EGZAMIN MATURALNY

W ROKU SZKOLNYM 2013/2014

GEOGRAFIA
POZIOM ROZSZERZONY

ROZWIZANIA ZADA
I SCHEMAT PUNKTOWANIA

MAJ 2014

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

Zadanie 1. (01)
Obszar standardw
Korzystanie z informacji

Opis wymaga
Odczytanie informacji geograficznych przedstawionych
na mapie i fotografii (II 1.1)

Poprawna odpowied:
Pnocny wschd
1 p. za podanie poprawnego kierunku
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 2. (01)
Korzystanie z informacji

Rozpoznanie obiektw przedstawionych na mapie (II 1.2)

Poprawna odpowied:
Ponor ykawiec, pole A2
1 p. za podanie poprawnej nazwy formy i waciwego pola mapy
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 3. (02)
Korzystanie z informacji

Selekcjonowanie informacji istotnych dla danego zagadnienia

(II 1.3)

Poprawna odpowied:
Bolechowicka
Bdkowska
Kobylaska
Bdkowska
2 p. za wpisanie poprawne uzupenienie czterech wierszy
1 p. za wpisanie poprawne uzupenienie trzech wierszy
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 4. (02)
Korzystanie z informacji

Na podstawie mapy przedstawienie charakterystycznych cech

wskazanego obszaru (II 3.1.a)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

dolina ma strome zbocza
zbocza doliny s zalesione
w dnie doliny potok przerzuca swoje wody od jednego brzegu do drugiego
2 p. za podanie trzech poprawnych cech przyrodniczych
1 p. za podanie dwch poprawnych cech przyrodniczych
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

Zadanie 5. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo uksztatowania powierzchni Polski i jej budowy

geologicznej (I 1.22)

Poprawna odpowied: D
1 p. za poprawn odpowied
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 6. (02)
Korzystanie z informacji

Porwnanie obszarw przedstawionych na mapie (II 1.4)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

Podobiestwo:
przyrodnicze: na zboczach obu dolin wystpuj odsonicia skalne
w zagospodarowaniu: w obu dolinach wytyczono szlaki turystyczne
Rnica:
przyrodnicza: dolina Kobylaska jest krtsza
w zagospodarowaniu: tylko w dolinie Bdkowskiej znajduje si pole namiotowe
1 p. za przedstawienie dwch poprawnych podobiestw
1 p. za przedstawienie dwch poprawnych rnic
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 7. (02)
Korzystanie z informacji

Na podstawie mapy wykonanie oblicze matematycznoastronomicznych (II 1.f.6.b)

Poprawne rozwizanie:
= 90 h + 2326'
= 90 6315' + 2326' = 5011'N
Poprawna odpowied: C
2 p. za poprawne obliczenia, poprawny wynik i wskazanie miejsca pomiaru
1 p. za poprawne obliczenia
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 8. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo genezy i cech ska (I 2.20)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

Pochodzenie skay:
Bazalt jest ska magmow wylewn, a granit magmow gbinow.
Struktura skay:
Bazalt jest ska skrytokrystaliczn, a granit jawnokrystaliczn.
Zawarto krzemionki:
Bazalt jest ska ubog w krzemionk, a granit bogat w krzemionk.

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

2 p. za poprawne porwnanie wedug trzech kryteriw

1 p. za poprawne porwnanie wedug dwch kryteriw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 9. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo przebiegu procesw geologicznych zewntrznych

i ich efektw rzebotwrczych, z uwzgldnieniem przykadw
z obszaru Polski (I 2.17)

Poprawna odpowied: C A B D
1 p. za poprawne uszeregowanie form
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 10. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo uksztatowania powierzchni Polski (I 1.22)

Poprawna odpowied:
morena czoowa: Wa Trzebnicki, D
sandr: Rwnina Tucholska, A
2 p. za poprawne uzupenienie dwch wierszy tabeli
1 p. za poprawne uzupenienie jednego wiersza tabeli
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 11. (02)
a)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo procesw klimatotwrczych (I 2.27)

Poprawna odpowied:
pasaty: C, D
wiatry zachodnie: B, E
1 p. za poprawne przyporzdkowanie
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Korzystanie z informacji

Na podstawie rysunku oraz wasnej wiedzy opisanie

i wyjanienie zdarze, zjawisk i procesw (II 1.f.7)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

Obszary okoobiegunowe otrzymuj ma ilo promieniowania sonecznego. Silne
wychodzenie podoa jest przyczyn niskich temperatur powietrza. Wychodzone powietrze
osiada, co prowadzi do powstania ukadw wysokiego cinienia.
1 p. za poprawne wyjanienie uwzgldniajce osiadanie wychodzonego powietrza
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

Zadanie 12. (02)

Wiadomoci i rozumienie

Znajomo wspzalenoci midzy elementami systemu

przyrodniczego Ziemi (I 2.11)

a)
Poprawna odpowied: C
1 p. za poprawn odpowied
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Poprawna odpowied: B
1 p. za poprawn odpowied
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 13. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo wielkich form uksztatowania powierzchni ldw

i dna oceanw (I 2.21)

Poprawna odpowied: D, A, E, B
2 p. za podanie czterech poprawnych odpowiedzi
1 p. za podanie trzech lub dwch poprawnych odpowiedzi
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 14. (03)
a)
Korzystanie z informacji

Sformuowanie prawidowoci na podstawie rda informacji

geograficznej (II 2.b)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

Wraz ze wzrostem szerokoci geograficznej zasolenie wody maleje.
1 p. za sformuowanie waciwej prawidowoci
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Wiadomoci i rozumienie

Wyjanienie przestrzennego zrnicowania zasolenia wd

morskich i oceanicznych (I 2.32)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

maa intensywno parowania
dopyw wody sodkiej z topniejcych lodowcw
1 p. za podanie dwch poprawnych przyczyn
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
c)
Wiadomoci i rozumienie

Wyjanienie przestrzennego zrnicowania zasolenia wd

morskich i oceanicznych (I 2.32)

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

Akwen: Zatoka Perska

Przykad poprawnej odpowiedzi:
w Zatoce Perskiej, pooonej w klimacie zwrotnikowym suchym, opady atmosferyczne s
mniejsze ni w Zatoce Gwinejskiej oraz jest wysze parowanie
w Zatoce Perskiej, w przeciwiestwie do Zatoki Gwinejskiej, jest utrudniona wymiana wd
z otwartym oceanem, co w klimacie suchym sprzyja koncentracji soli w wodzie
1 p. za wybranie waciwego akwenu i podanie dwch poprawnych argumentw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 15. (01)
Korzystanie z informacji

Na podstawie rde informacji oraz wasnej wiedzy opisanie

i wyjanienie zdarze, zjawisk i procesw (II 1.f.7)

Poprawna odpowied: A
1 p. za poprawn odpowied
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 16. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo przebiegu procesw geologicznych zewntrznych

i ich efektw rzebotwrczych (I 2.17)

a)
Poprawna odpowied: A, C
1 p. za wybranie dwch poprawnych form rzeby
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Tworzenie informacji

Przedstawienie wspzalenoci w systemie czowiek

rodowisko przyrodnicze gospodarka (III 1.2)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

orka wzdu stoku
wylesienia stokw wzniesie i zboczy dolin
eksploatacja surowcw na stokach
1 p. za podanie dwch poprawnych przykadw dziaa
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 17. (02)
Wiadomoci i rozumienie
a)
Poprawna odpowied:
grawitacyjna
wietlna

Znajomo czynnikw wpywajcych na rozmieszczenie

ludnoci (I 4.2)

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

1 p. za dwa poprawne przyporzdkowania

0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Poprawna odpowied:
Nowa Ziemia termiczna, wietlna
Andy termiczna, grawitacyjna
1 p. za poprawne przyporzdkowania do obu obszarw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 18. (02)
Korzystanie z informacji

Sformuowanie wniosku na podstawie informacji (II 2.b)

a)
Przykad poprawnej odpowiedzi:
wikszo wojewdztw ma ujemne saldo migracji
w wikszoci wojewdztw migruje wicej kobiet ni mczyzn
1 p. za podanie dwch poprawnych wnioskw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Przykad poprawnej odpowiedzi:
zachwianie struktury pci, gdy w odpywie ludnoci dominuj kobiety
ujemne saldo migracji wpywa na zmniejszenie przyrostu rzeczywistego ludnoci
1 p. za podanie dwch poprawnych skutkw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 19. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo rozmieszczenia gwnych jzykw na wiecie

(I 3.a.4)

Poprawna odpowied:
A hiszpaski
B francuski, portugalski
C hiszpaski
2 p. za podanie nazw waciwych jzykw dla trzech tras
1 p. za podanie nazw waciwych jzykw dla dwch tras
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 20. (02)
a)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo gazi przemysu w Polsce i na wiecie (I 3b.18)

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

Poprawna odpowied:
wgiel kamienny
1 p. za poprawn odpowied
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo wpywu przemysu na rodowisko geograficzne

(I 3b.21)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

zmiana uksztatowania powierzchni: powstanie wyrobisk i zewntrznych zwaowisk
obnienie zwierciada wd podziemnych i powstanie leja depresyjnego
1 p. za dwie poprawne odpowiedzi
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 21. (01)
Tworzenie informacji

Scharakteryzowanie problemu istniejcego w rodowisku

geograficznym (III 3.1)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

upowszechnianie recyklingu (np. przerabianie makulatury na papier)
pozyskiwanie energii z odnawialnych rde energii
1 p. za podanie dwch poprawnych odpowiedzi
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 22. (03)
Korzystanie z informacji

Na podstawie rda informacji oraz wasnej wiedzy opisanie

i wyjanienie zdarze, zjawisk i procesw (II 1.f.7)

Poprawna odpowied:
ropa naftowa: D, 1
rudy uranu: A, 3
wgiel brunatny: C, 2
3 p. za poprawne uzupenienie szeciu komrek tabeli
2 p. za poprawne uzupenienie piciu lub czterech komrek tabeli
1 p. poprawne uzupenienie trzech lub dwch komrek tabeli
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 23. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo politycznego zrnicowania wspczesnego wiata

(I 3.d.1)

a)
Poprawna odpowied (jedno z podanych pastw na kadym kontynencie):

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

Ameryka Poudniowa: Brazylia, Kolumbia

Afryka: Etiopia, Uganda
Azja: Wietnam, Indonezja
1 p. za podanie po jednym poprawnym pastwie dla kadego z kontynentw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo przyrodniczych uwarunkowa rozwoju rolnictwa

na wiecie (I 3.b.6)

Poprawna odpowied: A
1 p. za poprawn odpowied
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 24. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo przyrodniczych i pozaprzyrodniczych

uwarunkowa rozwoju rolnictwa w Polsce (I 3.b.6)

a)
Przykad poprawnej odpowiedzi:
Niewielka grubo pokrywy nienej sprzyja wymarzaniu rolin.
1 p. za poprawne uzasadnienie
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
b)
Przykad poprawnej odpowiedzi:
utrudnia specjalizacj produkcji rolinnej, gdy niewielkie gospodarstwa s najczciej
samozaopatrzeniowe o zrnicowanej strukturze upraw
z powodu mniejszych dochodw w maych gospodarstwach jest ograniczone wykorzystywanie
nowoczesnych maszyn
1 p. za podanie dwch poprawnych argumentw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 25. (01)
Korzystanie z informacji

Wybranie najistotniejszych informacji dotyczcych chowu

zwierzt na wiecie (II 1.e.4)

Poprawna odpowied:
trzoda chlewna, bydo, owce
1 p. za poprawn odpowied
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 26. (02)
Tworzenie informacji

Ocenianie konsekwencji przemian gospodarczych we

wspczesnym wiecie (III 2.4)

10

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

Przykad poprawnej odpowiedzi:

Zaleta:
Jest dochodowy dziki niskim kosztom jednostkowym produkcji.
Wada:
Ze warunki przebywania zwierzt, np. nadmierne stoczenie zwierzt (w fermach, chlewniach,
oborach).
1 p. za podanie poprawnej zalety
1 p. za podanie poprawnej wady
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 27. (02)
Korzystanie z informacji

Wybranie najistotniejszych informacji dotyczcych spoycia

ywnoci na wiecie (II 1.e.4)

Poprawna odpowied:
Stany Zjednoczone
Chiny
Indie
Japonia
2 p. za wpisanie poprawnych nazw czterech pastw
1 p. za wpisanie poprawnych nazw trzech lub dwch pastw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 28. (01)
Korzystanie z informacji

Na podstawie rda informacji oraz wasnej wiedzy opisanie

i wyjanienie zdarze, zjawisk i procesw (II 1.f.7)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

W krajach sabo rozwinitych spoycie misa na 1 mieszkaca jest mniejsze, gdy:
w KSR ceny ywnoci pochodzenia rolinnego s nisze od cen produktw ywnociowych
pochodzenia zwierzcego i taka ywno jest dostpniejsza dla ludnoci
hodowla zwierzt powoduje, e cz zbiorw musi by przeznaczana na pasz
mieszkacy krajw sabo rozwinitych, charakteryzujcych si deficytem ywnoci,
nie mog sobie na to pozwoli i ograniczaj chw zwierzt
1 p. za podanie dwch poprawnych argumentw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 29. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo cech rozwoju spoeczno-gospodarczego pastw

i regionw wiata (I 3.c.4)

Poprawna odpowied:
A. 2 B. 1 C. 5 D. 4
2 p. za cztery poprawne przyporzdkowania
1 p. za trzy, dwa poprawne przyporzdkowania
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

11

Zadanie 30. (02)

Korzystanie z informacji

Wybranie najistotniejszych informacji dotyczcych

uytkowania gruntw na wiecie (II 1.e.4)

Poprawna odpowied:
Niemcy, Rosja
Finlandia, Ukraina
2 p. za podpisanie czterech wykresw nazwami waciwych pastw
1 p. za podpisanie trzech lub dwch wykresw nazwami waciwych pastw
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 31. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo uwarunkowa rozwoju rybowstwa na wiecie

(I 3.b.13)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

zachodzi tam mieszanie si wd zimnego prdu morskiego z wodami o wyszej
temperaturze, co dotlenia wody i sprzyja rozwojowi organizmw morskich
nastpuje tam wynoszenie ku powierzchni wd gbinowych zawierajcych substancje
odywcze dla organizmw morskich
1 p. za poprawne uzasadnienie odnoszce si do przyczyn duej zasobnoci owisk
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi
Zadanie 32. (02)
Tworzenie informacji

Przewidywanie tendencji zmian w rodowisku geograficznym

(III 2.5)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

ograniczenie moliwoci naturalnego odtwarzania si populacji ryb
wzrost cen ryb na rynku
2 p. za podanie dwch negatywnych skutkw
1 p. za podanie jednego negatywnego skutku
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 33. (02)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo zmian znaczenia poszczeglnych rodzajw

transportu wraz z rozwojem gospodarczym (I 3.b.27)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

Transport kolejowy:
Wraz z rozwojem gospodarczym nastpuje spadek masy przewoonych towarw, gdy maleje
rola przemysu cikiego oraz tradycyjnego przetwrczego.
czno:
Wraz z rozwojem gospodarczym rozwijaj si usugi niematerialne, ktre wymagaj
przepywu informacji, a nie tradycyjnego transportu.

12

Egzamin maturalny z geografii

Rozwizania zada i schemat punktowania poziom rozszerzony

1 p. za poprawne wyjanienie zmian dla transportu kolejowego

1 p. za poprawne wyjanienie zmian dla cznoci
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanych kryteriw lub brak odpowiedzi
Zadanie 34. (01)
Wiadomoci i rozumienie

Znajomo celw i zasad dziaania gwnych organizacji

pozarzdowych (I 3.d.4)

Przykad poprawnej odpowiedzi:

Japonia trzsienie ziemi lub katastrofalne tsunami
Sudan wojna domowa
1 p. za podanie poprawnego wydarzenia dla Japonii i dla Sudanu
0 p. za odpowied, ktra nie spenia podanego kryterium lub brak odpowiedzi