Guardian

G
l
a
s
s
T
i
m
e
G
U
A
R
D
I
A
N
www.guardi an.com
GlassTime
Wyczenie odpowiedzialnoci cywilnej: Informacje zawarte w ni-
niejszej publikacji stanowi oglny opis produktw frmy GUARDI-
AN. GUARDIAN wycza niniejszym jakkolwiek odpowiedzialno
cywiln z tytuu niedokadnoci lub pomini w niniejszym doku-
mencie oraz wynikajcych z tego konsekwencji. Uytkownik jest
odpowiedzialny za sprawdzenie waciwego stosowania produktw
frmy GUARDIAN oraz za przestrzeganie bd spenienie wszel-
kich ustaw, rozporzdze, przepisw, norm, zasad postpowania i
innych wymogw. Osoby przetwarzajce nasze produkty powinny
przestrzega wszelkich zalece przekazanych przez frm GUAR-
DIAN dotyczcych obchodzenia si z okrelonym rodzajem szka,
jego skadowaniem, obrbk, przetwarzaniem i instalacj. Zalece-
nia takie mog by dostarczone wraz z pierwsz dostaw szka lub
mona je te otrzyma bezporednio od frmy GUARDIAN:
GUARDIAN Czstochowa Sp. z o.o.
Polska, 42-200 Czstochowa
ul. W. Korfantego 31/35
tel: 0048 (0) 34 323 92 00
e-mail: tech_poland@guardian.com
GUARDIAN Europe
Kod referencyj ny: Handbook / PL / 08-13
2013 GUARDIAN Industri es Corp.
Bez szka wiat
znajdzie si pod cian.
PODRCZNI K O SZKLE
Opera w Kopenhadze
GUARDIAN ExtraClear
Henning Larsen Architects
A
D
B C
E
H G
F
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
GuardianInGlass.com
Design forward.
GUARDIAN InGlass
Design i funkcjonalno we wszystkich sferach

Oprcz szerokiej palety szkie stosowanych wbudownictwie komercyjnymi mieszka-
niowymGUARDIANopracowa rwnie gam szkie InGlass do zastosowania wewntrz
pomieszcze.
Paleta szkie GUARDIANInGlass dostpna jest w setkach wariantw odcieni, tekstur i
wzorw stanowic odpowiedni baz nawet najbardziej wyszukanych projektw.
Niniejsza publikacja przedstawia jedynie zarys oferowanych przez GUARDIANszkie.
Szczegowe ulotki oraz peen asortyment wzorw, wraz z wytycznymi dotyczcymi ich
zastosowania mog Pastwo uzyska kontaktujc si z GUARDIANInGlass Support;
mail: inglass.europe@guardian.com
GUARDIAN InGlass:
A DiamondGuard
Kade szko jest pikne, gdy jest nowe. Jednak z czasem

wraenie optyczne pogarsza si na skutek codziennego
uytkowania jednak nie w przypadku DiamondGuard.
Nadzwyczajne utwardzenie powierzchni chroni j trwale przed
normalnymzuyciem.
B ShowerGuard
/ CristalGuard
Specjalny rodzaj szka do kabin prysznicowych. Uszlachet-

niona powierzchnia trwale zapobiega przywieraniu upor-
czywych zabrudze, oferujc w ten sposb na lata imponujc
przejrzysto.
C DecoCristal
Lakierowane szko foat uyte jako okadzina cienna do-

pasowuje si do kadego wntrza, nadajc mu podan
barw i blask.
D UltraClear
Niezwykle biae szko pozwalajce na uzyskanie przejrzystego

designu oraz wyjtkowego poziomu przepuszczalnoci wiata.
E SatinDeco
Szka satynowane gwarantujce prywatno przy zachowaniu

optymalnej przepuszczalnoci wiata oraz estetyki.
F Linia Berman Glass
Linia szkie ornamentowych projektu Joel Berman Glass Studios
inspiruje unikalnymwzoremoferowanymw przystpnej cenie.
G UltraMirror
Lustra owysokimstopniuodbicia z trwa ochron przedkorozj,

cieraniem, wilgoci oraz szkodliwymwpywemrodkwchemicz-
nych.
H GUARDIAN LamiGlass
Bez wzglduna to, czy wymagana jest przejrzysto czy te opty-

malnepoczeniefunkcji ochrony i bezpieczestwa szkolamino-
wane, rnorodnoci oferowanychproduktwzapewnia pen
elastyczno wyboru.
Wicej informacji znajd Pastwo na stronie
Zarys historyczny | Szko foat | Zabarwienie | Waciwoci | Gsto | Modu sprystoci
podunej | Zakres przemiany | Waciwa pojemno cieplna | Wspczynnik przenikania
ciepa | Powoki na szkle foat | Metoda pirolityczna | Metoda magnetronowa
wiato | Energia soneczna | Ciepo | Promieniowanie UV | Fotowoltaika
Produkcja | Oddziaywanie termiczne | Poczenie krawdzi | Stal szlachetna | Poczenie
metalu i tworzyw sztucznych | Systemy termoplastyczne (TPS) | Warto U | Punkt rosy
i kondensacja | Warto g | Wspczynnik zacienienia b | Zyski solarne | Selektywno |
Wskanik oddawania barw | Interferencja
Ekonomia | Ekologia | Dobre samopoczucie | Szka termoizolacyjne frmy GUARDIAN
Ekonomia | Ekologia | Dobre samopoczucie | Przepyw energii przez szko | Ochrona cie-
plna latem | Ochrona przeciwsoneczna z zastosowaniem szka | Szko przeciwsoneczne
jako element architektoniczny | Szka przeciwsoneczne SunGuard
Wpywhaasu na czowieka | Rodzaje dwiku | Wartoci graniczne | Ocena dwiku wok
budynku | Rw | Wskaniki korygujce | Parametry wpywajce na izolacyjno akustyczn |
Szko laminowane | Oferta szkie bazowych dla szkie dwikoizolacyjnych
Szko hartowane (ESG) | Szko hartowane wygrzewane termicznie ESG-H | Szko
phartowane (TVG) | Szko laminowane bezpieczne (VSG) | Bezpieczestwo poprzez
szko | Zalecenia dla okrelonych zastosowa szka
Fasady | Funkcje fasad | Konstrukcje fasad | Panele szklane | Szka architektoniczne | Szko
architektoniczne gite | Rodzaje gicia | Okrelenie ksztatu | Specjalne zastosowania
szka | Przeszklenia, po ktrych mona chodzi | Szka elektrochromatyczne
Europejskie normy odnoszce si do szka | Tolerancje | Szko bazowe | Rozkrj |
Obrbka | Wiercenie otworw| Szko hartowane bezpieczne - szko hartowane bezpieczne pod-
dane obrbce termicznej Heat Soak Test szko phartowane | Szyby zespolone | Szko lamino-
wane bezpieczne | Krawdzie szka | Wymiarowanie szka | Uszkodzenia powierzchni szka
Szka foat | Szka ciepochronne | Szka przeciwsoneczne | Panele podokienne | Szka
dwikoizolacyjne | Szka bezpieczne
Oferta usugowa | Pomoc techniczna dotpna na stronach internetowych GUARDIAN |
Dokonywanie oblicze | Wsparcie techniczne klientw | Przekazywanie wiedzy | Osoby
kontaktowe w frmie GUARDIAN | Skorowidz | Skrty, oglnie | Oznaczenia i symbole
z alfabetu greckiego
Szka bazowe
wiato, energia i ciepo
Terminologia szyb zespolonych
Termoizolacja
Ochrona przeciwsoneczna
Ochrona przed haasem
Bezpieczestwo
Fasady szklane
Standardy, dyrektywy, wskazwki
Porwnanie produktw GUARDIAN
Szukaj i znajd
GlassTime
Wydanie drugie, 2013 rok.
Wydawca: GUARDIAN Europe S. r.l.
Dudelange / Luxembourg
Copyright: GUARDIAN | mkt

Redakcja: Oliver Beier Costa, Czstochowa
Ralf Greiner, Thalheim
Robert Rinkens, Alsdorf
Redakcja
wersji polskiej: Anna Mossakowska-wito
Monika Magiera
Tomasz Gelio
Skad: mkt gmbh, Alsdorf
Zamknicie wydania wersji polskiej: sierpie 2013
Powielanie, w tym rwnie we fragmentach, wycznie za zgod wydawcy.
Niniejszy podrcznik zosta opracowany zgodnie z najlepsz wiedz, znajomo-
ci aktualnego prawa, wytycznych, norm i zarzdze. Zastrzega si moliwo
dokonania zmian. Tre niniejszej publikacji nie moe stanowi podstawy do
dochodzenia roszcze prawnych.
PODRCZNI K O SZKLE
Zote Tarasy, Warszawa, Polska
SunGuard

Solar Light Blue 52 i ClimaGuard
Premium
Jerde Partnership
GUARDIAN Gl assTi me
Przedmowa
Trudno sobie dzi wyobrazi nasz
wiat bez materiau budowlanego
jakim jest szko. Od momentu wpro-
wadzenia procesu produkcji szka fo-
at zakres jego zastosowania rozciga
si na wszelkie moliwe dziedziny
ycia ludzkiego. Z tego wyjtkowe-
go materiau budowlanego korzy-
sta przede wszystkim nowoczesna
architektura, tworzc oazy mieszkal-
ne i biurowe, ktrych przejrzysto
i rozmach, z zachowaniem funkcji
ochronnej, gwarantuj odpowiedni
otwarto.
To, co oferoway jaskinie w epoce
kamienia upanego, bd muro-
wane, formowane cegy w czasach
nowoytnych, daje nam dzi szko,
stanowic optymaln ochron
przed zjawiskami pogodowymi
z jedn ogromn rnic: dawnymi
elementami zapewniajcymi ochro-
n wewntrz pomieszcze byy nie-
przejrzyste skay czy kamienie. Dzi
zastpiono je przeziernymi elemen-
tami szklanymi, stosowanymi zarw-
no na zewntrznej fasadzie budyn-
ku, jak i we wntrzu pomieszcze.
Szklane cianki dziaowe, kabiny
prysznicowe, meble i akcesoria
s dla naszego pokolenia cakiem
oczywistym skadnikiem otocze-
nia. Technologicznie wysokoza-
awansowane elementy funkcyjne
takie jak szko do wywietlaczy czy
ekrany fasadowe, stwarzajce wy-
soki komfort obsugi i komunikacji
oraz elementy do kolektorw so-
necznych i fotowoltaiki, wiadcz
o szerokim wykorzystaniu szka
Lajos Sapi
Group Vice President Europe
Bez szka wiat znajdzie
si pod cian.
w energetyce. Mimo tak olbrzymie-
go postpu w ostatnich dziesicio-
leciach moliwoci wykorzystania
szka i jego pochodnych w tworze-
niu nowych rozwiza nie zostay
w peni wyczerpane i pozostaj
kwesti przyszoci.
Materiaem wyjciowym wszystkich
wyej wymienionych produktw
jest szko foat, ktre w procesach
przetwarzania zmienia si w inno-
wacyjne elementy konstrukcyjne
i funkcyjne. Nie bdzie wic prze-
sad okrelenie XXI wieku mianem
GlassTime, czyli er szka. Ten
wyjtkowy materia o tradycji si-
gajcej 7000 lat, rwnie w tym
stuleciu bdzie kontynuowa swj
triumfalny pochd, do ktrego my
wnosimy swj wkad ju od ponad
omiu dekad.
Dlatego te chcemy, za pored-
nictwem niniejszego opracowania
przekaza uytkownikom pro-
duktw GUARDIAN cz naszej
wiedzy o szkle i jego zastosowa-
niu. Nie ograniczamy si przy tym
tylko do kwestii zwizanych z nasz
podstawow dziaalnoci, lecz
ukazujemy istotne aspekty produk-
tw przetworzonych, do ktrych
dostarczamy szko jako surowiec
bazowy. Pierwsze wydanie, kt-
re trzymaj Pastwo w rkach, z
pewnoci nie wyjani w sposb
wyczerpujcy wszystkich niuansw,
mamy jednak nadziej, e udzieli
odpowiedzi na wiele pyta zwiza-
nych ze szkem zgodnie z tytuem
GlassTime.
Zebra Tower, Warszawa, Polska
SunGuard
SN 62/34 HT
Martin Trthan (Hoffmann Architekten) i Piotr Bujnowski
3
5
1
2
6
4
7
9
8
10
GUARDIAN Gl assTi me Kroki milowe
Od skromnych pocztkw do
globalnego zasigu
Firma GUARDIAN powstaa
w 1932 roku, rozpoczynajc swo-
j dziaalno od produkcji szyb
dla przemysu motoryzacyjnego.
Obecnie, GUARDIAN Industries
Corporation to globalna frma
z siedzib gwn w Auburn Hills,
Michigan, produkujca zarwno
szko foat, wyroby szklane, izola-
cje z wkna szklanego, jaki i inne
materiay budowlane na rynki
komercyjne, mieszkaniowe oraz
wyroby dla przemysu samocho-
dowego.
W 1970 roku GUARDIAN otwo-
rzy pierwsz hut szka w Car-
leton, Michigan, i rozpocz
produkcj szka paskiego z wy-
korzystaniem metody foat, pole-
gajcej na rozlewaniu stopionej
masy szklanej po powierzchni
pynnej cyny, tworzc idealnie
pask i rwnolegle pync wst-
g szka. GUARDIAN by pionie-
rem stosowania tej nowatorskiej
metody produkcji szka na rynku
amerykaskim. Obecnie frma
posiada na caym wiecie 28 linii
produkcyjnych typu foat oraz 13
zakadw produkujcych inne wy-
roby szklane.
Z myl o poszukiwaniu dla
swoich klientw nowych pro-
duktw i wydajnych procesw
technologicznych, w 2000 roku
GUARDIAN powoa do ycia
Centrum Naukowo-Technolo-
giczne w Carleton, Michigan,
ktrego zadaniem jest rozwj i
opracowywanie nowych rozwi-
za technologicznych.
Od tej pory GUARDIAN wprowa-
dzi na rynki setki innowacyjnych
opatentowanych produktw,
speniajcych wymogi wsp-
czesnego przemysu budowla-
nego i samochodowego. Mimo
olbrzymiego postpu ostatnich
lat GUARDIAN wci pozostaje
liderem, ktry zdaje sobie spraw
z koniecznoci cigego poszuki-
wania nowatorskich rozwiza.
Od momentu wejcia na ry-
nek europejski i uruchomienia
w roku 1981 fabryki szka foat
w Bascharage w Luksembur-
gu, GUARDIAN obj swoim
zasigiem kolejnych osiem kra-
jw europejskich, dysponujc
obecnie w Europie dziesicio-
ma liniami foat oraz omio-
ma liniami powlekania off-line.
W ostatnich latach frma
GUARDIAN rozszerzya te
gam oferowanych produktw
dla przemysu budowlanego i
samochodowego. Bogata sie
dystrubucyjna oraz zlokalizowane
w caej Europie zakady i magazy-
ny GUARDIAN gwarantuj szybk
reakcj na potrzeby rynku i klienta.
Berno
Madryt
Kiszyniw
Kijw
Warszawa Berlin
Kopenhaga
Ryga
Sztokholm
Oslo
Helsinki
Misk
Moskwa
Pary
Bruksela
Luksemburg
Amsterdam
Londyn
Dublin
Rzym
Belgrad
Ateny Nikozja
Ankara
Wiede
Praga
Bukareszt
1
GUARDIAN Luxguard I
Bascharage
Data uruchomienia: 1981
2
GUARDIAN Luxguard II
Dudelange
3
GUARDIAN Llodio
4
GUARDIAN Oroshza
5
GUARDIAN Tudela
6
GUARDIAN Flachglas
Bitterfeld-Wolfen
7
GUARDIAN Czstochowa
8
GUARDIAN UK Goole
9
GUARDIAN Steklo Ryazan
10
GUARDIAN Rostov
Linia foat
Linia powlekania coater
Dane z: 05/2013
10 11
Spis treci
1. Szka bazowe ..................................................................18
1.1 Zarys historyczny ....................................................................20
1.2 Szko foat ................................................................................20
1.2.1 Zabarwienie .............................................................................22
1.2.2 Waciwoci .............................................................................23
Gsto | Modu sprystoci podunej (modu Younga) | Emisyjno |
Wytrzymao na ciskanie | Wytrzymao na rozciganie przy zginaniu
| Wytrzymao na rnice temperatur | Zakres przemiany | Temperatura
miknienia | Wspczynnik rozszerzalnoci liniowej | Waciwa pojemno
cieplna | Wspczynnik przenikania ciepa (U) | Kwasoodporno | ugood-
porno | Wodoodporno | wiee,agresywne materiay zasadowe
1.3 Powoki na szkle foat .............................................................26
1.3.1 Metoda pirolityczna ................................................................26
1.3.2 Metoda magnetronowa..........................................................26
Typowa struktura powoki magnetronowej
2 wiato, energia i ciepo .........................................28
2.1 wiato .....................................................................................30
2.2 Energia soneczna ...................................................................31
2.3 Ciepo .......................................................................................32
2.4 Promieniowanie UV ................................................................33
2.5 Fotowoltaika ...........................................................................33
3. Terminologia szyb zespolonych.........................34
3.1 Informacje oglne ..................................................................36
3.2 Produkcja .................................................................................36
3.3 Oddziaywanie termiczne ......................................................38
3.4 Poczenie krawdzi ...............................................................39
3.4.1 Stal szlachetna .........................................................................39
3.4.2 Poczenie metalu i tworzyw sztucznych ...............................40
3.4.3 Systemy termoplastyczne (TPS) .............................................40
3.5 Warto U Wspczynnik przenikania ciepa ....................40
3.5.1 Warto U
g
...............................................................................40
Warto Ug szklanych powierzchni pochyych
3.5.2 Warto U
f
................................................................................41
3.5.3 Warto Y ................................................................................41
3.5.4 Warto U
w
...............................................................................42
3.6 Punkt rosy i kondensacja .......................................................43
3.6.1 Kondensacja w przestrzeni midzyszybowej ........................43
3.6.2 Kondensacja na powierzchni wewntrznej ...........................43
3.6.3 Kondensacja na powierzchni zewntrznej ............................44
3.7 Warto g ................................................................................45
3.8 Wspczynnik zacienienia b (Shading Coeffcient) .............45
3.9 Zyski solarne ...........................................................................45
3.10 Selektywno ..........................................................................46
3.11 Wskanik oddawania barw ....................................................46
3.12 Interferencja ............................................................................46
3.13 Efekt szyby zespolonej ..........................................................47
4. Termoizolacja ..................................................................48
4.1 Ekonomia .................................................................................50
4.2 Ekologia ...................................................................................51
4.3 Dobre samopoczucie .............................................................51
4.4 Szka termoizolacyjne frmy GUARDIAN .............................52
5. Ochrona przeciwsoneczna ...................................54
5.1 Ekonomia ................................................................................56
5.2 Ekologia ..................................................................................56
5.4 Przepyw energii przez szko .................................................57
5.5 Ochrona cieplna latem ...........................................................58
5.6 Ochrona przeciwsoneczna z zastosowaniem szka ............59
5.7 Szko przeciwsoneczne jako element architektoniczny ....60
5.8 Szka przeciwsoneczne SunGuard
.....................................60
6. Ochrona przed haasem .........................................62
6.1 Wpyw haasu na czowieka ...................................................64
6.2 Rodzaje dwiku .....................................................................64
6.2.1 Wartoci graniczne ..................................................................64
6.2.2 Postrzeganie haasu ................................................................65
6.3 Ocena dwiku wok budynku ............................................66
6.3.1 Waony wskanik izolacyjnoci akustycznej (R
w
) ...................66
6.3.2 Wskaniki korygujce (C, C
tr
) .................................................67
6.4 Parametry wpywajce na izolacyjno akustyczn ............68
12 13
Spis treci
6.4.1 Ciar szyby .............................................................................68
6.4.2 Budowa szyb zespolonych/przestrze midzyszybowa ......69
6.4.3 Szko laminowane ...................................................................70
6.5 Oferta szkie bazowych dla szkie dwikoizolacyjnych .....71
7. Bezpieczestwo ............................................................72
7.1 Szko hartowane (ESG) ...........................................................74
7.1.1 Produkcja .................................................................................74
7.1.2 Waciwoci z zakresu fzyki budowli .....................................76
7.1.3 Wytrzymao na uderzenia i na ciskanie ............................76
7.1.4 Wytrzymao na rozciganie przy zginaniu .........................76
7.1.5 Test na uderzenie pik ...........................................................76
7.1.6 Oddziaywanie ciepa .............................................................76
7.1.7 Anizotropia ..............................................................................77
7.1.8 Jako optyczna ......................................................................77
7.1.9 Kondensacja na szkle hartowanym .......................................77
7.1.10 Oznakowanie ...........................................................................77
7.2 Szko hartowane wygrzewane termicznie ESG-H ............77
7.3 Szko phartowane (TVG) .....................................................79
7.3.1 Produkcja .................................................................................79
7.4 Szko laminowane bezpieczne (VSG) ....................................80
7.4.1 Produkcja .................................................................................81
7.4.2 Waciwoci z zakresu fzyki budownictwa ............................82
7.4.3 Wytrzymao na uderzenie ...................................................82
7.5 Bezpieczestwo poprzez szko .............................................82
7.5.1 Odporno na obcienie dynamiczne ................................82
Szyby antywamaniowe wedug normy PN-EN 356 - badanie
spadajc kul | Szyby antywamaniowe wedug normy PN-EN 356 -
uderzenia motkiem i siekier | Szyby kuloodporne wedug normy PN-EN
1063 | Szyby odporne na si eksplozji wedug PN-EN 13 541
7.5.2 Odporno na obcienie zmczeniowe ..............................85
Ochrona przed zranieniem | Ochrona przed wypadniciem | Przeszklenia
nad gow | Stabilno szcztkowa / Nono szcztkowa
7.6 Zalecenia dla okrelonych zastosowa szka .......................88
7.6.1 Przeszklenia pionowe bez ochrony przed wypadniciem osb .............88
7.6.2 Przeszklenia horyzontalne / przeszklenia nad gow ............................90
7.6.3 Przeszklenia zabezpieczajce przed wypadniciem osb .....................91
7.6.4 Przeszklenia w budynkach specjalnego uytku ...................................93
7.6.5 Przeszklenia we wntrzach bez ochrony przed wypadniciem osb .......95
7.6.6 Specjalne szka bezpieczne ....................................................96
7.6.7 Konstrukcyjne zastosowania szka .........................................97
8. Fasady szklane ...............................................................98
8.1 Fasady ....................................................................................101
8.1.1 Funkcje fasad.........................................................................101
Ciepa fasada | Zimna fasada | Fasada wentylowana - druga skra
8.1.2 Konstrukcje fasad ..................................................................104
Fasada z konstrukcj supowo-ryglow | Fasady ze szkleniem struktural-
nym | Fasady mocowane punktowo | Fasady membranowe
8.2 Panele szklane .......................................................................110
8.2.1 Nanoszenie farb na powoki SunGuard
............................110
8.2.2 Metoda walcowania ..............................................................111
8.2.3 Metoda druku ........................................................................111
8.2.4 Inne technologie ...................................................................112
8.3 Szka architektoniczne..........................................................112
8.3.1 Technologie produkcji ..........................................................113
Sitodruk bezporednio na szkle | Druk sublimacyjny barwny na szkle |
Architektoniczne szko laminowane bezpieczne | Kolorowe folie w szkle
VSG | Dekoracyjne szko laminowane
8.4 Szko architektoniczne gite ...............................................116
8.4.1 Wymagania ............................................................................116
8.4.2 Rodzaje szka .........................................................................117
8.4.3 Rodzaje gicia .......................................................................117
8.4.4 Okrelenie ksztatu ................................................................118
8.4.5 Cechy szczeglne .................................................................119
Miejscowe uskoki | Zachowanie konturu | Wichrowato | Przesunicie |
Przejcia stycznej
8.4.6 Szczeglne cechy statyczne .................................................121
8.5 Specjalne zastosowania szka ..............................................121
8.5.1 Przeszklenia, po ktrych mona chodzi.............................122
8.5.2 Przeszklenia w szybach dwigowych ...................................123
8.5.3 Szka elektrochromatyczne ...................................................124
8.5.4 Szka tumice pole elektromagnetyczne ...........................124
8.5.5 Przeszklenia antyrefeksyjne .................................................126
9. Standardy, dyrektywy, wskazwki .................128
9.1 Europejskie normy odnoszce si do szka ......................130
9.2 Tolerancje a wymagania normatywne ................................132
9.2.1 Szko bazowe .........................................................................132
9.2.2 Rozkrj ...................................................................................132
Ubytek moliwy w procesie foat | Kty ostre w szkle hartowanym (ESG),
laminowanym (VSG) i szybach zespolonych cicie wsteczne parame-
try wyczono z oceny | Dugo, szeroko i prostoktno
14 15
Spis treci
9.2.3 Obrbka .................................................................................134
Jako obrbki krawdzi | Obrbka | Wiercenie otworw
9.2.4 Szko hartowane bezpieczne - szko hartowane
bezpieczne poddane obrbce termicznej
Heat Soak Test szko phartowane...................................141
Przemieszczenie oglne w przypadku szka foat | Przemieszczenie
miejscowe w przypadku szka foat
9.2.5 Szyby zespolone ...................................................................142
Poczenie krawdziowe | Tolerancje gruboci w okolicy krawdzi szyb
zespolonych | Tolerancje wymiarowe / Przesunicie
9.2.6 Szko laminowane bezpieczne .............................................144
Tolerancje wymiarowe dla szka laminowanego bezpiecznego | Toleran-
cje przemieszczenia (przesunicia) | Tolerancje gruboci
9.3 Krawdzie szka ....................................................................145
9.3.1 Rodzaje obrabianych krawdzi ............................................145
9.3.2 Obrbka krawdzi .................................................................146
9.3.3 Rodzaje krawdzi i ich typowe zastosowanie .....................147
9.4 Naroniki i czenie szka .....................................................148
9.4.1 czenie szka przy uyciu spoiny z materiau uszczelniajcego i
sznura dylatacyjnego w zestawach dwuszybowych ...........................148
sznura dylatacyjnego w zestawach trzyszybowych.............................148
9.4.3 czenie szka za pomoc spoiny z materiau uszczelniajcego i
proflu dylatacyjnego w zestawach dwuszybowych ...........................148
proflu dylatacyjnego w w zestawach trzyszybowych .........................149
9.4.5 Naronik cakowicie wykonany ze szka w zestawach dwuszybowych
stopniowych...............................................................................149
9.4.6 Naronik cakowicie wykonany ze szka w zestawach trzyszybowych
stopniowanych ...........................................................................149
9.4.7 Naronik cakowicie wykonany ze szka z proflem dylatacyjnym w
zestawach dwuszybowych stopniowanych.......................................149
zestawach trzyszybowych stopniowych ...........................................150
9.5 Wymiarowanie szka .............................................................150
9.6 Uszkodzenia powierzchni szka ...........................................151
9.7 Ocena wizualnej jakoci szka w budownictwie ................151
9.7.1 Zakres obowizywania ..........................................................151
9.7.2 Badanie ..................................................................................152
9.7.3 Dopuszczalne wady przy ocenie wizualnej jakoci szka w
budownictwie ........................................................................152
9.7.4 Informacje oglne .................................................................154
Wizualne cechy wyrobw szklanych
9.8 Pknicie szka ......................................................................157
9.9 Oznakowanie CE ..................................................................162
9.10 Kompatybilno materiaowa ..............................................163
9.10.1 Kompatybilne materiay uszczelniajce stosowane w szybach zespo-
lonych oraz silikony do szkle strukturalnych szkie SunGuard
(HP) ....164
9.11 Czyszczenie szka ..................................................................166
9.12 Transport i skadowanie .......................................................167
10. Porwnanie produktw GUARDIAN ..........168
10.1 Szka foat ..............................................................................171
10.2 Szka termoizolacyjne ...........................................................174
10.3 Szka przeciwsoneczne........................................................175
10.4 Panele podokienne ..............................................................188
10.5 Szka dwikoizolacyjne .......................................................190
10.6 Szka bezpieczne ..................................................................194
11. Szukaj i znajd ..............................................................198
11.1 Oferta usugowa ...................................................................200
11.1.1 Pomoc techniczna dostpna na stronach
internetowych GUARDIAN ..................................................200
Narzdzie do porwnania produktw | Confgurator
11.1.2 Dokonywanie oblicze .........................................................201
11.1.3 Wsparcie techniczne klientw .............................................201
11.1.4 Przekazywanie wiedzy ...........................................................201
11.1.5 Osoby kontaktowe w frmie GUARDIAN ...........................202
11.2 Skorowidz ..............................................................................202
11.3 Skrty, oglnie ......................................................................208
11.4 Oznaczenia i symbole z alfabetu greckiego ......................213
1
2
3
4
5
6
7
8
9
10
11
16 17
Spis treci
Zarys historyczny | Szko foat | Zabarwienie | Waciwoci | Gsto | Modu sprysto-
ci podunej | Zakres przemiany | Waciwa pojemno cieplna | Wspczynnik przenikania
ciepa | Powoki na szkle foat | Metoda pirolityczna | Metoda magnetronowa
wiato | Energia soneczna | Ciepo | Promieniowanie UV | Fotowoltaika
Produkcja | Oddziaywanie termiczne | Poczenie krawdzi | Stal szlachetna | Poczenie
metalu i tworzyw sztucznych | Systemy termoplastyczne (TPS) | Warto U | Punkt rosy i
kondensacja | Warto g | Wspczynnik zacienienia b | Zyski solarne | Selektywno |
Wskanik oddawania barw | Interferencja
Ekonomia | Ekologia | Dobre samopoczucie | Szka termoizolacyjne frmy GUARDIAN
Ekonomia | Ekologia | Dobre samopoczucie | Przepyw energii przez szko | Ochrona
cieplna latem | Ochrona przeciwsoneczna z zastosowaniem szka | Szko przeciwsonecz-
ne jako element architektoniczny | Szka przeciwsoneczne SunGuard
Wpyw haasu na czowieka | Rodzaje dwiku | Wartoci graniczne | Ocena dwiku

wok budynku | Rw | Wskaniki korygujce | Parametry wpywajce na izolacyjno aku-
styczn | Szko laminowane | Oferta szkie bazowych dla szkie dwikoizolacyjnych
Szko hartowane (ESG) | Szko hartowane wygrzewane termicznie ESG-H | Szko phar-
towane (TVG) | Szko laminowane bezpieczne (VSG) | Bezpieczestwo poprzez szko |
Zalecenia dla okrelonych zastosowa szka
Fasady | Funkcje fasad | Konstrukcje fasad | Panele szklane | Szka architektoniczne | Szko
architektoniczne gite | Rodzaje gicia | Okrelenie ksztatu | Specjalne zastosowania
szka | Przeszklenia, po ktrych mona chodzi | Szka elektrochromatyczne
Europejskie normy odnoszce si do szka | Tolerancje | Szko bazowe | Rozkrj |
Obrbka | Wiercenie otworw | Szko hartowane bezpieczne - szko hartowane bezpieczne pod-
dane obrbce termicznej Heat Soak Test szko phartowane | Szyby zespolone | Szko lamino-
wane bezpieczne | Krawdzie szka | Wymiarowanie szka | Uszkodzenia powierzchni szka
Szka foat | Szka termoizolacyjne | Szka przeciwsoneczne | Panele podokienne | Szka
dwikoizolacyjne | Szka bezpieczne
Oferta usugowa | Pomoc techniczna dotpna na stronach internetowych GUARDIAN |
Dokonywanie oblicze | Wsparcie techniczne klientw | Przekazywanie wiedzy | Osoby
kontaktowe w frmie GUARDIAN | Skorowidz | Skrty, oglnie | Oznaczenia i symbole z
alfabetu greckiego
Szka bazowe
Termoizolacja
Bezpieczestwo
Fasady szklane
Szukaj i znajd
18 19
1. Szka bazowe ..................................................................20
1.1 Zarys historyczny ....................................................................20
1.2 Szko foat ................................................................................20
1.2.1 Zabarwienie .............................................................................22
1.2.2 Waciwoci .............................................................................23
Gsto | Modu sprystoci podunej (modu Younga) | Emisyjno |
Wytrzymao na ciskanie | Wytrzymao na rozciganie przy zginaniu
| Wytrzymao na rnice temperatur | Zakres przemiany | Temperatura
miknienia | Wspczynnik rozszerzalnoci liniowej | Waciwa pojem-
no cieplna | Wspczynnik przenikania ciepa (U) | Kwasoodporno
| ugoodporno | Wodoodporno | wiee,agresywne materiay
zasadowe
1.3 Powoki na szkle foat .............................................................26
1.3.1 Metoda pirolityczna ................................................................26
1.3.2 Metoda magnetronowa..........................................................26
Typowa struktura powoki magnetronowej
Prosta Tower Warszawa, Polska
SunGuard
SN 70/41 HT
Autorska Pracownia Architektury Kuryowicz & Associates
1
20 21
Szka bazowe
1.1 Zarys historyczny
Historia szklarstwa zacza si
okoo 5000 lat przed nasz er.
Dowd tej dugiej tradycji sta-
nowi znaleziska w postaci szkla-
nych paciorkw z okresu staro-
ytnego Egiptu oraz pierwsze
techniki wytapiania i cignienia
szka przez staroytnych Rzymian.
W cigu kilku tysicleci szko byo
produkowane wycznie rzemiel-
niczo przez wydmuchiwanie z za-
stosowaniem piszczeli szklarskich
w formie walcw (cholew), a na-
stpnie gomek. W konsekwen-
cji wytwarzano niewielkie iloci
szka w postaci maych szyb, ktre
byy stosowane prawie wycznie
w oknach kociow.
W XVII wieku wzroso zapo-
trzebowanie na szko, poniewa
oprcz budowniczych kociow
jego walory jako materiau wy-
koczeniowego dostrzegli rw-
nie waciciele zamkw i kamie-
nic. Najpierw francuscy szklarze
opracowali metod walcowania,
ktra pozwalaa na produkcj tafi
szka o powierzchni 1,20 x 2 m,
co wczeniej w takich rozmiarach
wydawao si niemoliwe. Dopie-
ro w XX wieku nastpio faktycz-
ne uprzemysowienie produkcji
szka. Technologie opracowane
przez Lubbersa, a pniej take
Fourcaulta jak rwnie metoda
Libbeya-Owensa oraz metoda
Pittsburgh umoliwiy produk-
cj szyb o wielkoci 12 x 2,50 m
w wikszych ilociach.
Wszystkie te metody miay jed-
nake istotn wad: eby z uzy-
skanych tafi stworzy nienaganne
optycznie i pozbawione odkszta-
ce szko, konieczne byo szlifo-
wanie i polerowanie obydwch
stron, co byo niezwykle czaso-
chonne i kosztowne.
1.2 Szko foat
Szko w postaci, w jakiej stosuje
si je dzisiaj zarwno w przemy-
le motoryzacyjnym, jak i przede
wszystkim w budownictwie,
pochodzi z przemysowych linii
produkcyjnych foat. Tak zwana
metoda foat zrewolucjonizowaa,
po opatentowaniu w roku 1959,
wszystkie rozpowszechnione do
tej pory procesy produkcji szka.
Wszyscy poprzednicy opierali si
na metodzie polegajcej na pro-
dukcji szyb przez cignienie lub
wylewanie roztopionego szka,
ktre nastpnie trzeba byo pod-
da obrbce w celu uzyskania
optycznie poprawnej jakoci.
Podstaw nowo wynalezionej
metody stanowio foatowanie,
czyli rwnomierne rozlewanie
masy szklanej na powierzchni
stopionej cyny. Napicie po-
wierzchniowe ciekej cyny oraz
fakt, e szko jest o poow lej-
sze ni cyna, powoduj, e cieke
szko nie przenika do warstwy
cyny, lecz rwnomiernie dopa-
sowuje si do jej powierzchni.
To pozwala na uzyskanie abso-
lutnej paskorwnolegoci, ktra
gwarantuje brak znieksztace
i dobr przezroczysto tafi szka.
Zredukowanie temperatury w ob-
rbie kpieli cynowej z 1.100 do
okoo 600 C powoduje, e wst-
ga szklana przechodzi ze stanu
cieko-lepkiego w stan stay, co
umoliwia jej podniesienie z po-
wierzchni cyny na kocu procesu.
Cyna jako materia formujcy jest
idealna, poniewa pozostaje cie-
ka w trakcie procesu formowa-
nia szka, nie odparowuje jednak
w wyniku niskiej prnoci pary.
Aby zapobiec utlenianiu si cyny,
cay proces przebiega w atmos-
ferze ochronnej skadajcej si
z azotu z dodatkiem wodoru.
Formowanie wstgi szka w kpieli
cynowej poprzedza proces wcze-
niejszego stopienia odpowied-
nich surowcw. Proces ten zaczyna
si od ich dokadnego dozowania
w proporcjach okoo 60 % piasku
kwarcowego, 20 % wglanu sodu
i siarczanu oraz 20 % wapienia i
dolomitu, ktre najpierw s roz-
drabniane i mieszane w wielkich
mieszalnikach, tworzc zestaw
szklarski. Do pieca w systemie ci-
gym podawane jest ok. 80% zesta-
wu szklarskiego i 20% stuczki szkla-
nej, gdzie nastpuje ich stopienie
w temperaturze ok. 1.600 C.
W taki sposb powstaje szko so-
dowo-wapniowo-krzemianowe
zgodne z norm PN-EN 572-2.
Po odgazowaniu stopionej mie-
szaniny, czyli tzw. sklarowaniu,
cieka masa szklana wychadza si
w strefe studzenia do okoo 1.200
C, a nastpnie przepywa w tem-
peraturze okoo 1.100 C przez
kana do wanny cynowej. Proces
nieustannego podawania zesta-
wu umoliwia cige przepywanie
stopionej masy szklanej po po-
wierzchni cyny, podobnie jak to si
dzieje w przelewajcej si wannie,
z ktrej rwnomiernie wypywa
woda dolewana z kranu. Na kocu
wanny cynowej po podniesieniu
szka powstaje ciga wstga szka
o szerokoci okoo 3,50 m.
W odprarce tunelowej wstga
szka o pocztkowej temperatu-
rze ok. 600 C jest wychadzana
w cile zdefniowany sposb do
temperatury otoczenia tak, by
w szkle nie pozostay trwae na-
prenia. Ten etap ma decyduj-
ce znaczenie dla pniejszej bez-
problemowej obrbki szka. Na
Wsad Topienie, oczyszczenie,
studzenie
Float Chodzenie Kontrola, Rozkrj
ca. 1.600 C
ca. 1.200 C ca. 600 C
ca. 1.100 C ca. 50 C
Proces produkcji szka foat (schemat)
Proces topnienia
1
70
300 500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300 2500
75
80
85
90
95
22 23
Szka bazowe
kocu tego odcinka odprajce-
go liczcego okoo 250 m wstga
szka posiada jeszcze temperatu-
r okoo 50 C i poddawana jest
laserowej kontroli na okoliczno
wystpowania bdw, jak np.
wtrcenia, pcherzyki czy smugi.
Bdy s automatycznie rejestro-
wane, a szko pokryte wadami
jest nastpnie eliminowane przy
rozkroju.
Rozkrj nastpuje poprzecznie
do wstgi szka, zazwyczaj w od-
stpie 6 metrw lub mniejszym.
Odcinane s rwnie obydwie
krawdzie wstgi szka, w wyni-
ku czego z reguy powstaj tafe
szka foat o wymiarach 3,21 x
6 m, ktre s odkadane na stojaki
do dalszego przetwarzania lub s
obrabiane natychmiast po rozkro-
ju. Obecnie moliwa jest ju pro-
dukcja duszych tafi, liczcych
7 lub 9 m. Przecitna linia foat
ma okoo 600 m dugoci i wydaj-
no dzienn rzdu ok. 70.000 m
2

szka o gruboci 4 mm.
1.2.1 Zabarwienie
Normalne szko Float Clear po-
siada lekko zielonkawe zabarwie-
nie zauwaalne przede wszystkim
na krawdziach, co spowodowane
jest obecnoci tlenku elaza na-
turalnie wystpujcego w surow-
cach. Dobierajc surowce zawie-
rajce bardzo mao tlenku elaza
lub stosujc metody chemiczne
suce do odbarwienia wytopu,
mona uzyska szko o neutral-
nej kolorystyce i bardzo biae.
GUARDIAN wytwarza takie biae
szko pod nazw UltraClear.
Najczciej stosuje si je w wyko-
czeniu wntrz oraz w specjalnych
produktach solarnych.
GUARDIAN posiada ponadto
trzeci wariant szka foat wyr-
niajcy si obnion zawartoci
elaza ExtraClear
. Jeli chodzi
o zabarwienie i waciwoci spek-
tralne, to ten rodzaj szka mieci si
midzy biaym szkem UltraClear,
a normalnym szkem Float Cle-
ar. Ze wzgldu na ciekawe po-
czenie waciwoci szko foat
ExtraClear moe by uywane
jako materia bazowy do powok
P
r
z
e
p
u
s
z
c
z
a
l
n
o
w
i
a
t
a

[
%
]
Dugo fal [nm]
Szko foat bezbarwne ExtraClear UltraClear
1.2.2 Waciwoci
Wikszo produkowanego
w dzisiejszych czasach szka, to
szko foat, wytwarzane z reguy
w grubociach od 2 do 25 mm
i w standardowym wymiarze 3,21
x 6 m z przeznaczeniem do dal-
szego przetwarzania. Szko posia-
da przy tym nastpujce waci-
woci fzyczne:
1.2.2.1 Gsto
Gsto materiau jest obliczana
jako stosunek masy do objtoci
i jest oznaczana liter r.
Dla szka foat wielko ta wy-
nosi r = 2.500 kg/m
3
. Zgodnie
z tym metr kwadratowy szka foat
o gruboci 1 mm posiada mas
2,5 kg.
1.2.2.2 Modu sprystoci podunej (modu Younga)
Modu sprystoci podunej to
wspczynnik charakteryzujcy
materia, ktry opisuje zaleno
midzy napreniem i wydue-
niem przy liniowym odksztaca-
niu ciaa staego oznaczany liter
E. Warto moduu E jest tym
wysza, im wyszy opr materia
stawia podczas odksztacania.
W przypadku szka foat warto
E = 7 x 10
10
Pa - jest ona ustalona
w normie PN-EN 572-1.
termoizolacyjnych ClimaGuard

oraz do powok przeciwsonecz-
nych SunGuard
. Umoliwia to
popraw selektywnoci i neutral-
noci kolorystycznej bez wzgldu
na powok, szczeglnie w przy-
padku szkie fasadowych.
Poza tymi trzema wariantami
szka foat moliwa jest jeszcze
produkcja szkie kolorowych bar-
wionych w masie. Polega to na
dodawaniu do zestawu szklar-
skiego dodatkw chemicznych
tak, aby w okrelonych etapach
produkcji na linii foat wytwarza
szko zielone, szare, niebieskie,
czerwonawe lub zabarwione na
brzowo. Takie przebarwienie
masy szklanej w wannie wie si
naturalnie z istotnym nakadem
i zwikszonymi kosztami ze
wzgldu na wysze straty produk-
cyjne oraz obnion wydajno
i dlatego jest realizowane wycz-
nie w formie kampanii produkcyj-
nej.
1.2.2.3 Emisyjno
Emisyjno (e) stanowi miar
zdolnoci danej powierzchni do
oddania przyjtego ciepa w for-
mie promieniowania. Podstaw
tej miary stanowi stosunek do
dokadnie zdefniowanego tak
zwanego ciaa doskonale czar-
nego. W przypadku szka foat
obliczona w ten sposb normalna
emisyjno wynosi e = 0,89, co
oznacza, e 89 % zaabsorbowa-
nego ciepa jest nastpnie odda-
wana w formie promieniowania
( Rozdzia 3.3)
Waciwoci
1
24 25
Szka bazowe
1.2.2.4 Wytrzymao na ciskanie
Sama nazwa wskazuje ju na to,
e ten wspczynnik dokumen-
tuje wytrzymao materiau na
obcienie ciskajce. Szko jest
niezwykle odporne na ciskanie,
co wyraa si wielkoci 700
900 MPa. Szko paskie stawia
opr dziesi razy wyszemu
obcieniu ciskajcemu w po-
rwnaniu z maksymalnym obci-
eniem rozcigajcym.
1.2.2.5 Wytrzymao na rozciganie przy zginaniu
Wytrzymao na rozciganie
przy zginaniu nie jest parame-
trem materiaowym, lecz warto-
ci pomiarow, na ktr - jak
w przypadku wszystkich mate-
riaw kruchych - wpyw maj
waciwoci powierzchni podda-
wanej rozciganiu. Naruszenia
powierzchni zmniejszaj t war-
to pomiarow. Dlatego te war-
to wytrzymaoci na rozciganie
przy zginaniu mona zdefniowa
tylko statystycznie za pomoc
wiarygodnej wartoci prawdopo-
dobiestwa pknicia. Defnicja
ta mwi, e prawdopodobie-
stwo pknicia przy napreniu
przy zginaniu wynoszcym dla
szka foat 45 MPa (PN-EN 572-1),
przy prawdopodobiestwie traf-
noci wyliczonym metod staty-
styczn jako 95 %, moe rednio
wynosi najwyej 5%:
s = 45 MPa po pomiarze metod
podwjnego piercienia zgodnie
z PN-EN 1288-2.
1.2.2.6 Wytrzymao na rnice temperatur
Wytrzymao szka foat na rni-
ce temperatur wynosi 40 K (kel-
winw). Oznacza to, e taka r-
nica temperatur w obrbie jednej
powierzchni szka nie wywouje
adnych skutkw. Wysze rni-
ce prowadz do niebezpiecznych
napre w przekroju szka, ktre
mog doprowadzi do jego pk-
nicia. Z tego powodu przyka-
dowo grzejniki powinno umiesz-
cza si w odstpie co najmniej
30 cm od przeszklenia. W razie
niezachowania takiego odstpu
zaleca si zastosowanie bezpiecz-
nego szka hartowanego (ESG)
( Rozdzia 7.1). To samo doty-
czy rwnie cakowitego, trwae-
go lub czciowego zacienienia
przeszklenia na przykad przez
statyczne elementy budowlane
lub okoliczn rolinno.
1.2.2.8 Temperatura miknienia
Temperatura miknienia dla szka
foat wynosi ok. 600 C.
1.2.2.9 Wspczynnik rozszerzalnoci liniowej
Ten parametr podaje minimaln
zmian rozmiarw szka foat przy
okrelonym wzrocie tempera-
tury i ma decydujce znaczenie
w przypadku czenia z innymi
materiaami:
9 x 10
-6
K
-1
wg ISO 7991 przy
20 - 300 C
Ta warto informuje, o ile rozci-
gnie si krawd szka o dugoci
1 m, jeli temperatura zostanie
podwyszona o 1 K.
1.2.2.10 Waciwa pojemno cieplna
Wskanik C podaje, jaka ilo
ciepa jest potrzebna, aby ogrza
1 kg szka foat o 1 K:
C = 800 J kg
-1
K
-1
1.2.2.12 Kwasoodporno
1.2.2.11 Wspczynnik przenikania ciepa (U)
Tabela: Klasa 1 wg DIN 12116
T warto wylicza si zgodnie z
PN-EN 673.
1.2.2.13 ugoodporno
Tabela: Klasa 1-2 wg ISO 695
1.2.2.14 Wodoodporno
Tabela: Klasa hydrolityczna 3-5
1.2.2.15 wiee, agresywne materiay zasadowe,
ktre na przykad wypukiwane
s z jeszcze nie zwizanego ce-
mentu, atakuj przy zetkniciu
z powierzchni szka jego struktu-
r krzemianowo-tlenow. Ww-
czas powierzchnia si zmienia
a punkty, w ktrych nastpi kon-
takt, staj si bardziej chropo-
wate. Taki proces nastpuje przy
osuszaniu naciekw ugowych
i koczy si dopiero po utwardze-
niu. Dlatego naley zasadniczo
unika kontaktu midzy alka-
licznymi naciekami a szkem lub
natychmiast je usun, spukujc
du iloci wody.
wg ISO 719
1.2.2.7 Zakres przemiany
W okrelonym przedziale tem-
peratury zmienia si zachowanie
mechaniczne szka foat. Przedzia
ten wynosi midzy 520 a 550 C
i nie naley go myli z tempera-
tur hartowania i temperatur
odksztacania, ktra jest wysza
o okoo 100 C.
Dla szka foat o gruboci 4 mm
wynosi ona 5,8 W/(m
2
K)
1
1
0
0

n
m
Metoda pirolityczna (online)
26 27
Szka bazowe
Przekrj linii powlekania w technologii magnetronowej
Komora
wejciowa
Powlekanie
Zawr luzy Pompa prniowa turbomolekularna
Warstwa grna
Warstwa ochronna
Warstwa funkcyjna
Warstwa ochronna
Warstwa dolna
Szko foat
Szko Katoda napylajca
Komora
buforowa
Komora
buforowa
Komora
wyjciowa
Komora napylania
1.3.2 Metoda magnetronowa
Metoda napylania magnetrono-
wego posiada wiele nazw, wcza-
jc t, ktra powstaa w poczt-
kach stosowania tej technologii,
gdy dla odrnienia od Hardco-
atingu prbowano j okrela
terminem Softcoating. Pojcie to
jest jednak dzisiaj bdne, ponie-
wa w midzyczasie opracowano
rwnie niezwykle odporne po-
woki magnetronowe, skadajce
si zawsze z kilku bardzo cienkich
pojedynczych warstw.
adna inna technologia nie po-
zwala na tak rwnomierne po-
wlekanie szka i nadanie mu tak
doskonaych waciwoci optycz-
nych i termicznych.
Materia napylany na powierzch-
ni szka podczony jest jako
target (pyta lub rura metalowa)
do elektrody o wysokim ujemnym
potencjale elektrycznym. Elektro-
da i target s izolowane elektrycz-
nie od cian komory prniowej.
Gaz procesowy (argon) jest joni-
zowany przez silne pole elektrycz-
ne (szybkie elektrony).
Jony argonu s przyspieszane
i uderzaj w target wybijajc
z niego czsteczki, ktre nastp-
nie osiadaj na powierzchni szka.
Proces ten mona prowadzi
rwnie w obecnoci gazw reak-
cyjnych (np. tlen, azot), w wyniku
czego na szko napylane s odpo-
wiednio tlenki i azotki metali.
1.3.2.1 Typowa struktura powoki magnetronowej
1.3 Powoki na szkle foat
W przemysowym powlekaniu
szka foat na du skal rozrnia
si zasadniczo dwie technologie.
Jedna to chemiczna metoda pi-
rolityczna okrelana rwnie jako
Hardcoating, a druga to proces
fzyczny okrelany jako proces
prniowy lub napylanie magne-
tronowe.
Obie metody, w zalenoci od
nanoszonych materiaw, po-
zwalaj na uzyskanie zarwno
neutralnego, jak i barwnego od-
cienia fnalnego produktu. Efekty
barwne s mniej zauwaalne przy
patrzeniu przez szko, a bardziej
przy odbiciu promieni od po-
wierzchni szka. Obie technologie
stosowane s dla szkie bazowych
i nie naley ich myli z nanosze-
niem materiaw na powierzchni
w procesie rozpylania, walcowania
lub drukowania ( Rozdzia 8.2).
1.3.1 Metoda pirolityczna
Ten rodzaj powlekania szka foat
to metoda online, ktra stosowa-
na jest podczas produkcji szka
na linii foat. Na rozgrzan po-
wierzchni szka o temperaturze
kilkuset stopni rozpylane s tlenki
metali, ktre zostaj zapieczone
w powierzchni szka.
Powoki te s co prawda bardzo
twarde (Hardcoating) i odpor-
ne, jednake ze wzgldu na swoj
prost struktur posiadaj bardzo
ograniczone waciwoci.
W przypadku wikszych wyma-
ga, jakie dzisiaj zazwyczaj si
stawia, stosuje si wielowarstwo-
we systemy powok, ktre wy-
twarzane s w trybie offine me-
tod napylania magnetronowego
w warunkach prni.
GUARDIAN z tego powodu kon-
centruje si wycznie na techno-
logii powlekania zgodnie z poni-
szym opisem.
Struktura warstw powoki High-Perfor-
mance
Warstwa dolna i grna:
Maj wpyw na odbicie, trans-
misj i barw powoki
Wysoka mechaniczna odpor-
no za spraw grnej warstwy
z azotku krzemu
Warstwa funkcyjna:
np. srebro i chromonikiel
Odpowiedzialna za odbicie
promieniowania podczerwo-
nego o dugich i krtkich falach
Silny wpyw na wspczynnik
przenikania ciepa (U), wsp-
czynnik przepuszczalnoci ener-
gii (warto g) oraz na przepusz-
czalno wiata
Warstwa ochronna:
Ochrona warstwy funkcyjnej
przed wpywami mechaniczny-
mi i chemicznymi
Szko
ca. 800 C Warstwa tlenkw metali
Tlenki metali
Float Chodzenie
1
28 29
2 wiato, energia i ciepo .........................................30
2.1 wiato .....................................................................................30
2.2 Energia soneczna ...................................................................31
2.3 Ciepo .......................................................................................32
2.4 Promieniowanie UV ................................................................33
2.5 Fotowoltaika ...........................................................................33
Andersia Business Centre, Pozna, Polska
SunGuard
SN 70/37 HT
Sipiscy - Pracownia Architektoniczna
Ewy i Stanisawa Sipiskich Sp. z o.o.
2
0
0,0003 - 0,0025
10
3
10
-2
10
-5
10
-6
10
-8
10
-10
10
-12
10 10
0 0
300 500 700 900 1100 1300 1500 1700 1900 2100 2300 2500
20 20
30 30
40 40
50 50
60 60
70 70
80 80
90 90
100 100
30 31
Pojcia fzyczne jak wiato, ener-
gia i ciepo opisuj okrelone
zakresy spektrum elektromagne-
tycznego.
Istotny dla szka architektoniczne-
go pod wzgldem wiata i ener-
gii sonecznej zakres dugoci fal
elektromagnetycznych rozciga
si od okoo 300 do 2.500 nm
(0,0003 0,0025 mm).
W tym spektrum promieniowanie
ultrafoletowe mieci si w prze-
dziale 300 do 380 nm (300 nm
= 0,0000003 m), wiato widzial-
ne w przedziale 380 do 780 nm,
a bliskie promieniowanie pod-
czerwone (IR) midzy 780 a 2.500
nm. Przez ciepo naley rozumie
promieniowanie dugofalowe,
ktre w przypadku dalekiej pod-
czerwieni mieci si w zakresie
dugoci fal 5.000 do 50.000 nm
(0,005 0,05 mm).
Wiksze dugoci fal okrela si
jako fale radarowe, mikrofale i fale
radiowe, mniejsze jako promienio-
wanie rentgenowskie i gamma.
Dugo fal [mm]
Dugo fal [m] Zakres szka budowlanego
Radio
Kuchenka
mikrofalowa
Podczerwie wiato widzialne
Ultrafolet
Promienie
rentge-
nowskie
Promieniowanie
gamma
Wski zakres spektrum sonecz-
nego, na ktre reaguje ludzkie
oko, okrela si jako wiato wi-
dzialne.
wiato widzialne trafajce w sta-
nie niezaamanym do ludzkiego
oka jest odbierane jako wiato
biae. Skada si ono jednak, ze
wzgldu na rne dugoci fal
(kada dugo fali odpowiada
zdefniowanej energii), z widma
wiata z nachodzcymi na siebie
falami:
2.1 wiato
Gdy wiato pada na jaki przed-
miot, ten absorbuje cz tej
energii, przy czym szko tak ener-
gi rwnie przepuszcza, a reszt
energii odbija. W zalenoci od
waciwoci danego ciaa, fale
o okrelonej dugoci s odbijane
i absorbowane. Zdrowe oko ludz-
kie rozpoznaje powstajc w ten
sposb barw.
Barwa Dugo fal [nm]
Fioletowa 380 - 420
Niebieska 420 - 490
Zielona 490 - 575
ta 575 - 585
Pomaraczowa 585 - 650
Czerwona 650 - 780
Przy sztucznym owietleniu bra-
kujcy zakres fal moe prowadzi
do innej interpretacji barw. Zna-
nym przykadem s lampy sodo-
we, ktre ze wzgldu na brak fal
o dugoci odpowiadajcej bar-
wie niebieskiej, zielonej i czerwo-
nej powoduj, e wszystko uka-
zuje si w monochromatycznych,
tawych odcieniach.
2.2 Energia soneczna
Cz promieniowania, ktra tra-
fa ze Soca na Ziemi, okrela
si jako energi soneczn. Zakres
dugoci fal zosta ustalony przez
normy midzynarodowe (PN-
-EN 410) w przedziale od 300 do
2.500 nm i zawiera promieniowa-
nie UV, wiato widzialne i bliskie
promieniowanie podczerwone.
Przyjta na caym wiecie krzywa
rozkadu widmowego promie-
niowania cakowitego (zgodnie
z publikacj C.I.E. nr 20) okre-
la intensywno cakowitego
promieniowania sonecznego
w okrelonych zakresach fal; 52 %
z tego jest widoczne a 48 % nie-
widoczne.
Widmo falowe
Padajce promieniowanie
100 %
Ciepo
41 %
Pr. widzialne
55 %
UV
4 %
W
z
g
l
d
n
a

i
n
t
e
n
s
y
w
n
o

p
r
o
m
i
e
n
i
o
w
a
n
i
a

[
%
]
W
z
g
l
d
n
a

c
z
u

o
k
a

[
%
]
Dugo fal [nm]
ClimaGuard
Premium Standardowe szyby zespolone

Czuo oka Widmo soneczne
Krzywa rozkadu widmowego promieniowania cakowitego (wg publikacji C.I.E., nr 20)
ClimaGuard

Premium
Standardowe
szyby zespolone
Promieniowa-
nie widzialne
75 % 79 %
Promieniowa-
nie cieplne
30 % 66 %
Promieniowa-
nie cakowite
54 % 73 %
Energia przepuszczona przez ClimaGuard

i standardowe szyby zespolone w odniesieniu do
rozkadu intensywnoci widma wiata soneczne-
go. Rozkad energii zgodnie z DIN PN-EN 410
(AirMass 1.0)
2
60
50
200 400 600 800 1000 1200
70
80
90
100
32 33
Im mniejsza dugo fali, tym wi-
cej energii jest transportowane.
Oznacza to, e w widzialnej cz-
ci promieniowania zawarta jest
pokana ilo energii. Dlatego
tak naprawd nie da si oddzieli
od siebie wiata i energii. Jest to
decydujcy aspekt dla zastoso-
wania i optymalizacji szka archi-
tektonicznego.
Z energii sonecznej w zakre-
sie dugoci fal promieniowania
cakowitego (300 do 2.500 nm)
i wzajemnego oddziaywania ze
szkem wynikaj waciwoci, kt-
re s bardzo wane dla charakte-
rystyki szkie architektonicznych,
takie jak przepuszczalno, odbi-
cie i absorpcja energii sonecznej
oraz cakowita przepuszczalno
energii ( Rozdzia 5.4).
2.3 Ciepo
Przez ciepo lub promieniowanie
cieplne naley rozumie zakres
dugoci fal, ktry nie naley do
widma sonecznego. Promienio-
wanie cieplne skada si ze znacz-
nie duszych fal i znajduje si
w zakresie dalekiej podczerwieni.
W normie PN-EN 673 wyznaczono
zakres midzy 5.000 a 50.000 nm.
Wzajemne oddziaywanie z cie-
pem determinuje waciwoci
izolacyjne szka architektoniczne-
go, a wpyw na to maj promie-
niowanie cieplne, przewodnictwo
ciepa i konwekcja. Podstawo-
wym parametrem dla szka jako
materiau budowlanego sucym
do oceny waciwoci termoizola-
cyjnych jest U
g
, czyli wspczynnik
przenikania ciepa danego prze-
szklenia ( Rozdzia 3.5).
2.4 Promieniowanie UV
Zakres fal midzy 315 a 380 nm
okrela si jako UV-A. Promienio-
wanie to, jeli jest zbyt intensyw-
ne, oddziauje negatywnie nie
tylko na skr czowieka (opa-
rzenie soneczne), lecz rwnie
w mniejszym lub wikszym stop-
niu niszczy inne liczne elementy
(obrazy, uszczelnienia, etc.). Zwy-
ke szyby zespolone o podwjnej
budowie od razu redukuj to
promieniowanie o ponad 50%,
a w poczeniu ze szkem lami-
nowanym bezpiecznym mona je
praktycznie cakowicie wyelimino-
wa ( Rozdzia 7.4).
2.5 Fotowoltaika
Kolejny interesujcy zakres
widma ley midzy okoo 500
a 1.000 nm, w ktrym to zakresie
pewne pprzewodniki s w sta-
nie wytwarza prd elektryczny
z promieniowania sonecznego.
Ich najbardziej znane formy to
rnego rodzaju krysztay krze-
mu uoone midzy szkem, ktre
mona zauway na elewacjach
i na dachach.
W ostatnich latach technologia
ta jest uzupeniana coraz czciej
innymi pprzewodnikami (jak
np. siarczek indu), ktre mona
nanosi na duych powierzch-
niach szka bazowego metod
napylania magnetronowego.
GUARDIAN posiada szerok pa-
let takich powok na szkle foat
oraz na specjalnych ornamento-
wych szkach kontrolujcych kie-
runek przepywu wiata, o zop-
tymalizowanej przepuszczalnoci.
P
r
z
e
p
u
s
z
c
z
a
l
n
o
w
i
a
t
a
,

Q
E

[
%
]
Dugo fal [nm]
EcoGuard
QE c-Si
Bezbarwne
szko foat
EcoGuard daje znacznie wysz przepuszczalno energii ni zwyke bezbarwne
szko foat w zakres dugoci fal, co ma decydujce znaczenie dla moduw fotowol-
taicznych
Porwnanie przepuszczalnoci energii szka foat bezbarwnego ze szkem EcoGuard
2
34 35
3. Terminologia szyb zespolonych.........................36
3.1 Informacje oglne ..................................................................36
3.2 Produkcja .................................................................................36
3.3 Oddziaywanie termiczne ......................................................38
3.4 Poczenie krawdzi ...............................................................39
3.4.1 Stal szlachetna .........................................................................39
3.4.2 Poczenie metalu i tworzyw sztucznych ...............................40
3.4.3 Systemy termoplastyczne (TPS) .............................................40
3.5 Warto U Wspczynnik przenikania ciepa ....................40
3.5.1 Warto U
g
...............................................................................40
Warto Ug szklanych powierzchni pochyych
3.5.2 Warto U
f
................................................................................41
3.5.3 Warto Y ................................................................................41
3.5.4 Warto U
w
...............................................................................42
3.6 Punkt rosy i kondensacja .......................................................43
3.6.1 Kondensacja w przestrzeni midzyszybowej ........................43
3.6.2 Kondensacja na powierzchni wewntrznej ...........................43
3.6.3 Kondensacja na powierzchni zewntrznej ............................44
3.7 Warto g ................................................................................45
3.8 Wspczynnik zacienienia b (Shading Coeffcient) .............45
3.9 Zyski solarne ...........................................................................45
3.10 Selektywno ..........................................................................46
3.11 Wskanik oddawania barw ....................................................46
3.12 Interferencja ............................................................................46
3.13 Efekt szyby zespolonej ..........................................................47
City Green Court, Praga, Czechy
SunGuard
SNX 60/28
Richard Meier & Partners
3
36 37
Na waciwoci termoizolacyjne
i przeciwsoneczne nowocze-
snych szyb zespolonych wpywa
cay szereg czynnikw i praw f-
zyki.
3.1 Informacje oglne
Aby uzyska waciwoci termo-
izolacyjne, konieczne jest po-
czenie przynajmniej dwch szyb
ze szka foat, w tym co najmniej
jednej z powok niskoemisyjn
(Low-E), w szyb zespolon.
W tym celu skleja si ze sob dwie
lub wicej szyb o danym wymia-
rze z zachowaniem odstpu tak,
by si licoway. Powstaa w ten
sposb hermetycznie zamknita
przestrze midzyszybowa, wy-
peniana jest gazem szlachetnym,
ciszym od powietrza, ktry do-
datkowo poprawia waciwoci
termoizolacyjne szyby. Nie panu-
je tam prnia, jak czsto mylnie
zakadaj laicy, wytworzyoby to
bowiem podcinienie w prze-
strzeni midzyszybowej.
Szeroko przestrzeni midzy-
szybowych uzaleniona jest od
rodzaju zastosowanego gazu
szlachetnego. Najczciej stosuje
si argon, rzadziej krypton. Ar-
gon do osignicia swojej opty-
malnej funkcji termoizolacyjnej
wymaga zachowania przestrzeni
midzyszybowej 15 - 18 mm.
W przypadku kryptonu do uzyska-
nia lepszej termoizolacji wystarcza
10 - 12 mm. Stopie wypenienia
gazem zazwyczaj wynosi 90 %.
Krypton jest wielokrotnie droszy
od argonu, w zwizku z czym sto-
suje si go bardzo rzadko.
Ramka dystansowa, trwale utrzy-
mujca odstp midzy szybami,
ma wpyw na waciwoci termo-
izolacyjne, a tym samym na punkt
rosy na krawdzi przeszklenia (
Rozdzia 3.6). W ostatnich dzie-
sicioleciach standardowo sto-
sowano ramk dystansow z alu-
minium, obecnie coraz czciej
jest ona zastpowana systemami
o niszej przewodnoci cieplnej.
3.2 Produkcja
W dzisiejszych czasach szyby ze-
spolone s klejone, tworzc tzw.
system dwch barier. Oznacza to,
e obie licujce ze sob tafe szka
s klejone nieprzerwanym sznu-
rem butylu po obu bokach ramki
dystansowej wypenionej absor-
bentem (sitem molekularnym).
Sito zapewnia trwae osuszanie
przestrzeni midzyszybowej.
Szyba
Uszczelnienie
wewntrzne
Uszczelnienie
zewntrzne
Ramka dystansowa
rodek osuszajcy
(sito molekularne)
Niewidoczna war-
stwa termoizolacyjna
Budowa szyby zespolonej
Podczas zespalania najwaniej-
sze jest, aby powlekana strona
szyby bya skierowana do rodka,
w stron przestrzeni midzy-
szybowej tj. tak by klejenie na-
stpio wanie od tej strony. W
przypadku niektrych rodzajw
powok konieczne jest wczeniej-
sze maszynowe usunicie powo-
ki z miejsc, na ktre nanoszone
bdzie spoiwo, tak by poprawi
przyczepno powierzchni i za-
pewni ochron przed korozj.
Dziki temu warstwa funkcyjna
jest hermetycznie zamknita
i trwale chroniona. Uszczelka
butylowa z klejem, okrelana
jako uszczelnienie pierwotne, za-
pobiega wnikaniu pary wodnej
i wydostawaniu si gazu szlachet-
nego. Gaz wraz z powietrzem
w zdefniowanej iloci jest wpro-
wadzany podczas czenia szyb
w specjalnych prasach zacisko-
wych. Jeszcze przed wypenie-
niem gazem, szyby s wtrnie
uszczelniane polisulfdem lub po-
liuretanem, ktre wypeniaj zde-
fniowan pust przestrze mi-
dzy wsunit ramk dystansow
a zewntrznymi krawdziami szyb.
Przy montau z odkrytym po-
czeniem krawdziowym szyby
zespolonej zamiast podanych ju
szczeliw stosuje si silikon odpor-
ny na promieniowanie UV. Szyby
zespolone uszczelnione silikonem
odpornym na promieniowane UV
czsto wypeniane s tylko po-
wietrzem, poniewa szczelno
takiego silikonu na dyfuzj gazw
jest nisza. Ma to jednak wpyw
na pogorszenie wartoci U (
Rozdzia 3.5) przeszklenia.
3
17 C
17 C
10,4 C
12 C
38 39
Niewidoczna powoka termoizolacyjna
Promieniowanie cieplne (2/3 strat ciepa w zestawie
dwuszybowym)
Przewodnictwo cieplne
Razem 1/3 strat ciepa w zestawie
dwuszybowym
Konwekcja
1. Zaawansowane powoki niskoemisyjne eliminuj straty
ciepa nawet o 99%
2. Gazy szlachetne jak argon w przestrzeni midzyszybowej
redukuj straty w wyniku przewodzenia ciepa
3. Optymalizacja szerokoci przestrzeni midzyszybowej redu-
kuje straty w wyniku konwekcji
Straty ciepa w zestawie dwuszybowym
W przypadku szyb zespolonych
starszego typu miao to taki sku-
tek, e w wyniku oddawania cie-
pa z tafi wewntrznej do tafi
zewntrznej, szyba wewntrzna
w chodnych porach roku wykazy-
waa ekstremaln rnic tempe-
ratur w stosunku do cieplejszego
powietrza w pomieszczeniu, co po-
wodowao ogromne straty ciepa.
W nowoczesnych szybach zespo-
lonych przynajmniej jedna z tafi
3.3 Oddziaywanie termiczne
Mechanizm przepywu ciepa
charakteryzuj trzy podstawowe
terminy: promieniowanie cieplne,
przewodzenie ciepa i konwekcja.
Promieniowanie cieplne (radiacja)
wystpuje, gdy ciepo (energia)
w postaci fali elektromagnetycz-
nej przemieszcza si w przestrzeni
do obiektu i nastpnie jest przez
ten obiekt transmitowana, odbi-
jana lub absorbowana.
Proces wymiany ciepa midzy
obiektami o rnej tempera-
turze, pozostajcymi ze sob
w bezporednim kontakcie zwany
jest kondukcj (przewodzeniem
ciepa).
Konwekcja to ruch czsteczek
gazu w przestrzeni midzyszy-
bowej na skutek rnicy tem-
peratur pomidzy wewntrzn
a zewntrzn taf szyby zespo-
lonej. Czsteczki opadaj przy
chodniejszej powierzchni po to,
aby ponownie unie si przy po-
wierzchni cieplejszej. Powoduje
to cyrkulacj gazu, tj. przepyw
ciepa od strony ciepej do zim-
nej.
2/3 strat ciepa w szybie zespolo-
nej skadajcej si z dwch nie-
powlekanych tafi ze szka foat
z wypenionej powietrzem, spo-
wodowane jest promieniowa-
niem cieplnym, a 1/3 przewodze-
niem i konwekcj ciepa.
ze szka foat pokryta jest powo-
k niskoemisyjn (Low-E). Powoki
te z emisyjnoci do 0,01 (1%) s
w stanie odbija do 99 % padaj-
cego na nie dugofalowego pro-
mieniowania cieplnego. Pozwala to
na niemal cakowit eliminacj strat
ciepa w wyniku promieniowania.
W stosunku do tradycyjnych
szyb zespolonych jest to postp
o ok. 66%. Powoka Low-E nie
ma wpywu na przewodzenie cie-
pa i konwekcj. Przewodzenie
ciepa mona zmniejszy poprzez
wypenienie przestrzeni midzy-
szybowej gazem szlachetnym np.
argonem. Ma on zdecydowanie
nisz przewodno ciepln ni
powietrze i obnia tym samym
przepyw ciepa przez system szy-
by zespolonej. W zalenoci od
rodzaju gazu konwekcja w szybie
zespolonej posiada warto mi-
nimum dla okrelonego odstpu
midzy szybami, np. powietrze:
ok. 16 mm, argon: 15 - 18 mm,
krypton: 10 - 12 mm.
3.4 Poczenie krawdzi
Wspczynnik przenikalnoci cie-
pa szyby zespolonej wyznacza si
dla centralnej czci przeszklenia
bez uwzgldnienia efektw brze-
gowych.
Obecnie w wikszoci szyb ze-
spolonych stosuje si aluminiowe
ramki dystansowe. Jednak stale
rosnce wymagania doprowadziy
w ostatnich latach do opracowania
rozwiza alternatywnych, udosko-
nalonych pod ktem waciwoci
cieplnych. Ciesz si one coraz
wikszym zainteresowaniem.
Wewntrz
20 C
Wewntrz
20 C
Zewntrz
0 C
Zewntrz
0 C
Ramka dystansowa z aluminium
Ramka dystansowa ze stali szlachetnej
3.4.1 Stal szlachetna
Najczstsz alternatyw stanowi
cieniutkie profle ze stali szlachet-
nej charakteryzujce si znaczco
nisz przewodnoci ciepln ni
aluminium. Wytrzymao mecha-
niczna i dyfuzyjno tych profli
jest porwnywalna do parame-
trw profli aluminiowych.
3
40 41
3.5 Warto U Wspczynnik przenikania ciepa
Warto ta charakteryzuje miar
strat ciepa przez dany element.
Podaje ona, ile ciepa w jednost-
ce czasu przechodzi przez 1 metr
kwadratowy danego elementu,
gdy midzy dwiema graniczcy-
mi ze sob stronami, np. cian
pomieszczenia i cian zewntrz-
n, wystpuje rnica tempera-
tur wynoszca 1 K. Im nisza jest
warto wyraana w W/(m
2
K), tym
lepsza jest izolacja cieplna.
Naley pokreli, e europej-
skie wartoci U rni si od np.
wartoci amerykaskich. Naley
na to zwrci uwag, dokonujc
midzynarodowych oblicze!
3.5.1 Warto U
g
Warto U
g
to wspczynnik prze-
nikania ciepa danego przeszkle-
nia. Mona go mierzy lub wyzna-
czy wedug normy. Decydujce
dla tej wartoci s cztery czynniki:
emisyjno powoki, obliczana
i publikowana przez producenta
szka powlekanego, szeroko
przestrzeni midzyszybowej, ro-
dzaj wypenienia oraz stopie
wypenienia w przypadku gazw
szlachetnych.
(Przy obliczaniu wartoci po-
miarowych w praktyce naley
uwzgldni dodatkowe wymogi
krajowe np. dla Niemiec obowi-
zuje norma DIN 4108-4.)
3.5.1.1 Warto U
g
szklanych powierzchni pochyych
Obliczana i z reguy publikowana
warto U
g
odnosi si zawsze do
przeszklenia montowanego pio-
nowo (90). W przypadku mon-
tau z nachyleniem konwekcja
w przestrzeni midzyszybowej
ulega zmianie i pogarsza war-
to U
g
. Im wiksze pochylenie
zamontowanego przeszkle-
nia, tym szybsza jest cyrkulacja
w przestrzeni midzyszybowej
i tym wikszy jest transport ciepa
z szyby wewntrznej do zewntrz-
nej. W przypadku zestawu dwu-
szybowego moe to oznacza
pogorszenie wartoci U
g
nawet
do 0,6 W/(m
2
K).
Pooenie Kt pooenia Ug
[W/(m
2
K)]
Pion 90 1,1
Pochyy 45 1,5
Nad gow 0 1,7
Wpyw pooenia przeszklenia na
warto Ug
3.4.2 Poczenie metalu i tworzyw sztucznych
Inn opcj stanowi ramki dystan-
sowe z tworzyw sztucznych. Mimo
doskonaych waciwoci termo-
izolacyjnych nie posiadaj one jed-
nak wystarczajcej odpornoci na
dyfuzj, ktra zapewniaaby prawi-
dowe dziaanie szyby zespolonej
przez cay okres uytkowania. Dla-
tego te wprowadzono do uytku
ramki z tworzywa sztucznego i folii
ze stali szlachetnej lub aluminium
nieprzepuszczajce gazw.
3.4.3 Systemy termoplastyczne (TPS)
W tym przypadku zwyky pro-
fl metalowy jest zastpowany
specjaln wytaczan substancj
plastyczn, ktra w procesie pro-
dukcji umieszczana jest midzy
szybami, a po ostygniciu gwa-
rantuje wymagan wytrzymao
mechaniczn i szczelno na dy-
fuzj gazw. rodek osuszajcy
jest jednym ze skadnikw tej
substancji.
Rnorodno dostpnych dzisiaj
alternatyw wobec zwykej ramki
aluminiowej jest dua. Zapew-
niaj one wiksz lub mniejsz
redukcj wartoci Y, czyli miary
transportu ciepa w okolicy kra-
wdzi szyby ( Rozdzia 3.5.3).
3.5.2 Warto U
f
Jest to wspczynnik przenikania
ciepa dla ramy, ktrego warto
nominaln mona okreli na trzy
sposoby:
pomiar zgodnie z
PN-EN ISO 12 412-2,
obliczenie zgodnie z
PN-EN ISO 10 077-2,
wyznaczenie wedug PN-EN
ISO 10 077-1, zacznik D.
Ta warto nominalna po doli-
czeniu wymaga krajowych daje
warto pomiarow stosowan
w praktyce.
3.5.3 Warto Y
Warto Y (warto psi) to linio-
wy wspczynnik utraty ciepa
w danym elemencie w wyniku
wystpowania mostka cieplnego.
Przykadowo dla okna wspczyn-
nik ten opisuje wzajemne zale-
noci midzy szyb zespolon,
wymiarami, materiaem ramki dy-
stansowej oraz materiaem ramy
i defniuje mostki cieplne danego
elementu. Nie istnieje zatem co
takiego jak warto Y dla samej
szyby zespolonej, lecz wycznie
dla elementu, z ktrym jest zinte-
growana.
3
42 43
3.6 Punkt rosy i kondensacja
Powietrze zawsze nasycone jest
wilgoci, przy czym cieplejsze
powietrze moe zgromadzi wi-
cej wody ni powietrze chodne.
W miar wychadzania si po-
wietrza podwysza si jego wil-
gotno wzgldna przy staej
iloci pary wodnej. Temperatura
punktu rosy to temperatura, w
ktrej zostaje osignita wilgot-
no wzgldna powietrza 100 %,
a para wodna ulega kondensacji.
Zjawisko to moe si pojawi
w rnych miejscach na po-
wierzchni szyb zespolonych.
3.6.1 Kondensacja w przestrzeni midzyszybowej
W dzisiejszych szybach zespolo-
nych jest to prawie niemoliwe,
poniewa przeszklenia s her-
metycznie wypenione suchymi
gazami.
Temperatura punktu rosy w prze-
strzeni midzyszybowej w nowo-
czesnej, termoizolacyjnej szybie
zespolonej wynosi okoo -60 C,
a taka temperatura w praktyce si
nie zdarza.
3.6.2 Kondensacja na powierzchni wewntrznej
Wystpuje w szybach zespolonych
o niskich parametrach termoizola-
cyjnych lub na szybach monolitycz-
nych. Ciepe powietrze w pobliu
okna nagle si schadza i wilgo
osadza si na zimnej powierzchni
szyby wewntrznej, poniewa tem-
peratura w zimie czsto jest nisza
ni temperatura punktu rosy po-
wietrza atmosferycznego. W przy-
padku nowoczesnych produktw
ciepochronnych szyba wewntrz-
na jest znacznie cieplejsza, co po-
woduje, e kondensat tworzy si
niezwykle rzadko.
Jeli wilgotno wzgldna po-
wietrza jest bardzo wysoka (np.
podczas gotowania w kuchni,
w azience bd na pywalni), to
szyby czciej pokrywaj si kon-
densatem pary wodnej. W takich
przypadkach pomaga regularne
wietrzenie pomieszczenia (wymia-
na powietrza).
Na podstawie wykresu punktu
rosy mona wyliczy temperatur
zewntrzn, w ktrej dojdzie do
zaparowania przeszklenia od stro-
ny wewntrznej (= woda konden-
sacyjna = punkt rosy).
Zilustrowane przykady:
temperatura wewntrz 20 C
wilgotno powietrza
wewntrz 50 %
temperatura zewntrzna
wynosi 9 C
Punkt rosy dla:
U
g
= 5,8 W/(m
2
K) 9 C
U
g
= 3,0 W/(m
2
K) -8 C
U
g
= 1,4 W/(m
2
K) -40 C
U
g
= 1,1 W/(m
2
K) -48 C
3.5.4 Warto U
w
Szyby zespolone z reguy stosuje
si w oknach. Warto U
w
opisu-
je przenikanie ciepa przez okno.
Na bazie U
g
warto U
w
mona
wyznaczy trzema rnymi spo-
sobami:
odczyt z
PN-EN ISO 10 077-1, tab. F1
pomiar zgodnie z
PN-EN ISO 12 567-1
obliczenie zgodnie z
PN-EN ISO 10 077-1 wedug
poniszego wzoru:
U
w
=
A
f
U
f
+ A
g
U
g
+ S(l
g
Y)
A
f
+ A
g

Uw: Wspczynnik przenikania ciepa
okna
Uf: Wspczynnik przenikania ciepa
ramy okiennej (warto zmierzo-
na)
Ug: Wspczynnik przenikania ciepa
szyby (warto nominalna)
Af: Pole powierzchni ramy
Ag: Pole powierzchnia szka
lg: Obwd przeszklenia
Y: Liniowy wspczynnik przenikania
ciepa na obrzeu przeszklenia
Straty ciepa w okolicy krawdzi
s zazwyczaj wysze ni na rodku
przeszklenia. Dlatego te ramki
dystansowe o ulepszonych wa-
ciwociach termicznych zyskuj
na popularnoci. Podobnie jak
w przypadku U
g
oraz U
f
, ustalone
w ten sposb wartoci U
w
stano-
wi jedynie wartoci nominalne,
ktre staj si wartociami po-
miarowymi dopiero po uwzgld-
nieniu wymogw krajowych.
3
100
80
1,1
1,4
1,6
1,8
3
0
2
0
1
0
9
0
-1
0
-
2
0
-8
-
3
0
-
4
0
-
4
8
-
5
0
3,0
5,8
30
20
10
-10
0
60
60
50
20
U
g

[
W
/
(
m
2
K
)
]
44 45
3.7 Warto g
Wspczynnik cakowitej prze-
puszczalnoci energii (warto g)
podaje jaka cz energii pro-
mieniowania sonecznego pa-
dajcego na szyb przenika do
wntrza pomieszczenia. Szka
przeciwsoneczne obniaj war-
to g poprzez odpowiedni do-
br szka i powok. W przypadku
neutralnych w kolorze produktw
termoizolacyjnych warto g jest
moliwie jak najwysza, optyma-
lizujc bilans energetyczny szka
jako elementu skadowego po-
przez pasywne zyski solarne.
3.8 Wspczynnik zacienienia b
(Shading Coeffcient)
Warto ta suy do oblicze za-
potrzebowania na energi cho-
dzenia budynku i jest okrelana
rwnie jako Shading Coeffcient.
Cakowity wspczynnik zacienie-
nia wyznacza si przez porwna-
nie cakowitego wspczynnika
przenikalnoci energii (wartoci
g) danego przeszklenia do ca-
kowitego wspczynnika prze-
nikalnoci energii bezbarwnego
szka foat bez powoki funkcyjnej,
o gruboci 3 - 4 mm, dla ktrego
warto g wynosi 0,87.
zgodnie z norm
PN-EN 410 (2011):
b =
g
EN 410
0,87
3.9 Zyski solarne
Przeszklenia termoizolacyjne
przepuszczaj du ilo promie-
niowania sonecznego do wn-
trza budynku. Elementy wyposa-
enia wntrza, ciany i podogi
na skutek absorpcji przeksztacaj
krtkofalowe promieniowanie
soneczne w dugofalowe promie-
niowanie cieplne, ktre ze wzgl-
du na waciwoci termoizolacyj-
ne przeszklenia nie moe opuci
pomieszczenia, ogrzewajc tym
samym powietrze wewntrz. Ge-
neruje to rzeczywiste zyski solar-
ne, ktre wspomagaj tradycyjne
systemy grzewcze. Zyski te s
uzalenione od lokalizacji okien,
tj. zyski od wschodu i zachodu s
mniejsze ni w przypadku pou-
dniowego ukierunkowania prze-
szklenia. Ta bezpatna energia
pomaga oszczdza na kosztach
ogrzewania w chodniejszych po-
rach roku. W miesicach letnich
moe jednak prowadzi do nieza-
mierzonego nagrzewania budyn-
ku i wwczas mwi si o efekcie
cieplarnianym. Naley zawsze
zwraca uwag na wymagania
odnonie izolacji cieplnej w sezo-
nie letnim ( Rozdzia 5.5).
3.6.3 Kondensacja na powierzchni zewntrznej
Zjawisko to zaczo wystpowa
dopiero od momentu, gdy roz-
poczto stosowanie nowocze-
snych produktw termoizolacyj-
nych. Mona je obserwowa we
wczesnych godzinach porannych,
wtedy gdy wilgotno powietrza
na zewntrz w cigu nocy jest
bardzo wysoka.
Doskonae waciwoci izolacyjne
przeszkle zapobiegaj przeni-
kaniu ciepa na zewntrz, przez
co szyba zewntrzna pozostaje
bardzo zimna. Gdy wraz z pierw-
szymi promieniami sonecznymi
temperatura powietrza na ze-
wntrz ronie szybciej ni tempe-
ratura szyby, to w zalenoci od
usytuowania i otoczenia budyn-
ku, na szybach moe pojawi si
kondensat. Nie stanowi to wady,
wrcz przeciwnie, jest to dowd
nadzwyczaj dobrej ciepochron-
noci szyby zespolonej.
GUARDIAN oferuje specjalne
powoki, ktre rwnie we wcze-
snych godzinach rannych zapew-
niaj niczym niezmcony widok
przez przeszklenie ( Rozdzia
4.4).
Temperatura zewntrzna [C]
W
z
g
l
d
n
a

w
i
l
g
o
t
n
o

p
o
w
i
e
t
r
z
a

[
%
]
T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
a

z
e
w
n
t
r
z
n
a

[
C
]
T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
a

p
o
m
i
e
s
z
c
z
e
n
i
a

[
C
]
Wykres punktu rosy
3
46 47
Przy ekstremalnych zjawiskach at-
mosferycznych moe, mimo rw-
nolegoci i paskoci szyb, doj
do nieuniknionych odksztace.
Ten efekt, poza przejciowymi
skokami cinienia powietrza, za-
leny jest od rozmiaru i geome-
trii szyby, szerokoci przestrzeni
midzyszybowej oraz od struk-
tury szyby zespolonej. W przy-
padku zestawu trzyszybowego,
tafa rodkowa pozostaje niemal
sztywna, co zwiksza oddziay-
wanie na pozostae dwie tafe
zewntrzne w porwnaniu do
zestawu dwuszybowego. Takie
odksztacenia zanikaj po ustabi-
lizowaniu si cinienia powietrza
bez adnych konsekwencji i nie
stanowi adnej wady, wiadcz
jedynie o szczelnoci poczenia
krawdziowego.
3.13 Efekt szyby zespolonej
Czci kadej szyby zespolonej
jest co najmniej jedna hermetycz-
nie zamknita przestrze, zwana
przestrzeni midzyszybow.
Jako e przestrze ta jest wy-
peniona powietrzem lub gazem
szlachetnym, ssiadujce ze sob
szyby przy odchyleniach barome-
trycznych powietrza zachowuj
si jak membrana - powstaj
wklse i wypuke wygicia poje-
dynczych szyb.
Zewntrz
Nacisk
wiatru
Odksztacenie Odksztacenie
Nad-
cinienie
Pod-
cinienie
Wewntrz
Efekt szyby zespolonej
3.12 Interferencja
W wyniku rwnolegego ustawie-
nia kilku paskich szyb ze szka
foat, w szybie zespolonej w okre-
lonych warunkach wietlnych na
powierzchni szka mog pojawi
si zjawiska optyczne takie jak
np. plamy przypominajce tcz,
pasy lub piercienie, okrelane
jako piercienie Newtona, ktre
pod wpywem nacisku na prze-
szklenie przemieszczaj si.
Zjawisko to ma natur fzyczn
i powstaje bardzo rzadko na sku-
tek zaamania wiata oraz naka-
dania si fal. Wraenia te raczej
3.11 Wskanik oddawania barw
Odtwarzanie barw posiada istot-
ne znaczenie dla komforu uyt-
kownika pomieszczenia zarwno
ze wzgldw estetycznych, jak
i psychologicznych. wiato so-
neczne padajce po przejciu
przez okrelone ciao lub przez
nie odbijane zmienia si w zale-
noci od waciwoci tego ciaa
( Rozdzia 2.1).
Wskanik oddawania barw (war-
to R
a
) opisuje, czy i jak zmie-
nia si barwa danego obiektu
podczas ogldania go przez
przeszklenie. Defniuje on ja-
ko widmow szkie podczas
transmisji. Warto ta mieci si
w przedziale od 0 do 100. Im
wyszy jest wskanik oddawania
barw, tym naturalniej oddawane
s barwy. Warto R
a
wynoszca
100 oznacza, e barwa obiektu
ogldanego przez przeszklenie
jest identyczna z jego faktyczn
barw.
Indeks odtwarzania barw > 90
jest oceniany jako bardzo dobry
a > 80 jako dobry. Szka architek-
toniczne na bazie bezbarwnych
szkie foat z reguy posiadaj
warto R
a
> 90, szka barwione
w masie maj najczciej wartoci
R
a
midzy 60 a 90.
Wskanik oddawania barw wy-
znacza si wedug normy PN-EN
410.
3.10 Selektywno
Zasadniczo w przypadku prze-
szkle przeciwsonecznych cho-
dzi o to, by do budynku wpuci
moliwie jak najmniej energii
sonecznej, rwnoczenie jednak
moliwie duo wiata. Wskanik
selektywnoci S oznacza stosu-
nek przepuszczalnoci wiata (t
V
)
do cakowitej przepuszczalnoci
energii (warto g) danego prze-
szklenia. Im wysza jest ta war-
to, tym ten stosunek jest lepszy
i wydajniejszy.
S =
przepuszczalno wiata t
V
warto g
Szka przeciwsoneczne najnow-
szej generacji frmy GUARDIAN
wychodz poza uwaany dotych-
czas za maksymalny stosunek
przepuszczalnoci wiata do
przepuszczalnoci energii (war-
to g) 2:1.
nie wystpuj podczas patrzenia
przez przeszklenie, lecz w odbi-
ciu z zewntrz. Interferencja nie
podlega reklamacji, stanowic
dowd dobrej jakoci w rozu-
mieniu absolutnej rwnolegoci
i paskoci zamontowanych szyb
ze szka foat.
3
48 49
4. Termoizolacja ..................................................................50
4.1 Ekonomia .................................................................................50
4.2 Ekologia ...................................................................................51
4.4 Szka termoizolacyjne frmy GUARDIAN .............................52
Rietumu Bank Building, Ryga, otwa
SunGuard
HP Neutral 60/40
Viktors Valgums, Head of Zenico
Projects Riga
4
50 51
Termoizolacja
Oszczdno energii to we
wspczesnym wiecie wane
zagadnienie. Termoizolacyjno
przeszklonej fasady budynku
stanowi istotny aspekt wspcze-
snej architektury. Polepszenie
wartoci termoizolacji nie moe
jednak pogarsza przejrzystoci
przeszklenia, zdobyczy architek-
tonicznej ostatnich trzech dekad.
Dlatego opracowano szklane
materiay izolacyjne, ktre gwa-
rantuj jedyne w swoim rodzaju
korzyci ekonomiczne i ekologicz-
ne, zapewniajc przy tym rwnie
dobre samopoczucie i poczucie
komfortu.
4.1 Ekonomia
Dziki technologicznemu post-
powi ostatnich trzech dziesi-
cioleci udao si opracowa linie
produkcyjne, ktre w wydajnych
procesach, poprzez nanoszenie
neutralnych powok udoskonalaj
zwyke szko foat, przetwarzajc
je w niezwykle nowoczesne szka
izolacyjne. Udao si przy tym
zoptymalizowa emisyjno nor-
maln e
n
, ktra dla zwykego
szka foat wynosi e
n
= 0,89, do
okoo 0,01 w przypadku powle-
kanych szkie termoizolacyjnych.
Ta innowacja i jej realizacja w no-
wych budynkach to jednak z eko-
nomicznej perspektywy dopiero
pierwsze kroki. Kolejnym krokiem
musi by masowe zastosowanie
tego nowoczesnego szka w nie-
zliczonej liczbie milionw metrw
kwadratowych przeszklonych po-
wierzchni okien i fasad. Obecnie
podczas projektowania i budowy
nowoczesnych budynkw dzie-
je si to niemal automatycznie,
jednak w kontekcie o wiele wik-
szych zasobw budowlanych wy-
maga to jeszcze duego nakadu
pracy tak, by udao si osign
przyjte, w rozumieniu ekonomii
i ekologii, cele klimatyczne.
Korzyci ekonomiczne przy stale
rosncych kosztach energii ciepl-
nej stanowi przy tym przekonu-
jcy argument. Sama wymiana
szka amortyzuje si wzgldnie
szybko, a uytkownik budynku
odczuwa znaczn popraw samo-
poczucia i komfortu ( Rozdzia
5.3). Poniszy wzr daje moli-
wo szacunkowego wyliczenia
potencjau oszczdnoci energii
po wymianie przeszklenia starego
typu na nowoczesne przeszklenie
ciepochronne:
E =
(U
a
- U
n
) F G 1,19 24
H W
=
l
HP

E Oszczdno
Ua Warto U obecnego przeszklenia
Un Warto U przyszego przeszklenia
F Powierzchnia przeszklenia w m
2

G Stopniodzie ogrzewania wg
VDI 4710
1,19 Przeliczenie z kilograma na litr:
1 kg oleju opaowego = 1,19 litra
H Warto opaowa paliwa: dla lekkie-
go oleju opaowego okoo 11.800
W Wspczynnik sprawnoci instalacji
grzewczej okoo 0,85
I Litr
HP Okres grzewczy
4.2 Ekologia
Kady litr oleju opaowego
i metr szecienny gazu ziemnego,
zaoszczdzone w wyniku zasto-
sowania nowoczesnego prze-
szklenia, redukuje emisj CO
2

i odcia rodowisko naturalne.
Zmniejszenie ich zuycia powo-
duje lepsz ochron zasobw
surowcw kopalnych. Ponadto
szko mona w stu procentach
podda recyklingowi, poniewa
skada si ono z surowcw natu-
ralnych. W uywanych na caym
wiecie programach certyfkacji
budynkw oraz budownictwie
ekologicznym i zrwnowaonym
nie sposb pomin szka jako
cakowicie naturalnego surowca
przyczyniajcego si do wymie-
nitego bilansu energetycznego.
LEED jest jednym z wiodcych
systemw certyfkacji ekologicz-
nej budynkw. Skrt ten oznacza
Leadership in Energy and Envi-
ronmental Design. Inne znane
systemy to DGNB lub Breeam.
Budynki wznoszone zgodnie
z tymi systemami oszczdniej
obchodz si z zasobami ni bu-
dynki konwencjonalne, poniewa
uwzgldniaj wszystkie etapy
uytkowania czy istnienia budyn-
ku: poczwszy od projektowania
i konstruowania, a po remonty
i ewentualny pniejszy demon-
ta wraz z utylizacj odpadw.
4.3 Dobre samopoczucie
Poza aspektami ekonomicznymi
i ekologicznymi wanym aspek-
tem stosowania szka w budyn-
kach jest odczuwalna poprawa
klimatu panujcego w pomiesz-
czeniu mieszkalnym czy biuro-
wym. Termoizolacyjne szko za-
montowane w szybie zespolonej
( Rozdzia 3.2) podwysza tem-
peratur wewntrznej powierzch-
ni przeszklenia. W ten sposb
zminimalizowany zostaje odczu-
walny dyskomfort w postaci cigu
powietrza w pobliu przeszklenia.
Temperatura zewntrzna [C]
Rodzaj szka
0 -5 -11 -14
Szko pojedyncze, Ug = 5,8 W/(m
2
K) +6 +2 -2 -4
Zestaw dwuszybowy, Ug = 3,0 W/(m
2
K) +12 +11 +8 +7
Zestaw dwuszybowy z powok, Ug = 1,1 W/(m
2
K) +17 +16 +15 +15
Zestaw trzyszybowy z powok, Ug = 0,7 W/(m
2
K) +18 +18 +17 +17
Temperatura powierzchni przy temperaturze pomieszczenia okoo 20C
Nowoczesne szko podwysza
t temperatur do poziomu bli-
skiego temperaturze wntrza
i umoliwia znaczc popraw
komfortu mieszkania. O dobrym
samopoczuciu decyduje miano-
wicie rnica temperatur midzy
powietrzem w pomieszczeniu
a przylegajc do niego po-
wierzchni cian i okien. Wik-
szo ludzi odczuwa pomieszcze-
nie jako szczeglnie przytulne,
gdy rnice temperatury midzy
cian (rwnie szkem) a powie-
trzem w pomieszczeniu wynosz
nie wicej ni 5 C, a na wysoko-
ci midzy stopami a gow nie
wicej ni 3 C.
4
52 53
Termoizolacja
12
10
0
14
20
16
30
18
40
20
50
22
60
24
70
26
80
28
90
30
100
12
12
14
14
16
16
18
18
20
20
22
22
24
24
26
26
28
28
30
30
T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
a

p
o
w
i
e
r
z
c
h
n
i

[
C
]
W
z
g
l
d
n
a

w
i
l
g
o
t
n
o

p
o
w
i
e
t
r
z
a

[
%
]
Temperatura pomieszczenia [C]
Temperatura pomieszczenia [C]
Nieprzyjemnie
ciepo
Nieprzyjemnie
zimno
U = 0,3 W/(m
2
K)
ciana z bardzo dobr izolacj
ciepln
Temperatura zewntrzna -10 C
Ug = 1,1 W/(m
2
K)
Szko ciepochronne
Granica komfortu
optymalne poczucie komfortu
jeszcze przyjemnie
nieprzyjemnie sucho
nieprzyjemnie wilgotno
Ug = 3,0 W/(m
2
K)
Szyba zespolona bez powoki
Optymalne poczucie komfortu
Wykres odczucia poziomu komfortu cieplnego wg Bedforda i Liese
Dobre samopoczucie w zalenoci od temperatury pomieszczenia i wilgotnoci powietrza
Wykres pokazuje, w jakim zakre-
sie czowiek odczuwa powietrze
w pomieszczeniu jako przytulne.
Naley przy tym zawsze bra pod
uwag zaleno pomidzy wil-
gotnoci powietrza i tempera-
tur pomieszczenia. Przy niskiej
temperaturze pomieszczenia jako
przyjemn odczuwa si wysz
wilgotno. Przy wyszych tem-
peraturach wilgotno powietrza
powinna by nisza.
4.4 Szka termoizolacyjne frmy GUARDIAN
Szeroka paleta powok termo-
izolacyjnych frmy GUARDIAN
nanoszonych z reguy na szko
foat ExtraClear
pozwala naszym
klientom na produkcj nowocze-
snych termoizolacyjnych szyb
zespolonych.
A oto szczegowe moliwoci
szyb zespolonych:
ClimaGuard
Premium
To obecnie standardowo sto-
sowany produkt w nowocze-
snych przeszkleniach.
Taka szyba zespolona oferuje
doskona termoizolacj przy
optymalnej przepuszczalnoci
wiata. Dla standardowej szy-
by zespolonej wypenienionej
argonem osigamy warto U
g

= 1,1 W/(m
2
K) z zachowaniem
wysokiej przepuszczalnoci
wiata i energii sonecznej.
Dostpna jest wersja produk-
tu przeznaczona do hartowa-
nia pod nazw ClimaGuard
Premium T.
ClimaGuard
1.0
Warto U
g
= 1,0 W/(m
2
K) przy
wypenieniu argonem i budo-
wie dwuszybowej, bez drogie-
go wypenienia kryptonem,
pozwala na osignicie granicy
moliwoci fzycznych. Dostp-
na jest wersja produktu prze-
znaczona do hartowania pod
nazw ClimaGuard 1.0 T.
ClimaGuard
nrG
Nowoczesne budynki s wzno-
szone zgodnie ze standardami
domw energooszczdnych
i pasywnych, co wymaga za-
awansowanych technologicz-
nie konfguracji zestaww trzy-
szybowych z wartociami U
g

0,8 W/(m
2
K) przy maksymalnej
przejrzystoci w odniesieniu
do wiata i energii sonecznej
(warto g do 62 %).
Dostpna jest wersja produktu
przeznaczona do hartowania
pod nazw ClimaGuard nrG T.
ClimaGuard
Dry
ClimaGuard Dry to powoka
opracowana specjalnie dla po-
wierzchni #1 w szybie zespolo-
nej (strona zewntrzna), ktra
w sposb trway minimalizuje
kondensacj z zewntrz. Nie
ma to prawie wcale wpywu na
wartoci promieniowania.
Powoka musi by hartowa-
na termicznie i moe, jeli ma
powok z obydwch stron,
by czona z kad termicznie
hartowaln powok Clima-
Guard
, a jako SunGuard
Dry
z kad przeciwsoneczn po-
wok SunGuard
.
ClimaGuard
EcoSun
Produkt ten zosta zaprojek-
towny z przeznaczeniem do
budownictwa mieszkaniowe-
go i zastosowania na duych
powierzchniach przeszklonych
fasad poudniowych; tak, by
sprosta podwyszonym wy-
maganiom odnonie ochrony
przeciwsonecznej budynku w
miesicach letnich. Maksymal-
na przejrzysto tego szka w
poczeniu z obnion warto-
ci transmisji energii sonecz-
nej oraz wartoci U
g
= 1,0 W/
(m
2
K) pozwala speni najwy-
sze standardy.
Wszystkie produkty i odpowied-
nie dla nich wartoci znajd Pa-
stwo w szczegowych zestawie-
niach w Rozdziale 10.
4
54 55
5. Ochrona przeciwsoneczna ...................................56
5.1 Ekonomia ................................................................................56
5.2 Ekologia ..................................................................................56
5.4 Przepyw energii przez szko .................................................57
5.5 Ochrona cieplna latem ...........................................................58
5.6 Ochrona przeciwsoneczna z zastosowaniem szka ............59
5.7 Szko przeciwsoneczne jako element architektoniczny ....60
.....................................60
19. Dzielnica, Warszawa, Polska
SunGuard
SN 70/41 HT i
ClimaGuard
Premium
JEMS Architekci
5
Rout
Te
qin
qout
56 57
Nowoczesna architektura cechuje
si przestronnoci i przejrzysto-
ci. Coraz wiksze przeszklone
paszczyzny fasady zewntrznej
powoduj, e wntrze pozornie
stapia si ze wiatem zewntrz-
nym. Trend ten nasili si w ci-
gu ostatnich 20 lat szczeglnie
w budynkach o przeznaczeniu
biurowym, ale te w budownic-
twie mieszkaniowym poprzez
atria, przeszklenia dachowe
i ogrody zimowe. Styl ten w
budownictwie sta si moliwy
dopiero dziki opracowaniu no-
woczesnych szkie przeciwso-
necznych. Takie rodzaje szka mi-
nimalizuj, w szczeglnoci latem,
niepodany efekt nagrzewania
si pomieszcze, zmniejszajc
w ten sposb efekt cieplarniany.
5.1 Ekonomia
Due okna i przeszklone po-
wierzchnie elewacji w sposb
naturalny wpuszczaj do wntrza
duo wiata. Zapewnia to wystar-
czajc jasno wntrza budynku
i pozwala na unikanie nadmier-
nego korzystania ze sztucznego
owietlenia. Zasadnicza zaleta
szkie przeciwsonecznych polega
jednak na rnorodnych moliwo-
ciach minimalizacji wprowadza-
nia niepodanej energii do bu-
dynku i to mimo padania wiata,
aby ograniczy niezwykle wysokie
koszty urzdze klimatyzacyjnych.
Ochadzanie wntrza budynku
oznacza istotnie wysze wydatki
ni jego ogrzewanie.
5.2 Ekologia
Oszczdno energii, czy to po-
przez redukcj obcie ciepl-
nych ukadu chodzcego czy te
poprzez skrcenie faz uytkowa-
nia sztucznego owietlenia, jest
oczywicie jednoznaczna z od-
cieniem rodowiska naturalne-
go. Logiczn konsekwencj jest
w tym kontekcie certyfkacja ta-
kich produktw przeciwsonecz-
nych np. wedug LEED, Breeam,
DGNB lub innych uznawanych na
caym wiecie systemw certyf-
kacji dla budownictwa zrwnowa-
onego ( Rozdzia 4.2).
5.3 Dobre samopoczucie
Podobnie jak zbyt wychodzone
wntrza, rwnie pomieszczenia
przegrzane na skutek zbyt duej
iloci promieniujcej energii so-
necznej stanowi dyskomfort dla
czowieka ( Rozdzia 4.3). Pod-
ogi, ciany i meble absorbuj
krtkofalow energi soneczn
przenikajc przez przeszklenie,
a nastpnie oddaj j w formie
dugofalowego promieniowania
cieplnego. Dy si wic do tego,
by ta energia w jak najmniejszym
stopniu przedostawaa si do
pomieszcze, w celu uzyskania
przyjemnego klimatu bez ko-
niecznoci uywania klimatyzacji.
Wczeniej byo to moliwe dziki
zastosowaniu gwnie elemen-
tw nieprzeziernych z niewielkim
udziaem otworw przeziernych.
Dzisiejsza architektura, zmierza-
jca do stworzenia przestrzeni
do ycia i pracy wyrniajcej
si bliskoci natury, otwartoci
i rozmachem, rezygnuje z takich
nieprzezroczystych konstrukcji na
rzecz przejrzystoci. Nieodzowne
jest wic uzyskanie podstawo-
wych parametrw przeciwso-
necznych przez zastosowanie
szka, by z jednej strony stwo-
rzy pomieszczenia funkcjonalne
i komfortowe, a z drugiej zacho-
wa zarwno wytyczne z zakresu
fzyki budownictwa, jak i efektyw-
noci energetycznej.
5.4 Przepyw energii przez szko
Gdy promieniowanie soneczne
pada na przeszklenie, dochodzi
do wzajemnego oddziaywania.
Cz promieniowania jest odbi-
jana bezporednio do otoczenia,
inna cz jest przepuszczana bez
przeszkd, a reszta promienio-
wania jest absorbowana. Suma
wszystkich trzech czci zawsze
daje 100 procent:
Przepuszczalno + odbicie +
absorpcja = 100 %
Wtrny wspczynnik
ciepa wewntrz
(Energia promieniowania)
Wtrny wspczynnik cie-
pa na zewntrz (Energia
promieniowania)
Przepuszczalno wiata Absorpcja
Odbicie
Faktor g (Cakowita
przepuszczalno
energii promieniowania
sonecznego)
Bezporednia przepusz-
czalno energii
Bezporednie odbicie
energii na zewntrz
Energia soneczna = Te + Rout + qout + qin
Rozdzia promieniowania sonecznego
5
HT
HV
Qs
Qs Qs
Qw
Qc
Qi
Qh
HT
HT
Ilustracja zapotrzebowania na energi
58 59
5.5 Ochrona cieplna latem
Nowoczesne szyby zespolone
przepuszczaj niemal bez ogra-
nicze krtkofalowe promienio-
wanie soneczne, jednak wiksza
cz dugofalowego promienio-
wania cieplnego jest odbijana.
Ten efekt umoliwia pozyskiwanie
z zewntrz energii do ogrzewania
w chodnych porach roku. W lecie
moe ona jednak prowadzi do
przegrzewania. Dlatego wobec
przeszkle wielkoformatowych
stawia si okrelone wymagania
z zakresu ochrony cieplnej w po-
rze letniej, wyznacznikiem jest tu
wspczynnik okrelajcy stopie
nagrzewania si pomieszcze
w zalenoci od udziau po-
wierzchni przeszklonych i rodzaju
szka S, obliczany jak niej:
S =
S
j
(A
Wj
g
tot
)
A
G

AW: Powierzchnia okna w m
2
AG: czna powierzchnia pomieszczenia
gtot: Cakowita przepuszczalno energii
przeszklenia wcznie z ochron prze-
ciwsoneczn, obliczona wg rwnania
lub wg PN-EN13363-1 lub w oparciu
o PN-EN 410 lub wg zapewnienia
producenta
*
g
tot
=
g
F
C

g: Cakowita przepuszczalno energii
przeszklenia wgPN-EN 410
FC: Wspczynnik pomniejszajcy dla
instalacji przeciwsonecznych wg
tabeli 8
HT Straty ciepa w wyniku
przepuszczalnoci
HV Straty ciepa z wentylacji
Qw Zapotrzebowanie na
energi-ciepa woda
Qh Zapotrzebowanie na
energi-ogrzewanie
Qc Zapotrzebowanie na
energi-chodzenie
Qs Zyski ciepa z energii sonecznej
Qi Wewntrzne zyski ciepa (ludzie,
urz. elektryczne etc.)
Zasadniczo przy takich rozwa-
aniach poza innymi nonikami
energii (patrz powyszy szkic)
zawsze wane jest jeszcze po-
oenie i rozmiar przeszklenia.
Generalnie przy przeszkleniach
wielkopowierzchniowych ukie-
runkowanych na wschd, zachd,
a przede wszystkim na poudnie,
okna lub fasady powinny by ze
szka z powok przeciwsonecz-
n.
5.6 Ochrona przeciwsoneczna z zastosowaniem
szka
Pocztkowo produkcja szkie
przeciwsonecznych bazowaa
na szkach barwionych w ma-
sie. W porwnaniu ze szkem
bezbarwnym z jednej stro-
ny zwikszaj one absorpcj
promieniowania sonecznego,
a z drugiej strony maj istot-
ny wpyw na przepuszczalno
wiata. W zastosowaniach mo-
nolitycznych takie szka redukuj
przepuszczalno energii do oko-
o 60 %, a w szybach zepolonych
ze szkem foat do okoo 50 %
przy gruboci szka barwionego
6 mm. Wartoci te rosn wraz ze
wzrostem gruboci szka. Z reguy
stosowane s szka zielone, szare
i brzowe, ktre ze wzgldu na
wasne zabarwienie powoduj
mniejsz lub wiksz zmian od-
twarzanych barw czasami istotn
przy patrzeniu przez szko. Wraz z
rozwojem technologii powlekania
szka oferta znaczco si poszerzy-
a, a przede wszystkim zneutralizo-
waa kolorystycznie.
Nowoczesne przeszklenia prze-
ciwsoneczne nie bazuj na
szkach barwionych w masie, lecz
na szkach powlekanych, produ-
kowanych metod napylania ma-
gnetronowego ( Rozdzia 1.3.1).
Wystpuje wiele wariantw po-
wok, uzalenionych w swojej bu-
dowie od funkcji, ktr maj spe-
nia w konkretnym zastosowaniu.
GUARDIAN skoncentrowa si
wanie na technologii napylania
magnetronowego, opracowujc
technologie gwarantujce nie
tylko waciw ochron przeciw-
soneczn, ale te uwzgldnia-
jc inne istotne czynniki jak np:
dopuszczalny okres skadowania
szka, moliwoci dalszego prze-
twarzania oraz odporno na
wpywy mechaniczne. Podsta-
wowym wymaganiem stawianym
przy opracowywaniu powok jest
oferowanie wszystkich produk-
tw w wersjach umoliwiajcych
ich laminowanie, hartowanie
i gicie. Dopiero wwczas uda si
sprosta wyzwaniom nowocze-
snej architektury we wszystkich jej
aspektach.
Szka przeciwsoneczne zazwy-
czaj umieszczane s jako szyba
zewntrzna stron powlekan do
wewntrz, w kierunku przestrze-
ni midzyszybowej (pozycja #2
w szybie zespolonej). Zazwyczaj
zastosowane szko zewntrzne
jest grubsze od wewntrzne-
go, co zapobiega zudzeniom
optycznym wywoywanym po-
przez efekt szyby zespolonej (
Rozdzia 3.1.3). Jeli przestrze
midzyszybowa wynosi > 16 mm,
na przykad z powodu konieczno-
ci zamontowania dodatkowych
elementw lub w celu uzyska-
nia odpowiedniego poziomu
dwikoizolacji, efekt ten naley
uwzgldni ju przy projektowa-
niu. Wymagania statyczne czsto
powoduj konieczno stosowa-
nia szka o wikszej gruboci.
5
60 61
5.7 Szko przeciwsoneczne jako element archi-
tektoniczny
Poza duym wyborem rnych
powok przeciwsonecznych coraz
silniejszy jest trend zmierzajcy do
tworzenia efektownych elewacji a
tym samym do ciekawych arana-
cji szkie przeciwsonecznych.
W zalenoci od uytej powoki
mona produkowa szka o ni-
skim odbiciu na zewntrz. Takie
szka mog tworzy fasady, ktre
zacieraj dostrzegalne granice
midzy wntrzem a wiatem ze-
wntrznym, a mimo to s efek-
tywne energetycznie.
Z drugiej strony wystpuj powo-
ki zwierciadlane lub z barwnym
refeksem, ktre gwarantuj swo-
bod architektoniczn i umoli-
wiaj realizacj nawet najbardziej
ekstrawaganckich koncepcji pro-
jektowych. Dopasowane kolory-
stycznie spandrele uzupeniaj
palet szkie przeciwsonecznych
( Rozdzia 8.2).
Tak kreatywne aranacje prze-
szkle mona realizowa indy-
widualnie dla danego obiektu
z uwzgldnieniem wszelkich
wymogw fzyki budowlanej.
Moliwe jest te zastosowanie
technologii druku cyfrowego lub
sitodruku czy te szka lamino-
wanego bezpiecznego - wicej
informacji mona znale w roz-
dziale 8.3.
Bez wzgldu na to, jakie wyma-

gania stawia architektura lub f-
zyka budowlana, szeroka paleta
rnorodnych szkie SunGuard

oferuje optymalne przejrzyste
rozwizanie.
SunGuard
eXtra Selective
SunGuard eXtra Selective to
unikalne poczenie przejrzy-
stoci, ochrony przeciwso-
necznej oraz termoizolacyj-
noci w jednym produkcie.
Najwaniejszym wyznacznikiem
tego produktu jest bardzo wy-
soki parametr selektywnoci,
tj. stosunek transmisji wia-
ta widzialnego do cakowitej
transmisji energii sonecznej.
SNX reprezentuje najnowsz
generacj szkie o selektywno-
ci widmowej ponad 2. War-
toci wszystkich parametrw
technicznych szka s bliskie
granicy fzycznych moliwoci.
Produkt z oznaczeniem SNX-
-HT to wariant przeznaczony
do obrbki termicznej.
SunGuard
SuperNeutral
Oprcz wysokiego poziomu
selektywnoci widmowej naj-
waniejsz cech tej linii pro-
duktw, tworzonych na szkle
bazowym foat ExtraClear
jest
neutralno kolorystyczna, w
poczeniu z bardzo nisk war-
toci odbicia wiata. W szybie
zespolonej wspczynnik prze-
nikania ciepa U
g
wynosi 1,0
W/(m
2
K) dla rnych wartoci
transmisji wiata.
Kady z produktw z grupy
SunGuard SuperNeutral ma
swj odpowiednik z oznacze-
niem SN-HT wersj przezna-
czon do obrbki cieplej.
SunGuard
High Performance
To linia produktw skadajca
si z powok czcych wyso-
k selektywno z duym wy-
borem barw i rnych stopni
odbicia. Wszystkie szka z tej
grupy mona hartowa, gi i
nakada nadruk ceramiczny na
powoce.
Wysoka odporno powoki
sprawia, e wiele szkie Sun-
Guard HP jest kompatybilnych
z rnorodnymi materiaami
uszczelniajcymi stosowanymi
w szybach zespolonych oraz
z silikonami strukturalnymi.
Jest to wic szko idealne do
zastosowa na fasadach ze
szkleniem strukturalnym. Wiele
z tych produktw mona prze-
twarza na szko laminowane.
W zestawie dwuszybowym
z powok Sun Guard HP war-
toci U
g
wynosz midzy 1,5
a 1,1 W/(m
2
K) bez konieczno-
ci stosowania dodatkowego
szka niskoemisyjnego jako
szyby wewntrznej. Wartoci
transmisji wiata t
L
miesz-
cz si pomidzy ok. 60 a 30
%, a wartoci g midzy ok.
50 - 20 %, w zalenoci od
intensywnoci zabarwienia
i stopnia odbicia.
SunGuard
Solar
Jest to linia produktw ska-
dajca si z kolorowych szkie
przeciwsonecznych w powi-
zaniu z najwysz elastycz-
noci odnonie zastosowa
i przetwarzania. Dostpno
barw i odbi jest niemale nie-
ograniczona. Szka SunGuard
Solar oferuj pen gam mo-
liwoci dalszego przetwarzania
jak laminowanie, hartowanie,
gicie lub nadruk. Szka te s
kompatybilne z niemal wszyst-
kimi powszechnie stosowa-
nymi materiaami szklarskimi
i uszczelniajcymi.
W zestawie dwuszybowym
przy zastosowaniu ClimaGu-
ard
Premium jako szyby we-

wntrznej uzyskuje si warto
U
g
= 1,1 W/(m
2
K) przy warto-
ciach t
L
ok. 10 do 60 % i war-
tociach g < 10 do ok. 50 %.
SunGuard
High Durable
HD oznacza wysok trwa-
o odporno. Szka prze-
ciwsoneczne tej grupy odpo-
wiadaj swoimi waciwociami
optycznymi oraz estetyk pro-
duktom grupy SunGuard Solar.
Jest jednak jedna bardzo wa-
na rnica: produkty SunGuard
HD mog by stosowane jako
szko monolityczne.
Wszystkie produkty i odpowied-
nie dla nich wartoci znajd Pa-
stwo w szczegowych zestawie-
niach w Rozdziale 10.
5
62 63
6. Ochrona przed haasem .........................................64
6.1 Wpyw haasu na czowieka ...................................................64
6.2 Rodzaje dwiku .....................................................................64
6.2.1 Wartoci graniczne ..................................................................64
6.2.2 Postrzeganie haasu ................................................................65
6.3 Ocena dwiku wok budynku ............................................66
w
) ...................66
tr
) .................................................67
6.4 Parametry wpywajce na izolacyjno akustyczn ............68
6.4.1 Ciar szyby .............................................................................68
6.4.2 Budowa szyb zespolonych/przestrze midzyszybowa ......69
6.4.3 Szko laminowane ...................................................................70
6.5 Oferta szkie bazowych dla szkie dwikoizolacyjnych .....71
Apartamentowiec Hortus, Warszawa, Polska
SunGuard
SN 62/34
Beata Korwin-Szymanowska
z pracowni architektonicznej Naj Architekci
6
0 20 40 60 80 100 120 140 160 180
64 65
6.1 Wpyw haasu na czowieka
Mobilno i uprzemysowienie
ostatnich dekad przyczyniy si do
wzrostu haasu w naszym rodowi-
sku. Stanowi to powany problem,
bowiem cigy haas oznacza dla
czowieka podwjne niebezpie-
czestwo. Z jednej strony docho-
dzi do niedostrzegalnych uszko-
dze suchu mogcych prowadzi
do szumw usznych i niedosuchu,
a w skrajnych przypadkach na-
wet do zaburze psychicznych.
Z drugiej strony stae naraenie na
wzmoony haas moe prowadzi
do zaburze snu i braku koncen-
tracji. Inne moliwe choroby to
alergie, schorzenia ukadu krenia
i nadcinienie ttnicze, a nawet
podwyszone ryzyko zawau serca.
Schorzenia spowodowane nad-
miernym haasem nie s tak atwe
do zdiagnozowania jak przykado-
we przezibienie, a ich leczenie
wymaga znaczco wyszych naka-
dw, take wprowadzenia koniecz-
nych zmian w miejscu zamiesz-
kania i bezporednim otoczeniu
chorego.
6.2 Rodzaje dwiku
Haas to mieszanina rnych fal
akustycznych, ktre powstaj
w wyniku drga cia staych,
cieczy lub gazw (powietrza).
Dwik powietrzny Dwik uderzeniowy
6.2.1 Wartoci graniczne
W zalenoci od drogi rozprze-
strzeniania si mwimy o dwiku
powietrznym lub uderzeniowym.
Z reguy dwik jest przenoszony
obiema drogami. Chwilowe waha-
nia cinienia wzgldem redniego
cinienia atmosferycznego okre-
la si cinieniem akustycznym.
Mierzy si je w decybelach (dB)
i moe by bardzo rne: od tyka-
nia zegara a po huk wystrzau.
Poziom cinienia
akustycznego dB(A)
Prg syszalnoci
Cicha
muzyka
Sam.
osob.
Kunia Mwienie
Sam.
ci.
Uszkodzenie suchu
(oddziaywanie dugookresowe) Granica blu
Odrzuto-
wiec
Petarda
Strza z
pistoletu
Haasomierz
rdo dwiku Odstp ok. [m] Poziom dwiku dB(A)
szeleszczcy li 1 10
tykajcy zegar 1 20
cicha muzyka 1 40
rozmowa 1 50 - 60
samochd osobowy 7 80
samochd ciarowy 7 90
mot pneumatyczny 7 90 - 100
syrena alarmowa 10 110
samolot odrzutowy 20 120 - 130
uderzenie mota w kuni 5 150
petarda 0 170
strza z pistoletu 0 180
rdo i poziomy haasu
Liczba okresw drga na sekund
jest okrelana jako czstotliwo
i jest podawana w hercach (Hz).
Haas bd te szumy skadaj si
z wielu fal o rnych czstotliwo-
ciach: niskich lub wysokich.
C
i
n
i
e
n
i
e

a
k
u
s
t
y
c
z
n
e

[
d
B
]
C
i
n
i
e
n
i
e

a
k
u
s
t
y
c
z
n
e

[
d
B
]
Czas [s] Czas [s]
Niskie tony Wysokie tony
6.2.2 Postrzeganie haasu
Mieszanin tych czstotliwoci
w szumie mona przedstawi jako
spektrum czstotliwoci. Spek-
trum czstotliwoci dwikw,
ktre s syszalne dla ucha ludz-
kiego, mieci si w zakresie 20
do 20000 Hz. Dla ochrony przed
haasem w budownictwie znacze-
nie ma jednak tylko najwyszy
zakres syszalnoci, ktry wyno-
si okoo 4 kHz i mocno zanika
w obydwch kierunkach. Z tego
powodu ocena ochrony przed
haasem uwzgldnia przede
wszystkim zakres midzy 100
a 5000 Hz. Poniewa dodatkowo
dwiki o wysokiej czstotliwoci
s silniej odbierane przez ucho
czowieka ni dwiki o niskiej
czstotliwoci, przy ocenie haasu
uwzgldnia si odpowiednio in-
tersubiektywne wraenie sucho-
we, okrelane w dB(A); przy czym
A oznacza tu dostosowany.
Izolacja dwikowa nie jest przy
tym wynikiem funkcji liniowej,
lecz logarytmicznej. W ten spo-
sb dwa rda dwiku, kade
po 80 dB, nie daj sumy 160
dB, lecz tylko 83 dB. Ucho ludzkie
nie odczuwa zatem rnicy +/- 10
dB jako podwojenia gonoci lub
jej spadku o poow.
6
125 250
0
10
20
30
40
50
60
500 1000 2000 4000
66 67
Generalnie zgodnie z wylicze-
niem logarytmicznym obowizu-
je:
Izolacja akustyczna Redukcja haasu
10 dB 50 %
20 dB 75 %
30 dB 87,5 %
40 dB 94,25 %
Dua cz zamontowanych
obecnie szkie dwikoizolacyj-
nych osiga izolacyjno aku-
styczn na poziomie okoo 40
dB, co oznacza, e szka te prze-
puszczaj do wntrza jedynie
okoo 6% haasu panujcego na
zewntrz.
6.3 Ocena dwiku wok budynku
Element budowlany, dla ktrego
w specyfkacji podana jest izola-
cyjno akustyczna w wysokoci
40 dB, redukuje zewntrzny haas
z zakadanych 70 dB do 30 dB
w pomieszczeniu i tym samym
powoduje zauwaaln redukcj
do jednej szesnastej poziomu
haasu na zewntrz. W budynku
jednak nigdy nie naley rozpa-
trywa pojedynczego elementu,
lecz zawsze cae otoczenie, ktre
w sumie odzwierciedla warto
izolacyjnoci akustycznej.
w
)
Parametry akustyczne elementw
s okrelane wedug norm PN-EN
20140, PN-EN ISO 717 i PN-EN
ISO 140 i przedstawiane jako R
w

w dB. Wspczynnik Rw okrela
si przez pomiar i porwnanie
z krzyw odniesienia. R
w
stanowi
przy tym redni warto izolacyj-
noci akustycznej dla odnonych
czstotliwoci.
Haas uliczny
L zewntrz = 69 dB (A)
Standardowa szyba
zespolona (4/16/4)
Rw,P = 30 dB
Haas wewntrz dla
standardowej szyby
zespolonej
L wewntrz = 43 dB (A)
Szyba zespolona dwi-
kochonna (44.1/14/6)
Rw,P = 43 dB
Haas wewntrz dla
dwiko-chonnej szyby
zespolonej
L wewntrz = 30 dB (A) Poprawa izolacji akustycznej przy zastosowaniu szyby
zespolonej dwikochonnej zamiast szyby zespolonej
standardowej
Czstotliwo [Hz]
T
e
r
c
j
o
w
y

p
o
z
i
o
m

h
a
a
s
u

[
d
B
]
Porwnanie izolacji akustycznej w szkle standardowym i szybie zespolonej dwikochonnej
Krzywa odniesienia w wykresie
pomiarowym badanego przed-
miotu jest przesuwana w pionie
tak dugo, dopki dolna granica
do zmierzonej krzywej nie bdzie
przekraczana rednio o wicej ni
2 dB. Przekroczenie w gr nie
jest uwzgldniane. Warto rzd-
nych przesunitej krzywej odnie-
sienia wynoszca 500 Hz odpo-
wiada wwczas redniej wartoci
izolacyjnoci akustycznej R
w
w dB.
Kolejna norma, uwzgldniana
w szczeglnoci w Niemczech, to
DIN 4109, defniujca ponisze
pojcia:
R
w
= waona izolacyjno aku-
styczna w dB bez przeno-
szenia dwiku przez gra-
niczce ze sob elementy
(czyli przykadowo czysta
warto dla szka)
R
w
= waona izolacyjno aku-
styczna w dB z uwzgld-
nieniem przenoszenia
dwiku przez graniczce
ze sob elementy (czyli
przykadowo okno)
R
w, res
= wynikowa warto izo-
lacyjnoci akustycznej w
dB dla caego elementu
(np. caa ciana wcznie
z oknem skadajcym si
z ramy i szka wraz z oku-
ciami; zawiasami itp.)
R
w,P
= warto izolacyjnoci aku-
stycznej w dB, zbadana
na stanowisku kontrolnym
R
w,R
stycznej w dB, warto
obliczeniowa
R
w,B
stycznej w dB, warto
zmierzona w rzeczywistym
budynku
tr
)
Za pomoc deklaracji akustycznej
mona ze sob porwnywa po-
jedyncze elementy konstrukcyjne,
co umoliwia wyliczenie warto-
ci cakowitej. Praktyka pokazaa
jednak, e w zalenoci od rda
dwiku naley dla waonych war-
toci izolacyjnoci akustycznej R
W

uwzgldni dodatkowo wskaniki
korygujce, ktre rwnie zostay
zdefniowane w normach.
rdo dwiku Widmowy
wskanik
adaptacyjny
dwiki normalnej czstotliwoci np. mwienie, suchanie muzyki,
radio i TV
C
bawice si dzieci
ruch szynowy, rednia i wysoka prdko*
ruch samochodowy ponad 80km/h*
samoloty z napdem odrzutowym w niewielkiej odlegoci
Zakady produkcyjne emitujce przewanie haas o redniej i wysokiej
czstotliwoci
Spektrum 1
6
20
20
30
40
24
16
12
50
60
20
2
4 5 6 7 8 9 10 15 20 30
4 6 8 10 12
30
35
40
45
50
Rw szyby zespolonej
68 69
* W rnych krajach UE wystpuj
metody obliczeniowe suce ustaleniu
poziomu haasu dla pasm oktawowych
w haasie ulicznym i w ruchu szynowym.
Mona je wykorzysta do porwnania ze
spektrami 1 i 2.
Te wskaniki korygujce, widmo-
we wskaniki adaptacyjne okre-
lane jako C oraz C
tr
, redukuj
warto izolacyjnoci akustycznej
R
w
dla okrelonego elementu
konstrukcyjnego, gdy chodzi
o rda haasu zgodne z tabel
normy PN-EN. Oznacza to, e
element konstrukcyjny o warto-
ci R
w
(C,C
tr
) = 40 (-2,-8) posiada
redni izolacyjno akustycz-
n wynoszc 40 dB. Natomiast
dla rde haasu o wyszych to-
nach izolacyjno akustyczna jest
o 2 dB nisza, a dla takich z nisz
czstotliwoci nawet o 8 dB.
6.4 Parametry wpywajce na izolacyjno
akustyczn
Na izolacyjno akustyczn
przeszkle wpywaj nastpujce
6.4.1 Ciar szyby
Obowizuje zasada, e im cisza
szyba, tym wysza jest jej izolacyj-
no akustyczna. Dlatego wraz ze
wzrostem gruboci szka wzrasta
oddziaywanie izolacyjne.
M
i
a
r
a

i
z
o
l
a
c
j
i

a
k
u
s
t
y
c
z
n
e
j

R
w

[
d
B
]
R
w

[
d
B
]
S
Z
R

[
m
m
]
g
r
u
b
o

s
z
k
a
grubo szka [mm]
czna grubo szka [mm]
Skuteczno izolacji akustycznej w zalenoci od gruboci szka
6.4.2 Budowa szyb zespolonych/przestrze midzyszybowa
Zestaw dwuszybowy czy te trzy-
szybowy to tak zwany system
Masa-Spryna-Masa: Obydwa
zewntrzne szka (masy) s od
siebie oddzielone wypenieniem
z powietrza lub gazu szlachetne-
go w przestrzeni midzyszybowej
(spryna). Przestrze midzyszy-
bowa tumi drgania zewntrzne-
go szka, zanim dotr one do szka
wewntrznego. Wraz ze zwiksze-
niem przestrzeni midzyszybowej
efekt ten si nasila, poprawiajc
izolacyjno akustyczn. Jest to
wykonalne jednak w ograniczo-
nym zakresie, poniewa z jednej
strony zmniejsza si izolacyjno
termiczna ( rozdzia 3.3), a z
drugiej wzrastaj obcienia kli-
matyczne. Jeli jednak niewielkie
powikszenie przestrzeni midzy-
szybowej zostanie uzupenione
asymetryczn budow szyby ze-
spolonej, to zaowocuje to dosko-
naymi wartociami izolacyjnoci
akustycznej przeszklenia.
SZR
Zmiana prze-
strzeni midzy-
szybowej
Asymetryczna
budowa szyby
zespolonej
Moliwa budowa szyb zespolonych
rdo dwiku Widmowy
wskanik
adaptacyjny
haas uliczny w obrbie miasta
Ctr
ruch szynowy z z niewielk prdkoci
samoloty migowe
samoloty z napdem odrzutowym z duej odlegoci
muzyka dyskotekowa
zakady produkcyjne emitujce przewanie haas o niskiej
czstotliwoci
Spektrum 2
Widmowe wskaniki adaptacyjne
parametry:
6
125
125
250
250
0
0
10
10
20
20
30
30
40
40
50
50
60
60
500
500
1000
1000
2000
2000
4000
4000
70 71
6.4.3 Szko laminowane
Efekt izolacji akustycznej grub-
szych, ciszych szkie mona
optymalizowa jeszcze bardziej,
stosujc szko laminowane. Zosta-
j przy tym zachowane zarwno
grubo, jak i ciar powierzch-
niowy, szyba staje si jednak bar-
dziej elastyczna, co poprawia
izolacyjno akustyczn.
Folia
PVB
Szko
Czas [s]
redukcja
wibracji
LamiGlass
Sound Control
Standardowa folia PVB
A
m
p
l
i
t
u
d
a

[
V
]
Szko
Poza dostpnymi na rynku zwy-
kymi foliami PVB, ktre od lat
s stosowane w produkcji szka
laminowanego bezpiecznego,
w ostatnim czasie uywane s
Podzia na pojedyncze szyby
Szko foat 8 mm
GUARDIAN LamiGlass

Sound Control VSG
Szyba zespolona ze
szka foat 2 x 4 mm
GUARDIAN LamiGlass

Sound Control 44.2
Rw = 37 dB
GUARDIAN LamiGlass

Standard 44.2
Rw = 34 dB
Czstotliwo [Hz]
Czstotliwo [Hz]
M
i
a
r
a

i
z
o
l
a
c
j
i

a
k
u
s
t
y
c
z
n
e
j

R

[
d
B
]
M
i
a
r
a

i
z
o
l
a
c
j
i

a
k
u
s
t
y
c
z
n
e
j

R
w

[
d
B
]
Porwnanie izolacji akustycznej
Porwnanie zwykego GUARDIAN LamiGlass
i GUARDIAN LamiGlass
Sound Control
rwnie specjalne folie dwiko-
chonne, ktre poza uwzgldnie-
niem aspektu bezpieczestwa
poprawiaj take ochron przed
haasem.
6.5 Oferta szkie bazowych dla szkie dwiko-
izolacyjnych
Na ofert szkie bazowych fr-
my GUARDIAN do wytwarzania
produktw dwikoizolacyjnych
skadaj si dwa rne warianty.
Z jednej strony produkty bazowe
z zastosowaniem sprawdzonej
folii poliwinylobutyralowej (PVB)
do produkcji szka laminowanego
bezpiecznego ( rozdzia 7.4),
ktre od razu poprawiaj wartoci
izolacyjnoci akustycznej.
Istniej te produkty udoskona-
lone poprzez zamian standar-
dowych folii na folie o wyszej
izolacyjnoci akustycznej. W za-
lenoci od wymaga budowla-
nych mona w ten sposb wybie-
ra spord rnych typw szka,
tworzc szerok palet szkie
funkcyjnych ( rozdzia 10).
6
72 73
7. Bezpieczestwo ............................................................74
7.1 Szko hartowane (ESG) ...........................................................74
7.1.1 Produkcja .................................................................................74
7.1.2 Waciwoci z zakresu fzyki budowli .....................................76
7.1.3 Wytrzymao na uderzenia i na ciskanie ............................76
7.1.5 Test na uderzenie pik ...........................................................76
7.1.7 Anizotropia ..............................................................................77
7.1.8 Jako optyczna ......................................................................77
7.1.9 Kondensacja na szkle hartowanym .......................................77
7.1.10 Oznakowanie ...........................................................................77
7.2 Szko hartowane wygrzewane termicznie ESG-H ...........77
7.3 Szko phartowane (TVG) .....................................................79
7.3.1 Produkcja .................................................................................79
7.4 Szko laminowane bezpieczne (VSG) ....................................80
7.4.1 Produkcja .................................................................................81
7.4.2 Waciwoci z zakresu fzyki budownictwa ............................82
7.4.3 Wytrzymao na uderzenie ...................................................82
7.5 Bezpieczestwo poprzez szko .............................................82
7.5.1 Odporno na obcienie dynamiczne ................................82
Szyby antywamaniowe wedug normy PN-EN 356 - badanie
spadajc kul | Szyby antywamaniowe wedug normy PN-EN 356 -
uderzenia motkiem i siekier | Szyby kuloodporne wedug normy PN-EN
1063 | Szyby odporne na si eksplozji wedug PN-EN 13 541
7.5.2 Odporno na obcienie zmczeniowe ..............................85
Ochrona przed zranieniem | Ochrona przed wypadniciem | Przeszklenia
nad gow | Stabilno szcztkowa / Nono szcztkowa
7.6 Zalecenia dla okrelonych zastosowa szka .......................88
7.6.1 Przeszklenia pionowe bez ochrony przed wypadniciem osb .............88
7.6.2 Przeszklenia horyzontalne / przeszklenia nad gow ............................90
7.6.3 Przeszklenia zabezpieczajce przed wypadniciem osb .....................91
7.6.4 Przeszklenia w budynkach specjalnego uytku ...................................93
7.6.5 Przeszklenia we wntrzach bez ochrony przed wypadniciem osb .......95
7.6.6 Specjalne szka bezpieczne ....................................................96
7.6.7 Konstrukcyjne zastosowania szka .........................................97
Okrglak, Pozna, Polska
SunGuard
SN 62/34
Marek Leykam
7
> 600 C
74 75
Bezpieczestwo
Bezpieczestwo danego ele-
mentu konstrukcyjnego stanowi
podstawowy warunek jego za-
stosowania. Fakt ten zauwaono
ju ponad 100 lat temu i po raz
pierwszy szko bezpieczne zasto-
sowano w przemyle motoryza-
cyjnym. Dzisiaj oferowana jest
caa paleta szkie bezpiecznych,
ktre w zalenoci od wymogw
mona stosowa pojedynczo lub
w poczeniu na fasadach budyn-
ku i w jego wntrzu. Trzy pod-
stawowe rodzaje moliwego do
zastosowania w takim przypadku
szka to szko hartowane, lamino-
wane oraz szko phartowane.
7.1 Szko hartowane (ESG)
Ten rodzaj szka mona produko-
wa zarwno ze zwykego szka
foat, jak i z niemal wszystkich
znanych szkie ornamentowych
i lanych. Szko bazowe poddawa-
ne jest obrbce termicznej, okre-
lanej terminem hartowanie.
Szko uzyskuje dziki temu trzy
waciwoci. Po pierwsze zyskuje
cztery do piciu razy wysz wy-
trzymao na rozciganie przy
zginaniu ni materia wyjciowy
i moe by poddawane o wiele
mocniejszemu rozciganiu. Po-
nadto wzrasta jego odporno na
rnice temperatur, co oznacza,
e staje si wytrzymalsze zarw-
no na due i krtkotrwae zmiany
temperatury, jak rwnie na wy-
sze rnice temperatur w obrbie
jednej szyby. Jeli mimo to szko
zawiedzie lub ulegnie przecie-
niu, to rozpada si w sie luno
zwizanych kawakw o stpio-
nych krawdziach, ktre stano-
wi mniejsze niebezpieczestwo
obrae, ni stuczka szklana
o ostrych krawdziach ze zwyke-
go szka foat.
Siatka spka szka hartowanego ESG
7.1.1 Produkcja
Do pieca hartowniczego trafa
tylko przycite do odpowiednie-
go rozmiaru szko, o obrobionych
krawdziach i ewentualnie wyci-
tych otworach lub wyciciach na
krawdziach. Szyby s nastpnie
w sposb kontrolowany i rwno-
mierny podgrzewane do tempe-
ratury okoo 600 C, a nastpnie
hartowane poprzez szybkie
schadzanie zimnym powietrzem,
a do uzyskania temperatury oto-
czenia.
Nakadanie Podgrzewanie Hartowanie Chodzenie Odbir
Proces produkcji szka hartowanego ESG (schemat)
Ten sposb chodzenia powo-
duje, e powierzchnie szka
schadzaj si szybciej ni jego
wntrze, co tworzy w szkle trway
rozkad napre. Od strony po-
wierzchni szka, dziaa naprenie
ciskajce, natomiast w kierunku
rodka przekroju poprzecznego
szka oddziaywuje naprenie
rozcigajce.
Rozciganie
Rozciganie
Rozciganie
Nacisk
Nacisk1
Nacisk2
Nacisk
Bez obcienia
Naprenie
ciskajce
Naprenie
rozcigajce
Lekkie wygicie
Mocne wygicie
Rozkad napre
Siatka napre
Siatka napre - uwidoczniona
Za spraw rozkadu napre szy-
ba uzyskuje swoje doskonae wa-
ciwoci. Wyjania to jednocze-
nie, dlaczego wszystkie operacje
na szybie musz by wykonane
przed hartowaniem. Jeli rozkad
napre zostanie przerwany
w wyniku dziaa mechanicznych
takich jak np. wiercenie otworw,
to spowoduje to pknicie caej
szyby. Strefy napre mona
uwidoczni z pomoc spolary-
zowanego wiata, gdy staj si
zauwaalne pod odpowiednim
ktem w formie barwnych efek-
tw optycznych.
7
100 mm
76 77
Bezpieczestwo
7.1.2 Waciwoci z zakresu fzyki budowli
Przewodno cieplna, przepusz-
czalno wiata i energii, rozsze-
rzalno termiczna, wytrzymao
na ciskanie i modu sprystoci
podunej (modu Younga) po-
zostaj takie same jak w szkle
bazowym, podobnie jak ciar
powierzchniowy i izolacyjno
akustyczna oraz waciwoci che-
miczne. Inne parametry ulegaj
jednak znaczcej zmianie.
7.1.3 Wytrzymao na uderzenia i na ciskanie
Zgodnie z norm PN-EN 12 600
(Szko w budownictwie. Badanie
wahadem. Udarowa metoda ba-
dania i klasyfkacji szka paskiego)
szko hartowane (ESG) posiada
podwyszon wytrzymao na
uderzenie przez mikkie odkszta-
calne ciaa, np. ciao ludzkie.
Miejsce zastosowania szka def-
niuje wymagan grubo.
7.1.4 Wytrzymao na rozciganie przy zginaniu
Szko hartowane produkowane jest
z rnych szkie bazowych i dodat-
kowo czsto powlekane farbami
ceramicznymi. Dlatego wytrzyma-
o na rozciganie przy zginaniu
naley zawsze przyporzdkowa
do konkretnego typu szka:
hartowanego ze szka foat
s = 120 MPa
hartowanego ze szka orna-
mentowego s = 90 MPa
hartowanego z emaliowane-
go szka paskiego, przy czym
strona emaliowana podlega
napreniu rozcigajcemu
s = 75 MPa
7.1.5 Test na uderzenie pik
Na podstawie normy DIN 18 032
Hale sportowe; nawierzchnie
sportowe; wymagania i badania
przyjmuje si, e szko hartowane
gruboci od 6 mm jest waciwe
do wielkopowierzchniowych za-
7.1.6 Oddziaywanie ciepa
Szko hartowane moe w krtkim
czasie wytrzyma temperatur
+300 C, a w duszym okresie
+250 C. Wytrzymao na rni-
ce temperatur w obrbie jednej
powierzchni szka, przykadowo
midzy rodkiem szyby a jej kra-
wdzi, wynoszca 200 K (Kel-
winw), jest niezwykle wysoka
w porwnaniu z wytrzymaoci
odpronego szka foat - 40 K.
7.1.7 Anizotropia
Chodzi tu o zjawisko iryzacji
w szkle hartowanym termicznie
wystpujce na skutek wewntrz-
nego rozkadu napre w kadej
szybie. Moliwe i nieuniknione
jest obserwowanie ciemnych
rnobarwnych piercieni lub pa-
skw w zalenoci od kta spoj-
rzenia w spolaryzowanym wietle.
7.1.8 Jako optyczna
Poniewa szko hartowane ESG w
procesie produkcyjnym jest trans-
portowane po rolkach, mog
miejscowo wystpi lekkie zmiany
powierzchniowe. Taka falisto,
okrelana jako roller waves,
jest uwarunkowana fzycznie i
technologicznie i nie da si jej za-
pobiec. Z tego samego powodu
w wyjtkowych przypadkach
mog na powierzchni szka two-
rzy si punkciki, zwane roller
pick up, ktre mog by do-
strzegalne w niesprzyjajcych wa-
runkach wietlnych.
7.1.9 Kondensacja na szkle hartowanym
Poziom zwilalnoci powierzchni
szka hartowanego moe si r-
ni w zalenoci od wczeniej sto-
sowanych rolek, ssawek czy rod-
kw polerskich. Jeli pniej na
szkle hartowanym zachodzi kon-
densacja, ta rnorodna zwilal-
no w obrbie jednej powierzch-
ni szka moe si uwidoczni, nie
stanowi to jednak wady.
7.1.10 Oznakowanie
Kada szyba ze szka hartowane-
go musi by jednoznacznie i trwa-
le oznakowana wg normy PN-EN
12150 w widocznym miejscu.
7.2 Szko hartowane wygrzewane termicznie
ESG-H
W bazowym szkle foat znajduj
si niezwykle mae iloci kryszta-
w siarczku niklu wprowadzane
do pieca wraz z mieszank surow-
cw. W normalnie odpronym
szkle foat i szkle ornamentowym
nie wywouj one adnego niepo-
danego skutku.
Czsteczki siarczku niklu w szkle foat
stosowa szka przy budowie hal
sportowych i gimnastycznych.
7
320
300
280
70
U
0 t1 t2
78 79
Bezpieczestwo
Podczas produkcji szka hartowa-
nego w wyniku szybszego scho-
dzenia tafi szka dochodzi do
zamroenia czsteczek siarczku
niklu w skrystalizowanej formie
wysokotemperaturowej. Przy p-
niejszym oddziaywaniu ciepa,
przykadowo w wyniku absorpcji
energii sonecznej, struktura krysz-
taw moe si zmienia, zwik-
szajc objto i doprowadzi do
nagego pknicia szyby w chwili,
gdy czsteczki przekrocz krytycz-
n wielko.
Dlatego te szyby i przeszklenia
bezpieczne, ktre mog by wy-
stawione na dziaanie wysokich
temperatur, np. przeszklenia fa-
sadowe, s po wyprodukowaniu
poddane testowi wygrzewania
tzw. Heat Soak Test (HST).
Celem testu wygrzewania jest
wykrycie w zahartowanym szkle
wtrce siarczku niklu (NiS) o kry-
tycznym dla niego znaczeniu. Pro-
ces ten polega na umieszczeniu
zahartowanego szka wewntrz
specjalnej komory i podnoszeniu
temperatury szka do ok. 290C
w celu przypieszenia procesu
przemiany fazowej siarczku niklu.
W ten sposb szko zawieraj-
ce wtrcenia siarczku niklu pka
w komorze wygrzewania, zmniej-
szajc ryzyko ewentualnego pk-
nicia po zamontowaniu na fasa-
dzie budynku. Proces wygrzewania
termicznego HST nie jest skutecz-
ny w 100%, ale zapewnia okre-
lony poziom pewnoci opisany
w normie PN-EN 14179.
Piec do testw Heat-Soak
Proces jest nadzorowany we-
wntrznie i zewntrznie, i musi
zosta trwale udokumentowany
dla kadej dostarczonej szyby.
Czas [h]
Podgrzewanie Utrzymywanie Chodzenie
T
e
m
p
e
r
a
t
u
r
a

[
C
]
Pierwsze szko, osiga 280 C
Ostatnie szko, osiga 280 C
Temperatura szka
t1: Osignicie 280 C przez pierwsze szko
t2: Osignicie 280 C przez ostatnie szko
U: Temperatura otoczenia
Przebieg temperatur w tecie Heat-Soak
7.3 Szko phartowane (TVG)
Szko phartowane TVG wg nor-
my PN-EN 1863 nie jest, jako
szyba monolityczna, klasyfkowa-
ne do grupy szkie bezpiecznych.
Jednak w rnych kombinacjach
jest nieodzowne w zastosowa-
niach konstrukcyjnych.
7.3.1 Produkcja
Proces produkcji szka pharto-
wanego przebiega podobnie do
procesu produkcji szka hartowa-
nego ESG. Rni si one jedynie
szybkoci schadzania szka, kt-
re w przypadku szka pharowa-
nego przebiega wolniej. Dziki
temu rnice napre w szkle
s mniejsze. Szko phartowane
pod wzgldem swoich waciwo-
ci plasuje si pomidzy szkem
foat a szkem hartowanym. Od-
zwierciedla si to take w warto-
ciach wytrzymaoci na rnice
temperatur oraz wytrzymaoci na
rozciganie przy zginaniu. Obraz
pknicia przypomina obraz pk-
nicia szyby ze szka foat, rysa
pknicia prowadzi od centrum
promienicie do krawdzi szyby.
W wyniku takiego zachowania przy
pkaniu szko phartowane ina-
czej ni w hartowane w szkle lami-
nowanym bezpiecznym wykazuje
doskona nono szcztkow.
W sytuacji, gdy ktra z dwch
szyb phartowanych w szkle la-
minowanym bezpiecznym pk-
nie, dochodzi jedynie do bardzo
niewielkich ugi. W przeciwie-
VSG z 2 x ESG Pknicie grnej szyby
VSG z 2 x TVG Pknicie grnej szyby
VSG z 2 x ESG Pknicie obydwch szyb
VSG z 2 x TVG Pknicie obydwch szyb
stwie do szka laminowanego
bezpiecznego wykonanego ze
szka hartowanego, ktre w przy-
padku rozbicia ma skonno do
wypadania z ram (niska nono
szcztkowa). Dlatego te, gdy
musz by spenione wymogi
z zakresu podwyszonej wytrzy-
maoci na rozciganie przy zgi-
Ponadto szyby naley oznakowa
w widoczny sposb, niezalenie
od standardowego oznakowania
szka hartowanego.
7
Budowa szyby laminowanej
80 81
Bezpieczestwo
naniu i wytrzymaoci na rnice
temperatury w szkle laminowa-
nym szko phartowane coraz
czciej zastpuje szko hartowa-
ne.
Dziki wolniejszemu schadzaniu
podczas procesu produkcji szka
phartowanego nie wystpuje
tutaj ryzyko samoistnego pk-
nicia ze wzgldu na wtrcenia
siarczku niklu.
7.3.2 Wytrzymao na rozciganie przy zginaniu
szko phartowane ze szka foat
s = 70 MPa
szko phartowane ze szka
ornamentowego
s = 55 MPa
szko phartowane z emalio-
wanego szka paskiego, przy
czym strona emaliowana podle-
ga napreniu rozcigajcemu
s = 45 MPa
7.3.3 Oddziaywanie ciepa
Odporno szka phartowane-
go na pknicie w wyniku rnic
temperatur szka wynosi 100 K.
7.4 Szko laminowane bezpieczne (VSG)
Od chwili wynalezienia w 1909
roku, na skutek cigej opty-
malizacji, szko laminowane
bezpieczne jest wyznacznikiem
nowoczesnej architektury. Trwa-
e poczenie dwch lub wicej
pojedynczych szyb z pomoc
elastycznej i bardzo odpornej na
zerwanie folii z poliwinylobutyralu
(PVB) przeksztaca szko w wie-
lofunkcyjny element, ktry poza
swoj okrelon przejrzystoci
potraf take wytrzyma wysokie
obcienia statyczne i przej
zadania konstrukcyjne. W szko
laminowane bezpieczne mo-
na przy tym przerobi wszystkie
moliwe szka paskie, zarwno
zwykle szko foat, jak i szko or-
namentowe o paskiej strukturze,
szko powlekane czy z nadrukiem.
Parametr bezpieczestwa szka
laminowanego oparty jest na
niezwykle wysokiej wytrzymaoci
na rozrywanie warstwy rodkowej
wykonanej z PVB oraz jej dosko-
naej przyczepnoci do ssiadu-
jcych z ni powierzchni szka.
W razie mechanicznego przeci-
enia w wyniku pchnicia, ude-
rzenia lub oddziaywania innych
si, szko co prawda pka, jednak
jego fragmenty trzymaj si war-
stwy PVB w taki sposb, e z re-
guy nie narusza to statecznoci
przeszklenia.
Przeszklony otwr pozostaje
w ten sposb zamknity, a ryzy-
ko odniesienia obrae zostaje
bardzo mocno zminimalizowa-
ne ze wzgldu na przyczepno
odamkw szka. Zalenie od
planowanego zastosowania szka
laminowanego w procesie pro-
dukcyjnym midzy tafami szka
umieszcza si odpowiedni do
spenienia wymaganych klas
bezpieczestwa ilo warstw folii
PVB.
7.4.1 Produkcja
Szko laminowane bezpiecz-
ne produkowane jest zgodnie
z norm PN-EN 14449. Dwie lub
wicej czystych tafi szka skada-
nych jest ze sob, a pomidzy
nimi umieszczana jest wytrzymaa
warstwa folii wewntrznej PVB.
Nastpnie taki sandwich zosta-
je wstpnie podgrzany w tempe-
raturze ok. 200 C i sprasowany
metod walcowania. Mwi si
przy tym o wstpnym zgrzewaniu
mechanicznym.
Powstae w taki sposb pprze-
zroczyste pakiety szka z foli
ustawione na stojaku, wprowa-
dza si do autoklawu, agregatu
grzewczego pod wysokim cinie-
niem, w ktrym pod cinieniem
okoo 10 barw i w temperaturze
Float/ESG/TVG
Folia PVB
Float/ESG/TVG
Opcjonalnie kolejne folie/szyby
130 C w zdefniowanym czasie
z pprzezroczystego wstpne-
go laminatu powstaje cakowicie
przezroczyste szko laminowane
bezpieczne.
ok. 200 C ok. 130 C / 10 bar
Naka-
danie
Czysz-
czenie
Laminowanie
(czysta przestrze)
Wstpne cze-
nie mech. Autoklaw Odbir
Proces produkcji szka laminowanego (schemat)
Produkcja szka laminowanego a otoczenie
7
82 83
Bezpieczestwo
7.4.3 Wytrzymao na uderzenie
Badanie wytrzymaoci szka bez-
piecznego przeprowadzane jest
zgodnie z norm PN-EN 12600
jako symulacja zderzenia z cia-
em ludzkim udarow metod za
pomoc wahada. Gama szkie la-
minowanych bezpiecznych spe-
niajcych w sposb udokumen-
towany powysze wymagania jest
zawarta w rozdziale 10.6.
7.5 Bezpieczestwo poprzez szko
O ile w przeszoci due przeszko-
lone powierzchnie budynku stano-
wiy czsto saby punkt fasady wo-
bec zagroe wszelkiego rodzaju,
to wspczesne przeszklenia po-
traf temu odpowiednio zaradzi.
Jeli chodzi o bezpieczestwo
samego szka i jego funkcje bez-
pieczestwa wewntrz budynku
i na fasadzie, naley wymieni dwa
rodzaje. Szczegow list przed-
stawiono w rozdziale 7.6.
7.5.1 Odporno na obcienie dynamiczne
W tym przypadku szko ma sta-
nowi aktywn barier wobec
dynamicznych atakw. Przede
wszystkim chodzi o to, by zapo-
biec przebiciu szka w okrelo-
nym czasie, ale rwnie o to, aby
zapobiec punktowym, krtkim
obcieniom ekstremalnym. Aby
sprosta tym obcieniom w sy-
tuacji kryzysowej, odpowiednie
normy PN-EN precyzuj kryteria
bada, ktre musz by przepro-
wadzone dla poszczeglnych ty-
pw szka bezpiecznego.
7.5.1.1 Szyby antywamaniowe wedug normy PN-EN 356 -
badanie spadajc kul
Przeszklenia opniajce wa-
manie s badane przy pomocy
stalowej kuli o wadze 4,11 kg
i rednicy dziesiciu centyme-
trw. W celu zrnicowania klas
wytrzymaoci kula ta jest zrzu-
cana kilkakrotnie z rnych wy-
sokoci na okrelone miejsca na
badanej prbce. Wynika z tego
nastpujca specyfkacja:
Klasa wytrzymao-
ci wg PN-EN 356
Wysoko (liczba
uderze kuli )
P1 A 1.500 mm (3)
P2 A 3.000 mm (3)
P3 A 6.000 mm (3)
P4 A 9.000 mm (3)
P5 A 9.000 mm (9)
Odpowiednie rodzaje szka
patrz rozdzia 10.6.
7.5.1.2 Szyby antywamaniowe wedug normy PN-EN 356 -
uderzenia motkiem i siekier
Spenienie podwyszonych wy-
maga z zakresu odpornoci szka
na prby ataku rcznego w tym
przypadku bada si inn metod.
W zalenoci od klasy wytrzyma-
oci badane szko musi stawi
opr okrelonej liczbie uderze
prowadzonej mechanicznie sie-
kiery wacej dwa kilogramy. Po
wykonaniu zdefniowanej uprzed-
nio liczby uderze moe powsta
maksymalny otwr o wymiarach
400 x 400 mm.
Klasa wytrzymao-
ci wg PN-EN 356
Liczba uderze
siekier
P6 B 30
P7 B 51
P8 B 70
7.4.2 Waciwoci z zakresu fzyki budownictwa
Wytrzymao na ciskanie, prze-
wodnictwo cieplne, rozszerzalno
termiczna, modu sprystoci po-
dunej (modu Younga) oraz ciar
powierzchniowy i waciwoci che-
miczne odpowiadaj parametrom
pojedynczych szkie bazowych.
Take przepuszczalno wiata
wynika z wartoci przetworzonych
szkie bazowych oraz folii PVB.
W zalenoci od gruboci szka
laminowanego wynosi ona mi-
dzy 70 % a 90 %. Optymalizowa
mona zarwno przepuszczal-
no wiata, jak i wskanik odda-
wania barw przede wszystkim
w przypadku grubszych struktur
z zastosowaniem wikszej liczby
tafi szka i warstw folii poprzez
zastosowanie szka foat Extra-
Clear
, a przede wszystkim szka

foat UltraClear.
7
84 85
Bezpieczestwo
7.5.1.3 Szyby kuloodporne wedug normy PN-EN 1063
Bezpieczestwo ludzi i dbr ma-
terialnych wzgldem bezpored-
niego ostrzau z broni rnego
kalibru z rnych odlegoci re-
guluje norma PN-EN 1063. Do
kadej badanej szyby strzela si
w warunkach temperatury poko-
jowej trzykrotnie w okrelonym
ukadzie trafe. Kula nie moe
przebi szka. Przy zastosowaniu
takiego rodzaju przeszkle, dla
ktrych w przypadku ataku ludzie
mog znale si bezporednio
za przeszkleniem, dodatkowo
rozrnia si szko bezodprysko-
we (NS) oraz odpryskowe (S).
Kaliber Pocisk Klasa ostrzau Odlego
wystrzau
[m]
Prdko
[m/s]
Rodzaj Masa [g] Odpryskowe Bezodpryskowe
.22 LR L/RN Pocisk zaokrglony z oowiu 2,6 0,10 BR1-S BR1-NS 10 360 10
9 mm x 19 VMR/Wk Pocisk penopaszczowy z grotem spaszczonym z mikkim rdzeniem 8,0 0,10 BR2-S BR2-NS 5 400 10
.357 Magn. VMKS/Wk Pocisk penopaszczowy z grotem stokowym z mikkim rdzeniem 10,25 0,10 BR3-S BR3-NS 5 430 10
.44 Magn. VMF/Wk Pocisk penopaszczowy z grotem spaszczonym z mikkim rdzeniem 15,55 0,10 BR4-S BR4-NS 5 440 10
5,56 x 45 FJ/PB/SCP 1 Pocisk penopaszczowy z grotem stokowym z mikkim rdzeniem z
wkadk stalow
4,0 0,10 BR5-S BR5-NS 10 950 10
7,62 x 51 VMS/Wk Pocisk penopaszczowy z grotem spiczastym z mikkim rdzeniem 9,45 0,10 BR6-S BR6-NS 10 830 10
7,62 x 51 VMS/Hk Pocisk penopaszczowy z grotem spiczastym z twardym rdzeniem 9,75 0,10 BR7-S BR7-NS 10 820 10
Strzelba 12/70* Brenneke 31,0 0,50 SG1-S * SG1-NS * 10 420 20
Strzelba 12/70 Brenneke 31,0 0,50 SG2-S SG2-NS 10 420 20
* Badanie na podstawie pojedynczego strzau
Poniewa wszystkie oferowane
do takich zastosowa typy szka
laminowanego posiadaj budo-
w wielowarstwow i asymetrycz-
n, to automatycznie zapewniaj
te doskonay efekt antywama-
niowy.
7.5.1.4 Szyby odporne na si eksplozji wedug PN-EN 13541
Ten wymg europejski dla szka
w budownictwie wyznacza kwali-
fkacj oraz warunki badania dla
przeszkle bezpiecznych tumi-
cych si eksplozji. Klasyfkacja
obowizuje tylko dla badanej
prbki o wymiarze okoo 1 m
2
.
Rwnie w tym przypadku skla-
syfkowane typy szka zapewnia-
j jednoczenie doskonay efekt
antywamaniowy.
Znak klasy Waciwoci paskiej fali zgniotu
Minimalne wartoci
Maks. cinienia odbitej
fali zgniotu (Pr)
[kPa]
Poz. impulsu jednost-
kowego (i+)

[kPa x ms]
Okres poz. fazy
zgniotu (t+)

[ms]
ER 1 50 Pr < 100 370 i+ < 900 20
ER 2 100 Pr < 150 900 i+ < 1500 20
ER 3 150 Pr < 200 1500 i+ < 1500 20
ER 4 200 Pr < 250 2200 i+ < 3200 20
Podzia na klasy tumienia siy rozsadzania wg PN-EN 13541
7.5.2 Odporno na obcienie zmczeniowe
W przeciwiestwie do odpor-
noci na obcienia dynamiczne
w przypadku odpornoci na ob-
cienie zmczeniowe nie chodzi
w pierwszym rzdzie o zmasowa-
ne i zamierzone ataki na szko,
a raczej o codzienne i mimowolne
konsekwencje uytkowania szka.
7.5.2.1 Ochrona przed zranieniem
Dla drzwi wykonanych cakowicie
ze szka, kabin prysznicowych,
mebli lub wielkopowierzchnio-
wych przeszkle instalowanych
w oglnie dostpnych miejscach
stawiany jest wymg, by w przy-
padku pknicia nie powstaway
adne odpryski o ostrych kraw-
dziach, ktre mogyby spowo-
dowa powane obraenia ciaa.
Dodatkowo, w zalenoci od za-
stosowania, uywa si szka har-
towanego, phartowanego oraz
laminowanego bezpiecznego
w najrniejszych konfguracjach.
7
86 87
Bezpieczestwo
7.5.2.2 Ochrona przed wypadniciem
Zastosowanie elementw ze szka
w strefach zagroonych wypad-
niciem wie si z koniecznoci
wypenienia konkretnych parame-
trw. W przypadku takich zastoso-
wa chodzi o elementy szklane od
prostych balustrad i ogrodze, a
po przeszklenia na caej wysokoci
pomieszczenia, ktre s instalowa-
ne na wysokoci ponad jednego
metra od podoa. W Niemczech
obowizuje podstawa prawna re-
gulujca kwestie montau szka
Wytyczne techniczne dotyczce
stosowania przeszkle zabezpie-
czajcych przez wypadniciem
-TRAV, ktra bdzie jednak nie-
bawem zastpiona przez norm
DIN 18008, cz 4. Nowa norma
DIN bazuje na standardach ujed-
noliconych w caej Europie, ktre
w przyszoci bd obowizywa
we wszystkich krajach UE.
Te ustawowe przepisy reguluj
szczegowo rodzaj szka i jego
struktur w zalenoci od obsza-
ru zastosowania. Dopuszczalne
s przeszklenia odbiegajce od
tych uregulowa, naley je jednak
podda indywidualnemu badaniu
i podlegaj one urzdowemu do-
puszczeniu ( rozdzia 7.6).
7.5.2.3 Przeszklenia nad gow
Kade zastosowanie szka, kt-
re odchyla si o 10 od pionu,
uwaane jest za przeszklenie nad
gow. W przypadku takich prze-
szkle poza zazwyczaj dziaajcymi
siami wiatru i obcieniami kli-
matycznymi dochodzi jeszcze ob-
cienie niegiem i ciarem wa-
snym. Dlatego te do takich szkie
naley podchodzi inaczej ni do
szkie zamontowanych w pionie.
W przypadku przeszkle nad gow
wane jest by, w przypadku usterki
przeszklenia, nie spaday adne od-
pryski czy fragmenty szka.
W celu jasnego uregulowania
wymaga w Niemczech dodat-
kowo obowizuj Techniczne
wytyczne dotyczce stosowania
przeszkle mocowanych liniowo
TRLV, ktre niebawem zostan
zastpione norm DIN 18 008,
cz 2. Ta nowa norma DIN to co
prawda norma krajowa, bazujca
jednak na standardach europej-
skich, ktre z czasem bd stoso-
wane we wszystkich krajach UE.
Zasadniczo wytyczna w przypad-
ku przeszkle nad gow dopusz-
cza stosowanie jako dolnej szyby
w szybie zespolonej lub w przy-
padku przeszklenia monolitycz-
nego wycznie szka laminowa-
nego bezpiecznego z minimaln
gruboci folii wynoszc 0,76
mm. Wymogi statyczne mog na-
turalnie stawia materiaom jesz-
cze wysze wymagania.
7.5.2.4 Stabilno szcztkowa / Nono szcztkowa
Przez stabilno szcztkow ro-
zumie si waciwo zamonto-
wanego elementu ze szka pole-
gajc na tym, e w przypadku
cakowitego zniszczenia szyby
pozostaje ona w okrelonym,
ograniczonym czasie na swoim
miejscu. Dotyczy to wycznie
przeszkle pionowych. W przy-
padku przeszklenia montowa-
nego nad gow wymagana jest
nono szcztkowa, poniewa
w razie usterki szyba musi udwi-
gn ciar wasny w zdefnio-
wanym okresie. Wymagania
i sytuacje zwizane z montaem
zawsze wyznaczaj rodzaj zasto-
sowanego przeszklenia, dlatego
ponisze tabele powinny umo-
liwi szerokie spojrzenie na kwe-
stie moliwych zastosowa szka.
Z pojciem przeszkle nad go-
w czy si rwnie pojcie
przeszklenia przystosowane do
chodzenia po nich. Okrela si
w ten sposb konstrukcje ze szka,
na ktre wolno chwilowo wcho-
dzi w celu ich wyczyszczenia lub
przeprowadzenia konserwacji.
Dla takich przeszkle w Niem-
czech obowizuj kryteria bada-
nia stowarzysze branowych ds.
ubezpieczenia nieszczliwych
wypadkw GS-BAU-18. W ka-
dym przypadku naley przyj,
e na czas wejcia na szko naley
zawsze odgrodzi obszar pod nim
( rozdzia 7.6).
7
88 89
Bezpieczestwo
Oznaczenie pola
(kolor)
Znaczenie
Minimalny wymagany rodzaj szka
Zalecany rodzaj szka
Alternatywne szko
Niedopuszczalne szko
Uywane kolory
Skrt Znaczenie
EG Szko pojedyncze
MIG Szyby zespolone wieloszybowe
abZ Oglne dopuszczenie nadzoru budowlanego
ZiE Zgoda indywidualna
ESG Szko hartowane bezpieczne
ESG-H Szko hartowane bezpieczne poddane obrbce termicznej Heat Soak Test
TVG Szko phartowane
VSG Szko laminowane bezpieczne
Uywane skrty
Legenda poniszych tabel
7.6.1 Przeszklenia pionowe bez ochrony przed wypadniciem osb
Przypadek zastosowania F
l
o
a
t
E
S
G
1
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Okno powyej spandrela panelu okiennego
Witryna Ze wzgldu na brak regulacji zaleca si
min. grubo szka foat 10mm lub szka
laminowanego 12mm
7.6 Zalecenia dla okrelonych zastosowa szka
Szczegowe wymagania doty-
czce struktury i wymiarw szka
wynikaj z poszczeglnych zbio-
rw zasad i nie s tu szczegowo
przytaczane. Jeli wystpuj do-
datkowe wymagania, na przykad
z zakresu ochrony przeciwpoaro-
wej lub wymagania specyfczne
dla danego obiektu, to naley ich
rwnie przestrzega.
Opierajc si na wiedzy prak-
tycznej, ponisze zalecenia mog
czciowo wykracza poza wyma-
gania ustawowe.
l
o
a
t
E
S
G
1
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Przeszklenie na rwni z podog
3
np. drzwi balkonowe, drzwi wejciowe
(z opnieniem wamania)
Ekran akustyczny TRLV, ZTV-Lsw 06
Drzwi szklane Zasady BG Placwki handlowe (BGR 202)
lub ArbStttV mit ASR 10/5
Okadzina cian zewntrznych DIN 18516-4
Zastosowanie szka laminowanego tylko
z abZ lub ZiE
Klejona fasada szklana
3
w
e
w
n
t
r
zETAG 002 Structural Sealant Glazing
Systems (SSGS)
z
e
w
n
t
r
z
Fasada mocowana punktowo
E
G
Zgodnie z abZ lub ZiE
Uwaga: wg TRPV/DIN 18008 tylko szko
laminowane ze szka hartowanego lub
phartowanego
M
I
G
1
Uwaga! Wedug TRLV: ESG niewygrze-
wane termicznie stosowa tylko do
wysokoci montau nad powierzchni
komunikacyjn < 4 m i adne osoby
nie mog przebywa bezporednio
pod przeszkleniem, w przeciwnym razie
naley stosowa ESG-H!
2
Uwaga! VSG z 2 x ESG nie posiada
nonoci szcztkowej. Naley w sposb
szczeglny przestrzega warunkw
montau.
3
Szko stosowane wedug rozdz. 7.6.4 ma
priorytet.
7
90 91
Bezpieczestwo
2
szczeglny przestrzega warunkw monta-
u.
7.6.3 Przeszklenia zabezpieczajce przed wypadniciem osb
l
o
a
t
E
S
G
1
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Przeszklenie na wysoko
pomieszczenia
(Kategoria A wedug TRAV)
E
G
TRAV/DIN 18008
M
I
G
Obowizuje dla szyby od strony atakowanej;
szyba od strony odwrotnej do ataku jest
dowolna; Jeli od strony odwrotnej do ataku
jest szyba laminowana, to od strony ataku
ma by szko hartowane SG
Pena bariera ze szka z na-
sadzon erdzi porczy
(Kategoria B wg TRAV)
TRAV/DIN 18008
Szyba laminowana ze szka foat tylko z
abZ lub ZiE
Barierki z wypenieniem ze szka moco-
wanym liniowo
(Kategoria C1 wg TRAV)
TRAV/DIN 18008
Jeli mocowanie liniowe nie jest zastosowa-
ne ze wszystkich stron, naley zastosowa
szko laminowane.
Odkryte krawdzie musz by zabezpieczo-
ne przez konstrukcj barierki lub ssiadujce
szyby przed niezamierzonymi uderzeniami
Barierki z wypenieniem ze szka mocowa-
nym punktowo
TRAV/DIN 18008
Mona zrezygnowa z zabezpieczenia
krawdzi
Barierki z wypenieniem ze szka mocowa-
nym zaciskami
(nieuregulowane przez TRAV)
Zgodnie z abZ lub ZiE
Odkryte krawdzie musz by zabezpieczo-
ne przez konstrukcj barierki lub ssiadujce
szyby przed niezamierzonymi uderzeniami;
Mona stosowa szko hartowane, jeli jest
dopuszczenie abZ
Przeszklenie pod ryglami
poprzecznymi
E
G
TRAV/DIN 18008; Jeli mocowanie liniowe
nie jest zastosowane ze wszystkich stron,
naley zastosowa VSG
M
I
G
Obowizuje dla szyby od strony atakowanej; szyba
od strony odwrotnej do ataku jest dowolna; jeli od
strony odwrotnej do ataku jest szko lamniowane,
to od strony ataku ma by szko hartowane
l
o
a
t
E
S
G
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Okno dachowe Tylko mieszkania i pomieszczenia
podobnego uytku (np. pokoje hotelowe
i pomieszczenia biurowe) z powierzchni
w wietle (wewntrzny wymiar ramy)
< 1,6 m
2
, w przeciwnym razie przeszklenie
horyzontalne
Przeszklenie horyzontalne
g
r
a
TRLV/DIN 18008
d
Moliwe inne szka, jeli w wyniku okrelonych

dziaa wykluczony jest upadek wikszych frag-
mentw szka na powierzchnie komunikacyjne (np.
przy pomocy siatek o wielkoci oczka < 40 mm)
Szklany daszek Mocowanie liniowe wg TRLV/DIN 18008
Mocowanie punktowe wg TRPV/DIN 18008:
tylko szko laminowane ze szka hartowane-
go lub phartowanego!
Zacisk jest niedopuszczalny
Lamele szklane Mocowanie liniowe wg TRLV/DIN 18008
Mocowanie punktowe wg TRPV/DIN 18008:
tylko szko laminowane ze szka hartowane-
go lub phartowanego.
Zacisk jest niedopuszczalny
Szko, po ktrym mona chodzi TRLV/DIN 18008
Grna z 3 szyb ze szka hartowanego lub
phartowanego lub ;
Naley zapewni wystarczajce zabezpiecze-
nie przed poliniciem;
Opcjonalna budowa: abZ lub ZiE
Szko, na ktre mona wchodzi Z reguy wymaga si ZiE.
Mniejsze wymogi ni dla szka, po ktrym
mona chodzi
7.6.2 Przeszklenia horyzontalne / przeszklenia nad gow
7
92 93
Bezpieczestwo
1
2
nonoci resztkowej. Naley w sposb
montau.
3
Szko stosowane wedug rozdz. 7.6.4 ma
priorytet.
7.6.4 Przeszklenia w budynkach specjalnego uytku
l
o
a
t
E
S
G
1
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Biuro, ciany lub drzwi ze szka ArbStattV
GUV-I 8713 Administracja
Hole wejciowe/wejcia Zasady BG Punkty handlowe (BGR 202)
lub ArbStatt z ASR 10/5
Szkoa GUV-V S 1; do wysokoci 2 m szko bez-
pieczne lub wystarczajco osonite
Przedszkole GUV-SR 2002; do wysokoci 1,5 m szko
bezpieczne lub wystarczajco osonite
Szpital/placwka opiekucza Zgodnie z KhBauVO dla okrelonych
stref (np. w klatkach schodowych) i przy
specjalnym uytkowaniu (np. oddziaw spe-
cjalistycznych dla dzieci) BGI/GUV-I 8681
Pasa handlowy Zasady BG Punkty handlowe (BGR 202)
Handel detaliczny ArbStattV
Zasady BG Punkty handlowe (BGR 202)
lub wystarczajca osona
l
o
a
t
E
S
G
1
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Przeszklenie na wysoko pomiesz-
czenia z wysunit erdzi porczy
E
G
erd na wysokoci zgodnej z prawem
budowlanym
M
I
G
Obowizuje dla szyby od strony atakowanej; szyba
od strony odwrotnej do ataku jest dowolna; jeli od
strony odwrotnej do ataku jest szko laminowane,
to od strony ataku ma by szko hartowane
Podwjna fasada
w
e
w
n
t
r
z
3
Wewntrzna fasada bez ochrony przed wypadni-
ciem osb, zaleca si uzgodnienie z organem nadzo-
ru budowlanego niszej instancji i z inwestorem
z
e
w
n
t
r
zZewntrzna fasada przejmuje zadanie ochrony
przed wypadniciem osb
TRAV/DIN 18008 zgodnie z kategori A lub C
Szyb dwigowy TRAV/DIN 18008 i PN-EN 81
Francuski balkon
3
Element od strony przeszklenia odwrotnej
do moliwego uderzenia cakowicie
przejmuje zadanie ochrony przed wypad-
niciem osb
7
94 95
Bezpieczestwo
1
2
montau.
7.6.5 Przeszklenia we wntrzach bez ochrony przed wypadniciem
osb
l
o
a
t
E
S
G
1
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Szko, po ktrym mona chodzi/ schody
ze szka
Wymagane ZiE
TRLV, lista przepisw budowlanych;
dopuszczalne naprenia jak dla przeszkle
horyzontalnych wedug TRLV; szko lamino-
wane z foliami PVB o minimalnej gruboci
nominalnej = 1,5 mm
Kabina prysznicowa PN-EN 14428/A1
Drzwi szklane ArbStattV z ASR 10/5 ewentualnie zasady
BG Punkty handlowe (BGR 202)
Szyba do drzwi ArbStattV z ASR 10/5 ewentualnie zasady
BG Punkty handlowe (BGR 202)
cianka dziaowa biura ASR 8/4
Wiatroapy Zasady BG Punkty handlowe (BGR 202)
lub ArbStattV z ASR 10/5
l
o
a
t
E
S
G
1
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Parking wielopoziomowy ArbStattV aneks 1.7 (4)
ASR 8/4 i ASR 10/5
Dworzec autobusowy ArbStattV aneks 1.7 (4)
ASR 8/4 i ASR 10/5
Pywalnia GUV-R 1/111, DIN 18361;
do wysokoci 2 m szko bezpieczne lub
wystarczajco osonite.
Na basenach sportowych dodatkowo test
na uderzenie pik (pika wodna) zgodnie
z DIN 18032-3
Hala sportowa DIN 18032-1; do wysokoci 2 m rwna
powierzchnia, zamknite i bezodpryskowe;
Test na uderzenie pik wedug DIN 18032-3
Hala do squasha Elementy ze szka tylnej ciany musz by
wykonane ze szka hartowanego o gruboci
co najmniej 12 mm
1
2
montau.
7
96 97
Bezpieczestwo
7.6.7 Specjalne szka bezpieczne
l
o
a
t
E
S
G
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
2
T
V
G
Pasy szklane, szko jako nonik Wymagane ZiE
Konstrukcje cakowicie szklane Wymagane ZiE
Specjalne konstrukcje szklane Wymagane ZiE
2
Uwaga! VSG z 2 x ESG nie posiada no-
noci szcztkowej. Naley bezwarunko-
wo przestrzega warunkw montau.
(Wycig z
karty technicznej V.05.2009-09 Vff e.V.)
Odpowiednie szka GUARDIAN
i ich moliwe kombinacje odpo-
wiadajce w/w zakresom zastoso-
wa znajduj si w rozdziale 10.
l
o
a
t
E
S
G
E
S
G
-
H
VSG z
Uwagi F
l
o
a
t
E
S
G
T
V
G
Opnienie wamania PN-EN 1627
Opnienie wamania spadanie kuli PN-EN 356
wytyczna VdS 2163
Opnienie wamania uderzenie
motkiem i siekier
PN-EN 356 lub EH wytyczna VDS
Szyby kuloodporne PN-EN 1063, PN-EN 1522
Tumienie siy rozsadzania PN-EN 13541, PN-EN 13123
7.6.6 Przeszklenia we wntrzach bez ochrony przed wypadniciem
osb
7
98 99
8. Fasady szklane .............................................................100
8.1 Fasady ....................................................................................101
8.1.1 Funkcje fasad.........................................................................101
Ciepa fasada | Zimna fasada | Fasada wentylowana - druga skra
8.1.2 Konstrukcje fasad ..................................................................104
Fasada z konstrukcj supowo-ryglow | Fasady ze szkleniem struktural-
nym | Fasady mocowane punktowo | Fasady membranowe
8.2 Panele szklane .......................................................................110
............................110
8.2.2 Metoda walcowania ..............................................................111
8.2.3 Metoda druku ........................................................................111
8.2.4 Inne technologie ...................................................................112
8.3 Szka architektoniczne..........................................................112
8.3.1 Technologie produkcji ..........................................................113
Sitodruk bezporednio na szkle | Druk sublimacyjny barwny na szkle |
Architektoniczne szko laminowane bezpieczne | Kolorowe folie w szkle
VSG | Dekoracyjne szko laminowane
8.4 Szko architektoniczne gite ...............................................116
8.4.1 Wymagania ............................................................................116
8.4.2 Rodzaje szka .........................................................................117
8.4.3 Rodzaje gicia .......................................................................117
8.4.4 Okrelenie ksztatu ................................................................118
8.4.5 Cechy szczeglne .................................................................119
Miejscowe uskoki | Zachowanie konturu | Wichrowato | Przesunicie |
Przejcia stycznej
8.4.6 Szczeglne cechy statyczne .................................................121
8.5 Specjalne zastosowania szka ..............................................121
8.5.1 Przeszklenia, po ktrych mona chodzi.............................122
8.5.2 Przeszklenia w szybach dwigowych ...................................123
8.5.3 Szka elektrochromatyczne ...................................................124
8.5.4 Szka tumice pole elektromagnetyczne ...........................124
8.5.5 Przeszklenia antyrefeksyjne .................................................126
Central Station, Uppsala, Szwecja
SunGuard
SN 62/34
Whlin Arkitekter AB
8
100 101
Fasady szklane
Od wiekw szko jako materia
budowalny montowano gwnie
w otworach okiennych. Schyek
XX wieku to pocztek olbrzymich
zmian w zakresie zastosowania
szka w budownictwie. Dzi szko
montujemy na fasadach tworzc
cae przeszklone powierzchnie.
Do tak szerokiego zastosowania
szka na fasadzie przyczyni si
rozwj nauki, technologii, a tak-
e architektury. Kluczow rol w
projektowaniu fasad odgrywaj
przede wszystkim funkcjonalno
i estetyka. Jednym z gwnych
parametrw, ktry ma wpyw
na wizualny odbir fasady jest
warto odbicia wiata widzial-
nego od szka. W zalenoci od
wartoci odbicia fasada moe
sprawia wraenie lustra bd
pozostawa neutralna wobec
otoczenia. Zmiana wiata dzien-
nego ze wzgldu na panujc
aur, zmieniajce si pooenie
Soca, barwa nieba oraz zmiany
pr roku maj wpyw na refeksyj-
no fasady. Rwnie owietlenie
wewntrz budynku oddziaywu-
je na jej wygld. Dodatkowym
zagadnieniem w projektowaniu
fasad jest odpowiedni dobr nie-
przezroczystych elementw szkla-
nych zakrywajcych konstrukcj
budynku, czyli spandreli do prze-
szkle przeziernych. Mog one
bowiem zarwno harmonizowa
z czci przeziern, jak i stano-
wi wyrany i zamierzony kontrast
kolorystyczny fasady.
Dopasowanie kolorystyczne
przeziernych i nieprzeziernych
elementw fasady jest moliwe
tylko do pewnego stopnia, po-
niewa na odbir barwy szyby
przeziernej ma zawsze wpyw
znajdujce si za ni pomieszcze-
nie oraz charakterystyka wiata
w jego wntrzu.
Podstawow funkcj fasady jest
ochrona budynku przed czynni-
kami atmosferycznymi. Jednake
w dzisiejszych czasach bierze si
pod uwag rwnie dodatko-
we funkcje. Odpowiedni dobr
szka na fasadzie daje moliwo
pozyskiwania darmowej energii
sonecznej, lub poprawia ochron
przeciwsoneczn fasady latem.
( rozdzia 5.5). Przy projekto-
waniu fasady pod wzgldem
konstrukcyjnym, szko musi by
traktowane na rwni z innymi sto-
sowanymi materiaami tj. beton,
stal czy aluminium.
8.1 Fasady
Projektujc fasad szklan bu-
dynku naley uwzgldni dwa
podstawowe warunki: funkcj i
konstrukcj.
8.1.1 Rodzaje fasad
Zasadniczo wyrniamy trzy ro-
dzaje fasad:
8.1.1.1 Ciepa fasada
Ciepa fasada to system, gdzie za
nieprzeziern taf szklan, chro-
nic przed wpywami atmos-
ferycznymi znajduje si izolacja
cieplna od strony pomieszczenia,
tworzc panel szklany (element
o strukturze sandwicha).
Panel ten jest montowany w kon-
strukcji fasady pod przejrzystymi
szybami zespolonymi jako jedna
cao i mocowany na przykad
za pomoc listew dociskowych.
Szczelno zapobiegajc dyfuzji
pary w panelu zapewnia odpo-
wiednio uszczelniona listewka
na krawdziach. W ten sposb
zarwno nieprzezroczyste jak
i przezroczyste elementy peni
nie tylko funkcj zamykajc dla
pomieszczenia i funkcj ochrony
przed warunkami atmosferyczny-
mi, lecz rwnie zadania izolacji
cieplnej, akustycznej i ewentual-
nie ochrony przeciwpoarowej.
Ze wzgldw konstrukcyjnych te
Ciepa fasada
Szyba
zespolona
Element o
strukturze
sandwicha
nieprzezroczyste panele wymaga-
j czterostronnego obramowania
w konstrukcji supowo-ryglowej.
8
102 103
Fasady szklane
8.1.1.2 Zimna fasada
Zimne fasady maj dug trady-
cj w budownictwie. Panel pod-
okienny posiada dwuwarstwow
konstrukcj, gdzie warstwa ze-
wntrzna peni funkcj ochronn
i estetyczn. Jest to szyba wenty-
lowana od tyu, dziki czemu od-
prowadzane jest nagromadzone
ciepo i wilgo. Szyba ta jest wy-
konana ze szka przeciwsonecz-
nego i dopasowana kolorystycz-
nie do przezroczystych okien.
Mamy wiele moliwoci mocowa-
nia tego typu fasad, od mocowa-
nia po obwodzie, z dwch stron,
a po mocowanie punktowe. Za
izolacj ciepln fasady odpowia-
daj panele cienne znajdujce
si za nieprzezroczystymi szklany-
mi elementami (spandrelami).
Zimna fasada
Fasada wentylowana z drug skr
8.1.1.3 Fasada wentylowana - podwjna skra
Ten rodzaj fasady jest te okre-
lany mianiem drugiej skry.
Zasadniczo jest to fasada wen-
tylowana, podobna do opisanej
wczeniej zimnej fasady, jednak-
e przestrze midzy dwiema
warstwami panelu jest szersza.
Ponadto w tym przypadku prze-
zroczyste elementy fasady, czyli
okna z szybami zespolonymi, s
zintegrowane z reszt. Drug
skr mona zamontowa na
zewntrz istniejcej fasady, na
Szyba
zespolona
Szyba
zespolona
Fasada
wysunita
Zinte-
growana
ochrona
przeciw-
soneczna
Szyba
wentylowana
od tyu
przykad ze wzgldw optycz-
nych oraz dla poprawy izolacyj-
noci akustycznej. Wariant ten
okrelamy jako fasad interaktyw-
n. Przestrze wewntrzna jest
z reguy wykorzystywana do mon-
towania dodatkowych instalacji
przeciwsonecznych, takich jak la-
mele lub rolety. Powietrze, ktre
ulega tam ogrzaniu, oraz powsta-
jcy kondensat wyprowadzane s
z poszczeglnych kondygnacji na
zewntrz do otoczenia.
Fasada interaktywna
Fasada aktywna
Alternatyw stanowi wewntrzna
wysunita warstwa, najczciej
rwnie zaopatrzona w prze-
strzeni wewntrznej w dodatko-
we instalacje przeciwsoneczne.
Zgromadzone tam powietrze,
ogrzane przez promieniowanie
soneczne, jest planowo odbie-
rane i ponownie doprowadzane
przez odpowiednie agregaty
do systemu zarzdzania energi
w budynku. Ten wariant, okrela-
ny jako aktywna fasada wentylo-
wana z drug skr, moe przy-
czyni si do istotnego obnienia
kosztw eksploatacji budynku.
W przeszoci takie wysunite pa-
nele wewntrzne byy najczciej
wykonywane z przeciwsoneczne-
go szka hartowanego. Obecnie
zmierza si ku stosowaniu szka
skadajcego si z dwch szyb
ze szka phartowanego, ktre
w razie uszkodzenia gwarantuj
wysz stabilno.
Oczywicie na funkcjonalno
fasady podstawowy wpyw ma
rodzaj zastosowanego szka.
W przeszoci ze wzgldw tech-
nologicznych stosowane byy mniej
zaawansowane szka przeciwso-
neczne. Obecnie GUARDIAN ofe-
ruje szerok palet odpowiednich
wysokozaawansowanych szkie
przeciwsonecznych.
Oferowany zakres produktw
obejmuje powoki przeciwso-
neczne napylane na szka bazowe
foat ExtraClear
. Odbijaj one
energi soneczn, a rwnocze-
nie oddaj na zewntrz ciepo
skumulowane w przestrzeni we-
8
104 105
Fasady szklane
wntrznej. W ten sposb uzysku-
je si w tak zwanej zewntrznej
szybie odbijajcej wentylowa-
nej fasady wysok neutralno,
a rwnoczenie dynamiczny za-
kres selektywnoci, co pozwala
speni wszelkie yczenia odno-
nie odbicia na zewntrz. Im moc-
niejsze jest odbicie promieniowa-
nia sonecznego, tym mniejsze
jest znaczenie systemw zacienia-
jcych znajdujcych si wewntrz,
a co za tym idzie, lepsza i niczym
nie zakcona przezierno.
Gam produktw przedstawiono
w rozdziale 10.
Rozwj zaawansowanych szkie
powlekanych oraz moliwoci ich
dalszego przetwarzania tj. har-
towania, laminowania czy gicia
daje produktom frmy GUAR-
DIAN nadzwyczajn przewag w
oferowaniu rozwiza dla fasad
szklanych. ( rozdzia 8.3).
8.1.2 Konstrukcje fasad
Poza funkcjonalnoci samego
szka znaczenie ma rwnie spo-
sb jego montau.
8.1.2.1 Fasada supowo-ryglowa
Tak jak dawniej, tak i dzi wik-
szo fasad szklanych realizuje si
w konstrukcji supowo-ryglowej.
Supy przenoszce obcienie
biegn od fundamentu a po
dach budynku w ustalonych, ob-
liczonych statycznie i technicznie
wykonalnych odstpach. Supy
te s na stae zakotwione w kon-
strukcji budynku i przenosz na
ni wszystkie oddziaujce obci-
enia.
Pola podune biegnce w ten
sposb do gry s przerywane
ryglami poprzecznymi w liczbie
zdefniowanej pod ktem funk-
cjonalnym i z uwzgldnieniem
optyki. Rygle unosz przy tym
ciar szka i przenosz go na
supy. Po pozycjonowaniu szkie
i dokadnym klockowaniu, na su-
pach oraz na ryglach przykrcane
s listwy dociskowe, ktre mocuj
elementy szklane i je uszczelnia-
j. Supy i rygle wyposaone s
w system ksztatownikw odpro-
wadzajcych wilgo z wntrza
ciany na zewntrz. Wykoczenie
optyczne stanowi z reguy listwy
kryjce montowane na klipsach,
ktre s dostpne w niemal
wszystkich odcieniach.
Na rynku dostpnych jest wiele
systemw, ktre s wykonane
w wersjach od wskich po sze-
rokie, w zalenoci od tego, jaka
optyka i funkcja wymagana jest
dla fasady. Z reguy bardzo w-
skie profle nie posiadaj funkcji
otwieranego okna. Dlatego te
stosuje si je w wentylowanych
lub klimatyzowanych budynkach,
aby nie przeamywa delikatnego
wzoru kratownicy. Konstrukcje
supowo-ryglowe to sprawdzo-
ne systemy, ktre mona stoso-
Fasada supowo-ryglowa
wa bez koniecznoci uzyskania
dodatkowych aprobat zgodnie
z prawem budowlanym.
8.1.2.2 Fasady strukturalne
Podczas gdy w opisanej powy-
ej fasadzie supowo-ryglowej
zawsze na powierzchni szka
widoczne s listwy zaciskowe
i kryjce, fasada strukturalna cha-
rakteryzuje si cakowicie gadk
powierzchni. Rama obrzena
wykonana z aluminium, w ktr
wklejony jest element ze szka,
przejmuje ciar szka w niezau-
waalny sposb. Taki modu jest
montowany na konstrukcji su-
powo-ryglowej, na ktr przeno-
szone s obcienia. Zoono
tej technologii wykonywania fa-
sad w poczeniu z wieloletnimi
dowiadczeniami najlepszych
producentw klejw i materia-
w uszczelniajcych sprawio,
e fasady strukturalne mog by
wykonywane tylko jako komplet-
ne systemy. Producenci takich
Fasada supowo-ryglowa
Skrzyowanie wraenie optyczne
Szklenie strukturalne/fasada
Szyba
zespolona
Szyba
zespolona
Uszczelnienie
przeszklenia
strukturalnego
Klejenie
Klejenie
Klejenie
Klejenie
8
106 107
Fasady szklane
konami do szkle strukturalnych.
Naley przy tym zwrci szczegl-
n uwag na przyczepno siliko-
nu do krawdzi szka oraz na wza-
jemn kompatybilno wszystkich
zastosowanych materiaw (
rozdzia 9.10).
Powstaa fasada charakteryzuje
si gadk powierzchni szka,
na ktrej silikonowe czenia s
niemal niewidoczne. Szczeglnie
dla tego rodzaju systemw fasa-
dowych GUARDIAN dysponuje
szeregiem rnorodnych szkie
przeciwsonecznych z odpowied-
nimi dopuszczeniami.
systemw posiadaj w tym za-
kresie odpowiednie dopuszcze-
nia nadzoru budowlanego. Jeli
brak jest takiego dopuszczenia,
to przed budow wymagane jest
przeprowadzenie indywidualne-
go badania.
Ciar szka, w tym rwnie ze-
wntrznej szyby, ktra pozornie
nie jest niczym utrzymywana,
musi by przeniesiony poprzez
modu na konstrukcj za pomo-
c mechanicznych ktownikw
mocujcych. W Niemczech takie
fasady s dozwolone rwnie bez
tego rodzaju zabezpieczenia me-
chanicznego zewntrznej szyby
do cznej wysokoci zabudowy
wynoszcej osiem metrw.
Wikszo przeszkle skada si
ze specjalnie stopniowanej szyby
zespolonej z krawdziami oklejo-
nymi materiaem odpornym na
promieniowanie UV ( rozdzia
3.4), ktra moe przej i prze-
nie wystpujce obcienia.
Jako zewntrzne naley stosowa
zawsze szko hartowane o mini-
malnej gruboci 6 mm. Powsta-
jce w ten sposb otwarte kra-
wdzie szka ze wszystkich stron,
ktre pozostaj w zdefniowanym
odstpie od kolejnego elementu,
s zabezpieczane specjalnymi sili-
Szklenie strukturalne fasada
8.1.2.3 Fasady mocowane punktowo
Ta technologia wykonywania
fasad bazuje na pojedynczych
uchwytach, rozmieszczonych
punktowo. Dziaajce siy przez
te punkty mocowania prowadzo-
ne s z przeszklenia do zazwyczaj
ruchomo umocowanej gowi-
cy uchwytu punktowego, ktra
poprzez metalowe poczenie
przenosi siy do litej konstrukcji
poniej.
W klasycznej metodzie ruby ko-
twowe przechodzce przez prze-
szklenie, uoone w elastycznych
tulejach, aby wykluczy kontakt
metalu ze szkem, s zaopatrzo-
ne w talerze, ktre umoliwiaj
ich zamocowanie. Uchwyty ta-
lerzowe wystaj z powierzchni.
Alternatywnie mona zastosowa
stokowe przewierty przez szko,
ktrych stabilne poczenie uzy-
skuje si za pomoc specjalnych
stokowych uchwytw wycznie
za spraw docisku na powierzch-
nie stokowego otworu. Taka
forma umoliwia uzyskanie fasad
o gadkich powierzchniach bez
wystajcych elementw.
Kolejny rodzaj stanowi mocowa-
nie szka laminowanego, gdzie
szko mocowane jest tylko po-
przez jedn taf szka laminowa-
nego, a powierzchnia zewntrzna
pozostaje gadka (bez otworw).
Przeszklenia do tego typu kon-
strukcji s zawsze wymiarowane
z uwzgldnieniem dopuszczal-
nego odksztacenia szyb oraz
elastycznoci mocowania. Napr-
enia powstajce w wyniku panu-
jcych obcie s przenoszone
poprzez uchwyty na konstrukcj
non. Szczeliny pomidzy poje-
dynczymi szklanymi elementami
fasad s zamykane systemami
i masami odpornymi na promie-
niowanie UV. Tego rodzaju fasa-
dy mona wykonywa zarwno
Szyba
zespolona
Szyba
zespolona
Spoina
silikonowa
Przekadki
z tworzywa
sztucznego
Uszczelka
proflu
Uchwyt
krzyowy
Uchwyt
punktowy
Granby Centrum, Uppsala, Szwecja
SunGuard
SN 62/34
Atrium Ljungberg AB
8
108 109
Fasady szklane
ze szkie monolitycznych jak i z
szyb zespolonych. W tym drugim
przypadku zakadka jest wentylo-
wana przez odpowiednie systemy
i umoliwia odprowadzanie kon-
densatu.
W Niemczech zgodnie z prawem
budowlanym fasady mocowane
punktowo zaliczaj si do nie-
uregulowanych produktw bu-
dowlanych i dlatego wymagaj
indywidualnej zgody na ca kon-
strukcj.
8.1.2.4 Fasady membranowe
Ten wariant punktowego moco-
wania fasady zosta opracowany
w nieodlegej przeszoci. W tym
przypadku caa powierzchnia
fasady jest jedynie rozpita na
siatce stalowych lin z podziaem
zgodnym z rozmiarem szyb, po-
dobnie jak w rakiecie tenisowej.
Punkty wzowe lin poziomych
i pionowych s ustalane zaciska-
mi, ktre rwnoczenie su jako
uchwyty dla szyb fasadowych w
czterech naronikach. Elementy
szklane nie musz by wiercone.
Obcienia dziaajce na fasa-
d s przenoszone na liny sta-
lowe poprzez zaciski mocujce,
a stamtd na stabiln konstrukcj
ramow. W wyniku zamknicia
szczelin, podobnie jak w przypad-
ku fasad mocowanych punktowo,
sie lin znika w sensie optycz-
nym za krawdzi szka i umo-
liwia nieograniczone spojrzenie
poprzez pozornie bezkonstruk-
cyjn fasad. Mocowanie ele-
mentw szklanych w naronikach
bez koniecznoci ich wiercenia
pozwala unikn kumulowania
si napre i umoliwia w ten
sposb wiksz swobod przy
wymiarowaniu.
Wstpne napranie lin przebie-
ga w taki sposb, e wystpuje
kontrolowane odksztacenie caej
powierzchni pod obcieniem
z zachowaniem wszystkich funk-
cji, zanim szczytowe obcienia
zostan przeniesione przez pio-
nowe liny do fundamentu i ramy
dachu. Konstrukcja ta zawsze
wymaga uzyskania indywidualnej
zgody.
Fasada membranowa od strony konstrukcyjnej
Fasada membranowa
Fasada membranowa
Szyba
zespolona
Element sprynujcy
Atrium
Uchwyt
punktowy
Lina stalowa
8
110 111
Fasady szklane
8.2 Szka emaliowane - spandrele
Zazwyczaj s to panele wykona-
ne cakowicie ze szka, ktre kryj
konstrukcyjne i funkcjonalne ele-
menty budynku, jak na przykad
pyty podogowe, flary, elementy
systemw ogrzewania, wentylacji
i klimatyzacji, bd te kanay na
kable elektryczne i rury. Dlatego
nieprzejrzyste panele szklane cz-
sto s umieszczane na fasadzie
na wysokoci lepych puapw
na kadym pitrze, przerywajc
przejrzyste elementy ze szka,
jakimi s okna. W zalenoci
od yczenia co do optyki, mo-
na dopasowa odpowiednio
do przeszkle przejrzystych lub
skontrastowa elementy. Zasad-
niczo przy wikszych projektach
zaleca si wykonanie penowy-
miarowej makiety fasady, aby
rzeczywicie uzyska podany
efekt optyczny na pniejszej fa-
sadzie. Z reguy zewntrzna szyba
panelu jest wykonywana ze szka
hartowanego, aby unikn pk-
nicia szka na skutek napre
termicznych. Spandrele mona
produkowa rnymi technolo-
giami, w zalenoci od tego, jakie
s zamierzenia dotyczce efek-
tw optycznych. Bez wzgldu na
technologi produkcji, adhezja
i kompatybilno naniesionych
farb z dan powok na szkle jest
tak samo wana jak moliwo
jego hartowania.
GUARDIAN posiada szerokie
dowiadczenie zarwno w dzie-
dzinie powlekania szka foat, jak
i w jego przetwarzaniu, czyli gi-
ciu, hartowaniu, laminowaniu
oraz nanoszeniu rnych farb w
celu uzyskania zmatowienia lub
nieprzezroczystoci. Gwnie
stosowane s farby ceramiczne,
ktre w rnych technologiach s
nanoszone na wewntrzn stron
szyby. W gr wchodz takie tech-
nologie jak walcowanie, rozpyla-
nie, drukowanie i rozlewanie.
Na wielu powokach przeciw-

sonecznych typu SunGuard wy-
posaonych w specjalny system
warstw Silacoat mona nanosi
farby ceramiczne. Podczas wy-
palania farby ceramiczne mog
wchodzi w reakcj z powok na
szkle, co moe powodowa efekt
zmtnienia lub w najgorszym
przypadku cakowite zniszczenie
powoki. Dlatego bezwzgldnie
konieczne jest przetestowanie
kompatybilnoci danej farby
z powok w warunkach produk-
cyjnych. Nieodpowiednia tem-
peratura moe prowadzi do zej
jakoci fnalnego produktu (spa-
lenie powoki, nieodpowiedni ko-
lor, brak jednorodnoci, trwaoci,
szczelnoci). Ponadto kady na-
druk na powleczonej powierzchni
moe prowadzi do przesuni
farby po wypaleniu. Dlatego na-
ley przeprowadzi odpowiednie
testy, poniewa przetwrca po-
nosi odpowiedzialno za pro-
dukt kocowy i musi kontrolowa
jego jako.
Szczegowe informacje odno-
nie doboru spandreli do pro-
duktw SunGuard oraz specjalne
wskazwki dotyczce doboru
farb mona znale w informacji
technicznej Szka emaliowane -
Spandrele.
8.2.2 Metoda walcowania
Doskona, rwnomiern optyk
uzyskuje si, nanoszc farb na
szko metod walcowania. Umo-
liwia ona nanoszenie zarwno la-
kierw, jak i farb ceramicznych, -
czcych si trwale z powierzchni
Metoda walcowania, schemat
Metoda druku, schemat
8.2.3 Metoda sitodruku
Do jednorodnego nanoszenia
farby na caych powierzchniach
sitodruk nadaje si tylko pod
pewnymi warunkami. Jest on sto-
szka i powok na pniejszym
etapie hartowania. Ta technolo-
gia jest stosowana przy duych
seriach i idealna do produkcji
spandreli.
sowany gwnie do czciowego
nanoszenia farby, w szczeglno-
ci na komponenty designerskie
( rozdzia 8.3.1).
8
112 113
Fasady szklane
8.3 Szka dekoracyjne
Nowoczesna architektura ce-
chuje si poszukiwaniem nowa-
torskich rozwiza nie tylko dla
szka emaliowanego, ale i szyb
przeziernych. aden inny materia
nie oferuje takich moliwoci jak
szko. Mona je trawi kwasami,
piaskowa, nanosi sitodruk ce-
ramiczny, czy laminowa wykorzy-
stujc rne typy folii.
Podobnie rnorodne s strefy,
ktre mona aranowa z pomo-
c szka dekoracyjnego. W nowo-
czesnych mieszkaniach, biurach,
restauracjach, hotelach i sklepach
szka dekoracyjne mog peni
funkcje elementw dzielcych
pomieszczenia, cianek dziao-
wych lub okadzin, jednoczenie
stanowic indywidualne akcenty
dekoracyjne. Na fasadach szka
dekoracyjne mog stanowi
mocny efekt estetyczny z uzupe-
niajc ochron przeciwsonecz-
n, gwarantujc rwnoczenie
trwao i autentyczno barw.
W poczeniu z palet szkie prze-
ciwsonecznych oferuj one silne
i zindywidualizowane akcenty no-
woczesnej aranacji fasad.
8.3.1 Technologie produkcji
Poza wytrawianiem i piaskowa-
niem w produkcji szkie dekora-
cyjnych stosuje si obecnie pi
innych procesw. Ponadto s
jeszcze inne moliwoci, ktre
maj charakter mocno rzemielni-
czy lub nie s jeszcze dostatecz-
nie dopracowane.
8.3.1.1 Sitodruk bezporednio na szkle
Jednobarwny sitodruk bezpo-
rednio na szkle ma ju dug
tradycj. Emalia lub farba cera-
miczna, mieszanka drobno zmie-
lonego szka i pigmentw, jest
w tym procesie wyciskana rakl
przez oczka sita na powierzchni
szka. Sito jest wczeniej przygo-
towywane pod ktem techniki
fotografcznej poprzez podzia na
czci otwarte, czyli przeznaczo-
ne do zadrukowania, i zamknite,
czyli nieprzeznaczone do druku.
Otwarte czci tworz przy tym
z pomoc naniesionej farby mo-
tyw drukarski, ktry nastpnie jest
utrwalany w procesie hartowania
poprzez stopienie z powierzchni
szka.
Wiele powok typu SunGuard

jest kompatybilnych z farb cera-
miczn i moe by zadrukowywa-
nych. ( rozdzia 8.2.1)
8.2.4 Inne technologie
Kolejna technologia bazuje na
rwnomiernie spywajcej kurty-
nie utworzonej przez farb, ktra
rozlewa si na caej szerokoci
szyby. Szyba w tej technologii
jest transportowana rwnomier-
nie pod kurtyn i jest jednorodnie
pokrywana farb. Metoda ta jest
stosowana przede wszystkim do
wielkoformatowego nanoszenia
farb, aby uzyska moliwie jak
najwysz jednorodno na caej
powierzchni szyby przy grubszych
warstwach farby. Zuycie farby
w tej metodzie jest jednak nie-
zwykle wysokie i dlatego jest ona
obecnie rzadko stosowana.
Odpowiedni metod dla krt-
kich serii i pojedynczych elemen-
tw, jak na przykad wzorce, jest
nanoszenie farby w technologii
rozpylania. Tej metody uywa si
gwnie przy aplikacji lakierw
i ona rwnie umoliwia niemal-
e jednorodn grubo warstwy,
a co za tym idzie, dobry efekt
optyczny.
Szka emaliowane mona moco-
wa na rne sposoby, jako szyb
pojedyncz, np. na fasadach wy-
sunitych lub zimnych, bd te
jako panel szklany na fasadach
ciepych ( rozdzia 8.1). Szerok
palet takich szkie produkowa-
nych przez GUARDIAN mona
znale w rozdziale 10. W zale-
noci od projektu mona rwnie
w ramach indywidualnych uzgod-
nie poszukiwa alternatywnych
rozwiza.
8
114 115
Fasady szklane
8.3.1.3 Dekoracyjne szko laminowane bezpieczne
Z pomoc takiej samej meto-
dy druku cyfrowego, jednake
z zastosowaniem innych skadni-
kw farb i folii, porwnywalnych
z popularn kiedy fotografczn
technik diapozytyww, produ-
kowane s wielkowymiarowe ilu-
stracje, ktre nastpnie s wpro-
wadzane midzy folie PVB szka
i sprasowywane. Mimo dodatko-
wo naniesionego laminatu szko
laminowane bezpieczne zacho-
wuje swoje doskonae waci-
woci ( rozdzia 7.4.2). Jako e
uywane farby i folie s odporne
na dziaanie wiata i promienio-
-wania ultrafoletowego, powsta-
je w ten sposb indywidualnie
wykonana szyba dekoracyjna
z dugim okresem uytkowania.
8.3.1.4 Kolorowe folie w szkle laminowanym
Ta sama technologia laminowa-
nia daje szeroki wybr najrniej-
szych folii kolorowych, ktrych
czenie umoliwia uzyskanie
dowolnego koloru w szkle lami-
nowanym. Mona uzyska za-
rwno barwne szko laminowane
o penej przeziernoci jak i szko
nieprzezierne, jednoczenie spe-
niajce funkcje bezpieczestwa.
Folie te s odporne na dziaanie
promieni UV, dziki czemu utrzy-
many jest ich kolor.
8.3.1.5 Dekoracyjne szko laminowane ywicowane
Tego rodzaju szka laminowane,
wytwarzane s z udziaem la-
nej ywicy umieszczanej midzy
dwiema szybami. W ywicy mo-
na umieci elementy dekora-
cyjne, jak na przykad plecionk
z drutu lub inne paskie akceso-
ria, ktre nadaj powstajcemu
w ten sposb produktowi unikal-
ny efekt dekoracyjny. Takie szka
laminowane nie stanowi jednak
szkie bezpiecznych w rozumie-
niu przepisw prawa i wolno je
montowa jako szko bezpiecz-
ne tylko wtedy, gdy zostanie to
odpowiednio udokumentowane
zgodnie z prawem budowlanym.
8.3.1.2 Druk cyfrowy na szkle
Druk cyfrowy oferuje alternatyw
dla jednobarwnego druku sito-
wego, gdy chce si uzyska na
szkle wiele barw. W tym procesie
farby emaliowe lub ceramiczne
s nadrukowane na foliach trans-
ferowych, umoliwiajc odtwo-
rzenie motyww wielobarwnych.
Zadrukowane folie s nastpnie
mocowane na szkle przeznaczo-
nym do hartowania. W proce-
sie hartowania folie transferowe
ulegaj cakowitemu spaleniu,
a farby s nanoszone na szko.
Poza wszelkimi rodzajami wzorw
z pomoc tej metody mona na
szkle tworzy ilustracje w jakoci
fotografi kolorowej.
8
116 117
Fasady szklane
8.4 Szko gite
Architekci i projektanci w dzisiej-
szych czasach chtnie przeamuj
linie proste, naroniki i krawdzie
mikkimi zaokrgleniami. Dziki
temu poza zaokrglonymi ele-
mentami wyposaenia ze szka
w mieszkaniach i miejscu pracy
powstaj rwnie gite fasady.
Ju w poowie XIX wieku w Anglii
opracowano technologi gicia
szka architektonicznego, ktra
do dzi zostaa jedynie nieznacz-
nie zmodyfkowana. W przypadku
szka budowlanego z reguy stosu-
je si metod termicznego gicia
grawitacyjnego. W tym celu pa-
ska szyba jest ukadana na odpo-
wiedniej formie i podgrzewana
w piecu do temperatury 550 do
620 C. Po osigniciu tempe-
ratury miknienia prosta szyba
w wyniku dziaania grawitacji po-
woli opada do formy i przyjmuje
jej ksztat. Pniejsze chodzenie
defniuje powstajcy w ten spo-
sb rodzaj szka. Powolne wycha-
dzanie bez napre wasnych
pozwala na wyprodukowanie
szka, ktre pniej bdzie mona
podda dalszej obrbce, podczas
gdy w wyniku szybkiego schadza-
nia powstaje szko hartowane lub
hartowane czciowo, ktrego ju
nie da si przetwarza ( rozdzia
7.1).
[1]
Skonstruowanie
formy gitarskiej
i naoenie pa-
skiego elementu
ze szka
[2]
Podgrzewanie
elementu ze szka
[3]
Element ze szka
zapada si w for-
mie gitarskiej
[4]
Powolne scha-
dzanie szka foat
(kilka godzin)
Szybkie
schadzanie w
przypadku szka
hartowanego
termicznie
550 do 620 C
Etapy produkcji
8.4.1 Wymagania
Zasadniczo wszystkie szka gite
nie podlegaj regulacji jako pro-
dukty budowlane, musz jednak
sprosta tym samym wymogom
pod wzgldem funkcjonalnoci
(np. termoizolacja, ochrona prze-
ciwsoneczna i akustyczna) oraz
speni te same przepisy prawa
budowlanego (jak choby ochro-
na przed wypadniciem osb
i wymagania dotyczce obcie),
co elementy ze szka paskiego.
Aby to udokumentowa i otrzy-
ma zezwolenie na zamonto-
wanie szkie gitych, producent
w Niemczech musi uzyska ogl-
ne dopuszczenie nadzoru budow-
lanego (abZ), a w Europie ETA
(European Technical Approval).
W przeciwnym razie naley uzy-
ska dopuszczenie kadorazowo
przed budow. Obecnie brak jest
bardziej szczegowych norm dla
szkie gitych, jednake za kadym
razem naley udokumentowa ich
pen przydatno do uycia.
8.4.2 Rodzaje szka do gicia
Giciu mona poddawa wszyst-
kie rodzaje szka budowlanego.
Dla szkie powlekanych wystpuj
jednak pewne ograniczenia. Na-
ley przy tym zawsze odpowied-
nio wczeniej dopasowa do sie-
bie pojedyncze parametry takie,
jak promienie i formy gicia oraz
gruboci szka i rodzaje powoki.
Szka gite to specjalne produk-
ty o wysokim zaawansowaniu
technologicznym i dlatego ju na
wczesnym etapie planowania wy-
magaj one starannego przygo-
towania i uzgodnienia z wszyst-
kimi zainteresowanymi stronami.
Poza ju wymienionymi rodza-
jami szka, szkem odpronym,
phartowanym i hartowanym,
mona produkowa rwnie gi-
te szko laminowane oraz szyby
zespolone na bazie szka gitego.
Monta dwch ostatnich z wy-
mienionych typw szka gitego
naley przeprowadza uwzgld-
niajc zaaostrzone kryteria. Nale-
y rwnie wzi pod uwag, e
szka paskie i gite zainstalowa-
ne obok siebie mog rni si
charakterystyk odbicia, bd
wic tworzy inny efekt optyczny.
Zaleca si wykonanie penowy-
miarowej makiety. Rwnie mo-
liwoci dekoracyjne powierzchni
szklanych wymienione w punkcie
8.3 mog znale zastosowanie
z pewnymi ograniczeniami w za-
lenoci od ugicia.
Wszystkie szka typu SunGuard

(Solar, High Performance, Super-
Neutral HT) mona poddawa
procesowi gicia, a ze szkie typu
ClimaGuard
tylko wariant T.
Oznaczenie HT lub T (np.
SunGuard SuperNeutral HT lub
Clima Guard Premium T) wskazu-
je, e chodzi o wersj produktu,
ktra musi zosta poddana ob-
rbce cieplnej.
Informacje o ograniczeniach po-
jedynczych typw pod wzgl-
dem rodzaju gicia i form gicia
uzyskaj Pastwo bezporednio
w Dziale Doradztwa Techniczne-
go GUARDIAN.
8.4.3 Rodzaje gicia
W przypadku szkie gitych roz-
rnia si przeszklenia lekko wy-
gite z promieniem krzywizny
wynoszcym ponad dwa metry
i mocno wygite z mniejszym
promieniem krzywizny. Ponadto
mona je podzieli na szka gite
cylindrycznie i sferycznie. Gicie
cylindryczne to gicie wok jed-
nej osi, giciem sferycznym nazy-
wa si gicie wok dwch osi.
8
118 119
Fasady szklane
Cylindryczne Sferyczne Stokowe
Rodzaje gicia
Szko foat moe by gite z wy-
korzystaniem wszystkich tych
metod. Dla bezpiecznego szka
hartowanego i szka phartowa-
nego ze wzgldu na technologi
produkcji stosuje si gicie cylin-
dryczne. Rwnie w przypadku
szkie z powokami zaleca si ten
rodzaj gicia, poniewa proces
produkcji jest krtki i tym samym
bezpieczny dla powok. Gicie
sferyczne i stokowe wymagaj
dugich czasw produkcyjnych
i dlatego czsto trudniej je reali-
zowa ze szkami powlekanymi.
Odnonie najmniejszych moli-
wych promieni gicia obowizu-
je nastpujca regua: dla szkie
o gruboci < 10 mm promie do
okoo 100 mm, a dla szkie o gru-
boci > 10 mm okoo 300 mm.
Szczegy dotyczce gicia szka
mona uzyska bezporednio
u producenta szka gitego.
8.4.4 Okrelenie ksztatu szka gitego
Do okrelenia ksztatu szka gi-
tego potrzebne s dokadne
dane wymiarowe. Nale do nich
poza gruboci szka i wysokoci
szyby, wzgldnie szerokoci za-
budowy, take co najmniej dwie
z piciu wielkoci zdefniowanych
na poniszym rysunku. Naley
przy tym zawsze zwrci uwag
na to, e z wyjtkiem kta rozwar-
cia wszystkie dane odnosz si
do tej samej powierzchni (wklsa
= wewntrz, wypuka = zewntrz).
i
ra
r
d
d
a a
i
h
a
h
l l
i
s
a
s
i
b
a
b
ir Promie gicia
ib Rozwinicie
is Dugo
ar Promie gicia
ab Rozwinicie
as Dugo
ih Strzaka uku
d Grubo szka
a Kt gicia
ah Strzaka uku
d Grubo szka
a Kt gicia
Wymiary wewntrzne Wymiary zewntrzne
Standardowe gicie to wersja cy-
lindryczna, do ktrej odnosz si
rwnie te defnicje. Wszystkie po-
zostae formy geometryczne, jak
gicie sferyczne, trzeba zwymia-
rowa na podstawie dokadnego
rysunku w taki sposb, eby dao
si jednoznacznie okreli ksztat
i wielko. Trzeba chociaby od-
rbnie przedstawi przeduenie
form cylindrycznych (b1, b2).
a
b
k
l
b2
b
1
P
C
P
C
RB
a
d
d Grubo szka
1000 mm
a
b
uk z prostoliniowymi przedueniami
Zachowanie konturu (PC) Prostolinijno krawdzi (RB)
8.4.5 Wyjtki
Wobec szkie gitych przyjmuje
si tolerancje i ponisze zaoenia
techniczne dla poszczeglnych
form gicia, ktrych naley bez-
wzgldnie przestrzega.
8.4.5.1 Miejscowe uskoki
W przypadku gitego szka harto-
wanego i phartowanego miej-
scowe uskoki mog odbiega od
parametrw obowizujcych dla
szkie paskich, poniewa geome-
tria szka, jego wielko i grubo
mog mie na nie wikszy wpyw
ni w przypadku wersji paskiej.
W kadym przypadku naley je
wczeniej uzgodni z producen-
tem.
8.4.5.2 Zachowanie konturu
Zachowanie konturu opisuje do-
kadno samego gicia. Powin-
no si ono mieci w zakresie
tolerancji 3 mm w odniesieniu
do konturu zadanego, aby mona
byo bez problemu kontynuowa
przetwarzanie szka.
8
120 121
Fasady szklane
d
d
d
d
A, H
A, H
A, H
V
1000 mm
Przesunicie krawdzi w szkle laminowa-
nym (VSG) (d)
Przesunicie krawdzi w szybach zespo-
lonych (d)
Wichrowato (V)
8.4.5.3 Wichrowato
Pojcie wichrowatoci opisuje
dokadno paskorwnolegoci
krawdzi kocowych lub niewy-
gitych brzegw. Rwnie w tym
przypadku nie naley po giciu
przekroczy maksymalnej odchy-
ki 3 mm na metrze biecym
krawdzi szka.
8.4.5.4 Przesunicie krawdzi
Inaczej ni w przypadku parame-
trw paskich szkie laminowa-
nych i szyb zespolonych, prze-
sunicie krawdzi w wersjach
gitych moe wzrosn. Dlatego
te wskazane jest wczeniejsze
uzgodnienie wielkoci moliwego
przesunicia z producentem.
8.4.5.5 Przejcia stycznej
Styczna to linia prosta, ktra
rozpoczyna si na zaokrgleniu
w okrelonym punkcie. Rozpo-
czyna si ona prostopadle do
promienia gicia zaokrglenia.
Bez przejcia stycznej w tym miej-
scu pojawi si zaamanie, ktre
w szkle jest co prawda moliwe,
ale nie zalecane. W punkcie zaa-
mania powstaj z reguy wysze
tolerancje ni przy przejciach
stycznej.
RR
R R
90 < 90
Styczna
rodek
ugicia
rodek
ugicia
uk z przejciem po stycznej uk bez przejcia po stycznej
8.4.6 Statyka szka gitego
Zasadniczo odksztacenie i na-
prenie gitego przeszklenia
mona obliczy z zastosowaniem
modeli metody elementw sko-
czonych. Krzywizna moe przy
tym w zalenoci od warunkw
mocowania szkie monolitycznych
oddziaywa pozytywnie, czyli
w kierunku cieszych szkie. W
przypadku szyb zespolonych
efekt ten wystpuje w mniejszym
stopniu, poniewa krzywizna szka
podwysza sztywno zginania,
a tym samym mog zadziaa
niezwykle wysokie obcienia kli-
matyczne. Naley na to zwrci
szczegln uwag, gdy elemen-
ty posiadaj przeduenie stycz-
ne przy zagiciu. Konsekwencj
mog by szersze poczenia
krawdziowe, ktre pniej maj
wpyw na monta szka.
8.5 Specjalne zastosowania szka
Dziki rozwojowi technologii
i architektury szko budowlane
znajduje zastosowanie na szero-
k skal. Nawet obiekty wyma-
gajce spenienia najwyszych
standardw bezpieczestwa s
dzisiaj realizowane z zastosowa-
niem konstrukcji ze szka. Poniej
znajduje si krtki przegld spe-
cjalnych zastosowa szka w bu-
downictwie.
8
122 123
Fasady szklane
8.5.1 Przeszklenia, po ktrych mona chodzi
Przeszklenia, po ktrych mona
chodzi, to poziome powierzchnie
szklane, ktre s wystawione na re-
gularny ruch osb i towarw. Na-
ley je odrni od przeszkle, na
ktre mona wchodzi, a ktre su-
jedynie do chwilowego wcho-
dzenia w celu wyczyszczenia bd
przeprowadzenia konserwacji.
Struktura szkie, po ktrych mo-
na chodzi, skada si zasadniczo
ze szka laminowanego bezpiecz-
nego z dodatkow grn szyb
ochronn. Ta szyba ochronna
w zespoleniu musi by wykonana
ze szka hartowanego lub phar-
towanego o gruboci co najmniej
6 mm. Nie jest ona uwzgldnia-
na w obliczeniach statycznych
i czsto posiada trwa powok
antypolizgow. Wedug nie-
mieckich wytycznych dotyczcych
szkie mocowanych liniowo TRLV,
szyba taka musi by wykonana ze
szka hartowanego lub pharto-
wanego o gruboci co najmniej
10 mm. Znajdujce si pod ni
szko laminowane bezpieczne,
skadajce si z przynajmniej
2 szyb o gruboci 12 mm, daje
nono statyczn, i w zalenoci
od wymaga i wersji moe by
znacznie grubsze i skada si
z wikszej liczby szyb. Najczciej
stosuje si przy tym szyby ze szka
foat z przekadkami z folii PVB
o gruboci 1,52 mm. Podstaw
dla montau przeszkle, po kt-
rych mona chodzi, s absolut-
nie sztywne konstrukcje, materia
podkadowy z elastomeru o twar-
doci wg skali Shorea 60 70 wg
twardociomierza A oraz podpory
o szerokoci co najmniej 30 mm.
Zamknicie po-
wierzchni
Tama podkadowa
Klocek dystansowy
Materia powoki
30 mm
Obramowanie ze
wszystkich stron
Struktura szyby od gry:
Szyba ochronna, chroni nony laminat przed uszkodzeniem
min. grubo 6mm, ESG lub TVG z lub bez nadruku. None szko laminowane
skadajce si z dwch lub trzech szyb poczonych foliami PVB.
Twardo materiau powoki elastomerowej: 60 do 70 wg skali Shorea wg twardo-
ciomierza A
Zalecenia dla przeszklenia
8.5.2 Przeszklenia w szybach dwigowych
Nowoci dzisiejszej architektury
s windy wykonane w caoci ze
szka, ktre daj uytkownikom
poczucie unoszenia si w powie-
trzu. Zarwno szyby windowe,
jak i same kabiny s wykonane
z elementw szklanych. Oczywi-
ste jest, e takie konstrukcje mu-
sz speni cay szereg wymaga
z zakresu bezpieczestwa i me-
chaniki. Wymagania te reguluje w
wikszoci europejska dyrektywa
dotyczca dwigw 95/16 WE
7/99 oraz norma PN-EN 81 02/99.
W uzupenieniu mog do tego
doj inne przepisy krajowe, jak
na przykad prawo budowlane
poszczeglnych krajw. Od cian
szybu dwigowego wymaga si
statecznoci dla siy dziaajcej
300 N na powierzchni 5 cm
2
.
Stae ciany kabiny wycigo-
wej, mocowane ze wszystkich
stron, w zalenoci od wielkoci
stawiaj rnorodne wymogi
w odniesieniu do waciwoci sto-
sowanego szka laminowanego
bezpiecznego. W przeszkleniach
przechodzcych od podogi po
suft na wysokoci 0,90 - 1,10 m
naley uwzgldni porcz, ktra
nie moe by utrzymywana przez
szko.
Drzwi natomiast podlegaj wy-
maganiom, ktre zale od mo-
cowania, mechaniki i rozmiarw.
Dwigi ze szka zawsze stanowi
produkt specjalny, ktry musi by
realizowany wsplnie z wszystki-
mi zainteresowanymi stronami.
Wszystkie szklane elementy dwi-
gu naley trwale oznakowa w wi-
doczny sposb.
8
124 125
Fasady szklane
Powoki antyradarowe SunGuard
Odbicie czciowe
Zewntrz
Wpadajce
fale radarowe
Odbite fale
radarowe
ClimaGuard
Odbicie pene
Wewntrz
d
Zachowanie fal radarowych na szybie zespolonej z ochron przeciwsoneczn
8.5.4 Szka tumice pole elektromagnetyczne
Podstaw nowoczesnej komu-
nikacji bezprzewodowej s fale
elektromagnetyczne wysokiej
czstotliwoci, ale rwnie prze-
wody wysokiego napicia, elek-
tryczne urzdzenia gospodar-
stwa domowego oraz narzdzia
emitujce pole elektryczne i ma-
gnetyczne niskiej czstotliwoci.
Dlatego coraz czciej powstaje
konieczno redukowania tego
nieuniknionego, ale czsto nie-
podanego promieniowania
w okrelonych czciach budyn-
kw. Mog to by na przykad
pomieszczenia z wykluczon
moliwoci podsuchu w stre-
fach o najwyszym znaczeniu dla
bezpieczestwa, a po pene
wyekranowanie, lub te bezpo-
rednie otoczenie lotniska w celu
zredukowania pl tak, aby unik-
n interferencji i bdw sygna-
owych w komunikacji radarowej
z samolotami.
Fale elektromagnetyczne s
podobnie jak fale akustyczne
8.5.3 Szka elektrochromatyczne
Nowym osigniciem ostatnich
lat s szka elektrochromatyczne.
Specjalna powoka magnetrono-
wa jest zaprojektowana tak, aby
zmienia przepuszczalno ener-
gii sonecznej w chwili wczenia
napicia elektrycznego. W ten
sposb mona dostosowywa
warto wspczynnika g prze-
szklenia w zalenoci od pory roku
czy pogody (ochrona przeciwso-
neczna w lecie rozdzia 5.5).
Dzisiaj warto g takich szkie
zintegrowanych w strukturze ze-
staww dwuszybowych wynosi
okoo 35 % bez napicia elek-
trycznego i maksymalnie 6 % po
podczeniu prdu. Naturalnie
zmienia si rwnie przepuszczal-
no wiata. Ta dziedzina bdzie
si z pewnoci nadal rozwija
w najbliszych latach, co stworzy
jeszcze szersze moliwoci zasto-
sowania szka w fasadach.
W sprawie zapyta projektowych
tego rodzaju prosz zwraca si
bezporednio do Dziau Technicz-
nego frmy GUARDIAN.
oceniane wedug skali logaryt-
micznej, co oznacza, e nawet
niewielkie wytumienie pozwala
uzyska znaczc redukcj pola.
Obowizuj nastpujce warto-
ci:
Wytumienie [dB] Redukcja [%]
5 ca. 38
10 ca. 90
15 ca. 97
20 ca. 99
Szczeglnie przy wymaganej re-
dukcji niezamierzonego odbicia
promieni radarowych od fasad
szklanych wytumienie to mona
osign poprzez zastosowanie
rnych specjalnych powok na
szkle zewntrznym i wewntrz-
nym. Zastosowanie odpowiednio
zdefniowanego odstpu w prze-
strzeni midzyszybowej prowadzi
do przesuni fazowych, ktre
skutkuj mniejszym lub wikszym
wyeliminowaniem odbicia promie-
niowania elektromagnetycznego.
GUARDIAN oferuje palet szkie
przeciwsonecznych SunGuard

ze
specjalnymi powokami, ktre po-
siadaj waciwoci tumice odbi-
cie promieni radarowych w okre-
lonych konstrukcjach ze szka.
Szczeglnie w budownictwie
mieszkaniowym szka termoizo-
lacyjne typu ClimaGuard
Pre-
mium lub ClimaGuard 1.0 oraz
szka przeciwsoneczne typu Sun-
Guard
High Performance lub

SunGuard
SuperNeutral z opor-
noci powierzchniow powoki
wynoszc < 5 omw oferuj
dobre tumienie promieniowania
wysokiej czstotliwoci, czyli tak
zwanego elektrosmogu. Moli-
we jest uzyskanie wartoci do pra-
wie 30 dB, co odpowiada redukcji
o 99,9 %.
Dla przeszklenia skadajcego si
z trzech warstw z dwiema powo-
kami ciepochronnymi uzyskano
efekt wytumienia promieniowa-
nia o wysokiej czstotliwoci wy-
noszcy ok. 42 dB dla 900 MHz
(telefonia komrkowa GSM 900)
i ok. 47 dB w zakresie 1900 MHz
(telefonia komrkowa GSM 1800,
DECT, UMTS). W przeciwiestwie
do tego proste podwjne prze-
szklenie posiadajce wycznie
warstw ciepochronn osiga
efekt wytumienia promieniowa-
nia wysokiej czstotliwoci wyno-
szcy ok. 32 dB dla 900 MHz i ok.
28 dB dla 1900 MHz. Naley przy
tym zauway, e dopiero rozwi-
zania systemowe w zamknitym
oknie, przykadowo z ram i sup-
kami wzmocnionymi stal oraz
8
126 127
Fasady szklane
8.5.5 Szka antyrefeksyjne
Mimo wysokiej przejrzystoci no-
woczesnych przeszkle, przezier-
no w zalenoci od kta patrze-
nia i padania wiata z reguy jest
zakcona przez odbicie wiata
padajcego z janiejszego oto-
czenia do ciemniejszego wntrza.
Szczeglnie w przypadku witryn
sklepowych obnia to moliwo
ogldania obiektw za przeszkle-
niem w wyniku refeksw i od-
bicia lustrzanego. Mona temu
zaradzi, stosujc nowo opraco-
wan powok frmy GUARDIAN,
ktra naniesiona na obydwie
powierzchnie szka, redukuje sto-
pie odbicia przeszklenia do po-
ziomu poniej 1 % w przypadku
szyby pojedynczej. To niemale
cakowicie eliminuje odbicie. Ten
wariant przeszklenia nadaje si
szczeglnie do:
eksponowania produktw
w witrynach
przeszklonych otworw w po-
mieszczeniach kontrolnych i na
tarasach dla odwiedzajcych
gablot wystawowych i szyb
chronicych obiekty w muze-
ach
przeszkle dziaowych na sta-
dionach
wewntrznych cianek dziao-
wych w szpitalach i tzw. clean
roomach
ogrodw zoologicznych
i akwariw
przeszkle ochronnych dla dro-
gowskazw i tablic informacyj-
nych.
z uziemieniem systemu, stanowi
skuteczn ochron przed elektro-
smogiem z zewntrz.
Dalsze informacje uzyskaj Pa-
stwo kontaktujc si bezpored-
nio z Dziaem Doradztwa Tech-
nicznego frmy GUARDIAN.
Konstrukcje ze szka z tymi spe-
cjalnymi powokami i odpowied-
nim wykoczeniem krawdzi
mog dzisiaj peni swoj funkcj
w przejrzystych fasadach. Nie
ma jednak w tym zakresie adnej
okrelonej palety produktw, lecz
za kadym razem potrzebna jest
wczeniej zdefniowana, indywi-
dualna kombinacja szkie, ktra
kieruje si nastpujcymi wymo-
gami:
Co i gdzie dokadnie naley
wyekranowa?
Jakie zakresy czstotliwoci
i jakiej wysokoci naley wytu-
mi?
Jakie parametry brzegowe
szko-okno, okno-mur naley
zrealizowa?
Jakie dalsze funkcje musi spe-
ni szko, np. izolacja cieplna,
ochrona przed haasem, ochro-
na przeciwsoneczna, etc.?
Z tego powodu przeszklenie tu-
mice pole elektromagnetyczne
zawsze naley rozumie jako ele-
ment ze szka odnoszcy si do
konkretnego obiektu, a jego de-
fnicj trzeba ustali zawsze przed
rozpoczciem planowania.
Naley zwrci uwag na to, e
efekt ten uzyskuje si w prze-
szkleniach z szyb zespolonych
tylko wwczas, gdy wszystkie
powierzchnie szklane zamonto-
wane w systemie posiadaj tak
powok. Oczywicie t now po-
wok mona czy z innymi oraz
hartowa. Dalsze informacje w
rozdzia 10.
IQ Building (The Tieto Tower), Ostrawa, Czechy
SunGuard
SN 70/37
Vclav Hlavek, architekt Studia Acht
8
128 129
9. Standardy, dyrektywy, wskazwki .................130
9.1 Europejskie normy odnoszce si do szka ......................130
9.2 Tolerancje a wymagania normatywne ................................132
9.2.1 Szko bazowe .........................................................................132
9.2.2 Rozkrj ...................................................................................132
Ubytek moliwy w procesie foat | Kty ostre w szkle hartowanym (ESG),
laminowanym (VSG) i szybach zespolonych cicie wsteczne parame-
try wyczono z oceny | Dugo, szeroko i prostoktno
9.2.3 Obrbka .................................................................................134
Jako obrbki krawdzi | Obrbka | Wiercenie otworw
9.2.4 Szko hartowane bezpieczne - szko hartowane
bezpieczne poddane obrbce termicznej
Heat Soak Test szko phartowane...................................141
Przemieszczenie oglne w przypadku szka foat | Przemieszczenie
miejscowe w przypadku szka foat
9.2.5 Szyby zespolone ...................................................................142
Poczenie krawdziowe | Tolerancje gruboci w okolicy krawdzi szyb
zespolonych | Tolerancje wymiarowe / Przesunicie
9.2.6 Szko laminowane bezpieczne .............................................144
Tolerancje wymiarowe dla szka laminowanego bezpiecznego | Toleran-
cje przemieszczenia (przesunicia) | Tolerancje gruboci
9.3 Krawdzie szka ....................................................................145
9.3.1 Rodzaje obrabianych krawdzi ............................................145
9.3.2 Obrbka krawdzi .................................................................146
9.3.3 Rodzaje krawdzi i ich typowe zastosowanie .....................147
9.4 Naroniki i czenie szka .....................................................148
sznura dylatacyjnego w zestawach dwuszybowych ...........................148
sznura dylatacyjnego w zestawach trzyszybowych.............................148
proflu dylatacyjnego w zestawach dwuszybowych ...........................148
proflu dylatacyjnego w w zestawach trzyszybowych .........................149
9.4.5 Naronik cakowicie wykonany ze szka w zestawach dwuszybowych
stopniowych...............................................................................149
9.4.6 Naronik cakowicie wykonany ze szka w zestawach trzyszybowych
stopniowanych ...........................................................................149
zestawach dwuszybowych stopniowanych.......................................149
zestawach trzyszybowych stopniowych ...........................................150
9.5 Wymiarowanie szka .............................................................150
9.6 Uszkodzenia powierzchni szka ...........................................151
9.7 Ocena wizualnej jakoci szka w budownictwie ................151
9.7.1 Zakres obowizywania ..........................................................151
9.7.2 Badanie ..................................................................................152
budownictwie ........................................................................152
9.7.4 Informacje oglne .................................................................154
Wizualne cechy wyrobw szklanych
9.8 Pknicie szka ......................................................................157
9.9 Oznakowanie CE ..................................................................162
9.10 Kompatybilno materiaowa ..............................................163
9.10.1 Kompatybilne materiay uszczelniajce stosowane w szybach zespo-
lonych oraz silikony do szkle strukturalnych szkie SunGuard
(HP) ....164
9.11 Czyszczenie szka ..................................................................166
9.12 Transport i skadowanie .......................................................167
Kav Hory Offce Park, Praga, Czechy
SunGuard
SN 51/28
Projekn kancel AGN spol. s.r.o. ATELIER GABRIEL
9
130 131
Konsekwencj szybkiego rozwoju
szka jako materiau budowlane-
go i konstrukcyjnego s oczy-
wicie coraz surowsze i obszer-
niejsze regulacje dotyczce jego
stosowania. Kwestie stosowania
i badania szka w budownictwie
zostay uregulowane w normach
europejskich. Ponadto istnieje
wiele krajowych rozporzdze
i wytycznych stosowanych w za-
lenoci od potrzeb. Bez wzgldu
na regulacje dotyczce badania
i stosowania szka naley prze-
strzega take zachowania pa-
rametrw danego typu szka
wpywajcych na funkcjonalno
i trwao wyrobu tak, jak to
przedstawiono we wczeniejszych
rozdziaach.
9.1 Europejskie normy odnoszce si do szka
Do najwaniejszych midzynaro-
dowych norm dotyczcych bada-
nia i stosowania szka w budow-
nictwie nale:
PN-EN 81 Przepisy bezpieczestwa dotyczce budowy i instalowania
dwigw
PN-EN 101 Pytki i pyty ceramiczne; oznaczanie twardoci powierzchni wg
skali Mohsa
PN-EN 356 Szko w budownictwie szyby ochronne badania i klasyfkacja
odpornoci na rczny atak
PN-EN 410 Szko w budownictwie okrelenie wietlnych i sonecznych
waciwoci oszklenia
PN-EN 572 Szko w budownictwie podstawowe wyroby ze szka sodowo-
-wapniowo-krzemianowego
PN-EN 673 Szko w budownictwie okrelenie wspczynnika przenikania
ciepa (warto U) - metoda obliczeniowa
PN-EN 674 Szko w budownictwie okrelenie wspczynnika przenikania
ciepa "U" - metoda osonitej pyty grzejnej
PN-EN 1063 Szko w budownictwie bezpieczne oszklenia - badanie i klasy-
fkacja odpornoci na uderzenie pocisku
PN-EN 1096 Szko w budownictwie szko powlekane
PN-EN 1279 Szko w budownictwie szyby zespolone izolacyjne
PN-EN 1363 Badania odpornoci ogniowej
PN-EN 1364 Badania odpornoci ogniowej elementw nienonych
PN-EN 1522/1523 Okna, drzwi, aluzje i zasony - kuloodporno
PN-EN 1627 - 1630 Okna, drzwi, aluzje i zasony odporno na wamanie
PN-EN 1748 Szko w budownictwie podstawowe wyroby specjalne
PN-EN 1863 Szko w budownictwie termicznie wzmocnione szko sodowo-
-wapniowo-krzemianowe
PN-EN 10204 Wyroby metalowe rodzaje dokumentw kontroli
PN-EN 12150 Szko w budownictwie termicznie hartowane bezpieczne szko
sodowo-wapniowo-krzemianowe
PN-EN 12207 Okna i drzwi przepuszczalno powietrza klasyfkacja
PN-EN 12208 Okna i drzwi wodoszczelno klasyfkacja
PN-EN 12412 Cieplne waciwoci uytkowe okien, drzwi i aluzji - okrelanie
wspczynnika przenikania ciepa metod skrzynki grzejnej
PN-EN 12488 Szko w budownictwie wytyczne dotyczce oszklenia syste-
my oszklenia i wymogi oszklenia
PN-EN 12600 Szko w budownictwie badanie wahadem
PN-EN 12758 Szko w budownictwie oszklenie i izolacyjno od dwikw
powietrznych
PN-EN 12898 Szko w budownictwie okrelenie emisyjnoci
PN-EN 13022 Szko w budownictwie oszklenie ze szczeliwem konstrukcyj-
nym
PN-EN 13123, 1 - 2 Okna, drzwi i aluzje - odporno na wybuch
PN-EN 13501 Klasyfkacja ogniowa wyrobw budowlanych i elementw
budynkw
PN-EN 13541 Szko w budownictwie bezpieczne oszklenia - badanie i klasy-
fkacja odpornoci na si eksplozji
PN-EN 14179 Szko w budownictwie termicznie wygrzewane hartowane
bezpieczne szko sodowo-wapniowo-krzemianowe
PN-EN 14449 Szko w budownictwie szko warstwowe i bezpieczne szko
warstwowe
PN-EN 15434 Szko w budownictwie norma wyrobu dla szczeliw konstrukcyj-
nych i/lub szczeliw odpornych na ultrafolet
PN-EN 15651 Kity stosowane do pocze niestrukturalnych w budynkach i
przejciach dla pieszych
PN-EN 20140 Akustyka -- pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych
PN-EN ISO 140-3 Akustyka -- pomiar izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych cz 3:
Pomiary terenowe izolacyjnoci od dwikw powietrznych
midzy pomieszczeniami
PN-EN ISO 717-1 Akustyka - ocena izolacyjnoci akustycznej w budynkach i
izolacyjnoci akustycznej elementw budowlanych cz 1:
Izolacyjno od dwikw powietrznych
PN-EN ISO 1288,
1 - 5
Szko w budownictwie okrelanie wytrzymaoci szka na
zginanie
PN-EN ISO 9050 Szko w budownictwie okrelenie przenikalnoci wiata,
bezporedniej przenikalnoci wiata sonecznego, cznej
przenikalnoci energii sonecznej i przenikalnoci promienio-
wania ultrafoletowego oraz innych czynnikw wpywajcych
na oszklenie
PN-EN ISO 10077 Cieplne waciwoci uytkowe okien, drzwi i aluzji
PN-EN ISO 12543 Szko w budownictwie szko warstwowe i bezpieczne szko
warstwowe
PN-EN ISO 13788 Cieplno-wilgotnociowe waciwoci komponentw budow-
lanych i elementw budynku - temperatura powierzchni
wewntrznej konieczna do uniknicia krytycznej wilgotnoci po-
wierzchni i kondensacja midzywarstwowa - metody obliczania
9
132 133
9.2 Tolerancje a wymagania normatywne
Przyjte tolerancje s regulowa-
ne przez aktualnie obowizujce
normy. Normy te s jednake
czasami w praktyce niewystar-
czajce. W poniszym rozdziale
przedstawiono zatem przypadki
opisane w normach, lecz budz-
ce wtpliwoci lub pominite
w nich. Przypadki te podzielono
na na dwie kategorie:
Tolerancje standardowe
Mianem tolerancji standardo-
wych okrela si wszystkie te
tolerancje, ktre mona za-
chowa podczas normalnego
przebiegu produkcji.
Tolerancje specjalne
Tolerancje specjalne wi si
z podwyszonym nakadem
produkcyjnym i dlatego wy-
magaj zawsze indywidualnych
uzgodnie z producentem.
9.2.1 Szko bazowe
Normatywne podstawy szka
bazowego defniuje norma
PN-EN 572.
Norma te zawieraja maksymalne
odchylenia nominalnej gruboci
rnych wyrobw szklanych. Pre-
zentuj rwnie wymogi jakocio-
we oraz wady optyczne jak rw-
nie widoczne wyrobw ze szka
bazowego.
Oprcz tego stosuje si ponisze
tolerancje gruboci nominalnych:
Grubo
nominalna [mm]
Odchylenie
maksymalne [mm]
2 0,2
3 0,2
4 0,2
5 0,2
6 0,2
8 0,3
10 0,3
12 0,3
15 0,5
19 1,0
Tab. 1: Maksymalne tolerancje gruboci
szka
W przypadku tych odchyle mak-
symalnych brak jest zrnicowa-
nia midzy tolerancj standardo-
w a specjaln.
9.2.2 Rozkrj
W tym przypadku stosuje si
zasadniczo norm PN-EN 572
i przyjmuje odchylenia dugoci
krawdzi 0,2 mm/m.
9.2.2.1 Informacje oglne
Ewentualne pknicie skone
krawdzi uzalenione jest od gru-
boci i jakoci szka bazowego.
Wymiar zadany Wymiar zadany
Rys. 1: Naddatek Rys. 2: Ubytek
Grubo szka
[mm]
Warto
maksymalna [mm]
2, 3, 4, 5, 6 1,0
8, 10 1,5
12 2,0
15 2,0
19 + 5,0 / - 3,0
Tab. 2: Tolerancja wartoci pkni
skonych
Wymiary szka mog wic przy
formowanej krawdzi ulec zmia-
nie o podwjn warto pkni-
cia skonego.
W przypadku elementw nie-
prostoktnych mog przy odpo-
wiednich ktach wystpi tole-
rancje wymienione w tabeli 2a
(podobne do cicia wstecznego).
Geometria szka pozostaje nie-
zmieniona.
9.2.2.1.1 Ubytek moliwy w procesie foat
Kt x
12,5 - 30 mm
20 - 18 mm
35 - 12 mm
45 - 8 mm
Tab. 2a: Cicie wsteczne
Kt x
12,5 - 65 mm
20 - 33 mm
Tab. 2b: Cicie wsteczne
Rys. 3: Cicie wsteczne
x
Kt
9.2.2.1.2 Kty ostre w szkle hartowanym (ESG), laminowanym
(VSG) i szybach zespolonych cicie wsteczne
parametry wyczono z oceny
Producenci szka zastrzegaj so-
bie ze wzgldw technologicz-
nych prawo do wykonania cicia
wstecznego zgodnie z tabel 2b.
W przypadku braku takiego cicia
wymiary przedstawione w tabeli
2b bd traktowane jak parame-
try wyczone z oceny. Moliwe
bd zatem nieprawidowoci
zarwno krawdzi (np. naddatki)
jak rwnie powierzchni, nie sta-
nowice podstawy do reklamacji.
Cicie wsteczne o kcie > 25
jest rwnoznaczne z ubytkiem.
Niedozwolone jest sumowanie
wartoci z tabeli 6 z przedstawio-
nymi w tabelach 2a i 2b.
9
134 135
9.2.2.2 Dugo, szeroko i prostoktno
Na podstawie wymiarw nominal-
nych: dugoci (H) i szerokoci (B),
szyba musi pasowa do prostok-
ta, ktry powikszono o warto
grnego wymiaru granicznego
i pomniejszono o warto dolne-
go wymiaru granicznego.
Boki tych prostoktw musz le-
e rwnolegle wzgldem siebie
i posiada wsplny rodek (zob.
rys. 4). Prostokty te opisuj jed-
noczenie granice prostoktno-
ci.
Tolerancje dugoci nominalnej H
i szerokoci nominalnej B wyno-
sz 5 mm.
H + 5
H - 5
1,5 45
1 mm/ 5
1
,
5

4
5
B

-

5
B

+

5
Rys. 4: Prostoktno
Rys. 5: Obrbka krawdzi
9.2.3 Obrbka
Tolerancje s zalene od rodza-
ju obrbki krawdzi. Dodatko-
wo obowizuj normy PN-EN
1863, PN-EN 12 150 i PN-EN
14 179 oraz wymogi krajowe,
np. w Niemczech norma DIN
1249, cz 11.
9.2.3.1 Jako obrbki krawdzi
( Rozdzia 9.3.2)
9.2.3.1.1 Tolerancje standardowe
Rozrnia si nastpujce rodzaje
obrbki krawdzi szka: stpianie,
szlifowane i polerowane. Utwo-
rzono dwie klasy tolerancji:
Dla krawdzi stpianych obo-
wizuje tolerancja uwzgldnia-
jca pknicia poprzeczne po-
dana w punkcie Rozkrj (9.2.2).
Dla krawdzi szlifowanych/po-
lerowanych stosuje si warto-
ci przedstawione w poniszej
tabeli:
Dugo krawdzi [mm] d 12 mm [mm] d = 19 mm [mm]
1000 1,5 2,0
2000 2,0 2,5
3000 + 2,0 / - 2,5 3,0
4000 + 2,0 / - 3,0 + 3,0 / - 4,0
5000 + 2,0 / - 4,0 + 3,0 / - 5,0
6000 + 2,0 / - 5,0 + 3,0 / - 5,0
Tab. 3: Tolerancje dla wymiaru standardowego, prostokt
Wymiary przektnej wynikaj z
b
2
+ h
2
Przykad: Szyba
= 1.000 x 3.000 mm
co daje:
wymiar dodatni:
1,5
2
+ 2,0
2

= +2,5 mm
wymiar ujemny:
1,5
2
+ 2,5
2

= -2,9 mm;
z tego wynika wymiar przektnej:
+ 2,5 / - 3,0 mm
9.2.3.1.2 Tolerancje specjalne
W tabeli 4 podano tolerancje,
ktre mona zachowa przy
podwyszonym nakadzie pracy.
Dodatkowy nakad pracy wyni-
ka z koniecznoci dokadnego
zmierzenia pierwszej szyby. Nie-
obrobione szyby naley poci
ponownie.
Dugo krawdzi [mm] d 12 mm [mm] d = 15 + 19 mm [mm]
1000 + 0,5 1,5 + 0,5 1,5
2000 + 0,5 1,5 + 0,5 2,0
3000 + 0,5 1,5 + 0,5 2,0
4000 + 0,5 2,0 + 0,5 2,5
5000 + 0,5 2,5 + 0,5 3,0
6000 + 1,0 3,0 + 1,0 3,5
Tab. 4: Tolerancje dla wymiarw specjalnych, prostokt
9.2.3.1.3 Formy specjalne
W przypadku specjalnych form
dla szka o gruboci 15 i 19 mm
Dugo krawdzi d 12 mm
Standardowe [mm] Specjalne (CNC) [mm]
1000 2,0 + 1,0 / - 1,0
2000 3,0 + 1,0 / - 1,5
3000 4,0 + 1,0 / - 2,0
4000 5,0 3900 + 1,0 / - 2,5
5000 + 5,0 / - 8,0 5000 + 2,0 / - 4,0
6000 + 5,0 / - 10,0 6000 + 2,0 / - 5,0
Tab. 5: Tolerancje, formy specjalne
stosuje si ponisze tolerancje:
9
136 137
9.2.3.1.4 Obrbka krawdzi
Kt x
12,5 - 15 mm
20 - 9 mm
35 - 6 mm
45 - 4 mm
Tab. 6 (Legenda Rys. 3, strona 133)
9.2.3.2 Obrbka
Do obrbki zalicza si wycinanie
narone, powierzchniowe i kraw-
dziowe szyby. Pooenie i wymia-
ry dotyczce obrbki, o ile nie s
standardowe, naley ze wzgldw
technologicznych ustala za ka-
dym razem indywidualnie.
W przypadku wycinania narone-
go i krawdziowego naley za-
chowa minimalny promie okre-
lony przez narzdzie obrabiarki.
Tolerancje pooenia otworw s
identyczne jak przy obrbce kra-
wdzi szka.
9.2.3.2.1 Naronik stpiony < 100 x 100 mm
Wymiar standardowy 4 mm
9.2.3.2.2 Naronik stpiony
Wymiar standardowy 4 mm w odniesieniu do pooenia / wymiarw
9.2.3.2.3 Wykrj krawdzi stpionych
9.2.3.2.3.1 Wymiar standardowy przy obrbce rcznej
wymiary wykrojw
Dugo wykroju
[mm]
Wymiar
[mm]
1000 6,0
Tab. 7: Wymiar wykroju krawdzi stpio-
nych rcznie
9.2.3.2.3.2 Wymiar standardowy przy obrbce obrabiark CNC
wymiary wykrojw
Dugo wykroju
[mm]
Wymiar
[mm]
2000 4,0
3400 4,0
6000 5,0
Tab. 8: Wymiary wykroju krawdzi stpia-
nych obrabiark CNC
Uwaga: Minimalny wymiar w
przypadku promieni wewntrz-
nych: 15 mm
9.2.3.2.4 Naronik oszlifowany
Wymiar standardowy 2 mm
(Naronik < 100 x 100 mm, w
przeciwnym razie forma specjalna)
Wymiar specjalny 1,5 mm
Produkcja obrabiark CNC.
9.2.3.2.5 Naronik polerowany obrabiarka CNC
9.2.3.2.5.1 Wymiar standardowy
Wymiar 2 mm
(Naronik < 100 x 100 mm, w
przeciwnym razie forma specjalna)
Rys. 6: Forma specjalna
9.2.3.2.5.2 Wymiar specjalny
Wymiar 1,5 mm
9.2.3.2.6 Wycicie naronika szlifowanego
W zalenoci od gruboci szka
minimalny odstp przy promie-
niach wewntrznych:
10 mm: R 10
12 mm: R 15
Wymiar wielkoci 2 mm
Wymiar pooenia 3 mm
Minimalny wymiar przy promie-
niach wewntrznych: 17,5 mm;
wymiar 1,5 mm. Obrbka spe-
cjalna obrabiark CNC.
9.2.3.2.7 Wycicie naronika polerowanego obrabiarka CNC
niach wewntrznych: 17,5 mm
Wymiar 2 mm
9
138 139
Wymiar 1,5 mm
9.2.3.2.8 Wycicie krawdzi szlifowanej lub polerowanej
obrabiarka CNC
9.2.3.2.8.1 Tolerancja dla wymiaru standardowego
niach wewntrznych: 17,5 mm
Dugo wycicia
[mm]
Wymiar
[mm]
< 500 2,0
1000 3,0
2000 3,0
3400 4,0
Tab. 9: Wymiar wykroju krawdzi szlifowa-
nej lub polerowanej obrabiark CNC
9.2.3.2.8.2 Tolarancja wymiaru specjalnego
niach wewntrznych: 17,5 mm,
wymiar 1,5 mm
9.2.3.3 Wiercenie otworw
Tolerancje pooenia otworw
przy obrbce s takie same jak
tolerancje przy obrbce kraw-
dzi.
9.2.3.3.1 rednica wierconych otworw
rednica otworu nie powinna
by mniejsza ni grubo szka.
W przypadku mniejszych rednic
konieczna jest konsultacja z pro-
ducentem.
9.2.3.3.2 Ograniczenie i pooenie wierconego otworu
Pooenie wierconego otworu
w odniesieniu do krawdzi, na-
ronikw szka oraz kolejnego
otworu jest zalene od nastpuj-
cych parametrw:
gruboci szka (d)
rednicy otworu
rodzaju szyby
liczby otworw wierconych
a
b
2d
2d
c
a 2d
Odstp krawdzi otworu wierconego nie
powinien by mniejszy ni 2 x d
b 2d
Odstp pomidzy krawdziami otworw
wierconych nie powinien by mniejszy
ni 2 x d
c 6d
Odstp krawdzi otworu wierconego
od naronika szyby nie moe by
mniejszy ni 6 x d
Rys. 7: Odlego wierconego otworu od
krawdzi szka
Rys. 8: Odlego midzy ssiadujcymi
otworami wierconymi
Rys. 9: Zaleno midzy otworem wierco-
nym a naroem szka (szyby)
rednica nominal-
na d [mm]
Wymiar
[mm]
4 < d < 20 1,0
20 < d < 100 2,0
100 < d opcjonalnie
Tab. 10: Tolerancja dla rednic wierconych
otworw
9.2.3.3.3 Tolerancje rozmieszczenia wierconych otworw
Tolerancji rozmieszczania po-
szczeglnych otworw odpowia-
daj wymiarom szerokoci (B) i
dugoci (H) przedstawionym w
tabeli 11.
Wymiary nominalne B i H
[mm]
Wymiar t [mm]
grubo nominalna,
d 12
Grubo nominalna,
d > 12
2000 2,5 (technologia
pozioma)
3,0
3,0 (technologia
pionowa)
2000 < B lub H 3000 3,0 4,0
> 3000 4,0 5,0
Tab. 11
Pozycja wierconych otworw
okrelana jest za pomoc wsp-
rzdnych prostoktnych (osie
X- +Y-) od punktu odniesienia do
rodka otworu. Punktem odnie-
sienia jest istniejcy naronik lub
zdefniowany punkt stay.
Pooenie wierconych otworw
(X, Y) okrelane jest jako (x t,
y t), przy czym x i y stanowi wy-
magane odstpy, a t to wymiar.
9
140 141
x
x
x
y y
y
y
x
Rys. 10: Pooenie otworu
9.2.3.3.4 Pooenie wierconych otworw
> 4500 4
4500 3
3000 2
>

1
0
0
0

2
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
y
m
i
a
r
y

w

m
m
1000 1

1
0
0
0

1
Rys. 11: Pooenie wierconych otworw
9.2.3.3.5 rednica otworw z wpustem
rednica:
30 mm 1 mm,
> 30 mm 2 mm.
90 2
90
Zewntrz
Rdze 2 mm 2 mm

+ 1,5
- 1,0
X X
X
m
i
n
.

2

m
m
Rys. 12: Wymiary otworu z wpustem
Rys. 13: Otwory z wpustem w szkle
laminowanym
9.2.3.3.6 Otwory z wpustem w szkle laminowanym
Przy wierceniu cylindrycznym
otworu w szybie przeciwlegej
rednica musi by o 4 mm wik-
sza ni rednica rdzenia otworu
z wpustem.
X =
nawiertu rdzenia
2

min. Grubo szka = X + 2 mm
9.2.4 Szko hartowane bezpieczne - szko hartowane bezpieczne
poddane obrbce termicznej Heat Soak Test szko phar-
towane
Regulacje dotyczce powyszych
rodzajw szka zawarte s kolejno
w normach PN-EN 1250-1/-2 dla
szka hartowanego, PN-EN 14
179 dla szka hartowanego pod-
danego obrbce HST i w PN-EN
1863 dla szka wzmocnionego
termicznie.
9.2.4.1 Przemieszczenie oglne w przypadku szka foat
Standardowo 0,3% odcinka mie-
rzonego.
Zasadniczo naley je sprawdzi
przy krawdziach i na przektnej,
przy czym adna z mierzonych
wartoci nie moe przekracza
0,3% odcinka mierzonego.
W przypadku formatw kwadra-
towych o stosunku bokw 1:1
i 1:1,3 oraz przy niewielkiej gru-
boci szka 6 mm, w wyniku pro-
cesu hartowania szka dochodzi
do wikszego odchylenia od linii
prostej ni w przypadku wskich
formatw prostoktnych.
9.2.4.2 Przemieszczenie miejscowe w przypadku szka foat
Standardowo o 0,3 mm na 300
mm odcinka mierzonego.
Pomiaru dokonuje si, zachowu-
jc minimum 25 mm odstpu od
krawdzi.
9.2.4.2.1 Zalecane minimalne gruboci szka w zalenoci od
wymiarw zewntrznych szyby
W zwizku z termicznym proce-
sem hartowania zaleca si stoso-
wanie minimalnych gruboci szka
bez analizowania technicznych
wymogw dotyczcych stosowa-
nia.
9
142 143
Min. grubo szka d Maks. wymiar zewntrzny szyby
4 mm 1000 x 2000 mm
5 mm 1500 x 3000 mm
6 mm 2100 x 3500 mm
8 mm 2500 x 4500 mm
10 mm 2800 x 5000 mm
12 mm 2800 x 5900 mm
Tab. 12: Minimalne gruboci szka
9.2.5 Szyby zespolone
Regulacje dotyczce tego rodza-
ju szka zawarte s w normach
PN-EN 1279-1 do -6, PN-EN
1096-1, uzupenione o wymogi
krajowe.
9.2.5.1 Poczenie krawdziowe
Poczenie krawdziowe wykony-
wane jest zgodnie ze specyfka-
cjami systemowymi producenta.
Maksymalny wymiar dla szeroko-
ci poczenia wynosi 2,5 mm.
9.2.5.2 Tolerancje gruboci w okolicy krawdzi szyb zespolonych
Pomiar naley wykona przy
kadym naroniku i porodku
krawdzi midzy zewntrznymi
powierzchniami szyby. Zmierzo-
ne wartoci musz by okrelone
z dokadnoci do 0,1 mm i nie
mog rni si od gruboci po-
danych przez producenta szyby
zespolonej o wicej ni wartoci
podane w tabeli 13.
W przypadku tolerancji grubo-
ci szyb zespolonych z kilkoma
przestrzeniami midzyszybowymi
naley:
a) okreli tolerancje dla kadej
struktury skadajcej si ze
szka/przestrzeni midzyszybo-
wej/szka zgodnie z tabel 13
b) podnie te wartoci do kwa-
dratu
c) zsumowa wartoci kwadratu
d) wycign pierwiastek kwa-
dratowy z ich sumy Tab. 13:
Tolerancje gruboci szyb ze-
spolonych wielokomorowych
w przypadku zastosowania
szka foat
Pierwsza szyba* Druga szyba* Wymiary gruboci
szyb zespolonych
wielokomorowych
[mm]
a szko odprone szko odprone 1,0
b szko odprone szko hartowane lub phar-
towane **
1,5
c szko odprone, szko
hartowane lub phartowane,
grubo 6 mm
szko laminowane z foliami*** 1,5
pozostae przypadki 2,0
d szko odprone szko ornamentowe 1,5
e szko hartowane lub phar-
towane
szko hartowane lub phar-
towane
1,5
f szko hartowane lub phar-
towane
kompozyty szko / tworzywa
sztuczne ****
1,5
g szko hartowane lub phartowane szko ornamentowe 1,5
h kompozyty szko / tworzywa
sztuczne
kompozyty szko / tworzywa
sztuczne
1,5
i kompozyty szko / tworzywa
sztuczne
szko ornamentowe 1,5
* Gruboci szyb stanowi wartoci nominalne.
** Bezpieczne szko hartowane termicznie, szko wzmacniane termicznie lub chemicznie.
*** Szko laminowane lub laminowane bezpieczne skadajce si z dwch szyb z odpro-
nego szka foat (maksymalna grubo odpowiednio 12 mm) i umiejscowionej midzy
nimi warstwy z folii z tworzywa sztucznego. W przypadku szka laminowanego lub
laminowanego bezpiecznego o zrnicowanym skadzie naley stosowa norm PN-
-EN ISO 12543-5 oraz technik obliczeniow zaprezentowan w podrozdziale 9.2.5.2.
**** Kompozyty ze szka / tworzywa sztucznego stanowi rodzaj szka laminowanego,
skadajcego si z co najmniej jednej szyby wykonanej z tworzywa sztucznego. Dalsze
informacje patrz norma PN-EN ISO 12543-1.
Tab. 13: Tolerancje gruboci szyb zespolonych wielokomorowych z zastosowaniem szka foat
9.2.5.3 Tolerancje wymiarowe / Przesunicie
Tolerancje wymiarowe to toleran-
cje obowizujce dla pproduk-
tw stosowanych do produkcji
szyb zespolonych wraz z ewen-
2.000 mm dugo krawdzi 2,0 mm
3.500 mm dugo krawdzi > 2.000 mm 2,5 mm
dugo krawdzi > 3.500 mm 3,0 mm
Tab. 14: Maksymalne parametry przesunicia prostokt
tualnym wymiarem przesunicia
wynikajcym z montau szyb ze-
spolonych.
2.000 mm dugo krawdzi 2,0 mm
3.500 mm dugo krawdzi > 2.000 mm 3,0 mm
dugo krawdzi > 3.500 mm 4,0 mm
Tab. 15: Maksymalne parametry przesunicia forma specjalna
9
144 145
9.2.6 Szko laminowane bezpieczne
Szko laminowane bezpieczne
skada si z dwch lub kilku szyb,
ktre s ze sob zespolone za po-
moc jednej lub kilku warstw folii
poliwinylobutyralowej.
9.2.6.1 Tolerancje wymiarowe dla szka laminowanego bezpiecznego
Tolerancje wymiarowe okrela
norma PN-EN ISO 12543.
W zalenoci od budowy szka
laminowanego bezpiecznego wy-
rnia si szko laminowane z foli
PVB o gruboci 0,38 mm, szko la-
minowane z foli PVB o gruboci
co najmniej 0,76 mm, szko lami-
nowane z foli dwikoizolacyjn,
szko laminowane z foli kolorow
(kolorowe folie PVB).
Zastosowanie maj odpowiednie
tolerancje wymiarowe pproduk-
tw stosowanych w elementach
ze szka laminowanego bezpiecz-
nego cznie z dopuszczalnymi
tolerancjami przesunicia, ktre
s przedstawione w tabelach 16
i 17.
Przykad:
H + t
H - t
B

-

t
B

+

t
Rys. 14: Wymiary graniczne dla rozmiarw
szyb prostoktnych
szko laminowane ze szka har-
towanego o gruboci 6 mm /
z foli PVB o gruboci 0,76 / TVG
o gruboci 6 mm; krawdzie po-
lerowane
Wymiary pojedynczej szyby:
1,5 mm, dodatkowa tolerancja
przesunicia: 2 mm. Z tego
wynika suma dopuszczalnych to-
lerancji 3,5 mm.
9.2.6.2 Tolerancje przemieszczenia (przesunicia)
Pojedyncze szyby mog w pro-
cesie laminowania przemieszcza
si wzgldem siebie.
Tolerancje przemieszczenia sumu-
je si z tolerancjami rozkroju. Naj-
dusza krawd elementu znajdu-
je zastosowanie w tabeli 16 lub 17.
Rys. 15: Przesunicie
B, H t
d d
Dugo krawdzi l
[mm]
Maksymalne dopuszczalne wymiary przesunicia w zalenoci od
gruboci szka laminowanego
8 mm 20 mm > 20 mm
l 2000 1,0 2,0 3,0
2000 < l 4000 2,0 2,5 3,5
l > 4000 3,0 3,0 4,0
Tab. 16: Maksymalne dopuszczalne wymiary przesunicia: prostokty
Dugo krawdzi l
[mm]
Maksymalne dopuszczalne wymiary przesunicia w zalenoci od
gruboci szka laminowanego
8 mm 20 mm > 20 mm
l 2000 1,5 3,0 4,5
2000 < l 4000 3,0 4,0 5,5
l > 4000 4,5 5,0 6,0
Tab. 17: Maksymalne dopuszczalne wymiary przesunicia: formy specjalne
9.2.6.3 Tolerancje gruboci
Tolerancje gruboci szka lami-
nowanego VSG nie mog prze-
kracza sumy poszczeglnych
szyb, ktrych wymiary okrela
norma dotyczca szka bazowego
(PN-EN 572).
Naley pomin maksymalny
wymiar warstwy poredniej, je-
li jej grubo wynosi < 2 mm.
W przypadku warstw porednich
2 mm stosuje si wymiar 0,2
mm.
9.3 Krawdzie szka
Jako krawdzi pojedynczych
szyb tworzcych konstrukcj
szklan ma ogromny wpyw na
trwao produktu. Krawdzie
szka niepoddane obrbce mog
by naraone na powstanie mi-
kropkni, ktre negatywnie
wpywaj na szko i mog prowa-
dzi do jego pknicia. Jako
krawdzi zaley rwnie od stanu
narzdzia tncego. Wszelkie de-
fnicje w tym zakresie zawarte s
w normie PN-EN 12150.
9.3.1 Rodzaje obrabianych krawdzi
Szlif okrgy
Krawd ta charakteryzuje si
mniej lub bardziej zaokrglonym
szlifem powierzchni. Najbardziej
znanym rodzajem jest z pewno-
ci tak zwana krawd c. Po
indywidualnym ustaleniu z pro-
ducentem dostpne s rwnie
warianty okrga spaszczona
lub pokrga.
Szlif prosty
Krawd prosta tworzy kt 90
wzgldem powierzchni szka.
9
146 147
Szlif owkowy
Krawd tworzy kt midzy < 90
a 45 wzgldem powierzch-
ni szka, przy czym nie powstaje
kt ostry, lecz zawsze pozostaje
sfazowanie 90 wzgldem po-
wierzchni szka.
Szlif trapezowy
W tym przypadku powstaje
dowolny kt mniejszy ni 90
wzgldem powierzchni szka.
W zalenoci od szerokoci fasety
rozrnia si fasetowanie paskie
i strome. Take tutaj skos zbiega
si pod ktem dopeniajcym
90, a zatem z fazowaniem. Faz
t mona rwnie zaokrgli.
< 90

2
9.3.2 Obrbka krawdzi
Nazwa Defnicja zgodna z PN-EN 12150
Krawd cita Krawd cita to nieobrobiona krawd powstajca przy
rozkroju szka paskiego. Krawdzie s ostre. W poprzek
krawdzi przebiegaj lekko pofalowane linie.
Z reguy krawdzie cicia s zamane gadko, jednake
w szczeglnoci w grubych szybach i nieprostoliniowych
formatkach mog wystpi nieregularne formy pkni,
np. w miejscu przyoenia narzdzia tncego.
Ponadto mog wystpi cechy wiadczce o obrbce
np. po amaniu szka szczypcami.
Krawd stpiona Krawdzie cite, stpione. Krawd szka moe by przy
tym szlifowana czciowo lub w caoci.
Krawd szlifowana na
wymiar
Szyba jest rozkrajana z naddatkiem a nastpnie szlifowa-
na na wymiar na caej gruboci szka. Dopuszczalne s
wyszczerbienia i wklsoci.
Krawd szlifowana Powierzchnia krawdzi jest szlifowana szliferk na caej
powierzchni, uzyskujc matowy (satynowy) wygld.
Wyszczerbienia i wklsoci s niedopuszczalne.
Nazwa Defnicja zgodna z PN-EN 12150
Krawd polerowana Wersja polerowana to krawd szlifowana udoskonalona
przez polerowanie. Matowe miejsca s w tym przypadku
niedopuszczalne. Widoczne i odczuwalne lady pole-
rowania i obki po polerowaniu s dopuszczalne. Kra-
wdzie szyb mog by ze wzgldw technologicznych
obrabiane na rnych maszynach. To moe prowadzi
do rnic optycznych na krawdziach szlifowanych lub
polerowanych. Nie stanowi to podstawy do reklamacji.
9.3.3 Rodzaje krawdzi i ich typowe zastosowanie
Obraz krawdzi Opis Typowe zastosowanie
Krawd szlifowana (kory-
gowana)
Szklenie strukturalne z
widocznymi krawdziami
Krawd polerowana Szklenie strukturalne z
widocznymi krawdziami
do celw estetycznych
Krawd okrga (krawd
C) szlifowana
Lustro, meble dekoracyjne
ze szka
Krawd okrga (krawd
C) polerowana
ze szka
Krawd fasetowana stro-
mo szlifowana
Szklenie strukturalne
Krawd fasetowana na
pasko polerowana
ze szka
Krawd formowana Do szkie hartowalnych
terminicznie
Krawd szlifowana
Krawd szlifowana
Bez obrbki
Krawd szlifowana
Krawd
polerowana
Krawd szlifowana
Krawd polerowana
Krawd szlifowana
Krawd szlifowana
Krawd formowana
a = 5
a = 22, 45, 67
9
148 149
9.4 Naroniki i czenie szka
Cech charakterystyczn formy
nowoczesnej architektury jest to,
e naroniki i czenia nie posia-
daj supkw, rygli i dwigarw
ani frontowej osony, ktra by je
maskowaa. Z tego wzgldu sto-
sowane poczenia krawdziowe
szyb musz by zasadniczo od-
porne na promieniowanie UV (
Rozdzia 3.4), a wszystkie zasto-
sowane materiay musz si wza-
jemnie tolerowa. Wymogi dla
tworzenia zakadek szyb midzy
oddzielajcymi je elementami
szklanymi w celu uszczelnienia s
jednakowe, jak te dla szyb osa-
dzanych w ramie. Te same regula-
cje obowizuj w przypadku obli-
cze statycznych, jak i wymogw
izolacji termicznej i ewentualnie
akustycznej.
Moliwoci konstrukcyjne s zr-
nicowane i naley je jasno okreli
przed rozpoczciem planowania
szklenia. Poniej przedstawiono
kilka przykadw moliwych roz-
wiza.
9.4.1 czenie szka przy uyciu spoiny z materiau uszczelniajce-
go i sznura dylatacyjnego w zestawach dwuszybowych
To rozwizanie stosuje si przy
montau pionowym. Nie nadaje
si natomiast do przeszkle da-
chowych, poniewa brak ww-
czas wentylacji i odwodnienia
przestrzeni zakadki.
9.4.2 czenie szka przy uyciu spoiny z materiau uszczelniajce-
go i sznura dylatacyjnego w zestawach trzyszybowych
To rozwizanie stosuje si przy
montau pionowym. Nie nadaje
si natomiast do przeszkle da-
chowych, poniewa brak ww-
czas wentylacji i odwodnienia
przestrzeni zakadki.
9.4.3 czenie szka za pomoc spoiny z materiau uszczelniajce-
go i proflu dylatacyjnego w zestawach dwuszybowych
Wentylacja i odwodnienie prze-
strzeni zakadki s zachowane
i zgodnie z konstrukcj naley
je wyprowadzi na zewntrz,
w szczeglnoci w przypadku po-
cze krzyowych szczelin dylata-
cyjnych.
9.4.4 czenie szka za pomoc spoiny z materiau uszczelniajce-
go i proflu dylatacyjnego w w zestawach trzyszybowych
Wentylacja i odwodnienie prze-
strzeni zakadki s zachowane
i zgodnie z konstrukcj naley
je wyprowadzi na zewntrz,
w szczeglnoci w przypadku po-
cze krzyowych szczelin dylata-
cyjnych.
9.4.5 Naronik cakowicie wykonany ze szka w zestawach dwuszy-
bowych stopniowych
Brak wentylacji i odwodnienia
przestrzeni zakadki. Z zwizku
z tym nie jest to rozwizanie dla
pochylonych konstrukcji szkla-
nych.
9.4.6 Naronik cakowicie wykonany ze szka w zestawach trzyszy-
bowych stopniowanych
Brak wentylacji i odwodnienia
przestrzeni zakadki. Z zwizku
z tym nie jest to rozwizanie dla
pochylonych konstrukcji szkla-
nych.
9.4.7 Naronik cakowicie wykonany ze szka z proflem dylatacyj-
nym w zestawach dwuszybowych stopniowanych
Osuszanie i wentylacja przestrze-
ni zakadki jest moliwe i zgodnie
z konstrukcj do wyprowadzenia
na zewntrz. W tym przypadku
rozwizanie mona stosowa za-
rwno w szybach montowanych
pionowo jak i tych montowanych
pod ktem.
9
150 151
9.4.8 Naronik cakowicie wykonany ze szka z proflem dylatacyj-
nym w zestawach trzyszybowych stopniowych
Osuszanie i wentylacja przestrze-
ni zakadki jest moliwe i zgodnie
z konstrukcj do wyprowadzenia
na zewntrz. W tym przypadku
rozwizanie mona stosowa za-
rwno w szybach montowanych
pionowo jak i tych montowanych
pod ktem.
Szczegowe informacje doty-
czce tego zagadnienia znajduj
si w krajowych wytycznych, np.
w Niemczech jest to Instrukcja
V.07 stowarzyszenia Verband
Fenster + Fassade, lub s dostp-
ne ju w fazie planowania za po-
9.5 Wymiarowanie szka
Zamontowane szko naraone
jest na bardzo rne obcienia
i dlatego jego parametry mu-
sz spenia konkretne warunki.
Oprcz obcienia wiatrem, si
ssc i niegiem naley uwzgld-
ni rwnie obcienie wasne
konstrukcji, a w przypadku szyb
zespolonych take obcienie
klimatyczne w przestrzeni mi-
dzyszybowej. W procesie wymia-
rowania, podczas ktrego swoj
pomoc su specjalici frmy
GUARDIAN, naley uwzgldni
nastpujce zmienne:
pooenie geografczne i pozy-
cja montau szka
rozkad obcie, jeli jest inny
ni 50:50
kontrakcja i ekspansja prze-
strzeni midzyszybowej
w wyniku waha temperatury
i cinienia powietrza uwarunko-
wanych pogod
mocowanie szka, ze wszystkich
stron lub czciowe,
podwyszone naprenia ter-
miczne
Przy dokadnym wymiarowaniu
zastosowanie maj krajowe wy-
tyczne i rozporzdzenia, ktre
oprcz europejskich uregulo-
wa podstawowych podlegaj
dostosowaniu i wprowadzeniu
w przyszoci w krajach UE. Z tego
wzgldu istniejce ju w Niem-
czech rne techniczne regulacje
zostan przejte w normie DIN
18 008. Obowizuje zasada, e
takie obliczenia wykonywane s
przez wykwalifkowane biura in-
ynierskie i kontrolowane przez
waciwe organy nadzoru budow-
lanego.
9.6 Uszkodzenia powierzchni szka
Powierzchnie szklane naraone
s na dziaanie mechaniczne, ter-
miczne i chemiczne. Wczeniejsze
dowiadczenia pokazuj, e takie
uszkodzenia powstaj z reguy ju
w fazie budowy; po oddaniu bu-
dynku do uytkowania wystpuj
one raczej rzadko. Do przyczyn
mechanicznych uszkodze po-
wierzchni nale nieprawidowy
transport na miejsce budowy
i skadowanie jak rwnie mon-
ta, np. powierzchni szklanych,
midzy ktrymi znajduje si py
budowlany.
Stosowanie nieodpowiednich
narzdzi, np. skrobaka lub ostrzy
do szka w celu usuwania upo-
rczywego brudu z powierzchni
szka rwnie moe powodowa
mechaniczne uszkodzenia jego
powierzchni. Najczstsz przy-
czyn uszkodze na budowie jest
jednak kontakt szka ze wieym
cementem, wie zapraw albo
wieym wapnem. Podczas pro-
cesu schnicia na powierzchni
szka mog wwczas pojawi si
wytrawienia.
Uszkodzenia termiczne powstaj
natomiast na przykad podczas
spawania albo przycinania metalu
w bliskoci szka niechronionego
przez iskrami. Rwnie nieod-
powiednie substancje uszczel-
niajce prowadz do powstania
nieusuwalnych smug. Mog one
powstawa rwnie po kontakcie
szka z agresywnymi substancja-
mi czyszczcymi, ktre zawieraj
kwas fuorowodorowy oraz czsto
w wyniku czyszczenia fasad muro-
wanych.
Aby zapobiec tym wszystkim za-
groeniom, naley ju w czasie
montau podczas budowy ochro-
ni szko foli, a nastpnie czyci
je wycznie odpowiednimi rod-
kami i wod ( Rozdzia 9.11).
9.7 Ocena wizualnej jakoci szka w
budownictwie
(Wycig z Dyrektywy dotyczcej
oceny wizualnej jakoci szka w
budownictwie BIV/BF/Vff 2009)
9.7.1 Zakres obowizywania
Dyrektyw t stosuje si przy
ocenie wizualnej jakoci szka
w budownictwie (zastosowanie
w konstrukcjach budynkw i przy
wykoczeniu obiektw budowla-
nych / budowli). Ocena dokony-
wana jest zgodnie z niej opisany-
mi standardami bada w oparciu
o dopuszczalne wady przedsta-
wione w tabeli z rozdziau 9.7.3.
Ocenie podlega powierzchnia
zamontowanego szka w wietle.
Produkty wykonane ze szka po-
wlekanego, barwionego w masie,
laminowanego lub hartowanego
(bezpieczne szko hartowane,
szko wzmacniane termicznie)
mona take podda ocenie sto-
sujc wytyczne zaprezentowane
w tabeli z rozdziau 9.7.3.
rednictwem specjalistw frmy
GUARDIAN.
9
152 153
Dyrektywa ta nie odnosi si do
szka w wersjach specjalnych, jak
np. szko z elementami wbudo-
wanymi w przestrzeni midzyszy-
bowej lub z zastosowaniem szka
ornamentowego, szka zbrojo-
nego, szkie specjalnych (szko
powstrzymujce ataki), szka
przeciwpoarowego oraz szka
nieprzejrzystego. Ocena tych wy-
robw zaley od zastosowanych
materiaw, technologii produkcji
i stosownych zalece producenta.
Ocena wizualnej jakoci kraw-
dzi wyrobw szklanych nie jest
przedmiotem tej dyrektywy.
W przypadku konstrukcji nieobra-
mowanych nie stosuje si kryte-
rium obszaru zakadki do oceny
krawdzi nieposiadajcych ramy.
W zamwieniu naley okreli
przeznaczenie produktu.
Do oceny wizualnej szka w fasa-
dach od zewntrz naley uzgod-
ni specjalne warunki.
9.7.2 Badanie
Rozbienoci nie musz by spe-
cjalnie zaznaczane. Czynnikiem
decydujcym podczas badania
jest przezroczysto szka, tj. ob-
serwacja ta, a nie wygld w od-
biciu.
Badanie szka zgodnie z tabel
przedstawion w rozdziale 9.7.3
naley przeprowadzi z odlego-
ci minimum 1 m od rodka do
zewntrz oraz pod ktem pa-
trzenia stosownym do oglnie
przyjtego wykorzystania po-
mieszczenia. Badanie powinno
si odbywa przy rozproszonym
wietle dziennym (jak np. pod za-
daszeniem) bez bezporedniego
udziau wiata sonecznego lub
owietlenia sztucznego.
Szko znajdujce si wewntrz
pomieszcze (przeszklenia we-
wntrzne) podlega badaniu przy
normalnym (rozproszonym) wie-
tle przewidzianym dla uytkowa-
nia tego typu pomieszcze, pod
ktem patrzenia, a przede wszyst-
kim prostopadle do powierzchni.
Ewentualna ocena wygldu ze-
wntrznego szka odbywa si
w stanie po zamontowaniu z za-
stosowaniem zwykych odlego-
ci obserwacji. Warunki badania
i odlegoci obserwacji ustalone
w normach dotyczcych obser-
wacji szka mog si rni i nie
s przedmiotem niniejszej dy-
rektywy. Czsto nie jest moliwe
zachowanie warunkw przepro-
wadzania badania obiektu.
budownictwie
Ponisza tabela dotyczy szka foat, hartowanego, wzmacnianiego ter-
micznie i laminowanego. W kadym przypadku mowa jest o szkle po-
wlekanym i niepowlekanym.
Strefa Wady dopuszczalne
F
Paskie, znajdujce si na zewntrz uszkodzenia krawdzi lub wyszczerbienia, ktre
nie wpywaj na wytrzymao szka i nie wychodz poza szeroko pocze szyb
Znajdujce si wewntrz wyszczerbienia bez swobodnie lecych odamkw,
wypenione mas uszczelniajc
Pozostaoci punktowe i powierzchniowe oraz zadrapania bez ogranicze.
R
Inkluzje, pcherze, punkty, plamki itd.:
Powierzchnia szyby 1 m
2
: maks. 4 sztuki < 3 mm
Powierzchnia szyby > 1 m
2
: maks. 1 sztuka < 3 mm na kady metr biecy
dugoci krawdzi
Pozostaoci (punktowe) w przestrzeni midzyszybowej:
2
2
: maks. 1 sztuka < 3 mm na kady metr biecy
dugoci krawdzi
Pozostaoci (powierzchniowe) w przestrzeni midzyszybowej: maks. 1 sztuki 3 cm
2
Zadrapania: Suma dugoci jednostkowych: maks. 90 mm dugo jednostkowa:
maks. 30 mm
Zadrapania woskowate: dozwolone w niewielkich ilociach
H
Inkluzje, pcherze, punkty, plamki itd.:
2
1 m
2
< Powierzchnia szyby 2 m
2
2
: maks. 5 sztuk < 2 mm
Zadrapania: suma dugoci jednostkowych: maks. 45 mm dugo jednostkowa:
maks. 15 mm
Zadrapania woskowate: dozwolone w niewielkich ilociach
Liczba dopuszczalnych wad: taka jak w strefe R
R+H
Inkluzje, pcherze, punkty, plamki itd. od 0,5 do < 1,0 mm s dopuszczalne bez
ogranicze powierzchniowych, oprcz wystpienia skupisk tych wad. Skupisko
oznacza obecno co najmniej 4 inkluzji, pcherzy, punktw, plamek itd. w po-
wierzchni koa o rednicy 20 cm.
Informacja:
Reklamacje 0,5 mm nie bd uwzgld-
niane. Istniejce strefy zaburze nie mog
by wiksze ni 3 mm.
Dopuszczalne wady zestaww dwuszybo-
wych, szka laminowanego:
Dopuszczalne wady w strefe R i H zwik-
szaj czstotliwo wystpowania z kad
dodatkow jednostk szka i jednostk
szka laminowanego o 25 % wyej wymie-
nionych wartoci. Wynik zawsze podlega
zaokrgleniu.
Szko hartowane bezpieczne i szko wzmac-
niane termicznie oraz szko laminowane i/
lub wzmacniane termicznie:
1. Miejscowa falisto powierzchni nie
dotyczy szka hartowanego bezpiecz-
nego na bazie szka ornamentowego
i szka wzmacnianego termicznie na
bazie szka ornamentowego nie moe
przekracza 0,3 mm w odniesieniu do
odcinka mierzonego 300 mm.
2. Przemieszczenie na caej dugoci
krawdzi szka - nie dotyczy szka har-
towanego bezpiecznego na bazie szka
ornamentowego i szka wzmacnianego
termicznie na bazie szka ornamentowe-
go nie moe by wikszy ni 3 mm na
1000 mm dugoci krawdzi szka.
W przypadku formatw kwadratowych
i podobnych (do 1:1,5) oraz poje-
dynczych szyb o gruboci nominalnej
< 6 mm mog wystpowa wiksze
przemieszczenia.
9
154 155
Szeroko szyby
W
y
s
o
k
o

s
z
y
b
y
W
y
s
o
k
o
w
i
e
t
l
e

h
S
t
r
e
f
a

g
w
n
a

H
R
R
F
F
Szeroko w wietle b
Strefa gwna H R R
F F
Rys.: Strefy szyby zespolonej
F= strefa zakadki
Optycznie zakryta strefa w stanie zabu-
dowanym (z wyjtkiem mechanicznych
uszkodze krawdzi bez ogranicze)
R = strefa krawdzi
Powierzchnia 10% wymiarw szerokoci i
wysokoci w wietle (agodniejsza ocena)
H = strefa gwna
(najsurowsza ocena)
9.7.4 Informacje oglne
Regulacje tej dyrektywy stanowi
kryterium oceny wizualnej jakoci
szka w budownictwie. Podczas
oceny zamontowanych wyrobw
szklanych naley przyj, e poza
jakoci wizualn istotne zna-
czenie maj take te cechy tych
produktw, ktre zapewniaj ich
funkcjonalno.
Wartoci cech produktw szkla-
nych, takich jak np. izolacja aku-
styczna, cieplna i przepuszczal-
no wiata itd., zapewniajce
ich waciwe funkcjonowanie,
okrelane s na podstawie pr-
bek szyb zgodnie z majc za-
stosowanie norm dotyczc
bada szka. W przypadku innych
formatw szyb, kombinacji oraz
w zwizku z montaem i wpywem
czynnikw zewntrznych, poda-
ne wartoci i wraenia wizualne
mog ulega zmianom.
Dua liczba wyrobw szklanych
nie dopuszcza nieograniczonego
stosowania wytycznych przed-
stawionych w tabeli z rozdziau
9.7.3. W niektrych sytuacjach
moe by konieczne dokonanie
indywidualnej oceny danego wy-
robu. W takich przypadkach, jak
np. konstrukcje ze specjalnego
szka bezpiecznego (szko ochron-
ne), ocenie podlegaj szczeglne
cechy wymagane, zalene od
rodzaju uytkowania i montau.
Podczas oceny okrelonych cech
produktu naley zwrci uwag
na waciwoci charakterystyczne
dla tego produktu.
9.7.4.1 Wizualne cechy wyrobw szklanych
9.7.4.1.1 Barwa wasna
Wszystkie materiay stosowane
do wyrobu produktw szklanych
posiadaj barw wasn uzale-
nion od barwy surowca, ktra
staje si widoczniejsza wraz ze
zwikszajc si gruboci pro-
duktu. Ze wzgldw funkcjonal-
nych stosuje si szko powlekane.
Szko powlekane rwnie posiada
barw wasn. Barwa ta jest wi-
doczna w odmienny sposb, gdy
patrzy si z boku i/lub z gry. R-
nice w postrzeganiu barw wynika-
j z obecnoci w szkle tlenkw e-
laza, procesu powlekania, samej
powoki jak i ze zmian gruboci
szka i budowy szyby i s nie do
uniknicia.
9.7.4.1.2 Rnice barwy w przypadku szka powlekanego
Obiektywna ocena rnic barwy
szka powlekanego wymaga po-
miaru lub badania rnicy barw
z zachowaniem jasno zdefniowa-
nych warunkw (rodzaj szka, bar-
wa, rodzaj wiata). Tego rodzaju
ocena nie jest przedmiotem ni-
niejszej dyrektywy.
9.7.4.1.3 Ocena widzialnego obszaru poczenia szyby zespolonej
W widzialnym obszarze po-
czenia szyby zespolonej, a za-
tem poza powierzchni szka
w wietle mona zauway na szkle
i w ramkach dystansowych cechy
uwarunkowane produkcj. Ce-
chy te s widoczne, jeli czenie
krawdzi szyby zespolonej nie
jest osonite w jednym lub kilku
miejscach.
Dopuszczalne odchylenia rwno-
legoci elementu dystansowe-
go / elementw dystansowych
wzgldem prostej krawdzi szka
lub innych elementw dystanso-
wych (np. zestawy trzyszybowe)
wynosz w przypadku maksy-
malnej dugoci krawdzi do
2,5 m cznie 4 mm, przy du-
szych krawdziach cznie 6 mm.
W przypadku zestawu dwuszy-
bowego, tolerancja elementu
dystansowego wzgldem kraw-
dzi o maksymalnej dugoci do
3,5 m wynosi 4 mm, a przy du-
szych krawdziach 6 mm.
W przypadku, gdy ze wzgldw
konstrukcyjnych poczenie kra-
wdzi szyby zespolonej nie jest
osonite, charakterystyczne ce-
chy poczenia mog sta si wi-
doczne, co nie jest jednak przed-
miotem dyrektywy, lecz podlega
indywidualnym uzgodnieniom.
H
R
F
9
156 157
9.7.4.1.4 Szyba zespolona z wbudowanymi szprosami
Warunki atmosferyczne (np. efekt
szyby zespolonej) i wstrzsy oraz
manualnie wywoane drgania
mog czasami wywoa lekkie
stukotanie przy zamontowanych
szprosach .
Widoczne lady cicia i niewielkie
ubytki farby w obszarach cicia s
zwizane z procesem produkcji.
Odchylenia prostoktnoci i prze-
sunicia w obrbie podziau pl
naley ocenia z uwzgldnieniem
tolerancji produkcji i montau
oraz wraenia oglnego.
W przypadku szprosw wbudo-
wanych w przestrze midzy-
szybow nie mona zasadniczo
unikn skutkw zmian dugoci
spowodowanych warunkami at-
mosferycznymi. Niemoliwe jest
rwnie cakowite wykluczenie
przesuni szprosw powstaj-
cych w czasie produkcji.
9.7.4.1.5 Uszkodzenia zewntrznej powierzchni szka
W przypadku mechanicznych
albo chemicznych uszkodze
powierzchni zewntrznej wykry-
tych po montau, naley wyjani
ich przyczyn. Takie reklamacje
mona rozpatrywa w oparciu
o rozdzia 9.7.3. W pozostaym
zakresie zastosowanie maj krajo-
we normy i dyrektywy.
9.8 Pknicie szka
Szko jest materiaem kruchym.
Jakiekolwiek nadmierne znie-
ksztacenia s z tego wzgldu nie-
dopuszczalne. Przekroczenie gra-
nicy elastycznoci, spowodowane
oddziaywaniem mechanicznym
lub termicznym, prowadzi bezpo-
rednio do pknicia.
Rodzaj pknicia szka Ilustracja
Przykad: Pknicie krawdzi szka foat
Mechaniczne obcienie punktowe
krtkotrwae
od sabej do redniej intensywnoci
Wystpuje w szkle foat, w szkle laminowanym,
szkle z ywicy lanej i szkle ornamentowym
Przyczyna: Kamienie midzy szybami;
Uderzenie motka o listw przyszybow;
Inne rodzaje uderze
Opis: Kt rozchodzenia si pkni we wszystkich
kierunkach, nie pod ktem prostym;
Punkt pocztkowy widoczny w obszarze krawdzi;
Moliwe wyszczerbienia w ognisku pknicia
Widok szyby
Przekrj pknicia
Przykad: Pknicie krawdzi szka wzmacnianego termicz-
nie
krtkotrwae
Wystpuje tylko w szkle wzmacnianym termicznie
zgodnie z norm PN-EN 1863
Przyczyna: Kamienie midzy szybami;
Uderzenie motka o listw przyszybow;
Inne rodzaje uderze
Czste wyszczerbienia w ognisku pknicia
Widok szyby
Przekrj pknicia
9
158 159
Przykad: Pknicie hybrydowe
Nakadajce si obcienia termiczne / mecha-
niczne
Wystpuje w szkle foat, szkle laminowanym, szkle
z ywicy lanej i szkle ornamentowym
Przyczyna: Wielokrotne oddziaywanie w wyniku obcienia
powierzchniowego (silny podmuch wiatru) na szy-
bie niedowymiarowanej i obcionej termicznie
Opis: Pknicie pod ktem prostym;
Brak wyszczerbie krawdzi;
Brak moliwoci ustalenia ogniska pknicia
Widok szyby
mechaniczne
termiczne
Przekrj pknicia
Przykad: Standardowe pknicie w wyniku oddziaywania
termicznego
Termiczne obcienie odcinkowe
W przypadku szka zbrojonego moliwe odchyle-
nia ze wzgldu na siatk
Przyczyna: Czciowe zakrycie szyby po wewntrznej stronie
przy nasonecznieniu, Zbyt gbokie wcicie
zakadki;
Szko dwikochonne, ciepochronne i przeciw-
soneczne (w szczeglnoci szyby zespolone) mo-
cowane pakietowo bez osony przy bezporednim
nasonecznieniu
Brak wyszczerbie krawdzi przy pkniciu szyby
Widok szyby
Przekrj pknicia
Przykad: Pknicie w ksztacie delty
Mechaniczne obcienie powierzchniowe
dugotrwae
statyczne / dynamiczne
mocowanie dwustronne
Wystpuje w szkle foat, szkle laminowanym,
szkle z ywicy lanej, szkle ornamentowym i szkle
zbrojonym
Przyczyna: Dugotrwae, due obcienie niegiem na dwu-
stronnie lub trjstronnie mocowanym przeszkleniu
nad gow
Opis: Pknicie nie pod ktem prostym;
Brak wyszczerbie na krawdzi szka;
Ognisko na krawdzi niemocowanej
Widok szyby
Przekrj pknicia
Przykad: Pknicie zaciskowe
Mechaniczne obcienie punktowe lub odcin-
kowe
krtkotrwae dynamiczne
dugotrwae statyczne
wystpuje w szkle foat, szkle laminowanym, szkle
Przyczyna: Niedowymiarowane lub nieprawidowe klocki przy
bardzo duej masie szka;
Nieprawidowa obsuga dwigni do podnoszenia
szyby przy podkadaniu klockw;
Nieuwzgldnienie zmiany dugoci szka / ramek
Moliwe wyszczerbienia w ognisku pknicia
Widok szyby
Przekrj pknicia
Przykad: Pknicie skrtne
krtkotrwae
dynamiczne
Przyczyna: Niedowymiarowana grubo szka, gwnie przy
mocowaniu dwustronnym;
Uszkodzone i klinujce si ramy skrzyde;
Ruchy w bryle budynku z przeniesieniem obci-
enia na szyb
Z reguy trudno je jedoznacznie sklasyfkowa
Widok szyby
Przekrj pknicia
Przykad: Pknicie wskutek nacisku powierzchniowego
Mechaniczne obcienie powierzchniowe
dugotrwae
dynamiczne/statyczne
Wystpuje w szkle foat, szkle laminowanym,
szkle z ywicy lanej i szkle ornamentowym, bardzo
czste w szybach zespolonych
Przyczyna: Zbyt wysokie obcienie temperatur, cinieniem
powietrza i/lub rnice wysokoci midzy
miejscem produkcji, a montau w przypadku szyb
zespolonych;
Niedowymiarowane, mocowane czterostronnie
szyby akwariowe
Brak moliwoci ustalenia ogniska pknicia;
Brak wyszczerbie na krawdzi szka
Widok szyby
Przekrj pknicia
9
160 161
Naley bezwzgldnie przestrze-
ga zdefniowanych wyej wytycz-
nych. W przypadku obcienia
termicznego obowizuje zasada,
e standardowe szko foat w fasa-
dach czciowo zacienionych lub
nasonecznionych moe by na-
raone na rnic temperatur do
maksymalnie 40 K. Jeli istnieje
obawa przekroczenia tej wartoci,
naley zastpi szko foat szkem
hartowanym, aby podwyszy
warto tej rnicy. W przypadku
absorpcyjnego szka przeciwso-
necznego bezwzgldnie stosuje
si t zasad.
Inne ryzyko pknicia szka ist-
nieje rwnie na budowie, jeli
nowoczesne pakiety szyb ze-
spolonych s ustawione na sto-
jaku bez odpowiedniej ochrony
przed dziaaniem soca. Soce
rozgrzewa szko, powoka na
szkle blokuje uwalnianie ciepa,
co moe prowadzi do pkni.
Dlatego te naley skadowa-
ne na wolnym powietrzu szko
odpowiednio zabezpiecza np.
nieprzezroczyst foli. Szyby ze-
spolone maego formatu, o nie-
korzystnych proporcjach oraz asy-
metrycznej budowie wymagaj
zastosowania szka hartowanego,
aby unikn pknicia.
Dzisiejsza metoda produkcji szka
pozwala prawie cakowicie wy-
eliminowa pknicia zwizane
z napreniem wasnym. Zarw-
no niewaciwa obrbka krawdzi
z niewidzialnymi mikropkni-
ciami jak rwnie mechaniczne
uszkodzenia powierzchni mog
skutkowa utrat funkcjonalno-
ci przez szyb. To samo dotyczy
uszkodze powstaych w wyniku
niewaciwego transportu i uszko-
dzenia krawdzi. Skutki takiego
uszkodzenia mog wystpi nie
bezporednio, lecz pniej. Pk-
nicie zwizane wycznie z ma-
teriaem moe nastpi wycznie
w przypadku szka hartowanego.
Jest to tak zwane samoistne pk-
nicie wywoane przez wtrcenia
siarczku niklu ( Rozdzia 7.2).
Pkanie szka mona prawie wy-
eliminowa poprzez waciwe
obchodzenie si ze szkem i prze-
widujce planowanie z popraw-
nym wymiarowaniem jak rwnie
uytkowanie zgodne z jego prze-
znaczeniem i prawidow konser-
wacj.
Przykad: Pknicie odcinkowe w wyniku oddziaywania
termicznego
Termiczne obcienie odcinkowe
od niskiej do wysokiej intensywnoci
W przypadku szka zbrojonego moliwe odchyle-
nia ze wzgldu na siatk
Przyczyna: Czciowa zasonicie przez wystrj wewntrzny
bezporednio na szybie;
Ciemne powierzchnie (naklejka, reklama) na
szybie;
Duy li itp. bezporednio na wewntrznej
stronie szyby
Brak wyszczerbie krawdzi przy pkniciu
Widok szyby
Przekrj pknicia
Przykad: Pknicie w wyniku uderzenia wkrawd
krtkotrwae
Przyczyna: Ustawienie na kamieniu lub elemencie metalo-
wym;
Uderzenie w krawd elementem metalowym;
Nieprawidowa obsuga listew mocujcych na
stojakach transportowych
Wyszczerbienia krawdzi przy pkniciu o rnej
wielkoci w zalenoci od dziaajcej siy;
Wyranie widoczne ognisko na krawdzi
Widok szyby
Przekrj pknicia
Przykad: Pknicie w wyniku nacisku na krawd
krtko- lub dugotrwae
Przyczyna: Niedowymiarowane klocki przy zbyt duej masie
szka;
Zbyt wysoki docisk rubunku;
Zbyt wysoki docisk w wyniku przybicia listwy
drewnianej gwodziami bez tamy podkadowej
Brak wyszczerbie krawdzi albo bardzo rzadko
niewielkie wyszczerbienia;
Widoczny punkt wyjciowy na krawdzi.
Widok szyby
Przekrj pknicia
9
162 163
Wprowadzone normy zastpiy
obowizujce do tej pory przepi-
sy krajowe. Wszystkie normy PN-
-EN maj na celu:
wspieranie jednolitego syste-
mu zarzdzania jakoci
defniowanie cech jakoci
ustalanie kryteriw dla bada
jakoci
9.10 Kompatybilno materiaowa
Szko jako materia budowlany
wchodzi w bezporedni i po-
redni kontakt z wieloma innymi
materiaami, takimi jak choby
folia PVB w szkle laminowanym,
ramka dystansowa szyb zespolo-
nych, materiay do klockowania,
uszczelki w szybach zespolonych
albo masa uszczelniajca i ele-
menty uszczelniajce spoin -
czcych i naronikw szklanych.
Naley jednak sprawdzi, czy za-
stosowane materiay nie wchodz
ze sob w szkodliwe oddziaywa-
nia.
Mianem oddziaywa wzajem-
nych okrela si wszelkie pro-
cesy fzyczne, fzyko-chemiczne
albo chemiczne, ktre w krtkim,
rednim lub dugim okresie pro-
wadz do zmiany struktury, barwy
lub konsystencji. Materiay, ktre
nie wchodz ze sob w bezpo-
redni kontakt, lecz wykazuj bli-
sko pooenia, rwnie mog
na siebie oddziaywa w wyniku
migracji. Produkty zawierajce
zmikczacze mog w razie braku
kompatybilnoci prowadzi do
tego, e inne ssiadujce ma-
teriay wchon ten zmikczacz
jako rozpuszczalnik, co cakowicie
zmieni ich konsystencj.
Rozpuszczenie uszczelki butylowej
wskutek migracji substancji
Zbrylenie powstae na skutek wzajemnych
szkodliwych oddziaywa substancji
Z uwagi na to, e w trakcie bu-
dowy rzadko stosuje si kompo-
nenty pochodzce od jednego
i tego samego producenta, na-
ley w praktyce sprawdzi ich
kompatybilno. Zasadniczo
istnieje obowizek starannego
planowania i wykonania prac ze
wsparciem wszystkich zaintere-
sowanych stron i przekazaniem
danych o produktach. Im bardziej
kompleksowy jest system szkle-
nia, tym bardziej nieodzowne jest
zapewnienie trwaoci i dugiej
funkcjonalnoci produktu. Istnieje
szeroka gama produktw podda-
nych badaniu wraz z informacjami
o ich kompatybilnoci.
9.9 Oznakowanie CE
CE to skrt od sw Communau-
ts Europennes oznaczajcych
Wsplnot Europejsk. Oznacze-
nie to posiadaj produkty, ktre
s zgodne ze zharmonizowanymi
normami europejskimi. Nie cho-
dzi tu jednak ani o oznaczenie
pochodzenia ani o potwierdzenie
jakoci, lecz wycznie o powiad-
czenie zgodnoci produktw
z dyrektyw dotyczc wyrobw
budowlanych (CPD). Dyrektywa
ta gwarantuje, e dany produkt
mona bez ogranicze wprowa-
dzi na rynek UE. Szczeglne
uregulowania krajowe stanowi
jedynie dodatkowe wymogi do-
tyczce stosowania produktu.
W Niemczech jest to przykado-
wo Lista produktw i uregulo-
wa budowlanych. Oznaczenie
CE to zapewnienie producenta,
e jego produkt spenia wymogi
odpowiednich europejskich norm
produktowych.
Zgodno ta jest dokumentowa-
na na rnych poziomach, z kt-
rych dwa s istotne dla materiau
budowlanego, jakim jest szko:
Poziom 1:
Wstpne badanie typu z udzia-
em nadzoru wewntrznego
i zewntrznego
Poziom 3:
Deklaracja producenta
Obowizujce wymogi, wynika-
jce z dyrektywy o wyrobie bu-
dowlanym, okrelaj nastpujce
normy produktu:
Norma produktu Tytu Poziom
PN-EN 572 Wyroby bazowe ze szka sodowo-wapniowo-krzemiano-
wego ( np. szko foat)
3
PN-EN 1096 Szko powlekane 3
PN-EN 1279 Szyby zespolone 3
PN-EN 1863 Szko czciowo hartowane sodowo-wapniowo-krze-
mianowe
3
PN-EN 12150 Szko hartowane bezpieczne sodowo-wapniowo-krze-
mianowe
3
PN-EN 14179 Szko bezpieczne termicznie hartowane sodowo-wap-
niowo-krzemianowe
3
PN-EN 14449 Szko laminowane i szko laminowane bezpieczne 3 lub 1
9
164 165
Producent
Typ materiau
uszczelniajcego Zastosowanie H
P

L
i
g
h
t

B
l
u
e

6
2
/
5
2
H
P

N
e
u
t
r
a
l

6
0
/
4
0
H
P

N
e
u
t
r
a
l

5
2
/
4
1
H
P

N
e
u
t
r
a
l

5
0
/
3
2
H
P

S
i
l
v
e
r

4
3
/
3
1
H
P

N
e
u
t
r
a
l

4
1
/
3
3
H
P

R
o
y
a
l

B
l
u
e

4
1
/
2
9
H
P

A
m
b
e
r

4
1
/
2
9
H
P

B
r
i
g
h
t

G
r
e
e
n

4
0
/
2
9
H
P

B
r
o
n
z
e

4
0
/
2
7
H
P

R
o
y
a
l

B
l
u
e

3
8
/
3
1

H
P

S
i
l
v
e
r

3
5
/
2
6
Tremco JS 442 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(poliuretan)

Momentive SSG 4000 E Silikon strukturalny * *
Momentive SSG 4400 Silikon strukturalny * *
Momentive IGS 3723 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

Ramsauer Neutral 120 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

Ramsauer Alkoxy 130 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

Ramsauer Structural 350 Silikon strukturalny * *
Ramsauer Randverbund 380 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

H.B. Fuller PS-998R Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(wielosiarczek)

Fenzi Thiover Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(wielosiarczek)

Fenzi Hotver 2000 IG Dichtstoff (Hotmelt)
Kmmer-
ling
GD 116 IG Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(wielosiarczek)

Kmmer-
ling
(poliuretan)

Kmmer-
ling
(silikon)

Kmmer-
ling
Kdiglaze S Silikon strukturalny
* *
Kmmer-
ling
Isomelt Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(hotmelt)

Bostik Sealomelt Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(hotmelt)

Bostik Evo-Stik Hifo Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(hotmelt)

Bostik Evo-Stik Hotmelt Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(hotmelt)

Bostik Bostik 5000 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(hotmelt)

IGK IGK 130 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(poliuretan)

MC Bau-
chemie
Emcepren 200 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(poliuretan)

Kadmar Polikad-M Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(wielosiarczek)

kompatybilne poczenie mat. uszczelniajcy/silikon SunGuard
High Performance
* wymagane jest usunicie powok na krawdzi odpowiednio dla danego produktu
SunGuard
High Performance
9.10.1 Kompatybilne materiay uszczelniajce stosowane w szybach
zespolonych oraz silikony do szkle strukturalnych szkie
SunGuard
(High Performance)
Ponisze zestawienie ma je-
dynie charakter informacyjny.
GUARDIAN nie ponosi odpo-
wiedzialnoci za tre i komplet-
no danych. GUARDIAN udziela
ograniczonej gwarancji na pro-
dukt SunGuard, ktra nie obej-
muje dalszej obrbki produktu
przez przetwrc ani produktu
fnalnego. W tym zakresie pen
odpowiedzialno ponosi zakad
przetwarzajcy.
Zasadniczo w przypadku wszyst-
kich typw szka przeciwsonecz-
nego SunGuard mona stosowa
kady rodzaj materiau uszczel-
niajcego i silikonu SG. Materia
uszczelniajcy mona aplikowa
bezporednio na powok lub
odpowiedni powok emalio-
wan krawdzi. Przeprowadzono
stosowne badania ETAG.
Producent
Typ materiau
uszczelniajcego Zastosowanie H
P

L
i
g
h
t

B
l
u
e

6
2
/
5
2
H
P

N
e
u
t
r
a
l

6
0
/
4
0
H
P

N
e
u
t
r
a
l

5
2
/
4
1
H
P

N
e
u
t
r
a
l

5
0
/
3
2
H
P

S
i
l
v
e
r

4
3
/
3
1
H
P

N
e
u
t
r
a
l

4
1
/
3
3
H
P

R
o
y
a
l

B
l
u
e

4
1
/
2
9
H
P

A
m
b
e
r

4
1
/
2
9
H
P

B
r
i
g
h
t

G
r
e
e
n

4
0
/
2
9
H
P

B
r
o
n
z
e

4
0
/
2
7
H
P

R
o
y
a
l

B
l
u
e

3
8
/
3
1

H
P

S
i
l
v
e
r

3
5
/
2
6
DOW-
Corning
DC 993 Silikon strukturalny
* *
DOW-
Corning
DC 791 Uszczelnienie z zab. przed wpy-
wami atmosferycznymi (silikon)

DOW-
Corning
DC 895 Silikon strukturalny
* *
DOW-
Corning
DC 991 Uszczelnienie z zab. przed wpy-

DOW-
Corning
DC 3362 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

SIKA
(Wacker)
SG 500 Silikon strukturalny
* *
SIKA
(Wacker)
SG 20 Silikon strukturalny
* *
SIKA
(Wacker)
IG 25 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

SIKA
(Wacker)
IG 25 HM Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

Tremco Proglaze II Silikon strukturalny * *
Tremco Spectrem 2 Silikon strukturalny * *
Tremco Proglaze Vec 90 Silikon strukturalny * *
Tremco Proglaze Vec 99 Silikon strukturalny * *
Tremco Proglaze 580 Mat. uszczel.dla szyb zespol.
(silikon)

Tremco JS 562 Silikon strukturalny * *
Tremco Proglaze LMA Uszczelnienie z zab. przed wpy-

9
166 167
9.12 Transport i skadowanie
Szko naley transportowa
w pozycji pionowej, opierajc je
na krawdzi. Dolna krawd win-
na sta rwnolegle, z reguy mi-
dzy dwoma elastycznymi klocka-
mi. Kady kontakt szyb z metalem
lub ze sob wzajemnie jest niepo-
dany. Tafe szka w przypadku
uoonych w stos pakietw naley
zawsze oddzieli za pomoc od-
powiednich elementw dystan-
sowych. Podczas transportu szyb
zespolonych na terenie o rnej
wysokoci geografcznej (rnica
ponad 500 m) wymagana jest
produkcja specjalnych szyb ze-
spolonych naley te zwikszy
odstpy midzy uoonymi w stos
szybami.
Szko naley transportowa i ma-
gazynowa w pozycji stojcej.
Miejsce magazynowania musi
by suche i w miar moliwoci
nie wystawione bezporednie
nasonecznienie. W przypadku
skadowania na wolnym powie-
trzu zaleca si przykrycie pakietu
ze szkem nieprzezroczyst plan-
dek. Jeli pakiety szka zawilgot-
niej, istnieje niebezpieczestwo
wytworzenia si tlenku sodu,
ktry przy duszym kontakcie ze
szkem prowadzi do powstania
nieodwracalnych uszkodze. Za-
leca si w zwizku z tym, by wil-
gotne pakiety szka rozpakowa,
oczyci poszczeglne tafe szka
i po osuszeniu ponownie spako-
wa. Magazynowie szka winno
przebiega z zastosowaniem za-
lece odpowiednich do indywi-
dualnego typu szka.
9.11 Czyszczenie szka
Warunkiem waciwego prezen-
towania si szka na fasadzie
jest jego prawidowe utrzymanie
w czystoci. Regularne czysz-
czenie szka jest nieuniknione.
Bezporednio po zakoczeniu
budowy i montau szka naley je
natychmiast oczyci du iloci
czystej wody, tak by pozby si
z powierzchni szka wszelkich la-
dw tj. cementu, tynku itd., kt-
re mog powodowa powstanie
nieusuwalnych wyar. Nie wolno
usuwa pyu lub jakiegokolwiek
osadu na sucho. Aby zapewni
powierzchniom szklanym opty-
maln ochron podczas budowy,
naley je osoni foli ochronn,
ktra znacznie uatwi rwnie
pierwsze czyszczenie po zako-
czeniu budowy.
Przez cay okres uytkowania
i eksplotacji budynku naley re-
gularnie dokonywa fachowego
czyszczenia poszczeglnych ele-
mentw szklanych przy uyciu
duej iloci czystej wody. Pomoc-
niczo zaleca si stosowanie mik-
kich, czystych gbek, szmatek
lub skr oraz poprawnie uytego
zbieraka gumowego jak rwnie
neutralnych rodkw czystoci
przeznaczonych do stosownia
w gospodarstwie domowym,
pozbawionych agresywnych sub-
stancji. W przypadku uporczy-
wych zabrudze, jak pozostaoci
tuszczu lub materiau uszczelnia-
jcego, mona uy alkoholu lub
spirytusu rozcieczonego wod.
Zabrania si natomiast uywania
ugw alkalicznych lub kwasw.
Stosowanie szpiczastych lub
ostrych przedmiotw metalo-
wych tj. ostrza lub skrobaka, jest
niedopuszczalne. Jeli dojdzie do
zabrudzenia, ktrego nie mona
usun za pomoc opisanych wy-
ej metod, naley skontaktowa
si ze specjalist, poniewa pr-
by usunicia go na wasn rk
mog prowadzi do nieodwracal-
nych uszkodze.
9
168 169
10. Porwnanie produktw GUARDIAN ..........170
10.1 Szka foat ..............................................................................171
10.2 Szka termoizolacyjne ...........................................................174
10.3 Szka przeciwsoneczne........................................................175
10.4 Panele podokienne ..............................................................188
10.5 Szka dwikoizolacyjne .......................................................190
10.6 Szka bezpieczne ..................................................................194
Victoria Tower, Stockholm, Szwecja
SunGuard
HP Bronze 40/27, HP Royal Blue 40/31,

Solar Green 10, Silver 08, Silver 20, Silver 43/31, Royal Blue 20
Gert Wingardh z Wingrdh arkitektkontor
10
170 171
Wczeniejsze rozdziay ukazay
zrnicowanie moliwoci pro-
dukcji, przetwarzania i zastoso-
wania szka jako materiau. Dla
wielu zastosowa GUARDIAN
oferuje konkretne produkty
z odpowiednimi danymi istotnymi
przy planowaniu i uytkowaniu.
W niniejszym rozdziale przed-
stawiono w formie tabelarycznej
zestawienie istotnych faktw
i czynnikw; zmiana wymogw
oraz nieustanny rozwj mog jed-
nak w kadej chwili prowadzi do
powstawania produktw alterna-
tywnych.
10.1 Szka foat
Tabela 1: Szko foat Clear 2 - 15 mm
G
r
u
b
o
P
r
z
e
p
u
s
z
-
c
z
a
l
n
o
w
i
a
t
a
O
d
b
i
c
i
e

w
i
a
t
a
I
n
d
e
k
s

o
d
t
w
a
r
z
a
n
i
a

b
a
r
w
R
a
B
e
z
p
o
r
e
d
-
n
i
a

p
r
z
e
-
p
u
s
z
c
z
a
l
n
o

e
n
e
r
g
i
i
B
e
z
p
o
r
e
d
-
n
i
e

o
d
b
i
c
i
e

e
n
e
r
g
i
i
A
b
s
o
r
p
c
j
a

e
n
e
r
g
i
i
W
a
r
t
o

g
W
s
k
a
n
i
k

z
a
c
i
e
n
i
e
n
i
a

b

(
s
h
a
d
i
n
g

c
o
e
f
f
c
i
e
n
t
)
[
g

/

0
,
8
7
]
P
r
z
e
p
u
s
z
-
c
z
a
l
n
o

p
r
o
m
i
e
n
i

U
V
[
m
m
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
2
9
1
8
1
0
0
8
8
8
4
8
9
1
,
0
2
7
8
3
9
0
8
9
9
8
6
8
6
8
8
1
,
0
1
7
3
4
9
0
8
9
9
8
4
8
8
8
6
0
,
9
9
6
9
5
8
9
8
9
9
8
2
8
1
0
8
5
0
,
9
8
6
6
6
8
9
8
9
8
8
2
7
1
1
8
5
0
,
9
7
6
4
8
8
8
8
9
8
7
9
7
1
4
8
2
0
,
9
5
6
1
1
0
8
7
8
9
7
7
6
7
1
7
8
0
0
,
9
2
5
8
1
2
8
6
8
9
7
7
3
7
2
0
7
8
0
,
9
0
5
4
1
5
8
5
8
9
6
7
0
7
2
3
7
5
0
,
8
7
5
1
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
.

D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

n
o
r
m
y

P
N
-
E
N

4
1
0
.
10
172 173
Tabela 2: Szko foat ExtraClear
2 - 15 mm
G
r
u
b
o
P
r
z
e
p
u
s
z
-
c
z
a
l
n
o
w
i
a
t
a
O
d
b
i
c
i
e

w
i
a
t
a
I
n
d
e
k
s

o
d
t
w
a
r
z
a
n
i
a

b
a
r
w
R
a
B
e
z
p
o
r
e
d
-
n
i
a

p
r
z
e
-
p
u
s
z
c
z
a
l
n
o

e
n
e
r
g
i
i
B
e
z
p
o
r
e
d
-
n
i
e

o
d
b
i
c
i
e

e
n
e
r
g
i
i
A
b
s
o
r
p
c
j
a

e
n
e
r
g
i
i
W
a
r
t
o

g
W
s
k
a
n
i
k

z
a
c
i
e
n
i
e
n
i
a

b

(
s
h
a
d
i
n
g

c
o
e
f
f
c
i
e
n
t
)
[
g

/

0
,
8
7
]
P
r
z
e
p
u
s
z
-
c
z
a
l
n
o

p
r
o
m
i
e
n
i

U
V
[
m
m
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
2
9
1
8
1
0
0
8
9
8
3
9
0
1
,
0
3
8
1
3
9
1
8
9
9
8
8
8
4
8
9
1
,
0
2
7
7
4
9
1
8
9
9
8
7
8
5
8
8
1
,
0
1
7
4
5
9
0
8
9
9
8
6
8
6
8
7
1
,
0
0
7
1
6
9
0
8
9
9
8
4
8
8
8
6
0
,
9
9
6
9
8
9
0
8
9
9
8
3
8
9
8
5
0
,
9
8
6
5
1
0
8
9
8
9
8
8
0
8
1
2
8
3
0
,
9
5
6
1
1
2
8
8
8
9
8
7
8
8
1
4
8
2
0
,
9
4
5
9
1
5
8
7
8
9
7
7
4
7
1
9
7
9
0
,
9
1
5
5
G
r
u
b
o
P
r
z
e
p
u
s
z
-
c
z
a
l
n
o
w
i
a
t
a
O
d
b
i
c
i
e

w
i
a
t
a
I
n
d
e
k
s

o
d
t
w
a
r
z
a
n
i
a

b
a
r
w
R
a
B
e
z
p
o
r
e
d
-
n
i
a

p
r
z
e
-
p
u
s
z
c
z
a
l
n
o

e
n
e
r
g
i
i
B
e
z
p
o
r
e
d
-
n
i
e

o
d
b
i
c
i
e

e
n
e
r
g
i
i
A
b
s
o
r
p
c
j
a

e
n
e
r
g
i
i
W
a
r
t
o

g
W
s
k
a
n
i
k

z
a
c
i
e
n
i
e
n
i
a

b

(
s
h
a
d
i
n
g

c
o
e
f
f
c
i
e
n
t
)
[
g

/

0
,
8
7
]
P
r
z
e
p
u
s
z
-
c
z
a
l
n
o

p
r
o
m
i
e
n
i

U
V
[
m
m
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
2
9
2
8
1
0
0
9
1
8
1
9
1
1
,
0
5
8
5
3
9
1
8
1
0
0
9
0
8
1
9
1
1
,
0
4
8
3
4
9
1
8
1
0
0
9
0
8
1
9
0
1
,
0
4
8
1
5
9
1
8
1
0
0
9
0
8
2
9
0
1
,
0
4
7
9
6
9
1
8
1
0
0
8
9
8
3
9
0
1
,
0
3
7
7
8
9
1
8
1
0
0
8
9
8
4
8
9
1
,
0
3
7
4
1
0
9
1
8
1
0
0
8
8
8
4
8
9
1
,
0
2
7
1
1
2
9
0
8
9
9
8
7
8
5
8
8
1
,
0
1
6
9
1
5
9
0
8
9
9
8
6
8
6
8
7
1
,
0
0
6
6
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
.

D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

n
o
r
m
y

P
N
-
E
N

4
1
0
.
W
s
z
y
s
t
k
i
e

p
r
o
d
u
k
t
y

G
U
A
R
D
I
A
N

n
a

b
a
z
i
e

s
z
k
a

p
a
s
k
i
e
g
o

o
d
p
o
w
i
a
d
a
j

n
o
r
m
o
m

P
N
-
E
N

5
7
2
-
2
:

1
9
9
4
.

O
r
a
z

D
I
N

1
2
4
9
-
1
0
:

1
9
9
0
.

W
a
r
t
o
c
i

w
i
a
t
a

i

e
n
e
r
g
i
i

s
o
n
e
c
z
n
e
j

z
g
o
d
n
i
e

z

n
o
r
m

P
N
-
E
N

4
1
0
.

W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
.
Tabela 3: Szko foat UltraClear 2 - 15 mm
10
174 175
10.2 Szko termoizolacyjne
Tabela 4: ClimaGuard
Szko termoizolacyjne
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
W s p c z y n n i k g
w g P N - E N 4 1 0
W s p c z y n n i k z a c i e n e -
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-E
N
6
7
3
O b r b k a t e r m i c z n a
( E S G / T V G )
1
M o n a g i
1
K o n i e c z n e u s u n i c i e
p o w o k z k r a w d z i
1
N a d r u k c e r a m i c z n y
n a p o w o c e
1
P r z e p u s z c z a l -
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
I n d e k s o d t w a -
r z a n i a b a r w
P r z e p u s z c z a l n o
b e z p o r e d n i a
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
K r y p t o n
2
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

4
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
3
N
R
G
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
8
1
1
3
1
3
9
8
6
6
1
9
1
5
7
4
0
,
8
5
1
,
5
1
,
3
H
T
H
T
T
a
k
N
i
e
P
R
E
M
I
U
M
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
8
0
1
2
1
2
9
7
5
5
2
9
1
6
6
3
0
,
7
2
1
,
4
1
,
1
H
T
H
T
T
a
k
N
i
e
1
.
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
7
0
2
0
2
3
9
8
4
5
3
8
1
7
5
3
0
,
6
1
1
,
3
1
,
0
H
T
T
a
k
3
T
a
k
N
i
e
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

4
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
E
C
O
S
U
N
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
7
0
1
2
1
3
9
4
3
6
4
3
2
1
3
8
0
,
4
4
1
,
3
1
,
0
N
i
e
N
i
e
T
a
k
N
i
e
Z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y

4
-
1
4
-
4
-
1
4
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2

+

#
5
N
R
G
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
7
3
1
6
1
6
9
6
5
4
2
2
2
4
6
2
0
,
7
1
0
,
6
2
0
,
7
H
T
H
T
T
a
k
N
i
e
P
R
E
M
I
U
M
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
7
1
1
5
1
5
9
6
4
2
3
2
2
6
4
9
0
,
5
6
0
,
5
2
0
,
6
H
T
H
T
T
a
k
N
i
e
1
.
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
5
3
0
3
0
9
6
3
0
4
6
2
4
3
7
0
,
4
2
0
,
4
2
0
,
6
H
T
T
a
k
3
T
a
k
N
i
e
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
,

W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0

%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
,

W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0

%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
2

K
r
y
p
t
o
n
3

N
a

y
c
z
e
n
i
e

K
l
i
e
n
t
a

1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
2

K
r
y
p
t
o
n
Tabela 5: SunGuard
eXtra Selective
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-E
N
6
7
3
( E S G / T V G )
M o n a g i
n a p o w o c e
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
r z a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
K r y p t o n
2
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

6
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
S
N
X

6
0
/
2
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
n
e
u
t
r
a
l
6
0
1
2
1
4
9
3
2
6
4
0
3
4
2
8
0
,
3
0
1
,
3
1
,
0
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
Z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y

6
-
1
2
-
4
-
1
2
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2

+

C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

P
r
e
m
i
u
m

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
S
N
X

6
0
/
2
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
n
e
u
t
r
a
l
5
3
1
4
1
7
9
2
2
2
4
1
3
7
2
6
0
,
3
0
0
,
5
2
0
,
7
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
10.3 Szka przeciwsoneczne
10
176 177
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
,

W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0

%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
2

K
r
y
p
t
o
n
4

w

o
p
r
a
c
o
w
a
n
i
u
Tabela 6: SunGuard
SuperNeutral
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-
E
N
6
7
3
( E S G / T V G )
M o n a g i
n a p o w o c e
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
r z a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
K r y p t o n
2
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

6
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
S
N

7
0
/
4
1
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
7
0
1
1
1
2
9
7
3
9
3
4
2
7
4
1
0
,
4
7
1
,
4
1
,
1
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

7
0
/
3
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
7
0
1
1
1
2
9
3
3
5
3
9
2
6
3
7
0
,
4
3
1
,
3
1
,
0
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

6
2
/
3
4
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
2
1
5
1
7
9
5
3
2
3
7
3
1
3
4
0
,
3
9
1
,
3
1
,
0
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

5
1
/
2
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
1
1
2
2
3
9
3
2
6
3
7
3
7
2
8
0
,
3
2
1
,
3
1
,
0
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

4
0
/
2
3
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
4
0
1
6
3
2
9
2
2
1
3
6
4
3
2
3
0
,
2
6
1
,
3
1
,
0
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

2
9
/
1
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
2
9
1
7
2
7
9
0
1
6
3
3
5
1
1
8
0
,
2
1
1
,
4
1
,
1
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e

Z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y

6
-
1
2
-
4
-
1
2
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2

+
C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

P
r
e
m
i
u
m

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
S
N

7
0
/
4
1
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
2
1
3
1
5
9
5
3
2
3
5
3
3
3
7
0
,
4
3
0
,
5
2
0
,
7
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

7
0
/
3
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
2
1
3
1
5
9
2
2
9
4
0
3
1
3
4
0
,
3
9
0
,
5
2
0
,
7
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

6
2
/
3
4
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
6
1
6
1
9
9
3
2
7
3
8
3
5
3
1
0
,
3
6
0
,
5
2
0
,
7
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

5
1
/
2
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
4
5
1
4
2
4
9
1
2
2
3
8
4
0
2
5
0
,
2
9
0
,
5
2
0
,
7
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

4
0
/
2
3
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
3
6
1
6
3
1
9
0
1
8
3
7
4
5
2
1
0
,
2
4
0
,
5
2
0
,
7
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e
S
N

2
9
/
1
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
2
6
1
8
2
7
8
8
1
3
3
3
5
4
1
6
0
,
1
8
0
,
5
2
0
,
7
H
T
H
T
1
T
a
k
N
i
e

Tabela 7: SunGuard
High Performance
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-
E
N
6
7
3
( E S G / T V G )
M o n a g i
n a p o w o c e
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
r z a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

6
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
H
P

L
I
G
H
T

B
L
U
E

6
2
/
5
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
6
2
1
6
1
1
9
6
4
8
1
7
3
5
5
2
0
,
6
0
1
,
7
1
,
5
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

6
0
/
4
0
3
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
0
2
5
2
0
9
6
3
8
3
5
2
7
4
0
0
,
4
6
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
2
/
4
1
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
5
2
1
8
1
0
9
4
3
8
2
1
4
1
4
1
0
,
4
7
1
,
6
1
,
4
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
0
/
3
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
0
2
3
2
2
9
5
2
9
3
7
3
4
3
2
0
,
3
7
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

S
I
L
V
E
R

4
3
/
3
1
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
4
3
3
2
1
3
9
6
2
9
3
6
3
5
3
1
0
,
3
6
1
,
4
1
,
2
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

4
1
/
3
3
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
4
1
2
2
1
2
9
2
2
9
2
4
4
7
3
3
0
,
3
8
1
,
6
1
,
4
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

4
1
/
2
9
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
In
t
e
n
s
y
w
n
a
n
ie
b
ie
s
k
a
4
1
2
6
3
2
9
4
2
6
2
7
4
7
2
9
0
,
3
3
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

A
M
B
E
R

4
1
/
2
9
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
b
r
z
o
w
a
4
1
2
5
1
7
8
7
2
7
3
6
3
7
2
9
0
,
3
3
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

4
0
/
2
9
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
z
i
e
l
o
n
a
4
0
3
7
2
4
9
6
2
6
2
4
5
0
2
9
0
,
3
3
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

B
R
O
N
Z
E

4
0
/
2
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
C
i
e
m
n
o
b
r
z
o
w
a
4
0
1
5
2
6
9
0
2
4
2
7
4
9
2
7
0
,
3
1
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

S
I
L
V
E
R

3
5
/
2
6
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
3
5
4
4
2
3
9
8
2
4
4
3
3
3
2
6
0
,
3
0
1
,
4
1
,
2
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
10
178 179
Tabela 7: SunGuard
High Performance
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
,

W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0

%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
N
a

y
c
z
e
n
i
e

p
o
w
o
k
i

n
a

z
i
e
l
o
n
y
m

s
z
k
l
e

f
o
a
t
.
1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
3

w
a
r
t
o
c
i

p
o

o
b
r
b
c
e

c
i
e
p
l
n
e
j

(
E
S
G
,

T
V
G
,

g
i
c
i
e
)
Kontynuacja
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-
E
N
6
7
3
( E S G / T V G )
M o n a g i
n a p o w o c e
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
r z a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
K r y p t o n
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
Z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y

6
-
1
2
-
4
-
1
2
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2

+

C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

P
r
e
m
i
u
m

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
H
P

L
I
G
H
T

B
L
U
E

6
2
/
5
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
5
5
1
7
1
5
9
4
3
4
4
5
3
0
4
1
0
,
4
7
0
,
6
0
,
8
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

6
0
/
4
0
3
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
3
2
6
2
1
9
2
3
0
3
7
3
3
3
6
0
,
4
1
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
2
/
4
1
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
4
6
1
9
1
4
9
2
2
8
2
3
4
9
3
4
0
,
3
9
0
,
6
0
,
8
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
0
/
3
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
4
4
2
4
2
3
9
3
2
4
3
8
3
8
2
8
0
,
3
2
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

S
I
L
V
E
R

4
3
/
3
1
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
3
8
3
3
1
8
9
4
2
2
3
8
4
0
2
7
0
,
3
1
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

4
1
/
3
3
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
3
6
2
3
1
5
9
0
2
2
2
6
5
2
2
7
0
,
3
1
0
,
6
0
,
8
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

4
1
/
2
9
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
In
t
e
n
s
y
w
n
a
n
ie
b
ie
s
k
a
3
6
2
7
3
1
9
2
2
1
2
8
5
1
2
6
0
,
3
0
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

A
M
B
E
R

4
1
/
2
9
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
b
r
z
o
w
a
3
6
2
6
1
9
8
6
2
1
3
7
4
2
2
7
0
,
3
1
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

4
0
/
2
9
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
z
i
e
l
o
n
a
3
6
3
8
2
5
9
4
2
0
2
5
5
5
2
5
0
,
2
9
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

B
R
O
N
Z
E

4
0
/
2
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
C
i
e
m
n
o
b
r
z
o
w
a
3
6
1
6
2
6
8
8
1
9
2
7
5
4
2
4
0
,
2
8
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
H
P

S
I
L
V
E
R

3
5
/
2
6
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
3
1
4
4
2
4
9
6
1
8
4
4
3
7
2
3
0
,
2
6
0
,
5
0
,
7
T
a
k
T
a
k
N
i
e
1
T
a
k
1
Tabela 8: SunGuard
Solar
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-
E
N
6
7
3
( E S G / T V G )
M o n a g i
n a p o w o c e
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
r z a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

6
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
S
O
L
A
R

N
E
U
T
R
A
L

6
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
1
2
0
2
1
9
8
5
4
1
6
3
0
5
9
0
,
6
8
2
,
7
2
,
6
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

N
E
U
T
R
A
L

6
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
6
2
6
1
8
9
7
4
8
1
9
3
3
5
3
0
,
6
1
2
,
6
2
,
5
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

L
I
G
H
T

B
L
U
E

5
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
4
7
1
5
1
7
9
4
3
8
1
3
4
9
4
4
0
,
5
1
2
,
6
2
,
4
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

G
R
E
Y

3
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
s
z
a
r
a
3
0
2
3
2
1
9
0
2
3
2
0
5
7
2
9
0
,
3
3
2
,
4
2
,
2
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
In
t
e
n
s
y
w
n
a
n
ie
b
ie
s
k
a
2
0
1
8
3
6
9
6
1
7
1
8
6
5
2
3
0
,
2
6
2
,
2
2
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
2
0
3
5
2
5
8
8
1
5
3
3
5
2
2
0
0
,
2
3
2
,
2
2
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
z
i
e
l
o
n
y
1
9
3
5
1
6
9
7
1
4
1
9
6
7
2
2
0
,
2
2
2
,
1
1
,
9
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

B
R
O
N
Z
E

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
B
r
z
2
0
1
8
1
5
9
4
1
4
2
0
6
6
2
2
0
,
2
2
2
,
1
1
,
9
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

G
O
L
D

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
Z
o
t
o
2
1
2
4
1
5
9
3
1
6
1
8
6
6
2
2
0
,
2
6
2
,
1
1
,
9
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

0
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
8
4
3
3
4
9
9
7
3
5
5
8
1
2
0
,
1
4
2
,
0
1
,
8
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
10
180 181
Tabela 8: SunGuard
Solar Tabela 8: SunGuard
Solar
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-
E
N
6
7
3
( E S G / T V G )
M o n a g i
n a p o w o c e
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
r z a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

6
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
,

C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

P
r
e
m
i
u
m

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
3
S
O
L
A
R

N
E
U
T
R
A
L

6
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
9
1
9
1
7
9
7
4
0
2
3
3
7
4
7
0
,
5
4
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

N
E
U
T
R
A
L

6
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
4
2
4
1
5
9
6
3
6
2
4
4
0
4
2
0
,
4
9
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

L
I
G
H
T

B
L
U
E

5
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
4
6
1
4
1
4
9
4
2
9
1
5
5
6
3
6
0
,
4
1
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

G
R
E
Y

3
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
h
e
l
l
g
r
a
u
2
9
2
2
1
8
9
0
1
8
2
1
6
1
2
3
0
,
2
6
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
In
t
e
n
s
y
w
n
a
n
ie
b
ie
s
k
a
1
9
1
8
3
1
9
5
1
3
1
9
6
8
1
8
0
,
2
1
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
1
9
3
4
2
1
8
8
1
2
3
3
5
5
1
7
0
,
2
0
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
z
i
e
l
o
n
y
1
9
3
5
1
4
9
7
1
0
2
0
7
0
1
6
0
,
1
5
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

B
R
O
N
Z
E

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
B
r
z
1
9
1
8
1
3
9
4
1
1
2
1
6
9
1
6
0
,
1
5
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

G
O
L
D

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
Z
o
t
o
2
0
2
4
1
2
9
3
1
3
1
8
6
9
1
8
0
,
2
1
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

0
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
8
4
3
2
9
9
8
6
3
5
5
9
9
0
,
1
0
1
,
4
1
,
1
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
,

W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0

%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
N
a

y
c
z
e
n
i
e

p
o
w
o
k
i

n
a

z
i
e
l
o
n
y
m

s
z
k
l
e

f
o
a
t
.
1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
Kontynuacja Kontynuacja
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o
B
a
r
w
a
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
i n n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
ik
U
w
g
P
N
-
E
N
6
7
3
( E S G / T V G )
M o n a g i
n a p o w o c e
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
r z a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

6
-
1
6
-
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
,

C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

1
.
0

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
3
S
O
L
A
R

N
E
U
T
R
A
L

6
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
2
2
4
2
8
9
8
3
3
2
8
4
1
4
0
0
,
4
6
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

N
E
U
T
R
A
L

6
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
4
7
2
8
2
5
9
7
3
0
2
8
4
2
3
6
0
,
4
1
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

L
I
G
H
T

B
L
U
E

5
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
4
0
1
7
2
5
9
4
2
5
1
8
5
7
3
1
0
,
3
6
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

G
R
E
Y

3
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
s
z
a
r
a
2
5
2
3
2
8
9
1
1
6
2
2
6
2
2
0
0
,
2
3
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
In
t
e
n
s
y
w
n
a
n
ie
b
ie
s
k
a
1
7
1
9
3
9
9
6
1
1
2
0
6
9
1
6
0
,
1
8
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
1
7
3
5
3
1
8
9
1
1
3
4
5
5
1
5
0
,
1
7
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
z
i
e
l
o
n
y
1
6
3
6
2
5
9
8
9
2
0
7
1
1
5
0
,
1
4
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

B
R
O
N
Z
E

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
B
r
z
1
7
1
9
2
4
9
5
9
2
1
7
0
1
5
0
,
1
4
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
O
L
A
R

G
O
L
D

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
Z
o
t
o
1
8
2
4
1
9
9
0
1
0
1
9
7
0
1
6
0
,
1
8
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
S
I
L
V
E
R

0
8
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
7
4
3
3
7
9
9
5
3
5
6
0
8
0
,
0
9
1
,
3
1
,
0
T
a
k
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
10
182 183
Tabela 9: SunGuard
Solar
laminowane do wewntrz
Tabela 10: SunGuard
z funkcj
antyradarow
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o

b
a
z
o
w
e
K
o
l
o
r
w
i
a
t
o

w
i
d
z
i
a
l
n
e
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
P N - E N 4 1 0
W s p c z y n n i k
z a c i e n i e n i a g
P N - E N / 0 , 8 7
( E S G / T V G )
G i c i e
U s u w a n i e p o w o k i n a
k r a w d z i a c h
E m a l i o w a n i e s i t o d r u k
O g l n e d o p u s z -
c z e n i e n a d z o r u
b u d o w l a n e g o
2
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e d o
w e w n t r z
W s k a n i k o d d a -
w a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
S
z
k
o

l
a
m
i
n
o
w
a
n
e

8
8
.
4
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
.

#
2
S
O
L
A
R

N
e
u
t
r
a
l

6
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
9
1
2
1
0
9
7
5
3
1
0
3
7
6
2
0
,
7
1
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
T
a
k
S
o
l
a
r

N
e
u
t
r
a
l

6
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
3
1
6
8
9
6
4
8
1
2
4
0
5
7
0
,
6
5
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
T
a
k
S
o
l
a
r

L
i
g
h
t

B
l
u
e

5
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
5
2
1
4
8
9
5
3
8
1
2
5
0
4
9
0
,
5
7
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
T
a
k
S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

G
r
e
y

3
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
s
z
a
r
a
3
2
2
4
1
4
9
3
2
3
2
1
5
6
3
6
0
,
4
1
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
N
i
e
S
o
l
a
r

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
In
t
e
n
s
y
w
n
a
n
ie
b
ie
s
k
a
2
2
2
4
2
8
9
8
1
6
2
1
6
3
3
1
0
,
3
5
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
N
i
e
S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
1
9
3
2
2
5
9
2
1
4
2
9
5
7
2
7
0
,
3
1
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
N
i
e
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
.
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
.
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
-
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
-
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
P
o
w
o
k
i

n
a

z
i
e
l
o
n
y
m

s
z
k
l
e

b
a
z
o
w
y
m

f
o
a
t

n
a

p
y
t
a
n
i
e

k
l
i
e
n
t
a
.
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
.
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
;

w
a
r
t
o
c
i

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
;
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0
%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
P
o
w
o
k
i

n
a

z
i
e
l
o
n
y
m

s
z
k
l
e

b
a
z
o
w
y
m

f
o
a
t

n
a

p
y
t
a
n
i
e

k
l
i
e
n
t
a
.
1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
2

P
r
o
d
u
k
t

b
u
d
o
w
l
a
n
y

w

N
i
e
m
c
z
e
c
h

p
o
d
l
e
g
a

r
e
g
u
l
a
c
j
i

D
I
B
t
1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
2

P
r
o
d
u
k
t

b
u
d
o
w
l
a
n
y

w

N
i
e
m
c
z
e
c
h

p
o
d
l
e
g
a

r
e
g
u
l
a
c
j
i

D
I
B
t
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o

b
a
z
o
w
e
K
o
l
o
r

w
i
a
t
o

w
i
d
z
i
a
l
n
e
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
P N - E N 4 1 0
W s p c z y n n i k z a c i e n i e -
n i a g P N - E N / 0 , 8 7
W s p c z y n n i k
U ( P N - E N 6 7 3 )
A r g o n
( E S G / T V G ) , G i c i e
k r a w d z i a c h
O g l n e d o p u s z -
c z e n i e n a d z o r u
b u d o w l a n e g o
2
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e d o
w e w n t r z
W s k a n i k
o d d a n i a b a r
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

8
8
.
2
-
1
6
-
6
,

S
u
n
G
u
a
r
d

l
a
m
i
n
o
w
a
n
y

d
o

w
e
w
n
t
r
z

n
a

p
o
z

#
2
,

C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

P
r
e
m
i
u
m

n
a

p
o
z

#
5
R
D

6
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
5
6
1
8
1
2
9
4
3
3
1
8
4
9
3
9
0
,
4
5
1
,
1
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
T
a
k
R
D

5
5
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
5
3
1
5
1
3
9
4
3
2
1
6
5
2
3
8
0
,
4
4
1
,
1
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
T
a
k
R
D

5
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
4
6
1
5
1
2
9
2
2
7
1
5
5
8
3
3
0
,
3
7
1
,
1
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
T
a
k
10
184 185
Tabela 11: SunGuard
High Durable
monolityczne szko przeciwsoneczne
P
r
o
d
u
k
t
S
z
k
o

b
a
z
o
w
e
K
o
l
o
r
w
i
a
t
o

w
i
d
z
i
a
l
n
e
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
P N - E N 4 1 0
W s p c z y n n i k
P N - E N / 0 , 8 7
( E S G / T V G )
G i c i e
k r a w d z i a c h
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e d o
w e w n t r z
W s k a n i k o d d a -
w a n i a b a r w
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
S
z
k
o

m
o
n
o
l
i
t
y
c
z
n
e

6
m
m
,

p
o
w
o
k
a

n
a

p
o
z
.

#
2
H
D

S
I
L
V
E
R

7
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
s
r
e
b
r
n
y
7
0
2
7
2
8
9
6
7
1
2
1
8
7
2
0
,
8
3
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
H
D

N
e
u
t
r
a
l

6
7
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
l
n
a
6
6
1
6
1
8
9
9
6
3
1
3
2
4
6
9
0
,
7
9
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
H
D

L
i
g
h
t

B
l
u
e

5
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
N
e
u
t
r
a
ln
a

b
k
it
n
a
5
1
1
6
1
5
9
8
4
7
1
3
4
0
5
6
0
,
6
5
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
H
D

S
i
l
v
e
r

G
r
e
y

3
2
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
J
a
s
n
o
s
z
a
r
a
3
3
2
1
1
9
9
4
3
0
1
7
5
3
4
1
0
,
4
7
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
H
D

S
i
l
v
e
r

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
S
r
e
b
r
n
a
2
0
3
3
2
5
9
2
1
7
2
8
5
5
2
8
0
,
3
3
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
H
D

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0
E
x
t
r
a
C
l
e
a
r
M
o
d
r
y
2
3
2
0
2
9
9
7
1
9
2
0
6
1
3
1
0
,
3
5
T
a
k
N
i
e
T
a
k
1
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
.
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
.
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
-
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
-
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
P
o
w
o
k
i

n
a

z
i
e
l
o
n
y
m

s
z
k
l
e

b
a
z
o
w
y
m

f
o
a
t

n
a

p
y
t
a
n
i
e

k
l
i
e
n
t
a
.
1

P
r
o
s
z

p
r
z
e
s
t
r
z
e
g
a

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

l
u
b

s
k
o
n
t
a
k
t
o
w
a

s
i

z

f
r
m

G
U
A
R
D
I
A
N

w

c
e
l
u

u
z
y
s
k
a
n
i
a

s
z
c
z
e
-
g
o
w
y
c
h

i
n
f
o
r
m
a
c
j
i
Tabela 12: SunGuard
Dry
P
r
o
d
u
k
t
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
W s p c z y n n i k
P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
I n d e k s
o d t w a r z a n i a
b a r w
n o b e z p o -
r e d n i a
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
P o w i e t r z e
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

6
-
1
6
-
4
,

S
u
n
G
u
a
r
d

D
r
y

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
1
,

S
u
n
G
u
a
r
d

z

p
o
w
o
k

p
r
z
e
c
i
w
s
o
n
e
c
z
n

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
S
N
X

6
0
/
2
8
5
8
1
4
1
5
9
3
2
5
3
6
3
9
2
7
0
,
3
2
1
,
3
1
,
0
S
N

7
0
/
4
1
6
8
1
2
1
3
9
6
3
7
3
0
3
3
4
0
0
,
4
6
1
,
4
1
,
1
S
N

7
0
/
3
7
6
8
1
4
1
5
9
4
3
5
3
2
3
3
3
7
0
,
4
3
1
,
3
1
,
0
S
N

6
2
/
3
4
6
1
1
6
1
8
9
5
3
1
3
4
3
5
3
3
0
,
3
8
1
,
3
1
,
0
S
N

5
1
/
2
8
4
9
1
4
2
3
9
2
2
5
3
3
4
2
2
7
0
,
3
1
1
,
3
1
,
0
S
N

4
0
/
2
3
3
9
1
7
3
2
9
1
2
0
3
2
4
8
2
3
0
,
2
6
1
,
3
1
,
0
S
N

2
9
/
1
8
2
8
1
8
2
7
9
0
1
5
3
0
5
5
1
8
0
,
2
0
1
,
4
1
,
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

6
0
/
4
0
5
9
2
5
2
1
9
4
3
6
3
2
3
2
3
9
0
,
4
5
1
,
4
1
,
1
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
0
/
3
2
4
9
2
4
2
2
9
5
2
8
3
4
3
8
3
1
0
,
3
6
1
,
4
1
,
1
H
P

S
I
L
V
E
R

4
3
/
3
1
4
2
3
2
1
6
9
5
2
8
3
4
3
8
3
1
0
,
3
6
1
,
4
1
,
2
H
P

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

4
1
/
2
9
4
0
2
7
3
3
9
4
2
5
2
6
4
9
2
8
0
,
3
2
1
,
4
1
,
1
H
P

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

4
0
/
2
9
3
9
3
8
2
4
9
6
2
5
2
4
5
1
2
8
0
,
3
2
1
,
4
1
,
1
H
P

B
R
O
N
Z
E

4
0
/
2
7
3
9
1
6
2
4
9
0
2
3
2
4
5
3
2
6
0
,
3
0
1
,
4
1
,
1
H
P

S
I
L
V
E
R

3
5
/
2
6
3
4
4
4
2
4
9
8
2
3
4
0
3
7
2
6
0
,
3
0
1
,
4
1
,
2
10
186 187
Tabela 12: SunGuard
Dry
P
r
o
d
u
k
t
w
i
a
t
o
E
n
e
r
g
i
a

s
o
n
e
c
z
n
a
w g P N - E N 4 1 0
W s p c z y n n i k
P N - E N / 0 , 8 7
W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
n o
O d b i c i e n a
z e w n t r z
O d b i c i e
w e w n t r z
I n d e k s
o d t w a r z a n i a
b a r w
n o b e z p o -
r e d n i a
O d b i c i e n a
z e w n t r z
A b s o r p c j a
K r y p t o n
A r g o n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
[
W
/
m
2
K
]
Z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y

6
-
1
2
-
4
-
1
2
-
4
,

S
u
n
G
u
a
r
d

D
r
y

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
1
,

S
u
n
G
u
a
r
d

z

p
o
w
o
k

p
r
z
e
c
i
w
s
o
n
e
c
z
n

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
,

C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

P
r
e
m
i
u
m

n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
S
N
X

6
0
/
2
8
5
2
1
5
1
8
9
1
2
2
3
7
3
9
2
5
0
,
2
9
0
,
5
0
,
7
S
N

7
0
/
4
1
6
0
1
5
1
6
9
4
3
1
3
2
3
7
3
6
0
,
4
1
0
,
5
0
,
7
S
N

7
0
/
3
7
6
0
1
6
1
7
9
3
2
9
3
3
3
8
3
4
0
,
3
9
0
,
5
0
,
7
S
N

6
2
/
3
4
5
4
1
8
2
0
9
3
2
6
3
5
3
9
3
0
0
,
3
4
0
,
5
0
,
7
S
N

5
1
/
2
8
4
4
1
5
2
4
9
1
2
1
3
4
4
5
2
5
0
,
2
9
0
,
5
0
,
7
S
N

4
0
/
2
3
3
5
1
8
3
1
9
0
1
7
3
3
5
0
2
1
0
,
2
4
0
,
5
0
,
7
S
N

2
9
/
1
8
2
5
1
7
2
7
8
8
1
3
3
0
5
7
1
6
0
,
1
8
0
,
5
0
,
7
H
P

N
E
U
T
R
A
L

6
0
/
4
0
5
2
2
7
2
2
9
2
2
9
3
4
3
7
3
4
0
,
3
9
0
,
5
0
,
7
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
0
/
3
2
4
3
2
5
2
3
9
3
2
3
3
5
4
2
2
8
0
,
3
2
0
,
5
0
,
7
H
P

S
I
L
V
E
R

4
3
/
3
1
3
7
3
3
1
8
9
4
2
1
3
5
4
4
2
6
0
,
3
0
0
,
5
0
,
7
H
P

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

4
1
/
2
9
3
5
2
8
3
1
9
3
2
0
2
7
5
3
2
5
0
,
2
9
0
,
5
0
,
7
H
P

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

4
0
/
2
9
3
5
3
8
2
5
9
4
2
0
2
5
5
5
2
4
0
,
2
8
0
,
5
0
,
7
H
P

B
R
O
N
Z
E

4
0
/
2
7
3
4
1
7
2
6
8
9
1
9
2
5
5
6
2
3
0
,
2
6
0
,
5
0
,
7
H
P

S
I
L
V
E
R

3
5
/
2
6
3
0
4
4
2
4
9
6
1
8
4
1
4
1
2
2
0
,
2
5
0
,
5
0
,
7
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
.
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
,

W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
Kontynuacja
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0

%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
Tabela 13: ClimaGuard
Dry
P
r
o
d
u
k
t
w
i
a
t
o
W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

g

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
W
s
p
c
z
y
n
n
ik

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
P
r
z
e
p
u
s
z
c
z
a
l
n
o

O
d
b
i
c
i
e
A
r
g
o
n
[
%
]
[
%
]
[
%
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

z
e
s
p
o
l
o
n
a

4
-
1
6
A
r
-
4
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

P
R
E
M
I
U
M

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
3
)
7
8
1
3
6
0
1
,
1
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

1
.
0

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
3
)
6
8
2
4
5
1
1
,
0
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

P
R
E
M
I
U
M

T
2

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
)
7
8
1
5
5
6
1
,
1
Z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y

4
-
1
2
A
r
-
4
-
1
2
A
r
-
4
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

P
R
E
M
I
U
M

T
2

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
)
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

P
R
E
M
I
U
M

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
)
6
9
1
8
4
8
0
,
7
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

P
R
E
M
I
U
M

T
2

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
3
)
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

P
R
E
M
I
U
M

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
)
6
9
1
7
5
1
0
,
7
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

N
R
G

T

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
2
)
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

N
R
G

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
)
7
1
1
8
5
9
0
,
8
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

N
R
G

T

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
3
)
C
L
I
M
A
G
U
A
R
D

N
R
G

(
n
a

p
o
z
y
c
j
i

#
5
)
7
1
1
8
6
1
0
,
8
W
s
z
y
s
t
k
i
e

w
a
r
t
o
c
i

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
,

p
o
d
l
e
g
a
j
c
e

o
d
p
o
w
i
e
d
n
i
m

t
o
l
e
r
a
n
c
j
o
m
D
a
n
e

s
p
e
k
t
r
o
f
o
t
o
m
e
t
r
y
c
z
n
e

w
g

P
N
-
E
N

4
1
0
,

W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U

w
g

P
N
-
E
N

6
7
3
S
t
o
p
i
e

w
y
p
e
n
i
e
n
i
a

g
a
z
e
m
:

9
0

%
W
s
z
y
s
t
k
i
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

d
o
t
y
c
z
c
e

m
o
l
i
w
o
c
i

d
a
l
s
z
e
g
o

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

m
a
j

c
h
a
r
a
k
t
e
r

o
g
l
n
y
.

D
a
l
s
z
e

i
n
f
o
r
m
a
c
j
e

z
n
a
j
d

P
a
s
t
w
o

w

w
y
t
y
c
z
n
y
c
h

d
o
t
.

p
r
z
e
t
w
a
r
z
a
n
i
a

d
l
a

p
o
w
l
e
k
a
n
e
g
o

s
z
k
a

a
r
c
h
i
t
e
k
t
o
n
i
c
z
n
e
g
o
.
10
188 189
10.4 Szka emaliowane i spanderele
Tabela 14: Zalecane kombinacje szka i emalii
dla spandreli SunGuard
Tabela 14: Zalecane kombinacje szka i emalii

dla spandreli SunGuard
Kontynuacja
W

p
r
z
y
p
a
d
k
u

p
a
n
e
l
i

z

s
z
y
b

z
e
s
p
o
l
o
n
y
c
h

t
r
z
e
b
a

s
p
r
a
w
d
z
i
,

c
z
y

d
l
a

s
z
y
b
y

z
e
w
n
t
r
z
n
e
j

w
y
s
t
p
i

p
o
d
w
y
s
z
o
n
a

a
b
s
o
r
p
c
j
a

e
n
e
r
g
i
i
,

c
o

p
o
w
o
d
u
j
e

k
o
n
i
e
c
z
n
o

c
z
s
c
i
o
w
e
g
o

h
a
r
t
o
w
a
n
i
a

t
e
r
m
i
c
z
n
e
g
o
.

P
r
z
e
s
t
r
z
e

m
i
d
z
y
s
z
y
b
o
w
a

n
i
e

p
o
w
i
n
n
a

p
r
z
e
k
r
a
c
z
a

8

m
m
.
Z
a
s
a
d
n
i
c
z
o

n
a
l
e
y

u
p
e
w
n
i

s
i
,

c
z
y

s
z
y
b
y

w

p
a
n
e
l
a
c
h

n
i
e

b

n
a
r
a
o
n
e

n
a

a
g
r
e
s
y
w
n
e

m
e
d
i
a

p
o
d
c
z
a
s

i
n
s
t
a
l
a
c
j
i

l
u
b

p
o

z
a
m
o
n
t
o
w
a
n
i
u
.
S
u
n
G
u
a
r
d

M
o
n
o
l
i
t
y
c
z
n
a

p
y
t
a

f
a
s
a
d
o
w
a
P
a
n
e
l

p
o
d
o
k
i
e
n
n
y

z

s
z
y
b
y

z
e
s
p
o
l
o
n
e
j
S
u
n
G
u
a
r
d

e
X
t
r
a

S
e
l
e
c
t
i
v
e
S
N
X

6
0
/
2
8

S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m

1
4
0

1
1

4
0
6
0
S
N
X

6
0
/
2
8

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
u
n
G
u
a
r
d

S
u
p
e
r
N
e
u
t
r
a
l
S
N

7
0
/
4
1
S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
N

7
0
/
4
1

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
N

7
0
/
3
7
S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
N

7
0
/
3
7

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
N

6
2
/
3
4
S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
N

6
2
/
3
4

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
N

5
1
/
2
8
S
G

S
o
l
a
r

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2

S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m

1
4
0

1
2

4
0
6
1
S
G

S
N

5
1
/
2
8

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
N

4
0
/
2
3
S
G

S
o
l
a
r

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m

1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
N

4
0
/
2
3

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
N

2
9
/
1
8
S
G

S
o
l
a
r

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m

1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
N

2
9
/
1
8

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
u
n
G
u
a
r
d

S
o
l
a
r
S
O
L
A
R

N
E
U
T
R
A
L

6
7

S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
2

4
0
6
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

N
e
u
t
r
a
l

6
7

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

L
I
G
H
T

B
L
U
E

5
2

S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
2

4
0
6
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

L
i
g
h
t

B
l
u
e

5
2

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

G
R
E
Y

3
2

S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

G
r
e
y

3
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

G
r
e
y

3
2

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

2
0

S
G

S
o
l
a
r

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
2

4
0
6
0

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

2
0

S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

2
0

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

2
0
S
G

S
o
l
a
r

B
r
i
g
h
t

G
r
e
e
n

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

B
r
i
g
h
t

G
r
e
e
n

2
0

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

B
R
O
N
Z
E

2
0
S
G

S
o
l
a
r

B
r
o
n
z
e

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m

1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

B
r
o
n
z
e

2
0

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

G
O
L
D

2
0
-
S
G

S
o
l
a
r

G
o
l
d

2
0

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
O
L
A
R

S
I
L
V
E
R

0
8

S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

0
8

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

0
8

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
S
u
n
G
u
a
r
d

M
o
n
o
l
i
t
y
c
z
n
a

p
y
t
a

f
a
s
a
d
o
w
a
P
a
n
e
l

p
o
d
o
k
i
e
n
n
y

z

s
z
y
b
y

z
e
s
p
o
l
o
n
e
j
S
u
n
G
u
a
r
d

H
i
g
h

P
e
r
f
o
r
m
a
n
c
e
H
P

L
I
G
H
T

B
L
U
E

6
2
/
5
2
-
S
G

H
P

L
i
g
h
t

B
l
u
e

6
2
/
5
2

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

N
E
U
T
R
A
L

6
0
/
4
0
S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

G
r
e
y

3
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

H
P

N
e
u
t
r
a
l

6
0
/
4
0

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
2
/
4
1
S
S
G

5
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
2

4
0
6
1

n
a

#
2
S
G

H
P

N
e
u
t
r
a
l

5
2
/
4
1

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

N
E
U
T
R
A
L

5
0
/
3
2
S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

G
r
e
y

3
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

H
P

N
e
u
t
r
a
l

5
0
/
3
2

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

S
I
L
V
E
R

4
3
/
3
1
-
S
G

H
P

S
i
l
v
e
r

4
3
/
3
1

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

N
E
U
T
R
A
L

4
1
/
3
3
S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

G
r
e
y

3
2

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

H
P

N
e
u
t
r
a
l

4
1
/
3
3

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

R
O
Y
A
L

B
L
U
E

4
1
/
2
9
S
G

S
o
l
a
r

R
o
y
a
l

B
l
u
e

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
2

4
0
6
0

n
a

#
2
S
G

H
P

R
o
y
a
l

B
l
u
e

4
1
/
2
9

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

A
M
B
E
R

4
1
/
2
9
-
S
G

H
P

A
m
b
e
r

4
1
/
2
9

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

B
R
I
G
H
T

G
R
E
E
N

4
0
/
2
9
S
G

S
o
l
a
r

G
r
e
e
n

0
7

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

S
o
l
a
r

B
r
i
g
h
t

G
r
e
e
n

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

H
P

B
r
i
g
h
t

G
r
e
e
n

4
0
/
2
9

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
B
R
O
N
Z
E

4
0
/
2
7

H
P
S
z
k
o

b
a
r
w
i
o
n
e

n
a

b
r
z
o
w
o

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2

S
G

S
o
l
a
r

B
r
o
n
z
e

2
0

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m

1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

H
P

B
r
o
n
z
e

4
0
/
2
7

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
H
P

S
I
L
V
E
R

3
5
/
2
6
S
G

S
o
l
a
r

S
i
l
v
e
r

0
8

n
a

#
2

+

F
e
r
r
o

S
y
s
t
e
m
1
4
0

1
5

4
0
0
1

n
a

#
2
S
G

H
P

S
i
l
v
e
r

3
5
/
2
6

n
a

#
2

+

E
m
a
l
i
a

n
a

#
4
10
190 191
10.5 Szka dwikoizolacyjne
Tabela 15: GUARDIAN LamiGlass
Sound Control
T
y
p
S
t
r
u
k
t
u
r
a
T
y
p

f
o
l
i
i
G
r
u
b
o
R
w
C
C
t
r
W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U
K
l
a
s
a

w
y
t
r
z
y
m
a
c
i
P
N
-
E
N

6
7
3
U
p
a
d
e
k

k
u
l
i

w
g

P
N
-
E
N

3
5
6
U
d
e
r
z
e
n
i
e

w
a
h
a
d
a

w
g

P
N
-
E
N
1
2
6
0
0
[
m
m
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
W
/
m
2
K
]
S
z
y
b
a

p
o
j
e
d
y
n
c
z
a
S
R

3
3
.
1

3
/
0
.
5
0
/
3

S
R

6

3
6

-
1
-
4
5
,
7
P
1
A
1
(
B
)
1
S
C

4
4
.
2

4
/
0
.
7
6
/
4

S
C

9

3
7

-
1
-
3

5
,
7

P
1
A

1
(
B
)
1

S
R

4
4
.
1

4
/
0
.
5
0
/
4

S
R

8

3
8

-
1
-
4

5
,
7

P
1
A

1
(
B
)
1

S
R

4
4
.
2

4
/
0
.
7
6
/
4

S
R

9

3
8

-
1
-
4

5
,
7

P
2
A

1
(
B
)
1

S
R

4
4
.
4

4
/
1
,
5
2
/
4

S
R

1
0

3
8

-
1
-
4

5
,
7

P
4
A

1
(
B
)
1

S
R

5
5
.
1

5
/
0
.
5
0
/
5

S
R

1
0

3
9

-
1
-
4
5
,
6
P
1
A
1
(
B
)
1
S
R

5
5
.
2

5
/
0
.
7
6
/
5

S
R

1
1

3
9

-
1
-
3
5
,
6
P
2
A
1
(
B
)
1
S
R

6
6
.
1

6
/
0
.
5
0
/
6

S
R

1
2

3
9

-
1
-
3
5
,
6
P
1
A
1
(
B
)
1
S
R

6
6
.
2

6
/
0
.
7
6
/
6

S
R

1
3

3
9

0
-
3

5
,
6

P
2
A

1
(
B
)
1

S
R

8
8
.
2

8
/
0
.
7
6
/
8

S
R

1
7

4
1

-
1
-
3

5
,
4

P
2
A

1
(
B
)
1

S
R

1
0
1
0
.
2

1
0
/
0
.
7
6
/
1
0

S
R

2
1

4
3

-
1
-
3

5
,
2

P
2
A

1
(
B
)
1

T
y
p
S
t
r
u
k
t
u
r
a
T
y
p

f
o
l
i
i
G
r
u
b
o
R
w
C
C
t
r
W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U
K
l
a
s
a

w
y
t
r
z
y
m
a
c
i
P
N
-
E
N

6
7
3
U
p
a
d
e
k

k
u
l
i

w
g

P
N
-
E
N

3
5
6
U
d
e
r
z
e
n
i
e

w
a
h
a
d
a

w
g

P
N
-
E
N
1
2
6
0
0
[
m
m
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
W
/
m
2
K
]
Z
e
s
t
a
w

d
w
u
s
z
y
b
o
w
y
1
2
5
/
3
6

4
4
.
2
/
1
2
/
4

P
V
B

2
5

3
6

-
2
-
5

1
,
3

(
A
r
)

P
2
A

1
(
B
)
1

2
7
/
3
7

3
3
.
4
/
1
6

/
4

P
V
B

2
7

3
7

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
4
A

1
(
B
)
1

3
2
/
3
9

4
4
.
4
/
1
6
/
6

P
V
B

3
2

3
9

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
4
A

1
(
B
)
1

2
9
/
3
9

4
4
.
2
/
1
6
/
4

S
C

2
9

3
9

-
1
-
5

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
1
/
4
1

4
4
.
2
/
1
6
/
6

S
C

3
1

4
1

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
3
/
4
1

4
4
.
2
/
1
8
/
6

S
C

3
3

4
1

-
2
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
1
/
4
2

4
4
.
2
/
1
6
/
6

S
R

3
1

4
2

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
2
A

1
(
B
)
1

3
0
/
4
2

4
4
.
1
/
1
6
/
6

S
R

3
0

4
2

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
5
/
4
2
a
4
4
.
2
/
1
6
/
8
S
R
3
5
4
2
-
3
-
7
1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
5
/
4
2
b
5
5
.
2
/
1
6
/
8

S
C

3
5

4
2

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
3
/
4
2

4
4
.
2
/
1
6
/
8

S
C

3
3

4
2

-
2
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

2
9
/
4
3

4
4
.
1
/
1
4
/
6

S
R

2
9

4
3

-
3
-
8

1
,
1

(
K
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
4
/
4
3

4
4
.
1
/
2
0
/
6

S
R

3
4

4
3

-
2
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
7
/
4
3
a

5
5
.
2
/
1
8
/
8

S
C

3
7

4
3

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
7
/
4
3
b

5
5
.
2
/
1
8
/
8

S
R

3
7

4
3

-
1
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
2
A

1
(
B
)
1

3
7
/
4
3
c

6
6
.
2
/
1
6
/
8

S
C

3
7

4
3

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
7
/
4
3
d

6
6
.
3
/
1
6
/
8

S
C

3
7

4
3

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
4
/
4
4

4
4
.
1
/
1
6
/
1
0

S
R

3
4

4
4

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
5
/
4
4
b

4
4
.
2
/
1
6
/
1
0

S
C

3
5

4
4

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
6
/
4
4

4
4
.
1
/
2
0
/
8

S
R

3
6

4
4

-
3
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

Sound Control
Kontynuacja
10
192 193
T
y
p
S
t
r
u
k
t
u
r
a
T
y
p

f
o
l
i
i
G
r
u
b
o
R
w
C
C
t
r
W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U
K
l
a
s
a

w
y
t
r
z
y
m
a
c
i
P
N
-
E
N

6
7
3
U
p
a
d
e
k

k
u
l
i

w
g

P
N
-
E
N

3
5
6
U
d
e
r
z
e
n
i
e

w
a
h
a
d
a

w
g

P
N
-
E
N
1
2
6
0
0
[
m
m
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
W
/
m
2
K
]
3
6
/
4
5

4
4
.
1
/
1
8
/
1
0

S
R

3
6

4
5

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
6
/
4
6
4
4
.
4
/
1
6
/
5
5
.
2
P
V
B
/
S
C
3
6
4
6
-
3
-
8
1
,
1

(
A
r
)
P
1
A
1
(
B
)
1
3
9
/
4
5
a

4
4
.
2
/
2
0
/
1
0

S
C

3
9

4
5

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
9
/
4
5
b

6
6
.
3
/
1
6
/
1
0

S
C

3
9

4
5

-
1
-
4

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
7
/
4
5

5
5
.
2
/
1
6
/
1
0

S
C

3
7

4
5

-
2
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
4
/
4
6

5
5
.
1
/
1
6
/
4
4
.
1

S
R
/
S
R

3
4

4
6

-
2
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
3
/
4
6

6
6
.
2
/
2
0
/
1
0

S
R

4
3

4
6

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
2
A

1
(
B
)
1

3
8
/
4
7

4
4
.
2
/
1
6

/
6
6
.
2

S
C

/

S
C

3
8

4
7

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
8
/
4
8

4
4
.
2
/
1
6
/
6
6
.
3

S
C

/
S
C

3
8

4
8

-
3
-
8

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
6
/
4
9

8
8
.
2
/
2
0
/
4
4
.
2

S
C
/
S
C

4
6

4
9

-
1
-
5

1
,
4

(
A
i
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
1
/
4
9

4
4
.
2
/
2
0
/
6
6
.
2

S
C
/
S
C

4
1

4
9

-
2
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

3
8
/
4
9

4
4
.
3
/
1
6
/

6
6
.
3

S
C
/
S
C

3
8

4
9

-
3
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
4
/
4
9

6
6
.
2
/
2
0
/
5
5
.
2

S
R

4
4

4
9

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
2
A

1
(
B
)
1

4
2
/
5
0

4
4
.
3

/
2
0

/

6
6
.
3

S
C

/

S
C

4
2

5
0

-
2
-
7

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
6
/
5
0

8
8
.
2
/
2
0

/
4
4
.
2

S
C

/

S
C

4
6

5
0

-
1
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
6
/
5
1

8
8
.
2
/
1
6
/
6
6
.
2

S
C

/
S
C

4
6

5
1

-
1
-
5

1
,
1

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
8
/
5
1

8
8
.
4
/
2
0
/
5
5
.
2

S
R

4
8

5
1

-
2
-
6

1
,
1

(
A
r
)

P
4
A

1
(
B
)
1

5
2
/
5
2
8
8
.
2
/
2
4
/
4
6
.
2
S
R
5
2
5
2
-
2
-
6
1
,
1

(
A
r
)
P
2
A
1
(
B
)
1
Sound Control
Kontynuacja
(
A
r
)

W
y
p
e
n
i
e
n
i
e

a
r
g
o
n
e
m
(
K
r
)

W
y
p
e
n
i
e
n
i
e

k
r
y
p
t
o
n
e
m
W
a
r
t
o

R
w

w
g

P
N
-
E
N

I
S
O

1
4
0
-
3

i

7
1
7
1

C
l
i
m
a
G
u
a
r
d

P
r
e
m
i
u
m

p
o
w
o
k
a

n
a

#
3

(
z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y
:

#
2
+
#
5
)
.

G
U
A
R
D
I
A
N

L
a
m
i
G
l
a
s
s

S
o
u
n
d
C
o
n
t
r
o
l

m
o
n
a

c
z
y

z
e

w
s
z
y
s
t
k
i
m
i

p
o
w
o
k
a
-
m
i

p
r
z
e
c
i
w
s
o
n
e
c
z
n
y
m
i

c
i
e
p
o
c
h
r
o
n
n
y
m
i

G
U
A
R
D
I
A
N
.
(
P
V
B
)

F
o
l
i
a

p
o
l
i
w
i
n
y
l
o
b
u
t
y
r
a
l
o
w
a
(
S
R
)

F
o
l
i
a

P
V
B

A
k
u
s
t
i
c
(
S
C
)

F
o
l
i
a

P
V
B

S
o
u
n
d
-
C
o
n
t
r
o
l
P
r
z
e
d
s
t
a
w
i
o
n
e

w
a
r
t
o
c
i

f
u
n
k
c
j
o
n
a
l
n
e

t
o

w
a
r
t
o
c
i

n
o
m
i
n
a
l
n
e
.

Z
e

w
z
g
l
d
u

n
a

t
o
l
e
r
a
n
c
j
e

p
r
o
d
u
k
c
y
j
n
e

m
o
e

d
o
j

d
o

o
d
c
h
y
l
e

p
o
s
z
c
z
e
g
l
n
y
c
h

w
a
r
t
o
c
i
.

D
a
n
e

t
e
c
h
n
i
c
z
n
e

d
l
a

w
i
a
t
a
,

e
n
e
r
g
i
i

s
o
n
e
c
z
n
e
j

i

w
c
i
w
o
c
i

c
i
e
p
n
y
c
h

z
o
s
t
a
y

o
b
l
i
c
z
o
n
e

z
g
o
d
n
i
e

z

n
o
r
m
a
m
i

e
u
r
o
p
e
j
s
k
i
m
i

P
N
-
E
N

6
7
3

i

P
N
-
E
N

4
1
0
.
D
o
s
t
p
n
y
c
h

j
e
s
t

w
i
e
l
e

i
n
n
y
c
h

s
z
k
i
e

i

b
a
d
a
.
T
y
p
S
t
r
u
k
t
u
r
a
T
y
p

f
o
l
i
i
G
r
u
b
o
R
w
C
C
t
r
W
s
p
c
z
y
n
n
i
k

U
K
l
a
s
a

w
y
t
r
z
y
m
a
c
i
P
N
-
E
N

6
7
3
U
p
a
d
e
k

k
u
l
i

w
g

P
N
-
E
N

3
5
6
U
d
e
r
z
e
n
i
e

w
a
h
a
d
a

w
g

P
N
-
E
N
1
2
6
0
0
[
m
m
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
d
B
]
[
W
/
m
2
K
]
Z
e
s
t
a
w

t
r
z
y
s
z
y
b
o
w
y
1
4
8
/
3
7

6

/
1
4
/

4
4
.
1
/
1
4

/
6

S
R

4
8

3
7

-
2
-
5

0
,
6

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
5
/
4
2

4
4
.
2

/
1
2
/
4
/
1
2
/
8

S
C

4
5

4
2

-
2
-
6

0
,
7

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

5
3
/
4
2

4
4
.
2
/
1
8
/
4
/
1
6
/
6

P
V
B

5
3

4
2

-
1
-
5

0
,
5

(
A
r
)

P
2
A

1
(
B
)
1

5
5
/
4
2

4
4
.
2
/
1
8
/
4
/
1
6
/
4
4
.
1

P
V
B

5
5

4
2

-
2
-
5

0
,
5

(
A
r
)

P
2
A

1
(
B
)
1

4
6
/
4
3

4
4
.
2
/
1
2
/
5
/
1
2
/
8

S
C

4
6

4
3

-
3
-
7

0
,
7

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
7
/
4
3

4
4
.
1
/
1
4
/
4
/
1
4
/
6

S
R

4
7

4
3

-
1
-
7

0
,
6

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
7
/
4
4

4
4
.
1
/
1
2
/
6

/
1
2
/

8

S
R

4
7

4
4

-
2
-
7

0
,
7

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
8
/
4
6

4
4
.
1
/
1
2
/
6
/
1
2
/
1
0

S
R

4
8

4
6

-
2
-
7

0
,
7

(
A
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

4
8
/
4
7

4
4
.
1

/
1
2
/
6
/
1
2
/
1
0

S
R

4
8

4
7

-
2
-
7

0
,
5

(
K
r
)

P
1
A

1
(
B
)
1

Sound Control
Kontynuacja
10
194 195
10.6 Szka bezpieczne
Tabela 16: Szka zabezpieczajce przed wypadniciem osb
wg PN-EN 12600 Badanie udarowe wahadem
Typ Struktura Uderzenie
wahada wg
PN-EN 12600
LamiGlass 22.1 Szko foat 2+2; 0,38 mm PVB 2(B)2
LamiGlass 32.1
1
Szko foat 3+2; 0,38 mm PVB 2(B)2
LamiGlass 43.1
1
LamiGlass 43.2
1
LamiGlass 64.2
1
LamiGlass Sound Control 44.2 SC Szko foat 4+4; 0,76 mm PVB-SC 1(B)1
LamiGlass Sound Control 33.1 SR Szko foat 3+3; 0,50 mm PVB-SR 1(B)1
Struktury zbadane przez GUARDIAN (stan na 07.2012).
Szka laminowane bezpieczne dostarczane przez GUARDIAN odpowiadaj Licie produk-
tw i uregulowa budowlanych A cz 1 nr biecy 11.14 (wydanie 2012/1).
1
niesymetryczne struktury s badane obustronnie.
Tabela 17: Przeszklenia antywamaniowe
Badanie spadajc kul wg normy PN-EN 356
Typ Struktura Klasa bezpiecze-
stwa wg normy
PN-EN 356
LamiGlass 33.2 Szko foat 3+3; 0,76 mm PVB P2A
LamiGlass Sound Control 44.2 SC Szko foat 4+4; 0,76 mm PVB-SR P1A
LamiGlass Sound Control 33.2 SR Szko foat 3+3; 0,76 mm PVB-SR P2A
Struktury badane przez GUARDIAN (stan na 07.2012)
10
196 197
Tabela 18: Przeszklenia testowane na uderzenie pik
wg normy DIN 18032-3
Typ Struktura Klasa bezpiecze-
stwa wg normy
PN-EN 356
LamiGlass 44.2 Szko foat 4+4; 0,76 mm PVB odporne na ude-
rzenie pik
Struktury badane przez GUARDIAN (stan na 07.2012).
Department of Health Offces, Bilbao
SunGuard
HP Neutral 41/33
Juan Coll-Barreu architect
10
198 199
11. Szukaj i znajd ..............................................................200
11.1 Oferta usugowa ...................................................................200
11.1.1 Pomoc techniczna dotpna na stronach
internetowych GUARDIAN ..................................................200
Narzdzie do porwnania produktw | Confgurator
11.1.2 Dokonywanie oblicze .........................................................201
11.1.3 Wsparcie techniczne klientw .............................................201
11.1.4 Przekazywanie wiedzy ...........................................................201
11.1.5 Osoby kontaktowe w frmie GUARDIAN ...........................202
11.2 Skorowidz ..............................................................................202
11.3 Skrty, oglnie ......................................................................208
11.4 Oznaczenia i symbole z alfabetu greckiego ......................213
Burj Khalifa, Dubai
SunGuard
Solar Silver 20
Skidmore, Owings & Merrill LLP architects
11
200 201
Szukaj i znajd
Rozdzia ten zawiera rnorodne
informacje, poczwszy od wska-
zwek dotyczcych poszukiwania
ofert na okrelone usugi, a po
wykaz poj lub skrtw zwiza-
nych z terminologi szklarsk.
11.1 Oferta usugowa
Dopenienie szerokiej gamy ofe-
rowanych przez GUARDIAN
produktw stanowi wsparcie
udzielane przez dzia doradztwa
technicznego. Pozostaje on do
Pastwa dyspozycji gotowy asy-
stowa podczas dokonywania
wyboru szka, suy wsparciem
technicznym i wszelkimi niezbd-
nymi informacjami na temat na-
szych produktw. Jest rwnie
w stanie okreli grubo i typ
szka waciwy dla danego projek-
tu oraz dostarczy szczegowych
informacji na temat parametrw
dowolnej konfguracji przeszkle-
nia.
11.1.1 Pomoc techniczna dostpna na stronach internetowych
GUARDIAN
Na stronach internetowych
GUARDIAN mona szybko i bez
11.1.1.1 Narzdzie do porwnania produktw
Ta aplikacja internetowa umo-
liwia wyszukiwanie konkretnych
produktw speniajcych rne
kryteria spord szerokiego asor-
tymentu oraz porwnywanie wy-
branych ju produktw midzy
sob.
W tym celu defniuje si parame-
try takie jak np. optyka i/lub okre-
lone wartoci, wedug ktrych
oprogramowanie przeprowadza
selekcj online i w kilka sekund
wyszukuje speniajce kryteria
produkty, wicej szczegw na
stronie
11.1.1.2 GUARDIAN Confgurator
Dostpny na stronie internetowej
GUARDIAN Confgurator jest
programem kalkulacyjnym opra-
cowanym przez Dzia Techniczny
frmy GUARDIAN. Suy on do ob-
liczania spektrofotometrycznych i
termicznych waciwoci skom-
ponowanej uprzednio konfgu-
racji przeszklenia, zbudowanego
w oparciu o zestaw dwu- lub trzy-
szybowy; kombinacj rnych ro-
dzajw szka i jego gruboci.
W wyniku przeprowadzonej kal-
kulacji otrzymujemy szczegowy
raport w formacie pdf, atwy do
dystrybucji i przechowywania,
w ktrym znajduj si waciwoci
przeszklenia wedug norm PN-EN
410 i PN-EN 673.
Sposb dokonywania kalkulacji
za pomoc tego programu zo-
sta zweryfkowany przez TNO
i wszystkie otrzymane za jego
pomoc rezultaty oblicze s
stworzone w oparciu o rezultaty
niezalenych pomiarw. Oznacza
to, e generowane wyniki mog
zosta wykorzystane w procesie
www.sunguardglass.pl
www.sunguardglass.pl
projektowania budynku oraz jego
systemu kontrolujcego wpyw
warunkw otoczenia.
GUARDIAN Konfgurator mona
pobra ze strony
11.1.2 Dokonywanie oblicze
Ju w fazie planowania i/lub ofer-
towania konieczne jest przepro-
wadzenia oblicze, ktre umo-
liwiaj odpowiedni dobr szka
Chodzi zarwno o wykonanie ob-
liczenia parametrw termicznych
i izolacyjnych szka, jak i okre-
lenie dopuszczalnych napre
termicznych szka w konstrukcji
budynku. Obliczenia przeprowa-
dzane przez dzia techniczny maj
jednak wycznie charakter reko-
mendacyjny i zawsze musz by
potwierdzone przez uprawnione
do udzielania zezwole osoby.
11.1.3 Wsparcie techniczne klientw
Poza certyfkatami, deklaracjami
producenta i innymi dokumen-
tami technicznymi do dyspozycji
naszych klientw zawsze pozo-
staj rwnie pracownicy, ktrzy
w zalenoci od potrzeb mog
swoj wiedz fachow wspiera
klientw na miejscu, w ich zaka-
dach produkcyjnych. Ma to miej-
sce zarwno gdy nowi klienci po-
trzebuj fachowej opinii na temat
moliwoci przetwrczych swoich
linii produkcyjnych, jak i przy
wprowadzaniu na rynek nowych
produktw GUARDIAN.
zbdnych komplikacji sign po
nastpujce pomocne narzdzia:
11.1.4 Przekazywanie wiedzy
Im wszechstronniejsza wiedza,
tym skuteczniejsze doradztwo
i sprzeda. Kierujc si t dewiz
eksperci GUARDIAN przekazuj
swoim klientom ca wiedz jak
posiadaj na temat asortymentu
produktw GUARDIAN. Dotyczy
to zarwno parametrw nowo
wytwarzanych produktw, jak
i ich zastosowania i moliwoci
obrbki. Prowadzone regularnie
w caej Europie konferencje i
szkolenia maj na celu zaznaja-
mianie klientw zarwno z pro-
duktami GUARDIAN, jak i prze-
kazywanie im fachowej wiedzy
odnonie produkcji, przetwarza-
nia i rnorodnych zastosowa
szka w budownictwie.
11
202 203
Szukaj i znajd
11.1.5 Osoby kontaktowe w frmie GUARDIAN
Lista osb kontaktowych Dziaw
Technicznych GUARDIAN nie
jest publikowana w niniejszym
opracowaniu z uwagi na brak
moliwoci jej pniejszego aktu-
alizowania.
Na naszej stronie internetowej
www.guardian-czestochowa.com
mona w kadej chwili uzyska
dostp do aktualnych danych
kontaktowych. Prosimy skorzy-
sta z moliwoci nawizania
osobistego kontaktu i poznania
pracownikw frmy GUARDIAN.
www.guardian-czestochowa.com
11.2 Skorowidz
A
Absorpcja .................................................................... 45, 57, 59
Anizotropia .............................................................................. 77
Aspekty ludzkie ........................................................................ 64
B
Barwa wasna ........................................................................ 155
Bezpieczestwo ...............................................................74 i nn.
Bezpieczestwo aktywne ........................................................ 82
Bezpieczestwo bierne .......................................................... 85
Bezpieczestwo na wypadek wypadnicia osb .. 86, 88, 92, 95
Bilans energetyczny ................................................................ 51
Budowa szyb zespolonych ...................................................... 69
C
Cakowita przepuszczalno energii wspczynnik g .............. 45
Certyfkacja ....................................................................... 51, 56
Ciepa fasada ......................................................................... 101
Cicie wsteczne ..................................................................... 133
Ciar szyb ............................................................................... 68
Czstotliwoci ......................................................................... 65
Czyszczenie szka ................................................................... 166
D
Decybel ....................................................................................64
Dobre samopoczucie ....................................................... 51, 56
Druk cyfrowy .......................................................................... 114
E
Efekt cieplarniany .................................................................... 45
Efekt szyby zespolonej ...................................................... 47, 59
Efektywno energetyczna ..................................................... 57
Ekologia ............................................................................. 51, 56
Ekonomia ............................................................................ 50,56
Ekranowanie elektromagnetyczne ....................................... 124
Emisyjno .............................................................................. 23
Energia soneczna .................................................................... 31
ESG-H .............................................................................. 77, 141
F
Fasada membranowa ............................................................ 108
Fasada supowo-ryglowa ....................................................... 104
Fasada wentylowana - druga skra ....................................... 102
Fasady mocowane punktowo ............................................... 107
Fasady strukturalne ................................................................ 105
Fasady .............................................................................101 i nn.
Folia dwikochonna ............................................................. 70
Folia PVB ................................................................................. 80
Formy krawdzi .................................................................... 145
Formy specjalne .................................................................... 135
Fotowoltaika ............................................................................ 33
G
Gsto ................................................................................... 23
H
Haasomierz ............................................................................. 64
Hardcoating ............................................................................ 26
Hartowanie ............................................................................. 74
Heat-Soak-Test ....................................................................... 78
I
Indeks odtwarzania barw ........................................................ 46
Interferencja ............................................................................ 46
Izolacja cieplna ....................................................................... 53
J
Jako optyczna ...................................................................... 77
Jako wizualna ..................................................................... 151
Jako .................................................................................... 151
K
Klasy ostrzau ........................................................................... 84
Klasy wytrzymaoci ................................................................. 83
Klejenie szyb zespolonych ............................................... 37, 155
Kolorowa folia ........................................................................ 115
Kompatybilno materiaowa ............................................... 163
Kondensacja ........................................................................... 43
Kondensacja na szkle hartowanym ......................................... 77
Kondensacja na zewntrz ....................................................... 44
Konstrukcyjne zastosowania szka ........................................... 97
Konwekcja ............................................................................... 38
Krawdzie szka ..................................................................... 145
Kwasoodporno .................................................................... 25
11
204 205
Szukaj i znajd
ugoodporno ...................................................................... 25
M
Materiay uszczelniajce ........................................................ 164
Materiay zasadowe ................................................................. 25
Metoda druku ........................................................................ 111
Metoda magnetronowa .......................................................... 26
Metoda pirolityczna ................................................................. 26
Metoda walcowania .............................................................. 111
Metody produkcji ...........................................................112 i nn.
Miejscowe uskoki ................................................................... 119
Minimalne gruboci szka ...................................................... 141
Modu sprystoci podunej (modu Younga) ..................... 23
N
Nadruk ................................................................................... 110
Nanoszenie farb..................................................................... 110
Naroniki szka ................................................................148 i nn.
Normy ................................................................................... 130
Normy PN-EN ....................................................... 130 i nn., 162
Nono szcztkowa ................................................................ 87
O
Obrbka krawdzi ................................................. 135, 136, 146
Ocena dwiku ........................................................................ 66
Ochrona cieplna latem ........................................................... 58
Ochrona przeciwsoneczna ..................................... 56 i nn., 175
Ochrona przed haasem ..................................................64 i nn.
Ochrona przed obraeniami .................................................... 85
Ochrona przed wypadniciem osb ..................... 86, 88, 92, 95
Odbicie .................................................................................... 57
Odcinek narony ............................................................ 136, 137
Oddziaywanie ciepa ........................................................ 76, 80
Oddziaywanie termiczne ........................................................ 38
Oglne dopuszczenie nadzoru budowlanego ..................... 116
Okrelenie ksztatu................................................................. 118
Otwory wiercone ................................................................... 138
Otwory z wpustem stokowym.............................................. 140
Oznakowanie CE .................................................................. 162
Oznakowanie ................................................................... 77, 162
P
Parametr wprowadzenia energii sonecznej ........................... 58
Parametry wpywajce na izolacyjno akustyczn ................ 68
Pknicie samoistne ................................................. 78, 80, 161
Pknicie szka ...............................................................157 i nn.
Paskorwnolego .................................................. 20, 47, 120
Podzia promieniowania cakowitego ..................................... 31
Pojemno cieplna .................................................................. 25
Poczenie krawdziowe ......................................... 39, 142, 155
Poczenie krawdziowe szyb zespolonych ................... 37, 155
Poczenie metalu i tworzyw sztucznych ................................. 40
Postrzeganie haasu ................................................................. 65
Powoki ...................................................................... 26, 60, 155
Poziom cinienia akustycznego .............................................. 64
Poziom haasu ......................................................................... 66
Produkcja ............................................................... 68, 74, 79, 81
Profl uszczelnienia ..........................................................148 i nn.
Promieniowanie cieplne ........................................ 32, 38, 45, 46
Promieniowanie UV ................................................................ 33
Prostoktno ........................................................................ 134
Przejcia stycznej ................................................................... 120
Przepyw energii ...................................................................... 57
Przepuszczalno .............................................................. 57, 59
Przestrze midzyszybowa SZR ............................. 36, 43, 59, 68
Przesunicie krawdzi ............................................................ 120
Przesunicie ........................................................... 120, 143, 144
Przeszklenia horyzontalne........................................................ 90
Przeszklenia nad gow...................................................... 86, 90
Przeszklenia pionowe .............................................................. 88
Przeszklenia tumice odbicie promieni radarowych ............ 124
Przeszklenia w szybach dwigowych ..................................... 123
Przeszklenia zabezpieczajce przed wypadniciem osb ...... 91
Przeszklenie, na ktre mona wej ....................................... 87
Przeszklenie, po ktrym mona chodzi................................ 122
Przewodzenie ciepa ................................................................ 38
Punkt rosy ............................................................................... 43
R
Ramka dystansowa ................................................. 36 i nn., 155
Ramka dystansowa z tworzywa sztucznego ............................ 40
Rodzaje dwiku ...................................................................... 64
Rodzaje gicia ................................................................117 i nn.
Rodzaje krawdzi .................................................................. 147
Rodzaje szka do gicia ......................................................... 117
Rozkrj ................................................................................... 132
S
Siatka napre ....................................................................... 75
Silikony .................................................................................. 164
Sitodruk ................................................................................ 113
Softcoating ............................................................................. 26
Specjalne szka bezpieczne ..................................................... 96
Spoina wypeniana materiaem uszczelniajcym ................... 148
Stabilno szcztkowa ............................................................. 87
Stabilno ........................................................................ 87, 123
Stal szlachetna ........................................................................ 39
Statyka szka gitego ............................................................. 121
Struktura pknicia ............................................................ 74, 79
Styk szyb ........................................................................148 i nn.
Systemy termoplastyczne (TPS) ............................................... 40
Szka architektoniczne.....................................................116 i nn.
Szka elektrochromatyczne .................................................... 124
11
206 207
Szukaj i znajd
Szka emaliowane - Spandrele......................... 60, 110, 185 i nn.
Szka tumice pole elektromagnetyczne .............................. 124
Szko bazowe .................................................... 20 i nn., 71, 132
Szko dekoracyjne ........................................................... 60, 112
Szko foat ....................................................... 20 i nn., 171 i nn.
Szko gite ............................................................................. 116
Szko hartowane (ESG) ................................................... 74, 141
Szko hartowane wygrzewane termicznie - ESG-H ......... 77, 141
Szko laminowane bezpieczne ........................................ 80, 144
Szko laminowane .................................................... 70, 112, 115
Szko phartowane (TVG) ....................................................... 79
Szko termoizolacyjne ............................................................ 174
Sznur dylatacyjny ................................................................... 148
Szprosy................................................................................... 156
Szyby antywamaniowe - uderzenia motkiem i siekier .... 83
Szyby antywamaniowe -badanie spadajc kul ............... 83
Szyby kuloodporne .......................................................... 84, 192
Szyby odporne na si eksplozji .............................................. 84
Szyby zespolone .............................................................. 37, 142
wiato ..................................................................................... 30
T
Technologia magnetronowa .................................................... 26
Temperatura miknienia .................................................. 25, 116
Temperatura powierzchni ....................................................... 51
Temperatura punktu rosy ........................................................ 43
Terminologia szyb zespolonych ......................................37 i nn.
Termoizolacyjno ................................................................... 50
Test na uderzenie pik .................................................... 76, 193
Tolerancje gruboci ....................................................... 142, 145
Tolerancje przemieszczenia (przesunicia) ............................ 144
Tolerancje specjalne ...................................................... 132, 135
Tolerancje standardowe ................................................ 132, 134
Tolerancje wymiarowe ................................................... 143, 144
Tolerancje ...................................................................... 132, 134
Transport i skadowanie ......................................................... 167
U
Uskoki ............................................................................ 119, 141
Uszkodzenia powierzchni szka .............................................. 151
Uszkodzenie zewntrznej powierzchni szka ......................... 156
W
Wady dopuszczalne ............................................................... 153
Wartoci graniczne .................................................................. 64
Wartoci pknicia skonego .........................................133 i nn.
Wartoci pomiarowe ......................................................... 40, 42
Warto izolacyjnoci akustycznej ........................................... 66
Warto nominalna .................................................................. 41
Warto U .................................................................. 25, 40 i nn.
Waony wskanik izolacyjnoci akustycznej ............................. 66
Wichrowato ........................................................................ 120
Widmowy wskanik adaptacyjny ............................................ 68
Wiercenie otworw ............................................... 138, 140, 141
Waciwoci fzyczne .......................................................... 76, 82
Waciwoci z zakresu fzyki budowli ................................. 76, 82
Waciwoci .......................................................... 23, 76, 82, 155
Wodoodporno .................................................................... 25
Wskanik selektywnoci S ....................................................... 46
Wskaniki korygujce .............................................................. 67
Wspczynnik przenikania ciepa (U) ................................. 25, 40
Wspczynnik rozszerzalnoci liniowej ..................................... 25
Wspczynnik zacienienia b (Shading Coeffcient) .................. 45
Wycicie krawdziowe .................................................. 136, 138
Wycicie naronika ........................................................ 136, 137
Wykres punktu rosy ................................................................. 44
Wymagania normatywne....................................................... 132
Wymiar specjalny ........................................................... 137, 138
Wymiarowanie szka .............................................................. 150
Wymiary graniczne ................................................ 132, 134, 144
Wynikowa warto izolacyjnoci akustycznej ......................... 67
Wytrzymao na rozciganie przy zginaniu ......... 24, 76, 79, 80
Wytrzymao na rnic temperatur .......................... 24, 74, 79
Wytrzymao na ciskanie .......................................... 24, 76, 82
Wytrzymao na uderzenia .............................................. 76, 82
Z
Zabarwienie ............................................................................. 22
Zachowanie konturu .............................................................. 119
Zakres przemiany ..................................................................... 24
Zestawy stopniowane ........................................................... 149
Zgoda indywidualna (ZiE) ...................................................... 108
Zimna fasada ........................................................................ 102
Zyski solarne ........................................................................... 45
ywica lana ............................................................................ 115

11
208 209
Szukaj i znajd
11.3 Skrty, oglnie
a ..................... rok
A .................... ampery
abP ................ Oglne certyfkaty kontrolne nadzoru budowlanego
dla produktw budowlanych i rodzajw konstrukcji
AbZ ................ Oglne dopuszczenie nadzoru budowlanego
AGB ............... Oglne warunki handlowe
ATV ................ Oglne techniczne warunki umw
AufzV ............. Rozporzdzenie w sprawie dwigw szybowych
b .................... redni wspczynnik przepuszczalnoci
BauPG ........... Ustawa o produktach budowlanych
BM ................. Wymiar jumbo
BPR ................ Dyrektywa o produktach budowlanych
BRL ................ Lista norm budowlanych
BW ................. Warto pomiarowa
c ..................... Waciwa pojemno cieplna
C .................... Widmowy wskanik adaptacyjny
CE .................. Communauts Europeennes (Wsplnoty Europejskie)
CEN ............... Comit Europen de Normalisation, Europejski Komi-
tet Normalizacyjny
CENELEC ...... Commit Europen de Normalisation lectrotechni-
que, Europejski Komitet Normalizacyjny Elektrotechniki
C
iO
.................. Stopie wypenienia gazem
cm .................. centymetr
CO
2
................ dwutlenek wgla
C
tr
................... Widmowy wskanik adaptacyjny
dB .................. decybel
dB(A) .............. Poziom cinienia akustycznego, na podstawie oceny
DIBt ............... Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej
DIN ................ Niemiecki Instytut Normalizacyjny
E .................... Emisyjno
E .................... Modu Younga (modu sprystoci podunej)
EN.................. Norma Europejska
EnEV .............. Rozporzdzenie o oszczdnoci energii
EOTA ............. Europejska Organizacja ds. Aprobat Technicznych
EPBD ............. Energy Performance of Buildings Directive
ESG ............... Szko hartowane monolityczne
ESG-H ............ Szko hartowane monolityczne, wygrzewane termicznie
ETA ................ Europejska Aprobata Techniczna
ETAG ............. European Technical Approval Guideline (aprobata
techniczna EOTA)
ETZ ................ Europejska Aprobata Techniczna
EU .................. Unia Europejska
F
c
................... Wspczynnik pomniejszajcy dla instalacji przeciwsonecznych
FEM ............... Metoda elementw skoczonych
F
g
................... Czstotliwo graniczna koincydencji
f
g,h
.................. Jednostkowa wytrzymao na rozciganie przy zgina-
niu
f
R
.................... Czstotliwo rezonansowa
g .................... Cakowita przepuszczalno energii
G .................... Stopniodni ogrzewania
GBM .............. Wymiar pjumbo
GHz ............... gigaherc (10
9
hercw)
GPa ................ gigapaskal
GWp .............. maksymalna (dla moduw fotowoltaicznych) osigalna
moc w gigawatach (peak)
H .................... godzina
H .................... Warto opaowa oleju opaowego
hEN ............... Norma Europejska zharmonizowana
HK .................. Stopie twardoci wg metody Knoopa
HVBG ............ Gwna Federacja Ustawowych Zrzesze Zawodowych
Hz .................. herc
Ift ................... Institut fr Fenstertechnik (Instytut Techniki Okien),
Rosenheim
11
210 211
Szukaj i znajd
ISO ................ Midzynarodowa Organizacja Normalizacyjna, Interna-
tional Organization for Standardization
J ..................... dul
k ..................... kilo
K .................... kelwin
K .................... wspczynnik korekty (w izolacji akustycznej)
k
F
.................... wspczynnik przenikania ciepa dla okien (stary)
kg................... kilogram
kHz ................. kiloherc (10
3
hercw)
kPa ................. kilopaskal
LBO ............... Krajowa Ustawa Budowlana
LTB ................. Lista technicznych przepisw budowlanych
m ................... masa w odniesieniu do powierzchni
m ................... metr
M ................... Mega (10
9
)
m
2
.................. metr kwadratowy
m
3
.................. metr szecienny
mbar .............. milibar
MBO .............. Wzorcowa ustawa budowlana
MDCA ........... Znak jakoci dla szkie specjalnych w USA
MHz ............... megaherc
MIG ............... Szyby zespolone
MLTB ............. Lista wzorcowa technicznych przepisw budowlanych
mm ................ milimetr
MPA ............... Materialprfungsamt
ms .................. milisekunda
n..................... nano
N .................... niuton
N .................... redni indeks obliczania wiata
nm ................. nanometr (10
-9
m)
P .................... moc akustyczna rda
Pa................... paskal
PAR ................ Photosynthetically Active Radiation
prEN .............. projekt Normy Europejskiej
PU; PUR ......... poliuretan
PV .................. fotowoltaika
PVB ................ poliwinylobutyral
PVC ................ polichlorek winylu
P1A do P8B ... klasa wytrzymaoci przeszklenia
q
i
; q
a
.............. wtrne oddawanie ciepa
R .................... Warto izolacyjnoci akustycznej
R .................... opr elektryczny
R
a
; R
a,D
; R
a,R
.... Indeks odtwarzania barw
RAL ................ Niemiecki Instytut Jakoci i Oznacze RAL
Re .................. Odbicie energii sonecznej
RL................... odbicie wiata
RLT ................. technika wentylacji w urzdzeniach wentylujcych i
klimatyzujcych
R
w,B
................. dwikoizolacyjno, na podstawie oceny, na budowie
R
w,P
................. dwikoizolacyjno, na podstawie oceny, warto na
stanowisku pomiarowym
R
w,R
................. dwikoizolacyjno, na podstawie oceny, warto
obliczeniowa
R
w,res
............... dwikoizolacyjno, na podstawie oceny, warto
wynikowa
R
w
; R
w
............ dwikoizolacyjno
S..................... wskanik selektywnoci
S..................... parametr wprowadzenia energii sonecznej
SC .................. Shading Coeffcient
SZR ................ przestrze midzyszybowa
TR .................. zasady techniczne
TRAV .............. Techniczne zasady zastosowania przeszkle chroni-
cych przed wypadniciem osb
11
212 213
Szukaj i znajd
TRLV............... Techniczne zasady zastosowania przeszkle mocowa-
nych liniowo
TRPV .............. Techniczne zasady pomiaru i wykonania przeszkle
mocowanych punktowo
TUV ................ przepuszczalno promieniowania UV
TVG ............... szko czciowo hartowane
U .................... wspczynnik przenikania ciepa
U
CW
................ wspczynnik przenikania ciepa, fasada
U
f
; U
m
; U
t
........ wspczynnik przenikania ciepa profli ramowych i
supowo-ryglowych
U
g
, B
W
............ wspczynnik przenikania ciepa, szko, warto pomia-
rowa
U
g
; U
p
............. wspczynniki przenikania ciepa szka i wypenienia
H ................. deklaracja zgodnoci producenta
HP ............... deklaracja zgodnoci producenta po badaniu
HZ ............... certyfkat zgodnoci
UV .................. promieniowanie ultrafoletowe
UW................. wspczynnik przenikania ciepa, okno
VDI ................. Stowarzyszenie Inynierw Niemieckich
VdS ................ przedsibiorstwo Stowarzyszenia Niemieckich
Ubezpieczycieli zajmujce si zapobieganiem szkd
VG ................. Szko laminowane
VOB ............... Znormalizowane warunki zlecania i wykonywania usug
budowlanych
VSG ............... szko laminowane bezpieczne
W ................... wat
W ................... Window (okno)
WPK ............... wewntrzzakadowa kontrola produkcji
ZiE ................. zgoda indywidualna
11.4 Oznaczenia i symbole z alfabetu greckiego
a wysoko upadku przy uderzeniu aparatem wahadowym do
prb udarnoci redni termiczny wspczynnik rozszerzalnoci
liniowej
a redni termiczny wspczynnik rozszerzalnoci liniowej
a kt
a
e
kt a
e
... absorpcja energii
b zachowanie przy uderzeniu aparatem wahadowym do prb
udarnoci
g cakowity wspczynnik bezpieczestwa
D rnica
D
u
rnica temperatur
e zdolno emisyjna
q temperatura
l dugo fal dwikowych i wietlnych
l przewodno cieplna
m mikro
m liczba Poissona
mm mikrometr (= 10
6
m)
r gsto
r
e
odbicie energii sonecznej
S suma
s wytrzymao na rozciganie przy zginaniu
t
e
przepuszczalno energii sonecznej
t
L
stopie przepuszczalnoci wiata
t
V
stopie przepuszczalnoci wiata
t
V,BW
stopie przepuszczalnoci wiata, warto pomiarowa
j wysoko upadku przy uderzeniu aparatem wahadowym do
prb udarnoci
y wspczynnik przenikania ciepa, w odniesieniu do dugoci
W om
11
214 215
Uwagi
11
216

Guardian

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Guardian

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

G

Design i funkcjonalno we wszystkich sferach

Kade szko jest pikne, gdy jest nowe. Jednak z czasem

Specjalny rodzaj szka do kabin prysznicowych. Uszlachet-

Lakierowane szko foat uyte jako okadzina cienna do-

Niezwykle biae szko pozwalajce na uzyskanie przejrzystego

Szka satynowane gwarantujce prywatno przy zachowaniu

Lustra owysokimstopniuodbicia z trwa ochron przedkorozj,

Bez wzglduna to, czy wymagana jest przejrzysto czy te opty-

Wpyw haasu na czowieka | Rodzaje dwiku | Wartoci graniczne | Ocena dwiku

Premium Standardowe szyby zespolone

Bez wzgldu na to, jakie wyma-

Premium jako szyby we-

, a przede wszystkim szka

Moliwe inne szka, jeli w wyniku okrelonych

Na wielu powokach przeciw-

High Performance lub

HP Bronze 40/27, HP Royal Blue 40/31,

Solar Tabela 8: SunGuard

Tabela 14: Zalecane kombinacje szka i emalii

ywica lana ............................................................................ 115

You might also like