Fastlane Milionera PDF

ODWA SI MARZY I 1
Fastlane to odwieajce spojrzenie na tworzenie bogactwa wtedy,

kiedy jeszcze moemy si nim cieszy. Naprawd zmczyy mnie ju
porady typu pracuj ciko i oszczdzaj coraz wicej.
Podejcie Slowlane w moim przypadku po prostu nie dziaao.
MJ pomg mi uwiadomi sobie, co mona osign i przyspieszam
teraz bardziej, ni byem w stanie sobie wyobrazi.
Mj biznes i moja warto netto rosn kadego dnia.
Nawet nie chc myle, gdzie bym dzisiaj by, gdyby nie Fastlane.
SKYLER R., IDAHO FALLS, IDAHO
Zanim odkryem Fastlane, byem zdania, e pienidze naley zarabia
poprzez prac dla kogo przez 10 godzin dziennie co najmniej przez
50 lat. Mylaem, e zarabianie milionw jest tylko dla tych,
ktrzy mieli bogatych rodzicw albo szczcie. Teraz ju wiem,
e zarabianie milionw nie wymaga ani bogatych rodzicw,
ani szczcia. Wymaga wiedzy o tym, jak je zarabia.
T wiedz otrzymaem od Fastlane.
FLORIAN F., AUGSBURG, NIEMCY
2 I FASTLANE MILIONERA
Stwierdzi, e rady i zasady Fastlane, ktrych uczysz, zmieniy
moje ycie, to za mao. Wiedziaem, e istnieje lepsze ycie,
ale byem sfrustrowany prbami dotarcia do niego.
Po miesicach czytania Twoich porad na darmowym forum
Fastlane wszystko zaczo skada si w jedn cao.
Zaczem dostrzega, dlaczego wiodem ycie od wypaty do
wypaty i podjem decyzj, e od tego uciekn.
Cztery lata pniej niemal czterokrotnie zwikszyem swoj
warto netto. Zaoszczdziem i zainwestowaem wicej pienidzy
ni wielu moich kolegw po trzydziestce.
Ponadto, mam teraz 26 lat i wyksztacenie, ktre zdobyem
przez ostatnie cztery lata, grubo przewysza wszystko,
czego mogem nauczy si na studiach.
MIKE G., WASZYNGTON, NEW JERSEY
Fastlane nauczyo mnie, jak mie wielkie plany i uwiadomio mi,
e praca od 9:00 do 17:00 nie jest rozwizaniem. Wkrtce skocz
studia i nie bd si martwi rozmowami kwalifikacyjnymi. Dziki!
LUKE M., DURHAM, PNOCNA KAROLINA
Gdyby nie Fastlane, nadal szukabym niewolniczej przyszoci,
mieszka skromnie, tumi swoje marzenia i wzdryga si na myl
o porannym wstawaniu z ka. Dziki MJ i spoecznoci Fastlane
mj umys, ycie i drzwi otworzyy si w niewyobraalny sposb!
Jestem na dobrej drodze, by porzuci mj P-R-A-C-U-J--C-Y styl
ycia i przyspieszy ku zachodowi soca w dostatku!
MATT J., ORLANDO, FLORYDA
ODWA SI MARZY I 3
MJ DeMarco
Przekad
Micha Motyl
FASTLANE
MILIONERA
W przygotowaniu:
Mike Michalowicz Start-Up bez pienidzy
Z serii IQ Rozwijaj inteligencj finansow dotychczas ukazay si:
Steve Grounds Planuj i boga si
Hermann Scherer Dzieci szczcia
2012 Viperon Publishing Corporation, Phoenix Arizona
Tytu oryginau: The Millionaire Fastlane. Crack The Code to Wealth and Live Rich
for a Lifetime.
2012 Wydawnictwo Gall Olgierd Graca
Wszelkie prawa zastrzeone. adna cz niniejszej publikacji nie moe
by reprodukowana, przechowywana jako rdo danych i przekazywana
w jakiejkolwiek formie zapisu bez pisemnej zgody posiadacza praw.
Przekad: Micha Motyl
Ilustracje: Daria Kettner
Projekt okadki: Olgierd Graca
Redakcja: Lidia Gruse
Redakcja techniczna: Adrianna Sikora
Skad i amanie tekstu: Aneta agodziska
ISBN 978-83-60968-26-0
Wydawca:
Wydawnictwo Gall
ul. Sowackiego 37/15
40-093 Katowice
www.facebook.com/WydawnictwoGall
www.fastlane.com.pl
Dzia zamwie:
tel./faks 32 253-02-47
tel. kom. 515 096 975
gall@gall.pl
ODWA SI MARZY I 5
Dla Cakes
Dzikuj Ci za bycie zarwno matk, jak i ojcem
i za pozbawione egoizmu powicenia dla swoich dzieci.
Jestem Twoim dunikiem, wdzicznym za zapadajce
w pami matczyne pouczanie Znajd prac, dziecko!,
ktre zainspirowao mnie do buntu przeciwko
finansowej przecitnoci

Dla Michele Hirsch
Nie jestem pewien, czy ta ksika istniaaby,
gdyby nie Twoje sowa zachty i wsparcia
podczas tych wczesnych lat ycia w wynajtym studio.
Nie, nie zapomniaem.

Dla spoecznoci forum Fastlane
Dzikuj za cige przypominanie mi,
e miaem prac do skoczenia.
ODWA SI MARZY I 7
SPIS TRECI I 7
Przedmowa
PRZEPOWIEDNIA LAMBORGHINI SPENIA SI
Fastlane milionera jest echem przypadkowego spotkania, ktre
wydarzyo si dawno temu, kiedy byem pyzatym nastolatkiem. Byo
to przyspieszone rozpalenie wiadomoci, zmartwychwstanie, zapo-
cztkowane przez nieznajomego, prowadzcego mityczny samochd
Lamborghini Countach. Wtedy narodzio si Fastlane, a wraz z nim
determinacja i wiara w to, e stworzenie bogactwa nie musi zabiera
50 lat finansowej przecitnoci, naznaczonych paraliem dziesitek
lat pracy, odkadania, durnej skromnoci i 8-procentowego zwrotu
z akcji.
Ksika ta czsto przywouje mark Lamborghini i kiedy mwi, e
miaem tych aut kilka, nie chodzi o przechwaki. Ikona Lamborghini re-
prezentuje w moim yciu spenienie si przepowiedni. Zaczo si nie-
winnie, kiedy ujrzaem pierwsze Lamborghini i dostaem dziki temu
takiego kopa, e wyleciaem daleko poza swoj stref komfortu. Sta-
nem naprzeciw modego posiadacza tego wozu i zadaem mu proste
pytanie: Jakim sposobem sta Ci na tak niesamowity samochd?.
Odpowied, ktr ujawniam w rozdziale drugim, bya krtka
i miaa niesamowit moc, ale chciaem dosta co wicej. Pragnem,
aby ten czowiek powici minut, godzin dziennie albo tydzie, aby
ze mn porozmawia. Chciaem, aby zosta moim mentorem i pokaza
mi, jak zdoby to, co w moim rozumieniu reprezentowao Lamborghi-
ni: bogactwo. Chciaem, aby w nieznajomy sign do swojego samo-
chodu i wycign z niego ksik.
Przeskoczmy teraz szybko do dnia dzisiejszego. Kiedy podbijam
ulice w moim lamborghini, przeywam t sam chwil, tyle e wy-
stpuj ju w innej roli. Aby uczci swj sukces, kupiem sobie jed-
n z tych legendarnych bestii Lamborghini Diablo. Jeli nigdy nie
mielicie okazji prowadzi samochodu, ktry swoj cen przewysza
warto domw wikszoci ludzi, powiem Wam, jak to dziaa: nie je-
stecie w stanie si ukry. Ludzie cigaj Was po ulicach, siedz Wam
na zderzaku, gapi si i powoduj wypadki. Nawet tankowanie paliwa
jest wydarzeniem: ludzie pstrykaj zdjcia, wkurzeni ekolodzy patrz
na Was spode ba, a inni insynuuj co odnonie dugoci Waszego
penisa tak, jakby posiadanie Hyundaia sugerowao solidne wypo-
saenie. Zwykle jednak ludzie zadaj pytania.
Najczstsze pytania pochodz od ciekawskich nastolatkw, takich
jak ja lata temu: Wow, jakim sposobem sta Ci na to cacko? lub
Czym si zajmujesz?. Ludzie kojarz Lamborghini z bogactwem
i chocia jest to wycznie iluzja (kady gupi potrafi sfinansowa
Lamborghini), marka ta wskazuje na wymarzony styl ycia, ktry
w odczuciu wikszoci ludzi jest czym absolutnie niepojtym.
Teraz, gdy sysz te same pytania, ktre sam zadawaem dziesitki
lat temu, mam moc, aby podarowa Wam ksik i by moe te ma-
rzenie. Ta ksika jest moj oficjaln odpowiedzi.
MJ DeMarco
SPIS TRECI I 9
Spis treci
11 Wstp
19 CZ 1 Bogactwo na wzku inwalidzkim
Boga si powoli znaczy
Boga si na staro
21 Rozdzia 1: Wielkie oszustwo
27 Rozdzia 2: Jak oszukaem Bogacenie si powoli
45 CZ 2 Bogactwo nie jest drog, lecz podr!
47 Rozdzia 3: Podr do bogactwa
55 Rozdzia 4: Mapy wiodce do bogactwa
61 CZ 3 Bieda mapa Sidewalk
63 Rozdzia 5: Najczciej uczszczana droga Sidewalk,
czyli chodnik
77 Rozdzia 6: Czy Twoje bogactwo zostao zatrute?
85 Rozdzia 7: Wykorzystuj pienidze niewaciwie,
a one wykorzystaj Ciebie
95 Rozdzia 8: Szczliwi dranie s graczami
103 Rozdzia 9: Bogactwo wymaga zdolnoci do podejmowania
zobowiza
113 CZ 4 Przecitno: mapa Slowlane
115 Rozdzia 10: Kamstwo, ktre Ci sprzedano Slowlane
131 Rozdzia 11: Zbjecka wymiana Twoja praca
139 Rozdzia 12: Slowlane dlaczego nie jeste bogaty
153 Rozdzia 13: Daremna walka edukacja
159 Rozdzia 14: Hipokryzja guru
167 Rozdzia 15: Zwycistwo Slowlane nadzieja hazardzisty
183 CZ 5 Bogactwo: mapa Fastlane
185 Rozdzia 16: Skrt do bogactwa Fastlane
199 Rozdzia 17: Zmie druyn i taktyk
205 Rozdzia 18: Prawda o tym, jak bogaci staj si bogaci
217 Rozdzia 19: Oddziel bogactwo od czasu
231 Rozdzia 20: Rekrutuj armi bojownikw o wolno
241 Rozdzia 21: Prawdziwe prawo bogactwa
249 CZ 6 Twj wehiku do bogactwa: TY
251 Rozdzia 22: Najpierw bd panem samego siebie
259 Rozdzia 23: Kierownica ycia
271 Rozdzia 24: Wyczy przedni szyb
287 Rozdzia 25: Zneutralizuj wiatr w oczy
297 Rozdzia 26: Twoje paliwo pierwotne: czas
307 Rozdzia 27: Zmie ten stary olej
321 Rozdzia 28: Wejd na czerwone pole
333 CZ 7 Drogi do bogactwa
335 Rozdzia 29: Waciwa droga prowadzi do bogactwa
339 Rozdzia 30: Przykazanie potrzeby
357 Rozdzia 31: Przykazanie wejcia
365 Rozdzia 32: Przykazanie kontroli
377 Rozdzia 33: Przykazanie skali
387 Rozdzia 34: Przykazanie czasu
393 Rozdzia 35: Autostrady midzystanowe
405 Rozdzia 36: Znajd otwart drog
413 Rozdzia 37: Nadaj cel swojej drodze
425 CZ 8 Twoja prdko: przyspiesz bogactwo
427 Rozdzia 38: Prdko sukcesu
435 Rozdzia 39: Spal biznesplan, odpal realizacj
441 Rozdzia 40: Piesi uczyni Ci bogatym!
457 Rozdzia 41: Nie zabieraj autostopowiczw!
467 Rozdzia 42: Zosta czyim zbawicielem
475 Rozdzia 43: Buduj marki, a nie biznesy
495 Rozdzia 44: Jeli masz wybr midzy monogami
a poligami, wybierz monogami
499 Rozdzia 45: Poskadaj to w cao turbodoadowanie
planu bogactwa
507 DODATEK A Refleksje czytelnikw
517 DODATEK B 40 wytycznych ycia Fastlane
521 DODATEK C Dalszy cig Fastlane
WSTP I 11
Wstp
Skrt na drodze do dobrobytu
Istnieje ukryta droga do bogactwa i wolnoci finansowej, olepia-
jco szybka droga na skrty, dziki ktrej osigniesz dobrobyt w pe-
ni si, jako mody czowiek, zamiast w starczej entropii. Tak wanie
jest nie musisz godzi si na przecitno. Moesz y w dostatku,
odej na emerytur cztery dekady wczeniej ni inni i wie ycie nie-
dostpne dla wikszoci. Niestety, skrt ten zosta przed Tob sprytnie
ukryty. Zamiast drogi na skrty obierasz wic paraliujcy kierunek
na przecitno, gdzie czeka Ci rg obfitoci finansowych podstpw,
skrojonych na miar ospaych mas, oraz rzesze zarzdw powierni-
czych, ktre sprawiaj, e powicasz swoje najmielsze marzenia
i trwasz w odrtwiaym oczekiwaniu.
w kierunek, ta finansowa przecitno, znany jest jako Boga si
powoli, Slowlane lub Bogactwo na wzku inwalidzkim. Powszech-
nie znana recepta brzmi nastpujco:
Id do szkoy, zbieraj dobre stopnie, zdobd dyplom, znajd prac,
zaoszczd 10 proc., zainwestuj na giedzie, zmaksymalizuj skadki
na 401(k)
1
, podrzyj na strzpy swoje karty kredytowe i odcinaj kupo-
ny. Wtedy, ktrego dnia, kiedy bdziesz mia chwileczk 65 lat,
bdziesz bogaty.
1
Amerykaski plan oszczdnociowy, bdcy bliskim odpowiednikiem polskiego III fi-
lara, ktrym czsto zarzdza pracodawca. Polega on na odkadaniu okrelonej czci
wynagrodzenia, zanim zostanie ono opodatkowane przyp. tum.
Jeli chcesz wykona ten plan, wymienisz ycie za ycie. Jest to
okrna droga i bynajmniej nie trasa widokowa. Gdyby by to oce-
aniczny rejs, Boga si powoli mona by przedstawi jako podr
wok wybrzea poudniowej Ameryki, podczas gdy ten, kto porusza
si Fastlane, korzysta ze skrtu, jakim jest Kana Panamski.
Fastlane milionera nie jest statyczn strategi, ktra gosi id
i kup nieruchomoci, myl pozytywnie czy za biznes, ale kom-
pletn psychologiczn i matematyczn formu, dziki ktrej mona
zama szyfr do bogactwa i otworzy drog na skrty. Fastlane jest
efektem stosowania si do znakw szczeglnych bogactwa, ktre daj
Ci szans na ycie w dostatku ju teraz, w modoci, dziesitki lat
przed nadejciem przyjtego wieku emerytalnego. Tak, niezalenie od
tego, czy masz 18, czy 40 lat, moesz osign wolno i dobrobyt na
reszt ycia. Dziki skrtowi Fastlane moesz zdoby w pi lat to, co
Boga si powoli daoby Ci za lat 50.
Dlaczego nie idziesz na skrty?
Jeli jeste typowym poszukiwaczem dobrobytu, Twoje podejcie
do bogactwa opisze odwieczne pytanie: Co powinienem zrobi, aby
sta si bogatym?. Podr w poszukiwaniu odpowiedzi witego
Graala bogactwa powoduje, e zaczynasz goni za niezliczonymi
strategiami, teoriami, karierami i schematami, ktre podobno przy-
nios Ci bogactwo. Inwestuj w nieruchomoci! Handluj walutami!
Graj jak zawodowiec! Co powinienem zrobi?, woa poszukiwacz
bogactwa.
Przesta, prosz. Odpowied tkwi w tym, co do tej pory robie, a nie
w tym, czego nie robie. Istnieje stare przysowie, ktre kilka razy zmie-
niao swoj form, ale tre pozostaa ta sama: Jeli nadal chcesz otrzy-
mywa to, co otrzymywae, rb to, co robie dotychczas.
Tumaczenie? STOP! Jeli nie jeste bogaty, PRZESTA robi to,
co robisz. PRZESTA sucha obiegowych sdw. PRZESTA i za
tumem i korzysta z niewaciwej recepty. PRZESTA uywa mapy,
ktra odrzuca marzenia i prowadzi do przecitnoci. PRZESTA po-
rusza si drogami penymi ogranicze prdkoci i objazdw. Nazy-
wam to antyrad i czsto trafisz na t zasad w mojej ksice.
WSTP I 13
W ksice tej wymieniam blisko 300 znakw szczeglnych boga-
ctwa, dziki ktrym mona zama szyfr do dostatku i zjecha z obec-
nej drogi na now, na ktrej zobaczysz skrt. Wyrniki te s jak znaki
STOP, ktre zawrc Ci z drogi dotychczasowych przekona, metod
i sposobw dziaania czy mylenia, a zarazem wska nowy kierunek.
Krtko mwic musisz oduczy si tego, czego si do tej pory na-
uczye.
Twoja rzeczywisto nie zmienia mojej
Ponisza cz jest dla sceptykw. Prezentuj Fastlane z zuchwa-
ym cynizmem. Ksika ta zawiera duo trudnej mioci i poniewa
jest stronnicza, ostatecznie bdziesz musia znale wasn prawd.
Fastlane moe zniewaa, uraa lub stanowi wyzwanie, poniewa
podwaa wszystko, czego si dotychczas nauczye. Zaprzeczy na-
ukom Twoich rodzicw, nauczycieli i planistw finansowych, a ponie-
wa kwestionuj wszystko, co reprezentuje spoeczestwo, moesz by
pewny, e przecitne umysy si wzburz.
Na szczcie Twoja wiara w strategi Fastlane (lub jej brak) nie
wpywa na zmian mojej rzeczywistoci zmienia jedynie Twoj. Po-
wtarzam: Twoja opinia na temat Fastlane nie zmienia mojej rzeczywi-
stoci. Celem jest zmiana Twojej.
Opowiem Ci o moim wiecie. yj szczliwie w duym domu
z widokiem na gry, w piknym Phoenix w stanie Arizona. W moim
domu s pokoje, ktrych nie odwiedzam tygodniami. Tak, wiem, jest
za duy, ale zostawmy to, bo to duga historia.
Nie pamitam, kiedy ostatni raz obudziem si na dwik budzika,
bo kady mj dzie jest sobot. Nie mam pracy ani szefa, nie posia-
dam garnituru i krawata. Mj poziom cholesterolu dowodzi, e nazbyt
czsto jadam we woskich restauracjach. Pal tanie cygara. Aktualnie
jed do pracy toyot tacoma (praca oznacza wyjazd do siowni i na
zakupy spoywcze), a lamborghini murcielago roadster mam dla roz-
rywki. cigajc si po ulicach moim 750-konnym viperem, wyposao-
nym we wtrysk podtlenku azotu, niemal straciem ycie. Zakupy robi
w Costco, Kohls i w Walmarcie, jeli akurat jestem w okolicy i jest
po dwunastej w poudnie. Nie, nie jed lamborghini do Walmartu,
to mogoby spowodowa zakrzywienie czasoprzestrzeni. Fani Star
Trek wiedz najlepiej, o czym mwi. Nie posiadam zegarka, ktry
kosztowaby wicej ni 149 dolarw. Lubi tenis, golfa, jazd rowe-
rem, pywanie, chodzenie po grach, softball, gr w pokera, bilard,
sztuk, podre i pisanie. Podruj dokdkolwiek i kiedykolwiek
chc. Poza kredytem hipotecznym nie mam dugw. Nie moesz kupi
mi prezentu, poniewa mam wszystko, czego pragn. Ceny wikszoci
rzeczy nie maj znaczenia, bo kiedy czego chc, po prostu to kupuj.
Swj pierwszy milion zarobiem, kiedy miaem 31 lat. Pi lat
wczeniej mieszkaem z moj matk. Przestaem pracowa, kiedy mia-
em 37 lat. Kadego miesica zarabiam tysice dolarw dziki odset-
kom i wzrostowi wartoci inwestycji, ktre pracuj dla mnie na caej
kuli ziemskiej. Niewane, czym zajmuj si w cigu dnia, jedno jest
pewne: zarabiam i nie musz na to pracowa. Mam wolno finansow,
poniewa zamaem kod bogactwa i uciekem od finansowej przecitno-
ci. Jestem normalnym facetem, ktry wiedzie nienormalne ycie. Oto
fantastyczna kraina, ktra staa si moj rzeczywistoci, moim odchy-
leniem od normalnoci. Kraina, w ktrej mog poda za najbardziej
nieprawdopodobnymi marzeniami i wie ycie wolne od finansowych
przeszkd.
Gdybym wybra wyznaczon drog Boga si powoli, moje ma-
rzenia musiayby by sztucznie podtrzymywane przy yciu i prawdo-
podobnie zastpiby je budzik i uciliwe poranne dojazdy do pracy.
A jak wygldaj dzi Twoje marzenia? Czy wymagaj odnowy? Czy
Twoje ycie jest z nimi w zgodzie, czy samo w sobie jest marzeniem?
Jeli Twoje marzenia straciy prawdopodobiestwo urzeczywistnienia
si, moliwe, e zabio je podejcie Boga si powoli. Wymaga ono
zbrodniczo, aby w imi wolnoci powici swoj wolno. Jest to
wyjtkowo skandaliczny barter i niszczyciel marze.
Jeli dla odmiany bdziesz porusza si po waciwych drogach
i skorzystasz z dobrej mapy, moesz wskrzesi swoje sny i sprawi, e
si speni. Tak, jak poruszajcy si Fastlane, moesz stworzy boga-
ctwo szybko i odpuci sobie Bogacenie si powoli. Moesz zyska do-
brobyt na cae ycie, osign wolno i speni marzenia tak, jak ja.
Jeli nie natrafie na t ksik w modoci, nie martw si. Fas-
tlane nie dba o Twj wiek, dowiadczenie zawodowe, kolor skry czy
WSTP I 15
Twoj pe. Nic go nie obchodzi Twoja dwja z WF-u w smej kla-
sie czy reputacja pijaka na studiach, Twj dyplom z Ivy College czy
MBA z Uniwersytetu Harvarda. Fastlane nie prosi, aby by synnym
atlet, aktorem czy finalist programu American Idol. Fastlane jest
litociwe dla Twojej przeszoci, jeli tylko otworzysz wrota do jego
wszechwiata.
Wreszcie ryzykuj, e zabrzmi jak reklama puszczana pn
noc pozwl mi wyjani: Nie jestem samozwaczym guru i nie
mam zamiaru nim by. Nie lubi ich, bo bycie guru sugeruje status
wszechwiedzcego. Nazywaj mnie antyguru bogacenia si powoli.
Fastlane jest doywotni szko bez absolwentw. Pokornie przyznaj,
e po 20 latach wci mam tu jeszcze wiele do nauczenia si.
Przykro mi, ale 4-godzinny tydzie pracy
2

nie ma tu zastosowania
Po pierwsze, wyjanijmy sobie co. Ta ksika nie jest poradnikiem.
Nie zdradz Ci w szczegach, jak tego dokonaem, poniewa nie
jest to tutaj istotne. Nie znajdziesz tu listy stron internetowych, ktre
podsuwaj sposoby na outsourcing Twojego ycia. Sukces jest podr
i nie mona zleci wykonania takiego zadania w Indiach w systemie
4-godzinnych tygodni pracy. Fastlane milionera jest jak ta bruko-
wana droga, wyoona psychologi i matematyk, ktre daj Ci szans
na osignicie ogromnego bogactwa.
Podczas mojej odkrywczej podry Fastlane zawsze poszukiwaem
niezawodnej formuy, prowadzcej do bogactwa. Znalazem jedynie
niejasno i subiektywne imperatywy, jak bd zdeterminowany lub
upr popaca czy te niewane, co potrafisz wane, kogo znasz.
Te fragmenty s czci przepisu na bogactwo, ale nie gwarantoway
go. Rzeczywisty przepis korzysta z konstrukcji matematycznych, a nie
z dwuznacznych stwierdze. Czy bogactwo ma matematyczn formu-
, szyfr, ktry mona zama, aby osign korzy? Tak Fastlane j
precyzuje.
2
Autor nawizuje do ksiki Timothyego Ferrissa 4-godzinny tydzie pracy, ktra
w Polsce ukazaa si nakadem wydawnictwa MT Biznes przyp. tum.
Teraz pora na z wiadomo. Wielu poszukiwaczy bogactwa ma
niewaciwe oczekiwania odnonie do ksiek na temat pienidzy
i wydaje im si, e jaki magik-guru wykona za nich prac. Droga
do bogactwa nie zapewnia eskorty i jest zawsze w budowie. Nikt nie
zrzuci na Twoje rce milionw t drog powiniene przeby sam. Ja
mog otworzy drzwi, ale nie mog Ci zmusi, eby przez nie prze-
szed. Nie twierdz, e Fastlane jest atwe. To cika praca, wic jeli
oczekujesz 4-godzinnego tygodnia pracy, bdziesz rozczarowany. Mog
by jedynie odraajcym Manczkinem z Czarnoksinika z Krainy
Oz, ktry daje na odlego elazn rad: Id drog wyoon t
kostk.
T drog jest Fastlane.
Kawa z multimilionerem
Podszedem do tej ksiki swobodnie, jak gdyby by moim no-
wym koleg i wanie pilibymy razem kaw w oryginalnej lokal-
nej kafejce. Oznacza to, e moj intencj jest Ci edukowa, a nie
sprzeda Ci drogie seminarium, czonkostwo na jakiej stronie in-
ternetowej czy tajny plan marketingowy. Mimo e bdziemy ze sob
rozmawia, spjrzmy prawdzie w oczy: nie mam pojcia, kim jeste.
Nie znam intymnych szczegw z Twojej przeszoci, Twojego wie-
ku, Twoich upodoba, wspmaonki czy wyksztacenia. W zwiz-
ku z tym, by upewni si, e nasza konwersacja bdzie przez Cie-
bie odebrana osobicie, musz poczyni pewne oglne zaoenia.
Oto one.
Patrzysz na swoje
ycie i mylisz: Musi
by co wicej.
Masz wielkie ma-
rzenia, a jednak oba-
wiasz si, e droga,
ktr podrujesz,
nigdy nie zaprowadzi
Ci do Twoich celw.
WSTP I 17
Jeste zwizany z uczelni, jeste studentem lub masz wysze
wyksztacenie.
Masz prac, ktrej nie lubisz, lub ktra nie uczyni Ci boga-
tym.
Masz niewielkie oszczdnoci i spore dugi.
Regularnie opacasz skadki emerytalne.
Widzisz bogatych ludzi i mylisz: Jak oni tego dokonali?.
Kupie kilka ksiek lub programw z serii Wzboga si szyb-
ko.
yjesz w wolnym, demokratycznym spoeczestwie, w ktrym
edukacja oraz wolny wybr to standard.
Twoi rodzice popieraj star szko: Id na studia i znajd do-
br prac.
Nie masz adnego talentu fizycznego; Twoje szanse na zosta-
nie zawodowym sportowcem, wokalist czy aktorem s rwne
zeru.
Jeste mody i peny entuzjazmu co do przyszoci, ale nie jeste
pewny, jaki kierunek obra.
Jeste starszy i pracujesz od duszego czasu. Po tych wszyst-
kich latach nie masz zbyt wiele do pokazania i masz do zaczy-
nania od nowa.
Woye serce i dusz w prac tylko po to, aby zosta zwolnio-
nym z powodu kiepskiej sytuacji ekonomicznej lub ci kosz-
tw.
Stracie pienidze na giedzie lub w tradycyjnych inwestycjach,
polecanych przez popularnych guru finansowych.
Jeli niektre z tych zaoe pasuj do Twojej sytuacji, ta ksika
bdzie miaa odpowiedni oddwik.
Ksika ta jest uporzdkowana
w nastpujcy sposb
Podsumowanie kadego z rozdziaw to cz zatytuowana Znaki
szczeglne Fastlane, ktra streszcza najwaniejsze elementy strategii
Fastlane. Nie ignoruj ich! Dziki nim opracujesz i zbudujesz swj pas
szybkiego ruchu. Ponadto, historie i przykady zawarte w tej ksice,
zaczerpnite zostay z forum Fastlane i innych forw finansowych. Hi-
storie s prawdziwe i pochodz od prawdziwych ludzi z prawdziwymi
problemami, ale zmieniem imiona osb, a ich dialogi zredagowaem,
by osign wiksz klarowno. Na koniec, miao dyskutuj na temat
strategii Fastlane z tysicami innych na forum TheFastlaneForum.com
(www.fastlane.com.pl). Kiedy Fastlane zmieni Twoje ycie, zatrzymaj
si i powiedz nam, jak to si stao, lub przylij mi e-mail na adres
mj.demarco@yahoo.com!
Odkrycie i zoenie w cao strategii Fastlane, nastpnie naucze-
nie si jej i wprowadzenie w ycie, a ostatecznie zarobienie milionw,
zajo mi dugie lata. Znudzony, na emeryturze i wci mody, z gow
pokryt wosami, daj Ci Fastlane milionera zam kod bogactwa
i yj w dostatku przez cae ycie! Zapnij pasy, we do rki kaw latte
za dziesi dolarw i wybierzmy si na przejadk!
CZ 1
Bogactwo na wzku inwalidzkim
Boga si powoli znaczy Boga si na staro
WIELKIE OSZUSTWO I 21
Rozdzia 1
Wielkie oszustwo
Normalno nie jest czym,
do czego powinnimy
aspirowa, ale czym,
od czego powinnimy ucieka.
Jodie Foster
Normal is not something to
aspire to, its something
to get away from.
Jodie Foster
MTV Cribs
3
odcinek, ktrego nigdy
nie nakrcono
Gospodarz: Dzisiaj odwiedzamy 22-letniego Big Daddyhoo w jego
chacie, 8000 m
2
powierzchni, na piknym wybrzeu Atlantyku, w so-
necznym Palm Beach na Florydzie a wic, Big Daddyhoo, opowiedz
nam o swoich brykach!
Big Dadyhoo: Cze ziom, mam tu ferrari F430 z 22-calowymi alu-
sami, tam stoi wypasione lamborghini gallardo ze specjalnie dopaso-
wanym 10-gonikowym audio, a wieczorem, kiedy chc si wyluzo-
wa z panienkami, najlepsz robot odwala bentley arnage.
Gospodarz: W takim razie, Big Daddyhoo, jakim cudem sta Ci
na te wszystkie niesamowite wzki? A ta posiado na play? Musi
by warta ponad 20 milionw!
Big Dadyhoo: Ziom, Big Dadyhoo sta si bogaty, inwestujc
w fundusze inwestycyjne i lokujc ogromn kas w 401(k), w mojej
pracy w Win-Go Wireless.
Nagle syszysz skrecz pyty gramofonowej.
Cisza.
Jak sobie pewnie wyobraasz, taka sytuacja nigdy nie mogaby si
wydarzy. Odpowiedzi Big Daddyego s niedorzeczne i wzbudzaj
miech. Jestemy do bystrzy, eby wiedzie, e 22-letnie dzieciaki nie
staj si bogate dziki inwestowaniu w fundusze inwestycyjne i lokowa-
niu pienidzy zarobionych w sklepie z komrkami w system emerytal-
ny 401(k). Wiemy, e ludzie, ktrzy staj si bogaci w modym wieku,
zaliczaj si do wyjtkowego podzbioru spoeczestwa: s to zawodowi
sportowcy, raperzy, aktorzy, komicy i sawni ludzie. Wszyscy poza wy-
mienionymi grupami musz zadowoli si tradycyjnymi radami eksper-
tw finansowych.
Nazywa si to Boga si powoli i brzmi mniej wicej tak: Id
do szkoy, zbieraj dobre stopnie, zdobd dyplom, znajd prac, za-
oszczd 10 proc., zainwestuj na giedzie, zmaksymalizuj skadki na
401(k), podrzyj na strzpy swoje karty kredytowe i odcinaj kupony.
3
Polski odpowiednik to MTV w domu u. Jest to program, dziki ktremu moemy
dowiedzie si, jak yj sawni i bogaci przyp. tum.
Wtedy, ktrego dnia, kiedy bdziesz mia chwileczk 65 lat, b-
dziesz bogaty.
Boga si powoli to przegrana gra
Jeli chcesz sta si bogatym, a Boga si powoli jest Twoj stra-
tegi, to mam ze wieci. Jest to przegrana gra, ktra toczy si o Twj
czas. Czy naprawd mylisz, e facet, ktry mieszka w okazaej po-
siadoci na play, z supersamochodem wartym 500 tysicy, zaparko-
wanym na podjedzie, sta si bogaty, bo inwestowa w fundusze inwe-
stycyjne? Albo odcina kupony lokalnej loterii? Jasne, e nie. Dlaczego
wic dajemy wiar podobnym radom, jakby byy drog, prowadzc
nas do bogactwa i finansowej wolnoci?
Poka mi 22-latka, ktry zdoby bogactwo, inwestujc w fundusze
inwestycyjne. Poka mi czowieka, ktry zarobi miliony w trzy lata
dziki zmaksymalizowaniu wysokoci skadek 401(k). Poka mi mo-
dego czowieka, ktry sta si bogaty, odcinajc kupony. Gdzie s ci
ludzie? Oni nie istniej. S bajkami o niemoliwoci.
Mimo to nadal wierzymy tym samym starym, zmczonym gwiaz-
dom medialnym, ktre gosz owe doktryny bogactwa: Tak, prosz
pana. Prosz pracowa 50 lat, oszczdza, y w beznadziejnej skrom-
noci, inwestowa w rynek akcji, a wkrtce, kiedy bdzie pan mia
70 lat, nadejdzie dzie wolnoci. A jeli rynek akcji bdzie dla pana
askawy i bdzie pan mia szczcie, stanie si to, gdy bdzie pan mia
60 lat!. Hej, czy plan finansowy zwany Bogactwem na wzku inwa-
lidzkim nie brzmi ekscytujco?
Szokuje mnie, e przy dzisiejszym burzliwym klimacie finansowym
ludzie nadal wierz w dziaanie tych strategii. Czy to nie recesja ujawnia,
e Boga si powoli jest oszustwem? Aaa, rozumiem. Jeli jeste zatrud-
niony od 40 lat i unikasz 40-procentowych spadkw na rynku, Boga
si powoli dziaa. Po prostu rozsid si i mdl, eby mier nie spotkaa
Ci wczeniej, a staniesz si najbogatszym czowiekiem w domu starcw!
Przesanie Boga si powoli jest jasne: Powi swj dzisiejszy
dzie, swoje marzenia i swoje ycie dla planu, ktry paci dywidendy
po tym, jak wikszo Twojego ycia wyparuje. Pozwl, e bd szcze-
ry jeli Twoja droga do bogactwa poera Twoje aktywne, dorose
ycie, a bogactwo nie jest gwarantowane, ta droga jest do kitu. Droga
do bogactwa uzaleniona od Wall Street, niczym gra, w ktrej stawk
jest czas Twojego ycia, jest jedynie brudn, mierdzc uliczk.
Niemniej, wyznaczony plan nadal dziery wadz, polecany i wdra-
any przez rzesze zakamanych finansowych ekspertw, ktrzy nie
stali si bogaci za spraw stosowania wasnych rad, ale dziki was-
nym strategiom Fastlane. Prognostycy Slowlane wiedz co, o czym Ci
nie mwi: ich nauki nie dziaaj dziaa ich sprzedawanie.
Bogactwo w modym wieku: bzdura?
W Fastlane milionera nie chodzi o odejcie na emerytur z mi-
lionami, ale o ponowne zdefiniowanie bogactwa, frajdy, wolnoci i do-
statku. Wemy, na przykad, taki komentarz z forum Fastlane:
Czy to bzdura? Wiesz, chodzi mi o marzenie o wspaniaym yciu
w modoci posiadaniu egzotycznych samochodw, wymarzonego
domu, czasu na podre i podanie za marzeniami. Czy faktycznie
mona opuci wycig szczurw w modym wieku? Jestem 23-letnim
bankierem inwestycyjnym z Chicago, Illinois. Pobieram skromn pen-
sj i niskie prowizje. Wikszo ludzi uwaa, e mam dobr prac,
ale ja jej nienawidz. Kiedy wjedam do centrum Chicago, widz lu-
dzi, prowadzcych ycie jak ze snu, jedcych drogimi, egzotycznymi
samochodami, i myl sobie maj po 50 lat i wicej, i siwe wosy!
Jeden z nich powiedzia mi kiedy: Wiesz, kiedy w kocu sta ci
na jedn z tych zabawek, jeste ju prawie za stary na to, eby si
ni cieszy!. Ten facet by 52-letnim inwestorem w nieruchomoci.
Pamitam, jak na niego patrzyem i mylaem: Boe to nie moe by
prawda!
Mog to zweryfikowa Twoje marzenie nie jest bzdur. Moesz
wie takie ycie w modym wieku. Pny wiek nie jest niezbdnym
warunkiem zostania bogatym lub zaprzestania pracy. Prawdziw
bzdur jest jednak mylenie, e moesz to zrobi dziki strategii
Boga si powoli, przynajmniej do momentu Twoich trzydziestych
urodzin. Wiara w to, e pny wiek zwiastuje emerytur, jest praw-
dziw bzdur. Bzdur jest przyzwolenie na to, aby Boga si powo-
li skrado Twoje marzenia.
Zredefiniuj emerytur tak,
aby uwzgldniaa modo
Powiedz: emerytura. Co widzisz? Ja widz kaprynego staruszka
na werandzie, w skrzypicym bujanym fotelu. Widz apteki, gabinety
lekarskie, chodziki i obrzydliwe pieluchy. Widz domy opieki i obcio-
nych nadmiernym ciarem bliskich. Widz starych i niepenospraw-
nych. Do diaba, nawet czuj co spleniaego z okolic 1960 roku. Lu-
dzie odchodz na emerytur w wieku 60 lub 70 lat. Nawet w tym wieku
walcz o zwizanie koca z kocem i musz polega na zbankrutowa-
nych programach rzdowych, aby przetrwa. Inni pracuj do pnych
lat jedynie po to, aby utrzyma styl ycia. S te tacy, ktrym nigdy si
nie udaje i pracuj a do mierci.
Jak to moliwe? Po prostu: Boga si powoli wymaga caego y-
cia, a sukces tej strategii jest niesprawiedliwie zaleny od zbyt wielu
czynnikw, ktrych nie jeste w stanie kontrolowa. Zainwestuj 50 lat
w prac i mizerne ycie, a potem, pewnego dnia, moesz odej na
emerytur w dostatku, by nie rozstawa si z wzkiem inwalidzkim
i pudekiem z lekami na recept. Ale to kompletnie nieinspirujce.
Mimo to miliony podejmuj si tej 50-letniej niepewnej gry. Ci,
ktrym si udaje, otrzymuj swoj nagrod finansow wolno, wraz
z pnym wiekiem. Nie, dzikuj.
Ale nie martw si, z nieba spada wsparcie: To s wanie zote
lata!. Kogo oni chc oszuka? Zote dla kogo?
Jeli podr poera 50 lat Twojego ycia, czy jest tego warta? Pi-
dziesicioletnia droga do bogactwa nie jest frapujca i z tego powodu
nielicznym udaje si to bogactwo osign, a ci, z kolei, otrzymuj
finansow wolno u schyku swojego ycia.
Problem z przyjtymi normami odejcia na emerytur tkwi w tym,
czego nie widzisz. Nie widzisz modoci, nie widzisz frajdy, nie widzisz
spenienia marze. Zote lata nie s wcale zote s czekaniem na mier.
Jeli chcesz finansowej wolnoci, zanim zjawi si mier, Boga si po-
woli nie jest rozwizaniem. Jeli chcesz odej na emerytur w modym
wieku, kiedy masz jeszcze zdrowie, energi i wosy, musisz zignorowa
popularn w spoeczestwie bdn map Boga si powoli i wszyst-
kich guru, karmicych Ci yeczk botem z koryta. Istnieje inna droga.
Podsumowanie
rozdziau
Znaki szczeglne FASTLANE
Boga si powoli wymaga dugiego ycia
i dochodowego zatrudnienia.
Boga si powoli jest przegran gr, po-
niewa to gra z Twoim czasem.
Prawdziwe zote lata s wtedy, kiedy jeste
mody, rozumny i peen si.
JAK OSZUKAEM BOGACENIE SI POWOLI I 27
Celem ycia nie jest bycie
po stronie mas, ale ucieczka
do szeregw szalecw.
Marek Aureliusz
Rozdzia 2
Jak oszukaem Bogacenie si powoli
The object of life is not to
be on the side of the masses,
but to escape finding oneself
in the ranks of the insane.
Marek Aureliusz
Zdemaskowanie pogromcy marze
Boga si powoli
Jako nastolatek nigdy nie dawaem sobie szansy zdobycia boga-
ctwa w modoci. Bogactwo + modo byo zadaniem, ktrego nie
dao si rozwiza, poniewa nie miaem do tego fizycznej umiejt-
noci. Znane drogi do bogactwa dla modych wi si z konkuren-
cj i wymagaj talentw. Zostanie aktorem, muzykiem, komikiem czy
zawodowym sportowcem byo opatrzone duym znakiem DROGA
ZAMKNITA, ktry wymiewa si ze mnie, zdajc si mwi: Nie
ma szans, MJ!
W rezultacie do wczenie si poddaem. Porzuciem swoje ma-
rzenia. Boga si powoli postawio sprawy a nadto jasno: Id do
szkoy, znajd prac, zgd si na mniej, powicaj si, bd ndza-
rzem i przesta marzy o finansowej wolnoci, domach na zboczach
gr i egzotycznych samochodach. Ja jednak wci marzyem. Dokad-
nie to robi nastoletni chopcy. Dla mnie liczyy si tylko samochody
zwaszcza Lamborghini Countach.
90 sekund, ktre zmieniy moje ycie
Dorastaem w Chicago. Byem opasym dzieciakiem, ktry mia
niewielu kumpli. Nie interesowaem si nastoletnimi dziewczynami
ani sportem, spdzaem czas, lec na pufie i napychajc si pczka-
mi, ogldajc powtrki kreskwki Tom i Jerry.
Opieki rodzicw nie byo. Mama rozwioda si z ojcem lata wcze-
niej, co poskutkowao wychowywaniem mnie i starszego rodzestwa
w pojedynk. Nie miaa wyszego wyksztacenia ani kariery, chyba e
liczy si przewracanie misa na hamburgery w restauracji Kentucky
Fried Chicken. Otrzymaem wolno robienia tego, co chciaem. Zwy-
kle byo to jedzenie sodyczy i ogldanie najnowszego odcinka Dru-
yny A. Moja aktywno fizyczna ograniczaa si do przeczania
kanaw dugim zamanym kijem od mioty, ktry suy mi jako pi-
lot, poniewa prawdziwy by popsuty, a ja byem zbyt leniwy, eby si
ruszy. Kiedy ju si ruszaem, na celownik braem zwykle miejscowy
sklep z lodami. Zawsze mogem liczy na sodk przyjemno.
Tamten dzie by jak kady inny. Zapragnem lodw. W drodze do
sklepiku rozmylaem nad smakiem mojej nastpnej zachcianki. Kie-
dy dotarem na miejsce, ujrzaem go Lamborghini Countach. Staem
naprzeciw samochodu swoich marze, wsawionego przez filmowy hit
Cannonball Run. Byem wpatrzony w niego, zaparkowanego stoicko
niczym wszechmocny krl, jak wyznawca wiary w swojego boga. Pora-
zio mnie tak, e z mojego mzgu znikna wszelka myl o lodach.
Znaem dobrze Lamborghini Countach. Widnia na plakatach roz-
wieszonych na cianach mojego pokoju i liniem si na jego widok,
przegldajc ulubione czasopisma samochodowe. By przebiegy, zy,
piekielnie szybki, mia drzwi jak ze statku kosmicznego i niesamowi-
cie duo kosztowa. Teraz sta oddalony ode mnie o zaledwie kilka
stp, niczym zmartwychwstay Elvis. W obliczu jego surowego, odczu-
walnego majestatu, byem jak artysta stajcy oko w oko z autentycz-
nym Monetem. Te linie, ksztaty, zapach
Gapiem si tak kilka minut, a mody mczyzna wyszed ze skle-
pu z lodami i skierowa kroki w stron samochodu. Czy to mg by
jego waciciel? Niemoliwe. Nie mg mie wicej ni 25 lat. Ubrany
by w niebieskie jeansy i za du flanelow koszul, pod ktr wypa-
trzyem koszulk z koncertu Iron Maiden. Wydedukowaem, e to nie
mg by on. Oczekiwaem, e wacicielem bdzie stary, pomarszczo-
ny facet z cofnit szar lini wosw, ubrany w niemodne ciuchy. Byo
jednak inaczej.
Co jest, u diaba? Jakim sposobem modego faceta sta na taki
niesamowity wz? Na Boga, ten samochd kosztuje wicej ni dom,
w ktrym mieszkam! To musi by zwycizca loterii rozmylaem.
Hmm a moe to jaki bogaty dzieciak, ktry odziedziczy rodzinn
fortun? Nie to zawodowy sportowiec. Tak, to jest to zdecydowa-
em.
Nagle mj umys ogarna miaa myl: Hej, MJ, dlaczego nie za-
pytasz faceta, czym si zajmuje?. Czy mgbym to zrobi? Staem na
chodniku ogupiay, negocjujc z samym sob. Omielony napywem
adrenaliny, poczuem, jak moje nogi powoli ruszaj w stron samo-
chodu tak, jakby mj mzg nie do koca si na to zgadza. Gdzie
gboko w mojej gowie drwi ze mnie mj brat: Niebezpieczestwo,
Willu Robinsonie, niebezpieczestwo!.
Wyczuwajc nalot, waciciel auta ukry swj niepokj pod wymu-
szonym umiechem i otworzy drzwi. Wow! Drzwi wystrzeliy w niebo
pionowo, a nie w bok, jak w zwykym samochodzie. Wybio mnie to
kompletnie z rytmu, ale musiaem zachowa spokj jakby samocho-
dy z otwieranymi do gry drzwiami byy czym normalnym. To, co nie
mogo by wicej ni dwudziestoma sowami, wydao si powieci.
Nadesza moja szansa i chwyciem j. Przepraszam pana, wymam-
rotaem nerwowo w nadziei, e mnie nie zignoruje, Czy mog spyta,
czym si pan zajmuje?.
Uspokojony, e nie byem nastoletnim bandziorem, waciciel
uprzejmie odpowiedzia: Jestem inwestorem. Zakopotany faktem,
e jego odpowied nie miaa adnego zwizku z moimi wczeniejszy-
mi wyobraeniami, uwiadomiem sobie, e wszystkie pytania, ktre
miay nastpi, zostay uniewanione, co sparaliowao mj nastpny
ruch. Staem zmroony, jak lody, po ktre szedem kilka minut wcze-
niej. Wyczuwajc szans na ucieczk, mody waciciel lamborghini
zaj miejsce za kierownic, zamkn drzwi i odpali silnik. Na parkin-
gu rozleg si gony ryk z tumikw, ktry przyku uwag wszystkich
okolicznych form ycia do obecnoci gronego lamborghini. Czy tego
chciaem, czy nie, rozmowa bya zakoczona.
Wiedzc, e mog min lata, zanim przydarzy mi si znw podob-
ny widok, przyjem do wiadomoci mentalne przesanie samochodo-
wego jednoroca. Odszedem przebudzony, z now, otwart ciek
w systemie neuronowym, ktra nagle pojawia si w moim mzgu.
Uwolnienie si od sawy i talentu
Co si tego dnia zmienio? Ujrzaem Fastlane i now prawd. Jeli
chodzi o lody, po ktre si wybraem w ogle nie dotarem do skle-
piku. Zawrciem i poszedem do domu z wizj nowej rzeczywistoci.
Nie miaem predyspozycji sportowych, nie umiaem piewa ani gra
na scenie, ale mogem sta si bogaty bez sawy i fizycznego talentu.
Od tamtej chwili nic nie byo ju takie samo. Spotkanie z Lambor-
ghini trwao 90 sekund, ale zapocztkowao mas nowych przekona,
kierunkw i wyborw na cae ycie. Zdecydowaem, e ktrego dnia
bd mia Lamborghini i e wydarzy si to w mojej modoci. Nie
miaem zamiaru czeka na nastpne spotkanie, nastpne przypadko-
we dowiadczenie i nastpny plakat. Chciaem mie Lamborghini na
wasno. Tak, zrezygnowaem z kija od mioty i ruszyem swj gruby
tyek.
W poszukiwaniu Fastlane
Po spotkaniu z Lamborghini zaczem wiadomie szuka wiedzy
na temat modych milionerw, ktrzy nie byli sawni ani utalentowani
fizycznie. Nie interesowali mnie wszyscy milionerzy tylko ci, kt-
rzy wiedli bogate, ekstrawaganckie ycie. Badania doprowadziy mnie
do skupienia si na ograniczonej, tajemniczej grupie ludzi maym
podzbiorze pozbawionych sawy milionerw, ktrzy speniali ponisze
kryteria.
1. Wiedli bogate ycia lub byli w stanie to robi. Nie interesowaem
si oszczdnymi milionerami z klasy redniej, ktrzy yli w ssiedz-
twie.
2. Musieli by stosunkowo modzi (poniej 35 roku ycia) lub musieli
posi bogactwo szybko.
3. Musieli sami dorobi si bogactwa. Ja byem spukany. Zwycizcy
srebrnych yek na loterii nie byli mile widziani w moim laborato-
rium.
4. Ich bogactwo nie mogo by wynikiem sawy, predyspozycji fizycz-
nych, profesjonalnej gry w pik, gry aktorskiej, piewania czy za-
pewniania ludziom innej rozrywki.
Poszukiwaem milionerw, ktrzy zaczli tak, jak ja. Zwyky facet,
bez szczeglnych umiejtnoci czy talentu, ktry jakim sposobem
osign sukces. W liceum i na studiach systematycznie badaem losy
milionerw. Czytaem magazyny, ksiki, gazety i ogldaem filmy do-
kumentalne o biznesmenach, ktrzy osignli sukces. Pochaniaem
wszystko, co dawao wgld w ten niewielki podzbir.
Niestety, pasja odkrywania sekretu szybkiego bogactwa doprowa-
dzia mnie do rozczarowania. Byem spenionym snem sprzedawcy
z pnonocnej reklamy: naiwny, peen chci oraz uzbrojony w kart
kredytow. Skorzystaem z niezliczonej iloci okazji, zaczynajc od
jednego drobnego ogoszenia, a na azjatyckim magnacie nierucho-
moci z jego ubranymi w bikini jachtowymi lisicami koczc. adna
z nich nie zapewnia mi bogactwa. Mimo reklamowych obietnic, mo-
delki z duym biustem nigdy si nie zmaterializoway.
W miar zaspokajania apetytu na wiedz i podejmowania si
jednej dziwnej pracy za drug, odkrywaem w moich badaniach
wszystkie komponenty Fastlane milionera i bogactwa bez sawy. Pe-
en determinacji zamierzaem osign bogactwo w modym wieku,
a podr ta miaa zacz si po skoczeniu studiw. Niewiele wie-
dziaem o tym, co mnie czeka zamknitych drogach, objazdach
i bdach.
Odporno na przecitno
Ukoczyem uniwersytet Northern Illinois z dwoma dyplomami
z dziedziny biznesu. Uczelnia bya picioletnim przedporodowym
praniem mzgu dla pracownikw, a dyplom stanowi jej przerekla-
mowany punkt kulminacyjny. Studia postrzegaem jako indoktrynacj
korporacyjnych niewolnikw, niedokonany zwizek maeski, ktry
miaem zawrze z yciem penym rnych posad, szefw, bycia prze-
pracowanym i nigdy niezarabiajcym tyle, ile naley. Moi koledzy zdo-
byli wietne prace i chwalili si tym:
Ja pracuj dla Motoroli,
Ja dostaem prac w Northwestern Insurance!,
Wypoyczalnia samochodw Hertz Rental Cars zatrudnia mnie
jako modszego managera!.
Podczas gdy cieszyem si z ich osigni, moi koledzy kupowali
kamstwo strategii Slowlane. Ja? Nie, dzikuj. Staraem si unika
Slowlane, jak redniowiecznej plagi. Mj pomys polega na odnalezie-
niu Fastlane i odejciu na emerytur w bogactwie i modoci.
Blokady drg, objazdy i depresja
Byem pewny siebie, jednak w cigu kilku kolejnych lat moje
oczekiwania zaczy sabn. Mieszkaem z mam, odbijajc si od
jednego przedsiwzicia biznesowego do drugiego. Sukcesu nie byo.
Kadego miesica pojawia si inny interes: witaminy, jaki nowy go-
towy program marketingowy z tylnej okadki magazynu biznesowego
albo jaki durny epizod z marketingiem sieciowym.
Mimo e pracowaem ciko, moja kolekcja poraek rosa wraz
z dugami. Mijay lata i gupota burzya si, bo byem zmuszany do
podejmowania prac dobrych dla neandertalczyka, a te okaleczay
moje ego: sprztaem stoliki w chiskiej restauracji (tak, na zapleczu
naprawd s karaluchy), pracowaem fizycznie w slumsach w Chica-
go, woziem kwiaty, byem dostawc pizzy, dyspozytorem, kierowc
limuzyny, dostarczaem poranne gazety Chicago Tribune, byem
handlowcem sieci restauracji Subway, magazynierem w sieci Sears
(w sekcji tekstyliw), zbieraem do puszki pienidze na cele charyta-
tywne i malowaem domy.
Czy jest co gorszego od tych beznadziejnych zaj? Godziny pracy.
Wikszo zaczynaa si przed wschodem soca o trzeciej rano,
czwartej rano pomyl o jakiejkolwiek nienormalnej godzinie, a mo-
esz pj o zakad, e moja praca jej wymagaa. Skoczyem pi lat
studiw, aby y jak farmer, ktry produkuje nabia. Do diaba, z mo-
imi finansami byo tak kiepsko, e oddaem si za pienidze starszej
pani, aby kupi prezent lubny mojemu najlepszemu kumplowi. Tak,
w latach 90. starsze panie poloway na modych facetw.
Moi koledzy czynili w owym czasie postpy w swoich karierach.
Dostawali swoje czteroprocentowe podwyki pac, kupowali swoje
Mustangi i Acury oraz szeregwki o powierzchni 1200 stp kwadrato-
wych. Wydawali si zadowoleni i prowadzili ycie, jakie przygotowao
dla nich i jakiego oczekiwao od nich spoeczestwo. Byli normalni,
ja nie.
Kiedy miaem 26 lat, wpadem w depresj. Moje firmy nie byy
w stanie si utrzyma, podobnie jak ja. Okresowa depresja drczya
moj zmczon psychik. Deszczowa, ciemna i pospna pogoda Chi-
cago sprawiaa, e marzyem o ciepym ku i sodyczach. Osig-
nicia przychodziy po sonecznej pogodzie, wic nie byo ich zbyt
wiele.
Zmczony zajciami dla licealistw, ktre co chwil traciem,
z trudem wstawaem z ka, a moj codzienn afirmacj stao si
zwtpienie. Fizycznie, emocjonalnie i finansowo wyczerpany porak,
wiedziaem, e to, co osigam, nie ma nic wsplnego z moim praw-
dziwym ja. Znaem drog do bogactwa Fastlane, ale nie potrafiem
jej odnale. Co robiem nie tak? Co mnie powstrzymywao? Po tych
wszystkich latach bada i zdobywania wiedzy, dopenionych szaf pe-
n ksiek, czasopism i nagra wideo z receptami na szybki start, nie
byem ani troch bliej bogactwa. Usiadem zrezygnowany na chodni-
ku, Fastlane znikno z pola widzenia.
Gboka depresja skonia mnie do ucieczek, ale zamiast w seksie,
narkotykach i alkoholu, zatracaem si w ksikach i studiowaem da-
lej losy milionerw, ktrzy nie byli sawni. Skoro nie mogem odnie
sukcesu, zgbiaem ycia tych, ktrym si to udao. Pochaniaem
ksiki, autobiografie i inne opowieci o sukcesie stworzonym z ni-
czego.
Mimo to sytuacja ulega pogorszeniu. Zaczli opuszcza mnie lu-
dzie. Moja wieloletnia dziewczyna owiadczya: Nie masz w sobie
determinacji. Miaa bezpieczn prac w agencji wynajmu aut, ale
kcilimy si, bo pracowaa dugie godziny za mieszne pienidze
28 tysicy dolarw rocznie. Oczywicie trafnie odpara zarzuty, przed-
stawiajc fakty: Nie masz pracy, zarabiasz o 27 tysicy mniej ode
mnie i aden z twoich biznesw nie dziaa. Bya mdra. Nasz zwizek
zakoczy si wraz z jej romansem z kierownikiem dziau reklamy
radiowej.
I na koniec moja mama. Zaraz po studiach dawaa mi luz, ale
potem nadeszy poraki i gupkowate prace. Bagaem o cierpliwo
i broniem si, tumaczc, e budowanie bogactwa dla przedsibiorcy
Fastlane dziaa w skali wykadniczej ci, ktrzy maj zwyke prace,
operuj w skali liniowej. Niestety, moje wspaniae tabele i diagramy
nie miay znaczenia. Mama stracia wiar i wcale si jej nie dziwi.
Ldowanie czowieka na Marsie byo bardziej obiecujce.
Jej dyrektywy zarzdzay moim yciem. Co najmniej 20 razy w ty-
godniu zwyka krzycze Znajd prac, dziecko!. Nawet dzisiaj si
wzdrygam. Te sowa, wykrzykiwane tym tonem, mogy wybi karalu-
chy w postapokaliptycznym wiecie. Byway dni, kiedy chciaem wsa-
dzi gow w imado i zmiady sobie uszy, ebym nie mg sysze.
Znajd prac, dziecko! dryo dziur w mojej duszy. By to matczy-
ny dekret, koczcy proces jednogonym werdyktem awy przysi-
gych: Poraka, bez wotum zaufania.
Mama zasugerowaa: Sklep spoywczy szuka managera, moe
pjdziesz tam i to sprawdzisz?. Tak, jakby moje wyksztacenie i zma-
gania z ostatnich piciu lat miay znikn za lad delikatesw, podczas
cicia na kawaki blokw szynki i nakadania saatki ziemniaczanej
mamukom z ssiedztwa. Dziki za cynk, ale nie, dzikuj.
Moja nieyca przebudzenia
Dopiero bl zimnej nieycy, typowej dla Chicago, rzuci mnie na
rozstaje drg ycia. Bya ciemna, lodowata noc, a ja byem wykoczo-
ny prac jako kierowca limuzyny. Moje buty byy przemoczone od mo-
krego niegu, walczyem z migrenowym blem gowy. Cztery aspiryny,
ktre wziem dwie godziny wczeniej, nie przyniosy ulgi. Chciaem
pojecha do domu, ale nie mogem. Utknem w nieycy, a moje zwy-
kle obierane trasy byy zanieone.
Zjechaem na pobocze ledwie owietlonej drogi i poczuem chd
topniejcego niegu, wolno wdrujcy od palcw moich stp w gr.
Przesunem drek biegw w tryb parkowania i znalazem si
w kompletnej ciszy, zakconej tylko spadaniem patkw niegu, ktre
przypomniay mi, jak bardzo nienawidziem zimy. Gapiem si w przy-
palony od papierosw sufit limuzyny i mylaem Co ja, do cholery,
robi? Czy naprawd tak ma wyglda moje ycie?.
Siedzc na pustej drodze w nieycy i ciemnociach, nie wiadomo
gdzie, postanowiem, e mam do. Czasami klarowno przychodzi
powoli, jak agodna bryza, a czasami wali Ci w eb, jak spadajcy
fortepian Stainway. W moim przypadku wydarzyo si to drugie. Mj
umys opanowaa stanowcza deklaracja: Nie moesz y w ten spo-
sb ani jednego dnia duej!. Jeli miaem przetrwa, potrzebowaem
zmiany.
Decyzja o zmianie
Ostra zima daa mi energi do szybkiego dziaania. Zdecydowa-
em, e si zmieni. Zdecydowaem przej kontrol nad czym, co
wydawao mi si niemoliwe do kontrolowania: nad moim rodowi-
skiem. Podjem decyzj o przeprowadzce. Nie wiedziaem w tamtym
momencie, dokd i nic mnie to nie obchodzio.
W jednej chwili poczuem si silny. Szybko tej decyzji napenia
moje aosne ycie nadziej i malutk kropelk szczcia. Moje pora-
ki wyparoway i poczuem si jak nowo narodzony. Nagle lepa uliczka
zbiega si z marzeniami. Nie chodzio tylko o decyzj o przeprowadz-
ce, chodzio o przejcie kontroli i wiadomo, e miaem wybr.
Z t nowo nabyt moc rozwaaem opcje, ktre nigdy wczeniej
nie przyszy mi do gowy. Zadaem proste pytanie: Gdybym mg
mieszka w ktrejkolwiek czci kraju, gdzie bym mieszka?. My-
laem nad wanymi dla mnie rzeczami i zakreliem na mapie pi
miast. Miesic pniej przeprowadziem si, a w zasadzie powinienem
powiedzie uciekem.
Zmiana pasa ruchu z wolnego na szybki
Przyjechaem do Phoenix, majc 900 dolcw i nie majc pracy,
przyjaci ani rodziny jedynie 330 dni soca i palce pragnienie,
aby wjecha na Fastlane. Wrd rzeczy, jakie miaem ze sob, by sta-
ry materac, 10-letni buick skylark bez trzeciego biegu, kilka biznesw
na boku, ktre zarabiay odrobin pienidzy i kilkaset ksiek. Punk-
tem startowym mojego nowego ycia by may pokj w centrum Phoe-
nix, ktry wynajem za 475 dolarw miesicznie. Przeksztaciem go
w biuro. Bez sypialni, bez mebli by tylko materac, ktry wchodzi do
kuchni. Spaem z okruchami Pop Tart
4
by to efekt uboczny umiesz-
czenia materaca obok blatu kuchennego.
Mieszkaem biednie i bez adnego zabezpieczenia, ale czuem si
bogaty. Miaem kontrol nad swoim yciem. Jednym z biznesw, jakie
4
Rodzaj ciastek podgrzewanych w tosterze, produkowanych przez Kellogg Company
przyp. tum.
stworzyem, bya strona internetowa. Podczas prowadzenia limuzyny
w Chicago czasami godzinami siedziaem bezczynnie i miaem mn-
stwo czasu na czytanie ksiek. Nie marnowaem go. Podczas cze-
kania na klientw na lotnisku, lub kiedy wymazywali swoj pami
w lokalnym wodopoju, siedziaem w limuzynie i czytaem. Studiowa-
em wszystko, od finansw do programowania internetowego, i jesz-
cze wicej autobiografii ludzi bogatych.
Limuzyna dokonaa czego szczeglnego: umiecia mnie na pierw-
szym planie pewnej potrzeby, ktra wymagaa zaspokojenia. Jeden
z moich klientw zapyta, czy znam jakie dobre firmy wynajmujce
limuzyny w Nowym Jorku. Odstawiem tego pasaera na lotnisko, ale
zostao mi po nim ziarenko inwencji. Gdybym mieszka w Chicago,
ale potrzebowabym limuzyny w Nowym Jorku, gdzie bym si uda,
aby j znale? Nie miaem pod rk nowojorskich yellow pages i na
pewno nikt spoza Nowego Jorku take ich nie mia. Skonfrontowany
z tym pytaniem, doszedem do wniosku, e inni podrni maj ten
sam problem. Zbudowaem wic stron internetow, ktra ten prob-
lem rozwizywaa.
Naturalnie Internet nie jest ograniczony geograficznie, wic to
przedsiwzicie rwnie powdrowao do Phoenix. Tak jak mj gw-
ny biznes, nie przynosio jednak zbyt wiele pienidzy. Tym razem
mimo wszystko byo inaczej. Byem goy w obcym miecie, bez pie-
nidzy, bez pracy i bez jakiejkolwiek siatki bezpieczestwa. Musiaem
si skupi.
Agresywnie prowadziem dziaania marketingowe. Wysyaem
e-maile. Dzwoniem. Wysyaem listy. Nauczyem si optymalizacji
dla wyszukiwarek internetowych (SEO). Poniewa nie sta mnie byo
na ksiki, codziennie odwiedzaem bibliotek Phoenix i uczyem
si jzykw programowania internetowego. Ulepszyem moj stron
internetow i nauczyem si projektowania graficznego oraz pisa-
nia sloganw reklamowych. Konsumowaem wszystko, co mogo mi
pomc.
Wtedy, pewnego dnia, nastpi przeom odebraem telefon od
pewnej firmy z Kansas, ktra piaa z zachwytu nad moj stron in-
ternetow. Ludzie ci chcieli, abym zaprojektowa tak stron take
dla nich. Poniewa moim gwnym zajciem nie byo projektowanie
stron internetowych, zgodziem si na 400 dolarw. Oni uznali, e to
praktycznie za darmo i w cigu 24 godzin zbudowaem dla ich firmy
stron internetow. Byem podekscytowany. W 24 godziny otrzyma-
em wikszo kwoty miesicznego czynszu. Wtedy, zbiegiem oko-
licznoci, mniej ni 24 godziny pniej, odebraem nastpny telefon
od firmy z Nowego Jorku, ktra prosia o to samo now stron
www. Zaprojektowaem j za 600 dolarw, a jej ukoczenie zajo mi
dwa dni. Miaem pienidze na nastpny czynsz!
Zdaj sobie spraw, e to nie jest duo pienidzy, ale przej-
cie od ubstwa do 1000 dolarw w trzy dni byo jak wygrana
50 milionw dolarw na loterii Powerball. Moje pierwsze kilka
miesicy w Phoenix upyno na nabieraniu przyczepnoci. Po
raz pierwszy w yciu utrzymywaem si samodzielnie. Nie byem
adnym chopakiem od kwiatkw, nie sprztaem stolikw, nie
dowoziem pizzy, nie yem na koszt mamy. Byem samozatrud-
nionym! Byo to momentalne przyspieszenie, wiatr w plecy, kt-
ry zapowiada zmian kierunku, w stron nowego wszechwiata
tworzenia bogactwa.
Co jednak nadal byo nie w porzdku. Miaem pewno, e cze-
go brakowao. Wikszo moich wpyww bya zwizana z projek-
towaniem stron internetowych, a nie z moim biznesem reklamowym
w Internecie. Moje dochody byy powizane z moim czasem kon-
struowaniem witryn internetowych. Wicej zlece oznaczao wicej
powicanego czasu, a gdy nie pracowaem, dopyw pienidzy si ury-
wa. Mj czas by sprzedawany za pienidze.
Nowe rwnanie, ktre przynosi przyspieszone
bogactwo
Zim przyjecha w odwiedziny znajomy z Chicago. Pokazaem
mu swoj stron internetow. By zaszokowany liczb jej odwie-
dzin. Co minut otrzymywaem zapytania o ceny wynajcia limu-
zyn z caego wiata. Ile za limuzyn z Bostonu do Worcester? Ile
z JFK do Manhattanu? Przejrzelimy moj skrzynk pocztow
byo w niej 450 e-maili. Po dziesiciu minutach i odwieeniu
skrzynki byo ich ju o 30 wicej. E-maile przychodziy po kilka na
minut. Kolega zaproponowa: Stary! Znajd sposb, eby zamie-
ni je w pienidze.
Mia racj, ale jak to zrobi? W jaki sposb mog zaspokoi praw-
dziw potrzeb? Zostawi mnie z tym wyzwaniem i zamierzaem sta-
wi mu czoo. Kilka dni pniej stworzyem ryzykowne, niesprawdzo-
ne rozwizanie i podjem prb. Co zrobiem? Zamiast sprzedawa
miejsca na reklam, zaczem sprzedawa kontakty. By jednak pe-
wien problem. Ten rodzaj zarobkowania by nowy i bezprecedensowy.
W dodatku musiaem przekona klientw, e ta metoda biznesu opa-
ca im si i nie miaem adnych danych, pozwalajcych przewidzie,
czy si to uda. Pamitaj, byy to pne lata 90. i tworzenie kontaktw
w przestrzeni internetowej nie zostao jeszcze wynalezione, przynaj-
mniej do chwili, kiedy tego dokonaem.
Tak czy owak, podjem ryzyko i wprowadziem swj program
w ycie. Oczekiwaem, e ta zmiana na krtko zabije moje dochody,
i tak si stao. Przewidywaem, e sukces przyjdzie po miesicach, o ile
w ogle system bdzie dziaa. W pierwszym miesicu wygenerowa
on (o zgrozo) 473 dolary. Aby wypeni luk w dochodach, zbudowa-
em wicej stron internetowych. Drugiego miesica dochd wynis
694 dolary, trzeciego 970, potem 1 832, 2 314, 3 733 i tak dalej. Plan
dziaa!
Moje dochody, wpywy i aktywa rosy w postpie geometrycznym,
ale nie bez problemw. W miar zwikszania si liczby odwiedzin
strony, rosa rwnie liczba skarg, komentarzy i wyzwa. Ulepszenia
bazoway bezporednio na sugestiach klientw. W cigu dni, a cza-
sami godzin, wprowadzaem w ycie ich pomysy. Staem si znany
z odpowiedzi na e-maile swoich klientw w cigu kliku minut lub go-
dziny zegarowej. Nauczyem si wraliwoci na konsumentw i biznes
eksplodowa.
Dni pracy wyduyy si i stay si wyzwaniem. 40 godzin to byy
wakacje. Typowy tydzie pracy wynosi 60. Dni i weekendy zleway
si ze sob w jedno. Podczas gdy moi nowi znajomi chodzili na im-
prezy, bawili si i pili, ja tkwiem w moim malutkim pokoiku i do-
pracowywaem kod. Nie wiedziaem, czy by czwartek, czy sobota
i nie miao to znaczenia. Dobra strona tej cikiej pracy bya nast-
pujca: nie miaem wraenia, e pracuj tak naprawd lubiem to.
Nie miaem pracy. Miaem si, aby dokona zmian. Tysice ludzi ko-
rzystao z czego, co sam stworzyem, a to uzalenio mnie od caego
procesu. Osignem co!
Zaczem gromadzi sowa uznania od klientw.
Dziki Tobie mj biznes urs dziesiciokrotnie.
Twj biznes doprowadzi mnie do mojego najwikszego klienta.
Twoja firma miaa ogromne znaczenie dla rozwoju mojego biznesu.
Owe informacje zwrotne byy walut bogactwa. Nie tonem jesz-
cze w dostatku, ale czuem si bogaty.
Mj udawany skrt do bogactwa
W 2000 roku mj telefon zadzwoni z innym typem zapytania.
Firma inwestujca w rozwijajce si przedsiwzicia technologiczne
chciaa wiedzie, czy zgodzibym si sprzeda biznes. W tym roku sza-
lestwo kropka.com byo u szczytu popularnoci. Dzie nie mija
bez niesamowitej opowieci o jakim kropka.com milionerze, ktry
sta si bogaty dziki sprzeday swojej technologicznej wasnoci. Pa-
mitacie milionerw, ktrzy nie byli sawni? Ten podzbir bogatych
rozrasta si w oszaamiajcym tempie, a fala kierowaa si w moj
stron.
Czy chciaem zatem sprzeda swoj firm? Jasne, e tak! Miaem
trzy oferty kupna: oferta pierwsza 250 000 dolarw, oferta druga
550 000 dolarw, oferta trzecia 1 200 000. Zaakceptowaem trze-
ci i staem si milionerem natychmiast no, prawie.
Nie trwao to dugo. Wtedy wydawao mi si, e 1,2 miliona dola-
rw to duo, ale tak nie byo. Podatki. Bezwartociowe opcje na ak-
cje. Popeniaem bdy i kiepsko zainwestowaem. Kupiem Corvett
w nadziei, e bd dziki temu wyglda na bogatego. Sam uwaaem
si za bogatego, ale tak naprawd nie byem bogaty. Kiedy to si sko-
czyo, miaem mniej ni 300 000 dolarw.
Technologiczna baka nadesza wraz z pamitliwymi konsekwen-
cjami, przynajmniej dla nabywcw mojej firmy. Wbrew moim radom
podjli kiepskie decyzje, dobre dla krtkoterminowego zarobku, ale
zgubne dla dugoterminowego wzrostu. Spuszczali pienidze z wod
w toalecie, jak gdyby bya ich nieskoczona ilo. Czy naprawd po-
trzebujemy wody w butelkach opatrzonych nasz nazw, na specjalne
zamwienie? A koszulek z logo? Czy to s przedsiwzicia generujce
dochd?
Decyzje podejmowano powoli i przez zarzd. Klientw ignoro-
wano. Jakim cudem wikszo kadry kierowniczej tej firmy miaa
dyplomy MBA Harvarda, co byo dowodem, e logika biznesowa nie
przychodzi wraz z literkami przed nazwiskiem. Pomimo kapitau
w wysokoci 12 milionw dolarw, ktry pozwoli w razie czego uspo-
koi burz, moja strona internetowa zaczynaa powoli umiera.
Kilka miesicy pniej, w okolicach klifu bankructwa, przego-
sowano, e pomimo zysku, ktry przynosi, moja strona zostanie roz-
wizana. Kupcy technologii nie byli zainteresowani, a warto firmy
osigna dno. Wszyscy, cznie z nimi, byli na podtrzymaniu ycia.
Poniewa nie chciaem patrze, jak mj twr odchodzi w za-
pomnienie, zaproponowaem odkupienie strony za okazyjn cen
250 000 dolarw, ktr zapacibym z jej wasnych zyskw. Oferta zo-
staa zaakceptowana i odzyskaem kontrol nad t sam firm, ktr
sprzedaem rok wczeniej. W gruncie rzeczy miaem prowadzi bi-
znes i spaca dug z generowanych zyskw. To, co mi zostao, zain-
westowaem z powrotem w firm. Kiedy miaem biznes znowu pod
kontrol, pojawia si nowa motywacja: aby nie tylko przetrwa krach
na rynku kropka.com, ale te prnie si rozwija.
Narodziny drzewka pienidzy
Przez nastpne 18 miesicy byem oywiony. Wznosiem mj bi-
znes na nastpny poziom. Chciaem udowodni samemu sobie, e nie
byem tylko jakim szczciarzem, ktry zosta wcignity w boom
kropka.com. Dalej ulepszaem swoj stron internetow. Zintegro-
waem nowe technologie i suchaem klientw. Moj now pasj bya
automatyzacja i procesy biznesowe.
W miar upraszczania moich procesw i systemw, zacza si
powolna, lecz stabilna transformacja. Pracowaem coraz mniej. Nag-
le pracowaem przez godzin dziennie zamiast dziesiciu. Mimo to
pienidze stale wpyway. Jedziem do Vegas w ramach hazardowych
kaprysw, a pienidze wpyway. Chorowaem przez cztery dni, a pie-
nidze wpyway. Cay miesic dokonywaem jednodniowych trans-
akcji na giedzie, a pienidze nadal wpyway. Braem miesic urlopu,
a pienidze nadal wpyway.
Wtedy uwiadomiem sobie, czego dokonaem. To by wanie
Fastlane. Zbudowaem dla siebie prawdziwe, ywe, rodzce owoce
drzewko pienidzy. Byo to kwitnce drzewko, ktre produkowao
pienidze przez 24 godziny na dob, siedem dni w tygodniu i nie do-
magao si w zamian za to mojego ycia. Wymagao kilku godzin mie-
sicznie podlewania i wiata sonecznego. Z chci je zapewniaem.
Rutynowo powicaem mu uwag, a drzewko roso, rodzio owoce
i dawao mi wolno robienia, czego tylko zapragnem.
Nastpne kilka lat spdziem na yciu w lenistwie i akomstwie.
Jasne, e pracowaem kilka godzin miesicznie, ale przez wikszo
czasu wiczyem na siowni, podrowaem, graem w gry wideo, ku-
powaem sportowe samochody i cigaem si nimi, zaywaem roz-
rywki za porednictwem randek internetowych, uprawiaem hazard.
Byem wolny, poniewa dziki drzewku, ktre zastpowao mj czas
i przynosio obfite plony, miaem pienidze.
Od momentu, kiedy ponownie go przejem, mj biznes urs
byskawicznie. W niektrych miesicach mj dochd przekracza
200 000 dolarw. Tak dochd! W kiepskim miesicu byo to
100 000. W dwa tygodnie zarabiaem wicej, ni wikszo ludzi za-
rabia przez cay rok. Bogactwo napywao, a ja byem niewykrywalny
dla radaru nie byem sawny. Jak zmienioby si Twoje ycie, gdyby
co miesic zarabia 200 000 dolarw?
Czym by jedzi?
Gdzie by mieszka?
Na jakie wakacje by si udawa?
Do jakich szk chodziyby Twoje dzieci?
Czy dug byby ptl na Twojej szyi?
Jak szybko staby si milionerem? W cztery miesice czy w 40
lat?
Czy kupno kawy za sze dolarw w Starbucks byoby proble-
mem?
Widzisz, kiedy generujesz dochody tego typu, status milionera
nadchodzi szybko. Byem multimilionerem zanim osignem wiek 33
lat. Gdybym nie sprzeda najpierw swojego biznesu, prawdopodobnie
bybym nim wczeniej, ale kiedy ywisz si kartonowymi kluskami,
a kto rzuca Ci w twarz 1,2 miliona dolarw, niewielu powiedziaoby
Nie, dziki.
Kupiem pierwsze Lamborghini i speniem przepowiedni, wy-
powiedzian w modoci. Dzi niemal co tydzie otrzymuj to samo
pytanie, ktre sam zadawaem tyle lat temu. Teraz mam jednak od-
powied, ktrej mog udzieli. Odpowied, o ktrej usyszeniu ma-
rzyem.
W 2005 roku ponownie zdecydowaem si sprzeda swj biznes.
Nadszed czas odej na emerytur i pomyle o spenianiu najdzik-
szych marze, takich jak ta ksika czy pisanie scenariuszy. Wtedy
otrzymaem jednak wiele ofert, ktre wahay si midzy 3,3 milio-
na a 7,9 miliona dolarw. Po kilkuletnim okresie zarabiania w kko
milionw, zaakceptowaem jedn z gotwkowych ofert i powtrzyem
proces Fastlane w 10 minut. Tyle zajo mi spienienie szeciu
czekw na kwot 10 milionw dolarw.
Podsumowanie
rozdziau
Sawa i talent fizyczny nie warunkuj bo-
gactwa.
Szybkie bogactwo tworzone jest wykadni-
czo, nie liniowo.
Zmiana moe nastpi w jednej chwili.
PODR DO BOGACTWA I 45
CZ 2
Bogactwo nie jest drog, lecz podr!
Rozdzia 3
Podr do bogactwa
Podr przez tysic mil musi
zacz si od jednego kroku.
Lao Tsy
The journey of a thousand miles
must begin with a single step.
Lao Tsy
Bogactwo jest podr, a nie tylko drog!
Podczas studiw wybralimy si pewnego razu z kolegami w wio-
senn podr z Chicago na Floryd. Oczywicie jako modzi faceci nie
moglimy doczeka si celu: sonecznej, przeludnionej play na Flo-
rydzie, penej skpo odzianych, adnie opalonych studentek na rau-
szu. Niestety, zaabsorbowani celem podry, nie przyoylimy si do
przygotowa i nie sprawdzilimy pojazdu, ktry mia nas do naszego
celu doprowadzi. Osiem godzin po wyjedzie nasz stary dodge duster
zacz generowa kby dymu i odmwi posuszestwa. Podr za-
koczya si uszkodzon uszczelk i brakiem oleju na jakiej wiejskiej
drodze w rodku poudniowego Illinois. Krowy, zapach gnoju, pola
kukurydzy i lata wietlne od sonecznej Florydy.
Dla wikszoci ludzi droga do bogactwa koczy si, niestety, tak,
jak moja wiosenna podr: utkniciem nie wiadomo gdzie z pytaniem
Jak u diaba si tutaj znalazem?. Tak samo, jak w mojej podry
na drodze do bogactwa nie wystarcz znajomo drogi i umiejtno
prowadzenia samochodu, poniewa sama droga jeszcze bogactwa nie
zapewnia. Twj ruch zamiera, kiedy skupiasz si na drodze i miejscu,
do ktrego chcesz dotrze, a nie na podry. Fastlane moe oczywicie
otworzy szybk drog do bogactwa, ale sukces na niej bdzie wyma-
ga szacunku dla wszystkich jej wanych elementw. Moja wiosenna
wyprawa skoczya si fiaskiem, poniewa zaniedbalimy podr i sku-
pilimy si na drodze. Olej? Mapa? Przegld silnika? Chrzani to, po
prostu jedmy i kierujmy si na poudnie! Kiedy zaniedbujesz krytyczne
elementy podry, Twj silnik osiga niebezpieczne obroty, olej si prze-
pala, paliwo si marnuje i napotykasz objazdy, ktre trwaj cae dekady.
Kiedy skupisz si tylko na drodze, podr najprawdopodobniej szybko
si zakoczy, a wymarzone cele nigdy nie zostan osignite.
Iluzoryczna droga do bogactwa
Jeli bogactwo Ci opucio, stao si to prawdopodobnie dlatego,
e nie koncentrujesz si na podry i nie korzystasz z penej formuy.
Jasne moe posiadasz jej fragmenty: wskazwki zaczerpnite z ksi-
ki lub dwch, nastpn, zaszczepion Ci przez seminarium Zdo-
bd bogactwo lub najnowsz rad od Twojego spukanego kumpla
ze studiw. Niestety, pojedyncze skadniki nie zbuduj bogactwa.
Przypominaj raczej o sytuacji samochodu, ktry zatrzymuje si na
drodze do bogactwa z pustym bakiem i rozadowanym akumulatorem.
W rwnaniu zawierajcym wiele zmiennych nie zamiesz kodu boga-
ctwa za pomoc jednej zmiennej wartoci.
Trasa wiodca do bogactwa jest jak przepis kulinarny.
Wyobra sobie, e umieszczam Ci w kuchni z cukrem i mk
i nakazuj upiec ciasteczka. Jest to niemoliwe, poniewa owe dwa
skadniki nie s jedynymi w przepisie. Bez sody oczyszczonej ciastecz-
ka nie wyrosn. Jeden przeoczony skadnik i cay proces moe lec
w gruzach. Oto problem wikszoci ksiek o bogactwie: skupiaj si
na drodze. Specjalizuj si w najbardziej przyjemnej czci formuy
cukrze. Mwi Ci:
Kupuj nieruchomoci przejte przez banki!
Kup franczyz i bd swoim wasnym szefem!
Naucz si mistycznych sekretw prawa i myl pozytywnie!
Za wasn firm!
Inwestuj w nieruchomoci dla pasywnego dochodu!
Handluj walutami!
Powysze strategie pokazuj rne drogi do zdobycia bogactwa:
nieruchomoci, handel i biznes. Nie dotycz niczego innego. Poraka
ukryta jest wanie w tym czym innym, poniewa ono stanowi bra-
kujc reszt przepisu.
Stawanie si milionerem to proces,
a nie wydarzenie
Wszyscy milionerzy, ktrzy sami zdobyli bogactwo, dokonali tego
w drodze dokadnie zaaranowanego procesu. Posiadaj oni kom-
pletn formu i korzystaj z niej. Niezalenie od tego, o czym by
moe czytae lub syszae, bogactwo nie jest wydarzeniem. Nie spada
z nieba i nie pochodzi z teleturnieju. Nie dzwoni do Twoich drzwi
i nie czeka na Ciebie na werandzie z balonikami i czekiem wielkoci
lodwki. Bogactwo nie jest wygran na maszynie z wirujcymi batoni-
kami, cytrynami i wisienkami.
Bogactwo jest procesem, a nie wydarzeniem. Zapytaj jakiegokol-
wiek kucharza, a potwierdzi on, e idealn potraw tworzy szereg
skadnikw i dobrze zaplanowana praca: troch tego, troch tamte-
go, przyrzdzone w odpowiednim czasie i odpowiednim miejscu tak
otrzymujesz pyszny posiek. Budowanie bogactwa jest takim samym
procesem. Naley wykona prac w przemylany sposb poczy
w jedn wartociow cao wiele niezwizanych ze sob skadnikw,
a ta cao jest warta miliony.
Wikszo ludzi pochonita jest wydarzeniami i nie dba o sam
proces. Dlatego umyka im bogactwo. Bez procesu nie ma wydarzenia.
Powi chwil i przeczytaj to jeszcze raz. Milionerw tworz procesy,
a wydarzenia, ktre widzisz, i o ktrych syszysz, s rezultatem tych
procesw. Dla naszego kucharza procesem jest gotowanie, a potrawa
jest wydarzeniem.
Sportowiec, ktry podpisuje kontrakt na 50 milionw dolarw, aby
zawodowo gra w koszykwk, to wydarzenie, czyli skutek procesu. Sy-
szysz o wielkim kontrakcie i spektakularnym zdobyciu bogactwa, ale
najczciej ignorujesz proces, ktry to wydarzenie poprzedza. By on
dug, uciliw drog, ktrej nie widziae. Codzienne czterogodzinne
treningi, gra w koszykwk o pnocy, naderwane cigna, operacje i re-
habilitacje, odrzucenie przy wyborze do druyny uniwersyteckiej i opr
stawiany lokalnym gangom oto skadniki podry, ktra tworzy proces.
Kiedy dwudziestolatek sprzedaje swj biznes internetowy za 30
milionw dolarw, czytasz o tym na blogu. Wydarzenie zostaje na-
gonione i wzbudza powszechny podziw. Proces si pomija nie
syszysz o dugich godzinach kodowania, ktre musia przepracowa
zaoyciel; o jego zimnych, ciemnych dniach pracy w garau. Nie sy-
szysz o tym, jak utworzy firm dziki dugom na kartach kredytowych
z oprocentowaniem 21,99 proc. Nie syszysz nic o jego uywanej toy-
ocie z 174 tysicami mil przebiegu.
Kiedy J. Darius Bikoff zaoy Glaceau Vitamin Water w roku 1996,
a 11 lat pniej Coca-Cola oferowaa mu 4,1 miliarda dolarw za jego
firm, informacja o tym pojawia si jako najwaniejszy news w me-
diach na caym wiecie. Co nie tworzy podobnych newsw? 11 lat zma-
ga, proces rozwoju. Miliardowa oferta jest wydarzeniem walka, ktr
Bikoff toczy przez wszystkie te lata, jest procesem.
Sprzeda mojej firmy bya wydarzeniem, ktre nastpio dziki
procesowi. Ludzie z zewntrz widz adny dom i drogie samochody
i myl: Niele! Gdybym tylko ja mia takie szczcie. Mylenie
w ten sposb jest zudne. Wydarzenie przymiewa proces. A to pro-
ces poprzedza wszelkie wydarzenia zwizane z bogactwem, jest dug
histori prb, cikiej pracy i powicenia. Jeli sprbujesz pomin
proces, nigdy nie dowiadczysz wydarze.
Niestety, jako sterowane mediami spoeczestwo, ktre kieruje si
zasad Chc tego natychmiast, widzimy i wicimy jedynie wydarze-
nia. Proces ukrywamy za drewutni, a wylany pot starannie wycieramy,
aby nie dostrzega go publiczno. Jeli bdziesz jednak uwanie szuka,
w opowieciach gloryfikujcych wydarzenie zawsze znajdziesz proces.
Kiedy zarobisz swj pierwszy milion, stanie si to dziki proce-
sowi, a nie jakiej nielegalnej sposobnoci, ktra akurat Ci si nada-
rzya. Podr do bogactwa jest procesem. Cel byszczy wydarzeniem,
ale prowadzi do niego tylko proces. Tak, winda do sukcesu nie dziaa
bdziesz musia skorzysta ze schodw.
Przepis na podr do bogactwa
Przepis na podr do bogactwa jest jak duga trasa na drugi koniec
kraju. Sukces wymaga Twojego skupienia si na podry i poszczegl-
nych jej elementach (proces), a nie na jej celu (wydarzenie). Zwycisk
formu tworz cztery elementy, ktre tu wymieniam.
Twoja mapa (Cz 3, 4 i 5)
Mapa, kompas dla caej wycieczki, to sia przewodnia, ukryta za
Twoimi dziaaniami. Stanowi j system Twoich finansowych przeko-
na, zaoe oraz przewiadcze na temat bogactwa i pienidzy. Ist-
niej trzy rodzaje map do bogactwa, ktre wytycz Ci kierunek.
1. Chodnik (Sidewalk).
2. Wolny pas (Slowlane).
3. Szybki pas (Fastlane).
Podobnie jak przepis, Twoja mapa pokae Ci jedynie, dlaczego, do-
kd, jak i co.
Twj wehiku (Cz 6)
Sam jeste swoim wehikuem. Nikt poza Tob nie jest w stanie
kierowa podr. Twj wehiku jest skomplikowanym systemem,
skadajcym si z oleju, paliwa, silnika, kierownicy, przedniej szyby,
koni mechanicznych i pedau gazu wszystko to wymaga odpowied-
niego utrzymania, aby zapewni Ci jak najlepsz sprawno podczas
pokonywania trasy.
Twoja droga (Cz 7)
Twoje drogi s finansowymi ciekami, ktrymi si poruszasz. Mo-
esz, na przykad, podrowa drog swojego zawodu, a w ramach tej
drogi masz nieograniczone wybory: moesz by inynierem, manage-
rem projektu, lekarzem, hydraulikiem, kierowc ciarwki. Istniej te
drogi przedsibiorcze: moesz by inwestorem w nieruchomoci, wa-
cicielem sklepu, franczyzy, sprzedawc internetowym lub wynalazc.
Tak jak w podry przez kraj, jest mnstwo drg i milion moliwoci.
Twoja prdko (Cz 8)
Prdko to wykonywanie zada i Twoja umiejtno przejcia od
pomysu do jego wdroenia. Mgby siedzie w Ferrari, na pustej pro-
stej drodze, ale jeli nie wciniesz pedau gazu, nie ruszysz z miejsca.
Jeli nie masz prdkoci, Twoja mapa nie nadaje Ci kierunku, Twj we-
hiku pracuje na wolnych obrotach, a Twoja droga staje si lep uliczk.
Podr jest pena patnych drg
Podrnicy Fastlane s wojownikami, yjcymi i umierajcymi
na wyboistych drogach. Patne odcinki stanowi drog do bogactwa,
a opaty nie mog by uiszczane na ul. atwej. Dla niektrych z nas
jest to dobra wiadomo, poniewa opaty odsiewaj najsabszych
i eskortuj ich do krainy normalnoci. Jeli bdziesz opiera si pat-
nociom, bogactwo bdzie opiera si Tobie. Niektrym niestety wy-
daje si, e opata moe by uiszczona dziki pewnym uwarunkowa-
niom, takim jak:
dobrze sytuowana rodzina/szczliwe dziecistwo,
cika praca zamiast mdrej pracy,
osignicia edukacyjne i literki poprzedzajce nazwisko, nieska-
zitelny biznesplan, kapita ryzyka, konkretna pe, kolor skry
czy wiek, yczenia, marzenia czy pozytywne mylenie, znajo-
mo waciwych ludzi we waciwych miejscach, ukoczenie
waciwych szk, posiadanie pasji lub robienie tego, co ko-
chasz czy tego, co rozumiesz.
Nie ma nic bardziej odlegego od prawdy. Fastlane milionera nie
dba o te rzeczy. Fastlane nie jest prost, rwn, obsadzon dbami
ulic z biaymi potkami i dziemi hutajcymi si na oponach, zawie-
szonych na drzewach. Jest to ciemna, opuszczona, niewyasfaltowana
ulica, usiana dziurami, ktre zmuszaj Ci do zmian i rozwoju. Gdyby
droga do dostatku bya atwa, czy nie kady byby bogaczem?
Oczekuj ceny, ktr trzeba zapaci. Oczekuj ryzyka i powicenia.
Oczekuj wybojw. Kiedy wpadniesz w pierwsz dziur (a na pewno
tak si stanie), wiedz, e kreujesz proces Twojej rozwijajcej si hi-
storii. Proces Fastlane wymaga powice, na ktre sta niewielu, ale
ktre w efekcie przynios ycie, na ktre take niewielu z nas sta.
Podry nie mona zleci szoferowi
yjemy w spoeczestwie, ktre zleca innym dosownie wszystko,
poczwszy od obowizkw domowych, a na wychowywaniu dzieci
skoczywszy. Outsourcing moe dziaa w przypadku brudnej azien-
ki, ale nie w przypadku bogactwa. Podr do bogactwa nie ma szofe-
ra, a zapaty za przejazd nie mona zleci wirtualnemu asystentowi
w Indiach.
Gdyby kto podarowa mi Lamborghini (lub spenienie jakiegokol-
wiek innego marzenia), kiedy miaem 16 lat, mog Ci zagwarantowa,
e nie bybym dzisiaj w punkcie, w ktrym si znajduj. Kiedy kto
daje Ci to, czego pragniesz, bez adnego wysiku z Twojej strony, sku-
tecznie upoledza proces. Gdyby mj proces zlecono komu innemu,
bybym dzi niepenym czowiekiem, nie takim, jakim potrzebowa-
em si sta. Mdroci czy rozwoju osobistego nie da si uzyska w po-
dry odbywanej za Ciebie przez kogo innego. To Twoja podr.
Podsumowanie
rozdziau
Bogactwo jest przepisem, formu, a nie
skadnikiem.
Milionerw tworzy proces. Efekty (wyda-
rzenia) s skutkiem ubocznym procesw.
Szukanie szofera bogactwa jest szuka-
niem substytutu procesu. Procesu nie
mona zleci komu na zewntrz, ponie-
wa daje on pocztek mdroci, osobiste-
mu rozwojowi, sile i efektom.
Rozdzia 4
Mapy wiodce do bogactwa
Jeli nie wiesz, dokd
idziesz, zaprowadzi Ci tam
kada droga.
Lewis Carroll
If you dont know where
you are going, any road will
get you there.
Lewis Carroll
Kompas, ktry wskazuje bogactwo
Jeli nie wiesz, dokd zmierzasz, skd bdziesz wiedzia, e tam
dotare?
5
Jeli cel Twojej podry nie jest zdefiniowany, niewtpliwie
nigdy go nie osigniesz i prawdopodobnie znajdziesz si w miejscu,
w ktrym wcale nie chciae by. Bogactwo mona znale za pomoc
mapy, a nie na tarczy do gry w rzutki.
Milionerzy nie staj si milionerami, poniewa potknli si o pie-
nidze, tak samo, jak poraki finansowe nie staj si porakami na
skutek potknicia si o bied. Obie te rzeczy s bezporednim rezul-
tatem wyboru finansowej mapy oraz dziaa i przekona, ktre ona
ze sob niesie. Twoja mapa finansowa ma rozstrzygajce znaczenie dla
procesu i jest najwaniejszym narzdziem na drodze do bogactwa.
Twoja obecna sytuacja finansowa wynika z uywania przez Ciebie
okrelonej mapy. Niezalenie od tego, czy sam j wybrae, czy te nie,
Twoja mapa kieruje Twoimi czynnociami, a ich konsekwencje stwo-
rzyy Twoje ycie finansowe. Jego rozwj zaley od Twoich wyborw,
a te warunkuje Twj system przekona, ktry z kolei wynika z mapy,
jak dysponujesz. Jeli chcesz zmieni swoje ycie, zmie swoje wybo-
ry. Aby zmieni wybory, musisz jednak zmieni swj system przeko-
na, ktry definiuje Twoja mapa.
W jaki sposb przekonania wpywaj na finanse? Ot, poprzedza-
j one wybory, ktrych dokonujemy przed podjciem dziaania. Jeli,
na przykad, wierzysz w twierdzenie, e bogaci ludzie zdobywaj for-
tuny dziki inwestowaniu w fundusze inwestycyjne, Twoje dziaania
bd odzwierciedla to przekonanie. Jeli jaki finansowy guru powie
Ci, aby zrezygnowa z kart kredytowych, poniewa kady dug jest
zy, wanie tak zrobisz. Jeli autor powie 50 dolarw zainwesto-
wane dzisiaj bdzie warte 10 milionw dolarw za 40 lat, a Ty w to
wierzysz, Twoje dziaania odzwierciedl to przekonanie.
Przekonania, niezalenie od tego, czy s suszne, czy nie, to me-
chanizm o wielkiej mocy i motor dla dziaa. Rodzice mwili nam, e
wity Mikoaj istnieje i wierzylimy w to. Wystawialimy dla niego
ciasteczka i wygldalimy przez okno, wypatrujc na niebie reniferw
5
Cytat z Alicji w Krainie Czarw przyp. tum.
MAPY WIODCE DO BOGACTWA I 57
oraz zastanawiajc si, jakim cudem ten grubas jest w stanie zmieci
si w kominie. Wierzylimy w to, czego nas uczono do czasu, a do-
wody przekonay nas, e rzeczy maj si inaczej.
Twj system przekona dziaa jak mapa i kompas, ktry jeli
jest bdny do koca ycia bdzie Ci wskazywa miliony objazdw.
Fikcyjne przekonania s jak kamliwe mapy, wiodce do lepych uli-
czek, na ktrych nigdy nie pojawi si znak BOGACTWO: NASTPNY
ZJAZD.
Trzy finansowe mapy do bogactwa
Obranie drogi do bogactwa i budowanie caego prowadzcego do
dobrobytu procesu zaczyna si od analizy Twojej obecnej mapy i ist-
niejcej alternatywy. Istniej trzy finansowe mapy drg do bogactwa.
1. Mapa chodnikw (Sidewalks).
2. Mapa wolnych pasw ruchu (Slowlane).
3. Mapa szybkich pasw ruchu (Fastlane).
W tych trzech mapach ukrywaj si systemy przekona, ktre dyk-
tuj dziaania typowe dla kadej z nich. Przede wszystkim, kada mapa
funkcjonuje w obrbie wszechwiata, ktrym zarzdza matematycz-
ne rwnanie bogactwa. Niezalenie od tego, ktr map wybierzesz,
Twj wszechwiat tworzenia bogactwa bdzie podporzdkowany
odpowiedniemu rwnaniu bogactwa. Kada mapa jest ponadto z na-
tury ukierunkowana na specyficzny cel. Tymi kierunkami s:
1. Chodnik (Sidewalk) bieda.
2. Wolny pas (Slowlane) przecitno.
3. Szybki pas (Fastlane) bogactwo.
Ktrkolwiek map bdziesz si kierowa, bdzie ona wioda do
konkretnego, typowego dla niej celu, ktry stanowi jej prawdziw na-
tur.
Co to jest prawdziwa natura? Jeli zagrasz w Black Jacka i wygrasz
15 razy pod rzd, naruszysz prawdziw natur przypadku. Losowo
ma to do siebie, e nie dostarcza 15 wygranych pod rzd. Kiedy dzikie-
go afrykaskiego lwa tresuje si, aby zapewnia rozrywk w magicz-
nym popisie w Las Vegas, tresuje si go, by zmieni jego prawdziw
natur. Lew z natury chce by dziki, polowa, zabija, ywi si zdoby-
cz i rozmnaa si. Lew tresowany pragnie powrci do bycia sob,
co sprawia, e niektrym treserom lwy odgryzaj gowy. Musisz by
kim szczeglnym, by naruszy prawa natury.
Mapy finansowe rwnie maj swoj prawdziw natur, ktra pro-
wadzi do biedy, przecitnoci lub bogactwa. Jeli, na przykad, b-
dziesz korzysta z mapy Sidewalk, prawdopodobnie skoczysz bied-
nie. Mimo e bogactwo mona znale dziki ktrejkolwiek z map,
zdobycie go dziki mapie innej ni typowa dla bogactwa jest mao
prawdopodobne.
Na kad z map skadaj si kluczowe nastawienia umysu. Od-
grywaj one rol drogowskazw, ktre wskazuj kierunek i warunku-
j wybr dziaa. Oto owe drogowskazy.
Postrzeganie dugu
Czy Twj dug kontroluje Ciebie, czy Ty kontrolujesz swj dug?
Postrzeganie czasu
Jak traktujesz swj czas? Cenisz go? Jest go duo? Zbyt mao? Nie
ma to dla Ciebie znaczenia?
Postrzeganie wyksztacenia
Jak rol peni w Twoim yciu wyksztacenie?
Postrzeganie pienidzy
Jaka jest rola pienidzy w Twoim yciu? Czy s one narzdziem,
czy zabawk? Masz ich duo czy niewiele?
Podstawowe rdo dochodu
Jakie jest Twoje podstawowe rdo dochodu?
Gwny sposb pomnaania bogactwa
W jaki sposb zwikszasz swoj warto netto i przyspieszasz bu-
dowanie bogactwa? A moe tego nie robisz?
Postrzeganie bogactwa
W jaki sposb definiujesz bogactwo?
MAPY WIODCE DO BOGACTWA I 59
Rwnanie bogactwa
Jaki jest Twj matematyczny plan zgromadzenia bogactwa? Jakie
rwnanie bogactwa definiuje fizyk Twojego wszechwiata bogactwa?
Cel
Czy masz cel? Jeli tak, co nim jest?
Odpowiedzialno i kontrola
Czy posiadasz kontrol nad swoim yciem i planem finansowym?
Postrzeganie ycia
Co mylisz o swoim yciu? Czy planujesz przyszo? Czy porzu-
casz dzisiaj dla jutra? A moe jutro dla dzisiaj?
Mapy operuj w konkretnych wszechwiatach
Dziaanie kadej mapy oparte jest na grupie okrelonych wzorw
matematycznych rwnaniu bogactwa, ktre determinuje prdko,
z jak moesz tworzy bogactwo. Jak E = mc
2
Einsteina, te formuy za-
rzdzaj Twoim wszechwiatem bogactwa w sposb bardzo podobny
do tego, w jaki fizyka zarzdza naszym wiatem, a poniewa fizyka jest
zwizana z matematyczn bezwzgldnoci, s ni te objte Twoje
rwnania (i prawdopodobiestwo zdobycia) bogactwa.
Prdko przyspieszenia bogactwa wynika z wyboru wszechwiata
typowego dla danej mapy. W granicach danego wszechwiata Twj
plan finansowy przyspiesza lub zwalnia. Pomyl o nich, jak o trasach
kolejowych, z ktrych kada ma konkretny zestaw dozwolonych prd-
koci, zasad i praw. Moesz wskoczy na tor, ktry dopuszcza prd-
ko 20 mil na godzin lub taki, po ktrym moesz pojecha 200 mil
na godzin.
Jeli nie jeste zadowolony ze swojej sytuacji finansowej, moesz
natychmiast zmieni swj wszechwiat poprzez zmian mapy. Aby
mc j zmieni, musisz jednak najpierw wszystkie te mapy zrozu-
mie. Poddamy je drobiazgowej analizie w trzech nastpnych cz-
ciach Fastlane milionera: chodnik (Sidewalk), wolny pas (Slowlane)
i szybki pas (Fastlane).
Podsumowanie
rozdziau
Zmiana musi by pochodn Twoich prze-
kona, a te nakrela Twoja mapa.
Kad map zarzdza rwnanie bogactwa
i kada prowadzi do konkretnego celu fi-
nansowego wybierajc Sidewalk, dosta-
niesz si do biedy, Slowlane dojedziesz do
przecitnoci, a Fastlane do bogactwa.
NAJCZCIEJ UCZSZCZANA DROGA SIDEWALK I 61
CZ 3
Bieda mapa Sidewalk
Rozdzia 5
Najczciej uczszczana droga Sidewalk,
czyli chodnik
Kiedy jeste pierwsz osob,
ktrej przekonania s odmienne od
przekona innych, mwisz po prostu:
Ja mam racj, a wszyscy inni si myl.
Jest to bardzo nieprzyjemne pooenie.
Z jednej strony przynosi rado,
ale z drugiej zaprasza do ataku.
Larry Ellison
When youre the first person whose
beliefs are different from what everyone
else believes, youre basically saying,
Im right, and everyone else is wrong.
Thats a very unpleasant position to be in.
Its at once exhilarating and at the same
time, an invitation to be attacked.
Larry Ellison
Mapa Sidewalk
Wikszo ludzi to doywotni uytkownicy chodnikw, tzw. chod-
nikowcy, kierujcy si map Sidewalk. Jest ona najczciej wykorzy-
stywanym planem, kontraktem na jak najprzyjemniejsze dzisiaj, za-
miast bezpieczniejszego jutra.
Chodnikowcy s nieustannie w stanie o krok od bycia spuka-
nym: o jeden nieudany album od bycia spukanym, o jedn trans-
akcj biznesow od bycia spukanym, o jeden wystp na scenie od
bycia spukanym. O jedno wyrzucenie z pracy od bycia spukanym.
Na Sidewalk jeste zawsze o krok, o jedno co tam od bycia bez-
domnym, bankrutem lub od mieszkania z powrotem w piwnicy ro-
dzicw.
Tak, niektrzy chodnikowcy nawet niele zarabiaj, ale aden
z nich nigdy nie osiga prawdziwego bogactwa. Nie daj si zwie tym
sprzecznociom. Z chodnika nie ma zjazdu do bogactwa jest jedy-
nie tablica z napisem LEPY ZAUEK, sygnalizujca nadchodzcy
koniec. Podr chodnikowcw to finansowa bienia mechaniczna do
celu, ktry najczciej jest bankructwem lub bdem w kalkulacjach.
Kim jest chodnikowiec?
Cel finansowy chodnikowca nie istnieje. Planem jest nieposiadanie
planu. Nadwyka pienidzy zostaje natychmiast wydana na nastpny
wspaniay gadet, nastpn podr, nowszy samochd, nowy, mod-
ny styl, nastpny hit sezonu. Chodnikowcy s beztrosko uwizieni
w niewolniczym stylu ycia, karmieni nieodpart dz przyjem-
noci, imageu i natychmiastowego zaspokojenia potrzeb. Powoduje
to schemat, nieustajce krcenie si w kko, coraz szybciej z ka-
dym miesicem, z coraz wikszym obcieniem, ktre wiecznie wie
chodnikowca z jego prac lub biznesem.
Chodnik jest najczciej uczszczan drog, poniewa oznacza
pjcie po linii najmniejszego oporu. Jego gwn cech jest natych-
miastowe zaspokojenie potrzeb, a pienidze s jak gorcy ziemniak,
szybko wymieniany na najnowsz zdobycz dnia. Chcesz by wiad-
kiem sposobu mylenia chodnikowcw? Obejrzyj przez kilka godzin
Judge Judy
6
. Crki pozywaj swoje matki na sumy 100 dolarw, lu-
dzie uchylaj si od odpowiedzialnoci, ignoruj j, pragn otrzyma
czynsz za nic. Powanie, ten show powinien si nazywa ycie na
Sidewalk.
Drogowskazy chodnikowca
Mapa chodnikowca zawiera charakterystyk nastawie, ktre ste-
ruj jego czynnociami. Owe drogowskazy prowadz chodnikowca
przez ycie.
Postrzeganie dugu: Kredyty pozwalaj mi kupi rzeczy teraz!
Karty kredytowe, kredyty konsolidacyjne, raty na samochd wspoma-
gaj mj dochd i pomagaj mi cieszy si yciem ju dzisiaj! Jeli
chc czego teraz, bd to mia natychmiast.
Postrzeganie czasu: Czasu jest w brd, ale wydaj pienidze, jak-
by jutra miao nie by. Do diaba, mog umrze w cigu dwch tygo-
dni, a pienidzy nie mona wzi ze sob do grobu!
Postrzeganie wyksztacenia: Ukoczyem szko, kiedy dostaem
dyplom. Hura!
Postrzeganie pienidzy: Jeli masz pienidze, poka to! Dlaczego
miaby oszczdza na czarn godzin? Ja wydaj kady grosz, ktry
zarobi, a wikszo rachunkw pac na czas. Czy nie nazywa si to
byciem fiskalnie odpowiedzialnym?
Podstawowe rdo dochodu: Bd robi to, co przynosi najlep-
szy dochd. cigam kas! Chodzi tylko o dolary.
Gwny sposb pomnaania bogactwa: Warto netto? Zwykle
id do kasyna, kupuj losy na loterii i wytoczyem spraw firmie ubez-
pieczeniowej czy to si tu zalicza?
Postrzeganie bogactwa: Wygrywa ten, kto umiera z najwiksz
iloci zabawek!
6
Amerykaski serial telewizyjny, ktrego akcja rozgrywa si w sdzie. Podobnym polskim
serialem jest Sdzia Anna Maria Wesoowska, emitowany w TVN.
Rwnanie bogactwa: Moja formua bogactwa jest nastpujca.
Bogactwo = dochd + dug.
Cel: Jaki cel? yj dzisiaj i nie obchodzi mnie jutro.
Odpowiedzialno i kontrola: Wszystko, co ze, przytrafia si
mnie. Jestem ograniczany i powstrzymywany. Jestem ofiar. Winny
jest kto inny.
Postrzeganie ycia: yj dzisiaj, do diaba z jutrem. ycie jest zbyt
krtkie, aby planowa przyszo odleg bardziej ni 30 dni. Nie mo-
esz jej ze sob zabra! Jeste mody tylko raz! Poza tym, ktrego
dnia odnios sukces.
Niepokojce fakty chodnikowe
Te hipotetyczne posty i komentarze mog wydawa si niedorzecz-
ne, ale wcale takie nie s. Popatrz tylko na dane. Poczytaj raporty.
Zgodnie z badaniami US Census Bureau (urzd ewidencji ludnoci
USA), przeprowadzonymi w roku 2000 (przed technologiczn implo-
zj 2001 i kryzysem finansowym 2009), fakty s nastpujce:
osoba w wieku 55 lat ma 57 proc. szans na posiadanie wartoci
netto wartej zero lub o wartoci ujemnej, szacunkowo 62 proc.
wszystkich gospodarstw domowych w USA posiada warto
netto mniejsz ni 100 000 dolarw,
89 proc. wszystkich domw nalecych do ludzi w wieku poni-
ej 35 lat ma warto nisz ni 100 000 dolarw, rednia war-
to netto osoby w wieku 3545 lat wynosi 13 000 dolarw, po
wyczeniu wartoci domu, rednia warto netto osoby w wie-
ku 4554 lata wynosi 23 000 dolarw, po wyczeniu wartoci
domu.
W ankiecie urzdu ewidencji ludnoci z 2007 roku 61 proc.
wszystkich, ktrzy pobierali pensje, zarabiao mniej ni 35 000 dola-
rw rocznie. Te dane demaskuj brzydot ukrywan przez zastrzyki
botoksu i luksusowe niemieckie Sedany: chodnikowcy s wikszo-
ci. Szacuje si, e 60 proc. dorosych wiedzie swoje ycia na Side-
walk. Tak, wiat jest peny finansowych iluzjonistw.
Jeli uwzgldnimy niedawne kryzysy finansowe, ostatnie liczby
zejd jeszcze niej. Szacuj, e 85 proc. amerykaskich rodzin bdzie
miao zerow lub ujemn warto netto. Moesz by jednak pewny, e
bd mie 650 kanaw kablwki, rozsyanych do piciu paskoekra-
nowych telewizorw HD. Jeli masz wicej ni 35 lat i Twoja warto
netto wynosi mniej ni 13 000 dolarw, bd z Tob szczery: to, co
robisz, nie dziaa. Potrzebujesz nowej mapy.
Standardowy chodnikowiec: biedny
z racji dochodu
Chodnikowcy biedni z racji swoich dochodw s najbardziej liczn
grup. Zaliczaj si do niszej i redniej klasy. Ludzie ci pracuj za
skromne pensje i posiadaj wszystkie zabawki na pokaz, ale nie maj
oszczdnoci ani planu emerytalnego. Ich przyszo obciona jest
kredytami powodowanymi stylem ycia, w ktrym cena zakupu jakie-
gokolwiek szpanerskiego produktu ograniczona jest jedynie wysoko-
ci miesicznej wypaty. Zuywany jest kady grosz: na spat samo-
chodu, zakup ciuchw czy zmniejszenie dugu na karcie kredytowej.
Jeli yjesz w ten sposb, Twj finansowy obrotomierz siga czer-
wonego pola, na drodze na krawdzi przepaci. Dla chodnikowcw
praktycznie nie ma nadziei, poniewa ich mapa jest zepsuta gratyfika-
cjami, samolubnoci i brakiem odpowiedzialnoci. Ich zgubne skon-
noci odtrcaj bogactwo i powoduj uzalenienie od przecionych
ywicieli: podatnikw, pracodawcw, przyjaci, rodzicw i najbli-
szych. Biedni z racji dochodw chodnikowcy uzasadniaj: ycie jest
krtkie. Zejd mi z drogi, albo Ci rozjad!.
Symptomy chodnikowca: czy jeste
na Sidewalk?
Nie nauczye si zbyt wiele od czasu ukoczenia liceum lub stu-
diw.
Koniec szkoy, hura!
Czsto zmieniasz prac.
Daj spokj MJ, odszedem, bo ta druga praca jest lepiej patna.
Mylisz, e ludzie maj pienidze, poniewa mieli bogatych rodzi-
cw, duo szczcia albo atwiejsze okolicznoci yciowe ni Ty.
Byo mi ciko. Gdyby moi rodzice zapacili za moje studia, mia-
bym dobr prac. Miaem trudne dziecistwo. Ludzie z pienidzmi so-
bie nawet nie wyobraaj.
atwo zrobi na Tobie wraenie i sam chcesz je robi na innych.
Uwielbiam designerskie torebki, niemieckie samochody, woskie
ciuchy i rasowe psy. Ciko pracuj na swoje pienidze i zasuguj na
te rzeczy.
Nie sta Ci na zbyt wiele.
Najczciej spacam nalenoci rzecz w tym, e nie zawsze
pac na czas z powodu sytuacji, ktre s poza moj kontrol. Poza
tym, banki i przedsibiorstwa komunalne s due i bogate to moi
wrogowie.
Zamiast skupi si na zmianie samego siebie, wierzysz w zmian
systemu, ktrej dokonaj rzd i politycy.
Rozwizaniem jest wikszy rzd. Wicej przepisw, programw
i usug. Rzd powinien suy ludziom. Bogaci powinni paci wysze
podatki dla ich wasnego dobra ich na to sta, a mnie nie!
Postrzegasz lombardy, punkty poyczkowe i karty kredytowe jako
rodki dodatkowego dochodu.
Zakupy spoywcze nie mog czeka do nastpnej wypaty moja
rodzina musi co je! Poza tym, jest wyprzeda krabich udek, jedyne
18 dolarw za funt.
Zbankrutowae co najmniej raz.
To nie bya moja wina przeliczyem si i nie oczekiwaem,
e strac prac. Nie spodziewaem si recesji. Nie czuj si le w zwiz-
ku z bankructwem, poniewa dziki niemu mog zacz od nowa.
Zatwierdzono ju moj nastpn kart kredytow.
yjesz od wypaty do wypaty.
Moment to nie wszyscy tak robi?
Kiedy firma wydaje Ci nieprawidow reszt, mylc si na Twoj
korzy, nie zawiadamiasz jej o tym.
Oszalae? Kiedy firma popenia bd finansowy, chowam te pie-
nidze. Nie moja wina, e ich pracownik zawali.
Masz ujemn warto netto i mao lub zero oszczdnoci.
A jaki jest sens oszczdza? Ty tak czy owak zarabiasz tylko 1 proc.
na lokacie, a popatrz na ludzi, ktrzy zainwestowali na giedzie. Fraje-
rzy! Jeli wydam kady grosz, to przynajmniej nie mog go straci!
Nie masz ubezpieczenia na samochd, ubezpieczenia zdrowotne-
go i uprawiasz seks bez zabezpiecze z przypadkowymi partnerami.
No c, lubi ryzyko. Wiem, e ubezpieczenie i antykoncepcja s
wane. Po prostu mam inne priorytety.
Regularnie uprawiasz hazard w kasynie lub kupujesz bilety na loterii.
Trzeba gra, aby wygra, no nie? Zapomnij o prawdopodobiestwie
wygranej tym razem bdzie inaczej, czuj to.
Zanurzasz si w alternatywnych rzeczywistociach, wczajc w to
blogi plotkarskie na temat saw, telewizj, sporty, gry wideo czy opery
mydlane.
Uwielbiam American Idol, Lost, Survivor i Peoples Court.
Wiem dokadnie, gdzie bd od poniedziaku do pitku midzy 18:00
a 22:00.
Stracie pienidze na publikacje pod hasem Zdobd boga-
ctwo.
Musi istnie atwa droga do bogactwa. Jeli tylko kupi ten pro-
gram (seri na DVD), reklamowany produkt, posid sekret! atwe
bogactwo istnieje!
Twoja rodzina kuli si na Twoje proby o pienidze, albo przesta-
jesz ich pyta, bo wiesz, e za chwil nastpi wykad.
Daj spokj, przecie to tylko 500 dolarw. Moi rodzice powinni
o mnie dba, dopki nie umr. Czy oni nie widz, jak mi ciko? Popatrz
tylko na to mieszkanie! Te granitowe blaty wymagaj wymiany!
Czy dostrzegasz pewien wzorzec zachowania? Powysze nastawie-
nia umysu s typowe dla chodnikowca. Mam nadziej, e nie zocisz
si ani nie bronisz z powodu faktu, e Twoje przekonania pochodz
z mapy Sidewalk.
Grawitacja chodnika: bieda
Recesja jest jak wyboje na drodze. Ilu ludzi stracio swoje domy
z powodu obecnego kryzysu finansowego? Swoje oszczdnoci, prace
czy emerytalne 401(k)? Sidewalk nie oferuje ochrony, poniewa jeste
nagi i nic nie absorbuje uderze. Jeli spotkasz si z ruchem ulicznym,
zostajesz zabity. Jeli chcesz by niewzruszony na Twojej finansowej
drodze, musisz sta si twardy i zapi kamizelk kuloodporn oraz
posiada plan, ktry obejmuje lata, a nie dni.
ycie na Sidewalk z natury rzeczy przyciga Ci do biedy, a po-
niewa Sidewalk dotyczy spraw krtkoterminowych, na dusz met
nigdy si nie sprawdza. Twoja przyszo staje si kredytem dla przy-
jemniejszego teraz. Jakikolwiek wybj na drodze powoduje niestety
przywoanie dugw Sidewalk. Wybojami mog by: recesja, utrata
pracy, zwyka stp procentowych, ponowne ustalenie wysokoci kre-
dytu hipotecznego. ycie na Sidewalk moe si dosownie skoczy
yciem na chodniku.
Jeli zapytasz jakiegokolwiek wykolejonego chodnikowca, co spo-
wodowao, e ycie wymkno mu si spod kontroli, szybko obwini ja-
ki czynnik zewntrzny: Straciem prac! Mj samochd si popsu!
Nie miaem ubezpieczenia, kiedy zamaem nog! Sdzia zasdzi
20-procentowy wzrost alimentw. Kiedy ustawiasz swj finansowy
silnik na wysokie obroty, a do czerwonego pola, masz gwarantowan
awari. A wtedy, jak na ironi, Twoje przyjemne dzisiaj zamienia si
w jutro z pieka rodem: wicej pracy, wikszy dug, wicej stresu.
Nie znam Twojego wieku, ale bdmy szczerzy i zadajmy niewy-
godne pytanie: Czy naprawd moesz oczekiwa, e odejdziesz na
emerytur, jeli Twoja warto netto wynosi 13 000 dolarw? Albo
113 000? Czy mylenie, e moesz y z funduszy pozyskanych dziki
odwrconej hipotece, jest racjonalne? Czy wybiegasz mylami poza
przyszotygodniow wypat? Gdzie jest prg, po przekroczeniu kt-
rego zorientujesz si, e czas na zmian biegu i przemylenie spraw?
Czy taki prg istnieje? Dlaczego co, co robie przez pi, dziesi czy
20 lat nagle powinno zacz dziaa? Tak, robienie w kko tego same-
go i oczekiwanie odmiennych rezultatw jest szalestwem
7
.
Sidewalk nie jest drog do bogactwa, chyba e Twoj strategi s
kasyna, bilety na loterii lub jaka intryga ubezpieczeniowa w stylu
Otruj wspmaonka. Zapomoga rzdowa, ubezpieczenie spoecz-
ne, akcje charytatywne i Moi rodzice wkrtce zostawi mi fortun
nie s planami finansowymi! Jeli nie chcesz pracowa w supermar-
kecie do 75. roku ycia i nie chcesz odej na emerytur, aby trafi
do pudeka kartonowego pod mostem, musisz zrobi plan. Jaki, u dia-
ba, jest Twj plan, na wypadek, gdyby ycie miao Ci da nastpne
50 lat?!
Pierwszym krokiem do ucieczki z Sidewalk jest rozpoznanie, e na
nim jeste a wtedy zastp t map czym, co dziaa!
Pienidze nie rozwizuj problemw
finansowych
Najnowsze wieci: Sidewalk nie widzi pienidzy. Nie obchodzi go,
jak duo zarabiasz. Nie moesz uzdrowi kiepskiego gospodarowania
pienidzmi dziki wikszej iloci pienidzy. Tak, moesz wyglda na
obrzydliwie bogatego i nadal wie brudne, chodnikowe ycie.
Chodnikowcy pochodz z rnych miejsc, nawet z takich, ktre
7
Cyt. za Albertem Einsteinem przyp. tum.
wygldaj na ucielenienie bogactwa. Posiadaj firmy, buduj dobrze
patne kariery w dziedzinie medycyny czy prawa, albo yj jako znani
aktorzy lub muzycy i zarabiaj spore pienidze. Wsplny mianownik
pozostaje niezmienny: nie ma planu, nie ma oszczdnoci wydaj
wicej ni zarabiasz i zamie bezpieczne jutro na pokazowy styl ycia
dzisiaj. Rwnanie bogactwa chodnikowca jest zdeterminowane przez
dochd plus dug, okrelony przez zdolno kredytow.
Bogactwo = dochd + dug
Chodnikowcy tworz swj styl ycia na podstawie wysokoci do-
chodw, suplementujc ycie daleko sigajcym wykorzystaniem du-
gu. Wszyscy chodnikowcy s zestresowani spacaniem kredytu hipo-
tecznego, zapat czynszu, rachunkw komunalnych i minimalnymi
spatami zaduenia na kartach kredytowych. Tak si dzieje, kiedy
Twoje plany nie wykraczaj poza szczliw godzin nastpujc
zaraz po wypacie.
Zamony chodnikowiec: bogaty dziki
dochodom
Kiedy bogaty dziki swoim dochodom chodnikowiec staje si spu-
kany, staje si to sensacj. Czy zastanawiae si, w jaki sposb bogaty
raper moe straci bogactwo w cigu trzech lat od wydania swojego
poprzedniego albumu? Albo dlaczego znany aktor ogasza bankru-
ctwo po kilku latach bycia odsunitym od ycia publicznego? Jakim
sposobem kto potrafi przeksztaci kontrakt NBA na 80 milionw
dolarw w zalepienie i bankructwo? Powiem Ci: za spraw Sidewalk,
gdzie bogactwo rwna si dochd plus dug.
Aby znale chodnikowca bogatego dziki dochodom, nie musisz
daleko szuka. S to ludzie, ktrzy wygldaj na bogatych, ale gdy po-
bieraj regularne wypaty, jednoczenie s o krok, o jeden album albo
jedn porak od bycia spukanym. Zarabiaj spore sumy i wydaj ka-
dy grosz na nastpne drogie akcesoria. Ich styl ycia wspieraj wysokie
dochody i linia kredytowa. Po tym, jak wyczerpi si zarobione pieni-
dze, kupuj rzeczy, ktrych nie potrzebuj, za pienidze, ktrych nie
maj, w peni ufajc, e ich wysokie dochody bd trwa wiecznie.
artobliwie nazywam chodnikowcw zbudowanymi z kart kredy-
towych. Jed adnymi samochodami i nosz drogie ciuchy, ale s
o jedn wydmuchan uszczelk od finansowej ruiny.
Czonek forum Fastlane (TheFastlaneForum.com) umieci na
nim ten oto fragment Sidewalk, podsuchany u kolegi, ktry pracuje
w agencji poyczkowej:
Znanemu raperowi odmwiono kredytu na 60 000 dolarw
cho przedstawi zawiadczenie o dochodach, wynoszcych 400 000
dolarw miesicznie pomimo dwch hitw w zeszym roku musia
by jednak spukany. Mia rwnie paskudn histori kredytow. To
pokazuje, e dobre zarzdzanie pienidzmi i posiadanie dobrej histo-
rii kredytowej s bardzo wane nawet wtedy, gdy odnosisz ogromne
sukcesy.
Skoro chodnikowcy bogaci dziki dochodom zarabiaj spore sumy,
ich designerskie ciuchy, zabawki i hobby s adekwatne do ich zarob-
kw. Jeli bogaty dziki dochodowi chodnikowiec zarabia, na przykad,
20 000 dolarw miesicznie, zakup jeansw za 300 dolarw uwaa za
uzasadniony. Problem w tym, e tak samo, jak w przypadku chodni-
kowca biednego z racji dochodw, wydatki bogatego dziki dochodom
chodnikowca nie s w stanie zaspokoi godu, dopki nie wyda on
caego miesicznego dochodu i jeszcze wicej. Jest to nieracjonalny
sposb ycia tak, jakby ci ludzie bali si, e jeli nie wydadz pie-
nidzy, one znikn. Zarabiaj 50 000 dolarw miesicznie, wydaj
60 000. Zarabiaj 250 000 dolarw, wydaj 350 000. Wypyw pieni-
dzy zawsze przewysza wpywy.
Kto, kto zarabia 2 miliony dolarw rocznie, jest tak samo podatny
na puapki Sidewalk, jak kto, kto zarabia 20 000 dolarw! Finanso-
wa dyscyplina nie zna wysokoci dochodu. Brak finansowej dyscypliny
ma swoj siedzib na Sidewalk, ktrego nie obchodzi, ile zarabiasz
i czym jedzisz.
Mira dochodu i bogactwa Sidewalk
Zwr uwag, e zarwno biedni z racji dochodw, jak i bogaci
dziki dochodom chodnikowcy dowiadczaj tych samych proble-
mw, ale w innych sceneriach. Powodem jest to, e wiksza ilo
pienidzy nie jest rozwizaniem problemu kiepskiego zarzdzania fi-
nansami. Nieumiejtno zarzdzania pienidzmi jest jak gra w ka-
synie, poniewa w duszej perspektywie kasyno zawsze wygrywa.
Pompowanie pienidzy w deficyt jest jak prba zatkania dziury w ta-
mie przy pomocy wody. Wicej pienidzy nie oznacza lepszej dyscy-
pliny finansowej.
Ludzie nieposiadajcy finansowej dyscypliny korzystaj z pieni-
dzy w nieodpowiedni sposb, odwlekajc jedynie to, co nieuniknione.
Jeli nie potrafisz przey za 40 000 dolarw rocznie, nie bdziesz
w stanie przey za 400 000 dolarw. Moesz si zadrcza rat kre-
dytu w wysokoci 900 dolarw, ale wiedz, e chodnikowca bogatego
dziki dochodom drczy rata w wysokoci 9000 dolarw. Udrka jest
bardzo podobna, problemy takie same, jedynie kwoty si rni. Do
rozwizania problemw finansowych prowadzi tylko zmiana nasta-
wienia do pienidzy. Aby zmieni nastawienie umysu, musisz zmie-
ni map. Zejd z chodnika i przesta stawia znak rwnoci midzy
bogactwem a dochodem i dugiem.
Podsumowanie
rozdziau
Biletem pierwszej klasy do Sidewalk jest
brak planu finansowego.
Naturalnym przyciganiem Sidewalk jest
bieda, ktra dotyczy zarwno pienidzy,
jak i czasu.
Kiepskiego zarzdzania finansami nie da
si wyleczy wiksz iloci pienidzy.
Moesz by bogaty dziki dochodom, ale
nadal wie brudne, chodnikowe ycie.
Jeli bogactwo definiowane jest jako do-
chd i dug, jest ono iluzj, poniewa jest
podatne na dziury w nawierzchni, objazdy
i wyboje. Kiedy znika dochd, wraz z nim
znika iluzja bogactwa.
Nieumiejtne zarzdzanie finansami jest
jak hazard kasyno zawsze w kocu wy-
gra.
CZY TWOJE BOGACTWO ZOSTAO ZATRUTE? I 77
Rozdzia 6
Czy Twoje bogactwo zostao zatrute?
Bogactwo jest
umiejtnoci doznawania
peni ycia.
Henry David Thoreau
Wealth is the ability to
fully experience life.
Henry David Thoreau
Bogactwo skaone przez spoeczestwo
Przyciganie ludzi do Sidewalk jest wynikiem skaenia bogactwa
przez spoeczestwo, ktre jasno formuuje dla Ciebie definicj do-
brobytu: Bogactwem jest Rolls Royce z szoferem, czarterowane od-
rzutowce, egzotyczne wycieczki nad poudniowy Pacyfik, posiado
nadmorska i apartament na najwyszym pitrze wieowca w Vegas.
Spoeczestwo mwi: Bogactwem s szeciokaratowe diamentowe
kolczyki, Aston Martin i zegarki, ktre kosztuj wicej ni domy wik-
szoci ludzi. Spoeczestwo mwi, e bogactwo jest niemoraln propo-
zycj kupna igraszek kowych z Demi Moore za milion dolarw, ba-
zujc na argumencie: Noc nadejdzie i odejdzie, ale pienidze bd
trwa wiecznie. Jak mi idzie? Brzmi jak bogactwo?
Zapytaj dziesiciu ludzi, czym jest bogactwo, a usyszysz dziesi
rnych odpowiedzi. Twoje bogactwo moe by symbolizowane po-
przez Lamborghini, tak jak byo w moim przypadku, lub moe by
70-akrow farm w Montanie i stajni pen koni wycigowych. Jeli
mylisz w sposb, w jaki myli wikszo ludzi, bogactwo instynktow-
nie definiujesz jako rozrzutny, luksusowy styl ycia.
Spoeczestwo wpoio nam przekonanie, e bogactwo jest two-
rem absolutnym, o ktrego doskonaoci wiadcz dobra materialne.
Prawd mwic, zamiast uy prawdziwej definicji, musiaem dopa-
sowa haczyk tej ksiki do definicji bogactwa popularnej wrd
spoeczestwa. Skd ta zmiana kierunku? Jak psy Pawowa, zosta-
e wyszkolony, aby reagowa. Widzisz, spoeczestwo wykonao
wietn robot, definiujc dla Ciebie bogactwo. Niestety, oszukao
Ci (znowu), ale nie martw si jeli chcesz luksusw, Fastlane Ci
ich dostarczy.
Trjca bogactwa: czym jest bogactwo?
Definicja bogactwo nie jest tak niejasna, jak mogoby si wydawa.
Najszczliwsze momenty mojego ycia to te, kiedy odczuwaem praw-
dziwe bogactwo. I zgadnij, ktre to byy chwile? Wcale nie dzie, kiedy
kupiem pierwsze Lamborghini. Nie by to dzie, kiedy wprowadzi-
em si do swojego duego domu w grach, ani dzie sprzeday firmy
za miliony. Bogactwo nie jest uwarunkowane dobrami materialnymi,
pienidzmi czy posiadanymi rzeczami, ale tym, co nazywam funda-
mentaln trjc: rodzin, sprawnoci fizyczn i wolnoci. Pord
nich odnajdziesz prawdziwe bogactwo oraz szczcie.
Bogactwem s silne, bliskie, familiarne relacje z innymi. Nie tylko
z rodzin, ale z ludmi, Twoj spoecznoci, Twoim Bogiem i Two-
imi przyjacimi. Na kocu wietnego filmu Its a Wonderful Life
otrzymujemy ostatni lekcj: Pamitaj, aden czowiek, ktry ma
przyjaci, nie jest przegrany. Ukazuje to znaczenie posiadania przy-
jaci, rodziny i bliskich. Bogactwo polega na wprowadzeniu zmiany.
Bogactwo oznacza spoeczno i wpyw na ycie innych. Nie mona go
odczuwa w pojedynk, w prni. Uwierz mi, najbogatsze momenty
mojego ycia to te, kiedy byem otoczony przez rodzin, skadajc si
z przyjaci i moich bliskich.
Po drugie, bogactwem jest sprawno fizyczna: zdrowie, pasja
i nieograniczona energia. Jeli nie masz zdrowia, nie masz bogactwa.
Zapytaj jakiegokolwiek nieuleczalnie chorego czowieka, co ceni on
najbardziej. Zapytaj kogokolwiek, kto pokona raka, a usyszysz, e
poczu si jak nowo narodzony i e szczcie jest zwizane nie z przed-
miotami, ale z ludmi i doznaniami. Zdrowie i energia nie maj swojej
ceny.
Po trzecie, bogactwem jest wolno wyboru: wolno ycia tak, jak
chcesz, robienia tego, co chcesz i gdzie chcesz. Bogactwo to wolno od
szefw, budzikw i cinienia zwizanego z pienidzmi. Wolno, ktra
pozwala poda za marzeniami, wychowywa dzieci w sposb, jaki
uwaasz za najlepszy. Wolno uwolnienia si od rzeczy, ktrych nie-
nawidzisz. Wolno daje Ci moliwo ycia tak, jak tego pragniesz.
Bogactwa nie mona kupi z rozoeniem
na 60 rat
Pamitam bardzo dobrze dzie, kiedy w 2000 roku sprzeda-
em swoj firm i mj adwokat wrczy mi pierwsz cz zapaty
250 000 dolarw.
Hura, 250 000! Jestem bogaty! Dokonaem tego!, cieszyem si.
A teraz nadszed czas ogosi to wiatu. Natychmiast wyobraziem so-
bie szybkie samochody, designerskie ciuchy, odzie motorowe i eskort
odzianych w bikini kobiet. Mylaem, e jestem bogaty i planowaem
wszystkim to pokaza.
Ta fantazja bya niestety cae mile od rzeczywistoci, ale prbo-
waem. Kupiem czerwon corvett cabrio. Sportowy samochd od-
haczony. Designerskie ciuchy od Nordstroma odhaczone. Czyniem
kroki w kierunku kupna odzi motorowej, a nagle krach internetowy
przerwa moj podniecajc wizj. Zainwestowaem swoje pienidze
w akcje w brany technologicznej i straciem tysice dolarw. W kilka
miesicy wyparowaa wicej ni poowa mojego bogactwa, a w roz-
mowie z moim ksigowym dowiedziaem si, e nastpna 1/3 miaa
znikn z racji podatkw.
Jak na ironi, moja prba wygldania na bogatego jeszcze bar-
dziej oddalia ode mnie prawdziwe bogactwo. Bez pracy, bez bizne-
su, bez dochodu i z niewielk sum pienidzy nie mogem wierzy,
e jestem ustawiony na reszt ycia i nie mogem te utrzyma stylu
ycia, ktry zgodnie z moj wizj pasowa do bogacza. Wcale nie
byem bogaty.
Iluzja bogactwa: wygldanie na bogatego
W popkulturze mistrzowie iluzji bogactwa nazywani s 30K
millionaires. Jeli nie syszae wczeniej tej frazy charakteryzuje
ona kogo, kto utrzymuje image milionera, ale nie posiada wartoci
netto. Nietrudno znale takich ludzi. Prowadz najtasze BMW ze
specjalnie zamawianymi chromowanymi felgami, nosz ekstrawagan-
ckie ciuchy i gromadz si w sekcji VIP klubu nocnego, gdzie zama-
wiaj alkohol na butelki (oczywicie na kredyt). Ci ludzie byszcz jak
znakomici debiutanci w niezwykej grze klasy A, ale za wszystkimi
byskotkami i pienidzmi kryj si kiepscy magicy Sidewalk.
Problem z wygldaniem na bogatego, w odrnieniu od bycia bo-
gatym, polega na tym, e to pierwsze jest atwe, a drugie nie. atwe
kredyty i opcje dugoterminowego, comiesicznego finansowania
(nie spacaj kredytw nawet przez pierwszy rok!) to kuszce sposo-
by, ktre maj Ci pomc w zakupie iluzji bogactwa. Spoeczestwo
doprowadzio Ci do wiary, e bogactwo mona kupi w centrum
handlowym, salonie samochodowym albo prosto z reklamy. Tak
samo, jak w przypadku mojej manii kupowania, gdy spieniyem
swj pierwszy czek, te pozory bogactwa maj ogasza wiatu: Je-
stem bogaty!.
Czy naprawd jeste? Kiedy kupujesz Mercedesa za 80 000 do-
larw, na raty rozoone na sze lat, poniewa tylko na tyle Ci sta,
wiedz, e nie jest to bogactwo, ale jego parodia. Oszukujesz samego
siebie i jest to objazd, omijajcy Fastlane. Ale nie wyrywaj si jeszcze
z tumu; nie jest to kazanie goszce, e nie wolno Ci wydawa pieni-
dzy na drogie niemieckie Sedany. Nic z tych rzeczy.
Bogactwo nie kryje si w samochodzie, ale w wiadomoci, e Ci
na niego sta. Jest to wolno wejcia do salonu, dowiedzenia si, jaka
jest cena, zapacenia gotwk i odjechania. Kupiem bratu w prezen-
cie nowego lexusa. Bya to najatwiejsza transakcja, jakiej kiedykol-
wiek dokonaem. Dowiedziaem si wszystkiego na temat tego samo-
chodu i okreliem cen, jak chciaem zapaci. Wszedem do salonu
z czekiem i powiedziaem do handlowca: Mam czek na 44 000 do-
larw i chc kupi tamten samochd. Prosz o odpowied TAK czy
NIE?. Dwadziecia minut pniej byem wacicielem lexusa. To jest
bogactwo, a nie jego parodia.
Po drodze do siowni mijam zawsze rozpadajcy si kompleks
mieszka, usytuowany w pobliu drogi. Na parkingu zawsz widz ten
sam samochd byszczcego czarnego cadillaca escalade, z 22-ca-
lowymi felgami. Widzicie t rozbieno? Mieszkasz w gwnianym
mieszkaniu, ale jedzisz samochodem za 60 000 dolarw, z felgami
wartymi 10 000 dolarw? Czy dobrze widz? Monitory w zagwkach
i 24-gonikowy system stereo? 90 tysiakw imageu i dwa dolce zdro-
wego rozsdku. Czy nie mdrzej byoby, gdyby si skupi na posiada-
niu przyzwoitego domu w porzdnej okolicy, zamiast na jedzie naj-
bardziej odjazdowym samochodem w kompleksie mieszka Marbella
Gardens? Priorytety: niektrzy chc wyglda na bogatych, podczas
gdy inni chc by bogaci.
Faszywe bogactwo niszczy prawdziwe
Faszywe bogactwo to iluzja bogactwa bez faktycznego posiadania.
Jest to wiara w definicj bogactwa, narzucon przez spoeczestwo.
Brak wiadomoci, e gonitwa za faszywym bogactwem dokonuje
czego straszliwie niszczcego: niszczy prawdziwe bogactwo.
W miar powikszania si luki midzy prawdziwym a faszywym
bogactwem nadchodzi ndza. Jak w przypadku chiskich kajdanek na
palce im bardziej starasz si wyglda na bogatego, tym mocniejszy
staje si cisk biedy. Bogactwa nie mona kupi w salonie Mercedesa,
ale moesz tam kupi zagad Twojej wolnoci.
Gdzie w tumaczeniu sowa bogactwo zgubiono wolno. Lu-
dzie wystawiaj na pokaz ikony bogactwa, ale nie posiadaj wolnoci,
a kiedy nie masz wolnoci, gryzie si to z innymi, prawdziwymi ele-
mentami bogactwa zdrowiem i relacjami.
Henry Sukarano kupuje swj wymarzony dom na przedmieciach
Baltimore za 1,8 miliona dolarw. Jako przedstawiciel firmy farma-
ceutycznej, jednego z wiodcych na rynku producentw lekw, Henry
jest ze swoj karier na szybkim torze. W jego duym domu jest
wszystko, czego mu potrzeba, cznie z basenem, stajni i robicym
wraenie garaem na pi samochodw. Zakup ten daje Henryemu
poczucie spenienia na jakich osiem tygodni.
Polityka korporacyjna i cicia w firmie nie wpywaj dobrze na jego
karier. Jest zmuszony pracowa po godzinach. Przejmuje obowiz-
ki po zwolnionych pracownikach. Spdza dwie godziny dziennie na
dojazdy z domu do pracy i z powrotem, a wymaga si od niego prze-
jcia kontroli nad caym wschodnim wybrzeem. Zawsze jest w tra-
sie, w samolocie, albo pi. Dugie godziny pracy ukazuj niepokojcy
obraz: Henry rzadko mieszka w swoim wymarzonym domu, a kiedy
mu si to udaje, wykorzystuje czas na spanie lub adowanie akumula-
torw po caotygodniowej bieganinie.
Jego zwizek z on i dziemi cierpi. Jego zdrowie si pogarsza
w miar, jak ronie stres, zwizany z wiksz odpowiedzialnoci.
Henry dochodzi do momentu prawdy: Nie mam ycia moich marze,
to marzenia posiady moje ycie. Czuje si uwiziony w puapce iluzji
stylu ycia. Nadal jednak pracuje, wierzc w ideologi, ktra gosi, e
bogactwo ma swoj cen.
Zwr uwag, jak zniszczenie wolnoci rujnuje pozostae skadniki
bogactwa. Dobra materialne, na ktre Ci nie sta, maj wpyw na
zdrowie i relacje z innymi. Ironia polega na tym, e wygldanie na bo-
gatego jest wrogiem prawdziwego bogactwa: niszczy wolno, zdrowie
i zwizki.
Oto najwaniejsze: Fastlane milionera odnosi si do tej czci
trjcy bogactwa, ktr nazywam: WOLNO. Jest tak dlatego, e
wolno oferuje ochron zdrowia i zwizkw. Tylko Ty moesz zde-
finiowa wolno i to, jak chcesz y. Jeli chcesz wolnoci latania
prywatnymi odrzutowcami, jest to wyznacznikiem Twojej wolnoci.
Jeli pragniesz wolnoci prowadzenia minimalistycznego ycia, jej
wyznacznikiem staje si takie wanie ycie. Wolno kadego czo-
wieka jest inna! W obrbie Twojej osobistej definicji znajdziesz spory
kawaek Twojej ukadanki bogactwa, rnej od wersji spoeczestwa,
ktra wiedzie na Sidewalk, czyli do chodnikowego czyca.
Podsumowanie
rozdziau
Bogactwo tworz silne zwizki rodzinne,
sprawno fizyczna i wolno, a nie dobra
materialne.
Dobra materialne, na ktre Ci nie sta,
maj destruktywny wpyw na trjc boga-
ctwa.
WYKORZYSTUJ PIENIDZE NIEWACIWIE, A ONE WYKORZYSTAJ CIEBIE I 85
Rozdzia 7
Wykorzystuj pienidze niewaciwie,
a one wykorzystaj Ciebie
Szczcia nie mona kupi za
pienidze, ale pienidze mog
zapewni niesamowity komfort
w czasach nieszczcia.
Clare Boothe Luce
Money cant buy happiness,
but it can make you awfully
comfortable while youre being
miserable.
Clare Boothe Luce
Jeli pienidze nie daj szczcia
czy daje je bieda?
Ludzie, ktrzy twierdz, e pienidze szczcia nie daj z gry
zakadaj, e nigdy nie bd mie pienidzy. Stare powiedzenie niesie
pochodni ich biedzie. A poniewa pienidze nie daj szczcia, po
co je oszczdza? Logika nakazuje zapyta: Jeli pienidze nie daj
szczcia, czy daje je bieda?. Czy facet, ktry ma Ferrari, automa-
tycznie ma maego penisa, podczas gdy posiadacz Hondy jest wietnie
obdarzony przez natur?
Poszukaj w Google frazy Pienidze szczcia nie daj. Strona za
stron cign si tu wnioski, e pienidze nie maj zwizku ze szcz-
ciem. Czy powinno Ci szokowa, e biznesmen z Connecticut, ktry
zarabia w szeciocyfrowych liczbach, moe by bardziej nieszczliwy
od hodowcy byda w Kenii? Absolutnie nie.
Analizy te s jednak wybrakowane, poniewa nie wskazuj praw-
dziwego zodzieja szczcia: niewolnictwa, przeciwiestwa wolnoci.
Ironi jest to, e kiedy ludzie zarabiaj wicej pienidzy, nie przyspa-
rza im to wolnoci, ale e j to im zabiera. Kreowanie niewolniczego
stylu ycia sprawia, e wiksza ilo pienidzy staje si destruktywna
dla trjcy bogactwa: rodziny, sprawnoci fizycznej i wolnoci.
Wedug Centrum Zwizkw Maeskich i Rodziny na uniwersy-
tecie w Creighton, gwnym powodem konfliktw modych maestw
jest dug. Dug i niewolniczy styl ycia powoduj, e ludzie przywiza-
ni s do pracy, a nie do partnerw, rodziny i przyjaci.
Ankieta World Value (worldvaluesurvey.com) wykazaa, e naj-
szczliwsi ludzie na wiecie maj mocne poczucie przynalenoci
do spoecznoci oraz silne wizi rodzinne. Po zaspokojeniu pod-
stawowych potrzeb (bezpieczestwo, schronienie, zdrowie, jedze-
nie), najwikszy wpyw na odczuwane szczcie ma jako zwiz-
ku z partnerem, rodzina, przyjaciele, duchowo i my sami. Jeli
jestemy zbyt zajci ciganiem nastpnego wietnego gadetu, aby
pokona we wspzawodnictwie dostatek ssiada, finansujemy swo-
j ndz. Wnioski z ankiety World Value: konsumpcja jest gwn
przeszkod w osigniciu szczcia.
Prawda jest taka, e istnieje wielu milionerw i wietnie opaca-
nych karierowiczw, ktrzy s cakowitymi ndzarzami i nie ma to
nic wsplnego z pienidzmi, ale ma z ich wolnoci. Nie posiadaj
pienidzy, to pienidze posiadaj ich. Dobrze zarabiajcy pracoho-
lik, ktrego nigdy nie ma w domu, a wic nie ma on szans na to, by
wzmocni zwizek z on i dziemi, jest najczciej mniej szczliwy
ni biedny farmer w Tajlandii, ktry spdza p dnia w polu, a drugie
p z rodzin.
W 2009 roku popularny gospodarz programu telewizyjnego David
Letterman upubliczni wystpek wymuszenia pienidzy przez produ-
centa innego programu stacji CBS. Mczyzna, ktry dopuci si do-
mniemanego szantau, podobno zarabia 214 000 dolarw rocznie,
ale twierdzi, e jest w powanych tarapatach finansowych, czciowo
z powodu alimentw, ktre wynosiy 6000 dolarw miesicznie. Czy
ten szantaysta prbowa wymusi pienidze od sawnej osoby, ponie-
wa prbowa kupi szczcie? Co byo prawdziwym motywem? Ja
twierdz, e prbowa kupi wolno, poniewa jego dug utrzymy-
wa go w stanie niewolnictwa. Czy dwa miliony dolarw cokolwiek by
zmieniy? By moe na krtk met tak, ale w duszej perspektywie
nie, poniewa jego stosunek do pienidzy by ju zepsuty. rdo
bliskie ledztwu podao: On nie chcia ju wicej pracowa. Innymi
sowy, pragn wolnoci.
Normalno jest wycigiem szczurw
wspczesnym niewolnictwem
Dlaczego ja jestem bogaty, a facet stojcy w porannym korku nie?
Ja posiadam wolno. Budz si i robi to, na co mam ochot. Pod-
am za marzeniami. Pisz t ksik, nie martwic si o to, jak bdzie
si sprzedawa. Wskakuj do samolotu do Las Vegas na dwa tygodnie,
bez zamartwiania si prac, szefami czy niezapaconymi rachunkami
za prd. Wolno jest fantastyczna.
Jednak mj styl ycia nie jest normalny. Podobnie jak bogactwo,
spoeczestwo zdefiniowao dla Ciebie take normalno, wedug
instrukcji Boga si powoli. Normalne s wstawanie o szstej rano,
walka z ruchem ulicznym i omiogodzinna praca. Normalnoci jest
bycie niewolnikiem w pracy od poniedziaku do pitku, zaoszczdze-
nie 10 proc. i powtarzanie tego przez 50 lat. Normalne jest kupowanie
wszystkiego na kredyt. Normalnoci jest te wiara w iluzj, e gieda
uczyni Ci bogatym. Przekonanie, e szybszy samochd i wikszy dom
uczyni Ci szczliwym, rwnie jest normalne. Jeste przyzwyczaja-
ny do akceptowania normalnoci, postrzeganej przez pryzmat zepsutej
spoecznej definicji bogactwa, a przez to zepsuta jest prawdziwa nor-
malno. Normalno jest wspczesnym niewolnictwem.
Zadziwia mnie, e wikszo ludzi funkcjonuje o jeden kryzys
od ruiny finansowej. Stalimy si narodem niezdyscyplinowanych
wydawaczy pienidzy i konsumentw. Jestemy narodem, w kt-
rym nieograniczona konsumpcja i brak materialistycznego umiar-
kowania pisz atramentem stresu nasze nekrologi. Jeli jeste za-
kadnikiem wasnego stylu ycia, nie jeste bogaty, poniewa brak
Ci wolnoci.
Waciwe wykorzystanie pienidzy
Pienidze nie daj szczcia, kiedy s niewaciwie wykorzysty-
wane. Zamiast dawa wolno, kupuj dla nas niewol. Bogactwo
i szczcie s zamienne, ale tylko pod warunkiem, e Twoja defini-
cja bogactwa nie zostaa zepsuta przez definicj spoeczestwa. Spoe-
czestwo mwi, e bogactwo to rzeczy materialne, a poniewa jest to
bdna definicja, most midzy bogactwem a szczciem zostaje zbu-
rzony. Kiedy nie czujesz si bogaty, masz skonno do oszukiwania.
Kupujesz ikony bogactwa, aby poczu si bogatym. Pragniesz uczu,
szacunku, dumy i radoci. Chcesz podziwu, mioci i akceptacji. Co te
uczucia maj Ci da? Oczekujesz, e zapewni Ci szczcie.
Wanie tu kryje si przynta. Przyrwnujemy zepsut definicj
bogactwa do szczcia, a kiedy to rwnanie nie spenia naszych ocze-
kiwa, jestemy zawiedzeni i nieszczliwi.
Pienidze wykorzystywane w odpowiedni sposb mog przynie
wolno, ktra jest czci trjcy bogactwa. Dziki wolnoci zysku-
jemy wybr. Prawd jest, e istnieje ogromna liczba biednych ludzi,
ktrzy yj w bogatszy sposb ni przepracowani przedstawiciele wy-
yn klasy redniej, poniewa ci drudzy nie maj wolnoci. Brak im
silnych zwizkw z innymi oraz zdrowia. S to wszystko zgubne skutki
wykonywania znienawidzonej pracy przez pi dni w tygodniu, przez
50 lat.
Pienidze zapewniaj jeden skadnik bogactwa wolno, kt-
ra jest potnym stranikiem jego pozostaych skadnikw: zdrowia
i zwizkw.
Pienidze daj wolno patrzenia, jak dorastaj Twoje dzieci.
Pienidze daj wolno podania za najmielszymi marzeniami.
Pienidze daj wolno wprowadzenia zmian.
Pienidze daj wolno budowania i wzmacniania zwizkw.
Pienidze daj wolno robienia tego, co uwielbiasz, bez nadszar-
pywania Twojej kondycji finansowej.
Czy ktrakolwiek z powyszych rzeczy uczyniaby Ci szczliwym?
Zao si, e tak. Z pewnoci nie przyniosaby Ci nieszczcia.
Niewolniczy styl ycia: puapka Sidewalk
Chodnikowcy prowadz niewolniczy styl ycia, ktry zmusza ich
do udziau w wycigu szczurw nieustannej wojny midzy rozrzut-
noci a prac, do samonapdzajcej si karuzeli pracy dla dochodu,
dochodu dla stylu ycia i stylu ycia dla pracy. Niewolniczy styl ycia
zawsze oznacza erozj wolnoci.
1) Praca tworzy dochd.
2) Dochd tworzy styl ycia/dug (samochody, odzie, designerskie
ciuchy).
3) Styl ycia/dug wymuszaj prac.
4) Powtrz
Wiedz na temat mojego niewolniczego stylu ycia zdobyem po
dwudziestce. Skoczyem studia, podjem okropn prac jako ro-
botnik w Chicago i codziennie walczyem z miejskimi korkami. Pa-
ca przewyszaa jednak wszystkie dotychczasowe. Wzrost zarobkw
sprawi, e poczuem si bogaty. Co zatem zrobiem? Podniosem po-
ziom ycia i kupiem iluzj bogactwa: swj pierwszy sportowy samo-
chd mitsubishi 3000 GT.
Uwiadomienie sobie, e mj wymarzony samochd nie by ikon
bogactwa, ale pasoytem, ktry ywi si moj wolnoci, nie zajo
mi duo czasu. Nienawidziem swojej pracy bya pena stresu i po-
zbawiaa mnie energii oraz marze o przedsibiorczoci. Nie mogem
odej. Miaem zobowizania: raty za samochd, paliwo, ubezpiecze-
nie. Z powodu obowizkw na rzecz przedmiotw skazaem siebie sa-
mego na wizienie w postaci pracy, ktrej nie mogem znie.
Ten typ niewolnictwa jest jednak czym normalnym. Uczy si nas,
abymy dyli do posiadania najnowszych i najwspanialszych rzeczy
i nie zwaali na konsekwencje. Sprawia to, e przyjmujemy zobowi-
zania na lata, skazujc si na wizienny styl ycia a im wicej rzeczy,
na ktre Ci nie sta, kupujesz, tym duszy staje si Twj wyrok.
Jeli mylisz, e Ci sta, nie sta Ci
Pomyl, kiedy ostatnio kupie paczk gum do ucia. Czy martwi-
e si o cen? Czy zapytae: Hm, sta mnie na to?. Prawdopodob-
nie nie. Kupie gumy do ucia i po sprawie. Zakup nie mia adnego
wpywu na Twj styl ycia czy przysze wybory. Dla bogatego czowie-
ka, ktry wchodzi do salonu i kupuje bez zastanowienia szeciocyfro-
wego Bentleya, wszystko odbywa si tak samo.
Sta Ci na co, jeli nie musisz si nad tym zastanawia. Jeli mu-
sisz rozwaa cen, nie sta Ci na zakup, poniewa niesie on ze sob
warunki i konsekwencje. Jeli kupujesz d i zagbiasz si w umy-
sow gimnastyk na temat tego, czy Ci na ni sta NIE STA CI
NA NI. Jasne, moesz prbowa uzasadnia, e Ci sta i tworzy
dziwne argumenty, czsto rozpoczynajce si od sw: Sta mnie, pod
warunkiem, e
dostan awans,
nie wzrosn raty mojego kredytu hipotecznego,
mj portfel akcji zarobi w tym miesicu nastpne 10 proc.,
moje prognozy sprzeday dwukrotnie wzrosn,
moja ona znajdzie prac,
zrezygnuj z ubezpieczenia zdrowotnego.
Rozmowa z samym sob jest ostrzeeniem, e Ci na to nie sta.
W tym, czy Ci na co sta, czy nie, nie ma ukrytych podtekstw. Mo-
esz oszukiwa siebie, ale nie moesz oszuka konsekwencji.
W jaki sposb rozpoznasz wic, e Ci na co sta? Jeli zapacisz
gotwk, a Twj styl ycia nie zmieni si bez wzgldu na przysze
okolicznoci, sta Ci na to. Innymi sowy, jeli kupisz d, zapacisz
gotwk i nie odczuwasz zwizanych z tym nieoczekiwanych wybo-
jw na drodze, sta Ci na ni. Czy aowaby kupna paczki gum do
ucia, gdyby tydzie pniej straci prac? A gdyby Twoje prognozy
sprzeday spady o 50 proc.? Nie, nie miaoby to adnego wpywu na
Twoje uczucia zwizane z zakupem. W taki wanie sposb mona
sprawdzi, czy Ci na co sta, w kontekcie Twojego bogactwa.
Aby pokona parodi bogactwa, wiedz na co Ci sta, a na co nie
moesz sobie pozwoli. Nie ma nic zego w kupowaniu odzi i Lambor-
ghini, jeli naprawd Ci na nie sta. Uleganie zachciankom ma swoje
miejsce i czas. Fastlane milionera zasta stworzony po to, aby Ci do
tego miejsca przenie.
Przynta niewolniczego stylu ycia
piew syreny niewolniczego stylu ycia faszywie zapowiada do-
bre samopoczucie natychmiastow gratyfikacj i przyjemno. Czy
nie byoby wspaniale, gdyby wszystkie rzeczy, dziki ktrym czujemy
si dobrze, byy dobre? Czekolada? Ten podwjny zestaw XXL w fast
foodzie? Opalanie si? Palenie tytoniu? Krtkotrwae dobre samopo-
czucie na dusz met jest niestety najczciej ze. Natychmiastowe
nagradzanie si jest czst plag, a jego dominujce efekty uboczne
atwo zauway: to dug i otyo.
Wikszo Amerykanw jest gruba, bo najatwiejsz (i najtasz)
gratyfikacj jest jedzenie. Kiedy sadzasz tyek na fotelu z regulowa-
nym oparciem i poerasz puszk chipsw Pringles, wybierasz przy-
jemno teraz, w zamian za pniejszy bl. Jeli mieszkasz z rodzica-
mi i kupujesz wartego 45 000 dolarw Mustanga rozoonego na 72
miesiczne raty, a Twj roczny dochd barmana wynosi 31 000 do-
larw, pozwalasz wygra natychmiastowej gratyfikacji, za ktr idzie
niewolniczy styl ycia.
Bogactwo, tak jak zdrowie, nie jest atwe i jest skrojone z tego sa-
mego materiau. Procesy s identyczne. Zdrowie i bogactwo wymagaj
dyscypliny, powicenia, uporu, oddania si i odkadania gratyfikacji.
Jeli nie potrafisz uodporni si na pokus natychmiastowego zaspo-
kojenia potrzeby, bdziesz bardzo potrzebowa sukcesu w obszarze
zdrowia lub bogactwa. Obie te rzeczy wymagaj zmiany mylenia
z krtkoterminowego (natychmiastowa gratyfikacja) na dugofalowy
(opniona gratyfikacja). Jest to jedyna obrona przez niewolniczym
stylem ycia.
Uwaaj na haczyk!
Natychmiastowa gratyfikacja jest przynt, a niewolniczy styl y-
cia jest haczykiem. Przemys reklamowy to wielka wyprawa na ryby,
ktrej celem jest zapa Ci na haczyk. Jak maj przynt? Bysz-
czcy, nowy samochd, wikszy dom, designerskie ciuchy, produkty
z serii Musz to mie natychmiast. Kadego dnia bombarduj Ci
przynty:
Nie przeyjesz bez tego produktu!
Kup teraz, a ycie stanie si prostsze!
Nie odniesiesz sukcesu, dopki nie kupisz jednej z tych rzeczy!
Wyobra sobie, jak ssiedzi bd Ci zazdroci, kiedy to kupisz!
Te slogany maj jedno wsplne przesanie: jeste ich ofiar, a han-
dlowcw nie obchodzi, czy Ci na co sta, czy nie. Bro si, dostrzegaj
haczyk pod przynt i liny, ktre uwi Ci do niewolniczego stylu
ycia. Kiedy natychmiastowa gratyfikacja zachca Ci do poknicia
przynty, stajesz si ofiar haczyka: niewolniczego stylu ycia. Zamiast
mie na wasno rzeczy, stajesz si ich wasnoci. Poznaj wrogw
swojego zdrowia i rozpoznaj czynnoci, ktre zapraszaj tych wrogw
do Twojego ycia. Zaczekaj, a naprawd bdzie Ci sta na przyjem-
noci ycia a jeli bdziesz porusza si szybkim pasem Fastlane,
ten dzie nadejdzie raczej szybciej ni pniej.
Podsumowanie
rozdziau
Szczcia nie mona kupi za pienidze,
poniewa te s wydawane na konsumen-
ckie zachcianki, ktre niszcz wolno.
Wszystko, co niszczy wolno, niszczy tak-
e trjc bogactwa.
Odpowiednio uyte pienidze mog za-
pewni wolno, ktra moe prowadzi do
szczcia.
Szczcie bierze si z dobrego zdrowia,
wolnoci i silnych interpersonalnych zwiz-
kw, a niekoniecznie z pienidzy.
Niewolniczy styl ycia kradnie wolno,
a to, co kradnie wolno, kradnie te boga-
ctwo.
Jeli mylisz, e Ci na to sta, nie sta
Ci.
Konsekwencje natychmiastowej gratyfika-
cji to utrata wolnoci, zdrowia i moliwoci
wyboru.
SZCZLIWI DRANIE S GRACZAMI I 95
Rozdzia 8
Szczliwi dranie s graczami
Mocno wierz w szczcie
i odkryem, e im wicej
pracuj, tym wicej go mam.
Thomas Jefferson
Im a great believer in luck,
and I find the harder I work,
the more I have of it.
Thomas Jefferson
Psst chcesz mie szczcie?
Podsuchaem kiedy, jak kto nazwa mnie draniem, ktry ma
szczcie. Co za smutne, zudne, chodnikowe przekonanie. Nie mia-
em szczcia. Jestem graczem. Kiedy Pan Nienawidzcy Szczciarzy
wymawia pod nosem te sowa i siedzia na tyku na awce rezerwo-
wych, ja byem na boisku i wanie braem zamach.
Joe jest chodnikowcem i wierzy, e aby zosta bogatym, trzeba mie
szczcie. Dni spdza w pracy w firmie budowlanej, a wieczory na ko-
mentowaniu plotkarskich blogw, grze w gry video i ogldaniu telewi-
zji. Porzuci marzenia o finansowej wolnoci, ktre bazoway na jego
definicji bogactwa. Po prostu nie jestem szczciarzem lamentuje.
Jego brat Bill rwnie pracuje w budownictwie, ale on powica wie-
czory na przegldanie Internetu i studiowanie najnowszych osigni
oraz rozwoju technologicznego w swojej brany. Marzeniem Billa jest
zosta wynalazc i stworzy cztery prototypy w rnych dziedzinach.
Urlop spdza na targach i seminariach marketingowych. Kiedy Joe
zabija ogry i czarownikw w najnowszym Lochu mierci, Billa nie
zajmuje pudeko pene nicoci, ale pokazywanie siebie i swoich osig-
ni wiatu. Ktry z nich zostanie szczciarzem?
Samodzielnie stworzone szczcie daje wzrost
samodzielnie zarobionym milionom
Mark Cuban, przedsibiorca-miliarder i waciciel druyny NBA
Dallas Mavericks (www.blogmaverick.com), w nawizaniu do swoje-
go sukcesu opowiada histori o szczciu. Wspomina na blogu swo-
je zmagania z pierwszymi sukcesami, zanim sfinalizowa transakcj,
w ktrej otrzyma od Yahoo 5,9 miliarda dolarw. W kadej historii
Mark zauwaa, jak ludzie przypisywali jego sukces szczciu: Mia
szczcie, e sprzeda swoj pierwsz firm, MicroSolutions, Mia
szczcie, handlujc podczas boomu technologicznego, Mia te
szczcie sprzeda swoj firm Yahoo za kilka miliardw. Zauwa,
jak wydarzenia tumaczy si szczciem, a proces zamiatany jest pod
dywan.
Cuban rozumie prawd, ktrej wikszo nie pojmuje: Proces kre-
uje wydarzenia, ktre inni postrzegaj jako szczcie. Komentuje fakt,
e nikt nie wspomnia o szczciu, kiedy w gr wchodzio czytanie
skomplikowanych tekstw zwizanych z oprogramowaniem lub in-
strukcje routerw Cisco, albo siedzenie w domu i testowanie nowych
technologii. Gdzie si wtedy podziewao szczcie?
Bogaci ludzie mieli szczcie tak brzmi credo chodnikow-
ca i przekonanie, ktre odziera Ci z resztek wadzy i wolnej woli.
Szczcie moe stworzy bogactwo dziki loteriom, kasynom i bo-
gatym rodzicom, rzadko jednak tworzy dugotrwae bogactwo. Jeli
chcesz skorzysta z Fastlane milionera, zrozum, e szczcie jest
produktem procesu, dziaania, pracy i bycia aktywnym. Kiedy si an-
gaujesz, dostajesz szans bycia we waciwym miejscu o waciwym
czasie.
Istniej miejsca waciwe i niewaciwe. Waciwe miejsce nie jest
na sofie, przed telewizorem z kolejnym odcinkiem programu Ameri-
can Idol. Nie jest to wystp Bettys Booty Cabaret, podczas ktrego
wkadasz komu pienidze za gumk od majtek, ani te lokalny bar,
gdzie upijasz si Bud Lightem, ogldajc, jak Chicago Cubs
8
przegry-
waj nastpny mecz. Jeli chcesz by we waciwym miejscu o wa-
ciwym czasie, musisz naprawd by we waciwym miejscu a we
waciwym miejscu wie si, ktre miejsca s niewaciwe.
Jeli nie zszede jeszcze z chodnika i nie podejmujesz dziaania
ani nie angaujesz si w proces, nigdy nie bdziesz mia szczcia.
Szczcie zawsze postrzegane jest jako konkretne wydarzenie: wy-
grana na loterii, w konkursie, znalezienie na strychu 200-letniego
obrazu, wartego miliony. Znw: jest to bdne mylenie. Tak samo, jak
w przypadku bogactwa, szczcie nie jest wydarzeniem, ale efektem,
wynikiem procesu. Szczcie jest pozostaoci po procesie.
Chodnikowcy kochaj wydarzenia, ale nienawidz procesu. Dla
nich zaoenie, e bogactwo to wynik szczcia, jest naturalne, po-
niewa wierz, e bogactwo jest wydarzeniem. Czonek forum Fas-
tlane (TheFastlaneForum.com) napisa niedawno, e Bill Gates mia
szczcie. Musiaem si z tym nie zgodzi. Szczcie nie stworzyo
8
Amerykaska druyna baseballowa przyp. tum.
Windowsa. Szczcie nie zbudowao firmy. Szczcie nie wykreowa-
o powtarzajcego si, wyreyserowanego dziaania, nastawionego na
konkretny cel. Kiedy konsekwentnie dziaasz i bombardujesz wiat
swoim wysikiem, wchodzc w interakcj z falami innych, pojawia-
j si wyniki. Chodnikowcy postrzegaj je jako szczcie, ale one s
efektem dziaania, wykonywanego z wikszym prawdopodobiestwem
powodzenia.
Szczcie pojawia si, kiedy stopie prawdopodobiestwa odnie-
sienia sukcesu wzrasta z poziomu zerowego. Wracajc do naszych
dwch braci z brany budowlanej ktry z nich bdzie mia szcz-
cie? Ten, ktry pokazuje wiatu swoje wynalazki, przesuwa praw-
dopodobiestwo na swoj korzy. Jego leniwy brat tego nie robi.
Jeli w swoich dziaaniach przebijesz si do reszty wiata, pokonasz
przeciwnoci i znajdziesz si we waciwym miejscu o waciwym
czasie.
Kiedy myl o szczciu, przychodz mi na myl gracze w pokera.
Ich kunszt jest bdnie postrzegany jako szczcie, ale kariera gracza
pokerowego potwierdzi, e w kunszt jest wynikiem systematycznej
analizy oraz znajomoci psychologii gry. Najlepsi gracze na wiecie s
biegymi statystykami i doskonale interpretuj ludzkie zachowania.
Czy szczcie odgrywa jak rol? Jasne, ale ta rola jest niewielka. Za
przejcie stawki odpowiadaj umiejtnoci gracza. Powiedzie dobre-
mu graczowi w pokera: Jeste szczciarzem to niczym obelga. Tak
sam zniewag jest przypisanie szczcia milionerowi, ktry samo-
dzielnie zdoby bogactwo.
Jeli chcesz mie szczcie, zajmij si dziaaniami, ktre zwik-
szaj prawdopodobiestwo sukcesu. Szczcie wchodzi do gry w trak-
cie jej trwania. Kiedy grasz, aby wygra, pojawia si szczcie. Chodni-
kowcy przypisuj mu niestety zwizek z wiar w wydarzenia wierz
w szczcie, ktre nie wymaga zaangaowania w proces. Jeli chcesz
szczcia, zaangauj si w proces, poniewa on podnosi wydarzenia
z popiow.
Usu z Twojego planu finansowego
wielki przeom
Chodnikowcy nienawidz procesu, wic ich plan finansowy go po-
mija (nie uwzgldnia, na przykad, oszczdzania czy okrelania bu-
detw) i polega na wydarzeniach. Jeli wierzysz, e jedynym rdem
bogactwa jest szczcie, grawitujesz w kierunku szczliwych zdarze
usilnych poszukiwa wielkiego przeomu.
Czym jest wielki przeom? Wielkie przeomy to nage cuda, ktre
szybko daj bogactwo. Loterie, kasyna, turnieje pokera, nawet lekko-
mylne procesy sdowe i okradanie pastwa postrzegane s jako drogi
do wielkiego przeomu. Tak naprawd wielkie przeomy to prby
obejcia podry do bogactwa i wystartowania na mecie. Oznaczaj
usunicie brukowanej t kostk drogi i wartociowych lekcji, ktre
ona z sob niesie.
Chodnikowcy poszukuj wielkich przeomw, poniewa ich sy-
stem przekona mwi im, e bogactwo jest wydarzeniem. Nage prze-
omy s, niestety, strzaem w ciemno i naruszeniem prawdziwej natu-
ry. Czy wierzysz w cuda? Chodnikowcy wierz.
Dlaczego programy reality show typu American Idol przycigaj
tak wielu ludzi, kiedy wikszo z uczestnikw jest do niczego? Lu-
dzie ci poszukuj owego nieuchwytnego wielkiego przeomu. Posia-
dacze talentu id dalej (posiedli talent w wyniku procesu), zdyskwa-
lifikowani zawodnicy z paczem opuszczaj plan, obwiniajc za swoj
porak Simona Cowella
9
, mikrofon lub jaki inny nieistotny detal.
Zapiewanie Somewhere Over the Rainbow kilka razy pod pryszni-
cem nie jest procesem.
Da si oszuka: pokusa chodnikowca
Zamw teraz! Tylko trzy niskie raty w wysokoci 39,95 dolara i na-
ucz Ci, jak zarobi miliony, pracujc tylko 40 minut tygodniowo,
podczas gdy bdziesz wisia gow w d na trapezie w Twojej piwnicy.
Tak, kochani to naprawd jest tak proste. Ale zaczekaj, to nie wszyst-
9
Jeden z sdziw programu American Idol przyp. tum.
ko! Zamw dzisiaj, a jako prezent otrzymasz zdjcia tej biuciastej
damy obok mnie. Czy ona nie wyglda wietnie? Kiedy zaczniesz zara-
bia tak, jak ja, takie jak ona bd dzwoni do Twoich drzwi o wszyst-
kich porach dnia. Tak, kochani ten system jest niesamowity i nie
bdzie tu wiecznie. Zamw teraz!
Guru z reklamy dobrze wie, co robi. Bierze na celownik chodni-
kowcw, ktrych pocigaj wydarzenia i nage przeomy. Dlaczego
takie reklamy emituje si o drugiej nad ranem? Wtedy przed telewi-
zorem gromadz si chodnikowcy, poniewa albo s bez pracy, albo
ogldaj powtrki sitcomw typu Seinfeld
10
. Uwierz mi, kierowcy
na szybkim pasie nie ogldaj powtrek programw z nagimi paniami
o drugiej nad ranem, poniewa pracuj nad procesem i mozolnie po-
daj za swoimi celami.
Chodnikowcy s podatni na szwindel, poniewa poszukuj wyda-
rze i chc unikn procesu. Gdy wiadomo tego zagoci na dobre
w Twoim umyle, teksty z reklam stan si nagle rozrywk wieczoru.
Zejcie z chodnika: trzy kotwice
Pomyl przez chwil logicznie. Gdyby natrafi na magiczny sy-
stem, ktry mgby zarobi miliony w kilka krtkich miesicy, co by
najpierw zrobi? Oczywicie, ja to wiem i Ty te to wiesz! Zatrudniby
firm marketingow, upchnby swj sekret na piciu pytach CD
plus DVD instruktaowe i sprzedawaby go na kanale Dom i Ogrd
o trzeciej nad ranem we wtorek. Tak, to jest dokadnie to, co ja bym
zrobi, gdybym zna sekret zarobienia miliarda dolarw! Chrzani
podre dookoa wiata, chrzani akcje charytatywne, porzu te po-
mys dalszego zarabiania milionw. Nie! Zapakujmy to i dajmy wiatu
w trzech niskich ratach, wynoszcych tylko 39,95 dolara!
Czy ludzie wierz w teksty reklamowe, czy desperacko poszukuj
atwo dostpnego wydarzenia? Sztuka sprzedawania systemw zara-
biania pienidzy w telewizyjnych reklamach jest przykadem moc-
nego Fastlane. Niestety, systemy, ktre s w sprzeday, nie maj nic
10
Popularny amerykaski sitcom, nadawany przez stacj NBC w latach 19891998
przyp. tum.
wsplnego z Fastlane. Nie s a tak opacalne, jak sama ich sprzeda.
Dlaczego tym wszystkim guru uchodzi to na sucho? To proste. Umy-
sy chodnikowcw zakotwiczone s w trzech przekonaniach, ktre
trzymaj je na uwizi, a ich samych czyni podatnymi na przekrty
marketingowe.
Przekonanie 1: Aby zosta bogatym, trzeba mie szczcie.
Przekonanie 2: Bogactwo jest wydarzeniem.
Przekonanie 3: Inni mog da mi bogactwo.

Dlaczego te przekonania nie s prawdziwe? Po pierwsze, bogactwo
nie ma nic wsplnego ze szczciem, ale jest efektem procesu, ktry
zwiksza prawdopodobiestwo. Po drugie, wydarzenia zwizane z bo-
gactwem, takie jak wygrana na loterii i w kasynie, s strzaem w ciem-
no, a nie procesem. Po trzecie, jedyn osob, ktra moe Ci przenie
do krainy prawdziwego bogactwa, jeste Ty sam. Nie ma szofera ani
programw telewizyjnych, sprzedajcych zarabianie pienidzy, ktre
Ci tam zabior. Zudzenie, e jest inaczej, utrzymuje chodnikowcw
w dobrym towarzystwie wikszoci ludzi niepicych o drugiej nad
ranem, poniewa le na kanapie, przekonani o tym, e s o jeden te-
lefon od zarabiania milionw, gdy szofer bogactwa z telewizji wanie
tak twierdzi.
Podsumowanie
rozdziau
Szczcie, tak jak bogactwo, tworz proce-
sy, a nie wydarzenia.
Szczcie mona stworzy, przyspieszajc
prawdopodobiestwo sukcesu, co osiga
si dziki aktywnemu dziaaniu.
Jeli liczysz na wielki przeom, kierujesz
si wydarzeniem, a nie procesem. Nasta-
wienie to jest typowe dla Sidewalk, nie
Fastlane.
Marketing reklamowy Boga si szybko
jest zgodny ze strategi Fastlane, poniewa
sprytni sprzedawcy wiedz, e chodnikow-
cy wierz w wydarzenia, a nie procesy.
Zarabiajce pienidze systemy rzadko
kiedy s tak dochodowe, jak samo sprze-
dawanie ich chodnikowcom.
Cen wielkoci jest
odpowiedzialno.
Winston Churchill
Rozdzia 9
Bogactwo wymaga zdolnoci do podejmowania
zobowiza
Responsibility is the
price of greatness.
Winston Churchill
Autostopowicze nie prowadz!
Jedn z kotwic Sidewalk jest powierzanie swojego planu finanso-
wego innym wiara w to, e istnieje szofer, ktry zawiezie Ci do
bogactwa, i e kto inny moe odby za Ciebie podr. Nastawienie to
sprawia, e jeste podatny na stanie si ofiar.
Wyobra sobie, e jedziesz autostopem na drugi koniec kraju. Ist-
nieje spora szansa, e nigdy nie dotrzesz do celu. By moe wsidziesz
do samochodu psychopaty, ktry przewiezie Ci nieprzewidzianym
objazdem. By moe natkniesz si na morderc, ktry podernie Ci
gardo i porzuci w przydronym rowie. Podrowanie autostopem jest
mao wydajne i niebezpieczne!
Jednak manifest chodnikowca oparty jest na idei podry autosto-
pem: zawierz innym, a gdy sprawy nie potocz si zgodnie z planem,
obwi kogo innego. Zrzucanie winy na innych jest trzeci kotwic
Sidewalk, obok wiary w szczcie i wydarzenia.
W latach 80., kiedy byem nastolatkiem, moja mama przesiady-
waa z przyjacimi w lokalnej restauracji. Kilka osb z tego grona
zainwestowao yciowe oszczdnoci w co, co niewinnie nazywali
funduszem. Ludzie ci, szanowani biznesmeni, piali z zachwytu nad
ow inwestycj, twierdzc e osigaj niesamowity miesiczny zwrot.
Zachcali moj mam, jako borykajc si z trudnociami samotn
kobiet, aby rwnie zainwestowaa. Mama nie bya gupia. Zadaa
pewne pytania i odpowiedzi nie spodobay jej si. Co nie grao. Jej
umysu dotkna logika. Ostatecznie, zdecydowaa si nie inwestowa
i fundusz pozosta poza jej wiatem.
Lata pniej fundusz trafi na nagwki gazet. Firma inwesty-
cyjna uchylia si od wypaty milionw dolarw inwestorom. Zostaa
ona opisana, jako system argentyski
11
, a kilku z oszukanych in-
westorw popenio samobjstwa, co dotyczyo zreszt rwnie same-
go oszusta. Bya to ta sama firma, ktrej ofert, zwan funduszem,
mama odrzucia lata wczeniej.
11
Oryg. Ponzi Scheme system, w ktrym wypata rzekomych odsetek z zainwestowanych
pienidzy pochodzi z wpat kolejnych inwestorw przyp. tum.
BOGACTWO WYMAGA ZDOLNOCI DO PODEJMOWANIA ZOBOWIZA I 105
Prawo ofiar
Prawo ofiar mwi, e nie moesz by ofiar, jeli nie oddasz wadzy
komu wadnemu zrobi z Ciebie ofiar. Kiedy pozostawiasz kontrol
innym, w praktyce stajesz si autostopowiczem, bez pasa bezpiecze-
stwa. Zajmujesz miejsce pasaera w samochodzie obcego czowieka,
ktry moe by morderc Twojego planu finansowego. Kiedy to nast-
pi, bdziesz podatny na stanie si ofiar.
Droga do stania si ofiar wiedzie przez zaprzeczenia: najpierw
odpowiedzialnoci, potem zobowizaniom. Ludzie, ktrzy nie przyj-
muj odpowiedzialnoci, s ofiarami. Niektrzy z nich s urodzonymi
ofiarami i zamiast prbowa wykorzysta rozdane karty, skadaj je
i poddaj si. Uwaaj, e rozwizanie ich problemw posiada ka-
dy poza nimi samymi. Problemy to nie ich wina nawali kto inny.
Zamiast popatrze do wntrza, patrz na zewntrz i przekazuj odpo-
wiedzialno jakiej innej jednostce. Ofiary s chodnikowcami, ktrzy
odmawiaj zajcia miejsca za kierownic wasnego ycia i yj pod
ciemn chmur sowa oni, ktra odzwierciedla postaw Ja przeciw
nim.
Oni mnie zwolnili.
Oni zmienili moje warunki.
Oni mnie oszukali.
Oni nic mi nie powiedzieli.
Oni podnieli mj czynsz.
Oni podnieli moj rat odsetkow.
W praktyce wszystkie powysze sytuacje spowodowali sami chod-
nikowcy. Jeli wynajmujcy podnis Twj czynsz, czy to jego wina, e
zdecydowae si tam zamieszka i nie przeczytae umowy najmu?
Jeli firma Ci zwolnia, czy to ich wina, e wybrae wanie tak pra-
c? Czy to moja wina, e byem spukanym 25-latkiem, ktry utkn
w limuzynie na poboczu drogi? Tak.
Zwizek zawodowy zaprotestowa ostatnio przeciwko Walmar-
towi. Protest zorganizowali pracownicy, niezadowoleni z niskich
zarobkw. 33-letni pracownik o imieniu Eugene narzeka na swojego
pracodawc, poniewa po trzech latach rozadowywania ciarwek
zarabia 11,15 dolara za godzin, co byo poniej redniej w bran-
y, ktra wynosia 12,95 dolara za godzin. Na czym polegaa jego
krzywda? Nie byo go sta na samochd i ubezpieczenie zdrowotne,
oferowane przez Walmart.
Hm, to rzeczywicie niepokojce. Czy kogokolwiek aresztowano?
Powanie, kto powinien aresztowa czowieka, ktry przyoy luf
do skroni Eugenea, zmuszajc go do pracy za stawk nisz ni ryn-
kowa! Nieche kto wymierzy temu czowiekowi policzek. Tyle e
Eugenea nikt nie zmusza do pracy w Walmarcie. Pracuje on tam
z wasnego wyboru. Hej, Eugene, jeli masz do zarabiania 11,15 do-
lara za godzin, podnie swoj warto dla spoeczestwa. Rusz tyek
do biblioteki. Walmart nie bdzie w stanie oferowa niskich pac, jeli
nie bdzie mie niewyczerpalnych zasobw ofiar, takich jak ty.
Widzisz, kiedy doradca finansowy obiecuje Ci 14 proc. gwaranto-
wanego dochodu z lokaty bankowej, a pniej dowiadujesz si, e Ci
oszuka, to Twoja wina. Nie przyoye si. Nie sprawdzie wszyst-
kiego. Zignorowae askotanie logiki w Twojej gowie. Jeste ofiar
wasnego przestpstwa.
Polityka podrowania autostopem
Chodnikowi autostopowicze we wszystkich krajach stanowi wik-
szo wyborcw. Ludzie ci poszukuj atwego ycia, ale chc, aby pa-
ci za nie kto inny. S doywotnimi autostopowiczami. Wierz, e
rzd (albo inna instytucja czy osoba) powinien robi dla nich wicej.
S ofiarami systemu. S rwnie ofiarami ycia, poniewa ycie roz-
dao im z parti kart. Gosuj na byle jakiego polityka, ktry obieca
im wiat za darmo. Darmowa opieka zdrowotna, darmowa edukacja,
darmowe paliwo, darmowe kredyty hipoteczne. Hej, daj mi blankiet
wyborczy!
Sowa Johna F. Kennedyego: Nie pytaj, co Twoje pastwo moe
zrobi dla Ciebie, ale co Ty moesz zrobi dla niego zmarniay do Co
moje pastwo moe dla mnie zrobi?. Nie potrafi skomentowa spo-
ecznego zepsucia poza Stanami Zjednoczonymi, ale w cigu ostatnich
20 lat ycie na Sidewalk stao si typowym stylem ycia w Ameryce.
Kiedy Amerykanie lojalnie gosili: Daj mi wolno lub mier. Te-
raz mwimy po prostu: Daj mi.
Kiedy to pisz, gospodarka jest w chaosie. Rynek mieszkaniowy
zaama si, przestano udziela poyczek, przepady miliony oszczd-
noci. Jak do tego doszo? Nie jest to skomplikowane. Przy podejmo-
waniu decyzji finansowych polegalimy na innych. Zignorowalimy
drobny druk. Nie przeczytalimy umowy. Nie zapoznalimy si z pra-
wem. Zrobilimy z rzdu polis ubezpieczeniow. Jeli jako spoecze-
stwo bdziemy powtarza takie zachowania, historia si powtrzy.
Mnie recesja dotyczy w maym stopniu. Jasne, e mj dom straci
na wartoci, ale jest to w porzdku, poniewa nie uywam go jako
narzdzia bogactwa! Guru mwi: Twj dom jest Twoj najwiksz
inwestycj!. Bzdura! Kiedy rynki si zaamay, nie straciem zbyt wie-
le pienidzy, poniewa rynki te nie byy wehikuem, ktry zapewnia
mi przyspieszenie! W Fastlane chodzi o kontrol, a jeli yjesz niczym
chodnikowy autostopowicz, jeste jej pozbawiony.
W sierpniu 2005 roku przewidziaem kryzys na rynku mieszka-
niowym i przedstawiem na publicznym forum siedem argumentw
na uzasadnienie mojej teorii. Okazao si, e miaem racj, a prawda
ta skrystalizowaa si w moim umyle, poniewa podejmuj decyzje
finansowe samodzielnie. Nie polegaem na sawach z CNBC, ktre
apczywie deklaroway, e rynek mieszkaniowy jest bezpieczny. Nie
polegaem na popularnych mediach. Nie polegaem na innych. Polega-
em na sobie. Siedziaem za kierownic i nie byem autostopowiczem.
Pikno prowadzenia jest czym, co umyka wikszoci ludzi: odpowie-
dzialnoci.
Bogactwo jest odpowiedzialnoci, za ktr
idzie zdolno do podejmowania zobowiza
Odpowiedzialno jest przodkiem zobowizania, ale czowiek nie
wykazuje si zdolnoci do podejmowania zobowiza. Kiedy uzna-
jesz odpowiedzialno za debet na swoim koncie czekowym, a tydzie
pniej znw przekraczasz limit, nie potrafisz podj zobowizania.
Kiedy uznajesz obowizki, jakie nakada na Ciebie bycie ojcem dzie-
cka, a jednak cay czas dopuszczasz opisane wyej zachowania, nie
jeste w swojej odpowiedzialnoci wiarygodny. Kiedy bierzesz na sie-
bie odpowiedzialno za kradzie Twojego portfela, a jednoczenie
kadziesz go na stole i wystawiasz na widok wszystkich, nie umiesz
podejmowa zobowiza.
Podjcie zobowizania oznacza odpowiadanie za konsekwencje
Twoich dziaa i modyfikowanie Twojego zachowania tak, by za-
pobiega negatywnym konsekwencjom. Moesz by odpowiedzialny,
ale niezdolny do podejmowania zobowiza. Czonek forum Fastlane
wietnie wyjania rnic midzy odpowiedzialnoci a zdolnoci do
podejmowania zobowiza:
Przeraa mnie to, e ludzie twierdz, e s odpowiedzialni, a jed-
noczenie dokonuj wielokrotnie tych samych zgubnych wyborw. a-
two jest by odpowiedzialnym, kiedy oznacza to tyle, co odej.
Widziaem samotnych rodzicw, ktrzy deklarowali odpowiedzialno
za swoje idiotyczne zachowania, a potem jedynie od czasu do czasu
przysyali poczt czek. Widziaem ludzi, ktrzy opucili swoje domy,
twierdzc, e s odpowiedzialni za swoje czyny, aby jednoczenie ku-
pi wkrtce nowy dom, na ktry nie byo ich sta. Widziaem ludzi,
ktrzy odpowiadali za wydarzenia spowodowane prowadzeniem pod
wpywem alkoholu i zobowizywali si do innych zachowa tylko po
to, aby ponownie zrobi to samo! Mam do odpowiedzialnych i zo-
bowizujcych si do czego ludzi. Chc, aby ludzie byli zdolni do
podejmowania zobowiza. Ludzie musz myle, zanim podejm
dziaania. Musz by pewni, e dokonuj wasnych wyborw, zanim
ich dokonaj. W porzdku jest popenia bdy, ale przynajmniej zrb
to na wasn odpowiedzialno i wynie z tego nauk. O to wanie
chodzi w zdolnoci do podejmowania zobowiza.
Mojej przyjacice niedawno skradziono dokument tosamoci.
Siedzielimy w restauracji, kiedy zacza opowiada o tym okropnym
dowiadczeniu. Chcc znale przyczyn problemu, zadaem kilka
pyta. Zastanawiaem si, czy bya ofiar, czy po prostu nie bya zdol-
na do podejmowania zobowiza.
Zapytaem: W jaki sposb skradziono ci dokument tosamoci?.
Moja torebka zostaa skradziona w Meksyku.
Jak to si stao? dryem.
Byam w restauracji i kto j zwin.
Rozumiem. Czy Twoja torebka leaa na stoliku, otwarta, tak jak
teraz?
Rzucia okiem na torebk i zrozumiaa, co mam na myli. W trak-
cie naszego posiku jej torebka leaa wystawiona na widok wszyst-
kich. Kady zodziej mg z atwoci porwa j i uciec. Popatrzya na
mnie z szyderczym umieszkiem i pooya torebk bezpiecznie, na
kolanach.
Ofiara? A moe po prostu nie bya zdolna do podjcia zobowiza-
nia? Jej problem spowodowa wybr, e nie bdzie pilnowa torebki.
Nawet po tej kosztownej lekcji nadal nie rozumiaa potgi bycia zdol-
nym do podejmowania zobowiza. Gdyby wzia odpowiedzialno
za bd, jej torebka nie leaaby na stole, jak drogowskaz dla zodziei,
ale bezpiecznie na jej kolanach.
Uodpornij si na bycie ofiar
Przesta by ofiar. Bierz na siebie odpowiedzialno, po ktrej
nastpuje podejmowanie zobowizania. W roku 2006 kupiem mj
wymarzony dom w Phoenix, w stanie Arizona, z widokiem na pik-
ne pasmo grskie. By to jeden z najlepszych widokw w Phoenix,
ale dom wymaga gruntownego remontu. Jeden z nowych przyjaci
poleci mi budowlacw, ktrych wynajem, nie robic dokadnego
rozeznania, nie sprawdzajc referencji, uprawnie niczego.
Remont, ktry powinien by zaj osiem miesicy, sta si trzylet-
ni przepraw. By to koszmar, ktry odsania najgorsz decyzj mo-
jego ycia. Szef firmy okaza si idiot i wykaza si ogromnym bra-
kiem odpowiedzialnoci. Tak, to bya moja wina. Przyjem zarwno
odpowiedzialno, jak i zobowizanie, poniewa to ja go najem.
Przytocz w tym miejscu lekko zmodyfikowany cytat z Gwiezdnych
wojen: Kto jest idiot wynajty idiota, czy idiota, ktry najmuje
idiot?.
Nie byem jednak ofiar, poniewa, po pierwsze, to ja byem od-
powiedzialny: to bya moja wina. Sam pozwoliem, aby tak si stao.
Po drugie, staem si zdolny do podejmowania zobowiza: teraz,
kiedy musz naj robotnikw, robi rozeznanie. Mgbym rwnie
dobrze gra ofiar i przygrywa smutno na skrzypcach, jak wszyscy
inni.
Dla mojej przyjaciki ze skradzion torebk, nastawieniem umy-
su w stylu Fastlane jest przyjcie odpowiedzialnoci, w lad za ktr
idzie zdolno do podejmowania zobowiza. Odpowiedzialno: to
moja wina, e torebka zostaa skradziona. Podejmowanie zobowiza-
nia: w przyszoci zrobi wszystko, aby upewni si, e to nie zdarzy
si ponownie.
Uodpornienie si na bycie ofiar nastpuje, gdy jeste zarazem od-
powiedzialny i zdolny do podjcia zobowizania, obejmujcego Twoje
dziaania i wszelkie negatywne konsekwencje tych dziaa. Przyznaj
si do bdw, poraek i triumfw. Popatrz wstecz na swoje wybory.
Czy jeste w jakiej sytuacji, poniewa sam si w ni wpakowae? Czy
popeniae bdy podczas procesu? Bye leniwy? Wikszo zych
sytuacji jest konsekwencj zych wyborw. Przyznawaj si do nich,
a bdziesz wacicielem wasnego ycia. Nikt nie jest w stanie sprawi,
e zboczysz z kursu, poniewa siedzisz za kierownic. Kiedy jeste
wacicielem wasnych decyzji, dzieje si co cudownego. Poraka nie
staje si oznak bycia ofiar staje si mdroci. Zaneguj podej-
mowanie zobowiza i odpowiedzialno, a klucze do Twojego ycia
zostan przekazane komu innemu. Innymi sowy, usid w kocu za
kierownic swojego ycia!
Zasugujesz! Zasugujesz! Zasugujesz!
Usyszaem niedawno kilka reklam radiowych, ktre byy nad wy-
raz niepokojce. Nie trzeba by fizykiem nuklearnym, aby rozpozna,
do kogo byy kierowane do chodnikowych ofiar.
Pierwsza reklama dotyczya firmy, modyfikujcej kredyty hipotecz-
ne. Slogan by taki: Zmodyfikuj swj kredyt i zdobd nisze raty, na
jakie zasugujesz. Inna reklama dotyczya usug adwokackich. Mia-
e wypadek? Odzyskaj pienidze, na jakie zasugujesz. Ostatnia
bya reklam firmy zajmujcej si odbudow zdolnoci kredytowej:
Pozwl nam zmniejszy Twoje dugi do zera, aby mg wie ycie,
na jakie zasugujesz!.
Zauwaye wsplne sowa? Zasugujesz. Na co ci ludzie tak na-
prawd zasuguj? Twoja historia kredytowa jest do bani, nie pacisz
na czas rachunkw, a zasugujesz na lepsze ycie? Babcia wjeda Ci
w ty samochodu i nagle zasugujesz na wynagrodzenie pienine od
jakiej bogatej firmy ubezpieczeniowej? Kupujesz dom, na ktry Ci
nie sta, a teraz zasugujesz na nisz rat? W jaki sposb zasugiwa-
nie nagle przychodzi z tak atwoci, bez szczeglnego wysiku, jak
spadajce z nieba wydarzenie? Poddaje si nas metodycznemu praniu
mzgu, abymy uwierzyli, e zasugujemy na wszystko, bez potrzeby
poddania si procesowi i podejmowania zobowiza.
Zasugujesz na to, na co zapracoway lub nie zapracoway Two-
je dziaania. Bycie odpowiedzialnym jest jedn spraw, bycie zdolnym
do podejmowania zobowiza jest drug. Kiedy jeste zdolny do do-
konywania wasnych wyborw, zmieniasz swoje zachowanie i zajmu-
jesz miejsce za kierownic wasnego ycia.
Podsumowanie
rozdziau
Autostopowicze oddaj kontrol nad swo-
imi planami finansowymi innym, efektyw-
nie zwikszajc w ten sposb prawdopodo-
biestwo stania si ofiarami.
Prawo ofiar: nie moesz by ofiar, jeli
nie oddasz wadzy komu, kto jest w stanie
zrobi z Ciebie ofiar.
Odpowiedzialno oznacza zawiadywanie
wasnymi wyborami.
Branie odpowiedzialnoci jest pierwszym
krokiem do zajcia fotela kierowcy w Two-
im yciu. Zdolno do podejmowania zobo-
wiza jest ostatnim.
CZ 4
Przecitno: mapa Slowlane
KAMSTWO, KTRE CI SPRZEDANO SLOWLANE I 115
Rozdzia 10
Kamstwo, ktre Ci sprzedano Slowlane
A gdybym Ci powiedzia, e szalestwo to
praca przez 50 godzin tygodniowo w jakim
biurze, przez 50 lat, po ktrych ka Ci
spada? Koczysz wtedy w jakiej wiosce
emerytw z nadziej, e umrzesz, zanim
zaczniesz cierpie z powodu upokorzenia,
zwizanego z prb dojcia na czas do toalety.
Czy nie uwaasz, e to jest wanie szalestwo?
Steve Buscemi
(Con Air, Paramount Pictures, 2003)
What if I told you insane was working fifty
hours a week in some office for fifty years
at the end of which they tell you to piss off;
ending up in some retirement village hoping
to die before suffering the indignity of trying
to make it to the toilet on time?
Wouldnt you consider that to be insane?
Steve Buscemi
(Con Air, Paramount Pictures, 2003)
Nastpny zjazd: przecitno Slowlane
na horyzoncie
W poprzednim rozdziale podkrelilimy, e chodnikowiec nie ma
planu finansowego i interesuj go jedynie przyjemnoci dnia dzisiej-
szego. Czsto kieruje nim pragnienie natychmiastowej gratyfikacji.
Sidewalk jest stylem ycia, w ktrym przyszo jest zastawem za pe-
ne przyjemnoci dzisiaj, Slowlane jest tego antytez: jego uytkow-
nicy powicaj dzisiaj w nadziei na lepsze, wolne jutro.
Jako podrnik Slowlane jeste zalewany mas doktryn, ktre wy-
magaj dyscypliny. Zdobd prac i marnuj pi dni tygodniowo, ha-
rujc w biurze. Zapakuj drugie niadanie i przesta pi kaw za 10
dolarw. W dobrej wierze powierz 10 proc. dochodw giedzie oraz
Twojemu planowi emerytalnemu 401(k). Przesta marzy o spor-
towym samochodzie zza szyby, poniewa nie moesz go kupi! Od-
su gratyfikacj w czasie, do momentu, kiedy bdziesz mia 65 lat.
Oszczdzaj, oszczdzaj, oszczdzaj, poniewa procent skadany jest
potg: 10 tysicy dolarw zainwestowane dzisiaj bdzie warte 10 ga-
zylionw
12
za 50 lat!
O dziwo, Slowlane jest pierwszym dogodnym zjazdem z Sidewalk
dla czowieka dorosego, ktry ewoluuje z wiekiem i ktrego odpowie-
dzialno wzrasta. Wikszo absolwentw studiw zaczyna swoje do-
rose ycie na Sidewalk. Ja take tak zaczynaem. Ukoczenie szkoy
byo pretekstem do tego, by kupowa rzeczy, ktre zapewniay natych-
miastow przyjemno: wycieczki do Cancun, szpanerski samochd
z basujcym audio, nocne popijawy, potna kolekcja pyt CD. ycie
krcio si wok teraz, bez mylenia o przyszych konsekwencjach.
Chodnikowcy (i oglnie wikszo ludzi) instynktownie postrzegaj
lepsz przyszo nastpujco: Bd wicej zarabia, Wygram na
loterii, Odziedzicz tysice po mierci ojca. Przyjemnoci dnia dzi-
siejszego czsto uzasadniaj sobie tym, e na staro nie bd w stanie
cieszy si yciem, ale za kulisami przyjemnoci kwitnie niewolnictwo
wybranego przez nich stylu ycia.
12
Wymylona kwota, kojarzca si z niewyobraaln liczb przyp. tum.
Jednak wraz ze wzrostem liczby obowizkw, by moe wraz
z powikszeniem si rodziny, pitrzy si dug. Przysze oczekiwania
nie maj odzwierciedlenia w rzeczywistoci. Chodnikowiec godzi si
z niepewnoci Sidewalk i dokonuje pozornie odpowiedzialnej zmia-
ny pasa: zjeda z chodnika i wjeda na Slowlane, zmieniajc map
na strategi czczon i wychwalan przez godne zaufania rda. O ile
Sidewalk cechowao niezdyscyplinowane zachowanie, o tyle Slowlane
jest planem finansowym, ktry wprowadza do przepisu na bogactwo
odpowiedzialno i zdolno do podejmowania zobowiza. Przecie
to nie moe by niczym zym?
Niestety, Slowlane jest jak niewaciwy kierunek, ktry wskazano
Ci na stacji benzynowej, z t rnic, e nie wskazali go obcy ludzie,
ale tacy, ktrym ufasz: nauczyciele, osobistoci z radia i telewizji, do-
radcy finansowi i tak dalej nawet Twoi rodzice. Autorytety wzmac-
niaj si tej strategii, jednak jej efekty s tak prawdopodobne, jak
wygrana w zakadzie naiwniaka. Slowlane jest doywotnim robie-
niem zakadw, w ktrych powicone dzisiaj ma przynie bogatsze
jutro.
Obietnica bogactwa cena? Twoje ycie
Rzadko kwestionuje si Slowlane. Jest to kamstwo tak przekonuj-
ce, e zanim podstp zostanie odkryty, mijaj dekady, podczas ktrych
w spisek wikaj si kolejne miliony ludzi. Jeli kupisz to kamstwo,
sprzedasz swoje dzisiaj z nadziej na wspaniae jutro. Tylko kiedy owo
jutro nadejdzie? Kiedy w kocu bdziesz mg sobie pozwoli na wy-
danie swoich milionw i cieszenie si yciem? Kiedy?
Si napdow dla Boga si powoli jest czas. Czas powicony
na prac i czas inwestycji w rynki. Twoje wspaniae jutro moe na-
dej po 40 latach, kiedy odbywa si ostatnia kadencja prezydencka,
ktrej bdziesz wiadkiem, i gdy jeste ju po dwch operacjach wsta-
wienia sztucznego biodra. Twoje wspaniae jutro moe nadej, kiedy
bdziesz mia 73 lata, bdziesz mokry od moczu i przykuty do ka,
poniewa postradae zmysy wskutek choroby Alzheimera. Kiedy tak
naprawd urzeczywistnia si plan wzbogacenia si, ktry uwzgldnia
moliwo cieszenia si swoimi milionami?
Joe czyta jako nastolatek kilka ksiek o finansach osobistych
i osiganiu bogactwa. Mwi mu one, aby oszczdza, robi karier,
odcina kupony i y poniej moliwoci. Po ukoczeniu studiw na
wydziale prawa Joe stosuje si do tych rad. Mimo e jest mu ciko,
pracowicie wykonuje plan zdobycia bogactwa. Pracuje 60 godzin tygo-
dniowo w swojej firmie prawniczej, czsto zaniedbujc rodzin i dzie-
ci. W tygodniu jego dni upywaj w biurze, a weekendy Joe spdza
w domu, uzupeniajc siy po rygorystycznym tygodniu pracy.
Po 12 latach Joe stwierdza, e jego profesja nie sprawia mu ju
przyjemnoci, ale decyduje si pracowa nadal w tej samej firmie i jest
tylko o jeden awans od stania si wsplnikiem i otrzymywania gwa-
rantowanej szeciocyfrowej wypaty. Czas pynie, ale Joe nigdy nie
traci z oczu swojego celu: odejcia na emerytur w wieku 55 lat, ponie-
wa, mimo wszystko, guru finansowy David mwi, e Mdrzy ludzie
kocz bogaci.
Joe oszczdza, bierze nadgodziny, inwestuje w fundusze inwesty-
cyjne i uczestniczy w programie emerytalnym 401(k) swojej firmy. Wy-
konuje nadal swoj prac, aby wykona plan. Nikt nie mwi, e b-
dzie atwo. Powoli zblia si dzie odejcia na emerytur z milionami.
Joe tumaczy sobie, e znienawidzona praca przez pi dni w tygodniu
warta bya wspaniaej przyszoci. Nagle, pewnego gorcego letniego
dnia, podczas koszenia trawnika, Joe ma atak serca i umiera w wieku
51 lat, cztery lata przed osigniciem celu.
Moesz albo y w dostatku w modoci, albo y w dostatku na
staro, ryzykujc mierci, zanim osigniesz cel. Wybr naley do
Ciebie i nie powiniene dokonywa go w drodze losowania. Bogactwo
w wieku 25 lat bije na gow bogactwo w wieku lat 65. Zapytaj mode-
go czowieka: W jaki sposb zdobye pienidze w tak modym wie-
ku?. Czy usyszysz w odpowiedzi kupony, fundusze inwestycyjne
lub 401(k)? mieszne wiem.
Waniejsze jednak jest, by zaj si kwesti pt. Czy to w ogle
dziaa?. Globalna recesja ujawnia, jakim oszustwem jest Slowlane.
Bez pracy plan si wali. Kiedy gieda traci 50 proc. Twoich oszczd-
noci, plan ponosi klsk. Kiedy kryzys na rynku mieszkaniowym wy-
mazuje 40 proc. Twojej pynnej wartoci netto, plan ponosi klsk.
Plan jest klsk, poniewa bazuje na czasie i czynnikach, ktrych nie
jeste w stanie kontrolowa. Miliony ludzi w dobrej wierze zainwesto-
wao, niestety, dziesitki lat w plan tylko po to, aby odkry paskudn
prawd: Slowlane jest ryzykowny i nieznonie nieudolny.
Strategia, ktra wymaga jako ceny Twojego ycia i marze, jest
niczym zakad podjty przez naiwniaka. Slowlane arogancko zakada,
e bdziesz y wiecznie i, oczywicie, e bdziesz zawsze dobrze zara-
biajcym pracownikiem. Wzki inwalidzkie nie mieszcz si, niestety,
w baganikach Lamborghini.
Drogowskazy i rady Slowlane
Z biegiem czasu poruszajcy si po Slowlane czowiek przyjmuje
seri porad, oferowanych przez wiarygodne rda. Mama i tata m-
wi: Id na studia, ukocz je i znajd prac. Dave, najlepiej sprze-
dajcy si autor, mwi: Przesta kupowa kosztown latte. Suze
mwi: Otwrz plan emerytalny Roth IRA
13
i przekazuj 10 proc. swo-
jej wypaty. Ramsey mwi: Zredukuj dug metod kuli niegowej.
Wszystkie rady tworz drogowskazy dla poruszajcego si Slowlane
i kreuj podr do bogactwa, ktra trwa przez cae ycie.
Postrzeganie dugu:
Dug jest zy. Naley wzi si za niego z religijn arliwoci, na-
wet jeli oznacza to prac po godzinach przez cae ycie.
Postrzeganie czasu:
Czasu mam pod dostatkiem i z chci zamieni go na wicej dola-
rw. Im wicej godzin mog pracowa, tym wicej dugu mog spaci
i tym samym mog zbiera pienidze do emerytury, ktra nadejdzie,
gdy bd mia 65 lat.
13
Specjalny plan emerytalny w USA, w ktrym pienidze nie s opodatkowane, jeli spe-
nione s konkretne kryteria przyp. tum.
Postrzeganie wyksztacenia:
Wyksztacenie jest wane, poniewa pomaga mi otrzymywa wy-
sz wypat.
Postrzeganie pienidzy:
Nie ma ich wiele, a kady grosz musi by wyliczony, uwzgldniony
w budecie i zaoszczdzony. Jeli chc przej na emerytur w wieku
65 lat z milionami, musz upewni si, e nie trwoni ciko zarobio-
nych pienidzy.
Gwne rdo dochodu:
Praca jest moim jedynym rdem dochodu.
Gwny sposb pomnaania bogactwa:
Procent skadany posiada ogromn moc, poniewa 10 dolarw za-
inwestowane dzisiaj za 50 lat bdzie warte 300 000. O, tak i nie
zapominaj o funduszach inwestycyjnych, wzrocie wartoci domu
i 401(k) mojego pracodawcy.
Postrzeganie bogactwa:
Pracuj, oszczdzaj i inwestuj. Pracuj, oszczdzaj i inwestuj. Powta-
rzaj to przez 40 lat a do wieku emerytalnego 65 lat, albo jeli
bdziesz mia szczcie i rynki zaoferuj 12 proc. zwrotu w skali roku
moe nawet przejdziesz na emerytur w wieku 55 lat!
Rwnanie bogactwa:
Bogactwo = praca + inwestycje rynkowe.
Cel:
Wygodna emerytura u zmierzchu ycia.
Odpowiedzialno i kontrola:
Jestem odpowiedzialny za zapewnienie godnego bytu rodzinie, cho
aby ten plan si powid, musz polega na innych, wczajc w to mo-
jego pracodawc, doradc finansowego, rzd i dobr gospodark.
Postrzeganie ycia:
Gd si na mniej. Porzu wielkie marzenia. Oszczdzaj, yj skrom-
nie, nie podejmuj niepotrzebnego ryzyka, a ktrego dnia odejdziesz na
emerytur z milionami.
Jak moesz sprawdzi, czy jeste na wolnym pasie? Ponisza lista za-
wiera najwaniejsze uzbrojenie, charakterystyczne dla mapy Slowlane.
ARSENA SLOWLANE
Id do szkoy.
Zdobywaj dobre stopnie.
Ukocz j.
Pa najpierw sobie.
Bierz nadgodziny.
Wspinaj si po drabinie korporacyjnej.
Oszczdzaj X proc. ze swojej pensji.
Bierz udzia w programie emerytalnym 401(k).
Inwestuj w fundusze inwestycyjne.
Kupuj i trzymaj.
Etat, emerytura, korzyci.
Dywersyfikacja.
Franszyza
14
.
Gieda.
Powiedz nie drogim kawom na wynos.
yj skromnie.
Pozbd si kredytw.
Odcinaj kupony.
Pozbd si kart kredytowych.
14
Postanowienie umowy ubezpieczenia przerzucajce na ubezpieczajcego cz ponie-
sionej szkody przyp. tum.
Uredniaj ceny nabycia akcji
15
.
Zdobd wysoki tytu naukowy.
Spa dom przed czasem.
Twj dom to aktywa.
Za indywidualne konto emerytalne (IRA).
yj poniej moliwoci.
Zrozum procent skadany.
Kiedy spotkasz si z tymi frazesami, bd ostrony kto sprzedaje
Ci Slowlane jako totalny plan bogactwa. O ile kupony i inne strategie
Slowlane nie s bezwartociowe w obrbie planu, o tyle nie powinny
one by planem. Problemem nie jest Slowlane jako skadnik planu, ale
Slowlane jako plan totalny. Rozrnienie jest bardzo wane, poniewa
dyscyplin finansow trzeba utrzymywa w ramach kadego planu
zdobycia bogactwa.
Mapa Slowlane: wstp do matematyki
W jaki sposb tworzy si bogactwo na wolnym pasie? Aby przyjrze
si dobrze tej metodzie (i zobaczy jej sabe punkty), musisz cofn
si i rozoy strategi na czynniki pierwsze. W ten sposb dotrzesz
do jej korzeni matematycznych lub do rwnania bogactwa. Innymi
sowy, chodzi o pokazanie teoretycznej maksymalnej prdkoci planu
bogactwa, ktr zawsze okrelaj dwie zmienne: Twoje gwne rdo
dochodu (praca) i wehiku, ktry zapewnia Ci odpowiednie przyspie-
szenie na drodze do bogactwa (inwestycje). Te dwie zmienne tworz
rwnanie bogactwa Slowlane i zarzdzaj jego si tworzenia bogactwa
lub w tym przypadku jego bezskutecznoci.
Bogactwo = (gwne rdo dochodu: praca) + (przyspieszacz boga-
ctwa: inwestycje rynkowe)
15
Polega na regularnym inwestowaniu tej samej kwoty w akcje, niezalenie od kursu
przyp. tum.
To rwnanie, rozoone na faktyczne skadniki sumy, wyglda tak:
Bogactwo = rzeczywista warto + procent skadany
Zmienna gwnego rda dochodu, rzeczywista warto, sama
posiada dwie zmienne, zalenie od tego, w jaki sposb rozliczana jest
Twoja praca. Moe to by albo:
Rzeczywista warto = stawka godzinowa x ilo przepracowanych
godzin
albo
Rzeczywista warto = roczna paca
Procent skadany pochodzi z inwestycji, co jest powszechnym
zaoeniem, e pienidze w kwocie X dolarw, zainwestowane na gie-
dzie dzisiaj, bd warte X milionw dolarw dziesitki lat od teraz.
W rozdziale 12. zbadamy konstrukcj matematyczn Slowlane i wy-
kaemy jej prawdziwe braki. Tam odkryjesz, dlaczego plan spoecze-
stwa, plan Twoich rodzicw, plan mediw i plan guru s beznadziej-
nymi strategiami zdobywania bogactwa.
Czy sprzedae swoj dusz za weekend?
Twoja dusza jest warta wicej ni weekend. Banalno, za ktr
idzie lepota, jest efektem ubocznym instytucjonalizacji Slowlane.
W zimny styczniowy poranek roku 2007 pewien skrzypek sta-
n na stacji kolejowej w Washington DC i zagra sze klasycznych
utworw Bacha. Nie by to przypadkowy skrzypek i nie byy to zwyke
skrzypce. By to Joshua Bell w przebraniu, jeden z najwspanialszych
muzykw na wiecie, ktry kilka wieczorw wczeniej gra w hali kon-
certowej w Bostonie, gdzie cena biletu wynosia prawie 100 dolarw
i wszystkie miejsca byy wyprzedane. Kiedy Joshua gra na swoich
wartych 3,5 miliona dolarw skrzypcach w porannych godzinach
szczytu, przez stacj przewino si okoo 200 osb, wikszo z nich
w drodze do pracy.
Gra nieprzerwanie przez 45 minut. Tylko sze osb zatrzymao
si na chwil, aby posucha. Nie utworzy si tum. Ze 20 ludzi dao
mu pienidze, ale szybkim tempem poszli dalej. Kiedy skoczy, na-
staa cisza, zakcona jedynie rytmiczn krztanin, typow dla zato-
czonego dworca kolejowego. Bez aplauzu, bez tumu, bez uznania.
Ten eksperyment, przeprowadzony przez Washington Post, obna-
a co niesamowicie potnego i niepokojcego zarazem. Nawet naj-
wikszy muzyk wiata nie jest w stanie rozwietli czarnych czeluci
wycigu szczurw ani wiata ludzi, dotknitych charakterystycznym
dla niego zobojtnieniem.
Czy jeste tak zalepiony zarabianiem na ycie, e energia witalna
zostaa z niego wyssana? Czy jeste tak zajty okresem poniedzia-
ekpitek, e pikno, ktre stoi przed Tob, jest niewidzialne? Po-
drni, dojedajcy do pracy pocigiem, s jak zombi niewiadomi
splendoru zjawiska poniedziaekpitek. A gdyby eksperyment ten
przeprowadzono w sobot? Czy jego rezultaty byby inny?
Ta historia pokazuje, czym jest Slowlane: kiedy bezmylnie wymie-
niasz swoje ycie na wypat, ryzykujesz stanie si nieczuym na ycie
i przechodzenie z pochylon gow przez dworzec kolejowy. ycie nie
zaczyna si w pitek wieczr i nie koczy w poniedziaek rano.
Dziki Bogu, ju pitek: urodzony i wychowany
na Slowlane
Kolega niedawno zwymyla mnie, poniewa odmwiem wyjcia
w sobot wieczr. Oszalae? Jest sobota wieczr!, jcza. Powiedzia-
em mu co, co kady poruszajcy si Slowlane musi zrozumie: Dla
mnie kady dzie jest sobot, poniewa nie ulegem presji fenomenu
poniedziaekpitek.
Bogactwo obejmuje trzy obszary: rodzin, sprawno fizyczn
i wolno. Warto wolnoci w kontekcie bogactwa uwidacznia si
w pitek wieczr. Tak si skada, e byy to okolicznoci pamitnej
rozmowy z moj przyjacik. Kiedy siedzielimy na tarasie baru,
usyszelimy gwar oywionej rozmowy midzy jego staymi klientami.
W barze by spory ruch i przy caym tym gwarze nikt nie zgadby,
e wanie trwa recesja.
Przekrzykujc haas, zapytaem przyjacik: Co syszysz?.
Sysz ludzi, ktrzy dobrze si bawi wituj, odpowiedziaa.
Pytaem dalej: Dlaczego?.
Co, dlaczego? Jest pitek!, odpara.
Dryem gbiej: Co takiego specjalnego jest w pitku? Gdyby-
my przyszli tu w poniedziaek, miejsce byoby puste i nie sycha
by byo adnych odgosw witowania. Dlaczego pitek jest taki od-
mienny od poniedziaku czy rody?
wiadoma tego, e zapaem j w jedno z moich paradoksalnych
dochodze, postanowia mnie rozbawi. Odpara:
Och w pitek ludzie dostaj wypat?.
Werdykt brzmia: pitek wieczr jest tak osawiony, poniewa tego
dnia ludzie ciesz si zyskami z wymiany, ktrej dokonali: pi dni by-
cia uwizanym do pracy w zamian za dwa dni nieskazitelnej wolnoci.
Sobota i niedziela staj si wypat za poniedziaekpitek, a pitek
wieczr symbolizuje pojawienie si tej wypaty dwudniowej wolno-
ci. Prostytucja od poniedziaku do pitku uzasadnia powiedzenie
Dziki Bogu, ju pitek. W pitki ludzie dostaj zapat w postaci
WOLNOCI, w walucie zwanej sobota i niedziela!
Ujemne 60 proc.: nieszczsny powrt Slowlane
Sprzeda duszy w poniedziaekpitek za wypat w postaci so-
boty i niedzieli jest skrajnym szalestwem. Tak, daj mi pi dolarw
dzisiaj, a ja w zamian dam Ci dwa dolary jutro. Pi za dwa? A co po-
wiesz na podarowanie mi piciu bochenkw chleba dzisiaj w zamian
za otrzymanie ode mnie dwch jutro? Znw nie? Dlaczego? Przecie
to super interes!
Mam nadziej, e widzisz, i wymiana piciu sztuk czegokolwiek
na dwie jest kiepskim interesem. Wymiana pi za dwa jest inwe-
stycj o zwrocie minus 60 proc. Jeli bdziesz stale osiga ze swoich
inwestycji zwrot rwny minus 60 proc., szybko zostaniesz bankrutem.
Jaki czowiek o zdrowych zmysach zaakceptowaby taki interes?
Ty najprawdopodobniej wanie to robisz. Kiedy przyjmujesz map
Slowlane jako swoj strategi, akceptujesz dwa za pi. Dajesz pi
dni niewolniczej pracy w zamian za dwa dni weekendowej wolno-
ci. Tak poniedziaekpitek to prostytucja za sobot i niedziel.
Ludzie z atwoci rozpoznaj i odrzucaj zwrot w wysokoci minus
60 proc. ze swoich inwestycji, ale chtnie akceptuj go w odniesieniu
do czasu.
Jeli masz dzieci, musisz podway t zasad. Dzieci rosn w po-
niedziaki i wtorki. Syszaem, e rosn te w rody, czwartki i pitki.
Nie bd czeka na weekend, aby urosn. Kiedy maa Miranda wy-
mawia swoje pierwsze sowo, stawia swj pierwszy krok czy taczy
pierwszy taniec, nie ma dla niej znaczenia, czy jeste akurat w Ho-
uston na kwartalnym spotkaniu managerskim. Dzieci i zwizki nie
czekaj na weekend, aby urosn, podczas gdy Ty wymieniasz pi za
dwa. Uwierz dzieci si starzej i Ty te.
Ludzie, ktrzy nie maj czasu, widz, jak ich wolno, rodziny
i zwizki rozpadaj si. le zarzdzaj czasem, poniewa Slowlane
jest oparty na czasie. Pi dni niewolnictwa za dwa dni wolnoci nie
jest dobrym interesem, chyba e zamieniasz czas na system, ktry
da Ci lepszy zwrot z inwestycji czasu. Zamiast piciu za dwa w od-
niesieniu do ycia, co powiesz na pi za dwa, ktre ma potencja
rozwin si do lepszego stosunku? Na przykad jeden za dwa albo
trzy za dziesi? Czy dokonaby transakcji pi za dwa, wiedzc
e mona przemieni j w jeden za dziesi? Czy warto byoby
w to zainwestowa?
Kiedy realizowaem swj plan, dawaem siedem w zamian za
zero (pracowaem bez przerw przez siedem dni w tygodniu), ponie-
wa wiedziaem, e drogi na mojej mapie pokryway si z moimi ma-
rzeniami. Pracowaem po to, by osign lepszy stosunek w nieodle-
gej przyszoci, a nie za 40 lat. Kontrolowaem swoje przeznaczenie
i w kocu moja czasowa inwestycja wygenerowaa zwrot warty 40
lat. Teraz daj zero za siedem. Pracuj zero dni i dostaje siedem dni
wolnoci. Niestety, jeli otacza Ci ideologia Slowlane, Twoje mo-
liwoci umknicia ujemnemu 60-procentowemu zwrotowi z Twojej
wolnoci s ograniczone. Pamitaj, bogactwo definiowane jest przez
wolno, a jeli wymagasz dowodw, popatrz na pitek wieczr, kie-
dy ludzie ciesz si wolnoci, a dyktatura Slowlane bierze weeken-
dowy urlop.
Normalno jest potpieniem przecitnoci
Droga do szczcia, film z 2008 roku z Leonardo DiCaprio i Kate
Winslet, wietnie ukazuje morderczy ucisk ideologii Slowlane. Mo-
da para wprowadza si na przedmiecia i dowiadcza zwyczajowego
rytmu ycia: m (DiCaprio) co rano chodzi do pracy i znika w tu-
mie podobnych sobie, podczas gdy jego ona (Winslet) odgrywa rol
dobrej gospodyni domowej. Oboje instynktownie wiedz, e co jest
nie tak. Staj si normalni. Zaczli akceptowa normalno. Porzucili
swoje marzenia dla szalonego planu wszystkich innych. W trakcie fil-
mu widzimy ich prby ucieczki, ktra niesie ze sob ryzykowne kon-
sekwencje.
Problem polega na tym, e zaakceptowalimy Slowlane jako map
prowadzc do normalnoci, a stao si to w konsekwencji prania
mzgu, jakiemu nas poddano. T bdn map wpisano nam wcze-
nie i gloryfikuje si j jako jedyny rodek do bogactwa dla przecit-
niaka. Brzmi sensownie, prawda? Ludzie tacy jak my nie staj si
bogaci dziki zawodowym karierom w sporcie, rapowaniu, piewaniu,
przemyle filmowym czy rozrywkowym, wic pozostaje nam jedynie
Slowlane. Dla niektrych moe to by w porzdku, ale dla pozostaych
spord nas, tych z wielkimi marzeniami, wielkimi celami i wielkimi
pomysami, Slowlane kompletnie nie dziaa.
Poniej zamieszczam krtk histori zwizan ze Slowlane, za-
czerpnit z forum Fastlane (TheFastlaneForum.com):
Moje ycie w poszukiwaniu bogactwa stao si niewygodne. Wszyst-
ko zaczo si pi lat temu, kiedy nie miaem nic. Miaem 30 lat i my-
laem, e wegetacja od wypaty do wypaty to nie jest dobry sposb na
ycie. Przysigem sobie, e bd bogaty. Podjem wic drug prac
i oszczdzaem wszystkie dochody z tej pracy, zarobki z pierwszej wy-
korzystujc na pokrycie moich biecych wydatkw. Ostatnie pi lat
mino mi, oglnie rzecz biorc, na takim wanie oszczdzaniu:
yem, pacc stosunkowo niski czynsz za pokj o wymiarach
8 x 13 stp,
korzystaem z transportu publicznego i motocykla,
pracowaem prawie codziennie, bez dni wolnych,
rzadko jadaem poza domem, nigdy nie kupowaem zabawek
ani prezentw dla siebie czy dla ony,
prawie nigdy nie wychodziem wieczorami, aby przyjemnie sp-
dzi czas.
Dziki drugiej pracy i ekonomicznemu stylowi ycia przez pi lat
udao mi si zaoszczdzi okoo 50 000 dolarw. Byoby tego wicej,
ale straciem dobre 30 000, kiedy zainwestowaem zaraz przed tym,
kiedy wskanik Dow Jones osign szczyt w padzierniku 2007 roku.
Dotarem do punktu krytycznego. Pi lat to duo czasu, jak na miesz-
kanie w pokoju nie wikszym ni cela wizienna. Praca otumania.
Czuje si tak, jakby moje ycie byo wizieniem. Oszczdzanie dao
mi przyzwoity styl ycia, ale za cen zdrowia psychicznego i szczcia.
Czuj, e po prostu nie mog ju duej tak y.
Poruszajcy si Slowlane akceptuje skromne ycie do momentu,
w ktrym zaczyna odczuwa ycie jako wizienie. Czy ycie tego faceta
wydaje si super, czy przecitne? Czy zbiegnie si z jego marzeniami?
Plan Slowlane porzuca teraz w zamian za niewiele wart obietni-
c bogatej przyszoci. Osobicie nie uwaam gd si na mniej za
jakkolwiek strategi i dlatego wedug mnie Slowlane predysponuje
do przecitnoci. ycie nie jest wspaniae, ale te nie jest a takie ze.
Mogoby by lepsze ale musisz zamieni Slowlane na nowy plan.
Podsumowanie
rozdziau
Slowlane jest naturaln korekt chodniko-
wego kursu, ewolucj dziki odpowiedzial-
noci i zdolnoci do podejmowania zobo-
wiza.
Bogactwa najpeniej dowiadczasz, kiedy
jeste mody, peen energii i zdolny, a nie
u schyku ycia.
Slowlane jest planem, w ktrym sukces
wymaga dekad. Czsto wymaga mistrzow-
skiej wytrwaoci politycznej w rodowisku
korporacyjnym. Dla poruszajcego si wol-
nym pasem sobota i niedziela s wypat,
za poniedziaekpitek.
Typowy zwrot z inwestycji Twojego cza-
su w strategii Slowlane wynosi minus 60
proc.
Wymiana pi za dwa, wpisana w stra-
tegi Slowlane, zwykle jest sztywna i nie
mona jej zmieni, poniewa standardy za-
kadaj prac przez pi dni w tygodniu.
Cel wpisany w strategi Slowlane to prze-
citno. ycie nie jest wspaniae, ale te
nie jest a takie ze.
ZBJECKA WYMIANA TWOJA PRACA I 131
Rozdzia 11
Zbjecka wymiana Twoja praca
Dziki sumiennej pracy przez
osiem godzin dziennie moesz
ktrego dnia sta si szefem
i pracowa 12 godzin dziennie.
Robert Frost
By working faithfully 8 hours
a day, you may eventually
get to be the boss and work
12 hours a day.
Robert Frost
Spdziem pi lat na studiach dla ksiki
telefonicznej?
Przed ukoczeniem studiw sprawiem sobie przyjemno i wzi-
em udzia w kilku warsztatach zwizanych z prac. Jeden z nich pa-
mitam bardzo dobrze: byo to najnisze stanowisko w jednej z firm
ubezpieczeniowych w Chicago. Podczas mojej pierwszej wizyty w sie-
dzibie firmy pracownicy dziau rekrutacji wyjanili nam dokadnie,
czego mamy si spodziewa:
Tam (wskazujc morze biurowych boksw) siedz nowo zatrud-
nieni. Nie bd ukrywa pocztkowo ta praca jest trudna. Dajemy
Wam trzy rzeczy: biurko, telefon i ksik telefoniczn. Przez dziesi
godzin dziennie bdziecie dzwoni i budowa baz klientw. Wiem, nic
wspaniaego, ale wynagrodzenie
W tym momencie wynagrodzenie nie miao adnego znaczenia,
a ja wszedem w rol. Graem zainteresowanego, graem szczliwego
i udawaem, e jest to do zaakceptowania. Nie byo. Spdziem pi
lat na studiach, aby siedzie w boksie o wymiarach sze na sze stp
i dzwoni do starszych ludzi, korzystajc z cholernej ksiki telefo-
nicznej? artujecie sobie ze mnie? Mogem robi takie rzeczy w gim-
nazjum. Sprzedajc polisy, nie musiaem wydawa tysicy dolarw
na dyplom uczelni wyszej. Jednak moi towarzysze linili si na myl
o szansie otrzymania najniszych zarobkw, wspaniaym planie eme-
rytalnym 401(k) i najwyszych lotw programie opieki zdrowotnej.
Nie, dziki. Jeli mam dzwoni z ksiki telefonicznej, nie bd tego
robi dla mojego szefa, zrobi to dla siebie.
Praca: zadamawianie si w normalnoci
Jeli chcesz uciec od Slowlane i uzyska bogactwo szybko, musisz
rzuci prac. Powtrz: rzu t cholern prac!
Praca jest do kitu. Mwi oglnie nie o konkretnej pracy. Niewa-
ne, czy jeste elektrykiem, czy managerem sklepu jest to praca. Pra-
ca jest do kitu, poniewa oferuje ograniczon moliwo efektywnego
korzystania z zasobw i ograniczon kontrol. Moesz mie wietn
prac (nawet tak, ktra sprawia przyjemno), ale w kontekcie drogi
do dobrobytu znaczy ona ograniczon moliwo korzystania z dwig-
ni oraz kontrol dwie rzeczy, ktre s niezbdne, jeli chcesz posi
bogactwo. Poniej zamieszczam sze powodw, dla ktrych Twj plan
finansowy nie powinien bazowa na pracy trzonie strategii Slowlane.
1. Handlujc czasem, handlujesz yciem
Kto nas nauczy, e wymiana czasu na pienidze, to dobry pomys?
Dlaczego ta normalno stale okazuje si niezrwnanym dnem? Jeli je-
ste przywizany do pracy na posadzie, jeste uwikany w wychwalan
wymian Twojego czasu (ycia) na kawaki papieru, ktre daj Ci wol-
no. Sprzedajesz wolno, aby posi wolno. Czy to nie gupota?
Praca jest do bani, poniewa arocznie poera CZAS. W pracy HAN-
DEL CZASEM jest punktem centralnym zarabiania pienidzy. Praca na
etacie jest baz dla strasznej wymiany pi za dwa. Pozwl mi prze-
tumaczy wyraz CZAS: to inaczej YCIE. W pracy sprzedajesz za
pienidze swoje ycie. Jeli pracujesz, dostaniesz wypat. Jeli nie pra-
cujesz, nie dostaniesz jej. Kto zatwierdzi ten krwiopijczy zwizek?
Poniej znajduje si lista popularnych zawodw oraz czas pracy,
wymagany do uzbierania jednego miliona dolarw. Jeli skrupulatnie
bdziesz oszczdza 10 proc. swoich dochodw i wkada je pod ma-
terac, czas potrzebny do uzbierania miliona mnoony jest przez dzie-
si. Czy masz 300 lat na uzbieranie jednego miliona dolarw?
Zawd
redni roczny
dochd USD
Czas konieczny
do zarobienia
miliona dolarw
Czas konieczny
do zaoszczdzenia
miliona dolarw
Architekt 64 000 16 lat 156 lat
Mechanik 34 000 30 lat 294 lata
Barman 16 000 61 lat 625 lat
Stolarz 37 000 27 lat 270 lat
Programista 80 000 13 lat 125 lat
Sekretarka 38 000 27 lat 263 lata
Fryzjer 22 000 47 lat 454 lata
Nauczyciel 46 000 22 lata 217 lat
Farmaceuta 95 000 11 lat 105 lat
Policjant 48 000 21 lat 152 lata
Fizjoterapeuta 66 000 15 lat 152 lata
Weterynarz 72 000 14 lat 139 lat
rdo: Biuro Statystyki Pracy USA, Anthony Balderrama, CareerBuilder.com. Liczby za-
okrglone dla uproszczenia.
Czy nie byoby sensownie dostawa zapat bez wzgldu na to,
czym si zajmujesz? Zarabia wtedy, kiedy pisz, kiedy si bawisz,
kiedy si zaatwiasz, kiedy siedzisz na play? Dlaczego nie miaby
dostawa pienidzy dziki upywowi czasu i sprawi, aby pracowa on
dla Ciebie, a nie przeciwko Tobie? Czy podobna rzecz jest moliwa?
Tak, ale nie w ramach Slowlane.
2. Ograniczenia dowiadcze
W cigu dwch miesicy bycia przedsibiorc nauczyem si wi-
cej ni w cigu dziesiciu lat pracy na tuzinach posad, ktre prowa-
dziy donikd. Problem z zestawem wyspecjalizowanych umiejtnoci
jest taki, e zawa Twoj uyteczn warto do ograniczonej ich licz-
by, wymaganej przez dany rynek. Stajesz si jednym z wielu zbw
w kole zbatym. A jeli koo si zuyje, lub bdzie mona je zastpi
czym innym, nie bdziesz mia szczcia.
Tysice pracownikw fabryk samochodowych zostao, na przykad,
zwolnionych z powodu outsourcingu lub zastpienia ich pracy prac
maszyn. Dowiadczenie im nie pomaga przeszkadza im. Pamitasz
maszyny do pisania? Jak sobie dzisiaj radzi kto, kto naprawia ma-
szyny do pisania? A maklerzy giedowi? Biura podry? Wymierajce
rasy wychodz z ask, jak nowinki ze wiata mody. W tym roku Twj
zestaw umiejtnoci ma warto, a w nastpnym ju jej nie ma.
Poza tym dowiadczenie w pracy jest zwykle przypisane do klu-
czowej grupy czynnoci, ktre codziennie rutynowo si powtarza. Po
pocztkowym dowiadczeniu, zwizanym z pozyskiwaniem wiedzy,
praca staje si reimem, a tempo akumulacji nowej wiedzy spada pra-
wie do zera. Praca na posadzie ogranicza uczenie si i przeksztaca si
w dzwon mierci: wymiany siy yciowej na pienidze.
Dowiadczenie pochodzi z tego, co robisz w yciu, a nie z tego,
czym zajmujesz si w pracy. Nie potrzebujesz pracy, aby zdoby do-
wiadczenie.
Zapytaj sam siebie: ktre dowiadczenie jest waniejsze? Dowiad-
czenie sualczej pracy, ktra ma opaci Twoje rachunki, czy dowiad-
czenie tworzenia czego, co moe zapewni Ci wolno finansow na
reszt ycia i dziki czemu nie bdziesz ju musia pracowa?
3. Brak kontroli
Praca na etacie jest jak podr na pace pick-upa. Jeste wysta-
wiony na dziaanie ywiow, podczas gdy kierowca siedzi wygodnie
w fotelu za kierownic. A jeli droga stanie si wyboista? Obijasz si
wtedy o burty, albo, co gorsza, wylatujesz z paki. Siedzc z tyu na
pick-upie, nie masz adnej kontroli i jeli ta strategia jest sercem
Twojego planu finansowego, jest to gupota. Jeli nie kontrolujesz
swojego dochodu, nie masz kontroli nad swoim planem finansowym.
Jeli nie kontrolujesz swojego planu finansowego, nie masz kontroli
nad wolnoci.
Miliony posusznie piewaj afroamerykask Kumbay
16
zatrud-
nionych, ufajc, e praca na etacie peni kluczow rol w ich utrzyma-
niu si przy yciu. Jasne, e praca moe Ci utrzyma, ale Czy Twoim
celem jest jedynie utrzymywanie si? Pragniesz przecitnoci czy
bogactwa? Jeli Twoj finansow podr moe zatrzyma zwolnienie
z pracy, jest to hazard. Nie jeste realist, a gupcem. Etat nie jest bez-
pieczny i nie oferuje bezpieczestwa.
4. Przykry zapach z ust Lindy
W mojej rodzinie s ludzie, ktrzy s doywotnimi pracownikami.
Sysz czsto o ich zmaganiach i harwce. Przez lata miaem dwa tu-
ziny rnych posad i zauwayem, e jeli chodzi o polityk biurow,
nic si nie zmienio. Wci te same historie, cho bior w nich udzia
inni ludzie, innego dnia, w innym biurze. Kto tam sypia z szefem,
zabiegajc o jego wzgldy. Jim jest leniem, ale to on zbiera zasugi za
prac. Linda ma przykry zapach z ust i kady boi si jej o tym powie-
dzie. Lacey przychodzi do pracy po czasie, a wychodzi za wczenie.
Horace kradnie jedzenie i codziennie nosi t sam kurtk. Leniwy
Lester nigdy nie zmienia papieru w kopiarce. Te same historie, tyle e
w innym biurze.
O polityce biurowej nie da si zapomnie, niezalenie od tego, gdzie
pracujesz. Scena jest inna, ale aktorzy ci sami. Niestety, jako pracow-
16
Afrykasko-amerykaska pie duchowa z lat 30. XX wieku przyp. tum.
nik w okrelonym rodowisku pracy, musisz gra w t gr. Musisz by
posuszny lub zmierzy si z kar ze strony wsppracownikw czy
szefa.
Pamitam ale mojej koleanki, ktra zmagaa si ze rodowi-
skiem korporacyjnym. Kada czynno wizaa si z procesem.
Masz pomys? Super polij go do szefa. Potem szef przesya go do
swojego szefa, ktry przekazuje go dziaowi prawnemu, ktry odsya
go do szefa jej szefa do sprawdzenia, a ten wysya go z powrotem,
bla, bla, bla! Jeli wspomniany pomys dokdkolwiek dotrze, jest ju
albo przeterminowany, albo podpisay si pod nim cztery inne oso-
by. Komu potrzebna jest ta popltana sie, niszczca Twoje zdrowie
psychiczne? Jedyn obron przed polityk biura jest kontrolowanie
boiska, a aby to zrobi, musisz by szefem. A eby by szefem, mu-
sisz nie tylko kierowa przedstawieniem musisz by jego waci-
cielem.
5. Subskrypcja Pa sobie na kocu
Najpierw pa sobie to doktryna Slowlane. Problem w tym, e
w przypadku etatu jest to niemal niemoliwe. Lokalny czy pastwo-
wy rzd nakada wysokie podatki na Twj dochd. Twoje moliwoci
ochrony go przed tymi potrceniami s ograniczone do uczestniczenia
w programie 401(k) i IRA, co rwnie jest ograniczone do wysokoci
10 proc. lub 16 500 dolarw ktrakolwiek warto jest nisza. Jeli
bdziesz sumiennie handlowa swoim yciem i wzniesiesz si do po-
ziomu dyrektorskiego, oczekuj, e 50 proc. Twoich pienidzy zniknie,
zanim dotknie Twoich rk. Jako pracownik natychmiast otrzymujesz
prenumerat Pa sobie na kocu i pojawia si ona nawet, jeli jej
nie zamwisz. Jeli pacisz sobie na kocu, a wszyscy inni dostaj
Twoje pienidze jako pierwsi, nie oczekuj, e zbudujesz bogactwo
szybko.
6. Dyktatura dochodu
Czy kiedykolwiek zaskoczya Ci 1000-procentowa podwyka od
szefa? Wyobra sobie tak sytuacj: zachwycony oczywistym zyskiem,
jaki zapewniasz firmie, z pewnoci siebie wchodzisz do gabinetu
szefa i dasz podwyki. Wnosz do tej firmy warto, argumentu-
jesz, Mona na mnie polega i rzadko chodz na chorobowe.
Twj szef przybiera postaw obronn, krzyuje ramiona, unosi go-
w do gry i leniwie odchyla si do tyu w swoim wielkim, czerwonym
kierowniczym fotelu. Bierzesz gboki oddech i decydujesz si to po-
wiedzie: Dlatego chciabym dosta 1000 proc. podwyki.
Twj szef wydaje z siebie gardowe stknicie, przechyla si z po-
wrotem i uderza domi w blat biurka. OK, gdzie tu art? Jestem
zajty.
Odpowiadasz: aden art. Mwi powanie. Zarabiam 9 dolarw
na godzin. Chc zarabia 99 dolarw na godzin.
A co powiesz na to: nie dostaniesz nic, bo tak mi si podoba. Wy-
no si z mojego biura i przesta marnowa mj czas. Jeli zrobisz to
szybko, to Ci nie wylej. Co powiesz na tak ofert?
Wychodzisz. Wydaje mi si, e szef nie uwaa 1000-procentowej
podwyki za moliw do zaatwienia.
Ta sytuacja nigdy nie mogaby mie miejsca. Jako pracownik nie
moesz da podwyki wyszej ni 10 proc. Tak wyglda Twoje boi-
sko. Twoja warto jest narzucona, a praca staje si ograniczaniem
bogactwa, i s to ograniczenia, ktrych nie sposb pokona.
Praca wizi Twj los w zbjeckim handlu czasem: pi dni ycia
zamieniane na dwa dni wolnoci. Praca przykuwa Ci acuchem do
konkretnych dowiadcze. Praca odbiera Ci kontrol. Praca zmusza
Ci do przebywania z ludmi, ktrych nie moesz cierpie. Praca wy-
musza pacenie sobie na kocu. Praca nakada dyktatur na Twj do-
chd. Te ograniczenia s przeciwiestwem tworzenia bogactwa. Nadal
chcesz pracy?
Podsumowanie
rozdziau
W pracy sprzedajesz swoj wolno (w for-
mie czasu) za wolno (w formie pieni-
dzy).
Dowiadczenie wynika z dziaania. rodo-
wisko tego dziaania jest bez znaczenia.
Gromadzenie bogactwa jest niemoliwe,
kiedy nie masz kontroli nad swoim gw-
nym rdem dochodu.
Rozdzia 12
Slowlane dlaczego nie jeste bogaty
Kto powinien na samym pocztku
naszego ycia powiedzie nam,
e umieramy. Moe wtedy ylibymy
peni ycia w kadej minucie,
kadego dnia. Zrb to, mwi!
Cokolwiek chcesz zrobi, zrb to teraz.
Liczba dni jutrzejszych jest ograniczona.
Michael Landon
Somebody should tell us, right at the
start of our lives, that we are dying.
Then we might live life to the limit, every
minute of every day. Do it! I say.
Whatever you want to do, do it now.
There are only so many tomorrows.
Michael Landon
Ujawnienie nieudolnoci Slowlane
Jeli Slowlane jest Twoj strategi budowania bogactwa, mog
dokona zaoenia: prawdopodobnie nie jeste bogaty i nigdy nie b-
dziesz. Hej, skd mam a tak pewno? To proste. Strategia Slowlane
osadza si na Niekontrolowanej Ograniczonej Dwigni (NOD).
Niekontrolowana Ograniczona Dwignia jest niepokojcym dowo-
dem nieudolnoci koncepcji Slowlane. Jak moesz osign bogactwo
na wolnym pasie? Zdobywasz dobrze patn prac, oszczdzasz, y-
jesz skromnie, inwestujesz na giedzie i powtarzasz to przez 50 lat.
Jeli dokopiesz si do matematycznej struktury tej strategii, okae si,
e zmienne, ktre definiuj plan, nie mog by kontrolowane ani le-
warowane.
Niekontrolowana Ograniczona Dwignia cz 1
Dlaczego NOD jest taka wana? Aby zgromadzi bogactwo finan-
sowe, musisz przyciga due sumy pienidzy. Aby je przycign,
potrzebujesz dwch rzeczy: 1) kontroli, 2) dwigni. Slowlane nie ma
ani jednego, ani drugiego, a prawda ta staje si widoczna po zdekon-
struowaniu tej strategii do jej matematycznego odpowiednika lub do
jej wszechwiata bogactwa. Odkryj matematyk, ktra kryje si za pla-
nem, a odkryjesz jego saboci!
Kiedy poddajesz Slowlane procesowi dekonstrukcji, znajdujesz
dwie zmienne: 1) gwne rdo dochodu, ktre definiuje sposb,
w jaki zarabiasz i 2) czynnik przyspieszenia bogactwa, ktry defi-
niuje, w jaki sposb bogactwo jest gromadzone. Gwnym rdem
dochodu osoby, ktra porusza si wolnym pasem ruchu, jest praca,
podczas gdy wehikuem przyspieszenia bogactwa s inwestycje, ta-
kie jak 401(k) i fundusze inwestycyjne. Pocz te rzeczy, a otrzymasz
rwnanie bogactwa Slowlane.
BOGACTWO = (praca) + (inwestycje rynkowe)
(gwne rdo dochodu + czynnik przyspieszenia bogactwa)
SLOWLANE DLACZEGO NIE JESTE BOGATY I 141
W tym planie dochd pozyskany z pracy finansuje styl ycia i in-
westycje. Aby obnay restrykcyjn NOD tego planu, musimy rozoy
te zmienne na prostsze czynniki, zaczynajc od zmiennej pracy.
Stranik bogactwa: rzeczywista warto
Jak zarabiamy pienidze w pracy? Dziki rzeczywistej wartoci.
Rzeczywist warto determinuje rynek pracy i jest ona cen, za
jak moesz wymieni swj czas na pienidze. Warto wewntrzna
jest tym, co zarabiasz, wykonujc prac. Ile inni s skonni Ci zapaci
za to, co oferujesz spoeczestwu? Rzeczywista warto mierzona jest
jednostk czasu albo w godzinach, albo rocznie. Jeli zarabiasz 10
dolarw na godzin za przewracanie misa na hamburgery na osiedlo-
wym grillu, Twoja rzeczywista warto wynosi 10 dolarw na godzin.
Jeli jeste ksigowym i Twoja pensja wynosi 120 000 dolarw rocz-
nie, Twoj rzeczywist wartoci jest 120 000 dolarw na rok.
PRACA (Twoja rzeczywista warto) = (stawka za godzin) x (prze-
pracowane godziny)
lub
PRACA (Twoja rzeczywista warto) = roczna pensja
Zauwa, e rzeczywista warto mierzona jest w jednostkach CZA-
SU. Ten zwizek z czasem przedstawia pierwszy nieefektywny ele-
ment kreowania bogactwa poprzez Slowlane. Czy moesz kontrolo-
wa czas? Czy moliwe jest wykorzystanie dwigni w odniesieniu do
czasu? Niestety nie. Twj czas ograniczony jest do 24 godzin. Jeli
zarabiasz 200 dolarw na godzin, nie moesz wymaga cudu w po-
staci 400 godzin w cigu jednego dnia. Jeli zarabiasz 50 000 dolarw
rocznie, nie moesz wymaga pracy przez 400 lat w cigu Twojego
ycia. W stosunku do czasu nie mona zastosowa dwigni.
Dla kogo, kto pracuje na godziny, maksymalnym limitem jest 24
godziny i nie mona nic zrobi, aby to zmieni. W teorii moesz wy-
mieni na dochd 24 godziny dziennie, ale nie wicej. Praca przez
24 godziny dziennie nie jest oczywicie moliwa, wic faktycznie wy-
mienialnych jest osiem do 12 godzin.
Dla kogo, kto otrzymuje pensj, ograniczenia s takie same. Nie
moesz pracowa wicej, ni wynosi dugo Twojego ycia. Jaki jest
grny limit tej wymiany? 40, 50 lat? W caej udokumentowanej hi-
storii nie byo ani jednego czowieka, ktry pracowa przez 100 lat.
Niezalenie od tego, czy pobierasz wypat za godziny, czy rocznie, nie
moesz zwielokrotni czasu!
Pomyl: czy 12 to dua liczba? A 50? Czy te liczby s predyspo-
nowane do stworzenia milionerw? Nie s, a to udowadnia, e Twj
czas jest ograniczony do maych liczb i nie moe by zwielokrotnio-
ny. Przepracowane godziny czy roczna pensja z matematycznego
punktu widzenia nie mog wytworzy bogactwa, poniewa opieraj si
na mierze czasu, ktrej nie da si kontrolowa ani zmodyfikowa. Ma-
tematyka nie kamie. 12 zawsze bdzie mniejsze ni 10 000 000. Jeli
moliwo zastosowania dwigni jest ograniczona, tak samo bdzie
z kreowaniem bogactwa. Mae liczby nie tworz milionerw.
Za ograniczon moliwoci stosowania dwigni stoi jeszcze jeden
zabjca bogactwa brak kontroli. Czy moesz kontrolowa swojego
pracodawc? Czy moesz kontrolowa swj dochd? Czy moesz kon-
trolowa gospodark? Czy moesz zarobi 50 000 dolarw w jednym
roku, a w nastpnym 50 milionw? Czy moesz kontrolowa cokol-
wiek, co zwizane jest z Twoj prac, cznie z ndzn 4-procentow
podwyk? Moe Ci si wydawa, e tak, poprzez czst zmian pra-
cy, dla zyskw, ale faktycznie nie jest to moliwe. Twoja kontrola jest
maa lub nie ma jej wcale.
Procent skadany: to, czego oni Ci nie mwi
Drug zmienn w rwnaniu bogactwa Slowlane jest gwny czyn-
nik przyspieszenia bogactwa, ktry pochodzi z inwestycji takich,
jak fundusze inwestycyjne, 401(k) z innych tradycyjnych inwestycji,
wychwalanych przez guru i doradcw finansowych. Inwestycje te ko-
rzystaj ze strategii finansowej, znanej jako procent skadany, ktra
jest struktur matematyczn, przedstawiajc potg akumulacji od-
setek na przestrzeni dugiego okresu oszczdzania.
Fundamentalnym oszustwem procentu skadanego jest stara pie
abdzia, goszona przez guru a do znudzenia: 10 000 zainwestowa-
ne dzisiaj bdzie warte gazylion za 40 lat. Inwestuj 250 dolarw mie-
sicznie przez 50 lat, a odejdziesz na emerytur w bogactwie! Uywany
poprawnie, procent skadany jest potnym sprzymierzecem na dro-
dze do bogactwa. Uywany do celw Slowlane, powoduje spowolnienie
podry do tempa czogania si. Dlaczego? Zagadka zostanie rozwiza-
na, jeli zgbisz matematyk odpowied jest bliniacza do odpowie-
dzi na pytanie, dlaczego praca na etacie nie uczyni Ci bogatym: czas.
Tworzenie bogactwa poprzez procent skadany wymaga ogromnej
iloci czasu. Podobnie jak praca, procent skadany lub inwestycje ta-
kie, jak fundusze inwestycyjne i 401(k) nie mog by kontrolowane
i nie mona zastosowa wobec nich dwigni. Mechanizmy te polegaj
na zbyt wybrakowanej formule matematycznej, aby stworzy dziki
niej bogactwo.
O ile dochd, jaki osigasz z pracy, mierzony jest stawkami go-
dzinowymi lub roczn pensj, proces przyspieszenia bogactwa dziki
procentowi skadanemu rwnie jest mierzony w czasie (lata), ktry
mnoony jest przez roczny zwrot. Spjrzmy jeszcze raz na matema-
tyczny wzr patologii, majcej wie do bogactwa drog Slowlane:
BOGACTWO = (praca) + (inwestycje rynkowe)
(gwne rdo dochodu + czynnik przyspieszenia bogactwa)
lub, po rozoeniu:
BOGACTWO = [rzeczywista warto (rocznie)] + [procent skada-
ny (rocznie)]
(gwne rdo dochodu + czynnik przyspieszenia bogactwa);
po dalszym rozoeniu:
BOGACTWO = (czas x stawka godzinowa lub warto pensji) +
(zainwestowana suma x
(1 + zwrot)
czas
)
(gwne rdo dochodu + czynnik przyspieszenia bogactwa).
Tak samo, jak w przypadku pracy, wada procentu skadanego tkwi
w matematycznych ograniczeniach. Liczby, zamiast pracowa DLA
Ciebie, pracuj PRZECIWKO Tobie. Popatrz na tabel, wskazujc na
efekty procentu skadanego po zainwestowaniu 10 000 dolarw.
INWESTYCJA 10 000 DOLARW
Czas
(w latach)
Stopa wzrostu (USD)
5% 10% 15% 20%
5
10
15
20
25
30
35
40
12 763 16 105 20 114 24 883
16 289 25 937 40 456 61 917
20 789 41 772 81 371 154 070
26 533 67 275 163 665 383 376
33 864 108 347 329 190 953 962
43 219 174 494 662 118 2 373 763
55 160 281 024 1 331 755 5 906 682
70 400 452 593 2 678 635 14 697 716
Guru Slowlane gosi, e 10 000 dolarw przy wzrocie 15 proc.
bdzie warte 2,5 miliona za 40 lat!!! Hura!!!
Czego Ci nie mwi? Nie mwi, e zwrot 15 proc. rok po roku jest
niemoliwy, chyba e zainwestujesz z Bernim Madoffem lub Charlesem
Ponzi. Nie mwi Ci, e za 40 lat bdziesz martwy, i e jeli nawet nie
bdziesz, to bdziesz bliski mierci. Nie mwi Ci, e za 40 lat Twoje
2,5 miliona bdzie prawdopodobnie warte 250 000 w dzisiejszych do-
larach, a litr mleka bdzie kosztowa 12 dolarw. Nie mwi Ci, e oni
sami nie korzystaj z tej metody przyspieszenia bogactwa. Nie mwi Ci
zbyt wiele, a jednak Ty masz im uwierzy, bez kwestionowania.
Niekontrolowana Ograniczona Dwignia cz 2
Aby procent skadany przynosi efekty, potrzebne s trzy rzeczy.
1. CZAS, liczony w latach.
2. Sprzyjajcy ROCZNY ZWROT Z INWESTYCJI, w obrbie tych lat.
3. ZAINWESTOWANA SUMA, stale, ponownie inwestowana.
Te trzy zmienne tworz drug cz naszego rwnania bogactwa
Slowlane:
Procent skadany = zainwestowana suma x
(1 + zwrot)
czas
Cho jest to uproszczona wersja bardziej skomplikowanego rw-
nania, celem tej analizy s jej zmienne komponenty. Procent skada-
ny wymaga przewidywalnego zwrotu w wysokoci 10 proc. rocznie.
Powodzenia w hazardzie. Czy rynki straciy kiedykolwiek 20 proc.
w cigu jednego roku? A 40 proc.? Tak, a kiedy Ty stracisz, Twoje
oszczdnoci wyparuj.
Widzisz, przyspieszenie bogactwa poprzez procent skadany jest
niepene, poniewa jego zmienne s niekompletne. Ani czasu, ani zwro-
tu z inwestycji nie mona zwielokrotni ani kontrolowa. Poznaj moje-
go przyjaciela Niekontrolowan Ograniczon Dwigni (NOD).
Czy moesz da 2000 proc. zwrotu z zainwestowanych pieni-
dzy w tym roku? Czy moesz oczekiwa, e czas Twoich inwestycji
wyduy si ze standardowych 40 lat do 400? Powtarzam: w stosunku
do liczb nie mona zastosowa dwigni. Twoja grna granica dugoci
inwestycji to 50 lat. Gorzej jest ze zwrotem 6 proc., 8 proc. lub 10
proc. rocznie to standard. Czas jest ograniczony dugoci Twojego
ycia, zwrot jest regulowany rednim zwrotem typowych inwestycji,
a suma jest ograniczona, poniewa Twoje rodki kreowania dochodu
pochodz z pracy rwnie ograniczonej! Jedynym sposobem, aby
odwrci matematyczn sabo procentu skadanego, jest rozpocz-
cie z du sum, a due sumy wymagaj uycia dwigni.
Ponadto, tak jak pracy, procentu skadanego nie moesz kontrolo-
wa. Czy moesz oczekiwa, e Twj bank zapaci Ci odsetki w wyso-
koci 25 proc. od Twoich oszczdnoci? Hej, Panie Banku Slowlane,
dam 25 proc. zwrotu z moich oszczdnoci! Czy jeste w stanie
kontrolowa gospodark? Hej, Pani Gospodarko, czy moesz mi za-
gwarantowa niskie bezrobocie i sprzyjajce biznesowi rodowisko po-
datkowe? Czy jeste w stanie kontrolowa redni zwrot z giedy? Hej,
Pani Giedo, jestem ju zmczony 8-procentowym zwrotem, czy w tym
roku moesz mi przynie 250-procentowy zwrot?. mieszne! Czy je-
ste w stanie kontrolowa cokolwiek w tym rwnaniu, poza zawzitym,
intensywnym poszukiwaniem najlepszej inwestycji, aby zapewni so-
bie dodatkowy, marginalny 1 proc.? Nie jeste.
Dlaczego fundusze inwestycyjne i 401(k)
nie uczyni Ci bogatym
W 2008 roku poszedem na seminarium, dotyczce inwestycji ofe-
rujcych sta stop zwrotu, organizowane przez duy dom maklerski.
Inwestycje o staej stopie zwrotu to instrumenty podobne do obligacji
samorzdowych i obligacji przedsibiorstw. Na seminarium przyszo
okoo 50 osb. Usiadem z tyu i przygldaem si tumowi. Gdyby
usun siwe wosy, poczenia skarpetek z sandaami, laski i wzki
inwalidzkie, co by zostao? Tylko ja. Byem najmodsz osob na sali
(do diaba, nawet ja nie jestem ju taki mody). Jakim sposobem trzy-
dziestokilkulatek znalaz si w pomieszczeniu penym emerytw?
Ludzie na sali byli ludmi sukcesu Slowlane. Uyli czasu, aby
przyspieszy bogactwo, a dostali dziki temu starczy wiek. Nie jestem
le nastawiony do starszych pokole, chc jedynie przekaza prze-
sanie: Procent skadany (401(k), fundusze inwestycyjne, gieda) nie
moe nada budowaniu bogactwa duej prdkoci.
Wedug danych firmy marketingowo-badawczej The Harrison
Group (TheHarrisonGroupInc.com), jedynie 10 proc. pentamilione-
rw (majcych warto netto 5 milionw dolarw) donosi, e ich bo-
gactwo pochodzi z pasywnych inwestycji. Wiek nie by podany, ale
moesz si domyli, e nikt spord tych 10 proc. nie by poniej
trzydziestki.
Pomyl, czy kiedykolwiek spotkae studenta, ktry zdoby boga-
ctwo dziki inwestycjom w fundusze inwestycyjne lub 401(k) swojego
pracodawcy? A moe mczyzn, ktry kupi fundusze samorzdowe
w 2006 i odszed na emerytur w 2009 roku? Zastanawiam si te,
czy ten facet w samochodzie za 1,2 miliona dolarw osign sukces
dziki dobrze wywaonemu portfelowi funduszy inwestycyjnych?
Tacy ludzie nie istniej, poniewa modzi bogaci nie osign zwro-
tu na poziomie 8 proc., ale 800 proc.! Czy Twoje bogactwo kiedykol-
wiek wzroso o 800 proc. w cigu jednego roku? Prawdopodobnie nie,
ale wiesz co? MOJE WZROSO, poniewa nie jestem przywizany do
rwnania bogactwa Slowlane. Moje przyspieszenie bogactwa nie ma
oparcia w giedzie!
Zostae nauczony wierzy, e fundusze inwestycyjne, akcje, ob-
ligacje, 401(k), urednianie ceny nabycia akcji i procent skadany
kreuj bogactwo, a tymczasem one s nieudolnymi strategiami przy-
spieszenia bogactwa, drog Slowlane. Bez kontroli i dwigni s one,
niestety, nieskutecznymi akceleratorami.
Kup i trzymaj nie yje
Na studiach uczono mnie, e kup i trzymaj jest bezpieczn stra-
tegi inwestycyjn, przynoszc miliony. Kup akcje solidnych firm,
usid wygodnie, poczekaj kilka dekad i voila, zostan zalany milio-
nami. Rzucali Ci tabel w twarz i mwili: Inwestycja 10 000 dolarw
w firm XYZ w 1995 roku dzi byaby warta 5 milionw!. Na cae
szczcie zignorowaem to.
W 1997 roku otworzyem Roth IRA z 1000 dolarw i zain-
westowaem pienidze w rozwj funduszu inwestycyjnego w jednej
z duych firm inwestycyjnych. Tak, pozwoliem profesjonalistom za-
rzdza nimi dla mnie. Przez nastpn dekad ich nie dotknem. Tak
naprawd, zapomniaem o tym koncie.
W cigu kolejnych dziesiciu lat zarobiem ponad 10 milionw
dolarw, kierujc si map Fastlane i wykorzystujc strategie szyb-
kiego pasa. Jeli chodzi o wspomniane konto IRA, nigdy go nie do-
tykaem i pozwoliem mu pyn z nurtem Slowlane. Dzisiaj konto
to jest warte 698 dolarw. 698! Biorc pod uwag inflacj, realna
sia nabywcza wynosi 500 dolarw. Mj kubek na lune drobniaki,
ktry stoi na blacie w kuchni, by lepsz inwestycj. Gdybym zain-
westowa milion dolarw, stracibym wicej ni 400 000. I to ma by
bro Slowlane, dziki ktrej zdobywa si bogactwo? mieszne! Mi-
liony czcz map Slowlane z gwn ulic o nazwie kup i trzymaj,
o dugoci dziesitek lat, usian puapkami i rzadko prowadzc do
bogactwa.
Niedawno syszaem prognostyka Slowlane, ktry gosi efektyw-
no doktryny Boga si powoli, cytujc ten oto pyszny fakt: Je-
li pod koniec 1940 roku zainwestowaby 1000 dolarw w akcje
S&P500, miaby dzisiaj 1 341 513. Pozwl, e przyjrz si temu fak-
towi, zakadajc, e jest faktem.
1. Jest rok 1940 i zamy, e masz 21 lat.
2. Jakim sposobem dysponujesz kwot 1000 dolarw, ktra w dzi-
siejszych dolarach wynosiaby okoo 15 000.
3. Wzie te pienidze i zrobie z nimi to, co opisano powyej.
Gratulacje! Teraz jest rok 2010, masz 91 lat i bogactwo wynoszce
1 341 513. A jeli miae szczcie otrzyma swoje 1000 dolarw
w DNIU NARODZIN, miaby teraz 71 lat! Tak, kochani, czas zacie-
ra rce! Boga si powoli uczyni Ci bogatym! Zignoruj redni
dugo ycia (74 lata) i upewnij si, e wzek inwalidzki ma chro-
mowane felgi. A powanie, jakim sposobem kto moe ekscytowa si
takimi bredniami?
Zdradziecki zwizek Slowlane z czasem
Procent skadany i praca, maj to samo schorzenie: grzesznie,
apczywie poeraj Twj czas, a jednoczenie uniemoliwiaj Ci kon-
trol. Obie zmienne w rwnaniu bogactwa Slowlane osadzone s
w czasie czasie przeznaczonym na prac i czasie potrzebnym in-
westycjom. Czas staje si gwn podpor bogactwa, nierozerwalnie
zwizan z matematycznym ograniczeniami: 24 godziny na dob
i 50-letni czas pracy. Tak, zdobywanie bogactwa jest kwesti czasu.
Jeli nie planujesz y wiecznie, ten zwizek jest podejrzanie nieroz-
tropny. Dlaczego? Poniewa oddawanie swojego czasu jest oddawa-
niem bogactwa.
Przyjrzyj si poniszym popularnym, godnym politowania przy-
kadom. Zamy, e oszczdzasz 5 proc. ze swojego dochodu brutto,
inwestujc ze zwrotem wynoszcym 8 proc. rocznie. Wyczmy z wy-
licze podatki i inflacj.
Pensja 25 000 dolarw/rok, oszczdzasz 1 250 dolarw/rok, inwestu-
jesz na 40 lat przy oprocentowaniu 8 proc. = 362 895 dolarw.
jesz na 40 lat przy oprocentowaniu 8 proc. = 725 791 dolarw.
jesz na 40 lat przy oprocentowaniu 8 proc. = 1 088 686 dolarw.
Pensja 100 000 dolarw/rok, oszczdzasz 5000 dolarw/rok, inwe-
stujesz na 40 lat przy oprocentowaniu 8 proc. = 1 451 581 dolarw.
Pensja 150 000 dolarw/rok, oszczdzasz 7500 dolarw/rok, inwe-
stujesz na 40 lat przy oprocentowaniu 8 proc. = 2 177 132 dolarw.
Nie zachwycaj si liczbami. Pamitaj, e to okres 40 lat. Jeli masz
20 lat, bdziesz mia 60. Jeli masz 30, bdziesz mia 70. Jeli masz
40 lat, bdziesz martwy. Wybacz, ale to wykroczyoby poza redni
dugo ycia.
Czy biorc pod uwag wiek, te pienidze i wolno, jak przyno-
sz, brzmi pontnie? Czy zdajesz sobie spraw, e te pienidze bd
miay 50 proc. swojej siy nabywczej? 40 lat temu samochd mona
byo kupi za 3000 dolarw, a za bochenek chleba pacio si 20 cen-
tw. Nie zapominajmy te o innych szczytnych zaoeniach: dochodo-
wej pracy i dobrze prosperujcej gospodarce, ktra oferuje bezpieczny,
8-procentowy zwrot. W 2008 roku rynki straciy 50 proc. Guru chyba
zapomnia wspomnie o tych anomaliach.
Kadego dnia ludzie powicaj swj czas w zamian za malut-
kie bryki bogactwa. Czas staje si wtedy ciarem, a nie aktywem.
Wszystko, co kradnie czas i nie posiada mocy, aby go uwolni, jest
obcieniem.
W ideologii Slowlane czas traktuje si, jak kipic yciem fontan-
n, ktra nigdy nie wysycha. Niestety, umieralno wynosi 100 proc.,
a prognoz ycia jest mier. Pewnego dnia umrzesz i miejmy nadzie-
j, e kiedy spojrzysz z tej perspektywy, nie dostrzeesz, e 60 proc.
Twojego czasu zostao zmarnowane w boksie biurowym, podczas gdy
Twoje dzieci rosy, a Twoja ona zdradzaa Ci z instruktorem jogi.
Slowlane jest planem nadziei
Slowlane rozrzedza Twoj kontrol. Czytasz t ksik, poniewa
chcesz kontrolowa swoje finansowe przeznaczenie, a NIE powierzy
je jakiej firmie czy giedzie.
Jeli chcesz sta si bogaty, musisz kontrolowa i maksymalnie wy-
korzystywa zmienne w Twoim planie finansowym kady plan finan-
sowy bez kontroli natychmiast rozpada si i zmienia w plan nadziei.
Mam nadziej, e mnie nie wylej! Mam nadziej, e warto moich
akcji wzronie! Mam nadziej, e dostan awans! Mam nadziej, e
nie ogranicz godzin mojej pracy! Mam nadziej, e firma, w ktrej
pracuj, nie zbankrutuje! Nadzieja, nadzieja, nadzieja! Przykro mi, ale
nadzieja nie jest planem!
Plan Slowlane spoczywa w matematycznym wizieniu, w ktrym
stranikiem jest czas. Aby stworzy bogactwo szybko, musisz porzuci
formu Slowlane i jej zwizek z czasem. W budowaniu bogactwa czas
powinien by aktywem, a nie ciarem! Mimo to, reakcja poruszaj-
cych si wolnym pasem na niekontrolowan, ograniczon dwigni
jest przewidywalna: id oni lepo do boju przeciwko jedynej zmiennej,
ktr postrzegaj jako moliw do kontrolowania swojej rzeczywistej
wartoci. Poruszajcy si wolnym pasem argumentuje: Musz wicej
zarabia!.
Walka ta toczy si daremnie, cho wykorzystuje si w niej drogie
wyksztacenie.
Podsumowanie
rozdziau
Dziki Slowlane nie mona osign bo-
gactwa. Powodem jest Niekontrolowana
Ograniczona Dwignia (NOD).
Pierwsza zmienna w rwnaniu bogactwa
Slowlane wynika z pracy, rozkadajcej si
na rzeczywist warto, ktra rwna si
nominalnej wartoci kadej czci ycia,
ktr oddajesz.
Rzeczywista warto jest wartoci Twoje-
go czasu, ustalon przez rynek pracy, i mie-
rzona jest w jednostce czasu godzinowo
lub dziennie.
W Slowlane rzeczywista warto (niezale-
nie od miary czasu) jest numerycznie ogra-
niczona, poniewa doba ma tylko 24 godzi-
ny (dla pracujcego na godziny), a rednia
dugo ycia wynosi 74 lata (dla pracow-
nika etatowego).
Tak samo, jak gwne rdo dochodu czo-
wieka poruszajcego si wolnym pasem
(praca), wehiku przyspieszenia bogactwa
(procent skadany) rwnie zwizany jest
z czasem.
Bogactwa nie mona przyspieszy, jeli
wie si ono z matematyk, ktra bazuje
na czasie.
Czas jest Twoim paliwem pierwotnym i nie
powinien by wymieniany na pienidze.
Podsumowanie
rozdziau
Twj czas nie powinien by zasobem wy-
mienianym na bogactwo, poniewa boga-
ctwo samo w sobie skada si z czasu.
Twoja miertelno sprawia, e jeli chodzi
o tworzenie bogactwa, czas nakada mate-
matyczne ograniczenia.
Jeli nie masz kontroli nad zmiennymi,
tworzcymi Twj wszechwiat bogactwa,
nie kontrolujesz swojego planu finansowe-
go.
DAREMNA WALKA EDUKACJA I 153
Rozdzia 13
Daremna walka edukacja
The only thing that
interferes with my
learning is my education.
Albert Einstein
Jedyn rzecz, ktra
przeszkadza mi w nauce,
jest moje wyksztacenie.
Albert Einstein
Walka z Niekontrolowan Ograniczon Dwigni
edukacja
Naturaln reakcj czowieka poruszajcego si wolnym pasem na
Niekontrolowan Ograniczon Dwigni (NOD), ukryt w rwnaniu
bogactwa Slowlane, jest prowadzenie wojny z rzeczywist wartoci
poprzez rozwijanie broni w postaci wyksztacenia. Skoro NOD defi-
niuje Slowlane, to poruszajcy si wolnym pasem stwierdza, e jedyn
zmienn wart rozwijania jest stawka pacy. Musz zarabia szecio-
cyfrowe kwoty! Musz wicej zarabia! Jak atwo zatem przewidzie,
wraca on do szkoy, aby zdoby MBA lub inny dyplom. Argumentuje:
MBA zapewni mi 15-procentowy wzrost zarobkw lub paca po-
cztkowa certyfikowanego managera projektu wynosi 120 000 do-
larw rocznie!. Steve Ambrose, na przykad, zapisuje si na studia
MBA, aby podnie kwalifikacje. Koszt MBA to 44 000 dolarw. Czas
trwania 800 godzin. Steve uzasadnia ten podwjny koszt (czas i pie-
nidze) oczekiwaniem wzrostu rzeczywistej wartoci. Steve spodziewa
si, e po ukoczeniu studiw bdzie wicej warty dla swojej firmy
i na konkurencyjnym rynku pracy. Nadal jednak, niestety, wymienia
czas na pienidze tyle e po wyszej stawce, ale wci bez kontroli
i wykorzystania dwigni.
Nastpnym przykadem jest moja znajoma, ktra zapisaa si na
kurs zarzdzania projektami, ktry poar jej pi omiogodzinnych
sobt i kosztowa 2 700 dolarw. Jaki miaa cel? Zdoby kwalifikacje,
ktre pozwol jej zarzdza projektami i zwiksz jej rzeczywist war-
to na rynku pracy. Jako certyfikowany kierownik projektu, otwiera
sobie nowe moliwoci i wysze stawki pacy. Nadal jednak jest to
wymiana czasu na pienidze.
wiadomie czy nie, poruszajcy si Slowlane wierzy, e podnosze-
nie rzeczywistej wartoci moe przynie bogactwo. Chcesz dobrze
zarabia od razu po studiach? Pjd na medycyn i zosta lekarzem.
Twoja rzeczywista warto jako lekarza wynosi teraz 200 dolarw na
godzin. Zosta inynierem, prawnikiem czy ksigowym wszystko to
s dobrze patne profesje. Wyksztacenie wysze najczciej wykorzy-
stywane jest do celw typowych dla Slowlane do prby zwikszenia
rzeczywistej wartoci. Walcz ze zmienn rzeczywistej wartoci!
Studia nie s sobie rwne
Problem z formalnym wyksztaceniem, zdobywanym, by podnie
rzeczywist warto, jest taki, e bardzo duo ono kosztuje, zarwno
jeli chodzi o czas, jak i dosownie. Kadego tygodnia sysz o jakim
wieutkim absolwencie MBA, ktry boryka si ze spat swoich kre-
dytw studenckich, pracujc na przecitnej posadzie, ktr mg zdo-
by w liceum. Dug, ktry wizi Ci w pracy, nie jest dobrym dugiem.
Zaangaowanie si w prb zdobycia wyszego wyksztacenia moe
by koniem trojaskim dla Twojej wolnoci.
Studia nie s sobie rwne. Niektre mog zatrzyma Ci w po-
dry do bogactwa. Jeli wyksztacenie grzebie Ci pod gr du-
gw i przytwierdza do pracy na reszt ycia, to czy naprawd jest
to dobre wyksztacenie? Jeli dyplom MBA zwiksza Twoj pensj
o 15 proc., ale 15 lat zajmuje Ci spacanie studiw, to czy jest to
dobra inwestycja?
Oto wielki mit: aby sta si bogatym, potrzebujesz drogiego dyplo-
mu. Brednie. Dyplom nie gwarantuje bogactwa drog Fastlane. Jedni
z najbogatszych uytkownikw szybkiego pasa to ludzie, ktrzy nigdy
nie ukoczyli ani szkoy, ani studiw. Bill Gates, Steven Spielberg,
Richard Branson, Michael Dell, Felix Dennis, David Geffen i John
Paul DeJoria wszyscy rzucili szko, by poda drog Fastlane. Jak
oni mieli zdoby bogactwo bez wyksztacenia?
Puapka Slowlane
Opacanie drogiego czesnego na studiach jest niebezpieczn gr,
ktra moe schwyta Ci w puapk Slowlane: konformizm i zniewo-
lenie wyksztaceniem.
Typowy proces ksztacenia wyszego polega na przechodzeniu od
wiedzy oglnej do wyspecjalizowanych umiejtnoci. Podczas studio-
wania finansw nauczyem si, na przykad, zoonych matematycz-
nych wzorw, ktre wspomagay podejmowanie decyzji finansowych
takich, jak wynaj czy kupi? i zwrot z inwestycji. Koncepcje
te s specyficznymi branowymi narzdziami, ktre mog jednak
ograniczy Twoje opcje na przyszo. Dla absolwentw z dyplomem
w dziedzinie finansw z gry wyznaczon drog byo, na przykad,
zdobycie pracy w sektorze finansw (instytucji ubezpieczeniowej, fir-
mie rachunkowej lub domu inwestycyjnym).
Moje wyksztacenie skutkowao w sposb bezporedni i niezamie-
rzony ograniczeniem moich wyborw do konkretnych dziedzin, zwi-
zanych z zestawem wyuczonych umiejtnoci. Rezultat? Konformizm
i ograniczony wybr. Jeli w mojej dziedzinie nie ma chwilowo zbyt
wielu moliwoci, moje wyksztacenie marginalizuje si i dewaluu-
je. Jeli dostpne moliwoci wymagaj niszego wyksztacenia (po-
wiedzmy, technicznego, poniej poziomu inyniera, jak BS
17
) ni moje
MBA, staj si zbyt wysoko wykwalifikowanym pracownikiem i nikt
mnie nie zatrudnia. Jeli moje umiejtnoci zestarzej si wskutek
rozwoju technologicznego, moje wyksztacenie traci warto, a moja
warto dla spoeczestwa odpowiednio spada.
Drug puapk edukacji jest niebezpieczestwo suebnoci wy-
ksztaceniu. Chodnikowiec zmaga si z niewolniczym stylem ycia,
a poruszajcy si wolnym pasem walczy ze zniewoleniem wykszta-
ceniem (co oznacza, e jego wolno zabiera edukacja), ktre wizi
ofiar w pracy. Czy Twoje wyksztacenie uwizio Ci w pracy? Dobre
dyplomy nie s tanie. Wedug Rady Szkolnictwa Wyszego, przecit-
ny dyplom uczelni wyszej, wraz z zakwaterowaniem, kosztuje blisko
66 000 dolarw. Jeli preferujesz presti szkoy prywatnej, rachu-
nek bdzie rwny Ferrari. Podobny dug moe pogrzeba marzenia
Twojej modoci i permanentnie zwiza Ci z Slowlane albo gorzej
z Sidewalk.
Spjrz na statystyki. W 2007 roku Washington Post donis, e
wedug Nellie Mae, instytucji wiadczcej usugi kredytowe dla stu-
dentw, na ostatnim roku studiw bd oni mieli cztery lub wicej kart
kredytowych ze rednim limitem 2 864 dolarw. Jak wynika z raportu
z bada, przeprowadzonych przez Demos publiczn organizacj ba-
dawcz ludzie w wieku 1824 lata wydaj blisko 30 proc. swoich
dochodw na spat dugw. Jest to dwa razy wicej ni 20 lat temu.
Ankieta przeprowadzona wrd zaduonych studentw wykazaa,
17
Wyksztacenie techniczne, plasujce si pomidzy technikiem i inynierem przyp.
tum.
e przecitny absolwent uczelni wyszej ukoczy studia z dugiem
wynoszcym prawie 19 000 dolarw, a student starajcy si o dyplom
z dugiem przewyszajcym 45 000. W 2007 roku ankieta Charles
Schwab ujawnia, e nastolatki wierz, e kiedy dorosn, bd zara-
bia rednio 145 000 dolarw rocznie. Jak wygldaa rzeczywisto?
Doroli z dyplomem uniwersyteckim zarabiali rednio 54 000 dola-
rw. Niestety, przyszo nie jest tak jasna, e musisz nosi okulary
przeciwsoneczne. Midzy rzeczywistoci a oczekiwaniami jest luka
wielkoci 100 000 dolarw. Dysproporcja ta moe wyjania, dlaczego
dugi modych ludzi wzrastay w miar, jak konfrontowali oni swoje
oczekiwania z rzeczywistoci. Jeli nie mog zarobi 145 000 dola-
rw, mog przynajmniej wyglda tak, jakbym tyle zarabia!
Ulubion wymwk ludzi, ktrzy nie s bogaci, jest nie mam cza-
su. Dlaczego nie masz czasu? Poniewa masz prac. Dlaczego masz
prac? Poniewa jej potrzebujesz. Dlaczego jej potrzebujesz? Ponie-
wa masz rachunki do zapacenia. Dlaczego masz rachunki? Ponie-
wa masz dug. Dlaczego masz dug? Ach tak, poniewa chodzie do
szkoy przez sze lat i masz szeciocyfrowy dug studencki.
Jeli opacie swoje wysze wyksztacenie dugiem, ten zaczyna
automatycznie pasoytowa na Tobie i wizi Ci niewolniczo w pra-
cy, a to niszczy wolno. By moe zarabiasz wicej, lecz Twoj prac
wymusza dug. Dug jest jak pasoyt, poniewa nie uwalnia czasu, ale
go zabiera. Pasoytniczy dug jest, niestety, pamitliwy i nie wspczu-
je ywicielowi. Niezalenie od tego, czy spacasz 35 000 dolarw za
czadowe BMW, czy za studia, dug kradnie wolno i wymusza kon-
traktowy czas.
Podsumowanie
rozdziau
Poruszajcy si Slowlane prbuj mani-
pulowa rzeczywist wartoci za pomoc
edukacji.
Kontraktowy czas, zwizany z dugiem,
spdzasz na zarabianiu na ycie. Jest to
przeciwiestwo wolnego czasu.
Pasoytniczy dug zabiera czas i wymusza
prac.
HIPOKRYZJA GURU I 159
Rozdzia 14
Hipokryzja guru
There was a time when
a fool and his money
were soon parted, but now it
happens to everybody.
Adlai Stevenson
By taki czas, kiedy tylko
gupiec i jego pienidze szybko
si rozstawali, ale teraz zdarza
si to wszystkim.
Adlai Stevenson
Dae si nabra
Zamy, e po studiach przybierasz odrobin na wadze i decydu-
jesz si wrci do formy. Zapisujesz si na seminarium na swojej daw-
nej uczelni. Jego tytu brzmi: Zdrowe odywianie Twoja droga do
piknego ciaa.
Pierwszego dnia zaj przyjedasz wczeniej, siadasz i z niecierp-
liwoci czekasz na prowadzcego zajcia. Po kilku minutach do sali
wchodzi otyy mczyzna i toczy si ku przodowi. Mylisz sobie: Ale
grubas na pewno jest tutaj, eby to zmieni dobrze dla niego!.
Mczyzna poci si, przegldajc stos papierw. Ty spogldasz na
krzeso obok, zastanawiajc si, czy si na nim zmieci jest dwu-
krotnie wikszy ni ono!
I wtedy nagle uderza Ci paradoks: on nie jest studentem, ale wy-
kadowc! Czy to jakie arty? Jakim cudem ten facet moe efektyw-
nie uczy na zajciach o nazwie: Zdrowe odywianie Twoja droga
do piknego ciaa, jeli sam nie jest przykadem tego, czego uczy? Jak
kto moe traktowa go powanie? Oszoomiony hipokryzj, wycho-
dzisz z sali i kierujesz si do kwestury, z zamiarem otrzymania zwrotu
czesnego.
Jeli chodzi o guru i doradcw finansowych, wanie to powinie-
ne zrobi: opuci sal i zada zwrotu pienidzy, poniewa s oni
Paradoksem Praktyki.
Paradoks Praktyki
Paradoks Praktyki zadaje pytanie: Czy praktykujesz to, co gosisz?
Czy jeste modelem, przykadem tego, czego nauczasz?
Czy przyjby rad na temat cery od osoby z chorob skry?
Czy przyjby rad finansow od wczgi-bankruta?
Czy przyjby rad medyczn od hydraulika?
Czy przyjby rad kulturystyczn od wacego 90 funtw sa-
beusza?
Paradoks Praktyki wywoa oywion debat na moim forum. Nie-
ktrzy uwaaj, e cakowicie dopuszczalne jest goszenie strategii bo-
gactwa przez osoby, ktre nigdy z niej nie korzystaj.
Rb to, co mwi, a nie to, co robi
Z Paradoksem Praktyki mamy do czynienia, kiedy kto promuje
strategi przynoszc zyski, ale strategia ta nie jest tym, co przynioso
mu bogactwo. Innymi sowy, gdy doradcy nie praktykuj wasnych rad.
Ci ludzie efektywnie nauczaj rwnania bogactwa (Slowlane), podczas
gdy sami staj si bogaci, korzystajc z innego rwnania (Fastlane).
Kiedy widz finansow elektrowni Suze, radzc ludziom, aby
uredniali ceny nabycia akcji, znajdujcych si w ich portfelach fun-
duszy inwestycyjnych, czy jej sucham? Nie ma mowy. miej si. Kie-
dy Cramer popiera zakup akcji Lehman Brothers, poniewa uwaa, e
to dobry zakup, czy sucham? Nie ma mowy.
al mi kadego, kto poda za radami inwestycyjnymi tych ludzi.
Uwaam, e s lepszymi komikami ni doradcami inwestycyjnymi.
Nie ma we mnie mioci dla biednego kujona, ktry straci oszczd-
noci emerytalne, poniewa sucha uczonego z CNBC, sprzedajce-
go jak gorc wskazwk czy rad inwestycyjn. Co jest z ludmi
nie tak? Jak moesz nie bra odpowiedzialnoci za wasny plan fi-
nansowy?
Jest jeszcze Twj wujek. Wiesz ten wyksztacony staruszek, ktry
wie wszystko, wczajc w to struktur molekularn ciemnej materii
w Horsehead Nebula
18
. Jego armia faktw jest zawsze gotowa do
boju: wskazwki dotyczce akcji, najnowsze i najlepsze inwestycje,
trendy finansowe. Nie zapominaj jednak, e on sam yje od wypaty
do wypaty.
Nazywam takich ludzi spukanymi wszystkowiedzcymi roz-
powszechniaj rady finansowe i dotyczce zarabiania, a sami s n-
dzarzami. Te grube behemoty z ich wiedz na temat ycia w zdrowiu
i sprawnoci fizycznej s chodzc hipokryzj. Suchaj ich dla rozryw-
ki, nie suchaj ich rad. Dobre rady pochodz od faceta, ktry cay czas
18
Ciemna mgawica, znajdujca si w konstelacji Oriona przyp. tum.
strzela gole nie od tego, ktry pad w czwartej rundzie! Najlepsze
rady rozgrywajcego w amerykaskim futbolu pochodz od Peytona
Manninga, nie od MJa DeMarco.
Czy Paradoks Praktyki jest praktykowany?
W grze zwanej pienidze zapisem punktacji s pienidze. Jeli
kto powie Ci, e dosta punkt, upewnij si, e przedstawia prawdzi-
w metod zdobycia bogactwa, a nie iluzj, za ktr kryje si zupenie
inny sprawca.
Otrzymanie dobrej rady odnonie do pienidzy jest, niestety, prak-
tycznie niemoliwe, poniewa guru yj w Paradoksie Praktyki. Tak,
guru rzadko staj si bogaci dziki wasnym radom, ale czsto dlatego,
e s dobrzy w poruszaniu si szybkim pasem i ukrywaj swj Para-
doks Praktyki.
Paradoksy opisane wczeniej odnosz si do hipokryzji ludzi,
ktrym powierzye swoj finansow map. Ludzie ci prowadz Ci
drog, ktrej sami nigdy nie przebyli. W midzyczasie gapi si na
Ciebie z gry, siedzc wygodnie w prywatnym odrzutowcu i popijajc
szampana. Nikt nie opowiada Ci niezafaszowanej historii o drodze do
bogactwa. Ja to zrobi.
Map Slowlane rozpowszechniaj autorzy bestsellerw, ktrzy roz-
daj finansowe porady w telewizji, radiu i w ksikach. Strategie, kt-
re sprzedaj, s trawestacj wielkich iluzji. Czy naprawd mylisz, e
ludzie Ci zdobyli bogactwo dziki temu, co gosz? Moe sprzedaj Ci
Slowlane, podczas gdy sami bogac si zgodnie ze strategi Fastlane?
Pozwol sobie na hipotez na temat magii, jaka kryje si za ich
szaradami.
Najpierw Suze. Suze naucza o funduszach inwestycyjnych, ured-
nianiu ceny nabycia akcji i 401(k). Moemy usysze jej nauki w wie-
lu mediach: telewizji, radiu, oraz przeczyta o nich w wielu ksikach.
Jej twarz jest wszdzie. Jest nieszczsnym plakatowym dzieckiem
Slowlane i masowym producentem spdw Slowlane, przycigajcych
miliony. Problem? Ot tak, nastpujcy: czy Suze jest bogata dlate-
go, e posza za wasnymi radami, takimi jak obligacje samorzdowe,
urednianie ceny nabycia akcji i 401(k)? Prawdopodobnie zachodzi tu
Paradoks Praktyki metoda kreowania bogactwa Suze nie wyglda na
drog, ktr ona sama poda, ani na t, ktrej ona naucza. Czy Suze
jest bogata, poniewa korzysta z mapy Fastlane, podczas gdy wciska
ludziom Slowlane? Czy jest warta miliony, poniewa stosuje si do
wasnych rad? A moe dlatego, e sprzedaa miliony ksiek? Czy jej
rwnanie bogactwa jest inne od tego, ktrego uczy? Oto rzeczy, ktre
sprawiaj, e mwisz hmmm.
Artyku z 2007 roku cytowa Suze, ktra przyznaa, e sporo ma-
jtku (okoo 25 milionw dolarw) miaa ulokowane w obligacjach,
gwnie samorzdowych. Ponadto, Suze przyznaje, e tylko 4 proc. jej
bogactwa ma zwizek z gied, poniewa: Jeli strac milion dolarw,
osobicie uwaam, e to niewane. Niele. A mimo to powiniene jej
zaufa, budujc bogactwo? W jaki sposb Pani Suze zdobya owe 25
milionw dolarw? Dziki wasnym radom i pochwaom giedy, fun-
duszy inwestycyjnych, IRA, obligacji i skarbcw? A moe uya mapy
Fastlane, zgromadzia bogactwo dziki eksplodujcemu dochodowi
netto, a potem umiecia je w tych instrumentach? Jej rady dla ludzi
na krawdzi ubstwa gosz konieczno inwestowania w gied, jeli
chcemy stworzy bogactwo, cho nie wyglda na to, e ona tak zrobia.
Bogaci uywaj giedy dla utrzymania dochodu i zachowania boga-
ctwa nie do stworzenia go!
Jest te David. W miar lektury jego ksiek zalewaa mnie alar-
mujca ilo materiaw zbienych z ideologi Slowlane: tabele z pro-
centem skadanym, oszczdzaniem 10 proc. z wypaty, Przesta pi
drog kaw i inne chroniczne diatryby Slowlane. Paradoks Praktyki
pokazuje swoj obrzydliw gb. Czy David wzbogaci si dziki swo-
im radom? A moe na sprzeday w kko tych samych 11 ksiek, kil-
ka milionw razy, powtarzajcych to samo bagno Slowlane tak czsto,
e ju nie jeste w stanie tego znie?
Na kocu mamy Roberta, ktry pozdrawia z Hawajw i ma dwch
ojcw jednego bogatego, a jednego biednego. Robert bojowo wyjania
prawdziw definicj majtku i to, e wyrafinowani inwestorzy siedz
w nieruchomociach. Kiedy chwali si w telewizji swoim Lambor-
ghini i uznaem ten ekstrawagancki pokaz za ironiczny i zarazem nie-
szczery. Dlaczego? Czy Robert aby nie pokazuje przypadkiem owocw
swoich nauk?
Robert jest przykadem sukcesu Fastlane. Stworzy i zbudowa
mark, wart miliony, ale ciekawym pytaniem jest, co byo najpierw?
Ksika-bestseller czy Lamborghini? Czy kryje si pod tym Paradoks
Praktyki? Czy Robert ma status ikony przedksikowej dziki wy-
korzystaniu swoich technik, dotyczcych nieruchomoci? A moe
Lamborghini pojawio si po sprzeday milionw ksiek? Robert
bez wtpienia zgromadzi ogromne bogactwo jako autor i sprzedawca
ksiek, gier i seminariw. Moliwe, e sam kupujesz jedno rwnanie
bogactwa, podczas gdy architekt gry korzysta z innego.
Guru zaspokajaj potrzeb rynku i nie zaprzeczam temu. Zastanw
si jednak, czy s szczerzy pord swoich paradoksw i magicznych
mikstur. Kiedy ju zapoznasz si z matematyk Fastlane, powinno
by dla Ciebie jasne, dlaczego guru reprezentuj Paradoks Praktyki.
Czy matematyczne rwnanie, ktre jest podstaw ich nauk, jest tym
samym, ktre uczynio ich bogatymi? Jeli Rb to, co mwi nie jest
zbiene z Rb to, co robi, powiniene nabra podejrze.
Mnie odrnia od nich fakt, e zawarta w tej ksice koncepcja
Fastlane sama w sobie (a nie jej sprzeda) przyniosa mi finansow
niezaleno. Jestem niezaleny mam adny dom, sportowe samo-
chody i pokazow, rapersk kart kredytow. Nie potrzebuj tych rze-
czy od tej ksiki. Przyznaj te, e Fastlane milionera ma moc uczy-
ni mnie bogatszym ni jestem dzisiaj, poniewa rwnanie bogactwa,
ktre wykorzystuje, jest identyczne z tym, ktrego Ci ucz. Innymi
sowy, Rb to, co mwi pokrywa si z Rb to, co robi.
Guru Slowlane przyznaj si do poraki
Pewna suchaczka programu radiowego goszcego Slowlane po-
trzebowaa rady. W kilka miesicy recesja zniszczya ponad 50 proc.
jej oszczdnoci, ktrych zgromadzenie zajo jej blisko 11 lat. Plan
guru Slowlane? Kojce: Trzymaj si planu. Sprbuj jeszcze raz. Od-
buduj strat.
Innymi sowy mj beznadziejny plan Ci zawid, zabra Ci
11 lat, aby Ci zawie, a mimo to nadal si go trzymaj. Miej nadzie-
j, e gospodarka si odbije. I nie zapomnij kupi mojej najnowszej
ksiki: Odbuduj.
Recesje gospodarcze ukazuj Slowlane jako ryzykowne oszustwo
z doywotnimi konsekwencjami. Skoro guru tworz swoje bogate y-
cia, sprzedajc map Slowlane, musz sprawi, aby uwierzy, e to
dziaa. Ich bogactwo bierze si z Twojej wiary. Pomimo tego odkrycia,
dokonanego dziki obecnej recesji, guru Slowlane nigdy nie przyznaj
si, e ich strategia jest aonie nieudolna. Krtacko przerabiaj jej
przesanie tak, by ukry prawd. Kontynuuj wyrzucanie z siebie tej
samej nieskutecznej retoryki, piszc nowe ksiki, z nowymi banaa-
mi i tytuami, typu:
Odbuduj swoje bogactwo,
Zacznij od nowa,
Podejmij si tego raz jeszcze.
Zwr uwag na jzyk, ktry ukazuje prawd. Jeli plan jest taki
dobry, dlaczego musisz odbudowywa czy zaczyna od nowa? Je-
li strategia dziaaa, te sowa nie byyby konieczne. Aby farsa trwaa
nadal, guru musz wzmacnia strategi nowymi ksikami, sprzeda-
jcymi te same stare bzdury! A oto najwaniejsze pytanie: Czy uwa-
asz, e guru potrzebuj zaczyna od nowa lub odbudowywa?
Oczywicie, e nie! Oni nie korzystaj z tego planu. Dziaaj w zupe-
nie innym wszechwiecie bogactwa, ktry nie bazuje na Niekontrolo-
wanej Ograniczonej Dwigni.
Podsumowanie
rozdziau
Korzystaj z rad ludzi z dobr histori stoso-
wania si do wasnych zasad.
Wielu guru finansowych cierpi na Para-
doks Praktyki. Ucz jednego rwnania
bogactwa, a bogac si dziki innemu. Nie
staj si bogaci poprzez stosowanie was-
nych nauk.
ZWYCISTWO SLOWLANE NADZIEJA HAZARDZISTY I 167
Rozdzia 15
Zwycistwo Slowlane nadzieja hazardzisty
Id rather live in regret of failure
than in regret of never trying.
MJ DeMarco
Wol y, aujc poraki,
ni aowa, e nie sprbowaem.
MJ DeMarco
Exodus: ycie na wolnym pasie
Bogactwo osignite dziki mapie Slowlane jest analogiczne do
Exodusu, biblijnej historii Mojesza. Bg wyprowadza Mojesza
z egipskiej niewoli i wysya na 40-letni szalecz wdrwk przez
pustyni, z obietnic chlubnej przyszoci w krainie mlekiem i mio-
dem pyncej. Po caym yciu zmaga i trudw Mojesz dociera do
progu swojego celu i bum! Umiera. Nigdy nie udaje mu si zobaczy
celu podry, poniewa ycie nie daje adnych gwarancji.
Bogactwo Slowlane jest, niestety, podobne do tej dugiej, penej ry-
zyka podry przez pustyni. Jest wdrwk, ktrej ukoczenie zajmuje
dekady, ktra godzi Twoje ycie i nie daje obietnic. Mimo to: ukocz
studia, znajd dobr prac, powierz swoje pienidze giedzie, dobrze
su szefowi, a moe bdziesz nagrodzony. Dziwi si, e w dzisiejszym,
coraz ciszym klimacie finansowym ludzie wci w to wierz.
A wierz cae rzesze ludzi. Kiedy widz liczby, opisujce sprze-
da ksiek, ktre promuj Slowlane, wprawia mnie to w osupienie.
Sprzeda osiga miliony. To smutne. Miliony ludzi s sprowadzane
na boczn drog, usian niebezpiecznymi dziurami i objazdami. Dro-
g, ktrej przejechanie zajmuje lata, dla naciganej obietnicy wikszej
wolnoci jutro. Zaoenie, e bdziesz wid dugie i zdrowe ycie, jest
aroganckie. Zaoenie, e ycie nie rzuci Ci w adne zakrty, jest na-
iwne. Zwyciska ideologia Slowlane zakada, e ycie jest przewidy-
walne i wyrozumiae.
Nie jest takie. Moesz straci prac i zachorowa, samochd wy-
maga naprawy, bierzesz lub, rozwodzisz si, masz dzieci, masz dzie-
cko, ktre wymaga specjalnej opieki, masz starzejcych si rodzicw,
ktrzy potrzebuj pomocy, gospodarka moe wpa w recesj i de-
presj. ycie jest usiane punktami krytycznymi, ktre sprawiaj, e
mapa Slowlane jest ryzykownym zakadem, ktry poera najcenniej-
szy z Twoich aktyww: czas.
Siedem niebezpieczestw Slowlane
Ludzie poruszaj si wolnym pasem, poniewa powiedziano im,
e wanie tym pasem maj jecha. Ufaj, e ryzyko jest minimalne,
i e s tam bezpieczni. Jakby nie patrze, 90 proc. wszystkich no-
wych biznesw odnosi porak po piciu latach, wic szybki pas nie
moe by bezpieczniejszy! Jeli zagbisz si z odrobin logiki w nar-
racj Slowlane, zauwaysz, e jest to ekstremalnie niebezpieczny plan,
oparty cakowicie na nadziei. Zaoenia (dziesitki lat zaoe) obna-
aj prawdziwe niebezpieczestwa Slowlane. Wybierajc podr t
drog, wybierasz hazard. Oto niebezpieczestwa.
1) Niebezpieczestwo zwizane ze zdrowiem
Slowlane MA NADZIEJ, e bdziesz y dostatecznie dugo, aby
cieszy si owocami Twoich oszczdnoci, kiedy bdziesz ju w star-
szym wieku. Pamitaj, bdziesz mia miliony, kiedy odejdziesz na
emerytur w wieku 65 lat! Czy bdziesz na tyle zdrowy, aby si nimi
cieszy? Czy bdziesz ywy? Jeli nie bdziesz w stanie pracowa, nie
zarobisz pienidzy. Jeli nie bdziesz mg pracowa, co stanie si
z tym planem? Unikaj rwnie innych nieszcz, miej nadziej, e
stres Ci nie zabije i e Twoja rodzina bdzie y w zdrowiu.
2) Niebezpieczestwo zwizane z prac
Slowlane MA NADZIEJ, e bdziesz stale dobrze zarabia na eta-
cie, bezpiecznie wspinajc si po korporacyjnej drabinie rok po roku.
Musisz unika zwolnie z pracy, polityki korporacyjnej, okresw spo-
wolnie branowych, degradacji umiejtnoci oraz sabej kondycji
rynku pracy.
3) Niebezpieczestwo zwizane z domem
Majtek zwizany z nieruchomociami jest chwalony jako wehiku
do bogactwa klasy redniej. Wielu guru krzyczao z dachw budyn-
kw: Odejd na emerytur z majtkiem w nieruchomociach! oraz
Twj dom to Twoje aktywa!. Pierwszorzdna bzdura. Slowlane MA
NADZIEJ, e warto nieruchomoci zawsze bdzie wzrasta, a jest
to ewidentn nieprawd. W 2008 roku warto mojego majtku za-
wartego w gospodarstwie domowym spada do 800 000 dolarw. Wy-
rzekem si domu jako inwestycji i na cae szczcie w tym sensie ju
na nim nie polegam.
4) Niebezpieczestwo zwizane z firm
Niewiele przedsibiorstw przeywa wieki. Jeli Twoja wiara w eme-
rytur zwizana jest z jedn firm, w formie: 1) Twojej pracy, 2) wypat
Twojej emerytury lub 3) ich akcji to MASZ NADZIEJ, e ta firma
przetrwa. Dokonujesz zakadu. Wielu emerytw zbyt pno odkrywa,
e na wysoko ich emerytur wpywaj bdy, popeniane przez zarz-
dzajcych firm. Ci, ktrzy inwestuj swoje bogactwo w akcje jednej
firmy, podejmuj wielkie ryzyko, ufajc, e w przyszoci akcje te bd
warte wicej. Jeli powierzysz swoj emerytur innym, ryzykujesz nie-
bezpieczestwo i brak kontroli. Kiedy sia Twojego planu emerytal-
nego jest w rkach innych, istnieje dua szansa, e stracisz nad nim
panowanie.
5) Niebezpieczestwo zwizane ze stylem ycia
Slowlane baga, aby si ustabilizowa i sta si skner. Chcesz
mie egzotyczny samochd? Zapomnij o tym. Chcesz mieszka na
play? Pobone yczenia. Jeli nie jeste w stanie kontrolowa swo-
ich pokus lepszego stylu ycia (lepszy dom, lepszy samochd, lep-
szy posiek w restauracji), Slowlane z wolnego pasa staje si jeszcze
wolniejszym i odwraca kierunek jazdy. Slowlane MA NADZIEJ,
e Twoja opniona gratyfikacja przybierze form braku gratyfi-
kacji.
6) Niebezpieczestwo zwizane z gospodark
Slowlane MA NADZIEJ, e Twoje inwestycje bd oferoway
przewidywalny zwrot w wysokoci 8 proc. kadego roku. Musisz wie-
rzy w teori, e kup i trzymaj dziaa. Nie dziaa, poniewa zdarzaj
si zaamania gospodarki, recesje i depresje. W latach 20082009
rynki straciy, na przykad, blisko 60 proc. Jeli oszczdzaby przez
15 lat i zgromadziby 100 000 dolarw, byyby one warte 40 000.
Aby wyj na zero, musiaby powici 14 lat, przy zwrocie 8 proc.
rocznie! Rwna si to prawie 30 latom, ktre przepady! Wyliczenie
nie uwzgldnia inflacji, ktra powoduje, e Twoje 100 000 byoby
blisze kwocie 50 000!
7) Niebezpieczestwo zwizane z Sidewalk
Frustracja poruszajcych si wolnym pasem czsto kieruje jego
uytkownikw z powrotem na chodnik. Dlaczego? Z powodu nadziei
na kontrol. Kiedy nie moesz kontrolowa czasu, nie moesz kon-
trolowa swojej pracy. Kiedy nie moesz kontrolowa piciu dni ycia
w cigu tygodnia, czujesz si bezsilny. Emocje zwizane z bezsilno-
ci tworz odpowiednie rodowisko dla natychmiastowej gratyfikacji
i niewolnictwa stylu ycia. Badania opublikowane w 2008 roku przez
Journal of Consumer Research, ujawniy, e kiedy ludzie czuj si
bezsilni i pozbawieni kontroli, odczuwaj siln dz kupienia czego,
co komunikuje wysoki status spoeczny. Dlaczego czuj si bezsilni?
To proste. Na Slowlane porzucasz kontrol, poniewa to czas posiada
kontrol, a wrota do Sidewalk ponownie si otwieraj. Nadzieja nie
jest planem.
Opr jest daremny
Kiedy przeprowadzisz autopsj Slowlane, ujrzysz jego prawdziwe
barwy: jest powolny, zjada czas, wie si z ryzykiem. Kiedy poru-
szajcy si tym pasem uwiadamia sobie, e plan nie dziaa, wrzuca
nadbieg. Na wolnym pasie ma to efekt podobny do wciskania pedau
gazu w podog, w nadziei, e limit w ograniczeniu prdkoci w jaki
magiczny sposb wzronie, a tak naprawd problemem jest nie pe-
da gazu, lecz tor, po ktrym si cigasz. Mimo to kto, kto podruje
wolnym pasem, bdzie prbowa manipulowa swoim sabym mate-
matycznie wszechwiatem, prbujc uelastyczni zmienne. Bd to
nastpujce dziaania:
manipulowanie rzeczywist wartoci poprzez zwikszenie godzin
pracy (Potrzebuj wicej pienidzy!),
manipulowanie rzeczywist wartoci poprzez zmian pracy lub
dodanie pracy (Musz wicej zarabia!),
manipulowanie rzeczywist wartoci przez powrt do szkoy (Po-
trzebuj lepszej kariery!),
manipulowanie procentem skadanym przez poszukiwanie lepsze-
go zwrotu z inwestycji (Potrzebuj lepszych inwestycji!),
manipulowanie procentem skadanym przez zwikszenie okresu
inwestycji (Potrzebuj wicej czasu!),
manipulowanie procentem skadanym przez zwikszenie inwesty-
cji (Potrzebuj wicej oszczdzi!).
Kada z tych szeciu prb jest daremn manipulacj bezsilnoci
rwnania bogactwa Slowlane. Ogranicze w matematyce nie mona,
niestety, znie, a prba ich zagodzenia moe skutkowa niebezpiecz-
nym cyklami przyczynowo-skutkowymi.
Kiedy poruszajcy si Slowlane chce zarobi wicej, zwiksza licz-
b godzin pracy, zmienia prac na lepiej patn, lub zatrudnia si na
drugiej posadzie. Kiedy kto taki chce, aby pacono mu wicej, wraca
do szkoy, na studia, w nadziei na zwikszenia wartoci wewntrz-
nej. Kiedy uwiadamia sobie, e 3-procentowy zwrot z inwestycji nie
buduje bogactwa dostatecznie szybko, przyjmuje wiksze ryzyko dla
wikszych zyskw. Kiedy taka osoba widzi, jak 40 proc. jej inwestycji
znika na skutek recesji gospodarczej, wraca do pracy, argumentujc,
e pi lat to zbyt krtko, aby wyj na zero.
Matematycznych ogranicze nie da si pokona. Samochd,
ktrego maksymalna prdko to 10 mil na godzin, zawsze bdzie
mia prdko rwn 10 mil na godzin, niezalenie od tego, JAK
MOCNO WCINIESZ PEDA GAZU. Jeli bdziesz podrowa
przez kraj z prdkoci 10 mil na godzin, bdziesz potrzebowa
40 lat!
Uytkownik Slowlane jest skazany na przecitno, poniewa licz-
by na tym pasie s zawsze przecitne.
Slowlane jest ryzykowny, poniewa nie mona kontrolowa
jego zmiennych i nie mona zastosowa dwigni. Z t strategi
nigdy si nie wzbogacisz. Styl ycia jest jedyn zmienn, ktr
mog manipulowa poruszajcy si wolnym pasem, co niestety
zmienia ycie na Slowlane w czerstw ekspozycj ndzy. Tak
gd si na mniej.
Poraka bogactwa: niewaciwe rwnanie,
niewaciwa zmienna
W pewnym momencie poruszajcy si wolnym pasem uwiada-
mia sobie, e nie moe zmusi giedy do przyniesienia wikszego
zwrotu. Nie moe wymusi 200-procentowej podwyki. Nie moe
sobie pozwoli na wysze wyksztacenie, aby zwikszy warto
wewntrzn. Czste zmiany pracy oferuj niewielki wzrost pa-
cy. Podrujcy Slowlane przywizany jest do swojego rwnania
i ucieka si do manipulowania jedyn moliw do kontrolowania
zmienn osobistego dochodu netto, ktry jest zwikszany przez
redukcj wydatkw.
Osobisty dochd netto = rzeczywista warto wydatki osobiste
Guru Slowlane wychwalaj t strategi. Przekaz jest prosty: spa
dug, porzu nowy samochd na rzecz starego, podnie warto fran-
szyzy, oddaj kart kredytow i pa za wszystko gotwk. Przesta ku-
powa kaw za 10 dolarw w Starbucks, pakuj sobie do pracy lunch,
dla oszczdnoci kupuj wiksze iloci produktw, powi cztery go-
dziny na odcinanie kuponw. Ograniczaj wydatki ktrego dnia b-
dziesz bogaty! mieszne!
Te mczce metody s klasyczn odpowiedzi na utknicie na
wolnym pasie. Degradacja stylu ycia. Kiedy pozostajesz w zwiz-
ku ze zym rwnaniem bogactwa, czujesz opr. Bierzesz rozwd,
sypiajc na kanapie. Skoro bogactwo zwizane jest z czasem i nie
mona go kontrolowa, pozostaj ci resztki z kuchni degradacja
stylu ycia w formie redukcji wydatkw. Tak zosta skpcem.
Bd. Oszukiwanie wydatkw nie tworzy bogactwa. Nie moesz
wygra gry pieninej, jeli grasz tylko w obronie musisz przej do
ofensywy. Bogactwo kreuj potny dochd oraz kontrola wydatkw.
Kiedy stale zarabiaem 100 000 dolarw miesicznie, szybko groma-
dziem bogactwo, poniewa utrzymywaem kontrol nad swoimi wy-
datkami. W miar jak rs mj dochd, liniowo wzrastay moje wy-
datki i nie zaniedbywaem ich. Kiedy mj dochd wzrs o 100 proc.,
moje wydatki wzrosy jedynie o 10 proc. Nie zgromadziem bogactwa
dziki targowaniu si z wydatkami. Bogactwo kreuj eksplozja dochodu
i kontrola wydatkw.
Co si zatem dzieje, kiedy uytkownik Slowlane powica si dla
zmiennej wydatkw? ycie zaczyna si krci wok tego, czego nie
wolno Ci robi. Nie moesz pojecha na wycieczk, nie moesz kupi
dzieciom porzdnej pary butw, nie moesz posiada wymarzonego
samochodu, nie moesz wykupi telewizyjnych kanaw filmowych.
Tak stare dobre powi dzisiaj dla obietnicy lepszego jutra. Sam
si na to zgd.
Zwycistwo Slowlane: sawa lub dom starcw
Po co inwestowa w plan, ktry pochania 40 lat Twojego ycia
i przez wikszo czasu zawodzi? Ja bym tego nie zrobi. Ponura rze-
czywisto jest taka, e poraka Slowlane nie nadchodzi w cigu jed-
nej nocy. Nastpuje latami, w tempie, w jakim termity poeraj star
drewutni. Kiedy dochodzisz do rozsdnych wnioskw, jest ju za
pno. Tak zwycistwo Slowlane jest tak twarde, jak poldwica ku-
piona z ciarwki.
W 2002 roku w ankiecie AARP (wtedy: American Association
of Retired Persons Amerykaskie Stowarzyszenie Emerytw) 69
proc. respondentw powiedziao, e bd musieli pracowa duej
ni wiek emerytalny. Rok wczeniej 45 proc. powiedziao, e bd
musieli pracowa do wieku przekraczajcego 70 i 80 lat. Moemy
z tych danych wydedukowa, e wskanik poraki Slowlane jest bli-
ski 70 proc. Pomimo ryzyka i matematycznego ograniczenia, pomi-
mo typowej piciodniowej wymiany za weekend, pomimo wszyst-
ko moesz sta twardo przy swoim i prbowa szczcia. Chocia
zwycistwo nie jest niemoliwe, musz wspomnie o kilku rzeczach:
zwycizcy Slowlane s najczciej niezwykle utalentowani, starsi
wiekiem lub przepracowani.
Jak wygra na wolnym pasie: ukryty zjazd
Slowlane mona przechytrzy, jeli znajdziesz z niego ukryty zjazd.
To jest jak karta wyjcia z wizienia na wolno, ktra neutralizuje
ograniczenia Niekontrolowanej Ograniczonej Dwigni. Tym sekret-
nym zjazdem jest
Sawa. Sawa amie matematyczne ograniczenia rzeczywistej war-
toci. Ci, ktrzy przechytrzyli Slowlane, wybijaj si w naszej kulturze
z powodu sawy s to profesjonalni sportowcy, raperzy, muzycy i ko-
micy. Jeli chcesz pokona saboci Slowlane, musisz sta si saw-
ny. Dlaczego? Sawa i rozgos przynosz wysok rzeczywist warto.
Ludzie pac za Ciebie i Twoje usugi niespotykane pienidze (nawet
jeli nie masz adnych umiejtnoci jak w przypadku reality show).
Kiedy 20-letni koszykarz rzuca szko i podpisuje kontrakt na 30
milionw dolarw, jeste wiadkiem przechytrzenia Slowlane. Kiedy
aktorka dostaje gwn rol w wielkiej produkcji filmowej, wart 15
milionw dolarw, rwnie jeste wiadkiem oszukania Slowlane.
Kiedy otyy, piegowaty Irlandczyk wznosi si z posady kelnera do lau-
reata American Idol, ograniczenia mapy Slowlane zostaj zniesione,
poniewa rzeczywista warto lawinowo ronie. Nagle, dziki pojawia-
jcemu si zapotrzebowaniu, mona stosowa dwigni.
Wikszo ludzi, ktrzy poszukuj bogactwa, osiga to, niestety,
dziki przechytrzeniu Slowlane, a nie poprzez Fastlane. Sawa, wio-
dca do fortuny, jest zawsze oczywistym atakiem. Dlaczego stadiony
wypeniaj si po brzegi na przesuchaniach American Idol? Sa-
wa powoduje lawinowy wzrost rzeczywistej wartoci! Moesz oszu-
ka ograniczenia Slowlane, jeli staniesz si tak potrzebny, e Twoja
warto dla spoeczestwa wzniesie si jak rakieta. Jeli pragn Ci
miliony, zapac Ci miliony. Profesjonalny koszykarz James LeBron
dostaje miliony, poniewa jego umiejtnoci s rzadkie. Synni aktorzy
i komicy dostaj miliony, poniewa miliony ludzi pragn ich marki
i formy rozrywki, ktr zapewniaj. Wyjtkowy talent jest wyjtkowo
opacany.
Przepracowani na menederw
Kolejnym najczciej poszukiwanym sekretnym zjazdem ze Slow-
lane jest stare dobre stanowisko kierownicze w korporacji. Na pewno
znasz typow dla Slowlane fraz: wspina si po drabinie korpora-
cyjnej.
Kiedy dyrektor generalny inkasuje 20 milionw dolarw w op-
cjach na akcje, jeste wiadkiem kolejnego przechytrzenia Slowlane.
Na pewno syszae o wszystkich tych zbyt wysoko opacanych dy-
rektorach duych przedsibiorstw, ktrzy zgarniaj duy szmal. Czy
kiedykolwiek zwrcie wag na ich wiek? Wyczajc zaoycieli
i wacicieli, wikszo z nich jest po pidziesitce i szedziesitce.
Oczywiste jest, e drogi do stanowiska dyrektorskiego nie da si prze-
by w jedn noc. Od odbierania poczty firmowej do dyrektora moe
upyn 40 lat. A jeli tak bdzie, z pewnoci nie dotrzesz tam dziki
obijaniu si. Dotrzesz tam take spniony. Przykro mi, ale nie mam
40 lat cierpliwoci, aby oczekiwa na zoty spadochron, ktry wyldu-
je w moim ogrdku.
Zwycizcy Slowlane grzzn w redniej
Nie pragn by saw ani korporacyjnym trutniem nie mam na-
wet garnituru ani krawata, jak wic miabym wspina si po korpo-
racyjnej drabinie? Jeli masz alergi na takie drogi do bogactwa, jak
sawa i korporacyjna wspinaczka, co Ci pozostaje? Spoeczestwo na-
rzuca Slowlane jako jedyn opcj. Opcja ta prowadzi jednak prosto do
redniej redniej klasy albo wieku redniego.
Kada loteria ma zwycizc. Zwycizcy zwyciaj nawet w nie-
sprzyjajcych okolicznociach. Ci, ktrym udaje si przetrwa podr
z map Slowlane, w kocu staj si milionerami, ale prosz, nie strze-
laj jeszcze z korka taniego szampana. Rnica midzy milionerem
Slowlane a milionerem Fastlane jest jak rnica midzy Buickiem
a Ferrari. Kiedy j rozpoznasz, moesz poprawnie klasyfikowa rady
i wkada je do odpowiedniej szufladki Fastlane lub Slowlane.
Milionerzy s bogaci a moe nie?
Niedawno czytaem artyku o modej kobiecie z Wielkiej Brytanii,
o imieniu Callie, ktra kilka lat temu wygraa miliony na loterii tylko
po to, aby wkrtce potem je straci. Oczywicie straci implikuje, e
caa torba z gotwk wypada podczas przejadki ulic z jej nowiut-
kiego kabrioletu.
Nie stracia ich wydaa je. Miaa tylko 16 lat, kiedy wygraa
3 miliony dolarw i wydanie tej kwoty zajo jej tylko sze lat: nar-
kotyki, imprezy, egzotyczne samochody, implanty piersi i szokujce
730 000 dolarw wydane na designerskie ciuchy. Problem? Callie my-
laa, e jest bogata i wydawaa, jak bogaci. Z ca pewnoci uwierzya
w swj tytu: Jestem milionerk. 3 miliony to spora gra drobnych,
ale przy jej stylu ycia potrzebowaa 30 milionw.
To prowadzi nas do synnego sowa milioner. O czym mylisz,
kiedy syszysz to sowo? Tak jak w przypadku bogactwa, prawdopo-
dobnie masz wizje ekstrawaganckiego stylu ycia: odzi, helikopterw,
posiadoci, drogiej biuterii. Przez dziesitki lat termin milioner
powszechnie uywany by do opisania kogo bogatego.
Owe wizje obfitoci opisuj jednak tylko style ycia milionerw,
ktrzy wznieli si do tego poziomu dziki Fastlane, a nie Slowlane.
Milionerzy Slowlane, ktrzy nie s w stanie uciec dziki sawie lub
karierze korporacyjnej, yj inaczej. Posiadaj domy w spokojnych
dzielnicach, zamieszkaych przez klas redni, jed niewzbudza-
jcymi podejrze samochodami, jak Hondy i Toyoty, nie wyjedaj
czsto na wakacje, ograniczaj wydatki na posiki poza domem, od-
cinaj kupony, maksymalizuj skadki na swoje 401(k), pracuj pi
dni w tygodniu na posadach, ktrych najprawdopodobniej nie lubi,
i starannie odkadaj 10 proc. swoich dochodw. Inni s wacicielami
maych biznesw, franczyz i sklepw detalicznych. Doznalimy owie-
cenia dziki kilku bestsellerowym ksikom: tak, to s milionerzy
z ssiedztwa.
Milioner w dzisiejszym rozumieniu tego sowa (warto netto
1 000 000 dolarw) to po prostu wysza klasa rednia. Milioner
nie jest bogaty. Pi milionw to jeden stary milion. Przygnbiajce,
wiem.
Oto dlaczego tak wielu zwycizcw loterii po kilku latach jest spu-
kanych. Zwycizcy posiadaj wizj rozrzutnego stylu ycia i yj w ten
sposb, bez wiadomoci, e kilka milionw dolarw nie wystarczy,
aby go utrzyma! Jeli wygrasz milion dolarw (co po zapaceniu po-
datku daje 600 000 dolarw), Twj styl ycia nie powinien si zmie-
ni. Jeli bdziesz si stara y jak milioner, ktrego ogldamy w te-
lewizji, bdziesz gupcem i Twoje pienidze wkrtce znikn.
Gra na loterii jest symptomem Sidewalk. Dlaczego odkrycie, e
wiey zwycizca loterii traci wszystko po roku miaoby kogo dzi-
wi? Zwycizcy loterii przypisuj bogactwo sowu milioner,
wic ich fortuny s szybko wydawane na ikony bogactwa, a oni
sami wkrtce staj si bankrutami. Sowo milioner robi z nich
gupcw. Milioner to klasa rednia. Aby wie ycie typowe dla
milionerw, bdziesz musia zgromadzi o wiele wicej ni je-
den milion. Posiadanie miliona nie daje Ci prawa do stylu ycia
bogatych i sawnych. Na taki styl bdziesz potrzebowa co najmniej
10 milionw dolarw. Kiedy media karmi Ci sowem milioner,
odszukaj jego znaczenie. Czy chodzi o Slowlane i klas redni?
A moe o Fastlane i bogactwo?
12 rnic midzy milionerami Slowlane a Fastlane
1) Milionerzy Slowlane na zarabianie milionw potrzebuj 30 lub
wicej lat. Milionerzy Fastlane na zarabianie milionw potrzebuj
dziesiciu lub mniej lat.
2) Milionerzy Slowlane musz mieszka w domach dla klasy red-
niej. Milionerzy Fastlane mog mieszka w luksusowych posiad-
ociach.
3) Milionerzy Slowlane maj MBA. Milionerzy Fastlane zatrudniaj
ludzi z MBA.
4) Milionerzy Slowlane pozwalaj swoim aktywom dryfowa z pr-
dem rynku. Milionerzy Fastlane kontroluj swoje aktywa i posia-
daj moc manipulowania ich wartoci.
5) Milionerw Slowlane nie sta na egzotyczne samochody. Milione-
rzy Fastlane mog sobie pozwoli na jedenie, czym chc.
6) Milionerzy Slowlane pracuj dla swojego czasu. Milionerzy Fas-
tlane zatrudniaj czas, aby pracowa dla nich.
7) Milionerzy Slowlane s pracownikami. Milionerzy Fastlane za-
trudniaj pracownikw.
8) Milionerzy Slowlane maj 401(k). Milionerzy Fastlane oferuj
401(k).
9) Milionerzy Slowlane uywaj funduszy inwestycyjnych i giedy,
aby zdoby bogactwo. Milionerzy Fastlane uywaj ich, aby utrzy-
ma bogactwo.
10) Milionerzy Slowlane pozwalaj innym kontrolowa ich rda
dochodw. Milionerzy Fastlane kontroluj wasne rda docho-
dw.
11) Milionerzy Slowlane nie s skorzy do wydawania pienidzy. Mi-
lionerzy Fastlane nie s skorzy do marnowania czasu.
12) Milionerzy Slowlane wykorzystuj domy do zwikszenia wartoci
netto. Milionerzy Fastlane uywaj domw do mieszkania.
W Fastlane nie chodzi o stanie si nastpnym milionerem klasy
redniej, z mczcymi nakazami dotyczcymi tego, co moesz, a czego
nie moesz robi. W Fastlane chodzi o to, co moesz robi.
Podsumowanie
rozdziau
Slowlane ma siedem niebezpieczestw,
z ktrych piciu nie mona kontrolowa.
Niebezpieczestwo stylu ycia jest jedy-
nym, ktre poruszajcy si Slowlane bd
stara si kontrolowa.
Slowlane prowadzi do przecitnoci, po-
niewa jego matematyczny wszechwiat
jest przecitny.
Poruszajcy si wolnym pasem manipu-
luj zmienn wydatkw, poniewa jest to
jedyna rzecz, ktr mog kontrolowa.
Bogactwo tworz wykadniczy wzrost do-
chodu i kontrola wydatkw, a nie samo
cicie kosztw.
Moesz przeama rwnanie bogactwa
Slowlane przez lawinowy wzrost wartoci
wewntrznej dziki sawie lub korporacyj-
nemu stanowisku dyrektorskiemu.
Poruszajcy si wolnym pasem, ktrzy od-
nieli sukces nie w wyniku sawy czy karie-
ry korporacyjnej, kocz rednio w red-
niej klasie albo w rednim wieku.
Milionerzy Slowlane grzzn w klasie red-
niej.
Pi milionw dolarw jest nowym milio-
nem.
Podsumowanie
rozdziau
Milioner nie moe prowadzi ycia milio-
nera bez dyscypliny finansowej.
Zwycizcy loterii wpadaj w puapk swo-
jego rozumienia milionera i staj si
spukani, poniewa prbuj y, jak mi-
lionerzy. Nie widz, e kilka milionw nie
starczy na dugo.
CZ 5
Bogactwo: mapa Fastlane
SKRT DO BOGACTWA FASTLANE I 185
Rozdzia 16
Skrt do bogactwa Fastlane
Ludzie radziliby
sobie lepiej, gdyby lepiej
wiedzieli, jak to robi.
Jim Rohn
People would do better,
if they knew better.
Jim Rohn
A co z drzwiami numer trzy?
Sidewalk czy Slowlane? Chodnik czy wolny pas? Powicisz dzisiaj
czy jutro? Moesz i chodnikiem, bez planu finansowego, i przeko-
nywa samego siebie, e dzisiejsze dogadzanie sobie nie bdzie miao
wpywu na jutro, albo podrowa wolnym pasem i powici dzisiaj
dla ryzyka i iluzji bezpiecznego jutra.
Ale zaczekaj! Jest jeszcze jeden wybr alternatywna hybrydowa
mapa finansowa, ktra moe stworzy bogactwo szybko i obci 40
lat jego gromadzenia. Szybko jest jednak pojciem wzgldnym. Jeli
masz 18 lat, moesz by obrzydliwie bogaty w wieku 25 lat. Jeli masz
30 lat, moesz przej na emerytur w wieku 36 lat. Jeli jeste spu-
kany i masz 48 lat, moesz pj na emerytur w wieku 54 lat. Czy
to jest jednak prawdopodobne? Ryzykowne? Jeli mgby zagra na
jednej z tych loterii, ktr by wybra?
Loteria Sidewalk:
Pierwsza nagroda: 10 000 000 dolarw, wypacana natychmiast.
Szanse wygrania: jeden do szeciu milionw (0,0000016 proc.)
Loteria Slowlane:
Pierwsza nagroda: 10 000 000 dolarw, wypacana za 40 lat. Szan-
se wygrania: jeden do szeciu (16 proc.)
Loteria Fastlane:
Pierwsza nagroda: 10 000 000 dolarw, wypacana za sze lat.
Szanse wygrania: jeden do siedmiu (14 proc.)
Ktr wybrae? Miejmy nadziej, e loteri Fastlane, poniewa
wynagrodzenie w niej znacznie przekracza wysze ryzyko loterii
Slowlane. Loteria Sidewalk jest strzaem w ciemnociach. Twj wy-
br mapy finansowej Sidewalk, Slowlane lub Fastlane jest jak
ta hipotetyczna loteria. Kiedy ju zrozumiesz mapy i przypisane im
rwnania bogactwa, moesz wybra t, ktra bdzie wskazywa Ci
kierunek.
Czym jest Fastlane?
Fastlane jest strategi biznesow i yciow, charakteryzowan
przez Kontrolowan Nieograniczon Dwigni (KND), dziki ktrej
tworzy ona optymalne rodowisko dla szybkiego budowania bogactwa
i nadzwyczajnego stylu ycia. Zwr uwag na ponisze cztery seg-
menty.
1) Kontrolowana Nieograniczona Dwignia (KND)
Slowlane definiowany jest przez niemoliwe do kontrolowania
zmienne i brak moliwoci uycia dwigni. Fastlane wykorzystuje od-
wrotne warunki: maksimum kontroli i dwigni.
2) Biznes
Sednem Fastlane jest Twj wasny biznes, samozatrudnienie
i przedsibiorczo. W przypadku Slowlane jest to etat.
3) Styl ycia
Fastlane jest wyborem stylu ycia: zbioru okrelonych przekona,
procesw i dziaa.
4) Szybkie budowanie bogactwa
W Fastlane chodzi o szybkie kreowanie duych sum w wymiarze
wykraczajcym poza limity klasy redniej.
Oto historia, ktra najlepiej opisuje Fastlane. Tak inspiracj do
niej bya prawdziwa historia, opisana na forum.
Po czterech dugich latach sprzedaem swoj firm za 32 miliony
dolarw [SZYBKIE BUDOWANIE BOGACTWA] i nie auj. Jestem
szczliwy, e j sprzedaem, poniewa chciaem szybko zarobi i za-
mieni pienidze na papierze na prawdziwe. Decyzja ta na zawsze
zmienia moje ycie.
Teraz robi, co tylko chc i nie jestem tym ani troch znudzony.
wiat jest moim placem zabaw. Podruj, nauczyem si dwch no-
wych jzykw i gry na pianinie. Uprawiam sporty wodne, chodz po
grach i jed na snowboardzie co najmniej przez miesic w roku.
Mam trzy domy, ogldam zawodowe rozgrywki sportowe i moje ulu-
bione druyny, kiedykolwiek zechc. Ogldam trzycztery filmy ty-
godniowo i czytam jedndwie ksiki na tydzie. Wikszo czasu
spdzam z rodzin i widz, jak na moich oczach rosn moje dwie cr-
ki. Moja rodzina mieszkaa ju we wszystkich czterech naronikach
planety, wczajc w to Australi i Karaiby.
Kiedy patrz wstecz, widz, e nie byo atwo. Pracowaem po 12
16 godzin dziennie przez cztery lata, prawie zawsze sze dni w tygo-
dniu i zawsze kilka godzin w niedziel. Stworzylimy wietn usug
i sprzedawalimy j na tony. [BIZNES Z KND] Pamitam cikie
dni i to, jak musiaem woy w firm kady grosz... co najmniej pi
razy zdarzyo si, e na koncie mielimy mniej ni 50 dolarw. Bardzo
wiele powiciem w tych wczesnych latach (za wyjtkiem rodziny).
Zrezygnowaem z kablwki i na jaki czas przestaem robi wiele rze-
czy, ktre sprawiay mi przyjemno, poniewa powiciem si celowi
i marzeniom o czym, co byo o wiele wspanialsze ni doywotnia pra-
ca. [STYL YCIA]
Teraz jestem inwestorem; inwestuj w du liczb nowych firm
i mam wpyw na wiat w stopniu, o jakim nawet nie niem. Nie au-
j. Moje ycie jest wspaniae i niczego bym w nim nie zmieni. Gdybym
nie zdecydowa si wej w biznes i zaoy firm, nie wiem, gdzie bym
teraz by.
Ta historia to podsumowanie strategii Fastlane. Powsta biznes.
Styl ycia waciciela zapewni mu wzrost, co otworzyo drog eks-
presow, a ta zaprowadzia do nadzwyczajnego bogactwa, ktre przy-
nioso wolno. Tak ta droga nie jest dla wszystkich. Pytanie brzmi:
Czy jest dla Ciebie?
Drogowskazy Fastlane
Podobnie jak inne mapy, mapa Fastlane zawiera drogowskazy
i charakterystyk zachowa, ktre poprowadz podrujcych w tym
wypadku Fastlane. Oto one:
Postrzeganie dugu: Dug jest uyteczny. Pozwala mi budowa
i rozwija mj system.
Postrzeganie czasu: Czas jest najwaniejszym z moich aktyww,
znacznie przewyszajcym pienidze.
Postrzeganie wyksztacenia: Moment, w ktrym przestajesz si
uczy, jest momentem, w ktrym przestajesz si rozwija. Podstaw
mojej podry jest stae rozwijanie mojej wiedzy i wiadomoci.
Postrzeganie pienidzy: Pienidze s wszdzie i jest ich nadzwy-
czaj duo. Odzwierciedlaj to, z iloma yciami si zetknem, i war-
to, jak stworzyem.
Gwne rdo dochodu: Zarabiam dziki swoim systemom bi-
znesowym i inwestycjom.
Gwny czynnik przyspieszenia bogactwa: Tworz co z nicze-
go. Daj pocztek aktywom i nadaj im warto na rynku. Czasami
dodaj te warto do istniejcych aktyww.
Postrzeganie bogactwa: Budowa systemw biznesowych dla prze-
pywu pieninego i wyceny aktyww.
Rwnanie bogactwa: Bogactwo = zysk netto + warto aktyww.
Strategia: Im wicej pomagam, tym wicej mam bogactwa w po-
staci czasu, pienidzy i poczucia osobistego spenienia.
Cel: Dochd pasywny do koca ycia, z biznesu lub inwestycji.
Odpowiedzialno i kontrola: ycie jest takie, jakim je uczyni.
Jestem w caoci odpowiedzialny za mj plan finansowy i to ja wybie-
ram, w jaki sposb zareaguj na okolicznoci.
Postrzeganie ycia: Warto poda za marzeniami, moje marze-
nia s tego warte, nawet jeli s odlege. Zdaj sobie spraw, e spe-
nienie niektrych z nich bdzie wymagao pienidzy.
Powysze drogowskazy okrelaj styl ycia osoby poruszajcej si
szybkim pasem. S jej motorem dziaania.
Mapa Fastlane: predyspozycja do bogactwa
Mapa Fastlane predysponuje do bogactwa, poniewa dziaa wedug
rwnania bogactwa z kontrolowanymi nieograniczonymi zmiennymi,
a matematyczna klatka czasowa zostaa usunita. NOD zostaa zast-
piona KND. Poprawnie wykorzystana, mapa ta wyjawi szybk drog
do bogactwa, pokonywan dziki nieograniczonej matematyce i zy-
skowi oraz wartoci aktyww lub jednemu i drugiemu. Gwatowne
gromadzenie bogactwa usuwa z procesu cae lata, poniewa czas zo-
sta wykorzystany na podr do bogactwa. Fastlane tworzy bogactwo
w krtkim czasie miliony, czasami miliardy dolarw. Tak, to prawda.
Boga si szybko istnieje.
Cienie Boga si szybko
Poruszajcy si Fastlane bogac si szybko. Nie wystrasz si
tych sw. Wiem, e kiedy je syszysz, masz mas negatywnych sko-
jarze, zaczynajcych si od przekrtw: rzeczy takich, jak jedno
mae ogoszenie drobne, seminaria kosztujce 5000 dolarw, wspo-
mnienia guru z reklam, zagranicznych loterii, Minister Finansw
Wewntrznych Nigerii, ktry potrzebuje pomocy w pozbyciu si 9
milionw dolarw (USD), oraz faszywy Bill Gates, ktry potrzebuje,
aby przesa ten test beta e-maila do kadego i zosta nagrodzony
50 000 dolarw w szybkiej gotwce, poniewa mwi tak adwokat,
wymieniony w licie.
Boga si szybko jest fraz tak naduywan, e stracia wiary-
godno. Staa si frazesem, a my znieczulilimy si na ni i mylimy,
e gosi nieprawd. Tak, jak w przypadku witego Mikoaja czy jed-
noroca, otrzymujemy przekaz: Boga si szybko to spam!. To nie
Twoja wina, ale czy to prawda? Czy mona zarabia miliony tak, jak
mwi w reklamach?
Rnica polega na tym, e intrygi bogacenia si nie s jednoznacz-
ne z Boga si szybko, ale z jego zym bratem: Boga si atwo.
Boga si atwo jest cieniem swojego niewinnego brata. Pozostawia
za sob ofiary, za ktre wini si tego drugiego. Boga si atwo para-
duje w wietle reflektorw w nocnej telewizji. Kamie, zwodzi i mami
prnym miraem, ktrego kady pragnie. Obejrzyj tylko to wideo,
albo kup ten program i BINGO bdziesz bogaty w dziesi dni! Nie!
To nie jest Boga si szybko, ale Boga si atwo ktre prowadzi
jedynie do lejszego portfela.
Historie sukcesu Fastlane s ucielenieniem idei Boga si szyb-
ko. Stwierdzenie, e Boga si szybko nie istnieje, jest nieprawd,
wynikajc z ignorancji. Nie pozwalaj przegranym z pasa Slowlane
psu prawdy. Nie poddawaj si. Nie sprawiaj, aby to si zdarza tylko
innym stao si Twoj prawd. Wielu ludzi dowiadczyo zjawiska
Boga si szybko, poniewa prowadzi do niego proces.
Opowieci z szybkiego pasa
Jeli nie mieszkasz w prni, zdye ju zapozna si z Fastlane.
Kiedy kto dowiadcza Boga si szybko dziki swojemu biznesowi,
jeste wiadkiem Fastlane. Poniej moesz znale historie, zaczerp-
nite z nagwkw.
Wynalazca, ktry tworzy gadet, a nastpnie sprzedaje miliony
sztuk 15 dystrybutorom hurtowym.
Facet, ktry buduje aplikacj na telefon komrkowy i sprzedaje j
50 000 razy.
Facet, ktry tworzy batonik energetyczny, aby zabi gd, a potem
dostaje ofert kupna swojej firmy za kwot 192 milionw dolarw.
Facet, ktry tworzy blog i trzy lata pniej sprzedaje go za cztery
miliony dolarw firmie farmaceutycznej.
Kobieta, ktra wynajduje mop, i sprzedaje 500 000 sztuk na
QVC
19
.
Nastolatek, ktry buduje stron internetow, przynoszc 70 000
dolarw zysku, a pniej sprzedaje j za miliony.
Facet, ktry opatentowa proces produkcji produktu, nastpnie
sprzeda licencj firmie Fortune 500 i zarobi 14 milionw dola-
rw.
19
Midzynarodowa korporacja, specjalizujca si w sprzeday domowej za porednictwem
telewizji przyp. tum.
Facet, ktry stworzy stron internetow, ktra pozwalaa mu su-
cha swojej ulubionej druyny koszykarskiej, a pniej sprzeda
swoj firm za 5,5 miliarda dolarw.
Facet, ktry tworzy firm informatyczn, tworzc oprogramowa-
nie, i staje si w rezultacie najbogatszym czowiekiem na planecie.
Doktor, ktry zgbia hamowanie procesu starzenia si, i sprzedaje
swoje leki firmie farmaceutycznej za 700 milionw dolarw.
Autorka, ktra pisze ksik o nastoletnim czarowniku, a potem
staje si miliarderk.
Kobieta, ktra produkuje i sprzedaje 20 milionw sztuk bielizny,
pomagajcej kobietom zwalczy grawitacj ciaa.
Sprzedawca internetowy, ktry zarabia 150 000 dolarw miesicz-
nie na sprzeday reklam.
Marketingowiec-specjalista od reklamy, ktry przerabia istniejcy
produkt, a nastpnie sprzedaje cztery miliony sztuk jego nowej
ulepszonej wersji.
Facet, ktry tworzy napj energetyczny, majcy utrzyma odpowied-
nie nawodnienie organizmu, a potem sprzedaje swoj firm za 530
milionw dolarw.
Ukryte szybkie pasy ruchu, zgodne z zasad Boga si szybko, s
wszdzie. Wystarczy, e ich poszukasz.
Fastlane: rewolucja przemysowa bogactwa
Rewolucja przemysowa wydarzya si w okresie historycznym,
w ktrym ludzie nauczyli si, jak dziki maszynom przyspieszy
i podnie efektywno produkcji. Prac fizyczn zastpiy systemy
i zorganizowane kombinacje odrbnych elementw, ktre czyy si
w konkretny rezultat produkcyjny. Dugotrwae i mozolne zadania,
czsto prace manualne, wczeniej wykonywane przez ludzi, zamienio-
no na procesy mechaniczne, a wikszo pracy ludzkiej z produkcji
wyczono. W tamtym okresie w przemyle nastpio co w rodzaju
Boga si szybko. Produkty, ktre poprzednio wymagay miesicy
procesu produkcyjnego, zaczto tworzy w kilka dni.
Wolno finansowa dziki mapie Fastlane jest rodzajem rewolu-
cji przemysowej bogactwa. Naturaln drog do bogactwa jest praca
fizyczna, walka z czasem i rzeczywist wartoci. Szybk drog do
bogactwa jest uprzemysowienie procesu zdobywania bogactwa, usy-
stematyzowanie go w sposb, w jaki nasi przodkowie usystematyzo-
wali produkcj. Rnice pomidzy typow drog (Slowlane) a skrtem
(Fastlane) najlepiej demonstruj egipskie przypowieci.
Przypowie o bogactwie Fastlane
Wielki egipski faraon przywouje swoich dwch siostrzecw,
Chum i Azura, i wyznacza im dostojne zadanie: zbudowa w hodzie
Egiptowi dwie monumentalne piramidy. Faraon obiecuje siostrzecom
za ukoczenie kadej z piramid natychmiastow nagrod: zostanie
krlem, odejcie na emerytur w bogactwie i obfity luksus na reszt
ycia. Kady z siostrzecw musi zbudowa piramid samodzielnie.
Chuma i Azur, obaj w wieku 18 lat, wiedz, e wykonanie tych
przeraajcych prac zajmie lata. Mimo to kady z nich dumny jest
z powierzonego im przez faraona zadania. Wychodz z komnaty fara-
ona gotowi rozpocz dugi proces budowy.
Azur zaczyna prace natychmiast. Powoli przesuwa cikie bloki
kamienne, aby stworzy kwadratow podstaw. Po kilku miesicach
fundamenty piramidy Azura zaczynaj nabiera ksztatw. Lokal-
ni mieszkacy gromadz si wok efektw jego wysiku i chwal
kunszt. Kamienie s cikie i trudno je przesuwa, ale po roku ci-
kiej pracy idealnie kwadratowy fundament piramidy Azura jest nie-
mal gotowy.
Azur jest jednak zakopotany. Plac, na ktrym powinna stan
piramida Chumy, jest pusty. Nie ma na nim ani jednego kamienia.
Nie ma fundamentu ani wykopw. Niczego. Obszar ten jest tak samo
niezagospodarowany, jak rok wczeniej, kiedy faraon zleci im prac.
Zakopotany Azur odwiedza Chum w domu i znajduje go w stodole,
pracujcego nad skomplikowanym urzdzeniem, przypominajcym
rodzaj maszyny do torturowania ludzi. Azur przerywa mu: Chuma!
Co ty do diaba robisz!? Miae budowa piramid faraona, a spdzasz
dni zamknity w stodole, grzebic przy jakiej szalonej maszynie?.
Chuma umiecha si i mwi: Buduj piramid, zostaw mnie
w spokoju.
Azur drwi: Jasne, e budujesz. Min rok, a ty nie pooye jesz-
cze ani jednego kamienia!.
Chuma, niezraony zarzutami brata, odpowiada: Azur, twoja
krtkowzroczno i gd bogactwa przysoniy Ci wizj. Ty buduj swo-
j piramid, a ja zbuduj swoj.
Na odchodnym Azur mwi: Ty gupcze! Faraon powiesi ci na
szubienicy, kiedy odkryje twoj zdrad.
Mija kolejny rok i Azur koczy fundament. Zaczyna nastpny
poziom piramidy. Pojawia si jednak problem: Azur z trudem czyni
postpy. Kamienie s cikie i wzniesienie ich na drugi poziom spra-
wia mu due problemy. W obliczu tych fizycznych ogranicze Azur
rozpoznaje swoj sabo: potrzebuje wicej siy, aby przesuwa ci-
sze kamienie. Udaje si po rad do Bennu, najsilniejszego czowieka
Egiptu. Bennu trenuje Azura za opat. Pomaga mu rozwin wiksze
i silniejsze minie. Azur oczekuje, e wiksza sia pozwoli mu atwiej
wnie cisze kamienie na wysze poziomy.
Plac budowy piramidy Chumy nadal jest pusty. Azur zakada,
e skoro jego brat nie wykonuje nakazu faraona, widocznie pragnie
mierci. Wkrtce zapomina wic niemal o bracie i jego nieistniejcej
piramidzie.
Mija nastpny rok. Budowa piramidy Azura zwalnia i zaczyna si
wlec. Teraz uoenie jednego kamienia czsto zajmuje Azurowi cay
miesic. Wznoszenie kamieni na wysze poziomy wymaga ogromnej
siy i Azur spdza duo czasu z Bennu, budujc swoj si. Wydaje
duo pienidzy na opacanie rad i egzotyczn diet, ktrej wymaga
trener. Azur szacuje, e przy obecnym tempie pracy ukoczy piramid
za nastpne 30 lat. Niezraony, chwali si: Po trzech latach sporo
przecignem brata. Ten gupiec nie pooy jeszcze ani jednego ka-
mienia!.
Pewnego dnia, podczas wcigania cikiego bloku na piramid,
Azur syszy nagle odgosy poruszenia na niedalekim rynku. Miesz-
kacy miasta, regularni obserwatorzy jego pracy, opuszczaj plac z pi-
ramid Azura, aby zbada zamieszanie w ssiedztwie. Azur sam jest
ciekawy, co te si tam dzieje, a wic robi sobie przerw i idzie za
nimi.
Otoczony dopingujcym mu tumem, w gr rynku kroczy Chuma.
Kieruje wysokim na 25 stp urzdzeniem. Jest to potna maszyna,
zbudowana z labiryntu wspornikw, k, dwigni i lin. Cignc j za
sob, Chuma powoli porusza si w gr uliczki, pord oywionego
tumu. Azura zaczyna niepokoi pewna myl. Wkrtce maszyna jest
na miejscu i jego podejrzenia okazuj si w peni uzasadnione.
Dziwna maszyna Chumy w cigu kilku minut przesuwa cikie
kamienie i zaczyna ka fundament pod piramid. Jeden ze drugim,
maszyna bez wysiku unosi kamienne bloki i z atwoci ukada je
obok siebie. Pracuje w cudowny sposb, Chuma nie musi w to wka-
da wiele wysiku. Wystarczy pokrci korb, aby poruszy koo, po-
czone z lin i dwigarem z systemem przekadni i bingo! Cikie gazy
przesuwaj si szybko, jakby za dotkniciem magii.
Azurowi wybudowanie fundamentu piramidy zajo ponad rok,
Chuma uoy fundament w cigu tygodnia. Nastpny poziom, z kt-
rym Azur zmaga si z takim mozoem, jest jeszcze bardziej szoku-
jcy. Maszyna Chumy wykonuje prac 30 razy szybciej. To, co zajo
Azurowi miesice, maszynie Chumy zajmuje dwa dni. Po 40 dniach
Chuma i jego maszyna kocz budow tego, co Azurowi zajo trzy
lata cikiej pracy.
Azur jest poraony. Spdzi trzy lata, podnoszc gazy, podczas gdy
Chuma zbudowa maszyn, ktra wykonaa to za niego. Zamiast doce-
ni maszyn, Azur obiecuje sobie: Musz by silniejszy! Musz pod-
nosi cisze kamienie!. Kontynuuje wic swj nadludzki wysiek,
kiedy Chuma pracuje przy korbie maszyny.
Po omiu latach Chuma koczy piramid. Ma 26 lat: trzy lata po-
wici na zbudowanie maszyny i pi na zbieranie plonw tego sy-
stemu. Wielki faraon jest zadowolony i robi to, co obieca. Nagradza
Chum krlestwem i obdarowuje go wspaniaymi bogactwami. Od
tego czasu Chuma nigdy nie musi ju w swoim yciu pracowa.
Azur tymczasem kontynuuje prac w ten sam sposb. Podnosi ka-
mienie, marnuje czas i pienidze, aby by silniejszym. Nie przyjmuje,
niestety, do wiadomoci, e jego strategia zawiera bd, i wci powta-
rza ten sam proces: nosi cikie kamienie, a ju nie bdzie mg ich
unie wtedy stara si sta si silniejszy, aby mc podnosi cisze
gazy.
Bezmylna strategia doprowadza Azura do doywotniej harwki.
Nigdy nie koczy piramidy, obiecanej faraonowi, poniewa decyduje
si podnosi gazy samodzielnie, zamiast skupi si na systemie, ktry
robiby to za niego. Azur ma atak serca i umiera w trakcie pracy na
12 poziomie piramidy, jedynie dwa poziomy od szczytu. Nigdy nie do-
wiadcza obiecanego przez faraona wielkiego bogactwa.
Chuma natomiast odchodzi na emerytur 40 lat wczeniej ni inni,
w luksusie i dostatku. Ma w brd wolnego czasu, decyduje si wic
zosta najwikszym egipskim uczonym i wynalazc. Na koniec spo-
czywa u boku faraona, w tej samej piramidzie, ktr wybudowa.
Fastlane to system biznesowy. Slowlane jest
prac
Slowlane to etat Twoja cika praca, wymieniana na pienidze
od Twojego pracodawcy. Zmagania Azura przypominaj zmagania po-
ruszajcego si wolnym pasem. Mwi Ci, eby by silniejszy (wydaj
wicej pienidzy, wr do szkoy i zarb wicej na giedzie, aby mg
podnosi cisze gazy). W Fastlane chodzi o zbudowane lepszego sy-
stemu, maszyny, produktu, lepszego czego, co zwielokrotni efek-
tywno Twojej pracy. W Slowlane penisz rol dwigu, a w Fastlane
konstruujesz system, ktry dwiga za Ciebie.
Na Twojej drodze do bogactwa mapa Slowlane bdzie wymaga
wysiku podczas dugiego i mczcego marszu. W Fastlane bogactwo
przychodzi dziki systemowi, ktry tworzysz wysikiem jest jego bu-
dowa i zarzdzanie nim.
Podsumowanie
rozdziau
Ryzyko zwizane ze strategi Fastlane nie
rni si bardzo od ryzyka zwizanego
z Slowlane, ale wynagrodzenie jest znacz-
nie wiksze.
Mapa Fastlane jest alternatywn strategi
finansow, opart na Kontrolowanej Nie-
ograniczonej Dwigni.
Mapa Fastlane predysponuje do bogactwa.
Mapa Fastlane zdolna jest wygenerowa
rezultaty Boga si szybko, czego nie
wolno myli z Boga si atwo.
ZMIE DRUYN I TAKTYK I 199
Rozdzia 17
Zmie druyn i taktyk
Czowiek zapatrzony
w siebie jest
maym czowiekiem.
Benjamin Franklin
A man wrapped up
in himself makes a very
small bundle.
Benjamin Franklin
Mapa Fastlane: taktyka wiodca do bogactwa
Przegrywajce druyny uywaj nieodpowiednich taktyk. Jeli b-
dziesz gra dla przegrywajcej druyny, bdziesz zmuszony uywa jej
taktyki. Aby wygra, zmie druyn i uyj taktyki zwycizcw. Mapa
Fastlane tworzy finansowych zwycizcw, poniewa uywa zwyciskiej
formuy, bazujcej na nieograniczonej i kontrolowanej matematyce.
Gdzie jest ta formua i jak j naby? Musisz porzuci ideologi wik-
szoci i zdradzi Slowlane.
Zmiana druyny i taktyki
Od dnia narodzin ochrzczono Ci graczem Druyny Konsumentw,
od lalki Barbie i ciarwki marki Tonka, do figurek z Gwiezdnych
Wojen. Nauczono Ci chcie produktw, kupowa produkty i oczy-
wicie szuka najtaszych z nich.
Korelacja pomidzy Slowlane i Sidewalk jest nastpujca: posady
istniej, aby uatwi proces konsumpcji. Stajesz si managerem, kt-
ry dba o mark firmy, produkujcej dobra konsumpcyjne. Stajesz si
agentem ubezpieczeniowym, ksigowym w jakiej korporacji wszyst-
ko to napdzane jest przez konsumentw i skupione na przekazaniu
dbr i usug w ich rce. Skupienie na konsumpcji jest jak grawitacja,
ktra sprawia, e mylisz anty-Fastlane.
Zam kod
Zdekodowanie mapy Fastlane jest tak proste, jak doczenie do
druyny, ktra jest stranikiem klucza szyfrowania. Zwyciska dru-
yna to Druyna Producentw. Skup si na produkowaniu, nie na
konsumpcji. Kiedy z mylenia wikszoci (konsument) przejdziesz
do mylenia mniejszoci (producent), efektywnie zmienisz druyny
i przynaleno. Tak, sta si przede wszystkim producentem, a do-
piero potem konsumentem.
W praktyce oznacza to, e powiniene sprzedawa zamiast kupo-
wa. Zamiast kopa w poszukiwaniu zota, sprzedawaj opaty. Zamiast
pj na kurs, zaoferuj kurs. Zamiast poycza pienidze od kogo,
poycz je komu. Zamiast i do pracy, daj komu prac. Zamiast
zaciga kredyt hipoteczny, zaoferuj go. Uwolnij si od konsumpcji,
zmie strony i zosta producentem.
Wiem to nieatwe. Kiedy jednak zaczynasz patrze na wiat
z perspektywy producenta, Twoja percepcja wyostrza si, jak dobrze
dostrojona czstotliwo radiowa. Od dwiku mono przechodzisz
do stereo. Nagle okazje nabieraj klarownoci, pomysy wypywaj na
powierzchni, a przekrty zostaj zdemaskowane. Ten nowy status
mniejszoci jest bardzo wany w procesie wzmacniania Twojego tem-
peramentu na drodze tworzenia bogactwa. Pamitaj, bogaci s mniej-
szoci, a Ty chcesz by w tej mniejszoci. Wszystko zaczyna si od
producenckiego nastawienia umysu.
Zmiana orientacji: zosta producentem
Kiedy zetkniesz si z informacj reklamow, ktra namawia Ci
do kupienia czego, popatrz na ni z perspektywy producenta. W jaki
sposb ta firma zarabia pienidze? Jaki jest cel tej wiadomoci? Jakie
procesy biznesowe wi si z oferowaniem tego produktu czy usugi?
Czy ta firma generuje dochody? Jaki model zyskw reprezentuje? Czy
ten produkt produkowany jest za oceanem, czy lokalnie?
Nigdy nie kupiem produktu, oferowanego w nocnej telewizji,
poniewa jestem w tej samej druynie, co ci, ktrzy go oferuj. Jako
producent bior reklamy za to, czym faktycznie s. Producenci (mniej-
szo) su konsumentom (wikszo). Zwroty i dziaania typu: Nie
czekaj, Zaczekaj, to jeszcze nie wszystko, Gratis s broni mar-
ketingow w arsenale producenta. Ogldam reklamy nie po to, aby
kupi, ale aby zobaczy, jak dziaaj zawodowcy.
Naszym zadaniem jako producentw jest zachci konsumenta
do zakupu. Jako producent z nastawieniem umysu typowym dla tej
roli, przycigam bogactwo, poniewa konsumenci poszukuj produ-
centw. Konsumenci s wikszoci, ktra pragnie zaspokojenia jej
pragnie!
Aby bogato konsumowa, produkuj efektywnie
Na czym polega ironia dychotomii producent/konsument? Kiedy
odniesiesz sukces jako producent, moesz skonsumowa wszystko, co
zechcesz, z niewielkimi konsekwencjami, poniewa bdziesz bogaty.
Aby bogato konsumowa, bogato produkuj. Wikszo ludzi, nie-
stety, rozumie to na odwrt i wycznie konsumuje, bez produkcji.
Producenci staj si bogaci. Konsumenci staj si biedni. Zmie dru-
yny i sta si najpierw producentem, a potem konsumentem. Przy-
cignij do siebie bogactwo!
Bd producentem: wykorzystaj system
Aby zmieni druyny i sta si producentem, musisz by przedsi-
biorc i innowatorem. Musisz by wizjonerem i twrc. Musisz da
pocztek biznesowi i oferowa wiatu warto.
Podczas gdy sednem Slowlane jest etatowa praca, sednem Fastlane
jest biznes. Tak, stare, dobre samozatrudnienie. Wiem nie s to szo-
kujce wiadomoci, jak na ksik z serii Zdobd bogactwo, jednak
bardzo wane jest, aby pamita, e wikszo maych firm jest lata
wietlne od Fastlane i targuje si z miarami typowymi dla Slowlane.
Niektre firmy s przykrywkami dla pracy!
Biznes Fastlane jest jak klucz do rwnania bogactwa Fastlane (Bo-
gactwo = zysk + warto aktyww), poniewa otwiera moliwo sto-
sowania DWIGNI i legitymuje si zestawem zmiennych bogactwa,
ktre s nieograniczone i kontrolowane, podczas gdy w Slowlane s
one ograniczone i niemoliwe do kontrolowania. NOD zostaje zamie-
niona na KND.
Sprzeda tej ksiki uwalnia mnie, na przykad, od rwnania bo-
gactwa Slowlane i jego wszechwiata. Ksika ta przenosi mnie do
wszechwiata Fastlane, ktrym zarzdza rwnanie bogactwa ZYSKU
NETTO i WARTOCI AKTYWW. Ksika ta jest systemem bizneso-
wym, ktry ma nieograniczon moliwo zastosowania dwigni do
czasu i pienidzy! Przede wszystkim, opiera si czasowi i jest w stanie
zarabia dugo po pocztkowej inwestycji czasu. Ksika efektywnie
przenosi generowanie dochodu ze mnie (aktyw ludzki) na sam siebie
(aktyw biznesu).
Od pocztku do koca ksika ta kosztowaa mnie okoo 1000
godzin pracy. Jeli sprzedam 100 000 egzemplarzy, zarabiajc pi
dolarw na kadym, zarobi 500 000 dolarw albo mniej wicej 500
dolarw za kad zainwestowan godzin. Jeli sprzedam 500 000
ksiek, zarobi 2500 dolarw za zainwestowan godzin. Im wicej
sprzedam, tym wikszy zwrot z mojej pocztkowej inwestycji, jako e
czas zosta ju powicony. Wyobra sobie, e za dziesi lat od dzisiaj
sprzedaj jeden egzemplarz. Nagle zarabiam pi dolarw na inwesty-
cji, zrobionej lata wczeniej!
Pniej jest jeszcze lepiej. Jeli wystpi jako go w programie
radiowym i bd mwi przez dziesi minut, a to wystpienie wyge-
neruje sprzeda 1000 ksiek, to 10-minutowa inwestycja generuje
5000 dochodu (1000 ksiek x 5 dolarw zysku) i generuje zwrot
z mojego czasu, wynoszcy 30 000 dolarw za godzin. Czy moesz
sta si bogaty, wymieniajc si czasem przy stawce 30 000 dolarw
za godzin? Tak i to bardzo szybko.
Widzisz, kiedy uwolnisz si z kajdanek czasu, narzuconych przez
map Slowlane, przepisujesz odpowiedzialno za dochd na system,
ktry dziaa jak nieograniczona matematyczna dwignia i szybkie bo-
gactwo staje si moliwe. Zmienne w moim wszechwiecie bogactwa
mog by kontrolowane i zwielokrotnione. W nastpnym rozdziale
dowiesz si, dlaczego Fastlane moe zapewni wolno finansow
i bogactwo szybciej ni jakikolwiek fundusz inwestycyjny.
Podsumowanie
rozdziau
Producenci s typowym zjawiskiem na ma-
pie Fastlane.
Producenci s mniejszoci, tak jak ludzie
bogaci, konsumenci natomiast s wik-
szoci i s biedni.
Kiedy odnosisz sukces jako producent,
moesz konsumowa, co tylko chcesz.
Poruszajcy si szybkim pasem to produ-
cenci, przedsibiorcy, innowatorzy, wizjo-
nerzy i twrcy.
Biznes nie tworzy Fastlane niektre bi-
znesy s prac w przebraniu.
Rwnanie bogactwa Fastlane nie jest zwi-
zane z czasem, a jego zmienne s nieogra-
niczone i kontrolowane.
PRAWDA O TYM, JAK BOGACI STAJ SI BOGACI I 205
Rozdzia 18
Prawda o tym, jak bogaci staj si bogaci
Tylko ci, ktrzy zaryzykuj
pjcie za daleko,
mog si dowiedzie,
jak daleko mona doj.
T.S. Eliot
Only those who will risk
going too far
can possibly find out how
far one can go.
T.S. Eliot
Palca kwestia: w jaki sposb zdobye bogactwo?
Wsid za kierownic jakiegokolwiek samochodu, ktry kosztuje
wicej ni przecitny dom, a napotkani ludzie bd dopytywa: Czym
si zajmujesz?. Owo pozornie nieszkodliwe pytanie jest przykrywk
dla prawdziwego pytania, palcej kwestii W jaki sposb zdobye
bogactwo?. Ludzie chc zna drog, ktr obraem, rozwaaj bo-
wiem prawdopodobiestwo podry t sam drog. Kiedy zachcam
ich do zgadywania, odpowiedzi s typowe: sportowiec, aktor, rozpiesz-
czony bachor z bogatymi rodzicami lub zwycizca loterii. Domniema-
nia demaskuj rzeczywisto, kryjc si za percepcj tych ludzi: aby
sta si bogatym, musisz by sawny, odziedziczy pienidze albo je
wygra. Dopki nie spotkaem obcego czowieka w jego Lamborghini,
wiele lat temu, sam tak mylaem.
Rwnanie bogactwa Fastlane
Bogate ycie modego czowieka musi rozbija mit Boga si szyb-
ko. Jeli masz 30 lat i jeste warty miliony, a nie jeste sawny albo
bogaty dziki odziedziczeniu fortuny przeczysz normalnoci. Nie
moemy na to pozwoli, prawda? Znowu sekret ujawnia uniwersalny
jzyk matematyki. Sekretem jest rozwd z obrzydliwym, nieforemnym
rwnaniem Slowlane (NOD) i zamiana na wystrzaow blondynk
rwnanie Fastlane (KND).
Bogactwo = zysk netto + warto aktyww
W tym rwnaniu kryje si prawdziwa moc Fastlane i recepta na
zbudowanie bogactwa w krtkim czasie. Jego zmienne s kontrolowa-
ne i nieograniczone. Jeli chcesz kontrolowa zmienne, przypisane do
Twojego rwnania, moesz sta si bogaty. Tymi zmiennymi s:
Zysk netto = liczba sprzedanych sztuk x zysk na sztuce
oraz
Warto aktyww = zysk netto x mnonik branowy.
Wszyscy waciciele biznesw korzystaj z tego rwnania, w kt-
rym [ilo sprzedanych sztuk] x [zysk na sztuce] determinuje zysk
netto. Wemy jako przykad moj firm internetow: mj zysk na
jednej sztuce wynosi okoo czterech dolarw dla kadego dnia kon-
wersji strony internetowej (konwersj by uytkownik, ktry gene-
rowa potencjalnego klienta). Kadego dnia moj stron odwiedzao
12 000 osb. Oznacza to, e zmienna sprzedanych sztuk miaa grn
granic 12 000 dziennie. Miaem okazj sprzedawa 12 000 ludzi
dziennie.
Porwnajmy t zmienn z jej odpowiednikiem w Slowlane prze-
pracowanymi godzinami. W moim rwnaniu grnym limitem boga-
ctwa s sprzedane sztuki, ktre wynosiy wtedy 12 000. Oczywicie,
100-procentowa konwersja jest nieracjonalna, a konwersja wszyst-
kich 12 000 jest mao prawdopodobna. Tak samo w Slowlane niera-
cjonalnym limitem s 24 godziny, poniewa doba ma tylko tyle godzin.
Logiczny, prawdziwy grny limit wynosi 812 godzin dziennie.
Co uczyni Ci bogatym? Grny limit odwiedzin strony, ktry wyno-
si 12 000 dziennie, czy maksymalizacja liczby godzin przepracowa-
nych w cigu jednego dnia? Mwimy tu o 12 000 przeciw 24. Zawody
odwoane. Ja staj si bogaty, a poruszajcy si Slowlane starzeje si.
Bogatym uczyni Ci kontrolowane nieograniczone zmienne.
W jaki sposb kontrolowaem t zmienn? Jak to moliwe, e jest
nieograniczona? Po prostu. Mj redni odsetek konwersji wynosi
12 proc. Jeli chc zwikszy zysk, nie id do szefa prosi o podwyk.
Nie mam w pogotowiu kilka innych broni.
1) Zwikszenie liczby sprzedanych sztuk przez zwikszenie
odsetka konwersji.
Jednoprocentowy wzrost, z 12 do 13 proc., daby mi natychmia-
stow podwyk w wysokoci 480 dolarw dziennie. Daje to 14 400
dolarw miesicznie. Jeli przekonstruowabym stron, odnisbym
sukces i osignbym 15 proc., mj miesiczny zysk wzrsby do
43 000 dolarw!
2) Zwikszenie liczby sprzedanych sztuk poprzez zwikszenie
liczby odwiedzin strony.
Aby zwikszy dochodowo, mog zwikszy liczb odwiedzin.
Jeli zwiksz liczb uytkownikw na mojej stronie internetowej
z 12 000 do 15 000, a konwersja zostanie na poziomie 12 proc., mj
dzienny dochd wzrasta do 1440 dolarw, a miesiczny do 43 200!
Nieprawdopodobne? Tak wanie si stao! W niektre dni moj stro-
n odwiedzao ponad 20 000 uytkownikw.
3) Zwikszenie zysku na jednej sztuce.
Jeli odkryj sabo w funkcjonowaniu serwisu albo zwiksz
warto usug, mog podnie ceny i zwikszy zysk na sztuce. Je-
li mj zysk na sztuce wzronie z czterech do czterech i p dolara,
zwiksz mj dochd z 8000 do 10 800 dolarw dziennie. Daje to
dodatkowe 84 000 dolarw miesicznie! Czy Twoja szczka jest ju
na pododze?
Prawda, e posiadanie kontroli jest pikne? W taki sposb mo-
gem tworzy bogactwo. Miaem rozsdn kontrol nad obydwoma
zmiennymi zyskiem na sztuce i liczb sprzedanych sztuk, pod-
czas gdy w Slowlane pozostaje Ci baganie szefa o marn 3-procen-
tow podwyk.
Zauwa te, e moje zmienne bogactwa nie posiadaj praktycznie
ogranicze. Kontrolowaem jedynie ma cz rynku, a moliwy do
osignicia grny limit odwiedzin strony nie ksztatowa si w okoli-
cy 12 000 uytkownikw, ale 50 0000100 000 DZIENNIE! Mona
byo te zwikszy zysk na sztuce. Mgbym poeksperymentowa ze
zwikszeniem ceny nowych usug.
Pamitam, jak wprowadziem na rynek now usug, ktra nic
mnie nie kosztowaa, wysaem e-mail do reklamodawcw, opisujc
swj program. W cigu kilku minut zarobiem kilka tysicy dolarw,
ktre pniej napyway regularnie. Zainwestowany przeze mnie czas
mogem pomin, rezultaty si kumuloway.
Wysokie ograniczenie prdkoci = wysoki potencjalny dochd.
Przykad ten ma pokaza, dlaczego ja zdobyem bogactwo, a wikszo
innych nie. Zmieniem swj wszechwiat, poniewa moje rwnanie
bogactwa byo nieograniczone i kontrolowane. Kiedy wprowadzam
drobne zmiany do mojej strategii, potguje to wzrost mojego docho-
du. Nawet jednoprocentowy wzrost zmiennych mg oznacza tysice
dolarw i nowe Lamborghini. Kiedy Twoje zmienne bogactwa mona
zwielokrotni, to samo dotyczy potencjau Twojego dochodu a moe
wolaby pozosta przy ograniczeniu 24 godzin, naturalnym dla rze-
czywistej wartoci?
Wielu entuzjastycznych przedsibiorcw angauje si w okazje ze
zbyt ma prdkoci. Jeli, na przykad, siedzisz na zewntrz sklepu
z artykuami metalowymi i sprzedajesz hot dogi z wzka, ograniczye
swoj prdko i pozbawie si dwigni przyspieszenia. Zmienne
s ograniczone, poniewa nie wykraczasz poza niewielki obszar. Ile
hot dogw mgby sprzeda jednego dnia? 40? 100? Czy zdarzy si,
e wrcisz do domu i powiesz onie: Kochanie, sprzedaem dzisiaj
20 000 hot dogw!. Nie ma mowy! Powtarzam nie rni si to od
24-godzinnej klatki rzeczywistej wartoci. Mae liczby generuj silne
przyciganie przecitnoci.
Nastpnym przykadem jest ta ksika. Ile ludzi jest zainteresowa-
nych finansow niezalenoci czy wczesn emerytur? Mj rynek,
moja grna granica prdkoci, to praktycznie setki milionw osb na
caym wiecie. Aby wyprbowa rwnanie bogactwa Fastlane, musisz
zaangaowa si w biznes Fastlane, ktry ma potencja podwyszania
limitu ograniczenia prdkoci. Ograniczone liczby oferuj ograniczo-
ne bogactwo.
Milionerzy tworz aktywa i manipuluj nimi
Ankieta, w ktrej udzia wzio 3000 pentamilionerw (pi milio-
nw dolarw wartoci netto), przeprowadzona przez Harrison Group
(TheHarissonGroup.com), pokazuje, e prawie wszyscy oni stworzyli
swoje bogactwo dziki duej sumie pienidzy, ktr otrzymali jednora-
zowo po okresie kilku lat. Warto powtrzy jednorazowo dua suma
pienidzy, a nie oszczdzanie 10 proc. pensji przez 40 lat.
Dua suma jest nastpn fraz, opisujc warto aktyww. Po-
nadto, 80 proc. pentamilionerw zaczo swj biznes albo pracowao
w maej firmie, ktra dowiadczya gwatownego wzrostu. Taki wzrost
take mwi o wartoci aktyww. adna z tych osb nie miaa wygod-
nej posady pastwowej w wydziale komunikacji. Jeli jeste zdziwio-
ny nie bd.
Gwny czynnik przyspieszenia bogactwa ludzi bogatych sprowa-
dza si do jednej koncepcji: kontrolowane aktywa o rosncej wartoci.
W rwnaniu bogactwa Fastlane ten drugi komponent, warto akty-
ww, oznacza po prostu warto jakiejkolwiek Twojej wasnoci, ktra
ma warto na rynku.
Uytkownicy Slowlane i Fastlane maj przeciwstawne definicje ak-
tyww. Chodnikowcy i poruszajcy si wolnym pasem kupuj i sprze-
daj aktywa, ktre z biegiem czasu trac na wartoci. Samochody,
odzie, sprzt elektroniczny, designerskie ciuchy, gadety i byskotki,
ktrych zadaniem jest zrobi wraenie na tej wieo rozwiedzionej ko-
biecie z ssiedniego apartamentu. Wszystko to s aktywa, ktre trac
warto w momencie obcienia Twojej karty kredytowej.
Poruszajcy si szybkim pasem przeciwnie. Oni kupuj i sprze-
daj aktywa o rosncej wartoci: biznesy, marki, przepywy pienine,
warto intelektualn, wynalazki, patenty i nieruchomoci. Poniewa
wie si to z rwnaniem bogactwa Fastlane, potga wartoci aktyww
kryje si w Twojej zdolnoci do kontrolowania zmiennych praktycznie
bez ogranicze.
Przyspieszenie bogactwa dziki wartoci
aktyww
Bogaci przyspieszaj bogactwo poprzez zwikszanie wartoci akty-
ww i sprzeda tych ulepszonych aktyww na rynku.
24-letnia Sheila Hinton rzuca prac, aby sta si mobilnym techni-
kiem komputerowym, tpicym wirusy komputerowe. Pocztkowo jej bi-
znes dziaa na lokalnym rynku, ale wzrost wymusza na niej konieczno
zatrudnienia dodatkowych pracownikw. Wzrost jej biznesu w innych
miastach jest gwatowny i napdzany popytem. W cigu kilku lat Sheila
staje si wacicielk przedsibiorstwa, ktre operuje w 27 stanach. Zmie-
nia stanowisko, a jej firma generuje robicy wraenie zysk 2,9 miliona
dolarw. Po jakim czasie cieszenia si zyskiem (i zaoszczdzeniem jego
wikszoci), Sheila sprzedaje firm za 24 miliony dolarw duemu produ-
centowi komputerw. Zbudowaa aktywa z niczego. Aktywami by jej sy-
stem. Teraz, z 30-milionowym kapitaem, nie musi ju wicej pracowa.
Powysza historia najlepiej pokazuje dwie zmienne, ktre skadaj
si na warto aktyww.
Warto aktyww = (zysk netto) x (mnonik branowy)
Kiedy masz aktywa, ktre przynosz stae zyski, ich warto okre-
la mnonik branowy, zaleny od kondycji rynku. Inni ludzie i przed-
sibiorstwa kupi te aktywa w oparciu o generowany dziki nim zysk
netto, pomnoony przez szacowan wielokrotno.
Jeli jeste, na przykad, wacicielem przedsibiorstwa produkcyj-
nego o wartoci netto 100 000 dolarw, a rednia wielokrotno dla
Twojej brany, wynosi sze, warto Twoich aktyww wynosi 600 000
dolarw. Wielokrotno branowa ulega zmianie, poniewa wzrasta
i obnia si wraz z gospodark oraz w obrbie sektorw branowych.
Mnoniki mog by Ci ju znane. Handel akcjami na publicznych
rynkach definiuje mnonik dla odpowiedniej firmy poprzez stosu-
nek ceny do zysku (C/Z). Jeli akcja firmy wymieniana jest po cenie
10 C/Z, inwestorzy kupuj t firm po cenie wyliczonej przy uyciu
mnonika 10. Stosunek ceny do zysku jest istotny bez wzgldu na to,
czy Twj biznes jest maym prywatnym przedsibiorstwem, czy pot-
n firm. Wycena Twojej firmy opiera si na C/Z charakterystycznym
dla Twojej brany.
W przypadku mojej strony internetowej mnonik zawiera si
w przedziale od dwch do szeciu. Na potrzeby tej analizy przyjmijmy
redni cztery. Oznacza to, e gdy zwikszaem zysk netto, warto
mojego biznesu wzrastaa o wielokrotno czterech lub o 400 proc.!
Gdzie moesz zdoby zwrot w wysokoci 400 proc. na dzisiejszym
rynku finansowym? Czy istniej jakiekolwiek fundusze inwestycyjne,
ktre daj zwrot 400 proc.? Czy kiedykolwiek istniay? W rezultacie
otrzymujemy fenomenalne narzdzie do budowania bogactwa. Skoro
warto aktyww mog okrela dochd netto, zysk czy zarobki, do-
wiadczaem wzrostu wartoci aktyww o 400 proc. za kadym razem,
gdy zwikszaem zyski. Z kadym dolarem, ktry zarabiaem, warto
mojej firmy zwikszaa si wedug mnonika cztery albo o cztery do-
lary. Jeli mj zysk netto zwikszy si o 500 000 dolarw rocznie,
warto mojej firmy wzrastaa o 2 miliony dolarw.
Poniej lista rednich mnonikw dla rnych bran.
Reklama 2,85
Sklepy z kosmetykami 4,10
Bary i puby 2,70
Czyszczenie dywanw 5,22
Serwisy komputerowe 8,19
Agencje zatrudnienia 5,40
Serwisy (ENGINEERING) 6,32
Stacje benzynowe 3,70
Sklepy spoywcze 11,34
Laboratoria medyczne 2,62
(MISC) Sklepy detaliczne 3,62
Waciciele patentw i dzierawcy 14,56
Hydraulicy/usugi (HVAC) 4,52
Sprzt medyczny i sucy do operowania 17,32
Sklepy z dobrami uywanymi 4,92
rdo: Inc. Magazin, czerwiec 2009
Czynnik przyspieszenia bogactwa (CPB)
Zamy, e jeste zdegustowanym inynierem, zatrudnionym
w midzynarodowej korporacji. Pracujesz tu od trzech lat i stale
oszczdzae 10 proc. swojej wypaty, inwestujc w fundusz inwesty-
cyjny. Zarabiae rednio 8 proc. rocznie. Twj czynnik przyspieszenia
bogactwa (CPB) wynosi 8 proc.
Teraz zamy, e odszede z pracy, wykorzystae trzy lata do-
wiadczenia i zaoye firm produkujc sprzt medyczny. Szacu-
jesz, e cay rynek (potencjalni klienci) dla Twoich produktw to 16
milionw osb. Wedug tabeli powyej, redni mnonik dla brany
sprztu medycznego to wicej ni 17. Oznacza to, e w obrbie moli-
wego wzrostu bogactwa, przyspieszasz jego wzrost o czynnik 17 albo
o 1700 proc. Twj czynnik przyspieszenia bogactwa, wynosi 1700
proc.
Rozwimy ten przykad. Przez nastpne sze lat rozwijasz firm
do poziomu, na ktrym dochd roczny netto wynosi 1,2 miliona do-
larw. Oznacza to, e teraz zarabiasz 100 000 dolarw miesicznie
(Twj dochd netto), ORAZ e Twoja firma (aktywa) jest teraz warta
okoo 18,4 miliona dolarw, bazujc na rednim mnoniku (1,2 do-
lara x 17,32). Mgby nadal rozwija biznes (powiksza bogactwo
poprzez warto aktyww) i przepyw pieniny (zwiksza dochd)
lub stara si upynni firm (sprzeda warto aktyww), aby przy-
spieszy osiganie bogactwa.
Porwnaj te dwie opcje przyspieszenia bogactwa dla poruszajcego
si Slowlane i Fastlane. Twoje szanse przyspieszenia bogactwa, jeli
utrzymasz posad inyniera.
1. Wzrost rzeczywistej wartoci i NADZIEJA, e szef da Ci podwyk.
2. NADZIEJA, e firma Ci nie zwolni, dziki czemu bdziesz stale
otrzymywa dochd.
3. Oszczdzanie 10 proc. wypaty i inwestowanie w fundusz inwesty-
cyjny oraz NADZIEJA, e oprocentowanie utrzyma si na poziomie
8 proc. przez nastpne 40 lat.
Twoje szanse przyspieszenia bogactwa, gdyby by wacicielem
firmy zajmujcej si sprztem medycznym.
1. Zwikszenie dochodu netto, z potencjaem dochodu ograniczonym
jedynie przez liczb sprztu, ktry uda Ci si sprzeda, czyli 16
milionw.
2. Zwikszenie wartoci aktyww o czynnik wynoszcy 1700 proc.
3. Upynnienie wartoci aktyww i zamiana pienidzy na papierze na
prawdziwe.
Czy teraz widzisz, dlaczego niektrzy 30-latkowie s warci 50 mi-
lionw dolarw, a inni 13 000 dolarw? Wszechwiat Fastlane operu-
je na zyskach rzdu 1700 proc. i milionach, podczas gdy wszechwiat
Slowlane 8 proc. i 40 lat. Jeden z tych planw opiera si na NA-
DZIEI, a drugi na KONTROLI. Najnowsze wiadomoci: 8 proc. i 40
lat, tworz milionera po 40 latach. 1700 proc. i 16 milionw tworz
miliardera w cztery lata.
Podwjny atak bogactwa
Pene zapau starania o zwikszenie dochodu netto s podwj-
nym atakowaniem twierdzy bogactwa. Skoro warto aktyww jest
powizana z dochodem netto, zwikszenie dochodu netto zwik-
sza warto aktyww o warto uzyskan przez pomnoenie przez
mnonik branowy. Oczywicie dziaa to take w drug stron. Jeli
Twoja firma przechodzi okres stagnacji, a dochd netto si zmniej-
sza, tak samo stanie si z wartoci aktyww. Kiedy ponownie kupi-
em moj firm, zapaciem 250 000 dolarw. Przez kolejne kilka lat
odpowiednio zarzdzaem aktywami, doprowadzajc do zwikszenia
ich wartoci.
Zwikszyem baz klientw o 30 proc.
Zredukowaem wydatki, zwikszajc dochodowo.
Uprociem operacje, co stworzyo pasywno.
Znacznie zwikszyem dochd netto.
Mj dochd netto gwatownie wzrs, a wraz z nim warto ak-
tyww. Nastpnie, po pasywnym zarobieniu milionw, wystawiem
firm na sprzeda i cieszyem si wielomilionowymi ofertami. Kupi-
em aktywa za 250 000 dolarw, zwikszyem i ulepszyem zmienne
i sprzedaem biznes za miliony. Miaem kontrol nad swoim planem
finansowym.
Na Fastlane Twj akcelerator bogactwa polega na tworzeniu lub
kupowaniu aktyww, dodawaniu wartoci, ulepszeniu zmiennych
i sprzeday. Moesz te pokusi si o alternatyw Slowlane wkadaj
co miesic 200 dolarw w fundusz inwestycyjny i mdl si o 8 proc.
rocznie i 40 lat zatrudnienia. Wybacz mj sarkazm.
Superszybkie przyspieszenie bogactwa:
moment upynnienia
Upynnienie tworzy milionerw z dnia na dzie, ale jedynie wtedy,
kiedy dojdzie do skutku. Chodzi o proces sprzeday aktyww na ryn-
ku. Jest to strategia wyjcia Fastlane.
John Twitnuts tworzy internetowy serwis spoecznociowy, ktry
rozprzestrzenia si jak wirus. Wkrtce korzystaj z niego miliony lu-
dzi, a John cieszy si ofertami wykupu i inwestycji w kapita ryzyka.
Pomimo e nie pobiera wynagrodzenia ani nie generuje zyskw, John
zbudowa aktywa, ktre maj warto na rynku. Od lidera wrd wy-
szukiwarek internetowych otrzymuje ofert w wysokoci 640 milio-
nw dolarw za sprzeda swojego serwisu. Odmawia, argumentujc
to tym, e jego biznes bdzie warty wicej pienidzy, kiedy zacznie
generowa dochd. Jest to prawda, ale jest to te loteria. Po 18 mie-
sicach serwis Johna traci popularno, dowodzc, e by tylko przej-
ciow mod. Firma staje si kiepskim artem. Szukajc wyceny tra-
ccej na wartoci firmy, John nie przeglda ju ofert od inwestorw
ani potencjalnych kupcw. Zbyt pno uwiadamia sobie, e powinien
by zaakceptowa 640 milionw dolarw i upynni aktywa. W kocu
udaje mu si sprzeda serwis prywatnej firmie na wyprzeday, za
2,5 miliona dolarw. Kiepskie wyczucie czasu kosztowao go ponad
600 milionw dolarw.
Wyceny firm, nieruchomoci i innych zwikszajcych warto ak-
tyww s po prostu wycenami. Bazuj na subiektywnej analizie i da-
nych rynkowych. Jeli firma, ktr zbudujesz od zera, wyceniana jest
na 60 milionw dolarw, ale na Twoim koncie bankowym jest 10 000
dolarw, to czy jeste milionerem? Niezupenie. Papierowi milionerzy,
nieposiadajcy pynnoci, nie mog kupi woskich sportowych samo-
chodw i okazaych posiadoci. Mona je kupi jedynie za prawdziwe
pienidze, a eby je otrzyma, musisz zwikszy zyski i zaoszczdzi
je, albo stara si wyj, korzystajc z upynnienia.
Poruszajcy si Fastlane przyspieszaj budowanie bogactwa po-
przez budow aktyww z przepywem pieninym, ktre mog by
sprzedane na rynku dla urzeczywistnienia zysku. Ich rwnanie boga-
ctwa ma Kontrolowan Nieograniczon Dwigni.
Podsumowanie
rozdziau
Kluczem do rwnania bogactwa Fastlane
jest wysoki limit prdkoci lub moliwo
sprzeday nieograniczonych iloci sztuk
produktu. Tworzy to dwigni. Twj limit
okrela rynek dla Twojego produktu lub
usugi.
Im wyszy limit prdkoci, tym wikszy
potencja dochodu.
Gwnym czynnikiem przyspieszenia bo-
gactwa bogatych jest warto aktyww, de-
finiowana jako zwikszajce warto akty-
wa, ktre s tworzone lub kupowane.
Przyspieszenia tworzenia bogactwa przez
warto aktyww dokonuje si, stosujc
redni mnonik dla danej brany. Warto
kadego dolara dochodu netto ronie do
wartoci otrzymanej po pomnoeniu go
przez odpowiedni mnonik.
Twoja brana determinuje redni wielo-
krotno, ktra okrela czynnik przyspie-
szenia bogactwa. Jeli wielokrotno wy-
nosi trzy, Twj CBP wynosi 300 proc.
Procesy upynnienia przeksztacaj aktywa
(papierow warto netto) w pienidze
(prawdziw warto netto), ktre mog by
zamienione w nastpny strumie dochodu
pasywnego: system pieniny.
Rozdzia 19
Oddziel bogactwo od czasu
Czas jest monet Twojego ycia.
Jest to jedyna moneta, jak
posiadasz, i tylko Ty moesz
zdecydowa, jak j wydasz.
Bd ostrony, nie pozwl innym
wyda jej za Ciebie.
Carl Sandburg
Time is the coin of your life.
It is the only coin you have,
and only you can determine how
it will be spent.
Be careful, lest you let other
people spend it for you.
Carl Sandburg
Industrializacja bogactwa: rozwd z czasem
Po raz pierwszy zetknem si z Fastlane, gdy miaem okoo trzy-
dziestki i przechodziem przez jeden z najgorszych okresw w yciu.
Byo to brutalne poczenie kiepskiego, rozpadajcego si zwizku
i zych informacji o stanie mojego zdrowia. Obie te rzeczy oznaczay
zabjczy koktajl dla mojej produktywnoci. Wiksz cz tego czasu,
a by to miesic, spdziem w ku, z zacignitymi aluzjami, ogl-
dajc serial Judge Judy, ktry fundowa seri zdroworozsdkowych
kopniakw. Podczas tego cikiego czasu musiaem spieniy swj
los na loterii Fastlane. Musz powiedzie, e si opacao.
Mimo e byem wykluczony z ycia, mj dochd nadal rs. Tak
rs. Nie zatrzyma si tylko dlatego, e ja si zatrzymaem. Jak to
si stao, e miaem takie szczcie? Wziem rozwd z czasem. Lata
wczeniej zerwaem acuchy wymiany czasu za pienidze. Pozwo-
lio mi to na ucieczk od duszcego ucisku rwnania Slowlane i na
funkcjonowanie w trybie Fastlane.
Kiedy Twoje bogactwo zaley od czynnikw, ktrych nie moesz
kontrolowa i ktre s cakowicie ograniczone, nie zrobisz szybkich
postpw. Nie masz kontroli, poniewa kontrol nad Tob sprawuje
czas. Nie masz kontroli, poniewa ma j Twj szef. Nie masz kontro-
li, poniewa ma j gieda. Jak wic uciekem od kontroli, ktra jest
cakowicie akceptowana przez spoeczestwo? Wymian czasu na
pienidze (fizyczna praca) zamieniem na system biznesowy zindu-
strializowaem produkcj bogactwa.
Teraz czas pracowa dla mnie, a nie przeciwko mnie. Mj system
biznesowy zacz zarabia pienidze i robi to bez angaowania mo-
jego czasu. Wirtualne drzewko pienidzy nie dbao o to, czym si zaj-
mowaem. Niezalenie od tego, czy ogldaem Jerryego Springera,
czy jazd na nartach wodnych na Jamajce, system by niczym ywy,
oddychajcy byt, ktry wykonywa za mnie brudn robot. Mj system
by moim zastpc i powica swj czas. Zamiast by niewolnikiem,
byem wacicielem swojego czasu.
ODDZIEL BOGACTWO OD CZASU I 219
Dochd pasywny: wity Graal emerytury
Dochd pasywny to sformuowanie popularne w krgach, w kt-
rych zarabia si bez angaowania wasnego czasu. Na emeryturze
otrzymuj czeki co miesic, jak w zegarku, a nie ruszam palcem w bu-
cie. Dochd pasywny to udany rozwd z typowym dla Slowlane rw-
naniem praca za pienidze. Pikno dochodu pasywnego polega na
tym, e nie obchodzi go, czy masz 20 czy 80 lat. Jeli Twoje miesicz-
ne dochody przewyszaj wydatki zwizane z Twoim stylem ycia, to
jeste na emeryturze!
Mapa Fastlane powstaa w dwch celach: aby niezalenie od
wieku mg tworzy pasywny dochd tak, by przewysza on wydatki
zwizane ze stylem ycia, oraz aby zamieni marzenie o wolnoci fi-
nansowej w rzeczywisto.
Zerwa z czasem to wyhodowa drzewko
pienidzy
Mama przekonywaa mnie, e pienidze nie rosn na drzewach.
Nie sta nas na to czy wydaje Ci si, e pienidze rosn na drze-
wach?. Mylia si. Jeli jeste posiadaczem drzewka pienidzy, pie-
nidze rosn na drzewach. Moesz je mie, jeli wiesz, jak i gdzie zdo-
by sadzonki. Drzewka pienidzy to systemy biznesowe, zdolne do
samodzielnego przetrwania. Wymagaj okresowego wsparcia i opieki,
ale s samowystarczalne i tworz zastpc w Twojej wymianie czasu
na pienidze. Kilka lat temu byem w Vegas i uprawiajc hazard, stra-
ciem prawie 2000 dolarw. Kiedy wrciem do pokoju hotelowego
z podkulonym ogonem, uwiadomiem sobie, e nie mam powodu si
tym zadrcza. Straciem 2000 dolarw, ale tego samego dnia moje
drzewko pienidzy, biznes internetowy, ktry stworzyem, zarobio dla
mnie 6000 dolarw. Kiedy graem w kasynie (lub spaem, pywaem
czy jadem), moje kwitnce drzewko pienidzy rodzio owoce.
Drzewko pienidzy jest systemem biznesowym i gwn ulic na
mapie Fastlane. Drzewka pienidzy tworz strumienie dochodw
pasywnych, ZANIM oficjalnie odejdziesz na emerytur. Tak, ycia
na emeryturze i wolnoci finansowej moesz dowiadcza, zanim
faktycznie bdziesz na emeryturze. Jest to podobne do wakacyjnego
wyjazdu nad poudniowy Pacyfik, z magicznym wyczeniem dziewi-
ciogodzinnego lotu.
Sadzonki drzewka pienidzy: biznes Fastlane
Nie wszystkie biznesy s zgodne z ide Fastlane i wielu z nich nie
mona przeksztaci w drzewka pienidzy. Niedoszli przedsibiorcy,
zwiedzeni przez swych yciowych coachw i guru, trafiaj na bezdro-
a. Zowieni na przynt bycia wasnym szefem i robienia tego, co
kochasz, wchodz na drog suebnoci biznesowi, ktra jest iden-
tyczna, jak praca na etacie.
Marzeniem Jillian jest bycie wasnym szefem. Po 13-letniej ka-
rierze na Wall Street Jillian odchodzi ze stanowiska doradcy finan-
sowego i kupuje franczyz znanych delikatesw. Spienia poow
swojego 401(k), aby sfinansowa opaty licencyjne i pokry koszty.
Trzy miesice pniej jest wacicielk firmy i oczekuje spenienia
marze. Po jakim czasie uwiadamia sobie, e jej marzenie jest ni-
czym innym, jak koszmarem. Na siedmiodniowych tygodniach pracy
i dugich godzinach cigych ktni z franczyzodawc mijaj jej dwa
lata. Malejca przez rosnce opaty na rzecz franczyzodawcy mara
nie pozwala jej zatrudni kierownika, ktry mgby zarzdza restau-
racj zamiast niej. Czuje si uwiziona. Wymienia swj czas na dolary.
Mimo zarobkw na poziomie 90 000 dolarw rocznie, Jillian nie ma
wolnego czasu, aby cieszy si owocami swojej pracy. Mogaby pa-
ci 60 000 dolarw managerowi zarzdzajcemu, co daoby jej czas.
Wie jednak, e nie przetrwa za 30 000 dolarw rocznie, a wic czuje,
e utkna w biznesie, ktry determinuje jej zyski. Cztery lata pniej
wystawia firm na sprzeda i zaczyna szuka pracy na etacie, od 9:00
do 17:00.
Zbyt wielu ludzi zaczyna swj biznes na niepodnej, jaowej ziemi,
ktra nie jest w stanie wyda drzewka pienidzy, i ktra nadaje si
jedynie do wyhodowania mizernej witki typu Slowlane, pochaniajcej
czas i pienidze.
Pi sadzonek biznesu Fastlane
Istnieje pi biznesowych sadzonek drzewek pienidzy. We pod
uwag, e nie s one czym niepodwaalnym i mog si ze sob krzy-
owa. Kady system ma okrelony stopie pasywnoci. Wyszy sto-
pie oznacza wikszy potencja pasywnoci, ale niekoniecznie wyszy
dochd.
1. Systemy wynajmu
2. Systemy komputerowe/oprogramowania
3. Systemy treci
4. Systemy dystrybucji
5. Systemy zasobw ludzkich
Sadzonka 1: Systemy wynajmu (stopie pasywnoci: A
20
)
Nieruchomoci stanowi jeden z systemw wynajmu. Drzewka
pienidzy w postaci nieruchomoci uwaam za Fastlane 1.0 albo Bo-
gactwo 1.0. To stara szkoa i cay czas jak najbardziej aktualna. Daj-
my na to, posiadam domek jednorodzinny i mam wietnego najemc.
Mgbym mieszka na Ksiycu, a kadego miesica otrzymabym
poczt czek, poniewa mj dochd nie jest zwizany z czasem. Nieru-
chomoci s wspaniaym przykadem Bogactwa 1.0, poniewa same
w sobie s systemem, w 95 proc. pasywnym. Czas pynie, a najem-
cy pac wacicielom za korzystanie z ich wasnoci. Od budynkw
jednorodzinnych, przez apartamentowce, do potnych biurowcw
komercyjnych, nieruchomoci zawsze byy naturalnym sposobem
pozyskiwania sadzonek drzewek pienidzy. S one rwnie aktywa-
mi, ktrymi da si manipulowa i ktrych warto mona zwiksza.
Aktywa zwikszajce warto (warto aktyww) s kamieniami w-
gielnymi w rwnaniu bogactwa Fastlane.
Nie chcesz angaowa si w nieruchomoci? Nie ma problemu.
Systemy wynajmu nie s zarezerwowane dla nieruchomoci. Mog nie
mie z nimi zwizku.
20
W amerykaskim systemie oceniania A to stopie najwyszy.
Dzierawy, tantiemy i licencje to inne formy systemw wynajmu,
ktre mog generowa powtarzalny comiesiczny dochd. Jeli, na
przykad, posiadasz prawa do kolekcji muzycznej, korporacje musz
Ci paci za korzystanie z muzyki. Utwory mogy by nagrane dziesit-
ki lat wczeniej, ale nadal generuj tantiemy.
Podobnie jeli stworzysz i opatentujesz produkt i sprzedasz licen-
cj na korzystanie z niego innym firmom otrzymujesz dochd z opat
licencyjnych. Produkt zosta wynaleziony i opatentowany, ale dochd
moesz czerpa nadal, bez potrzeby dalszego angaowania Twojego
czasu. Fotografowie mog zarabia dziki licencjom, pozwalajc innym
na uywanie ich zdj. Rysownicy mog licencjonowa swoje prace
autorom ksiek czy producentom gazet. Rysunki mogy powsta lata
temu, ale potrafi przetrwa prb czasu i nadal generowa dochd
dla ich waciciela. Systemy wynajmu to potne drzewka pienidzy,
poniewa s wysoko na skali pasywnoci i opieraj si czasowi.
Sadzonka 2: Systemy komputerowe/oprogramowania (stopie
pasywnoci: A-)
Systemem preferowanym przeze mnie s systemy komputerowe
i systemy oprogramowania, wczajc w to take Internet. Fakt, e
Internet wskaza wielu ludziom drog do milionw, nie jest adnym
szokiem. Syszaem nawet o statystykach, ktre przekonuj, e Inter-
net stworzy wicej milionerw przez ostatnie pi lat ni poprzednie
pi dekad razem wzitych. Co sprawia, e system ten jest tak pro-
duktywny?
Komputery s cudownymi wynalazkami i podnymi sadzonkami
drzewek pienidzy. Pracuj 24 godziny na dob, siedem dni w tygo-
dniu i nie narzekaj na warunki pracy ani na to, e nie pacisz dosta-
tecznie duo. Nie narzekaj te na wsppracownikw leniw Joan
czy Boba, ktry nigdy nie zmienia koszuli.
Komputery si nie spniaj, nie prosz o podwyk i nie obchodzi
ich, czy kupie wanie Mercedesa klasy S. One robi po prostu to,
do czego zostay zaprogramowane. Internet jako system od systemu
nieruchomoci odrnia jego moliwo nieskoczonego wykorzysta-
nia dwigni. Kiedy jeste wacicielem strony internetowej, stajesz si
dostpny dla milionw. Kiedy posiadasz dom z trzema azienkami na
Elm Street, jest on dostpny dla niewielu. To sprawia, e systemy in-
ternetowe s jednymi z najlepszych sadzonek biznesu, jakie istniej.
Systemy komputerowe nie ograniczaj si do Internetu. Mog rw-
nie dotyczy oprogramowania. Niektrzy z najbogatszych ludzi na pla-
necie, jak Bill Gates z Microsoftu czy Larry Ellison z Oracle, stali si
miliarderami dziki oprogramowaniu. Oprogramowanie zapewnia due
dochody, poniewa atwo je pomnoy. Jeli kod jest napisany, wszystko
jest gotowe. Moesz z atwoci sprzeda jeden albo 10 000. Czy mo-
esz stworzy z rwn atwoci nastpny biurowiec? Niestety nie.
Programici-milionerzy mog by przecitnymi zjadaczami chle-
ba. Deweloperzy aplikacji na Facebooku i iPhone zarabiaj pieni-
dze w szybkim tempie. Pewien deweloper iPhonea, Nicholas, zgarn
600 000 dolarw w jeden miesic, dziki jednej grze, zaprojektowanej
na to urzdzenie. W wywiadzie telefonicznym powiedzia, e nie zdzi-
wioby go, gdyby zosta milionerem jeszcze przed kocem roku. Hej!
Nicholas porusza si wolnym pasem, ma ciep posad i wkada bank-
noty w 401(k), kiedy oto nagle widzimy go na rodku szybkiego pasa.
Oczywicie droga do Fastlane nie bya dla niego atwa. Na jednym
ramieniu trzyma swojego rocznego synka, a drug rk pisa kod.
Jak nauczy si programowa aplikacje na iPhone? Nie byo go sta
na ksiki, wic samodzielnie zdoby wiedz, przeszukujc Internet.
Hmmm czy wyczuwasz proces, kryjcy si za wydarzeniem?
Kiedy oprogramowanie bdzie miao efektywn dystrybucj, mo-
na je powiela w milionach sztuk. Idzie w gr bez wyranego obni-
enia pasywnoci.
Sadzonka 3: Systemy treci (stopie pasywnoci: B+)
Systemy treci to systemy informacji. Informacje te mona czy
z innymi systemami, jak Internet lub systemy fizycznej dystrybucji.
Ksika ta jest systemem treci, ktre mog efektywnie przekazy-
wa innymi kanaami, takimi jak Internet czy kanay dystrybutora
ksiki.
W dawnych czasach zdobycie bogactwa dziki treci oznaczao, e
musiae by magnatem brany prasowej, wydawc czasopism albo
autorem, odnoszcym sukcesy. Kontrolowanie prasy, dystrybucja tre-
ci. Informacja, tak jak oprogramowanie, moe by atwo powielana.
Mog wydrukowa dziesi milionw tych ksiek. Nigdy nie bd
mia dziesiciu milionw nieruchomoci, nie mam te takiego prag-
nienia. Tak samo, jak w przypadku oprogramowania, jednymi z najbo-
gatszych ludzi tego wiata s autorzy.
W cigu kilku lat J. K. Rowling, autorka i wacicielka marki Har-
ry Potter, z 32-letniej rozwiedzionej angielskiej nauczycielki staa si
magnatem mediw, wartym ponad 400 milionw dolarw. Samotna
matka sprzedaa ponad 30 milionw egzemplarzy swoich ksiek
w 35 rnych jzykach. Prawdopodobnie nie syszaa o wymwce Je-
stem samotn matk i nie mam czasu. Pani Rowling wspomina swj
najszczliwszy dzie w yciu nie jako ten, w ktrym wesza w posia-
danie milionw, ale ten, w ktrym moga zaj si tylko pisaniem.
Dan Brown sprzeda ponad 80 milionw egzemplarzy Kodu Da-
Vinci w 51 jzykach. Bd szczery: jeli sprzedasz 80 milionw cze-
gokolwiek, staniesz si bardzo bogatym czowiekiem.
Najnowszy trend dystrybucji treci poczy si z systemami kom-
puterowymi. Blogi, sieci spoecznociowe, e-booki i magazyny interne-
towe, wszystkie s najnowszymi hybrydami systemw komputerowych
i systemw dystrybucji treci. Ta nowa kombinacja jest tak potna,
e doprowadza do upadoci wiele firm, ktre dziaaj w starym sy-
stemie, niezwizanym z Internetem. Papierowe gazety i magazyny s
oficjalnie zagroone wyginiciem w nadchodzcej dekadzie. Zmiana
tworzy milionerw. Ci, ktrzy obserwuj i wykorzystuj zmian, bd
nowymi milionerami i miliarderami.
Tre rwnie opiera si upywowi czasu. Moe napisanie tej ksi-
ki zajo mi lata, ale rwnie przetrwa ona lata. Jeli kto kupi j za
pi lat, zarobi na inwestycji, ktrej dokonaem lata wczeniej. Tre
to aktywa, ktre mona sprzeda raz po razie, a za kadym razem
koszt powiconego czasu si zmniejsza, podczas gdy stawka godzi-
nowa wynagrodzenia ronie.
Sadzonka 4: Systemy dystrybucji (stopie pasywnoci: B)
Systemem dystrybucji jest jakakolwiek struktura lub organizacja,
stworzona po to, aby przekazywa produkt w rce mas. Systemy dys-
trybucji mog by krzywk z innymi sadzonkami, takimi jak syste-
my treci czy komputerowe.
Jeli wymylisz i wyprodukujesz nowy produkt i sprzedasz go na
QVC, wykorzystasz system dystrybucji. Jeli sprzedasz ten produkt
poprzez reklam o godzinie drugiej w nocy, rwnie wykorzystasz sy-
stem dystrybucji. Jeli sprzedasz swj produkt dystrybutorom hurto-
wym, ktrzy sprzedadz go detalistom, takim jak Walmart i Target,
skorzystasz z systemu dystrybucji.
W przypadku opracowywania nowego produktu pomys jest za-
wsze dopiero poow sukcesu. Drug jest dystrybucja. Najlepszy pro-
dukt na wiecie nie bdzie uywany, jeli nie trafi do odpowiedniego
systemu dystrybucji takiego, ktry ju istnieje, albo takiego, ktry
sam stworzysz.
Amazon.com to jeden z przykadw systemu dystrybucji, z ktrego
sam korzystam. Ksika sprzedaje si na Amazon i jest dostpna dla
milionw. Jednak ksika, ktra wisi na Amazon, to niezrealizowa-
ny potencja, podobnie jak samochd o mocy 1000 KM, zaparkowany
w garau. Moim obowizkiem jest odpali silnik i pokierowa si sy-
stemu dystrybucji. Narzdzie istnieje i jest gotowe do uycia.
Nasz deweloper iPhone, by sprzeda swj program, skorzysta ze
sklepu z aplikacjami iPhone App Store. By to jego punkt dystrybucji.
Bez dystrybucji nie mgby sprzedawa oprogramowania. Dystrybucja
pozwala przekaza produkt w rce mas. Niektre systemy s w tym
lepsze ni inne wszystko zaley od struktury kontroli. Jeli stworzysz
firm marketingu sieciowego, aby sprzeda swj produkt witaminowy,
tworzysz potn sie dystrybucji, zdoln zarobi miliony. Jeli do-
czysz do firmy, ktra operuje w tym systemie, stajesz si trybikiem
w maszynie procesu dystrybucji.
Kolejn skuteczn form dystrybucji jest franczyza lub sieci skle-
pw. Kiedy udana koncepcja sklepu otrzymuje mark i zostaje usy-
stematyzowana, mona j powiela i sprzedawa innym. Rozumni
przedsibiorcy Fastlane s w stanie rozpozna, e odnoszcy sukcesy
lokalny biznes z ma zdolnoci do zastosowania dwigni moe przy-
nie zwielokrotnione zyski wanie poprzez franczyz lub sie. Czy ta
cieka brzmi znajomo? Powinna. Dokadnie to zrobi Starbucks, aby
sta si najwiksz sieci kawiarni na wiecie.
Inne restauracje rozwijaj kombinacje sieci i franczyz. Dairy Que-
en i McDonalds maj zarwno placwki sieciowe, jak i franczyzy.
Jeli Twj biznes dziaa na ograniczon skal, mog podbi go sieci
i franczyzy. Jeli posiadasz jeden wzek z hot dogami i sprzedajesz je
w jednym miejscu, nie korzystasz z dwigni. Jeli masz 500 wzkw
i sprzedajesz w 500 lokalizacjach, poprzez 500 rnych wacicieli,
dwignia nagle si pojawia. Rwnanie bogactwa Fastlane ma wielk
moc.
Sadzonka 5: Systemy zasobw ludzkich
(stopie pasywnoci: C)
Amazon.com jest systemem dystrybucji, opartym na systemie
komputerowym, zarzdzanym przez system zasobw ludzkich. Sy-
stemy zasobw ludzkich s najbardziej skomplikowane i najdrosze
w utrzymaniu. Ludzie s nieprzewidywalni, drodzy i trudni do kon-
trolowania. Zapytaj kadego, kto ma firm, polegajc na osobach
zatrudnionych, jakim wyzwaniem jest utrzymanie pracownikw
w stanie szczcia.
W swojej firmie rwnie stanem w obliczu koniecznoci za-
trudnienia pracownikw. Musiaem naj dwch innych ludzi, aby
pomogli wznie j na nowy poziom, inaczej moja firma staaby si
archaiczna. Poniewa mj biznes by ju wtedy w 80 proc. pasyw-
ny, wiedziaem, e dodanie pracownikw zmniejszy jego pasywno,
poniewa pracownicy wymagaj zarzdzania. Na pewnym poziomie
nawet managerowie potrzebuj managerw.
Alternatyw byo utrzymanie mojej firmy na autopilocie i przygl-
danie si, jak z upywem lat degraduje si (firmy internetowe wymaga-
j okresowego ponownego wynalezienia). Mogem te rozgrzeba j
i zacz od nowa (dugie godziny w stylu Chumy) albo te j sprze-
da. Po przemyleniu sprawy zdecydowaem si na sprzeda. W moim
przypadku dodanie zasobw ludzkich spowodowaoby zmniejszenie
pasywnoci, a nie jej zwikszenie. Mimo e zatrudniajc wicej ludzi,
zarobibym wicej pienidzy, nie byem gotowy na to, by powici
mj wolny czas.
Rok po sprzeday firmy badaem moliwo otwarcia parkingu
w pobliu lotniska. Lokalni podrni, korzystajcy z lotniska w Pho-
enix mogliby zostawia samochd gdzie niedaleko i by do niego
dowoeni. Generalnie chodzio o system wypoyczalni. Ludzie pa-
ciliby za parkowanie samochodu, a ja zarabiabym dzienn stawk
za kady zaparkowany samochd. Pomys mia cechy podobne do
biznesw internetowych: parking dziaaby w trybie 24/7 i gene-
rowaby dochd wraz z upywem czasu. By to dobry pomys, z du-
ym potencjaem pasywnoci. Znalazem w pobliu lotniska idealn
ziemi na sprzeda. Zaczem przelicza, prognozowa i analizowa
rne scenariusze, aby odnale sposb na wprowadzenie pomysu
w ycie.
Liczby ujawniy co bardzo wanego. Mimo e model biznesu ba-
zowa na systemie wynajmu, jego dziaanie zaleao od systemu
zasobw ludzkich. Aby uczyni z tego pomysu dochodowy biznes,
musiabym zatrudni na peny etat dwa tuziny osb. Dlatego przesta-
em si nim interesowa. Nie miaem ochoty ryzykowa sprzedania
pasywnoci za system zasobw ludzkich, ktry jest nieprzewidywalny
i trudny do kontrolowania.
Pewna kobieta, ktra naley do spoecznoci Fastlane, jest wa-
cicielk kilku punktw przechowywania bagau podrcznego. Jej bi-
znes jest systemem wynajmu. Ludzie pac za przechowanie swoich
gratw, a ona otrzymuje miesiczne wynagrodzenie. Pewnie przypusz-
czasz, e jej biznesem zarzdza system zasobw ludzkich w postaci
managerw, asystentw, ale wcale tak nie jest. Ma zautomatyzowane
kioski, zarzdzane systemami komputerowymi. Dziki temu jej biznes
jest w 85 proc. pasywny. Usu kiosk, dodaj system zasobw ludzkich
i pasywno spada.
Czy to sugeruje, e systemy zasobw ludzkich zabijaj pasywno?
To zaley. Po pierwsze, jaki jest obecny poziom pasywnoci firmy? Je-
li posiadasz punkt z kaw i pracujesz 80 godzin na dob, pasyw-
no wynosi ZERO. Manager, bdcy zasobem ludzkim, zwikszyby
pasywno o szacowane 40 proc. W moim biznesie operowaem na
poziomie 85 proc. pasywnoci. Dodanie systemu zasobw ludzkich
obniyoby pasywno.
Systemy zasobw ludzkich mog powiksza lub obnia pasyw-
no. Dobrzy pracownicy opiekuj si drzewkami pienidzy. li zrywa-
j ich owoce i drzewka wymagaj przycinania. Niech Ci to jednak nie
przeraa. Jeli chcesz zarobi miliony lub miliardy, systemy zasobw
ludzkich s potrzebne, poniewa nie zrobisz wszystkiego sam.
Podsumowanie
rozdziau
Aby przeprowadzi rozwd z transakcyj-
nym zwizkiem Slowlane czas za pie-
nidze musisz sta si producentem,
a konkretnie wacicielem biznesu.
Systemy biznesowe zrywaj wizi pomi-
dzy Twoim czasem i pienidzmi, poniewa
odgrywaj rol Twoich zastpcw w han-
dlu czasem.
Jeli otrzymujesz dochd pasywny, ktry
przewysza wydatki, zwizane z Twoimi
potrzebami, cznie z podatkami, jeste
emerytem.
Emerytura moe nadej w kadym wieku.
Owocem drzewka pienidzy jest dochd
pasywny.
Celem Fastlane jest stworzenie biznesu,
ktry przerywa prb czasu i nie bdzie
zalea od Twojego czasu.
Pi sadzonek drzewek pienidzy to: sy-
stemy wynajmu, systemy komputerowe,
systemy treci, systemy dystrybucji oraz
systemy zasobw ludzkich.
Nieruchomoci, licencje i patenty to przy-
kady systemw wynajmu.
Internet i firmy zwizane z oprogramowa-
niem komputerowym to przykady syste-
mw komputerowych.
Autorstwo ksiek, blogi i magazyny to for-
my systemw treci.
Franczyzy, sieci, marketing sieciowy i tele-
wizyjny to przykady systemw dystrybu-
cji.
Systemy zasobw ludzkich mog zwiksza
lub zmniejsza pasywno biznesu.
Systemy zasobw ludzkich s najdrosze
do wdroenia i zarzdzania.
Podsumowanie
rozdziau
REKRUTUJ ARMI BOJOWNIKW O WOLNO I 231
Rozdzia 20
Rekrutuj armi bojownikw o wolno
Bogaci rzdz biednymi,
a poyczkobiorca jest
niewolnikiem poyczajcego.
Ksiga Przysw 22:7 (NIV)
The rich rule over the
poor, and the borrower is
slave to the lender.
Ksiga Przysw 22:7 (NIV)
W jaki sposb bogaci wyzwalaj gwatowny
wzrost bogactwa
Spdziem kilka lat na woeniu klientw limuzynami, wiele wic
syszaem. Pamitam Garyego, dwudziestokilkuletniego klienta, kt-
ry wynajmowa nasz limuzyn kilka razy w miesicu, aby wozia go
na imprezy i pijackie wypady. Dziwnym trafem, ten facet nie korzysta
z naszych usug w pitki i soboty, wynajmowa limuzyn w rodku
tygodnia. Kady dzie jego ycia by weekendem. Kiedy wynajmowa
samochd, wiedziaem, e zapowiada si duga noc, z szans dobrego
zarobku, bo Gary dawa wietne napiwki.
Bdc spukanym studentem bogactwa, nie mogem powstrzy-
ma ciekawoci. Zapytaem waciciela wypoyczalni limuzyn, jaka
bya historia Garyego. Powiedzia mi, e Gary by jedn nog na
emeryturze, bo niedawno sprzeda swoj firm za miliony. To jest
co! Ten facet nie mg by duo starszy ode mnie i ju wid bogate
ycie, na emeryturze! Odtd, gdy go woziem, podsuchiwaem jego
rozmowy, majc nadziej, e wyapi jaki pyszny kawaek bogactwa.
Udao mi si. W rozmowie ze swoim klubowym koleg Gary po-
wiedzia: Dziki obligacjom samorzdowym nie musz ju praco-
wa ani jednego dnia w moim yciu. Znalazem nastpny fragment
ukadanki bogactwa.
Najlepszy sposb na dochd pasywny
W poprzednim rozdziale zapomniaem wspomnie o najlepszych
sadzonkach drzewek pienidzy, jakie istniej. Zapomniaem o nich,
poniewa nie chodzi tu o sadzonki biznesowe, ale takie, ktre ju po-
siadasz. Niezalenie od tego, czy jeste spukany, masz prac, ktra
jest lep uliczk, czy nie masz biznesu, posiadasz ju surowy mate-
ria na najlepsze sadzonki drzewek pienidzy, jakie istniej. Co to jest?
Zgadnij. Nieruchomoci? Biznes internetowy? Firma zajmujca si
marketingiem sieciowym? Licencja na wynalazek? Nie, nie i jeszcze
raz nie. Najlepsze drzewko pienidzy, jakie istnieje, siedzi w Twoim
portfelu: to stary dobry banknot. Tak pienidze. Pienidze s krlem
wrd drzewek pienidzy.
W jaki sposb pienidze mog by pasywne? Jeli masz duo pie-
nidzy, otrzymujesz klucz do zmiany druyny z konsumenckiej na
producenck. Konkretnie, z poyczkobiorcy stajesz si poyczkodaw-
c. Z zatrudnionego zmieniasz si w pracodawc. Dokonujesz trans-
formacji z klienta we waciciela. Innymi sowy, ludzie pac Ci, aby
mc korzysta z TWOICH PIENIDZY w formie oprocentowania lub
wasnoci.
Przyjrzyjmy si oprocentowaniu, ktre jest opat za poyczenie
pienidzy. W tym momencie jeste pewnie kim, kto nie pobiera od-
setek, ale je oddaje. Kto poyczy Ci pienidze na kupno domu lub
mieszkania, a w zamian za to Ty pacisz kredytodawcy odsetki. S one
zyskiem lub dochodem kogo innego.
Idea stania si poyczkodawc brzmi jak co skomplikowanego,
ale wcale tak nie jest. Za kadym razem, kiedy otrzymujesz potwier-
dzenie zdeponowania pienidzy w banku, przyjmujesz rol poycz-
kodawcy. Za kadym razem, kiedy kupujesz obligacje samorzdowe,
bezporednio lub poprzez fundusz inwestycyjny, stajesz si poyczko-
dawc. Kiedy deponujesz pienidze w banku, jeste poyczkodawc.
Jako poyczkodawca nie zarzdzasz dugami. Rozsiadasz si i zbie-
rasz czeki. To superproste i superpasywne. Gary, mj bogaty pasaer
limuzyny, by poyczkodawc, ktry nigdy nie musia pracowa ani
jednego dnia w swoim yciu.
Oszczdzajcy staj si poyczkodawcami,
wacicielami i producentami
Kilka dni temu usyszaem w radiu reklam samozwaczego guru
o dwch ojcach, ktry gosi: Ci, co oszczdzaj, s przegrani!. Nie
mogem uwierzy wasnym uszom. Oszczdzajcy s przegrani? A kim
s zwycizcy? Ludzie, ktrym polecie poyczy miliony na ryzykow-
ne inwestycje w nieruchomoci? Oszczdzajcy nie s przegranymi.
Oni s zwycizcami, poniewa ostatecznie staj si poyczkodawca-
mi. Oszczdzajcy s zwycizcami, poniewa staj si wacicielami
przedsibiorstw. S zwycizcami, poniewa staj si producentami
i buduj aktywa.
Otwrz swj portfel i spjrz na dolara. Jeden dolar. Nie mona
za niego wiele kupi, ale jest on embrionem strumienia pasywnego
dochodu. Jeden dolar posiada moc dania Ci jednego centa pasyw-
nego dochodu, na cae ycie. Mimo e za centa nic nie da si kupi,
otwiera on swego rodzaju DNA ukryte w pienidzach jest w peni
pasywny.
Dziki tej prostej rzeczy odszedem na emerytur po trzydziestce.
Jestem poyczkodawc, a kiedy masz duo pienidzy do poyczenia,
yjesz wolny, poniewa dochd pasywny napywa co miesic. Gdyby
mia 10 milionw dolarw i poyczy je na 5 proc., uzyskaby dochd
pasywny rwny 41 666 dolarw kadego miesica. Przy omiu pro-
centach Twj miesiczny dochd wynosiby 66 666 dolarw w peni
pasywnie. Ponad 60 000 dolarw kadego miesica! I to bez dotyka-
nia podstawy oprocentowania. Moesz robi to latami i nadal mie
swoje 10 milionw dolarw!
Wyobra sobie, e kadego miesica otwierasz swoj skrzynk na
listy i widzisz w niej czek na 40 000 dolarw i nie musiae nic ro-
bi, aby go dosta. W jakie kopoty moesz popa, zarabiajc 40 000
dolarw miesicznie? Zao si, e w ogromne. Nierealne? Wcale nie.
Ja yj dokadnie w ten sposb. Nawet przy obecnych tendencjach do
niskiego oprocentowania, jestem w stanie znale bezpieczne inwe-
stycje, ktre generuj zwrot rzdu 46 proc., niektre bez podatku.
Wikszo ludzi wzdryga si na myl o wzrocie stp procentowych,
ale ja to uwielbiam. Dostaj podwyk. Podwyszenie oprocentowania
o jeden punkt procentowy przekada si na tysice dolarw, kadego
miesica. Dziki temu, e inflacja ronie wraz ze stopami procentowy-
mi, mj dochd jest zabezpieczony przed inflacj. Kiedy ona wzrasta,
wzrasta oprocentowanie.
Jak sprawi, aby stao si to rzeczywistoci? Stworzyem strumie
dochodu pasywnego dziki mojej firmie internetowej (biznesowej sa-
dzonce drzewka pienidzy, ktre stworzyo mj system dochodu pa-
sywnego, dziki poyczaniu pienidzy innym). Mj biznes by pasyw-
ny w 85 proc. (tak, musiaem pracowa kilka godzin tygodniowo), ale
moja pasywno w poyczaniu pienidzy wynosi 99,5 proc. Nie robi
praktycznie nic, a czeki i tak przychodz.
Zamiast handlowa moim czasem za pienidze, zainwestowaem
czas w autonomiczny pasywny system, ktry przynosi pienidze. By
to atak z dwch stron, a dochd pasywny by zarwno krtko-, jak
i dugoterminowym celem.
Zbierz swoj armi bojownikw o wolno
Kady zaoszczdzony dolar jest kolejnym bojownikiem w Two-
jej armii. Jeli Twoje pienidze walcz dla Ciebie, Twj czas zostaje
uwolniony i zrywasz z zalenoci pienidzy od czasu.
Twoj armi s pienidze. Im wicej ich masz, tym bardziej bd
walczy o wolno. Poruszajcy si Slowlane skupiaj si w rwna-
niu bogactwa na zmiennej wydatkw, a powinni koncentrowa si na
zmiennej dochodu. Dochd jest kluczem do rozwijania Twojej armii
bojownikw o wolno. Nie zdoasz zebra potnej armii, pucujc
samochody w autosalonie U Jima.
Nie mwi tutaj tylko o dolarze amerykaskim, ale o wszystkich
aktywach, wyraonych w walucie. Obecnie spora cz mojego docho-
du pochodzi z aktyww zwizanych nie z dolarem amerykaskim, ale
z mocniejszymi walutami, z innych krajw, co oferuje wyszy zwrot.
Poruszajcy si Fastlane myl globalnie, nie lokalnie.
Czym dla Ciebie jest dolar? Gwarantem moliwoci kupowania al-
koholu na butelki w kady pitek wieczr? A moe jest to sadzonka
Twojego drzewka pienidzy? Czy jest to Twj bojownik o wolno?
Spraw, by nie walczy ju o pienidze, ale by pienidze walczyy dla
Ciebie.
Jak uytkownicy Fastlane (bogaci) korzystaj
z procentu skadanego
Omawiajc Slowlane, zakwestionowaem procent skadany jako
nieskuteczny akcelerator bogactwa, z powodu jego powizania z cza-
sem. Kiedy medialne gwiazdy Slowlane przeczytaj to stwierdzenie,
zostan ukrzyowany, poniewa oczernianie procentu skadanego jest
szczytem finansowego blunierstwa.
Z drugiej strony, okrzyknem go te potnym generatorem do-
chodu pasywnego, kiedy jest odpowiednio uyty do duych sum pie-
nidzy. Sprzeczno? Tak samo, jak w przypadku wyksztacenia, po-
ruszajcy si szybkim i wolnym pasem wykorzystuj procent skadany
w inny sposb. Klasa rednia korzysta z niego, aby si wzbogaci, a bo-
gaci, aby stworzy pynno dochodu.
Poruszajcy si wolnym pasem zaczynaj z picioma dolarami, po-
ruszajcy si szybkim z picioma milionami dolarw. Moje rachunki
paci procent skadany. On jest moim narzdziem i rdem mojego
dochodu pasywnego. Mimo to, procent skadany nie jest odpowie-
dzialny za moje bogactwo. To bardzo wane. Prowadzcy po szybkim
pasie nie korzystaj z procentu skadanego, aby zbudowa bogactwo,
poniewa w ich rwnaniu bogactwa procent skadany nie wystpuje.
Zmaganie si z trudami tworzenia bogactwa jest zadaniem biznesu
Fastlane.
Kiedy bogaty polityk albo osoba publiczna ujawnia swoje finanse,
zauwa, co ci ludzie maj ze sob wsplnego. rdem ich bogactwa
jest biznes, a ich rezerwy pynnej gotwki powizane s z instrumen-
tami, zapewniajcymi sta stop zwrotu, jak obligacje samorzdowe
lub skarbu pastwa oraz inne wysoce pynne i bezpieczne inwestycje.
Bogaci nie uywaj giedy, aby zbudowa bogactwo, ale zwikszaj
istniejc zamono, wykorzystujc aktywa biznesowe. Pamitaj, e
25-letni multimilioner, ktry sta si bogaty dziki inwestycjom w fun-
dusze inwestycyjne, jest bajk. Milionerzy to ci, ktrzy zarzdzaj fun-
duszami! Oni s producentami!
Jak naprawd korzysta z procentu skadanego
Czy wolaby mie 5 milionw dolarw teraz, czy jednego centa,
ktry bdzie podwaja swoj warto codziennie, przez 40 dni? Nic
trudnego, prawda? Wziby 5 milionw dolarw. Byoby to jednak
powanym bdem. Przyjmujc 5 milionw dzisiaj, porzucasz blisko
5 500 000 000 dolarw. To 5,5 MILIARDA dolarw. Spjrz na tabel
poniej, ktra demonstruje moc podwajania.
Jeden cent, codziennie podwajany
Liczba dni Kwota
1 0,01
2 0,02
3 0,04
4 0,08
5 0,16
6 0,32
7 0,64
8 1,28
9 2,56
10 5,12
11 10,24
12 20,48
13 40,96
14 81,92
15 163,84
16 327,68
17 655,36
18 1 310,72
19 2 621,44
20 5 242,88
21 10 485,76
22 20 971,52
23 41 943,04
24 83 886,08
25 167 772,16
26 335 544,32
27 671 088,64
28 1 342 177,28
29 2 684 354,56
30 5 368 709,12
31 10 737 418,24
32 21 474 836,48
33 42 949 672,96
34 85 899 345,92
35 171 798 691,84
36 343 597 383,68
37 687 194 767,36
38 1 374 389 534,72
39 2 748 779 069,44
40 5 497 558 138,88
Teraz zamie dni na LATA. Dzie pierwszy to Ty w wieku 21 lat.
Twj wiek Kwota
21 0,01
22 0,02
23 0,04
24 0,08
25 0,16
26 0,32
27 0,64
28 1,28
29 2,56
30 5,12
31 10,24
32 20,48
33 40,96
34 81,92
35 163,84
36 327,68
37 655,36
38 1 310,72
39 2 621,44
40 5 242,88
41 10 485,76
42 20 971,52
43 41 943,04
44 83 886,08
45 167 772,16
46 335 544,32
47 671 088,64
48 1 342 177,28
49 2 684 354,56
50 5 368 709,12
51 10 737 418,24
52 21 474 836,48
53 42 949 672,96
54 85 899 345,92
55 171 798 691,84
56 343 597 383,68
57 687 194 767,36
58 1 374 389 534,72
59 2 748 779 069,44
60 5 497 558 138,88
Druga tabela ilustruje podr wolnym pasem, w ktrej procent
skadany nie ukazuje swojej potgi do momentu, kiedy wikszo ycia
ju wyparowaa. Due pienidze nie przychodz, dopki nie masz na
karku pidziesitki lub szedziesitki, na dodatek zaoylimy odset-
ki wynoszce 100 proc. rok za rokiem. Realny redni zwrot wynosiby
7 proc. Mimo to, gdyby cent podwaja swoj warto codziennie, w wie-
ku 40 lat miaby ledwie 6000 dolarw. Na tym wanie polega kopot
poruszajcych si wolnym pasem: s uwizieni przez czas i niekontro-
lowany zwrot z inwestycji.
Poruszajcy si szybkim pasem rozumiej t sabo i maj wia-
domo, e procent skadany jest najbardziej efektywny, jeli dys-
ponujemy duymi sumami pienidzy. Aby by on skuteczny, musisz
przeskoczy 30 lat matematycznej nieefektywnoci.
Fala przypywu procentu skadanego
Tak jak w przypadku fali oceanicznego przypywu, potga procen-
tu skadanego nie jest widoczna, dopki fale nie zbli si do ldu.
W miar zbliania si, jej sia nabiera ogromnej mocy. Poruszajcy si
wolnym pasem to ci, ktrzy znajduj si na fali miliony mil od brzegu.
Nic si wtedy nie dzieje. Dryfuj bez celu, nie zmierzajc w adnym
konkretnym kierunku. Dziesicioprocentowy zwrot z kwoty 5000 do-
larw nie jest w stanie stworzy milionera. Oszczdzanie 200 dolarw
miesicznie na koncie o oprocentowaniu 3 proc. rocznie nie uczyni
Ci bogatym zbyt szybko. Po prostu nie moesz pyn na fali, ktra
jest mile od brzegu.
Twj wiek Kwota
21 0,01
22 0,02
23 0,04
24 0,08
25 0,16
26 0,32
27 0,64
28 1,28
29 2,56
30 5,12
31 10,24
32 20,48
33 40,96
34 81,92
Twj wiek Kwota
35 163,84
36 327,68
37 655,36
38 1 310,72
39 2 621,44
40 5 242,88
41 10 485,76
42 20 971,52
43 41 943,04
44 83 886,08
45 167 772,16
46 335 544,32
47 671 088,64
48 1 342 177,28
49 2 684 354,56
Twj wiek Kwota
50 5 368 709,12
51 10 737 418,24
52 21 474 836,48
53 42 949 672,96
54 85 899 345,92
55 171 798 691,84
56 343 597 383,68
57 687 194 767,36
58 1 374 389 534,72
59 2 748 779 069,44
60 5 497 558 138,88
Czy jeste w stanie
przeskoczy 30 lat
i zacz tutaj?
Poruszajcy si szybkim pasem obserwuje fale blisko ldu i stara
si powita je na brzegu, bo tu na takiej fali mona pyn efektywnie.
Aby pobudzi moc procentu skadanego, zacznij na brzegu, z du
kwot, ktra moe by efektywnie wykorzystana. Dziesi procent
z 10 milionw dolarw to 1 milion dolarw rocznie i 83 333 dolarw
kadego miesica. Korzystaj z tego, co procent skadany ma najlepsze
nie py na fali milion mil od ldu.
Celem tej tabeli jest pokazanie, e bogaci nie uywaj procentu
skadanego, aby zdoby bogactwo uywaj go dla dochodu i pynno-
ci. 5 proc. od 10 milionw dolarw (wolne od podatku) nagle kreuje
500 000 dolarw rocznie dochodu pasywnego. Tak, jak fala przypy-
wu na brzegu, procent skadany pokazuje potn moc, kiedy pracuje
z duymi kwotami pienidzy. Pienidze s wtedy przemieniane w stru-
mie pasywnego dochodu. A jeli chodzi o zarobienie dla Ciebie 10
milionw dolarw, rozwizanie ley w odpowiednio wykorzystanym
wykadniczym rozwoju Twojego biznesu Fastlane dochd netto plus
warto aktyww NIE w wydatkach, NIE na giedzie i NIE w pracy.

Podsumowanie
rozdziau
Jeden zaoszczdzony dolar jest sadzonk
drzewka pienidzy.
Niewielki, picioprocentowy zwrot z 10
milionw dolarw to 40 000 dolarw do-
chodu pasywnego miesicznie.
Zaoszczdzony dolar jest najlepszym na-
rzdziem do osignicia dochodu pasyw-
nego.
Poruszajcy si szybkim pasem (bogaci)
nie uywaj procentu skadanego ani gie-
dy, aby zbudowa bogactwo, ale do stwo-
rzenia dochodu i utrzymania pynnoci.
Kady zaoszczdzony dolar jest nowym bo-
jownikiem o wolno w Twojej armii.
Bogaci wykorzystuj procent skadany tam,
gdzie jest on najbardziej efektywny przy
duych sumach pienidzy.
Poruszajcy si szybkim pasem ostatecznie
staj si poyczkodawcami.
PRAWDZIWE PRAWO BOGACTWA I 241
Rozdzia 21
Prawdziwe prawo bogactwa
Postaraj si zosta nie
czowiekiem sukcesu,
ale wartociowym czowiekiem.
Albert Einstein
Try not to become
a man of success, but a man
of value.
Albert Einstein
Skuteczne oddziaywanie, a nie przyciganie
Prawo skutecznego oddziaywania. Matematyka jest niedocig-
nionym jzykiem wszechwiata. Nie mona poddawa jej w wtpli-
wo ani z ni debatowa. Dwa plus dwa rwna si cztery. Liczba
10 000 000 zawsze bdzie wiksza od liczby 2. Zdania te s faktami
i nie podlegaj interpretacji na podstawie jakich magicznych teorii czy
filozofii. Matematyka to prawo. Sekrety i magiczne filozofie nie.
Jeli chcesz sta si bogaty, zacznij obserwowa prawdziwe prawo
dziaajce we wszechwiecie MATEMATYK a nie jakie hokus-
-pokus, ktrego nie mona udowodni ani udokumentowa. piewa-
nie frazesw przy ognisku nie uczyni Ci bogatym. Nie bierz tego do
siebie. Wiem, e prawo przycigania brzmi wietnie i ma zastosowa-
nie praktyczne.
Dla tych, ktrzy zaznajomili si ju z prawem przycigania (PP)
jest to mistyczna filozofia, ktra gosi, e staniesz si tym, co mylisz
i e Twoje wiadome i niewiadome myli tworz Twoj rzeczywi-
sto. PP twierdzi, e jeli wiesz dokadnie, czego chcesz i poprosisz
o to wszechwiat, zwizualizujesz sobie rezultaty, w kocu to dosta-
niesz. Myl o bogactwie, a bdziesz bogaty! Brzmi jak atwe zadanie,
nieprawda?
Nie bd ukrywa mojej szczerej pogardy dla wyznawcw PP. Uwa-
am, e jest to stek bzdur, wymylonych na potrzeby sprzeday ksi-
ek tym, ktrzy uwaaj, e mylenie uczyni ich bogatymi. PP jest
niczym innym, jak stare zasady wiary i wizualizacji, przepakowane
i zareklamowane od nowa, przygotowane do masowej konsumpcji.
Kim s poruszajcy si szybkim pasem? Sprzedawcami PP!
Piec ciasto bez cukru?
Dlaczego napisanie tej ksiki zajo mi tak duo czasu? Dwa lata
spdziem na pozytywnym myleniu o niej. Pozwoliem prawu przy-
cigania wykona swoj prac. Poprosiem wszechwiat o t ksik.
Byem na ni otwarty. Ujrzaem j przed oczami. Zrobiem nawet zdj-
cie regau i za pomoc Photoshopa umieciem ksik na pce. I co
si stao?
Absolutnie nic. Zero. Nul. Wszechwiat nigdy nie da mi uko-
czonej ksiki. Pomimo caego mojego pozytywnego mylenia i prb
o ksik, ona nie zmaterializowaa si, dopki nie posadziem tyka
na krzele i nie zaczem pisa. Podjem wiadomy wybr, aby zacz
DZIAA, a nastpnie powiciem si podjtej decyzji.
Jeli jeste fanem prawa przycigania i Twoim zdaniem ta krytyka
jest obraliwa, to w porzdku. Nie napisaem Fastlane milionera,
aby si z kim zaprzyjani czy te w celu odbywania spotka autor-
skich, uwicanych moj mow o pozytywnym myleniu. Napisaem
t ksik, aby powiedzie Ci, co dokadnie naley zrobi, aby sta si
bogatym. Mylenie nigdy nie uczynio nikogo bogatym, chyba e byo
to mylenie nakierowane na konsekwentne dziaanie zgodnie z pra-
wami, ktre dziaaj.
W zasadzie uwaam za obraliwe, e kto mgby uwaa, e mj
sukces jest wynikiem pozytywnego mylenia. Jestem realist, ktry
rozumie ludzk natur i to, e t natur jest pjcie po linii najmniej-
szego oporu. Nie zaskakuje mnie, e ksiki o przyciganiu sprzeda-
j si w milionach egzemplarzy. Ksiki, ktre obiecuj najatwiejsze
drogi do bogactwa, dobrze sobie radz, poniewa tak jak seks, atwi-
zna si sprzedaje. Dobrze sprzedaj si nie procesy, ale wydarzenia
zwizane z bogactwem.
Tak, pozytywne nastawienie przedkadane jest nad cynizm. Wiara
jest pocztkiem zmiany. Wizualizacja jest niezbdna. Jeli nie wie-
rzysz, e jeste w stanie czego dokona, mam dla Ciebie wiadomo
nie jeste. Te rzeczy nie s niczym nowym s STARE. Mimo e prawo
przycigania jest jak nowy motek w skrzynce narzdziowej, jego wad
jest to, e ignoruje prawdziwy sekret bogactwa, ktry wykracza poza
cae bogactwo, wszystkich ludzi, wszystkie kultury i wszystkie drogi
jest nim prawo skutecznego oddziaywania. Wad prawa przycigania
jest to, e ignoruje ono matematyk.
Prawo skutecznego oddziaywania: podkad
pod Fastlane
Prawo skutecznego oddziaywania gosi, e na im wicej y ludz-
kich wpyniesz za pomoc skali lub rangi, tym bdziesz bogatszy.
W uproszczonej formie oznacza to po prostu: Wpy na miliony, a za-
robisz miliony.
Jaki czas temu napisaem artyku, zatytuowany Najkrtszy arty-
ku o zarabianiu milionw, jaki kiedykolwiek napisano. Zgadnij, jak
dugi by ten artyku. Jeden akapit? Moe zdanie lub dwa? Nie. Tylko
trzy sowa. Jakie to sowa? Wpy na miliony. Wpy na miliony,
a zarobisz miliony. Nic prostszego!
Innymi sowy, ilu y ludzkich dotkne? Kto skorzysta z Two-
ich aktyww i Twojej pracy? Jakie problemy rozwizae? Jak masz
warto dla spoeczestwa? Jeli pracujesz w recepcji hotelowej, po
prostu nie masz zbyt wielkiego oddziaywania, a Twoje konto banko-
we odzwierciedli ten fakt. Ilo pienidzy, ktre posiadasz (lub ktrych
nie posiadasz), jest bezporednim odzwierciedleniem wartoci, jak
dae (lub jakiej nie dae) ludziom.
Skuteczne oddziaywanie jest skal, rang
lub obiema na raz
Aby zgbi prawo skutecznego oddziaywania, Twj biznes musi
oddziaywa skal lub rang. W obrbie naszego rwnania boga-
ctwa Fastlane, skala i ranga zawieraj si w zmiennej dochodu
netto.
Dochd netto = liczba sprzedanych sztuk (skala) x zysk na sztuce
(ranga)
Przykad SKALI odzwierciedla na naszej mapie Fastlane zmien-
na dochodu w rwnaniu bogactwa: liczba sprzedanych sztuk. Jeli
sprzedasz 20 milionw dugopisw i zarobisz na kadym 75 centw,
wanie zarobie 15 milionw dolarw. Oznacza to wpyw na SKAL,
z ma RANG. Oczywicie, sprzeda dugopisu nie bdzie miaa du-
ego wpywu na niczyje ycie. Bogactwo wynika tutaj ze SKALI, a nie
RANGI.
Odwrotnie jest z rang, ktra oznacza duy wpyw na niewielu,
a w obrbie naszego rwnania bogactwa przedstawiona jest jako zysk
na sztuce. Cena zawsze odzwierciedla rang. Jeli sprzedasz produkt,
ktry jest warty 50 milionw dolarw, posiadasz dostp do rangi. Gdy-
by, na przykad, posiada kompleks 400 apartamentw i zarabia
100 dolarw na kadym, generowaby 40 000 dolarw miesicznych
dochodw. Zapewniajc schronienie 400 rodzinom, wpywaby na
nie dziki randze, a nie skali. Schronienie posiada rang. Czynnoci
zwizane z rang maj wikszy potencja zysku, przy maej skali. Ran-
g zawsze odzwierciedla cena produktu. Wysoka warto = wysoka
cena = wysoka ranga.
Jeli potrafisz poczy skal i rang, nie bdziemy mwi o milio-
nach, a o miliardach. Donald Trump wpywa zarwno na rang, jak
i skal i dlatego jest warty miliardy.
Skala tworzy milionerw. Ranga tworzy milionerw. Skala i ranga
tworz miliarderw.
Id za pienidzmi
Niestety, sowo prawo jest do swobodnie uywane, czsto do
prezentowania koncepcji, ktre nie s prawami. Prawo przycigania
nie jest prawem, a teori. Sowo prawo jest bezwzgldne. Dziaa
przez 100 proc. czasu. Kiedy upucisz arbuz z okna na dziesitym
pitrze akademika, prawo grawitacji przejmuje paeczk arbuz
spada na ziemi za kadym razem. Rezultat jest w stu procentach
pewny.
Pozytywne mylenie i wizualizacja nie dziaaj, niestety, ze stupro-
centow pewnoci. Wiara i przejaw nie s bezwzgldne i nie mog
by zaklasyfikowane jako prawa. Prawo skutecznego oddziaywania
jest bezwzgldne.
Poka mi jakiegokolwiek milionera, ktry samodzielnie zdoby bo-
gactwo, a ja wska Ci czowieka, ktry dotkn ycia w skali lub ran-
dze, bezporednio lub porednio. Deepthroat
21
powiedzia Woodwar-
dowi
22
i Bernsteinowi
23
: Idcie za pienidzmi, a kiedy tak zrobisz,
21
Pseudonim informatora obu dziennikarzy Washington Post w aferze Watergate przyp.
tum.
22
Bob Woodward dziennikarz Washington Post, ktry otrzyma informacje od informa-
tora o pseudonimie Deepthroat.
23
Carl Bernstein dziennikarz Washington Post.
odnajdziesz jedyne prawdziwe prawo bogactwa, ktrym jest skuteczne
oddziaywanie. Dlaczego? Poniewa skuteczne oddziaywanie bazuje
na matematyce, co pozwala mu dziaa niezalenie od mapy.
Poruszajcy si wolnym pasem moe skorzysta z prawa skutecz-
nego oddziaywania, aby uciec z niewoli Slowlane. Zawodowi spor-
towcy, aktorzy i komicy eksplozja wartoci wewntrznej nastpuje
z powodu skutecznego oddziaywania: spoeczestwo nagle postrzega
Twoj warto jako ogromn. Tak, ci ludzie nadal wymieniaj swj
czas na pienidze, ale na zupenie innym poziomie.
Bill Clinton, na przykad, zarobi w cigu ostatnich dziesiciu lat 50
milionw dolarw dziki wynagrodzeniu za przemwienia publiczne.
Mimo e wygaszanie mowy to bezporedni handel czasem, jego rzeczy-
wista warto jest potna by moe wiksza ni 100 000 dolarw za
godzin. Pod przebraniem wynagrodzenia kryje si prawo skutecznego
oddziaywania. Przemawia do milionw i zarabia miliony.
Raper sprzedaje miliony piosenek i zarabia miliony. Gospodyni
domowa sprzedaje miliony gadetw kuchennych i zarabia miliony.
Zwycizca loterii wygrywa miliony, poniewa miliony kupiy losy. Syn
Daddy Warbucksa
24
dziedziczy miliony, poniewa firma Warbucks
Company suya milionom. Chirurg plastyczny zarabia miliony, po-
niewa suy wielu, wykorzystujc rang. Agent gwiazdy sportu za-
rabia miliony, poniewa jego klient suy milionom. Jeli dotrzesz do
rda pienidzy milionerw, znajdziesz miliony czego innego.
Dziaanie skali lub rangi zawsze poprzedza pienidze, bezpored-
nio lub porednio. Na im wicej y masz wpyw, tym wicej bogactwa
przycigniesz.
Due bogactwo poda za duymi liczbami
Sportowcy s idealnym przykadem skutecznego oddziaywania.
Jeli profesjonalnie grasz w baseball, otrzymujesz potn warto
wewntrzn. W 2009 roku Alex Rodriguez podpisa kontrakt na
240 milionw dolarw. Jak mona to uzasadni? To proste. Uza-
sadnieniem caego bogactwa jest prawo skutecznego oddziaywania.
24
Daddy Warbucks to bohater komiksu Little Orphan Annie, z pierwszej poowy XX w.
Alex Rodriguez dostarcza rozrywki milionom poprzez baseball. Wy-
korzystuje SKAL. Dokadnie tak samo dzieje si w przypadku ka-
dego zawodowego sportowca. Zarabia miliony, poniewa dostarcza
rozrywki milionom. Komik, ktry rozmiesza miliony, zarabia miliony.
Dyrektor firmy, wsppracujcy z korporacj, ktra suy milionom,
zarabia miliony.
Wszystko to s przykady rzeczywistej wartoci o nadzwyczaj-
nej potdze i wykorzystania prawa skutecznego oddziaywania. Jeli
chcesz sta si bogaty dziki rzeczywistej wartoci, musisz zrobi to
poprzez prawo skutecznego oddziaywania. Osignij pozycj, z ktrej
bdziesz w stanie wpywa na miliony. Sta si niezastpiony, tak jak
zawodowy sportowiec, komik czy wany dyrektor.
Nie masz dostpu do milionw tak, jak sportowiec? W takim razie
udaj si prosto do rda i su rdu. Agenci znanych sportowcw
s, na przykad, tak samo bogaci, jak oni, poniewa maj poredni
kontakt z prawem skutecznego oddziaywania. Agenci nieruchomoci,
ktrzy specjalizuj si w domach bogatych ludzi, sami staj si bogaci,
poniewa porednio podlegaj dziaaniu tego prawa. Prawo skutecz-
nego oddziaywania nie dba o mapy ani o handel czasem, ani o nic in-
nego, poza matematyczn moc duych liczb. Miej gigantyczny wpyw
kilka razy, albo miej niewielki wpyw miliony razy.
Joe Ranga ma firm dewelopersk, zajmujc si budow nieru-
chomoci na uytek komercyjny. Buduje 14 kompleksw biurowych.
Kady kompleks przynosi mu 400 000 dolarw, 14 (skala) x 400 000
dolarw (ranga) rwna si 5 600 000 dolarw.
Joe Skala pisze ksik o szczegach diet gwiazd. Sprzedaje osiem
milionw egzemplarzy (skala) i zarabia siedem dolarw na egzempla-
rzu (ranga). Zarabia t sam kwot 5 600 000 dolarw.
Im bliej jeste rda duych pienidzy, tym bliej bogactwa si
znajdujesz. Suenie milionom przynosi miliony. Myl z rozmachem,
aby zarabia due pienidze.
Podsumowanie
rozdziau
Prawo skutecznego oddziaywania gosi,
e na im wicej y ludzkich masz wpyw,
zarwno w skali, jak i pod wzgldem rangi,
tym bdziesz bogatszy.
Skala przekada si na sprzedane sztu-
ki, nasz zmienn dochodu w rwnaniu
bogactwa Fastlane. Ranga przekada si na
zysk na sztuce, nasz zmienn dochodu
w rwnaniu bogactwa Fastlane.
Prawo przycigania nie jest prawem, a teo-
ri. Prawo skutecznego oddziaywania jest
bezwzgldne i dziaa niezalenie od mapy.
Kade samodzielnie tworzone bogactwo
ma swoje rdo w prawie skutecznego od-
dziaywania.
Bezwzgldno prawa skutecznego oddzia-
ywania pochodzi z bezporedniego do-
stpu i kontroli (sam jeste sportowcem),
a nie z dostpu poredniego (jeste agen-
tem sportowca).
Aby zarobi miliony, trzeba suy milio-
nom w skali lub z wykorzystaniem rangi.
NAJPIERW BD PANEM SAMEGO SIEBIE I 249
CZ 6
Twj wehiku do bogactwa: TY
Rozdzia 22
Najpierw bd panem samego siebie
Wydarzenia i okolicznoci
maj swoje rdo w nas samych.
Wyrastaj z nasion, ktre
zasialimy.
Henry David Thoreau
Events and circumstances
have their origin in ourselves.
They spring from seeds which
we have sown.
Henry David Thoreau
Parali Najpierw pa sobie
Sukces Fastlane wymaga sprawnego wehikuu, przygotowanego
do podry. Jeste wehikuem do bogactwa. Jeste mechanizmem,
ktry wprawia w ruch. Jeste odpowiedzialny za podr i za wykona-
nie pierwszego kroku, by zaj si sob, to jest sta si panem samego
siebie.
Na pewno syszae Najpierw pa sobie, popularn deklara-
cj Slowlane, ktra pochodzi z klasycznej ksiki Georgea Clasona
z roku 1926 Najbogatszy czowiek Babilonu. Dobra lektura, ale ma
fundamentalne defekty.
Jeli Najpierw pa sobie nie jest Ci znane, jest to doktryna Slow-
lane, ktra nakazuje Ci oszczdza, odkada pienidze (paci sobie)
przed wszystkim innym jedzeniem, paliwem, ratami na samochd
i innymi rachunkami. Podobno to sprawia, e tempo gromadzenia
oszczdnoci poruszajcych si wolnym pasem przyspiesza ich roz-
padajcy si wehiku przyspieszenia bogactwa: procent skadany po-
przez inwestycje giedowe.
Prawda jest taka, e proponowanie poruszajcemu si wolnym pa-
sem, aby najpierw paci sobie, to jak radzenie sparaliowanemu czo-
wiekowi, aby wspi si po schodach. Jest to daremne i bezowocne.
Jeli masz prac, spjrz na ostatni wypat. Czy Twoja wypata brutto
jest taka sama, jak wypata netto? Nie jest, a dla niektrych moe
by nawet o 35 proc. nisza. Ponadto, przedpodatkowe programy
oszczdnociowe, takie jak 401(k) i IRA, mocno zmniejszaj Twoje
wpaty, do miesznych rozmiarw. Powoduje to, e w przypadku pracy
budowanie bogactwa oparte na oszczdzaniu przedpodatkowym jest
organizacyjnie pozbawione sensu.
Jeli Twoim gwnym rdem dochodu jest praca na etacie, Two-
j zdolno pacenia najpierw sobie paraliuje fakt, e zapat jako
pierwsze przyjmuj rzdy! Aby Najpierw pa sobie byo uzasadnio-
ne, naprawd musisz najpierw paci sobie nieskoczone sumy, a rz-
dowi paci na kocu. Musisz by panem swojego wehikuu.
Aby najpierw paci sobie, bd panem samego
siebie
Nie moesz paci najpierw sobie, jeli nie jeste panem samego
siebie. Twj wehiku (Ty) musi by wolny i mie jasno. Kiedy masz
prac, kto jest Twoim panem. Kiedy kto Ci kontroluje, nie dostajesz
pienidzy jako pierwszy, ale jako ostatni.
Pierwszym krokiem do kontrolowania Twojego wehikuu Ciebie
jest bycie panem samego siebie, aby mg paci sobie jako pierw-
szemu, a rzdowi na kocu. Moesz to osign, zmieniajc Twoje
przedsiwzicie biznesowe w spk, ktr kontrolujesz.
Korporacja suy jako zarys Fastlane, poniewa oferuje natychmia-
stowe przywileje podatkowe, zwizane z ide Najpierw pa sobie.
Kiedy jeste wacicielem korporacji, zyski netto redukowane s po-
przez wydatki. Pozostay dochd zostaje opodatkowany, a te podatki
pacone s rzdowi. Dodatkowo, korporacje trwaj niezalenie od ich
wacicieli i opieraj si dziaaniu czasu. Jest to konstrukcja zastp-
cza, ktra suy Ci za Twj system biznesowy.
Kiedy jeste wacicielem korporacji, rzd dostaje pienidze cztery
razy w roku, raz na kwarta, w kwotach opartych o szacowan wysoko
podatkw
25
. Jeli posiadasz list pac, podatki pacisz za kadym razem,
kiedy pacisz swoim pracownikom. Sam pac najpierw sobie, 365 razy
do roku, a rzdowi pac cztery razy w roku. Czy nie brzmi to jak kon-
strukcja, ktra sprzyja nie tylko paceniu najpierw sobie, ale te bogactwu?
Jak sta si panem samego siebie
Tak jak wielu innych przedsibiorcw, popeniem straszliwy bd,
zakadajc biznes jako jedyny waciciel. Kadego doradcy, ktry
poleca jednoosobow wasno firmy albo spk jawn, powinno si
unika, jak toalety na lotnisku. Formy te wi si z ryzykiem, ponie-
wa nie chroni Ci i katapultuj nieograniczon odpowiedzialno
prosto w Ciebie i Twoje aktywa.
25
Polskie prawo rwnie dopuszcza rozliczanie si z podatku dochodowego oraz podatku
VAT w systemie kwartalnym przyp. tum.
Jeli jeste hydraulikiem, dziaasz jako wyczny waciciel i przy-
padkiem zostawie narzdzie do przecinania rur w domu waciciela,
a jego trzyletnie dziecko zrobio sobie nim krzywd, jeste za to odpo-
wiedzialny, poniewa wybrae niechronion form biznesu. Zamiast
pozywa spk, pozw Ciebie i wszystko, co posiadasz, bdzie w ich
zasigu. Najlepszymi formami dla Twojego biznesu Fastlane s:
korporacja C,
korporacja S,
spka z ograniczon odpowiedzialnoci.
Kada ma swoje wady i zalety, ale wszystkie daj podobne korzy-
ci: ograniczenie odpowiedzialnoci i wydajno podatkow.
Korporacja C
Korporacja C jest formu biznesow, ktra opiera si dziaaniu
czasu i mona j z atwoci przeksztaca. Zyski opodatkowane s
stawkami zalenymi od dochodu spki, a zysk netto dzielony jest
wrd udziaowcw.
Niektrzy waciciele korporacji C uywaj tej formuy, aby skorzy-
sta ze strategii znanej jako income splitting (rozdzia dochodu). Stra-
tegia ta polega na podzieleniu dochodu firmy midzy biznes i wa-
ciciela, co efektywnie obnia podatek obu, zamiast wykaza wysoki
dochd jednej ze stron. Mimo e celem tej ksiki nie jest zagbianie
si w strategie podatkowe i informacje biznesowe, korporacja C oferu-
je komponent Fastlane, ktrym jest kontrola.
Korporacje C i ich waciciele podlegaj podwjnemu opodatkowa-
niu (podatek od dochodw firmy i dywidend wypacanych udziaow-
com). Dlatego s one korzystne w przypadku wikszych korporacji oraz
tych ze strategi rosncych aktyww. Innymi sowy, jeli nie planujesz
dzieli zyskw i jeste skupiony na budowaniu wartoci aktyww, za-
miast dochodu netto, korporacja C wietnie si do tego nadaje. Wik-
szo spek akcyjnych to korporacje C, ktre nie wypacaj dywidend
udziaowcom. Powikszaj one zyski i warto aktyww.
Korporacja S
Korporacja S jest podobna do korporacji C, z t rnic, e nie jest
opodatkowana jako osobna jednostka. Podatkw nie paci si na po-
ziomie spki, ale indywidualnie, co wykazuje si w osobistym zezna-
niu podatkowym. Korporacje S rwnie oferuj korzyci podatkowe,
poniewa zyski nie podlegaj wysokim stawkom podatku dla samoza-
trudnionych, typowym dla wycznych wacicieli firm. W odrnie-
niu od korporacji C, ktra moe mie nieograniczon liczb waci-
cieli, korporacja S ograniczona jest do 100 wacicieli i obarczona jest
dodatkowymi wymaganiami, zwizanymi z ewidencj.
Spka o ograniczonej odpowiedzialnoci (LLC)
LLC funkcjonuje tak, jak korporacja, z korzyciami spki partner-
skiej lub wycznej wasnoci. Zyski LLC przechodz na wacicieli,
zwanych czonkami, i s wykazane w osobistych zeznaniach podatko-
wych. Jeli chodzi o spki, LLC i korporacja S to formuy warte pole-
cenia, w odrnieniu od oglnej spki partnerskiej, ktra nie oferuje
ochrony przed odpowiedzialnoci.
Maym firmom polecam LLC lub korporacj S. Trzymaj si z da-
leka od spek i jednoosobowej dziaalnoci gospodarczej, ktre nie
ograniczaj Twojej odpowiedzialnoci. Stworzenie korporacji nie jest
takie trudne, jak si wydaje. Zalenie od stanu nie powinno kosztowa
wicej ni 1000 dolarw. W Arizonie mona zaoy korporacj za
mniej ni sto dolarw.
Wybr formy dziaalnoci
Wybr formy dziaalnoci zaley od Twoich celw i wizji Twojego
biznesu. Poniej znajduje si lista pyta, ktre pomog Ci w podjciu
decyzji.
Jaka jest Twoja strategia wyjcia? Wprowadzenie firmy na gied?
Sprzeda prywatnym inwestorom?
Jaka jest Twoja strategia wzrostu?
Do jakiego stopnia bdziesz odpowiedzialny, gdyby zdarzyo si
najgorsze?
Czy planujesz zwikszy kapita teraz, czy w przyszoci?
Czy planujesz zatrudni pracownikw?
Czy planujesz zdoby nowych partnerw?
Czy planujesz osiganie zyskw wkrtce, czy dopiero za jaki
czas?
Twoje odpowiedzi okrel najlepsz dla Ciebie form biznesu.
W moich firmach uywam zarwno korporacji S, jak i LLC. Na ko-
niec nie jestem ksigowym ani prawnikiem i powysze nie powinno
by traktowane jako profesjonalna porada. Prosz wic, aby skon-
sultowa te informacje z kim, kto posiada odpowiednie kwalifikacje,
aby zweryfikowa moj rekomendacj
26
.
26
Czytelnicy zainteresowani uzyskaniem jak najlepszej ochrony w polskich realiach mog
pogbi swoj wiedz, szukajc szczegowych informacji na temat korzyci pyncych
z poczenia dwch typw spek: z ograniczon odpowiedzialnoci i spki komandy-
towej przyp. tum.
Podsumowanie
rozdziau
Najpierw pa sobie jest niemoliwe, jeli
pracujesz na etacie.
Aby by panem swojego wehikuu (siebie),
za korporacj, ktra formalnie oddzieli
Ci od dziaalnoci Twojego biznesu. Two-
ja korporacja jest Twoim zastpc.
Zalecan form biznesu Fastlane jest kor-
poracja C, S lub LLC
27
.
27
Operujemy tu terminologi, odnoszc si do amery-
kaskich realiw przyp. tum.
KIEROWNICA YCIA I 259
Rozdzia 23
Kierownica ycia
Twoje ycie jest sum wszystkich
wyborw, jakich dokonujesz,
zarwno wiadomie, jak i niewiadomie.
Jeli potrafisz kontrolowa proces
wybierania, moesz przej kontrol
nad wszystkimi aspektami ycia.
Moesz odnale wolno, ktrej rdem
bdzie panowanie nad sob.
Robert F. Bennett
Your life is the sum result of all the
choices you make, both consciously
and unconsciously.
If you can control the process of choosing,
you can take control of all aspects of your life.
You can find the freedom that comes from
being in charge of yourself.
Robert F. Bennett
Najczstsze przyczyny biedy
Gdyby bieda bya chorob, zgadnij, co byoby jej przyczyn. Oczy-
wicie, brak pienidzy. Ale czy jest to przyczyna, czy symptom? Brak
wyksztacenia? Brak odpowiedniej okazji, wzorw do naladowania
czy determinacji? Nie. Wszystko to s symptomy. Jeli pjdziesz po
ladach biedy, dotrzesz do jej rda, ktre ley dokadnie w tym sa-
mym miejscu, co symptomy. Jest nim: dokonanie wyboru. Najczstsz
przyczyn biedy s niedobre decyzje.
Sedno problemu
W miar wzrastania mojego dochodu, wzrasta poziom mojego
cholesterolu. Droga dobrego ycia biegnie rwnolegle do krawdzi kli-
fu akomstwa. Preferowan przez mojego lekarza metod ataku byy
leki na recept. Odmwiem, poniewa chciaem naprawi problem,
a nie zamaskowa symptomy.
Jeli podejdziesz do bogactwa, jak do duej firmy farmaceutycznej
i zaatakujesz symptomy, zaniedbujc problemy, nie odniesiesz suk-
cesu. Czujesz si zmczony? Poknij t tabletk. Chcesz zrzuci kilo-
gramy? Nastpna tabletka. Problemy s ignorowane, a objawy zwal-
czane w cyklach katatonicznych. Nie zgodziem si na leki obniajce
poziom cholesterolu, poniewa oddziayway na objawy, a nie leczyy
problemu. Problemem jest kiepska dieta. Cholesterol jest symptomem.
Gdyby zbiornik Twojego paliwa mia may wyciek, w jaki sposb
by go naprawi? Kto, kto zwalcza symptomy, zwikszyby czsto-
tliwo odwiedzin stacji benzynowych, aby zapewni stay dopyw
paliwa. Kto, kto rozwizuje problemy, zatyka dziur. Jeden zajmuje
si objawami (wyciek ze zbiornika), a drugi zajmuje si problemem
(w zbiorniku jest dziura). Dolewanie paliwa maskuje symptomy, ale
nie rozwizuje problemw. Kiedy przestajesz dolewa, problem pozo-
staje.
W jaki sposb odnosi si to do sukcesu i wyborw? To proste: Jeli
nie jeste tam, gdzie chcesz by, problem ley w Twoich wyborach.
Twoje okolicznoci s symptomami Twoich wyborw. Kady uwielbia
powiedzenia o sukcesie. Oto dwa z nich.
O sukcesie lub porace decyduje czsto wola przetrwania.
Sukces oznacza odwag, determinacj i wol stania si osob, ktr
wierzysz, e jest Ci dane si sta.
Problem z tymi cytatami jest taki, e s symptomatyczne. Nie daj
jasnoci co do faktycznego problemu, ktrym jest wybr. Pierwszy
cytat odnosi si do wytrwaoci. W jaki sposb wytrwa? Reagujesz
w wyniku wiadomego wyboru. Nie tylko jednego, ale setek, a moe
nawet tysicy. Nie moesz wytrwa dziki jednemu wyborowi. Nie mo-
esz po prostu wsta ktrego dnia z ka i powiedzie dzisiaj do-
konam wyboru, aby wytrwa. To musi odbywa si codziennie, a nie
raz! Wytrwao kreowana jest przez wiele wyborw, ktre tworz styl
ycia. Jeli poddasz si po dwch prbach, to czy wytrwae? Czy mo-
esz stwierdzi wytrwao po jednej porace?
Drugi cytat cierpi na podobn przypado. Determinacja nie jest
jednym wyborem, ale tysicami wyborw. Nie moesz raz zdecydo-
wa, e bdziesz zdeterminowany. To musi si odbywa wiele razy,
w systematyczny sposb i z powiceniem.
Oto puenta tego wywodu: o sukcesie Fastlane nie decyduje jeden
wybr, ale setki wyborw. A kiedy uoysz te wybory w jednej linii,
utworz one proces, ktry stworzy Twj styl ycia. Wybory zwizane
ze stylem ycia zrobi z Ciebie milionera.
Kierownica twojego ycia
Twoje wybory wzniecaj ogie przyszych okolicznoci. Twoje y-
cie utkane jest ze skumulowanych konsekwencji Twoich wyborw
milionw wyborw ktre wprawiasz w ruch. Dziaasz, reagujesz,
wierzysz, nie wierzysz, postrzegasz, bdnie postrzegasz, a wszystko to
tworzy Twoje istnienie. Jeli nie jeste zadowolony z ycia, Twoje wy-
bory bior za to pen odpowiedzialno. Wi siebie i swoje decyzje.
Tak, jeste taki, jakich wyborw dokonae.
26 lat ycia oraz jedn nieyc zajo mi pojcie mocy moich wy-
borw. nieyca unieruchomia moj limuzyn, ale ja byem w rod-
ku za spraw wyboru. To ja wybraem t prac. Ja wybraem mao
rentowne przedsiwzicia biznesowe. Ja wybraem ycie w Chicago
oraz unikanie korporacji po ukoczeniu studiw. Ja wybraem swoich
przyjaci oraz swoje pomysy na biznes. To ja podjem wszystkie te
decyzje i to one zaprojektoway cae moje ycie do tamtego momentu.
Ocknem si i uwiadomiem sobie, e ja byem kierowc swojego
ycia i moje problemy byy konsekwencjami moich wyborw. To ja
doprowadziem siebie do tego miejsca!
Gdziekolwiek jeste moe czytasz te sowa w pocigu, samolocie,
w toalecie, w rozpadajcym si mieszkaniu, a moe na Karaibach Ty
dokonae wyboru. To nie ja zmusiem Ci, aby czyta t ksik.
Ty to zrobie. Tak, jeste dokadnie tam, gdzie zdecydujesz si by.
A jeli czujesz si nieszczliwy, musisz zacz dokonywa lepszych
wyborw.
Wybierz bogactwo lub bied
Midzy myleniem o bogactwie a wyborem bogactwa istnieje ot-
cha. Moesz wybra Sidewalk, Slowlane lub Fastlane. Moesz wy-
bra i prowadzi swoje ycie do nadrzdnego celu albo pozwoli, aby
ono kierowao Tob. Moesz wybra i wierzy tym teoriom lub im nie
wierzy. Wsplnym mianownikiem jeste TY.
Twoja kierownica (wybr) jest najpotniejszym narzdziem spra-
wowania kontroli, jakim dysponujesz w yciu. Dlaczego nienawidz
Slowlane? Poniewa odrzuca wybory i daje je komu innemu firmie,
szefowi, giedzie, gospodarce i wielu innym.
Ludzie nie wybieraj biedy. Podejmuj kiepskie decyzje, ktre
skadaj si na jej tworzenie. Pjd ladami biedy, a przekonasz si, e
staje si to powoli, systematycznie, metodycznie w miar stosowania
diety, zoonej z kiepskich wyborw.
Wybr, e bdzie si ciga na egzaminach podczas nauki.
Wybr, e bdzie si marnowa czas na studiach, poniewa rodzice
za nie pac.
Wybr, e bdzie si kama lub bdzie si nieszczerym.
Wybr, e bdzie si prowadzi bez ubezpieczenia.
Wybr, e bdzie si przyjani ze zymi ludmi, zamiast z dobrymi.
Wybr, e pooglda si telewizj albo poczyta ksik.
Wybr, e bdzie si prowadzi 105 mil na godzin w strefie, gdzie
wolno jecha 155 mil na godzin.
Wybr, e okradnie si sklepik na rogu.
Wybr, e bdzie si naduywa alkoholu lub jedzenia.
Wybr, e bdzie si wierzy ludziom bez dowodu, e maj racj.
Wybr, e bdzie si zdradza swoj drug poow.
Wybr, e bdzie si kupowa na kredyt.
Wybr, e bdzie si zaywa narkotyki co weekend.
Wybr, e zatrudni si firm budowlan bez zasignicia wiedzy na
jej temat.
Wybr, e bdzie si gra w gry wideo 30 godzin tygodniowo.
Wybr, e wemie si lub po czterech tygodniach znajomoci.
Wybr, e wejdzie si w biznes z niekompetentnymi partnerami.
Droga do zdrady jest zawsze otwarta
Zawsze uwielbiaem porzdne wycigi uliczne. Miaem w prze-
szoci wiele podrasowanych viperw, konfrontacje byy wic stan-
dardem. Pewnego letniego wieczora, po kilku drinkach pozwoliem
mojemu ego wzi gr i wystartowaem w wycigu ulicznym. Zbyt
gwatownie przyspieszyem i straciem kontrol, wpadem na prze-
ciwlegy pas ruchu i wjechaem w palm. Kiedy byo po wszystkim,
moim pasaerem na siedzeniu obok okazaa si 10-metrowa palma
daktylowa. Zostaem aresztowany, zabrany do wizienia i oskarony
o prowadzenie pod wpywem alkoholu i spowodowanie niebezpie-
czestwa na drodze.
Na szczcie nie zabiem nikogo ani siebie. Oficer, ktry mnie
aresztowa (i by wiadkiem caego wycigu wietnie, nieprawda?),
owiadczy, e gdyby uderzenie w drzewo miao miejsce nie po stronie
pasaera, a kierowcy, stracibym ycie. Przeyem rzut monet o ycie
lub mier. Kiedy patrz wstecz, widz, e mj wybr, aby si ciga,
by zdradzieckim wyborem.
Zdradzieckie wybory dokonuj w Twoim yciu, Twoich marze-
niach i celach nieodwracalnych szkd. Konsekwencje zdradzieckich
wyborw rzucaj ycie na niezamierzone objazdy i niebezpieczne dro-
gi, ktrych trudno unikn i ktre czsto trwaj wiecznie.
Gdybym kogo zabi, spdzibym lata w wizieniu, wyda poow
mojej fortuny na prawnikw i musiabym y z bolesn wiadomoci,
e skradem czyje ycie. W obliczu nowych okolicznoci ycie natych-
miast przeszoby przemian. Nie ma takiej kwoty, ktra uchroniaby
Ci przed wizieniem lub uwolnia Twoj dusz od horroru pozbawie-
nia kogo ycia. Zdradzieckie wybory zmieniaj ycie na zawsze.
Jack finansuje dom swoich marze i zaciga kredyt hipoteczny
w wysokoci 800 000 dolarw, mimo e zarabia 65 000 dolarw
rocznie. Lune warunki kredytowe i gwatownie rozwijajcy si rynek
mieszkaniowy zachcaj go do wzicia poyczki. Nie czyta wszystkich
dokumentw i zakada, e poyczkodawca kieruje si dobrymi inten-
cjami. Osiemnacie miesicy pniej oprocentowanie kredytu wzrasta
i Jacka nie sta ju na kredyt. Zmuszony jest sprzeda dom. Saba
historia kredytowa przeladuje go przez 12 lat. Nie jest w stanie za-
cign nowego kredytu, a potencjalne szanse biznesowe omijaj go,
niewykorzystane.
28-letni milioner Fastlane, Andre, ma wszystko: pikn on, pie-
nidze, zdrow crk oraz siedem restauracji w piciu dzielnicach
Nowego Jorku. Andre wspi si na czubek wiata. W pewien pit-
kowy wieczr, po kilku drinkach z okazji urodzin swojego managera,
Andre wraca do domu samochodem. Wybiera mylenie nic mi nie
jest. Po drodze do domu bierze udzia w wypadku i pozbawia ycia
czteroosobow rodzin. Andre zostaje aresztowany za prowadzenie po
pijanemu, a po wyroku spdza 11 lat w wizieniu. Traci swj biznes
i rodzin.
ycie Andre zmienio si na zawsze z powodu kilku zdradzieckich
wyborw. Wybr, e wypije alkohol, wrci samochodem i bdzie my-
la nic mi nie jest. Dokonuje licznych wyborw, a jego strategia
wyjcia jest jasna. Nie wybiera mdrze.
Niedawne wydarzenia ze stron powiconych sportowi dobrze ilu-
struj przyciganie zdrady. Gracz futbolu amerykaskiego Michael
Vick wda si w dziaalno przestpcz i odmieni swoje ycie. Jego
dziedzictwo (jeli mona tak to nazwa) nigdy nie bdzie ju takie
samo. Straci szacunek i dwa lata swojego ycia. Dokona wielu wy-
borw, ktre zaczy si wyborem, e bdzie zadawa si z ludmi,
uwikanymi w dziaalno przestpcz.
Inny zawodnik NFL dokona wyboru, ktry kosztowa go ycie.
Nikt by nie pomyla, e zdradzanie ony moe mie tak tragiczne
konsekwencje. Dla Stevea McNaira tak wanie si to skoczyo,
w momencie, kiedy rzekomo jego kochanka zastrzelia go w miesz-
kaniu w Nashville, w stanie Tennessee. Mimo e nie wybra bycia
zamordowanym, dokona wyboru, e zaangauje si w zwizek z t
kobiet. Wybra zdrad. Dziaa w ten sposb z wyboru. Widzisz, nie
mwimy tutaj o JEDNYM wyborze, ale o wielu, ktre sprawiy, e sta
si wspwinnym zdrady. Wybory Stevea McNaira nabiy bro, cho
kto inny pocign za spust.
Kierownica Twojego ycia jest niebezpieczn broni. Czasami trzy
cale to wszystko, czego potrzeba. Przekr kierownic o trzy cale pod-
czas jazdy z du prdkoci, a by moe pokierujesz swoje ycie na
ciek, z ktrej nie ma powrotu, lub, co gorsza, wjedziesz w betonow
cian. Podobnie jak to jest z kierownic samochodow, Twoje wybory
s bardzo wraliwe na delikatne zmiany. Na zdradzieckich drogach,
niestety, zawsze pali si zielone wiato. Ludzie ton w nieszczciach,
spowodowanych swoimi wyborami i nie przyjmuj do wiadomoci,
e to oni je spowodowali.
Dzisiejszy wybr ma skutki na zawsze
Zobaczysz.
Zobaczysz to szyfr mojej mamy, ktry oznacza: Ja mam racj,
a Ty nie masz. Czas pokae prawd.
Jako buntowniczy nastolatek usyszaem od mamy sowo zoba-
czysz, kiedy ulega baganiom o motocykl terenowy. Mamie nie po-
doba si mj zakup, wic wygaszaa swoje zobaczysz. Nie mino
duo czasu, a zobaczysz stao si rzeczywistoci. Jako przepeniony
testosteronem, niezwyciony i arogancki 15-letni dzieciak zagraem
o wasne ycie. Przewrciem si na drodze gruntowej, gdy jechaem
50 mil na godzin, zamaem nadgarstek i dwa palce, straciem nerwy
w kolanie i nabawiem si kontuzji szyi.
Mimo e koci si zrosy, peny wachlarz konsekwencji tamtego wy-
darzenia nie znikn. Dziesitki lat pniej yj z chronicznym blem
szyi i musz spa w dziwnych pozycjach, aby unikn dyskomfortu.
Spdziem niezliczone godziny na rehabilitacji i wizytach u krgarzy
i wydaem na to duo pienidzy. Wiele razy marzyem o powrocie do
tamtego dnia i uderzeniu tamtego aroganckiego dzieciaka w policzek.
Gdybym tylko mg powiedzie mu, jak maj si sprawy, gdybym tyl-
ko mg przeczyta mu ten rozdzia, gdyby mg zrozumie trajektori
i moc swoich wyborw.
Nasze wybory maj konsekwencje, ktre przetrwaj dziesitki lat.
Kadego dnia mj dyskomfort przypomina mi o tym fatalnym dniu,
w ktrym dokonaem kiepskiego wyboru. Dzisiaj nadal pac zacig-
nity wtedy kredyt. Kredyt, ktry nie ulega amortyzacji.
Efekt motyla
Czy moesz dokona w tej chwili wyboru, ktry na zawsze zmieni
trajektori Twojej przyszoci? Tak, i moe on stanowi o biedzie lub
bogactwie.
Kiedy dokonujesz niewielkich wyborw, ktre odbiegaj od Two-
ich wczeniejszych warunkw, znaczce skutki ujawniaj si z cza-
sem. Pomyl o tym, jak o kiju golfowym, uderzajcym pieczk. Kiedy
gwka kija uderzy w pieczk rwno, pika leci przed siebie i zmierza
ku dokowi. Jeli jednak kij golfowy zostanie obrcony nawet o jeden
stopie, pieczka wylduje daleko poza polem golfowym. W momen-
cie uderzenia rnica jest niewielka, ale w miar oddalania si piecz-
ki rozbieno powiksza si, a staje si tak dua, e umieszczenie
piki na waciwym torze staje si niemal niemoliwe. Zy wybr moe
odwie Ci od prawidowego toru jedynie o jeden stopie dzisiaj, ale
na przestrzeni lat bd nasila swoje dziaanie.
Wybory posiadaj waciwo zmiany oddziaywania z biegiem cza-
su. Nazywam to zrnicowaniem wpywu. Rosnca z biegiem czasu
rozbieno moe by pozytywna lub negatywna. Kiedy, na przykad,
przyjechaem z Chicago do Phoenix, zrnicowanie wpywu stale
zwikszao swoje dziaanie. Gdybym nie podj tej decyzji, moje ycie
byoby kompletnie inne. Podjem te decyzj, aby naj si do pracy
jako kierowca limuzyny, co otworzyo mi oczy na pewne niezaspokojo-
ne potrzeby w biznesie. To take by wybr, posiadajcy nadzwyczajn
moc, tworzcy pozytywne zrnicowanie wpywu.
Film Efekt Motyla z 2003 roku, z Ashtonem Kutcherem, wspa-
niale ilustruje moc wyborw. W filmie gwni bohaterowie dokonuj
jako modzi ludzie zdradzieckich wyborw, a Ty jeste wiadkiem roz-
woju ich ycia w miar postpowania skutkw tych czynw, z biegiem
czasu. Widzisz zrnicowanie wpywu!
Zwr uwag, e kadego dnia dokonujesz wyborw, ktrych fale
bd rozchodzi si przez lata. Powstaje tylko pytanie, czy echo tych
wyborw doprowadzi Ci do szczcia i bogactwa, czy do depresji
i ubstwa?
Ograniczenia koni mechanicznych
Twoje wybory maj znaczny wpyw na przyszo, a im jeste
modszy, tym wicej koni mechanicznych generuj. Konie mechanicz-
ne, niestety, zanikaj z wiekiem.
Jeli nie jest to dla Ciebie jasne, to wyobra sobie asteroid, ktra
porusza si kursem kolizyjnym z Ziemi. Kiedy asteroida jest miliony
mil od naszej planety, daleko w przestrzeni kosmicznej (reprezentujc
wybory modoci), jeden stopie odchylenia od wczeniejszego toru
uchroni Ziemi od zniszczenia. To jest wanie moc koni mechanicz-
nych. Dla nas, starszych wiekiem, asteroida jest bliej Ziemi (i bli-
ej naszej mierci), co osabia si naszych wyborw. Jednostopniowa
zmiana nie jest ju tak efektywna. Dla osignicia tej samej mocy po-
trzeba zmiany o 10 stopni.
Kiedy masz poniej 25 lat, posiadasz maksymaln liczb koni me-
chanicznych, a Twoje wybory uwolni niesamowit ilo mocy. Pro-
sty wybr, ktrego dokonaem ponad 20 lat temu, nadal odczuwalny
jest dzisiaj. To potny moment obrotowy! Jeli przyjrzysz si swoim
wyborom, zobaczysz, e podejmujesz decyzje w jednej chwili, a ich
skutki rozkadaj si na dugo caego ycia. Tak dzieje si przede
wszystkim z decyzjami podjtymi wczenie w yciu.
Twoje wybory yciowe s jak dojrzay db o milionach gazi. Ga-
zie symbolizuj konsekwencje Twoich wyborw. Bliej pnia gazie
s grube, odzwierciedlaj decyzje podjte wczenie w yciu, a szczy-
towe gazie s cienkie i przedstawiaj wybory, ktrych dokonae pod
koniec ycia.
Wybory modoci emanuj najwiksz moc i tworz pie Twoje-
go drzewa. W miar jak gazie wyrastaj coraz wyej, z biegiem czasu
staj si ciesze i sabsze. Nie maj do mocy, aby wygi drzewo
w nowych kierunkach, poniewa pie sta si grubszy z wiekiem, do-
wiadczeniem i umocnionymi nawykami.
Mj wypadek motocyklowy posiada znaczc ilo koni mecha-
nicznych, poniewa odczuwam go do dzisiaj. Jeli nie jeste 23-lat-
kiem w zwizku maeskim, z pitk dzieci, dokd Twoim zdaniem
bd zmierza gazie Twojego drzewa wyboru? Na ile elastyczny jest
pie Twojego drzewa? Jeli bdziesz ucieka z zaj i spdzisz cztery
lata studiw na piciu alkoholu, w jaki sposb wpynie to na Twoje
drzewo? Jeli Twoim najlepszym przyjacielem jest diler narkotykw,
dokd prowadzi ta ga?
W wieku 16 lat David odpala dla artu bomb dymn w szkolnym
autobusie i 14 dzieci cierpi z powodu zatrucia dymem. Na szczcie
dzieci te szybko wracaj do zdrowia, ale 10-dniowy pobyt Davida
w poprawczaku na zawsze wpywa na jego ycie i popycha je na now
ciek. David spotyka Rudyego, ktry uczy go zasad idealnego
wamania. Ta znajomo ksztatuje now karier Davida kradziee.
Przez siedem lat udaje mu si unika wymiaru sprawiedliwoci, potem
zostaje zapany i skazany na dziewi lat pozbawienia wolnoci.
Gdyby David nie spotka Rudyego, gdzie byby dzisiaj? Czy byby
rybakiem? Bankierem? Oto moc wyboru.
W wieku 17 lat wzorowa uczennica Alyssa wyprowadza si wbrew
woli swoich rodzicw, aby zamieszka z 31-letnim mczyzn, ktrego
spotkaa w okolicznym barze cztery miesice wczeniej. Jej chopak
wprowadza j w wiat narkotykw. To, co zaczo si jako zabawny
eksperyment, przeradza si w poerajce ycie uzalenienie. Alyssa
ucieka si do nielegalnych dziaa, aby karmi swj nag, wcza-
jc w to okradanie wasnych rodzicw. Opamitanie nadchodzi, kie-
dy zostaje przyapana na kradziey w lokalnym centrum handlowym
i skazana na trzy lata wizienia oraz pobyt w stanowym orodku re-
habilitacyjnym.
Gdyby Alyssa posuchaa rodzicw, gdzie byaby dzisiaj? Oto od-
dziaywanie mocy wyborw.
Najmniejsze decyzje podejmowane w codziennym yciu tworz na-
wyki i styl ycia, ktry tworzy proces to one mog mie najwikszy
wpyw na przyszo. Nie moesz zdecydowa, e wjedziesz na szybki
pas, poniewa to, samo w sobie, nie jest wydarzeniem. Proces Fastlane
to setki wyborw.
Niezalenie od tego, ile masz lat, spjrz na swoje ycie, przeanalizuj
przebyte rozwidlenia drogi i zastanw si, dokd Ci ona doprowadzi-
a. Rozwidlenia drogi to wybory, zarwno mae, jak i due, a wszystkie
maj magiczn moc zabrania Ci w nowe miejsca. Jakiekolwiek decy-
zje podejmiesz dzisiaj, wpyn one na jutro, przyszy tydzie, miesic,
rok, dekad i pokolenia.
Jeli masz mniej ni 30 lat, Twoje wybory s u szczytu swojej mocy,
poniewa z Twojego drzewa wyrastaj grube gazie. Czas wcisn gaz
do dechy!
Podsumowanie
rozdziau
Najczstsz przyczyn biedy s kiepskie
wybory.
Kierownic Twojego ycia s Twoje decyzje.
Jeste w miejscu, ktre wybrae.
Sukces jest setkami wyborw, ktre tworz
proces. Proces tworzy styl ycia.
Wybr to najwaniejszy element kontroli,
jaki masz w yciu.
Zdradzieckie wybory na zawsze negatyw-
nie wpywaj na Twoje ycie.
Twoje wybory posiadaj znaczc ilo koni
mechanicznych i wpyw na przyszo.
Im jeste modszy, tym wiksz moc maj
Twoje wybory i tym wicej koni mecha-
nicznych pozostaje do Twojej dyspozycji.
Z biegiem czasu konie mechaniczne za-
nikaj, poniewa konsekwencje dawnych
wyborw tworz grube gazie, ktre ci-
ko ugi.
WYCZY PRZEDNI SZYB I 271
Rozdzia 24
Wyczy przedni szyb
Dopki nie zobaczymy, kim jestemy,
nie bdziemy mogli podj adnego
kroku, aby sta si tym, kim powinnimy
zosta.
Charlotte P. Gilman
Until we see what we are,
we cannot take steps to become what
we should be.
Charlotte P. Gilman
Wyczy przedni szyb
Pewnego razu, gdy tankowaem lamborghini, jaki nastolatek za-
pyta mnie, czy moe zrobi kilka zdj. Jasne, nie krpuj si odpo-
wiedziaem. Po kilku pochwaach i okrzykach radoci pod adresem
samochodu, wykrzykn: Musz zrobi jak najwicej zdj, bo nigdy
nie bdzie mnie sta na taki samochd.
Czy widzisz, jaki problem kryje si za t konkluzj? w mody czo-
wiek dokona wyboru, e nigdy nie bdzie mia Lamborghini. Nie mg
spojrze przez wasn przedni szyb. Czy to maa decyzja? A moe
zdradziecki wybr? Wybr o mocy wielu koni mechanicznych?
w pozornie niewinny wybr ma przenikliw si zdrady. Upole-
dza marzenia. Wybr tego nastolatka by kiepski, bo zawsze ju bdzie
prowadzi go do przecitnych rezultatw. awa przysigych ogosia
wyrok, ktrzy brzmi: Ekstrawagancki samochd bdzie zawsze poza
moim zasigiem i dlatego jego wybory bd odzwierciedla jego na-
stawienie umysu. Nie rozumia, niestety, niszczcej mocy ogranicza-
nia samego siebie.
Wybr postrzegania
W poprzednim rozdziale omwilimy wybory i ich wpyw na Twoje
ycie. Dotychczas chodzio o wybory podejmowanych dziaa, ktre
maj swoje konsekwencje. Spjrz gbiej co powoduje te dziaania?
Co motywuje Ci do dziaania i dokonywania wyborw? Istniej dwa
typy wyborw:
1) wybory postrzegania (schematy mylowe),
2) wybory dziaania (np. wybr, e bd czyta).
Wybory postrzegania odgrywaj rol impulsu do wyboru dziaania.
Jeli wierzysz w co i masz jak tego wizj czy koncepcj, prawdopo-
dobnie zadziaasz zgodnie z tym wierzeniem. Rnica pomidzy nasto-
latkiem na stacji benzynowej a mn bya taka, e kiedy ja zobaczyem
moje pierwsze Lamborghini, jako dzieciak, pomylaem: Pewnego
dnia bd mia taki samochd!. Mj wybr postrzegania by silny
i zamieni si pniej w dziaania, ktre go odzwierciedliy.
Widzisz, dokonujesz wyboru interpretacji rzeczy i wydarze. Kie-
dy kto mwi pies, moesz, na przykad, ujrze czarnego labradora,
kiedy inni zobacz pudla. Kiedy widzisz posiado na play, czy my-
lisz Szczciarz, czy Nigdy nie bd mie czego takiego? Pierw-
szy krok do dokonywania lepszych wyborw to Twj wybr postrzega-
nia, poniewa Twoje dziaania wanie w nim maj swoje rdo.
Jeli stracisz prac, moesz na to spojrze jako na wydarzenie ne-
gatywne lub pozytywne. Kiedy zostajesz przyapany na przekroczeniu
prdkoci, moesz by zy lub wdziczny. Wybr postrzegania oraz
wybory, jakich dziki niemu dokonae, zaczynaj si pomidzy Two-
imi uszami. Wybr postrzegania prowadzi do wyboru dziaania.
Twoja percepcja nie jest rzeczywistoci
Kilka lat temu byem z moj dziewczyn na przyjciu w domu
przyjaciela. Siedzielimy przy stoliku, kiedy zauwaylimy nadto wy-
lewnego dentelmena, ktry chodzi od stolika do stolika i rozmawia
z ludmi. Wyglda, jakby prbowa co sprzeda. Tak byo. W ko-
cu podszed do nas i wyjawi sekret: Hej, co powiecie na zarabianie
10 000 dolarw miesicznie?. Pytanie nie pasowao do tego typu
przyjcia, wic zdecydowaem si odpowiedzie rwnie w niezbyt
adny sposb.
Zapytaem: 10 000 dolarw miesicznie? Naprawd?. Mylc,
e daem si zapa, podj prb sprzedania mi sposobnoci wejcia
w marketing sieciowy, abym sprzedawa zioowy suplement diety.
Suchaj, zarabiam 10 000 dolarw co drugi dzie, wic twoja oferta,
to dla mnie jak 90-procentowa obnika zarobkw. Czy wydaje ci si,
e jestem zainteresowany?. Oczy wypady mu z oczodow, a kiedy
podnis je ze stolika, uciek, jak szczur bez swojego sera.
W tej krtkiej wymianie zda w czowiek zaoy, e 10 000 do-
larw miesicznie to duo pienidzy! Wcale tak nie jest. Pienidze s
nieskoczone. Korzystajcy z szansy, jak oferuje Fastlane, s w stanie
zarabia miesicznie kwoty zapisywane przy pomocy szeciu, a nawet
siedmiu cyfr. Rnica tkwi w postrzeganiu.
Pamitam dni, kiedy 10 000 dolarw byo du kwot. Bya to
kwestia percepcji, a nie rzeczywistoci. Zarabianie miliona dolarw
miesicznie jest moliwe, jeli dokonasz odpowiednich wyborw
i skorzystasz z waciwych drg Fastlane. Taka percepcja prowadzi do
lepszych wyborw. A facet na przyjciu? On wybra zatoczon drog.
Zamiast tworzy wielopoziomow firm marketingow, sam do takiej
doczy. Zamiast suy masom poprzez skuteczne oddziaywanie,
doczy do mas.
Czyszczenie przedniej szyby zaczyna si
od jzyka
Moesz zobaczy nastawienie Twojego umysu poprzez zwrcenie
uwagi na sowa, ktrych uywasz, i na swoje myli. Spjrz, na przy-
kad, na ten komentarz z forum Fastlane:
Zarczyem si w pitek! Mczyem si z tym ju od jakiego czasu,
ale w kocu zdecydowaem si sprbowa jeszcze raz. Ona jest wiet-
n dziewczyn i zasuguje na najlepsze. Wydaje mi si, e mog jej to
da.
Kiedy czytasz to zdanie, czy widzisz pewny sukces, czy nadcho-
dzc porak? Mimo e ycz temu czowiekowi udanego zwizku,
widz wiotkie sowa, odsaniajce brak pewnoci siebie: sprbowa,
wydaje mi si. Sowa te oznaczaj kopoty. Jaka wypowied dopro-
wadziaby mnie do przeciwnej konkluzji?
Zarczyem si w pitek! Mczyem si z tym ju od jakiego czasu,
ale zdecydowaem si na maestwo. Ona jest wietn dziewczyn
i zasuguje na najlepsze, a ja jej to dam.
Zwr uwag na rnic. Pierwsza wypowied jest krucha, a druga
stabilna i mocna. Obie wydaj si mwi to samo, ale jedna sugeruje
moliw porak, a druga pewny sukces. Twj wewntrzny jzyk nie
jest bez znaczenia. Jeli neurochirurg mwi Ci przed operacj: Myl,
e mog Ci zoperowa i sprbuj zrobi, co w mojej mocy, powiniene
oszale i zamieni szpitalny fartuch na wieczn koszul nocn.
Zmiana Twoich sw i mylowych postrzee przypomina czysz-
czenie Twojej przedniej szyby i spogldanie dalej, ni siga Twj
wzrok. Jak masz kontrol nad swoim wyborem postrzegania? Jakiego
jzyka uywasz w swoim umyle? Ja nigdy nie potrafi gdybym
tylko czy moe uywasz lepszych sw? To moliwe pokonam
to zrobi to potrafi .
Jeli Twj wiat peen jest sw takich, jak nigdy i nie potrafi,
staje si to prawd i faktycznie nie potrafisz i nigdy nie bdziesz po-
trafi! Czy mona zarobi milion dolarw w jeden miesic? Jasne, e
tak po prostu zapytaj faceta, ktry tyle zarabia, co sprawia, e jego
szyba jest inna ni Twoja? Dobre wybory postrzegania przekadaj
si na dobre wybory dziaania. Zmieni percepcj to zmieni przysze
dziaania.
Celem tej ksiki jest zmiana Twojego postrzegania bogactwa
i pienidzy. Uwierz, e odejcie na emerytur w dowolnym wieku jest
moliwe. Uwierz, e przy bogactwie starczy wiek nie jest wymagany.
Uwierz, e praca jest tak samo ryzykowna, jak biznes. Uwierz, e gie-
da nie jest gwarantowan ciek do bogactwa. Uwierz, e moesz by
emerytem za kilka lat od teraz.
Jak zatem nabywasz now wiar i pozbywasz si starej? Znajd
informacje, zasoby i ludzi, ktrzy maj podobne przekonania. Ja, oso-
bicie, poszukiwaem opowieci tych, ktrzy zdobyli bogactwo w krt-
kim czasie i wkrtce dowiedziaem si, e Boga si szybko nie jest
mitem. Nigdy nie udao mi si znale 19-latka, ktry sta si bogaty,
adujc pienidze w fundusze inwestycyjne. Znalazem jednak 24-let-
nich milionerw wynalazcw, zaoycieli firm, autorw i wacicieli
stron internetowych.
Jeli chcesz niezwykych rezultatw, bdziesz potrzebowa niezwy-
kego mylenia. Niezwykoci niestety nie znajdziemy w sposobie
mylenia charakterystycznym dla wikszoci spoeczestwa i w prze-
konaniach, ktre daj mu napd.
Wskazwki dla kierowcy: lepsze wybory
i lepsze ycie
Podczas Twojej podry szanuj siebie i pytaj, czy dokonujesz pra-
widowego wyboru postrzegania i dziaania. Pytaj, czy zdradzasz swo-
je marzenia, zasaniasz sobie widoki na lepsze ycie? Czy wybierasz
bycie ofiar, czy zwycizc? Czy wybrae poddanie si, czy przyje
wyzwanie?
Zmiana Twojego ycia zaczyna si od zmiany wyborw. Wehiku
do bogactwa Fastlane prowadz wybory, nie asfalt. Zaczniesz dokony-
wa lepszych wyborw, jeeli bdziesz korzysta z dostpnych strate-
gii, zalenych od wagi decyzji.
1) Analiza Konsekwencji Gorszego Scenariusza (AKGS)
2) rednia Waona Macierzy Decyzji (SWMD)
AKGS ma pokierowa Ci jak najdalej od ryzykownych objazdw
i zdradzieckich wyborw. SWMD ma za zadanie pomc Ci w podj-
ciu lepszych wanych decyzji, z wieloma moliwociami. Ta podwjna
strategia dziaa na obu kocach skali wyborw zapobiega zgubnym
decyzjom i wspomaga te waciwe.
Analiza konsekwencji gorszego scenariusza
Pierwszym narzdziem przydatnym w podejmowaniu decyzji jest
analiza konsekwencji gorszego scenariusza (AKGS), czyli wyprzedze-
nie myl wydarze i analiza potencjalnych konsekwencji. AKGS pro-
si Ci o odpowied na trzy pytania odnonie do kadej decyzji, ktra
pociga za sob konsekwencje:
1) Jaka jest najgorsza moliwa konsekwencja tego wyboru?
2) Jakie jest prawdopodobiestwo takiego rezultatu?
3) Czy to ryzyko jest do przyjcia?
Zadawanie tych trzech pyta moe zdawa si przydugie, ale
Twj proces analizy potrwa tak naprawd kilka sekund. Nie musisz
mie dugopisu ani papieru. Potrzebujesz jedynie gowy i wiadome-
go wyboru postrzegania. Kiedy wybory analizuje si z wykorzystaniem
AKGS, wida potencjalne katastrofy i mona wybra alternatyw.
Zdradzieckie drogi mona omin.
Sam bardzo czsto uywam AKGS. Kilka lat temu, na przykad,
po kilku drinkach w lokalnym barze poszedem do domu z kobie-
t, ktra nie chciaa si nudzi tego wieczora. Zapaa mnie na stary,
Harlequinowski szept Kochaj mnie. Oczywicie, majc na uwadze
fakt, e znaem j od caych dwch godzin, wiedziaem, e nie chodzi
o mio, ale o co innego. Mimo wzmocnionej alkoholem dzy, pod-
daem sytuacj analizie AKGS. Jakie s najgorsze moliwe rezultaty
tego wyboru?
1) Mgbym zapa chorob przenoszon drog pciow.
2) Mgbym j zapodni i wtedy bybym zwizany z t osob na
reszt ycia.
3) Mgbym zosta niesusznie oskarony o gwat.
Jakie byo prawdopodobiestwo tych rezultatw?
1) Choroba: 10 proc. (bazujc na jej skonnoci do pozamae-
skich przygd!)
2) Cia: 1 proc.
3) Niesuszne oskarenie: 0,5 proc.
Czy byo to ryzyko do zaakceptowania? Natychmiast zdecydo-
waem: NIE MA MOWY. Biorc pod uwag wspomniane 10 proc.
i 1 proc., uznaem, e ryzyko byo zbyt wysokie, a rezultaty mogyby
zmieni moje ycie na zawsze. Oparem si zalotom tej kobiety i ukry-
em swoj dz w nadziei na znalezienie lepszego wyboru. A gdybym
tego nie zrobi? Jasne, e krtkie igraszki byyby przyjemne, ale co
potem? Czy znalazbym si w sytuacji nieplanowanej ciy z kobiet,
ktrej nie znaem? Czy borykabym si z niebezpieczn dla ycia cho-
rob i ograniczy moliwoci poszukiwania przyszej partnerki? Po-
tencjalne konsekwencje tego dziaania miay zdradzieckie elementy,
ktrych chciaem unikn.
AKGS daje o sobie zna, kiedy prowadz. Viper, lamborghini
niewane. Idioci za kierownic, ktrzy szukaj wycigw ulicznych,
stale obrzucaj mnie wyzwiskami. Jasne mog wcisn gaz na trzy
sekundy, ale w tym czasie AKGS przejmuje kontrol. Jaka jest naj-
gorsza rzecz, ktra moe si wydarzy? Mgbym zabi siebie i kogo
innego. Szanse? 3 proc.? Zwaywszy na moje kompetencje rajdowe,
ryzyko jest niebezpiecznie wysokie. Odpuszczam gaz i nie angauj si
w wycig. Drugi kierowca odjeda z czym do udowodnienia, igno-
rujc potencjalne rezultaty. W porzdku. Moe jest jaki powd, dla
ktrego on jedzi dziesicioletni hond dla starcw, a ja jad w lam-
borghini. Wygraj wycig uliczny. Ja wygram ycie.
rednia Waona Macierzy Decyzji (SWMD)
Czy zdarza Ci si zmaga z trudn decyzj? Jednego dnia jeste za
opcj A, a drugiego wracasz do wariantu B. Czy nie byoby piknie,
gdyby podejmowanie trudnych decyzji byo tak proste, jak wybranie
wyszej liczby?
Drugie narzdzie do podejmowania decyzji, z ktrego korzystam,
porwnuje i okrela warto wanych decyzji. Dobrze wiesz, o jakie
decyzje chodzi. Czy powinienem si wyprowadzi, czy zosta? Podda
si, czy kontynuowa? Wrci na studia, czy nie? Do SWMD potrze-
bujesz kartki papieru i owka. Ewentualnie moesz odwiedzi moj
stron HelpMyDecision.com i pozwoli jej skalkulowa najlepsze wyj-
cie. Miej na uwadze, e SWMD odnosi si do wanych decyzji. Mo-
esz uy tej techniki kilka razy w roku, podczas gdy AKGS moesz
uywa codziennie.
Podejmowanie decyzji przy wykorzystywaniu SWMD staje si pro-
ste, poniewa technika ta izoluje i nadaje priorytety czynnikom, kt-
re maj znaczenie dla Twojej decyzji, a potem nadaje warto kadej
z nich. Wysza warto odzwierciedla lepsz decyzj. Jeli miaby,
na przykad, wybr midzy przeprowadzk do Detroit lub Phoenix,
SWMD daby Ci prost numeryczn warto kadego wyboru, np.
Detroit 88 i Phoenix 93. Wedug tych liczb Phoenix jest lepszym wy-
borem. SWMD jest subiektywne i wymaga od Ciebie bezstronnoci,
ale jest wietnym narzdziem do znalezienia wyboru najbardziej bli-
skiego Twoim preferencjom.
Do uycia SWMD potrzebne s minimum dwie opcje, ale moe
by ich wicej. Zamy, e mieszkasz w Detroit i rozwaasz prze-
prowadzk do Phoenix. Mczysz si z decyzj i nie moesz osign
klarownoci. Jednego dnia chcesz wyjecha, drugiego wolisz zosta.
Takie wahania pojawiaj si zwykle wtedy, kiedy zbyt wiele czynnikw
wpywa na kady wybr.
We owek i kartk papieru, narysuj trzy kolumny i nazwij pierw-
sz Czynniki, a pozostae dwie, odpowiednio dla kadego wyboru,
Detroit i Phoenix.
Czynniki Detroit Phoenix
Nastpnie zastanw si, ktre czynniki s wane dla podjcia decy-
zji? Pogoda, szkoy, koszty ycia, bycie blisko rodziny? Zapisz czynniki
zwizane z decyzj, niewane, jak mao znaczce. Zapisz je w rubryce
Czynniki . Twoja SWMD bdzie teraz wygldaa nastpujco:
Pogoda
Szkoy
Koszty ycia
Klimat dla biznesu
Podatki
Bezpieczestwo
Rozrywka
Blisko rodziny
W tym momencie obok kadego z czynnikw wpisz wywaone
przez Ciebie jego znaczenie dla decyzji, w przedziale od 1 do 10, gdzie
10 oznacza najwiksze znaczenie. Dokuczaj Ci depresje sezonowe?
Pogoda otrzymuje warto 10 w Twojej macierzy. Twoje dzieci maj
prawie po 18 lat? Decydujesz, e dobra szkoa nie jest najwyszym
priorytetem i nadajesz jej warto 3. Wykonaj to dla wszystkich czyn-
nikw. Teraz Twoja SWMD bdzie wyglda nastpujco:
Pogoda (10)
Szkoy (3)
Koszty ycia (6)
Klimat dla biznesu (2)
Podatki (7)
Bezpieczestwo (4)
Rozrywka (8)
Blisko rodziny (7)
Po nadaniu wartoci od 1 do 10 kademu z czynnikw, nadaj war-
to kademu z czynnikw decyzji. System szkolnictwa w Detroit?
Dajesz mu 4. W Phoenix 5, poniewa wydaje Ci si, e jest odrobin
lepszy. Rozrywka w Detroit zasuguje na 8, poniewa jest to ojczyzna
Twojej ulubionej druyny Red Wings, a Phoenix dostaje 6. Kontynuuj
w ten sposb w odniesieniu do kadego czynnika decyzji, dla kadego
z wyborw. Twoja SWMD powinna wyglda mniej wicej tak:
Pogoda (10)
Szkoy (3)
Koszty ycia (6)
Klimat dla biznesu (2)
Podatki (7)
Bezpieczestwo (4)
Rozrywka (8)
Blisko rodziny (7)
2
2
5
6
6
3
5
10
8
3
7
4
7
6
2
0
Nastpnie pomn warto znaczenia czynnika przez warto
czynnika dla kadego wyboru i wstaw wynik w nawiasach obok
wartoci czynnika. Na przykad, w rzdzie rozrywki Detroit otrzyma
40 (8 x 5), podczas gdy Phoenix 16 (8 x 2). Wykonaj podobne dzia-
anie dla wszystkich rzdw. Twoja SWMD powinna wyglda nast-
pujco:
Pogoda (10)
Szkoy (3)
Koszty ycia (6)
Klimat do biznesu (2)
Podatki (7)
Bezpieczestwo (4)
Rozrywka (8)
Blisko rodziny (7)
2 (20)
2 (6)
5 (30)
6 (12)
6 (42)
3 (12)
5 (40)
10 (70)
8 (80)
3 (9)
7 (42)
4 (8)
7 (49)
6 (24)
2 (16)
0 (0)
Ostatnim krokiem bdzie zsumowanie wartoci w kolumnach,
zawierajcych wartoci czynnikw decyzji. Najwyszy numer bdzie
wyborem, ktry preferujesz. Twoja SWMD powinna ostatecznie wy-
glda nastpujco:
Pogoda (10)
Szkoy (3)
Koszty ycia (6)
Klimat do biznesu (2)
Podatki (7)
Bezpieczestwo (4)
Rozrywka (8)
Blisko rodziny (7)
2 (20)
2 (6)
5 (30)
6 (12)
6 (42)
3 (12)
5 (40)
10 (70)
232
Lepszy wybr
8 (80)
3 (9)
7 (42)
4 (8)
7 (49)
6 (24)
2 (16)
0 (0)
228
W tym hipotetycznym przykadzie powiniene pozosta w Detroit,
poniewa miasto to uzyskao wynik 232, wygrywajc z Phoenix, kt-
rego wynik to 228.
SWMD jest wietnym narzdziem do podejmowania wanych decy-
zji, pod warunkiem, e jeste szczery w nadawaniu wartoci czynnikom.
Uywaem SWMD wiele razy w yciu, aby wnie do moich wyborw
klarowno. Wykazaa, e potrzebowaem przeprowadzki do Phoe-
nix, oraz zapewnia uzasadnienie decyzji sprzeday biznesu, a nawet
uchronia mnie przed zymi inwestycjami.
W 2005 roku miaem moliwo zainwestowania w restauracj
w Las Vegas. Po przeprowadzeniu szczegowej analizy nadarzaj-
cej si okazji oraz sprawdzeniu zaoycieli biznesu, nadszed czas
na podjcie decyzji. Nie potrafiem si zdecydowa. Wyrwaem si
z paraliu decyzyjnego dziki SWMD, ktra wykazaa, e powinie-
nem zrezygnowa z tej inwestycji. Tak te zrobiem. Nieco ponad
rok pniej dowiedziaem si, e inwestycja zakoczya si fiaskiem
i e inwestorzy stracili wikszo swoich pienidzy. SWMD zapew-
nia klarowno w niejasnoci decyzyjnej i uchronia mnie od straty
125 000 dolarw.
Jeli przeanalizujesz map kraju, odnajdziesz miliony drg, auto-
strad, ulic i alejek, z ktrych kada prowadzi w inne miejsce. Twoje
wybory odkrywaj te drogi, ktre okazuj si albo zaskakujcymi skr-
tami, albo ryzykownymi objazdami. Dwa opisane powyej narzdzia
decyzyjne pomog Ci w nawigacji na Twojej drodze do bogactwa.
Odwr wzrok od lusterka wstecznego
Dzisiejszy dzie jest lini startu do reszty Twojego ycia. Tak, dzi-
siaj jest jutrem, o ktre martwie si wczoraj. Problem z przeszoci
jest taki, e wspominamy rzeczy, ktrych nie powinnimy pamita,
a nie zapominamy rzeczy, ktre naleaoby zapomnie. Jeli Twj
wzrok skupiony jest na lusterku wstecznym, ugrzze w przeszoci.
Jeli tak si stao, nie patrzysz przed siebie. Jeli nie patrzysz przed
siebie, nie moesz ujrze swojej przyszoci.
Wszechwiat nie dba o Twoj przeszo. Nie widzi jej. Wszech-
wiat nie dba o to, czy nosiem rowe spodnie w liceum. (Hej, pami-
tasz Miami Vice?) Wszechwiat nie dba o to, e wdaem si w bjk
z Francis Franken i przegraem. Nic go take nie obchodzi Twj dy-
plom MBA z UCLA
28
, Twj ojciec, ktry sprzedaje narkotyki, ani to,
28
University of California, Los Angeles przyp. tum.
e w gimnazjum zmoczye ko. Po prostu nic go to nie obchodzi.
Tylko jedna osoba rozpamituje Twoje przejcia z przeszoci: Ty.
Jeli wszechwiat nie pamita, dlaczego Ty powiniene? Jako naj-
modszy z trjki rodzestwa, moesz si tego domyli, byem przed-
miotem nikczemnych docinek. Gruby, gupi, i tak dalej. Jednak fakt,
e mj brat nazywa mnie idiot przez 12 lat, nie sprawia, e jest to
moj rzeczywistoci. Twoja przeszo nigdy nie bdzie rwna si
Twojej przyszoci, jeli jej na to nie pozwolisz.
Pomyl o rzucie monet. Niewane, ile razy ni rzucisz, wynik jest
zawsze losowy. Prawdopodobiestwo okrelonego wyniku nie jest
zwizane z przyszym rzutem i oparte na przeszym. Tak samo jest
z Twoj przeszoci. Fakt, e nie poradzie sobie w piciu zwiz-
kach, nie oznacza, e nie poradzisz sobie w nastpnym, zwaszcza
jeli wyniose z nich nauk! To, e trzy godziny temu przewracae
hamburgery na grillu, nie znaczy, e w przyszym roku nie moesz
by milionerem. Wszechwiat zapomina. Zapomnia te, e niedawno
zmywaem podogi mopem i dowoziem pizz.
Czy Twoja pami jest zdradziecka?
Twoje wspomnienia s podobne do Twoich wyborw. Mog by
zdradzieckie, stumione albo nadawa Ci przyspieszenie. Odwrotnie
ni w przypadku konsekwencji wyboru, przy klasyfikowaniu swojej
przeszoci masz wybr. Zapisy przeszoci mog by te zalakowane,
niedostpne.
Jeli, na przykad, stracie yciowe oszczdnoci na franczyzie re-
stauracji, ktra zbankrutowaa wkrtce po Twojej inwestycji, Twoje
wspomnienia mog albo nadawa Ci przyspieszenie, albo zdradza.
Twoja pami i sposb postrzegania mog wyglda tak: Posiadanie
biznesu to due ryzyko. Nigdy wicej tego nie zrobi. Albo: Nastp-
nym razem bd sprzedawa franczyz, a nie kupowa. Pierwsza po-
stawa jest zdradziecka, a druga nadaje przyspieszenie. Masz wybr,
jeli chodzi o postrzeganie poraek i przeszoci. Moe ono albo po-
maga, albo ogranicza.
Kiedy spojrz wstecz na moje poraki, pozwalam im dokona
zmian w przyszoci. Jest to cz procesu odpowiedzialnoci. Czego
si nauczyem? Co mog zmieni na przyszo? O czym powinienem
zapomnie?
Po tym, jak rozbiem vipera i prawie straciem ycie, mylaem
o niedoszej utracie wszystkiego. Nie chciaem znw mie podobnych
myli, a pami o nich miaa wpyw na moj przyszo. Wycigi ulicz-
ne s dla idiotw. Wzgldnie, mgbym pozwoli rzdzi mojemu ego,
nadal si ciga i chwali: Nigdy nie przegram adnego wycigu!.
Konsekwencjami Twoich wyborw nie moesz manipulowa, ale mo-
esz manipulowa wspomnieniami tak, aby Ci suyy. Moje ycie nie
jest zdeterminowane tym, e na zajciach WF-u w liceum wybierano
mnie jako ostatniego. Jeli Twoja przeszo definiuje Twoje istnienie,
nie staniesz si osob, ktr masz zosta w przyszoci.
Podsumowanie
rozdziau
Twoje wybory dziaania maj rdo
w Twoich wyborach postrzegania.
To, co wybierasz, aby postrzega lub nie,
ujawni si w wyborze dziaania lub jego
braku.
Moesz zmieni swj wybr postrzegania,
utosamiajc si z tymi, ktrzy dowiad-
czaj postrzegania jako rzeczywistoci.
Analiza Konsekwencji Gorszego Scenariu-
sza pomaga unikn zdradzieckich wybo-
rw.
rednia Waona Macierzy Decyzji moe
pomc w podejmowaniu wanych decyzji
dziki dawaniu Ci wikszej jasnoci od-
nonie do moliwych opcji i znaczcych
dla nich czynnikw.
Wszechwiat nie ma pamici. Jedynie Ty
j masz.
Twoja przeszo moe nadawa przyspie-
szenie albo zdradza, Ty wybierasz.
Jeli patrzysz w przeszo, nie moesz
sta si osob, ktr potrzebujesz sta si
w przyszoci.
ZNEUTRALIZUJ WIATR W OCZY I 287
Rozdzia 25
Zneutralizuj wiatr w oczy
Niedorzeczno jest hodem
dla geniuszu, skadanym
przez przecitno.
Oscar Wilde
Ridicule is the tribute
paid to the genius by the
mediocrities.
Oscar Wilde
Naturalny dla Fastlane wiatr w oczy
Najwspanialszym wynalazkiem ludzkoci jest samolot, poniewa
zaprzeczy naturalnej sile grawitacji i wydawao si, e naruszy prawa
fizyki. Jakim cudem co tak cikiego mogo wznie si w powietrze?
Osignicie braci Orville i Wilbur Wright byo tak spektakularne jed-
nak nie za spraw samego aktu latania, ale dziki aktowi oderwania
si od siy grawitacji spoeczestwa.
Latanie jest niemoliwe.
Jestecie szaleni.
Marnujecie czas.
Gupota
Zanim w ogle mogli zaj si poszukiwaniami sposobu na latanie,
bracia Wright musieli zneutralizowa wiatr w oczy, naturalny opr ze
strony spoeczestwa, ktre wpywa na wszystkie mode umysy. Czo-
nek forum Fastlane napisa tak:
Wejd do przedszkola i zapytaj dzieci, ile z nich potrafi piewa.
KADE podniesie rk. Zapytaj t sam grup ludzi o to samo 13
lat pniej. Tylko kilka rk bdzie w grze. Co si zmienio? Dzieci
w przedszkolu wierzyy, e potrafi piewa, poniewa nikt im nie po-
wiedzia, e nie potrafi.
Piknie ujte. Nie powinnimy sucha tych, ktrzy mwi nie,
poniewa oni zostali uwarunkowani przez spoeczestwo. Spoecze-
stwo bdzie tworzy nieustanny wiatr, ktry bdzie uderza w przed-
ni szyb Twojego wehikuu. Nie moesz zamartwia si odejciem od
norm spoecznych, poniewa norma to dwie wypaty od bycia spuka-
nym. Jeli chcesz wyj poza przecitne rezultaty, generowane przez
przecitnych ludzi, bdziesz musia przyj niecodzienne podejcie,
ktre nie zapewni Ci przychylnoci kadego. Im bardziej odbiegasz od
normy, tym bardziej bdziesz musia walczy ze spoeczn indok-
trynacj. Niezwyke bogactwo bdzie wymagao od Ciebie niezwykych
przekona.
Odwr si tyem do wiatru
Jeli odwrcisz si tyem do wiatru, ktry wieje w Twoj stron, za-
cznie on by Twoj si napdow. Wanie tak musiaem sam zrobi,
w przeciwnym razie odnisbym porak. Kiedy ukoczyem studia,
oczekiwano ode mnie, e znajd dobr prac. Tak si nie stao i za-
miast tego zajem si przedsiwziciami biznesowymi. Moja szalona
rodzina mylaa, e zwariowaem i stwierdzia: Marnujesz piciolet-
ni edukacj!. Koledzy myleli, e mam urojenia. Dostarczanie pizzy
i kierowanie limuzyn, kiedy na cianie wisiay dwa dyplomy?! Ko-
biety nie chciay si ze mn spotyka, poniewa zamaem odnoszc
si do wyksztacenia wyszego norm, ktra wiele ma wsplnego
z bajk.
Poruszanie si szybkim pasem i nabieranie prdkoci bdzie wy-
magao od Ciebie odwrcenia si tyem do ludzi, ktrzy s Twoim wia-
trem w oczy. Musisz uwolni si od grawitacji, jak tworzy spoecze-
stwo, oraz od spoecznych oczekiwa. Jeli przejmujesz si i zwaasz
na to naturalne grawitowanie w stron przecitnoci, ycie moe si
sta paskudnym, samonapdzajcym si cyklem, ktry wedug spoe-
czestwa jest czym normalnym: Wsta, id do pracy, wr do domu,
zjedz, obejrzyj kilka odcinkw Law & Order
29
, id do ka a po-
tem powtarzaj codziennie w kko to samo. Zanim si zorientujesz,
minie 45 lat, a bdziesz potrzebowa nastpnych 25, aby Twj plan
finansowy zadziaa. Czas upywa, marzenia umieraj, co zostaje? Sta-
re, wiotkie ciao, pozbawione wszystkiego, co mogo si wydarzy.
Kto jest Twoim wiatrem w oczy?
1) Przyjaciele i rodzina, ktrzy po prostu Ci nie rozumiej.
2) Instytucje edukacyjne, ktre gosz dogmaty Slowlane.
3) Rodzice, ktrzy nauczeni s wierzy, e bogactwo jest dla in-
nych.
4) Guru Slowlane, ktrzy twierdz, e Twj dom jest najlepsz in-
westycj.
29
Amerykaski serial kryminalny autorstwa Dicka Wolfa przyp. tum.
5) Guru Slowlane, ktrzy mwi, e 100 dolarw zainwestowane
dzisiaj za 50 lat bdzie warte 10 milionw.
6) Twoje rodowisko.
Uciekaj od zodziei marze
Ludzie, ktrzy nie dodaj Ci si na Twojej drodze do celu, s Two-
im wiatrem w oczy. Zwikszaj opory podczas podry. Kiedy jeste
podekscytowany przedsiwziciami lub pomysami, ci ludzie wyraa-
j zwtpienie i niedowierzanie oraz uywaj takich zwrotw, jak: To
nie zadziaa, Kto inny ju to robi, Po co si mczy?. W krgach
motywacyjnych nazywa si ich zodziejami marze.
Musisz odwrci si do nich. Kady przedsibiorca spotyka
w swoim yciu takich ludzi. Marketingowcy sieciowi uwaaj mnie
za kogo takiego. Ludzie ci s przeszkod w podry szybkim pasem.
Pamitaj, oni zostali uwarunkowani przez spoeczestwo tak, aby
wierzyli w z gry wytyczon ciek. Nie wiedz o Fastlane i nie wie-
rz w podobne drogi. Wszystko, co wykracza poza ich ograniczone
pole widzenia, jest im obce, a kiedy mwisz o szybkim pasie, mg-
by rwnie dobrze mwi jzykiem klingoskim
30
. Jako producent
jeste w mniejszoci. Wikszoci s konsumenci. Aby by innym ni
wszyscy (ktrzy nie s bogaci), musisz (Ty, ktry bdziesz bogaty)
mie siln obron. W przeciwnym wypadku ich toksyczno zainfe-
kuje Twj umys. Jednoczenie si z tymi, ktrzy emanuj negatywn
postaw i ograniczonym myleniem, jest zdradzieckie. Jeli pozwolisz
temu wiatrowi wia Ci prosto w oczy, to stracisz kontrol i zawiedzie
Ci on prosto na kanap i do konsoli gier wideo. Jest takie stare, dobre
powiedzenie: Jeli zadajesz si z psami, masz pchy.
Jeste kwitncym kwiatem, ktry wymaga ochrony, wody i mn-
stwa soca. Negatywnie nastawieni znajomi, rodzina czy wsppra-
cownicy s jak ciemne chmury. Bro si przed nimi, lub bdziesz mu-
sia zmierzy si z konsekwencjami powolnego upodabniania si do
przecitnoci.
30
Sztuczny jzyk wymylony przez dr. Marca Okranda dla rasy Klingonw na potrzeby
serialu Star Trek przyp. tum.
Uciekaj od otoczenia, ktre jest Twoim wiatrem
w oczy
Jeeli Twoim wiatrem w oczy s ludzie, to moesz jeszcze co pr-
bowa zmieni, ale czynnikw rodowiskowych nie opanujesz ju tak
atwo. Czym jest rodowiskowy wiatr w oczy?
Moim byo Chicago. Byem tam podatny na depresje sezonowe
i do motywacji potrzebowaem soca. Chicago byo dla mnie hura-
ganowym wiatrem prosto w oczy i jeli chciaem osign sukces,
musiaem odwrci si do niego tyem. Uciekem i przeniosem si
w jedno z najbardziej nasonecznionych miejsc na planecie. Gdybym
nie odwrci si tyem do tego huraganu, ksika, ktr czytasz, nigdy
by nie powstaa. Gdzie bybym dzisiaj, gdybym nie uciek od niego?
Wiem, e nie byoby mnie tutaj, nie bybym tak szczliwy i nie od-
szedbym na emerytur o 30 lat wczeniej ni inni. Bybym na drodze
Kennedy Expressway, walczybym z korkami i zaywabym leki anty-
depresyjne.
Dokonaem wyboru, aby zamieni wiatr w oczy generowany przez
moje otoczenie na wiatr w plecy. Chocia nie mog obwinia za wszyst-
kie moje problemy rodowiska, to wanie ono wzmocnio rozdwik
pomidzy moim zainteresowaniem bogactwem a autentycznym zaan-
gaowaniem si w zdobywanie go.
Twoje rodowisko pracy rwnie moe by Twoim wiatrem w oczy.
Jeli praca pozbawia Ci energii yciowej, jest wiatrem w oczy. Jeli po
dugim dniu pracy nie masz ju czasu ani siy na realizowanie planu
Fastlane, oznacza to, e wiatr w oczy zapa Ci w puapk.
Kiedy dorastaem, jednym ze spenionych przedsibiorcw, kt-
rych biografie studiowaem, by Sylwester Sly Stallone. Ludzie uwa-
aj go za aktora, ale w praktyce jest on przedsibiorc. Scenariusz do
filmu Rocky by jego produktem. Wpyn na miliony. Sly sprzeda
go na specjalnych warunkach, m.in. z zastrzeeniem, e to on ma za-
gra gwn rol.
Nie byo mu obce prawo skutecznego oddziaywania. Jednym z ele-
mentw jego sukcesu by opr przed normaln prac. Wspomnia,
e gdyby naj si do pracy w korporacji, jego marzenia musiayby
umrze, poniewa nie mgby uciec od przycigania generowanego
przez prac. Uwiadomi sobie, e praca w rodowisku korporacyjnym
byaby dla niego wiatrem w oczy. Jeli Twoje rodowisko tworzy moc-
ny wiatr, wiejcy w kierunku przeciwnym, musisz podj kroki, aby
zej z jego linii. Jakie wiatry powstrzymuj Ci od podania za swoi-
mi marzeniami? Zidentyfikuj je i przejmij kontrol. Podejmuj decyzje,
ktre zmieni trajektori Twojego ycia.
Tworzenie sprzyjajcych wiatrw
Dla mnie wiatrem w oczy byo moje rodowisko. Dla Ciebie mog
nim by negatywnie nastawieni znajomi lub inne wpywy Slowlane.
Kiedy odwrcisz si tyem do tych ludzi, jeste w stanie zama si
tego wiatru. Kiedy przebywasz z ludmi, ktrzy wspieraj Twoje cele,
dowiadczasz wiatru, ktry wieje w plecy i nabierasz rozpdu. Ludzie
o pozytywnym nastawieniu karmi Twj wzrost, s ukojeniem w Two-
ich porakach i inwestuj w Twoje marzenia. Dobrzy ludzie s oso-
n dla Twoich marze. Daj Ci paliwo motywacyjne, ale rwnie
zwikszaj Twoj zdolno do chwytania szans.
Ludzie s jak drogi mog wnie do Twojego ycia albo szanse,
albo cierpienie. Jako tych drg zaley tylko od jakoci osoby. Pomyl
o zwizkach i relacjach w Twoim yciu jako o plutonie, gotujcym
si do walki. Z kim u boku bdziesz walczy? Z Twoim przyjacielem
Markiem, ktry jest zawsze spniony, kamie i pije do utraty przy-
tomnoci w kad sobot wieczr? Z Twoj przyjacik Lucy, ktra
co trzy tygodnie ma now prac, bya przyapana na kradziey w cen-
trum handlowym i szuka tylko jakiego superbogatego faceta, ktry
poniesie j ku zachodowi soca? Czy to s ludzie, na ktrych moesz
liczy? Czy to s ludzie, z ktrymi bdziesz walczy? Jeli nie, musisz
wybra do swojej druyny lepszych wojownikw.
Jak to zrobi? Docz do klubw przedsibiorcw, uczszczaj na
imprezy networkingowe, sprzymierz si z mylcymi podobnie, otocz
si ludmi, ktrzy stosuj Fastlane i wyznaj zasad, e wszystko jest
moliwe, i zdecyduj, kogo chcesz mie w swojej druynie wojownikw.
Czytaj ksiki i autobiografie tych, ktrzy odnieli sukces, o jakim ma-
rzysz. Znajd mentora. Docz do forw przedsibiorcw z nastawie-
niem umysu Fastlane, takich jak forum Fastlane! Nie ma tygodnia
w ktrym nie dostaj od kogo e-maila: To forum zmienio moje y-
cie!. To jest wanie wiatr w plecy.
Twoje ycie jest jak pole bitwy. Potrzebujesz wojownikw, kt-
rzy s nieczuli na Gwiazd mierci
31
i potrafi dezaktywowa wiz-
k przycigajc, generowan przez Slowlane, a nie bojaliwych
maminsynkw, ktrzy upuszczaj swj adunek, kiedy tylko ujrz
pochodzcych z Imperium wyznawcw ideologii Slowlane. Pomyl
o swoim rodowisku, relacjach i postaraj si rozpozna, kto i co jest
Twoim wiatrem w oczy. Wtedy wybierz dziaanie, ktre daje Ci naj-
wiksze przyspieszenie. Czy moesz usun wiatr, ktry Ci hamuje,
zignorowa go, czy te moe powiniene nim zarzdza? Inaczej ni
w przypadku naturalnego wiatru, nad wiatrem w oczy moesz za-
panowa. Sukces poda za tymi, ktrzy potrafi zmieni kierunek
wiatru tak, aby wia im w plecy.
Druga poowa czy kolejne rozproszenie?
Najgorszym wiatrem w oczy moe by osoba na siedzeniu pasaera
Twojego wehikuu. Siedzi tam i poucza Ci na temat Twoich gupich
pomysw, przypomina Ci o porakach. Albo te nic nie mwi i po
prostu Ci rozprasza: cigle reguluje co przy radiu, dostraja klima-
tyzacj, bawi si elektrycznie sterowanymi szybami i nuci pod nosem
gupie melodie. A moe ta osoba jest kierowc z tylnego siedzenia:
Charles! Charles! Zrb to! Zrb tamto! Skr tam! Nie tutaj, gup-
ku!. C za niebezpieczny manewr miae wanie wykona, gdy Ci
powstrzymaa, i kim jest ta osoba? W jaki sposb znalaza si w Two-
im samochodzie?
Ta osoba jest Twoj drug poow. Dziki rozmowom z innymi
przedsibiorcami dowiedziaem si, e druga poowa (m, ona, na-
rzeczona, dziewczyna lub chopak) moe by najsilniejszym wiatrem
w oczy, jaki istnieje. Posiadanie partnera yciowego, ktry nie uznaje
Twoich ideaw i nie podziela Twojej filozofii yciowej, jest jak cig-
nicie przyczepy penej mokrego nawozu. Jeli Twj partner nie przyj-
muje Twojej filozofii przedsibiorczej i porusza si drog Slowlane,
31
Bojowa stacja kosmiczna zdolna niszczy cae planety, pojawiajca si w filmach z serii
Gwiezdne wojny przyp. tum.
czy moesz oczekiwa wsplnego wzrostu? Kto, kto walczy u Twoje-
go boku, zapewnia przyspieszenie, lecz jeli ta osoba jest w opozycji,
staje si sabotayst.
Jedna z moich pierwszych dziewczyn bya materiaem na on na
pitk z plusem, ale podaa w peni za filozofi Slowlane. Nie moga
zrozumie, dlaczego z takim zapaem staraem si zosta przedsibior-
c. Nasz zwizek rozpada si w miar nasilania si moich poraek, a
ostatecznie si zakoczy. Nie byo to win adnego z nas bylimy po
prostu dwojgiem rnych ludzi, na dwch rnych ciekach.
Ze zwizki s niczym blokady na drodze do sukcesu Fastlane.
Pozbawiaj energii i przysaniaj marzenia. S jak wiosowanie pod
prd. Niechtni pasaerowie dodaj wagi, przeszkadzaj, a czasami s
kosztowni do usunicia. Tak, rozwd jest zdradziecki i drogi zarw-
no emocjonalnie, jak i finansowo. Podr mao uczszczan drog jest
sama w sobie dostatecznie trudna. Dlaczego miaby dzieli podr
(i obcia dodatkowo samochd) z osob, ktra nie ma wsplnego
z Tob celu? Czy jeste we waciwym zwizku z osob, ktra wierzy
w Ciebie i Twoje cele? Czy Twj zwizek jest jak letnia woda ani
zy, ani dobry, po prostu dostatecznie wygodny, aby nie wykonywa
ruchu? Jeli tak jest, by moe nadszed czas, aby podda Twojego
pasaera ocenie.
Podsumowanie
rozdziau
Og spoeczestwa grawituje naturalnie
nie w stron nadzwyczajnoci, ale przecit-
noci.
Toksyczne zwizki pozbawiaj energii
i szkodz marzeniom o zostaniu kim po-
nadprzecitnym.
Ludzie w Twoim yciu s jak towarzysze
broni: ratuj Ci, pomagaj Ci, albo Ci
niszcz.
Dobre zwizki przyspieszaj Twj proces.
Ze zwizki s zdradzieckie.
TWOJE PALIWO PIERWOTNE: CZAS I 297
Rozdzia 26
Twoje paliwo pierwotne: czas
Czas nie jest wyrobem spoywczym,
ktry niczym tort podajemy sobie
nawzajem wok stou.
Czas jest istot ycia.
Kiedy kto prosi Ci o Twj czas, tak
naprawd prosi o kawaek Twojego ycia.
Antoinette Bosco
Time isnt a commodity, something
you pass around like a cake.
Time is the substance of life.
When anyone asks you to give your time,
theyre really asking for a chunk of your life.
Antoinette Bosco
Wiaderko kurczaka za sze dolarw
Dlaczego niektrzy nigdy nie bd bogaci? Nie potrzeba szuka
dalej ni wiaderko z kurczakiem za sze dolarw. To bya gona
sprawa: znana restauracja zaoferowaa darmowe wiaderko kurczaka
kademu, kto posiada kupon internetowy. Ludzie toczyli si w re-
stauracjach i czekali godzinami. Wszyscy po darmowe wiaderko kur-
czaka. Znasz kogo, kto staby godzinami, aby dosta co za darmo?
Jeste jedn z takich osb?
Podobne historie s normalne, a jednak moja reakcja jest zawsze
taka sama: Co, u diaba, jest z ludmi nie tak? Powiem Ci: warto
swojego czasu wyceniaj na zero. Jest darmowy. S przekonani,
e czasu jest pod dostatkiem, podobnie jak powietrza, ktrym oddy-
chamy, i zapasy nigdy si nie kocz. yj tak, jakby byli niemiertel-
ni. S przekonani, e czas, paliwo ich ycia, nigdy si nie wyczerpie.
Zastanawiam si, czy gdyby tym ludziom pozostay tylko trzy ty-
godnie ycia, nadal staliby w kolejce po wiaderko kurczaka? A gdyby
zostay im trzy miesice? Trzy lata? Na jakim poziomie miertelnoci
dotaroby do nich, e stanie w kolejce przez trzy godziny, aby dosta
darmowego kurczaka, nie jest dobrze spoytkowanym czasem? Praw-
da tustego kurczaka: Ce swj czas nisko, a bdziesz y biednie.
Kiedy marnotrawisz czas z wyboru, bo taki masz styl bycia, utkniesz
w miejscach, w ktrych nie bdziesz chcia by.
Rozejrzyj si wok. Jak Twoi przyjaciele, rodzina i rwienicy ce-
ni swj czas? Czy stoj w kolejce, aby zaoszczdzi cztery dolary? Czy
jad 40 minut, aby zaoszczdzi dziesi dolarw? Czy parkuj na sofie,
nie mogc si doczeka, aby zobaczy, kto wygra Taniec z gwiazda-
mi? Przecitny Amerykanin oglda telewizj duej ni cztery godziny
dziennie. W cigu 65-letniego ycia taka osoba spdzi dziewi lat przy-
klejona do ekranu. Dlaczego? To proste. ycie jest do bani. Potrzebna
jest ucieczka. ycie jest niedobre. Poka mi kogo, kto spdza godziny
w Internecie, grajc w Mafia Wars albo Farmville, a ja poka Ci
kogo, kto prawdopodobnie nie odnosi sukcesw. Kiedy ycie jest do
bani, poszukuje si ucieczki. Sam nie potrzebuj telewizji, poniewa za-
inwestowaem swj czas w prawdziwe ycie, ktre warto przey, a nie
w fikcyjn ucieczk, ktra nadawana jest w kady wtorek o 20:00.
Powtarzam sposb mylenia wikszoci prowadzi do przecitno-
ci. Wikszo nie docenia czasu i bezmylnie marnuje jego aktywa.
Titanic: jak szybko tonie Twj statek?
Ludzie, ktrzy stoj w kolejce, aby zaoszczdzi pienidze, powin-
ni trzyma tablic, ogaszajc wiatu: Ceni pienidze bardziej ni
moje ycie. Podobny wybr to podstawowy bd.
wietny przykad wyszoci czasu nad pienidzmi znajdziemy
w filmie Titanic z 1997 roku. Kiedy statek tonie i zostaje jedynie kil-
ka szalup, Caledon Hockley, bogaty przedsibiorca z brany produkcji
stali, grany przez Billyego Zanea, targuje si o ycie z oficerem zaogi
statku i w zamian za miejsce w odzi oferuje mu gotwk. Oficer od-
rzuca propozycj magnata ze zdecydowan ripost: Twoje pienidze
nie uratuj Ci bardziej, ni uratowayby mnie.
Zastanw si nad tym przez chwil. Twoje pienidze nie uratuj Ci
bardziej, ni uratowayby mnie. Potga. Przez tych osiem sekund widzimy
prawdziw warto czasu i mamy wiadomo tykajcego zegara naszej
mierci. Kiedy Twj czas si skoczy, nie yjesz. Kiedy Twj zegar prze-
stanie tyka, nie ma takiej kwoty, ktra uchroniaby Ci przed kocem.
Poruszajcy si szybkim pasem rozumiej, e czas jest zbiornikiem
paliwa ycia. Kiedy zbiornik zostaje oprniony, ycie si koczy. Czas
jest najwaniejszym z aktyww, jakie posiadasz. Nie pienidze, nie odre-
staurowany mustang z roku 1969 ani dziadkowa kolekcja monet. Czas.
Prawda jest taka, e wszyscy znajdujemy si na toncym statku.
Czy tak wanie traktujesz swj czas? Czy obchodzisz si z nim spra-
wiedliwie, czy beztrosko? Czy marnujesz pierwotne paliwo, jakby
zbiornik mia nie zosta nigdy oprniony?
Urodzie si bogaty, a umrzesz biednie
Oto najlepszy przykad. Urodzie si z penym bakiem paliwa.
Stacji benzynowych brak, a jedyne tankowanie miao miejsce, kiedy
wzie pierwszy oddech.
Nie mona stworzy wicej czasu ni ilo, ktrej granice wyznacza
Twoja miertelno. Jasne, e moe udaoby si nam doy 82 zamiast
76 lat w dobrym zdrowiu i przy odpowiedniej diecie, ale czas jest
w naszym yciu wartoci skoczon. Najwiksz kradzie ludzkoci
jest zachowywanie si tak, jakby nasz czas na Ziemi by nieskoczony,
a przecie nie jest.
Czasu, tak naprawd, jest bardzo mao, ale pienidzy na wiecie
jest pod dostatkiem. Kadego dnia na wiatowych rynkach waluto-
wych wymienia si trzy biliony dolarw. 3 000 000 000 000. Aby
mg na to spojrze z odpowiedniej perspektywy: przez osiem tysicy
lat moesz wydawa milion dolarw dziennie, a trzech bilionw wci
nie wydasz. Aby odda wielko transakcji, zachodzcych tylko JED-
NEGO dnia, potrzeba 109 istnie. Pienidzy jest mnstwo i bdzie ich
mnstwo dopty, dopki wiatowe rzdy bd je drukowa.
Skoro nie masz do dyspozycji omiu tysicy lat ycia, to czy nie
jest logiczne, e pienidze s rodkiem, ktrego jest pod dostatkiem,
a czas nie? Pienidzy moesz zawsze zdoby wicej, ale mierci si
nie oprzesz. Ironi fortun finansowych jest to, e niezalenie od tego,
ile masz, i tak umrzesz kompletnie spukany. Nie moesz uciec przed
staym tykaniem zegara. Z kad sekund z Twojego baku wypywa
kropelka ycia. Moesz y w bogim szczciu albo w przygnbiajcej
depresji, a zegar tyka dalej. Skoro czas jest ograniczony, czy nie byoby
sensowniej nie marnowa trzech godzin Twojego ycia na wiaderko
kurczaka za sze dolarw?
Czas suebnoci jest okupem za czas wolny
Istniej dwa typy czasu, z ktrego bdzie si skada cae Twoje
ycie. Twj czas wolny oraz Twj czas suebnoci.
Twoje ycie = czas wolny + czas suebnoci
Wolny czas jest czasem, ktry spdzasz tak, jak chcesz: telewi-
zja, jogging w parku, gry wideo, spanie, jedzenie, wakacje. Jeli jeste
taki, jak wikszo ludzi, Twj wolny czas akumuluje si wieczorami
i w weekendy, kiedy nie wymieniasz go na pienidze.
Czas suebnoci jest przeciwiestwem czasu wolnego. To suma
czasu, ktry spdzasz na zarabianiu pienidzy, i konsekwencje takiego
spdzania czasu. Kiedy budzisz si rano, bierzesz prysznic, ubierasz
si, jedziesz na stacj kolejow, czekasz, jedziesz do pracy, a potem
pracujesz przez osiem godzin to jest wanie czas suebnoci. Kiedy
spdzasz weekend na adowaniu baterii po caym tygodniu, to tak-
e jest czas suebnoci. Oznacza on prac oraz prac, ktr musisz
wykona, aby mc pracowa. Poranne rytuay, korki, opracowywanie
raportw w domu, samotne doadowania baterii cay czas spdzo-
ny na zarabianiu pienidzy jest czasem suebnoci.
Gdyby wygra na loterii, odszedby z pracy, poniewa nie byoby
ju potrzeby czasu suebnoci; nagle zastpiby go czas wolny. Pie-
nidze kupuj wolny czas i eliminuj czas suebnoci. Jednak ironia
Twojego wolnego czasu polega na tym, e nie jest on WOLNY. Jest
kupiony i zapacony Twoim czasem suebnoci. Cieszysz si dwu-
tygodniowymi wakacjami, poniewa zapacie za nie caym rokiem
czasu suebnoci. Moesz zrelaksowa si na kanapie, z zimnym pi-
wem, poniewa zapacie za to wczeniej omioma godzinami czasu
suebnoci. Czas suebnoci staje si okupem za wolny czas.
Czas waciwy kontra niewaciwy
Jest czas waciwy i niewaciwy. Waciwy czas jest czasem wolnym.
Czas suebnoci jest niewaciwy. Slowlane okupuje czas czas w pracy
oraz czas zainwestowany na giedzie. Pamitaj, pi dni sualczej pracy
za dwa dni wolne jest kiepsk wymian! Plan finansowy, w ktrym czas
jest czynnikiem rozstrzygajcym, nie jest dobrym planem.
Gdyby urodzi si niewolnikiem, Twoje ycie byoby w stu procen-
tach czasem suebnoci i posiadaby 0 proc. czasu wolnego. Manipu-
lowanie cakowit iloci czasu jest niemoliwe, ale moesz zmienia
proporcje czasu suebnoci i wolnego. Czy nie byoby piknie mie
jeden dzie czasu suby i sze dni wolnego? Jeli potrafisz skra czas
z rk niewolniczego kontraktu, bdziesz mia wicej waciwego czasu.
Wrzu graty do baganika
Jeli cigasz si samochodami na mili, wiesz, e liczy si kady
gram. Zawodnicy usuwaj wszystko, co nie jest im absolutnie nie-
zbdne, aby ich samochody byy tak lekkie, jak tylko to moliwe.
Zwikszaj w ten sposb efektywno i osigi, dziki czemu jad szyb-
ciej. Niepotrzebne kilogramy zmuszaj samochd do ciszej pracy.
Na naszej drodze do bogactwa dodajemy jednak balast. Nasz wehiku
jest obciony zalegajcymi w baganiku gratami, ktre zmuszaj nas
do ciszej pracy. A kiedy pracujesz ciko zbyt dugo, mczy Ci to
i amie. T wycieczajc mas rupieci jest pasoytniczy dug.
Pasoytniczy dug jest wszystkim, co jeste duny wiatu. Jest od-
chodami niewoli Twojego stylu ycia. Twoje byszczce nowe infinity,
kupione za kwot rozoon na 60 miesicznych rat, Twj kredyt hi-
poteczny, rozoony na 30 lat, Twoje wyszukane designerskie ciuchy,
wycofane ze sklepw cztery miesice temu, bo wyszy z mody, i nawet
te zdradzieckie meble, ktre wydaway si dobrym pomysem, kiedy
je kupowae. Cay ten mietnik tworzy niewol i wymusza czas su-
ebnoci. Kiedy jeste zmuszony do pracy, ograniczasz wybory, a ogra-
niczone wybory zamykaj drogi. Poza odraajc kolekcj lalek mojej
mamy nie ma nic bardziej strasznego, ni pasoyt przyssany do mojej
szyi, sscy moj krew. Pasoytniczy dug ley na drugiej szali wagi
w Twojej podry. Wysysa krew i kradnie wolny czas, energi, wolno
i zdrowie wszystkie siy prawdziwego bogactwa.
Pasoytniczy dug poera wolny czas
Najczstszym powodem czasu suebnoci jest pasoytniczy dug.
Z pewnoci syszae fraz zodziej serc. Jeli chodzi o pasoytni-
czy dug, jest to zodziej y. Pasoytniczy dug jest aroczn wini,
ktra opycha si wolnym czasem i wydala go w postaci czasu su-
ebnoci. Jakikolwiek dug, ktry zmusza Ci do pracy, spacany jest
wolnym czasem i zamienia si w czas suebnoci.
Dug wymaga staego dopywu krwi, a ta krew pochodzi z Twojego
zbiornika paliwa ycia: czasu. A poniewa ilo czasu jest ograniczo-
na, zwikszenie czasu suebnoci ma jedno rdo: czas wolny.
Koszt pasoytniczego dugu
Przecitny Amerykanin jest duny wicej, ni jest warty. Styl y-
cia na kredyt tworzy niewol stylu ycia w postaci czasu suebnoci.
A poniewa czas jest skoczony, czas suebnoci ronie kosztem cza-
su wolnego. Proces ten prowadzi na Sidewalk.
Kiedy nastpnym razem kupisz co na kredyt, wiedz dokadnie, co
kupujesz. Kupujesz pasoytniczy dug, ktry zjada wolny czas i wyda-
la czas suebnoci.
Jeli kupujesz, na przykad, system audio, ktry kosztuje 4000 do-
larw, a zarabiasz 10 dolarw na godzin, jaka jest prawdziwa cena?
Jaka jest waga odchodw? T cen jest 400 godzin Twojego wolnego
czasu, skoro musisz pracowa 400 X 10 dolarw, aby spaci dug.
Dodaj do tego odsetki, ktre wynosz 10 proc., i ostateczny koszt
wzrasta do 440 godzin Twojego wolnego czasu, dodanego balastu.
Kiedy wic nastpnym razem wycigniesz Vis, skalkuluj koszt. Ile
czasu bdzie mnie to kosztowao? Wszystko, co kupujemy, ma nie
jeden koszt, ale dwa.
1) Faktyczny koszt.
2) Wolny czas, zamieniony na czas suebnoci.
Prawo czekoladowych ciasteczek
Kiedy po raz pierwszy wyprowadziem si z domu, szybko nauczy-
em si prawa czekoladowych ciasteczek. Jeli ciasteczka nie wejd
do koszyka na zakupy, nie przychodz do domu. Jeli nie ma ich
w domu, nie trafiaj do moich ust. Jeli tam nie trafiaj, nie zamienia-
j si w tuszcz w okolicach brzucha.
Pasoytniczy dug rzdzi si tymi samymi prawami. Kontroluj go
poprzez kontrolowanie jego rda: natychmiastowej gratyfikacji, b-
dcej cech Sidewalk. Nastpnym razem, kiedy poczujesz ch kupna
jakiej byskotki w sklepie, zapytaj siebie: Czy za sze miesicy b-
dzie to niemodne i wylduje w garau z reszt gratw? Czy za cztery
miesice ta gupia plemienna koszulka wylduje w zakurzonym kcie
szafy, zarezerwowanym dla ciuchw do malowania? Jeli pod wpy-
wem mody kupujesz nastpn rzecz, na ktr nie moesz sobie tak
naprawd pozwoli, otwierasz wrota do powodzi pasoytniczego du-
gu, ktry pynie w d, a do Sidewalk.
Jeli koszt tego produktu nie dochodzi do Twojej karty kredytowej,
nie staje si pasoytem. Zmieniasz si w obroc czasu! Pomyl: czy
ten zakup ZABIERZE MI WOLNO? Czy ja bd jego posiadaczem,
czy on bdzie posiada mnie? Kiedy jedni wybieraj niewol za krat-
kami, inni wybieraj j za aksamitnymi cianami. Obie s takie same.
Ostatecznym bogactwem jest posiadanie wolnego czasu aby y tak,
jak si chce. W Fastlane chodzi zarwno o bogaty styl ycia, jak i o bo-
gactwo czasu.
Przypisywanie wolnemu czasowi niskiej
wartoci prowadzi do biedy
Czas jest w posiadaniu bogatych i biednych i jest podobnie dzielo-
ny i konsumowany przez wszystkich. Kadego dnia Ty i ja korzysta-
my z czasu, spdzamy go na czym, zuywamy go. Twj ssiad take
z niego korzysta. Nikt nie dostaje wicej i nikt nie dostaje mniej. Dwa-
dziecia cztery godziny dla kadego. Nikt nie ma niesprawiedliwej
przewagi. Ty, ja, my wszyscy mamy do skonsumowania 24 godziny.
Czas jest w yciowych meczach ostateczn bramk wyrwnujc.
A wic dlaczego tak niewielu zdobywa bogactwo, a reszta prbuje
przetrwa od wypaty do wypaty? Rnic robi wycena wolnego czasu,
wybr mapy i posiadanie bd nie pasoytniczego dugu. Zgadnij, czyje
zachowania wymieniam poniej czowieka bogatego czy biednego?
Ta osoba pi do poudnia.
Ta osoba oglda godzinami reality shows w TV.
Ta osoba jedzie dwie godziny, aby zaoszczdzi 20 dolarw.
Ta osoba kupuje bilet lotniczy z wieloma przesiadkami, aby za-
oszczdzi 100 dolarw.
Ta osoba spdza godziny na przegldaniu stron spoecznocio-
wych i plotkarskich blogw.
Ta osoba jest Druidem poziomu 10 w World of Warcraft.
Ta osoba oglda kady mecz Chicago Cubs (uwaga fani lokal-
nych klubw to by art).
U spltanych korzeni biedy znajdziesz nadawanie niskiej wartoci
wolnemu czasowi. rdem takiej postawy s ze wybory. Przegrani
czasu s sabi w jego wycenie. S to ludzie, ktrzy czekaj o czwartej
rano przed Walmartem, aby skorzysta z wczesnych wyprzeday. S
to ludzie, ktrzy pi przed sklepem Best Buy w nadziei, e uda im si
zdoby darmowy telewizor 32-calowy. S to ludzie, ktrzy stoj pod
IKE z nadziej na darmowe niadanie.
Przegrani czasu s take oszczdzajcymi na wygodzie.
Oszczdzajcy na wygodzie desperacko trzyma si kadego dolara
w obawie, e ten nigdy do niego nie wrci. Ekstremalna niewygoda
nie moe rwna si oszczdnoci. Moja wieloletnia przyjacika, na
przykad, chciaa mie rower stacjonarny do wicze i znalaza taki
na wyprzeday w sklepie oddalonym o wiele mil od domu. Powie-
dziaem jej, eby kupia to ustrojstwo w lokalnym sklepie i zapacia
odrobin wicej, czyli o 29 dolarw wicej. Nie. Bya oszczdzajc
na wygodzie. Jechaa godzin, aby zaoszczdzi 29 dolarw. Cako-
wity czas, jaki powicia, to dwie i p godziny. Odejmij paliwo i ca-
kowit warto jej czasu (okoo 5 dolarw za godzin). Kiedy ostatnio
sprawdzaem, nie pracowaa ona za 5 dolarw na godzin, ale nie
ma najmniejszego problemu z marnowaniem czasu za tak stawk.
Oszczdzajcy na wygodzie chtnie zmarnuje czas dla pienidzy. Od
biletw na samolot z wieloma przesiadkami, do zatoczonego autobu-
su, dowocego do lotniska niewygoda nie moe rwna si oszcz-
dzeniu kilku dolarw na godzin.
Gdyby ci ludzie mieli trzy miesica ycia, czy spaliby w piworach
przed drzwiami Best Buy? A sze miesicy? Sze lat? Przy jakiej
wartoci ci ludzie podnieliby swoje piwory z chodnika i powiedzieli:
Kurcz, co ja u diaba robi, pic na chodniku przed sklepem z elek-
tronik? Czy to mdre wykorzystanie mojego ycia?. Na chodniku
pi chodnikowcy.
Jadcy szybkim pasem w procesie podejmowania decyzji stawiaj
czas nad wszystko inne, poniewa jest to najcenniejszy z naszych ak-
tyww. Uytkownicy Fastlane oszczdzaj czas, uytkownicy Slowlane
pienidze. Chodnikowcy i jadcy wolnym pasem uywaj pieni-
dzy jako jedynego kryterium w podejmowaniu decyzji. Ktra praca
jest najlepiej patna? Gdzie jest najtaszy produkt? Jak mog zdoby
darmowego kurczaka? Pienidze s rzadkie, a czas kroczy na samym
kocu stawki i sprzta baagan. Jeli chcesz by bogaty, musisz zacz
myle jak osoba bogata. Czas jest krlem.
Podsumowanie
rozdziau
Poruszajcy si szybkim pasem za krla
aktyww uwaaj czas.
Czasu jest mao, a pienidzy jest cae mn-
stwo.
Czas suebnoci to czas, ktry powicasz
na zarabianie. Wolny czas spdzasz tak,
jak chcesz.
Twoje ycie skada si z czasu wolnego
i czasu suebnoci.
Wolny czas kupowany jest za czas sueb-
noci.
Uytkownicy Fastlane poszukuj sposo-
bw, aby zamieni czas suebnoci na czas
wolny.
Pasoytniczy dug poera wolny czas i wy-
dala czas suebnoci.
yciowe przyjemnoci maj dwie ceny:
faktyczn cen oraz cen wolnego czasu.
Pasoytniczy dug trzeba zatrzyma u rd-
a, ktrym jest potrzeba natychmiastowej
gratyfikacji.
ZMIE TEN STARY OLEJ I 307
Rozdzia 27
Zmie ten stary olej
Education is what
remains after one has
forgotten everything he
learned in school.
Albert Einstein
Wyksztacenie jest tym,
co pozostaje, kiedy czowiek
zapomni o wszystkim, czego
nauczy si w szkole.
Albert Einstein
Zmieniaj olej co 3000 mil
Pierwsza lekcja dla posiadacza samochodu: zmieniaj olej co 3000
mil. Jeeli zaniedbasz t lekcj, Twj samochd padnie na dugo
przed wyczerpaniem si jego naturalnej sprawnoci. Czste zmiany
oleju utrzymuj Twj samochd w dobrym stanie, a niezmieniany olej
powoduje, e jazda jest wyboista. Wyboiste przejadki kocz si po-
stojem na poboczu.
Podr Fastlane wymaga zmian oleju na wiey. Czym jest tutaj
olej? Jest wiedz, edukacj, dowiadczeniem zdobytym na ulicy. Uwa-
aj jednak to musi by waciwy olej o konkretnym zastosowaniu.
Chodnikowcy nie troszcz si o olej. Po 3000 mil nadchodzi ko-
niec. Ukoczenie szkoy jest ostatni zmian oleju. Poruszajcy si
w trybie Slowlane dolewaj oleju w celu zwikszenia swojej rzeczy-
wistej wartoci. Wysze wyksztacenie i certyfikaty c innego moe
zapewni wysz pensj? Poruszajcy si w trybie Fastlane zmieniaj
olej a do czasu, kiedy ich wehiku trafi na zomowisko.
Ukoczenie szkoy to nie koniec to pocztek
Zrozum: to, co wiesz dzisiaj, jest niewystarczajce, aby przenie
Ci tam, gdzie chcesz by jutro. Musisz nieustannie tworzy siebie na
nowo, a tym odnawianiem siebie jest edukacja. Niestety, ukoczenie
szkoy tradycyjnie postrzegane jest jako koniec edukacji. Niezalenie
od tego, w jakim wieku koczysz szko, rozpoczynasz wtedy doro-
se, prawdziwe ycie. Impreza si skoczya. Zaprzestanie zdobywania
wiedzy po ukoczeniu szkoy jest zabjstwem dla bogactwa. Twoje
najbardziej efektywne lata zarabiania nadchodz po ukoczeniu szko-
y, wic czy nie byoby mdrze kontynuowa proces uczenia si dugo
po zakoczeniu formalnej edukacji?
Jim Galagher ukoczy szko 11 lat temu i jest bezrobotny. Jim
jest maklerem giedowym, ale z powodu technologii internetowej jego
dowiadczenie nie jest ju takie cenne, a jego umiejtnoci nie s ju
potrzebne. Jego wiedza i wyksztacenie w tym obszarze zdezaktuali-
zoway si i nie maj ju w dzisiejszym wiecie zastosowania. wiat
poszed naprzd, jednak wiedza Jima nie. Jim z pogard przyjmuje
niewolnicz prac w lokalnym sklepie z meblami. Jego plan finansowy
zatrzyma si, poniewa pracuje on na tym samym starym oleju, ktry
ostatni raz zmienia 11 lat temu. Od tej pory Jim oleju nie zmieni,
a wic jego podr do bogactwa koczy si porak.
Edukacja, Twj olej, jest najwaniejszym elementem Twojej po-
dry ku bogactwu. Jeli stale zdobywasz now wiedz, nowe umiejt-
noci i nowe kwalifikacje, otwieraj si przed Tob nowe drogi i rzeczy
posuwaj si do przodu z atwoci. Waciwe wyksztacenie to niesa-
mowita ilo koni mechanicznych.
Rola edukacji
Edukacja traktowana jest jako cnota, zarwno na mapie Slowlane,
jak i Fastlane, ale ich rola w obu rni si znaczco. W trybie Slowlane
edukacja uywana jest to podniesienia rzeczywistej wartoci, podczas
gdy w Fastlane do uatwienia rozwoju systemu biznesowego. Ponadto
edukacj Fastlane zdobywa si metodami, ktre nie skutkuj pasoyt-
niczym dugiem lub konformizmem. Celem edukacji w Fastlane jest
wzmocnienie potgi drzewka pienidzy i systemu biznesu. Nie jeste
trybikiem, kkiem zbatym w maszynie, ale sam uczysz si budowa-
nia systemu.
Jeli id na seminarium szkoleniowe, ktre uczy mnie umiejtno-
ci zatrudniania najlepszych sprzedawcw, angauj si w czynnoci,
ktre uczyni mj biznes oraz drzewko pienidzy bardziej podnymi.
Jeli czytam ksik o nowej technologii komputerowej, ktra poka-
zuje, jak stworzy nowe narzdzia interaktywne na stronie interneto-
wej, ucz si usprawniania systemu. Edukacja Slowlane ma na celu
zwikszenie wartoci wewntrznej osoby nabywajcej wiedz. Osoba
ta staje si wic trybikiem w systemie.
Pewien czonek forum Fastlane mia moliwo zdobycia MBA
i zapyta, czy warto. Moja typowa odpowied brzmiaaby nie, ale
tym razem okolicznoci byy inne. Po pierwsze, MBA nie wizao si
z adnymi kosztami, poza wymaganym czasem, poniewa studia opa-
ca rzd. Po drugie, ten czowiek dziaa zgodnie z ideologi Fastlane,
wic jego celem nie byo podniesienie rzeczywistej wartoci, ale roz-
wj wiedzy w celu usprawnienia systemu Fastlane. Gosowaem na
tak.
Nie wiem, jak!
Jeli zmiana Twojego oleju wizi Twj samochd na podnoniku
przez miesice albo lata, jaki ma to sens? Kontynuacja edukacji nie moe
by naznaczona konformizmem czy obarczona pasoytniczym dugiem.
Ma ona na celu usprawnienie systemu Fastlane. Jak? Spraw, aby Twoj
uczelni sta si prawdziwy wiat. Tak Ty jeste swoj uczelni.
Zapytaj kadego przedsibiorc, ktry odnis sukces, a potwierdzi
t prawd: uczysz si w trakcie pracy, poprzez prby, poraki i podej-
mowanie dziaania od nowa. Daje to wicej korzyci ni jakakolwiek
ksika czy profesor.
Ale Ty woasz: Nie wiem, jak!. Przesta. Wrogiem publicznym
nr 1 na licie najbardziej naduywanych wymwek jest: Nie wiem,
jak!. Dlaczego nie wiesz, jak? Powiem Ci. Nie wiesz, poniewa nie
nauczye si, jak, ani nie chciae wystarczajco mocno dowiedzie
si, jak. Widzisz, atwiej jest ugi si pod ciarem Nie wiem, jak
ni aktywnie poszukiwa wiedzy. W dzisiejszym, zdominowanym
przez informacj spoeczestwie nie ma wymwki powodu, dla kt-
rego miaby nie dowiedzie si, jak.
Ukoczyem studia z dwoma dyplomami z zakresu biznesu
z marketingu i finansw. aden z nich nie mia zwizku z informa-
tyk. Odszedem ze szkoy bez dowiadczenia w programowaniu.
Mimo to zarobiem miliony dziki Internetowi. mieszne, e w cigu
13 lat drogiego procesu pobierania nauki w trybie instytucjonalnym
nigdy nie byem na zajciach powiconych Internetowi lub technolo-
giom z nim zwizanym. Moje zajcia komputerowe ograniczay si do
wprowadzajcych kursw biznesowych. Jeli nie chodziem do szkoy,
w ktrej uczono o Internecie, jak udao mi si zdoby wiedz z tego
zakresu? Upewniaem si, e dostatecznie czsto zmieniam olej. Uczy-
em si sam. Czytaem ksiki, chodziem do biblioteki, spdzaem
godziny w sieci, czytajc poradniki, artykuy i strony z objanieniami.
Poszukiwaem wiedzy i przyswajaem j.
Lata temu, kiedy zaczynaem karier w Internecie, z atwoci
mogem si podda i uzasadni to oczywistym: Nie wiem, jak!. Nie
wiem, jak zaprogramowa stron internetow; nie wiem, jak projek-
towa grafik, nie wiem, jak zarzdza serwerem; nie wiem, jak napi-
sa tekst reklamowy! Podobne wymwki s niczym torba plastikowa,
gotowa zdusi Twoje marzenia, ale jedynie wtedy, kiedy wsadzisz do
niej gow. Moja wizja strony internetowej nie zakoczya si sowami:
Nie wiem, jak, ale wanie w tym miejscu si zacza. Wycignij
gow z torby!
Gdybym nie odwiey swojego zestawu umiejtnoci (mojego ole-
ju), moja podr ustaaby. Skrupulatne poszukiwania wiedzy sprawiy,
e utrzymaem efektywno w zmieniajcym si wiecie, i przygotoway
mnie na moliwoci, jakie daje Fastlane. Moja edukacja nie skoczy-
a si w momencie odejcia ze szkoy, ale wanie wtedy si zacza.
A najlepsze jest to, e moja osobista edukacja staa si przyspieszeniem
z dwiema turbinami, dziki czemu wjechaem na szybki pas. Moje
umiejtnoci nie przyniosy pasoytniczego dugu ani konformizmu.
Edukacja jest atwo dostpna
Najwiksz parodi wolnego wiata jest niedostateczne korzysta-
nie z wiedzy. Wejd do lokalnego sklepu z ksikami i zaczerpnij po-
wierza. Czujesz to? Zapach nieskoczonej wiedzy. Wejd do lokalnej
biblioteki i rozejrzyj si. Niesamowite. Od ciany do ciany ksiki,
ktre mona miao bra. Wyobra sobie, e mgby przetrawi ka-
d ksik, kady akapit i kade zdanie. Czy Nie wiem, jak! byoby
przeszkod w osigniciu sukcesu?
Zadziwia mnie, e wiedza jest tak atwo osigalna, a mimo to wik-
szo ludzi decyduje si jej nie zdobywa. Edukacja jest jak owoc nie-
zerwany z drzewa, kiedy wystarczyoby wej na drabin. Wikszo
ludzi utrzymuje jednak ograniczajce przekonanie, e nie sta ich na
edukacj. Przykro mi, ale ta wymwka wskazuje na lenistwo.
Wiedza jest darmowa i czeka na to, a kto j przyswoi. Niesko-
czona wiedza jest w zasigu Twoich rk, a jedynym czynnikiem, ktry
powstrzymuje Ci przed signiciem po ni, jeste Ty. Tak Ty. Wy-
cz telewizor, podnie ksik i czytaj. Przesta gra w Guitar Hero
i pjd do biblioteki. Przesta gra na Gameboyu i zajrzyj do ksiek.
Powanie podchodzcy do rzeczy czowiek, dziaajcy w trybie Fas-
tlane, co chwil ma nos w ksikach, chodzi na seminaria, przeglda
fora biznesowe i korzysta z Google, poszukujc interesujcych tema-
tw i strategii.
Masz wrodzon moc stania si ekspertem w czymkolwiek, co nie
wymaga talentu fizycznego. adna ksika na wiecie nie uczyni Ci
profesjonalnym koszykarzem ani piosenkarzem, ale w dziedzinach
niezwizanych ze sprawnociami fizycznymi ksiki potrafi przemie-
ni nowicjuszy w ekspertw. Moesz sta si ekspertem w handlowa-
niu walutami, nieruchomociami, w biznesie, programowaniu stron
internetowych, sprzeday lub mowach publicznych. Wiedza na kady
z tych tematw jest dostpna. Co musisz zrobi? Musisz podj decy-
zj, e j znajdziesz, a potem po prostu wprowadzi to postanowienie
w czyn.
Kiedy remontowaem dom, wiedziaem, e ciany mojego holu
musz by pomalowane przy uyciu specjalnej, skomplikowanej tech-
niki, ktra polega na nakadaniu warstw, tworzcych gbi i trjwy-
miarowe przebarwienia. Miaem do wyboru wynajcie specjalistw
albo nauczenie si tego samemu. Skoro byem na emeryturze, po-
strzegaem to jako ciekawe wyzwanie i zdecydowaem si pomalowa
ciany sam.
Najpierw ogldaem godzinami poradniki wideo w Internecie,
a potem poszedem do sklepu i kupiem materiay. Przez nastpne kil-
ka dni wiczyem na pudekach tekturowych. Po tygodniu staem si
profesjonalist. Nabyem now umiejtno zaledwie w tydzie. Kilka
dni wczeniej byem w sferze Nie wiem, jak!, a chwil pniej posia-
daem umiejtno, ktr mogem sprzedawa, gdybym tylko chcia.
Najlepsi spord malarzy, ktrzy posuguj si t technik, zarabiaj
30 dolarw za metr kwadratowy. W tydzie zbudowaem co, co otwo-
rzyo malutk drk do rwnania Fastlane.
Umiejtnoci i dowiadczenia czekaj na Ciebie. Nikt nie da Ci
ksiki ani nie odda wiedzy. Musisz jej poszuka, przetworzy j i uy
jej. Wejcie w posiadanie wiedzy uczyni Ci bogatym.
Gdzie zatem moesz tanim kosztem znale nieskoczon wiedz?
Jest ona wok Ciebie, tak jak powietrze, ktrym oddychasz.
Ksigarnie: ksiki oferuj najlepszy zwrot z Twojego edukacyj-
nego dolara. Kupuj je, poyczaj albo kradnij, ale je czytaj.
Biblioteka: najwikszy darmowy zbir wiedzy i pogromca mitu
Nie sta mnie na ksiki. Ja zaczynaem od biblioteki.
Fora internetowe: znajd ludzi o podobnych zainteresowaniach
i ucz si od tych, ktrzy odnieli sukces. Znajd wiatr w plecy!
Kursy internetowe: mog sporo kosztowa, ale s wygodne.
Blogi internetowe, podcasty, screencasty, webcasty: nastpni
pogromcy wymwek.
Seminaria: dobre seminaria wnosz dobr warto, przy zaoe-
niu, e s sponsorowane przez waciwe jednostki, a nie guru od zdo-
bywania bogactwa.
Telewizja: kablwka zmienia telewizj w medium edukacyjne.
Poegnaj si z bezmylnymi programami z serii reality show i wejd
na kanay o wartoci edukacyjnej: History, Discovery, Science, HGTV,
Military i National Geographic.
Kontynuacja zaj edukacyjnych: istnieje wiele dwuletnich kur-
sw, ktre oferuj szeroki wachlarz szkole w konkretnych dyscypli-
nach.
Darmowe magazyny: odwied portale, gdzie bdziesz mg za-
mwi prenumerat darmowych magazynw, zwizanych z Twoimi
zainteresowaniami.
Mimo e jestemy otoczeni darmow wiedz, wikszo ludzi j,
niestety, ignoruje. Przykad? Spjrz na wypowied na temat edukacji od-
noszcego sukcesy inwestora Lonniego Scruggsa (LonnieScruggs.net):
Kiedy miaem dwie prace. EDUKACJA zmienia moje ycie. Za-
nim nauczyem si, jak sprawi, aby moje pienidze zarabiay same,
wykonywaem ca prac w pojedynk. W tamtych czasach wiedzia-
em tak mao, e mylaem, i sposobem na zdobycie wolnoci finan-
sowej jest praca na dwa etaty. Tak wanie robiem przez wiele lat.
W kocu uwiadomiem sobie, e dzie nie ma wystarczajcej iloci
godzin i nie mog pracowa w miesicu dostatecznie dugo, aby osig-
n bezpieczestwo finansowe. Musiaa istnie lepsza droga. Zacz-
em jej szuka.
Kiedy uwiadomiem sobie, e odpowiedzi s wiedza i edukacja,
zdecydowaem si zdoby wyksztacenie. Miaem wczeniej za sob
jakie formalne szkolnictwo, ale teraz chodzio o prawdziw edu-
kacj.
Kiedy dzisiaj patrz wstecz, mog stwierdzi, e nie robiem a-
twych i przyjemnych rzeczy, ktre robili inni ludzie, ale e robiem
wszystkie waciwe rzeczy. Teraz z moj rodzin cieszymy si bezpie-
czestwem i wolnoci finansow. Moemy robi to, co chcemy. Wielu
naszych przyjaci nadal pracuje na etatach, szukajc bezpieczestwa
finansowego, ktrego nigdy nie zaznaj. Mieli tak sam szans, jak
ja, ale po prostu wybrali inaczej. Wszyscy przeszli przez szkoy, ale
nie mieli wyksztacenia, ktre pozwala osign wolno finansow.
Dzisiaj mwi mi, jakim jestem szczciarzem.
Najlepsz inwestycj, jakiej moesz dokona, jest inwestycja w sie-
bie. Bd gotw zapaci za swoj edukacj teraz, albo bd przy-
gotowany na zapacenie pniej znacznie wikszej sumy za brak wy-
ksztacenia. Wybory, jakich dokonujesz dzisiaj, zdeterminuj Twoj
finansow przyszo. Upewnij si, e dokonasz waciwych wyborw,
poniewa bdziesz musia y z ich skutkami.
Bogaci rozumiej, e edukacja nie koczy si wraz z ceremoni
zakoczenia szkoy. Ona si tam zaczyna. wiat jest w cigym ruchu,
a Twoja wiedza musi dotrzymywa kroku jego ewolucji. W przeciw-
nym razie znajdziesz si wrd przecitnych.
Nie mam czasu!
Na ogonie wymwki Nie wiem, jak! siedzi Nie mam czasu!.
Jak masz znale czas na zmian oleju? Mwi powanie jak znale
na to czas pomidzy prac na peny etat a opiek nad dwjk dzieci?
Ot wanie pomidzy.
Zmiana oleju nie jest trudna, jeli poczysz j z innymi czynno-
ciami, powtarzajcymi si w Twoim codziennym yciu. Mimo e czas
jest wartoci liniow, mona nim manipulowa dziki czeniu czyn-
noci ze sob, tak jak w powiedzeniu Upiec dwie pieczenie na jed-
nym ogniu. Zmaksymalizuj czas i bogactwo. Wykonaj dwie czynnoci
w jednym przedziale czasowym. Zrb ze swojego ycia uniwersytet.
Oto kilka strategii oszukujcych czas.
Uniwersytet za kierownic: suchaj audiobookw i wiadomoci
finansowych w radiu, podczas postoju w korkach. Z utrapienia korki
przemieniaj si w uczelni.
Uniwersytet na siowni: pochaniaj ksiki, podcasty i magazyny
podczas wicze na siowni. W przerwach midzy seriami na bieni
albo na rowerze stacjonarnym siownia zamienia si w uczelni.
Uniwersytet w poczekalni: bierz ze sob lektur, kiedy kroi si
bolesne czekanie: na lotniska, do gabinetw lekarskich oraz do Twoje-
go straszliwego wydziau komunikacji. Nie sied tam, obracajc kciu-
kami ucz si!
Uniwersytet w toalecie: nigdy nie sied w toalecie bez lektury,
ktra ma warto edukacyjn. Przedu swoje posiedzenia (nawet,
jeli ju zaatwie spraw) z intencj nauczenia si czego nowego
kadego dnia. Uniwersytet w toalecie to najlepsze miejsce na zmian
oleju, poniewa zajcia odbywaj si codziennie i obecnoci tam nie
da si unikn. Oznacza to, e zwrot z Twojej inwestycji czasu jest
nieskoczony! Czas w toalecie zmienia si w edukacj.
Uniwersytet w pracy: jeli moesz, czytaj w przerwach w pracy.
Kiedy jedziem limuzyn i rozwoziem pizz, czytaem duo, czekajc
na pasaerw. Nie graem w kieszonkowego pokera czytaem. Jeli
moesz wykorzysta martwe okresy podczas pracy, pac Ci za nauk.
Praca, ktra bya lep uliczk, zmienia si w edukacj.
Uniwersytet telewizyjny: nie moesz oderwa si od telewizora?
Nie ma problemu. Umie telewizor w pobliu Twojego miejsca pracy
i pracuj zgodnie z planem Fastlane, podczas gdy telewizja bdzie robi
swoje. Ogldajc niezliczone powtrki Star Treka, ktry odwanie
udawa si w miejsca, jakich nie odwiedzi jeszcze aden czowiek,
uczyem si programowania stron internetowych. Tak naprawd na-
wet podczas pisania tego tekstu ogldam mecz, w ktrym New Orleans
Saints gromi New England Patriots (program Monday Night Foot-
ball). Futbolowa pokusa przeksztacona zostaa w prac i edukacj.
Pomyl o czasie, ktry ju wykorzystujesz. Ile godzin marnujesz na
trywialne czynnoci? Nie musi to by czas stracony. Mona wykorzy-
sta go na zmian oleju.
Na pocztek wybierz temat, ktry Ci interesuje, albo obszar, w kt-
rym Twoje ycie wymaga poprawy. Nie jeste zbyt dobry w sprzeday
lub pisaniu? Id do biblioteki i zacznij czyta. Zanim zaczem pisa
Fastlane milionera, kupiem sze ksiek zwizanych z publikowa-
niem, pisaniem i autorstwem. Nie napisaem ksiki i nie wydaem jej
na olep edukowaem si dogbnie podczas caego procesu.
Wyznacz sobie cel, e przeczytasz co najmniej 12 ksiek rocznie
lub jedn co miesic. Jeli jeste agresywny, tak jak ja, przeczytasz
jedn ksik tygodniowo. Im wicej wiedzy wchoniesz, tym wicej
momentu obrotowego wygenerujesz podczas podry Fastlane.
Zmiana oleju za 50 000 dolarw
Kiedy ostatni raz odwiedziem jeden z serwisw, wymieniaj-
cych olej na poczekaniu, reklamowana cena 21,99 dolara zmienia
si w rachunek na 110 dolarw z powodu dodatkowych zalecanych
czynnoci serwisowych. Zmiana oleju nie powinna kosztowa wicej
ni 25 dolarw. Kada wysza cena powinna wzbudzi Twoje podej-
rzenia. Dwadziecia dolarw to typowa cena ksiki. Uywane ksiki
s tasze. Ksiki z biblioteki s darmowe. Kontynuowanie edukacji
na kursach dwuletnich kosztuje 30 dolarw za godzin. Zmiany oleju
s tanie. Mimo to, nadal przypinamy sobie do kostek acuch dugu
i pacimy za nie tysice dolarw.
Kilka dni temu widziaem zdjcie studenta, publicznie protestu-
jcego przeciwko jednej z rzdowych dotacji finansowych. Trzyma
du tablic z napisem: Mam redni 4,0, 90 000 dolarw dugu
i nie mam pracy. Gdzie jest moje dofinansowanie?. Gdzie jest Twoje
dofinansowanie? Pozwl, e Ci to powiem. Wejd do azienki, zapal
wiato i spjrz w lustro. Oto Twoje dofinansowanie. Jestem zmczony
zawymi historiami dobrych studentw, ktrzy kocz szkoy z grami
dugw i nie mog znale pracy. Prawda jest taka, e jeli pozwolisz
siom rynku prowadzi Twj wehiku, prawdopodobnie skoczysz na
ulicy ze zrobionym w domu plakatem, ogaszajcym wysoko red-
niej Twoich ocen i wysoko miadcego, szeciocyfrowego dugu.
Nikogo to nie obchodzi. Masz dug, poniewa poyczye pieni-
dze. Masz go, poniewa wkupie si w kamstwo i wyrzeke si kon-
troli. Kupie Slowlane. Czy bye zmuszany do zacigania dugw?
Nie masz pracy, poniewa gosowae na politykw, ktrzy karz pro-
ducentw i nagradzaj konsumentw. Spjrz prawdzie prosto w oczy.
Droga zmiana oleju, ktra wymusza doywotni czas kontraktowy,
jest gupot. Pasoytniczy dug nie dba o rdo chce jedynie pore
Twj wolny czas, najlepiej przyprawiony odrobin soli i pieprzu.
Poraka seminaryjna
Jaki idiota zapaciby 50 000 dolarw za udzia w seminarium?
Wiele osb tak robi. Jest to popularne pytanie na forum Fastlane. Kto
oferuje trzydniowe seminarium na temat inwestowania w nieruchomo-
ci za 50 000 dolarw. Czy powinienem je kupi? Co? Bierzesz prochy?
Czy wiesz, co kupujesz? Powiem Ci. Pacisz 50 000 dolarw, aby kto
objani Ci ksik, ktra ley w ksigarni z cen 19 dolarw.
Seminarium za 50 000 dolarw jest wykorzystaniem wiedzy, jak
mamy my, producenci: Ludzie s leniwi. Ludzie chc, aby podano im
wiedz. Ludzie nie chc czyta i czy ze sob zda. Chc, aby kto to
zrobi za nich. Ludzie chc, by kto nimi pokierowa, poprowadzi ich
wehiku. Chc wydarze, nie procesw, a czy jest lepsze wydarzenie
od seminarium za 50 000 dolarw?
Seminaria mog by dla procesu edukacji wspaniae, ale musz to
by odpowiednie seminaria, niezbyt drogie i prowadzone przez produ-
centw i dowiadczonych ekspertw, a nie profesjonalnych mwcw.
Wikszo drogich seminariw to dobrze zaplanowane maszyny mar-
ketingowe, pomylane tak, aby wycign z Twojego portfela kadego
dolara. Wikszo tanich seminariw to jednodniowe reklamy o wiele
droszego szkolenia, a osoby, ktre je prowadz, cierpi na typowy
paradoks praktyki: obrastaj w miliony dziki mowom publicznym,
a nie w wyniku tego, co gosz.
Pewna czonkini forum Fastlane podzielia si swoimi dowiadcze-
niami z uczestnictwa w seminarium, prowadzonym przez popularne-
go guru ksikowego:
Po pierwsze, nie bdzie Ci wolno zdradza wiedzy przedstawio-
nej na seminarium. Gdyby mg przekaza j innym, ludzie dowie-
dzieliby si o wiele szybciej, e to seminarium jest tylko gigantyczn
reklam o wiele droszego seminarium, ktre kosztuje okoo 50 000
dolarw. Po drugie, niczego si tam nie nauczysz poza tym, e po-
winiene by posucha swojego przeczucia i nie i na to seminarium.
Naprawd, co minut rodzi si nowy naiwniak. To niesamowite, jak
ludzie, ktrzy nie maj nic na koncie, s w stanie wyskroba 50 000
dolarw tylko dla nadziei otrzymania czego lepszego. Wreszcie, ist-
nieje segment seminariw, dziki udziaom w ktrych zwikszasz limit
swojej karty kredytowej, bo w kocu bogaci tworz pienidze, a biedni
je zarabiaj. Kady idzie wic na seminarium zwikszy swoje limity
i zgadnij, co si wtedy dzieje? Zaskakuj Ci cen zakupu, ktra waha
si w przedziale od 16 do 50 tysicy dolarw, zalenie od tego, na ile
jeste powany. Niedorzeczne? Najwyraniej nie, poniewa ludzie
biegn do pomieszczenia na tyach, jak bydo na rze, z kartami kre-
dytowymi w doni. Wychodz z lkliwym poczuciem samozadowolenia
i liczn ma naklejk, ktra gosi: Inwestuj w siebie.
Zmiana oleju za 50 000 dolarw jest tak samo szokujca, jak semi-
narium za 50 000 dolarw. Dobre seminaria kosztuj do tysica dola-
rw i prowadz je szanowani eksperci, praktycy i firmy organizujce
seminaria. Dobre seminaria maj walory edukacyjne i nie kosztuj
tyle, ile nowy Cadillac Escalade. Ze seminaria s przereklamowane,
perswazyjne i wykorzystuj Ci. Chodzi w nich wycznie o zarabianie
pienidzy, nie o pomoc.
Jak odrni dobre seminarium od zego? Pierwsz wskazwk
jest cena. Kada niedorzeczna cena powinna by sygnaem, e organi-
zatorowi zaley bardziej na zarobieniu pienidzy ni na przekazaniu
wiedzy. Po drugie znw cena. Strze si frazy za darmo. Za dar-
mo oznacza zwykle osiem minut edukacji i osiem godzin sprzedawa-
nia droszego seminarium. Po trzecie, kto je prowadzi? Czy to zawo-
dowy mwca, czy kto, kto naprawd praktykuje to, co gosi? Czytaj
informacje drobnym drukiem. Strategie Johnyego Guru przyniosy
miliony, a potem drobnym drukiem napisane jest: Johny Guru nie
bdzie obecny podczas seminarium. Czy pozwoliby aktorowi prze-
prowadza na Tobie operacj w zastpstwie za prawdziwego chirurga,
ktry jest nieobecny? Poraka!
Podsumowanie
rozdziau
Uytkownicy Fastlane zaczynaj edukacj
w momencie ukoczenia szkoy, jeli nie
wczeniej.
Edukacja poruszajcych si szybkim pasem
suy rozwijaniu ich systemu biznesowego
oraz drzewka pienidzy, a nie podnoszeniu
rzeczywistej wartoci.
Dziaajcy w zgodzie z Fastlane nie s zain-
teresowani byciem trybikiem w maszynie.
Chc by t maszyn.
Nie wiem, jak!, jest wymwk, ktr
mona pokona dziki dyscyplinie.
Nieskoczona wiedza jest wszdzie i jest
za darmo. Brakuje nam tylko dyscypliny,
aby j przyswoi.
Moesz sta si ekspertem w kadej dy-
scyplinie, ktra nie wymaga umiejtnoci
fizycznych.
Swoj wiedz mona poszerza w czasie,
przeznaczonym na inne czynnoci.
Organizatorzy drogich seminariw wyko-
rzystuj chodnikowcw i poruszajce si
Slowlane osoby pozbawione praw obywa-
telskich, reklamujc puste obietnice jako
wydarzenia.
WEJD NA CZERWONE POLE I 321
Rozdzia 28
Wejd na czerwone pole
Kiedy wydaje Ci si, e
wszystko jest pod kontrol,
po prostu nie jedziesz
dostatecznie szybko.
Mario Andretti
If things seem
under control,
you are just not going
fast enough.
Mario Andretti
Zwycizcy Fastlane powstaj na czerwonym polu
Zwycizcy powstaj na czerwonym polu. Czym jest czerwone pole?
Jest ono czystym, nieskazitelnym oddaniem.
Drzewka pienidzy, biznesw i systemw nie buduje si przez jed-
n noc. Skonstruowanie maszyny do budowy piramidy zajo Chumie
lata. Oddanie jest wod dla drzewka pienidzy, jego socem, nawo-
zem i kultywacj. Wiem, e oddanie jest sowem, ktre moe wywoa
buntownicze ucieczki. Jeli mylisz, e proces Fastlane jest atwy, za-
trzymaj si teraz i wr do Slowlane, co te nie jest atwe!
Pamitaj Boga si powoli jest przynt z haczykiem. Stwo-
rzenie dynamicznego biznesu jest jak wychowanie dziecka, od jego
urodzenia po osignicie przez nie dorosoci. Musisz powici si
swojemu systemowi i biznesowi tak, jak rodzic musi powici si
swoim dzieciom. Na czerwonym polu testuje si moliwoci samocho-
du i to wanie tam zostan sprawdzone Twoje moliwoci.
Czy jeste zainteresowany, czy oddany?
Mnstwo ludzi wlecze si przez ycie na pierwszym biegu, a po-
tem zastanawiaj si: Jak si tu dostaem? Kto nie chciaby przesta
martwi si o pienidze? Bycie tylko zainteresowanym bogactwem i fi-
nansowym bezpieczestwem nie wymaga, niestety, adnego wysiku.
Zainteresowanie jest jak przedszkole nie wystarczy. Zainteresowani
yj na pierwszym biegu.
Jeli chcesz wyj poza pierwszy bieg, musisz podj zaplano-
wany wysiek i dokonywa dobrych wyborw, aby wykorzysta moc
Fastlane. Pomidzy zainteresowaniem a oddaniem jest zasadnicza
rnica.
Zainteresowanie czyta ksik oddanie wykorzystuje t ksi-
k 50 razy. Zainteresowanie chce biznesu oddanie skada wniosek
o zaoenie firmy. Zainteresowanie pracuje nad Twoim biznesem go-
dzin dziennie, od poniedziaku do pitku oddanie pracuje nad nim
siedem dni w tygodniu, kiedy tylko czas na to pozwoli. Zainteresowa-
nie wynajmuje drogi samochd oddanie jedzi rowerem i przynosi
pienidze Twojemu systemowi. Zainteresowanie jest zafascynowane
wygldaniem na bogatego oddanie jest zajte planowaniem zdobycia
bogactwa.
Mark Zuckerberg, zaoyciel Facebooka, nie zbudowa najchtniej
uywanej strony spoecznociowej, poniewa by tym zainteresowany.
By tej sprawie oddany. Thomas Edison nie wynalaz arwki dziki
zainteresowaniu. Pracowa nad tym wynalazkiem z penym oddaniem.
Zainteresowanie oznacza poddanie si po trzeciej porace. Oddanie
oznacza dalsz prac po setnej.
Kiedy budowaem swoj firm, mj system i mojego zastpc, by-
em temu oddany. Tygodniami spdzaem nad tym przedsiwziciem
po 12 godzin dziennie, doprowadzajc je do perfekcji. Wyrzekaem
si alkoholowych spotka z przyjacimi, mieszkaem w malutkim
mieszkanku, jadem tani makaron w porze lunchu i na kolacj. Byem
gotowy zmywa naczynia, aby mc pracowa nad moim planem. Kie-
dy moi przyjaciele bardziej interesowali si chwaleniem si, kto ma
najszybszy samochd w grze wideo, ja chciaem wolnoci finansowej.
Chciaem szybkiego samochodu w rzeczywistoci, nie na ekranie te-
lewizora. Moi przyjaciele byli oddani zwycistwom w wiecie fantazji,
a ja powicaem si zostaniu zwycizc w prawdziwym wiecie. Zwy-
cizcy Fastlane powstaj na czerwonym polu.
Zdystansuj si od wikszoci ludzi
Jak bardzo tego chcesz? Jak silna jest Twoja wola? Czy zgodzisz si
spa w samochodzie, eby odnie sukces? Czy zgodzisz si na ycie
w malutkim pokoju, jeli Twoi znajomi s wacicielami domw? Czy
odpucisz nowe BMW na rzecz kupy zomu z przebiegiem 150 000
mil? Czy mgby by kelnerem w Maloneys Bar and Grill, gdy Twoi
przyjaciele maj wygodne prace i zarabiaj 50 000 dolarw rocznie?
Jak bardzo tego chcesz?
Wikszo ludzi nie ma takiej woli, a ona oddziela zwycizcw od
przegranych. Myl o yciu w wycigu szczurw przez 50 lat musi by
bardziej bolesna ni myl o wykonaniu pracy, ktra pozwoli od tego
uciec. Moesz mie przecitny komfort teraz albo ogromny komfort
pniej. Poruszajcy si Fastlane oddaje krtkoterminowy komfort, bo
wie, e moe zdoby niezwyky dugoterminowy komfort.
Kiedy trzeba wej w boto i ubrudzi si, wikszo ludzi wybierze
pynn jazd na pierwszym biegu, unikajc dyskomfortu czerwonego
pola. Czerwone pole pozwala przebi si przez blokady drg i wzmac-
nia proces.
Kiedy u profesora uniwersytetu Carnegie Mellon, Randyego Paus-
cha, zdiagnozowano miertelnego raka, da nam on ostatni wykad,
w ktrym powiedzia:
Mury nie istniej bez powodu. Mury nie zostay zbudowane, aby
nas zatrzyma. Mury istniej, aby da nam szans pokazania, jak bar-
dzo czego chcemy. Mury s po to, aby zatrzyma tych, ktrzy nie chc
tego dostatecznie mocno. One istniej, aby zatrzyma pozostaych!
Ostatnie sowo cytatu to pozostaych. Musisz si upewni, e nie
jeste jednym z pozostaych, poniewa pozostali to synonim sowa
wikszo. Wikszo ludzi to konsumenci, ktrzy s o dwie wypaty
od bycia spukanym. Wikszo ludzi nie zainwestuje dugich godzin
w swj system biznesowy, kiedy ich przyjaciele yj na kredyt. Wik-
szo ludzi pozwoli znajomym i rodzinie osabi swoje sny sowami:
To nie zadziaa. Wikszo ludzi zaczyna z podnieceniem i tryska
bogactwem, ale poddaje si przy pierwszej porace. Wikszo ludzi
ulega postawie poddaj si i robi tak, nie wiedzc, e s o jedn lub
dwie gry od zdobycia gola krzywej liniowego wzrostu Fastlane.
Czy jestemy na miejscu? Bogactwo jest ukrytym bytem, a jego
nieuchwytno eliminuje sabych. Twoja podr bdzie przebiegaa
przewidywaln drog podniecenia, kwestionowania, oddania i po-
nownych narodzin. Sukces Fastlane wymaga inwestycji czasu i wy-
siku. Jest to opata, ktra czyni Ci wyjtkowym i trzyma wszystkich
innych z daleka.
Tego wysiku nie mona omin ani zleci komu innemu. Przy-
gotuj si na prac i powicenie. Znaj swj cel. Wyobra sobie swo-
je marzenia, przygotuj rodki i wiedz, e po prostu uiszczasz opat,
poniewa nie chciae zamienia piciu na dwa przez reszt ycia!
Jeli nie wykonasz cikiej pracy, ktrej wymaga Fastlane, zrobi to
kto inny. A jeli nie jeste taki, jak wikszo ludzi, odkryjesz co
cudownego: Moesz y inaczej ni oni.
Zdejmij nog z hamulca!
Poraka to pot sukcesu, a ja jestem mokry od potu.
Jeli brae udzia w zajciach ze stepu lub aerobiku, znasz zasady:
poci si, przyspieszy akcj serca, zwikszy wytrzymao i straci
na wadze. Gdyby poszed na podobne zajcia, a instruktor zabroniby
si poci, zaprzeczyoby to celowi wicze. Cika praca naturalnie
wywouje pot, a ten staje si dowodem Twojego wysiku.
Ta niedorzeczna analogia jest, niestety, paradoksem, z ktrym si
stykasz, kiedy boisz si poraki i odmawiasz zdjcia nogi z hamulca.
Pot sukcesu to poraka. Mimo e nie moesz zbudowa wytrzyma-
oci bez pocenia si, nie moesz dowiadczy sukcesu bez poraki.
Poraka jest naturaln odpowiedzi na sukces. Jeli unikasz poraek,
unikasz take sukcesu.
Nie moesz jecha drog do bogactwa z wcinitym hamulcem.
Musisz podj ryzyko. Musisz poczu dyskomfort. Musisz odnie po-
rak.
Co powoduje ten strach przed porak? Strach przed porak przy-
pisywany jest przeszacowanej analizie gorszego scenariusza (AKGS).
Co jest gorszym scenariuszem i jakie jest prawdopodobiestwo, e on
si zrealizuje? Odniesiesz porak w biznesie i bdziesz musia wrci
do pracy. Przecie to nic strasznego. Kiedy stawiasz opr spoecznym
wiatrom w oczy, bdziesz si poci!
Podejmij skalkulowane ryzyko. Jeli tak zrobisz, rzeczy zaczn si
wydarza. Spotkasz nowych ludzi, pojawi si nowe okazje. Dostaniesz
feedback. W Twoim yciu pojawi si szczliwe przeomy i zbiegi
okolicznoci. Sam fakt podejmowania dziaania powoduje, e dzie-
j si rzeczy niesamowite. Tak, Fastlane jest ryzykiem. Poraka wisi
w powietrzu. Nauczyem si programowania metod prb i bdw.
Zanim udao mi si znale waciwy sposb, programowaem bdnie
po sto razy. Moje inne poraki obejmuj idiotyczne wielopoziomowe
programy marketingowe, przez biuteri, do programw sprzeday
bezporedniej. Za kadym razem otrzsaem si, analizowaem, uczy-
em si, dostosowywaem i prbowaem od nowa. Noga bya zdjta
z hamulca!
Kiedy usyszaem: Inteligentny czowiek uczy si na swoich b-
dach. Mdry czowiek uczy si na bdach innych. Moesz si uczy na
moich. Ja nie nauczyem si Fastlane przez jedn noc. Odnalazem do
niego drog poprzez poraki. Strach przez porak jest rzecz normaln,
ale to poraka daje dowiadczenie, ktre przeradza si w mdro.
Ryzyko Fastlane moe procentowa
przez cae ycie
Bill Gates jest wyjtkiem. Zbudowa jedn firm i zarobi miliardy.
Wystarczya mu jedna firma. Niektrzy mog powiedzie, e jestem
gwiazd jednego przeboju. wietnie. Wol, eby tak byo, ni eby
w ogle nic nie byo. Wystarczy jeden przebj i mona by ustawio-
nym na reszt ycia.
Oto wyzwanie: jeli chcesz strzela gole, musisz wyj na boisko
i kopa do bramki. Gole nie zdarzaj si, jeli siedzisz na awce rezer-
wowych albo na kanapie, jedzc precelki i dokonujc masakry w grze
Halo 3. Wyjd na boisko i zacznij kopa do bramki! Kiedy podej-
miesz dostateczn liczb prb i oswoisz si z prdkoci biznesu, po-
stpy bd przychodzi atwiej.
Podejmuj inteligentne ryzyko i omijaj to gupie
Jeli chodzi o analiz ryzyka, istniej dwa jego typy, okrelane
przez najlepsze i najgorsze moliwe rezultaty i konsekwencje: inteli-
gentne ryzyko oraz gupie ryzyko.
Lot do Las Vegas i uprawianie hazardu za miesiczn wypat jest
gupim ryzykiem. Jazda po autostradzie z niesprawnymi hamulcami
rwnie jest gupim ryzykiem. Kiedy podejmujesz inteligentne ryzyko
i unikasz tego gupiego, w miar upywu czasu wzmacniasz coraz bar-
dziej swoj drog do bogactwa. Inteligentne ryzyko oferuje ograniczo-
n moliwo niepowodzenia i nieograniczone moliwoci sukcesu.
Gupie ryzyko oferuje niewyczerpane moliwoci odniesienia poraki
i ograniczon szans na sukces lub krtkoterminowe powodzenie.
Wikszo dziaa zwizanych z gupim ryzykiem naley do kate-
gorii bezobjawowych. Po prostu nie s jasno zdefiniowane i potrzeba
starannoci i uwagi, by je dostrzec. Kiedy bior udzia w wycigach na
ulicach Phoenix w 850-konnym samochodzie, angauj si w bezob-
jawowe, gupie ryzyko. Jego pozytywne strony to krtkotrway napyw
adrenaliny i czasowe podbudowanie wasnego ego. Ze strony to
moliwo wypadku i zabicia siebie lub kogo innego. Dobre strony s
ograniczone i krtkotrwae, a ze s nieograniczone, z dugotrwaymi
efektami. Tak wydaje si, e to gupota.
Oto nastpny przykad gupiego ryzyka, ktry odkryem dopiero,
kiedy pisaem ten rozdzia. Pisz t ksik, korzystajc z aplikacji
w chmurze. Oznacza to, e pisz na zewntrznym serwerze. Nie zro-
biem kopii mojej pracy. Jeli serwer nawali, moja praca przepadnie.
Tak gupie ryzyko wystpuje we wszystkich rozmiarach i smakach,
a to sprawia, e jestem idiot dnia. Przepraszam na moment musz
teraz zrobi kopi zapasow mojej pracy.
OK, wrciem.
Przejdmy teraz do inteligentnego ryzyka. Kiedy inwestuj 100 000
dolarw w firm internetow, angauj si w ryzyko inteligentne. Kie-
dy sprzedaem moj firm internetow, zainwestowaem cz zyskw
z powrotem w t firm. Nadal jestem wacicielem niewielkiej jej cz-
ci i jest ona cakowicie pasywna. Dlaczego zainwestowaem 100 000
dolarw i wystawiem si na ryzyko? Przeanalizowaem prawdopodo-
biestwo odniesienia sukcesu przez nowego waciciela mojej firmy
i doszedem do wniosku, e szansa na sukces bya dua. Ich celem
byo przejcie mojej maej firmy i zrobienie z niej biznesu wartego 100
milionw dolarw. Jeli im si powiedzie, moja niewielka inwestycja,
w kwocie 100 000 dolarw, bdzie wtedy warta dwa miliony. Jakie
s szanse niepowodzenia? Firma moe odnie porak, a po upyn-
nieniu mojej inwestycji stracibym okoo 50 proc. Szanse poraki s
ograniczone, a szanse na sukces nie maj grnych limitw. To jest
wanie inteligentne ryzyko.
Jeli odejdziesz z pracy, aby zaangaowa si w biznes Fastlane,
jest to inteligentne ryzyko. Zyskasz szans na zarobienie milionw,
a w najgorszym wypadku bdziesz musia y poniej swoich stan-
dardw, zmywa podogi, przewraca hamburgery na ruszcie, je ry
i fasol i jedzi rowerem do sklepu spoywczego. Czy naprawd jest
to takie straszne? Nie, jeli tylko znasz swj cel i jeste oddany swojej
mapie. Wszystko sprowadza si do tego, ile jeste gotw zrobi i na
co si nie odwaysz. Ryzyko wie si z uwanym zarzdzaniem wy-
borami. Zminimalizuj gupie ryzyko i korzystaj z moliwoci ryzyka
inteligentnego. A jeli chodzi o porak, uwierz mi atwiej jest y,
aujc poraki, ni aujc, e nigdy nie podje prby.
Przepd pewien dzie
Co powstrzymuje ludzi od wjazdu na czerwone pole?
Jest to pewnego dnia. Pewnego dnia bd Pewnego dnia zrobi
to i tamto Pewnego dnia, kiedy dzieci podrosn; pewnego dnia, kie-
dy spac dugi Pewnego dnia. Lecz dzie ten nigdy nie nadchodzi.
Jest bardzo odlegy w Twoim umyle.
Pewien dzie jest niebezpieczny i paraliujcy. Wizi Ci w kra-
inie nicoci. Pewien dzie jest tutaj i teraz, czysty i przejrzysty i nie
chce mie nic wsplnego z jutrem. Fastlane wymaga, aby dokona tej
prostej transformacji: zamie pewnego dnia na dzisiaj.
Czy zdarza Ci si, e kiedy dokd jedziesz, wszdzie masz zielone
wiato? Jeli chodzi o okazje i minimalizacj ryzyka, ludzie, niestety,
czekaj na idealny moment czekaj, a wszdzie bd mieli zielo-
ne wiato, co przywouje pewnego dnia. Zapytaj kadego, kto chce
uciec od Slowlane, dlaczego nie wykona jeszcze skoku i na co czeka.
Zawsze jest jaka wymwka
Czekam na awans.
Czekam, a dzieci podrosn.
Czekam, a spac dugi.
Czekam, a odziedzicz pienidze.
Czekam na nowy rok.
Czekam, a skocz szko.
Czekam, a moja ona znajdzie prac.
Czekam, a sytuacja gospodarcza si poprawi.
Czekam, a naprawi piecyk ciepej wody.
Czekam na to
Czekam na tamto
Cz wsplna jest zawsze taka sama czekam. Na co czekasz?
Na pewnego dnia co, jakie wydarzenie, szczeglne warunki? Nie-
stety, te tworzone wewntrz umysu zastrzeenia przychodz i odcho-
dz, pozostawiajc poszukiwacza okazji uwizionego w tej samej ko-
leinie na lata. Czekanie na same zielone wiata jest czekaniem, a
niebo stanie si fioletowe w trzeci rod listopada.
Jeli dotychczas nie wyraziem si dostatecznie jasno, zrobi to
teraz nigdy nie ma idealnego momentu. Pewien dzie jest dzi-
siaj. Dzisiaj, teraz. Tydzie ma siedem poczonych ze sob dzisiaj,
a rok ma ich 365. Dzisiaj jest wszystkim, co masz! A jeli bdziesz
czeka, okazje przejd obok. Twoja podr Fastlane nigdy si nie za-
czyna i mija rok za rokiem, a kiedy stare oczekiwania zostaj spenio-
ne, pojawiaj si nowe. A kiedy omijaj Ci kolejne okazje, zgadnij,
co jeszcze mija? Czas. Tak, poprosz o odpowiedni sygna dwikowy
z opery mydlanej. Czas upywa, mijaj kolejne dni a s to dni na-
szego ycia.
Szansy nie obchodzi waciwy moment
Szansa czsto przejeda przez Twoj okolic, a kiedy to robi, mu-
sisz j zapa. Oce ryzyko i podejmij dziaanie. Niestety, szansa nie
dba o waciwy moment. Nic j nie obchodz obecne okolicznoci,
Twj zepsuty samochd czy Twoje yciowe zamieszanie. Nadchodzi
i odchodzi z wasnej woli, posiada wasny umys i nie widzi kopot-
liwych sytuacji. Szansa przychodzi przebrana za zmian i wyzwanie.
Pamitaj zmiana rodzi milionerw.
Forum Fastlane (TheFastlaneForum.com) jest moim przykadem
apania szans nieprzychodzcych w idealnym momencie. Moje forum
istniao lata przed napisaniem tej ksiki, poniewa szansa przeje-
daa niezapowiedziana przez moj okolic. Moim zamierzeniem byo
stworzenie forum po napisaniu ksiki, jednak lata przed napisaniem
pierwszego sowa odwiedziem pewne forum przedsibiorcw, na
ktrym swego czasu czsto przebywaem i rozpoznaem znanych mi
czonkw tego forum, wspominajcych dawne czasy i to, jak obecnie
forum zachwaszczone jest spamem, intrygami i przekrtami. Ludzie
dali zmiany lub alternatywy.
Miaem ju wtedy plan stworzenia forum w bliej nieokrelonej
przyszoci, ale ta szansa czy okazja pojawia si w nieodpowiednim
momencie. Nagle skrcia za rg i usyszaem oguszajcy dwik wy-
dobywajcy si z jej tumikw. Mimo e akurat byem pod prysznicem,
wybiegem na zewntrz, cay mokry i kompletnie nieprzygotowany
stawiem jej czoa. Przywitaem si z ni, otworzyem dla niej drzwi
i wpuciem do rodka. Nie by to najlepszy czas dla mnie, ale by
odpowiedni dla szansy. Pewien dzie sta si dniem dzisiejszym. Ta
decyzja pozwolia mi dokona przedsprzeday setek ksiek, zanim
napisaem pierwsze sowo.
Wielu odnoszcych sukcesy przedsibiorcw zaczo dziaania
przedsibiorcze na studiach. Znasz ich firmy Microsoft, Dell, FedEx
i Facebook. Ich zaoyciele zapali szanse poza dogodnym dla nich mo-
mentem i wybrali podjcie inteligentnego ryzyka. Ci przedsibiorcy
schwytali szanse, nie czekajc na spenienie warunkw: Kiedy sko-
cz studia lub Podczas przerwy wakacyjnej, albo Po egzami-
nie z matematyki. Szanse przebrane s za niezaspokojone potrzeby
i kiedy zadzwoni do Twoich drzwi, otwrz je! Jeli tego nie zrobisz,
szansa odchodzi i dzwoni do innych drzwi, wiedzc, e w kocu kto
wpuci j do rodka.
Dlaczego nie Ty? Odpowiedni moment zdarza si rzadko. Czeka-
nie wzmacnia przecitno. Ludzie siedz na tykach i czekaj przez
cae ycie na idealne to czy tamto. Idealne scenariusze i okoliczno-
ci nigdy nie nadchodz. W zamian za to nadchodzi staro i widmo
zmarnowanego marzenia.
Teraz masz moliwo wyjechania z garau i wyboru drogi. Dro-
ga jest tam, gdzie zaczyna si Twoja podr Fastlane. Drogi Fastlane
prowadz do bogactwa. Posiadasz map Fastlane i wiesz, jak dziaaj
Slowlane i Sidewalk. Wiesz, jak wyregulowa swj wehiku. Wiesz,
jakie nastawienia umysu s aktywami, a jakie s Twoim obcieniem.
Zdemaskowae siy grawitacji, ktre bd knu przeciwko Twojemu
wehikuowi. Posiadasz wszystkie narzdzia potrzebne do tego, aby
wyjecha z garau i wjecha na jedn z wielu drg do bogactwa. Tak
czas ruszy w drog.
Podsumowanie
rozdziau
Zainteresowanie to jazda na pierwszym
biegu. Oddanie jest czerwonym polem.
Cika praca i oddanie odrniaj zwyciz-
cw od przegranych.
Niektrzy przedkadaj krtkotrway, prze-
citny komfort nad dugotrway i niezwy-
ky komfort.
Aby y inaczej ni inni, musisz robi to,
czego inni nie zrobi.
Przygotuj si na cik prac, powicenie
i inne wyboje na drodze. S to miny, kt-
re usuwaj z drogi sabych i wysyaj ich
z powrotem do krainy wikszoci ludzi.
Poraka jest charakterystyczna dla drogi
do sukcesu. Oczekuj jej i ucz si od niej.
Jeden przebj moe zapewni bezpiecze-
stwo na cae ycie, a nawet na pokolenia.
Goli nie mona strzela z awki rezerwowych.
Gupie ryzyko wie si z nieograniczon
moliwoci poraki (dugoterminowo)
oraz z ograniczon szans sukcesu (krt-
koterminowo).
Inteligentne ryzyko oferuje szans nie-
ograniczonego sukcesu (dugoterminowo)
i ograniczon moliwo niepowodzenia
(krtkoterminowo).
Nigdy nie ma idealnego momentu, a cze-
kanie na pewien dzie jest strat czasu.
WACIWA DROGA PROWADZI DO BOGACTWA I 333
CZ 7
Drogi do bogactwa
Rozdzia 29
Waciwa droga prowadzi do bogactwa
Ten, kto wybiera pocztek drogi,
wybiera miejsce, do ktrego ona prowadzi.
To rodki okrelaj cel.
Henry Emerson Fosdick
He who chooses the beginning of the road
chooses the place it leads to.
It is the means that determines the end.
Henry Emerson Fosdick
Czy Twoja droga do bogactwa jest lep uliczk?
Co jest drog w odniesieniu do podry do bogactwa? Jeli poru-
szasz si wolnym pasem, Twoj drog jest praca: lekarza, prawnika,
inyniera, sprzedawcy, fryzjera, pilota. Jeli poruszasz si szybkim pa-
sem, Twoj drog jest biznes: bycie przedsibiorc internetowym, in-
westorem w nieruchomoci, autorem lub wynalazc. Twoja droga jest
Twoj karier lub ciek biznesow. Droga ta musi by drog do bo-
gactwa. Wiele zaj nie prowadzi, niestety, do bogactwa, z powodu ich
matematycznego ograniczenia i o dziwo, wikszo biznesw take nie
prowadzi do bogactwa! Droga, ktra zaczyna si w Chicago i prowadzi
na wschd, nigdy nie dotrze do Las Vegas. Jest lep uliczk! Jeli
zabdzie na swojej drodze biznesowej, musisz uy kierownicy, aby
skorygowa kurs: zjed z tej drogi, skr. Albo zawr.
Miliony przedsibiorcw dociera na swojej drodze do martwego
punktu. Oszukuj si, podrujc niewaciw drog, a potem zasta-
nawiaj si, dlaczego umyka im bogactwo. Zamiast walczy w omio-
godzinnym trybie pracy, walcz w supermarketowym trybie 12-godzin-
nym. Zamiast wykorzysta system, ktry moe ich zastpi, wymieniaj
czas na pienidze. Zamiast wymienia pi dni pracy na dwa dni wolne-
go, wymieniaj przez reszt ycia sze na jeden albo siedem na zero.
Jeli przyjmiesz filozofi Fastlane, a zaoysz budk z lemoniad
na rogu ulicy tylko dlatego, e Fastlane podpowiada Ci: Za bi-
znes, bdzie to znaczy, e odniosem porak. Taka droga jest nie-
odpowiednia, poniewa nie prowadzi do bogactwa. Droga do boga-
ctwa musi prowadzi do bogactwa. Jak to osign? Twoja droga musi
przebiega przez prawo skutecznego oddziaywania.
Droga do skutecznego oddziaywania:
pi przykaza Fastlane
Prawo skutecznego oddziaywania mwi, e aby zarobi miliony,
musisz mie wpyw na miliony. W jaki sposb moesz mie wpyw
na miliony? Wedug filozofii Slowlane, rozwijasz swoj warto we-
wntrzn, stajesz si niezastpiony i zarabiasz miliony. W trybie Fas-
tlane budujesz biznes, ktry dotyka miliony y w skali lub wiele y
pod wzgldem rangi. Jeli Twoja droga nie prowadzi przez okolice
skutecznego oddziaywania, lub nie ma z niej wjazdu na skuteczne
oddziaywanie, przykro mi, ale jeste na niewaciwej drodze. Potg
rwnania bogactwa Fastlane tworzy biznes, ktry kieruje si prawem
skutecznego oddziaywania. Szans w biznesie jest mnstwo, ale, nie-
stety, wikszo z nich nie jest drogami szybkiego ruchu. Jeli utkne
w punkcie usugowym, sprzedajc obcicie wosw za 10 dolarw, czy
moesz oczekiwa, e obsuysz miliony? Aby zarobi miliony, mu-
sisz suy milionom. Jeli Twoja droga nie prowadzi do skutecznego
oddziaywania, to przeciwnoci, ktre starasz si pokona, niszcz je-
dynie Twj potencja, poniewa to prawo skutecznego oddziaywania
jest stranikiem bram bogactwa.
Aby mg zapali wiateko prawa skutecznego oddziaywania
i rozwietli nim swoje drogi Fastlane, przyjrzyj si piciu przykaza-
niom Fastlane.
1. Przykazanie potrzeby.
2. Przykazanie wejcia.
3. Przykazanie kontroli.
4. Przykazanie skali.
5. Przykazanie czasu.
Owych pi przykaza to wskaniki Fastlane, ktre nadaj war-
to Twojej drodze. Czy Twoja droga (lub potencjalna droga) prowadzi
do bogactwa? Czy ju teraz jest pasem szybkiego ruchu? Czy mona
zmieni j w pas szybkiego ruchu? Czy moe prowadzi przez sku-
teczne oddziaywanie? Czy Twoja droga moe prowadzi do multi-
milionowego przedsiwzicia, ktre wygeneruje wspaniay pasywny
dochd i skoczy si upynnieniem?
Droga, ktra spenia warunki kadego z przykaza, moe uczyni
Ci obrzydliwie bogatym bardzo szybko. Im wicej przykaza zostaje
naruszonych, tym wicej potencjau stworzenia bogactwa traci droga,
ktr wybrae, a jednoczenie Ty sam tracisz zdolno skutecznego
oddziaywania. Mimo e mona naruszy jedno lub wicej przyka-
za i nadal osign bogactwo w krtkim czasie, powiniene celowa
w drog, ktra spenia wszystkie pi warunkw. Skuteczne drogi ofe-
ruj skuteczne kreowanie bogactwa. Wikszo przedsiwzi bizne-
sowych nie przestrzega jednak, niestety, powyszych przykaza. W ta-
kim przypadku nie zasuguj one na Twoj uwag.
Podsumowanie
rozdziau
Nie wszystkie biznesy s waciw drog.
Niewiele drg przebiega przez prawo sku-
tecznego oddziaywania lub w jego pobli-
u.
Najlepsze drogi szybkiego ruchu przestrze-
gaj piciu przykaza Fastlane: potrzeby,
wejcia, kontroli, skali i czasu.
PRZYKAZANIE POTRZEBY I 339
Rozdzia 30
Przykazanie potrzeby
What do we live for,
if not to make life less
difficult for each other?
George Eliot
Po co yjemy, jeli nie
po to, eby uczyni ycie
dla siebie wzajemnie
atwiejszym?
George Eliot
Domy postawione na piasku zawalaj si
Dziewidziesit procent nowo zaoonych firm upada w cigu
pierwszych piciu lat i wiem, dlaczego tak si dzieje. Upadaj, ponie-
wa nie przestrzegaj przykazania potrzeby.
Biznes zbudowany na sabych fundamentach zawali si. Funda-
menty z piasku sprawiaj, e domy si wal. Firmy, ktre naruszaj
przykazanie potrzeby, albo nale do grupy 90 proc., ktre upadn,
albo maskuj prac. Siy grawitacji nie mona lekceway; przesa-
nie biznesu, ktry odnosi sukces, jest proste, a mimo to waciciele
firm czsto o nim zapominaj: Wygrywaj firmy, ktre zaspokajaj
potrzeby. Wygrywaj firmy, ktre oferuj warto. Zyski przynosz fir-
my, ktre rozwizuj problemy. Samolubne, narcystyczne motywy nie
tworz dobrych, dugoterminowych modeli biznesu.
Pomyl nad celami przedsibiorstw. Po co istniej firmy? Aby za-
spokoi samolubne pragnienie robienia tego, co lubisz? Aby zaspo-
koi Twj apetyt na bogactwo i wolno finansow? Nikt tak napraw-
d nie dba o Twoje pragnienia, marzenia i pasje oraz Twoje powody
chci zostania bogatym. Nikogo nie obchodzi, dlaczego chcesz mie
Ferrari i udowodni rodzicom, e si mylili. Nikt nie dba o to, e kor-
poracyjna rzeczywisto Ameryki wprowadzia Ci w bd. Nikogo to
nie obchodzi! wiat jest samolubnym miejscem, w ktrym wszyscy
maj gdzie Twoj motywacj do wjazdu na szybki pas.
O co w takim razie dbaj ludzie? Ludzie zwracaj uwag na to,
co Twj biznes moe dla nich zrobi i jak moe im pomc. Co oni
bd z niego mieli? Czy rozwie on ich problemy? Czy uatwi im
ycie? Zapewni schronienie? Zaoszczdzi dla nich pienidze? Nauczy
ich czego? Sprawi, e co poczuj? Powiedz mi, dlaczego, na Boga,
powinienem da Twojej firmie pienidze? Jak warto wnosisz do
mojego ycia?
Spjrz ponownie na podzia na producentw i konsumentw. Kon-
sumenci s samolubni. Chc wiedzie, co bd z tego mie. Aby
odnie sukces jako producent, wyrzeknij si wasnej samolubnoci
i reaguj na samolubno innych.
Przesta goni za pienidzmi go potrzeby
Nigdy nie zakadaj biznesu tylko po to, by zarobi pienidze. Prze-
sta goni za pienidzmi i zacznij goni potrzeby. Pozwl, e powtrz,
bo to najwaniejsza kwestia w tej ksice: przesta myle o biznesie
w kontekcie swoich samolubnych pragnie, niezalenie od tego, czy
chodzi o pienidze, marzenia, czy robienie tego, co lubisz. Zamiast
tego cigaj potrzeby, problemy, bolesne miejsca, braki w realizacji
usug i niedostatki uczu.
Przedsibiorcy odnosz poraki, poniewa tworz firmy, oparte na
samolubnych przesankach, a te nie tworz dochodowych biznesw
prowadz je wprost do kosza, w ktrym lduje 90 proc. firm.
Potrzebuj nowego rda dochodu.
Jestem ekspertem w [puste miejsce], wic tym wanie si zaj-
m.
Czytam ksik o zdobywaniu bogactwa i mwi ona o zaoeniu
firmy.
le, le i jeszcze raz le.
Samolubne, narcystyczne przesanki to VIP-owskie zaproszenia do
naruszenia przykazania potrzeby.
Ty i Twj biznes przycigniecie pienidze wtedy, kiedy przesta-
niesz by samolubny, przestaniesz skupia si na wasnych potrze-
bach i skierujesz wysiki swojej firmy na potrzeby innych. Najpierw
daj, bierz potem. Potrzeby s pierwsze nie pienidze! Potrzeby po-
przedzaj pienidze! Wejd na rynek ze swoimi samolubnymi potrze-
bami, a zao si, e odniesiesz porak.
Joe by ekspertem sztuk walki i kocha swoj pasj. Idc za rad
guru, zabra si za robienie tego, co kocha i otworzy szko sztuk
walki. Po dziesiciu miesicach musia zamkn szko, bo nie by
w stanie duej utrzymywa rodziny z biznesu, generujcego zysk na
poziomie 21 000 dolarw rocznie.
Joe by skazany na porak jeszcze zanim otworzy biznes. Zaoy
firm, budujc na fundamentach z piasku bazowa na samolubnych
potrzebach i pragnieniach: Jestem ekspertem sztuk walki, wic po-
winienem otworzy szko. Waciwy fundament powinien uwzgld-
nia potrzeby rynku, a nie wewntrzne, samolubne potrzeby. Zamiast
myle o swoich egoistycznych motywach, John powinien rozumowa
w nastpujc sposb:
Czy w mojej okolicy istnieje zapotrzebowanie na szko sztuk walki?
Co moja szkoa robi nie tak i co mog robi lepiej?
Jak warto mog da uczcym si sztuk walki?
Jakie aktywa (wartoci) wnosz do tej spoecznoci?
Joe odnis porak, poniewa na jego usugi nie byo na rynku
prawdziwego zapotrzebowania, a wartoci, ktrymi si kierowa, byy
samolubne. Gdyby Joe przeanalizowa powysze pytania, okolicznoci
na jego drodze do sukcesu stayby si znacznie bardziej sprzyjajce.
Kilka lat temu, w okresie rozwoju gospodarczego, zauwayem, e
w okolicy mojej mamy, Chandler w stanie Arizona, buduje si wolno
stojcy sklep. Jest to biae przedmiecie Phoenix, zamieszkae przez
klas redni. W miar budowy (i po wprowadzeniu si najemcy)
temperatura poraki rosa. Po czym to poznaem?
Nowy sklep sprzedawa akcesoria zwizane z muzyk hip-hopow.
Zapnij pasy, nadchodzi poraka! Dlaczego? Poniewa ten sklep na-
rusza przykazanie potrzeby. Ta okolica nie potrzebuje takiego sklepu.
W pobliu nie ma ani klubw tanecznych, ani wikszego zaintereso-
wania hip-hopem. 100 metrw od sklepu jest dom starcw. Czy 91-let-
ni dziadek jest potencjalnym klientem sklepu dla fanw hip-hopu?
Samolubno jest tu oczywistym problemem. Waciciel pody za
swoj pasj i zamiowaniem do muzyki i kultury hip-hopowej. Moe
jaki trener yciowy poradzi mu: Rb to, co kochasz. Niezalenie od
motywu, potrzeba pochodzia z wewntrz, a nie z zewntrz, z rynku.
Przewidziaem, e interes przetrwa 12 miesicy. Sklep znikn po 18.
Fundamenty biznesu zbudowano na piasku nie byo odpowiedniego
zapotrzebowania.
Poszukiwacze pienidzy szukaj pienidzy,
nie potrzeby
Czsto czytam posty przedsibiorcw, ktrzy maj imponujcy cel
zdobycia milionw dziki zaoeniu firmy. Posied chwil na jakim-
kolwiek forum, a zauwaysz le ukierunkowane pragnienia, samolub-
ny fundament, zatruwajcy wod w studni.
Jak mog zarobi pienidze, zakadajc firm?
Jaki biznes mog zaoy, majc 200 dolarw i jak mam zarabia
5000 dolarw miesicznie?
Jaki biznes domowy mog zaoy?
Mam koleg, ktry pisze aplikacje na komrki. Czy mylisz, e
mog zarobi na ich sprzeday?
Jak mog zdoby pasywny dochd?
Jaki produkt dobrze sprzedaje si na eBay?
Jaki biznes najlepiej zaoy, jeli nie mam pienidzy?
Kiedy zadasz sobie te pytania, z duym prawdopodobiestwem tra-
fisz do grupy przegranych, poniewa te dialogi ukazuj Twoj trosk
o pienidze, a nie o potrzeb lub warto. Wszystko Ci si pomylio! Ja
nazywam takich przedsibiorcw gonicymi za pienidzmi, poszu-
kiwaczami pienidzy. Skacz z jednego biznesu na drugi, zarabiajc
na arbitrau, ktry wykorzystuje rnice na rynkach, rzadko zaspoka-
jajc ludzkie potrzeby czy nabierajc rozmachu. Czasami ci samolub-
ni waciciele firm, gorliwie gonic za pienidzmi, stosuj nieuczciwe
praktyki i zaniedbuj jednoczenie potrzeby klientw.
Poszukiwacze pienidzy to konsumenci, ktrzy nie przeszli cako-
witej przemiany w producentw. Chc nimi by, ale samolubnie myl
w sposb typowy dla konsumentw.
Podczas boomu mieszkaniowego, na przykad, poszukiwacze pie-
nidzy stali si porednikami kredytowymi i agentami nieruchomoci.
Kiedy baka pka, wszelka nadwyka na tym rynku znikna. Teraz,
kiedy ogromn ilo domw, obcionych kredytami, wystawiono na
sprzeda, pojawili si nowi gonicy za pienidzmi. Kady nowy boom
przynosi ze sob nowych poszukiwaczy pienidzy, samolubnie pragn-
cych wskoczy do pocigu trendw, ale w biznesie s tylko po to, aby
suy samym sobie. Wraz z mnstwem samolubnych konsumentw,
na ktrych eruj, poszukiwacze pienidzy yj i rozwijaj si a do
nastpnego boomu lub do momentu ujawnienia ich oszustw. W mo-
mentach dostatku szerz si przekrty, intrygi i zodziejstwo, poniewa
gonicy za pienidzmi dokonuj inwazji i zaburzaj rwnowag.
Przyciga pienidze to zapomnie o nich
Chcesz duo zarobi? Zacznij przyciga pienidze, zamiast za
nimi goni.
Pienidze s jak tajemniczy kot. Jeli bdziesz go goni, bdzie Ci
ucieka. Schowa si na drzewo, za krzewem r czy w ogrodzie. Jeli
jednak zignorujesz go i skupisz si na tym, co przyciga kota, przyj-
dzie do Ciebie i usidzie Ci na kolanach.
Samolubni ludzie nie przycigaj pienidzy. Pienidze przyciga-
j biznesy, ktre rozwizuj problemy. Przycigaj je ludzie, ktrzy
mog zaspokoi potrzeby lub doda warto. Zaspokajaj potrzeby na
du skal, a przycigniesz pienidze na du skal. Suma pieni-
dzy w Twoim yciu jest po prostu odzwierciedleniem sumy wartoci,
jak dae innym. Zignoruj t symbioz, a pienidze zignoruj Ciebie.
Firmy, ktre odniosy sukces, maj jedn wspln cech: zaspokajaj
potrzeby konsumenta, odzwierciedlone w wysokoci sprzeday towa-
rw na rynku. To wanie rynki i konsumenci, a nie Ty, determinuj
przetrwanie Twojego biznesu. Jeli sprzedasz dziesi milionw sztuk
czegokolwiek, bdzie to oznacza, e dziesi milionw ludzi uznao,
e Twj produkt im pomaga lub zaspokaja ich potrzeby.
Jedyna droga Fastlane, ktra dziaa, to droga wzmocniona cemen-
tem twarde jak skaa potrzeby i rozwizania nie piasek. Twarda
jak skaa nawierzchnia przyniesie Ci korzystne okolicznoci. Zaspo-
kj potrzeby na du skal lub pod wzgldem rangi. Moe to by tak
wspaniae, jak biznes Billa Gatesa, albo tak pozornie nieistotne, jak
nadanie nowej wartoci czemu staremu. Jeli jeste wacicielem
strony internetowej, ktra suy 10 000 ludzi dziennie, wywierasz na
nich wpyw.
Wpy na ludzi i zacznij zapewnia im warto! Pozwl pieni-
dzom przyj do Ciebie! Wyjrzyj poza swj wiat, przesta by sa-
molubny i pom innym ludziom rozwiza ich problemy. W wiecie
samolubstwa sta si przeciwiestwem tej cechy. Potrzebujesz kon-
kretu? Nie ma problemu. Spraw, aby dziki Tobie milion ludzi osig-
no co wartociowego.
Spraw, eby poczuli si lepiej.
Pom im rozwiza problem.
Zapewnij im edukacj.
Spraw, eby lepiej wygldali (zdrowie, dieta, ciuchy, make-up).
Daj im bezpieczestwo (domy, zdrowie).
Wzbud pozytywne emocje (mio, szczcie, miech, pewno
siebie).
Zaspokj ich apetyty od podstawowych (jedzenie) do pikantnych
(seks).
Uatw im co.
Wzmocnij ich marzenia i daj im nadziej.
a gwarantuj Ci, e bdziesz wart miliony.
Kiedy zatem nastpnym razem bdziesz zabiera si do przegl-
dania zasobw internetowych w poszukiwaniu sposobu na zarobienie
wikszej iloci pienidzy, usid wygodnie i zadaj sobie pytanie: Co
mog zaoferowa wiatu?. Zaoferuj mu warto, a zaczniesz przyci-
ga pienidze!
Rb to, co kochasz i umieraj przy tym
Strze si kolejnej rady guru: Rb to, co kochasz, a pienidze przyj-
d same!. Bzdura! Chyba e chcesz naruszy przykazanie potrzeby.
Rb to, co kochasz jest nastpnym mitycznym sloganem, goszonym
przez zakamanych guru i tak zwanych trenerw yciowych, ktrzy s
prawdopodobnie o trzech klientw od bycia spukanym. Droga wiodca
przez Rb to, co kochasz rzadko niestety zbiega si z bogactwem. Tak
naprawd moe by to dla Ciebie droga chorej, niszczycielskiej mioci.
Jeli jeste podobny do mnie, nigdy nie rozwaae opcji Rb to,
co kochasz. Pomyl o tym, co kochasz, a potem zastanw si, czy kto
Ci za to zapaci. Czy dziki temu zaspokoisz potrzeby? Czy jeste do-
statecznie dobry, aby zarabia na tym pienidze? Najprawdopodobniej
tak nie jest.
Aby Rb to, co kochasz zadziaao, potrzeba dwch rzeczy.
1) Twoja mio musi by w stanie zaspokaja potrzeby. 2) Musisz by
w tym wyjtkowy.
Uwielbiam gra w koszykwk, chocia jestem w tym saby. Nie
jestem w stanie zrobi w tym sporcie kariery. Kocham gra na piani-
nie, ale znw nie idzie mi zbyt dobrze. Uwielbiam robi wiele rzeczy,
ale nie jestem w nich dobry! Gdybym chcia zrobi karier dziki kt-
rejkolwiek z moich mioci, potrzebowabym nieograniczonej iloci
czasu i pienidzy, poniewa nikt nie zapaciby mi za to, e to robi.
Kto chciaby znosi moj nieudolno?
Pomyl o tej ksice. Kocham pisa. Ksika reprezentuje drog
Rb to, co kochasz. Marzenie o napisaniu ksiki mogo zrealizo-
wa si dziki Fastlane. Jeli potrzebowabym tej ksiki, aby spaci
kredyt hipoteczny, nie jestem pewien, czy udaoby mi si j napisa
i wyda. Nie mam pojcia, czy sprzeda si ona w dziesiciu egzempla-
rzach, czy w dziesiciu milionach. Nie mog wic na niej polega.
Robienie tego, co kochasz dla pienidzy rzadko jest dobrym pomy-
sem, poniewa nie jestemy dostatecznie dobrzy w rzeczach, ktre
kochamy. Poza tym, tak wielu ludzi robi to, co kocha, e rynek jest ju
przepeniony podobnymi dziaaniami, konkurencja jest silna i moli-
woci zarobku spadaj.
Bycie autorem ksiki te oznacza przebywanie w zatoczonym
miejscu. Wcale nie jest przesdzone, e zarobi pienidze tylko dlate-
go, e lubi pisa. Tak naprawd nikt nie dba o moj mio do pisa-
nia. Ty dbasz? Jasne, e nie! Ty chcesz si dowiedzie, czy moja praca
Ci pomoe.
W wywiadzie dla pewnego czasopisma miliardera R.J. Kirka za-
pytano o wyznacznik sukcesu. Odpar: Sukces jest wtedy, kiedy inni
stwierdzaj, e si im przydaem. To nie Ty masz zdecydowa, czy
jeste przydatny. T decyzj podejmie rynek. Ludzie pac za zaspoka-
janie ich potrzeb. Nie pac za zaspokojenie Twojej potrzeby robienia
tego, co kochasz. Pac za rozwizania, nie za Twoje zadowolenie. Za
rozwizanie problemu. Nic ich nie obchodzi Twoja mio do czego-
kolwiek. Jeli robienie tego, co kochasz nie zaspokaja jednoczenie
w spektakularny sposb ludzkich potrzeb, nikt za nie nie zapaci!
T ksik mogem napisa tylko dlatego, e nie potrzebowaem
potwierdza swoich umiejtnoci zarobionymi pienidzmi. Na pewno
rozumiesz, o co mi chodzi. Moe po prostu nie jestem wystarczajco
dobry. Niezalenie od tego, jak bdzie si sprzedawa, moja ksika
jest testamentem dla robienia tego, co kocham i niewane, czy je-
stem w tym dobry, czy nie. Fastlane pozwolio mi usun z rwnania
temat pienidzy. Teraz nie potrzebuj zarabia na robieniu tego, co
kocham. Po prostu robi to. Innymi sowy, pienidze prowadz do
robienia tego, co kochasz nie podaj za tym. Jak Ci si podoba
ta ironia?
Lebron James dostaje pienidze za gr w koszykwk, poniewa
jest w tym dobry. Jednym z celw Fastlane jest usunicie potwier-
dzania bycia w czym dobrym za pomoc pienidzy. Sukces Fastlane
oznacza, e mgbym gra w koszykwk przez siedem dni w tygo-
dniu. Mgbym gra w gry wideo cay dzie. Nie musz dostawa
pienidzy za robienie tego, co kocham, poniewa mog to robi
ZA DARMO!
Jeli jeste jednym ze szczciarzy, ktrzy zarabiaj pienidze, ro-
bic to, co kochaj, i s w tym dostatecznie dobrzy, pokony dla Ciebie.
Chc Ci rwnie pogratulowa by moe nie bdziesz potrzebowa
Fastlane. Slowlane moe okaza si wystarczajce. Nie musisz si o to
martwi. Dla tych z nas, ktrzy nie mog zmieni swoich zamiowa
w dochd, istniej inne moliwoci, do ktrych wiedzie Fastlane.
Podrbki i pochodne robienia tego, co kochasz
Jeli nie moesz pracowa, robic to, co kochasz, prawdopodobnie
wpadniesz w puapk. Twoj naturaln reakcj jest pakt z diabem
Slowlane. Oddajesz swoje ycie, robic rzeczy, ktrych nienawidzisz,
w zamian za robienie rzeczy, ktre kochasz. Mwisz: Bd pracowa
przez pi dni, robic rzeczy, ktrych nie cierpi, aby mc cieszy si
weekendem i robi to, co kocham. Czy ten barter brzmi racjonalnie?
Mj przyjaciel Andy, na przykad, jest bankowym agentem do
spraw windykacji i nie cierpi swojej pracy. Przy piwie czsto sysz na-
rzekania, frustracj i bzdury na temat jego pracy: prawie nazistowski
micromanagement, niekompetentny szef i psychotyczni wsppracow-
nicy. Jest pod ostrzaem ze wszystkich stron i godzi si na to cierpie-
nie przez pi dni w tygodniu. Jego wybawieniem jest weekend. Paci
robieniem tego, czego nienawidzi za weekend na odzi, ktry jest
robieniem tego, co kocha.
Inni ludzie staraj si wykorzysta robienie tego, co kochaj w al-
ternatywny sposb lub stworzy tego pochodn. Pauline, na przykad,
kocha robtki rczne, wic sprzedaje swoje wyroby w Internecie. Jose
lubi samochodowe systemy audio, wic otworzy sklep z takim asor-
tymentem. Janice kocha rzebi i sprzedaje swoje prace w lokalnej
galerii. Gary jest zapalonym kulturyst, wic staje si profesjonalnym
trenerem.
Istniej dwa niebezpieczestwa, zwizane z pochodnymi.
Nie przynosz pienidzy w szybkim tempie.
S zagroeniem dla mioci, jak darzysz dan czynno.
Po pierwsze, robienie tego, co kochasz rzadko przynosi pienidze
w szybkim tempie, poniewa najprawdopodobniej nie tylko Ty robisz
to, co kochasz. Tysice innych ludzi kocha robi t sam rzecz (na
dowd, e tak jest, obejrzyj pierwszy tydzie przesucha do progra-
mu American Idol). Potrzeba jest niewielka, co oznacza nasycenie
rynkw i niskie mare.
Znajomy trener z mojej siowni powiedzia mi, e z trudem wie
koniec z kocem. Kiedy zapytaem go o powd, odpar, e jego brana
jest bardzo konkurencyjna i on nie jest w stanie da stawki, ktrej
warty jest jego czas. Trenerw osobistych jest zbyt wielu, a wic ceny
za jego usugi malej. Kiedy poda przekracza popyt, ceny spadaj.
Niewystarczajca potrzeba, nadmiar zasobw.
Dlaczego w tym zawodzie nastpio nasycenie? To proste. Ludzie
podaj za radami guru bez zastanowienia si nad zapotrzebowa-
niem. Rb to, co kochasz. Niestety, jeli KOCHASZ to robi, moesz
by pewien, e tysice innych ludzi rwnie to kocha. Musisz zatem
nastawi si na zmierzenie si z ostr konkurencj. Kto wobec tego
cieszy si dobrymi zarobkami trener osobisty czy facet, ktry zaoy
firm sprztajc miejsca zbrodni?
Drugim niebezpieczestwem pochodnych jest moliwo zatrucia
Twojej mioci przez fakt zarabiania na niej pienidzy. Jeli do ro-
bienia czegokolwiek, nawet czego, co rzekomo kochasz, zmusza Ci
wypata, Twoja mio jest w niebezpieczestwie.
Lata temu podjem prac kierowcy limuzyny, poniewa kochaem
prowadzi samochd. Kiedy odchodziem z tej pracy, nienawidziem
prowadzi. Po pracy zostawaem w domu, poniewa nie mogem cier-
pie siedzenia za kierownic. Moja mio zostaa skaona.
Miaem kiedy przyjacik, ktra tworzya fantastyczne obrazy.
Byo to jej hobby. Kiedy zapytaem j, dlaczego nie maluje zarobkowo,
usyszaem prost odpowied: Maluj, kiedy czuj do tego zapa.
W tych kilku przypadkach, kiedy malowaa za pienidze, jej artystycz-
na kreatywno bya tumiona, poniewa paliwem i motywacj bya
inna sia pienidze, nie emocje chwili.
Robienie tego, co kochasz pozostawmy wic profesjonalnym
sportowcom, ktrzy s u samego szczytu. Jednak nawet wielu spord
nich (kiedy ju zarobili miliony) spotyka ten sam smutny los. Trac
mio do gry. Tancerze trac swoje zamiowanie do taca. Artyci tra-
c pasj do sztuki. Pienidze i wymogi ycia rzucaj cie na mio
i tworz z niej ciar.
Pochodne robienia tego, co kochasz mog zapewni zudne
szczcie. Dziaaj one na zatoczonych rynkach i przede wszystkim
naraaj na niebezpieczestwo Twoj naturaln mio do danej
czynnoci.
Twj zapon przejcie od mioci do pasji
Paliwem motywacyjnym dla Fastlane nie jest mio, lecz pasja.
Pasja wyciga Ci z garau na drog. Jeli masz pasj do jakiego kon-
kretnego celu, zrobisz dla niego wszystko bdziesz czyci miasto
z psich odchodw, sprzta podogi, pracowa o trzeciej rano. Niewa-
ne, co by to byo, robiby to z pasj. Moj pasj byo Fastlane. Ona
zapocztkowaa przemian wizji w rzeczywisto.
Twj wehiku potrzebuje zaponu czego, co zmusi Ci do wysko-
czenia rano z ka i mierzenia si z wyzwaniami dnia. Tym zaponem
jest pasja. Potrzebujesz pasji do czego wspanialszego; czego, co dla
kadego z nas jest czym innym, ale kiedy ju to odnajdziesz, zrobisz
dla tego wszystko.
Kiedy umiecisz swj cel i wizj na kocu drogi, ktra dziaa, zmie-
ni to Twoje codzienne ycie w pen pasji podr do tego konkretnego
celu. Jeli na pewnych przedsiwziciach nie moesz zarabia, do-
wiedz si, dlaczego, lub okrel swj ostateczny cel, a Twoja pasja do
dziaania oyje otrzyma zapon.
Czym jest Twoje dlaczego? Dlaczego to robisz? Dlaczego powi-
niene pojecha drog Fastlane? Komu prbujesz udowodni, e si
myli? Moje powody byy takie:
Chc spaci kredyt hipoteczny mamy.,
Chc si budzi bez budzika.,
Chc napisa ksik bez napicia powodowanego przez pieni-
dze.,
Chc mie duy dom, na zboczu gry, z basenem.,
Chc Lamborghini.,
Chc co zmieni.,
Chc udowodni, e si myli.
Pasja bije na gow Rb to, co kochasz, poniewa daje napd mo-
tywacji do czego wspanialszego ni Ty i jest czym mniej specyficz-
nym, bardziej oglnym ni Twoje osobiste potrzeby. Kiedy skupiasz
si na robieniu tego, co kochasz, ograniczasz si do danej brany
i bardzo prawdopodobne jest, e naruszysz przykazanie potrzeby. Dla-
czego zakadasz ten biznes? Poniewa to kochasz czy poniewa istnie-
je prawdziwa, rynkowa potrzeba?
Powtarzam: pasja do ostatecznego celu. Napdem dziaa Fastlane
s powody, dla ktrych je podejmujesz.
Mike Rowe, gospodarz programu Dirty Jobs, opisa kilku wa-
cicieli firm, ktrzy nie lubili swoich obowizkw. Polegay one na te-
stowaniu krowich odchodw i czyszczeniu gobich. Waciciele firm,
ktre si tym zajmoway, mieli jednak pasj. aden z nich nie kocha
swoich zada, ale wszyscy mieli zapalecze powody i bardzo gbo-
kie konta bankowe. Konkurencja prawie nie istniaa, poniewa wszy-
scy inni zajci byli podaniem za utopijnym Rb to, co kochasz.
Aby zmieni codzienne czynnoci w pasj i motywacj, potrzebu-
jesz powodw. Jakie s Twoje powody i dlaczego s na tyle mocne, e
motywuj Ci do dziaania?
Pasja usuwa cierpienie zwizane z prac
Kiedy moja firma bya na pocztku drogi, pracowaem przez dugie
godziny. Nie cierpiaem jednak z tego powodu. Wrcz sprawiao mi to
przyjemno, poniewa miaem cele i poruszaem si w ich kierunku.
Podr wzmacniaa mnie i stawiaa mi wyzwania. Czsto bya nawet
frajd! Paaem pasj dziki temu, co chciaem i miaem zamiar
osign. Fastlane nie jest celem, ale osobist podr.
Pisanie tej ksiki byo, jak dotd, podr i przyznaj, e podda-
waem si trzy razy. Dlaczego? Po roku cigle nie widziaem koca
i moja mio do pisania wyparowaa. Przerodzia si w nienawi.
Robiem to, co kochaem i nagle ta mio wygasa, poniewa ludzie
zaczli oczekiwa ksiki. Wyznaem koledze: Poddaem si. Nie
sprawia mi to ju przyjemnoci i nie chc tego koczy.
Jak udao mi si t ksik skoczy, skoro moja mio wypa-
rowaa? Znalazem pasj, ktra wymusia dokoczenie: uwielbiam
widzie, jak marzenia innych staj si rzeczywistoci. Kiedy martwy
sen nagle oywa, czuj przypyw energii. Za kadym razem, kiedy
chciaem si podda, dostawaem e-mail z wyrazami uznania: Twoje
forum odmienio moje ycie albo Dzikuj, moje ycie zmienio si
na lepsze. Waluta pasji zmienia mj wysiek w dziaanie. Przebyem
drog od mioci, przez cierpienie, do pasji.
Niech Twoja droga zbiegnie si
z fantastycznymi marzeniami
Droga, ktra nie zbiega si z Twoimi marzeniami, jest lep ulicz-
k. Kiedy porzucasz swoje sny, ycie widnie. Spjrz na swoje dzie-
cistwo, kiedy pytano Ci: Kim chciaby by, gdy doroniesz? Co
naprawd kryje si pod tym pytaniem? Jest to sonda, ktrej celem
jest odnalezienie drogi do Twoich marze, a odpowied zwykle bya
zudn wizj. Ja chciaem by astronaut (naley wini Hana Solo),
reyserem (obwiniaj Georgea Lucasa) i pisarzem (win ponosi Isaac
Asimov).
A Ty? Jakie jest Twoje szokujce, fantastyczne marzenie? Prawdzi-
we pytanie brzmi: Robisz to?, Czy jest szansa, e bdziesz to robi?
Istnieje dua szansa, e tak nie jest, poniewa Twoje marzenie zabio
Slowlane.
Kiedy zapytaem o to Ricka, mojego przyjaciela. Okazao si, e
nie odpowiedzia: Chc by przedstawicielem handlowym w Verizon
Wireless. Odpowiedzia: Chc by kierowc rajdowym. Dlaczego
zatem Rick sprzedaje dzisiaj telefony komrkowe? Czy jest jakakol-
wiek szansa, e w kocu zrealizuje marzenia i stanie si kierowc
rajdowym?
Nie ma na to szans. Marzenie jest martwe, a droga opuszczona.
Mimo to Rick, trzymajc si swojej pracy i czekajc na awans, myli
sobie, e musi istnie co wicej ni to.
Tak dochodzimy do Sary. Nie odpowiedziaa na to pytanie: Chc
by kierowniczk zmiany w Taco Bell. Nie, ona chce by artystk.
Dzisiaj Sara pracuje, zmywajc podogi w jadalni, gdzie baagania-
rze myl mietan z farb. Kiedy wyciska mop, czsto zastanawia si:
Czy tak miao wyglda moje ycie?.
Problemem nie s prace wykonywane przez tych ludzi. Kady
z nas mia krpujce zajcia, ktrych nienawidzi. Problemem jest le-
pa uliczka, ktra nigdy nie spotka si z marzeniami. Marzenia zostay
porzucone na rzecz pacenia rachunkw. Zamiast poda drogami
zbienymi z marzeniami (lub szans na spenienie marze), osoby
te podaj przez pieko, z ktrego nie mona uciec. ycie staje si
cierpieniem. Nie ma niczego zego w pracy w Verizon czy Taco Bell.
Do diaba, te prace byyby promocj w porwnaniu z pozbawionymi
znaczenia pracami, jakie sam wykonywaem. Prosz Ci jednak, aby
nie robi z tych zaj rodka do osignicia celu Twojej ostatecznej
drogi, poniewa koniec prawdopodobnie nigdy nie nadejdzie.
Widzisz, jeli Twoje marzenia s martwe, Twoja pasja rwnie jest
martwa. Brak pasji powoduje, e nie zauwaasz wspaniaego skrzyp-
ka, ktry gra na dworcu kolejowym. Brak pasji prowadzi do przecit-
noci. Brak pasji pozbawia Ci szczcia. Brak pasji jest jednoznaczny
z brakiem bogactwa.
Jeli borykasz si z trudnociami w osigniciu motywacji, przy-
wr swoim marzeniom energi i wejd na drog, ktra moe pro-
wadzi do ich spenienia. Martwe marzenia nie s w stanie stworzy
cieki dla pasji. Pasja rozpala Twoj wol zrobienia tego, co niezbd-
ne, co wykracza poza moliwoci innych. Poruszajcy si drog Fastla-
ne pracuj w sposb odmienny od innych, aby y w odmienny spo-
sb. Powi cztery lata na cik prac w zamian za 40 lat wolnoci.
Wikszo ludzi, niestety, powica 40 lat cikiej pracy w zamian
za cztery tygodnie wolnoci lub tyle, na ile pozwala ich patny urlop.
Znajd swj nieg w toalecie
Jak moesz odnale swoj pasj? Pasj wywouje ekscytacja albo
silne niezadowolenie. Rzu okiem na t histori, zaczerpnit z forum
Fastlane (TheFastlaneForum.com):
Wychowywaem si w biednej rodzinie i mieszkaem w bardzo sta-
rej, rozpadajcej si stodole, ktr w poowie przeksztacono w dom.
Jednym z najgorszych momentw w roku bya zima, poniewa w ru-
rach zamarzaa woda. Jedynym sposobem na spukanie toalety byo
przyniesienie do stodoy niegu, wsadzenie go do zbiornika za muszl
klozetow i czekanie, a stopnieje. Widziaem, jak mama wkadaa
nieg do zbiornika tylko po to, abymy mieli wod do spuczki. Najgor-
sze byo to, e zbiornik trzeba byo uzupenia za kadym razem, gdy
kto uy toalety. Mylaem wtedy: Nigdy wicej nie chc tak y!
Co jest Twoj pasj? Czym jest Twj caoroczny nieg w toale-
cie?
Leslie Walburn ma pasj do zwierzt. Pozbawiona zudze przez
schroniska pastwowe, w ktrych psy si usypia, pragnie mie schro-
nisko, w ktrym nie bdzie si umierca zwierzt. Mimo e moe
robi to, co kocha i dosta prac w schronisku, nie przybliy jej to do
marze, a praca ta nie przysporzy jej bogactwa, wymaganego, aby po-
dy za marzeniami. Tak, schroniska dla psw s kosztowne. Wobec
tego Leslie pozwala swojej pasji rozpali motywacj. Zakada biznes
Fastlane (niezwizany ze zwierztami), ktry ostatecznie finansuje jej
marzenia. Jej pasja prowadzi do realizacji marze, bez obcienia fi-
nansowego.
Przypomnij sobie czas, kiedy Twoje ycie stao na gowie, poniewa
bye tak bardzo podekscytowany lub niezadowolony.
Oto Twoja pasja. Moj pasj, wynikajc z ekscytacji, wywoao
pierwsze Lamborghini, ktre zobaczyem jako nastolatek. Zdecydowa-
em wtedy: Pewnego dnia bd mia Lamborghini. Pasj wynikajc
z niezadowolenia zrodzio ogldanie mojej mamy, ktra mczya si
w pracach bez przyszoci, prbujc wychowa samotnie trjk dzieci.
Obie te rzeczy byy paliwem dla mojej pasji: chciaem Lamborghini
i chciaem zdj mojej mamie ciar z barkw. Ekscytacja (pragnienia
i potrzeby) jest paliwem dla pasji. Tak samo dziaa niezadowolenie
(niepodane sytuacje). Obie rzeczy pozwoliy mi zrobi to, czego nie
zrobiliby inni. Jeli znajdziesz swoj pasj, dokonasz tego samego.
Podsumowanie
rozdziau
Przykazanie potrzeby gosi, e zwyciaj
biznesy, ktre zaspokajaj potrzeby. Potrze-
by mog by bolesnymi punktami, niedo-
cigniciami w realizacji usug, nierozwi-
zanymi problemami albo emocjonalnymi
deficytami.
Dziewidziesit procent nowych firm
odnosi porak, poniewa bazuj one na
samolubnych wewntrznych potrzebach,
a nie na zewntrznych potrzebach rynku.
Nikogo nie obchodzi Twoje samolubne
pragnienie pienidzy. Ludzie chc jedynie
wiedzie, co Twj biznes moe dla nich
zrobi.
Poszukiwacze pienidzy nie uwolnili si od
samolubstwa, a ich biznesy czsto poda-
j za ich samolubnymi potrzebami.
Go za pienidzmi, a bd Ci one unika.
Jeli je zignorujesz i skupisz si na tym, co
je przyciga, przyjd do Ciebie same.
Pom milionowi ludzi, a bdziesz milio-
nerem.
Aby pienidze poday w lad za robie-
niem tego, co kochasz, Twoje zamiowania
musz zaspokaja potrzeby innych, a Ty
musisz by wyjtkowy w tym, co robisz.
Rb to, co kochasz wie si z zatoczo-
nym rynkiem i niskimi marami.
Podsumowanie
rozdziau
Posiadajc zasoby finansowe, moesz ro-
bi to, co kochasz i nie otrzymywa za
to wynagrodzenia. Nie musisz take by
w tym dobry.
Uytkownicy Slowlane karmi Rb to, co
kochasz poprzez dziaanie Rb to, czego
nienawidzisz. Pi dni nienawici za dwa
dni mioci.
Robienie tego, co kochasz dla pienidzy
moe by dla Twojej mioci niebezpiecz-
ne.
Sukces Fastlane to Twoja pasja i powody,
dla ktrych chcesz osign cel.
Posiadanie penych pasji celw moe zmie-
ni prac w rado.
Robienie tego, co kochasz zwykle prowa-
dzi do naruszenia prawa potrzeby.
Waciwa droga dla Ciebie to ta, ktra
zbiega si z Twoimi marzeniami.
PRZYKAZANIE WEJCIA I 357
Rozdzia 31
Przykazanie wejcia
Our plans miscarry because they
have no aim.
When a man does not know what
harbor he is making for, no wind
is the right wind.
Seneka
Nasze plany spezaj na niczym,
poniewa nie maj celu.
Kiedy czowiek nie wie, do jakiego
portu pynie, aden wiatr nie jest
tym waciwym.
Seneka
Moesz by owc lub pasterzem
By rok 1994, a ja utknem w dusznym audytorium, upchnity
w chaotycznej masie ludzi jak mrwka w mrowisku. Par miesicy
wczeniej staem si pracownikiem firmy, zajmujcej si marketin-
giem sieciowym, i to byo ich comiesiczne spotkanie motywacyjne.
Tum by podekscytowany i nabuzowany.
Ja nie. Rozejrzaem si wokoo i zauwayem problem. Zobaczyem
armi trutni, chwytajcych wszystko, co byo mwione, odsuwajcych
na bok logiczne mylenie i siebie, czekajcego na indoktrynacj.
Ze mn nie poszo im tak atwo. Zadawaem pytania, byem uparty,
wcibski i ciekawy drogi, na ktr wjedaem.
Ile zarabiasz?, pytaem szybko i czsto. Odpowiedzi unikano
tak, jak w polityce. Najczciej odpowiadano liczbami, ktre dotyczy-
y jednej oczywistej osoby w organizacji, ale nie daem si oszuka.
W porzdku, mwie mi ju, e Bill Hanson zarabia 30 000 dolarw
miesicznie, ale ile ty zarabiasz? A ty? A pozostae trzy tysice ludzi na
tej sali? Prawda jest taka, e nie zarabiali wcale. Dlaczego? Poniewa
utknli w korku na zatoczonej drodze, ktra nie spenia przykaza-
nia wejcia. Ruch na zatoczonych drogach jest bardzo powolny, o ile
w ogle jest.
Przykazanie wejcia
Cztery razy odniosem porak w marketingu sieciowym, ponie-
wa podwiadomie znaem prawd: ta droga naruszaa przykazanie
wejcia.
Przykazanie wejcia gosi, e w miar obniania si barier wej-
cia na drog biznesow, efektywno tej drogi spada, a konkurencja
znacznie si wzmacnia. Wysze bariery wejcia oznaczaj mocniejsze
i potniejsze drogi, z mniejsz konkurencj i mniejsz potrzeb bycia
wyjtkowym.
Biznesy o niskich barierach wejcia s sabymi drogami, poniewa
atwe wejcie kreuje du konkurencyjno i spory ruch i wszyscy
dziel ten sam tort. Tam, gdzie jest duy ruch, tam nie ma ruchu.
Innymi sowy, jeli wejcie w biznes jest tak atwe, jak zapacenie
200 dolarw za zostanie dystrybutorem, bariery wejcia nie istniej
i t okazj powinno si omin. Jeli Joe Blow, drzemicy za chisk
restauracj Chana w uliczce z koszami na mieci, moe zacz Twj
biznes w cigu kilku minut, nie jest to biznes, ktrym chcesz si zaj-
mowa! wiat jest zamiecony tak zwanymi biznesami, ktre nie maj
adnych barier wejcia. Z powodu braku barier s one mizerne, a lu-
dzie, ktrzy je prowadz, nie s bogaci.
Dziesi lat temu duo szumu zrobio zarabianie milionw na
eBay, ale nie trwao to dugo, poniewa ta sposobno naruszaa
przykazanie wejcia. Jeli moesz stworzy biznes eBay w dziesi mi-
nut, miliony innych mog zrobi to samo, a miliony dolarw zarobi
pierwsi uytkownicy eBay i jego zaoyciele. Oni poruszali si wtedy
szybkim pasem i zabrali po drodze miliony autostopowiczw. Kilkor-
gu z nich si udao, miliony ludzi odniosy porak.
Nastpnym hitem ostatnich kilku miesicy byy blogi. Blogerzy za-
rabiaj tysice! Prawda, ale w dzisiejszych czasach, bloger-multimilio-
ner to raczej wyjtek, a nie regua. Dlaczego? Poniewa ta sposobno
zostaa zjedzona przez atwo wejcia. Powsta spory ruch, konku-
rencja i nasycenie. Nasycenie tworzy haas. Haas powoduje spadek
sprzeday, a to oznacza zmniejszenie dochodu. Jeli kto moe zaoy
biznes w jeden dzie lub mniej i zajmowa si tym samym, co Ty,
prawdopodobnie zamae przykazanie wejcia i nadchodz dla Ciebie
trudne czasy.
Marketing sieciowy lub wielopoziomowy (MLM) zawsze narusza
przykazanie wejcia, chyba e sam jeste wacicielem i tworzysz
MLM. Jeli jeste w sali z dwoma tysicami innych ludzi, ktrzy robi
dokadnie to, co Ty, walczysz z trudnymi okolicznociami. Kto jest
innowatorem, liderem oraz tym, ktry stoi na klifie, powodujc roz-
stpienie si fal Morza Czerwonego? Facet, ktry zaoy firm MLM,
podruje szybkim pasem. Ty? Przykro mi, ale jeste tylko kolejnym
onierzem w jego armii Fastlane, trybikiem w maszynie. Twrca MLM
nie musi wspina si na piramid, poniewa on j zbudowa! Moesz
by budowniczym piramidy lub tym, ktry si na ni wspina. Moesz
by owc lub pasterzem.
Aby pokona sabe bariery wejcia, trzeba by
wyjtkowym
Jeli naruszysz przykazanie wejcia, przygotuj si na bycie wyjt-
kowym. Wyjtkowo zmienia uwarunkowania wejcia. Niestety, wy-
jtkowo jest tak samo mao prawdopodobna, jak to, e ponadprze-
citny licealny sportowiec zostanie zawodowcem.
Kiedy siedziaem w audytorium z tysicami innych sprzedawcw
w marketingu sieciowym, uwiadomiem sobie, e aby wybi si z tego
tumu osb robicych dokadnie to samo, co ja, musiaem by wyjt-
kowy. Musiaem by najlepszy. Byem ze sob szczery wiedziaem,
e w tym ukadzie nie mam szans na wyjtkowo. Czy mogem by
wyjtkow jednostk pord 50 000 dystrybutorw? Kiedy zaczyna-
em swj biznes internetowy, miaem mniej wicej 12 konkurentw.
Czy mogem by wyjtkowy pord 12? Zdecydowanie tak.
Innym przykadem wyjtkowoci jest zawodowa gra w poke-
ra i handel finansowy, taki jak akcje, transakcje terminowe i handel
walutami. Obie dyscypliny maj niewielkie ograniczenia zwizane
z wejciem lub ich cakowity brak. Mog pojecha do Vegas z 10 000
dolarw i wzi udzia w turnieju pokerowym w kadej chwili. Mog
zdeponowa 10 000 dolarw na koncie handlowym i zacz handel
walutami. Brak wejcia tworzy rynek, ale aby odnie sukces na tym
rynku, musisz by wyjtkowy. Najlepsi (i najbogatsi) gracze w poke-
ra na wiecie s wyjtkowi i wykorzystuj najsabszych, zwabionych
przez atwe wejcie. Profesjonalici nazywaj takich ludzi martwymi
pienidzmi.
Podobnie jest na rynkach walutowych. Nowi przychodz i odcho-
dz, handlujc walutami i oczekujc, e dorobi si fortuny, podczas
gdy jedynymi, ktrzy zarabiaj miliony, s wyjtkowi gracze i dostaw-
cy platform handlowych, domw maklerskich i pokerowych stron in-
ternetowych.
Istnieje stare powiedzenie: Podczas gorczki zota nie szukaj go
z innymi, ale sprzedawaj opaty!. Jeli chodzi o wejcie, Twoja bran-
a i Twj biznes nie powinny by dostpne dla kadego, poniewa
jeli tak jest, musisz by przygotowany na bycie wyjtkowym. Jeli
bdziesz wyjtkowy, atwe wejcie z obcienia zmienia si w aktywa.
Wejcie jest procesem, nie wydarzeniem
Chcesz dowiedzie si, czy Twj biznes narusza przykazanie wej-
cia? Odpowied znajdziesz dziki prostemu pytaniu: Czy wejcie
w ten biznes jest procesem, czy wydarzeniem? Pocztki prawdziwych
biznesw s procesami, a nie wydarzeniami. Jeli nagle znalaze si
w biznesie, bo kupie pakiet dystrybucyjny lub wypenie formularz
internetowy, naruszasz wejcie. Zupenie inn sytuacj jest, jeli chc
zaoy hotelik typu Bed&Breakfast w Napa Valley. Musz znale od-
powiedni budynek, wyremontowa go, sfinansowa, ubezpieczy, zdo-
by licencje i pozwolenia, naj personel i wykona okoo dziesiciu
innych krokw. Wejcie w ten biznes jest szczegowym procesem.
Zaoenie biznesu, tak samo, jak bogactwo, jest seri zaplanowa-
nych wyborw, ktre tworz proces. Zaoyciele firm, zajmujcych si
marketingiem sieciowym radz sobie wyjtkowo dobrze, poniewa
wiedz, e ludzie kochaj wydarzenia. Co moe by lepszym wydarze-
niem od: Wypenij formularz i jeste w biznesie!? Wykorzystuj a-
two wejcia, nadajc jej rang korzyci. Jako przedsibiorcy chcemy
zakada firmy, do ktrych inni mog doczy poprzez wydarzenie.
Nie oszukuj si. Wysanie poczt czeku na adres podany z tyu cza-
sopisma biznesowego nie jest pocztkiem biznesu. Kady biznes, do
ktrego mona doczy w cigu dziesiciu minut, narusza prawo wej-
cia. Jeli to zrobisz, kasujesz bilet do wiata, w ktrym s ju wszyscy
i stajesz si czci czyjego planu Fastlane.
Wszyscy to robi!
Czy kiedykolwiek utkne w korku i nie poruszae si w adnym
kierunku przez kilka godzin? Witamy w Wszyscy to robi. Zakor-
kowana droga jest drog, na ktrej s wszyscy. Jeli wszyscy to robi,
ja nie bd tego robi. Zjad z drogi i Ty powiniene zrobi to samo.
Dlaczego? Poniewa wszyscy nie s bogaci. Gdyby kady by bogaty,
Wszyscy to robi dziaaoby.
Jeli chodzi o pienidze, wszyscy jest najlepsz flag ostrzegaw-
cz. Wszyscy to czerwona flaga, ktra oznacza, e przykazanie wej-
cia zostao naruszone. Jeli kady angauje si w to samo przedsi-
wzicie, z pewnoci odniesie ono porak.
Kiedy podczas mieszkaniowego boomu wszyscy budowali domy
jak szaleni, ja zrobiem odwrotnie. Usiadem z boku i sprzedaem.
Kiedy trwa sza kupowania, Ty powiniene sprzedawa. Kiedy w mo-
dzie jest sprzedawanie, powiniene kupowa lub czeka.
Historia usiana jest przykadami boomw i upadkw Wszyscy to
robi. Wiele idealnych przykadw znale mona choby w cigu
minionej dekady, cznie z technologicznym boomem giedowym pod
koniec lat 90., wielk eksplozj cen ropy i kryzysem mieszkaniowym,
ktry doprowadzi do wiatowego kryzysu finansowego. Jest to zakor-
kowana droga, na ktrej ruch odbywa si powoli, w kierunku kata-
strofy stado jagnit, idcych na rze.
Znaki ostrzegawcze wszystkich
W pnych latach 90., kiedy akcje brany technologicznej droa-
y w szybkim tempie, straciem pienidze, poniewa podyem za
wszystkimi. Nauczyem si. Podczas ostatniego boomu mieszkaniowe-
go nie kupiem domu. Tym razem, zanim nastpio zaamanie rynku,
sprzedaem trzy nieruchomoci. Kiedy rynek upad, a w lad za nim
akcje, mnie ju dawno tam nie byo i siedziaem na pienidzach. Skd
wiedziaem?
Dostrzegem znaki Wszyscy to robi poniewa gdyby kady
by bogaty, Wszyscy to robi dziaaoby. Logika ta moe brzmie
faszywie, ale nigdy mnie nie zawioda. Skd wiem, kiedy Wszyscy
to robi? To proste. Jeli w zwizku z jakkolwiek inwestycj, ktra
przewaa na stron Druyny Konsumentw najwikszej grupy ludzi
wystpuje nieracjonalny sza, wtedy wiem, e czas ucieka i trzyma
si z daleka.
Kiedy wchodzi hydraulik, eby naprawi toalet i chwali si, e
jego trzy nieruchomoci, ktre wynajmuje, w cigu trzech ostatnich
miesicy przybray na wartoci 15 proc., nadszed czas ucieka i trzy-
ma si z daleka. Kiedy Twj trener osobisty chwali si, e jego port-
fel akcji internetowych w cigu ostatnich dwch miesicy przybra na
wartoci 40 proc., oznacza to, e czas ucieka i trzyma si z daleka.
Kiedy Twj kuzyn, kierowca ciarwki, dzwoni i pyta o inwestowa-
nie w rop, bo jej cena wynosi 150 dolarw za baryk, czas ucieka
i trzyma si z daleka. Gupie pienidze zawsze pojawiaj si pod
koniec boomu. Czym s gupie pienidze? To konsumenci! Poszu-
kiwacze pienidzy! Gonicy za pienidzmi! Niektrzy cwani ludzie
opanowali jednak zasad wszystkich do perfekcji. Zamiast ucie-
ka, oszukuj drug stron i zyskuj na jej klskach. Nowi milionerzy
i miliarderzy powstaj przy okazji kadego krachu, poniewa widz
oni nadchodzce zaamanie, nieuniknione przy kadym gwatownym,
nieracjonalnym wzrocie.
Kiedy gieda implodowaa na pocztku 2009 roku, kto kupowa,
a kto sprzedawa? Kady sprzedawa. Mnie ju dawno tam nie byo.
Sprzedaem rok wczeniej. Warren Buffett kupowa. Kady sprzedaje,
a najbogatszy czowiek wiata kupuje. Hm. Czy to moliwe, e wszyscy
si mylili? Tak, to moliwe.
Jeli chcesz y w sposb inny ni wszyscy, nie moesz by taki,
jak wszyscy. Nie myl tego z wyjtkowoci. Musisz przewodzi stadu
i upewni si, e wszyscy pjd za Tob. Kiedy jagnita ustawiaj si
w rzdku, jedno za drugim, na rze, powiniene upewni si, e jeste
wacicielem rzeni.
Podsumowanie
rozdziau
Przykazanie wejcia gosi, e w miar zani-
kania barier wejcia, wzrasta konkurencyj-
no, a droga jest coraz sabsza.
atwo dostpne drogi s bardziej zatoczo-
ne. Tok tworzy konkurencj, a ta obnia
mare uczestnikw.
Biznesy o atwym wejciu czsto pozbawio-
ne s kontroli i dziaaj na nasyconych ryn-
kach.
Do pokonania sabych barier wejcia nie-
zbdna jest wyjtkowo.
Biznes powinien rozpoczyna si w drodze
procesu, a nie wydarzenia.
Wszyscy to og ludzi, ktremu su naj-
waniejsze media.
Gdyby wszyscy byli bogaci, Wszyscy to
robi dziaaoby. Gdyby kady by bogaty,
nikt by nie by.
Wszyscy to robi jest sygnaem przesyco-
nego rynku i wejcia gupich pienidzy.
PRZYKAZANIE KONTROLI I 365
Rozdzia 32
Przykazanie kontroli
There is no dependence
that can be sure but
a dependence on ones
self.
John Gay
Na nikim i niczym
nie mona polega
w stu procentach chyba
e na sobie.
John Gay
daj fotela kierowcy
Tak lub nie. Albo siedzisz za kierownic i jedziesz szybkim pasem,
albo nie. Albo masz kontrol nad swoim planem finansowym, albo
jej nie masz. Nie ma sytuacji poredniej. Jeeli siedzisz na siedzeniu
pasaera, kto inny ma kontrol.
Wyobra sobie teraz swj wymarzony samochd, d albo samo-
lot. wietnie, oto kluczyki. Dostajesz go na godzin bez adnych
opat. Czy wziby kluczyki i pojechaby na przejadk, korzystajc
z kadej minuty, czy posadziby tyek na siedzeniu pasaera i zrezyg-
nowaby z przyjemnoci? Eh, ty przejmij kontrol, ja posiedz na
siedzeniu pasaera, jak autostopowicz. Bez sensu? Jednak dokadnie
w taki sposb wielu ludzi podchodzi do biznesu: s autostopowicza-
mi, oddaj fotel kierowcy komu innemu i naruszaj przykazanie kon-
troli. Robic tak, powicaj kontrol nad swoim planem finansowym
i ostatecznie czyni bogatym kogo innego.
Autostopem po szybkim pasie
yciowi autostopowicze poruszaj si chodnikiem i s ofiarami,
a w biznesie naruszaj przykazanie kontroli.
Autostopowicz w biznesie szuka schronienia przed ryzykiem i kuli
si wewntrz matriarchalnej organizacji. Sualcze zachowanie pozba-
wia go ogromnej czci kontroli i sprawia, e jest podatny na dziaania
kierowcy. Kiedy masz kontrol nad biznesem, kontrolujesz w swojej
firmie wszystko organizacj, produkty, ceny, dochd i wybory dziaa-
nia. Jeli nie moesz kontrolowa kadego aspektu swojej firmy, ozna-
cza to, e nie jeste kierowc! Jeli nie moesz prowadzi, naraasz si
na niebezpieczestwo nagych, niespodziewanych wypadkw.
Kierowcy Fastlane utrzymuj kontrol. Ci, ktrzy naruszaj jej
przykazanie nie. Generalnie wyglda to tak:
kierowcy nie doczaj do firm MLM, ale je tworz;
kierowcy nie kupuj franszyz, ale je sprzedaj;
kierowcy nie pracuj w filiach, ale je tworz;
kierowcy nie inwestuj w fundusze hedgingowe, ale nimi zarz-
dzaj;
kierowcy nie kupuj akcji, ale je sprzedaj;
kierowcy nie korzystaj z dostawy pod drzwi, ale j oferuj;
kierowcy nie s zatrudniani, oni zatrudniaj;
kierowcy nie pac czynszu ani tantiem, ale je pobieraj;
kierowcy nie kupuj licencji, ale je sprzedaj;
kierowcy nie kupuj akcji w IPO
32
, ale je sprzedaj.
Czy w takim razie jeste kierowc Fastlane, czy autostopowiczem?
Jeli pasuje do Ciebie opis autostopowicza, nie zniechcaj si i nie
bro. Nie mona by zawsze kierowc. Nawet ja wdaj si w dziaania
chodnikowe. Autostopowicze na szybkim pasie s w stanie niele
zarobi, czasem nawet naprawd sporo. Zrozum jednak, e to kierow-
ca zachowuje kontrol i zarabia due pienidze. Autostopowicz w naj-
lepszym przypadku zarobi nieze pienidze.
Due pienidze kontra nieze pienidze
Istnieje rnica pomidzy niezymi pienidzmi, duymi pienidzmi
oraz bajoskimi sumami. Nieze pienidze to 20 000 dolarw mie-
sicznie.
Slogan reklamowy kadej firmy z brany marketingu sieciowego
brzmi: Hej, chcesz zarabia 10 000 dolarw miesicznie?. Te mi
kwota! Pamitaj o przedniej szybie. Tylko w Twoim umyle jest to
dua kwota. Owszem, to przyzwoite pienidze, ale nie takie, ktre po-
zwol Ci zasi w prywatnym odrzutowcu i duym jachcie w New-
port Beach.
Due pienidze to 200 000 dolarw miesicznie. Taka kwota wy-
ranie wpynie na Twoje ycie. Kiedy zarabiasz pienidze na tym po-
ziomie, ycie ulega zmianie.
W tym miejscu dochodzimy do bajoskich sum. Chodzi o zarob-
ki nawet powyej miliona dolarw miesicznie. Czy to wygrowany
szacunek? Wcale nie. Kiedy korzystasz z piciu przykaza i kontrolu-
jesz swoj firm, milion miesicznie nie jest niemoliwy. Aby zarabia
32
Initial Public Offering (ang.) pierwsza oferta publiczna. Dotyczy wprowadzenia po raz
pierwszy akcji spki do obrotu giedowego przyp. tum.
due pienidze lub bajoskie sumy, musisz mie kontrol nad swoim
systemem i kadym jego aspektem. Kiedy oddasz kontrol i oddasz
wadz nad sob komu innemu, przekazujesz due pienidze kie-
rowcy i zadowalasz si niezymi pienidzmi jako pasaer. Moja strona
internetowa, na przykad, oferowaa moliwo zaoenia filii. Naj-
lepszy waciciel filii stale zarabia 20 000 dolarw miesicznie. Tak,
zarabia nieze pienidze. By autostopowiczem, a ja byem kierowc,
kontrolujcym cay proces. Pomyl jednak o niebezpieczestwie, jakie
zaakceptowa. W kadym momencie mogem wprowadzi now poli-
tyk, ktra zredukowaaby jego zarobki. Ja kierowaem strumieniem
jego dochodu, a on przyjmowa ryzyko i zakada, e nie bd inge-
rowa w zapisy naszej umowy. Najwaniejsze jednak jest to, e jako
kierowca to ja byem tym, ktry zarabia due pienidze (200 000
dolarw miesicznie), podczas gdy on godzi si na nieze (20 000
dolarw miesicznie).
By moe syszae te o wyjtkowej grupie przedsibiorcw in-
ternetowych, zwanych milionerami AdSense. Google AdSense jest
sieci reklamow, wykorzystywan przez nich do zarabiania niezych
pienidzy dziki programowi AdSense. Niektrzy blogerzy zarabiaj
co miesic sztywno okrelone sumy. Zapewne s to niemae pienidze,
ale i tak to Google (kierowca) zarabia bajoskie sumy.
Brak kontroli = wypadki
Zastanw si nad niebezpieczestwem, zwizanym z jazd auto-
stopem. Wsiadasz do samochodu obcej osoby i pozwalasz jej prowa-
dzi. Jazda autostopem po szybkim pasie jest niesamowitym ryzykiem,
zwaszcza kiedy bierzesz ze sob rodzin. Wielokrotnie widziaem
przedsibiorcw, ktrzy popeniali ten bd i dostawali nauczk.
Odrobina historii: moje forum wykorzystuje sie reklamow
Google, ktra paci mi za kliknicia na forum. Jest to ukad autostopo-
wy Google jest kierowc, a moje forum pasaerem. Jeden z wtkw
na moim forum dotyczy programu marketingowego e-booka. Wtek
si rozwija, w kocu kto napisa kawa o byym graczu NBA, ktry
jest bankrutem, i panowie z Google stwierdzili, e ta zawarto jest
sprzeczna z ich polityk. Moje reklamy zostay usunite, a wypaty
wstrzymane. Wyobra sobie teraz, co by byo, gdyby forum i dochd
pochodzcy z Google karmiy moj rodzin. Wyobra sobie sytuacj,
w ktrej polegam na takim ukadzie. Wyobra sobie, e zarabiaem na
tych reklamach 15 000 dolarw miesicznie i nagle, w wyniku jedne-
go ruchu, wszystko przepado.
Brak kontroli. Niemono zabrania gosu. Niemoc. Osiem dni za-
jo mi rozwizanie problemu, ale caa ta sytuacja ukazaa problem
dotyczcy jazdy autostopem na szybkim pasie. Nie byem kierowc,
ale pasaerem. Przez osiem dni mj dochd z tego przedsiwzicia
wynosi zero. W kadym ukadzie kierowca/pasaer kierowca zarabia
wicej ni autostopowicz oraz utrzymuje najwaniejszy element stra-
tegii Fastlane kontrol.
Nie wyobraam sobie prowadzenia firmy, w ktrej inna osoba ma
moliwo w jednej chwili zniszczy Twj strumie dochodu. Jeli
kto jest w stanie pstrykn i zniszczy Twj biznes, grasz w ruletk ze
swoim planem finansowym. Powierzanie kontroli kierowcy jest typo-
wym problemem jazdy autostopem. Jeli kierowca wjedzie w cian,
zgadnij, kto ulegnie wypadkowi razem z nim? Ty.
Problem z byciem autostopowiczem jest taki, e nigdy do koca nie
znasz kierowcy. By moe jest on sprawiedliwy i postpuje etycznie,
ale moe te by skorumpowany i zy. W kadym razie jako autostopo-
wicz oddajesz mu wadz. Wadz ma ten, kto ma kluczyki.
Mimo to miliony ludzi podporzdkowuj si temu bez zastano-
wienia. Podpisuj umowy franczyzowe, oddajc kontrol nad najwa-
niejszymi decyzjami biznesowymi, cznie z reklam i tantiemami.
Doczaj do sieci dystrybucji, w ktrych inni dyktuj struktur ich
wynagrodzenia. Lejek sprzeday oferowanych przez nich produktw
zarzdzany jest centralnie. Mwi si im, co im wolno, a czego nie. S
przetrzymywani jako zakadnicy korporacyjnego patriarchy, pozbawie-
ni wiadomoci, e nie s w rzeczywistoci swoimi szefami. Jeli nie
moesz zmieni swojego produktu, czy jeste szefem? Jeli nie moesz
zmieni ceny, czy jeste szefem? Jeli nie moesz wpyn na decyzje
marketingowe, czy jeste szefem?
Lata temu doczyem do firmy, zajmujcej si marketingiem siecio-
wym. Miaem przyjaciela, ktry zarabia w niej nieze pienidze. Osta-
tecznie firma zmienia asortyment i struktur wynagrodze. Strumie
dochodw mojego kolegi zosta przerwany i w rezultacie cakiem znik-
n. Wypracowane przez niego aktywa (podlegajcy mu sprzedawcy, ge-
nerujcy przepyw pienidzy) wyparoway w cigu kilku miesicy. Mj
przyjaciel nie mia kontroli, mimo e twierdzi, i jest wacicielem swo-
jego biznesu. Jego bdem byo naruszenie przykazania kontroli. Nigdy
nie mia kluczykw do swojego biznesu, a jego imperium byo tylko
miraem, zbudowanym na sabych fundamentach, zarzdzanym przez
parti polityczn, w ktrej nie mia prawa gosu.
Kiedy kierowcy ostro skrcaj i zmieniaj warunki, nie masz inne-
go wyboru, jak zrobi to razem z nimi. Niezalenie od tego, czy jest to
klif bankructwa, czy karalne zaniedbania, ich toncy statek staje si
Twoim. Czy naprawd chcesz angaowa si w tego typu ukad?
Myl jak rekin, nie jak gupik
Gdyby y w akwarium, czy nie wolaby by rekinem, zamiast
gupikiem? Rekiny jedz gupiki s zjadane.
Biznes jest dzikim pojedynkiem o umys konsumenta i jego pie-
nidze. Jest rozlegym oceanem, w ktrym wiele gatunkw toczy fi-
nansow wojn o przetrwanie. W tej oceanicznej grze powiniene by
na szczycie acucha pokarmowego, a nie na jego kocu. Powiniene
prbowa dotrze na sam gr. Buduj korporacyjne drabiny, zamiast
do nich docza. Buduj organizacje o strukturze piramidy nie do-
czaj do nich. Myl jak producent, nie jak detalista.
Aby sta si rekinem, musisz myle jak rekin. Rekiny myl z roz-
machem, a gupiki wsko. Jako rekin musisz wej gboko w swj
system przekona i zmieni nastawienie umysu. Myl globalnie, nie
lokalnie. Myl jak lider, nie jak naladowca. Myl o innowacjach, nie
o kopiowaniu. Zmiana z gupika w rekina rozpoczyna si od zmiany
Twojego nastawienia i przejcia od dziaania na maym obszarze do
dziaania na du skal.
Kiedy wjedasz na swj szybki pas, bd rekinem i korzystaj z ca-
ego oceanu. To Twoje terytorium. Czy kiedykolwiek przygldae si
awicy ryb? adna z nich nie reaguje jako jednostka. Dziaaj w gru-
pie. Wielu ludzi nie dostrzega, niestety, niebezpieczestwa zawartego
w tej analogii. S po prostu samotnymi rybami, trzymanymi w grupie
przez si mocniejsz od nich samych. awice ryb przycigaj rekiny.
Bd rekinem, drapienikiem, a nie gupikiem. Bd kierowc, a nie
autostopowiczem.
Inwestuj tylko w swoj mark!
Czyje drzewko pienidzy hodujesz? Inwestujesz w swoj mark,
czy kogo innego?
Czy kiedykolwiek, siedzc w korku, zwracasz uwag na samochody
oklejone naklejkami jakiej firmy? Od firm zajmujcych si marketin-
giem sieciowym, sprzedajcych napoje, do jednej z najwikszych firm,
produkujcych kosmetyki, te naklejki s oficjalnym przesaniem kie-
rowcw tych aut do wiata: Tak, kochani, ja inwestuj moje ycie w cu-
dz mark. Kierowcy ci s gupikami w oceanie penym rekinw.
Niedawno na parkingu przed siowni podjechaa do mnie kobie-
ta w rednim wieku. Zatrzymaa si i zapytaa o moje lamborghini
i o jego indywidualne rejestracje. Wtedy otworzya puszk Pandory
i zapytaa: Czy zajmujesz si marketingiem sieciowym?. Zanim od-
powiedziaem, rzuciem okiem na jej samochd. Prowadzia zardze-
wiaego hyundaia, ktry potrzebowa nowych opon i lakiernika. Tylnej
szyby nie byo (chyba e Twoim zdaniem tama klejca jest jej od-
powiednim zamiennikiem). Drzwi boczne oklejone byy naklejkami
i magnetycznymi znakami, wiadczcymi o wspaniaoci jej firmy, zaj-
mujcej si marketingiem sieciowym.
Zarabiaj ogromne pienidze z domu!
Zastanawiaem si, dlaczego skoro jej firma (i jej droga) byy tak
wspaniae jedzia uywanym hyundaiem, ktry kosztuje mniej ni
lewa przednia opona mojego lamborghini? Jak ona moe reklamowa
swoj firm przez slogan Zarabiaj ogromne pienidze z domu!, kiedy
oczywiste jest, e nie zarabia z domu ogromnych pienidzy? Zapyta-
em j, dlaczego inwestuje w biznes, ktrego nie kontroluje. Dlaczego
maluje czyj obraz, podczas gdy powinna realizowa wasn wizj?
Umiechna si, wyrazia swoje okradajce ze snw zdania
obronne i odrzucia moj analiz. Jej umys by zamknity na moje
sugestie tak, jakby to, czym si zajmowaa, dziaao i byo sensowne.
W porzdku. Rb to, co robisz i przekonaj si, czy doprowadzi Ci
to do miejsca, w ktrym chcesz si znale. Nie suchaj mnie to Ty
podesza do mnie, ale to ja jestem na emeryturze i wiod ycie moich
marze. Wiem, e brzmi to arogancko i pretensjonalnie, za co prze-
praszam, ale wikszo ludzi ma kopoty z logik.
Kiedy lepo inwestujesz swoje ycie i czas w czyj mark, stajesz
si czci czyjego planu marketingowego. Stajesz si plamk farby
na cudzym obrazie. Dajesz sobie niewielk szans na zarabianie nie-
zych pienidzy, zamiast myle o duych pienidzach. Nieinwesto-
wanie w moj wasn mark byo jednym z moich najpowaniejszych
bdw jako modego przedsibiorcy. Poruszanie si autostopem na
szybkim pasie jest epidemi, ktra ogarnia wielu niedoszych przed-
sibiorcw. Mwi niedoszych, poniewa jazda autostopem nie jest
przedsibiorcza, gdy podstaw przedsibiorczoci jest kreowanie
i innowacja. Autostopowicze nie s pionierami nie tworz ani nie s
innowatorami. Sprzedaj, dziaaj i zarzdzaj.
Jeli kierowca zdecyduje si zamkn sklep, masz pecha. Jeli kie-
rowca zdecyduje si wycofa produkt, ktry jest Twoim jedynym rd-
em dochodu, masz pecha. Poruszajcy si szybkim pasem kontroluj
swoje marki, swoj wasno i swoje plany finansowe. Nie oddaj ich
lepo innym, w nadziei na najlepsze.
Marketing sieciowy jako Fastlane
pod warunkiem
Marketing sieciowy moe by biznesem Fastlane, pod warunkiem
e jeste jego wacicielem. Jako podrujcy szybkim pasem powi-
niene tworzy tego typu firmy, a nie do nich docza.
Mam wielu przyjaci na Facebooku, ktrzy s mocno zaangaowani
w marketing sieciowy. Nie narzucam im swojej wizji wiata, poniewa
oni musz dostrzec samodzielnie, co si sprawdza. Jeli naprawd wie-
rz, e 20 000 dolarw miesicznie jest wietnym dochodem, to niech
w to wierz. Jeli naprawd wierz, e ich strumie dochodu bdzie pa-
sywny na wieczno, niech w to wierz. Jeli naprawd wierz, e maj
kontrol, niech w to wierz. Ci ludzie sami musz dostrzec prawd.
Zanim sam pojem t prawd, przeszedem przez cztery firmy,
zajmujce si marketingiem sieciowym. Jaka to prawda? e jedynymi
ludmi w tego typu firmach, ktrzy mieszkali w domach nad Pacyfi-
kiem ze stajniami penymi egzotycznych samochodw, byli zaoyciele
i wskie grono wysoko postawionych managerw, a nie dystrybutorzy,
ktrzy zapisali si lata pniej.
Nie ukrywam swojego braku zainteresowania marketingiem sie-
ciowym, cho powd tego braku zainteresowania jest opacznie rozu-
miany. Marketing sieciowy jest strategi autostopowiczw, przebran
za dziaalno przedsibiorcz. Mj brak zainteresowania i niech
wywouje w mylcy i mydlcy oczy slogan: Moesz by wasnym
szefem, za ktrym podaj miliony (drugim takim sloganem jest
Pasywny zysk rezydualny!).
Hasa te maj w sobie ziarenko prawdy, ale ukrywaj esencj MLM,
ktr jest sprzeda, dystrybucja i szkolenia nie przedsibiorczo.
Jak ju wspominaem, pracowaem w firmach, zajmujcych si
marketingiem sieciowym. Pamitam wiele przypadkw dyktowania
decyzji, dotyczcych produktw, bada i rozwoju, restrykcji marketin-
gowych, przepisw, analiz kosztw i wszelkich innych czynnoci, nie-
zbdnych do rozwoju firmy. Jako handlowiec w sieci nie jeste waci-
cielem biznesu masz prac, ktra polega na zarzdzaniu i tworzeniu
organizacji sprzeday. Zupenie jakby wpycha pienidze pod mate-
rac i nazywa to inwestycj.
Lata temu miaem przyjaci, ktrzy dobrze sobie radzili w MLM,
a niektrzy radz sobie niele do dzisiaj. Nawet mi samemu niele
szo. Zawsze jednak dokuczay mi dwie rzeczy. Po pierwsze, brak kon-
troli. Byem zdany na ask firmy, jej polityk, procedury, asortyment
i struktury kosztw. Czego by nie zarzdzili, musiaem sobie z tym
radzi. Pamitam, e kiedy moja firma przestaa produkowa swj
najlepszy produkt, mj dochd drastycznie spad. Bez mojej winy.
Mj przyjaciel, ktry niele y, pracujc w MLM, odszed, ponie-
wa nie zgadza si z decyzjami gry i z tego, co syszaem, co kilka
lat skacze od okazji do okazji. Wci powtarza cykl: wejd na pokad
jakiej gorcej szansy, wyssij z niej wszystko i przejd do nastpnej.
Kiedy ostatni raz to sprawdzaem, nie by ani bogaty, ani na emery-
turze. Nie utkn w wycigu szczurw, ale w wycigu krlikw, od
marchewki do marchewki.
Druga udrka bya oczywista: nie czuem si przedsibiorc. Czu-
em si jak robotnik, ktry utkn w ulu penym chaosu. Czuem si
jak pracownik duej firmy, ktra korzystaa z owocw mojej cikiej
pracy, nawet kiedy godziny tej pracy przynosiy tylko kilka dolarw.
W gbi ducha wiedziaem, e naruszaem wiele przykaza i zasad:
zasad wszystkich, przykazanie wejcia i przykazanie kontroli.
Moja niech dla tego modelu bierze si z pokazywania w nim pra-
cownikom bdnego kierunku. Myl, e s przedsibiorcami, a s po
prostu sprzedawcami i managerami sprzeday w czyim planie Fastlane.
Czy ci ludzie mog zarobi spore pienidze? Jasne nie zaprze-
czam temu! Najlepsi w firmach Fortune 500 rwnie zarabiaj duo
pienidzy. Zwycizcy loterii te duo zarabiaj. Mwimy tu o uwa-
runkowaniach, nie o kwestiach absolutnych. Dystrybutorzy MLM s
otrzymujcymi prowizj pracownikami, przebranymi za przedsibior-
cw i pracuj dla jadcego szybkim pasem w reimie, ktrego nie kon-
troluj. Marketingowcy sieciowi s onierzami w armii Fastlane.
Pozwl, e objani wszystkim tym pracownikom MLM, ktrzy
s gotowi mnie powiesi: jako przedsibiorca uwielbiam marketing
sieciowy. Jeli stworz produkt, ktry wymaga dystrybucji, marketing
sieciowy bdzie pierwsz rzecz, jak wezm pod uwag. MLM ma
ponadto wietne walory edukacyjne: sprzeda, motywacj, budowa-
nie zespow i tworzenie sieci. Marketing sieciowy moe przyspieszy
Twoj przyszo.
Jeli chodzi o mojego przyjaciela, jest on autostopowiczem na
szybkim pasie. Nie zdaje sobie sprawy z faktu, e aby mg w peni
wykorzysta drog Fastlane, nie powinien docza do firmy zajmuj-
cej si marketingiem sieciowym, ale j stworzy. Musisz by twrc
firmy, do ktrej ludzie bd chcieli si przyczy. Musisz kontrolowa
polityk i produkt oraz by producentem.
Uytkownicy Fastlane kreuj wasn mark i inwestuj w ni.
Autostopowicz wspina si na pokad czyjej marki i ma nadziej, e
zostanie wzity na barana. Jeli nie masz kontroli nad Twoim sy-
stemem, drzewkiem pienidzy i mark, nie kontrolujesz nic. Musisz
siedzie na szczycie piramidy i suy masom. Przesta wspina si na
piramidy i zacznij je budowa.
Podsumowanie
rozdziau
Autostopowicze oddaj kontrol nad swo-
im biznesem kierowcy, poruszajcemu si
szybkim pasem.
Pomidzy niezymi pienidzmi a duymi
pienidzmi jest rnica. Autostopowicze
mog zarabia nieze pienidze, podczas
gdy poruszajcy si szybkim pasem zara-
biaj due pienidze. Czasami bajoskie
sumy.
Kierowca zawsze ma kontrol, a autosto-
powicz zdany jest na jego ask.
Autostopowicze s czci cudzego planu
Fastlane.
Uczy cay wiat obszarem dziaania orga-
nizacji, ktr kontrolujesz.
Marketing sieciowy ma mao wsplnego
z przedsibiorczoci, ale sporo wsplnego
ze sprzeda, tworzeniem sieci, szkolenia-
mi i motywacj.
Marketing sieciowy nie spenia przykaza-
nia kontroli ani przykazania wejcia, a cza-
sami take przykazania potrzeby.
Sprzedawcy w marketingu sieciowym s
onierzami w armii poruszajcego si dro-
g Fastlane.
Marketing sieciowy jest potnym syste-
mem dystrybucji. Jako poruszajcy si
drog Fastlane, staraj si by wacicielem
takiej firmy, zamiast do niej przystpowa.
PRZYKAZANIE SKALI I 377
Rozdzia 33
Przykazanie skali
In business, to be
a success you only
have to be right once.
Mark Cuban
Aby odnie sukces
w biznesie, musisz
mie racj tylko raz.
Mark Cuban
Ograniczenie prdkoci 15 czy 150 mil?
Kiedy Twoja droga biznesowa narusza przykazanie skali, prdko
przyspieszenia bogactwa zostaje dotkliwie ograniczona. Jakkolwiek
drog bdziesz jecha z prdkoci 15 mil na godzin, nigdzie nie
dojedziesz szybko. Skala dotyczy wykorzystania zasobw, ktre daj
rwnaniu bogactwa Fastlane jego moc.
Wykorzystywanie zasobw w biznesie jest jak boisko do gry albo
rodowisko wodne. Moesz zdecydowa si zamieszka w oceanie
albo w kauy w lokalnym parku. W biznesie masz do wyboru sze
rodowisk:
spoeczno lokaln (kau),
miasto (staw),
wojewdztwo (lagun),
region (jezioro),
kraj (morze),
wiat (ocean).
Trudno mwi o skali w spoecznoci lokalnej lub w kauy, ktra
jest w stanie pomieci jedynie ma liczb istot. Jasne, e da si zro-
bi przedsiwzicie na wiksz skal nawet w rodowisku lokalnym,
ale wymaga to rangi, a ranga nie jest tania. Jeli jeste wacicielem
solarium, Twoje rodowisko jest lokalne. Jeli masz dobrej klasy re-
stauracj, Twoim rodowiskiem jest miasto. Jeli masz firm inter-
netow, dziaasz na skal caego wiata. Im wiksze rodowisko, tym
wiksza potencjalna prdko i wykorzystanie Fastlane.
Kop do bramki, aby strzela gole
Miliarder Mark Cuban napisa niedawno na swoim blogu, e nie
jest wane, ile razy w biznesie odniesiesz porak, poniewa musisz
mie racj tylko raz ten jeden raz, ktry moe ustawi Ci na cae
ycie. Innymi sowy, bd w biznesie dla goli.
Biznes jest jak pika nona. Graj na boisku, na ktrym mona
strzela gole, nie graj na takim, na ktrym jest to niedozwolone! Jeli,
na przykad, posiadasz butik na gwnej ulicy, naruszasz przykazanie
skali, poniewa Twoi klienci pochodz z najbliszej okolicy. Aby poko-
na dziaanie skali, waciciel musi otworzy wicej sklepw, sprzeda
franczyz lub sprzedawa w Internecie.
Wikszo przedsibiorcw, niestety, czsto nie strzela goli. Po-
wstrzymuje ich boisko, na ktrym graj. Ich droga krzyczy Ogra-
niczenie prdkoci: 15 mil. Gol jest niemoliwy, a ich rodowisko
wysycha. Jeli jeste masayst, nie sprawisz, aby nagle za drzwiami
stano 10 000 staych klientw. Nie moesz zwikszy skali! Jeli
w rwnaniu Fastlane nie mona zwikszy skali, nie masz adnych
szans! Przykazanie skali jest jak budka, w ktrej pobiera si opaty, na
drodze do wykorzystania prawa skutecznego oddziaywania!
Rwnanie bogactwa Fastlane rozbrojone
Kiedy naruszasz przykazanie skali, rozbrajasz rwnanie bogactwa
Fastlane i redukujesz jego moc do statusu Slowlane. Przypomnij sobie
rwnanie bogactwa Fastlane:
Bogactwo = dochd netto + warto aktyww.
Warto aktyww zaley od dochodu netto, ktry opiera si na zy-
sku na sztuce, pomnoonym przez liczb sprzedanych sztuk.
Dochd netto = liczba sprzedanych sztuk x zysk na sztuce.
Jeli liczba sprzedanych sztuk ma grn granic, zakadasz kaj-
danki na moliwo zwikszenia skali. Bez tej moliwoci nie moesz
budowa bogactwa w sposb wykadniczy. Kiedy podrujesz drog
biznesow, na ktrej nie ma moliwoci zwikszania skali, sprawiasz,
e rwnanie bogactwa Fastlane traci moc.
Moim ulubionym przykadem jest facet, ktry kupuje franczyz
popularnej sieci, sprzedajcej kanapki i otwiera restauracj w swojej
okolicy. Ten biznes narusza przykazanie skali, poniewa zmienne
ilo sprzedanych sztuk i zysk na sztuce s po prostu ograniczone.
Ile kanapek ten facet moe sprzeda w cigu jednego dnia? Pidzie-
sit? Sto? Ile godzin ma doba? Dwadziecia cztery? Widzisz podobie-
stwo? Celem liczby sprzedanych sztuk jest osignicie grnego limi-
tu, przekraczajcego 100. Co powiesz na 10 000? A moe 100 000?
Czy waciciel tego punktu z kanapkami moe zrobi cokolwiek, aby
w cigu jednego dnia sprzeda wicej kanapek? W obecnych oko-
licznociach nic. Ogranicza go skala sprzeda ma zasig lokalny.
Nigdy nie sprzeda kanapki facetowi mieszkajcemu w Australii, nie
wspominajc nawet o ssiednim miecie. Ograniczona skala sprawia,
e na tej drodze mamy bolesne ograniczenie prdkoci, tak jak na
drogach Slowlane.
Co gorsza, ostatni element rwnania rwnie jest ograniczony:
zysk na sztuce. Jaki jest maksymalny zysk na jednej kanapce albo
napoju? Dwa dolary? Znw dziaamy z maymi liczbami. Te liczby nie
zwikszaj bogactwa one je ograniczaj.
Zanim nabierzesz ochoty na polemik, pozwl, e wyjani: nie
sugeruj, e waciciel lokalnej restauracji nie moe sta si bogaty.
Znam kilku wacicieli restauracji, ktrzy cakiem dobrze sobie ra-
dz, z tym e dziaaj w restauracjach kompletnie innej klasy, gdzie
zasig skali i rangi jest o wiele wikszy. Jeli redni rachunek, ktry
wystawiasz za obiad, wynosi 200 dolarw, a staych klientw cigasz
z caego miasta, a nie tylko z ssiedztwa, moesz dziaa na zupenie
inn skal. Zysk na sztuce nie wynosi 2 dolary, a 40 dolarw na osob,
co po uwzgldnieniu alkoholu daje 60 dolarw.
Zasig lub ranga = skala
Aby osign skal, musisz sprawi, aby wzrosa albo ranga, albo
zasig. Ranga zwikszana jest naturalnie, poprzez cen lub koszt. Je-
li sprzedajesz Lamborghini zamiast Hyundaia, wiksz rang osi-
gasz dziki cenie samochodw Lamborghini. Zbliasz si wtedy do
skutecznego oddziaywania (waciciele Lamborghini najprawdopo-
dobniej wykorzystuj prawo skutecznego oddziaywania). Jeli jeste
agentem nieruchomoci dla bogatych i sprzedajesz posiadoci warte
miliony dolarw, osigasz rang, wynikajc z ceny. Wysze ceny s
si napdow rangi. Jeli odniesiesz sukces w sprzeday najdrosze-
go apartamentu na Manhattanie, bdzie to wpywa na rang i objawi
si w postaci skali. Jeli dziaasz za pomoc rangi, jeste blisko sku-
tecznego oddziaywania lub nawet do niego dotare.
Zasig rwnie osiga skal. Zasig oznacza due liczby. Im wiksza
grupa ludzi, do ktrych docierasz, tym wikszy potencja skali. Komu
suy Twj biznes? Ssiadom czy wiatu? Im wikszy obszar, na ktrym
operujesz, tym wikszy Twj potencja do zdobycia bogactwa.
Facet, ktry sprzedaje kanapki na gwnej ulicy, nie operuje ani
skal, ani rang. Czy moe zrobi cokolwiek, aby zamieni swj do-
chd w wysokoci 40 000 dolarw rocznie na 400 000 dolarw? Nie.
Utkn, zanim w ogle zacz. Nie kupi franczyzy kupi prac. Do-
pki si nie obudzi i nie uwiadomi sobie, e duej skali nie da si
osign na mary, wynoszcej dolara przy stu osobach dziennie, nie
zdobdzie bogactwa.
Skala daje ci dwigni
Przykazanie skali wymaga biznesu, ktry maksymalizuje rwna-
nie bogactwa Fastlane. Daj szans prawu skutecznego oddziaywania.
Daj szans bogactwu! Skd wiesz, czy Twj biznes (lub potencjalny
biznes) dziaa zgodnie z przykazaniem skali? Zadaj sobie ponisze
pytania.
Czy dochd netto tego biznesu moe wzrosn bez ogranicze,
powiedzmy z 2000 dolarw miesicznie do 200 000 dolarw?
Czy warto aktyww tego biznesu moe osign miliony?
Czy ten biznes moe wpyn na miliony, czy wpywa na setki?
Czy ma zasig wiatowy, czy dociera jedynie do klientw lokal-
nych?
Czy ten biznes moe by powielany i czy moe wyj poza rynek
lokalny poprzez franczyz, sie lub dodatkowe punkty sprzeda-
y?
Jaki jest potencja liczby sprzedanych sztuk przy najlepszych za-
oeniach? Sto czy sto milionw?
Na ile moliwa jest zmiana zysku na sztuce, zakadajc najlep-
szy scenariusz? Czy Twj biznes posuguje si rang?
Jeli na te pytania nie masz sensownych odpowiedzi, moesz
utkn w ograniczonym biznesie, w ktrym tworzenie bogactwa przy-
chodzi Ci bdzie z duym trudem.
Malutkie rodowiska tworz malutkie bogactwo. Skala to due
liczby. Myl z rozmachem, na skal kraju i caego wiata. Due liczby
lub skala s portalem do skutecznego oddziaywania. Aby zarabia
miliony, musisz wpyn na miliony. Nie zdarza si to w maym skle-
pie na gwnej ulicy, ale w setce sklepw w caym kraju.
Droga do prawa skutecznego oddziaywania
Poszukujcy bogactwa znajomy zapyta mnie kiedy, czy kupno
franczyzy sieci sprzedajcej kaw to dobry pomys. Odpowiedzia-
em mu, e nie. Moja odpowied go zaszokowaa, poniewa liczy
na bycie wasnym szefem. Nie podoba mi si ten pomys, poniewa
na drodze do skorzystania z prawa skutecznego oddziaywania staa
barykada.
Problem polega na tym, e celem mojego znajomego bya wol-
no finansowa. Jeli taki by jego cel, to do realizacji na pewno nie
prowadzio posiadanie franczyzy sieci sklepw, sprzedajcych kaw
w okolicy. Okoliczny sklepik z kaw nie daje dostpu do skutecznego
oddziaywania. Sprzedajc 100 sztuk latte dziennie, mj znajomy po
prostu nie wywrze wpywu ani w sensie skali, ani rangi. A skoro nie
chcia posiada 20 takich punktw, ale jeden, sam stawia barykad
na drodze do skorzystania z wspomnianego prawa. Droga zamknita.
Jeli nie moesz skutecznie oddziaywa, nie zdobdziesz boga-
ctwa. Droga do wszelkiego bogactwa wiedzie przez prawo skutecznego
oddziaywania. Poruszajcy si drog Slowlane osigaj skuteczne od-
dziaywanie dziki potnej eksplozji rzeczywistej wartoci: piewanie
dla milionw, zapewnianie rozrywki milionom, granie w pik przed
milionami. Jadcy drog Fastlane wykorzystuj skal lub eksplozj
wartoci aktyww: sprzedawanie milionw sztuk, pomoc milionom,
suenie milionom, wpyw na miliony.
Barykady na drodze do prawa skutecznego
oddziaywania
Trzy barykady powstrzymuj przedsibiorcw przez dotarciem do
prawa skutecznego oddziaywania. Skala, ranga i rdo.
Najmocniejsz barykad jest skala. Jeli nie moesz suy mi-
lionom, nie zarobisz milionw. Wracajc do sklepu z kaw mojego
znajomego, jego zmienna liczby sprzedanych sztuk w rwnaniu bo-
gactwa Fastlane jest ograniczona, poniewa jego punkt sprzeday nie
wykracza zasigiem sprzeday poza spoeczno lokaln. Jego sprze-
da jest matematycznie ograniczona do sztywnej liczby skala nie ist-
nieje. Nigdy nie sprzeda kawy komu z Nowej Zelandii. Biznes, ktry
nie ma skali, zachowuje si jak samochd z ogranicznikiem, ktry nie
pozwala mu si rozpdzi.
Jedyn szans, aby zama skal, byoby dla mojego znajomego
nabycie wikszej liczby punktw w wielu lokalizacjach. Gdyby mia
ich 29 w caym stanie, nagle mgby sprzedawa 6000 kaw dziennie.
Skala zwiksza si, a wraz z ni zaczyna dziaa prawo skutecznego
oddziaywania. Oczywicie optymaln strategi Fastlane nie jest ku-
powanie franczyzy, ale jej sprzedawanie.
Jeli mj znajomy nie chce by wacicielem wielu punktw sprze-
day kawy, nie jest w stanie pokona barykady skali. Bez skali (liczba
sprzedanych sztuk) i rangi (wysoki zysk na sztuce) kieruje on bizne-
sem, ktry bdzie generowa nisk warto aktyww. Jego rwnanie
bogactwa staje si niepene, a prawo skutecznego oddziaywania nie
dziaa, co odsya mojego znajomego do stylu ycia klasy redniej,
opartego na pracy. Z dochodem klasy redniej i nisk wartoci akty-
ww, przejdzie on do rwnania bogactwa typowego dla Slowlane.
Kolejn barykad na drodze do skutecznego oddziaywania jest
ranga. Poniewa nasz waciciel sklepu z kaw jest ograniczony ska-
l, jego nastpn opcj jest osignicie duej skali za pomoc rangi.
Niestety, ta droga rwnie jest zamknita. Zysku na sztuce nie mona
zmieni. Kada sprzeda bdzie generowa dochd nie wikszy ni
kilka dolarw, a wzrastajce ceny zmniejsz liczb sprzedanych sztuk.
Zysk w wysokoci 100 000 dolarw na kadej sprzedanej kawie jest
niemoliwy.
Bezporedni dostp do prawa skutecznego oddziaywania jest naj-
prostsz drog do bogactwa, ale poredni dostp nie jest taki oczywi-
sty, poniewa skuteczne oddziaywanie grawituje w stron wacicieli
i producentw, a nie pracownikw i konsumentw. Jeli pracujesz
jako lekarz w prywatnej klinice, mgby twierdzi, e posiadasz ran-
g, wic powiniene by bogaty. Wszyscy lekarze powinni by bogaci,
skoro maj rang i renom, prawda? Nie cakiem. Bd tego zaoenia
tkwi w tym, e prawo skutecznego oddziaywania zaszczyca efektami
wykorzystania go tylko tych, ktrzy posiadaj kontrol.
A co do prywatnej kliniki, to zyski pochodzce ze skutecznego
oddziaywania otrzymuje waciciel, a nie lekarze, ktrych zatrud-
ni. Pracujcy w klinice lekarze nie maj gwarantowanego dostpu
do skutecznego oddziaywania, poniewa nie sprawuj kontroli nad
systemem. Czy mog by bogaci mimo to? Jasne, ale ta decyzja jest
w gestii waciciela systemu, ktry oceni rzeczywist warto. Lekarze,
ktrzy otwieraj wasne gabinety i zatrudniaj innych lekarzy, maj
peny dostp do skutecznego oddziaywania i staj si bogaci.
Skuteczne oddziaywanie zawsze bierze stron architekta systemu.
Jak skorzysta z prawa skutecznego
oddziaywania
Jeli chcesz korzysta z prawa skutecznego oddziaywania, jed
drog, ktra moe przebi si przez skal lub rang, kontrolujc
jednoczenie rdo. Jeli nie moesz by rdem, su rdu. Na
szczcie, atwo stwierdzisz, ktre drogi biegn rwnolegle do prawa
skutecznego oddziaywania. Czy ten biznes moe bezporednio wpy-
n na miliony (skala)? A moe jest w stanie wywrze ogromny wpyw
na nielicznych (ranga)?
Jeli stworzysz gadet, ktrego mog uywa miliony, wchodzisz
w posiadanie skali i prawo jest dostpne. Szybkie bogactwo jest
w Twoim zasigu.
Jeli zostae wybrany na finalist American Idol, masz skal
i prawo jest dostpne. Szybkie bogactwo jest w Twoim zasigu.
Jeli zbudujesz stron internetow, ktra suy samotnym mat-
kom, zyskujesz skal i prawo jest dostpne. Szybkie bogactwo
jest dostpne.
Jeli jeste o dwa stanowiska managerskie od objcia stanowi-
ska dyrektora finansowego w firmie Fortune 100, zyskujesz
skal i prawo jest dostpne. Szybkie bogactwo jest dostpne.
Jeli jeste adwokatem i bierzesz sprawy, zwizane z pozbawie-
niem ycia, masz skal i prawo jest dostpne. Szybkie bogactwo
jest dostpne.
Jeli stworzysz odnoszcy sukcesy sklep detaliczny i sprzedasz
licencje 300 przedsibiorcom w caym kraju, posidziesz za-
rwno skal, jak i rang, i prawo jest dostpne. Szybkie boga-
ctwo jest dostpne.
Jeli wymylisz maszyn, ktra wykrywa raka skry, zyskasz
skal i rang i prawo bdzie dostpne. Szybkie bogactwo jest
dostpne.
Podsumowanie
rozdziau
Liczba klientw w Twoim zasigu determi-
nuje Twoje rodowisko biznesowe. Im jest
ono wiksze, tym wikszy jest potencja bo-
gactwa.
Biznes moe strzela gole lub nie. Jego
potg determinuje skala, ktr tworzy ro-
dowisko, w ktrym dziaasz.
Rwnanie bogactwa Fastlane zostaje roz-
brojone, kiedy naruszasz przykazanie ska-
li.
Skal osiga si poprzez zasig (liczba
sprzedanych sztuk) oraz/lub przez rang
(zysk na sztuce).
Prawo skutecznego oddziaywania jest
gwn drog do bogactwa, ktr moe za-
blokowa skala, ranga lub rdo.
Konsekwencji skutecznego oddziaywania
dowiadczaj waciciele i producenci.
Przeamanie bariery skali lub rangi po-
rednio, w dziaalnoci czy biznesie, ktre-
go sam nie kontrolujesz, nie jest gwarancj
sukcesu.
Aby uzyska moliwo skutecznego od-
dziaywania, musisz przeama bariery
skali i rangi w dziaalnoci czy biznesie,
ktry kontrolujesz.
Niedobr skali, rangi lub rda ogranicza
prdko tworzenia bogactwa.
PRZYKAZANIE CZASU I 387
Rozdzia 34
Przykazanie czasu
I am long on ideas, but short on time.
I expect to live only about a hundred
years.
Thomas Edison
Mam ogromn liczb pomysw,
ale bardzo mao czasu.
Spodziewam si y jedynie okoo stu lat.
Thomas Edison
Zerwij krpujce Ci wizy
Ostatnim z przykaza Fastlane jest przykazanie czasu. Przykazanie
czasu wymaga, aby Twj biznes przesta mie zwizek z Twoim cza-
sem. Czy Twj biznes jest w stanie Ci zastpi i wyrosn na drzewko
pienidzy? Celem Fastlane jest dochd pasywny, a ten ma zwizek
z przykazaniem czasu.
Pamitaj: posiadanie biznesu nie gwarantuje bogactwa ani wolnego
czasu. Niektrzy waciciele firm wzili lub ze swoim biznesem, po-
niewa ich firma narusza przykazanie czasu. Taki biznes staje si prac
i doywotnim wyrokiem pozbawienia wolnoci. Oddanie firmie swo-
jego serca i duszy jest cakowicie naturalne na pocztku, w okresie jej
wzrostu i w fazie dojrzewania, ale nie jest to formua, ktr chciabym
realizowa przez 40 lat. Przykazanie czasu zadaje ponisze pytania.
Czy ten biznes mona zautomatyzowa i usystematyzowa tak,
aby dziaa, kiedy mnie nie ma?
Czy moje mare s na tyle due, abym mg naby sadzonki
w postaci zasobw ludzkich?
Czy moja dziaalno moe skorzysta na sadzonce drzewka
pienidzy?
Jak mog sprawi, by mj biznes funkcjonowa bez angaowa-
nia mojego czasu?
Praca jest wymian czasu na dochd i takie same s niektre firmy.
Celem Fastlane jest oderwanie Twojego czasu od dochodu, nawet jeli
ten dochd nie jest liczony w milionach. Czy wolaby pracowa dzie-
si godzin w tygodniu i zarabia 60 000 dolarw rocznie, czy 70 go-
dzin za 40 000 dolarw? Ja wybrabym to pierwsze za kadym razem.
Ashlyn Gardner uwielbia sztuk i literatur. Podajc za rada-
mi guru, zgodnie z zasad Rb to, co kochasz zakada kawiarni,
w ktrej prezentowane s prace lokalnych artystw, a raz w tygodniu
odbywaj si wieczorki literackie. Jak nowy zwizek miosny, jej bi-
znes rusza z impetem, wywouje entuzjazm i Ashlyn jest pena za-
pau. Po dwch latach sytuacja normalizuje si, a blask przeradza
si w trud. Ashlyn uwiadamia sobie, e nie jest wacicielk swojego
biznesu, to on posiada j.
Wstaje o czwartej rano, by otworzy kawiarni i musi by na miej-
scu, by j zamkn o smej wieczr. Pracownicy przychodz i odcho-
dz, a ci dobrzy daj pacy, ktrej ona nie moe zapewni. Jej ycie
towarzyskie umiera, a chopak zrywa z ni, poniewa Ashlyn nigdy
nie ma czasu. Wano jej karty wstpu na siowni koczy si, a wraz
z ni jej cotygodniowe zajcia jogi. W nadziei na odzyskanie swojego
czasu i ycia Ashlyn rozwaa zatrudnienie managera. Niestety, to spo-
wodowaoby, e biznes byby na minusie. Ashlyn nie bdzie pracowa
za darmo, a cena, jak paci swoim yciem, nie jest warta dochodu,
ktry uzyskuje. Trzy lata po otwarciu zamyka kawiarni i stara si
zosta pracownikiem, zamiast pracodawc.
Ashlyn nie odniosa poraki w biznesie. Jej kawiarnia bya suk-
cesem i zarobia na jej skromne ycie. Ashlyn naruszya przykazanie
czasu i w momencie otwierania kawiarni, jak wielu innych wacicie-
li biznesu, nie przemylaa, co si stanie, kiedy entuzjazm zwizany
z nowym przedsiwziciem opadnie.
Drzewko pienidzy, ktre nigdy nie ronie
Udany biznes nie jest zabaw. Zwaszcza ten, ktry narusza przy-
kazanie czasu. Ludzie czsto zakadaj firmy z bdn wizj tego, jak
bdzie wygldao ich prowadzenie. Wielu wprowadzaj w bd sowa
guru i yciowych trenerw. Wierz, e bycie swoim szefem i robie-
nie tego, co kochasz to wystarczajcy ogie motywacyjny, aby odnie
sukces. Niestety, ci waciciele firm wjedaj na drogi, ktre mog
rwnie dobrze by ciekami wiodcymi przez pustyni.
Zastanw si nad Ashlyn i jej oryginaln kawiarni. Czy Ashlyn
bya swoj szefow? Jasne, ale to nie wystarczyo. Jej kawiarnia nie
odniosa poraki, ale zawioda Ashlyn, ktrej motywacj bya pasja
do sztuki i literatury. Ashlyn miaa te motywacj do bycia wasn
szefow. Tego typu dyspozycje s zdrowe, ale nie wystarcz do tego, by
zmieni wybrakowan drog. Na jaowej ziemi nie urosn kwiaty.
Jako osoba wybierajca Fastlane powiniene jecha z intencj
zautomatyzowania swojej drogi. Powiniene dy do osigania pa-
sywnego dochodu i zasadzenia drzewka pienidzy. Kiedy naruszasz
przykazanie czasu, poraka spowodowana jest przez jedn z dwch
przeszkd. Oto one:
1) brak dostpu do sadzonek, poniewa Twoja droga od pocztku
bya wadliwa;
2) sadzonki nie urosn, jeli gleba nie jest yzna.
Jeli Twj biznes bazuje na jednej z sadzonek drzewka pienidzy,
powiniene by w stanie wyhodowa drzewko pienidzy. Systemy tre-
ci, systemy komputerowe, systemy oprogramowania, systemy dystry-
bucji i systemy zasobw ludzkich wszystkie s sadzonkami drzewek
pienidzy. Jeli Twj biznes nie bazuje na adnym z nich, czy moesz
ktry doda, aby osiga dochd pasywny?
Jeli chodzi o kawiarni Ashlyn, jej wacicielka miaa wiado-
mo, e potrzebuje sadzonki drzewka pienidzy zasobw ludzkich
managera. Nie bya w stanie ponie kosztw i dlatego sadzonka
bya niedostpna. Jej droga od pocztku miaa braki i drzewko nie
mogo urosn. Gdyby Ashlyn zignorowaa swoj sytuacj finansow
i zatrudnia managera, i tak zorientowaaby si pniej, e nie dawao
to szans na drzewko pienidzy.
Problem dotyczcy wikszoci drg biznesowych jest taki, e s
one niepodn ziemi, niezdoln wykarmi drzewka pienidzy po pro-
stu dlatego, e biznesy te naruszaj przykazanie czasu. Sadzonki nie
s dostpne, a te, ktre s, nie urosn.
Podsumowanie
rozdziau
Biznes zwizany z Twoim czasem jest pra-
c.
Biznes, ktry zarabia niezalenie od czasu,
jaki mu powicasz, spenia przykazanie
czasu.
Aby speni przykazanie czasu, za bi-
znes, ktry wykorzystuje sadzonk w po-
staci systemu pieninego, albo wprowad
taki system.
AUTOSTRADY MIDZYSTANOWE I 393
Rozdzia 35
Autostrady midzystanowe
You cant live a perfect day without
doing something
for someone who will never be able to
repay you.
John Wooden
Nie przeyjesz idealnego dnia,
jeli nie zrobisz czego dla kogo, kto
nigdy nie bdzie w stanie Ci odpaci.
John Wooden
Skrzyowania
Jeli chcesz dojecha na drug stron kraju, jed najszybszymi
drogami, a nie tymi najwolniejszymi. Wydaje si to logiczne, za wy-
jtkiem sytuacji, kiedy chodzi o niezaleno finansow. Wikszo
ludzi, zamiast jecha najszybszymi drogami, wybiera najwolniejsze,
a niekiedy nawet takie, ktre donikd nie prowadz.
Zaoenie biznesu jest wan decyzj. Traktuj to powierzchownie,
a Twj biznes bdzie przypomina hobby. Biznesy, ktre s prowadzo-
ne jak hobby, przynosz takie same dochody, jak hobby.
Kiedy miaem 25 lat, prbowaem wielu przedsiwzi bizneso-
wych. Bez szczeglnych sukcesw. Znajdowaem si na skrzyowaniu
ycia, a moj ostatni prac byo kierowanie limuzyn. Podjem j,
poniewa miaem rachunki do zapacenia, ale miaem te inne powo-
dy: chciaem pozna bran. Mylaem, e chc mie firm wypoy-
czajc limuzyny. Poniewa nigdy wczeniej nie byem zaangaowany
w tego typu dziaalno, postanowiem pj do pracy w tym biznesie
i nauczy si procedur. Po roku pojawia si moja szansa moje
skrzyowanie. Waciciel firmy, w ktrej pracowaem, wystawi j na
sprzeda i zaoferowa mi jej kupno, bez zaliczki. By moj szans
miaem szans sta si wacicielem wypoyczalni limuzyn! By tylko
jeden problem.
Byem rozdarty.
Kilka tygodni wczeniej podjem decyzj o przeprowadzce do
Phoenix i przygotowywaem si do wyjazdu, a tu nagle spotyka mnie
co takiego. Czy powinienem zosta? Obserwujc przez rok swojego
szefa, pracujcego, aby sprosta wymaganiom, stawianym przez fir-
m, uwiadomiem sobie ponadto rzecz bardzo znaczc: nie lubi-
em tego biznesu. Dziaa przez 24 godziny na dob, przez siedem
dni w tygodniu i wymaga aktywnoci wczenie rano. Ja z rana jestem
kaprynym gburem.
Staem wic przed wyborem, ktry mgby albo okaza si zdrad-
liwy, albo da mi przyspieszenie. Czy to bya droga, ktr chciaem
obra? Czy chciaem pojecha do Phoenix i pozwoli, aby szansa wej-
cia w biznes bez koniecznoci wpaty zaliczki przesza mi koo nosa?
Co zrobiem? Przeprowadziem mj test redniej Waonej Macierzy
Decyzji, co pomogo mi osign klarowno. Tak naprawd korzy-
stam z rzeczy, zawartych w tej ksice! Oczywicie Phoenix zwyciyo
i nie kupiem tej firmy, ale co w takim razie wynikao z macierzy decy-
zji, co pomogo mi zidentyfikowa waciw drog i podj odpowied-
nie dziaania?
Znaem pi przykaza Fastlane; wiedziaem, ktre drogi bizne-
sowe s czystym Fastlane i wiedziaem, jakie moliwoci daje mi
skorzystanie z takiej wiedzy.
Czysto Fastlane: pi przykaza
Nie inwestuj w niepotrzebny nikomu biznes. Nie wymieniaj czasu
na pienidze. Nie dziaaj w ograniczonej skali. Nie oddawaj kontroli.
Nie pozwalaj na to, by wejcie w biznes byo wydarzeniem, a nie pro-
cesem.
Kiedy analizowaem wypoyczalni limuzyn jako potencjalny
biznes, doszedem do wniosku, e nie by to czysty Fastlane. Dzia-
alno speniaa kryteria kontroli i wejcia, ale nie miaa skali. Su-
ya pnocno-zachodnim przedmieciom Chicago. Wypoyczalnia
pochaniaa czas musiabym pracowa przez dugie godziny, a zyski
nie pozwalayby mi na skorzystanie z zasobw ludzkich. Biznes ten
z pewnoci nie zaspokaja te istniejcej potrzeby. W Chicago tego
typu firm byo mnstwo.
Wprowadzenie tego biznesu na szybki pas wymagaoby duo
czasu, wysiku i pienidzy. Gboko w swoim wntrzu wiedziaem,
e chc zaangaowa si w biznes, ktry od pocztku bdzie czy-
stym Fastlane, a nie w taki, ktry trzeba byo do tego dostosowywa.
Wiedziaem o tym, e tylko najczystsze biznesy Fastlane maj naj-
wikszy potencja bogactwa. Jeli jeste askawy dla prawa skuteczne-
go oddziaywania, pienidze zaczynaj poda w Twoim kierunku.
Ktre drogi s najczystszym Fastlane? Ktrymi mona porusza si
superszybko? Ktre drogi wi si z prawem skutecznego oddziay-
wania i inicjuj Fastlane?
Trzy autostrady Fastlane
Najbardziej efektywne drogi Fastlane nazywam trzema autostra-
dami, poniewa nie posiadaj ograniczenia prdkoci i speniaj lub
mog speni wszystkie pi przykaza Fastlane. Oto owe autostrady:
1) internet,
2) innowacja,
3) zamierzona iteracja (wielokrotne stosowanie, powtarzal-
no).
Pod parasolem kadej z autostrad znajdziesz tuziny innych drg.
Pocz ze sob wszystkie trzy, a otrzymasz setki drg, ktrymi moesz
podrowa.
Efektywny Fastlane #1: Internet
Najbardziej efektywn autostrad jest biznes internetowy. W mi-
nionej dekadzie Internet wykreowa wicej milionerw ni jakiekol-
wiek inne istniejce medium. Internet niszczy i niszczy nadal stare
brane, takie jak biura podry, domy maklerskie, gazety i czasopis-
ma. Internet jest rekinem Fastlane.
Internet jest rwnie miejscem, w ktrym sam odnalazem fortun
i jest powodem, dla ktrego zdecydowaem si odrzuci propozycj
kupna wypoyczalni limuzyn. Internet jest najlepszym Fastlane, ja-
kie istnieje, poniewa automatycznie spenia pi przykaza Fastlane,
zakadajc e dziaa zgodnie z istniejc potrzeb. Jest przedsiwzi-
ciem na wiatow skal i daje si zautomatyzowa dziki systemom
komputerowym. Stanowi medium, ktre moesz kontrolowa (wiele
osb tego, niestety, nie robi), a jego bariery nadal s dostatecznie moc-
ne, aby powstrzyma byle kogo od wejcia.
Modele biznesw internetowych (drg) dziel si na siedem sze-
rokich kategorii.
1) Bazujce na subskrypcji
Oferuj uytkownikom dostp do danych, informacji i oprogramo-
wania i pobieraj miesiczn opat. Danymi mog by potencjalni
klienci, informacje handlowe, bazy danych czy stara, dobra pornogra-
fia. Kiedy 10 000 ludzi paci Ci za informacj 9,95 dolara miesicz-
nie, jeste na szybkim pasie!
Kiedy byem wacicielem firmy, paciem za wiele usug interne-
towych, z ktrych wszystkie byy oparte na subskrypcji. Od danych
analitycznych (kto odwiedza moj stron?) do zarzdzania filiami (kto
chciaby oferowa moje usugi?). Pewna firma oferowaa usugi mo-
nitorowania czasu funkcjonowania stron internetowych. Na swojej
stronie gwnej umiecili napis: Wspieramy 20 000 klientw, a ja
paciem im 50 dolarw miesicznie. Zakadajc, e kwota, jak paci-
em, bya redni stawk, 20 000 x 50 dolarw = 1 000 000 dolarw
dochodu brutto MIESICZNIE. Jest to idealny przykad interneto-
wego systemu biznesowego, w ktrym biznes jest systemem. Nie ma
produktw, nie ma przesyek, nie ma blu gowy. Przypuszczam, e
strona zapewnia mare na poziomie 75 proc. i przynosi okoo 750 000
dolarw miesicznie. Jak szybko staby si milionerem, zarabiajc
750 000 dolarw miesicznie? A moe wolaby odkada co miesic
200 dolarw z Twojej pensji, ktra wynosi 45 000 dolarw rocznie?
Porwnanie tych dwch pl gry wzbudza miech.
Przykadowe strony, ktre oferuj subskrypcje, to RealtyTrac.com
i LoopNet.com.
2) Oparte na treci
Modele oparte na treci to internetowe wiadomoci i blogi, ktre
adresuj informacje do konkretnej niszy lub brany. Te usugi zapew-
niaj tre do darmowej konsumpcji i sprzedaj reklamy stronom,
ktre chc dotrze do osb, ktre czytaj stron. Moje forum Fastlane
moe by postrzegane jako model dochodu oparty na treci. Uwaam,
e modele dochodu oparte na treci s jednymi z najtrudniejszych, po-
niewa bariery wejcia zostay znacznie obnione i ich sukces polega
w duej mierze na ruchu na stronie. Systemy treci bardzo angauj
si take w programy filialne, ktre s struktur autostopow.
3) Pozyskiwanie potencjalnych klientw
Pozyskiwanie potencjalnych klientw dla Twoich kontrahentw
oznacza czsto zapewnianie im usugi, a jednoczenie moe scala
niejednorodn bran. Dokadnie to robiem dla brany limuzyn. Ze-
braem mocno podzielon bran w jedno miejsce, wprowadziem do
tej mieszanki konsumentw i sprzedaem informacj o konsumen-
tach wypoyczalniom limuzyn. Zdobywanie potencjalnych klientw
jest popularne w rozdrobnionych branach, w ktrych graczami s
gwnie mae i rednie firmy. Znajdywanie potencjalnych klientw dla
brany linii lotniczych prawdopodobnie nie zadziaaoby, ale w brany
chirurgii plastycznej mogoby oznacza sukces. Zaspokaja ono dwie
potrzeby: 1) pragnienie konsumenta, aby zaoszczdzi czas i pieni-
dze i 2) potrzeb waciciela biznesu, aby tanim kosztem znale no-
wych klientw.
4) Sieci spoecznociowe
Serwisy spoecznociowe wywodz si z systemw treci. Zamiast
gromadzenia treci, gromadz ludzi, tworz grupy lub bractwa. Fa-
cebook zacz jako zbir studentw i ewoluowa w sie spoeczno-
ciow dla wszystkich grup wiekowych. MySpace celuje w licealistw.
LinkedIn trafia do mobilnych profesjonalistw. Sieci spoecznocio-
we s po prostu kolekcjami spoecznoci, ktrych czonkowie maj
wsplne zainteresowania, od autorw powieci kryminalnych po za-
palonych mechanikw, lubicych w weekendy remontowa silniki.
5) Systemy maklerskie
Maklerzy jednocz kupujcych i sprzedajcych i uatwiaj trans-
akcje. S twrcami rynku dla konkretnej brany i zarabiaj pienidze
na kadej transakcji. Przykadami znanych porednikw s PayPal,
Elance, CarsDirect i Travelocity.com.
6) Reklama
Podobnie jak w porednictwie giedowym, reklamodawcy cz ku-
pujcych i sprzedajcych i przyjmuj opaty za reklam zamiast opat
transakcyjnych. Na przykad: byem wacicielem strony, oferujcej
limuzyny na sprzeda. Strona przyjmowaa opaty za reklam kadej
limuzyny wystawionej na sprzeda. Ja przedstawiaem kupujcych
sprzedajcym. Niektre usugi wykorzystuj zarwno porednictwo,
jak i reklam, tak jak eBay. Wyszukiwarki, takie jak Google i Yahoo,
dziaaj zarwno jako reklamodawcy, jak i porednicy.
7) E-commerce
E-commerce, jest czynnoci sprzeday dbr, usug i informacji
z wykorzystaniem Internetu. Amazon.com, CSNStores.com s przy-
kadami firm, praktykujcych e-commerce na du skal. Wiele
lokalnych sklepw rozwino si rwnie i stworzyo skal za pomoc
modelu e-commerce. W moim ogrdku s 24 lampy zasilane energi
soneczn, ktre kupiem od detalisty z Minnesoty, dziaajcego w sy-
stemie e-commerce. Lata temu ten sklep dziaa lokalnie i nie posiada
skali. Teraz, w erze e-commerce, ma zasig wiatowy i sprzedaje pro-
dukty nawet emerytom z Phoenix.
E-commerce moe by rwnie informacj. E-booki s najpopu-
larniejsz form dystrybucji informacji w Internecie. Kiedy sprzedaj
moj ksik w formie e-booka przez Internet, angauj si w e-com-
merce. Mog sprzedawa ksiki z baganika, siedzc na parkingu
Arizona State University, albo zaoy stron, ktra bdzie sprzedawa
ksiki w Europie.
Kiedy spojrzysz na Internet jako na drog Fastlane i przez pryzmat
rwnania bogactwa Fastlane, zobaczysz, e posiada on nieskoczon
moc.
Bogactwo = dochd netto + warto aktyww
Jeli dziaasz przez Internet, w obrbie zmiennej liczby sprzeda-
nych sztuk (w ramach dochodu netto), Twoim grnym ograniczeniem
staje si wiat. Warto aktyww, czyli skadnik rwnania bogactwa
Fastlane, determinuje ponadto nie tylko dochd netto, ale rwnie
ruch na stronie. Wiele stron internetowych sprzedawanych jest za mi-
liardy, a nie generuj ani centa zyskw. Ruch na stronie czy te liczba
odwiedzin rwnie maj nieograniczon skal. Zmienne dochodu net-
to Fastlane i warto aktyww praktycznie nie maj tu grnej granicy.
Efektywny Fastlane #2: innowacja
Innowacja jest nastpnym przykadem czystego Fastlane i obejmu-
je wiele drg. Jest to stara, dobra droga do bogactwa: wymyl produkt,
usug lub informacj, wyprodukuj j, a potem rozprowad.
Innowacja obejmuje wszelkie akty kreacji, poparte dystrybucj.
Pozwl mi powtrzy innowacja uwzgldnia dwa dziaania: produk-
cj i dystrybucj.
Wymyl produkt, nastpnie sprzedaj go za pomoc reklamy in-
formacyjnej, sprzedaj go w Internecie, sprzedaj go na QVC, sprzedaj
za pomoc 10 000 dystrybutorw marketingowych, lub sprzedaj go
20 hurtownikom, ktrzy sprzedadz go 20 000 detalistw. Czym jest
innowacja? Praktycznie wszystkim, co zaspokaja potrzeby lub prag-
nienia.
Jedzenie (piwo, sos do grilla, ciasteczka, sekretne przepisy).
Gospodarstwo domowe (roboty do odkurzania, narzdzia, wieszaki).
Zdrowie i witalno (witaminy, zioa, napoje energetyczne, batoniki
i specyfiki wspomagajce msko).
Informacja (ksiki, magazyny, newslettery).
Rzeczy osobiste (ubrania, torebki, buty, rkawiczki).
Samochodowe akcesoria, dodatki.
Wynalazczo cigle uwaana jest za metod do szybkiego boga-
ctwa. Rzeczywicie yje i ma si dobrze. Nie daj si jednak zwie.
Opracowanie czego nowego nie polega na wynalezieniu wehikuu, te-
lefonu czy gupkowatego Segwaya
33
. Gwnym zajciem wynalazcw
jest po prostu ulepszanie i modyfikowanie czego, co istnieje. Zrb co
bardzo dobrego z czego starego. Znajd niedoceniony produkt, obr
go w swj wasny i ponownie przedstaw go wiatu. Spraw, aby co
niekonwencjonalnego stao si czym konwencjonalnym.
Ogldaem w telewizji wywiad z odnoszcym sukcesy wynalazc,
ktry po prostu przepakowywa wdk z nudnych, bezbarwnych bute-
lek do efektownych butelek o rnych kolorach. Na urodziny otrzyma-
em kiedy nawet wdk w butelce w ksztacie czaszki. Wdka istnieje
od wiekw, a jednak ten przedsibiorca by w stanie doda do niej
element unikalny, ktry j wyrnia. Czasami jest to naprawd a tak
proste.
Moim ulubionym przykadem jest Snuggie masowo rozprowa-
dzany sporych rozmiarw koc z rkawami. Koncepcja produktu ist-
niaa od lat, ale zosta on przepakowany, ponownie zareklamowany
i nagle, po zbyciu 40 milionw sztuk, sta si hitem sprzeday.
33
Dwukoowy pojazd elektryczny, w ktrym wykorzystany jest efekt yroskopowy do utrzy-
mania rwnowagi przyp. tum.
W procesie innowacji napotkasz dwa wyzwania: produkcj oraz
dystrybucj. Wynalezienie produktu, ktry zaspokaja potrzeb, jest
poow sukcesu. Drug poow jest przekazanie Twojego wynalazku
w rce milionw, co uwzgldnia rnorodno kanaw dystrybucji:
reklamy informacyjne (sprzeda przez mass media), detal (sprzeda
dystrybutorom i hurtownikom) oraz marketing bezporedni (sprzeda
poprzez rodki drukowane, usugi pocztowe i Internet).
Kiedy, na przykad, napisaem t ksik, sam stanowiem
rodki produkcji. Napisaem j, poskadaem w cao, zreda-
gowaem i zleciem publikacj. Ja j wyprodukowaem. Ja zaanga-
owaem si w innowacj. Jednake, tak jak w przypadku innych
drg innowacji, produkcja jest tylko jedn ma bitw w wielkiej
wojnie. Dystrybucja jest etapem, na ktrym si t wojn wygrywa.
Najwspanialszy produkt nie jest nic warty, jeli nie trafi do rk lu-
dzi, a to wymaga dystrybucji. Co do mojej ksiki, to jeli chc odnie
sukces, bd musia skorzysta z usug Amazon (system dystrybucji),
dystrybutorw ksiek (hurtownikw) i Internetu (nastpny system
dystrybucji).
Tak, Twoja innowacja produktowa to moe by Twj pomys, ale
zrealizowany w Chinach, albo e-book, ktry napiszesz przez weekend.
Innowacja od ksiek po produkty to Fastlane. Czy kiedykolwiek
zastanawiae si, dlaczego ludzie sprzedaj ksiki z serii boga si
szybko, mimo e ich treci to powtrka przesania z 30 innych ksi-
ek? Autorzy wiedz, e bycie autorem to podny Fastlane.
Wyzwanie bycia autorem na szybkim pasie nigdy nie dotyczy sa-
mej ksiki czy napisanych sw. Niektrych z najwspanialszych ksi-
ek na wiecie w ogle nikt nie czyta, a publikacje przecitne sprze-
daj si w milionach egzemplarzy. Rnica polega na marketingu,
public relations i starym, dobrym biznesowym know-how. Biznesem
jest sprzeda ksiki, a nie jej napisanie. Jeli mam obsesyjn intencj
sprzedania tej ksiki milionom, musz j wyprodukowa, a potem
zaj si dystrybucj. Musz sprzeda, wypromowa, wystpowa,
przemawia, udziela wywiadw i pisa. Musz zainwestowa w dys-
trybucj. Aby wykorzysta rwnanie bogactwa Fastlane i zbliy si do
prawa skutecznego oddziaywania, musz zaoy zbroj powicenia
i wystawi ten produkt przed miliony.
Efektywny Fastlane #3: zamierzona iteracja
Ostatni autostrad jest zamierzona iteracja. Iteracja (ac. iteratio
powtarzanie) to metoda postpowania, uywana w analizie matema-
tycznej, polegajca na wielokrotnym powtarzaniu tego samego prze-
ksztacenia lub te wynik kolejnego powtrzenia tego samego prze-
ksztacenia. Oznacza ona rodki lub dziaania, powtarzajce proces,
ktrych celem jest osignicie wymaganego rezultatu.
Zamierzona iteracja to efektywny Fastlane, ale cechuje j wysoki
stopie trudnoci, poniewa nie wypenia ona wszystkich piciu przy-
kaza, ale cztery. Proces zamierzonej iteracji jest czynnoci spenie-
nia ostatniego przykazania skali. Skal otrzymujemy przez systemy
zasobw ludzkich albo powtarzane sukcesy.
Kiedy, na przykad, inwestor w nieruchomoci kupuje na aukcji
bankowej jeden dom, a potem go wynajmuje, nie znajdziemy tu skali,
a w przypadku tej jednej czynnoci nic nie jest w stanie jej wytworzy.
W obrbie swojego rwnania bogactwa Fastlane inwestor ma niedue
pole manewru: dochd netto pochodzi z czynszu, a warto aktyww
rwna jest rynkowej wartoci domu.
Aby sprosta wyzwaniu, inwestor uruchamia zamierzon iteracj
i powtarza proces. Zamiast kupowa jeden dom, kupuje ich 50. Tak
atwiej powiedzie, ni zrobi. Proces ten moe okaza si niesamo-
wicie powolny. Niemniej, zamierzona iteracja musi sta si strategi,
aby biznes tego, kto j stosuje, mg osign sukces.
Kolejnym przykadem zamierzonej iteracji jest franczyza.
Jeli budujesz may sklepik, ale mylisz o zamierzonej itera-
cji, Twoim celem nie jest jeden sklepik, ale setki, by moe ty-
sice sklepw, mechanizm franczyzy i tworzenia sieci. May sklep
czsto na pocztku narusza cztery przykazania, ale dziki iteracji
szybko moe przeistoczy si w penowartociowy Fastlane. Celem
franczyzy, zgodnej z Fastlane, jest budowanie lokalnych biznesw
poprzez systematyczne procesy, a nastpnie sprzedanie licencji
w obrbie kraju lub na wiecie. Celem przedsibiorcy, dziaajcego
z zamierzon iteracj jest powielenie i sprzedanie koncepcji, marki
lub systemu i usunicie siebie z dziaalnoci. Twj may sklepik
moe nie mie nic wsplnego z Fastlane, ale moe wej na szyb-
ki pas dziki zamierzonej iteracji, poprzez franczyz lub stworzenie
sieci podobnych mu sklepw.
Na moim forum jest pewien popularny wtek, zatytuowany Czy
automat ze sodyczami to Fastlane? Uytkownik forum chcia wie-
dzie, czy automat ze sodyczami, zlokalizowany w centrum handlo-
wym, jest zgodny z planem Fastlane. Jako wolno stojcy punkt nie.
Z uyciem zamierzonej iteracji tak! Jeden automat nie uczyni Ci
bogatym, ale jeli bdzie ich 200 w 50 centrach handlowych, wytwo-
rz one znaczny dochd netto, skal i warto aktyww, i bd miay
wikszy wpyw pod wzgldem rangi. Zamierzona iteracja jest odpo-
wiedzi poruszajcych si szybkim pasem na ograniczon skal.
Podsumowanie
rozdziau
Najlepsze biznesy Fastlane speniaj
wszystkie pi przykaza: kontroli, wej-
cia, potrzeby, skali i czasu.
Przy zaoeniu, e biznes zaspokaja istnie-
jc potrzeb, Internet jest najszybsz au-
tostrad. Wypenia z nawizk wszystkie
przykazania.
Innowacja moe dotyczy ktrejkolwiek
z otwartych drg: bycia autorem, wynalaz-
c lub usugodawc.
Sukces wynalazczoci uzaleniony jest od
dystrybucji.
Pojedyncze inicjatywy biznesowe rwnie
mog przynie sukces Fastlane dziki
zamierzonej iteracji. Iteracja pozwala zbu-
dowa skal.
ZNAJD OTWART DROG I 405
Rozdzia 36
Znajd otwart drog
At first, people refuse to believe that
a strange new thing can be done,
then they begin to hope it can be done,
then they see it can be done then it is
done, and all the world wonders why it
was not done centuries ago.
Frances Hodgson Burnett
Na pocztku ludzie nie chc uwierzy,
e mona dokona czego nowego, ale
kiedy zaczynaj mie nadziej, e moe im
si to uda, wwczas zaczynaj widzie,
e jest to moliwe i w kocu dokonuj
tego. Wtedy cay wiat dziwi si, dlaczego
nikt nie zrobi tego wieki wczeniej?
Frances Hodgson Burnett
Potrzeby, pomysy, szanse i otwarte drogi
Szanse oraz otwarte drogi, ktre one reprezentuj, s wszdzie.
Rozejrzyj si. Osoba, ktra skada skarg przy ladzie sklepowej szan-
sa. Gupi automat, ktrego nie moesz unikn, kiedy dzwonisz do
swojego banku szansa. Niesprzedany dom, marniejcy na rynku
szansa. mieci na poboczu szansa. Gnijca saatka, ktra przetrwaa
w lodwce jedynie dwa dni szansa. Ludzie, ktrzy narzekaj na fo-
rum internetowym szansa.
Jeli nie dostrzegasz szans, ktre otaczaj Ci kadego dnia, ozna-
cza to, e nie dostroie si do czstotliwoci Fastlane. Kiedy dostroisz
si do niej mentalnie, otwieraj si nagle pozornie zamknite drogi.
Wielu przedsibiorcw bdnie interpretuje szanse, poniewa kojarz
je z przeomem czy z nadzwyczajnymi pomysami. Poszukuj dzie-
wiczych pomysw, idealnych i nowych, takich, ktre przedstawiliby
wiatu za pomoc imponujcych wydarze. Nie zdarza si to czsto.
Szansa rzadko dotyczy przeomowego pomysu, jak arwka lub
samochd, ale zawsze wie si z niezaspokojon potrzeb lub z tak,
ktra zostaa zaspokojona w nieodpowiedni sposb. Szansa jest roz-
wizaniem niewygody. Uproszczeniem spraw. Szansa jest uczuciem.
Szansa to komfort. Szansa to lepsze usugi. Szansa jest ukojeniem
blu. Szansa to usunicie z rynku sabych firm.
Kto to robi
Masz wspaniay pomys, ale kto ju to robi? Co z tego? Zrb to
lepiej.
Kto to robi jest monumentaln iluzj, cho wydaje si przeszko-
d nie do pokonania. Zawsze kto ju to robi. Waniejszym pytaniem
jest, czy potrafisz zrobi to lepiej. Czy moesz zaspokoi potrzeb
w lepszy sposb, zaoferowa wiksz warto, by lepszym handlow-
cem? Kiedy wpad mi do gowy pomys na internetowy spis limuzyn,
mylaem, e jest to epokowa idea dopki nie zajrzaem do Inter-
netu. Firm, ktre to robiy, byo tysice. Nie byem w owym czasie
cakowicie dostrojony do waciwej czstotliwoci, zamierzaem wic
porzuci ten pomys i zacz now burz mzgw, w poszukiwaniu
przeomowego hitu, ktrego nie wymyli jeszcze nikt spord szeciu
miliardw ludzi na wiecie, ale przyjacika kopna moj anten we
waciw stron. Powiedziaa: Konkurencja jest wszdzie. Po prostu
zrb to i zrb to lepiej.
Miaa racj. Konkurencja jest podstaw biznesu. Ta szansa bya
otwart drog. Dotychczasowe spisy internetowe nie byy atwe do
znalezienia i czsto nie byy przyjazne dla uytkownikw. Rozpozna-
em sabo zaspokojon potrzeb i zdecydowaem si pojecha drog
szansy, pomimo wielu barykad, ktre ostrzegay Droga zamknita.
Dekad pniej wszystkie firmy, ktrych tak si baem, znikny lub
stay si niewane. Lider brany, nie mogc ze mn walczy, zmieni
oferowane usugi.
Zapomnij o przeomowym pomyle,
zaoferuj jako
Biznesy, ktre odnosz sukces, rzadko ewoluuj z nadzwyczajne-
go pomysu. Przedsibiorcy sukcesu wykorzystuj istniejce pomysy
i ulepszaj je. Staraj si w lepszy sposb zaspokaja kiepsko zaspoka-
jane potrzeby. Nie myl o przeomowym pomyle, a skup si na wyjt-
kowym wykonaniu. Nie potrzebujesz pomysu, na ktry nikt wczeniej
nie wpad. Stare pomysy w zupenoci wystarczaj po prostu reali-
zuj je lepiej! Rb to tak, jak nikt przed Tob!
Co by byo, gdyby lata temu Sergey Brin i Larry Page popatrzyli na
przestrze internetow i powiedzieli: E tam, jest ju mnstwo wy-
szukiwarek Yahoo, Snap, Alta Vista po co zakada Google? Kto
ju to robi! Cae szczcie nie pomyleli w ten sposb i teraz Google
jest najczciej uywan wyszukiwark, a Brin i Page s dziki niej
miliarderami. wiey pomys? Nie wyjtkowe wykonanie i lepiej za-
spokojona potrzeba.
Galerie handlowe istniej od dziesitek lat, ale nie powstrzyma-
o to Sama Waltona od stworzenia Walmartu. Bya to otwarta droga,
mimo e wydawaa si zamknita.
Hamburgery istniay od dawna, ale nie powstrzymao to Raya Kro-
ca od zaoenia McDonaldsa. Bya to pozornie zamknita droga.
Kawa istniaa od tysicy lat, kiedy Howard Schultz zaoy Star-
bucks. Nowy pomys? Nie Starbucks uczyni kaw modn i wymyli
mark, miejsce oraz klimat, ktry poczy z kaw. Bya to otwarta
droga, mimo e wygldaa na zamknit.
Wypoyczalnie DVD istniay od dugiego czasu, ale nie powstrzy-
mao to NetFlix ani RedBox od zaoenia firm i uczynienia usugi
bardziej wygodn, co zaspokoio istniejc potrzeb. Bya to otwarta
droga, ktra wydawaa si zamknita.
Piwo warzono od tysicy lat, ale nie powstrzymao to Jima Ko-
cha od zaoenia Sam Adams czy Sama Calagione od zaoenia Dog-
fish Head Craft Brewery, bdcego dzisiaj najszybciej rozwijajcym
si browarem w Ameryce. Dogfish powsta w 1995 roku, zaoony
z odrobin gotwki i 10-galonowym domowym zestawem do warzenia
piwa. Istniaa otwarta droga, ktra wydawaa si zamknita.
mieci istniay od czasu, gdy na Ziemi pojawi si czowiek. Nie po-
wstrzymao to Briana Scudamorea od zaoenia, a potem licencjono-
wania firmy 1-800-GOT-JUNK, ani Waynea Huizenga od zaoenia
Waste Management, mimo e mia tylko jedn ciarwk i garstk
klientw. Pniej rozwin Waste Management do takiego stopnia, e
firma znalaza si na licie Fortune 500. Czy mieci to nowa potrzeba,
czy potrzeba, ktra wymagaa lepszego zaspokojenia? Bya to pozornie
zamknita droga.
Koc z rkawami? Co takiego istniao od lat, ale nie powstrzymao
Snuggie od sprzeday 40 milionw kocw poprzez film informacyjno-
-reklamowy. Stary pomys, lepiej zrealizowany i wypromowany. Bya
to otwarta droga, ktra wydawaa si zamknita.
MySpace kwit na dugo przed Facebookiem, ale nie powstrzymao
to Marka Zuckerberga. Widzia nisz, ktr wypeni. Bya to otwarta
droga, ktra wydawaa si zamknita.
Kiepsko zaspokojone potrzeby s otwartymi drogami, mimo e wy-
daj si zamknite. Biznesy, odnoszce sukces zamieniaj istniejce
pomysy, usugi i produkty w co lepszego, lub nadaj im nowy kie-
runek.
Jak dostrzec otwarte drogi
Nie ma dnia, kiedy nie zauwaybym potrzeby, ktra moe by
wykorzystana w ramach szansy Fastlane. Jestem w stanie dostrzec
szanse dziki wyostrzonym zmysom, dostrojonym do czstotliwoci
Fastlane. Widz i sysz rzeczy, ktrych nie zauwaa wikszo ludzi.
Jak moesz dostroi swoje zmysy do tej samej czstotliwoci? To pro-
ste wymaga jedynie odrobiny wprawy.
Otwarte drogi, potrzeby i szanse cechuj sowa kluczowe lub
frazy, ktre krzycz To jest szansa! Kiedy zapiesz siebie (lub kogo
innego) na takich sowach, wanie odkrye moliw szans. Oto naj-
czciej wystpujce frazy.
Nienawidz
Czego nienawidzisz? Rozwi ten problem, a ujrzysz otwart drog.
Nie lubi
Czego nie lubisz? Usu nie lubi, a zobaczysz otwart drog.
To mnie frustruje
Co jest tak frustrujce? Usu frustracj, a ujrzysz otwart drog.
Dlaczego tak jest?
Nie wiem. Dlaczego? Usu dlaczego, a zobaczysz otwart drog.
Czy musz?
Musisz? Usu musz, a ujrzysz otwart drog.
auj, e nie ma
Czego aujesz? Jeli aujesz, to pewnie inni te auj. Spraw, aby
yczenia stay si prawd, a zobaczysz otwart drog.
To jest do bani
Co jest do bani? Kiedy usuniesz Twoje odczucia, ujrzysz otwart
drog.
Szansa ubrana jest w przewidywalne sowa kluczowe, ktre pod-
krelaj jej obecno. Sam, na przykad, zawsze robi baagan podczas
jedzenia. Powinienem mie zakaz noszenia biaych koszulek, kiedy
jem spaghetti. Mam te paskudny nawyk przygryzania wargi od we-
wntrz. Kiedy si ugryz, zawsze powstaje rodzaj bolesnej zgorzeli.
Mam z tym problem od czasw podstawwki. Ostatnia taka zgorzel,
z ktr mczyem si w zeszym tygodniu, bya niesamowicie bolesna.
Mam ju do tych bolesnych zgorzelinowych zapale jamy ustnej!
Zwr uwag na jzyk. Mam do oto nowa szansa.
Mj dyskomfort doprowadzi mnie do przeszukania Internetu
w celu znalezienia sposobu na zaradzenie powstawaniu zgorzeli we-
wntrz jamy ustnej. Informacje odnonie do zapobiegania ich powsta-
waniu byy sprzeczne. Niektrzy chwalili witamin X, podczas gdy
inni zalecali zioa Y (witamina X i zioa Y nie s prawdziwymi nazwa-
mi, poniewa chroni swoj formu!). Kupiem zatem witamin X
i zioa Y i czekaem na nastpny wypadek podczas przeuwania.
Nagle stao si. Kiedy jadem owsiank, ugryzem si w warg. Kil-
ka dni pniej poczuem zgorzel, ktra powstawaa w miejscu ugry-
zienia. Zayem witamin X i zioa Y. Okazao si, e zgorzel nigdy si
nie uformowaa. Nie miaem zgorzelinowego zapalenia jamy ustnej
od prawie dwch lat! Przeszedem od jednej zgorzeli na dwa miesice
do zera.
Szansa jest dla mnie oczywista. Mgbym promowa mj przepis
na ten problem wrd mas. Posiadam kontrol, nieze bariery wejcia,
skal i czas. Ilu ludzi cierpi na tego typu ble? Ile sposobw radzenia
sobie z nimi istnieje? Kilka, ale czy s odpowiednio reklamowane?
Czy ja jestem w stanie zrobi to lepiej?
Okazje otwartych drg przychodz w atwo rozpoznawalnych sy-
tuacjach: dyskomfort, utrapienie, narzekanie, problemy i luki na po-
ziomie obsugi. Musisz dostrzec szanse i przedstawi rozwizania.
Zaoferuj masom rozwizania, a gwarantuj, e w lad za Twoimi dzia-
aniami pjd pienidze! Mora: zaspokajaj potrzeby innych, a rozwi-
esz wasne problemy finansowe!
Poraki otwieraj drogi
Najmniej uczszczane drogi Fastlane s, niestety, wyoone pora-
kami, a nie gadkim asfaltem. Oznacza to, e awarie silnika s gwa-
rantowane. Kady ponosi porak na drodze do sukcesu. Zwycizcw
od przegranych odrnia to, co dzieje si, kiedy pojawia si pora-
ka. Jak Ty zareagujesz? Czy Twoja podr zakoczy si werdyktem:
Te bzdury o Fastlane nie dziaaj, czy zmienisz drog, lub bdziesz
brn dalej?
Poraki, ktre kieruj Ci w inne strony, czsto s najbardziej
produktywnymi siami inwencji. Rozruszniki serca, kuchenki mikro-
falowe, penicylina i guma wulkanizacyjna wszystkie s wynikiem
poraek i wypadkw. Poraka otworzya drog, a wynalazcy mieli do
odwagi, aby to dostrzec.
Zmiana drogi jest czasami najlepszym wyborem, ale bd wiado-
my rnicy pomidzy zmian drogi a poddaniem si. Poddanie si to
woenie Twoich marze do kosza z rzeczami niemoliwymi do osig-
nicia. Zmiana drogi to zmiana kursu i nowa droga. Jeli koczysz
z karier nauczyciela, aby zaoy prywatn firm, oferujc usugi
edukacyjne, zmienie drog. Jeli sprzedasz swoje solarium i zaoysz
firm internetow, skrcie z jednej drogi w inn. Jeli porzucisz mar-
keting sieciowy i zdecydujesz si wystartowa z wasn firm, ktra
bdzie zajmowa si marketingiem sieciowym zmienie drog.
Ja dokonaem wielu zmian drogi, ale nie poddaem si, jeli chodzi
o realizacj jednego z moich marze. Jeli Twoja droga nie jest zbie-
na z Twoimi marzeniami, by moe czas z niej zjecha.
Podsumowanie
rozdziau
Szanse rzadko dotycz przeomowych po-
mysw. Kryj si za to w brakach w wy-
konawstwie, maych niedogodnociach
i w bolcych miejscach.
Konkurencja nie powinna by na Twojej
drodze przeszkod. Ona istnieje wszdzie.
Twoim celem powinno by robienie tego
lepiej ni konkurencja.
Sukces Fastlane polega na realizacji, a nie
na pomyle.
Przedsibiorcy, ktrzy odnosz najwiksze
sukcesy na wiecie, nie mieli przeomo-
wych pomysw skorzystali po prostu
z istniejcych, ulepszyli je i pokazali wik-
szej liczbie ludzi.
Szansa ukryta jest w Twoim jzyku i proce-
sach mylowych oraz w jzyku innych.
Poraka otwiera nowe drogi.
Podda si to porzuci swoje marzenia.
NADAJ CEL SWOJEJ DRODZE I 413
Rozdzia 37
Nadaj cel swojej drodze
The tragedy of life
doesnt lie in not reaching
your goal.
The tragedy lies in having
no goal to reach.
Benjamin Mays
Tragedi ycia nie jest
nie osign swojego celu.
Tragedi jest nie mie celu.
Benjamin Mays
Jaki jest Twj cel?
Fastlane nie interesuje Twj cel, poniewa chce by jedynie rod-
kiem, dziki ktremu go osigniesz. Drogie woskie samochody i luk-
susowe posiadoci mog nie by dla Ciebie wane. Rozumiem to.
Moe jeste altruist i chcesz y skromnie, przeznaczajc pienidze
na cele charytatywne. Celem drogi Fastlane jest ukoronowanie Twoje-
go szczcia wolnoci. Wolnoci od obcie finansowych, wolno-
ci podrowania, wolnoci od szefw, budzikw, dwugodzinnych
dojazdw do pracy, wolnoci do kiepskich stosunkw (dziewi za
pi, pi za dwa, dwa tygodnie co 52 tygodnie i 8 proc. przez 40 lat)
oraz wolnoci, dziki ktrej mona cieszy si caym wiatem.
Cena wolnoci: pienidze
Wolno ma cen, s ni pienidze. Wielkie marzenia, od mate-
rialistycznych Ferrari, po altruistyczne fundacje non-profit, kosztuj.
Nie moesz podrowa po wiecie, pywajc w oceanach za darmo.
Musisz zapaci za podr, a jeli mylisz, e pienidze s ze, z gry
przegrae.
Jeden z uytkownikw opisa na forum Fastlane nastpujc histo-
ri, ktra demonstruje, jak ludzie, ktrzy nie sadz drzewka pienidzy,
pragn jego owocw.
Usiadem przy ognisku, rozmawiajc z innymi. Pojawi si temat
pienidzy. Jeden facet opowiedzia mi o tym, jak to jego ona kom-
pletnie nie dba o pienidze, i e pienidze nie s prawdziwe, s tylko
spoecznie akceptowanym miraem i e on sam nie chce by bogaty,
nie chce sta si jakim korporacyjnym dupkiem. Powiedzia mi, e
porzuci swoje dotychczasowe ycie i aby odnale siebie odbywa
darmowe praktyki w zamian za pokj i ko do spania.
Nie byo to atwe, poniewa zostawi swojego czteroletniego syna,
ale musia odnale siebie. W kocu w yciu nie chodzi o pienidze,
a wszystko, czego pragn, to may dom i ko, taki, jakiego maj jego
ssiedzi mieszkajcy u podna wzniesienia. Wszyscy wok ogniska
kiwali gowami i chwalili go za bycie tak wiatym i mdrym. Zga-
dzam si. Po pierwsze, w yciu nie chodzi o pienidze, ale o czas, wic
dlaczego odrzucasz bezpowrotnie 40 godzin tygodniowo na poszuki-
wanie domu (nawet nie pienidzy!)? Po drugie, pienidze nie zmie-
niaj ludzi one po prostu sprawiaj, e czujesz si jeszcze bardziej
tym, kim ju jeste. Po trzecie, ten may dom i ko s warte okoo 1,5
miliona dolarw. Co najgorsze, zostawie syna, aby odnale siebie
i nie zarabiasz ani grosza! Kto paci za Twoj podr do owiecenia
oraz emocjonaln i finansow odpowiedzialno za syna, ktrego po-
rzucie? Spotkaem ostatnio wielu ludzi, ktrzy nienawidz pienidzy
i wszystkiego, co jest z nimi zwizane, ale nadal oczekuj rezultatw
kocowych: chc mie wolny czas i wie ycie swoich marze. Nie
bd wdawa si w szczegy tej rozmowy i opowiada, jak potoczya
si dalej, po tym jak ten facet zaprezentowa swoje pogldy. Wystarczy,
e powiem, i to my (nie on) powinnimy sfinansowa jego may dom
i zapaci komu innemu, aby wychowa jego syna.
Niewane, jak wielkie lub mae s Twoje marzenia. One maj swo-
j cen, a t cen s: pienidze, odpowiedzialno, zdolno do podej-
mowania zobowiza i powicenie. Tak, bdzie Ci to kosztowa, ale
jak duo?
Ustal swj cel: cztery kroki, aby zacz
Twoim celem jest wolno oraz czas, aby si ni cieszy. Istniej
dwie strategie dotarcia do Twojego celu. Pierwsza to system pieniny,
w ktrym gromadzisz wystarczajco du sum, aby otrzymywane od-
setki pokryway Twoje koszty, zwizane z yciem. Drugim jest system
biznesowy, ktry generuje dochd pasywny, pozwalajcy Ci si utrzy-
ma ORAZ jednoczenie zasila Twj system pieniny.
Aby tego dokona, potrzebujesz celw. Konkretnie chodzi o to, ile
pienidzy Ty i Twoja rodzina bdziecie potrzebowa. Jaka jest cena
wolnoci i stylu ycia, jakiego pragniesz? Dowiedz si, dziki poni-
szym czterem krokom.
1) Zdefiniuj styl ycia: czego chcesz?
2) Oszacuj koszty: ile kosztuj Twoje marzenia?
3) Ustal cele: ustal cele biznesowe i cele zwizane z docho-
dem.
4) Zamie to w rzeczywisto: sfinansuj i zrb to!
Krok 1. Zdefiniuj styl ycia
Zdefiniuj styl ycia, jakiego pragniesz i zwizane z nim koszty. Czy
pragniesz duego domu, czy fundacji non-profit? Czego dokadnie
chcesz? Zapisz wszystko. Na potrzeby tego wiczenia dam Ci przykad:
trzy samochody: Mercedes, hybryda i mini van, dom, o po-
wierzchni 200 metrw kwadratowych, z fontann, basenem i wodo-
spadem, may domek letniskowy w grach, moliwo podrowa-
nia trzy miesice w roku, prywatna edukacja dzieci.
Krok 2. Oszacuj koszty
Ustal miesiczny koszt utrzymania kadego elementu, uwzgld-
niajc podatki i ubezpieczenie.
Trzy samochody: 2000 dolarw
Dom: 5000 dolarw
Domek letniskowy: 1000 dolarw
Podre: 1000 dolarw
Prywatna edukacja: 1000 dolarw
_______________________________
Koszty stylu ycia: 10 000 dolarw miesicznie
Nastpnie okrel kwot, ktrej potrzebujesz dla siebie, oraz na
inne, nieprzewidziane wydatki. Chodzi o takie rzeczy, jak ciuchy, za-
bawki dla dzieci, ubezpieczenie zdrowotne itd. Dodaj to do kosztw
stylu ycia, aby otrzyma koszt ycia netto.
Koszt ycia netto = 10 000 (koszt stylu ycia) + 4000 (wydatki) =
14 000 dolarw/miesic
Nastpnie okrel swj koszt ycia brutto, dzielc koszt ycia netto
przez 0,6 lub 60 proc. Musisz uwzgldni podatki (40 proc.), po za-
paceniu ktrych zostanie Ci potrzebna kwota pienidzy.
Koszt ycia brutto = 14 000 / 0,6 = 23 333 dolarw/miesic
Krok 3. Ustal cele
Ten krok wykonujesz, by ustali dwa cele: warto docelowego sy-
stemu pieninego oraz warto dochodu systemu biznesowego. Aby
wyliczy warto docelowego systemu pieninego, pomn obliczony
koszt ycia brutto przez 12 miesicy, nastpnie podziel go przez 0,05
lub 5 proc. Pi procent to minimalny zaoony zwrot z systemu pie-
ninego, ktrym sfinansujesz w cigu roku swj cakowity koszt ycia.
Docelowy system pieniny = (23 333 x 12) / 0,05 = 5 599 920
dolarw/rok
Aby obliczy warto dochodu systemu biznesowego pomn swj
koszt ycia netto przez 5 (40 proc. + 40 proc. + 20 proc.).
Dochd systemu biznesowego = 14 000 x 5 = 70 000 dolarw/
miesic
Oto Twoje cztery cele. Po pierwsze, staraj si stworzy system bizne-
sowy, ktry generuje 70 000 dolarw miesicznie dochodu pasywnego.
Z tego dochodu 40 proc. pochon podatki, 40 proc. zasili Twj docelo-
wy system pieniny, a 20 proc. opaci Twj koszt ycia netto. To da Ci
odpowiedni styl ycia, a jednoczenie zbuduje Twj docelowy system
pieniny. Aby mg cieszy si wymarzonym yciem, Twj docelowy
system pieniny musi rwna si 5 599 920 dolarw. Picioprocento-
wy zysk z takiej kwoty to okoo 23 000 dolarw miesicznie, co pokry-
wa Twj cakowity koszt ycia (koszt ycia netto + podatki).
Tak wanie otrzymujesz dochd pasywny dziki biznesowi, bu-
dujcemu system finansowy. W rezultacie zbliasz si do celu. Mo-
esz dowiadczy emerytury, zanim staniesz si emerytem. Moja stro-
na internetowa, na przykad, regularnie zarabiaa 100 000 dolarw
miesic w miesic. Mimo to nie miaem wtedy lecych odogiem
20 000 000 dolarw, cho mj system biznesowy generowa cz tej
kwoty. Nadwyka dochodu systematycznie zasilaa mj system pie-
niny, a pniej upynniem swoje aktywa, aby uzyska brakujc
kwot i stworzy swj docelowy system pieniny. Jeli Twj biznes
generuje dochd pasywny, moesz go uy, aby finansowa jednocze-
nie Twj styl ycia i Twj docelowy system pieniny.
Krok 4. Zamie to w rzeczywisto
Zacznij dzisiaj, patrzc trzy metry przed siebie, a nie trzy mile. Jeli
bdziesz patrzy daleko, na gry, ten widok Ci przytoczy, wic nie rb
tego. Kluczem do realizacji potnych zada jest rozbicie ich na etapy.
Nie moesz przebiec 26-milowego maratonu, skupiajc si na caym
dystansie albo na ostatniej mili. Musisz pokona pierwsz, potem dru-
g, trzeci i tak dalej.
Czsto czytam o tym na forum Fastlane (TheFastlaneForum.com):
Chciabym zarabia 5000 dolarw miesicznie. Jak tego dokona?
Po pierwsze, sycha tu zgubn logik pogoni za pienidzmi. Po dru-
gie, pierwszym krokiem jest zarabianie 50 dolarw miesicznie. Nie
moesz zarabia 5000 dolarw miesicznie, dopki nie nauczysz si,
jak zarabia 50 dolarw. Zadziwiajce, jak ludzie uwielbiaj przeska-
kiwa procesy i oczekuj wydarze.
Twj system pieniny moesz zapocztkowa, biorc wierdo-
larwk i wrzucajc j do puszki po kawie. Gratulacje. Jeste o 25
krokw bliej do celu. Wcale nie artuj. Twoim krokiem nie jest
5 600 000 dolarw, ale 560 000 000 centw. Wrzucaj drobniaki, ktre
Ci zostay, na koniec kadego dnia do swojej puszki. Znajd 60 centw
tu, 25 centw tam i 15 centw jeszcze gdzie indziej. Mimo e to mae
kwoty, zbliaj Ci one do celu kadego dnia. Brzmi niedorzecznie?
Wcale tak nie jest. Sam tak zaczem i nadal to praktykuj, poniewa
owo wiczenie ma trzy cele.
Po pierwsze, kiedy codziennie wrzucasz drobne do skarbonki, wy-
rabiasz w sobie nawyk wizualizowania przybliania si swoich celw.
Zyskujesz codzienne przypomnienie. Wiadomo, e w ten sposb nie
uzbierasz 560 milionw centw, ale celem jest postp w kierunku
pozornie odlegego celu. Po drugie, zmusza Ci to do oszacowania:
czy przykadasz do tego celu naleyt wag, czy Twoja skarbonka jest
jedyn broni w Twoim arsenale? Czy starasz si stworzy biznes Fas-
tlane, czy nadal jeste ograniczony etatem? Trzecim celem jest zmiana
Twojego stosunku do pienidzy. Czym s dla Ciebie pienidze? rod-
kiem do zdobycia najnowszego wydania World of Warcraft, czy o-
nierzem w Twojej armii bojownikw o wolno?
Ostatnim krokiem jest umieszczenie Twojego systemu biznesowe-
go w firmie brokerskiej. Przeznacz na swj system finansowy kon-
kretne konto. Wikszo kont brokerskich wymaga depozytu w kwo-
cie minimum 1000 dolarw. Jeli masz ju konto, wybierz fundusz,
ktry oferuje zwrot minimum 5 proc. rocznie i tam umie swoje
rodki. Moesz te otworzy rachunek inwestycyjny i zamiast trady-
cyjnego funduszu inwestycyjnego, wykorzysta tasze Exchange Tra-
ded Funds (ETF)
34
. Oto lista domw maklerskich, ktre polecam do
zaoenia konta:
1) Fidelity (Fidelity.com/1-800-FIDELITY),
2) Vanguard (Vanguard.com/1-877-662-7447),
3) T. Rowe Price (TRowePrice.com/1-800-638-5660),
4) TDAmeritrade (TDAmeritrade.com/1-800-454-9272).
Jeli nie masz 1000 dolarw, aby zaoy konto, moesz to zrobi,
kiedy zaoszczdzisz odpowiedni kwot. Twoja puszka z drobnymi
powinna da Ci okoo 500 dolarw rocznie. Majc konto, moesz by
wiadkiem prawdziwej pasywnoci Twojego systemu pieninego. Je-
li masz 50 000 dolarw w pasywnym systemie pieninym (niewyko-
rzystywane w systemie Fastlane), moesz dosownie widzie strumie
dochodu pasywnego co miesic, w formie odsetek albo dywidend. Je-
li, na przykad, z myl o swoim systemie pieninym zainwestowae
w wiatowy fundusz obligacji i otrzymujesz zwrot 6,5 proc., kadego
miesica dostaniesz 270 dolarw dochodu pasywnego.
Powtrz: bogactwo Fastlane tworz dochd netto i warto akty-
ww nie gieda czy procent skadany. To Twj biznes Fastlane powi-
nien zasila to konto, a nie oszczdnoci czy wypata.
Zasady drogi: podstawy finansowe
Kiedy moja siostra skoczya 21 lat, kupia sobie pierwszy, nowy
samochd Nissan Pulsar. By to jej pierwszy bd w wiecie finan-
sw i moje pierwsze dowiadczenie braku znajomoci ich podstaw.
Moja siostra borykaa si z kopotami w spacaniu rat za samochd,
34
Pierwszym ETF-em notowanym na GPW by ETFW20L, ktry odzwierciedla 1/10 war-
toci indeksu WIG20 przyp. tum.
a kiedy pytaem j o umow kredytow, byem spawiany. Dopyty-
waem si i dochodziem: W jaki sposb kupia ten samochd? Jak
negocjowaa?
Odpowiedziaa: Powiedziaam dilerowi, e chc mie rat 399
dolarw miesicznie.
Jej tragiczny bd nie lea w braku umiejtnoci negocjowania, ale
w braku finansowych podstaw. Diler da jej dokadnie to, o co prosia,
a tym samym zdzierano z niej pienidze. Kupia samochd za kwot
o tysice wysz ni cena sprzeday, a kredyt wzia po niemal nielegal-
nej stawce. Diler da mojej siostrze dokadnie to, o co prosia: rat, wy-
noszc 399 dolarw miesicznie. Dano jej kredyt na 60 miesicy (cho
okres kredytowania powinien by wynosi 48 miesicy), a wysoko
oprocentowania wynosia 18,8 proc. (cho powinna wynosi 9 proc.).
Ostatecznie zapacia za samochd dwa razy wicej, w wyniku jed-
nego bdu braku podstaw finansowych.
Zarzdzanie systemem finansowym wymaga
znajomoci podstaw
Nie moesz zbudowa finansowego imperium, jeli ignorujesz
podstawy finansw i ekonomii. Te dyscypliny s budulcem dla fi-
nansowego imperium, a bez nich nawet Sidewalk staje si niebez-
pieczne. Zapamitaj, wiksza ilo pienidzy nie rozwie proble-
mw finansowych. Jeli brak wiedzy jest pierwszym krokiem do
chodnika, to nastpnym krokiem jest brak wiedzy dotyczcej finan-
sw lub ekonomii.
wiat jest peen finansowych gupcw, ktrzy nie maj wiedzy nie-
zbdnej kierowcy i nie znaj zasad, panujcych na drodze. W dzieci-
stwie nie uczy si nas zarzdzania pienidzmi i podstawowej dyscy-
pliny finansowej. Zostajemy porzuceni w finansowej dungli penej
drapienikw. Wielu inteligentnym ludziom brakuje elementarnej
wiedzy na temat finansw i nie znaj takich zagadnie, jak:
stopy procentowe,
zwrot opodatkowany i nieopodatkowany,
amortyzacja kredytw hipotecznych,
zarzdzanie ksieczk czekow,
podstawowe kalkulacje oprocentowania,
obliczanie zwrotu z inwestycji,
wzrosty i spadki akcji,
dlaczego gwarantowany przez bank 15 proc. zwrot krzyczy
przekrt,
instrumenty pochodne, takie jak opcje na akcje,
dlaczego istnieje ubezpieczenie,
jak dziaaj fundusze inwestycyjne,
czym s obligacje i jakie s wahania ich wartoci,
globalna waluta.
Aby korzysta z pasywnoci systemu pieninego, musisz zaznajo-
mi si z instrumentami finansowymi, ktre s paliwem dla systemu
pieninego. Czy wiesz, jak kalkulowa oprocentowanie? Czy wiesz,
co si dzieje z cen obligacji, kiedy stopy procentowe id w gr? Czy
znasz rnic midzy zwrotem opodatkowanym a nieopodatkowanym?
Te koncepcje hartuj Twoj drog do bogactwa. Finansowi analfabeci
nie potrafi zarzdza systemami pieninymi. Aby osign cel swo-
jej podry, musisz zna zasady, panujce na drodze i zda egzamin
z podstaw finansw i ekonomii dla kierowcw.
yj poniej rodkw Slowlane?
Pierwsza zasada znajomoci zagadnie finansowych brzmi: yj
poniej rodkw. Tak, pragmatyczna doktryna, bdca kopi tej ze
Slowlane, ma matematyczny odpowiednik: Utrzymuj wydatki poniej
dochodw. Zarabiaj 10 dolarw i nie wydawaj 20. Czy ma to jednak
znaczenie dla Fastlane? Jak najbardziej, z jednym tylko zastrzeeniem:
yj poniej rodkw z zamiarem powikszenia rodkw.
yj poniej rodkw odnosi si do kadego poziomu docho-
dw. Kluczowe s tu sowa rodki. Jeli Bill zarabia 50 000 do-
larw, a Jack milion dolarw, kto ma wiksze rodki? Ktry z nich
bdzie prowadzi bardziej ekstrawagancki styl ycia? Obaj mog y
w granicach swoich rodkw, ale styl ycia Jacka bdzie drastycznie
odmienny. Pamitaj: Poruszajcy si wolnym pasem staraj si zmi-
nimalizowa wydatki, a jadcy szybkim pasem staraj si zmaksyma-
lizowa dochd i warto aktyww.
Moesz y bogato, a mimo to nadal poniej swoich rodkw, ale
dla kogo, kto podruje drog Fastlane, jest to due wyzwanie, po-
niewa dostajemy wypaty jako pierwsi, a nie na kocu. Podatki do
zapacenia przychodz dugo po zarobieniu pienidzy, a yj poniej
rodkw wymaga ponadprzecitnej dyscypliny.
Doradca finansowy nie uleczy nieznajomoci
podstaw finansw
Poniewa nie lubi traci kontroli, jestem swoim wasnym doradc
finansowym. Zatrudnienie doradcy finansowego moe mie sens, ale
tylko jeli zdajesz sobie spraw, e zatrudnienie doradcy finansowe-
go nie uleczy Twojego finansowego analfabetyzmu. Fakt, e w porze
lunchu zjade saatk, nie oznacza, e na obiad moesz je pczki.
Jeli zatrudnisz doradc finansowego, potrzebujesz kompetencji, aby
oceni jego rady. Czy Twj doradca doradza Ci obligacje w rodowi-
sku zwikszania si stp procentowych? Czy Twj doradca proponuje
Ci inwestycje, ktre wydaj si zbyt pikne, aby byy prawdziwe?
Podstawy wiedzy o finansach daj Ci moliwo oceny rad Twojego
doradcy.
W padzierniku 2009 roku aktor Nicolas Cage, ktry wedug do-
niesie zarobi w 2008 roku ponad 40 milionw dolarw, pozwa
swojego byego managera biznesowego na kwot 20 milionw do-
larw, zarzucajc mu ze doradzanie i sprowadzenie go na ciek,
wiodc do finansowej ruiny. Cage twierdzi, e czowiek ten skoni
go do inwestycji, ktre przyniosy katastrofalne straty. W procesie
wytoczonym pniej przez pozwanego managera, Cage zosta obwi-
niony o rozrzutno, ktra bya powodem jego problemw finan-
sowych i rozmijaa si z radami, ktre otrzymywa. Gdziekolwiek
leaa prawda jeli nie jeste w stanie sprawdzi swojego doradcy,
nie posiadasz kontroli. Dla tych, ktrzy najli planistw finansowych,
ubezpieczeniem jest znajomo finansowych podstaw. Doradcy finan-
sowi nie s w stanie zaradzi finansowemu analfabetyzmowi, podob-
nie jak wiksza ilo pienidzy nie rozwizuje problemu kiepskiego
zarzdzania nimi.
Finansowy analfabetyzm naraa Ci na ryzyko, a w najgorszym
razie oszustwo. Fundusz inwestycyjny Bernarda Madoffa zdefrau-
dowa tysice, a miliony zostay utracone, ale to, co szokuje jeszcze
bardziej, to fakt, e gwizdek zabrzmia lata wczeniej. Widzisz, kiedy
jeste finansowym analfabet, jeste guchy, a kiedy jeste guchy, nie
jeste w stanie usysze gwizdka.
Podsumowanie
rozdziau
Fastlane jest rodkiem wiodcym do celu,
poniewa marzenia kosztuj.
Osigaj wielkie cele, dzielc je na etapy.
Codzienne oszczdzanie wzmacnia Twoje
relacje z pienidzmi jest to Twj system
pasywny, ktry kupuje wolno i jest kolej-
nym onierzem w Twojej armii.
Systemu pieninego nie uywa si, aby
tworzy bogactwo, lecz aby generowa do-
chd. Budowanie bogactwa powiniene po-
zostawi swojej drodze Fastlane.
Jeli jeste finansowym analfabet i spr-
bujesz budowa finansowe imperium, b-
dziesz boryka si z problemami.
yj poniej rodkw ma zastosowanie na
kadym poziomie dochodu.
Dla poruszajcego si szybkim pasem yj
poniej rodkw oznacza powikszanie
rodkw.
Doradca finansowy nie uzdrowi finanso-
wego analfabetyzmu. Znajomo finanso-
wych podstaw to Twoje ubezpieczenie.
Finansowy analfabetyzm pozbawia Ci
kontroli, zwaszcza gdy prbujesz oceni
rady doradcy finansowego.
CZ 8
Twoja prdko: przyspiesz bogactwo
PRDKO SUKCESU I 427
Rozdzia 38
Prdko sukcesu
Ideas are nothing but
neurological flatulence.
MJ DeMarco
Pomysy nie s niczym innym,
jak neurologicznym wzdciem.
MJ DeMarco
Wow 220 mil na godzin!
Czasami sysz wanie takie komentarze od nastolatkw, ktrzy
zagldaj do mojego lamborghini, kiedy stoi zaparkowane w miejscu
publicznym. Mimo caej tej sugerowanej mocy, samochd nigdy nie
jecha z prdkoci 220 mil na godzin ani nawet 150. 220 mil na
godzin jest niczym innym, jak potencjaln prdkoci i wszystko,
co do tej pory przeczytae w tej ksice, jest dokadnie takim samym
niezrealizowanym potencjaem.
Fastlane jest zestawem informacji, ktre tworz potencjaln prd-
ko.
Rozumiesz ju map Fastlane i rwnanie bogactwa. Porzucie Si-
dewalk i Slowlane. Twj wehiku jest przygotowany i zatankowany do
pena. Jeste gotowy na powicenie, a nie tylko zainteresowany. Je-
ste gotw zaangaowa si w proces i wiesz dokadnie, czego chcesz
i dokd chcesz dotrze. Wybrae drog, a wic teraz nadszed czas,
aby wcisn peda gazu.
Oczekuje si nierobienia niczego
Zastanawiae si kiedy, czy produkty z reklam telewizyjnych,
nadawanych pn noc, w ogle dziaaj? Czy naprawd moesz
zarobi miliony, handlujc walutami lub kupujc nieruchomo bez
wkadu wasnego? Prawda jest taka, e moesz ale dostawcy tych
informacji nie zdradzaj, jaki jest ich model zarabiania. Oni zarabiaj
na zaplanowanym wyjciu z uycia. Chodzi o to, e ludzie reklamu-
jcy produkty czy usugi, oczekuj, e cokolwiek Ci sprzedadz, nie
skorzystasz z tego. Jeli z tego nie skorzystasz, najprawdopodobniej
nie poprosisz zatem o zwrot pienidzy.
Oczekuje si nierobienia niczego. W modelach biznesowych pro-
ducentw natura ludzka odgrywa potn rol. Systemy wzbogacania
si, sprzedawane w telewizji, wykorzystuj ludzk natur, poniewa
poszukiwanie wydarze i unikanie procesu jest dla niej typowe. Pj-
cie po linii najmniejszego oporu polega na nierobieniu niczego albo
na pozbawionych zapau prbach.
PRDKO SUKCESU I 429
Prawda jest taka, e wikszo ludzi, niezalenie od tego, czy zga-
dzaj si ze strategi Fastlane, czy nie, nie wykorzysta otrzymanych
informacji w aden sposb. Bd gapi si na map, ale nigdy nie
wybior drogi i nie wcisn pedau gazu. Jedn spraw jest posiadanie
mapy, wiodcej do skarbu, a drug wyjcie z domu i jego poszukiwa-
nie. Nierobienie niczego jest rzecz normaln, kiedy starasz si unik-
n normalnoci!
Strategia rozwinicia prdkoci: szachy,
nie warcaby
Prdko nie jest myleniem o biznesie Fastlane, ale tworzeniem
go. Prdko to odkrycie potrzeby i stworzenie metody na jej zaspo-
kojenie. Prdko to wypenienie dokumentw, aby zaoy biznes.
Prdko to budowanie i rozwijanie biznesu. Prdkoci jest dziaanie
i przedstawianie Twoich procesw wiatu. Prdkoci jest podchodze-
nie do biznesu, jak do gry strategicznej w szachy, podczas gdy konku-
renci graj w warcaby. Prdko to wyczenie Playstation.
Szachy to zoona gra ze zoonymi ruchami, a Twj biznes musi
by zarzdzany w podobny sposb. Wielu wacicieli firm, niestety,
podchodzi do biznesu jednowymiarowo jak do gry w warcaby
a postpowanie w ten sposb uniemoliwia graczowi wygran. War-
caby s gr jednowymiarow, poniewa wszystkie figury poruszaj si
tak samo, podczas gdy szachy to gra wielowymiarowa, bo kada figura
wykonuje inny ruch i ma inn rol.
Waciciel biznesu, ktry gra w warcaby, ma w swojej taktyce jedy-
nie jedn zagrywk ofensywn i defensywn: cen. Podnie ceny, obni
ceny, tnij koszty, zdobd taszych dostawcw. Boe, jak mog sprawi,
aby by najtaszym, eby wszyscy ode mnie kupowali? To jednowy-
miarowe podejcie rzuca przedsibiorcw w cykliczn wojn przetargo-
w, marginalizujc ich oferty. Maj jeden cel: by najtaszym.
W brany limuzyn do wynajcia dominoway wojny cenowe, po-
niewa waciciele skupiali si na jednowymiarowym podejciu: Jeli
moja oferta jest najtasza, zdobd wicej rezerwacji.
Twj sukces wymaga zmiany podejcia. Od na bok warcaby
i graj w szachy, gdzie kada figura reprezentuje inn funkcj w Two-
im biznesie. Zarzdzanie funkcjami zdecyduje o tym, czy rozwiniesz
prdko Fastlane, czy te bdziesz dryfowa bez celu. Tymi figura-
mi s:
krl: realizacja,
krlowa: marketing,
goniec: obsuga klienta,
ko: Twj produkt,
wiea: Twoi ludzie,
pionek: Twoje pomysy.
Zamysem tej ksiki nie jest skupianie si na niuansach ruchw
kadej z gur, wspomn jednak o najwaniejszych elementach, ktre
zapewniaj rozpd i potguj prdko. Musisz zbudowa system!
Realizacja jest krlem. Pomysy s pionkami
Potencjalna prdko to tylko pomys, ktry wymaga realizacji.
Kiedy dzieciak widzi 220 mil na godzin na prdkociomierzu, wi-
dzi pomys i moliwo. W biznesie pomysy s pionkami. S prd-
kociomierzami, pokazujcymi 220 mil na godzin, zamontowanymi
w zaparkowanych Lamborghini. Faktyczn prdkoci jest realizacja
nacisk na peda gazu. Oto krl w tej grze.
Potencjalna prdko pomys
Faktyczna prdko przyspieszony i zrealizowany pomys
Pomys uwiziony w Twoim mzgu jest jak supersamochd, uwi-
ziony w garau z rozadowanym akumulatorem. Nie osiga niczego,
nie wypenia si jego przeznaczenie. Realizacja to naadowanie aku-
mulatora i zamiana pomysu na rzeczywisto. Realizacja oznacza
wyjazd z garau i wcinicie gazu do dechy, jazd z wiatrem, ktry
chwilowo poprawia Twoje osigi. Realizacja jest wyjciem pomysu
z Twojej gowy i zabraniem go na drog.
Przedsibiorcy borykaj si z rozrnieniem pomidzy pomysem
a realizacj. Myl, e pomysy s warte miliony, podczas gdy sukces
nigdy nie polega na samym pomyle, a na jego realizacji.
PRDKO SUKCESU I 431
To ja na to wpadem! Naprawd? A kogo to obchodzi?
Tysic innych ludzi rwnie na to wpado. Co Ci od nich odr-
nia? Oni zrealizowali swoje pomysy. Ty nie zrobie nic. Zamiast tego,
godzinami grae w gry komputerowe, przesypiae cae ranki i sp-
dzae pi dni w pracy. Wybrae wszystko, poza dobrym pomysem.
Widzisz, pomysy s tylko reakcj chemiczn, zachodzc wewntrz
Twojego mzgu. Zdarzeniem, ktre nie wymaga wysiku. Pomys jest
wydarzeniem, a realizacja procesem. Pierre Omidyar nie zaoy ser-
wisu eBay w wyniku przebysku geniuszu. On zamieni ten przebysk
(wydarzenie) w realizacj (proces). Realizacja odrnia zwycizcw od
przegranych.
Jeli chcesz przej na emerytur o 30 lat wczeniej ni inni, po-
trzebujesz dominujcego, nieugitego krla. Powcigliwi i zblazowa-
ni krlowie przegrywaj gry i nie wygrywaj wycigw.
Same pomysy s bezwartociowe.
Realizacja jest bezcenna
Spd dziesi minut na moim forum i odkryjesz, e wikszo
przedsibiorcw uwielbia pomysy, ale rzadko dyskutuj na temat re-
alizacji. Bawi si pionkami w grze.
Mam niesamowity pomys!
Czy kto ju to robi?
Nie mog wyjawi tego pomysu, bo zostanie skradziony!
Czy podpiszesz umow poufnoci, zanim wyjawi Ci mj pomys?
Nie, nie podpisz takiej umowy ani nie obchodzi mnie Twj po-
mys. W wiecie bogactwa pomysy nie s nic warte, a mimo to trak-
tuje si je jak zoto. Uwielbiam patrze, jak magicy pomysw chroni
swoje pomysy, z ogromn starannoci upewniajc si, e nie wpadn
one w rce potencjalnych zodziei, i nie zdaj sobie sprawy, e na te
same pomysy wpady setki innych. Wacicielem pomysu nie jest ten,
ktry co sobie wyobrazi, ale ten, ktry to zrealizuje.
Zdaniem przedsibiorcy Dereka Siversa (Sivers.org), pomysy s
tylko mnonikami. Prawdziwe pienidze daje ich realizacja. W ra-
mach naszej gry w szachy Fastlane pomysy (pionki) s potencjaln
prdkoci, a realizacja (krl) jest naciskiem na peda gazu. Ta relacja
pokazuje, jak bezwartociowy moe by zwizek wietnego pomysu
(potencjalnej prdkoci/mocnych pionkw) z kiepsk realizacj (brak
przyspieszenia/saby krl).
Pionek: pomys (potencjalna prdko maksymalna)
Zy pomys = 1 mila/h
Saby pomys = 5 mil/h
Taki sobie pomys = 35 mil/h
Dobry pomys = 65 mil/h
wietny pomys = 100 mil/h
Wspaniay pomys = 200 mil/h
Krl: realizacja (nacisk na peda gazu)
Brak realizacji = 1 dolar
Saba realizacja = 1000 dolarw
Taka sobie realizacja = 10 000 dolarw
Dobra realizacja = 100 000 dolarw
wietna realizacja = 1 000 000 dolarw
Wspaniaa realizacja = 10 000 000 dolarw
Jak widzisz, wspaniay pomys i brak realizacji warte s 200 do-
larw. wietna potencjalna prdko (pomys) wchodzi w zwizek
ze sabym naciskiem na peda gazu (realizacja), dajc kiepski efekt.
Z drugiej strony, taki sobie pomys i wspaniaa realizacja warte s 350
milionw dolarw. Widzisz, nie chodzi o Twoje pomysy i ich poten-
cja, ale o ich realizacj!
Kiedy zakadaem mj biznes, kilka innych firm miao ju strony
internetowe. Zamiast myle Kto ju to robi, zrealizowaem to le-
piej i staem si liderem w swojej brany. Czy mj pomys by niesa-
mowity? Nie, to by w porzdku pomys, ale zrealizowaem go lepiej
PRDKO SUKCESU I 433
ni moja konkurencja. Czy mj biznes zaama si po tym, jak mj
model dochodu osign sukces i zosta bez litoci skopiowany? Nie,
poniewa to nie pomys by podpor sukcesu bya ni realizacja.
Konkurenci, ktrzy skopiowali mj pomys, nie posiadali potnego
krla w grze o bogactwo, ktrym jest wanie realizacja. Partii szachw
nie wygrywa si poprzez kradzie pionkw.
W jaki sposb MySpace i Facebook stay si najpopularniejszymi
stronami spoecznociowymi, jeli nie byy wacicielami oryginalnego
pomysu? Realizacja. Realizacja jest zamian neurologicznego wzd-
cia, jakim jest pomys i nadaniem mu zapachu r.
Pomyl o tym, co stale powtarzam w tej ksice: dlaczego realiza-
cja jest tak trudna, a pomysy przychodz regularnie? Wracamy tu do
naszej opozycji: wydarzenie kontra proces. Realizacja wie si z pro-
cesem: wysikiem, powiceniem, dyscyplin i wytrwaoci. Pomysy
s tylko wydarzeniami.
Jeli musisz przejecha sze milionw mil, a poruszasz si z prd-
koci 15 mil/h, dojedziesz do celu w 45 lat. Tak drog reprezentuje
Slowlane. Jeli poruszasz si z prdkoci 95 mil/h, dojedziesz tam
w siedem lat. Oto Fastlane. Prdko jest realizacj. Prdko Fastla-
ne jest rozwijaniem biznesu wykadniczo i wykorzystywaniem rosn-
cego dochodu netto i wartoci aktyww.
Podsumowanie
rozdziau
Prdko jest przeksztaceniem pomysw
w realizacj.
Wikszo ludzi pozwala informacjom
o ogromnym znaczeniu przeterminowa
si i straci warto.
Biznesy Fastlane, ktre odnosz sukcesy,
s prowadzone wielowymiarowo jak gra
w szachy. Jednowymiarowe biznesy sku-
piaj si jedynie na cenie.
Realizacja pomysw oddziela zwycizcw
od przegranych.
W biznesie realizacja jest procesem. Po-
mysy s wydarzeniem.
Pomysy to potencjalna prdko. Prawdzi-
w prdkoci jest realizacja.
Na Twj przeomowy pomys wpado wielu
innych. Ten, kto wpad na pomys, nie jest
wacicielem niczego. Ten, kto go zrealizu-
je, ma na wasno wszystko.
Prawdziwe pienidze i pd powstaj wte-
dy, gdy pomys (potencjalna prdko) po-
czony jest z realizacj (nacisk na peda
gazu).
Pomys jest neurologicznym wzdciem. Re-
alizacja sprawia, e czujemy zapach r.
SPAL BIZNESPLAN, ODPAL REALIZACJ I 435
Rozdzia 39
Spal biznesplan, odpal realizacj
Having the worlds best idea will do
you no good unless you act on it.
People who want milk shouldnt sit on
a stool in the middle of the field
in hopes that a cow will back up to them.
Curtis Grant
Najlepszy pomys na wiecie nie zda
si na nic, dopki nie zaczniesz dziaa.
Ludzie, ktrzy chc mleka, nie powinni
siedzie na stoku na rodku pola
w nadziei, e podejdzie do nich krowa.
Curtis Grant
wiat reaguje tak, jak reaguje
wiat reaguje tak, jak reaguje. Jeli mylisz, e 1+1=2, a wiat
mwi, e wynik to 3, musisz si z tym pogodzi, mimo e co innego
podpowiada Ci Twoje przewiadczenie. Jeli chodzi o Twoje pomysy,
Twoje plany i Twj biznes, NIGDY nie wiesz, co zadziaa, dopki tego
nie sprbujesz. Nazywam to sprawdzaniem pomysw w praniu.
Za kadym razem, gdy uruchamiaem now usug na mojej stro-
nie internetowej, eksperymentowaem, by przekona si, jaka bdzie
reakcja wiata. Eksperyment przynis zaskoczenie. Ten nowy design
strony bdzie przeomem! A potem bum! Setki e-maili od niezado-
wolonych klientw, ktrzy chc powiesi Ci na dbie i wykastrowa.
Ostatecznym sdzi pomysw jest wiat i rynek, ktremu maj
one suy. Jeli wiatu podoba si Twoja oferta, gosuj, dajc Ci
swj czas, swoje przemylenia lub pienidze. Jeli nie podoba im si
Twoja oferta, zatrzymuj swoje pienidze i rozgldaj si za czym
innym. A ci naprawd wkurzeni? Wysyaj do Ciebie e-mail lub pisz
nowy wpis na blogu, nazywajc Ci idiot.
Gos zabrao plemi
Moja strona internetowa wymagaa zmiany wygldu i spdziem
sze tygodni, tworzc jej nowy image. Byem podekscytowany, a wiat
mia pokocha nowy projekt by czysty, przyjazny w uytkowaniu
i lansowa moje zdolnoci projektanckie. Kiedy go wdroyem, wiat
go znienawidzi. Skargi dosownie wleway si na moje konto mailo-
we. Wspczynnik bounce na mojej stronie (ludzie, ktrzy odwiedzili
j raz i ju wicej si na niej nie pojawili) wystrzeli w gr, jak rakieta.
Mj wspczynnik konwersji stoczy si praktycznie do zera. Z 1200
spad do 500.
Plemi zabrao gos. Mimo mojej inwestycji w zmian wygldu,
natychmiast wrciem do starej wersji i wyrzuciem na mietnik sze
tygodni pracy. Moje zote dziecko stao si zot porak. wiat ogosi
werdykt. Wysuchaem go i zareagowaem.
Widzisz, wiat nieustannie podpowiada Ci, w ktrym kierunku po-
winiene si porusza. Zwracaj uwag na znaki. Jak moesz skoni
wiat, aby Ci podpowiada? Wdraaj pomysy w ycie i pozwl mu
zareagowa. Maluj wiat swoim pdzlem geniuszu, aby powiedzia Ci,
czy masz racj, czy te bardzo si mylisz.
Sprawdzaj swoje pomysy w praniu.
Profesorowie przewracaj si w grobach
wiat nie dba o pomysy, a jedynie na nie reaguje. Ten prosty fakt
dziurawi jedne z najbardziej solidnych praktyk w biznesie biznes-
plany. Uczelnie bd oburzone tym oszczerstwem. Bd przygotowany
na najwiksz profanacj biznesu: biznesplany s bezuyteczne.
Tak. Powiedziaem to. Biznesplany s bezuyteczne, poniewa s
pomysami na sterydach.
Nigdy nie miaem biznesplanu, chyba e wemiesz pod uwag
serwetk zaplamion sosem barbecue w restauracji Hooters. Prawd
mwic, najlepszymi biznesplanami s te pisane z marszu na serwet-
kach, starych torebkach po fast-foodzie, opakowaniach po batonikach
Baby Ruth i nagrane w formie notatek gosowych na iPhone. Problem
z biznesplanami jest taki, e s one nastpn manifestacj potencjalnej
prdkoci. Tak samo, jak turbodoadowane garaowe krlewny, nie po-
siadaj ani troch wikszej mocy ni kosiarki do trawy, ktre stoj obok
nich. Biznesplany s bezuyteczne, dopki nie s poczone z realizacj.
Zgadnij, co dzieje si wtedy. Kiedy wprowadzasz je w ycie, wiat
mwi Ci to, co wanie Ci powiedziaem: Twj biznesplan jest bezuy-
teczny. Rynek (wiat) skieruje Twj biznes w niewyobraalne miejsca,
ktre narusz wszystko, co zaoye w biznesplanie. Jeli spytasz ja-
kiegokolwiek przedsibiorc, ktry by w biznesie duej ni pi lat,
powie Ci on, e zaczyna z intencj A, a skoczy z intencj B. Sprze-
dawali produkt X, a teraz sprzedaj produkt Y. wiat mwi Ci, dokd
powiniene zmierza, ale nic go nie obchodzi Twj 150-stronicowy
biznesplan, zrobiony w Power Poincie.
Facebook zacz jako sie spoecznociowa skupiona wok uczel-
ni. Z niszowej strony internetowej przeksztaci si w sie rynku ma-
sowego, ktra suy wszystkim pokoleniom. wiat posiada bezbdn
moc korumpowania biznesplanw w momencie, kiedy pomys staje
si rzeczywistoci.
Nie dyskwalifikuje to jednak analizy finansowej. Skok w biznes
na lepo, bez odpowiedniej wiedzy na temat finansowych ogranicze,
ktre nim zarzdzaj, byby gupot. Kiedy podjem decyzj o stwo-
rzeniu strony, powiconej limuzynom do wynajcia, zamiast wej
w biznes, ktry je wynajmuje, dokonaem analizy finansowej. Nie
wpltaem si jednak w komplikacje, zwizane z planowaniem, ktre
nie zastpuje realizacji planu. Dowiedz si, czego musisz si dowie-
dzie i po prostu zrb to. wiat zrobi swoje i podpowie Ci, w ktrym
kierunku powiniene podrowa.
Ale ja chc kapitau!
Wiem, wiem: ju sysz sprzeciwy. Jak zdobdziesz kapita lub
inwestorw bez biznesplanu? Nie da si. Bez biznesplanu nie zdo-
bdziesz finansowania. Ale prosz, nie bierz sobie tego tak do serca,
istot przedsiwzicia nie jest (i nigdy nie bdzie) Twj biznesplan.
Najlepszym biznesplanem na wiecie zawsze bdzie historia rea-
lizacji.
Jeli masz dowiadczenie w realizowaniu pomysw, ludzie nagle
bd chcieli zobaczy Twj biznesplan, poniewa bd wiedzie, e po-
siadasz moc wykonawcz. Gdybym otrzyma biznesplan od przedsi-
biorcy, ktry sprzeda swoj firm za 20 milionw dolarw dwa lata
wczeniej, moesz i o zakad, e bym go przeczyta. Wartoci nie jest
sam plan, ale osoba, ktra go wykonaa i historia realizacji planu.
Dzisiaj znam krg ludzi, ktrzy przeczytaliby mj biznesplan, gdy-
bym im go da. Wiedz, e mam dobr histori realizacji, ktra nada-
je mojemu biznesplanowi warto. Jeli nie posiadasz takiej historii,
Twj biznesplan jest bezwartociowy.
Zdobd finansowanie dziki realizacji,
a nie biznesplanom
Zaoyem moj firm z budetem zaledwie 900 dolarw. Bez in-
westorw, bez finansowania i bez pomocy. Prawda jest taka, e gdy-
bym zmarnowa 150 godzin na 95-stronicowy biznesplan, nikt by go
nie przeczyta, poniewa nie miaem dowiadczenia. Nie miaem pie-
nidzy, nie miaem adnych osigni, nie braem udziau w adnych
wycigach, adnych nie ukoczyem ani tym bardziej nie wygraem.
Mimo to, w miar budowy i rozwoju mojego biznesu, stawao si co
cudownego. W miar krystalizowania si moich pomysw w nama-
calne aktywa, ktre mogy by uznane przez wiat, nagle staem si
dostpnym aktywem. Inwestorzy dzwonili do mnie a nie ja do nich.
Nagle ludzie chcieli zobaczy mj biznesplan. Skd ta naga zmiana?
Czy nie byem tym samym facetem, co wczeniej? Jasne e tak, ale
zamiast pomysu na papierze posiadaem namacaln koncepcj, ktr
odzwierciedlaa realizacja.
Popularnym pytaniem na forum Fastlane jest: Jak mog znale
osoby, ktre zainwestuj w mj pomys? Nie jest wane, czy pomy-
sem jest wynalazek, czy nowa strona internetowa, moja odpowied
nigdy nie jest taka, jak ci ludzie chc usysze. Jeli chcesz mie in-
westorw, zajmij si realizacj. Stwrz prototyp. Stwrz mark. Twrz
histori osigni, ktr inni mog zobaczy. Zagb si w proces.
Kiedy masz fizyczn manifestacj pomysu, inwestorzy otworz swoje
portfele. Jeli bdziesz dostatecznie dobry, bd walczy o to, aby da
Ci pienidze.
Widzisz, kiedy nie masz niczego prcz 120 stron tekstu, tabel
i grafw, prezentujesz umiejtnoci organizacyjne, a nie zwizane z re-
alizacj. Sponsorzy majtku prywatnego nigdy nie inwestuj w biznes-
plany inwestuj w ludzi, ktrzy maj histori udanej realizacji. To
jest Twj najlepszy biznesplan! Jeli naprawd chcesz otrzyma finan-
sowanie dla Twojego biznesu, zajmij si realizacj i stwrz namacalny
dowd powodzenia Twojego pomysu. Daj inwestorom co, co mog
zobaczy, czego mog dotkn i co mog poczu. Daj im prbk reali-
zacji, poniewa to wanie ona tworzy prdko na szybkim pasie.
Podsumowanie
rozdziau
wiat daje znaki i wyznacza kierunek,
w ktrym powiniene si porusza.
Biznesplany s bezuyteczne, poniewa s
tylko pomysami na sterydach.
Kiedy tylko wiat zareaguje na Twoje po-
mysy, Twj biznesplan staje si niewany.
Rynek skieruje Ci do miejsc, ktrych nie
byo w Twoim biznesplanie.
Najlepsze biznesplany to historia osigni
uwiarygodnia ona Twj biznesplan.
Jeli masz dobr histori osigni, nagle
ludzie bd chcieli zobaczy Twj biznes-
plan.
Jeli chcesz finansowania dla swojego bi-
znesu, stwrz co, co pokae realizacj.
Inwestorzy s bardziej skonni zainwesto-
wa w co namacalnego i prawdziwego ni
w analizowane do znudzenia pomysy na
papierze.
PIESI UCZYNI CI BOGATYM! I 441
Rozdzia 40
Piesi uczyni Ci bogatym!
If you do build a great experience,
customers tell each other about that.
Word of mouth is very powerful.
Jeff Bezos
Kiedy uda Ci si zrobi co
wspaniaego, klienci bd opowiada
sobie o tym nawzajem.
Poczta pantoflowa ma ogromn moc.
Jeff Bezos
Goniec w Twojej grze w szachy
Kiedy ycie jest cikie, szukamy porady u ksiy, rabinw lub pa-
storw. Do nich si chodzi, kiedy mamy problemy yciowe. Kto jest
tak osob w Twoim biznesie? Kto jest na linii frontu z Twoimi klien-
tami? Kogo wysyasz do nich z odpowiednim przesaniem? Twoim
biskupem czy te gocem w Twoich biznesowych szachach jest
obsuga klienta i sposb, w jaki traktujesz ludzi, ktrzy kupuj Twj
produkt lub usug. Obsuga klienta w kadej firmie powinna suy
jednemu celowi jest nim pomoc, wsparcie i rozwizanie problemw.
Wewntrzna mapa: czarna ksiga
Mapa Fastlane bya moj czarn ksig, ale miaem take we-
wntrzn map, ma czarn ksig i nie by to mj biznesplan ani
zbir numerw telefonw do atrakcyjnych przedstawicielek pci prze-
ciwnej. By to zapis wszystkich skarg, krzywd i problemw, jakie doty-
kay mojego biznesu na co dzie. Ta ksika suya mi za przewodnik
przez ponad dziesi lat.
Wikszo wacicieli firm ignoruje skargi. Wikszo z nich zrzu-
ca odpowiedzialno na swoich pracownikw i modli si, aby problem
znikn. Na szybkim pasie to nie dziaa. Skargi s pikn rzecz. Sta-
nowi odzew i ukazuj niezaspokojone potrzeby w Twoim biznesie.
S jak zgiek, ktry towarzyszy Twojej podry.
Zachowywaem skargi moich klientw, poniewa one zapewniay
mi wgld w ich umysy. Jedna skarga oznaczaa, e istniao dziesi
innych osb, ktre czuy si tak samo. Kiedy moja czarna ksiga
zbieraa w jednym tygodniu kilka takich samych skarg, byem zmu-
szany oceni problem i podj dziaania korygujce. Skargi wskazuj
kierunek, w ktrym powiniene si porusza.
Zgiek, czyli cztery typy skarg
Kiedy wiat dzieli si opini na temat Twojej strony internetowej,
produktu lub usugi, czego powiniene oczekiwa? Czym powinie-
ne si zaj, a co zignorowa? Istniej cztery typy skarg: 1) skargi na
zmiany, 2) skargi z powodu niespenionych oczekiwa, 3) skargi na
brak oraz 4) skargi faszywe.
Skargi na zmiany
Jeli dokonasz zmian w czymkolwiek, co ludzie uwielbiaj, w za-
mian otrzymasz rewolt na progu Twojej firmy. Pamitasz, co si
wydarzyo, kiedy Coca-Cola zmienia swoj formu? O niebiosa!
Jak oni mieli! Pamitasz, kiedy Fox usun z ramwki poprawiajcy
samopoczucie dramat familijny Party of Five
35
? Dobry Boe! wiat
nienawidzi zmian, a naturalnym zachowaniem ludzkim jest opie-
ranie si im. Zmiana zagraa komfortowi, widokom na przyszo
i bezpieczestwu.
Kiedy przeprojektowaem swoj stron internetow, w pewnym
stopniu spodziewaem si oporu. Jest on normalny. Prawd mwic,
kada zmiana w funkcjonowaniu strony, a dokonaem ich troch na
przestrzeni ponad dziesiciu lat, przyjmowana bya z oporem. Tym ra-
zem jednak wpyno tysice skarg. Pytanie brzmiao: Jak duy opr
jest rzecz normaln i jak wiele skarg byo uzasadnionych?
Skargi na zmian zawieraj najmniej informacji i dlatego s naj-
trudniejsze do rozszyfrowania. Jeli chodzi o moj porak odnonie
do przeprojektowania strony, dane potwierdzay, e skargi byy uza-
sadnione. Wspczynnik bounce potroi swoj warto, a mj stosunek
konwersji mocno ucierpia. Musiaem pogodzi si z porak, wrci
do punktu wyjcia i zacz od nowa. Kiedy co zmieniasz, na pewno
pojawi si sygnay niezadowolenia. Nie wszystkie bd wiarygodne,
poniewa reakcja na zmian ma zwizek z psychik czowieka, a nie
z wartoci Twojej pracy.
Skargi z powodu niespenionych oczekiwa
Skargi te pojawiaj si wtedy, gdy zaprzeczasz oczekiwaniom swo-
ich klientw i nie speniasz ich. Przekonujesz klientw, eby robili
z Tob interesy, oni czego oczekuj, ale to, co im dajesz, nie zaspokaja
ich oczekiwa. Dzieje si tak, poniewa albo zawiody Twoje usu-
35
Amerykaski serial telewizyjny dla nastolatkw emitowany na antenie telewizji Fox
przyp. tum.
gi, albo oczekiwania klientw nie zostay spenione, bo zderzyy si
z oszukacz strategi marketingow. Oba powody ukazuj problem.
Jest to Twj problem, a nie klientw. Musisz albo bardziej stara si
zaspokaja ich potrzeby, albo lepiej zarzdza ich oczekiwaniami.
Twoja strona jest do bani. Syszaem t skarg setki razy, a mimo
to moja firma nie tylko przetrwaa, ale kwita. Gdyby mj serwis by
tak do bani, jak mi to mwiono, jak mj biznes odnisby sukces?
Zaczem zgbia pretensje.
Reklamodawcy, ktrzy narzekali Twj serwis jest do bani, nie uy-
wali mojego serwisu w odpowiedni sposb. Zbudowali sobie niewa-
ciwe oczekiwania. Byem wacicielem usugi, ktra polegaa na prze-
syaniu moim klientom danych do osb zainteresowanych wynajmem
limuzyn. Wane w przypadku pozyskiwania potencjalnych klientw jest
to, e pozyskane kontakty naley natychmiast wykorzysta. Nie moesz
z nich korzysta po tym, jak leay w Twojej skrzynce pocztowej przez
trzy tygodnie. Korzystajc z nich, nie moesz komunikowa si jak
pierwszoklasista. Nie korzystaj z kontaktw do potencjalnych klientw,
jeli logujesz si na swoje konto raz na milenium. Tak kiedy serwisu
nie uywano prawidowo, moja usuga bya do bani.
Zamiast skupi si na docieraniu do klienta, zaczem stara si
lepiej zarzdza oczekiwaniami. Uczyniem nader przejrzystym fakt,
e pozyskane kontakty s wartociowe na tyle, na ile wartociowa jest
osoba, ktra z nich korzysta. Niewykorzystane kontakty do potencjal-
nych klientw staj si bezwartociowe. Poniewa wikszo moich
klientw nie bya biega w komunikacji, uruchomiem ponadto kam-
panie edukacyjne, aby zapewni profesjonalne odpowiedzi. Skoro nie
mogem zarzdza skargami, mogem zarzdza oczekiwaniami. Wie-
dziaem, e jeli moi klienci bd zarabia, bd mi paci.
Kiedy zamawiasz w restauracji okonia morskiego i otrzymujesz go
niedogotowanego, Twoje oczekiwania dobrze przyrzdzonego posiku
nie zostaj spenione. Skadasz skarg. Jednak dla waciciela restau-
racji istnieje wikszy problem: dlaczego oko by niedogotowany? Czy
szef kuchni jest niekompetentny? Czy naley zweryfikowa proces
przyrzdzania posikw? Skargi z powodu niespenionych oczekiwa
ujawniaj problemy operacyjne, bdy marketingowe i/lub problemy
zwizane z produktem.
Jeli zatrudnisz ekip wykaczajc wntrza, ktra reklamuje si
hasem Gwarantowane remonty azienek w dwa tygodnie, a praca
trwa dwa miesice, Twoje oczekiwania nie zostaj spenione. Albo
kampania marketingowa powinna odzwierciedla prawd, albo reali-
zacja powinna zosta usprawniona, aby dorwna oczekiwaniom. Co
naley zmieni. Skargi z powodu niespenionych oczekiwa wskazuj
na traktowanie klienta w nieodpowiedni sposb.
Skargi na brak
Skargi na brak pojawiaj si, kiedy klient stale wymaga czego,
czego po prostu nie posiadasz. Skargi na brak s niezwykle wartocio-
we, poniewa ujawniaj niezaspokojone potrzeby.
Na wczesnym etapie mojej przygody z pozyskiwaniem potencjal-
nych klientw czy te kontaktw, jedn z popularnych pretensji od
wacicieli wypoyczalni limuzyn byo: Nie zajmuj si lubami!
Klienci czsto prosili o limuzyny na luby, a niektrzy przedsibiorcy
nie zapewniali tego typu usugi. Wielu z nich nie oferowao rwnie
usug podwozu do i z lotniska. Skargi mnoyy si, dopki problem
nie sta si oczywisty. Dodaem do strony internetowej funkcj, ktra
pozwalaa wacicielom wypoyczalni na sprecyzowanie typu usugi,
jak wiadczyli problem zosta rozwizany. Dziki temu podniosem
warto mojej usugi. Wysza warto rwna si wyszej randze, wik-
szym zyskom i rosncej wartoci aktyww.
Skargi na brak to kopalnie zota dla szans. Ludzie mwi Ci szcze-
rze i dokadnie, czego chc i nie musisz im za to paci! Dostajesz
niezaspokojone potrzeby na srebrnej tacy.
Skargi faszywe
W marcu 2005 roku kobieta wesza do restauracji Wendys, twier-
dzc, e w jej misce z chili znalaza ucity ludzki palec. Jej zamiarem
nie byo tylko zoenie skargi, ale take pozew sdowy. Po ujawnieniu
jej przeszoci faszywe oskarenie, na szczcie, oddalono. Miesic
pniej kobieta zostaa aresztowana za popenion wczeniej powan
kradzie.
Na dnie beczki le faszywe zaalenia. Zapytaj jakiegokolwiek
waciciela biznesu, a potwierdzi on, e faszywe skargi s najbardziej
zniechcajce, poniewa odzwierciedlaj najgorsze cechy spoecze-
stwa: nieuzasadnione ale, zaplanowane, aby wykorzysta waciciela
firmy.
Niemal co tydzie musiaem si zajmowa faszywymi oskarenia-
mi. W wyniku bdu klienta jaki idiota myla, e mia prawo do li-
muzyny za 5 dolarw za godzin, zamiast za 50 dolarw. Albo oddasz
mi pienidze, albo skontaktuj si z adwokatem i zoymy pozew!
Tak, jestem pewien, e masz adwokata. ycz powodzenia. Zapacisz
prawnikowi 250 dolarw za godzin, aby walczy z bdem drukar-
skim, wartym 45 dolarw? Czy zdajesz sobie spraw, jak brzmisz?
Niestety, kiedy mamy do czynienia z milionami klientw, spotyka-
my si z setkami niskiej klasy oszustw, skarg, skadanych w nadziei
na wykorzystanie. Jeli wrzucisz do wasnej zupy much, liczc na
darmowy posiek, przykro mi, ale jeste oszustem.
Jak radzisz sobie z niezadowolonymi klientami, ktrzy chc Ci
wykorzysta? Odpowiadasz im uprzejmie i ruszasz dalej.
Wybieraj swoje bitwy
Bill Cosby powiedzia kiedy: Nie znam klucza do sukcesu, ale
kluczem do poraki jest prba zadowolenia kadego. Zaczem swj
biznes z fanatyczn pasj, aby zadowoli kadego. Wkrtce okazao
si to szalestwem. Skargi trzeba rozpatrywa z zachowaniem rw-
nowagi i dla tej wanie przyczyny trzymaem ich zapisy. Chciaem
zidentyfikowa schematy i problemy, ktrych rozwizanie zwikszy-
oby warto mojej usugi. Wiedziaem, e lepsze produkty generuj
lepszych klientw, a ci lepiej pac.
W dzisiejszych czasach atwo jest poda za zaaleniami, zwi-
zanymi z Twoim biznesem. Twitter pozwala wacicielom stale mo-
nitorowa, co mwi ich klienci. Alarmy Google mog przesya Ci
notyfikacje, kiedy na jakiej stronie internetowej pojawi si wzmianka
o Twojej firmie. Kontrola nad informacj zwrotn staje si coraz prost-
sza, ale rozszyfrowanie zgieku coraz trudniejsze.
Nie chc paci za Twoj usug. Niektre zaalenia trzeba igno-
rowa. Jeli bdziesz prbowa zadowoli kadego, doprowadzisz si
do szalestwa. Sam wybieraj bitwy, ktre chcesz stoczy. Rozwizuj
problemy, ktre dodaj najwiksz warto, pomagajc w tym samym
czasie najwikszej liczbie klientw. Jako waciciel biznesu musisz
pamita, e z racji tego, e nie masz szefa, osobami, ktre spacaj
Twj kredyt hipoteczny, s Twoi klienci, a ich zawsze powiniene wy-
sucha, cho czasami take zignorowa.
Wykorzystaj do bani jako zalet
Nie ma potrzeby owija w bawen. Obsuga klienta w dzisiej-
szych czasach jest do bani. Kiepskie dowiadczenia z obsug klienta,
wiadczon przez firmy, zalewaj nas do tego stopnia, e akceptujemy
niski poziom obsugi jako standard. Czy kiedykolwiek dzwonie do
producenta komputerw po wsparcie? Czy dzwonie do duego ban-
ku narodowego? Czy dzwonie do instytucji, zapewniajcej Ci wiad-
czenia zdrowotne? Do bani i to podwjnie! Obsuga klienta staa si
w dzisiejszych czasach utracon sztuk. Nasze oczekiwania odnonie
do poziomu obsugi stay si tak aosne, e znieczulilimy si, aby nie
oczekiwa niczego poza brakiem zainteresowania.
Niedaleko mojego domu mieci si centrum handlowe. Na rogu
centrum jest restauracja, ktra co sze miesicy zmienia waciciela.
Cztery restauracje otworzyy si i zamkny, odkd mieszkam w tej
okolicy. Pierwszych trzech poraek nie mog skomentowa, ale mog
powiedzie co o ostatniej. Kiedy jadem w najnowszym wcieleniu tej
restauracji, jedzenie byo przyzwoite, ale obsuga aosna. Napoje
nie byy nalewane do pena szklanki, a sztuce byy brudne. Kelnerka
zachowywaa si arogancko jak gdyby nasza wizyta nie bya po-
dana. Kiedy wyszedem, pomylaem: To miejsce nie przetrwa, a po
kilku miesicach pojawia si tabliczka z napisem Do wynajcia.
Mimo e niski poziom obsugi frustruje, kiedy jeste w roli klienta,
przedsibiorcom daje on wielk szans. Tam, gdzie obsuga klienta
pozostawia wiele do yczenia, pojawia si ogromna szansa. Widzisz,
pikno oczekiwa tkwi w tym, e dziaaj one rwnie w odwrotnym
kierunku. Mimo e zaalenia zwizane z oczekiwaniami dotycz ich
niespeniania, obsuga klienta wg zasady SZOK dotyczy naruszania
oczekiwa w sposb pozytywny.
Zamie do bani na SZOK
Moesz wznie swj biznes a do stratosfery, jeli rozwiniesz ob-
sug do poziomu przewyszajcego oczekiwania klienta. Ja nazywam
to SZOK-iem, czyli Szczegln, Zaskakujc Obsug Klienta.
Wszyscy oczekujemy pewnego poziomu niezadowolenia z obsugi
klienta. Jest to dobr wiadomoci dla tych, ktrzy poruszaj si szyb-
kim pasem. Gdybym, na przykad, odkry nieautoryzowan transak-
cj wypaty kwoty 10 000 dolarw z mojego konta, w wyniku pierw-
szej reakcji pewnie bym oszala. Moj drug reakcj byby telefon do
banku, aby rozwiza problem. W tym momencie mj mzg natych-
miast tworzy szwedzki st, peen oczekiwa odnonie do telefonu do
banku.
Oczekuj usysze nagran wiadomo, odtwarzan automa-
tycznie.
Oczekuj naciskania przyciskw i brnicia przez nieskoczone
menu automatyczne: Nacinij jeden, aby przej tu, nacinij
dwa, aby przej tam, nacinij trzy, aby dokona czego innego.
Oczekuj bycia przeczanym od jednej osoby do drugiej.
Oczekuj rozmowy z kim, kto nie posuguje si biegle angiel-
skim, o imieniu Steve, ale brzmicym bardziej jak Pradeep
albo Sanjay.
Oto moje oczekiwania. Nie ma wtpliwoci, e nie s one zbyt przy-
chylne. Mojemu bankowi, tak jak setkom innych, taka obsuga klienta
uchodzi na sucho, poniewa odpowiada ona naszym oczekiwaniom.
Odwrmy teraz t sytuacj o 180 stopni. Co by byo, gdybym za-
dzwoni do banku i zamiast gosowego labiryntu szczurw, zetkn
si z yw osob, mwic po angielsku? Bez poczty gosowej, bez
naciskania jeden, potem dwa i bez automatycznego asystenta. PRAW-
DZIWA OSOBA odbiera mj telefon tak, jak Ty odbierasz telefon. Po
piciu minutach rozmowy z przedstawicielem biura obsugi klienta
mj problem zostaje rozwizany i nie przeczono mnie nawet do in-
nego agenta. Zareagowabym tak: wita Matko Boska! Wow!
To jest wanie przykad SZOK-u. Transformacja obsugi klienta,
ktra jest naprawd do bani, w SZOK. Kiedy dochodzi do pogwace-
nia oczekiwa klienta co do obsugi w sposb pozytywny, zmieniasz
swoich klientw w staych klientw i ostatecznie w wyznawcw Two-
jego biznesu.
Wykorzystaj darmowe systemy zasobw ludzkich
Jednym z pasywnych systemw dochodu jest system zasobw
ludzkich starzy, dobrzy ludzie. Problem w tym, e ludzie nie s tani,
a wic system zasobw ludzkich wymaga zarzdzania. Czy nie byoby
wspaniae, gdyby mg rozwin taki system za darmo? Moe tak
by, jeli wykreujesz wyznawcw Twojego biznesu.
Obsuga klienta typu SZOK to taka obsuga, ktra narusza oczeki-
wania klientw odnonie do jej niskiego poziomu w sposb pozytyw-
ny, zamienia klientw w klientw na cae ycie i sprawia, e staj si
oni fanami Twojego biznesu. Oni zapewniaj niekoczcy si stru-
mie darmowej reklamy. Poczta pantoflowa jest potnym narzdziem
reklamowym, poniewa jest DARMOWA i zbiera nieskoczone niwo
z inwestycji.
Twoja strategia obsugi klienta wpynie na rozwj Twojej firmy. Sa-
tysfakcja dowodzi, e sprostae oczekiwaniom. Aby stworzy zado-
wolonego klienta, musisz przewyszy jego oczekiwania.
Kiedy negocjowaem z potencjalnymi kupcami mojej firmy, czsto
pytano mnie: Ile wydajesz na zatrudnianie reklamodawcw? Moj
nieoczekiwan odpowiedzi byo: Zero. Wywoywaa ona niedo-
wierzanie i sceptycyzm. Jasne, e w pocztkowym okresie robiem to
starymi sposobami prospekty, marketing, reklamy i telemarketing.
Po jakim czasie koszt pozyskiwania reklam jednak znikn, ponie-
wa zajmowali si tym moim klienci ZA DARMO! Kiedy klienci
s zachwyceni Twoim biznesem, staj si oni Twoimi wyznawcami
i reklamuj Ci. Staj si darmowym systemem zasobw ludzkich
ewangelistami, ktrzy wspomn o Tobie, kiedy zajdzie potrzeba.
W jaki sposb stworzy wyznawcw Twojego biznesu? Zapewnij
swoim klientom obsug typu SZOK. Kiedy wysyasz e-mail do korpo-
racji, ile zajmie Ci uzyskanie prawdziwej, ludzkiej odpowiedzi? Dzie,
tydzie? W mojej firmie odpowiadaem na e-maile klientw w cigu
kilku minut nie godzin ani dni, ani tym bardziej tygodni. Ludzie
wysyali do nas e-maile jedynie w ramach testu czasu reakcji. Byem
wacicielem firmy, naruszajcej oczekiwania klientw a to genero-
wao mj zysk.
Dokonaem tego dziki obsudze klienta. Telefon do mojej firmy
skutkowa rozmow z prawdziw osob, ktra pracowaa w prawdzi-
wej firmie. Bez naciskania jeden, potem dwa. Wsparcie nie byo zleca-
ne na zewntrz, poniewa nie chciaem zleca go innym.
Suchanie klientw rozwija biznes wykadniczo, poniewa syste-
my zasobw ludzkich mwi. Moja firma hostingowa, na przykad, to
Liquid Web. Gdy pierwszy raz skontaktowaem si z nimi w sprawie
wsparcia technicznego, wysaem wiadomo i uformoway si moje
oczekiwania zastanawiaem si, czy minie dzie, czy dwa, zanim kto
odpowie. Byem w bdzie. Wsparcie Liquid Web odpowiedziao w ci-
gu dziesiciu minut, a po 20 minutach mj problem zosta rozwizany.
Zapewnili obsug w stylu SZOK i naruszyli moje oczekiwania.
Skutek? Jestem wyznawc Liquid Web. Kiedy kto pyta mnie,
Jaki hosting polecasz, odpowiadam ze spokojem: Liquid Web. Je-
stem ewangelicznym klientem. Pac Liquid Web w dwch formach
waluty: 1) moimi pienidzmi oraz 2) moim czstym polecaniem ich
usug. Efektywna warto tej drugiej waluty jest bezcenna, poniewa
staem si ich DARMOWYM systemem zasobw ludzkich, sprzeda-
jcym ich produkt. Wyobra sobie t potg, kiedy zamiast jednego
zadowolonego klienta masz ich 10 000. Czy Twj biznes uronie o 2,
czy o 200 proc.?
Aby zapewni wspania obsug klienta i gwatownie rozwin
biznes, okrel profil oczekiwa swojego klienta. Czego oczekuje od
kontaktu z Twoj firm? W jaki sposb odnosi si do konkurencji lub
podobnych firm w Twojej brany? Dokonaj subiektywnego zaoenia
odnonie do tego, jakiej obsugi oczekuj Twoi klienci, a nastpnie
zaproponuj im SZOK.
Za kadym razem, kiedy naruszysz oczekiwania klientw w pozy-
tywny sposb, otrzymujesz podwjny zysk. Po pierwsze, kupi u Cie-
bie ponownie, a po drugie, bd Ci wychwala i wyznawa Twj bi-
znes i stan si Twoim bezpatnym systemem zasobw ludzkich. Obie
te rzeczy buduj prdko, a prdko buduje bogactwo.
Koszt wiadczenia wspaniaej obsugi klienta jest wyszy, ale zyski
powinny go znacznie przerosn. Gdyby na zadowalanie istniejcych
klientw wydawano wicej ni na prby znalezienia nowych, redni
biznes przetrwaby duej ni pi lat. Niestety, waciciele firm, kt-
rzy w pierwszej kolejnoci podaj pienidzy, a zaspokojenie potrzeb
odsuwaj na najdalszy plan, nie s zaznajomieni ze swoj pozbawio-
n inspiracji i kiepsk obsug klienta. Staje si ona nieustann wal-
k, jak prba oprnienia odzi z wody za pomoc wiaderka. Zastp
starych, niezadowolonych klientw nowymi, ktrzy nie maj jeszcze
pojcia, co ich czeka. Narusz ich oczekiwania. Twrz ewangelistw.
Twrz system zasobw ludzkich, ktry bdzie dla Ciebie pracowa za
darmo. Przycigaj pienidze.
Gdzie jest Twoja lojalno?
Najwikszym mitem, zwizanym z posiadaniem firmy jest: Bd
swoim szefem. Waciciele, ktrzy yj, recytujc t mantr, ostatecz-
nie dowiaduj si, e s szefami niczego martwych, upadych firm.
Sukces w biznesie pochodzi z uczynienia Twojego klienta szefem,
a nie interesariuszem numer jeden.
Interesariusz definiowany jest jako osoba, grupa lub organizacja,
ktra ma bezporedni lub poredni udzia w organizacji, poniewa
moe wpywa (lub ulega wpywom) na dziaania, cele i polityk tej
organizacji. Dugotrwae samobjstwa firm pojawiaj si, kiedy sta-
jesz si wasnym interesariuszem, odsuwajcym od siebie klienta. Na-
prawd chcesz si przekona, dlaczego obsuga klienta jest do bani?
Poniewa waciciele firm umieszczaj klientw na kocu acucha
interesariuszy. Publiczne firmy dopuszczaj si w tej materii najci-
szych wykrocze, poniewa interesariusze s dla nich najwaniejsi,
Wall Street jest na drugim miejscu, a kadra dyrektorska na trzecim.
Zgadnij, kto jest na samym dnie ja i Ty.
Moje powtarzane i czsto goszone w gronie pracownikw motto
brzmi: To klient zapewnia Ci wypat, a nie ja upewnij si, e jest
zadowolony. Widzisz, moim interesariuszem nie byo samolubne
pragnienie posiadania szybkich samochodw i duych domw. Byli
nim klienci, poniewa wiedziaem, e posiadali moc. Moja lojalno
bya z moim klientem. Tak miaem szefa, a on posiada klucze do
wszystkiego, czego samolubnie pragnem.
Wygldaj na duego, a zachowuj si jak may
Na zajciach z wychowania fizycznego u Pana Millera, w drugiej
klasie liceum, zdaem sobie spraw z istnienia Marka Cegravesa, cho
nie byo takiego studenta. Pan Miller mia przypado przekrcania
nawet najprostszych nazwisk: Henderson sta si Hankersonem, Se-
angroves zmieni si w Cegravesa, a Rickson zosta Rakeshem. Nie-
wane, jakie masz nazwisko, Pan Miller na pewno by je przekrci. Nie
wiem, czy by niepimienny, czy po prostu stary.
Przewimy wic o dekad do przodu i popatrzmy, kto widnieje na
mojej stronie jako dyrektor ds. technicznych? Mark Cegraves a moim
deweloperem jest Gretchen Hankerson! Hej, czy w takim razie za-
trudniem moich przyjaci z liceum? Nie, zwaszcza, e ich imiona
byy tylko iluzj prawdziwych ludzi. adna z tych osb dla mnie nie
pracowaa, ale gdyby odwiedzi zakadk kontakt na mojej stronie
albo o nas, byliby na licie pracownikw, widniejc na wysokich
stanowiskach: dyrektor ds. technicznych, rozwj biznesu, webmaster.
Ci ludzie nie byli nawet pracownikami, ale dziki nim wygldao na
to, e firma bya dua i nadal si rozwijaa.
Przyznaj, e lista pracownikw zacza si jako niewinny dowcip,
ale ostatecznie uwiadomiem sobie, e miao to pewn zalet: przed-
stawiaem swj produkt jako duy i dominujcy, dobrze ugruntowa-
ny oraz rozwijajcy si. Nie jestem pewien, czy uycie przekrconych
nazwisk z zaj z 1987 roku byo posuniciem etycznym, ale mj cel
i intencje, byy jasne: Chciaem pozosta may, ale wyglda na duego.
Przygotowanie SZOK-u
Due firmy notorycznie wiadcz kiepsk obsug klienta, co staje
si zjawiskiem oczekiwanym. Mae firmy znane s z lepszej obsugi
klientw, z elementem personalizacji. Moim celem byo to, aby wygl-
da na kogo, kto posiada moc duego przedsibiorstwa, ale wiadczy
spersonalizowane usugi, jak gdybym by jednoosobow firm. Kiedy
dua firma oferuje Ci tak obsug, stajesz si lojalnym klientem.
Zawsze tam, gdzie mona si spodziewa niskiego standardu
obsugi klienta, istnieje szansa. Wygldanie na duego, a dziaanie,
jak kto may, jest idealn sytuacj dla wdroenia SZOK-u. Klienci
od pocztku oczekuj przecitnej obsugi. Taktyka ta sprawdza si
w przypadku kadej firmy, ktra dziaa bez potrzeby fizycznej obecno-
ci. Oczywicie nie moesz wyglda na duego, jeli posiadasz may
sklepik, ale ci, ktrzy prowadz firmy internetowe, mog.
Puapka, ktra wizi wielu wacicieli firm, to dziaanie w odwrot-
ny sposb: Wygldaj na maych, a dziaaj, jak duzi.
Joe Blow Enterprises. Czy to wyglda na du, siln, powaan fir-
m? Taka nazwa a krzyczy: To jest jednoosobowy show! i nie mwi
nic konkretnego, co mogoby przycign biznes. Przykro mi, ale Joe
Blow Enterprises to monumentalna poraka. Jestem pewien, e logo
nie istnieje, a jeli w ogle mogoby istnie, byoby nudne, oklepa-
ne lub wygldaoby, jakby byo projektowane z uyciem darmowego
programu graficznego. Strona internetowa tej firmy byaby statyczna,
przestarzaa i dziecinna. Comic Sans take nie ma profesjonalnego
wizerunku.
Mimo e jest firm sprzedajc na cay wiat, nie maj darmowego
numeru. To znak, e w rzeczywistoci s mali.
Problem potguje si, kiedy maa firma podejmuje dziaania typo-
we dla duej. Zadzwo do nich, a bdziesz musia zmierzy si z du-
gim labiryntem naciskanych przyciskw, tylko po to, aby wyldowa
na dnie skrzynki pocztowej. Wysanie e-maila? Zapomnij. Wikszo
e-maili jest ignorowanych, a na te czytane odpowiada si tygodnie
pniej. Odpowiem wkrtce nie dziaa. Problemy zwizane z obsu-
g klientw nie s rozwizywane w przecigu godzin, ale tygodni. Jeli
bdziesz pracowa cztery godziny w tygodniu, Twj biznes nie rozwi-
nie si, poniewa Twoja samolubno jest waniejsza od powanego
rozwijania firmy. Wygldaj na maego, a dziaaj, jak duy, a wykopiesz
sam pod sob doek.
Pokonaj konkurentw, zanim zaczn dziaalno
Moim nastpnym celem wygldania na duego byo pokonanie
konkurentw, zanim w ogle zaczli swoj dziaalno. Kiedy kto
(lub firma) chce zaoy sklep i konkurowa z Tob, najpierw bada
Twoj pozycj. Przyglda si Twojej stronie internetowej, obserwuje
Twoje dziaania oraz ceny, jakimi operujesz, a potem decyduje, czy
chce zainwestowa swj czas i pienidze, aby wej w ten obszar ryn-
ku. Dua firma wystraszy niedowiadczonego przedsibiorc prawie
tak samo, jak mnie: Jak mog konkurowa z firm, ktra ma 12 pra-
cownikw?
Jeli przedsibiorca myli, e nie moe z Tob konkurowa, po-
niewa jeste zbyt duy i masz zbyt due fundusze, wygrae, zanim
on w ogle zacz. Albo zaangauje si on bez wikszego zapau, albo
zajmie si inn bran, gdzie konkurencja nie bdzie mu tak zagraa.
Wygldaj na duego, ale dziaaj, jak may.
Podsumowanie
rozdziau
Skargi i zaalenia s cennym wgldem
w umysy klientw.
Skargi na zmiany s trudne do rozszyfrowa-
nia i czsto wymagaj dodatkowych infor-
macji, potwierdzajcych ich suszno lub
zaprzeczajcych im.
Skargi zwizane z niespenieniem oczekiwa
czsto ujawniaj problemy operacyjne, a nie
biznesowe czy zwizane z Twoj strategi bi-
znesow.
Skargi na brak ukazuj niezaspokojone po-
trzeby, podnosz warto Twojego produktu
lub usugi oraz ukazuj nowe szanse zarobku.
Dobra obsuga klientw jest tak prosta, jak
naruszenie niskich oczekiwa klientw.
Dziury w obsudze klienta to szanse Fastlane.
Zadowoleni klienci mog sta si systemem
zasobw ludzkich, ktry bdzie promowa
Twj biznes za darmo.
Zadowoleni klienci przynosz podwjne ko-
rzyci: powtarzalne transakcje oraz nowe
dziki temu, e staj si wyznawcami Two-
jego biznesu.
Twj klient i jego satysfakcja s kluczem do
wszystkiego, czego samolubnie pragniesz.
Wygldanie na duego, ale dziaanie, jak may,
pozwala na tak obsug klienta, ktra naru-
szy jego oczekiwania w pozytywnym sensie.
Wygldanie na duego moe odstraszy po-
tencjaln konkurencj.
NIE ZABIERAJ AUTOSTOPOWICZW! I 457
Rozdzia 41
Nie zabieraj autostopowiczw!
People are definitely a companys
greatest asset.
It doesnt make any difference whether
the product is cars or cosmetics.
A company is only as good as the people
it keeps.
Mary Kay Ash
Najwaniejsze aktywa to ludzie.
Niewane, czy firma produkuje
samochody, czy kosmetyki jest tak
dobra, jak dobrzy s ludzie, ktrych
zatrudnia.
Mary Kay Ash
Twj zamek jest le zarzdzany
Twj zamek to Twj biznes. Jeli wpucisz do niego oszustw,
oczekuj kopotw. Wracajc do analogii z szachami, wiea (lub za-
mek) reprezentuje ludzi, ktrych zapraszasz do swojego biznesu. S
nimi pracownicy, partnerzy, inwestorzy i doradcy.
Maestwo w biznesie: partnerzy
Posiadanie partnera w biznesie jest czym podobnym do mae-
stwa. Albo wspaniale dziaa, albo koczy si nieprzyjemnym rozwodem.
Trzy lata temu, kiedy Jim i Mike pili piwo w lokalnym barze, naro-
dzi si przeomowy pomys, ktry skoni ich do zaoenia wsplnego
biznesu. Wchodzc w spk, brali pod uwag jedynie dzielony przez
nich zapa. Zgodzili si na rwne udziay w zyskach i z wielk energi
zaczli dziaalno. Wkrtce Mike znajduje pierwszego klienta, a Ji-
mowi udaje si znale drugiego. W cigu kilku miesicy ich baza
klientw ronie do 28, co wystarcza, aby pobiera wynagrodzenie
i rzuci dotychczasow prac.
Po dwch latach czas powicany przez Jima na prac oraz jej
jako zaczynaj si zmniejsza. Mike nie wie, czym Jim zajmuje si
w kadej minucie dnia, ale zaczyna si niepokoi. Na kadych czterech
klientw, ktrych Mike przynosi firmie, Jim znajduje jednego, a czasa-
mi adnego. Pniej dowiaduje si, e Jim przeczyta ksik, ktra
zaleca prac cztery godziny tygodniowo. Co gorsza, klienci Jima nie
s dobrze obsugiwani i Mike musi poprawia jego bdy, a mimo to co
pitek Jim pojawia si po swoje 50 proc. wynagrodzenia.
Kiedy Mike wspomina mu o problemie, Jim przybiera postaw
obronn i powstaje napicie. Konfrontacja jeszcze bardziej pogarsza
produktywno Jima, do tego stopnia, e czasami przez kilka miesicy
nie znajduje on ani jednego klienta. Mike prbuje rozwiza spk,
ale Jim stawia opr. Jest to oczywiste, poniewa otrzymuje 50 proc. zy-
skw, zarobionych wysikiem Mikea. Ostatecznie Mike zmuszony jest
zatrudni prawnika i stara si rozwiza problem na drodze sdowej.
Kilka lat pniej spka zostaje rozwizana, a wraz z ni koczy si
rwnie przyja Mikea i Jima.
Spki s jak maestwo. Kiedy minie zauroczenie, musz prze-
trwa dziki zgodnym charakterom, synergii i uzupeniajcym si
cechom. Moje wczesne przedsiwzicia biznesowe byy spkami
i wszystkie odniosy poraki. Nie chodzi o to, e moi partnerzy byli
zymi ludmi, ale nasza etyka pracy, wartoci i wizje nie byy zbiene.
Pamitam, e jeden z moich wsplnikw mia normaln prac od 9:00
do 17:00 i by aktywnym uczestnikiem zaj sportowych, organizowa-
nych przez firm, w ktrej pracowa. Biznes znajdowa si na pozycji
numer cztery jego listy priorytetw. Inny partner pracowa w czterech
firmach, wczajc w to nasz. Dla mnie biznes ten by numero uno.
Czy widzisz, na czym polega problem?
Przeszukaj forum Fastlane, a znajdziesz ocean narzeka, dotycz-
cych spek, ktre nie przetrway. Jeden partner chce wzrostu, a inny
chce wyrobi mark. Jeden chce si reklamowa, inny chce rozwoju
firmy. Jeden chce drogiego samochodu i pienidzy, a przychodzi do
biura spniony i wychodzi przed czasem. Spki s jak maestwo
w poowie przypadkw nie przetrwaj, poniewa wizje wsplnikw
konkuruj ze sob.
Oni mwi, e powiniene wchodzi w spk z kim, kto ma
cechy, ktre Ci uzupeniaj. Jeli jestem specjalist od marketingu,
powinienem wej w spk z kim, kto ma wiedz techniczn. Jeli
jeste handlowcem, powiniene wej w ukad z analitykiem. Ow-
szem, wietnie sprawdza si to na etapie poszukiwania partnera, ale
w maestwie jest czym na ksztat polubienia pierwszej partnerki,
z ktr umawiasz si na randk, poniewa ma duy biust. Partnerstwo
tworzy albo niszczy wiele innych cech charakteru.
Czy macie podobn etyk pracy? Czy Twj partner bdzie si
obija, podczas gdy Ty bdziesz pracowa do pna?
Czy macie podobne wizje, czy bd one ze sob konkurowa?
Czy chcesz rozwija si wolno, podczas gdy Twj partner chce
posi cay wiat, i to szybko?
Czy chcesz oferowa franczyz, podczas gdy Twj partner po
prostu chce firmy, ktra opaci jego rachunki?
Czy ufasz tej osobie bezgranicznie?
Czy macie ten sam typ osobowoci?
Prawda jest taka, e ludzie wchodz do spek z bdnymi zaoe-
niami. Podobnie jak w przypadku zakadania biznesu w nieodpowied-
nim celu (nienastawionego na zaspokajanie potrzeb), spki rwnie
czsto zakadane s z niewaciwych powodw w celu dywersyfika-
cji. Partnerzy nie poszukuj synergii, skupiaj si raczej na podziale
ryzyka, wydatkw i pracy. Czsto kady z partnerw zrzuca na dru-
giego ciar zwizany z dziaalnoci, a kiedy jeden dwiga wicej ni
drugi, rodzi si niezadowolenie.
Spki mog si sprawdzi, tak samo jak wiele maestw. Po pro-
stu upewnij si, e wchodzisz w zwizek z odpowiedni osob. Mie-
sic miodowy z koleank ze studiw moe nie by wystarczajcy, aby
okreli stopie kompatybilnoci. Czy polubiby kogo po dwch
tygodniach znajomoci?
Zdobd najlepszych prawnikw i ksigowych
Wielokrotnie prowadziem negocjacje z inwestorami, a kiedy na
moim biurku ldowaa 90-stronicowa umowa, okazywao si, e to,
co byo mwione i to, co zostao zapisane, rnio si od siebie dia-
metralnie. Omawialimy harmonogram patnoci rat przez okres pi-
ciu lat, z oprocentowaniem 10 proc., wic dlaczego napisane zostao:
5 proc. na dziesi lat? Kto wykry t niezgodno, zakopan w gsz-
czu prawniczego argonu? Nie ja mj prawnik.
Bya te sytuacja, w ktrej zwyke przeoczenie kosztu firmowego
mogo kosztowa mnie tysice dolarw podatku. Kto ma wiedz, e
warty 38 000 dolarw interaktywny system odpowiedzi traci na war-
toci, gdy Tobie wydaje si, e to zwyky, drogi system telefoniczny?
Ksigowy.
Gdybym nie mia dobrego zespou ksigowych i prawnikw, by-
bym biedniejszy. Tych ludzi nie jest atwo znale, poniewa odgrywa-
j rol zakontraktowanych partnerw s kolejn grup ludzi, ktrzy
posiadaj klucze do Twojego zamku.
Nie bd idiot, tak jak ja. Pamitam swoj pierwsz ksigow.
Znalazem j w ksice telefonicznej, kiedy byem jeszcze kompletnie
zielony. Szybko zorientowaem si, e kompletnie nie bya zaintereso-
wana planowaniem podatkw. Nie zadawaa pyta o moj firm czy
zmartwienia z ni zwizane wypeniaa po prostu formularze, aby
szybko skoczy robot. Wikszo jej klientw poruszaa si ponadto
wolnym pasem, zajmujc si formularzami W-2
36
i systemami 401(k),
zamiast swoj firm. Wspaniay wybr, MJ. Potrzebowaem kogo
z nastawieniem umysu Fastlane i powiciem czas na znalezienie
odpowiedniej osoby. Po przesuchaniu i wybadaniu dwch tuzinw
ksigowych, znalazem jednego, ktrego klientami byli gwnie wa-
ciciele firm.
Bd bardzo ostrony, komu powierzasz klucze do swojego zamku,
poniewa niekompetentni ludzie mog doprowadzi Ci do ruiny fi-
nansowej. Pamitasz Nicolasa Cagea? Jego manager rzekomo dopro-
wadzi go na skraj bankructwa. Rozmawiaj z ludmi i badaj ich. Zdo-
bd referencje od dobrze ugruntowanych przedsibiorcw. Traktuj
swoich prawnikw i ksigowych jak partnerw, poniewa posiadaj
oni swobodny dostp do Twojego zamku, a ci, ktrzy maj klucze,
maj te potencja, aby skierowa Ci na z drog.
Czy chciaby pan pi acuchow do tego piwa?
Kiedy lepo ufasz innym w biznesie, finansach, inwestycjach czy
jeli chodzi o bezpieczestwo, stajesz si podatny na oszustwa.
Jest taka stara reklama piwa, w ktrej para jedzie samochodem
ciemn, wiejsk drog i zauwaaj autostopowicza ze skrzynk piwa
i pi acuchow. Kierowca chce podwie autostopowicza, poniewa
ma on co, czego ten pragnie piwo. Nie zauwaa jednak piy acucho-
wej. lepe zaufanie moe okaza si zaproszeniem do samochodu au-
tostopowicza na ciemnej, opuszczonej drodze w nadziei na odrobin
piwa. Autostopowicz moe, niestety, chowa za plecami narzdzie tortur.
Musisz uczyni swoje zaufanie czym, na co inni powinni zapra-
cowa. Pozwl czynom mwi goniej ni sowa. Kiedy pozwalasz
sowom rozbroi Twoje zaufanie lub wykrywacz kamstw, stajesz si
podatny na atak. Kiedy zatrzymujesz si przy autostopowiczu, pragnc
piwa, moesz nie zauway piy acuchowej.
36
Formularz stosowany w USA, na ktrym pracodawca wykazuje wysoko wypaconego
pracownikowi wynagrodzenia przyp. tum.
Jednym z najgorszych pracownikw, ktrych kiedykolwiek za-
trudniem, bya kobieta, ktra rozbroia mnie swoimi kamstwami,
a potem mnie okrada. Dlaczego u licha j zatrudniem? Zaufaem
jej sowom. Podczas rozmowy kwalifikacyjnej powiedziaa mi, e bya
religijn osob i piewaa w chrze. Mimo e nie pytaem o nic zwi-
zanego z religi, zaoya, e skojarz religijno ze szczeroci. Miaa
racj. Zatrudniem j bez weryfikacji tego, co mi powiedziaa, a odkry-
cie prawdy zajo mi kilka lat.
Najpierw zweryfikuj, potem zaufaj
Byy prezydent Ronald Reagan powiedzia: Ufaj, ale weryfikuj.
Kiedy zatrudniem kamc, zaufaem, ale nie zweryfikowaem. Aby
odkry prawd, trzeba byo skorzysta z nagra kamer i doszo do
kilku kradziey. Zweryfikowaem dane zbyt pno i dlatego tyle mnie
to kosztowao.
W sposb najbardziej bezczelny naduywaj naszego zaufania sy-
stemy finansowe. Bernard Madoff zbudowa najpotniejsz pirami-
d finansow wszech czasw. Miliardy dolarw zostay bezpowrotnie
stracone. Jak kto czerpie miliardy z milionw? Niezweryfikowane
zaufanie. Tysice osb zaufao Madoffowi bez weryfikacji. Ci, kt-
rzy zweryfikowali, nie zainwestowali, a niektrzy nawet dmuchnli
w gwizdek. Jestemy ufnymi ludmi i chcemy wierzy w najlepsze.
Chcemy wierzy w bajki i szczliwe zakoczenia. Chcemy wierzy,
e za dwie niewielkie raty w wysokoci 39,95 dolara moemy zarobi
miliony, inwestujc w nieruchomoci bez wpaty pieninej.
Kiedy zaraz po studiach zaczynaem karier przedsibiorcy, ufa-
em kademu. Kupowaem rnego rodzaju szalone systemy, ktre
obiecyway drog do bogactwa. Co si dzieje, kiedy ufasz kademu?
Parzysz si. Stajesz si leniwy. Zatrudniasz kryminalistw. Kiedy ufasz
wszystkim, angaujesz si w szanse biznesowe, ktre nie wypeniaj
przykazania kontroli. Pozwalasz innym narzuca Ci finansowe podr-
e, a w drodze ulegasz wypadkowi i giniesz. Istnieje tylko jedna osoba,
ktrej moesz lepo ufa, a t osob jeste TY.
Dlaczego jestem tak cyniczny? Jeli nie rozumiesz tego ju teraz,
zrozumiesz pniej. Kiedy suysz milionom, wchodzisz w kontakty
z milionami. Tylko wtedy zrozumiesz sedno relacji midzy konsu-
mentem a producentem. Otworzysz oczy i zobaczysz, jak wielu ludzi
podejmie specjalny wysiek, aby Ci oszuka. Nie ma miejsca pozba-
wionego kamcw, oszustw i zodziei. Ci ludzie przebywaj w naj-
mniej spodziewanych miejscach: Twojej spoecznoci, w kociele, na
internetowej stronie matrymonialnej i w Twoim ekskluzywnym klubie
sportowym.
Jeli strac 10 000 dolarw na inwestycji, ktr skrupulatnie zba-
daem, mog si z tym pogodzi. atwo przyszo, atwo poszo. Tak,
ale jeli kto ukradnie mi 10 000 dolarw, poniewa lepo tej oso-
bie zaufaem, wpuszczajc j do mojego wehikuu, jest to zupenie
inna sprawa. Dzisiaj nie ufam nikomu, ale daj kademu mono
udowodnienia mi, e warto mu ufa. Na wiecie jest wielu dobrych
ludzi, ktrzy znacznie przewyszaj liczb tych zych. Znalezienie ich
i zatrzymanie w Twoim yciu nie wymaga zbyt wielkiego wysiku. Po
prostu bd ostrony i uwaaj, kogo zabierzesz z pobocza drogi. Nie
daj si skusi zimnym piwem.
Zwolnij piratw drogowych
Kto zawiaduje Twoim zamkiem, kiedy nie ma Ci w domu? Kto
jest szefem Twojego biznesu, szoferem Twojego wehikuu?
Zapewnianie wietnej obsugi klienta jest jedn rzecz, sprawie-
nie, aby Twoi pracownicy to robili, jest drug. Kiedy skupisz si na
organizacji, czsto dzieje si to kosztem jakoci obsugi klienta. Ile
naprawd kosztuje Ci ta niewyszkolona osoba, pracujca na recepcji
za osiem dolarw na godzin? Aby zmieni klientw w wyznawcw
Twojego biznesu, pracownicy musz rozumie Twoj filozofi obsugi
klienta. adne dobra niematerialne tego wiata nie zmieni kiepskiego
wraenia, jakie wywrze na kliencie za obsuga.
Po dziewiciodniowym pobycie w Las Vegas przekonaem si
o tym, e zautomatyzowana obsuga klienta jest najwiksz kul
u nogi biznesu, niezalenie od jego klasy. Wikszo ludzi udaje si
na wakacje do Las Vegas, aby uciec od wsppracownikw, niekom-
petentnych pracownikw, brudnych domw, korkw i typowej me-
naerii dramatw yciowych. Vegas uwaane jest za ucieczk. Dziki
uprzejmoci firmy mojego kolegi, ktra braa udzia w konwencji, mj
pobyt w Vegas rozpocz si w Rio Hotel. Nigdy nie zatrzymywaem
si w hotelu Rio i w normalnych okolicznociach nie brabym go pod
uwag. By on w pewnym sensie wiekowy i przestarzay, ko byo
twarde, a sprzty mocno zuyte. Obsuga bya jednak bardzo mia.
Obsuga kasyna rwnie bya przyjazna i dostosowywaa si do na-
szych niewygrowanych ycze. Byem zadowolony z pobytu.
Po trzech dniach w Rio zmieniem zakwaterowanie na Venetian
Hotel. Nieznajcym hotelu Venetian powiem, e jest to nowy hotel
z wykwintn architektur. Zdobione kolumny, yrandole i inne bogato
dekorowane elementy sprawiay, e kady czu si jak krl. Mj pobyt
w tym hotelu trwa sze dni.
Po tych szeciu dniach nigdy tam wicej nie wrc. Bardzo mi si
podobaa stara, woska architektura, ale obsuga bya do bani. Nasz
koszmar rozpocz si pierwszego dnia i trwa do koca pobytu: brak
reakcji hotelowego personelu, niemoliwe do zaakceptowania okre-
sy oczekiwania, niedotrzymywanie obietnic, zmechanizowana obsu-
ga, naliczanie zbyt wysokich opat, a przede wszystkim adnej szan-
sy ucieczki od tego wszystkiego. Z tego dowiadczenia wyaniaj si
dwie, bardzo wane lekcje.
1) Twoi pracownicy powinni wyznawa i stosowa w praktyce filo-
zofi obsugi klienta typu SZOK.
2) Wyjtkowe cechy produktu nie zrekompensuj kiepskiej obsu-
gi klienta.
Po pierwsze, pracownicy musz pracowa zgodnie z Twoj filozo-
fi obsugi klienta. Twoi ludzie s ambasadorami Twojego biznesu
i komunikuj Twoj wizj. W pewnym sensie s szoferami Twojego
biznesu i jeli s piratami drogowymi, Twoja wizja zostanie znisz-
czona. Twoi pracownicy kieruj publicznym postrzeganiem Twojej
firmy.
Czy nieokazywanie mi, jako gociowi hotelowemu, szacunku i za-
interesowania leao w polityce hotelu Venetian? Wtpi. Poraka
tkwia na linii komunikacji szefostwa z personelem. Nie moesz stero-
wa statkiem przez cay dzie. Twoi pracownicy nosz wiadra z wod
i jeli nie maj przypisanej czynnoci, dziaaj na szkod firmy i staj
si kul u nogi. Filozofia obsugi klienta nie ma wikszej wartoci,
jeli pracownicy nie stosuj jej na linii frontu.
Druga lekcja jest nastpujca: adna liczba szczeglnych cech pro-
duktu takich, jak wspaniaa technologia (bajeranckie strony interne-
towe) lub wspaniaa architektura (bogato ustrojone hotele) nie zre-
kompensuje sabej obsugi klienta. Mimo prezencji hotelu Venetian,
marmurowych podg i zdobionych kolumn, poziom obsugi klienta
by do bani. W hotelu Rio, dla odmiany, obsuga bya znakomita, co
przekadao si na wspaniae dowiadczenie, pomimo e hotel mieci
si w starym budynku.
Oto jednokierunkowa ulica: wspaniaa obsuga klienta typu SZOK
moe pomc Ci zrekompensowa inne braki, ale inne wspaniae cechy
nie zrekompensuj Ci kiepskiej obsugi klienta lub sabych interakcji
midzyludzkich. Podoga w hotelu Venetian moga by ze szczerego
zota. Nie miaoby to adnego znaczenia. Nic nie zrekompensuje kiep-
skich dowiadcze z ludmi!
Mgby by wacicielem najlepszego hotelu na wiecie, zlokali-
zowanego na play w Kalifornii, ale jeli Twoi klienci bd traktowani
jak natrci, a ich yczenia nie bd speniane, nie wrc. Wykadniczy
wzrost biznesu kreuje obsuga klienta, wykraczajca poza jego oczeki-
wania, a pracownicy, ktrzy maj kontakt z klientem, musz pracowa
zgodnie z t wizj. Nie jest ona pustym owiadczeniem o misji, wisz-
cym na cianie w biurze dyrektora zarzdzajcego.
Podsumowanie
rozdziau
Partnerstwo w biznesie jest tak samo wa-
ne, jak w maestwie.
Dobry ksigowy i prawnik sprawi, e za-
oszczdzisz tysice, a by moe nawet mi-
liony dolarw.
Ksigowi i prawnicy maj klucze do Two-
jego zamku. Upewnij si, e w peni im
ufasz, poniewa mog skierowa Ci na
dobr lub na z drog.
Pene zaufanie wystawia Ci na pene ryzy-
ko.
Niezweryfikowane zaufanie prowadzi do
niekontrolowanych konsekwencji.
Twoi pracownicy wpywaj na to, jak po-
strzegana bdzie w otoczeniu Twoja firma.
Wspaniaa obsuga klienta moe zrekom-
pensowa pewne braki, ale inne cechy
Twojej firmy nie zrekompensuj kiepskiej
obsugi klienta.
Filozofia obsugi klienta wchodzi w ycie
dziki interakcjom midzyludzkim nie
ambitnym owiadczeniom, wiszcym na
cianach w gabinetach dyrektorw.
ZOSTA CZYIM ZBAWICIELEM I 467
Rozdzia 42
Zosta czyim zbawicielem
A market is never saturated
with a good product,
but it is very quickly saturated
with a bad one.
Henry Ford
Dobrym produktem rynek
nigdy si nie nasyci, za to
bardzo szybko nasyci si zym.
Henry Ford
Twj rycerz w byszczcej zbroi
Czy Twj produkt lub usuga mog kogo zbawi, niczym rycerz
w byszczcej zbroi? Czy mog sta si takim rycerzem ktrego dnia
w przyszoci? A moe Twj rycerz jest samolubny masz nadziej, e
pogalopuje na czarnym ogierze i uczyni Ci bogatym, a jednoczenie
pozwoli Ci by wasnym szefem?
Zatoczony wiat spod znaku ja te
Biznesy spod znaku ja te generuj dochody spod znaku ja
te. atwo znale firmy, ktre nie zostay zaoone po to, by za-
spokaja potrzeby. Nie wyrniaj si z tumu im podobnych ton
w zatoczonej otchani spod znaku ja te i doprowadzaj swoich
wacicieli do szalestwa, kiedy iluzja, e ja te znika. Biznesy za-
oone z niewaciwych powodw trafi w kocu do kosza z towarami
masowymi i zmusz Ci do nieuniknionej gry w warcaby.
Czym jest utowarowienie
37
? Utowarowienie usugi lub produktu
sprawia, e wydaj si one takie same, jak inne oferty. Przykadem
takiej usugi s podre lotnicze. Wikszo ludzi nie jest lojalna wo-
bec konkretnej linii lotniczej wybieraj lini, ktra oferuje najnisze
ceny. Produkt staje si utowarowiony. Nastpnym przykadem jest pa-
liwo. Tankuj na ktrejkolwiek z siedmiu stacji benzynowych, ponie-
wa produkt ten sta si towarem masowym.
Podczas kupna utowarowionych dbr i usug ludzie maj tenden-
cj do podejmowania decyzji na podstawie ceny. Jeli robisz inaczej,
dzieje si tak dlatego, e biznes wykona dobr robot i wyrni swj
produkt spord produktw konkurencyjnych. Jeli Twj produkt si
nie wyrnia, nie ma szans na przetrwanie i bdziesz zmuszony przy-
j strategi obnienia ceny, aby wybi si z tumu.
37
Utowarowienie polega na tym, e produkty i usugi trac w oczach klientw swoj wy-
jtkowo, rnice midzy markami zacieraj si, a jedyn cech umoliwiajc odr-
nienie jest cena. Walka konkurencyjna midzy firmami zaczyna polega jedynie na jej
obnianiu, co nieuchronnie prowadzi do zepsucia rynku i spadku zyskownoci firm,
uczestniczcych w takiej grze przyp. tum.
Zosta przedsibiorc z waciwych powodw
Dlaczego jeste w biznesie? Prawdopodobnie ze zych powodw.
Najlepszym przykadem jest brana wynajmu limuzyn, gdzie nowe
firmy rotuj, jak bramki obrotowe. Co skania kogo do zaoenia
podobnego biznesu? Rzadko jest to potrzeba. Ludzie wchodz w t
bran, poniewa zaspokajaj wasn potrzeb prostu tego chc, tak
samo, jak ja lata temu. Wynajem limuzyn wydaje si pewnego rodzaju
awansem po byciu takswkarzem. Czy rynek potrzebowa nowej wy-
poyczalni limuzyn? Czy istniaa intencja dostarczenia najwyszej kla-
sy produktu, wyrniajcego si spord konkurencji? Nie. Intencja
bya samolubna: Chc mie wypoyczalni limuzyn, wic j zao.
To kreuje nadmiar poday i saby popyt zbyt wiele limuzyn je-
dcych w kko i niewystarczajc liczb klientw. Kiedy poda prze-
wysza popyt, ceny musz spa i nagle produkt staje si utowarowio-
ny. Lekcewace podejcie do potrzeb rynku sprowadza Ci na drog,
wiodc do utowarowienia Twojej oferty na niej musisz sprzeda
dusz klientowi, ktry wymaga najniszej ceny. Gdzie zaczyna si to
szalestwo? Ludzie zakadaj firmy, ktrych nie powinni zakada.
Firmy powstaj, bo ludzie chc robi to, co kochaj lub robi to, na
czym si znaj.
Dentelmen, ktry jest wacicielem firmy czyszczcej dywany,
umieci na forum Fastlane podobn histori.
Problem w tym, e cho moje usugi oferuj niesamowit warto
w stosunku do ceny, moja firma bazuje na czym, czego ludzie nie
chc kupowa. Ludzie bd unika czyszczenia dywanw tak dugo,
jak tylko jest to fizycznie moliwe, wic w rzeczywistoci oferuj co,
co ma ma warto. Wynika z tego, e musz zmieni powody, dla
ktrych dziaam w biznesie. Jakie wartoci powinienem postawi sobie
za cel? Co ludzie dzisiaj ceni? Myl, e prowadz biznes oparty na
zych wartociach.
Wspczuj temu czowiekowi. Dlaczego wybra bran czyszcze-
nia dywanw? Dlatego, e istniao zapotrzebowanie na tak dziaal-
no, czy dlatego, e potrzebowa pracy i chcia mie wasn firm?
Niezalenie od powodu, operuje w brany, w ktrej jego usuga jest
utowarowiona. Waciciele firm walcz o kadego klienta i na kadym
zarabiaj coraz mniej pienidzy. Jeli chce si rozwin, musi obniy
ceny.
Odpowiedziaem mu, e nie mona zmieni powodu, dla ktrego jest
si w biznesie, poniewa ju si w nim jest. Waciwe powody wejcia
w biznes trzymayby Ci z daleka od tej brany, lub pokierowaby Ci
do brany, w ktrej mona zaspokaja istniejce potrzeby. Kiedy setki
ludzi zakadaj dziaalno gospodarcz jedynie dlatego, e wiedz, jak
lub chc i ich usuga czy produkt nie maj oparcia w istniejcej potrze-
bie, wwczas znajdujesz si w strefie wojen cenowych o kilka dolarw.
Potrzeba jest zbyt ograniczona (ograniczony popyt), a dostawcw zbyt
wielu (nadpoda). Potrzeba rynkowa jako powd zaoenia biznesu na
etapie decyzji oznacza wybr: albo cakowite ominicie danej brany,
albo wejcie w ni, aby rozwiza konkretny problem. Jeli Twj pro-
dukt czy usuga nie jest czyim rycerzem, nie wybija si z tumu i nie
odrnia si od niego, czeka go utowarowienie.
Odwr wzrok od konkurencji
Mimo e mj biznes internetowy istnia dla konsumentw, klien-
tami, ktrzy mi pacili, byli waciciele firm. Kiedy wchodzisz w inter-
akcj z setkami wacicieli maych firm, otrzymujesz dogbny wgld
w ich podejcie do biznesu. Byem bdnie przekonany, e wszyscy
waciciele firm myl tak, jak ja. Okazao si, e ich nastawienie byo
czsto kompletnie odmienne. Szybko pojem, e wikszo wacicie-
li firm zwraca wiksz uwag na konkurencj ni na wasny biznes.
Zamiast zaj si swoimi sprawami, musieli wtyka nosy we wszyst-
ko, czym zajmowali si ich konkurenci. Jeli postpujesz podobnie,
zaniedbujesz wasny produkt i zamiast dziaa aktywnie stajesz si
reaktywny.
Czy patrzysz na wasny wehiku i drog przed Tob, czy gapisz
si na wszystkie samochody wok? O, nie! Excel Limousine obniy-
li stawki godzinowe o pi dolarw! Litoci, dzwo na policj ceno-
w! O niebiosa! Godfrey Limousine: reklamuje limuzyn, jako mo-
del 2009, a przecie to model 2003! Dzwoni do mojego prawnika!
Jeli Twoje oczy przyklejone s do tykw konkurencji, nie patrzysz
na wasn drog. Jeli jedziesz za kim, nie jeste liderem. Nie jeste
innowacyjny. Jeli firma X robi co, a Ty reagujesz, jeste reaktywny,
a nie proaktywny. Dlaczego inni nie id w lad za Tob? Jeli jeste
zaabsorbowany wszystkim, co robi Twoi konkurenci, oszukujesz sie-
bie i swoich klientw.
Jak wykorzysta konkurencj?
Oto nastpny moment martwego profesora: nie myl o konku-
rentach przez 95 proc. czasu. Tych 5 proc., kiedy bdziesz o nich my-
la, uyj na wykorzystanie ich saboci i wyrnienie Twojego bizne-
su. Jeli zapomnisz o konkurencji, bdziesz zmuszony do mylenia
o wasnym biznesie, co wie si z byciem innowacyjnym i ze zdoby-
ciem serc i umysw klientw. Kiedy zaspokajasz potrzeby, a Twoja
armia klientw ronie, nagle co si zaczyna dzia: Wszyscy podaj
za Tob.
W mojej brany ja przewodziem stadu. Byem innowatorem,
a inni szli za mn. Kiedy wprowadzaem now usug, moja konku-
rencja robia to samo kilka miesicy pniej. Wprowadziem nowy
model zarabiania na zdobywaniu potencjalnych klientw i zosta on
wielokrotnie skopiowany. Nie patrzyem na innych, poniewa byem
zajty deniem do osignicia wasnego sukcesu oraz zadowalaniem
klientw.
W rzadkich momentach podgldania konkurencji staraj si odkry
jej saboci. Wykorzystaj je i wyrnij swj produkt. Odkryj to, czego
nie robi konkurenci, a wic to, co sam powiniene robi. Znajd po-
trzeb. Wykorzystaj braki w obsudze klienta. Czy dobra obsuga jest
moliwa? Czy stron internetow Twojego konkurenta klienci zamie-
caj wyrazami niezadowolenia?
Kiedy uruchomiem swj spis limuzyn, moja konkurencja skada-
a si z istniejcych stron internetowych i tradycyjnych yellow pages
w ksice telefonicznej. Saboci obu byo ryzyko. Aby zamieci re-
klam, trzeba byo zapaci z gry, niezalenie od zyskw. Jeli wyda-
e 5000 dolarw i zyskae jednego klienta, wanie wydae 5000
dolarw na jednego klienta. Odstraszajca propozycja Pomylaem,
e taka forma reklamy jest zbyt ryzykowna, wic zaczem szuka roz-
wizania.
Jeli chodzi o firmy z tradycj, konkurencja przydaje si, by dowie-
dzie si, czego nie powiniene robi. Mj najbliszy konkurent znany
by z tego, e nigdy nie odpowiada na e-maile. Dao mi to przewag.
Jeli masz zamiar odwrci wzrok od drogi i przyjrze si konkuren-
tom, wykorzystaj ten moment na rozpoznanie ich saboci. Rozpozna-
nie saboci sprzyja budowaniu marek: wyrnienie jest obron przed
utowarowieniem. Co robi le? W jakich obszarach maj braki? Mo-
liwo wyrnienia si odnajdziesz dziki szarej grupie niezadowolo-
nych klientw. Jedyn alternatyw dla przecitnych towarw i usug
ja te jest wyrnienie ich, a to osign mona dziki innowacji
i analizie saboci swojej konkurencji. Wymu innowacj.
Podsumowanie
rozdziau
Utowarowienie ma miejsce wtedy, kiedy
wchodzisz do biznesu z niewaciwych po-
wodw: Chc mie firm lub Znam si
na tym, wic zao firm, ktra to robi.
Jeli jeste zbyt zajty kopiowaniem czy
obserwowaniem konkurencji, nie jeste in-
nowatorem.
Uyj konkurentw wykorzystaj ich sabo-
ci.
BUDUJ MARKI, A NIE BIZNESY I 475
Rozdzia 43
Buduj marki, a nie biznesy
Everyone has an invisible sign
hanging from their neck saying,
Make me feel important.
Never forget that message when
working with people.
Mary Kay Ash
Kady ma na szyi niewidzialn
tabliczk, ktra mwi:
Spraw, abym poczu si wany.
Nigdy nie zapominaj o tym
przesaniu, kiedy pracujesz z ludmi.
Mary Kay Ash
Krlowa: marketing i branding
Jeli w grze w szachy stracisz krlow, praktycznie przegrae.
W biznesie wikszo przedsibiorcw gra bez krlowej.
Czy kiedykolwiek kupie produkt z telewizji, a potem, kiedy za-
cze go uywa, okazywao si, e jest do niczego i nie sprawdza si
tak, jak go reklamowano? Czy prbowae go potem zwrci i zostae
wykiwany przez faceta, ktry brzmia tak, jakby mia dwucyfrowe IQ?
Wanie tak wyglda potga marketingu: li ludzie, za usuga i zy
produkt, ale WIETNY MARKETING. Jeli masz produkt, ktry jest
w porzdku (sabego skoczka), kiepsk obsug klienta (pijani goce)
i niekompetentnych ludzi (zamek peen idiotw), bdziesz mg prze-
trwa dziki potnej krlowej.
Krlowa jest najpotniejsz figur w szachach i w biznesie. Mar-
keting moe przekona ludzi do zakupu przecitnych produktw.
Marketing jest w stanie ukry niedobory w obsudze. Moe przymi
niekompetencj, a nawet by przykrywk dla nieuczciwych interesw.
Dziki potdze marketingu udana kampania reklamowa moe sprze-
dawa produkty mimo karaluchw, ktre si pod nimi kryj. Marke-
ting jest gr postrzegania i niezalenie od tego, jakie ono jest, taka jest
rzeczywisto.
Buduj mark, nie biznes
Biznesy s w stanie przetrwa marki kwitn. Marka jest najlepsz
obron przed utowarowieniem. Kiedy Twj biznes operuje jedynie dla
zyskw i opacenia miesicznych rachunkw, grasz w warcaby. Ludzie
s lojalni markom i relacjom, nie korporacjom i biznesom.
Uwielbiam Coca-Col i nienawidz Pepsi. Jestem lojalny wobec
Coca-Coli i nie obchodzi mnie, czy Pepsi nagle stanie si o jednego
dolara tasze zawsze kupi Coca-Col. Coca-Cola zbudowaa mar-
k i potg tej marki jest silna lojalno klientw. Czy obiektywnie
patrzc, Coca-Cola jest lepsza od Pepsi? Nie wiem i nic mnie to nie
obchodzi.
Kiedy pomylisz o samochodzie Volvo, co przychodzi Ci do gowy?
Ja myl o bezpieczestwie. A jak jest w przypadku Porsche? Przywo-
dzi mi na myl szybko. A Ferrari? Myl o bogactwie. Volkswagen?
Praktyczno. Toyota? Niezawodno. Kiedy jednak kto wspomni
o Chevrolecie, do gowy nie przychodzi mi nic oczywistego, poza ban-
kructwem, walkami zwizkw zawodowych i nieprzewidywalnoci.
Niektrzy producenci samochodw zbudowali mocne marki, a inni
wzmacniali biznes.
Nasz przyjaciel, ktry czyci dywany, rwnie ma biznes, ale nie
ma marki. Marka nie przechodzi kryzysw tosamoci one zdarzaj
si tylko biznesom. Gdyby nasz przyjaciel chcia wybi si w brany
ja te, musiaby popracowa nad mark i wyrnieniem si. Musi
sta si Lamborghini w korku penym Chevroletw. Co moe odrni
jego firm czyszczc dywany od pozostaych tego typu firm? Dlacze-
go ludzie powinni naj jego firm, nawet jeli bd musieli zapaci
o 20 proc. wicej ni u konkurencji?
Na te trudne pytania nie ma atwych odpowiedzi, zwaszcza je-
li jego wejcie w t bran odbyo si z niewaciwych powodw. Po
gbszym zbadaniu sprawy musz jednak stwierdzi, e wikszo
jego pozbawionych skrupuw konkurentw uywa wabicych taktyk
reklamowych i zapisw drobnym drukiem. Czy sabo brany mo-
na wykorzysta? Sugerowabym podjcie wyzwania i wykorzystanie
jej. By moe uda mu si wypromowa si i pokaza jako uczciwego
przedsibiorc, oferujcego podobn usug stae ceny, brak dopat
i zero drobnego druku.
Firma Apple, dziaajca na rynku komputerowym, jest wietnym
przykadem budowania marki opartej na potrzebie lub uciliwoci.
Ludzie nie cierpi wirusw i cigych wiadomoci Aktualizacje s
gotowe, kojarzonych z komputerami PC. Apple wykorzystao sabo
komputerw PC i rozwizao ich problemy. Wykreowao si na jedn
z najbardziej znanych marek w historii. Sprzt Apple nie jest najta-
szy, poniewa firma wypracowaa mark, ktra pozwala da wy-
szej ceny. Powiedz Apple, a przyjdzie Ci do gowy wiele skojarze:
kreatywny, trendy, atwy i modny. Kiedy myl o PC, widz niebieskie
ekrany, nielegalne operacje i musisz zrestartowa komputer 17 razy,
aby dokoczy instalowanie aktualizacji. Jedno jest biznesem, dru-
gie jest mark.
Bd unikalny: UOH
Pierwszym krokiem do zbudowania marki jest posiadanie Uni-
kalnej Oferty Handlowej (UOH). Jako biznes bez UOH dryfujesz po
morzu ja te bez steru i bez zwizku z wiatrem na rynku. Biznesy
bez UOH nie oferuj nic wyrniajcego si nic unikalnego, adnych
korzyci ani logicznego powodu, dla ktrego kto powinien kupowa
wanie od nich, poza nadziejami lub okolicznociami, zwizanymi
z nisk cen. Twoja UOH jest kotwic Twojej marki. Co odrnia
Twoj firm od reszty? Co sprawia, e Twj biznes jest inny? Co za-
chci klienta do skorzystania z Twoich usug?
Moja UOH miao potn moc: nie istniao ryzyko zwizane z re-
klam. Jeli nic Ci nie wylemy, nie musisz nic paci. Reklamodawcy
przyczali si tuzinami, poniewa byli ju zmczeni reklamowaniem
si na yellow pages, ktre oferoway ryzykown propozycj: Zapa
nam 5000 dolarw z gry, a potem mdl si i yj nadziej. Ujawniem
bolesny punkt tego dziaania, a potem go uleczyem. Nasz przyjaciel
czyszczcy dywany nie mia UOH. Nic nie odrniao go od reszty.
Rwnie dobrze mg by ziarnkiem w pidziesiciokilogramowym
worku ryu.
UOH to materia budulcowy marek i moe rekompensowa wy-
sze ceny lub nawet gorszy produkt! FedEx zosta przedstawiony wia-
tu, kiedy ten powiedzia: Twoja paczka absolutnie musi dotrze na
miejsce nastpnego dnia. M&Ms powiedziao: Czekolada rozpywa
si w ustach, a nie w doni. Zwr uwag, jak UOH ukazuj korzy-
ci. Nie lubi Dominos Pizza (mimo e kiedy dla nich pracowaem),
a jednak zbudowali imperium pizzy z UOH, ktra brzmi: Jeli nie
dostarczymy zamwienia do Twoich drzwi w cigu 30 minut, piz-
za jest darmowa. Dominos zidentyfikowao potrzeb: dostarczanie
pizzy trwao zbyt dugo. Rozwizali problem, wyrobili sobie mark,
a reszta pozostaje histori. W jaki sposb Dominos dokonao infiltra-
cji tak zatoczonego rynku i odnioso sukces? Branding i marketing
KRLOWA w grze w szachy.
Zbuduj UOH
Jak rozwin UOH swojej firmy? Wiedzie do tego pi prostych
krokw.
Krok 1. Uka korzy (korzyci)
Wejd w biznes z waciwych powodw: aby rozwiza problem lub
zaspokoi potrzeb. Tworzysz w ten sposb podstawy swojej UOH. Jeli
ju jeste przedsibiorc, znajd najwiksz korzy, jak oferuje Twj
produkt tak, ktra odrni go od konkurencji. Zrb to, majc na uwa-
dze Twoich klientw. Pomyl o ich potrzebach i o tym, czego pragn.
Krok 2. Bd unikalny
Celem UOH jest bycie unikalnym w porwnaniu z konkurencyj-
nymi firmami. To dostarcza konsumentom logicznego argumentu, de-
cydujcego o wyborze Twojej firmy, poniewa bez niej nie otrzymaj
oni oferowanych przez Ciebie korzyci. UOH powinna budowa pene
mocy czasowniki, sugerujce aktywne dziaanie, kreujce podanie
i wzmagajce niecierpliwo. Schudnij powinno by zastpione
przez: Spal bezpowrotnie tuszcz, albo Rozpraw si z kilograma-
mi. Rozwijaj biznes powinno by zmienione na: Katapultuj docho-
dy lub Pobij rekordy sprzeday.
Unikalno Twojej UOH dzieli konsumentw, jeli chodzi o ich
decyzje o zakupie. Jeli zamiast PC wybierzesz komputer Mac, wy-
bierasz bezpieczestwo, prdko i niezawodno, a porzucasz wirusy
i szkodliwe oprogramowanie.
Krok 3. Bd konkretny i udowadniaj
Haas jest wszdzie, a jeli chcesz si przez niego przebi, musisz
zagodzi naturalny dla konsumentw sceptycyzm. Rb to poprzez by-
cie konkretnym i jeli to moliwe, oferuj dowody.
STRONA WWW: Sprzedamy Twj samochd w cigu 20 dni, lub
usuga jest darmowa.
PRODUKT: Zrzu 10 kilogramw, lub nie pa ani grosza.
OBSUGA: Sprzedam Twj dom w 30 dni, albo sam go kupi.
Dominos Pizza nie powiedziao Dostawa na czas, powiedzieli:
Dostarczamy w 30 minut, albo pizza jest darmowa. Byo to konkret-
ne dziaanie i jego dowd (Twoja pizza bdzie darmowa, jeli nie spi-
szemy si odpowiednio dobrze!). W przypadku mojej firmy obowizek
rozsyania reklamodawcom kontaktw spoczywa na mnie. Jeli tego
nie zrobiem, nie dostawaem zapaty. Zaatwimy Ci klienta, lub nie
pacisz ani grosza.
Krok 4. Krtko, zwile i treciwie.
Najlepsze UOH s krtkie, przejrzyste i maj wielk moc. Dugie
frazy s pomijane.
Krok 5. Zintegruj Twoj UOH z wszystkimi materiaami mar-
ketingowymi
UOH jest bezwartociowa, jeli nie komunikuje jej kady aspekt
Twojego biznesu. Uwzgldnij Twoj UOH w caej Twojej publicznej
komunikacji:
na Twoich samochodach dostawczych i budynkach,
w Twoich materiaach reklamowych i promocyjnych,
w wizytwkach, nagwkach listw, znakach, broszurach, ulot-
kach,
na Twojej stronie internetowej w sygnaturce e-mailowej,
w Twoim automatycznym gosowym systemie obsugi itp.
Krok 6. Zmie to w rzeczywisto
UOH musi by dostatecznie mocna, aby przekona ludzi, by ku-
pili, a nawet lepiej aby porzucili star mark na rzecz Twojej. Jeli
ona nie przykuje uwagi, albo korzy/haczyk s zbyt sabe, UOH nie
zadziaa. Wtedy musisz sprawi, aby Twoja UOH staa si rzeczy-
wistoci. Musisz wywiza si z obietnic. Pizza dostarczona po 40
minutach sprawia, e obietnica dostawy w 30 minut jest oszustwem.
Jeli nie bdziesz w stanie sprosta wyzwaniom, wie szybko si roz-
niesie i powstan systemy zasobw ludzkich gotowe wykiwa Twoj
firm.
Sta si gony
Nastpnym razem, kiedy utkniesz w korku, rozejrzyj si. Kady
samochd wyglda tak samo. Nic nie przykuwa uwagi. Wok Ciebie
morze gincego w tumie, mczcego bekotu. Poniewa jestem uro-
dzonym marketingowcem, preferuj Lamborghini. One wznosz si
ponad haas i tak samo powinno by z Twoj mark.
Spjrz prawdzie w oczy. Nikt nie lubi by taki sam, jak wszyscy.
Przecitny nastolatek stara si by inny ni reszta. Z tego powodu zo-
stalimy zalani fal kolczykw np. w uku brwiowym i tatuaami, go-
szcymi: Nie jestem taki, jak wszyscy!
Firmy ktre odnosz sukcesy, podejmuj wanie takie dziaania
odnonie do brandingu i marketingu.
Napisanie tej ksiki, mimo e stanowio dla mnie wyzwanie, nie
byo prawdziwym wyzwaniem. Prawdziwym wyzwaniem bdzie do-
starczenie jej do rk czytelnikw. Dlaczego? Poniewa temat finansw
i zarabiania jest peen ja te. Innymi sowy, haas jest oguszajcy.
Ta ksika jest realizacj moich marze, ale aby odnie sukces jako
autor bestsellera, musz wznie moj mark ponad haas.
Jedno spojrzenie na moj stron na Facebooku i wszystko, co wi-
dz, to haas.
Porzuci studia i teraz zarabia 2000 dolarw dziennie. Dowiedz
si, jak!
Zobacz, jak dziki tej fantastycznej moliwoci zarabiam 15 000
dolarw miesicznie!
Nowy projekt z programem Matrix gwarantuje Ci szeciocyfrowy
dochd!
Wanie doczyem do tego niesamowitego programu filialnego
i zarobiem dzisiaj 300 dolarw.
Bd swoim wasnym szefem!
Niedawno skorzystaem z kalkulatora internetowego ktry wyliczy
mj stopie bogactwa. Pokazuje on wielko majtku na tle spo-
eczestwa amerykaskiego. Uplasowaem si w najwyszym 1 proc.
Byo mi bardzo mio, ale zobaczyem te wyzwanie. Moja warto net-
to wskazuje na unikalno i ponadprzecitno, ale w powszechnej
percepcji gin one w oglnym haasie. Przegldajc Facebooka, nigdy
nie odgadby, e niemal wszyscy s prawie spukani. Tam wszyscy s
multimilionerami, trenerami sukcesu, guru i modelami. Kady plasuje
si w najwyszym 1 proc. Widzisz, wszyscy jestemy specjalistami od
marketingu, a niektrzy z nas promuj iluzj. Tak powstaje nadmiar
haasu, ktry utrudnia prawdziwym dostawcom przebicie si z ofert.
Twoje wysiki marketingowe musz przebi si przez haas.
Jak wznie si ponad haas
Istnieje pi sposobw na wzniesienie si z Twoim przesaniem
ponad haas: 1) polaryzuj, 2) podejmuj ryzyko, 3) rozbudzaj emocje,
4) zachcaj do interakcji, 5) bd niekonwencjonalny.
Polaryzuj
Polaryzacja prawdopodobnie nie jest najlepsz strategi biznesow
dla marki rynku masowego, poniewa wie si ona z ekstremalnym
punktem widzenia lub przekazem. Wtpi, eby chcia wkurzy poo-
w swojej bazy klientw! Polaryzacja dziaa jednak wspaniale w przy-
padku stron internetowych, ktre potrzebuj wikszej liczby odwie-
dzin, albo ksiek, ktre potrzebuj czytelnikw.
Polaryzacja dziaa, poniewa wie si z ekstremalnym spojrze-
niem, ktre zmusza ludzi do tego, by albo Ci pokochali, albo znie-
nawidzili. Sarah Palin polaryzuje. Albo j kochasz, albo chcesz j
wyrzuci za burt, wprost do penej aligatorw wody w Everglades.
Uczeni, zwizani z polityk, uywaj polaryzacji w celu sprzeday
ksiek, poniewa czytelnicy chc utosamia si z ide lub zawzi-
cie jej zaprzecza. Strony internetowe, ktre polaryzuj, przycigaj
odwiedzajcych jedni broni swych racji, inni atakuj. Jeli jeste
zapalonym fanem Chicago White Sox i zaoysz stron internetow,
ktra zapalczywie atakuje nieudolno Chicago Cubs, moesz ocze-
kiwa spolaryzowanej publicznoci tych, ktrzy bd si zgadza,
i tych, ktrzy bd si sprzeciwia i broni.
Ksik, ktr wanie czytacie, rwnie mona sklasyfikowa jako
polaryzujc. Wielu ludzi bdzie potpia moje pogldy i uwaa je
za ekstremalne, poniewa sprzeciwiaj si temu, czego si nas uczy.
Mj Boe. On powiedzia, e odcinanie kuponw nie uczyni mnie bo-
gatym? Potpi moje 401(k)!. Sprzeciwianie si normalnoci zawsze
bdzie uwaane za polaryzujce.
Podejmuj ryzyko
Seks sprzedaje si dobrze i w reklamie wykorzystuje si go cz-
ciej ni jakiekolwiek inne techniki. Seks jest potnym zaguszaczem
haasu, poniewa nigdy si nie starzeje. Moesz go naduywa, ale
ludzie zawsze bd na niego reagowa, poniewa zawsze jest w mo-
dzie. W 2005 roku GoDaddy pokaza swoj pierwsz reklam na Su-
per Bowl, uywajc seksu jako narzdzia do przebicia si przez ha-
as. Synne dzisiaj reklamy z dziewczynami GoDaddy pokazyway si
w kolejnych latach. Nigdy nie mylaem, e byy a tak dobre, a jednak
wzniosy si ponad haas i przykuy uwag ludzi. Rezultat? Zwikszo-
na sprzeda i zwikszenie udziau w rynku do 32 proc. w roku 2006.
Na Facebooku mona natkn si na ryzykowne techniki, stoso-
wane przez specjalistw od marketingu internetowego. Pewna kobieta
wygasza jeden ze swoich wykadw na temat technik marketingo-
wych w bikini. Wideo z wykadw w bikini otrzymuje pi razy wi-
cej wywietle i komentarzy ni pozostae wykady. Dlaczego wykady
w bikini maj a tak przewag? To proste: seks przebija si przez ha-
as. Mczyni widz w zwiastunie kobiecy biust i myl sobie: Mu-
sz zobaczy t lask, a kobiety s ciekawe: Mj Boe, kto wykada
w bikini?. To prawie jak mikstura z polaryzacji i seksu.
Wzbudzaj emocje
Wikszoci konsumenckich decyzji o zakupie kieruj emocje. Ty
i ja kupujemy, poniewa chcemy co odczu. Nie kupuj Lamborghini,
aby dotrze z punktu A do punktu B to byaby zwyka praktyczno.
Kupuj je, aby co poczu dum, spenienie, unikalno, adrenalin
i saw.
Nastpny przykad uywania emocji tak, aby poruszy widowni,
pochodzi z organizacji non profit American Society for the Prevention
of Cruelty to Animals (ASPCA.org). Organizacja ta zostaa zaoona
ponad wiek temu i do niedawna o niej nie syszaem. Jak wznieli si
ponad haas? Uruchomili potn kampani marketingow, ktra
uwolnia emocje. Ich reklamy pokazyway pokrzywdzone zwierz-
ta, zamknite w klatkach, przy dwikach delikatnej, emocjonalnej
muzyki.
Jeli potrafisz poruszy emocje widowni i sprawi, aby si przeja,
dokona zakupu. Rozwesel ludzi, spraw, aby pakali i aby si miali.
Twoja wiadomo wybije si ponad haas i zachci ludzi do kupna.
Bd interaktywny
Jedn spraw jest co obserwowa, a zupenie inn robi to. M-
wi, e jeli chcesz wzmc swoj pasj, pjd na jazd testow swoje-
go wymarzonego samochodu. Interakcja wzmaga reakcj na wszystko.
Jeli moesz tego skosztowa, poczu to lub tego uy, bdzie bardziej
prawdopodobne, e to kupisz.
Interakcja jest jak usyszenie Twojego imienia. Jest Twoj ulu-
bion rzecz. Najbardziej popularnymi aplikacjami na Facebooku s
ankiety i kwestionariusze poniewa ludzie kochaj narcyzm.
Moim ulubionym filmem jest The Usual Suspects! Uwielbiam piz-
z! Mam pudla! Ludzie uwielbiaj mwi o sobie, a jeli poczysz to
z planem marketingowym, uzyskasz lepsze reakcje na Twj produkt
lub usug.
Jeli uruchomi ankiet pt. Czy zasuwasz szybkim pasem, czy
utkne na wolnym pasie? Dowiedz si teraz, zaangauj si w in-
teraktywn kampani pomylan tak, aby ludzie mwili o sobie. Kiedy
Twoi potencjalni klienci burz swoje osobiste bariery i ukazuj frag-
menty siebie, zbliaj si do Ciebie, tak, jakby byli z Tob w zwizku.
Taki zwizek jest w stanie sprzeda o wiele wicej ni anonimowa
jednostka przedsibiorcza.
Dowiedz si, co stao si potem. Niektre korporacje uywaj
tradycyjnych mediw i Internetu, aby oywi interakcj. Niedawno wi-
dziaem reklam producenta samochodw, ktry sfilmowa histori,
zawierajc pocig przy duych prdkociach, ale historia ta si nie
koczy i pozostawia nas z Dowiedz si, co stao si potem odwied
[adres strony internetowej]. Dranienie si z publicznoci niekom-
pletnymi historiami czy wiadomociami zmusza potencjalnych klien-
tw do poszukania dopowiedzenia historii na stronie internetowej,
ktra wzmaga interakcj.
Rewolucja mediw spoecznociowych, blogw i Web 2.0 bazuje
na interakcji. Nie chodzi ju tylko o przeczytanie artykuu. Teraz mo-
esz go skomentowa! Twoje trzy grosze musz zosta usyszane!
Bd niekonwencjonalny
Jeli widziae co 30 razy w ubiegym miesicu, czy mylisz, e to
zadziaa? Na przykad Bd swoim wasnym szefem jest tak naduy-
wan fraz, e stracio wszelk moc. Mimo to nadal widz nagwki
reklam i hasa, pochodzce od tak zwanych guru, korzystajce z frazy
Bd swoim wasnym szefem tak, jakby zawieraa ona moc. Zostaa
ona kompletnie zuyta i pozbawiono j znaczenia, wic dlaczego, do
diaba, nadal jej uywasz?
Czym jest niekonwencjonalno? Czy widziae kiedykolwiek Lam-
borghini sprzedane za dolara? Ja wiem, e na pewno nie widziaem,
ale gdybym zobaczy, na pewno bym to zapamita. Taka kampania
wzbudziaby ciekawo, poniewa jest niekonwencjonalna. Jaki szale-
niec sprzedaby drogi samochd za dolara? Czy to podstp? Gdzie tu
haczyk? Musz to zobaczy!
Kolejnym przykadem niekonwencjonalnoci jest zamanie kon-
wencji poprzez drwienie z niej. Pamitasz krlika z reklam Energizer?
Nadal dziaa. Te reklamy zbudoway mark dziki zamaniu konwen-
cji reklamodawca stworzy seri standardowych i nudnych wiado-
moci marketingowych i roznis je w py pojawieniem si krlika
Energizer. Marketingowiec oczekiwa Twojej znajomoci konwencji:
Eh, nastpna nudna reklama, i zszokowa widowni poprzez prze-
rwanie nudy rowym krlikiem. AdAge.com uznao te reklamy za
jedne ze 100 kampanii reklamowych wszech czasw.
Nastpna drwina z konwencji to Geico Insurance Company, ktra
przerywaa seri typowych scen z niespodziewan puent: Mam do-
bre wieci! Wanie zaoszczdziem plik pienidzy na ubezpieczeniu
samochodu. Konwencjonalne scenariusze pograa narracja: Mam
dobre wieci. Nastpny spot reklamowy Geico zadrwi z konwencji
jeszcze inaczej. Wygldao na to, e ogldasz materia promocyjny no-
wego reality show nazwanego Tiny House. Reklama pokazywaa no-
woecw, ktrzy rzekomo wprowadzaj si na rok do miniaturowego
mieszkania, uderzajc gowami o sufit i prbujc wyspa si na zbyt
maym ku. Ale moment, ta rozpoznawalna dla wszystkich konwen-
cja zostaje nagle roztrzaskana przez narratora, ktry mwi: Dramat
naprawd si wydarzy, ale nie zaoszczdzisz dziki niemu ani grosza
na ubezpieczeniu samochodu.
Jeli przykujesz czyj uwag, bdzie to poowa sukcesu. Druga
poowa to pozwolenie samolubnym widzom na przejcie kontroli i do-
pasowanie Twojej informacji do swoich potrzeb. Innymi sowy, stare
dobre A co ja bd z tego mia? Co powiesz na oszczdno 15 proc.
i wicej na ubezpieczeniu samochodu?
Co ja bd z tego mia?
Ironia: aby odnie sukces na szybkim pasie, musisz porzuci
wasne samolubstwo, by zaspokoi samolubstwo innych. Przecie nie
obiecywaem, e bdzie to spacerek po play?
Samolubstwo to pierwsze zachowanie ludzkie, na ktre moesz
liczy. Ludzie chc tego, czego chc. Nie dbaj o Ciebie, Twj biznes,
produkt czy marzenia chc pomc sobie i swoim rodzinom. Taka
jest ludzka natura i dlatego nasze przesania marketingowe musz
si skupia na korzyciach, a nie cechach. Ludziom trzeba powie-
dzie dokadnie, co bd z tego mie. Jak pomoe im Twj produkt
czy usuga? Jaka jest z tego korzy? W argonie marketingowym,
nazywa si to zasad Co ja bd z tego mia? (WIIFM Whats In
It For Me).
Moi klienci byli wacicielami maych firm, a ja suyem milionom
konsumentw. Pozycja porednika pozwolia mi na przestudiowanie
zachowania obydwu grup konsumentw i producentw, w pot-
nym, przyspieszonym stylu. W cigu tygodni zdobywaem wiedz,
ktrej przyswojenie sobie zajoby uczonym miesice. Zauwayem,
e waciciele maych firm wpadaj we wasne samolubne puapki
i uwielbiaj pia z zachwytu nad wasnymi firmami. Sprzedaj atrak-
cje, nie zdajc sobie sprawy, e ludzie wynajmuj wygod i wydarze-
nia, a nie limuzyny.
Jako konsumenci kupujemy rzeczy po to, aby zaspokoi swoje po-
trzeby. Dokonujemy transakcji, aby wypeni luk. Ne kupujesz wier-
tarki kupujesz otwr. Nie kupujesz sukienki kupujesz prezencj.
Nie kupujesz Toyoty kupujesz niezawodno. Nie kupujesz wakacji
kupujesz doznania. Musimy sta si tymi, ktrzy rozwizuj prob-
lemy, a eby kogo zbawi czy te by dla niego wybawc, musimy
przeksztaci cechy w korzyci. Czy fakt, e masz najwiksz wypoy-
czalni limuzyn w Colorado, rozwizuje mj problem? Nie dopki
nie przeksztacisz tej cechy w korzy.
Przeksztacenie cech w korzyci
Jeli chcesz cokolwiek sprzeda, przekszta cechy w korzyci.
Osigniesz to w drodze czterostopniowego procesu.
1) Zamie si miejscami.
2) Zidentyfikuj cechy.
3) Zidentyfikuj zalety.
4) Przekszta cechy w korzyci.
Po pierwsze, zamie si miejscami z typowym kupcem. Bd nim.
Kim on jest? Jaki jest jego schemat dziaania? Czy jest bogatym ty-
pem dyrektora zarzdzajcego? A moe wraliwym na cen klientem
sieci Walmart? Biednym studentem? Samotn matk? Jeli nie jeste
w stanie zidentyfikowa typowego kupca, zapytaj, czego on szuka?
Czego si boi? Jaki problem chciaby rozwiza? A moe on po prostu
potrzebuje co poczu?
Dla przykadu: dwie marki, oferujce taki sam produkt, mog mie
dwch zupenie odmiennych klientw. Osoba, ktra kupuje Corvett,
bdzie si kierowaa innymi motywami psychologicznymi ni osoba,
ktra kupuje Volvo. Oba produkty s samochodami, ale kupujcy
auto sportowe nie kupuje podstawowego rodka transportu. Kupu-
jcy Corvett jest prawdopodobnie typem czowieka podejmujcego
ryzyko, jest samozatrudniony, niezaleny, wygadany i asertywny. Ku-
pujcy Volvo prawdopodobnie bardziej dba o bezpieczestwo rodziny.
On lub ona jest prawdopodobnie osob konserwatywn, analityczn
i rodzinn. Dwa kompletnie odmienne typy klientw oznaczaj, e
kade dziaanie marketingowe musi mie na celu konkretn grup
spoeczn.
Gdy zamienisz si ju miejscami z klientem i zrozumiesz jego po-
trzeby, Twoim nastpnym krokiem bdzie wyodrbnienie cech Twoje-
go produktu. Jeli chodzi o mj serwis internetowy, oto kilka z cech,
ktre posiadaem: 1) moliwo wgrywania zdj, 2) dotarcie do po-
tencjalnych klientw poprzez pojazd, dat i usug i 3) rezerwacja po-
jazdw na konkretny termin. Mimo e te cechy byy wspaniae, moim
zadaniem byo przeksztacenie ich w korzyci. Co sprawiao, e byy
tak wspaniae? Jakie zalety oferoway moim klientom?
Po wyodrbnieniu cech, przekszta je w korzyci lub konkretny
efekt. Wycignij z kadej cechy korzy, jak moe oferowa. Wanie
to zadecyduje o kupieniu u Ciebie, nie u konkurentw.
W przypadku mojej strony internetowej cecha wgrywanie zdj
przekadaa si na: Przesta marnowa czas na spotkania z klientem
poka mu zdjcie swojej floty i zaprezentuj mu swj produkt! Mo-
liwo dotarcia do potencjalnych klientw przekadaa si na: Dotrzyj
do tych klientw, do ktrych chcesz z dokadnoci do dnia, usugi
i typu pojazdu. Rezerwowanie pojazdw na konkretne terminy prze-
kadao si na: Zmaksymalizuj czas spdzony przez Twoj flot na
drogach i zdobd potencjalnych klientw na bazie dostpnoci Two-
ich pojazdw! Kada cecha przekadaa si na konkretn korzy,
ktra zachcaa kupujcych do przyczenia si. Nie pozwalaem im
wypenia pustych pl. Wypeniaem je za nich.
Cena jako bro w promowaniu marki
Cena jest jak lakier na Twoim produkcie lub usudze.
Lakieru i jego implikacji zasmakowaem po raz pierwszy w bar-
dzo modym wieku. Nie miaem wicej ni sze czy siedem lat. Moja
mama urzdzia dwudniow wyprzeda garaow i pozwolia mi sprze-
da niektre moje zabawki oraz zatrzyma zapat na wasno. Jednym
z przedmiotw, ktre wystawiem na sprzeda, by budzik w ksztacie
piki futbolowej. Dokadnie pamitam cen, za ktr chciaem go sprze-
da 2,55 dolara. Moim zdaniem bya to okazja wszech czasw.
Pierwszego dnia wyprzeday mj zegar przycign wiele spojrze,
ale nie sprzeda si. Mj mody umys zacz knu. Jak mogem otrzy-
ma 2,55 dolara za ten zegar? Nie chciaem schodzi z ceny, poniewa
2,55 dolara kosztowa gadet, ktry chciaem kupi w sklepie na rogu.
Wtedy wpadem na pomys.
Zapaem metkownic, ktrej mama uywaa dla oznaczania cen.
Oderwaem mae kawaki tamy i przykleiem je nad obecn cen. Na
pierwszym kawaku napisaem wielkimi cyframi 5,55 dolara i skre-
liem t cen. Na nastpnym napisaem 4,50 dolara i skreliem, na
kolejnym 3,95, a na nastpnym 2,95. Kady kolejny kawaek tamy
zawiera nisz cen, wyranie skrelon, aby klienci mogli widzie
obnik ceny, a stara cena, w wysokoci 2,55, pozostaa niezmie-
niona.
Teraz mj zegar kosztowa tyle samo, ale byo to inaczej zapre-
zentowane. Przyklejone kawaki tamy z przekrelonymi wyszymi ce-
nami przekazyway dwie rzeczy: 1) wysz warto i 2) niesamowit
okazj. Zgadnij, co si stao. Druga osoba, ktra tego dnia zobaczya
zegar, kupia go. Odniosem sukces w zmianie ceny w umyle kupu-
jcego. Oczywicie, jako siedmiolatek nie miaem pojcia, co znaczyo
sowo marketing i czego dokonaem. Byo to moje pierwsze spotka-
nie z marketingiem i wpywem ceny na warto.
Cena niesie ze sob wicej ni tylko koszt
Cena buduje marki, poniewa cena przywodzi na myl jako. Im
wysza Twoja cena, tym wysza jako w postrzeganiu klienta.
Im nisza cena, tym nisza jest postrzegana warto. Cena nie jest
po prostu liczb, ktra mwi, ile co kosztuje. Liczba ta reprezentuje
warto.
Syszaem kiedy histori o tym, jak cena rwna si wartoci. Pod-
czas sprztania swojej piwnicy pewien mczyzna znalaz star komo-
d i zdecydowa si odda j komu. Wystawi komod na rg ulicy
i umieci na niej tabliczk ZA DARMO. O dziwo, komoda staa na
rogu ulicy przez cay dzie i kilka nastpnych. Wprowadzio to m-
czyzn w stan zakopotania, poniewa komoda, mimo e miaa swoje
lata, bya w przyzwoitym stanie i wystarczyoby j pomalowa, a uzy-
skaaby perfekcyjny wygld. Mczyzna zdecydowa si na now stra-
tegi. Poszed na rg ulicy i zamieni tabliczk ZA DARMO, na tab-
liczk 50 dolarw. Nie mina godzina, a komoda zostaa sprzedana.
Ten sam cel, inna strategia cenowa.
Jeeli cena nie jest twoj mark (Walmart, Southwest Airlines),
nie pozwl cenie ukra Twojej marki, poniewa ona powinna j de-
finiowa. Cena jest czym wicej ni miar konkurencyjnoci, ktra
porusza si w gr i w d, aby szybciej sprzeda towary. Cena prze-
kazuje take porednio informacj o wartoci produktu lub usugi.
Miaem wielu konkurentw, ktrzy podcinali mnie cenami niszymi
o 10 proc., a czasami nawet o 20 proc. Mimo to stale si rozwijaem.
Nie byem najtaszy, wic dlaczego tak dobrze mi szo? Moja usuga
oferowaa wysz warto, a ceny byy z t wartoci mocno zwizane.
Kontakty, ktre pozyskiwaem, byy lepiej wyselekcjonowane. Miaem
lepszych partnerw biznesowych, miaem wspaniae wsparcie. Moi
konkurenci zarzdzali biznesami ja zarzdzaem mark.
Moja koleanka, artystka, ktra malowaa najwspanialsze obrazy,
wyceniaa swoje prace wedug wasnego, ograniczonego filtra cenowe-
go. Bya samotn matk, ktra prbowaa opaci rachunki i ya od
wypaty do wypaty. Dla niej 500 dolarw byo wyjtkow kwot i dla-
tego wyceniaa swoje obrazy o wiele poniej ich faktycznej wartoci.
Jej wasna bdna wizja ceny zakcaa moc zarabiania i degradowaa
postrzeganie wartoci jej prac. Zasugerowaem jej podniesienie cen:
wyce obraz wart 90 dolarw na 300 dolarw i zobacz, co si stanie.
Okazao si, e sprzedawaa t sam ilo prac po wyszej cenie. Cena
sugeruje warto i definiuje marki.
Nawet na wolnym pasie ustalenie ceny moe odegra wan rol
chodzi o wypat, na ktr si godzisz. Poniszy przykad by zamiesz-
czony na forum Fastlane (TheFastlaneForum.com).
Firma zamiecia w gazecie dwa ogoszenia pracy na stanowisko
programisty. Jedno ogoszenie zawierao wynagrodzenie roczne w wy-
sokoci 120 tysicy dolarw, a drugie 32 tysicy. Na pierwsze, z lep-
sz pac, odpowiedziay cztery osoby. Na drugie ponad sto. Wikszo-
ci ludzi brakuje pewnoci siebie oraz przekonania co do wasnych
umiejtnoci i godz si na mniej.
Czy Ty godzisz si na mniej w biznesie? Czy Twoja wypaczona
wizja wartoci sprawia, e nie wykorzystujesz swojego potencjau?
Waciwa strategia cenowa jest podstaw budowy marki i marketin-
gu. Niewaciwa strategia cenowa przekazuje niewaciwy komunikat.
Dla bran, w ktrych istnieje mocne utowarowienie, cena jest funda-
mentem. Konsultant PR moe da 30 proc. wicej ni konkurenci,
ale stacja benzynowa ju nie.
Jestem w stu procentach heteroseksualny, ale fascynuj mnie de-
signerskie torebki, poniewa podziwiam strategi cenow, stosowan
w ich sprzeday. Jak mona sprzeda torebk za 4000 dolarw, kie-
dy jej produkcja kosztuje prawdopodobnie mniej ni 100 dolarw?
Branding i marketing. Cena jest jednym ze skadnikw, ktre buduj
mark.
Cena jest te jednym z wielu sposobw na wejcie do gw kon-
sumentw. Aby uy ceny z korzyci dla Twojej marki, musisz prze-
kona konsumenta, e za kosztem kryje si warto. Co sprawia, e
jeste inny ni wszyscy? Dlaczego kto powinien zapaci Ci wicej?
Jako marketingowiec, powiniene zagbi si w umys kupujcego
i stara si wyrni swoj mark. Posid jego umys, a wejdziesz
w posiadanie konsumenta.
Podsumowanie
rozdziau
Marketing i branding (krlowa) to najpo-
tniejsze narzdzia w Twojej skrzynce na-
rzdziowej Fastlane.
Biznesy istniej. Marki si rozwijaj.
Biznesy, w odrnieniu od marek, prze-
chodz kryzysy tosamoci, ktre zmuszaj
wacicieli firm do konkurowania cen.
Unikalne Oferty Handlowe (UOH) s klu-
czem do stworzenia marki i wyrnienia
Twojej firmy z tumu innych.
Ludzie maj naturalne pragnienie bycia
unikalnymi i odrniania si od pozosta-
ych.
Jeli chcesz odnie sukces w marketingu,
Twoje przesanie musi przebija si przez
haas reklamowy.
Polaryzacja jest wspaniaym narzdziem,
ktre wznosi biznesy ponad haas, jeli
Twj produkt jest skierowany do polary-
zujcych odbiorcw zwykle uywa si
w tym celu polityki, opinii mniejszoci,
a nawet druyn sportowych.
Seks zawsze si sprzedaje i zawsze przyci-
ga wzrok.
Konsumenci podejmuj decyzje o kupnie
w oparciu o emocje. Przedkadaj je nad
praktyczno.
Podsumowanie
rozdziau
Jeli potrafisz wzbudzi w ludziach emo-
cje, najprawdopodobniej bdziesz w stanie
przekona ich do kupna.
Ludzi cechuje naturalna potrzeba mwie-
nia o sobie. Jeli potrafisz poczy to ze
swoimi kampaniami marketingowymi, od-
niesiesz wikszy sukces.
Bycie niekonwencjonalnym oznacza od-
izolowanie i zidentyfikowanie tego, co jest
konwencjonalne, a potem zrobienie tego,
co jest kompletnie odmienne, lub wyko-
rzystanie konwencji do zaprzeczenia ocze-
kiwaniom (efekt zaskoczenia).
Konsumenci s samolubni. Zawsze miej
na uwadze ich Co ja bd z tego mia?.
Cechy przeksztacane s w korzyci, kiedy
zamienisz si miejscami z konsumentem,
zidentyfikujesz zalety produktu i prze-
ksztacisz je w swoim komunikacie i dzia-
aniu w konkretny rezultat.
Cena niesie ze sob koszt oraz warto.
Nie pozwl na to, by Twoja wasna percep-
cja ceny skierowaa Twoj mark ku prze-
citnoci.
JELI MASZ WYBR MIDZY MONOGAMI A POLIGAMI I 495
Rozdzia 44
Jeli masz wybr midzy monogami a poligami,
wybierz monogami
No horse gets anywhere until he is
harnessed. No steam or gas ever drives
anything until it is confined.
No Niagara is ever turned into light
and power until it is tunneled.
No life ever grows great until it is
focused, dedicated, disciplined.
Harry Emerson Fosdick
Ko nie dotrze nigdzie, zanim nie
zostanie zaprzgnity. Para lub gaz nie
napdz niczego, dopki nie zostan
ujarzmione. Niagara nie zmieni si
w wiato i energi, jeli nie zostanie
uregulowana. ycie nie stanie si
wspaniae, dopki nie bdzie pene
skupienia, powicenia i dyscypliny.
Harry Emerson Fosdick
Zdradzajcy si wspmaonkowie nie s
dobrymi partnerami
Poniewa zbliamy si do koca naszej rozmowy, musz zwrci
Twoj uwag na zaufanie, ktrego wymaga Fastlane na monogami.
Na studiach miaem przyjaciela Markusa Tekela, ktry by do
ambitnym przedsibiorc. Marcus, jeli to czytasz, przepraszam, e
o tym wspominam, ale czego u diaba si spodziewae? Markus
angaowa si co tydzie w inny biznes. W jednym tygodniu by to
gupkowaty program MLM, w drugim gotowy plan z tylnej okadki
czasopisma dla przedsibiorcw, a w kolejnym jaka robota z drobne-
go goszenia. Co tydzie inna szansa. Mj kolega w kocu nazwa t
przypado Syndromem Tekela.
Syndrom Tekela jest potrzeb rozpraszania uwagi na rne projek-
ty i szanse. Jest rwnie symptomem gonitwy za pienidzmi, w odr-
nieniu do zaspokajania potrzeb. Kiedy inwestujesz swj czas w pi
rnych biznesw, stajesz si poligamist. W tym podejciu chodzi
o rzucenie o cian jak najwiksz iloci bota, bo w kocu co musi
si przyklei. Co w kocu musi przynie pienidze!
Rozproszona uwaga prowadzi do rozproszonych rezultatw. Zamiast
biznesu, ktry si rozwija, poligamista ma 20 biznesw, ktre s do bani.
Biznesy, ktre zarabiaj cznie 10 000 dolarw, nie s w niczym lepsze
ni jeden biznes, ktry przynosi ten sam dochd. Kiedy dzielisz swoje
wysiki na wiele aktyww, generujesz sabe aktywa. Sabe aktywa nie s
zdolne do cikiej pracy i nie buduj mocnych piramid. Sabe aktywa
nie generuj prdkoci. Sabe aktywa nie doprowadz do multimiliono-
wej wartoci. Sabe aktywa nie przyspieszaj bogactwa generuj one
dochd, aby zapaci rachunki i zacz od nowa za miesic.
Uciekem si do poligamii, kiedy zaoyem now stron interne-
tow, ktra bya kopi modelu mojej istniejcej firmy. Kiedy j uru-
chomiem, nowy biznes zacz pochania czas, wczeniej powicany
na firm, ktra przynosia dochody. W efekcie doszo do oszukania
wspmaonki i byo to widoczne. Czas przeznaczany na kwitnc
firm powdrowa do pocztkujcego przedsiwzicia. Skutki nie byy
dobre i ostatecznie miaem cztery wyjcia: 1) kontynuacja zdradza-
nia mojego gwnego biznesu, 2) zatrudnienie kogo do zarzdzania
JELI MASZ WYBR MIDZY MONOGAMI A POLIGAMI I 497
pierwsz firm, 3) zatrudnienie kogo do zajcia si nowym biznesem,
4) porzucenie nowego przedsiwzicia. Podjem decyzj o zakocze-
niu rozwijania nowego projektu, poniewa doszedem do wniosku, e
zatrudnienie dodatkowych pracownikw wprowadzioby do mojego
ycia potrzeb zarzdzania nimi.
Monogamia prowadzi do radosnej poligamii!
Nie znam adnego poligamisty, ktry odnis sukces, zanim by
monogamist.
Powanie zastanw si nad tym. Najbogatsi ludzie tego wiata
stali si bogaci dziki skupieniu si na jednym, kluczowym przedsi-
wziciu, a nie za spraw rozpraszania uwagi na wiele projektw. James
LeBron nie byby dobrym koszykarzem, gdyby rozproszy swoje zain-
teresowania. Skupi si na jednej jedynej rzeczy: koszykwce. Teraz,
ze swoim wysokim statusem i wartoci netto liczon w milionach,
moe pozwoli sobie w swoich zainteresowaniach na poligami.
Aby osign szczyt w biznesie lub innych dziedzinach, musisz
y tym, czym si zajmujesz. Jeli zabawiasz si dziesicioma rnymi
zajciami, Twoje rezultaty rwnie bd zabawne i kompletnie nie-
warte uwagi. Skup si na jednej rzeczy i zrb to w najlepszy moliwy
sposb.
Najlepsi przedsibiorcy zbudowali swoje firmy dziki stuprocen-
towemu powiceniu, a nie dziki rozpraszaniu uwagi na inne przed-
siwzicia. Kiedy przedsibiorca odnosi sukces i zdobywa bogactwo,
wtedy i tylko wtedy moe zaj si innym przedsiwziciem, ktre
odbiega od jego gwnego zajcia. Innymi sowy, monogamia prowadzi
do poligamii.
Co zwykle robi przedsibiorca po sprzedaniu swojej firmy za 50
milionw dolarw? Inwestuje w kilka firm, angauje si w akcje filan-
tropijne i realizuje swoje pasje. Dlaczego poligamia nagle jest moli-
wa? Pienidze. Pienidze finansuj systemy takie, jak zasoby ludzkie
i pienine, ktre kupuj czas.
Sukces Fastlane bierze si z monogamii, a nie z rozdzielania uwagi
na ony i kochanki. To jest maestwo. Tak stara, dobra monoga-
mia. Skup si na jednym biznesie Fastlane i poka, kto tu rzdzi.
Podsumowanie
rozdziau
Cierpicy na Syndrom Tekela s poligami-
stami, ktrzy przegapiaj okazje.
Sabe oddanie si biznesowi daje Ci sabe
aktywa. Sabe aktywa nie przyspieszaj bo-
gactwa.
Najlepsi przedsibiorcy yli swoimi bizne-
sami i byli im oddani w stu procentach.
Sukces w biznesowej monogamii moe do-
prowadzi do sukcesu w biznesowej poli-
gamii.
POSKADAJ TO W CAO TURBODOADOWANIE PLANU BOGACTWA I 499
Rozdzia 45
Poskadaj to w cao
turbodoadowanie planu bogactwa
Your choices are made
in a moment,
but their consequences
will transcend a lifetime.
MJ DeMarco
Dokonanie wyboru
zajmuje chwil.
Konsekwencje bd
trwa przez cae ycie.
MJ DeMarco
Daj bogactwu turbodoadowanie
Podr tysica mil zaczyna si od pierwszego kroku. Przekaza-
em Ci sporo informacji i teraz nadszed czas, aby je zebra i wyko-
na pierwszy krok. Czas na to, by rozpocz proces poprzez dziaa-
nie w skupieniu. Masz ju niezbdne matematyczne wytyczne, ktre
zwiksz Twoje szanse na osignicie bogactwa. Aby rozpocz Twoj
finansow podr Fastlane, uzbrj si w turbodoadowanie Fastlane.
1. Formua
Bogactwo jest formu i systematycznym procesem, zbudowanym
z przekona, wyborw, dziaa i nawykw, ktre tworz styl ycia. Bo-
gactwo jest procesem, a nie wydarzeniem.
2. Przyznaj
Przyznaj, e powszechnie narzucany plan zdobycia bogactwa Bo-
ga si powoli posiada fundamentaln wad w postaci Niekontro-
lowanej, Ograniczonej Dwigni, sabej matematyki, bazujcej na
czasie (Bogactwo = praca + gieda). Przyznaj, e Boga si szybko
istnieje. Przyznaj, e brak planu nie jest dobrym planem. Przyznaj,
e szczcie jest efektem zaangaowania.
3. Przesta i zamie
Przesta korzysta z niewaciwych map. Przesta robi to, co do-
tychczas. Przesta sprzedawa swoj dusz w zamian za weekendy.
Przesta myle, e 401(k) i fundusze inwestycyjne uczyni Ci boga-
tym. Zamie niewaciwe mapy na map Fastlane. Zmie swoje nasta-
wienie z konsumenta zosta producentem.
4. Czas
Czas jest krlem wrd aktyww Fastlane zwaszcza wolny czas.
Angauj si w dziaania, ktre zapewni Ci wolny czas. Unikaj zodziei
czasu, takich jak pasoytniczy dug, ktry zamienia czas wolny w nie-
wolniczy. Inwestuj czas w system biznesowy, ktry moe przeksztaci
czas niewolniczy w wolny. Niech czas bdzie Twoim gwnym kryte-
rium w podejmowaniu decyzji.
5. Dwignia
Wykorzystaj kontrolowaln nieograniczon matematyk, aby
budowa bogactwo. W rwnaniu bogactwa Slowlane nie mona wyko-
rzysta odpowiedniej dwigni, poniewa bazuje ono na czasie (stawka
godzinowa, roczna pensja, roczny zwrot z inwestycji, lata inwestowa-
nia). Jeli nie moesz kontrolowa matematyki, ktra determinuje
Twoje bogactwo, ani przyspieszy osigania duych sum nie jeste
w stanie kontrolowa planu finansowego. Dwignia dziaa dziki sy-
stemowi, ktry wykonuje prac za Ciebie.
6. Aktywa i dochd
Budowanie bogactwa przyspieszy gwatowny wzrost dochodu
i wartoci aktyww, co zapewnia biznes, ktry mona usystematyzo-
wa, a nastpnie sprzeda. yj poniej moliwoci, ale staraj si po-
wiksza rodki. Zrobisz to, jednoczenie skupiajc si na dochodzie
i kontrolujc wydatki. Milionerzy powstaj dziki wykadniczemu
wzrostowi dochodu i wartoci aktyww, a nie ciciu wydatkw.
7. Liczba
Jaka jest Twoja liczba? Ile pienidzy potrzebujesz, aby wie y-
cie, o jakim marzysz? Okrel swoj liczb co do grosza i zacznij j
materializowa ju dzisiaj. Zacznij zbiera drobne, otwrz konto bro-
kerskie i powie na cianie swojego biura tabel, ktra pokae postpy
w deniu do celu. Spraw, aby Twoje wymarzone ycie stao si rze-
czywistoci. Umie zdjcia tego stylu ycia w Twoim biurze. Jeli, na
przykad, chcesz mie domek letniskowy na skraju gr, znajd obraz
tej wizji i umie na komputerze, aby musia go oglda kadego
dnia. Spraw, aby wizje Twojej przyszoci stay si prawdziwe i zmu
je do zagoszczenia w Twojej psychice, aby stale o nich pamita. Je-
li Twoim marzeniem jest Ferrari, kup sobie metalowy model Ferrari
i umie w swoim samochodzie lub na biurku. Uczy te marzenia
prawdziwymi i upewnij si, e Ci nie umkn!
8. Skuteczne oddziaywanie
Bd wyznawc prawa skutecznego oddziaywania, a bogactwo za-
szczyci Ci samo. Prawo skutecznego oddziaywania gosi: Im wicej
jest ludzi, na ktrych ycia wpyniesz, w rodowisku, ktre kontro-
lujesz, tym wicej pienidzy zarobisz. Wpy na miliony, a zarobisz
miliony. Kiedy na masow skal zaspokajasz potrzeby i rozwizujesz
problemy, w Twoim yciu pojawiaj si pienidze. Pienidze odzwier-
ciedlaj warto.
9. Kieruj
Ukadem kierowniczym ycia jest wybr. W pewnym momencie
musisz powici si Fastlane, a to powicenie tworzy Twj proces.
Bogactwo nie jest wyborem wydarzenia. Nie moesz si na nie zde-
cydowa tak samo, jak nie moesz zdecydowa, e chcesz zrzuci 50
kilogramw i obudzi si o nie lejszym. Sposb, w jaki kierujesz,
okrela, czy Fastlane jest Twoim stylem ycia, czy tylko hobby. Aby
upewni si, e dokonujesz waciwych decyzji w trudnych sytua-
cjach, stosuj AKNS i SWMD. Moc decyzji jest najwiksza, kiedy jeste
mody; z wiekiem sabnie. Przyjrzyj si swoim wyborom z przeszoci.
Dlaczego jeste w punkcie, w ktrym aktualnie si znajdujesz? Co
w Twoim yciu okazao si zdradzieckim wyborem? Dlaczego toniesz
w dugach? Jeli nie naprawisz bdw przeszoci, bdziesz skazany
na ich powtarzanie. Zmiana zachowania zaczyna si od refleksji nad
wyborami z przeszoci i zmodyfikowaniu ich na przyszo, aby od-
zwierciedlay nastawienie umysu Fastlane. Sta si odpowiedzialny
oraz zdolny do podejmowania zobowiza.
10. Odetnij si od Slowlane
Oficjalnie odetnij si od rwnania bogactwa Slowlane poprzez
stworzenie struktury biznesu w formie sprzyjajcej Fastlane: korpora-
cji C lub S lub LLC. Forma dziaalnoci jest korpusem systemu bizne-
sowego, ktry Ci zastpi. On paci sobie najpierw, a rzdowi na ko-
cu. Potrafi przetrwa prb czasu i nie jest zwizany z Twoim czasem.
Jest to pierwszy krok do stworzenia aktyww.
11. Pasja i cel
Gdy wybierzesz form dziaalnoci oraz zdecydujesz, jaka liczba
zapewni Ci wymarzone ycie, bdziesz potrzebowa pasji oraz celu.
One s paliwem dla Twoich dziaa. Nie myl pasji z hasem Rb to,
co kochasz. Pasja wypenia Twoj dusz i sprawia, e czynisz wszyst-
ko, co jest wymagane, aby osign cel. Pasja to zarwno efekt pozy-
tywnej ekscytacji, jak i wciekoci. Niektre pasje s samolubne (ja
chc Lamborghini), inne wrcz przeciwnie (chc pomaga osiero-
conym dzieciom). Niewane, jakie jest rdo Twojej pasji, wane, by
bya ona na tyle silna, aby pchn Ci do dziaania i zaangaowania
w proces.
12. Ucz si
Edukacja zaczyna si w momencie ukoczenia szkoy. Obiecaj, e
nigdy nie przestaniesz si uczy. To, co wiesz, nie wystarcza do tego,
by sta si osob, jak chcesz by jutro. Staraj si zdoby wiedz Fas-
tlane, ktra wspiera budow i dziaanie systemw biznesowych w ro-
dowisku, ktre kontrolujesz. Id do biblioteki, szukaj w Internecie.
Informacja jest wsparciem w Twojej finansowej podry. Czytaj co-
dziennie, wykorzystujc chwile, ktre mona wykorzysta: w pocigu,
w samolocie, podczas wicze i przerwy na lunch, przed prac lub
w kolejce na poczcie.
13. Droga
Wjed na szybki pas. Nie martw si, jeli nie wiesz, ktr drog
powiniene podrowa droga wybierze Ciebie. Trenuj umys, by
dostrzega potrzeby i problemy. Obserwuj swoje myli i jzyk, ponie-
wa one ukazuj niezaspokojone potrzeby, lub te, ktre nie zostay
dostatecznie zaspokojone. Twj produkt nie musi by przeomowy,
nie musisz by epokowym wynalazc po prostu znajd problem,
bolesny punkt lub luk w usugach i zaproponuj rozwizanie. Wiele
najlepszych biznesw wiata bazuje na produktach, ktre ju istnia-
y ich waciciele lepiej rozwizali problem. Kiedy skupiasz si na
potrzebach, problemach i niedogodnociach, drogi staj otworem, ale
to droga wybiera Ciebie.
14. Kontrola
Miej kontrol nad swoim planem finansowym, poniewa jest to
zgodne z przykazaniem kontroli. Zaangauj si w organizacj, nad
ktr masz pen kontrol od ustalania cen, do dziaa marketingo-
wych. Przedsibiorcy Fastlane nie oddaj kontroli nad najwaniejszy-
mi funkcjami w biznesie hierarchicznym strukturom kontroli, ponie-
wa sami s struktur kontroli. Bd jak rekin, nie jak gupik.
15. Miej
Miej to, czego potrzebuj inni, a pienidze bd za Tob poda.
Odzwierciedla to przykazanie potrzeby. Twoje dochody nie wzrosn
gwatownie, jeli gonisz za pienidzmi. Przesta za nimi goni, ponie-
wa one unikaj tych, ktrzy prbuj to robi. Zamiast tego, skup si
na tym, co przyciga pienidze, czyli na biznesie, ktry zaspokaja po-
trzeby. Pienidze przynosi zapewnianie wartoci. Od na bok samo-
lubno i staraj si MIE to, czego CHC INNI. Kiedy to pozyskasz,
pienidze pojawi si w Twoim yciu, poniewa przycigaj je ci, kt-
rzy maj to, czego inni chc, podaj, pragn lub potrzebuj.
16. Automatyzuj
Automatyzuj swj biznes i szanuj przykazanie czasu. Oddziel swj
czas od biznesu. Najlepsze sadzonki drzewek pienidzy pasywnego
biznesu to systemy pienine, systemy wynajmu, systemy kompute-
rowe, systemy treci, systemy dystrybucji i systemy zasobw ludzkich.
Wanie owe sadzonki stanowi klucz do automatyzacji jakiegokol-
wiek biznesu.
17. Powielaj
Powielaj swj system i szanuj przykazanie skali. Wyjd na boisko,
na ktrym mona strzela gole. Aby zarabia miliony, musisz wpyn
na miliony. Aby wpyn na miliony, musisz bra udzia w grze, w kt-
rej mona wywiera wpyw na miliony! Czy Twj produkt, usuga lub
proces da si powiela na skal globaln, aby mg wykorzystywa
prawo skutecznego oddziaywania?
18. Rozwijaj
Rozwijaj swj biznes poprzez traktowanie go wielowymiarowo, jak
gr w szachy. Zbuduj mark, a nie biznes. Traktuj klientw jak swoje-
go szefa i zmieniaj skargi w szanse. Suchaj wiata, poniewa oferuje
Ci on najlepsze wskazwki. Staw opr utowarowieniu. Wyrnij swj
biznes na tle konkurencji. Wznie si ponad haas. Skup si na jed-
nym i tylko jednym biznesie.
19. Wyjd
Miej strategi wyjcia. Jednym z celw Fastlane jest osigni-
ta przez system pieniny pena pasywno. Najlepszym sposobem
stworzenia systemw pieninych jest upynnienie aktyww i zamia-
na papierowych pienidzy na prawdziwe. Bd wiadomy momentu,
w ktrym naley zej z konia i nauczy si jedzi na nowym.
20. Odejd na emerytur, odbierz nagrod, lub powtrz
Po upynnieniu aktyww odejd na emerytur, lub powtrz pro-
ces. Niezalenie od tego, co wybierzesz, nagrd siebie za kamienie
milowe, do ktrych dotare podczas swojej podry. wituj sprzeda
pierwszego produktu! Id na obiad, kup cygaro, wypij piwo. Przekro-
czye warto netto w wysokoci 100 000 dolarw? Zafunduj sobie
co przyjemnego. Zaklepae umow joint-venture? wituj na caego.
Przekroczye milion dolarw? Wyjed na wspaniae wakacje. Prze-
kroczye 10 milionw? Kup Lamborghini.
Przepraszam, zamykamy
W podry Fastlane nie chodzi o cel, ale o osobist podr, ktra
staje si Twoim yciem i procesem. Odkryjesz, e ta podr warta jest
przeycia, dopki Twoje marzenia yj i masz moliwo ich urzeczy-
wistnienia. Niewane, gdzie zaczniesz wane, jak si spiszesz. Drzwi
do niezwykego ycia stoj otworem zostaw za sob przeszo, ktra
Ci wizi i wyjed na drog. Wszyscy poruszajcy si szybkim pasem
zaczynali w okolicznociach podobnych turbulencji:
...ale MJ, ja mam ogromny kredyt na karcie kredytowej!
...ale MJ, moj prac jest ukadanie towaru w supermarkecie!
...ale MJ, nie mam czasu po pracy!
...ale MJ, moja ona nienawidzi moich pomysw na biznes!
Strze si tych ale, poniewa tylko przyklejaj Ci do kanapy.
Wymwki nigdy nie uczyniy nikogo bogatym i wszyscy je mamy. Prze-
sta by taki, jak inni i zacznij dziaa. Ju dzisiaj dokonaj wyboru,
ktry moe zmieni kurs Twojego ycia na zawsze.
Hmm spdzi-
limy tu duo cza-
su, soce zaszo,
a sprzedawca w ka-
wiarence wystawi
tabliczk Zamkni-
te. Chc Ci podzi-
kowa za towarzy-
stwo. Jeli pragniesz
nadal dyskutowa
nad teori Fastlane,
otwrz przegldark i wpisz FastlaneEnterpreneurs.com lub The-
FastlaneForum.com (www.fastlane.com.pl). Jeli ta ksika zainspi-
rowaa Ci do zmiany, powiedz o tym przyjacioom, albo daj mi zna
na adres mj.demarco@yahoo.com!
Mam nadziej, e ksika Fastlane milionera obudzia Twoje
marzenia i daa im szans ycia. Zawsze pamitaj, e jeli Twoje ma-
rzenia yj, ju wiedziesz ycie swoich marze! Trzymam za Ciebie
kciuki. By moe ktrego dnia Twj wpyw na wiat odbije si w nim
szerokim echem i po latach zamylisz si nad tym prostym wyborem,
ktrego dokonae dawno temu wyborem, aby wzi do rki t
ksik i j przeczyta.
Za Twoje marzenia! Powodzenia i niech Bg Ci prowadzi.
MJ DeMarco
DODATEK A I 507
DODATEK A
Refleksje czytelnikw
MJ, jestem nauczycielem jak mog wjecha na szybki pas?
C, najpierw musisz sobie uwiadomi, e nie wydarzy si to na
Twojej obecnej drodze. Mimo e nie sugeruj rzucenia pracy (jeszcze),
sugeruj otwarcie innej, rwnolegej drogi, ktr moesz podro-
wa. Czy istnieje w Twoim zawodzie co, co ukazuje problem, ktrego
rozwizaniem moesz si zaj? A gdyby wynalaz produkt, ktrego
kada szkoa potrzebowaaby w swoim programie nauczania? A gdy-
by napisa ksik, adresowan do nauczycieli? Czy mgby zaoy
prywatn szko?
Jeli nie jeste w stanie dostrzec potrzeby na rwnolegej drodze,
czy jeste w stanie zidentyfikowa inne potrzeby, na innej drodze? By
moe ktry z Twoich uczniw jest w stanie wskaza Ci problem, ktry
wymaga rozwizania. Czy syszysz ich skargi, wiesz co o problemach,
z ktrymi si borykaj? Potrzeby istniej wszdzie, moesz dostrzec je
na innej drodze ni ta, na ktrej obecnie jeste.
Drogi stoj otworem, wystarczy, e zapukasz do drzwi. Jako na-
uczyciel masz rwnie wyjtkowy dostp do czasu, ktrego nie maj
inni. Czy zdajesz sobie spraw, ilu ludzi chciaoby mie dwa miesice
wolnego w lecie? Wykorzystaj ten czas na odnalezienie nowej drogi,
ktra moe sta si zalkiem Fastlane.
MJ, mj ssiad jest wacicielem biznesu od 19 lat. Nigdy nie ma
go w domu, nigdy nie ma na nic czasu i z pewnoci nie jest bogaty.
Posiadanie firmy nie gwarantuje bogactwa!
Zgadzam si. Problem Twojego ssiada polega na tym, e znalaz
si on na drodze, ktra nie prowadzi do bogactwa, poniewa praw-
dopodobnie narusza przykazanie czasu. Jeli nie jeste w stanie od-
dzieli swojego biznesu od czasu dziki sadzonce drzewka pienidzy,
moe si on okaza lep uliczk.
MJ, mam obecnie 12 000 dolarw dugu i ledwo wi koniec
z kocem. Od czego mam zacz?
Zacznij od zrozumienia rda dugu. Dlaczego istnieje? Jak si
pojawi i skumulowa si do 12 000 dolarw? Kumulacja Twojego
dugu nie bya wydarzeniem, ale procesem, ktry trwa przez wiele lat.
Nie budzisz si tak po prostu ktrego ranka z 12 000 dolarw dugu!
Prowadziy do niego Twoje wybory wiele wyborw kupowania na
kredyt, zamiast za gotwk. Ty zdecydowae o zakupie tych ohydnych
ciuchw, ktre masz w szafie. Sam wybrae sobie drogi samochd.
Ty dokonae wyboru, aby ciga si na luksusy z ssiadami. A moe
mieszkasz w domu, ktry po prostu jest zbyt drogi, lub pacisz za pod-
stawowe produkty, jak ywno, przy uyciu karty kredytowej. Uwolnie-
nie si od dugu na karcie kredytowej wymaga oddania si procesowi,
tyle e w odwrotnym kierunku. Odpokutuj na chodniku i dokonaj no-
wych wyborw, ukierunkowanych na powstrzymanie wzrostu Twojego
dugu lub lepiej na jego zmniejszanie. Pa za wszystko gotwk. Jeli
nie moesz zapaci gotwk, nie sta Ci na to.
Poza tym, skup si na dochodach. Spjrz prawdzie w oczy. Po-
trzebujesz wyszych zarobkw. Gdyby posiada biznes, ktry generu-
je dochody na poziomie 15 000 dolarw miesicznie, czy Twj dug
byby takim ciarem? Wcale nie. Spaciby go w cigu kilku tygodni,
a nie dekad. Odpowiedzi jest dochd i czasowy nakaz redukcji wy-
datkw, aby ograniczy wzrost dugu.
Za biznes oparty na potrzebie, ktry moesz wykorzysta do
wzrostu dochodu, i wystaw si na dziaanie rwnania bogactwa Fas-
tlane. Tak, by moe bdziesz musia pobrudzi rce i podj si cze-
go, co inni uznaliby za odraajce. Bdziesz musia robi co, czego
oni nie zrobi. Albo wystarczajco mocno tego chcesz, albo wcale tego
nie chcesz.
MJ, moja ona i ja podrujemy rnymi drogami. Ona od zawsze
porusza si wolnym pasem, jest pochonita oszczdzaniem kadego
centa i zadowala si skromnym yciem, a ja jestem seryjnym przed-
sibiorc, ktry chce od ycia odrobin wicej. Moim problemem jest
to, e moje przedsiwzicia nie przyniosy dotd adnego sukcesu,
a tylko wprowadziy duo zamieszania do naszego zwizku.
Czy Twoja ona przeczytaa t ksik? Jeli tak i nie zgadza si
ona z filozofi Fastlane ani nie chce jej przyj, by moe w przyszoci
staniesz przed trudnymi decyzjami. Twoja ona jest Twoj partner-
k na cae ycie i jeli Wasze drogi nie s rwnolege, przed Wami
mog pojawi si wyboje. Tak samo jak w przypadku wyborw i ich
mocy, zwizki rwnie posiadaj trajektorie. Odchylenie drogi o jeden
REFLEKSJE CZYTELNIKW I 509
stopie od drogi partnerki dzi bdzie odchyleniem o 90 stopni lata
pniej.
Osobicie nie interesuj mnie zwizki, ktre s wystarczajco do-
bre, ale takie, ktre daj obojgu partnerom si do bycia moliwie naj-
lepszymi. Nie jestem w stanie oceni siy Waszego zwizku tylko Wy
moecie to zrobi. Czy Ty i Twoja ona moecie pj na kompromis
w przypadku niektrych zasad, aby zbudowa most pomidzy rni-
cami w Waszych filozofiach, jak na przykad warto czasu? Warto
znajomoci podstaw finansw? Potrzeba oddzielenia dochodu od po-
wicanego czasu? Niszczcy skutek pasoytniczego dugu? By moe
podobne pogldy na te sprawy pozwol na zblienie Waszych drg tak,
by wiody do wsplnego celu?
Problemem moe by rwnie Twoja seryjno. Czy jeste poli-
gamicznym oportunist, balansujcym pomidzy dziesicioma rny-
mi zajciami? Twj biznes jest wspmaonk. Przesta go zdradza
i powi mu ca swoj uwag. Dostaniesz od niego to, co w nie-
go woysz, a rozdzielanie czasu pomidzy kochanki jest recept na
osignicie kiepskich dochodw i niskiej wartoci aktyww.
MJ, a co z nieruchomociami? Nie wspominasz o nich zbyt czsto
czy to te jest Fastlane?
Postrzegam nieruchomoci, jako Bogactwo 1.0 i aby uczyni
z nich Fastlane, trzeba woy w to sporo wysiku i manipulowa pi-
cioma przykazaniami. Mianowicie, czy stajesz si inwestorem w nieru-
chomoci z powodu potrzeby lub poniewa si na tym znasz? Inwestor
w nieruchomoci, ktry odnosi sukcesy, natychmiast sprzedaje wieo
kupiony dom, poniewa wymaga on renowacji. Odnoszcy sukcesy
inwestor wznosi kompleks apartamentowcw, poniewa wymaga tego
okolica.
Nieruchomoci posiadaj rang, ale nie maj zasigu. Oznacza to,
e aby odnie sukces, musisz odnosi go wielokrotnie lub zastosowa
zamierzon iteracj. Jedna maa nieruchomo nie uczyni Ci bogatym
moe tego dokona 200 nieruchomoci, skupowanych przez lata.
Akumulacja nie trwa kilku krtkich lat, ale wiele lat. Nigdy nie spot-
kaem 22-letniego milionera, ktry byby inwestorem w nieruchomo-
ci z tej prostej przyczyny, e jest to wolniejszy Fastlane, gdzie wartoci
aktyww nie mona zmienia tak atwo, jak w przypadku zaoonego
przez siebie biznesu. Warto aktyww ograniczona jest przez rang, co
wyjania, dlaczego najbogatsi inwestorzy w tej brany s nie tylko starsi
wiekiem, ale rwnie skupiaj si na kosztownych nieruchomociach.
Donald Trump nie buduje pojedynczych domw jednorodzinnych, ale
wieowce. Ranga. Nieruchomoci oferuj idealne i dugofalowe oddzie-
lenie czasu od dochodu. Tylko Ty moesz zdecydowa, czy nierucho-
moci s drog Fastlane, ktr chcesz podrowa.
MJ, czy chcesz powiedzie, e nie mog sta si bogatym, jeli pra-
cuj przez cztery godziny tygodniowo?
Jasne, e moesz, poniewa Ty definiujesz wolno w obrbie Two-
jej trjcy bogactwa. Jeli bogactwem jest dla Ciebie podrowanie doo-
koa wiata ze 100 dolarami w portfelu i zawsze udaje Ci si przetrwa
dziki podstpom, intrygom, gwnianej obsudze klienta raz dziennie,
barterom i innym niemoralnym praktykom, id na cao. Jeli uwa-
asz, e moesz y i zaspokoi potrzeby rodziny za 1000 dolarw
miesicznie powodzenia. Czy byy takie chwile, kiedy pracowaem
cztery godziny tygodniowo? Oczywicie, a wielokrotnie nawet mniej!
Rnica polegaa na tym, e aby osign ten komfort, zainwestowa-
em tony pracy i nie zarabiaem 1000 dolarw miesicznie, a 100 000
dolarw. Nigdy nie spotkaem multimilionera, ktry odnis sukces,
inwestujc przez cay czas swojej dziaalnoci przez cztery godziny ty-
godniowo. To jednokierunkowa ulica: czterogodzinne tygodnie pracy
s owocami drzewek pienidzy, a te nie wyrosn dziki czterogodzin-
nym tygodniom pracy!
MJ, a co z marketingiem afiliacyjnym? Czy to jest Fastlane? Znam
kilku takich, ktrzy niele zarabiaj jako marketingowcy afiliacyjni.
Marketing afiliacyjny narusza przykazania wejcia i kontroli, ale
jeli jeste w stanie obali te restrykcje, moe on sta si drog Fas-
tlane. Niestety, sam w sobie nie jest on Fastlane. Tak, blunierstwo!
Chostano mnie za moj postaw na niektrych forach, powiconych
marketingowi afiliacyjnemu. Zabawne, e mnie nazywaj gupcem,
a sami spdzaj dni na przegldaniu Internetu w poszukiwaniu oka-
zji na rozpowszechnienie jakiego produktu Fastlane (np. takiego, jak
mj!).
Jasne, nie ignoruj faktu, e niektrzy marketingowcy afiliacyjni
zarabiaj przyzwoite pienidze i e podobnie jest w przypadku zwy-
cizcw loterii. Prawd te jest to, e istniej marketingowcy sieciowi,
ktrzy s milionerami. Mj punkt widzenia nie jest bezwzgldny, ale
bierze pod uwag prawdopodobiestwo. Kiedykolwiek naruszysz kon-
trol, rezygnujesz z niej. Kiedy marketingowiec afiliacyjny docza do
mojej firmy i zaczyna sprzedawa moj usug, wwczas oddaje mi
kontrol i wykorzystuje niskie bariery wejcia. Gdy decydujesz si na-
ruszy wejcie, musisz by wyjtkowy.
Na kadego marketingowca afiliacyjnego, zarabiajcego
30 000 dolarw miesicznie, przypada 300 000 takich, ktrzy zarabia-
j mniej ni 100 dolarw. Na kadego managera sieciowego, zarabiaj-
cego 50 000 miesicznie, przypada 500 000 takich, ktrzy zarabiaj
mniej ni 100 dolarw. Na kadego zwycizc loterii, ktry zarabia
milion, przypadaj miliony przegranych. Prawdopodobiestwo! Jeli
uwaasz, e moesz pokona prawdopodobiestwo i by wyjtkowym
powodzenia i gratulacje! Przychodzi mi do gowy kilku marketin-
gowcw afiliacyjnych, ktrzy s warci miliony. Nie jest to niemoliwe,
jeli masz za sob solidny proces!
Dowiadczenie w dyscyplinie niezwizanej z Fastlane nie ozna-
cza, e dana dyscyplina jest bezwartociowa i powinno si jej unika.
Mwi o matematyce i prawdopodobiestwie dlatego mj chleb nie
jest w cudzym koszyku. Marketing afiliacyjny jest potnym mechani-
zmem, ktry moe rozwin Twj biznes. Dlatego popieram tworzenie
programw afiliacyjnych, do ktrych docz masy, a nie doczanie
do nich.
MJ, czy sugerujesz, abym odpuci sobie studia?
Zaley to od kosztw, Twojego stopnia dojrzaoci, Twoich celw
i marginalnych korzyci ze studiowania. Jeli chcesz by lekarzem, in-
ynierem lub pielgniark, potrzebujesz szkoy! Jeli chcesz wynale
produkt, ktry wymaga wiedzy technicznej, prawdopodobnie bdziesz
potrzebowa studiw! Uwaaj na suebno szkolnictwa i wiedz, e
wysze wyksztacenie nie jest warunkiem osignicia bogactwa, po-
niewa formalne wyksztacenie moe czasami dziaa przeciwko To-
bie. Szybko zdobywania wyksztacenia rni si, zalenie od zaka-
danego celu i kosztw. Ja chodziem do szkoy i nie auj tego. Innymi
sowy, poszedbym na studia jeszcze raz.
MJ, mj sponsor twierdzi, e pozbawiasz ludzi marze i e Twj
pogld na marketing sieciowy jest wypaczony.
wietnie. W takim razie nadal suchaj jego rad. Za pi lat daj mi
zna, jak Ci idzie.
Mam on i dwjk dzieci na utrzymaniu i nie mog sobie pozwoli
na odejcie z pracy. Jak mog znale czas na wejcie na szybki pas?
Czas nie jest problemem s nim podanie i pasja. Utkne g-
boko w puapce, poniewa masz zobowizania. Tak Slowlane zwycia
i sprawia, e jeste podatny na dziaanie jego planu. Aby si uwolni,
musisz podj zobowizanie i czerpa si z niezaspokojonej pasji,
z myl o sobie i Twojej rodzinie. Pasja ta odnajdzie dla Ciebie czas,
niezalenie od tego, czy bd to wczesne poranki, pne wieczory, czy
weekendy. Bez palcej pasji Twoje pragnienie objawia si jedynie jako
zainteresowanie, a nie powicenie. Oddani przedsibiorcy Fastlane
tworz bogactwo, a zainteresowani tworz wymwki.
MJ, kiedy kupie swoje pierwsze Lamborghini, czy poczue si
szczliwy? Rozwaam zakup Porsche.
Samochody i inne drogie zabawki nie uczyni Ci szczliwym.
Byem szczliwy ju zanim kupiem swoje pierwsze Lamborghini.
Szczcie miao rdo w procesie osigania celu, a zakup by nagrod
i wydarzeniem. Spenienie jest procesem i efektem Twojego dowiad-
czenia. Nie samochd, a proces, skadajcy si z powtarzanych i pe-
nych pasji osigni, zbliajcych Ci do celw, uczyni Ci szczli-
wym. A kiedy tak si stanie, moesz by zaszokowany wiadomoci,
e samochd marze nie jest ju obiektem podania.
Jestem samotn matk i pracuj jako higienistka stomatologiczna.
Jak mog wjecha na szybki pas?
Niezalenie od Twojego zawodu, wejcie na drog Fastlane zawarte
jest w przykazaniach (potrzeby, wejcia, kontroli, skali i czasu). Czy
jeste w stanie stworzy biznes, ktry zaspokoi potrzeb na masow
skal? Czy na Twojej obecnej drodze (stomatologia) istnieje potrze-
ba, ktrej zaspokojenia pomogoby tysicom? Jeli nie jeste w stanie
dostrzec potrzeby ani rozwiza problemu w Twojej brany, musisz
rozcign pole widzenia na wiat i inne drogi, ktre su tysicom.
Pamitaj, e nie jeste tylko higienistk stomatologiczn, ale rwnie
matk, kobiet i crk. W tych podzbiorach s setki drg. Czym si
interesujesz? Polityk? Natur? Ogrodnictwem? Czy istniej w tych
obszarach niezaspokojone potrzeby? Jeli nie jeste w stanie odkry
nowej drogi, pozwl problemowi, ktry wymaga rozwizania, odkry
dla Ciebie drog.
Zaoenie biznesu jest ryzykowne. Czy istnieje jaki sposb na zmi-
nimalizowanie tego ryzyka?
Tak. Wejd do biznesu z waciwego powodu, a takim powodem
jest wypenienie luki na rynku lub robienie czego lepiej ni inni. Bi-
znes staje si ryzykowny, kiedy przedsibiorcy zakadaj firmy z nie-
waciwych, samolubnych powodw. Pamitaj, obcych nie obchodz
Twoje marzenia. Jestemy samolubni z natury i staramy si zaspokoi
nasze potrzeby i zachcianki. Ryzyko potguje si, kiedy wchodzisz do
biznesu robic to, co kochasz, zamiast to, co wymaga zrobienia. Ry-
zyko wzmaga si, kiedy oddajesz kontrol nad gwnymi funkcjami
biznesu komu innemu. Tak, biznes niesie ze sob ryzyko, poniewa
przedsibiorcy zatracaj jego fundamentalny cel, ktrym jest rozwi-
zywanie problemw i pomoc blinim. Zysk nie przewodzi dziaaniom,
ale idzie w lad za nimi.
MJ, jest oczywiste, e masz fioa na punkcie kontroli. Skoro Fastla-
ne oparte jest na pasywnym dochodzie z odsetek, w jaki sposb radzisz
sobie ze stopami procentowymi, jeli nie moesz ich kontrolowa? Jeli
stopy procentowe wynosz zero, czy nie uniewania to Fastlane?
Tak, jeli chodzi o mj plan finansowy, mam fioa na punkcie kon-
troli i Ty powiniene by taki sam. Jeli nie masz kontroli, Twj kom-
fort i bezpieczestwo mog sta si zalene od kogo innego. To nie dla
mnie. Poza tym, zgadzam si, e nie jestem w stanie kontrolowa stp
procentowych. Twoja liczba (rozdzia 37) powinna by odpowiednio
dua, aby oprze si wahaniom stp procentowych. Nawet dzi, kiedy
stopy procentowe s niskie, nadal znajduj bezpieczny, przewidywal-
ny zwrot na poziomie 5 proc., poniewa myl globalnie, a nie lokal-
nie. Jeli Twoje oszczdnoci opieraj si na zwrocie 10 proc. rocz-
nie, oszukujesz samego siebie i staniesz si podatny na ble zwizane
z wysokoci oprocentowania. Umie poprzeczk dostatecznie nisko,
aby by gotowym na wahania.
MJ, czy dobry mentor moe by rodzajem szofera wehikuu do bo-
gactwa?
Mentorzy oferuj znakomite zasoby, jeli oczekuje si od nich prze-
wodnictwa, a nie osobistej eskorty. Miaem okazj mentorowa kilku
osobom, ale niektre z nich nie byy szczerze zainteresowane cik
prac i powiceniem chciay, aby kto przej ryzyko i przeprowa-
dzi ich za rk przez proces. Mentorowanie nie polega na outsourcin-
gu procesu, ale na zapewnieniu Ci przewodnictwa w procesie kreo-
wania Twojej wasnej podry. Dobrzy mentorzy s przyspieszajcym
wiatrem w plecy.
MJ, czy nie jeste hipokryt, kiedy choszczesz materialistyczn
ekstrawagancj, a sam wykorzystujesz do opisu Fastlane dobra mate-
rialne, takie jak Lamborghini i due domy?
Nie, poniewa Fastlane nie polega na kupowaniu rzeczy, ale na wol-
noci, ktra pozwala na zakup czegokolwiek chcesz. Istnieje rnica
pomidzy byciem uwizionym przez swoje rzeczy a kupowaniem rze-
czy, na ktre Ci sta. Jeli jeste w stanie wyoy 300 000 dolarw
na samochd i nie zosta przykutym do tej transakcji, id na cao.
MJ, utknem w zgubnej rutynie, z ktrej nie mog si wyrwa.
W cigu dnia ukadam towar na pkach, a wieczorami zmywam na-
czynia. Nie czuj, e robi jakiekolwiek postpy.
Zmiana zaczyna si wraz z Twoimi przekonaniami, poniewa to
one dyktuj Ci przysze wybory. Jeli chcesz wykona krok naprzd,
musisz uwierzy, e jeste w stanie tego dokona. Musisz dokona
wyboru, aby rozpocz swj proces, a on rozpoczyna si wraz z pro-
st decyzj. Zacznij dokonywa lepszych decyzji, a Twoim pierwszym
wyborem powinna by analiza wyborw z przeszoci. Dlaczego jeste
w tym miejscu, w ktrym si znalaze? Co byo zdradzieckim powo-
dem, ktry postawi Ci przy zmywaku?
Musisz take zastanowi si nad tym, jak moesz pomc innym,
wykorzystujc swoje talenty. Jeli nie posiadasz talentu, musisz go
zdoby. Moesz sta si ekspertem w jakiejkolwiek dziedzinie, dziki
zdobyciu odpowiedniej iloci wiedzy i jej praktykowaniu. Jest to fakt.
Niestety, takie powicenie ma wysok cen i czsto wie si z wy-
czeniem telewizora i przedoeniem lepszej przyszoci nad natych-
miastow przyjemno.
Nie dbam o to, czy szorujesz muszle klozetowe. Jeli zaspokoisz
potrzeby wielu ludzi, zaspokoisz potrzeby czowieka. A ten czowiek?
Ten czowiek to Ty.
DODATEK B
40 wytycznych ycia Fastlane
Postanawiam, e
1. Nie bd uwaa Boga si szybko za nieprawdopodobne.
2. Nie pozwol ideologii Slowlane przymi moich marze.
3. Nie pozwol prognostykom Slowlane skazi mojej prawdy ich
dogmatami.
4. Nie bd traktowa Slowlane jak planu, ale pozwol mu by cz-
ci planu.
5. Nie bd sprzedawa swojej duszy w zamian za weekendy.
6. Nie bd oczekiwa ani poszukiwa szofera do bogactwa.
7. Nie bd wymienia czasu na pienidze.
8. Nie powierz kontroli nad moim planem finansowym czasowi.
9. Nie porzuc kontroli nad swoim planem finansowym.
10. Nie bd traktowa czasu tak, jak gdyby tryska z fontanny i byo
go pod dostatkiem
11. Nie bd dawa wiary wydarzeniom, ale bd wierzy w procesy.
12. Nie bd przyjmowa rad od guru, ktrzy gosz warto jednej
mapy, bogacc si dziki innej.
13. Nie bd uywa procentu skadanego do zdobycia bogactwa, ale
do generowania dochodu.
14. Nie bd okazywa braku szacunku dla pasywnoci dolara.
15. Nie przestan uczy si w momencie ukoczenia szkoy, ale wa-
nie wtedy zaczn.
16. Nie wnios do swojego ycia ciaru pasoytniczego dugu.
17. Nie bd gra w druynie konsumentw i zamieni j na druyn
producentw.
18. Nie odrzuc moliwoci spenienia swoich marze.
19. Nie bd poda za pienidzmi, ale za potrzeb.
20. Nie bd zasila mojej motywacji mioci, ale pasj.
21. Nie bd si skupia na wydatkach, ale na zarobkach.
22. Nie bd paci sobie na kocu, ale jako pierwszemu.
40 WYTYCZNYCH YCIA FASTLANE I 519
23. Nie bd robi tego, co robi wszyscy inni.
24. Nie bd ufa kademu, ale pozwol innym na udowodnienie mi,
e warto im ufa.
25. Nie oddam kontroli nad swoim biznesem.
26. Nie bd podrowa autostopem. Bd stara si siedzie za kie-
rownic.
27. Nie bd dziaa w obrbie ograniczonej skali i na maych obsza-
rach.
28. Nie bd okazywa braku szacunku dla mocy moich wyborw.
29. Nie bd pywa w kauy jak gupik bd jak rekin w oceanie.
30. Nie bd najpierw konsumowa najpierw wyprodukuj, a potem
skonsumuj.
31. Nie bd angaowa si w biznesy o niskich barierach wejcia lub
bez barier.
32. Nie bd inwestowa w cudze marki, ale w swoje.
33. Nie bd polega na pomysach, ale na ich realizacji.
34. Nie porzuc swojego klienta dla innych interesariuszy.
35. Nie bd budowa biznesu, ale mark.
36. Nie bd opiera swoich przekazw marketingowych na cechach,
ale na korzyciach.
37. Nie bd poligamicznym oportunist: skupi si na jednym!
38. Nie bd prowadzi biznesu, jak gry w warcaby, ale jak gr w sza-
chy.
39. Nie bd y ponad stan, ale bd si stara zwikszy rodki.
40. Nie bd y bez zabezpieczenia, jakie stanowi znajomo pod-
staw finansw.
DODATEK C
Dalszy cig Fastlane
Fastlane na Facebooku
http://www.facebook.com/TheMillionaireFastlane
http://www.facebook.com/WydawnictwoGall
Rozmawiaj o Fastlane
http://www.theFastlaneForum.com
http://www.fastlane.com.pl
Artykuy Fastlane
http://www.FastlaneEntrepreneurs.com
MJ DeMarco
http://www.MJDeMarco.com
http://www.twitter.com/MJDeMarco
The Millionaire Fastlane
http://www.theMillionaireFastlane.com
ODWA SI MARZY I 523
wybrane fragmenty
ZAPOWIED WYDAWNICZA
Czy kiedykolwiek siedziae w toalecie ze spuszczonymi spodniami
i kiedy ju bye gotowy dokoczy, okazywao si, e brakuje papieru
toaletowego? Nie zaprzeczaj! Dobrze wiesz, o czym mwi. Trzy nad-
darte strzpki papieru, wiszce u krawdzi tekturowej tuby wydaj si
wtedy z Ciebie drwi. Niezbyt dobrze jest znale si w takiej sytuacji.
Istniej tylko dwie lub trzy opcje. Moesz zawoa o pomoc, co jest zbyt
upokarzajce, ale jest to jakie wyjcie. Mgby te, szurajc nogami,
uda si na poszukiwanie nowej rolki. To straszne, ale rwnie jest to
jakie wyjcie. Ostatni opcj, i zazwyczaj najlepsz, jest zadowolenie
si tym, co masz. A kiedy zaprzgniesz do pracy swj przedsibiorczy
umys, uwiadomisz sobie, e dysponujesz czym o wiele wicej ni trzy
ndzne skrawki papieru.
A oto szczegowa relacja. Wybierasz trzeci opcj i decydujesz
si da sobie jako rad. Spjrzmy prawdzie w oczy masz reputacj
kogo, kto zuywa wicej ni trzy skrawki. Musisz si zastanowi, co
jeszcze moesz Aha! Tak! Kosz na mieci! Jak mistrz gimnastyki,
wykonujcy skok przez koza, unosisz si na ramionach i wycigasz
nog. Dokadnie na odpowiedni odlego. Z drc z wysiku
nog, niepewnie zaczepiasz butem o krawd kosza na mieci i zaczy-
nasz przyciga go do siebie. Chod do mamusi, powtarzasz w my-
lach.
Jest! Czas zbada nowo odnaleziony skarb: zuyta chusteczka hi-
gieniczna. Dobrze, bardzo dobrze. Patyczek do czyszczenia uszu. Ok-
ruciestwo! W ostatecznoci przydatny. Kilka wacikw. OK, moesz
je wykorzysta oraz ni dentystyczna? Nie ma mowy! Przy nici den-
tystycznej wyznaczasz granic. A wic przy trzech skrawkach papieru,
kilku wacikach, zuytej chusteczce i nieznacznej dubaninie patycz-
kiem do czyszczenia uszu, wychodzisz wiey jak stokrotka, gotw
stawi czoa wiatu. Oczywicie nie zmieniasz rolki na now dla na-
stpnego faceta. Niech si uczy na bdach!
(...)
Czy dostrzegasz w tym niesamowit lekcj przedsibiorczoci?
W owym najbardziej wyzywajcym, najbardziej ludzkim momencie,
demonstrujemy nieskoczone moliwoci dokonywania cudw.
Kiedy dosownie nie moemy pozwoli sobie na to, aby po prostu wsta
i odej, znajdujemy sposb na wykonanie zadania. Z trzema skraw-
kami papieru, resztkami z pojemnika na mieci i by moe z podart
na kawaki tekturow tub. Niemoliwe staje si bardzo moliwe.
Jest co niesamowitego w tym, jak ostroni, troskliwi i pomyso-
wi jestemy w obliczu mocno ograniczonych zasobw. Zastanawiajce
jest rwnie, jak szybko zuywamy nasze zasoby, kiedy wydaje si,
e mamy ich duo. Problem ley w dziaaniu naszego umysu. Kie-
dy mamy wiadomo dostatku w odniesieniu do konkretnej sytuacji
(np. pena rolka papieru toaletowego), przeksztacamy t informacj
w beztrosk wizj wiecznego dostatku (np. niekoczce si zasoby pa-
pieru toaletowego w zasigu rki). Wtedy marnujemy to, co mamy,
a nawet jeszcze gorzej nie sprawdzamy zapasw, aby uchroni si
przed ich wyczerpaniem. Po prostu zakadamy, e mamy papieru pod
dostatkiem. Siadamy, robimy, co do nas naley, a potem sigamy po
papier i trafiamy rk w pustk. Cholera! Znw to samo.
Dzia zamwie:
tel./faks 32 253-02-47
tel. kom. 515 096 975
gall@gall.pl
wybrane fragmenty
Z SERII IQ ROZWIJAJ INTELIGENCJ FINANSOW POLECAMY:
Ta ksika nie mwi o jakiejkolwiek konkretnej dziedzinie dzia-
alnoci. Opowiada ona o drodze, ktr musi przeby kady, kto chce
odnie sukces o tym, czego trzeba si nauczy, wprowadzi w y-
cie i czego trzeba dowiadczy. Wyjaniam w niej pewne kluczowe
elementy kreowania bogactwa i uwalniania Twojego potencjau za-
sady, ktre moesz stosowa w kadej sytuacji, niezalenie od tego,
jak wielki dystans dzieli Twoj obecn sytuacj finansow od Twoich
aspiracji. Ksika ta nie ma jednak na celu da Ci gotowej recepty na
sukces. Ma ona suy pomoc w wypracowaniu Twojego wasnego
przepisu. Mam nadziej, e z radoci odbdziesz podr, w trakcie
czytania tej ksiki i stosujc opisane zasady, stworzysz wicej boga-
ctwa w swoim yciu.
(...)
Nie kady chce stworzy potne biznesowe imperium zatrud-
niajce setki czy tysice ludzi. Wielu z nas chciaoby po prostu mie
przedsibiorstwo, ktre mogoby funkcjonowa samo, podczas gdy my
udamy si na dusze wczasy, lub firm, ktra mogaby zosta sprze-
dana z dostatecznie wysokim zyskiem, zapewniajc nam troch wol-
nego czasu na zastanowienie si, czym zaj si w nastpnej kolejno-
ci. Wikszo z nas po prostu chce przesta martwi si o pienidze.
Pragniemy stylu ycia i wyborw, jakie moemy kupi za pienidze,
ale mamy wiadomo, e bogactwo finansowe nie jest tak wane,
jak spdzanie czasu z ludmi, na ktrych nam zaley i cieszenie si
prostymi yciowymi przyjemnociami. Innymi sowy, wikszo z nas
nie chce by nadmiernie bogatymi my chcemy po prostu finansowej
wolnoci.
wybrane recenzje prasowe
Planuj i boga si wydaje si na pierwszy rzut oka ksik bar-
dzo typow. Ot, jednym z wielu na rynku biznesowych poradnikw. Ma
jednak ukryty pazur i to co, co pozwala nazwa j inspirujc. Za-
my, drogi Czytelniku, e chcesz by czowiekiem bogatym. Nie obrzyd-
liwie bogatym. Prawdopodobnie nie marzysz o byciu nowym Gatesem
albo nie szukajc daleko Solorzem-akiem. Ich prywatne samoloty
s owszem imponujce, ale i presja, jaka na nich ciy, jest przecie
olbrzymia. Ty zapewne mylisz sobie, e wystarczyyby Ci rednia fi-
remka i skromne kilka milionw na koncie. Tyle, by nie martwi si
ewentualnym krachem systemu emerytalnego czy nieoczekiwan choro-
b w rodzinie. Jeste czowiekiem pracowitym, ale... bez przesady. Nie
chcesz przecie tyra po 12 godzin tygodniowo bez wit i weekendw
i widywa rodziny tylko na zdjciu ustawionym na biurku, a przyjaci
jedynie na Facebooku i Naszej Klasie. Dobrze byoby te pojecha raz
na jaki czas (ale z pewnoci regularnie) na kilkumiesiczn eskapad
do Azji czy Ameryki Poudniowej. Nie stresujc si, e bez Ciebie cay
biznes si zawali i nie bdzie ju do czego wraca.
Takie mniej wicej aspiracje ma czytelnik, do ktrego swoj ksi-
k skierowa Steve Grounds. Autor jest Nowozelandczykiem i trenerem
biznesu. Ksika Planuj i boga si jest wanie owocem jego przemy-
le. Cakiem udan mieszank poradnika z cyklu jak uwierzy w sie-
bie, wymyli i rozkrci wasny biznes z elementarzem profesjonalnego
zarzdzania czasem. Groundsa czyta si dobrze i przyjemnie.
Rafa Wo
DZIENNIK GAZETA PRAWNA 11.05.2012
Planuj i boga si to nie tylko poradnik biznesowy, ale inspiracja
dla wszystkich drobnych i rednich (oraz przyszych) przedsibiorcw,
ktrzy nie boj si pozmienia swoich zawodowych przyzwyczaje.
MBA Manager Nr 6/2012
Dzia zamwie:
tel./faks 32 253-02-47
tel. kom. 515 096 975
gall@gall.pl
wybrany fragment
Z SERII IQ ROZWIJAJ INTELIGENCJ FINANSOW POLECAMY:
Dlaczego niektrzy cae ycie szukaj swojej szansy a inni co-
dziennie je wykorzystuj? Ten rodzaj szczcia, ktry mam na myli,
kiedy mwi o dzieciach szczcia, jest o wiele bardziej stanem bycia
szczliwym ni efektem dziaania jakiego szczliwego trafu. Jest
sposobem ycia, ktry umoliwia czowiekowi stale odkrywa i wyko-
rzystywa swoje szanse. Dzi nazywamy to spenieniem. W tej ksice
chodzi wanie o te dzieci szczcia i ich szczegln umiejtno do-
strzegania szans.
wybrane rekomendacje
Dlaczego ta ksika jest najlepszym przewodnikiem yciowym, jaki
miaem w rkach od blisko 30 lat? Dlatego, e nie jest poradnikiem
motywacyjnym w stylu przebrzmiaego ju amerykaskiego pozytyw-
nego mylenia ani magicznym sekretem w stylu new age. Dzieci
szczcia to prezentacja realnego i skutecznego nastawienia podej-
cia do ycia, osobistego szczcia i pienidzy. Ksika zostaa napi-
sana przez praktyka, Europejczyka, ktry dodaje nam odwagi, dzielc
si swoim osobistym dowiadczeniem, odkrywajc nawet chwilami za-
son intymnoci. Gwna teza tej ksiki gosi, e szczcie powstaje
w naszych sercach i umysach, e jest kwesti twrczego nastawienia,
dostrzegania moliwoci i odwagi podania za tymi odkryciami.
Jacek Santorski
psycholog biznesu
Jest to jedna z tych ksiek, ktre pomagaj zrozumie, e szczcie
nie jest odlegym celem, ktry kiedy bdzie mogo osign niewielu
wybranych, ale faktem, ktry moe odkry kady z nas w chwilach
swojej penej obecnoci.
Willigis Jger
benedyktyn i mistrz zen
To najbardziej szalona ksika, napisana przez najbardziej za-
krconego autora oczywicie w pozytywnym znaczeniu tego sowa.
Jeeli poddamy si ywioowej narracji, by moe dowiadczymy cha-
osu wspczesnego wiata, ale moliwe take, e dostrzeemy sens na-
szego ycia i szanse, ktre w nim na nas czekaj.
Sthaman Marek Prejzner
nauczyciel zen
Czy kto powiedzia Ci kiedy prawd prosto oczy? Tak, e zabra-
ko Ci sw, by zaprzeczy? Nie mona jej wtedy nie zobaczy, uda,
e jej nie ma. Jest. Taka jest wanie ksika Dzieci szczcia. Z ka-
dym nowym rozdziaem przeyjesz kolejne odsony prawdy. Bardzo
czsto poczujesz si jak przed lustrem, w ktrym zobaczysz swoje od-
bicie. Nie to wyidealizowane, ale to prawdziwe. A kiedy zobaczysz,
bdziesz mg co z tym zrobi. To bdzie Twoja szansa.
Tej ksiki nie da si odoy na pk, bo ona zostaje w Tobie, gdy
j przeczytasz.
Piotr Dziankowski
strona internetowa: TAK CHC Y!
informacje o autorze
Hermann Scherer jest znanym mwc i ekspertem biznesu, za-
liczanym do najlepszych w swoim fachu. Wygosi ponad 2000 wy-
kadw przed publicznoci, ktrej czna liczba przekroczya 400
tysicy osb. Jest autorem 30 ksiek, ktre przeoono na 18 jzy-
kw. Wygasza odczyty, doradza i cigle stawia przed sob nowe cele
i nowe wyzwania. Mieszka na stae w Zurychu, ale jego domem jest
cay wiat, gdzie wygasza swoje porywajce wykady. Zawsze przy sa-
lach wypenionych publicznoci po same brzegi. Jego ksika Dzieci
szczcia gocia przez 3 tygodnie na licie bestsellerw tygodnika
Der Spiegel.
Dzia zamwie:
tel./faks 32 253-02-47
tel. kom. 515 096 975
gall@gall.pl

Fastlane Milionera PDF

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Fastlane Milionera PDF

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

ODWA SI MARZY I 1

Fastlane to odwieajce spojrzenie na tworzenie bogactwa wtedy,

240 I FASTLANE MILIONERA

You might also like