You are on page 1of 12

I ROZDZIA

1) POJCIE HANDLU ZAGRANICZNEGO


tradycyjnie odpatna wymiana towarw i usug z partnerami ze sta siedzib poza granic celn
pastwa zwraca si tutaj uwag przede wszystkim na odpatno i fakt przemieszczenia towarw przez
granic celn
podejcie tradycyjne jest niezgodne z obowizujce w olsce od !""# statystyczn definicj $andlu
zagranicznego zgodnie z metodologi %epartamentu &tatystyki '() obroty towarowe $andlu
zagranicznego opracowane s w oparciu o formu $andlu specjalnego definicja ta obejmuje przywz z
zagranicy i wywz za granic wszystkic$ towarw* bez wzgldu na form patnoci* ktre zostay poddane
odprawie celnej ostatecznej lub procedurze uszlac$etnienia +w tym nieodpatn pomoc c$arytatywn,
$andel specjalny nie uwzgldnia obrotw wolnyc$ obszarw celnyc$ i skadw celnyc$ z zagranic*
reeksportu bezporedniego i importu na reeksport bezporedni* usug +z wyjtkiem obrotu
uszlac$etniajcego,* remontw* budownictwa* patentw* licencji* know-$ow
$andel generalny pojcie szersze* poniewa. obejmuje wszystkie elementy $andlu specjalnego i obroty
wolnyc$ obszarw celnyc$ i skadw celnyc$ z zagranic
$andel wewntrzwsplnotowy element $andlu zagranicznego w szerokim znaczeniu/ $andel
zagraniczny w cisym znaczeniu tego sowa w krajac$ 01 obejmuje jedynie wymian towarw z krajami
trzecimi
$andel zagraniczny w w.szym znaczeniu wymiana czci produkcji danego kraju na dobra
wytwarzane przez inne kraje +dobra materialne,
$andel zagraniczny w szerszym znaczeniu to rwnie. usugi zwizane z realizacj transakcji* obroty
osigniciami naukowo-tec$nicznymi* patnoci wynikajce z ruc$u ludnoci poza granice kraju* obroty
majtkowo-kapitaowe
import niezbdny import dbr i usug* ktryc$ nie mo.na wytworzy w danym kraju* a ktre s
konieczne do normalnego funkcjonowania spoeczestwa
import substytucyjny import produktw zastpujcyc$ produkcj krajow
import zaopatrzeniowy import zaspokaja bie.ce potrzeby produkcyjne
import inwestycyjny import zaspokaja potrzeby akumulacyjne gospodarki narodowej
import konsumpcyjny import zaspokaja potrzeby konsumpcyjne ludnoci
2) ZNACZENIE EKSPORTU I IMPORTU
oddziaywanie eksportu na 23 eksport jest czynnikiem popytotwrczym* powoduje wzrost produkcji*
zatrudnienia* doc$odw* przyczynia si zatem do wzrostu 23 wytworzonego/ jednoczenie eksport
powoduje zmniejszenie poda.y na rynku krajowym* co powoduje wzrost cen na rynku krajowym i przy
rosncym popycie pogbia inflacj* zmniejsza si zatem 23 podzielone
oddziaywanie importu na 23 import jest czynnikiem poda.otwrczym i zwiksza 23 podzielone/
jednoczenie import zmniejsza popyt krajowy* w zwizku z czym spada zatrudnienie i produkcja* co
zmniejsza 23 wytworzone
dodanie saldo bilansu $andlowego eksport wikszy od importu 23 wytworzone wiksze od 23
podzielone
ujemne saldo bilansu $andlowego eksport mniejszy od importu 23 wytworzone mniejsze od 23
podzielone
- nadwy.ka importu nad eksportem musi zosta sfinansowana bd4 rezerwami dewizowymi kraju*
kredytami zagranicznymi lub lokatami kapitau obcego
terms of trade
- cenowe +nominalne, stosunek zmiany rednic$ cen towarw eksportowanyc$ przez dany kraj do
zmiany rednic$ cen towarw importowanyc$ przez ten kraj
- realne +ilociowe, stosunek zmian iloci towarw* jakie musi eksportowa dany kraj* aby mc
importowa okrelone iloci innyc$ towarw
bilans patniczy zestawienie obrotw z zagranic* ktre w okresie rocznym zostay zrealizowane prze
dany kraj z reszt wiata
- od #556 (3 sporzdza bilans patniczy na bazie transakcji +wczeniej na bazie patnoci,
- bilans patniczy prezentowany jest w podziale na rac$unek bie.cy* rac$unek kapitaowy* rac$unek
finansowy* saldo bdw i opuszcze* oficjalne aktywa rezerwowe
- rac$unek ekonomiczny porwnanie spodziewanyc$ efektw z danej transakcji z nakadami
niezbdnymi na jej realizacj
1
II ROZDZIA
- obrt towarowy z zagranic jest dozwolony ka.demu na rwnyc$ prawac$ ustawa prawo celne z #7
grudnia !"7" zerwaa z pastwowym monopolem $andlu zagranicznego
- !""8 olska przystpia do 9wiatowej 'rganizacji :andlu
- !""; olska staa si czonkiem '1<% +'rganizacja =sppracy >ospodarczej i ?ozwoju,
- !@58@#556 olska staa si czonkiem 01
III ROZDZIA SYSTEM REGULACJI OBROTW Z ZAGRANIC
1) ZASADY BUDOWY SYSTEMU
- polityka gospodarcza dziaalno wadzy pastwowej oparta na zao.eniac$ wynikajcyc$ z przyjtej
strategii rozwoju/ kompleksowa i dugofalowa koncepcja rozwoju gospodarczego* ktra stanowi podstaw
budowy okrelonej polityki gospodarczej
- polityka $andlu zagranicznego caoksztat przedsiwzi podejmowanyc$ przez wadz gospodarcz
kraju* ktre zmierzaj do realizacji zao.onyc$ celw w zakresie struktury importu oraz eksportu towarw
i usug/ polityka $andlu zagranicznego jest wic fragmentem polityki gospodarczej
- dwa najwa.niejsze kryteria gospodarowania efektywno produkcji i sprawiedliwy podzia
- cel polityki $andlu zagranicznego szybki i zrwnowa.ony rozwj poprzez uczestnictwo kraju w
wiatowej wymianie $andlowej/ w praktyce celem jest optymalne dla danego kraju ksztatowanie
stosunkw z zagranic/ zapewnienie rwnowagi wewntrznej
- inflacja na rynku krajowym rzd pobudza import i ogranicza eksport
- bezrobocie rzd pobudza eksport i ogranicza import
- przedmiot polityki $andlu zagranicznego strumienie eksportu i importu
- strategia rozwoju gospodarczego dugookresowa polityka gospodarcza podstawa kierowania
gospodark
- polityka $andlu zagranicznego mo.e mie c$arakterA polityki konwencyjnej +>BCCD=C',* autonomicznej
+dyskryminacyjna wobec krajw niebdcyc$ czonkami >BCCD=C'* stosowanie wobec tyc$ krajw
warunkw mniej korzystnyc$/ preferencyjna stosowanie wobec tyc$ krajw warunkw bardziej
korzystnyc$,* specyficznej +dwustronne porozumienie* gdzie jeden partner nie jest czonkiem >BCCD=C'*
czonkowie ugrupowania gospodarczego inaczej reguluj wzajemne stosunki $andlowe w umowie
dwustronnej* mimo .e oparto j o warunki oglne,
- podejcia do polityki $andlu zagranicznego wolnego $andlu i protekcjonistyczna
2) ISTOTA WSPLNOTOWEJ POLITYKI HANDLOWEJ
- unijna polityka $andlowa le.y w gestii 01
- polityka makroekonomiczna jest prowadzona autonomicznie przez poszczeglne pastwa czonkowskie
dla uniknicia konfliktw na tym tle stosuje si rozstrzygnicia 1uropejskiego Crybunau &prawiedliwoci
- zasada swobodnego przepywu towarw wprowadzenie unii celnej i usunicie w obrocie $andlowym
midzy krajami czonkowskimi wszelkic$ ogranicze ilociowyc$ w wewntrzunijnym imporcie i eksporcie
- unia celna zakaz pobierania ce i opat o takim samym skutku midzy pastwami czonkowskimi* a
tak.e stosowanie wsplnej taryfy celnej wobec pastw trzecic$/ zatem w wewntrzunijnyc$ obrotac$
$andlowyc$ nie ma klasycznej polityki $andlowej* ktr zastpia polityka konkurencji
- polityka konkurencji zesp rodkw i narzdzi* ktryc$ celem lub skutkiem jest zapobie.enie lub
ograniczenie zakce wolnej konkurencji wewntrz wsplnego rynku/ zasada otwartego rynku i wolnej
konkurencji stanowi podstaw funkcjonowania europejskiej integracji gospodarczej
- w olsce obowizuje wsplnotowe prawo regulujce zasady* mec$anizmy i instrumenty oddziaywajce
na obroty $andlowe z krajami trzecimi* jednoczenie nie polskie a wsplnotowe instytucje odpowiadaj za
praktyczne zastosowane tego prawa oraz jego zmiany
- rzd polski mo.e wpywa na ksztat wsplnej polityki $andlowej za porednictwem swoic$
przedstawicieli w organac$ 01A
Eministrw uczestniczcyc$ w ?adzie ds@ 'glnyc$ i &tosunkw )ewntrznyc$
Eambasadora reprezentujcego olsk w 2omitecie &tayc$ rzedstawicieli
Euczestnikw 2omitetu !FF
Euczestnikw innyc$ komitetw i grup roboczyc$ ?ady 01 oraz 2omisji 1uropejskiej
Eczonkw arlamentu 1uropejskiego
- gwna rola w procesie przyjmowania nowyc$ lub zmiany istniejcyc$ rozwiza prawnyc$ w zakresie
polityki $andlowej przypada ?adzie 0nii 1uropejskiej +ktra czasem dziaa razem z arlamentem
1uropejskim,
2
- jednak.e wyczne prawo inicjatywy* przedstawiania nowyc$ aktw prawnyc$ w sprawac$ regulowanyc$
w ramac$ gospodarczego filara 01* posiada 2omisja 1uropejska
- lobbing wywieranie wpywu na przedstawicieli instytucji i organw 01 w celu obrony interesw przez
okrelone firmy* zrzeszenia bran.owe* a nawet pastwa czonkowskie
) ADMINISTROWANIE OBROTEM TOWAROWYM Z ZAGRANIC
- w obrocie towarowym pomidzy krajami czonkowskimi administrowanie obrotem ogranicza si do
biernej rejestracji wielkoci tyc$ obrotw* a rodkw poredniego na nie oddziaywania nale.y upatrywa
w unijnej polityce konkurencji
- w obrocie towarowym krajw czonkowskic$ z krajami trzecimi reguluj przepisy 01 i w zakresie
uzupeniajcym akty wykonawcze prawa wsplnotowego i autonomicznie stanowione krajowe zasady
- INTRASTAT rejestracja i monitoring przepyww towarowyc$ wewntrz 01
- gromadzi* przetwarza* opracowuje dane statystyczne
- utworzony w !""F roku
- informacje o $andlu towarami pomidzy pastwami czonkowskimi 01 s zbierane bezporednio od
podmiotw realizujcyc$ wewntrzwsplnotowe obroty towarowe/ podmioty te przesyaj w ka.dym
miesicu deklaracj statystyczn G(C?B&CBC/ poprawno deklaracji jest zapewniona dziki mo.liwoci
porwnywania danyc$ z deklaracji statystycznej G(C?B&CBC z danymi z deklaracji podatkowej HBC
- istnieje zwolnienie z obowizku sprawozdawczego dla podmiotw o najmniejszyc$ obrotac$ +poni.ej
progu podstawowego,
- jest prg podstawowy i prg szczegowy jeli wywzDprzywz jest na du. kask to podaje si wicej
informacji w deklaracji +czyli szczegowy,
- szczegowy podstawowy I warto statystyczna* rodzaj transportu* warunki dostawy
- kraj poc$odzenia podaje si wycznie w przywozie
- standardowe zasady prowadzenia systemu ewidencji G(C?B&CBC nie dotycz w peni specyficznyc$
rodzajw obrotu towarowego
- czyli oglnie jest G(C?B&CBC dla wewntrzwsplnotowego obrotu* &B% +&ingle BdministratiJe %okument,
dla obrotu z krajami trzecimi i specyficzne rodzaje obrotu towarowego
- )integrowana Caryfa <elna =splnot 1uropejskic$ CB?G< wykaz stosowanyc$ przez 01 rodkw
polityki $andlowej jest to rozszerzona +u.ytkowa, wersja =splnotowej Caryfy <elnej +<<C,/ CB?G< jest
ogaszany na jeden rok kalendarzowy* jest to akt prawny 01* jest poc$odn 2odeksu <elnego +2<01, i
2odeksu <elnego =ykonawczego +2<=01,
- aktem wykonawczym do wsplnotowego kodeksu celnego jest krajowe prawo celne
- unijna polityka $andlowa rodki taryfowe* parotaryfowe* pozataryfowe
- !"#$%& '(")*#+, ca +do obrotw towarowyc$ z krajami trzecimi,
- !"#$%& -("('(")*#+, +skutki podobne jak ca, kontyngenty taryfowe* plafony taryfowe* zawieszenia
stawek celnyc$* specjalne procedury celne* >eneralny &ystem referencji celnyc$ dla krajw rozwijajcyc$
si* opaty wyrwnawcze
- !"#$%& -#.('(")*#+, +ograniczaj rozmiary i znieksztacaj warunki swobody wymiany $andlowej z
zagranic, nadzr obrotw* ograniczenia wielkoci obrotu* zakazy importu i eksportu
- rodkiem nadzoru nad obrotem towarowym z krajami trzecimi w olsce jest automatyczna rejestracja
obrotw +polega na rejestracji przez organ celny przywozu towarw z krajw trzecic$ lub wywozu, oraz na
obowizku uzyskania pozwolenia na przywz lub wywz
- nadzr a posteriori nie s nao.one na importera dodatkowe obowizki
- nadzr a priori mog by ustalone dodatkowe obowizki dla importera* sprowadzajce si do
koniecznoci uzyskania pozwolenia
- %#/')/0,/' okrelona ilo lub warto danego towaru* ktra mo.e by przywieziona na terytorium
danego kraju lub wywieziona z tego terytorium w oznaczonym czasie/ krajowym dysponentem unijnego
kontyngentu jest polski minister waciwy do spraw gospodarki* a czyni to w imieniu 2omisji 1uropejskiej
+zarzdza kontyngentami,
- kontyngentw nie rozdziela si na kraje* ale s one przyznawane poszczeglnym podmiotom
gospodarczym w danym kraju
- .(%(. mo.e by ustanawiany* je.eli wymaga tego wa.ny interes narodowy lub interes gospodarczy
kraju/ zakaz obrotu ustanawia minister waciwy do spraw gospodarki
3
- -#.+#1,/&, jego okres wa.noci wynosi !#5 dni* c$yba .e w rozporzdzeniu o ustanowieniu
automatycznej rejestracji okrelono inny termin* a wnioskodawca nie wystpi o udzielenie pozwolenia na
okres krtszy
- %#/')/0,/' '(")*#+) wprowadzone przez 2omisj 1uropejsk/ na terytorium celne 01 w okresie
najczciej roku lub krcej wprowadza si po obni.onej stawce taryfowej okrelon ilo danego towaru/
korzystanie z kontyngentu taryfowego wymaga uzyskania pozwolenia/ po wyczerpaniu mo.na nadal
sprowadza dany towar* ale po stawkac$ konwencyjnyc$ lub autonomicznyc$
- -1(*#/ '(")*#+) akt prawny/ wprowadzenie obni.onej stawki celnej oraz okrelenie odnoszcej si do
niej orientacyjnej iloci lub wartoci towarw/ plafon zostaje zamknity wwczas gdy zadecyduje o tym
2omisja 1uropejska/ na import towarw objtyc$ plafonem nie wymaga si pozwolenia +inaczej ni. w
kontyngencie,
- S)2',3 P",*,",/45& G,/,"(1/)46 w stosunku do krajw rozwijajcyc$ si/ od !@5K@!"K! roku/
cec$uje go brak elementu wzajemnoci/ beneficjenci systemu nie s zobowizani do analogicznyc$
ustpstw celnyc$ wobec towarw eksportowanyc$ na ic$ rynek przez kraje 01/ systemem objte s
towary przemysowe
- #-7(') +)"8+/(+4., gwnie wobec towarw poc$odzenia rolnego/ stosowane gwnie jako dopaty
do unijnego eksportu rolno-spo.ywczego +refundacje,
9) DUMPING
- dumping sprzeda. towarw lub usug za granic po cenac$ ni.szyc$ od cen uzyskiwanyc$ za nie w
analogicznyc$ warunkac$ na rynku krajowym/ jest to nieuczciwa metoda konkurencji wobec producentw
w kraju importujcym
:) SUBSYDIA
- subsydia wkad finansowy bd4 wsparcie doc$odowe lub finansowe ze strony rzdu lub jakiejkolwiek
innej instytucji publicznej* dajce bezporednio std pynce korzyci beneficjentowi z tego kraju*
szczeglnie umo.liwiajce mu eksport lub jego wzrost
- subsydia s podzielone naA dozwolone +zielone,* produkcyjne +.te* czyli sankcjonowane,* zakazane
+czerwone* obejmuj bezporednie finansowe wsparcie eksportu* czyli subsydia eksportowe,
; ROZDZIA
- !@58@#556 przestaa obowizywa polska taryfa celna/ zastpia j =splna Caryfa <elna
;I ROZDZIA
- rynek otoczenie ekonomiczne* w ktrym zawierane s transakcje $andlowe
- rynek w ujciu przestrzennym miejsce zawierania transakcji $andlowyc$
- rynek w ujciu podmiotowym zbiorowo podmiotw gospodarujcyc$* z ktryc$ cz reprezentuje
popyt* a druga cz poda.
- rynek w ujciu dynamicznym zderzenie si dwc$ si* czyli popytu i poda.y* wskutek czego doc$odzi
do ksztatowania si warunkw* w ktryc$ s zawierane transakcje $andlowe
- rynek formalny +inaczej instytucjonalny, rynek o najwy.szym stopniu zorganizowania/ do takic$
rynkw zalicza si giedy* aukcje* przetargi* targi i wystawy midzynarodowe
- rynek sprzedawcy przewaga popytu nad poda. stawia sprzedajcego w szczeglnie korzystnej dla
niego sytuacji
- rynek nabywcy przewaga poda.y nad popytem kupujcy oczekuj szczeglnie korzystnyc$ ofert
poszczeglne rynki wpywaj na siebie wzajemnie* wywoujc okrelone zjawiska i utrwalajc bd4
zmieniajc pewne tendencje i tak mamy podzia naA
- rynek towarw substytucyjnyc$ zaamanie poda.y okrelonego towaru na jednym rynku powoduje
zazwyczaj przeniesienie czci popytu na inne rynki +w znaczeniu geograficznym, oraz wanie na rynki
towarw substytucyjnyc$
- rynek towarw komplementarnyc$ w tym przypadku wzrost popytu na jednym rynku przynosi skutek
w postaci wzrostu popytu na rynku towarw* ktre uzupeniaj si w zaspokajaniu okrelonyc$ potrzeb czy
te. spenianiu okrelonyc$ funkcji
- rynek pierwotny gwne miejsce koncentracji produkcji r.nyc$ towarw
- rynek centralny gwny orodek koncentracji popytu tyc$ samyc$ towarw
4
- GIEDA stae* odbywajce si w okrelonym czasie miejscu* podporzdkowane okrelonemu
regulaminowi spotkania osb pragncyc$ zawrze transakcje kupa-sprzeda.y oraz osb poredniczcyc$ w
zawieraniu transakcji* ktryc$ przedmiotem s bd4 pienidze +dewizy,* weksle* papiery wartociowe
- transakcje rzeczywiste +efektywne, celem jest faktyczne dostarczenie towaru od sprzedajcego do
kupujcego* mog by realizowane w terminie natyc$miastowym lub p4niejszym +dostawne* forward,
- transakcje nierzeczywiste +futures* spekulacyjne, celem jest zabezpieczenie przed stratami
spowodowanymi zmianami cen w obrotac$ rzeczywistyc$* ten rodzaj transakcji zabezpieczajcym
okrelany jest mianem $edgingu
- transakcje opcyjnie rwnie. zabezpieczaj przed ryzykiem w obrocie giedowym kupujcy nabywa
prawo +nie obowizek, do kupna lub sprzeda.y okrelonego kontraktu za cile okrelon cen w
dowolnym czasie w przyszoci* przed nadejciem daty realizacji kontraktu lub najp4niej w ustalonym
terminie
- cec$y towarw giedowyc$ jednorodno +jednakowe cec$y waciwe* poszczeglne partie towarw s
wymienne, i podatno na standaryzacj +towar mo.e by opisany za pomoc standardw* w sposb
wystarczajcy do podjcia decyzji o dokonaniu zakupw,
- AUKCJA mog uczestniczy brokerzy* towary aukcyjne s pogrupowane w poszczeglne partie +loty,*
ktre wystawiane s na sprzeda./ sprzeda. aukcyjna mo.e by prowadzona w sposb cigy lub dora4ny/
konieczno zgromadzenia towarw przeznaczonyc$ do sprzeda.y w miejscu* w ktrym mog one by
udostpnione n a zainteresowanyc$/ typowy towar aukcyjny jest zindywidualizowany* niejednorodny
- TARGI MIDZYNARODOWE organizowane przez stron poda.y i su. zaprezentowaniu towarw
przeznaczonyc$ na eksport/ gwnym czynnikiem jest kontaktowanie poda.y z popytem ponad granicami
krajw/ targi pozwalaj na bezporednie badanie zainteresowa +rozpoznawanie popytu,* rozpoznanie
konkurencji* nawizanie kontaktw
- targi midzynarodowe a wystawy na targac$ wystawia si eksponaty jako ofert* a wystawy rola
eksponatw sprowadza si do samego pokazu
- przeciwstawienie poda.y i popytu na ograniczonej przestrzeni i w okrelonym czasie
- przedmiotem na targac$ s produkty przemysu maszynowego i artykuy konsumpcyjne niepodatne na
standaryzacj i niejednorodne
- !"#K 0nia Cargw Lidzynarodowyc$ +0nion des Moires Gnternationales, 0MG z siedzib w ary.u/
czonkiem zao.ycielem byy midzy innymi Lidzynarodowe Cargi oznaskie/ w !"F5 odby si w
oznaniu kongres tej organizacji/ 0MG zajmuje si koordynacj dziaalnoci targowej w skali
midzynarodowej
- PRZETARGI MIDZYNARODOWE przetarg jest form organizacji rynku* nazywany rynkiem
formalnym uomnym* jednorazowo wystpujcym rynkiem formalnym/ jest to konkurs* do ktrego
organizator zaprasza oferentw/ istotna jest tutaj ocena otoczenia rynkowego* w ktrym przetarg ma by
przeprowadzony +ustalenie relacji midzy popytem a poda./ w przypadku transakcji eksportowyc$ lepszy
oka.e si rynek sprzedawcy* w przypadku transakcji importowyc$ lepszy oka.e si rynek nabywcy,
- procedury przetargowe s zazwyczaj czasoc$onne i kosztowne
- przedmiotem przetargw s zazwyczaj towary o znacznej wartoci* s te. stosowane do organizacji
zakupw towarw zaopatrzeniowyc$ o c$arakterze masowym
- przetargi otwarte +publiczny zazwyczaj stosowane kiedy towary nie musz c$arakteryzowa si
szczeglnymi cec$ami, i zamknite +ograniczony,
- warunki przetargowe pakiet dokumentw* w ktryc$ zawarte s wszystkie istotne oczekiwania
organizatora przetargu co do samego przedmiotu* jak i w odniesieniu do warunkw $andlowyc$ transakcji
- przebieg podjcie decyzji o przetargu* opracowanie warunkw przetargowyc$* ogoszenie o przetargu*
zbieranie ofert i pobieranie wadium* otwarcie i analiza ofert* decyzja o wyborze oferty* dalsze negocjacje z
wybranym oferentem
;II ROZDZIA ZWYCZAJE I <ORMUY W HANDLU ZAGRANICZNYM
- definicja zawarta w ?eguac$ =arszawsko-'ksfordzkic$ praktyka bran.owa zwyczaj tak powszec$ny
w danej bran.y* .e nale.y uzna* i. strony umowy sprzeda.y wiedz o istnieniu takiego zwyczaju i zawary
umow z jego uwzgldnieniem
- zwyczaje powszec$ne* krajowe* regionalne* miejscowe
- szczeglnym przypadkiem zwyczajw miejscowyc$ s zwyczaje w poszczeglnyc$ portac$ morskic$
- zwyczaje oglno$andlowe i bran.owe
- zwyczaje $andlowe powstaj samorzutnie +nie s ani ustanawiane ani wprowadzane,
- ustawa o izbac$ gospodarczyc$ izba gospodarcza mo.e wydawa opinie o istniejcyc$ zwyczajac$
dotyczcyc$ dziaalnoci gospodarczej
5
- zwyczaje ustpuj przed normami prawnymi bezwzgldnie obowizujcymi* wyra4nie wyra.onej w
umowie woli stron* ale maj pierwszestwo przed normami prawa dyspozytywnego
przyjty* powszec$nie stosowany* akceptowany sposb postpowania przy zawieraniu i wykonywaniu
transakcji $andlowyc$
jednolity sposb interpretacji terminw $andlowyc$
nie jest norm prawn
nie mo.e by sprzeczny z normami prawa powszec$nie obowizujcego
ZBIORY ZASAD I REGU POSTPOWANIA
o dotyczce umw sprzeda.y towaru
- Lidzynarodowe ?eguy =ykadni Cerminw :andlowyc$ Gncoterms #555
- )nowelizowane Bmerykaskie %efinicje :andlu )agranicznego !"6!
- ?eguy =arszawsko-'ksfordzkie !"F#
- 2onwencja (arodw )jednoczonyc$ o umowac$ midzynarodowej sprzeda.y towarw !"75
o dotyczce przewozu towaru
- ?eguy :aga-Hisby !";7
- ?eguy :amburskie !"K7
o dotyczce umw ubezpieczenia towaru
- 2lauzule Gnstytutowe angielskie warunki ubezpieczenia* opracowane pod egid Gnstytutu
Nondyskic$ 0bezpieczycieli
- B%& 'glne =arunki 0bezpieczenia Lorskiego
o dotyczce awarii wsplnej
- ?eguy Oorku-Bntwerpii !""6
o dotyczce patnoci w transakcjac$ $andlu zagranicznego
- Pednolite )wyczaje i raktyka Bkredytywy %okumentowej !""F
- Pednolite ?eguy Gnkasa !"";
INCOTERMS
- opracowane przez Lidzynarodow Gzb :andlow
- faz przygotowawcz Gncoterms byy Crade Cerms zbir istniejcyc$ w poszczeglnyc$ krajac$ i
orodkac$ $andlu r.nicyc$ si od siebie wykadni takic$ samyc$ formu $andlowyc$ +przykadowo fob
czy cif,/ Crade Cerms byy publikowane w latac$ !"#F* !"#7 i !"8F +najbardziej znane s z !"#7,
- na podstawie Crade Cerms Lidzynarodowa Gzba :andlowa opracowaa i ogosia pod nazw Gncoterms
!"F; ujednolicon wykadni !! formu $andlowyc$ przeznaczon do dobrowolnego wykorzystywania
przez kupcw/ byy to normy o c$arakterze umownym
- nowa wersja Gncoterms !"8F ujta w niej zostaa wykadnia " formu* nieuwzgldnione zostay
formuy QfreeR i Qfree deliJeredR
- !";K Lidzynarodowa Gzba :andlowa ogosia wykadni dwc$ dalszyc$ formu QdeliJered at
frontierR i QdeliJeredR
- !"K; ogoszona zostaa interpretacja formuy $andlowej M'3 airport stosowanej w umowac$
sprzeda.y przewidujcyc$ wykorzystanie transportu lotniczego
- !"75 ustalono jednolity tekst wszystkic$ wykadni od !"8F i nadano jej nazw Gncoterms* a tak.e
dodano # nowe formuy $andlowe* Gncoterms zawiera zatem !6 formu* podzielone na 6 grupy +G to 7
formu z Gncoterms !"8F* GG to # formuy z !";K* GGG to formua M'3 airport* GH to F formuy
wykorzystywane do transportu kombinowanego,
- !""5 istotne zmiany podzielono !F formu +ominito M'3 airport, na 6 grupy +1* M* <* %,
E1 eS works obowizek sprzedajcego postawienia towaru do dyspozycji kupujcego w miejscu
skadowania
EM free carrier* free alongside s$ip* free on board obowizek sprzedajcego dostarczenia towaru
przewo4nikowi wskazanemu przez kupujcego
E< 6 formuy obowizek sprzedajcego zawarcia umowy przewozu* ale sprzedajcy nie ponosi
ryzyka zwizanego z przewozem
E% deliJered at frontier* deliJered eS s$ip* deliJered eS Tuay* deliJered duty unpaid* deliJered
duty paid sprzedajcy ponosi koszty i ryzyko dostarczenia towaru do miejsca wskazanego w
umowie
INCOTERMS 2===
- !F formu/ oryginalny jzyk to angielski* a jzyk francuski jest tumaczeniem
6
o E D,-("'>",
- E?W 1S =orks +Unamed place, sprzedajcy stawia towar do dyspozycji kupujcego w swoim
magazynie lub innym uzgodnionym miejscu* sprzedajcy nie ma .adnyc$ obowizkw w zakresie
formalnoci eksportowyc$* transportu* zaadowania towarw na rodek transportu kupujcego/
formua ta wyra.a minimum obowizkw i kosztw sprzedajcego/ ryzyko przec$odzi na
kupujcego z c$wil gdy towary zostay postawione mu do dyspozycji zgodnie z umow* pod
warunkiem* .e zostay nale.ycie przypisane do danej umowy +wyodrbnienie w magazynie*
stosowne oznakowanie,
o < M(&/ 4(""&(0, >/-(&$
- <CA Mree <arrier +Unamed place, sprzedajcy dostarcza towar w uzgodnionym miejscu
przewo4nikowi wyznaczonemu przez kupujcego/ je.eli dostawa nastpuje na terenie
sprzedajcego* wwczas ma on obowizek zaadowania towaru na rodek przewozu/ je.eli dostawa
nastpuje w jakimkolwiek innym miejscu* sprzedajcy stawia towar do dyspozycji kupujcego na
rodku transportu* bez obowizku wyadowania/ formua to mo.e by stosowana niezale.nie od
rodzaju transportu
- <AS Mree Blongside &$ip +Unamed port of s$ipment, sprzedajcy wykonuje dostaw poprzez
umieszczenie towarw obok statku +miejsce w zasigu portowyc$ urzdze przeadunkowyc$ lub
urzdze przeadunkowyc$ znajdujcyc$ si na statku, w oznaczonym porcie wysyki* od tego
momentu wszystkie koszty oraz ryzyko ponosi kupujcy/ formua mo.e by stosowana przy
przewozac$ transportem morskim lub wodnym rdldowym
- <OB Mree on 3ard +Unamed port of s$ipment, sprzedajcy zaadowuje towar na statek
podstawiony przez kupujcego w oznaczonym porcie/ dostaw uwa.a si za dokonan gdy towary
przec$odz ponad burt statku/ od tego momentu wszystkie koszty oraz ryzyko straty lub szkody
ponosi kupujcy/ odnosi si do transportu morskiego lub wodnego rdldowego
o C M(&/ 4(""&(0, -(&$
- C<R <ost and Mreig$t +Unamed port of destination, obowizki sprzedajcego s takie same
jak przy M'3 +towar ma by zaadowany na statek* a ryzyko straty lub szkody przec$odzi na
kupujcego w c$wili przekraczania przez towar linii burty statku,/ r.nica polega na tym* .e
sprzedajcy ma obowizek zawarcia umowy o przewz drog morsk i ponoszenia kosztw
przewozu* czyli frac$tu morskiego do oznaczonego portu przeznaczenia/ dotyczy transportu
morskiego lub wodnego rdldowego
- CI< <ost* Gnsurance and Mreig$t +Unamed port of destination formua <M? plus obowizek
zawarcia umowy ubezpieczenia morskiego przez sprzedajcego/ ryzyko transportu morskiego
ponosi kupujcy* ale umow ubezpieczenia tego ryzyka zawiera sprzedajcy* koszt ubezpieczenia
wczony jest do ceny towaru/ dodatkowo sprzedajcy powinien* na .danie kupujcego zawsze
na jego rac$unek tak.e umow ubezpieczenia wojennego i strajkowego* a koszt tyc$ ubezpiecze
nie wc$odzi w skad ceny towaru/ dotyczy transportu morskiego lub wodnego rdldowego
- CPT <arriage aid to +Unamed place of destination, uniwersalny odpowiednik formuy <M?/
sprzedajcy dostarcza towar przewo4nikowi* a tak.e zawiera umow przewozu G ponosi koszty
przewozu* ryzyko zwizane z przewozem ponosi kupujcy/ jeli przewz jest wykonywany przez
kilku kolejnyc$ przewo4nikw to ryzyko przec$odzi na kupujcego z c$wil przekazania towaru
pierwszemu z nic$/ <C dotyczy ka.dego rodzaju transportu +tak.e multimodalnego,
- CIP <arriage and Gnsurance aid to +Unamed place of destination, uniwersalny odpowiednik
formuy <GM/ ryzyko straty lub uszkodzenia towaru przec$odzi na kupujcego z c$wil dostarczenia
towaru pierwszemu przewo4nikowi/ sprzedajcy zawiera umow przewozu oraz umowy
ubezpieczenia transportowego/ sprzedajcy na .danie kupujcego powinien tak.e zawrze umow
ubezpieczenia wojennego G strajkowego/ pozostae obowizki zwizane z ubezpieczeniem s takie
same jak w formule <GM
o D A""&@(1
- DA< %eliJered at Mrontier +Unamed place, sprzedajcy stawia towar do dyspozycji
kupujcego na rodku transportu* czyli niewyadowany* w oznaczonym miejscu na granicy* ale
przed granic celn/ mo.e to by dowolna granica* w tym tak.e granica kraju eksportera/ w
umowie trzeba dokadnie okreli granic i miejsce na granicy/ ryzyko przec$odzi na kupujcego z
c$wil dostawy w oznaczonym miejscu na uzgodnionej granicy/ dotyczy dostaw dowolnym
rodkiem transportu ldowego
- DES %eliJered eS &$ip +Unamed port of destination, sprzedajcy stawia towar do dyspozycji
kupujcego na statku w oznaczonym porcie przeznaczenia/ sprzedajcy ponosi koszty i ryzyko do
momentu postawienia towaru do dyspozycji kupujcego przed rozpoczciem wyadunku/ koszt
wyadunku i ryzyko z tym zwizane ponosi kupujcy/ dotyczy transportu morskiego i wodnego
rdldowego* mo.e te. by stosowana przy transporcie multimodalnym* jeli ostatnim
przewo4nikiem byby przewo4nik morski lub wodny rdldowy
7
- DEA %eliJered eS Vuay +Unamed port of destination, rozwinicie formuy %1&/ obowizkiem
sprzedajcego jest nie tylko dostarczenie towaru na statku to portu przeznaczenia* ale tak.e
ponoszenie kosztw wyadunku na nabrze.e oraz ryzyka a. do momentu dostawy towaru/ towar
powinien by postawiony do dyspozycji kupujcego w oznaczonym terminie lub w uzgodnionym
czasie
- DDU %eliJered %uty 0npaid +Unamed place of destination, sprzedajcy dostarcza towar*
niewyadowany z wykorzystywanego rodka przewozu* w oznaczony miejscu przeznaczenia i ponosi
wszystkie zwizane z tym koszty i ryzyko* z wyjtkiem opat celnyc$* czy podatkw obowizujcyc$
w kraju przeznaczenia/ koszty opat celnyc$ oraz ryzyko od momentu dostawy ponosi kupujcy
- DDP %eliJered %uty aid +Unamed place of destination, maksimum obowizkw
sprzedajcego/ obowizki sprzedajcego w zakresie dostawy s takie jak przy formule %%0* ale
sprzedajcy ponosi dodatkowo koszty opat celnyc$ i podatkw zwizanyc$ z importem do kraju
przeznaczenia/ dotyczy ka.dego rodzaju transportu* ale nie zaleca si jej* je.eli dostawa ma by
dokonana w porcie
OB#+&C.%& 2-".,$(5C4,0# OB#+&C.%& %>->5C4,0#
%ostarczenie towarw zgodnie z umow )apacenie ceny
Nicencje* upowa.nienia i formalnoci Nicencje* upowa.nienia i formalnoci
0mowy przewozu i ubezpieczenia 0mowy przewozu i ubezpieczenia
%ostawa rzyjcie dostawy
rzejcie ryzyka rzejcie ryzyka
odzia kosztw odzia kosztw
owiadomienie kupujcego owiadomienie sprzedajcego
%owd dostawy* dokument transportowy lub
rwnorzdny przekaz elektroniczny
%owd dostawy* dokument transportowy lub
rwnorzdny przekaz elektroniczny
&prawdzanie* pakowanie* znakowanie 2ontrola towarw
Gnne obowizki Gnne obowizki
INCOTERMS 2=1=
- zamiast !F formu jest !!
R,0>7) $1( +2.)2'%&46 !"#$%8+ & 0(7D.& '"(/2-#"'>
1W= 1W ='?2& + ) )B2XB%0,
M<B M?11 <B??G1? + %'&CB?<)'(O %' ?)1='Y(G2B,
<C <B??GB>1 BG% C' + ?)1=Z) 'XB<'(O %',
<G <B??GB>1 B(% G(&0?B(<1 BG% C' + ?)1=Z) G 031)G1<)1(G1 'XB<'(1 %',
%BC %1NGH1?1% BC C1?LG(BN + %'&CB?<)'(O %' C1?LG(BN0,
%B %1NGH1?1% BC 'G(C + %'&CB?<)'(O %' LG1P&<B,
%% %1NGH1?1% %0CO BG% + %1NGH1?1% %0CO BG%,
R,0>7) $1( '"(/2-#"' 3#"2%&,0# I +#$/,0# !"8$1C$#+,0#
MB& M?11 BN'(>&G%1 &:G + %'&CB?<)'(O =)%X0[ 30?CO &CBC20,
M'3 M?11 '( 3'B?% +%'&CB?<)'(O (B &CBC12,
<M? <'&C B(% M?1G>:C +2'&)C i M?B<:C,
<GM <'&C G(&0?B(<1 M?1G:>C + 2'&)C* 031)G1<)1(G1 G M?B<:C,
- znikaj %BM* %%0* %1V* %1&
- wprowadzenie %B i %BC
- M<B koszty odprawy celnej w eksporcie ponosi sprzedajcy
- <C ryzyko zwizane z adunkiem przec$odzi ju. w momencie przekazania towaru przewo4nikowi
- DAP %eliJery at lace sprzedajcy dostarcza towar do okrelonego miejsca* w tym miejscu
koszty +w tym koszt rozadunku, i ryzyko przec$odzi na kupujcego/ tutaj bardzo wa.ne jest
wyznaczenie dokadnego miejsca/ sprzedajcy nie wyadowuje towaru* c$yba .e strony uzgodniy
inaczej i nie ma prawa doc$odzi zwrotw kosztw* jeli paci za rozadunek/ umow przewozu
zawiera sprzedajcy/ formua nie okrela kto ma obowizek ubezpieczenia towaru/ odpraw
eksportow co do zasady aran.uje sprzedajcy* a importow kupujcy
- DAT %eliJery at Cerminal sprzedajcy ma obowizek dostarczenia adunku do okrelonego
terminalu w danym porcie* w tym miejscu koszty i ryzyko przec$odzi na kupujcego/ sprzedajcy
dowozi i rozadowuje/
REGUY WARSZAWSKOEOKS<ORDZKIE
8
- gruntowne studium umowy sprzeda.y zawartej na warunkac$ <GM
- pierwotnie byy to rzeczywicie reguy warszawskie +!"#7, przez &towarzyszenie rawa
Lidzynarodowego i przyjte na konferencji w =arszawie/ dopiero p4niej uzgodniono je z
Lidzynarodow Gzb :andlow w ary.u* a zmiany zostay zaakceptowane w !"F# na konferencji w
'ksfordzie
- #! regu
- nie s ani prawem midzynarodowym* ani stwierdzonym i ogoszonym zwyczajem $andlowym
- s propozycj norm umownyc$ mo.liwyc$ do wykorzystania w umowac$ sprzeda.y towarw
?;III ROZDZIA TRANSAKCJA
- transakcja szereg powizanyc$ ze sob umw krajowyc$ i zagranicznyc$* ktryc$ celem jest realizacja
postanowie kontraktu oraz sam kontrakt/ transakcja obejmuje dwa strumienie przepywu dbrA dostaw
towarw lub usug od sprzedajcego do kupujcego oraz wiadczenie wzajemne w formie pieni.nej lub
towarowej od kupujcego do sprzedajcego
- klasyczne formy $andlu zagranicznego eksport* import* reeksport
- specjalne formy $andlu zagranicznego obrt uszlac$etniajcy* obrt reparacyjny* transakcje wizane
+wzajemnie uwarunkowane,* obrt licencjami i know-$ow* franc$ising* bezporednie inwestycje
zagraniczne
EKSPORT BEZPOFREDNI
- sprzeda. za granic towarw bez korzystania przy tym z usug jakiegokolwiek porednika
- plusem jest to* .e eksporter utrzymuje bezporednie kontakty z odbiorc towarw* dodatkowo wiadczy
inne usugi +doradztwo* konserwacja* naprawa,* ni.sze koszty
- minusem jest to* .e wymaga to dobrej znajomoci rynkw zagranicznyc$
EKSPORT POFREDNI
- producent dostarcza towary krajowemu eksporterowi lub krajowej filii zagranicznego importera w celu
ic$ sprzeda.y za granic/ koszty i ryzyko zwizane z dalsz dystrybucj przejmuje na siebie porednik
- lepszy dla mayc$ i rednic$ firm
IMPORT BEZPOFREDNI
- sprowadzanie towarw bezporednio od producentw lub dostawcw zagranicznyc$* a wic bez udziau
krajowyc$ firm poredniczcyc$
IMPORT POFREDNI
- sprowadzanie towarw z zagranicy za porednictwem krajowyc$ firm $andlowyc$
- szczeglnie wskazany* gdy zapotrzebowanie na towary importowane jest niedu.e i nieregularne
REEKSPORT
- sprzeda. za granic towaru kupionego za granic i ewentualnie poddanego w kraju oczyszczeniu*
sortowaniu* przepakowaniu lub skierowanego wprost z miejsca poc$odzenia do zagranicznego nabywcy
OBRT USZLACHETNIAJCY
- przekazanie przez zleceniodawc zagranicznemu zleceniobiorcy okrelonego przedmiotu w celu jego
uszlac$etnienia +zwikszenie wartoci przez czynnoci o c$arakterze produkcyjnym,* a nastpnie towar
wraca do kraju poc$odzenia* pozostajc cay czas wasnoci wysyajcego/ dla firmy oddajcej towar do
uszlac$etnienia obrt ma c$arakter pasywny* a dla filmy przyjmujcej towar ma c$arakter aktywny
OBRT REPARACYJNY
- wysyaniu za granic uszkodzonyc$ rzeczy w celu ic$ naprawy albo na przyjmowaniu z zagranicy rzeczy
do naprawy w kraju i odsyaniu ic$ z powrotem do zagranicznego waciciela
- wykorzystanie istniejcyc$ midzy krajami r.nic w wysokoci kosztw pracy
TRANSAKCJE LICENCJAMI
- transfer przez granic niematerialnyc$ dbr przemysowyc$ +opatentowanyc$ wynalazkw* znakw
towarowyc$ c$ronionyc$ rejestracj* wzorw u.ytkowyc$* know-$ow,
- know-$ow wiedza tec$niczna* tec$nologiczna* organizacyjna zwizana z procesem wytwarzania
okrelonego produktu
- wa.nym elementem jest klauzula dotyczca eksportu wyrobw licencjacyjnyc$ +licencjodawca zastrzega
sobie rynki* ktre c$ce zatrzyma wycznie dla siebie,
ZAGRANICZNE INWESTYCJE BEZPOFREDNIE
9
- forma dugoletniej lokaty kapitau za granic* polegajca na stworzeniu w obcym kraju nowego
przedsibiorstwa* zagranicznej filii* zakadu monta.owegoD zakupie istniejcego przedsibiorstwa za
granicD wykupieniu takiej iloci akcji bd4 udziaw zagranicznego przedsibiorstwa* ktra pozwala na
kontrolowanie jego dziaalnociD udzieleniu dziaajcemu za granic przedsibiorstwu z udziaem wasnym
kredytw* a tak.e wyposa.enie go w dobra inwestycyjne
- motywy inwestowania za granic c$ poszerzenia zbytu na produkowane w kraju towary* motyw
zaopatrzeniowy +bezpieczne 4rdo surowcw,* wzgldy kosztowe +tasza ni. w kraju sia robocza,* ni.sze
podatki
TRANSAKCJE WZAJEMNIE UWARUNKOWANE
- obejmuj midzynarodowe transakcje $andlowe* c$arakteryzuj si wzajemnoci* ograniczon rol
pienidza i niskim stopniem przejrzystoci
- przyczyn zawierania transakcji wizanyc$ s wzgldy finansowe lub marketingowe
- transakcje barterowe* transakcje kompensacyjne stricte* transakcje wizane wzajemnie* samospata
inwestycji i offset
TRANSAKCJE BARTEROWE
- jeden kontrakt regulujcy przepywy towarw lub wiadczenie usug o jednakowej wartoci w obu
kierunkac$/ ka.da ze stron jest jednoczenie eksporterem i importerem
TRANSAKCJE KOMPENSACYJNE STRICTO GKOMPENSATY)
- czasem nazywane nowoczesnym barterem
- eksporter przyjmuje zapat za dostarczone towary w peni lub czciowo w towarze
- cao dostaw uregulowana jest w jednym kontrakcie* ktry zawiera klauzul* zobowizujc partnerw
do wzajemnego zakupu towarw
- w przeciwiestwie do barteru w transakcji kompensacyjnej wzajemne dostawy towarw zostaj
wycenione w uzgodnionej walucie
- wzajemne dostawy powinny si zasadniczo wyrwnywa pod wzgldem wartociowym* ale w praktyce
mo.e okaza si to niemo.liwe* dlatego powsta r.nic reguluje si w dewizac$
TRANSAKCJE WIZANE WZAJEMNIE +rwnolege* kontrzakup,
- uzale.nienie sprzeda.y lub kupna jednego towaru od kupna lub sprzeda.y drugiego towaru +poziome,
- uzale.nienie sprzeda.y towaru* na ktrym bardzo zale.y zagranicznemu kontra$entowi od
rwnoczesnego zakupu przez niego mniej atrakcyjnego towaru od tego samego eksportera +pionowe,
- dwa lub wicej kontraktw kontrakt eksportowy +bazowy, i kontrakt importowy +kompensacyjny,/
zawierane s oddzielnie
TRANSAKCJE SAMOSPATY +buy-back,
- dotycz eksportu na warunkac$ kredytowyc$ kompletnyc$ obiektw przemysowyc$ lub maszyn*
urzdze* licencji* know-$ow
- zapata za te wiadczenia nastpuje w caoci lub w czci w formie dostawy towarw wyprodukowanyc$
przez odbiorc przy zastosowaniu dostarczonyc$ mu maszyn
TRANSAKCJE O<<SETOWE +porozumienia wyrwnawcze,
- zobowizanie eksportera okrelonyc$ towarw do wykonania okrelonyc$ zobowiza inwestycyjno-
$andlowyc$ +dokonanie inwestycji* pomoc przy eksporcie towarw na rynki krajw trzecic$* wykorzystanie
we wasnej produkcji komponentw wytwarzanyc$ przez przedsibiorstwa z kraju importera, na rzecz
importera tyc$ dbr
- dotyczy zazwyczaj kontraktw o du.ej wartoci
- zazwyczaj pomidzy krajami wysoko rozwinitymi
- bezporedni zakup przez gwnego eksportera towarw zwizanyc$ z przedmiotem podstawowego
kontraktu eksportowego
- poredni zakup towarw niezwizanyc$ z przedmiotem podstawowego kontraktu eksportowego
POJCIE I STRUKTURA KONTRAKTU
- kontrakt umowa kupna lub sprzeda.y towarw i usug zawierana z kontra$entem zagranicznym
- jednodokumentowe i wielodokumentowe
- swobodne i formalne
- z natyc$miastow dostawa lub z dostaw na miejsce
- gotwkowe* kredytowe* clearingowe* wolnodewizowe
- pisemne* elektroniczne* ustne
10
- typowe +na gotowyc$ formularzac$ opracowanyc$ i opublikowanyc$ przez zrzeszenia bran.owe* na
dostaw towarw masowyc$,
- klauzule podstawowe dotycz przedmiotu kontraktu* okrelenia jego rodzaju* gatunku* stopnia jakoci*
kondycji* opakowania* ceny* terminu dostawy* warunkw patnoci i odbioru
- klauzule uzupeniajce odnosz si do kar umownyc$* siy wy.szej* reklamacji i arbitra.u
- dane o c$arakterze formalno-porzdkowym obejmuj nazwy i adresy stron* dat i miejsce
sporzdzenia* numery ewidencyjne i podpisy stron
- kontrakty na dostaw dbr inwestycyjnyc$ oprcz wy.ej wymienionyc$ zawieraj tez klauzule
specyficzne dokumentacja specyficzna* klauzula gwarancyjna* klauzula dotyczca monta.u
- towar giedowy nale.y poda nazw oraz standard
- towar aukcyjny nale.y poda numer lotu
- klauzula licencyjna precyzuje warunki uzyskania zgody na przywz lub wywz towaru
- klauzula siy wy.szej przewiduje zwolnienie od odpowiedzialnoci za niewykonanie zobowizania
strony* ktrej w wykonaniu czynnoci przeszkodziy okolicznoci siy wy.szej
- klauzula kar umownyc$ sankcje za niewykonanie zobowiza okrelonyc$ w kontrakcie
- klauzula reklamacyjna ustala powody wnoszenia reklamacji* odpowiedzialnoci eksportera za wady
towaru i granice tej odpowiedzialnoci
- klauzula arbitra.owa dotyczy przekazania sporu do rozstrzygnicia w postpowaniu polubownym
- klauzula prawa waciwego odnosi si do takic$ spraw* ktre nie zostay w sposb jasny i precyzyjny
okrelone w treci kontraktu* zazwyczaj wskazuje cile okrelone prawo
- klauzula dotyczca dokumentacji tec$nicznej obejmuje opisy* szkice* sc$ematy* instrukcje obsugi i
monta.owe
- klauzula gwarancyjna zabezpieczenie jakoci
PODSTAWOWE DOKUMENTY HANDLOWE
- faktura inJoice wystawiana przez sprzedajcego* potwierdza wykonanie dostawy towarw lub
wykonanie usugi
- prowizoryczna w przypadku dostaw czciowyc$/ po zakoczeniu dostaw czciowyc$ wystawiana jest
faktura ostateczna
- pro forma +fikcyjna, przed wykonaniem dostawy* jako zacznik do oferty
- &B% jednolity dokument administracyjny* na ktrym dokonywane jest zgoszenie celne towaru
DOKUMENTY TRANSPORTOWE
KONOSAMENT
- stosowany w przewozie towarw drog morsk
- wystawiany przez przewo4nika* ktry potwierdza przyjcie do przewozu opisanyc$ w konosamencie
towarw* a tak.e zobowizuje si do wydania ic$ prawnmu posiadaczowi konosamentu w porcie
przeznaczenia
- jest zbywalnym potwierdzeniem zawarcia umowy o przewz
- w celu odebrania towaru od przewo4nika w miejscu przeznaczenia trzeba dysponowa oryginalnym
konosamentem +jest kilka egzemplarzy konosamentu,
- konosament na towary przyjte do zaadowania stwierdza fakt przyjcia towaru przez przewo4nika do
zaadowania
- konosament na towary zaadowane stwierdza * .e towary faktycznie znajduj si na statku
- konosament liniowy ma zastosowanie w .egludze liniowej
- konosament czarterowy stosowany w .egludze nieregularnej
- konosament brudny zawiera uwagi przewo4nika na temat wadliwego stanu towaru lub opakowania
przyjtego przez przewo4nika
- konosament czysty nie zawiera uwag przewo4nika na temat wadliwego stanu towaru U
- konosament zwyky stosowany jest w przewozie towarw drog morsk bez przeadunku
- konosament bezporedni w przewozie towarw z portu zaadowania do portu przeznaczenia z
przeadunkiem w jednym lub kilku portac$* gdy do przewozu tego towaru zaanga.owanyc$ jest kilku
przewo4nikw* indywidualnie odpowiadajcyc$ za swj odcinek przewozu
- konosament imienny na okrelonego odbiorc* mo.e by przeniesiony na inn osob poprzez przelew
wierzytelnoci
- konosament na okaziciela mo.e by przeniesiony poprzez jego wydanie* a uprawnionym jest okaziciel
11
- konosament na zlecenie w swojej treci zawiera Qto orderR lub wskazuje osob na zlecenie ktrej jest
wystawiany/ jego przeniesienie mo.e nastpi poprzez indos* ktrego dokonuje indosant* czyli osoba* na
ktrej zlecenie konosament zosta wystawiony
- konosament transportu multimodalnego obejmuje zarwno przewz morski* jak i ldowy
- konosament z ustalonym portem przeznaczenia i opcyjny umo.liwiaj wybr portu przeznaczenia w
trakcie przewozu* przy czym konosament opcyjny ma zastosowanie w .egludze trampowej
- konosament prbny wypeniany przez spedytora i bez podpisu przewo4nika wysyany jest do
eksportera w celu zaakceptowana sposobu jego wystawienia
MORSKI LIST PRZEWOZOWY
- stwierdza wysyk towaru w $andlu morskim
- potwierdza przyjcie towaru przez przewo4nika i zawarcie umowy o przewz
- nie stanowi tytuu wasnoci towaru
- jest dokumentem niezbywalnym i imiennie wskazuje odbiorc towaru
- ma zastosowanie w krajac$* gdzie nie ma ustawowego obowizku przedstawiania konosamentu oraz
przy niedokumentowyc$ formac$ zapaty za towar
CZARTER
- stosowany w przewozac$ morskic$
- umowa* na podstawie ktrej odbywa si przewz adunkw w .egludze nieregularnej
- warunki s ka.dorazowo negocjowane
NOTA GOTOWOFCI
- stosowany w .egludze nieregularnej
- stwierdza przybycie statku trampowego do portu zaadunku lub wyadunku i jego gotowo do
przeprowadzenia czynnoci przeadunkowyc$
- time s$eet i statements of facts zestawienia czasu postoju statku w porcie* te. stosowane w .egludze
nieregularnej
- midzynarodowy samoc$odowy list przewozowy <L? stosowany w transporcie samoc$odowym*
dokument imienny* ktry wskazuje odbiorc towaru* F oryginalne egzemplarze
- midzynarodowy kolejowy list przewozowy <GL potwierdza zawarcie umowy o przewz kolej
- midzynarodowy lotniczy list przewozowy B=3 dowd zawarcia umowy o przewz towarw samolotem
- kwit sternika stosowany w transporcie morskim wystawiany po przyjciu towaru na statek* dane w
nim zamieszczone s przenoszone do konosamentu
- kwit dokowy potwierdza przyjcie towaru do skadu portowego w celu zaadowani ago na statek* na
podstawie danyc$ w nim zapisanyc$ wystawiany jest konosament na towary przyjte do zaadunku
ROZSTRZYGANIE SPORW
- reklamacje podstaw do ic$ wniesienia s zakcenia w realizacji kontraktu* nieuznanie reklamacji
prowadzi do sytuacji spornej
- Lidzynarodowa Gzba :andlowa w ary.u zaleca wprowadzanie do kontraktw $andlowyc$ klauzuli
arbitra.owej
o postpowanie arbitra.owe strony z gry zgadzaj si na uznanie orzeczenia/ prowadzone jest w
jednej instancji/ ka.da ze stron wybiera swojego arbitra a oni powouj superarbitra/ nie potrzeba
ekspertyz ani opinii biegyc$
- najbardziej znane Lidzynarodowy &d Brbitra.owy przy Lidzynarodowej Gzbie :andlowej w
ary.u* Lidzynarodowy Crybuna Brbitra.owy w :adze* Nondyski Crybuna Brbitra.u
Lidzynarodowego
- orzeczenia arbitra.owe s uznawane przez pastwa* ktre przystpiy do 2onwencji (owojorskiej
+olska w !";!,
- 2onwencja europejska o midzynarodowym arbitra.u $andlowym >enewa #!@56@!";! +olska
w !";6,
o postpowanie przed sdami powszec$nymi wymaga dokonania wyboru sdu w ktrym kraju
+czsto w kraju pozwanym,
o mediacja dziaanie polegajce na d.eniu do pojednania przy udziale osoby trzeciej/ propozycje
mediatora nie s wi.ce dla stron/ szukanie warunkw porozumienia bez koniecznoci okrelenia
przyczyn sporu i bez wskazania strony winnej konfliktu
12

You might also like