Poza Bydgoszcz NR 27

BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO| nr 27 | 12 wrzenia 2014 | ISSN 2084-9017
W lustro patrz bez lku
ozmawiamy z Krystyn Jand o teatrze jako towarze, wolnoci wypowiedzi w sztuce i definicji
szczcia
Gmina Dobrcz
Jedyna bestia
wrd zwierzt
Prezentujemy ofert GOK-u na

rok szkolny
10
***
Gmina Osielsko
Kto stoi za kradzie zabytkowych samochodw?
12
***
Koronowo
Czy stary myn odzyska dawny
blask?
14
Pierwsza upolowana dla zabawy kuropatwa to przebysk nieznanego

dotd uczucia wszechwadzy. Mona przecie samemu zdecydowa,
kiedy i jak dugo stworzenie ma cierpie. Kusownicy bawi si
w zabijanie, a my dajemy im na to ciche przyzwolenie
***
Gmina Biae Bota
Rozmawiamy z
GKS Spjnia
dziaaczem
light
Poza Bydgoszcz
www.pozabydgoszcz.pl Pitek 12 wrzenia 2014 r.
FELIETON
Prawdziwych bokserw
ju nie ma
TOMASZ
WICAWSKI
stopka redakcyjna
Redakcja Poza Bydgoszcz

Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@pozabydgoszcz.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
goldendorf@goldendorf.pl
Sekretarze redakcji
Gdzie te czasy, kiedy z wypiekami na
twarzy czekalimy do 4 nad ranem,
eby zobaczy walk Andrzeja Gooty
o mistrzostwo wiata? Przegrywa z
kim si tylko dao, ale nadal wierzylimy, e "ostatnia nadzieja biaych"
utrze nosa czarnoskrym osikom.
Rzucalimy misem przed telewizorem, gdy ucieka z ringu po kilku
rundach walki z Tysonem, a powtrk
pojedynku (w penym wymiarze czasowym) z Lennoxem Lewisem moglimy zobaczy w "Teleexpresie". Nic to,
e nasz bohater nie umia po polsku
skleci zdania. Wszak nie umia tego
w adnym znanym jzyku. Napicie
potrafi jednak budowa, jak mao
kto.
Wiele osb z mojego pokolenia
zgodnie twierdzi, e nigdy nie bdzie ju takich mistrzostw wiata w
pice nonej, jak mundial 98'. Podobnie jest z Goot i bokserami z jego
epoki. Bracia Kliczko zdominowali
wszystko i zabili wag cik - krlewsk kategori w tej dyscyplinie.
Dzi ekscytujemy si pojedynkiem

Tomasza Adamka z Arturem Szpilk.
Nie chcielibymy ich spotka w ciemnej ulicy, ale umwmy si, w niczym
nie przypominaj oni tytanw boksu
z przeomu wiekw. Pewnie lepiej
eby wygra modszy, bo bdziemy
duej udzili si, e ma szans na tak
upragniony pas (nota bene Goota
mistrzem wiata by i basta - pokona
przecie Byrda i Ruiza, ale akurat dobrano niewidomych arbitrw). Adamek sportowcem jest, a raczej by,
wybitnym. Krlem wagi cikiej nie
by, nie jest i nigdy nie bdzie.
Do witu czekalimy na transmisj
w TVP2 z Madison Square Garden.
To te si zmienio, bo starcie polskich
"tytanw" bdzie zakodowane i dostpne za opat w dziwnym systemie,
z ktrego niewielu korzysta. Moe
chocia poegnalna walka Gooty bdzie w otwartym kanale. W kocu to
jedyna osoba, ktra przysporzya nam
nieskoczon ilo emocji dostajc
tyle razy po mordzie.
Tomasz Skory (GSM 665 884 554)

Kinga Baranowska (redaktor wydania)
Dzia reportau i publicystyki

Tomasz Wicawski (GSM 535 405 385)
Marcin Tokarz
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Aleksandra Radzikowska
Sport
Aleksandra Radzikowska
Zdjcia
Adam Zakrzewski, ukasz Piecyk,
Maciej Pagaa
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska - Dyrektor Handlowy (512 202 240), Agnieszka Korzeniewska (534
206 683), Magorzata Kramarz (GSM 607 908
607), Karol Przybylski (GSM 665 169 292)
reklama@pozabydgoszcz.pl
Skad
Studio Poza Bydgoszcz
Druk
Express Media Sp. z o.o.
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

***
Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia 4 lutego 1994
r. o prawie autorskim i prawach pokrewnych Agencja Public
Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie materiaw opublikowanych w Poza Bydgoszcz jest
zabronione bez zgody wydawcy.
Poza Bydgoszcz
www.pozabydgoszcz.pl
region
Pitek 25 padziernika 2013 r.
Przewietrz pomysy inwestorw
Od 2009 roku liczba masztw elektrowni wiatrowych w Polsce wzrosa blisko

trzykrotnie. Dynamika moe si niedugo zmieni za spraw zarzdu naszego wojewdztwa
ukasz Piecyk
orupcja, brak konsultacji spoecznych czy niejasne przepisy takie

wnioski wycigna Najwysza Izba
Kontroli po analizie sytuacji polski farm
wiatrowych. Urzdowi Marszakowskiemu w to graj, bo marszaek Piotr Cabecki
lobbuje prawo chronice krajobraz wanie
przed wiatrakami. Samorzdowcy z powiatu
bydgoskiego wiedz, e nie ma sensu rozpdza si z inwestycjami w tym kierunku.
Raport NIK nie pozostawia suchej nitki
na dotychczasowych procedurach tworzenia
farm wiatrowych.
- Potrzebna nam zielona energia powinna wiza si z przejrzystoci samorzdw
i precyzyjnym prawem twierdzi Krzysztof
Kwiatkowski, prezes NIK-u. Ten sektor
rozwija si niestety w zych warunkach.
Jednym z najwikszych zarzutw wobec
tego typu inwestycji s podejrzane lokalizacje obiektw, gdy 30% masztw znajduje si
na terenach osb zwizanych z poszczeglnymi urzdami, a to oznacza, e cz osb
moga by sdzi we wasnej sprawie. Dalej
nie jest lepiej. NIK wytyka brak konsultacji
spoecznych w kwestii lokalizacji wiatrakw,
a take wybrakowane prawo, ktre nie okrela norm odlegoci, poziomu infradwikw czy innych zmiennych wpywajcych
na oddziaywanie elektrowni.
- Przepisy regulujce metodologi pomiaru emisji haasu nie gwarantuj miarodajnej oceny uciliwoci tego typu
urzdze twierdz kontrolerzy Izby. - Wykonywanie pomiarw moe odbywa si bowiem - zgodnie z obowizujcymi wymogami - tylko w warunkach niskiej wietrznoci
(<5 m/s). Tymczasem elektrownie wiatrowe
generuj najwiksze natenie haasu dopiero przy optymalnej dla nich prdkoci
wiatru, wynoszcej 10-12 m/s, ale w takich
warunkach pomiary nie s ju dokonywane.
Wojewdztwo kujawsko-pomorskie jest liderem pod wzgldem liczby elektrowni wiatrowych.
FOT.UKASZ
PIECYK
jak najszybciej zmieni.

Zmianom ma posuy projektowana
ustawa krajobrazowa. Jej inicjatorem jest
Bronisaw Komorowski, a do zespou pracujcego nad dokumentem prezydenccy
urzdnicy zaprosili wanie Piotra Cabeckiego. Efekt prac ekspertw trafio sejmu,
ale tam nie przeszed jeszcze pierwszego
czytania.
- Mwic najkrcej, przygotowany na
polecenie prezydenta Komorowskiego projekt ustawy idzie w kierunku na ktrym nam
zaleao, o ktry zabiegalimy, dajc marszakowskim administracjom wojewdztw
instrumenty prawne pozwalajce na ochron krajobrazu i zarzdzanie krajobrazem
dodaje marszaek. - Tymczasem projekt
dobrego prawa wci ley w sejmowej zamraarce.
Wprowadzenie nowego prawa oznaczaoby, e zasady wojewdzkich urbanistw
bd wice przy pracach na poziomie
gmin. Sam projekt ustawy nie ogranicza si

jednak tylko do kwestii budowy farm wiatrowych i dotyczy take umieszczania reklam w przestrzeni publicznej.
Marszaek na stray porzdku

Analiza NIK-u idealnie wpisaa si w
obecne dziaania Urzdu Marszakowskiego.
Zarzd walczy bowiem o uporzdkowanie
spraw zwizanych z krajobrazem.
- Zawsze uwaalimy, e ad przestrzenny, jako rzecz ktra znaczco wpywa na
jako ycia, powinien podlega ochronie
podkrela marszaek Piotr Cabecki. - Nie
mona ot tak sobie stawia w dowolnie wybranych miejscach obiektw stanowicych
dominanty krajobrazowe. A w przypadku
wiatrakw trzeba te pamita o aspekcie
wpywu na zdrowie ludzi i zwierzt oraz stan
upraw. Raport NIK - miadcy jeli chodzi o ocen dotychczasowej praktyki w tym
zakresie - potwierdza, e w kwestii regulacji
prawnych w tej sferze negatywnie odstajemy
od innych krajw europejskich i trzeba to
Korzystajmy, pki mona?

Sytuacja w poszczeglnych samorzdach
powiatu bydgoskiego jest rna. Przykadowo w gminie Dbrowa Chemiska widokw na nowe inwestycje tego typu nie ma.
- Zdajemy sobie spraw z planw Urzdu
Marszakowskiego, wic nie przymierzamy
si do negocjacji z inwestorami wyjania
Radosaw Ciechacki, wjt gminy. Mamy
obecnie kilka starszych oraz nowopowstaych elektrowni na terenie Dbrowy Chemiskiej i Boluminka. Wicej ich raczej nie
bdzie.
Powstrzymanie nowych dziaa w tym
zakresie moe by wyprzedzeniem nadcho-
dzcych czasw. Z prezentacji, ktr Cabecki przedstawi na warszawskiej konferencji

dotyczcej pogodzenia elektrowni wiatrowych z krajobrazem, wynika, e w powiecie
bydgoskim nie ma praktycznie miejsca na
nowe inwestycje. Cz z terenw samorzdu to strefy buforowe od najwikszych rzek
wojewdztwa do ochrony tras przelotw
ptakw, inne za pokrywaj obszary cenne
przyrodniczo, krajobrazowo i gospodarczo.
Wszystko to oparte na wasnej analizie oraz
ekspertyzie Polskiej Akademii Nauk. cznie blisko 75% powierzchni wojewdztwa
ma by bezwzgldnie wyczona z inwestycji
energetyki wiatrowej. Zielonego wiata dla
elektrowni wic nie ma.
Mimo braku sprzyjajcego klimatu w
administracji wojewdztwa, s samorzdy,
ktre prbuj wykorzysta potencja tej zielonej energii. Prace nad planami utworzenia
parku wiatrowego trwaj w koronowskim
urzdzie. Gmina bowiem ma tylko jeden
wiatrak w Mkowarsku.
- Postpowanie planistyczne jest obecnie w toku informuje Rafa Gibas z tamtejszego magistratu. - Zgodnie z koncepcj
na terenie gminy Koronowo planowane jest
ulokowanie kolejnych siowni wiatrowych.
Jednak jest to dopiero pocztek procedury
planistycznej i wstpna koncepcja moe ulec
zmianie po wymaganych uzgodnieniach
projektw planw.
Wedug danych Urzdu Regulacji Energetyki z 30 czerwca zeszego roku w naszym
wojewdztwie byo 215 instalacji o mocy
blisko 300 MW. Daje to nam pierwsze miejsce pod wzgldem liczebnoci wiatrakw w
Polsce, ale trzecie jeli bierzemy pod uwag
wydajno energetyczn. Dla porwnania
farmy wiatrowe w zachodnio-pomorskim
produkuj ponad 830 MW, wykorzystujc
do tego niespena 50 obiektw.
l.piecyk@pozabydgoszcz.pl
region
Poza Bydgoszcz
Pitek 12 wrzenia 2014 r.
Jedyna bestia wrd zwierzt

Pierwsza upolowana dla zabawy kuropatwa to przebysk nieznanego dotd uczucia
wszechwadzy. Mona przecie samemu zdecydowa, kiedy i jak dugo stworzenie ma cierpie.
Pierwszy lis to ju tryumf modzieczej przebiegoci nad sprytem zwinnego zwierza.
Kusownicy bawi si w zabijanie, a my dajemy im na to ciche przyzwolenie
Aleksandra Radzikowska
radn i morduj z zimn krwi. Jeli

nie ludzi - nie ma sprawy. To przecie nic takiego, e cierpi stworzenie. I tak si nie poskary, nikomu tego nie
powie. Robi to czsto oni na co dzie
lojalni pracownicy, kochajcy tatusiowie i
dobre matki. Tchrze, ktrzy pod oson
nocy zarzucaj nielegalnie sieci i sznury w
jeziorach, a gdy nikt nie widzi, rozkadaj w
lasach i na polanach sida. Na zotwki przeliczaj honor i czyste sumienie. O wstydzie
ju dawno zapomnieli.
Kusownictwo nie zaniknie nigdy. Procent ludzkich gnid jest w spoeczestwie
zawsze taki sam. Polowa dziadek, zabija
ssiad - a to rybk na niedzielne spotkanie
z rodzin, a to zajca dla zabawy albo dzika
dla zaprzyjanionego handlarza. Czasy, gdy
na kusownictwie mona byo si dorobi,
powoli mijaj. Coraz czciej to zabawa.

Zagrajmy w zabijanie
- Dzi dla wielu to tylko hobby - mwi
Andrzej Charchua, Komendant Spoecz-
nej Stray Rybackiej Powiatu Toruskiego.

- Niezalenie od regionu wszdzie mona
zetkn si z tym procederem. Nasila si
gwnie w okolicach wit, cho staramy
si patrolowa regularnie wody. Kontrole
sprawiaj, e kusownicy boj si wypywa
czsto, ale jakie to ma znaczenie? Nawet jeli zostan przyapani na gorcym uczynku,
sdy orzekaj czsto nisk szkodliwo czynu i koczy si na niczym. Na marne idzie
nasze powicenie.
Region kujawsko-pomorski nie wypada
w statystykach najgorzej w kraju. Na tym tle
to wschodnie obszary Polski wiod prym.
Czsto winne s temu nie ch atwego zysku i dobrej zabawy, ale zaszoci historyczne. To nie powinno by wytumaczeniem dla
nikogo. Blisko ptora miesica temu gona
bya sprawa bydgoskiego kusownika, ktry
apa w sida dzik zwierzyn. Stra owiecka zabezpieczya w jego domu urzdzenia
suce do polowania. Tym razem udao
si go namierzy dziki wsparciu mieszkacw. Stanli oni na wysokoci zadania. To
rzadko. Z reguy najszybciej reaguj wdkarze, ktrzy zauwaaj zapuszczone w wodzie sieci. Z wnykami i puapkami na dzik
zwierzyn sytuacja wyglda duo trudniej.
- Trudno przyapa kogo na gorcym

uczynku - mwi Bogdan Krygier, spoeczny
stranik rybacki. - Jest na to ciche, spoeczne przyzwolenie, cho nikt nie chce o tym
mwi. Oczywicie nie wszyscy si na to
zgadzaj. Mwi raczej o drobnych kradzieach i wystpkach, a nie czynach duej skali.
Czsto wycigamy sieci, ktrych kusownik
ju nie odzyska. Straci dwie albo trzy i musi
nadrabia straty, apic w to miejsce duo
ryb. Wielu tumaczy si godem i brakiem
rodkw do ycia. Przyapani przekonuj
za, e to nie oni. Nielegalnie owi te czsto osoby mieszkajce blisko wd.
Pastwowe, wic niczyje?
Tylko w pierwszym kwartale tego roku
Spoeczna Stra Rybacka oraz Stra Ochrony Mienia OPZW Toru przeprowadzia na
swoim terenie 374 kontrole. Ujawniono 16
sprawcw, znaleziono, m.in. 83 sztuki sieci i
79 samowek. Najczciej kusownicy obieraj za cel jezioro Mlewiec.
Stranicy leni i owieccy twierdz, e
kusownictwo kwitnie gwnie na terenach
popegeerowskich, a tych w powiecie bydgoskim i toruskim nie brakuje. Miso pozy-
skane w ten sposb suy najczciej samym

przestpcom oraz ich rodzinom, nie zawsze
wprowadzane jest do tzw. obrotu. PRL
pozostawi na tych terenach jeszcze jedno
dziedzictwo - lady dawnej mentalnoci.
Pastwowe, wic niczyje. Mona kra bez
wyrzutw sumienia.
- Nie wiem, czy oceniabym tak surowo wszystkich - mwi Jan Krzyanowski,
mieszkaniec gminy Osielsko. - Co innego,
gdy kto apie due iloci ryb albo zabija
dzik zwierzyn. Ma podlega takiej samej
ocenie i karze co owicy dorsza na kolacj?
Statystyki nie maj tu nic do rzeczy.
Wikszemu ostracyzmowi powinni podlega myliwi, ktrzy nielegalnie poluj na
zwierzyn. Najbardziej przeraajce jest w
tej sytuacji to, e tylko czowiek zachowuje
si jak bestia. Tylko on zabija, gdy nie musi.
Oficjalnie nie jest le?
W skad Regionalnej Dyrekcji Lasw
Pastwowych w Toruniu wchodzi 27 nadlenictw obejmujcych swym zasigiem lasy
regionu o powierzchni 432 658 ha na obszarze ogem 456 717 ha. Gwne kompleksy
lene zlokalizowane s na terenie wojewdz-
twa kujawsko-pomorskiego i w poudniowej

czci wojewdztwa pomorskiego wzdu
rzek: Wisy, Noteci, Brdy i Drwcy. W zeszym roku RDLP w Toruniu zarejestrowaa
19 przypadkw kusownictwa i 3 zdarzenia
z wykrytymi sprawcami. Najczciej uywa
si podczas nich broni palnej, potrzaskw,
side i wnykw.
- W pierwszym proczu tego roku odnotowalimy ju 10 przypadkw kusownictwa, w tym 4 zarejestrowane sprawy z wykrytymi sprawcami - mwi Jacek Cichocki
z RDLP w Toruniu. - Postanowiono o umorzeniu 9 z nich. Zanotowalimy strat osia,
dwch jeleni i trzech saren.
Na takich upach, w przeciwiestwie do
ryb, da si troch zarobi. Mona sprzeda
nie tylko miso, ale take skr czy poroa.
Jakie s wic rzeczywiste straty? Tego nie
wie chyba nikt, bo statystyki nie obejmuj
wszystkich przypadkw. Naley po prostu
wierzy, e to kusownicy bd coraz czciej znajdowa si na celowniku kontrolerw.
Taka karma.
Fot. Adam Zakrzewski
a.radzikowska@pozabydgoszcz.pl
Poza Bydgoszcz
region
W puli miliardy euro z Europy
Walka w wyborach do sejmiku wojewdztwa kujawsko-pomorskiego zapowiada si
niezwykle atrakcyjnie. Dla duych partii jest to czsto waniejsze rozdanie ni batalia o fotele wodarzy miast
tym regionem, a nie nastawionych jedynie
na wasny interes politykw. Miaem ubiega
si o mandat w sejmiku, ale zrezygnowaem,
eby nie zmniejszy szans przedstawiciela
Chemy. Pomimo tego, e jest z innej partii.
Tomasz Wicawski
lokalnymi liderami w bezporednich

wyborach kandydaci partyjni w wielu regionach Polski nie maj szans.
Doskonaym przykadem jest Toru i pozycja Michaa Zaleskiego. Nie oznacza to jednak, e stawka w wyborach samorzdowych
jest niska. Wrcz przeciwnie.
W 2010 roku Platforma Obywatelska
zmiadya w naszym wojewdztwie konkurentw. Udao jej si wprowadzi do sejmiku wojewdztwa 16 radnych na 33 moliwe
miejsca. Koalicja z PSL (5 miejsc) zapewnia
na 4 lata spokojne rzdzenie marszakowi
Piotrowi Cabeckiemu.
Partie listy pisz
- Listopadowe wybory na szczeblu wojewdztw s dla partii politycznych niezwykle

wane - mwi Wojciech Peszyski z Wydziau Politologii i Studiw Midzynarodowych UMK w Toruniu. - Nowa perspektywa
finansowania unijnego na lata 2014-2020
moe by ostatni, w ktrej do Polski trafi
szeroki strumie pienidzy z Europy. Kady
polityk chce nimi zarzdza i ogrzewa si
w blasku realizowanych inwestycji. Ta kampania, w przeciwiestwie do wielu, wydaje
si rozstrzygnitych, batalii o rzdzenie w
poszczeglnych miastach i gminach, bdzie
Brutalna arytmetyka
Sejmik wojewdztwa posiada realn wadz. Walka o mandat radnego

bdzie wic niezwykle eocjonujca.
niezwykle interesujca.
Przedstawiciele poszczeglnych partii
musz przedstawi wyborcom pomys na
zagospodarowanie ok. ptorej miliarda
euro, ktry moe trafi do naszego wojewdztwa w najbliszych latach.
- Zarzdy powiatowe naszej partii zgaszaj kandydatw na listy wyborcze do sejmikw wojewdztw - mwi Tomasz Lenz,
pose Platformy Obywatelskiej. - Nie s one
jeszcze zatwierdzone, ale wikszo naszych
przedstawicieli w samorzdzie wojewdztwa zoya deklaracje chci udziau w zbliajcych si wyborach.
Tajemnic poliszynela jest fakt, e przy
korzystnym wyniku wyborw dla PO i mo-
FOT.ADAM
ZAKRZEWSKI
liwoci utworzenia koalicji majcej wikszo w sejmiku, marszakiem wojewdztwa

znw zostanie Piotr Cabecki. Jego dziaalno na tym stanowisku jest w stronnictwie
oceniania bardzo wysoko.
Take Polskie Stronnictwo Ludowe ma
nadziej na utrzymanie status quo.
- Wynik porwnywalny z 2010 rokiem
bdzie dobry, a jest realna szansa na 1 mandat wicej (5 radnych w latach 2010-2014
przyp. red.) - mwi Andrzej Kopotek, dziaacz PSL w naszym wojewdztwie. - Wszystko zaley od pracy wykonanej w terenie. Ludzie wiedz, komu mog zaufa. Wszystkie
partie namawiam do tego, eby wystawiay
osoby z maych ojczyzn, realnie zwizane z
Prawo i Sprawiedliwo oraz Sojusz Lewicy Demokratycznej byy przez ostatnie

lata w opozycji, wic teraz licz na nowe
rozdanie.
- Obecn wadz wojewdztwa oceniam
bardzo negatywnie - mwi Zbigniew Girzyski, pose PiS z naszego regionu. - Ich
dalsze rzdy bd straconym czasem dla
regionu. W wielu rankingach przez nieudolno wadzy jestemy na szarym kocu w
Polsce. Na autostrad czekalimy wiele lat, a
infrastruktura wok niej nadal pozostawia
wiele do yczenia.
Politycy PiS nie chc zdradzi, kto moe
by przyszym marszakiem wojewdztwa.
Ich wynik wyborczy musi by bardzo wysoki, bo zdolno koalicyjna jest ograniczona.
Trudno powiedzie, czy zarzdc regionu
miaby szanse zosta wiceprzewodniczcy
sejmiku z ramienia PiS - Adam Banaszak.
eby wszystko byo zalene od najwikszej
partii opozycyjnej w Polsce, musiaaby ona
zdoby w zbliajcych si wyborach 17 mandatw.
Nieco inna jest sytuacja SLD.
- Wyborcy znaj naszych lokalnych dziaaczy, wic wiedza, e s oni kompetentni i

zdolni do dziaania we wadzach wojewdztwa - mwi Jerzy Wenderlich, wicemarszaek
Sejmu z SLD. - Nie bylimy przez ostatnie
lata opozycj pieniack, ale konstruktywn,
bo liczy si interes obywateli, a nie partii.
W retoryce politykw wyranie wida,
e wybory zbliaj si wielkimi krokami.
Swoje listy w wyborach do na szczeblu wojewdzkim wystawi take Twj Ruch i Kongres Nowej Prawicy. Szanse tych stronnictw
na dobry rezultat w wyborach samorzdowych, uwzgldniajc ostatnie sondae, wydaj si stosunkowo niewielkie.
- Warto pamita, e dobre wyniki w
czci okrgw w naszym wojewdztwie
czsto uzyskuj kandydaci SLD - wskazuje
Wojciech Peszyski. - Kolacji tej formacji z
PO i PSL, w przypadku nieznacznego zwycistwa PiS, wydaje si moliwa, chocia
pogldy Piotra Cabeckiego s blisze partii
Kaczyskiego.
Wiele wskazuje wic na to, e Piotr Cabecki ma due szanse na kolejn kadencj na
swoim stanowisku po 16 listopada. Wszystko jednak jest w rkach wyborcw. Na t
chwil wiemy jedno - okrg toruski dosta
jeden mandat do podziau wicej (kosztem
bydgoskiego) w porwnaniu do poprzednich wyborw samorzdowych.
t.wieclawski@pozabydgoszcz.pl
wywiad
Poza Bydgoszcz
W lustro patrz bez lku

O teatrze jako towarze, wolnoci wypowiedzi w sztuce i definicji szczcia
z Krystyn Jand, wybitn polsk aktork teatraln i filmow, rozmawia Aleksandra Radzikowska
Podtrzymuje Pani tez, e gdyby dzi umara, za trumn szyby wszystkie Pani gosposie?
Tak, rzeczywicie artobliwie kiedy
scharakteryzowaam w ten sposb
moje stosunki z ludmi, odpowiadajc na pytanie, czy
jestem konfliktowa. Wydaje mi si, e nie. Nie
znosz ycia oraz pracy w zej atmosferze i
wzajemnych pretensjach. Nie ma to nic
wsplnego z niewymaganiem od innych
czy
nierzeteln
wspprac.
Uwaam, e
mimo
temperamentu, umiem prowadzi i rozwizywa sprawy, nie ranic innych, nawet

jeli powstaj jakie kontrowersje. Wszystkie moje gosposie z nami mieszkay, ze
wszystkimi si przyjaniam, przez
lata mieszkalimy z mem
z moimi rodzicami, nie
mogoby si to uda,
gdybymy wszyscy
nie mieli po prostu
dobrych charakterw.
Co to znaczy by dobrym czowiekiem?
Wszyscy to wiemy. A moe nie? Czy
to umiejtno odczuwania i rozumienia innych,
zdolno do
odczuwania
uczu
wyszych? Myl,
e jestem czowiekiem, ktry
moe spokojnie
umrze,
bez
obawy,
e zostawi tu
wstydliwe,
niezaatwione
i bolesne sprawy. Patrz na
swoje lustrzane odbicie spokojnie.

Szczcie jest dla Pani tosame ze spokojem?
O nie, raczej z harmoni wewntrzn,
ale cytujc trafne banay - szczliwym si
bywa. Czowiek, ktry myli, czuje, miewa refleksje natury nie tylko osobistej, nie
moe by w peni szczliwy, bo to stan
nieobiektywny. Natomiast dla mnie poczucie spokoju, gdy si zdarza, jest absolutnym
szczciem.
Ile ma Pani w sobie z Elbiety, bohaterki monodramu Biaa bluzka, autorstwa Agnieszki Osieckiej?
I wszystko, i nic. Wyposayam j w
moje poczucie humoru, architektur blu
i radoci, ale ten rodzaj depresji, niezgody
na wiat, niedogadania z yciem i ludmi,
prywatnie jest mi daleki. Miaam szczliwe dziecistwo, cudown matk, kochajcego ma, duo dzieci, zwierzt, mioci i
obowizkw. Nigdy nie piam alkoholu, ale
Elbiet rozumiem do ostatniego wosa na
gowie i ostatniej zy. Rozumiem te dlatego, e znaam Agnieszk Osieck i Elbiet
Czyewsk.
Tytuowa biaa bluzka bya marzeniem i
znakiem przystosowania do ycia w kraju
zakazw i nakazw, cenzury i opozycji. Dzi
patrz Pani na rce tysice osb. Trzeba si
zastanawia dwa razy nad tym, co wypada,
a czego ju nie?
Tak, do czsto musz rezygnowa z
pewnych prywatnych wyborw. Uwaam
na to, co robi i mwi w kontekcie codziennoci. Na szczcie nie stany przede
mn takie wybory, ktre mogyby szkodzi
mojemu wizerunkowi. Los ani ycie mnie
nie kusi, jestem rozsdna, logiczna i poukadana, cokolwiek by to nie znaczyo. Bardzo
uwaam na to, co gram, nie opowiadam
ludziom historii ani w teatrze, ani w filmie
nigdzie bez wzicia za to odpowiedzialnoci. Jestem osob publiczn a to zobowizuje, ale i prywatnie, gdzie gbiej mj
wizerunek si zgadza. Nie mam natomiast
cierpliwoci do ludzi, do tego celebryctwa.
my w moralne, humanistyczne dyskusje i

refleksje. Widz chce si mia i zapomnie.
Dajemy mu to z radoci i sami przy tym
mamy wiele przyjemnoci, ale proponujemy
take rzeczy trudne, trudniejsze. Wane jest,
eby ludzie dostawali produkt, tak to nazwijmy, najwyszej jakoci. Wtedy z kupieniem
biletu nie bdzie problemu. Teatry, ktre
prowadzi moja fundacja, zale cakowicie
od askawoci widza, od tego, ile biletw
zostanie sprzedanych. Mimo to nie gramy
tylko komedii i fars, nasz repertuar jest naprawd rnorodny i ambitny.
Poklepywania po plecach?
Tak, tych zaczepek i wyrazw sympatii
objawiajcych si wyznaniami osobistymi.
Staram si zatem nie bywa w zbyt publicznych miejscach. Do kina chodz na
zwyke seanse, nie premiery, do teatrw te.
Restauracje wybieram na uboczu, jed
samochodem, a nie rodkami komunikacji
publicznej. Tych, ktrzy patrz mi na rce pozdrawiam.
Sztuka Rodrigo Garci Golgota Picnic

bya dla polskiego odbiorcy pokerowym
sprawdzam. Nasz kraj radykalizuje si ideologicznie, a kultura jest w to coraz bardziej
uwikana?
Wedug mnie ludziom za bardzo pomieszay si sprawy wiary i kultury, a raczej
wiary i sztuki. Polska jest krajem wieckim,
cokolwiek i ktokolwiek by o tym nie myla.
I wolnym. Krajem wolnego sowa, myli i
wyobrani, a od tego wara. Zawsze bd
broni wolnoci wypowiedzi w sztuce.
Widz, kupujc bilet, staje si klientem, ktry

paci i wymaga okrelonego rodzaju towaru?
W pewnym sensie. Problem w tym, e
nie wymaga To my wci wymagamy od
widza wicej ni on od nas. My go wciga-
Pani w tym kontekcie co oburza?

To za due sowo. O wiele za due. Mnie
nie oburza w tych sprawach nic. To wszystko
jest naturalne.
Biuteria inna,
ni wszystkie
Wybr obrczek to jeden
z najwaniejszych elementw lubnych

przygotowa.Nie naley kierowa si tylko
ich piknem, ale rwnie funkcjonalnoci
iercionki zarczynowe i obrczki to

skarby jedyne w swoim rodzaju. Ostateczna decyzja, na ktre si zdecydowa,
zawsze jest trudna. Speniaj inne funkcje ni
bransoletka czy klasyczny piercionek. Z reguy
nosi si je na co dzie, wic musz trafi nie tylko w gusta przyszych nowoecw, ale rwnie
by odporne na uszkodzenia. Rzadko zdarzaj
si takie sytuacje, gdy zakupu ich dokonujemy
czciej ni raz w yciu...
Czym si kierowa, eby by on strzaem w
dziesitk? Producent biuterii srebrnej, firma
ADA-PLUS, wychodzi naprzeciw oczekiwaniom kadego klienta.
- Pamitamy o tym, jak szczegln i symboliczn warto maj obrczki i piercionki
zarczynowe - mwi Aleksander Jarosawcew.
- Dlatego dla zakochanych przygotowalimy
specjaln, szerok ofert. Nie zapominamy te o
funkcjonalnoci tych przedmiotw. Wiele firm
wycina najpierw obrczki z blachy, potem wygina je i poleruje. Oferowane przez nasz firm,
wycinane s z rury. To daje im niezwyk trwao i odporno na zniszczenia.
Jak wybra ten jedyny model? Producent biuterii proponuje klientom nie tylko klasyczne
wzory z elementami diamentw i cyrkonii, ale

take najmodniejsze propozycje sezonu. Wanie dlatego jako symbol obietnicy i wyjtkowoci chwili, wyroby ADA-PLUS sprawdzaj si
idealnie.
Ceny oferowane klientom s konkurencyjne
z uwagi na charakter firmy. S nisze od tych u
internetowych dostawcw. Najblisze sklepy firmowe ADA-PLUS w naszym regionie znajduj
si w Centrum Handlowym Atrium Copernicus
w Toruniu oraz w Galerii Osielsko.
- Klientom proponujemy 88 par obrczek i
blisko 110 rodzajw piercionkw zarczynowych - mwi Aleksander Jarosawcew. - Wszystkie wyroby podlegaj rygorystycznej kontroli
jakoci i wykonane s z rnych tworzyw - srebra z elementami kamieni szlachetnych, biaego
zota czy bursztynu. ledzimy trendy w brany i
staramy si dopasowa do oczekiwa klientw.
Jeli okae si, e po kilku latach piercionek czy
obrczka s za mae, moemy je powikszy.
Wyjtkowe, pikne, zgodne z twoimi oczekiwaniami - wanie takie s wyroby ADA-PLUS.
Przekonaj si o tym sam.
Poza Bydgoszcz
Kltwa jednego podpisu
region
W regionie grasuj nacigacze. Wykorzystuj techniki socjopsychologiczne, aby omami
seniorw niepowtarzaln okazj, a czasem wrcz nagrod. Nieuwaga, naiwno mog doprowadzi do bankructwa
Marcin Tokarz
elemarketerzy wykonuj setki telefonw dziennie. W wikszoci

przypadkw odmow sysz jeszcze
zanim zd przedstawi ofert. W kocu
kto ich wysucha. Zazwyczaj ma ponad 60
lat i skonno do przesadnej ufnoci. Oszuci celuj w ludzi starszych zaproszeniami
na pokazy. Zapewniaj o niezwykoci prezentowanych towarw. Nie musi pani nic
kupowa, za to moe wygra.... Samotni
emeryci dostaj propozycj ciekawego spdzenia czasu, ktry okazuje si by gruntem
pod finansow puapk, a tej pniej nie
sposb odkrci.
- Jak ja daam si w to wcign? - lamentuje 76-letnia Teresa Lawrenz. - Przecie
ten materac nie jest mi nawet potrzebny...
Zwabili mnie obietnic wygranej. Ucieszyam si. Krzyknam: O Matko Boska!.
Konferansjerka zbesztaa mnie za te sowa.
Pani Matk Bosk nosi na szyi, a nie wzywa
nadaremno!- usyszaam.
Akurat wtedy jej pomoc bya potrzebna. Teresa Lawrenz, samotna mieszkanka
domu w abiszynie, postanowia skorzysta
z zaproszenia firmy KAZMIR z Poznania
na pokaz sprztu rehabilitacyjnego. 21 lipca
udaa si do sali bankietowej przy Placu
Tysiclecia 4. Tam odbya si prezentacja.
Na miejscu okoo 30 osb wysuchiwao zachwalania oferowanych produktw. Kady z
76-letnia Teresa Lawrenz uwaa, e pada ofiar oszustwa.

Przykadem swojej historii chce przestrzec innych mieszkacw regionu.
uczestnikw dosta przy wejciu numerek.

Prowadzcy wylosowali ten, ktry pani Teresa ciskaa w doni. Nazwali j szczciar.
- Powiedzieli, i wygraam nagrod.
Jeszcze wtedy nie wiedziaem jak. Takiego
szumu narobili wok, e czowiek sta si
nagle lepy i guchy - relacjonuje staruszka.
- Zaprosili do zoenia podpisu. adnego
rachunku na oczy nie widziaam. Podsunli
pod nos dokument, a ja postawiam na nim
swoj parafk. Dopiero po niej jeden z prowadzcych dopisa na umowie kwot 1690
z a niej ilo rat - 48 - i wysoko kadej
z nich - 49,90 z. Pogratulowali wygranej i
zapewnili, e ich pracownik dostarczy mi do
domu materac razem z pasem barkowym.
FOT.ADAM
ZAKRZEWSKI
Oba produkty do dnia dzisiejszego le

nierozpakowane w korytarzu domu seniorki. Chciaa je zwrci, o czym powiadomia
firm KAZMIR telefonicznie. Jeszcze wtedy
nie wiedziaa, e czekaj j znacznie wysze
opaty.
- Powiedzieli Tereni, e nie ma adnego
problemu, e w nastpnym tygodniu maj
pokaz w Szubinie i bd zbiera zwroty mwi Rajmund Bocheski, przyjaciel poszkodowanej, mieszkajcy w Brzozie oraz
byy radny Gminy Nowa Wie Wielka. Mieli wtedy zadzwoni, ale telefon milcza.
Gdy nawizalimy kontakt po raz kolejny,
ponowili zapewnienie, ale sytuacja si powtrzya.
W tym czasie min termin 10 dni, w cigu ktrego kupujcemu przysugiwa zwrot
produktu. Po dwch tygodniach do domu
Teresy przyszy druki do zapaty pierwszej
raty. Kobieta yjca od emerytury do emerytury, z zarwanym dachem nad gow wiedziaa, e nie spaci caej nalenoci. Razem
z Rajmundem zwrcili si o pomoc do Starostwa Powiatowego w Bydgoszczy.
- Po przyjrzeniu si caej sytuacji podejrzewam, e pani Teresa moga pa ofiar
oszustwa, jednak nie z powodu wmwienia
jej przez prowadzcych wygranej ani odmowy zwrotu, ale dlatego, e musi zapaci za
sprzedany jej produkt pienidze znacznie
wiksze ni to, ile jest wart - tumaczy mecenas Czajkowski ze Starostwa Powiatowego w Bydgoszczy. - Pani Teresa, podpisujc
umow prawno-cywiln, upowania firm
KAZMIR do podjcia przez ni kredytu,
co oznacza, e w caoci musi zapaci 3150
z wraz z wszelkimi opatami manipulacyjnymi. W takiej sytuacji, jedyne co mogem
zrobi, to odesa pani do ledczych, ktrzy
powinni zbada, czy rzeczywicie doszo do
popenienia przestpstwa. Pragn jednak zaznaczy, i obowizkiem kadego obywatela
jest dokadne przeczytanie, od A do Z, jakiejkolwiek umowy przed jej podpisaniem.
Zawiadomienie na dniach trafi do prokuratury w Szubinie. Po zapoznaniu si z
histori Teresy Lawrenz skontaktowalimy
si z firm KAZMIR w celu uzyskania informacji na temat metod prowadzenia handlu
przez jej przedstawicieli. Ze swoj ofert je-
d rwnie po powiecie bydgoskim.

- Owszem, zdarza si, e na pokazach
mona co wygra za darmo albo ze znik,
ale to zaley od prowadzcego - umywa rce
pracownik firmy, ktry nie chce zdradzi
swojego nazwiska. - Nie obiecujemy wygranej w losowaniach, wicej si z pniejszymi kosztami po podpisaniu umowy. Nie
damy od wygranego podpisu na umowie,
na ktrej dopiero po jego dokonaniu wpisujemy nalen nam kwot.
Zdaniem Teresy Lawrenz rzecz miaa
si zupenie inaczej. Czuje si oszukana, ale
kwestia domniemanego jej zmanipulowania
jest trudna do udowodnienia, co podkrela
rwnie policja.
- Opisana sytuacja nie wyczerpuje znamion oszustwa - informuje Maciej Daszkiewicz z Zespou Prasowego KMP w Bydgoszczy. - Klient tej firmy podpisa umow
i to przesdza spraw. Ostrzegamy starszych
ludzi, eby uwaali na tego typu obciajce
finansowo oferty od ludzi erujcych na naiwnoci seniorw. Poza pokazami, jak w tym
przypadku, nacigacze podszywaj si przez
telefon pod czonkw rodziny, by wyudzi
pienidze. Zdarza si te, e domokrcy
sprzedaj faszywe produkty.
Od pocztku roku 2014 do koca sierpnia policja odnotowaa 210 oszustw dokonanych na terenie powiatu bydgoskiego.
Mieszkacom regionu trzeba wiedzie, e za
darmo nie wygrywa si nawet w toto-lotka.
m.tokarz@pozabydgoszcz.pl
powiat bydgoski
Poza Bydgoszcz
Plon niesiemy, plon

W przedostatni sobot sierpnia obchodzilimy Powiatowo - Gminne Doynki Chopskie w Dobrczu
zorganizowane przez Starostwo Powiatowe w Bydgoszczy, Urzd Gminy w Dobrczu, Kujawsko - Pomorskie
Centrum Rolnicze we Wtelnie oraz Gminny Orodek Kultury w Dobrczu
Uroczystoci doynkowe rozpoczy si msz wit w kociele
pw. w. Wawrzyca i Magorzaty w Dobrczu, w ktrej uczestniczyli rolnicy, zaproszeni gocie,
delegacje poszczeglnych gmin
powiatu bydgoskiego oraz jego
mieszkacy. Po mszy korowd
uczestnikw w asycie orkiestry
dtej i pocztw sztandarowych
przemaszerowa na plac doynkowy przygotowany na boisku
sportowym w Dobrczu.
Starostami tegorocznych doynek
byli Regina Ostrowska oraz Tadeusz Dbrowski, za asystowali im
modzi starostowie Krystian Putynkowski i Magda Latos - uczniowie ZSA-E w Karolewie oraz dzieci
Wiktor Lewandowski i Natalia
Wawrzyniak.
Starostowie doynek w symbolicznym gecie dzielenia si
chlebem - owocem pracy rolnikw - przekazali go, m.in. na rce
starosty bydgoskiego Wojciecha
Porzycha oraz wjta gminy Dobrcz Krzysztofa Szali oraz prezesa
Kujawsko-Pomorskiego Centrum
Rolniczego Wojciecha Mojzesowicza, ktrzy zgodnie z tradycj podzielili si nim z gomi. Gospoda-
rze podczas oficjalnego powitania

podzikowali rolnikom za ich
trud, cik prac na roli oraz trosk o to by, mieszkacom naszego
regionu nie zabrako chleba.
Po zakoczeniu oficjalnych wystpie, rozpocza si ceremonia
wrczenia odznacze dla zasuonych rolnikw. Medale Ministra
Rolnictwa i Rozwoju Wsi Zasuony dla rolnictwa, otrzymali: Jerzy
Wzorek, Zbigniew Bociek, Ryszard
Gemza, Danuta Siemianowska,
Robert Wiatr, Tadeusz Dams, Grze-
gorz Kozio, Julita Jereszyska,

Wojciech Polednik, Jan ekiecki,
Marian Papke, Marcin Soposki,
Edyta Wszoek, Waldemar Parszyk,
Jan Chabowski i Jerzy Gsior. Medale Za zasugi dla powiatu przyzna rwnie starosta bydgoski, a
uhonorowano nimi: Kazimierza
Mikoajczyka, Rafaa Gowiskiego, Andrzeja Grskiego, Witolda
Szufrajd, Lecha ciesiskiego, Janusza Olecha, Tadeusza Dbrowskiego, Tomasza Kurzawskiego i
Marka Ciesielskiego.
Miym akcentem podczas

wita plonw byo wrczenie
nagrd w XV ju edycji konkursu
na Najpikniejszy ogrd w Powiecie Bydgoskim, do ktrego z
gminy Sicienko, Dobrcz, Osielsko,
Dbrowa Chemiska, Nowa Wie
Wielka, Koronowo zgoszono po
jednym ogrodzie. Zesp oceniajcych podj decyzj o nagrodzeniu wszystkich ogrodw zakwalifikowanych do etapu powiatowego
konkursu. Przyznano jedno I miejsce, trzy II miejsce oraz dwa miejsca III. Nagrody otrzymali: I miejsce - Jacek Biakowski (Osielsko), II
miejsce - Teresa Szkopiak (Wierzchucinek), II miejsce - Waldemar
Liszkiewicz (Wki), II miejsce
- Hanna i Mariusz Szal (Dziemionna), III miejsce - Wojciech i Sylwia
Susaa (Gzin Dolny), III miejsce Edyta i Przemysaw Grzechowiak
(Samociek).
Na goci doynkowych czekao wiele atrakcji. W namiocie
Powiatu Bydgoskiego mona
byo otrzyma folder promocyjny, album, map powiatu bydgoskiego, przewodnik turystyczny
po powiecie oraz inne materiay
promocyjne. Sporo emocji uczest-
nikom imprezy dostarczyy konkursy na Najadniejszy wieniec

doynkowy w stylu tradycyjnym
oraz Najciekawsze stoisko gminne, ktrych celem bya promocja tradycji, kultury i dziedzictwa
kulinarnego naszego regionu.
W konkursie wiecowym udzia
wzili reprezentanci omiu gmin
powiatu bydgoskiego, natomiast
w konkursie na Najciekawsze
stoisko gminne rywalizowao
pi gmin: Biae Bota, Koronowo,
Nowa Wie Wielka, Solec Kujawski
oraz Dobrcz.
Konkurs na najciekawsze stoisko gminne: I miejsce - Solec Kujawski, II miejsce - Koronowo, III
miejsce - Biae Bota. Konkurs na
najadniejszy wieniec tradycyjny: I
miejsce Sicienko (KGW Kruszyn),
II miejsce - Dbrowa Chemiska
(KGW Czare), III miejsce Osielsko (KGW odowo). Zwyciski
wieniec reprezentowa powiat
bydgoski podczas Doynek Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego
i Diecezji Bydgoskiej w abiszynie,
ktre odbyy si 7 wrzenia.
Na drogach praca wre Witaj szkoo!

Pocztek wrzenia to czas nie tylko na koczenie inwestycji
rozpocztych przed wakacjami, ale rwnie pozyskiwania
rodkw na realizacj kolejnych remontw
1 wrzenia br. pracownicy Starostwa Powiatowego w Bydgoszczy dokonali odbioru drogi powiatowej 1536C ochowo
Lipniki (na odcinku ochowo
Murowaniec). Przypomnijmy,
e prace modernizacyjne na terenie gminy Biae Bota rozpoczy si w kwietniu br., a dugo przebudowanego odcinka
to ponad 3,5 km.
Wspominana przebudowa to
jednak nie koniec inwestycji realizowanych na drogach powiatu bydgoskiego. Zakoczono ju
Strona redagowana
przez
Starostwo Powiatowe w Bydgoszczy
rwnie ukadanie mikrodywanikw na drogach powiatowych.

Prace prowadzone byy na terenie
piciu gmin: Biaych Bot, Nowej
Wsi Wielkiej, Dbrowy Chemiskiej, Dobrcza i Koronowa. czna
dugo odnowionych odcinkw
wyniosa blisko 10 km.
Koca dobiegy rwnie roboty zwizane z ukadaniem nakadek bitumicznych o cznej dugoci blisko 13 km. Trwa budowa
chodnikw w miejscowoci Goncarzewy przy drodze powiatowej
nr 1910 C Samsieczynek-Wojnowo
na terenie gminy Sicienko, oraz
w ochowie przy drodze powiatowej nr 1926 C Nako Gorze
Bydgoszcz na terenie gminy Biae
Bota.
W tej chwili powiat przygotowuje wniosek o uzyskanie dofinansowania ze rodkw Regionalnego Programu Operacyjnego
Wojewdztwa Kujawsko-Pomorskiego na przebudow drogi powiatowej nr 1507 C Wki - Jaruyn
- Bydgoszcz na odcinku Strzelce
Grne - Gdecz. Dodatkowo, zaraz
po uzyskaniu zezwolenia na realizacj inwestycji, zostanie zoony
wniosek na dofinansowanie ze
rodkw Narodowego Programu
Przebudowy Drg Lokalnych
zadania pn. Przebudowa drogi
powiatowej nr 1525 C Koronowo
odowo. Cig ulic Paderewskiego
i Pomianowskiego w Koronowie.
Jedn z kluczowych inwestycji,
realizowanych przez Powiat Bydgoski z myl o rowerzystach z
regionu, jest z kolei budowa cieki rowerowej Koronowo Bydgoszcz Toru o cznej dugoci
22 km. Realizacja tej inwestycji to
efekt pomysu Starosty Bydgoskiego na poczenie istniejcych
w regionie kujawsko-pomorskim
odcinkw tras rowerowych. Planowany termin oddania cieek
do uytku to 15 padziernika br.
1 wrzenia uczniowie Zespou Szk

Zawodowych im. gen. Stanisawa Maczka
w Koronowie rozpoczli nowy rok szkolny
W uroczystej inauguracji udzia

wzili uczniowie wraz z gronem
pedagogicznym oraz starosta
bydgoski Wojciech Porzych i
przewodniczca Rady Rodzicw
Pani Magorzata Radziska.
Starosta yczy uczniom wielu
sukcesw w rozpoczynajcym si
roku szkolnym, a nauczycielom
satysfakcji z efektw pracy pedagogicznej. Zwieczeniem uroczystoci byo lubowanie zoone
w asycie pocztu sztandarowego
przez uczniw klas pierwszych,
rozpoczynajcych nauk w ZSZ.
Po zakoczeniu akademii odbyy
si pierwsze zajcia z wychowaw-
cami klas.
Po raz pierwszy awy szkolne
zapenili uczniowie z dwch nowo
utworzonych klas w czteroletnim
technikum oraz z dwch klas
zasadniczej szkoy zawodowej.
Wieczc uroczystoci inauguracyjne, delegacja szkolna udaa
si do Dbowej Gry miejsca, w
ktrym jesieni 1939 r. zamordowano okoo 800 Polakw.
Zgodnie z coroczn tradycj
pod obeliskiem zoona zostaa
wizanka kwiatw oraz zapalono znicz. W ten sposb uczczono
ofiary drugiej wojny wiatowej w
75. rocznic jej wybuchu.
Poza Bydgoszcz
region
Noga z gazu, idzie o
Kocwka lata i pocztek jesieni to czas migracji dzikich zwierzt. Kadego roku
na naszych drogach dochodzi w tym okresie do wielu wypadkw z udziaem dzikw, saren i jeleni
Tomasz Skory
ajwicej kolizji ze zwierztami

zdarza si z udziaem zwierzyny
powej - mwi weterynarz Maciej
Krzywdziski. - Jeszcze nie rozpocza si
jesie, a ju teraz potrafimy kilka razy w tygodniu wyjeda do potrconej sarny. Za
chwil kozy zaczn si przemieszcza za migrujcymi samicami, a potem rozpocznie si
okres godowy osi. Najczciej do potrce
tych zwierzt w naszym regionie dochodzi w
gminie Osielsko: w Jagodowie oraz na drodze z Jaruyna do Fordonu. Nie ma miesica, bymy nie otrzymali zgoszenia o potrconym zwierzciu. Wbiegaj na jezdni, nie
zwracajc uwagi na samochody. Kierowcy
czsto nie maj nawet szans, by zareagowa.
Zarzd Drg Wojewdzkich w Bydgoszczy przygotowa mapy z naniesionymi szlakami migracji zwierzt. Dostpne s one na
stronie www.zdw-bydgoszcz.pl w zakadce
Serwis dla kierowcw. Drogowcy, na podstawie przykadw z ostatnich lat, opracowali te list niebezpiecznych punktw na
drogach, w ktrych trzeba liczy si z wtargniciem saren, dzikw lub osi. Od 2012
roku do poowy 2014 na drogach wojewdzkich odnotowano 83 kolizje ze zwierztami,
Zbliajca si jesie to czas, gdy szczeglnie

naley uwaa na zwierzta na drogach.
z czego najwicej w okolicach Inowrocawia.
- Zaley nam na tym, by nasze drogi byy
bezpieczne - podkrela Mirosaw Kielnik,
dyrektor ZDW w Bydgoszczy. - W zwizku
z tym w cigu ostatnich dwch lat wraz z
lenictwami oraz koami owieckimi zweryfikowalimy oznakowanie ostrzegajce o
szlakach migracji zwierzt. Teraz na naszej
stronie internetowej zamieszczamy jeszcze
dodatkow map. Przed wyjazdem w dusz tras warto chocia zapozna si z takim
FOT.ADAM
ZAKRZEWSKI
opracowaniem. Na drodze natomiast naley

zwraca uwag na znaki pionowe A-18b.
Wok Bydgoszczy wiele szlakw migracji zwierzt przecina DW nr 551 w kierunku
Chemy oraz DW nr 244 otaczajc miasto
od pnocy. W pobliu Torunia szczegln
ostrono kierowcy powinni zachowa w
lasach wok poligonu oraz na cigu drg w
kierunku Golubia -Dobrzynia.
W okolicach Grudzidza i wiecia takie
szlaki przecinaj przede wszystkim drogi
pooone po zachodniej stronie Wisy. W

rejonie Wocawka szlaki migracji wystpuj midzy innymi na DW 267 w kierunku
Piotrkowa Kujawskiego, DW nr 268 w rejonie wza autostradowego Wocawek Pnoc oraz na DW nr 559 pomidzy Lipnem i
Kamieniem Kotowym.
W poudniowo-zachodniej czci naszego wojewdztwa na wtargnicie zwierzyny
lenej na jezdnie najbardziej naraeni s kierowcy korzystajcy z drg wok abiszyna
i Barcina. Liczne szlaki migracji zwierzt
przecinaj drog pomidzy Inowrocawiem
i Zakrzewem oraz pomidzy Gniewkowem
i Dbrow Biskupi. W Borach Tucholskich
najbardziej czujni musimy by na drogach
wok samej Tucholi.
Ci, ktrzy mieli kolizj z mieszkacami
lasw, czsto nie wiedz, jak powinni si
zachowa. Biuro prasowe Komendy Wojewdzkiej Policji w Bydgoszczy informuje, e
w takiej sytuacji dobrze jest wezwa mundurowych, bo spisane przez nich potwierdzenie wystpienia zdarzenia uatwia pniej
pozyskanie rodkw na napraw od ubezpieczyciela. Od kogo jednak powinnimy
domaga si odszkodowania?
- Osoba poszkodowana moe stara si
o odszkodowanie z ubezpieczenia OC osoby
lub instytucji, ktra odpowiada za okrelony
obszar. Przewanie to nadlenictwo lub za-
rzdca drogi, na ktrej doszo do wypadku

- syszymy w agencji PZU w Bydgoszczy
Poszkodowany musi jednak wykaza,
e do szkody doszo na skutek zaniedbania
podmiotu odpowiedzialnego za zwierz lub
drog na jakiej doszo do kolizji. Nie jest to
proste zadanie, zwaszcza jeeli do zdarzenia doszo na drodze oznaczonej znakami
ostrzegawczymi.
- Spotykamy si z sytuacjami, e kierowcy zgaszaj nam szkody z udziaem zwierzyny lenej na nieoznakowanych odcinkach,
jednak nie stanowi to podstawy do wypaty
odszkodowania - mwi Mirosaw Kielnik z
ZDW. - Zarzdca drogi nie ma obowizku
ustawiania tych znakw w przypadku sporadycznego pojawiania si zwierzt lenych
na drogach publicznych. W czasie podry
zawsze naley liczy si z tym, e zwierzyna
moe wtargn te na nieoznakowany odcinek drogi.
Zdecydowanie atwiej uzyska odszkodowanie w przypadku kolizji ze zwierztami
domowymi i gospodarskimi. W takim przypadku wypacane jest ono z ubezpieczenia
OC waciciela zwierzcia.
t.skory@pozabydgoszcz.pl
10
Gmina Dobrcz
Poza Bydgoszcz
Gospodynie na medal
Doynkowe zoto i brz przywiozy
z wojewdzkiego wita plonw w abiszynie mieszkanki gminy Dobrcz
GOK ksztaci po godzinach

Mnstwo ciekawych zaj pozalekcyjnych i warsztatw
- tak prezentuje si najbliszy rok w Gminnym Orodku Kultury w
Dobrczu
Micha Ciechowski
ojewdztwo kujawsko-pomorskie wraz z diecezj bydgosk w

niedziel 7 wrzenia zorganizowao doynki w abiszynie. Powiat bydgoski
na wicie plonw reprezentowaa gmina
Dobrcz.
- Podczas kujawsko-pomorskich doynek odby si konkurs na wieniec nietradycyjny - tak zwan ozdob i na najlepsze
stoisko konkursowe - relacjonuje Barbara
Hipnarowicz, dyrektorka Gminnego Orodka Kultury w Dobrczu. Nasze Koo Gospody Wiejskich wrcio z imprezy z wielkim
sukcesem. Udao si zaj trzecie miejsce w
konkursie na najpikniejszy wieniec nietradycyjny.
Na sukces panie pracoway ju od
przeomu czerwca i lipca, kiedy to zbieray
zboa na wieniec. Zociste kosy, ktrych
dobrczanki wykorzystay a sze rodzajw,
trafiy do doynkowej ozdoby razem z zioami i owocami.
Pochwali si swoim osigniciem mog
take panie z Koa Rkodzielniczego, ktre
w kategorii na najciekawsze doynkowe stoisko promocyjne zdobyy najwysz nagrod.
- Rado dziewczyn z Dobrcza bya
ogromna, gdy to ju kolejne nagrody zdobywane dla powiatu za najpikniejszy wieniec i najciekawsze stoisko - dodaje dyrektorka GOK-u. Nasze Koo Rkodzielnicze
istnieje a 14 lat. Od samego pocztku panie
spotykaj si tego samego dnia i o tej samej
godzinie - we wtorki o 16.
Reprezentacji gminy Dobrcz podczas
tego wita towarzyszy zesp Kwiaty Jesieni, ktry zaprezentowa zgromadzonym
przed zwyciskim stoiskiem pieni biesiadne i ludowe.
W trakcie doynek marszaek Piotr
Cabecki podsumowa dziaania rolnikw.
To dziki nim kujawsko-pomorska wie ma
szans na spory rozrost gospodarczy.
- Nasz region rozwija si w duej mierze
w oparciu o rolnictwo i jestemy jednym z
najwikszych producentw rolnych w kraju
- podkreli marszaek. Ta dziedzina pozostanie w najbliszym czasie jedn z naszych
zasadniczych spryn gospodarczych. Std
wielka waga, ktr samorzd wojewdztwa
przykada do dorocznych obchodw wita
plonw, a take do tego, eby pozytywnie
zmienia oblicze kujawsko-pomorskiej wsi.
Wspgospodarzami regionalnego wita plonw byli marszaek wojewdztwa
Piotr Cabecki, starosta niski Zbigniew
Jaszczuk, burmistrz abiszyna Jacek Idzi
Kaczmarek i ordynariusz diecezji bydgoskiej
biskup Jan Tyrawa.
owy rok szkolny przywitao w gminie Dobrcz kilka tysicy uczniw.

Oprcz obowizkowych zaj
lekcyjnych modzie, uczca si w szkoach
w Dobrczu i okolicach, moe skorzysta z
ciekawej oferty Gminnego Orodka Kultury.
Ten przygotowa, m.in. zajcia modelarskie
czy taneczne.
- Mamy ofert dla wszystkich, ktrzy
chc spdzi mio czas, a przy okazji si czego nauczy - mwi Barbara Hipnarowicz,
dyrektorka Gminnego Orodka Kultury w
Dobrczu. - Godne uwagi s zajcia gry na
instrumentach przycigajce coraz wiksz
liczb uczestnikw.
Powstaa w orodku orkiestra dta wci
si rozrasta. Kadego roku doczaj do niej
nowi muzycy, ktrymi opiekuje si a dwch
instruktorw.
- Orkiestra skupia osoby w rnym
wieku - dodaje Hipnarowicz. S osoby
ze szkoy podstawowej, a take w wieku
rednim oraz cae rodziny. Graj, m.in. na
perkusji, saksofonie, sakshornie, trbkach i
klarnecie.
Uczestnikw nie brakuje - na kade zajcia uczszcza ich kilkanacioro. cznie
w Gminnym Orodku Kultury w Dobrczu
kadego tygodnia mio spdza czas ponad
150 osb. Maj one moliwo wzi udzia
w zajciach tanecznych, modelarskich oraz
rkodzielniczych.
- Z zaj tanecznych najwikszym zainteresowaniem cieszy si zumba - ocenia
dyrektorka GOK-u. - Grupa powiksza si
z tygodnia na tydzie. Ciekaw propozycj
wprowadzon przez orodek s zajcia z
modelarstwa. Pierwsze spotkanie odbyo si
ju przed wakacjami.
Dziaania prowadzone w Gminnym
Orodku Kultury w Dobrczu skierowane s
nie tylko do najmodszych. Duym powodzeniem ciesz si warsztaty dla dorosych.
Prnie dziaa kko rkodzielnicze, chr
Bezpatne badania czekaj

wirusowe zapalenie wtroby tkwi w co czwartym z nas
patne badania, z ktrych skorzysta

bd mogy osoby co najmniej dwukrotnie hospitalizowane lub niezakaone wirusem HBV i/lub HCV zakocz
si o godzinie 15.
- W dniu poboru krwi naley mie
ze sob dowd osobisty oraz dugopis
w celu wypenienia kwestionariusza informuje Magorzata Mikrut z Urzdu
Gminy Dobrcz. - Chtni do udziau w
tej akcji powinni si wczeniej zarejestrowa w Gminnej Przychodni w Dobrczu, dzwonic pod numer tel. 52 364
81 10.
Drobnoustroje powodujce wirusowe zapalenie wtroby typu B i C mog
dosta si do naszego organizmu w
wyniku nieprawidowo wykonanych
prostych procedur w szpitalach czy
przychodniach. Moe to by zarwno
leczenie szpitalne, stomatologiczne, jak
wym, wojewdzkim i oglnopolskim, zdobywajc wiele nagrd.

Oprcz zaj w Dobrczu na terenie gminy prnie dziaaj wietlice wiejskie. Znajduj si one w Nekli, Kozielcu, Gdeczu oraz
Trzebieniu, Trzsaczu, Siennie, Wkach,
Trzeciewcu, Kusowie i Zalesiu. Podczas kilkugodzinnych spotka dzieci mog wzi
udzia w zajciach kulinarnych, plastycznych, ruchowych, czy po prostu wsplnie
wyj na spacer.
Gminny Orodek Kultury w Dobrczu to
take miejsce, w ktrym odbywaj si ciekawe wystawy i koncerty osb aktywnie tam
dziaajcych. Swoje spotkania organizuje w
nim rwnie Klub Seniora, a niedugo po
raz kolejny startuje Uniwersytet Trzeciego
Wieku.
- W naszej placwce kady znajdzie co
dla siebie - podsumowuje Hipnarowicz.
- Ciekawa oferta edukacyjna i moliwo
doczenia do zespou artystycznego pozwala wszystkim na ciekawe spdzenie czasu.
Zwaszcza w jesienne i zimowe wieczory.
(MC)
Podzikowania
Lekarze przypuszczaj, e drobnoustroje wywoujce

irusowe zapalenie wtroby
typu B i C to jedno z najwikszych zagroe epidemiologicznych na wiecie. Nieleczone
zakaenie moe prowadzi do marskoci i raka wtroby. Gmina Dobrcz postanowia wic zorganizowa bezpatne
badania w kierunku WZW typu B i C.
- Dajc moliwo mieszkacom
gminy na przebadanie si pod ktem
wirusowego zapalenia wtroby typu B i
C, uwiadamiamy im zagroenie zwizane z t chorob - mwi Krzysztof
Szala, wjt gminy Dobrcz. - Bezpatne
badania s nasz odpowiedzi na zapotrzebowanie spoeczne. Podejmujemy
dziaania, mogce nas uchroni przed
drobnoustrojami wywoujcymi WZW.
Pobieranie krwi rozpocznie si we
wtorek 16 wrzenia o godzinie 8.00 w
Gminnej Przychodni w Dobrczu. Bez-
Kusowianki i Kwiaty Jesieni.

- Kwiaty Jesieni oraz rkodzielnicy
to utytuowane sekcje zdobywajce wiele
nagrd za swoj prac i twrczo - dodaje
Barbara Hipnarowicz. - Zajcia, w ktrych
uczestnicz zarwno modsi, jak i starsi, odbywaj si w orodku bezpatnie. Wyjtkiem
s lekcje taneczne oraz jzykowe.
Zajcia z jzyka angielskiego odbywaj si w GOK-u w czwartek. Uczestnicz w
nich osoby dorose - zarwno te, ktre kiedy ju si go uczyy, jak te pocztkujce.
Dla dzieci s zajcia plastyczne odbywajce si dwa razy w tygodniu. Podczas kadego spotkania maj one moliwo pracy
z nietypowymi materiaami artystycznymi
- kamieniami, drewnem a nawet limi. Wyklejanki, malowanie farbami czy lepienie z
plasteliny przyciga kadorazowo do orodka mnstwo chtnych.
- Najmodsi oprcz plastyki mog liczy
take na zabawy zespoowe, ruchowe oraz
rozwijajce zdolnoci intelektualne wylicza dyrektorka. - Pod nadzorem instruktorki Joanny Brzozowskiej przygotowuj prace
na rnorodne konkursy o zasigu powiato-
rwnie zabieg gastroskopii czy proste

pobranie krwi.
Na zakaenie naraamy si rwnie
w placwkach niemedycznych, korzystajc z zabiegw manicure, pedicure,
a zwaszcza podczas kolczykowania i
wykonywania tatuay.
Koordynatorem i realizatorem bezpatnych bada w kierunku wykrywania WZW typu B i C jest Wojewdzki
Orodek Medycyny Pracy w Bydgoszczy. Wydarzenie zorganizowane zostao w ramach regionalnego programu
wykrywania zakae WZW B i C w
wojewdztwie kujawsko-pomorskim, a
ten wspfinansowany jest ze rodkw
samorzdu naszego wojewdztwa oraz
gminy Dobrcz.
(MC)
Nasi Czytelnicy i gocie wita liwki wykazali si olbrzymi hojnoci, aby pomc uzbiera potrzebn kwotna operacj Kubusia Lisika
ze Strzelec Grnych. Rodzice chcieliby przekaza podzikowania dla:
- Krzysztofa Szali, wjta gminy Dobrcz,
- prowadzcych imprez Honoraty Zieliskiej-Szuster oraz Anny
Kutkowskiej,
- pastwa Iwanowskich za udostpnienie miejsca,
- wieckiego Stowarzyszenia motocyklistw Wataha, ktrych do pomocy zachcili Krzysztof i Anna Zagrscy, waciciele firmy Akropol,
- Macieja Firyna, prezesa firmy TECHBUD, ktry przekaza na leczenie
2000 tys. zotych,
Skarbonki pierwszego dnia wita liwki zapeniy si kwot 1090 zotych. Natomiast dzie pniej udao si uzbiera 1815 zotych. cznie
z kwot przekazan przez Watah i firm TECHBUD na konto komitetu organizacyjnego Pom Kubusiowi stan na wasnych nkach
trafio ponad 7,5 tys. zotych. Kada osoba, ktra chciaaby wspomc
leczenie chopca, moe przekaza dowoln kwot na konto 84 1090
1072 000 0001 2263 1828 z dopiskiem Na leczenie Jakuba Lisika.
Wicej informacji mona znale profilu FB ojca Kubusia (Mariusz Lisik Strzelce Grne).
Poza Bydgoszcz
Gmina Dobrcz
Dwa pyszne dni

Powida i inne przetwory liwkowe
miniony weekend przycigny do Strzelec

Dolnych mionikw tego owocu z caej
Polski
i 7 wrzenia wszyscy zakochani

we fioletowych owocach mogli
skosztowa pysznych powide,
nalewek i produktw powstaych wanie z przetworzenia liwki.
- Strzelce Dolne od prawie 200 lat
s prawdziwym liwkowym zagbiem
- opowiada Jan Iwanowski, pomysodawca wita. - Niepowtarzalny smak
przyrzdzanych przez nas powide daje
wgierka.
Wanie ta odmiana krlowaa w
wyrobach lokalnych producentw, a
wielk atrakcj byo smaenie powide
w ogromnych kotach kuprowych.
Podczas regionalnej imprezy na
stoiskach znalazy si nie tylko demy,
ale te inne miejscowe smakoyki, w
tym nalewki, jak zwykle cieszce si
duym powodzeniem. Oprcz tego degustowa mona byo rnego rodzaju
wdliny, ciasta, chleb i mid. Wszystko przyrzdzone w tradycyjny sposb
przez mieszkacw Strzelec Dolnych i
okolic.
- Tegoroczna edycja powicona zo-
staa promocji produktu regionalnego

jako szansy na wasny biznes - kontynuuje Iwanowski. - Organizatorzy postawili na tradycyjne lub lokalne przetwory, ktre s odpowiedzi na zdrow,
polsk ywno.
Obchody wita liwki obfitoway
w wiele atrakcji dla dzieci i dorosych.
Organizatorzy przygotowali konkurs o
powidach, a take moliwo podziwiania strzeleckich i nadwilaskich
krajobrazw z kosza balonu czy z kabiny helikoptera.
Wszyscy, ktrzy nie mogli dotrze
na XIV edycj wita, mog szykowa
si na t jubileuszow za rok. Wtedy
rwnie na oczach setek turystw, na
malowniczej ce nad Wis, spotkaj
si mieszkacy i lokalni wytwrcy, by w
ogromnych kotach gotowa powida, a
przy tym wsplnie cieszy si ich smakiem i zapachem.
(MC)
11
12
Gmina Osielsko
Poza Bydgoszcz
wiczy mona w kadym wieku

Violetty Pryowskiej nikomu specjalnie dzi przedstawia nie trzeba.
Mao kto jednak wie, e Mistrzyni Polski w Fitness i jedyny w kraju trener II klasy,
zacza swoj przygod ze sportem po trzydziestce jako przedszkolanka z problemami krgosupa
Tomasz Skory
wyksztacenia jest pedagogiem.

Ukoczya studia ze specjalizacj
wczesnoszkoln i przez dziesi kolejnych lat nauczaa w przedszkolu. Karier
przerwaa jej choroba zawodowa.
- Cakiem straciam gos, musiaam
przej operacj krtani - wspomina Violetta
Pryowska. - Lekarz orzecznik stwierdzi, e
ju nigdy nie bd moga wrci do zawodu. Znalazam si w bardzo trudnej sytuacji,
musiaam szuka czego zupenie nowego.
Sport nie by jeszcze wwczas oczywistym wyborem. Cho w szkole podstawowej
kilkuletnia Violetta intensywnie uprawiaa
gimnastyk, od ostatniego treningu mino
wiele lat. Co wicej, podczas zaj nabawia
si kontuzji, ktra o may wos nie przekrelia jej szans na normalne ycie. Niefortunny upadek w trakcie wykonywania salta
spowodowa pknicie jednego z krgw w
czci ldwiowej krgosupa.
- Uraz z modoci da o sobie zna
jednak dopiero po latach, po drugiej ciy - mwi trenerka. Bray mnie skurcze i
lekarz stwierdzi, e jeli si nie wzmocni,
moj przyszoci bdzie wzek inwalidzki.
Formy Violetcie Pryowskiej pozazdroci mogaby

niejedna nastolatka. A trudno uwierzy, e jest ju babci.
Ratunkiem okazay si wiczenia na minie
brzucha i krgosupa. Dzi nikt by nie przypuszcza, e z takim schorzeniem mona
skaka i robi przewroty.
To nie ch do wicze czy potrzeba
sprawia, i dawna przedszkolanka trafia do
siowni. Przypadek zdecydowa, e niedugo
po tym, jak stracia gos, spotkaa koleank
z dawnych lat. Ta poinformowaa j o wakacie na stanowisku instruktora w klubie
Mega. Bydgoszczanka dugo si nie zastanawiaa - podja now prac i dzi twierdzi,
FOT.TOMASZ
SKORY
e tak odnalaza swoje powoanie.

- Pamitam, jak przygotowywaam si
do pierwszych zaj, ogldajc kasety z filmami instruktaowymi - wspomina Violetta Pryowska. - Potem, chcc podwysza
swoje kwalifikacje, zapisywaam si na kursy
instruktorskie, zostaam managerem sportu,
zdobyam certyfikat trenera.
W zawodach zacza startowa pno,
bo w czasach gdy fitness dopiero wchodzi
do Polski, bya ju po trzydziestych urodzinach. Stawaa wtedy na scenie z modszymi
dziewczynami, wrd ktrych nie brakowao uznanych kulturystek. Mimo to niejednokrotnie odnosia sukcesy. W 1997 roku
zdobya zoto na Mistrzostwach Polski Fitness, kilka razy reprezentowaa te nasz kraj
na mistrzostwach Europy i wiata. W 2000
roku zrezygnowaa ze startw w zawodach,
by w peni powici si szkoleniu innych.
Przez dwanacie lat Violetta Pryowska
bya trenerem polskiej kadry narodowej i
dzi nazywana jest matk polskiego fitnessu. Za swoje dokonania zostaa uhonorowana przez Ministerstwo Sportu tytuem
trenera II klasy fitness. Wikszo zawodnikw, ktrzy zajmowali najwysze miejsca
na imprezach o randze nie tylko oglnopolskiej, ale i wiatowej, to jej podopieczni.
Pod jej okiem trenowaa chociaby Natalia
Gacka, pochodzca z Bydgoszczy mistrzyni
wiata w fitness sylwetkowym. Instruktorka
od kilku lat prowadzi Kujawsko-Pomorskie
Stowarzyszenie Kulturystyki i Fitness Violetta, niedawno zaoya te wasny klub
sportowy ProTC w Bydgoszczy.
- Tam zwrciam uwag, e wiczeniami
interesuje si coraz wicej modziey. To cieszy, bo wiele modych osb ma dzi problemy z postaw. Szybko rosn, spdzaj wiele
godzin przed komputerem, co odbija si
pniej na ich zdrowiu. Okres dojrzewania
to najlepszy moment, by zacz co ze sob

robi, w tym czasie ksztatuj si nasze nawyki. Wane s jednak nie tylko wiczenia,
ale i nasza dieta. Pamitam, e gdy zaczynaam, zajedaam swj organizm treningami, ale nie wiedziaam, jak istotne jest prawidowe odywianie. Pewnego dnia jeden z
trenerw zapyta mnie, jakich suplementw
uywam, nie miaam pojcia o czym mwi.
Od tamtych czasw wiele si jednak
zmienio. Jak podkrela instruktorka, dzi
znacznie atwiej zdoby fachow wiedz,
a w wielu klubach pracuj trenerzy, ktrzy
kiedy sami startowali w zawodach i dziel
si swoim dowiadczeniem z innymi. Z dowiadczenia Violetty Pryowskiej skorzysta
niedugo bd mogy te panie z Osielska na
spotkaniach w Gminnym Orodku Kultury.
- Od 15 wrzenia po wakacyjnej przerwie prowadzi bd zajcia w poniedziaki i
czwartki o 18.30. Na kady dzie w miesicu
mam zaplanowane inne wiczenia, od relaksujcych, przez rozcigajce, po typowo
wzmacniajce. Na spotkania przychodz
panie w kadym wieku, od kilkunastu lat po
szedziesicioparoletnie. Na fitness nigdy
nie jest za pno.
Kradzie jak z filmu akcji
Wci trwaj poszukiwania sprawcw kradziey dwch zabytkowych mercedesw
z komisu w Osielsku. Mczyzn, ktry tamtej nocy zgin w jednym z pojazdw, zidentyfikowaa ona
Tomasz Skory
5 sierpnia, noc z poniedziaku na

wtorek. Przed komisem samochodowym przy Szosie Gdaskiej zatrzymuje si terenowe auto. Zamaskowani mczyni wchodz na teren parkingu.
Na placu stoi kilkanacie zabytkowych
pojazdw, m.in. lotus seven z 1985 r., vauxhall griffon z 1978 r. i karmann ghia z
1972 r. Wszystkie o wielkiej wartoci historycznej. Mczyni maj jednak konkretny cel - dwa najcenniejsze mercedesy
w kolekcji - 190 SL kabriolet z 1959 roku i
280 SL W113 pagoda.
Jeden z mczyzn wsiada do zabytkowego kabrioletu i odjeda. Pozostali

sprawcy podpinaj drugi samochd link
holownicz do terenwki. Za kierownic pagody siada jeden ze zodziei, reszta
wraca do swojego auta. Pojazdy z piskiem
opon wjedaj na szos i zaczynaj nabiera prdkoci, lecz chwil pniej dochodzi do wypadku. Pka linka, holowany
mercedes zjeda na pobocze i uderza w
drzewo. Jadcy nim mczyzna nie mia
zapitych pasw. Ginie na miejscu.
Mczyni z terenowego samochodu
zatrzymuj si na chwil, po czym uciekaj z miejsca zdarzenia. Wkrtce rozbite
auto zauwaa jeden z kierowcw przeje-
dajcych t sam drog. Widzi rozbity

zderzak, zgniecion mask, szko ze stuczonych reflektorw. Chce pomc, ale widzi, e mczyzna za kierownic ma kominiark i rkawiczki. Dzwoni po policj.
- ledztwo w sprawie wypadku ze
skutkiem miertelnym oraz kradziey
dwch samochodw zabytkowych prowadz kryminalni z Komendy Miejskiej
Policji w Bydgoszczy pod nadzorem Prokuratury Rejonowej Bydgoszcz-Pnoc informuje Maciej Daszkiewicz z zespou
prasowego KWP w Bydgoszczy. - Uszkodzony samochd trafi do policyjnego garau. Sprawcw kradziey oraz drugiego
zaginionego samochodu nie udao si jak
dotd odnale.
Mczyzna odnaleziony we wraku
mercedesa nie mia przy sobie adnych
dokumentw. Mundurowi opublikowali
wic jego rysopis: wiek okoo 40-45 lat,
wzrost 164 cm, ysy, ubrany w czarn bluz, koszul z dugim rkawem i granatowe dinsy. Tyle wystarczyo, by nastpi
przeom. W ubiegym tygodniu na policj
zgosia si ona zmarego. Jej m od kilku dni nie wraca do domu i odpowiada
rysopisowi podanemu w komunikacie.
Okazanie zwok potwierdzio jej przypuszczenia.
Sprawc kradziey by 45-letni mieszkaniec Poznania, karany ju wczeniej za
przestpstwa samochodowe. Zajmowa

si paserstwem. Waciciele komisu z
Osielska podejrzewaj, e mercedesy zostay skradzione na zamwienie. Razem
byy warte ponad 400 tys. zotych. Takich
egzemplarzy w naszym kraju jest zaledwie
kilkadziesit, a im starsze, tym maj wiksz warto dla kolekcjonerw.
Mundurowi szukaj wiadkw, ktrzy
25 sierpnia midzy godz. 22.00 - 23.00
widzieli samochd terenowy holujcy mercedesa. Osoby mogce pomc w
wyjanieniu sprawy proszone s o kontakt z funkcjonaa52 5255693, 997 lub 112.
Wszystkim informatorom policjanci zapewniaj anonimowo.
14
Koronowo
Poza Bydgoszcz
Pitek 25 pzadziernika 2013 r.
Diabelski Myn ma szans oy

Waciciel dziewitnastowiecznego myna snuje plany odbudowy historycznego obiektu.
Nie jest to jedyny koronowski zabytek, ktry czekaj w tym roku prace konserwatorskie
Tomasz Skory
ad wskim ciekiem pyncym

wzdu ulicy Nakielskiej od dwch
wiekw wznosi si myn. Legenda
mwi, e jego pierwszy waciciel sprzeda
dusz diabu i od tego czasu zabytek nazywany jest w okolicy Diabelskim Mynem.
Cho ten nieduy budynek o drewnianej
konstrukcji wypenionej ceg to obowizkowy punkt wypraw spod znaku Nocy Muzew i wany etap na trasie cieki dydaktycznej Cysterski Gaj, sam myn od lat stoi
opustoszay. Jego wielkie koo wsparo si o
rosnce nieopodal drzewo, a zb czasu nagryz urzdzenia znajdujce si w rodku.
O remoncie obiektu mwi si w Koronowie od dawna. Poprzedni waciciel chcia
w jego wntrzach otworzy klimatyczn
knajpk, ale plany te spezy na niczym.
Nowemu wacicielowi udao si zdoby dotacj na renowacj zabytku. Urzd Marszakowski przekaza na ten cel 20 tys. z. Biorc
pod uwag zakres zaplanowanych prac, to
zaledwie kropla w morzu potrzeb, ale kwota ta pozwoli przynajmniej na rozpoczcie
inwestycji.
- Jeszcze w tym miesicu powinna ruszy
naprawa wewntrznego mechanizmu myna - zdradza Adam Pantkowski, waciciel
zabytkowego budynku. - Koszty remontu
caoci wraz z doprowadzeniem do porzdku terenu wok, okazay si zbyt wysokie,
bymy mogli na razie sobie na nie pozwoli,
ale rozgldamy si, skd jeszcze mona do-
Myn lata wietnoci dawno ma za sob,ale nowy waciciel chce podarowa mu drugie ycie.
sta dotacje. Myl, e w przyszym roku o
tej porze budynek bdzie wyglda ju zdecydowanie lepiej.
Waciciel nie ma jeszcze konkretnego
pomysu na to, w jakich sposb chciaby
urzdzi wntrze Diabelskiego Myna, ale
uzyska pozwolenie na prowadzenie w nim
dziaalnoci gospodarczej. Pragnie, by zabytek ody i suy mieszkacom Koronowa.
- Zaley mi przede wszystkim na tym,
by to miejsce odyo, a nie na zarobku. Jako

dla rodowitego koronowianina jest to dla
mnie sprawa sercowa. Nad koncepcj, co
urzdzimy w rodku, zastanowimy si, gdy
ju uda nam si doprowadzi do remontu
caego budynku.
Myn nie bdzie jedynym koronowskim
zabytkiem, ktry bdzie odnawiany. Na
pocztku wakacji rozpoczy si remonty
dawnej synagogi oraz ratusza. Zabytkowy
Waniejsza ni Grunwald
Koronowo ma patent na podr w czasie -
a do redniowiecza. Od 12 lat co roku urzdza imprez,

ktra wanie przesza do finau konkursu marszaka wojewdztwa
armark Cysterki poczony z inscenizacj bitwy z Krzyakami pod Koronowem odby si ponad miesic temu,
jednak to teraz rozstrzygnie si, jak wane zajmuje miejsce na turystycznej mapie
wojewdztwa kujawsko-pomorskiego. W
ramach Odkrywcy 2014 wydarzenie toczy bj ju w drugim etapie konkursu. Czy
zdobdzie tytu laureata, zaley od iloci
oddanych na nie gosw w drodze plebiscytu. Urzd Gminy jako organizator generalny oraz wykonawca spod szyldu Pracowni
Kowalstwa Dawnego Patryk Mikoajewski i
Przyjaciele licz na zwycistwo pomocne w
rozwoju inicjatywy w przyszoci.
Niecodziennie Pola Tuszyskie pod Koronowem ryte s przez kopyta koni wiozcych na grzbiecie rycerzy. W 1410 roku odbya si tu bitwa kluczowa w wielkiej wojnie
z Krzyakami. Sze wiekw pniej liczbie
wojsk w ni zaangaowanych dorwnaa
frekwencja uczestnikw Jarmarku Cysterskiego poczonego z inscenizacj pamitnej walki zwyciskiej dla Polakw. Wspczesne wydarzenie z roku na rok rozrasta
si, zyskujc na popularnoci w caym kraju.
Stopniowo zmienio swoj form z jednego
do dwch dni.
Do gwnych atrakcji nale: turniej
bojowy z udziaem zawodnikw ze cisej
czowki Polski, pokaz rycerzy konnych
oraz Legionu Rzymskiego RAPAX. Oprcz
tego, w ramach imprezy, odbywa si, m.in.
mecz piki rycerskiej, nocne palenie wioski
nawizujce do najazdu Krzyakw na Byszewo oraz gwd programu - inscenizacja

synnej bitwy.
- Cho inicjatywa co roku przeprowadzana jest z wielki rozmachem, wci wydaje si przymiona przez inscenizacj nieco
mniej istotnej dla losw Polski bitwy pod
Grunwaldem - zauwaa Marlena Przyby,
Dyrektorka Wydziau Rozwoju i Funduszy
Europejskich Starostwa Powiatowego w
Bydgoszczy. - Zgadzajc j do Odkrywcy
2014, chcemy zwrci uwag Polakw na jej
wyjtkowy charakter. Z pewnoci ma due
znaczenie dla rozwoju turystyki w naszym
regionie i jednoczenie napdza ssiadujce
z ni orodki rekreacji, gastronomi i baz
noclegow. Wany jest te aspekt edukacji
modziey z zakresu wiedzy historycznej.
Mimo i wydarzenie odbywa si w ci-
gu dwch dni, jego przygotowanie zajo

wykonawcy p roku. Wiernie odwzorowana atmosfera redniowiecznych czasw
to najczstsza pochwaa wskazywana przez
uczestniczcych w nim turystw.
- Przyznaj, e przejcie do finau napawa mnie dum, zwaywszy na ogrom pracy
woony w realizacj projektu - mwi Patryk
Mikoajewski z Pracowni Kowalstwa Dawnego. - Zaatwienie ubezpiecze dla ludzi i
koni, sprowadzanie zwierzt z Gniezna, inscenizatorw z caej Polski to zaledwie cz
z zada, ktrymi musiaem si zaj. Teraz
pozostaje tylko wyprzedzi w plebiscycie
Toru za p ceny i Weneck Noc z Parowozami!
Informacj jak gosowa, znale mona
na stronie www.koronowo.pl
(MT)
FOT.ADAM
ZAKRZEWSKI
budynek, w ktrym znajduje si dzi siedziba Urzdu Miasta, czeka przede wszystkim
odwieenie elewacji. Prace konserwatorskie pochon prawie 200 tys. z, z czego 10%
pokryje dofinansowanie z Urzdu Marszakowskiego.
Zakres prac przy rekonstrukcji i przebudowie budynku zabytkowej synagogi
obejmuje roboty rozbirkowe wewntrzne,
prace murarskie wewntrz budynku, rekonstrukcj stropu belkowego, wykonanie

konstrukcji antresoli oraz wymian stolarki okiennej i drzwi zewntrznych. Koszt
inwestycji wyniesie 268,5 tys. z. Remont
otrzyma wsparcie z budetu wojewdztwa
w wysokoci 100 tys. z. Dziaania przy tych
budynkach powinny si zakoczy do koca
padziernika 2014 r.
- Maj one na celu przywrcenie wartoci architektonicznych budynkw oraz
popraw wizerunku i estetyki starej, unikatowej i zabytkowej czci Koronowa - mwi
Rafa Gibas, kierownik referatu programw
pomocowych UM w Koronowie. - W przypadku synagogi to ju kolejny etap prowadzonych prac. Do zrobienia jest jeszcze wiele i gmina z pewnoci bdzie aplikowaa o
kolejne fundusze zewntrzne na renowacj
tego cennego zabytku, Ma on w przyszoci
by przeznaczony na cele kulturalno-owiatowe i suy lokalnej spoecznoci.
Kocz si take prace na zabytkowym
mocie kolejki wskotorowej w Okolu nad
Brd. W ramach projektu realizowanego
przez powiat bydgoski, w ktrym partnerem jest rwnie Koronowo, przewidziano
gruntowne wyremontowanie obiektu i dostosowanie go do ruchu pieszo-rowerowego.
Remont dzwonnicy planuje take parafia
w Byszewie, a w kociele w. Wawrzyca w
Mkowarsku odrestaurowany ma zosta otarz gwny.
DOYNKI W KORONOWIE
Poza Bydgoszcz
15
Gmina Nowa Wie Wielka
Niestraszny im aden zwierz

Renata Nowicka i Maciej Krzywdziski nie mog narzeka na nud. Za kadym razem,
gdy po miecie biegaj dziki, pies nie chce wpuci nikogo na posesj, kto znajdzie piskl,
a pocztkujcemu hodowcy ucieka tarantula, u weterynarzy z Kobylarni rozbrzmiewa telefon
Maciej Krzywdziski poradzi sobie z kadym zwierzciem, a Renata Nowicka dba, by podopieczni Animal Patrol jak najszybciej dochodzili do siebie.
Tomasz Skory
obylarnia - gwna siedziba Animal Patrol. Za drewnianym potem

wygrzewaj si psy i koty, ale to
Krzysztof przykuwa ca uwag. Koyszc
si na krtkich nogach, rozstawia zwierzaki
po ktach, po czym zasiada na rodku podwrza, spogldajc gronie na kadego,
kto odway si zbyt blisko podej Trzeba
przyzna, e jak na abdzia z jednym skrzydem, potrafi wzbudzi respekt. I to nie tylko
wrd zwierzt.
- Chwileczk! - drobne dziewcz przemyka ukradkiem, by nie wzbudzi zainteresowania ptaka i otwiera bram.
Marta, wolontariuszka, mieje si, e
pod nieobecno wacicieli to on czuje si
gospodarzem terenu. Dodaje, i zaraz kto
powinien si zjawi. Faktycznie, nie mija
chwila, jak przed dziak parkuje land-rover
z logo Animal Patrol dzikiem stylizowanym na Pumb z Krla Lwa.
- Uwaga, mam nietoperze - to Maciej
Krzywdziski, technik weterynarii, wrci
wanie z interwencji. Wysokie buty i kombinezon moro upodabniaj go do wojskowego. W specjalnym pojemniku niesie dwie
skrzydlate kulki. - Nie ma dnia, by nie zadzwoni kto z informacj, e znalaz ranne
lub zagubione zwierz.
Stworzenia wymagajce staej opieki lub
czstego karmienia przebywaj w lecznicy
w Kobylarni, a podopieczni, ktrzy musza
nauczy si samodzielnego ycia i czekaj
tylko na wypuszczenie, zamieszkuj orodek
w Olimpinie. Od kiedy Animal Patrol pilnuje fauny w naszym powiecie, przez wybiegi,
woliery, nory i zagrody przewino si tyle
zwierzt, e trudno ju je zliczy.
- Ilo interwencji waha si w zalenoci od pory roku - tumaczy lek. wet. Renata
Nowicka. To ona dziesi lat temu zaproponowaa subom porzdkowym w regionie
pomoc przy wszelkich sprawach zwizanych
z dzikimi zwierztami. - Najmniej jest ich w
miesicach zimowych, najwicej w letnich.
W lipcu zdarza si nawet dziesi telefonw
dziennie. Wie si to z okresem lgowym
ptakw. Pisklta wypadaj z gniazd, ludzie
dzwoni na 112, a zgoszenie kierowane jest
do nas.
Grony pies i grona krowa
Ptaki to dla weterynarzy jednak najmniejszy problem. Najwicej emocji przy-
nosz wyjazdy do duych lub niebezpiecznych stworze. Animal Patrol regularnie

wsppracuje z policj. Mundurowi dzwoni
nieraz po pomoc, gdy prbuj zaj w domu
przestpc, ale dostpu do niego broni gronie wygldajcy pies.
- Zdarza si te, e zwierzta pilnuj
swoich wacicieli po mierci - dodaje Maciej Krzywdziski. - W Bydgoszczy bya
taka sytuacja, e zmar hodowca rottweilerw. Siedem psw bronio do niego dostpu, w dodatku jedna suka si w tym czasie
oszczenia i uwia legowisko koo jego ka.
Musielimy kadego psa wyprowadza oddzielnie.
Jednak nie tylko psy mog by przeszkod dla mundurowych w dotarciu do zmarego. Dobrze pamitaj wezwanie do obory,
w ktrej umar rolnik. Po pomieszczeniu
od kilku dni krciy si wygodzone i wystraszone krowy, blokujc dostp do ciaa.
Dopiero po ich uwolnieniu udao si wej
do rodka.
- Kiedy bya te taka sytuacja, e bezpaski pies na przydomowym parkingu zaatakowa mczyzn. Zosta on pogryziony,
ale udao mu si schowa w samochodzie,
skd zadzwoni po policj. Funkcjonariusze
uyli gazu, dajc kierowcy czas na ucieczk z
auta, ale gdy zwierz doszo do siebie, dalej
byo agresywne. Zostalimy wezwani, by je
schwyta. Policjanci byli przygotowani, by
w razie koniecznoci odda strza, ale jest
to zawsze ostateczno. Wci pamitamy
sytuacj z tygrysem, ktry uciek z warszawskiego cyrku. Wolimy wic ufa swoim
umiejtnociom.
Dzikie, rzadkie, egzotyczne
Animal Patrol posiada te uprawnienia
do trzymania i transportu zwierzt ownych

oraz chronionych. Z samej Bydgoszczy weterynarze wywieli bez usypiania! a 77
dzikw, uratowali te niejednego jelenia czy
sarn, a czasami wzywani s do rzadziej spotykanych mieszkacw lasu.
- Kiedy grzybiarz znalaz w niezabezpieczonej studni, gbokiej na osiem metrw, lisa. Musiaem zjecha po niego na
wycigarce z samochodu. Innym razem
zostalimy poinformowani, e w ciek przy
Rondzie Grunwaldzkim dosta si bbr. By
tak duy i ciki, e nie mogem wycign
go podbierakiem. Wskoczyem po niego do
rodka. Bobry w ogle potrafi by zaskakujco silne. Gdy prbowaem kiedy wycign jednego za ogon spod samochodu,
zapar si na tych swoich krtkich nkach
tak mocno, i mylaem, e to on wcignie
mnie pod auto.
Czasem w rce patrolu trafiaj egzotyczne zwierzta. Weterynarzom zdarzao
si ju chwyta porzucone we i jadowite
pajki, ktre ucieky swoim wacicielom. W
ubiegym roku sensacj wzbudzi ptasznik wielkoci doni - spacerujcy po jednym z
parkingw w Solcu Kujawskim. Nietypow
przesyk otrzymaa z kolei jedna z podbydgoskich firm. Zamiast zamwionych przedmiotw do odbiorcy dotara paczuszka z
44 pajkami. Jako adunek niebezpieczny
pod eskort policji zostaa przetransportowana do zoo w Poznaniu.
Czy jest wic zadanie, z ktrym Animal
Patrol nie mgby sobie poradzi?
- Mamy warunki dla chyba wszystkich
rodzimych zwierzt - przyznaje Renata
Nowicka. - Najwikszy problem moe by
z duymi zwierztami, jak osie czy ubry,
ktre potrzebuj duo przestrzeni. Kilka
tygodni temu szukalimy osia, bkajcego
FOT.TOMASZ
SKORY
si po Fordonie. Ludzie od razu by chcieli,

aby zwierz upi i wywie do lasu. Ale to
nie taka prosta sprawa jak si wydaje, biorc pod uwag bezpieczestwo zwierzcia.
Najlepiej jest - cho to ludziom najtrudniej zrozumie - poczeka a zwierz samo
odejdzie, w adnym wypadku nie goni, bo
wpadnie w panik. o sam znajdzie drog
do lasu.
Kto si jeszcze kryje w lesie?
Przed paroma miesicami w lokalnych
gazetach pojawia si informacja, e na
bydgoskich Glinkach widziano grasujcego
wilka. Zwierzcia nikt nie sfotografowa,
ale kilka osb alarmowao, e wieczorami
zakrada si do miasta, poszy psy i zaglda
do mietnikw. Po weterynarzy nikt wtedy
nie dzwoni, ale Renata Nowicka uspokaja,
e prawdopodobnie nawet nie byo takiej
potrzeby.
- Syszelimy, e zaczy si pojawia
zgoszenia o wilku, ale duego psa atwo
jest z nim pomyli, zwaszcza po zmroku.
Interwencji zwizanych z tymi zwierztami jeszcze nigdy nie mielimy. To jeden z
nielicznych gatunkw, ktre wci boj si
czowieka i staraj si unika zamieszkaych
przez niego terenw. W cigu kilku lat moe
si to jednak zmieni, bo par lat temu wataha wilkw zadomowia si w Puszczy Bydgoskiej, a wraz ze wzrostem ich populacji,
atwiej bdzie je spotka. Nie s to jednak
zwierzta, ktre wchodz czowiekowi w
drog.
16
Gmina Biae Bota
Poza Bydgoszcz
Pik kopi od pokole

aden klub z terenu gminy Biae Bota nie ma tak dugiej
historii jak GKS Spjnia. O tym, jak zmienia si przez lata i z jakimi nadziejami
startuje w nowym sezonie, rozmawiamy z najduej dziaajcym czonkiem zarzdu
Tomasz Skory
ocztki klubu sigaj 1970 roku, gdy

zawiza si Ludowy Zesp Sportowy Spjnia Ciele. Modzie z caej
gminy spotykaa si na rozgrywkach w Cielu, dopki druyna nie dostaa na wasno
boiska w Biaych Botach.
- By to teren po gminnym wysypisku
mieci - wspomina Mirosaw Krumrich,
skarbnik i gospodarz stadionu Spjni,
zwizany z klubem od niemal 35 lat. - Wasnymi siami doprowadzilimy go do porzdku. Kto mia kopark, ktrej nam uyczy, kto inny pomg wyrwna teren i tak
w czynie spoecznym uporzdkowalimy
boisko.
Zawizay si wwczas dwa pierwsze
oficjalne zespoy pikarskie jeden modzieowy i jeden seniorw. Zawodnicy otrzymali od gminy pomieszczenia po byej szkole
podstawowej i sami je wyremontowali. W
niewielkiej sali treningowej powstaa pierwsza siownia w Biaych Botach i do niej zacza przyjeda modzie z caej gminy.
Wraz ze wzrostem zainteresowania klubem
Mirosaw Krumrich prezentuje kronik klubu. Sam znalaz

si na pierwszym historycznym zdjciu zawodnikw Spjni.
zawizyway si kolejne druyny oraz zaczto myle o innych sekcjach.
- W maej sali zaczlimy prowadzi
wieczorne turnieje tenisa stoowego. Przycigay one tylu chtnych, e jak zaczynali-
FOT.TOMASZ
SKORY
my o 20.00, koczylimy po 3.00. Zorganizowalimy lig zakadw pracy w Cielu.

W dobrych czasach startowao w niej okoo
15 zespow. Potem dosza siatkwka, due
zainteresowanie wzbudzio utworzenie ligi
halowej. Cigle co si dziao, nie byo dnia

bez rozgrywek.
Kilka lat temu klub przenis swoj siedzib do gimnazjum przy ul. Gronowej. Dzi
w biaobockiej lidze gra siedem zespow i
grupy naborowe siedmiolatkw. W tym
roku do rozgrywek A klasy nie przystpi natomiast druyna seniorw Spjni, ktra w
minionym sezonie zaja w pierwszej grupie
11. miejsce.
- W czerwcu musielimy zrezygnowa
z seniorw, bo koszty prowadzenia byy
dla nas zbyt wysokie - tumaczy Mirosaw
Krumrich. - Przy naszych obecnych finansach nie sta nas na prowadzenie tylu zespow, a wolelimy zrezygnowa z dorosych
ni z dzieci.
Sukcesy tej modziey najbardziej ciesz czonkw klubu. W ostatnim sezonie
na pierwszych miejscach w swoich ligach
zakoczyy druyny modzikw oraz akw
ze Spjni. W nadchodzcych rozgrywkach
due nadzieje pokadane s te w juniorach
modszych i orlikach.
- Przede wszystkim chcemy zaktywizowa dzieciaki. Gra moe kady - nie ma selekcji. W tej chwili grupy modzieowe licz
okoo 160 osb. W cigu najbliszych trzech
lat planujemy powikszy t liczb do 200.

Mamy nadziej, e do tego czasu z obecnych
juniorw uda nam si utworzy grup seniorw, ktra bdzie moga wystartowa w
lidze.
Dziaacz dodaje, e w tym roku modzieowcy trenowa bd w bydgoskich
grupach, m.in. z zespoami Zawiszy i Poloni.
Pozwoli to nie tylko sprawdzi si w nowych
warunkach, ale te ze wzgldu na niewielk odlego i atwy dojazd zmniejszy
koszty zwizane z transportem zawodnikw.
- Mamy ambicj rozrusza te troch
druyn kobiet - zdradza skarbnik. - W zeszym roku nasze dziewczyny zakoczyy
rozgrywki na czwartym miejscu. Pechowo,
bo do podium zabrako im tylko dwch bramek. W tym roku po cichu liczymy, e awansuj do drugiej ligi. Jak na gminne warunki
byby to wielki sukces, bardzo ciko jest bowiem cign dziewczyny do klubu. W tej
chwili mamy pitnacie staych zawodniczek
w wieku od 14 do 20 lat. Wiem, e jest kilka
dziewczt zainteresowanych doczeniem
do nas. Jeli si zdecyduj, kto wie, moe
zrobi nam niespodziank?
Pierwszy Nietypowe urodziny Chwaa bohaterom

witowali
W 75. rocznic wybuchu II wojny
dzwonek Mieszkacy
wiatowej ofiary hitlerowskiej okupacji
30 sierpnia 60-lecie gminy
Pierwszego wrzenia
zainaugurowano rok
szkolny w ZS im. Jana
Pawa II w ochowie
uczczono w Biaych Botach w szczeglny sposb
o placwki uczszcza bdzie

w tym roku ponad siedmiuset
uczniw.
- W szczeglny sposb chcemy rozwija i doskonali wspprac z rodzicami - mwi Mirosaw Donarski, dyrektor
ochowskiego ZS. - Nie ma nowoczesnej i
efektywnej szkoy bez zrozumienia i zaangaowania w proces dydaktyczny - zarwno pedagogw, jak i rodzicw.
Z myl o rozwoju bazy owiatowej i
poziomie ksztacenia planowana jest budowa nowych placwek w Przykach i
Cielu. Kadego roku przybywa maych
mieszkacw gminnej spoecznoci. Pamita o tym rwnie samorzd, ktry stawia na rozwj mniejszych placwek.
- Zaley nam na tym, by uczniowie z
terenu gminy mogli zdobywa wiedz i
rozwija swoje pasje w odpowiednich warunkach - mwi wjt gminy Biae Bota,
Katarzyna Kirstein-Piotrowska. - Wanie
dlatego stawiamy docelowo na rozwj
nieduych szk, take z myl o pedagogach, ktrym atwiej jest wtedy realizowa
zawodowe powoanie i ksztaci mode
umysy.
Z okazji inauguracji nowego roku
szkolnego wjt gminy skierowaa specjalny list do rodzicw, nauczycieli i uczniw.
(AR)
en szczeglny czas by dla wszystkich

mieszkacw nie tylko powodem do
rozrywki, ale take podsumowa.
Zgodnie z tradycj na imprezie urodzinowej nie mogo zabrakn jubileuszowych
akcentw - soectwa zmagay si w konkursie na najsmaczniejszy tort, odpiewano
tradycyjne Sto lat i skadano symboliczne
yczenia.
Program zaplanowano tak, by nikt z
goci nie mg si nudzi. Jego rozpoczcie
poprzedzio otwarcie centrum rekreacji placu zabaw, siowni i skate-parku przy ulicy Centralnej w Biaych Botach. Gwiazd
dnia by zesp Brathanki. Wykonaniami
swoich przebojw zachci do taca zgromadzonych goci i mieszkacw gminy. W
rytm popularnych hitw uczestnicy tych
szczeglnych urodzin bawili si, korzystajc
z przygotowanych specjalnie na ten dzie
atrakcji.
- Cho stukna nam szedziesitka,
jestem przekonana, e w naszej gminie jest
wystarczajco duo entuzjazmu, modoci
i energii na kolejne dziesitki lat - mwia

Katarzyna Kirstein-Piotrowska, wjt gminy
Biae Bota. - ycz wszystkim, abymy t
si mdrze i wsplnie wykorzystali na rzecz
rozwoju lokalnej spoecznoci.
Wane wydarzenia z ostatnich kilkudziesiciu lat przypomnia gociom wita
turniej wiedzy 60 lat mino oraz specjalna wystawa. Oprcz synnej grupy muzycznej uczestnikom zabawy zaprezentowali
si rwnie lokalni artyci, ktrzy swoimi
wystpami uwietniaj niemal wszystkie
gminne uroczystoci. W programie dnia
znalazy si te potyczki soeckie, konkursy
z nagrodami, pokaz akrobatyki oraz fireshow. Ciekawie przebiegaa tzw. sotysiada.
Jej uczestnicy stanli przed niecodziennymi
wyzwaniami - ubijaniem piany na czas, tacem na gazetach i ujedaniem mechanicznego byka. Wanie ostatnia konkurencja
wywoaa wrd zgromadzonych goci najwiksze salwy miechu.
(AR)
spomnienie o wydarzeniach,
ktre rozegray si na polskich
ziemiach wiele lat temu, nie ginie. Kadego roku powracamy mylami do
tamtych dni. Pamita musz o tym przede
wszystkim najmodsi, bo nasza dzisiejsza
narodowa tosamo jest wynikiem take
tamtych zdarze.
W biaobockich uroczystociach rocznicowych poczonych z odsoniciem
tablicy z nazw aleja Ofiar Hitleryzmu
uczestniczyli samorzdowcy, kombatanci i
harcerze. Obchody wydarze minionych lat
uwietnia kompania honorowa i orkiestra
modzieowa.
- Sigamy pamici do tamtych dni,
wspominajc nie tylko wane wydarzenia,
ale przede wszystkim ludzi walczcych o
wolno, ich odwag, ofiarno i przelan
krew - mwi wjt gminy Biae Bota, Katarzyna Kirstein-Piotrowska. - Ich biografie
po 75-latach s dla nas bogatym dziedzictwem, rdem mdroci, mstwa i mioci
do ojczyzny.
Wanie tymi wartociami kierowali

si w latach 1939-1945 polscy bohaterowie
walczcy o wolno. Polityka okupacyjna
i powszechny terror wymierzony w spoeczestwo spowodoway szybkie powstanie
zorganizowanego oporu. W miar zaostrzania si dziaa represyjnych narasta ruch
konspiracyjny, powodujc powstanie Polskiego Pastwa Podziemnego. Prowadzio
ono akcje sabotaowe, dywersyjne, partyzanckie oraz dorane wystpienia zbrojne w
okrelonych celach wojskowych. Wiele osb
polego podczas wykonywania tych zada,
walczc o to, bymy dzi mogli y w wolnym i demokratycznym pastwie. O tych
bohaterach najduej mwiono podczas
gminnej uroczystoci.
W intencji ofiar II wojny wiatowej odprawiona zostaa rwnie msza wita w
kociele parafialnym w Biaych Botach.
Wczeniej zgromadzone delegacje zoyy
kwiaty pod pomnikiem Ofiar Terroru Hitlerowskiego.
WYJANIENIE
W nawizaniu do opublikowanych w ostatnim
numerze informacji na temat pozyskanych rodkw z Unii Europejskiej: Wyjaniamy, e w ostatnich 10 latach gmina Biae Bota zrealizowaa
inwestycje z udziaem dotacji unijnych na warto okoo 150 mln zotych
Poza Bydgoszcz
Solec Kujawski
Aparat to cz mojego ciaa
17
Najpierw fotografowaa rodzin. Crki oganiay si od niej,
mwic: Mamo, dosy!. Zacza zatem uwiecznia przyrod. Dzi zdjcia

Danuty Adamczyk zdobi miejskie foldery, a w wielu domach zastpuj na cianach obrazy
Tomasz Skory
otografi interesowaa si od dawna, ale dopiero po pidziesitce

- gdy przesza na rent - moga w
peni powici si swojej pasji. Dostaa
wtedy w prezencie od rodziny swojego
pierwszego Zenita.
- To by bardzo dobry sprzt - wspomina Danuta Adamczyk, fotografka
zwizana z Soleckim Centrum Kultury.
- Pamitam, jak chodzc kiedy po Mylcinku, spotkaam starszego pana, ktry podsumowa go sowami: wietna
maszyna, robi zdjcia, w razie potrzeby
obroni si nim mona i dalej robi zdjcia. Potem kupiam Canona, jeszcze na
klisze. To bd, powinnam zainwestowa
w cyfrwk. Ceny byy ju zblione, a
przynajmniej od razu mona by obejrze
zdjcia. Miaam jednak zaprzyjaniony
zakad, gdzie wykonywano mi powikszenia, wic przed wywoaniem mogam
stwierdzi, ktre zdjcia s dobre.
Z ciekawoci zacza wysya swoje
prace na konkursy fotograficzne. W 2000
roku zaja pierwsze miejsce w konkursie Solec znany i nieznany. Rok pniej
jej zdjcia zaprezentowano na wystawie
indywidualnej, pt. W zenicie w Galerii
Homo Faber w Solcu Kujawskim.
- Tytu tej wystawy oddaje wszystkie
Danuta Adamczyk - mioniczka przyrody, grskich

wycieczek i przede wszystkim fotografowania.
emocje towarzyszce mi tego dnia. Miaam wraenie, e nie chodz po ziemi, ale
unosz si nad ni. Byo mi bardzo przyjemnie, bo przyszo duo osb i ludzie
zobaczyli, czym si zajmuj.
Nastpne lata przyniosy kolejne wystawy i udziay w konkursach. Danuta
Adamczyk dwukrotnie otrzymywaa wyrnienie w Plenerze Fotograficznym w
Mylcinku i w Inowrocawiu. W 2005
roku pokazywaa swoje zdjcia na wystawie indywidualnej w Kawiarni Artystycznej Wgliszek w Bydgoszczy, poza tym
jej prace zobaczy mona byo na wy-
FOT.TOMASZ
PALACZ/
GRAYNA BIENIEK
stawach zbiorowych w Solcu Kujawskim

Obecno II (2003), Motyw Kobiety
(2005), Impresje (2006) i Ulubiecy
(2007) oraz Gry - wsplna wystawa
z bydgoszczank Ann Kraszkiewicz w
Modraczku w Bydgoszczy (2011).
Mioniczka fotografii wielokrotnie
pojawiaa si te na imprezach organizowanych przez Soleckie Centrum Kultury,
robic zdjcia zarwno dla instytucji, jak
i wzbogacajc w ten sposb prywatne
archiwum. Jej fotografie zamieszczano
w folderach i publikacjach wydawanych
przez Urzd Miasta i Gminy. Cho dzi
Danuta Adamczyk nie fotografuje ju tak

intensywnie jak kiedy, z aparatem rozsta si nie potrafi.
- To ju cz mojego ciaa - mieje
si i dodaje, e zabiera ze sob sprzt na
wszystkie wycieczki, a podruje cakiem
sporo. Udziela si w PTTK Szlak Brdy,
jedzi na rowerowe wycieczki z soleckim
Klubem Turystw Rowerowych Torpedo i kiedy ma tylko okazj, wdruje po
grach. - Uwielbiam fotografowa gry,
bo s niesamowite. Najbardziej urzeky
mnie Tatry, okolice Morskiego Oka i Kasprowy Wierch. Zawsze, gdy wdruj po
tych okolicach z koleankami czy z rodzin, puszczam wszystkich przodem, a

sama robi zdjcia. W Grach Stoowych
potrafiam wstawa o pitej, by uchwyci
wschd soca nad Szczelicem Wielkim.
Podkrela, e w rodzinnej miejscowoci rwnie ma co fotografowa.
- Mieszkam na Osiedlu Toruskim,
prawie nad sam Wis, wic czsto chodz nad rzek. Mj m mwi wtedy:
Znw robisz zdjcia Wile? To cigle
to samo!. Nieprawda. Waha si poziom
wody, zmienia otoczenie, pory dnia i
roku. Gdy pada deszcz, powstaj tcze,
czasem woda podmywa brzeg, drzewa
s wycinane lub same chyl si ku rzece.
Rzeka kadego dnia wyglda inaczej,
dlatego to mj ulubiony lokalny motyw
zdjciowy.
Danuta Adamczyk zapytana o plany
na przyszo przyznaje, e nie mylaa jeszcze o kolejnej wystawie, ale gdyby miaa co przygotowa, wystawiaby
swoje prace w przyszym roku na Zlocie
Aktywu Turystyki Kolarskiej organizowanym przez klub Torpedo.
- Jeszcze nie wiem, jakie zdjcia chciaabym zaprezentowa. Wybr tematu
zawsze stanowi najwiksze wyzwanie,
wszystko inne przy tym to drobnostka.
Tradycja odywa po latach
Pierwsze lata transformacji ustrojowej zdusiy soleckie ZHP do zera.
Hufiec oficjalnie pozosta, ale zabrako druynowych gotowych przekazywa wiedz

kolejnym pokoleniom. Dopiero dziki Adamowi Brzozowskiemu udao si oywi w miecie harcerskie tradycje
Tomasz Skory
dam Brzozowski kieruje si w yciu prost maksym ofiarowane

dobro zawsze wraca. Matematyk
z wieloletnim staem, byy radny, a obecnie dyrektor liceum dla dorosych w Solcu
Kujawskim, od modzieczych lat chcia
dawa z siebie jak najwicej. Jako nastolatek aktywnie udziela si w organizacjach
modzieowych. Z jego inicjatywy przed
laty powstawaa te najwiksza w dawnym
powiecie bydgoskim 55. Druyna Harcerska
im. Szarych Szeregw.
W 1978 roku zosta komendantem Hufca
ZHP Solec Kujawski, jednak kolejne lata nie
byy askawe dla polskiego harcerstwa. Po
zmianach ustrojowych zacza kurczy si
liczba nauczycieli zachcajcych do tej pory
modzie do wstpienia w szeregi ZHP, a w
samym Solcu harcerstwo zamaro niemal
cakowicie. Dopiero przed rokiem Adamowi
Brzozowskiemu udao si na nowo rozbudzi zainteresowanie dawnymi tradycjami.
Zaczo si od czterech rodzin, ktre wyraziy ochot wcielenia si w rol instruktorw.
- Moi dawni wychowankowi poroli,
Adam Brzozowski przez soleck harcwk.

pozakadali rodziny i teraz chc da swoim
dzieciom szans przeycia przygody, a t
pamitaj z lat swojego dziecistwa - mwi
komendant. - Pierwsza druyna pod nazw
Chojraki powstaa przy Szkole Podstawo-
FOT.TOMASZ
PALACZ
wej nr 1. Potem przy kolejnych placwkach

zaczy formowa si nastpne. Dzi mamy
w miecie cztery w peni umundurowane
druyny - w sumie okoo 125 osb, a liczba
zainteresowanych dzieciakw wci ronie.

Wkrtce po zaoeniu pierwszej druyny Adam Brzozowski zwrci si za porednictwem Wiadomoci z ratusza z prob
do mieszkacw o pomoc przy pozyskaniu
mundurw dla maych harcerzy. Pierwsi na
apel odpowiedzieli ci sucy w modoci
oraz byli uczniowie komendanta matematyka.
- Zaczem odwiedza rne zakady
pracy. Wielu wacicieli to moi byli wychowankowie lub osoby, z ktrymi pracowaem w organizacjach modzieowych. Nie
byo zakadu, odmawiajcego mi pomocy.
Wspar nas te Urzd Miasta i Gminy, dzi
nawet mamy odoon spor kwot ponad
to, co potrzebowalimy na sprzt i umundurowanie. Umoliwi to doposaenie druyn,
ktre dopiero maj powsta. Mamy podpisane umowy ze szkoami, chcielibymy, by
w kadej byy po dwie druyny. W planach
mamy, m.in. utworzenie druyny eglarskiej
we wsppracy z WOPR oraz druyny zuchowej w Szkole Podstawowej nr 4 - zapowiada Adam Brzozowski. - W padzierniku
reaktywujemy druyn Wdrowcw w Zespole Szk Oglnoksztaccych i Zawodowych, chcemy zawiza wspprac z Zie-
lon Sidemk z Bydgoszczy. Oprcz tego

planujemy wyjazdy, biwaki i inne dziaania
programowe zwizane ze witami i uroczystociami.
Soleckim harcerzom w realizacji zamierze pomagaj inne organizacje i suby
mundurowe. Hufiec nawiza wspprac z
andarmeri wojskow z Bydgoszczy, ktra
zaproponowaa modziey wizyt na poligonie. Adam Brzozowski chwali te sobie
wspprac z Lig Obrony Kraju w Bydgoszczy oraz grup paintballow, ktra uczestniczy wraz z harcerzami w biwakach i paradach z okazji rnych uroczystoci.
- Modzie zdobywa ju pierwsze sprawnoci, odbywaj si regularne zbirki. Marszaek obieca, e przekae nam pienidze na
remont harcwki oraz namioty. Jak bdzie
baza noclegowa, gocie zaczn si zjeda
do Solca. Najwaniejszy zysk z naszej dziaalnoci jest taki, e modzie si aktywizuje,
odchodzi od komputerw i zdobywa wiedz.
Prowadzimy zajcia z pierwszej pomocy, samoobrony i orientacji w terenie. To wane
umiejtnoci. Nigdy nie wiadomo, kiedy
mog si nam przyda.
18
Dbrowa Chemiska/Sicienko
Poza Bydgoszcz
Groby za drenie tematu?

Guche telefony i niepokojce zapowiedzi z zastrzeonego numeru - to cena, ktr paci nasza
Czytelniczka za poinformowanie nas o sporze ze straakami w miejscowoci Czare
ukasz Piecyk
gwacimy ci - miaa usysze

w suchawce Liliana Durlik,
mieszkanka gminy Dbrowa
Chemiska, po naszej publikacji dotyczcej domniemanej samowoli budowlanej na terenie remizy OSP w Czaru.
Kobieta jednak przystaje przy swoim.
Sprawie przyglda si Wojewdzki
Inspektorat Nadzoru Budowlanego w
Bydgoszczy.
Przypomnijmy. Liliana i Krzysztof
Durlik postanowili rozbudowa dom.
W trakcie przygotowa do inwestycji,
zauwayli na mapach, e ssiedni budynek OSP jest wikszy ni wskazywayby
na to dokumenty. Gdy doszed do tego
konflikt ze straakami, w Czarem rozpocza si zimna wojna.
Sama sprawa ma jednak swj pocztek na przeomie lat 60. i 70. poprzedniego stulecia. Wtedy rozbudowywano
remiz. Sporna cz powstaa za czasw, gdy wjtem by Zbigniew uczak
(obecnie wicestarosta), a prezesem OSP
Witold Siewert. Sk w tym, e pozwole-
Liliana Durlik nie moe doj do porozumienia z ssiadujcyFOT.

mi straakami
UKASZ PIECYK
nie na budow pochodzi sprzed ponad

40 lat.
Po serii skarg spraw zaj si Powiatowy Inspektorat Nadzoru Budowlanego. W maju 2013 roku organ ten
potwierdzi, e zarwno gmina jak i
OSP nie uzyskali decyzji na uytko-
wanie budynku remizy po dokonanych zmianach. Kilka miesicy pniej

urzdnicy nakazali usunicie samowolnie zbudowanej sceny z zadaszeniem.
Inspektorat rok pniej w marcu naoy obowizek uzyskania pozwolenia
na uytkowanie oraz pozwoli na wzno-
wienie robt.
- To tylko przekroczenie pozwolenia na budow - twierdzi Radosaw
Ciechacki, wjt gminy Dbrowa Chemiska. - Dobudowana cz jest niezgodna z projektem, ale plan zamienny
jest ju gotowy.
Wedug wjta cae zamieszanie wynika ze zmiany prawa budowlanego i
wczesnej administracji. Zdaniem Radosawa Ciechackiego jeeli nie bdzie
odwoania od decyzji PINB, to wszystko bdzie ju zgodnie z prawem. Dziaania Durlikw wedug niego to zwyke
blokowanie procesu administracyjnego.
Durlikowie wydadane przez PINB
decyzje zaskrayli do wyszej instancji.
Na poziomie wojewdzkim dopatrzono si uchybie administracyjnych i
skierowano do ponownego rozpatrzenia przez PINB.
Obecnie trwajce postpowania,
ktre dotycz m. in. samej budowy oraz
sposobu jej uytkowania, s w toku.
PINB ma ponownie okreli prawido planu zamiennego.
Do sdu rejonowego trafiy take
trzy sprawy o rzekomym zakcaniu
Doynki w gminie Sicienko

(fot. Tomasz Skory/www.pozabydgoszcz.pl)
ciszy nocnej przez straakw.

- Zgodnie ze statutem OSP straacy
mog organizowa w budynku remizy
imprezy, a dochd z nich zebrany przezna na biec dziaalno jednostki
- wyjania Radosaw Ciechacki.
Takie tumaczenie rodzinie ssiadujcej z remiz nie wystarczaj.
- Do mamy przepychanek sownych - przyznaje Liliana Durlik. Obecna sytuacja to jaka paranoja. Nie
do, e otrzymuj te telefony, to jeszcze
przeboje mielimy z kamer zainstalowan na budynmku remizy. Musiaam
interweniowa, poniewa urzdzenie
rejestrowao nasz dziak. Mona byo
bez problemu okreli, np. czy kto jest
w domu. Ju wczeniej wjt chcia nas
wykurzy z budynku gospodarczego,
ktry zamieszkiwalimy. Jak mona robi co takiego rodzinie z dwjk maych dzieci?
ledztwo w sprawie grb telefonicznych prowadz polcianci z bydgoskiego Fordonu. Urzd Gminy natomiast nie rozpocz postpowania
administracyjnego, ktre miao dotyczy planw budowlanych rodziny
Durlikw. Do sprawi wrcimy.
Poza Bydgoszcz
edukacja
Co dwa dyplomy to nie jeden
19
KPSW wychodzi naprzeciw studentom, ktrzy chc da z siebie co wicej.

Od nowego roku akademickiego maj szans korzysta z nowoczesnego ksztacenia
moduowego, a na zainteresowanych studiami podyplomowymi czeka interesujca oferta
bsolwenci szk rednich oraz

studiw pierwszego stopnia,
rozpoczynajcy nauk w Kujawsko-Pomorskiej Szkole Wyszej w
Bydgoszczy, bd mogli skorzysta z nowoczesnego ksztacenia moduowego.
Oznacza to, e student po wyborze jednego kierunku i okrelonej specjalnoci,
jeli tylko wyrazi zainteresowanie, rwnolegle zdobywa moe zupenie nowe
umiejtnoci na dodatkowych moduach. Jak to bdzie wyglda w praktyce?
- Przykadowo: student pedagogiki,
ktry decyduje si na specjalno edukacja przedszkolna i wczesnoszkolna,
czyli przygotowuje si do pracy z najmodszymi dziemi, moe rwnolegle
skorzysta z moduu alternatywne
metody komunikacji. W jego ramach
pozna jzyk migowy - tumaczy Anna
Harasimowicz z dziau promocji KPSW.
- Dziki temu wzrosn jego szanse na
rynku pracy, gdy bdzie przygotowany
do pracy take w szkoach dla osb niesyszcych. Inny przykad: student filologii angielskiej wybierajcy specjalno
tumaczeniow, na dodatkowym module bdzie mg si przygotowywa do
tumacze branowych, m.in. medycz-
ej oferty edukacyjnej ze wszystkich kie-
nych, prawniczych czy technicznych.
runkw studiw. Oznacza to, e nie jest
Studenci KPSW maj moliwo ob-
ograniczony do moduw powizanych
rania dowolnego moduu w ramach ca-
tematycznie ze swoj specjalnoci, ale
moe te po prostu rozwija za ich pomoc swoje zainteresowania niezalenie

od wybranego kierunku.
- Obecnie uczelnia ma w swojej ofercie a 80 takich moduw. To co wane
dla kandydatw to fakt, e przy ich przygotowywaniu wsppracujemy z rad
w jej skad wchodz eksperci z rnych
bran. Dziki temu moemy tworzy
plany studiw dostosowane do oczekiwa konkretnych pracodawcw, a nasi
suchacze ucz si rzeczy praktycznych,
ktrych oczekuj od nich ich przyszli
szefowie - dodaje Anna Harasimowicz.
Poniewa jeden dyplom to dla niektrych wci za mao, KPSW przygotowao te ofert dla najbardziej wymagajcych studentw, chccych poczy
nauk na studiach drugiego stopnia ze
studiami podyplomowymi. Osoby zapisujce si na studia magisterskie jednoczenie otrzymaj blisko 50% zniki na
wybrane kierunki studiw podyplomowych. Co wicej, ci, ktrzy zdecyduj si
studiowa na dwch takich kierunkach,
otrzymaj od 15% do 50% zniki na czesne przez cay okres nauki.
- Dla osb pracujcych lub chccych
pracowa w szkoach proponujemy poczenie studiw magisterskich i podyplomowych na kierunku przygotowanie pedagogiczne. Dla zdecydowanych
na takie rozwizanie czeka znika w czesnym - zapac tylko 1950 z - syszymy
w biurze promocji.
Moliwoci czenia kierunkw jest
jednak znacznie wicej. Oferta dotyczy
rachunkowoci i finansw, prawa samorzdu terytorialnego i administracji,
prawa pracy i ubezpiecze spoecznych,
przedsibiorczoci (spec. doradca zawodowy), terapii ruchem (spec. gimnastyka kompensacyjno-korekcyjna z
elementami masau), pedagogiki taca, socjoterapii (spec. trener warsztatu
umiejtnoci psychospoecznych) oraz
jzyka angielskiego w wychowaniu
przedszkolnym i wczesnoszkolnym.
Uczelnia pomylaa rwnie o swoich byych studentach, chccych dalej
si ksztaci. Absolwenci KPSW, ktrzy
zo dokumenty na studia podyplomowe, s bowiem zwolnieni z opaty rekrutacyjnej. Szczegy na www.kpsw.edu.pl
20
edukacja
Poza Bydgoszcz
Kariera w brany medycznej

atwiejsza ni kiedykolwiek
Stay rozwj rynku usug medycznych w Polsce
i w innych krajach europejskich powoduje, e w wielu dziedzinach

wci brakuje fachowcw szkoy i uczelnie nie nadaj
z dostarczaniem odpowiedniej iloci absolwentw
miany w polskim systemie edukacji spowodoway, e ju po roku

nauki mona mie uprawnienia
do wykonywania zawodu o bardzo atrakcyjnym poziomie wynagrodzenia i szerokich moliwociach rozwoju.
Ciekaw propozycj jest zawd technika masaysty. Osoba posiadajca uprawienia do pracy w tym zawodzie moe
liczy na zatrudnienie np. w: salonach
SPA, klubach sportowych, sanatoriach,
centrum fitness, klinikach rehabilitacyjnych, luksusowych hotelach, itd. Oczywicie, istnieje take moliwo zaoenia
wasnej dziaalnoci i samodzielnego pozyskiwania pacjentw. Przy odpowiedniej
liczbie polece ze strony zadowolonych
klientw, realne s zarobki nawet powyej 10 tysicy z miesicznie. Pracujc w
orodku o uznanej renomie, mona liczy
na mniej wicej poow tej kwoty. Karier
w tym zawodzie mona rozpocz, zdobywajc uprawnienia podczas 2 lat nauki
w szkole policealnej.
Rwnie interesujc propozycj jest

zawd opiekuna medycznego. Absolwent tego kierunku jest stale poszukiwany do pracy w klinikach, domach opieki,
centrach rehabilitacyjnych lub jako prywatny opiekun osoby starszej. W chwili
obecnej na rynku pracy w Polsce brakuje
kilkudziesiciu tysicy osb z uprawnieniami do wykonywania tego zawodu, co
powoduje, e absolwent moe przebiera
w atrakcyjnych ofertach. Wynagrodzenie
w okolicach 3000 z ju podczas pierwszych miesicy pracy nie jest w brany niczym dziwnym. W zwizku ze starzeniem
si spoeczestw europejskich, warto rozway kontynuowanie kariery za granic.
Osoby, ktre nie przepadaj za bezporednim kontaktem z klientem, powinny
rozway zawd technika farmaceutycznego. Ju po dwch latach nauki w szkole
policealnej mona korzysta z szerokich
moliwoci zatrudnienia, tak w kraju, jak
i za granic. Wbrew pozorom, absolwent
kierunku nie musi podejmowa pracy w
aptece. Najciekawsze perspektywy dotycz zatrudnienia w firmach produkujcych ywno, leki i suplementy diety.
Absolwenci szk policealnych zyskuj
tu dodatkow przewag, poniewa s w
stanie wej do brany w cigu dwch lat,
w odrnieniu od studentw farmacji,
ktrzy potrzebuj na to prawie trzy razy
wicej czasu. atwo przewidzie, e kto
wejdzie na ten rynek szybciej, ten osignie wiksz korzy.
Szukajc dla siebie odpowiedniego
zawodu, naley zadba o wybr waciwej
szkoy. Najlepsz inwestycj jest powierzenie losw swojej kariery instytucji z
wieloletnim dowiadczeniem.
Dowiedz si wicej
Szkoy medyczne TEB Edukacja
Bydgoszcz, ul. Dworcowa 71,
tel. 52 568 40 90
www.teb.pl
Poza Bydgoszcz
edukacja
Dla spoecznoci akademickiej
21
Drugi kierunek za darmo, skuteczniejsza komercjalizacja prac badaczy,
certyfikacja dowiadcze zawodowych przez uczelnie. Na te zmiany czekaa rzesza ambitnych studentw
pendium rektora - zwierza si Marcel, student II roku filologii polskiej na UMK w
Toruniu. - Zaley mi na dwch dyplomach,
cho najlepszych ocen z przedmiotw nigdy
nie miaem.
Osoby wice swoj przyszo z karier naukow zainteresuje nowelizacja
przepisw o komercjalizacji bada. Nowe
ustalenia gosz, e prawa do wykorzystania wynikw pracy naukowca przysugiwa
bd zatrudniajcej go uczelni. W przypadku gdy placwka w cigu trzech miesicy nie
podejmie si komercjalizacji - prawa do korzystania z innowacji przej maj na badacza. Dodatkowo istnieje moliwo rezygnacji obu stron z takiej cieki i samodzielnego
wypracowania innej drogi opatentowania
pracy czy wynalazku.
Marcin Tokarz
raz z 1 padziernika tego roku

wchodzi w ycie nowelizacja
Ustawy o szkolnictwie wyszym. Studenci byli, obecni i debiutujcy
mog liczy na korzystniejsze warunki
pobierania edukacji, jak rwnie wykorzystywania jej owocw. Dziki ostatecznemu podpisaniu m.in. orzecze Trybunau
Konstytucyjnego istnieje szansa na lepsze
funkcjonowanie polskich uniwersytetw i
politechnik. Gwni zainteresowani powitali
weryfikacj dawnych przepisw z nieskrywan radoci.
Wrd projektw powstaych w trosce o
motywowanie szk wyszych po nowelizacji ustawy warto wymieni portal - Wybierz
Studia. Zawiera sprawdzone i rzetelne informacje na temat poziomu, jaki reprezentuje
dana uczelnia, zebrane w oparciu o analiz
wynikw bada POL-onu, Polskiej Komisji
Akredytacyjnej oraz Komitetu Ewaluacji
Jednostek Naukowych. Dziki portalowi
student dowie si, czy placwka zostaa wyrniona lub wprost przeciwnie - z powodu
negatywnej oceny zawiesza nabr albo nawet zostanie zlikwidowana.
Ponadto portal Wybierz Studia bdzie
zawiera informacje o liczbie studiujcych,

wyjedajcych w ramach programu Erasmus czy o nauczycielach, ktrzy szkol si
poza granicami Polski. Na razie resort nauki
uruchomi wersj testow witryny. Kompletnego wydania doczeka si ona 30 wrzenia.
- Modzi ludzie coraz rozwaniej podejmuj decyzj o dalszej edukacji mwi
minister nauki i szkolnictwa wyszego prof.
Lena Kolarska-Bobiska. - Wierz, e informacje na naszym portalu uatwi maturzy-
stom dokonywanie trafnych wyborw.

Uczelnie przyjazne naukowcom
Kiedy ju zorientujemy si w rankingu
uczelni, pora pomyle o doborze odpowiedniego kierunku... lub dwch. Na mocy
znowelizowanej ustawy wycofano zapis o
opatach za drugi.
- Dla mnie to wielka ulga, bo raczej nie
mgbym liczy na niegdy wymagane sty-
Dyplom dla dojrzaych

Obecna nowelizacja okrela te, na jakiej zasadzie uczelnie bd monitoroway
przebieg karier swoich absolwentw. W celu
oszacowania zapotrzebowania rynku na
dane stanowisko oraz pobieranego wynagrodzenia w sposb anonimowy bd pozyskiwa dane z ZUS-u.
Za jaki czas dotyczy moe to rwnie
dojrzaych studentw, ktrzy postanowili
zdoby wyksztacenie akademickie mimo
wieloletniej pracy w konkretnym zawodzie.

Od 1 padziernika pastwo chce wspiera
ich certyfikowaniem zdobytych dowiadcze, co w praktyce przekada si na zaliczenie nawet poowy przedmiotw przewidzianych w programie studiw na danym
kierunku.
- Dwadziecia lat temu mao kto goni za
studiami, dzi to podstawa - zauwaa Marlena, ksigowa w jednej z wikszych toruskich firm budowlanych. - Co chwil syszy
si, e kto zostaje zwolniony choby z powodu ci budetowych. Bez wyszego wyksztacenia nie ma szans na znalezienie pracy na podobnych warunkach. Z nowelizacji
skorzystam i zdobd dyplom z finansw i
rachunkowoci. Oby szybciej ni modzi
studenci bez dowiadczenia.
Wrd zmian wniesionych przez nowelizacj wymieni mona jeszcze obowizek
trzymiesicznych praktyk na studiach o
profilu praktycznym lub wprowadzenie studiw binarnych, na ktrych cz zaj odbywaaby si u pracodawcw. Ministerstwo
mocniej dokrcio rub uczelniom pastwowym - a na tym jeszcze nie koniec. W
przypadku cofnicia uprawnie do ksztacenia na danym kierunku placwka bdzie
moga je odzyska najwczeniej po 3 latach.
Nowe przepisy daj wic studentom wicej
praw, a uczelniom wiele obowizkw.
22
sport
Tylko Toru
www.pozabydgoszcz.pl Pitek 12 wrzenia 2014 r.
Gra w ga mona po zmroku

W nocy z 27 na 28 wrzenia zagramy razem na Orliku w Cielu w gminie Biae Bota.
Poza Bydgoszcz jest patronem medialnym III Nocnego Maratonu Pikarskiego
czone na wypoczynek dzieci i modziey

- zawodnikw miejscowego UKS.
Tegoroczny turniej bdzie odbywa si
pod patronatem Katarzyny Kirstein-Piotrowskiej, wjt gminy Biae Bota. Rozpoczcie zmaga zaplanowano na godzin
15.00.
- Wpisowe wynosi 30 zotych od zawodnika - mwi Zbigniew Karnas. - W
druynie jednoczenie wystpuje na boisku 5 zawodnikw plus bramkarz. Ilo
druyn jest ograniczona. Maksymalnie w
turnieju moe wzi udzia 10 zespow.
Decyduje kolejno zgosze.
Tomasz Wicawski
zawodach zmierz si zawodnicy z caego regionu.

Nie straszna im noc i niskie
temperatury. Liczy si pasja, zaangaowanie i ch spdzenia wsplnie czasu. Przy
ognisku bdzie mona si ogrza.
Poprzednia edycja zmaga organizowanych przez Uczniowski Klub Sportowy "Czapla" odbya si w lipcu 2013 roku.
Najlepsi okazali si wtedy zawodnicy City
Parking Group/Gwardia Bartodzieje. W
szranki stano 6 ekip.
- W godzinach popoudniowych rozegrany zosta "Letni Turniej Pikarski" dla
dzieci i modziey - wspomina Zbigniew
Karnas, pomysodawca nocnego grania. Od godziny 19.00 ruszylimy z turniejem
seniorskim.
W pierwszej fazie mecze rozegrano
systemem "kady z kadym". T cz na
prowadzeniu ukoczy zesp Maxfly.
Po emocjonujcych pojedynkach pfinaowych w decydujcym spotkaniu
zmierzyy si teamy z Bartodziej i Brzozy.
Pierwszy zesp okaza si lepszy wygrywajc 3-1. Najlepszym zawodnikiem tur-
Czy w tym roku znw wygraj w Cielu ci sami zawodnicy?

nieju uznano Mateusza Flejtra (Brzoza), a
krlem strzelcw zosta Micha Owsiany
(TIKi-TAKA).
Talenty nagrodzone
Wyrnienia indywidualne otrzymali
rwnie Cezary Kornet, Mateusz Wodarczyk, Marcin Czajka i Adam Panicki.
Organizatorzy zadbali o poczstunek i
ciepe napoje dla uczestnikw. Dodatkowo podczas trwania zmaga wszyscy kibice mogli bawi si przy muzyce i ogrza
FOT.
NADESANE
przy ognisku. Drewno zapewni Jan Szulc

z Zielonki.
- Warto podkreli take zaangaowanie firmy Macieja Dbrowskiego
DABRO-went oraz firmy Market Si, bo
bez nich trudno byoby zrealizowa te
przedsiwzicie - mwi Zbigniew Karnas.
- Cik prac wykonali take rodzice
uczniw z klubu "Czapla".
Ju w tamtym roku wielu zawodnikw
zapowiedziaa udzia w kolejnej edycji.
rodki zebrane przez uczestnikw turnieju (ok. 2 tysice zotych) zostay przezna-
Dwie dyscypliny - jeden cel

Zapisy przyjmowane s do 23 wrzenia pod adresem e-mail zbyszek55-38@
o2.pl. Wicej informacji o imprezie i regulamin rozgrywek znajduj si na stronie internetowej www.pobiegnij.pl. Tam
te mona pobra list zgoszeniow.
Organizatorzy zapewniaj nagrody w
postaci dyplomw, pucharw i statuetek.
Turniej adresowany jest do modziey i
osb starszych (od 18 roku ycia wcznie). Celem jest zebranie funduszy na
rozwj lekkiej atletyki w gminie Biae
Bota. Rwnie w tym roku nie zabraknie
poczstunku i ogrzewajcego wszystkich

ogniska.
- Staramy si poprzez takie inicjatywy
zapewni moliwo rozwoju zawodnikw zrzeszonych w UKS - dodaje organizator. - Zapraszamy wszystkie chtne
druyny i kibicw do wsplnej zabawy.
"Poza Bydgoszcz" wspiera lokalne
przedsiwzicia sportowe.
- Aktywizacja spoeczestwa i walor
integracyjny tego rodzaju imprez, s niezwykle wane - mwi Radosaw Rzeszotek, redaktor naczelny "Poza Bydgoszcz".
- Bez wahania wczamy si w podobne
idee, bo duch sporu i rywalizacji fair play
nie jest nam obcy.
Zdjcia z imprezy bdzie mona oglda na www.pozabydgoszcz.pl
- Tanio skry nie sprzedamy - deklaruj ubiegoroczni zwycizcy. - Przecie
kady staruje po to, eby osign jak najlepszy rezultat.
Jak pokazuje przykad z gminy Biae
Bota - futbol i lekka atletyka mog mie
ze sob co wsplnego.
t.wieclawski@pozatorun.pl
Poza Bydgoszcz
sport
23
Boli kady centymetr ciaa

Trzeba by czowiekiem z elaza, eby wytrzyma triathlon na dystansie ironman.
Musisz nauczy si czu wasny organizm. W innym razie moe zapaci najwysz cen
Tomasz Wicawski
Krlewski triathlon nie jest dla kadego. Z
roku na rok ronie jednak w Polsce liczba
miakw, ktrzy staj do walki z samym
sob. Rywale s z boku. Nie ma znaczenia
czy z nimi wygrasz. Startujesz, eby pokona wasne saboci.
Za nami Enea Triathlon 2014 - Borwno - Bydgoszcz. Zawody odbyy si
31 sierpnia w powiecie bydgoskim. Organizatorem zmaga jest Towarzystwo
Sportowe "Tri-sport" z Niemcza w gminie
Osielsko.
- W tym roku udao si zrealizowa
cay cykl zawodw w tej dyscyplinie
sportu w caej Polsce - mwi Robert Stpniak, organizator bydgoskich zmaga,
ironman, uczestnik najwikszych zawodw tego rodzaju na wyspie Big Island.
- Zawodnicy rywalizowali w Sierakowie,
Koobrzegu, Szczecinie, Poznaniu, Pile i
Przechlewie. A take, co oczywiste, u nas.
Z dum obserwuj wzrost zainteresowa-
nia tym, co tu duo mwi, katorniczym

sportem.
Dystans nie dla amatorw
Na trasie Borwno-Bydgoszcz zawodnicy mieli do pokonania 3,8 kilometra
wpaw, 180 kilometrw na rowerze i, na
deser, dystans maratoski.
- Nie ma moliwoci, e jest w stanie
wytrzyma taki wysiek kto przypadkowy - rozwiewa ponne nadziej Robert
Stpniak. - Wielomiesiczny, a nawet wieloletni, systematyczny trening daje czowiekowi szans na ukoczenie tak morderczych zawodw. Nie ma mowy o tym,
e za pierwszym czy drugim razem osignie si wietny rezultat. Zawodnicy balansuj na granicy ludzkich moliwoci.
Jest ona krucha, o czym przekonalimy
si w tym roku w Pile, gdzie zmar jeden
z uczestnikw. Poza treningiem zachcam
wszystkich rwnie do robienia systematycznych bada. Zawody triathlonowe nie
s sportem dla szalecw, ale ludzi o nie-
zwykle silnych organizmach.

Nie chodzi tylko o tyzn fizyczn,
ale rwnie cechy wolicjonalne. Kryzys
na trasie dopada kadego. Boli kady
centymetr ciaa. Trzeba umie zapanowa
nad wasn psychik, bo to ona steruje
naszymi organizmami.
Kady jest zwycizc
W zawodach w naszym regionie najlepszy okaza si Robert Kara reprezentujcy Labosport Team. Pokona on krlewski dystans w czasie 9:13:43. Drugi na
mecie by Bartomiej Paweczak, a trzeci
Sylwester ydkiewicz. Najwytrwalsza z
pa okazaa si Marta Powa. Wielkie
gratulacje nale si jednak wszystkim
4 paniom, ktre pokonay wasne organizmy i dotary do mety. Na dystansie o
poow krtszym wygra ukasz Kalaszczyski.
- Tego rodzaju zawody udowadniaj,
e barier w yciu czowieka jest moliwo wyobraenia sobie tego, co mona
dokona - wskazuje Ewelina Jaszcz, psycholog, prowadzca sportowy tryb ycia.

- Oczywistym jest fakt, e bez odpowiedniego przygotowania nie naley nawet
podejmowa szaleczych prb startu w
tak cikiej konkurencji.
Przy zachowaniu odpowiednich rodkw bezpieczestwa nie jest to jednak trasa zagraajca yciu zawodnikw.
Robert Stpniak startujc w zawodach
na caym wiecie widzia rne sytuacje.
Mekk triathlonistw s Hawaje i tam
startuj tylko wybrani. W Polsce rozwija
si jednak moda na ten sport.
Najwaniejsza walka w yciu
- Gdy kto mnie pyta, jak mona innego czowieka zarazi pasj do tego sportu, to odpowiadam, e nie mona mwi
ironman z Niemcza. Jeeli kto raz sprbuje, to sam zrozumie. To magia, swoisty
rodzaj religii. Jeeli w to wejdziesz, przepade na amen. Nie ma odwrotu.
Tego rodzaju zawody maj czsto rw-
nie inny wymiar.

- Ten start by szczeglny w moim
przypadku - mwi Zbigniew Winiewski,
czonek klubw Brzoza Biega i Rowerowa
Brzoza. - Po chorobie i pobycie w szpitalu
jesieni i zim tego roku, po rozpoznaniu
grulicy, pozbieraem si i cakowicie wyzdrowiaem. Udzia w maratonach i triathlonie to denie do dobrego celu, tak
jak w yciu - praca, trening, pokonywanie
siebie. Walczyem ze swoimi sabociami,
egoizmem i tym, co jest w nas ze.
Dobiegnicie do mety pozwala uwierzy, e choroba nie moe by od czowieka silniejsza. Trzeba mie przed sob
jasno wyznaczony cel, a trudniej bdzie
nas zama. W zawodach w powiecie bydgoskim startowali zawodnicy z caej Polski, a take zagranicy. Rozmach zmaga
jest coraz wikszy, wic wszyscy licz, e
za rok znw spotkaj si w tym samym
miejscu. By balansowa na granicy ludzkich moliwoci.
t.wieclawski@pozabydgoszcz.pl

Poza Bydgoszcz NR 27

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Poza Bydgoszcz NR 27

Uploaded by

Copyright:

BEZPATNA GAZETA REGIONU BYDGOSKIEGO| nr 27 | 12 wrzenia 2014 | ISSN 2084-9017

W lustro patrz bez lku

Prezentujemy ofert GOK-u na

Pierwsza upolowana dla zabawy kuropatwa to przebysk nieznanego

Gmina Biae Bota

www.pozabydgoszcz.pl Pitek 12 wrzenia 2014 r.

Redakcja Poza Bydgoszcz

Dzi ekscytujemy si pojedynkiem

Tomasz Skory (GSM 665 884 554)

Dzia reportau i publicystyki

Studio Poza Bydgoszcz

Redakcja nie odpowiada za tre ogosze.

Pitek 25 padziernika 2013 r.

Przewietrz pomysy inwestorw

Od 2009 roku liczba masztw elektrowni wiatrowych w Polsce wzrosa blisko

orupcja, brak konsultacji spoecznych czy niejasne przepisy takie

Wojewdztwo kujawsko-pomorskie jest liderem pod wzgldem liczby elektrowni wiatrowych.

jak najszybciej zmieni.

gmin. Sam projekt ustawy nie ogranicza si

Marszaek na stray porzdku

Korzystajmy, pki mona?

dzcych czasw. Z prezentacji, ktr Cabecki przedstawi na warszawskiej konferencji

Pitek 12 wrzenia 2014 r.

Jedyna bestia wrd zwierzt

radn i morduj z zimn krwi. Jeli

nej Stray Rybackiej Powiatu Toruskiego.

- Trudno przyapa kogo na gorcym

skane w ten sposb suy najczciej samym

twa kujawsko-pomorskiego i w poudniowej

Pitek 12 wrzenia 2014 r.

W puli miliardy euro z Europy

Walka w wyborach do sejmiku wojewdztwa kujawsko-pomorskiego zapowiada si

lokalnymi liderami w bezporednich

- Listopadowe wybory na szczeblu wojewdztw s dla partii politycznych niezwykle

Sejmik wojewdztwa posiada realn wadz. Walka o mandat radnego

liwoci utworzenia koalicji majcej wikszo w sejmiku, marszakiem wojewdztwa

Prawo i Sprawiedliwo oraz Sojusz Lewicy Demokratycznej byy przez ostatnie

- Wyborcy znaj naszych lokalnych dziaaczy, wic wiedza, e s oni kompetentni i

Pitek 12 wrzenia 2014 r.

W lustro patrz bez lku

temperamentu, umiem prowadzi i rozwizywa sprawy, nie ranic innych, nawet

swoje lustrzane odbicie spokojnie.

my w moralne, humanistyczne dyskusje i

Sztuka Rodrigo Garci Golgota Picnic

Widz, kupujc bilet, staje si klientem, ktry

Pani w tym kontekcie co oburza?

z najwaniejszych elementw lubnych

iercionki zarczynowe i obrczki to

wzory z elementami diamentw i cyrkonii, ale

Pitek 12 wrzenia 2014 r.

Kltwa jednego podpisu

W regionie grasuj nacigacze. Wykorzystuj techniki socjopsychologiczne, aby omami

elemarketerzy wykonuj setki telefonw dziennie. W wikszoci

76-letnia Teresa Lawrenz uwaa, e pada ofiar oszustwa.

uczestnikw dosta przy wejciu numerek.

Oba produkty do dnia dzisiejszego le

d rwnie po powiecie bydgoskim.

Pitek 12 wrzenia 2014 r.

Plon niesiemy, plon

rze podczas oficjalnego powitania

gorz Kozio, Julita Jereszyska,

Miym akcentem podczas

nikom imprezy dostarczyy konkursy na Najadniejszy wieniec

Na drogach praca wre Witaj szkoo!

rwnie ukadanie mikrodywanikw na drogach powiatowych.

1 wrzenia uczniowie Zespou Szk