30.

Zewntrzne i wewntrzne uwarunkowania midzynarodowych dziaa

marketingowych
rdo: Materiay pomocnicze do przedmiotu Marketing midzynarodowy dr Lucyna Witek
Zewntrzne uwarunkowania midzynarodowych dziaa
marketingowych
Wspczesne przedsibiorstwa musz uwzgdnia! wiee r"nyc# czynnikw
zewntrznyc# i wewntrznyc# przy pode$mowaniu decyz$i inwestycy$nyc#% produkcy$nyc# i
#andowyc# na rynku midzynarodowym&
'toczenie% w ktrym dziaa$ przedsibiorstwa c#arakteryzu$e si ogromn zo"ono(ci
i szybko(ci zac#odzcyc# w nim zmian& )$awisko to zostao nazwane przez *&+& ,nso--a
turbuenc$ otoczenia midzynarodowego
.
& /urbuenc$a czyi zmienno(! i zo"ono(!
otoczenia poega na tym% "e:
istotne wydarzenia wpywa$ce na -unkc$onowanie przedsibiorstw coraz bardzie$
odbiega$ od dotyc#czasowyc# do(wiadcze01
stopie0 uzae"nienia przedsibiorstwa od otoczenia i $ego wpyw na r"ne eementy
otoczenia sta$e si coraz wikszy1
szybko(! wprowadzania innowac$i w produktac# oraz w innyc# dziaaniac#
przedsibiorstw sta$e si coraz wiksza1
nastpu$e wzrost iczby $ego eementw% ktre s bardzie$ zr"nicowane% a ic# wpyw
coraz trudnie$szy do przewidzenia&
2rzedsibiorstwa w swoic# dziaaniac# musz bra! pod uwag cec#y rynku
zagranicznego% konkurenc$ na tym rynku% $ak rwnie" otoczenie ekonomiczne%
tec#noogiczne% poityczno3prawne i kuturowe& 4zynniki te bd wpywa! na reaizac$
odpowiednie$ strategii marketingowe$&
Otoczenie ekonomiczne
,naiza gwnyc# si ekonomicznyc# w danym kra$u determinu$e mie$sce okaizac$i
bezpo(rednic# inwestyc$i zagranicznyc# a nastpnie strategi marketingow -irmy
midzynarodowe$& ,naiza ta obe$mu$e m&in& iczb% struktur wiekow i poziom
wyksztacenia udno(ci a przede wszystkim ic# si nabywcz& Wykorzystu$e si tuta$ m&in&
Produkt Krajowy Brutto (PKB w przeiczeniu na $ednego mieszka0ca danego kra$u&
5zadzie$ $est wykorzystywany w!ka"nik #udzkiego rozwoju ($%&% wyra"a$cy nie tyko
poziom% ae i $ako(! "ycia 6est on wykorzystywany da zobrazowania r"nic w poziomie
doc#odw midzy mieszka0cami poszczegnyc# kra$w& Wedug wska7nika *8+ r"nice w
poziomie i $ako(ci "ycia midzy kra$ami zac#odnimi i /rzeciego 9wiata nie s du"e&
Wska7nik ten $est w na$bogatszyc# kra$ac# tyko .%: razy wy"szy ni" w kra$ac# rozwi$a$cyc#
si% natomiast wska7nik 2;< per capita $est = razy wy"szy
>
& +nnym wa"nym wska7nikiem da
.
2o$cie to przytoczone $est z ksi"ki: *&+ ,nso--% Zarzdzanie strategiczne% 2W?% Warszawa .@A=% s&=A
>
,& Bwiazda% Wprowadzenie do marketingu midzynarodowego% Wydawnictwo ,dam Marszaek% /oru0 .@@A%
s&>=&
przedsibiorstw dziaa$cyc# na rynku midzynarodowym $est zakre! wo#no'ci
go!(odarczej% ktry zae"y od stopnia ingerenc$i pa0stwa w sprawy gospodarcze& Wedug
+nstytutu 4ato w Waszyngtonie wska7nik wono(ci gospodarcze$ $est wysoki w *ong ;ongu%
Cingapurze% Dowe$ )eandii oraz Ctanac# )$ednoczonyc# i Czwa$carii&
Wa"n in-ormac$ da -irm prowadzcyc# dziaano(! na rynkac# midzynarodowyc#
$est !to(ie otwarcia (o!zczeg)#nych region)w* ugru(owa integracyjnych na wymian
midzynarodow+& )a na$bardzie$ zamknit na #ande uwa"a si Eni ?urope$sk
F
&
Datomiast regionem posiada$cym na$bardzie$ otwarte gospodarki $est ,z$a 2oudniowoG
Wsc#odnia&
+stotna $est tak"e znajomo', midzynarodowego rynku -inan!owego i czynnik)w
w(ywaj+cych na zmiany kur!)w wymiennych wa#ut% $ak rwnie" wiedza o
-unkcjonuj+cych w danym kraju !y!temach dy!try.ucji i metodach (atno'ci& 8a
mened"era -irmy midzynarodowe$ bdzie przydatna in-ormac$a% np& w $akic# kra$ac# karty
kredytowe i patnicze s na$bardzie$ popuarne&
Hirma dziaa$ca na rynku midzynarodowym powinna wzi! pod uwag $eszcze inne
czynniki np& tem(o wzro!tu go!(odarczego* !to( in-#acji w danym kraju* .ezro.ocie*
!to(ie ryzyka go!(odarczego% $ak rwnie" do!t(no', do medi)w&
4zynnikiem #amu$cym ekspans$ poskic# przedsibiorstw na rynki midzynarodowe
$est ic# niska konkurency$no(!& Ckada si na ni:
tec#niczne zaco-anie oraz wysoki stopie0 "ycia aparatu wytwrczego1
brak wsparcia przedsibiorstw ze strony pa0stwa zarwno w przypadku promoc$i poskic#
produktw zagranic% $ak i w zakresie eksportu1
niska innowacy$no(! poskie$ gospodarki1
twarda poityka makroekonomiczna&
Otoczenie techno#ogiczne
'signicie widocznego postpu w szczegno(ci w dziedzinie nowyc# konstrukc$i i
procesw tec#noogicznyc# wymaga wysokic# nakadw na prace badawczoGrozwo$owe
I<J5K& Ctymuu$ one konkurency$no(! przedsibiorstw na rynku (wiatowym& Wymusza to
-akt% "e coraz wikszego znaczenia nabiera konkurenc$a pozacenowa& Wzrost nakadw na
prace badawczoGrozwo$owe sprzy$a nawizywaniu midzynarodowyc# porozumie0
kooperacy$nyc# w s-erze badawcze$& Emo"iwia to stosowanie przez -irmy na rynku
midzynarodowym o-ensywnyc# strategii innowacy$nyc#&
Wzrost poziomu nakadw -inansowyc# na badania rozwo$owe I<J5K i wprowadzenie
nowoczesnyc# tec#noogii powodu$e ponoszenie wysokic# kosztw na marketing% co z koei
powodu$e zwikszenie si tzw& masy krytyczne$ czyi poziomu nakadw% ktry zapewnia
cigo(! korzy(ci czerpanyc# z otoczenia #andowego
L
& 2rzedsibiorstwa% ktre nie s w
stanie zgromadzi! odpowiednic# zasobw -inansowyc#% nie ma$ szans na uzyskanie sukcesu
na rynku midzynarodowym. Przykadem takiego niepowodzenia mog by firmy: Genera
!ectric" #$%" P&iips" kt're weszy na rynek komputerowy" ae po pewnym czasie musiay si
z niego wycofa z powodu braku wonyc& (rodk'w finansowyc&.
Wa"nym czynnikiem otoczenia tec#noogicznego przedsibiorstw% ma$cym du"e
znaczenie w wyborze strategii dziaania $est komputeryzac$a procesu produkcy$nego& Cystemy
F
+bidem% s&>@&
L
*&6& ,nso--% Zarzdzanie strategiczne% 2W?% Warszawa .@A=% s&:@&
komputerowe s wykorzystywane przy tworzeniu systemw ogistycznyc# w
przedsibiorstwie oraz do r"nego rodza$u symuac$i dziaa0 -irmy w ceu zmnie$szenia
prawdopodobie0stwa ewentuanyc# bdnyc# decyz$i& 2odstawowe korzy(ci pynce z
wprowadzenia systemw komputerowyc# to
=
:
obni"ka kosztw1
zwikszenie wyda$no(ci pracy1
zwikszenie eastyczno(ci dziaania przedsibiorstwa1
podwy"szenie $ako(ci produktw1
zwikszenie stopnia automatyzac$i w s-erze produkc$i1
uzyskanie e-ektw synergii&
+stotny wyda$e si rwnie" szybki obieg in-ormac$i i zmnie$szenie ryzyka&
2rzy(pieszenie tempa wprowadzania innowac$i i ic# dy-uz$i wpywa na skracanie cyku "ycia
produktu na rynku od momentu rozpoczcia bada0 do osignicia poziomu nasycenia rynku
danym produktem& Dae"y zauwa"y! $eszcze $edno z$awisko& 6est nim skracanie si czasu
midzy po$awieniem si nowyc# tec#noogii% a ic# wdro"eniem& 2rzykadem mo"e by! rynek
samoc#odowy% gdzie wprowadzenie nowego modeu obecnie trwa kika ub kikana(cie
miesicy% a .M at temu trwao kika at&
W dziaano(ci marketingowe$ istotn ro odgrywa rozw$ tec#noogii cy-rowe$& 2ostp
w tec#nice% tec#noogii i organizac$i stwarza nowe mo"iwo(ci i rozwizania w zakresie:
ksztatowania nowyc# produktw1
stosowanie e-ektywnyc# sposobw obsugi nabywcw i komunikac$i z otoczeniem1
zwikszenie wyda$no(ci ogistycznego zapecza dziaa0 marketingowyc#1
przezwyci"enie barier zwizanyc# z pozyskiwaniem% gromadzeniem i przetwarzaniem
in-ormac$i&
/zynniki (o#ityczno0(rawne
2oityczna stabino(! kra$w $est wa"nym czynnikiem w okre(aniu ryzyka da -irm
-unkc$onu$cyc# na rynku midzynarodowym& ;ra$e wysokiego ryzyka s uwa"nie
obserwowane na arenie midzynarodowe$& Mog by! Ii czsto sK mie$scem du"yc#
spekuacy$nyc# zyskw&
+stotnym eementem otoczenia midzynarodowego -irmy $est system poityczny danego
kra$u& W niektryc# pa0stwac# np& w 4#inac# zawieranie umw wi"e si z ogromnymi
trudno(ciami -ormanymi% a wrcz biurokrac$ i korupc$&
Degatywne nastawienie poityczne do -irm midzynarodowyc# mo"e spowodowa!
utrudnienie dziaa0& 2rzykadem takic# kra$w gdzie wystpu$e wrogo(! wobec
cudzoziemcw $est +ran czy ,bania& W *oandii oddziay -irmy C#e s ustawicznie
obegane przez ekoogw% a Mc8onadNs cige musi przekonywa!% "e $ego dziaania s
przy$azne ekoogicznie&
Da ramy dziaania -irm na rynku midzynarodowym wpywa$ przepisy prawne% ktre
okre(a$ warunki ic# -unkc$onowania& W(rd tyc# norm prawnyc# mo"na wyr"ni! takie%
ktre s tworzone przez wadze poszczegnyc# kra$w% $ak rwnie" uzgodnienia
midzynarodowe& 2rzykadem potwierdza$cym znaczenie przepisw prawnyc# w
=
,& Czna$der% )trategie marketingowe na rynku midzynarodowym% Wydawnictwo Daukowe 2WD% Warszawa
.@@=% s& >L&
dziaano(ci przedsibiorstw na rynku midzynarodowym s ograniczenia prawne dotyczce
rekamy teewizy$ne$ na rynku Enii ?urope$skie$& )agadnienia te reguu$e ?urope$ska
konwenc$a o teewiz$i bez granic& 8otycz one np&
1
:
czasu trwania rekamy% ktry nie powinien przekracza! .=O dziennego czasu emis$i1
czasu emis$i spotw rekamowyc# w cigu godziny% ktry nie powinien wynosi! wice$
ni" .> minut1
rekamy oddziau$ce$ na pod(wiadomo(!% ktra $est niedopuszczana1
kryptorekamy% ktra $est zabroniona1
zakazu wystpowania osb% ktre reguarnie prezentu$ programy in-ormacy$ne% $ak
dzienniki czy magazyny aktuano(ci1
zakazu rekamy wyrobw tytoniowyc#1
ogranicze0 rekamy napo$w ako#oowyc#% t$&:
rekama nie mo"e by! adresowana do maoetnic#1
rekama nie mo"e wiza! konsumpc$i z t"yzn -izyczn ub prowadzeniem
samoc#odu1
rekama nie mo"e stwierdza!% "e ako#o $est (rodkiem eczniczym% pobudza$cym ub
uspaka$a$cym1
nie powinno ka(! si przesadnego nacisku na zawarto(! ako#ou w napo$ac#1
zakazu rekamy ekw dostpnyc# tyko z przepisu ekarza1
rekamy adresowane$ do dzieci% ktra powinna unika! wszystkiego% co mogoby przynie(!
szkod ic# interesom&
Otoczenie ku#turowe
8u"y wpyw na decyz$e strategiczne przedsibiorstw dziaa$cyc# na arenie
midzynarodowe$ ma otoczenie ku#turowe& 2o$cie kutury $est bardzo szerokie& Mo"na $
okre(i! $ako og wytworw dziaano(ci udzkie$% materianyc# i niematerianyc# warto(ci i
uznawanyc# sposobw postpowania% przekazywanyc# nastpnym zbiorowo(ciom i innym
pokoeniom
P
&
W iteraturze wyr"nia si r"ne pode$(cia do badania r"nyc# cz(ci i wymiarw
kutury& 6ednym z na$bardzie$ kasycznyc# i uznawanyc# pode$(! $est k#a!y-ikacja
2.$o-!tede% ktry wyodrbni cztery grupy norm i warto(ci dostrzegane w r"nyc# narodac#
t$&: indywiduaizm3koektywizm% dystans do wadzy% stopie0 unikania niepewno(ci% msko(!3
kobieco(!
A
&
2oszczegne kutury r"ni si stopniem% w $akim utrwaa$ one wza$emne zae"no(ci
zac#odzce midzy ud7mi% wyra"a$ce si w skonno(ci do indywidua#izmu #u.
ko#ektywizmu& Cpoecze0stwo indywiduaistyczne to takie% w ktrym $ednostka postrzegana
$est $ako podstawowy eement zbiorowo(ci& 2rzywizu$e si uwag do autonomii%
indywiduanyc# korzy(ci% osigni! i inic$atywy $ednostki& Datomiast w spoecze0stwie
koektywistycznym $ednostka $est postrzegana $ako odbicie czy te" powieenie innyc#
$ednostek w grupie& 6est to postrzeganie $ednostki $ako eementu skadowego wiksze$ cao(ci&
:
,& Czna$der% !uromarketing. *warunkowania na rynku *nii !urope+skie+% Wydawnictwo Daukowe 2WD%
Warszawa .@@P% s&L=&
P
6& Czczepa0ski% !ementarne po+cia soc+oogii% 2WD% Warszawa .@PM% s&PA&
A
B&*o-stede% $uture,s $onse-uences: .nternationa /ifferences in Work #eated 0aues% Cage 2ub&% <eQery
*is .@AL%s&=.&
Ewagi $est przeniesiona na interes grupy% tradyc$i% na poczucie o$ano(ci soidarno(ci wobec
innyc#& 4ee grupowe s $ednocze(nie ceami $ednostek% ktre sinie identy-iku$ si z grup&
+nnym wymiarem typoogii B&*o-stede $est dy!tan! wadzy& 6est to kategoria
okre(a$ca% w $akim stopniu osoby podporzdkowane akceptu$ zr"nicowane mo"iwo(ci
wpywania na innyc#& W kuturac# du"ego dystansu do wadzy uzasadnione s nierwno(ci
pomidzy ud7mi% a nawet s po"dane& Wadza $est uznawana $ako istotny skadnik "ycia
spoecznego& W kuturac# maego dystansu do wadzy udzie uwa"a$% "e wadza mo"e by!
u"yta tam% gdzie ma ona do tego prawo% a wszekie nierwno(ci midzyudzkie powinny by!
zmnie$szane
@
&
Dastpnym wymiarem $est unikanie nie(ewno'ci& Wymiar ten opisu$e stopie0
skonno(ci do zaakceptowania nieokre(ono(ci% braku struktury% czy ustaonego porzdku& W
kuturac# o wysokim stopniu unikania niepewno(ci wszekie nieprzewidziane zdarzenia czy
niepanowane dziaanie% improwizac$a czy zmienno(! s postrzegane $ako zagro"enie& W
komunikowaniu unikanie niepewno(ci c#arakteryzowa! si bdzie przywizaniem do -orm
rytuanyc# i -ormanie poprawnyc#% podczas gdy akceptac$a bdzie oznaczaa si wiksz
nie-ormano(ci zac#owania% wy"szym stopniem swobody i skonno(ci do ryzyka&
.M

4ec#y c#arakteryzu$ce czwarty wymiar kutury B&*o-stede m!ko', to: aktywno(!%
agresywno(!% reaizac$a% rywaizac$a&
..
Wa"ne s pienidze% istotna $est tak"e roa m"czyzny i
$ego wy"szo(! nad kobiet& W spoecze0stwac# kobiecyc# dominu$ odmienne pogdy np&
m"czyzna powinien za$mowa! si domem% wyc#owaniem dzie!mi% czowiek $est wa"nie$szy
ni" roe spoeczne& 2rzywizu$e uwag do natury% $ako(ci "ycia&
Wedug innego pode$(cia w ramac# tak rozumiane$ kutury mo"na wyodrbni! ku#tur
materia#n+* umy!ow+ i duchow+
.>
& W dziedzinie kutury materiane$ mo"na wyodrbni!
probematyk tec#niczn i ekonomiczn& W s-erze kutury umysowe$ istotne s zagadnienia
edukac$i i $zyka% natomiast w(rd eementw kutury duc#owe$ wa"ne s stosunki rodzinne i
reigia&
Wa"nym eementem w anaizie otoczenia kuturowego $est zapoznanie si ze
zwyczajami* tradycj+ i jzykiem danego kraju&
Die bez znaczenia $est rwnie" (oziom wyk!ztacenia w danym kraju& +m wy"szy
poziom wyksztacenia% tym wiksza szansa na stosowanie produktw innowacy$nyc#%
zaawansowanyc# tec#noogiczne& W kra$ac# o wysokim wska7niku ana-abetyzmu mie$sce
tekstw pisanyc# w instrukc$ac# u"ytkowania produktu powinny za$! rysunki&
Dae"y zwrci! tak"e uwag na (oczucie e!tetyki w poszczegnyc# kra$ac#&
6apo0czycy z pewno(ci pre-eru$ inne kierunki w sztuce i wzornictwie ni" ,merykanie% co
wida! c#ocia"by w wystro$u mieszka0&
3e#igia $est $ednym z -iarw kutury w spoecze0stwie% na ktry musi zwrci! uwag
przedsibiorstwo dziaa$ce na rynku midzynarodowym& Wpywa ona na wzorce zac#owa0
konsumpcy$nyc#&
@
M&<artosik32urgat% *warunkowania kuturowe w marketingu midzynarodowym% Wyd&,?% 2ozna0
>MML%s&LF&
.M
M&Czopski% 1omunikowanie midzykuturowe" WCi2% Warszawa >MM=&
..
M&<artosik32urgat% *warunkowania2.." op& cit&% s&L:&
.>
3ay )ownik 4zyka Poskiego% 2WD% Warszawa .@:@% s&F>:&
Hirma mo"e nie znae7! nabywcw% $e"ei ko#ory!tyka i !ym.o#ika wykorzy!tana w
dziaaniac# promocy$nyc#% opakowaniu nie bdzie zgodna z tradyc$& 5wnie" #icz.y ma$
r"ne znaczenie w kra$ac#&
,naizu$c otoczenie kuturowe przedsibiorstwo powinno zwrci! rwnie" uwag na:
warto(ci i sposoby zac#owa0 $ednostki i grup w spoecze0stwie1
stosunki rodzinne1
nastawienie do zmian1
sposoby komunikowania si midzy ud7mi1
stopie0 akceptac$i rozo"enia wadzy w przedsibiorstwie1
podzia r midzy kobiet a m"czyzn1
si d"enia $ednostki do zapewnienia sobie bezpiecze0stwa&
W ka"de$ kuturze podstawow $ednostk $est rodzina& W kra$ac# a-ryka0skic# czy w
4#inac# -unkc$onu$e rodzina wieopokoeniowa& 8a sprzedawcy bdzie wa"ne% kto $est
gow rodziny i kto pode$mu$e decyz$e&
Cpoecze0stwa r"ni si swoim na!tawieniem do zmian& W spoecze0stwie
konserwatywnym trudnie$ $est wprowadzi! nowy produkt& Dae"y po(wici! wiee energii na
przedstawienie zaet nowo(ci rynkowe$% ktra przyczyni si do zaoszczdzenia czasu i
pienidzy konsumentw& Wi"e si to rwnie" z nastawieniem do czasu& W r"nyc# kuturac#
mo"e wystpowa! odmienne nastawienie do produktw% ktryc# zadaniem $est
zaoszczdzenie czasu konsumenta&
Wa"nym zagadnieniem $est !(o!). inter(er!ona#nego komunikowania !i w r)4nych
ku#turach& 4#odzi tu o przekazywanie in-ormac$i zwizane$ ub niezwizane$ z kontekstem&
) tego punktu widzenia wyr"nia si kutury tzw& wysokokontekstowe% gdzie in-ormac$a $est
(ci(e zwizana z kontekstem I6aponia% kra$e arabskieK
.F
& 2rzeciwie0stwem ic# $est kutura
niemiecka czy szwa$carska& Cposb przekazywania in-ormac$i i $e$ powizanie z kontekstem
s brane pod uwag w szczegno(ci przy prowadzeniu dziaa0 promocy$nyc#& W 6aponii
przewa"a$ motywy emoc$onane% natomiast w Ctanac# )$ednoczonyc# argumenty rac$onane&
Podzia r)# midzy ko.iet+ a m4czyzn+ w poszczegnyc# kra$ac# wyda$e si
istotnym czynnikiem przy wyborze strategii na rynku midzynarodowym& 8ominac$a
m"czyzn $est c#arakterystyczna da 6aponii czy innyc# kra$w az$atyckic# a nawet
a-ryka0skic#& Datomiast w kra$ac# skandynawskic# nie ma wyra7nego podziau r% a z koei
w EC, czy we Hranc$i wystpu$e cakowita emancypac$a&
5ia d+4enia jedno!tki do .ez(iecze!twa wi"e si z zapewnieniem sobie mie$sce
pracy& 8"enie to $est bardzo sine w 6aponii i Brec$i% przecitne w Diemczec# i sabe w
Ctanac# )$ednoczonyc#&
)na$omo(! otoczenia kuturowego nie $est $edynym wyznacznikiem sukcesu
przedsibiorstwa na arenie midzynarodowe$& 6ednak poznanie okanyc# obycza$w $est
warunkiem powodzenia rynkowego&
.F
por& M&<artosik32urgat% *warunkowania kuturowe w marketingu midzynarodowym% Wyd& ,? w 2oznaniu%
2ozna0 >MML% s&FP3L@&
6ewntrzne czynniki w(ywaj+ce na dziaania marketingowe
(rzed!i.ior!tw na rynku midzynarodowym
/zynnik #udzki determinu$e pozostae skadowe strategii na rynku midzynarodowym&
/yko mened"erowie my(cy strategicznie mog odnosi! sukcesy w gobanym
wspzawodnictwie ekonomicznym& Bwne znaczenie ma orientac$a zagraniczna czyi
skonno(! do pode$mowania przez kadr kierownicz r"nyc# -orm dziaania na rynkac#
zagranicznyc#&
Da zagraniczn orientac$ ma$ wpyw nastpu$ce czynniki: dystans psyc#iczny
mened"erw do rynkw zagranicznyc#% ic# poziom wyksztacenia% zna$omo(! $zykw
obcyc#% skonno(! do ryzyka i innowac$i% wyobra"enia o skutkac# dugookresowego
su"bowego pobytu za granic i $ego wpywem na rozw$ zawodowy oraz na rodzin%
stosunek do dziaano(ci zagraniczne$ $ako aternatywne$ strategii rozwo$u przedsibiorstwa
.L
&
Czczegnego wy$a(nienia wymaga czynnik okre(ony $ako dystans psyc#iczny do
zagranicy& Wyra"a on stopie0 subiektywnego odczucia obco(ci w stosunku do danego kra$u%
systemu spoecznoGpoitycznego% stanu gospodarki% panu$cyc# tam zwycza$w itp&
Dae"y wskaza! cztery gwne 7rda zr"nicowanego dystansu psyc#icznego w wieu
kra$ac#% a mianowicie
.=
:
indywiduane oceny bisko(ci czy te" obco(ci kra$u Irynku zagranicznegoK w (wiete
wasnyc# wra"e0 oraz do(wiadcze01
oceny pozytywnyc# i negatywnyc# stron kra$u oraz $ego gospodarki w (rodowisku
mened"erw Irodzina% (rodowisko zawodowe% towarzyskie itp&K1
obraz kra$u oraz $ego gospodarki przedstawiany w (rodkac# masowego przekazu%
zwaszcza w prasie oraz kra$owe$ teewiz$i1
odbir dziaano(ci promocy$noGin-ormacy$ne$ na -orum midzynarodowym%
prowadzone$ przez dany kra$% tak"e w obcyc# (rodkac# masowego przekazu&
2rzedsibiorstwa transnarodowe szczegnie du"e znaczenie przywizu$ do
odpowiedniego doboru kadr pracu$cyc# w -iiac# zagranicznyc#& 2rzyczyna tego tkwi w
tym% "e mened"erowie dziaa$cy w s-erze zagraniczne$ s poddani dziaaniu znacznie
wiksze$ iczby czynnikw ni" ci% ktrzy s zatrudnieni w przedsibiorstwac#
-unkc$onu$cyc# wycznie na rynku kra$owym&
Za!o.y -inan!owe* $akimi dysponu$e przedsibiorstwo% stanowi $eden z wa"nie$szyc#
czynnikw wpywa$cy na kierunki dziaano(ci i mo"iwo(ci ekspans$i zagraniczne$&
Wyr"nia si dwa podstawowe sposoby -inansowania dziaano(ci: zewntrzne i
wewntrzne& Hinansowanie wewntrzne poega na pozyskiwaniu zasobw -inansowyc# w
wyniku -unkc$onowania przedsibiorstwa& 4eem przedsibiorstwa $est osiganie zysku i
przeznaczanie go na rozw$ oraz na dywidend& 2rzedsibiorstwa do tego ceu wykorzystu$
rwnie" (rodki ze sprzeda"y cz(ci ma$tku czy te" z odpisw amortyzacy$nyc#& W(rd -orm
-inansowania zewntrznego mo"na wymieni! -inansowanie udziaami% poega$ce na tym% "e
wzrost kapitau -irmy nastpu$e przez emis$ dodatkowyc# akc$i% obigac$i% przez przy$cie
nowyc# udziaowcw% kredytowanie czy subwenc$onowanie&
.L
?& 8ic#t% *&B& ;ogmayr% C& MRer% /ie %usandorientierung 5on 67&rugskr8ften. !ine )c&7sse5ariabe
f7r !9portf:rderung und !9port;rfog% Sw:T 8ic#te ?&% ssing ?&% !9porte as <erausforderung f7r die deutc&e
Wirtsc&aft% 8eutc#er +nstitutsQerag% ;Un .@AL&
.=
,& Czromnik% !ementy marketingu midzynarodowego& Zagraniczne orientac+e przedsibiorstw% ,kademia
?konomiczna w ;rakowie% ;rakw .@@L% s& .=&
Ctosowanie strategii zewntrznego -inansowania ma $ednak wady& ) $edne$ strony
zwiksza si ryzyko -inansowe% a z drugie$ wystpu$ce konieczno(! spacania kredytw i
odsetek% co w rezutacie mo"e wpyn! na zwikszenie kosztw przedsibiorstwa i
ograniczenie korzy(ci skai& )rezygnowanie z takie$ agresywne$ strategii -inansowe$ rwnie"
niesie za sob ryzyko& 6e"ei podstawowym 7rdem -inansowania rozwo$u -irmy $est zysk% to
po$awia si pres$a na $ego wzrost% co w konsekwenc$i prowadzi do podniesienia cen& /akie
dziaanie mo"e doprowadzi! do zmnie$szenia sprzeda"y% $e"ei popyt $est eastyczny& ;a"da z
tyc# strategii -inansowania ma zaety i wady& )adaniem przedsibiorstwa $est zatem wybranie
takiego rozwizania% ktre w danyc# warunkac# mo"e da! wikszy e-ekt&
6y(o!a4enie techniczne okre(a mo"iwo(! przedsibiorstwa do kreowania nowyc#
produktw o wysokie$ $ako(ci i wysokim stopniu zaawansowania tec#noogicznego&
Wyposa"enie tec#niczne to nie tyko maszyny i urzdzenia% ae tak"e system organizac$i
produkc$i i systemy komputerowe& 2rzedsibiorstwa% ktre dysponu$ systemami produkc$i
wspomagane$ komputerowo i systemami ogistycznymi% ma$ szans osign! epsz pozyc$
na rynku midzynarodowym& )asoby rzeczowe warunku$ zatem stosowanie odpowiednie$
strategii rynkowe$&
2oskie -irmy c#arakteryzu$ si niskim wska7nikiem odnowienia produkc$i% co mo"e
by! powa"n barier we$(cia na rynki zagraniczne& ) bada0 BEC wynika% "e w atac# .@@A G
>MMM $edynie .:%@O kra$owyc# -irm przemysowyc# mo"na byo uzna! za innowacy$ne Ida
porwnania w .@@L G.@@: GFP%:OK& Datomiast w +randii wska7nik ten wynosi 3 PLO%
Dorwegia G L:O% Hranc$a G LFO% *iszpania G>@O I(rednia da E?K wynosi ok& =MO& W >MM.
roku wydatki przemysu na dziaano(! <J5 stanowiy $edynie M%.= 2;<% gdzie (rednia w E?
$est ponad sze(ciokrotnie wy"sza% a w kra$ac# '?48 ponad dziewiciokrotnie wy"sza& Edzia
na$nowocze(nie$szyc# wyrobw w poskim eksporcie utrzymu$e si na bardzo niskim
poziomie >3FO% gdzie (rednia da E? wynosi ok&>MO a w kra$ac# t$& ?stonia 3>.%PO% Wgry
3 >>%@O% Mata 3 :L%LO&
Za!o.y in-ormacyjne i marketingowe s to eementy okre(a$ce atuty konkurency$ne
przedsibiorstwa& 2rzedsibiorstwa na rynku midzynarodowym dziaa$ w obszarze
zwikszonego ryzyka% zatem niezbdne $est prowadzenie systematycznyc# bada0
marketingowyc#&
<iorc pod uwag zaostrza$c si wak konkurency$n na rynkac# zagranicznyc#%
istotne $est wc#odzenie na rynki z coraz to nowocze(nie$szymi i bardzie$ zr"nicowanymi
wyrobami& Dae"y wzi! pod uwag rosnce wymagania i szybko zmienia$ce si gusty
i upodobania konsumentw& Emie$tno(! wykorzystania kanonw wiedzy marketingowe$ $est
istotna przy skutecznym wc#odzeniu przedsibiorstwa na rynki midzynarodowe&