Poza Bydgoszcz NR 23

BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO| nr 23 | 11 LIpca 2014 | ISSN 2084-9017
Sygna, e pastwo jest bezbronne
ozmawiamy z prof. Andrzejem Zybertowiczem

o aferze tamowej, profesjonalizmie sub specjalnych, potencjalnych osobach nagrywajcych
polskich politykw
To nie byo
utonicie?
Gmina Dobrcz
W gminie odbd si dwie ciekawe imprezy
10
***
Gmina Osielsko
Sprawdzamy, jak dziaa ustawa
mieciowa po roku
11
***
Koronowo
Pod koniec lipca odbdzie si

XII Jarmark Cysterski
12
***
Gmina Biae Bota
Ruch na Kanale Grnonoteckim zwikszy si?

14
***
Oczy mia na wp otwarte, twarz blad, usta ciemniejsze ni zwykle,

a ciao jakby posiniaczone. Ten fakt, zdaniem wuja ukasza Packa
z podbydgoskiej Brzozy, jest podejrzany. Czy mier chopaka
w jeziorze w Pieckach nie bya tragicznym wypadkiem?
Gmina Dbrowa Chemiska

Piknik Napoleoski promuje
tradycyjn kuchni
17
Nastpny numer
25 lipca
light
Poza Bydgoszcz
www.pozabydgoszcz.pl Pitek 11 lipca 2014 r.
Masz dla
nas temat?
FOTOFELIETON
Na Pikniku Napoleoskim widzielimy wiele walk i popisw

bitewnych. Nie zabrako take
rekonstrukcji ciy. Piwnej.
Fot. ukasz Piecyk
Red. ukasz Piecyk

czeka na informacje
Kontakt pod numerem:

733 842 795
stopka redakcyjna
Redakcja Poza Bydgoszcz
FELIETON
Populistyczny lament
TOMASZ
WICAWSKI
Zotoria, ul. 8 marca 28

redakcja@pozabydgoszcz.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
goldendorf@goldendorf.pl
Sekretarze redakcji
Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)
Dzia reportau i publicystyki

Wyniki tegorocznej matury wywoay wrzaw wielu rodowisk. Nie mieci si niektrym w gowach, jak mona
byo dopuci do tego, eby co czwarty
ucze nie zda egzaminu dojrzaoci.
Przecie mona byo przymkn oko
na ciganie, przygotowa atwiejsze
zadania, albo posadzi obok nauczyciela, eby stres modego czowieka by
mniejszy. W kocu ju od "podstawwki" ucz pracy w grupie. Spoem z trudem i z mozoem.
Od wielu lat chwalimy si wszem i
wobec wspczynnikiem skolaryzacji
na poziomie szkolnictwa wyszego.
Nic to, e dyplom magistra otrzymuj czsto miernoty, ktre nie potrafi
wskaza najwaniejszych poj w dziedzinie, w ktrej pono s ekspertami.
Dyplomowani politolodzy nie wiedz,
ile pastw jest w Unii Europejskiej, historycy nie tylko nie znaj dat najwaniejszy bitew, ale z trudem przychodzi
im wskazanie, kto by I sekretarzem KC
PZPR, bo przecie historia wspczesna jest na kocu podrcznika. Algierii
studenci geografii poszukuj na mapie

Azji, a prawnicy znaj acin, ale tylko
podwrkow.
Edukacja schodzi na psy. Wiedz
to wszyscy, ale niewielu chce przyzna.
Zy to bowiem ptak, co wasne gniazdo
kala. Na obnienie standardw egzaminu maturalnego z matematyki nie moemy jednak pozwoli. O ile zadania te
posiadaj jeszcze jakikolwiek stopie
trudnoci. Umiejtno poprawnych
oblicze jest podstaw naszej cywilizacji. Pomijam fakt, e trudno wyobrazi sobie przedsibiorcw, ktrzy
nie umiej liczy. To ich prywatny
problem. Na niedouczenie inynierw
nie moemy sobie jednak pozwoli.
wierinteligenci nie mog stawia
domw, budowa drg i mostw, projektowa maszyn. W przeciwnym razie
wyginiemy jak dinozaury. Tym, ktrzy
oblali egzamin dojrzaoci przypominam, e Stefan eromski matury te nie
zda. Literaci do pir.
Tomasz Skory (GSM 665 884 554),

Marcin Tokarz
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Aleksandra Radzikowska
Sport
Aleksandra Radzikowska
Zdjcia
Adam Zakrzewski, ukasz Piecyk, Maciej
Pagaa
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska - Dyrektor
Handlowy (512 202 240), Agnieszka Korzeniewska (534 206 683), Magorzata
Kramarz (GSM 607 908 607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292)
reklama@pozabydgoszcz.pl
Skad
Studio Poza Bydgoszcz
Druk
Express Media Sp. z o.o.
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych
Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w
Poza Bydgoszcz jest zabronione bez zgody wydawcy.
Poza Bydgoszcz
www.pozabydgoszcz.pl
reklama
Pitek 11 lipca 2014 r.
DO 15 LIPCA
0Z
WPISOWE
400 Z
studiuj, pracuj
zyskuj
8 na 10
studentw WSB pracuje
zawodowo ju podczas studiw
DYPLOM LICENCJATA LUB INYNIERA

ADMINISTRACJA
BEZPIECZESTWO WEWNTRZNE
FINANSE I RACHUNKOWO
INYNIERIA ZARZDZANIA
LOGISTYKA
PEDAGOGIKA NOWO
PRAWO W BIZNESIE
TYLKO DO 15 LIPCA CZESNE JU OD
PSYCHOLOGIA W BIZNESIE
TURYSTYKA I REKREACJA
ZARZDZANIE
195 Z 245 Z MIESICZNIE
studia I stopnia (licencjat, inynier) studia II stopnia podyplomowe MBA www.wsb.pl
wywiad
Poza Bydgoszcz
Sygna, e pastwo jest bezbronne

O aferze tamowej, profesjonalizmie sub specjalnych, potencjalnych osobach nagrywajcych polskich politykw,
z prof. UMK Andrzejem Zybertowiczem, byym ekspertem Komisji Weryfikacyjnej Wojskowych Sub
Informacyjnych, rozmawia Tomasz Wicawski
Jak afera tamowa wiadczy o naszych subach specjalnych?
Donald Tusk zaniedba ten obszar
bezpieczestwa pastwa. W lutym
2008 r. dla tygodnika Polityka mwi:
Zasb informacji dostarczanych przez
suby, niezbdnych dla premiera i prezydenta, jest po prostu bardzo ubogi.
Mgbym natomiast ju dzi napisa
ksik, jakie klany walcz ze sob wewntrz poszczeglnych sub. Odnosz
przygnbiajce wraenie, e bardzo
wielu oficerw sub specjalnych to s
prywatne armie byego szefa, aktualnego szefa czy przyszego szefa i zajmuj
si gwnie intrygami. Sowem, premier publicznie przyznaje, i w sektorze bezpieczestwa pastwa
wystpuje powana
luka i wskazuje niektre jej
p r z y c z y n y,
ale
przez
lata swych
rzdw
nie robi nic,
by luk t
zamkn.
Teraz nasze
pastwo paci
za to cen. Jest
bezbronne wobec
niezidentyfikowanych
osb, ktre potrzsaj podstawami rzdu, stawiaj premiera pod cian, a opinia publiczna nie wie, kto w taki sposb
igra z Polsk.
Pana dowiadczenie wskazuje, kto
mg mie interes w tym, eby politykw nagrywa? Czy po samym sposobie przeprowadzenia akcji mona
wnioskowa, kto za ni stoi?
Nie wyglda to na typow operacj
tajnych sub. One staraj si bowiem,
by nie byo wida technik ich dziaania.
W tym przypadku wiele elementw jest
odsonitych. Dlatego bardziej prawdopodobne wydaj si dwie hipotezy.
Pierwsza: za nagraniami stoi grupa biznesowa, chcca instrumenty szantau
politykw albo swej konkurencji.
Pniej uznaa, e tymi materiaami trzeba si publicznie
posuy albo wymkny si
one spod kontroli.
A hipoteza druga?

W Polsce jest ok.
10 instytucji, ktre maj
uprawnienia do operacyjnego, czyli tajnego,
gromadzenia informacji.
W tych subach nie wszyscy s zdemoralizowani, niektrzy maj do przyzwalania
na kolejne afery i rzdy
osabiajce
Polsk.
Mogli
chcie wysa sygna ostrzegawczy, pokazujcy jak bardzo nasze pastwo jest
bezbronne. Ujawnienie nagra dopiero
po wyborach do Parlamentu Europejskiego moe znaczy, e nie chcc w
prosty sposb poprze PiSu, ale kierujc si interesem spoecznym, chciano pokaza, jak bardzo rzdy PO/PSL
osabiy pastwo.
Mog istnie tamy, ktre obciaj
inne rodowiska polityczne? Moe to,
co poznalimy, jest wierzchokiem gry
lodowej?
To moliwe. Trzeba jednak pamita, e politycy opozycji mog mie na
sumieniu co najwyej skandale natury
obyczajowej. Nie rzdz, nie podejmuj decyzji prywatyzacyjnych i nie maj
wpywu na kwestie poruszane w rozmowach Parafianowicza z Nowakiem,
Rostowskiego z Sikorskim oraz Belki z
Sienkiewiczem. Kaliber rozmw politykw opozycji jest mniejszy, nie dysponuj oni bowiem zasobami publicznymi.
Jaki obraz pastwa wyania si z samej
treci rozmw?
Dokadnie taki sam, jaki wyania si

z faktu, e mona bezkarnie nagrywa
najwaniejsze osoby w pastwie przez
ponad rok. Sowa ministra Sienkiewicza o kupie kamieni naley odnie
do pastwa pod rzdami Donalda Tuska - to organizm, ktry istnieje teoretycznie, ale jego poszczeglne elementy ze sob nie wsppracuj. Sens
sw ministra jest taki: przyszedem do
rzdu po kilku latach rzdw Tuska i
zastaem pastwo, ktre rozazi si w
szwach.
Czy dziaalno sub po upublicznieni nagra przez redakcj Wprost nie
nasuwa panu wniosku, e niezaleno
polskiej prokuratury jest fikcj?
Niekoniecznie. Z punktu widzenia
wadzy, ktra chciaaby Polsk uczyni
sprawnym organizmem, decyzja o niezalenoci prokuratury musi by cofnita. Kilka lat temu powiedziaem, e
najpierw naley t instytucj uzdrowi,
a dopiero pniej myle o jej usamodzielnieniu.
Premier Tusk ma moliwo wybrnicia such stop z tej sytuacji, zachowa-
nia si jak m stanu?

Mwi pan o dwch rnych kwestiach. M stanu potrafi wznie si
ponad interes osobisty i swojej formacji, nadrzdny jest dla niego interes
pastwa. Afera tamowa pokazuje, e
Donald Tusk to nie m stanu, a tylko
szef obozu wadzy, ktry pastwo osabi. Tusk moe przedua swe nie-rzdzenie i zaciera lady, ale nie posiada
woli politycznej niezbdnej dla reformowania Polski.
Minister Sienkiewicz, zamieszany w
ca spraw, powinien j wyjania?
Gdyby mia on sporzdzi uczciwy
raport wyjaniajcy, to musiaby w nim
zawrze informacje o zym zarzdzaniu
przez siebie subami, o tym, e zaniedbaniach w kontrwywiadzie, o swojej
wspodpowiedzialnoci za luki w systemie bezpieczestwa pastwa. Musiaby sporzdzi na siebie swoisty akt
oskarenia. Nikt nie moe by sdzi
we wasnej sprawie.
Poza Bydgoszcz
Zdanie nie jest priorytetem?
region
Znamy wyniki egzaminu dojrzaoci. W powiecie bydgoskim zdawao go 227 osb.

Zdaa nieco ponad poowa. Po technikum nie warto mie matury?
Tomasz Wicawski
technikach i liceach profilowanych w wojewdztwie kujawsko-pomorskim

procent
uczniw, ktrzy zdali egzamin maturalny,
jest zatrwaajco niski. W liceach oglnoksztaccych w powiecie bydgoskim testy
rozwizao poprawnie wicej uczniw. Absolwenci tych placwek wypadli jednak
przecitnie na tle kraju.
Do egzaminu dojrzaoci przystpio
w tym roku w wojewdztwie kujawsko-pomorskim ponad 15,5 tysica osb. W
Bydgoszczy wskanik zdawalnoci wynosi
72,79%. W okalajcym miasto powiecie bydgoskim matur zdao 57,27%
- Trzeba zachowa ostrono w porwnywaniu wynikw - mwia na amach
lokalnej prasy Ewa Ludwikowska z Kujawsko-Pomorskiego Centrum Edukacji Nauczycieli w Bydgoszczy. - Dla oglnej statystyki wane jest to, ile osb w danym okrgu
zdawao egzamin dojrzaoci w liceach oglnoksztaccych, technikach i innych typach
szk. W wielu szkoach wikszy nacisk pooony jest bowiem na egzaminy zawodowe.
Rzeczywicie, taka prawidowo wystpuje take w regionie bydgoskim. Spord 109 absolwentw technikum matur
Nie matura lecz ch szczera, zrobi z ciebie oficera.

zdao 55 osb. Dla porwnania - w liceach
oglnoksztaccych w caym powiecie do testw przystpio 117 osb, a zdao 75, co daje
64,1% zdawalnoci. Wynik jest lepszy ni w
szkole o profilu zawodowym, ale niszy ni
oglnopolska rednia.
- Oczywicie, e zdawalno mogaby
by wysza, ale na wynik nie odbiega od
FOT. UKASZ
PIECYK
redniej oglnopolskiej - mwi Stanisaw

Rybczyski, dyrektor Zespou Szk Zawodowych w Koronowie im. gen. Stanisawa
Maczka. - Staramy si w toku edukacji tumaczy uczniom, e umiejtnoci zdobyte
w danym zawodzie, ktre poparte s take
odpowiednim wyksztaceniem oglnym, w
znaczcy sposb mog im pomc na ryn-
ku pracy. Wielu modych ludzi to rozumie

i coraz rzadziej nie podejmuje prby zmierzenia si z egzaminem dojrzaoci. Trzeba
nadal pracowa, eby zdawalno bya jednak wysza.
Powiat bydgoski, w porwnaniu z ssiadujcym powiatem toruskim, wypada
jednak stosunkowo niele. W regionie okalajcym Toru egzamin dojrzaoci zdao w
tym roku zaledwie 48,8% absolwentw szk
rednich, co jest wynikiem najgorszym w caym wojewdztwie.
Pisemny egzamin z jzyka polskiego
zdao w wojewdztwie kujawsko-pomorskim 93,61% uczniw, z matematyki 73,50%,
z jzyka angielskiego 90,87%. Jak prezentuj
si wyniki z przedmiotw dodatkowo wybranych? redni wynik z biologii na poziomie podstawowym wynis 33,67%. Nieco
lepiej "posza" chemia, z ktrej uredniony
rezultat to 48,56%, historia - 49,60 i filozofia
53,00. redni wynik z geografii na tym poziomie wynis 44,04%, z fizyki - 38,64%, a z
wiedzy o spoeczestwie - 47,12%.
- Moje wyniki s powyej redniej oglnopolskiej - mwi absolwentka Liceum
Oglnoksztaccego w Solcu Kujawskim.
- Szczeglnie jestem zadowolona z wyniku
z matematyki, bo prbna matura nie posza mi najlepiej. Mam nadziej, e moje
rezultaty pozwol mi dosta si na studia.
Chciaabym studiowa pedagogik w Byd-
goszczy. W przyszoci chc by nauczycielk.

Przeledmy take wyniki z przedmiotw dodatkowych zdawanych na poziomie
rozszerzonym. W tym przypadku egzamin z
jzyka polskiego da redni wynik na poziomie 63,56%, z matematyki - 45%, a z biologii
51,28%. Niele wypada geografia - 53,66%,
historia 60,02% czy jzyk angielski - 66,79%.
- Najlepszy wynik osignem z przedmiotu dodatkowego - mwi ucze technikum w Koronowie. - Zawsze interesowaem
si histori, a z jzyka polskiego i matematyki nie byem najlepszy. Ksiek o II wojnie
wiatowej przeczytaem jednak sporo. Wynik matury nie jest dla mnie jednak najwaniejszy. Priorytetem by egzamin zawodowy
na technika.
Przypomnijmy, e na poziomie podstawowym z jzyka polskiego tegoroczni
maturzyci mieli do przeanalizowania, do
wyboru, fragmenty "Potopu" Henryka Sienkiewicza i "Wesela" Stanisawa Wyspiaskiego. Na poziomie rozszerzonym ukadajcy
test przygotowali fragmenty - "Don Kichota
z La Manchy" Cervantesa i "Romea i Julii"
Szekspira lub opowiadanie "Sierpie" Brunona Schulza i powie "Zy" Leopolda Tyrmanda.
t.wieclawski@pozabydgoszcz.pl
region
Poza Bydgoszcz
Bogowie graj w durnia

Hospicjum to te ycie. Nawet jeli miaoby cuchn brudnymi pieluchami, smakowa rop pkajcych wrzodw
i spywa na posadzk potem ze skrconych w blu cia. Dzie warty jest tam dnia, a to wszystko zachodu jest warte
Aleksandra Radzikowska
ajtrudniej jest czeka. ycie nie

koczy si w momencie wypenienia wyroku, ale w chwili jego
wydania. Jeszcze gra orkiestra, jeszcze
krci si karuzela, a w bydgoskim Hospicjum Sue Ryder ju pytaj si jak tam jest,
po tamtej stronie lady.
Bl upadla, nie uszlachetnia. Choroba odziera z czowieczestwa. Nie daje
odpowiedzi - zostawia same pytania. Jak
poradzi sobie w momencie, gdy chichot
losu syszy si kadego ranka? Gdy bl
zaczyna si od nowa i ma nigdy si nie
skoczy?
S/myli kolorowe/po pi groszy
Stefan Rokicki pozna ycie krakowskiej bohemy. Jako student Uniwersytetu
Jagielloskiego nieraz jedzi na zaprzonych w cztery konie wozach i piewa
cygaskie pieni. Przyczepiaa si do nich
cenzura, oklaskiwali je przechodnie. Razem z Wisaw Szymborsk, ubrany w
szary paszcz do kostek, zbiera w deszczu pienidze do blaszanej puszki, ktre
odda wgierskim przyjacioom. Kolory
ycia zna, jak mao kto. Rwnie te najciemniejsze.
- Czasem boli tak, e mona ju tylko
wy - mwi Stefan Rokicki. Jest mczyn
o postawnej sylwetce i bystrych oczach.
Cho choroba ju odcisna pitno na
jego twarzy, od czasu do czasu wci
umiecha si skrycie. Walczy z prostat. Przeyem osiemdziesit lat tak, e niczego nie auj. Bydgoskie hospicjum Sue
Ryder odwiedzam ju drugi raz. Urodziem si w leniczwce, a tu z ka mam
pikny widok na las. Trzeba si cieszy
tym, czym mona. Maymi rzeczami i
mylami. Mamy tu namiastk domu, ycia. Co innego mona zrobi? Obraa si
na los? Krzyk trafia w pustk.
Domem hospicjum nazywa te Anna
Nowak, dietetyk od dziesiciu lat pracujca w placwce. W jej oczach wida to, e z
powoania, nie z przypadku, trzyma setki
Czasami trudno pogodzi si z losem. Dopiero, gdy zrozumiemy, e nie mamy na niego wpywu, moemy
odej spokojni.
cierpicych ludzi za rce. Przypomina im
o kolorach ycia, w skupieniu wyczekuje
kadego ich umiechu.
- Staramy si tworzy tu rodzinn atmosfer - mwi. - Jako personel chcemy,
eby nasi podopieczni mieli poczucie naszej obecnoci. Do widoku cierpicego
czowieka nie mona si przyzwyczai. Z
niektrymi z pacjentw znamy si duej,
nawizujemy przyjacielskie relacje. Nikt
nie prbuje na si sobie wmwi, e istnieje aden problem. Nawet jeli o mierci
si nie mwi, to ona wci jest w naszej
podwiadomoci. Jej obecno nie moe
wykluczy jednak oznak ycia. Ciesz si,
gdy pacjent, ktry przez trzy dni mia na
twarzy tylko grymas blu, umiecha si.
Mae gesty i radoci tutaj maj inne znaczenie.
O tych, ktrzy umieraj nie mwi si
czsto. Pobyt w hospicjum to walka o ycie, ale take czekanie na godn mier.
Tam czas pynie inaczej. Ma inn warto.

- Dzikuj Bogu za to, co mi da mwi Barbara Szymkowiak, ktra w hospicjum walczy z rakiem krwi. Oczy jej
si szkl, gdy opowiada o chorobie, cho
stara si to ukry. - Kady z nas umrze.
Chc jednak wypeni to ycie do koca.
Nie miaam wpywu na to, co podarowa
mi los. Pogodziam si z tym, ale nie straciam nadziei. Od kiedy pk mi krgosup nie mog chodzi. Czy to oznacza, e
mam krzycze na Boga za to, jaki scenariusz dla mnie napisa?
Na nadgarstku lewej rki Barbara
Szymkowiak nosi bransoletk. Obiecaa pewnemu chopcu, e nie zdejmie jej
nigdy. Na jej rowo-tym tle widnieje
napis: "Jam jest z tob, bd ci strzeg
wszdzie dokdkolwiek pjdziesz." Moj.
28,15
FOT. MACIEJ
PAGAA
sztuka/jak przey noc do rana/jak piewu

uczy wrbla/jak taczy bez muzyki/jak
puka do zamknitych drzwi
Choroba
najwaniejszym
czyni
wszystko to, co pierwotne. Szczeg wynosi na piedesta. W hospicjum le przecie ludzie, ktrzy wiedz, e prdzej czy
pniej wrci do nich ten kolejny impuls
blu, ktrego tak nie chc. Tam miesza
si zapach ciepej jeszcze pomidorwki
z zapachem mierci. Czu j w smrodzie
brudnych przecierade i sodkim zapachu spoconych cia. Wida w tpych spojrzeniach i zacinitych w pici doniach.
- Nie jest tak, e prbujemy tuszowa
rzeczywisto - mwi Anna Nowak z hospicjum Sue Ryder. - Chcemy uczyni j
moliwie jak najbardziej agodn, ludzk.
Gdy jutro moe nigdy nie nadej,
kady dzie staje si jednoczenie ask
i przeklestwem. Krzyk w hospicjum nie
jest przeciwiestwem ciszy. Bunt nie jest

oznak poddania. Nadzieja i rado s
take obecne w Domu Sue Ryder. Sycha
w nim radosny gwar.
- Wie pani, ja czsto pacz, ale z radoci - mwi pacjentka Jadwiga Marciniak.
Umiecha si przez zy, bo wanie wygraa bitw z losem. Ju ma si, by wsta z
ka. - Jeszcze tydzie temu nie wierzyam w to, e bdzie tak dobrze. Mowi
mwi, e to chyba cud. Bl by ju tak
duy, e traciam wiadomo. Miaam
trzy miniaki, udao mi si wygra.
Hospicjum Dom Sue Ryder w cigu
roku pomaga blisko piciu tysicom pacjentw w rnych oddziaach, a take w
ich domach. Wielu z nich upokorzenia i
bl woli znosi w zaciszu wasnych cian.
W bydgoskim oddziale domu stoi 26 ek. Mona wyj na korytarz i cieszc si
z dobrego samopoczucia widzie twarze
umierajcych ludzi zwrcone ku sobie.
Te dwie rzeczywistoci przenikaj si w
kadym hospicjum. Nie ma stanu poredniego - albo wygrywasz, albo powoli
zanikasz.
W kaplicy naprzeciw gwnego wejcia jest ksiga. Pitnacie lamp z witrau,
wite obrazy, krzy i wanie ksiga. To
w niej chorzy i ich bliscy wpisuj podzikowania i modlitwy zoone z najprostszych sw, takich jak te: "Wybaczam ci
mj synu wszystko, o czym nie zdylimy porozmawia. Mama". Czasem te
kilka sw zapisanych na biaej karcie daj
wicej, ni rozmowa z psychologiem. Niemal kadego dnia do ksigi wpisywane s
nowe intencje.
Gdy zgrana zostanie ju ostatnia talia
kart, bogowie w durnia graj po raz kolejny.

a/my/idziemy/biedni hamleci/na tamten
brzeg/na/jaki?
* Zdania pisane w tekcie kursyw s
cytatami z wiersza "W drodze" autorstwa
Stefana Rokickiego, pacjenta hospicjum.
a.radzikowska@pozabydgoszcz.pl
Poza Bydgoszcz
Dryfowa po wodzie jak koda
region
Oczy mia na wp otwarte, twarz blad, usta ciemniejsze ni zwykle, a ciao jakby posiniaczone.
Ten ostatni aspekt wywoa podejrzenie, e ukasz Pacek nie utopi si sam, ale przyczynia si do tego osoba trzecia
Marcin Tokarz
yszed z domu w spodniach dresowych, granatowym swetrze

i kurtce. Uda si na biwak ze
znajomymi na pla w Pieckach. W takim
te stroju ukasz Pacek zosta wyowiony z szuwar Jeziora Jezuickiego 19 czerwca
br. Impreza nad wod odbya si kilka dni
wczeniej w nocy z soboty na niedziel.
Pod koniec zabawy oznajmi, e na niego
ju czas. Nikt nie zrozumiaby tych sw
dosownie, gdyby nie to, e ywot chopaka
faktycznie dobieg koca. Poszukiwao go
przeszo 60 osb. Z pewnoci mia wicej
przyjaci, ni wrogw, a jednak bliscy sdz, e kto musia przyczyni si do jego
utonicia.
Woda dostaje si do puc. Nastpnie
do ukadu krenia. Naturaln reakcj jest
wstrzymanie oddechu. W pewnym momencie stenie dwutlenku wgla jest tak
wysokie, e czowiek zaczyna mimowolnie
wykonywa wdech i wydech. Tak dzieje si,
gdy w chwili zanurzenia toncy jest jeszcze
przytomny. Czy tak byo w przypadku ukasza Packa? Jego wujek sceptycznie podchodzi do okrelania zdarzenia zwykym
wypadkiem...
- Postanowiem, e zamiast rozpaczania,
poznam prawd, tym bardziej, e organom
cigania zajmuje to zbyt wiele czasu - wskazuje Tomasz, krewny ukasza, ktry podj
si ledztwa na wasn rk. - Nie zamierzam
19 czerwca troje turystw dostrzego w szuwarach Jeziora Jezuickiego dryfujce ciao. Okazao si, e byy to
zwoki zaginionego ukasza Packa.
zdradza jeszcze adnych szczegw, ale
z informacji, jakie zdobyem wynika, e w
mier ukasza mog by zamieszane osoby
trzecie.
Tego samego nie wyklucza prokuratura.
Obecnie trwa ledztwo wyjaniajce okolicznoci zdarzenia.
- 24 czerwca zostaa wykonana sekcja
zwok topielca, ktrego tosamo potwierdzia rodzina. To by ukasz Pacek - przyznaje Leon Bojarski prokurator Prokuratury
Bydgoszcz-Poudnie. - Aby potwierdzi lub
odrzuci podejrzenie o udzia w jego mierci
osb trzecich, musimy poczeka na wyniki.
Wtpliwoci budzi posiniaczone ciao
topielca, jednake objaw ten moe by mylony z plamami opadowymi krwi. Poza tym
naturalnym jest fakt, e nurt wody obija o
dno i brzeg zanurzone w wodzie obiekty.
Wedug relacji turystw, ktrzy natknli si
na zwoki, ciao ukasza z daleka wygldao
jak dryfujca koda.
- Topielcw miaem okazj widzie ju
wiele razy, ale za kadym razem obraz ten
wywouje poruszenie - przyznaje Jzef Noske, naczelnik OSP Brzoza, jednostki ktra
braa udzia w wyawianiu ciaa. - Zwoki
byy zachowane w do dobrym stanie, co
pozwolio na atwiejsz identyfikacj. Chopak mia na sobie takie samo ubranie jak to,
Duy moe wicej
FOT. ADAM
ZAKRZEWSKI/
FACEBOOK
w jakim wyszed z domu, a oczy... niedomknite.

Czy przed mierci widziay napastnika? Rodzina ukasza Packa jest w szoku.
Jego matka nie wychodzi z domu. Stracia
ukochane dziecko. Takie spokojne, radzce
sobie w szkole. Rodzic nigdy nie wie wszystkiego o swoim wychowanku, cho myli, e
jest inaczej, ale w przypadku 19-latka z Brzozy, opini o jego przyjaznej i stonowanej naturze podzielaj znajomi oraz nauczyciele z
Technikum Elektronicznego w Bydgoszczy.
- W zeszym roku miaem okazj uczy
ukasza. Radzi sobie dobrze, cho do orw
te nie nalea, ale co by o nim nie powie-
dzie, by modziecem trzymajcym si

z dala od kopotw, sympatycznym, yczliwym - mwi Roman Wojciechowski, dyrektor placwki, do ktrej uczszcza zmary 19-latek. - O tragedii dowiedziaem si
od swoich uczniw, cho aden z nich nie
bra udziau w biwaku. Mamy teraz okres
egzaminw zawodowych. Kady, kto zna
ukasza chodzi struty. Musiaem wynaj
psychologa.
W tym roku policja notuje o wiele wicej
ofiar utonicia. Od 1 kwietnia do 26 czerwca
w ten sposb zgino w Polsce a 138 osb.
W samym czerwcu byo 56 przypadkw, a
przecie wakacje dopiero si zaczy. ukasz
Pacek kwalifikuje si jako jeden z nich. Pocieszajcym jest fakt, i od roku 2003, kiedy
pad niechlubny rekord 660 ofiar utonicia,
ilo sukcesywnie maleje.
- Nie rozumiem, dlaczego tego typu
sytuacje maj wci miejsce, mimo, e w
placwkach takich jak nasza prowadzone s
zajcia prewencyjne okrelajce zasady bezpiecznego korzystania z kpielisk. mier
ukasza nie powinna si wydarzy - ali si
Roman Wojciechowski.
19-latek by oczkiem w gowie wujka. W
pierwszej chwili nie potrafi zaakceptowa
wiadomoci o mierci bliskiego. Wypiera
ten fakt. Gdy sytuacja nie pozostawiaa zudze, rozpocz pogo za prawd o przyczynach tragedii. Wielu pokada w Tomaszu
wiksz nadziej ni w ledztwie prowadzonym przez wymiar sprawiedliwoci.
m.tokarz@pozabydgoszcz.pl
Praktycznie wszystkie modele w jednym miejscu i na kad kiesze. W Toruniu dziaa salon
Volkswagena, ktrym w Polsce moe poszczyci si cznie tylko 10 miast
owy salon Volkswagena

to zupenie niespotykana
jako na mapie Torunia.
Rzadko kiedy dealer samochodowy moe zaprezentowa w budynku a 17 modeli aut. Dziki temu
zakup samochodu staje si duo
atwiejszy.
Fani niemieckiej marki s bardzo przywizani to solidnoci, jak
prezentuje Volkswagen. Std szczciarze posiadajcy przed kilkoma
dekadami Golfa I generacji dzisiaj
w salonie przy ulicy Wschodniej
wybieraj sidm wersj tego auta.
- Nic dziwnego, bo Golf VII to
samochd roku przyznaje Wiesawa Murawska, kierownik salonu. Wszak wikszo pojazdw,
ktre nasi klienci pozostawiaj w
rozliczeniu, to wanie nasza marka. I co ciekawe, powoli odchodz
od krlujcej na polskich drogach
wersji hatchback. Coraz wicej
osb wybiera naszego nowego
Golfa Varianta, czyli wersj kombi.
Niezmiern popularnoci cieszy si rwnie VW Passat oraz
Golf Sportsvan.
- Ten model zastpi Golfa Plusa - wyjania Wiesawa Murawska.
To przestronniejsza i bardziej
komfortowa wersja poprzednika .
W nowym salonie VW znajdziemy jednak o wiele wicej

propozycji. Od miejskiego Up-a!
przez Polo, Golfa, limuzyny Jett
i Passata oraz Tourana i Sharana
z rodziny vanw na SUVie Tiguanie, Touaregu koczc. Dla
mionikw mocnych wrae s
modele sportowe: Scirocco, Golf
GTI oraz GTD a take wersja Cupe
VW CC. Co wicej, w nowym salonie znajduj si take samochody uytkowe, wic bez problemu
sprawdzimy Caddyiego czy krla
szos spod marki Volkswagena

Amaroka.
- Jedn z naszych naczelnych
zasad jest to, aby nie narzuca
naszym klientom gotowych rozwiza dodaje Wiesawa Murawska. Kady samochd mona
stworzy pod konkretne potrzeby
klienta. Przykadowo, na jednej
ze cian salonu mamy tablic z
wszystkimi dostpnymi kolorami
naszych samochodw. Wystarczy
wybra jeden z nich, a my pokaemy wizualizacj na wybranym
modelu.
Integraln czci salonu jest
take serwis. Ten spenia najnowoczeniejsze wymogi producenta,
wykorzystujc najnowsze technologie i urzdzenia - wyjania
Daniel Wojciechowski, dyrektor
serwisu. Podnoniki nie posiadaj kolumn, wic do zera zminimalizowano moliwo uszkodzenia drzwi. Dziki temu moemy z
klientem obej samochd z kadej strony. Nasz ofert dopenia
take geometria k 3D, a take
specjalistyczne urzdzenia ktre

powoduj, e jako obsugi jest na
najwyszym poziomie, jaki reprezentuje marka Volkswagen.
Firma Autosar-Wieluski Sp. z
o.o. serdecznie zaprasza do najnowoczeniejszego salonu Volkswagena w regionie kujawsko-pomorskim.
Autosar- Wieluski Sp. z o.o.
ul. Wschodnia 38
87-100 Toru
tel. 56 65 805 50
www.autosar.vw.pl
powiat bydgoski
Poza Bydgoszcz
Duma powiatu
Sport modzieowy zawsze prnie rozwija si na terenie powiatu bydgoskiego. Jak si okazuje szczeglne sukcesy odnosz nasi modzi lekkoatleci, z ktrymi spotkali si starosta Wojciech Porzych i wicestarosta Zbigniew uczak
18 czerwca 2014 r. na zaproszenie starosty bydgoskiego gocili w siedzibie Starostwa modzi lekkoatleci
z powiatu bydgoskiego,
ktrzy wygrali Regionalne Eliminacje Czwartkw
Lekkoatletycznych.
Podczas spotkania starosta
Wojciech Porzych wraz z
wicestarost Zbigniewem
uczakiem przekazali reprezentacji powiatu bydgoskiego koszulki, w ktrych
zawodnicy mieli wystartowa podczas Oglnopolskiego Finau Czwartkw
Lekkoatletycznych w odzi.
Dodatkowo starosta przekaza na rce kapitana druyny - Dominiki Jasionowicz flag z logo powiatu.
W trakcie spotkania, trener
UKS Czapla Zbigniew Karnas - podzikowa starocie
za zaangaowanie i wsparcie
finansowe przy organizacji
imprez
lekkoatletycznych.
Przedstawi rwnie najwaniejsze osignicia zawodnikw. Podkreli, e a trzy
szkoy podstawowe z powiatu
bydgoskiego stany na podium Mistrzostw Wojewdz-
Aktywny
samorzd
PILOTAOWY PROGRAM ,,AKTYWNY SAMORZD zmiana terminu przyjmowania wnioskw w ramach moduu I
W zwizku z wprowadzonymi
przez Rad Nadzorcz PFRON
zmianami w zasadach realizacji
pilotaowego programu ,,Aktywny samorzd, termin przyjmowania wnioskw w module I
zosta skrcony o miesic i upywa 30 sierpnia 2014 roku.
W powyszym terminie osoby
niepenosprawne mog ubiega
si o dofinansowanie ze rodkw
PFRON kosztw:
zakupu/montau oprzyrzdowania do posiadanego samochodu,
uzyskania prawa jazdy kategorii B,
zakupu sprztu elektronicznego lub jego elementw oraz
oprogramowania,
szkolenia w zakresie obsugi
nabytego w ramach programu
sprztu elektronicznego i oprogramowania,
zakupu wzka inwalidzkiego
o napdzie elektrycznym,
Strona redagowana
przez
Starostwo Powiatowe
w Bydgoszczy
utrzymania sprawnoci technicznej posiadanego wzka inwalidzkiego o napdzie elektrycznym,

zakupu protezy koczyny, w
ktrej zastosowano nowoczesne
rozwizania techniczne,
utrzymania sprawnoci technicznej posiadanej protezy koczyny, w ktrej zastosowano
nowoczesne rozwizania techniczne,
pobytu dziecka w obku lub
przedszkolu.
Za dat zoenia wniosku uwaa si dat jego wpynicia do
Powiatowego Centrum Pomocy
Rodzinie w Bydgoszczy ul. Konarskiego 1-3, 85-066 Bydgoszcz (tel.
52 5835413), a w przypadku wnioskw skadanych drog pocztow,
dat stempla pocztowego.
Wnioski do pobrania dostpne
s na stronie internetowej Centrum www.pcpr.powiat.bydgoski.
pl.
Szczegowe informacje na
temat pilotaowego programu
,,Aktywny samorzd w 2014 roku
zamieszczone s pod adresem
www.pfron.org.pl
w zakadce
,,Aktywny samorzd.
twa
Kujawsko-Pomorskiego Szk Podstawowych w
czwrboju lekkoatletycznym.
Dziewczta ze Szkoy Podstawowej w Biaych Botach
zajy I miejsce, dziewczta
z Zespou Szk w Dbro-
wie Chemiskiej II miejsce,

a chopcy ze Szkoy Podstawowej w Koronowie III miejsce. Reprezentacja dziewczt
Szkoy Podstawowej w Biaych Botach uzyskaa awans
do Finau Oglnopolskiego w
Olecku, gdzie mimo osabienia kadrowego podja walk

i ostatecznie zaja dwunaste
miejsce w kraju, a Kasia Karnas indywidualnie - III miejsce
w biegu na dystansie 600m.
Podczas wspomnianego
finau "Czwartkw lekkoatletycznych", ktry odby
si w dniach 21-22 czerwca
br. w odzi reprezentanci
naszego powiatu zdobyli a
trzy medale, co stanowi nie
lada wyczyn jeli wemiemy
pod uwag, e w zawodach
startowao ponad 2,5 tysica zawodnikw. Zoty medal
w rzucie pieczk palantow
zdoby Micha Oczkowski,
srebrny na dystansie 300m
Dominika Jasionowicz, a brzowy w skoku w dal Adrian
Nawrocki.
Bezpieczniej i wygodniej
Poprawa bezpieczestwa uytkownikw to podstawowy cel inwestycji
drogowych realizowanych przez Powiat. Niektre z nich ju si zakoczyy inne jeszcze trwaj. Tak czy inaczej kierowcy z pewnoci odczuj
popraw
20 czerwca br. Przedsibiorstwo Budowy Drg i Mostw

Sp. z o. o. ze wiecia zgosio
zakoczenie robt zwizanych
z rozbudow drogi powiatowej
nr 1523 C Wtelno Tryszczyn.
Prace trway niecae p roku
ich odbioru dokonano 1 lipca
br.
Cay czas trwa natomiast rozbudowa drogi powiatowej nr

1536 C ochowo Lipniki, na odcinku ochowo Murowaniec. Powiatowi udao si pozyska 50%
dofinansowanie tej inwestycji w
ramach Narodowego Programu
Przebudowy Drg Lokalnych oraz

dofinansowanie Gminy Biae Bota, a jej czny koszt uksztatuje
si na poziomie blisko 5,5 mln z.
Generalnym wykonawc robt
jest firma Drogi i Mosty Henryk
Boczek z Inowrocawia.
Poza Bydgoszcz
powiat bydgoski
Ruszyy prace na ciekach

Realizacja inwestycji polegajcej na budowie cieki rowerowej z Koronowa do Bydgoszczy i przez Dbrow Chemisk do Unisawia to
nie tylko prace budowlane w terenie. Dziaaniom podejmowanym w tym zakresie towarzysz rnego rodzaju spotkania powicone
choby koncepcji wsplnego oznakowania tras czy wypracowaniu modelu rozwoju tras rowerowych na terenie naszego powiatu
2 czerwca br. podpisano umowy z wykonawcami robt w ramach projektu
pn. Budowa cieek rowerowych w
powiecie bydgoskim, chemiskim i
m. Bydgoszcz. Pierwsze rozpoczte 11 czerwca br. - czynnoci polegay
na geodezyjnym wytyczeniu przebiegu cieek w terenie. Obecnie trwaj
roboty zwizane z wycink drzew i
krzakw oraz roboty ziemne (zbieranie warstwy humusu i korytowanie),
ruszyy rwnie prace na mocie kolejki w Koronowie, przez ktry bdzie
biega cieka.
W zwizku z realizacj tego projektu,
starosta bydgoski Wojciech Porzych
- pomysodawca i inicjator caego

przedsiwzicia - zaproponowa innym
samorzdom wsplne oznakowanie
powstajcej trasy rowerowej Toru-Bydgoszcz-Koronowo. W spotkaniu, ktre odbyo si w Starostwie Powiatowym w Bydgoszczy oprcz organizatorw udzia
wzili przedstawiciele Zarzdu Drg
Miejskich i Komunikacji Publicznej w Bydgoszczy, Powiatu Toruskiego, Gminy Koronowo i PTTK Szlak Brdy w Bydgoszczy.
Uczestnicy wyrazili zainteresowanie tym
pomysem oraz ch wsppracy przy
jego realizacji. Kolejnym etapem prac bdzie wyznaczenie proponowanych miejsc
oznaczenia szlaku oraz jego przebiegu
przez najwiksze miasta, a nastpnie uzyskanie odpowiednich pozwole i fizyczne

oznaczenie trasy.
24 czerwca br. w budynku Wyszej
Szkoy Gospodarki w Bydgoszczy, z inicjatywy starosty bydgoskiego odbyo si
kolejne spotkanie tym razem majce
charakter konsultacji powiconych zaoeniom dokumentu planistycznego pt.
Plan Rozwoju Tras Rowerowych w Powiecie Bydgoskim. Na zaproszenie starosty
odpowiedzieli przedstawiciele organizacji pozarzdowych, zwizanych z turystyk rowerow, w tym z Bydgoskiego Klubu
Turystyki Rowerowej Gryf, Bydgoskiego
Klubu Turystyki Rowerowej TURKOLE
oraz Towarzystwa Przyjaci Dolnej Wisy. Celem spotkania byo omwienie zaoe przebiegu cieek rowerowych w
powiecie bydgoskim oraz wymiana opinii
i dowiadcze w zakresie prowadzenia
tego typu inwestycji. Starosta przekaza
obecnym na spotkaniu czonkom stowarzysze informacje dotyczce gotowoci
technicznej projektw inwestycyjnych,
procedury pozyskiwania gruntw pod
tego rodzaju inwestycje oraz technicznych aspektw realizacji inwestycji.
Uczestnicy spotkania otrzymali przygotowane przez organizatorw mapy z naniesionymi przebiegami istniejcych cieek
rowerowych oraz tych zaplanowanych
do realizacji do roku 2020. Dyskutowano

rwnie na temat planowania przebiegu
cieek w zalenoci od potrzeb mieszkacw Bydgoszczy i powiatu bydgoskiego oraz turystw. Analizie poddano
przebiegi cieek, wstpnie zaplanowane
przez osiem gmin powiatu bydgoskiego,
w miejscach gdzie miaoby to znaczenie
dla poprawy bezpieczestwa mionikw
rowerowych przejadek oraz wzrostu
atrakcyjnoci turystycznej gmin i powiatu. Spotkanie byo pierwszym z serii
spotka konsultacyjnych dotyczcych
powstajcego w Starostwie Powiatowym
w Bydgoszczy Planu rozwoju tras rowerowych w powiecie bydgoskim.
Dobro dziecka najwaniejsze

Naturalnym i podstawowym rodowiskiem rozwoju, wychowania i funkcjonowania dziecka jest rodzina. Odgrywa
ona gwn rol w formowaniu zachowa moralnych i spoecznych. Warto rodziny jest wartoci bezcenn. To w
niej przede wszystkim dzieci powinny zaznawa mioci, szczcia, zrozumienia i troski
Rodzina funkcjonujca prawidowo,
w ktrej panuje waciwa atmosfera
emocjonalno - wychowawcza, gdzie
wszyscy maj swoje prawa i obowizki jest najwaniejszym rodowiskiem
wychowawczym. Niestety coraz czciej
spotyka si sytuacje, w ktrych rodzice
nie s w stanie zapewni dzieciom naleytej opieki i wychowania. Najczstszym powodem takiego stanu rzeczy
jest bezradno w sprawach opiekuczo - wychowawczych, alkoholizm, brak
zatrudnienia oraz przemoc w rodzinie.
Nowym domem dla dziecka pozbawionego opieki rodzicielskiej moe sta si
placwka opiekuczo - wychowawcza
lub rodzina zastpcza. Dziecko moe
pozosta w pieczy do penoletnoci
(jeli podejmie dalsze ksztacenie - duej) albo te, w wyniku zmiany sytuacji
prawnej (przywrcenia lub pozbawienia praw rodzicielskich), powrci do
rodziny biologicznej czy te zosta
przysposobione.
Piecza zastpcza jest sprawowana w
formie rodzinnej i instytucjonalnej, co
okrela ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r.
o wspieraniu rodziny i systemie pieczy
zastpczej (t.j. Dz. U. z 2013 r. poz. 135 ze
zm.). W ramach pieczy instytucjonalnej na
terenie powiatu bydgoskiego funkcjonuj
cztery placwki opiekuczo - wychowaw-
cze typu socjalizacyjnego, ktre cznie

dysponuj siedemdziesicioma miejscami
dla dzieci i s to:
1. Placwka Opiekuczo - Wychowawcza
Nr 1 w Trzemitowie 17, 86-014 Sicienko,
Nr 2 w Karolewie, 86-022 Dobrcz,
Wspln obsug ekonomiczno - administracyjn i organizacyjn tych placwek prowadzi Centrum Administracyjne
Placwek Opiekuczo - Wychowawczych
w Karolewie. Naley podkreli, e placwki te speniaj wszelkie wymogi obowizujcych standardw.
Natomiast w ramach rodzinnej pieczy
zastpczej na terenie powiatu bydgoskiego funkcjonuj:
73 spokrewnione rodziny zastpcze,
54 niezawodowe rodziny zastpcze,
4 zawodowe rodziny zastpcze,
2 zawodowe rodziny zastpcze penice
funkcj pogotowia rodzinnego,
2 rodzinne domy dziecka.
Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie w Bydgoszczy poszukuje kandydatw
na rodzicw zastpczych dla dzieci, ktre
nie maj szans wychowywa si w swoich rodzinach biologicznych. Kandydaci
na rodziny zastpcze decydujc si na

utworzenie rodziny zastpczej musz by
wiadomi faktu, i opieka nad dzieckiem
jest czasowa, musz bra pod uwag i akceptowa moliwo powrotu dziecka do
rodziny naturalnej lub umieszczenia w rodzinie adopcyjnej.
W myl art. 42 wspomnianej wczeniej
ustawy o wspieraniu rodziny i systemie
pieczy zastpczej penienie funkcji rodziny zastpczej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka moe by powierzone
osobom, ktre:
1. daj rkojmi naleytego sprawowania
pieczy zastpczej;
2. nie s i nie byy pozbawione wadzy rodzicielskiej oraz wadza rodzicielska
nie jest im ograniczona ani zawieszona;
3. wypeniaj obowizek alimentacyjny
- w przypadku gdy taki obowizek w stosunku do nich wynika z tytuu egzekucyjnego;
4. nie s ograniczone w zdolnoci do czynnoci prawnych;
5. s zdolne do sprawowania waciwej
opieki nad dzieckiem, co zostao potwierdzone zawiadczeniami o braku przeciwwskaza zdrowotnych do penienia funkcji rodziny zastpczej lub prowadzenia
rodzinnego domu dziecka, wystawionymi
przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej;
6. przebywaj na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;

7. zapewni odpowiednie warunki bytowe i mieszkaniowe umoliwiajce dziecku
zaspokajanie jego indywidualnych potrzeb, w tym:
rozwoju emocjonalnego, fizycznego i
spoecznego,
waciwej edukacji i rozwoju zainteresowa,
wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Penienie funkcji rodziny zastpczej
niezawodowej lub zawodowej oraz prowadzenie rodzinnego domu dziecka
moe by powierzone osobom, ktre nie
byy skazane prawomocnym wyrokiem za
umylne przestpstwo lub umylne przestpstwo skarbowe. W przypadku rodziny
zastpczej niezawodowej, co najmniej jedna osoba tworzca te rodzin musi posiada stae rdo dochodw.
Po przeprowadzeniu oceny pod
wzgldem speniania ww. warunkw,
organizator rodzinnej pieczy zastpczej
przeprowadza badania psychologiczne i
pedagogiczne kandydatw pod wzgldem posiadania predyspozycji i motywacji do sprawowania pieczy zastpczej.
Nastpnie organizator rodzinnej pieczy
zastpczej kieruje kandydata do penienia funkcji rodziny zastpczej zawodowej,
rodziny zastpczej niezawodowej lub pro-
wadzenia rodzinnego domu dziecka na

szkolenie (czas trwania szkolenia podstawowego 60 godzin, ok. 2,5 miesica). Po
ukoczeniu szkolenia kandydaci otrzymuj wiadectwo ukoczenia szkolenia oraz
organizator rodzinnej pieczy zastpczej
waciwy ze wzgldu na miejsce zamieszkania kandydata wydaje zawiadczenie
kwalifikacyjne zawierajce potwierdzenie
ukoczenia tego szkolenia, speniania warunkw, o ktrych mowa w art. 42 ustawy,
oraz posiadaniu predyspozycji i motywacji
do sprawowania pieczy zastpczej.
Najbliszy planowany termin przeprowadzenia szkolenia przez organizatora
rodzinnej pieczy zastpczej to padziernik
- listopad 2014 r. Jest on uzaleniony od
skompletowania grupy szkoleniowej.
Dodatkowe
informacje
dotyczce
tego, jak zosta rodzin zastpcz oraz

jakie s formy i zasady funkcjonowania
rodzin zastpczych mona uzyska w siedzibie
POWIATOWEGO CENTRUM POMOCY
RODZINIE W BYDGOSZCZY; UL. KONARSKIEGO 1-3; 85-066 BYDGOSZCZ; tel.
(52)5835414, (52)5835415; e-mail: pcpr@
powiat.bydgoski.pl
10
gmina Dobrcz
Poza Bydgoszcz
Pokazali, jaka jest gmina Dobrcz
Przewodnik po najciekawszych miejscach gminy oraz stron internetow stworzyli gimnazjalici w ramach programu
Rwna Szanse Polsko- Amerykaskiej Fundacji Wolnoci, administrowanego przez Polsk Fundacj Dzieci i Modziey
Micha Ciechowski
woj przygod rozpoczli na pocztku stycznia. Przez 152 dni,

pitnacioro gimnazjalistw odwiedzio najciekawsze miejsca w regionie, stworzyli oni przewodnik oraz
uruchomili stron internetow. Fina
projektu "Taka jestem Gmina Dobrcz"
odby si 3 lipca w Gminnym Orodku
Kultury w Dobrczu.
- Projekt mia na celu podniesienie
umiejtnoci pozyskiwania wsparcia
spoecznego poprzez nawizanie nowych relacji spoecznych oraz ksztatowanie umiejtnoci pracy w zespole
tumaczy Honorata Zieliska Szuster, koordynatorka projektu w Gminnym Orodku Kultury. - W ostatnich
tygodniach pracy nad przewodnikiem
spotykalimy si nawet dwa razy w tygodniu po 4, a nawet 5, godzin.
Przez czas trwania projektu modzie organizowaa wycieczki do
miejsc, ktre od pitku mona podziwia w przewodniku. Kade z nich
uwiecznili na zdjciach. Umiejtnoci
praktyczne z fotografii poznali podczas
specjalnie zorganizowanych warsztatw z fotografem - Ryszardem Szokiem.
- Wybralimy si do Kozielca nad
Wis oraz do Gdecza - dodaje koordynatorka projektu. - Tam modzie
otrzymaa zadanie wykonania zdj,
ktre zareklamuj dane miejsce. Pniej, dziki warsztatom z grafiki, moglimy pozna moliwoci, ktre daj
specjalne programy do obrbki zdj.
Jak mwi uczestnicy, pocztki w
nawizywaniu kontaktw byy trudne.
Podsumowanie projektu byo bardzo uroczyste. Nie zabrako zasuonego tortu.
Pniej stao si to atwiejsze. Modzie

zwrcia si o pomoc w stworzeniu
przewodnika rwnie do konserwatora
zabytkw.
- Przewodnik zosta opisany miejscowociami - relacjonuje pracownik
GOK-u w Dobrczu. - Modzie musiaa
si bardzo zaangaowa, gdy zdarzao
si, e miejsca, do ktrych docierali,
naleay do osb prywatnych. Wtedy
trzeba byo poprosi o pozwolenie.
Smakosze rabarbaru spotkaj

si w Trzebieniu
Moe by lekiem hamujcym rozwj nowotworw, pomaga kobietom w okresie menopauzy, a nawet agodzi lk - ju 20 lipca w
Trzebieniu rzewie bdzie obchodzi swoje
wito
zewie, bo tak si waciwie t

rolin nazywa, jest idealny do
przetworw. Wspaniae kompoty, syropy i marmolady, a take ciasta
bdzie mona posmakowa ju w przysz niedziel. A warto, bo ta wanie
rolina ma niezwykle poyteczne waciwoci zdrowotne.
Wydarzenie rozpocznie si 20 lipca,
o godzinie 16.00 na boisku przy wietlicy w Trzebieniu.
- wito rabarbaru uczcimy nabywajc rabarbarowe ciasta i smakujc
domowe kompoty - mwi Elbieta Noskoau, sotys Trzebienia. - Na festynie
kupi bdzie mona take soki i demy
zrobione wanie ze wspomnianego
warzywa. Oprcz tego gocie poznaj
tajemnic wystawionych wypiekw.

Dla dzieci przygotowany zostanie
park rozrywki: trampoliny oraz dmuchany zamek. Dla dorosych przewidziana jest coroczna loteria fantowa.
Organizatorzy nie chc zdradza, jaka
w tym roku bdzie nagroda gwna.
Rok temu bya ni funkcjonalna hutawka ogrodowa.
Na wito Rabarbaru zaprasza Rada
Soecka oraz Koo Gospody Wiejskich. Fundatorami nagrd s: Gminny
Orodek Kultury oraz Urzd Gminy w
Dobrczu.
(MC)
Oprcz fotografii, gimnazjalici poznali techniki dziennikarstwa. Umiejtnoci graficzne oraz podstawy dziennikarskie pomogy stworzy uczestnikom
projektu kreatywne plakaty i ulotki,
ktre pniej roznieli na gminnych
biesiadach i festynach.
- Dziki wsplnej pracy i zabawie
przy projekcie Taka jestem Gmina Dobrcz moglimy si lepiej pozna i zdoby nowe dowiadczenia - relacjonuje
Fot. GOK DOBRCZ
Agata Khuat Cao , jedna z uczestniczek.

- Tworzc przewodnik, opieralimy si
rwnie na bogatej wiedzy mieszkacw danych miejsc. Wszyscy, ktrych
spotkalimy podczas naszych dziaa,
byli bardzo uprzejmi i chtni do pomocy. Oprcz tak yczliwych osb, poznalimy rwnie miejsca, o ktrych do tej
pory nie wiedzielimy.
Podczas kilkunastu tygodni tworzenia projektu, modzie poznaa swoje
Informatyzacja ruszya
Rozpocz si projekt Internet szans rozwoju mieszkacw Gminy Dobrcz. Przedstawiamy jego zasady
apewnienie dostpu do komputerw oraz szerokopasmowego

internetu - to zaoenia projektu, ktry realizuje gmina Dobrcz.
Skierowany jest on do osb zagroonych wykluczeniem cyfrowym, czyli w
trudnej sytuacji materialnej, w grupie
wiekowej 50+ czy niepenosprawnych.
- Dziki realizacji projektu 350 gospodarstw domowych i 15 jednostek
podlegych gminie Dobrcz uzyska dostp do szerokopasmowego Internetu
w okresie realizacji projektu oraz 5 lat
po jego zakoczeniu - informuje Urzd
Gminy.
Jedna rodzina moe otrzyma tylko
jeden komputer. Warunki rozdysponowania sprztu to rodziny otrzymujce
wsparcia w ramach systemu wiadcze
rodzinnych, dzieci i modzie uczca
si i otrzymujca stypendia socjalne,
osoby niepenosprawne ze znacznym
lub umiarkowanym stopniem niepenosprawnoci lub z orzeczeniem rwnowanym, a take osoby z grupy 50+,
ktrych przecitny miesiczny dochd
na osobie w rodzinie nie przekracza
kwoty najniszych gwarantowanych
wiadcze
emerytalno-rentowych
Obecnie jest to kwota 844,45 z.
Beneficjenci musz speni kilka warunkw: meldunek w gminie Dobrcz,
brak dostpu do internetu oraz ukoczenie szkolenia w ramach projektu
przez jednego z domownikw.
Rozpoczy si take spotkania informacyjne w wietlicach wiejskich i
szkoach. Szczegowe informacje oraz
niezbdne dokumenty mona take
uzyska w Urzdzie Gminy Dobrcz.
Telefon do biura projektu: 52 3648048
(P)
pasje i nauczya si wsplnej realizacji

postawionych celw.
- Mamy rne pasje i zainteresowania, jednak od stycznia poczy nas
jeden wsplny cel utworzenia strony
internetowej i wydania publikacji o
najciekawszych miejscach gminy Dobrcz - zgodnie mwi uczestnicy projektu. - Dzi moemy powiedzie, e
zadanie zostao zrealizowane na pitk
z plusem.
W projekcie udzia wzio pitnacioro gimnazjalistw z placwek
w Dobrczu, Kotomierzu i Wudzyniu.
Podsumowaniu towarzyszya wystawa
fotografii, zrobionych podczas warsztatw w Karolewie. W uroczystym zakoczeniu projektu wzi udzia m.in.
Krzysztof Szala, wjt gminy Dobrcz
wraz z Rad Gminy, osoby zwizane z
projektem oraz mieszkacy caego regionu. Uczestnicy projektu otrzymali
z rk wjta podzikowania za wspln
prac, modzie za odwdziczya si
gociom, wrczajc im zdjcia, wykonane podczas wypraw.
- Dziki sponsorom - zaprzyjanionej drukarni oraz wszystkim osobom
zwizanym z projektem, moglimy odnie tak wielki sukces - podsumowuje
Honorata Zieliska - Szuster. - Mimo
e projekt dobieg ju koca, postanowilimy kontynuowa to, co przynioso
nam tak wiele radoci. Mam nadziej,
e przewodnik oraz strona internetowa bd skutecznie promoway nasz
region.
Przewodnik Taka jestem Gmina
Dobrcz dostpny bdzie dostpny w
Urzdzie Gminy oraz rozdawany przy
okazji wielu rnych wydarze w gminie.
Zabawa pod chmurk

Coroczna zabawa
przyciga goci z
caego powiatu
trakcje dla najmodszych, gry i

konkursy oraz zabawa taneczna tak zapowiada si Festyn Soecki
w Kotomierzu. Wydarzenie rozpocznie
si ju w przysz sobot, 19 lipca.
- Festyn co roku organizowany jest
przez inne soectwo - mwi Edyta Wszoek, sotys Kotomierza. - Tegoroczna
zabawa rozpoczynajca wakacje, zostaa przeoona z 7 lipca, z powodu zych
warunkw pogodowych. Poczona jest
wic z obchodami czerwcowego Dnia
Dziecka.
Wydarzenie rozpocznie si 19 lipca o
godzinie 16 i potrwa do pnych godzin
nocnych. Organizatorzy przygotowali dla
najmodszych uczestnikw wiele konkursw, a take wesoe miasteczko. Modzie
i doroli bawi si bd mogli podczas
wieczornej zabawy tanecznej. W sobot
bdzie rwnie moliwo skosztowania
potraw z grilla oraz innych smakoykw.
Fundatorem nagrd na Festynie Soeckim w Kotomierzu jest Gminny Orodek Kultury w Dobrczu.
(MC)
Poza Bydgoszcz
Gmina Osielsko
Ludzie nadal wywo mieci do lasu
11
Rok temu nie byo na wsiach tematu goniejszego ni tzw. ustawa mieciowa. Na samorzdy zrzucono
odpowiedzialno za gospodark odpadami. Jak system dziaa po roku?
woduj jak przemian?
Kontener sobie, a ycie sobie
Tomasz Wicawski
Edukacja ekologiczna
d pocztku 2014 roku cena wywozu odpadw segregowanych w

gminie Osielsko znaczco wzrosa.
W ubiegym roku byo to 5 z za osob w gospodarstwie domowym, a po p roku funkcjonowania nowych przepisw cena wzrosa
do 12 z od osoby. Nie udao si rwnie wyoni w przetargu firmy, ktra miaaby mieci wywozi. "Tymczasowo" robi to Gminny
Zakad Komunalny w odowie.
Stao si tak dlatego, e kwota, ktr
mg wygospodarowa na ten cel Urzd
Gminy Osielsko bya znacznie nisza ni
najtasza oferta przetargowa. Czemu cena
wywozu wzrosa drastycznie? Na stronie UG
znajdujemy odpowied w tej sprawie.
- Niestety wpyw z opat wedug stawek
5 i 10 z nie pokrywa kosztw funkcjonowania systemu - informuj mieszkacw
urzdnicy. - Ustalone na podstawie zoonych deklaracji nalenoci od 1 lipca do 31
grudnia 2013 roku wynosz 417.273,13 z.
Jeeli t kwot podzielimy przez 6 miesicy,
to kwota nalenoci za 1 miesic rednio wynosi ok. 69.545 z. Miesiczna naleno dla
sp. z o.o. ZUK wiecie stanowia natomiast
kwot 86.418,66 z, a trzeba jeszcze doda
koszty PSZOK i obsugi administracyjnej.
Naley take dodatkowo wyjani, e wynegocjowana naleno dla ZUK wiecie za
mieci s czstym tematem rozmw mieszkacw gminy

Osielsko.
obsug od 1 do 17 stycznia br. wynosi 103
tys. z.
Swoi dobrze znaj teren
Wyjaniona jest take kwestia przetargu.
- Gdyby gmina przyja ofert zoon
w przetargu otwartym w dniu 25 listopada
2013r., stawki opat musiayby wynie odpowiednio 23 i 40 z od osoby - wskazuje
UG Osielsko. - Miesiczna naleno dla
odbierajcego odpady podmiotu wynosiaby bowiem 260.930,97 z. W zwizku z
FOT. ADAM
ZAKRZEWSKI
tak sytuacj zdecydowano o uniewanieniu przetargu i powierzeniu tego zadania

Gminnemu Zakadowi Komunalnemu w
odowie do czasu zakoczenia kolejnego
postpowania przetargowego, ktry gmina
jest ustawowo zobowizana przeprowadzi.
Wprowadzajc stawki 12 i 25 z, czyli duo
nisze, ni wynikayby z oferty przetargowej,
zracjonalizowano system odbierania odpadw z nieruchomoci. Nie bd ju odbierane z nieruchomoci odpady w nieograniczonej iloci, wprowadzono take sezonowo
odbioru niektrych odpadw.
Co na to wszystko mieszkacy? Opinie

o funkcjonowaniu nowych przepisw s
podzielone. Nie brakuje jednak uwag krytycznych.
- Mam wiele zastrzee do nowego systemu - mwi Katarzyna Grabowska z Maksymilianowa. - Zmiany nie przyniosy rezultatu. Cena jest za wysoka, a wszystko stoi
przed domami i brzydko wyglda. Latem
smrd z kontenerw jest niesamowity. Robali w ubiegym roku byo multum. Nie ma
gdzie tego wszystkiego skadowa. Workw
na odpady zielone jest stanowczo za mao.
Segregacja segregacj, ale wszystko trafia
do jednego samochodu. Pono pniej jest
przebierane, ale jak z tym jest, to nikt nie
wie. Mieszkacy w wikszoci s niezadowoleni.
Nieco mniej krytyczna jest inna mieszkanka tej miejscowoci.
- Powinno si wszystko zmieni na lepsze - wskazuje Krystyna Paliwoda. - Poprawio si w stosunku do poprzednich lata,
bo nie wala si to wszystko na okoo. Firma
dziaa sprawnie i zawsze przyjeda w terminie. Przy czterech osobach w gospodarstwie
jest drogo. Pacimy blisko 50 z miesicznie,
czyli 600 z rocznie. Po lasach ludzie nadal
wywalaj, ale kultura dbania o rodowisko
jest niska. Moe jednak nowe przepisy spo-
W Niemczu dominuj opinie stonowane.

- Nie odczuwamy problemw z tym
zwizanych - mwi pastwo wikliscy z
Niemcza. - System dziaa sprawnie, worki
do segregacji s dostarczane, a mieci odbierane w terminie. Niektre opakowania
na cz odpadw mogyby by wiksze,
bo maj rny rozmiar, ale nie jest to sprawa najwaniejsza. Dobrze, e ludzie musz
segregowa, bo rodowisko naturalne jest
bardzo wane.
Cena wzbudza najwiksze poruszenie
wrd naszych rozmwcw. Wielu boi si
take lipca i sierpnia, bo pamita sytuacj
z ubiegego roku. Robale byy wszdzie, a
nie wszyscy s wdkarzami i uywaj ich
jako przynt. rodki dezynfekujce kontenery s kolejnym kosztem, ktry spad na
obywateli. Gmina zadowolona z nowego
rozwizania by nie moe. Na systemie nie
zarabia, a dodatkowo musi woy ogromny
nakad pracy w jego funkcjonowanie. Administracja rzdowa sposobem rozwizania tej
sprawy po raz kolejny udowodnia, e wie
jak sprawi, eby wszyscy byli rwno... niezadowoleni.
Nie dokona tego jeszcze nikt

Przepynicie wpaw Zatoki Gdaskiej w dwie strony jest nie lada wyzwaniem.
Tomasz Chwaliszewski wie jednak, po co to robi
Tomasz Wicawski
ystans, ktry ma do pokonania

pywak z gminy Osielsko, rwna
si 1600 dugociom 25-metrowego
basenu. W tras liczc 40 kilometrw wyruszy midzy 24 a 30 lipca. Dochd z przedsiwzicia ma w caoci zosta przeznaczony
na rehabilitacj chorego na poraenie mzgowe 9-letniego Baeja.
Zadanie, ktre przed sob postawi, jest
bardzo trudne. wiadczy o tym chociaby
fakt, e nikomu do tej pory nie udao si tego
dokona. Pywanie w akwenach otwartych
jest znacznie trudniejsze ni na basenie. To
nie pierwsza miaa prba pywaka z gminy
Osielsko. Pokona on ju w swojej karierze
Zatok Puck, Zatok Gdask oraz 140-kilometrowy odcinek Warty. Podj si take,
nieudanej w rezultacie, prby przepynicia
kanau La Manche. Zrezygnowa, bo nie
sprzyjaa pogoda, a temperatura wody wynosia jedynie 13 stopni.
- Postawiem sobie za cel ukoczenie
tego maratonu i pomoc w zbirce pienidzy
na rehabilitacj chorego dziecka - mwi Tomasz Chwaliszewski. - Temperatura wody
podczas prby wyniesie ok. 14-15 stopni.
Pywak rozpocznie swoje wyzwanie z
Helu o godzinie 4 nad ranem. Bdzie pyn
w kierunku Gdyni, ale dotknicie brzegu
nastpi w miejscowoci Babie Doy. Organizatorzy przedsiwzicia chc omin ruchli-
Tomasz Chwaliszewski ma na swoim koncie wiele rekordw.

wy gdyski port. Po uzupenieniu pynw
Chwaliszewski ruszy w drog powrotn.
Caa trasa bdzie monitorowana przez GPS.
- Przewidywalny czas pynicia to ok.
20 godzin - wskazuje odwany pywak.
- Wszystko zaley jednak od pogody. Dozwolone s przystanki w formie pywania w
miejscu. W takiej formie mog przyjmowa
poywienie i pyny. Nie mog jednak dotkn odzi. Dziki Baejowi mam ogromn
motywacj do treningw. Tymi cierpieniami, ktre dozna dziewiciolatek, moglibymy obdzieli dziesitki osb. Skupiy si
one na jednej.
Pomimo wielu zmartwie, 9-letni drobny chopiec zmagajcy si z niepenospraw-
FOT.
NADESANE
noci nie zamierza si podda.

- Patrzc na jego cik prac, ktr codziennie wykonuje w formie rehabilitacji,
nie szukam wymwek - deklaruje Tomasz
Chwaliszewski. - Ciko trenuj. Codziennie pywam. Do tego raz dziennie biegam.
Dodatkowo aplikuj sobie trening na siowni oraz wiczenia z gimnastyki oglnej.
Wszystko po to, aby zachowa ogln gibko i zwinno, bo bez tego nie ma nawet
sensu myle o dugodystansowym pywaniu.
Jednak trening to nie wszystko. Podczas
pynicia organizm ludzki spala wiele kilogramw tuszczu, ktre zamienia w energi.
Podczas przepynicia Zatoki Gdaskiej
byo to okoo 6 kg, natomiast na Warcie ok. 9

kg. Istotn kwesti jest rwnie opieka dietetyka i psychika miaka. Kryzys przychodzi
zawsze. Trzeba umie sobie z nim poradzi.
Istnieje moliwo, e w czasie dugotrwaego wysiku wtroba, nerki czy jelita mog
by naraone na niskie dostarczanie krwi i
tym samym sabsz wydolno pniej.
- Na dodatek moe doj do wychodzenia organizmu oraz niebezpiecznej utarty
wagi ciaa - dodaje Chwaliszewski. - Lekarze
sportowi uwaaj, e nie ma adnych powodw do tego, aby jednorazowo wykonywa
intensywny wysiek fizyczny duej ni 1,5
do 2 godzin. Wysiek, ktry trwa duej, a
zwaszcza ponad 12 godzin moe by niebezpieczny dla zdrowia. Myl, e fizycznie
jestem jednak w stanie sobie z tym poradzi.
Nie mwi o warunkach atmosferycznych,
nad ktrymi nikt nie jest w stanie zapanowa, a ktre zniweczyy cae moje przygotowania podczas przepynicia kanau La
Manche.

Wan rol w powodzeniu
przedsiwzicia odgrywa take logistyka, w
ktrej pomagaj zawodnikowi firmy Olimpius.pl, La Mare z Bydgoszczy, Stoper- bis ,
Zipp Marine oraz sunbarrel.pl. Chwaliszewski zosta rwnie ambasadorem marki Speedo Polska, ktra pomaga pod ktem sprztowym.
- Poszukujemy jeszcze sponsorw, ktrzy zapac za kady przepynity kilometr
przez Tomasza - wskazuj organizatorzy
przedsiwzicia. - Zebrane pienidze w caoci bd przeznaczone na rehabilitacj
chorego Baeja.
Wicej informacji moecie Pastwo uzyska na stronie Tomasza Chwaliszewskiego
www.tomaszchwaliszewski.pl lub www.facebook.com/TomaszChwaliszewski.
12
Koronowo
Poza Bydgoszcz
Na tym poziomie liczy si zabawa

Z Maciejem Lazarkiem, byym trenerem zespou seniorw Victorii Koronowo, o zakoczonym
sezonie 2013/2014 i planach na najblisz przyszo, rozmawia Tomasz Skory
Seniorzy Victorii zakoczyli niedawno
kolejny sezon pikarski. Jak oceniby Pan
gr swojego zespou w tej rundzie?
W pierwszych dwch meczach odnielimy poraki ze Spart Przysiersk i Fal
wiekatowo, ale pniej co zaskoczyo i
ruszylimy do przodu. Chopacy w tym
sezonie walczyli jeden za drugiego. Wytworzy si bardzo fajny klimat, na boisku czu byo ducha walki. Dziki temu
wygralimy siedem meczw z rzdu, dwa
zremisowalimy i zakoczylimy sezon
zwycistwem z Kamieniem Krajeskim.
Runda si udaa, zdobylimy w sumie 27
punktw, zajmujc drugie miejsce w tabeli, zaraz za Laskowicami.
To niewtpliwie sukces, zwaszcza biorc
pod uwag pesymistyczny pocztek. Czy
co jednak mona by poprawi?
Z pewnoci poprawi mona by skuteczno, bo w tych dwch przegranych
meczach byy stuprocentowe sytuacje,
ktre powinny zakoczy si bramkami,
a ich nie wykorzystalimy. Pocztki rundy zawsze mielimy nieco sabsze i nie
wiem naprawd, z czego to wynika. W
rundzie jesiennej pocztkowe problemy
mogy wynika z tego, e przed jej rozpoczciem mielimy tylko jeden sparing,
ale nie tumaczy to przegranych spotka
ciko jest to wszystko pogodzi z yciem

rodzinnym. Pracujc z modzikami, bd
mia wicej czasu dla bliskich. Ciesz si,
e bd mia pod opiek dzieciaki, ktre
dopiero trzeba uksztatowa, to te bdzie
ciekawe wyzwanie.
A jak przyszo wry Pan seniorom po
tym rozstaniu? Bd mieli w tym sezonie
szans na awans?
Ekipa jest bardzo zgrana, wic jeli
nowy trener nie zadecyduje o duych
zmianach kadrowych, jest szansa, e druyna zachowa rozpd. Od 13 kwietnia,
kiedy rozpocza nieprzerwany marsz
w gr, byo coraz lepiej. Jeli dalej tak
bdzie, moe wywalczy w tym sezonie
awans.
na wiosn, do ktrych treningi zaczlimy

ju w styczniu i zagralimy w ich ramach
a siedem sparingw. To bardzo duo, nie
mona mwi wic o braku przygotowania.
Ma Pan ju plan, jak poprowadzi druy-
n w kolejnych rozgrywkach?
Seniorw na pewno ju w nowym
sezonie nie bd prowadzi, teraz zajm
si modzie. Nie mog ju sobie pozwoli na to, by mnie tak czsto nie byo w
domu. Oprcz prowadzenia druyny sam
jeszcze kopi pik w Wierzchucinie, a
A czy ktry z zawodnikw szczeglnie

wyrni si na boisku w ostatnich rozgrywkach?
Nie ma co wyrnia jednego zawodnika, bo cay zesp gra jak jeden organizm. Jeli spojrzymy na skuteczno,
na sowa uznania zasuguj na pewno
Micha Cieszyski, Adam Krzyelewski
i Mateusz Chrzanowski. Bardzo mocno
pracowaa obrona, pomagajc bramkarzowi, skuteczni byli stoperzy Gieayn
i Grugiel, ciko harowaa druga linia.
Pochway nale si naprawd wszystkim.

A patrzc na konkurencj, czy ktra z
druyn A-klasy Pana zaskoczya?
Na pewno najmocniejsze okazay si
Laskowice. W ostatnich spotkaniach,
mimo, e zesp mia ju pewne pierwsze miejsce i gra na rezerwach, wci
wygrywa mecze. Ale to w duej mierze
zasuga funduszy, bo druyna za wszelk
cen chciaa wywalczy awans i postawia
na wielu nowych zawodnikw. Nie jestem
przekonany, czy na tym poziomie ligowym, na ktrym si poruszamy, rozsdne
jest inwestowanie tak duych pienidzy.
Dobrze jest pi si w gr, ale w tej klasie
liczy si gwnie dobra zabawa.
Najwikszy sukces Victorii?
Sukcesem jest to, e w tej chwili oprcz
dwch dojedajcych zawodnikw, w
skadzie s sami koronowiacy. Jeszcze kilka lat temu w klubie grao niewielu lokalnych pikarzy. Kiedy zaczo si to zmienia, wzrasta nasz poziom, a przy tym
zainteresowanie koronowskich kibicw.
Coraz wicej osb zaczyna pojawia si
na naszych meczach, a ich doping bardzo
pomaga naszym zawodnikom. Trzymam
kciuki, by byo tak dalej.
Krzyacy znw dostan upnia Arie na

Gmina Koronowo zaprasza na XII Jarmark Cysterski oraz Inscenizacj Bitwy z Krzyakami.
Wci jeszcze przyjmowane s zgoszenia dotyczce rezerwacji stoisk
W miniony pitek
melomani z regionu po
raz kolejny pojawili si
na play w Pieczyskach
na koncercie Ryszarda
Smdy. Kolejne spotkanie z bydgoskimi muzykami ju 1 sierpnia
Tomasz Skory
dyby nie cystersi, nie byoby dzi Koronowa. W 1288

roku zakonnicy przenieli
tu swj klasztor z Byszewa, pomogli miejscowoci uzyska prawa
miejskie i liczne przywileje, m.in.
prawo do organizowania jarmarkw. Jarmarki te byy okazj do
zaprezentowania towarw miejscowych rzemielnikw i wymiany
handlowej pomidzy kupcami z regionu i nie tylko.
Na pocztku XV w. nkani przez
Krzyakw zakonnicy opucili koronowski klasztor. Spokj powrci na okoliczne ziemie dopiero po
zwyciskiej dla Polakw bitwie pod
Koronowem i podpisaniu w 1411
roku pokoju w Toruniu. Do tradycji cysterskiej oraz tych wydarze
nawizuje organizowany co roku
Jarmark Cysterki w Koronowie.
26 i 27 lipca ju po raz dwunasty na Polach Tuszyskich spotkaj si mionicy redniowiecznych
klimatw, regionalnych produktw
i dobrej zabawy. W sobot w poudnie imprez otworz wystrzay z
armat, po ktrych rozpocznie si
turniej bojowy z udziaem uczestnikw ze cisej czowki Polski.
play
A
W programie, m.in. pokaz rycerzy
konnych (udzia koni przez cay
czas trwania imprezy), pokaz Legionu Rzymskiego RAPAX i nocne
palenie wioski (Najazd Krzyakw
na Byszewo i palenie zabudowa
wiejskich).
Wykonawc widowiska bdzie
Pracownia Kowalstwa Dawnego
Patryk Mikoajewski i Przyjaciele.
Poza typowo rycerskimi atrakcjami, na goci czeka bdzie obz
harcerski, jarmark ludowo-historyczny, ciekawe kramy i stoiska,

konkursy dla publicznoci, pokazy
jazdy konnej, obozowisko ASG,
stanowisko edukacyjne i stanowisko kata. W niedziel uroczystoci
rozpoczn si o godzinie jedenastej
msz wit w Bazylice pw. WNMP
w Koronowie. Dwie godziny pniej ju w plenerze odbdzie si
rozstrzygnicie turnieju bojowego,
a o szesnastej rozpocznie si gw-
ny punkt programy, czyli Inscenizacja Bitwy z Krzyakmi pod Koronowem.

Wstp na wszystkie wydarzenia
jest bezpatny. Przypominamy, e
osoby zainteresowane wystawieniem swojego stoiska w trakcie
jarmarku proszone s o przesanie
karty zgoszeniowej na adres Miejsko-Gminnego Orodka Kultury
w Koronowie. Termin nadsyania
zgosze mija 18 lipca.
rie na play Ryszard Smda to

dobrze znany mieszkacom Koronowa i okolic cykl koncertw odbywajcych si nad kpieliskiem w Pieczyskach. W ubiegym tygodniu nad jeziorem
roznosi si gos sopranistki Anny Lasoty,
solistki Teatru Muzycznego w Poznaniu,
skrzypka Andrzeja Staczyka, koncertmistrza orkiestry Opery Nova w Bydgoszczy
oraz tenora Witolda Wrony, solisty Gliwickiego Teatru Muzycznego.
Podczas sierpniowego koncertu wystpi natomiast: sopranistka Iwona Socha, solistka Opery Krakowskiej, sopranistka Marta Ustyniak-Babiska, solistka Opery Nova
w Bydgoszczy i baryton Adam Zaremba,
solista Opery Nova w Bydgoszczy. Nie zabraknie rwnie gospodarza, Ryszarda Smdy, solisty Opery Nova w Bydgoszczy oraz
Bogdana Ciesielskiego z zespoem. Koncert
organizowany jest przez Urzd Miejski oraz
Miejsko-Gminny Orodek Kultury w Koronowie. Pocztek imprezy o godzinie 21.00.
(TS)
14
Biae Bota
Poza Bydgoszcz
Biae Bota cignie nad wod

Lato w peni, a mieszkacy gminy zastanawiaj si, gdzie wyskoczy na weekend, by odpocz nad wod.
Widokw na budow basenu jeszcze dugo nie bdzie, ale wkrtce ma si oywi ruch na Kanale Grnonoteckim
Tomasz Skory
sielsko swj basen wybudowao,

wic Biae Bota te by mogy uwaa Pawe Lewandowski, ojciec
dwch gimnazjalistw. - Gwnie z myl
o dzieciakach, by miay gdzie si wyszale
przez wakacje. W weekendy wo synw do
Bydgoszczy i wiem, e wiele osb tak dojeda. Gdybymy mieli basen na miejscu,
wszystkim byoby wygodniej. A na pewno
cieszyby si zainteresowaniem, zwaszcza
przy takiej pogodzie.
W strategii rozwoju gminy na lata 20132025 znalaza si jednak informacja, e budowa basenu w Biaych Botach jest zbyt
kosztowna, by mc bra j na razie pod
uwag. Czy oznacza to, e taki obiekt bdzie
mia szans powsta dopiero po 2025 roku?
- Problemem nie jest sama budowa
basenu, ale jego pniejsze utrzymanie tumaczy Katarzyna Kirstein-Piotrowska,
wjt Biaych Bot. - Analiza uwzgldniajca
kwestie finansowe, koszty eksploatacji oraz
takie kryteria jak pooenie gminy, liczba
mieszkacw, ich mobilno czy dostpno
komunikacji miejskiej, wskazaa jedno-
znacznie na niezasadno budowy pywalni w Biaych Botach w najbliszym czasie.

Przy zakadanym wzrocie liczny mieszkacw, racjonalnym moe okaza si budowa
obiektu po roku 2020.
Wjt dodaje, e niebawem zakoczy si
budowa basenu na bydgoskim Boniu, osiedlu ssiadujcym bezporednio z gmin.
Urzdnicy planuj rozmowy z partnerami
z Bydgoszczy o moliwoci korzystania z
obiektu przez biaobockich uczniw bezpatnie bd te ze specjaln znik. Ulgami
na korzystanie z pywalni zainteresowane s
te rodziny wielodzietne. W sondzie na temat usug dla posiadaczy tzw. Biaobockiej
Karty Duej Rodziny, wiele z nich zagosowao wanie na tasze wizyty na bydgoskich basenach.
- Obecnie trwa nabr wnioskw na
kart - mwi Katarzyna Kirstein-Piotrowska. - Planujemy rozszerzy j o dodatkowe
wiadczenia dla naszych mieszkacw we
wrzeniu, nie wykluczamy, e take o korzystanie z bydgoskich pywalni. W tej sprawie
prowadzone s konsultacje, ktrych wynik
bdzie mia istotny wpyw na wybr usug i
rabatw dla posiadaczy karty.
Prawdopodobnie nim w Biaych Botach
jeziorze Jezuickim Maym. Przedsiwzicie

zostanie zrealizowane wsppracy z Lasami
Pastwowymi, ktre zarzdzaj terenami
przy jeziorze. Oprcz tego zaplanowano zagospodarowanie Kanau Grnonoteckiego
poprzez budow maej przystani w Lisim
Ogonie, aby umoliwi organizacj spyww do Noteci i Wisy. Kolejnym zadaniem
w tym projekcie ma by zagospodarowanie
stawu i organizacja parku w Biaych Botach.
- Chcemy aby Kana Grnonotecki by
miejscem spotka mieszkacw i rekreacji.
Ju w tej chwili funkcjonuje tam skatepark,
plac zabaw czy siownia na otwartym powietrzu - wymienia wjt Biaych Bot. - W
najbliszej perspektywie planujemy budow
Wyjazd nad wod jest w upalne dni dla wielu osb

jedynym ratunkiem.
FOT. UKASZ
PIECYK
powstanie osobny basen, mieszkacy docze-
niewielkim stopniu s zagospodarowane i
kaj si kilku innych wodnych inwestycji. W
wykorzystywane rekreacyjnie. Dlatego ce-
strategii rozwoju gminy na najblisze lata
lem niniejszego projektu jest udostpnienie
znalaz si bowiem obszerny punkt powi-
tych obiektw spoecznoci lokalnej oraz
cony zagospodarowaniu wd powierzchnio-
turystom odwiedzajcym gmin - czytamy
wych na cele rekreacyjne.
w dokumencie.
- Gmina Biae Bota posiada na swo-
Najwaniejsz inwestycj w tym zakresie
im terenie obiekty wodne, ktre niestety w
ma by budowa gminnego kpieliska przy
wzdu kanau cieki pieszo-rowerowej na

odcinku Lisi Ogon Murowaniec Dbinek
wraz z ma architektur. W Lisim Ogonie
miaaby powsta rwnie przysta z wypoyczalni kajakw. Odbyy si ju pierwsze
konsultacje w sprawie ksztatu i zakresu inwestycji z mionikami kanau czy te czonkami Stowarzyszenia Zwizku Miast i Gmin
Kanau Grnonoteckiego.
t.skory@pozabydgoszcz.pl
W trosce o jako Wakacje, znw s wakacje

ycia mieszkacw Min kolejny rok szkolny - okres wytonej pracy, nauki i sukcesw
Dekada w Unii Europejskiej to dla gminy
Biae Bota okres wzmoonych inwestycji
i duy impuls dla przedsibiorczoci
udowa infrastruktury drogowej

o cznej dugoci 45 kilometrw
wraz z owietleniem i kanalizacj
deszczow pochona 70 mln zotych. Na
same tylko miejsca rekreacji przeznaczono
w budecie 20 mln zotych. Jako ycia
mieszkacw dziki funduszom z unijnego
budetu ulega znacznej poprawie, a to nie
koniec inwestycji. Realizowane bd kolejne
projekty.
Urzd Gminy Biae Bota wspfinansowa wykonanie drg powiatowych, mieszczcych si na terenie gminy, na trasach:
Bydgoszcz-Trzciniec-Ciele, Ciele-Kruszyn
Krajeski, Murowaniec-ochowo. Zbudowano te cieki rowerowe na liniach Biae
Bota-Bydgoszcz oraz ochowiceochowo-Lisi OgonBydgoszcz.
- Gmina zrealizowaa rwnie inwestycje obejmujce budow kanalizacji i wodocigw w Cielu w strefie ochronnej ujcia
wody, w Lisim Ogonie, Biaych Botach i
ochowie - mwi wjt gminy Biae Bota,
Katarzyna Kirstein-Piotrowska. - Ich czna dugo to ponad 20 kilometrw, a koszt
przeprowadzenia tego projektu wynis 16
mln zotych.
W trosce o jako ycia mieszkacw
gmina inwestuje take w budow placw
zabaw, scen widowiskowych, siowni zewntrznych i skateparkw.
- Dbamy te o integracj spoeczn osb
niepenosprawnych, oprcz orodka pomocy spoecznej funkcjonuje na terenie gminy
take warsztat terapii zajciowej i zakad
aktywnoci zawodowej - dodaje Katarzyna
Kirstein-Piotrowska. - Gmin pokrywa rozbudowana sie cieek rowerowych, ktra w

poczeniu z kompleksami lenymi sprzyja
aktywnemu wypoczynkowi.
Dziki temu gmin Biae Bota, jako
miejsce do ycia, wybiera coraz wicej osb.
W cigu ostatniej dekady ich liczba wzrosa dwukrotnie, rednio o tysic rocznie.
Potwierdzeniem rwnomiernego, ale dynamicznego rozwoju s wyniki raportu Monitoring rozwoju obszarw wiejskich. Etap
I. To pierwszy, niezaleny projekt badawczy,
ktry w kompleksowy sposb prezentuje
poziom rozwoju spoeczno-gospodarczego
gmin wiejskich i miejsko-wiejskich w Polsce. Raport jest efektem dwuletniej pracy
Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi
Polskiej oraz Instytutu Rozwoju Wsi i Rolnictwa PAN.
- Gmina Biae Bota zostaa sklasyfikowana jak o gmina typu 7, w grupie bardzo
wysokiego rozwoju spoeczno-gospodarczego - mwi Jacek Rakoczy z Urzdu Gminy
Biae Bota. - Do tej grupy zalicza si gminy
silnie zurbanizowane, ktrych wedug przyjtej metody badawczej wyrniono zaledwie 52 - 2% ogu badanej liczby gmin.
Wynik jest potwierdzeniem tego, jak
m.in. rodki pochodzce z unijnego budetu mog zmienia charakter maych miejscowoci. Wystarczy odpowiednia strategia
rozwoju, by w dekad jako ycia mieszkacw ulega znacznej poprawie i to na
wielu paszczyznach.
(AR)
rzez dziesi miesicy uczniowie

z gminy Biae Bota zmagali si z
wasnymi sabociami, niepowodzeniami i witowali sukcesy. Szkoa nie jest
fabryk geniuszy, ale miejscem ksztatowania odpowiedzialnego i mdrego spoeczestwa. Proces, ktry zaczyna si w rodzinnym
domu, rozwija si wanie w szkole.
Bez zaangaowania kadry pedagogicznej i dyrektorw placwek nie byoby
to moliwe. To wanie ich starania i ch
odpowiedzialnego ksztatowania modych
charakterw wpywaj na spoeczn funkcj
edukacji.
- Jestem dumna z tego, e gminne placwki skutecznie realizuj ten cel - mwi
wjt gminy Biae Bota, Katarzyna Kirstein-Piotrowska. - Nie byoby to moliwe
bez zapau fantastycznych wychowawcw,
nauczycieli i pracownikw oraz yczliwych,
otwartych na wspprac rodzicw. Istotn

rol odgrywa take infrastruktura dydaktyczna. Z myl o najmodszych mieszkacach naszej gminy konsekwentnie rozbudowujemy i modernizujemy kolejne placwki.
W najbliszej perspektywie z nowych
obiektw cieszy si bd mogli uczniowie w
Cielu i Przykach. Gmina Biae Bota stawia
na rozwj nieduych szk, w ktrych dzieci mog z powodzeniem zdobywa wiedz i
rozwija swoje pasje, a nauczyciele w odpowiednich warunkach realizowa zawodowe
powoanie.
- Ju na pocztku kolejnego roku
szkolnego rodzice i uczniowie z rodzin
wielodzietnych bd mogli skorzysta z
dodatkowej oferty edukacyjnej, sportowej
i kulturalnej, dziki oglnopolskiej karcie
duej rodziny, ktr chcemy rozszerzy o
instytucje i obiekty zlokalizowane w naszym
regionie - dodaje Katarzyna Kirstein-Piotorwska. - To tylko nieliczne z inicjatyw, ktre wsplnie podejmujemy w trosce o kolejne
pokolenia.
Tym najbardziej uzdolnionym i wyrniajcych si na tle innych uczniom, gospodarz gminy przyznaa stypendia. Zespoy
taneczne Amulet, B'Crew, B'Crew Kids, Follow oraz OL-Tom zostay uhonorowane stypendium artystycznym I stopnia. Chr "Soreno" oraz zesp PI + JEDEN przyznano
II stopie wyrnienia. Stypendia sportowe
III stopnia zdobyy druyny piki siatkowej,
trjboju lekkoatletycznego, lekkoatletyki
druynowej, tenisa stoowego oraz czwrboju lekkoatletycznego.
(AR) fot. Andrzej Pasek
Poza Bydgoszcz
Gmina Nowa Wie Wielka
Tutaj ju nie sycha miechu
15
Na terenie orodka wypoczynkowego w Pieckach czas zatrzyma si lata temu. Wraz z osobami,
ktre pamitaj lata jego wietnoci, wybralimy si w sentymentaln podr po opuszczonym budynku
Tomasz Skory
o by taki pikny orodek - wspomina Ewa Paczyska, dziakowiec z

ROD Pod Borem w Prdocinie. Rok w rok przyjeday tu kolonie, budynek
ttni yciem. miech dzieciakw roznosi
si nad okolicznymi dziakami i nikomu to
nie przeszkadzao. A teraz? Nic si nie dzieje, budynek stoi i popada w ruin. To woa o
pomst do nieba!
Orodek wczasowy w Prdocinie powsta w 1985 roku i od tego czasu suy
wpierw jako zaplecze dla rodzin kolejarskich, a pniej jako kurort wypoczynkowy dla kolonistw z caego regionu. Par
lat temu zarzdca obiektu, spka PKP SA,
uznaa, e jest on nierentowny i wystawia
go na sprzeda. Kupca znale si jednak
nie udao i dzi bramy orodka spaja solidna
kdka, terenu za strzeg dwa wielkie wilczury. By wej, musimy poczeka, a psy
uwie Zbigniew Zieliski - dozorca obiektu. To on wprowadza nas na plac, na ktrym
przyroda zacza wygrywa z cywilizacj.
- Nie ma sensu tego cina, nie wiadomo
zreszt, co mielibymy z tym zrobi - str
wskazuje na miejsce dawnego boiska. Chwasty sigaj dzi niemal do pasa. Zdecydowanie atwiej porusza si wytyczonymi ciekami, cho rolinno w wielu miejscach
rozsadzia ju betonowe pytki. Kilka lat
wystarczyo, by natura zmienia chodnik w
miniaturow dungl.
Nadgryzione zbem czasu
Obchodzimy dookoa gwny budynek.
Krzewy rosnce niegdy niemiao pod balkonami na pierwszym pitrze, zdyy si
ju na nie wspi, chwytajc si balustrad
zielonymi palcami. Poza tym fasada orodka wyglda jak przed laty, nie liczc moe
miejsc, w ktrych od cian odpad tynk.
Wrd traw pod murami wyranie rysuje
W Pieckach straszy relikt rodem z PRL-u.

si linia z biaego kruszywa.
Ochroniarz prowadzi nas dalej. Po lewej
mijamy szkielet muszli koncertowej - tam
kiedy odbyway si imprezy dla najmodszych. W soboty ksidz z pobliskiej parafii
odprawia msze dla kolonistw i dziakowcw z okolicy. Podest dla przenonego otarza i nagonienia skruszy si z upywem
czasu, nad scen za zaczo chyli si drzewo.
- Tutaj prosz uwaa, bo zapad si
chodnik - ostrzega nas Zbigniew Zieliski,
gdy przechodzimy pod cznikiem midzy
budynkami. Za zakrtem wskazuje w gr
na skorodowany komin. - Zjada go rdza,
std te dziury. Ale si nie przewrci, jest solidnie przymocowany, najwyej zapadnie si
do rodka.
Zb czasu nagryz te urzdzenia na placu zabaw. Farba zuszczya si z hutawek
niemal do koca, pod bujawkami wyroso
za tyle trawy, e ledwo ruszaj si z miejsca.

Tu ju dawno nie byo ywego ducha.
- Przychodzilimy na ten plac za dzieciaka - wzdycha Bartek, student z Bydgoszczy.
Nad jeziorem w Pieckach spdzi w dziecistwie niejedne wakacje. - Bez wzgldu na to,
czy przyjedaem tu z rodzicami, byem ze
szko na koloniach, czy odwiedzaem znajomych na dziace, zawsze mona byo tu
przyj - plac udostpniano wszystkim.
Z placu zabaw jest ju tylko kilka krokw na pla. Jeszcze nie tak dawno wczasowicze mogli przyj do orodka i wypoyczy dki, kajaki lub rowery wodne. Sprzt
trzymano w garaach pod orodkowym
tarasem. Dzi wypoyczalnia jest zamknita
na cztery spusty, a drewniane wrota usmarowane sprayem. Z wiszcego nad nimi zegara, ktry kiedy odmierza czas do oddania
sprztu, kto ukrad wskazwki.
- Pywaam tutaj, jakeby inaczej - przy-
Europa dla aktywnych
FOT.GRAYNA
BRZEZISKA
znaje Marta Czerwiska, ktra przed laty
upodobaa sobie pla nad Jeziorem Jezuickim. - W orodku mona byo wypoyczy
duo sprztu, cznie z kapokami. Dawno
temu, by dosta rower wodny, wymagano
jeszcze karty pywackiej. Teraz jakie skromne wyposaenie mona poyczy przy budce
z piwem, ale to nie to samo. Poza tym, pki
dziaa orodek, w wodzie by wydzielony
brodzik dla maluchw, a na jeziorze unosiy
si boje, by modzie nie odpywaa za daleko. Dzi nic z tego nie zostao.
Coraz mniej wczasowiczw
Na play docza do nas Jerzy Masowski, zarzdca nieruchomoci z PKP SA, pytamy go wic, dlaczego nie moe by tak, jak
byo kiedy.
- Skoczyy si czasy, w ktrych organizowano wczasy pracownicze, a z nich
gwnie finansowano orodek - tumaczy

zarzdca. - Zaczy pojawia si dla ludzi
nowe moliwoci, otworzyy si granice.
Dzi kady, kto ma auto, w cigu trzech godzin moe by nad morzem, dlaczego miaby wic wybiera jezioro? Przyjedao do
nas coraz mniej osb, a koszty utrzymania
si nie zmniejszay. Trzeba byo je zamkn,
by nie przynosiy strat.
Jerzy Masowski wprowadza nas do
wntrza budynku. W przedsionku mijamy
miejsce, w ktrym dawno temu wisia aparat
na karty telefoniczne. Teraz ze ciany sterczy
tylko kilka drutw. Recepcja budynku niemal si nie zmienia. Z przyciemnionej sali
poznikay wprawdzie meble, ale wykadziny
i boazerie wygldaj jak przed laty. Nawet
kurzu za duo nie ma.
- Wntrza zostay proste i skromne, takie
jakimi je wybudowano. Dzi dla wielu osb
byoby to za mao, bo ludzie przyzwyczaili
si do wyszych standardw - przyznaje zarzdca. - By oywi orodek, potrzeba wizji
i duych pienidzy. Nieraz atwiej wybudowa co nowego, ni remontowa to, co jest.
Wymiany na pewno wymagaj instalacje. Z oszczdnoci oraz dla bezpieczestwa
ju dawno wyczono wod i prd w wikszej czci budynku. W stowce na pitrze
zacz przecieka dach, ale poza tym obiekt
od rodka prezentuje si znacznie lepiej ni
na zewntrz.
- al apie za gardo, gdy si na to patrzy
- mwi Tadeusz Kowalski, byy kolejarz. To
on wraz z kolegami w czynie spoecznym
budowa orodek w Prdocinie. - Stawialimy budynek po budynku, w sumie przez
pitnacie lat. Miaem tu mieszkanie subowe. Latem organizowalimy wczasy, zim
konferencje. Kiedy byo tu piknie o kadej porze roku. Jestem przekonany, e dalej
moe tak by. Orodek jest do uratowania,
tylko im szybciej kto si za niego wemie,
tym lepiej.
Gimnazjum w Brzozie do programu Comenius doczyo w minionym roku szkolnym. Od tego czasu
modzie odwiedzia Wielk Brytani, Wochy, Turcj i Niemcy, a przed uczniami s ju kolejne wyjazdy
omenius to jeden z czterech programw sektorowych programu

Unii Europejskiej pn. "Uczenie
si przez cae ycie". Stawia on sobie za cel
promowanie midzynarodowej wsppracy pomidzy szkoami oraz rozwijanie
wiedzy o kulturze pastw europejskich.
Uczestnicy projektu w trakcie jego realizacji doskonal znajomo jzykw obcych, zdobywaj ciekawe dowiadczenia
i nabieraj pewnoci siebie, a poprzez
kontakty z instytucjami partnerskimi z
innych krajw, w praktyce ucz si tolerancji, zrozumienia dla innych kultur,
zwyczajw i pomysw na ycie.
- Do programu doczylimy w zakoczonym wanie roku szkolnym mwi Krzysztof Kuczborski, dyrektor
gimnazjum w Brzozie. - Bierzemy udzia
w bloku tematycznym pod nazw Banie, wita i Tradycje, opartym o pozna-
wanie legend oraz dawnych i wspcze-
modzie miaa ju okazj odwiedzi
snych zwyczajw pastw uczestniczcych
uczniw ze szk w Rochester w Wielkiej
w programie. W ramach projektu nasza
Brytanii, Agrigento we Woszech, Kars w
Turcji i Wildeshausen w Niemczech.

Podre do orodkw partnerskich
byy moliwe dziki dotacji w wysokoci
20 tys. euro, ktr szkoa otrzymaa od
Komisji Europejskiej. W trakcie wyjazdw modzie miaa okazj pozna swoich rwienikw, ich zainteresowania,
zwyczaje, a take wsplnie pracowa nad
zadaniami wynikajcymi z projektu. Comenius to bowiem nie tylko wycieczki, ale
przede wszystkim realizacja zada wskazanych przez Uni Europejsk.
- Na pocztku do programu zgosio
si troch ponad trzydziestu chtnych, z
czego z czasem uformowaa si staa grupa kilkunastu uczniw. W kadym miesicu modzie pracuje nad zadaniami
zwizanymi z projektem. Przygotowuj
prezentacje, ucz si intensywnie angielskiego i za swoje osignicia otrzymuj
punkty. Na podstawie zaangaowania wy-
bierane s osoby, ktre jad pniej reprezentowa nasz szko.

Realizacja projektu rozoona zostaa
na dwa lata. W przyszym roku szkolnym
gimnazjalici bd mieli okazj pozna
swoim kolegw z Las Palmas na hiszpaskiej Gran Canarii oraz Cluj-Napoca w
Rumunii. W czerwcu natomiast na zakoczenie programu zagraniczni gocie
zjad si do Brzozy.
- Akurat bdzie to miao miejsce w
okolicach Nocy witojaskiej, wic z
pewnoci zapoznamy goci z tym zwyczajem - zapowiada dyrektor gimnazjum.
- Zabierzemy ich w miejsca zwizane z
nasz kultur i folklorem. Pokaemy im
Kruszwic i Biskupin, moe nawet zorganizujemy wyjazd do Krakowa.
(TS)
16
Solec Kujawski
Poza Bydgoszcz
Konkursy podsuwaj mi nauczyciele

Tymoteusz Nowak to ucze nieprzecitny. Dyplomw za udzia w konkursach
ma ju ca teczk, a wiele z nich zakoczy na najwyszym podium
Tomasz Skory
marcu Tymek odebra wyrnienie w VIII Midzynarodowym Konkursie Informatycznym Bbr. W zmaganiach, znanych pod
litewsk nazw Bebras, udzia braa modzie z trzydziestu pastw na caym wiecie,
w tym blisko stu uczniw ze szkoy podstawowej nr 4 w Solcu Kujawskim.
- Rozwizywalimy zadania przy komputerach w sali informatycznej - wspomina
trzynastolatek. - Nie byy to pytania z samej
obsugi komputera, raczej zadania logiczne.
Trzeba byo, midzy innymi, tak zaplanowa
sie energetyczn, by poczy kilka domw
jak najmniejsz dugoci kabla. To zadanie
sprawio mi chyba najwicej problemw.
Celem konkursu jest rozwj i ksztatowanie mylenia algorytmicznego oraz
popularyzacja posugiwania si technologi informacyjn i komunikacyjn wrd
uczniw. Co ciekawe, cho informatyka jest
ulubionym przedmiotem Tymka, w domu
przed komputerem nie spdza wcale duo
czasu.
- W trakcie roku szkolnego siadam tylko
w weekendy. W wakacje te staram si nie
siedzie zbyt czsto. Z drugiej strony, jak ju
Cho informatyka jest jego ulubionym przedmiotem,

Tymek stara si nie spdza zbyt duo czasu przed komputerem.
FOT. TOMASZ
SKORY
usid do programowania, potrafi si ad-
nym. Zapytany, czy z tym kierunkiem chce
nie zapdzi.
zwiza swoj przyszo zawodow, odpo-
W przyszym roku szkolnym Tymek
wiada, e jeszcze jest zbyt wczenie, by o tym
pjdzie do gimnazjum. Naturalnie, wybra
przesdza, ale ju bierze to pod uwag. Jego
klas o profilu matematyczno-informatycz-
tata te jest informatykiem.
- Zainteresowania informatyczne na
pewno mam po nim. A z matematyk samo
tak wyszo - mwi nastolatek. Przyznaje jednak, e nie ze wszystkimi przedmiotami radzi sobie tak dobrze. - Sabo mi idzie na plastyce. W pitej klasie miaem te problemy z
histori, bo cho ciekawostki atwo wchodz
mi do gowy, mam problemy z datami. W
szstej klasie jednak nadrobiem zalegoci i
udao mi si dosta dobr ocen.
Miniony rok szkolny mody solecczanin
zakoczy ze redni 5,2. Jak sam mwi, nie
jest to najwyszy wynik w szkole, ale wane,
e udao si uzyska wiadectwo z paskiem.
Tymek nie czuje na sobie presji, by by we
wszystkim najlepszy. Po prostu robi to co
lubi.
- Miaem indywidualny program nauczania i zawsze staram si przygotowa
do konkursw, w ktrych bior udzia. Ale
w domu ucz si raczej rzadko. Wystarczy
to, co wynosz z lekcji. Co nie znaczy, e
po szkole nic nie czytam. Czytam duo, ale
gwnie powieci detektywistyczne.
Dyplom za udzia w konkursie informatycznym powdrowa ju do teczki, w
ktrej Tymek trzyma swoje wyrnienia. Ile
ju wygra nagrd? To trzeba by policzy,
bo dawno straci rachub. Od zakoczenia
Bobra jego dorobek powikszy si o starty
w dwch kolejnych turniejach: Wojewdzkim Konkursie Przedmiotowym z Przyrody

organizowanym przez Kuratorium Owiaty
oraz matematycznej Lidze Zadaniowej.
- Konkursy podsuwaj mi nauczyciele
- mwi Tymek. - W pitej klasie udao mi
si zwyciy w konkursie przedmiotowym
z przyrody. Wtedy jeszcze si stresowaem,
byo to wielkie przeycie, wszyscy uczestnicy byli starsi ode mnie. Ale si udao. auj
tylko, e start w tym konkursie pokry mi si
w czasie z lig matematyczn. Byem blisko
finau, ale jeden konkurs kolidowa z drugim. W tym roku za to powtrzyem sukces
w konkursie przyrodniczym i jeszcze powiodo mi si w matematycznym.
Do konkursw solecczanin czsto przygotowuj si w gronie kolegw ze szkoy.
Tworz zgran paczk i cho na turniejach
kady chce zaj jak najdalej, nie ma wrd
nich zawici. Jak ju kto zazdroci, to zwykle ci, ktrzy samemu nie chc prbowa
swych si. A co chopiec lubi robi w wolnym
czasie?
- Oprcz czytania ksiek lubi jedzi
na rowerze. Po szkole dobrze jest spdzi
troch czasu w ruchu.
Poza Bydgoszcz
Dbrowa Ch. i Sicienko
By aktywnym trzeba chcie
17
Organizuj pikniki, gotuj, jed na wycieczki i przygotowuj atrakcje dla dzieci. Panie ze Stowarzyszenia Kobiet Aktywnych w Strzelewie przekonuj, e na wsi jest co robi, jeli tylko chce si da innym co od siebie
Tomasz Skory
towarzyszenie powstao cztery

lata temu z inicjatywy Magorzaty
Bruzdy. Na pierwszym spotkaniu
pojawio si 35 osb, jednak czas zweryfikowa, kto gotw jest udziela si
regularnie i dzi w strzelewskim domu
kultury spotyka si tylko 6 pa.
- Wiadomo, by co zorganizowa,
trzeba da co od siebie, woy w to
czas i wysiek, a nie kady chce lub moe
sobie na to pozwoli - tumaczy Urszula
Mazur, obecna szefowa stowarzyszenia.
- Dzielimy si wic obowizkami w maym gronie.
A wbrew pozorom, w domu kultury zawsze znajdzie si co do zrobienia.
Budynek, w ktrym dzi spotykaj si
panie ze Strzelewa, przez dugi czas by
w rkach harcerzy. Porzdkowanie placwki po poprzednich lokatorach dopiero si zakoczyo, a obowizkw wci
dochodzi. Tu trzeba posprzta, tam
skosi traw, a kiedy indziej wykona
okolicznociowe dekoracje. Dziaalno
stowarzyszenia nie ogranicza si jednak
wycznie do prac porzdkowych.
- Kadego roku organizujemy dwa
due pikniki, jeden na rozpoczcie, a
drugi na zakoczenie wakacji. Przygotowujemy duo atrakcji dla dzieci. Na
W wakacje codziennie oprcz sobt w Domu Kultury w Strzelewie odbywaj si darmowe zajcia dla
dzieci
pocztku wakacji miaymy przejadki kucykami, chopperami, trampoliny,

dmuchany zamek i darmowe lody. W
trakcie piknikw sprzedajemy upieczone
przez nas ciasto oraz kiebaski z grilla.
Dochd przeznaczamy we wrzeniu na

prezenty dla dzieci z przedszkola.
Dawniej panie rozdaway dzieciom
sodycze, ale ostatnio uznay, e lepiej
bdzie, jak ufunduj maluchom ksi-
Fot. TOMASZ
SKORY
ki, puzzle i inne praktyczne przybory.

Stowarzyszenie przygotowao niedawno
te wito Truskawki dla najmodszych
mieszkacw miejscowoci, a w ostatni
Dzie Matki zorganizowao spotkanie
Napoleon wrci pod Bydgoszcz
dla wszystkich kobiecych k z gminy. Wraz z dziemi uczszczajcymi do

strzelewskiego domu kultury przygotoway program artystyczny i prezenty dla
mam.
Dziaalno w stowarzyszeniu to jednak nie tylko obowizki. Panie opacaj
skadk czonkowsk, by wykorzysta
pniej zebrane pienidze na wsplne
wypady. Organizuj wycieczki, m.in.
planuj teraz wyjazd nad morze, spotykaj si na kolacjach, prowadz zajcia
kulinarne, w ramach ktrych gotuj wedug wasnych przepisw. Cz z nich
ukoczya te kurs florystyczny.
- Bierzemy udzia rwnie w wydarzeniach organizowanych przez gmin,
rajdach rowerowych, spotkaymy si z
innymi paniami w majwk, braymy
udzia w doynkach, a w sierpniu czeka bdzie nas spotkanie przy ognisku w
leniczwce w Zielonczynie - wymienia
Urszula Mazur.
Stowarzyszenie Kobiet Aktywnych
w Strzelewie chwali sobie wspprac
z sotysem i rad soeck, zawsze moe
te liczy na pomoc ochotniczej stray
poarnej. Panie utrzymuj stae kontakty z innymi stowarzyszeniami, gwnie
z Kruszyna i Zielonczyna, ale terenie
gminy dziaa wicej takich organizacji.
Wszystkie podlegaj pod Gminn Rad
Kobiet w Sicienku, ktrej przewodniczc jest Czesawa Piekowska.
Ciepo przyjty w poprzednich latach Piknik Napoleoski tym razem zmieni swoj formu. Program by na tyle bogaty, e
organizatorzy trzeci edycj rozoyli na dwa dni
ukasz Piecyk
stromecko i Mozgowina w
gminie Dbrowa Chemiska
byy w ostatni weekend miejscem rekonstrukcji wielu wydarze
historycznych. Mimo kaprynej pogody imprez ponownie odwiedziy setki
goci z caego regionu.
Piknik Napoleoski to impreza,
ktra powstaa na pamitk wydarze
z pocztku XIX wieku. W Mozgowinie w 1812 roku stacjonoway bowiem
wojska francuskie, ktre zmierzay w
kierunku Moskwy. Przebywa mia tu
take sam cesarz Napoleon Bonaparte.
W tym roku zasadnicza cz Pikniku
rozpocza si w sobot od przemarszu
cesarskiego orszaku z Ostromecka do
Mozgowiny. Tutaj rozegray si take
bj z Moskalami inspirowany Panem
Tadeusza Adama Mickiewicza oraz
potyczka artyleryjska w Dolinie Wisy.
- W tym roku zaryzykowalimy rozdzielajc imprez na dwa dni - Piotr
Lenart, wsporganizator. - Moglimy
tym samym lepiej zaprezentowa przy-
gotowane atrakcje.
Drugi dzie skupia si cile na
historiach zwizanych z wojskami Napoleona. Po upalnej sobocie niedziela
bya jednak troch bardziej kapryna i
na nadwilaskie pola zawitaa ulewa.
Udao si jednak przeprowadzi rekonstrukcj bitwy pod Dziawotowem. Stoczono j 28 czerwca 1812 roku. Stary
si tam siy francusko-polskie z wojskami rosyjskimi. Byy to pierwsze dni
napoleoskiego najazdu na Rosj.
- Piknik Napoleoski to nie tylko
rekonstrukcje, ale take promocja lokalnej kuchni - dodaje Piotr Lenart. Zaley nam na promocji marki kulinarnej Niech Ci Zakole. Z programem
promocji powoli ruszamy.
Na mark skadaj si dania z jagniciny (w trakcie pikniku odby si
konkurs Jagnicina najlepsza na nizinach, ktry by eliminacj do Mistrzostw Polski w podawaniu baraniny), potrawy z krlika czy sery owcze.
Organizatorzy ju pracuj nad kolejn edycj, ale nie ustalili jeszcze, czy
ponownie powtrz dwudniow wersj
imprezy. Wicej zdj na www.pozabydgoszcz.pl.
18
reporta
Poza Bydgoszcz
Ameryka rodkowa na przeaj

Podr z Panamy do Meksyku to walka z upaem, skrajny tok i niekoczce si kontrole.
Miesic w takich warunkach odmienia spojrzenie na rodzim komunikacj
Tomasz Skory
rosz przej dalej, troch dalej prosz! Wemie pan pani na kolana?
Prosz usi, tam jeszcze jest miejsce! - drobny modzieniec, ktrego ciemna
karnacja wyranie odcina si od biaego konierzyka, wskazuje palcem siedzenie, zajte
ju przez starsze maestwo. Mczyzna w
okrgym kapeluszu wciga pokany brzuch
i przysuwa do siebie on, tworzc na wskiej aweczce zudzenie wolnej przestrzeni.
P siedzc p lewitujc zajmuj wskazane
miejsce.
Dwa rzdy przede mn wcale nie jest
weselej. Krpa kobiecina sadza na kolanach
dwoje dzieci, by zrobi miejsce dla kolejnych
osb. Kilkuletnia dziewczynka nie wnosi
sprzeciwu, ale maleki brzdc zaczyna zawodzi. Przychodzi mi na myl, e chtnie
bym do niego doczy. W tej chwili do rodka wchodzi kolejny tubylec i z caym dobytkiem swojego ycia zaczyna si przeciska
midzy rzdami, w kierunku wskazanym
przez modzieca w polo. Dokd zmierza?
Nie wiem, autobus od dawna jest ju peen.
- Woda, owoce, przekski! Woda, owoce,
przekski! - pasaerowie wci napywaj,
gdy do pojazdu zaglda pierwszy obnony
sprzedawca. W plecionym koszu dwiga kilka butelek z napojami, torebki pene orzeszkw w kolorowej posypce, a nawet pocite
na plasterki i zapakowane w foli ananasy.
Nim ktokolwiek zdy si na co zdecydowa, do rodka wchodz kolejni handlarze,
podtykajc pod nos podrnym rozmaite
produkty. Tabletki na gardo, mydo, ksieczki do naboestwa... A ruch na korytarzu staje si coraz bardziej intensywny.
Nagle pacz dziecka ginie zaguszony
gon muzyk. Kierowca odpali silnik,
zalewajc pojazd latynoskim disco, a dworzec autobusowy chmur czarnego dymu.
To znak, na ktry sprzedawcy ewakuuj si
ze rodka, zostawiajc podrnych na ask
przewonika. ar leje si z nieba, pot zalewa
oczy, lecz w kocu ruszamy w tras. Przed
nami kilka godzin jazdy. Nikt nie mwi, e
bdzie atwo. Podr przez Ameryk rodkow to nie przelewki.
Kartki, kolejki, kontrole
Paso Canoas, przejcie midzy Panam
i Kostaryk. Autokar, w ktrym spdzilimy
noc, zatrzymuje si przed posterunkiem granicznym.
- Bagae w do i wszyscy na zewntrz
- instruuje nas kierowca. Na parkingu wita
nas oddzia wojskowych, pod okiem ktrych
wdrujemy do niewielkiego pomieszczenia.
Goe ciany, karabiny, psy tropice i podejrzliwe spojrzenia. onierze przeszukuj
na wyrywki torby, by po cigncej si w nieskoczono chwili, wypuci nas z powrotem na zewntrz.
Mija minuta, dziesi, dwadziecia, a my
wci stoimy w kolejce po piecztk. Krok
do przodu i przerwa, p kroku i przerwa,
a na dworze robi si coraz cieplej. Ju pierwsze promienie wschodzcego soca daj si
skrze we znaki, a do poudnia jeszcze kilka
godzin. Kto siedzi na walizce, kto bawi si
telefonem, komu puszczaj nerwy. Rowa
una powoli zmienia si w zot tarcz.
- Polonia? - z odrtwienia wyrywa mnie

gos urzdnika. Przytakuj i wskazuj palcem deklaracj, ktr wypeniem w kolejce. Cho wszystko wida czarno na biaym,
mczyzna i tak zasypuje mnie pytaniami
na temat celu, powodu i sposobu podry,
obdarzajc dokument tylko przelotnym
spojrzeniem. Odpowiadam formukami,
ktrych nauczyem si przez ostatni godzin. Urzdnik wertuje jeszcze raz paszport i
stawia w kocu piecztk.
Rzek przez gusz
Santos ma dobre oko. Tam gdzie ja widz
tylko korony drzew, omiolatek dostrzega
kolorowe ptaki. Wskazuje palcem i wymienia nazwy egzotycznych zwierzt, a ja gowie
si, czy rzeczywicie co tam jest, czy chopiec robi mnie w konia. Za kadym razem
gdy si rozgldam, mieje si do rozpuku. W
kocu zauwaam urawia. Nie jest uraw, bo
w Nikaragui nie ma urawi, ale z braku lepszego okrelenia nazywam tak swoje odkrycie. Santos winszuje mi umiechem.
Granic midzy Kostaryk i Nikaragu
pokonujemy odzi. rodkowoamerykaskie rzeki biegn gwnie przez dungle,
dlatego podczas podry do San Carlos
mamy okazj podziwia bogactwo przyrody.
Stare drzewa chyl si nad leniwie sunc
tafl wody, spltane korzenie wynurzaj si
ponad jej powierzchni. Gdzie tam, za cian zieleni, musi toczy si ycie, bo d co
rusz przystaje, by wysadzi kogo porodku

niczego. Czasem tylko wida proste domostwa. Wiaty zbite z desek, hamaki rozpite
midzy supkami i psy witajce swych wacicieli.
- Seor, pomoesz? - ciemnoskry staruszek wskazuje na trzymany w rku wistek. Dotarlimy do celu, znw czeka nas
wypenianie dokumentw. Wrczam mczynie dugopis, ale krci gow i jeszcze
raz wskazuje na deklaracj. Teraz do mnie
dociera. Posikujc si paszportem tubylca
wypeniam po kolei rubryczki, obserwujc
jak wok nas tworzy si keczko gapiw.
Oddaj dokumenty staruszkowi, otrzymujc
w zamian bezzbny umiech. Analfabetyzm
i prchnica, wspczesne problemy Nikaragui. Wycigam rk po kolejny paszport.
Brodzc w mieciach
Przeurocza dziewczynka wspina si po
ramionach mamy trzymajc torebk, z ktrej chwil temu zniko ostatnie ciastko. Zacinita pistka zmierza w kierunku szyby.
W ostatniej chwili mama sadza dziewczynk
na fotelu obok i marszczc brwi zabiera jej
worek. Uchyla szerzej okno i sama wyrzuca opakowanie z autobusu. Tak to si robi.
Wiatr zanosi torebk na tonce w odpadach
pobocze. Witamy w Hondurasie.
- Staraj si na to spojrze z tej strony:
jeli miejscowa ludno nie dba o porzdek,
czemu ty masz si tym przejmowa? - zwra-
ca uwag David, czekajc ze mn na kolejny autobus. Mimo wszystko rozgldam si

dookoa. Na lewo mieci, na prawo mieci,
a koszy jak nie byo, tak nie ma. W kadej
nikaragujskiej wiosce stay kontenery do
zbirki selektywnej. Tu segregacja wyglda
inaczej. W rowie zom, na chodniku papiery,
puszki koo przystanku. Wybieram najwiksz stert odpadw i dokadam oprnion
butelk.
Sposb na piecztk
- Przykro mi, takie mamy prawo - rozkada rce urzdnik. Stoimy w przejciu
granicznym, zastanawiajc si co robi. Za
plecami Gwatemala, do ktrej nie moemy
ju zawrci. Przed nami Belize, cel jednodniowej eskapady. Problem? Na teren kraju
nie mona wkroczy na krcej ni 72 godziny. A za trzy dni musimy by ju w drodze
do Meksyku.
Z pomoc przychodzi pracownik informacji turystycznej.
- Wiele osb przyjeda tu tylko na jeden dzie, by przeduy wano wizy do
Gwatemali - zagaduje ciszonym gosem.
Mwi, e moe umwi nas z szefow posterunku. Kobieta bierze czasem pod stoem. Zaproponujcie jej jak kwot. Za odnowienie wizy daje si zwykle sto dolarw. Macie
wane? Bdzie taniej.
Wchodzimy do posterunku. Tga urzd-
niczka w szarym mundurze spoglda na nas

zza biurka. Pytam, czy jest jaki mniej oficjalny sposb, by dosta wiz i licz w gowie, ile jestem w stanie zapaci. Jak szale,
to szale. Okazuje si, e apwka jednak nie
bdzie potrzeba.
- Jak macie wane wizy to zarezerwujecie hotel w Belize, choby na jedn noc. Jest
tutaj internet, wrcie z rezerwacj. Jak bd
miaa co na podkadk to was przepuszcz.
Co zrobicie po przekroczeniu granicy i ile
czasu tu zostaniecie, to ju nie moja sprawa.
Transport alternatywny
Po wyjciu z vana strzepuj z ramienia
pierze. Dzikuj wacicielowi dorodnej
kury za wspln podr i schodz nad Usumacint, rzek stanowic fizyczn granic
midzy Gwatemal i Meksykiem. W porcie
witaj nas pastwowi przewonicy. Taryfa
jest elastyczna. Latynosi za podr na drug
stron pac dwadziecia peso. Europejczycy? Niech bdzie czterdzieci.
Dzikujemy za propozycj i ruszamy
na spacer wzdu wybrzea. Rzeka szeroka,
nurt szybki, wpaw si nie przepynie. Spotykamy chopca, chopiec woa tat. Tata jest
rybakiem, ma d i gow do interesw,
szybko dochodzimy wic do porozumienia.
Pacimy trzydzieci peso i ruszamy w rejs
widokowy. Koczymy w Meksyku.
Poza Bydgoszcz
Rekrutacja twoich marze
edukacja
19
Medycyna, finanse i filologie byy najpopularniejszymi kierunkami studiw na polskich uczelniach

w mijajcym roku akademickim. Prawie 44 osoby na jedno miejsce na Kryminologii, to chyba rekord
zeszorocznej rekrutacji na uczelnie wysze
Micha Ciechowski
Maturzyci chtnie wybieraj kierunki studiw, ktre z samej nazwy kojarz si z pewnym prestiem. Tak wic, w dalszym cigu,
najpopularniejszymi kierunkami wybieranymi przez modzie s medyczne i lekarskie, psychologia oraz filologie. Uczelnie
wysze przecigaj si w powikszaniu liczby miejsc w danej rekrutacji czy w tworzeniu
nowych, mniej spotykanych kierunkw studiw.
- Na jedno miejsce, na medycyn, ktr
rozpoczam studiowa w tym roku chtnych byo a 30 osb - mwi Agnieszka,
studentka na Uniwersytecie Mikoaja Kopernika w Toruniu. - Na wikszoci uczelni
w Polsce rywalizacja o miejsce bya bardzo
podobna.
Du popularnoci w tym roku cieszy
si mog take finanse. Z bada przeprowadzonych na przestrzeni kilku lat, zleconych
przez polskie uczelnie wysze, wanie finanse, ekonomia, bezpieczestwo wewntrzne,
filologie, a take studia artystyczne znajduj
si w pierwszej dziesitce kierunkw podanych wrd studentw.
Jak co roku, duym zainteresowaniem
ciesz si kierunki na dzkiej "filmwce"

oraz na Wydziale Radia i Telewizji Uniwersytetu lskiego. Studia artystyczne wymagaj jednak przejcia dodatkowej rekrutacji,
ktr w tym wypadku s egzaminy wstpne.
Studia o profilu artystycznym od nowego roku akademickiego 2014/2015r. zaproponowa Uniwersytet Mikoaja Kopernika
w Toruniu. Uczelnia postanowia poszerzy
swoj ofert ksztacenia o cztery kierunki
studiw, w tym 1 prowadzony wsplnie z
inn uczelni pastwow. Jedn z moliwoci bdzie Sztuka mediw i edukacja

wizualna prowadzona na Wydziale Sztuk
Piknych.
- Kierunek edukacja artystyczna coraz
bardziej ewoluowa wanie w kierunku nowych mediw - tumaczy dziekan Wydziau,
prof. Elbieta Basiul. - Dlatego zdecydowalimy si wygasi ten kierunek i zaproponowa zupenie now ofert.
Kolejnymi kierunkami, zaproponowa-
Ile kosztuj nas studia?

Pierwsze polskie uczelnie poday ju wyniki rekrutacji.
Na innych zapisy trwaj w najlepsze. Przyszli studenci
musz pamita, e studia, cho s bezpatne, generuj
spore koszty
Micha Ciechowski
prcz kosztw, ktre poniesiemy

zakupujc podrczniki, musimy
pamita o wynajciu mieszkania lub akademika oraz przeznaczy odpowiednie rodki na ycie. A te koszta
nie s mae.
- Najdroszym miastem w Polsce jest
stolica - mwi Anna Sobczyk, porednik
w obrocie nieruchomociami. - Wynajem pokoju dla jednej osoby moe dochodzi tu nawet ponad tysic zotych.
Kawalerka moe uszczupli co miesic
nasz portfel o rednio 1,5-2 tysicy zotych.
Koszt pokoju dwuosobowego jest
mniejszy, jednak w dalszym cigu suma
jest spora. Do opaty za czynsz dochodz
take te za biece rachunki. Wynajcie
mieszkania w mniejszym miecie znacznie obniy koszty. W Toruniu redni,
miesiczny koszt pokoju jednoosobowego to okoo 350 zotych.
-Jeeli nie moemy pozwoli sobie na
mieszkanie, dobrym rozwizaniem jest
akademik - mwi Agata, studentka II
roku administracji i zarzdzania. - Mimo
e pokj w akademiku oznacza mniejszy
komfort i dzielenie kuchni lub azien-
ki z innymi jego mieszkacami, wielu

studentw wybiera wanie tak form
mieszkania.
Pokj w akademiku kosztuje okoo
400 z miesicznie. W mniejszym miecie obligatoryjnie, cena miejsca w pokoju, jest nisza. Inaczej jednak, gdy chcemy pokj jednoosobowy.
- Podjcie pracy jest szybszym wejciem w doroso - mwi Justyna, studentka pracujca w jednym z toruskich
klubw. - Musimy znale tak ofert
pracy, dziki ktrej moemy zarobi odpowiednie pienidze. Praca za 4-5 zotych za godzin si po prostu nie opaca.
Wiele studentw, bdcych w zej sytuacji finansowej decyduje si take na
specjalny, studencki kredyt. Jak wynika
z danych opublikowanych przez banki,
w cigu kilkunastu lat z takiego wsparcia
skorzystao ponad 300 tysicy akw.
Specjalny kredyt przeznaczony dla
osb pobierajcych nauk na uczelniach
wyszych wynosi mniej ni 1,4 proc. mwi Marcin Szwalc, pracownik banku.
- Mwimy tu oczywicie o kwocie rzdu
600 zotych kadego miesica przez cay
semestr.
nymi przez torusk uczelni dla nowych

studentw, bd: Turystyka i rekreacja, prowadzona na Wydziale Nauk o Ziemi oraz Pedagogika Specjalna, wykadana na Wydziale
Nauk Pedagogicznych. Collegium Medicum
UMK w Bydgoszczy wraz z Uniwersytetem
Technologiczno-Przyrodniczym prowadzi
bdzie kierunek Inynieria biomedyczna.
Tam te pojawi si nowy kierunek studiw
- pielgniarstwo i fizjoterapia.
Wci popularnym kierunkiem humanistycznym na uczelniach wyszych jest
psychologia oraz dziennikarstwo, na ktre
kadego roku rekrutuje si kilka tysicy studentw.
- Dziennikarstwo i komunikacja spoeczna od kilku lat bije na gow inne kierunki humanistyczne - mwi Jakub, student
II roku. - O jedno miejsce stara si kilkanacie osb. Podobnie jest z prawem i administracj, ktre przycigaj tumy chtnych.
Prawo i administracja poprawio swoje wyniki z poprzednich lat. W tym roku
na ten kierunek rekrutowao si ok. 25 tys.
studentw. Wzrost zainteresowania odnotowuje take kosmetologia, ktra pojawia
si w ofercie studiw od niedawna. Jedn z
darmowych i popularnych szk oferujc
ten kierunek jest Pastwowa Wysza Szko-
a Zawodowa w Nysie oraz studia patne w

Bydgoszczy.
- Kosmetologia bardzo czsto mylona
jest z zawodem kosmetyczki, a to jest bdne
mylenie - mwi Agata, absolwentka tego
kierunku. - Studia pozwalaj na poszerzenie
swojej wiedzy w zakresie pielgnacji skry,
masau oraz zabiegw estetycznych, ktrych
szkoli si mona w profesjonalnie urzdzonych gabinetach.
Coraz czciej wymarzona uczelnia to
tak naprawd wymarzony kierunek studiw, niekiedy z ogromn iloci chtnych.
Uczelnie wysze spodziewaj si w tym roku
oblenia podczas rekrutacji na studia, ktre
w przyszoci mog da modym akom dobrze patn i wysoko cenion prac. Rekrutacje na uczelnie rozpoczynaj si za niecay
miesic.
Polskie Uczelnie Wysze kadego roku
publikuj list kierunkw, ktre s najpopularniejsze przy danej rekrutacji. Kilka
tygodni temu miesicznik Forbes opublikowa ranking najlepszych Uczelni Wyszych.
Najlepsz placwk okaza si Uniwersytet
Jagielloski w Krakowie, a Uniwersytet Mikoaja Kopernika w Toruniu uplasowa si
na 9. pozycji.
2 0 edukacja
Poza Bydgoszcz
Wysza Szkoa Bankowa to uczelnia praktykw

Podejmujc studia w Wyszej Szkole Bankowej w Toruniu i Bydgoszczy moesz mie pewno zdobycia aktualnej,
biznesowej i praktycznej wiedzy oraz tego, e Twj dyplom ukoczeniastudiw bdzie rozpoznawalny przez pracodawcw
tym, e programy ksztacenia s

dostosowywane do potrzeb rynku pracy wiadcz nowe kierunki
i specjalnoci, ktre pojawiy si w ofercie.
Wedug bada przeprowadzonych
wrd maturzystw popularnoci cieszy si
Pedagogika, ktra jest tegoroczn nowoci
w ofercie studiw pierwszego stopnia na toruskiej WSB. Kierunek otrzyma pozytywn opini Polskiej Komisji Akredytacyjnej.
Warto wspomnie, e pozostae kierunki zarwno w Toruniu i Bydgoszczy wzbogaciy si o nowe specjalnoci. Postp nowoczesnych technologii w sektorze finansw
spowodowa, e otwarto specjalno Systemy informatyczne w finansach i rachunkowoci. Tytu inyniera i przygotowanie do
pracy w duych zespoach marketingowych
i studiach reklamy bdzie mona zdoby
studiujc Inynieri zarzdzania projektami
graficznymi. Nowoci na kierunku Bezpieczestwo wewntrzne to: Zarzdzanie ryzykiem i bezpieczestwem w biznesie oraz
Suby specjalne i policyjne.
Studenci decydujcy si na zdobycie
tytuu magistra mog wybiera spord takich specjalnoci jak: finanse i rachunkowoci, logistyka i zarzdzanie. W tegorocznej
ofercie pojawi si rwnie nowy kierunek,
szczegy ju wkrtce na stronie wsb.pl/torun
Wspczesny rynek pracy wymaga cigego rozwoju i poszerzania wiedzy. Studia
podyplomowe to okazja, eby zdoby wyksztacenie sprofilowane pod ktem danej

profesji. Jak wskazuj statystyki osoby poszerzajce swoje kompetencje s doceniane przez pracodawcw i czciej awansuj.
Aktualnie Wysza Szkoa Bankowa oferuje
niemal 60 kierunkw dopasowanych do
poszczeglnych sektorw gospodarczych.

Zajcia w uczelni prowadza wykadowcy
praktycy lub osoby na co dzie zwizane z
biznesem, prowadzce wasn dziaalno
gospodarcz.
Studia Master of Business Administration to studia eksperckie bdce w ofercie
Wyszej Szkoy Bankowej. Studia te najczciej wybieraj osoby posiadajce wiedz i dowiadczenie zawodowe. Gwny
nacisk w procesie ksztacenia kadzie si
na praktyczne zastosowanie wiedzy. Z tego
powodu wykadowcami s osoby posiadajce dowiadczenie w biznesie. Uczestnicy
zgodnie twierdz, e oprcz nauki i rozwoju dodatkowym elementem jest moliwo poszerzenia kontaktw biznesowych.
Ukoczenie studiw to czsto przepustka
do najwyszych stanowisk kierowniczych.
Rozbudowana sie kontaktw biznesowych
oraz szerokie kompetencje przekadaj si
na awans lub podwyk. Statystki mwi, e
dyplom studiw to wzrost zarobkw o rednio 30% , warto wiedzie, e a 7 na 10 osb z
dyplomem MBA awansuje w pracy.
W tegorocznym rankingu tygodnika
WPROST Wysze Szkoy Bankowe zostay
ocenione jako najlepsza grupa uczelni biznesowych w Polsce, zajmujc 4 miejsce w
Polsce wrd uczelni niepublicznych. Tak
wysokie miejsce w rankingu to nie tylko
efekt cikiej pracy woonej w praktyczny
profil ksztacenia, ale take sukces naszych
studentw i absolwentw. W raporcie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyszego
o wynikach rekrutacji na rok akademicki
2012/2013, Wysza Szkoa Bankowa w Toruniu znalaza si w zestawieniu najczciej
wybieranych przez studentw uczelni niepublicznych w Polsce, bdc jednoczenie
numerem jeden w wojewdztwie kujawsko-pomorskim.
Wicej informacji o nowociach i ofercie WSB na www.wsb.pl/torun i www.wsb.
pl/bydgoszcz. Warto rwnie poszuka informacji o atrakcyjnych promocjach w czesnym!
Poza Bydgoszcz
edukacja
Studencie, praktykuj!
21
Wyksztacenie, ktre student uzyskuje podczas swojej edukacji nie jest ju jedyn przepustk
do znalezienia atrakcyjnej pracy. Pracodawcy zainteresowani s dowiadczeniem zawodowym
kandydata na dane stanowisko, co czsto przekrela szans wielu absolwentom
Micha Ciechowski
ie kady absolwent ma moliwo

zdobycia dowiadczenia w pracy
podczas studiw. Rwnoczesna
praca i nauka dla wielu akw jest niemoliwa do pogodzenia. Praktyki studenckie,
odbywane w trakcie edukacji wyszej, pozwalaj na podniesienie kwalifikacji i umiejtnoci praktycznych. Wielokrotnie s rwnie kluczem do pniejszego sukcesu na
rynku pracy w Polsce i zagranic.
Pierwsza moliwo uczestniczenia w
praktykach studenckich pojawia si w ramach obowizkowych godzin, wliczonych w
tok nauczania. Bardzo czsto zdarza si tak,
e uniwersytety czy politechniki maj podpisane umowy z firmami i organizacjami,
ktre oferuj darmowe praktyki.
W Toruniu z takiej moliwoci korzystaj studenci Uniwersytetu Mikoaja Kopernika. Uczelnia podpisaa umowy z wieloma
orodkami, w tym z Telewizj Polsk S.A,
w ktrej studenci mog odbywa bezpatne
praktyki.
- Praktyki obejmuj przygotowanie zarwno teoretyczne oraz praktyczne do zawodu - mwi Aleksandra, biorca udzia w
stau zorganizowanym przez UMK. - Podczas kilku tygodni wsplnej pracy mamy
kontakt z osobami, ktre na co dzie zajmuj si dziaalnoci, ktr chcemy pozna.
Praktyki studenckie pozwalaj bez wstydu zadawa wiele pyta i zdobywa obycie
w rodowisku, z ktrym student wie przyszo. To dziki nim absolwenci mog zdoby przewag na rynku pracy.
Kilka tygodni praktyki to jednak wci
za mao, aby zapozna si z wykonywan
prac. Wielu studentw wybiera pracodawc, ktry bez problemu i zbyt duych wymaga podpisze zawiadczenie o odbyciu
programu.
Praktyki, ktre rynek oferuje studentom, mona podzieli na kilka rodzajw.
Pierwszym z nich s praktyki bezpatne,
z ktrych najczciej korzystaj studenci.
Organizowane s one przy pomocy uczelni wyszych. Drugim rodzajem s praktyki
patne. Rzadziej preferowane przez akw,
ze wzgldu na aspekty finansowe. Czsto

zdarza si, e wysoko opaty za praktyki
uzaleniona jest od moliwoci, ktre daje
studentowi dana firma. Trzecim rodzajem
praktyk, rwnie czsto poszukiwanym przez
akw, s praktyki, za ktre otrzymuje si
wynagrodzenie.
- Przepisy prawa nie narzucaj odpatnoci praktyki, co oznacza, e strony mog
ustali nieodpatny lub patny charakter
pracy, ale w tym wariancie wynagrodzenie
nie moe by ustalone wyej ni dwukrotno minimalnego wynagrodzenia za prac
- informuje Jarosaw Krzewiski, dyrektor
jednej z oglnopolskich firm budowlanych.
Brak odbytych praktyk, stay czy innej
aktywnoci pozaakademickiej stanowi jeden
z gwnych problemw zgaszanych przez
pracodawcw zatrudniajcych absolwentw. Osoby, ktre odbyy przynajmniej kilkumiesiczne stae maj tym samym du
przewag, aplikujc na wybrane stanowisko.
Pozytywne przejcie procesu przyjcia
na praktyk nie oznacza jeszcze sukcesu i
moliwoci spoczcia na laurach. Sposb
odbywania stau bdzie rzutowa na prac i
wystawion opini.
Praktyki pozwalaj studentowi sta si
czci zespou, bra udzia w codziennym
yciu instytucji, w ktrej pracuje oraz zmierzy si z obowizkami i problemami, ktre napotkaj na swojej drodze. Praktyki s
moliwoci rozwoju i pogbienia swojej
wiedzy o aspekty praktyczne. Pozwalaj w
miar wczenie zapozna si i oswoi z prac
w korporacjach, czstokro rzucajc studenta na gbok wod.
- Odbycie praktyk w firmie czy danej organizacji, ktr zainteresuje si student, daje
moliwoci duszej wsppracy - dodaje
Krzewiski. - Bardzo czsto zdarza si tak,
e praktykant, ktry sprawdzi si podczas
kilku tygodni wsppracy, dostaje ofert
pracy. Uzalenione jest to jednak od aktualnego zatrudnienia w firmie.
Uczelnie wysze maj za zadanie poszerza wiedz i wiatopogld. Wane jest rwnie przygotowanie do ycia zawodowego.
Wybierajc kierunek studiw, ktry uwaamy za waciwy, nie mona mie penej
wiadomoci tego, jak bdzie docelowo wygldao rodowisko pracy. Praktyki umoliwiaj poznanie takiego ycia od wewntrz
i pozwalaj podejmowa kolejne decyzje,
zwizane z przysz edukacj i yciem zawodowym.
22
kultura
Poza Bydgoszcz
wiat, ktrego nie bdzie

O wolnoci, tym co przedczowiecze i znaczeniu biuterii z Elbiet Dzikowsk - podrniczk, autork ksiek,
programw telewizyjnych i inicjatork powstania Muzeum Podrnikw im. Tonyego Halika w Toruniu,
rozmawia Aleksandra Radzikowska
Znalaza ju Pani swoje miejsce na Ziemi?
Czuje, e gdzie przynaley?
Czuj, e przynale do tego kraju, moe
do Warszawy. Moim ulubionym miejscem
s za Bieszczady i Ustrzyki Grne, ktrych
jestem honorow obywatelk. Mam tam w
hotelu pokj z widokiem na Poonin Carysk, pod oknem szepcze mi koysanki
potok Woosaty Chyba nie mona wymarzy sobie lepszego miejsca do ycia.
cionki, ale take prawdziwe, mae rzeby.

Lubi na swj uytek nazywa je sztuk noszon. Uwielbiam i kolekcjonuj t inspirowan motywami etnicznymi.
S take amuletami?
Tak, nosimy je, bo pozwalaj nam czu
si dobrze. Do redniowiecza biuteri nosili
jedynie mczyni. To renesans przyzna kobietom prawo do ozdabiania si. Na caym
wiecie mona dosta, znale lub kupi kamienie, ktrym przypisywane s szczeglne
waciwoci.
Kiedy Pieprz i wanilia, dzi Groch i kapusta. Pokazuje Pani Polakom to, czego
sami nie potrafi dostrzec?
Taki jest cel programw telewizyjnych.
Myl, e w Polsce zbyt zaniedbana jest
ciana zachodnia. O niej bd mwi czciej.
Co ze wiatem? Przecie to gwnie zwiedzaniu jego kracw powicia Pani swoje
ycie.
Jestem zwizana z Peru. W 1976 roku
dotarlimy tam z Tonym Halikiem do ruin
zaginionego miasta Vilcabamba, ostatniej
stolicy Inkw. Udao mi si te doprowadzi
do zbudowania pomnika Ernesta Malinowskiego, budowniczego najwyej pooonej
kolei na wiecie do czasu otwarcia w Chinach kolei tybetaskiej.
Elbieta Dzikowska o podrach wie wszystko.
FOT. ADAM
ZAKRZEWSKI
dzo biedni, ale umiechnici. Ghandi powieMeksyk wci jest tak samo intrygujcy?
Od zawsze dobrze mnie traktowa, zo-
dzia, e umiechajc si, dajemy tak wiele, a

nie tracimy nic.
staam przecie odznaczona Orderem Ora

Aztekw. Przez wiele lat zajmowaam si
Dlaczego biuteria jest dla Pani tak szcze-
Ameryk acisk, a hiszpaski jest moim
glna? Rozumiem, e nie chodzi jedynie o
drugim jzykiem. Dzi inspiruje mnie Azja
wzgldy estetyczne.
poudniowo-wschodnia. Tam ludzie s bar-
Biuteria to nie tylko naszyjniki i pier-
Wspomina Pani o tym w ksice Biuteria

wiata.
Materia na t ksik zbieraam przez
wiele lat. Chciaam biuteri, ktra moe by
w zasadzie wszystkim, pokaza w kontekcie
cywilizacyjnym. Architektura Indii jest biuteryjna, pejzae rwnie... Dlatego mona
powiedzie, e jest ona wynikiem take tradycji, kultury czy krajobrazu.
Wojciech Kuczok powiedzia kiedy, e w
przyrodzie - szczeglnie w eksplorowaniu
jaski, pasjonuje go to, e dotyka czego co
przedczowiecze. Obrazy, ktre na skaach
namalowa wiatr czy woda s nie do podrobienia. Czowiek przegrywa z natur.
To prawda znana nie od dzi. Mnie od

zawsze ciekawi wiat. Podrowanie nie jest
sprawdzaniem czy potrafi to zrobi, tylko
rzeczywistym poznawaniem jakiej przestrzeni. Odkrywaniem jej tajemnic i miejsc
zapomnianych przez cywilizacj. Czstki
tego wiata przywo do Torunia, bo tu urodzi si Tony. Chciaabym, eby modzie
zobaczya, jak ten inny wiat wyglda,
zanim na skutek globalizacji przestanie istnie w takiej formie. Takiego jak dzi ju nie
bdzie.
Przywioza Pani ze sob nowe klucze od
hotelowych pokojw? Nie kady wie, e
przywozi je Pani z rnych kracw wiata
wanie do muzeum w Toruniu.
Tak, oddaam do kolekcji dwa nowe - z
Ziemi Ognistej. Byam na tym archipelagu na pocztku tego roku. Niewiele wicej
udao mi si stamtd przywie, nie liczc
naszyjnika ze skry. Muzeum podarowaam
te kilka pude z chiskimi akcesoriami, ktre w testamencie zapisaa mi przyjacika.
Dziki podrom szuka Pani wolnoci?
Wszdzie czuj si wolna, to przecie
stan umysu.
a.radzikowska@pozabydgoszcz.pl
Poza Bydgoszcz
sport
23
Otwarcie mundialu bez precedensu

O tegorocznej Lidze wiatowej, przygotowaniach do mistrzostw wiata w Polsce i nowym wyzwaniu w kolejnym
sezonie ligowym, z Piotrem Gruszk, jednym z najbardziej utytuowanych polskich siatkarzy, mistrzem Europy
i srebrnym medalist mistrzostw wiata, rozmawia Tomasz Wicawski
Mecz z Brazyli w Bydgoszczy nie
wyszed polskiej reprezentacji. Co
byo tego przyczyn?
Takie spotkania si zdarzaj.
Nie ma powodw, eby dramatyzowa. Moliwe, e zmczenie nie
pozwolio Polakom zaprezentowa
si lepiej. Trzeba te zwrci uwag na fakt, e Brazylijczycy zagrali
na znacznie wyszym poziomie ni
prezentowany przez nich dotychczas w tegorocznej Lidze wiatowej. Fabian Drzyzga moe mie racj mwic, e taki zimny prysznic
przyda si wszystkim. Przed nami
wiele pracy, a cel jest jasny - mistrzostwa wiata w naszym kraju.
Kilka dni wczeniej to my przewyszalimy najbardziej utytuowan
druyn ostatnich lat w kadym
elemencie siatkarskiego rzemiosa.
Skd taka metamorfoza?
Taka jest siatkwka. Dlatego
wanie nasza dyscyplina jest tak
pikna i przyciga kibicw. Nie
patrzmy tylko na to, co dzieje si
na boisku. Przecie kad ekip
otacza sztab ludzi, ktrzy nocami
pracuj nad pomysem na to, eby
przecign konkurencj. Nikt nie
prnuje. O kocowym rezultacie
czsto decyduj niuanse. Teraz Brazylijczycy zrobili krok do przodu i
s podbudowani mentalnie. Jak bdzie jednak za kilka miesicy, nikt
nie wie.
Wiele druyn podczas tegorocznej
Ligi wiatowej ma due wahania
formy. Moe to efekt bardzo cikich treningw przed imprez docelow?
Niby tak, ale przecie nikt nie zakada stajc do rywalizacji z najlepszymi, e poraki nic nie zmieniaj.
To zwycistwa buduj atmosfer w
zespole, ktra wpywa ogromnie na
kolejne spotkania. Siatkwka nie
skada si jedynie z umiejtnoci,
bo te posiadaj wszystkie czoowe
zespoy na wiecie, ale take ze sfery psychicznej. Nie ma nic lepszego
dla druyny ni pokonywanie klasowych rywali.
jeszcze spore rezerwy. Oby tak dalej.
Widzi pan zawodnikw, ktrzy s

wygranymi tegorocznej Ligi wiatowej?
Francuski
duet trenerski
postawi na
z aw o d n i kw, ktrzy w poprzedn i c h
latach
nie byli
podstawowymi
w naszej
kadrze.
Nie chce mwi o personaliach.
Wane jest to, e wielu zawodnikw zdobywa dowiadczenie, ktre
jest niezbdne na tym poziomie.
Rytm grania, oswajanie si z trudnymi rywalami, a take moliwo
zintegrowania grupy - to daje Liga
wiatowa. Dla caego teamu jest to
bezcenne.
Siatkarski mundial w Polsce moe

by najlepszy w historii?
Organizacyjnie bdziemy przygotowani perfekcyjnie. Nie od
dzi jestemy gospodarzem
wanych imprez, wic mamy
dowiadczenie. Wany bdzie jednak wynik sportowy. Mam nadziej, e
nawizujcy do naszych
sukcesw z poprzednich
lat.
Wida ju lad nowych trenerw w

grze naszych zawodnikw? Na co
Stephane Antiga zwraca najwiksz
uwag?
Styl naszej reprezentacji zbliy
si do "francuskiego" grania w
siatkwk. Polega ono na tym,
e bardzo du wag przywizuje si do pracy w
obronie i wsppracy
zawodnikw odpowiadajcych za
ten element
z blokujcymi.
Mam nadziej, e
uda si
wypracowa w tej
sferze jak
najwicej,
bo
mamy
Przed
pa-
im yciu. Zobaczymy, co z tego

wyjdzie. Sam jestem ciekaw, jak
bdzie to wygldao. Przez wiele lat byem
kapitanem
reprezentacji i to
dowiadczenie
p o -
Podoba si panu pomys

organizacji meczu inauguracyjnego na Stadionie
Narodowym?
Bdzie to wydarzenie
bez precedensu. Myl,
e nikt go szybko nie
powtrzy. Troch si
obawiam, bo naszym
rywalem bdzie
Serbia. Oby nie
popsuli nam
wita.
nem
n o w e
wyzwanie.
Od nowego sezonu zostanie pan trenerem BBTS-u Bielsko-Biaa.
Nie ma co ukrywa tej informacji. Dostaem tak propozycj i j przyjem. Karier
zawodnicz zakoczyem
jaki czas temu i pora
najwysza rozpocz
nowy rozdzia w swo-
winno
mi pomc
na
pocztku
t r e -
nerskiej drogi. Staram si zawsze

patrze na cay zesp, a nie tylko
indywidualnoci. Celem jest poprawnie poziomu gry i zrobienie kroku do przodu. O to w
tym wszystkim chodzi. Tylko
i a.
***
(rozmow przeprowadzono po meczu Ligi wiatowej Polska-Brazylia w
Bydgoszczy, ktry odby
si 22 czerwca)

Poza Bydgoszcz NR 23

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Poza Bydgoszcz NR 23

Uploaded by

Copyright:

BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO| nr 23 | 11 LIpca 2014 | ISSN 2084-9017

Sygna, e pastwo jest bezbronne

ozmawiamy z prof. Andrzejem Zybertowiczem

Pod koniec lipca odbdzie si

Gmina Biae Bota

Ruch na Kanale Grnonoteckim zwikszy si?

Oczy mia na wp otwarte, twarz blad, usta ciemniejsze ni zwykle,

Gmina Dbrowa Chemiska

www.pozabydgoszcz.pl Pitek 11 lipca 2014 r.

Na Pikniku Napoleoskim widzielimy wiele walk i popisw

Fot. ukasz Piecyk

Red. ukasz Piecyk

Kontakt pod numerem:

Redakcja Poza Bydgoszcz

Zotoria, ul. 8 marca 28

Dzia reportau i publicystyki

studenci geografii poszukuj na mapie

Tomasz Skory (GSM 665 884 554),

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

Pitek 11 lipca 2014 r.

studentw WSB pracuje

zawodowo ju podczas studiw

DYPLOM LICENCJATA LUB INYNIERA

TYLKO DO 15 LIPCA CZESNE JU OD

195 Z 245 Z MIESICZNIE

studia I stopnia (licencjat, inynier) studia II stopnia podyplomowe MBA www.wsb.pl

Pitek 11 lipca 2014 r.

Sygna, e pastwo jest bezbronne

Dokadnie taki sam, jaki wyania si

nia si jak m stanu?

Pitek 11 lipca 2014 r.

Zdanie nie jest priorytetem?

Znamy wyniki egzaminu dojrzaoci. W powiecie bydgoskim zdawao go 227 osb.

technikach i liceach profilowanych w wojewdztwie kujawsko-pomorskim

Nie matura lecz ch szczera, zrobi z ciebie oficera.

redniej oglnopolskiej - mwi Stanisaw

ku pracy. Wielu modych ludzi to rozumie

goszczy. W przyszoci chc by nauczycielk.

Pitek 11 lipca 2014 r.

Bogowie graj w durnia

ajtrudniej jest czeka. ycie nie

Tam czas pynie inaczej. Ma inn warto.

sztuka/jak przey noc do rana/jak piewu

jest przeciwiestwem ciszy. Bunt nie jest

Pitek 11 lipca 2014 r.

Dryfowa po wodzie jak koda

yszed z domu w spodniach dresowych, granatowym swetrze

Duy moe wicej

w jakim wyszed z domu, a oczy... niedomknite.

dzie, by modziecem trzymajcym si

owy salon Volkswagena

W nowym salonie VW znajdziemy jednak o wiele wicej

szos spod marki Volkswagena

specjalistyczne urzdzenia ktre

Pitek 11 lipca 2014 r.

utrzymania sprawnoci technicznej posiadanego wzka inwalidzkiego o napdzie elektrycznym,

wie Chemiskiej II miejsce,

Olecku, gdzie mimo osabienia kadrowego podja walk

20 czerwca br. Przedsibiorstwo Budowy Drg i Mostw

Cay czas trwa natomiast rozbudowa drogi powiatowej nr

Przebudowy Drg Lokalnych oraz

Pitek 11 lipca 2014 r.

Ruszyy prace na ciekach

- pomysodawca i inicjator caego

przez najwiksze miasta, a nastpnie uzyskanie odpowiednich pozwole i fizyczne

do realizacji do roku 2020. Dyskutowano