Professional Documents
Culture Documents
Spis treści
Drodzy Polscy Czytelnicy
Pomaganie dzieciom
Pomaganie dzieciom za pomocą opowieści
Opowieść dla sieroty
Dzieci są wierne swoim rodzicom
Rodzice niepełnosprawnego dziecka
Mężczyzna i kobieta
Miłość od drugiego wejrzenia
Jak wspólnie udać się mogą miłość i życie
Sex
Brzemię losu
Miłość, która wiąże, i miłość, która wyzwala
Odpowiedzi na listy
Na temat związku mężczyzny i kobiety
Wewnętrzny rozwój
Oczyszczenie
Pod lupą
Zazdrość
Medytacja
Źródło życia
Aktualności
Jak rośnie w nas to, co Boskie
Dzieci o miłości
Słowa zadumy
Porządek i pełnia
Myśli w drodze
Słowo
Fundamenty
Fenomenologiczna droga poznania
Opowieść
Kapelusz stracha na wróble
Pomogło
Do białości
W wielu wykładach i seminariach można było zobaczyć, w jak wieloraki sposób ustawienia
rodzinne wciąż się rozwijają. Dla bardzo wielu ludzi ustawienia okazały się pomocą w życiu,
która otworzyła im zamknięte dotąd drzwi.
Szczególnie poruszający był wykład na zakończenie Kongu wygłoszony przez Brata Davida
Steindla-Rasta zatytułowany „Jak wzrasta w nas to, co Boskie”. Brat David Steindl-Rast jest
benedyktynem i żyje w USA. Jego wykład poruszył uczestników w sposób szczególny,
ponieważ pokazał, że za pomaganiem zawsze dochodzi do głosu coś ostatecznego, co łączy
nas w samej głębi – ponad wszelkimi przez nas ustanowionymi granicami. Na coś takiego
uczestnicy czekali już od dawna. Brat David pozwolił mi opublikować jego wykład z Kolonii w
tym czasopiśmie. Dzięki temu Państwo również będziecie mogli przy czytaniu odczuć
poruszenie słuchaczy jego wykładu.
W październiku ubiegłego roku odwiedziłem Brata Davida w jego klasztorze Mount Savoir w
Itace, na północ od Nowego Jorku. Znałem Brata Davida już z wykładów w Salzburgu i z jego
książek. Chociaż organizatorzy Kongresu w Kolonii od dawna zapraszali go na wykład w
Kolonii, zwlekał on z podjęciem trudów tak dalekiej podróży. Po wspólnej liturgii w klasztorze,
poszliśmy na długi spacer i rozmawialiśmy o „doświadczeniu Boga dzisiaj”. Byliśmy zgodni, że
musimy być bardzo ostrożni w interpretowaniu i ustalaniu naszych wewnętrznych
doświadczeń. Po naszym spacerze Brat David zgodził się przyjechać do Kolonii i pozostać ze
mną w kontakcie. Tyle tytułem okoliczności tego szczególnego artykułu, który Państwo
znajdziecie w tym numerze.
Pomoc w życiu w naszych czasach oznacza ostatecznie, że to, co było rozdzielone, na powrót
się odnajduje. Moje nowe czasopismo chce się do tego właśnie przyczynić. Jak w szczegółach
można to poznać, odczuć i realizować, pokazują w różny sposób artykuły tego numeru.
Bardzo się cieszę, że znów jestem w Polsce! Bardzo się cieszę na nasze spotkania, na które
serdecznie zapraszam. Cieszę się również, że artykuły z mojego nowego czasopisma będą
ukazywać się w kolejne dni i w ten sposób będą mi towarzyszyć w podróży po Polsce.
Życzę Państwu, żeby z pomocą tego czasopisma udało się Państwu wiele nowych rzeczy:
osobiście, w rodzinie, w bliskim i dalszym otoczeniu i w życiu.
Bert Hellinger
Pomaganie dzieciom
Często jest tak, że dzieci wewnętrznie wiedzą, czego potrzebują. Ale nie chcą tego dostać
przez powiedzenie. Ma to się stać siłą własnego wewnętrznego wglądu. Wtedy opowiada się
dziecku określone historie, które mu pomagają przezwyciężyć trudności. Historie opowiada się
tak, żeby się sprzymierzyć z dobrym wglądem dziecka, sprzymierzyć z miłością, w zaufaniu.
O czymś jeszcze trzeba pamiętać. Nieświadomość nie zna negacji. Gdy na przykład rodzice
mówią dziecku: „Uważaj, nie przewróć się!”, wtedy dusza słyszy „Uważaj, przewróć się!”.
Dusza nie słyszy słowa „nie”. Dlatego pomaga formułowanie takich zdań w sposób
twierdzący, a więc bez negacji „nie”. Na przykład: „Uważaj na siebie”, „Idź uważnie do
szkoły”, „Obchodź się uważnie z nożem”. Dlatego ważne jest, żeby zdania, które dziecko
wypowiada w opowieści, były formułowane pozytywnie. Podam przykład:
Potem poszli dalej. Chłopiec rozejrzał się. Nagle wszystko było dużo piękniejsze
niż wcześniej. Kwiaty były piękniejsze. Słyszał śpiew ptaków i pomyślał: „Nigdy
jeszcze nie słyszałem tak pięknie śpiewających ptaków”. Przechodzili obok jabłoni.
On zerwał jabłko i ugryzł. Jeszcze nigdy mu jabłko tak nie smakowało. I tak poszli
dalej razem.
Wieczorem wrócili do domu. Wódz zapytał syna: „Co robiłeś? Jesteś taki
zmieniony?” Chłopiec powiedział: „Tak, to prawda. Znalazłem bowiem skarb. On
jest zawsze przy mnie”.
Kierownikowi sierocińca powiedziałem: „Czy to nie piękne zadanie, pomagać sierotom, tak jak
ty to robisz? Jest to również ciężkie zadanie, pozornie ciężkie. Ale można sprawić, żeby
zaświeciło słońce nad tymi dziećmi, takimi jakimi one są, i nad ich rodzicami, jacy by nie byli.
Wtedy dzieci czują się jako dzieci swojej rodziny. To jest najważniejsze dla każdego dziecka,
że wie: „To jest mój ojciec, a to jest moja matka. Należę do nich, a oni należą do mnie, nawet
jeśli nie żyją albo coś innego się z nimi stało.” Wtedy dzieci w sierocińcu czują się jak w domu
i można z nimi łatwiej pracować”.
Jeśli dziecku się za bardzo pomaga, dziecko robi się złe. Pomagać należy na dystans. Przede
wszystkim pomaga się w imieniu rodziców. Dlatego ważne jest, żeby stanąć poniżej rodziców.
Gdy stawiamy się ponad rodziców, jak by się było lepszym ojcem lub lepszą matką, wtedy
dziecko będzie złe.
Jeśli powiedzieć dziecku: „Tylko nie bądź jak twój ojciec!”, wtedy dziecko z wierności do
swojego ojca stanie się dokładnie takie jak on. Taki jest skutek tego rodzaju ostrzeżeń w
duszy dziecka. Ale jeśli dziecko może stać się takie jak jego ojciec i jeśli się mu w duszy
powie: „Chcę być taki jak ty”, wtedy ojciec patrzy z miłością na dziecko i może mu
powiedzieć: „Możesz zrobić to też trochę inaczej niż ja”. Właśnie przez zgodę na rodziców
takich, jakimi są, dziecko staje się wolne, i może się rozwijać inaczej poza strefą wpływów
swoich rodziców.
Każde dziecko kocha swoich rodziców, niezależnie od tego jacy są ci rodzice. Jeśli ktoś, kto
chce pomóc tym dzieciom szanuje i kocha w nich ich rodziców, wtedy dzieci czują się przy nim
bezpieczne. Kochają osobę pomagającą, ponieważ ona wewnętrznie jest związane z ich
rodzicami i ponieważ oni, jeśli zechcą, w każdej chwili mogą wrócić do swoich rodziców.
Rodzice, którzy mają niepełnosprawne dziecko, oraz rodzina opiekuńcza, która bierze takie
dziecko, zostają przez los tych dzieci w sposób szczególny wzięci na służbę. Ustawienia
rodzinne pokazują nam często w sposób poruszający, jak ich miłość rośnie dzięki temu losowi
i dzięki temu zadaniu.
Po drugie, że nie ma wyjścia z tego losu, jak gdyby można by ujść od skutków dla własnej
duszy i dla własnego życia. W przeciwnym razie skutki dla rodziców są gorsze niż wtedy, gdy
są gotowi poddać się swojej odpowiedzialności i związanej z tym rezygnacji.
Po trzecie, że dla rodziców lub rodziców opiekuńczych może też płynąć z rodziny pochodzenia
szczególna pomoc i szczególna siła, na przykład, jeśli byli tam członkowie rodziny z podobnym
losem. Dzięki pamięci o nich, gdy zostaną uczczeni i uznani, przychodzi dla potomnych
wsparcie i ochrona.
Niepełnosprawność jest najczęściej uwarunkowana organicznie. Dlatego często nie da się jej
zmienić, lecz tylko złagodzić w swoich skutkach. Ale istnieją przykłady, które pokazują, że
upośledzenie przynajmniej częściowo jest uwarunkowane w historii rodziny, jak na przykład w
autyzmie. Wtedy ustawienia rodzinne pokazują rozwiązania, które dla niepełnosprawnego
dziecka mogą okazać się uwalniające.
Pamiętać trzeba jeszcze o jednym. Niepełnosprawność ogranicza ciało i umysł, ale dusza jest
od tego wolna. Spojrzenie na duszę dziecka buduje i pogłębia miłość w rodzicach i opiekunach.
Mężczyzna i kobieta
Czy jednak ta pierwsza miłość, którą czują do siebie wzajemnie i którą sobie wyznają, jest
dość mocna, żeby trwale ich z sobą związać? Nawet jeśli po pewnym czasie być może okaże
się, że drogi, którymi dotąd szli, związały ich tylko na jakiś czas w ten najgłębszy sposób? Być
może zwiążą one ich na dłużej, przede wszystkich gdy będą nie tylko parą, lecz także
rodzicami. Czy jednak drogi te wiążą ich jeszcze, gdy później biegną one w różnych
kierunkach? Cóż bowiem wiedzą mężczyzna i kobieta o sobie naprawdę owładnięci
wzniosłością pierwszej miłości? Co wiedzą o mrokach swojego pochodzenia, o swoim
szczególnym losie i o swoim szczególnym przeznaczeniu? Pytanie brzmi, co może im pomóc,
gdy na jaw wyjdzie to, co było dotychczas ukryty, żeby ich miłość stawiła czoła tej
rzeczywistości i przetrwała?
Czujemy, że do pierwszego wyznania „kocham cię”, musi coś jeszcze dojść, co przygotowuje
parę do czegoś pojemniejszego i co ich prowadzi do tych przestrzeni i głębi, które pozwalają
im wyrosnąć ponad pierwszą miłość. Zdanie, które to, coś pojemniejszego zawiera i ich oboje
na to przygotowuje, brzmi na przykład tak: „Kocham cię, i kocham to, co mnie i ciebie
prowadzi”.
Ale tak, jak miłość od pierwszego wejrzenia nie może trwać, jeśli nie idzie za nią miłość od
drugiego wejrzenia, tak również w ustawieniach rodzinnych rozwiązanie z uwikłania może się
tylko udać, gdy zainteresowani połączą się z czymś większym. To znaczy, gdy świadomie
zostawią za sobą coś wcześniejszego i otworzą się na nowe, nawet jeśli budzi to w nich na
początku lęk. Sama wiedza i wgląd tutaj niewiele pomogą. Potrzeba do tego też szczególnej
siły.
Źródłem tej siły jest z jednej strony połączenie się z rodzicami i przodkami, a z drugiej strony
włączenie się w coś większego. Poddając się czemuś większemu, wchodzimy w harmonię z
tym, co nas ostatecznie prowadzi. Czasami prowadzi to nas poza granice uwikłania i uwalnia
do szczęśliwej i pełnej miłości.
Jednak nie zawsze. Jeśli jesteśmy świadkami, czy u siebie czy u innych, że nie można
przekroczyć pewnej granicy, że zatem my lub partner nie możemy uwolnić się z uwikłania,
musimy to uznać, bez chęci poruszenia czegokolwiek lub zmiany. Para doświadcza tego jak
umierania. Również wobec tego umierania możemy stanąć z miłością, gdy powiemy sobie
wzajemnie: „Kocham siebie i kocham ciebie ze wszystkim, co ciebie i mnie prowadzi”.
Sex
Słowo „sex” jest dla duszy pustosłowiem, bo brakuje mu duszy, głębi, prawdziwej
namiętności, poznania drugiego oraz poznania i odnalezienia siebie w drugim.
Jakąż siłę ma natomiast stare i dziś zapomniane słowo rozkosz. W nim czuć ruch, gorączkę,
namiętność, skłębienie, pochwycenie, objęcie, pęd, kulminację i błogie odprężenie. W
porównaniu z tą gorączką sex jest cool i jak fastfood wobec wystawnej uczty.
Rozkosz jest życiem, zniewalającym w swej sile, i jest owocna pod każdym względem. Z niej
robi się coś, co wychodzi poza osobisty horyzont, poza egotyzm. Ale rozkosz jest poza
kontrolą, kipiąca, ponieważ sterowana przez coś większego i w nim zakorzeniona. W niej
dusza doznaje radości.
Czy dlatego należy to słowo znów wprowadzić? Nie. Jest ono cudowne, jak coś świętego.
Jednak słowo sex najlepiej znów wyprowadzić. Ze wszystkim, co z nim wiążemy, jest bowiem
słowem obcym dla duszy.
Brzemię losu
Dzięki ustawieniom rodzinnym wychodzi na jaw często to, czego brzemię losu zażąda od pary
i od ich dzieci.
Również mężczyzna czy kobieta, którzy ustawiają, zostają pochwyceni przez tę siłę. Gdy tylko
w skupieniu ustawią rodzinę, wchodzą w kontakt z tą wielką duszą i często dziwią się temu,
co dzięki tej duszy wyszło na jaw. Podam przykład.
Pewien mężczyzna ustawia swoją rodzinę aktualną, a więc przedstawicieli siebie, żony i
dzieci. Nagle widzi, że ustawił jedno dziecko z boku i ze wzrokiem skierowanym na zewnątrz.
Dzięki temu wyszło na jaw, że to dziecko chce odejść z tej rodziny. Zapytałem
przedstawicielkę tego dziecka, jak się czuje na tym miejscu. Ona powiedziała, że czuje się tam
dobrze. Ale dlaczego to dziecko chciało odejść i być może nawet umrzeć? Być może ktoś inny
z rodziny chce odejść i być może umrzeć? Dlatego poprosiłem przedstawicielkę matki, żeby
zamieniła się z dzieckiem miejscami. Gdy zapytałem ją, jak się czuje na tym miejscu, ona
również odpowiedziała, że czuje się tam dobrze. To ujawnia, że matka jest tą, która chce
odejść, nieważne z jakiego powodu, i że jej dziecko jest gotowe, wziąć na siebie za nią ten
los. Tutaj dzięki ustawieniu wyszło na jaw coś, co musiało zaniepokoić i przerazić zarówno
męża, żonę oraz ich dziecko.
Pytanie brzmi: Jak to możliwe? Skąd to się bierze, że kobieta odczuwa tęsknotę odejścia, co
więcej – ponieważ ostatecznie znaczy to tutaj – że głęboko w swojej duszy czuje tęsknotę,
żeby umrzeć? Odpowiedź na to daje pewne wydarzeni z jej rodziny pochodzenia. Ona miała
siostrę bliźniaczkę, która zmarła zaraz po urodzeniu. Gdy w konstelacji przed tą kobietą
ustawiona została przedstawicielka tej siostry bliźniaczki, pokazało się, że jej tęsknota
odejścia, była tak naprawdę tęsknotą pójścia za siostrą bliźniaczką w śmierć, żeby się z nią
zjednoczyć.
Przykład ten pokazuje, co to znaczy, gdy mówimy o uwikłaniach w losy i jakie skutki może
nieść to z sobą dla związku pary. Uwikłania te biorą się z losu, ponieważ leżą poza naszą
wolą, poza naszą przezornością czy naszą świadomością. Są losowe, ponieważ określają nasze
życie w sposób, na który nie mamy żadnego wpływu, przynajmniej tak długo, jak długo nie
jesteśmy ich świadomi. W tym wypadku nie tylko kobieta była uwikłana, lecz także jej dziecko
i mąż. Jej dziecko, ponieważ nie wiedząc dlaczego chciało wziąć na siebie los swojej matki. Jej
mąż, ponieważ jeśli związek z żoną się nie uda z powodu jej uwikłania, spada na niego los bez
możliwości zmiany czegokolwiek.
Gdy spotykają się mężczyzna i kobieta, mężczyzna zauważa, że mu czegoś brakuje, i kobieta
też zauważa, że jej czegoś brakuje. Czym jest ostatecznie mężczyzna bez kobiety, czym jest
kobieta bez mężczyzny? Mężczyzna jest odniesiony do kobiety, a kobieta jest odniesiona do
mężczyzny. Gdy się wiążą, otrzymują to, czego im brakuje. Mężczyzna otrzymuje kobietę, a
kobieta otrzymuje mężczyznę. Dla mężczyzny przyznanie, że brakuje mu kobiety, i dla kobiety
przyznanie, że brakuje mu mężczyzny, jest aktem pokory. To nie przychodzi łatwo. Każdy
uznaje przy tym swoje granice.
Niektórzy próbują uciec od przyznaniu się do tego, na przykład przez to, że mężczyzna
próbuje rozwinąć w sobie kobiecość, a kobieta próbuje rozwinąć w sobie męskość. Ponieważ
wtedy mężczyzna nie potrzebuje już kobiety, a kobieta nie potrzebuje już mężczyzny. Wtedy
mogą oni żyć jedno bez drugiego.
Związek pary udaje się wtedy, gdy oboje, mężczyzna i kobieta, przyznają, że brakuje im
drugiego, że potrzebują drugiego dla dopełnienia. Gdy podarują sobie nawzajem to, czego
drugiemu brak, będą pełni i doskonali.
Miłość mężczyzny i kobiety dokonuje się w spełnieniu seksualnym. Seksualne spełnienie jest
tym, do czego zmierza związek pary. Jest to najgłębsze spełnienie życia i przewyższa
wszystko inne, także duchowe spełnienie. Dzięki niemu jesteśmy w harmonii z istotą świata.
Albowiem cóż bardziej nakłada na nas obowiązek służenia istocie życia? I dzięki czemu
bardziej rośniemy niż to spełnienie i jego skutki?
Jeszcze coś wiąże się z tym spełnieniem. Przez seksualne spełnienie powstaje więź. Po
spełnieniu para już nie oderwie się od siebie. Dlatego nie można obchodzić się z tym tak, jak
gdyby było czymś dowolnym. Ma ono daleko idące skutki.
Co oznacza ta więź i jak głęboko sięga możemy poznać po bólu i poczuciu winy i porażki,
których doświadcza para przy rozstaniu. Nie można się rozstać bez odczucia tej więzi i bez
uznania jej.
Jak wpływa to na późniejsze związki, można odczytać z tego, że dziecko z drugiego związku
reprezentuje partnera z pierwszego. Ma ono uczucia tego partnera i wyraża je wobec
rodziców. Z wcześniejszymi związkami nie można igrać. One działają dalej.
Możemy również zaobserwować: Gdy jakaś para rozstaje się i po rozstaniu wiąże z nowymi
partnerami, a potem znów rozstaje, wtedy ból przy drugim rozstaniu i uczucie winy jest
mniejszy niż przy pierwszym. Przy trzecim rozstaniu ból i uczucie winy jest jeszcze mniejsze, a
po pewnym czasie już nie odgrywają żadnej roli. Z reguły też partnerzy w późniejszych
związkach nie odważają się wziąć nowego partnera w taki sam głęboki sposób jak pierwszego.
Rozwiązanie dla nich istnieje tylko wtedy, gdy przy rozstaniu szanują i kochają byłego
partnera. To nie zawsze udaje się jednocześnie obu partnerom. Wtedy dla obojga pozostaje
coś bolesnego.
Odpowiedzi na listy
Kochać i potrzebować
Partnerstwo i małżeństwo dochodzą do skutku, jeśli dwoje potrzebuje siebie nawzajem i jeśli
w dużej mierze każde otrzymuje od drugiego to, czego potrzebuje.
Z Twojego listu wnoszę, że wprawdzie kochasz swojego męża, ale go nie potrzebujesz, a to,
czego potrzebujesz, czerpiesz z innych źródeł i dlatego brakuje już podstawy trwałej
wzajemnej więzi. Terapia tu nie pomoże. Logiczną konsekwencją takiej sytuacji byłoby to,
czego Twój mąż się obawia i do czego jednocześnie dąży.
Czasami zachowywałaś się tak, jak gdybyś nie potrzebowała mężczyzn. Teraz więc szanuj ich,
a w głębi duszy daj im wolność. Najpierw swojemu mężowi, potem swojemu ojcu i jeszcze
temu czy innemu mężczyźnie, który również wchodzi w grę.
Powstrzymaj się od działań, dopóki nie nadarzy się okazja. Teraz, wydaje mi się, trzeba
zachować cierpliwość. Bądź jednak czujna, żebyś dostrzegła lukę, gdy się pojawi.
W harmonii z całością
Nie sądzę, że związek można rzeczywiście zredukować do decyzji „tak albo nie”. Twoje życie
toczy się dalej – osadzone w Twoich relacjach, a jego życie toczy się dalej – osadzone w jego
relacjach. Relacje te mogą i muszą zachować moc. Są zbyt ważne, żeby można je było
pominąć. Nowe może przyjść, cokolwiek to będzie, jednak musi się najpierw pokazać po
cierpliwym oczekiwaniu. Ogrodnik, zanim coś zasadzi lub wyrwie, patrzy i się zastanawia.
Moja rada jest następująca: Rób to, co i tak byś zrobiła, co Tobie i tak by odpowiadało, i
pozwól nowemu, żeby towarzyszyło Ci z oddali jak muzyka rozbrzmiewająca w tle. Współgraj
przy tym z całością.
Wewnętrzny rozwój
Oczyszczenie
Jakiś czas temu chciałem odkryć: Co to jest wielkość? Co czyni człowieka wielkim? Doszedłem przy
tym do dość nieoczekiwanych wyników. Największe w każdym człowieku jest to, co czyni go równym
ze wszystkimi innymi ludźmi. To jest największe. Każde odchylenie w górę lub w dół coś powoduje
stratę.
Żeby osiągnąć tę wielkość, która zrównuje nas z wszystkimi ludźmi, potrzeba oczyszczenia duszy.
Oczyszczenia, które nas czyni przepuszczalnym na coś innego, tak iż nie przeszkadzają już żadne
zamiary lub tylko w niewielkim stopniu. Bo też nie wolno przesadzać.
W mistyce chrześcijańskiej pojęcie oczyszczenia odgrywa bardzo dużą rolę i to z wielu względów.
Mówi się tam najpierw o oczyszczeniu zmysłów. Prowadzi ono do wewnętrznego skupienia. To byłaby
jedna droga. Inną drogą byłoby oczyszczenie ducha. Oczyszczenie oznacza tu, że coś zbędnego
zostaje zabrane, tak iż pozostaje to, co istotne i ostateczne.
Przy oczyszczeniu ducha abstrahujemy od naszych myśli, naszych pojęć i wyobrażeń, niezależnie czy
prawdziwych czy fałszywych. Nagle możemy się otworzyć w zupełnie czysty sposób temu, co się
pokazuje. Jeśli w ten sposób otwieramy się wielości zjawisk tak, jak one się pokazują, to nagle
pokazuje się coś, co jest istotne. Tak jest na przykład w ustawieniach rodzinnych. Otwieramy się na
coś, nie znając tego. Nie sięgając do własnych obrazów pokazuje się nagle coś i czujemy: Tak, to jest
to, o to chodzi. Podobnie dzieje się, gdy stoimy przed jakimś problemem lub gdy martwimy się czymś.
Otwieramy się na to, takim jakie to jest, bez lęku i bez określonego zamiaru, aż nagle wiemy: tak to
trzeba zrobić.
W ten sposób zrozumiałem: Czym właściwie jest oczyszczenie? Jak właściwie dokonuje się
oczyszczenie? Dokonuje się ono poprzez to, że staję się równy z każdym. Z każdym. Być może nie
tylko z każdym człowiekiem, ale też z każdym stworzeniem, bez jakiejkolwiek poczucia wyższości.
Włączam się w pewną całość, jako jeden z wielu, w pełni równy i równowarty. Oczywiście, że w tym
procesie znika rozróżnienie na dobro i zło, czy na sprawców i ofiary.
To, co mówią przedstawiciele w ustawieniach o godności sprawców, sięga bardzo głęboko. Jeśli tylko
zechcemy to usłyszeć, jeśli sami jesteśmy otwarci i wielcy, wtedy także im przyznajemy równość,
która im przystoi.
A więc, oczyszczenie dokonuje się tak, że różnice, również między sprawcami i ofiarami, zacierają się
we mnie, jeśli w równej mierze wezmę ich do mojej duszy i dam im tam miejsce. Nie można się
bardziej oczyścić.
Jeśli poddamy się temu oczyszczeniu, otrzymamy zapłatę. Oczyszczenie nas wypełni. Nie jest nas
przez to mniej. Przeciwnie. W tej równości mam wszystko we mnie, bez chęci posiadania. To, coś ma
mnie i daje oparcie – ostoję.
Pod lupą
Zazdrość
Pewna kobieta opowiadała na zajęciach, że dręczy swojego męża zazdrością. I chociaż widziała
niedorzeczność swojego zachowania, nie mogła się powstrzymać. Pokazałem jej rozwiązanie.
Powiedziałem: „Stracisz swojego męża, wcześniej czy później. Ciesz się nim póki co!” Kobieta się
roześmiała i odetchnęła z ulgą. Kilka dni później zadzwonił do mnie jej mąż i powiedział: „Dziękuję ci
za moją żonę”.
Jej mąż wiele lat wcześniej brał udział w warsztacie razem ze swoją przyjaciółką. W czasie warsztatu
oznajmił przed wszystkimi uczestnikami i nie bacząc na ból swojej przyjaciółki, że ma nową, młodszą
przyjaciółkę i że rozstaje się ze swoją obecną, chociaż był z nią już siedem lat. Później był u mnie
znów na zajęciach, tym razem ze nową przyjaciółką. W tym czasie ona zaszła w ciążę, a nieco później
oni pobrali się.
W tym momencie stał się jasny dla mnie sens jej zazdrości. Ta kobieta na zewnątrz negowała więź
swego męża z byłą przyjaciółką, i podkreślała publicznie swoje prawo do niego przez akty zazdrości.
Po cichu jednak uznała wcześniejszą więź i swoją winę. Jej zazdrość nie była dlatego bynajmniej
dowodem winy męża wobec niej, lecz potajemnym przyznaniem, że nie była go godna i że
sprowokowane przez nią rozstanie wydawało się dla niej jedyną drogą do uznania istniejącej jeszcze
więzi i dowodem jej solidarności z jego byłą przyjaciółką.
Medytacja
Źródło życia
niepowtarzalną jedność
a może też jak tak siła się spiętrza i chce płynąć dalej
Dzieci o miłości
Grupa ekspertów zapytała dzieci w wieku cztery do ośmiu lat o miłość. Znalazłem ich
odpowiedzi niedawno w mojej poczcie.
Gdy moja babcia zachorowała na artretyzm, nie mogła się już schylać i malować sobie paznokci na
nogach. Od tego czasu robi to mój dziadek, chociaż on też ma artretyzm w rękach. To jest miłość.
Rebeka, 8 lat
Gdy ktoś ciebie kocha, wtedy wypowiada twoje imię inaczej. Wtedy wiesz, że twoje imię jest
bezpieczne w jego ustach.
Billy, 4 lata
Terri, 4 lata
Miłość jest wtedy, gdy moja mama robi dla mojemu tacie kawę i przedtem kosztuje ją, żeby zobaczyć,
czy jest dobra.
Danny, 7 lat
Miłość to jest to, co na Boże Narodzenie jest z tobą w pokoju, gdy przestajesz rozpakowywać
prezenty i nasłuchujesz.
Bobby, 7 lat
Gdy chcesz się nauczyć lepiej kochać, zacznij od przyjaciela, którego odrzucasz.
Nikka, 6 lat
Moja mama kocha mnie bardziej niż wszystkich innych. Poza nią nie ma nikogo, kto całuje mnie
wieczorem na dobranoc.
Clark, 6 lat
Miłość jest, gdy twój mały piesek liże ci twarz, nawet jeśli zostawiłeś go na cały dzień samego.
Gdy kogoś kochasz, wtedy twoje powieki podnoszą się i opadają, a małe gwiazdy świecą od ciebie.
Karen, 7 lat
Słowa zadumy
Porządek i pełnia
Porządek jest sposobem,
i skupia to w spełnieniu.
Słowo
Człowiek szlachetny
Konfucjusz
Na początku słowo jest wypowiadane. Coś w nim komunikujemy, coś nazywamy i opisujemy. Słowo
służy wymianie, jest dawaniem i braniem. Objawia drugiemu coś, co było dla niego ukryte, pozwala
mu brać udział w czymś osobistym i stwarza połączenie oraz zaufanie. Nie chodzi przy tym tylko o to,
co się mówi, lecz także o to, jak się mówi, o ton, wyraz, spojrzenie, gest. Dzięki temu słowo jest nie
tylko słyszane, ale także widziane.
Niektóre słowa są ważkie. Koncentruje się w nich jakiś proces, zdarzenie, jakaś rzeczywistość
rozciągnięta w czasie. Na przykład w słowie matka lub ojciec lub dziecko. Ważkie słowo uruchamia
coś w duszy, porusza, wprawia w ruch. Na przykład zawołanie pomocy albo proste proszę i
dziękuję. Ale również słowa takie jak: życie lub śmierć, pożegnanie lub ojczyzna poruszają nas i
wprawiają coś w ruch.
Niektóre słowa wnikają w nas i dzięki temu, gdy są wypowiadane, włączają nas w proces, który
opisują. Na przykład słowo tchnienie. Albo drzewo¸ przy którym mimowolnie wykonujemy
wewnętrznie ruch, który jak gest opisuje krągłość jego korony.
W słowie mówionym współbrzmi coś, czego brak słowu czytanemu. Słowo mówione potrzebuje
dlatego czasu. Tylko w ten sposób to, co się mówi, także działa. Przy czytanym słowie łatwo się
spieszyć, łatwo coś przeoczyć. Bierze się wtedy tylko informację, ale nie pełną zawartość słowa. Żeby
uchwycić słowo, trzeba je przy czytaniu wypowiedzieć i dać mu taki sam czas jak przy słowie
mówionym. Czujemy to od razu, gdy czytamy wiersz.
Gdy mówimy coś ważkiego, często musimy dać drugiemu czas – żeby słowo zabrzmiało. Tyle czasu,
żeby mógł je wewnętrznie powtórzyć. Tylko tak dociera ono do jego duszy, jest smakowane i zaczyna
działać. W ten sposób możemy mówić tylko wtedy, gdy słowo najpierw zadziałało w nas samych, bo
ono, gdy je wypowiadamy, jest jakby oddźwiękiem tego, co wcześniej rozbrzmiało w nas samych.
Oczywiście, takie słowa są oszczędne, proste, bezpośrednie, uważne i są darem dla drugiego
człowieka.