Zarzdzenia dotyczce szka pojedynczego oraz szyb zespolonych SANCO

I
Z
O
L
A
C
J
A
I
P
R
O
J
E
K
T
O
W
A
N
I
E
S
A
N
C
O

www. sanco. de
Informacje Techniczne
Wyczenie odpowiedzialnoci cywilnej
Informacje oraz dane techniczne zawarte w Informacji
Technicznej/Zarzdzenia Dotyczce Przeszkle opisuj
standardowe cechy i charakterystyki produktw. Infor-
macje oraz dane techniczne s ustalane i podawane z na-
leyt starannoci. Niemniej nie moe, w zakresie dopusz-
czonym prawem, by ponoszona gwarancja i odpowiedzial-
no za opisy odnonie uwag, bdw, niedokadnoci itp.
W szczeglnoci zawarte informacje nie przedstawiaj ad-
nych ustale dotyczcych waciwoci i jakoci produktw
podobnie jak i ustale dotyczcych ich zastosowania. Tym
samym nie jest wice przejcie gwarancji w tym zakre-
sie.
Projektanci lub nabywcy musz przej na siebie odpo-
wiedzialno, e wymagane produkty bd nadawa si do
przewidzianego uytkowania. Zastosowanie tych produktw
musi by zgodne z przepisami, prawem budowlanym, stan-
dardami, normami i innymi regionalnymi lub krajowymi,
wzgldnie midzynarodowymi przepisami. Firmy bdce li-
cencjobiorcami SANCO wykluczaj w ramach dopuszczo-
nych prawem kad gwarancj lub odpowiedzialno za
nastpstwa powstae w wyniku ewentualnych bdw, nie-
dokadnoci lub wypowiedzi mogcych wynikn z Infor-
macji Technicznych SANCO/Zarzdze Dotyczcych Prze-
szkle. Rysunki, opisy oraz dane techniczne zawarte
w Informacji Technicznej SANCO nie s podstaw ani cz-
ci skadow umowy. Wszelkie roszczenia, ktre mog po-
wsta jako nastpstwa ich zastosowania, s niniejszym wy-
kluczone.
SANCO zastrzega sobie prawo, aby bez uprzedniej zapo-
wiedzi zmieni specyfikacje wedug wasnego uznania. Za-
warto Informacji Technicznej SANCO odpowiada dacie
druku.
Patenty, znaki towarowe lub inne prawa chronione utrzy-
muj si w mocy. Informacje Techniczne SANCO nie maj
na nie adnego wpywu.
2
Informacje Techniczne
do zastosowania dla szka pojedynczego oraz szyb zespolonych SANCO
Spis treci
1 Cel i zakres zastosowania
2 Zbiory przepisw technicznych
3 Transport i skadowanie
4 Wymiarowanie wpustu na szyb zespolon w profilu okiennym
5 Systemy szklenia
5.1 Systemy szklenia z nieuszczelnion podstaw wpustu
5.1.1 Dwustronne uszczelnienie elastyczn mas uszczelniajc na
uszczelkach bocznych
5.1.2 Dwustronne uszczelnienie uszczelk boczn
5.2 Szklenie okien drewnianych bez uszczelek bocznych
5.3 Wklejanie szyb we wrby ram okiennych szczeglne
wymagania dla szyb zespolonych
6 Klocki dystansowe
7 Programy do oblicze statyki szka
8 Specjalne obszary zastosowa dla szyb zespolonych SANCO
8.1 Szklenie szybami specjalnymi
8.2 Przeszklenia ukone i dachowe
8.3 Szklenie pomieszcze wilgotnych
8.4 Szklenie na duych wysokociach i pokonywanie trudnoci
zwizanych z rnic wysokoci podczas transportu
8.5 Przeszklenia witraowe wykonane w technologii czenia oo-
wiem lub miedzi
8.6 Szyby zespolone ze szprosami
8.7 Elementy przesuwne
8.8 Wskazwki dotyczce szklenia dwikochonnymi szybami ze-
spolonymi
8.9 Kompatybilno materiaw w szybie zespolonej
8.10 Ograniczenia w ugiciu przeszkle
8.11 Obcienia przeszkle
8.12 Przeszklenia bez zakrywania czci brzegowej szyby
9 Uwagi szczeglne dotyczce montau szka i obchodzenia si z
szybami zespolonymi SANCO
9.1 Wylewki asfaltowe
9.2 Grzejniki
9.3 Prace spawalnicze i szlifierskie
9.4 Zamalowywanie i oklejanie / przeszkody rzucajce cie od stro-
ny pomieszczenia
9.5 Wpyw czynnikw chemicznych
9.6 Etykiety i nalepki
9.7 Czyszczenie powierzchni szka
9.8 Ochrona przeciwsoneczna od strony pomieszczenia
10 Wytyczne dotyczce przeszkle wykonanych z szyb
zespolonych
11 Przepisy dotyczce wzrokowej oceny jakoci szka
w budownictwie
12 Dbao o szko i jego czyszczenie
13 Spis hase
Wszelkie zmiany techniczne zastrzeone. Wraz z ukazaniem si tego wydania Informacji Technicznych trac wano wszystkie wczeniejsze wydania zarzdze dotyczcych przeszkle.
SANCO jest zastrzeonym znakiem towarowym. Stan: padziernik 2010.
Centrala Doradcza SANCO
Postfach 13 18
Reuthebogen 7-9
86720 Nrdlingen
Telefon +49 90 81 / 2 16-0
3
4
Szyby zespolone SANCO produkowane
s wedug jednoznacznie ustalonych
kryteriw produkcyjnych. Stosowane s
wycznie sprawdzone materiay. W ten
sposb zapewnia si utrzymanie wysokiej
jakoci na takim samym poziomie.
Wytyczne te pozwalaj na otrzymywanie
nienagannie wykonanych przeszkle,
ktre zachowuj parametry techniczne
i zyczne. Ich utrzymanie jest jednym
z warunkw zarwno dla dugotrwaego
zachowania rnych funkcji, ktre peni
szyby zespolone wykonane w systemie
SANCO, jak rwnie w celu uniknicia
pojawienia si przedwczesnych wad.
Wytyczne dotycz szyb zespolonych
SANCO, ktre przeznaczone s do zamonto-
wania w ramie okiennej lub systemie fasa-
dowym z wyprbowanych i powszechnie sto-
sowanych materiaw i proli. Nie dotycz
one wentylowanych cian fasadowych ze
szka hartowanego, szklenia strukturalnego
(Structural Glazing) oraz innych specjalnych
konstrukcji szklanych stosowanych w bu-
downictwie.
Szyby zespolone SANCO s zgodne
z przepisami nadzoru budowlanego,
w tym z niemieck List Przepisw Bu-
dowlanych.
Szyby zespolone SANCO s najwyszej
jakoci produktami, ktre podlegaj su-
rowej ocenie i nadzorowi wewntrznemu
jaki i zewntrznemu.
Lista regulacji budowlanych
Udokumentowanie zgodnoci z przepisami
technicznymi wykonywane jest na wiele
sposobw w zalenoci od rodzaju produktu
budowlanego.
Wystpuj trzy moliwoci udokumentowa-
nia zgodnoci:
DZP Deklaracja zgodnoci wydana przez
producenta
DZK Deklaracja zgodnoci wydana przez
producenta po uprzednim zbadaniu
wyrobu budowlanego przez zatwier-
dzony organ kontrolny
CZ Certykat zgodnoci wydany przez za-
twierdzony organ certykujcy
Norma Produkty Data wprowadzenia Poziom
PN EN 572 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze 01.09.2006 3
szka sodowo-wapniowo-krzemianowego. Np. szko oat
PN EN 1279 Szko w budownictwie. Szyby zespolone izolacyjne 01.03.2007 3
PN EN 1096 Szko w budownictwie. Szko powlekane 01.09.2006 3
PN EN 12 150 Termicznie hartowane bezpieczne szko 01.09.2006 3
sodowo-wapniowo-krzemianowe.
PN EN 1863 Termicznie wzmocnione szko 01.09.2006 3
sodowo-wapniowo-krzemianowe.
PN EN 14 179 Termicznie hartowane, wygrzewane, bezpieczne 01.03.2007 3
szko sodowo-wapniowo-krzemianowe.
PN EN 14 449 Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe. 01.03.2007 3 lub1
Znak CE
Znak CE jest deklaracj producenta okrelaj-
c, e jego wyrb jest zgodny z zasadniczymi
wymaganiami zawartymi w dyrektywach doty-
czcych danego produktu. Znak CE nie jest
ani znakiem jakoci ani znakiem okrelajcym
pochodzenie produktu. Zapewnia danemu
produktowi nieograniczone wprowadzenie do
obiegu na terenie Unii Europejskiej. Moe by
zastosowany do oznaczenia danego produktu
wycznie wtedy jeli odpowiada on zarzdze-
niom dotyczcym produktw budowlanych.
Przepisy szczeglne majce zastosowanie w
rnych krajach mog wymaga dodatko-
wych specykacji dotyczcych produktu i je-
go zastosowania. Aby oznakowa swj pro-
dukt znakiem CE, producent wykonuje anali-
zy i podejmuje dziaania dla spenienia odno-
nych wymaga, a nastpnie poddaje pro-
dukt procedurze oceny zgodnoci z odpo-
wiednimi dyrektywami. Przebieg i wyniki dzia-
a producent dokumentuje. Zawarto doku-
mentacji okrelona jest w dyrektywach.
W wielu przypadkach procedura oceny zgod-
noci wymaga udziau tzw. Jednostki Noty-
kowanej. Jeeli produkt wymaga tylko oceny
zgodnie z moduem A (wewntrzna kontrola
produkcji) producent sam (bez udziau stro-
ny trzeciej) dokonuje oceny. W pozostaych
przypadkach (moduy B-H1)- producent zga-
sza si do wybranej przez siebie Jednostki
Notykowanej w celu dokonania oceny zgo-
dnoci swojego produktu. Producent ma swo-
bod wyboru Jednostki z caego obszaru UE.
Dziaania oceniajce zamyka wystawienie
przez producenta deklaracji zgodnoci CE.
Kraje czonkowskie nie mog zakaza wpro-
wadzenia na swj rynek produktu z oznako-
waniem CE. Dla szka obowizuj trzy pozio-
my zgodnoci z zarzdzeniami dotyczcymi
produktw budowlanych.
Poziom 1: Odpowiada wstpnemu systemo-
wi zakadowej kontroli produkcji oraz
zewntrznej certykowanej jednostki nadzoru-
jcej.
Poziom 3: Odpowiada deklaracji producenta
przeprowadzonej na podstawie wstpnej
wewntrznej kontroli produkcji.
Wymagania dotyczce produktw budowlanych
zostay okrelone w nastpujcych normach.
Cel i zakres zastosowania
1
2
5
PN-EN 356 Szko w budownictwie - Szyby ochronne. Badania i klasykacja odpornoci na rczny atak.
PN-EN 410 Szko w budownictwie - Okrelenie wietlnych i sonecznych waciwoci oszklenia.
PN-EN 572-1 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego.
Cz 1: Denicje i podstawowe waciwoci zyczne i mechaniczne.
PN-EN 572-2 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego.
Cz 2: Szko oat.
PN-EN 572-3 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego.
Cz 3: Szko zbrojone polerowane.
PN-EN 572-4 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego.
Cz 4: Szko paskie cignione.
PN-EN 572-5 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego
Cz 5: Wzorzyste szko walcowane.
PN-EN 572-6 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego
Cz 6: Wzorzyste szko zbrojone.
PN-EN 572-7 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego.
Cz 7: Zbrojone i niezbrojone szko prolowe.
PN-EN 572-8 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby ze szka sodowo-wapniowo-krzemianowego.
Cz 8: Dostarczanie wyrobw o wymiarach cisych.
PN-EN 673 Szko w budownictwie. Okrelenie wspczynnika przenikania ciepa ''U''. Metoda obliczeniowa.
PN-EN 674 Szko w budownictwie. Okrelenie wspczynnika przenikania ciepa ''U''. Metoda osonitej pyty grzejnej.
PN-EN 1051-1 Szko w budownictwie. Pustaki szklane i kostki brukowe szklane. Cz 1: Denicje i opis.
PN-EN 1051-2 Szko w budownictwie. Pustaki szklane i kostki brukowe szklane. Cz 2: Ocena zgodnoci/Zgodno wyrobu z norm.
PN-EN 1063 Szko w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badanie i klasykacja odpornoci na uderzenie pocisku.
PN-EN 1096 Szko w budownictwie. Szko powlekane.
DIN 1249-10 Szko paskie w budownictwie: Waciwoci chemiczne i zyczne
DIN 1249-11 Szko paskie w budownictwie: Krawdzie szka, Pojcie, Typy krawdzi i wykonanie
DIN 1249-12 Szko paskie w budownictwie: Szko hartowane
DIN 1259-1 Szko Cz 1 : Pojcia rodzajw szka i grup szka
DIN 1259-2 Szko Cz 2 : Pojcia produktw ze szka
PN-EN 1279 Szko w budownictwie. Szyby zespolone izolacyjne.
PN-EN 1288-1 Szko w budownictwie. Okrelanie wytrzymaoci szka na zginanie.
Cz 1: Podstawy bada szka.
PN-EN 1288-2 Szko w budownictwie. Okrelanie wytrzymaoci szka na zginanie.
Cz 2: Metoda wsposiowego dwupiercieniowego badania paskich prbek o duych powierzchniach badanych.
PN-EN 1288-3 Szko w budownictwie. Okrelanie wytrzymaoci szka na zginanie.
Cz 3: Badanie na prbkach podpartych na dwch podporach (czteropunktowe zginanie).
PN-EN 1288-4 Szko w budownictwie. Okrelanie wytrzymaoci szka na zginanie.
Cz 4: Badanie szka prolowego w ksztacie litery U.
PN-EN 1288-5 Szko w budownictwie. Okrelanie wytrzymaoci szka na zginanie.
Cz 5: Metoda wsposiowego dwupiercieniowego badania paskich prbek o maych powierzchniach badanych.
Stosujc produkty SANCO naley przestrzega aktualnie obowizujcych wersji nastpujcych przepisw:
Zbiory przepisw technicznych
6
PN-EN 1748-1-1 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby specjalne. Szka borokrzemianowe.
Cz 1-1: Ocena zgodnoci/Zgodno wyrobu z norm.
PN-EN 1748-1-2 Szko w budownictwie. Podstawowe wyroby specjalne. Tworzywa szklano-krystaliczne.
Cz 2-1: Denicje i podstawowe waciwoci zyczne i mechaniczne.
PN-EN 1863-1 Szko w budownictwie. Termicznie wzmocnione szko sodowo-wapniowo-krzemianowe.
Cz 1: Denicje i opis.
PN-EN 1863-2 Szko w budownictwie. Termicznie wzmocnione szko sodowo-wapniowo-krzemowe.
Cz 2: Ocena zgodnoci/Zgodno wyrobu z norm.
PN-EN 12 150-1 Szko w budownictwie. Termicznie hartowane bezpieczne szko sodowo-wapniowo-krzemianowe.
Cz 1: Denicje i opis.
pr PN-EN 12 150-2 Szko w budownictwie. Termicznie hartowane bezpieczne szko sodowo-wapniowo-krzemianowe.
Cz 2: Ocena zgodnoci/Zgodno wyrobu z norm.
PN-EN 12 337 Szko w budownictwie. Chemicznie wzmocnione szko sodowo-wapniowo-krzemianowe.
PN-EN ISO 12 543-1 Szko w budownictwie. Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe. Denicje i opis czci skadowych.
PN-EN ISO 12 543-2 Szko w budownictwie. Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe - Bezpieczne szko warstwowe.
PN-EN ISO 12 543-3 Szko w budownictwie. Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe. Szko warstwowe.
PN-EN ISO 12 543-4 Szko w budownictwie. Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe. Metody bada odpornoci.
PN-EN ISO 12 543-5 Szko w budownictwie. Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe. Wymiary i wykoczenie obrzea.
PN-EN ISO 12 543-6 Szko w budownictwie. Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe. Wygld.
PN-EN 13 541 Szko w budownictwie. Bezpieczne oszklenia. Badanie i klasykacja odpornoci na si eksplozji.
PN-EN 14 179-1 Szko w budownictwie. Termicznie hartowane, wygrzewane, bezpieczne szko sodowo-wapniowo-krzemianowe.
Cz 1: Denicja i opis.
PN-EN 14 179-2 Szko w budownictwie. Termicznie hartowane, wygrzewane, bezpieczne szko sodowo-wapniowo-krzemianowe.
Cz 2: Ocena zgodnoci z norm.
PN-EN 14 321-1 Szko w budownictwie. Termicznie hartowane bezpieczne szko z tlenkw wapniowcw i krzemionki.
Cz 1: Denicja i opis.
PN-EN 14 321-2 Szko w budownictwie. Termicznie hartowane bezpieczne szko z tlenkw wapniowcw i krzemionki.
Cz 2: Ocena zgodnoci/Zgodno wyrobu z norm.
PN-EN 14 449 Szko w budownictwie. Szko warstwowe i bezpieczne szko warstwowe. Ocena zgodnoci/Zgodno wyrobu z norm.
Zbiory przepisw technicznych 2
3
7
Firmy nalece do grupy SANCO dostarczaj
szyby zespolone najwyszej jakoci. Nie-
zbdnymi warunkami zapewnienia i utrzy-
mania takiej wysokiej jakoci w dugim okre-
sie czasu s waciwy transport i sposb
skadowania szyb. Transport i skadowanie
przede wszystkim cikich szyb zespolonych
SANCO musi by przeprowadzany w taki
sposb, aby szyby byy zawsze odpowiednio
podparte. W przypadku przenoszenia i szkle-
nia takich szyb moliwe jest krtkotrwae
podniesienie tylko jednej szyby lub szyby ze-
spolonej przy pomocy ssawek. Szyby zespo-
lone SANCO z zasady mog by skadowane
tylko w pozycji pionowej. Podparcie stojaka
zabezpieczajce przed przewrceniem si
szyb, nakadki zabezpieczajce na prole
stojaka oraz uchwyty przytrzymujce szyby
nie mog powodowa uszkodze zarwno
szka czy krawdzi szyb jak te i uszczelnie-
nia czci brzegowej szyb zespolonych. Na-
kadki zabezpieczajce musz by usytuowa-
ne pod ktem prostym w stosunku do po-
wierzchni szyb i zapewnia dobre uoenie
na caej szerokoci krawdzi szyby. Pomi-
dzy poszczeglnymi szybami naley wkada
przekadki dystansowe, ktre nie wchaniaj
wilgoci (nie wolno stosowa np. warstw pa-
pieru itp.). Szeroko caych zestaww szyb
na stojaku nie powinna przekracza 50 cm
(patrz rysunek). Naley stale zwraca uwag
na to, e szyby zespolone SANCO mog by
skadowane tylko w suchych, dobrze prze-
wietrzonych pomieszczeniach chronicych je
przed dziaaniem wpyww atmosferycz-
nych. Niewaciwe ustawianie lub skadowa-
nie moe doprowadzi do wypaczenia si
stojakw uywanych do pakowania, co z ko-
lei moe przenie si na poszczeglne szy-
by. Szyb zespolonych nie wolno nigdy usta-
wia na naronikach lub na krawdziach i
nigdy nie wolno ich cign po pododze !
Skadowanie sztaplowanych szyb w pe-
nym socu w opakowaniu lub bez moe
prowadzi do uszkodze szka (samois-
tne pknicia szka w wyniku przekrocze-
nia dopuszczalnej powierzchniowej rni-
cy temperatur). W takich przypadkach nie
mona wymaga wiadczenia jakichkolwiek
usug gwarancyjnych. Szyby zespolone SAN-
CO naley chroni przed dziaaniem wilgoci.
Wilgo, ktra oddziaywa bdzie na szyby
zespolone stojce jedna obok drugiej, moe
prowadzi do wystpienia reakcji chemicz-
nych. Powstajce wyugowania powoduj w
stosunkowo krtkim czasie uszkodzenia po-
wierzchni szka. Natychmiast po otrzyma-
niu szyb, a jeszcze przed rozpoczciem
szklenia, naley kad szyb sprawdzi
pod ktem wystpujcych widocznych
bdw. W czasie transportu szyb zespolo-
nych o rnej wielkoci naley zwraca
baczn uwag, aby krawdzie szyb nie po-
wodoway zarysowa na powierzchni innych
szyb. Jeli takie zjawisko miaoby wystpi,
naley temu zapobiec stosujc waciwe
przekadki dystansowe (korek, pianka).
Maksymalny sztos szka do 50 cm
Mikkie podoe
5 do 6
90
Transport i skadowanie
Wymiarowanie wpustu na szyb zespolon w prolu okiennym
4
8
Przed rozpoczciem prac zwizanych ze
szkleniem niezalenie od rodzaju uywanego
materiau, z ktrego wykonany jest prol,
cz brzegowa szyby zespolonej powinna
by osuszona, odkurzona i odtuszczona. Od-
lego w podstawie wpustu pomidzy pro-
lem i czci brzegow szyby zespolonej po-
winna wynosi przynajmniej 5 mm, aby zbie-
rajca si ewentualnie woda moga swobod-
nie przepywa dalej w tak utworzonej szczeli-
nie. W oknach drewnianych wpust i listwa
przyszybowa musz by zagruntowane i po-
kryte jedn warstw farby. Listwa przyszybo-
wa musi szczelnie przylega do konstrukcji
ramy. W szczeglnoci w oknach drewnia-
nych naley zwraca uwag na dokadno
dopasowania, aby nie dopuci do powstania
szczeliny, przez ktr ciepe powietrze mogo-
by si przedostawa do wpustu. Odlego
gwodzi mocujcych listw przyszybow nie
powinna by wiksza ni 350 mm, a odle-
go od naronikw powinna waha si mi-
dzy 50 i 100 mm.
Zgodnie z norm DIN 18545: Cz 1
a
1
szeroko zewntrznego luzu bocznego
we wpucie
a
2
szeroko wewntrznego luzu bocznego
we wpucie
b szeroko wpustu
c szeroko podstawy wpustu pod listw
przyszybow
d szeroko listwy przyszybowej
e szeroko przeszklenia
g gboko osadzenia przeszklenia (nie
powinna by wiksza ni 20 mm)
h gboko wpustu (przy maych szybach
zespolonych (dugo krawdzi mniejsza
ni 50 cm) gboko wpustu moe by
mniejsza ni 18 mm. Gboko wpustu
moe by zmniejszona maksymalnie do
14 mm (11 mm gboko osadzenia
przeszklenia i 3 mm wysoko podstawy
wpustu)
t cakowita szeroko wpustu
s przestrze pomidzy podstaw wpustu i
krawdzi szka szyby zespolonej = 1 / 3
h przynajmniej 5 mm
Tabela 1 : Gboko wpustu h
Najduszy bok przeszklenia Gboko wpustu h
Jednokomorowa szyba zespolona Szyby funkcyjne
do 350 cm przynajmniej 18 mm przynajmniej 20 mm
ponad 350 cm przynajmniej 20 mm przynajmniej 20 mm
Tabela 2: Minimalne szerokoci luzu bocznego w mm we wpucie z szyb zespolon
Najduszy bok przeszklenia Rodzaj materiau z ktrego wykonano prol
Drewno Tworzywo sztuczne, powierzchnia Metal, powierzchnia
jasna ciemna jasna ciemna
a
1
i a
2
* w mm
do 150 cm 3 4 4 3 3
ponad 150 do 200 cm 3 5 5 4 4
ponad 200 do 250 cm 4 5 6 4 5
ponad 250 do 275 cm 4 5 5
ponad 275 do 300 cm 4 5
ponad 300 do 400 cm 5
* szeroko wewntrznego luzu bocznego we wpucie a2 moe by maksymalnie o 1 mm mniejsza
Wartoci, ktre nie zostay tutaj uwzgldnione, naley omwi z producentem mas uszczelniajcych w zalenoci od danego przypadku. Podstaw stanowi norma DIN 18 545 cz 1.
a
1
g
s
h
e
b
t
a
2
c
d
Listwa przyszybowa
Uszczelka przyszybowa
5
9
Wybr opisanych dalej systemw szklenia
dokonany zosta w oparciu o tabel suc
okrelaniu grup obcienia (BAG) dotyczc
szklenia okien Instytutu Techniki
Okiennej e.V., Rosenheim.
5.1 Systemy szklenia z nieuszczelnion
podstaw wpustu
System taki musi we wszystkich warunkach
zapewnia w trway sposb natychmiastow
moliwo odprowadzenia skondensowanej
pary wodnej, aby nie dopuci do powstania
nieszczelnoci w uszczelnieniu czci brze-
gowej szyby zespolonej. Wystarczajce,
trwae i dobrze funkcjonujce wyrwnanie
cinienia pary wodnej mona zapewni tylko
za pomoc dodatkowych otworw odwa-
dniajcych. (patrz rwnie Tabela suca
okrelaniu grup obcienia (BAG) dotyczca
szklenia okien Instytutu Techniki Okiennej
e.V., Rosenheim.
Sposoby wykonywania poczenia pustych
przestrzeni i rowkw w podstawie wpustu:
Niniejszy przykad pokazuje nafrezowane
otwory suce do poczenia poszczegl-
nych rowkw w obrbie otworw odwadnia-
jcych. Otwory odwadniajce naley wyko-
nywa zawsze w najniszym punkcie wpu-
stu. Mostki wystpujce w podstawie wpu-
stu oraz miejsca przecicia si proli w po-
bliu otworw musz by koniecznie udro-
nione. Otwory odwadniajce powinny by
tak umiejscowione, aby woda deszczowa nie
moga wnikn do wntrza wpustu (w razie
potrzeby naley naoy osony zabezpiecza-
jce).
5.1.1 Dwustronne uszczelnienie elastycz-
n mas uszczelniajc na uszczelkach
bocznych
Wyboru systemu uszczelnienia naley doko-
na na podstawie Tabeli opracowanej przez
Instytut Techniki Okiennej z Rosenheim (RO-
TA). Uyta masa uszczelniajca musi wyka-
zywa si wzajemn tolerancj ze szyb ze-
spolon, materiaem, z ktrego wykonano
klocki dystansowe, oraz materiaem prolu
okiennego. Wyboru materiau uszczelniaj-
cego dokonuje si zgodnie z norm DIN
18 545 cz 3.
5.1.2 Dwustronne uszczelnienie uszczel-
k przyszybow
Zastosowane uszczelki przyszybowe musz
by waciwie dopasowane do danego syste-
mu szklenia lub systemu okiennego.
Uszczelka musi mie moliwo przyjcia
obcie wynikajcych z dopuszczalnych to-
lerancji dla danego systemu szklenia oraz
gruboci pakietu szyby zespolonej. Prol
uszczelki musi zapewnia szczelno przed
oddziaywaniem wody i wiatru. Uszczelnie-
nie nie moe w aden sposb utraci swoich
wasnoci na skutek starzenia si przez cay
okres uytkowania. Norma DIN 7715 Ele-
menty gumowe; dopuszczalne odstpstwa
oraz norma DIN 7863 Elastomery bezko-
mrkowe - prole uszczelniajce w budowie
okien i fasad; Techniczne warunki dostaw
s podstawowymi normami, ktrymi naley
si posugiwa przy wyborze prolu uszczel-
niajcego.
Systemy szklenia
Systemy szklenia
5.2 Szklenie okien drewnianych bez
uszczelek bocznych
Aby zapewni funkcjonalno szyby zespolo-
nej SANCO w oknie drewnianym bez uszcze-
lek bocznych, naley zwrci uwag na to,
e szyba nie jest trwale zamocowana pomi-
dzy boczn ciank wpustu i listw przyszy-
bow. Odlego midzy boczn ciank
wpustu, listw przyszybow i szkem powin-
na wynosi przynajmniej 0,5 mm, jednak
maksymalnie 1 mm. Masy uszczelniajce
uywane w tym systemie szklenia musz
speni bardzo wysokie wymagania przy-
czepnoci do rnego rodzaju podoy,
poniewa na czeniu prolu okiennego z li-
stw przyszybow stykaj si trzy znacznie
rnice si od siebie rodzaje materiaw.
Naley zwrci tu uwag na to, e masa
uszczelniajca od strony wewntrznej musi
mie wystarczajco duo miejsca, aby nie
ogranicza przyczepnoci do szka i lecej
naprzeciw niego powierzchni drewnianej.
Wan rol odgrywa tutaj rwnie wilgot-
no uytego drewna. W innych wypadkach
odsyamy do dokumentu 9/83 Wytyczne
dotyczce szklenia okien drewnianych bez
uszczelek bocznych opublikowanego przez
Instytut Techniki Budowlanej e.V., Rosen-
heim.
W systemach szklenia okien drewnianych
bez uszczelek bocznych naley szczeglnie
uwaa na wykorzystywane przeszklenia
funkcyjne (ochrona przed utrat ciepa,
ochrona dwikochonna, ochrona przed
atakiem z zewntrz, itp.), aby nie dopuci
do wystpienia napre, ktre spowodowa
mog przeniesienie dodatkowych si na
cz brzegow szka, co w konsekwencji
prowadzi moe do jego zniszczenia.
10
5
5.3 Wklejanie szyb we wrby ram
okiennych szczeglne wymagania
dla szyb zespolonych
Technika klejenia rnych elementw oferuje
w wielkoprzemysowej produkcji wiele korzy-
ci, ktre obecnie z powodzeniem wykorzy-
stuje si w egludze powietrznej, przemyle
maszynowym czy samochodowym.
W przemyle okiennym wykorzystuje si
sztywno szka, tak aby poprzez dziaajce
statycznie sklejenie ramy skrzyda z szyb ze-
spolon poprawi sztywno caego okna i
uatwi jego monta.
Wklejane szyby zespolone wymagaj szcze-
glnej uwagi z punktu widzenia ich funkcjo-
nalnoci w czasie oraz waciwoci uytko-
wych.
Mechaniczne, statyczne lub dynamiczne ob-
cienia w czci brzegowej
Aspekty wzajemnego oddziaywania skad-
nikw szyby zespolonej, adhezja rodkw
klejcych, wymiary fug, wpyw wilgotnoci
we wrbie
Siy dziaajce w pasie brzegowym szyby
Naley uwzgldni wskazwki dotyczce
kompatybilnoci poszczeglnych elementw
w kontekcie oddziaywania rnych si na
szyb zespolon, jak parcie i ssanie wiatru
oraz odksztacenia spowodowane zmian ci-
nienia gazu w przestrzeni midzyszybowej.
Zapewnienie korzyci przy wklejaniu wy-
maga waciwego zgrania wszystkich ele-
mentw
Klejone systemy okienne oferuj cay szereg
korzyci technicznych. Aby jednak zagwaran-
towa jako oraz dugotrwae funkcjonowa-
nie wszystkich elementw, ju na wstpie
wymagana jest cisa wsppraca wszystkich
dostawcw tworzcych gotowy produkt.
11
Parcie wiatru Ssanie wiatru Odksztacenia
5
Szyba
zespolona sklejona
z ram / skrzydem
Szyba przejmuje
przy tym cz
obcie
PR
O
D
U
C
E
N
T
S
Z
Y
B
Y
Z
E
S
P
O
L
O
N
E
J
P
R
O
D
U
C
E
N
T
O
K
N
A
D O S T A W
C
A
S Y S T E M
U
D
O
S
T
A
W
C
A
W
Y
P
O
S
A

E
N
I
A
P
R
O
D
U
C
ENT
K
L
E
JU
5
12
Dodatkowe siy dziaajce w pasie brze-
gowym
Wklejanie szyb termoizolacyjnych we wr-
bach skrzyde okiennych wymaga innego po-
dejcia ni w standardowych systemach
okiennych. Dugotrwae i bezproblemowe
uytkowanie tak zamontowanej szyby uzy-
skamy jedynie gdy szyba zespolona a w
szczeglnoci jej pas brzegowy podlegaj-
cy szczeglnym obcieniom, bdzie waci
wie wsppracowa ze wszystkimi elementa-
mi rnych systemw. Dziki poczeniu za
pomoc kleju szka i ramy, szyba zespolona
moe przej dodatkowe obcienia.
Ciar wasny szyby, ktra nie jest przy-
klejona do ramy naley skompensowa
Aby unikn dodatkowego obcienia prze-
szklenia po stronie szyby nie przyklejonej
(1), zaleca si zastosowanie odpowiednich
elementw odciajcych, kompensujcych
ciar wasny szyby. Dotyczy to zarwno ze-
spole jednokomorowych (2), jak i zespole
dwukomorowych (3), z wyczeniem jedynie
przeszkle o specjalnej geometrii czci
brzegowej. W tym przypadku konieczne s
ustalenia z producentem szyb zespolonych.
Systemy szklenia
Niwelowanie obcie
rdo: Dr. Roman Graf,
Glas Trsch, Dzia Badawczy
Moliwe klejone systemy okienne
Wklejanie z klinem we wpucie Wklejanie obwodowe
1. 2.
3.
13
Kompatybilno materiaw
Szczegln uwag naley powici wzajem-
nej kompatybilnoci poszczeglnych mate-
riaw, gwnie zastosowanych klejw, mas
uszczelniajcych i wypeniajcych. Szczegl-
nie podstpne s tzw. przejcia, dyfuzje,
od jednego materiau poprzez drugi do trze-
ciego, np. od kleju poprzez uszczelnienie
wtrne szyby zespolonej do uszczelnienia
pierwotnego.
Przy zmianie systemu naley koniecznie
ponownie uwzgldni kwestie kompaty-
bilnoci zastosowanych materiaw.
Zalecenia SANCO w zakresie innowa-
cyjnych metod produkcyjnych:
jeli wszystkie elementy systemu s ze
sob sprawdzone, mona wkleja szyb
zespolon w ramy okna. Jednak ze
wzgldu na podwyszone wymagania,
naley stosowa tylko szyby zespolone
okrelone dla danego systemu.
naley zagwarantowa niezmiennie
odpowietrzenie.
naley unika obcienia promieniami
UV wzgldnie naley zastosowa system
brzegowy zespolenia odporny na promie-
niowanie UV.
naley wyjani kwesti kompatybilnoci
stosowanych materiaw
Wzajemne oddziaywanie
Kompass fr geklebte Fenster
Schwerpunkt Glas, Dicht- und Klebstoffe
BF-Merkblatt 001 / 2007 nderungsindex 1 Oktober 2010
Instrukcja BF:
Kompas dla klejonych systemw
okiennych
IFT Informacje techniczne:
Klejenie szka
5
14
Klocki dystansowe
Miarodajnym rdem informacji sposobu
mocowania klockw dystansowych s tech-
niczne wytyczne Instytutu Cechu Szklarzy,
HADAMAR, przepis nr 3, wytyczna dotycz-
ca mocowania klockw dystansowych dla
szyb paskich. Materiay, z ktrych wykona-
ne s klocki dystansowe musz zachowywa
swoje waciwoci niezalenie od panuj-
cych warunkw zewntrznych, tzn. wynikaj-
cych z procesu starzenia si, panujcej tem-
peratury i wilgotnoci, oraz musz by do-
brze tolerowane przez inne materiay, z kt-
rymi si stykaj. W przypadku kombinacji
przeszkle ze szkem laminowanym (VSG),
ywicowanym (VG) i szkem klas bezpiecze-
stwa typu A, B, C naley sprawdzi uywany
materia na klocki dystansowe szczeglnie
pod wzgldem jego wytrzymaoci mecha-
nicznej. Klocek dystansowy naley pozycjo-
nowa pod szyb w odlegoci przynajmniej
jednej dugoci klocka od naronika szyby.
Mostki wystpujce w prolowanym dnie
wpustu naley wyrwna przekadkami sta-
bilizujcymi, a nastpnie na nich umieci
klocki dystansowe zabezpieczajce przed ze-
lizgniciem lub przewrceniem si prze-
szklenia. Sposb mocowania klockw lub
wykonania mostkw z klockw dystanso
wych nie moe ogranicza odpywu wody
lub wyrwnywania cinienia pary wodnej
(porwnaj 5.1). Jeli ze strony producenta
systemu okrelony zostanie sposb moco-
wania klockw dystansowych, to powinien
on zosta przez nas zaakceptowany w pro-
ponowanej formie. Konstrukcje i przeszkle-
nia specjalne, ktre odbiegaj od tych prze-
pisw, naley uzgodni z licencjobiorc sys-
temu SANCO. W przypadku zastosowania
szyb laminowanych (VSG), ywicowanych
(VG), dwikochonnych, szyb zabezpieczaj-
cych przed wamaniem i przeszkle stoso-
wanych w szkleniu nad gow naley stoso-
wa materia na klocki dystansowe o wystar-
czajcej odpornoci na ciskanie (np. 80 w
skali twardoci Shore-a), ktre mog wyrw-
na ewentualne wzajemne przesunicie si
poszczeglnych szyb w zespoleniu.
Wszystkie szyby powinny by podparte
klockami.
Przy szybach VSG zgodnych z PN EN
356 oraz 1063 grupa SANCO zaleca szli-
fowanie kantw.
Uwaga: rozwizania specjalne wymagaj
konsultacji z producentem danego syste-
mu okiennego.
A B C D
E F
2* 2*
skrzydo
rozwieralne
skrzydo
rozwieralno-uchylne
skrzydo podnono-
rozwieralne
skrzydo uchylne
skrzydo odchylne skrzydo obrotowe
w poziomie
G
H
I
skrzydo obrotowe
w pionie
skrzydo obrotowe w pio-
nie (z punktem obrotu
pooonym poza rod-
kiem ramy)
skrzydo podnono-
uchylno-rozwieralne
1* 1*
L
przeszklenie stae
**
** **
**
K L
skrzydo przesuwne w poziomie
**
**
**
**
none klocki dystansowe
klocki dystansowe
1* w przeszkleniach, ktre s szersze ni 1 m, naley
osadzi przynajmniej 2 none klocki dystansowe o
dugoci 10 cm ponad punktem pooenia obrotu
2* klocki staj si po obrceniu skrzyda nonymi kloc
kami dystansowymi
** Zalecenie: klocki dystansowe z elastomerowego
tworzywa sztucznego (60 do 80 w skali Shore-a)
6
15
Programy do oblicze statyki szka
Szyby modelowe
Przenoszenie obcie w szybach modelo-
wych, ktre stoj na gowie, musi rwnie
odbywa si za porednictwem klockw dy-
stansowych zamontowanych na krawdziach
szyby. Aby unikn napre naley stoso-
wa klocki dystansowe o wikszej twardoci,
poniewa ciar szka dziaa na nie w o wie-
le wikszym stopniu. Rwnie w pooeniu
symetrycznym stosowane klocki powinny
by wykonane z twardszego materiau.
Mocowanie klockw dystansowych w
przeszkleniach ukonych
Przeszklenia ukone naley traktowa tak
samo jak przeszklenia stae, co w szczegl-
noci ma wpyw na rodzaj klocka dystanso-
wego. Dodatkowo naley zwrci uwag na
to, e niezbdny jest nony klocek dystanso-
wy umiejscowiony na dole oraz e musi by
on ustawiony prostopadle do powierzchni
szyb. Jest to warunek konieczny, aby wszyst-
kie pojedyncze szyby mogy si na nim
oprze i przenosi za jego porednictwem
powstajce obcienia.
Szyby, na ktre dziaaj obcienia po-
wierzchniowe (wiatr, nieg, ciar wasny
i wpywy klimatyczne)
Aby umoliwi dokonywanie pomiarw szyb
Niemiecki Instytut Techniki Budowlanej
(DiBt) opublikowa po raz pierwszy w grud-
niu 1998 roku przepisy techniczne dotycz-
ce zarwno szklenia nad gow jak i wykony-
wania przeszkle pionowych. Mona obecnie
przyj, e wspomniane przepisy techniczne
stay si standardem na terenie Niemiec.
Generalnie zaleca si zatem, aby przy wy-
miarowaniu szyb posugiwa si wczeniej
wymienionymi przepisami.
Istotn nowoci stosowan w obliczeniach
gruboci szyb w zespoleniu, oprcz zwycza-
jowo przyjmowanych wartoci obcie
zgodnie z normami DIN 1055-4 i DIN 1055-
5, jest wliczenie do wzorw obliczeniowych
izochorycznych zmian cinienia wynikaj-
cych ze zmian temperatury, atmosferycz-
nych zmian cinienia i rnic cinienia po-
wietrza, ktre powstaje na skutek rnicy
wysokoci pomidzy miejscem produkcji i
miejscem montau szka. Kompletna meto-
da oblicze czyni praktycznie nieodzownym
wykorzystanie do tego celu programu obli-
czeniowego na komputerze.
Obecnie znane s nastpujce rmy propo-
nujce takie oprogramowanie, przy czym nie
mona da adnej gwarancji na prawido-
wo dziaania takiego oprogramowania
oraz na jego zgodno z aktualnie obowizu-
jcymi przepisami:
Glastik
mkt GmbH
Edelweistrae 11-13
D-52477 Alsdorf
Tel. +49 2404 / 59955-0
Fax +49 2404 / 59955-10
www.mkt-gmbh.net
ko
Sommer Informatik GmbH
Sepp-Heindl-Strae 5
D-83026 Rosenheim
Tel. +49 8031 / 248 81
Fax +49 8031 / 248 82
www.sommer-informatik.de
le dobrze
klocek
dystansowy
klin wsuwany pod
klocek
6
7
8
16
Specjalne obszary zastosowa dla szyb zespolonych SANCO
8.1 Szklenie szybami specjalnymi
(Szko hartowane (ESG), szko laminowane
(VSG), w szczeglnoci szyby bezpieczne
SANCO SAFE, szko reeksyjne i absorpcyj-
ne, szko wzorzyste, szko zbrojone drutem).
Szko specjalistyczne takie jak szko harto-
wane (ESG), szko laminowane (VSG), szko
reeksyjne i absorpcyjne oraz szko wzorzy-
ste wykazuj charakterystyczne wasnoci w
stosunku do technologii produkcji oraz wy-
maganych tolerancji. (przeszklenia zabezpie-
czajce przed atakiem rcznym zgonie z
norm DIN 52 290). W przypadku stosowa-
nia szka o wikszych grubociach (od
8 mm) oraz szyb zespolonych z szybami o
wikszych grubociach zalecane jest wyko-
rzystywanie szka odbarwionego lub biae-
go (szko o zredukowanej zawartoci tlenku
elaza), aby ograniczy naturalne zabarwie-
nie szka. Stosowanie szka specjalistyczne-
go w szybie zespolonej wymaga wczeniej-
szej konsultacji z producentem lub dostawc
szyb zespolonych na temat wszelkich zagad-
nie technicznych. Aby mc zapewni wy-
starczajc ochron przed zranieniem, nale-
y ju w czasie projektowania stosowa si
do waciwych przepisw bezpieczestwa,
ktre wynikaj z krajowych przepisw bu-
dowlanych, wytycznych dotyczcych bezpie-
czestwa w miejscu pracy oraz przepisw
bezpieczestwa wydanych przez zwizki za-
wodowe.
Zamiast stosowa szko zbrojone w szybie
zespolonej zalecamy w zalenoci od moli-
woci wykorzystywanie w tym zespoleniu
szka laminowanego (VSG). Naley tutaj
zwraca uwag na to, czy uyte materia-
y na klocki dystansowe, masy uszczel-
niajce oraz rodzaje uszczelek stosowa-
nych we wpucie ramy okiennej wykazuj
wystarczajc kompatybilno w miej-
scach, gdzie mog si one styka z foli
PVB. To samo dotyczy rwnie szyb y-
wicowanych.
Takie same zasady naley stosowa w prze-
szkleniach wykonywanych za pomoc szyb
zespolonych SANCO. Wszystkie materiay,
ktre stykaj si z mas uszczelniajc szyby
zespolonej, musz by z ni kompatybilne.
W przeciwnym wypadku nie ma gwarancji
na zachowanie nienagannego wygldu szyby
laminowanej (VSG) lub szyby ywicowanej
(VG). W szybach bezpiecznych SANCO SAFE
naley rwnie zwraca uwag na to, czy
ewentualnie wystpujce przesunicie mi-
dzy szybami w zespoleniu nie moe zosta
wyrwnane przy pomocy materiau, z ktre-
go wykonany jest klocek dystansowy.
Oprcz tego zapewni naley trwao i
funkcjonalno wykonanego mocowania
klockami dystansowymi. Stosujc szko nie-
hartowane lub barwione w masie nieumie-
jtne wykonanie montau klocka moe do-
prowadzi do zniszczenia szka na skutek
dziaania wysokiej temperatury (pknicie na
skutek wystpujcych napre termicz-
nych). W takich przypadkach zaleca si prze-
prowadzenie odpowiednich konsultacji z
producentem. Nawet te wyroby szklane, kt-
re oferowane s z nazw neutralne, wyka-
zuj czsto minimalne i w normalnych wa-
runkach niezauwaalne odchylenia dotycz-
ce skutecznoci oddawania barw i wygldu
przy przezieraniu, chocia tolerancje dla ta-
kiego szka uzalenione s od moliwoci
produkcyjnych i technologii przetwarzania
szka.
Przepisy dotyczce szklenia szyb
SANCO DUR ALARM ESG
Obowizuj tutaj oglne wytyczne dotyczce
szklenia. Jako uzupenienie do tych przepi-
sw naley wzi pod uwag nastpujce
elementy:
cieka drukowana ptli alarmowej oraz
jej podczenie do ukadu elektroniczne-
go moe by umieszczane tylko w gr-
nych naronikach szyby. W oknach roz-
wieralnych podczenie musi by wyko-
nane w grnym naroniku od strony za-
wiasu okucia obwiedniowego
luz we wpucie na wysokoci ptli alar-
mowej musi wynosi przynajmniej 5 mm
wykonujc szklenie szyb zespolon z
ptl alarmow naley sprawdzi jej
funkcje elektryczne przed i po wbudowa-
niu jej w ram okna. Rezystancja ptli
alarmowej podawana jest na etykiecie in-
formacyjnej naklejonej na szyb
w obrbie ptli alarmowej i miejsc przy-
lutowania przewodw elektrycznych nie
mona umieszcza adnych klockw dy-
stansowych lub elektrycznie przewodz-
cych folii oraz innych podobnych mate-
riaw
moliwo nacigu kabla przyczeniowe-
go powinna by ograniczona przez zasto-
sowanie uchwytw
pozycjonowanie klockw dystansowych
moe si odbywa dopiero w odlegoci
150 mm od ptli alarmowej
wykorzystywane materiay uszczelniajce
nie mog przewodzi prdu elektryczne-
go
w kombinacji ze szkem laminowanym
(VSG) masa uszczelniajca nie moe
wchodzi w reakcj z foli PVB
poczenia kablem musz by odpowied-
nio chronione przed dziaaniem wilgoci
17
8.2 Przeszklenia ukone i dachowe
Przepisy SANCO dotyczce szklenia szybami
zespolonymi oraz techniczne wytyczne doty-
czce regu stosowania przeszkle osadzo-
nych liniowo (TRLV) Niemieckiego Instytutu
Techniki Budowlanej w Berlinie, musz by
starannie przestrzegane szczeglnie w przy-
padku wykonywania przeszkle ukonych.
Nale do nich takie elementy jak wymiar
wpustu, uszczelnienie luzw bocznych we
wpucie oraz rodzaj systemu szklenia. W
szkleniu nad gow naley zwraca uwag
na to, aby system szklenia od strony we-
wntrznej by wykonany szczelniej jak od
strony zewntrznej (np. przez uszczelnienie
wykonane masami uszczelniajcymi od stro-
ny pomieszczenia). SANCO zaleca wybr
systemw szklenia, ktre proponowane s z
nieuszczelnion podstaw wpustu oraz
otworami wyrwnujcymi cinienie pary
wodnej skierowanymi na zewntrz. Szyby ze-
spolone w takim systemie szklenia musz
by trzymane we wpucie prolu po obwo-
dzie. W przypadku podparcia po dwch
przeciwlegych bokach naley skonsultowa
si z rm nalec do grupy SANCO. Jeli
przeszklenie byoby naraone na dziaanie
zbyt wysokiej temperatury lub na czciowe
zacienienie, naley wykona wtedy szyb la-
minowan (VSG) od strony pomieszczenia z
dwch szyb czciowo hartowanych (TVG)
albo zatpi lub oszlifowa krawdzie szka.
Szyb zewntrzn wykona naley ze szka
hartowanego, jeeli przewiduje si moli-
wo wystpienia zwikszonego obcienia
na uderzenie (np. opady gradu lub spadaj-
ce przedmioty). Szyba wewntrzna w szkle-
niu nad gow musi by wykonana ze szka
bezpiecznego. Musi ona by wykonana jako
przeszklenie, ktre zapewnia bezpiecze-
stwo przed moliwoci zranienia oraz jako
przeszklenie trzymajce odamki szka. SAN-
CO zaleca tutaj wykorzystywanie wycznie
szka laminowanego (VSG) (cho moliwe
jest rwnie stosowanie szka ywicowanego
(VG) z certykatem dopuszczajcym do sto-
sowania) jako przeszklenia od strony po-
mieszczenia. Przeszklenia ukone musz by
odpowiednio zwymiarowane i powinny
uwzgldnia moliwo wystpowania takich
obcie jak wiatr, nieg i ld. Szyby zespo-
lone naley osadza zasadniczo tylko w ob-
rbie uszczelnienia czci brzegowej. Ponad-
to powinny one by zabezpieczone przed
obsuniciem. Uszczelnienie czci brzego-
wej, ktre zostao wykonane przy pomocy
polisuldu (tiokolu) lub poliuretanu, musi
by chronione za porednictwem odpowied-
nich rodkw przed promieniowaniem UV.
Alternatyw jest tutaj moliwo wykonania
uszczelnienia silikonem odpornym na pro-
mieniowanie UV. Uwaga: nie ma wtedy mo-
liwoci napeniania przestrzeni midzyszybo-
wej gazami szlachetnymi. Naley unika cz-
ciowego zacienienia szka. Powierzchnia
szyby musi by wystawiona ca swoj po-
wierzchni na warunki klimatyczne panujce
w pomieszczeniu. Obcienia termiczne szy-
by zespolonej mog by bardzo wysokie za-
rwno od strony pomieszczenia jak i od
strony zewntrznej. Przy temperaturach po-
wyej 70 C uszczelnienie czci brzegowej
szyby moe ulec powanemu uszkodzeniu.
Jeli istniaoby ryzyko wystpienia tak wyso-
kich temperatur naley bezwzgldnie zadba
o wykonanie dodatkowych miejsc odpowie-
trzenia. Uywajc schodkowych szyb zespo-
lonych naley zabezpieczy wystajc szyb
zewntrzn przy stopniu nachylenia wik-
szym jak 20 przed moliwoci oderwania
si i stworzenia zagroenia w postaci efektu
cinajcego dla przechodzcych pod ni
osb. W kadym przypadku wykonywania
przeszkle dachw centrala doradcza
SANCO zaleca nawizanie kontaktu w pro-
ducentem szyb zespolonych. Przeszklenia
montowane pod ktem podlegaj szczegl-
nym wymaganiom. Warto wspczynnika
Ug jest ustalana wedug normy PN EN 673
dla zabudowy pionowej. Ze wzgldw zycz-
nych warto Ug pogarsza si przy montau
szyb pochylonych w zalenoci od kta. Na
yczenie warto wspczynnika Ug dla
okrelonego kta montau szyb zespolonych
moemy ustali dla konkretnych przypadkw
zgodnie z PN EN 673.
8.3 Szklenie pomieszcze wilgotnych
Przy wykonywaniu przeszkle w pomieszcze-
niach wilgotnych (np. pywalnie, mleczarnie,
warzelnie, itp.) naley stosowa si do prze-
pisw technicznych nr 16 Cechu Szklarzy
Okna i ciany okienne dla pywalni. Naj-
waniejsz rol w takich rozwizaniach od-
grywa szczelno konstrukcji od strony we-
wntrznej. Listwy przyszybowe powinny by
w takich przypadkach umiejscowione od
strony zewntrznej. Przeszklenia wykonywa-
ne w kwiaciarniach powinny w zasadzie
spenia wymagania dotyczce szklenia po-
mieszcze wilgotnych.
8.4 Szklenie na duych wysokociach i
pokonywanie trudnoci zwizanych z
rnic wysokoci podczas transportu
Jeli zamierzamy zamontowa szyby zespo-
lone SANCO na duej wysokoci n.p.m. na-
ley zawsze skonsultowa t spraw z pro-
ducentem. To samo dotyczy sytuacji, w kt-
rej podczas transportowania szyb pokonuje
si rnice wzniesie wiksze ni 400 m.
Informacje IFT o przeszkleniach
znajdujcych si nad gow
8
8
18
Specjalne obszary zastosowa dla szyb zespolonych SANCO
8.5 Przeszklenia witraowe wykonane w
technologii czenia oowiem lub miedzi
W szybach zespolonych z umieszczonym w
przestrzeni midzyszybowej szkem witrao-
wym, wykonanym w technologii czenia
oowiem lub miedzi, mog wystpowa za-
brudzenia powodowane rodkami czyszcz-
cymi uywanymi do szka artystycznego. Od-
powiedzialno za moliwo zbicia si szka
witraowego w czasie wykonywania szyby
zespolonej SANCO jest akceptowana i pono-
szona przez zleceniodawc.
8.6 Szyby zespolone ze szprosami
W szybach zespolonych SANCO ze szprosa-
mi umieszczonymi w przestrzeni midzyszy-
bowej moe w niektrych wypadkach wyst-
pi zjawisko klekotania lub oparcia si
szprosa na szybie. Zjawisko takie nie jest
jednak powodem uznania reklamacji.
8.7 Elementy przesuwne
Wykorzystujc szko barwione w masie lub
szko powlekane SANCO w konstrukcjach,
ktre pozwalaj na zachodzenie dwch szyb
zespolonych na siebie (drzwi przesuwne
itp.), naley podj odpowiednie rodki, aby
nie dopuci do nadmiernego nagrzewania
si szyb. W przeciwnym razie istnieje niebez-
pieczestwo wystpienia napre termicz-
nych, ktre mog prowadzi do zniszczenia
szka. Konstruktywnym rozwizaniem tego
problemu jest zalecenie zapewnienia odpo-
wiedniego przewietrzania przestrzeni midzy
poszczeglnymi szybami zespolonymi lub
uycie szka hartowanego (ESG).
8.8 Wskazwki dotyczce szklenia dwi-
kochonnymi szybami zespolonymi
Aby zapewni optymalne wartoci tumienia
dwikochonnych szyb zespolonych SANCO
PHON wbudowanych w okno, ktre zostao
pniej zamontowane w wietle otworu bu-
dowlanego, naley przestrzega nastpujce
punkty:
wybrany system okienny musi si odzna-
cza wysok stabilnoci prolu - musi
on by wyposaony w zamykajce okucie
obwiedniowe.
liczba uszczelek musi by zgodna z nor-
m DIN 4109. Uyte uszczelki musz
spenia warunki uytkowania, by od-
porne na starzenie si oraz zachowywa
elastyczno i by atwe do wymiany.
nie mona w zasadzie porwnywa war-
toci tumienia przeszklenia SANCO
PHON z wartoci tumienia konstrukcji
okna. Warto Rw okna musi by zbada-
na oddzielnie.
szklenie okien naley przeprowadza
zgodnie z przepisami SANCO dotyczcy-
mi osadzania przeszkle w prolu okien-
nym. Jeli wykonywane by byo prze-
szklenie niestandardowe, wtedy trzeba
skonsultowa si z rm nalec do
grupy SANCO. Przy montau szyb naley
przestrzega wytycznych producenta
okien oraz innych obowizujcych norm.
przeprowadzajc prace renowacyjne trze-
ba pamita o tym, aby graniczce z
oknem elementy budowlane nie pogar-
szay dobrych wartoci tumienia okna
najsabszymi miejscami w obrbie okien
s komory na rolety zewntrzne, pasy
podokienne i zamontowane odpowietrz-
niki wymuszajce cyrkulacj powietrza.
Wykorzystanie tutaj konstruktywnych roz-
wiza moe jednak wpyn na unikni-
cie pogorszenia wartoci tumienia.
fuga na styku muru i ramy okna musi
by wykonana zgodnie z przepisami
montau okien i aktualnym stanem tech-
niki budowlanej.
nawet najbardziej dwikochonna szyba
zespolona SANCO PHON nie jest w sta-
nie stumi przenoszcego si dwiku
przez sabe punkty konstrukcji oraz przez
le wykonane inne elementy budowlane.
szyb zespolon naley montowa w za-
sadzie zawsze grubsz szyb na ze-
wntrz. Jednak na dwikochonno szy-
by zespolonej SANCO PHON nie ma to
adnego wpywu. Powodem takiego zale-
cenia jest wiksza wytrzymao grubszej
szyby i nieznieksztacony wygld ze-
wntrzny fasady w rnych warunkach
pogodowych.
19
8.9 Kompatybilno materiaw w szybie
zespolonej
Cz brzegowa szyby zespolonej, ktrej po-
wierzchnie szka oddzielaj stron zewntrz-
n od pomieszczenia, musi by zabezpieczo-
na przed dziaaniem materiaw, ktre nie
bd tolerowane przez uszczelnienie, obojt-
nie czy bd one w formie staej, pynnej
czy gazowej. Do czci brzegowej zalicza si
mas uszczelniajc szyb zespolon oraz
materiay uszczelniajce i powoki midzy
poszczeglnymi szybami, jak i styki elek-
tryczne oraz izolacj przewodw elektrycz-
nych.
8.10 Ograniczenia w ugiciu przeszkle
Ugicie krawdzi szyby zespolonej w stosun-
ku do pionowej paszczyzny szka moe w
przypadku okna w pozycji otwartej lub wy-
stpienia maksymalnego obcienia wynosi
nie wicej ni 1/200 dugoci krawdzi szka
(przykad: szyba o dugoci krawdzi 1200
mm nie powinna si ugi wicej ni 6 mm),
jednak nie wicej ni 15 mm. Prol ramy
musi by z tego powodu dobrze zwymiaro-
wany.
8.11 Obcienia przeszkle
Wybierajc technik szklenia naley osadza
szyb na tyle elastycznie, aby zapewni jej
waciwe dziaanie przez cay okres uytko-
wana oraz wytrzymao na obcienia, kt-
rym musi sprosta. Nacisk na brzeg szyby
zespolonej nie moe przekracza 50 N/cm
dugoci krawdzi. Obcienia punktowe s
niedopuszczalne
8.12 Przeszklenia bez zakrywania czci
brzegowej szyby
Do przeszkle takich nale np.:
elewacje caoszklane
fasady klejone / szklenie strukturalne -
Structural Glazing
przeszklenia o zatpionych krawdziach
czone na styk bez listwy przyszybowej
przeszklenia ze stepem
przeszklenia do ogrodw zimowych.
We wszystkich tego typu przeszkleniach na-
ley osoni cz brzegow szyby zespolo-
nej lub wykorzysta do uszczelnienia masy,
ktre s odporne na promieniowanie UV. W
szczeglnoci przy fasadach klejonych
(szklenie strukturalne po obwodzie) wane
s nastpujce elementy:
szczeglny charakter tej techniki szklenia
polega na tym, e wymaga drobiazgo-
wych uzgodnie pomidzy dostawc
szka, producentem silikonu, wykonawc
fasady i ewentualnie producentem syste-
mu proli. Naley przestrzega w takim
wypadku wymaga odpowiedniego urz-
du nadzoru budowlanego oraz postara
si o oglne dopuszczenie do stosowania
w budownictwie lub dopuszczenie szcze-
glne dla danej budowy.
naley wyjani, czy konieczne jest,
oprcz klejenia silikonem, wykonanie do-
datkowego zabezpieczenia mechaniczne-
go szyby zewntrznej
klejenie do konstrukcji ramy naley wy-
konywa w warunkach kontrolowanych,
np. w hali produkcyjnej
wzajemna kompatybilno zastosowa-
nych materiaw musi by bezwzgldnie
zapewniona.
8
Wytyczne IFT:
Zastosowanie mas
uszczelniajcych
cz 1
Wytyczne IFT:
Zastosowanie mas
uszczelniajcych
cz 2
Instrukcja BF:
Kompatybilno mate-
riaw na obrzeu szyby
zespolonej
9
20
9.1 Wylewki asfaltowe
Wykonujc wylewki asfaltowe w pomieszcze-
niach przeszklonych naley chroni szyby
zespolone SANCO przed spodziewanymi wy-
sokimi obcieniami termicznymi. Samo
otwarcie okien nie jest wystarczajce.
9.2 Grzejniki
Odlego midzy grzejnikami i szybami ze-
spolonymi powinna wynosi przynajmniej 30
cm. Jeli odlego t zmniejszymy, to musi-
my wtedy zastosowa w zespoleniu szyb
hartowan (ESG), ktra peniaby rol
ochronn przed moliwoci wystpienia na-
pre termicznych. Jeli wic szyba we-
wntrzna bdzie szyb hartowan (ESG), to
odlego minimalna do grzejnika moe by
zmniejszona do 15 cm. Odlego szyby ze-
spolonej SANCO do grzejnika moe wynosi
15 cm, gdy woda w obiegu ukadu ogrzewa-
nia pracuje w temperaturze 70 C a tem-
peratura promieniowania cieplnego wydzie-
lajcego si z grzejnika jest 35C.
9.3 Prace spawalnicze i szlierskie
Prowadzenie prac spawalniczych lub szlier-
skich w pobliu okien z szybami zespolony-
mi wymaga zapewnienia skutecznej ochrony
powierzchni szka przed sypicymi si iskra-
mi, gorcymi odpryskami oraz dziaaniem
pary wodnej, przede wszystkim dlatego, e
gorce czstki mog uszkodzi powierzchni
szka pozostawiajc stopione miejsca.
Uszkodzenia takie nie stanowi powodu
wniesienia reklamacji.
9.4 Zamalowywanie i oklejanie po-
wierzchni szka / przeszkody rzucajce
cie od strony pomieszczenia
Zakrywanie, zamalowywanie lub oklejanie
powierzchni szyb zespolonych SANCO moe
prowadzi do uszkodzenia take bezbarwne-
go szka na skutek dziaajcego promienio-
wania sonecznego, ktre powoduje powsta-
nie zjawiska punktowej rnicy temperatur
lub tzw. zatoru termicznego. To samo do-
tyczy ustawiania jakichkolwiek przeszkd
rzucajcych cie od strony pomieszczenia, o
ile nie zadbano wczeniej w procesie bu-
dowlanym o waciw wentylacj i odprowa-
dzanie gromadzcego si ciepa.
9.5 Wpyw czynnikw chemicznych
Uszkodzenia powierzchni szyb zespolonych
na skutek dziaania odczynnikw chemicz-
nych mog zosta spowodowane wtedy, gdy
materiay budowlane, rodki czyszczce, far-
by wewntrzne i fasadowe oraz ug sodowy
lub potasowy zawieraj je w swoim skadzie
chemicznym. W szczeglnoci dugi okres
oddziaywania, jak i krtki okres schnicia
tych odczynnikw prowadzi do powstawania
nieusuwalnych wytrawie i uszkodze po-
wierzchni szka. Uszkodzenia takie mog
spowodowa nastpujce materiay: odpry-
ski zaprawy murarskiej, wypukiwane osady
wapienne i cementowe, kwasy w postaci
pynnej zawarte w rodkach do czyszczenia
fasad, masy uszczelniajce (uszczelniacze
fasad) do fasad lub odwieania kamiennych
powierzchni zawierajce rozpuszczalniki na
bazie silikonu i ywicy akrylowej, farby fasa-
dowe na bazie rodkw wicych z potaso-
wym szkem wodnym, gotowe farby we-
wntrzne na bazie krzemu, gdzie surowcem
jest potasowe szko wodne, intensywne roz-
puszczalniki ugowe do usuwania starych
warstw farby, sole uorowe przeciwdziaaj-
ce powstawaniu pleni i grzybw, przede
wszystkim na skutek uycia pojemnikw roz-
pylajcych w sprayu oraz wielu innych mate-
riaw.
Nie mona tutaj jednoznacznie okreli rod-
kw ochronnych ze wzgldu na rnorod-
no wystpujcych przyczyn. Ustale doko-
na mona jedynie na miejscu wykonujc
ekspertyz / ocen panujcych tam warun-
kw. Dopiero po takim badaniu wybra
mona odpowiednie rodki ochronne. W
kadym wypadku zaleca si utrzymywa
maksymaln ostrono w trakcie stosowa-
nia jakichkolwiek rodkw chemicznych. Na-
ley chroni powierzchni szyb uywajc fo-
lii ochronnych.
9.6 Etykiety i nalepki
Etykiety s niezbdnym elementem su-
cym oznaczaniu szyby zespolonej. Naley
pamita o tym, aby montaysta lub odbior-
ca ostateczny koniecznie usun te etykiety
w czasie pierwszych wstpnych prac porzd-
kowych.
Uwagi szczeglne dotyczce montau szka i obchodzenia si z szybami zespolonymi SANCO
21
9.7 Czyszczenie powierzchni szka
Ewentualne zanieczyszczenia powierzchni
szka powstajce na skutek montau okien,
wykonywania przeszklenia lub spowodowane
przez nalepki lub etykiety usuwa mona
mikka ciereczk lub szpachelk z tworzy-
wa sztucznego z dodatkiem duej iloci cie-
pej wody z mydem. Materiay budowlane
majce odczyn zasadowy takie jak cement,
zaprawa wapniowa itp. musz by spukiwa-
ne du iloci wody, dopki jeszcze nie
stwardniay. Takie samo postpowanie doty-
czy powierzchni szka, na ktr wymywane
s wykwity z materiaw budowlanych na
skutek opadw deszczu np. cement azbesto-
wy. W przypadku polerowania lub usuwania
z niepowlekanych szyb zespolonych SANCO
silnie przywierajcych resztek klejw lub za-
brudze naley uywa do czyszczenia ogl-
nie dostpnych w handlu emulsji do czysz-
czenia sprztu kuchennego. Ich zastosowa-
nie do czyszczenia powierzchni szklanych
musi by dopuszczone przez producenta da-
nego rodka.
Uwaga:
Do czyszczenia powierzchni szka nie naley
nigdy uywa rodkw czyszczcych maj-
cych waciwoci szorujce, yletek do gole-
nia, szpachelek stalowych lub innych przed-
miotw metalowych. Dopuszczalne jest
czyszczenie wen stalow o ziarnistoci 00.
Naley czsto wymienia materia oraz pyn,
ktrych uywamy do czyszczenia, aby unik-
n moliwoci ponownego osadzenia si
brudu, kurzu lub piasku na powierzchni
szka, ktre mog spowodowa zarysowania.
Resztki tworzce si na skutek wygadzania
fug uszczelniajcych naley natychmiast
usun, poniewa w stanie utwardzonym s
prawie nie do usunicia. W przypadku wy-
stpowania powoki przeciwsonecznej od
strony zewntrznej naley skonsultowa spo-
sb czyszczenia z najblisz rm nalec
do grupy SANCO (w takim przypadku naley
jak najcilej przestrzega przepisw doty-
czcych czyszczenia).
9.8 Ochrona przeciwsoneczna od strony
pomieszczenia
Zarwno przy przeszkleniach ukonych jak i
pionowych naley zwraca uwag na to, e-
by zamontowane aluzje i/lub lamelki nie
powodoway zjawiska gromadzenia si cie-
pa, co skutkuje tak mocnym nagrzaniem si
powietrza przy powierzchni szka, e moe
doj do pknicia szyby. Zdobyte dowiad-
czenia z poprzednich lat pokazay, e w
przypadku zbyt maej odlegoci (np. 50
mm) i ciemnych odcieniach szyb przeciwso-
necznych moe si wytworzy temperatura
rzdu 30-40C. Naley w takim przypadku
zadba o wystarczajc cyrkulacj powietrza
w tym obszarze i zwikszy odlego aluzji
lub lamelek do przynajmniej 100 mm od po-
wierzchni szka.
9
10
22
Wytyczne dotyczce przeszkle wykonanych z szyb zespolonych
Wytyczne dotyczce przeszkle wykona-
nych z szyb zespolonych zgodne ze stan-
dardem branowym Niemieckiego Zwiz-
ku Szka Paskiego
Opracowanie to moe by rwnie zastoso-
wane przy wprowadzaniu wymaga zgod-
nych z norm PN EN 1279 odnonie ozna-
kowania CE
Wytyczne te dotycz
transportu
magazynowania
montau
do zastosowania w szybach zespolonych
zgodnie z norm PN EN 1279.
Wytyczne te opisuj konieczne dziaania,
majce zapewni szczelno oraz zachowa-
nie funkcjonalnoci w czci brzegowej szy-
by zespolonej. Funkcje zyczne, waciwoci
mechaniczne, elementy w przestrzeni mi-
dzyszybowej, cechy optyczne jak rwnie
problemy zwizane z pkaniem szka nie s
przedmiotem opisywanych wytycznych.
Przedmowa
Wytyczne zostay opracowane przez
Bundesverband Flachglas e.V.
Mhlheimer Strae 1
D-53840 Troisdorf
Tel. +49 2241 / 8727-0
Fax +49 2241 / 8727-10
www.bundesverband-achglas.de
przy wspudziale:
Bundesinnungsverband des
Glaserhandwerks, Hadamar
Fachverband Glas Fenster Fassade
Baden-Wurttemberg, Karlsruhe
Verband der Fenster- und Fassaden -
hersteller, Frankfurt a. M.
Wytyczne te maj umocowanie prawne, jeli
producent szyb zespolonych lub wsppra-
cujcy z nim partner handlowy powouje si
na nie w Oglnych Warunkach Handlowych
(OWH) albo ustala je w warunkach szczeg-
owych wsppracy.
Wytyczne nie zastpuj norm, obowizuj-
cych ustale technicznych lub innych usta-
le prawnych zwizanych z wprowadzaniem
do obiegu szyb zespolonych. Niektre naj-
bardziej istotne informacje techniczne zosta-
y wylistowane na zakoczeniu opracowania.
Wprowadzenie
Szyba zespolona skada si minimum z
dwch szyb paskich poczonych ze sob
poprzez cz brzegow, ktre razem two-
rz hermetycznie zamknity ukad stanowi-
cy barier dla zewntrznych czynnikw ro-
dowiskowych.
Szyba zespolona jest w peni przygotowa-
nym do zastosowania w budownictwie kom-
ponentem, montowanym liniowo minimum
wzdu dwch krawdzi (1); (2). Producent
okna lub fasady jest zasadniczo odpowie-
dzialny za funkcjonalno swojego produktu
zgodnie z okrelonymi warunkami jego uyt-
kowania. Przedstawione wytyczne zakadaj,
e transport, magazynowanie oraz monta
bd przeprowadzane przez wykwalikowa-
ny personel.
23
a
Obszar a (zewntrzna strona czci brzegowej naraona na warunki pogodowe)
jest wymiarem, ktry przebiega od krawdzi szyby do widocznego obszaru szyby ze-
spolonej.
Niezalenie od wymaga stawianych przez normy naley unika sytuacji, w ktrej na
gotow szyb zespolon w obszarach a i b bdzie mogo dziaa naturalne
wiato dzienne. W razie potrzeby naley zamawia szyb zespolon z czci brze-
gow odporn na dziaanie promieni UV wzgldnie stosowa metody chronice
cz brzegow przed promieniami UV.
b
Warunki oglne
czenie czci brzegowej zespolenia nie
moe by uszkodzone. Jego ochrona jest
warunkiem koniecznym zachowania wszel-
kich funkcji szyby zespolonej. Naley unika
wszelkich szkodliwych czynnikw. Obowizu-
je to od dnia dostarczenia do magazynu i
dalej poprzez transport a do montau.
Czynnikami szkodliwymi mog by m.in.:
10
Dugotrwale utrzymujca si woda na czci brzegowej
Promieniowanie UV
Nieuwzgldnione na etapie planowania naprenia mechaniczne
Materiay wchodzce w reakcj z komponentami zespolenia
Ekstremalnie wysokie temperatury
10
24
Transport
Zwykle przyjty jest transport na stojakach
lub w skrzyniach.
Transport na stojakach
Podczas transportu na stojakach naley szy-
by odpowiednio zabezpieczy. Poprzez dzia-
ania zabezpieczajce nie wolno doprowa-
dzi do powstania dodatkowego niedopusz-
czalnego nacisku na szyby.
Transport w skrzyniach
Skrzynie jako lekkie opakowania, ktre nie
s wstpnie planowane do przenoszenia sta-
tycznych i dynamicznych obcie, naley w
szczeglnych przypadkach odpowiednio
sprawdzi pod ktem ich zastosowania oraz
czy mog by w ogle wykorzystane w szyb-
kim transporcie.
Magazynowanie i obsuga
Magazynowanie lub odstawianie szyb wolno
przeprowadza tylko w pozycji pionowej z
zastosowaniem odpowiednich stojakw.
W przypadku skadowania wikszej iloci
szyb naley zastosowa odpowiednie prze-
kadki pomidzy szybami.
Generalnie szyby zespolone na budowie na-
ley chroni przed wszelkimi czynnikami
chemicznymi i zycznymi.
Szyby zespolone skadowane na wolnym po-
wietrzu naley odpowiednio chroni przed
wpywem wilgoci oraz promieniami sonecz-
nymi poprzez zastosowanie penej osony.
Klocki dystansowe
Klocek dystansowy stanowi element przej-
ciowy pomidzy szyb a ram. Technik
zwizan z montowaniem klockw dystanso-
wych przedstawiono w (3) oraz w Ksice o
szkle SANCO.
Odpowiednie klocki dystansowe powinny
gwarantowa woln przestrze w obszarze
szyba-wpust ramy, aby nie ogranicza odpy-
wu wody oraz umoliwia wyrwnanie ci-
nienia pary wodnej (kondensacja dugoter-
minowa).
Oglnie przy montau szyb zespolonych wy-
maga si stosowanie klockw dystansowych
wzgldnie nonych klockw dystansowych.
Wszystkie szyby stanowice szyb zespolon
musz by zgodnie z przyjtymi przepisami
technicznymi (3) podparte klockami dystan-
sowymi.
Instrukcje, materiay, wielko i forma s
ustalone w wytycznych (3) lub przez produ-
centa klockw dystansowych.
Klocki dystansowe powinny by wykonane z
odpowiedniego materiau jak: drewno, pla-
stik lub inny nadajcy si do tego materia.
Powinny posiada wystarczajc i dugo-
trwa odporno na nacisk oraz nie powin-
ny powodowa adnych odpryskw na kra-
wdzi szka.
Klocki dystansowe w caym okresie uytko-
wania nie mog zmienia swoich waciwo-
ci pod wpywem dziaajcego na nich naci-
sku, materiaw klejcych jak rwnie wil-
gotnoci i ekstremalnie wysokich tempera-
tur.
Monta
Kade dostarczone zespolenie naley spraw-
dzi pod ktem ewentualnych uszkodze.
Nie powinno si dalej montowa zespolenia
z uszkodzon szyb.
Szyby zespolone s z reguy elementami wy-
peniajcymi szkielety cian, tzn. nie peni
funkcji nonych. Ciar wasny szyby zespo-
lonej oraz dziaajce na ni zewntrzne ob-
cienia musz by przekazane na ram lub
na konstrukcj podtrzymujc szko.
Odbiegajce od tego systemy szklenia jak
mocowania punktowe lub elementy klejone
do ram, nie s ujte w poniszych wytycz-
nych. W stosunku do innych systemw zo-
stan sformuowane w razie potrzeby odpo-
wiednie wymagania odnonie konstrukcji ob-
szaru brzegowego.
Wytyczne dotyczce przeszkle wykonanych z szyb zespolonych
Klocek dystansowy
Klocek dystansowy
Klocek dystansowy w zespoleniu
jednokomorowym
Klocek dystansowy w zespoleniu
dwukomorowym
25
Obcienia mechaniczne
Na zamontowane i zabudowane szyby ze-
spolone dziaaj obcienia dynamiczne
oraz obcienia dugotrwae jak wiatr, nieg,
cisk spowodowany przez ludzi, itp. Obci-
enia te rozchodz si w prolach wpusto-
wych (ramach), przez co nastpuje ugicie
prola oraz czci brzegowej szyby.
Ugicia te prowadz do powstawania si tn-
cych na brzegu szyby zespolonej. Aby dugo-
trwaa szczelno czci brzegowej szyby nie
bya zagroona, naley pamita o nastpu-
jcych ograniczeniach:
Ugicie krawdzi szyby zespolonej w stosun-
ku do pionowej paszczyzny szka moe wy-
nosi w przypadku maksymalnego obcie-
nia nie wicej ni 1/200 dugoci krawdzi
szka, jednake maksymalnie do 15 mm.
Prol ramy musi by dokadnie zwymiarowa-
ny.
Wpust, uszczelka i wyrwnywanie cinie-
nia pary wodnej
W praktyce potwierdziy swoj przydatno
te systemy przeszkle, w ktrych nastpio
rozdzielenie obszaru wpustowego szyby od
klimatu pomieszcze. Dla warunkw panuj-
cych w Europie rodkowej przyjto wentyla-
cj czci wpustowej od strony zewntrznej,
pogodowej. Wymiana powietrza od strony
pomieszczenia w obszarze wpustowym szy-
by powinna by w znacznym stopniu unie-
moliwiona.
Normy, wytyczne, przepisy zakadowe
(w swoich kadorazowo aktualnych wer-
sjach)
(1) TRAV Techniczne wytyczne dotyczce
regu stosowania przeszkle zabezpieczaj-
cych przed wypadniciem, DIBt Berlin
(2) TRLV Techniczne wytyczne dotyczce
regu stosowania przeszkle osadzonych li-
niowo, DIBt Berlin
(3) Techniczne wytyczne Instytutu Cechu
Szklarzy, HADAMAR, Przepis nr 3
(4) Techniczne wytyczne Instytutu Cechu
Szklarzy, HADAMAR, Przepis nr 17
(5) PN-EN 1279-5: Szko w budownictwie.
Szyby zespolone izolacyjne. Cz 5: Ocena
zgodnoci
(6) DIN 18545-1, Uszczelniane przeszkle;
Wymagania dotyczce uszczelniana szyb we
wpucie
(7) DIN 18545-3, Uszczelniane przeszkle;
Systemy przeszkle
(8) Klasy obcieniowe dla przeszkle w
oknach, wytyczne IFT VE 06/01
(9) Wytyczne dotyczce wizualnej oceny ja-
koci szka w budownictwie, Niemiecki Zwi-
zek Szka Paskiego, Troisdorf
(10) Instrukcja Czyszczenie szka, Zwizek
Szka Paskiego, Troisdorf
(11) Wytyczne dotyczce wizualnej oceny ja-
koci systemw w szybach zespolonych
10
11
26
Przepisy dotyczce wzrokowej oceny ja-
koci szka w budownictwie
Przepisy te zostay opracowane przez rad
techniczn w Instytucie Cechu Szklarzy do
spraw techniki szklenia i budowy okien, Ha-
damar, oraz komisj techniczn Niemieckie-
go Zwizku Szka Paskiego, Troisdorf.
Stan na: maj 2009
11.1 Zakres zastosowania
Przepisy te su do wzrokowej oceny jako-
ci szyb zespolonych stosowanych w budow-
nictwie (zastosowanie w budynkach oraz
przy rozbudowie konstrukcji budowlanych).
Ocena dokonywana jest na podstawie poni-
ej opisanych zasad badania za pomoc ta-
beli z dopuszczalnymi odchykami, rozdzia
11.3.
Ocenie poddaje si widoczn goym okiem
w wietle dziennym powierzchni szyby, kt-
r zamontowano w oknie. Szyby zespolone
w wykonaniach takich jak szyby powlekane,
barwione w masie lub szyby laminowane
(VSG), szyby hartowane (ESG) i czciowo
hartowane (TVG) mog by rwnie podda-
wane ocenie zgodnie z tabel wedug roz-
dziau 11.3.
W ograniczonym stopniu przepisy te obowi-
zuj rwnie szyby zespolone w wykona-
niach specjalnych takich jak szyby zespolo-
ne ze szprosami umieszczonymi w przestrze-
ni midzyszybowej, szyby zespolone z inny-
mi elementami umieszczonymi w przestrzeni
midzyszybowej np. aluzje, szyby zespolo-
ne ze szkem ornamentowym, szko zbrojo-
ne drutem, przeszklenia zabezpieczajce
przed atakiem rcznym, przeszklenia prze-
ciwpoarowe oraz produkty szklane nieprze-
zroczyste. Podane powyej wyroby szklane
podlegaj ocenie w zalenoci od uytych
materiaw, technologii produkcji oraz odpo-
wiednich wskazwek udzielanych przez pro-
ducenta.
Wizualna ocena jakoci brzegw i kantw
produktw ze szka nie jest przedmiotem ni-
niejszych przepisw. W konstrukcjach wy-
stpujcych bez ram dla czci brzegowej
przeszklenia kryterium oceny zwizane jest z
obszarem przylgi. Podczas skadania zam-
wienia naley podawa planowany obszar
zastosowania przeszklenia.
Podczas rozpatrywania przeszkle stosowa-
nych w fasadach dla strony zewntrznej na-
ley stosowa ustalenia szczeglne.
11.2 Badanie
Generalnie rzecz biorc samo badanie doty-
czy bdw wystpujcych w szkle a nie sa-
mego wygldu szyby zespolonej. Ocenia si
wycznie bdy wystpujce przy przeziera-
niu przez szyb, tzn. przy obserwowaniu ta
znajdujcego si za szyb. Dlatego, aby nie
wpywa na ocen, nie naley w szczeglny
sposb oznacza reklamowanych obszarw.
Badanie przeszklenia naley przeprowadza
zgodnie z tabel z rozdziau 11.3 w odlego-
ci 1 m od obserwowanej powierzchni. Ob-
serwacji dokonujemy pod takim ktem, jaki
odpowiada oglnie przyjtym zasadom uyt-
kowania pomieszczenia. Badanie przeprowa-
dza si przy rozproszonym wietle dziennym
(np., gdy niebo jest zachmurzone). Badania
nie przeprowadza si, gdy wiato soneczne
pada bezporednio na szyb lub, gdy jest
uywane sztuczne owietlenie.
Przeszklenia przeznaczone do zastosowania
we wszelkiego rodzaju wntrzach powinny
by sprawdzane przy rozproszonym wietle
przewidzianym dla danego typu pomieszcze-
nia pionowo w stosunku do powierzchni
szka, pod ktem odpowiadajcym normal-
nym warunkom uytkowania.
Ewentualnej oceny zewntrznej strony szyby
naley dokona w zabudowie z uwzgldnie-
niem oglnie przyjtej odlegoci obserwacji.
Warunki badania oraz przyjte odlegoci
obserwacji mog odbiega od przyjtych w
normach produkcyjnych dla danych prze-
szkle. Odchyki te nie zostay uwzgldnione
w poniszych przepisach. Opisywane w nor-
mach produkcyjnych warunki bada czsto
nie s zachowywane na gotowym ju obiek-
cie.
Przepisy dotyczce wzrokowej oceny jakoci szka w budownictwie
27
11.3 Dopuszczalne wady we wzrokowej ocenie jakoci szka dla budownictwa
Wskazwki: reklamacje dotyczce wielkoci 0,5 mm nie uwzgldnia si. Wady wystpuj-
ce w polu H nie mog by wiksze ni 3 mm.
Dopuszczalne wady dla szyb zespolonych dwukomorowych oraz szyb laminowanych
(VG, VSG): moliwo wystpienia wad w strefie R i H zwiksza si w kadej jednostce szyby
zespolonej oraz szyby laminowanej o 25% w stosunku do powyej podanych wartoci.
Szyby hartowane (ESG), czciowo hartowane (TVG) jak rwnie szyby laminowane
(VG, VSG) ze szka ESG i/lub TVG:
1. Miejscowe pofalowanie na powierzchni szyby poza szkem ESG i TVG ze szka ornamen-
towego - nie moe przekracza 0,3 mm w stosunku do dugoci wynoszcej 300 mm.
2. Uskok na caej dugoci krawdzi szyby poza szkem ESG i TVG ze szka ornamentowego
nie moe by wikszy ni 3mm na kade 1000mm krawdzi. Przy formatkach kwadrato-
wych i zblionych do kwadratu (przy stosunku bokw 1:1,5) jak rwnie w pojedynczych
szybach o gruboci nominalnej < 6mm mog wystpi wiksze uskoki.
F strefa wpustowa
obejmujca szeroko uszczelnienia
18 mm (za wyjtkiem mechanicz-
nych uszkodze krawdzi nie ma
adnych ogranicze)
R strefa brzegowa
powierzchnia obejmujca 10% szero-
koci i wysokoci szyby w wietle
profilu (mniej rygorystyczna ocena)
H strefa gwna
(ocena najbardziej rygorystyczna)
F
H
R
Tabela zestawiona dla szka float, ESG, TVG, VG, VSG, szka z powok i bez powoki jak rwnie ich kombinacje w szybie zespolonej
Strefa Dopuszczalne s nastpujce wady szka:
F Lece w czci wpustowej paskie uszkodzenia lub muszelki, ktre nie wpywaj na wytrzymao szka i nie przekraczaj szerokoci uszczelnionej czci brzegowej
Muszelki lece od strony wewntrznej bez lunych odamkw, ktre wypenione s mas uszczelniajc
W nieograniczonej iloci dopuszczalne s rysy oraz resztki materiau w postaci punktowej lub w ksztacie paskich plamek
R Wtrcenia, pcherzyki powietrza, punkty, plamy itp.:
Powierzchnia szyby 1 m
2
: maksymalnie 4 szt. o rednicy < 3 mm
Powierzchnia szyby > 1 m
2
: maksymalnie 1 szt. o rednicy < 3 mm na kady metr biecy dugoci krawdzi
Resztki (w postaci punktowej) w przestrzeni midzyszybowej:
Powierzchnia szyby 1 m
2
: maksymalnie 4 szt. o rednicy < 3 mm
Powierzchnia szyby > 1 m
2
maksymalnie 1 szt. o rednicy < 3 mm na kady metr biecy dugoci krawdzi
Resztki (w ksztacie plamek) w przestrzeni midzyszybowej: maksymalnie 1 szt. 3 cm
2
Rysy: suma poszczeglnych dugoci: maksymalnie 90 mm - pojedyncza dugo: maksymalnie 30 mm
Zarysowania woskowate: nie dozwolone w skupiskach
H Wtrcenia, pcherzyki powietrza, punkty, plamy itp.:
Powierzchnia szyby 1 m
2
: maksymalnie 2 szt. o rednicy < 2 mm
1 m
2
< powierzchnia szyby 2 m
2
maksymalnie 3 szt. o rednicy < 2 mm
Powierzchnia szyby > 2 m
2
: maksymalnie 5 szt. o rednicy < 2 mm
Rysy: suma poszczeglnych dugoci: maksymalnie 45 mm - pojedyncza dugo: maksymalnie 15 mm
Zarysowania woskowate: nie dozwolone w skupiskach
R+H Maksymalna liczba dopuszczalnych wad tak jak w strefie R
Wtrcenia, pcherzyki powietrza, punkty, plamy itp. o wielkociach od 0,5 < 1,0 mm s dopuszczalne bez ogranicze na caej powierzchni szka, jeli nie wystpuj w skupiskach.
Skupisko wystpuje wtedy, gdy przynajmniej 4 wtrcenia, pcherzyki powietrza, punkty, plamy itp. zgromadzone s na powierzchni zakrelonej przez okrg o rednicy 20 cm.
szeroko szyby
szeroko szyby w wietle profilu b
strefa gwna H
F
b
/
1
0
b
/
1
0
h/10
h/10
F
F
F
w
y
s
o
k
o

s
z
y
b
y
w
y
s
o
k
o

s
z
y
b
y
w

w
i
e
t
l
e
p
r
o
f
i
l
u
h
s
t
r
e
f
a
g

w
n
a
H
11
11
28
Przepisy dotyczce wzrokowej oceny jakoci szka w budownictwie
11.4 Wskazwki oglne
Przepisy te s miar wzrokowej oceny jako-
ci szyb w budownictwie. Przy ocenie wbu-
dowanego w profil wyrobu szklanego wycho-
dzi si z zaoenia, e poza ocen wzrokow
naley jeszcze uwzgldni charakterystyczne
cechy wyrobu szklanego, ktry musi speni
swoje funkcje.
Wartoci wasnoci wyrobw szklanych, ta-
kie jak np. warto tumienia dwiku, cie-
pochronno i przepuszczalno wiata
itp., ktre podawane s dla kadej funkcji z
osobna, odnosz si do szyb poddanych ba-
daniu zgodnie z odpowiednio zastosowany-
mi normami dotyczcymi sposobu przepro-
wadzania tych bada. Zmierzone wartoci
naley zapisa w wiadectwie bada. Inne
wymiary szyb, kombinacje szka oraz zmia-
ny wynikajce z montau oraz wpyww ze-
wntrznych mog spowodowa zmian po-
dawanych wartoci.
Rnorodno wyrobw szklanych nie po-
zwala na nieograniczone stosowanie tabeli
wedug rozdziau 11.3. W zalenoci od oko-
licznoci niezbdna jest te ocena wynikaj-
ca z toku procesu produkcyjnego. W takich
wypadkach, np. w przeszkleniach antywa-
maniowych naley podda ocenie rwnie
szczeglne wymagania, jakie stawia si dla
takiego przeszklenia w zalenoci od sposo-
bu uytkowania i sytuacji, w jakiej to prze-
szklenie ma by zamontowane. Poddajc
ocenie okrelone cechy naley zwrci tu
uwag na specyficzne wasnoci szka.
11.4.1 Wizualne waciwoci wyrobw
szklanych
a) zabarwienie wasne szka
Wszystkie wyroby szklane uzyskuj wasne
zabarwienie uzalenione od zastosowanych
surowcw produkcyjnych, ktre nasilaj si
wraz ze wzrostem gruboci szka. Aby spe-
ni okrelone przepisami wymagania zwiza-
ne z oszczdnoci energii, wykorzystuje si
szyby z powokami.
Rwnie i takie szka posiadaj wasne za-
barwienie. Kolor tego zabarwienia moe by
zrnicowany w zalenoci od tego, czy do-
konujemy oceny przy przezieraniu, czy te
oceniamy tylko wygld zewntrzny. Waha
odcieni kolorystycznych nie mona unikn i
s one w duym stopniu zwizane z zawar-
toci tlenku elaza w szkle, wyborem ro-
dzaju procesu powlekania, rodzajem powoki
oraz zmieniajc si gruboci szka i budo-
w szyby zespolonej.
b) rnice w barwie powok
Obiektywna ocena rnic w barwie powok
wymaga pomiarw wzgldnie bada podle-
gajcych wczeniej dokadnie zdefiniowa-
nym warunkom (rodzaj szka, barwa, rodzaj
owietlenia). Taka ocena nie moe by
przedmiotem opisywanych przepisw. (dal-
sze informacje w tym zakresie mona zna-
le w instrukcji VFF pt. Zabarwienia trans-
parentnego szka stosowanego w budownic-
twie)
c) ocena widocznego obszaru czci
brzegowej szyby zespolonej
W widocznym obszarze czci brzegowej a
wic poza obszarem na ktry bezporednio
pada wiato, mona zauway szczegy w
szkle oraz na ramkach dystansowych, ktre
powstay podczas produkcji szyby zespolo-
nej. Szczegy te mog by widoczne w ob-
szarze brzegowym szyb zespolonych, ktre z
punktu widzenia konstrukcji montau nie b-
d zasonite przez ram lub przylg przy-
szybow.
Dopuszczalne odchyki przylegania ramki dy-
stansowej w stosunku do krawdzi szka lub
innej ramki dystansowej (np. w przypadku
szyby dwukomorowej) wynosz na krawdzi
o dugoci 2,5 m do 4 mm, a dla duszych
krawdzi do 6 mm. Dla zespole jednokomo-
rowych tolerancja dla odchyki ramki dystan-
sowej wynosi 4 mm przy krawdzi o dugoci
3,5 m, przy duszych krawdziach 6 mm. W
przypadku szyb zespolonych z nieosonit
czci brzegow mog si sta widoczne
typowe szczegy czci brzegowej. Nie s
one jednak rozpatrywane w niniejszych prze-
pisach. Ewentualne szczegy dotyczce od-
chyek zwizanych z czci brzegow nale-
y ustala indywidualnie.
Szczeglne rozwizania konstrukcji ram oraz
wykonanie czenia brzegowego szyby ze-
spolonej wymagaj osobnych ustale dla da-
nego systemu szklenia.
d) szyba zespolona ze szprosem lecym
wewntrz przestrzeni midzyszybowej
Wpywy zjawisk klimatycznych jak rwnie
wstrzsy lub drgania wywoane przez uyt-
kownika mog czasowo spowodowa wrae-
nie klekotania szprosw.
Wyranie widoczne cicia po przejciu piy
oraz delikatne zmiany kolorystyczne w obr-
bie cicia zwizane s wycznie z procesem
produkcyjnym.
Odchylenia zwizane z utrzymaniem ktw
prostych wewntrz podzielonych pl naley
ocenia z uwzgldnieniem tolerancji produk-
cyjnych i montaowych a take wraenia
oglnego odczuwanego przez obserwatora.
Konsekwencje wynikajce ze zmian dugoci
szprosw w przestrzeni midzyszybowej na
skutek zmieniajcych si warunkw termicz-
nych s w zasadzie nie do uniknicia. Po-
wstajce podczas produkcji wzajemne prze-
sunicia szprosw rwnie nie mona w pe-
ni unikn.
e) uszkodzenia powierzchni zewntrznej
szka
W przypadku wystpienia uszkodzenia me-
chanicznego lub chemicznego powierzchni
zewntrznej szka, ktre zostaoby rozpozna-
ne po osadzeniu szka w ramie, naley doj
przyczyn tego uszkodzenia. Wtpliwoci w
czasie dokonywania oceny mona wytuma-
czy, jeli zastosujemy si do wytycznych
zawartych w rozdziale 11.3. Ponadto kiero-
wa si naley nastpujcymi normami i
przepisami:
przepisy techniczne cechu szklarzy
VOB/C ATV DIN 18 361
osadzanie szka
normy produktowe dla danej grupy wyro-
bw ze szka
instrukcja czyszczenia szka, wydana
przez Niemiecki Zwizek Szka Paskiego
wytyczne dotyczce postpowania z szy-
bami zespolonymi, wydane przez Nie-
miecki Zwizek Szka Paskiego oraz ka-
dorazowo wskazwki techniczne i aktual-
ne przepisy dotyczce szklenia wydane
przez producenta
29
Instrukcja Czyszczenie szka Niemieckiego
Zwizku Szka Paskiego
11
12
f) cechy fizyczne
Przed dokonaniem wizualnej oceny jakoci
szyby zespolonej naley wykluczy moli-
wo wystpienia szeregu zjawisk fizycz-
nych, ktre mog pojawi si na powierzch-
ni szka, takich jak:
zjawisko interferencji wiata
efektu podwjnej szyby
anizotropii
kondensacji pary wodnej na powierzchni
szyby (wyroszenie pary wodnej)
zjawisko zawilgocenia powierzchni
szyby
11.4.2 Wyjanienia poj
a) zjawisko interferencji wiata
W szybie zespolonej wykonanej ze szka flo-
at wystpi moe zjawisko interferencji wia-
ta w formie barwnego efektu tzw. efektu
tczy. Zjawisko interferencji optycznej jest
zjawiskiem nakadania si dwch lub wicej
promieni wiata spotykajcych si w jed-
nym punkcie. Pojawia si ono w postaci
mniej lub bardziej barwnych obszarw, ktre
zmieniaj si pod wpywem nacisku na szy-
b. Wystpienie tego zjawiska potgowane
jest dodatkowo idealn rwnolegoci
paszczyzn szka. Taka rwnolego pasz-
czyzn szka przyczynia si rwnie do uzy-
skania przeziernoci bez adnych zniekszta-
ce. Zjawisko interferencji wiata powstaje
przypadkowo i nie mamy na nie adnego
wpywu.
b) efekt podwjnej szyby
W uszczelnionej po obwodzie szybie zespo-
lonej zamknita jest pewna objto gazu
lub powietrza, ktrego stan uzaleniony jest
w gwnej mierze od cinienia barometrycz-
nego powietrza, wysokoci n.p.m., gdzie wy-
konano szyb zespolon, temperatury po-
wietrza panujcej w danej chwili oraz tem-
peratury powietrza panujcej w miejscu pro-
dukcji. Osadzajc szyby zespolone w oknie
na innej wysokoci n.p.m., przy innej tempe-
raturze i przy wahaniach cinienia barome-
trycznego powietrza (wysokie lub niskie ci-
nienie) moe wystpi zjawisko odksztaca-
nia si (wklsoci lub wypukoci) po-
wierzchni poszczeglnych szyb w zespole-
niu, co w konsekwencji prowadzi do znie-
ksztace optycznych. Na powierzchni szka
moe rwnie wystpi zjawisko wielokrot-
nego odbicia si promieni wiata o rnym
nateniu. Odbicia wiata s mocniej wi-
doczne wtedy, gdy np. to przeszklenia b-
dzie ciemniejsze lub wtedy, gdy w zespole-
niu wykorzystano szyby powlekane. Jest to
naturalne zjawisko fizyczne i wystpuje we
wszystkich szybach zespolonych.
c) anizotropia
Anizotropia jest zjawiskiem fizycznym po-
wstajcym w szkle poddawanym obrbce
termicznej i wynika z wewntrznego rozka-
du napre w szkle. W takim wypadku w
zalenoci od kta prowadzonej obserwacji
moliwe jest postrzeganie ciemnych, koloro-
wych okrgw lub paskw spolaryzowanego
wiata, ktre wystpuje przy normalnym
wietle dziennym. Intensywno zjawiska po-
laryzacji uzaleniona jest od pogody i poo-
enia soca wzgldem szyby. Podwjne za-
amanie si wiata jest mocniej widoczne,
gdy patrzymy na powierzchni szka pod
do duym ktem lub na naroniku stykaj-
cych si ze sob dwch szklanych fasad.
d) kondensacja pary wodnej na po-
wierzchni szyby (wyroszenie pary wodnej)
Zjawisko kondensacji (wyroszenia pary wod-
nej) tworzy si na zewntrznej powierzchni
szyby wtedy, gdy jej powierzchnia jest zim-
niejsza ni stykajce si z ni powietrze (np.
zamglone szyby samochodw osobowych).
Wyroszenie pary wodnej na zewntrznej po-
wierzchni szyby zespolonej uzalenione jest
od wartoci U, wilgotnoci powietrza, prze-
pywu powietrza oraz temperatury na ze-
wntrz i wewntrz pomieszczenia. Wyrosze-
nie pary wodnej na powierzchni szyby od
strony pomieszczenia wystpuje na skutek
zaburze cyrkulacji powietrza, np. powodo-
wane przez gbokie ocienice, zasony,
kwiaty w doniczkach lub w skrzynkach, alu-
zje oraz niekorzystne ustawienie grzejnikw
itp. W szybach zespolonych o niskiej warto-
ci wspczynnika U moe czasowo rwnie
wystpi wyroszenie pary wodnej od strony
zewntrznej, jeli wilgotno na zewntrz
(wzgldna wilgotno powietrza na ze-
wntrz) bdzie wysoka a temperatura powie-
trza bdzie wysza od temperatury po-
wierzchni szyby.
e) zjawisko zawilgocenia powierzchni szyb
Zjawisko zawilgocenia powierzchni szyb po
stronie zewntrznej szyby zespolonej moe
wystpowa z rnym nasileniem w przy-
padku wystpienia: np. odciskw rolek gu-
mowych, palcw, etykiet, rysunku sojw po-
chodzcych z papieru, uycia ssawek pr-
niowych, resztek mas uszczelniajcych, uy-
cia past polerujcych lub rodkw smaruj-
cych oraz oddziaywania wpyww atmosfe-
rycznych. Rny stopie zawilgocenia moe
by widoczny na skutek dziaania wilgoci,
wyroszenia si pary wodnej lub wystpienia
opadw atmosferycznych oraz na skutek
uycia wodnych roztworw rodkw czysz-
czcych.
Dbao o szko i
jego czyszczenie
Wszystkie materiay budowlane takie jak
prole uszczelniajce, masy uszczelniajce,
warstwy farb oraz prole ram okiennych lub
fasadowych ulegaj naturalnemu procesowi
starzenia si. Aby jednak wyduy ywot-
no szyb zespolonych SANCO, naley we
wasnym zakresie kontrolowa funkcjonal-
no wykorzystanych materiaw i utrzymy-
wa je we waciwej czystoci.
13
30
A Rozdzia
Anizotropia 11.4.2
C
Cinienie 11.4.2
Cz brzegowa 5.3/10
Czynniki chemiczne 9.5
Czyszczenie 12
D
Dbao o szko i jego czyszczenie 12
Dwustronne uszczelnienie 5.1.2
E
Efekt podwjnej szyby 11.4.2
Elementy odciajce 5.3
Elementy przesuwne 8.7
Etykiety 9.6
G
Grzejniki 9.2
I
Interferencja wiata 11.4.2
K
Klocki dystansowe 6/10
Kompatybilno materiaw 5.3
Kondensacja pary wodnej 11.4.2
L
Lista regulacji budowlanych 1
N
Naklejki 9.6
Naprenia termiczne 8.1
Normy 2
O
Ochrona przeciwsoneczna od strony pomieszczenia 9.8
Odksztacenia 5.3
Oznakowanie CE 1
P
Parcie/ssanie wiatru 5.3
Pywalnie 8.3
Pomieszczenia wilgotne 8.3
Prace spawalnicze 9.3
Programy do oblicze statyki szka 7
Przekadki dystansowe 3
Przepisy dotyczce wzrokowej oceny jakoci szka 11
Przeszkody rzucajce cie 9.4
Przeszklenia dachowe 8.2
Przeszklenia witraowe 8.5
Przeszklenia ukone i dachowe 8.2
S
Statyka szka, program 7
Specjalne obszary zastosowa dla szyb zespolonych 8
Szczeglne uwagi dotyczce montau i obchodzenia si z szybami
zespolonymi SANCO 9
Szeroko luzu bocznego 4
Szklenie dwikochonnymi szybami zespolonymi 8.8
Szklenie pomieszcze wilgotnych 8.1
Szklenie szybami specjalnymi 8.1
Szko absorpcyjne 8.1
Szko zbrojone drutem 8.1
Szko hartowane 8.1
Szko reeksyjne 8.3
Szyby zespolone ze szprosami 8.6
Szyby laminowane 8.1/8.2
Sztos szka 3
Systemy szklenia 5
Systemy szklenia z nieuszczelnion podstaw wpustu 5.1
T
Transport 3/10
U
Uszczelki przyszybowe 5.1.2
Uwagi dotyczce montau szka 9
Uwagi szczeglne 9
Spis hase
31
W
Wasne zabarwienie 11.4.1
Wklejane szyby zespolone 5.3
Wklejanie szyb we wrby ram okiennych 5.3
Wpyw czynnikw chemicznych 9.5
Wpust 4
Wzrokowa ocena jakoci szyb 11.4.1
Wyjanienia poj 11.4.2
Wylewki asfaltowe 9.1
Wymiarowanie wpustu 4
Wytyczne dotyczce szyb zespolonych 10
Wyrwnanie cinienia pary wodnej 5.1/10
Z
Zakres zastosowania 1
Zamalowywanie i oklejanie 9.4
Zbiory przepisw technicznych 2

ywotno szyb zespolonych 12

R
Rnice w barwie powok 11.4.1
Rnice wzniesie 8.4
13
T
A
W
E
R
B
E
A
G
E
N
T
U
R
1
0
/
2
0
1
0
www. sanco. de