(CC BY 3.

0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy

Artur Jan Milicki
Akumulacyjny Piec Rakietowy
--instrukcja budowy--
Niniejsza publikacja zostaa opracowana
na potrzeby Akademii Bosej !topy
i jest licencjonowana na zasadac"#
Creative Commons: Uznanie autorstwa 3.0
"ttp#$$creati%ecommons&or'$licenses$by$(&)$pl$
*i+cej in,ormacji, oraz pena lista materia-w edukacyjnyc" Akademii Bosej !topy#
www&mamaziemia&pl$materialy-edukacyjne$
Akademia Bosej Sto! "0#$
www.%ama&iemia.'
1
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
Wstp
.dy w maju /)0/ roku przyst+powaem do budowy pierwsze'o akumulacyjne'o pieca
rakietowe'o nie miaem 1adne'o do2wiadczenia w zdu3stwie& Przy'otowaem si+ do te'o
teoretycznie, ucz4c si+ z internetu& 5bejrzaem mn-stwo ,ilm-w, czytaem an'loj+zyczne
,ora internetowe oraz dokadnie przestudiowaem ksi41k+ Ianto 6%ansa i 7eslie Jackson
pt# 8Rocket Mass 9eaters:& ;o na pocz4tek wystarczyo& <o2wiadczenie przyszo p-=niej&
* ci4'u dw-c" kolejnyc" lat kierowaem budow4 > niskobud1etowyc" akumulacyjnyc"
piec-w rakietowyc" bazuj4c na zaleceniac" z ksi41ki& ?oszty materiaowe ka1de'o z nic"
mie2ciy si+ w kwocie /@) z, 'dy1 w du1ej mierze byy one stawiane z materia-w
dost+pnyc" lokalnie A'lina, kamie3, piasekB, recyklin'owyc" Arury beczki, blac"y, popi-
drzewny, butelki, tucze3 szklanyB, i porozbi-rkowyc" Ace'y szamotowe, ce'y zwyke,
'ruzB& * towarzystwie dw-c" takic" piec-w, razem z moj4 1on4 ?asi4 i dw-jk4 dzieci
sp+dzamy ju1 dru'4 du'4 zim+ na mazurskiej wsi& ?a1dy z > piec-w by troc"+ inny, w
ka1dym co2 inne'o testowaem, a w mi+dzyczasie poznawaem coraz wi+cej tajnik-w
zdu3stwa& C praktyki wiem ju1 jakie s4 zalety i wady tyc" piec-w& *iem cze'o mo1na si+
po nic" spodziewaD, jak je mody,ikowaD i dostosowywaD do r-1nyc" potrzeb oraz jak
prawidowo je u1ytkowaD& Cdu3stwo coraz bardziej mnie ,ascynuje, a tec"nolo'ia pieca
rakietowe'o jako otwarty projekt nad kt-rym pracuje wielu konstruktor-w z cae'o 2wiata,
staje si+ coraz bardziej e,ektywna, wydajna i atrakcyjna wizualnie& ;o wszystko zac"+ca
mnie do po'+biania mojej zdu3skiej praktyki i wiedzy& Mam nadziej+, 1e to opracowanie
zac"+ci r-wnie1 Eiebie do samodzielnej budowy pieca rakietowe'o&
Je2li po przeczytaniu te'o materiau b+dziesz mia jakie2 pytania, su'estie, uwa'i,
zapraszam Ei+ do kontaktu poprzez m-j blo'# www&ekowioska&wordpress&com&
2
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
Co to jest piec rakietowy?
?a1dy piec, kt-re'o palenisko po4czone jest z zaizolowan4 pionow4 komor4 spalania,
zwan4 podno2nikiem ciepa Aan'& "eat riserB mo1na okre2liD mianem pieca rakietowe'o&
;emperatura w podno2niku ciepa mo1e w zale1no2ci od konstrukcji i sposobu izolacji
wynosiD do >)) do 0/))F E, co sprawia, 1e paleniska te mo'4 wykazywaD si+ du14
e,ektywno2ci4 spalania 'azu drzewne'o, kt-ry w przypadku wielu prostyc",
konwencjonalnyc" palenisk zostaje w du1ej mierze wydalany przewodem kominowym&
Efektywno pieca rakietowego
.dy temperatura spalania drewna Alub innej biomasyB przekroczy G))F E, nast+puje
proces utlenienia pierwiastk-w w+'la i wodoru& *ynikiem te'o jest powstanie tlenku i
dwutlenku w+'la AE5 i E5
/
B oraz pary wodnej A9
/
5B& Im wy1sza temperatura panuje w
palenisku i podno2niku ciepa, tym wi+kszy jest potencja spalania tyc" 'az-w&
6,ektywno2D spalania 'az-w mo1na zwi+kszyD stosuj4c doprowadzenie pod'rzane'o
powietrza wt-rne'o do '-rnej cz+2ci paleniska, oraz przez odpowiedni ksztat paleniska
wywouj4cy wirowy ruc" spalanyc" 'az-w&
6,ektywno2D spalania 'az-w w prawidowo zbudowanym piecu rakietowym mo1e
wynosiD od G@ do H@I i jest ona uzale1niona od szcze'--w konstrukcyjnyc" paleniska,
podno2nika ciepa, oraz wa2ciwej obsu'i pieca& <la por-wnania e,ektywno2D spalania
'az-w w prostyc", otwartyc" kominkac" wynosi zaledwie 0)I& 5pr-cz piec-w
rakietowyc" e,ektywno2D spalania na poziomie >)I uzyskuj4 te1 nowoczesne piece, koty
i kominki o porz4dnym standardzie z re'ulacj4 nadmuc"u powietrza pierwotne'o i
wt-rne'o& 6,ektywno2D powy1ej H)I osi4'ana jest natomiast przez zaawansowane koty
z penym sterowaniem niezale1nymi =r-dami powietrza pierwotne'o i wt-rne'o, tak by
odpowiednio je podawaD w r-1nyc" ,azac" spalania&
Piec rakietowy jest zatem stosunkowo prost4 i atw4 do samodzielne'o wykonania
konstrukcj4, kt-ra e,ektywno2ci4 spalania 'az-w dor-wnuje najbardziej zaawansowanym
wsp-czesnym tec"nolo'iom 'rzewczym&
Historia pieca rakietowego
Protoplastami paleniska rakietowe'o s4 r-1ne'o rodzaju proste ziemne piece z
odpowiednio wydr41onymi kanaami, kt-re su1yy najcz+2ciej do przyrz4dzania posik-w&
Cnaleziska arc"eolo'iczne i badania etnolo'iczne potwierdzaj4 stosowanie takic"
piecyk-w w wielu kulturac" pierwotnyc" zar-wno w "istorii jak i obecnie&
* latac" G) JJ wieku dr 7arry *iniarski z Apro%ec"o Researc" Eenter
A"ttp#$$www&apro%ec"o&or'B opracowa proste, zaizolowane palenisko, kt-re w do2D
3
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
e,ektywny spos-b spalao 'az drzewny, powoduj4c kilkukrotne oszcz+dno2ci w zu1yciu
drewna& Palenisko to zostao nazwane piecem rakietowym& * niedu'im czasie piece te
zacz+y byD coraz bardziej znane i stosowane w krajac" trzecie'o 2wiata, zast+puj4c
dotyc"czasowe, mao wydajne paleniska kuc"enne&
* roku /))K Ianto 6%ans i 7eslie Jackson wydali ksi41k+ pt LRocket Mas
9eatersL AAkumulacyjne Piece RakietoweB w kt-rej dokadnie opisali proces budowy pieca
rakietowe'o wyposa1one'o w aw+ akumuluj4c4 ciepo& ?si41ka ta staa si+ inspiracj4 dla
wielu os-b do samodzielnej budowy akumulacyjnyc" piec-w rakietowyc"& Najnowsz4
edycj+ tej ksi41ki mo1na nabyD online r-wnie1 w ,ormie elektronicznej na stronie#
"ttp#$$www&rocketsto%es&com
5'romny przeom optymalizacyjny nast4pi stosunkowo niedawno& ?onstruktorzy z
cae'o 2wiata otwarcie dziel4c si+ swoimi usprawnieniami, testami i wynikami test-w na
otwartyc" ,orac" internetowyc", doprowadzili do opracowania proste'o w wykonaniu
paleniska, kt-re c"arakteryzuje si+ skrajnie wysok4 e,ektywno2ci4 spalania 'az-w rz+du
H/-HKI&
?onstruktorem, kt-re'o imi+ w szcze'-lno2ci nale1y wymieniD jest Peter Man der Ber'
N emerytowany in1ynier z 9olandii, kt-ry na przestrzeni kilku ostatnic" lat wni-s o'romny
4
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
wkad w rozw-j i optymalizacj+ poziome'o paleniska spalania i je'o po4czenia z
podno2nikiem ciepa& *prowadzi on r-wnie1 i zoptymalizowa kana dostarczaj4cy do
paleniska wt-rne powietrze Atzw& P-c"annel, lub Peter-E"annelB&
*szystkim an'loj+zycznym pasjonatom piec-w rakietowyc" polecam zaznajomienie si+
z dorobkiem Petera Man der Ber'a na ,orum# A"ttp#$$donkey(/&proboards&com$user$(/B&
<okadny opis konstrukcji najnowsze'o paleniska Petera Man der Ber'a wraz ze
zdj+ciami zamieszcz+ na ko3cu te'o opracowania ;eraz om-wi+ dobrze mi znan4 i
przetestowan4 niskobud1etow4 wersj+ akumulacyjne'o pieca rakietowe'o&
Podstawowe materiay:
Przy budowie pieca rakietowe'o potrzebne s4 materiay nale14ce do trzec"
zasadniczyc" 'rup#
I& %ateria(! odorne na dzia(anie w!sokiej temeratur! Anp& ce'y szamotowe,
ce'y zwyke, kamie3, 'ruba stal&&&B z nic" b+dziemy konstruowaD cz+2D
paleniskow4&
II& %ateria(! izo'uj)*e i zarazem +aroodorne Anp& popi- drzewny, keramzyt, szko,
tucze3 szklanyOB N b+d4 przede wszystkim izolowaD palenisk oraz podno2nik
ciepa N aby panowaa tam jak najwy1sza temperatura co sprzyja wysokiej
sprawno2ci spalanie 'az-w& Ponadto izolowaD b+dziemy r-wnie1 ,undament pieca
N aby ciepo nie uciekao do ziemi - oraz 2ciany zewn+trzne budynku, je1eli piec do
nic" przyle'a&
III& %ateria(! akumu'uj)*e *ie(o i oddaj)*e je owo'i Anp& ce'a szamotowa,
kamie3, 'lina, 'ruzOB N b+d4 stanowiD mas+ termiczn4 N cz+sto jest to zapiecek
Aawa do siedzeniaB, lecz masa termiczna mo1e przyj4D dowolny ksztat&
3 os!ary konstr"kcyjne
Piec rakietowy w wersji 'rzewczej Amass "eaterB skada si+ z trzec" zasadniczyc"
obszar-w konstrukcyjnyc" N spalaj4ce'o, odprowadzaj4ce'o spaliny i akumuluj4ce'o
5
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
#onstr"kcja spa$aj%ca
?onstrukcja spalaj4ca Atzw& serce pieca rakietowe'oB skada si+ z trzec" element-w#
0B pionowy podajnik paliwa Asymbole A i B na rysunkuB, -
/B pozioma komora spalania Asymbol E na rysunkuB&
(B podno2nik ciepa Aan'& "eat riserB N wewn+trzny pionowy komin dopalaj4cy 'azy N A6
i P na rysunkuB&
Je1eli zale1y nam na trwao2ci i 1ywotno2ci pieca elementy 0B i /B najlepiej zbudowaD z
ce'ie szamotowyc" 4czonyc" specjaln4 zapraw4 szamotow4 Awi+cej uwa' nt&
murowania w dalszej cz+2ci tekstuB&
6lement (B najlepiej zbudowaD z ce'ie szamotowyc", mo1na te1 wykorzystaD stalow4
rur+ o pro,ilu prostok4tnym lub okr4'ym A'rubo2D 2cianki min @mmB&
6
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
#onstr"kcja odprowad!aj%ca spa$iny
?onstrukcja odprowadzaj4ca spaliny skada si+ z dw-c" element-w#
0 - 5dwr-cona beczka sprowadzaj4ca spaliny do dou Ad na rysunkuB& <obrze w tej roli
sprawdza si+ standardowa przemysowa /)) litrowa beczka po oleju& Przed instalacj4
nale1y j4 dobrze opaliD, aby unikn4D wydzielania nieprzyjemnyc" opar-w w pierwszyc"
dniac" palenia w piecu&
( - !ystem rur wydec"owyc" umieszczonyc" w zapiecku A? na rysunkuB& ;o mo'4 byD
zwyke najta3sze rury N tzw parnikowe& Poniewa1 b+d4 one oblepione du14 mas4 'liny, to
nawet je2li wypal4 si+ w nic" za jaki2 czas dziury, 'lina je uszczelni i zac"owa ksztat
duktu&
Q*A.AR N *ielko2D 2rednicy tyc" rur jest najwa1niejszym wymiarem konstrukcyjnym
pieca&
&asa termic!na 'awa !apiecek(:
awy termiczna pieca powinna byD ci+1k4 zwart4 bry4 zbudowan4 z 'liny, kamieni,
'ruzu, itp& .lina u1yta do budowy awy powinna byD surowa, bez 1adnyc" dodatk-w typu
soma czy piasek& Im ci+1sza $tustsza 'lina, typ wi+ksza jest jej zdolno2D termalna&
Poniewa1 dodatki somy i piasku zwi+kszaj4 izolacyjno2D 'liny nie s4 one wskazane przy
budowie awy termalnej& !om+ i piasek mo1na dodaD tylko do ostatniej cienkiej warstwy
'liniane'o tynku N z'odnie z zasadami sporz4dzania tynk-w, tak aby powierzc"nia awy
bya 'adka i wolna od p+kni+D&
Wa)na jednostka miary:
kluczow4 jednostk4 miary u1ywan4 przy konstrukcji ka1de'o pieca N nie tylko
rakietowe'o N jest pole powierzc"ni przekroju Askr-t# pppB
*ak o$ic!y po$e powier!c+i pr!ekroj" 'ppp(?
*z-r na pole powierzc"ni koa to Sr
/
&
*z-r na pole powierzc"ni prostok4ta lub kwadratu to ATB&
Je1eli mamy okr4'4 rur+ o 2rednicy 0@ cm Apromie3 G,@cmB to pole powierzc"ni jej
przekroju wynosi ok& 0GGcm
/
A(,0UTG,@TG,@B& Je2li mamy prostok4tna rur+ o wymiarac"
przekroju 0/cm i 0@cm to pole powierzc"ni jej przekroju wynosi 0>) cm AATBB
7
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
,ajwa)niejs!y wymiar konstr"kcyjny pieca-
?luczowym wymiarem przy konstrukcji pieca rakietowe'o jest pole powierzc"ni
przekroju rury wydec"owej Askr-t# pppR*B N tej, kt-ra rozprowadza spaliny w pozycji
poziomej wewn4trz awy 'rzewczej Asymbol ? na rysunkuB a nast+pnie wydala je albo
bezpo2rednio na zewn4trz Anp& przez otw-r w 2cianieB, albo do komina&
Q*A.AR *szystkie kluczowe wymiary wewn+trznyc" dukt-w, przej2D i zakr+t-w
wewn4trz pieca nale1y zawsze odnosiD i dostosowywaD do pola powierzc"ni przekroju
rury wydec"owej ApppR*B& *zrost pppR* poci4'a za sob4 odpowiednie dostosowanie
pozostayc" wymiar-w, a co za tym idzie r-wnie1 wzrost mocy 'rzewczej pieca, oraz
potencjau du'o2ci i ilo2ci masy termicznej AzapieckaB&
#$"c!owe proporcje:
ppp podno2nika ciepa A6 i PB powinno byD takie samo lub nieznacznie mniejsze ni1
pppR* A?B
ppp 8'arda: podajnika paliwa Asymbol A na rysunkuB powinno wynosiD tyle samo co
ppp podno2nika ciepa A6 i PB
ppp poziomej komory spalania AEB powinno byD mniejsze ni1 ppp podno2nika ciepa
A6 i PB o minimum 0)I, a maksimum ()I&;o zmniejszenie nale1y uzyskaD poprzez
redukcj+ wysoko2ci prostok4tne'o pro,ilu, szeroko2D nale1y pozostawiD bez zmian&
Cw+1enie to zwane jest przez niekt-ryc" zw+1k4 Menturie'o Aodsyam do wikipediiB
i jest bardzo wa1nym elementem konstrukcyjnym pieca& <zi+ki temu utrzymywane
jest je'o wysokie t+po co usprawnia spalanie 'az-w&
.nne wa)ne wymiary i proporcje
pionowy podajnik paliwa Asymbole A i B na rysunkuB, N im ni1szy jest ten podajnik
tym lepiej& Przy 0@ centymetrowym piecu wysoko2D B powinna wynosiD okoo /)-()
cm& Je1eli ten podajnik b+dzie zbyt wysoki, w-wczas mo1e on 'enerowaD sw-j
wasny ci4', a to mo1e byD bardzo kopotliwe&
pozioma komora spalania Asymbol E na rysunkuB N powinna byD tak kr-tka jak to
tylko mo1liwe& Im kr-tsza tym lepiej dla e,ektu spalania 'az-w
wewn+trzny pionowy komin spalaj4cy N an'# "eat riser A6 i P na rysunkuB N Im
wi+ksza wysoko2D te'o komina tym lepsze spalanie spalin i lepszy ci4'& Przy 0@
centymetrowym piecu wysoko2D te'o komina Asymbol 6 na rysunkuB powinna
wynosiD minimum G)->) cm&
8
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
Potoc!ne !wroty:
#, *ent!mentrow! ie* rakietow! N jest to piec, kt-re'o 2rednica rury wydec"owej
wynosi 0@cm i wszystkie inne wymiary dostosowane s4 do pola powierzc"ni przekroju rury
o tej 2rednicy ASr
/
B V 0GG cm
/
&
#- *ent!mentrow! ie* rakietowy N analo'icznie jest to piec, kt-re'o 2rednica rury
wydec"owej wynosi 0>cm i wszystkie inne wymiary dostosowane s4 do pola powierzc"ni
przekroju rury o tej 2rednicy ASr
/
B V /@U cm
/
&
/"ndament pod piecem
Eay piec mo1e wa1yD od @))k' do kilku ton& Im ci+1szy piec, tym solidniejszy powinien
byD ,undament& Mo1na 'o zbudowaD z du1yc" paskic" kamieni i 'liny, z ce'ie, mo1na te1
wylaD zbrojony beton& Je1eli budujemy jednocze2nie piec i komin blisko pieca, to zar-wno
piec jak i komin powinny staD na tym samym ,undamencie&
Pomi+dzy piecem a ,undamentem warto jest poo1yD warstw+ izolacyjn4& Pewien stary
zdun, kt-ry budowa wielkie piece c"lebowe powiedzia mi 1e do izolacji takic" piec-w od
'runtu u1ywano () cm warstwy tuczenia szklane'o& Palenisko pieca rakietowe'o nie
potrzebuje moim zdaniem a1 tak 'rubej warstwy izolacyjnej& Na pewno jednak izolacja od
spodu wpynie korzystnie na temperatur+ panuj4c4 wewn4trz paleniska, i podniesie
e,ektywno2D spalania 'az-w&
#onstr"kcja komory spa$ania
Buduj4c i u1ytkuj4c piece zauwa1yem ze wy'odnie jest, 'dy mamy du1o miejsca na
popi-, kt-ry mo1na opr-1niaD raz na kilka dni Asymbol B na rysunkuB, dlate'o po kilku
przer-bkac" zacz4em u1ywaD konstrukcji widocznej na obrazku, z po'+bion4 i
poszerzon4 przestrzeni4 na spodzie paleniska, przy zac"owaniu wyma'anyc" wymiar-w
'-rnej cz+2ci wsadu paliwowe'o i wlotu powietrza&
9
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
Rysunek przedstawia palenisko AserceB 0@ centymetrowe'o pieca rakietowe'o& <o
budowy takie'o paleniska potrzebujemy albo @K ce'ie Apodno2nik ciepa r-wnie1
budujemy z ce'yB albo minimum (/ ce'ie Apodno2nik budujemy w-wczas z 'rubej
metalowej ruryB&
Cegy do "dowy pieca
Bior4c pod uwa'+ odporno2ci na o'ie3, ce'y dziel4 si+ na trzy kate'orie#
5'nioodporne - wytrzymuj4 temperatur+ od 0@>)W E do /)))W E i wi+cej Ace'y
szamotoweBX
Ei+1ko topi4ce si+ ce'y - wytrzymuj4 od 0(@)FY do 0@>)FY A'liniane, peneBX
Zatwo topi4ce si+ ce'y - wytrzymuj4 do 0(@)FY Aozdobne ce'y ceramiczneB&
<o murowania piec-w Ar-wnie1 2cianek 'rzewczyc", komink-wB u1ywa si+ tylko dw-c"
rodzaj-w ce'ie# zwyke 'liniane wypenione AczerwoneB i szamotowe Ajasne, 1-te, jasno
br4zoweB&
Je2li planujemy w piecu komponowaD ce'y szamotu i zwyczajne Anp& muruj4c z ce'ie
szamotowyc" tylko 2cianki paleniskaB, nale1y pami+taD, 1e wsp-czynniki cieplne'o
rozci4'ania si+ tyc" dw-c" rodzaj-w ce'ie s4 bardzo r-1ne - na'rzewane r-1ni4 si+ i
rozci4'aj4 w r-1ny spos-b& <late'o trzeba unikaD 4czenia muru szamotowe'o i spoin
szamotowyc" z murem i spoinami zwykyc" ce'ie& R-1nie na'rzane i nier-wno
rozci4'ni+te b+d4 niszczyD jednolito2D muru& <late'o jeden rodzaj ce'ie nie powinien
dotykaD dru'ie'o rodzaju& [cianki szamotowe'o paleniska musz4 byD wymurowane
oddzielnie od 2cianek ze zwykyc" czerwonyc" ce'ie, pozostawiaj4c odst+py @ mm, kt-ry
wypeniamy kartonem bazaltu lub wen4 ceramiczn4 N je1eli mamy uzyskaD przenikalno2D
ciepa, kub materiaem izolacyjnym&
&"rowanie pa$eniska ! cegie s!amotowyc+:
<o murowania paleniska pieca z ce'ie szamotowyc" nale1y u1yD specjalnej zaprawy
szamotowej, A'lina szamotowa z piaskiemB - do nabycia w sklepac" budowlanyc"&
.rubo2D spoin nie mo1e przekroczyD ( mm&
&"rowanie cian pieca
Najlepsza zaprawa wyc"odzi po zmieszaniu 'liny i bardzo drobne'o 1wiru Aalbo piasku
z domieszk4 drobne'o 1wiruB w stosunku 0#( N 0#U& Przed zmieszaniem, 'lin+ zamacza
si+ przynajmniej na jedn4 noc& P-=niej rozcie3cza si+ wod4, dobrze miesza i ubija& *
uzyskanej masie 'linianej nie mo1e byD 'rudek& <late'o mas+ przecedza si+ przez sitko z
oczkami 0,@ mm& <o masy 'linianej dodaje si+ przepuszczony przez sito 1wir$piasek&
Capraw+ dobrze si+ ubija i miesza& * odpowiednio przy'otowanej zaprawie nie mo1e byD
10
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
'rudek, zaprawa nie klei si+ po naci2ni+ciu ce'y, i lekko wycisk si+ ze spoiny&
Przed rozpocz+ciem prac murarskic" ce'+ nale1y na kilka minut zamoczyD w wodzie,
aby zapobiec szybkiemu wsi4kaniu wody z zaprawy po rurkac" kapilarnyc" ce'y&
5ptymalna 'rubo2D spoin muru pieca wynosi (-> mm&
0wagi dotyc!%ce !aprawy w d"ktac+:
Buduj4c dukty z ce'ie zaprawianyc" 'lin4 nale1y starannie 'adziD spoiny 'liniane
mokr4 r+k4& Im 'adsze spoiny tym trudniej sadza przykleja si+ do nic" i tym atwiej jest j4
oderwaD podczas czyszczenia piec-w&
1amknicie pieca po wygas!eni"
.dy piec ju1 si+ na'rzeje i zostanie wy'aszony, powietrze dalej b+dzie miao naturalna
tendencj+ by si4 ci4'u przepywaD przez piec& A przepywaj4ce powietrze wyprowadza z
pieca ciepo na zewn4trz& <late'o po cakowitym wy'aszeniu pieca warto zamkn4D
szczelnie wsad paliwowy& *tedy b+dziemy mieli pewno2D 1e powietrze przez piec ju1 nie
przepywa&
U.A/A000 Przepisy przeciwpo1arowe zabraniaj4 montowania zamkni+cia na wylocie
pieca& Jest to poparte wieloletnimi do2wiadczeniami opartymi na dziesi4tkac" tra'icznyc"
zdarze3 zwi4zanyc" zaczadzeniami ludzi&
2"go system" r"r wydec+owyc+
<u'o2D systemu rur wydec"owyc" A? na rysunkuB uzale1niona jest w pierwszej
kolejno2ci od te'o, czy piec jest pod4czony do komina czy te1 nie& Bo je1eli jest
pod4czony do komina to musi byD odpowiednio kr-tsza, tak aby temperatura spalin
wc"odz4cyc" do komina bya na tyle ciepa, by mo'y one przebiD si+ przez komin i
zainicjowaD ci4' kominowy& Je1eli nie pod4czamy si+ do komina to w przypadku 0@
centymetrowe'o pieca mo1emy spokojnie wsadziD do awy od K do H metr-w poziomej
rury& *i+ksza du'o2D nie da nam ju1 1adne'o e,ektu, bo dym na H metrze powinien byD
ju1 cakowicie zimny& * przypadku /) centymetrowe'o pieca kt-ry nie jest pod4czony do
komina mo1emy wsadziD do awy od H do 0/ metr-w rury&
C!yciory
!ymbobol 8': na rysunku pokazuje pierwszy czy2cior N miejsce z kt-re'o przynajmniej
raz w roku nale1y wybraD popi-& ;yc" czy2cior-w powinno byD wi+cej N przynajmniej tyle,
ile jest zakr+t-w na trasie poziome'o duktu wewn4trz awy termicznej& Poprzez czy2ciory
wprowadza si+ specjaln4 szczotk+ do czyszczenia dukt-w piecowyc" i odskrobuje si+ z
nic" sadze& * miejscu czy2cior-w cz+sto instalowane s4 specjalne drzwiczki, ale
11
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
czy2ciory mo'4 byD te1 zalepione zwyk4 ce'4 lub kamieniem& Raz na rok, w dniu
czyszczenia odkuwa si+ t4 ce'+ lub kamie3, a po czyszczeniu ponownie zalepia 'lin4&
Wysyc+anie pieca i pierws!e ro!pa$anie
Rozpoczynaj4c eksploatacj+ nowe'o pieca, nale1y przestrze'aD procesu wysyc"ania
nowej konstrukcji& Przy obecnej, wz'l+dnie wysokiej wil'otno2ci powietrza nowy piec,
nale1y osuszaD przez okres > ty'odni, do momentu wyparowania z konstrukcji pieca wody,
kt-ra dostaa si+ do niej w trakcie prac budowlanyc"& !uszenie nale1y wykonywaD przy
otwartyc" drzwiczkac" paleniska i otwartym szybrze przewodu kominowe'o&
Palenie w piecu nale1y rozpoczynaD stopniowo& Pocz4tkowy sc"emat palenia mo1e
wy'l4daD nast+puj4co# podczas pierwsze'o palenia spalany jest tylko jeden klocek
drewna poci+ty na drobne kawaki& * trakcie dru'ie'o palenia ilo2D materiau opaowe'o
mo1na zwi+kszyD do dw-c" klock-w drewna& * kolejnyc" dniac" stopniowo zwi+kszana
jest ilo2D materiau opaowe'o do momentu osi4'ni+cia optymalnej ilo2ci opalane'o
materiau w warunkac" eksploatacji& * trakcie wypalania pieca w trybie suszenia drzwi
paleniska i szyber musz4 byD otwarte& Palenie w trybie suszenia nale1y wykonywaD do
momentu, w kt-rym cakowicie zako3czy si+ powstawanie kondensatu ALpocenie si+8B na
zewn+trznyc" powierzc"niac" 2cian pieca i szybra& ;rzeba pami+taD, 1e eksploatowany
piec, kt-ry przez du'i czas nie by opalany i kt-ry znajduje si+ w pomieszczeniu o niskiej
temperaturze, nale1y r-wnie1 wypalaD stopniowo& Nieprzestrze'anie tyc" zalece3 mo1e
prowadziD do tworzenia si+ szczelin w konstrukcji pieca&
Piec rakietowy i komin
Podstawow4 ,unkcj4 komina w tradycyjnyc" instalacjac" 'rzewczyc" jest N opr-cz
odprowadzania spalin N 'enerowanie ci4'u& Bez ci4'u zar-wno proces spalania jak i
odprowadzania spalin jest utrudniony, lub wr+cz niemo1liwy& .dy brakuje ci4'u powstaje
zwrotne zadymienie& Prawodowo wykonana konstrukcja pieca rakietowe'o z je'o
c"arakterystycznym podno2nikiem ciepa Aan'# "eat riserB sama w sobie 'eneruje i
'warantuje pozytywny ci4', kt-re'o moc jest wprost proporcionalna do wysoko2ci
podno2nika ciepa&
Piec rakietowy jest zatem konstrukcj4 kt-ra nie wyma'a pod4czenia do komina N co
jest dobrym rozwi4zanie w przypadku 'dy potrzebny jest piec w pomieszczeniu w kt-rym
nie ma dost+pu do komina& *ystarczy w-wczas wyprowadziD rur+ wydec"ow4 na
zewn4trz budynku i dobrze zabezpieczyD j4 i osoniD przed podmuc"ami wiatru&
Je2li jednak c"cemy, aby piec rakietowy su1y jako podstawowe lub jedyne o'rzewanie
w pomieszczeniac" mieszkalnyc" to zdecydowanie zalecam pod4czyD 'o do komina, lub
wybudowaD komin, je1eli 'o nie ma& ?omin zim4 'eneruje olbrzymi ci4' i powoduje dzi+ki
temu bardzo szybkie na'rzewanie si+ pieca& C do2wiadczenia wiem 1e piece rakietowe,
12
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
kt-re nie s4 pod4czone do komina, cay czas pal4 si+ r-wnomiernym tempem ci4'u, bez
wz'l+du na por+ roku, co w niekt-ryc" przypadkac" jest zalet4 Anp& piec rakietowy w
saunie b+dzie tak samo dobrze rozpala si+ zar-wno latem jak i zim4B&
Pod4czaj4c piec rakietowy do komina nale1y pami+taD o prawac" ,izyki rz4dz4cyc"
ci4'ami kominowymi& *arunki atmos,eryczne oraz r-1nica temperatur i ci2nie3 na r-1nyc"
poziomac" i miejscac" caej instalacji ma tutaj du1e znaczenie& Je1eli temperatura spalin
wc"odz4cyc" do komina b+dzie zbyt niska, w-wczas dym mo1e byD dawiony w kominie i
zawracany do pomieszczenia N szcze'-lnie podczas pierwszyc" minut rozpalania
wyzi+bione'o pieca i szcze'-lnie podczas ciepyc" dni& * soneczne, jesienne lub
wiosenne dni, 'dy temperatura na zewn4trz Au szczytu kominaB b+dzie wy1sza ni1
wewn4trz pomieszczenia Aprzy wlocie do piecaB wysoki komin w spos-b naturalny b+dzie
'enerowa odwrotny ci4', i c"c4c rozpaliD w wyzi+bionym piecu b+dziemy musieli stoczyD
powa1n4 walk+ z dymem& M-wi4c kr-tko, pod4czaj4c piec rakietowy do komina&
pod4czamy si+ r-wnie1 do praw ,izyki& kt-re rz4dz4 ruc"em powietrza w kominie&
Wymagania dotyc!%ce komina
Akumulacyjny piec rakietowy jest instalacj4 o wysokim wsp-czynniku wydajno2ci&
;emperatura spalin wc"odz4cyc" z instalacji 'rzewczej do przewodu kominowe'o jest
cz+sto ni1sza ni1 \K)F E Atemperatura punku rosyB& * zwi4zku z tym przew-d kominowy
powinien mieD du1e mo1liwo2ci zbierania i wydalania kondensatu Acieczy powstaej ze
skroplenia 'az-wB& Je2li ten warunek nie zostanie speniony, w-wczas zmniejsza si+ okres
eksploatacji przewodu kominowe'o& Nale1y to uwz'l+dniD podczas projektowania komina&
<o budowy nowe'o komina warto u1yD kwasoodpornyc" wkad-w ceramicznyc",
wytrzymayc" na dziaanie kondensatu&
E"c4c za2 zadbaD o 1ywotno2D istniej4ce'o przewodu kominowe'o, mo1emy okryD 'o
oson4 z nierdzewnej stali o du1yc" mo1liwo2ciac" zbierania i wydalania kondensatu&
3r!anie pieca po wygas!eni"
<u'o2D 'rzania masy termicznej pieca zale1y od te'o jak du'o piec si+ pali i z jakic"
materia-w wykonana jest masa termiczna& * naszym przypadku po okoo trzec",
czterec" 'odzinac" palenia w piecu, kamienie i 'lina na caej awie s4 bardzo 'or4ce i
utrzymuj4 to wyra=nie odczuwalne ciepo przez okoo 0/ 'odzin& * okresie zimy, 'dy
temperatura na zewn4trz oscyluje wok- )F E palimy w piecu raz na dob+, od ( do U
'odzin i to wystarcza& .dy s4 du1e mrozy, rozpalamy dwa razy dziennie&
4posoy pr!eka!ywania ciepa
?onwekcja, promieniowanie i przewodzenie to trzy zasadnicze sposoby przekazywania
ciepa& ?a1de =r-do przekazuje swoje ciepo inaczej przy wykorzystaniu wszystkic" trzec"
13
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
sposob-w c"oD proporcje mo'4 s4 r-1ne& Maj4c na uwadze e,ektywno2D ciepln4
o'rzewanyc" pomieszcze3 i kom,ort cieplny u1ytkownik-w, najbardziej istotne jest
promieniowanie cieplne& Promieniowanie ciepa zakumulowane'o w kamieniu lub 'linie
c"arakteryzuje si+ du1sz4 ,al4 promieniowania w por-wnaniu do prawie liniowyc" ,al
promieniowania z metalu& R-1nica jest taka, 1e du1sza ,ala ma stopniowy i wi+kszy
zakres przenikania materii co daje wydajniejsze ponowne zakumulowanie ciepa w
otaczaj4cyc" przedmiotac"& <late'o te1 'liniane kalory,ery s4 bardziej e,ektywne ni1
metalowe& Je2li beczk+ pieca rakietowe'o lub metalowy kalory,er osonimy 'lin4,
kamieniem, lub ka,elkiem, dokonujemy w-wczas pozytywnej zmiany c"arakterystyki
promieniowania&
Nieosoni+ta metalowa beczka w piecu rakietowym ma za zadanie szybko na'rzaD
pomieszczenie& Eiepo jest w-wczas odczuwalne natyc"miast po rozpaleniu& Jest to
jednak w przewa1aj4cej mierze ciepo konwekcyjne, unosz4ce 'or4ce powietrze do '-ry&
Je2li nie c"cemy te'o e,ektu, w-wczas mo1emy beczk+ obudowaD 'lin4, ce'ami lub
ka,lami& Nie b+dziemy mieli w-wczas ciepa natyc"miastowe'o, ale b+dziemy du1ej
cieszyD si+ ciepem emitowanym po wy'aszeniu pieca&
#o$ejne etapy pracy:
Budowa serca pieca z porozbi-rkowyc" ce'ie szamotowyc"&
14
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
* tym przypadku podno2nikiem ciepa jest stalowa rura kanalizacyjna o 'rubo2ci 2cianki
@mm&
Izolujemy podno2nik ciepa keramzytem, wierzc" zalepiamy 'lin4& Pojemnikiem na
keramzyt jest tutaj /)) litrowa beczka po oleju, kt-r4 po obci+ciu obu wieczek, przecinamy
wzdu1, mocno zw+1amy i skr+camy wkr+tami& Izolacja podno2nika ciepa jest bardzo
wa1nym elementem konstrukcyjnym pieca rakietowe'o& Bez tej izolacji piec rakietowy nie
b+dzie piecem rakietowym, a e,ektywno2D spalania 'az-w b+dzie znacznie mniejsza, a co
za tym idzie zu1ycie paliwa b+dzie zdecydowanie wi+ksze&
15
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
Przy'otowujemy i ,ormujemy odpyw spalin do poziomej rury w zapiecku& !p-d
zapiecka r-wnie1 wysypujemy keramzytem Amateria izoluj4cyB, aby ciepo nie uciekao w
podo'+&
Cakadamy ostatni4 beczk+ na podno2nik ciepa& Jej zadaniem jest sprowadzanie spalin
w d- do dowolne'o kanau, kt-ry wcze2niej u,ormowali2my&
16
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
Montuj4c kanay z rur dbamy o to, aby dym w miejscu zakr+t-w mia du1o przestrzeni i
m-' swobodnie przepywaD& Na ka1dym zakr+cie montujemy tzw& czy2cior N przestrze3
kt-r4 b+dziemy okresowo odsaniaD w celu dokadne'o wyczyszczenia wn+trza rur& Piec
czy2cimy obowi4zkowo po ka1dym sezonie 'rzewczym& Przestrze3 ppp zakr+t-w i
czy2cior-w robimy zdecydowanie wi+ksz4 ni1 ppp rury wydec"owej N inaczej szybko
powstan4 zatory i piec trzeba b+dzie cz+2ciej czy2ciD&
6,ekt ko3cowy N Zatwy w budowie, niskonakadowy akumulacyjny piec rakietowy, kt-ry
e,ektywno2ci4 i oszcz+dno2ci4 spalania drewna dor-wnuje starym solidnym murowanym
piecom ka,lowym&
17
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
&odyfikacje Petera 5an der 6erga
Jak wspomniaem na wst+pie Peter Man der Ber' jest obecnie jednym z wiod4cyc"
innowator-w konstrukcji piec-w rakietowyc", kt-ry otwarcie dzieli si+ swoimi innowacjami
i testami na an'loj+zycznym ,orum# "ttp#$$donkey(/&proboards&com& Je'o usprawnienia
zostay szeroko docenione przez spoeczno2D budowniczyc" i u1ytkownik-w tyc" piec-w
na caym 2wiecie& Poni1ej przedstawiam opis poziome'o paleniska, kt-re zawiera w sobie
wszystkie kluczowe usprawnienia opracowane przez Petera w ci4'u ostatnic" lata je'o
pracy&
Poziome a'enisko
Podstawow4 widoczn4 na pierwszy rzut oka cec"4 te'o paleniska jest spos-b
wkadania drewna& *kada si+ je poziomo, zupenie tak samo jak w tradycyjnyc" piecac",
b4d= kominkac"& *ymiary same'o paleniska mo'4 byD dowolne& C punktu widzenia
konstrukcji najwa1niejsze znaczenie ma w4ska pozioma szczelina Atzw& 'ardoB, przez
kt-r4 pomie3 przec"odzi z paleniska do podno2nika ciepa& Pole powierzc"ni przekroju
ApppB tej szczeliny nie powinno byD wi+ksze ni1 G)I ppp podno2nika ciepa& Qko2ne
podp-rki po bokac" paleniska poma'aj4 utrzymywaD pal4ce si+ drewno w zwartym stosie&
Qko2na podp-rka na spodzie podno2nika ciepa podbija pomie3 i wprowadza 'o w
zawirowanie usprawniaj4c spalanie mieszanki 'az-w z ciepym powietrzem dostarczonym
specjalnym kanaem&
?ana wt-rne'o powietrza Atzw& kana-pB jest kolejn4 kluczow4 innowacj4 paleniska&
Powietrze wc"odz4c do kanau pod'rzewa si+ samoczynnie i dociera do szczytu 'arda
paleniska, do miejsca w kt-rym jest ono najbardziej potrzebne do e,ektywne'o dopalenia
'az-w&
18
(CC BY 3.0 PL) - Artur Jan Milicki, Akumulacyjny Piec Rakietowy - Instrukcja Budowy
1'u*zowe roor*je zastosowane w oziom!m a'enisku
- ppp wewn+trze'o 'ard4 stanowi od ,02 do 302 ppp podno2nika ciepa
- ppp wlotu powietrza pierwotne'o stanowi 4"02 ppp wewn+trzne'o 'arda
- ppp wlotu powietrza wt-rne'o stanowi 432 ppp wewn+trzne'o 'arda
Prz!k(adowe w!miar! zastosowane w oziom!m a'enisku:
- wymiary wewn+trzne podno2nika ciepa# 0@cm A2rednica - pppVSr
/
B V 0GGcm
/
(#002)
- wymiary wewn+trzne 'arda# @,0Kcm Aszeroko2DB ] /Ucm Awysoko2DB V 0/(,>Ucm
/
(302)
- wlot powietrza wt-rne'o# @,Kcm Aszeroko2DB ] 0,Kcm Awysoko2DB V >,HKcm
/
(,2)
- wlot powietrza pierwotne'o# Kcm Aszeroko2DB ] Ucm Awysoko2DB V /Ucm
/
(#3562)
C'odnie z in,ormacjami przedstawionymi przez Petera Man der Ber'a oraz Borisa
?ukolj e,ektywno2D spalania 'az-w przy zastosowaniu poziome'o paleniska oscyluje w
przedziale H/-HKI& *i+cej in,ormacji na temat pod linkami#
"ttp#$$www&m"a-net&or'$%isit-wit"-peter-%an-den-ber'$
"ttp#$$donkey(/&proboards&com$t"read$@00$ad%entures-"orizontal-,eed
Przykady uko3czonyc" piec-w rakietowyc" autorstwa Jorisa Poulusa z Bel'ii z
paleniskiem Petera Man der Ber'a N wersja murowana Aan'& rocket bell systemB#
"ttps#$$picasaweb&'oo'le&com$0)(KG@>H>G//H>H0K>G@/
<zi+kuj+ Ei za uwa'+ i 1ycz+ przyjemnej budowy wasne'o pieca rakietowe'o&
19