You are on page 1of 7

Oczekiwana odpowied

Przykad tabeli:
Przykady
Wystpowanie polisacharydw w organizmach ywych
Podzia
polisacharydw polisacharydw
ciany komrkowe komrek rolinnych / niektrych grzybw i
celuloza
protistw .
Strukturalne
wystpuje w cianach komrkowych komrek (wikszoci)grzybw
chityna
/ buduje szkielety zewntrzne stawonogw.
skrobia
wystpuje w komrkach (strukturach) rolin / bulwa ziemniaka.
Zapasowe
glikogen
wystpuje w komrkach grzybw / narzdach zwierzt / wtroba.
Za prawidowe sklasyfikowanie w tabeli na polisacharydy strukturalne (celuloza, chityna) i zapasowe
(skrobia, glikogen) - 1 pkt
Za prawidowe podanie w tabeli dwch miejsc wystpowania - 1 pkt
Za prawidowe podanie w tabeli czterech miejsc wystpowania - 2 pkt

A. 1 pkt

Numer
zadania

28.

29.

Maksymalna
punktacja za
zadanie

Tabela moe mie inny ukad


kolumn (np. zaczyna si od
rodzajw polisacharydw)

Uwagi

Zasady oceniania:
- Za rozwizanie zada z arkusza II mona uzyska maksymalnie 50 punktw.
- Model odpowiedzi uwzgldnia jej zakres merytoryczny, ale nie jest cisym wzorcem sformuowania (poza odpowiedziami
jednowyrazowymi i do zada zamknitych).
- Za odpowiedzi do poszczeglnych zada przyznaje si wycznie pene punkty.
- Za zadania otwarte, za ktre mona przyzna tylko jeden punkt, przyznaje si punkt wycznie za odpowied w peni poprawn.
- Za zadania otwarte, za ktre mona przyzna wicej ni jeden punkt, przyznaje si tyle punktw, ile prawidowych elementw
odpowiedzi (zgodnie z wyszczeglnieniem w kluczu) przedstawi zdajcy.
- Jeeli podano wicej odpowiedzi (argumentw, cech itp.) ni wynika to z polecenia w zadaniu, ocenie podlega tyle kolejnych
odpowiedzi (liczonych od pierwszej), ile jest w poleceniu.
- Jeeli podane w odpowiedzi informacje wiadcz o zupenym braku zrozumienia omawianego zagadnienia i zaprzeczaj udzielonej
prawidowej odpowiedzi, odpowied tak naley oceni na zero punktw.

MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT OCENIANIA ARKUSZA EGZAMINACYJNEGO II

Za kad dobrze oznaczon faz - po 1 pkt


G2 1n, 2c, - 1 pkt
M 1n, 1c. 1 pkt

Za podanie nazwy - fosforylacja substratowa 1 pkt

a) Za ustalenie miejsc zachodzenia wymienionych procesw 1 pkt


- Chloroplast procesy anaboliczne, mitochondrium procesy kataboliczne.
b) Za poprawne wyjanienie 1 pkt
Przykad wyjanienia:
- Chloroplasty i mitochondria zaopatruj komrk w metabolity i/lub ATP.
- Produkty jednego z organelli s substratami drugiego / samowystarczalno energetyczna komrki.

Za poprawnie wyjanion zaleno 1 pkt


Przykad wyjanienia:
- Im lepiej jest rozwinita siateczka rdplazmatyczna szorstka, tym wicej jest produkowanego biaka.
- Obfito siateczki rdplazmatycznej szorstkiej wzmaga syntez biaek (enzymw).

Za kad z dwch prawidowo wymienion funkcj po 1 pkt


Przykady funkcji wakuol:
- Utrzymuj komrk w stanie uwodnienia (odpowiadaj za turgor komrki).
- Magazynuj zbdne produkty przemiany materii (glikozydy, alkaloidy, garbniki, kwasy organiczne).
- Magazynuj materiay zapasowe (biaka w postaci ziaren aleuronowych, cukry, tuszcze).
- Znajduj si w nich barwniki - antocjany i flawony nadajce barw kwiatom, owocom, liciom.
- Znajduj si w nich enzymy hydrolityczne upodabniajce wakuole do lizosomw.
- Wakuole zawieraj enzymy hydrolityczne (trawice), dziki czemu uczestnicz w rozkadzie biaek i
kwasw nukleinowych.

Za kad z dwch poprawnie podanych zalenoci - po 1 pkt


Przykad zalenoci:
- Chloroplasty w komrkach skrki roliny wodnej uatwiaj fotosyntez w rodowisku wodnym
(wiato o maym nateniu, rozproszone).
- Brak aparatw szparkowych - rodowisko wodne zapewnia rolinie sta wilgotno (rolina nie musi
oszczdza wody).
- Cienka kutykula w obu warstwach skrki uatwia gospodark wod i solami mineralnymi.

30.

31.

32.

33.

34.

35.

Nie uznajemy magazynowania


skrobi w wakuolach, wydzielania
wody.

Za kad z dwch poprawnie sformuowanych zalet po 1 pkt


Przykadowe zalety strtegii:
- Wirusy dziaajce wolno maj wiksze szanse na zaatakowanie nowego (i kolejnych) gospodarza i
wykorzystanie go.
- Stykajc si z organizmami rnych gospodarzy wirusy maj wiksze szanse zdobycie przystosowa
na drodze mutacji (doboru naturalnego, selekcji).
Wczanie materiau genetycznego wirusa do materiau genetycznego gospodarza pozwala na jego
powielanie i stanowi ochron przed zniszczeniem.
Powolne dziaanie wirusa wydua czas choroby, dajc szans na wynalezienie lekw, ktre je
zwalcz.
Powolne dziaanie wirusa wydua ycie chorego czowieka, a jest ono przecie nadrzdn wartoci.
Na pocztku czowiek nie ma adnych objaww i nie cierpi.

Za poprawnie podany wpyw bakterii 1 pkt


Przykad odpowiedzi:
- Proces ten powoduje zakwaszenie gleby.
- Powstaj jony SO42Za podanie konsekwencji 1 pkt
Przykad odpowiedzi:
- Konsekwencj zakwaszenia jest zuboenie wiata rolinnego na tym terenie.
- Na glebie kwanej mog rozwija si roliny kwasolubne.
- Tworz si siarczany potrzebne dla prawidowego wzrostu i rozwoju rolin.

Za wskazanie sposobu dziaania leku 1 pkt


Przykad odpowiedzi:
- Lek powinien blokowa dziaanie biaek gronkowca sucych do uwalniania elaza z erytrocytw.
- Lek moe blokowa ekspresj genw biaek gronkowca.
Za okrelenie efektw dziaania leku 1 pkt
Przykad odpowiedzi:
- ktre to dziaanie przerwie dostarczanie elaza do komrki gronkowca / zaburzenie metabolizmu /, co
spowoduje unieszkodliwienie bakterii 1 pkt
LUB:
- Za podanie kadego dwch sposobw mechanizmw dziaania leku po 1 pkt

36.

37.

38.

Za podanie prawidowej nazwy organu 1 pkt


Modyfikacji ulegy odygi (bulwa ziemniaka i kcze kosaca).
Za poprawne wyjanienie 1 pkt
Przykady wyjanie:
- Gromadz materiay (substancje) zapasowe (wglowodany) (zuywane
do budowy wzrostu i rozwoju tych rolin).
- Obydwie odygi uatwiaj wegetatywne rozmnaanie si tych rolin.
- Kcze kosaca pozwala na lepsze umocowanie roliny w glebie.
- S organami przetrwalnikowymi.
Za podanie nazwy - symetria promienista. 1 pkt
Za poprawne uzasadnienie 1 pkt
Przykad uzasadnienia:
- Ukwia jest zwierzciem osiadym, ktre musi odbiera bodce ze wszystkich kierunkw (nie moe
zmieni swojego pooenia).
- Symetria promienista uatwia ukwiaowi (jako zwierzciu osiademu) zdobywanie pokarmu i obron.

Za kade z dwch poprawnych wyjanie po 1 pkt


Przykady odpowiedzi:
- Gruczoy linowe produkuj lin zawierajc substancj, ktra przeciwdziaa krzepniciu krwi /
Gruczoy linowe produkuj lin zawierajc hirudin.
- Due kieszeniowate wole uatwia magazynowanie krwi (zmieszana z hirudin dugo zachowuje
wieo nie krzepnie).

40.

42.

41.

Za kade z dwch logicznych wyjanie po 1 pkt


Przykady wyjanie:
a) Dziki temu, e tworz si kpy mchw, uatwia to utrzyma wod midzy rolinami.(Uatwia to
pobieranie wody przez listki)
b) Dziki bezporedniej bliskoci gametangiw i uatwione jest zaplemnienie (zapodnienie,
przeniesienie plemnikw przez wod do rodni). 1 pkt

39.

Nie uznaje si znaczenia symetrii


promienistej w rozmnaaniu i
regeneracji.

Za wskazanie rde wodoru 1 pkt


- rdem wodoru w procesie fotosyntezy rolin zielonych jest woda, a w procesie fotosyntezy
purpurowych bakterii siarkowych siarkowodr.
Za poprawne wyjanienie 1 pkt
Przykady odpowiedzi:
- Rnica rde wynika z tego, e fotosynteza rolin zielonych zachodzi w warunkach tlenowych, a
wymienione bakterie s beztlenowcami - w ich otoczeniu jest dostpny H2S.
- Organizmy te yj w rnych rodowiskach ( tlenowe , beztlenowe).

Za prawidowe uzupenienie kadej z dwch luk schematu 1 pkt


Lewa strona schematu niski poziom ATP; prawa strona schematu wysoki poziom ATP.

Za waciwy wybr krzywej - krzywa A 1 pkt


Za poprawne uzasadnienie 1 pkt
Przykad uzasadnienia:
- Poniewa organizmy stenotermiczne s to takie organizmy, ktre wykazuj wski zakres tolerancji na
temperatur (ktrych aktywno przypada na znacznie wszy zakres temperatur).

Za prawidowo sformuowany problem badawczy 1 pkt


Problem badawczy - przykady:
- W jaki sposb samce konika polnego wabi samice (w okresie godowym)?
- Wraliwo samic konika polnego na dwiki wydawane przez samca.
- Czy samice konika polnego bardziej reaguj na widok samca czy na jego gos?
- Badanie zachowa godowych konikw polnych.

Za prawidowo sformuowany wniosek 1 pkt


Przykad wniosku:
- Bez wzgldu na pooenie gazki, pdy zawsze wykazuj geotropizm ujemny, a korzenie
geotropizm dodatni.
- Bez wzgldu na pooenie gazki pdy i korzenie rosn w swoim naturalnym kierunku - pdy w gr
a korzenie w d

Za kad z dwch prawidowo podan sytuacj wraz z uzasadnieniem po 1 pkt


Przykady sytuacji:
- Wykrycie przestpcy moliwo sprawiedliwego ukarania.
- Uniewinnienie (oczyszczenie z zarzutw) niewinnie oskaronych rehabilitacja spoeczna.
- Ustalenie tosamoci osb zaginionych, pozbawionych pamici odnajdywanie rodzin.
- Ustalenie tosamoci osb znalezionych martwych: ofiar dziaa wojennych, zamachw

43.

44.

45.

46.

47.

48.

51.

50.

49.

Za podanie rodzaju zmiennoci - zmienno niedziedziczna 1 pkt.


Za poprawny argument 1 pkt
Przykadowy argument:
- Zmiana barwy na row jest spowodowana przez kwane podoe.
- Zmian barwy kwiatw warunkuje zmiana rodowiska.
- Warunki (czynniki) rodowiskowe wpywaj na zmian barwy kwiatw na row.

Przykady prawidowych argumentw wynikajcych z wiedzy ucznia 1 pkt


- Heterozygotyczne kobiety nie s daltonistkami, lecz tylko nosicielkami tego genu.
- Gdyby gen na daltonizm by dominujcy, to nie byoby nosicielek tego genu i choroba
wystpowaaby podobnie czsto u mczyzn i kobiet.
Uwaga:
Jeeli ucze poda, e na podstawie analizy schematu nie mona uzasadni, e daltonizm jest cech
recesywn 1 pkt.

II sposb punktacji (stosowany, gdy ucze przedstawi prawidowe uzasadnienie faktu, e daltonizm
jest cech recesywn otrzyma tylko jeden pkt za zapisanie genotypw lub nie otrzyma go wcale).

I sposb punktacji: (stosowany, gdy brak odpowiedzi na drug cz polecenia, lub jest ona bdna)
Za zapisanie prawidowych genotypw kobiety (II) 1 pkt
XDXd
Za zapisanie prawidowych genotypw mczyzn (I, III, IV) 1 pkt
I XdY; II ; III XdY; IV XdY

c) Za podanie prawdopodobiestwa - 25% /0,25 / /1 - 4 osobnikw albinotycznych 1 pkt

AB
aB
Ab
ab
aB AaBB aaBB AaBb aaBb
ab AaBb aaBb Aabb aabb

Za prawidowo podane fenotypy dwch osobnikw 1 pkt


a) czarny, b) brzowy
b) Za prawidowo zapisan krzywk 1 pkt
(AaBb x aaBb)

terrorystycznych i katastrof odnajdowanie rodzin, pochwek (rodziny, pastwo).


- Pomoc w ustaleniu naturalnych rodzicw dzieci adoptowanych (jeeli chc ich pozna) odnowienie
wizi rodzinnych, scalanie rodzin.
- Rozstrzyganie sporw o ojcostwo alimenty, kontakty dziecka z biologicznym ojcem.

Dopuszcza inne oznaczenia


literowe alleli (A, a; B, b; H, h.
Nawet bez ich objanienia.

Nie uznajemy wyniku 25% przy z


bdnie zapisanej krzyzwce.

Dopuszcza si zapis krzywki w


kadej innej formie.

54.

Za narysowanie piramidy i wstawienie cyfr w odpowiednie miejsca 1 pkt


Za poprawne nazwanie 2 poziomw (w przypadku prawidowego rysunku piramidy) 1 pkt

53.

Za kade z dwch poprawne okrelenie uwzgldniajce globalne skutki wycinania lasw - po 1 pkt
Przykad odpowiedzi:
- Nadmierne wycinanie lasw powoduje zmniejszenie biomasy producentw (wykorzystujcych
dwutlenek wgla w procesie fotosyntezy), co moe spowodowa zwikszenie stenia
dwutlenku wgla w atmosferze.
- Moe to doprowadzi do wystpienia efektu cieplarnianej.

Za poprawne nazwanie 4 poziomw 2 pkt

Za logiczne wyjanienie 1 pkt


Przykady wyjanie:
Skuteczno oznacza:
- Takie przystosowania do ycia w danym rodowisku, dziki ktrym gatunek bdzie mg tam y
(rozwija si) i wydawa potomstwo.
- Wytworzenie (zespou) cech uatwiajcych gatunkowi ycie i przeycie w danym rodowisku.

52.

Podpisy poziomw w nawiasach s


odpowiedziami alternatywnymi.

You might also like