25 lipca 2014

Numer 49

ISSN 2084-9117

Specjalny dodatek edukacja Czytaj na str. 24-26

WWW.POZATORUN.PL

Wywiad

Energia czystego
wiatru

Rozmawiamy z Tomaszem
Lachowiczem o fermie
wiatrowej w ysomicach

Sport

Wyj z pikarskiego
niebytu
Rozmawiamy z Dariuszem Preisem, trenerem seniorw Legii
Chema o przyszym sezonie 38

31

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Chema

Miasto witowao w trakcie

Dni Chemy
10

***
Gmina Chema

Paac w Nawrze jednak poczeka

na renowacj?
12

***
Gmina ubianka
Ul. Solidarnoci doczeka si
modernizacji
14

Autostrada straconych
pienidzy
A1 miaa by projektem kluczowym dla regionu. Powinny pyn ni
do nas pienidze, a nie tylko smrd spalin tirw podrujcych
z poudnia na pnoc. Maciej Karczewski zna inwestorw, ktrzy
chcieli zostawi u nas miliony

***

Gmina ysomice
Niedugo rozpocznie si turniej im. Jana Katry
19

***

Gmina Lubicz
Praca przy sali gimnastycznej
idzie pen par
21

Szukaj nas online

Nastpny numer
14 sierpnia

2 POZA TORU,

25 lipca 2014

FOTOFELIETON

FOTOFELIETON

stopka redakcyjna

Redakcja Poza Toru

Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@pozatorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor Naczelny
Radosaw Rzeszotek
goldendorf@goldendorf.com
Sekretarz Redakcji
Agnieszka Korzeniewska (aga@tylkotorun.pl) Tomasz Wicawski
(GSM 535 405 385)
Dzia reportau
Maciej Koprowicz, Marcin Tokarz
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Jacek Laskowski, Aleksandra Radzikowska, Micha Ciechowski, Monika Olender
Dzia foto
Adam Zakrzewski Maciej Pagaa
E-wydanie:
ukasz Piecyk
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska
(GSM 512 202 240), Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607), Karol Przybylski
(GSM 665 169 292) Kinga Baranowska
(GSM 796 302 471)
reklama@pozatorun.pl

Chemyska panienka z okienka (rola ruchoma) tym razem pojawia

si na Rynku, aby posucha, co mdrego ma do powiedzenia
Wojciech Cejrowski. Niestety, podrnik ani razu nie wspomnia,
czy w trakcie swoich wojay natkn si na tak rozwinit kultur
siedzenia w oknie jak w Polsce. Na boso.

Druk:
Agora SA. Pia

ISSN 2084-9117

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

***

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia

4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie
materiaw opublikowanych w Poza Toru
jest zabronione bez zgody wydawcy.

3 POZA TORU, 25 lipca 2014

REKLAMA

4 POZA TORU, 25 lipca 2014

RAPORT

By albo nie by dla regionu

Drugiej takiej szansy moe nie by przez dziesiciolecia. Autostrada A1 miaa by projektem
kluczowym dla regionu. Powinny pyn ni do nas pienidze, a nie tylko smrd spalin tirw podrujcych
z poudnia na pnoc
Tomasz Wicawski

Koronnym argumentem w
dyskusji o A1 przebiegajcej
nieopodal Torunia bya kwestia gospodarki. Odpowiednio
rozlokowane wzy miay
cign inwestorw, ktrzy
zostawiliby w naszym wojewdztwie pienidze. Poczenia trasy z Specjaln Stref
Ekonomiczn w Ostaszewie
nie wida na horyzoncie, wze Dwierzno nie
istnieje. Autostrada nie
jest polityczna, a
logistyczna.
Bez jej wykorzystania rozwoju regionu nie bdzie. Dlaczego szansa na
gwatowny rozwj jest zaprzepaszczana? Kto zawini?
- Autostrada dla Torunia
bya tematem, ktry powodowa przez wiele lat konflikt
pomidzy naszym miastem
a Bydgoszcz - mwi Maciej
Karczewski, prezes Fundacji
Stare Miasto i toruski przedsibiorca. - Pierwszym wielkim
sukcesem jest to, e ten trakt
drogowy zosta ulokowany w
tym miejscu. Ta trasa moga
by odnowieniem "bursztynowego szlaku". Taka szansa zdarza si raz na kilkadziesit albo
kilkaset lat.
Czy do tej pory skorzystalimy z niej w sposb wymierny?
Co musi si sta, eby A1 pyny do nas pienidze, a nie tylko zanieczyszczenia?
- Rzek do transportu nie
wykorzystujemy w Polsce w
ogle - wskazuje Maciej Karczewski. - Lotnisko w Toruniu
nie powstanie. Mamy autostrad i musimy j wykorzysta.
Zostao popenionych jednak
wiele bdw. Brak jest poczenia drugiej czci Torunia
z autostrad. Krajowa "dziesitk" nie jest odpowiednio
skomunikowana z autostrad.
Wszyscy musz korzysta z wza w Lubiczu, a to korkuje pnocno-wschodni cz miasta.

Wze Turzno mia mie niebagatelne znaczenie dla strefy

ekonomicznej w Ostaszewie.
Co si stao? Jego poczenia z
tym terenem nie ma, a zagraniczni inwestorzy si wycofuj. Moe nie robiliby tego, gdybymy
na czas o to zadbali?

miono wze Turzno, to w PSSE

w Ostaszewie trwaa
ju zapa. Z
ko-

lei

oferowane do
Czas
przyszy
dominuje

Samorzdowcy z powiatu toruskiego dostrzegaj

analogiczne problemy
zwizane z infrastruktur
okooautostradow.
- Gdyby ocenia aktualny
wpyw autostrady A1 na
rozwj gospodarczy w powiecie toruskim, zwaszcza w najbliszym jej otoczeniu, to niewiele daoby
si stwierdzi - mwi Dariusz
Meller, wicestarosta toruski. - Jak na razie, przedzielia
ona ten obszar, co mieszkacy
niektrych wsi np. Szerokopas
w gminie Chema odczuwaj bardzo mocno, i suy jako
tranzytowa trasa dla mieszkacw zupenie innych regionw Polski. Odciya ruch na
drodze nr 91 i "dziesitce" i to
tyle. Do nika reszta moe
wynika z faktu, e jej otwarcie
zbiego si z apogeum kryzysu
ekonomicznego. Gdy urucho-

wykor z ystania
tereny inwestycyjne w
gminie Chema daremnie
jak na razie oczekuj wza
Dwierzno.
Na horyzoncie nie wida
realizacji tej, zapowiadanej od
wielu lat, inwestycji. wiateko
w tunelu widzi wjt gminy Lubicz.
- Przygotowywalimy si do
uruchomienia autostrady modyfikujc wasne plany zagospodarowania przestrzennego
- wskazuje Marek Olszewski,

wodarz podtoruskiej gminy.

- Posiadamy spore tereny pod
inwestycje skadowe, logistyczne, handlowe. Od momentu
uruchomienia odcinka z Gdaska do Torunia stale prowadzimy negocjacje z potencjalnymi
inwestorami, jednak wiatowy
kryzys gospodarczy wyranie
zahamowa postp tych rozmw. Od kilku miesicy wida jednak wyrane oywienie
wrd firm, ktre uprzednio
zakupiy tereny inwestycyjnej
w okolicach wzw autostradowych, a teraz przymierzaj
si do budowy. Nie mog jeszcze zdradzi tu szczegw,
lecz konkretyzuje si chociaby
sprawa budowy duego centrum
logistycznego
pod Lubiczem Dolnym. Zainteresowanie teren a m i
inwe-

stycy jnymi
dotyczy nie
tylko Lubicza
Dolnego, ale take Rogwka,
Brzenaczy Grbocina. Tam
rwnie prowadzone s negocjacje
Budujemy drog nie mylc
o innych
Nie jest jednak tak rowo, bo jest wiele problemw
zwizanych z dostosowaniem
innych tras do wybudowanej
autostrady.
- Oczywicie mieszkacy
gminy widz rwnie negatywy zwizane z yciem przy

autostradzie - wskazuje Marek

Olszewski. - Najbardziej dotkliwe s korki w Lubiczu Dolnym i
Lubiczu Grnym spowodowane
wpuszczeniem na krajow 10
potokw ruchu z A1. Od lat domagamy si pilnej przebudowy
tego odcinka dziesitki, gdy
utrudnienia te z pewnoci
poza codzienn dokuczliwoci
dla naszych mieszkacw odstraszaj take inwestorw.
Maciej Karczewski zwraca
uwag na fakt, e w obliczu planowanego powstania S-5 nasz
region mgby znale w niezwykle korzystnym pooeniu,
bo o takiej sieci drogowej mog
jedynie pomarzy mieszkacy
miast o porwnywalnej wielkoci na wschodzi naszego kraju.
Trjkt drg szybkiego ruchu
wok jednej miejscowoci nie
jest w Polsce norm.
- Przedsibiorstwa, ktre
obecnie lokalizuj si w strefie w Ostaszewie licz,
e poczenie z wzem
Turzno bdzie - mwi
Piotr Kowal, wjt gminy
ysomice. - Bez niego trudno
mwi o bezporednim wpywie autostrady na gospodark
naszej gminy. W tym momencie go nie widzimy.
Wiele zaley od woli
wspdziaania poszczeglnych podmiotw.
- Na dotychczasowe fiasko
wielu projektw miao wpyw
mas czynnikw - wskazuje
Maciej Karczewski. - Autostrada nie jest jednak polityczna,
a logistyczna. Trzeba porzuci
partykularne mylenie i wykorzysta moliwoci wpywu
wszystkich podmiotw - prezydentw Torunia i Bydgoszczy, marszaka wojewdztwa
kujawsko-pomorskiego i wojewody, eby przeforsowa rozwizania korzystne dla naszego
regionu. Obraanie si na siebie
nic nie daje. Bdziemy winni
wszyscy, jeeli nie skorzystamy
z tej szansy. To by albo nie by
dla naszego regionu.
t.wieclawski@pozatorun.pl

5 POZA TORU, 25 lipca 2014

Zielona Energia wiatru

WIATRAKI

Z Tomaszem Lachowiczem, przedstawicielem firmy Wind Park ysomice o korzyciach

pyncych z budowy wiatrakw, obawach mieszkacw zwizanych z powstaniem fermy wiatrowej w gminie
ysomice, rozmawia Maciej Pagaa
Czy ilo farm - 19 - w okolicach
miejscowoci Gostkowo, Tylice,
Zakrzewko i Folzg - wliczajc
farmy w gminie ssiadujcej Chemy - nie spowoduje, e
haas przez nie generowany zaburzy ycie mieszkacw tych
miejscowoci?
Firma Wind Park ysomice
planuje wybudowa i eksploatowa przez okres 25 lat jedn
farm wiatrow. Pierwszym
etapem inwestycji jest 7 elektrowni na terenie Gminy ysomice. Oddziaywanie haasu
caej farmy wiatrowej byo badane przez pastwowe urzdy
podczas procedury uzyskiwania decyzji rodowiskowej oraz
podczas procedury uchwalania
planu miejscowego, tj. przez
Regionaln Dyrekcj Ochrony rodowiska (RDO) i SANEPID. Urzdy te pozytywnie
uzgodniy planowane przedsiwzicie, gdy skumulowane
oddziaywanie haasu caego
przedsiwzicia nie przekroczy
poziomu haasu okrelonego w
przepisach prawa.
Dlaczego wiatraki, ktre maj
powsta na terenie gminy ysomice maj by tak due?
Mieszkacy mwi o ponad
200 metrach caej konstrukcji,
a pierwotnie planowane instalacje miay by mniejsze?
Ze wzgldu na warunki
wietrzne w Polsce, najlepiej
sprawdzajcymi si elektrowniami s maszyny o rotorach
o rednicy 120m i wiey o wysokoci powyej 100m, cao
konstrukcji nie bdzie przekracza 190 metrw. Prdko wiatru jest wysza na wikszych
wysokociach, dy si wiec
do efektywnego wykorzystania
energii wiatru na wysokociach
powyej 100m. Miejscowy Plan
Zagospodarowania Przestrzennego (MPZP) okrela maksymalne parametry elektrowni,
a finalna decyzja inwestora o
zastosowanej technologii zaley od tego w jakim roku plan
zostaje uchwalony(przypomnijmy, e prace nad opisywanym
planem miejscowym trwaj od
2008 roku). Dotary do naszej
firmy informacje jakoby cyt.
pierwotnie planowane wiatraki miay by mniejsze jednak
nie wiemy na jakiej podstawie
wygaszana jest ta informacja,
gdy w posiadanej przez nasz
firm od kilku lat decyzji rodowiskowej, okrelone s wanie
takie parametry elektrowni i o
takie parametry wystpowalimy skadajc wniosek o wydanie decyzji rodowiskowej do
tutejszego Urzdu Gminy.
Dlaczego maj one zosta ustawione na skraju dziaek? Przecie przesunicie ich do rodka
tych dziaek odsuwaoby je od
zabudowa?
Elektrownie nie s ustawione na skraju dziaek osb, ktre
wydzierawiaj pod nie teren,
ponadto s one rozmieszczone
pomidzy Tylicami a Gostkowem w mniej wicej rwnej

kalizacje inwestycji oraz korzyci dla Gminy.

Ponadto planujemy przeprowadzi sesj naukow, na ktr
ju dzisiaj zapraszamy mieszkacw gminy i osoby zainteresowane, o terminie poinformujemy.

odlegoci rysunek projektu

planu by prezentowany mieszkacom podczas czterech spotka w Gostkowie i Zakrzewku
w miesicu czerwcu br. i jest do
wgldu w urzdzie gminy, nie
mamy tu nic do ukrycia.
Mieszkacy obawiaj si rwnie, e po zmianie MPZP i
naniesieniu na niego elektrowni wiatrowych, nie bd mogli
wystpi o pozwolenie na zabudow jednorodzinn na dziakach ssiadujcych z farmami.
Czy rzeczywicie tak bdzie?
Co wicej, obawiaj si rwnie
o spadek wartoci tych gruntw, ktre potencjalnie mogliby
sprzeda.
Od 2012 roku obowizuje
w gminie ysomice Studium
Uwarunkowa i Kierunkw Zagospodarowania Przestrzennego, ktry to dokument wskazuje
gdzie mona budowa konkretny rodzaj zabudowy mieszkaniowej, a gdzie na terenie gminy
maj pozosta tereny lene, czy
rolne. Wskazuje te teren pod
przysze elektrownie wiatrowe.
Obecnie opracowywany Plan
Miejscowy jest konsekwencj
zapisw umieszczonych w Studium i nie ogranicza zamierze
inwestycyjnych mieszkacw
Gminy, moliwych do wybudowania zgodnie z obowizujcym w Polsce prawem. Tereny
ssiednie do terenw, na ktrych planowane s elektrownie
wiatrowe to tereny rolne a nie
mieszkaniowe i tak funkcj te
tereny maj w obowizujcym
Studium.
Ponadto pragn zwrci
uwag, i Pastwowa Akademia Nauk na zlecenie Marszaka Wojewdztwa Kujawsko
Pomorskiego przeanalizowaa
ewentualny wpyw wybudowanych ju (czyli nie s to teoretyczne rozwaania) na terenie wojewdztwa elektrowni
wiatrowych na cen ssiednich
gruntw i zasadnicze wnioski
s takie, e trendy na rynkach
nieruchomoci s wielokrotnie
silniejsze ni wahania cen przed
i po wybudowaniu elektrowni
wiatrowych odsyamy do lektury tego obszernego raportu.
Innymi sowy w duszym horyzoncie czasowym a taki naley bra pod uwag budujc np.

dom, usytuowanie elektrowni

wiatrowych nie ma wpywu na
ceny nieruchomoci, zreszt takie samo zjawisko obserwujemy
na Pw. Helskim gdzie zarwno
zwiksza si ilo wiatrakw
jak i rosn ceny nieruchomoci
wybudowanych i ceny dziaek w
ich pobliu.
Ile wynosi opata za dzieraw
uiszczana przez pastwa firm
na rzecz osb, ktre dzierawi
teren pod elektrownie wiatrowe?
Podobnie jak nie jest jawna
wielko wynagrodzenia pracownikw w firmach tak i w
tym przypadku nie ujawniamy
szczegw umw handlowych.
Prosz wybaczy ale myl,
e Pan take le by si poczu
gdyby Paski pracodawca ujawni publicznie Paskie dochody.
Ile lat takie elektrownie musz
dziaa? Czy moliwy jest ich
demonta po kilku bd kilkunastu miesicach?
Producenci elektrowni wiatrowych okrelaj czas ich pracy na ok. 25 lat. Demonta jest
moliwy w terminie wczeniejszym gdy zajdzie ku temu jaki
wany powd.
Dodam tylko, e w Decyzjach rodowiskowych naoono na inwestora tzw. monitoring po realizacyjny, ktrego
zadaniem jest m.in. pomiar poziomu haasu, ocena wpywu
siowni wiatrakw na awifaun
dlatego w przypadku nie dotrzymania przez inwestora warunkw okrelonych w decyzji
rodowiskowej Wojewdzki Inspektorat Ochrony rodowiska
moe wstrzyma eksploatacji
inwestycji i w skrajnym przypadku nakaza jej demonta.
Czy s badania obrazujce jednoznacznie poziom haasu,

ktry powstaje w wyniku dziaalnoci takich konstrukcji przy

takie mocy, ktra jest planowana w gminie ysomice?
Oczywicie, e tak. W Polsce
i zagranic wybudowano wiele takich samych elektrowni
wiatrowych jak te planowane
w ysomicach. Poziom haasu
danego modelu turbiny okrela
certyfikat od instytucji naukowej, ktra przez wiele miesicy
przed rozpoczciem produkcji
seryjnej urzdzenia bada haas
od niej. Na podstawie tego certyfikatu, specjalici z dziedziny
akustyki przy pomocy certyfikowanych programw wyliczaj haas skumulowany od planowanej farmy (w tym przypadku
7 elektrowni w gminie ysomice
i kilkunastu w gminie Chema), ktry podlega ocenie przez
organy pastwowe RDO i Sanepid. Z naszego dowiadczenia wida, e badania haasu po
wybudowaniu elektrowni pokazuje mniejsze oddziaywanie
akustyczne ni te symulowane
przed powstaniem inwestycji.
Takie badanie jest wymogiem
koniecznym i w przypadku
przekroczenia norm haasu
WIO / Nadzr Budowlany nakazuje wyciszenie elektrowni
lub przerwanie ich pracy.
Czy inwestor planuje dalej prowadzi konsultacje spoeczne?
Oczywicie, e tak obecnie
nasi konsultanci spotykaj si z
mieszkacami caej gminy i informuj o lokalizacji inwestycji,
jej oddziaywaniach. Dodam
tylko, e w tym wypadku dokadamy najwyszych stara,
aby mieszkacy posiadali wiedz nie tylko na temat Planu
Miejscowego ale take wiedz
na temat oddziaywa elektrowni wiatrowych, na temat
otrzymanych decyzji rodowiskowych zezwalajcych na lo-

Czy prawdziwe s doniesienia,

e pracownicy pastwa firmy
zbieraj w ostatnim czasie podpisy na rzecz tego projektu w
gminie ysomice? Czy osobom,
ktre podpisuj si na takich listach wypacan jest gratyfikacja pienina?
Nie wiemy czemu su pomwienia o gratyfikacji finansowej, prosimy o podanie jednej
osoby, ktrej nasi pracownicy
wypacali jakkolwiek gratyfikacj finansow, zdaj sobie
spraw, e takowe i gorsze prowokacje mog mie miejsce.
Nasi pracownicy w ramach
konsultacji spoecznych sonduj nastawienie mieszkacw
gminy ysomice do planowanego przedsiwzicia podajc na
wstpie swoje imi i nazwisko
oraz informuj, e wystpuj z
ramienia inwestora. W chwili
obecnej po przeprowadzonych
rozmowach mamy ju ponad
2000 zebranych gosw !!!
W jaki sposb elektrownie
wiatrowe, ktre maj dziaa w
gminie ysomice bd wpyway na rodowisko naturalne?
Nieopodal s bowiem tereny zalewowe i miejsce, w ktrym egzystuj urawie, bociany i inne
gatunki ptakw.
Jak wczeniej wspomniano
RDO swoj pozytywn opini
i uzgodnieniem oceni, i planowana inwestycja nie wpynie znaczco negatywnie na
rodowisko naturalne. Zwracam rwnie uwag, e kada
inwestycja budowlana, nawet
dom jednorodzinny zmienia
rodowisko naturalne, w ktrym yjemy, dlatego w Polsce
mamy organy pastwowe, ktre
oceniaj czy planowane przedsiwzicia inwestycyjne naley dopuci do realizacji, czy
nie. W tym wypadku Decyzje
rodowiskowe dopuszczaj do
realizacji. W przypadku opisywanej inwestycji kilkanacie
organw pastwowych opiniujcych i uzgadniajcych projekt
planu miejscowego DOPUSCIO DO REALIZACJI budow
tych elektrowni oceniajc, e
ich wpyw na rodowisko mieci si w przyjtych normach.

6 POZA TORU, 25 lipca 2014

REGION

Nasze zote i srebrne dziewczyny

Modzieowa Druyna Poarnicza z Papowa Toruskiego wrcia z tarcz z mistrzostw

wiata juniorek. Z Czech mode Polki przywiozy worek medali. W klasyfikacji generalnej zajy II miejsce
Tomasz Wicawski
Tylko gospodynie okazay si
lepsze od naszych zawodniczek.
W pokonanym polu zostay bardzo silne zespoy Rosji i Biaorusi. Dziewczyny w pocie czoa
walczyy o ogromny i bezprecedensowy sukces. Dopiero co
wrciy z zawodw, a ju trenuj
dalej, by by jeszcze lepszymi.
- Czulimy ogromn dum z
naszych podopiecznych - opowiada Wojciech Lach, jeden z
trenerw, ktrzy opiekowali si
dziewczynami w czasie zawodw.
- Przez dziewi miesicy udao
nam si wypracowa form, ktra pozwolia walczy jak rwny z
rwnym z najlepszymi na wiecie. Takie zawody s mordg
dla organizmu, bo codziennie s
starty, ale zadowolenie z siebie,
gdy syszy si na podium Mazurka Dbrowskiego, jest nie do
opisania.
Wykona zadanie
Podczas startu w Czechach
nie brakowao potu, krwi i ez. Te
ostatnie spyway jednak dziewcztom po policzkach ze szczcia. Wiedziay, e dobrze wykonay swoje zadanie. Tylko wtedy
straak moe by z siebie dumny.
Na zawodach stawk s medale, a w codziennym boju ludzkie
ycie. Wiele z juniorek zamierza
w przyszoci dziaa w ekipach
ratowniczo-ganiczych.
- Trenujemy bardzo krtko w
porwnaniu do dziewczyn, z ktrymi rywalizowaymy - mwi
Jagoda Lach, wicemistrzyni wiata w druynie i wiczeniach bojowych. - Jeszcze trudno mi uwierzy, e osignymy tak wielki
sukces. Jestemy lekkoatletkami,
wic to daje nam pewien handicap. Poza tym udao nam si
stworzy prawdziw druyn, w

Worek medali przywiozy dziewczyny z naszego powiatu z zawodw rozgrywanych w Czechach.

ktrej jedna skoczyaby za drug

w ogie. Gdy pierwszy raz usyszaymy hymn Polski grany naszej koleance, to kada miaa na
rkach gsi skrk, a w oczach
zy.
Dziewczta z druyny z Papowa Toruskiego w gminie ysomice, startoway w trzech kategoriach wiekowych: 13-14, 15-16 i
17-18 lat. Wyniki czne dziewiciu zawodniczek skaday si na
kocowy rezultat caego zespou.
Sia jest w druynie...
- Pojechaymy do Czech w
trzynastk i kada jest czci
tej druyny - mwi bez wahania
Jagoda Lach. - Baz jakiegokolwiek czonka tej ekipy, by si to
nie udao. Razem trenowaymy,
wic razem wygrywamy. Nie ma

znaczenia, e ktra z nas podczas zawodw bya rezerwow.

Podczas treningw jest rnie.
Opiekunowie grupy nie maj atwego zadania. Dziewczyny same
podkrelaj, e daj si trenerom
ostro we znaki. Zdarzaj si ktnie i niesnaski, bo bez charakteru nie ma czego szuka w stray.
Wszystkie jednak s koleankami i w momencie prby zawsze
ujm si za inn druhn. Poza
wicemistrzostwem wiata w druynie udao si take dziewczynom przywie do Polski wiele
wyrnie indywidualnych.
..ale indywidualnoci
nie brakuje
W drabinie hakowej, w grupie
wiekowej do 14 lat, mistrzyni
wiata zostaa Natalia Gutmaska, a w grupie do 16 lat tytu

FOT. UKASZ
PIECYK

wicemistrzyni wiata w tej konkurencji wywalczya Linda Weiszewski. Gutmaska okazaa

si rwnie najlepsza w poarniczym torze przeszkd. W starszej grupie wiekowej na podium
w tej dyscyplinie zameldoway
si Weiszewski (zoto) i Zuzanna
Hulisz (srebro). Nasze krajanki
nie zamierzay jednak na tym
poprzesta i wygray bezapelacyjnie sztafet poarnicz 4x100
metrw z przeszkodami. wiczenia bojowe rwnie byy mocn
stron modych straaczek z Papowa Toruskiego. Udao si w
nich wywalczy cznie 6 krkw (zote i srebrne).
Wynik w klasyfikacji kocowej way si do ostatniej konkurencji. Przed ni dziewczta zajmoway ex aequo trzeci pozycj.
Wykazay si jednak olbrzymim
hartem ducha i wskoczyy na

drugie miejsce podium.

- Nie umiem opisa radoci,
ktra towarzyszya nam w drodze powrotnej - mwi Sandra
Chyczewska, podwjna wicemistrzyni wiata. - Umiemy ciko
trenowa, ale rwnie dobrze si
bawi. Ciesz si z decyzji o wstpieniu do modzieowej druyny
poarniczej. Za mundurem te
panowie sznurem.
Czsto o tym, eby zwiza si
ze stra decyduje fakt, e rodzina ma tradycje w tej mierze.
- Tata namwi nas na treningi poarnicze - mwi Marta
Lach, mistrzyni i podwjna wicemistrzyni wiata. - Takie treningi ksztatuj nie tylko sylwetk i
pozwalaj wyrabia kondycj, ale
maj te duy wpyw na charakter czowieka. Jakie nie byybymy silne, to i tak po zawodach
kada si rozbeczaa. Cay stres i
obcienie z nas zeszo. W kocu
jestemy kobietami, chocia wcale nie sabymi.
Skad druyny juniorek MDP
Papowo Toruskie wicemistrzy wiata:
Natalia Gutmaska
Patrycja Jankowska
Anna Wilczewska
Linda Weiszewski
Zuzanna Hulisz
Jagoda Lach
Marta Lach
Dagmara ukaszewska
Sandra Chyczewska
Natalia Koszykowska
Emilia Jankowska
Oliwia Predenkiewicz
Katarzyna Sokoowska
Trenerzy:
Piotr Sokoowski
Wojciech Lach
Maciej Wilczewski
Kierownik Druyny:
Piotr Pietrzak
t.wieclawski@pozatorun.pl

Inwestycje komercyjne
Firma Geo Kart swoj dziaalno rozpocza w 1996 roku w brany geodezyjno budowlanej,
wieloletnie dowiadczenie sprawio, e podjlimy decyzj o rozszerzeniu dziaalnoci i stworzeniu zespou,
ktry przeprowadzi Pastwa przez wszystkie etapy procesu inwestycyjnego
Sukces firmy zaley nie tylko od
naszych umiejtnoci, przedsibiorczoci, ale nierzadko rwnie od dobrego wyboru miejsca... jak przy zakupie domu,
czy mieszkania tak i w tym
przypadku lokalizacja jest jednym z waniejszych kryteriw
do spenienia.
W zalenoci od
profilu naszej firmy potrzebujemy
odpowiednich powierzchni :
biurowych, produkcyjnych, handlowych, magazynowych czasami wszystkich jednoczenie.
Niezaleenie jednak od charakteru
naszej
dziaalnoci
wszystkie pomieszczenia powin-

ny spenia podstawowe warunki okrelone w przepisach prawa

budowlanego oraz w przepisach
bhp.
Decyzja o zakupie czy najmie
nieruchomoci komercyjnej powinna by przemylana, podjta
po dokadnym przeanalizowaniu
i okreleniu potrzeb naszej firmy.
Na co naley zwrci szczegln uwag?
Na otoczenie, na dostpno
potencjalnego klienta do naszego obiektu, na drogi dojazdowe,
parkingi
Prowadzc dziaalno produkcyjn bardzo wan spraw
s rwnie parametry technicz-

ne np. place manewrowe, rampy

moliwo atwego zaadunku,
rozadunku, wysoko hal produkcyjnych, magazynowych, wymogi rodowiskowe, gospodarka
odpadami, zapotrzebowanie na
energi.
Jeeli wybrany przez nas
obiekt nie spenia tych warunkw, sprawdmy przed zakupem
lub podpisaniem umowy najmu
czy mamy moliwo dokonania
zmian, ktre usprawni nasz
prac i jakie w zwizku z tym poniesiemy dodatkowe koszty.
Poszukiwania nieruchomoci
komercyjnych, wymagaj dobrej
znajomoci rynku nieruchomo-

ci, przepisw prawa budowlanego, przepisw bhp oraz duego zaangaowania i powicenia
czasu, ktrego prowadzc dziaalno zwykle nie mamy.
Decyzja o kupnie, najmie czy
rozbudowie nieruchomoci komercyjnej, to czsto pocztek
drogi nierzadko potrzebujemy
doradztwa i wsparcia finansowego.
Wybr formy finansowania,
przygotowanie dokumentw dla
wybranego banku oraz przygotowanie biznesplanu wymaga
rwnie czasu, cierpliwoci oraz
znajomoci przepisw prawnych
i bankowych.

Polecamy zatem korzystanie z usug firm, ktre zajm si

profesjonalnie znalezieniem dla
Pastwa odpowiedniego obiektu, sprawdzeniem go pod ktem
wymogw technicznych oraz
sprawnie przeprowadz przez
proces finansowania.
yczymy Pastwu i sobie
owocnej wsppracy oraz zadowolenia z wykonywanej pracy.
Serdecznie zapraszamy
do wsppracy
87-100 Toru, Mostowa 38/3
Tel 665 007 479 ; 663 666 304

7 POZA TORU, 25 lipca 2014

LGD ZIEMIA GOTYKU

Ostatnia szansa na dotacj

unijn dla firm
Jeli chcesz ZOSTA PRZEDSIBIORC ALBO ROZWIN PRZEDSIBIORSTWO,

ktre ju prowadzisz i utworzy miejsca pracy, zapoznaj si z warunkami przyznawania pomocy

finansowej w ramach dziaania Tworzenie i rozwj mikroprzedsiebiorstw
W terminie od 31 lipca do 14
sierpnia 2014 roku Fundacja
Ziemia Gotyku LGD z siedzib w Brchnwku 18 prowadzi bdzie ostatni nabr
wnioskw w ramach Wdraania lokalnych strategii rozwoju w zakresie dziaania
Tworzenie i rozwj mikroprzedsibiorstw. Dostpny
limit rodkw wynosi 329
325,00 z.
O pomoc mog si ubiega
osoby fizyczne zameldowane
na terenie wiejskim i prowadzce dziaalno na obszarze
LGD albo osoby prawne lub
jednostki organizacyjne nieposiadajce osobowoci prawnej, ktre prowadz dziaalno na obszarze LGD jako
mikroprzedsibiorstwo i zatrudniaj do 10 osb.
Pomoc udzielana jest w formie refundacji maksymalnie

50% poniesionych kosztw

kwalifikowalnych operacji.
Maksymalna wysoko pomocy udzielonej jednemu
beneficjentowi w okresie realizacji Programu nie moe
przekroczy:
100 tys. z - jeli
ekonomiczny plan
operacji (biznes
plan) przewiduje utworzenie co
najmniej 1
i mniej ni 2
miejsc pracy,
200 tys. z - co
najmniej 2 i mniej
ni 3 miejsc pracy,
300 tys. z - co najmniej 3 miejsc pracy.
Utworzone
miejsca
pracy naley utrzyma
przez co najmniej 2 lata od
dnia wypaty pomocy. Udzie-

Lokalna Grupa Dziaania Ziemia Gotyku

Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich

Europa inwestujca w obszary wiejskie
Artyku wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER
Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007 2013,
dziaanie Funkcjonowanie lokalnej grupy dziaania, nabywanie umiejtnoci
i aktywizacja

lona pomoc jest pomoc de

minimis. Istnieje moliwo
uzyskania zaliczki na realizacj operacji.
Przedsibiorcy mog uzyska wsparcie na bardzo rnorodne
ro-

dzaje

dziaalnoci
gospodarczej.
Obszerny katalog PKD okrela rozporzdzenie Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi, w
tym s m.in. usugi dla ludnoci; sprzeda hurtowa lub
detaliczna; rzemioso lub rkodzielnictwo; roboty i usugi
budowlane oraz instalacyjne;
usugi turystyczne oraz zwizane ze sportem, rekreacj
i wypoczynkiem; usugi
transportowe; usugi komunalne; przetwrstwo
produktw rolnych lub
jadalnych produktw
lenych; magazynowanie lub przechowywanie
towarw;
wytwarzanie produktw
energetycznych z biomasy; rachunkowo, doradztwo lub
usugi informatyczne.
Uwaga! Bardzo wane by
projekty skadane do

Lokalnej Grupy Dziaania

Ziemia Gotyku zakaday szybki okres realizacji ze
wzgldu na koczcy si termin realizacji i rozliczenia
Lokalnej Strategii Rozwoju
do marca 2015 roku. Wnioski
o przyznanie pomocy wraz z
kompletem zacznikw, bdzie mona zoy w Biurze
LGD w Brchnwku w terminie podanym w ogoszeniu o
naborze. Informacje udzielane s w biurze Fundacji Ziemia Gotyku Lokalna Grupa
Dziaania, Brchnwko 18, 87140 Chema. Pytania naley
kierowa na adres email: biuro@ziemiagotyku.com lub telefonicznie: 56 610 80 17, kom.
607 745 091. Dokumenty aplikacyjne s dostpne na stronie
www.ziemiagotyku.com

8 POZA TORU, 25 lipca 2014

WYWIAD

Rosj czeka katastrofa. Za jak cen?

O zestrzeleniu malezyjskiego samolotu, geopolitycznej grze na Ukrainie,

rosyjskich subach specjalnych i widmie III wojny wiatowej, z prof. Piotrem Grochmalskim,
politologiem i byym korespondentem wojennym, rozmawia Tomasz Wicawski
Obserwujc wydarzenia na Ukra- si przez te kraje ogromnego arseinie w ostatnich miesicach spo- nau atomowego. Ukraina bya
dziewa si pan, e ten konflikt wwczas trzeci w wiecie potg
moe doprowadzi do takich wy- atomow. Gdyby nie uwierzya
darze, jak zestrzelenie pasaer- gwarancjom tych pastw, dzi byskiego samolotu z 300 cywilami aby bezpieczna. Jest to wymowna
na pokadzie?
lekcja dla caego globu znw
Sdziem, e nastpi one liczy si tylko brutalna sia. Czy
wczeniej. Problem polega na tym, mona mie pretensje do Iranu,
e Zachd, a szczeglnie Unia Eu- e chce mie wasn bro atomoropejska, zaklinaa rzeczywisto. w? Rosja rozpta wycig zbroje,
Zamiast otwarcie przyzna, i a mae pastwa bd za wszelk
Rosja toczy ju regularn wojn cen dyy do zdobycia broni
z Ukrain, a jej agentura w takich atomowej. Dlaczego nie mwi si
krajach jak Polska, Litwa, otwa otwarcie, e zagarnicie Krymu
czy Estonia rozpocza agresywn oznacza uruchomienie procesu,
dziaalno w celu destabilizacji ktry spowoduje podwaenie wietych pastw, politycy europejscy lu europejskich granic?
nadal nawouj do Moskwy o rozsdek. Gdy Putin 18 marca oga- Rosja te moe straci terytorium
sza na Kremlu aneksj Sewasto- w wyniku takich roszcze.
pola i Krymu, towarzyszyy jego
Oczywicie. Wikszo tewystpieniu histeryczne oklaski rytorium wspczesnej Rosji to
i zy szczcia politycznych elit obszary przez ni podbite. TakRosji. Konstrukcja tego przem- e niedawno. Choby Republika
wienia jest podobna do jzyka Tuwa - zostaa si wczona do
uywanego w 1939r. przez Adolfa Rosji w 1944 r. Ogromne obszary
Hitlera. Lilia Szewcowa, wybitna na Dalekim Wschodzie naleay
znawczyni wspczesnej Rosji, od zawsze do Chin. Dzi yje
napisaa na amach American tam garstka Rosjan i coraz wicej
Interest, i doznaje szoku, e na- obywateli ChRL. Coraz czciej w
gle stanlimy w obliczu wyzwa Chinach pojawiaj si publikacje
analogicznych do tych, jakie po- przypominajce histori zagarprzedzay wybuch II wojny wia- nicia tych obszarw przez Motowej. Rwnoczenie
skw. Putin
przeraa j dramauruchomi
tyczna ignorancja i
proces, ktry
Rosj w tej chwili,
moralna sabo elit
moe doproZachodu, bo to od po raz pierwszy w dzie- wadzi do
tych ludzi zaley czy
rozpadu saunikniemy koszmar- jach tego pastwa, rzmej Rosji
nej katastrofy... Warto wysucha tego dzi aparat siownikw, Nie
jest
przemwienia Puti- ludzi sub
przypadna. Ile w nim troski
kiem tak, e
o mogiy rosyjskich
zdziw ienie
onierzy na Krymie.
zachodnioOtwarcie powiedzia, e Rosja europejskich politykw dziaazostaa z Krymu ograbiona, a jej niem Putina wiadczy o bardzo
mieszkacy byli jakoby przekazy- niskiej wartoci projektu, jakim
wani sobie z rk do rk jak worek jest Unia Europejska, w kwestii
ziemniakw
wsplnej polityki zagranicznej?
wiat zachodni nie wychowa taPrzykry nim realn sytuacj.
kiego prezydenta Rosji, jakim on
Zapominao si suchajc tego jest?
wystpienia, e dokonano przePo czci tak. Trzeba jednak
cie aktu zbrojnej agresji i aneksji pamita, i Unia Europejska, jest
terytorium innego pastwa. To niejako projektem z XXI wielu.
dziaanie radykalnie zmienio nie Opiera si on na pewnej wsplnotylko regionaln geopolityk, ale cie prawnej. UE polegao na swotake wiatowy ukad si. Przy- jej atrakcyjnoci. Odegnuje si
pomnijmy, e Rosja, obok USA i od uywania siy i nie posiada ani
W. Brytanii, do ktrych pniej armii ani sub specjalnych, ktre
doczyy Chiny i Francja, a wic czuwayby nad bezpieczestwem
wszyscy stali czonkowie Rady wsplnoty i przeciwdziaay jej
Bezpieczestwa ONZ, w 1994 r. infiltracji przez armie rosyjskich
zagwarantowali Ukrainie i Ka- szpiegw. Tymczasem Rosja jest
zachstanowi nienaruszalno te- tworem anachronicznym, ale
rytorialn w zamian za zrzeczenie przez to ogromnie gronym. Na

Kremlu wci myli si w kategoriach brutalnej siy. UE postawia

na narzdzia w polityce euroazjatyckiej, ktre przegray. Nowoczesne technologie i tworzenie
przestrzeni gospodarczej nie wystarczyo. Idealistyczna koncepcja
zakadajca, e uda si ucywilizowa Rosj, okazaa si niepowana. System wartoci, na ktrym
opiera si koncepcja pastwa

Brytyjczycy i Francuzi nie wypowiedzieli mu wojny i zakoczya si seria jego bezkrwawych

podbojw. Do koca nie by w
stanie zrozumie dlaczego Brytyjczycy tak postpili. Prezydent
Rosji sprawdza granic determinacji UE i USA. Potna agentura rosyjska, brutalna, bezczelna
i dziaajca w UE bezkarnie, bo
Unia nie ma swoich struktur wy-

od dzi wiadomo, e jej niepodlego jest gwarantem naszej.

W interesie Polski jest maksymalne zacienienie wsppracy z
USA. Musimy zrozumie, e nasze interesy w kwestii rosyjskiej
nie s tosame z interesami niemieckimi. To gupia polityka Berlina pobudzia wyobrani Putina
marzcego o stworzeniu, w oparciu o surowce rosyjskie i technologie niemieckie nowej, globalnej
potgi. Trzeba naciska na Amerykanw, eby zwikszyli liczebno swoich si stacjonujcych w
naszym kraju. USA s ywotnie
zainteresowane w tym, aby nie
doszo do powstania osi Pary
Berlin - Moskwa. Polska - ze
wzgldu na swoje usytuowanie i
swj potencja doskonale nadaje
si do roli regionalnego gwaranta
amerykaskich interesw. W zamian powinnimy dosta solidne
gwarancje bezpieczestwa. Nasze
elity powinny dy do powstania duej bazy NATO w naszym
kraju. Wsparcie materialne dla
Ukrainy jest rwnie nieodzowne. Popeniono w ostatnich latach
w tej kwestii koszmarne bdy.
Doradcy, ktrzy wskazywali w
poprzednich latach Tuskowi, e
warto z Ukrainy si wycofa, bo
na jej wspieranie nie mamy siy i
rodkw, dziaali na szkod polskiego pastwa. By to ogromny,
geostrategiczny bd. Emocjonalne stwierdzenie Bogdana Osadczuka, e Polska zdradzia Ukrain, nie jest pozbawione racji.

rosyjskiego i analogiczny system

lecy u podstaw UE, s skrajnie rne. Musiao to prdzej czy
pniej doprowadzi do starcia.
Gdy Zachd okaza swoj sabo
w Gruzji, Moskwa zdecydowaa
si na konfrontacj. W krtkookresowej strategii Rosja moe
osign spektakularne sukcesy,
bo ma narzdzia, wobec ktrych
zachodnia Europa jest zupenie
bezradna.

wiadowczych, bada grunt i wpywa na destabilizacj Brukseli. Co

gorsze nieomal te bezkarnie
penetruje instytucje unijne, atwo
te korumpuje urzdnikw i politykw zachodnioeuropejskich.
Bez wikszych problemw przenikaj tez do centrali NATO, ktre przyjo po rozszerzeniu si
na wschd strategi otwartoci
i przejrzystoci dla Rosji aby w
ten sposb zneutralizowa obawy
Moskwy. Osignito odwrotny
skutek. Rosja nadal sdzi, i knuje si przeciw niej, a odpowiednie
dokumenty musz by gboko
utajnione. Analitycy ju wiedz,
e nadchodzi era tanich surowcw energetycznych, ktre zatopi
Rosj. Putin ma wiadomo, e
to ostatnie chwile gdy moe uciec
do przodu, dokona ekspansji militarnej i zmieni geopolityk euroazjatyck.

Dokd mog posun si rosyjskie

suby i ich wsppracownicy? Co
mwi panu dowiadczenie?
Trzeba mie wiadomo, e
Rosj w tej chwili, po raz pierwszy
w dziejach tego pastwa, rzdzi
aparat siownikw, ludzi sub.
Oni s dzi wacicielami tego
kraju. Ich sia wspiera si na 3,4
milionach ludzi mundurowych.
Tylko MSW podlega 1,2 miliona
onierzy. W FSB nastpczyni
KGB jest 300 tys. osb, w rnych komisjach ledczych ponad
150 tys. cznie to prawie 12 procent mczyzn czynnych zawodowo. Wszystkie te instytucje s
gboko skorumpowane. A nad
nimi ma piecz Putin ze swoimi
najbardziej zaufanymi ludmi jak
Igor Sieczin, Wadimir Jakunin
czy Siergiej Iwanow. Ci ludzie bardzo wiele strac na zmianie obozu
wadzy. Graj o wszystko, wic
sign po wszelkie dostpne rodki, eby osign sukces. Nawet za
cen gigantycznych zbrodni.

A w dugoterminowej?
Rosj w tym ksztacie czeka
ostateczna katastrofa. Pytanie
brzmi: za jak cen si to stanie?
Pastwa zbudowane na sile, zanim upadaj, tocz walk o przetrwanie i wywouj ogromne
konflikty zbrojne. Stoimy wic u
progu III wojny wiatowej?
Taka moliwo istnieje. Putin
znalaz si w lepym zauku. Hitler rwnie by bardzo skuteczny, dopki, ku jego zaskoczeniu,

Mamy, jako Polska, jakie instrumenty, eby broni Ukrainy? Nie

9 POZA TORU, 25 lipca 2014

REKLAMA

10 POZA TORU, 25 lipca 2014

MIASTO CHEMA

Urodziny przez cay weekend

W ostatni weekend odbyy si dni Chemy. Fotorelacja z tego wydarzenia znajduje si
na www.pozatorun.pl
ukasz Piecyk
Tysice osb po raz 34. witowao wsplnie z okazji Dni
Chemy. wito miasto przycigao koncertami, konkursami oraz spotkaniami. Obchody zakoczyy si w
niedziel koncertem w katedrze w. Trjcy.
Zanim to jednak nastpio, na mieszkacw Chemy
czekao mnstwo atrakcji. Oficjalne otwarcie odbyo si na
chemyskim Rynku w obecnoci Powiatowej i Miejskiej
Orkiestry Dtej oraz muzykw
z Wagaca. Po hejnale swj popis day maoretki, aby pniej
wszyscy zgromadzeni przeszli
na teren Stadionu Miejskiego,
gdzie odby si orkiestrowy
koncert. Na scenie poza lokalnymi wykonawcami pojawiy
si zespoy HIT i Klakson.
Sobotnie witowanie rozpoczo si ju o 6 od zawodw
wdkarskich. Natomiast na
Rynku o 10 rozpocz si Jarmark ozaski. Najwikszym
zainteresowaniem cieszyy si
jednak namioty, w ktrych

mona byo przeprowadzi badania przesiewowe, m. in. cytologi. Wszystko to w ramach

akcji
Kujawsko-Pomorska
Podr po zdrowie. Specjalnym gociem tego wydarzenia
by Wojciech Cejrowski, podrnik i dziennikarz. Zgromadzona na Rynku w upaln
sobot publiczno wysuchaa
jego opowieci z wojay. Spore kolejki ustawiy si take po
autografy na ksikach Cejrowskiego.
- To by swego rodzaju eksperyment mwi Jerzy Czerwiski, burmistrz Chemy.
Na pewno zastanowimy si
nad zaproszeniem innego gocia w przyszym roku.
Gdy podrnik koczy
swoj wizyt w Chemy, w
drugiej czci miasta rozpoczyna si towarzyski mecz Legii Chema i Sparty Brodnica
(zakoczony wynikiem 0:0)
oraz festyn rodzinny, ktrego
gwiazd by Jan Wojdak z zespoem Wawele. Muzycy szybko porwali do taca zgromadzonych w pobliu stadionu
mieszkacw.
Jednym z gwnych wy-

darze trzeciego dnia wita

miasta by VIII Mistrzostwa
Chemy w Bak.
- W tym roku mistrzostwa
osigny rekordow liczb
uczestnikw, bo a 61 relacjonuje Henryk Zatorski, prezes klubu AS PIK. - Oprcz
reprezentantw naszego klubu
i graczy z Chemy, do stou
zasiedli zawodnicy z Gniewa,
Rumii, Klawkowa, Liniewka
Kaszubskiego, Grzywny, Brus,
Konic, Rytla i Redy.
Pierwsze miejsce zaj Jan
Somiski z Klawkowa, ktrzy
wyprzedzi Tomasza Kosobuckiego z Rytla. Na trzecie miejsce podium trafi Konstanty
Pilecki z Chemy.
Dni Chemy zakoczy
koncert Gdaskiego Kwintetu
Instrumentw Dtych Blaszanych.
-To wydarzenia z roku na
rok zbiera coraz wiksz publiczno przyznaje Jerzy
Czerwiski. Rwnie i tym
razem mieszkacy dopisali w
trakcie tego bardzo ciekawego
wystpu.
Fot. ukasz Piecyk

11 POZA TORU, 25 lipca 2014

Siownia gotowa w wakacje?

Pierwszy wykonawca przesadzi z cen. Nastpnego
poznamy najprawdopodobniej w przyszym tygodniu
Magistrat przygotowuje si
do dwch zada infrastrukturalnych. Jednym z nich jest
budowa plenerowej siowni
przy ul. aziennej. Urzdnicy
w przyszym tygodniu wybior wykonawc projektu.
Czerwcowe postpowanie
nie wyonio zwycizcy, gdy
jedyny wnioskodawca poda
kwot o 40 tys. zotych przewyszajc plany Urzdu Miasta (urzdnicy zarezerwowali
w budecie na ten cel 65 tys.
zotych). Zgodnie z planem siownia ma powsta najpniej
do 14 sierpnia. Drugie postpowanie dao podobny skutek.
- Jestemy w stanie przedyskutowa ostatni ofert, jeli
nie pojawi si nikt inny - zapowiada Jerzy Czerwiski, burmistrz Chemy. - Rozpiszemy
jednak kolejne postpowanie,
aby poszuka taszego rozwizania. W przyszym tygodniu
chcemy zamkn t spraw,
aby siownia powstaa jak najszybciej.
Jak bdzie wygldaa siownia? Projekt zakada zamontowanie siedmiu urzdze:
biegacza, awki skonej, podcigu, koa tai chi, drka do
podcigania, trenaera talii
i bioder oraz wiolarza. Sam

MIASTO CHEMA

Prokurator jest pewny

Prokuratura nie ma wtpliwoci,
kto w listopadzie zabi 72-letni kobiet

49-letni mieszkaniec Chemy, ktry wedug prokuratury

zabi starsz kobiet, stanie
przed obliczem sdu. Mczyzna nie przyznaje si do
winy, mimo e ledczy maj
niezbite dowody na to, e by
w mieszkaniu staruszki w
momencie zabjstwa.
49-latek obecnie przebywa
w areszcie, gdzie czeka na rozpraw. Zosta zatrzymany po
trzech dniach od zdarzenia. Z
naszych ustale wynika, e by
on rodzin zamordowanej.
- Mog jedynie powiedzie,
Siownia powstanie przy ulicy aziennej. Przy okazji
FOT. UKASZ e zatrzymany jest moim szwainwestycji pojawi si take owietlenie, z ktrego skorzystaj
PIECYK grem przyzna w listopadzie
take dzieci na pobliskim placu zabaw.
Andrzej Kamiski, syn zamorplac bdzie otoczony chod- Ta inwestycja podniesie dowanej.
ledczy nie ustalili donikiem z polbruku, a rodek bezpieczestwo przechodniw
kadnego
przebiegu zdarze.
placu, gdzie bd znajdoway wyjania Jerzy Czerwiski.
Mczyzna
od momentu zasi sprzty, zostanie wysypany
Chodnik bdzie gotowy
trzymania
nie
przyzna si do
drobnym wirem. Przy okazji pod koniec wrzenia.
winy.
Motywem
zabjstwa by
zostan naprawione schody
oraz pojawi si dwie lampy
owietlajce siowni oraz ssiadujcy z ni plac zabaw.
Urzd Miasta w tym tygodniu ogosi take przetarg na
zapowiadan budow chodnika przy ulicy Kociuszki. Ma
on czy odcinek od posesji nr
43 (ulica Plaowa) a do skrzyowania z ulic Soneczn.

prawdopodobnie rabunek.
Przypomnijmy, Urszula K.
mieszkaa sama w mieszkaniu
przy ulicy Piotra Skargi.
Feralnego dnia do drzwi kobiety zapukaa jednak wnuczka. Zaniepokojona brakiem
odzewu wezwaa pomoc.
- Okoo godz. 16.00 dyurny w Chemy otrzyma zgoszenie, e rodzina nie moe si
dosta do mieszkania swojej
krewnej informuje Wioletta
Dbrowska z Komendy Miejskiej Policji w Toruniu. Policjanci na miejsce wezwali straakw, ktrzy pomogli dosta
si do mieszkania przez okno.
Na szyi i gowie miaa rany
kute oraz lady po uderzeniach. Leaa tam prawdopodobnie przez cay poprzedni
dzie. Bezporedni przyczyn zgonu byo wykrwawienie
po uszkodzeniu ttnicy szyjnej. Nikt z jej ssiadw nic nie
sysza, nikt nic nie widzia.
Oskarony zosta prawdopodobnie zaproszony przez
swoj ofiar. Jedna z hipotez
zakada, e morderca najzwyczajniej zabra potem klucze
i wyszed. Tych w mieszkaniu
bowiem nie znaleziono.
(P)

12 POZA TORU, 25 lipca 2014

GMINA CHEMA

Cyrk zamiast paacu

Mimo e sd przychyli si do roszcze potomkw Sczanieckich, na terenie zespou
paacowo-parkowego w Nawrze hula tylko duch przeszoci
ukasz Piecyk

Sprawa przekazania Urzdowi Marszakowskiemu paacu

w Nawrze przeciga si. Zarzd wojewdztwa od kilku
miesicy czeka na ruch spadkobiercw
Sczanieckich.
Przynajmniej tak twierdz
urzdnicy. Obiekt tymczasem niszczeje.
Rodzina Sczanieckich, ktrzy na terenie gminy Chema pojawili si na przeomie
lat 60. i 70. XIX wieku, zostali
pozbawienie swojej wasnoci
w trakcie drugiej wojny wiatowej. Do tego czasu utworzyli tam najwiksza bibliotek
w Polsce pnocnej. Od 1945
roku waciciele obiektu zmieniali si jak rkawiczki. Zesp
paacowo-parkowy w Nawrze
podupada od kilku dekad po
przejciu go przez Instytut
Hodowli i Aklimatyzacji w Radzikowie. W 2009 potomkowie rodu postanowili walczy
o swoje dziedzictwo przed
sdem. Gdy opisywalimy sytuacj paacu w kwietniu 2013
roku, przedstawiciele IHiA
zoyli wniosek o kasacj wyroku, ktry przyznawa racj
rodzinie Sczanieckich.
- Zachowanie ostatniego
waciciela moe troch dzi-

Dekady zaniedba zrobiy swoje. Koszt odrestaurowania paacu poznamy dopiero, gdy
Urzd Marszakowski dokadnie sprawdzi budynek

wi, ale jest na nie wytumaczenie komentowa rok temu

Feliks Stolkowski, regionalista.
Paac generuje olbrzymie
koszty, m. in. w postaci kar nakadanych przez konserwatora
zabytkw. Odwoywanie si
od wyroku do najwyszej instancji moe uchroni instytut
z Radzikowa przed zarzutem
naraenia Skarbu Pastwa na
straty.
W ostatnich latach na terenie paacu nie byy prowa-

dzone adne prace konserwatorskie. Obecnie jedynym

ratunkiem dla obiektu jest
stworzenie w nim Muzeum
Historii Ziemiastwa na terenach Pomorza Nadwilaskiego i Kujawach.
- Zesp paacowo-parkowy Sczanieckich w Nawrze jest
miejscem wyjtkowym, zasuonym dla kultury narodowej,
ostoj polskoci w czasach zaborw, std pomys stworzenia takiej instytucji wyjania

Przedstawiamy informacje przydatne przy staraniu si

o wiadczenia w nowym okresie zasikowym
informuje GOPS. - Natomiast
jeeli wniosek zostanie zoony w okresie od 01 wrzenia do
31 padziernika br., ustalenie
prawa oraz wypata wiadcze
przysugujcych za miesic
padziernik nastpi do dnia 30
listopada 2014 r.
Z pocztkiem wrzenia
GOPS czeka take na wnioski
o zasiek rodzinny, ktry przysuguje rodzinom, w ktrych
dochd na osob nie przekracza 574 zotych. Jeli w rodzinie
jest niepenosprawne dziecko,
zasiek przyznawany jest przy
dochodzie do 664 zotych.
- Jeeli osoba ubiegajca si
o zasiek rodzinny zoy poprawnie wypeniony wniosek
wraz z kompletem dokumentw do dnia 30 wrzenia br.
ustalenie prawa do wiadcze
oraz wypata wiadcze przysugujcych za miesic listopad nastpi do dnia 30 listopada 2014 r. dodaj pracownicy
GOPS-u. - W przypadku, gdy
wniosek zostanie zoony w
padzierniku lub listopadzie,
ustalenie prawa do wiad-

Marek Smoczyk, sekretarz wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Zebrane tam bd relacje, wspomnienia i pamitki
zwizane z ziemiastwem.
Marszaek czeka na przejcie paacu od 2009 roku.
- Spadkobiercy zobowizali
si do przygotowania projektu porozumienia dotyczcego
przekazania nieruchomoci
na ten cel samorzdowi wojewdztwa dodaje Marek Smoczyk. - Czekamy na ten doku-

Dzieci si nie nudz

wiadczenia czekaj
Z pocztkiem sierpnia Gminny Orodek Pomocy Spoecznej rozpocznie przyjmowanie wnioskw o przyznanie
alimentw na okres od padziernika do wrzenia 2015
roku. Niedugo GOPS bdzie
czeka take na podania w
sprawie zasiku rodzinnego.
Znajd si take pienidze
dla uczniw.
wiadczenia z funduszu alimentacyjnego bd przyznawane w wysokoci aktualnie
przyznanych alimentw, jednak kwota ta nie przekroczy
500 zotych na miesic przy
zaoeniu, e dochd rodziny
nie przekracza 725 zotych na
osob.
- W przypadku gdy osoba
ubiegajca si o wiadczenia
z funduszu alimentacyjnego na okres wiadczeniowy
2014/2015 zoy wniosek wraz
z niezbdnymi dokumentami do dnia 31 sierpnia br.,
ustalenie prawa oraz wypata
wiadcze przysugujcych za
miesic padziernik nastpi do
dnia 31 padziernika 2014 r.

FOT. UKASZ
PIECYK

ment, poniewa nie wpywa od

kilku miesicy. Wystosowalimy pismo, w ktrym prosimy
o jego jak najszybsze przygotowanie.
Gdy poprosilimy Wojciecha Gorczyc, reprezentanta
Sczanieckich, o komentarz, by
bardzo zdumiony wersj Urzdu Marszakowskiego.
- Pan Smoczyk zobowiza si do przesania projektu
porozumienia i rozwizania
sprawy najpniej wit Wielkiej Nocy - wyjania radca
prawny. - Niemniej od tamtego spotkania nie tylko si nikt
nie skontaktowa. Co wicej
nigdy nie otrzymaem jakiegokolwiek pisma z Urzdu, ani w
trakcie postpowania sdowego, ani po przekazaniu przeze
mnie informacji o odzyskaniu
Nawry. Pan Smoczyk nie kontaktowa si rwnie ze mn i
nie odbiera ode mnie telefonw. Gdyby takie stanowisko
przedstawi mi Urzd porozumienie byoby zawarte, gdy
stanowisko rodziny jest bez
zmian.
Niestety, do zamknicia numeru nie udao nam si uzyska odpowiedzi Urzdu Marszakowskiego na wypowied
Wojciecha Gorczycy. Do sprawy wrcimy.

cze rodzinnych oraz wypata

wiadcze
przysugujcych
za miesic listopad nastpi do
dnia 31 grudnia 2014 r.
GOPS przewiduje take stypendia socjalne dla uczniw z
terenu gminy. Skada je bdzie mona od 1 do 15 wrzenia. Warunkiem jest dochd
rodziny, ktry nie przekracza
456 zotych netto na osob, a
do wniosku naley doczy
zawiadczenie o dochodzie
za sierpie 2014. Stypendium
nie przysuguje przedszkolakom. Wnioski oraz dodatkowe
informacje mona otrzyma
w godzinach urzdowania
GOPS-u w pokoju nr 8 na
pierwszym pitrze lub telefonicznie pod numerem telefonu 56 675 29 28. W przypadku
stypendium socjalnego druki
znajduj si w szkoach na terenie gminy Chema oraz w
Zespole
Ekonomiczno-Administracyjnym Szk Gminy
Chema w Urzdzie Gminy.
(P)

Nie trzeba wyjeda ze swojego

domu, aby spdzi poytecznie wakacje.

Pokazuj to najmodsi z gminy Chema
Obozy, pkolonie czy zawody tak w skrcie wyglda
wakacyjna oferta dla dzieci z
terenu samorzdu. Niektre
s ju w trakcie wakacyjnej
przygody.
Do niedzieli na terenie
orodka rekreacyjno-wypoczynkowe w Zalesiu potrwa IV
edycja pkolonii Lena przygoda. Bierze w mniej udzia 90
uczestnikw.
- Organizatorem pkolonii
jest Centrum Inicjatyw Kulturalnych Gminy Chema, ktre
zapewnia na ten czas wykwalifikowan kadr do obsugi
spotka z dziemi i program
z wieloma ciekawymi atrakcjami, jakie zostay na tegoroczn edycj zaplanowane
tumaczy Katarzyna Orowska z Urzdu Gminy Chema. Przykadowo we wtorek
odbyy si warsztaty taneczne
i teatralne prowadzone przez
animatorw kultury z Woje-

wdzkiego Orodka Animacji

Kultury w Toruniu i pogadanka na temat ryb i skutecznego
wdkowania. Wiedz z zakresu wdkarstwa z modymi
mieszkacami gminy dzieli
si pan Wiesaw Budziak z
PZW Okrg w Toruniu.
Modzi mionicy literatury
rwnie nie mog si nudzi.
Podczas wakacji czynne s biblioteki wraz z ca infrastruktur obiektw. Ksigozbiory
znajdziemy w Guchowie,
Grzywnie, Zelgnie i Skpem.
W poniedziaek rusza natomiast II edycja Pikarskiego
Przedszkola w Pluskowsach.
W cigu piciu dni w godzinach od 10 do 14 na Orliku
bd odbyway si zajcia
sportowo-rekreacyjne
dla
dzieci w wieku 5-9 lat. Zgoszenia przyjmowane s pod
numerem 609040205.
(P)

13 POZA TORU, 25 lipca 2014

REKLAMA

14 POZA TORU, 25 lipca 2014

GMINA UBIANKA

Bydgoszcz gr za pmetkiem
Za nami ju siedem z dwunastu biegw cyklu Grand Prix ubianka Cross 2014.
Trwa zaarta walka o zwycistwo w generalce
Tomasz Wicawski

Lipcowy bieg w Wybczu otworzy drug cz sezonu w

przeajowego w "sonecznej
gminie". Na starcie zameldowao si 78 zawodnikw. Wygra Mikoaj Raczyski, ktry
prowadzi rwnie w klasyfikacji generalnej tegorocznych
zmaga.
Zawodnik RWT Bydgoszcz
pokona Piotra Ksikiewicza
(Royal Bay Team) i Piotra Szymaskiego (KM Truchcik
ubianka). Omiokilometrow
tras pokona w 27 minut i 58
sekund wyprzedajc drugiego
na mecie zawodnika o zaledwie
3 sekundy.
- Ciesz si z tego triumfu, bo
nie przyszed on atwo - deklarowa na mecie zmczony biegacz. - Bd waczy dalej, eby
wygra w caym cyklu.
Zawodnik z Bydgoszczy jest,
jak na razie, na dobrej drodze
do tego celu. W generalce
jest pierwszy z 637 zdobytymi
punktami. Wyprzedza Piotra
Szymaskiego (617 pkt.) i Piotra Winiewskiego (WKB Piast
Mix Maratoczyk), ktrzy zdoby do tej pory 601 oczek.
W kategorii druynowej
rwnie prowadzi klub z Bydgoszczy RWT z 1744 punktami
zdobytymi w 7 biegach. Drugie

Biegaczy na drogach w gminie ubianka mona spotka bardzo czsto. To prawdziwie sportowa gmina.

miejsc zajmuj gospodarze z

Truchcika - 1617 pkt., a trzecie
Podgrz Toru (1599 pkt.).
Rywalizacja w Wybczu toczya sie w ramach I Biegu Letniego im. Bronisawa Malinowskiego, wybitnego polskiego
biegacza, zotego medalist IO
w Moskwie w 1980 roku i wielokrotnego mistrza Europy na
3000 metrw z przeszkodami.
Wrd pa najlepsza okazaa si
Anna Arseniuk, ktra wyprzedzia Magdalen Michalsk i
Joann Bartkowsk.

Cykl biegw w gminie

Co dla ciaa
i dla ducha

ubianka czy pokolenia. Rywalizuj w nich zarwno nastolatkowie, jak take seniorzy
(panowie po 70. roku ycia).
- Jestemy prawdziwie rozbieganym samorzdem - mwi
Jerzy Zajkaa, wjt gminy ubianka. - Sam take biegam od
wielu lat i staram si bra udzia
w moliwie najwikszej iloci
biegw w sezonie.
W cyklu w swojej wasnej
gminie wjt wystartowa w
tym sezonie 3 razy i zdoby 83
punkty, co daje mu 99 miejsce w
klasyfikacji generalnej. Kolejne

W Biskupicach odpust poczono z rodzinnym

festynem na sportowo. Ksidz synie z zamiowania do aktywnoci

Od szeciu lat spoeczno lokalna spotyka si na mszy witej, a po niej na wieckiej zabawie dla wszystkich pokole. W
programie s atrakcje zarwno
dla najmodszych, jak i seniorw. Wodzirejem jest proboszcz
wiejskiej parafii ks. Grzegorz
Pszeniczny.
Odpust witej Marii Magdaleny odby si w parafii w Biskupicach w gminie ubianka 20
lipca.
- Nasz proboszcz znany jest z
wielkiej mioci do sportu - mwi
Roman Bachowski, wsporganizator wiejskiego festynu. - Ju
po raz szsty po kocielnych uroczystociach odbywaa si zabawa dla lokalnej spoecznoci.

W
programie byy
m.in. rodzinna gra w koszykwk,
wsplna zabawa balonami
z wod maonkw i narzeczestw, a
take strzelanie do bramki, w ktrej
z aw ieszone
byy opony,
dla modziey. Mieszkacy Biskupic
bawili si na wieym powietrzu
przez wiele godzin.
- Staram si by duszpasterzem wychodzcym do ludzi mwi ks. Grzegorz Pszeniczny. Idea sportu jest pikna i wspgra
z nauczaniem Kocioa. Ludzie
musz si na siebie otworzy, by
na co dzie by dla siebie lepsi.
Poprzez wspln zabaw realizuje si przykazanie mioci bliniego.
Idea festynu wykiekowaa
wrd parafian w celu zaktywizowania mieszkacw soectwa.
- Chcielimy ich odcign od
stow - mieje si Roman Bachowski. - W tym roku podczas
festynu bawio si 250 osb.

O swojskie jado zadbay panie z koa gospody wiejskich.

- Dawno z on si tak dobrze
nie bawilimy - mwi Jan, mieszkaniec Biskupic. - Przyszlimy
na festyn z wnukami. Pogoda
dopisaa, a maluchy mogy si
wybawi w najlepsze. Gdy widz
od maego ksidza, ktry skierowany jest w stron czowieka, to
bliej im bdzie do Boga i wiary.
Jak co roku, po zakoczeniu
czci sportowej festynu mieszkacy mogli jeszcze potaczy
przy muzyce. Chtnych nie brakowao. Jakie wspomnienia z
pocztkw w parafii w gminie
ubianka zostay w ksidzu Pszenicznym ywe?
- Wsplnie z mieszkacami
k za wietlic wiejsk zamienilimy w boisko sportowe - mwi proboszcz na amach lokalnej
prasy. - Na jego otwarcie wiosn
zorganizowalimy turniej oldboyw w pice nonej. Pomogy
wadze gminne. Spraw do zaatwienia byo wiele wrd tych
najpilniejszych: malowanie kocioa, ktry czeka na to prawie
20 lat, modernizacja instalacji
elektrycznej i wymiana nagonienia. Ludzie s tu jednak fantastyczni i razem udaje nam si
zrobi bardzo duo.
Fot. Radosaw Kowalski
(WT)

zawody cyklu Grand Prix ubianka Cross 20134 odbd si

21 sierpnia w ubiance. Bdzie
to I Bieg Solidarnoci.
-Biegi s nieodcznym elementem sportowego kalendarza
imprez w naszej gminie - dodaje Jerzy Zajkaa. - Rokrocznie odbywa si na tym terenie
przynajmniej kilkanacie biegw. Trzeba pamita, e poza
Grand Prix ubianka Cross jest
take Bieg Niepodlegoci, Bieg
Samorzdowy, a take maraton
toruski, ktry wrci niedawno do gminy ubianka.

FOT. ADAM
ZAKRZEWSKI

Zawodnicy Truchcika ubianka osigaj coraz wicej

sukcesw na rnych imprezach
biegowych w caej Polsce.
-Waniejsze jest jednak to,
e udao si zaktywizowa wiele osb - wskazuje wjt gminy.
- Sport wydatnie wydua nasze ycie, wic warto pokocha
jak dyscyplin sportu. My
postawilimy na biegi i nie aujemy.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Lepsze poczenie
z wojewdzk
Rozpocza si modernizacja

drogi w Wybczu. W przebudowie jest

900-metrowy odcinek ul. Solidarnoci
Wyjazd z miejscowoci lecej w
gminie ubianka na drog wojewdzk nr 551 Strzyawa-Wbrzeno bdzie bezpieczniejszy.
Budowlacy rozpoczli prace
na pierwszym odcinku ulicy, a
urzdnicy walcz o dofinansowanie modernizacji jej dalszej
czci.
- W lipcu rozpoczlimy modernizacj drogi gminnej nr
100301C - wskazuje Andrzej
Sierocki z Urzdu Gminy w ubiance. - Przebudowa obejmie
900-metrowy odcinek od drogi
wojewdzkiej.
W planach jest rwnie inny
ukad skrzyowania obu tras.
Droga gminna zostanie w tym
miejscu poszerzona do parametrw drogi wojewdzkiej.
- Zmienione zostanie take
oznakowanie skrzyowania drg
oraz wprowadzone zostan nowe
elementy bezpieczestwa ruchu
- wskazuje Andrzej Sierocki. Droga bdzie miaa nawierzchni
bitumiczn i szeroko 3,5 metra.
Wykonane bd take obustronnie pobocza z kruszywa kamiennego o szerokoci 0,75 metra.
Nawierzchnia bitumiczna skadaa si bdzie z dwch warstw wicej o gr. 4 cm i cieralnej (3
cm).
- Ponadto w ramach inwestycji
gmina ubianka przeja wykonanie podbudowy pod nawierzchni

z gruzu betonowego - informuj

urzdnicy. - Takie rozwizanie
pozwolio zaoszczdzi kilkadziesit tysicy zotych przy zwikszonych parametrach konstrukcji
drogi.
Wykonawca nawierzchni bitumicznej zosta wyoniony w drodze przetargu nieograniczonego.
Jest nim Przedsibiorstwo Budownictwa Drogowo-Inynieryjnego
SA z Torunia. Koszt inwestycji
wynosi blisko 270 tysicy zotych.
Trzeba do tego doda zakup i wbudowanie gruzu betonowego, ktre
szacowane s na 60 tysicy z.
- Na ten projekt UG pozyska
dofinansowanie z Urzdu Marszakowskiego z tytuu wycze
gruntw z produkcji rolnej w wysokoci 140 tysicy zotych - dodaje Andrzej Sierocki. - Pozostae
rodki stanowi udzia wasny
gminy.
Jest to I etap modernizacji
drogi gminnej. Obecnie opracowywany jest wniosek o dofinansowanie przebudowy pozostaej
czci ul. Solidarnoci, a do ul.
Chopskiej o dugoci 1,8 km. ze
rodkw Regionalnego Programu
Operacyjnego. Nabr wnioskw
przewidziany jest na wrzesie
tego roku.
(WT)

numer 11(72)/2014
ISSN 1734-2066

WIADOMOCI

RELACJE

KOMENTARZE

www.powiattorunski.pl

AKTUALNOCI

Wiejscy liderzy spotkali si na Barbarce

W soneczne przedpoudnie, 2 lipca 2014 r., sotysi oraz przedstawicielki k gospody wiejskich spotkali si w Osadzie Lenej na
Barbarce, aby uczestniczy w VII Zjedzie Sotysw poczonym z I Zjazdem K Gospody Wiejskich z powiatu toruskiego
Doroczna impreza w nowej formule oraz w nowym miejscu przycigna prawie 160 uczestnikw, a wrd
znamienitych goci nie zabrako posa
Jana Krzysztofa Ardanowskiego, Dyrektora Agencji Nieruchomoci Rolnych
Edyty Zakrzewskiej, Kierownika Biura
Powiatowego Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa Ewy Niedlich,
Wiceprezesa Kujawsko-Pomorskiej Izby
Rolniczej Tadeusza Zikowskiego oraz
wjtw i radnych powiatowych. Marek
Jopp, Dyrektor Biura Wicemarszaka
Sejmu Jerzego Wenderlicha, odczyta
list Wicemarszaka do uczestnikw Zjazdu.
Starosta Toruski Mirosaw Graczyk
przywita wszystkich i przedstawi prezentacj 15 lat Powiatu Toruskiego
z okazji obchodzonego w tym roku jubileuszu powstania powiatu.
Podczas Zjazdu, ju po raz czwarty,
podsumowano konkurs na Sotysa Roku
Powiatu Toruskiego 2013.

Po przedstawieniu sylwetek laureatw nastpio uroczyste wrczenie

pamitkowych statuetek oraz nagrd.
Podzikowania za udzia w konkursie
otrzymali take: Helena Przekwas sotys Grska oraz Wiesaw Hamerla so-

tys Siemonia, oboje z gminy Zawie

Wielka, a take Grayna Suliska sotys
Czernikwka, gmina Czernikowo.
Po uhonorowaniu najlepszych sotysw rozpocza si cz merytoryczna
Zjazdu.

Bardzo duym zainteresowaniem cieszy

si cykl Poznaj swj powiat w tym
roku Zastpca Wjta Gminy Zawie Wielka Krzysztof Rak ciekawie opowiedzia zebranym o zaktkach Zejwsi Wielkiej oraz
o inwestycjach i inicjatywach podejmowanych na rzecz mieszkacw

Na Zjedzie pojawia si take tematyka

weterynaryjna tegoroczny wykad Doroty Stankiewicz, Powiatowego Lekarza
Weterynarii, dotyczy przepisw ustawy
O ochronie zwierzt w odniesieniu do
zwierzt gospodarskich

Komisja konkursowa w tym roku najwyej ocenia Katarzyn Machalewsk, sotysa soectwa
Strual, gm. Chema, ktra zostaa laureatk
konkursu. Wyrnienia otrzymay Ewa Kasprzak sotys Kiebasina, gm. Chema oraz
Alicja Tarkowska sotys Zawa, gm. Obrowo

Anna Romanowska z Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wywietlia

film podsumowujcy 10-lecie Wsplnej Polityki Rolnej UE oraz przedstawia uczestnikom nowy Program Rozwoju Obszarw
Wiejskich na lata 2014-2020

Monika Krauze, Dyrektor Szkoy Lenej na

Barbarce, przedstawia projekt Stowarzyszenia Tilia pn. Orodek wsparcia ekonomii spoecznej, za Marek Radzimierski z
przysieckiego Oddziau ODR w Minikowie,
opowiedzia o integrowanej ochronie rolin

Jak co roku sotysi otrzymali teczki

z niezbdnymi materiaami, a po kadym
wykadzie mieli niepowtarzaln okazj
porozmawia z prelegentami, ktrzy byli
do dyspozycji suchaczy, wyjaniali wtpliwoci oraz udzielali odpowiedzi na
najbardziej nurtujce pytania.
Po zakoczeniu czci oficjalnej Zjazdu, Wicestarosta Toruski Dariusz Meller
zaprosi wszystkich na cz biesiadn.
Uczestnicy Zjazdu mogli nie tylko podziwia pikne rkodzieo, ale take skosztowa tradycyjnych wypiekw i wyrobw
kulinarnych, przygotowanych przez koa
gospody wiejskich. W piknych, zielonych plenerach Barbarki, podczas wsplnego grillowania, by czas na swobodne
rozmowy i wymian dowiadcze.
Pozostaje mie nadziej, e zdobyta
wiedza i kontakty bd pomocne sotysom podczas rozwizywania codziennych problemw wsi oraz zaowocuj
popularyzacj godnych naladowania
pomysw i inicjatyw.
(IK)

Panie z K Gospody Wiejskich z Brchnowa, Guchowa, Koczewic, ubianki, Stajenczynek, Struala i Zejwsi Maej przygotoway I Przegld Produktu Lokalnego ich
wyroby cieszyy si ogromn popularnoci

INWESTYCJE

10 km do remontu

Systematycznie i planowo realizujc

zapisy Programu Modernizacji Drg Powiatowych, powiat toruski rozpoczyna
wanie remont kolejnej trasy. Tego lata
drogowcy przebuduj cig komunikacyjny czcy Morczyny, Kamionki Due
i Kamionki Mae z Turznem
Ponad 10 km jezdni zyska now, rwn i wzmocnion nawierzchni. Bdzie
take bezpieczniej, bo na drodze zostan namalowane linie krawdziowe
i przejcia dla pieszych, a oznakowanie
pionowe zostanie uzupenione przez
monta sygnalizacji wietlnej zasilanej

fotoogniwem.
Ponadto, w najbardziej newralgicznych miejscach, planowany jest monta
nowych barier sprystych.
Remontowi drogi towarzyszy bd
prace zwizane z przebudow parkingu oraz zatoki autobusowej i chodnika w Turznie. Chodnik ten na wysokoci przejcia dla pieszych, przez wzgld
na
bezpieczestwo
uytkownikw
drogi, zostanie odseparowany barierami ochronnymi. Przy przejciu stanie lampa zasilana energi soneczn
i uruchamiana czujnikiem ruchu

w momencie zbliania si pieszych. Takie

rozwizanie sprawi, e bd oni lepiej
widoczni dla kierujcych i uatwi bezpieczne przekraczanie jezdni, szczeglnie
w okresie jesienno-zimowym.
Umowa, zawarta 09.07.2014 r., opiewa
na prawie 3,4 mln z, a wykonawca firma SKANSKA S.A. zobowiza si zakoczy prace do padziernika 2014 r. Projekt
uzyska dofinansowanie z Narodowego
Programu Przebudowy Drg Lokalnych
w wysokoci 50% i jest realizowany
w partnerstwie z gmin ysomice, ktra
dokada 20% jego wartoci.
(SK)

Uwaga
od 1 sierpnia 2014 r.
nowe godziny urzdowania
Starostwa
Od 1 sierpnia 2014 r. Starostwo
Powiatowe w Toruniu, dostosowujc
godziny urzdowania do potrzeb
klientw urzdu:
w poniedziaki, rody i czwartki bdzie czynne od 7.30 do 15.30,
we wtorki od 7.30 do 16.30,
w pitki od 7.30 do 14.30.
www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

lipiec 2014

KOMISJE

Zdrowie i bezpieczestwo na posiedzeniu Komisji

Z pocztkiem sezonu wakacyjnego Komisja Zdrowia i Opieki Spoecznej wysuchaa sprawozda, dotyczcych
bezpieczestwa sanitarnego osb spdzajcych lato na terenie powiatu toruskiego
W czerwcowym posiedzeniu Komisji Zdrowia i Opieki Spoecznej jako
gocie udzia wziy Dyrektor Stacji
Sanitarno-Epidemiologicznej w Toruniu Hanna Wolska, Kierownik Sekcji
Nadzoru Przeciwepidemiologicznego
oraz Ocen i Analiz Elbieta Sroka oraz
Kierownik Sekcji Nadzoru nad Obiektami Komunalnymi Teresa Wilmaska.
Hanna Wolska przedstawia informacj nt. stanu zdrowia mieszkacw
powiatu toruskiego wraz z ocen
epidemiologiczn od stycznia do maja
2014 r., ze szczeglnym uwzgldnieniem sezonu letniego. Zwrcia uwag
na to, e odnotowano wzrost zachorowa na osp wietrzn, co jest tendencj nie tylko powiatu toruskiego,
ale na obszarze caego kraju. W analizowanym okresie odnotowano take
7 przypadkw wirusowego zapalenia
wtroby typu B. Od stycznia do maja
w 2014 roku, w porwnaniu z analogicznym okresem w roku ubiegym,
wzrosa zapadalno na wirusowe zapalanie wtroby typu C, gryp oraz
grulic. Podkrelono, e w 2013 roku
zarejestrowano 2000 przypadkw zachorowa na gryp oraz infekcje grypopodobne, natomiast w cigu piciu miesicy biecego roku wykryto
a 7192 przypadki! Niepokojcy jest
fakt wzrostu liczby osb chorujcych
na grulic w biecym roku odnotowano ju 7 zachorowa. Wystpia
natomiast mniejsza ilo zatru pokarmowych. Dyrektor Wolska zaznaczya,
e zagroenie epidemiologiczne moe
stanowi sytuacja, gdy rodzice nie
zgaszaj dzieci na szczepienia ochronne, przewidziane w obowizkowych
Programie Szczepie Ochronnych, co
zmniejsza tzw. odporno zbiorowiskow, czyli odporno spoeczestwa na
dan chorob zakan.
Kolejnym istotnym tematem, poruszonym na posiedzeniu Komisji, jest

stan wody pitnej w powiecie toruskim. Zarwno mieszkacy miasta Torunia, jak i powiatu pij wod dobrej
jakoci. Pod wzgldem bakteriologicznym spenia ona wszystkie wymogi.
W dwch gminach powiatu Obrowo i ubianka w wodzie wystpuj przekroczenia poziomu manganu
i elaza. Na terenie powiatu toruskiego znajduj si 2 baseny kpielowe
w Chemy i w Wielkiej Nieszawce. Oba
s systematycznie kontrolowane, a ich
stan sanitarno-higieniczny jest dobry.

dystrybucji dopalaczy w Toruniu

oraz na terenie powiatu toruskiego.
Na obradach Komisji przeanalizowano
take skutki zmiany ustawy o utrzymaniu czystoci i porzdku w gminach
oraz niektrych innych ustaw. Czonkowie Komisji szczeglnie pozytywnie
wyrazili si na temat funkcjonowania
Punktw Selektywnego Zbierania Odpadw Komunalnych.
Nad Jezioro Osieckie mona teraz wygodnie dojecha powiatow drog rowerow. Tutejsza plaa, to tzw. miejsce wykorzystywane do kpieli i jako taka jest
rwnie regularnie kontrolowana przez
SANEPID

Chtnie odwiedzane latem plae

w Zalesiu, Chemy oraz Osieku to tzw.
miejsca wykorzystywane do kpieli,
ktre take s regularnie badane.

Powiatowy Inspektor Sanitarny systematycznie kontroluje baseny w Chemy i

Wielkiej Nieszawce

W powiecie toruskim jest tylko

jedno kpielisko w rozumieniu prawa
unijnego, nad Jeziorem Kamionkowskim, w gminie ysomice.
Duy problem zarwno dla Inspekcji Sanitarnej, jak i dla sub odpowiedzialnych
za bezpieczestwo, stanowi dzikie kpieliska, oczka wodne oraz inne akweny
nieobjte kontrol jak np. w Jzefowie
czy Dzikowie

Plaa nad Jeziorem Kamionkowskim to

jedyne w powiecie kpielisko z prawdziwego zdarzenia

Dyrektor Wolska omwia rwnie

zagadnienia dotyczce przygotowa
placwek organizujcych wypoczynek
dla dzieci i modziey, ktre objte s
sta kontrol Inspekcji Sanitarnej.
W czasie spotkania Komisji radni
zwrcili uwag na rosncy problem

Niepokojcy jest wzrost zachorowa

na wirusowe zapalenie wtroby typu C,
oraz grulic. Warto promowa szczepienia ochronne, zachca do szczepie dodatkowych np. przeciwko ospie wietrznej,
pneumokokom, oraz aktywnie walczy z
tak zwanym ruchem antyszczepionkowym.
Olbrzymim problemem, szczeglnie
wrd modziey, s dopalacze. Niepokoi
fakt braku rozwiza prawnych w walce
z ich dystrybucj. Mam nadziej e w najbliszym czasie to si zmieni.
Cieszy poprawa jakoci wody pitnej,
oraz dobry stan sanitarny jeziora chemyskiego i kamionkowskiego.
Mam nadziej, e wkrtce zniknie problem dzikich wysypisk mieci w zwizku
z powstaniem PSZOK, gdzie kady mieszkaniec moe zostawi wszelkiego rodzaju
odpady komunalne.
Zachcam do odwiedzenia piknych
miejsc i stale rozwijajcej si infrastruktury jeziora chemyskiego.
Jarosaw Pikus
Wiceprzewodniczcy Komisji Zdrowia
i Opieki Spoecznej

Przed Sesj Rady Powiatu, 26 czerwca 2014 roku, odbyo si rwnie posiedzenie Komisji Budetu i Finansw,
na ktrym pozytywnie zaopiniowano
projekt uchway dot. zmian w budecie. Kolejna Sesja Rady Powiatu Toruskiego zaplanowana jest na drug poow sierpnia.
(ASO)

PRZYJAZNY URZD

Komisariat po nowemu
Zakoczyy si prace remontowe w zabytkowym obiekcie, w ktrym dzi mieci si Komisariat Policji w Chemy
23 czerwca 2014 roku budynek zosta oficjalnie oddany do uytku. Uroczystego otwarcia dokonali wsplnie
Zastpca Komendanta Wojewdzkiego Policji insp. Wiesaw Domaski,
Komendant Miejski Policji w Toruniu
insp. Antoni Stramek oraz przedstawiciele wadz samorzdowych. W sali

konferencyjnej Komisariatu odbyo

si posiedzenie wyjazdowe Komisji
Bezpieczestwa i Porzdku dla Gminy
Miasta Toru i Powiatu Toruskiego.
Czerwona cega zabytkowego budynku dawnego sdu odzyskaa wczeniejszy blask, a wntrze wyposaono
w nowoczesny sprzt i przystosowa-

no do potrzeb policjantw. Prace remontowe objy kompleksowo cay

budynek odnowiono elewacj, biura i sanitariaty, wymieniono instalacj
centralnego ogrzewania i elektryczn.
Udao si rwnie zaadaptowa poddasze na nowe pomieszczenia biurowe, a na parterze zaaranowa siow-

ni, w ktrej policjanci mog szlifowa

form.
Inwestycj finansowo wsparo
m. in. Starostwo Powiatowe w Toruniu,
miasto i gmina Chema oraz gminy ubianka, ysomice i Zawie Wielka. Cakowity koszt remontu to ok. 1 mln z.
(MM)

Chemyski Komisariat mieci si w zabytkowym budynku dawnego sdu, odnowionym pod okiem konserwatora zabytkw

Wntrze dostosowano do potrzeb nowoczesnej jednostki policji i odpowiednio

wyposaono

Nie uywane do tej pory pomieszczenia

na poddaszu udao si zaadaptowa na
dodatkowe pomieszczenia biurowe

W wolnych chwilach policjanci mog zadba o kondycj fizyczn, korzystajc z

nowej siowni

www.powiattorunski.pl

3 Powiat Toruski,

DZIA ROLNY

lipiec 2014

Wany komunikat
Warunkiem przyznania prawa do zasiku
dla opiekuna, specjalnego zasiku opiekuczego lub wiadczenia pielgnacyjnego jest
zaprzestanie prowadzenia lub wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.
Obowizujce od 15 maja 2014 r. przepisy uzaleniaj przyznanie rolnikom, ich
maonkom i domownikom, prawa do w/w
wiadcze od zoenia we waciwym urzdzie gminy m.in. owiadczenia:
w przypadku rolnikw - o zaprzestaniu prowadzenia przez nich
gospodarstwa rolnego;
w przypadku maonkw rolnikw lub domownikw - o zaprzestaniu prowadzenia przez nich gospodarstwa rolnego lub wykonywania pracy w gospodarstwie rolnym.
Owiadczenie to rolnik, maonek rolnika lub domownik skada
pod rygorem odpowiedzialnoci karnej za skadanie faszywych
zezna. Moe ono dotyczy take okresu od dnia 1 lipca 2013 r.,
za ktry dana osoba ubiega si o ustalenie prawa do zasiku dla
opiekuna.
Jednoczenie Kasa informuje, e warunkiem niezbdnym do
podlegania ubezpieczeniu spoecznemu rolnikw jest prowadzenie
dziaalnoci rolniczej/wykonywanie staej pracy w gospodarstwie
rolnym. Zatem zoenie owiadczenia o zaprzestaniu prowadzenia
gospodarstwa rolnego lub wykonywania pracy w gospodarstwie
rolnym powoduje niespenianie przez te osoby warunkw do
podlegania ubezpieczeniu spoecznemu rolnikw. Oznacza to wyczenie z ubezpieczenia, rwnie w okresie wstecznym, a take
z ubezpieczenia zdrowotnego w KRUS. Wyczenie z ubezpieczenia
z okresem wstecznym moe oznacza rwnie konieczno zwrotu
przyznanych w tym czasie wiadcze z ubezpieczenia spoecznego
rolnikw. W przypadku, gdy o zasiek dla opiekuna, specjalny zasiek opiekuczy albo wiadczenie pielgnacyjne ubiegaby si rolnik, ktry jest jedynym wacicielem gospodarstwa, zaprzestanie
prowadzenia przez tak osob dziaalnoci rolniczej oznaczaoby
rwnie ustanie ubezpieczenia spoecznego i zdrowotnego dla domownikw pracujcych w jego gospodarstwie rolnym.
Konsekwencj ustania ubezpieczenia spoecznego rolnikw
i objcia ubezpieczeniem w ZUS z tytuu pobierania zasiku dla
opiekuna, specjalnego zasiku opiekuczego albo wiadczenia pielgnacyjnego, w przypadku osb urodzonych po 1948 r., moe by
nieuzbieranie przez takie osoby okresu 25 lat podlegania ubezpieczeniu spoecznemu rolnikw, niezbdnego dla ustalenia prawa
do emerytury z ubezpieczenia spoecznego rolnikw.
Podstawy prawne:
1. art. 3 ustawy z dnia 4 kwietnia 2014 r. o ustaleniu i wypacie zasikw dla opiekunw
(Dz. U. z 2014 r., poz. 567),
2. art. 17b ustawy z dnia 28 listopada 2003 r. o wiadczeniach rodzinnych (Dz. U. z 2013
r., poz. 1456, z pn. zm.),
3. art. 6 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu spoecznym rolnikw (Dz. U.
z 2013 r., poz. 1403, z pn. zm.).

OR KRUS w Bydgoszczy

PRZYJAZNY URZD

HIT 2014 dla toruskiego Starostwa

We wtorek, 24 czerwca 2014 roku, odbya si 15. jubileuszowa gala konkursu HIT Kujaw i Pomorza 2014. Tradycyjnie,
zaproszeni gocie i laureaci nagrd zebrali si w Sali Wielkiej Dworu Artusa w Toruniu
Celem konkursu byo wyrnienie i nagrodzenie samorzdw oraz przedsibiorcw,
ktrych dokonania s szczeglnie cenne dla
regionu Kujaw i Pomorza. Organizatorem
konkursu od 15 lat jest Agencja Promocyjna
Punkt S.
Nominowani do nagrody HIT 2014 zostali

wyonieni w czasie obrad Kapituy, ktr tworz m.in. starostowie, przedstawiciele instytucji otoczenia biznesu, administracji samorzdowej i pastwowej. W czasie tegorocznej
gali nagrodzono szczeglne osignicia podmiotw gospodarczych i samorzdowych w
sferze gospodarki, ekologii, organizacji i zarz-

dzania oraz w dziedzinie samorzdnoci.

Wyoniono 17 laureatw, a pord nich
Rubinowego HITa 2014 roku otrzymao Starostwo Powiatowe w Toruniu za promowanie atrakcji turystycznych regionu i popraw
bezpieczestwa na drogach poprzez budow
sieci drg rowerowych.
(MM)

Warto przypomnie, e Starostwo Powiatowe w Toruniu ukoczyo ju budow dwch,

z trzech zaplanowanych drg rowerowych:
Toru-Unisaw oraz Zotoria-Osiek. W budowie jest najdusza 35-kilometrowa trasa,
ktra poczy Toru z jeziorami Chemyskim i Kamionkowskim ju w 2015 r.

Kapitua konkursu, jak co roku, spotkaa

si w Toruniu i wnikliwie przeanalizowaa
wszystkie zgoszone kandydatury

Pamitkowe statuetki i akty nadania tytuu HIT Kujaw i Pomorza 2014 trafiy do
najaktywniejszych firm i instytucji

Pord nich znalaz si w tym roku powiat toruski, nagrodzony za starania

o popraw bezpieczestwa rowerzystw

Z powiatowych drg rowerowych rwnie

chtnie korzystaj torunianie, jak i mieszkacy powiatu toruskiego.
www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski,

lipiec 2014

PARTNERSTWO

W naszej lidze Baki z asem krzyem gramy

Kim jest tytuowa Baka? Okazuje si, e to nie dziewczyna z ssiedztwa, tylko popularna w powiecie toruskim gra
karciana. A najlepsi specjalici od Baki mieszkaj w Chemy!

Nu, to zaczniem gra.

Kto bandzie dawo ?
Mnie sie zdaje, e jo, szwagrze.
Jo, jo Elszka, wy jezdeta od mienszania kartw
A wej, moja dama oandno jest
najwyszo.
Ale ty dajecie. Nie lyncie kartw.
Pewnie na star bak przyszlicie ?
Cicho, cicho: zolo grum.
Powyszy fragment dialogu, zaczerpnity z felietonu Migawki z Chemy.
Bezrobotni graj w
karty, pochodzi
ze Sowa Pomorskiego z 29
kwietnia 1934 r.
I wiadczy o tym,
e ju wwczas w
Chemy grano w
Bak (nawiasem
mwic pisane
gwar Migawki z
Chemy cieszyy si ogromn
popularnoci).
Wwczas grao si
jeszcze z krlami, a
starsi chemanie
pamitaj czasy,
gdy najsilniejsza
bya dziesitka serce.
Tak wic gra ewoluowaa z czasem, a do
obecnej postaci Czarnej
Baki. W Bak grano powszechnie w domach, cae rodziny
gray. W czasach PRL-u ratowaa
podczas dojazdw do pracy i opnie
pocigw, gdy mona byo w ni gra
nawet w najgorszym toku.
Troch teorii
W najbardziej rozpowszechnion na
poudniowym Pomorzu czyli take
w Chemy i okolicach Czarn Bak gra czterech zawodnikw 16 kartami (asami, damami, waletami i dziesitkami, ktrych warto odpowiada
kolejno 11, 3, 2 i 10 punktom). Kada
gra skada si z dwch etapw: licytacji
i rozgrywki. Licytacja to ustalanie kontraktu, jaki bdzie rozgrywany. We
wszystkich kontraktach (czyli grach),
oprcz grana, trumfami (atu) s karty
w nastpujcej kolejnoci: as krzy, as
pik, as serce, dziesitka serce, dalej
damy poczwszy od krzyowej przez
pikow, sercow do karowej, w takiej
samej kolejnoci walety, as karo i dziesitka karo. Dziesitka krzy i dziesitka pik to tzw. fele. W przypadku grana
trumfami s walety (w kolejnoci jak

powyej), a felami pozostae karty, asy,

dziesitki i damy w kolejnoci kolorw
od krzya poprzez pik, serce i karo.
Zwyka gra
Z gier najniej punktowana jest zwyka gra, w ktrej gracze graj ze sob
parami (kto z kim to si
okazuje w
trak-

mona wzmocni stawk o 100% dodajc wyraz doux (gran doux i zolo
doux). Licytuje si w kolejnoci zgodnej z ruchem wskazwek zegara. Licytacja koczy si, gdy aden z graczy nie
zgasza kolejnej zmiany ju ustalonego
kontraktu mwic pas.

cie gry). Ci, ktrzy maj stare (czarne)

damy to tzw. starzy, pozostali dwaj
to modzi. Swj swojemu stara si
da jak najlepsze karty, ale oczywicie
jest obowizek przebijania kadzenia
karty starszej od poprzedniej. W przypadku jej braku trzeba dooy trumfa,
a dopiero na samym kocu mona dooy fele. Gracz, ktry ma obie stare
damy zgasza wesele. Wwczas gra
z nim (jest starym) gracz, ktry ma
waleta krzy (jeli i jego ma zgaszajcy
wesele to stary musi mie waleta
pik itd.). Jednak jeli ma si silne karty
mona nie zgasza wesela. Wwczas
gra si tzw. cich i gracz ten gra sam
przeciwko trzem pozostaym.
Zolo i gran
Wysz gr jest zolo. Gracz, ktry
je zgasza gra sam przeciwko pozostaym. Niej od zola stoi gran, w ktrym
zmienia si, jak pamitamy starszestwo kart trumfami staj si walety.
W przypadku posiadania kart dajcych
szans wzicia wszystkich bitek (lew)

Kontry i re-kontry
W czasie licytacji mona zgasza
kontry i re-kontry podnoszce stawk
o 100%. Spord czterech moliwych
kontr zwanych kontra, re-kontra,
bok i hirsz licz si tylko te zgoszone
przez przeciwnikw danego kontraktu, np. modzi przeciwko starym
czy przeciwko grajcemu grana lub
zolo. Wyjcie gwarantuje zdobycie 26
punktw, w przeciwnym przypadku
przegrana jest dotkliwsza traci si
wicej punktw.
Punkty i wygrana
Starzy lub pojedynczy gracz wygrywaj, gdy zdobd minimum 53
punkty. Gdy modzi i starzy maj
tak sam ilo punktw (52), wygrywaj modzi. Cztery wykadane damy
to Baka korona Baki jako gry. Bitek
zabranych ze stou nie wolno oglda.
Obowizuje rwnie zasada karta
st, tzn. raz wyoonej karty nie wolno zmieni.

Baka gada gwar

Niepowtarzalnego uroku Bace dodaj hermetyczne okrelenia, bardzo
czsto zwizane z gwar danego regionu. Dlatego ju samo przysuchiwanie
si licytacjom to nieza frajda! Np. zamiast licytowa grana wystarczy powiedzie chopcy, albo cyluj (celuj),
kontra to pyda, bumba, re-kontra
to z powrotem, hynterhand znaczy
z tyu (nie na zejciu), sznajder
to bez wyjcia przegra. I sycha:
Pyda, Drugo!, Z powrotam,
Wesele, Dum kontra, Drugo, Nu to cyluj!, Z kontru.
A po grze: Pi caych
muma (cae to asy
i dziesitki), Bez wyjcia,
ba, bez bitki polim
lub Czamu mu doe
asa karo, to un bu
stary . A co mioam
da jak dwa fleje
mioam?.
Hymn i Mistrzostwa
Bakarze maj te swj
hymn, ktry podczas
VIII Mistrzostw Chemy
o Puchar Wicestarosty
Toruskiego Dariusza
Mellera, ktre odbyy si
przy okazji ostatnich Dni
Chemy, odpiewa jeden
z graczy przybyych z Kaszub. Zosta on troch zmodyfikowany, by dostosowa
go do realiw naszego regionu
np. zamiast Na caych Kaszubach
zostao zmienione na: Na caym
Pomorzu w Bak sobie gramy, bo t
gr karcian ogromnie kochamy. Kaszubi graj w Czerwon Bak, wic
piewaj W naszej Lidze Baki z asem
serce gramy, my za: W naszej lidze
Baki z asem krzyem gramy, nigdy nie
przegramy, gdy si postaramy. Refren
jest ju wsplny: I dziki temu Baka nie zaginie, bo cae Pomorze z tej
gry w karty synie. Oprcz rozgrywek
o Mistrzostwo Chemy (w tym roku 61
uczestnikw z Chemy, Gniewu i Kaszub), w naszym miecie funkcjonuje
rwnie regularna liga Baki, ktra co
miesic gromadzi na zawodach rednio 30 graczy. Powsta rwnie Chemyski Klub Gier Karcianych As Pik,
ktrego czonkowie jed na zawody
na Kaszuby, do Gniewu, a nawet do
Gorzowa Wielkopolskiego.
Dariusz Meller

POWIAT TORUSKI
Bezpatny Miesicznik Samorzdowy
Starostwo Powiatowe w Toruniu
ul. Towarowa 4-6
87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89
e-mail: starostwo@powiattorunski.pl

VIII Mistrzostwa Chemy w Bak osigny rekordow liczb 61 uczestnikw!

Oprcz reprezentantw klubu AS PIK i
graczy z Chemy, do stou zasiedli zawodnicy z Gniewu, Rumii, Klawkowa,
Liniewka Kaszubskiego, Grzywny, Brus,
Konic, Rytla i Redy
www.powiattorunski.pl

Rozegrano 4 rundy po 40 rozda. Tegorocznym Mistrzem Chemy zosta Jan

Somiski z Klawkowa wyprzedzajc o zaledwie 4 mae punkty Tomasza Kosobuckiego z Rytla. Na trzecim miejscu uplasowa si Konstanty Pilecki z klubu AS PIK
Chema

Nagrody zdobyli rwnie: Ryszard Zambrowski, Kazimierz Narloch, Piotr Raniszewski, Lech Orowski, Henryk Zatorski,
Roman Rzymski oraz Franciszek Kortas.
Piciogodzinne zmagania w miej i sympatycznej atmosferze zakoczyo wrczenie pucharw i nagrd dla najlepszych
zawodnikw

Redakcja w skadzie:
dr Malwina Rouba - redaktor naczelny
Agnieszka Niwiska - redakcja numeru
Izabela Kannenberg (IK), Sebastian Kannenberg (SK),
Marzena Masowska (MM), Aneta Sobczak (ASO)
Kontakt:
tel. 56 662 88 52
rzecznik@powiattorunski.pl
Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu
Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

19 POZA TORU, 25 lipca 2014

GMINA YSOMICE

Herring wygra przed rokiem

Po raz dwudziesty zmierz si powiatowe druyny pikarskie w gminie ysomice.
Turniej im. Jana Katry odbdzie si 3 sierpnia
Tomasz Wicawski
Zmagania odbd si w Ostaszewie, ysomicach, Turznie i
Gostkowie. Wezm w nich
udzia ekipy z caego powiatu.
Pierwsze spotkania rozpoczn
si o godzinie 9.00. Wszystkie
mecze rozgrywane bd na
gminnych "Orlikach".
Pikarskie wito w gminie
ysomice odbywa si od dwch
dekad. Organizatorami zmaga
s Urzd Gminy ysomice i LZS
Mustang Ostaszewo.
- Sport jest niezwykle wanym
elementem w procesie integracji lokalnej spoecznoci - mwi
Piotr Kowal, wjt gminy ysomice. - Kady chce wygra w sportowej rywalizacji, ale istotniejsze
jest to, e od wielu lat udaje si
podtrzymywa t ide, a nawet j
rozwija.
Wszystkie
zainteresowane
wziciem udziau w turnieju
druyny mog zgasza si telefonicznie do organizatorw
pod numerem tel. 605822193 lub
665263765.
- Liczba druyn, ktra mog
stan na starcie, jest ograniczona z przyczyn logistycznych,
dlatego wana jest kolejno
zgosze - wskazuje Micha Kouchowski, organizator turnieju.
- W tamtym roku udao si "pomieci" w grafiku spotka 17 ze-

ysomicki turniej ma wieloletni histori. W tym roku pikarze znw zagraj ku pamici Jana Katry.

spow z caego regionu.

Jan Katra zmar kilkanacie
lat temu. Wielu zawodnikw
jednak go pamita i przy nim si
wychowao. Dzi reprezentacyjne funkcje podczas turnieju jego
imienia peni maonka - Marianna Katra.
- Nie moemy zmarnowa
wkadu pracy, ktr trener Katra

woy w propagowanie piki nonej - mwi Micha Kouchowski.

- Staramy si, jak tylko umiemy,
eby zawody miay godn rang
i odbyway si co roku. Dwudziesta edycja, ktra przypada tym
razem, jest dobrym momentem
do podsumowa i wkroczenia w
kolejn dekad sportowej rywalizacji.

FOT.
NADESANE

Przypomnijmy, co dziao si w
zeszym roku.
- Druyny zostay rozlosowane do czterech grup, w ktrych
mecze rozgrywane byy systemem "kady z kadym" - przypomina ubiegoroczne zmagania
Micha Kouchowski. Dwa najlepsze teamy z kadej grupy przechodziy do wierfinaw.

W pierwszym wierfinale
druyna z Brzena pokonaa No
Name ysomice, a Chema musiaa uzna wyszo Herringa
Wielka Nieszawka. Stawk pfinalistw uzupeniy druyny
gospodarzy - Mustang i Mustang
Old.
- W pierwszym pfinale o
zwycistwie decydoway rzuty
karne - wspominaj XIX edycj
zmaga kibice. - Herring pokona po dramatycznej walce No
Name. Takie samo rozstrzygnicie byo potrzebne w drugim
spotkaniu 1/2 finau. Wikszym
dowiadczeniem w serii "jedenastek" popisali si zawodnicy Mustanga Old i to oni mieli zagra w
wielkim finale.
Tam nie sprostali jednak rozpdzonej druynie z Wielkiej
Nieszawki, ktra wygraa a 6-0.
Trzecie miejsce, po zwycistwie
1-0 z Mustangiem, zaj zesp
No Name. Nagrod dla najlepszego strzelca dosta Damian
Grzdzicki, a najlepszym bramkarzem zosta Karol Supczewski.
- Miejmy nadzieje, e turniej,
podobnie jak w poprzednich latach, cieszy si bdzie duym zainteresowaniem druyn i kibicw
- mwi Micha Kouchowski. Wszystkich serdecznie zapraszamy. Nikt nie bdzie si nudzi.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Nie auj materiau

Mimo upau za oknem postp prac inwestycyjnych w gminie

ysomice jest widoczny goym okiem. Skanalizowanie gminy poprawia si z roku na rok
Tomasz Wicawski
Budowlacw mona spotka w
kilku miejscowociach w gminie ysomice. Rozbudowywana
jest sie kanalizacji sanitarnej,
powstaje wietlica wiejska, a
szkoa przechodzi termomodernizacj.
Firma BZH z Torunia realizuje zadanie polegajce na rozbudowie kanalizacji w ysomicach
przy ul. Dugiej, Jesionowej, Cedrowej, Bukowej, Lipowej, Kasztanowej oraz Brzozowej oraz na
kilku dziakach w Zakrzewku.
Warto inwestycji przekracza
1,8 miliona zotych. Po 22 lipca
ma zosta podpisana umowa na
to zadanie, ktra umoliwi jego
dofinansowanie ze rodkw zewntrznych.
- Planowana kwota dotacji
ma wynie nieco ponad milion
zotych - wskazuj pracownicy Urzdu
Gminy ysomice.
- Trwa realizacja tego projek-

tu. Kanalizacja pracowa bdzie

w systemie tocznym, a cieki
wtaczane bd do systemu przez
przepompownie przydomowe,
ktrych powstanie 67.
Fina prac zaplanowany jest
na listopad.
Podobne zadanie realizowane jest take w miejscowoci
wierczyny. Tam prace prowadzi
Zakad Usug Melioracyjnych i
Geodezyjnych Piotr Rojek z Golubia-Dobrzynia. Warto robt
wyceniona zostaa na kwot ok.
350 tysicy zotych.
- Ubiegamy si o dofinansowanie unijne na niniejszy projekt
- mwi Piotr Kowal, wjt gminy
ysomice. - Trwa weryfikacja
wniosku w Urzdzie Marszakowskim. rodki w kwocie ok.
256 tysicy zotych maj pochodzi z PROW
2007-2013.

W tej miejscowoci toczenie

ciekw odbywao si bdzie przy
wsppracy z 18 przepompowniami przydomowymi. Robotnicy powinni zej z placu budowy
jesieni.
W Kamionkach Maych powstaje wietlica wiejska wraz
z wiat na ognisko. Umow na
realizacj zadania podpisano 10
grudnia 2013 roku z firm "EKO-RODAN" Dariusza Traczykowskiego. Cakowity koszt projektu
wynosi blisko 681 tysicy zotych,
a warto dotacji moe wynie
nieco ponad 300 tysicy.
Trwaj obecnie roboty wykoczeniowe na tym obiekcie.
Budowlacy kad pytki na posadzce w wietlicy, w gwn y m

pomieszczeniu i w azience.
Zakoczono budow obiektu, a
take jego elewacji. Powsta ju
parking, ogrodzenie, wiata na
ognisko i drogi wewntrzne. Siana jest trawa nieopodal budynku.
Zostanie on oddany do uytku
pod koniec sierpnia.
- Po wybudowaniu wietlica
suya bdzie mieszkacom Kamionek Maych oraz ssiednich
wsi, a take turystom - wskazuj
przedstawiciele Urzdu Gminy
ysomice. - Nowy obiekt sprzyja
bdzie organizowaniu rnego
typu zaj, a take przedsiwzi
integracyjnych
promujcych
histori, kultur oraz zacieniajcych wspprac pomidzy
mieszkacami.
O termomodernizacji budynku Szkoy Podstawowej w wierczynkach
pisa-

limy ju na amach "Poza Toru".

W tej chwili prowadzone s w
tym obiekcie prace wewntrzne.
Wykonanie posadzek i tynkw
zostao ju zakoczone. Kadzione s wykadziny, prowadzone
prace na dachu, a take wykonywana jest elewacja zewntrzna i
docieplenie cian fundamentowych - w tym izolacja przeciwwilgociowa i termiczna.
Rozpoczy si rwnie prace
nad zagospodarowanie terenu
wok szkoy.
- Wszystkie inwestycje s niezwykle wane dla mieszkacw
naszej gminy - mwi Piotr Kowal.
- Po ich zakoczeniu jako ycia
mieszkacw i poziom zagospodarowania przestrzeni wsplnej
wzronie. Umiejtne wykorzystywanie dotacji zewntrznych
pozwolio w ostatnich latach zrealizowa wiele projektw. Miejmy nadziej, e w kolejnych
latach nie bdzie
ich mniej.

20 POZA TORU, 25 lipca 2014

GMINA WIELKA NIESZAWKA

Trening czyni mistrza Aktywnie i

Kariera Szymona Dbrowicza rozwija
si prawidowo. Zawodnik LUKS Bydgoszcz
w powiecie toruskim nie ma sobie rwnych
Aleksandra Radzikowska
Od czasu, kiedy biegacz z Maej
Nieszawki zaj 4. miejsce w indywidualnych, wojewdzkich
biegach przeajowych, w jego
sportowym yciu zmienio si
niemal wszystko. Talent, ktry
dostrzegli w nim trenerzy, zaowocowa podpisaniem kontraktu z klubem lekkoatletycznym LUKS Bydgoszcz. Pod
skrzydami
profesjonalnych
opiekunw Szymon Dbrowicz
konsekwentnie poprawia wyniki.
W swojej koronnej konkurencji - 1500 metrw, ju pi razy
z rzdu wygrywa mistrzostwo
powiatu, zarwno podczas biegw przeajowych, jak i na bieni.
Biegacz z Maej Nieszawki wci
utrzymuje si te w czowce
wojewdzkich zawodnikw. Coraz czciej pytaj o niego take trenerzy kadry narodowej.
Pierwszy epizod startw w biao-czerwonych barwach ma ju
za dob. Bieg przeajowy na dystansie trzech kilometrw w Midzyzdrojach, podczas ktrego na
starcie stano ponad stu uczestnikw, zakoczy na 46. pozycji.
Niedugo po tym wystpie przyszed czas na pierwsz wygran.
Swj ulubiony dystans Szymon
Dbrowicz pokona w Inowro-

cawiu jako pierwszy, pokonujc

koleg z klubu o 0,17 sek.
- Wracam powoli do penowymiarowego rytmu treningowego - mwi Szymon Dbrowicz.
- Widz progres, ktry pozwalaj mi osiga treningi w klubie.
Tygodniowo mam ich pi albo
sze, w zalenoci od okresu
przygotowawczego.
Niedugo,
w dniach 14-23 sierpnia, wyjedam z klubem na obz treningowy do Ustki. Jestem czasem
troch zmczony, ale wierz, e
praca nie idzie na marne. Chc
konsekwentnie poprawia swoje
osignicia, by mc rozwija karier. Od wrzenia bd uczniem

jednego z technikw w Bydgoszczy, wic nie powinienem mie

problemw z pogodzeniem nauki
i treningw.
Nie od zawsze Szymon Dbrowicz chcia zosta biegaczem.
Zawodnik klubu lekkoatletycznego LUKS Bydgoszcz zaczyna
bowiem od kolarstwa. Obie dyscypliny wymagaj rygoru treningowego i, mimo wszystko, s
dyscyplinami indywidualnymi.
Cho mona liczy na kolegw z
druyny albo odpowiednio dobra taktyk biegu, tak naprawd kady na starcie stoi sam. Z
tym Szymon Dbrowicz nie ma
problemu. Dokona te dobrego
wyboru, jeli chodzi o dyscyplin, chocia dopiero przyjcie do
Gimnazjum im. Jana Kochanowskiego w Cierpicach pozwolio
modemu sportowcowi go podj. To tam Szymon Dbrowicz,
pod okiem nauczyciela wychowania fizycznego, a jednoczenie
swojego trenera - Radosawa Masowskiego, rozwin skrzyda.
To wanie on jako pierwszy dostrzeg potencja w modym biegaczu.
Dzi, dziki obowizkowoci,
mioci do biegania i talentowi,
mody sportowiec spenia swoje
marzenia. Trenerzy wr mu
dug, sportow przyszo.

artystycznie
Dzieci z gminy Wielka Nieszawka

pierwsz cz wakacji spdzaj na twrczej

pracy. Oferta, ktr przygotowali dla nich
pracownicy GOK-u, obfituje w atrakcje
Najmodsi mieszkacy gminy
jeszcze tylko przez kilka dni
mog bra udzia w bezpatnych zajciach komputerowych
i plastycznych, ktre zostay dla
nich przygotowane specjalnie
na okres wakacyjny. Kadego
tygodnia lipca, od poniedziaku
do pitku, z warsztatw skorzystay ju dziesitki dzieci. Popoudnia chtni uczestnicy lekcji
spdzaj podczas twrczych zaj, prowadzonych przez opiekunw z Gminnego Orodka
Kultury w Maej Nieszawce.
Duym
zainteresowaniem
ciesz si zajcia komputerowe
dla dzieci do omiu lat. Zamiast
jedynie gra w kolejne gry, modzi mieszkacy gminy przyswajaj wiedz, ktra pozwoli im
sprawniej posugiwa si komputerem. Z warsztatw o tej samej
tematyce korzysta te modzie.
Dla kadej z grup wiekowych
przygotowane zostay odrbne
plany zaj.
- Duym zainteresowaniem
ciesz si te zajcia plastyczne
- mwi Alina Sobecka z Gmin-

nego Orodka Kultury w Maej

Nieszawce. - Podczas wykonywania prac wykorzystujemy rne
metody i techniki. Od farb, poprzez wydzieranki, wyklejanki,
kredki, a do plasteliny. Oprcz
tego, e dzieci mog twrczo
spdzi czas, uczc si przy tym
ciekawych zagadnie, atrakcj
dla nich jest te znajome towarzystwo. Koledzy z podwrka czy
szkolnej awki maj okazj bra
udzia we wsplnych warsztatach, dlatego miechu i zabawy
take nie brakuje.
Specjalnie przygotowane dla
najmodszych uczestnikw lekcji zostay te bajki, ktre dzieci
mog oglda podczas okrelonych godzin. W planie dnia pojawiaj si rwnie: spektakl dla
modziey i dorosych czy filmy
dla starszych uczniw z terenu
gminy. Zajcia rozpoczynaj si
o 14:30 i trwaj do ok. godziny
19:00, w zalenoci od planu dnia
i iloci warsztatw. Ciesz si popularnoci ze wzgldu na specjalnie przygotowan ofert.
(AR)

Sztuka integruje pokolenia

Wywiad z Andrzejem Pabianem, prezesem Fundacji Orodek

Inicjatyw Spoecznych ANRO w Zotorii

Fundacja Orodek Inicjatyw Spoecznych ANRO organizuje dla
mieszkacw gminy Lubicz cykl integracyjnych spotka pn. ywe obrazy - sztuka, ktra integruje, uczy
i zblia. Nie ukrywam, e nazwa
projektu bardzo intryguje. Prosz
opowiedzie o tej niezwykej inicjatywie.
Sam temat projektu okrela w
pewnym sensie jego ide. To pomys, ktry nawizuje do warsztatw edukacyjnych z historii sztuki
realizowanych w ramach ubiegorocznego projektu pn. "Interdyscyplinaria dla seniorw. Powicone
one byy m.in. dwom wybitnym
twrcom renesansu i baroku: Leonardo da Vinci i Caravaggio. Spontaniczna instalacja Ostatniej Wieczerzy dziea Leonardo da Vinci
stworzona przez artyst scenografa
Jerzego Murawskiego z uczestnikami projektu, bya niezwykym
dowiadczeniem dla nich i pozostawia pewien niedosyt. Ten niedosyt,
rwnie we mnie, niejako narzuci
temat aktualnego projektu.
Nie jest chyba atwo realizowa projekt, w ktrym uczestnicz wsplnie
osoby starsze (w wieku 60+) z dziemi i modzie?
Sztuka jest dziedzin integrujc ludzi w rnym wieku. Pozwala
na pokonywanie barier psychologicznych, spoecznych, ogranicze
fizycznych. Nasze dziaania koncentrujemy wok sztuki, a ona
generuje nieustannie nowe pomysy. Dlatego to uczestnicy s tym
tworzywem twrczym, ktry spaja
cay projekt, niezalenie od wieku. Chcemy tym razem poprzez

rnorodne dziaania edukacyjne

i artystyczne zaktywizowa i zintegrowa starszych oraz modych
ludzi wanie wok mega inscenizacji teatralno-plastycznej bazujcej
na obrazach wybitnych twrcw.
Reprodukcje tych obrazw przeniknite ludzkimi emocjami bd
tworzy przestrze twrczej ekspresji, wzajemnego poznawania si, integracji i wspdziaania. Integracja
midzypokoleniowa jest jednym z
priorytetw naszego projektu.
Zapowiada si wic bardzo interesujco. Na czym konkretnie bdzie
polega ten projekt?
W lipcu br. zainaugurowalimy
cykl warsztatw z dramy przygotowujcych przyszych odtwrcw
rl" w zakresie poruszania si po
scenie, umiejtnoci posugiwania si tekstem i wyraania swoich
emocji ciaem, improwizowania,
itp., w sierpniu i we wrzeniu odbywa si bd zajcia z historii sztuki
i muzyki oraz prby do inscenizacji
teatralno-plastycznej pn. ywe obrazy...".Spotkania z histori sztuki
koncentrowa si bd wok dzie
wybitnych malarzy, takich jak: Tintoretto, Caravaggio, Giotto, Duccio,
Pierro Della Francesca. Kolejnym
etapem bdzie wspomniana inscenizacja, ktrej towarzyszy bdzie
oprawa muzyczna z wykorzystaniem oryginalnej muzyki, utworw
wykonywanych przez lokalne zespoy i chry. Podsumowaniem projektu bdzie wystawa fotogramw
dokumentujca trudy twrczych
zmaga uczestnikw projektu.
Do kogo w pierwszej kolejnoci b-

dziecie skierowana oferta warsztatw?

Oferta skierowana jest do osb
60+, modziey i dzieci mieszkajcych na obszarze gminy Lubicz. Z
naszego dowiadczenia wynika, e
to kobiety czciej angauj si w
inicjatywy edukacyjne i artystyczne
ni mczyni. Ten projekt wymaga
zaangaowania wikszej iloci mczyzn. Dlatego szczeglnie nasze
zaproszenie do udziau w zajciach
kierujemy do panw. W tego typu
dziaaniach odbiorca, uczestnik jest
najwaniejszy. Organizator moe
mie genialne pomysy, ale bez osb
zaangaowanych, otwartych, yczliwych, dnych wiedzy i przygody,
poszale nie mona, oczywicie w
znaczeniu twrczym. W pewnym
sensie kilka pomysw udao si
nam urzeczywistni w ubiegym
roku podczas kilkudziesiciu spotka zorganizowanych na terenie
gminy. Wsppraca przy projekcie z
gminn bibliotek, ze stowarzyszeniami i pojedynczymi osobami bya
dla mnie niezwykym dowiadczeniem i ogromn satysfakcj.
Tematem inscenizacji uczynilicie obrazy artystw tworzcych w
okresie XV - XVII w., w sumie 12
obrazw. Czy tematyka zaj oraz
inscenizacji opartej na scenach biblijnych wynika z jaki gbszych
przesanek, czy zrodzia si z potrzeby chwili?
Myl wiodc tego projektu jest
Droga a na tej drodze - Czowiek.
Koncentrujc nasz uwag i dziaania na Drodze, wybralimy cykl
obrazw nawizujcych do tej najwaniejszej Drogi w yciu czowie-

ka. ktra Dlatego nasza inscenizacja zaczyna si obrazem Ostatniej

Wieczerzy wg Tintoretto, a koczy
si na obrazie Caravaggio "Wieczerza w Emaus". W sumie 12 wybitnych dzie i siedmiu wspaniaych
malarzy. Warto podkreli, e przygotowaniu inscenizacji towarzyszy
bdzie edukacja na temat twrcw
i wykorzystanych do inscenizacji
dzie. Kada instalacja obrazu komentowana bdzie muzyk i piewem, wykonywanym przez lokalne
zespoy modzieowe i chry seniorw. Ide tej Drogi jest scalenie
treci obrazw o tematyce biblijnej
z histori i tradycj tego regionu,
m.in. tradycjami flisaczymi, rybackimi. Postacie historyczne bd w
niektrych momentach stanowi to
graficzne inscenizacji.
Czy nie uwaa Pan, e temat zaj
i inscenizacji moe by dla modszych uczestnikw tego projektu
mao ciekawy?
Fundacja przygotowaa specjaln ofert dla dzieci i modziey. S to
zajcia teatralne i plastyczne ukierunkowane tematycznie. Modzie
i dzieci bd bra rwnie bezporedni udzia w spektaklu. Pragniemy dotrze z naszym przesaniem
do modego pokolenia. To pokolenie komunikuje si najczciej wirtualnie, uwikane jest w anonimowe
relacje, niedajce poczucia bezpieczestwa, poddawane jest zabiegom
pijarowcw i nieustannemu marketingowi, gubi si w rzeczywistoci.
System wartoci rozpada si na ich
oczach i nawet najblisi nie s w stanie im pomc, bo nie wiedz, jak do
tego doszo i kto i co jest sprawc

tego pomieszania elementarnych

wartoci. Dlatego warto ukaza im
w sztuce wartoci ponadczasowe,
uniwersalne, ktre pobudz ich do
refleksji i mylenia.
W programie dla uczestnikw Fundacja przygotowaa atrakcyjne wycieczki. Kto moe z nich skorzysta?
Wycieczki edukacyjne zaplanowane s dla mieszkacw gminy, jednak preferowane bd osoby uczestniczce w projekcie. Dla
chtnych organizujemy wyjazdy do
Teatru im. W. Horzycy i Teatru Baj
Pomorski oraz wyjazd do Filharmonii Pomorskiej. Oczywicie koszty
wstpu i przejazdw s bezpatne.
Dla najaktywniejszych przewidujemy nagrody w postaci albumw o
sztuce. Planujemy take przygotowanie dokumentacji fotograficznej
oraz wdrujc po gminie wystaw
z fotogramami, przedstawiajcymi
najciekawsze epizody z realizacji
projektu.
Wszystkich serdecznie zapraszamy do udziau w projekcie. Liczba
miejsc jest jednak ograniczona.
Swj akces mona zgasza na stronach www.foisanro.pl, wypeniajc
ankiet lub telefonicznie pod numerem tel. 605988852.
Projekt jest wspfinansowany
ze rodkw Ministerstwa Pracy i
Polityki Spoecznej w ramach Rzdowego Programu na rzecz Aktywnoci Spoecznej Osb Starszych
na lata 2014-2020. Fundacja partycypuje w kosztach tego projektu
poprzez wkad wasny finansowy,
osobowy i rzeczowy.

21 POZA TORU, 25 lipca 2014

Chwali si sam za siebie

Koci pod wezwaniem w. Ignacego Loyoli stoi ju przeszo wier
tysiclecia. Jako jeden z najstarszych w regionie wci regularnie przyjmuje
wiernych. Nie obyo si jednak bez zoonej renowacji
Marcin Tokarz
To, co w 1750 roku wznieli Jezuici, na przestrzeni lat przechodzio z rk do rk, a trafio
pod troskliw opiek ks. Bogumia Leszcza. Proboszcz zasta
wityni nadszarpnit zbem
czasu. Stao si jasne, e jej dalsze funkcjonowanie jest uzalenione od powanej jej restauracji. Zbiega si z podwjnym
jubileuszem - podwjnym milenium 2000 roku oraz 250-leciem istnienia kocioa. Drewniany dom boy ttni yciem.
Msze wite odbywaj si tu nie
tylko w niedziel i wita...
Koci pw. w. I. Loyoli wida ju z oddali. Znad koron
drzew wystaje bowiem wiea o
prostych cianach, pod dachem
namiotowym, krytym gontem.
To najbardziej charakterystyczne miejsce w Mycu Drugim,
a zarazem chluba mieszkacw
wsi.
- Oj, pikny i ywy mamy ten
nasz kociek, staram si odwiedza go jak najczciej. Panuje w nim szczeglna atmosfera
- zachwyca si Roman Winiewski, czonek Rady Parafialnej Lubicza Grnego.
Zachwyty s w peni uza-

Koci filialny w Mycu Drugim zosta wybudowany

przez Jezuitw w 1750 roku.

sadnione. Cay wystrj wntrza

zosta wykonany w stylu barokowo-rokokowym. Wschodnia
ciana prezbiterium stanowi
podpor dla rzeb w. Franciszka Ksawerego, Franciszka Borgiasza, Alojzego i Stanisawa
Kostki.
- Jest to caa plejada sawnych
Jezuitw w historii Kocioa wyjania ks. Bogumi Leszcz
penicy funkcj proboszcza
parafii Lubicz Grny, ktrej fili jest wanie koci pw. w.
I. Loyoli. - W otarzu gwnym

FOT. UKASZ
PIECYK

widzimy sylwetk patrona tej

wityni.
W pewnym sensie wntrze
kocioa przypomina Ark Noego. Wierni odczuwaj tu trudne
do podwaenia wraenie bezpieczestwa. Z zewntrz prezentuje si skromnie, ot drewniana
konstrukcja. Za to rodkiem,
bogatym w zdobienia, rnorodne malowida czy rzeby ,rzdzi
patetyzm skierowany do Boga.
Teraz w kociele panuje cisza,
ale mszom witym towarzyszy
zawsze dwik unikatowych or-

Sala z prawdziwego
zdarzenia
Lekcje wychowania fizycznego s zmor

dla uczniw i nauczycieli, gdy nie ma odpowiedniej

infrastruktury. Kopot widoczny jest szczeglnie zim

FOT.UKASZ
PIECYK

Tomasz Wicawski
Penowymiarowym obiekt sportowy ma powsta do wrzenia
przyszego roku w Zotorii.
Sala budowana jest wraz z
cznikiem do istniejcego budynku SP. Bdzie miaa rozmiar
20,5 na 36 metrw. Ponad 250 m2
liczy bdzie cznik, w ktrym
znajd si sale lekcyjne, pokj nauczycielski oraz szatnie i toalety.
Obiekt zostanie rwnie wyposaony w sprzt sportowy.

- Budynek ten jest niezwykle

potrzebny uwaa Hanna Anzel, przewodniczca Rady Gminy
Lubicz. - Placwka w Zotorii to
maa szkoa wiejska, do ktrej jednak z roku na rok uczszcza coraz
wicej uczniw. Obecnie uczy si
tam ponad 350 dzieci, tymczasem jeszcze pi lat temu byo 200
uczniw. Szkoa ta dugo czekaa
na wasn sal gimnastyczn z
prawdziwego zdarzenia, a obecnie
to po prostu konieczno.
Sama sala nie bdzie jednak
tylko miejscem uytkowanym
przez uczniw. Zostanie ona rw-

nie udostpniona dla caej spoecznoci lokalnej.

- Bardzo cieszy nas ta budowa uwaa Aldona Peregoczuk, radna ze Zotorii. - Mamy
tu ju "Orlika", plac zabaw, a teraz wreszcie przysza pora na ten
obiekt. Licz na to, e, tak jak w
Lubiczu Grnym czy Grbocinie,
szybko zostanie zrealizowanych
dziki jej istnieniu wiele inicjatyw
sportowych.
Obiekt bdzie budowany z
udziaem pozyskanych rodkw
zewntrznych.
- Ju w ubiegym roku podjem starania, aby budowa zostaa
dofinansowana ze rodkw Ministerstwa Sportu, ze specjalnego funduszu na rozbudow bazy
sportowej szk mwi Marek
Olszewski, wjt Gminy Lubicz.
Dziaania te zakoczyy si
naszym sukcesem. Sala zostaa
wpisana na list inwestycji priorytetowych dla bazy sportowej
regionu. Uzyskalimy dofinansowanie w wysokoci 30% kosztw
jej budowy.
To ju trzecia penowymiarowa sala gimnastyczna w Gminie
Lubicz. W 2006 roku do uytku
oddana zostaa dua sala w Lubiczu Grnym, za w 2010 sala
gimnastyczna w Grbocinie.

ganw.
- W 2006 roku, dziki staraniom Mariana Dorawy, udao
si odrestaurowa bardzo cenne, zabytkowe organy - cieszy
si ks. Bogumi Leszcz. - Gdy
objem opiek ten koci, z instrumentu zostaa tylko szafka i
wiatrownica. Elementy piszczakowe zostay zdemontowane w
zawierusze wojennej. Dzi organy ciesz nas wszystkich.
Niezwyka ponad 250-letnia witynia cieszy si niemaym zainteresowaniem nie tylko wrd mieszkacw okolic
Myca Drugiego, ale rwnie
przyjezdnych z Torunia. Z tego
tytuu zarzdzono zwikszenie
czstotliwoci mszy zazwyczaj
odbywajcych si w niedziel i
wita. Ponadto w kociele wyprawiane s luby.
- I wcale nie jest ich mao, w
zesz sobot sakrament zawary
dwie pary - przytacza ks. Leszcz.
- Ten koci si chwali sam za
siebie.
Zdaniem mieszkacw trwao wityni zwiastuje pastwu
modym dugie poycie maeskie.
m.tokarz@pozatorun.pl

GMINA LUBICZ

Zlot
automobili
Zabytkowe

pojazdy opanuj gmin Lubicz 2 sierpnia

Wielu wacicieli starych aut
ju potwierdzio swj przyjazd.
Parada samochodw zbudowanych wiele lat temu moe by nie
lada atrakcj w trakcie wakacyjnego weekendu.
Zlot zaplanowany jest na godzin 17.00 przy Zespole Szk nr
1 w Lubiczu Grnym. W trakcie
imprezy planowana jest parada
samochodw ulicami Piaskow,
Poln, Lipnowsk i Bankow. Publiczno bdzie rwnie moga
odda swj gos na najbardziej
dostojne auto. Zwycizca konkursu zostanie uhonorowany nagrod wjta gminy Lubicz Marka
Olszewskiego.
- Pokaz uwietni piosenki z
dawnych lat, ktre zaprezentuje
kapela "Dolina Drwcy" z Lubicza Grnego - wskazuj organizatorzy przedsiwzicia. - Mionicy motoryzacji musz by tego
dnia w naszej gminie.
Podczas zlotu istnieje take
moliwo wystawienia stoiska
staroci. Kady zainteresowany
moe zgosi si w tej sprawie
do Urzdu Gminy Lubicz (pokj
nr 38, II pitro) do dnia 30 lipca
lub zadeklarowa ch zaprezentowania swoich zbiorw pod
numerem telefonu (56) 621-21-00
wew. 139.
(WT)

Boiska nie
do poznania

Ruszya przebudowa zespou

boisk przy Szkole Podstawowej
nr 1 w Lubiczu Dolnym

Budowlacy wznosz boisko do

piki nonej ze sztuczn traw.
Powstaje take tartanowe boisko do koszykwki i siatkwki,
a wok nich bienia, rwnie z
tartanu.
- Po ukoczeniu prac bdziemy
mogli organizowa gminne zawody sprinterskie na rewelacyjnej
nawierzchni - wskazuje Dariusz
Dobrzyski, nauczyciel w-f w lubickiej podstawwce.
Wadze placwki te nie kryj
zadowolenia z tego faktu.
- Bdziemy te mieli profesjonaln skoczni w dal, a take
zaplecze sanitarne boisk - dodaje
Danuta Ferens, dyrektor szkoy.
Przy SP powstanie take may
amfiteatr. To bardzo dobra wiadomo dla dziaajcego tu kka teatralnego czy chru seniora Arka
II.

- Obiekt bdzie peni funkcje

nie tylko sportowe - mwi Marek
Olszewski, wjt gminy Lubicz.
- Jego usytuowanie w centrum
3-tysicznego Lubicza Dolnego
w oczywisty sposb kae myle
wadzom gminy o wykorzystywaniu go na cele imprez kulturalnych.
Aura sprzyja wykonawcy, dlatego roboty postpuj bardzo
szybko.
- Zakadalimy, e do poowy
lipca zakoczymy roboty przygotowawcze, tymczasem dobra pogoda spowodowaa, e uwinlimy
si w tydzie cieszy si Ryszard
Ochmaski z Wocawka, szef
firmy wykonujcej boisko. - Oby
tak dalej, a na pewno zdymy z
otwarciem na 1 wrzenia
(WT)

22 POZA TORU, 25 lipca 2014

GMINA ZAWIE WIELKA

Podaruj dzieciom
umiech, podaruj soce
Niepenosprawno nie musi oznacza spoecznego wykluczenia.

Stowarzyszenie Promyk Nadziei, dziaajce na terenie gminy Zawie Wielka, szuka wolontariuszy
Aleksandra Radzikowska
Jeli w rodzinie chore jest
chocia jedno dziecko, cierpi wszyscy. Dlatego stowarzyszenie otacza opiek tych,
ktrzy o pomoc poprosz.
Zgodnie ze statutem, gwne
zadania, ktre realizuje to
rozwijanie i propagowanie
inicjatyw, postaw i dziaa na
rzecz pomocy osobom niepenosprawnych, rodzinom
wielodzietnym, dotknitym
bezrobociem czy patologi
spoeczn. Dlatego w cyklicznych wyjazdach nad morze,
ktre stowarzyszenie organizuje, bior udzia dzieci wraz
z opiekunami. Dla wielu
uczestnikw to jedyne dni w
roku, podczas ktrych mog
swobodnie wypocz i nabra si do walki o lepsze jutro czy zdrowie swoich pociech.
Inicjatywa utworzenia na
terenie gminy Zawie Wielka stowarzyszenia powstaa
jesieni 2001 roku. Pomimo,
e zrzeszenie nie miao jeszcze statusu prawnego organizacji, jego czonkowie ju
rozpoczli sw charytatywn
dziaalno.
Postanowiono
we wsppracy z Urzdem
Gminy Zawie Wielka oraz
Gminnym Orodkiem Pomocy Spoecznej w Zejwsi
Wielkiej organizowa imprezy
integracyjne dla dzieci niepenosprawnych, przewlekle
chorych oraz ich zdrowych rwienikw z rodzin bezrobotnych i wielodzietnych. Celem
tej dziaalnoci byo wdroenie dzieci w zasady wzajemnej tolerancji. Dzi te zadania
wci s realizowane w podobnym wymiarze. Wadze
stowarzyszenia przygotowuj
nowe projekty, dziki ktrym
potrzebujcy mog otrzyma
fachow pomoc.

Podopieczni Stowarzyszenia Promyk Nadziei bior udzia w wielu warsztatach i wycieczkach.

Podziel si
promykiem nadziei
Aktualnie w stowarzyszeniu pracuje trzech aktywnych
czonkw. Potrzebni s chtni,
ktrzy pomog w organizacji
wyjazdw i realizacji innych
dziaa statutowych. Osoby
wraliwe i obowizkowe, ktre chciayby pomc potrzebujcym, powinny zgosi si
do siedziby stowarzyszenia.
Potrzebny jest take sprzt rehabilitacyjny, a mile widziane
wsparcie ze strony sponsorw.
Kada szlachetna pomoc pozwoli dzieciom i ich rodzinom
znajdujcym si w trudnej sytuacji, dlatego wolontariusze
poszukiwani s take wrd
specjalistw - pedagogw, psychologw czy rehabilitantw.
- Wci chcemy rozwija
zakres naszej dziaalnoci,
ale potrzebujemy chtnych,
ktrzy pomog nam w organizacji przedsiwzi - mwi
Ewa obaczewska, prezes stowarzyszenia. - Zakupilimy
niedawno nowy sprzt do sali
gimnastycznej, dziki wygra-

nemu projektowi. Mylimy o

wsppracy z psychologiem,
ktry mgby udziela porad
zainteresowanym rodzicom.
Zajcia animacyjno-kulturalne pod nazw "Nowy sprzt
- nowe pomysy", odbywaj si
cyklicznie w czwartki w godzinach od 16:00 do 19:00 w
wietlicy wiejskiej w Zejwsi
Wielkiej. Podczas nich dzieci
maj do dyspozycji m.in. suchy basen z pieczkami, tunel
"zygzak", zestaw gimnastyczny, chusty animacyjne, piki
sensoryczne i gry planszowe.
Najpikniejszy
jest umiech
- Pomagamy wszystkim potrzebujcym - mwi Ewa obaczewska. - Realizujemy cykliczne wyjazdy, ale take np.
zbirki pienidzy, ktre doranie s potrzebne na konkretny
cel. Ostatnio udao nam si
pomc kilkumiesicznej Ali,
u ktrej stwierdzono padaczk lekooporn,stwardnienie
guzowate i podwycikowego
guza mzgu.
Operacji i leczenia dziew-

czynki podj si Midzynarodowy Instytut Neurologiczny

w Niemczech. Koszty operacji
i leczenia to kwota ok. 200 tys.
z. Bez wsparcia innych byoby
to niemal niemoliwe, dlatego
na tym przykadzie wida, jak
wana jest pomoc drugiemu
czowiekowi. Nie zawsze musi
mie te ona wymiar materialny. Ch pomocy take jest
cenna, dlatego stowarzyszenie
realizuje swoje cele poprzez
propagowanie i rozwijanie w
spoecznoci lokalnej zasad
poszanowania praw osb niepenosprawnych, rozwijanie
dziaa sprzyjajcych integracji osb niepenosprawnych,
organizacj imprez o charakterze rekreacyjno-sportowym,
kulturowym, towarzyskim,
ale take wycieczek i zaj dla
dzieci.
- Najpikniejsz zapat za
pomoc jest umiech dziecka
i jego rodzicw - mwi Ewa
obaczewska. - To sprawia, e
chce nam si wci stara o pomoc, pisa nowe projekty czy
wnioski o granty. Wdziczno, ktr otrzymujemy, jest
dla nas wana.

FOT.
NADESANE

Przez lata stowarzyszenie

zorganizowao wiele okolicznociowych uroczystoci - zabawy andrzejkowe, Mikoajki,
czy imprezy choinkowe, podczas ktrych dzieci otrzymay
paczki z prezentami. Czasem
odpoczynku s dla potrzebujcych rwnie wyjazdy i wycieczki, ktre stowarzyszenie
organizuje.
- W tym roku nasi podopieczni odpoczywali w ebie
- dodaje Ewa obaczewska.
- Dzieci wraz z opiekunami,
a take uczniowie ze szkoy z
yna wyjechali na trzydniow wycieczk integracyjn,
podczas ktrej zwiedzili m.in.
muzeum motyli. Atrakcj dla
wszystkich by rejs statkiem.
Najbardziej znamiennym
pytaniem ycia jest: co robisz
dla innych? Ju Konfucjusz
mawia, e: "Jest jedno sowo,
ktrym wszyscy powinnimy
kierowa si jak regu - wzajemno".
a.radzikowska@pozatorun.pl

23 POZA TORU, 25 lipca 2014

ALEKSANDRW KUJAWSKI

Ruchome wspomnienia odyy

Archiwum Miejskiego Centrum Kultury w Aleksandrowie Kujawskim wzbogacio

si o filmy dokumentalne sprzed 50 lat. Ich digitalizacj zainteresowaa si Biblioteka Gwna UMK w Toruniu
Marcin Tokarz
Porzdkujc stare pomieszczenia MCK, jego dyrektor Arkadiusz Gralak, natkn si na
skarb polskiej kinematografii.
Odkry kilkanacie tam z filmami dokumentalnymi datowanymi na lata 60. Wilgo skrywaa
czarno-biae
oblicze
Aleksandrowa jeszcze przez
rok. Tyle trwao suszenie materiaw, jednak kocowy efekt
przers oczekiwania inicjatorw akcji ratunkowej. 18 lipca w
sali kinowej placwki obudzio
si setki wspomnie, poleciaa
niejedna za. Widzowie, oczami
kamerzystw wsppracujcych
z Polsk Kronik Filmow,
przenieli si w czasie o 50 lat
wstecz.
Zgaso wiato, wczy si
czarno-biay obraz. Na widowni zasiady osoby w przernym
wieku - dzieci obecne i staruszkowie, ktrzy w czasie nagra
Doynek w Aleksandrowie Kujawskim w 1964 roku byli w ich
wieku. Odnalezione tamy zawieraj materiay z wydarze sprzed
pwiecza. Obiektyw wieczni
m.in. budow basenu na Tynie, uroczystoci w Nieszawie ku
czci Stanisawa Noakowskiego,
odsonicie pomnika Fryderyka
Chopina w Suewie, ale pracownicy MCK nie maj zamiaru
pochwali si od razu wszystkimi

Powtrna premiera dokumentw sprzed pwiecza odbya

si 18 lipca w sali kinowej MCK w Aleksandrowie Kujawskim.

znaleziskami.
- Emocje bdziemy dawkowa,
tym bardziej, e na pierwszym
seansie widzielimy ogromne
wzruszenie na twarzach widzw
- opisuje wydarzenie Piotr Miernik, staysta MCK w Aleksandrowie, ktry odpowiedzialny
by za doprowadzenie tam filmowych do stanu uytecznoci. To bardzo wartociowy materia
przede wszystkim dla mieszkacw Aleksandrowa. Dziki niemu mogli zobaczy, jak wygldao ich miasto w przeszoci, co si
zmienio. Na szczcie wikszo
tam zachowaa si w dobrym
stanie. Jedynie cz wymagaa
dodatkowego uycia pdzelka,

FOT. PIOTR
CIECHANOWSKI

czy szmatki w celu usunicia zaciekw i przebarwie.

Materiay odnalaz dyrektor
MCK - Arkadiusz Gralak. Zupenie zapomniane leay w kartonie w zawilgoconym pomieszczeniu nalecym do budynku
placwki, ktry obecnie jest remontowany.
- Na pocztku ogarno mnie
przeraenie, e by moe tak
cenny skarb dla kroniki naszego
miasta, uleg zniszczeniu - relacjonuje swoje odkrycie Arkadiusz Gralak. - Na kilkanacie
miesicy przeniosem tamy do
suchego pomieszczenia i zabroniem komukolwiek dotyka. Na
szczcie zjawi si Piotr Mier-

nik, entuzjasta historii. On wiedzia, jak si nimi zaj. Wie o

filmach dokumentujcych dzieje
wczesnego powiatu aleksandrowskiego rozesza si echem,
do tego stopnia, e materiaami
zainteresowaa si Biblioteka
Gwna UMK w Toruniu.
Pierwsza partia nagra zostaa wyemitowana w ramach Powiatowej Kroniki Filmowej. W
midzyczasie udao si odwiey kolejne tamy, ktre MCK
zamierza udostpni spoecznoci miasta prawdopodobnie
jesieni, jednak ju pod szyldem
Aleksandrowskiej Kroniki Filmowej. Wikszo nagra jest
niema, co najwyej z podkadem
lektora komentujcego wydarzenia zachowane na klatkach. Co
ciekawe, cz materiau stanowi obrazy kolorowe, w latach 60.
uchodzce za rzadko.
Omawiane tamy filmowe
zostay uyte przez czonkw
Amatorskiego Klubu Filmowego powoanego przez Mirosawa
Temeriusza, wczesnego dyrektora placwki kulturalnej w 1963
roku. W przypadku kilku nagra
wsppracowali oni nawet z Polsk Kronik Filmow. Pniej
grupa podupada, ale za nastpne
par lat reaktywowano j i pozyskano kolejnych pasjonatw.
72-letni dzi pan Tadeusz, wstpi wtedy w jej szeregi. Realizacja
nagra nie sza jednak zawsze po
myli...

- W 1965 roku dostaem zlecenie na film dokumentujcy

sukcesy socjalizmu w Aleksandrowie od samego sekretarza
komitetu- wspomina pasjonat kinematografii, ktry w swojej karierze operatorskiej ma na koncie
wiele kronik zakadowych oraz
nagra z wydarze sportowo-rekreacyjnych z czasw, kiedy by
szefem komisji kajakowej PTTK
w Ciechocinku. - Zaczlimy od
nakrcenia fabryki guzikw, potem przeszlimy do funkcjonujcego od 3 lat Zakadu Elektron.
Sfotografowalimy szpital, Urzd
Powiatowy, po czym skierowalimy si do Centrali Nasiennej.
Gdy rozkadalimy kamer na
statywie, podjechaa milicja, a
e nie mielimy adnego glejtu,
zabrali nas na komend i przesuchali. Bylimy chyba podejrzani
o szpiegostwo...
Spraw odkrci wczesny dyrektor domu kultury lub sam sekretarz. Temu pierwszemu funkcjonariusze przekazali kamer i
filmy.
- Do dzi nie wiem gdzie s,
cho miay by wyemitowane
na jakie akademii - ali si pan
Tadeusz. - Szczliwie posiadam
wasne materiay, a e doczekaem si ju sdziwego wieku, najpewniej oddam je do MCK albo
do jakiego muzeum. Niech pozostan dla przyszych pokole.
m.tokarz@pozatorun.pl

24 POZA TORU, 25 lipca 2014

GMINA OBROWO I CZERNIKOWO

Obrowo bezkonkurencyjne
Znamy wyniki egzaminw gimnazjalnych. Okrgowa Komisja Egzaminacyjna
przedstawia zestawienie szk z powiatu toruskiego
Tomasz Wicawski
Modzie z gminy Obrowo okazaa si najlepsza w wikszoci
przedmiotw. Gorzej poszed
jej tylko test rozszerzony z jzyka angielskiego, chocia i tak
pozwoli uplasowa si na 4
miejscu w powiecie toruskim.
- Jestem niezwykle usatysfakcjonowany wynikami naszych uczniw mwi Andrzej
Wieczyski, wjt gminy Obrowo. To rezultat stopniowego
rozwijania placwek podlegych
naszemu samorzdowi. Nauczyciele na co dzie wykonuj cik
i niewdziczn prac. Przy takiej okazji warto podkreli ich
wkad i zaangaowanie w wychowanie modziey.
redni wynik z testu z matematyki uczniw z gminy Obrowo okaza si znacznie lepszy
ni w innych gminach powiatu
toruskiego. Wynis on 51,16%
przy redniej dla caego regionu na poziomie 42,22%. Drugie
miejsce w takim zestawieniu zaja gmina ysomice (47,08%), a
trzecie gmina Wielka Nieszawka
(45,08%).
- Matematyka jest pit achillesow wielu uczniw mwi Janusz Iwaski, dyrektor Zespou
Szk Gimnazjum i Liceum w Dobrzejewicach. Std tym bardziej
ciesz dobre wyniki osignite
przez nasz modzie. Trzeba dalej pracowa, eby zaraa dzieci

Uczniowie z gminy Obrowo osignli bardzo dobre wyniki w egzaminu gimnazjalnego.

zainteresowaniem do tej, piknej,

nauki. Nasi nauczyciele wykonali
swoj prac wzorowo. Chciabym
te podkeli, e osignlimy,
jako gimnazjum, jeden z najlepszych wynikw w wojewdztwie
z testu przyrodniczego.
Gimnazjalici z gminy Obrowo osignli take najlepsze
wyniki z egzaminw z historii
i wos-u, przedmiotw przyrodniczych i podstawowego jzyka
angielskiego.
- Staramy si, eby w podlegych nam placwkach pracowa-

li jak najlepsi specjalici z wielu

dziedzin wskazuje Andrzej
Wieczyski. Zawsze mona
co poprawi, ale dotychczasowe
efekty takiej polityki kadrowej s
zadowalajce.
redni wynik uczniw z gminy Obrowo z historii i wos-u
wynis 60,5%, z przedmiotw
przyrodniczych 58,05%, a z podstawowego jzyka angielskiego
64,21%. Wynik z jzyka polskiego
65,1% by drugim w powiecie toruskim. Lepszy osignli tylko
gimnazjalici z ysomic 66,83%.

FOT.
ARCHIWUM

- Najbardziej obawiaam si
testu z matematyki mwi Kasia, uczennica Gimnazjum w Dobrzejewicach. Nie taki jednak
diabe straszny, jak go maluj,
Zdobyam blisko 70% punktw.
Mam nadziej, e moje wyniki
pozwol mi dosta si do wymarzonego liceum.
Czwarte miejsce w powiecie
zaja modzie z gminy Obrowo
w tecie z rozszerzonego jzyka angielskiego. redni wynik z
tego sprawdzianu wynis 37,71%.
Najlepszy osignli gimnazjalici

z gminy Lubicz ponad 42%, a

tu za nimi w takim zestawieniu
uplasowali si uczniowie z gmin
ysomice (40,33%) i Czernikowo
37,75%.
- Jestemy bardzo zadowoleni
z poziomu przygotowania modych osb do tego wanego w ich
yciu testu mwi Artur Affelt,
dyrektor Gimnazjum im. Jana
Pawa II w Obrowie. Mam nadzieje, e w toku dalszej edukacji
przygotowanie, ktre odebrali w
naszej placwce, bdzie dla nich
przydatne.
Uczniowie spdzaj obecnie
wakacje, a od wrzenia trafi do
szk rednich.
- yczymy modym ludziom
ze wszystkich szk z terenu
gminy Obrowo wielu sukcesw
w przyszym roku szkolnym, a
obecnie bezpiecznego i miego
wypoczynku mwi Andrzej
Wieczyski. Zapracowali ciko na wakacyjn lab.
Rodzice te s dumni ze swoich pociech.
- Nie zauwayam, eby mj
syn szczeglnie uczy si przed
tym egzaminem mieje si
mama gimnazjalisty z Obrowa.
A jego wyniki przeszy najmielsze oczekiwania moje i ma. Raczej syn w szkole z tego, e by
obuziakiem, a nie prymusem, a
redni wynikw mia wysz
ni 60%. W nagrod jedziemy z
nim w sierpniu nad morze.

Mionik wszystkich piek

t.wieclawski@pozatorun.pl

Ich rozmiar nie ma znaczenia. Te do gry w siatkwk, pik non,

tenisa czy nawet kule bilardowe - kada z dyscyplin w jego sercu zajmuje szczeglne miejsce
z godzeniem wszystkich obowizkw?
- Wystarczy chcie - mwi
z umiechem Ryszard Atyn.
- Funkcja dyrektora w niczym
mi nie przeszkadza, przeciwnie
- daje wicej moliwoci. Chciabym, eby modzie aktywnie
spdzaa czas i zamiast gier
komputerowych wybieraa te
organizowane na boiskach. Jeszcze dobrze pamitam czasy, gdy
w szkole nie byo ani boiska, ani
sali gimnastycznej. Wszystko, co
zostao przez ostatnie lata zrealizowane, zrobilimy z myl o
uczniach. Trzeba da im szans
wszechstronnego rozwoju.

Aleksandra Radzikowska
Sportowego bakcyla Ryszard
Atyn zapa ju w dziecistwie. Od kilkunastu lat stara
si przekaza go dalej. Jako dyrektor Szkoy Podstawowej w
Oswce im. Tony Halika i prezes tamtejszej Ochotniczej
Stray Poarnej dba o rozwj
ducha sportu w gminie. Cho
serce Ryszardowi Atynowi
skrady pika nona i tenis stoowy, w jego domu takie nazwiska jak Federer czy O'Sullivan
przewijaj si nawet podczas
niada w rodzinnym gronie.
Picioletnia Ola ju kibicuje razem z tat.
Gdyby nie zosta nauczycielem, byby ogrodnikiem. O
kwiatach i rolinach mgby
opowiada godzinami. To wanie wrd domowych grzdek
wypoczywa i zbiera siy do pracy. yje blisko natury i dlatego
zawsze wybiera gry, nie morze.
Od lat wspiera rozwj dzieci, a
ze swojego spoecznego zaangaowania znany jest wszystkim w
okolicy.
Kibic, jakich mao
Nie wszyscy jednak wiedz,
e dyrektor szkoy kibicuje Borussii Dortmund i Lechowi Pozna. Zawsze trzyma te kciuki

Z myl o przyszoci
Ryszard Atyn dba o rozwj ducha sportu w gminie.

za narodowe reprezentacje piki

rcznej i siatkwki. Docenia elegancj Federera na korcie, ale z
dwjki odwiecznych rywali wybiera Nadala. Ekspresja i waleczno, jak dla wielu kibicw, rwnie dla dyrektora szkoy maj
nadrzdne znaczenie. O sporcie
mgby rozmawia godzinami.
- Ryszard Atyn od kilkunastu lat kieruje sportem szkolnym
na terenie gminy - mwi Przemysaw Pujer. - Jest ojcem lokalnych rozgrywek tenisowych,
ktre dzi do stow jednora-

FOT. UKASZ
PIECYK

zowo przycigaj blisko setk

graczy. To dziki niemu gmina
"ping-pongiem stoi".
W 1992 roku rozpocz prac w szkole podstawowej jako
nauczyciel, a funkcj dyrektora
peni od sierpnia 2001 roku. Nieustannie zdobywa nowe kwalifikacje zawodowe, ktre pozwalaj
mu na rozszerzanie dziaalnoci.
Dzi jest nauczycielem wychowania fizycznego, cho uczniowie jeszcze dobrze pamitaj
prowadzone przez niego lekcje
chemii i biologii. Jak radzi sobie

Ryszard Atyn od 1998 roku

jest czonkiem OSP, a przewodniczy jej od szeciu lat. Integruje
rodowisko i wiele uwagi powica zawodnikom druyn poarniczych.
- Gdy widz grup czterdziestu osb, ktra regularnie stawia
si na treningi raz w tygodniu, to
jak mam si nie cieszy? - mwi.
- Trzeba odwrci tendencj,
ktra staje si coraz bardziej widoczna - modzie zamiast aktywnoci fizycznej wybiera bierne ogldanie telewizji. Tak nie
powinno by.
Sportow pasj Ryszarda Atyna znaj te czonkowie klubu

UKS "Pitka". W jego ramach

organizowane s m.in. treningi
siatkwki, piki nonej czy rajdy
rowerowe.
- Klub wci si rozwija mwi. - W najbliszym czasie
zamierzamy odnowi wadze
statutowe, powikszy szeregi
i wprowadzi do realizacji szereg nowych pomysw zwizanych z dziaalnoci sportowo-rekreacyjn na terenie gminy
Czernikowo. Nasza wsppraca
z samorzdem przebiega bardzo sprawnie, podobnie jak z
Rad Rodzicw. Organizujemy
wsplnie szkolne "choinki" czy
wyjazdowe dni dziecka. Szkoa
od lat wsppracuje te z myliwymi, ktrzy uczniom przekazuj wiedz z zakresu lenictwa,
ekologii, wiata rolin i zwierzt.
Dziki jego zaangaowaniu
zmienia si nie tylko oblicze i
wyposaenie szkoy, ale take
podejcie modych mieszkacw gminy do aktywnoci fizycznej. Zawsze znajduje czas na
udzielenie pomocy i obowizki,
ale te mecz ulubionej druyny.
To ostatnie jest pewne - nie ma
przecie kibica, ktry nawet w
najbardziej napity grafik nie
potrafiby wcisn meczu swojej
ukochanej druyny. Ryszard Atyn dobrze o tym wie.
a.radzikowska@pozatorun.pl

DODATEK
EDUKACJA

Ruchome
wspomnienia odyy
Rusza Technikum Kolejowe w Bydgoszczy. Szkoa bdzie
jedyn ksztacc w zawodach kolejowych na trzy wojewdztwa: kujawsko-pomorskie, warmisko-mazurskie oraz pomorskie. - To strza w
dziesitk, na kolei brakuje modych - komentuj ludzie z brany
Czteroletnie Technikum Kolejowe w Bydgoszczy zamierza
ksztaci na kierunkach: technik drg i mostw kolejowych,
technik automatyk sterowania
ruchem kolejowym, technik
transportu kolejowego oraz
technik elektroenergetyk transportu szynowego. Zdobycie dyplomu technika kolei pozwoli
na udokumentowanie wiedzy z
tego zakresu oraz umiejtnoci
zdobytych w praktyce.
Po ukoczeniu technikum i
zdanej maturze bdzie istniaa
moliwo kontynuacji nauki na
studiach inynierskich Wydziau
Budownictwa Bydgoskiej Szkoy
Wyszej, ktra posiada specjalnoci: drogi szynowe i inynieria
ruchu kolejowego.
Partner branowy PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. zapewnia
pomoc w realizacji zaj, praktyk
oraz udostpniania pomocy naukowych i nowoczesnego wyposaenia pracowni.
W tym celu
zostao podpisane porozumienie
z PKP PLK S.A. w sprawie reali-

zacji zaj praktycznych i praktyk

zawodowych. Polskie Linie Kolejowe S.A. zapewniaj rwnie stypendium najlepszym uczniom ju
po pierwszym semestrze nauki, a
take po ukoczeniu szkoy gwarantuj zatrudnienie.
Pierwsze zajcia w technikum
rozpoczn si 1 wrzenia 2014r.
Pierwszy rok nauki jest bezpatny.

Obecnie trwa rekrutacja i wszystko wskazuje na to, e mog zosta

utworzone dwie klasy pierwsze.
Tak wic absolwenci gimnazjw,
ktrzy chc mie w przyszoci
pewn prac, a nie dokonali jeszcze wyboru szkoy redniej mog
skorzysta z oferty jak proponuje
Technikum Kolejowe w Bydgoszczy.

25 POZA TORU, 25 lipca 2014

Prawo krlem
rekrutacji
Uczelnie wysze zakoczyy ju procesy
pierwszych rekrutacji. W najbliszym czasie
zakocz si kolejne tury. Liczba chtnych na
jedno miejsce wci zaskakuje
Najwiksze zainteresowanie wrd
kandydatw wzbudzaj kierunki
oblegane ju tradycyjnie, a take te,
ktre po raz pierwszy pojawi si w
roku akademickim 2014/2015. Prawo, kryminologia, studia lekarskie
a take dziennikarstwo - to wanie
w takich kierunkach chc ksztaci
si przyszli studenci.
Ze wstpnych danych wnioskuje
si, e wikszo z nich zoyo podania na wicej ni jeden kierunek.
Wci jednak trwa rekrutacja na studia niestacjonarne i II stopnia.
Wrd najpopularniejszych kierunkw znalazy si prawo i psychologia. Na pierwszy z nich, rednio,
na kadym z kilkunastu polskich
uniwersytetw, zgosio si 2 tysice
chtnych, na drugi za ponad 1,3 tys.
Pod wzgldem popularnoci
wci na wysokiej pozycji utrzymuje si dziennikarstwo i komunikacja
spoeczna, rwnie jako kierunek
midzynarodowy. Jak dotd kada
uczelnia wysza odnotowaa rednio
1,2 tys. kandydatw. Dalej znajduje
si administracja, ekonomia, filologie, a take bezpieczestwo narodowe.
Dla najpopularniejszego kierunku w Polsce uczelnie przygotoway w
tym roku 5245 miejsc. Przyjto jednak ju ponad 18 tys. zgosze. rednio o jedno miejsce walczy 3,4 kan-

dydata. Na niektrych uczelniach

jest nawet omiu chtnych.
Najwikszym zainteresowaniem
prawo cieszy si we Wrocawiu. Na
tym kierunku chce studiowa a
2266 maturzystw, a miejsc jest tylko 275 - to 8,2 kandydata na jedno
miejsce.
Duym powodzeniem ciesz si
nie tylko studia typowo prawnicze,
ale kierunki pokrewne. Hitem okazaa si kryminologia na Uniwersytecie Gdaskim - o 90 miejsc walczy
tam 1011 kandydatw. W tym roku
uruchomi j rwnie Uniwersytet w
Biaymstoku.
Na Uniwersytecie Mikoaja Kopernika zakoczy si II etap pierwszego naboru. Najwiksz liczb
chtnych przycign kierunek lekarski, na ktrym chciaoby studiowa ponad 4 tysice osb. W kampusie toruskim najpopularniejsze jest
prawo. Zaraz za nim jest m.in. farmacja, bezpieczestwo wewntrzne,
filologia angielska i ekonomia.
Cho uczelnie wysze odczuy
skutki niu demograficznego, prestiowe kierunki wci nie narzekaj na brak kandydatw. Modzi
marz by lekarzami, stomatologami, prawnikami czy psychologami.
Aby osign swj cel, musz jednak skoczy studia. Uniwersytety
otwieraj przed nimi swoje wrota.

26 POZA TORU, 25 lipca 2014

DODATEK
EDUKACJA

Od sw do czynw

Do grup spoecznych, ktre najczciej borykaj si z trudnociami znalezienia pracy

nale wieo upieczeni studenci i osoby starsze, majce zbyt dug przerw w wykonywaniu zawodu.
O podejciu, jakie powinni przyj i oczekiwaniach ze strony pracodawcw, z Lill Zask, doradc
zawodowym Wojewdzkiego Urzdu Pracy w Toruniu, rozmawia Marcin Tokarz
Absolwent kierunku cisego ma
wiksze ni humanista szanse
na znalezienie pracy, czy to tylko
mit?
Wedug statystyk, absolwenci studiw wyszych cisych s
atrakcyjniejsi na rynku pracy ni
tych humanistycznych. Jednak
w moim mniemaniu le zrobi
osoby, ktre wspierajc si powyszymi tendencjami pjd na
studia sprzeczne ze swoimi umiejtnociami. Mog je wybra i
skoczy z trudem, ale tak, czy
siak, nie zostan specjalistami w
danej dziedzinie. W tym miejscu
sugeruj zdrowy rozsdek i zaangaowanie studenta, nawet mniej
podanych przez pracodawcw
kierunkw, we wszelkiego rodzaju inicjatywy, wolontariat, prac
jeszcze w trakcie nauki z jednym
zastrzeeniem. Musi by to zajcie zwizane tematycznie z obran ciek edukacyjn. Inynier,
czy lekarz, zawody potencjalnie
podane przez pracodawcw,
wcale nie gwarantuj miejsca
pracy, choby dlatego, e kandydatowi moe brakowa kwalifikacji, moe on nie zna jzyka
lub mie zaburzenia interperso-

student musi swj krtki sta

pracy wzbogaci szerszym zakresem umiejtnoci i wiedzy w
danej dziedzinie. Z kolei starsi s
postrzegani przez pracodawcw
jako osoby starowieckie. Zniwelowa lub wykluczy to wraenie
mog jedynie poprzez udowodnienie, e zaktualizowali swoje
wiadomoci. Starsi z ca pewnoci maj o wiele wiksze kompetencje, jako specjalici, ale to nie
wystarczy. Powinni by z bran
na bieco, poda za trendami,
technologiami, sposobami pracy.
nalne.
Czym rni si metody poszukiwania pracy dla modszych i
starszych?
Wszystko zaley od umiejtnoci i znajomoci pewnych
technik. Student prawdopodobnie czciej posuguje si portalami spoecznociowymi ni osoba
starsza, ale to tylko przypuszczenie. Z kolei ona powinna mie
wicej kontaktw osobistych, ale
to te nie jest standard. W zwizku z powyszym, techniki i metody poszukiwania pracy dla jed-

nych i drugich s takie same. Im

wicej ich wykorzystamy, tym na
wicej ofert moemy liczy.
Ale, gdy dojdzie ju do rozmowy
kwalifikacyjnej, czowiek modszy i starszy ma przecie zupenie
co innego do zaoferowania...
Zamy, e mamy dwch
kandydatw posiadajcych te
same kwalifikacje. Jeden dopiero
skoczy studia, a drugi pracowa ju w zawodzie pardziesit
lat. Wtedy naturalnym jest, e
ta ostatnia ma wiksze dowiadczenie w zawodzie. Wobec tego

W jakim wieku maleje nasza

atrakcyjno na rynku pracy i
szansa na znalezienie zatrudnienia?
W przypadku osb starszych
problem znalezienia pracy nie
koniecznie ma swoje rdo w jej
braku. Z wiekiem pojawiaj si
choroby, rozrasta si rodzina za
spraw narodzin wnukw, przez
co ta grupa kandydatw dobrowolnie rezygnuje z zatrudnienia,
a gdy chce wrci, pracodawca
nie daje si przekona. Wedug
moich obserwacji, najwicej zaley od tego, jak dug przerw w

wykonywaniu zawodu ma dana

osoba. Im duej pozostaje bez
pracy, tym trudniej jej wrci na
rynek. Ona si wycofuje i ju po
roku przyzwyczaja si do tego
stanu rzeczy. Nie ma ju takiej,
jak kiedy, determinacji do aktywnych poszukiwa. Nastpuje
bierna akceptacja.
Zatem, ona jest najgorszym wrogiem osoby poszukujcej pracy?
Niekoniecznie. Jeeli kandydat nie boryka si z przeszkod natury zdrowotnej, to kad
inn jest w stanie pokona. W
poszukiwaniu pracy trzeba by
cierpliwym, przy uyciu jak najwikszej iloci metod szuka jej
do skutku. Nie chodzi o to, eby
mwi, e poszukuje si pracy, bo
wtedy sztucznie si uspokajamy.
Przejdmy od sw do czynw,
ale nie mona te popa ze skrajnoci w skrajno. Czsto kandydaci zgaszaj, e s w stanie
podj si kadej pracy, co jest
oczywicie nieprawd. Ju samo
to oddala nas od rynku pracy, bo
przestajemy by skonkretyzowani, nie potrafimy okreli celu.

DODATEK
BUDOWLANY

27 POZA TORU, 25 lipca 2014

MECENAS DODATKU

Mieszkanie w stylu POP ART

Krluj w nim mocne kolory, wyrane wzory oraz tworzywa sztuczne.

Istnieje od ponad 60 lat i wci wydaje si niemiertelny. Nie zapowiada si rwnie,

aby mia on wkrtce znikn. Wrcz przeciwnie
POP ART to jeden z najlepiej
znanych prdw artystycznych
sztuki masowej, ktry inspiruje
kolejne pokolenia grafikw i architektw wntrz. S tacy, ktrzy
stwierdz, e jest on kwintesencj kiczu. Faktem natomiast jest
to, e nie potrzebujemy duych
nakadw finansowych, aby
stworzy idealne i bardzo funkcjonalne wntrze.
- Mieszkanie urzdzone w
stylu POP ART dodaje pozytywnej energii mieszkacom - mwi
Justyna Krzewiska, architekt.
- Soczyste i intensywne kolory,
ktre towarzysz stylowi mog
zaakcentowa te aranacje, ktre chcemy podkreli. Zbyt duo
kolorw wprowadzi nam jednak
chaos. Warto wic zastosowa je
z umiarem.
Gwnym zaoeniem koncepcyjnym POP ART-u jest przenoszenie popularnych wzorw
reklam, komiksw i kultowych
obrazw na elementy aranacji.
Sam styl jest kierunkiem sztuki
wspczesnej, w ktrym twrcy
uywaj form dobitnych, uproszczonych oraz nawizujcych do
rodowiska
wielkomiejskiego.
Pop-art charakteryzuje si zaskakujc rnorodnoci technik,

tematyki, a take prostot.

Kluczem do stworzenia odpowiedniego klimatu s waciwe
proporcje kolorowych elementw
wystroju wntrz. To wanie jasne
barwy stanowi dla nich idealne
to.
- Styl ten bawi si kontrastami,
dlatego podobnie jak na kompozycjach malarskich jego mistrzw, nie zaszkodzi doda troch mdych pasteli, ktre jeszcze
bardziej podsyc zdecydowane
kolory - dodaje architekt. - Jak w
mao ktrym ze stylw czerwie
moemy spokojnie zestawi z zie-

leni i bkitem. W przypadku

POP ART-u aden z tych kolorw
nie jest zabroniony.
Do aranacji wntrz nie potrzebujemy drogich materiaw.
Doskonale pasowa bdzie plastik, plexiglass czy sztuczne futro.
POP ART-owe meble - kanapa
czy sofa - zdecydowanie powinny
wyrnia si na tle pozostaych
akcesoriw, znajdujcych si w
pomieszczeniu.
Charakterystycznymi elementami s meble: niskie, proste, lakierowane czy dmuchane, czsto
o nietypowych ksztatach. Du

popularnoci ciesz si te z motywami z komiksw lub bezbarwne. Symbolicznym meblem jest

krzeso Panton zaprojektowane w
1960 roku, ktre do dzi nie stracio nowoczesnego i designerskiego charakteru.
POP ARTem rzdz dodatki.
Pluszowe poduszki, plastikowe
krzesa czy szklane stoy dodadz
wntrzu charakteru. Mona pj
dalej w t stron, zamiast dywanw stosujc naklejki podogowe,
stawiajc na pkach kolorowe
wieczniki, a na krzesa zakadajc pokrowce.
- W przypadku dodatkw doskonale sprawdzaj si gadety o
niebanalnych i odwanych ksztatach - informuje Krzewiska.
- POP ART charakteryzuje si
wszelkimi wzorami geometrycznymi i formami kulistymi. Mog
to by karykatury tradycyjnych
przedmiotw, lub formy geometryczne w soczystych kolorach,
np. czerwieni, ru, ci, zieleni
czy bkitu.
Akcesoria do aranacji wntrza w stylu POP ART moemy kupi w Empiku. W kolekcji
POP ARTowy trend. Mona
znale tam poduszki z komiksowym nadrukiem, bogaty wy-

br unikalnych ramek, kolorowych budzikw czy oryginalnych

wiecznikw w ksztacie hydrantw albo ust.
- POP ART ze swojego zaoenia jest stylem wielkomiejskim kontynuuje Krzewiska. - Jeeli w
pomieszczeniu chcemy umieci
roliny, warto pomyle o duych
okazach. Dziki swoim rozmiarom nie dadz przytoczy si
wieloci kolorw.
Decydujc si na ten styl nie
musimy traktowa go w stu procentach powanie. Moemy do
niego delikatnie nawiza. Czasem wystarcz dodatki w intensywnych kolorach, ktre powtrz si w aranacji caego wntrza,
aby nabrao ono charakteru POP
ART-u. Majc mieszkanie lub
dom w stylu POP ART z pewnoci moemy si spodziewa konkretnej oceny ze strony goci.
Pop Art z ca pewnoci jest
stylem doskonaym dla osb o
silnych charakterze, indywidualistw i zwolennikw kolorw.
Wprowadza do naszego pomieszczenia wiele kolorw, zabawy i
artobliwego charakteru. Przestrze urzdzona w takim klimacie charakteryzuje si wic dynamik i radoci.

28 POZA TORU, 25 lipca 2014

MECENAS DODATKU

DODATEK
BUDOWLANY

Bd gotowy na mrozy

Wsplnie z Castoram radzimy, jak zabra si za wymian instalacji cieplnej

Mimo e ogrzewanie jest
ostatni rzecz, o ktrej mylimy w trakcie panujcych
upaw, to musimy zrewidowa swj obraz wiata. Lato
jest najlepszym czasem na to,
aby zaj si nasz instalacj
ciepln. O czym warto pamita i co wymieni?
Koczy si lipiec, przed
nami sierpie i wrzesie. W
padzierniku niektrzy z nas
wieczorami przepal, aby nie
zmarzn w chodne nocy, a w
listopadzie zaczyna si zasadniczy sezon grzewczy.
- To zaledwie cztery miesice podkrela Radosaw Hoffman z Castoramy. Ciepem
w naszym domu zajmijmy si
wic wtedy, gdy nie jest ono
potrzebne.
Instalacja cieplna skada si
z trzech rzeczy: jednostki zasilajcej czyli kota, systemu rur
i grzejnikw. W przypadku
pierwszego z nich musimy dokona, jakim paliwem bdzie
zasilany. Do wyboru mamy
paliwa stae, cieke i gazowe.
- Rozwizaniem najbardziej wygodnym jest gaz
przyznaje Radosaw Hoffman.

Niestety, luksus kosztuje, bo

paliwo gazowe jest najdroszym wyborem w eksploatacji. Mamy take do wyboru
olej opaowy oraz paliwa stae, czyli drewno lub wgiel. To
akurat najbardziej ekonomiczny wybr, jednak wymaga od
nas staego dbania o obecno
paliwa w kotle.
Wany wybr, ktry musimy podj, to take rodzaj
kaloryfera. Na rynku s do-

stpne urzdzenia aluminiowe i stalowe. Aluminium jest

cenionym materiaem przede
wszystkim ze wzgldu na
lekko i du odporno.
Utwardzone aluminium jest
wytrzymae i zachowuje swoj
niewielk mas. Grzejniki aluminiowe s chtnie stosowane rwnie z innego powodu:
dua odporno na korozj.
Cena grzejnika aluminiowego
moe niejednego przerazi, ale

nasz wydatek zostanie nagrodzony wysok sprawnoci.

Grzejniki aluminiowe szybko
reaguj na zmian temperatury zasilania.
Grzejniki stalowe natomiast maj atrakcyjny wygld (nie myli z grzejnikami
eliwnymi) i pokrywa si je
lakierem proszkowym. Takie
grzejniki mog by naprawd
istotnym elementem dekoracyjnym pomieszczenia. S najbardziej popularne w naszym
kraju. Grzejniki stalowe maj
ma akumulacyjno, przez
co daj si dobrze sterowa.
Warto stosowa grzejniki stalowe z tylnym oebrowaniem
konwekcyjnym (bardzo dobrze oddaj ciepo). Powinno
si je stosowa w obiegach wymuszonych, a jeli s stosowane w grawitacyjnych, to naley
stosowa grzejniki tego samego rodzaju (grzejniki stalowe
charakteryzuj si duymi
oporami przepywu).
Z kaloryferami wie si
jeden podstawowy problem
zapowietrzaj si. To efekt
nieszczelnoci ukadu lub wycieku. Wtedy do rur dostaje

si powietrze, a cay problem

zaczyna si od grzejnikw na
najwyszych kondygnacjach.
Proces odpowietrzania trzeba
zacz jednak od kondygnacji
najniszych. Przy samym kotle warto zainstalowa take
automatyczny odpowietrznik
do centralnego ogrzewania.
Moemy take pomyle
o dodatkowym wyposaeniu
naszego domu przy okazji instalacji cieplnej. Ciekawym
rozwizaniem jest kominek z
paszczem wodnym.
- Samo palenisko nie rni si niczym od normalnego
kominka wyjania Radosaw
Hoffman. Rnica polega na
tym, e nad nim zamontowana jest wownica, w ktrej
pynie woda. Ogrzana ciecz
jest rozprowadzana do grzejnikw.
Powysze typy instalacji
cieplnej to rozwizania tradycyjne. W naszym domu moemy take wykorzysta ogrzewanie nawiewowe, podogowe
czy te alternatywne rda
energii takie jak kolektory soneczne czy te pompy ciepa.

30 POZA TORU, 25 lipca 2014

REKLAMA

31 POZA TORU, 25 lipca 2014

SPORT

Wyj z pikarskiego niebytu

O przygotowaniach do kolejnego sezonu, przyszoci druyny, wzmocnieniach
personalnych i drodze z pikarskiego pieka do nieba, z Dariuszem Preisem, trenerem seniorw
Legii Chema, wieloletnim zawodnikiem tego klubu, rozmawia Tomasz Wicawski
Jedynym sukcesem ostatniego
sezonu Legii Chema jest chyba fakt, e udao si utrzyma w
klasie okrgowej, co po rundzie
jesiennej wydawao si niemoliwe?
Sprawa jest nie do koca jasna.
Czekamy na ostateczn decyzj
Komisji Licencyjnej, bo wa si
losy Warty Pozna i Calisii Kalisz. Jeeli ktry z tych klubw
nie otrzyma licencji, to pozostaniemy w V lidze. W innym
przypadku przyjdzie nam gra w
A-klasie. Nieoficjalne informacje
s pozytywne, chocia trudno
cieszy si z zajcia w ostatnim
sezonie przedostatniego miejsca,
chocia wywalczonego rzutem
na tam.
Widzi pan wiateko w tunelu,
ktre pozwalaoby wierzy kibicom, e Legi sta w kolejnym
sezonie na co wicej ni walk o
utrzymanie?
Oczywicie. Graj u nas
przede wszystkim modzi zawodnicy, ale ich potencja pikarski jest wyszy ni to, co prezentowalimy ostatnio. Trzeba na
nich stawia i wierzy, e bdzie
lepiej. Borykalimy si w zakoczonych rozgrywkach z ogromnymi problemami kadrowymi, a
ca rund musielimy rozegra
w 14 osb. Na awce rezerwowych
siedzieli chopcy, ktrzy maj 1617 lat. W wielu meczach zabrako
nam dowiadczenia, a nie da si
go inaczej wypracowa ni poprzez mecze. Zawalilimy pierw-

zapau do pracy, wic co w tej

kwestii powinno drgn. Do tej
pory gwnym sponsorem klubu
byo miasto, ktre te ma ograniczone rodki na ten cel. My gralimy w innym pikarskim wiecie.
III liga, w ktrej ja graem, bya
bardzo mocna. Mierzylimy si z
Lechi Gdask, Ark Gdynia itd.
Teraz jednak jest to, co jest.
Sycha co o potencjalnych
sponsorach?
Wiem, e zarzd prowadzi
rozmowy. S one na rnym etapie, ale trudno mi co konkretnego w tej kwestii wicej powiedzie.
sz rund, w ktrej zdobylimy 9
punktw.
Jest szansa, e do zespou docz
dowiadczeni pikarze? Od nich
modzie mogaby si uczy.
Tak. Ju poczynilimy takie
kroki. Treningi wznowilimy 7
lipca. Z ca pewnoci do druyny doczy Krystian Rybacki,
byy zawodnik naszego klubu, a
ostatnio reprezentant Kasztelana Papowo. Bdzie to na pewno
wzmocnienie. Przyjdzie take
Kamil Wojciechowski, nasz wychowanek, ktry gra w Cyklonie. Nie jest jeszcze do koca jasne czy zostanie z nami Tomasz
Urbaski (Wda wiecie w ubiegym sezonie), ktry z nami trenuje i raczej zagra u nas w sezonie
2014-2015. Sparingi pokazuj ju,
e s to wartociowe wzmocnie-

nia i z nimi bdzie nam atwiej o

lepsze rezultaty. Modym chopakom powinno si gra przy nich
luniej, bez tak duej presji.
Popatrzy na Legi z innej perspektywy. Chema jest jedynym
miastem w powiecie toruskim.
Sta ten orodek na druyn, ktra nie bdzie bkaa si po strefie
spadkowej V ligi? Pienidze s do
tego celu nieodzowne.
Zaoenie sportowe na kolejny sezon jest takie, eby opiera
si wychowankach klubu. Mamy
nowy zarzd, ktry popiera tak
polityk. W Legii musz gra
zawodnicy mentalnie zwizani
z miastem, eby oddawali na boisku cae serce dla klubu. Kwestie
finansowe nie s proste. Modzi
ludzie rzdz obecnie klubem i
maj duo nowych pomysw i

Z jakiego powodu Marek Zajc

zrezygnowa z bycia pierwszym
trenerem zespou?
Nie chc si za niego wypowiada. Tak postanowi i trzeba
t decyzj uszanowa. Mi wsppracowao si z nim bardzo dobrze. Znamy si nie od dzi i
rozumielimy si w lot. Marek
wraca do Cyklona, a ja zostaem
trenerem pierwszej druyny. Nie
byo jednak midzy nami adnego konfliktu.
Jest pan z Legi od wielu lat zwizany. Nie ogarnia pana smutek
jak popatrzy pan, w jakim miejscu by ten klub, gdy pan wystpowa na boisku, a w jakim jest
teraz?
Aktualnie jestemy w bardzo
trudnym momencie dla klubu.
Od paru lat poziom sportowy

spada. Spadalimy z III do IV ligi,

z IV do V, a teraz ocieramy si o
kolejny poziom niej. Cay sezon
gralimy na ostatnim miejscu,
a przedostatnie miejsce na finiszu rozgrywek nie przynosi nam
chway. S jednak takie okresy
w wielu klubach i trzeba wierzy, e bdzie lepiej. Podobnie
sprawa ukadaa si w Zawiszy
Bydgoszcz i Olimpii Grudzidz
przed paroma laty, a prosz popatrze, gdzie teraz s te zespoy.
Mam nadziej, e bdziemy szli
do gry i w przyszoci zagramy
w IV lidze. Byby to sukces.
Nowy sezon da sporo odpowiedzi.
Dokadnie. Moje zdanie jest
takie, e chopakw sta na wicej ni do tej pory pokazali. Gdybym nie mia w sobie przekonania, e obieramy waciw drog,
to bym si nie podejmowa tego
zadania.
Droga Olimpii Grudzidz jest
drogowskazem?
Mimo wszystko trudno porwna te dwa miasta. W Chemy nie ma firm o takim kapitale.
Trzeba jednak pogratulowa wadzom tego zespou, ktre wycigny go z pikarskiego niebytu
na zaplecze ekstraklasy. Musimy
si na nich wzorowa.

II liga futsalu w wojewdztwie?

W ubiegy weekend odbyo si w Szczyrku posiedzenie Komisji Futsalu

i Piki Plaowej. Zespow zainteresowanych lig halwki w naszym regionie jest sporo
Tomasz Wicawski
Rozmowy w tej sprawie trwaj.
Nasi reprezentanci w komisji
przedstawiaj aktualny stan
prac nad projektem. Duym
echem odbiy si w Polsce deklaracje 4 klubw z naszego
regionu odnonie chci gry w I
lidze futsalu.
W Szczyrku reprezentowali
nasze wojewdztwo Jarosaw
Gryckiewicz i Jacek Dudek.
- Przed wyjazdem na obrady
oglnokrajowe mielimy posiedzenie Komisji Futsalu Kujawsko-Pomorskiego ZPN mwi
Jarosaw Gryckiewicz, przewodniczcy tego ciaa. Celem
posiedzenia byo utworzenie
II ligi futsalu w naszym wojewdztwie. Zainteresowanych
tym projektem jest od 5 do 8
zespow. Spotkanie z chtnymi druynami odbdzie si 6
sierpnia w hali Centrum Sportowego UMK.
Dyskutowano rwnie odnonie przygotowania sdziw
do rozgrywek halowych I ligi
PZPN i II ligi KPZPN. Spotkanie w tej sprawie odbdzie si 8
sierpnia w Forcie IV. Planowane

Jarosaw Gryckiewicz jest jednym z najbardziej znanych

sdziw w naszym regionie.

jest rwnie szkolenie arbitrw

TLSP. Na posiedzeniu Komisji Futsalu PZPN powierzono
organizacj Finau Modzieowych Mistrzostw Polski w Futsalu w kategoriach U-20 Unisaw Team i U-16 TAF Toru.
- To due wyzwanie organizacyjne, ale rwnie promocja
tej dyscypliny sportu w naszym
regionie wskazuje Jarosaw

FOT. UKASZ
PIECYK

Gryckiewicz. O zainteresowaniu rozgrywkami nieopodal

Torunia moe wiadczy fakt,
e ch wystpw w I lidze zadeklaroway Unisaw Team,
FC Toru, Unikat Futsal Club
Osiek i TAF Toru. Istnieje
take szansa, z racji tego, e dwa
klubu nie otrzymay licencji na
gr w Ekstraklasie, i w Toruniu
bdzie druyna wystpujc

na najwyszym poziomie rozgrywkowym w tej dyscyplinie.

Zdaniem wielu, w halow
odmian piki nonej gra wicej
osb ni na trawie.
- W okresie jesienno-zimowym wszyscy przenosimy si
do mniejszych lub wikszych sal
wskazuje pikarz druyny wystpujcej w TLSP. W Toruniu
w jednym cyklu miejskich rozgrywek ligowych wystpuje ok.
80 zespow. To ewenement. A
s przecie jeszcze ligi w mniejszych, ociennych gminach.
Chopaki graj chociaby w ubiance, Lubiczu czy Obrowie.
Czsta jest take opinia, e
halwce pomogy Orliki,
ktre jak grzyby po deszczu wyrosy w wielu miejscowociach
w naszym kraju. Mniejsze druyny nie maj czsto szans, eby
posiada kilkunastu zawodnikw. Zebranie si i zagranie w
pitk bd szstk jest o wiele atwiejsze. Ekipy przyjaci
wprost przenosz si z rozrywek letnich na Orlikach na
hal.
Trudno jednak porwna
futsal do klasycznej odmiany
piki nonej. Ogromn rol w
tej dyscyplinie odgrywa tech-

nika i zgranie zespou. Druyny grajce bez adu i skadu

s naraone na to, e w jednym
meczu ich bramkarz wycignie
w siatki worek piek.
- Przez 7 lat sdziowaem
ekstraklas futsalu mwi Jarosaw Gryckiewicz. Taki epizod w swojej karierze mia take Bartosz Frankowski sdzia
najwyszej klasy rozgrywkowej na trawie. Miaem rwnie
okazj uczestniczy w wydaniu
przepisw gry w futsal w czerwcu ubiegego roku. Jestem gorcym propagatorem tej dyscypliny sportu. Jest lato, ale kady z
nas zapalecw nie moe si
doczeka, kiedy znw wejdzie
na hal.
Nie ma szczeglnych przeciwwskaza, eby na hali rywalizowali midzy sob bardzo modzi pikarze i seniorzy
z brzuszkami. Odpowiednio
skompletowany zesp moe
mie zawodnikw w bardzo
rnym wieku. Przydaj si zarwno dowiadczeni, jak take
modzi z elaznymi pucami.