Strona 1 z 8

Postpowanie przy planowaniu wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepa w

budownictwie mieszkaniowym.


1. Co to jest wentylacja mechaniczna z odzyskiem ciepa?



Wentylacja mechaniczna wymiana powietrza w pomieszczeniach
nastpuje za porednictwem urzdze mechanicznych (wentylatory,
centrale wentylacyjne itp.). Podstawow zalet wentylacji
mechanicznej jest kontrolowany przepyw powietrza przez
pomieszczenia, filtrowaniu, oraz moliwo regulacji iloci powietrza.
Zastosowanie odzysku ciepa umoliwia skuteczn wentylacj w zimie
przy niskich kosztach eksploatacyjnych.



A. Planowanie wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepa F. Bartosz.


2. Jak ustali wymagan wydajno wentylacji ?

Wydajno jest podstaw do dalszego planowania wentylacji. Wymagana wydajno jest w przyblieniu
rwna kubaturze domu.

Dla przykadu: jeeli dom ma 340 m
3
, to naley dobra ukad wentylacji na ok. 300 do 340 m
3
/h.
Do oblicze naley bra tylko kubatur uytkow budynku i oblicza mnoc powierzchni uytkow przez
wysoko pomieszcze. Nie naley wlicza do tej kubatury garau, kotowni i piwnicy. Te pomieszczenia
powinny mie oddzieln wentylacj.

3. Dobr zestawu wentylacyjnego jest nastpnym krokiem planowania wentylacji dla domu

Majc ustalon wymagan wydajno wentylacji dobieramy typ zestawu wentylacyjnego jest on sercem
caego ukadu i skada si z nastpujcych elementw:
wymiennika ciepa WS izolowanego wen (1),
dwch wentylatorw kanaowych (2),
dwch filtrw kanaowych (3),
obejcie wymiennika z przepustnic (by-pass)(6 i 8),
elementw czcych (6 i 4),
regulatora obrotw (10).



















+20 C
o
+16 C
o
-18 C
o
-14 C
o
F
F
WS
S
powietrze
wiee
powietrze
usuwane
powietrze
usuwane
powietrze
wiee
kondensat
1
2
2
3
3
4
6 6
6
8
9
10

Strona 2 z 8

Tabela Nr.1 podaje typy zestaww w zalenoci od powierzchni domu.

Tabela 1
Typ zestawu wentylacyjnego
Wydatek
[m
3
/h]
rednica
najwikszego kanau
Orientacyjna powierzchnia
domu
VENA 3 max do 350 160 do 150 m
2
VENA 4 max do 500 200 do 200 m
2
CNWB 400/200 ST max do 600 200 do 250 m
2
CNWB 450/250 ST max do 750 250 do 300 m
2
CNWB 500/250 ST max do 900 250 do 360 m
2


3. Gdzie ustawiamy zestaw wentylacyjny?

Najlepszym miejscem jest poddasze ze wzgldu na moliwo rozprowadzenia kanaw wentylacyjnych.
Zestaw nie powinien by lokalizowany bezporednio nad sypialni by odgosy pracy wentylatorw nie
zakcay snu domownikw (cho nie s one gone jednak mog przenosi drgania wskutek sabej izolacji). W
przypadku braku miejsca na poddaszu, zestaw wentylacyjny mona zamontowa w innym pomieszczeniu
gospodarczym np. garau, kotowni, komrce, piwnicy, itp.


Jakie warunki powinno spenia pomieszczenie, w ktrym instalujemy zestaw wentylacyjny ?
posiada otwr o wymiarach umoliwiajcych wniesienie do pomieszczenia elementw zestawu (
min. 600 x 600 mm),
dajce moliwo dostpu do instalacji przez cay rok,
posiada odpowiednie wymiary umoliwiajce zainstalowanie zestawu i przewodw
posiada moliwo doprowadzenia 4 kanaw wentylacyjnych o rednicy krca przyczeniowego
(wg Tabeli 1) - w tym dwch wychodzcych na zewntrz domu (czerpnia i wyrzutnia)i dwch do
instalacji domowej (nawiew i wywiew),
posiada moliwo zainstalowanie czerpni oraz wyrzutni powietrza o wymiarach przynajmniej
rednicy krca przyczeniowego kada. Czerpnia powietrza powinna by oddalona od wyrzutni
min. o 3 metry. Mog one by wyprowadzone jako cienne w cianie budynku lub jako dachowe
wyprowadzone nad poa dachu, itp.
posiada odprowadzenie do kanalizacji umoliwiajc odpyw skroplin. Odwodnienie wymiennika
winno by odprowadzone ze spadkiem do odpywu. W przypadku gdy temperatura powietrza w
pomieszczeniu moe spada poniej 0C naley zaizolowa je termicznie i ewentualnie zaopatrzy
w przewd grzejny z termostatem
Mie doprowadzon energi elektryczn 230 V; do mocy 230W - 1,2A ( kabel YDY 3x1,5)


Zestaw wentylacyjny moe by instalowany w pozycji pionowej lub lecej ( lub dowolnej pochyej).

Sposb instalowania zaley od iloci miejsca. Jeli pomieszczenie jest wysokie lecz posiada niewielk
powierzchni, to zestaw instalowany jest w pozycji pionowej. Jeli pomieszczenie jest niskie to zestaw
instalowany w pozycji lecej.

Orientacyjne wymiary niezbdne do ustawienia zestawu wentylacyjnego podaje tabela Nr.2.

Tabela 2
Wymagana Ilo miejsca pod zestaw
wentylacyjny
Wymiary pomocnicze
Oznaczenia jak na rysunku
Pooenie wymiennika
dugo x szeroko wysoko bw hw h
pozycja stojca 0,9 m x 1,3 m 2,2 m
pozycja leca
(kt 15)
2 m x 1,3 m 1,4 m
0,75 m 2,0 m 0,65 m



Strona 3 z 8

pozycja stojca



















pozycja leca


















Jak rozplanowa rozprowadzenie kanaw wentylacyjnych doprowadzajcych powietrze wiee do
domu i odprowadzajcych powietrze zuyte z domu ?

Skuteczno dziaania wentylacji z odzyskiem ciepa osigniemy, gdy ilo powietrza nawiewanego bdzie
rwna iloci powietrza usuwanego.

Powietrze wiee doprowadzamy do pomieszcze czystych: pokoju dziennego, sypialni, biblioteczki,
salonu itp. W tych pomieszczeniach montuje si nawiewnikii sufitowe (anemostaty) lub kratki nawiewne.

Nawiewniki i kratki naley umieszcza w sufitach lub cianach tak, by wiee powietrze przepywao przez
cae pomieszczenie. Naley unika umieszczania kratek nawiewnych w miejscach staego pobytu ludzi.


zdjcia








Kratka wentylacyjne: kwadratowa i okrga Anemostat wycigowy Anemostat nawiewny

Strona 4 z 8
Powietrze zuyte zbierane jest wywiewnikami sufitowymi lub kratkami wycigowymi. Montuje si w
pomieszczeniach brudnych: azienkach, WC, kuchniach, suszarniach, garderobach, itp.

Ile powietrza trzeba?

Zaczynamy od nawiewu do pomieszcze czystych:
Pokj dzienny (salon) -> kubatura pomieszczenia x 1,5
Kubatura objto, pole powierzchni pomieszczenia pomnoone przez jego wysoko
Gabinet -> nie mniej ni - 30 m
3
/h
Pokj -> nie mniej ni - 30 m
3
/h
Sypialnia -> nie mniej ni - 30 m
3
/h

Pomieszczenia brudne wycig:
Kuchnia -> nie mniej ni 70 m
3
/h
azienka -> nie mniej ni 50 m
3
/h
WC bez azienki -> nie mniej ni 30 m
3
/h
Garderoba, spiarnia -> nie mniej ni 30 m
3
/h

Uwaga:
Zazwyczaj ilo powietrza nawiewanego w oglnym bilansie jest wiksza, dlatego zwikszamy ilo
powietrza wyciganego z kuchni i azienki, aby ilo powietrza nawiewanego i wyciganego by taka sama.


Jakie kanay?

rednica
kanau
[mm]
Powierzchnia
pomieszczenia
[m
2
]
Przykadowe pomieszczenie
100 do 8 m
2
Maa ubikacja, WC, garderoba
125 do 30 m
2
Pokj, sypialnia, azienka, kuchnia
160 do 50 m
2
Duy salon, dua azienka


Kierunki przepywu powietrza w pomieszczeniach

Zakada si, e wiee powietrze podane do pomieszcze czystych przepynie przez nie, a nastpnie
kieruje si do pomieszcze, gdzie moe nastpi jego zanieczyszczenie do kuchni, azienki, WC. Aby moliwy
by taki ruch powietrza naley wykona w drzwiach specjalne otwory zainstalowa u dou drzwi tuleje lub
kratki. W przypadku pomieszcze uytkowanych okazjonalnie w drzwiach naley instalowa kratki z aluzj
zamykan.
























Strona 5 z 8

Jak chowamy kanay, ktre przechodz przez pomieszczenia uytkowe.

Przewody pionowe przechodzce przez pomieszczenia winny by usytuowane w
naroach cian, w miejscach gdzie nie bd naraone na uszkodzenia mechaniczne.

Przewody poziome przechodzce w pomieszczeniach powinny by umieszczone
bezporednio pod sufitem w rogu, na styku ciany i sufitu.










Jak czymy kanay na strychu

Kanay wyprowadzone na poddasze czymy ze sob za pomoc trjnikw, redukcji, kolan, kanaw
Spiro lub elastycznych typu Sonoduct, Sonolight.








































Zestaw CNWB na poddaszu rozmieszczenie kanaw

Skrzynka rozprna
do anemostatu
Filtr powiertza
Wentylator
Wymiennik WS
Trjnik
Redukcja
Wyrzutnia
dachowa
do czerpni
ciennej

Strona 6 z 8
Jak to wyglda na projekcie.



Strona 7 z 8
Kanay na strychu mog by ukadane bezporednio na pododze

















Kanay na strychu mog by podwieszane do konstrukcji dachu.


















Jak wykonywane jest sterowanie prac wentylacji mechanicznej?

Sterowanie moe by wykonywane:
- poprzez zaczanie rczne wentylatorw za pomoc dostarczonego regulator obrotw z funkcj zacz-
wycz
- automatyczne sterowanie z moliwoci regulacji rcznej.

Jak zaplanowa sterowanie prac wentylacji ?
Wybr rodzaju sterowania zaley od uytkownika. Czy wentylacj bdzie zacza rcznie, czy te ma
tego pilnowa automatyka.

Gdzie naley usytuowa szafk sterownicza?

Powinna ona by usytuowana tak, by w kadej chwili by do niej atwy dostp. Moe to by np. ciana w
hollu nie naraona na uszkodzenia mechaniczne. Wskazane jest, aby w tej kwestii zadecydowa uytkownik.

Sterowanie standardowe wentylacj domu jednorodzinnego.

W skad automatyki wchodz dwie szafy, z ktrych jedna jest zasilajca a druga sterujca. Szafa
zasilajca jest w miejscu montowania zestawu wentylacyjnego, natomiast szafa sterujca w miejscu
przewidzianym przez uytkownika.
Prac wentylacji steruje zegar dobowo-tygodniowy. Przecza on w zaprogramowanym czasie
nastawione na regulatorach wydajnoci wentylacji. W ten sposb ustawia si cykl pracy normalnej oraz
osabienia wentylacji (np. w nocy lub podczas nieobecnoci osb w domu). Istnieje moliwo
zaprogramowanego wyczenia lub wczenia wentylacji (ustawia si na regulatorach obrotw).



Strona 8 z 8
C. Etapy realizacji.

Wskazane jest by instalacja wentylacji mechanicznej z odzyskiem ciepa wykonywana bya etapami.
Instalacja winna by wykonywana po wykonaniu cian i stropw budynku.

I. Roboty, ktre winny by wykonane w momencie wykonania pokrycia dachowego.
1. Czerpnia lub wyrzutnia, o ile maj by usytuowane w dachu.

II. Roboty, ktre powinny by wykonane przed pooeniem tynkw, aby wyeliminowa konieczno kucia
specjalnych bruzd. Nale do nich:
1. Uoenie kabla zasilajcego wentylatory zestawu wentylacyjnego idcego z szafki elektrycznej do
miejsca ustawienia zestawu wentylacyjnego.
2. Uoenie przewodu sterujcego do zaczania i sterowania wydajnoci wentylatorw idcego
z miejsca ustawienia zestawu wentylacyjnego do miejsce usytuowania sterownika.
3. Przygotowa miejsca do montau anemostatw, kratek, czerpni oraz wyrzutni. W tym celu naley
wykona odpowiednie otwory w stropie oraz ewentualnie w cianach.

III. Roboty, ktre naley wykonywa po wykonaniu tynkw, lecz przed ich szpachlowaniem.
1. Osadzi ramki montaowe anemostatw. Ramki montaowe naley zlicowa z tynkiem.
2. Prbnie zainstalowa kratki wentylacyjne, czerpni i wyrzutni (o ile instalowane s w cianie),
spasowa. Po wykonaniu uruchomienia prbnego zdemontowa i zoy w magazynie do momentu
ostatecznego ich osadzenia.
W/w elementy winny by montowane tak, by w moliwa bya ich wymiana w kadej chwili, podczas
eksploatacji budynku.
3. Wykona instalacj rurow od anemostatw i kratek w kierunku zestawu wentylacyjnego. Naley unika
gwatownych zmian kierunku, wykonywa jak najwiksze uki. Przekroje przewodw wentylacyjnych
winny mie rednic adekwatn do iloci przepywajcego przez nie powietrza. Zbyt dua ilo
powietrza przepywajcego przez dan rednic wie si z du prdkoci przepywu a co nastpuje
duymi stratami cinienia jak i moliwoci powstawania haasu.
4. Zalecane przekroje kanaw dla danej iloci przepywajcego powietrza:

Instalacja wentylacji mechanicznej powinna by wykonana szczelnie. Umoliwi to efektywne dziaanie i
brak podsysania dzikiego powietrza lub strat ciepego powietrza.
Wszystkie kanay wentylacyjne oraz ksztatki poczeniowe powinny by izolowane termicznie. Naley
zwrci szczegln uwag na przejcia przewodw wentylacyjnych przez przegrody konstrukcyjne (ciany i
stropy). Przejcia te naley dodatkowo zaizolowa, aby unikn mostkw termicznych, a co si z tym wie
wykraplania wilgoci.

5. Monta zestawu wentylacyjnego.
Wymiennik ciepa naley ustawi zgodnie z DTR zestawu wentylacyjnego w pozycji pionowej lub ze
spadkiem minimum 15
0
. Po ustawieniu wymiennika ciepa naley podczy krce odwodnienia
poprzez syfon do kanalizacji. Podczenie wykona za pomoc systemu rur PVC dostpnego w kadym
sklepie sanitarnym. Kanay PVC powinny by uoone ze spadkiem, w stron pionu kanalizacyjnego,
zapewniajcym swobodny odpyw skroplin do kanalizacji. W przypadku, gdy zestaw wentylacyjny
umieszczony jest w strefie, gdzie temperatura moe spa poniej 0
0
C, odwodnienie na caej jego
dugoci naley zaizolowa termicznie.
Podczenie wentylatorw do wymiennika czy instalacji nawiewno wywiewnej powinno si za pomoc
elastycznego odcinka kanau wentylacyjnego, aby uniemoliwi przenoszenie drga na elementy teje
instalacji. Wentylatory powinny by zamocowane, aby drgania nie przenosiy si na konstrukcj
budynku. Podczas montau wentylatorw naley sprawdzi kierunek przepywu powietrza (oznaczony
na obudowie wentylatora).
Komory filtracyjne zamontowa zgodnie z kierunkami przepywu powietrza oznaczonymi na obudowie
komory. Naley pamita, aby jedna z komr filtracyjnych bya zamontowana na kanale czcym
czerpni powietrza z wymiennikiem ciepa, druga za na kanale czcym wycig z pomieszcze i
wymiennik ciepa.
6. Sprawdzenie stanu podczenia elektrycznego: izolacji przewodw zasilajcego zestaw oraz
sterowania.
7. Prbne uruchomienie zestawu. Sprawdzenie szczelnoci instalacji oraz czy drgania wentylatorw nie
powoduj haasu instalacji.

IV. Roboty, ktre kocowe, po wykonaniu robt wykoczeniowych.
4. Osadzanie kratek wentylacyjnych oraz uruchomienie i regulacja przepyww.
5. Przeszkolenie uytkownika.
6. Przekazanie niezbdnej dokumentacji ( instrukcji obsugi, gwarancji, dopuszcze).