Strategia, plan strategiczny - kwestie jzykowe 1. Strategia gminy 2. Strategia rozwoju gminy
Ktre sformuowanie jest prawidowe? 1.? 2.? Oba? adne?
Strategia, plan strategiczny - terminologia Strategia rozwoju gminy ?? Kto ma strategi? Strategia rwnowaenia rozwoju aktywizacji wspomagania rozwoju zarzdzania rozwojem ksztatowania przestrzeni Czyja? a nie czego? Strategia gminy / powiatu (jako samorzdu / wadz) Czego? Plan strategiczny rozwoju gminy Plan strategiczny gminy ?. Typy planowania Planowanie strategiczne operacyjne kompleksowe strategie wspomagania spoeczno- gospodarcze rozwoju P. R. L. projekty przedsiwzi przestrzenne Kpzk Pzp studia
woj uikzp urbanistyka operacyjna mpzp z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
Planowanie przestrzenne obecnie w Polsce wg Ustawy W skali kraju: Koncepcja przestrzennego zagospodarowania kraju
W wojewdztwach: Plany zagospodarowania przestrzennego wojewdztw w tym: obszarw metropolitalnych Planowanie przestrzenne
W gminach: Studia uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego Miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodarowania przestrzennego gminy Sporzdza si: dla caej gminy obowizkowo w celu okrelenia polityki przestrzennej gminy, w tym lokalnych zasad zagospodarowania przestrzennego Akt wewntrzny Okrela obszary, dla ktrych naley sporzdzi miejscowe plany zagospodarowania przestrzennego Mpzp musz by zgodne ze studium Zalenoci midzy planami W Studium UiKZP gminy uwzgldnia si: zasady okrelone w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, ustalenia strategii rozwoju i planu zagospodarowania przestrzennego wojewdztwa oraz strategii rozwoju gminy, o ile gmina dysponuje ni Ustalenia studium s wice dla organw gminy przy sporzdzaniu planw miejscowych Modele planowania Strategia zarzdzania rozwojem spoeczno-gospodarczym Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodaro- wania przestrzennego gminy 1 2 Plan strategiczny kompleksowy Studium uwarunkowa i kierunkw zagospodaro- wania przestrzennego gminy Inne plany sektorowe
Inne plany sektorowe
Model planowania Uwarunkowania spoeczno-gospodarcze rozwoju Uwarunkowania przestrzenne rozwoju Cele Studium uwarunkowa i kierunkw zagospoda- rowania przestrzennego gminy Scenariusze rozwoju spoeczno-gospodarczego Kompleksowy lub spoeczno-gospodarczy plan strategiczny Misja Wizja
Domena rozwoju Scenariusze rozwoju przestrzennego Posta planu strategicznego Czym jest plan, co zawiera? Rodzaje treci: Opisowe Diagnostyczne Decyzyjne: Wartoci i cele Uzasadniajce plany struktury: podany stan, relacje: wewntrzne i z otoczeniem Reguy okrelajce m. in. pole poszukiwa konkretnych rozwiza Klasik, 1993
Uzasadnienie Integralno Strategia Zawarto planu strategicznego Diagnoza (na tle otoczenia, prospektywna problemy) Prognozy (w tym scenariuszowe) Wartoci wizja misja System celw (powizania, hierarchia 1 lub wicej poziomw) Oglne sposoby osigania celw np. kierunki i rodzaje dziaa, zasady Narzdzia dziaania: Listy: programw, przedsiwzi (projektw), polityk (=dziaa powtarzalnych lub cigych, zasad) Zasady: wdraania, monitorowania, aktualizacji
Proces planowania strategicznego Podstaw - pytanie: Czym chcemy by w przyszoci? Przy pytaniu co chcemy osign? planowanie rozwija si od diagnozy, skupia si ograniczeniach, ktre trzeba pokona, aby osign cele. Przy pytaniu czym chcemy by? planowanie zaczyna si od oceny otoczenia w przyszoci i ustalenia wizji rozwoju, skupia uwag na sposobach osignicia tej wizji. Proces mylowy biegnie od stanu podanego do obecnego. Metod - podejcie scenariuszowe. Wierzboowski, 1989 Charakter planu strategicznego Zrnicowany horyzont: najduszy dla oglnych celw tym krtszy, im dotyczy bardziej skonkretyzowanych celw i sposobw ich osigania. np.: wizja dla horyzontu 30 lat, pozostae treci 15 lat
Gwnie charakter jakociowy, tylko niektre treci okrelone ilociowo
Metody planowania strategicznego Wybrane elementy Przykady treci Organizacja planowania strategicznego Metoda ekspercka Opracowanie samodzielnie siami wadz i administracji (ew. zesp j.n., ale bez zewntrznych konsultantw). Metoda partycypacyjna (uczestniczca) specjalnie powoany zesp opracowuje strategi warsztatowo wg procedury i pod kierunkiem zewntrznego konsultanta (moderatora, facylitatora). Metoda ekspercko-partycypacyjna j.w. i istotny wkad koncepcyjny konsultantw i ekspertw. czy zalety obu podej, ogranicza ich wady. Proces planowania strategicznego Wartoci wizja / analiza aksjologiczna Prognozy Misja Cele Warianty sposobw osigania celw Scenariusze skutkw Scenariusze
Scenariusze
Scenariusze rozwoju
Wybrany wariant
Oceny i wybr K o n s u l t a c j e
Narzdzia realizacji
Diagnoza Scenariusze uwarunkowa Wizja obraz ... jakiego chcemy ... uzgodniony midzy gwnymi aktorami, uporzdkowany (wewntrznie spjny) zbir wartoci, ktre urzeczywistniane by powinny za porednictwem strategii Wizja powinna: uwzgldnia wartoci, aspiracje i oczekiwania kluczowych podmiotw, ktrym suy ma strategia, okrela podany (a nie prawdopodobny) obraz - efekt kocowy aktualnych i przyszych dziaa. Biniecki, Szczupak, 2001, s. 68 Warianty: swobodna twrczo lub np. wg pyta Wizja powinna mie wiele wsplnego z marzeniem, lecz nie moe by cakowicie oderwana od rzeczywistoci Borys, 1998
Diagnoza treci, metody Poziom zaspokojenia potrzeb spoecznych, sposoby zaspokajania Gwne podmioty ich kompetencje, siy, znaczenie, strategie oraz caociowy potencja instytucjonalny Wewntrzne zasoby, struktury, dziaalnoci oceniane ze wzgldu na poziom rozwoju, efektywno, warunki rozwoju, potencjay rozwojowe (przyrodniczy, spoeczny, kulturowy, gospodarczy, instytucjo- nalny, materialno-finansowy) Dotychczasowe procesy zmian Skuteczno dotychczasowych dziaa Metody
Badania ankietowe
Prace warsztatowe
Prace eksperckie
Analiza podmiotowa
Analiza strategiczna SWOT
Analiza strukturalna
Iteracyjna kolejnych przyblie Analiza strategiczna SWOT Ocenia sytuacj przedmiotu planu na tle otoczenia Czynniki sytuacyjne / rozwojowe: Czynniki wewntrzne Korzystne Niekorzystne Siy / atuty / mocne strony Strength Saboci / sabe strony Weaknesses Czynniki zewntrzne Opportunities Korzystne (tzw. szanse) Threats Niekorzystne (tzw. zagroenia) Analiza strategiczna SWOT Czynniki rozpatruje si na tle konkurencyjnego otoczenia (moliwo uzyskania lub utrzymania przewagi) wzgldno si (atutw) i saboci Celem okrelenie domeny (pola konkurowania) i sformuowanie strategii w oparciu o najlepsze dopasowanie czynnikw wewntrznych z zewntrznymi Analiza strategiczna SWOT - etapy W fazie diagnostycznej: Pozyskanie informacji faktograficznych o zasobach, strukturach, dziaaniach (liczby, fakty, obiekty, cechy) Oceny rozpoznawanie czynnikw sytuacyjnych tworzenie list czynnikw (metody) Hierarchizacja rnicujca wano czynnikw ew. selekcja czynnikw Badanie powiza (synergii) czynnikw sytuacyjnych (aktualnych) macierze analizy strategicznej TOWS / SWOT Badanie synergii czynnikw z zewntrz do wewntrz od wewntrz do zewntrz Czy ta szansa pozwala Czy ta sia pozwala da przezwyciy t sabo? odpr temu zagroeniu? Czyn- niki zewn- trzne Czynniki wewntrzne Czyn- niki wewn- trzne Czynniki zewntrzne Saboci Zagroenia S 1 S 2 ... S n Z 1 Z 2 ... Z n
Sza nse (o- ka- zje) O 1
0 1 1 2 Siy (atu- ty) A 1
1 0 2 3 O 2
1 x 0 0 1 A 2
1 x 0 0 1 ... 1 1 x 2 4 ... 0 1 x 1 2 O n
0 0 1 x 1 A n
2 2 1 x 5
2 1 2 3 8
3 4 1 3 11 Podejcie dwukierunkowe - synergia szans i si (atutw), zagroe i saboci Czy ta szansa wzmacnia t si? Czy pozwala lepiej j wykorzysta? Czy ta sia pozwala wyko- rzysta t szans? Czy ta sabo potguje niekorzystny wpyw tego zagroenia? Czy to zagro- enie potguje t sabo? - Czynniki zew- ntrzne Czynniki wewntrzne Czynnik i wew- ntrzne Czynniki zewntrzne Siy (atuty)
Zagroenia
A 1 A 2 ... A n Z 1 Z 2 ... Z n
Szan se (o- ka- zje) O 1
1 1 0 2 Sa- bo- ci S 1 1 0 2 3 O 2 1 x 0 0 1 S 2 1 x 1 0 2 ... 1 1 x 0 2 ... 0 1 x 1 2 O n 0 0 1 x 1 S n 2 2 1 x 5 2 2 2 0 6 3 4 2 3 12 Analiza strategiczna SWOT rola, zastosowanie W fazie diagnostycznej: Rozpoznawanie czynnikw - element diagnozy jakociowej, w metodzie uspoecznionej: metoda uzyskania informacji = oceny, dobry temat warsztatu. Macierze rozpoznawanie aktualnych sytuacji problemowych
Analiza SWOT rola, zastosowanie W fazie studiw nad przyszoci: Rozpoznanie przyszych czynnikw sytuacyjnych w oparciu o scenariusze Macierze powiza przyszych czynnikw zrnicowanych wg scenariuszy rozpoznawanie przyszych sytuacji problemowych
W fazie projektowania: Okrelenie domeny (pola konkurowania) i strategii w oparciu o najlepsze dopasowanie czynnikw wewntrznych z zewntrznymi Ocena proponowanych wariantw rozwiza Analiza SWOT wycigi z macierzy par czynnikw powizanych
Atrakcyjne turystycznie zabytki w miecie Bliski wze szlakw turystycznych SWOT - bdy i braki czsto spotykane w praktyce Rzadkie przeprowadzanie nastpnych etapw (macierzy powiza czynnikw) i niedostatek korzystania z analizy w dalszych fazach prac Rzadkie rozpoznawanie czynnikw przyszych Bdne rozumienie zewntrznych czynnikw (szanse i zagroenia nie kojarz si z zewntrznoci, lecz z moliw przyszoci) Brak relatywizacji atutw i saboci Nadmierna rola SWOT w diagnozie niedostatek innych ocen Moliwe tematy prac warsztatowych (poza SWOT) Wizja Lista gorcych problemw Analiza sytuacji problemowych (przyczyny) Ocena poziomu zaspokojenia potrzeb spoecznych Ocena skutecznoci dotychczasowych dziaa
Inne syntetyzujce metody diagnozowania Analiza strukturalna (przykad: strukturalizacja sytuacji problemowych) Analiza podmiotowa Analiza marketingowa Analizy przestrzenne moliwoci rozwoju Inne ujcia midzydziedzinowe Tworzenie syntezy diagnozy
52 Rozpoznawanie problemw i analiza (strukturalizacja) sytuacji problemowej Czynniki - przyczyny problemu Czynniki - przyczyny przyczyn Problem Co nas boli? Czynniki - przyczyny przyczyn
Co agodzi problem? moe pomc go przezwyciy? Czynniki - skutki problemu Prognozowanie w tym metoda scenariuszy
Potrzeba prognozowania w planowaniu strategicznym Dugookresowo planowania strategicznego Zmienno uwarunkowa
Paradoks: przewidywanie przyszoci jest niemoliwe, a jednak konieczne A. Kukliski 58 Definicja prognozy Prognoza to sd o stanie okrelonego obiektu w okrelonej przyszoci (momencie, okresie) o naukowych podstawach, niepewny, ale akceptowalny i weryfikowalny
wg M. Cielak [w:] Prognozowanie 59 Metody prognozowania Sformalizowane (ilociowe) w oparciu o: szeregi czasowe modele przyczynowo-skutkowe: ekonometryczne, behawiorystyczne (oparte na prawach psychologii) : Ilociowe i jakociowe - analogowe Heurystyczne oparte na intuicji i dowiadczeniu ekspertw Kombinacje metod, w tym metoda scenariuszy
Wicej o prognozowaniu, w tym: Prognozowanie metod scenariuszy w wykadach o metodach planowania przestrzennego Prognozowanie metod scenariuszy Miejsce scenariuszy w prognozowaniu Jak prawdopodobnie bdzie? Prognozy klasyczne Co by byo, gdyby ...? Prognozy wiodce Scenariusze Co jest podane? Jak do tego doj?
Scena riusze 63 Pojcie scenariusza Scenariusz to uporzdkowany, spjny opis hipotetycznej przyszoci badanego obiektu (moliwej lub podanej) skonstruowany przy pomocy logicznego cigu zdarze i procesw ze zwrceniem uwagi na zwizki przyczynowo-skutkowe: rozwj sytuacji krok po kroku czynniki wpywajce na przebieg procesu
Kahn za: Komorowski S. M., 1988, Scenariusz jako metoda diagnozy i prognozy. Warszawa: Uniwersytet Warszawski, Instytut Gospodarki Przestrzennej Istota metody scenariuszy Zdarzenie 1 Zdarzenie 2a Zdarzenie 2b
Zdarzenie 3b Zdarzenie 3a
Zdarzenie3c Oglna rola scenariuszy Uwiadomienie uczestnikom procesu planistycznego, e przyszo jest niepewna i moe by rna Ukazanie moliwych wariantw przyszoci i struktury niepewnoci Zdarzenia bardziej i mniej prawdopodobne Zdarzenia powtarzajce si w wielu scenariuszach Ktre zdarzenia niepewne s istotne? Na co wpywaj? Niepewno dotyczy: czasu wystpienia zdarze? Skali zjawiska? Ma charakter alternatywy? Jakiego czasu dotyczy?
Typy scenariuszy z punktu widzenia kierunku ich tworzenia W kolejnoci zdarze (eksploracyjne) Od tyu (antycypacyjne) ? ? 70 Rodzaje scenariuszy z punktu widzenia zaoe Centralne (np. najbardziej prawdopodobny, najbardziej podany) Peryferyczne (wszystkie inne), w tym: Brzegowe (kontrastowe, graniczne): pesymistyczny i optymistyczny, zagroe i szans. Okrelaj pole moliwego rozwoju Porednie, w tym: zrnicowane jakociowo Wybrane role scenariuszy Scenariusze maksymalnych szans: pozwalaj przygotowa si do ich wykorzystania informuj o moliwym przyszym: puapie rodkw na wspomaganie rozwoju, o zapotrzebowaniu na przestrze Scenariusze pozytywne zawierajce innowacyjne rozwizania: ukazujc przysze ich korzyci, zachcaj do wprowadzania, pozwalaj sprawdzi (przez konsultacje) stopie akceptacji, Scenariusze zagroe pozwalaj przygotowa si do trudnych warunkw, przeciwdziaa patologiom
Scenariuszowa analiza realnoci osigania planowanych struktur przestrzennych I stan istniejcy II warianty etapowania: x, y III plan struktury przestrzennej 1 stan istniejcy 2 powstajca dzielnica przemysowa 3 projektowane dzielnice mieszkaniowe: M 1 , M 2
4 centrum 5 przemieszczanie si centrum 6 pustoszejce centrum
Regulski J., Planowanie ukadw osadniczych. Warszawa d: PWN (1981) Typy metod tworzenia scenariuszy - podejcia Heurystyczne - proces twrczy, przekaz sowny; model mylowy - intuicyjna symulacj procesw jako logicznych nastpstw zdarze Algorytmiczne - modele formalne, np. procesw rozwoju i symulowanie ich przebiegu Mieszane Fazy tworzenia scenariuszy integracja mylenia systematycznego i intuicyjnego Systemowe ujcie: zmienne (ich motoryczno), powizania midzy nimi i z otoczeniem; mechanizmy zmian Stan istniejcy opisany przez ww. zmienne Zaoenia (hipotezy) dot. zmiennych niezalenych Konstruowanie scenariuszy jako logicznych nastpstw zdarze Uzupenienia i warianty metodyczne Tablica gry aktorw rda rnych hipotez, np.: wynik konfliktw aktorw, zerwanie z dotychczasowymi tendencjami Prescenariusze: zdarzenia zakcajce, ich skutki, w tym przeciwdziaania i przystosowania scenariusze Gwne linie zbudowane z niewielu, ale kluczowych zdarze, wybr kilku do rozwini w scenariusze Formuowanie misji celw
Proces planowania strategicznego Wartoci wizja / analiza aksjologiczna Prognozy Misja Cele Warianty sposobw osigania celw Scenariusze skutkw Scenariusze
Scenariusze
Scenariusze rozwoju
Wybrany wariant
Oceny i wybr K o n s u l t a c j e
Narzdzia realizacji
Diagnoza Scenariusze uwarunkowa Misja Syntetyczna deklaracja okrelajca specyfik obszaru i ofert na zewntrz oraz zobowizania wobec przyszoci
Myl przewodnia rozwoju danego obszaru, odpowiadajca jego specyfice i zdolnoci do samodzielnego dziaania Wysocka, 1998
Wyraa najwyszego poziomu cel lub cele, ujte bardzo syntetycznie.
Ksztatuje pozytywny wizerunek obszaru wyrniajcy spord innych tego typu obszarw. W wielkim skrcie odzwierciedla zasadnicze kierunki rozwoju, gwne pola dziaalnoci, specyfik, unikatowo oferowanych produktw i warunkw Porzdkuje mylenia o wsplnym dziaaniu Koncentruje uwag na istocie strategii Mobilizuje do dziaania Trudnoci w formuowaniu misji Godzenie sprzecznoci, gdy misja powinna: by lapidarna, a jednoczenie wiele wyraa, mie element marzenia, a jednoczenie wskazywa drog jego realizacji, by zarazem i oglna, i konkretna. Wyzwanie i dugotrway proces, a nie temat na jednorazow sesj K. Obj, Strategia organizacji.W poszukiwaniu trwaej przewagi konkurencyjnej. Warszawa: PWE, 2007
Formuowanie systemu celw strategicznych przedmiot wicze na przedmiocie Studia i plany zagospodarowania przestrzennego Cel antycypowany przyszy stan rzeczy, podany przez podmiot, zmierzajcy do jego spowodowania lub utrzymania Zieleniewski, 1975, 1982 Geneza celw Potrzeby Wartoci
Wartoci to abstrakcyjne pojcia okrelajce to, co spoeczestwo uwaa za dobre, suszne i podane. Goodman (2001)
Stanowi kryteria wyboru de jednostek i grup spoecznych Domaski
Spoeczne Ekonomiczne Ekologiczne Hierarchia logiczna celw Cele: Gwne Podstawowe Szczegowe Kryteria ksztatowania struktur przestrzennych Cele: I stopnia II stopnia III stopnia
Cechy celw Specific specyficzny, Measurable mierzalny, Achievable osigalny / Agreed uzgodniony / akceptowalny), Relevant relewantny, istotny dla sprawy / Realistic realistyczny), Timed umiejscowiony w czasie / terminowy Neutralny wzgldem rozwizania Strategiczne: + nieliczne, niezbyt szczegowe, niemierzalne Gordon G.L., Strategiczny plan dla gminy. Jak osign sukces. Warszawa: Agencja Rozwoju Komunalnego, 1998 + wewntrznie zgodne, zrozumiae, jednoznaczne, ambitne Kot J., 2003, Zarzdzanie rozwojem gmin a praktyka planowania strategicznego. d: Wydaw. Uniwersytetu dzkiego Bdy w formuowaniu celw Jako procesy lub dziaania, a nie stany Zbyt konkretne (zadaniowe, operacyjne), nie zachowujce neutralnoci wzgldem rozwizania, np. utworzenie wyszej uczelni, budowa spalarni odpadw, zamiast dobra dostpno ksztacenia na poziomie wyszym, znaczco mniejsza ilo skadowanych odpadw = mieszanie celw ze sposobami ich osigania lub czenie z nimi czone (wicej ni jeden w jednym hale) Nadmierne poszerzanie zakresu celw Proces formuowania celw identyfikacja odbiorcw planu (grup spoecznych, instytucji) i relacji midzy nimi, identyfikacja wartoci i ich powiza z grupami spoecznymi wraz ze wstpnym sformuowaniem listy celw, hierarchiczne uporzdkowanie celw z punktu widzenia wanoci (ale te i wpywu jednych celw na osigniecie innych), analiza konfliktowoci celw, ustalenie miernikw. Kozowski (1980), wykorzystujc sformuowania Chadwicka
Problemy i kontrowersje w formuowaniu celw Mierzalne? Umiejscowienie w czasie (czsto tylko podzia na dugo-, rednio-, krtkookresowe) Oglno utrudnia kontrol realizacji Zakres celw dostosowa do kompetencjami podmiotu planu? Liczba celw (5-10?) a ich oglno i wyrazisto strategii Zrnicowanie scenariuszy a cele Zakres celw Decyduje o zakresie strategii Jeli okrelony ju w misji - nie wykracza Nie obejmowa rutynowych zada, tylko cele dot. rozwoju i wymagajce koncentracji wysikw Zawenie zakresu w dostosowaniu do obecnych kompetencji podmiotu byoby przedwczesne istot strategii - poszukiwanie sposobw rozwizania problemw, take nierutynowych i orientacja na otoczenie Ekspercko sprawdza kompletno zbioru celw i spjnoci z innymi elementami planu
Sposoby zapewniania kontroli realizacji celw Komentarz, opis Przeoenie celu na cele szczegowe, kryteria, mierniki, zwaszcza dla bliszych okresw Takie sformuowanie celu, aby mimo braku miary mona byo stwierdzi, czy cel zosta osignity, np. Dostpno mieszka na poziomie spoecznie akceptowanym Sposoby formuowania celw niszego poziomu Dekompozycja w obrbie tej samej dziedziny Przez zalenoci przyczynowo-skutkowe: poszukiwanie celw niszego poziomu jako tych, ktre mog przyczyni si do osignicia celu strategicznego Zalenoci midzy celami, wspomaganie Zgodno celw - w przypadku celw stopniowalnych: zwikszenie stopnia osignicia jakiego celu pociga za sob zwikszenie stopnia osignicia innego celu Konflikt celw: wykluczanie si: osignicie w jakimkolwiek stopniu jednego celu uniemoliwia jakikolwiek stopie osignicie innego celu niedopuszczalne niezgodno (sprzeczno) celw stopniowalnych: podwyszenie stopnia osignicia jednego celu oznacza obnienie stopnia osignicie innego J. Zieleniewski, Organizacja zespow ludzkich. Warszawa: PWN 1982 Hierarchia logiczna celw Cele: Gwne Podstawowe Szczegowe Kryteria ksztatowania struktur przestrzennych Cele: I stopnia II stopnia III stopnia
Kryteria ksztatowania struktur przestrzennych Niemal w kadym typie gmin: Zachowanie cigoci i zwartoci terenw osnowy ekologiczej. Ograniczanie potrzeb przewozowych. Koncentracja celw ruchu. Kryteria ksztatowania struktur przestrzennych W skali duego miasta - przykadowo : Co najmniej 80 % relacji dom praca nie przekraczajcych 45. Z terenw mieszkaniowych nie dalej ni 15 dojcia pieszego do zwartych kompleksw zieleni publicznej o powierzchni minimum 3 ha. Kryteria ksztatowania struktur przestrzennych W miastach rnej wielkoci np.: - Rnicowanie form zabudowy. - Indywidualizacja przestrzeni zapewniajca lepsz orientacj. - Czytelno systemu przestrzeni zielonych Cigo przestrzeni publicznych integrujcych poszczeglne czci miasta (Studium, 2000).
Studia nad przyszoci modele, koncepcje Modele i koncepcje typw dziaalnoci i rozwiza techniczno-przestrzennych, np. np. proekologiczne, . Przegld koncepcji rozwizania podobnych problemw z ocen moliwoci i warunkw zastosowania i ew. modyfikacji Twrcze poszukiwanie nowych dostosowanych do specyfiki Rozwizania strategiczne czyli sposoby osigania celw W skrcie: strategie / sposoby dziaania / dziaania (czasem zaniechanie dziaania lub wyczenie zasobu z uytkowania; te wymaga pewnych dziaa)
Sposb dziaania - dobr zasobw i rodkw (celw porednich) oraz waciwa kolejno ich stosowania J. Zieleniewski, Organizacja i zarzdzanie. W-wa, PWN 1975
Rodzaje i poziomy oglnoci treci projektowanych rozwiza Kierunki rozwoju / Oglne sposoby osigania celw Oglne sposoby dziaa strategicznych, np..: Poprawianie stanu technicznego, funkcjonalnoci i estetyki przestrzeni publicznych Zwikszanie dostpnoci komunikacyjnej terenw inwestycyjnych Wzmacnianie potencjau edukacyjnego szk rednich Konkretne rodzaje dziaa: programy, przedsiwzicia, polityki narzdzia wdraania strategii Formuowania sposobw osigania celw Sposoby formuowane dla kadego z celw - uzupeniajce si / alternatywne / suce osiganiu wielu celw / sprzeczne Oceny Sposoby osigania celw - elementy strategii musz by: spjne, realistyczne (akceptowalne spoecznie, realne organizacyjnie, technicznie, ekonomicznie), uoone w pewn cao, uporzdkowane np. wg kolejnoci stosowania i wanoci (priorytetw) Formuowania sposobw osigania celw czenie w spjne zestawy - opcje np.: Opcje rozwoju regionu: wzmacniania centrum, przeamywania regresu peryferii;
Opcje przestrzenne rozwoju miasta: miasto zwarte - przeksztacanie terenw zainwestowanych ekspansja na zewntrz Narzdzia dziaania Listy (i ew. karty): programw, i przedsiwzi (projektw), polityk (=dziaa powtarzalnych lub cigych, zasad) w tym: cel, czas i miejsce, koszt, odpowiedzialno Inne np. zmiana struktury organizacyjnej Zasady: wdraania, monitorowania aktualizacji
Plan / program rozwoju lokalnego (- 2006 1013) narzdziem wdraania (= przekadania na plany operacyjne) lub aktualizacji Monitoring Regularne pozyskiwanie, przetwarzanie i przechowywanie informacji o zarzdzanej jednostce i jej otoczeniu w sposb usystematyzowany, to jest taki, aby informacje byy zawsze: aktualne, uporzdkowane, dostpne dla zainteresowanych Prace przygotowawcze do podejmowania decyzji strategicznych Konkretyzacja programw, projektw, polityk Studia lokalizacyjne Procedury ocen oddziaywania na rodowisko (OOS) Studia wykonalnoci przedsiwzi Analizy do podejmowania decyzji dotyczcych kolejnoci i terminw realizacji przedsiwzi