You are on page 1of 32

12 wrzenia 2014

Numer 52

ISSN 2084-9117

Specjalny dodatek edukacja Czytaj na str. 25-31


WWW.POZATORUN.PL

Publicystyka

W puli miliardy
euro z Europy

Na co mog liczy kandydujcy do


sejmiku wojewdztwa? Dla partii
to wielka gratka

Reporta

Dziupla mimo
woli?
Lipnowska mafia w gminie Oborowo? Odsaniamy kulisy porwania mieszkaca Skrzypkowa

BEZPATNA GAZETA REGIONU TORUSKIEGO

Jestemy te na facebook.com/pozatorun

Hulaj dusza
na doynkach!

***
Gmina Chema

Zelgno bdzie now sportow


stolic gminy
10

***
Chema

Znamy propozycje mieszkacw do budetu miasta


12

***

Gmina Zawie Wielka


Podsumowanie kadencji wjta
19

***

Gmina ubianka
Samorzd wituje swoje 80.
urodziny
22

Tegoroczne doynki obchodzone byy wyjtkowo hucznie. Ziemia


obrodzia, pogoda dopisaa, a samorzdy przecigay si w sprowadzaniu znanych zespow. Najliczniejsze tumy przybyy na koncert
Golec uOrkiestra w Gogowie w gminie Obrowo.

2 POZA TORU,

12 wrzenia 2014

Historyczny
wiadek
Ju w niedziel obchody

400-lecia wityni w Grsku


Koci w gminie Zawie Wielka powsta cztery wieki temu.
Chrzcielnica, ktr w nim znajdziemy, jest z XIV wieku. Pikna
rocznica zgromadzi wielu goci.
Parafia pod wezwaniem Podwyszenia Krzya witego w
Grsku przygotowuje si na niecodzienne wito. Od dzi (pitek
12 wrzenia) mieszkacy przeywaj chwile zadumy i skupienia.
Kulminacja obchodw 400-lecia
powstania wityni ju w najblisz niedziel.
- Nasz koci yje i co niedziel wypenia si wiernymi - mwi
ks. Stanisaw Pyzik, proboszcz
parafii w Grsku. - Moemy w
nim znale pikne malowida na
suficie, jedyn w swoim rodzaju
chrzcielnic oraz robicy wraenie otarz. Wierni s jednak sol
kadej wsplnoty.
Uroczysta msza wita odbdzie si w niedziel 14 wrzenia
o godzinie 12.00. Po niej zaplanowano poczstunek dla zaproszonych goci w nowopowstaej
wietlicy.
- Historia tego miejsca jest niezwyka - wskazuje ks. Stanisaw
Pyzik. - Ta budowla jest niemym
wiadkiem wielu znaczcych wydarze, ktre miay miejsce na
tym terenie. Bya rujnowana i odbudowywana. Na stae zostay z t

miejscowoci splecione rwnie


losy rodziny Popieuszko.
Naboestwo odprawi wikariusz generalny, ale na obchodach nie moe zabrakn przedstawicieli wadz samorzdowych
- powiatowych i gminnych oraz
kocielnych. Ju w padzierniku
startuje w Grsku dziaalno nowego obiektu Centrum Edukacji
Modziey, a miejscowej szkole zostanie nadane imi. Swoj
obecno na tych wydarzeniach
zapowiedziaa rodzina b. ks. Jerzego Popieuszki.
- Koci w naszej miejscowoci jest miejscem szczeglnym
- mwi Andrzej Walczyski, dyrektor Zespou Szk w Grsku,
historyk. - Do tej pory odnajdujemy w nim lady minionych
wiekw, o ktrych istnieniu nie
mielimy pojcia. Autorstwo wielu malowide nie jest ustalone, bo
nie zachoway si przekazy pisemne o tej wityni. Mona jednak wiele kwestii odtworzy na
podstawie analizy innych rde.
Ju w najbliszym numerze
Poza Toru przybliymy histori
400-letniego kocioa w Grsku.
(WT)

stopka redakcyjna

Redakcja Poza Toru


Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@pozatorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor Naczelny
Radosaw Rzeszotek
goldendorf@goldendorf.pl
Sekretarz Redakcji
Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)
Kinga Baranowska (redaktor wydania)
Dzia reportau
Marcin Tokarz
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Aleksandra Radzikowska,
Micha Ciechowski
Dzia foto
Adam Zakrzewski, ukasz Piecyk
E-wydanie:
ukasz Piecyk
Reklama
Aleksandra Grzegorzewska (GSM 512
202 240), Agnieszka Korzeniewska (534
206 683), Magorzata Kramarz (GSM
607 908 607), Karol Przybylski (GSM
665 169 292)
reklama@pozatorun.pl
Skad
Studio Poza Toru
Druk:
Agora SA. Pia
ISSN 2084-9117
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.
***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z
dnia 4 lutego 1994 r. o prawie autorskim
i prawach pokrewnych Agencja Public
Relations Goldendorf zastrzega, e
dalsze rozpowszechnianie materiaw
opublikowanych w Poza Toru jest
zabronione bez zgody wydawcy

3 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


REKLAMA

394

acuchowa pilarka spalinowa PARTNER


DUGOSC PROWADNICY 40 cm,
MOC 2 KM

4198

Kocio retortowy TERMO-TECH STPORW


MOC 18 kW, DODATKOWE PALENISKO
SPARWNO CIEPLNA 88%

Toru, ul. Szosa Bydgoska 102A

4 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


WYDARZENIA

Jedyna bestia wrd zwierzt


Pierwsza upolowana dla zabawy kuropatwa to przebysk nieznanego dotd uczucia
wszechwadzy. Mona przecie samemu zdecydowa, kiedy i jak dugo stworzenie ma cierpie.
Kusownicy bawi si w zabijanie, a my dajemy im na to ciche przyzwolenie

dem. Przyapani przekonuj za,


e to nie oni. Nielegalnie owi te
czsto osoby mieszkajce blisko
wd.
Tylko w pierwszym kwartale
tego roku Spoeczna Stra Rybacka
oraz Stra Ochrony Mienia OPZW
Toru przeprowadzia na swoim
terenie 374 kontrole. Ujawniono
16 sprawcw, znaleziono, m.in. 83
sztuki sieci i 79 samowek. Najczciej kusownicy obieraj za cel
jezioro Mlewiec.

Aleksandra Radzikowska
Kradn i morduj z zimn krwi.
Jeli nie ludzi - nie ma sprawy. To
przecie nic takiego, e cierpi
stworzenie. I tak si nie poskary,
nikomu tego nie powie. Robi to
czsto oni na co dzie lojalni
pracownicy, kochajcy tatusiowie
i dobre matki. Tchrze, ktrzy
pod oson nocy zarzucaj nielegalnie sieci i sznury w jeziorach, a
gdy nikt nie widzi, rozkadaj w
lasach i na polanach sida. Na zotwki przeliczaj honor i czyste
sumienie. O wstydzie ju dawno
zapomnieli.
Kusownictwo nie zaniknie nigdy. Procent ludzkich gnid jest w
spoeczestwie zawsze taki sam.
Polowa dziadek, zabija ssiad - a
to rybk na niedzielne spotkanie
z rodzin, a to zajca dla zabawy
albo dzika dla zaprzyjanionego
handlarza. Czasy, gdy na kusownictwie mona byo si dorobi,
powoli mijaj. Coraz czciej to
zabawa.
Zagrajmy w zabijanie
- Dzi dla wielu to tylko hobby mwi Andrzej Charchua, Komendant Spoecznej Stray Rybackiej
Powiatu Toruskiego. - Niezalenie od regionu wszdzie mona zetkn si z tym procederem. Nasila
si gwnie w okolicach wit, cho
staramy si patrolowa regularnie
wody. Kontrole sprawiaj, e ku-

Pastwowe, wic niczyje?

Spoeczni stranicy rybaccy likwiduj najczciej sieci zastawiane


w jeziorach. Na zdjciu Andrzej Charchua i Bogdan Krygier.

sownicy boj si wypywa czsto,


ale jakie to ma znaczenie? Nawet
jeli zostan przyapani na gorcym uczynku, sdy orzekaj czsto
nisk szkodliwo czynu i koczy
si na niczym.
Region kujawsko-pomorski nie
wypada w statystykach najgorzej
w kraju. Na tym tle to wschodnie
obszary Polski wiod prym. Czsto
winne s temu nie ch atwego
zysku i dobrej zabawy, ale zaszoci historyczne. To nie powinno
by wytumaczeniem dla nikogo. Blisko ptora miesica temu
gona bya sprawa bydgoskiego
kusownika, ktry apa w sida
dzik zwierzyn. Stra owiecka
zabezpieczya w jego domu urzdzenia suce do polowania.
Tym razem udao si go namie-

FOT. ADAM
ZAKRZEWSKI

rzy dziki wsparciu mieszkacw.


Stanli oni na wysokoci zadania.
To rzadko. Z reguy najszybciej
reaguj wdkarze, ktrzy zauwaaj zapuszczone w wodzie sieci.
Z wnykami i puapkami na dzik
zwierzyn sytuacja wyglda duo
trudniej.
- Trudno przyapa kogo na
gorcym uczynku - mwi Bogdan
Krygier, spoeczny stranik rybacki. - Jest na to ciche, spoeczne przyzwolenie. Oczywicie nie
wszyscy si na to zgadzaj. Mwi
raczej o drobnych kradzieach i
wystpkach, a nie czynach duej
skali. Czsto wycigamy sieci, ktrych kusownik ju nie odzyska.
Straci dwie albo trzy i musi nadrabia straty, apic w to miejsce
duo ryb. Wielu tumaczy sie go-

Stranicy leni i owieccy twierdz, e kusownictwo kwitnie


gwnie na terenach popegeerowskich, a tych w powiecie bydgoskim i toruskim nie brakuje.
Miso pozyskane w ten sposb
suy najczciej samym przestpcom oraz ich rodzinom, nie zawsze
wprowadzane jest do tzw. obrotu.
PRL pozostawi na tych terenach
jeszcze jedno dziedzictwo - lady
dawnej mentalnoci. Pastwowe,
wic niczyje. Mona kra bez wyrzutw sumienia? Nie, naley takie
zachowanie tpi. Jeszcze wikszemu ostracyzmowi powinni podlega myliwi, ktrzy nielegalnie
poluj na zwierzyn. Najbardziej
przeraajce jest w tej sytuacji to,
e tylko czowiek zachowuje si
jak bestia. Tylko on zabija, gdy nie
musi.
Oficjalnie nie jest le?
W skad Regionalnej Dyrekcji

Lasw Pastwowych w Toruniu


wchodzi 27 nadlenictw obejmujcych swym zasigiem lasy regionu
o powierzchni 432 658 ha na obszarze ogem 456 717 ha. Gwne
kompleksy lene zlokalizowane s
na terenie wojewdztwa kujawsko-pomorskiego i w poudniowej
czci wojewdztwa pomorskiego
wzdu rzek: Wisy, Noteci, Brdy
i Drwcy. W zeszym roku RDLP
w Toruniu zarejestrowaa 19 przypadkw kusownictwa i 3 zdarzenia z wykrytymi sprawcami. Najczciej uywa si podczas nich
broni palnej, potrzaskw, side i
wnykw.
- W pierwszym proczu tego
roku odnotowalimy ju 10 przypadkw kusownictwa, w tym 4 zarejestrowane sprawy z wykrytymi
sprawcami - mwi Jacek Cichocki
z RDLP w Toruniu. - Postanowiono o umorzeniu 9 z nich. Zanotowalimy strat osia, dwch jeleni i
trzech saren.
Na takich upach, w przeciwiestwie do ryb, da si troch zarobi.
Mona sprzeda nie tylko miso,
ale take skr czy poroa. Jakie
s wic rzeczywiste straty? Tego
nie wie chyba nikt, bo statystyki
nie obejmuj wszystkich przypadkw. Naley po prostu wierzy, e
to kusownicy bd coraz czciej
znajdowa si na celowniku kontrolerw.
Taka karma.

a.radzikowska@pozatorun.pl

5 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


REGION

W puli miliardy euro z Europy


Walka w wyborach do sejmiku wojewdztwa kujawsko-pomorskiego zapowiada si

niezwykle atrakcyjnie. Dla duych partii jest to czsto waniejsze rozdanie ni batalia o fotele wodarzy miast
regionem, a nie nastawionych jedynie na wasny interes politykw.
Miaem ubiega si o mandat w
sejmiku, ale zrezygnowaem, eby
nie zmniejszy szans przedstawiciela Chemy. Pomimo tego, e
jest z innej partii.

Tomasz Wicawski
Z lokalnymi liderami w bezporednich wyborach kandydaci
partyjni w wielu regionach Polski nie maj szans. Doskonaym
przykadem jest Toru i pozycja
Michaa Zaleskiego. Nie oznacza
to jednak, e stawka w wyborach
samorzdowych jest niska.
Wrcz przeciwnie.
W 2010 roku Platforma Obywatelska zmiadya w naszym
wojewdztwie konkurentw. Udao jej si wprowadzi do sejmiku
wojewdztwa 16 radnych na 33
moliwe miejsca. Koalicja z PSL
(5 miejsc) zapewnia na 4 lata spokojne rzdzenie marszakowi Piotrowi Cabeckiemu.
Partie listy pisz
- Listopadowe wybory na
szczeblu wojewdztw s dla partii politycznych niezwykle wane
- mwi Wojciech Peszyski z Wydziau Politologii i Studiw Midzynarodowych UMK w Toruniu.
- Nowa perspektywa finansowania
unijnego na lata 2014-2020 moe
by ostatni, w ktrej do Polski
trafi szeroki strumie pienidzy z
Europy. Kady polityk chce nimi
zarzdza i ogrzewa si w blasku realizowanych inwestycji. Ta
kampania, w przeciwiestwie do
wielu, wydaje si rozstrzygnitych,
batalii o rzdzenie w poszczeglnych miastach i gminach, bdzie

Brutalna arytmetyka

Sejmik wojewdztwa posiada realn wadz. Walka o mandat radnego


bdzie wic niezwykle eocjonujca.

niezwykle interesujca.
Przedstawiciele
poszczeglnych partii musz przedstawi
wyborcom pomys na zagospodarowanie ok. ptorej miliarda
euro, ktry moe trafi do naszego wojewdztwa w najbliszych
latach.
- Zarzdy powiatowe naszej
partii zgaszaj kandydatw na
listy wyborcze do sejmikw wojewdztw - mwi Tomasz Lenz,
pose Platformy Obywatelskiej. Nie s one jeszcze zatwierdzone,
ale wikszo naszych przedstawicieli w samorzdzie wojewdztwa
zoya deklaracje chci udziau w
zbliajcych si wyborach.
Tajemnic poliszynela jest fakt,
e przy korzystnym wyniku wyborw dla PO i moliwoci utworze-

FOT. ADAM
ZAKRZEWSKI

nia koalicji majcej wikszo w


sejmiku, marszakiem wojewdztwa znw zostanie Piotr Cabecki.
Jego dziaalno na tym stanowisku jest w stronnictwie oceniania
bardzo wysoko.
Take Polskie Stronnictwo Ludowe ma nadziej na utrzymanie
status quo.
- Wynik porwnywalny z 2010
rokiem bdzie dobry, a jest realna
szansa na 1 mandat wicej (5 radnych w latach 2010-2014 przyp.
red.) - mwi Andrzej Kopotek,
dziaacz PSL w naszym wojewdztwie. - Wszystko zaley od pracy
wykonanej w terenie. Ludzie wiedz, komu mog zaufa. Wszystkie partie namawiam do tego,
eby wystawiay osoby z maych
ojczyzn, realnie zwizane z tym

Prawo i Sprawiedliwo oraz


Sojusz Lewicy Demokratycznej
byy przez ostatnie lata w opozycji,
wic teraz licz na nowe rozdanie.
- Obecn wadz wojewdztwa oceniam bardzo negatywnie - mwi w lokalnych mediach
Zbigniew Girzyski, pose PiS z
naszego regionu. - Ich dalsze rzdy bd straconym czasem dla regionu. W wielu rankingach przez
nieudolno wadzy jestemy na
szarym kocu w Polsce. Na autostrad czekalimy wiele lat, a infrastruktura wok niej nadal pozostawia wiele do yczenia.
Politycy PiS nie chc zdradzi,
kto moe by przyszym marszakiem wojewdztwa. Ich wynik
wyborczy musi by bardzo wysoki, bo zdolno koalicyjna jest
ograniczona. Trudno powiedzie,
czy zarzdc regionu miaby szanse zosta wiceprzewodniczcy
sejmiku z ramienia PiS - Adam
Banaszak. eby wszystko byo
zalene od najwikszej partii opozycyjnej w Polsce, musiaaby ona
zdoby w zbliajcych si wyborach 17 mandatw.
Nieco inna jest sytuacja SLD.
- Wyborcy znaj naszych lo-

kalnych dziaaczy, wic wiedza,


e s oni kompetentni i zdolni do
dziaania we wadzach wojewdztwa - mwi Jerzy Wenderlich, wicemarszaek Sejmu z SLD. - Nie
bylimy przez ostatnie lata opozycj pieniack, ale konstruktywn,
bo liczy si interes obywateli, a nie
partii.
W retoryce politykw wyranie wida, e wybory zbliaj si
wielkimi krokami. Swoje listy w
wyborach na szczeblu wojewdzkim wystawi take Twj Ruch i
Kongres Nowej Prawicy. Szanse
tych stronnictw na dobry rezultat w wyborach samorzdowych,
uwzgldniajc ostatnie sondae,
wydaj si stosunkowo niewielkie.
- Warto pamita, e dobre wyniki w czci okrgw w naszym
wojewdztwie czsto uzyskuj
kandydaci SLD - dodaje Wojciech
Peszyski. - Kolacji tej formacji z
PO i PSL, w przypadku nieznacznego zwycistwa PiS, wydaje si
moliwa, chocia pogldy Piotra
Cabeckiego s blisze partii Kaczyskiego.
Wiele wskazuje wic na to, e
Piotr Cabecki ma due szanse na
kolejn kadencj na swoim stanowisku po 16 listopada. Wszystko
jednak jest w rkach wyborcw.
Na t chwil wiemy jedno - okrg
toruski dosta jeden mandat do
podziau wicej (kosztem bydgoskiego) w porwnaniu do poprzednich wyborw samorzdowych.

6 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


REKLAMA

Wiskirski idzie na wjta


Ludzie o takich zasadach to gincy gatunek
Pytany co robi odpowiada, e
czeka na wnuka. Nie skada
obietnic, mwi co do kiedy zrobi. Jego haso wyborcze brzmi
Dzieci s najwaniejsze. To co
chce zrobi ten czowiek starej
daty w gminie Zawie Wielka to
rewolucja. Makary Wiskirski to
prawnik z wyksztacenia, przedsibiorca z wyboru, twrca szkoy z potrzeby serca.
- Od pierwszego stycznia
przedszkola gminne za darmo.
Nie, e godzina za zotwk, tylko
za darmo. Od nowego roku szkolnego, od pierwszego wrzenia w
kadej szkole bezpatne drugie
niadania ze szklank mleka i
obiady dla wszystkich dzieci
mwi Makary Wiskirski.
- Bezpatne dodatkowe zajcia
z jzyka angielskiego dla wszystkich, bo to daje szanse na lepsz
prac i sensown rozrywk dla
modych ludzi. I szkoa otwarta
do osiemnastej. I to niech dzieci
zdecyduj, co chc robi w szkole na zajciach pozalekcyjnych.
Chc krci teledyski telefonem
komrkowym, to niech krc. Potrzebuj wicej polskiego i matematyki by dobrze przygotowa si
do egzaminw, to niech to maj
zapewnione w szkole a nie rodzice musz paci za korepetycj.
Makary Wiskirski to typ czowieka rzadko ju spotykanego.
On zawsze pierwszy ukoni si
kobiecie. W dyskusji nie bdzie
przerywa w p zdania swojemu
oponentowi. Wysucha drugiej
strony do koca. Bdzie szuka
kompromisu. Nie szuka zwady i
awantur. To jednak, co chce zro-

bi w szkoach w Zejwsi Wielkiej


to rewolucja. Za Wiskirskim przemawia fakt, e po upadku komunizmu razem z grup przyjaci
zapalecw zakada pierwsze
niepubliczne liceum w Polsce.
Wiskirski mieszka w Rzczkowie.
- Od poniedziaku do pitku

dojedam do pracy w Toruniu.


Nie podoba mi si jak, wygldaj
chodniki, krawniki, podjazdy.
Nowe chodniki. Uwaam, e jak
co si robi, to powinno to si zrobi dobrze. Jak ja w domu wynajmuj majstra by pooy podog,
to ona ma mi si podoba i ma si
nie popsu przez kilka lat. A jak

si wydaje nie swoje pienidze, to


musi si zadba o nie jeszcze bardziej ni o swoje. Ja widz to, co
wszyscy w moje gminie widz.
Wiskirski ukoczy prawo na
toruskim uniwersytecie. Ma
uprawnienia radcy prawnego.
- Nie podoba mi si te to, e
u mnie nic si nie dzieje. Nie ma

pomysu na gmin. Nie wykorzystuje si pooenia pomidzy


dwoma duymi miastami. Wsie
podmiejskie zwykle s bardzo
bogate bo jest w nich duo firm:
samochodowych, handlowych,
usugowych,
komputerowych,
produkcyjnych. Jak Lubicz za Toruniem czy Osielsko za Bydgoszcz. Z tych firm pochodz podatki czyli dochody gminy. U nas jest
martwo a przecie jestemy midzy dwoma szybko rozwijajcymi
si miastami. Trzeba szuka szans
rozwoju. Pomys a potem jego
realizacja. W cigu dwch ostatnich lat Gmina spada o ponad
400 miejsc na licie zamonoci
gmin wiejskich w Polsce, z grnej
do dolnej poowy. Trzeba odbudowa dawn pozycj i wspi
si jeszcze wyej. Dlaczego akurat
w Zejwsi Wielkiej wywz mieci jest niemal najdroszy wrd
wszystkich gmin powiatu zastanawia si
Wiskirski zawsze by osob
angaujc si w ycie spoeczne.
Dziaa na arenie midzynarodowej, zna jzyki obce, Ci ktrzy go
znaj wiedz, e nigdy nie zrobi
pewnych rzeczy, ktre uwaa za
niestosowne i nieetyczne. Tak
rzecz byoby zatrudnienie kogo
z rodziny w urzdzie po wygranych wyborach.
- Czekam na wnuka. Nie mog
si doczeka. Marz o tym, aby
tutaj w Rzczkowie przed domem
na trawie przewraca si z gromadk wnukw mwi.
Materia wyborczy KWW
Makarego Wiskirskiego.

Biuteria inna,
ni wszystkie
Wybr obrczek to jeden

z najwaniejszych elementw lubnych


przygotowa.Nie naley kierowa si tylko
ich piknem, ale rwnie funkcjonalnoci
Piercionki zarczynowe i obrczki to
skarby jedyne w swoim rodzaju. Ostateczna decyzja, na ktre si zdecydowa, zawsze jest trudna. Speniaj inne
funkcje ni bransoletka czy klasyczny piercionek. Z reguy nosi si je na
co dzie, wic musz trafi nie tylko
w gusta przyszych nowoecw, ale
rwnie by odporne na uszkodzenia.
Rzadko zdarzaj si takie sytuacje, gdy
zakupu ich dokonujemy czciej ni raz
w yciu...
Czym si kierowa, eby by on strzaem w dziesitk? Producent biuterii
srebrnej, firma ADA-PLUS, wychodzi
naprzeciw oczekiwaniom kadego klienta.
- Pamitamy o tym, jak szczegln
i symboliczn warto maj obrczki i
piercionki zarczynowe - mwi Aleksander Jarosawcew. - Dlatego dla zakochanych przygotowalimy specjaln,
szerok ofert. Nie zapominamy te o
funkcjonalnoci tych przedmiotw. Wiele firm wycina najpierw obrczki z blachy,
potem wygina je i poleruje. Oferowane
przez nasz firm, wycinane s z rury. To
daje im niezwyk trwao i odporno
na zniszczenia.
Jak wybra ten jedyny model? Pro-

ducent biuterii proponuje klientom nie


tylko klasyczne wzory z elementami diamentw i cyrkonii, ale take najmodniejsze propozycje sezonu. Wanie dlatego
jako symbol obietnicy i wyjtkowoci
chwili, wyroby ADA-PLUS sprawdzaj
si idealnie.
Ceny oferowane klientom s konkurencyjne z uwagi na charakter firmy. S
nisze od tych u internetowych dostawcw. Najblisze sklepy firmowe ADA-PLUS w naszym regionie znajduj si w
Centrum Handlowym Atrium Copernicus w Toruniu oraz w Galerii Osielsko.
- Klientom proponujemy 88 par obrczek i blisko 110 rodzajw piercionkw
zarczynowych - mwi Aleksander Jarosawcew. - Wszystkie wyroby podlegaj
rygorystycznej kontroli jakoci i wykonane s z rnych tworzyw - srebra z elementami kamieni szlachetnych, biaego
zota czy bursztynu. ledzimy trendy w
brany i staramy si dopasowa do oczekiwa klientw. Jeli okae si, e po kilku latach piercionek czy obrczka s za
mae, moemy je powikszy.
Wyjtkowe, pikne, zgodne z twoimi
oczekiwaniami - wanie takie s wyroby
ADA-PLUS. Przekonaj si o tym sam.

7 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


REPORTA

Dziupla mimo woli?


Nikt w Skrzypkowie nie chce by kolejn ofiar najazdu lipnowskiej mafii.
Mieszkaca tej wsi wywieziono pod Rypin. Ockn si w rodku nocy w polu kukurydzy
Tomasz Wicawski
Kiedy zatrzasnli nad nim baganik, wiedzia, e musi poegna si z yciem. Mafia z Lipna
nie zna przecie litoci. A jednak
mu si udao, cho jego ciao jest
jednym wielkim siniakiem.
W rod 3 wrzenia wszyscy
policjanci w regionie zostali postawieni w stan najwyszej gotowoci. Nieczsto zdarza si u nas
porwanie. Na wsi sprawy zaatwia
si trzonkiem od wide. Wywiezienia do lasu s rzadkie.
- Byo ju ciemno, szykowalimy si do kolacji - mwi Irena,
matka porwanego mczyzny.
- Nie spodziewalimy si goci.
Na podwrko wjecha czerwony
samochd. Wyskoczyo z niego
czterech faceetw. W oborze dopadli syna. Lali go tak mocno,
e baam si, e nie przeyje. Do
domu te wbiegli. Ma skopali.
Bili na olep. Take po twarzy. To
starszy czowiek, wic do tej pory
jczy z blu przewracajc si na
drugi bok.
Porwany mieszkaniec Skrzypkowa pokazuje nam swoje ciao.
Trudno odrni poszczeglne
siniaki. Zlay si w jeden. Kilka
dni temu byy purpurowe. Dzi
przybieraj barw zielono-t. O blu nie chce mwi. Pod
wpywem adrenaliny nie czu, e
cikimi butami przestawili mu
nos.
Jednak we wsi mieszkacy wy-

Mieszkaniec Skrzypkowa (z lewej) ma calem posiniaczone plecy. Jego oprawcy siedz w areszcie.

dali ju osd. Ich zdaniem wszyscy zamieszani w spraw s siebie


warci. Wiejska logika jest prosta.
- Razem kombinowali co przy
samochodach, potem si pokcili i tak si skoczyo - wskazuj
spotkane na przystanku osoby. Jaja u nas niesamowite. Byo ju
ciemno, wic niewiele widzielimy.
Pomimo pnej pory i ciemnoci ssiedzi mieli widzie pocig radiowozw i kule, ktre
przeszyway powietrze. Scena
niczym z gangsterskiego filmu.

Tymczasem poszkodowani i policja nie potwierdzaj takiej wersji


zdarze.
- Wepchnli mnie do baganika i gdzie wywieli - relacjonuje
ofiara porwania. - Byo ciemno,
wic nie wiedziaem dokd jedziemy. Wrzeszczeli na mnie i kazali wzi ich win na siebie. Kiedy si zgodziem, wyrzucili mnie
w pole kukurydzy. Tam znaleni
mnie funkcjonariusze.
Dlaczego po mieszkaca
Skrzypkowa przyjecha czerwony
samochd i zosta on uprowa-

FOT. TOMASZ
WICAWSKI/
POLICJA

dzony? Nie przyznaje si nam do


zwizkw ze wiatkiem przestpczym. Mwi, e zosta wmanewrowany w szemrany interes pomimo swojej woli.
- Przyszed do mnie ssiad
Karol Z. - mwi poszkodowany. - Mieszka kilka domw dalej.
Jego ojciec pracuje na "szrocie", tu
niedaleko. Powiedzia, e sprowadzili z Niemiec citroena i nie maj
gdzie go rozebra. Zgodziem si,
wic przyjechali nim do mnie. To
byo jako w lipcu. Dwa dni przed
porwaniem przyszli funkcjona-

riusze. Okazao si, e fura jest


kradziona, a moi rzekomi wsplnicy nie maj papierw. Bali si
odpowiedzialnoci, wic chcieli
zwali win na mnie.
Policjantom udao si schwyta sprawcw ju dwa dni po zdarzeniu. S nimi 20-, 22- i 23-latek
(dwch z Lipna i okolic). Zostay im postawione zarzuty bezprawnego pozbawienia wolnoci
42-latka, jego pobicie, naruszenie nietykalnoci jego matki oraz
wpywanie na zeznania wiadka.
Sd zastosowa rodek zapobiegawczy w postaci 3-miesicznego
aresztu. Modym mczyznom
grozi 5 lat pozbawienia wolnoci.
- Boj si wyj z domu - mwi
matka uprowadzonego. - Jak tylko
si ciemnia, to czuj si nieswojo. Nosi mnie strasznie po mieszkaniu.
Ojciec porwanego nie rozumie
caej sytuacji.
- Przecie to ssiedzi, porzdna rodzina - mwi. - Moe najedli
si jakich tabletek albo czego
"nawcigali". Sam nie wiem.
Mieszkacy wsi mwi, e o
szemranych interesach w ich okolicy wiedzieli od dawna. Nikt nie
chce jednak wtyka nosa w nie
swoje sprawy. Gba nie szklanka,
ale po co j bez sensu naraa.
t.wieclawski@pozatorun.pl

8 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


INTERWENCJA

Sami sobie stanowi prawo?


Co wydarzyo si podczas feralnego padziernikowego przesuchania

w toruskiej komendzie? Pokosie tamtego zdarzenia nasi Czytelnicy odczuwaj do dzi


ukasz Piecyk
Nieproszony meldunek, skradziony samochd i gehenna w
walce z policj oraz polskim wymiarem sprawiedliwoci tak
wyglda ostatni rok rodziny
Romanowskich z Guchowa w
gminie Chema. Dla nich to
ostateczny dowd na to, e w
subach rka rk myje, a obywatel zupenie si nie liczy.
Rafa Romanowski i Marek S.
znali si od kilku lat. Przez ostatnie dwa lata ten drugi uyczy Romanowskim samochd w uytkowanie w zamian za pomoc. Potem
wynaj od rodziny z Guchowa
pomieszczenie w ich budynku
gospodarczym, podpisujc z wacicielami umow najmu. I w tym
momencie rozpoczo si pieko
Romanowskich.
Owy dobry znajomy na podstawie umowy zameldowa si na
pobyt stay w ich domu.
- Gdy zaatwi sobie meldunek okazao si, e wystpi do
Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w Toruniu o
przyznanie dotacji na kwot 300
tys. zotych wyjania Anna Ro-

Anna Romanowska pokazuje SMS-y, ktre wysyaa S.


w zwizku z jego meldunkiem w Guchowie.

manowska. Poda przy tym, e


mieszka pod naszym adresem.
P roku pniej mczyzna
wymeldowa si z Guchowa, a
nastpnego dnia z posesji Romanowskich znikn samochd,
ktry uycza im S. Sk w tym,
e Marek S. stwierdzi, e samochd zosta skradziony, a wszelkie
podejrzenia skierowa wanie w
kierunku dotychczasowych znajomych. Romanowscy nie spo-

FOT. UKASZ
PIECYK

dziewali si, co czeka ich w trakcie


najbliszych godzin. Zaczo si
bowiem od przesuchania na policji. Pierwsze w Chemy.
Dziesi dni pniej Romanowscy musieli pojecha na komend w Toruniu.
Tak si jednak nie stao. Rafa
Romanowski spdzi na komendzie blisko 16 godzin. Co dziao
si w tym czasie?
- Mj m by zastraszany,

przetrzymywany i wymuszano
na nim zeznania stwierdza bez
wahania Romanowska. Straszono go, e nasze dzieci trafi do
domu dziecka, jeli nie przyzna
si do kradziey, a mnie wsadz
za wspudzia.
Funkcjonariusze w trakcie
swoich czynnoci mieli by bardzo nieuprzejmi i to, wedug
naszych Czytelnikw, bardzo
agodne okrelenie ich zachowania. Romanowscy szczeglnie
zapamitali dwch Mariusza
Krzemiskiego i Karola Kwiatkowskiego.
- Pierwszy z tych funkcjonariuszy zabra mojemu mowi
telefon, czego nawet nie ukrywa
przede mn dodaje Anna Romanowska. aden z nich take
nie poinformowa mojego ma
o moliwoci odmowy zoenia
zezna. To byy niewaciwe zachowanie, ktre miay prowadzi
do potwierdzenie nieprawdziwej
tezy.
Policja w odpowiedzi na skarg Romanowskich ca sytuacj
widziaa zupenie inaczej.
- Policjant dziaa zgodnie z
dyspozycj i by obowizany do
zrealizowania wszelkich czynno-

ci zmierzajcych do zebrania i
zabezpieczenia materiau dowodowego w niezbdnym zakresie
czytamy w pimie podpisanym
przez modszego inspektora Macieja Lewandowskiego, zastpc
komendanta miejskiego policji w
Toruniu.
Komenda nie rozstrzygna
kwestii wyrae typu ja stanowi
prawo i teraz ja jestem adwokatem, ktre mia wypowiedzie jeden z funkcjonariuszy w kierunku poszkodowanej.
Romanowscy zoyli doniesienie do prokuratury rejonowej Toru Centrum-Zachd po tym feralnym przesuchania. Ta jednak
ledztwo umorzya. Penomocnik
rodziny zoy ju zaalenie na t
decyzj.
W padzierniku odbdzie si
trzecia rozprawa przeciwko Rafaowi Romanowskiemu. Czynnoci zmierzajce do odnalezienia
skradzionego samochodu, ktry
jest rdem caego konfliktu, stoj w miejscu.
Rozmawialimy z S. o caej
sprawie. Do czasu ogoszenia wyroku odmwi komentarza.
l.piecyk@pozatorun.pl

Rodzinny weekend w teatrze


W programie: spektakl teatralny, zabawy i atrakcje dla dzieci, warsztaty

artystyczne dla caej rodziny, sodka niespodzianka i niepowtarzalna teatralna atmosfera

Jeli weekend, to tylko w teatrze.


Jeli w teatrze, to tylko razem z
rodzin. Teatr im. Wilama Horzycy zaprasza rodziny wielodzietne
na wsplne witowanie urodzin
Pippi Poczoszanki.
W dniach 20 21 wrzenia w
Teatrze im. Wilama Horzycy odbdzie si huczne witowanie
urodzin Pippilotty Wiktualii Firandelli Zotomonetty Poczoszanki,
dla przyjaci po prostu Pippi. To
doskonaa okazja, eby obejrze
spektakl Pippi Poczoszanka w
re. Adama Biernackiego, wzi
udzia w bezpatnych warsztatach
teatralnych, pozna teatr od kulis i,
co najwaniejsze, wsplnie spdzi
czas w przestrzeni teatru. Oferta
Teatru im. Wilama Horzycy skierowana jest do rodzin wielodzietnych
i jest to pierwsze z cyklu trzech
spotka Weekend teatralny duej
rodziny, ktry jest organizowany

w ramach projektu pn. Promocja


marki Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego poprzez wydarzenia
kulturalne.
witowanie urodzin synnej rudowosej dziewczynki rozpocznie si
w sobot 20
wrzenia
od cyklu
warsztatw artystycz-

nych.
Warsztat By jak Pippi zorganizowany bdzie wok

spektaklu Pippi Poczoszanka,


a Gryzmoki rodzinne pozwol
powiczy rysowanie, malowanie
oraz bazgranie. Na koniec Teatr
im. Wilama Horzycy
za-

mieni

si

aren cyrkow podczas kuglarsko-cyrkowych warsztatw Zabawa


w cyrk. Warsztaty poprowadz:
Marta Lewandowska koordynator pracy artystycznej w Teatrze
im. Wilama Horzycy i pedagog
teatru (By jak Pippi), Aleksandra Bednarz aktorka Teatru im.
Wilama Horzycy (By jak Pippi),
Jan Bajtlik absolwent wydzia
grafiki Akademii Sztuk Piknych
w Warszawie, czonek Stowarzyszenia Twrcw Grafiki Uytkowej
(Gryzmoki rodzinne), Marzena Lesiak akrobatka, trenujca
slackline (chodzenie po tamie) i akrobatyk w
powietrzu (chusta, lina,
trapez, duo trapez) oraz
prowadzca animacje z
dziemi i dorosymi z zakresu sztuk cyrkowych (Zabawa
w cyrk) i Mateusz Kownacki
specjalista w onglowaniu pikami,

maczugami, obrczami; znawca


contact jugglingu, diabolo oraz
onglerki partnerskiej i grupowej
(Zabawa w cyrk).
Z kolei w niedziel 21 wrzenia
zapraszamy do rodzinnego ogldania spektaklu Pippi Poczoszanka w re. Adama Biernackiego.
Opowie o przygodach zwariowanej rudej i piegowatej dziewczynki
rozmieszy do ez zarwno maych,
jak i tych wikszych widzw. Po
spektaklu nastpi wsplne witowanie urodzin rudowosej buntowniczki. W programie: urodzinowe
upominki od Pippi, zabawy i atrakcje dla dzieci, zwiedzanie zakamarkw teatru, sesja fotograficzna z
Pippi, sodka niespodzianka i niepowtarzalna teatralna atmosfera.
Szczegowych informacji o
projekcie udziela Biuro Obsugi
Widzw (tel. 56 622 55 66).

9 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


REKLAMA

10 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


GMINA CHEMA

Jubileusz, jakiego nie byo


Pokazy chemiczne, zasadzenie dbw w Alei Szczodrych oraz zabawa do biaego rana - tak
wyglday obchody 600-lecia jednej z gminnych miejscowoci
ukasz Piecyk

Ostatnia sobota w Szerokopasie mina pod znakiem


obchodw 600-lecia tej wsi.
Wyczekiwany od lat moment
by bardzo uroczysty, ale nie
zabrako take wielu rozrywkowych elementw.
Uroczysto rozpocza si
od odsonicia gazw, z ktrych kady ma upamitnia
wiek istnienia wsi. W tym czasie organizatorzy przywoali
pokrtce histori miejscowoci. Przyswoi j mona byo
take na wystawionych mapach, rycinach, kronikach oraz
w trakcie animowanej legendy
o Szerokopasie, ktr wywietlono w piwnicy wietlicy wiejskiej.
- Z kolei przygotowana
przez organizatorw dbowa
aleja utrwali nie tylko sponsorw uroczystoci, ale tych
wszystkich, ktrzy w jaki sposb zapisali si w historii wsi
wyjania Katarzyna Orowska
z Urzdu Gminy Chema. Bardzo interesujcym okazao
si widowisko przygotowane
przez modych chemikw z
koa naukowego Politechniki
Warszawskiej FLOGISTON,
ktrzy dowiadczeniami chemicznymi opowiedzieli w zabawny sposb histori miejscowoci.
Na obchodach 600-lecia
pojawili si take gocie ze
Szczytna w postaci rycerzy z

formacji Dwa Miecze, ktrzy


zaprezentowali pokazy walk
redniowiecznych oraz bronie,
ktrzy uywano w dawnych
czasach. Zabaw do biaego
rana uwietni zesp AXEL.
- Jednak mieszkacy, chcc
witowa tak dostojny jubileusz swojej miejscowoci, przygotowania rozpoczli ju w
2009 roku od stworzenia kroniki wsi i upamitnienia ofiar
hitleryzmu dodaje Katarzyna Orowska. - Wielk pomoc
przy tworzeniu historycznej
bazy o wsi Szerokopas wykazali panowie: Wadysaw Gbski, dr Piotr Birecki i Robert
Starczewski. Dzisiaj wie moe
pochwali si kronik internetow wsi i wydan publikacj urodzinow pn.Miodopszenny Szerokopas autorstwa
mieszkanki Danuty Syryczeskiej
Wspomniana autorka w
trakcie obchodw podkrelia,
e praca nad jubileuszem daa
o wiele wicej ni tylko publikacje.
- Obudzio si poczucie
wsplnoty przyznaje Danuta
Syryczyska, Przewodniczca
Spoecznego Komitetu Obchodw 600-lecia Szerokopasu. Nikogo nie trzeba byo namawia, bo ssiedzi sami zgaszali
si do rnych zada. Wszyscy
pracowali i to w jakim radosnym nastroju. Nie chc uywa wielkich sw, bo mali z
nas ludzie, ale serce roso.
Fot. ukasz Piecyk

www.pozatorun.pl

Ruch na budowie
Uczniowie z Zelgna nie mog si ju doczeka

rozpoczynajcej si inwestycji na terenie ich szkoy. Bdzie


bowiem czego zazdroci

Mieszkacy gminy Chema podzikowali ju w tym roku za


zebrane plony. W Browinie na tradycyjnych doynkach pojawio si mnstwo przepiknych wiecw, a zapach chleba
upieczonego z tegorocznych zbiorw roznosi si po caej wsi.
Wicej zdj na www.pozatorun.pl
Fot. Adam Zakrzewski

Zelgno wyrasta na sportow stolic gminy. Potencja


wrd modych jest duy, a
samorzd chce do tego rozszerzy infrastruktur. Jest
boisko, bdzie najwiksza
hala w gminie.
Dla uczniw Szkoy Podstawowej im. Wadysawa
Broniewskiego w Zelgnie
rozpoczcie roku szkolnego
byo szczeglne. 1 wrzenia
pady bowiem pierwsze gole
na nowym boisku, ktrym towarzyszy pokaz pikarskiej
onglerki w wykonaniu klubu
Cyklon. Obiekt nie posuy
jednak tylko pikarzom. Boisko przystosowane jest do gry
w koszykwk, tenis ziemny
czy siatkwk.
- Podsumowaniem inauguracji nowego boiska byy oczywicie rozgrywki, w trakcie
ktrych na bramce stan wjt
gminy Chema informuje
Katarzyna Orowska. - Mimo
e placwka do tej pory nie
posiadaa boiska, to i tak rozwija si na niwie sportowej, a

jej kadra i uczniowie w istotny


sposb przyczyniali si do promowania w swoim rodowisku
aktywnoci fizycznej.
Potwierdzeniem tego jest
ministerialny certyfikat Szkoa w Ruchu.
- To znak, e kierunek,
jaki obralimy w kwestii zaj wychowania fizycznego
czy ksztatowania kultury
prozdrowotnej, jest waciwy
mwi Iwona Droyska, dyrektorka podstawwki.- Takie
wyrnienie zobowizuje do
kolejnych wysikw i stara.
Warto zauway, e do akcji
w caym naszym wojewdztwie zgoszono ponad 150
szk. Certyfikat trafi do niespena setki z nich.
Na tym nie koniec dobrych informacji. W trakcie
inauguracji roku szkolnego
Jacek Czarnecki, wjt gminy
Chema, zapowiedzia budow nowej hali sportowej, ktra
bdzie najwikszym tego typu
budynkiem w gminie. Wykonawca ma niebawem pojawi

si na terenie szkoy.
- Bdzie to drugi etap rozbudowy naszej podstawwki
tumaczy Iwona Droyska. W nowej hali znajdzie
si praktycznie wszystko, czego potrzeba nowoczesnemu
obiektowi sportowemu. Docelowo bd si tutaj odbywa
wiksze gminne imprezy sportowe.
Dyrekcja postara si, aby
prace nie wpyway na funkcjonowanie szkoy i bezpieczestwo uczniw. W zwizku
z tym na czas budowy zmieni
si wejcie do placwki. Z potu od strony ssiedniego budynku mieszkalnego zostanie
usunite przso, aby stworzy
tym samym now ciek do
szkoy.
Placwka w Zelgnie to najwiksza szkoa podstawowa w
gminie. Uczy si w niej blisko
280 dzieci z 17 miejscowoci.
(P)

11 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


GMINA OBROWO /LGD ZIEMIA GOTYKU

Golec uOrkiestra cigna tumy

Zabawa doynkowa w Gogowie w gminie Obrowo wypada niezwykle okazale.


Boisko pikarskie pkao w szwach podczas wystpu gwiazdy wieczoru
Najwytrwalsi mieszkacy bawili si do 3 nad ranem. Program
imprezy by niezwykle bogaty i
zadowoli nawet najwikszych
malkontentw. Wiele osb przyjechao specjalnie z Torunia na
koncert braci Golec.
Znany w caej Polsce zesp
da pikne show. Ludzie piewali dobrze znane przeboje ponad
ptorej godziny. Nie byo mowy
o zlekcewaeniu wiejskiej publicznoci.
- Takiej gwiazdy jeszcze u nas
nie byo - cieszy si Marek Pitkowski z Dobrzejewic. - Do tej

pory moglimy ten zesp zobaczy jedynie w telewizji. Teraz dostalimy szans usyszenia ich na
ywo. To zupenie inne przeycie,
znacznie bardziej ekscytujce.
Golec uOrkiestra wesza na
scen po godzinie 20. Wczeniej
przewino si przez ni wielu
artystw. Doynki rozpoczy si
jednak w zgodzie z tradycj od
mszy witej.
- W naszej gminie mieszka
wielu rolnikw - mwi Andrzej
Wieczyski, wjt gminy Obrowo.
- To niezwykle pracowici i oddani
lokalnej spoecznoci ludzie. Na-

ley im si raz w roku zabawa z


prawdziwego zdarzenia. Naszym
wszystkim mieszkacom naley
si raz w roku zabawa z prawdziwego zdarzenia. Oni wszyscy na
to zasuguj Niektrzy zawsze
znajd dziur w caym, ale wito
plonw musi mie odpowiedni
rang.
Po czci oficjalnej przed publicznoci zaprezentoway si
zespoy ludowe. Zagraa Orkiestra Dta z Dobrzejewic, Kapela
Sami Swoi z Rypina, zesp ludowy Kawczynianki i Kapela ludowa im. Kamiskich z Osieka. Du-

ym zainteresowaniem cieszy si
rwnie koncert gwiazdy disco
polo - Andre.
- Czekamy na Golcw - mwili
o godzinie 17 pastwo Mamiscy.
- Znamy ich wszystkie piosenki.
Nie zawiedli si. Ze sceny rozbrzmiay "Lornetka", "ciernisko", "Szarpany", "Pdz konie"
czy "Crazy is my life". Po wystpie
gwiazdy wieczoru scen zawadna grupa Applause. Wiele osb
miao bowiem ochot na zabaw
do biaego rana. W trakcie caej
imprezy nie mogo rwnie zabrakn rozmaitych stoisk, nie

tylko gastronomicznych. Dzieci


bray udzia w wielu konkursach i
mogli skorzysta z atrakcji lunaparku z prawdziwego zdarzenia.
- Impreza bya niezwykle udana - mwi straacy-ochotnicy,
ktrzy dzielnie pomagali w organizacji i dbali o bezpieczestwo.
- Takich tumw na doynkach
w naszej gminie nigdy nie byo,
a frekwencja zawsze jest wysoka.
Niezadowolonych nie widzielimy.
(WT)

Tak si promuje Ziemia Gotyku!


Fundacja Ziemia Gotyku dziaa od 2006 roku

na terenie 4 gmin wiejskich Chemy, ubianki, ysomic i Papowa Biskupiego


W cigu 8 lat dziaalnoci przedstawiciele fundacji pozyskali znaczne
rodki, gwnie z budetu Unii Europejskiej,
skierowane na rozwj
obszaru, inwestycje w
infrastruktur i spoeczno lokaln.
W ostatnim czasie
fundacja
zrealizowaa
take szereg projektw
promujcych rozwj potencjau turystycznego
obszaru LGD, gwnie
w ramach tzw. Podejcia LEADER Program
Rozwoju
Obszarw
Wiejskich na lata 20072013. Dziaajc w oparciu
o strategi rozwoju LGD,
zrealizowano cznie ponad 100 rnych projektw w ramach dziaa
mae projekty, Odnowa i rozwj wsi, Rnicowanie w kierunku

dziaalnoci nierolniczej
oraz Tworzenie i rozwj
mikroprzedsibiorstw.
W celu upowszechnienia efektw zrealizowanych projektw zosta
ogoszony konkurs pt.
Ziemia Gotyku Odkrywamy Nagrywamy!
Ju tylko do 30 wrzenia 2014 roku do godz.
15.30 pracownicy biura
LGD, znajdujcego si w
Brchnwku k. Chemy, czekaj na autorw
filmikw promujcych
zrealizowane w ramach
Programu LEADER projekty. Lista tych projektw znajduje si na stronie www.ziemiagotyku.
com jako zacznik do
informacji o konkursie.
Wystarczy wybra dany
obiekt np. wybudowany
plac zabaw, siowni zewntrzn, czy wyremon-

Lokalna Grupa Dziaania Ziemia Gotyku


Europejski Fundusz Rolny na Rzecz Rozwoju Obszarw Wiejskich
Europa inwestujca w obszary wiejskie
Artyku wspfinansowany ze rodkw Unii Europejskiej w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarw Wiejskich na lata 2007 2013,
dziaanie Funkcjonowanie lokalnej grupy dziaania, nabywanie umiejtnoci
i aktywizacja

towan wietlic wiejsk


i pokaza sposb ich
wykorzystania oraz pozytywny efekt zrealizowanego projektu. Sposb
realizacji i technika filmiku promujcego projekty jest dowolna. Filmy
mog stanowi np. relacj z imprezy, warsztatw,
wzbogacone o wywiady z
uczestnikami, film promujcy projekty inwestycyjne, impresj artystyczn lub teledysk. Istotny
jest pomys i sposb jego
realizacji. Czas trwania
filmiku: maksymalnie 5
minut. Na zwycizcw
konkursu czekaj atrakcyjne nagrody w dwch
kategoriach wiekowych
do 18 lat i powyej 18 lat:
I miejsce: nagroda gwna rzeczowa: Kamera, II
miejsce: nagroda rzeczowa: Tablet, III miejsce:

nagroda rzeczowa: konsola. Szczegy konkursu


znajduj si w regulaminie dostpnym na stronie
internetowej Fundacji.
Ponadto w ostatnim
czasie LGD Ziemia Gotyku wydaa szereg materiaw promocyjnych
m.in. torby baweniane,
zawieszki zapachowe, zakadki do ksiek promujce atrakcje turystyczne gmin partnerskich,
notesy
magnetyczne,
ktre s dystrybuowane
podczas lokalnych imprez doynkowych przez
pracownikw biura LGD
oraz dostpne w siedzibie
fundacji. Zapraszamy do
wsppracy.
Opracowanie: Mariola
Epa-Pikua - Wiceprezes
Fundacji Ziemia Gotyku

12 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


MIASTO CHEMA

Jesie ju za rogiem
Mimo e kalendarzowe lato jeszcze trwa, to pogoda
ju przypomina o nadchodzcej jesieni. W weekend Chema apaa jednak ostatnie promienie soca
ukasz Piecyk
Mieszkacy Chemy definitywnie poegnali lato. Ostatni sobot spdzili bowiem w
trakcie imprez kulturalnych i
sportowych. Pogoda dopisaa.
Dzie rozpocz si na sportowo. Na Orliku przy ulicy 3
Maja w futbolowe szranki stany grupy zawodowe. Ostatecznie na murawie pojawili
si przedstawiciele straakw z
Brchnowa i Chemy, a take
chemyskich policjantw.
- Druyny gray systemem
kady z kadym wyjania
Rafa Kielak z Orodka Spor-

tu i Turystyki. - Emocji oraz


zwrotw akcji podczas spotka nie brakowao. Oglda
mona byo popisowe akcje
indywidualne oraz zespoowe.
Ostatecznie najlepsi okazali
si policjanci z tutejszego komisariatu. Najlepszym strzelcem okaza si jednak Marcin
Nogaj, straak z chemyskiej
jednostki. Trafi do siatki pi
razy.
Planowany na ten dzie
turniej tenisa ziemnego dla
kobiet zosta przeniesiony na
yczenie zawodniczek. Natomiast XXII Rajd o Puchar
Burmistrza Miasta Chema,
ktry prowadzi po terenach
wiejskich ziemi chemiskiej,

wygraa druyna wystawiona


przez gmin Chema.
W drugiej czci dnia nie
zabrako odrobiny kultury. Na
Rynku z inicjatywy Powiatowej i Miejskiej Biblioteki Publicznej odbyo si Narodowe
Czytanie Trylogii. Udzia w
nim wzili uczniowie Gimnazjum nr 1, Sawomir Wierzbicki (dyrektor placwki), Jerzy
Czerwiski, Dariusz Meller, ks.
Krzysztof Badowski, Magorzata Polikowska oraz Janusz
Kalinowski. Wszyscy mieli do
przeczytania fragment Potopu. Dzie zakoczy wystp
ukasza Chmielewskiego, ktry zaprezentowa si w repertuarze Elvisa Presleya.

Pomysy wpyny
Znamy propozycje mieszkacw
do przyszorocznego budetu
Pitego wrzenia min czas
skadania wnioskw do planu finansowego Chemy na
2015 rok. Bd one cennymi
wskazwkami do opracowania projektu budetu.
Przyjmowanie propozycji
mieszkacw w tym zakresie
jest od dawna prowadzon
praktyk.
- To jedna z naszych form
konsultacji spoecznych w
sprawie wydatkw w kolejnych latach budetowych
- mwi Jerzy Czerwiski,
burmistrz Chemy. - rde pomysw jest oczywicie wicej. Mowa tu m. in. o
wnioskach organizacji i stowarzysze, radnych oraz komisji Rady Miasta. Chciabym
jednak podkreli, e wszystkie te formy zgaszania propozycji s rwnowane.
Burmistrz przedstawi nam
pomysy, ktre pojawiy si we
wnioskach. Okazuje si, e s
one zbiene z pomysami magistratu, wyznaczajc kierunki
przyszorocznego dziaania.
- Wiele gosw dotyczyo
tematw drogowych - dodaje Jerzy Czerwiski. - Mona
je podzieli na dwie czci.
Jedna z nich odnosia si do
cztszego utwardzania drg
gruntowych. Druga natomiast obejmuje budow drg
wraz z chodnikami na Osiedlu

3-Maja.
Do Urzdu Miasta trafiy
take wnioski o owietlenie
ulic Piastowskiej i Plaowej
(co zbiega si z rewitalizacj
cieki wyznaczonej przez pomost na Jeziorze Chemyskim) oraz budow parkingu
przy ulicy aziennej. Urzdnicy otrzymali take proby
o zarezerwowanie pienidzy
na Mistrzostwa Polski Honorowych Dawcw Krwi w
szachach, a take zwikszenie
puli funduszy na sport.
Wnioski trafi do konsultacji z odpowiednimi wydziaami urzdu. Gotowy do 15 listopada projekt otrzyma Rada
Miejska, ktrej zadaniem jest
jego omwienie i dokonanie
poprawek. Radni budet musz uchwali do koca tego
roku. Zanim to jednak nastpi, pozytywn opinie musi
wyda Regionalne Izba Obrachunkowa.
(P)

13 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


MIASTO CHEMA

Witaj nasza nowa szkoo

Mimo e powrt do szkoy po sonecznych wakacjach to dla wielu dzieci najgorszy z


moliwych koszmarw, to nauka w wyremontowanej placwce zmienia posta rzeczy
ukasz Piecyk
Wakacje w chemyskich
szkoach byy okazj do przeprowadzenia wielu remontw i inwestycji. Dziki temu
powstay nowe sale, odremontowane i ocieplono starsze pomieszczenia, a take
rozbudowano infrastruktur.
Due zmiany zaszy na pewno w Zespole Szk. Za blisko
750 tysicy zotych powstay
tam dwa nowe boiska sportowe. Jedno z nich powstao ju
przed kocem ostatniego roku
szkolnego.
- Ekipa budowlana zakoczya prace nad drugim boiskiem pod koniec sierpnia
tumaczy Janina Nowacka,
dyrektor placwki. Teraz
czekamy na odbir techniczny, wic niedugo infrastruktura bdzie w peni gotowa do
prowadzenia tam zaj sportowych.
Poszczeglne boiska s
przystosowane do piki nonej
i koszykwki oraz piki rcznej i tenisa. Remontu doczeka
si take plac apelowy szkoy.
Zamiast asfaltu pojawia si

Zesp Szk dziki prowadzonym inwestycjom dorobi si m. in. dwch nowych boisk

kostka granitowa. Wntrza


rwnie zmieniy sobie swoje
oblicza. Pojawiy si siownia
oraz izba pamici ku czci b. ks.
Stefana Frelichowskiego. Modzie z zespou szk bdzie
uczy si take w nowej sali

jzykowej (na wyposaeniu


ktrej s suchawki, mikrofony
i inne sprzty multimedialne)
oraz przystosowanej do nauki
w zawodzie sprzedawcy i handlowca.
W Gimnazjum nr 1 zmiany

FOT. UKASZ
PIECYK

uczniowie zauwayli od samego wejcia bowiem placwka wymienia bram gwn.


Nowe drzwi pojawi si take w
sali gimnastycznej.
- W trakcie wakacji wyremontowalimy sal biologicz-

n mwi Jacek Grtowski,


wicedyrektor placwki. Przygotowujemy si do tynkowania
sali gimnastycznej. Rusztowanie jest ju gotowe.
Zmiany dotary take do
Szkoy Podstawowej nr 2.
- Jeszcze przed wakacjami
ukoczylimy termomodernizacj sali gimnastycznej wyjania Marzanna Matyasik, dyrektorka placwki. - Natomiast
teraz czekamy na remont boiska. Lada dzie wybrany wykonawca bdzie tam prowadzi
biece prace naprawcze.
Szkoa przygotowaa take
sale dydaktyczne na przyjcie
szeciolatkw (meble, pomoce dydaktyczne i organizacja
przestrzeni rekreacyjnej).
Nie inaczej jest w Szkole
Podstawowej nr 5. Tam wyremontowano dwie sale - jedn
dla klas 1-3 oraz drug dla klas
4-6. W przypadku tej pierwszej pojawio si take zaplecze
zabawowe.
- Zajlimy si take zewntrzn czci budynku
- mwi Jacek Wyborski, dyrektor placwki. - Dbajc o estetyk budynku, odnowilimy
elewacj.

14 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


GMINA YSOMICE

GOSTKOWO

OSTASZEWO

TYLICE

KAMIONKI

PAPOWO OSIEKI

WYTRBOWICE

KAMIONKI MAE

PAPOWO TORUSKIE

ZAKRZEWKO

LULKOWO

TURZNO

ZGWIRT

Zamek na somianych filarach

YSOMICE

W gminie ysomice odbywa si niecodzienny konkurs.


Najpikniejszy witacz doynkowy zapewni soectwu 500 metrw
nowego asfaltu
Specjalnie wybrana komisja wizytowaa w ubieg
niedziele wszystkie miejscowoci. Emocji byo
co niemiara. Wiele osb
odkryo w sobie, dotychczas nieznany, talent artystyczny. Wszyscy chcieli
jak najlepiej wypa przed
jury. W kocu gra jest o
nie byle jak stawk.
Rozstrzygnicie zabawy nastpi w niedziel 14
wrzenia na gminnych
doynkach. W tym roku
odbd si one w zespole paacowo-parkowym w
ysomicach.

- Obok zjawiskowych
budowli - wiejskiej chaty,
zamku z fos czy wiatraka, przy ktrych bya data
doynek, na jury konkursowe czekao wielu mieszkacw - mwi Agnieszka
Jankierska-Wojda z Urzdy
Gminy ysomice. - Konkurs niezwykle zintegrowa lokalne spoecznoci
i zakoczy si wspln
biesiad w poszczeglnych
soectwach.
W skad kapituy konkursowej wchodz Piotr
Kowal, wjt gminy ysomice i przewodniczcy

jury, Katarzyna Bdek,


przedstawiciel rady gminy,
Sawomir Zajc, przedstawiciel sotysw i Jacek
Kamiski, malarz, plastyk,
lokalny artysta.
- Nasz pomys na rywalizacj okaza si strzaem
w dziesitk - wskazuje
Piotr Kowal. - Zaangaowanie ludnoci, niesamowita, czsto kilkudniowa,
praca, dbao o szczegy
- to wszystko zrobio na
mnie due wraenie.
Fotogaleri z witaczami
mona podziwia na stronie internetowej gminy

ysomice oraz www.pozatorun.pl.


- Budujce jest to, e
mieszkacy potrafi wczy si w zabaw i szerzy
wiejskie tradycje zwizane
z obchodami wita plonw - dodaje Agnieszka
Jankierska-Wojda. - Sukces tegorocznego konkursu
moe spowodowa, e za
rok znw zainicjujemy t
zabaw.
P kilometra asfaltu
nadal czeka na najbardziej
pomysowe soectwo. Kady moe sam oceni, ktry witacz przypad mu do

gustu. Zawsze decyzja jury


bdzie budzia kontrowersje, ale najwaniejsze wydaje si to, e sportow rywalizacj podjo tak wiele
miejscowoci.
- Miejmy nadziej, e
zwyci nasze winki mwi mieszkanka Ostaszewa. - Jed jednak duo
po naszej gminie i podgldaam konkurencj. Nie

prnowali przez ostatni


tydzie. Bdzie ciko, ale
nie poddajemy si. Czekamy na werdykt komisji.
Zabawa
doynkowa
startuje ju w najblisz
niedziel o godzinie 13:30.
Gwiazd bdzie legenda
disco-polo - zesp Milano.
(WT)

numer 13(74)/2014
ISSN 1734-2066

POZYSKIWANIE RODKW - PARTNERSTWO

www.powiattorunski.pl

15 lat mino...
Pierwszy rok funkcjonowania odrodzonych powiatw w Polsce to dla powiatu toruskiego inwentaryzacja zasobw, zada oraz organizacja struktur, ktre determinuj waciwe i efektywne spenianie roli. Jednym z istotnym elementw decydujcych o zdolnoci realizacji zada s moliwoci finansowe. Pierwszy budet nie pozwala na realizacj zamierze, a jedynie umoliwia funkcjonowanie.
Rol Zarzdu byo skuteczne pozyskiwanie rodkw na realizacj rosncych oczekiwa spoecznoci lokalnych. Zaniedbane szkoy, szpital oraz domy pomocy spoecznej wymagay inwestycji. Stan
drg odbiega od wymaga uytkownikw oraz w duej czci nie spenia norm technicznych. eby
sprosta tym oczekiwaniom naleao budowa partnerstwa finansowe by mc poprzez zwikszenie rodkw skutecznie zaspokaja potrzeby mieszkacw. W cigu minionych lat budet wzrs z 20 milionw do 95 milionw w roku 2014.
Moliwoci realizowania inwestycji zwikszyy si z kwoty nieco ponad milion do 25 mln w 2014 r. Nie byoby to moliwe
bez wsparcia ze strony partnerw samorzdowych oraz wykorzystania wszystkich dostpnych rde finansowych zarwno krajowych jak i unijnych. Na poziom wydatkw wpyw ma rwnie zakres zada jakie podejmowalimy. Bylimy
liderem wojewdzkim w wielu projektach realizowanych w partnerstwie z innymi samorzdami dla caego wojewdztwa
kujawsko- pomorskiego.
Pozyskiwanie rodkw unijnych w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego i Programu Operacyjnego Kapita
Ludzki na projekty drogowe, infrastrukturalne, zwizane z wprowadzaniem odnawialnych rde energii czy te na wzbogacenie oferty edukacyjnej lokuje nas w czowce samorzdw. Take aktywno w pozyskiwaniu rodkw w ramach
Funduszu Pracy i Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych czsto stawia nas w pozycji lidera wojewdzkiego.
Mirosaw Graczyk Starosta Toruski

Dowiadczenie w realizacji projektw


unijnych, zdobywane jeszcze przed
wstpieniem Polski do UE, pozwala dzi
na realizacj projektw modelowych
i innowacyjnych

INFOGRAFIKA

Wikszy budet - wiksze moliwoci


W okresie minionych 15 lat dochody budetowe powiatu systematycznie rosy
W pierwszym roku funkcjonowania dochody wynosiy ponad
20 mln z, a rok zamkn si niewielk nadwyk finansow w wysokoci
ponad 300 tys. z. W roku 2006 do
powiatowej kasy wpyna ju kwota
blisko trzykrotnie wiksza prawie
53,5 mln z. Dzi realny plan dochodw opiewa na prawie 90 mln z!
Na taki wzrost wpyw miaa aktywno Zarzdu Powiatu w pozyskiwaniu
rodkw finansowych oraz pojawienie
si nowych rde finansowania dotacje z Unii Europejskiej w ramach
rodkw przedakcesyjnych, jak i po
wstpieniu do wsplnoty, wraz z dotacjami z budetu pastwa osigny poziom ponad 34% dochodw powiatu.

W minionym 15-leciu rodki finansowe przeznaczone na wydatki


inwestycyjne powiatu toruskiego
to kwota ponad 131 mln z. W tym
okresie, corocznie nastpowa wzrost
poziomu inwestycji w zaniedban infrastruktur powiatow. Potrzeby w
owiacie, pomocy spoecznej czy te
infrastrukturze drogowej wymagay
duych nakadw. Nie byoby to moliwe bez aktywnoci powiatu, ktry
z roku na rok coraz skuteczniej i umiejtniej pozyskuje rodki w ramach konkursw.
Wejcie Polski do struktur Unii Europejskiej umoliwio pozyskanie a
22 mln z, tj. 17% wszystkich rodkw
finansowych na inwestycje. Urucho-

rda finansowania powiatowych inwestycji

mienie krajowych programw m. in. na


finansowanie drg i coroczne skuteczne pozyskiwanie tych rodkw pozwolio na zabezpieczenie a 15% rodkw
inwestycyjnych.
Tak dua zdolno inwestowania to
take zasuga dobrych relacji i zrozumienia potrzeb mieszkacw przez samorzdy gminne, a szczeglnie przez
ich gospodarzy burmistrza i wjtw.
Co dziesita zotwka pochodzia od
samorzdw partnerskich, w tym take od samorzdu wojewdztwa. cznie samorzdy partnerskie przekazay
na zadania realizowane przez powiat
13 mln z.
Systematyczne nakady na infrastruktur powiatow skutkuj staym
wzrostem wartoci majtku powiatu. Warto ta na koniec roku 2013
to ponad 161 mln z co oznacza ponad piciokrotny wzrost jej wartoci
w okresie funkcjonowania powiatu.
Realizowanie inwestycji nie byoby
moliwe bez odpowiedzialnej polityki
finansowej, polegajcej z jednej strony
na zrwnowaonym rozwoju wszystkich obszarw dziaalnoci powiatu,
z drugiej na waciwym wykorzystywaniu instrumentw finansowych.
Powiat w sposb umiejtny nie tylko korzysta z kredytw i obligacji, ale
take lokuje wolne rodki, ktre su zachowaniu pynnoci finansowej
i zabezpieczeniu finansw powiatu.

15 % rodkw na inwestycje udao si


uzyska z krajowych programw, takich
jak Narodowy Program Przebudowy
Drg Lokalnych

Wkad samorzdw partnerskich w powiatowe inwestycje to a 10% ich cakowitej wartoci. Jednym z przedsiwzi,
ktre bez szerokiego partnerstwa i wsppracy nie miaoby szans na realizacj jest
budowa powiatowych drg rowerowych
www.powiattorunski.pl

2 Powiat Toruski,

wrzesie 2014

FUNDUSZE EUROPEJSKIE

Euro dla odwanych

Rozszerzenie wsplnoty europejskiej postawio samorzdy przed nowymi wyzwaniami, ale


dao take nowe moliwoci rozwizywania problemw. Powiat toruski wykorzysta t szans
i skutecznie siga po fundusze strukturalne

Dziki projektom unijnym, zarwno


twardym z EFRR i tym mikkim z EFS,
gronowska modzie moe w nowo wyposaonej pracowni zdobywa kwalifikacje
i uprawnienia spawacza. Nowoczesny
sprzt, w postaci m.in. tokarki i frezarki,
zakupiono rwnie do pracowni mechanicznej

Konkretne korzyci dostrzec mona


przede wszystkim w obszarze edukacji, zdrowia, pomocy spoecznej, rynku pracy oraz infrastruktury drogowej, czyli wszdzie tam, gdzie zgodnie
z ustaw o samorzdzie terytorialnym
mogo aktywnie dziaa Starostwo
Powiatowe. Nie liczc duych miast
na prawach powiatu, powiat toruski
jest jednym z liderw pod wzgldem
absorpcji rodkw unijnych w wojewdztwie kujawsko-pomorskim.
Europejska szansa zostaa wykorzystana maksymalnie od 2004 roku
powiat toruski oraz jego jednostki
organizacyjne prowadziy obsug 60
projektw o cznej wartoci a 148
mln z, z czego 80 % dooya Unia Europejska! To pienidze, dziki ktrym
systematycznie poprawia si komfort
mieszkacw powiatu we wszystkich
dziedzinach ycia.
Najwicej dziao si w sferze edukacji. W pierwszej kolejnoci wystartoway projekty stypendialne, ktre
przez 3 lata wspary ponad 25 tys.
niezamonych uczniw szk ponadgimnazjalnych z caego wojewdztwa.
W nastpnych latach wsparcie zostao skierowane bezporednio do szk,
rozszerzajc ich ofert edukacyjn.
Swoj wiedz i umiejtnoci rozwijali uczniowie powiatowych technikw
i zawodwek (2 033 osb), podstaw-

wek, gimnazjw i licew z terenu powiatu toruskiego (9 248 osb) oraz


nauczyciele (833 osoby). ZS, CKU w
Gronowie podj si propagowania
korzyci z ksztacenia ustawicznego, by
nastpnie przej do konkretnych dziaa, otwierajc 35 oddziaw szk dla
dorosych.
Drugim w kolejnoci obszarem po
edukacji w ktry powiat zainwestowa najwicej rodkw z Unii Europejskiej, jest rynek pracy. 43,84 mln z
pozyskanych przez Powiatowy Urzd
Pracy dla Powiatu Toruskiego trafio
do bezrobotnych w postaci stay i szkole, porednictwa i poradnictwa zawodowego, a take pomocy na zaoenie
wasnej firmy. Ze wsparcia skorzystaa
te sama placwka, zdobywajc rodki
na zatrudnienie porednikw pracy i
doradcw zawodowych, a take szkolenia i upowszechnianie monitoringu
zawodw.
Wyremontowane dziki unijnym
projektom fragmenty drg powiatowych maj istotne znaczenie dla
poprawy bezpieczestwa zarwno
pieszych, jak i zmotoryzowanych.
Taki te cel przywieca budowie ponad 70 km drg rowerowych, ktre
poczyy Toru z Osiekiem i Unisawiem, a niedugo rwnie z Chem
i Kamionkami.

Wikszo zada zwizanych z


ochron zdrowia powiat realizuje poprzez Szpital Powiatowy sp. z o.o. w
Chemy, ktry nie jest wprawdzie
jednostk organizacyjn powiatu, ale
ktrego powiat jest gwnym udziaowcem (86%). Tutaj signito nie
tylko po fundusze regionalne (RPO),
ale take krajowe (PO Infrastruktura i
rodowisko). W efekcie moliwe stao si przeksztacenie upadajcego
i zaduonego zakadu opieki zdrowotnej w nowoczesny szpital o ponadregionalnej renomie.
Domy pomocy spoecznej i Powiatowe Centrum Pomocy Rodzinie pozyskay ponad 1,93 mln z na aktywizacj
i integracj spoeczn dla swoich podopiecznych. Fundusze unijne pomogy
take dostosowa obiekty do wymaganych standardw i zainwestowa w
nowoczesne rozwizania techniczne.
Unijne slogany Mj region w Europie i Czowiek najlepsza inwestycja wyznaczyy kierunki dziaa,
ktre otrzymay zastrzyk europejskiej
gotwki. 148 mln z przeznaczone na
realizacj projektw wspfinansowanych przez Uni Europejsk jest wic
swoist lokat, z ktrej zyski ju teraz
czerpi wszyscy mieszkacy powiatu.
To najlepszy dowd na aktywne wykorzystanie szansy, ktra otworzya si
przed Polsk w 2004 roku.

Aktywno powiatu sprawia, e na dodatkowe zajcia i ciekawe wyjazdy mog


liczy nie tylko uczniowie powiatowych
szk ponadgimnazjalnych, ale take
dzieci ze wszystkich gminnych podstawwek i gimnazjw, ktre bior udzia w
koordynowanych przez Starostwo projektach edukacyjnych

Zestawienie wartoci projektw unijnych

Aktywno procentuje!
Take powiatowe obiekty sportowe
wybudowane przy wsparciu ministerialnych rodkw i programw wielofunkcyjne boiska przy Zespole Szk
w Chemy i Orlik przy Zespole Szk
Centrum Ksztacenia Ustawicznego
w Gronowie s otwarte dla lokalnej
spoecznoci
www.powiattorunski.pl

Chcc jak najlepiej realizowa swoje


zadania, poprawia ich jako i podejmowa si nowych wyzwa, powiat
toruski od samego pocztku wzbogaca swj budet, aktywnie poszukujc
i zdobywajc rodki zewntrzne. Przez
pitnacie lat udao si pozyska w ten
sposb ponad 129 mln z. Te dodatkowe
pienidze wspieray przede wszystkim
owiat i pomoc spoeczn (58%) oraz
infrastruktur drogow (37%).
Pocztki oczywicie byy trudne, gdy
powiat jako jednostka samorzdu terytorialnego przywrcona z niebytu po

24 latach musia najpierw okrzepn


w swoich strukturach i zdoby dowiadczenie, aby w pniejszym okresie podejmowa si bardzo trudnych partnerskich
projektw.
Przeomem okazao si wejcie Polski do Unii Europejskiej. To gwnie
dziki wsparciu unijnemu moliwoci powiatu wzrosy o 41 mln z. Dziki dobrze przygotowanym projektom
i wnioskom, w latach 2008-2014 udao si podwoi pozyskane, w stosunku
do poprzednich lat (1999-2007), rodki do ponad 83 mln z. Ostatecznie,

61,33% wszystkich dodatkowych pienidzy, ktre uzupeniay budet powiatu


toruskiego, pochodzio ze rodkw UE.
Pierwszym krokiem w stron nowych
funduszy, rozpisanych na lata 2014-2020,
byo podpisanie 8 kwietnia 2014 r. przez
powiat toruski i wszystkie wchodzce
w jego skad gminy porozumienia tzw. ZIT
Wojewdzkiego (Zintegrowane Inwestycje Terytorialne). Pozostaje mie nadziej,
e ta nowa partnerska formua przyczyni
si do jeszcze skuteczniejszego realizowania wsplnych zada na rzecz lokalnej
spoecznoci.

3 Powiat Toruski,

wrzesie 2014

POWIATOWY URZD PRACY DLA POWIATU TORUSKIEGO

Fundusz Pracy

Jednym z waniejszych zada przypisanych samorzdowi powiatowemu jest przeciwdziaanie oraz zmniejszanie skutkw bezrobocia.
rodki, ktre otrzymuje Powiatowy Urzd Pracy zabezpieczaj wypaty zasikw dla bezrobotnych oraz opacanie skadki zdrowotnej
za bezrobotnych
Drug istotn rol urzdu pracy jest
aktywizacja osb bezrobotnych. Na ten
cel powiat otrzymuje rodki obliczane
na podstawie algorytmu. Ich wysoko
uzaleniona jest m. in. od iloci bezrobotnych. Powiat moe ubiega si o
dodatkowe rodki z Funduszu Pracy w
ramach konkursw ogaszanych przez
ministerstwo. Aktywno sub zatrud-

nienia powoduje, e w pozyskiwaniu


tych rodkw powiat jest liderem w wojewdztwie.
W minionych latach sukcesywnie wzrastay kwoty przeznaczane na aktywizacj
zawodow osb bezrobotnych: od niespena 5 mln z w 2004 r. do ponad 17 mln
z w 2013 r. Najwiksze wsparcie udao si

pozyska w 2010 roku bya to niebagatelna suma ponad 25,5 mln z!


W cigu minionego okresu na aktywizacj zawodow osb bezrobotnych
przeznaczono cznie ponad 154,7 mln
z. Dziki tym funduszom bezrobotni
skorzystali ze szkole oraz poradnictwa
zawodowego, tysice osb otrzymay

wsparcie finansowe na rozpoczcie wasnej dziaalnoci gospodarczej oraz miay


szans uzyska nowe kwalifikacje dziki
odbytym staom, za pracodawcy poprzez uzyskanie refundacji kosztw wyposaenia miejsc pracy, a take moliwoci
czciowego sfinansowania zatrudniania
w ramach prac interwencyjnych chtniej przyjmowali nowych pracownikw.

rodki pozyskane na aktywizacj zawodow osb bezrobotnych

PFRON

Pastwowy Fundusz Osb Niepenosprawnych


Majc na wzgldzie rnorodno problemw, z jakimi borykaj si osoby niepenosprawne, powiat nieustannie od 15 lat pozyskuje
rodki z funduszu celowego PFRON - Pastwowego Funduszu Rehabilitacji Osb Niepenosprawnych
Na rnorodne dziaania, majce
na celu uatwienie niepenosprawnym
mieszkacom powiatu toruskiego
codziennego funkcjonowania w spoeczestwie, w domu i w pracy, powiat
pozyska dotychczas ponad 15,5 mln z.
Ponad 80% rodkw z PFRON przeznaczonych zostao na realizacj szerokiego wachlarza zada zwizanych z
rehabilitacj zawodow oraz spoeczn
osb niepenosprawnych s to rodki
przyznawane na podstawie algorytmu,
ktrego wysoko ustalana jest przez
Zarzd PFRON odrbnie dla kadego
powiatu.
Pozostae 20% to efekt skutecznoci w pozyskiwaniu dodatkowych pienidzy, sucych niepenosprawnym.
W ramach rnych programw wspierane s podmioty, w tym jednostki
wasne i samorzdy gminne. Monta
wind, podjazdw w obiektach bd
dofinansowanie zakupu samochodw
do przewozu osb niepenosprawnych
w znaczny sposb uatwiaj ycie osobom z rnymi dysfunkcjami.
W okresie minionych 15 lat ze wsparcia finansowego skorzystao cznie a
18 tys. mieszkacw powiatu, w tym
rwnie podmioty, ktre zgodnie z zapisem statutowym prowadz dziaalno
na rzecz osb niepenosprawnych.
Dziki pozyskanym rodkom mo-

rodki pozyskane z PFRON

liwa bya pomoc w zaopatrzeniu


w przedmioty ortopedyczne i sprzt
rehabilitacyjny, a take likwidacja barier architektonicznych i transportowych. Setki osb skorzystay z turnu-

sw rehabilitacyjnych, szkole oraz


miay szans otworzy wasny biznes.
W 2014 roku na dziaania na rzecz
osb niepenosprawnych powiat
otrzyma z PFRON wsparcie finansowe

w wysokoci ponad 1,4 mln z. To


obok wsparcia otrzymanego w roku
2006 najwiksze rodki, jakie dotychczas udao si powiatowi pozyska dla
niepenosprawnych mieszkacw.
www.powiattorunski.pl

4 Powiat Toruski,

wrzesie 2014

PARTENRSTWO

Partnerstwo jest kluczem

Partnerzy powiatu toruskiego w latach 1999-2014

Wsplne dziaanie to klucz do sukcesu i rozwoju spoeczno-gospodarczego nie tylko powiatu toruskiego, ale rwnie caego regionu. Bez
wsppracy nie tylko z samorzdami, ale rwnie z pozarzdwkami,
przedsibiorcami, czy te organizacjami wsparcia biznesu i turystyki realizacja wielu przedsiwzi powiatu
toruskiego byaby po prostu niemoliwa.
Partnerstwo oznacza wiksz skuteczno i szans na wymian wiedzy
i dowiadcze. To rwnie wicej kontaktw i tym samym wicej rozwiza
dla nowych wyzwa, z ktrymi przychodzi zmierzy si w rnych sferach
dziaalnoci.
Wsplne projekty staj si okazj do
pogbiania wiedzy i usystematyzowania dziaa w zakresie turystyki, edukacji czy przedsibiorczoci. Wsppraca
buduje take wzajemne zrozumienie
oraz szacunek dla zada i roli kadego
z partnerw.

Powiat toruski lider i partner


W myl zasady zgoda buduje powiat zainicjowa wspprac
z gminami, ssiednimi powiatami
i samorzdem wojewdztwa, wsplnie wcielajc w ycie nowe pomysy
i osigajc cele, ktre w pojedynk
byyby nierealne.
Taka wsppraca umoliwia urzeczywistnienie przedsiwzi wykraczajcych daleko poza granice samego powiatu i poza moliwoci pojedynczych
samorzdw.
Realizacja kolejnych akcji i coraz
mielszych inicjatyw daa nam niezbdne dowiadczenie i dzi moemy
miao podejmowa si prowadzenia
pionierskich i trudnych projektw.

POWIAT TORUSKI
Bezpatny Miesicznik Samorzdowy

Naocznym dowodem na to jak powiat toruski radzi sobie z pozyskiwaniem rodkw zewntrznych, czy to
unijnych, czy rzdowych, jest obecny wygld i stan powiatowej infrastruktury. 15 lat to realna skala do porwna, gdy zdecydowana wikszo mieszkacw naszego powiatu pamita jak przedstawiay si jednostki organizacyjne powiatu i drogi powiatowe przed kilkunastu laty, a jak wygldaj dzisiaj. To samo mona stwierdzi
w przypadku tzw. mikkich rodkw przeznaczonych na rozwj owiaty, nie tylko stricte powiatowej, ale take
realizowanej przez szkoy gminne oraz inne dziaania suce aktywizacji i konsolidacji spoeczestw lokalnych.
Niewielkie pocztkowo wykorzystanie rodkw zewntrznych na remonty powiatowych drg przeszo
w ostatnich latach w dziesitki kilometrw nowych nawierzchni. Obok nich powstaj prawie rwnie dugie
odcinki chodnikw. A ju naprawd nowoczesnym wyzwaniem bya odwana decyzja wadz powiatu odnonie
budowy sieci drg rowerowych, sucych nie tylko poprawie bezpieczestwa mieszkacw powiatu, ale take
rozwojowi turystyki i rekreacji. Prowadzone przez nas domy pomocy spoecznej dziki absorpcji rodkw zewntrznych w krtkim czasie speniy wymagane standardy, suce przede wszystkim polepszeniu warunkw bytowych ich mieszkacom. Szkoy prowadzone
przez powiat toruski wyrniaj si nowoczesna infrastruktur, umoliwiajc ksztacenie na bardzo wysokim poziomie. Posiadaj
doskona baz sportow oraz w peni wyposaone w pomoce dydaktyczne specjalistyczne klasopracownie, za ZS CKU w Gronowie
znajduje si w cisej czowce placwek realizujcych nowy program ksztacenia zawodowego.
Wszystko to wanie dziki pozyskiwaniu rodkw zewntrznych, ktre nie byoby moliwe a na tak skal, gdyby nie rozsdna, przemylana polityka finansowa realizowana przez wadze powiatu. Dziki takiemu podejciu udao si nam bardzo duo zrobi bez zbdnego
nadwyrania budetu. Mao tego, powiat toruski jest gotowy rwnie efektywnie korzysta z nastpnej perspektywy unijnej.
Dariusz Meller Wicestarosta Toruski
www.powiattorunski.pl

Starostwo Powiatowe w Toruniu


ul. Towarowa 4-6
87-100 Toru
tel. 56 662 88 88, fax 56 662 88 89
e-mail: starostwo@powiattorunski.pl
Redakcja w skadzie:
dr Malwina Rouba redaktor naczelny
Agnieszka Niwiska redakcja numeru
Teksty: Danuta Jaboska-Drela,
Magorzata Gowacka, Mirosaw Graczyk,
Andrzej Horniak
Kontakt:
tel. 56 662 88 52
rzecznik@powiattorunski.pl
Skad: Starostwo Powiatowe w Toruniu
Druk: Drukarnia Agora SA. w Pile, ul. Krzywa 35

19 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


GMINA ZAWIE WIELKA

Chcemy, by wszystkim yo si lepiej


O najwaniejszych inwestycjach ostatnich lat, unijnych

dofinansowaniach, problemach i sukcesach gminnego samorzdu


z Janem Surdyk, wjtem gminy Zawie Wielka, rozmawia Aleksandra Radzikowska
Z jakimi wyzwaniami musieli
Pastwo radzi sobie w ostatnim
czasie? Ten rok jest pod wzgldem inwestycji dobry?
Tak, mija nam pod znakiem
duej aktywnoci inwestycyjnej
ukierunkowanej na jak najlepsze wykorzystanie rodkw zewntrznych. Z racji pooenia i
ssiedztwa najwikszej polskiej
rzeki, jak i na skutek nieracjonalnych decyzji poprzedniego
zarzdu gminy, priorytetowym
wyzwaniem, przed jakim stanem, jest zabezpieczenie nowo
wybudowanych osiedli domw w
Czarnowie przed zalaniem wodami wezbraniowymi Wisy. S to
domy mieszkacw, ktrych sam
zachcaem do przeprowadzki do
gminy Zawie Wielka jako fantastycznego miejsca zamieszkania.
Nie byli wiadomi zagraajcego
im niebezpieczestwa.
W jakim zakresie pomog Pastwo tym osobom?
Procedura uzyskiwania pozwole, decyzji i tworzenia dokumentacji projektowej wyaniania
w drodze przetargu wykonawcy
zadania budowlanego jest w przypadku tego rodzaju inwestycji
bardzo mudna i czasochonna.
Dzi mog jednak powiedzie, e
dziki zaangaowaniu pracownikw Urzdu Gminy uzyskalimy dofinansowanie ze rodkw
Regionalnego Programu Operacyjnego Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego, a na dniach
podpisana bdzie umowa z firm,
ktra wybuduje stacj pomp wraz
ze luz waow chronic dobytek mieszkacw naszej maej
ojczyzny przed powodzi. Oczywicie - tak jak wielokrotnie powtarzaem - wydatek blisko 8 mln
zotych, pomimo otrzymanego
wsparcia ze rodkw unijnych,
jest ponad moliwoci finansowe
gminy. Przez dugi czas bdzie
odbija si nam czkawk, skutecz-

Jan Surdyka pozytywnie ocenia skutki wejcia Polski do Unii


Europejskiej.

nie redukujc moliwoci inwestycyjne.


Jak rozwi Pastwo inny problem - niewydolnej oczyszczalni
ciekw w Grsku?
To rzeczywicie jest dla nas
duym wyzwaniem. Kady, kto
goci w pobliu osiedla Przylesie, bez najmniejszego problemu
lokalizowa instalacj suc do
utylizacji odprowadzanych poprzez kanalizacj nieczystoci.
Przestarzae, niemodernizowane urzdzenia nie daway rady
oczyci ciekw dostarczanych z

FOT. ADAM
ZAKRZEWSKI

wci rozbudowywanego osiedla.


Jedyne rozwizanie to budowa
kolektora tocznego i odprowadzanie przez niego ciekw do
oczyszczalni w Toruniu. Rozbudowa naszego obiektu nie jest
moliwa ze wzgldu na blisko
blokw mieszkalnych i wybudowanego domu kultury. Na to
zadanie take zdobylimy dofinansowanie ze rodkw unijnych.
Zrealizuje je Zakad Usug Komunalnych.
Jakie inwestycje okazay si na
przestrzeni ostatnich lat najwa-

niejsze? Czego oczekiwali od


gminnego samorzdu mieszkacy?
W wikszoci gmin z naszej
okolicy najwiksze problemy
mieszkacw wygldaj podobnie. Przecie kady chce mieszka
w bezpiecznym miejscu z dojazdem po rwnej drodze, najlepiej z
odseparowanym ruchem pieszym
i rowerowym, owietlon lampami ulicznymi, w domu, z ktrego
cieki odprowadzone s do kanalizacji - w najgorszym wypadku
do przydomowej oczyszczalni
ciekw. Wanie systematyczny,
planowy i zrwnowaony sposb inwestowania, obejmujcy
wszystkie zadania gminy, uwaam
za najwaniejszy. Zawsze bardzo
dokadnie wsuchuj si w gosy mieszkacw czy to podczas
przyjmowania ich w urzdzie,
czy podczas cyklicznie organizowanych dwa razy w roku zebra
soeckich. To od nich docieraj
sygnay o potrzebach i tylko takie podejcie powoduje, e nam
wszystkim yje si po prostu lepiej. Powiem tylko, e najwikszy
udzia w kwocie 26 mln zotych,
wydatkowanych przez cztery lata
obecnej kadencji na inwestycje,
miay zadania z zakresu kanalizacji i wodocigw i pochony one
niemal 6 mln zotych.
Na co zostay przeznaczone te
pienidze?
Pobudowalimy niemal 45,5
km kanalizacji - tocznej i grawitacyjnej, a w miejscach, gdzie jej
przeprowadzenie jest utrudnione
lub ekonomicznie nieuzasadnione, wybudowalimy 230 przydomowych oczyszczalni ciekw.
Oczywicie przy wspudziale
rodkw unijnych. Udao nam
si take rozprowadzi ponad
25 km wodocigw. To cakiem
duo, cho potrzeby s znacznie
wiksze. Utworzenie Zakadu Komunalnego i uporzdkowanie go-

spodarki wodno-kanalizacyjnej,
ktra w momencie obejmowania
przeze mnie urzdu przynosia milion zotych straty rocznie,
rwnie mog uzna za spory
sukces.
Niedawno mina dekada obecnoci Polski w europejskiej
wsplnocie. Co zyskaa dziki
temu gmina Zawie Wielka?
Trudno sobie wyobrazi nasz
kraj i gmin poza Uni Europejsk. Obecno rodkw unijnych
wida w kadej miejscowoci. Pomimo pocztkowej nieufnoci i
obaw dzi wikszo z nas uwaa,
e przyczenie si do wsplnoty
byo jedynym moliwym wyborem. Przywoane przeze mnie
inwestycje wodno-kanalizacyjne, drogowe, zbudowane boiska
i miejsca rekreacji z piknymi
placami zabaw czy chodniki znaczco poprawiy nasze warunki ycia. Bez udziau pienidzy
z Brukseli nie byaby moliwa
realizacja 18 projektw na czn kwot prawie 15 mln zotych.
Przed nami nowe unijne rozdanie
i cho ju teraz wiemy, e ta perspektywa nie bdzie tak mocno
proinwestycyjna, wierz, e dziki
dobremu pooeniu midzy Toruniem i Bydgoszcz wykorzystamy
stojc przed nami szans. Pienidze ze Zintegrowanych Inwestycji
Terytorialnych pozwol na dalszy
rozwj gminy, a dziki wikszemu
naciskowi na ochron rodowiska
zrealizujemy budow wyczekiwanych przez mieszkacw solarw i instalacji fotowoltaicznych.
Wszystko to robimy z myl o
mieszkacach naszej gminy, by
wszystkim yo si lepiej.
W przyszym numerze Poza
Toru cz druga wywiadu z
Janem Surdyk o stanie gminnej
owiaty, kultury i sportu.

20 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


GMINA LUBICZ

Przecito biao-czerwon wstg


Amfiteatr i boisko sprezentowaa gmina Lubicz uczniom

na nowy rok szkolny. Na otwarciu pojawi si marszaek wojewdztwa


Tomasz Wicawski
Pierwszy dzie po wakacjach
by w Lubiczu Dolnym wyjtkowy. Prno byo szuka ucznia,
ktry byby niezadowolony z
powrotu do szkoy. Nowa bienia, wielofunkcyjne boisko i
scena - byo co podziwia.
Lepszego miejsca na inauguracj roku szkolnego 2014/2015
nie mona byo znale w gminie
Lubicz. Nowy amfiteatr suy
bdzie nie tylko dzieciom, ale caej lokalnej spoecznoci. Prbk
bogatego programu artystycznego zaprezentowano 1 wrzenia.
- To jest niewielka szkoa
podstawowa, ale w naszej gminnej polityce owiatowej jest dla
takich miejsce - mwi podczas
uroczystoci Marek Olszewski,
wjt gminy Lubicz. - Panuje tu
wspaniaa atmosfera, podsycana
wyjtkowo bogat ofert zaj
pozalekcyjnych. Od dzi dzieci
maj moliwo korzystania z
nowoczesnego kompleksu sportowego. Bd mogy uprawia
wiele dyscyplin na godnym poziomie.
Otwarcie roku szkolnego
uwietni swoj obecnoci Piotr
Cabecki, marszaek wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. W
swoim przemwieniu podkre-

Nowy kompleks sportowo-kulturalny w Lubiczu Dolnym robi due wraenie.

la, e obiekt powsta z udziaem


dofinansowania unijnego, udzielonego za porednictwem instytucji, ktr kieruje.
- Gmina Lubicz to bardzo
aktywna w pozyskiwaniu europejskich rodkw jednostka samorzdowa - mwi marszaek.
- Nie byoby to moliwe a w takiej skali, gdybycie byli czci
Torunia. W kocu zdecydowana wikszo inwestycji jest tu
wspfinansowana ze rodkw
Wsplnej Polityki Rolnej. Due
miasta nie maj do nich dostpu.
Poziom edukacji wysoki
Na uroczystoci obecny by
rwnie wicekurator owiaty.
- Mogem wybra w tym dniu

odwiedziny w wielu miejscach,


ale przybyem do Lubicza - mwi Andrzej Siemianowski. - Z
tego rodowiska si wywodz i tu
pracowaem. Waniejsze jest jednak to, e lubickie szkoy od lat
wyrniaj si bardzo dobrymi,
wyszymi od redniej wojewdzkiej wynikami w oglnopolskich
sprawdzianach wiedzy. Szkoa w
Lubiczu Dolnym jest tego znakomitym przykadem. Jestem tu
zatem, aby w imieniu kuratora
yczy pani dyrektor dalszych
sukcesw.
Rol Urzdu Marszakowskiego w pozyskiwaniu rodkw
podkrelao wielu przemawiajcych.
- Dzikujemy marszakowi za
wsparcie - mwia Hanna Anzel,

FOT. BEATA
NOWAK-LATASKA

przewodniczca Rady Gminy Lubicz. - Od 2008 roku z udziaem


rodkw unijnych, a take wojewdztwa kujawsko-pomorskiego
znaczco wzbogacilimy posiadan baz edukacyjno-sportow
i rekreacyjn. S dwie, zupenie
nowe i penowymiarowe, hale
sportowe (trzecia w budowie),
cztery due zespoy boisk oraz
pitnacie placw zabaw.
Wszyscy czekali
na ten moment
Gociem rozpoczcia roku
szkolnego 2014/2015 by rwnie
pose na Sejm RP - Jan Krzysztof Ardanowski, ktry w przemwieniu podkrela znaczenie

kultywowania lokalnych tradycji


- niezwykle bogatych na tym terenie.
Spraw najwaniejsz wydaje si jednak opinia dzieci i ich
opiekunw.
- Nie mog si ju doczeka,
kiedy bdziemy mogli zagra w
pik na nowym boisku - mwi
Kamil, ucze SP w Lubiczu Dolnym. - Zawsze marzyem o tym,
eby przy naszej szkole by nowy
stadion.
Rodzice nie kryli rwnie
swojego zadowolenia.
- Inwestycja w modzie jest
najlepsz inwestycj - mwi Mirosaw Zieliski, mieszkaniec
Lubicza Dolnego. - Trzeba za
wszelk cen odcign dzieci od
komputerw. Dobra baza i zaplecze infrastrukturalne uatwiaj
prac nauczycielom.
Szczcie wida byo na twarzach "wuefistw" . Oni chcieliby
osiga jak najlepsze rezultaty
ze swoimi podopiecznymi podczas zawodw powiatowych i
wojewdzkich. Baza treningowa
powinna pozwoli na lepsz selekcj talentw w rnych dyscyplinach - poczwszy od gier
zespoowych, a skoczywszy na
lekkiej atletyce.
t.wieclawski@pozatorun.pl

21 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

Anielski wyraz uznania

GMINA LUBICZ

Podczas doynek w Grbocinie wrczono nagrody


dla mieszkacw zasuonych dla gminy Lubicz
Tomasz Wicawski
Organizatorzy imprezy zadbali
o uczt dla ciaa i ducha. Po uroczystej mszy witej w miejscowym kociele barwny korowd
przemaszerowa w kierunku sali
gimnastycznej
grbociskiej
szkoy. Tam nie mogo zabrakn pieczonego winiaka, wiejskiego chleba i biesiadnej muzyki.
Zabawa doynkowa w Grbocinie ma nieco inny charakter ni
te, ktre odbywaj si w ssiednich gminach. Mieszkacy nie
bawi si w plenerze, a w szkole.
Nie oznacza to jednak, e podsumowanie zebranych plonw wypada mniej okazale.
Impreza odbya si w tym
roku 6 wrzenia. Na doynkach
pojawili si rolnicy, licznie zgromadzeni mieszkacy wsi i znamienici gocie - Piotr Cabecki,
marszaek wojewdztwa kujawsko-pomorskiego, Andrzej Gross,
prezes Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w
Warszawie, Bartosz Szymaski,
dyrektor Departamentu Rozwoju Obszarw Wiejskich Urzdu
Marszakowskiego, Beata Krzemiska, rzecznik prasowy marszaka wojewdztwa, radni powiatowi i gminni.
- Byli rwnie przedstawiciele innych miejscowoci z terenu
naszej gminy - mwi Hanna An-

W trakcie doynek w Grbocinie w gminie Lubicz wrczono okolicznociowe nagrody dla mieszkancw zasuonych dla lokalnej spoecznoci.

zel, przewodniczca Rady Gminy


Lubicz. - Zawsze staramy si, eby
obchody tego wita nie pomijay adnej grupy, bo razem trzeba
cieszy si z tego, co na polach
wyroso.
Tradycj stao si ju przyznanie nagrd dla osb, ktre przyczyniaj si do rozwoju lokalnej
spoecznoci.
- "Grbociskie Anioy" wrczylimy po raz trzeci - dodaje Hanna Anzel. - W tym roku
otrzymali je m.in. Wiesaw Mioduszewski, rolnik z naszej miejscowoci i aktywny dziaacz lokalny, Dariusz Subocz, dyrektor
znanego w caej Polsce Muzeum
Pimiennictwa i Drukarstwa, Da-

riusz Aniokowski, proboszcz grbociskiej parafii, zaangaowany


w animowanie i aktywizowanie
rodowiska lokalnego.
Nagrd byo jednak znacznie
wicej. Anioa nie mogli nie dosta wjt gminy Marek Olszewski
wraz z maonk czy przedstawiciele LGD "Podgrodzie Toruskie" - Barbara Kisielewska ze
Zotorii, czonkini rady gminy i
Wojciech Knie, aktywni dziaacz
te j organizacji.
- Nagrd byo mnstwo wskazuje Hanna Anzel. - Wszystkie te osoby s jednak prawdziwymi anioami spoeczestwa
obywatelskiego. Wrczenie statuetek jest nie tylko form doce-

nienia ich pracy, ale rwnie zacht, szczeglnie dla modych,


aby angaowali si w dziaalno
prospoeczn na rzecz "maej ojczyzny".
Gmina Lubicz czsto uwaana
jest za teren typowo podmiejski.
Nie oznacza to jednak, e na jej
obszarze nie ma rolnikw.
- Przedstawicieli tej grupy spoecznej jest wci wielu - mwi
Marek Olszewski, wjt gminy
Lubicz. - S oni aktywni nie tylko
jako bardzo solidni, nowoczeni
gospodarze i przedsibiorcy, ale
rwnie wspaniali spoecznicy,
ludzie czynu. Szczeglnie w pnocnej czci nasza gmina wci
zachowuje swj rolniczy cha-

FOT. BEATA NOWAK-LATASKA

rakter i opiera si presji miasta.


I dobrze, bo to typowo rolnicze
tereny, ze swym unikalnym, uroczym krajobrazem i chopskimi
wartociami. Chwalimy si nimi i
chcemy chroni.
W sali gimnastycznej witowao kilkaset osb. Po godzinie
21 parkiet pka w szwach. Letnie
pracy zostay ju na polach wykonane, wic trzeba odpocz przed
typowo jesiennymi zajciami. A
e rolnik pracuje kadego dnia w
roku, tym bardziej naley mu si
wytchnienie.
t.wieclawski@pozatorun.pl

22 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


GMINA UBIANKA

Szlagiery wybrzmiay ze sceny


Soneczne zakoczenia lata w gminie ubianka.
Festyn rodzinny pod patronatem Poza Toru za nami
Tomasz Wicawski
Mieszkacy bawili si w szczytnym celu. Cay dochd z imprezy, ktra odbya si ostatniego
dnia sierpnia, pjdzie na budow kocioa w ubiance. Frekwencja dopisaa. Pogoda nie
bya kapryna, wic wszyscy
wracali do domw w wymienitych humorach.
Atrakcji nie zabrako dla maych i duych. Program imprezy by urozmaicony, wic kady
mieszkaniec gminy znalaz w nim
co dla siebie.
- Nasza gmina okrelana jest
mianem "sonecznej", wic tylko
pod takim hasem moglimy egna lato - mwi Jerzy Zajkaa,
wjt gminy ubianka. - Syniemy
w regionie z instalacji solarnych,
ale Gminnym Parkiem Kultury
i bogatym kalendarzem imprez,
ktre si w nim odbywaj, take
moemy si poszczyci.
"Zabawa podmiejska"
Zabawa rozpocza si o godzinie 16.00. Ze ceny mona byo
usysze muzyk ludow, modzieow i rozrywkow. O dobry
humor goci zadba Mirosaw Elimer z zespoem Inspiracja. Band
wykona znane szlagiery. W jego
repertuarze s przeboje polskich
i zagranicznych gwiazd estrady
m.in. Queen, Czesawa Niemena

Setki osb bawiy si podczas ostatniego letniego festynu. Liczba imprez gminnych w wakacje bya
pokana.

i Czerwonych Gitar.
- To muzyka mojej modoci
- mwi Ania z Zamku Bierzgowskiego. - Przypomniaam sobie
wiele szlagierw, ktre kiedy
krloway na wiejskich dyskotekach. Chodzio si na nie co sobota. Teraz to ju nie te lata, ale raz
w roku mona z mem potaczy i odpocz od codziennym
obowizkw.
Zesp, ktry wystpi w gminie ubianka, jest zwycizc show
telewizji TVN "Zosta gwiazd".
O bezproblemowy przebieg imprezy dbaa grupa wodzirejska z

Torunia - Bano-Show. Na deskach


malowniczo pooonego amfiteatru wystpiy take zespoy ludowe - Granda i ubianioki.
Swojskie klimaty
- Kiedy miaymy znacznie
wiksz trem przed wystpem mwia przed wejciem na scen
wokalistka ubianiokw. - Liczba koncertw robi jednak swoje.
Wiemy, e jedna moe liczy na
drug, wic stres jest mniejszy.
Przecie umiemy piewa.
Potwierdza to organizator im-

FOT. URZD
GMINY

prezy.
- Nasz ludowy zesp ma coraz bogatszy repertuar - wskazuje
Agata Zikowska, animator kultury w ubiance. - Wystpowa
ju na wielu scenach i nie straszna
mu trema i dua widownia. Festyn
by take okazj do wystpu mniej
znanych, ale dobrze zapowiadajcych si lokalnych zespow.
W programie nie mogo zabrakn take taca, w ktrych
rozkochana jest od jakiego czasu
caa Polska. W trakcie imprezy
odbyy si pokazy hip-hopowe.
Grupa STUK przeniosa nato-

miast lokaln spoeczno w wiat


cyrku. Pokazy cyrkowcw byy
niezwykle widowiskowe.
- Tego rodzaju imprezy s okazj do integracji lokalnej spoecznoci - mwi Jerzy Zajkaa, wjt
gminy ubianka. - Mieszkacy
mog ze sob porozmawia w
lunej atmosferze, odpocz po
caym tygodniu cikiej pracy, a
czsto take przenie si dziki
muzyce w czasy swojej modoci.
Poegnanie lata nie byoby
pene bez obecnoci dzieci. Dla
nich rwnie przygotowano moc
atrakcji. W GPK stany dmuchane zjedalnie, wata cukrowa,
popcorn, fotobudka i kule wodne.
Zadbano rwnie o zaplecze gastronomiczne. Nikt nie wyszed
z imprezy godny. W menu byy
m.in. pieczone prosie, potrawy z
grilla, ciasta i napoje.
Szczliwcy wygrali atrakcyjne
nagrody w loterii fantowej. Bya
to nie lada gratka dla goci, bo
mona byy wrci do domu bogatszym o telewizor, rower bd
mikrofalwk.
Lato pomau dobiega koca,
ale wszyscy licz, e pikna pogoda nie odejdzie jeszcze w zapomnienie i w przydomowych
ogrdka bd mogli przy grillu
egna t por roku jeszcze kilka
razy.
t.wieclawski@pozatorun.pl

Balon z okazji jubileuszu


Gminie ubianka stukna osiemdziesitka.

Obchody urodzin uwietni prezentacja monografii opisujcej jej losy


Tomasz Wicawski
witowanie zaplanowano na
27 i 28 wrzenia. Poza oficjalnymi punktami programu, przewidziano rwnie wystp zespou
grajcego
covery
niemiertelnej kapeli Queen.
Na zakoczenie przewidziano
dzikczynn msz wit.
Poszczeglne miejscowoci
gminy maj wielowiekow histori. Potwierdza to tre monografii opracowanej z okazji
jubileuszu. Obecne granice administracyjne samorzdu zostay
ustalone w wyniku tzw. ustawy
scaleniowej z 23 marca 1933 roku
oraz wydanego na jej podstawie
rozporzdzenia ministra spraw
wewntrznych. Po kilkumiesicznych przygotowaniach w
1934 roku gmina ubianka posiadaa obecne granice. By jeden
wyjtek - miejscowo yn
- dzi leca w gminie Zawie
Wielka.
- Jubileusz 80-lecia stwarza
dobr okazj do spojrzenia w
przeszo naszej gminy, a take
przekazania wyrazw uznania
dla osb i instytucji zaangaowanych w jej rozwj w ostatnich
latach - mwi Bartosz Lewandowski, kierownik referatu rolnictwa i ochrony rodowiska UG
ubianka. - Festyn rocznicowy

Wiele starych fotografii mona znale w pierwszej


monogorafii gminy ubianka.

odbdzie si w sobot 27 wrzenia na terenie Gminnego Parku


Kultury w ubiance. Pocztek o
godzinie 15:00.
Dzieje warto spisa
Spojrzenie w przeszo zapewni wydanie monografii,
ktrej autorem jest Piotr Birecki, historyk sztuki, pracownik
naukowy UMK w Toruniu. Prezentuje ona gmin na przestrzeni wiekw. Przytoczone zostay
w niej liczne fakty historyczne,

FOT. UKASZ
PIECYK

spisy osb, obiektw i wydarze


w ciekawych uwarunkowaniach
spoeczno-kulturowych.
- Nasza nowa monografia jest
opatrzona wieloma, take unikatowymi, zdjciami ze zbiorw
archiwalnych i prywatnych wskazuje Bartosz Lewandowski.
- Obecnie trwa proces jej drukowania i zostanie ona dostarczona
samorzdowcom bezporednio
przed jubileuszowym festynem.
Autor dziea dokona jego przedstawienia podczas rocznicowych
obchodw.

Podczas wita gminy zaprezentowane i uhonorowane zostan osoby majce szczeglne zasugi w rozwoju gminy w okresie
odrodzonego samorzdu terytorialnego. Wjt gminy wystpi do
rady o nadanie medali za zasugi,
ktre zostan 27 wrzenia wrczone.
Nie zawiod rwnie panie z
k gospody wiejskich. Zadbaj
one o wyywienie uczestnikw
zabawy, oferujc wyszukane gminne i soeckie specjay. Na
dzieci czekaa bdzie moc darmowych atrakcji.
- Z okazji jubileuszu z Gminnego Parku Kultury wystartuje w
przestworza balon - mwi Jerzy
Zajkaa, wjt gminy ubianka. - Zostanie z niego zrobione
profesjonalne zdjcie wszystkich
uczestnikw zabawy. W kolejnych latach zamierzamy je wykorzystywa jako wane ogniwo
promocji gminy.
Ponadczasowe przeboje
Spotkanie bdzie take okazj
do przedstawienia dorobku artystycznego twrcw zamieszkujcych gmin ubianka. W parku
stan prace wykonane w rnych
technikach, a na scenie pojawi
si chr Alebabki z Marwojkami,
kapela ubianioki i inni lokalni
muzycy. Gwiazd wieczoru ma
by zesp Lord - Sound of Qu-

een. Grupa ma w swoim repertuarze covery Freddiego Mercury i


spki.
Jubileuszowe obchody zakoczy niedzielna msza wita
- o godzinie 9.45 w kociele pw.
Wniebowzicia Najwitszej Marii Panny w Bierzgowie.
- Serdecznie zapraszamy
mieszkacw do udziay w rocznicowych spotkaniach naszej
lokalnej wsplnoty - mwi Jerzy
Zajkaa. - Zarwno w tym sobotnim, o charakterze oficjalno
zabawowym, jak i niedzielnym modlitewnym. Przybdcie cay
rodzinami, aby wsplnie celebrowa jubileusz. Kolejny bdzie
dopiero za 10 lat.
Podczas wita gminy pojawi si znamienici gocie. Balon, ktry wyleci w przestworza,
zasponsorowaa OLPP sp. z o.o.
Baza Paliw w Zamku Bierzgowskim. Organizatorem zabawy
jest Urzd Gminy ubianka.
- Tego rodzaju imprezy pozwalaj zastanowi si nad naszymi korzeniami - mwi Maria,
mieszkanka Pigy. - Historia jest
nauczycielk ycia, wic warto
wiedzie co o miejscu, w ktrym si mieszka. Wszystkie sytuacje powtarzaj si w czasie,
wic pozwala to nam wyciga
wnioski na przyszo.
t.wieclawski@pozatorun.pl

23 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


GMINA WIELKA NIESZAWKA

Jedyne takie wydarzenie w roku


Konkurs literacki o twrczoci Henryka Sienkiewicza, loteria fantowa i warsztaty rzemiosa
artystycznego. Taki miszmasz organizatorzy festynu rodzinnego zaproponowali swoim gociom
Aleksandra Radzikowska
Potrzeba duo czasu, by w jednym miejscu mogy zaprezentowa si wszystkie lokalne grupy
artystyczne. Ogromna w tym zasuga Orodka Kultury w Maej
Nieszawce - jego pracownicy
dbaj o rozwj pasji i talentw
nie tylko najmodszych mieszkacw gminy. W penej krasie
zaprezentowali si wszyscy podczas festynu 6 wrzenia, zorganizowanego przez wjta gminy,
Kazimierza Kaczmarka oraz Lokaln Grup Dziaania Podgrodzie Toruskie.
Zabaw rozpocza Orkiestra
Dta z gminy Zawie Wielka. Zaraz po niej na scen wyszy dzieci
i modzie z gminnych szk, a
take maluchy z Niepublicznego
Przedszkola Leny Ludek. Ich
program zosta nagrodzony przez
widzw gromkimi brawami.
Od przybytku gowa nie boli
- Moglimy podziwia te
wystpy sekcji dziaajcych przy
Orodku Kultury w Maej Nieszawce - mwi Alina Sobecka.
- Zesp seniorw Wspomnienie zaprezentowa si z najlepszej strony. Z tonu nie spucili te
modsi artyci - grupa taneczno-wokalna PULS, muzyczna grupa GAMA i modzieowy zesp
wokalny MIXTER. Chocia ci

Tegoroczny festyn rodzinny obfitowa w rnorodne atrakcje i ciekawostki.

mionicy sztuki przedstawiaj


nam swoje programy niemal na
wszystkich lokalnych uroczystociach, za kadym razem zaskakuj nas pozytywnie wieloma nowociami.
Nie tylko muzyka zajmuje
wane miejsce w wiadomoci
gminnych artystw i organizatorw festynu. Dali temu wyraz
aktorzy Teatru Amatorskiego
Humoreska, ktrzy w ramach
akcji Narodowe Czytanie zaprezentowali fragmenty Trylogii i zaprosili mieszkacw do konkursu
na temat twrczoci wielkiego
polskiego pisarza, Henryka Sien-

kiewicza.
- Bya cz artystyczna, a po
niej przysza kolej na zabaw mwi wjt gminy Wielka Nieszawka, Kazimierz Kaczmarek.
- Ciesz si, e wsplnie z mieszkacami spdzilimy tak dobrze
zorganizowany,
urozmaicony
czas. Mog tylko zaprosi wszystkich na kolejne takie wydarzenia.
Ich poziom z pewnoci nie bdzie gorszy.
Uczestnicy rodzinnego wita
wzili te udzia w grach, m.in.
w konkursie Centrum Sportu i
Rekreacji Olender, konkursie
z MPO oraz loterii fantowej dla

FOT. URZD
GMINY

dzieci i dorosych, podczas ktrych rozlosowano 250 nagrd.


Tradycyjnie ju Stowarzyszenie
Wsplne Gniazdo ufundowao
dla mieszkacw darmow, pyszn grochwk oraz jabka. Smaczne ledzie i saatki podarowaa te
do degustacji firma Herring.
Dla kadego co dobrego
- Mieszkacy mogli podziwia
oraz zakupi produkty oferowane
na stoiskach z rkodzieem - dodaje Alina Sobecka. - Duym zainteresowaniem cieszya si wystawa Stowarzyszenia Hodowcw

Gobi Rasowych, a take punkty


Lokalnej Grupy Dziaania Podgrodzie Toruskie, Cafe Molus,
Zielony Raj oraz firmy Arpol.
Ciekawostk byy warsztaty
rzemiosa artystycznego przeprowadzone w myl tajnikw niecodziennych profesji: wikliniarskiej
i piernikarskiej. Podczas festynu
odby si te pokaz walk rycerzy
z epoki redniowiecza. Zaprosili
oni uczestnikw do swojego obozowiska. Ta cz imprezy najbardziej spodobaa si mskiej czci
uczestnikw wita.
Oprcz wystpw artystycznych i ciekawostek zaproponowano take wydarzenia towarzyszce - rozgrywki na boisku
sportowym. Frajd okazay si
bezpatne atrakcje dla najmodszych uczestnikw uroczystoci.
Dzieci mogy korzysta do woli z
dmuchawcw i trampolin. Festyn zwieczya zabawa taneczna.
a.radzikowska@pozatorun.pl

24 POZA TORU, 12 wrzenia 2014


ALEKSANDRW KUJAWSKI

Neonazistw egna w progu


Przy konturach iga niemal przecina skr. Podczas cieniowania znoniej
j drapie. Jedni zasypiaj w trakcie sesji, inni wychodz z siebie. Po wszystkim nie bd
ju tacy sami. Nowi na zewntrz, bywaj te odmienieni w rodku
Marcin Tokarz
To nie tak, e lubi zadawa bl.
Gdy kto pka, zaprasza na kolejn sesj, cho raz nie zdy...
Delikwent mia pj do azienki, a znikn na dobre. Tatuator,
widzc niepewno kandydata,
radzi mu kilka razy si zastanowi. Spotyka ju ludzi oszpeconych tuszem, jak synny czowiek-jaszczurka. Maciej Jaworski
zna granic przyzwoitoci. Sam
rezygnuje w przedbiegach, gdy
zlecenie dotyczy ora III Rzeszy
lub obszaru poniej mskiego
ppka... Histori swojego tatuowania dzieli na trzy rozdziay przed Majork, na Majorce i po
powrocie z wyspy. W Aleksandrowie Kujawskim osiad ostatecznie,
otwierajc
studio
Omen, ale na zachodzie i pnocy Europy wielu nosi na sobie
jego wiee wizytwki.
Przy wejciu wita goci wiszcy
na cianie kalejdoskop moliwoci Macieja Jaworskiego. S, m.in.
powstacy warszawscy, biomechaniczne wzory, mistyczne kreatury
i przede wszystkim demony. Zastygy one na obrazkach pod postaci kociotrupw zawadiacko
si szczerzcych, bestii gotowych
nabi nieszcznikw na swoje
rogi. Nieco gbiej na podunym
segmencie stoi pokana kolekcja
figurek-czaszek. To prezenty od
znajomych tatuatora lub zadowo-

Maciej Jaworski zadba o to, by wntrze salonu Omen


wspgrao z jego zamiowaniem do demonicznych motyww.

lonych klientw, czciowo nawet


z zagranicy. Macieja nosio po
wiecie, ale nigdy nie podrowa
samotnie...
- Jadc w tras, zawsze bior
ze sob maszynk do bzykania
- mieje si mczyzna, ktrego
ciao zdobi arcydziea i eksperymenty, jak nieco kolawy, ale wiele
znaczcy, awaryjny prezent urodzinowy od jego crki, ktry wytatuowaa na pupie taty... - Przez
jeden tydzie w miesicu przyjmuj zlecenia w zaprzyjanionych
salonach w Danii, Szwecji i Niemczech. Mam tam pewnego klienta,
ktry przed dziaraniem pyta mnie
o nastrj. Ostatnio odparem, e
jestem wkurzony. Stwierdzi, e
koniecznie musz go odwiedzi,
bo chce co agresywnego. Kompo-

FOT.ADAM
ZAKRZEWSKI

zycja powstaa spontanicznie, bez


wczeniejszych ustale.
Przed wyjazdem na Majork
Maciej dziaa przez 5 lat w Aleksandrowie. Zacz w 1995 roku.
Ten czas nazywa er delfinkowo-royczkowym, z racji panujcej
mody. Mimo zmiany ustroju w
Polsce dobry sprzt i tusze stanowiy wity Graal w rodowisku
tatuatorw. Maciej po swj jedzi
do Niemiec. Dostpne byy igy
paczkowane luzem. Na potrzeby
tatuau musia je lutowa, by uzyska wieloostrzowe akcesorium; 16
kolorw tuszu ciga zza granicy
p roku.
- Gdy ju miaem je w swoim
studiu, musiaem si ubiega o
zezwolenie do kadego, ale tylko
i wycznie na zasadzie, jakbym

je wytwarza, co wizao si z potwornymi kosztami - opowiada


mczyzna z fryzur na irokeza
i tunelami w uszach. - Doszo do
tego, e od piciu miesicy musiaem paci za lokal, a wci nie
mogem pracowa. Ich zdaniem, w
moich sprawach, wszdzie siedzia
demon...
Demonw w yciu Macieja jest
cakiem sporo. Jeden rogaty nabiera kolorw i ksztatu midzy jego
opatkami. Caa ich sfora zagniedzia si ju na prawej rce za spraw jednego z najlepszych specw
od tatuay typu cover w Polsce.
- W naszym rodowisku nietrudno byo mu mnie wyniucha
w odlegym od Aleksandrowa
Lublinie - mwi Artur Pawlukiewicz, pseudonim Mr Lucky. - Mia
na rce troch nieeleganckich
wzorkw, wic postanowilimy
przykry je jakim demonicznym
wzorem, a e obaj gustujemy w
tej tematyce, szybko si dogadalimy. Urzdziem mu na koczynie
mae piekieko...
Zanim Maciej zazna tego
barwnego chaosu, powyej uszu
mia trudnych warunkw rozwoju
w Polsce. Zdecydowa si na sezonowy wyjazd na Majork, gdzie
przypadkowo spotka Polakw.
Jak zwykle uzbrojony w maszynk,
zaaplikowa nieco tuszu w ciao
jednego z nich. Rodak okaza si
robi remont w pewnym studiu
tatuau na hiszpaskiej wyspie.
Waciciel dowiedziawszy si, czyje dziea nosi jego majster, szybko

zatrudni u siebie Macieja.


- Wstpnie umwilimy si na
dwa miesice, ktre jednak przerodziy si w osiem lat - relacjonuje
tatuator z Aleksandrowa. - Skoczya si era delfinkowo-ryczkowa. Odtd miaem do czynienia z
powaniejszymi kompozycjami.
Po powrocie do ojczyzny zaoy nowe studio, ktre dziaa od
ponad p roku. Grafik ma peen umwionych spotka, tak jak
ciany, ktre ozdobi plakatami z
kostuchami. Klient, przyjmujc
miliony uku na wygodnym fotelu, atwo te moe dostrzec pewn
licznotk, prc si w rnych
pozach, wci yw.
- Wyszo genialnie, ale gdyby
nie ta laseczka na cianie, to bym
chyba umar - klient wyjka do
Macieja.
- Dziki, przeka onie - odpar tatuator, zerkajc najpierw na
prezent od swojej kobiety, a potem
na zmieszan twarz mczyzny...
Wygodne siedzisko czsto zamienia si w kozetk wprost z
gabinetu psychologa. Dugie sesje
rozpltuj gociom jzyk. Wtedy
wychodz na jaw niesamowite historie. Raz odwiedzi go staruszek,
ktry chcia zakry dawny tatua.
Mia do wspomnie powracajcych przy kadym zerkniciu na
numer jeca obozu koncentracyjnego. Po wizycie u Macieja wyldowa na nim ptaszek. Ju na stae.

m.tokarz@pozatorun.pl

DODATEK
EDUKACJA

25 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

Kariera w brany medycznej


atwiejsza ni kiedykolwiek
Stay rozwj rynku usug medycznych w Polsce

i w innych krajach europejskich powoduje, e w wielu dziedzinach


wci brakuje fachowcw szkoy i uczelnie nie nadaj
z dostarczaniem odpowiedniej iloci absolwentw

Zmiany w polskim systemie edukacji spowodoway, e ju po


roku nauki mona mie uprawnienia do wykonywania zawodu
o bardzo atrakcyjnym poziomie
wynagrodzenia i szerokich moliwociach rozwoju.
Ciekaw propozycj jest zawd technika masaysty. Osoba
posiadajca uprawienia do pracy w tym zawodzie moe liczy
na zatrudnienie np. w: salonach
SPA, klubach sportowych, sanatoriach, centrum fitness, klinikach
rehabilitacyjnych,
luksusowych
hotelach, itd. Oczywicie, istnieje
take moliwo zaoenia wasnej dziaalnoci i samodzielnego pozyskiwania pacjentw. Przy
odpowiedniej liczbie polece ze
strony zadowolonych klientw, realne s zarobki nawet powyej 10
tysicy z miesicznie. Pracujc w
orodku o uznanej renomie, mona liczy na mniej wicej poow
tej kwoty. Karier w tym zawodzie
mona rozpocz, zdobywajc
uprawnienia podczas 2 lat nauki w
szkole policealnej.

Rwnie interesujc propozycj jest zawd opiekuna medycznego. Absolwent tego kierunku
jest stale poszukiwany do pracy
w klinikach, domach opieki, centrach rehabilitacyjnych lub jako
prywatny opiekun osoby starszej.
W chwili obecnej na rynku pracy w Polsce brakuje kilkudziesiciu tysicy osb z uprawnieniami
do wykonywania tego zawodu,
co powoduje, e absolwent moe
przebiera w atrakcyjnych ofertach. Wynagrodzenie w okolicach
3000 z ju podczas pierwszych
miesicy pracy nie jest w brany
niczym dziwnym. W zwizku ze
starzeniem si spoeczestw europejskich, warto rozway kontynuowanie kariery za granic.
Osoby, ktre nie przepadaj za
bezporednim kontaktem z klientem, powinny rozway zawd
technika farmaceutycznego. Ju po
dwch latach nauki w szkole policealnej mona korzysta z szerokich moliwoci zatrudnienia, tak
w kraju, jak i za granic. Wbrew
pozorom, absolwent kierunku nie

musi podejmowa pracy w aptece. Najciekawsze perspektywy


dotycz zatrudnienia w firmach
produkujcych ywno, leki i suplementy diety. Absolwenci szk
policealnych zyskuj tu dodatkow przewag, poniewa s w stanie
wej do brany w cigu dwch
lat, w odrnieniu od studentw
farmacji, ktrzy potrzebuj na to
prawie trzy razy wicej czasu. atwo przewidzie, e kto wejdzie
na ten rynek szybciej, ten osignie
wiksz korzy.
Szukajc dla siebie odpowiedniego zawodu, naley zadba o
wybr waciwej szkoy. Najlepsz
inwestycj jest powierzenie losw
swojej kariery instytucji z wieloletnim dowiadczeniem.
Dowiedz si wicej
Szkoy medyczne TEB Edukacja
Toru, ul. Rejtana 2-4,
tel. 56 660 91 12
www.teb.pl

26 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

DODATEK
EDUKACJA

Praktyka jest waniejsza ni teoria


Nie zdae matury? Nie martw si, to nie oznacza jeszcze braku perspektyw.

Rozpocznij nauk w szkole policealnej i zdobd zawd, ktry pozwoli ci realizowa swoje pasje
Jaki kierunek wybra, eby po
uzyskaniu dyplomu by atrakcyjnym na rynku pracy? Wane,
aby ledzi zapotrzebowanie na
okrelone usugi specjalistyczne.
Dzi coraz wicej osb korzysta
z tzw. brany uzdrowiskowej i
dlatego cieszy si ona duym zainteresowaniem. Pomorskie Towarzystwo Edukacyjne FAMA
otrzymao niedawno unijne dofinansowanie na cztery kierunki
szk policealnych. Dziki niemu 120 osb dostanie wsparcie
zwizane z uczestnictwem w formach ksztacenia ustawicznego.
Moe to szansa wanie dla ciebie?
Atut projektu to rzeczywista
bezpatna nauka - bez jakichkolwiek ukrytych opat i innych
kosztw zwizanych z decyzj
o podjciu ksztacenia. Kady
uczestnik kursu zostanie fachowo i skutecznie przygotowany do
wykonywania wybranego zawodu oraz pastwowego egzaminu,
ktry potwierdzi uzyskanie kwalifikacji. Nie s to puste sowa. Zdawalno egzaminw zawodowych
jest bardzo wysoka, a to oznacza,
e suchacze s dobrze przygotowani do wykonywania wyuczonych zawodw.
Dziki takim projektom wiele

osb nie tylko speni swoje marzenia, ale rwnie ze spokojem


bdzie mogo spojrze w przyszo. Szkoy policealne stoj
przed nimi otworem. Wzrost znaczenia szkolnictwa zawodowego
to jeden z priorytetowych celw
strategii na poziomie unijnym i
regionalnym na lata 2014-2020.
Ich realizacji ma sprzyja wspieranie i dofinansowanie inicjatyw
wpywajcych na zwikszenie
udziau osb dorosych w rnych formach ksztacenia ustawicznego.
Ukoczenie szkoy policealnej
nie musi by kojarzone z niskim
poziomem nauczania. To mit, e

osoby te maj sabsze wyksztacenie. Wystarczy spojrze na


program - praktyka zawodowa i
wykwalifikowana kadra pomog
przyszym specjalistom pozna
rzeczywiste tajniki zawodu. Dziki temu atwiej poradz sobie w
pracy. Teoria jest podstaw, ale to
praktyka jest najwaniejsza. Wanie na ni nacisk kad szkoy
policealne.
Szansa dla ciebie
Od dawna mwi si o procesie
starzenia spoeczestwa i wydueniu okresu aktywnoci zawodowej. Konsekwencj tego jest

wzrost popytu na usugi opiekucze i zdrowotne.


- Wpywa on na rozwj sektorw gospodarki ukierunkowanej
na zwikszenie jakoci i dostpnoci wiadcze medycznych,
uzdrowiskowych i zorientowanych na osoby starsze - mwi Barbara Dbkowska z PTE FAMA.
- Rozwj wymienionych bran
bdzie moliwy wycznie przy
udziale wysoko wykwalifikowanej
i odpowiednio licznej grupie specjalistw. Jestemy tego wiadomi,
dlatego przy wsparciu rodkw
unijnych chcemy zadba o wanie takie osoby.
PTE FAMA to dwudziestoletnia tradycja w ksztaceniu kadr na
potrzeby regionalnej gospodarki.
Dziki rodkom z Europejskiego
Funduszu Spoecznego kompleksowe wsparcie zwizane z uczestnictwem w szkolnych formach
ksztacenia ustawicznego otrzyma 120 dorosych osb zamieszkaych lub pracujcych na terenie
wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. Nauk mona podj na
kierunkach: asystentka stomatologiczna, opiekun medyczny,
technik masaysta i technik usug
kosmetycznych.
- Posiadamy uprawnienia do
ksztacenia w zawodach medycz-

nych potwierdzone przez Ministerstwo Zdrowia i profesjonalnie


wyposaone pracownie speniajce wymogi, ktre stawiaj nam
przepisy regulujce ksztacenie
zawodowe - dodaje Barbara Dbkowska. - To odpowiednia baza
do tego, by w profesjonalny sposb ksztaci specjalistw. 70%
naszych absolwentw pracuje w
zawodach wyuczonych w szkoach policealnych. Oznacza to, e
pracodawcy wysoko ceni sobie
ich wiedz - przede wszystkim
praktyczn.
Jeli chcesz zapewni sobie
szans na start w lepsze ycie i nie
musie za ni paci - to propozycja wanie dla ciebie. Zdobd
dowiadczenie i zawd, ktre pozwol ci spenia marzenia.
***
Szczegowe informacje dotyczce zasad naboru i uczestnictwa
w projekcie s dostpne na stronie http://efs.fama.edu.pl/, w biurze projektu w Toruniu (tel. 535
306 902) oraz w oddziaach PTE
FAMA w Grudzidzu (tel. 535 306
911) i Inowrocawiu (tel. 535 306
901).

DODATEK
EDUKACJA

Buffo przywozi Metro


Od momentu premiery musical wystawiono ju

ponad 2 tysice razy. Czy popularno spektaklu jest zasuona?


We wrzeniu mona przekona si osobicie

Uliczni grajkowie, piewacy i tancerze graj na podziemnych peronach metra


spektakl dla pasaerw. Jego
twrc i animatorem jest Jan,
dla ktrego tunele s domem,
a underground sposobem
na ycie. Budzi to sensacj,
a modzi artyci otrzymuj
prac w komercyjnym teatrze.
Tak w skrcie mona opisa

musical Metro. Bdzie mona go zobaczy ju 27 wrzenia w nowej hali sportowo-widowiskowej przy ul. Bema.
Na to niezwyke wydarzenie
do Torunia zapraszaj twrcy
spektaklu - Janusz Jzefowicz,
Janusz Stokosa, a take Natasza Urbaska.
Musical opowiada o marzeniach modych artystw
ulicznych, dla ktrych kada

wypiewana nuta i kady wytaczony takt jest ich spenieniem.


Aktorzy Teatru Buffo pasj
oraz entuzjazm przekazuj widzom poprzez piew i taniec.
Wszystko to sprawia, e granica midzy teatrem a rzeczywistoci staje si pynna, akcja
spektaklu zdaje si wykracza
daleko poza teatralne foyer, a
czas staje si wycznie funkcj
wyobrani.
Dzieo to pozwolio zaistnie na polskiej scenie wielu
sawnym dzi artystom, m.in.
Edycie Grniak, Katarzynie
Groniec i Robertowi Janowskiemu.
W Toruniu musical Metro
rozpocznie si o godzinie 19 i
potrwa z przerw 135 minut.
Bilety w cenie od 50 do 120
zotych dostpne s w Internecie oraz sieci salonw EMPiK,
sklepach Media Markt oraz
w Toruniu w biurze podry
ARRIVA na Dworcu PKS i
w sklepie Pamitki przy Flisaku w Ratuszu Staromiejskim.
(MC)

27 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

Kwiato studentem
Filia Wyszej Szkoa Kultury

Fizycznej i Turystyki w Pruszkowie startuje


w padzierniku w Lubiczu. Jednym z akw
zostanie Micha Kwiatkowski

Pierwsza w powiecie toruskim uczelnia wysza ruszy ju


za kilka tygodni. Rekrutacja
i nabr pracownikw trwaj.
Wiadomo jednak, e przedstawcielom szkoy udao si namwi na studiowanie jednego
z najbardziej utytuowanych
polskich kolarzy ostatnich lat Michaa Kwiatkowskiego.
- Ciesz si, e mistrz kolarstwa z naszego regionu zdecydowa si na taki krok - mwi
Zbigniew Barcikowski, jeden z

pomysodawcw otworzenia filii


pruszkowskiej szkoy w gminie
Lubicz. - To dla nas dua nobilitacja i zachta do dalszej, cikiej
pracy.
Ju w najbliszym numerze
Poza Toru przedstawimy
szczegow ofert placwki.
Bdziemy rwnie na otwarciu,
ktre zaplanowane jest na padziernik. Fotogaleria z uroczystoci znajdzi si na stronie internetowej www.pozatorun.pl.
(WT)

28 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

DODATEK
EDUKACJA

Edukacja na globaln skal


Dokonali nagej zmiany w scenariuszu ycia. Rzucili wszystko, co trzymao
ich w Toruniu, by odby rodzinn podr dookoa wiata. Plan zakada, e potrwa rok.
ucja i Wojtek nigdy nie mieli wakacji duszych ni rok szkolny...
Marcin Tokarz
Mia dosy cigego przesiadywania w pracy, ona - bardzo
rzadkich spotka caej rodziny
przy stole. Eliza i Wojciech opaciscy podjli decyzj, ktra u
innych umiera jeszcze na etapie
pomysu. On zrezygnowa z dobrze patnej posady dyrektora
renomowanego hotelu oraz wykadania na WSB i UMK, ona
za wzia roczny urlop w swoim miejscu pracy. Sprzedali samochd, wynajli dom w Brzozwce i 15 czerwca 2014 roku
wyruszyli na podbj wszystkich
kontynentw. Nadszed jednak 1
wrzenia - dzie rozpoczcia
roku szkolnego, a crka i syn
podrnikw s tysice kilometrw od swoich szk. Czyby
czekao ich dziesi miesicy
laby?
Gdyby nie decyzja maestwa opaciskich, ich 12-letni
syn Wojtek poszedby do 1 klasy gimnazjum, a 10-letnia ucja
do 4 klasy podstawwki. Technicznie rzecz biorc, ich tok nauczania trwa, ale z racji podry
dookoa wiata, rol nauczycieli
przejli rodzice.
- Polskie prawo zezwala na
indywidualny tok nauczania
prowadzony przez prawnych
opiekunw dziecka - informuje
Mariusz Witkowski, dyrektor
Szk Salezjaskich Don Bosko
w Toruniu, do ktrej uczszcza
jeden z czonkw podrniczej
rodziny. - Zarwno Wojtek jak
i ucja nie przerywaj edukacji. Obraa ona tylko inny cha-

rakter. Moim zdaniem znacznie


ciekawszy ni jest to prowadzone w tradycyjnych warunkach.
Te dzieci poznaj geografi nie
z atlasu, ale podczas realnej
podry. Bd czuy, widziay, smakoway ycia w kadym
zaktku wiata. Nie ma lepszej
metody nauki jzyka ni rozmowa z mieszkacami innych
krajw. Po wszystkim czeka ich
oczywicie odpowiedni egzamin, ale wierz, e wrc do Torunia z olbrzymim bagaem dowiadcze, ktry pozwoli im na
bezproblemowe jego zaliczenie.
Wojciech i Eliza opaciscy
zobowizali si, e ich pociechy,
poza dowiadczaniem walorw

podry, spdz niemay czas z


nosem w podrcznikach... Jak
na razie nie dzielili si na swoim
blogu informacjami o tym, jednak ich decyzja zyskaa poparcie
odpowiednich instytucji.
- W podr wybieramy si
pod patronatem Rzecznika
Praw Dziecka. Trudno o lepsze
alibi mieje si mama Eliza.
W planach na czas podry
zaoono odwiedziny szk w
kadym kraju, w ktrym postawi swoj stop. Dotd udao si
to w Gwatemali, Belize, Salwadorze, Hondurasie, Nikaragui i
Kostaryce.
Wizyta polskiej rodziny w
pierwszej szkole spotkaa si

z wielkim entuzjazmem. Jej


mury po brzegi wypeniy si
dziemi ciekawymi przybyszw
o odmiennej karnacji. Dziki
uzbrojeniu w multimedialne
prezentacje, stworzone w jzykach mieszkacw odwiedzanego kraju, modzi prelegenci mogli podzieli si z publicznoci
wiadomociami na temat Polski.
- Gdy zapytalimy okoo 150
dzieci na sali, kto lecia samolotem, w gr powdroway tylko
trzy rce - Wojciech opaciski
dzieli si wraeniami z pobytu
w szkole w Gwatemali. - To pokazuje bied tych miejsc. Dziki
spotkaniu z nami dowiedziay
si, e jest w Europie taki kraj

jak Polska, posmakoway toruskich piernikw i ogldny bajk o Reksiu oraz Bolku i Lolku.
Du frekwencj zawdziczali wczeniejszej zapowiedzi swych odwiedzin, jednak
jej brak nie przysporzy dotd
wikszych trudnoci w kolejnych miejscach.
- W Nikaragui nie mielimy
umwionej wizyty - zaznacza
Wojciech opaciski, ktremu od czasu pierwszego dnia
podry broda urosa do paru
centymetrw dugoci. - O 8
rano poszlimy do szkoy, zapytalimy pani dyrektor, czy jest
zainteresowana nasz prezentacj. Bya. Dwie godziny pniej
rozmawialimy z dziemi. .
Rodzina z Polski zobowizaa si do bezwzgldnego
powrotu w przypadku bezporedniego zagroenia ycia czy
zdrowia ktrego z jej czonkw.
Bdc w Hondurasie - najniebezpieczniejszym kraju wiata
- otrzymali prywatn eskort od
dyrektora tamtejszej szkoy, zachwyconego ich wystpieniem.
Na gest zdoby si, mimo i dali
mu do wykonania zadanie dla
Honduranina niemal niemoliwe.
- W zamian za poczstunek
owocami z sol na pikantno
poprosilimy go o powtrzenie
sowa: konstantynopolitaczykowianeczkwna. Podda si w
poowie.

DODATEK
EDUKACJA

29 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

Co dwa dyplomy to nie jeden


KPSW wychodzi naprzeciw studentom, ktrzy chc da z siebie co wicej.
Od nowego roku akademickiego maj szans korzysta z nowoczesnego ksztacenia
moduowego, a na zainteresowanych studiami podyplomowymi czeka interesujca oferta
Absolwenci szk rednich
oraz studiw pierwszego stopnia, rozpoczynajcy nauk w
Kujawsko-Pomorskiej Szkole
Wyszej w Bydgoszczy, bd
mogli skorzysta z nowoczesnego ksztacenia moduowego. Oznacza to, e student po
wyborze jednego kierunku i
okrelonej specjalnoci, jeli
tylko wyrazi zainteresowanie,
rwnolegle zdobywa moe
zupenie nowe umiejtnoci
na dodatkowych moduach.
Jak to bdzie wyglda w
praktyce?
- Przykadowo: student pedagogiki, ktry decyduje si na
specjalno edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna, czyli
przygotowuje si do pracy z najmodszymi dziemi, moe rwnolegle skorzysta z moduu
alternatywne metody komunikacji. W jego ramach pozna
jzyk migowy - tumaczy Anna
Harasimowicz z dziau promocji KPSW. - Dziki temu wzrosn jego szanse na rynku pracy,
gdy bdzie przygotowany do
pracy take w szkoach dla osb

niesyszcych. Inny przykad:


student filologii angielskiej wybierajcy specjalno tumaczeniow, na dodatkowym module
bdzie mg si przygotowywa
do tumacze branowych,
m.in. medycznych, prawniczych czy technicznych.
Studenci KPSW maj moliwo obrania dowolnego
moduu w ramach caej oferty
edukacyjnej ze wszystkich kierunkw studiw. Oznacza to,

e nie jest ograniczony do moduw powizanych tematycznie ze swoj specjalnoci, ale


moe te po prostu rozwija za
ich pomoc swoje zainteresowania niezalenie od wybranego kierunku.
- Obecnie uczelnia ma w
swojej ofercie a 80 takich moduw. To co wane dla kandydatw to fakt, e przy ich przygotowywaniu wsppracujemy
z rad w jej skad wchodz

eksperci z rnych bran. Dziki temu moemy tworzy plany


studiw dostosowane do oczekiwa konkretnych pracodawcw, a nasi suchacze ucz si
rzeczy praktycznych, ktrych
oczekuj od nich ich przyszli
szefowie - dodaje Anna Harasimowicz.
Poniewa jeden dyplom to
dla niektrych wci za mao,
KPSW przygotowao te ofert
dla najbardziej wymagajcych
studentw, chccych poczy
nauk na studiach drugiego
stopnia ze studiami podyplomowymi. Osoby zapisujce si
na studia magisterskie jednoczenie otrzymaj blisko 50%
zniki na wybrane kierunki
studiw podyplomowych. Co
wicej, ci, ktrzy zdecyduj si
studiowa na dwch takich kierunkach, otrzymaj od 15% do
50% zniki na czesne przez cay
okres nauki.
- Dla osb pracujcych lub
chccych pracowa w szkoach proponujemy poczenie
studiw magisterskich i podyplomowych na kierunku

przygotowanie pedagogiczne.
Dla zdecydowanych na takie
rozwizanie czeka znika w
czesnym - zapac tylko 1950 z
- syszymy w biurze promocji.
Moliwoci czenia kierunkw jest jednak znacznie wicej.
Oferta dotyczy rachunkowoci
i finansw, prawa samorzdu
terytorialnego i administracji,
prawa pracy i ubezpiecze spoecznych, przedsibiorczoci
(spec. doradca zawodowy), terapii ruchem (spec. gimnastyka
kompensacyjno-korekcyjna z
elementami masau), pedagogiki taca, socjoterapii (spec.
trener warsztatu umiejtnoci
psychospoecznych) oraz jzyka angielskiego w wychowaniu
przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Uczelnia pomylaa rwnie
o swoich byych studentach,
chccych dalej si ksztaci.
Absolwenci KPSW, ktrzy zo
dokumenty na studia podyplomowe, s bowiem zwolnieni z
opaty rekrutacyjnej. Szczegy
na www.kpsw.edu.pl

30 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

DODATEK
EDUKACJA

W przestworza z caym wiatem


Muzeum Pimiennictwa i Drukarstwa w Grbocinie zorganizowao

midzynarodow imprez familijn. Latawce pofruny do nieba po raz dwunasty

Tomasz Wicawski

Kady mg wykona latawiec


wasnorcznie. Nie ma wikszej
frajdy ni tchnicie ycia w kilka

patykw i papier. Do zabawy,


ktra w gminie Lubicz trwa ponad dekad, doczyli si miesz-

kacy Litwy, Irlandii i USA.


- Organizowana przez nas
impreza ma czy wszystkie pokolenia - mwi Dariusz Subocz,
dyrektor Muzeum Pimiennictwa i Drukarstwa w Grbocinie.
- Wykonawcami latawcw staj
si cae rodziny. Od pocztku
zaleao nam na tym, ebymy
nie tylko puszczali gotowe konstrukcje w przestworza, ale take byli ich twrcami.
wito latawca nie jest autorskim pomysem mieszkacw
gminy Lubicz, bo jego rodowd
siga zamierzchych czasw i
"kraju rodka". Chiczycy od
dawna oddaj cze pierwszemu latajcemu wynalazkowi,
ktry by ciszy od potwierdza.
Wspczenie Dzie Latawca
odchodzi si w wielu krajach, a
rnokolorowe i przybierajce
rozmaite ksztaty konstrukcje s
symbolem pokoju na wiecie.
Latawce lec w wiat
- Tegoroczna impreza nabraa nowego wymiaru dziki
wsppracy naszej placwki z
innymi muzeami i instytucjami - wskazuje Dariusz Subocz.
- Udao nam si namwi wielu partnerw do tego, eby w
tym samym momencie pucili w niebo latawce. Akcja bya
niesamowicie spontaniczna i
nadal otrzymujemy relacje z
wielu miejsc, gdzie udao si j
przeprowadzi. Mamy rwnie
sygnay, e za rok jeszcze wicej
placwek chce witowa w ten
sposb razem z nami.
Na terenie Muzeum Pimiennictwa i Drukarstwa dziao si 6
wrzenia bardzo wiele. Oprcz
tworzenia i puszczania latawcw byy rwnie targi sztuki,
moliwo skosztowania domowych wypiekw w kawiarence
Letter Cafe i zakupu uywanych
ksiek w antykwariacie. Duym zainteresowaniem cieszy
si pokaz wykonywania fotografii za pomoc latawca. "Baj
Pomorski" organizowa rwnie
zajcia dla najmodszych, a kady mg wzi udzia w rnych
konkurach i posmakowa eko-ywnoci. W Grbocinie bawiy si cae rodziny. Frekwencja z

roku na rok jest coraz lepsza.


Uczestnicy wita cofnli si
take w czasie i zobaczyli, w jaki
sposb puszczano takie konstrukcje do nieba 50 lat temu.

Wrd partnerw zagranicznych tegorocznej edycji
wita znaleli si m.in. Polska
Szkoa Mission of The Orchard
Lake Schools i Polish Museum
of America w Chicago (obie
USA), Imaginisity Dublin Children's Museum w Irlandii oraz
Wojewdzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda
Bezy w Bydgoszczy, Muzeum
Ziemi Dobrzyskiej w Rypinie,
Muzeum Narodowe w Szczecinie, Muzeum Ksiki Artystycznej w odzi, Prywatna Szkoa
Podstawowa nr 72 w Piasecznie,
Gminny Orodek Kultury i Biblioteka w Mikoajkach Pomorskich, a take Stowarzyszenie
Rozwoju "Inspiracje" w Supsku.
Edukacja nie musi0
by nudna
Patronat honorowy nad
wydarzeniem objli rzecznik
praw dziecka Marek Michalak, marszaek wojewdztwa
kujawsko-pomorskiego Piotr
Cabecki i wjt gminy Lubicz
Marek Olszewski. Przeprowadzenie imprezy nie byoby rwnie moliwe bez pomocy wielu
sponsorw.
- Praca wykonywana przez
grbociskie muzeum jest bezcenna - mwi Justyna Aszkielaniec, pedagog. - Nauka poprzez namacalne zetknicie si z
przedmiotami, o ktrych mowa,
jest niezwykle efektywna. Szczeglnie mniejsze dzieci znacznie
atwiej zainteresowa w taki
sposb rnorak tematyk.
Gocie wita latawca w peni
podzielali ten pogld.
- Z dziadkiem pucilimy
pikny latawiec - mwi 8-letni Mikoaj. - Byem dumny,
bo piknie pofrun. Widok
wszystkich leccych obok siebie
take zrobi na mnie wraenie.
Za rok namwi rodzicw, eby
ze mn tutaj przyjechali.
t.wieclawski@pozatorun.pl

31 POZA TORU, 12 wrzenia 2014

DODATEK
EDUKACJA

Nowe zasady na uczelniach


W poowie sierpnia prezydent Bronisaw Komorowski podpisa nowelizacj
Ustawy o uczelniach wyszych. Przepisy te s rozwiniciem zmian z 2011 roku
Micha Ciechowski
atwiejszy dostp do studiw
dla osb dojrzaych i mobilizacja do prowadzenia studiw o
coraz lepszej jakoci - takie midzy innymi zmiany wejd w ycie od padziernika. Wraz z rozpoczciem
nowego
roku
akademickiego ograniczona zostanie take praca wykadowcw
na kilku etatach. Co wane
zniesione maj by opaty za
drugi kierunek.
Jednym z celw nowelizacji
jest doprecyzowanie i poprawienie niektrych zapisw wprowadzonych wczeniej - m.in. w
nowelizacji prawa o szkolnictwie
wyszym z 2011 r.
- Wrd najwaniejszych dla
nas zmian wprowadzonych przez
nowelizacj jest zlikwidowanie
opat za drugi i dalsze kierunki
studiw - mwi Jakub, student
Uniwersytetu Mikoaja Kopernika w Toruniu. To wielka szansa na rozszerzenie zakresu naszej
nauki.
Nowelizacja nie zwalnia jednak z opat rozpoczynajcych studia na drugim lub kolejnym kierunku w roku 2012/2013. Za drugi

kierunek nie bd musiay paci


osoby, ktre skoczyy pierwszy
rok oraz studenci wanie go rozpoczynajcy.
Barbara Kudrycka w nowelizacji z 2011 roku zakadaa, m.in.
ograniczenie pracy wykadowcw
podejmujcych si jej na kilku
etatach oraz umoliwienie uczelniom tworzenia kierunkw studiw i ukadania ich programw.
W ustawie dopatrzono si jednak
wad, dlatego trzeba byo j poprawi.
W czerwcu 2014 r. Trybuna

Konstytucyjny orzek, e wprowadzone w ustawie z 2011 roku


przepisy odnoszce si do opat
za drugi kierunek studiw s niezgodny z ustaw zasadnicz.
- Aby mc studiowa na drugim kierunku bez wnoszenia
dodatkowych opat, trzeba byo
uzyska stypendium rektora - dodaje Jakub. - Tak szans miao
maksymalnie 10 % najlepszych
studentw.
Nowelizacja ustawy wspomina
take o moliwoci potwierdzania
na uczelni efektw ksztacenia. Ta

bdzie moga zwolni suchacza z


poowy zaj, jeeli okae on wiedz czy umiejtnoci wymagane
do zaliczenia przedmiotu akceptowane przez dan placwk.
Takie rozwizanie ma by ukonem w stron osb dojrzaych
chccych podj nauk na uczelni
wyszej.
Korzystn zmian dla studentw bdzie kwestia przedawnienia roszcze uczelni wobec nich.
Zwizane jest to z czasem po jakim uniwersytet czy placwka
prywatna nie bdzie moga zada od studenta opaty za czesne.
To prawo zostao postawione w
ramach czasowych. Wczeniej nie
byo to sprecyzowane.
Drobniejsze zmiany rwnie
korzystnie wpyny na pozycj
studentw. Od najbliszego roku
akademickiego o stypendium rektora ubiega si bd mogli rwnie ci z pierwszego roku. Musz
to by jednak finalici wanych
olimpiad tematycznych - zwizanych z kierunkiem ich studiw.
- Mimo dobrych wynikw w
nauce, studenci musieli zadowoli si zwykym wyrnieniem.
To korzystna zmiana komentuje
Jakub.
O takie stypendium mog si

ubiega osoby na kierunkach,


na ktrych uczy si mniej ni 10
osb. Wczeniej nie byo to moliwe.
Nowelizacja tych przepisw
wejdzie w ycie od nowego roku
akademickiego, czyli z dniem 1
padziernika 2014 r. Na wprowadzenie wikszych rozwiza
i zmian uczelnie dostan jednak
troch wicej czasu. Jak moemy
przeczyta na oficjalnej stronie
Ministerstwa Edukacji Narodowej, na wprowadzenie regulaminw potwierdzania efektw uczenia wadze szk wyszych czas
bd miay do koca czerwca 2015
r. Do koca 2016 r. musz dostosowa profile i programy nauczania na studiach licencjackich i
inynierskich, a do koca 2017 r.
- studiach magisterskich.
Zmian w systemie ksztacenia oraz rozwoju studenta zanosi si wiele. Nie zostay jednak
wykorzystane wszystkie moliwoci, ktre zakoczyyby si w
przyszoci lepszymi wynikami
w nauce lub prostszymi rozwizaniami. Na to jednak podobno
jest czas - do podpisania kolejnej
nowelizacji.

You might also like