Gdask 2008 Spis treci 3. Produkt turystyczny Hiszpanii w ofercie wybranych biur turystycznych w Polsce ! 3.". #a$o%enia badawcze i wyb&r biur turystycznych ! 3.2. 's$u(i turystyczne w ofercie polskiej )* 3.3. +ezonowo,- us$u( )) *. .oncepcja nowych produkt&w w ,wietle potrzeb rynku polskie(o /2 *.". 0ferta dla 1i$o,nik&w architektury i sztuki /* *.2. 0ferta dla 1i$o,nik&w fla1enco i corridy /8 *.3. 0ferta z te1atyk2 reli(ijn2 i ludow2 80 3. Produkt turystyczny Hiszpanii w ofercie wybranych biur turystycznych w Polsce 3 rozdziale dokonano wyboru polskich biur podr&%y na podstawie o(&lnopolskie(o rankin(u przeprowadzone(o przez 4zeczpospolit25 a nast6pnie dokonano analizy us$u( turystycznych w ofercie polskiej. #aj6to si6 tak%e proble1e1 sezonowo,ci us$u( turystycznych. 3.. !a"oenia badawcze i wybr biur turystycznych #apewne liczba os&b5 kt&re trzeba przekonywa- do atrakcyjno,ci turystycznej Hiszpanii jest niewielka. 7ajlepszy1 dowode1 na to jest fakt5 %e rokrocznie ponad * 1ilion&w turyst&w odwiedza ten kraj. 8zi6ki ty1 dany1 Hiszpania plasuje si6 w pierwszej tr&jce najatrakcyjniejszych kraj&w europejskich. +w2 popularno,- zawdzi6cza przede wszystki1 atrakcyjne1u pejza%owi i kli1atowi. Gwarancja pi6knej po(ody 9ponad 300 s$onecznych dni w ci2(u roku: to jeden z czynnik&w5 dzi6ki kt&re1u wielu turyst&w decyduje si6 na sp6dzenie wakacji w$a,nie w Hiszpanii. 8late(o nie dziwi fakt5 i% znaczna wi6kszo,- polskich biur podr&%y oferuje turysto1 wczasy wypoczynkowe na wybrze%ach i pla%ach te(o kraju. 3ypoczynek ten po$2czony jest z uprawianie1 sport&w takich5 jak; nurkowanie5 fitness5 pi$ka pla%owa i ty1 podobne. 7ale%y pa1i6ta- jednak5 %e Hiszpania to tak%e ciekawe tradycje5 unikalny styl %ycia i bo(ata sztuka. 3szyscy kojarzy1y Hiszpani6 z corrid25 fla1enco5 czy liczny1i fiesta1i. 3 naszych biurach podr&%y jednak niewiele jest ofert zapewniaj2cych tury,cie poznanie kultury te(o kraju. 8o1inuj2 oferty turystyki wypoczynkowej lub sportowej5 brak nato1iast jest ofert w zakresie turystyki kulturowej5 do kt&rej zalicza1y turystyk6 poznawcz25 alternatywn2 i piel(rzy1kow2. <adania przeprowadzone w luty1 2008 roku przez a(encj6 badawcz2 =n>uiry ?arket 4esearch potwierdzaj25 %e tury,ci z Polski na wakacje najch6tniej wyje%d%aj2 ta15 (dzie pewna jest s$oneczna po(oda5 ciep$e 1orze i piaszczysta pla%a. 0becno,- Polski w 'nii @uropejskiej oraz wej,cie do strefy +chen(en sprzyjaj2 wyjazdo1 do kraj&w europejskich5 takich jak 3$ochy5 Hiszpania czy Ahorwacja. Ao wi6cej5 wakacje w krajach europejskich s2 znacznie tasze ni% wyjazdy do B1eryki czy Bzji5 a warunki kli1atyczne panuj2ce we 3$oszech czy Hiszpanii ca$kowicie spe$niaj2 oczekiwania polskich turyst&w. 0bszar terytorialny Hiszpanii przedstawiono na rys. ". Cr&d$o; www.hiszpania.pl #ys. Podzia" ad$inistracyjny Hiszpanii
+zacunki =nstytutu Durystyki daj2 obraz (eo(raficznych kierunk&w wyjazd&w obywateli polskich za (ranice. #jawisko to w latach 200) i 200/ w sezonie letni1 ukazuje tablica 2. ?o%na s2dzi-5 %e Polacy uczestniczyli w wewn2trzeuropejski1 ruchu turystyczny15 ($&wnie do kraj&w s2siedzkich. ?aj2c potwierdzone dane o du%y1 popycie na wyjazdy do Hiszpanii przez polskich turyst&w zaj16 si6 badanie15 jakie ele1enty turystyki kulturowej nale%y do$2czy- do ofert biur turystycznych. 3y%ej wy1ienione badania przeprowadzone przez a(encj6 badawcz2 =n>uiry ?arket 4esearch pokazuj25 %e ponad 0E Polak&w w ci2(u ostatnich trzech lat or(anizowa$o za(raniczne wyjazdy turystyczne sa1odzielnie ze wz(l6du na ubo(2 ofert6 turystyki kulturowej w polskich biurach podr&%y. Dablica 2 Kierunki wyjazdw polskich turystw w okresie %&&' ( %&&) *w $ln+ ,p. Kraje odwiedzane przez polskich turystw %&&'
%&&) " 7ie1cy 05) 053 2 +$owacja 05" 053 3 Bustria F 052 * 3ielka <rytania 05" 052 <el(ia F 05" ) Grecja F 05" / Ahorwacja 05" 05" 8 Grancja F 05" ! Hiszpania F 05" F He(enda; poni%ej 05" 1ln. Ir&d$o; badania =nstytutu Durystyki. 3 ostatnich latach obserwuje1y zacieranie si6 (ranic kulturowych i tradycyjnych 1i6dzy pastwa1i oraz wszecho(arniaj2c2 1cdonaldyzacj6 spo$eczestw. Poniewa% uwa%a15 %e najwi6ksz2 warto,ci2 ka%de(o kraju jest je(o ory(inalno,- w kulturze i tradycji5 dlate(o 1oje badania skoncentrowane b6d2 na kulturowych aspektach Hiszpanii oraz na wprowadzeniu ich do oferty polskich biur podr&%y. .lientela w turystyce staje si6 coraz bardziej wybredna i wy1a(aj2ca5 a wi6kszo,- for1 produkt&w turystycznych bardziej z$o%ona. 3iele bada na te1at z1ieniaj2cych si6 zachowa turyst&w wskazuje na pustk65 banalno,- i brak prawdziwe(o zadowolenia w wi6kszo,ci wakacyjnych prze%y- turyst&w z kraj&w uprze1ys$owionych. +t2d poszukiwanie produkt&w specjalistycznych5 uwz(l6dniaj2cych osobiste preferencje klient&w. 7owe se(1enty pojawiaj2 si6 w czasie5 (dy w rezultacie z1ian na rynku niekt&re starsze znikaj2 lub nie s2 ju% ekono1icznie atrakcyjne. Aele za(ranicznych podr&%y Polak&w w latach 200*J200/ przedstawiono w tablicy 3. Dablica 3 -ele za.ranicznych podry Polakw w okresie letni$ */+ -ele wyjazdw Polakw ,ato %&&0 ,ato %&&1 ,ato %&&' ,ato %&&) DurystycznoJ wypoczynkowy 38 */ *! * 0dwiedziny u krewnych5 znajo1ych 22 2) 28 2" +$u%bowy 33 "! "* 23 +zkoleniowy 2 " 2 2 4eli(ijny " 2 J J #drowotny J " J J =nny * * ) J FCr&d$o; opracowanie w$asne na podstawie badania =nstytutu Durystyki.
3 roku 200* wyjazdy turystycznoJwypoczynkowe za (ranice stanowi$y 38E wszystkich wyjazd&w w roku 200 J */E5 w roku 200) J *!E za, w roku 200/ K *E. 3 lecie 200/ roku cele1 ponad po$owy za(ranicznych wyjazd&w Polak&w by$a typowa turystyka. 3 okresie lat 200*J 200/ o ")E wzros$a liczba wyjazd&w o charakterze turystycznoJ wypoczynkowy1. 3 o(&lnej liczbie "5! 1ln wszystkich podr&%y za (ranice5 takich wyjazd&w by$o ponad " 1ln 9w 200) r. K nieca$e 05! 1ln:. 3 badaniach zaj16 si6 aspekte1 turystyki kulturowej i wykorzystania ch6ci turysty na zwiedzanie obiekt&w kulturowych5 takich jak 1iejsca historyczne i archeolo(iczne5 pa$ace5 za1ki5 1uzea5 obiekty sakralne5 trasy turystyczne zwi2zane z okre,lona te1atyk25 a tak%e uczestnictwo w i1prezach kulturalnych i festiwalach. 3 Polsce istnieje o(ro1na liczba biur podr&%y swoje badania i analizy zaw6%6 do pi6ciu polskich biur turystycznych5 kt&re wy(ra$y w rankin(u L4zeczpospolitejM w 200/ roku. 3ybrane przeze 1nie biura nale%2 do najwi6kszych i najwa%niejszych biur w Polsce5 s2 tak%e cz$onka1i Polskiej =zby Durystyki. Przy wyborze biur kierowano si6 tak%e r&%norodno,ci2 pro(ra1&w wyjazdowych do Hiszpanii. 3ybrane biura przedstawiono w tablicy *.
Dablica * 2ybrane polskie biura podry uwz.l3dnione w badaniach ,p. 4azwa biura 5dres " Driada ul. 7owo(rodzka *2 00 K )! 3arszawa 2 Ho(os DraNel ul. ?ickiewicza 28 )0 K 83) Pozna 3 4ainbow Dours ul. Piotrkowska 2/0 !0 K 3)" O&dP * 0rbis DraNel ul. .$obucka 2 02 K )!! 3arszawa +can Holiday 'l. Grochowska "2 0* K 2"/ 3arszawa FCr&d$o; opracowanie w$asne na podstawie rankin(u L4zeczpospolitejM. 3.%. 6s"u.i turystyczne w ofercie polskiej 3 Polsce prosperuje bardzo du%o biur turystycznych. Drudne by$oby dokonanie analizy ofert turystycznych wszystkich biur. #decydowa$a1 o wyborze pi6ciu biur w oparciu o rankin( najlepszych biur5 zdanie1 konsu1ent&w5 przeprowadzony1 przez L4zeczpospolit2M. 4ankin( biur turystycznych ze wz(l6du na je(o o(&lnopolsk2 skal6 dawa$ (warancj65 %e znajduj2 si6 w ni1 tylko i wy$2cznie biura o szeroki1 zasi6(u terytorialny1 i ofercie dopasowanej do klienta 1asowe(o. 0ferty wyjazdowe do Hiszpanii w wybranych polskich biurach turystycznych przedstawiono w tablicy . Bnaliza danych zawartych w tablicy potwierdza5 %e w polskich biurach turystycznych przewa%aj2 oferty wypoczynkowoJrekreacyjne5 z 1o%liwo,ci2 wypo%yczenia sprz6tu wodne(o oraz udzia$ w sportowych (rach zespo$owych or(anizowanych przez hotele. 3i6kszo,- te(o typu hoteli znajduje si6 w 1iejscowo,ciach nad1orskich5 (dzie (warantowana jest s$oneczna po(oda i walory przyrodnicze. 7ajpopularniejsze destynacje to Deneryfa5 ?ajorka oraz Aosta del +ol. 7ieliczne oferty wykorzystuj2 walory architektoniczne Hiszpanii. <iura turystyczne oferuj2ce wyjazdy czternastodniowe $2cz2ce w swoi1 pakiecie Hiszpani6 z Portu(ali2. =ch trasa o(ranicza si6 do pobie%ne(o zwiedzania takich 1iejscowo,ci jak +ewilla5 ?adryt5 Doledo5 Aordowa i Granada. 0ferty wyjazd&w sied1iodniowych o(raniczaj2 si6 do Bndaluzji i proponuj2 atrakcje 1iast ?ala(ii5 Granady5 Aordowy5 +ewilli i 4ondy. <rak jest nato1iast ofert5 kt&re zawiera$yby ele1enty turystyki kulturowej5 takie jak corrida5 fla1enco5 ,wi6ta reli(ijne i ludowe5 ciesz2ce si6 wci2% rosn2cy1 zainteresowanie turyst&w. # powodu braku takich ofert na polski1 rynku turystyczny15 tury,ci z1uszeni s2 do or(anizowania wyjazd&w indywidualnych. Dablica 7ferty wyjazdowe do Hiszpanii w wybranych polskich biurach turystycznych w roku %&&) ,p. 4azwa biura 8er$in 7kres -ena 5trakcje kulturowe " Driada 0*.0)J"8.0) 2/.08J"0.0! "* dni *./"0 1.in. +ewilla K (otycka katedra z wie%2 Ha Giralola BNila K Q= wieczne 1ury obronne ?adryt K Pa$ac .r&lewski5 bra1a Blcala .ordowa K dzielnica %ydowska5 1eczet 01ajjad&w Aosta del sol J wypoczynek "".0)J"8.0) 23.0/J30.0/ 03.0!J"0.0! / dni 3.*20 Grenada K Blha1bra 9zesp&$ pa$acowy:5 o(rody Generalife .ordowa J dzielnica %ydowska5 1eczet 01ajjad&w +ewilla K (otycka katedra z ?ala(a K forteca Blcazabra i barokowa katedra Giblartar 2 0rbis DraNel 03.0)J "/.0) "* dni 3./0 +ewilla BNila ?adryt .ordowa Grenada 23.0/J30.0/ / dni 2.80 Grenada .ordowa +ewilla ?ala(a Giblartar 3 Ho(os DraNel 0d 1aja do koca wrze,nia / dni lub "* dni 0d 2.!0 Blcoceber Peniscola 4osas 8eltebre * 4ainbow Dours 0d czerwca do wrze,nia / dni lub "* dni 0d 3."0 Playa de Pal1a Aa1p de ?ar Porto Aolo1 Aalas de ?allorca +can Holiday 0d 1aja do paPdziernika / dni 3.200 Grenada K Blha1bra 9zesp&$ pa$acowy:5 o(rody Generalife .ordowa J dzielnica %ydowska5 1eczet 01ajjad&w +ewilla K (otycka katedra z ?ala(a K forteca Blcazabra i barokowa katedra Giblartar FCr&d$o; opracowanie w$asne na podstawie L4zeczpospolitejM i ofert biur turystycznych. 3.3. Sezonowo9 us"u. +ezonowo,- popytu turystyczne(o zwi2zana jest z czynnika1i przyrodniczy1i5 lokalny1i walora1i turystyczny1i5 uczestniczenie1 dane(o obszaru w krajowy1 i za(raniczny1 ruchu turystyczny1 oraz z turystyczny1 za(ospodarowanie1. +ezon turystyczny w 1iastach ciekawych historycznie i architektonicznie5 jak i w uzdrowiskach trwa przez ca$y rok. 3 1iejscowo,ciach (&rskich wyr&%nia1y sezon letni i zi1owy. 3 atrakcyjnych 1iejscowo,ciach nad1orskich sezon turystyczny trwa od dw&ch do trzech 1iesi6cy. 7at6%enie ruchu turystyczne(o nasila si6 tak%e w ,wi6ta oraz inne dni wolne od pracy. Az6ste s2 wyjazdy weekendowe. +kal6 sezonowo,ci wyjazd&w za (ranice5 w ty1 tak%e do Hiszpanii5 Polak&w w wieku " i wi6cej lat5 obrazuj2 dane przedstawione w tablicy ). 3 celu (raficzne(o zobrazowania danych przedstawiono je na rysunkach 2 i 3. I I I I I I I V V V I V I I V I I I I X X X I X I I % & & 0 I I I I I I I V V V I V I I V I I I I X X X I X I I % & & 1 Cr&d$o; opracowanie w$asne na podstawie danych w tablicy ). #ysunek %. !a.raniczne podre krtkookresowe Polakw w wieku 1 i wi3cej lat *w $ln+ w latach %&&0(%&&1 % & & 0 I I I I I I I V V V I V I I V I I I I X X X I X I I % & & 1 I I I I I I I V V V I V I I V I I I I X X X I X I I Cr&d$o; opracowanie w$asne na podstawie danych w tablicy ). #ysunek 3. !a.raniczne podre d"u.ookresowe Polakw w wieku 1 i wi3cej lat *w $ln+ w latach %&&0(%&&1 Dablica ) !a.raniczne podre Polakw wed"u. $iesi3cy w latach %&&0 : %&&1 *w $ln+ ;iesi<c 2yjazdy krtkookresowe 2yjazdy d"u.ookresowe %&&0 %&&1 !$iana w / %&&0 %&&1 !$iana w / +tycze 050 050 0 052 05" J*0 Huty 05" 05" 0 052 052 0 ?arzec 05" 050 J)/ 05" 052 )/ .wiecie 052 05" J)0 052 053 / ?aj 053 052 J2! 05" 052 )/ Azerwiec 052 05" J)0 052 0530 20 Hipiec 053 052 J33 05 05/ 3) +ierpie 052 05" J0 05 05/ 3) 3rzesie 052 052 0 05) 053 J*2 PaPdziernik 05" 05" 0 053 053 0 Histopad 05" 052 0 05" 052 33 Grudzie 05" 050 J0 052 053 / 7."e$ %=3 =11 (33 3=' 0=%1 > FCr&d$o; opracowanie w$asne na podstawie badania =nstytutu Durystyki. # danych zawartych w tabeli ) wynika5 %e w 200 roku nast2pi$ wzrost liczby podr&%y d$u(ookresowych za (ranice w stosunku do lat poprzednich o 05) 1ln tj. "8E. 7ato1iast ule($a z1niejszeniu liczba wyjazd&w kr&tkoter1inowych o 05/ 1ln5 tj. o J33E. 0bserwuje1y nasilenie liczby wyjazd&w od 1arca do sierpnia. 7ajwi6kszy procentowy wzrost wyjazd&w za(ranicznych nast2pi$ w 1arcu 9)/E:5 kwietniu 9/E: i 1aju 9)/E:5 co 1o%na t$u1aczy- okrese1 pi6knej po(ody za (ranic2 i ni%szy1i koszta1i wyjazd&w. 7ajwi6cej wyjazd&w za(ranicznych odbywa si6 jednak w lipcu i sierpniu5 co 1o%na t$u1aczy- okrese1 urlopowy1 Polak&w. Hiczba wyjazd&w w lipcu5 a tak%e sierpniu stanowi "/5)3E wszystkich wyjazd&w. 3yjazdy ,wi2tecznoJweekendowe ciesz2 si6 w,r&d Polak&w coraz wi6ksz2 popularno,ci2. 3ed$u( bada przeprowadzonych przez biuro DraNelplanet od 200 roku liczba wycieczek sprzedawanych na okres ,wi2t wielkanocnych ro,nie bardzo dyna1icznie. 8yna1ik6 wyjazd&w w okresach ,wi2tecznych przedstawia rysunek . 0 1 0 0 2 0 0 3 0 0 4 0 0 5 0 0 6 0 0 7 0 0 8 0 0 9 0 0 W i e l k a n o c B o e N a r o d z e n i e M a j ! k a 2 0 0 2 0 0 ) 2 0 0 / 2 0 0 8 Cr&d$o; DraNelplanet #ysunek 0. 2yjazdy Polakw w okresach wi<tecznych w latach %&&1 : %&&>
# rysunku * wynika5 %e 3ielkanoc zostaje jednak daleko w tyle za <o%y1 7arodzenie1 i przede wszystki1 d$u(i1 weekende1 1ajowy1. Pow&d wydaje si6 oczywisty5 w okresie noworoczny1 i w czasie weekendu 1ajowe(o bior2c na przyk$ad 3 dni urlopu 1o%e1y zyska- nawet do dziewi6ciu dni wolnych5 na co nie 1o%na liczy- przy okazji 3ielkanocy. 7ajpopularniejszy1i kierunka1i turystyki wielkanocnej wed$u( bada DraNelplanet to ciep$e i stosunkowo tanie kraje. 3 pierwszej tr&jce najcz6,ciej wybieranych destynacji od 200 roku niez1iennie pojawiaj2 si6 @(ipt5 Dunezja i Hiszpania. +kal6 por&wnawcz2 wyjazd&w do tych kraj&w przedstawiono na rysuneku ). 0 5 0 1 0 0 1 5 0 2 0 0 2 5 0 " # i $ % & ' n e z j a ( i ) z $ a n i a 2 0 0 2 0 0 ) 2 0 0 / 2 0 0 8 Cr&d$o; DraNelplanet5 na podstawie sprzedanych wycieczek w okresie wielkanocny1. #ysunek 1. 2ielkanocne wyjazdy Polakw w latach %&&1 ( %&&> 7ajwi6ksze powodzenie w okresie lat 200J2008 1ia$y si6 wyjazdy do @(iptu. =ch liczba wzros$a z 3! do 22"5 tj o "82 wyjazdy5 co stanowi wzrost o *))5)/E. 8o Hiszpanii liczba wyjazd&w wzros$a z / do /5 tj. o 0 wyjazd&w5 co stanowi wzrost o /"*52!E. 7ato1iast do Dunezji liczba wyjazd&w wzros$a z 20 do 285 tj. o 8 wyjazd&w5 co stanowi wzrost o *0E. Procentowo najszybciej wzrasta liczba wyjazd&w do Hiszpanii. +ezonowo,- za(ranicznych podr&%y d$u(ookresowych w latach 200*J200 przedstawiono w tablicy /. 7ajwi6kszy procent wyjazd&w d$u(ookresowych stanowi2 wyjazdy late1. Hiczba wyjazd&w wzros$a w ty1 okresie o E. 3yjazdy wiosn2 wzros$y o )E. 3zrost wyjazd&w za(ranicznych wiosn2 1o%e by- spowodowany ch6ci2 sp6dzania wypoczynku letnie(o w Polsce5 a wiosenne(o w ciep$ych krajach5 (dy w Polsce jeszcze jest zi1no. Daka strate(ia u1o%liwia wyd$u%enie okresu korzystania z pi6knej po(ody. =stotne s2 r&wnie% ni%sze koszty wyjazd&w poza sezone1 letni1. #nacznie z1niejszy$o si6 nato1iast zainteresowanie wyjazda1i jesieni25 tj. o "0E5 a wyjazda1i zi12 o "E. Dablica / Sezonowo9 za.ranicznych podry d"u.ookresowych Polakw w latach %&&0 : %&&1 */+ Pora roku %&&0 %&&1 2iosna "* 20 ,ato 3/ *2 ?esie@ 3" 2" !i$a "8 "/ F Cr&d$o; badania =nstytutu Durystyki. +ezonowo,ci za(ranicznych podr&%y kr&tkookresowych w latach 200*J 200 przedstawiono w tablicy 8. 7ajwi6ksze zainteresowanie wzbudzaj2 kr&tkoter1inowe wyjazdy jesieni2. Hiczba wyjazd&w wzros$a w okresie ww. lat o ""E. 3zros$a r&wnie% liczba wyjazd&w zi12 o 3E. 'le($a z1niejszeniu nato1iast liczba wyjazd&w wiosn2 i late1 o /E. 4easu1uj2c5 Polacy ch6tnie wyje%d%aj2 za (ranice d$u(oter1inowo w okresie wiosennoJletni1 i liczba wyjazd&w wci2% ro,nie. Az6ste s2 r&wnie% wyjazdy kr&tkoter1inowe poza sezone15 zw$aszcza w okresie jesienny1 i w okresie ,wi2teczny1. Dakie wyjazdy 1aj2 r&wnie% tendencj6 zwy%kow2. Dablica 8 Sezonowo9 za.ranicznych podry krtkookresowych Polakw w latach %&&0 : %&&1 */+ Pora roku %&&0 %&&1 2iosna 33 2) ,ato 33 2) ?esie@ 2" 32 !i$a "3 ") FCr&d$o; badania =nstytutu Durystyki. . 0. Koncepcja nowych produktw w wietle potrzeb rynku polskie.o <adania przeprowadzone przez @uropejskie +towarzyszenie do spraw @dukacji w Durystyce i 3ypoczynku w " krajach europejskich w latach "!!2 i "!!/ pokaza$y5 %e wa%n2 (rup6 turyst&w zainteresowanych kultur2 tworz2 studenci 9""E: oraz e1eryci 9""E:. = to do nich nale%y kierowa- oferty podr&%y te1atycznych. #ainteresowanie kultur2 i ch6- poznawania jej jest dla turysty europejskie(o rodzaje1 rozwoju osobiste(o. # roku na rok wzrasta w,r&d turyst&w pra(nienie do,wiadczenia cze(o, nowe(o5 a kultura dostarcza i1 takich dozna. # wy1ienionych bada wynika tak%e5 %e tury,ci odwiedzaj2cy dane 1iejsce po raz kolejny zd2%yli ju% zobaczy- obowi2zkowe atrakcje kulturowe takie jak 1uzea czy po1niki historii. Podczas kolejnych wyjazd&w pra(n2 do,wiadczy- prawdziwej5 %ywej kultury i by- jej cz$onka1i. 8la turyst&w coraz wa%niejsza staje si6 kultura lokalna5 czyli tace5 1uzyka5 stroje i wyroby ludowe oraz zr&%nicowane ,wi6ta i rytua$y. Durysta pra(nie zobaczy- to5 co w dany1 re(ionie jest szcze(&lne oraz jaka panuje ta1 tradycja. Podr&%e te1atyczne zaj1uj2 istotne 1iejsce w strukturze for1 turystyki kulturowej. .a%dy re(ion Hiszpanii jest bo(aty w tradycj6 i kultur6 i 1o%e rozwija- turystyk6 kulturow25 kt&ra stanowi Pr&d$o nowej to%sa1o,ci i rozwoju ekono1iczne(o te(o kraju. 3 poprzedni1 rozdziale o1&wiono oferty wyjazd&w do Hiszpanii w wybranych biurach podr&%y. Rak wynika z danych wi6kszo,- polskich biur podr&%y oferuje turysto1 wyjazdy wypoczynkowoJrekreacyjne. 3iedz2c jak wa%na jest turystyka te1atyczna dla (rup turystycznych o szcze(&lnych zainteresowaniach przy(otowa$a1 dwie oferty dla ,ci,le okre,lonych se(1ent&w turyst&w. 0ferta ta obej1uje atrakcje5 kt&rych turysta nie znajdzie w swoi1 kraju lub innych krajach zachodniej @uropy. Hiszpaski rynek turystyczny wyr&%nia si6 du%2 atrakcyjno,ci2 walor&w naturalnych oraz zasob&w kulturowych. Dworz2c swoj2 ofert6 za ($&wny cel postawi$a1 sobie by nie oferowa- tury,cie te(o5 co 1o%e otrzy1a- w swoi1 kraju lub krajach ,r&dzie1no1orskich. 'zna$a1 za istotne5 by wykreowa- produkt turystyczny nieposiadaj2cy wcale5 b2dP niewiele5 substytut&w. 3 1oi1 pro(ra1ie wyjazdowy1 znalaz$y si6 1iejsca i atrakcje5 z kt&ry1i kojarzy si6 polskie1u tury,cie Hiszpania5 ale kt&rych nie 1o%e on znaleP- w ofercie rodzi1ych biur podr&%y. 0 sukcesie wprowadzenia ofert te1atycznych do biur podr&%y 1o%e ,wiadczy- sukces5 jaki odnios$y w tej dziedzinie Ahiny. 0d "!!2 roku5 aby lepiej pro1owa- i przedstawia- chiskie zasoby turystyczne5 Ahiskie Pastwowe <iuro do +praw Durystycznych wprowadzi$o rozr&%nienie w,r&d rodzaj&w dzia$alno,ci turystycznej. .a%da z nich posiada teraz sw&j ($&wny te1at turystyczny. De1aty turystyki ustalone przez Ahiskie Pastwowe <iuro ds. Durystycznych w latach "!!*5"!!5 20025 200 przedstawiono w tablicy !. Dablica ! 8e$aty turystyki ustalone przez -hi@skie Pa@stwowe Aiuro ds. 8urystycznych w latach BB0 ( %&&0 #ok 8e$at turystyki "!!* Podziw dla chiskich zabytk&w. "!! Poznawanie obyczaj&w i kultury Ahin. 2002 Podr&%e podziwu dla sztuki folklornej w Ahinach. 200* Podr&%e do,wiadczaj2c %ycie zwyk$ych chiczyk&w. FCr&d$o; opracowanie w$asne na podstawie danych chiskie(o pastwowe(o biura ds. turystycznych. 0.. 7ferta dla $i"onikw architektury i sztuki Podstawow2 for12 wykorzystania wy1ienionych przeze 1nie w rozdziale dru(i1 atrakcji kulturowych Hiszpanii jest tworzenie oferty skierowanej do se(1ent&w rynku tj. (rup hobbystycznych5 1$odzie%y szkolnej5 studenckiej oraz e1eryt&w5 zainteresowanych architektur25 corrid2 czy nauk2 fla1enco. Pierwsza ofert6 turystyczn2 stworzy$a1 dla 1i$o,nik&w architektury i sztuki. Grup6 t6 1o(2 stanowi- architekci5 arty,ci a tak%e 1$odzie% szkolna5 dla kt&rej wyjazd 1o%e stanowi- uzupe$nienie pro(ra1u nauczania z przed1iot&w takich jak; historia5 (eo(rafia czy sztuka. 0sobliwo,ci kulturowe Hiszpanii stwarzaj2 1o%liwo,- rozwoju turystyki kulturowej skierowanej na poznanie przesz$o,ci poprzez architektur6 i sztuk6. Podstawowe znaczenie 1aj2 liczne za1ki5 ko,cio$y5 ruiny oraz 1uzea na obszarze Hiszpanii. Przy(otowana oferta dotyczy architektury sakralnej i sztuki hiszpaskiej w re(ionie 1adrycki1. 4e(ion ten jest spadkobierc2 r&%nych narodowo,ci i kultur5 kt&re pozostawi$y ta1 swoje ,lady i przez dwa tysi2clecia kszta$towa$y je(o charakter. ?adryt za, jest 1iaste1 pe$ny1 splendoru przesz$o,ci5 a jednocze,nie nowoczesny1 o,rodkie1 1iejski1 ze wszystki1i wy(oda1i obecnych czas&w. 0 ?adrycie 1&wi si6; L# ?adrytu wprost do nieba5 by wci2% patrze- na nie(o przez dziurk6.M Pozytywny1 aspekte1 or(anizacji wycieczek do te(o re(ionu jest 1o%liwo,- wyd$u%enia sezonu turystyczne(o. Dury,ci b6d2 1ieli okazj6 pozna- najwa%niejsze budowle sakralne oraz sztuk6 hiszpask2 znajduj2c2 si6 w zasobach 1uze&w. Przewidywany okres wycieczki5 to dwa ty(odnie z intensywny1 zwiedzanie1. 3ykaz architektury sakralnej i 1uze&w w rejonie 1adrycki1 przedstawia tablica "0. Dablica "0 2ykaz architektury sakralnej i $uzew w rejonie $adrycki$ Cestynacja 5rchitektura sakralna ;uzea % 3 ;adryt J <azylika de +an ?i(uel J zakon Reroni1as del Aorpus Aristi 9w ($&wnej kaplicy dzie$o S.olacjaM Ticente Aarducho5 s$odycze wypiekane przez duchownych:5 J zakon +antisi1o +acra1ento5 J katedra Bl1udena 9projekt ?arkiza de Aubas:5 J klasztor AonNento de la @ncarnacion 9bo(ata kolekcja 1alarstwa 1. =n. 4ibery5 A. ?irandy lub B. Peredy:5 rzePby autorstwa; G. Gernandeza:5 J klasztor ?onasterio de las 8escalzas 4eales 9za$o%ony w QT= wieku5 1. in. ko1nata (obelin&w:5 J ko,ci&$ +an Gines 9 wewn2trz obraz @l Greco:5 J .o,ci&$ +an =sidro 94etabulu1 Uwi6tej 4odziny5 dzie$a +ebastiana Herrera:5 J .o,ci&$ +an Pedro el Tiejo 9przyk$ad architektury ,redniowiecznej5 wie%a w stylu 1udejar:5 J kaplica del 0bispo 9 z ""8 roku5 unikalna architektura okresu przej,ciowe(o 1i6dzy (otykie1 a renesanse1:5 J ko,ci&$ +an Grancisco el Grande 9czwarta co do wielko,ci na ,wiecie kopu$aV kolekcja 1alarstwa 1. =n. Lsan <ernardinoM Goyi5 J ko,ci&$ i klasztor Drinitarias 9z QT== wieku 5 1iejsce pochowania AerNantesa:5 J kosci&$ +an ?arcos5 J kaplica @r1ita de +an Bntonio de la Glorida 9 1iejsce poch&wku Goyi5 kopu$a jest dzie$e1 artysty:5 J ?uzeu1 de +an =sidro 9kryje si6 w ni1 1iejsce dokonania cudu5 studnia z kt&rej ,wi6ty uratowa$ syna od utopienia:5 J ?uzeu1 DhyssenJ <orne1isza 9 ponad 800 obraz&w5 rzePb 5 (obelin&w5 i przed1iot&w r6kodzie$a artystyczne(o od Q=== 8o konca QQ wieku:5 J ?uzeu1 el Padro 9dzie$a dawnych kolekcji kr&lewskich:5 J ?uzeu1 7arodowe de Brte 4eina +ofia 9sztuka wsp&$czesna5 1. in. 8zie$o Picassa LGuernicaM:5 J ?uzeu1 4eal Bcade1ia de <allas Brtes de +an Gernando 9 ponad " tys. dzie$ artyst&w; 4afaela5 Picassa5 4ubensa5 4odina: J ?uzeu1 Ahicote5 J ?uzeu1 Aerralbo 9wa%ne kolekcje dzie$ sztuki i zbiory 1ebli:5 J ?uzeu1 de B1erica 9archeolo(ia i etno(rafia a1erykaska5 cenna kolekcja prekolu1bijska:5 J ?uzeu1 ?uncipal 9kolekcja doku1ent&w5 1alarstwa5 rysunk&w5 szkic&w5 porcelany5 1onet5 1edali5 foto(rafii zwi2zanych z ?adryte1:5 J ?uzeu1 Br>uelo(ico 7acional 9eksponaty archeolo(iczne z ca$ej Hiszpanii:5 J ?uzeu1 +orolla 9dzie$a R. +orolla i je(o kolekcje sztuki:5 % 3 poza ;adryte$D Branjuez Ainchon Aol1enar de 0reja 4ascafria BNila 91iasto dziedzictwa kulturowe(o ludzko,ci K '7@+A0:
+e(oNia 91iasto dziedzictwa kulturowe(o ludzko,ci K '7@+A0: Doledo J klasztor +an Horenzo de el @scorial 90 k1 od ?adrytu5 zbudowany za czas&w Gilipa ==5 w latach "/J8*:5 J .o,ci&$ Bsuncion z prze$o1u QT= i QT== wieku5 J ,wiatynia +anta ?aria la ?ayor z QT= wieku5 J klasztor el Paular 9fasada w stylu plateresco5 kru%(anki z QT= wieku:5 J katedra ro1askoJ(otycka 9Q===JQT wiek:5 o$tarz z dzie$a1i P. <erru(uete5 J (otyckoJrenesansowa Aapilla ?osen 4ubi de <raca1onte5 J klasztor do1inikan&w 5 J klasztor ,w. Deresy 9AonNento +anta DeresaV QT== wieku:5 J 40?BW+.=@ .0UA=0OX; +an Tincente5 +an Pedro5 +an @steban5 +an Bndres5 J klasztor ,w. Do1asza5 J (otycka katedra5 J ro1askie ko,cio$y. +an ?artin 9Q== w.:5 +an 7icolas 9Q== w.:5 +an @steban 9Q==JQ=== w.:5 J (otycka katedra5 J ko,ci&$ +an Ruan de los 4eyes5 J 1eczety ; <ab al ?ardu1 = Has Dornerias5 J syna(o(i; Dransito = +anta ?aria la <lanca. 9'7@+A0:. 1uzeu1 'lpiano Aheca5 1uzeu1 katedralne. FCr&d$o; opracowanie w$asne. .olejn2 ofert25 jaka jest proponowana to wyjazd /Jdniowy do prowincji Blicante w re(ionie 3alencji. Przedstawiono t2 propozycj6 w tablicy "". De1ate1 tej oferty s2 za1ki Tinalopo. 7iezbyt du%a intensywno,- zwiedzania i kr&tki dystans 1i6dzy proponowany1i atrakcja1i u1o%liwia tak%e uczestnictwo w wyjePdzie osobo1 starszy1. 3 rejonie ty1 rozci2(aj2 si6 piaszczyste pla%e i pa(&rki wyd15 co u1o%liwia wypoczynek i re(eneracje si$ po zwiedzaniu. 0fert6 t6 1o%na po$2czy- ze ,wi6te1 ludowy1 ?oros y Aristianos 9 Brabowie i Ahrze,cijanie: obchodzony1 w kwietniu. Uwi6to obchodzone jest hucznie5 z taca1i5 przebierany1i defilada1i i zainscenizowany1i bitwa1i. Dowarzyszy i1 ($o,na 1uzyka i wybuchy prochu z arkabuz&w. 3i6kszo,- defilad odbywa si6 noc25 co nie przeszkodzi w zwiedzaniu za1k&w w cia(u dnia. Dablica "" 5trakcje prowincji 5licante w re.ionie 2alencji Cestynacja 5rchitektura Blicante za1ek ,wi6tej <arbary 7oNelda za1ek Ha ?ola jest dziedzictwe1 czas&w ,redniowiecza @lda za1ek arabski Peter za1ek ,redniowieczny +aY za1ek w stylu 1uzu$1aski1 Tillena za1ek Ha Btalaya <iar za1ek F Cr&d$o; opracowanie w$asne. 0.%. 7ferta dla $i"onikw fla$enco i corridy Bnalizuj2c oferty biur turystycznych w poszukiwaniu propozycji zawieraj2cych w swoi1 pakiecie 1o%liwo,- udzia$u w corridzie i fla1enco nie znalaz$a1 takich ofert. Poniewa% Hiszpania s$ynie w$a,nie z wy1ienionych w pracy tradycji5 uwa%a1 za niezb6dne wstawienie ich w pakiet polski i dlate(o postanowi$a1 opracowa- kilka w$asnych propozycji. 3 Polsce obserwuje1y wzrost zainteresowania fla1enco5 ci2(le powstaj2 nowe szko$y taca5 coraz cz6,ciej or(anizowane s2 festiwale fla1enco5 jak cho-by te(oroczny ?i6dzynarodowy Gestiwal L8undeeM Gla1enco w Poznaniu5 czy Gestiwal +entir Gla1enco w .rakowie. Den (atunek 1uzyczny zyskuje w Polsce coraz wi6ksz2 popularno,-. Dak%e przez coraz cz6stsze wyst6py wykonawc&w z Hiszpanii na terenie nasze(o kraju. Gla1enco sta$o si6 1uzycznoJkulturowy1 feno1ene1 i toware1 eksportowy Hiszpanii. 3 ofercie proponuj6 uda- si6 do Bndaluzji5 w kt&rej fla1enco jest ludow2 tradycj2 i lokalny1 obyczaje1. 3i6kszo,- hoteli w ty1 rejonie oferuje nauk6 taca fla1enco5 kt&ry 1o%na dokszta$ca- wieczora1i w lokalnych klubach5 ucz2c si6 od tubylc&w5 a w ci2(u dnia obserwowa- 1istrz&w podczas odbywaj2ce(o si6 festiwalu fla1enco. .alendarz festiwali fla1enco przedstawia tablica "2. Dablica "2 Eestiwale fla$enco w kalendarzu Hiszpanii ;iejscowo9 8er$in 5trakcje Aosta de +ol Hipiec ?ijas Gestiwal Gla1enco 4onda +ierpie Gestiwal Gla1enco de lo 4ancio +ewilla od 3ielkiej 7iedzieli do koca paPdziernika Gestiwal Gla1enco FCr&d$o; opracowanie w$asne. =nn2 propozycj2 jest udzia$ w corridzie. 4eal ?aestranza w +ewilli jest prawdziw2 ,wi2tyni2 corridy w Bndaluzji5 (dzie tradycja ta jest bardzo 1ocno zakorzeniona. 3e wszystkich o,1iu prowincjach Bndaluzji zainteresowanie tauro1achi2 jest o(ro1ne5 jednak w$a,nie w +ewilli5 .ordobie i ?aladze5 z1ienia si6 ono w rodzaj pasji. # +ewilli pochodz2 najs$ynniejsi aktualnie toreadorzy jak np. Aurro 4o1ero i @spartach. .alendarz corridy przedstawia tablica "3. Dablica "3 -orrida w kalendarzu Hiszpanii ;iejscowo9 8er$in 5trakcje 4onda +ierpie Aorrida Goyesc K na cze,- Pedro 4o1ero od(rywane s2 spektakle walki z byka1i5 kt&re przebie(aj2 w starodawny1 stylu5 jak za czas&w Goyi ?adryt ?aj Aorrida na Plaza de Doros Has Tentas +ewilla .wiecie J paPdziernik Aorrida na 4eal ?aestranza Ha Bla1da ?ajJpaPdziernik Aorrida F Cr&d$o; opracowanie w$asne. 3ykorzystanie corridy i fla1enco przez polskie biura turystyczne 1o%e znacznie wp$yn2- na uatrakcyjnie produktu turystyki kulturowej. 'czestnictwo w ww. wydarzeniach dostarcza nie tylko ory(inalnych prze%y-5 ale tak%e pozwala zrozu1ie- 1ieszkac&w i ich kultur6. 0.3. 7ferta z te$atyk< reli.ijn< i ludow< 3 ci2(u ca$e(o roku nie 1a dnia5 w kt&ry1 nie odbywa$aby si6 (dzie, w Hiszpanii jaka, fiesta. .a%de 1iasto5 1iasteczko lub wioska czci swoje(o patrona5 ?atk6 <osk2 albo z1ian6 pory roku procesja1i5 odtwarzanie1 dawnych bitew5 pradawny1i obrz2dka1i lub piel(rzy1k2 do odle($e(o sanktuariu15 cz6sto po$2czon2 z odpuste1. Dablica "* Kalendarz wybranych wi<t reli.ijnych i ludowych w Hiszpanii ;iejscowo9 8er$in 5trakcje Aasals "/ stycznia J 0(niska +an Bntonio Bbad K po$2czone z b$o(os$awienie1 zwierz2t 3anencia ")J"! 1arca Has Gallas K *00 1onu1entalnych po1nik&w zrobionych z kartonowych fi(ur5 palonych po * dniach ekspozycji i po$2czonych z pokaze1 sztucznych o(ni J sk$adanie kwiat&w pod <azylik2 Tir(en de los 8esa1parados <arcelona 23J2! czerwca J Uwi6to 8ziewicy ?i$osierdzia z widowiska1i taki1 jak; ball de (e(ants 9prze1arsz (i(ant&w:5 correfoc 9taniec s1okow i de1on&w pluj2cych o(nie1: oraz castells 9pira1y ludzkie ilustruj2ce si$6 i r&wnowa(6: +an Tincente de la +onsierra 3ielki Azwartek i Pi2tek J zwyczaj sa1obiczowania5 procesje p2tnik&w5 para cz$onk&w bractw nios2cych o(ro1ne pasos 3anelcia5 Doledo5 Granada <o%e 7arodzenie J parady uliczne z szopka1i i defilady Drzech .r&li Ter(es 3ielki Dydzie J Daniec U1ierci K o($oszony 1iane1 ,wi6ta kultury narodowej J tradycyjne procesje u,wi6caj2ce 16k6 Ahrystusa @lche 7iedziela Pal1owa J procesje oraz festiwal rzePb z li,ci pal1owych F Cr&d$o; opracowanie w$asne. Giesta jest znako1it2 okazj2 do oderwania si6 od codzienne(o %ycia i oddania si6 ,wi6towaniu bez liczenia si6 z czase1. Dradycje ludowe Hiszpanii s2 ($6boko zakorzenione w kulturze i znane na szerok2 skal6 w ,wiecie. 8ziedzictwo kulturowe 1anifestowane jest w wydarzeniach kulturowych or(anizowanych corocznie w poszcze(&lnych re(ionach Hiszpanii. 'atrakcyjnienie1 produktu turystyki kulturowej s2 ele1enty folklorystyczne5 opieraj2ce si6 przede wszystki1 na prezentacji obrz6d&w ludowych. 3ydarzenia folklorystyczne np. wyst6pu zespo$&w ludowych5 pokazy sztuki ludowej dostarczaj2 doskona$ych 1o%liwo,ci poznawczych.