Anna Sieradzka

Gender w anime oraz wybrane przykady spoecznoci fandomowej Shingeki no

kyojin w serwisie spoecznociowym tumblr
Pord wielu portali spoecznociowych, zrzeszajcych osoby o podobnych
zainteresowaniach, tumblr cieszy si! wysok popularnoci pord licznych fandomw"
Serwis dziaa podobnie jak inne wirtualne spoecznoci blo#owe $np" li%ejournal, blo#spot&
i opiera si! na wytworzonym przez u'ytkownika sieciowej to'samoci, aby jak pisze
(hein#old m"in" wymienia) si! emocjami, an#a'owa) w intelektualne dyskusje, poszerza)
wiedz!, znajdowa) przyjaci, tworzy) wasne dziea sztuki i prowadzi) wiele bahych
rozmw"
*
+a'dy blo#er posiada indywidualne konto i ma mo'liwo) ledzenia ulubionych
blo#w, ktrych posty ukazuj si! na #wnej tablicy" ,prcz przesyania wasnych obrazw,
tekstw czy linkw u'ytkownik przede wszystkim reblo#uje $udost!pnia& ulubione posty
innych u siebie" +a'da tre) notki opatrzona jest ta#ami, ktre su' do atwiejsze#o
odnajdywania naszych zainteresowa- $nazwa ulubionej serii itp"&" .aka konstrukcja strony
daje nam mo'liwo) wejcia do fandomu w sposb mniej aktywny / dzi!ki nieustannemu
reblo#owaniu nie musimy uczestniczy) w 'adnych dyskusjach czy te' przekopywa) si! przez
tysice wtkw, aby odnale0) potrzeb nam informacje $jak na forach&" 1zi!ki temu czujemy
emocjonaln przynale'no) do ulubione#o serialu, kreujc wok siebie cyberprzestrze-
zo'on ze starannie wyselekcjonowanych elementw, do ktrych mo'e ci#le mo'emy
powraca)" Gromadzenie produktw wyobra0ni fanowskiej przypomina pewne#o rodzaju
konsumpcj! tyle, 'e bezpatn i wirtualn" 2 rezultacie zamiast ma#azynowa) #rafiki,
muzyk! i dokumenty tekstowe w folderach na pulpicie komputera tworzymy je w sieci"
.radycyjne instytucje takie jak muzea i teatry, trac swoj pozycj! w zetkni!ciu z
kultur popularn, ktra staje si! dominujc w 3nternecie" 2 sieci zanika podzia na
profesjonalistw i amatorw, ka'da twrczo) osobista robi z nas, pewne#o rodzaju, artystw"
4o'emy tu zatem mwi) o konsumentach kultury znajdujcych si! pomi!dzy aktywn
produkcj treci kultury a ich biern konsumpcj"
5
6yfrowe medium, jakim jest 3nternet,
peni #wn rol! rozwijajc powy'szy proces" 2 zetkni!ciu z portalem takim jak tumblr
kultura wysoka traci swoj uprzywilejowan pozycj! ust!pujc miejsca kulturze partycypacji
czyli spoeczne#o tworzenia treci kultury"
7
2szelkie#o rodzaju #raficzne wytwory podle#aj
ci#ej cyrkulacji i przetworzeniu $np" jeden oficjalny plakat zostaje obrobiony na dziesitki
sposobw&"
Posty fanw cz!sto mo'emy nazwa), idc za myl 8enry9e#o :enkins9a
konwer#encj mediw, #dzie powstaj multimedialne treci czce ze sob nie tylko
informacj!, ale tak'e d0wi!ki i obrazy wsptworzone przez wielu autorw
;
" 6z!sto
najpopularniejsze z nich trafiaj do innych portali spoecznociowych
<
"
2 poni'szym artykule przyjrzymy si! bli'ej fandomowi animacji i man#i japo-skiej
Shingeki no Kyojin aktualnie tumaczonej na j!zyk polski jako Atak tytatw" Serial, skadajcy
*
(hein#old 8, *==7, The Virtual Community >dost!p online? 5@ maja 5A*;B
http?CCwww"rhein#old"comC%cCbookC@"html
5
(itzer G", :ur#enson D", Production, Consumption, Prosumption" E:ournal of 6onsumer 6ultureF, 5A*A"
7
:enkins 8", Kultura konwergencji zerzenie starych i nowych meiw, 2arszawa, 5AAG"
;
.am'e"
<
Ha przykad mo'na poda) fanpa#e na facebooku E.he best of tumblrF, a tak'e stron! =#a# itp"
si! z 5; odcinkw i man#a $*7 tomw, wci' wychodzi& zdoby popularno) na caym wiecie
swoj ory#inaln fabu, dopracowan animacj i klimatyczn muzyk" 8istoria zaczyna si!
w postapokaliptycznym, alternatywnym uniwersum, #dzie ludzko) zostaa zaatakowana
przez tajemnicze tytany / wy#ldem przypominajcych o#romnych kilkudziesi!ciu
metrowych ludzi, w wi!kszoci przypadkw pozbawionych inteli#encji" ,we monstra mo#
przypomina) nam zombi ze wz#l!du na to, i' 'ywi si! lud0mi $cho) nie posiadaj or#anw
wewn!trznych& i trudno je zabi) / prcz du'ych rozmiarw, szybkoci, wytrzymaoci i du'ej
liczby, tytani rwnie' posiadaj niesamowite zdolnoci re#eneracyjne" :edyny pewny sposb,
aby ich zabi) to wykonanie #!bokie#o ci!cia na karku" 2 krtkim czasie przyczynili si! do
wybicia prawie caej ludzkiej rasy, ktra zmuszona bya wybudowa) o#romne mury w
ktrych si! od nich od#rodzia"
Irutalna rzeczywisto) przed ktr zostay postawione #wne postacie, intry#i i
tajemnice robi dosy) drastyczny w odbiorze show" Iy) mo'e to jest to, co staje si! obecnie
najbardziej EmodneF / biorc pod uwa#! seriale, ktre zyskay ostatnio najwi!ksz
popularno) takie jak !ra o tron i "ywe trupy# 2 dobie wz#l!dne#o pokoju i rozwoju
spoecze-stwa ludzie poszukuj #!bszych prze'y) tzw" Edreszczyku emocjiF w wytworach
popkultury"
Atak na #ender
Postacie kobiece w wielu wytworach popkultury #raj podobn, stereotypow rol!,
ktr ka'dy dobrze zna i ktra dobrze si! sprzedaje" 4ioniczki cz!sto symbolicznie
sprzeciwiay si! patriarchalnemu spoecze-stwu" :ohn Jiske zobrazowa to na przykadzie
4adonny i jej polisemicznej natury, wpywajcej na mode dziewczyny" 2idziay w niej
przykad buntu wobec tradycyjne#o postrze#ania pci 'e-skiejK poprzez naladowanie
piosenkarki staray si! przekaza) swoje po#ldy"
L
2 wielu #atunkach anime i man#i $zwaszcza tych najpopularniejszym #atunku
sh$nen czyli akcji, skierowanych #wnie dla modszej pci m!skiej& pojawiaj si! wtki
pokazujce kobiet! jako t sabsz, ale pi!kn i sodk / typowy zabie# przyci#ajcy jak
najszersz #rup! widzw" anime i mandze, zwaszcza tych post apokaliptycznych i
cyberpunkowych spoecznociach" Sia i brutalno) nie jest kate#oryzowana jako Mkobieco)M
std brak rwnowa#i wartoci postaci m!skich i kobiecych" .o, co mo'na okreli) jako
kobiece jest wizualnie przedstawione? wyra0ne zarysowana sylwetka podkrelajce kobiece
walory, du#ie wosy b!dce wyznacznikiem pi!knoci i a charakterem jest symbolem
czuoci i opieki" Die mwic ju' o panujcej w :aponii kulturze kawaii lub Msodkiej
kulturzeM opierajcej si! na zao'eniu Mpodobne#o do dzieckaMK wychwala uroczo),
niewinno), prostot!, sabo) i bezradno)" Styl kawaii wkrtce zdominowa multimedia i
przemys konsumencki w latach *=GAC*==A i nadal pozostaje popularny na rynku do te#o
stopnia, 'e zczy si! z innymi stylami takimi jak punk, skater, folk"
G
,bejmuje bi'uteri!,
dodatki, ciuchy a tak'e sposb zachowania, pisania i mwienia"
8ybrydy tradycyjnej kobiecoci i niewinnoci dziecka sta si! mainstreamowy nie
tylko w kulturze popularnejK zdominoway tak'e przemys erotyczny, ktrej #wnymi
odbiorcami s otaku" ,taku to mionicy man#i i anime, subkultura uwa'ana w :aponii za
skrajnie zamkni!tych w swoim wiecie, antyNspoecznych, oszukujcych si! ludzi, ktrzy nie
maj 'adne#o 'ycia osobiste#o i kontaktu z rzeczywistoci, trzymaj si! tylko komputerw,
komiksw, a cay swj czas powi!caj o#ldaniu anime" .en wizerunek wzmocni si! jeszcze
po aresztowaniu w .okyo .sutomu 4iyazakiOe#o N seryjne#o mordercy, ktry z#waci ;
L
Jiske, :" , %rozumie& kultur' popularn(, 5A*A"
G
+insella S", Cuties in )apan, >dost!p online? 7A"A<"5A*;B http?CCwww"kinsellaresearch"comCnewC6utiesP5Ain
P5A:apan"pdf"
dzieci i jad cz!ci ich ciaa" Policja ujawnia zdj!cie je#o pokoju, przepenione tysicami
kaset wideo i komiksw pi!trzcych si! do sufitu i zakrywajcych niemal wszystkie ciany i
okna" 2 rezultatem spoecze-stwo zacz!o uwa'a) t! subkultur! jako symbol patolo#icznych
problemw mode#o pokolenia wypenionych obrazami przemocy seksualnej i hi#hNtech"
2izualn kobieco) w japo-skiej erotyce osi#n!a apo#eum sztucznoci i pozostaje
na po#raniczu zaniku w animacjach" :apo-ski artysta, .akashi 4urakami, krytykowa
powierzchowno) kobiecej estetyki w swoich pracach, szcze#lnie w fi#urach
zatytuowanych Project +,5 i 4iss +,5" 2 pierwszym projekcie dziewczynaNcybor# w stylu
animowanych kobiet przemienia si! w powietrzny statekK pomimo na#oci jej wyraz twarzy
pozostaje bez 'ycia niczym lalki ilustrujc m!sk dominacj! i pusto) utartej MkobiecociM w
fantasy cyberpunk" 1ru#a fi#ura, 4iss +o5 ma sze) metrw wysokoci ubrana w strj
pokojwki z nienaturalnymi du#imi no#ami i obfitymi piersiami, ktrej Manatomia wr!cz
a#resywnie seksualna wy#lda jakby nie nale'aa do skromnej, wr!cz dzieci!cej postawyM
opisa +eehn w wywiadzie do ma#azynu" Hostaa sprzedana za <LG,<AA dolarw w na aukcji
w Dowym Qorku"
@
Atak tytanw nie tylko nie powiela tych rl, ale unika konceptualizacji pci
kulturowej" 4o'na sobie wyobrazi) jak szybko feministki $i nie tylko& zwrciy na to uwa#!,
piszc posty wymieniajce pozytywne cechy postaci kobiecych $posty zdobyway nawet po
dziesi!) tysi!cy reblo#w&"
=
2i!kszo) z blo#w komentujcych okazaa si! nale'e) do
cz!ci recenzujcej feministyczne aspekty man#i i anime $i nie tylko& takich jak?
feministanimeman#a, aboutwaifuz, fandomsandfeminism" Diektrzy dyskutowali, ktra
posta) jest bardziej lub mniej bronica praw kobiecych
*A
lub wymieniajca serie, ktre uwa'a
za przyjazne feministycznym po#ldom i wywizanej si! dyskusji o projekcji zachodniej
wersji feminizmu na japo-skie realia"
**
Podczas burzliwych dyskusji w 3nternecie ka'dy ma
potencjaln wadz! subiektywne#o okrelania ludzi, zjawisk, rzeczy i wydarze- wedu#
wasnych znacze- i poj!), prezentowania te#o innym"
*5
He wz#l!du na r'ne preferencje i
rozumienie terminu jakim jest feminizm ci!'ko byoby okreli) na podstawie postw
u'ytkownika, ktra animacja jest najbardziej Eprzyjazna feminizmowiF"
Prawdopodobnie w odpowiedzi na propa#ujcych kultur! kawaii lub moe pod koniec
RR wieku zacz!y pojawia) si! produkcje obalajce t! teori!" Popularny japo-ski re'yser
animacji 8ayao 4iyazaki stworzy wasn wizj! EheroinyF" Studio Ghibli, ktre zao'y
powiela je#o zao'enia we wszystkich filmach? #wn postaci zawsze jest kobieta $lub
dziewczynka&, odwa'na, silna i impulsywna" Sadna z bohaterek nie uto'samia si! z kultur
kawaii ani nie zostaje pochoni!ta trywialnemu 'yciu spoecznemuK wr!cz odwrotnie, s
niezale'ne i aktywne, stawiajce czoo niebezpiecze-stwom w sposb, ktry pr!dzej mo'na
nazwa) m!skim"
Alternatywne uniwersum i postapokaliptyczny wiat w Ataku tytanw day podstawy
do zatarcia r'nic pci kulturowych" Sherry ,rtner i Trwin Ardener zapocztkowali wa'n
perspektyw! badania za#adnienia podporzdkowania kobiet przez analiz! symbolizmu pci
kulturowej" 2edu# ,rtner podporzdkowanie kobiet to fakt uniwersalny, ktry nie wynika z
budowy biolo#icznej / tylko w niektrych systemach kulturowych r'nice fizjolo#iczne maj
znaczenie" ,rter wychodzi z zao'enia, 'e powodem przypisywania kobietom ni'sze#o
@
+eehn, U", M.akashi 4urakami"M ma#azyn Swinle, *7 4ar 5AA="
=
4iaman, *ow Shingeki no Kyojin +Attack on Titan, is oing things so right >dost!p online 5="A<"5A*;B
http?CCmiaman"tumblr"comCpostC<<*;<=A@@*@
*A
(ose, -eal Talk A.out /eminism an Anime Characters, >dost!p online? 7*"A<"5A*;B
http?CCmemoriescantwait"tumblr"comCpostCGL5A5==L*5AC
**
Jandomsandanime, 8isanaka#ami, Anime an /eminism 010, >dost!p online? 7*"A<"5A*;B http?CCarcaneN
#oddess"tumblr"comCpostC@GLA==*@*ALC
*5
:enkins 8", op"cit"
statusu jest natura, ktra jest wsplna wszystkim kulturom"
*7
Skoro kobiety uto'samiamy z
natur, to m!'czyzn z kultur / przeciwstawn naturze, ktra stara si! j kontrolowa) i
o#ranicza)"
*;
Powd takie#o skojarzenia jest kojarzenie z EdomowF sfer 'ycia codzienne#o,
a cz!sto wyczeniem lub o#raniczeniem w sferze publicznej"
4odel EdomoweM kontra EpubliczneM wywiera silny wpyw na antropolo#i! spoeczn,
poniewa' umo'liwia swoiste poczenie kulturowych wartociowa- nadawanych kate#orii
EkobietaM ze sposobem zor#anizowania kobiecych dziaa- w spoecze-stwie" 2
wymieniowym wy'ej anime wiat stoi u pro#u za#adyK chwilowo ludzko) unikn!a
konfrontacji poprzez wybudowanie murw, w obr!bie ktrych rozwija si! tradycyjny model
rodziny, ale wraz z rozpocz!ciem historii, zostan one przeamane" +to prze'yje przestaje
mie) znaczenie? liczy si! odwa#a, umiej!tnoci i szcz!cie" 2 szere#i 'onierzy wczaj si!
tak samo dziewcz!ta jak i chopcy, walczc rami! w rami! w obronie ludzkoci" Die mo'na
zi#norowa) tak'e stroju militarne#o, ktry jest jednakowy dla obu pci"
Vl!czka wymienia cztery podejcia teoretyczne tumaczce 0rda odmiennoci?
perspektywa biolo#iczno W strukturalistyczna, psychoanalityczno N strukturalistyczna,
marksistowsko N strukturalistyczna i konstrukcjonistyczna
*<
" Pierwsza, tumaczca sabsz
budow biolo#iczn zostaje w serii obalona? kobieta dzi!ki pracy i trenin#owi potrafi
wyksztaci) si! i mi!nie zdolne do walki" Psychoanalityczno W strukturalistyczna oznacza
niewiadome przyswajanie w procesie socjalizacji wzorcw opieku-stwa i
odpowiedzialnoci? ch!) opieki lub ochrony ukochanych osb nie musi oznacza) saboci, co
wida) na przykadzie 4ikasy, #wnej bohaterki, ktrej 'yciowym celem jest bycie przy
bracie i zadbanie o je#o bezpiecze-stwie" (ole ule#aj zamianie? to Tren, #wny bohater
bywa Edam w opaachF, podczas, #dy 4ikasa przewy'sza #o si i umiej!tnociami" 1wie
ostatnie teorie zaznaczaj uprzywilejowanie m!'czyzn w spoecznym podziale pracy i
podkrelenie roli reprodukcji kobiety" 2 wiecie, #dy ka'dy dzie- mo'e by) ostatnim dla
ludzkoci reprodukcja przestaje by) #wnym celem" Skoro kobiety mo# by) rwnie silnie
jak m!'czy0ni rwnie' bior udzia w takim samym podziale pracy $zostaj dowdcami,
urz!dnikami ze wz#l!du na umiej!tnoci&"
8ajime 3sayama, autor man#i Atak Tytanw posun si! dalej w kwestii rwnoci pci?
nale'y si! przyjrze) postaci 8anji Hoe, ktryCa na pocztku nie wzbudziCa wi!ksze#o
zainteresowania dopki ktry z fanw zauwa'y, 'e w ory#inalnym przekadzie nie jest
okrelanyCa 'adnym zaimkiem pciowym" Dale'y tu wspomnie) i' j!zyk japo-ski mocno
oddziela wyra'enia kobiece i m!skieK pewne sowa maj swoje odpowiedniki, ktre mo'e
powiedzie) kobieta i m!'czyzna $np" kobiece EjaF to atashi , m!skie ja to .oku lub
bardziej potoczny ore 2 przy czym istnieje trzeci poziom, tzw" neutralny czyli watashi &"
,kazuje si!, 'e 'adna z postaci nie wyra'a si! z#odnie ze swoj pciK wszyscy u'ywaj
j!zyka wycznie #ender neutralne#o, co w japo-skim jest rzadko spotykane" 8anji jest
kluczow postaci, jednym z dowdcw dywizjonu, z pozoru bardziej przypomina kobiet!?
wi!ksze oczy i du'sze wosy upi!te w kucyk $ze wz#l!du na strj militarny trudno byo
okreli) czy posiada atrybuty kobiece&" 2tpliwoci wzbudzi jej nie oficjalny strj jakim
byy m!skie spodnie / sam 3sayama zapytany przez trzech fanw na swoim blo#u o pe)
8anji odpowiedzia EPo otrzymaniu wiadomoci zdecydowaem, 'e lepiej nie ujawnia) pci
postaciF" 1odatkowo poproszony o pe) kolejnej osoby, ktr trudno byo skate#oryzowa)
odpisa E,dnonie pci postaci osobicie rozr'niam ich pe) tak samo jak robi! to z #rup
krwi, wi!c myl!, 'e cokolwiek uwa'asz jest dobre" H te#o powodu w porzdku jest jeli
zadecydujesz sam o pci postaci podczas czytania" :ak Armin mo'e by) brany za dziewczyn!,
*7
,rtner S", Czy ko.ieta ma si' o m'3czyzny tak, jak natura o kultury4, *=@5"
*;
4oore 8", P5e& kulturowa i status 6 wyja7nienie sytuacji ko.iet, 5AA<"
*<
Vl!czka +" 8r5a /eminizmu$str 5*N;G&
prawdaXF
*L
Potrzebne tu mae wyjanienie? #rupy krwi w :aponii uznawane s za bardzo
wa'ne / s wyznacznikiem nasze#o charakteru podobnie jak znaki zodiaku" 3sayama prbuje
pokaza), 'e to charakter przewa'a o tym, jak pe) ma posta)" 2ywoao to wielki chaos w
fandomie, ktry po raz pierwszy zetkn si! z tak interpretacj" 3nformacje potwierdzio
ameryka-skie wydawnictwo +odansha 6omic zajmujce si! przekadem man#i na j!zyk
an#ielski, ktre na swoim tumblerze odpowiedziao na pytanie fana czy dowiedzieli si!
bezporednio od autora o pci bohaterw E3sayama powiedzia, 'e nie mo'emy zatwierdzi)
pci 8anji" Poinstruowa nas, aby unika) zaimkw pciowych lub przynajmniej u'ywa)
rwnie cz!sto EonF jak i EonaF" F
*G
(ozpocz!o to burzliw debat! wrd mionikw, ktrzy
w ko-cu okrelili niewiadomych bohaterw jako bezpciowe lub transsekusalnych" Autorzy
fanfiction zacz!li u'ywa) EmyCwyConiF lub EzheF, a niektrzy specjalnie zmienili zaimki w
caej swojej, ju' napisanej, twrczoci"
3mpakt jaki wywoa 3sayama na czytelnikach by zdumiewajcy" Po raz pierwszy w
historii znanych serii w :aponii zdarzyo si! zwrci) uwa#! w powieci na wtki
bezpciowoci i to w sposb cakiem naturalny" Atak tytanw cieszy si! obecnie o#romn
popularnoci nie tylko w +raju +witncej 2ini, ale tak'e za zachodzieK zapocztkowao to
m"in" seri! mem, zdj!) ludzi bawicych si! perspektyw tak, aby wy#ldali na po'eranych
przez swoich #i#antycznych znajomych"
*@
4emowy przekaz mo'e nie by) zrozumiay dla
ka'de#o odbiorcy, jednak zdobywa on popularno) i dzi!ki temu poszerza wiadomo) osb o
fantomie" Die wszyscy odbiorcy kultury popularnej s twrczymi fanami" :ohn Jiske
kate#oryzuje i analizuje zjawiska skate#oryzowane jako produkcja subkultury fanowskiej?
wymienia produktywno) semiotyczn, enunacyjn i tekstualn" +a'da produktywno) ma
miejsce na poziomie pomi!dzy 'yciem fana, a przemysowo wytwarzanymi produktami"
powy'sze produktywnoci s charakterystyczn dla caej kultury popularnej i pole#a na
tworzenia znacze- wsptworzcych spoeczn to'samo) czyli specyficzne#o j!zyka i
zwrotw, ubioru oraz udzia w konstrukcji pierwotnych tekstw"
*=
Ha przykad mo'na poda)
reklam! znanej marki samochodw Subaru, w ktrej pojazd zwinnie omija ataki olbrzymich
tytanw
5A
, b!dc zapowiedzi filmu ekranowe#o li%eNaction" Globalny przemys kulturowy
wykorzystuje elementy znane odbiorcom w celu zwi!kszenia masowej produkcji $z kontekstu
reklamy wynosimy, 'e samochd Subaru jest tak dobry, 'e pomo'e nam przetrwa) nawet
apokaliptyczne za#ro'enie ludzkoci, a je#o niezawodno) zapewni nam przetrwanie
wszelkich kataklizmw&" +ultura fanowska jest #!boko powizana z komercyjnymi
interesami przemysw kultury"
5*
.aki przepyw informacji wrd wielbicieli serii mo'na nazwa), idc za Pierre Ue%y,
zbiorow inteli#encj" Hbiorowa inteli#encja okrelamy zdolno) wirtualnych spoecznoci do
uzupeniania i podnoszenia poziomu wiedzy ich czonkw poprzez wspprac! i debaty
prowadzone na du' skal!" Poczona inteli#encja i wsplne tworzenie w ten sposb znacze-
oraz rozwizywanie problemw kreuje wielk si! i uzupenia wiedz! eksperck"
55
6iekawym zjawiskiem utartym w fantomie nie tylko man#i i anime jest
przedstawianie ulubionej postaci w odmiennej pci, nazywanej cz!sto E#enderbendF $zamiana
pci& lub dodajc przed imieniem postaci an#ielskie#o przedrostka fem, np" femYTren" .akim
*L
6alorescence, *anji %oe9s !ener an :isin;ormation, >dost!p online? 7*"A<"5A*;B
http?CCcalorescence"tumblr"comCpostC<;*L*;*@5A5C
*G
+odansha 6omics, < wante to ask you guys=, >dost!p online? 7*"A<"5A*;B
http?CCkodanshacomics"tumblr"comCpostCG75AG=G*57A
*@
<nstagram an Tum.lr are .eing o>errun .y giants, >dost!p online? A*"AL"5A*;B
http?CCwww"dailydot"comClolCinsta#ramNfacebookN#iantNphotoNmemeC
*=
Jiske :", Kulturowa ekonomia ;anomu, Zw?B Kultura popularna, nr 7$5*&C5AA@"
5A
Hobacz? https?CCwww"youtube"comCwatchX%[D\k#m8TA<]T
5*
Jiske :", op"cit"
55
:enkins 8", op"cit"
przykadem s najcz!ciej fanarty np" #wnych ksi!'niczek filmw 1isneya
przedstawionych jako m!'czy0ni"
57
.rudno zinterpretowa) tendencje przemiany pciowej /
najcz!ciej jest ona zamian bohatera pci m!skiej na 'e-sk" Iy) mo'e jest to preferencja do
przedstawienia postaci w sposb bardziej dziewcz!cy i uroczy dla kobiecej audiencji"
3sayama na ?essatsu Shonen :agazine Kanshasai @10A, e%encie wystawionym przez
ma#aznym man#i zosta postawiony przed pytaniem E6o by byo, #dyby Tren by kobietXF,
w odpowiedzi autor narysowa kobiec wersj! #wne#o bohatera"
5;
.warz zachowa tak
sam, jedynie przedu'y mu wosy i doda may koczek" 1o te#o doda, 'e charakter postaci
raczej nie ule# by zmianie" .o zapocztkowao nowe dyskusje dotyczce walorw #wnej,
anta#onistycznej postaci jak jest Tren, jako kobiety"
6hocia' w anime pojawiay si! ju' wczeniej wtki szerzce rwno) kobiet w
kulturze popularnej dopiero fandom Shingeki no Kyojin zwrci na ni wi!ksz uwa#!"
3sayama pozwala czytelnikom rozwija) swj udzia w interpretacji swoje#o dziea, zach!cajc
do aktywnej partycypacji w twrczoci i dowolnym postrze#aniem dziea"
5<
Produkcje
masowe ni#dy nie s sko-czone? zastosowane niedoci#ni!cia i niedopracowania powoduj
niezaspokojenie ich mionikw i konstruowania wasnej wizji w twrczoci fanowskiej" 2
efekcie przedmioty kultury budz do produktywno) wrd ich mionikw i nap!dzaj
masow konsumpcj!"
57
(ocketnews5;, >dost!p online? *"AL"5A*;B http?CCen"rocketnews5;"comC5A*;CA;C*GC*5N#enderNbentNdisneyN
andN#hibliNcharactersNthatNareNutterNperfection
5;
6runchyroll, >dost!p online? *"AL"5A*;B http?CCwww"crunchyroll"comCanimeNnewsC5A*7CA@CA;CattackNonNtitanN
authorNillustratesN#enderNbentNerenNtwitterNreacts
5<
:enkins 8", op"cit"