZNEJ
I BEZPIECZESTWA
SEKCJA 1
POSTANOWIENIA WSPLNE
Artyku 23
Dziaania Unii na arenie midzynarodowej w rozumieniu niniejszego rozdziau opieraj si na
zasadach, d do osignicia celw i s prowadzone zgodnie z postanowieniami oglnymi,
o ktrych mowa w rozdziale 1.
Artyku 24
(dawny artyku 11 TUE)
1. Kompetencje Unii w zakresie wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa obejmuj
wszelkie dziedziny polityki zagranicznej i og kwestii dotyczcych bezpieczestwa Unii, w tym
stopniowe okrelanie wsplnej polityki obronnej, ktra moe prowadzi do wsplnej obrony.
Wsplna polityka zagraniczna i bezpieczestwa podlega szczeglnym zasadom i procedurom. Jest
okrelana i realizowana przez Rad Europejsk i Rad stanowice jednomylnie, chyba e Traktaty
przewiduj inaczej. Wyklucza si przyjmowanie aktw ustawodawczych. Wspln polityk
zagraniczn i bezpieczestwa wykonuje wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych
i polityki bezpieczestwa oraz Pastwa Czonkowskie, zgodnie z Traktatami. Szczegln rol
Parlamentu Europejskiego i Komisji w tej dziedzinie okrelaj Traktaty. Trybuna Sprawiedliwoci
Unii Europejskiej nie jest waciwy w zakresie tych postanowie, z wyjtkiem waciwoci do
kontrolowania przestrzegania artykuu 40 niniejszego Traktatu i do kontroli legalnoci niektrych
decyzji przewidzianych w artykule 275 akapit drugi Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
2. W ramach zasad i celw swoich dziaa zewntrznych Unia Europejska prowadzi, okrela
i realizuje wspln polityk zagraniczn i bezpieczestwa, opart na rozwoju wzajemnej
solidarnoci politycznej midzy Pastwami Czonkowskimi, okrelaniu kwestii stanowicych
przedmiot oglnego zainteresowania i osiganiu coraz wikszego stopnia zbienoci dziaa
Pastw Czonkowskich.
3. Pastwa Czonkowskie popieraj, aktywnie i bez zastrzee, polityk zewntrzn
i bezpieczestwa Unii w duchu lojalnoci i wzajemnej solidarnoci i szanuj dziaania Unii w tej
dziedzinie.
PL
C 83/30 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Pastwa Czonkowskie dziaaj zgodnie na rzecz umacniania i rozwijania wzajemnej solidarnoci
politycznej. Powstrzymuj si od wszelkich dziaa, ktre byyby sprzeczne z interesami Unii lub
mogyby zaszkodzi jej skutecznoci jako spjnej sile w stosunkach midzynarodowych.
Rada i wysoki przedstawiciel czuwaj nad poszanowaniem tych zasad.
Artyku 25
(dawny artyku 12 TUE)
Unia prowadzi wspln polityk zagraniczn i bezpieczestwa poprzez:
a) okrelanie oglnych wytycznych;
b) przyjmowanie decyzji okrelajcych:
(i) dziaania, ktre powinny by prowadzone przez Uni;
(ii) stanowiska, ktre powinny by podjte przez Uni;
(iii) zasady wykonania decyzji, o ktrych mowa w podpunktach (i) oraz (ii);
oraz
c) umacnianie systematycznej wsppracy midzy Pastwami Czonkowskimi w prowadzeniu ich
polityki.
Artyku 26
(dawny artyku 13 TUE)
1. Rada Europejska okrela strategiczne interesy Unii, ustala cele oraz okrela oglne wytyczne
wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa, cznie ze sprawami majcymi wpyw na kwestie
polityczno-obronne. Przyjmuje niezbdne decyzje.
Jeeli wymaga tego sytuacja midzynarodowa, przewodniczcy Rady Europejskiej zwouje
nadzwyczajne posiedzenie Rady Europejskiej w celu okrelenia strategicznych kierunkw polityki
Unii w obliczu takiej sytuacji.
2. Rada opracowuje wspln polityk zagraniczn i bezpieczestwa oraz podejmuje decyzje
niezbdne do okrelenia i realizacji tej polityki na podstawie oglnych wytycznych
i strategicznych kierunkw okrelonych przez Rad Europejsk.
Rada i wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa zapewniaj
jednolito, spjno i skuteczno dziaa Unii.
3. Wspln polityk zagraniczn i bezpieczestwa realizuj wysoki przedstawiciel oraz Pastwa
Czonkowskie, stosujc rodki krajowe i unijne.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/31
Artyku 27
1. Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa, ktry
przewodniczy Radzie do Spraw Zagranicznych, przyczynia si poprzez swoje propozycje do
opracowania wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa oraz zapewnia wykonanie decyzji
przyjtych przez Rad Europejsk i Rad.
2. Wysoki przedstawiciel reprezentuje Uni w zakresie spraw odnoszcych si do wsplnej
polityki zagranicznej i bezpieczestwa. Prowadzi w imieniu Unii dialog polityczny ze stronami
trzecimi oraz wyraa stanowisko Unii w organizacjach midzynarodowych i na konferencjach
midzynarodowych.
3. W wykonywaniu swojego mandatu, wysoki przedstawiciel jest wspomagany przez Europejsk
Sub Dziaa Zewntrznych. Suba ta wsppracuje ze subami dyplomatycznymi Pastw
Czonkowskich i skada si z urzdnikw waciwych sub Sekretariatu Generalnego Rady
i Komisji, jak rwnie z personelu delegowanego przez krajowe suby dyplomatyczne.
Organizacj i zasady funkcjonowania Europejskiej Suby Dziaa Zewntrznych okrela decyzja
Rady. Rada stanowi na wniosek wysokiego przedstawiciela po konsultacji z Parlamentem
Europejskim i po uzyskaniu zgody Komisji.
Artyku 28
(dawny artyku 14 TUE)
1. Jeeli sytuacja midzynarodowa wymaga dziaa operacyjnych Unii, Rada przyjmuje niezbdne
decyzje. Decyzje te okrelaj ich zasig, cele, zakres i rodki, jakie maj by oddane do dyspozycji
Unii, warunki wprowadzania ich w ycie oraz w razie potrzeby czas ich trwania.
Jeeli nastpia zmiana okolicznoci majca wyrany wpyw na kwesti stanowic przedmiot takiej
decyzji, Rada dokonuje przegldu zasad i celw tej decyzji oraz podejmuje niezbdne decyzje.
2. Decyzje, o ktrych mowa w ustpie 1, wi Pastwa Czonkowskie w odniesieniu do
zajmowanych przez nie stanowisk i prowadzonych dziaa.
3. O wszelkim zajciu krajowego stanowiska lub podjciu jakiegokolwiek krajowego dziaania
w zastosowaniu decyzji, o ktrej mowa w ustpie 1, dane Pastwo Czonkowskie informuje
w takim czasie, aby moliwe byo w razie potrzeby wczeniejsze przeprowadzenie w Radzie
uzgodnie. Obowizek wczeniejszego poinformowania nie dotyczy rodkw stanowicych jedynie
proste wykonanie decyzji Rady na paszczynie krajowej.
4. W przypadku bezwzgldnej koniecznoci wynikajcej z rozwoju sytuacji i wobec braku
przegldu decyzji Rady, o ktrej mowa w ustpie 1, Pastwa Czonkowskie mog zastosowa
w trybie pilnym niezbdne rodki, uwzgldniajc oglne cele takiej decyzji. Pastwo
Czonkowskie, ktre stosuje takie rodki, informuje o nich niezwocznie Rad.
5. W przypadku powanych trudnoci w wykonaniu decyzji, o ktrej mowa w niniejszym
artykule, Pastwo Czonkowskie powiadamia o nich Rad, ktra rozwaa je i poszukuje
waciwych rozwiza. Nie mog by one sprzeczne z celami decyzji, o ktrej mowa w ustpie 1,
ani szkodzi jego skutecznoci.
PL
C 83/32 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Artyku 29
(dawny artyku 15 TUE)
Rada przyjmuje decyzje, ktre okrelaj podejcie Unii do danego problemu o charakterze
geograficznym lub przedmiotowym. Pastwa Czonkowskie zapewniaj zgodno swych polityk
krajowych ze stanowiskami Unii.
Artyku 30
(dawny artyku 22 TUE)
1. Kade Pastwo Czonkowskie, wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki
bezpieczestwa lub wysoki przedstawiciel przy wsparciu Komisji mog zwraca si do Rady
z wszelkimi pytaniami dotyczcymi wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa oraz
przedkada Radzie, odpowiednio, inicjatywy lub wnioski.
2. W przypadkach wymagajcych szybkiej decyzji wysoki przedstawiciel zwouje, z inicjatywy
wasnej albo na wniosek Pastwa Czonkowskiego, w cigu 48 godzin lub w razie
bezwzgldnej potrzeby w krtszym terminie, nadzwyczajne posiedzenie Rady.
Artyku 31
(dawny artyku 23 TUE)
1. Decyzje, o ktrych mowa w niniejszym rozdziale, Rada Europejska i Rada podejmuj,
stanowic jednomylnie, z wyjtkiem przypadkw gdy niniejszy rozdzia stanowi inaczej.
Wyklucza si przyjmowanie aktw ustawodawczych.
Kady czonek Rady, ktry wstrzymuje si od gosu, moe zgodnie z niniejszym akapitem
jednoczenie zoy formalne owiadczenie. W takim przypadku nie jest on zobowizany do
wykonania decyzji, ale akceptuje, e decyzja ta wie Uni. W duchu wzajemnej solidarnoci to
Pastwo Czonkowskie powstrzymuje si od wszelkich dziaa, ktre mogyby by sprzeczne lub
utrudni dziaania Unii podejmowane na podstawie tej decyzji. Pozostae Pastwa Czonkowskie
szanuj jego stanowisko. Decyzja nie zostaje przyjta, jeeli czonkowie Rady, ktrzy zoyli
owiadczenie w zwizku ze wstrzymaniem si od gosu, reprezentuj co najmniej jedn trzeci
Pastw Czonkowskich, ktrych czna liczba ludnoci stanowi co najmniej jedn trzeci ludnoci
Unii.
2. Na zasadzie odstpstwa od postanowie ustpu 1, Rada stanowi wikszoci kwalifikowan
w sytuacji, gdy:
przyjmuje decyzj okrelajc dziaanie lub stanowisko Unii, na podstawie decyzji Rady
Europejskiej dotyczcej strategicznych interesw i celw Unii, o ktrej mowa w artykule 22
ustp 1,
przyjmuje decyzj okrelajc dziaanie lub stanowisko Unii, zgodnie z propozycj wysokiego
przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa, ktra zostaa przedoona
w wyniku specjalnego wniosku skierowanego do niego przez Rad Europejsk z jej wasnej
inicjatywy lub z inicjatywy wysokiego przedstawiciela,
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/33
podejmuje decyzj wykonujc decyzj okrelajc dziaanie lub stanowisko Unii,
mianuje specjalnego przedstawiciela zgodnie z artykuem 33.
Gosowanie nie dochodzi do skutku, jeeli czonek Rady owiadcza, e z istotnych wzgldw polityki
krajowej, ktre musi okreli, zamierza si sprzeciwi przyjciu decyzji podejmowanej wikszoci
kwalifikowan. Wysoki przedstawiciel poszukuje, w cisej konsultacji z zainteresowanym Pastwem
Czonkowskim, rozwizania odpowiadajcego temu Pastwu. Jeeli rozwizanie nie zostanie
znalezione, Rada, stanowic wikszoci kwalifikowan, moe wnie o przedoenie tej sprawy
Radzie Europejskiej w celu przyjcia jednomylnie decyzji.
3. Rada Europejska moe jednomylnie przyj decyzj, ktra przewiduje, e Rada stanowi
wikszoci kwalifikowan w przypadkach innych ni te, o ktrych mowa w ustpie 2.
4. Ustpw 2 i 3 nie stosuje si do decyzji majcych wpyw na kwestie wojskowe lub polityczno-
obronne.
5. W kwestiach proceduralnych Rada stanowi wikszoci gosw swoich czonkw.
Artyku 32
(dawny artyku 16 TUE)
Pastwa Czonkowskie w ramach Rady Europejskiej i Rady uzgadniaj wszelkie kwestie polityki
zagranicznej i bezpieczestwa, stanowice przedmiot oglnego zainteresowania, w celu okrelenia
wsplnego podejcia. Przed podjciem jakichkolwiek dziaa na arenie midzynarodowej lub
zacigniciem wszelkich zobowiza, ktre mogyby wpyn na interesy Unii, kade Pastwo
Czonkowskie konsultuje si z pozostaymi w ramach Rady Europejskiej lub Rady. Pastwa
Czonkowskie zapewniaj, poprzez zbiene dziaania, moliwo realizacji przez Uni jej interesw
i wartoci na arenie midzynarodowej. Pastwa Czonkowskie s wzgldem siebie solidarne.
Jeeli Rada Europejska lub Rada okreliy wsplne podejcie Unii w rozumieniu akapitu pierwszego,
wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa i ministrowie spraw
zagranicznych Pastw Czonkowskich koordynuj swoj dziaalno w Radzie.
Misje dyplomatyczne Pastw Czonkowskich i delegatury Unii w pastwach trzecich i przy
organizacjach midzynarodowych wsppracuj ze sob i przyczyniaj si do formuowania
i wprowadzania w ycie wsplnego podejcia.
Artyku 33
(dawny artyku 18 TUE)
Rada moe, na wniosek wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki
bezpieczestwa, mianowa specjalnego przedstawiciela, ktremu powierza si mandat
w odniesieniu do poszczeglnych spraw politycznych. Specjalny przedstawiciel w sprawowaniu
swojego mandatu podlega wysokiemu przedstawicielowi.
PL
C 83/34 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Artyku 34
(dawny artyku 19 TUE)
1. Pastwa Czonkowskie koordynuj swe dziaania w organizacjach midzynarodowych
i podczas konferencji midzynarodowych, podtrzymujc na tym forum stanowiska Unii.
Organizacj tej koordynacji zapewnia wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych
i polityki bezpieczestwa.
Jeeli w organizacjach midzynarodowych lub podczas konferencji midzynarodowych nie s
reprezentowane wszystkie Pastwa Czonkowskie, uczestniczce Pastwa Czonkowskie
podtrzymuj stanowiska Unii.
2. Zgodnie z artykuem 24 ustp 3 Pastwa Czonkowskie reprezentowane w organizacjach
midzynarodowych lub podczas konferencji midzynarodowych, w ktrych nie uczestnicz
wszystkie Pastwa Czonkowskie, informuj te ostatnie, jak rwnie wysokiego przedstawiciela,
o wszelkich sprawach bdcych przedmiotem wsplnego zainteresowania.
Pastwa Czonkowskie, ktre s take czonkami Rady Bezpieczestwa Organizacji Narodw
Zjednoczonych, bd dziaa zgodnie i wyczerpujco informowa pozostae Pastwa
Czonkowskie, jak rwnie wysokiego przedstawiciela. Pastwa Czonkowskie, ktre s czonkami
Rady Bezpieczestwa, przy wykonywaniu swoich funkcji bd broni stanowisk i interesw Unii, bez
uszczerbku dla ich zobowiza wynikajcych z postanowie Karty Narodw Zjednoczonych.
Jeeli Unia okrelia stanowisko w kwestii wpisanej do porzdku obrad Rady Bezpieczestwa
Organizacji Narodw Zjednoczonych, Pastwa Czonkowskie, ktre w niej zasiadaj, wnosz
o zaproszenie wysokiego przedstawiciela do przedstawienia stanowiska Unii.
Artyku 35
(dawny artyku 20 TUE)
Misje dyplomatyczne i konsularne Pastw Czonkowskich oraz delegatury Unii w pastwach trzecich
i na konferencjach midzynarodowych, a take ich przedstawicielstwa w organizacjach
midzynarodowych wsppracuj ze sob, tak aby zapewni poszanowanie i wykonanie decyzji
okrelajcych stanowiska i dziaania Unii przyjtych na mocy niniejszego rozdziau.
Umacniaj one wspprac, wymieniajc informacje i dokonujc wsplnych ocen.
Przyczyniaj si one do wprowadzania w ycie prawa obywateli Unii do ochrony na terytorium
pastw trzecich, o ktrym mowa w artykule 20 ustp 2 litera c) Traktatu o funkcjonowaniu Unii
Europejskiej, jak rwnie rodkw przyjtych w zastosowaniu artykuu 23 tego Traktatu.
Artyku 36
(dawny artyku 21 TUE)
Wysoki przedstawiciel Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa regularnie konsultuje
si z Parlamentem Europejskim w zakresie gwnych aspektw i podstawowych opcji wsplnej
polityki zagranicznej i bezpieczestwa oraz wsplnej polityki bezpieczestwa i obrony, oraz
informuje Parlament Europejski o rozwoju tych polityk. Czuwa on nad tym, aby pogldy
Parlamentu Europejskiego zostay naleycie uwzgldnione. Specjalni przedstawiciele mog
uczestniczy w informowaniu Parlamentu Europejskiego.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/35
Parlament Europejski moe kierowa do Rady i do wysokiego przedstawiciela pytania lub
formuowa pod ich adresem zalecenia. Dwa razy w roku przeprowadza on debat o postpach
w realizacji wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa, w tym wsplnej polityki bezpieczestwa
i obrony.
Artyku 37
(dawny artyku 24 TUE)
Unia moe zawiera umowy z jednym lub z wiksz liczb pastw lub z organizacjami
midzynarodowymi w dziedzinach objtych niniejszym rozdziaem.
Artyku 38
(dawny artyku 25 TUE)
Bez uszczerbku dla postanowie artykuu 240 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, Komitet
Polityczny i Bezpieczestwa obserwuje sytuacj midzynarodow w dziedzinach objtych wspln
polityk zagraniczn i bezpieczestwa oraz przyczynia si do okrelania polityk, wydajc opinie dla
Rady na jej danie, na danie wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki
bezpieczestwa lub z inicjatywy wasnej. Czuwa on rwnie nad wprowadzaniem w ycie
uzgodnionych polityk, bez uszczerbku dla uprawnie wysokiego przedstawiciela.
W zakresie objtym niniejszym rozdziaem Komitet Polityczny i Bezpieczestwa sprawuje, pod
kierunkiem Rady i wysokiego przedstawiciela, kontrol polityczn i kierownictwo strategiczne nad
operacjami zarzdzania kryzysowego, o ktrych mowa w artykule 43.
Rada moe upowani Komitet do podjcia, w celu i na czas trwania operacji zarzdzania kryzysami,
okrelonych przez Rad decyzji dotyczcych kontroli politycznej i kierownictwa strategicznego nad
operacj.
Artyku 39
Zgodnie z artykuem 16 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej i na zasadzie odstpstwa od
jego ustpu 2, Rada przyjmuje decyzj okrelajc zasady dotyczce ochrony osb fizycznych
w zakresie przetwarzania danych osobowych przez Pastwa Czonkowskie w wykonywaniu
dziaa wchodzcych w zakres zastosowania niniejszego rozdziau oraz zasady dotyczce
swobodnego przepywu takich danych. Przestrzeganie tych zasad podlega kontroli niezalenych
organw.
PL
C 83/36 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
Artyku 40
(dawny artyku 47 TUE)
Realizacja wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa nie narusza stosowania procedur oraz
odpowiedniego zakresu uprawnie instytucji przewidzianych w Traktatach do wykonywania
kompetencji Unii, o ktrych mowa w artykuach 36 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Realizacja polityk, o ktrych mowa w tych artykuach, nie narusza take stosowania procedur oraz
odpowiedniego zakresu uprawnie instytucji przewidzianych w Traktatach do wykonywania
kompetencji Unii na podstawie niniejszego rozdziau.
Artyku 41
(dawny artyku 28 TUE)
1. Wydatki administracyjne ponoszone przez instytucje w zwizku z wykonywaniem niniejszego
rozdziau s pokrywane z budetu Unii.
2. Wydatki operacyjne ponoszone w zwizku z wykonywaniem niniejszego rozdziau s rwnie
pokrywane z budetu Unii, z wyjtkiem wydatkw przypadajcych na operacje majce wpyw na
kwestie wojskowe i polityczno-obronne oraz przypadkw, gdy Rada, stanowic jednomylnie,
postanowi inaczej.
Jeli wydatki nie s pokrywane z budetu Unii, ponosz je Pastwa Czonkowskie wedug kryterium
produktu krajowego brutto, chyba e Rada, stanowic jednomylnie, postanowi inaczej. Pastwa
Czonkowskie, ktrych przedstawiciele w Radzie zoyli formalne owiadczenie na podstawie
artykuu 31 ustp 1 akapit drugi, nie s zobowizane do wnoszenia wkadu w finansowanie
operacji majcych wpyw na kwestie wojskowe lub polityczno-obronne.
3. Rada przyjmuje decyzj ustanawiajc szczeglne procedury w celu zagwarantowania szybkiego
dostpu do rodkw budetowych Unii przeznaczonych na natychmiastowe finansowanie inicjatyw
w ramach wsplnej polityki zagranicznej i bezpieczestwa, a zwaszcza dziaa przygotowawczych
do misji, o ktrych mowa w artykule 42 ustp 1 i w artykule 43. Rada stanowi po konsultacji
z Parlamentem Europejskim.
Dziaania przygotowawcze do misji, o ktrych mowa w artykule 42 ustp 1 i w artykule 43, ktre
nie obciaj budetu Unii, s finansowane z funduszu pocztkowego utworzonego ze skadek
Pastw Czonkowskich.
Rada, na wniosek wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa,
przyjmuje wikszoci kwalifikowan decyzje ustanawiajce:
a) warunki tworzenia i finansowania funduszu pocztkowego, w szczeglnoci wysoko rodkw
przekazywanych funduszowi;
b) warunki zarzdzania funduszem pocztkowym;
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/37
c) warunki kontroli finansowej.
Jeeli misja zaplanowana zgodnie z artykuem 42 ustp 1 i z artykuem 43 nie moe by
finansowana z budetu Unii, Rada upowania wysokiego przedstawiciela do wykorzystania tego
funduszu. Wysoki przedstawiciel skada Radzie sprawozdanie z wykonania tego upowanienia.
SEKCJA 2
POSTANOWIENIA DOTYCZCE WSPLNEJ POLITYKI BEZPIECZESTWA I OBRONY
Artyku 42
(dawny artyku 17 TUE)
1. Wsplna polityka bezpieczestwa i obrony stanowi integraln cz wsplnej polityki
zagranicznej i bezpieczestwa. Zapewnia Unii zdolno operacyjn opart na rodkach cywilnych
i wojskowych. Unia moe z nich korzysta w przeprowadzanych poza Uni misjach utrzymania
pokoju, zapobiegania konfliktom i wzmacniania midzynarodowego bezpieczestwa, zgodnie
z zasadami Karty Narodw Zjednoczonych. Zadania te s wykonywane w oparciu o zdolnoci,
jakie zapewniaj Pastwa Czonkowskie.
2. Wsplna polityka bezpieczestwa i obrony obejmuje stopniowe okrelanie wsplnej polityki
obronnej Unii. Doprowadzi ona do stworzenia wsplnej obrony, jeeli Rada Europejska, stanowic
jednomylnie, tak zadecyduje. W takim przypadku Rada Europejska zaleca Pastwom Czonkowskim
przyjcie stosownej decyzji zgodnie z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
Polityka Unii w rozumieniu niniejszej sekcji nie uchybia specyficznemu charakterowi polityki
bezpieczestwa i obronnej niektrych Pastw Czonkowskich. Szanuje ona wynikajce z Traktatu
Pnocnoatlantyckiego zobowizania Pastw Czonkowskich, ktre uwaaj, e ich wsplna obrona
jest wykonywana w ramach Organizacji Traktatu Pnocnoatlantyckiego (NATO) oraz jest zgodna
z przyjt w tych ramach wspln polityk bezpieczestwa i obronn.
3. Pastwa Czonkowskie, w celu realizacji wsplnej polityki bezpieczestwa i obrony, oddaj do
dyspozycji Unii swoje zdolnoci cywilne i wojskowe, aby przyczyni si do osignicia celw
okrelonych przez Rad. Pastwa Czonkowskie wsplnie powoujce siy wielonarodowe mog
rwnie przekaza je do dyspozycji wsplnej polityki bezpieczestwa i obrony.
Pastwa Czonkowskie zobowizuj si do stopniowej poprawy swoich zdolnoci wojskowych.
Agencja do spraw Rozwoju Zdolnoci Obronnych, Bada, Zakupw i Uzbrojenia (zwana dalej
Europejsk Agencj Obrony) okrela wymogi operacyjne, wspiera rodki ich realizacji, przyczynia
si do okrelania i, w stosownych przypadkach, wprowadzania w ycie wszelkich uytecznych
rodkw wzmacniajcych baz przemysow i technologiczn sektora obrony, bierze udzia
w okrelaniu europejskiej polityki w zakresie zdolnoci i uzbrojenia oraz wspomaga Rad
w ocenie poprawy zdolnoci wojskowych.
PL
C 83/38 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
4. Decyzje dotyczce wsplnej polityki bezpieczestwa i obrony, w tym decyzje w sprawie
podjcia misji, o ktrych mowa w niniejszym artykule, s przyjmowane przez Rad stanowic
jednomylnie na wniosek wysokiego przedstawiciela Unii do spraw zagranicznych i polityki
bezpieczestwa lub z inicjatywy Pastwa Czonkowskiego. Wysoki przedstawiciel moe
zaproponowa, w stosownych przypadkach wsplnie z Komisj, uycie zarwno rodkw
krajowych, jak i instrumentw Unii.
5. W celu ochrony wartoci Unii i suenia jej interesom Rada moe powierzy wykonanie danej
misji, w ramach Unii, grupie Pastw Czonkowskich. Wykonanie takiej misji reguluje artyku 44.
6. Pastwa Czonkowskie, ktre speniaj wysze kryteria zdolnoci wojskowej i ktre zacigny
w tej dziedzinie dalej idce zobowizania, majc na wzgldzie najbardziej wymagajce misje,
ustanawiaj sta wspprac strukturaln w ramach Unii. Wspprac t reguluje artyku 46. Nie
narusza ona postanowie artykuu 43.
7. W przypadku gdy jakiekolwiek Pastwo Czonkowskie stanie si ofiar napaci zbrojnej na jego
terytorium, pozostae Pastwa Czonkowskie maj w stosunku do niego obowizek udzielenia
pomocy i wsparcia przy zastosowaniu wszelkich dostpnych im rodkw, zgodnie z artykuem 51
Karty Narodw Zjednoczonych. Nie ma to wpywu na szczeglny charakter polityki bezpieczestwa
i obrony niektrych Pastw Czonkowskich.
Zobowizania i wsppraca w tej dziedzinie pozostaj zgodne ze zobowizaniami zacignitymi
w ramach Organizacji Traktatu Pnocnoatlantyckiego, ktra dla pastw bdcych jej czonkami
pozostaje podstaw ich zbiorowej obrony i forum dla jej wykonywania.
Artyku 43
1. Misje, o ktrych mowa w artykule 42 ustp 1, przy prowadzeniu ktrych Unia moe uy
rodkw cywilnych i wojskowych, obejmuj wsplne dziaania rozbrojeniowe, misje humanitarne
i ratunkowe, misje wojskowego doradztwa i wsparcia, misje zapobiegania konfliktom i utrzymywania
pokoju, misje zbrojne suce zarzdzaniu kryzysowemu, w tym misje przywracania pokoju
i operacje stabilizacji sytuacji po zakoczeniu konfliktw. Wszystkie te misje mog przyczynia
si do walki z terroryzmem, w tym poprzez wspieranie pastw trzecich w zwalczaniu terroryzmu
na ich terytoriach.
2. Rada przyjmuje decyzje dotyczce misji, o ktrych mowa w ustpie 1, okrelajc ich cel
i zakres, jak rwnie oglne warunki ich przeprowadzania. Wysoki przedstawiciel Unii do spraw
zagranicznych i polityki bezpieczestwa, pod kierunkiem Rady oraz w cisym i staym
porozumieniu z Komitetem Politycznym i Bezpieczestwa, czuwa nad koordynacj cywilnych
i wojskowych aspektw tych misji.
Artyku 44
1. W ramach decyzji przyjmowanych zgodnie z artykuem 43, Rada moe powierzy
przeprowadzenie misji grupie Pastw Czonkowskich, ktre wyra tak wol i ktre dysponuj
zdolnociami wymaganymi dla tej misji. Te Pastwa Czonkowskie, wsplnie z wysokim
przedstawicielem Unii do spraw zagranicznych i polityki bezpieczestwa, uzgadniaj midzy sob
sposb zarzdzania misj.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/39
2. Pastwa Czonkowskie uczestniczce w misji informuj regularnie Rad o jej przebiegu
z wasnej inicjatywy lub na wniosek innego Pastwa Czonkowskiego. Jeeli wykonanie misji
spowoduje powstanie istotnych konsekwencji lub jeeli wymaga zmiany celu, zakresu lub
warunkw misji okrelonych w decyzjach, o ktrych mowa w ustpie 1, uczestniczce Pastwa
Czonkowskie niezwocznie informuj o tym Rad. W takich przypadkach Rada przyjmuje
niezbdne decyzje.
Artyku 45
1. Europejska Agencja Obrony, o ktrej mowa w artykule 42 ustp 3, podlegajca Radzie, ma za
zadanie:
a) przyczynia si do okrelania celw zdolnoci wojskowych Pastw Czonkowskich i oceny
wykonania zobowiza w zakresie zdolnoci podjtych przez Pastwa Czonkowskie;
b) wspiera harmonizacj wymaga operacyjnych i ustanowienie skutecznych i spjnych metod
dokonywania zamwie;
c) zgasza wielostronne projekty dla osignicia celw zdolnoci wojskowych oraz zapewnia
koordynacj programw realizowanych przez Pastwa Czonkowskie i zarzdzanie
konkretnymi programami wsppracy;
d) wspiera badania nad technologiami obronnymi oraz koordynowa i planowa wsplne dziaania
badawcze i studia nad rozwizaniami technicznymi odpowiadajcymi przyszym wymaganiom
operacyjnym;
e) przyczynia si do okrelania wszelkich uytecznych rodkw wzmacniajcych baz przemysow
i technologiczn sektora obrony oraz zwikszajcych efektywno wydatkw wojskowych
i, w stosownych przypadkach, wprowadza w ycie te rodki.
2. Europejska Agencja Obrony jest otwarta dla wszystkich Pastw Czonkowskich pragncych
uczestniczy w jej pracach. Rada, stanowic wikszoci kwalifikowan, przyjmuje decyzj
okrelajc statut, siedzib i zasady funkcjonowania Agencji. Decyzja ta uwzgldnia poziom
faktycznego uczestnictwa w dziaaniach Agencji. W ramach Agencji tworzy si specjalne grupy
skupiajce Pastwa Czonkowskie uczestniczce we wsplnych projektach. Agencja wykonuje
swoje dziaania, w miar potrzeby, w powizaniu z Komisj.
Artyku 46
1. Pastwa Czonkowskie pragnce wzi udzia w staej wsppracy strukturalnej, o ktrej mowa
w artykule 42 ustp 6, ktre speniaj kryteria i ktre przyjy zobowizania w zakresie zdolnoci
wojskowych wymienione w Protokole w sprawie staej wsppracy strukturalnej, notyfikuj swj
zamiar Radzie i wysokiemu przedstawicielowi Unii do spraw zagranicznych i polityki
bezpieczestwa.
2. W terminie trzech miesicy od notyfikacji, o ktrej mowa w ustpie 1, Rada przyjmuje decyzj
ustanawiajc sta wspprac strukturaln i okrelajc list uczestniczcych Pastw
Czonkowskich. Rada stanowi wikszoci kwalifikowan po konsultacji z wysokim
przedstawicielem.
PL
C 83/40 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
3. Kade Pastwo Czonkowskie, ktre na pniejszym etapie pragnie wzi udzia w staej
wsppracy strukturalnej, notyfikuje swj zamiar Radzie i wysokiemu przedstawicielowi.
Rada przyjmuje decyzj potwierdzajc udzia zainteresowanego Pastwa Czonkowskiego, ktre
spenia kryteria i przyjmuje zobowizania, o ktrych mowa w artykuach 1 i 2 Protokou
w sprawie staej wsppracy strukturalnej. Rada stanowi wikszoci kwalifikowan po konsultacji
z wysokim przedstawicielem. W gosowaniu bior udzia tylko czonkowie Rady reprezentujcy
uczestniczce Pastwa Czonkowskie.
Wikszo kwalifikowan okrela si zgodnie z artykuem 238 ustp 3 litera a) Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
4. Jeeli uczestniczce Pastwo Czonkowskie przestao spenia kryteria lub nie jest w stanie
wypenia zobowiza, o ktrych mowa w artykuach 1 i 2 Protokou w sprawie staej
wsppracy strukturalnej, Rada moe przyj decyzj zawieszajc udzia tego Pastwa.
Rada stanowi wikszoci kwalifikowan. W gosowaniu bior udzia tylko czonkowie Rady
reprezentujcy uczestniczce Pastwa Czonkowskie, z wyjtkiem zainteresowanego Pastwa
Czonkowskiego.
Wikszo kwalifikowan okrela si zgodnie z artykuem 238 ustp 3 litera a) Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
5. Jeeli uczestniczce Pastwo Czonkowskie pragnie wycofa si ze staej wsppracy
strukturalnej, notyfikuje swoj decyzj Radzie, ktra przyjmuje do wiadomoci, e uczestnictwo
zainteresowanego Pastwa Czonkowskiego zakoczyo si.
6. Decyzje i zalecenia Rady w ramach staej wsppracy strukturalnej, inne ni decyzje i zalecenia
przewidziane w ustpach 25, s przyjmowane jednomylnie. Do celw niniejszego ustpu
jednomylno stanowiona jest jedynie gosami przedstawicieli uczestniczcych Pastw
Czonkowskich.
TYTU VI
POSTANOWIENIA KOCOWE
Artyku 47
Unia ma osobowo prawn.
Artyku 48
(dawny artyku 48 TUE)
1. Traktaty mog by zmieniane zgodnie ze zwyk procedur zmiany. Mog by te zmieniane
zgodnie z uproszczonymi procedurami zmiany.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/41
Zwyka procedura zmiany
2. Rzd kadego Pastwa Czonkowskiego, Parlament Europejski lub Komisja mog przedkada
Radzie propozycje zmiany Traktatw. Propozycje te mog mie na celu, midzy innymi, rozszerzenie
lub ograniczenie kompetencji przyznanych Unii w Traktatach. Propozycje te s przekazywane przez
Rad Radzie Europejskiej oraz notyfikowane parlamentom narodowym.
3. Jeeli Rada Europejska, po konsultacji z Parlamentem Europejskim i Komisj, podejmie zwyk
wikszoci decyzj, w ktrej opowie si za rozpatrzeniem proponowanych zmian, przewodniczcy
Rady Europejskiej zwouje konwent zoony z przedstawicieli parlamentw narodowych, szefw
pastw lub rzdw Pastw Czonkowskich, Parlamentu Europejskiego i Komisji. W przypadku
zmian instytucjonalnych w dziedzinie pieninej konsultowany jest rwnie Europejski Bank
Centralny. Konwent rozpatruje propozycje zmian i przyjmuje, w drodze konsensusu, zalecenie dla
Konferencji przedstawicieli rzdw Pastw Czonkowskich przewidzianej w ustpie 4.
Rada Europejska moe zwyk wikszoci, po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, podj
decyzj o nie zwoywaniu konwentu, jeeli zakres proponowanych zmian nie uzasadnia jego
zwoania. W takim przypadku Rada Europejska okrela mandat Konferencji przedstawicieli rzdw
Pastw Czonkowskich.
4. Konferencj przedstawicieli rzdw Pastw Czonkowskich zwouje przewodniczcy Rady
w celu uchwalenia za wsplnym porozumieniem zmian, jakie maj zosta dokonane w Traktatach.
Zmiany wchodz w ycie po ich ratyfikowaniu przez wszystkie Pastwa Czonkowskie, zgodnie z ich
odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
5. Jeeli po upywie dwch lat od podpisania traktatu zmieniajcego Traktaty, zosta on
ratyfikowany przez cztery pite Pastw Czonkowskich i gdy jedno lub wicej Pastw
Czonkowskich napotkao trudnoci w postpowaniu ratyfikacyjnym, spraw kieruje si do Rady
Europejskiej.
Uproszczone procedury zmiany
6. Rzd kadego Pastwa Czonkowskiego, Parlament Europejski lub Komisja mog przedkada
Radzie Europejskiej propozycje dotyczce zmiany wszystkich lub czci postanowie czci trzeciej
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej, dotyczcych wewntrznych polityk i dziaa Unii.
Rada Europejska moe przyj decyzj zmieniajc wszystkie lub cz postanowie czci trzeciej
Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Rada Europejska stanowi jednomylnie po konsultacji
z Parlamentem Europejskim i Komisj oraz z Europejskim Bankiem Centralnym w przypadkach
zmian instytucjonalnych w dziedzinie pieninej. Decyzja ta wchodzi w ycie dopiero po jej
zatwierdzeniu przez Pastwa Czonkowskie, zgodnie z ich odpowiednimi wymogami
konstytucyjnymi.
Decyzja, o ktrej mowa w akapicie drugim, nie moe zwikszy kompetencji przyznanych Unii
w Traktatach.
PL
C 83/42 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
7. Jeeli Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej lub tytu V niniejszego Traktatu przewiduje,
e Rada stanowi jednomylnie w danej dziedzinie lub w danym przypadku, Rada Europejska moe
przyj decyzj upowaniajc Rad do stanowienia wikszoci kwalifikowan w tej dziedzinie lub
w tym przypadku. Niniejszego akapitu nie stosuje si do decyzji majcych wpyw na kwestie
wojskowe lub obronne.
Jeeli Traktat o funkcjonowaniu Unii Europejskiej przewiduje, e akty ustawodawcze przyjmowane s
przez Rad zgodnie ze specjaln procedur ustawodawcz, Rada Europejska moe przyj decyzj
zezwalajc na przyjcie takich aktw zgodnie ze zwyk procedur ustawodawcz.
Wszelkie inicjatywy podejmowane przez Rad Europejsk na podstawie akapitu pierwszego lub
drugiego s przekazywane parlamentom narodowym. W przypadku gdy parlament narodowy
notyfikuje swj sprzeciw w terminie szeciu miesicy od takiego przekazania, decyzja, o ktrej
mowa w akapicie pierwszym lub drugim, nie zostaje przyjta. W przypadku braku sprzeciwu
Rada Europejska moe przyj tak decyzj.
W celu przyjcia decyzji, o ktrych mowa w akapicie pierwszym lub drugim, Rada Europejska
stanowi jednomylnie po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego, wyraonej przez wikszo
czonkw wchodzcych w jego skad.
Artyku 49
(dawny artyku 49 TUE)
Kade pastwo europejskie, ktre szanuje wartoci, o ktrych mowa w artykule 2, i zobowizuje si
je wspiera, moe zoy wniosek o czonkostwo w Unii. O wniosku tym informuje si Parlament
Europejski i parlamenty narodowe. Pastwo ubiegajce si o czonkostwo kieruje swj wniosek do
Rady, ktra stanowi jednomylnie po zasigniciu opinii Komisji oraz po otrzymaniu zgody
Parlamentu Europejskiego, udzielonej wikszoci gosw jego czonkw. Brane s pod uwag
kryteria kwalifikacji uzgodnione przez Rad Europejsk.
Warunki przyjcia i wynikajce z tego przyjcia dostosowania w Traktatach stanowicych podstaw
Unii s przedmiotem umowy midzy Pastwami Czonkowskimi a Pastwem ubiegajcym si
o czonkostwo. Umowa ta podlega ratyfikacji przez wszystkie umawiajce si Pastwa, zgodnie
z ich odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi.
Artyku 50
1. Kade Pastwo Czonkowskie moe, zgodnie ze swoimi wymogami konstytucyjnymi, podj
decyzj o wystpieniu z Unii.
2. Pastwo Czonkowskie, ktre podjo decyzj o wystpieniu, notyfikuje swj zamiar Radzie
Europejskiej. W wietle wytycznych Rady Europejskiej Unia prowadzi negocjacje i zawiera z tym
Pastwem umow okrelajc warunki jego wystpienia, uwzgldniajc ramy jego przyszych
stosunkw z Uni. Umow t negocjuje si zgodnie z artykuem 218 ustp 3 Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej. Jest ona zawierana w imieniu Unii przez Rad, stanowic
wikszoci kwalifikowan po uzyskaniu zgody Parlamentu Europejskiego.
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/43
3. Traktaty przestaj mie zastosowanie do tego Pastwa od dnia wejcia w ycie umowy
o wystpieniu lub, w przypadku jej braku, dwa lata po notyfikacji, o ktrej mowa w ustpie 2,
chyba e Rada Europejska w porozumieniu z danym Pastwem Czonkowskim podejmie
jednomylnie decyzj o przedueniu tego okresu.
4. Do celw ustpw 2 i 3 czonek Rady Europejskiej i Rady reprezentujcy wystpujce Pastwo
Czonkowskie nie bierze udziau w obradach ani w podejmowaniu decyzji Rady Europejskiej i Rady
dotyczcych tego Pastwa.
Wikszo kwalifikowan okrela si zgodnie z artykuem 238 ustp 3 litera b) Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
5. Jeeli Pastwo, ktre wystpio z Unii, zwraca si o ponowne przyjcie, jego wniosek podlega
procedurze, o ktrej mowa w artykule 49.
Artyku 51
Protokoy i zaczniki zaczone do Traktatw stanowi ich integraln cz.
Artyku 52
1. Traktaty stosuje si do Krlestwa Belgii, Republiki Bugarii, Republiki Czeskiej, Krlestwa Danii,
Republiki Federalnej Niemiec, Republiki Estoskiej, Irlandii, Republiki Greckiej, Krlestwa Hiszpanii,
Republiki Francuskiej, Republiki Woskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki otewskiej, Republiki
Litewskiej, Wielkiego Ksistwa Luksemburga, Republiki Wgierskiej, Republiki Malty, Krlestwa
Niderlandw, Republiki Austrii, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Portugalskiej, Rumunii,
Republiki Sowenii, Republiki Sowackiej, Republiki Finlandii, Krlestwa Szwecji oraz
Zjednoczonego Krlestwa Wielkiej Brytanii i Irlandii Pnocnej.
2. Terytorialny zakres stosowania Traktatw okrelony jest szczegowo w artykule 355 Traktatu
o funkcjonowaniu Unii Europejskiej.
Artyku 53
(dawny artyku 51 TUE)
Niniejszy Traktat zawiera si na czas nieograniczony.
Artyku 54
(dawny artyku 52 TUE)
1. Niniejszy Traktat podlega ratyfikacji przez Wysokie Umawiajce si Strony, zgodnie z ich
odpowiednimi wymogami konstytucyjnymi. Dokumenty ratyfikacyjne zostan zoone do
depozytu Rzdowi Republiki Woskiej.
PL
C 83/44 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej 30.3.2010
2. Niniejszy Traktat wchodzi w ycie 1 stycznia 1993 roku, pod warunkiem e zostan zoone
do depozytu wszystkie dokumenty ratyfikacyjne lub w przeciwnym wypadku wchodzi on
w ycie pierwszego dnia miesica nastpujcego po zoeniu ostatniego dokumentu ratyfikacyjnego.
Artyku 55
(dawny artyku 53 TUE)
1. Niniejszy Traktat zosta sporzdzony w jednym oryginalnym egzemplarzu w jzykach
angielskim, bugarskim, czeskim, duskim, estoskim, fiskim, francuskim, greckim, hiszpaskim,
irlandzkim, litewskim, otewskim, maltaskim, niderlandzkim, niemieckim, polskim, portugalskim,
rumuskim, sowackim, soweskim, szwedzkim, wgierskim i woskim, przy czym teksty w kadym
z tych jzykw s na rwni autentyczne. Zostaje on zoony do depozytu w archiwum Rzdu
Republiki Woskiej, ktry przekae uwierzytelniony odpis kademu z rzdw pozostaych Pastw-
Sygnatariuszy.
2. Niniejszy Traktat moe by rwnie przetumaczony na wszystkie inne jzyki okrelone przez
Pastwa Czonkowskie, ktre zgodnie z ich porzdkiem konstytucyjnym maj status jzykw
urzdowych na caym ich terytorium lub jego czci. Powiadczona kopia takich tumacze
zostaje przekazana przez zainteresowane Pastwo Czonkowskie do archiww Rady.
W DOWD CZEGO niej wymienieni penomocnicy zoyli swoje podpisy pod niniejszym Traktatem.
Sporzdzono w Maastricht, sidmego lutego roku tysic dziewiset dziewidziesitego drugiego.
(lista sygnatariuszy zostaa pominita)
PL
30.3.2010 Dziennik Urzdowy Unii Europejskiej C 83/45