You are on page 1of 1

Tau

Ors
Cedro
Sobral
capu
Fortim
Acara
Ubajara
Salitre
Quixad
Crates
Canind
Camocim
Aquiraz
Tamboril
rauuba
Beberibe
Baturit
Penaforte
Morada Nova
Quixeramobim
Pedra Branca
Nova Jaguaribara
Juazeiro do Norte
So Gonalo do Amarante
V
V
V Fortaleza
-380'0"
-380'0"
-390'0"
-390'0"
-400'0"
-400'0"
-410'0"
-410'0"
-30'0" -30'0"
-40'0" -40'0"
-50'0" -50'0"
-60'0" -60'0"
-70'0" -70'0"
Tau
Ors
Cedro
Sobral
capu
Fortim
Acara
Ubajara
Salitre
Quixad
Crates
Canind
Camocim
Aquiraz
Tamboril
rauuba
Beberibe
Baturit
Penaforte
Morada Nova Quixeramobim
Pedra Branca
Nova Jaguaribara
Juazeiro do Norte
So Gonalo do Amarante
1
4
3
2
7
6
8
5
10
9
Fortaleza
-380'0"
-380'0"
-390'0"
-390'0"
-400'0"
-400'0"
-410'0"
-410'0"
-30'0" -30'0"
-40'0" -40'0"
-50'0" -50'0"
-60'0" -60'0"
-70'0" -70'0"
Tau
Ors
Cedro
Sobral
Icapu
Fortim
Acara
Ubajara
Salitre
Quixad
Crates
Canind
Camocim
Aquiraz
Tamboril
Irauuba
Beberibe
Baturit
Penaforte
Morada Nova Quixeramobim
Pedra Branca
Nova Jaguaribara
Juazeiro do Norte
So Gonalo do Amarante
Fortaleza
-380'0"
-380'0"
-390'0"
-390'0"
-400'0"
-400'0"
-410'0"
-410'0"
-30'0" -30'0"
-40'0" -40'0"
-50'0" -50'0"
-60'0" -60'0"
-70'0" -70'0"
Fortaleza
Tau
Ors
Cedro
Sobral
capu
Fortim
Acara
Ubajara
Salitre
Quixad
Crates
Canind
Camocim
Aquiraz
Tamboril
rauuba
Beberibe
Baturit
Penaforte
Morada Nova
Quixeramobim
Pedra Branca
Nova Jaguaribara
Juazeiro do Norte
So Gonalo do Amarante
II-B
I-C
I-B
I-D
III
II-A
I-A
-380'0"
-380'0"
-390'0"
-390'0"
-400'0"
-400'0"
-410'0"
-410'0"
-30'0" -30'0"
-40'0" -40'0"
-50'0" -50'0"
-60'0" -60'0"
-70'0" -70'0"
Tau
Ors
Cedro
Sobral
capu
Fortim
Acara
Ubajara
Salitre
Quixad
Crates
Canind
Camocim
Aquiraz
Tamboril
rauuba
Beberibe
Baturit
Penaforte
Morada Nova Quixeramobim Pedra Branca Nova Jaguaribara
Juazeiro do Norte
So Gonalo do Amarante
Fortaleza
I
II
III
-380'0"
-380'0"
-390'0"
-390'0"
-400'0"
-400'0"
-410'0"
-410'0"
-30'0" -30'0"
-40'0" -40'0"
-50'0" -50'0"
-60'0" -60'0"
-70'0" -70'0"
Minerais
No
Metlicos
Minerais
Metlicos
Gemas e Pedras Preciosas
Minerais Energticos
CLASSE SUBSTNCA CONTEXTO GEOLGCO POTENCAL DE USO E APLCAO MEDDAS DE CONTROLE PARA AS REAS DEATVDADE DE LAVRA
Areia e cascalho
Argila
Diatomita
Caulim
Gipsita
Rocha ornamental
Pedra britada
Magnesita
Calcrio
Saibro
Minerais de pegmatitos (muscovita, feldspato, quartzo, ambligonita, espodumnio)
Fosfato
Amianto
Talco
Grafita
Sheelita
gua mineral
Ferro
Mangans
Cobre
Nquel
Cromo e EGP (elementos do grupo da platina)
Ouro
Ametista Berilo Turmalina gua marinha
Urnio
Plancies fluviais: evitar extrao s margens dos rios (manter faixa de segurana), evitar degradao da mata ciliar, terraplanagem peridica dos leitos, evitar abandono decavas, recuperaodereas degradadas. Dunas: diretrizes tcnicas criteriosas para licenciamento das reas, observao rigorosadalegislaoambiental, fiscalizao efetiva dasdiretrizes eexigncias.
Medidas de controle ambiental semelhantes s descritas para minerao de areia em plancies fluviais. Fontes alternativas de energia para as cermicas e olarias, evitando- seousodelenhae, consequentemente, odesmatamentoindiscriminadoda caatinga. Monitoramento dos processos de lavra, beneficiamento e calcinao. Evitar a degradao das lagoas, principalmente pela lavra predatria que praticada para a produo artesanal de tijolos brancos.
No hatividade delavra.
Controle de vibraes e rudos mediante a utilizao de plano de fogo e equipamentos adequados (principalmente em pedreiras situadas prximo as reas habitadas), uso de filtros e nebulizadores para controle da gerao de poeira, disposio adequada do estril, cortinas verdes e outras barreiras fsicas para minimizar impactos paisagsticos e ultralanamentos de rocha, plano de recuperao de reas degradadas. Adoo de medidas de controle e gerenciamento das reas de extrao de calcrio nas chapadas do Araripe e do Apodi visando aumento de produtividade, a minimizao dos impactos ambientaisemelhoriados nveis desegurana e sadedos pequenos mineradores
Estabelecimento de limites adequados lavra, estocagem do solo orgnico decapeado e posterior distribuio nas reas, revegetao, sistema de asperso para controlar a emisso depoeiraerecuperaodasreas degradadas.
Medidas para reduo dos impactos ambientais sobre os recursos hdricos (assoreamento de drenagens e contaminao das guas), vegetao e paisagem. Recuperao dereas degradadas.
No hatividade delavra.
Estudos hidrogeolgicos, objetivandoocorreto dimensionamentoda atividade, controle de fontes poluidoras na rea de captao e no seu entorno, execuo peridica de anlises qumicas, fsico-qumicasebacteriolgicas.
Medidas para reduo dos impactos ambientais sobre os recursos hdricos (assoreamento de drenagens e contaminao das guas), vegetao e paisagem. Recuperao dereas degradadas.
No hatividade delavra.
Capacitao tcnica aos pequenos mineradores, emcooperativas de produtores/APLs (Arranjos Produtivos Locais), visando o aumento de produtividade, minimizao de impactos ambientais emelhoria dos nveis deseguranaesade.
No hatividade delavra.
Construo civil, indstria de vidro, metalurgia, fabricao de cimento e concreto, abrasivos, refratrios, meios filtranteseoutros.
Principalmente para cermica vermelha e fabricao de cimento, alm de vrios outros segmentosindustriais.
Uso industrial como isolante trmico, agente filtrante e agente de carga industrial ouenchimento. Fabricaode tijolosbrancos.
ndstria de papel e celulose, vidros, cermica branca, tinta e indstria farmacutica.
Fabricaode gessopara agricultura, medicina, cermicaerevestimento.
Construo civil (como revestimentos e pisos), peas de ornamentao e arte, bancadas e mveis.
Construo civil (concreto, pavimentos rodovirios, lastros ferrovirios, enrocamentos debarragens e deaterros virios, entreoutros.
Agricultura (fertilizantes), refratrios para siderurgia e metalurgia, indstrias qumica, alimentcia, depapel, decimentoedevidro.
Agricultura (corretivo de solo), indstria cimenteira, fabricao de cal, tintas, pisoserevestimentos.
Construo civil (obras de base de pavimentao de ruas, rodovias e aeroportos, recobrimento de estradas no pavimentadas e de ptios de obras diversas).
Usos industriais diversos (qumica, eletro-eletrnicos, construo civil, tintas, perfurao de poos, liga ferro-silcio, vidros cermica, tica, farmacutica e baterias deltio).
Agricultura(fertilizantes), fabricaodedetergentesesaboemp.
Cimento-amianto (fibrocimento) para telhas, caixas d'gua, etc. Placas de revestimento, painis divisrios, proteo contra fogo.
Usos industriais diversos (inseticidas, cosmticos, cermica, enchimento de asfalto, materiais refratrios, tintas, papel, borrachas, plsticos, txtil) e agricultura.
Fabricao de ao, tijolos refratrios, lpis, fitas magnticas, lonas de freios, tintas eexplosivos.
Carboneto de tungstnio (ferramentas para cortar metais, brocas de perfurao), industriaseltrica, aeronutica e blica.
Consumodomstico.
Fabricao de ao e outras ligas metlicas, componente estrutural de obras de construocivil, metalurgiae vriasoutrasaplicaes.
Fabricao de ao e outras ligas metlicas, tintas, desinfetantes, pilhas e baterias eltricas.
Metalurgia, fios ecaboseltricos, ligas metlicas, equipamentose mquinas.
Fabricao de ao eoutras ligas metlicas, baterias, revestimentos metlicos e fundio.
ndstrias automotiva, metalrgica, qumica/petroqumica, eletro-eletrnica, joalheria, vidro, materiais odontolgicos medicinais.
Joalheria, ativo financeiro (barras de ouro), indstria eletro-eletrnica, materiaisodontolgicosemedicinais
Geraodeenergia.
Depsitos aluvionares, sedimentos do Grupo Barreiras, dunas e coberturas colvio-eluvais.
Depsitos de plancies aluviais e lacustres, coberturas tercirias, argilitos e folhelhos daBaciadoAraripe.
Depsitos lacustresaolongodafaixacosteira.
ntemperismodencleos feldspticos empegmatitos, tufos vulcnicos edefilitos.
Lentes ou camadas de evaporitos intercalados em folhelhos e calcrios da FormaoSantana(Grupo Araripe).
Corpos granticos diversos, gnaisses, migmatitos, rochas bsicas e ultrabsicas, quartzitos, calcrios, mrmores, conglomerados e rochas alcalinas.
Rochas granitides diversas, gnaisses, migmatitos, quartzitos, rochas bsicas e ultrabsicas, calcrios cristalinose rochas alcalinas.
ndstriajoalheira.
Camadas de mrmores magnesianos, da sequencia vulcanossedimentar da faixa Ors.
Metacalcrios da Formao Frecheirinha (Grupo Ubajara); corpos lenticulares de metacalcrios (mrmores) intercalados a gnaisses e xistos do Complexo Cear; Formao Jandara (Grupo Apodi); Formao Santana (Grupo Araripe) e metacalcrios doGrupoOrs.
Manto de intemperismo, com decomposio parcial dos minerais primrios (conservando vestgios da rocha original), desenvolvido sobre tipos litolgicos variados, principalmentedos complexosgnaissico-migmatticos.
Corpos de pegmatitos, associados a leucogranitos, normalmente preenchendo fraturas efalhas, encaixadosemxistos, gnaissese migmatitos.
Sequncia de rochas metassedimentares da Unidade ndependncia (Complexo Cear). Lentes de mrmores so as principais rochas hospedeiras do jazimento fsforo-uranferodetataia.
Em rochasmetaultramficasserpentinizadas doComplexoCruzeta.
Corpos lenticulares de rochas metabsicas/metaultrabsicas do Complexo Cruzeta.
Lentes grafitosas associadas aos metassedimentos neoproterozicos da Unidade ndependncia(ComplexoCear) e doComplexoAcopiara.
Tactitos, em forma de lentes, encaixados em rochas gnissico-migmatticas do ComplexoAcopiara.
Aquferos relacionados ao embasamento cristalino, ao Grupo Barreiras, FormaoMisso Velha e aoGrupoSerraGrande.
Cor pos de or i gem hi dr ot er mal associ ados gr ani t ognese neoproterozica/cambriana edepsitos coluvionaresrecentes.
Associado a rochas metassedimentares paleoprotrozicas nas unidades Canind eAlgodes, etambm noComplexoAcopiara.
Filitos grafitosos da sequncia vulcanossedimentar dos Grupos Martinpole e Cachoeirinha. Rochas vulcnicas cidasna baciado Cococi.
Rochas ultrabsicas encaixadas emmetassedimentos doGrupo NovoOriente eno ComplexoCruzeta.
Rochas metamficasemetaultramficasdaUnidadeTria(ComplexoCruzeta).
Veios de quartzo piritoso, encaixados em xistos e filitos da Formao Lavras da Mangabeira, em zonadecisalhamento.
Corpos de pegmatito mineralizados, associados a leucogranitos, normalmente preenchendofraturasefalhas, encaixados emxistos, gnaisses emigmatitos.
Colofanitos, epissienitos e brechas encaixadas na sequncia de rochas metassedimentares daUnidade ndependncia(ComplexoCear).
Trechos do litoral que experimentam acelerado processo de recuo da linha de costa (eroso marinha).
SISMOS
Magnitude entre 2 e 3
Magnitude entre 3 e 5
Magnitude igual ou menor que 2
reas em processo de desertificao: - Ncleo dos Sertes de rauuba e Centro-Norte - Ncleo dos Sertes dos nhamuns - Ncleo dos Sertes do Mdio Jaguaribe
Sedes Municipais
Estradas
Fonte: Departamento Nacional da Produo Mineral - DNPM (Programa Nacional de Distritos Mineiros - Distritos Mineiros do Estado do Cear, 2000), com modificaes.
1:3.000.000
1:3.000.000
1:3.000.000
Gemas e Pedras Preciosas - turmalina, gua marinha, berilo. Minerais No Metlicos - minerais de pegmatitos (quartzo, feldspato, mica,ambligonita, espodumnio), amianto, talco, grafita, sheelita, calcrio, rocha ornamental e brita. Minerais Metlicos - cromita, EGP (elementos do grupo da platina).
6
Quixad - Pedra Branca
Minerais No Metlicos - calcrio, rocha ornamental e brita. Minerais Metlicos - ferro e nquel. Gemas e Pedras Preciosas - ametista.
7
Novo Oriente - Tau
Minerais No Metlicos - calcrio, magnesita, rocha ornamental, minerais de pegmatitos (berilo e quartzo). Minerais Metlicos - cobre e ouro. 8
Iguatu - Aurora
Minerais No Metlicos - caulim e calcrio. Minerais Metlicos - ferro. 9
Campos Sales - Antonina do Norte
Minerais No Metlicos - gipsita, calcrio, argila e gua mineral. 10
Chapada do Araripe
2
Itapipoca - Santa Quitria
Sobral - Camocim
1
3
Canind - Tamboril
4
Grande Fortaleza
5
Baixo Jaguaribe
Minerais Metlicos - ferro, cobre e mangans. Minerais No Metlicos - calcrio, rocha ornamental, brita, areia, argila e diatomito.
Minerais No Metlicos - rocha ornamental, calcrio, diatomito e argila. Gemas e Pedras Preciosas - ametista.
Minerais No Metlicos - calcrio, fosfato, rocha ornamental e quartzo. Minerais Energticos - urnio.
Minerais No Metlicos - areia, argila, calcrio, diatomito, rocha ornamental, brita, saibro, gua mineral e minerais de pegmatitos (mica, feldspato e quartzo). Minerais Metlicos - mangans.
Minerais No Metlicos - calcrio, argila, areia, diatomito, brita, rocha ornamental e minerais de pegmatitos.
Predomnio de metassedimentos sltico-argilosos, ricos em minerais micceos, finamente laminados e de alta fissilidade: soltam placas e desestabilizam-se com facilidade em taludes de corte.
reas sujeitas a enchentes sazonais causadas pelo extravasamento dos rios, principalmente em perodos de chuvas mais intensas.
ntensa dinmica sedimentar, com processos de mobilizao elica de areias (migrao de dunas) e eroso da linha de costa.
reas de relevo acidentado, suscetveis aos processos erosivos e movimentos naturais de massa (deslizamentos de solos e blocos de rocha).
Rochas e solos que podem conter grandes concentraes de argilominerais expansivos, favorecendo processos erosivos e desestabilizaes em taludes de corte.
Predomnio de rochas carbonticas (calcrios e metacalcrios) que se dissolvem com facilidade pela ao das guas, formando cavidades subterrneas que podem causar abatimentos e colapsos dos terrenos (subsidncia crstica).
Solos arenosos, com alto potencial erosivo e bastante percolativos, tornando esses terrenos altamente vulnerveis contaminao das guas subterrneas.
Fonte: CPRM - Mapa Geodiversidade do Estado do Cear, 2010. GOV.CE, MMA - Programa de Ao Estadual de Combate Desertificao e Mitigao dos Efeitos da Seca (PAE-CE), 2010.
Fonte: CPRM - SG Hidrogeolgico da folha SB.24 Jaguaribe, no prelo (com modificaes).
I - AQUFEROS POROSOS
III - AQUFEROS POROSOS-FISSURAIS
II - AQUFEROS FISSURAIS
I-A
I-B
I-D
II-A
II-B
III
Aquiferos muito produtivos (vazes maiores que 50 m/h): formao Misso Velha.
Aquiferos moderadamente produtivos (vazes entre 10 e 50 m/h): grupo Serra Grande e formaes Mauriti e Au.
I-C Aquiferos pouco produtivos (vazes entre 5 e 10 m/h): aluvies, depsitos elicos, grupo Barreiras e formaes Antenor Navarro e Lima Campos.
Aquiferos muito pouco produtivos (vazes entre 1 e 5 m/h): depsitos colvio-eluviais e formaes Exu, Brejo Santo, Faceira, c, Moura e Malhada Vermelha.
Aquiferos muito produtivos (vazes maiores que 50 m/h): calcrios da formao Jandara.
Aquiferos muito pouco produtivos (vazes entre 1 e 5 m/h): metassedimentos/metavulcnicas, vulcnicas, cristalino e carbonatos/metacarbonatos.
Aquiferos muito pouco produtivos (vazes entre 1 e 5 m/h): grupo Jaibaras.
Sedes Municipais Drenagem Estradas
LEVANTAMENTO DA GEODIVERSIDADE
COORDENAO NACIONAL
Departamento de Gesto Territorial
Cassio Roberto da Silva
COORDENAES TEMTICAS
Geodiversidade
Antonio Theodorovicz
Geomorfologia
Marcelo Eduardo Dantas
Solos
Edgar Shinzato
Cenrios
Valter Jos Marques
Coordenao de Geoprocessamento e da
Base de Dados de Geodiversidade
Maria Anglica Barreto Ramos
Maria Adelaide Mansini Maia
MINISTRIO DE MINAS E ENERGIA
SECRETARIA DE GEOLOGIA, MINERAO E TRANSFORMAO
MINERAL
MINISTRO DE ESTADO
Edison Lobo
SECRETARIA EXECUTIVA
Mrcio Pereira Zimmermann
SECRETRIO DE GEOLOGIA, MINERAO E TRANSFORMAO
MINERAL
Cludio Scliar
CPRM - SERVIO GEOLGICO DO BRASIL
DIRETOR-PRESIDENTE
Agamenon Sergio Lucas Dantas
DIRETOR DE HIDROLOGIA E GESTO TERRITORIAL
Jos Ribeiro Mendes
DIRETOR DE GEOLOGIA E RECURSOS MINERAIS
Manoel Barretto da Rocha Neto
DIRETOR DE RELAES INSTITUCIONAIS E DESENVOLVIMENTO
Fernando Pereira de Carvalho
RESIDNCIA DE FORTALEZA
Chefia
Darlan Figueira Maciel
Assistente de Hidrologia e Gesto Territorial
Jaime Quintas dos S. Colares
Execuo Tcnica
Ricardo de Lima Brando
Luis Carlos Bastos Freitas
Colaborao
Edgard Shinzato
Marcelo Eduardo Dantas
Jos Adilson Dias Cavalcanti
Francisco Edson M. Gomes
Editorao Cartogrfica Final - DICART/ERJ
Paulo Roberto Macedo Bastos
Marilia Santos Salinas do Rosario
Alessandra Pacheco Cardoso Moreira
Fonte: CPRM - Mapa Geodiversidade do Estado do Cear; Comisso Brasileira de Stios Geolgicos e Paleobiolgicos (SGEP); Centro Nacional de Estudo, Proteo e Manejo de Cavernas (CECAV)
1:3.000.000
Usinas Termeltricas
Sedes Municipais
Centrais Geradoras Eolioeltricas
Linhas de Transmisso
TERRITRIOS DA CIDADANIA
Vales do Curu e Aracatiacu
Estradas
Cariri
nhamuns Crateus
Serto Central
Serto de Canind
Sobral
Centrais Geradoras Solar Fotovoltaica
Centrais Geradoras UND Eltricas
Pequenas Centrais Hidreltricas
Subestaes
Adutoras
Canal da ntegrao
Canal do Trabalhador
Eixo da Ferrovia Transnordestina
Trecho Transposio do Sao Francisco
Locais com Atividades de Extrao Mineral
Minas e garimpos de gemas e pedras preciosas
Minas e garimpos de rochas e minerais industriais
Minas e garimpos de minerais metlicos
Ocorrncias e depsitos minerais
Minerais Energticos
Gemas e Pedras Preciosas
Rochas e Minerais ndustriais
Minerais Metlicos
APL - Arranjos Produtivos Locais de Base Mineral
Cermica Vermelha do Baixo Jaguaribe
Parque Nacional de Ubajara
Geoparque Araripe
STIOS E PONTOS GEOTURSTICOS
Espeleolgico
Arqueolgico
Geolgico
Geolgico/Geomorfolgico
Geolgico/Paleontolgico
Geomorfolgico
Paleontolgico
Sedes Municipais
Drenagem
Estradas
UNIDADES DE CONSERVAO
reas ndgenas
reas de Conservao Estaduais
Unidades de Conservao Federal de Proteo ntegral (ESEC, PARNA)
Unidades de Conservao Federal de Uso Sustentvel (APA, FLONA, RESEX)
FORTALEZA
Ipu
Ic
Tau
Ors
Jati
Umari
Ocara
Milho
Marco
Jucs
Graa
Erer
Crato
Chor
Cedro
Barro
Uruoca
Umirim
Tururu
Trairi
Sobral
Russas
Pacuj
Pacoti
Jardim
Iguatu
Icapu
Granja
Fortim Croata
Corea
Chaval
Caris
Carir
Baixio
Aurora
Assar
Aiuaba
Acara
Varjota
Ubajara
Tiangu
Salitre
Quixer
Quixel
Quixad
Potengi
Poranga
Pereiro
Parambu
Palhano
Pacajus
Mulungu
Mucambo
Morajo
Mombaa
Mirama
Meruoca
Mauriti
Massap
Itatira
Itarema
Itapag
Iracema
Guaiba
Eusbio
Crates
Caucaia
Catunda
Canind
Camocim
Aratuba
Araripe
Aracati
Aquiraz
Acarape
Abaiara
Tarrafas
Tamboril
Saboeiro
Redeno
Paramoti
Paracuru
Palmcia
Pacatuba
Milagres
Madalena
Itapiuna
Itaiaba
Irauuba
Ipueiras
Ibiapina Groaras
Catarina
Cascavel
Caridade
Beberibe
Baturit
Barreira
Barbalha
Banabui
Arneiroz
Ararenda
Apuiars
Amontada
Acopiara
Tejuuoca
Reriutaba
Porteiras
Penaforte
Paraipaba
Morrinhos
Maracana
Jaguaribe
Itapipoca
Itaitinga
Ipaumirim
Ibaretama
Horizonte
Granjeiro
Forquilha
Carnaubal
Caririau
Bela Cruz
Aracoiaba
Altaneira
Solonpole
Senador S
Potiretama
Pentecoste
Maranguape
Jaguaruana
Ipaporanga
Ibicutinga
Chorozinho
Capistrano
Boa Viagem
Alto Santo
Alcntaras
Uruburetama
Pindoretama
Nova Russas
Nova Olinda
Morada Nova
Martinpole
Jaguaretama
Hidrolndia
Brejo Santo
Barroquinha
Quixeramobim
Pedra Branca
Novo Oriente
Misso Velha
Guaramiranga
Farias Brito
Campos Sales
Vrzea Alegre
So Benedito
Independncia
Freicheirinha
Senador Pompeu
Santa Quitria
Pires Ferreira
Nova Jaguaribara
Viosa do Cear
Quiterianpolis
Piquet Carneiro
General Sampaio
So Lus do Curu
Monsenhor Tabosa
Santana do Cariri
Santana do Acara
Limoeiro do Norte
Juazeiro do Norte
Antonina do Norte
Tabuleiro do Norte
Guaraciaba do Norte
Lavras da Mangabeira
So Joo do Jaguaribe
Jijoca de Jericoacara
So Gonalo do Amarante
Dep. Irapuan Pinheiro
BR_116
BR_020
CE_257
BR_222
BR_226
CE_292
CE_371
BR_403
BR_122
CE_265
CE_362
CE_176
CE_363
CE_060
BR_402
BR_230
CE_085
CE_366
CE_138
CE_341
CE_183
CE_277
CE_456
CE_168
BR_304
CE_434
CE_284
CE_169
CE_386
CE_261
CE_455
BR_404
CE_275
CE_263
CE_293
CE_040
CE_329
CE_123
CE-021
CE_442
CE_253
CE-288
CE_350
CE_364
CE_065
CE_326
CE_377
CE-176
CE_368
CE_166
CE_494
CE_384
CE_440
CE_162
CE_397
CE-362
CE_390
CE_422
CE_423
CE_060
CE_243
CE_371
CE_166
CE_163
BR_403
CE_253
BR_304
CE_153
CE_187
CE_375
CE_065
CE_168
C E _ 1 7 9
CE_265
CE_060
CE_138
BR_226
CE_176
CE_060
CE_187
CE_265
BR_230
CE_040
CE_241
BR_116
BR_402
CE_354
CE_187
CE_060
CE_253
CE_176
CE_176
BR_230
CE_187
CE_341
BR_116
BR_402
CE_085
CE_187
CE_060
BR_403
CE_265
CE_187
CE_065
w
Lagoa Grande
40.b
38.b
38.b
14.c
41.b
8.c
41.f
38.b
38.d
41.b
11.a
41.b
11.a
33.f
38.a
12.a
41.b
11.a
38.b
11.a
41.f
11.a
38.b
11.a
22.b
25.e
11.a
38.b
38.b
33.g
41.f
41.f
33.a
14.a 38.b
41.b
38.b
25.f
41.b
13.c
14.c
22.g
1.a
11.a
1.a
11.b
14.h
22.f
32.d
22.d
38.b
40.b
41.b
41.b
41.b
4.a
29.c
11.a
35.a
41.b
32.i
32.d
41.d
1.a
34.b
38.d
11.a
14.h
41.b
14.g
38.b
11.b
18.a
13.a
11.a
16.a
38.b
41.e
38.g
22.b
41.b
41.f
36.b
32.i
41.e
4.c
25.e
22.b
33.b
32.h
41.e
25.b
10.c
11.a
41.b
41.e
41.e
22.e
41.b
38.b
29.a
32.d
40.a
38.i
38.d
36.d
14.a
41.a
36.f
11.a
25.f
1.a
38.e
32.a
38.b
34.b
38.f
32.a
16.a
1.a
11.a
22.d
41.e
11.a
25.e
8.d
41.b
14.g
14.b
32.i
5.a
38.b
38.b
38.i
39.a
22.d
9.b
40.d
9.b
38.d
41.e
22.f
33.f
38.b
28.c
10.c
41.b
41.d
8.d
22.f
4.c
22.f
14.e
40.b
41.a
27.a
8.f
41.f
4.b
41.i
8.d
38.i
36.g
40.i
25.i
36.b
38.f
32.a
22.f
38.b
38.b
38.g
11.a
24.h 40.b
36.b
40.a
25.b
31.a
33.b
25.f
38.b
41.e 22.a
25.b
1.a
8.h
25.e
25.e
28.b
11.a
38.f
41.f
25.a
32.d
11.a
38.f
1.a
25.b
39.a
41.d
25.d
41.b
25.e
8.d
1.a
41.b
18.a
25.a
35.a
24.g
25.f 25.e
14.b
38.b
41.f
25.b
38.b
4.a
27.b
27.a
22.f
22.f
25.b
32.d
32.a
22.b
14.b
16.a
40.i
22.d
8.h
38.j
41.b
41.d
38.g
4.c
14.b
22.g
40.g
41.a
24.g
7.a
22.d
5.a
20.a
40.g
4.c
34.b
41.b
41.d
4.b
40.g
29.a
32.c
41.a
34.b
40.b
38.b
22.b
22.b
25.a
32.f
10.d
38.b 22.g
36.d
22.f
40.e
22.f
41.a
24.g
38.b
8.a
24.b
30.b
41.b
38.d
22.b
25.e
33.e
25.f
14.a
9.b
33.b
22.f
30.b
41.e
22.e
37.d
41.a
25.e
41.b
25.e
33.f
41.b
25.b
22.g
25.d
5.a
41.b
24.e
17.a
9.b
38.b
20.a
36.f
1.a
25.b 11.b
25.e
24.f
16.a
41.b
34.b
34.d
22.a
14.e
22.f
4.a
14.b
22.f
25.e
8.e
25.e
29.a
34.b
32.h
40.b
34.f
4.a
22.b
34.f
34.g
34.h
32.f
38.f
38.d
38.e
25.b
24.g
4.a
33.b
32.a
41.c
32.d
34.c
38.f
25.b
1.a
41.b
5.a
5.a
22.b
9.a
41.e
38.f
30.b
4.c
41.d
40.e
32.h
4.a
4.b
22.b
38.b
36.b
9.b
25.f
38.f 41.f
40.b
41.e
38.e
28.d
4.b
25.h
9.b
38.e
41.f
32.e
38.e
1.a
5.a
16.a
27.a
11.a
25.b
36.f
22.b
32.h
25.a
24.h
36.f
40.b
14.d
36.a
36.d
41.b
41.h
34.f
22.d
40.b
38.g
32.f
22.e
25.e
27.b
8.d
34.f
32.d
25.b
32.h
8.d
22.a
1.a
22.a
11.b
38.a
40.b
22.b
41.f
24.g
8.f
22.b
27.a
34.b
24.h
41.b
38.c
22.b
41.d
22.b
16.a
40.c
33.d
4.b
24.f
41.f
13.b
40.i
34.g
10.b
16.a
40.e
25.b
11.a
24.g
27.a 30.c
1.a
39.a
33.c
32.f
33.h
32.e
4.a
16.a
38.f
11.a
38.f
38.f
22.h
33.c
8.a
22.f
8.a
34.g
32.d
9.b
34.b
40.b
17.c
25.f
22.f
40.b
34.g
41.g
32.d
34.e
32.f
32.d
34.f
33.b
5.a
39.a
16.a
25.d
4.c
40.g
5.a
34.f
11.a
34.h
36.f
18.b
33.d
41.e
14.b
32.g
36.f
41.a
33.e
41.f
4.c
41.e
32.d
25.c
41.b
36.f
33.e
38.i
14.e
33.b
4.a
30.d
34.b
2.a
30.d
24.g
13.b
9.c
41.d
40.b
22.e
36.f
5.a
35.b
11.a
14.e
11.a
25.h
38.a
22.b
19.a
33.c
38.b
24.b
8.d
40.c
32.f
41.f
9.b
29.b
14.e
2.a
14.e
4.a
32.f
34.f
38.b
4.a
40.h
30.d
40.c
25.e
34.a
4.a
36.f
34.f
17.a
34.b
22.g
38.b
33.e
41.d
33.b
14.e
40.c
36.e
34.b
33.b
30.b
8.d
38.b
41.i
36.e
32.h
4.c
29.b
10.a
32.g
8.a
4.a
9.b
33.c
1.a
1.a
1.a
5.a
1.a
1.a
5.a
1.a
1.a
1.a
36.f
1.a 40.b
38.b
1.a
38.i
22.f
36.d 1.a
22.b
1.a
22.b
1.a
36.h
36.b
22.b
8.a
1.a
38.a 22.d
36.f
10.c
1.a
38.b
1.a
10.d
11.a
25.b
24.h
25.b
38.b
8.a
36.f
1.a
22.f
28.d
36.b
5.a
36.d
9.b
3.a
19.b
41.b
16.a
38.h
2.a
38.f
32.f
22.f
38.b
8.a
14.e
36.f
28.c
1.a
25.e
1.a
25.f
13.d
11.a
22.f
34.c
25.e
25.e
34.b
23.b
36.f
4.a
36.f
25.g
1.a
34.b
32.d
8.h
9.a
33.b
41.f
38.d
38.c
24.f
21.d
25.e
8.d
24.b
20.a
21.a
41.b
41.f
32.e
1.a
22.g
1.a
41.f
38.h
8.a
25.f
33.b
5.a 1.a
33.i
34.f
7.a 1.a
38.h
8.f
32.f
33.b
16.a
8.a
41.f
25.g
36.f
38.b
41.e
22.c
8.a
4.a
7.a
41.b
22.h
38.f
4.c
41.b
1.a
32.d
22.d
41.b
38.i
4.a
30.b
25.e
28.a
4.b
32.l
1.a
17.a
1.a
4.c
18.c
1.a
32.e
12.a
18.a
34.f
38.e
34.f
30.b
41.g
40.b
1.a
19.a
5.a
32.a
7.a
9.a
38.b
1.a
34.f
22.f
1.a
38.b
32.i
36.b
40.c
1.a
25.b
40.f
36.b
41.i
22.g
9.b
36.a
33.a
38.f
14.b
22.b
32.j
16.a
2.a
8.d
24.b
25.b
22.b
34.b
38.d
25.b
41.b
23.c
16.a
1.a
29.a
6.a
38.b
38.b
8.a
10.c
40.f
34.b
36.b
32.e
41.a
34.h
25.h
38.b
34.e
21.e
36.f
41.a
38.g
25.e
38.b
4.a
41.b
36.d
41.h
34.b
41.g
8.a
25.f
25.b
18.c
22.a
19.c
36.a
25.b
36.b
25.b
25.f
6.a 5.a
40.c 19.a
21.f
41.b
8.d
34.a
17.a
34.e
41.i
2.a
1.a
8.g
39.a
40.d
33.c
2.a
25.f
9.a
8.f
7.a
8.a
22.g
11.a
32.e
41.b
38.h
30.e
21.a
32.h
7.a
36.b
22.f
25.d
25.e
1.a
39.c
22.a
17.a
24.c
41.b
32.j
33.f
25.b
8.a
41.f
4.c
1.a
40.c
1.a
34.e
5.a
34.f
18.a
24.e
41.a
19.a
30.b
34.b
38.f
24.c 33.g
5.a
28.d
22.b
41.b
32.h
41.c
24.b
41.g
40.c
25.a
9.a
11.b
38.g
22.b
8.a
40.c
27.b
34.b
4.a
34.f
1.a
36.c
16.a
38.b
32.a
34.a
38.b
32.d
10.c
14.b
8.a
8.g
33.i
4.a
9.a
23.a
4.b
7.a
38.i
32.a
22.b
41.e
22.f
40.f
36.b
25.b
32.l
41.h
36.f
8.d
24.f
36.b
40.b
30.e
40.g
1.a
25.g
34.b
31.c
11.a
1.a
34.b
29.b
26.a
4.a
40.b
41.g
41.a
38.c
38.g
36.b
4.a
33.b
33.c
22.f
8.a
2.a
36.g
8.a
41.f
21.b
1.a
40.f
32.e
24.h
38.f
39.b
22.a
24.e
41.f
19.a
41.b
23.b
25.c
1.a
36.c
38.d
1.a
25.e
34.b
41.e
21.e
34.a
38.b
5.a
1.a
22.c
26.a
34.c
30.b
24.b
11.a
8.d
36.b
33.a
11.a
9.b
4.a
41.b
39.c
34.b
24.f
30.b
1.a
22.d
33.b
2.a
38.b
2.a
36.f
38.h
32.e
1.a
34.g
22.f
25.f 36.a
25.f
9.b
8.f
16.a
25.b
32.d
34.b
22.f
41.b
25.e
22.f
1.a
34.h
38.c
38.g
41.e
36.f
38.e
27.b
34.d
14.e
36.b
38.b
11.a
23.e
16.a
41.b
22.c
32.f
9.b
41.h
9.a
38.f
41.b
23.c
33.c
34.f
41.f
8.a
34.b
8.a
13.c
32.f
8.a
4.a
32.d
9.a
1.a
41.d
25.f
39.c 4.a
34.b
41.b
24.b
24.b
4.c
8.a
9.b
38.g
40.f
22.c
33.b
41.e
34.g
21.b
25.b
8.a
38.f
40.c
40.i
36.a
11.a
33.b
32.g
7.a
38.c
24.c
26.a
41.c
32.l
32.d
4.a
14.e
21.e
42.a
36.f
11.a
6.a
8.a
33.a
38.f
36.f
14.b
38.b
38.b
30.b
18.c
2.a
34.g
33.b
4.a
25.f
36.b
23.b
38.c
4.c
32.g
26.a
6.a
8.a 36.d
33.f
40.c
32.e
40.b
1.a
38.f
36.d
36.d
41.g
36.f
41.h
25.i
9.b
16.a
40.b
38.c
36.a
25.f
4.a
41.f
32.d
29.a
36.f
1.a
34.c
22.c
30.b
4.a
33.c
22.b
41.f
36.f
14.e
30.c
9.b
4.a
33.a
38.b
36.b
38.b
31.c
22.f
19.b
41.f
38.h
14.e
36.b
24.h
34.a
9.a
26.a
22.c
28.d
36.c
36.d
14.e
41.b
9.b
36.a
21.d
34.a
24.i
4.a
36.f
36.a
40.c
11.a
4.a
1.a
17.a
34.a
41.d
34.b
36.f
18.c
38.b
30.b
21.a
8.a
11.a
33.a
4.a
9.b
1.a
25.f
41.f
14.g
4.a
4.a
33.i
41.b
1.a
33.b
24.b
25.b
38.b
16.a
34.b
9.c
1.a
16.d
21.e
41.f
36.b
4.a
38.g
24.b
41.f
24.a
32.a
36.f
14.e
33.a
4.a
40.g
40.g
11.b
36.b
16.c
2.a
32.h
33.a
22.c
28.d
33.a
36.e
11.a
32.e
38.b
26.b
31.c
24.c
33.b
24.b
40.b
22.b
30.b
41.h
42.d
38.b
7.a
2.a
21.e
41.g
32.e
1.a
1.a
8.h
34.a
8.a
31.c
5.a
5.a
1.a
38.c
32.h
26.c
5.a
34.b
38.c
22.b
41.e
33.f
34.b
24.e
14.c
4.a
38.b
13.c
40.c
11.a
38.b
22.b
40.c
36.b
24.b
42.b
38.c
2.a
41.e
36.e
30.b
40.b
36.f
22.c
32.l
39.a
11.a
33.c
25.b
2.a
1.a
33.c
25.g
32.d
17.a
38.d
14.e
25.e
7.a
41.b
4.a
38.f
23.c
38.c
2.a
41.e
27.b
8.f
22.e
23.b
41.b
36.f
25.g
2.a
17.a
33.b
38.f
11.a
41.b
38.b
38.b
8.a
38.h
20.b
33.c
42.c
32.d 28.d 36.f
32.h
33.c
9.a
24.g
26.a
1.a
24.b
21.b
34.b
41.b
17.b
38.b 38.f
22.c
24.b
4.a
2.a
38.b
21.d
36.a
32.a
4.a
7.a
14.c
40.g
23.b
24.c
14.e
25.b
21.e
41.b
34.b
5.a
5.a
11.b
24.e
9.a
1.a
27.b
33.i
21.a
1.a
4.b
42.c
17.a
33.i
4.c
25.f
38.f
34.c
1.a
26.a
30.b
34.b
24.b
8.a
38.c
36.f
16.a
21.d
25.b
26.c
14.f
38.h
30.b
36.f
7.a
30.b
24.a
11.a
1.a
40.b
33.a
11.a
42.c
8.e
38.c
26.b
41.b
23.b
1.a
1.a
14.c
25.c
38.b
16.a
14.e
24.b
4.a
34.b
24.e
4.c
2.a
4.a
18.a
42.b
36.b
41.b
32.g
21.b
38.b
14.e
38.b
21.d
34.d
4.a
24.b
18.a
33.b
42.c
16.b
38.h
1.a
2.a
24.b
4.a
1.a
24.c
31.c
32.d
21.c
8.a
34.d
8.a
11.a
41.b
1.a
21.c
31.b
25.f
33.f
21.b
25.b
36.f
33.c
1.a
31.d
26.a
1.a
33.c
2.a
41.g
21.d
34.b
1.a
36.f
16.b
33.c
36.b
38.b
1.a
16.a
2.a
21.d
31.c
13.b
24.b
33.b
9.c
34.b
11.b
24.d
36.b
21.d
33.b
21.d 2.a
13.b
41.b
22.c
41.b
21.b
21.e
36.d
32.d
21.a
8.a
36.b
40.b
1.a
24.c
21.b
32.d
14.e
34.b
24.b
42.b
8.d
38.b
32.d
33.c 21.d
31.c
34.b
41.e
41.b
23.f
16.a
24.b
41.b
17.a
41.b
16.a
1.a
25.b
8.d
42.b
23.b
33.c
21.e
40.c
15.a
33.c
21.e
24.b
1.a
21.d
21.d
21.d
21.a
21.a
21.d
21.a
32.d
11.a
41.b
36.f
36.b
41.b
16.a
33.c
22.a
13.b
41.b
21.e
23.b
17.a
38.b
41.b
33.c
22.b
21.e
1.a
21.b
21.a
21.a
21.d
1.a
1.a
41.b
1.a
2.a
1.a
32.d
1.a
38.b
32.d
38.i
22.f
22.a
22.b
22.e
Rio Chor
Rio Juc
Rio Pulu
Rio dos Basties
Rio Curu
Rio Pirangi
Rch Jucas
Rch Ing
Rch Macambira
Rio Car as
Rio Ar acatimiri m
Rio Caris
Rch Ju
Rio Quat iguaba
Rch Touro
Rio do Mis si
Rio Ani l
Rio Aiab
Rio Grande
Rch Morcego
Rch do Umbuzeiro
Rch Conceio
Rio Quixeramobim
Rc h do paj
Rch Barra
Rch do Machado
Ri o Groairas
Rch So Jos
Rio Santo Antnio
Rch Jurema
Rio Piranji
Rch do Feijo
Rch Umari
Rio Acara
Rch Catumbi
R io Aracati au
Rch So Miguel
Rio Siti
Rch Mucui m
Rch Seco
Rch do Mato
Rio Banabuiu
Rch Arahi bu
Rch Santa Rosa
Rio Jacarei
Rio Ca ni nd
Rch Jatob
Rc h da Cruz
Rch Tabo cal
Rch So Joo
Rch Inha nd u ba
Rch das Cuncas
Rch Cacond
Rio Conceio
Rio Salama nca
Rch Patos
Rio J acinto
Rio Pacoti
Rch Ri achinho
Rch do Sang ue
Rch Arer
Rio Caxi tor
Rio Trai ri
Rio Salgado
Rch da Lagoa Nova
Rio Trussu
Rch Cachoeira
Rch Independnc ia Rch Boa Vista
Rch Carnab a
Rch Capim Pubo
Rch. Salgadinho
Rch Es pirito Santo
Rch Velame
Rch Macaquinho
Rch da Catingueira
Rch Coronzo
Cangalha
Rch dos Tanques
Rio Coc
Rch Trici
Rch do Saco
Rio Jaburu
Rch Juaze iro
Rio Jaguaribe
Rch It a im
Rch das Flores
Rch Condado
Rch da P rata
Rch Contentas
Rch Correntes
Rio gua Verde
Rch Madeira
Crrego Maria Preta
Rch Santana
Rch do Ca stro
Rch Sororo
Rch dos Porcos
Rch dos Cavalos
Rch Capi t o
Rio Cruxati
Rch Pau Ferro
Rch Parazinho
Rch Cana Brava
Rch Quinqueler
Rch Catu
Rch Pituba
Rch Taboca
Rch Pirabibu
Rch Una
Rch Olho dgua
Rch Carrapateir a
Rch Umbura nas
Rch Pitombeiras
Rio do Mei o
Rch Gabirol
Crrego Mineiro
Crrego Grande
Crrego da Poeira
Rch Manuel Di as Lop es
Rch do Brum
Rch das Varas
Rch Carabas
Rch Gonalo
Rio Timonha
Rio So Joo da Praia
Rch das Pedras
Rch Mundau
Crrego do Tamandu
Rch Caiarinha
Rch Bom Jesus
Rch Aroeiras
Rch Bom Princpio
Rch d a Barbada
Rch Capito Mor
Crrego do Mouro
Rch do Livramento
Rch da Porca Magra
Rch Umar i
Rch do Bezerra
Rio Pacoti
Rio Banabuiu
Rio Palhano
Rio Aracatiau
Rch Contentas
Rio Pirangi
Rch do Sangue
Rio Canind
Rio Jaguaribe
Rio Poti
Rch Una
Rch Santa Rosa
Rio Siti
Rch do Sangue
Rio Trairi
Rio Acara
Rio Banabuiu
Rio Pa lhano
Rio Jaguaribe
Rch Juazeiro
Rch Curiu
Rio Caris
Rio Jaguaribe
Rch Fresco
Rch C ambonheiro
Rch dos Cavalos
Rio Cap i t o Mor
Rch Jatob
Rio Aracat iau
Rio Acara
w
Lga. da Gijoca
PARABA
PAU
PERNAMBUCO
RO GRANDE DO NORTE
-380'0"
-380'0"
-390'0"
-390'0"
-400'0"
-400'0"
-410'0"
-410'0"
-30'0" -30'0"
-40'0" -40'0"
-50'0" -50'0"
-60'0" -60'0"
-70'0" -70'0"
MAPA GEODIVERSIDADE DO ESTADO DO CEAR
AM PA
MT BA
MG
P
MS
MA
GO
TO
RS
SP
RO
RR
PR
AC
CE
AP
SC
PEPB RN
AL SE
DF
RJ
ES
0
4
8
-4
-8
-12
-16
-76 -32
-20
-36 -72 -68 -40
-24
-64 -44 -60 -48 -52 -56
-28
-32
LOCALIZAO GEOGRFICA
Geodiversidade o estudo da natureza abitica (meio fsico) constituda por uma variedade de
ambientes, composies, fenmenos e processos geolgicos que do origem s paisagens,
rochas, minerais, guas, fsseis, solos, clima e outros depsitos superficiais que propiciam
desenvolvimento da vida na Terra, tendo como valores intrnsecos a cultura, o esttico, o
econmico, o cientfico, o educativo e o turismo (CPRM, 2006a).
Este produto disponibiliza informaes sobre o meio-fsico para subsidiar macro-diretrizes de
planejamento, gesto ambiental e ordenamento territorial.
- Sedimentos inconsolidados, de baixa resistncia ao corte e penetrao, podendo ser escavados facilmente com ferramentas e maquinrios. - Os terraos aluvionares (um pouco mais elevados que o nvel das enchentes dos rios) so reas menos sujeitas a sofrer alagamentos frequentes. - Faixas aluvionares so favorveis para a construo, com baixos custos, de poos para captao de gua subterrnea. Nas regies mais secas, dominadas por rochas cristalinas, as aluvies recentes so reas indicadas para a construo de barragens subterrneas. - Nas plancies fluviais e flvio-lacustres ocorrem solos de boa fertilidade natural, ricos em matria orgnica. Apresentam condies topogrficas (relevo plano) favorveis implantao de agricultura mecanizada e/ou irrigada. - Aquferos superficiais livres, deelevadapermeabilidade. Camadas deareia, comespessuras suficientes, normalmentefornecem boas vazes empoostubulares. - As aluvies representam importantes fontes de abastecimento hdrico, especialmente atravs de poos escavados (cacimbas), de baixo custo, para uso domstico e outras pequenas demandas. Nas reas mais secas (sertes semiridos), associadas ao domnio dos terrenos cristalinos, esses sedimentosdestacam-se, muitas vezes, comoa nicaopo paraacaptaode guasubterrnea. - As plancies aluviais soambientes favorveis para aexplotao deareia paraconstruocivil e usoindustrial, assimcomo argila paracermica vermelha. Destaca-se, nesse domnio, o PloCermico do BaixoJaguaribe, especialmenteno municpiodeRussas, ondefoi criada umareade APL(Arranjo Produtivo Local). - reas depotencial interesseparaatividades deturismo e lazer.
- Os manguezaisatuamcomocontensoresda eroso provocadapelaaodas ondas, protegendodeterminados setoresda linhade costa. Damesmaformafornecemproteocontraasenchentes aolongodosrios, diminuindoaforadas inundaes. - Auxiliam a mitigar os efeitos da poluio, retendo, retardando e transformando substncias poluidoras como pesticidas, metais txicos e matria orgnica, evitando que contaminemos mananciais hdricos. Os microorganismos presentes nessas reas atuamna decomposio dos poluentes dagua. - Constituemambientes de reproduo, alimentao e descanso de aves aquticas emgeral, sendo de extrema importncia para aquelas migratrias. So tambm reas crticas para a reproduo de umgrande nmero de espcies de peixes, crustceos e moluscos de valor econmicoparao homem. - A matria orgnica dessas reas carreada para o mar, enriquecendo suas guas de nutrientes, o que favorece, consequentemente, a produtividade da pesca litornea nas reas costeiras adjacentes.
- Sedimentos arenosos, inconsolidados, de caractersticas geomecnicas e hidrulicas homogneas, de baixa resistncia ao corte e penetrao e de capacidade de suporte relativamente boa. reas potencialmente favorveis para explotao de areia para construo civil (aterros) e minerais pesados. - Aquferos com bom a moderado potencial para captao de gua subterrnea. Deve-se ter cuidado com o excessivo bombeamento de poos, para se evitar a intruso salina. - Ao longo de todo o litoral cearense, praias de exuberante beleza constituem reas de grande importncia para atividades de turismo e lazer.
- Ocorrncia de espessas camadas com alta concentrao de matria orgnica, que liberam cidos corrosivos e gs metano (altamente inflamvel), e possuem capacidade de suporte muitobaixa. - reas sujeitas ainundaes dirias peloavanodas mars. - Solos lodosos, profundos, parcial ou permanentemente submersos, apresentando salinidade elevada devido influncia da gua do mar e, devido grande quantidade de matria orgnica - reas inadequadas paraacaptao degua subterrnea, devidoao substratoargilosoe altasconcentraes desais. soexcessivamentecidos. ,
Ambiente marinho costeiro - predomni o de sedi mentos arenosos.
Ambi ent e mi st o (mari nho/ continental) intercalaes i rregul ares de sedi ment os arenosos e argilosos, em geral ricos em matria orgnica (mangues).
Dunas mveis material arenoso inconsolidado.
Dunas fixas material arenoso fixado pela vegetao.
Alternncia irregular entre camadas de sedimentos de composio diversa (arenito, siltito, argilito e cascalho)
Predomnio de arenitos e conglomerados
Predomnio de rochas sedimentares.
Predomnio de sedi mentos arenosos e conglomerticos, com intercalaes subordinadas desedimentos siltico-argilosos.
Metarenitos, quartzitos e meta conglomerados.
Predomnio de metassedimentos sltico-argilosos, representados por xistos, com intercalaes de metassedimentos arenosos, metacalcrios ecalcissilicticas.
Predomnio de metacalcrios, com intercalaes subordinadas de metassedimentos sl ti co- a r g i l o s o s e a r e n o s o s .
Sequncia vulcanossedimentar.
Srie mfico-ultramfica (dunito, peridotito, etc).
Sries granticas alcalinas.
Predomnio de gnaisses ortoderivados. Podem conter pores migmatticas.
Metacarbonatos.
Predomnio de quartzitos.
Predomnio de vulcnicas cidas.
Predomnio de metassedimentos siltico-argilosos, representados por xistos.
UNIDADE
GEOLGICO-AMBIENTAL
Amb i e nt e d e p l a n c i e s aluvionares recentes. Material inconsolidado e de espessura varivel. Da base para o topo formado por cascalho, areia e argila.
ADEQUABILIDADES/POTENCIALIDADES LIMITAES
Sries granticas subalcalinas: calcialcalinas (baixo, mdio e alto K) e toleticas.
INFLUNCIA DAS UNIDADES GEOLGICO-AMBIENTAIS E FORMAS DE RELEVO NAS ADEQUABILIDADES/POTENCIALIDADES FRENTE AO USO E OCUPAO
( AGRICULTURA, POTENCIAL HIDROGEOLGICO, FONTES POLUIDORAS) E NOS POTENCIAIS MINERAL E GEOTURSTICO.
LIMITAES E
OBRAS DE ENGENHARIA,
Colvio e tlus - materiais i n c o n s o l i d a d o s , d e granulometria e composio di ver sas, provenientes do transportegravitacional.
Depsitos fluviais antigos - intercalaes de nveis arenosos, argilosos, siltosos e cascalhos semiconsolidados.
Predomnio dos sedimentos siltico-argilosos.
Predomnio de sedimentos arenosos.
Calcrios com intercalaes sltico-argilosas.
ndeterminado.
Sries granticas subalcalinas: calcialcalinas (baixo, mdio e alto K) e toleticas.
RELEVO
- Planciesfluviais, flvio-lacustres eflvio-marinhassosujeitas aenchentes sazonaiscausadas peloextravasamento dos rios, principalmenteem perodosde chuvas maisintensas. - Nvel fretico aflorante ou prximo superfcie, necessitando rebaixamento do mesmo para a execuodeobrasdeengenhariaescavadas. - Predomnio de solos com baixa capacidade de suporte, que se compactam e se deformam bastante quando submetidos a cargas elevadas, inviabilizando determinados tipos de obras. - Ambientes com caractersticas de relevo e drenagem mais favorveis concentrao do que disperso de poluentes. - As pores arenosas apresentam elevada permeabilidade, configurando situao de alta vulnerabilidade contaminao do lenol fretico, que se encontra prximo da superfcie ou aflorante.
- Obras enterradas, destinadas ao armazenamento e circulao de substncias poluentes, devem ser construdas com materiais de alta resistncia corroso, e devem ser frequentemente monitoradas para se evitar que ocorram vazamentos.
Cuidados especiais devem ser tomados com todas as fontes potencialmente poluidoras.
- Camadas decascalhospodem causar odesgastedeequipamentos aoseremperfuradas com sondas rotativas. -Em muitoslocaisossolos apresentam altos ndices de acidez, devido ao excesso de matria orgnica. - Contaminantes agrcolas podem entrar em contato direto com o lenol fretico e com os cursos d'gua superficiais. - Aquferos, emgeral, de pequenaespessura egrande variabilidadetextural. - Emmuitoslocais, devido existnciadesedimentos esolos ricosemmatriaorgnica, aguasubterrneapodeapresentar saboreseodores desagradveis. - Alta vulnerabilidade poluio/contaminao dos recursos hdricos superficiais e subterrneos. - reas inadequadas para a ocupao urbana e implantao de fontes poluidoras, como parques industriais, lixes, aterros sanitrios, utilizao intensa de agrotxicos, cemitrios e tanques de armazenamento de combustveis. - Atividades de minerao devem ser muito bemplanejadas e controladas, para evitar impactos ambientais como a retirada da mata ciliar, eroso das margens e assoreamento de rios e lagoas, poluio dos recursoshdricossuperficiais, cavas abandonadas, degradao paisagstica etc.
- reas submetidas a intenso retrabalhamento elico e, em alguns locais, aos processos de eroso costeira.
- Devido elevada permeabilidade dos sedimentos, so reas de alta vulnerabilidade contaminao do lenol fretico. - A ocupao dos terraos marinhos deve ser muito bem controlada e ordenada, devendo-se permitir apenas loteamentos de baixa densidade e equipamentos de lazer.
- As zonas entre os cordes litorneos, mais baixas, normalmente ficam encharcadas durante as estaes chuvosas.
- Terrenos fortemente instveis, com elevados riscos de desmoronamento e eroso em taludes de corte e aterros - Areias quartzosas finas a mdias, bem arredondadas e selecionadas, sujeitas ao fenmeno da liqefao (tipo areia movedia), causando a perda de resistncia do terreno e o risco de colapsos das fundaes nele implantadas - reas limitativas expanso urbana e do sistema virio. - Devido elevada permeabilidadedas areiase pequenaprofundidadedo nvel fretico, soaltamentesuscetveispoluiodeseus mananciaishdricos. - Deve-se evitar a instalao de qualquer fonte potencialmente poluidora. - Eventualmente so encontradas guas cloretadas (com altos teores em sais). - Deve-se ter cuidados com o bombeamento excessivo de gua, a fim de evitar o avano da cunha salina. - Monitoramento e preservao desses ambientes so fundamentais para assegurar a qualidade das guas, tendo em vista a alta vulnerabilidade poluio/ contaminao hdrica. Alm disso, deve-se evitar que a urbanizao indiscriminada atinja as reas de recarga, impermeabilizando os terrenos e comprometendo a potencialidadedosaquferos. - Construes de estradas, loteamentos e outros equipamentos pblicos e privados, assim como as atividades de minerao de areia e minerais pesados em dunas, resultamnadesestabilizaoenodesmontedesses depsitos, degradandoum patrimniopaisagsticocomelevadopotencial paraatividadesde turismoelazer.
- Ambientes constituidos por sedimentos arenosos inconsolidados, submetidos contnua movimentao pela dinmicaelica. - Construes estabelecidas nas zonas de migrao de dunas podem ser soterradas lentamente pela remobilizaodas areias. - As dunasmveis so desprovidas desolosagrcolas. - Em algumas reas a migrao de dunas ocasiona o assoreamento de ecossistemas aquticos, como lagoas e mangues.
- Dunas fixas exibem pedognese incipiente, com solos de baixa fertilidade natural, excessivamente cidos, de baixacapacidadehdrica, erosivos ede difcil manejodevidoconstituioarenosaeaorelevo. - As dunas veget adas ( f i xas) so consi deradas r eas de pr eser vao per manent e. - Aretirada da cobertura vegetal fixadora das dunas, apesar de proibida pela legislao ambiental, uma prtica comum, promovendoatransformaodedunasfixas emdunas mveis.
- Os campos de dunas (recentes epaleodunas) soaquferossuperficiais livres, merecendo destaque nacaptaodeguasubterrnea deboaqualidadenas regiescosteiras. -As dunas funcionam, tambm, como reas de recarga para a unidade geolgica subjacente (sedimentos dogrupoBarreiras). - Areiaparaconstruocivil (utilizadaem aterros) eindustrial (principalmentepara vidros). - Algumas dunas costeiras e sedimentos praiais, podem conter concentraes de minerais pesados, principalmentezirconita, ilmenita e rutilo. - As dunasmveis e fixas, juntamente com outrasunidades da plancie costeira, constituemfeies de grandebelezacnicaeimportnciaambiental etursticapara aregio. - reas favorveis para a instalao de parques geradores de energia elica, desde que construidos deformamuitobemcontrolada.
- O barramento de desembocaduras fluviais pelos campos de dunas, ocasionalmente forma lagoas costeiras de grande beleza cnica. Vale salientar tambm a ocorrncia de inmeras lagoas formadas onde a superfcie topogrfica tangencia o nvel fretico, nas superfcies de deflao elica, muitas vezes localizadas entre as dunas. Em determinados setores as dunas mveis exercem importante funo no aporte de sedimentos para a linha de costa,mantendo o equilbrio das praias.
- Desenvolvimento de solo e de vegetao confere uma maior estabilidade aos sedimentos, detendo ou atenuando a mobilizao elica. - As dunas vegetadas (fixas) so consideradas reas de preservao permanente.
- Onde ocorrem essas lentes podem se formar, por dissoluo, cavidades (grutas e cavernas) sujeitas a desmoronamentos subterrneos, causando abatimentos e colapsos da superfcie. - Existncia de ligaes diretas entre as guas superficiais e subterrneas, atravs de canais de dissoluo e fraturas nos metacalcrios: alta vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas. - Acaptao de guasubterrnea por poos profundos emreas calcrias deve ser feita de modo controlado, a fimdeevitar-se o bombeamento excessivo, que poderesultar emintenso rebaixamento do lenol fretico, causando ou acelerando o afundamento dos terrenos (abatimentos e colapsos). - O potencial de explorao hidrogeolgica local e bastante irregular, sendo normalmente baixo: aquferos fissurais, onde o fluxo de gua subterrnea se d atravs de fraturas e canais de dissoluo. - A qualidade da gua pode estar comprometida por altos teores de carbonato de clcio (gua dura).
- Rochas formadas pelaalternnciaentrebandas ricasem minerais ferromagnesianos, planares, isorientados, epores quartzo-feldspticas, muitas vezes complexamente dobradas, resultandoemmarcantes diferenciaes decomportamentos geomecnicoehidrulico. - Essas descontinuidades (superfcies planares) facilitam a percolao de fluidos, -
- Os solos apresentam condies de fertilidade natural bastante variveis, desde moderada a alta nos argissolos e luvissolos at baixa a muito baixa nos planossolos,vertissolos e neossolos litlicos. - Em geral, os solos so rasos a pouco profundos e a erosividade varia de baixa ou moderada nos solos residuais bem evoludos, a alta ou muito alta nos pouco evoludos.
- Onde os solos so rasos e as rochas apresentam-se bem fraturadas, os poluentes podem se infiltrar e atingir com facilidade as guas subterrneas. Os planos de foliao tambm facilitam a percolao de fluidos poluentes. - O potencial hidrogeolgico irregular, dependendo da densidade e da interconexo de falhas e fraturas abertas. De um modo geral os poos possuem vazes baixas. - As guas subterrneas podem conter elevados teores de sais, que se concentram devido s condies climticas semiridas (baixa pluviosidade e alta taxa de evaporao). - - Nesse domnio encontram-se as reas mais intensamente degradadas do estado, submetidas aos processos de desertificao (regies de rauuba, nhamuns e Mdio Jaguaribe). Os solos so rasos, cobertos por pavimentos detrticos e revestidos por uma vegetao de caatinga arbustivaaberta, que oferecepoucaproteoeroso(laminar econcentrada). Nessas reas acapacidadeprodutivados recursos naturaisencontra-sefortementecomprometida.
favorecendo o intemperismo, a eroso e o desprendimento de blocos e placas em taludes naturais e de corte. Quando frescas, as rochas dessas unidades apresentam dureza elevada, mostrando alta resistncia ao corte e penetrao, e necessidade do uso de explosivos para seu desmonte. - Os solos residuais argilo-sltico-arenosos, provenientes dointemperismo das rochas gnissicas, migmatticas egranulticas, quando pedogeneticamente poucoevoludos, sobastanteerosivosquandoexpostos concentrao das guas pluviais e desestabilizam-se comfacilidade em taludesdecorte. - Nas reas de declividades acentuadas, onde os processos de morfognese prevalecem sobre os de pedognese, a suscetibilidade eroso e movimentos de massa alta.
O desmatamento generalizado da caatinga, o pisoteio excessivo do gado e a mecanizao agrcola aumentam a compactao dos solos e reduzem sua capacidade de infiltrao, intensificando a taxa de escoamento superficial e, consequentemente, as perdas de solo por eroso hdrica laminar.
Nas reas onde os solos contm alto teor de argila, os terrenos so pouco permeveis e desfavorveis recarga das guas subterrneas.
- Os solos provenientes dessas rochas so argilosos, naturalmente pouco erosivos e de boa capacidade de compactao, proporcionando estabilidade em taludes de corte e bom aproveitamento como material de emprstimo. - Solos de bom potencial agrcola. A alterao de rochas carbonticas libera vrios nutrientes para o solo, principalmente clcio e magnsio. - Essas reas podem conter cavidades subterrneas,formadas pela dissoluo dos calcrios, onde, dependendo das condies climticas locais (taxas de precipitao), as guas podem se acumular formando aquferos crsticos. - Metacalcrios tm potencial para aproveitamento como rochas ornamentais, revestimentos e pisos, na indstria de cimento e como corretivo de solo.
- Terrenoscomboa capacidadedesuporte, normalmenteadequados parafundaes deobrasdegrandeporte.
- Rochas com
- As superfcies de aplainamento (depresses sertanejas) apresentam condies de estabilidade propcias expanso urbana e da malha viria.
- Os solos residuais, por conterem alto teor de argila, so porosos e possuem boa capacidade de reter e fixar nutrientes, respondendo bem adubao.
- Podem ocorrer lentes de rochas metabsicas e metacarbonticas que do origem a solos de mais alta fertilidade natural.
- reas de relevo plano a suavemente ondulado so favorveis utilizao agrcola e pecuria extensiva, com manejo adequado dos solos.
- Solos pouco permeveis e de boa capacidade de reter e depurar poluentes. Onde so mais profundos e bem evoludos, a vulnerabilidade de contaminao das guas subterrneas baixa.
- Zonas fraturadas podem fornecer boas vazes em poos tubulares para captao de gua subterrnea. Os planos de foliao dessas rochas tambm podem favorecer a capacidade circuladora e armazenadora de gua.
- Rochas gnissicas e migmatticas possuem, dependendo de algumas caractersticas texturais e mineralgicas, potencial para aproveitamento como brita, pedras de cantaria e rochas ornamentais. Lentes de metacalcrios (mrmores), de dimenses variadas, para uso como rochas ornamentais.
- Contexto geolgico favorvel a mineralizaes de mangans, ferro e grafita,
- Manto de alterao parcial (saprlito), base de quartzo e feldspato, pode ser usado como saibro e material de emprstimo.
- Algumas reas de relevo serrano constituem enclaves midos e submidos , dispersos no contexto dos sertes semiridos. Apresentam condies climticas, hdricas e pedolgicas mais favorveis, potencializando sua utilizao para fins agrcolas e tursticos. Nesse domnio encontram-se parte do macio de Baturit e as serras de Maranguape e Aratanha/Pacatuba.
- Os inselbergs so formas de relevo residuais, resultantes da eroso sobre rochas de diferentes graus de resistncia, que se destacam na paisagem dominante das superfcies aplainadas, muitas vezes constituindo feies de significativa beleza e interesse geoturstico.
potencial para uso em obras de engenharia civil, como britas, blocos para fundaes, muros de conteno e barragens de enrocamento.
- Q s solos residuais dessas rochas so mais argilosos, possuem maior capacidade de compactao, so naturalmente menos erosivos, mais estveis em taludes de corte e de bom aproveitamento como material de emprstimo.
com destaque para a provncia manganesfera de Aracoiaba-Pacajus, localizada na poro nordeste do Cear.
uando bem evoludos, o
- Rochas base de quartzo, bastante abrasivas e de moderada a alta resistncia ao corte e penetrao. - Metaconglomerados com seixos e blocos de rochas duras e abrasivas, difceis de serem escavados e perfurados com sondas rotativas. - Quartzitos so rochas que, geralmente, mostram-se bastante fraturadas, facilitando o desprendimento de blocos e placas em taludes de corte. - Solos residuais quartzo-arenosos, de baixa fertilidade natural e erosivos. - Nas reas de relevo mais acentuado (montanhoso), os processos de eroso do solo e de movimentos de massa, com queda de blocos, atuam com frequncia. - Nos solos arenosos, a capacidade de reter e fixar nutrientes e assimilar matria orgnica baixa (respondem mal adubao). - O alto grau de fraturamento, comum nessas rochas, facilita a percolao de fluidos poluentes que podem atingir o lenol fretico. - Solos residuais de alta permeabilidade, com baixa capacidade de reter e eliminar poluentes, potencializando o risco de contaminao das guas subterrneas. - Potencial hidrogeolgico irregular: depende da densidade e da interconexo de falhas e fraturas abertas (aquferos fissurais).
- Diferenciaes marcantes de comportamentos geomecnico e hidrulico, em funo da variabilidade litolgica tanto na vertical quanto na horizontal. - Metassedimentos sltico-argilosos (ricos em minerais micceos), finamente laminados e de alta fissilidade: soltam placas e desestabilizam-se com facilidade em taludes de corte. Deve-se evitar traados de estradas em que os cortes tenham de ser feitos em posio desfavorvel aos planos de xistosidade. - Metassedimentos favorveis a ocorrncias de movimentos de massa, em reas com vertentes declivosas, devido s descontinuidades formadas pelos planos de xistosidade. - Solos provenientes dos metassedimentos sltico-argilosos podem ser portadores de argilominerais expansivos, quando pedogeneticamente pouco evoluidos, no sendo adequados para uso como material de emprstimo e desestabilizam-se com facilidade em taludes de corte. - Solos residuais de baixa fertilidade natural. Podem conter excesso de alumnio (elemento txico para as plantas). - Solos provenientes dos metassedimentos sltico-argilosos tornam-se bastante compactados e impermeabilizados quando submetidos mecanizao excessiva e intenso pisoteio pelo gado, favorecendo a eroso hdrica. - Predomnio de rochas (xistos) com baixo a muito baixo potencial hdrico subterrneo. So pouco permeveis e, normalmente, pouco fraturadas. O manto de alterao no favorvel recarga dos aquferos.
- Rochas carbonticas se dissolvem comfacilidade pela ao das guas, criando cavidades (grutas e cavernas) sujeitas a desmoronamentos subterrneos, podendo causar abatimentos e colapsos da superfcie. As grandes obras de engenharia devem ser precedidas de investigaes geolgicas e geotcnicasafimdeidentificar apossvel existnciadessasfeies. - Deve-se evitar o excessivo bombeamento de gua subterrnea, pois isso pode causar o intenso rebaixamento do lenol fretico e, consequentemente, acelerar os processos de abatimento e colapso dos terrenos. - Existncia de ligaes diretas entre as guas superficiais e subterrneas, atravs de canais de dissoluo e fraturas nas rochas calcrias: alta vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas. - O potencial de explorao hidrogeolgica local e bastante irregular, sendo normalmente baixo: aquferos fissurais, onde o fluxo de gua subterrnea se d atravs de fraturas e canais de dissoluo nos calcrios. - Onde ocorrem metacalcrios a qualidade da gua pode estar comprometida por altos teores de carbonato de clcio (gua dura).
- Rochas quartzosas apresentam alta resistncia ao intemperismo fsico-qumico e boa capacidade de suporte para obras. - Metarenitos e quartzitos so favorveis a conter alta densidade de fraturas abertas, podendo, localmente, constituir bons aquferos fissurais. - Metarenitos e quartzitos podem ser utilizados para revestimentos e pedras de cantaria. Seu manto de alterao bom para ser usado como saibro.
- Em geral os solos sltico-argilosos, quando evoludos (pedognese avanada), apresentam boa capacidade de compactao, boa estabilidade em taludes de corte e baixa erodibilidade natural. - Solos provenientes dos metassedimentos sltico-argilosos so porosos, com boa capacidade de reter e fixar nutrientes (respondem bem adubao). Possuem boa capacidade hdrica, mantendo disponiblilidade de gua para as plantas. - Esses solos so pouco permeveis e de alta capacidade de reter e eliminar poluentes. Onde so espessos, o potencial de contaminao do lenol fretico baixo. - Aproveitamento de rochas para pisos e revestimentos (ardsias). - Algumas reas de relevo serrano constituem enclaves midos e submidos , dispersos no contexto dos sertes semiridos. Apresentam condies climticas, hdricas e pedolgicas mais favorveis, potencializando sua utilizao para fins agrcolas e tursticos. Nessa unidade encontra-se parte do macio de Baturit.
- Solos de bom potencial agrcola. Rochas calcrias alteram-se liberando vrios nutrientes para o solo, principalmente clcio e magnsio. - Podem conter grandes cavidades subterrneas armazenadoras de gua, formando aquferos crsticos, dependendo das condies climticas locais (taxas de precipitao). - Metacalcrios so explotados para uso como rochas ornamentais (revestimentos e pisos), brita, cimento e corretivo de solo. - Nessa unidade ocorre a jazida fsforo-uranfera de tataia, considerada a maior do pas, associada a mrmores calcticos e dolomticos contendo fraturas preenchidas por veios de colofanito (minrio de urnio). - Relevo crstico, com potencial para existncia de grutas e cavernas de interesse geo-eco-turstico.
a-Plancies Fluviomarinhas
a-Plancies Costeiras (terraos marinhos e cordes litoneos)
- Rochas granitides bastante deformadas, compronunciada anisotropia textural (normalmente em todo o macio), apresentando descontinuidades geomecnicas e hidrulicas relacionadas a faixas com grande concentrao de minerais micceos (principalmente biotita) estirados e deformados, segundoumadireopreferencial, facilitandoapercolaodefluidos, ointemperismo, aerosoeadesestabilizaoemtaludesde corte. - Nas reas de padres de relevo com encostas declivosas, onde prevalecem os processos morfogenticos, o escoamento superficial rpido e, consequentemente, o potencial de eroso hdrica dos solos e de movimentos de massa alto. - Essas rochas alteram-se para solos argilo-sltico-arenosos, de alta erosividade, principalmente quando pouco evoludos (pedognese pouco desenvolvida). - Geralmente os solos originados de rochas granticas so pobres em nutrientes (baixa fertilidade natural) e ricos em alumnio (solos cidos). - Onde os solos so rasos e as rochas apresentam-se bem fraturadas, os poluentes podem se infiltrar e atingir com facilidade as guas subterrneas. Os planos de foliao tambm facilitam a percolao de fluidos poluentes. - Aquferos fissurais: o potencial hidrogeolgico bastante irregular, dependendo da densidade e da interconexo de falhas e fraturas abertas. - Solos residuais pouco permeveis, desfavorveis recarga de gua subterrnea.
- Em relao aos granitides dos domnios anteriores, essas rochas costumam ser mais ricas em minerais ferromagnesianos (como biotita e hornblenda) que liberam mais nutrientes para os solos (principalmente clcio e magnsio), melhorando, relativamente, a fertilidade natural.
- Os solos residuais dos granitos, por conterem alto teor de argila, so pouco permeveis e possuem boa capacidade de reter e depurar poluentes. Onde os solos so profundos e bem evoludos, a vulnerabilidade de contaminao das guas subterrneas baixa. - Os planos de foliao dessas rochas podem favorecer a capacidade circuladora e armazenadora de gua subterrnea, em relao aos granitides pouco ou no deformados. - Granitides, de um modo geral, tm potencial para uso como rochas ornamentais, pedras de cantaria e brita. No caso dessas rochas estarem intensamente deformadas (foliao bastante pronunciada) e conterem altas concentraes de minerais micceos, esse potencial pode ser significativamente reduzido. - O manto de alterao dessas rochas pode ser usado como saibro e material de emprstimo.
Os solos residuais dos granitos das sries subalcalinas so mais ricos em potssio e clcio, e os das sries alcalinas possuem teores mais altos de potssio, porm so mais pobres em outros nutrientes. - Os solos mais evoludos so mais porosos, com boa capacidade hdrica, retendo gua por mais tempo mesmo em perodos de secas. Tambm possuem boa capacidade de reter e fixar nutrientes, respondendo bem adubao.
- Granitides anisotrpicos (principalmente nas bordas dos macios), com descontinuidades geomecnicas e hidrulicas relacionadas aos planos de foliao das rochas: os minerais micceos formam bandas estiradas e deformadas segundo uma direo preferencial, facilitando a percolaodefluidos, o intemperismo, aerosoeadesestabilizaoemtaludesde corte. - Presena de blocos e mataces em superfcie e em profundidade nos solos. sso pode causar problemas durante escavaes e perfuraes. - Essas rochas alteram-se para solos argilo-sltico-arenosos, de alta erosividade, principalmente quando pouco evoludos (pedognese pouco desenvolvida). - Geralmente os solos originados de rochas granticas
- Onde os solos so rasos e as rochas apresentam-se bem fraturadas, os poluentes podem se infiltrar e atingir com facilidade as guas subterrneas. Os planos de foliao tambm facilitam a percolao de fluidos poluentes. - Aquferos fissurais: o potencial hidrogeolgico bastante irregular, dependendo da densidade e da interconexo de falhas e fraturas abertas. - Solos pouco permeveis, desfavorveis recarga de gua subterrnea. - reas de relevo montanhoso, como o macio de Uruburetama, so bastante suscetveis aos processos erosivos e movimentos de massa (deslizamentos de solo e blocos de rocha).
possuem fertilidade natural varivel de baixa a moderada e so ricos em alumnio (solos cidos). - Os granitos das sries alcalina e shoshontica do origem a solos ricos em potssio, mas pobres em outros nutrientes.
- Por serem mais ricos em minerais ferromagnesianos do que os granitides do domnio anterior, durante o essas rochas liberam mais elementos nutrientes (principalmente Mg e Ca), gerando solos de melhorfertilidade natural.
- Os solos residuais dosgranitos, por conteremaltoteor deargila, so poucopermeveis epossuemboa capacidadedereter edepurar poluentes. Ondeossolossoprofundos ebemevoludos, a vulnerabilidade decontaminao das guas subterrneasbaixa. - Os planos de foliao podem favorecer a capacidade circuladora e armazenadora de gua subterrnea, em relao aos granitides do domnio anterior.
- Associados ao magmatismo quedeuorigem s rochas dessedomnio, destacam-seos minerais de pegmatito (berilo, turmalina, guamarinha, quartzo, feldspatos, muscovita, ambligonita, espodumnio, columbita-tantalitae cassiterita)pertencentes Provncia Pegmatticado Cear(Subprovncias SolonpoleeCristais). - O manto de alterao dessas rochas pode ser usado como saibro e material de emprstimo. - Nesse domnio pode-se destacar como potencial geoturstico importante, os mataces de rocha grantica com pinturas rupestres, que ocorrem nos municpios de Tau e Quixeramobim, constituindo interessantes stios arqueolgicos. - Outro aspecto relacionadoaopotencial geotursticosoos inselbergs. Dentreessasfeies merecedestaqueoagrupamentode inselbergsqueformaoMonumentoNatural dosMonolitos deQuixad, unidadedeconservao deproteointegral, criadapor decreto estadual. - Algumas reas de planalto e relevo montanhoso, a exemplo da vertente oriental do macio de Uruburetama, possuem condies climticas, hdricas e pedolgicas mais favorveis ao desenvolvimento de atividades produtivas.
processo de alterao
- Granitos podem ser utilizados como rochas ornamentais, pedras de cantaria e brita. Em locais onde as rochas exibem foliao pronunciada e altas concentraes de minerais micceos, esse potencial reduzido.
Os granitos da srie subalcalina liberam bastante potssio e clcio para o solo, resultando em fertilidade relativamente boa.
- Grande presena de blocos e mataces irregularmente distribuidos em superfcie e em profundidade nos solos. sso pode causar problemas durante escavaes e perfuraes. - Normalmentesustentamrelevosacidentados, suscetveis aos processos erosivosemovimentos demassa (deslizamentos desolo e blocos derocha), comoos queocorremcomfrequncia emreas derelevo montanhoso, comona serradaMeruoca. - Os solos residuais de rochas granticas, principalmente quando pouco evoludos, tm alto potencial erosivo e se desestabilizam bastante em taludes de corte. - Geralmente, os solos originados de rochas granticas - Os solos originados de rochas granticas possuem altos teores de argila e podem compactar-se e impermeabilizar-se excessivamente se forem continuamente mecanizados com equipamentos pesados ou intensamente pisoteados pelo gado, favorecendo o escoamento superficial e, consequentemente, os processos erosivos. - Onde os solos so rasos e as rochas apresentam-se bem fraturadas, os poluentes podem se infiltrar e atingir com facilidade as guas subterrneas. - Aquferos fissurais: o potencial hidrogeolgico bastante irregular, dependendo da densidade e da interconexo de falhas e fraturas abertas.
possuem fertilidade natural varivel de baixa a moderada e so ricos em alumnio (solos cidos).
- Predomnio de rochas granitides isotrpicas, de boa homogeneidade geomecnica e hidrulica, com alto grau de coeso. Adequadas para fundaes de obras de grande porte e para a produo de brita. - Quando bem evoludos (pedognese avanada), os solos so predominantemente argilosos, tm baixo potencial erosivo, boa capacidade de compactao, so mais estveis em taludes de corte e adequados para serem usados como material de emprstimo. - Solos porosos, com boa capacidade hdrica (retm gua) e boa capacidade de reter e fixar nutrientes (respondem bem adubao). - Os solos residuais dos granitos, por conterem alto teor de argila, so pouco permeveis e possuem boa capacidade de reter e depurar poluentes. Onde os solos so profundos e bem evoludos, a vulnerabilidade de contaminao das guas subterrneas baixa. - Rochas com caractersticas mineralgicas e texturais adequadas para utilizao na construo civil, como rochas ornamentais, pedras de cantaria e brita. Merecem destaque as pedreiras localizadas nas serras da Meruoca, da Barriga e do Mucambo, na regio noroeste do estado. - Manto de alterao parcial (saprlito) dessas rochas pode ser usado como saibro. - Fluidos hidrotermais associados a esses granitos so
- Algumas reas serranas (relevo montanhoso) constituem enclaves midos e submidos, dispersos no contexto dos sertes semiridos. Apresentamcondies climticas, hdricas e pedolgicas mais favorveis, potencializando sua utilizao para fins agrcolas e tursticos, a exemploda serradaMeruoca, nomunicpiodeSobral.
responsveis por mineralizaes metlicas, aexemplodos granitos intrusivos emsequncias sedimentares evulcanossedimentares, que deram origema depsitos decobre e ferro, como os descritos nos domnios DSVE, DSP1eDGB. Manifestaes hidrotermais tardias tambmderamorigem a corpospegmatticos, potencialmenteportadores degemas e minerais deusoindustrial.
- Os solos residuais argilosos com pedognese avanada so naturalmente pouco erosivos, possuem alta capacidade de compactao, boa estabilidade em taludes de corte e so adequados para uso como material de emprstimo. - Solos provenientes de rochas metamficas e metaultramficas so normalmente ricos em nutrientes, principalmente K, Na, Ca, Fe e Mg, o que lhes confere uma boa fertilidade natural. Possuem
- Solos de baixa permeabilidade e de alta capacidade de reter, fixar e eliminar poluentes. Quando so profundos, o risco de contaminao das guas subterrneas baixo. - Ambincia geolgica com potencialidade para mineralizaes de
boa capacidade hdrica (retm umidade por perodos longos) e baixa erosividade natural (quando bem evoluidos).
cromo, cobre, cobalto, platina, prata, nquel, alumnio, amianto, talco e vermiculita. Os recursos minerais mais importante desse domnio so a cromita e os elementos do grupo da platina (EGP), que ocorrem associados a corpos lenticulares mfico-ultramficos da unidade Tria (complexo Cruzeta), destacando-se os jazimentos localizados nos municpios de Pedra Branca e Mombaa.
-
- Rochas de moderada a alta resistncia ao corte e penetrao. Quando frescas necessitam de explosivos para o desmonte. - comum a presena deblocosemataces ementerrados nos solos, quepodemsemovimentar edesestabilizar fundaesde obras sobreeles apoiadas, - Quandopoucoevoludos, ossolospodem apresentar concentraes deargilominerais expansivos: desagregam-sefacilmentequandosubmetidos alternnciadosestadosmido e seco, . - Solos argilosos ou argilossiltosos que, quando submetidos mecanizao excessiva ou intenso pisoteio pelo gado, podem tornar-se excessivamente compactados e impermeabilizados, favorecendo a eroso hdrica. - Possibilidade da existncia de crostas laterticas, que se alteram para solos excessivamente aluminosos e pedregosos, prejudicando o potencial agrcola.
Descontinuidades geomecnicas e hidrulicas, a serem consideradas em obras de engenharia, principalmente subterrneas, ditadas pelo aspecto textural e estrutural dessas rochas, dominantemente anisotrpicas, e pela intercalao com camadas de metassedimentos, de caractersticas geotcnicas bastante diferentes.
desprenderem-seemtaludesdecorte, edificultar aexecuodetrabalhosde sondagenseescavaesnesses terrenos. sendo instveis emtaludesde cortee inadequados parausocomomaterial deemprstimo
Na maior parte, os terrenos desse domnio no oferecem boas possibilidades para captao de gua subterrnea.
- A vulnerabilidade poluio das guas subterrneas por efluentes lquidos, maior nas reas onde as rochas aflorantes encontram-se densamente fraturadas.
- Potencial hidrogeolgico irregular, dependendo da densidade e da interconexo de falhas e fraturas: aquferos fissurais. Manto de alterao argiloso ou argilossiltoso, pouco permevel, desfavorvel recarga dos aquferos.
- ntercalaesirregulares decamadas, dediferentes composiesetexturas, geralmentedobradas e deespessurasvariadas, comcomportamentos geomecnicos ehidrulicosheterogneos (vertical ehorizontalmente), - Metassedimentosmicceosfinamente laminados, com marcantefissilidade, favorecendo desplacamentosem taludes decorte. Deve-seevitar traadosde estradasemqueoscortestenham deser feitos emposiodesfavorvel aosplanosdexistosidade. - Rochas metavulcnicas mficas e ultramficas, de moderada a alta resistncia ao corte e penetrao. Alteram-se de forma diferenciada podendo deixar blocos e mataces em meio ao solo. - Formaes ferrferas, que ocorrem nesse domnio, podem liberar cidos bastante corrosivos, prejudiciais para obras enterradas. - Em reas onde ocorrem metacalcrios h riscos de colapsos e subsidncias dos terrenos, devido presena de cavidades formadas por dissoluo dessas rochas. - Predominncia de solos sltico-argilosos e, subordinadamente, arenosos (quartzitos), normalmente de baixa a moderada fertilidade natural. - Os solos arenosos, originados de quartzitos, so altamente percolativos e com baixa capacidade de reter e depurar poluentes, que podem atingir o lenol fretico. - Ondeocorremrochasmetacalcriaspodemexistir cavidades deligaoentreos fluxos d'guasuperficiaisesubterrneos(dolinas e sumidourosde drenagem), configurandoreasvulnerveis contaminao dosmananciais hdricos subterrneos. - Aquferos fissurais, de potencial hidrogeolgico normalmente baixo a muito baixo. - As guas subterrneas podem conter teores elevados de ferro.
tantonosubstratorochosocomonos solos residuais. - Quando bem evoludos, os solos provenientes dos metassedimentos pelticos e das metavulcnicas possuem boa capacidade de compactao, podendo ser utilizados como material de emprstimo e apresentam boa estabilidade em taludes de corte. - Solos com boa capacidade de reter e fixar nutrientes, e de assimilar matria orgnica, respondendo bem adubao. So pouco erosivos (quando bem evoludos) e tm boa capacidade hdrica. - Os solos residuais argilosos, provenientes de rochas metamficas e metaultramficas, so, em geral, de boa fertilidade natural (ricos em nutrientes, principalmente Mg). Nos terrenos onde ocorrem metacalcrios, os solos tambm possuem boa fertilidade natural, sendo ricos em Ca e Mg. - Solos pouco permeveis, com boa capacidade de reter e eliminar poluentes: baixa vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas. - Quando as rochas apresentam grande quantidade de fraturas, e de interconexes entre elas, o potencial circulador e armazenador de gua favorecido. - Ambincia geolgica favorvel, de um modo geral, para mineralizaes metlicas de Au, Cu, Pb, Zn e Fe, alm de no metlicas (amianto, vermiculita e talco), associadas sequncia metavulcanossedimentar do complexo Granjeiro e a corpos granticos nela intrudidos
- Rochas abrasivas e de alta resistncia ao corte e penetrao. - Geralmente os quartzitos mostram-se bastante fraturados, o que facilita o desprendimento de blocos e placas em taludes de corte. - Solos quartzo-arenosos, de baixa fertilidade natural, bastante erosivos, cidos e permeveis. - Nesses solos, a capacidade de reter e fixar nutrientes e assimilar matria orgnica baixa (respondem mal adubao). - O alto grau de fraturamento, comum nessas rochas, facilita a percolao de fluidos poluentes que podem atingir o lenol fretico. - Solos arenosos, altamente percolativos e com baixa capacidade de reter e eliminar poluentes, que podem atingir o lenol fretico. - Potencial hidrogeolgico irregular, sendo normalmente baixo a muito baixo: depende da densidade e da interconexo de falhas e fraturas abertas (aquferos fissurais).
- Metassedimentos finamente laminados e de alta fissilidade: soltam placas e desestabilizam-se com facilidade em taludes de corte. Deve-se evitar traados de estradas em que os cortes tenham de ser feitos em posio desfavorvel aos planos de xistosidade. - So mais favorveis a ocorrncias de movimentos de massa, em reas com vertentes declivosas, devido s descontinuidades formadas pelos planos de xistosidade. - Solos provenientes dos metassedimentos sltico-argilosos podem ser portadores de argilominerais expansivos, quando pedogeneticamente pouco evoluidos, no sendo adequados para uso como material de emprstimo e desestabilizam-se com facilidade em taludes de corte. - Presena de intercalaes de metacalcrios, que podem conter cavidades formadas por dissoluo dessas rochas, com riscos de colapsos e subsidncias dos terrenos. - Solos residuais de baixa fertilidade natural. Podem conter excesso de alumnio (elemento txico para as plantas). - Solos sltico-argilosos tornam-se bastante compactados e impermeabilizados quando submetidos mecanizao excessiva e intenso pisoteio pelo gado, favorecendo a eroso hdrica. - Predomnio de rochas (xistos) com baixo a muito baixo potencial hdrico subterrneo. So pouco permeveis e, normalmente, pouco fraturadas. O manto de alterao no favorvel recarga dos aquferos.
- Metarriolitos e metarriodacitos possuem alta resistncia ao corte e penetrao. - Presena de blocos e mataces irregularmente distribuidos em superfcie e em profundidade nos solos: pode causar problemas em escavaes e perfuraes, bem como em obras sobre eles apoiadas. - Solos de baixa fertilidade natural e elevada acidez. - Aquferos fissurais de baixo a muito baixo potencial hidrogeolgico.
- Solos com alta proporo de argila, apresentam boa capacidade de compactao, boa estabilidade em taludes de corte e baixa erodibilidade natural. So porosos, com boa capacidade de reter e fixar nutrientes (respondem bem adubao). Possuem boa capacidade hdrica, mantendo disponiblilidade de gua para as plantas. - Na regio sul do estado, nos municpios de Aurora e Barros, ocorrncias de sulfetos metlicos, principalmente de cobre, relacionados a rochas vulcnicas pertencentes sequncia metavulcanossedimentar do grupo Cachoeirinha.
- Em geral os solos sltico-argilosos, quando evoludos (pedognese avanada), apresentam boa capacidade de compactao, boa estabilidade em taludes de corte e baixa erodibilidade natural. - Solos provenientes dos metassedimentos sltico-argilosos so porosos, com boa capacidade de reter e fixar nutrientes (respondem bem adubao). Possuem boa capacidade hdrica, mantendo disponiblilidade de gua para as plantas. - Esses solos so pouco permeveis e de alta capacidade de reter e eliminar poluentes. Onde so espessos, o potencial de contaminao do lenol fretico baixo. - Existncia de importantes depsitos de magnesita, com minas em atividade (municpios de Jucs, guatu e Ors), associados a lentes de rochas metacarbonticas que ocorrem intercaladas aos xistos e metavulcnicas do grupo Ors. -
- Metacalcrios com potencial para explorao como rochas ornamentais (revestimentos e pisos), cimento e corretivo de solo.
Ambincia geolgica com potencial para a existncia de depsitos de cobre e outros metais associados. Mineralizaes sulfetadas de cobre, e prata associada, hospedadas em filitos carbonosos do grupo Martinpole, destacando-se a jazida de Pedra Verde, no municpio de Viosa do Cear (noroeste do estado).
- Essas rochas apresentam alta resistncia ao intemperismo fsico-qumico e boa capacidade de suporte para obras. - So favorveis a conter alta densidade de fraturas abertas, podendo, localmente, constituir bons aquferos fissurais. - Os solos arenosos favorecem o potencial de recarga das guas subterrneas. - Quartzitos com potencial para utilizao como material para revestimentos, pisos e pedras de cantaria. - Manto de alterao com potencial para ser usado como saibro e para extrao de areia.
- Predomnio de rochas base de quartzo, bastante abrasivas. - Conglomerados com seixos e blocos de rochas duras e abrasivas, difceis de serem escavados e perfurados com sondas rotativas. - Quando muito fraturadas desprendem blocos e placas em taludes de corte. - Solos residuais quartzo-arenosos, de baixa fertilidade natural e erosivos. Solos provenientes de conglomerados podem apresentar pedregosidade alta. - Nos solos arenosos, a capacidade de reter e fixar nutrientes e assimilar matria orgnica baixa (repondem mal adubao). - O alto grau de fraturamento, comum nas rochas quartzticas, facilita a percolao de fluidos poluentes. Da mesma forma os solos residuais, de alta permeabilidade e com baixa capacidade de reter e eliminar poluentes, potencializam o risco de contaminao das guas subterrneas.
- Metassedimentos sltico-argilosos (ricos em minerais micceos), finamente laminados e de alta fissilidade: soltam placas e desestabilizam-se com facilidade em taludes de corte. - Solos residuais de sedimentos sltico-argilosos, quando pouco evoluidos, podem sofrer fenmeno de empastilhamento (desagregam-se em pequenas pastilhas), devido presena de argilominerais expansivos, tornando-se bastante erodveis quando submetidos alternncia de estados mido e seco. - Sedimentos e solos predominantemente sltico-argilosos e argilosos, de baixa permeabilidade, desfavorecendo a capacidade armazenadora e circuladora de gua subterrnea (aquferos pobres).
- Dissoluo das rochas calcrias, por ao da gua, pode formar cavidades (grutas e cavernas) no subsolo, sujeitas a colapsos e desmoronamentos. As grandes obras de engenharia devem ser precedidas de investigaes geolgicas e geotcnicas a fim de identificar a possvel existnciadessasfeies. - Deve-se evitar o excessivo bombeamento de gua subterrnea, pois isso pode causar o intenso rebaixamento do lenol fretico e, conseqentemente, acelerar os processos de abatimento e colapso dos terrenos. - Nas reas de acentuada declividade (escarpas serranas), o escoamento superficial acelerado, potencializando os processos erosivos e movimentos de massa. - Solos argilosos podem se tornar bastante compactados, se continuamente mecanizados e/ou pisoteados pelo gado, aumentando o escoamento superficial e, consequentemente, favorecendo a eroso hdrica. - Existncia de ligaes diretas entre as guas superficiais e subterrneas, atravs de canais de dissoluo e fraturas nas rochas calcrias: alta vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas. - O potencial de explorao hidrogeolgica local e bastante irregular, sendo normalmente baixo: aquferos fissurais, onde o fluxo de gua subterrnea se d atravs de fraturas e canais de dissoluo nos calcrios. - A qualidade da gua pode estar comprometida por altos teores de carbonato de clcio (gua dura).
- Rochas quartzosas apresentam alta resistncia ao intemperismo fsico-qumico e boa capacidade de suporte. - Metassedimentos arenosos, de muito baixo grau metamrfico, com moderado potencial circulador e armazenador de gua subterrnea, principalmente associado a fraturas. Aquferos porosos-fissurais. - Quartzitos, metarenitos e metaconglomerados da formao Trapi podem ser utilizados como material de revestimento e pedras de cantaria. O manto de alterao dessas rochas possui potencial para ser usado como saibro. - Potencial para mineralizaes ferrferas, como o depsito da fazenda Angostura (municpio de Sobral), no contato entre metassedimentos do grupo Ubajara e o granito Mucambo.
- Solos provenientes dos metassedimentos sltico-argilosos so porosos, com boa capacidade de reter e fixar nutrientes (respondem bem adubao). Possuem boa capacidade hdrica, mantendo disponiblilidade de gua para as plantas. - Esses solos so pouco permeveis e de alta capacidade de reter e eliminar poluentes. Onde so espessos, o potencial de contaminao do lenol fretico baixo. - Potencial de aproveitamento das ardsias e arenitos como materiais para construo civil.
- Rochas de baixa resistncia ao corte e penetrao. - Solos argilosos, naturalmente pouco erosivos e de alta capacidade de compactao (adequado para uso como material de emprstimo). - Solos de bom potencial agrcola. Rochas calcrias alteram-se liberando vrios nutrientes para o solo, principalmente clcio e magnsio. - Nas superfcies de relevo aplainado predominam os processos pedogenticos, resultando em solos mais profundos e evoludos. - Determinadas reas podem conter cavidades subterrneas, causadas pela dissoluo dos calcrios, onde, dependendo das condies climticas locais (taxas de precipitao), as guas podem se acumular formando aquferos crsticos. - As rochas calcrias neoproterozicas da formao Frecheirinha possuem alto potencial para aproveitamento na fabricao de cimento. Diversas frentes de lavra, de diferentes portes localizam-se nessa unidade, - Essas rochas do origem a belas feies crsticas, como a gruta de Ubajara, de grande apelo turstico e geocientfico. como as minas em atividade no municpio de Sobral.
-Presena de conglomerados e brechas contendo seixos e blocos de rochas duras e abrasivas: problemticos de serem perfurados com sondas rotativas. -Existncia de sedimentos sltico-argilosos, que podem ser macios e bastante rijos, ou ento finamente laminados e de alta fissilidade, geralmente portadores de argilominerais expansivos: fendilham-se e desestabilizam-se facilmente em taludes de corte. - A grande variao litolgica d origem a solos residuais de caractersticas diversas quanto s suas qualidades e aptides agrcolas. - Predominncia de solos quartzo-arenosos, provenientes dos arenitos e conglomerados, que possuem alto potencial erosivo e baixa fertilidade natural. -Alternncia de camadas que se alteram para solos de baixa e de alta capacidade de reter e eliminar poluentes: a vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas pode variar de alta nos sedimentos e solos arenosos, a baixa nos sltico-argilosos. -Potencial hidrogeolgico baixo nas reas dominadas por sedimentos sltico-argilosos e tambm nas reas onde os sedimentos arenosos e conglomerticos mostram permeabilidade reduzida devido ao elevado grau de diagnese e/ou silicificao. Aquferos porosos-fissurais.
- Rochas de moderada a alta resistncia ao corte e penetrao. - Normalmente mostram-se bem fraturadas, favorecendo o desprendimento de blocos em taludes de corte -Alteram-se para solos argilosos ou argilo-siltosos que, quando pouco evoluidos, podem apresentar grande quantidade de argilominerais expansivos, causando desestabilizao em taludes de corte. -Esses solos, quando continuamente submetidos a cargas elevadas pelo uso de maquinrios agrcolas e/ou pelo intenso pisoteio do gado, tornam-se bastante compactados e impermeabilizados, favorecendo o escoamento superficial e, conseqentemente, os processos de eroso hdrica. - Aquferos fissurais, de potencial hidrogeolgico bastante irregular.
- Predomnio de litologias de baixa a moderada resistncia ao corte e penetrao. - Apesar da permeabilidade primria dos sedimentos arenosos e conglomerticos ser reduzida, devido ao alto grau de diagnese (cimentao das rochas), existem boas condies de percolao e armazenamento de gua subterrnea onde essas rochas apresentam-se bem fraturadas (aquferos porosos-fissurais). - Os conglomerados das bacias de Jaibaras e Cococi, so aproveitados como rochas ornamentais para pisos e revestimentos. - O manto de alterao dos arenitos e conglomerados fornece material adequado para ser usado como saibro. - Ambincia geolgica favorvel a mineralizaes hidrotermais de ferro, associadas ou no a cobre, destacando-se aquelas na sequncia vulcanossedimentar da bacia Jaibaras, controladas por zonas de cisalhamento. Aintruso de corpos granticos remobilizou e reconcentrou as mineralizaes pr-existentes nos arenitos. - Presena de veios mineralizados em barita, encaixados em metassiltitos da bacia de Cococi.
- Quando os solos so bem evoludos ( pedognese avanada) so pouco erosivos, com boa capacidade de compactao, boa estabilidade em taludes de corte e adequados para material de emprstimo. - As rochas vulcnicas bsicas se alteram para solos argilosos, de boa fertilidade natural, ricos em elementos nutrientes para as plantas (principalmente Ca, Mg e Fe). - Solos argilosos possuem alta capacidade de reter, fixar e eliminar poluentes: nos locais onde os solos so profundos, a vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas baixa. - - Potencial para utilizao das rochas como brita, pedras de cantaria e revestimentos. Na bacia de Cococi so registradas ocorrncias de cobre associadas a rochas vulcnicas cidas.
Predomnio de rochas vulcnicas
-Rochas de moderada a alta resistncia ao corte e penetrao. Em certas reas podem se mostrar bastante silicificadas, tornando-se bem mais endurecidas e resistentes. -Conglomerados, com seixos e blocos de rochas duras e abrasivas, difceis de serem escavados e perfurados com sondas rotativas. - Alteram-se para solos arenosos, naturalmente erosivos, por vezes pedregosos (quando oriundos da alterao dos conglomerados), de baixa fertilidade natural e de elevado ndice de acidez, necessitando de adubao e corretivos de ph. - Solos bastante permeveis, o que torna esses terrenos altamente vulnerveis contaminao/poluio dos mananciais hdricos subterrneos. Alm da permeabilidade primria da rocha, em determinados locais os arenitos mostram-se bastante fraturados, facilitando a percolao de poluentes que podem rpidamente atingir o nvel fretico. Cuidados especiais devem ser tomados com a instalao de fontes potencialmente poluidoras nessas reas. - Onde ocorre um alto grau de silicificao e/ou diagnese dos arenitos, o potencial de recarga e armazenamento de gua subterrnea reduzido. Nessas reas as rochas costumam estar bem fraturadas, funcionando como aquferos porosos-fissurais. - Nas reas escarpadas e nos rebordos erosivos da serra da biapaba, os declives acentuados determinam uma alta vulnerabilidade eroso dos solos, formao de vossorocas e movimentos de massa. Eventos decorrentes desses processos so registrados com frequncia, principalmentenos perodoschuvosos, gerandoreasde risconas encostas daserra.
- Condiesclimticaspropcias, relevoplano, solos espessos edeboaqualidadefsica(apesar dafertilidadedeficiente), soatributosquefazemdachapadada biapaba, nolimitecomoestado doPiau, umaregiofavorvel produoagrcola. - Aquferos porosos de moderada produtividade, devido sua constituio arentica e conglomertica que permite boa capacidade transmissora e armazenadora de gua subterrnea. - Elevado potencial de recarga das guas subterrneas, principalmente nas superfcies planas de plats e topos de chapadas. - A concentrao de Slidos Totais Dissolvidos (STD), verificada na grande maioria dos poos perfurados nessa unidade, situa-se abaixo de 500 mg/l, o que significa uma qualidade muito boa, quanto potabilidade das guas. - Potencial para mineralizaes secundrias de ouro nos conglomerados do grupo Serra Grande: ocorrncias cadastradas nos municpios de pu e Reriutaba. - Arenitos silicificados mostram bom potencial para uso na construo civil. - Manto de alterao, base de quartzo, com potencial para ser utilizado como saibro.
- As formas de relevo modeladas nos arenitos do grupo Serra Grande (bacia sedimentar do Parnaba), como chapades, escarpas serranas, mesetas e morros residuais, alm de belas cachoeiras (como a Bica do pu) so, por si s, atrativos tursticos/geotursticos de significativa beleza cnica. - Na chapada da biapaba, est localizado o Parque Nacional de Ubajara.
- As condiesde maior umidadeetemperaturasmais amenas, determinadaspelas altitudes doplanalto, que chegamatcercade900metros, criamum enclaveclimtico diferenciadodocontextosemiridopredominante noterritriocearense.
Dentro do parque ocorre a gruta de Ubajara que, apesar de no se inserir nesse domnio, pois foi formada em rochas calcrias precambrianas, que sero descritas mais adiante, situa-se nas vertentes da chapadaeconstitui opontodemaior visitao turstica daregio.
resultantes da ao erosiva nessas rochas,
- Por vezes ocorrem camadas de conglomerados formados por seixos e blocos de rochas diversas, principalmente base de quartzo, bastante duros e abrasivos, difceis de serem escavados e perfurados com sondas rotativas. - Podemocorrer sedimentos com argilominerais expansivos que, quando submetidos s variaes de umidade, tornam-se colapsveis e sofremofenmeno de empastilhamento, ou seja, desagregam-se empequenas pastilhas, podendo causar deformaes e trincamentos emobras de construocivil. - Ondepredominamsedimentosarenosos, os solos possuembaixafertilidadenatural, socidos, debaixacapacidadedereter guaenutrientes, almde serem suscetveis eroso, principalmentenas reas ondeasvertentes possuemmaior declividade(relevode tabuleirodissecado). -Podem ocorrer horizontes muito coesos, situados prximo superfcie, promovendo srios problemas no suprimento de gua para as plantas. - Essa unidade caracteriza-se pelas intercalaes irregulares de material sltico-argiloso, de baixa permeabilidade, com sedimentos arenosos e conglomerticos de alta permeabilidade. Portanto, a vulnerabilidade contaminao do lenol fretico pode variar de baixa a elevada, dependendo dos sedimentos que ocorrem na superfcie. - As guas subterrneas podem apresentar, em determinadas reas, elevados teores de ferro. - Ondeformam falsias essas reas devemser protegidas, evitando-se construes eatividadesque alteramovalor esttico dapaisagem, desestabilizamorelevo, provocameroso, criamreasde riscoeprejudicam fontesdeguaque, por vezes, ocorremnessasfeies.
- reas de sedimentos dominantemente areno-argilosos, com boa capacidade de suporte, onde no ocorrem maiores problemas de fundao. O material predominante pode ser escavado com facilidade. - Terrenos, em geral, de relativa estabilidade morfogentica, com baixa a moderada suscetibilidade eroso. - Propcios construo de estradas, por serem de topo plano a suavemente ondulado, no necessitando de grandes cortes e aterros, alm do material ser mais adequado compactao. - De um modo geral so terrenos que apresentam condies geolgicas e topogrficas favorveis urbanizao, com exceo das reas onde as vertentes possuem maior declividade. - Solos normalmente de potencial agrcola varivel, emfuno da heterogeneidade granulomtrica vertical e horizontal dos sedimentos arenosos, argilosos, siltosos e conglomerticos. Aqualidade agrcola dos solos depende, portanto, de qual tipo de camada ocorre na poro superior dopacotesedimentar. Aprofundidadedossolostambm varivel. - reas planas, favorveis utilizao de maquinrio agrcola. - O potencial para captao de gua subterrnea varivel de acordo com o fcies sedimentar dominante na rea de interesse, sendo moderado nos sedimentos arenosos e conglomerticos, e baixo a muito baixo nos siltosos e argilosos. - O potencial hidrogeolgico pode ser melhorado quando esses sedimentos ocorrem capeados por dunas, que funcionam como reas de recarga. - Apesar de no ser considerado um bom aqufero, sua explorao bem desenvolvida devido expressiva rea que ocupa na zona costeira. - reas com potencialidade para explorao de areia, argila e cascalho para a construo civil. - Em vrios trechos do litoral cearense esses sedimentos projetam-se at a linha de praia, formando belas falsias que constituem atrativos tursticos/ geotursticos.
- Materiais inconsolidados, de granulometria bastante varivel,com propriedades geomecnicas e hidrulicas bastante heterogneas. - Presena de seixos e blocos de rochas diversas, duros e abrasivos, dificultando a escavao e a perfurao com sondas rotativas. - Terrenos naturalmente instveis, suscetveis a processos erosivos e movimentos de massa, especialmente em reas de declividade mais acentuada. - Baixa fertilidade natural dos solos e acidez elevada, com necessidade de adubao e aplicao de corretivos de ph. - Solos normalmente rasos e pedregosos, dificultando a mecanizao agrcola. - Essas coberturas so, normalmente, bastante porosas e permeveis, formando um meio de alta vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas. Baixa capacidade de reter e eliminar poluentes. - Aquferos superficiais livres, de potencial hidrogeolgico bastante irregular, sendo normalmente baixo a muito baixo.
- Quando esses depsitos so espessos, dependendo das condies climticas locais, podem constituir mananciais para captao de gua subterrnea com potencial para atender pequenas demandas. - reas importantes para a recarga dos aquferos.
- Potencial para extrao de areia e saibro de uso na construo civil. - Potencial paramineralizaessecundrias deferroemangans, aexemplo dos depsitoscoluviaisque estosendolavrados nosmunicpios deSobral eOcara, provenientes, respectivamente, da desagregaode rochasferrferas emanganesferas.
- As reas dessedomnio, situadasnas baixas encostase nos sopsdoplanalto dabiapaba eda chapadado Araripe so, de certaforma, associadas aocontexto debeleza cnicae de atratividade turstica/geoturstica, dos rebordos erosivos e frentes escarpadas desses relevos serranos.
- Rochas, em geral, de moderada resistncia ao corte e penetrao. Em certas reas podem se mostrar bastante silicificadas, tornando-se bem mais endurecidas. - Solos arenosos, naturalmente erosivos, de baixa fertilidade natural e de elevado ndice de acidez, necessitando de adubao e corretivos de ph. - Sedimentos esolos bastante percolativos, oquetornaesses terrenosaltamente vulnerveis contaminao das guas subterrneas. Cuidados especiaisdevem ser tomados com ainstalaode fontes potencialmentepoluidorasnessas reas. - As reas de relevo acidentado (montanhoso, escarpas serranas, degraus estruturais e rebordos erosivos) possuem alta suscetibilidade eroso hdrica e movimentos de massa.
- Presena de sedimentos portadores de argilominerais expansivos, que se alteram para solos erosivos e colapsveis, inadequados para serem usados como material de emprstimo e instveis em taludes de corte. - Os solos argilosos e sltico-argilosos compactam-se e impermeabilizam-se bastante quando submetidos mecanizao excessiva e intenso pisoteio pelo gado, aumentando o escoamento superficial das guas pluviais e,consequentemente, favorecendo a eroso hdrica laminar. - Formaes predominantemente de natureza peltica, impermeveis a semi-permeveis, de baixo a muito baixo potencial hidrogeolgico.
- Predomnio de rochas carbonticas que se dissolvem com facilidade pela ao das guas, formando cavidades subterrneas que podem causar abatimentos e colapsos na superfcie do terreno. - As grandes obras de engenharia devem ser precedidas de investigaes geolgicas e geotcnicas a fim de identificar a possvel existncia dessas feies. - Deve-seevitar o excessivo bombeamentodeguasubterrnea, pois, nasreasde rochas calcrias, issopodecausar ointensorebaixamentodolenol freticoe, consequentemente, acelerar osprocessosde abatimentoecolapsodosterrenos. - Solos bastante argilosos, que se compactam e impermeabilizam excessivamente se forem continuamente mecanizados com equipamentos pesados e intensamente pisoteados pelo gado, favorecendo a eroso laminar. - Existncia de ligaes diretas entre as guas superficiais e subterrneas, atravs de canais de dissoluo e fraturas nas rochas calcrias: alta vulnerabilidade contaminao das guas subterrneas. - Potencial hidrogeolgico bastante irregular: nos calcrios, o fluxo de gua subterrnea se d atravs de fraturas e canais de dissoluo, funcionando como aquferos fissurais. - As reas de relevo acidentado (escarpas serranas) possuem alto potencial de eroso hdrica e de movimentos de massa.
- Camadas horizontais, de sedimentos com caractersticas texturais e granulomtricas que refletem uma boa homogeneidade quanto aos comportamentos geotcnico e hidrulico. - As reas de relevo plano tm baixa suscetibilidade eroso dos solos e so favorveis mecanizao agrcola. - Grande capacidade transmissora e armazenadora de gua subterrnea, resultando emaquferos de elevada produtividade, como as formaes Misso Velha e Mauriti (bacia do Araripe) . No aqufero Misso Velha so encontradas as maiores vazes empoos tubulares do estado, chegandoa300m /hora. - Elevadopotencial de recargados aquferos, principalmente nas superfcies planas de plats e topos de chapadas. o caso do arenitoEx, que ocorre capeando a chapada do Araripe: sua capacidade de armazenamentode gua muito baixa, pormuma excelentereade recargaparaas unidadessubjacentes. - AconcentraodeSlidos TotaisDissolvidos (STD), verificadanagrande maioriados poos perfuradosnosaquferos dabaciadoAraripe, situa-seabaixo de500 mg/l, oquesignifica umaqualidademuitoboa quantopotabilidadedas guas. - Aregio do Cariri, no sul do estado, formada por vales espraiados a partir da ramificao da drenagemoriginada pelas centenas de fontes e ressurgncias que brotamnos rebordos da chapada do Araripe. Possui condies hdricas (superficiais e subterrneas) favorveis e solos(aluviais) dealtafertilidadenatural, potencializandosuavocaoparaatividadesagrcolas diversificadas. - Formas de relevo modeladas na bacia sedimentar do Araripe, como chapadas, escarpas e tabuleiros (mesetas), e afloramentos rochosos com interessantes feies ruiniformes, resultantes da ao erosiva nos arenitos, constituem atrativos tursticos/geotursticos de significativabelezacnica.
3
- Solos argilosos so bastante porosos, de boa capacidade hdrica, mantendo boa disponiblilidade de gua para as plantas. - Os sedimentos sltico-argilosos predominantes e os solos deles provenientes, so pouco permeveis e possuem alta capacidade de reter e eliminar poluentes. - Localmente podem apresentar condies aquiferas, devido s intercalaes com nveis arenosos. - Potencial para aproveitamento de argilas e siltitos como materiais de uso na construo civil.
- Solos de elevado potencial agrcola. As rochas calcrias se alteram liberando vrios nutrientes para o solo, principalmente clcio e magnsio. - Solos bastante porosos, de boa capacidade hdrica, mantendo boa disponiblilidade de gua para as plantas por longo tempo dos perodos secos. - Apresentam alta capacidade de reter e fixar nutrientes e de assimilar matria orgnica, respondendo bem adubao. - As condies de relevo plano (chapadas e baixos plats) so amplamente favorveis mecanizao agrcola. - As rochas carbonticas podem conter cavidades subterrneas, onde as guas se acumulam em volumes significativos, formando aquferos crsticos. - Utilizao de calcrio na fabricao de pisos e revestimentos (produzidos emlarga escala a partir dos calcrios laminados da formao Santana bacia doAraripe), de cimento, cal, e corretivo de solo. Potencial tambmpara depsitos de gipsita, destacando-se as minas (para fabricao degesso) dabaciadoAraripe. - Abacia sedimentar doAraripe representa um patrimnio geolgico-paleontolgico, de grande interesse geoturstico, caracterizado por importantes registros da evoluo geolgica do perodo Cretceo e por abundantes depsitos fossilferos, muito bempreservados, dos mais diversos tiposde animais eplantas, principalmentenos calcrios efolhelhos daformaoSantana. Para proteger evalorizar esseacervo geocientficofoi criado, pelaUNESCO, em 2006, oGeoparque doAraripe, primeirogeoparquedo hemisfriosul edasAmricas.
Predomnio de gnaisses paraderivados. Podem conter pores migmatticas.
Complexos granitoides deformados.
Complexos granitoides no deformados.
Corpos mfico-ultramficos (sutes komatiiticas, sutes toleticas, complexos bandados).
Sequncias vulcanossedimentares tipo , Arqueano at o Mesoproterozico. greenstone belt
Sequncias vulcanossedimentares proterozoicas dobradas, metamorfizadas de baixo a alto grau.
Sequncias sedimentares proterozicas dobradas, metamorfizadas de baixo a alto grau.
Sequncias sedimentares e vulcanossedimentares do Eopaleozico, associadas a , no ou pouco deformadas e metamorfizadas. rifts
Complexos alcalinos intrusivos e extrusivos, diferenciados do Tercirio, Mesozoico e Proterozoico.
Coberturas sedimentares e vulcanossedimentares mesozoicas e paleozoicas, pouco a moderadamente consolidadas, associadas a grandes e profundas bacias sedimentares do tipo sinclise.
Sedimentos cenozoicos pouco a moderadamente consolidados, associados a tabuleiros.
Sedimentos cenozoicos inconsolidados do tipo coluvio e tlus.
Sedimentos cenozoicos e/ou mesozoicos, pouco a moderadamente consolidados, associados a pequenas bacias continentais do tipo rift.

Sedimentos cenozoicos semiconsolidados fluviais.
a-Vertentes recobertas por depsitos de encosta bChapadas e Plats cSuperfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas
aCampos de Dunas (dunas fixas; dunas mveis)
aTabuleiros
aTabuleiros bTabuleiros Dissecados
a-Baixos Plats b-Planaltos c-Chapadas e Plats d-Superfcies Aplainadas Conservadas e-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas f-nselbergs e outros relevos residuais g-Escarpas Serranas h-Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos
a-Tabuleiros b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c-Morros e Serras Baixas
a-Colinas Dissecadas e Morros Baixos b-Morros e Serras Baixas c-Escarpas Serranas d-Vales Encaixados
a- Morros e Serras Baixas
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-nselbergs e outros relevos residuais c-Morros e Serras Baixas
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-nselbergs e outros relevos residuais c-Escarpas Serranas
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-Escarpas Serranas
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-nselbergs e outros relevos residuais c-Colinas Dissecadas e Morros Baixos d-Morros e Serras Baixas e-Montanhoso f-Escarpas Serranas
a-Planaltos b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c-nselbergs e outros relevos residuais d-Colinas Amplas e Suaves e-Colinas Dissecadas e Morros Baixos f-Morros e Serras Baixas g-Montanhoso h-Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos
a-Planaltos b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c-nselbergs e outros relevos residuais d-Colinas Amplas e Suaves e-Morros e Serras Baixas f-Montanhoso
a-Planaltos b-Superfcies Retocadas ou Degradadas c-nselbergs e outros relevos residuais d-Colinas Amplas e Suaves e-Colinas Dissecadas e Morros Baixos f-Morros e Serras Baixas g-Montanhoso h-Escarpas Serranas i- Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos
aColinas Dissecadas e Morros Baixos bMorros e Serras Baixas
a-Superfcies Aplainadas Conservadas b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c-Colinas Amplas e Suaves d-Morros e Serras Baixas
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-Montanhoso c-Escarpas Serranas
b-Chapadas e Plats c-Superfcies Aplainadas d-Morros e Serras Baixas
f-Montanhoso g-Escarpas Serranas
a-Tabuleiros
Retocadas ou Degradadas
e-Colinas Dissecadas e Morros Baixos
- Rochas dealtaresistnciaao corteepenetrao. Quandofrescasnecessitam deexplosivosparaseudesmonte. - Podemocorrer blocos e matacesimersosnos solos, oquecausa problemas emperfuraeseescavaespara obras. - Solos argilossiltosos que, quando poucoevoluidos, pondem conter concentraesdeargilomineraisexpansivos, fendilhando-se bastantequandosubmetidos alternncia dos estados midoeseco, facilitandoas desestabilizaes emtaludesde corte. - Relevosobaformademorrosisoladoscomencostas dealtadeclividade: reas comaltopotencial demovimentosde massaeinadequadas parauso demaquinrioagrcola. - Predomniodesolosrasose pedregosos. Podemconter excessode alumnio(elementotxico paraas plantas). - Quandomuito fraturadas facilitamapercolao defluidospoluentes quepodematingir asguas subterrneas. - Aquferos fissurais: opotencial hidrogeolgico bastanteirregular, dependendodadensidadeedainterconexode falhase fraturasabertas. - Potencial derecargadas guassubterrneasmuito baixo, devidoao manto dealteraodebaixapermeabilidadee topografiaacidentada.
- Rochas isotrpicas, decomportamentogeomecnicoe hidrulicohomogneo.
- Rochas alcalinas alteram-se parasolos ricosempotssio, o quelhes confereboafertilidadenatural. Solos argilosos com boacapacidadede reter e fixar nutrientes, respondendobem adubao. - Rochas com caractersticas potenciais para utilizao como materiais de construo.
- Morrosisolados, algunscomformascaractersticasdecones vulcnicos, quesedestacamemmeiosuperfcieaplainadadadepressosertaneja, constituemfeiesde relativa beleza cnicaeatratividade paisagstica e geoturstica.
- Quandoossolossobem evoluidos (pedogneseavanada), sopoucoerosivos, comboacapacidadedecompactao, mantendoboaestabilidadeemtaludesde cortee boas condies parausocomomaterial deemprstimo.
Areado serrote Caruru, nomunicpio deAquiraz, temsido, h dcadas, objeto de lavra ebeneficiamento das rochas alcalinas (fonolitos) para o aproveitamentonaproduo de brita, cimento (comomaterial fundente), rochas ornamentais epedrasde cantaria
- Aalternnciaentrecamadasde cascalho, areia, silteeargila constituem descontinuidades geomecnicas ehidrulicasquepodemcausar desestabilizaes emobras escavadas. Caractersticas geotcnicas variammuitona vertical. - Seixosbasedequartzo, bastanteduros eabrasivos, problemticospara serem perfurados comsondas rotativas. - Sedimentos poucoconsolidadosecomnvel fretico prximosuperfcie, caracterizam esses terrenos comodebaixacapacidadede suporteparaobras deengenharia. - Solos rasos, pedregosos, defertilidadenatural baixaenormalmentecidos. - Predomniodesedimentosarenososeconglomerticos, deelevadapermeabilidade, onde fluidos poluentesseinfiltramcomfacilidade, aumentandoo riscodecontaminaodas guassubterrneas.
- Sedimentos semi-consolidadosquepodemser escavados com facilidade. - Relevoplano, potencial erosivo. - Camadas horizontalizadasde areiaecascalho possuembompotencial armazenador ecirculador degua subterrnea. Condiesde permeabilidadeerelevofavorveispara a recarga dosaquferos. - reas fontesparaextraode areiae cascalho deusonaconstruocivil.
favorvel mecanizaoagrcolaede baixo
- Emcertas reas osarenitos podemsemostrar bastantesilicificados, tornando-se bemmais endurecidos eresistentes aocorteepenetrao. - Solos arenosos, naturalmenteerosivos, quesedesestabilizam com facilidadeemtaludesde corte. - Solos debaixa fertilidadenatural ede elevado ndicede acidez, necessitandodeadubaoecorretivos deph. - Sedimentos esolos arenosos, bastante percolativos, o quetornaesses terrenos altamente vulnerveis contaminaodas guas subterrneas.
- Rochas, emgeral, poucoamoderadamentecoesas, possuindobaixaamdiaresistncia aocorteepenetraoepodendo ser escavadascomcertafacilidadecommquinas eferramentasleves. - OaquferoA, dominantementede naturezaarenosa, possui grandecapacidade transmissora e armazenadora deguasubterrnea, resultandoemprodutividadeelevadanospoos tubulares perfurados. - mportantes reservasdehidrocarbonetos (petrleoegs) emterra, nosarenitos daformao Au, como oscamposprodutoresentreosmunicpios decapu e Aracati, . - Potencialidadeparautilizaodeareia, proveniente domantodealteraodos arenitos, paraconstruocivil. sendo o principal na localidadeFazendaBelm, ondeexistemmais de500 poos
- Podemocorrer cavidades subterrneas (dolinas ecavernas), formadas por dissoluo docarbonato declciopelas guaspluviais, quecausamabatimentosecolapsosnasuperfciedoterreno. Deve-seevitar obras emreas onde ocorrem essas feies crsticas. - Cuidados tambmdevem ser tomados comoexcessivobombeamentodegua subterrnea, pois isso podecausar ointensorebaixamento dolenol fretico e, consequentemente, acelerar osprocessos deabatimento e colapsodosterrenos. - Nessas reas aqualidade dagua podeestar comprometidapor altos teores decarbonato declcio(guadura), muitas vezes servindoapenas parairrigao. - As feies de dissoluo, existentes nas rochas calcrias, formamummeio altamente percolativo por onde os poluentes atingemcomfacilidade o lenol fretico. Altas concentraes de resduos dos agrotxicos, usados nos permetros irrigados Jaguaribe-Apodi, tmsido observadas nas guasdoaquferoJandara.
- Solos argilosos, derivados derochas calcrias, so poucopermeveis, plsticos, deboacapacidadedecompactao, debaixaerosividade e deboa estabilidadeem taludes decorte. - Solos naturalmentefrteis: no processodeintemperismoas rochascalcriasliberamvrios nutrientes paraosolo, principalmenteclcioemagnsio. - Opermetroirrigadoda chapadadoApodi, nomunicpiodeLimoeirodoNorte, instaladosobresolosderivados derochas calcrias daformaoJandara, constitui o principal ploagrcoladoCear. - As condiesde relevoplano(chapadase baixos plats) soamplamente favorveis mecanizao agrcola. - As rochas carbonticas podemconter cavidadessubterrneasondeas guasseacumulam emvolumes significativos, formandoaquferos crsticos, comonos calcrios daformaoJandara, comelevadasvazesempoos tubulares. - As rochas calcrias tmpotencial parautilizao comorevestimentos(rochas ornamentais), fabricaodecimento, corretivosagrcolas e comoinsumospara indstriasde tintas. mportantesjazimentos localizam-senos municpiosde Quixer e LimoeirodoNorte. - OcontedofossilferodasequnciacarbonticaJandara possui importnciacientfica e potencial como atrativogeoturstico.
Predomnio de calcrio e sedimentos sltico-argilosos.
Predomnio de sedimentos quartzo-arenosos e con lomerticos, com intercalaes de sedimentos sltico-argilosos e/ou calcferos
g
Domnio das sequncias sedimentares mesozoicas clastocarbonticas, consolidadas em bacias de margens continentais ( ). rift
Srie shoshontica.
a-Planaltos
c-Colinas Amplas e Suaves
e-nselbergs e outros relevos residuais
b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas
d-Colinas Dissecadas e Morros Baixos
f-Morros e Serras Baixas g-Montanhoso h-Escarpas Serranas
a-Montanhoso
a-Planaltos b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c-nselbergs e outros relevos residuais d-Colinas Amplas e Suaves e-Colinas Dissecadas e Morros Baixos f-Morros e Serras Baixas g-Montanhoso h-Escarpas Serranas i-Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos
a-Planaltos b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c-nselbergs e outros relevos residuais d-Colinas Amplas e Suaves e-Colinas Dissecadas e Morros Baixos f-Morros e Serras Baixas g-Montanhoso h-Escarpas Serranas i-Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos j- Vales encaixados
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos
a-Planaltos b-Superfcies Aplainadas Conservadas
e-Colinas Amplas e Suaves
i-Escarpas Serranas
c-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas d-nselbergs e outros relevos residuais f-Colinas Dissecadas e Morros Baixos g-Morros e Serras Baixas h-Montanhoso j-Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-nselbergs e outros relevos residuais c-Morros e Serras Baixas d-Montanhoso
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-Colinas Dissecadas e Morros Baixos c-Morros e Serras Baixas d-Montanhoso
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-nselbergs e outros relevos residuais c-Montanhoso
a-Planaltos b- -Colinas Amplas e Suaves Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c d-Morros e Serras Baixas
aSuperfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas bMorros e Serras Baixas cMontanhoso
a-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas b-Montanhoso c-Escarpas Serranas d-Degraus estruturais e rebordos erosivos
a-Superfcies Aplainadas Conservadas b-Superfcies Aplainadas Retocadas ou Degradadas c-Colinas Ampla e Suaves d-Degraus Estruturais e Rebordos Erosivos
a- Baixos Plats
a-Plancies Fluviais ou Fluviolacustres
Sries granticas alcalinas.
Sries granticas subalcalinas: calcialcalinas (baixo, mdio e alto K) e toleticas.
Srie shoshontica.
ndeterminado.
Migmatitos indiferenciados.
Gnaisses-granulticos ortoderivados. Podem conter pores migmatticas.
Sedimentos cenozoicos inconsolidados ou pouco consolidados, depositados em meio aquoso.
Srie alcalina saturada e al cal i na subsat ur ada (sienitos, quartzossienitos, traquitos, nefelina-sienitos, sodalita-sienitos, etc).
Predomnio de sedimentos siltico- argilosos, com intercalaes subordinadas de arenitos e metarenitosfeldspticos.
Ro c h a s c a l c r i a s c o m intercalaes subordinadas de sedimentos siltico-argilosos e arenosos.
DOMNIO
GEOLGICO-AMBIENTAL
Complexos granitoides intensamente deformados: ortognaisses.
Complexos gnaisse-migmatticos e granulitos.
Sedimentos cenozoicos elicos.
TIPOS DE AQUFEROS E FAVORABILIDADE
HIDROGEOLGICA
SUSCETIBILIDADE A PROCESSOS
CONDICIONANTES DE RISCOS GEOLGICOS ATRATIVOS GEOTURSTICOS
1:3.000.000
INFRAESTRUTURA E
TERRITRIOS DA CIDADANIA
Fonte: SAGAS/CPRM
Tau Ors
Cedro
Sobral
capu
Fortim
Acara
Ubajara
Salitre
Quixad
Crates
Canind
Camocim
Aquiraz
Tamboril
rauuba
Beberibe Baturit
Penaforte
Morada Nova Quixeramobim
Pedra Branca Nova Jaguaribara
Juazeiro do Norte
So Gonalo do Amarante
Poos com vazes maiores que 50 m/h
1:6.500.000
Monumento Natural dos Monlitos de Quixad
Serras midas e Submidas: - Serra de Baturit - Serra de Pacatuba - Serra de Maranguape V - Vertente Oriental da Serra de Uruburetama V - Serra da Meruoca V - Chapada da biapaba V - Chapada do Araripe
REAS DE RELEVANTE INTERESSE
MINERAL, UNIDADES DE CONSERVAO
E REAS ESPECIAIS
BATIMETRIA (m)
0-25
25-50
50-75
75-100
100-200
200-300
300-400
400-500
500-600
600-700
700-800
800-900
900-1000
1000-1100
1100-1200
1200-1300
1300-1400
1400-1500
1500-1600
1600-1700
1700-1800
1800-1900
1900-2000
2000-2250
2250-2500
2500-2750
2750-3000
3000-3250
3250-3500
3500-3750
3750-4000
4000-4250
4250-4500
4500-4750
4750-5000
5000-5250
5250-5500
Estrada pavimentada Estrada de ferro
Poos produtores de petrleo e/ou gs Campos de petrleo e gs
Cidade Curso de gua
Base cartogrfica digital, elaborada a partir da Base Cartogrfica do Brasil ao Milionsimo (2006), onde foram realizados ajustes imagem do Mosaico Geocover 2000, ortorretificado e georreferenciado segundo o Datum WGS84, de imagens ETM+ do Landsat 7, resultante da fuso das bandas 7, 4, 2 e 8, com resoluo espacial de 14,5m. Base geolgico-ambiental obtida a partir da reclassificao das Cartas Geolgicas SA.24 Fortaleza e SB.24 Jaguaribe, na escala 1:1.000.000 (CPRM, 2004) e do Mapa Geolgico do Estado do Cear, escala 1:500.000 (CPRM, 2003). Utilizao do Modelo Numrico de Terreno: Shuttle Radar Topography Mission (SRTM) com relevo sombreado (iluminao artificial com 315 de azimute e elevao de 45).
Consolidao dos dados em Sistema de nformaes Geogrficas - SG e finalizao cartogrfica CPRM - Servio Geolgico do Brasil, Departamento de Gesto territorial - DEGET.
Fontes Bibliogrficas: CPRM - Servio Geolgico do Brasil. Mapa Geolgico do Estado do Cear,1/500.000. Fortaleza: CPRM, 2003.1 CD ROM. CPRM - Servio Geologico do Brasil. Cartas Geolgicas do Brasil ao Milionsimo - Sistema de nformaes Geograficas- SG: folhas SB.24 Jaguaribe e SA 24 Fortaleza. Braslia: CPRM, 2004. 1 CD ROM. CPRM - Servio Geolgico do Brasil. Mapa Geodiversidade do Brasil. Escala 1:2.500.000. Legenda Expandida. Braslia: CPRM, 2006a. 68p. 1 CD-ROM. BGE. Base Cartogrfica ntegrada Digital do Brasil ao Milionsimo. Brasilia: BGE, 2006. Disponvel em ftp://geoftp.ibge.gov.br/mapas/Carta_nternacional_ao_Milionesimo, acesso em jan 2011.
Projeo Universal Transversa de Mercator Sistema Geodsico de Referncia: WGS84 Meridiano Central: -39
2010
0 50 100 25 km
Falha extensional (normal)
Falha ou fratura
Falha ou zona de cisalhamento extensional
Falha ou zona de cisalhamento indiscriminada
Falha ou zona de cisalhamento transcorrente dextral
Falha ou zona de cisalhamento transcorrente sinistral Lineamentos estruturais: traos de superfcies S
Zona de cisalhamento compressional
Zona de cisalhamento indiscriminado
Zona de cisalhamento transcorrente dextral
Zona de cisalhamento transcorrente sinistral
1:750.000

You might also like