You are on page 1of 11

Centralna Komisja Egzaminacyjna

EGZAMIN MATURALNY 2012

FIZYKA I ASTRONOMIA
POZIOM PODSTAWOWY
Kryteria oceniania odpowiedzi

MAJ 2012

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 1. (01)
Obszar standardw
Wiadomoci i rozumienie

Opis wymaga
Obliczenie prdkoci wzgldnej (I.1.1.a.4), obliczenie czasu
w ruchu jednostajnym (I.1.1.a.3)

Poprawna odpowied:
D. 100 s
Zadanie 2. (01)
Korzystanie z informacji

Odczytanie i analiza informacji przedstawionej w formie


wykresu (II.1.b)

Poprawna odpowied:
m
m
B. v0 = 3
a = 1,25 2
s
s
Zadanie 3. (01)
Tworzenie informacji

Zbudowanie modelu fizycznego i matematycznego do opisu


zjawiska (III.3)

Poprawna odpowied:
C. v < v1 < v2
Zadanie 4. (01)
Tworzenie informacji

Zbudowanie modelu fizycznego i matematycznego do opisu


zjawiska (III.3)

Poprawna odpowied:
D. (P F sin ) oraz F cos
Zadanie 5. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Zastosowanie pojcia energii potencjalnej i kinetycznej


(I.1.6.2)

Poprawna odpowied:
B. jednakowa w kadym punkcie orbity
Zadanie 6. (01)
Korzystanie z informacji

Poprawna odpowied:
D. 4 razy mniejsza

Odczytanie i analiza informacji przedstawionej w formie


wykresu (II.1.b)

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 7. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Obliczenie sprawnoci silnika cieplnego (I.1.4.6)

Poprawna odpowied:
A. 200 J
Zadanie 8. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Wyjanienie zjawiska rozszczepienia wiata (I.1.5.b.5)

Poprawna odpowied:
C. fn < f < fc
Zadanie 9. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Wyznaczenie siy oddziaywania magnetycznego na ciao


(I.1.2.b.1)

Poprawna odpowied:
C. w gr
Zadanie 10. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Podanie przykadw zjawisk potwierdzajcych deterministyczny


opis przyrody (I.1.8.f.8)

Poprawna odpowied:
B. rozpadu jdra atomowego

Zadanie 11. (02)


Wiadomoci i rozumienie
Korzystanie z informacji

Opis ruchu jednostajnego po okrgu (I.1.1.a.6)


Obliczenie wielkoci fizycznych z wykorzystaniem znanych
zalenoci (II.4.c)

Poprawna odpowied:
Liczba obrotw maego koa w cigu sekundy jest rwna 3, a warto prdkoci bicykla
wynosi v = 2 75 cm / 1 s = 4,71 m/s.
2 p. podanie poprawnej liczby obrotw na sekund oraz poprawne obliczenie prdkoci
bicykla z jednostk
1 p. podanie poprawnej liczby obrotw na sekund, bdne obliczenie prdkoci lub bdna
jednostka
poprawne obliczenie prdkoci bicykla z jednostk, bdna liczba obrotw na sekund
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 12. (05)


12.1. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Zastosowanie zasady zachowania pdu (I.1.2.5)

Przykady poprawnych odpowiedzi:


Korzystamy z zasady zachowania pdu w postaci m1v1 = (m1 + m2)v2 i obliczamy
v2 1,2 m/s.
Poniewa masa puda jest znacznie wiksza od masy pocisku, wic moemy przyj, e
czna masa jest w przyblieniu rwna masie samego puda. Korzystamy z zasady
zachowania pdu w postaci m1v1 = m2v2 i obliczamy v2 = 1,2 m/s.

2 p. napisanie rwnania m1v1 = (m1 + m2)v2 i poprawne obliczenie v2 z jednostk


napisanie rwnania m1v1 = m2v2 z uzasadnieniem pominicia masy pocisku i poprawne
obliczenie v2 z jednostk
1 p. napisanie rwnania m1v1 = (m1 + m2)v2, bd obliczenia v2 lub bdna jednostka
napisanie rwnania m1v1 = m2v2 z uzasadnieniem pominicia masy pocisku, bd
obliczenia v2 lub bdna jednostka
napisanie rwnania m1v1 = m2v2 bez uzasadnienia pominicia masy pocisku, poprawne
obliczenie v2 z jednostk
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw
12.2. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Analiza ruchu cia z uwzgldnieniem si tarcia (I.1.2.3)

Przykady poprawnych odpowiedzi:

Przyrwnujemy prac siy tarcia Wt = mgs do energii kinetycznej Ek =


s=

i obliczamy

v
= 17 cm.
2 g

Podstawiamy si tarcia Ft = mg do II zasady dynamiki, otrzymujemy wzr na


v2
v2

przyspieszenie a = g, a drog wyznaczamy ze wzoru s =


= 17 cm.
2a 2 g
2 p. poprawna metoda rozwizania i poprawne obliczenie drogi z jednostk
1 p. poprawna metoda rozwizania, bdne obliczenie drogi lub bdna jednostka
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw
12.3. (01)
Korzystanie z informacji

Selekcja i ocena informacji (II.3)

Poprawna odpowied:
Energia kinetyczna puda wraz z pociskiem tu po jego ugrzniciu jest mniejsza od
pocztkowej energii kinetycznej pocisku.
Przykady poprawnych uzasadnie:
Wynika to std, e zderzenie jest niespryste.
Wynika to std, e podczas ugrznicia pocisku cz energii ulega rozproszeniu.
Wynika to std, e Ek pocz = 1800 J, a Ek koc 3,6 J.
1 p. poprawna odpowied wraz z uzasadnieniem
0 p. brak spenienia powyszego kryterium

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 13. (03)


13.1. (02)
Wiadomoci i rozumienie
Korzystanie z informacji

Obliczenie okresu drga wahada matematycznego


i sprynowego (I.1.3.a.3)
Selekcja i ocena informacji (II.3)

Poprawna odpowied:
Obliczamy maksymalny okres wahada matematycznego Tm = 2 / = 1,42 s oraz krtszy
z okresw drga wahada sprynowego Ts = 2 / = 1,68 s. Poniewa Tm < Ts, wic
zbudowanie dwch wahade o jednakowych okresach jest niemoliwe.
2 p. obliczenia, z ktrych wynika nierwno Tm < Ts (lub m > s) oraz poprawny wniosek
1 p. obliczenie Tm i Ts (lub m i s), brak stwierdzenia zwrotu nierwnoci lub bdny
wniosek
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw
13.2. (01)
Korzystanie z informacji

Selekcja i ocena informacji (II.3)

Poprawna odpowied:
Dodatkowy ciarek nie zmieni okresu wahada matematycznego, a wyduy okres wahada
sprynowego, zatem zbudowanie wahade o rwnych okresach drga bdzie nadal
niemoliwe.
1 p. poprawna odpowied wraz z uzasadnieniem
0 p. brak spenienia powyszego kryterium
Zadanie 14. (03)
14.1. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Wyznaczenie siy oddziaywania grawitacyjnego na ciao


(I.1.2.a.1)

Poprawna odpowied:
Z prawa powszechnego cienia obliczamy F =
6107 N.

= 5,56107 N

2 p. zastosowanie prawa powszechnego cienia i poprawny wynik z jednostk


1 p. zastosowanie prawa powszechnego cienia, bdny wynik lub bdna jednostka
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw
14.2. (01)
Tworzenie informacji

Interpretacja informacji przedstawionej w formie tekstu (III.1)

Przykady poprawnych odpowiedzi:


Niemono dokadnego obliczenia wartoci siy wynika std, e prawo powszechnego
cienia stosuje si do punktw materialnych.
Niemono dokadnego obliczenia wartoci siy wynika std, e prawo powszechnego
cienia stosuje si do obiektw kulistych o jednorodnej gstoci.
1 p. poprawne wyjanienie
0 p. brak poprawnego wyjanienia

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 15. (04)


15.1. (01)
Tworzenie informacji

Interpretacja informacji przedstawionej w formie wykresu (III.1)

Poprawna odpowied:
Przyspieszenie jest rwne zero, gdy jak mona odczyta z wykresu sia o wartoci 0,5 N
nie wystarcza do ruszenia klocka z miejsca.
1 p. poprawna warto przyspieszenia i poprawne uzasadnienie
0 p. brak spenienia powyszego kryterium
15.2. (01)
Korzystanie z informacji

Odczytanie i analiza informacji przedstawionej w formie


wykresu (II.1.b)

Poprawna odpowied:
Sia tarcia wynosi 0,9 N, gdy jeli jest ona rwna co do wartoci sile F, to przyspieszenie
wynosi 0.
1 p. poprawna warto siy tarcia, poprawna jednostka i poprawne uzasadnienie
0 p. brak spenienia powyszego kryterium
15.3. (02)
Korzystanie z informacji

Odczytanie i analiza informacji przedstawionej w formie


wykresu (II.1.b)

Poprawna odpowied:
Z II zasady dynamiki wynika wzr F = ma. Z odcinka prostej na wykresie odczytujemy
F = 5 N 2,5 N = 2,5 N oraz a = 2,5 m/s2 1 m/s2 = 1,5 m/s2 i obliczamy m =

, N

1,67 kg.
2 p. poprawna metoda obliczenia masy i poprawny wynik z jednostk
1 p. poprawna metoda obliczenia masy, bdny wynik lub bdna jednostka
0 p. brak poprawnej metody obliczenia masy
Zadanie 16. (02)
Tworzenie informacji
Korzystanie z informacji

Interpretacja informacji przedstawionej w formie tekstu (III.1)


Obliczenie wielkoci fizycznych z wykorzystaniem znanych
zalenoci (II.4.c)

Poprawna odpowied:
Kolejne etapy przemiany energii zachodz ze sprawnociami 90%, 95% i 90%. Cakowita
sprawno przemiany energii jest iloczynem sprawnoci trzech etapw i wynosi okoo 77%.
2 p. poprawna metoda obliczenia cakowitej sprawnoci i poprawny wynik
1 p. poprawne obliczenie mocy dostarczonej odbiorcy, brak poprawnego obliczenia
sprawnoci
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 17. (03)


17.1. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Porwnanie wasnoci elektrycznych przewodnikw


i izolatorw (I.1.3.b.6)

Poprawna odpowied:
a) Plastik jest izolatorem, wic adunki s unieruchomione na jego powierzchni, std wynika
konieczno przesuwania paeczki.
b) Metal jest przewodnikiem, adunki z paeczki metalowej przepyn niezalenie od miejsca
dotknicia.
2 p. poprawne wyjanienie obu opisanych dowiadcze
1 p. poprawne wyjanienie dowiadczenia a) lub b)
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw
17.2. (01)
Korzystanie z informacji

Analiza informacji przedstawionej w formie rysunku (II.1.b)

Poprawna odpowied:
b) przejcie prta przez obudow.
1 p. zakrelenie b)
0 p. brak spenienia powyszego kryterium
Zadanie 18. (02)
18.1 (01)
Wiadomoci i rozumienie

Opis zjawiska konwekcji (I.1.4.c)

Poprawna odpowied:
W zimie rnica temperatur jest wiksza, ni latem, dlatego ruch powietrza w przewodach
kominowych jest silniejszy.
1 p. poprawne wyjanienie
0 p. brak poprawnego wyjanienia
18.2. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Opis zjawiska konwekcji (I.1.4.c)

Poprawna odpowied:
Zim powietrze przepywa z pokoju do przewodu kominowego z powodu rnicy cinie
wywoanej rnic temperatur.
1 p. poprawne okrelenie kierunku i poprawne uzasadnienie
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 19. (02)


Wiadomoci i rozumienie

Opis zalenoci przewodnictwa elektrycznego metali od


temperatury (I.1.3.b.7)

Poprawna odpowied:
Przyczyn pogorszenia si przewodnictwa obwodu (zmniejszenia si natenia prdu) jest
wzrost temperatury wkna wolframowego po wczeniu zasilania. Wolfram jest metalem,
a opr metali ronie ze wzrostem temperatury.
2 p. poprawny opis zmian temperatury oraz zalenoci przewodnictwa (lub oporu)
wolframu od temperatury
1 p. poprawny opis zalenoci przewodnictwa lub oporu wolframu od temperatury, brak
poprawnego opisu zmian temperatury
poprawny opis zmian temperatury, brak poprawnego opisu zalenoci przewodnictwa
wolframu od temperatury
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw
Zadanie 20. (05)
20.1. (03)
Tworzenie informacji
Poprawna odpowied:

Zaplanowanie prostego dowiadczenia (III.4)


rdo

Na ekranie naley uzyska ostry obraz rda, a nastpnie zmierzy odlegoci rda i ekranu
od soczewki.
3 p. 1. poprawny rysunek, 2. stwierdzenie koniecznoci uzyskania ostrego obrazu rda,
3. zapis o pomiarze odlegoci rda i ekranu od soczewki
2 p. dwa spord wymienionych wyej trzech elementw
1 p. jeden spord wymienionych wyej trzech elementw
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw
20.2. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Zastosowanie rwnania soczewki (I.1.5.b.9)

Poprawna odpowied:

1 1 1
xy

(lub f =
), gdzie x jest odlegoci
x y f
x y
przedmiotu od soczewki, a y odlegoci ekranu od soczewki.
Ogniskow f obliczymy ze wzoru

1 p. napisanie wzoru oraz objanienie symboli x i y


0 p. brak spenienia powyszego kryterium

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

20.3. (01)
Tworzenie informacji

Zaplanowanie prostego dowiadczenia (III.4)

Przykady poprawnych odpowiedzi:


Aby zwikszy dokadno pomiaru ogniskowej, naley
wykona pomiar kilkakrotnie i obliczy redni.
uy przymiaru o wyszej dokadnoci.
1 p. podanie jednej z metod poprawy dokadnoci
0 p. brak spenienia powyszego kryterium (odpowied oglnikowa, np. naley wykona
pomiar dokadniej nie jest wystarczajca)
Zadanie 21. (04)
21.1. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Opis zjawiska fotoelektrycznego (I.1.5.e.17)

Poprawna odpowied:
a) Przyczyn elektryzowania si krka jest wybijanie z niego elektronw (lub zjawisko
fotoelektryczne)
b) Znak adunku krka jest dodatni, co wynika z niedoboru elektronw (lub wybijania
elektronw).
2 p. poprawna odpowied na oba polecenia a) i b), wraz z uzasadnieniem odpowiedzi b)
1 p. poprawna odpowied na jedno z polece
0 p. brak spenienia powyszego kryterium
21.2. (01)
Tworzenie informacji

Analiza wyniku dowiadczenia (III.4)

Przykady poprawnych odpowiedzi:


Dalsze nawietlanie krka nie zwiksza jego adunku z powodu:
przycigania wybitych elektronw przez naadowan gwk elektroskopu.
niedoskonaej izolacji elektroskopu.
przewodnictwa powietrza.
1 p. poprawne objanienie zjawiska
0 p. brak poprawnego objanienia
21.3. (01)
Korzystanie z informacji

Uzupenienie brakujcych elementw tabeli (II.2)

Poprawna odpowied:
Gdybymy zamiast wiata nadfioletowego uyli mikrofal, krek ogrzaby si, ale nie
naelektryzowa.
Wynika to std, e dla mikrofal energia kwantw jest mniejsza od pracy wyjcia (lub energia
kwantw jest mniejsza, ni poprzednio).
1 p. poprawny wybr i uzasadnienie
0 p. brak spenienia powyszego kryterium

10

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

Zadanie 22. (02)


22.1. (01)
Wiadomoci i rozumienie
Poprawna odpowied:

Opis budowy atomu wodoru (I.1.5.f.19)

E
0

E1
1 p. narysowanie linii poziomej na wysokoci 14 E1
0 p. brak spenienia powyszego kryterium
22.2. (01)
Wiadomoci i rozumienie
Poprawna odpowied:

Opis przej elektronu pomidzy orbitami (I.1.5.f.20)

E
0

E1
1 p. poprawne zilustrowanie przejcia elektronu na niszy poziom
0 p. brak spenienia powyszego kryterium
Zadanie 23. (03)
23.1. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Przedstawienie eksperymentalnych dowodw istnienia fal


materii (I.1.8.a.2)

Poprawna odpowied:
Fotografia 1 wiadczy o falowej naturze neutronw.
1 p. poprawny opis natury neutronw, bdcej przyczyn powstawania obrazu
0 p. brak spenienia powyszego kryterium

Egzamin maturalny z fizyki i astronomii


Kryteria oceniania odpowiedzi poziom podstawowy

11

23.2. (02)
Wiadomoci i rozumienie
Korzystanie z informacji

Interpretacja zalenoci midzy dugoci fali materii a pdem


czstki (I.1.8.a.1)
Analiza informacji przedstawionej w formie rysunku (II.1.b)

Poprawna odpowied:
Wnioskiem z wymienionych obserwacji jest to, e neutrony miay ten sam pd, co kwanty
promieniowania rentgenowskiego.
Wynika to std, e jednakowe kty dyfrakcji wiadcz o jednakowej dugoci fali, co zgodnie
ze wzorem de Brogliea dowodzi jednakowej wartoci pdu.
2 p. poprawny wybr i poprawne uzasadnienie
1 p. poprawny wybr, bdne uzasadnienie lub brak uzasadnienia
brak poprawnego wyboru, zapis o jednakowej dugoci fali w obu sytuacjach
0 p. brak spenienia powyszych kryteriw

You might also like