Porwnanie wybranego artykuu hasowego w jednym z oglnych

sownikw jzyka polskiego i artykuu hasowego w innym

sowniku uznanego za znaczeniowo ekwiwalentny jemu.
Wyrazem hasowym, na bazie ktrego bd opisywa artykuy hasowe z wybranych
sownikw, jest sowo pochodzce z jzyka francuskiego: kafeteria. Sowniki, ktre wezm
pod uwag, to: Sownik Jzyka Polskiego PWN w opracowaniu Elbiety Sobol oraz Sownik
Jzyka Polskiego pod redakcj Witolda Doroszewskiego. Zaczn od pierwszego, zapewne
najbardziej obecnie popularnego, sownika:

Sownik Jzyka Polskiego PWN w opracowaniu Elbiety Sobol, Warszawa 2009.
Forma hasowa rzeczownika jest mianownikiem liczby pojedynczej. Wyraz hasowy kafeteria
jest zapisany pogrubion czcionk, z wciciem w akapicie, po nim, po przecinku, jest podany
wariant (innego zapisu) hasa, take pogrubiony. Po nim nastpuje informacja o wymowie,
podana w nawiasie kwadratowym, oraz informacja gramatyczna zapisana kursyw: rodzaj
(eski), odesanie cyfr rzymsk (I) do odpowiedniej grupy deklinacyjnej podanej w tabeli
form fleksyjnych, a take, po przecinku, zakoczenie formy fleksyjnej dla dopeniacza,
celownika i miejscownika (-rii), zapewne dla zaznaczenia, e w zapisie tych form naley
pamita o podwjnym i. Nastpnie pojawia si definicja realnoznaczeniowa wyrazu
hasowego, ujta w cudzysw ostroktny dla wyodrbnienia znaczenia. Sownik ten nie
podaje przykadw uycia wyrazu hasowego kafeteria w jzyku codziennym ani cytatw w
literaturze.
Kolejny sownik przedstawia wspomniane haso w sposb nastpujcy:

Sownik Jzyka Polskiego pod redakcj Witolda Doroszewskiego, powstay w latach 1956-1969, przedruk
elektroniczny PWN 2000 (http://sjpd.pwn.pl/).
Forma hasowa rzeczownika w tym sowniku rwnie jest mianownikiem liczby pojedynczej.
Wyraz hasowy kafeteria jest take zapisany pogrubion czcionk, z wciciem w akapicie, a
bezporednio po nim nastpuje informacja gramatyczna: rodzaj (eski), odesanie cyfr
rzymsk (I) do odpowiedniej grupy deklinacyjnej podanej w tabeli, a take dwie oboczne
formy fleksyjne dopeniacza liczby mnogiej poczone za pomoc skrtu a. (albo). Nastpnie
pojawia si zapisany kursyw kwalifikator (rzad.) mwicy o tym, e jest to rzadko uywane
haso, a po nim odsyacz (oznaczony skrtem p.) do innego hasa w sowniku i do jego
konkretnej definicji znaczeniowej poprzedzonej cyfr arabsk (1). Dalej (a wic nie
bezporednio po wyrazie hasowym kafeteria), po dwukropku, znajduje si przykad uycia
tego wyrazu hasowego w znaczeniu z odsyacza cytat z Twrczoci. Miesicznika
Zwizku Literatw Polskich (wyd. Czytelnik, Warszawa, nr 5 z 1954 r., str. 191). Na kocu
artykuu hasowego znajduje si, ujta w nawias ostroktny oraz zapisana kursyw od nowej
linijki, ale bez wcicia w akapicie, informacja o pochodzeniu wyrazu hasowego kafeteria z
jzyka francuskiego (cafterie). Ten artyku hasowy nie podaje wymowy wspomnianego
wyrazu hasowego, ani jego definicji znaczeniowej (poza tym, e odsya do jednej z definicji
innego wyrazu hasowego, ktre ma takie samo znaczenie).
Opisane powyej artykuy hasowe zawieraj wiele cech wsplnych, ale te ich budowa rni
si znaczco. Jeli chodzi o podobiestwa, to mona wymieni przede wszystkim:
Wyraz hasowy kafeteria w obu sownikach jest zapisany pogrubion czcionk z
wciciem w akapicie.
Oba sowniki podaj informacj gramatyczn zawierajc dane o rodzaju wyrazu
hasowego, grupie deklinacyjnej oraz trudniejszej formie odmiany.
Jeli chodzi o form graficzn, oba sowniki oznaczaj informacj gramatyczn
kursyw (z wyjtkiem zapisu kocwek odmiany wyrazu hasowego, ktre nie s ni
oznaczone).
W obu sownikach zastosowano tradycyjn czcionk do zapisu artykuw hasowych,
nie jest to czcionka gotycka czy te pismo kaligraficzne.
Podstawowe rnice w analizowanych artykuach sownikowych, to:
Sownik Doroszewskiego, w przeciwiestwie do SJP PWN, nie podaje sposobu, w
jaki naley wymawia wyraz hasowy kafeteria.
Doroszewski podaje cytat bdcy przykadem uycia wyrazu hasowego kafeteria,
podczas gdy w SJP PWN nie ma adnego przykadu.
Take u Doroszewskiego pojawia si informacja o pochodzeniu tego wyrazu
hasowego, ktrej brak w SJP PWN.
W SJP PWN mamy podane dwa warianty zapisu hasa, podczas gdy Doroszewski
podaje tylko jeden wariant.
W SJP PWN jest podana konkretna definicja znaczeniowa wyrazu hasowego, za
Doroszewski jedynie odsya do pierwszego spord wymienionych znacze w
artykule hasowym innego wyrazu hasowego (kawiarnia).