You are on page 1of 3

Deklinacja rzeczowników

Deklinacja I (żeńskie, nazwy męskich zawodów kończących się na –a, nazwy ludów ‘Persa’)

Sg Pl
Nom -A (Iulia, puella) -Ae (puellae, ancillae)
Gen -Ae (Iuliae, puellae) -arum (puellarum, ancillarum)
Dat
Acc -am (Iuliam, puellam)
Abl
Voc -a (Iulia! Puella!)

Deklinacja II (męskie i nijakie)

Męskie Nijakie
Sg Pl Sg Pl
Nom -us (-r), (servus, -i (servi, fluvii) Nom -um (oppidum, vocabulum) -a (oppida, vocabula)
fluvius)
Gen -i (servii, fluvii) -orum Gen -i (oppidi, vocabuli) -orum (oppidorum)
(servorum)
Dat Dat
Acc -um (servum, fluvium) Acc
Abl Abl
Voc Voc

Koniugacja czasowników

Istnieją cztery koniugacje – I, II, III, IV. O przynależności do danej koniugacji decydują:
1) 1 os. Indicativus praesentis activi (1 os. Trybu oznajmującego, cz. Terazniejszego, strony czynnej)
2) infinitivus praesentis activi (bezokolicznik)

Omówimy I, II i IV koniugację. Potrzebujemy tych dwóch form, ale w tej chwili potrzebny jest nam tak naprawdę
tylko bezokolicznik, punkt pierwszy będzie nam potrzebny do odmiany nr III.
Ogólnie chodzi o to, że jeśli chcemy przyporządkować czasownik do danej koniugacji, to od bezokolicznika
odcinamy końcówkę „–re” i w ten sposób otrzymujemy temat czasownika. Są możliwe trzy końcówki tematu (a
przynajmniej tyle nas póki co interesuje) –a, –e, –i. W ten sposób przyporządkujemy czasowniki do odpowiednio I
(-a), II (-e) i IV (-i) koniugacji.

Końcówki, które dodajemy w trakcie koniugacji są takie same dla wszystkich trzech, z drobnym wyjątkiem w IV.
To jest Łacina, więc wyjątek musi być 

Os. Sg Pl
1 -o -mus
2 -s -tis
3 -t -nt

Jeśli wszystko jest jasne, to jedziemy dalej. Poszczególne koniugacje wraz z przykładami 
Koniugacja I (końcówka tematu czasownika –a)

Cantare – śpiewać, pugnare – walczyć.

Os. Sg Pl To jest spacja Os. Sg Pl


1 Canta –o = canto Cantamus 1 Pugna –o = Pugnamus
pugno
2 Cantas Cantatis 2 Pugnas Pugnatis
3 cantat cantant 3 pugnat pugnant

Inne:
pulsare - uderzać,
plorare - płakać,
vocare - wołać,
interrogare - pytać,
verberare – bić ( rózgą), byle mocno 

Koniugacja II (końcówka tematu czasownika „–e”)

Videre – widzieć, monere – napominać

Os. Sg Pl To jest spacja Os. Sg Pl


1 Vide Videmus 1 Moneo Monemus
o
2 Vides Videtis 2 mones Monetis
3 videt vident 3 monet monent

Inne:
Ridere – śmiać się
Respondere – odpowiadać

Koniugacja IV (końcówka tematu czasownika „-i”)

Wcześniej wspomniałem, że występuje tu wyjątek. Brzmi to groźnie, ale w rzeczywistości jest to dość proste.
Zmienia się tu jedynie 3 os. L.mn. Mianowicie między tematem czasownika, a końcówką umieszcza się literkę „u”,
którą nazywamy spójką.

Venire – przychodzić, audire – słyszeć

Os. Sg Pl To jest spacja Os. Sg Pl


1 Veni Venimus 1 Audi Audimus
o o
2 Venis Venitis 2 Audis Auditis
3 venit veniunt 3 audit audiunt

Inne:
Dormire – spać
Scire – wiedzieć

Zaimki osobowe i inne takie

Przyp / Os 1 sg 2 sg 3 sg 1 pl 2 pl 3 pl
Nom Ego - Ja Tu - ty Is – on
ea – ona
id - ono
Gen
Dat
Acc Me - mnie Te - ciebie Eum - jego
eam – ją

Abl
Voc

You might also like