Pikne ksztaty

Rola aluminium w duskim akwarium The Blue Planet

AKTUALNOCI NA TEMAT ROZWIZA ALUMINIOWYCH OFEROWANYCH PRZEZ SAPA GROUP 1:2014
Aluminium moe naprawd
wiele. Jest lekkie, atwe
do obrbki, bardzo
elastyczne i niedrogie.
Architekt Kim Herforth Nielsen
ZIELONE
ROZWIZANIA
ENERGIA NA PLUS
WIELKIE NADZIEJE
ZAPOWIED WZROSTU
W BRAZYLII
M
AMY DZI NOW SAPA, obejmu-
jc skonsolidowane operacje
biznesowe Sapa i Hydro z
zakresu produkcji proli alu-
miniowych, systemw budow-
lanych oraz rur precyzyjnych. Nowa rma
posiada 100 zakadw produkcyjnych
w ponad 40 krajach oraz dysponuje zintegro-
wanymi aktywami i wiedz, dziki ktrym
moe dostarcza klientom wartociowe roz-
wizania na jeszcze wyszym poziomie.
23 000 pracownikw, ogarnitych pasj
tworzenia aluminiowych rozwiza, daje nam
dodatkow si. Jestemy inni ni wczeniej.
Dysponujemy znacznie szersz ofert oraz
zatrudniamy wicej inynierw i specjalistw
ds. handlu ni nasza konkurencja pracownikw
razem wzitych.
Chc, eby Sapa ksztatowaa granice prze-
mysu. Chc, eby klienci poszukujcy
aluminiowych rozwiza, widzieli nas
na pierwszym miejscu na licie. Wie-
my bowiem, jak wana jest bliska
wsppraca z klientem w stron
tworzenia inteligentniejszych
rozwiza wykorzystujcych
materia przyszoci.
Shapes bdzie publi-
kowany dwa razy w roku
w17 wersjach jzykowych.
W magazynie bdziemy
prezentowa nowe trendy
iprojekty, a take artykuy
techniczne i analizy. Mam
nadziej, e Shapes bdzie
dla Was poytecznym
rdem informacji.
07
Rosnce wymagania
Zapotrzebowanie na aluminium w Brazylii ronie, a
kluczowym rynkiem jest przemys konstrukcyjny.
14
Wodna kraina czarw
Aluminium to ulubiony materia Kima Herfortha
Nielsena, jednego z twrcw duskiego akwarium.
18
Bdmy kreatywni
Sapa Prole Academy daje klientom techniczn wiedz,
ktra pomaga im urzeczywistnia kreatywne rozwizania.
22
Energia na plus
Budynki stawiane przez norweskie stowarzyszenie
Powerhouse produkuj wicej energii ni same mog
zuy.
Wstp Spis treci
Silniejsi dla klientw
07
18
14
22
Prezes i Dyrektor Generalny, Sapa
SVEIN TORE HOLSETHER
Shapes to magazyn klientw Sapa Group. Jest wydawany dwa razy w roku w 17 wersjach jzykowych.
Redaktor naczelny: Kevin Widlic, kevin.widlic@sapagroup.com Sekretarz redakcji: Eva Ekselius,
eva.ekselius@sapagroup.com Redaktor zarzdzajcy: Ylva Carlsson AD: Karin Sderlind
Koordynacja jzykowa: Inger Finell Produkcja: Appelberg Publishing Group Druk: V-TAB
W przypadku zmiany adresu: Klienci proszeni s o powiadomienie odpowiedniej osoby kon-
taktowej Sapa, pracownicy swojego dziau pac; pozostae osoby prosimy o kontakt z dziaem
komunikacji pod numerem +46 (0) 8 459 59 00. Magazyn Shapes jest rwnie dostpny w
Internecie pod adresem www.sapagroup.com.
Copyright Sapa AS 2013 wszystkie nazwy produktw firmy Sapa wymienione
w tym magazynie s znakami towarowymi koncernu Sapa Group.
CZYTAJ WICEJ
Jak todziaa/Unigrain 03 W centrum uwagi/Nowa Sapa 04 Aktualnoci 10
Sapa na wiecie 12 Trendy 17 Inspiracje 21
Rozwizanie doskonae
Zwyke prole Prole unigrain
Prole unigrain rmy Sapa stawiaj czoo problemowi marnotrawienia materiau.
OBWDKA GRUBOZIARNISTA
jest jedn z gwnych przy-
czyn marnotrawienia mate-
riau i zwikszenia kosztw
produkcji podczas realizacji
takich procesw jak odkuwka
i obrbka maszynowa proli
aluminiowych. Zewntrzna
warstwa konwencjonalnego
materiau wyjciowego na
odkuwk oraz ksztatownikw
obrabianych mechanicznie
moe by pokryta duymi
krysztakami, ktre obniaj
jako produktu i mog pro-
wadzi do jego odrzucenia.
Technologia unigrain rmy
Sapa wychodzi naprzeciw
tego typu problemom
i przedstawia unikalne oraz
przystpne cenowo rozwiza-
nie. Produkty wykorzystujce
technologi unigrain znaj-
duj zastosowanie w wielu
segmentach przemysu, m.in.
w motoryzacji i transporcie.
TEKST: DANIEL DASEY ILUSTRACJA:SAPA
Obwdka gruboziarnista stanowi duy
problem. Mikrostruktura materiau jest
pokryta grub warstw gruboziarnistych
krysztakw i wpywa negatywnie na kolejne
etapy obrbki, prowadzc w konsekwencji
do znacznej utraty na jakoci produktu.
Geometria proli jest bardzo ograniczona ze
wzgldu na sab jako procesu wyciskania.
Ograniczone moliwoci produkcyjne.
Wysoki poziom marnotrawienia materiau
i wyszy koszt produkcji ze wzgldu
na wysoki stopie niedoskonaoci
nalnego produktu.
Obwdka gruboziarnista mniejsza
o jeden rzd wielkoci.
Tolerancja geometryczna okrelonych
ksztatw proli wysza o jeden
rzd wielkoci. Wikszy potencja
zastosowa.
Znaczna redukcja poziomu
marnotrawienia materiau.
Wiksza wydajno i niszy koszt.
Charakterystyka
Charakterystyka
jak to dziaa
4 SHAPES 1. 2014
Nowa Sapa jest najwikszym na wiecie dostawc aluminium.
Teraz rma chce uzyska miano najlepszej na wiecie.
J
ESTEMY NAJWIKSZYMdostawc rozwiza alumi-
niowych mwi Svein Tore Holsether, Prezes
i Dyrektor Generalny Sapa. Teraz chcemy te by naj-
lepsi i tak si stanie, jeli wykorzystamy wszystkie nasze
moliwoci. Posiadamy ogromn wiedz, ktra pozwala
nam stawia czoo tradycyjnemu sposobowi mylenia i pomaga
ksztatowa lejsz przyszo.
Waciciele Sapa, koncerny Norsk Hydro ASA i Orkla ASA,
w 2012 roku poczyy swoje operacje biznesowe z zakresu pro-
dukcji proli aluminiowych, systemw budowlanych i rur precy-
zyjnych. Nowa rma jest obecnie przedsibiorstwem joint ventu-
re o udziale kapitaowym 5050%. Firma nadal funkcjonuje pod
nazw Sapa i obejmuje swoim zasigiem ponad 40 pastw. Sapa
jest czoowym graczem na rynku europejskim i pnocnoamery-
kaskim oraz posiada ugruntowan pozycj na rozwijajcych si
rynkach: brazylijskim, argentyskim, chiskim, indyjskim oraz
wietnamskim.
NOWA SAPA JEST LIDEREMswojego sektora przemysu
zarwno pod ktem zasigu, obszaru bada i rozwoju, jak i tech-
nicznego know-how, zakresu oferty produktowej oraz bliskoci
z klientem. Klienci powinni na tym skorzysta nie tylko dlatego,
e poczone know-how rmy Sapa bdzie dostpne we wszyst-
kich 100 lokalizacjach na wiecie, ale take dlatego, e jako sil-
niejsza rma, zmusimy konkurencj do dotrzymania nam kroku.
Myl, e dziki temu, podniesie si poziom caego przemy-
su mwi Holsether.
Integracja Sapa i Hydro bdzie jednak wymagaa duej dbao-
ci o szczegy. Holsether zdaje sobie spraw, e soneczne niebo
mog przykry czarne chmury odpowiadajce za obszary wy-
magajce restrukturyzacji. Sytuacja dotyczy przede wszystkim
Europy, gdzie wikszo rynkw i segmentw bya przez ostatnie
pi lat pogrona w kryzysie.
NAWET DZIAAJC OSOBNOi tak nie uniknlibymy re-
strukturyzacji mwi Holsether. Wierz, e dziki poczeniu
naszych operacji biznesowych oraz wydobyciu drzemicego
w obu rmach potencjau, bdziemy mieli wikszy wpyw na
obecn sytuacj rynkow ni dziaajc w pojedynk. Silny,
solidny i rzetelny partner to bez wtpienia kolejna korzy dla
naszych klientw.
Holsether dodaje te, e nowym celem rmy jest sta si dla
klientw najlepszym partnerem oferujcym rozwizania do
kadego sektora przemysu.
To nasz cel, bez adnych kompromisw mwi Holsether.
Wczeniej Hydro i Sapa walczyy indywidualnieo miano
preferowanego dostawcy na rynku. Poczenie obu biznesw
jest jak stworzenie druyny marze. Chcemy by wanie takim
dostawc dostawc marze.
Holsether chce, aby pozytywne trendy wykorzystania alumi-
nium na rozwijajcych si rynkach w Brazylii i Chinach utrzy-
myway swj poziom, jednak liczy te na bardziej dojrzae rynki
w Europie i Ameryce Pn w kontekcie rozwoju ekologicznych
rozwiza dostosowanych do potrzeb globalnych megatrendw,
TEKSTKEVIN WIDLIC ZDJCIEKRISTOFER SAMUELSSON
NOWA sapa
Mdrzej
lepiej
1. 2014 S/LS 5
Chcemy by firm,
ktra nadaje
ksztat granicom
przemysu.
Svein Tore Holsether,
Prezes i Dyrektor Generalny Sapa
6 SHAPES 1. 2014
KLIENCI WITAJ NOW SAPA
Wraz z narodzinami nowej
Sapa klienci nabywajcy rury
precyzyjne spodziewaj si,
e w doskonalenie waciwo-
ci produktw zostanie zaan-
gaowana wiksza liczba
zasobw technicznych, spra-
wiajc, e rury bd si cha-
rakteryzowa jeszcze lepsz
rozszerzalnoci i rozprno-
ci, bez nagromadzania si
metalu z maszyn uywanych
podczas masowej produkcji.
Klienci wymagaj rwnie,
aby tworzy trwae produk-
ty, wykazujce si wiksz
odpornoci na korozj oraz
lepszym przeciwprzecie-
kowym zabezpieczeniem
cze.
Dr. R. K. Malhotra
Prezes, Spirotech Heat Exchangers
New Delhi, Indie
Jako nabywca wyciska-
nych proli aluminiowych
w Hydro i Sapa wierzymy,
e zjednoczenie obu rm
zwikszy ich moliwoci
produkcyjne i zapewni
jeszcze lepsz jako i sta-
bilno dostaw. Innowacyj-
no proli aluminiowych
nowej Sapa z pewnoci
sprawi, e nasze produk-
ty bd zawsze o jeden
krok dalej, szczeglnie
jeli chodzi o zmniejszenie
tolerancji proli oraz koszt
objtociowy.
Thomas Rubaek,
Kierownik projektu, Fionia Lighting
Snders, Dania
Historia naszej wsp-
pracy z Hydro i Sapa jest
duga. Przez ten czas uda-
o nam si stawi czoo
wszelkim trudnociom
i wkroczy na drog sku-
tecznej wsppracy. Kon-
solidacja obu rm stwarza
nowe moliwoci na rynku
aluminium i daje okazj do
rozwoju w wielu obsza-
rach wsppracy. Mamy
nadziej, e w przyszoci
nasza wsppraca bdzie
jeszcze owocniejsza.
Aldona Berczyska,
Kierownik ds. zakupw, Altrad-
-Mostostal Spka Siedlce, Polska
jak urbanizacja i zmiany klimatu. Moim
zdaniem wan rol w rozwoju aluminio-
wych innowacji odegraj Chiny mwi.
W midzyczasie, korzystajc z szerokiego
spektrum wiedzy na temat materiaw i
zastosowa, Sapa bdzie szuka rozwiza,
w ktrych aluminium moe odgrywa rol.
Musimy by bardziej kreatywni i ofero-
wa rozwizania, w ktrych aluminium moe
zastpi inne materiay, jak mied i stal,
poniewa w wikszoci przypadkw, klient o
to nie zapyta mwi Holsether. My znamy
aluminium i musimy zademonstrowa jego
moliwoci.
Rosnce zapotrzebowanie
G
Globalne megatrendy, takie jak silna
urbanizacja, wyszy standard ycia, zmiany
klimatyczne i coraz wiksze zapotrzebowa-
nie na energi, wymagaj innowacyjnych,
skutecznych i ekologicznych rozwiza.
G
Ronie zapotrzebowanie na lejsze
samochody i energooszczdne budynki.
Nowe trendy projektowe wykorzystuj
aluminium, ktre mona w nieskoczono
poddawa cakowitej obrbce wtrnej, bez
obawy o to, e utraci swoje walory.
NOWA sapa
S/LS 7
ZAPOTRZEBOWANIE NA WYCISKANE alumi-
nium w Brazylii, w porwnaniu z rokiem ubiegym,
jest wysze o 7,5% to w duej mierze wynik
realizacji inwestycji zwizanych z organizacj
Mistrzostw wiata w pice nonej (2014 r.) oraz
Igrzysk Olimpijskich (2016 r.). Brazylijskie Stowa-
rzyszenie Aluminium (ABAL) szacuje, e do koca
2013 r. konsumpcja wyniesie 366 000 ton.
Ponad poowa zapotrzebowania pochodzi
z sektora konstrukcyjnego i dotyczy przede
wszystkim konstrukcji budowlanych. Ayrton Fil-
letti, dyrektor techniczny ABAL uwaa, e w cigu
kolejnych kilku lat zapotrzebowanie tego sektora
na komponenty aluminiowe bdzie roso. Mwi
te, e jednym z czynnikw wzrostu jest budowa
infrastruktury na Mundial i Olimpiad, ktra
obejmuje takie projekty, jak stadiony i lotniska.
W perspektywie rednio- i dugookresowej wy-
sze zapotrzebowanie na jako i komfort zarwno
w kontekcie termicznym, jak i akustycznym oraz
wyszy poziom realizacji konstrukcji budowlanych
i elewacji powinny doprowadzi do zwikszenia
konsumpcji produktw aluminiowych w budownic-
twie mwi Filletti.
Duym potencjaem wzrostu wykazuj si
take inne segmenty rynku w Brazylii dodaje.
Prym wiedzie sektor transportu, ktry odpowia-
da za 15 procent zapotrzebowania na wyciskane
prole aluminiowe.
W SEKTORZE TRANSPORTU ABAL oczekuje
utrzymania wysokiego poziomu konsumpcji pro-
li aluminiowych jest bowiem zapotrzebowanie
na coraz lejsze konstrukcje samochodw. Jak
twierdzi Filletti, tendencja ta zyskuje na popular-
noci take ze wzgldu na kwestie ochrony rodo-
wiska, jak chociaby zmniejszenie zuycia paliwa.
W technologii wyciskania proli drzemie
ogromny potencja, take jeli chodzi o inne rodza-
je transportu, jak kolej midzymiastowa, pocigi
miejskie oraz metro mwi. W nadchodzcych
latach najprawdopodobniej wzronie te
/,rcn ici
L,rclcr cchniczn,
/L/L
Llscrci rzcvico zc
v nacchcczc,ch aach
zacrzcLcvanic na
aoninion v Lraz,ii
Lczic ccraz vilszc
TEKST: L` VLLC ZDJCIE:SCCCC
/LLC CL//LS
BRAZYLIA
perspektywy
Rosnce wymagania
8 SHAPES 1. 2014
Sapa odgrywa wan rol
w modernizacji Stadionu
Maracan wRio de Janeiro.
TEKST:KEVIN WIDLIC ZDJCIE:SAPA
BEZ WZGLDU NA TO, KTO w przyszym roku
wygra Mistrzostwa wiata w pice nonej na
Maracanie w Rio de Janeiro, Sapa ma ju jeden
powd do satysfakcji: odnowiona arena mistrzostw
skada si z ponad 50 ton elementw z wyciskanego
aluminium.
Podczas modernizacji Maracany stadionu,
ktry w nale Mistrzostw wiata w 1950 r. po-
mieci prawie 200 000 ludzi wyciskane kom-
ponenty aluminiowe wykorzystano we frontowej
elewacji budynku oraz w drzwiach wejciowych
i bramach. Klienci pragnli aluminiowej kon-
strukcji trwaej i atrakcyjnej dla oka mwi
manager ds. handlu w Sapa, Marcelo Santos.
Zakad w Itu, niedaleko So Paulo, by take
dostawc rozwiza dla Areny Pernambuco
w Recife, innego ocjalnego stadionu Mundialu,
a take stadionu Estdio Metropolitano Roberto
Santos w Salvador w stanie Bahia.
Sapa dostarczya konstrukcj wsporcz do
montau paneli fotowoltaicznych, generujcych
energi niezbdn do zasilania stadionu
w Salvador. Konstrukcja zostaa wykonana
z proli anodowanych i maszynowych.
Mocna
konstrukcja
zapotrzebowanie na prole aluminiowe
w sektorze budownictwa morskiego oraz
sektorze eglugowym.
Zuycie produktw z wyciskanego
aluminium w Brazylii wynosi prawie
dwa kilogramy na osob rocznie to pra-
wie poowa tego, ile zuywaj bardziej
rozwinite kraje.
Konsumpcja ronie powoli ale syste-
matycznie mwi Filletti.
W najbliszych latach nie spodziewamy
si w Brazylii skokowego wzrostu.
Najwikszym wyzwaniem stojcym
przez przemysem wyciskanych proli
aluminiowych jest rozpowszechnianie
wiedzy o tego typu produktach na tych
segmentach rynku, ktre mog chcie je
zastosowa. Literatury na temat procesu
ekstruzji jest mao,
a w wielu obszarach przemysu br-
akuje wszechobecnej wiedzy na temat
waciwoci i wzgldnych korzyci
zwizanych z zastosowaniem wycis-
kanych proli aluminiowych.
ABAL oraz brazylijskie rmy
zajmujce si wyciskaniem aluminium
podejmuj liczne prby promowania
materiau i staraj si szerzy wiedz na
temat aluminium pord inynierw
technologii, w szkoach architektury
oraz wrd specjalistw reprezentuj-
cych rne sektory przemysu mwi
Filletti.~
perpektywy
BRAZYLIA
Amandio
Nascimento,
waciciel
Grupo Paris.
Sapa w Brazylii
SAPA POSIADA DWAzakady produk-
cyjne w Itu, niedaleko So Paulo,
zatrudniajce ponad 500 pracow-
nikw.
Zakad wyciskania aluminium
(wikszy), dostarcza na brazylijski
rynek produkty z wyciskanego
alumi nium oraz wiele gotowych
aplikacji, ktrych odbiorc jest
gwnie sektor budowlany i trans-
portowy.
Mniejszy zakad zajmuje si
produkcj aluminiowych rur precy-
zyjnych uywanych w zastosowa-
niach zwizanych z transportem
cieczy i wymian ciepa.
1. 2014 S/LS 9
Projekt
Miejsce:Sacicn
aracanv
ic cc Jancirc
Dostawca:
Saa Lxrosicns
o Lraz,ia
Konsultanci:
Crcscncic
crocci
i Locicnc Lcn_c
Konstrukcje
metalowe:
Croc aris
Firma budowlana:
Ccnsrocra
CccLrcch
W realizacji projektu du rol odegrali konsul-
tanci, Crescncio Petrucci i Luciene Longo, ktrzy
wraz z dostawc konstrukcji metalowych, rm
Grupo Paris, oraz rm budowlan Construtora
Odebrecht, doprowadzili zadanie do koca.
GDY STUDIOWAEM NA WYDZIALE ARCHI-
TEKTURY, studenci spierali si o wiele rzeczy,
jednak bya jedna kwestia, co do ktrej wszyscy
byli zgodni wykorzystanie w naszych projektach
aluminiowych rozwiza mwi Longo. Od
tej pory staram si pracowa na tym materiale
ze wzgldu na jego trwao, wydajno i walory
estetyczne.
Gdy ju wybrano materia, Amandio Nascimen-
to, waciciel Grupo Paris, stwierdzi, e wybr
rmy, ktra go dostarczy nie nalea do trudnych,
poniewa zaleao mu na wysokiej jakoci pro-
duktw i obsugi.
Kiedy dowiedzielimy si, e bdziemy wsp-
tworzy now Maracan ikon naszego futbolu
musielimy podzieli si dobr nowin z zespoem
Acro w Itu i zleci mu wykonanie aluminiowych
rozwiza, z ktrych moemy by dzi dumni.
Santos podziela opini, e wydarzyo si co
szczeglnego. Gdy nasi pracownicy usyszeli, e na-
sze aluminiowe rozwizania zostan wykorzystane
w modernizacji Maracany, byli bardzo podekscyto-
wani mwi. Wszyscy klienci s jednakowo wani,
jednak poniewa Mundial jest dla Brazylijczykw
wydarzeniem najwyszej rangi, dziaalimy nieco
szybciej, aby dotrzyma napitych terminw
i speni wszystkie wymagania odnonie specyka-
cji produktw.~
Stadion Maracan bdzie w
2014 r.aren siedmiu meczw
Mundialu, w tym nau.
10 SHAPES 1. 2014
aktualnoci
SAPA PRZEPROWADZIApierw-
sz prb zgrzewania tarciowego
z przemieszaniem (Friction Stir
Welding) na sprzcie produkcyj-
nym wykorzystujcym narzdzie
typu bobbin-tool (szpulowe),
ktre posiada dwa wiece opo-
rowe oddziaujce na zgrzewany
element z dwch stron.
To znaczce wydarzenie
w zakresie technologii FSW
mwi Mike Tozier, kierownik ds.
rozwoju technologii w Sapa Extru-
sions North America. Dziki temu
moemy zgrzewa duo grubsze
warstwy materiau oraz prole
wklse, ktrych wczeniejsze
zgrzewanie nie byo zbyt oszczd-
ne kosztowo.
Mike uwaa, e nowa technologia
nadaje si idealnie do produkcji
komponentw strukturalnych do
zastosowa w obszarze trans-
portu masowego i konstrukcji
mostw oraz innych produktw
przemysowych i konsumpcyjnych,
ktre korzystaj z wklsych proli
aluminiowych i wymagaj zasto-
sowania zdecydowanych technik
czenia. Aktualnie Sapa pracuje
nad identykacj odpowiednich
zastosowa i komercjalizacj nowej
technologii.
Nowe drogi rozwoju dziki metodzie FSW
THE WHITE COLLAR FACTORYstanowi oryginaln koncepcj projektowo-konstrukcyjn dla nowych budynkw
biurowych. Wiea bdzie obejmowa obszar roboczy o powierzchni 20 000 metrw kwadratowych.
Inspiracja dla zwycizcw
SZE PROJEKTW,w ktrych wy-
korzystano aluminium, zdobyo nagrody
na World Architecture Festival (WAF)
w Singapurze.
WAF to jedno z najwaniejszych
wydarze architektonicznych na wiecie.
Ostatni festiwal zosta zorganizowany
w dn. 24 padziernika zeszego roku.
Przyznano nagrody w 30 kategoriach,
m.in. budynki biurowe, obiekty religijne,
domy jednorodzinne, szkoy i centra han-
dlowe. Brano pod uwag zarwno uko-
czone budynki, jak i projekty przyszoci.
Zoty metal w kategorii Najlepszy
Budynek Eksperymentalny w Przyszoci
zdoby The White Collar Factory (Londyn/
Wielka Brytania). 16-pitrowa wiea Tech
City stanie wkrtce w samym sercu Old
Street Yard w Londynie. Bdzie to nowy
biurowiec, ktrego projekt czerpie inspira-
cj z koncepcji wielopoziomowej fabryki.
BUDYNEK THE WHITE COLLARFac-
tory zosta zaprojektowany tak, aby jego
domen bya progresywna wydajno
energetyczna oraz zmniejszenie emisji
dwutlenku wgla. Zewntrzne oszklenie
budynku bdzie przeplatane perforowany-
mi panelami z anodowanego aluminium
inspiracj stanowi budynek Maison Tropi-
cale projektu Jeana Prouva oraz system
prefabrykowanych projektw budow-
lanych. Panele pozwol zachowa kontrol
nad energi soneczn poudniowa ciana
bdzie zawieraa wicej litej przestrzeni,
natomiast elewacja pnocna zostanie w
caoci pokryta szkem.
Wrd innych projektw, w ktrych
konstrukcji wykorzystano aluminium,
znalazy si: budynek fabryki Simple
w Singapurze (Pencil Of ce); rewitali-
zacja Paacu Rasumofskiego w Austrii;
lokalne i midzynarodowe biura rmy
Statoil w Norwegii; akwarium Blue
Planet w Danii; oraz centrum handlowe
Emporia w Szwecji.
CZYTAJ WICEJ NA:
www.worldarchitecturefestival.com
1. 2014 S/LS 11
aktualnoci
UMBROSA NV TO BELGIJSKI
rccoccn clsloz,vn,ch arasci
rzccivslcncczn,ch v,lcnan,ch
z aoninion irna srzccac svcc
rccol, cc cnac lracv
Vzcrnicvc i inncvac,ncsc c
ar, srac_ii Lizncscvc rn,
LnLrcsa lcra sara si aL, c
ccra rccolcva L,la v,rcznia
c si na r,nlo irna v,Lrala
savanc ror, aoninicvc cnicvaz
v crcvnanio z inn,ni nacriala
ni aoninion charalcr,zoc si
cnacrzccin,n scsonlicn v,
rz,nalcsci cc nas, craz csiaca
v,lcvc vacr, csc,cznc
Aluminium kontra soce
SAPA CHALCOAluminium
Products witowaa w listopadzie
ocjalne otwarcie. Udzia kapitaowy
jest podzielony po rwno pomidzy
Sapa i Chinalco, a siedziba spki
znajduje si w Chongqing. Nowo-
czesny zakad wyciskania i obrbki
proli aluminiowych mieci w sobie
take centrum bada i rozwoju.
Chiny s najwikszym na wiecie
konsumentem wyciskanych proli
aluminiowych.
Start nowej joint venture w Chinach
Przyszo oczami dzieci
UCZNIOWIE JAPOSKICH SZK
w wieku 1014 lat przenieli na papier
swoje pomysy na zastosowanie alumi-
nium w przyszoci. W konkursie malar-
skim zorganizowanym przez Japoskie
Stowarzyszenie Aluminium wzio udzia
2000 tokijskich szk. Niektre obrazki
prezentuj wykorzystanie aluminium
w statkach kosmicznych, samochodach,
samolotach i budynkach. Inne demonstru-
j, jak domowe zwierzaki zostan zast-
pione aluminiowymi robotami, a jeden
malunek przedstawia nawet podwodny
aluminiowy szkolny autokar. Tegoroczny
konkurs by ju trzeci edycj tego wyda-
rzenia, ktre zostao zorganizowane po
raz pierwszy w 2011 r.
PEWIEN AMERYKANINzaczl a cno
zLicrac oszli aoninicvc aL, cncc svcin
vnolcn clacac czcsnc
rcch si c_c nazLicralc ncvi LcL
Jchnscn lcr, ozLicral oz ca vnolcv c
nac ccarcv
cchcczc, z cv ichncnc Visccnsin
Jchnscn zLicra oszli i srzccac c ,lc raz
v rclo v clcicach Lnia ali Zicni v lvicnio
licc, c rn, lac za nic navicc
Puszki zapat za szko
rz,Lizcn, v,nil rcccncv,
v,lcrz,sania calc_c v,rcco
lcvanc_c cc c cr, aoninion
lcrc cs naca v oz,cio
sapa na wiecie
12 SHAPES 1. 2014
wiat rozwiza
Poczenie dwch liderw rynku
rozwiza aluminiowych oznacza, e
nowa Sapa moe teraz obsugiwa
klientw na caym globie.
SAPA ZAPEWNIA GLOBALN OBSUG
z zakresu produkcji proli aluminiowych, aluminio-
wych systemw budowlanych oraz rur precyzyjnych
do zastosowa wymiany ciepa. Firma posiada 100
jednostek produkcyjnych w 40 krajach. Siedziba
gwna rmy znajduje si w Oslo (Norwegia).
Sapa Extrusions dostarcza rozwizania, ktre
mona znale w budynkach, samochodach, trans-
porcie, elektronice i milionach innych aplikacji na
caym wiecie.
Sapa Building Systems oferuje szerok palet
markowych systemw i rozwiza aluminiowych dla
zastosowa budowlanych i konstrukcyjnych.
Sapa Precision Tubing to globalny dostawca
rozwiza aluminiowych do aplikacji wykorzysty-
wanych w brany motoryzacyjnej, solarnej oraz
HVACR (ogrzewanie, wentylacja, klimatyzacja,
chodnictwo).
pras
hal lejniczych
linii do
anodowania

pastw
linii spawalni-
czych
linii lakierni-
czych

pracownikw
40
23 000
1. 2014 SHAPES 13
14 SHAPES 1. 2014
profil KIM HERFORTH NIELSEN
Wodny wiat
NICY METALICZNY
budynek o ksztacie gigan-
tycznego wiru wodnego
wznosi si nad morzem,
dajc odwiedzajcym
przedsmak tego, co czeka
ich w rodku. The Blue Pla-
net to nowe akwarium
w Danii, ktrego konstruk-
cja zostaa zainspirowana ksztatem nieustajcego
ruchu wody.
Na goci czekaj 53 oddzielne akwaria i zapiera-
jcy dech w piersiach widok 450 gatunkw ryb
i innych stworze wodnych. Chcielimy wprowa-
dzi odwiedzajcych w wiat ryb, a nie odwrotnie
mwi Kim Herforth Nielsen, gwny partner re-
prezentujcy duskie biuro architektoniczne 3XN,
ktrego projekt akwarium zdoby na festiwalu
World Architecture Festival 2013 gwn nagrod
w kategorii Display Award.
DLA RYB TEN budynek jest jak rodowisko
naturalne mwi. Nasz projekt jest szczeglny
nie tylko ze wzgldu na robic wraenie elewacj,
ale rwnie wyjtkowe wntrze. W realizacj
zleconego w 2008 r. projektu zaangaowanych byo
20 osb z 3XN.
Architekci wpadli na koncepcj wiru wodnego
po odrzuceniu wielu innych wariantw. Opraco-
wanie ostatecznej wersji projektu byo procesem
dugotrwaym mwi Herforth Nielsen. Wy-
zwaniem byo znalezienie materiau, ktry umo-
liwiaby uzyskanie oczekiwanego ksztatu i byby
przystpny cenowo.
Budynek skada si z zakrzywionych ramion imi-
tujcych ksztat wywoywany przez wirujc wod.
Wejcie gwne, umieszczone na kocu najdu-
szego z ramion wiru, prowadzi do okrgego foyer
w samym sercu budynku. Std przez szklany dach
odwiedzajcy mog spoglda na rozpocierajcy
si nad ich gowami basen. Wystawy rozcigaj si
wzdu zakrzywionych ramion wiru i nie ma
z gry ustalonej trasy zwiedzania. Dziki temu, biu-
ro 3XN skrcio kolejki do najbardziej popularnych
akwariw.
W wielu czciach skomplikowanej konstruk-
cji zdecydowano si na rozwizania aluminiowe.
Zewntrzne poacie budynku zostay pokryte tysi-
cami aluminiowych gontw w ksztacie diamentw.
Wzr i konstrukcja fasad bya wielokrotnie zmie-
niana, aby ich realizacja zmiecia si w zaoeniach
budetu. 3XN przetestowaa wiele rnych materia-
w, m.in. szklane dachwki, brobeton
i wkno szklane. Ostatecznie zdecydowaem si na
aluminium, ktre fantastycznie odbija promienie
soneczne i bkit nieba mwi Herforth Nielsen.
Zim aluminium zmienia swj wygld, gdy ld two-
rzy na gontach intrygujce wzory.
Wedug Kima Herfortha Nielsena akwarium The Blue
Planet opowiada pikn histori.
TEKST LARS STERLIND ZDJCIE NILS BERGENDAL
1. 2013 S/LS 15
Kim Herforth Nielsen
Miejsce urodzenia:
Kopenhaga
Wiek: 59
Rodzina: ona i czworo
dzieci
Wyksztacenie: archi-
tekt, MAA/RIB, Szkoa
Architektury w Aarhus,
gdzie obecnie pracuje
jako wykadowca archi-
tektury
Kolejne wyzwanie:
Mamy wiele nowych
projektw zagranicz-
nych, takich jak college
w Indiach i biblioteka
wKanadzie.
16 SHAPES 1. 2014
THE BLUE PLANET
Nowe pastwowe akwa-
rium w Danii, najwiksze
akwarium w Europie
Pnocnej
53 akwariw kompleksu
mieci w sobie 7 milionw
litrw wody
W The Blue Planet yje
ponad 20 000 zwierzt
i450 gatunkw
Elewacja jest pokryta
33 000 aluminiowymi
gontami, co przekada si
na 12 000 metrw kwa-
dratowych powierzchni
iponad 40 ton wagi
Powierzchnia brutto
wynosi 9 700 metrw
kwadratowych
Akwarium zostao otwarte
22 marca 2013 r., jest
usytuowane w odlegoci
1,5 km of kopenhaskiego
lotniska
The Blue Planet mieci si na brzegu nadmor-
skiego cypla, na pnoc od portu Kastrup. Charak-
terystyczny ksztat budynku jest te widoczny dla
pasaerw samolotw ldujcych na pobliskim lot-
nisku. Co wicej, aluminium zostao wykorzystane
w konstrukcji panoramicznych okien restauracji,
z ktrej rozpociera si widok morza.
HERFORTH NIELSEN MWI, e aluminium to
jego ulubiony materia. Korzysta z niego we wszyst-
kich budynkach projektowanych przez jego rm.
Aluminium moe naprawd wiele mwi. Jest
lekkie, atwe do obrbki, bardzo elastyczne i nie-
drogie. W podunym, jasnym biurze rmy 3XN,
mieszczcym si w centrum Kopenhagi w budynku
po magazynie, podoga jest wykonana z alumi-
nium. Myl, e w przyszoci aluminium bdzie
czciej wykorzystywane jako pokrycie podg
mwi. Podobny projekt wykonalimy w Muzeum
Morskim w Helsingr. Aluminiowa podoga bardzo
adnie odbija wiato dzienne.
Biuro architektoniczne mieci si w historycz-
nym budynku z 1763 r., ktry w 2008 r. przeszed
renowacj. Zostao zaprojektowane jako duy
otwarty dwupoziomowy loft. Ilo wiata do-
cierajcego na wysze pitro, gdzie odbywaj si
konferencje, jest ograniczona. Wykonano wic
dugi na 40 metrw i szeroki na 4 metry jasny sut,
ktry symuluje naturalne wiato dzienne. Od
biaych powierzchni i aluminiowej podogi odbija
si wiato.
Firma 3XN zaprojektowaa wiele budynkw
uytecznoci publicznej, m.in. hal koncertow
Muziekgebouw w Amsterdamie, szko restad
w Kopenhadze oraz dworzec kolejowy Stockholm
City. Biuro jest znane z wielu spektakularnych
projektw bankw i budynkw rmowych, np. Saxo
Bank w Kopenhadze, czy siedziba gwna Swed-
banku w Sztokholmie. Wszystkie wyrniajce si
budynki s interesujce mwi Herforth Nielsen.
Zgodnie z nasz lozo, architektura ma wpyw
na zachowanie ludzi, a budynek powinien zawsze
dodawa do kontekstu now, pozytywn jako.
Jako jeden z przykadw podaje restad College,
gdzie konstrukcja budynku czy funkcjonalno z
estetyk. Stworzylimy pomieszczenia, w ktrych
ludzie mog si ze sob komunikowa. To pomaga w
tworzeniu synergii midzyludzkich mwi.
profil KIM HERFORTH NIELSEN
Wyzwaniem byo
znalezienie materiau,
ktry umoliwiaby
uzyskanie oczekiwa-
nego ksztatu i byby
przystpny cenowo.
Kim Herforth Nielsen
1. 2014 S/LS 17
Trendy
trendy w motoryzacji
Zdaniem Christiana Wellnera, Dyrektora Zarzdzajcego
w Niemieckim Stowarzyszeniu Aluminium (GDA),
w najbliszych latach sektor motoryzacyjny stanie si dla
przemysu aluminiowego gwnym rynkiem zbytu.
Shapes pyta Christiana, gdzie kryj si najwiksze
moliwoci i wyzwania.
TEKST:C/LL L/VC ILUSTRACJA:SCCCC
EKOLOGICZNA PRZEWAGA
Przemys motoryzacyjny znajduje si
obecnie pod du presj ze wzgldu na
rosnce wymagania dotyczce obnienia
zuycia paliwa i co za tym idzie emisji
dwutlenku wgla. Kolejnym sensow-
nym krokiem jest wic redukcja masy
pojazdw a lekka konstrukcja otwiera
moliwoci przed aluminium.
WIKSZE
ZAPOTRZEBOWANIE
Aluminium jest materiaem, ktry
mona zastosowa w prawie wszystkich
komponentach samochodu. Przewiduje-
my, e najwikszym zapotrzebowaniem
bd si cieszy wyciskane ksztatowniki
oraz frezowane pfabrykaty do elemen-
tw karoserii, jednostek napdowych
oraz wntrz. Aluminium to atrakcyjny
materia, poniewa mona je obrabia na
rne sposoby i za pomoc wielu rnych
procesw.
GLOBALNA OBECNO
Producenci samochodw to
globalne koncerny, ktrym zaley, aby
wykorzystanie zalet aluminium dawao
im permanentny dochd. To oznacza, e
aby skorzysta z dobrodziejstw, ktre
przyniesie ten rozwijajcy si rynek,
przemys aluminiowy bdzie szuka
wsppracy i moliwoci tworzenia
spek joint venture.
TECHNOLOGICZNE
INNOWACJE
Innowacyjno to nasze ubezpiecze-
nie na ycie. Obecnie prowadzi si wiele
bada w zakresie czenia komponentw
aluminiowych ze sob lub z innymi
materiaami, wykorzystujc do tego celu
kleje lub metod spawania laserowego.
Kolejnym obszarem doskonalenia s
ruby aluminiowe.
NIEKOCZCE SI
WYZWANIA
Wielkie koncerny samochodowe
opracowuj nowe kombinacje materiaw
w gr wchodzi nie tylko aluminium,
ale take lejsza stal oraz ywica
wzmacniana wknami wglowymi.
Staramy si wprowadza innowacje, ktre
zoptymalizuj nasze materiay i procesy
oraz sprawi, e aluminium nadal bdzie
najlepszym wyborem.
18 SHAPES 1. 2014
Dziki Sapa Prole Academy
klienci odkrywaj moliwoci
aluminium i ucz si, jak
tworzy efektywne kosztowo,
funkcjonalne i inteligentne
rozwizania.
TEKST:CARI SIMMONS
ZDJCIE:CLAUDETTE CARRACEDO, CHRIS RYAN
FIRMY I OSOBY PRYWATNE zaczynaj dostrzega
wszechstronno, lekko i walory estetyczne alumi-
nium. Pragn dowiedzie si wicej o tym uniwersalnym
materiale, ktry jest wykorzystywany praktycznie wsz-
dzie od ekspresw do kawy, po komputery i samochody.
Sapa dzieli si swoim dowiadczeniem ze wsppra-
cownikami i uniwersytetami, ktre bardzo chtnie
umieszczaj wiedz o prolach aluminiowych w swoich
programach nauczania, czsto po raz pierwszy. Klienci
oraz inne osoby mog dowiedzie si wicej o aluminio-
wym wzornictwie za porednictwem Sapa Prole Acade-
my kilkudniowego programu szkoleniowego organizo-
wanego w rnych pastwach wiata (patrz ramka obok).
Uczestnicy programu otrzymuj praktyczn pomoc od
wewntrznych i zewntrznych ekspertw ds. wzornic-
twa, ktrzy radz, jak zamieni surowe koncepcje w
innowacyjne, funkcjonalne i oszczdne rozwizania.
Absolwenci Prole Academy zyskuj ogromne do-
wiadczenie w kontekcie projektowania proli alumi-
niowych mwi Peter Hedman, manager centrum tech-
nologicznego Sapa North America w Portland (Oregon).
Maj dostp do projektantw produktu, metalurgw
oraz innych specjalistw, zarwno wewntrznych, jak
i zewntrznych.
Bdmy
kreatywni
ROZWJ WZORNICTWO
1. 2014 S/LS 19
Lepszy punkt
widzenia
Jak szkolenie Sapa Prole Academy pomo-
go Panu rozwin umiejtnoci z zakresu
wzornictwa przemysowego?
Viccza v,llaccvccv i raccvnilcv
Saaz zalrcso vzcrnicva i znacncsci
cchncc_ii clczcna z nczivcsci
cLscrvaci rczvco rccolo na vsz,s
lich caach rccolci cc sorcvc_c
nacrialo cc rccolo lcnccvc_c
cnc_l, ni ccsrzcc nicc_raniczcnc
nczivcsci vzcrnicva rzcn,slcvc_c
craz zrczonicc onlccncvanic niclc
r,ch rcccscv cchncc_iczn,ch
W jaki sposb nabyta na szkoleniu wiedza
wpywa na Pana codzienn prac?
Loczic z Saa rzclazai ni scr
cavl incrnaci z zalrcso cchncc_ii
i vzcrnicva Lzili cno nan craz
cozc szcrsz, onl viczcnia na lvcsic
zvizanc z vzcrnicvcn rzcn,slc
v,n i vicn al czcrac ncvc cn,sl,
i insirac z rccolcv vcrzcn,ch na
Lazic aoninion
Czym jest dla Pana dobry projekt?
LcLr, rccl nosi L,c ral,czn,
i onlccnan, ccnal cvinicn rcvnicz
rczcncvac v,sclic vacr, vizoanc
craz v,czocic _oso
V r Lcsncnc Chan
rczcs Vcc_c Can S,scns
vzil oczial v szlccnio Saa
rcc /caccn, v cranc
Crc_cn LS/
DESMOND CHAN cs rczcscn rn, Vcc_c Can S,scns
nacc svc siccziL v `anccoVcr anaca craz craz Sozhco
Chin, rccolocc inncvac,nc ccncsnili sancchcccvc
20 SHAPES 1. 2014
Prole Academy pozwala take dowiadczy
pracy w zakresie projektowania proli charakte-
rystycznych dla okrelonych klientw. Czasem
klienci przychodz do nas z projektem, ktrego
waciwoci s trudne do osignicia mwi
Hedman. Po pierwszym dniu na akademii
i zapoznaniu si z podstawami wzornictwa oraz
moliwociami aluminium, uczestnicy czsto
zaczepiaj nasz zesp i prosz, ebymy razem co
narysowali.
Na koniec programu najbardziej oryginalne
projekty byy czsto modykowane tak, aby
pozwalay zaoszczdzi czas i pienidze klientw
stajc si produktem, ktry z produkcyjnego
punktu widzenia byby bardziej racjonalny. Roz-
mawiamy na temat tzw. generatorw kosztw
mwi Hedman. Jeli kto nie ma dowiadczenia
w produkcji, trudno mu bdzie zaprojektowa
efektywne kosztowo prole.
Sapa Academy upowszechnia informacje na
temat granic tolerancji oraz uczy, jak czy ze
sob poszczeglne elementy. Akademia organizuje
te seminarium, na ktrym uczestnicy ucz si
rozumie i interpretowa skomplikowane stan-
dardy przemysowe dotyczce dopuszczalnych
tolerancji.
NOWE POMYSY S czsto wizualizowane za
pomoc prezentacji rozwiza, w ktrych zasto-
sowano projekty powstae na bazie aluminium.
Klient dziaajcy w jednym sektorze przemysu
moe inspirowa si technikami wykorzystywa-
nymi w innych sektorach. Przykadowo, klient
prowadzcy usugi transportowe za pomoc sa-
mochodw chodni moe zapoyczy technologi
izolacyjn z brany okien aluminiowych.
Podczas programu uczestnicy reprezentujcy
rne sektory przemysu pracuj w maych gru-
pach i opracowuj rne projekty i rozwizania
aluminiowe. To pomaga wyzwoli kreatywno
mwi Peter Richter, koordynator ds. marketingu
Prole Academy w Szwecji. Moemy umieci
w jednym zespole inwestora, inyniera, projektan-
ta i prezesa z rnych sektorw przemysu i zaob-
serwowa, jak ronie ich poziom kreatywnoci.
Cho uczestnicy wywodz si z rnych bran,
kady wnosi duy wkad do swojego zespou. Jak
mwi Richter: Dobre projekty wymagaj spojrze-
nia na niektre rzeczy z innej perspektywy.
Richter zauway, e oglne zainteresowanie
wzornictwem wzrasta. Wiadomo, e pierwsz
rzecz, ktra przyciga czyj uwag, jest wygld
mwi. Ci, ktrzy nie zwracaj uwagi na dobre
wzornictwo, jutro nie bd si liczy.~
SZKOLENIE SAPA PROFILE
Academy jest organizowane w
ponad 20 krajach wiata w obu
Amerykach, Azji ii Europie.
OD PIERWSZEGO szkolenia,
zorganizowanego w 1996 r.,
w szkoleniu Prole Academy
wzio udzia ponad 5000 osb.
WRD UCZESTNIKW znaj-
duj si projektanci, technolo-
dzy, inynierowie, specjalici ds.
rozwoju produktu oraz architekci
reprezentujcy wszystkie sektory
przemysu.
Dookoa wiata
ROZWJ WZORNICTWO
JELI KTO NIE ma
dowiadczenia w
produkcji, trudno mu
bdzie zaprojektowa
efektywne kosztowo
prole mwiPeter
Hedman, manager
centrum technolo-
gicznego w Sapa
North America.
1. 2014 S/LS 21
PRZEOM PODCZAS OPRACOWYWANIA
innowacyjnych rozwiza czsto przychodzi wtedy,
gdy wszystko idzie w innym kierunku, ni wczeniej
zakadano mwi. Gdy tak si dzieje, trzeba si
tym zainteresowa i dy do poznania przyczyny.
Nauka na bdach czsto prowadzi do postawienia
przeomowego kroku naprzd, dziki ktremu
powstaj nowe technologie i produkty oparte na
nowych patentach .
Pracuj w brany wymiennikw ciepa od 1985
r., kiedy ukoczyem prac uniwersyteck, i od
tego czasu nadal rozwijam t pasj. Powinnimy
wykonywa nasz prac z zamiowania, bo gdy praca
staje si przyjemnoci, stajemy si ekspertami
i wnosimy do biznesu now jako .
To, co podoba mi si w Sapa, to ogromna swoboda
w opracowywaniu innowacyjnych rozwiza i umie-
jtno odkrywania nowych horyzontw. Spdzam
mnstwo czasu z klientami i rozmawiam z projek-
tantami produktw, aby pozna ich wartociowy
punkt widzenia. Odwiedzam te zakady produkcyj-
ne, eby zobaczy, w jaki sposb nasze materiay s
wykorzystywane w ich procesach produkcyjnych.
Tworzenie patentw ma w sobie co z pracy
artystycznej wymaga ogromnej kreatywnoci.
Jednym z moich ulubionych patentw by proces
ekstruzji wstecznej otworu kolektora. Jego
opracowanie wymagao wiedzy pochodzcej
z kilku dyscyplin inynieryjnych niezbdne byo
wykorzystanie rnych waciwoci aluminium,
odpowiedniej matrycy oraz elementw kocowych,
smarw i pokrycia. Ten projekt zawiera wszystko
to, co powinno by podstaw programu nauczania
inynierii mechanicznej! Zastosowanie mojego
patentu w 130 milionach samochodw byo dla mnie
bardzo satysfakcjonujce. ~
Pomys i pasja
inspiracje
Jefrey Insalaco, gwny inynier
ds. produktw wyciskanych
w Sapa, ma na swoim koncie 13
certykatw patentowych.
TEKST C/ SCS ZDJCIESCC CCC
Jefrey Insalaco
Zawd: _lcvn, inz,nicr
cs rccolcv v,cislan,ch
Zakad pracy: Saa cr,ca
LS/
Wiek: 51
Liczba inynierw
w rodzinie: czcrcch vsrcc
nich s,n Jca i cvcc Lraci
Hobby: V cvn,n scnsic
ncin hcLL, cs nca raca
Cc, ,lc nic zano si
rcl ncich vnolcv oLi
c_rac v _ca oL ccvi
cz,c czna cvicczicc zc
ncc vnoli c ncc cro_ic
hcLL,
Energia na plus
Inteligentny design i nowoczesne materiay pod takim hasem
powstan pierwsze w Norwegii budynki o pozytywnym bilansie
energetycznym, ktre produkuj wicej energii ni s w stanie zuy.
W
SZYSTKIE BUDYNKI
pochaniaj ogromne
iloci energii. W Europie
odpowiadaj one za ok. 40
procent cakowitego zapo-
trzebowania na energi.
Pord wielu realizowa-
nych obecnie inicjatyw, dcych do racjonalizacji
zuycia energii i spenienia wymogw rodowi-
skowych, znajduj si budynki zeroenergetyczne
oraz budynki o dodatnim bilansie energetycznym.
Praca norweskiego stowarzyszenia Powerhouse
pokazuje, e wydajno energetyczn nowych i
istniejcych budynkw mona drastycznie zwik-
szy, nawet w zimnym pnocnym klimacie.
Stowarzyszenie Powerhouse powstao w 2011 r.
Za cel przyjo projektowanie budynkw komer-
cyjnych, ktre w cigu caego swojego cyklu ycia
wyprodukuj wicej energii odnawialnej ni zu-
yto do produkcji materiaw z ktrych powstay,
elementw konstrukcyjnych, podczas eksploatacji,
rozbirki i ostatecznej wywzki gruzu. Czonkami
stowarzyszenia s: zarzd nieruchomoci, rma
Entra Eiendom; rma konstrukcyjna Skanska;
biuro architektoniczne Snhetta, ekologiczne
stowarzyszenie Zero, rma z brany aluminiowej
Hydro oraz rma konsultacyjna Asplan Viak.
Rozpoczcie budowy Powerhouse One przy ul.
Brattrkaia w okrgu Trondheim, jest planowane
w 2014 lub 2015 roku. Bdzie to pierwszy nowy
budynek o dodatnim bilansie energetycznym
w Norwegii i najdalej wysunity na pnoc budy-
nek tego typu na wiecie.
Przy ul. Kjrbo, w miejscowoci Sandvika koo
Oslo, zostan odrestaurowane dwa budynki, ktre
stan si pierwszym w Norwegii kompleksem biu-
rowym o dodatnim bilansie energetycznym.
Projekt budynku przy ul. Brattrkaia, wyko-
nany przez biuro Snhetta, nie tylko przyciga
Aluminium ma wiele
zalet mwi Tine Hegli,
starszy architekt, Snhetta.
wzrok, ale rwnie zawiera mnstwo techno-
logicznych innowacji. Zintegrowane z bry
budynku panele fotowoltaiczne (BIPV) pokrywaj
dach i spor cz elewacji. Umieszczona na dachu,
rozcigajca si na 2000 metrw kwadratowych
instalacja BIPV, bdzie najwiksz tego typu insta-
lacj w Europie. W celu optymalnego wykorzysta-
nia energii sonecznej, od strony poudniowej dach
zosta pochylony pod ktem 20 stopni.
Systemy fotowoltaiczne zintegrowane z budyn-
kiem, w poczeniu z wymiennikami i pompami
ciepa bd generowa prd oraz ciepo. Natomiast
woda morska zostanie wykorzystana do grzania
i chodzenia.
W projekcie elewacji znalazy si ukryte pa-
nele okienne. W zwizku z tym, niezbdne byo
zastosowanie bardzo cienkich proli, co skonio
projektantw do wykorzystania aluminium. Alu-
minium ma wiele zalet mwi Tine Hegli, starszy
architekt w Snhetta. To lekki, atwy w obrbce
materia, ktry mona doskonale dostosowa do
naszych potrzeb. To materia bardzo ekspresywny
i dodatkowo piknie odbija wiato.
Co wicej, aluminium daje sobie znakomicie
rad w surowym klimacie panujcym na atlantyc-
kim wybrzeu Norwegii.
OBA PROJEKTY ZOSTAY rozplanowane i s
teraz realizowane przez rm Wicona, wiodc
mark z brany systemw aluminiowych bdc
obecnie czci Sapa Building Systems.
Phillip Mller, starszy konsultant ds. zyki
budowli i zrwnowaonego rozwoju w Sapa, mwi:
Prole aluminiowe charakteryzuj si atwym
dostpem, co w budynku Brattrkaia nie jest bez
znaczenia, poniewa w przypadku zastosowania
innego materiau, takie czynnoci jak konserwacja
i czyszczenie byyby bardzo wymagajce.
Brak konceptualnej wolnoci budynku przy ul.
ZIELONE ROZWIZANIA

POWERHOUSE
TEKSTULF WIMAN ZDJCIE SAPA
22 SHAPES 1. 2014
Brattrkaia sprawi, e modernizacja budynkw przy ul.
Kjrbo narzucaa potrzeb wykorzystania innych rozwi-
za.
W celu zachowania historycznego wygldu budynku
zastosowano anodowane aluminium oraz drewno taki
by te wymg narzucony przez lokalne wadze. Alumi-
nium zostao uyte do zminimalizowania rozmiaru ram
okiennych
i maksymalnego wykorzystania powierzchni przezroczy-
stych. Zaprojektowano specjalny rodzaj okna aluminio-
wego, ktre mona otwiera na zewntrz i ktre spenia
wymogi stawiane budynkom pasywnym mwi Mller.
Tak cienka rama nie mogaby by wykonana z drewna.
W przypadku obu projektw postawiono na ywotno
materiaw. Poprawne przygotowanie materiaw do recy-
klingu wymaga bardzo skrupulatnego demontau wszyst-
kich komponentw mwi Mller. W porwnaniu
z innymi materiaami, aluminium poddane takiemu proce-
sowi nie traci na jakoci.
BUDOWA ISTNIEJCYCH BUDYNKWzakoczya si w
1980 r. a ich renowacja ma si rozpocz w styczniu
2014 r. Kady z budynkw rozciga si na powierzchni
ok. 2600 m
2
. Aspiracj projektantw jest uzyskanie
midzynarodowego certykatu BREEAM na poziomie
outstanding. Obecnie budynki zuywaj ok1 250 000
kWh rocznie, co przekada si na 220 kWh/m
2
.
Prognoza zuycia energii
(w stosunku rocznym na przestrzeni 60 lat):
Energia operacyjna: 30 kWh/m
2

Energochonno:22 kWh/m
2
Produkcja energii odnawialnej: 68,5 kWh/m
2

Zuycie energii: ok. 100 000 kWh; 20 kWh/m
Wydajno paneli fotowoltaicznych:
> 200 000 kWh; 41 kWh/m
2
Powerhouse Kjrbo:
ALUMINIUM ZOSTAOwykorzysta-
ne w celu minimalizacji rozmiaru ram
okiennych i maksymalizacji rozmiaru
powierzchni transparentnych.
1. 2014 SHAPES 23
Nadruk sitowy
Zastrzask
Przegub
Wzr dekoracyjny
Radiator
Zintegrowana tuleja
Mniejsza grubo
zwikszajca
elastyczno prolu
Otwr na rub
Nadlewy
Otwr szczelinowy na sworze
Wpust w kszacie choinki
do czenia z drewnem lub
plastikiem
Otwr szczelinowy
na uszczelk gumow
Otwr szczelinowy
na rub lub nit
Otwr na
rub w czci
wystajcej
Uchwyt
Oznaczenia rub
Prg ograniczajcy
do tworzyw
sztucznych
Otwr szczelinowy
W SZCZEGLE
Moliwoci proli
Prole aluminiowe mona zintegrowa z szerok palet funkcji.
Prol pogldowy rmy Sapa demonstruje kilka z nich.