10

wiadomoci ich funkcji i odpowiednio do celu caej wypowiedzi; zamienia

mow niezalen na zalen;
8) wprowadza do wypowiedzi partykuy, rozumiejc ich rol w modyfikowaniu
znaczenia skadnikw wypowiedzi;
9) wykorzystuje wykrzyknik jako cz mowy w celu wyraenia emocji; stosuje
woacz w celu osignicia efektw retorycznych;
10) stosuje poprawne formy odmiany rzeczownikw, czasownikw (w tym
imiesoww), przymiotnikw, liczebnikw i zaimkw; stosuje poprawne formy
wyrazw w zwizkach skadniowych (zgody i rzdu);
11) operuje sownictwem z okrelonych krgw tematycznych (na tym etapie
rozwijanym i koncentrujcym si przede wszystkim wok tematw: rozwj
psychiczny, moralny i fizyczny czowieka; spoeczestwo i kultura; region i
Polska).
Teksty kultury
1. Teksty poznawane w caoci nie mniej ni 5 pozycji ksikowych w roku szkolnym
oraz wybrane przez nauczyciela teksty o mniejszej objtoci, przy czym nie mona
pomin autorw i utworw oznaczonych gwiazdk:
*Jan Kochanowski wybrane fraszki, Treny (V, VII, VIII); William Szekspir Romeo
i Julia; Molier witoszek lub Skpiec; *Ignacy Krasicki wybrane bajki; Aleksander
Fredro *Zemsta; Adam Mickiewicz wybrana ballada, *Dziady cz. II, Reduta Ordona;
Bolesaw Prus lub Eliza Orzeszkowa wybrana nowela; *Henryk Sienkiewicz
wybrana powie historyczna (Quo vadis, Krzyacy lub Potop); wybrane wiersze
nastpujcych poetw XX w.: Maria Pawlikowska-Jasnorzewska, Kazimierz
Wierzyski, Julian Tuwim, Czesaw Miosz, ks. Jan Twardowski, Wisawa Szymborska,
Zbigniew Herbert; Aleksander Kamiski Kamienie na szaniec lub Arkady Fiedler
Dywizjon 303; utwr podejmujcy problematyk Holokaustu, np. wybrane opowiadanie
Idy Fink; Konstanty Ildefons Gaczyski wybrane utwory; Stanisaw Lem wybrane
opowiadanie; Sawomir Mroek wybrane opowiadanie; Antoine de Saint Exupry
May Ksi; wybrana powie przygodowa; wybrana modzieowa powie obyczajowa
(np. Magorzaty Musierowicz, Doroty Terakowskiej lub innych wspczesnych autorw
podejmujcych problematyk dojrzewania); wybrany utwr fantasy (np. Ursuli Le Guin,
Johna Ronalda Reuela Tolkiena, Andrzeja Sapkowskiego); wybrany utwr
detektywistyczny (np. Arthura Conan Doyle'a lub Agaty Christie); wybrane opowiadanie
z literatury wiatowej XX w. (inne ni wskazane wyej); wybrana powie wspczesna
z literatury polskiej i wiatowej (inna ni wskazana wyej); inne pozycje ksikowe
wskazane przez nauczyciela lub zaproponowane przez uczniw (przynajmniej jedna
rocznie).
2. Teksty poznawane w caoci lub w czci (decyzja naley do nauczyciela):
Homer Iliada i Odyseja lub Jan Parandowski Przygody Odyseusza; Pie o Rolandzie;
Juliusz Sowacki Balladyna; Miron Biaoszewski Pamitnik z powstania warszawskiego;
Ryszard Kapuciski wybrany utwr.
Biblia (opis stworzenia wiata i czowieka z Ksigi Rodzaju, przypowie ewangeliczna,
hymn w. Pawa o mioci); wybrane mity greckie.
3. Wybr publicystyki z prasy i innych rodkw spoecznego przekazu; wybrany komiks;
wybrane programy telewizyjne.
ROZPORZDZENIE
MINISTRA EDUKACJI NARODOWEJ
z dnia 23 grudnia 2008 r.