Aby pozna etymologi sowa rodzina, trzeba wyj od zanalizowania sowa rd.

Etymologia tego wyrazu przedstawia si nastpujco : rd to wyraz rodzimy,

oglnosowiaski ( mona go odnale take w innych jzykach z tego krgu kulturowego- w
jzyku czeskim, rosyjskim, bugarskim i sowackim jako rod, ukraiskim jako rid,
rodu, czy serbochorwackim jako rd oraz starocerkiewnosowiaskim jako rod),
ktry jest kontynuantem prasowiaskiego rod, ktry oznacza nic innego jak rodzenie
czy te po prostu to, co si urodzio, a wic mona domniemywa, e chodzi tu o
potomstwo, to, e na rd skadaj si, poza rodzicami, take ich dzieci. Sowo to jest take
kontynuantem, jak wskazuje Krystyna Dugosz- Kurczabowa, praindoeuropejskiego ord,
ktre mona tumaczy jako przyrost, wzrastanie powodzenie- pokrewnymi
wyrazami s te na przykad awestyjskie rdaiti tumaczone jako czasownik
przysposabia, indyjskie rdhnoti, co mona przetumaczy jako zyskuje, iraskie
ard oznaczajce wysoki, wikszy, a take podobne znaczeniowo do niego aciskie
adruus, ktre mona tumaczy jako wysoki spadzisty stromy. Mona take
wspomnie o innym praindoeuropejskim wyrazie- red /erd- ktry znaczy tyle co
rosn, ale take rozsta si- w stosunku do tego wyrazu pokrewny wydaje si by
pochodzcy z dialektu litewskiego wyraz rasm oznaczajcy powodzenie. Jak wida po
przedstawionych wyrazach, ich znaczenia stosunkowo mocno odbiegaj od tego jak dzisiaj
rozumie si sowo rd i trudno jest, bez dogbnej antropologicznej i lingwistycznej
wiedzy, doj do tego, co czy te sowo z przymiotnikami takimi jak np. wysoki czy
stromy. Oczywicie sowo rd wrd Sowian miao jeszcze wiele innych znacze. Jak
wskazuje Aleksander Brueckner w swoim Sowniku etymologicznym, wyraz ten znaczy
pierwotnie tylko: traf szczliwy, powodzenie, przyrost(std u nas rodz i drzewa i
zboa), i by nazw boka szczcia, losu; jeszcze w XII i XIII wieku modlia si Ru czy
wzywaa Roda (i orszak jego, rodzanice, feje) Rd, jak bg, znaczy i powodzenie,
szczcie, i tego, co szczcie nadaje; bg znaczy bogactwo i tego. co je zsya. Z czasem
dopiero odniesiono rd, rodzenie, do przypodu w rodzinie.
Jednake wiedzc ju o etymologii sowa rd, mona ju podj si analizy sowa
rodzina, ktre bezporednio od niego pochodzi.
Rodzina jest wic wyrazem pochodnym od wyrazu rd, utworzonym poprzez uycie
formantu -ina, ktry to jest obecny w polszczynie od najdawniejszych czasw. Ma on
oglnosowiaski zasig wystpowania- wskazuje na to wystpowanie takich sw jak
rodina czy radina w pozostaych jzykach sowiaskich. Pojawienie si sowa
rodzina w jzyku polskim datuje si na XV wiek.
Wszystkie te wyrazy stanowi kontynuanty prasowiaskiego rodina, ktry by tumaczony
jako pokrewiestwo, spokrewnione osoby, czonkowie tego samego rodu ziemia
rodowa. Wida tu wic ju denotacj tego sowa, ktra stosuje si i dzi- rodzin stanowi
bowiem czonkowie tego samego rodu, osoby, ktre s ze sob spokrewnione, ktre czy ze
sob pokrewiestwo, ktre pochodz czsto z tego samego kraju, regionu czyli z tej samej
ziemi. Czsto mwi si, e zarwno sowo rd jak i rodzina mog pochodzi take od
angielskiego sowa root oznaczajcego korzenie. Widoczna jest zarwno podobno
brzmieniowa tych sw, jak i w pewnym sensie logiczne powizanie-wsplne korzenie,
wsplni przodkowie to co, co sprawia, e mona mwi o rodzinie, o rodzie. Jednake jak
pisze Dugosz-Kurczabowa, w opracowaniach etymologicznych brak informacji o
ewentualnych zwizkach genetycznych midzy tymi wyrazami.
Tak wic podsumowujc, rzeczownik rodzina pochodzi bezporednio od prasowiaskiej
formy rodina, ktr definiuje si jako to, co zwizane z rodem, czonkowie rodu,
ziemia rodowa. Forma ta zbudowana jest z rdzenia rod-, ktry niesie tre rd,
plemi i przyrostka -ina. Sigajc do dawniejszych czasw mona si doszuka
zwizkw ze sowem erd pochodzenia praindoeuropejskiego, ktry oznacza rozrastanie
si, wzrost. Wyraz ten ma naprawd bogat etymologi, pokazujc jak rne znaczenia
miay sowa, od ktrych si wywodzi.