UKAD KRWIONONY

SERCE
* pooone w rdpiersiu za mostkiem
* wielkoci i ksztatem przypomina do zacinit w pi
* jest to sprawna pompa zawieszona na naczyniach krwiononych posiadajca wasny
system naczyniowy (ttnice wiecowe i yy serca
* od zewntrz serce otoczone jest cienkim cznotkankowym workiem ! osierdziem
* ciana serca jest trwarstwowa"
# wsierdzie ! wyciea wewntrzn powierzchni jam serca$ cienki na%onek lecy na
cznotkankowej %onie$ do ktrej wnikaj zakoczenia nerwowe oraz naczynia
wosowate
# !rdsierdzie ! rodkowa warstwa tworzona przez misie sercowy$ &ru%o
rdsierdzia w o%u przedsionkach jest stosunkowo niewielka i wynosi okoo '#(mm$ w
prawej komorze osi&a ju )mm$ a w lewej *)mm
# nasierdzie ! naj%ardziej zewntrzna warstwa$ cznotkankowa
+rawa komora
+rawy przedsionek ,ewy przedsionek
+rze&roda midzy#
przedsionkowa
,ewa komora
+rze&roda midzy#
komorowa
-astawka
przedsionkowo#
komorowo prawa
(trjdzielna
-astawka przedsionkowo#
komorowo lewa
(dwudzielna.mitralna
+ksiycowate zastawki
+ie pucny
/yy pucne
0orta
/ya &wna &rna /ya &wna dolna
* w prze&rodach nie ma otworw$ dlate&o krew przepywajca przez praw i lew poow
serca nie miesza si
* zastawki zapo%ie&aj co1aniu si krwi
Naczynia "rwiono!ne
#y$y
# krew tra1ia tu z sieci naczy
wosowatych
# pynie pod niewielkim cinieniem w
stron serca
# ciany y s cienkie$ sa%o
zaznaczona jest warstwa mini
&adkich$ niewiele jest wkien
sprystych w warstwie zewntrznej
# w yach zwykle wystpuj
zastaw"i uniemoliwiajce co1anie
si krwi
Naczynia w$osowate
%"a&i'arne(
# ciany z%udowane s z cienkiej
warstwy !rd)$on"a
# niezwykle roz%udowana sie
tych naczy umoliwia %ardzo
sprawn wymian su%stancji
midzy krwi i niemal kad
komrk ciaa
*+tnice
! odprowadzaj krew z serca$
# skurcze serca znacznie podnosz
cinienie krwi$ dlate&o ttnice maj
&ru%e$ spryste ciany z
roz%udowanymi warstwami
miniowymi i licznymi wknami
sprystymi
,"$ad zam"ni+ty # krew kry
wycznie w sercu i naczyniach$ nie
wylewa si do jam ciaa
Sc-emat o.'ny
2oraz mniejsze
ttniczki
3tnice
/yy
4aczynia wosowate
2oraz wiksze yki
Kr/0enie wrotne
Sie1 dziwna 0y'o20y'na
4aczynia wosowate
wtro%y
/ya wrotna
/yy wtro%owe
Sie1 dziwna t+tniczo2t+tnicza
%ner"i(
3tniczka doprowadzajca krew
do ciaek nerkowych
5ie naczy wosowatych
3tniczka odprowadzajca
3e$ne o"r/0enie "rwi
* w czasie jedne&o pene&o okrenia krew
przepywa przez serce dwukrotnie
4a$y o)ie.
%&$,cny(
D,0y o)ie.
%,stroowy(
+ie pucny i ttnice
pucne
4aczynia wosowate puc
/yy pucne
,ewy przedsionek
+rawa komora ,ewa komora
3tnice
4aczynia wosowate
(dochodzce do wszystkich
czci ciaa
/yy
/yy &wne
+rawy przedsionek
0orta
4aczynia wosowate
oplatajce jelita
SYS*E4 WIE5COWY %KR6#ENIE WIE5COWE(
# zaopatruje serce w tlen i surowce paliwowe (&lukoz i wolne kwasy tuszczowe
# utworzony z ttnic wiecowych (odchodzcych do aorty$ naczy wosowatych i
y serca
# niewydolno systemu prowadzi do niedotlenienia minia sercowe&o
KR6#ENIE KRWI
Ci!nienie
# podczas skurczu lewej komory cinienie krwi w duych ttnicach o%ie&u ustrojowe&o osi&a
warto o"7 89:mm;.
# podczas rozkurczu serca cinienie spada w nich do ok6 <:mm;.
# wartoci te ule&aj zmianie &dy pojawiaj si nieprawidowoci w pracy ukadu krenia
# szcze&lnie nie%ezpieczne jest tzw6 ci!nienie t+tnicze (skurczowe stale wiksze ni
8=:mm;.$ &dy jednoczenie cinienie rozkurczowe przekracza 8::mm;.$ serce nieustannie
pracuje w warunkach przecienia
3
a
,
z
a
5erce pozostaje
rozkurczu
7toczenie krwi do
komr
S
"
,
r
c
z

&
r
z
e
d
s
i
o
n
"

w
+
o
w
o
d
o
w
a
n
y

i
m
p
u
l
s
a
m
i

s
k
u
r
c
z
o
w
y
m
i
8amy serca wypeniaj si krwi
napywajc z y
-astawki pksiycowate s
zamknite$ cinienie krwi w sercu
jest niskie (cinienie krwi to parcie
wywierane przez krew na
wewntrzne ciany serca lu%
wewntrzne ciany naczy
krwiononych
we w$"nac- w+z$a
zato"owo2
&rzedsion"owe.o
samorzutnie powstaj
impulsy skurczowe$ ktre
rozprzestrzeniaj si w sercu
-astawki pksiycowate s
zamknite
S
"
,
r
c
z

"
o
m

r
4
a
s
t

p
u
j
e

&
d
y

d
o

k
o
m

r

p
r
z
e
z

w

z
e

p
r
z
e
d
s
i
o
n
k
o
w
o
#
k
o
m
o
r
o
w
y

i

p

c
z
e
k

9
i
s
s
a

d
o
t
r

s
k
u
r
c
z
e

w
y
t
w
o
r
z
o
n
e

w

w

:
l
e

z
a
t
o
k
o
w
o
#
p
r
z
e
d
s
i
o
n
k
o
w
y
m
+odwysza si
cinienie krwi
-amykaj si zastawki przedsionkowo#
komorowe (pierwszy ton serca
7arto cinienia krwi w komorach
przekracza warto cinienia krwi w
ttnicach
;twieraj si
zastawki
pksiycowate
<porcja= krwi zostaje
wtoczona do ttnic
>omory wiotczej i cinienie krwi w ich
wntrzu si zmniejsza
7arto cinienia krwi w komorach
spada poniej warto cinienia krwi w
ttnicach
-amykaj si zastawki
pksiycowate (dru&i ton
serca
*+tno
# za kadym razem$ &dy lewa komora wtacza krew do ttnic$ ule&aj one miejscowemu
rozszerzeniu
# rozszerzenie to rozprzestrzenia si jako >a'a take wzdu aorty i odchodzcych od niej ttnic
# 1al t wyczuwamy jako t+tno %&,'s(
# pozwala nam ono oceni czstotliwo skurczw serca
# w spoczynku ttno powinno wynosi okoo ?9 ,derze@ na min,t+
Krew i &otenca$y e'e"tryczne
# podczas wysiku 1izyczne&o serce przetacza ? razy wicej krwi
# w pracujcym sercu zmieniaj si potencjay elektryczne$ ktre docieraj take do powierzchni
ciaa
# dziki temu moemy %ada i zapisywa aktywno elektryczn serca w postaci
e'e"tro"ardio.ram, %EKA(
Wydo'no!1 ,"$ad, "r/0enia
# rz,t min,towy serca ! toczenie =' "rwi w ci/., min,ty (@' uderzenia * @Aml o%jtoci
wyrzutowej komr serca$ w trakcie odpoczynku
# dla okrelenia wydolnoci ukadu stosuje si ws"aBni" sercowy (WS$ jest to stosunek rzutu
minutowe&o serca (l.min do powierzchni ciaa (m
'

# w s&oczyn", warto wynosi okoo CD= 'Em

9
Emin$ w czasie wysi$", moe wzrosn do 9C
'Em
9
Emin
CYKF 3RACY SERCA UKAD 3RGEWODG6CY SERCA
* serce posiada ,"$ad &rzewodz/cy pozwalajcy na wykonywanie samoistnych
rytmicznych skurczw
* ukad ten z%udowany jest ze specjalnie zmody1ikowanych wkien miniowych (w$"ien
3,r"inie.o
# s one zdolne do okresowe&o tworzenia i przewodzenia %od:cw skurczowych$ ktre
rozprzestrzeniaj si po caym miniu sercowym
* ukad ten spenia 1unkcj Hrozr,szni"aI serca
* podstawowy rytm pracy serca moe %y mody1ikowany przez orodki zlokalizowane w
orodkowym ukadzie nerwowym (orodek &rzys&iesza/cy prac serca znajduje si w
&iersiowym odcin", rdzenia "r+.owe.o$ a zwa'nia/cy prac serca w rdzeni,
&rzed$,0onym
* na prac serca wpywaj take s,)stance c-emiczne$ np6 adrena'ina zwiksza
kurczliwo minia sercowe&o
* w podo%ny spos% dziaa nasercowa di.ita'na (.',"ozyd z na&arstnicy czy "o>eina
(alkaloid wystpujcy w kawie
KR6#ENIE KRWI
Biaka uwalniane s z
uszkodzonych pytek
krwi
%iaka osocza po kontakcie
z rozerwanymi cianami
naczynia aktywuj si
trom%ina zmienia
rozpuszczalny w osoczu
>i)ryno.en w posta
nierozpuszczaln !
>i)ryn+ (wknik
protrom%ina przechodzi
w 1orm aktywn !
trom)in+
2zynnik inicjujcy
waciwe krzepnicie
wkienka 1i%ryny
zalepiaj uszkodzone
miejsce
Cody1ikacja specjalne&o
enzymu osocza #
&rotrom)iny
w sie wkienek wpadaj
m6in6 pytki krwi i
erytrocyty
nastpuj &rocesy
re.eneracyne
tworzy si czop$ ktry
przeksztaca si w skrzep
Cija kilka dni
<strup= odpada
KRGE3NIJCIE KRWI
* umoliwia napraw uszkodzonych naczy
* w normalnych warunkach krew krca w o%ie&ach zachowuje pynn konsystencj
* krew krzepnie$ &dy dochodzi do ,sz"odzenia naczynia i je&o ciany ule&aj skurczeniu
* prowadzcy do hamowania krwawienia$ lokalny skurcz mini &adkich ciany naczynia
krwionone&o nastpuje pod wpywem serotoniny (su%stancji uwalnianej z uszkodzonych
trom%ocytw
SERCE KAKO ARUCGO DOKREWNY
* ciany przedsionkw serca wydzielaj -ormon natri,retyczny ! atrio&e&tyn+ (&e&tyd
&rzedsion"owy
* ten mechanizm c-roni misie przedsionkw &rzed nadmiernym rozci/.aniem$
spowodowanym z%yt du o%jtoci krwi (cinienie jest wwczas take wysokie
* atriopeptyna po dostaniu si do "rwi wdruje z ni do nere"$ &dzie &rzys&iesza >i'trac+
"$+),sz"ow/
* prowadzi to do zmnieszenia o)+to!ci osocza "rwi$ &dy nadmiar pynu zostaje usunity
dro&ami moczowymi
* atriopeptyna roz',Bnia nieznacznie mi+!niw"+ 0y$$ zwikszajc w ten spos% o&ln
pojemno naczy ylnych
* o&lny skutek dziaania hormonu jest taki$ e ci!nienie "rwi ma'ee ! zmniejsza si wic
nadmierne rozci&anie cian przedsionkw
LUNKCKE KRWI
* oddec-owa # dostarcza tlen z puc do wszystkich komrek ciaa
* od0ywcza ! zaopatruje wszystkie komrki w materiay %udulcowe i ener&etyczne
* wyda'nicza ! transport z%dnych i szkodliwych produktw meta%olizmu (przede
wszystkim dwutlenku w&la i zwizkw azotu
* imm,no'o.iczna ! udzia krwi w procesach odpornociowych
* termore.,'acyna ! rozprowadza ciepo u kr&owcw staocieplnych$ poma&a w
utrzymaniu staej temperatury ciaa
* uczestniczy w utrzymaniu od&owiednie.o &; wszystkich tkanek
* trans&ortowanie .azw oddec-owyc-"
# w maym o%ie&u krew przepywajca przez naczynia wosowate puc ule&a ,t'enowani,
(tlen dy1unduje do krwinek czerwonych
# tlen tworzy w czerwonych krwinkach nietrway kompleks z hemo&lo%in ! jasnoczerwon
o"sy-emo.'o)in+
# w naczyniach wosowatych due&o o%ie&u krew zaso%na w tlen oddaje &o do komrek
(poczenie hemo&lo%iny z tlenem ule&a rozkadowi
# powstajcy w komrkach dwutlenek w&la dy1unduje do osocza i do krwinek$ &dzie
wizany jest na rne sposo%y$ m6in6 jako ony w+.'anowe osocza oraz w postaci
"ar)amino-emo.'o)iny
# dwutlenek w&la wdruje wic z krwi w postaci zwizanej chemicznie i czciowo jako
&az 1izycznie rozpuszczony w osoczu
ARU3A AOWNA KRWI I CGYNNIK R-
*6 Drupa krwi"
# &rup krwi okrelaj specjalne )ia$"a znajdujce si w %onach komrkowych krwinek czerwonych
# w ukadzie &rupowym 0 B A wyrnia si cztery &wne &rupy krwi" 0$ B$ 0B i A
# oso%a majca tzw6 %iako 0 ma &rup 0$ a majca tzw6 %iako B ma &rup B
# jeli w %onach erytrocytw wystpuje zarwno %iako 0$ jak i B$ to oso%a ma &rup 0B
# jeeli w %onach erytrocytw nie ma adnych z tych %iaek to oso%a ma &rup A
# w osoczu os% z &rup 0 wystpuj naturalne przeciwciaa antyEB i odwrotnie
# we krwi os% z &rup 0B nie ma takich przeciwcia$ a we krwi &rupy A s o%ecne wszystkie przeciwciaa
Drupa krwi Biakowy czynnik +rzeciwciaa w
osoczu
Coe %y dawc
dla &rup
Coe %y %iorc
&rup
0
B
0B
A
0
B
0$ B
%rak
anty#B
anty#0
%rak
anty#0$ anty#B
0$ 0B
B$ 0B
0B
A$ 0$ B$ 0B
0$ A
B$ A
0B$ 0$ B$ A
A
# w wyniku trans1uzji rnych &rup krwi moe doj do nie%ezpieczne&o z'e&iania si+ erytrocytw ! a.',tynaci (np6 przeciwciaa
anty#B wi si z %iakami B ! dawca B$ %iorca 0
# w &rupie 0B nie ma przeciwcia$ wic teoretycznie mona przetoczy im kad krew (okrelenie ,niwersa'ne.o )iorcy(
# &rupa A nie wywouje a&lutynacji w adnej &rupie krwi (okrelenie ,niwersa'ne.o )iorcy
# w rzeczywistoci zasada uniwersalne&o dawcy i %iorcy jest mocno o&raniczona i podczas trans1uzji podana jest pena z&odno
'6 2zynnik Fh
# czynnik Fh warunkuj inne )ia$"a znajdujce si w tych %onach komrkowych krwinek czerwonych$ najwaniejsze jest )ia$"o D
(wywouje najsilniejsze reakcje odpornociowe
# nazwa pochodzi od mapy ! rez,saD u ktrej po raz pierwszy wykazan t cech
# odczyn dodatni ! R-%M( ! wykazuje krew ok6 G)H przedstawicieli rasy %iaej
# pozostae oso%y nie maj takich %iaek i ich krew wykazuje ujemny odczyn ! R-%2(
# po trans1uzji krwi Fh(I lim1ocyty oso%y z krwi Fh(# zaczynaj produkowa przeciwciaa anty#Fh
(6 Czynni" R- a ci/0a
# znajomo czynnika Fh wana jest dla ko%iet planujcych ci
# jeeli oso%a ma krew Fh(#$ a jej dziecko odziedziczy po ojcu &eny warunkujce krew Fh(I$ to moe doj do "on>'i"t,
sero'o.iczne.o
# pojawia si on &dy krew podu przedostaje si do krwio%ie&u matki (np6 na skutek stanu zapalne&o wywoane&o in1ekcj wirusow
# lim1ocyty matki produkuj wwczas przeciwciaa anty#Fh$ ktre przenikaj przez oysko i i prowadz do uszkodzenia rozwijajce&o si
podu
# poziom przeciwcia anty#Fh podnosi si szcze&lnie szy%ko ju po pierwszym porodzie i utrzymuje si na wysokim poziomie jeszcze
kilka lat p:niej
# czsto tu przed porodem ko%iecie podaje si &otowe przeciwciaa
# zwykle wtedy ukad odpornociowy nie produkuje wasnych przeciwcia$ a poziom sztucznych szy%ko si o%nia
;IAIENA I NIEK*NRE C;OROOY UKADU KR6#ENIA
*6 4ia0d0yca %arterios"'eroza(
# czynniki rozwoju" nieaktywny try% ycia$ nieprawidowe odywianie$ palenie tytoniu$ cukrzyca$ nadcinienie
# pole&a na stwardnieniu cian ttnic wskutek odkadania si w nich lipidw (szcze&lnie cholesterolu i wapnia
# postpujce zwanie ttnic$ szcze&lnie wiecowych$ mz&owych oraz aorty$ prowadzi do zmniejszenia przepywu krwi ! niedokrwienia
'6 C-oro)a niedo"rwiennaP
# powodowana niedokrwieniem w sercu
# o%jawem jest silny %l w okolicy serca ! d,sznica )o'esna
(6 Gawa$ serca (atak serca"
# konsekwencja choro%y niedokrwiennej
# jest to martwica nie zaopatrywanej w tlen czci serca
# konsekwencj rozle&e&o zawau jest z&on
J6 C-oro)a wie@cowaP
# w leczeniu stosuje si leki przeciwdusznicowe$ przeciwzakrzepowe a take za%ie&i chirur&iczne (%ypassy oraz an&ioplastyk
# )y&ass (przsowie umoliwia stworzenie poczenia omijajce&o za%lokowane miejsce
# an.io&'asty"a pole&a na wprowadzeniu do zwone&o naczynia cewnika z niewielkim %alonikiem$ nadmuchanie &o w odpowiednim
miejscu pozwala rozsun zwenie i usun zo&i tuszczu
)6 ArytmiaP
# zakcenia rytmu pracy serca
# leczona operacyjnie przez wszczepienie sztucznych$ elektrycznych rozr,szni"w serca
OADANIA FAOORA*ORYKNE KRWI
*6 ,a%oratoria wyposaone s w nowoczesne$ zautomatyzowane ana'izatory "rwi
'6 7yniki %adania krwi"
WOC ! (white %lood cells licz%a leukocytw w * mikrolitrze krwi o%wodowej
ROC ! (red %lood cells licz%a erytrocytw w * mikrolitrze krwi o%wodowej
3F* # licz%a pytek krwi w * mikrolitrze krwi o%wodowej
;C* ! -emato"ryt ! wska:nik okrelajcy jaki procent penej krwi stanowi erytrocyty$ 923 uatwia okrelenie$ czy krew jest
nadmiernie rozrzedzona czy za&szczona
4CQ ! rednia o%jto erytrocytw
4C; ! rednia zawarto hemo&lo%iny w erytrocycie
ESR ! (kiedy OO szy%ko opadania erytrocytw w jednostce czasu i wzrost (moe oznacza stan zapalny
DILL # hemo&ram pokazujcy ilociowe zestawienie %adania rozmazu leukocytw$ zestawienie ma charakter H lu% podaje si wartoci
%ezwz&ldne
WYKRESY ! znajduj si czasem na wyniku$ ilustruj rne zalenoci$ np6 rozmiarw i licz%y krwinek w danej &rupie
3OGIO4 RN#NYC; RODGAKNW C;OFES*EROFU ! pozwalaj &o ustali szcze&owe %adania krwi
GAWAR*OR 4IKROEFE4EN*NW I 4AKROEFE4EN*NW ! w szcze&owych %adaniach
WAR*OR 3OGIO4U ;OR4ONNW ! w szcze&owych %adaniach
*RO4OOCY*Y
* oderwane$ %ez%arwne$ rnoksztatne 1ra&menty
cytoplazmy duych komrek szpikowych
* * mm( krwi czowieka zawiera 'AA#JAA tysicy
trom%ocytw
* yj od G#*A dni
* niewykorzystane trom%ocyty niszczone s w
ledzionie
* zapocztkowuj zoony proces krzepnicia krwi
* ich podstawow rol jest udzia w homeostazie
(zachowaniu ci&oci naczy krwiononych
FEUKOCY*Y
* %ez%arwne
* wystpuj nie tylko w krwi$ ale take w mniejszych ilociach w lim1ie
* maj rny ksztat$ zazwyczaj kulisty lu% owalny
*cz z nich majca zdolno do wytwarzania wypustek jest mor1olo&icznie %ardzo zmienna
* s wiksze od krwinek czerwonych
* posiadaj komplet or&anelli wewntrzkomrkowych
* u czowieka licz%a leukocytw wynosi przecitnie ?#Ktys6.mm
(
* powstaj &wnie w szpiku czerwonym kostnym oraz w ukadzie lim1atycznym
OsoczeE
S,)stanca mi+dzy"omr"owa
* lekko tawa ciecz zawierajca okoo KAH wody
* rozpuszczone s tu zwizki or&aniczne (okoo KH
* wikszo z nich to %iaka (odpornociowe i 1i%ryno&en
odpowiedzialny za tworzenie skrzepw$ osocze poz%awione
krwi .surowica krwi. nie krzepnie
* rozpuszczona jest tu take &lukoza i niewielka ilo
wolnych kwasw tuszczowych$ hormonw i mocznika
* zwizki nieor&aniczne stanowi niespena *H skadu
(chlorek sodu$ jony potasu$ ma&nezu oraz elaza
pochodzce&o z przemian hemo&lo%iny
E'ementy mor>otyczne
* powstaj &wnie w czerwonym sz&i", "ostnym$ ktry wypenia jamy szpikowe
koci du&ich i paskich oraz przestrzenie pomidzy %eleczkami kostnymi czci
nasadowych koci
* od ?#@ roku ycia ten rodzaj szpiku jest stopniowo zastpowany przez tzw6 sz&i" 0$ty
(t$,szczowy$ ktry nie spenia 1unkcji krwiotwrczej
* u dorose&o czowieka szpik kostny czerwony zachowuje si w tkance &%czastej
* szpik ty wystpuje &wnie w jamach szpikowych koci du&ich
Aran,'ocyty
* posiadaj swoiste
ziarnistoci w cytoplazmie i
patowate jdro
A.ran,'ocyty
* %rak ziarnistoci w cytoplazmie
* pojedyncze kuliste lu% nerkowate jdro
* lekko zasadochonna cytoplazma
NEU*ROLIFE
# o%ojtnochonne
# stanowi ?AH wszystkich
leukocytw
# ich 1unkcj jest o%rona przed
in1ekcjami
# s intensywnie
<produkowane= w czasie
stanw zapalnych
EOGYNOLIFE
# kwasochonne
# stanowi okoo (H
wszystkich leukocytw
# niszcz o%ce %iaka (np6
aler&enne
# intensywnie tworzone przy
zaraeniu pasoytami
(woniem krtym$
tasiemcami oraz w czasie
chor% zaka:nych
%akteryjnych (np6 szkarlatyny
i wirusowych (np6 taczki
OAGOLIFE
# zasadochonne
# stanowi okoo A$)#* H
wszystkich leukocytw
FI4LOCY*Y
# stanowi okoo ')#()H leukocytw
# due kuliste jdro
# okr&awy ksztat
# dostaj si do krwi w postaci mao
aktywnej i dopiero kontakt z anty&enem
prowadzi do ich po%udzenia
Fim>ocyty *
# szpikozalene$ niedojrzewajce w
&rasicy
# cz z nich yje nawet kilka lat
# s &wnie odpowiedzialne za
po%udzanie innych leukocytw do
dziaania (np6 leukocytw B do
produkcji przeciwcia
Fim>ocyty O
# &rasiczozalene$ poniewa
na%ywaj waciwoci
immunolo&iczne w &rasicy
# yj zwykle %ardzo krtko
(od J#*A dni
# odpowiedzialne za produkcj
przeciwcia
4ONOCY*Y
# stanowi okoo )#GH
leukocytw
# s <stranikami czystoci
%iochemicznej= or&anizmu
# mo& wydostawa si poza
wiato naczy ukadu krenia
# maj zdolno szy%kie&o
ruchu pezakowate&o i s
komrkami ernymi
# ma"ro>a.i ! dojrzae
monocyty$ w czasie swoje&o
krtkie&o ycia ((#) dni
poeraj we krwi oraz
otaczajcych ukadach
o&romne iloci %akterii i
skrawkw o%umarych krwinek
ERY*ROCY*Y
* licz%a erytrocytw jest cech &atunkow$ podle&a
jednak do znacznym wahaniom
* wzrasta w &rach (niskie cinienie atmos1eryczne
* mody mczyzna ! ok6 )$J mln.mm
(
$ moda ko%ieta
# ok6 J$) mln.mm
(
a noworodek ok6 @ mln.mm
(
* normalne erytrocyty s okr&e i dwuwklse
* krwinki przenoszone s %iernie z prdem krwi
* nie maj jder
* poza cytoplazm nie maj innych or&anelli (trac je w
czasie rozwoju
* ponosz minimalne koszty wasne meta%olizmu$ mo&
wic wydajnie transportowa tlen i czsteczki dwutlenku
w&la
* nie wykazuj zdolnoci do podziaw i krtko yj
(*AA#*'A dni u czowieka
* stosunkowo due$ owalne$ jdrzaste erytrocyty
pazw yj nawet ' lata
* powstaj wycznie w czerwonym szpiku kostnym w
niesamowitym tempie
* sa%nce erytrocyty wyapywane s przez
wyspecjalizowane komrki ledziony i w mniejszym
stopniu wtro%y
* komrki te poeraj stare krwinki i rozkadaj zawart
w nich hemo&lo%in
KREW
* krew (-emo'im>a owadw poz%awiona jest %arwnikw
oddechowych (nie transportuje &azw oddechowych
* u innych %ezkr&owcw (np6 piercienice krew peni 1unkcje
&rzeno!ni"a t'en, i dw,t'en", w+.'a
* nonikiem tlenu jest %iako" -emo.'o)ina (czerwona$
c-'oro"r,oryna (zielona lu% -emocyanina (nie%ieska
LUNKCKE KRWI
* oddec-owa # dostarcza tlen z puc do wszystkich komrek ciaa
* od0ywcza ! zaopatruje wszystkie komrki w materiay %udulcowe i
ener&etyczne
* wyda'nicza ! transport z%dnych i szkodliwych produktw meta%olizmu
(przede wszystkim dwutlenku w&la i zwizkw azotu
* imm,no'o.iczna ! udzia krwi w procesach odpornociowych
* termore.,'acyna ! rozprowadza ciepo$ poma&a w utrzymaniu staej
temperatury ciaa
Fim>a %C-$on"a(
3$yn t"an"owy
* poredniczy w dwustronnej wymianie
su%stancji pomidzy krwi i innymi tkankami
* peni rol od&orno!ciow/
*KANKA 6CGNA 3YNNA
UKAD FI4LA*YCGNY
LUNKCKE
* porednictwo w dwustronnej wymianie su%stancji
pomidzy krwi i innymi tkankami
* &romadzenie i zwracanie pynu tkankowe&o do krwi
* transport wchonitych w przewodzie pokarmowym
lipidw
* odpornociowa ze wz&ldu na lim1ocyty
OUDOWA
Naczynia 'im>atyczne *"an"a c-$onna
* zawiera liczne lim1ocyty
* tworzy niewielkie skupienia !
.r,d"i (np6 w cianie przewodu
pokarmowe&o
* tworzy wiksze skupienia # w+z$y
c-$onne
* wsptworzy mi.da$"i
&odnie)ienneD .rasic+ i !'edzion+
Cz+!1 &$ynna
Osocze
* z%lione skadem do osocza krwi
* zawiera nieco wikszy procent tuszczu
* powstaje jako przescz z naczy
wosowatych i komrek ciaa$ ktry z%iera si
w przestrzeniach midzykomrkowych
* zawiera wod i m6in6 %iaka$ cholesterol$
elazo i mikrokuleczki tuszczu
Cz+!1 ,&ostaciowana
* K)#K@H s to lim1ocyty
Fim>a %C-$on"a(
3$yn t"an"owy
* wypenia naczynia lim1atyczne
* poredniczy w dwustronnej wymianie
su%stancji pomidzy krwi i innymi tkankami
* peni rol odpornociow
Kr/0enie
+rzestrzenie
midzykomrkowe
4ajdro%niejsze wosowate
naczynia lim1atyczne
7iksze naczynia chonne
7zy chonne
7iksze przewody
lim1atyczne
4aczynia lim1atyczne
;dpowiednie yy
;kolice podo%ojczykowe
*spenia rol pomocnicze&o
ukadu krenia