You are on page 1of 79

organizacja prac, metody

w tym elementy wsplne z innymi


rodzajami planowania:
scenariusze, cele

Dr hab. in. arch. Jacek Sotys


Strategia, plan strategiczny
- kwestie jzykowe
1. Strategia gminy
2. Strategia rozwoju gminy

Ktre sformuowanie jest prawidowe?
1.?
2.?
Oba?
adne?

Strategia, plan strategiczny
- terminologia
Strategia rozwoju gminy ?? Kto ma strategi?
Strategia rwnowaenia rozwoju
aktywizacji wspomagania rozwoju
zarzdzania rozwojem
ksztatowania przestrzeni
Czyja? a nie czego?
Strategia gminy / powiatu (jako samorzdu / wadz)
Czego?
Plan strategiczny rozwoju gminy
Plan strategiczny gminy ?.
Typy planowania
Planowanie strategiczne operacyjne
kompleksowe
strategie
wspomagania
spoeczno-
gospodarcze
rozwoju P. R. L. projekty
przedsiwzi
przestrzenne
Kpzk
Pzp
studia


woj
uikzp
urbanistyka
operacyjna
mpzp
z dnia 27 marca 2003 r.
o planowaniu
i zagospodarowaniu
przestrzennym

Planowanie przestrzenne
obecnie w Polsce wg Ustawy
W skali kraju:
Koncepcja przestrzennego
zagospodarowania kraju

W wojewdztwach:
Plany zagospodarowania przestrzennego
wojewdztw
w tym: obszarw metropolitalnych
Planowanie przestrzenne

W gminach:
Studia uwarunkowa i kierunkw
zagospodarowania przestrzennego
Miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego
Studium uwarunkowa
i kierunkw zagospodarowania
przestrzennego gminy
Sporzdza si: dla caej gminy
obowizkowo
w celu okrelenia polityki przestrzennej gminy,
w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego
Akt wewntrzny
Okrela obszary, dla ktrych naley sporzdzi
miejscowe plany zagospodarowania
przestrzennego
Mpzp musz by zgodne ze studium
Zalenoci midzy planami
W Studium UiKZP gminy uwzgldnia si:
zasady okrelone w koncepcji przestrzennego
zagospodarowania kraju,
ustalenia strategii rozwoju i planu
zagospodarowania przestrzennego
wojewdztwa
oraz strategii rozwoju gminy,
o ile gmina dysponuje ni
Ustalenia studium s wice dla organw
gminy przy sporzdzaniu planw miejscowych
Modele planowania
Strategia
zarzdzania rozwojem
spoeczno-gospodarczym
Studium uwarunkowa
i kierunkw zagospodaro-
wania przestrzennego gminy
1
2
Plan strategiczny
kompleksowy
Studium uwarunkowa
i kierunkw zagospodaro-
wania przestrzennego gminy
Inne plany
sektorowe

Inne plany
sektorowe

Model planowania
Uwarunkowania
spoeczno-gospodarcze
rozwoju
Uwarunkowania
przestrzenne
rozwoju
Cele
Studium uwarunkowa
i kierunkw zagospoda-
rowania przestrzennego
gminy
Scenariusze rozwoju
spoeczno-gospodarczego
Kompleksowy lub
spoeczno-gospodarczy
plan strategiczny
Misja
Wizja

Domena
rozwoju
Scenariusze rozwoju
przestrzennego
Posta planu strategicznego
Czym jest plan, co zawiera?
Rodzaje treci:
Opisowe
Diagnostyczne
Decyzyjne:
Wartoci i cele
Uzasadniajce plany struktury: podany stan,
relacje: wewntrzne i z otoczeniem
Reguy okrelajce m. in. pole poszukiwa
konkretnych rozwiza
Klasik, 1993






Uzasadnienie
Integralno
Strategia
Zawarto planu strategicznego
Diagnoza (na tle otoczenia, prospektywna problemy)
Prognozy (w tym scenariuszowe)
Wartoci wizja misja
System celw (powizania, hierarchia
1 lub wicej poziomw)
Oglne sposoby osigania celw
np. kierunki i rodzaje dziaa, zasady
Narzdzia dziaania:
Listy: programw, przedsiwzi (projektw),
polityk (=dziaa powtarzalnych lub cigych, zasad)
Zasady: wdraania, monitorowania, aktualizacji






Proces planowania strategicznego
Podstaw - pytanie: Czym chcemy by w przyszoci?
Przy pytaniu co chcemy osign?
planowanie rozwija si od diagnozy,
skupia si ograniczeniach,
ktre trzeba pokona, aby osign cele.
Przy pytaniu czym chcemy by?
planowanie zaczyna si od oceny otoczenia
w przyszoci i ustalenia wizji rozwoju,
skupia uwag na sposobach osignicia
tej wizji. Proces mylowy biegnie od stanu podanego
do obecnego. Metod - podejcie scenariuszowe.
Wierzboowski, 1989
Charakter planu strategicznego
Zrnicowany horyzont:
najduszy dla oglnych celw
tym krtszy, im dotyczy bardziej
skonkretyzowanych celw
i sposobw ich osigania.
np.: wizja dla horyzontu 30 lat,
pozostae treci 15 lat

Gwnie charakter jakociowy,
tylko niektre treci okrelone ilociowo

Metody planowania
strategicznego
Wybrane elementy
Przykady treci
Organizacja planowania
strategicznego
Metoda ekspercka
Opracowanie samodzielnie siami wadz i administracji
(ew. zesp j.n., ale bez zewntrznych konsultantw).
Metoda partycypacyjna (uczestniczca) specjalnie
powoany zesp opracowuje strategi warsztatowo
wg procedury i pod kierunkiem zewntrznego konsultanta
(moderatora, facylitatora).
Metoda ekspercko-partycypacyjna j.w. i istotny wkad
koncepcyjny konsultantw i ekspertw.
czy zalety obu podej, ogranicza ich wady.
Proces planowania strategicznego
Wartoci
wizja / analiza
aksjologiczna
Prognozy
Misja
Cele
Warianty sposobw
osigania celw
Scenariusze
skutkw
Scenariusze

Scenariusze


Scenariusze
rozwoju


Wybrany wariant

Oceny
i wybr
K
o
n
s
u
l
t
a
c
j
e


Narzdzia realizacji

Diagnoza
Scenariusze
uwarunkowa
Wizja
obraz ... jakiego chcemy
... uzgodniony midzy gwnymi aktorami,
uporzdkowany (wewntrznie spjny) zbir wartoci, ktre
urzeczywistniane by powinny za porednictwem strategii
Wizja powinna:
uwzgldnia wartoci, aspiracje i oczekiwania
kluczowych podmiotw, ktrym suy ma strategia,
okrela podany (a nie prawdopodobny) obraz
- efekt kocowy aktualnych i przyszych dziaa.
Biniecki, Szczupak, 2001, s. 68
Warianty: swobodna twrczo lub np. wg pyta
Wizja powinna mie wiele wsplnego z marzeniem,
lecz nie moe by cakowicie oderwana od rzeczywistoci
Borys, 1998

Diagnoza treci, metody
Poziom zaspokojenia potrzeb
spoecznych, sposoby zaspokajania
Gwne podmioty ich kompetencje,
siy, znaczenie, strategie oraz
caociowy potencja instytucjonalny
Wewntrzne zasoby, struktury,
dziaalnoci oceniane ze wzgldu
na poziom rozwoju, efektywno,
warunki rozwoju, potencjay
rozwojowe (przyrodniczy, spoeczny,
kulturowy, gospodarczy, instytucjo-
nalny, materialno-finansowy)
Dotychczasowe procesy zmian
Skuteczno dotychczasowych
dziaa
Metody

Badania ankietowe

Prace warsztatowe

Prace eksperckie

Analiza podmiotowa

Analiza strategiczna
SWOT

Analiza strukturalna

Iteracyjna
kolejnych przyblie
Analiza strategiczna SWOT
Ocenia sytuacj przedmiotu planu na tle otoczenia
Czynniki sytuacyjne / rozwojowe:
Czynniki wewntrzne
Korzystne Niekorzystne
Siy / atuty
/ mocne strony
Strength
Saboci
/ sabe strony
Weaknesses
Czynniki zewntrzne
Opportunities
Korzystne
(tzw. szanse)
Threats
Niekorzystne
(tzw. zagroenia)
Analiza strategiczna SWOT
Czynniki rozpatruje si na tle konkurencyjnego
otoczenia (moliwo uzyskania lub utrzymania
przewagi) wzgldno si (atutw) i saboci
Celem okrelenie domeny (pola konkurowania)
i sformuowanie strategii
w oparciu o najlepsze dopasowanie
czynnikw wewntrznych z zewntrznymi
Analiza strategiczna SWOT
- etapy
W fazie diagnostycznej:
Pozyskanie informacji faktograficznych o zasobach,
strukturach, dziaaniach (liczby, fakty, obiekty, cechy)
Oceny rozpoznawanie czynnikw sytuacyjnych
tworzenie list czynnikw
(metody)
Hierarchizacja rnicujca wano czynnikw
ew. selekcja czynnikw
Badanie powiza (synergii) czynnikw
sytuacyjnych (aktualnych)
macierze analizy strategicznej TOWS / SWOT
Badanie synergii czynnikw
z zewntrz do wewntrz od wewntrz do zewntrz
Czy ta szansa pozwala Czy ta sia pozwala da
przezwyciy t sabo? odpr temu zagroeniu?
Czyn-
niki
zewn-
trzne
Czynniki
wewntrzne
Czyn-
niki
wewn-
trzne
Czynniki
zewntrzne
Saboci Zagroenia
S
1
S
2
... S
n
Z
1
Z
2
... Z
n

Sza
nse
(o-
ka-
zje)
O
1

0 1 1 2 Siy
(atu-
ty)
A
1

1 0 2 3
O
2

1 x 0 0 1
A
2

1 x 0 0 1
...
1 1 x 2 4
...
0 1 x 1 2
O
n

0 0 1 x 1
A
n

2 2 1 x 5

2 1 2 3 8

3 4 1 3 11
Podejcie dwukierunkowe - synergia
szans i si (atutw), zagroe i saboci
Czy ta szansa wzmacnia t
si? Czy pozwala lepiej j
wykorzysta?
Czy ta sia pozwala wyko-
rzysta t szans?
Czy ta sabo potguje
niekorzystny wpyw tego
zagroenia? Czy to zagro-
enie potguje t sabo?
-
Czynniki
zew-
ntrzne
Czynniki
wewntrzne
Czynnik
i wew-
ntrzne
Czynniki
zewntrzne
Siy (atuty)

Zagroenia

A
1
A
2
... A
n
Z
1
Z
2
... Z
n

Szan
se
(o-
ka-
zje)
O
1


1 1 0 2 Sa-
bo-
ci
S
1
1 0 2 3
O
2
1 x 0 0 1 S
2
1 x 1 0 2
... 1 1 x 0 2 ... 0 1 x 1 2
O
n
0 0 1 x 1 S
n
2 2 1 x 5
2 2 2 0 6 3 4 2 3 12
Analiza strategiczna SWOT
rola, zastosowanie
W fazie diagnostycznej:
Rozpoznawanie czynnikw - element diagnozy
jakociowej, w metodzie uspoecznionej:
metoda uzyskania informacji = oceny,
dobry temat warsztatu.
Macierze rozpoznawanie aktualnych
sytuacji problemowych

Analiza SWOT rola, zastosowanie
W fazie studiw nad przyszoci:
Rozpoznanie przyszych czynnikw sytuacyjnych
w oparciu o scenariusze
Macierze powiza przyszych czynnikw
zrnicowanych wg scenariuszy rozpoznawanie
przyszych sytuacji problemowych

W fazie projektowania:
Okrelenie domeny (pola konkurowania) i strategii
w oparciu o najlepsze dopasowanie czynnikw
wewntrznych z zewntrznymi
Ocena proponowanych wariantw rozwiza
Analiza SWOT wycigi z macierzy
par czynnikw powizanych


Atrakcyjne turystycznie
zabytki w miecie
Bliski wze
szlakw turystycznych
SWOT - bdy i braki
czsto spotykane w praktyce
Rzadkie przeprowadzanie nastpnych etapw
(macierzy powiza czynnikw) i niedostatek
korzystania z analizy w dalszych fazach prac
Rzadkie rozpoznawanie czynnikw przyszych
Bdne rozumienie zewntrznych czynnikw
(szanse i zagroenia nie kojarz si z zewntrznoci,
lecz z moliw przyszoci)
Brak relatywizacji atutw i saboci
Nadmierna rola SWOT w diagnozie
niedostatek innych ocen
Moliwe tematy prac
warsztatowych (poza SWOT)
Wizja
Lista gorcych problemw
Analiza sytuacji problemowych (przyczyny)
Ocena poziomu zaspokojenia potrzeb
spoecznych
Ocena skutecznoci dotychczasowych
dziaa

Inne syntetyzujce
metody diagnozowania
Analiza strukturalna (przykad:
strukturalizacja sytuacji problemowych)
Analiza podmiotowa
Analiza marketingowa
Analizy przestrzenne moliwoci rozwoju
Inne ujcia midzydziedzinowe
Tworzenie syntezy diagnozy

52
Rozpoznawanie problemw
i analiza (strukturalizacja)
sytuacji problemowej
Czynniki -
przyczyny problemu
Czynniki -
przyczyny przyczyn
Problem
Co nas boli?
Czynniki -
przyczyny przyczyn


Co agodzi problem?
moe pomc go przezwyciy?
Czynniki
- skutki problemu
Prognozowanie
w tym
metoda scenariuszy

Potrzeba prognozowania
w planowaniu strategicznym
Dugookresowo planowania
strategicznego
Zmienno uwarunkowa

Paradoks: przewidywanie przyszoci
jest niemoliwe, a jednak konieczne
A. Kukliski
58
Definicja prognozy
Prognoza to sd o stanie okrelonego obiektu
w okrelonej przyszoci (momencie, okresie)
o naukowych podstawach,
niepewny, ale akceptowalny
i weryfikowalny

wg M. Cielak [w:] Prognozowanie
59
Metody prognozowania
Sformalizowane (ilociowe) w oparciu o:
szeregi czasowe
modele przyczynowo-skutkowe:
ekonometryczne,
behawiorystyczne (oparte na prawach
psychologii) :
Ilociowe i jakociowe - analogowe
Heurystyczne oparte na intuicji i dowiadczeniu
ekspertw
Kombinacje metod, w tym metoda scenariuszy

Wicej o prognozowaniu,
w tym:
Prognozowanie
metod scenariuszy
w wykadach o metodach
planowania przestrzennego
Prognozowanie
metod scenariuszy
Miejsce scenariuszy
w prognozowaniu
Jak prawdopodobnie bdzie?
Prognozy klasyczne
Co by byo, gdyby ...? Prognozy
wiodce
Scenariusze
Co jest podane?
Jak do tego doj?

Scena riusze
63
Pojcie scenariusza
Scenariusz to uporzdkowany, spjny opis
hipotetycznej przyszoci badanego obiektu
(moliwej lub podanej) skonstruowany
przy pomocy logicznego cigu zdarze
i procesw ze zwrceniem uwagi na
zwizki przyczynowo-skutkowe:
rozwj sytuacji krok po kroku
czynniki wpywajce na przebieg procesu

Kahn za: Komorowski S. M., 1988, Scenariusz jako metoda diagnozy i prognozy.
Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Instytut Gospodarki Przestrzennej
Istota metody scenariuszy
Zdarzenie 1
Zdarzenie 2a
Zdarzenie 2b

Zdarzenie 3b
Zdarzenie 3a

Zdarzenie3c
Oglna rola scenariuszy
Uwiadomienie uczestnikom procesu planistycznego,
e przyszo jest niepewna i moe by rna
Ukazanie moliwych wariantw przyszoci
i struktury niepewnoci
Zdarzenia bardziej i mniej prawdopodobne
Zdarzenia powtarzajce si w wielu scenariuszach
Ktre zdarzenia niepewne s istotne? Na co
wpywaj?
Niepewno dotyczy: czasu wystpienia zdarze?
Skali zjawiska? Ma charakter alternatywy? Jakiego
czasu dotyczy?


Typy scenariuszy z punktu
widzenia kierunku ich tworzenia
W kolejnoci zdarze (eksploracyjne)
Od tyu (antycypacyjne)
?
?
70
Rodzaje scenariuszy
z punktu widzenia zaoe
Centralne (np. najbardziej prawdopodobny,
najbardziej podany)
Peryferyczne (wszystkie inne), w tym:
Brzegowe (kontrastowe, graniczne):
pesymistyczny i optymistyczny, zagroe
i szans. Okrelaj pole moliwego rozwoju
Porednie, w tym: zrnicowane jakociowo
Wybrane role scenariuszy
Scenariusze maksymalnych szans:
pozwalaj przygotowa si do ich wykorzystania
informuj o moliwym przyszym: puapie rodkw
na wspomaganie rozwoju, o zapotrzebowaniu na
przestrze
Scenariusze pozytywne zawierajce innowacyjne
rozwizania:
ukazujc przysze ich korzyci, zachcaj do
wprowadzania,
pozwalaj sprawdzi (przez konsultacje) stopie
akceptacji,
Scenariusze zagroe pozwalaj przygotowa si do
trudnych warunkw, przeciwdziaa patologiom

Scenariuszowa analiza
realnoci osigania
planowanych struktur
przestrzennych
I stan istniejcy
II warianty etapowania: x, y
III plan struktury przestrzennej
1 stan istniejcy
2 powstajca dzielnica przemysowa
3 projektowane dzielnice mieszkaniowe:
M
1
, M
2

4 centrum
5 przemieszczanie si centrum
6 pustoszejce centrum

Regulski J., Planowanie ukadw osadniczych.
Warszawa d: PWN (1981)
Typy metod tworzenia
scenariuszy - podejcia
Heurystyczne - proces twrczy, przekaz sowny;
model mylowy - intuicyjna symulacj procesw
jako logicznych nastpstw zdarze
Algorytmiczne - modele formalne, np. procesw
rozwoju i symulowanie ich przebiegu
Mieszane
Fazy tworzenia scenariuszy
integracja mylenia systematycznego
i intuicyjnego
Systemowe ujcie: zmienne
(ich motoryczno), powizania midzy nimi
i z otoczeniem; mechanizmy zmian
Stan istniejcy opisany przez ww. zmienne
Zaoenia (hipotezy) dot. zmiennych
niezalenych
Konstruowanie scenariuszy jako logicznych
nastpstw zdarze
Uzupenienia
i warianty metodyczne
Tablica gry aktorw
rda rnych hipotez, np.:
wynik konfliktw aktorw,
zerwanie z dotychczasowymi tendencjami
Prescenariusze: zdarzenia zakcajce,
ich skutki, w tym przeciwdziaania
i przystosowania scenariusze
Gwne linie zbudowane z niewielu,
ale kluczowych zdarze,
wybr kilku do rozwini w scenariusze
Formuowanie
misji
celw


Proces planowania strategicznego
Wartoci
wizja / analiza
aksjologiczna
Prognozy
Misja
Cele
Warianty sposobw
osigania celw
Scenariusze
skutkw
Scenariusze

Scenariusze


Scenariusze
rozwoju


Wybrany wariant

Oceny
i wybr
K
o
n
s
u
l
t
a
c
j
e


Narzdzia realizacji

Diagnoza
Scenariusze
uwarunkowa
Misja
Syntetyczna deklaracja okrelajca
specyfik obszaru i ofert na zewntrz
oraz zobowizania wobec przyszoci

Myl przewodnia rozwoju danego
obszaru, odpowiadajca jego specyfice
i zdolnoci do samodzielnego dziaania
Wysocka, 1998

Wyraa najwyszego poziomu cel
lub cele, ujte bardzo syntetycznie.

Ksztatuje pozytywny wizerunek obszaru
wyrniajcy spord innych tego typu obszarw.
W wielkim skrcie odzwierciedla zasadnicze
kierunki rozwoju, gwne pola dziaalnoci,
specyfik, unikatowo oferowanych produktw
i warunkw
Porzdkuje mylenia o wsplnym dziaaniu
Koncentruje uwag na istocie strategii
Mobilizuje do dziaania
Trudnoci w formuowaniu misji
Godzenie sprzecznoci, gdy misja powinna:
by lapidarna,
a jednoczenie wiele wyraa,
mie element marzenia,
a jednoczenie wskazywa drog
jego realizacji,
by zarazem i oglna, i konkretna.
Wyzwanie i dugotrway proces,
a nie temat na jednorazow sesj
K. Obj, Strategia organizacji.W poszukiwaniu trwaej
przewagi konkurencyjnej. Warszawa: PWE, 2007

Formuowanie systemu
celw strategicznych
przedmiot wicze
na przedmiocie Studia i plany
zagospodarowania przestrzennego
Cel
antycypowany przyszy stan rzeczy,
podany przez podmiot, zmierzajcy
do jego spowodowania lub utrzymania
Zieleniewski, 1975, 1982
Geneza celw
Potrzeby Wartoci

Wartoci to abstrakcyjne pojcia
okrelajce to, co spoeczestwo uwaa
za dobre, suszne i podane.
Goodman (2001)

Stanowi kryteria wyboru de jednostek
i grup spoecznych Domaski


Rodzaje (typy) celw
Strategiczne
Operacyjne


Wedug horyzontu czasowego:
krtkookresowe (1 2 lata),
redniookresowe (kilka lat)
dugookresowe (np. 10 25
lat).

Spoeczne
Ekonomiczne
Ekologiczne
Hierarchia logiczna celw
Cele:
Gwne
Podstawowe
Szczegowe
Kryteria ksztatowania struktur
przestrzennych
Cele:
I stopnia
II stopnia
III stopnia

Cechy celw
Specific specyficzny,
Measurable mierzalny,
Achievable osigalny / Agreed uzgodniony / akceptowalny),
Relevant relewantny, istotny dla sprawy / Realistic
realistyczny),
Timed umiejscowiony w czasie / terminowy
Neutralny wzgldem rozwizania
Strategiczne: + nieliczne, niezbyt szczegowe, niemierzalne
Gordon G.L., Strategiczny plan dla gminy. Jak osign sukces. Warszawa: Agencja Rozwoju Komunalnego, 1998
+ wewntrznie zgodne, zrozumiae, jednoznaczne, ambitne
Kot J., 2003, Zarzdzanie rozwojem gmin a praktyka planowania
strategicznego. d: Wydaw. Uniwersytetu dzkiego
Bdy w formuowaniu celw
Jako procesy lub dziaania, a nie stany
Zbyt konkretne (zadaniowe, operacyjne),
nie zachowujce neutralnoci wzgldem
rozwizania,
np. utworzenie wyszej uczelni,
budowa spalarni odpadw,
zamiast dobra dostpno ksztacenia na poziomie
wyszym, znaczco mniejsza ilo skadowanych
odpadw = mieszanie celw ze sposobami ich
osigania lub czenie z nimi
czone (wicej ni jeden w jednym hale)
Nadmierne poszerzanie zakresu celw
Proces formuowania celw
identyfikacja odbiorcw planu (grup
spoecznych, instytucji) i relacji midzy nimi,
identyfikacja wartoci i ich powiza z grupami
spoecznymi wraz ze wstpnym sformuowaniem
listy celw,
hierarchiczne uporzdkowanie celw z punktu
widzenia wanoci (ale te i wpywu jednych
celw na osigniecie innych),
analiza konfliktowoci celw,
ustalenie miernikw.
Kozowski (1980), wykorzystujc sformuowania Chadwicka

Problemy i kontrowersje
w formuowaniu celw
Mierzalne?
Umiejscowienie w czasie (czsto tylko podzia na
dugo-, rednio-, krtkookresowe)
Oglno utrudnia kontrol realizacji
Zakres celw dostosowa do kompetencjami
podmiotu planu?
Liczba celw (5-10?) a ich oglno i wyrazisto
strategii
Zrnicowanie scenariuszy a cele
Zakres celw
Decyduje o zakresie strategii
Jeli okrelony ju w misji - nie wykracza
Nie obejmowa rutynowych zada, tylko cele dot.
rozwoju i wymagajce koncentracji wysikw
Zawenie zakresu w dostosowaniu do obecnych
kompetencji podmiotu byoby przedwczesne
istot strategii - poszukiwanie sposobw
rozwizania problemw, take nierutynowych
i orientacja na otoczenie
Ekspercko sprawdza kompletno zbioru celw
i spjnoci z innymi elementami planu

Sposoby zapewniania kontroli
realizacji celw
Komentarz, opis
Przeoenie celu na cele szczegowe, kryteria,
mierniki, zwaszcza dla bliszych okresw
Takie sformuowanie celu, aby mimo braku
miary mona byo stwierdzi, czy cel zosta
osignity, np. Dostpno mieszka na
poziomie spoecznie akceptowanym
Sposoby formuowania celw
niszego poziomu
Dekompozycja w obrbie tej samej dziedziny
Przez zalenoci przyczynowo-skutkowe:
poszukiwanie celw niszego poziomu jako tych,
ktre mog przyczyni si do osignicia celu
strategicznego
Zalenoci midzy celami,
wspomaganie
Zgodno celw - w przypadku celw
stopniowalnych: zwikszenie stopnia osignicia
jakiego celu pociga za sob zwikszenie stopnia
osignicia innego celu
Konflikt celw:
wykluczanie si: osignicie w jakimkolwiek stopniu
jednego celu uniemoliwia jakikolwiek stopie
osignicie innego celu niedopuszczalne
niezgodno (sprzeczno) celw stopniowalnych:
podwyszenie stopnia osignicia jednego celu
oznacza obnienie stopnia osignicie innego
J. Zieleniewski, Organizacja zespow ludzkich. Warszawa: PWN 1982
Hierarchia logiczna celw
Cele:
Gwne
Podstawowe
Szczegowe
Kryteria ksztatowania struktur
przestrzennych
Cele:
I stopnia
II stopnia
III stopnia

Kryteria ksztatowania struktur
przestrzennych
Niemal w kadym typie gmin:
Zachowanie cigoci i zwartoci terenw
osnowy ekologiczej.
Ograniczanie potrzeb przewozowych.
Koncentracja celw ruchu.
Kryteria ksztatowania struktur
przestrzennych
W skali duego miasta - przykadowo :
Co najmniej 80 % relacji dom praca nie
przekraczajcych 45.
Z terenw mieszkaniowych nie dalej ni
15 dojcia pieszego do zwartych
kompleksw zieleni publicznej o
powierzchni minimum 3 ha.
Kryteria ksztatowania struktur
przestrzennych
W miastach rnej wielkoci np.:
- Rnicowanie form zabudowy.
- Indywidualizacja przestrzeni
zapewniajca lepsz orientacj.
- Czytelno systemu przestrzeni
zielonych
Cigo przestrzeni publicznych
integrujcych poszczeglne czci
miasta (Studium, 2000).

Studia nad przyszoci
modele, koncepcje
Modele i koncepcje typw dziaalnoci
i rozwiza techniczno-przestrzennych,
np. np. proekologiczne, .
Przegld koncepcji rozwizania
podobnych problemw z ocen moliwoci
i warunkw zastosowania i ew. modyfikacji
Twrcze poszukiwanie nowych
dostosowanych do specyfiki
Rozwizania strategiczne
czyli sposoby osigania celw
W skrcie: strategie / sposoby dziaania /
dziaania (czasem zaniechanie dziaania lub
wyczenie zasobu z uytkowania; te wymaga
pewnych dziaa)

Sposb dziaania - dobr zasobw
i rodkw (celw porednich) oraz
waciwa kolejno ich stosowania
J. Zieleniewski, Organizacja i zarzdzanie. W-wa, PWN 1975

Rodzaje i poziomy oglnoci treci
projektowanych rozwiza
Kierunki rozwoju / Oglne sposoby osigania celw
Oglne sposoby dziaa strategicznych, np..:
Poprawianie stanu technicznego, funkcjonalnoci i
estetyki przestrzeni publicznych
Zwikszanie dostpnoci komunikacyjnej terenw
inwestycyjnych
Wzmacnianie potencjau edukacyjnego
szk rednich
Konkretne rodzaje dziaa:
programy, przedsiwzicia, polityki
narzdzia wdraania strategii
Formuowania sposobw
osigania celw
Sposoby formuowane dla kadego z celw -
uzupeniajce si / alternatywne / suce
osiganiu wielu celw / sprzeczne
Oceny
Sposoby osigania celw - elementy strategii
musz by:
spjne,
realistyczne (akceptowalne spoecznie, realne
organizacyjnie, technicznie, ekonomicznie),
uoone w pewn cao, uporzdkowane np. wg
kolejnoci stosowania i wanoci (priorytetw)
Formuowania sposobw
osigania celw
czenie w spjne zestawy - opcje
np.:
Opcje rozwoju regionu:
wzmacniania centrum,
przeamywania regresu peryferii;

Opcje przestrzenne rozwoju miasta:
miasto zwarte - przeksztacanie terenw
zainwestowanych
ekspansja na zewntrz
Narzdzia dziaania
Listy (i ew. karty): programw,
i przedsiwzi (projektw),
polityk (=dziaa powtarzalnych lub cigych, zasad)
w tym: cel, czas i miejsce, koszt, odpowiedzialno
Inne np. zmiana struktury organizacyjnej
Zasady:
wdraania,
monitorowania
aktualizacji


Plan / program rozwoju lokalnego (- 2006 1013)
narzdziem wdraania (= przekadania na plany operacyjne)
lub aktualizacji
Monitoring
Regularne pozyskiwanie, przetwarzanie
i przechowywanie informacji o zarzdzanej
jednostce i jej otoczeniu
w sposb usystematyzowany, to jest taki,
aby informacje byy zawsze:
aktualne,
uporzdkowane,
dostpne dla zainteresowanych
Prace przygotowawcze
do podejmowania decyzji
strategicznych
Konkretyzacja programw, projektw, polityk
Studia lokalizacyjne
Procedury ocen oddziaywania na rodowisko
(OOS)
Studia wykonalnoci przedsiwzi
Analizy do podejmowania decyzji dotyczcych
kolejnoci i terminw realizacji przedsiwzi

You might also like