ywe jedzenie, albo

dlaczego krowy s drapienikami

Pawe Sebastjanowicz

ywe jedzenie, albo

dlaczego krowy s
drapienikami
Wydanie drugie

Przeoya
Lyubov Santkiewicz

Wydawnictwo Twoja droga do wolnoci

Warszawa 2014

Tytu oryginau:

Projekt i opracowanie graficzne okadki:
Lyubov Santkiewicz
Skad i amanie:
lic. Wiktoria Tomzik

Korekta i redakcja:
lic. Wiktoria Tomzik

Copyright 2009 Pawe Sebastjanowicz

Copyright 2013 for the Polish edition by Wydawnictwo Twoja
droga do wolnoci

ISBN 978-83-939409-0-5

Wydawnictwo Twoja droga do wolnoci

e-mail: paw_luba@op.pl

Spis treci
Od tumacza.................................................................................7
1. Wstp........................................................................................9
2. Powd, dla ktrego napisaem t ksik.........................10
3. Jak dziaa system trawienny, albo dlaczego krowy
s drapienikami?.....................................................................21
4. System trawienny czowieka...............................................23
5. Dlaczego na surowo?............................................................25
6. Jestemy bezbronni przed gotowanym jedzeniem..........28
7. Termiczna obrbka poywienia..........................................32
8. Nasz organizm wie wszystko. Alergia..............................37
9. Dlaczego rolinny pokarm?.................................................45
10. Symbioza..............................................................................52
11. Wtroba chemicznym laboratorium czowieka..............56
12. Jedzenie na surowo. Czym jest i od czego zacz?........58
13. Produkty...............................................................................61
14. Dieta witariaska a wiczenia fizyczne...........................68
15. Teoria zbilansowanej diety prawda czy fasz?..........70
16. Czym obdarzya nas natura? Nie wszystko zoto,
co si wieci................................................................................72
5

17. Jeeli jestemy tacy mdrzy, to dlaczego

chorujemy?.................................................................................74
18. Ugoleva teoria adekwatnego odywiania si.................78
19. Komu jest potrzebne jedzenie na surowo?......................84
20. Jak zacz?............................................................................86
21. Witarianizm dieta dla asuchw...................................87
22. Jedzenie na surowo droga samuraja............................90
23. Oczyszczanie organizmu i kryzysy..................................94
24. Czy mog co jeszcze doda?............................................98
25. Czy potrzebne jest stosowanie godwki na surowej,
rolinnej diecie?.........................................................................98
26. Woda. Czy potrzebujemy j pi?....................................121
27. Z powrotem do natury?...................................................122
28. Koci. Czy ryzyko osteoporozy moe wystpi przy
surowym, rolinnym poywieniu?.......................................123
29. Mleko. Czy bdziecie zdrowi?........................................133
30. Nietolerancja mleka, laktoza cukier mleczny...........135
31. Tuszcz i biako mlekowe.................................................139
32. Wap korzy czy szkoda?..........................................141
33. Mleko przemysowe.........................................................144
34. Zapachy..............................................................................145
35. Jedzenie na surowo a globalne ocieplenie.....................147
36. Moje marzenie. Przemwienie prezydenta...................151
37. Idealne odywianie w dziecicych placwkach
edukacyjnych...........................................................................153
38. Szczepienia. Skd si wziy? Co z tym pocz?..........154
39. Jaka jest przyczyna chorb?.............................................157
40. Karmienie piersi..............................................................161
41. Po co nam medycyna?......................................................165
42. Jestemy bezbronni przed gotowanym
jedzeniem cz druga ...................................................167
43. Witarianizm a Internet. Google rdem wiedzy.........182
44. Zakoczenie.......................................................................188

Od tumaczki
Jestem osob odywiajc si surowym, rolinnym
poywieniem od ponad ptorej roku. Jest mi z tym dobrze,
czuj si doskonale. Przedtem szukaam dla siebie diety
idealnej takiej, dziki ktrej mogabym cieszy si
smakiem jedzenia bez ograniczenia jego iloci, je rne
sodkoci do woli bez ryzyka utycia (brzmi to fantastycznie,
prawda?). Znalazam informacje z rnych rde o tym, e
surowe, rolinne poywienie jest dla ludzkiego organizmu
i jego systemu trawiennego najlepsze, najbardziej
odpowiednie. Wwczas przestawiam si cakowicie na
surow, rolinn monodiet, cho nie posiadaam adnej
dokadniejszej wiedzy na ten temat.
Gdyby 3 lata temu ktokolwiek mi opowiedzia
o takim sposobie odywiania si, powiedziaabym, e jest
to zbyt ekstremalne, niemal niemoliwe dla organizmu, by
odywia si wycznie surowym, rolinnym poywieniem.
Myl te, e niewaciwie oceniabym ludzi, ktrzy w ten
sposb si odywiaj, poniewa ich dieta jest niezgodna
z oglnie przyjtymi zasadami ywienia. Potrzebowaam
dowodw na potwierdzenie susznoci mojej decyzji,
szukaam odpowiedzi na swoje pytania i wyjanienia
wtpliwoci, przeczytaam niemal wszystkie dostpne mi
ksiki i artykuy na ten temat w polskich, angielskich
i rosyjskich rdach. I znalazam!
To jest wanie ta ksika, ktr trzymacie w rku,
ksika, ktra odpowiada na wszystkie pytania nurtujce
pocztkujcych witarian (czyli odywiajcych si tak jak ja,
na surowo). Tumaczy ona pojcia, ktrych nie wyjania
nawet wspczesna medycyna, czyli to, w jaki sposb
odbywa si trawienie w organizmie czowieka. Mogam
teraz by spokojn o swoje zdrowie witariank, ale bardzo
7

chciaam, aby mj m te przeczyta t ksik i to wanie

dla niego zaczam jej tumaczenie. Dziel si wiedz
zawart w tej ksice ze wszystkimi ludmi, ktrzy
poszukuj wiedzy i pragn mie doskonae zdrowie do
pnej staroci.
Jest to mj debiut w tumaczeniu. Wybaczcie mi,
prosz, jeli wykryjecie jakiekolwiek bdy. Bd wdziczna
za wszelkie uwagi.
Lyubov Santkiewicz
paw_luba@op.pl

1. Wstp
Ju cztery lata jestem na surowej, rolinnej diecie.
Mog miao powiedzie teraz to cakiem normalne. Pierwsze dwa lata byy dla mnie pene wrae, okresowych
czyszcze organizmu, zdobywaem zupenie nowe dowiadczenia. Trzeci i czwarty rok byy bardziej stabilne i spokojniejsze, bez chorb, ale take bez euforii. Wspaniae samopoczucie stao si trwae, zaczem praktykowa regularne godwki i bya to spontaniczna potrzeba, ktra powstaa na
poziomie wewntrznym. Przeprowadziem kilka krtkich
godwek, 7 dni suchej godwki i 21 dni godwki o wodzie. Dla czowieka, ktry odywia si surowym jedzeniem
godwki nie s uciliwe, nie powoduj przykrych dolegliwoci, poniewa organizm jest czysty. Na pocztku mojego
dowiadczenia z surowym jedzeniem nie planowaem przeprowadzania godwek i nawet teraz uwaam, e nie jest to
niezbdne. Po prostu polubiem ten stan mojego organizmu
stan bez procesw trawiennych. Niniejsze wydanie ksiki
zawiera opis moich dowiadcze godwki, a take dwa
inspirujce sprawozdania cudownego przeksztacenia ludzkiego ciaa podczas dugotrwaej godwki.
W cigu ostatnich dwch lat cakowicie zmieni si
kierunek mojej pracy. Ciesz si, e jestem zapraszany do
uczestnictwa w mityngach, festiwalach i spotkaniach przy
okrgym stole. Nie przestaj zajmowa si tematem budowy ludzkiego ciaa i jego procesami fizjologicznymi,
dziel si tym z zainteresowanymi. Jednym z najwaniejszych czynnikw wpywajcych na ludzkie ciao jest,
moim zdaniem, dostarczanie ciau energii, wic interesuje
mnie kade doniesienie na ten temat.
Moj uwag przykuwaj rwnie takie nauki jak
Ayurveda i antropozofia. Jedzenie na surowo jest bardzo
prost i bezporedni drog do zmiany siebie. Ayurveda
9

uczy nas, jak wykorzysta przyprawy i pamita o indywidualnych zapotrzebowaniach kadego czowieka,
a antropozofia czy nasze ciao i dusz za pomoc odywiania poprzez substancjalno w kadym produkcie. Na
przykad: z punktu widzenia surowej diety mid jest jedynie atwo dostpnym, ale niepotrzebnym rdem cukru, z
punktu widzenia Ayurvedy jest to niezbdny dla ludzi produkt, a z punktu widzenia antropozofii ten produkt przyspiesza przemian materii w organizmie i aktywuje nerki.
W miar zgbienia tych nauk moj uwag zwrcia
kuchnia witariaska. Wiele osb jedzcych na surowo twierdzi, e po wielu latach takie jedzenie staje si nudne i maj
oni ochot zaj si przygotowaniem posikw, ktrymi
mona zadziwia goci. Mona wtedy wykorzysta znane
przepisy surowej kuchni i cieszy si smakiem potraw nieszkodzcych zdrowiu, zaspokajajc jednoczenie nasz
emocjonaln potrzeb twrczej realizacji.

2. Powd, dla ktrego napisaem t ksik

Autor tej ksiki, tak jak wikszo prostych obywateli, wyrs i wychowa si w rodzinie z tradycyjnymi
pogldami na ywienie. Przedszkole z niezmiennym jadospisem, czyli zapiekanki, kasze, duszone warzywa, gotowane mleko. Szkolne obiady z parwkami i kotletami. Studenckie ycie, a w nim nieodczne: kawa, herbata, kanapki,
imprezy z niesamowit iloci alkoholu. W wieku 30 lat
wyksztacio si klasyczne menu: jajecznica z kanapkami na
niadanie, obiad: pierwsze, drugie, trzecie danie i obowizkowo buteleczka piwa. W niedziele i wita imprezy
z alkoholem oraz du iloci jedzenia.
Inaczej chyba by si nie dao. Trudno wyobrazi sobie dziecko, ktre nie przyjoby panujcego w rodzinie
i spoeczestwie sposobu odywiania si. W ten sposb
10

odbywa si adaptacja, przystosowanie si i zdobywanie

wiedzy o wiecie dziecko powtarza to, co robi doroli.
W ten sam sposb wyksztaciy si moje przyzwyczajenia
ywieniowe. Dlatego w 35. roku ycia wiedziaem ju,
gdzie mam wtrob, ktra o poranku dawaa o sobie zna
uczuciem cikoci. Wwczas wydawao mi si, e jest ona
za dua i ciasno jej pomidzy moimi ebrami. Od czasu do
czasu moje serce odzywao si kujcym blem, co nie na
arty mnie niepokoio. Cige podranienia policzkw i
szyi przypisywaem jakoci pynu po goleniu, jednak, gdy z
czasem zaczo si nasila, zrozumiaem, e to uczulenie.
Zgaga i zaparcia wystpoway u mnie jeszcze w szkole redniej, i cho z upywem czasu nasiliy si, uwaaem je za
jak najbardziej naturalne. Te objawy zaburze trawienia
tumaczyem sobie pocztkowo z jakoci szkolnych posikw, potem nieregularnym jedzeniem w czasie studiw,
a nastpnie z jakoci kupowanego w sklepach jedzenia.
W ten oto sposb w wieku 40 lat doszedem do wagi 87 kilogramw przy wzrocie 173 cm. W lustrze widziaem gocia z okrgymi, czerwonymi policzkami i drugim
podbrdkiem. Brzuch mi wystawa, a pod oczami miaem
sine worki. Coraz czciej zastanawiaem si, jak powinienem si odywia, by te wszystkie dodatki znikny. Choroby bliskich, ich operacje, ogromna ilo uywanych lekw i bezradno lekarzy na te dolegliwoci doprowadzia
wielu moich znajomych do zmiany nawykw ywieniowych w poszukiwaniu sposobu na lepsze zdrowie, samopoczucie i wygld. Nie byem wyjtkiem, eksperymentowaem, raz przestawaem pi kaw, potem herbat lub piwo,
albo te prbowaem, czy wdka jest lepsza od wina, albo
wino lepsze od piwa. Z roku na rok objawy kaca wystpoway czciej, nawet po wypiciu niewielkiej iloci alkoholu,
i staway si coraz bardziej dokuczliwe. Przejadanie si
w czasie rnych rodzinnych uroczystoci te dawao o so11

bie zna. Coraz silniej narastao we mnie przekonanie o nieprawidowoci takiego jadania. Obecnie nazwabym to brakiem energii do ycia, ale wtedy wizaem ilo energii yciowej z iloci pochanianej przeze mnie ywnoci. Nawet
alkohol uznawaem za szybkie i atwo dostpne rdo
energii. Szkody w organizmie, spowodowane przejadaniem
si i piciem nasilay si i wyczerpyway coraz bardziej. Caa
energia yciowa bya powicona na kompensacj szkd
spowodowanych tylko nieodpowiednim ywieniem. Uznaem, e trzeba co z tym zrobi.
Po pierwsze, postanowiem zmieni regularno
odywiania si, nie miesza potraw i nie objada si! To byo ju lepsze ni jedzenie wszystkiego bez umiaru. Niestety, nie stwierdziem wyranych zmian. Wci bolaa mnie
wtroba, miewaem zgagi i podranienia na twarzy. Zrozumiaem potrzeb radykalnych zmian. Nie przyszo mi wtedy do gowy, e sedno sprawy nie ley w regularnoci bd
nieregularnoci jadania, czy te sposobie czenia skadnikw. Przekonanie, e chleb, miso i mleko s naszym naturalnym poywieniem nie pozwalao mi spojrze na to
zagadnienie inaczej. Po prostu nie umiaem inaczej myle.
Jeden z moich przyjaci walczy z dolegliwociami
stosujc godwk. Opowiada, e zastosowa 28-dniow
godwk dla wyleczenia astmy. Zaintrygowao mnie to.
Poczytaem o godowaniu i postanowiem sprbowa. Wybraem metod Paula Bragga. Spodobaa mi si, bo nie byo
radykalnych oczyszcze organizmu, stosowania lewatyw
i innych nienaturalnych sposobw wtrcania si w procesy
organizmu. Bragg radzi zaczyna od krtkich, jednodniowych godwek raz w tygodniu. Tak te zrobiem, zaczem od 36-godzinnych godwek z tygodniowymi przerwami. Dzie przed i dzie po godwce spoywaem wycznie potrawy rolinne. To by naprawd ogromny krok do
poprawy samopoczucia i utraty wagi. Stosowaem t meto12

d przez 3 miesice i dziki temu zrzuciem kilka kilogramw. Minusem tej metody byo to, e w pozostae dni nadrabiaem wszystko, czego nie miaem w trakcie godnych
okresw. Ochota, by naje si do syta pojawiaa si we
mnie z now si. Postanowiem ju sprbowa 10-dniowej
godwki, ale to przypadek pomg mi w znalezieniu prawidowej drogi.
Jeszcze par sw o godwce obecne dowiadczenie mwi mi, e jest to jeden z najskuteczniejszych instrumentw uzdrawiania organizmu i jego oczyszczania oraz dobra
metoda na dusze ycie. Wedug opracowania Jurija Nikoajewa i Walentina Nikoajewa Godwki o wodzie (poprirode.ru),
a take Leonida Shchennikova Suche godowania (niashennikov.ucoz.ru), godwki s szans na ocalenie i przywrcenie
zdrowia nawet miertelnie chorym osobom.
Powrmy do moich poszukiwa. Okazao si, e
nie tylko ja szukam prawidowego sposobu odywiania si.
Moja ssiadka oczyszczaa wtrob piciem oliwy i soku z
cytryny. Takie krtkotrwae, radykalne metody daj te
krtkotrway efekt i jeli nie zmienimy cakowicie i trwale
sposobu odywiania si, nasz organizm powrci do stanu
sprzed oczyszczania. Ssiadka nie osigna zdecydowanych efektw, przesza wic na surow diet. Surow,
to znaczy: na diet zwizan z jedzeniem niepoddawanego
obrbce cieplnej, surowego poywienia. To od niej dowiedziaem si o takim sposobie odywiania si i to ona podaa
mi adres strony internetowej, ktrej autorem by Izjum:
syromonoed.com.
Tej nocy przeczytaem wszystko, co znalazem na temat mikroflory i fermentw oraz doznaem olnienia, e to
jest to! Mieszkajcy w Hiszpanii mj rodak o nicku Izjum
(ros. Rodzynek, przyp. red.) napisa na swojej stronie to, co dotyczy surowej diety. Pomylaem: Eureka!.
Zrozumiaem, jaka jest rnica pomidzy poszczeglnymi
13

rodzajami poywienia. Dziel je nie na: tuszcze, biaka i

wglowodany, a na: ywy czyli naturalny i nieywy-nienaturalny. Ju tego samego dnia zaczem odywia si wycznie surowym-naturalnym jedzeniem. Surowojad albo surowomonojad mieszne neologizmy, ktre kojarz si
z przymusem, dziwn diet i ascetycznym sposobem ycia.
Ciekawe, e osoby, ktre rzuciy palenie nie s uwaane za
ascetw i ludzi samoograniczajacych si, a ci, ktrzy zaprzestali jedzenia chemicznych substancji uwaa si niemale za czonkw jakiej sekty, sekciarzy w zym znaczeniu tego sowa (sowo sekta ma zawsze wydwik pejoratywny, ale nie o tym pisz).
Jednym z celw, dla ktrych pisz t ksik jest pokazanie, e witarianizm diet nie jest, ani nie jest deniem
do ascezy i samoograniczania si. Witarianizm jest wyzwoleniem, wyzwoleniem od sztucznoci. Jest ywieniem dokadnie odpowiadajcym potrzebom naszego systemu trawiennego. Oczywistym jest, e nasz organizm jest w stanie
poradzi sobie jako z kiebas, serem, chlebem, czekolad
i alkoholem, ale paci za to zmianami, bdcymi po prostu
utrat naturalnego zdrowia. Naturalnym produktem jest
te miso i znamy przykady dugowiecznoci mieszkacw Jakucji czy tez Abchazji, ktrych gwnym produktem
ywieniowym jest wanie miso; omwi to troch pniej.
Teraz cig dalszy mojego dowiadczenia. Pierwsze
miesice jedzenia surowego pokarmu nie byy atwe. Organizm bardzo wolno odzwyczaja si od smaku przetworzonych (rafinowanych) pokarmw, takich jak herbata, kawa,
kanapki z boczkiem, od jajek na twardo i saatek typu jarzynowa (w Rosji i na Ukrainie do saatki jarzynowej dodaje si pokrojon w kostk kiebas i du ilo majonezu,
przyp. tum.). Moja waga spadaa z prdkoci 5 kg na miesic, dopki nie osignem swojej naturalnej wagi 67 kg
przy wzrocie 173 cm. Tempo oczyszczenia organizmu byo
14

byskawiczne. Odczuwaem skurcze w wtrobie i wydostawanie si z niej czego, co przypominao poczenie piany i
luzu. Miaem kolki w jelicie prostym, co wiadczyo
o oczyszczaniu go z twardych czsteczek. Odczucia te odbieraem jednak pozytywnie, rozumiaem ich charakter
oraz to, e organizm intensywnie si teraz oczyszcza i pozbywa tego wszystkiego, co jest zbdne. Spaem znacznie lepiej, mj sen sta si gbszy, budzenie stao si przyjemne,
umys janiejszy. W szstym miesicu straciem jeszcze 2 kg
i osignem wag minimaln, to znaczy 65 kg. Poczwszy
od sidmego miesica zaczem nabiera wagi: po skoczeniu dziesitego miesica wayem ju 67,5 kg, a po pitnastu miesicach 70 kg. Miaem teraz wicej wolnego czasu,
poniewa przestaem traci go na szykowanie posikw,
zmywanie, chodzenie do restauracji, barw i na imprezy.
Wszystko to skonio mnie do tego, bym usiad przed komputerem i dowiedzia si z Internetu wszystkich moliwie
dostpnych informacji dotyczcych witarianizmu.
Ogromny wpyw na ocen tego tematu wywary na
mnie ksiki Aterowa, Szatalowej i Nikolajewa; linki do nich
moecie znale w rozdziale znajdujcym si w niniejszej
ksice pod tytuem Witarianizm a Internet. Google rdem
wiedzy. Prawdziwe zrozumienie przyszo do mnie jednak
dopiero po przeczytaniu prac akademika A. M. Ugoleva. Jego teoria adekwatnego odywiania si wyjania dokadnie
budow i dziaanie systemu trawiennego czowieka. Wszystkie materiay, ktre znalazem na temat trawienia s zgodne
z t teori. Wci roso moje przekonanie co do trafnoci wyboru sposobu odywiania si. Ugolev witarianinem jednak
nie by i o surowej diecie nawet nie wspomnia wnioski
z jego prac wycignem sam, bez naukowego uzasadnienia,
a tylko na podstawie wasnych dowiadcze. Moja ksika
nie jest jednak prac naukow; nazwabym j raczej opracowaniem wiatopogldowym.
15

Stopniowo moi bliscy i znajomi zaczli zmienia

swj sposb odywiania si. Nie zostali witarianami tak jak
ja, niemniej zaczli je wicej surowych warzyw i owocw
oraz dodatkowo zrezygnowali z jedzenia potraw misnych,
co byo ju powanym krokiem do zdrowszego ycia. Nasz
starszy syn, nastolatek kilkukrotnie prbowa diety witariaskiej, cho dla jego rwienikw restauracje McDonald's
to Olimp; serwowane tam potrawy s uwaane za pokarm
bogw. Owiadczy, e by moe zdecyduje si na zmian
sposobu ywienia po trzydziestce. Nie zamierzam jednak
namawia na now wiar wszystkich z mojego otoczenia,
gdy mj obecny wygld i mj entuzjazm robi to lepiej ni
sowa. Wyobracie sobie dodatkowo: cay rok bez alkoholu!
Mzg zacz dziaa zupenie inaczej i umys jest po prostu
czysty, niezmcony. Jest to wspaniae uczucie.
Witarianizm zaczli praktykowa rwnie niektrzy
moi znajomi. W rodowisku, w ktrym stale przebywam
wymieniamy si informacjami na ten temat, stworzya si
ju staa grupa ludzi o podobnych pogldach. Poczylimy
si dla stworzenia projektu ywe jedzenie i stworzylimy
stron internetow livelymeal.ru, na ktrej mona dzieli
si dowiadczeniem i informacj na temat produktw ywieniowych oraz zadawa pytania, wspiera si nawzajem
w trudniejszych chwilach, okresach zwtpienia. Zacz te
dziaa sklep internetowy - (i-mne.com, przyp. red.)
prawdziwego jedzenia, w ktrym mona kupi towar z dokadn informacj o jego skadzie i pochodzeniu. Obszar
dziaania to kilka krajw byego Zwizku Radzieckiego.
W tej ksice informacja o ywieniu bdzie jednak
lepsza, bardziej obszerna i dokadniejsza ni na stronie
internetowej.
Moim celem jest przedstawienie takiego sposobu
ywienia, ktry by by najbardziej odpowiedni dla naszego
systemu trawiennego, przy ktrym tycie jest niemoliwe,
16

a choroby powinny by odbierane jako tymczasowe oczyszczanie si organizmu. Dugo takiego oczyszczania, bdcego okresem przejciowym, moe si rni w zalenoci od wieku czowieka i jego stanu zdrowia, indywidualnych cech organizmu i poprzedniego stylu ycia. Musz stwierdzi, e nie jest to szybki proces. Przypomnijcie
sobie o wszystkich rzeczach, jakie zjedlicie i wypilicie! Pomylcie, pod wpywem jakich rodkw rs i ksztatowa
si wasz organizm leki, alkohol, konserwanty, tuszcze
nienasycone. Odnowi si teraz musz wszystkie wasze
tkanki. Wedug niektrych bada wymiana wszystkich
mikkich komrek ciaa trwa okoo dwch lat, a twardych
okoo siedmiu lat. Prawdopodobnie tyle trwa okres przejciowy. Zgodnie z innymi badaniami ten proces trwa nieco
krcej, lecz moje dowiadczenie i dowiadczenie wielu moich znajomych wskazuje, e jest to sprawa bardzo indywidualna i zaley od wyjciowego stanu organizmu. Im modszy, zdrowszy czowiek, tym taki okres przejciowy jest
krtszy. Im starszy czowiek, taki, w ktrym nagromadzio
si wicej chorb, tym duszy bdzie okres przejciowy.
Opowiem wam te to, co wiem o systemie trawiennym czowieka z punktu widzenia procesw odbywajcych
si w kadej jego czci. Pomimo, e na wielu uniwersytetach s ju wykady o teorii adekwatnego odywiania
Ugoleva i o autolizie indukowanej, wci niewielu lekarzy
o tym syszao. Nie doceniaj te oni roli mikroflory w jelitach. To najwikszy zesp wydzielania wewntrznego,
ksztatujcy nasze hormony. Dlatego te w ksice tej, oprcz wasnych wyjanie, podam linki i odnoniki do prac,
ksiek, nazw organizacji, nazwisk naukowcw, ktrzy maj podobne wnioski i prbuj przekaza t wiedz lekarzom
w nadziei, e zrozumiej oni, jak wanym jest sposb odywiania si i aby im pomc w leczeniu wielu chorb.

17

W swej ksice zastosuj nastpujc terminologi:

Adekwatne odywianie si odywianie si zgodne z fizjologi systemu trawiennego. Sowo adekwatny
to dokadnie czemu odpowiadajcy, odpowiedni. To znaczy, e poywienie powinno by odpowiednie dla kadej
czci naszego systemu trawiennego. Dla lepszego zrozumienia sytuacji podam taki przykad: silnik wikszoci samochodw osobowych zosta skonstruowany z dostosowaniem do pracy na benzynie PB95. Oznacza to, e ukad
wtrysku paliwa, wiece zaponowe, objto komory spalania, ukad wydechowy jest dostosowany do tego paliwa,
benzyny PB95. Co si wydarzy, gdy zalejemy PB98? C,
samochd nadal bdzie jedzi, ale na jego wiecach powstanie nagar, system wtryskowy bdzie si zapycha, a moc
spadnie z powodu niewaciwego spalania spowodowanego niedostosowaniem komr i tokw. Jak pozby si tych
wszystkich ubocznych efektw? Przej z powrotem na
benzyn PB95. Przestanie gromadzi si osad, wyrwna si
praca, spalanie bdzie sprawniejsze i gazy stan si bezbarwne. To znaczy, e PB95 jest adekwatnym paliwem dla tego silnika. Nasz system trawienny te zosta stworzony dla
okrelonego rodzaju paliwa.
Jedzenie powinno spenia nastpujce kryteria:
1. Zawiera wszystkie niezbdne skadniki (biaka, tuszcze, wglowodany, mineray i witaminy), w zoonych strukturach naturalnych ulegajcych rozpadowi w naszym systemie trawiennym.
2. By smacznym i atwym do przeucia.
3. Trawi si w odku i jelicie cienkim z moliwie
najlepsz sprawnoci.
4. Zawiera elementy (wkna rolinne) niezbdne dla
egzystencji mikroflory jelit tych bakterii, ktre yj w jelitach i speniaj wane dla naszego organizmu funkcje.
18

Zwrcie szczegln uwag na zdanie zoone

struktury naturalne w punkcie pierwszym. Gotowane jedzenie te zawiera niezbdne dla czowieka skadniki, lecz
s one w formie denaturyzowanej: zoone struktury rozpady si na proste, mineray porozryway swoje struktury,
witaminy ulotniy si, biaka, tuszcze, wglowodany przybray zupenie inn struktur. Denaturyzacja to proces prowadzcy od stanu naturalnego do nienaturalnego.
Dla zrozumienia procesu trawienia niezbdne jest
jeszcze jedno pojcie: autoliza indukowana. Prosz nabra
cierpliwoci i uwanie przeczyta: Autoliza indukowana
autorozkad poywienia za pomoc fermentw wytwarzajcych si z tego poywienia pod wpywem sokw trawiennych. Ten proces opisa Ugolev. Sok odkowy jest
sabym roztworem kwasu solnego. Kwas solny zawiera
wolne jony wodorowe protony. Maj niesamowicie penetrujc, niszczycielsk moc. W kadej komrce przedstawiciela ywej przyrody, zarwno rolinnej jak i zwierzcej,
w specjalnych komorach zawarte s lizosomy przechowujce wasne enzymy. Gdy tylko tkanki rolinne czy zwierzce
trafi do odka, zostaj poddane dziaaniu soku odkowego. Protony przenikaj do struktury komrki niszczc lizosomy (komory z enzymami) i uwalniajc enzymy, ktre
natychmiast zaczynaj wykonywa swoj podstawow funkcj rozkada wszystko, co spotkaj na swej drodze.
A w ich otoczeniu znajd si komrki, z ktrych one pochodz. W ten sposb odbywa si autoliza, autorozkad poywienia. Zwrcie uwag, e organizm bierze minimalny
udzia w procesie trawienia, wszystko robi za siebie samo
poywienie. Organizm wchania z jelita cienkiego wszystkie niezbdne skadniki, ktre powstay z autorozkadu.
Warunek najistotniejszy, kluczowy ten proces ma miejsce
tylko wtedy, gdy dostarczone do odka komrki s ywe
i zawieraj ywe enzymy. ywe enzymy pozostaj w ko19

mrkach pod tym warunkiem, e nie zostan poddane obrbce termicznej, ani te nagrzane do temperatury powyej
40 C. Ogromne znaczenie ma te czas przechowywania
produktw. Pniej omwimy te procesy dokadniej.
Enzymy to struktury biakowe. Ich udzia w yciu
organizmu mona wyjani za pomoc analogii. Dziaaj
one jak malutkie, mobilne, ywe fabryczki, zmieniajce zoone struktury na struktury proste. Biaka rozkadaj na
aminokwasy, wglowodany na molekuy glukozy, a tuszcze na kwasy tuszczowe. Enzymy maj wsk specjalizacj. Ich rol mona atwo przedstawi za pomoc analogii
z rozbirk budowli, gdy ich podstawow rol jest rozkadanie zoonych struktur. Jeeli rozbieramy budynek, to
jedna ekipa zajmuje si elementami metalowymi, druga betonem, a trzecia drewnem i stolark okienn. Kad grup
materiaw zajmuje si specjalna ekipa. Tak samo w organizmie dla kadej substancji s inne enzymy. Fermenty,
enzymy te dwa sowa oznaczaj ten sam rodzaj zwizkw. Fermenty i enzymy s katalizatorami substancjami,
ktre przyspieszaj reakcj.
Enzymy, adekwatne odywianie si i autoliza indukowana to trzy najwaniejsze pojcia, ktre naley pozna
przed przeczytaniem tej ksiki.
Ostatecznym celem, ktry chc osign w tej ksice jest wykazanie, e surowe, rolinne poywienie jest najbardziej adekwatne dla systemu pokarmowego czowieka.
Przypomn tylko, e syntetyczne, rafinowane i termicznie
przygotowane jedzenie te jest trawione i przyswajane przez
nasz organizm, lecz spoywanie go w duych ilociach moe
prowadzi do powstawania powanych schorze.

20

3. Jak dziaa system trawienny, albo dlaczego

krowy s drapienikami?
Pragn tu omwi system pokarmowy czowieka.
Pierwszym miejscem, do ktrego trafia poywienie, jest jama ustna. W jamie ustnej jedzenie jest rozdrabniane zbami, nasczane lin i w maych porcjach dostarczane do odka. W odku, pod wpywem kwasu odkowego pokarm rozkada si na struktury proste, tzn. zoone struktury powinny si rozpa na proste. Z odka zmienione ju
substancje przedostaj si do jelita cienkiego. Cz poywienia wchania si do organizmu bezporednio z jelita
cienkiego, a nierozpuszczone resztki poywienia nazywane
balastem stanowi substancj, ktra jest pokarmem dla
mikroflory. W jelicie grubym bakterie, z ktrych skada si
mikroflora, rozkadaj reszt poywienia. Wanie tutaj organizm wchania skadniki wytworzone z produktw dziaania mikroflory. Wszystko to, czego nie wchon nasz organizm i nie przerobiy bakterie, a take uboczne produkty
dziaalnoci naszego organizmu i mikroflory, trafia do jelita
prostego i zostaje wydalone z naszego organizmu.
Jest to oczywicie schemat uproszczony, jednak
z pewnymi zmianami taki system trawienia jest prawdziwy
dla wszystkich ssakw. Na czym, w takim razie, polega
rnica w systemach trawiennych drapienika i rolinoercy? Jeeli ukad u wszystkich jest taki sam, to co je rni?
Ot rnica tkwi w szczegach. Za chwil udowodni
Wam, Drodzy Czytelnicy, e to krowy s prawdziwymi
drapienikami, a dotychczas postrzegane jako drapieniki
lwy s rolinoerne.
Krowy, tak samo jak ludzie, nie trawi celulozy za
pomoc swoich enzymw trawiennych (fermentw). Roliny, ktrymi odywiaj si krowy zawieraj celuloz. Ta celuloza jest rozkadana przez mikroflor, mieszkajc w prze21

wodzie pokarmowym. Krowy maj ogromny, okoo 300-litrowy odek, skadajcy si z kilku komr. Przeuta przez
krow trawa, obficie zmoczona lin trafia do pierwszej komory, zwanej waczem. wacz jest wielkim kotem browarnym, w ktrym mikroorganizmy intensywnie pracuj i nieustannie si rozmnaaj. W jednym tylko gramie zawartoci
wacza znajduje si 10 miliardw bakterii i ponad milion
pierwotniakw i orzsek. Celuloza jest pokarmem dla bakterii; bakterie s pokarmem dla pierwotniakw. Wszystkie
one, z du prdkoci, rozmnaaj si w tej ciepej papce.
Gdy koncentracja mikroorganizmw w waczu osiga odpowiedni warto, krowa odsysa jego zawarto do drugiego
oddziau, zwanego czepcem, a trawa jest zwracana do jamy
ustnej i przeuwana jeszcze raz. Co si dzieje w czepcu?
Sprytna krowa zalewa go swoim sokiem trawiennym i wtedy odbywa si znana ju nam autoliza indukowana. Mikroorganizmy autorozkadaj si i produkty ich rozpadu zostaj
wchonite przez organizm krowy. Krowa odywia si zabitymi ywymi organizmami i dlatego jest drapienikiem. Trawa jest poywieniem mikroorganizmw, a nie krowy!
Co natomiast robi lwy? Lwy zjadaj w pierwszej
kolejnoci wntrznoci zabitego zwierzcia i to razem z zawartoci odka, a poniewa jest on spiarni rozpuszczonych skadnikw pokarmowych, pochodzcych z rolin,
to lwy s rolinoerne.
Jest to oczywicie art, ale z tych dwch przykadw
mona wycign dwa praktyczne wnioski.
Pierwszy wniosek dotyczy rolinoercw mikroflora i jej dziaanie jest bardzo wane w procesie trawienia
i winna ona by rozpatrywana jako odrbny organ trawienia. Bez mikroflory prawidowe trawienie jest niemoliwe,
a z uwagi na to, e trawa prawie nie zawiera biaka, wszystkie niezbdne elementy budulcowe organizmu syntezuje,
czyli buduje mikroflora. Take ona sama staje si skadni22

kiem pokarmowym jest syntezowana i przyswajana.

Prosz sobie przypomnie ogromne rozmiary soni i yraf,
s ogromne i silne, cho nie jedz misa. Cay materia budulcowy wytwarza dla nich mikroflora.
Drugi wniosek dotyczy misoercw psy i koty
naley karmi misem i komi rolinoercw. Najwaniejsze jednak jest to, e wszystko to powinno by surowe! Jeeli ugotujecie miso i koci, to nie odbdzie si autoliza indukowana i pies bdzie zmuszony wasnymi siami przetrawi martwy produkt. Niestrawione koci bdziemy musieli jako wydostawa z wntrznoci swojego biednego
psa. Surowe koci rozpuszcz si w odku drapienika
bez ladu i twj pies bdzie szczliwy, energiczny, z biaymi zbami i lnicymi wosami. Dotyczy to rwnie kotw.

4. System trawienny czowieka

Wikszo ludzi wyobraa sobie system trawienny
w postaci rury z sokiem odkowym, a proces trawienia
jako rozpuszczenie poywienia tym sokiem. Naprawd
przeraajce jest jednak to, e rwnie lekarze i dietetycy
tak to sobie wyobraaj. Nie wiedz nic, albo te wiedz
niewiele zarwno o autolizie, jak i o dziaaniu flory bakteryjnej. Nie wiadomo te, dlaczego doradzaj gotowanie poywienia. Syszymy cigle o gorcym posiku, przynajmniej
raz dziennie, cho nie jest podawane adne racjonalne uzasadnienie. W wypadku zaburze funkcji przewodu pokarmowego odradzane, lub wrcz zabraniane jest jedzenie czegokolwiek na surowo. Przy bdnym, niewaciwym wyobraaniu modelu systemu pokarmowego jest to moe i logiczne, gdy gotowane jedzenie przyswaja si przez organizm atwiej ni surowe, ponadto gotowanie zabija bakterie, jednak powstaje pytanie, czy takie uatwione przyswajanie pokarmw jest dla nas korzystne?
23

Odpowied na to pytanie jest najistotniejsza dla zrozumienia dziaania caego systemu trawiennego. Nasz system trawienia jest przecie barier blokujc wchanianie
niepotrzebnych nam skadnikw, wic cho pojcie atwo
przyswajalne powszechnie kojarzy si nam z pojciem
zdrowe, to jest dokadnie na odwrt. Produkt atwo przyswaja si dlatego, e omija dodatkow barier naszego organizmu. I tak waciwo wykazuj wszystkie gotowane
produkty. S one zdenaturyzowane. W gotowanym poywieniu skadniki s ju rozoone do takiej postaci, e mog
by bez przeszkd wchonite przez organizm. Po to, by
strawi te czci poywienia, ktre nie wchony si automatycznie, organizm jest zmuszony do syntezy ogromnej
iloci fermentw. Ugotowane jedzenie nie posiada wasnych fermentw i utracio zdolno do autolizy. Zasoby
naszego organizmu, ktre powinny by przeznaczone na
syntez enzymw metabolicznych s przeznaczane na produkcj enzymw trawiennych. Rozpuszczenie poywienia
wasnymi siami organizmu jest tylko jednym z rodzajw
trawienia, ale nie najwaniejszym. Zgodnie z wyobraeniami wikszoci lekarzy jest ono gwnym, a waciwie jedynym rodzajem trawienia. Ugolev udowodni, e oprcz
wasnego trawienia istnieje jeszcze autorozkad poywienia, zwany autoliz, trawienie przy pomocy mikroflory i za
porednictwem bon pprzepuszczalnych. Autoliza i trawienie za pomoc mikroflory odbywa si tylko pod takim
warunkiem, gdy zjedzone poywienie jest surowe, to znaczy: nie byo poddane obrbce termicznej. System bon pprzepuszczalnych chroni organizm przed wchoniciem
zbyt duych moleku biaka obcego pochodzenia. Przy wejciu do kadego kanau wchaniania do organizmu stoj
dodatkowo enzymy, ktre rozpuszczaj niewystarczajco
rozpuszczone molekuy na prostsze zwizki.

24

Zrozumielicie ju pewnie, e nie jest to wszystko

takie atwe i proste. Przyroda zapewnia nam cztery rodzaje
trawienia (lina, sok odkowy, autoliza, mikroflora), a nie
wiadomo dlaczego wikszo populacji uywa tylko
dwch. Spoywanie tradycyjnego, gotowanego poywienia
nie pozwala wczy si procesowi autolizy i symbiozy
z mikroflor. Kierowcy wiedz jak jedzi samochd, gdy
zamiast czterech cylindrw dziaaj tylko dwa.
ebycie mogli zrozumie, jak do tego doszo i co
mona zmieni, bd to wyjania powoli i stopniowo, krok
po kroku. Nasze zdrowie jest przecie warte tego, aby powici mu wicej czasu. Jest takie powiedzenie lepiej
godzin straci, by potem w pi minut dolecie.
W naszym przypadku godzina przygotowa po to, aby lata przez cae ycie.
W staroytnoci odek nazywano ojcem smutku. Na szczcie nauka i wiedza zrobiy ogromny postp
dla zrozumienia fizjologii trawienia. Moemy teraz uywa
tylko takich produktw, ktre uczyni nasz odek rdem radoci.

5. Dlaczego na surowo?
Powrmy do omawianych w poprzednim rozdziale sposobw trawienia. Wspominaem tam, e oprcz wasnego trawienia (enzymy naszego ciaa), jest jeszcze autoliza
(enzymy z poywienia) i trawienie przy pomocy mikroflory
(jak u krowy). W niniejszym rozdziale szczegowo omwi proces autolizy. Jest to podstawowy sposb trawienia,
zarwno w odku, jak i w jelicie cienkim u wszystkich
ssakw. Inne sposoby trawienia omwi pniej.
Aby dokadnie wyjani proces autolizy przypomn
eksperyment, wykonany przez Ugoleva. Do dwch pojemnikw wla on sok odkowy drapienika. W pier25

wszym zanurzono ciao surowej aby, a w drugim ciao

aby ugotowanej. W pierwszym pojemniku ciao aby rozpucio si cakowicie razem z komi, a w drugim zostao
jedynie powierzchniowo nadtrawione. Gdyby poywienie
byo trawione jedynie za pomoc soku odkowego
w obydwch pojemnikach mielibymy taki sam wynik.
Ugolev odkry, e pod wpywem soku odkowego drapienika w ciele ofiary inicjuje si mechanizm autorozkadu. Dlaczego ciao wieej aby zostao rozpuszczone? C
za substancj zawieraj ywe komrki, ktrej nie posiadaj
substancje ugotowane?
Okazao si, e organizm ofiary poddawany jest rozpuszczaniu przez wasne enzymy znajdujce si w lizosomach kadej ywej komrki. Proces za ten zapocztkowuj
mikroskopijne jony wodoru znajdujce si w soku odkowym i majce bardzo penetrujce waciwoci. Niszcz one
przede wszystkim bony lizosomw, uwalniajc zawarte w
nich enzymy. Uwolnione enzymy penetruj ciao ofiary
(aby), niszczc je. Ciekawe jest to, e proces ten odbywa
si jednoczenie na wszystkich gbokociach i tkankach
ofiary, nastpuje taka reakcja odrodkowa.
Innymi sowy, w nie trawi swojej ofiary, tylko czeka a ona sama siebie strawi. Pozostaje mu jedynie wchonicie produktw autorozkadu. Nie musimy si martwi,
gdy nasz pies poknie duy kawa surowego misa, czy te
surow ko, poniewa same si rozpuszcz w odku.
Niektrzy naukowcy twierdz, e eksperyment nie
jest do koca rzetelny, poniewa w pojemnikach jest ten
sam, i taki sam roztwr, natomiast do odka stale s dostarczane nowe porcje enzymw. A wic, jeli do pojemnika
z ugotowan ab dostarcza bdziemy enzymy w sposb
cigy, to te zostanie ona strawiona. Maj racj! Eksperyment by przeprowadzony w innym celu. Po pierwsze, mia
unaoczni proces autolizy, po drugie jego skuteczno.
26

Po co traci energi na wytwarzanie enzymw, skoro moemy spoywa produkty zawierajce wasne enzymy? W Japonii producenci ywnoci dodaj do produktw enzymy.
U nas (w Rosji, przyp. red.) poykaj Mezim1.
Czy w przypadku poywienia rolinnego te odbywa si autoliza? Oczywicie! Wszystkie rolinne komrki
zawieraj enzymy potrzebne do autorozkadu. Kluczowym
czynnikiem autorozkadu jest zawarto ywych enzymw
w lizosomach. W kadym nasionku, orzeszku czy owocu
przyroda umiecia urzdzenie do przetworzenia zoonych substancji na proste dla wyywienia przyszego kieka. Gdy nasionko trafi na odpowiednie warunki temperatury i wilgotnoci, enzymy wczaj proces autorozkadu
i owoc rozkada sam siebie, aby da ycie przyszej rolinie.
Nasz odek jest te odpowiednim miejscem. W warunkach atmosferycznych proces ten odbywa si wolno,
a w naszym odku byskawicznie, w obecnoci jonw wodoru, dziki autolizie, poywienie rozkada si w przecigu
kilku godzin. Enzymy wasne czowieka odgrywaj tu rol
porednika pomidzy procesem autolizy i procesem absorpcji substancji odywczych z jelita cienkiego (poprzez bony pprzepuszczalne) do organizmu. Enzymy gromadz
si na wyjciu z jelita cienkiego i wspomagaj rozkadanie
substancji zoonych na proste. Rnica pomidzy rolinn
i zwierzc komrk jest taka, e rolinne bony komrkowe s twardsze i jeli na przykad le przeujemy orzech, to
opuci on nasze ciao w tej samej postaci. Dlatego radz
bardzo dokadnie gry i przeuwa jedzenie.
Smaony orzeszek nie daje kiekw i nie rozpuszcza
si samoistnie w odku. Termiczna obrbka ywnoci zabija zdolno do autolizy. W temperaturze powyej 40-45C
1

Mezim jest lekiem zawierajcym syntetyczne fermenty

wspomagajce trawienie. Wicej o jego dziaaniu na stronie
http://www.realt5000.com.ua/news/utf/pl/1589300/.

27

enzymy gin i czowiek jest zmuszony trawi pokarm wasnymi enzymami jak w przykadzie z gotowan ab.
Nie moemy jej strawi tak szybko i na tyle efektywnie, jak
zaplanowaa przyroda. Oczywicie zrobimy to, ale, po jakim czasie? I ile wasnych, dodatkowych zapasw enzymw zuyjemy? W dodatku poywienie godzinami bdzie
nam ciyo w odku. Jednak w organizmie wszystko jest
zsynchronizowane i niedotrawione jedzenie zostanie jako
przepchane do jelita cienkiego, potem do grubego, a w nim
mikroby-grabarze wezm si za utylizacj niestrawionych kawakw. Niestrawione resztki to gwnie biaka
i skrobia, dlatego w jelitach rozwija si kolonia bakterii
gnilnych i bakterii fermentujcych alkohole. Nasz organizm
jest zmuszony do utylizacji produktw ich dziaalnoci.
Wynika z tego prosty wniosek: system trawienny
czowieka jest idealnie dostosowany do trawienia surowego poywienia. Potrafi on te strawi jedzenie gotowane,
ale skonstruowany zosta dla poywienia surowego! Samochd bdzie jedzi na benzynie 92, ale zosta skonstruowany dla b-95. Widzicie teraz rnic? Czowiek moe by
wszystkoerny, to znaczy, e moe je cokolwiek i potrafi
to strawi, ale jest przystosowany do spoywania surowego, rolinnego pokarmu. Pragn jedynie doda, e minimalna obrbka termiczna (42 C) jest dopuszczalna pod warunkiem, e nie doprowadzimy do utraty waciwoci enzymw, tzn. ich zdolnoci do dziaania.

6. Jestemy bezbronni przed gotowanym

jedzeniem
Lekarze, dietetycy i zwolennicy zdrowego trybu ycia radz: je mniej i wicej si rusza. Wszystko po to, aby
spali nadmiar kalorii. Wydaje si to logiczne, ale czy jest
prawd? Przecie trawienie jest procesem biologicznym i nie
28

powinnimy zastanawia si, co gdzie si odkada i ile energii zuywamy. Tego procesu nie jestemy w stanie kontrolowa. Nie rozumiem po co mamy uprawia sport? Moe
kto po prostu tego nie lubi? Nie lubi wiczy na siowni!
Uwielbia za to gra w szachy, albo oglda przyrod.
Niezalenie od rodzaju zaj czowieka, jego organizm powinien zuywa tyle energii i skadnikw pokarmowych, ile potrzebuje. Byoby najlepiej, idealnie, gdybymy jedli tyle, ile potrzebuje nasz organizm. Niestety! Nie
potrafimy przesta je dopty, dopki talerz nie stanie si
pusty. Powstaje wic pytanie, czy powinnimy nauczy si,
jak przerywa posiek z chwil, gdy nasz organizm nie
potrzebuje ju wicej jedzenia? Jak to osign, skoro nie
zapala si adna czerwona lampka? Czy jedzenie powinno
posiada specjalne waciwoci, dziki ktrym zapobiegniemy przejedzeniu?
Gwn cech dobrego poywienia jest to, e nie powinno nam szkodzi. Adekwatne poywienie posiada mechanizm, dziki ktremu nie jest szkodliwe, bez wzgldu
na to, jak jego ilo spoyjemy. Znany amerykaski biochemik Albert Lehninger w ksice Zasady biochemii pisze:
ywe komrki s samoregulujcymi si ukadami chemicznymi,
ktre skonfigurowane s do wykonywania maksymalnie oszczdnej pracy. Ugolev wnioskuje, e mechanizmy trawienia
w komrce i w organizmie skadajcym si z komrek wcale si nie rni i e dziaaj identycznie. Znaczy to, e
w momencie, gdy adna z komrek nie potrzebuje substancji odywczych, aden organ nie wymaga energii, a we
krwi niczego nie brakuje, to ywno nie powinna by
wchaniana z jelita do organizmu. Organizm jest zobowizany pracowa na tej samej zasadzie, co komrka w trybie maksymalnej oszczdnoci. Sprbujmy zrozumie mechanizm, ktry przyroda wbudowaa w kady organizm
w celu obrony go przed przejedzeniem. Dziki temu me29

chanizmowi organizm nie przyswaja sobie wicej skadnikw odywczych ni potrzebuje. Fizjolog Pawow, laureat
Nagrody Nobla, odkry zaleno stenia soku odkowego od zapotrzebowania organizmu w skadniki pokarmowe. Mechanizm jest prosty. Jeeli poywienie nie jest
potrzebne, to nie jest w odku trawione. Skoro wic taki
mechanizm istnieje, to dlaczego w czasach obecnych setki
tysicy ludzi ma nadwag i cierpi na choroby spowodowane nagromadzeniem si w organizmie niepotrzebnych
skadnikw? Ot w procesie trawienia bior udzia dwie
strony: poywienie i system trawienny. Jeeli wic system
trawienny po-siada mechanizm obronny, to moe powodem otyoci jest nieodpowiednie poywienie?
W rozdziale System trawienny czowieka pisaem, e
w naszej wiadomoci, na skutek reklam produktw ywnociowych, pojcie atwo przyswajalny kojarzy si z pojciem zdrowy. Jest to subtelny podstp. Wikszo dietetykw, lekarzy i biochemikw zgodnie twierdzi, e gotowane jedzenie jest atwo przyswajalne. I to jest prawda.
Dlaczego jest ono tak atwo wchaniane przez organizm? Ot podczas obrbki termicznej, to znaczy gotowania, pieczenia, czy te smaenia wszystkie zoone struktury zamieniaj si na proste. Odbywa si to, co powinno odby si najpierw w jamie ustnej dziki linie, a potem w
odku przy pomocy kwasu solnego. Dziki obrbce termicznej do odka trafiaj denaturyzowane substancje,
ktre nie potrzebuj wstpnego rozszczepiania. Surowe
poywienie potrzebuje dokadnego przeuwania i aktywacji fermentw za pomoc systemu trawiennego. W sytuacji,
gdy nie potrzebujemy poywienia, lub jakiego jego rodzaju, nie bdzie ono trawione w ogle i opuci nasz organizm
prawie w tej samej postaci, w jakiej zostao dostarczone.
Uwaga! Gotowane poywienie omija obronny mechanizm organizmu czowieka. Jego skadniki wchaniaj
30

si bez przeszkd z jelita i trafiaj do krwi nawet wtedy,

gdy organizm ich nie potrzebuje. Organizm czowieka przy
spotkaniu z gotowanym jedzeniem jest bezbronny. Tak samo, jak organizmy kotkw i pieskw, karmionych gotowanym poywieniem przez ich kochajcych wacicieli.
Zastanwmy si, co si dzieje ze zjedzonym, surowym biakiem wtedy, gdy organizm nie ma na nie zapotrzebowania. Biako ma struktur czwartorzdow, przypominajc cile zwinity kbek, ktry bez obecnoci kwasu
solnego nie rozpada si w odku. Nie moe te by pniej wchonity z jelit do krwi z uwagi na rozmiar i nie moe zosta spoyty przez bakterie dlatego nie bdzie rdem toksyn. Biako opuci nasz organizm w takiej samej
postaci, jak do niego trafio, nie szkodzc nam w aden sposb. Natomiast w sytuacji, gdy istnieje zapotrzebowanie organizmu na aminokwasy pochodzce z biaka, odek wydziela kwas trawienny i biako rozpada si na aminokwasy
i wchania si w jelitach.
Zobaczmy teraz, co si dzieje z biakiem zmienionym
przez gotowanie biakiem, ktre stracio swj pierwotny
ksztat i struktur. Ot czstki takiego biaka trac swoje
waciwoci. Nie potrzebuj rozszczepiania. Czciowo staj
si poywieniem gnilnych bakterii w jelitach, a czciowo
bez adnych przeszkd wchaniaj si do krwi. Organizm
traktuje je jak obcego, jak agresora. Otacza je przeciwciaami
i bdzie prbowa usun z organizmu. Niektre si posklejaj i stworz grudki biaka. Wszystkie te biakowe mieci
osadzaj si na ciankach naczy krwiononych i osiadaj w
wtrobie oraz nerkach. Powstaj miejsca namnaania si
bakterii, wywoujcych najrniejsze schorzenia. Do tego
dochodz resztki tuszczw, wglowodanw, nieaktywnych
skadnikw mineralnych i zniszczonych witamin. Nadmiar
zbdnych skadnikw w organizmie jest tak duy, e wikszo ludzi nie jest w stanie ich zutylizowa i wydali. To jest
31

caa tajemnica powszechnego tycia.

Po rozmowach na forum internetowym z biochemikami zrozumiaem, na czym polega bd wikszoci lekarzy. Zakadaj oni bowiem, e organizm ludzki ma zdolno do wydalania wszelkich zbdnych substancji, a gdy
okazuje si, e nie robi tego, to naley leczy jego organy
wydzielania.
Zgadzam si co do tego, e organizm potrafi wydala zbdne substancje, ale praktyka i statystyka dowodzi, e
nie ze wszystkim daje sobie rad. Jego przeznaczeniem bowiem nie jest wydalanie tak duej iloci odywczych substancji. Jak to si ma do teorii minimalnych strat autorstwa Lehningera, ktr rozpatrywalimy wczeniej? Zadajmy wic sobie pytanie: co potrzebuje mniejszych strat
wydalenie zbdnych skadnikw z jelit, czy te wchonicie
wszystkiego do krwi i ganianie po naczyniach, wtrobie
oraz nerkach, by to w kocu wydali z potem i moczem?
Odpowied jest oczywista.

7. Termiczna obrbka poywienia

Przyjrzyjmy si bliej procesowi gotowania. Na
czym polega? Jakie ma wady i zalety? Jaki jest waciwie
jego cel? Co mwi o tym nauka? Ot poprzez gotowanie
osigamy:
1. Uatwione wchanianie.
2. Zmikczanie jedzenia, co daje atwiejsze gryzienie
i przeuwanie.
3. Niszczenie niektrych mikroorganizmw, co powoduje przeduenie terminu przydatnoci produktu.
4. Zwikszenie rnorodnoci smakw, co zapobiega monotonii.
Te plusy wziem z ksiki Wszystko o poywieniu
z punktu widzenia chemika I. M. Skurikina i A. P. Nieczajewa.
32

Teraz o minusach. Autorzy twierdz, e przy obrbce

termicznej niszczona jest wikszo witamin i niektre bioaktywne substancje, niszczone s biaka, tuszcze, skadniki
mineralne, a take mog tworzy si szkodliwe substancje.
Rozpatrzmy dokadniej, jakie straty skadnikw pokarmowych powstaj przy termicznej obrbce, a o ktrych to stratach autorzy ksiki mimochodem wspominaj. Wszystkie
skadniki odywcze i mineray w ywym poywieniu znajduj si w stanie zwizanym, dlatego s atwo przyswajalne wraz z tym, z czym s zwizane. Termiczna obrbka poywienia niszczy te powizania i porozrywane skadniki
mineralne zostan wydalone z organizmu, a organizm nie
bdzie w stanie ich przyswoi. Na tym polega trick z elazem, ktrego w misie jest wicej ni w jabku, ale z surowego jabka jest atwiej przyswajalne.
Oto cytat z podrcznika dla szk medycznych
autorstwa W. E. Weinera: Gotowane poywienie zawiera szcztkow ilo biologicznych regulatorw (hormonw rolinnych, fermentw, witamin), co prowadzi do naruszenia neurochemicznych
procesw, dziki ktrym u czowieka wynika uczucie sytoci w rezultacie traci si miar w iloci zjedzonego pokarmu, (do tego midzy
innymi prowadzi take pasywne przeuwanie), co prowadzi do
przejedzenia si.
Omwmy teraz te wymienione powyej zalety gotowania [atwe przyswajanie (1.) si omawialimy w poprzednim rozdziale]. Gotowane poywienie robi nam niedwiedzi przysug, sprzyjajc przyswajaniu skadnikw, na
ktre nasz organizm nie ma zapotrzebowania.
Czy atwe przeuwanie (2.) jest zalet? Nie moemy
wpada ze skrajnoci w skrajno. Nie bdziemy je produktw, ktrych nie jestemy w stanie przeu. Zbyt mikki pokarm sprzyja osabianiu zbw i dzise. Czy to zaleta? atwo przyswaja si, atwo si przeuwa, czy jest to korzystne? Znany naukowiec, profesor Weston Price przeprowadzi wieloletnie badania dotyczce wpywu przemyso33

wego poywienia na stan zbw czowieka. Napisa on na

ten temat prac naukow, zawierajc setki zdj, zatytuowan: Odywianie i fizyczna degeneracja. Wniosek by taki
naturalne surowe poywienie sprzyja powstaniu mocnych,
zdrowych i rwnych zbw. W przypadku spoywania
przemysowo wytworzonego, mikkiego poywienia zaczynaj si paradontoza, prchnica i wady zgryzu.
Nastpny plus, to przeduony termin przydatnoci (3.). Co ogranicza ten termin w przyrodzie? Kady naturalny produkt podlega naturalnej autolizie, przy ktrej jego
tkanki ulegaj zniszczeniu. Zaczyna si proces namnaania
si gnilnych i fermentujcych bakterii, rozkadajcych produkt. W przemysowej produkcji poywienia dodaje si do
poywienia konserwanty hamujce naturalny proces rozkadu. Jest to plus dla handlowcw, ale nie dla poywienia.
Przecie te konserwanty z poywienia nigdzie nie znikaj,
spoywamy je razem z poywieniem, a to znaczy, e naruszamy naturalne procesy w organizmie. W dodatku taki
produkt sprzyja rozwojowi gnilnych bakterii w jelitach. Jaki
jest sens przechowywania i spoywania takiego produktu?
Przy pomocy obrbki termicznej jestemy w stanie pozby
si wikszoci drobnoustrojw, ale niestety nie wszystkich,
niektre z nich gin dopiero przy 400 C, a inne poniej
-70C. Udowodni to Gnther Enderlein w pracy BakterienCyclogenie, o ktrej porozmawiamy pniej. Wspczesne
gotowanie i zamraanie dokonuje si w temperaturach
niewychodzcych poza granice -20 C 250 C.
Ostatni plus to urozmaicenie (4.) ma zwizek ze
smakowymi odczuciami. Innymi sowy caa produkcja
przemysowa poywienia i kulinaria maj za zadanie zrobi
produkty smaczniejszymi i rnorodnymi. Celem nie jest
zdrowie konsumenta i zdrowe ywienie, a zaspokojenie jego smakowych odczu. Oczywicie w samym zadowoleniu
nie ma niczego zego. Szkody dokonuj smakowe dodatki
34

i wzmacniacze smaku. Szkod powoduj te zwizki, ktrych nie odczuwamy. Chcemy wci odczuwa przyjemno poprzez nasze kubeczki smakowe. Chcemy je chipsy, nadmiernie sone, ostre, chcemy je sodkie potrawy,
pi gazowane, sodkie napoje. Taki plus powoduje, e
traktujemy jedzenie jako rdo przyjemnoci, a nie jako
rodek do zaspokojenia potrzeb organizmu.
Gotowanie poywienia powoduje nie tylko zniszczenie witamin i skadnikw mineralnych, lecz rwnie cakowicie niszczy enzymy mae fabryczki, ktre rozkadaj
nam poywienie. Oprcz tych niszczcych skutkw, obrbka termiczna prowadzi do tworzenia nowych, nie wystpujcych w przyrodzie zwizkw chemicznych. Im duej
trwa gotowanie i im wysza temperatura, tym wicej tworzy si nowych zwizkw w tym poywieniu. Gotujemy
poywienie przewanie przy temperaturze 100 C, a smaymy przy 200-250C.
W garnkach i patelniach odbywaj si reakcje chemiczne i nastpuje synteza zwizkw chemicznych zupenie nieprzydatnych do jedzenia, a czasem nawet bardzo
szkodliwych. W reakcjach bior udzia nie tylko produkty,
ale i naczynia. Nagrzewanie wglowodanw i biaka prowadzi do ich rozpadu i atwiejszego przyswajania, natomiast z tuszczami jest ju inaczej: nie tak bezpiecznie. Oto
maa lista skadnikw syntezowanych w procesie obrbki
termicznej tuszczu: trans-tuszcze, izomery kwasw tuszczowych, rakotwrcze wolne rodniki, dioksyny, wysokoaktywne rodniki nadtlenowe, wodoronadtlenki, epoksydy.
Wymienione skadniki nie maj nic wsplnego z procesami
yciowymi i s trucizn. Trans-tuszczem jest np. margaryna. Jest bardzo popularna i rozpowszechniona tylko z tego
powodu, e nie jedz jej nawet bakterie. Trans-tuszcz
w naszym ciele jest jak plastik w przyrodzie. Nie psuje si,
nie twardnieje w lodwce i nie topi si w temperaturze po35

kojowej. Ciasta z margaryn dugo przechowuj si, nie tracc wygldu i konsystencji.
W poywieniu ma znaczenie nie tylko ilo, ale
i skad chemiczny lipidw (tuszczw), w szczeglnoci zawarto wielonienasyconych kwasw tuszczowych. Wicej
ni 50 lat temu udowodniono wano ustrukturyzowanych
komponentw lipidw dla prawidowego funkcjonowania i rozwoju organizmu. Bior one udzia w tworzeniu bon
komrkowych, w syntezie prostaglandyn (s to zoone
zwizki organiczne, ktre bior udzia w regulacji metabolizmu komrek, cinienia krwi, agregacji pytek krwi), sprzyjaj
wydalaniu nadmiernej iloci cholesterolu z krwi, zapobiegaj
miadycy, zwikszaj elastyczno cianek naczy. W przypadku niedoboru tych kwasw hamuje si wzrost organizmu i wynikaj powane schorzenia. Te funkcje wykonuj jedynie cis-izomery tuszczw nienasyconych.
Chc zwrci szczegln uwag na czsteczk cis-2,
ktra oznacza posiadanie struktury obecnej w przyrodzie
oywionej. Wnioski pozostawiam Wam, drodzy czytelnicy.
Tuszcze, ktre s nam niezbdne powinny by naturalne. Skd mamy je pobiera? Nienasycone kwasy tuszczowe pozostaj nienasyconymi tak dugo, jak dugo s
wewntrz nasiona; gdy tylko zostan wycinite z roliny,
zmieszaj si z tlenem i stan si wolnymi rodnikami. Dlatego te rdem tuszczu w naszym poywieniu powinny
by orzechy i pestki, a nie olej.
W przypadku wglowodanw, to termiczna obrbka niszczy wkna rolinne, ktre s poywieniem naszych
sprzymierzecw lakto- i bifidobakterii. Ale to nie fair!
One przecie wytwarzaj witaminy, aminokwasy i odporno, a my zabieramy im jedzenie.

Wicej informacji na stronie http://www.olejlniany.zdroweprodukty.pl/omega3.htm.

36

8. Nasz organizm wie wszystko. Alergia

U wielu z nas czsto wystpuj alergie. S tak rozpowszechnione, e rodki na uczulenie s reklamowane
w telewizji i sprzedawane w aptekach nawet bez recepty.
Leki te usuwaj jednak tylko objawy, nie likwidujc przyczyny. Przyblimy problem na przykadzie uczulenia na
sier kota. Skd pojawia si u czowieka, u ktrego nigdy
nie byo kota? Przecie zgodnie z wyobraeniami medycyny tradycyjnej alergi wywouje kontakt z alergenem w duych dawkach. Jeeli jednak nie byo kontaktu, to skd
uczulenie? Wemy, dla przykadu, owoc tropikalny. Skd
pojawia si uczulenie na ten owoc, jeli kto tego owocu nawet nie widzia? Medycyna nie daje tu odpowiedzi. A lekarze Czsto wicej na temat alergii dziecka wiedz rodzice, ni leczcy je alergolodzy.
Alergia jest nadmiern reakcj naszego organizmu
na substancje obcego pochodzenia. System immunologiczny czowieka rozpoznaje i odpowiednio traktuje wszystkie substancje dostarczane do organizmu, jako swj lub
obcy. Na obce organizm odpowiada wytworzeniem
przeciwcia, ktre obce ciao neutralizuj, to znaczy cz
si z nim nie pozwalajc mu dziaa w organizmie. To poczenie ciao-przeciwciao nazywa si kompleks immunologiczny (KI). Nastpnie kompleks powinien by usunity z organizmu. Z powodu rnorodnych przyczyn niektre kompleksy nie zostaj wydalane z organizmu, tylko osiadaj na ciankach naczy i w niektrych organach. Jest to
jeden z powodw choroby pod nazw arterioskleroza.
Spjrzmy na statystyki WHO. Na dziesi osb, ktre odchodz z tego wiata, sze umiera z powodu chorb krenia. Przyczyn tych chorb jest miadyca ttnic
arterioskleroza (z greckiego misz i
uszczelnienie), odkadanie i tworzenie si pytek na
37

cianach naczy krwiononych, ktre s w ten sposb zatykane. Dla uatwienia nazwijmy wszystko, czego organizm
nie potrafi wydali z narzdw zanieczyszczeniami, a to,
co byo przyczyn ich pojawienia si toksynami (gr.
trucizna). Nawet, jeeli takie toksyny w dosownym znaczeniu nie s trucizn, to na dusz met zabijaj
wiksz cz ludzkoci. Przewleke choroby wszystkich bez
wyjtku organw wewntrznych wynikaj z powodu zaburze pracy ukadu krenia i jego nadmiernego zanieczyszczenia. Wszystkie zaostrzenia chorb przewlekych s desperack prb naszego organizmu pozbycia si toksyn. Nie bdziemy oczywicie tu rozpatrywa urazw, wypadkw, bdw lekarzy, zatru chemi i lekarstwami, chocia statystyki
WHO wykazuj, e 10% pacjentw szpitali umiera z powodu bdw lekarzy, a bdnie zdiagnozowanych pacjentw
jest a 20%. Prosz si zastanowi nad t statystyk.
Zamy, e nie trafilimy do tej smutnej statystyki,
w takim razie skd si bior toksyny w naszej krwi? Istniej
trzy drogi z jelit, z puc i przez skr. Myl jednak, e
najwiksza ich ilo trafia do krwi z jelit. W takim razie naley znale najbardziej adekwatne poywienie dla naszego
ukadu trawiennego. Takie, ktre nie bdzie powodowa
gromadzenia si toksyn w organizmie. Takie, ktre bdzie
sprzyja oczyszczeniu organizmu z wczeniej nagromadzonych toksyn.
Na podstawie powyej wspomnianych statystyk
wnioskuj, e ludzki organizm nie nada z wydalaniem
szkodliwych toksyn z uwagi na ich nadmiar. Dopki do organizmu dostarczamy substancje zanieczyszczajce go, organizm nie ma moliwoci oczyszczenia wczeniej odoonych. Gdy natomiast ma tak moliwo, np. przy zastosowaniu godwek w krtkim czasie oczyszcza si. Ludzie
po godwkach pokazuj soiczki z twardymi przedmiotami, ktre wyszy z ich cia, pokazuj zdjcia przed i po.
38

To znaczy, e mechanizm oczyszczenia w naszym ciele istnieje, naley jedynie zaprzesta dostarczania do niego nowych toksyn, a wtedy poradzi sobie z tymi nagromadzonymi. Z tym tylko, e godwka jest ekstremalnym sposobem
oczyszczania organizmu, takim, przy ktrym zaprzestajemy dostarcza do ciaa czegokolwiek, toksyn i substancji
odywczych. Nie jestem zwolennikiem blitzkriegu, ale jeeli kto z was ma ochot wyprbowa t metod na sobie, to
polecam ksik profesora A. P. Stolesznikowa, zatytuowan: Jak powrci do ycia. Myl, e jest to jedna z najlepszych pozycji na temat godwki.
Adekwatne odywianie si dostarcza nam niezbdnych substancji odywczych, a jednoczenie nie prowadzi
do nagromadzania si toksyn.
Jeeli w dostarczanym poywieniu s toksyny, to
organizm ma prawo na nie reagowa. Na bardzo silne zatrucie wymiotami i rozwolnieniem, na sabsze blem
brzucha i gowy. A co, jeli zatrucie jest jeszcze sabsze? Jeeli natok toksyn w naszym ciele nie wywouje tak gwatownych reakcji jak biegunka czy uczulenie? Jak zlokalizowa gromadzce si toksyny? Jako pierwszy w 1937 r. odpowiedzia na to pytanie profesor Pawe Kuszakow, ktry
pracowa w Instytucie Chemii Klinicznej (Lozanna, Szwajcaria). Zaoy, e jeeli toksyny znajduj si we wchanianym poywieniu, to system immunologiczny powinien zareagowa natychmiast po ich wejciu do krwi.
Przeprowadzi on szereg dowiadcze, badajc
krew przed, podczas i po jedzeniu. Wyniki byy oszaamiajce. Okazao si, e gotowane jedzenie wywouje pokarmow leukocytoz. Ilo biaych krwinek (leukocytw) po zjedzeniu gotowanych pokarmw gwatownie wzrastaa, natomiast zupenie nie zmieniaa poziomu po spoyciu surowego pokarmu! Pniej uczony ten przeprowadzi jeszcze
szereg dowiadcze, ktre dowiody, e po spoyciu prze39

mysowo przetworzonej ywnoci ilo leukocytw jeszcze

bardziej wzrasta. Wykry take, e po zmieszaniu gotowanego i surowego pokarmu obronny mechanizm organizmu
dziaa gorzej. Std pewnie wynikaj rady dietetykw, ktrzy polecaj w czasie posiku spoy najpierw surwk
i wiee owoce, a potem gotowane potrawy.
Co oznacza pojcie leukocytoza pokarmowa i jakie ma skutki? Organizm postrzega substancj pochodzc
z gotowanej ywnoci jako ciao obce. Obce substancje, ktre dostay si do krwi powinny by zwizane poprzez przeciwciaa i wydalone z organizmu. Z jakiego powodu nie s
jednak wydalane, tylko odkadane w organizmie to tu, to
tam midzy innymi na ciankach naczy krwiononych,
w postaci amyloidw3, w organach i w tuszczu pod skr.
W medycynie nazywa si to opnionym pokarmowym
uczuleniem. Organizm nie posiada rezerw, siy, ani czasu
na wydalenie tych substancji, poniewa gotowane poywienie jest spoywane po kilka razy dziennie. Codzienne
dostarczanie nowych toksyn z przegotowanym jedzeniem
uniemoliwia wydalenie starych. W ten oto sposb toksyny
nagromadzaj si w organizmie.
Tak wic gotowanie poywienia niszczy jego naturaln struktur, co prowadzi do uatwionego wchaniania
go do wntrza ciaa. Substancje pokarmowe z surowego poywienia s rozkadane przez enzymy do okrelonej wielkoci i okrelonych czsteczek, a gotowane poywienie
tworzy biakowe struktury nieprzewidywalnych ksztatw.
Takie uamki biaka maj zazwyczaj may rozmiar, przez co
3

Amyloid to szkodliwe, nieprawidowe biako, gromadzce si

midzy naczyniami wosowatymi a tkankami niektrych narzdw.
Nagromadzenie amyloidw powoduje ucisk i utrudnienie lub
uniemoliwienie wymiany substancji midzy krwi i komrkami.
Schorzenie to nazywane jest amyloidoz. Chorobami wywoujcymi
tworzenie amyloidu s m. in.: grulica, kia, reumatoidalne zapalenie
staww, przewleke zapalenie koci (przyp. tum.).

40

bez przeszkd trafiaj do krwi, tym samym wywoujc

alergie.
Omwi teraz organizm czowieka, ktry spoywa
tylko surowe poywienie. Surowy pokarm nie wywouje
reakcji alergicznej, poniewa jego trawienie odbywa si
zgodnie ze scenariuszem pisanym przez natur. Kuszakow
swoimi dowiadczeniami udowodni, e surowy pokarm
nie wywouje immunologicznych, obronnych reakcji organizmu! System immunologiczny zareaguje tylko wtedy,
gdy wraz z poywieniem do organizmu trafi mikroorganizmy. Po to, by nie trafiy, cianki jelit posiadaj mechanizm,
ktry temu zapobiega. Stwierdzono, e w kadym centymetrze kwadratowym bony luzowej jelita znajduje si jeden milion limfocytw. Oznacza to, e oprcz warstwy oddzielajcej nabonek jelita od rodowiska wewntrznego organizmu istnieje jeszcze obronna warstwa leukocytw. Jedzenie samo z siebie nie powoduje reakcji obronnej. Najprawdopodobniej system wydalania toksyn jest przeznaczony jedynie do wydalania produktw i toksyn dziaalnoci organizmu. I to wszystko! Czowiek dodaje do tego
w poywieniu du ilo obcych substancji, takich, ktre
w ogle nie s mu potrzebne. W ten oto sposb spoywanie
gotowanego i sztucznie przetworzonego pokarmu powoduje zanieczyszczenie ukadu krwiononego, co z kolei jest
przyczyn arteriosklerozy.
Badaniom nad wpywem poywienia na ukad
krwionony czowieka powici ycie wspaniay lekarz
i naukowiec, Arnold Ehret. W swojej ksice Uzdrawiajca
dieta bezluzowa nazywa wszystkie biae krwinki luzem i
uwaa, e nie powinien on powstawa, poniewa wanie
to jest powodem wszystkich chorb. Powstaniu luzu
sprzyja wanie tradycyjne, gotowane jedzenie. W zwizku
z tym, e system immunologiczny zosta podniszczony, w
niektrych przypadkach do organizmu trafiaj drobnous41

troje, ktre nawet nie mog by unieszkodliwione. Zostaj

one zamknite przez organizm w kapsuy ze zwartej membrany, aby nie spowodoway wikszych szkd. Przebywaj
one jednak nadal wewntrz ciaa w kapsuach.
Z powyszych dwch przypadkw wynika, e obce
obiekty nie s usuwane z organizmu, lecz zakonserwowane
w kompleksach immunologicznych lub wzite pod areszt
w kapsuy. Poniewa organizm jednak pamita ich struktur i wie o ich istnieniu, to przez cay czas wytwarza
przeciwciaa w celu unieszkodliwienia wszystkich podobnych substancji, ktre trafiaj do organizmu. W pierwszym przypadku struktury biaka substancji z pokarmu
mog by podobne do biaka czowieka. Wtedy system immunologiczny moe zaatakowa wasne komrki. I ten proces powtarza si za kadym razem po spoyciu pokarmu.
Jest to tak zwana choroba autoimmunologiczna.
W drugim przypadku mechanizm obronny zadziaa, gdy
do organizmu trafi drobnoustroje podobne do tych, uwizionych w kapsuach.
Medycyna radzi odnale produkt, ktry wywouje
uczulenie i nie spoywa go. Rodzice dzieci cierpicych na
alergie mnie zrozumiej. Czy alergia minie, jeeli odstawimy dany produkt? Czy zacznie si uczulenie na inny? A jeli nie wiadomo, na co wystpuje reakcja alergiczna?
Czy zdarzyo si wam spotka osoby cierpice na
uszczyc lub atopowe zapalenie skry? Wspczesna
medycyna uwaa je za nieuleczalne. Co je wywouje?
Mnie osobicie podoba si nastpujca hipoteza:
obronna reakcja organizmu nie jest skierowana na substancje pokarmowe, lecz na mikroorganizmy znajdujce si
w pokarmie. Dlaczego u jednego czowieka nie ma
uczulenia na truskawki, a u drugiego jest? Odpowiedzi
jest to, e w drugim przypadku organizm ju jest zakaony
mikroorganizmami podobnymi do tych, znajdujcych si
42

w truskawkach. Infekowanie najprawdopodobniej przeszo

niezauwaalnie lub nie powicono mu wystarczajcej
uwagi. Mogo to si zdarzy nawet przed narodzeniem si
dziecka. Obecnie wiele osb syszao o mikroorganizmach,
takich jak Mycoplasma, Chlamydia, Ureaplasma. Rozpoznawanie obecnoci tych drobnoustrojw jest moliwe wycznie w laboratoriach w duych miastach i kojarz si one
generalnie z chorobami przenoszonymi drog pciow
a szkoda. W przyrodzie istnieje ogromna rnorodno mikroorganizmw, ktre pasoytuj na ssakach, zwierztach
domowych, ptakach, a nawet na rolinach. Gwnie s to
mykoplazmy. S wszechobecne i znajduj si nawet w wysterylizowanych szczepionkach! Oto lista produktw z najwysz zawartoci mykoplazm: cytrusy (mykoplazmy corocznie niszcz miliony ton owocw), truskawka, jagoda,
pyki wielu rolin, ryby, jaja, etc. Nic wam to nie przypomina? Wydaje mi si, e jest to lista produktw, ktrych
w pierwszej kolejnoci ka unika alergolodzy.
ywe organizmy czsto bywaj zakaone mykoplazmami i chlamydiami. Zdarza si, e dziecko dostaje
uczulenia przy kontakcie z okrelonym zwierzciem lub
nawet wtedy, gdy jego matka miesiczkuje. Dotyczy to
przypadku, gdy w organizmie ju znajduj si takie mikroorganizmy uwizione w kapsuach. Objawy to bardzo ostra
posta uszczycy lub atopowego zapalenia skry. Ten typ
alergii zasuguje na oddzieln ksik i szczegowo rozpatrywa go nie bdziemy. Powiem tylko, e antybiotyki nie
s w stanie dosta si do mikroorganizmw wewntrz kapsu, natomiast z atwoci zabij ca korzystn mikroflor
jelitow. O mikroflorze napisz pniej, to wany temat.
Przyjrzyjmy si bliej procesowi odkadania kompleksw immunologicznych. Przeciwciaa unieszkodliwiy
patogen i kompleks immunologiczny (KI) odoy si na
ciance naczynka. Poniewa nie zosta on wydalony z orga43

nizmu, reakcja alergiczna na patogen bdzie wci si powtarza, a KI bdzie rozrasta si na ciance naczynia i utworzy zator. Przyczyny, dla ktrych KI nie jest wydalany z organizmu nie s znane. Organizm nie usuwa lub nie potrafi
usun tych kompleksw. Moim zdaniem nasz organizm
po prostu nie jest przygotowany na tak du ilo antygenw nienaturalnego i syntetycznego pochodzenia, ktre s
mu dostarczane. W naturze nie istnieje przecie pasteryzowanie, gotowanie, nie ma biaka, tuszczu, wglowodanw
denaturyzowanych wysok temperatur. Wyjtkiem mog
by lene poary i erupcje wulkanw.
Ju u dzieci w wieku szkolnym wykryto tworzenie
si amyloidw na ciankach naczy krwiononych i KI
w wtrobie i ledzionie. Zjawisko to nazywane jest opnionym typem alergii pokarmowej. Niektrzy uwaaj, e
jest to gwny powd wikszoci chorb.
Jeszcze jedn przyczyn alergii jest zmiana flory
bakteryjnej jelit, dysbakterioza. Niewaciwa dieta prowadzi do zniszczenia bariery ochronnej, co pozwala alergenom na wnikanie do organizmu bezporednio z jelit.
Leczenie antybiotykiem nie jest skuteczne, poniewa nie on jest w stanie zniszczy kapsuy i KI. Leczenie
homeopatyczne jest skuteczniejsze, poniewa nie niszczy
organizmu, lecz aktywizuje wasne rezerwy jakby podpowiada mu, co robi.
Prawdopodobnie spytacie si mnie co z tym
wsplnego ma surowe jedzenie? Odpowiadam: nieporwnywalny wpyw na samooczyszczanie si organizmu i wczenie naturalnych mechanizmw immunologicznych.
Wszystkie KI, ktre odoyy si w naczyniach i organach
krwiononych zostaj szybko usunite z organizmu po
przejciu na surow diet witariask, dlatego, e surowe
jedzenie uwalnia wewntrzne energetyczne rezerwy organizmu. Dzieje si to dlatego, e ciao ju si nie musi broni
44

przed zjadanym pokarmem, wic zaczyna wykonywa

swoj ulubion prac oczyszczanie. W dodatku na diecie
witariaskiej naturalna mikroflora bardzo szybko si regeneruje, dziki czemu wzrasta odporno.
O tym, jakie choroby mona wyleczy za pomoc
diety witariaskiej moecie zapozna si na forum witarian.
Wszystkie linki zostan zamieszczone na kocu ksiki.

9. Dlaczego rolinny pokarm?

Gdy powstaje pytanie czym mamy si odywia?, od razu zastanawiamy si nad pytaniem: czy jestemy drapienikami? Oczywicie, z fizjologicznego punktu
widzenia, brak kw i pazurw niczego nie przesdza. Patrzc na moralno, w zwizku z du rnorodnoci kultur te nie potrafimy tego rozstrzygn. Z ewolucyjnego
punktu widzenia miso odgrywao i bdzie odgrywa
wan rol w potrzebie przetrwania. Nie zamierzam w tym
miejscu udowadnia szkodliwoci jedzenia misa, tylko
omwi procesy zachodzce w organizmie po jego zjedzeniu, a take po zjedzeniu innego rodzaju poywienia,
a wnioski niech kady wycignie sam.
Potrzeba dowodw naukowych dla rozstrzygnicia,
co jest najlepszym poywieniem dla czowieka i jaki pokarm jest najbardziej adekwatny dla ludzkiego ukadu trawiennego. Nie jest moliwym, aby czowiekowi niezbdna
bya do ycia caa rnorodna ywno dostpna na Ziemi!
W naturze postrzegamy, e najczciej odywianie
si okrelonym rodzajem poywienia jest przypisane do
okrelonego gatunku, najczciej jest to monotonne odywianie si tym samym produktem i nie wywouje ono
u zwierzt chorb ani chorobowych zmian wygldu.
Dla przykadu: koala ywi si wycznie limi eukaliptusa i mimo to posiada zdrow sier, zby, minie,
45

pazury. Organizm tego zwierztka potrafi zmieni li eukaliptusa w kady rodzaj organicznej tkanki, niezbdnej
mu do ycia. Z lici eukaliptusa buduje ono koci i minie.
Rwnie wiewirka odywia si w lesie nasionami iglakw
i odziami, a jej organizm buduje z takiego poywienia
wszystkie niezbdne tkanki. Organizm drapienika buduje
swoje tkanki z cia innych zwierzt. Drapienik potrafi
odywia si przez cae ycia jednym tylko gatunkiem
zwierzt i to mu wystarczy, eby mie silne i zdrowe ciao.
Organizm kadego ywego stworzenia potrafi wytworzy
wszystkie niezbdne do jego funkcjonowania skadniki
z jednego tylko rodzaju poywienia adekwatnie dostosowanego do jego ukadu pokarmowego.
Niemoliwym wic jest, aby organizm czowieka
funkcjonowa w odmienny sposb. Oznacza to, e przyroda
przewidziaa budowanie kadej tkanki i dostarczania wystarczajcej ilo energii z takiego poywienia, ktre dla czowieka stworzya, bo takie s waciwoci tego poywienia.
Pozostaje jedynie ustali, jaki pokarm przygotowaa przyroda ludziom. Wszystkie wynalazki kulinarne od razu moemy odrzuci, dlatego, e przyroda nie jest w stanie zaoferowa czowiekowi saatki jarzynowej, kiebasy lub sardynek
w sosie pomidorowym. Rzeki nie s wypenione coca-col,
a szczyty gr nie s pokryte lodami truskawkowymi.
Wskanikiem adekwatnoci poywienia jest to, e
wszystkie organy trawienne bior udzia w trawieniu. Poywienie wic powinno by odpowiednie dla kadej czci
ukadu pokarmowego, a przynajmniej nie powinno mu
szkodzi. Natura nie stworzya nadmiernej iloci organw
trawiennych, co oznacza, e w trawieniu adekwatnego (dla
kadego gatunku) poywienia powinny bra udzia zby,
lina, odek, dwunastnica, jelito cienkie i okrnica i winno to si dzia z korzyci dla caego organizmu. W ukadzie trawiennym nie przewidziano wyj zapasowych.
46

Oczywicie najlepiej byoby, gdyby surowe, rolinne poywienie przechodzio przez cay ukad pokarmowy, a misne i gotowane od razu z odka, trafiao do wyjcia i nie
zalegao tygodniami w jelitach rozkadajc si i zabijajc nasz mikroflor.
Podzielmy nasz ukad pokarmowy na dwie czci.
Pierwsza: to odek i dwunastnica, ktre su do trawienia pokarmu i wchaniania substancji odywczych; druga:
to jelito grube, ktre suy do obrbki niestrawionych resztek, odsysania wody i ksztatowania masy kaowej. W pierwszej czci odbywa si najwaniejszy proces trawienia
autoliza, podczas ktrej poywienie jest rozkadane za pomoc enzymw z niego samego pochodzcych. Wasne enzymy czowieka bior w tym udzia poredni, mianowicie
przerabiaj to, co nie strawio si za pomoc autolizy, a cao przekazywana jest do jelita cienkiego, w ktrym zostaje
poddana dziaaniu fermentw znajdujcych si na ciankach jelita. Na tym etapie moemy si doliczy ju trzech
rodzajw trawienia. I tylko po tych trzech procesach trawiennych substancje odywcze mog by wchonite do
krwi. W jelicie grubym gwnym typem trawienia jest trawienie symbiotyczne za pomoc enzymw wytwarzanych przez bakterie (mikroflor). Najistotniejsze jest to, e
owe bakterie, ktre wytwarzaj dla nas wszystkie niezbdne witaminy i kwas mlekowy, ywi si wycznie rolinnym bonnikiem, niczym wicej. Ich poywieniem s wkna rolinne. Pozostae bakterie utylizuj wszystko, co nie
wchono si w grnym oddziale pokarmowym.
Gdyby czowiek nie posiada jelita grubego zawierajcego mikroflor, to mona byoby go zaliczy do drapienikw albo wszystkoercw, bez wzgldu na to, e ma niskie pH w odku. My posiadamy okrnic jest to due
jelito okalajce ca jam brzuszn, ktrego gwnym zadaniem jest trawienie wkien rolinnych. Najwaniejsze jed47

nak, e mikroflora wytwarza wszystkie niezbdne dla nas

witaminy i niezbdne aminokwasy (udowodniono to w
trakcie wielu bada A. M. Ugoleva) wanie te aminokwasy, ktre, jak sdzono, mona uzyska wycznie z misnego poywienia i ktre s niezbdne do ycia. Przypominam, e tak ogromne zwierzta jak yrafy i sonie rosn
i buduj minie spoywajc wycznie surowe, rolinne
poywienie.
Nie wolno bagatelizowa znaczenia mikroflory. Oto
lista funkcji, ktre peni bakterie, a bez ktrych niemoliwe jest zachowanie dobrego zdrowia (ponisze dane
pochodz z Kijowskiego Instytutu Ekologii i Medycyny):
stymulacja systemu odpornociowego;
dziaanie antagonistyczne wobec obcych bakterii
poprzez syntez alkoholu, nadtlenku wodoru, kwasu mlekowego i innych kwasw tuszczowych;
wzrost przyswajalnoci elaza, wapnia i witaminy
D dziki stworzeniu kwanego rodowiska;
destrukcja nadmiaru wydzielin trawiennych enterokinazy i fosfatazy;
udzia w przemianie materii;
cholina jest przeksztacana poprzez mikroflor na
trimetyloamin, a bilirubina na urobilin;
syntetyzuj 9 witamin: pirydoksyn (B6), ryboflawin (B2), niacyn (PP), kwas pantotenowy (B2), kwas
cyjanokobalaminowy (B12), witamin K, biotyn
(H), kwas foliowy (B9) i tiamin (B1), dostarczaj
organizmowi prawie 100% niezbdnych skadnikw
witaminowych;
syntezuj niezbdne aminokwasy;
sprzyjaj wytworzeniu si leukocytw;
powoduj aktywacj tarczycy;
wpywaj na wymian gazow i zwikszon odnow komrek bony luzowej jelit;
48

wi azot atmosferyczny, co sprzyja syntezie biaka;

przeksztacaj cholesterol na sterkobilin, koprosterin, kwas dezoksycholowy lub litocholowy, w zalenoci od potrzeb organizmu;
sprzyjaj wchanianiu si wody z jelit.
Myl, e po uzyskaniu wiedzy o jej dobrych cechach, powinnimy lepiej dba o nasz mikroflor. Waga
mikroflory w organizmie to 2,5 do 3 kilogramw. Ugolev
radzi traktowa j jako odrbny organ. Znany uzdrowiciel,
Alexander Czuprun, stwierdzi nawet: moim zdaniem
poywienie powinno odpowiada potrzebom mikroflory.
Posiadanie okrnicy uniemoliwio zaliczenie czowieka do misoercw, ale nie zbliyo take do zwierzt
jedzcych traw. Nasz odek nie jest w stanie strawi celulozy, z ktrej skada si trawa. Prawdopodobnie rodowisko wewntrz naszego odka nie sprzyja rozwojowi mikroflory odpowiedniej do rozkadania celulozy. Oto skadniki niezbdne do ycia naszej mikroflory: lignina, hemiceluloza, pektyna. Wszystkie te skadniki znajduj si w pokarmie rolinnym.
Na podstawie powyszych wywodw dochodz do
wniosku, e nasza ywno powinna posiada dwie cechy:
zawiera bonnik i posiada zdolno do samodzielnego trawienia si. Te dwa kryteria speniaj surowe owoce, warzywa, orzechy, nasiona oleiste, zboa i zioa. Jest to najlepsze
poywienie dla naszej mikroflory, a wic i dla nas. W artykule Mikroflora jelitowa i jej rola w dyslipidemii G. D. Fadeenko,
profesor Instytutu Nauk Medycznych Ukrainy w Charkowie
poinformowa, e w mikroflorze jelitowej czowieka yje ponad 500 gatunkw bakterii. Jedne wytwarzaj witaminy i
aminokwasy, drugie powoduj rozkadanie i fermentowanie
niestrawionych resztek poywienia, a trzecie wytwarzaj
substancje odywcze dla innych bakterii. Wszystkie z nich s
niezbdne. Wana jest tu jednak ich proporcja.

49

Co dzieje si w ukadzie pokarmowym czowieka

odywiajcego si gotowanym, przetworzonym, syntetycznym pokarmem? Ot zmniejsza si ilo korzystnych bakterii, wytwarzajcych dla nas niezbdne skadniki, a wzrasta ilo bakterii gnilnych. Odpowiednio te wytwarzanie
witamin i aminokwasw zmniejsza si, a toksyn wzrasta.
Wydawaoby si, e z misem dostarczamy organizmowi wszystkich niezbdnych aminokwasw i dodatkowa
synteza nie jest ju mu potrzebna, lecz umyka nam tu pewien efekt uboczny. Oprcz aminokwasw z misa otrzymujemy rne inne produkty jego przemiany. Przy spoyciu
nieduej iloci surowego misa dzikich zwierzt lub z hodowanych ekologicznie, szkody bd minimalne. Natomiast
w przemysowej hodowli zwierzt do paszy dodawana jest
dua ilo antybiotykw i hormonw (od 2006 roku UE
wprowadzia zakaz stosowania antybiotykw w paszach,
przyp. tum.). Magazynowanie misa prowadzi do namnaania si bakterii gnilnych jeszcze przed konsumpcj, a jego
spoycie wiedzie do rozwoju gnilnych bakterii w jelitach,
ktrych ubocznym produktem dziaalnoci s toksyny, co z
kolei prowadzi do zaniku korzystnej mikroflory. Z niewielk
iloci toksyn organizm jest sobie w stanie sobie poradzi,
ale z nie z ich nieprzerywanym napywem.
G. D. Fadeenko napisa:
Udowodniono, e gnilne i patogenne bakterie Escherichia
coli i Clostridium wytwarzaj toksyny takie jak amoniak, aminy,
nitrozoaminy, fenole, krezole, indole, wtrne kwasy ciowe, aglikony, a paciorkowce wytwarzaj wtrne kwasy ciowe, nitrozoaminy, aglikony, amoniak, aminy i indole. Produkty dziaalnoci gnilnych bakterii maj wic toksyczny wpyw na organizm
czowieka. Na przykad amoniak jest neurotoksyczn trucizn,
wtrne kwasy ciowe, nitrozoaminy, aglikony, aminy, indole to
substancje rakotwrcze. U zdrowego czowieka koncentracja tych
toksyn jest niewielka. Dla prawidowej dziaalnoci organizmu

50

niezbdna jest jednak wysoka koncentracja prawidowej mikroflory (bifidobacterium i lactobacterium) oraz maa ilo gnilnych i
patogennych mikroorganizmw. W przeciwnym razie rozwija si
patologia jelita grubego, dysbakterioza i nadmierne namnaanie
si patogenw.
Amerykascy naukowcw z Kalifornii stwierdzili,
e wan rol w ratowaniu mikroflory odgrywa wyrostek
robaczkowy, w ktrym si ona rozwija. Wanie tam zachowuje si naturalna mikroflora. W chwili, gdy dostarczymy
do przewodu pokarmowego surowy, rolinny pokarm, mikroflora sama si odtwarza. Zadziwiajcy jest fakt, e nawet w podrcznikach XXI wieku znajdujemy informacje, e
przeznaczenie wyrostka robaczkowego jest nieznane.
Apendyks, czyli wyrostek robaczkowy peni dla jelit
tak sam rol, jak migdaki dla puc, czyli ochronn. Ilo
naczy krwiononych i wkien nerwowych na ciankach
wyrostka robaczkowego jest wiksza ni w jelicie cienkim
i okrnicy razem wzitych. Jeeli przez duszy czas nie
spoywamy surowego, rolinnego pokarmu, nastpuje zapalenie wyrostka robaczkowego przez nadmiar funkcji
obronnej i zaczyna on nabrzmiewa. Przypomnijcie sobie
dowiadczenia Kuszakowa, z ktrych wynika, e kady termicznie przygotowany produkt powoduje wzrost leukocytw i napicie immunologiczne. Ukad trawienny czowieka jest doskonale dostosowany do trawienia surowego rolinnego pokarmu. Z dowiadczenia ludzi, ktrzy przeszli na
witarianizm wynika, e wieo ugotowane, rolinne poywienie i surowe miso nie czyni natychmiastowych szkd,
cho powinnimy zwraca uwag na ilo i jako misa.
Przyroda przewidziaa przypadki awaryjne. W wypadku
braku waciwego poywienia zwierzta mog przetrwa
na innym ni normalnie rodzaju poywienia take czowiek moe przez jaki czas odywia si misem, traw lub
kor drzew. Paci jednak za to zdrowiem. Tak jak zwierzta
51

choruj, odywiajc si niewaciwym dla danego gatunku

poywieniem, tak czowiek zaczyna chorowa po dugotrwale niewaciwym odywianiu si.
Wyrostek robaczkowy i flora bakteryjna s
organami, ktre cierpi z powodu spoywania gotowanego
pokarmu. Wyrostek zazwyczaj jest wycinany, a mikroflor
prbuje si odnawia poprzez wszczepianie. Substancje
uboczne (metabolity) wytwarzane przez mikroflor ywi
organizm gospodarza, czyli makroorganizm.

10. Symbioza
Czy pamitacie wszystkie omwione sposoby trawienia? Jeden z nich nazywa si symbioz. To ten, w ktrym poywienie jest trawione poprzez mikroflor znajdujc si w naszych jelitach.
Symbioza (gr. wsplne i ycie) znaczy wsppraca, wspycie. Omawialimy to na przykadzie krowy. Przytocz jeszcze jeden przykad. Ot wybitny amerykaski biolog Lewis Thomas w swojej pracy
Notes of a Biology Watcher opowiada o mechanizmie trawienia u mrwek. Wiadomo, e termity buduj swoje kopce
z wasnych ekskrementw celulozy, ktra jest produktem
ubocznym trawienia drewna.
Sprbujmy zajrze gbiej w ten zorganizowany mikrowiat malutkich stworze. Wyobramy sobie termita,
stworzonko wielkoci paru milimetrw, a nastpnie powikszmy go tak, aby widoczny by jego malusieki ukad pokarmowy. Zobaczymy wtedy setki tysicy jeszcze mniejszych
stworzonek, mieszkajcych w ich wntrzach i energicznie
pracujcych. W mylach zblimy jedno takie stworzonko
i powikszmy tak, aby zobaczy najdrobniejsze szczegy.
W biologii nazywane s one miksotriha. S tak dobrze zbadane, e duo mona o nich opowiada. Na pierwszy rzut
52

oka wydaje si by zwykym jednokomrkowym pierwotniakiem, ktry jednak bardzo szybko i celowo przemieszcza
si z miejsca na miejsce. To, ze tak szybko rusza si w zygzakowaty sposb czyni go podobnym do znanego nam wodnego nartnika. Po dokadnym przyjrzeniu si zauwaymy jednak, e jego ruchy nie s chaotyczne, lecz zmierza on w kierunku grudek poknitego przez termita drewna zobaczymy, czym waciwie zajmuje si to stworzonko.
Okazuje si, e miksotriha poyka kawaki drewna,
ktre wczeniej zostay dokadnie przeute przez termita.
Biolodzy odkryli, e poknite przez nie czsteczki drewna
trafiaj do jego wntrza, aby poczy si tam z fermentami,
ktre rozkadaj celuloz na przyswajalne wglowodany
i wydalan przez termity lignin. Inaczej mwic sam termit nie trawi celulozy robi to za niego setki tysicy mikroorganizmw, znajdujcych si w jego wntrzu, wykonujc skomplikowany proces biochemiczny, ktry ley u podstaw caego ycia wszystkich czonkw spoecznoci termitw. Bez malutkich miksotrih nie byoby ogromnych kopcw termitw, ani hodowli grzybw, ktre prowadz termity, ani przetwarzania spadych drzew na yzn prchnic, ani w kocu samych termitw.
Dlatego te wysoce uzasadnione jest stwierdzenie,
e miksotriha jest podstaw tego skomplikowanego i doskonale zorganizowanego wiata termitw.
Najbardziej zdumiewajce rzeczy s jeszcze przed
nami. Ot powikszajc miksotrih jeszcze bardziej (moemy to obserwowa tylko za pomoc elektronicznego mikroskopu), zauwaymy delikatne rzski wystpujce z bokw
miksotrihy jak wiosa, ktre poruszaj si zadziwiajco rytmicznie, w gr i w d, stanowic system napdowy miksotrihy i tak naprawd nie s czci tego stworzenia, lecz
odrbnym organizmem, jeszcze mniejszych rozmiarw. Te
stworzenia, a raczej komrki nale do rodziny tzw. krt53

kw mikroorganizmw w ksztacie ruchomych, wijcych si rzsek.

Patogenne gatunki krtkw wywouj takie schorzenie jak kia, dur powrotny i inne dolegliwoci, ale w danym przypadku mamy do czynienia z zupenie niegronymi stworzeniami celem ich ycia jest poczenie si z ogromn (z ich punktu widzenia) miksotrih, by wykorzysta
cz produkowanych przez ni wglowodanw. Ze swojej
strony uatwiaj jej dotarcie do kawaeczkw celulozy.
To jeszcze nie wszystko. Uwanie rozgldajc si po
caym obszarze tego ywego ukadu pokarmowego, zobaczymy jeszcze innych uczestnikw. W pobliu krtkw na
powierzchni miksotrihy znajduj si pewne owalne komrki, a pomidzy wiciami krtkw zauwaymy jeszcze sporo
innych mikroorganizmw. Wszystkie te mikroorganizmy
yj w cisej symbiozie i kady co z siebie dokada do
wsplnego garnuszka, cz tych fermentw, ktre niezbdne do rozkadania celulozy na wglowodany i lignin.
A teraz prosz sobie wyobrazi, co si odbywa
w naszym ukadzie pokarmowym? Termity odywiaj si
bardzo monotonnie, a jednak ich proces trawienia jest bardzo skomplikowany. Czowiek spoywa ogromn ilo rnorodnego poywienia i jego mikroflora jest te o wiele
bardziej rnorodna. Przypomnijcie sobie teraz, ile w swoim yciu spoylicie alkoholu, lekarstw i substancji syntetycznych. Jak mylicie, jak to wpyno na wasz mikroflor?
Profesor G. D. Fadeenko w swoim artykule O roli
mikroflory w dyslipidemii napisa:
Wczeniej istniejce sposoby leczenia zdezynfekowa
i ponownie zasiedli jelito flor bakteryjn nie odpowiadaj
wspczesnej wiedzy o patogenezie przerostu bakteryjnego i nie
powinny by stosowane.
Organizm wymaga oczyszczania, generalnego
sprztania. W jaki wic sposb oczyci jelita, wszystkie or54

gany, naczynia krwionone? I w jaki sposb to robi, by

uzyska efekt oczyszczenia na cae ycie, a przynajmniej na
jak najduej? Powinno ono by subtelne, delikatne, nieinwazyjne takie, bymy je dobrze znosili. Aktualna medycyna moe nam zaproponowa dezynfekcj ciaa oraz operacje wszczepienia pomostw naczyniowych, tzw. by-passw. Moemy zanieczyszczenia zatru antybiotykami, wyci, wyrzuci, wymieni etc. S to bardzo radykalne metody. Adekwatne odywianie usuwa przyczyn powstawania
chorb nadmiernego wzrostu bakterii poprzez wydalanie z organizmu rda ich poywienia i rodowiska,
w ktrym si rozwijay. Problemy jelitowe, wysokie cinienie krwi oraz rne problemy z sercem to objawy, ktre
znikaj w pierwszej kolejnoci po zastosowaniu surowej,
rolinnej diety. Przyczyny szybkiej poprawy w tym zakresie omwi pniej, gdy dojd do tematu zdrowia i medycyny. Jestem pewien, e odnowiona flora bakteryjna zdolna
jest czyni cuda, a przejawia si to przepywem energii,
wzmoon odpornoci, dobrym samopoczuciem i humorem. Wiele naukowcw nie umie si pogodzi z faktem, e
to wanie flora bakteryjna produkuje dla nas niezbdne
aminokwasy i wszystkie witaminy z grupy B. Jest to ju
udowodnionym faktem naukowym.
Nie potrafi si powstrzyma, by nie przytoczy tu
cytatu z wyej wymienionego artykuu Fadeenko:
Z punktu widzenia wspczesnej nauki w fizjologii trawienia nie da si przeceni znaczenia mikroflory jelitowej. System
trawienny jest bardzo zoonym symbiotycznym ekosystemem,
ktry uksztatowa si w procesie ewolucji. Symbioza z makro- i
mikroorganizmw polega na tym, e waciciel dba o swoj
mikroflor, dostarczajc jej skadnikw odywczych, a mikroflora
dostarcza wacicielowi produktw metabolizmu oraz chroni go
przed nadmiarem drobnoustrojw chorobotwrczych. Prawidowa mikroflora jelitowa ma te bezporedni wpyw na struktur

55

bony luzowej jelita i jego chonno, a w jej obecnoci cianki jelit odnawiaj si dwa razy szybciej.

11. Wtroba chemicznym laboratorium

czowieka
Odpowied na pytania o wybr pomidzy rolinnym a zwierzcym poywieniem nie moe by wyczerpana
bez omwienia wtroby. Badania z koca XX wieku
wykazuj, e nasz organizm jest w stanie syntezowa biako, nawet jeeli spoywamy wycznie poywienie rolinne, skadajce si tylko z wglowodanw dokadnie tak
samo, jak czyni to wszystkie rolinoerne ssaki. Wikszo biaek osocza krwi jest produkowana w wtrobie,
a budulec dla nich jest dostarczany z jelit, w ktrych to nasza mikroflora syntezuje aminokwasy, wic azot.
Co si dzieje w sytuacji, kiedy gotowane potrawy
stanowi wiksz cz naszego codziennego poywienia?
Ot drobne czsteczki biaka, ktre rozpady si w wyniku
obrbki termicznej mog wtedy cakowicie i bez przeszkd
trafia bezporednio do krwi. S w niej postrzegane przez
system immunologiczny jako ciaa obce, ktre powinny
zosta unieszkodliwione. Takie biako prowadzone do wtroby zmienia si w mocznik, ktry poprzez nerki jest wydalany z organizmu. Resztki biaka, ktre nie dostay si do
krwi, trafiaj do okrnicy i zaczyna si tu proces ich gnicia.
Produkty metabolizmu bakterii gnilnych rwnie trafiaj
do wtroby. S toksynami i powinny by wydalone. Tak
wanie funkcj peni tu wtroba. Dostarczane z poywieniem biako jest przetwarzane w organizmie na aminokwasy i pewna ich cz zostaje wykorzystana do budowy naszego biaka. Aminokwasy s take produkowane poprzez
nasz mikroflor. Brakujce aminokwasy s syntetyzowane
w wtrobie z kwasw karboksylowych pochodzcych z jeli56

ta. Kwasy karboksylowe tworz si w wyniku fermentacji

wkien rolinnych. W okrnicy najwaciwszym jest proces fermentacji kwasw mlekowych i gnicie biaka nie powinno mie w niej miejsca.
Biaka pochodzenia rolinnego i zwierzcego traktowane s przez nasz organizm w odmienny sposb. Rolinne biako jest wchaniane przez organizm ludzki szybko,
skutecznie i ze znacznie mniejszym wysikiem ni zwierzce. Owoce, warzywa, orzechy i nasiona s dla czowieka
doskonaym rdem penowartociowego biaka i w odrnieniu od zwierzcego nie zawieraj szkodliwych dodatkw. Spoywanie naturalnego, rolinnego pokarmu w
odpowiedniej iloci zaspokaja cakowicie zapotrzebowanie
organizmu na biako. Ponadto biako rolinnego pochodzenia normalizuje poziom cholesterolu we krwi.
Nadmiar biaka we krwi prowadzi do przecienia
nerek i wtroby, a take spowodowa moe wypukiwanie
z organizmu niektrych substancji mineralnych, np. wapnia.
Nadmiar tego biaka zmienia si w wtrobie w glukoz
i mocznik, ktre s ubocznym produktem tego metabolizmu.
Nadmierna ilo biaka zwierzcego prowadzi wic
do zwikszenia stenia mocznika we krwi, stwarzajc w
tkankach ryzyko procesw degeneracyjnych.
Jaka jest rnica pomidzy biakiem zwierzcym a
rolinnym? Ot w wyniku rozszczepienia biaka zwierzcego powstaj aminokwasy oraz substancje toksyczne,
a biako rolinne nie stwarza toksyn podczas trawienia.
Przytocz tu porwnanie z budow domu. Mona
zbudowa dom z nowych cegie albo ze starych, uywanych trzeba je jednak oczyci ze starego spoiwa. U nas
cegy to aminokwasy, a stary cement to toksyny. W przypadku budowy domu nie ma jednak znaczenia, z jakiego
budulca powstanie i kiedy wywiezione bd gruzy starego
cementu. Dla ludzkiego organizmu nie jest to obojtne, al57

bowiem toksyny, produkt uboczny trawienia biaka zwierzcego, powinny zosta wydalone jak najprdzej. Obecno toksyn, powstaych po spoyciu biaka zwierzcego
nie jest dla organizmu obojtna: jest szkodliwa i im wicej
toksyn mu dostarczymy, tym wicej musi wykona pracy,
by je wydali. W przypadku, kiedy organizm jest osabiony
lub przeadowany toksynami usuwa je, chowajc gdzie
popadnie. Skutki takiego zanieczyszczenia organizmu mog by znaczce i bardzo czsto nieodwracalne. Ponadto,
wtroba musi przeprowadza syntez biaka, hemoglobiny,
glikogenu, witamin i enzymw. Jak dugo nasz organizm
moe wytrzyma w tak ekstremalnych warunkach?
Konsekwencj jest wyczerpanie zdolnoci i utrata
funkcji wtroby, co doprowadza do tego, e do krwi trafiaj
obce substancje biakowe i toksyny powodujce liczne alergie i choroby organw wewntrznych.
Jest to tylko wierzchoek gry lodowej. Moje poszukiwania adekwatnej diety zaczy si wanie z powodu
przykrych skutkw niewaciwej pracy wtroby. Jej dziaanie zmienio si niemal natychmiast po przejciu na surow diet: oczycia si i wkrtce przestaem j odczuwa.
Chciabym powiedzie kilka sw o wtrobie drapienikw, ktra jest w stanie wyprodukowa wszystkie niezbdne dla organizmu skadniki z aminokwasw, dlatego te
nie ma potrzeby by dostarcza jej w jedzeniu wglowodanw czy te wkien rolinnych. Nie naley gotowa kaszy
dla psa i kota uszanujcie drapienika.

12. Jedzenie na surowo. Czym jest i od czego

zacz?
Witarianizm to odywianie si wycznie surowymi
owocami, warzywami, orzechami i ziarnami zb. Na pocztku moe si wydawa, e nie bdziemy mieli nic do zje58

dzenia, lecz gdy ju zdecydujecie si na ten sposb odywiania, wtedy okae si, e lista produktw jest bardzo bogata i urozmaicona. W pierwszym okresie po przejciu na
t diet zjadaem ogromne iloci orzechw takich jak migday, orzechy lene i arachidowe. Na pocztku moczyem
je przed jedzeniem, po jakim czasie jadem ju tylko suche.
Podobnie eksperymentowaem z kiekami rnych zb.
W drugim roku jedzenia po nowemu przestaem spoywa zboa i odywiaem si wycznie owocami i orzechami. W trzecim roku ilo zjadanych przeze mnie owocw
zmniejszya si na korzy warzyw. Osobicie nie polecam
naladowania jakiegokolwiek sposobu odywiania si, bo,
po pierwsze: jest to proces zmienny, a po drugie: jest to
sprawa bardzo indywidualna dla kadego czowieka.
Wanym jest, by zrozumie cay mechanizm trawienia. Nasz ukad pokarmowy jest idealnie dostosowany do
trawienia surowego, rolinnego pokarmu naley to przyj do wiadomoci, zrozumie i zastosowa! Wiem, jak ciko jest zrezygnowa z ulubionych, smacznych, gotowanych
potraw. Przej na diet surow mona jednak w dwojaki
sposb: radykalnie i natychmiast lub stopniowo, wprowadzajc coraz wicej surowych owocw i warzyw. Nawet,
jeeli nie zostaniecie stuprocentowymi witarianinami, to
wprowadzenie wikszej iloci surowych potraw znacznie
poprawi stan waszego zdrowia. W Internecie mona obecnie znale mnstwo przepisw na surowe, smaczne i poywne potrawy. miao mog one zastpi gotowane jedzenie.
Jeli jeste mody i nie posiadasz chronicznych schorze, przejcie na surow diet moe by atwe i bezobjawowe. Jeeli jednak masz ju sporo lat, moesz mie niemie odczucia z tym zwizane. Surowe poywienie uwalnia
energi, zuywan przedtem na trawienie gotowanego poywienia, ktra zostanie skierowana na oczyszczenie organizmu z toksyn, gromadzcych si w nim przez wiele lat.
59

Majcy nadwag schudn (z prdkoci 5-8 kg

miesicznie). Jeeli podejrzewasz, e w nerkach s kamienie, to naley najpierw si ich pozby. Jeeli masz kopot
z odkiem, to naley zacz od takich warzyw i owocw,
ktre nie spowoduj uczucia dyskomfortu po ich zjedzeniu
i pocztkowo spoywa tylko takie, a dopiero po jakim
czasie prbowa czego innego. Jest to, tak, jak ju pisaem
sprawa indywidualna: najwaniejszy jest cel, a drogi do
niego mog by rne.
Lato jest najlepsz por, by przej na witarianizm.
Mamy wtedy mnstwo wieych owocw i jagd: winogrona, winie, truskawki, maliny, pomidory: s smaczne, zdrowe, odywcze i po prostu wspaniae. Zim te na szczcie
jest duy wybr surowego jedzenia. Przemys spoywczy
wytwarza nie tylko jogurty i konserwy; potrafi znale metody na przechowywanie i transport owocw, std w zimie
dostpne s rwnie pomaracze, mandarynki, marchew,
kapusta, a orzechy s w sprzeday przez cay rok.
Naley pamita, e nasz organizm skada si z pynnych komrek i bon pprzepuszczalnych, oddzielajcych
rodowiska ustrojowe. U ludzi odywiajcych si tradycyjnie bony te pokryte s zanieczyszczeniami (to te obce substancje, o ktrych pisaem wczeniej). Chodzi mi nie tylko o
bony, ale rwnie o tkanki czne i system limfatyczny.
Zastosowanie diety witariaskiej powoduje, e
wszystkie tkanki zaczynaj si intensywnie oczyszcza, co
moe spowodowa gwatowne ble i pozorne powstanie,
czy te nasilenie si jakich objaww chorobowych. Nie
trzeba si tego ba, moecie na jaki czas powrci do tradycyjnego odywiania si, a do diety wrci pniej: wszystko po to, by Wasze ciao byo okazem zdrowia.

60

13. Produkty
(Rozdzia zosta napisany przez Wiktori Zeliuk)
Zaczn od oglnych wiadomoci na temat produktw ywieniowych, ale chc wspomnie o tym, e istniej
dwa rodzaje diety surowej. Jedn jest dieta witariaska, w
ktrej mieszamy produkty, drug za surowa mono-dieta.
Jest to dieta, przy ktrej jemy tylko jeden rodzaj poywienia
w trakcie jednego posiku. Moim zdaniem drugi sposb jest
znacznie lepszy dla systemu trawiennego czowieka. Wskanikiem przydatnoci danego rodzaju poywienia dla posiku jest to, e mona go zje w duej iloci, np. ca misk, nie mieszajc go z niczym i niczym nie przyprawiajc
(np. miski czosnku nie da si zje, co oznacza, e czosnek
nie jest dla takiego sposobu jedzenia odpowiedni).
Bardzo gorzkie, kwane, ostre, produkty nie nadaj
si dla surowej, rolinnej mono-diety, zwaszcza dla pocztkujcych. Dotyczy to produktw takich jak czosnek, cebula,
ostra papryka, cytryna. Witarianin moe je jednak dodawa
do saatek dla urozmaicenia i wzmocnienia smaku podtrzymujc dotychczasowy zwyczaj. Surwki s zawsze lepsze
ni pokarm przetworzony termicznie.
I jeszcze jedna uwaga: naley spoywa owoce suszone, ktre zostay wysuszone na socu, a nie w wysokich temperaturach. Produkty, ktre zostay wysuszone w
temperaturze powyej 42 C straciy ywe enzymy i nie bd trawione w sposb prawidowy. Dla potwierdzenia tego
sprbujcie i porwnajcie smaki owocw suszonych na socu i tych z termicznej suszarki.
A oto lista naszych potraw i produktw.
Owoce:
Z botanicznego punktu widzenia moemy je dzieli
na wiele sposobw. Dla wykazania duej rnorodnoci surowej, rolinnej mono-diety i przekazania nowej wiedzy
61

po-dam list, klasyfikujc i podajc te, ktre mieszkaniec

mia-sta moe kupi w zalenoci od sezonu. Znajdziecie
tam starych znajomych i poznacie kilku nowych, a moim
zada-niem jest wykazanie, jak rnorodna moe by dieta.
Pierwsz grup owocw s roliny z rodziny
rowatych, rosnce w klimacie umiarkowanym.
Ziarnkowe owoce
Jabka (niektre odmiany doskonale przechowuj
si w piwnicy nawet do koca maja i s wietnym
skadnikiem mono-diety.
Gruszki zarwno europejskie, jak i azjatyckie gatunki (niektre odmiany s przechowywane do koca zimy).
Pigwa (w smaku przypomina gruszk, ale jest
twardsza).
Aronia, gg, irga, nieplik japoski dla chccych
poeksperymentowa.
Pestkowe
Morele (zim przechowywane w postaci suchej
suszone bez pestek lub z pestkami).
Winie (na zim rwnie mona wysuszy je na
socu).
Czerenie.
liwki (wiele gatunkw, rwnie suszone, oczywicie na socu).
Brzoskwinie.
Mirabelka.
Dla smakoszy czeremcha wirginijska. Ma dziaanie cigajce i kwany smak, ale mona sprbowa,
czemu nie?
Inne pestkowe:
Poziomki.
Truskawki.

62

Maliny.
Jeyny.
Mieszkacy pnocnych regionw mog zbiera i
je moroszk (ronie na pkuli pnocnej od 78 N
do 55 N na bagnach) i arktyczne maliny, rosnce w
lasach mieszanych, na kach, wzdu rzek i strumieni oraz na bagnach.
Dyniowate:
Arbuz (niestety tylko w sezonie letnim).
Melon.
Dynia.
Mniej znany ogrek kiwano, ronie w Nowej Zelandii i Kalifornii, rzadko dostpny u nas w sprzeday.
Inne owoce klimatu umiarkowanego:
Czarna jagoda.
Borwka amerykaska.
urawina.
Borwka brusznica (ronie w lasach obok czarnej jagody, smaczny kwaskowato-gorzkawy smak).
Agrest.
Czarne porzeczki.
Czerwone porzeczki.
Dla odmiany moe by jeszcze berberys, czarny bez,
urawina, oliwnik, kruszyna, mahonia, stopkowiec
tarczowaty.
Owoce Morza rdziemnego i tropikalne:
Dere.
Banany.
Figi, ale tylko wiee.
Daktyle.
Winogrona.
Morwa czarna.
Morwa biaa.

63

Morwa czerwona.
Mango
Granat.
Wyej wymienione produkty s dobrze znane
i importowane w kadych ilociach. S doskonaym skadnikiem surowej, rolinnej mono-diety.
Cytrusowe:
Mandarynki.
Pomaracze.
Grejpfruty.
Pomelo.
Tangerina (rodzaj mandarynki).
Tangelo (mieszaniec grejpfruta i tangerina).
Kumkwat (rodzaj malutkich owalnych pomaraczy,
3-5 cm dugoci i 2-4 szerokoci).
Inne tropikalne owoce:
Awokado.
Churma (nazwa handlowa khaki, sharon).
Kiwi.
Mango.
Acca sellowiana.
Ananas.
Niektrzy doradzaj, by ywi si wycznie miejscowymi owocami i pewnie maj tu swoj racj, uwaam
jednak, e w pierwszym okresie naszej diety lepsze jest jedzenie egzotycznych owocw ni gotowanego lub przetworzonego pokarmu. Zapobiega to powrotowi do ywienia tradycyjnego i zapobiega ewentualnym zmianom nastrojw. Ponadto uwaam, e banany s lepsze od liwek suszonych w wysokiej temperaturze.
Warzywa:
Zwyczajowo zaliczamy do nich korzenie niektrych
rolin oraz pomidory i papryk (wyjanienie wszystkie

64

tzw. warzywa, posiadajce pestki s jagodami, czyli owocami), a take:

Licie niektrych rolin.
Bulwy, takie jak ziemniaki, topinambur, sodkie
bataty.
Korzenie: marchewka, pietruszka, burak, rzepa,
brukiew, rzodkiewka, pietruszka, pasternak, seler,
chrzan.
Kapusty kapusta biaa, czerwona, brukselka, kalafior, kalarepa, brokuy.
Pikantne koperek, pietruszka, estragon, czber,
bazylia, oregano.
Dyniowate dynia, kabaczki, cukinia, ogrki,
patisony.
Karczochy, szparagi, rabarbar.
Ziemniaki mona sprbowa na surowo, ale w
niewielkich ilociach i raz na miesic.
Moecie by zaskoczeni tym, jak si zmienia si
wasz smak. Czasami to, co p roku temu zdawao si by
niesmacznym, moe teraz bardzo smakowa. Organizm
sam wam podpowie, co jest mu potrzebne.
Dla wyjanienia:
Topinambur mao znany i troch niedoceniany, ale
bardzo smaczny i atwy w uprawie oraz przechowywaniu.
Dynia atwa w uprawie i przechowywaniu.
Marchew wybierajcie sodk odmian.
Kapusta s rne jej rodzaje, niektry bd smakoway
bardziej, inne mniej w zalenoci od gustu.
Ogrki i pomidory uprawiane w szklarniach nie nadaj
si do spoycia w duych ilociach, natomiast zbierane latem z wasnego ogrdka lub krajowe moemy spoywa w
nieograniczonych ilociach.
Buraki s rne odmiany. Pastewny nie nadaje si do spoycia na surowo, a inne mona prbowa raz na miesic
65

w nieduych ilociach. Cukrowy jest bardzo smaczny.

Rzodkiewka bardzo ostra i w wikszych ilociach nie nadaje si do jedzenia, czsto wzmaga uczucie godu, ale jest
wspaniaym uzupenieniem smakowym dla innych potraw.
Orzechy:
Najlepsze w skorupkach, uskane tu przed spoyciem. Naley koniecznie sprbowa przed nabyciem, gdy
czsto s suszone w wysokich temperaturach, a wtedy s
bezwartociowe. Zasada jest bardzo prosta jeli nie masz
pewnoci to nie kupuj! (dokadnie tak, jak z grzybami).
Orzechy woskie, pinie, orzechy laskowe, migday,
pestki morelowe, orzeszki arachidowe, makadamia mona
kupowa w zarwno w skorupkach, jak i uskane. Nerkowce, pistacje i orzeszki brazylijskie s zawsze poddawane obrbce termicznej natychmiast po zbiorze, wic najlepiej ich
nie spoywa.
Zboa:
S dobrym alternatywnym poywieniem. Najlepiej
namoczy ziarenka na 12 godzin przed ich zjedzeniem lub
spoywa jako kieki.
Pszenica.
yto.
Owies.
Jczmie.
Kukurydza.
Nasiona:
Gryka surowa ma zielonkawy odcie, smaona
jest brzowa. Namoczona na 6-12 godzin jest smacznym dodatkiem do kadej surwki.
Nasiona sonecznika.
Nasiona dyni.

66

Strczkowe:
Smaczne, poywne nasiona, przed spoyciem dobrze jest namoczy przez kilka godzin (6-12).
Groch.
Soczewica.
Bb.
Fasola.
Orzechy arachidowe, moczone przez 3 godziny s
bardzo smaczne. Musz by niesmaone, a po namoczeniu
robi si sodkie. Jeeli macie co do tego wtpliwoci,
pozostawcie je po namoczeniu na wilgotnej ciereczce: jeli
wykiekuj, to znaczy, e s surowe.
Powic troch uwagi przygotowaniu poywienia
(chodzi tu nie o gotowanie, lecz o moczenie nasion i powstawanie kiekw). Mona je wszystkie nasiona suche lub
moczone, a take w postaci kiekw. Po wyroniciu kiekw, nasiona zmieniaj swj smak i waciwoci. W ten
sposb urozmaicamy nasze poywienie i doznania smakowe, poniewa nasionko i rolina z tego nasiona to nie to
samo. Przygotowanie kiekw jest proste: wystarczy namoczy nasiona przez 6-12 godzin i wyla wod, aby nasiona
miay dostp do powietrza, a nastpnie pozostawi nasiona
w wilgotnym, ciepym rodowisku a do wykiekowania.
W niektrych przypadkach mija doba, a w niektrych dwie
i ukazuj si malutkie kieki. Mona je wtedy wysadzi do
gruntu, ale ja nigdy nie kiekuj nasion do wysiewu. Wykorzystuj te, ktrych moja rodzina nie zdya zje. Niektre nasiona wymagaj specjalnych warunkw wilgotnociowych, aby mogy wykiekowa i dlatego najlepiej jest przykry je wilgotn ciereczk lub kilka razy zoon gaz.
W okresie wiosennym i wczesnoletnim niektre
owoce i warzywa z powyszej listy bd niedostpne, ale
pojawi si inne: natki, saata. Wiosn moe by to wiea
pokrzywa (mode listki zwinite kujc stron do wew67

ntrz smakuj nie gorzej ni ogrki), rnego rodzaju saaty, seler naciowy, pietruszka, koper, mode listki rzodkiewki, szczaw, rabarbar, mlecz, lebioda, tasznik pospolity,
gwiazdnica, a nawet mode pdy paki wodnej. Nawet trawy niektrych gatunkw nadaj si do jedzenia. Wiele rolin moemy hodowa w mieszkaniu na parapecie. Na pocztku lata, w czerwcu mamy cudowny sezon truskawkowy, s wtedy rwnie dostpne inne jagody.
ycz wszystkim smacznego.

14. Dieta witariaska a wiczenia fizyczne

W pierwszym okresie po przejciu na diet witariask moemy by osabieni i senni. Organizm przyzwyczaja
si wtedy do nowego rodzaju poywienia, przestraja si,
tworzy i odnawia waciw mikroflor. W tym okresie najlepiej jest zrezygnowa z duego wysiku fizycznego lub, jeli
ju potrzebujemy ruchu, wiczy co relaksujcego. Bdcie
jednak przygotowani na to, e nastpi moment, kiedy poczujecie ogromny przypyw energii i wtedy oczywicie mona, a nawet naley zwikszy wysiek fizyczny. Istnieje przekonanie, e witarianie prowadz bardzo aktywny tryb ycia,
uprawiaj sporty, biegaj to zasadniczo jest zgodne
z prawd, ale s te osoby o spokojniejszym usposobieniu:
takie, ktre nie potrzebuj cigego ruchu. Ja na przykad lubi gra w tenisa i gimnastykowa si, wiczy na drku.
Kiedy bardzo lubiem biega. Jestem bardzo aktywny fizycznie, lubi by w ruchu. Dla porwnania powiem tylko, e
wikszo osb z mojego otoczenia, odywiajcych si surowym, wegaskim poywieniem prowadzi siedzcy tryb ycia. Jest to normalne, cakiem naturalne: kady ma swoje usposobienie! Kady sam decyduje, co ma robi, jak organizowa sobie ycie i sposb dziaania. Nie ma to adnego wpywu na szybko metabolizmu oczyszczania organizmu.
68

Na surowej diecie wegaskiej znacznie wzrastaj

adaptacyjne moliwoci organizmu. Ciki trening nie powoduje tak silnych zakwasw w miniach. Ju po procznym stosowaniu diety wzrasta sia i wytrzymao organizmu. Nie wolno jednak przesadza i nadwyra si. Siy
i energii jest znacznie wicej, ale organizm cay czas si
jeszcze przestraja. Naley wczu si w rytm wasnego ciaa
i dostosowa si: nie pieszy, nie przecia organizmu. Po
siedmiu miesicach diety doznaem kontuzji plecw, poniewa podniosem cik sztang. Waya 100 kg. Po tym
wypadku musiaem odczeka kilka miesicy, a doszedem
do siebie, bym znw mg wiczy si. Czsto miaem
ochot na trening, byem wtedy peen energii. Cakowicie
zmienio si to po jedenastu miesicach diety i znikna
ch na podnoszenie sztangi, lecz po upywie dwch lat
znw si pojawia. W trzecim roku diety miaem ch na
wiczenia fizyczne z lekkimi ciarkami na siowni lub
biegi z przyspieszeniami. Co bdzie dalej? Zobaczymy.
Dla tych, co pragn rozbudowa mas miniow
na diecie witariaskiej dobrym przykadem jest Izjum, znany ze stosowania surowej wegaskiej mono-diety. Wprowadzi on nieco zamieszania wrd tradycyjnie odywiajcych si ciarowcw wag podnoszonej przez niego sztangi. Przy masie ciaa 80 kilogramw podnosi na leco sztang o masie 120 kg i robi przysiady z obcieniem 180 kg. S
to dane, ktre pochodz z 2008 roku. Nie wiem, jakie osignicia Izjum ma dzi, albowiem zamkn on swoj stron
internetow ze wzgldu na cige ataki przeciwnikw jego
stylu ycia. Wczeniej otwarcie gosi i publikowa wasne
wyniki; publikowa te zdjcia swych dzieci, opisywa ich
rozwj. Zniechcono go skutecznie agresywnymi, zoliwymi komentarzami. Szkoda.
Z pewnoci znajdziecie ca mas informacji w Internecie na temat sportowcw, ktrzy s weganami. Mona
69

te znale informacje o tym, gdzie i kiedy odbywaj si zawody kulturystw zwolennikw rolinnego ywienia.
Naley oczywicie zapomnie o takim wzrocie masy miniowej, jak u tradycyjnie odywiajcych si kulturystw, ale na naszej diecie unikniecie chorb, na ktre cierpi oni. Bieganie, gra w tenisa jest te i przyjemne i dobre
dla naszego organizmu. Poprawia samopoczucie, jest uzupenieniem diety. Sprbujcie, sami sprawdcie przekonacie si.

15. Teoria zbilansowanej diety prawda czy

fasz?
Obecnie lekarze i dietetycy przeprowadzaj badania, diagnozuj pacjentw i zalecaj sposoby leczenia na
podstawie teorii zbilansowanej diety (TZD). Co to jest?
Zwolennicy tej teorii uwaaj, e poywienie powinno zawiera wystarczajc ilo skadnikw odywczych takich jak biaka, tuszcze, wglowodany, ktre powinny by spoywane w odpowiednich proporcjach i iloci
zalenej od zawartoci kalorycznej. Dostarcza naley rwnie witaminy i skadniki mineralne. Na podstawie tej teorii wprowadzono normy spoycia ywnoci przez czowieka. Podstaw do ukadania szczegowej diety dla kadej
osoby s tabele, wedug ktrych, po odczytaniu wynikw
bada krwi i okreleniu niedoborw ustalamy skadniki
diety i sposb jej stosowania. Mona doprowadzi pacjenta
do norm, okrelonych w tabelach poprzez stosowanie odpowiednich suplementw albo spoywanie produktw zawierajcych te skadniki. System ten jest zrozumiay, techniczny i bardzo prosty.
Stosowanie tej teorii doprowadzio ludzko do
obecnego stanu rzeczy, a wyniki mwi same za siebie.
Statystyki za rok 2007: w Rosji na 2,2 mln zgonw a 1 200
70

000 spowodowanych byo chorobami ukadu krenia, 300

000 rakiem, 90 000 chorobami ukadu pokarmowego
etc., a tylko 90 000 przyczynami naturalnymi. Nie pomyl si, kiedy powiem, e kady czowiek na Ziemi czasami choruje. Medycyna czsto nie potrafi nam pomc. Jedyne co moe zrobi, to sprzeda lekarstwo, terapi lub zabieg. Medycyna pracuje z objawami, a nie z przyczynami
chorb. Przyczyn takiego stanu, takiej dotkliwej statystyki
widz w nieprawidowym sposobie odywiania si, w braku wiedzy na temat prawidowego sposobu trawienia, prostackim podejciu do leczenia. Gwn przyczyn takiego
podejcia do leczenia jest TZD. Skd pochodzi ta nieszczsna teoria zbilansowanej diety? Jak si liczy te kalorie (czy
te kilokalorie)?
Nawiasem mwic robi si to w ten sposb, e kady produkt jest umieszczany w specjalnym piecu i przy odpowiedniej temperaturze wpuszczany jest tlen. Wchodzi on
w reakcje z produktem, co powoduje wydzielanie si ciepa, ktre jest mierzone. Metod t stosowano pod koniec
XVIII i na pocztku XIX wieku byo trzeba wtedy usprawiedliwi niskie pensje pracownikw. W Niemczech specjalna komisja wyznaczaa w ten sposb takie zapotrzebowanie na skadniki odywcze czowieka, by mg on pracowa przez 15 godzin dziennie. Zostao to obliczone zgodnie
z dawn teori, ktra mwi, e poywienie w organizmie
spala si. Bya to teoria wygodna dla pracodawcw i ich
potrzeb organizacyjnych w fabrykach. Niestety, stosowana
jest do dzi. Na produktach spoywczych widzimy tabelki
z wyszczeglnieniem iloci tuszczu, biaka i wglowodanw. Producenci farmaceutyczni wprost zasypuj nas witaminami i mikroelementami w piguce.
Uwaam, e bdem jest ocenianie wartoci odywczych produktw na podstawie iloci kalorii, ktre mona z
nich uzyska. Zgodnie z t teori kobiece mleko jest zupe71

nie bezwartociowym poywieniem. Dopiero na pocztku

XX wieku stao si jasne, e nie da si go niczym zastpi.
Szybki przyrost masy ciaa i wzrostu niemowlcia, ktre
odywia si jedynie mlekiem matki, cakowicie zaprzecza
teorii zbilansowanego ywienia. Teoria ta moe by wykorzystana jedynie w indywidualnych przypadkach, w wypadku leczenia okrelonych schorze, lecz jej rozpowszechnione stosowanie doprowadza do otuszczania organizmw i powstawanie sytuacji opisanej przez przytoczone
wczeniej statystyki z 2007 roku, dotyczce chorb i przyczyn zgonw w Rosji.
Ocena wartoci odywczych poywienia winna by
dokonywana w inny sposb. Czowiek nie powinien chodzi z kalkulatorem i liczy, ile ju zjad, ile jeszcze moe
zje, ile skadnikw dostarczy organizmowi i jakich jeszcze nie, ile ma dobra suplementw witaminowych. Adekwatne poywienie nie jest szkodliwe nawet po zjedzeniu
duej jego iloci i zawiera wszystkie niezbdne skadniki do
prawidowego funkcjonowania organizmu.

16. Czym obdarzya nas natura? Nie wszystko

zoto, co si wieci
Zmodyfikuj nieco to przysowie. Nie wszystko, co
nam smakuje, jest dla nas dobrym poywieniem. Zastanwmy si przez chwil, co jest najwaniejsze dla zachowania ycia biologicznego? Pierwsze, co nam si nasuwa to
instynkt samozachowawczy, gwarantujcy przetrwanie gatunku. Najwaniejszym czynnikiem, decydujcym o przetrwaniu ywego organizmu poczwszy od bakterii, a koczc na ssakach jest oczywicie poywienie. Jakie narzdzia
daa nam natura by umoliwi wybr waciwego poywienia? Najwaniejsze to: wzrok, wch i smak. Poywienie wybieramy kierujc si przy tym jego wygldem, zapachem
72

i smakiem. W naturalnych warunkach nie robimy jednak

tego w sklepie, a w naturze wrd przyrody. Producenci
przetworzonego jedzenia ongluj syntetycznymi substancjami, ktre z dodatkiem barwnikw, aromatw i przypraw
nazywaj si parwkami. Nikt nie zauwaa oszustwa. Obecnie w ten wanie sposb produkuje si wikszo artykuw spoywczych. Chemia ywieniowa czyni cuda, zapewniajc smak dziki sztucznym dodatkom. Rynek zmusza
nas do pochaniania ton niepotrzebnych, a wrcz szkodliwych dla nas substancji. Kupowane, gotowe poywienie
nie jest tak naprawd tym, czym si wydaje.
Jeeli natomiast bdziemy wybiera poywienie
wrd naturalnych wytworw przyrody, to wczy si mechanizm, ktry obroni nas przed spoyciem szkodliwych i
niepotrzebnych produktw. To smak kadego produktu
jest kryterium tego, czy posiada on potrzebne skadniki odywcze. Sdz, e wielu spord witarian zauwayo, e
ten sam produkt moe raz mie wyborny smak, a innym razem zupenie nam nie smakowa. Dowodzi to, e nastpio
zaspokojenie potrzeb organizmu na zawarte w nim skadniki odywcze, a jeeli produkt w jego naturalnej postaci
nam smakuje to znaczy, e jest nam potrzebny.
Czy zastanawialicie si kiedy nad tym, dlaczego
dzikie zwierzta s tak silne i zdrowe, a ich futerko cudownie lni? Dobrym przykadem jest lena wiewirka. Jej poywienie jest do monotonne, to nasiona iglakw oraz odzie, a jest zwinna i sprawna; ma pikne, lnice futerko.
Zapewne nie brakuje jej witamin i mikroelementw pomimo spoywania jednorodnego poywienia. Dlaczego
wic czowiek, pomimo urozmaiconego poywienia nie jest
tak silny jak goryl czy zwinny jak szympans? Co tam silny,
zwinny, dlaczego nie jest zdrowy?!
By moe przyczyn jest to, e wybiera on poywienie w sklepie a nie wrd przyrody, tak jak robi to szym73

pansy i goryle? Zwierzta wybieraj to, co stworzya dla nich

przyroda, a my to, co sztucznie wytworzono. Umysowe
zdolnoci pozwoliy nam dominowa na naszej planecie.
Spoycie misnego, gotowanego pokarmu miao wane znaczenie w przetrwaniu naszego gatunku. Przetrwalimy zlodowacenia i susze, co byoby trudne bez spoywania misa
zwierzt. Pacc za to zdrowiem, ludzie musieli uywa ognia do przygotowania posikw, ktre w stanie surowym byy niejadalne pniej za ywno przechowywano, stosujc konserwowanie. Gratuluj. Przetrwalimy!
Obecnie mamy to szczcie, e poziom kultury rolnej i przechowalnie pozwalaj nam mie wszystkie niezbdne produkty w stanie wieym przez okrgy rok. Kady
mieszkaniec miasta ma dostp do wieego, ywego rolinnego poywienia o dowolnej porze roku. W czasie, gdy
u nas za oknem jest zima, w ciepych krajach zbiera si plony. Prowadzc rozsdn gospodark midzynarodow
mona unikn deficytu poywienia.

17. Jeeli jestemy tacy mdrzy, to dlaczego

chorujemy?
Dlaczego tak si dzieje, e nieustannie ronie liczba
chorych osb, zwaszcza wrd dzieci? Powrmy raz jeszcze do statystyki. Na Ukrainie okoo 500 000 osb jest
w grupie ryzyka chorb onkologicznych. W telewizji trbi
o epidemii onkologicznej, bowiem 100 000 osb rocznie
umiera na raka czterokrotnie wicej co roku umiera na
choroby wiecowe i choroby ukadu krenia. Dlaczego tak
wiele chorb, na ktre wczeniej zapaday tylko osoby
starsze, atakuje teraz nawet mae dzieci? Dlaczego czowiek, stworzenie mylce, doprowadzi do takiej sytuacji?
Ju po dwch latach dowiadczenia z surowym poywieniem mog miao stwierdzi, e gwnym czynnikiem
74

powstawania chorb jest nieprawidowe odywianie si.

Oczywicie istniej jeszcze takie czynniki jak stres, depresja
czy zanieczyszczenie rodowiska. Najwaniejszym jednak
powodem jest poywienie! Co przyczynio si do powstania takiej sytuacji?
Ot cay proces spoywania poywienia przesta
ju by tylko zaspokajaniem godu. Przesta by narzdziem do zaspokojenia zapotrzebowa organizmu w energi i skadniki odywcze zmieni si w tradycj, kult,
przyjemno, wsplne spdzanie czasu; sta si niezbdnym atrybutem rodzinnych i przyjacielskich spotka. Nie
wyobraamy sobie wrcz ycia bez wsplnych posikw.
Spotkanie z przyjacimi obiad. wito obiad. Dzie
powszedni obiad. W wolnym czasie te rozmowa przy
kawie, ciasteczku czy herbatce. Nie jestemy ju w stanie
kontrolowa iloci pochanianego przez nas poywienia.
Popadlimy w puapk zalenoci od cigego spoywania
czego. Natura tej zalenoci jest taka sama, jak ta, co uzalenia od alkoholu czy tytoniu.
Wykryto, e w mzgu jest obszar odpowiadajcy za
uczucie zadowolenia, dla celw dowiadczalnych wyprowadzono t cz mzgu u szczura na zewntrz tak, aby
mg j dotyka apk i odczuwa przy tym przyjemno.
Okazao si, e szczur bez przerwy naciska ten przycisk
zadowolenia apk, a umar stojc w miejscu, z godu
i wycieczenia. Mapy robi to samo. Taki eksperyment nie
by przeprowadzony na ludziach, ale my robimy to samo
spoywajc produkty ze wzmacniaczami smaku, jak np.
glutaminian sodu (E621), sl, cukier. Czerpic takie przyjemnoci, stawiamy si w pooeniu szczura, stymulujcego
przyjemno bez wzgldu na skutki. Te dodatki pobudzaj
receptory smaku, a odczuwamy przyjemno smaku jedzenia, chocia wcale nie zawiera ono tych substancji, ktrych
smak czujemy. Tak naprawd, w najlepszym przypadku
75

ulepszacze te s obojtne, jednak najczciej jest to mieszanina o nieznanym w skutkach dziaaniu. Czowiek cieszy
si smakiem, a produkt niczego wartociowego nie zawiera. Po wynalezieniu garnkw czowiek zacz eksperymentowa z jedzeniem, czc i mieszajc produkty dla uzyskania rnorodnych dozna smakowych. W zwizku z rozwojem cywilizacji poywienie zmienio si z potrzeby
w przyjemno, a gwnym powodem przygotowywania
posikw stao si zadowalanie receptorw smakowych.
Sensem sztuki kulinarnej jest przygotowanie smacznych
potraw. Czowiek nauczy si wywiera wpyw na wasne
kubeczki smakowe, a take na kubeczki smakowe zwierzt
domowych. Suchy pokarm oraz gotowane poywienie oddziauje na receptory smaku, ale nie jest korzystne dla organizmu z uwagi na niewielkie lub wrcz adne wartoci odywcze. W ten sam sposb dziaa przynta dla ryb lub trucizna na szczury. S smaczne.
Czowiek ocenia poywienie wedug kryterium
smaku, a spoywajc posiek wcale nie zastanawia si nad
tym, jak organizm poradzi sobie z jego przyswojeniem.
Obecnie praktycznie na kadym produkcie moemy zobaczy znak E621. Na receptory smakowe nie oddziauje sam
produkt, tylko jego reagent, wielokrotnie wzmacniajcy
smak danego produktu. I chocia w parwkach wcale nie
ma misa, wydaj si one nam misne i smaczne. Chipsy to
tuszcz plus proszek ziemniaczany, ale jaki smaczny! Wszystko dziki dodaniu do niego E621 glutaminianu sodu.
Przewaajca wikszo ludzi niewiadomie znalaza si w zalenoci od poywienia przetworzonego oraz
wzmacniaczy smakowych. Zwierzta nie zastanawiajc si
wybieraj zatrute, ale smaczne poywienie, nawet, jeeli
obok bdzie lee zdrowy, ale mniej smaczny ks. Rnimy si jednak od zwierzt tym, e posiadamy samowiadomo, moemy analizowa i wybiera wiadomie. Ewolucja
76

sprawia, e smak jest kryterium przydatnoci pokarmu:

smaczne zjadamy, niesmaczne odrzucamy. Nie przewidziaa ona jednak gotowanego pokarmu. Przyroda dostosowaa
receptory smakowe na naturalnie smaczne-niesmaczne
produkty. Gdy mamy wybr wrd syntetycznie smacznego-niesmacznego nie potrafimy dokona prawidowego wyboru. Znajdujemy si w zalenoci od smakowo-pokarmowej zalenoci.
Wyobramy sobie skal tego uzalenienia. Od dziecistwa jestemy przyzwyczajani do sodkiego, sonego, ostrego, rafinowanego poywienia, do ostrych smakowych
odczu wpadamy w zaleno od nich.
Jakie wnioski moemy wycign? Po co przyroda
obdarzya nas smakiem? Daa nam go, tak jak innym zwierztom, dla orientacji w rodowisku naturalnym, dla dokonywania wyboru spord naturalnych produktw, znajdujcych si wrd przyrody i stworzonych przez ni.
Wycigajc wnioski z wiedzy o systemie trawiennym
czowieka moemy rozdzieli poywienie na adekwatne do
naszego systemu trawiennego i nieadekwatne, a wic na
produkt ywy i produkt martwy. Za ywy produkt moemy
uwaa surowe, rolinne poywienie. Szukajcie wic dozna
smakowych wrd ywego, rolinnego poywienia!
Jeszcze raz powtrz i radz wykorzystujcie swj
smak i wch dla wyboru poywienia spord produktw
surowego, rolinnego pochodzenia. Smak podpowie wam,
co w danej chwili jest potrzebne waszemu organizmowi.
Przytocz przykad z wasnego ycia. Pocztkowo po przejciu na now diet codziennie na niadanie zjadaem marchew, tak bardzo mi smakowaa. Obieraem ca mich
marchwi i wraz z ca rodzin chrupalimy j z ogromn
przyjemnoci. Potem znw miaem ch na pomaracze i
pochaniaem je kilogramami. Pniej gwnym moim daniem stay si jabka. Oczywicie jadem w tym czasie rw77

nie pestki, orzechy, kalafior, ale zawsze byo jakie danie

gwne, produkt, ktry smakuje najbardziej. Eksperymentujcie ale wycznie z surowym, rolinnym poywieniem.
Pragn w tym miejscu wspomnie o nauce, ktra nazywa si Ayurveda. Nie wiem zbyt wiele o zioowych przyprawach, ale by moe dodajc je do surwek i do chleba
z dehydratora uzyskamy nowe doznania smakowe, nawet
bez dodatku soli i masa.

18. Ugoleva teoria adekwatnego odywiania si

Skadnikami poywienia s nie tylko skadniki odywcze. Zgodnie z teori zbilansowanej diety (TZD), poywienie skada si z dwch elementw: skadnikw odywczych i balastowych. Przyjo si zaoenie, e nasz organizm samodzielnie, za pomoc wasnego soku odkowego rozkada skadniki pokarmowe na niezbdne nam mikroelementy, ktre nastpnie s wchaniane, a nadmiar (skadniki balastowe) wydalamy z kaem i moczem. Znajomy
nam ju akademik Ugolev uwaa, e takie podejcie i tumaczenie procesu spoywania jest zbyt uproszczone. Uzna bowiem, e trawienie to zoony z kilku etapw proces
wchaniania si skadnikw odywczych z jelita.
W Teorii Adekwatnego Odywiania wykaza, e
oprcz skadnikw odywczych istniej trzy grupy wchanianych produktw:
1. Hormony.
2. Produkty dziaalnoci mikroorganizmw (trzy rodzaje
metabolitw).
3. Zanieczyszczenia zawarte w poywieniu.
Hormony
Wyjanijmy na pocztek, czym s hormony. Ot
hormony peni funkcje przekanikw informacji pomidzy ukadem hormonalnym i nerwowym a reszt organiz78

mu, a take maj silne pobudzajce lub hamujce dziaanie

na procesy biochemiczne, ktre reguluj i steruj czynnociami rnych tkanek i narzdw. S przekanikami polece pomidzy organami.
Brytyjscy naukowcy, Bayliss i Starling, odkryli je w
1906 roku i nazwali hormon od greckiego , co oznacza pobudza, stymulowa. Organy, ktre produkuj
hormony nazwano endokrynologicznymi. Gruczoy wytwarzajce hormony to: podwzgrze, tarczyca, nadnercze,
trzustka, przysadka mzgowa oraz gruczoy pciowe. Hormony s wydzielane poprzez gruczoy bezporednio do
krwi i trafiaj do wszystkich czci organizmu, ale kady
z hormonw dziaa wycznie w jednej cile okrelonej
czci ciaa, lub w okrelonym narzdzie, zwanym narzdem docelowym.
Dziaanie ludzkiego organizmu oparte jest na wzajemnej wsppracy ogromnej iloci hormonw (insulina, hormon tyreotropowy, hormon luteinizujcy, folikulotropowy,
testosteron, estrogen, estradiol, progesteron, prolaktyna etc.).
Te czynne biologicznie substancje s zaangaowane we
wszystkie procesy yciowe. Reguluj one procesy zachodzce w organizmie, poczynajc od wzrostu i podziau komrek, a koczc na regulacji wydzielania soku odkowego.
Ogromne znaczenie ma bilans hormonw w organizmie: ich
ilo i proporcje. Nasze samopoczucie, stan fizyczny i oglna
kondycja w duym stopniu s zalene od stenia niektrych hormonw. Wyrane oznaki braku rwnowagi hormonw to paczliwo, histeria, nadmierna impulsywno lub
te obsesyjne lki bez jakiegokolwiek powodu. Niewaciwe
stenia hormonw we krwi moe prowadzi do powstania
powanych schorze.
W latach 50. i 60. ubiegego wieku udowodniono w
sposb naukowy, e nie tylko trzustka, lecz rwnie jelita
s gruczoami endokrynologicznymi. To, e odek i wszy79

stkie jelita s najwikszym gruczoem produkujcym hormony byo jednym z najwaniejszych odkry, ktrych dokona Ugolev wczeniej bowiem uwaano, e odek
produkuje hormon, gastryn, tylko na wasne potrzeby.
Ugolev dowid, e odek i jelita wytwarzaj cay zestaw
hormonw niezbdnych do funkcjonowania caego organizmu. Okazao si te, e komrki systemu trawiennego wytwarzaj hormony, ktre s typowe dla podwzgrza, natomiast komrki przysadki mzgowej produkuj rwnie
gastryn. Okazuje si wic, e niektre hormonalne wasnoci podwzgrza i przysadki mzgowej s takie, jak systemu
trawiennego. Nawet takie hormony jak endorfiny i enkefaliny, ktrych wytwarzanie przypisywano wczeniej podwzgrzu, rwnie s produkowane przez komrki systemu
trawiennego. Dla przykadu: u niemowlt przy rozpadzie
w odku biaka mleka matki produkowana jest morfina
taka sama, jak u dorosych przy rozpadzie biaka pszenicy
(glutenu). Hormon ten w znacznym stopniu znieczula bl,
a take odpowiedzialny jest za uczucie radoci, szczcia
i euforii. Jelita produkuj 95% zapotrzebowania na hormon
serotoniny, ktrego niedobr prowadzi do stanw depresyjnych i migreny.
Teraz najwaniejsze, co chc przekaza. Ot regulacja wytwarzania hormonw przez komrki systemu trawiennego jest inna ni w pozostaych gruczoach, poniewa
nie tylko oglny stan zdrowia ma na to wpyw, ale jest ona
wprost zalena od poywienia: od bezporedniego kontaktu poywienia z bon jelitow. Niektre hormony dostarczane s z poywieniem lub syntezowane s wewntrz jelit.
Zwrcie uwag na wano, wrcz przeomowo
tego odkrycia!
Bilans hormonalny ma bezporedni wpyw na nasze
samopoczucie, nasz nastrj i wydajno organizmu; jest te
bezporednio zwizany z jedzeniem, ktre spoywamy.
80

Przytocz tu bardzo dobry przykad na to, jak bilans

hormonalny wpywa na zdolnoci yciowe czowieka. Okazuje si, e w 40% przypadkw niepodnoci u kobiet i braku plemnikw w nasieniu u mczyzn jest naruszenie ich
bilansu hormonalnego. Na forum internetowym (syromonoed.com) opisany zosta przypadek mczyzny, u ktrego, po przejciu na surowe odywianie si, koncentracja
plemnikw w nasieniu wzrosa z 4 mln do 96 mln w jednym mililitrze (dwudziestokrotnie!). Sta si potem szczliwym ojcem.
Ani wspczesna medycyna, ani te Teoria Zbilansowanej Diety nie uwzgldniaj wspzalenoci pomidzy
wytwarzaniem si hormonw a odywianiem. Wikszo
lekarzy nie ma pojcia o tym, e wycicie lub usunicie jakiegokolwiek narzdu, zwizanego z systemem trawiennym, moe prowadzi do powanych zaburze hormonalnych, a przez to do powstania dodatkowych schorze.
Ugolev przedstawia przypadek, w ktrym czciowe usunicie dwunastnicy doprowadzio do zmiany funkcji kory
nadnerczy, podwzgrza, przysadki i do zmian funkcjonowania tarczycy. Wszystkie organy wewntrzne, ktre posiadamy, wsppracuj ze sob nie ma w naszym ciele
niczego zbdnego. Jedzenie jest jednym z najwaniejszych
stymulatorw dziaania wszystkich systemw wewntrznych organizmu.
Trzy rodzaje metabolitw
W wytwarzaniu metabolitw bezporedni udzia
bierze mikroflora jelitowa. Pierwszym ich rodzajem jest potok metabolitw zmodyfikowanych przez bakterie. Drugim
s produkty metabolizmu bakterii, a trzecim s metabolity
wtrne, czyli substancje balastowe zmodyfikowane przez
bakterie. Tworz one wtrne substancje odywcze.
Rozwimy temat. Pierwszy rodzaj metabolitw uzyskujemy dziki bakteriom, ktre przerabiaj struktury zo81

one na proste na przykad biako na aminokwasy, aminokwasy na aminy, skrobi na glukoz, glukoz na kwasy
mlekowe. To mniej wicej jest zrozumiae.
Drugi rodzaj metabolitw wynika z wytwarzania
przez bakterie ubocznych produktw ich dziaalnoci.
Cz z nich jest dla nas niezbdna (witaminy oraz aminokwasy), a cz z nich jest z kolei toksyczna i wnikajc w
krew, oddziauje na cay organizm. Niektre z metabolitw
s wytwarzane przez nasz organizm, np. histamina. Histamina wytwarzana jest przez komrki odka i kontroluje
wane funkcje mzgu, wpywa na wytwarzanie soku odkowego, a take przyczynia si do powstawania wrzodw
w odku. Histamina rwnie jest produktem ubocznym
dziaalnoci bakterii. Tu szczeglnie chciabym zwrci wasz uwag na to, e skad ilociowy rnych gatunkw bakterii jest bezporednio zaleny od rodzaju poywienia. Nie
tylko bakterii, bowiem zdolno przetrwania kadego gatunku zaley od poywienia. Rwnie na ilo bakterii
w naszych jelitach ma wpyw jedzenie, ktre spoywamy
i jeeli jemy to, co zostao stworzone dla nas i dla naszych
jelit, to produkty dziaalnoci bakterii s atwo wchaniane i
przerabiane w naszym organizmie. Odywiajc si w sposb adekwatny dla naszego ukadu pokarmowego sprzyjamy utrzymaniu bakterii w doskonaej proporcji i iloci. Natomiast wwczas, gdy spoywamy potrawy misne, mamy
przewag bakterii gnilnych, ktre dostarczaj nam caego
zestawu toksycznych odpadw ich dziaalnoci. Bakterie
gnilne wytwarzaj rwnie antybiotyki, ktre s zabjcze
dla innych, korzystnych dla nas bakterii.
Trzeci rodzaj metabolitw to modyfikowane poprzez mikroflor metabolity wtrne, wytwarzane z czci
balastowych poywienia. W TZD istnieje podzia na skadniki odywcze i balastowe poywienia: pierwsze to te
wchaniane, a drugie wydalane. Ugolev uwaa nato82

miast, e tak zwane balastowe czci poywienia (wkna

rolinne) s poywieniem dla bakterii, mieszkajcych w
naszych jelitach. Udowodni e bakterie, ktre mieszkaj
w okrnicy wytwarzaj niezastpione aminokwasy i witaminy, ywic si surowym bonnikiem rolinnym.
Wszystko, czego potrzebuj to tylko surowe, rolinne poywienie, inaczej mwic wkna rolinne. Ten metaboliczny proces przemylnie wbudowany natur w nasze jelita
nosi nazw fermentacji mlekowej. rdem tej fermentacji
s fruktooligosacharydy, to znaczy te wkna rolinne, ktre zawieraj fruktoz. Natomiast glukoza wywouje fermentacj alkoholow (tu kryje si szkodliwo obecnoci
skrobi w jelitach), fruktoza zmienia fermentacje alkoholow
na mlekow, przez co tworzy si kwas mlekowy, a nie alkohol. Proces ten nazwano homeostaz kwasu mlekowego.
Te metabolity, ktre trafiaj do naszej krwi przy
udziale bakterii, (ich wszystkie trzy rodzaje) s absolutnie
ignorowane przez wspczesn medycyn. Zaywanie jakichkolwiek lekw, a zwaszcza antybiotykw niszczy nasz mikroflor, a razem z ni trzy rodzaje niezbdnych dla
organizmu substancji. Lekarze przepisuj wam wprawdzie
po kuracji antybiotykowej probiotyki, lecz odnowienie waciwej mikroflory jest zalene od prawidowego odywiania si, a nie od podania probiotyku. Po lewatywie, na
przykad, mikroflora jelitowa ma trudnoci z odnowieniem
si w przypadku, gdy czowiek wraca do wysokobiakowego, misnego pokarmu i jakiekolwiek probiotyki niewiele
pomog. Do powstania fermentacji mlekowej przyczynia
si gwnie odywianie wycznie surowym, rolinnym pokarmem.
Przepyw substancji pochodzcych z zanieczyszczonego pokarmu
Tym tematem nie bd si szczegowo zajmowa,
przedstawi jedynie rodki zapobiegawcze.
83

Myjcie rce. Myjcie rwnie owoce i warzywa, a jeeli jest podejrzenie, e zawieraj wiksz ilo azotanw,
to wcie je do wody na p godziny. Nie spoywajcie produktw, na ktrych wida ple lub widoczne oznaki gnicia. Preferujcie krajowe owoce i warzywa, gdy nie s chemicznie i termicznie przygotowywane do przetrwania dugich podry, ale bez przesady: nie wyolbrzymiajcie
szkodliwoci azotanw i nie bjcie si panicznie importowanych produktw. Wskazane jest rozsdne podejcie do
zagadnienia. Dowiadujcie si, w jaki sposb s suszone,
skd pochodz, jak si hoduje i w jaki sposb przechowywane s orzechy, owoce i warzywa.
Bardzo mnie ucieszya informacja o tym, jak przechowywane s jabka: okazuje si, e w specjalnych chodniach przy temperaturze +0 C, a powietrze jest filtrowane
przez specjalne zestawy; regulowana jest zawarto tlenu
i dwutlenku wgla, dziki czemu jabka zachowuj wieo a do nastpnego urodzaju. Nie ma wtedy potrzeby
stosowania chemii. No c, jednak lepiej chyba je jabka
nawet z azotanem, ni wcale.

19. Komu jest potrzebne jedzenie na surowo?

Rozsdne pytanie. Niektrzy powiedz: Po co mi to,
jeeli i tak czuj si dobrze? I rzeczywicie tak jest, gdy organizm ludzki posiada ogromny zapas si, ogromn rezerw
moliwoci. Gdy jest atakowany nie poddaje si cakowicie,
tylko po trochu, kawaek po kawaku. Gdy bylimy dziemi,
lekarze zagldali nam w gardo, sprawdzali migdaki i wyrostek robaczkowy; w pniejszym wieku, w miar dojrzewania interesowali si stanem trzustki i woreczka ciowego, nastpnie badali wtrob i nerki. Tymczasem okazuje si,
e choroby wiecowe coraz czciej dotykaj dzieci w szkole
redniej; bajpasy zakadane s pacjentom ju w wieku 40 lat.
84

Wielokrotnie syszymy w telewizji i radiu apel o pomoc

dzieciom cierpicym na biaaczk. Cukrzyca i astma stay si
powszechne w kadej grupie wiekowej. Dzieci nosz do
szkoy leki i naprawd si na nich znaj, a ich rodzice przed
pjciem na imprez bior sze tabletek wgla aktywowanego i dwie tabletki wspomagajce trawienie. Ludzie walcz
z poywieniem. Zaywaj jednoczenie trucizn i antidotum.
W jakim celu? W celu zaspokojenia potrzeb smakowych. Takie dziaanie wynika z zalenoci od smacznego, gotowanego poywienia.
Zawarto naszego poywienia w miar upywu kolejnych lat, z kadym nastpnym pokoleniem zmienia si
tak, ze mamy w nim coraz wicej chemicznych dodatkw;
staje si ono coraz mniej wartociowe. Ilo biaka, tuszczw
i wglowodanw jest w normie, lecz wszystkie te skadniki
s... martwe. Biochemicy ju od dawna potrafi odrni ywe biako od martwego, lecz na opakowaniu nie napisz:
zawarto martwego biaka X%. Mamy zatem w poywieniu coraz silniejsze zwizki chemiczne, mocniej dziaajce na receptory smakowe, coraz wiksz ilo syntetycznych
substancji zawart w poywieniu, coraz wicej wypeniaczy,
ulepszaczy, ktre maj na celu gwnie wyduenie terminu
przechowywania tej gotowanej ywnoci.
Jeeli w waszej gowie powstao pytanie, po co mi
to jedzenie surowizny? to mog wam tyko zaproponowa,
bycie na kilka lat odoyli czytanie tej ksiki, cho niekoniecznie. Kady dorosy czowiek ma prawo wolnego wyboru: co je i czy by zdrowym, czy te chorowitym. Dziecko jednak takiej moliwoci wyboru nie ma jest zmuszone do jedzenia tego, co mu daj doroli i to wanie oni
powinni przyj takiemu dziecku z pomoc. Wic dawajcie
waszym dzieciom do zjedzenia po kilka jabek dziennie;
procie te, by gocie, ktrzy do was przychodz przynosili
im owoce, a nie ciastka i cukierki.
85

Bardzo mi si podoba sposb, w jaki moja trzyletnia creczka traktowaa jaja-niespodzianki. Ot stawaa
ona obok mietnika, zdejmowaa foli z tego jaja, nastpnie
czekolad i foli wyrzucaa do mietnika i biega bawi si
zabaweczk wyjt ze rodka. Sklep, w ktrym sprzedawano jajka-niespodzianki nazywaa ona jajkowym sklepem. Jej
zainteresowanie takimi jajkami skoczyo si, gdy ukoczya 4 latka. Sodycze natomiast robimy w domu sami. Z daktyli wyjmujemy pestki i mielimy w maszynce do mielenia,
nastpnie mielimy w mynku orzechy laskowe i czymy w
proporcji 1:1. Wykorzystujemy te rodzynki, suszone morele i inne orzechy. Sami moecie tak robi, a przynajmniej
moecie sprbowa. Jestem przekonany, e niedugo w waszych miastach powstan restauracje wegaskie i witariaskie, na czym skorzystaj wszyscy witarianie, weganie i
wegetarianie, a kady znajdzie dla siebie smaczne, zdrowe,
poywne danie.

20. Jak zacz?

Wybr poywienia zawsze naley zacz od pracy
mzgu. Pierwsza, podstawow spraw, ktr naley pozna i poj to taka, w jaki to sposb nasz organizm trawi
poywienie. Proponuj, by poczyta literatur w tym temacie, porozmawia i spotka si z witarianami, ktrzy od
dawna stosuj naturaln diet. Gdy wasze zrozumienie tematu zmieni si w przekonanie o tym, e idziecie w dobrym kierunku, przejrzyjcie list produktw ywnociowych, ktre s dostpne i ktrymi dysponuje ludzko.
Omicie szerokim ukiem sklepy z misem, delikatesy, piekarnie i pierogarnie, niech wasze stopy skieruj
was do sklepu z napisem: owoce i warzywa. Orzechy i
suszone owoce te mog by na waszej drodze, nadaj si.
Tutaj, w tym miejscu moemy do woli uywa naszych
86

zmysw smaku, wzroku i wchu by wybra waciwe poywienie. Kupujemy i jemy to, co si nam spodobao.
W adnym wypadku nie zastanawiamy si, czy dany produkt jest niezbdny, bo zawiera zalecane mikroelementy,
czy jest zdrowy, czy nie jest, nie mylimy o jego skadzie
chemicznym, o biaku, wglowodanach i tuszczach, ani o
kilokaloriach. ywe jedzenie nie moe by i nie jest niezdrowe dla naszego organizmu, bo nasz organizm zosta
stworzony dla takiego wanie jedzenia. To jedzenie jest dla
niego dobre tak, jak dobra jest benzyna dla samochodu napdzanego silnikiem benzynowym.
Moecie spoywa tylko winogrona albo tylko jabka. Wasz organizm jest w stanie z kadego, powtrz, z
kadego, ywego, rolinnego pokarmu, ktry wam smakuje,
syntezowa wszystkie niezbdne dla was zwizki i substancje odywcze. Wtedy, kiedy wam si znudz winogrona, poszukajcie wrd innych owocw, warzyw, orzechw
na pewno znajdziecie to, co przypadnie wam do gustu.
Podsumujmy nasze rozwaania. Na pocztku wybierajmy jedzenie z pozycji umysu, patrzc, czy jest ywe,
czy te nieywe, naturalne, czy nienaturalne, a dopiero
pniej zwracajmy uwag na jego wygld, zapach i smak.
Powodzenia!

21. Witarianizm dieta dla asuchw

Na pocztku, kiedy nie da si powstrzyma naszego
przyzwyczajenia by najada si do syta, ilo zjadanego surowego pokarmu bdzie wrcz ogromna. Przytocz tu kilka
przykadw z forum witarian:
XXX
9:00 kokos cay, razem z wod kokosow i miszem (w
czasie, gdy inni zajadali si croissantami)
12:00 nieplik japoski 4 sztuki, 2 gruszki (i dojadam po
87

Jaszce), pomidor
15:00 1 gruszka, 1 jabko
16:00 szklanka namoczonych migdaw
17:00 gruszka, jabko, dwie yki awokado (w czasie
karmienia Ajaksa)
20:00 50 g orzeszkw pinii
21:00 kiwi
XXX
11:00 50 g malin
11:30 1 awokado
13:00 300 g orzeszkw ziemnych (moczonych przez 3
godziny)
14:00 gar kiekw ciecierzycy
15:40 5 gruszek
17:00 2 nektarynki
19:00 3 pomaracze
20:00 30 g namoczonych migdaw
01:00 50 g truskawek
XXX
09:40 starte jabko
12:00 dua gruszka
13:20 pomaracza
14:00 grapefruit
16:00 sezam
18:15 grapefruit
19:30 moda marchewka
21:30 jabko
23:30 winogrona
01:00 2 banany, 2 garci orzeszkw ziemnych
XXX
12:20 tarte jabko
88

14:00 grapefruit (3 due kawaki)

15:50 tarte jabko
18:00 moda marchewka
18:50 2 marchewki
21:00 jabko
22:22 banan
01:20 pomaracza
02:20 2 banany
XXX
10:00 5 maych pomaraczy
11:00 gar obranych ze skrki orzechw woskich
12:00 14:00 2 jabka, gar suchych orzeszkw ziemnych
17:00 2 jabka
20:00 gar suchych orzeszkw ziemnych
22:00 24:00 6 jabek siedzc przy komputerze
Po przejciu na witarianizm nie musicie si niczym
ogranicza jedzcie tyle, ile wam si chce. Moecie si syto najada na noc. Jedzcie w rodku nocy, jeeli chcecie.
Jedzcie w czasie wicze, w pracy, na spacerze i w autobusie. adnych ogranicze, z wyjtkiem tego, e wszystko
musi by rolinne i surowe! Oczywicie, przejadanie si nie
jest dobre, ale i tak na pocztku nic z tym nie bdziecie w
stanie zrobi. To jednak stopniowo minie, organizm nauczy
si korzysta z surowego pokarmu, odnowi si naturalne
sygnay sytoci i wasz jadospis zmieni si. Posiki stan si
rzadsze i zjada bdziecie mniej.
Wtedy, kiedy u mnie min trzeci rok na surowym
pokarmie, zaczem je po godzinie 12:00 i byy to jabka i
banany. Midzy godzin 16:00 a 18:00 zjadaem jeszcze troch owocw lub warzyw. Wieczorem za, okoo godziny
21:00 22:00 zjadaem du warzywn surwk. Najbardziej smakowa mi kalafior z selerem naciowym, kapust
89

pekisk i porem. Do takiego dania mona doda wieej

urawiny lub wycisn sok z cytryny. Jeeli komu smakuje, mona je posypa pestkami ze sonecznika.
Rbcie tak na obiadku u mamusi, na imprezach, na
szaszykach, na spotkaniu z przyjacimi jedzcie owoce.
Zamiast kielicha w czasie toastw wznocie kawaek arbuza i yczcie wszystkim zdrowia!

22. Jedzenie na surowo droga samuraja

Sowo samuraj pochodzi od starojaposkiego czasownika samurai () suy. Tak wic, samuraj to sucy, suga. Teraz mwimy duo o poywieniu, czy mamy
wic zamiar by sucymi naszego odka? Oczywicie,
e nie. Musimy jednak i bdziemy, lub wrcz jestemy zobowizani suy swemu zdrowiu. Nie ma na og wielkiego poytku z ludzi chorych i niedonych. Stosowanie
wiedzy na temat prawidowego dziaania naszego ukadu
trawiennego jest w stanie uzdrowi nasze ciaa. Wy, moi
drodzy czytelnicy, ju o tym dobrze wiecie, jeeli oczywicie zdoalicie dotrze do tego rozdziau.
Musz uprzedzi, e w pierwszym okresie moe by
ciko i s tego dwa powody. Pierwszy to ze samopoczucie zwizane z szybkim uwalnianiem toksyn. Drugim jest
brak akceptacji do zmiany waszej diety przez otaczajcych
was ludzi.
Wyjani, dlaczego w pierwszym okresie pogorszy
si stan waszego zdrowia. Wyobracie sobie, e wszystkie
zanieczyszczenia i toksyny, ktre wnikny do waszego organizmu zostay ukryte w zakamarkach waszego ciaa. Po
przejciu na adekwatne poywienie pojawia si moliwo
sprztnicia tego i mnstwo energii na takie sprztanie.
Wszystkie, nawet te ukryte zakamarki waszego ciaa zaczynaj si oczyszcza. Wikszo toksyn trafia do krwi, ktra
90

jest filtrowana przez wtrob i nerki, a stamtd wydzielone

ju toksyny transportowane s do jelit lub pcherza moczowego. Z jelit toksyny s czciowo znw wchaniane do
krwi (taka jest rola jelit), i proces si powtarza a do cakowitego oczyszczenia. Zawarto toksyn we krwi moe wywoa ble i zawroty gowy oraz ogln sabo. Wystarczy
jednak cierpliwo i wszystkie nieprzyjemne objawy po
pewnym czasie znikn. Te symptomy s znane ludziom,
ktrzy ju przeszli godwk: w pierwszych dniach objawia
si to blem gowy i mamy wtedy wraenie, jakby ten bl
by wynikiem godwki. S to jednak objawy intoksykacji
organizmu wasnymi nagromadzonymi toksynami! Dlatego wanie przy kadej godwce zaleca si robi lewatywy
i pi due iloci wody.
Po przejciu na surowe poywienie adne lewatywy
nie s ju potrzebne, tak samo jak nie jest potrzebne picie
duej iloci wody. Wod naley pi wycznie w takiej iloci jak pragnie organizm lub wtedy, gdy sdzicie, e picie
wikszej iloci wody pomoe wam szybciej si oczyci.
Osobicie uwaam, e caa niezbdna organizmowi woda
jest dostarczana we waciwej iloci przez spoywane soczyste owoce i warzywa. Wydalanie toksyn w trakcie przechodzenia na surowe jedzenie odbywa si znacznie wolniej
ni przy godwce. Jeeli bdziecie to robi stopniowo, bdziecie mogli samodzielnie kontrolowa ten proces.
Teraz chciabym omwi to, co moemy osign
dziki surowemu poywieniu, a czego wspczesna medycyna nie jest w stanie nam zapewni.
Podstawow zasad medycyny, zapisan w przysidze Hipokratesa jest: nie szkodzi, jednake stosowanie
lekarstw jest jaskrawym przykadem tego, e jedno leczymy, drugie kaleczymy. Homeopatia jest sposobem leczenia czowieka bez wyrzdzania szkd dla jego organizmu.
ywienie si surowym pokarmem jest samodzieln drog
91

czowieka od stanu choroby do stanu zdrowia. To prawdziwa praca nad sob, zmiana stylu ycia, sposb do zrozumienia naturalnych procesw zachodzcych w organizmie.
Tak drog kady musi przej samodzielnie.
Wspomniaem o homeopatii dlatego, e jest co
wsplnego pomidzy odywianiem si surowym pokarmem a homeopati. W obydwu przypadkach nie jest leczone schorzenie, lecz czowiek. Organizm sam decyduje, co
bdzie leczy najpierw, a co zostawi na pniej i droga ta
wyglda tak:
od wewntrz na zewntrz,
od najwaniejszych organw do mniej wanych,
z gry na d,
symptomy odchodz po kolei w odwrotnej kolejnoci ni si pojawiy (to znaczy schorzenie, ktre pojawio si, jako ostatnie,
jako pierwsze zniknie).
Wtedy, gdy wikszo toksyn i osadw, ktre zalegy wewntrz organw i pod skr zostanie usunita, organizm zacznie pozbywa si starszych, przewlekych schorze. Naley powici wwczas szczegln uwag swemu
ciau. Za pomoc spoywania surowego jedzenia zostay
uruchomione wszystkie procesy naprawcze w organizmie.
Jeeli jednak w organizmie s tkanki ju uszkodzone, to nowy sposb odywiania si moe spowodowa zaostrzenie
objaww chorobowych. Ludzie, ktrzy mieli wczeniej problem z trzustk lub z pcherzykiem ciowym szczeglnie
uwanie winni zwraca obserwowa swoje odczucia
i objawy. Najprawdopodobniej bd zmuszeni by powrci
czciowo do spoywania gotowanych pokarmw na tak
dugo, dopki tkanki nie odbuduj si na nowo. Nie widz
jednak w tym niczego zego nie bijemy tu przecie adnych rekordw w szybkim leczeniu, tylko stopniowo i metodycznie wracamy do zdrowia.

92

Ludzie, ktrzy maj dwuletnie dowiadczenie w surowym jedzeniu opowiadaj o objawach, jakie u nich wystpoway. Niektrzy mieli wysypk, inni bl w wtrobie
i nerkach, niektrzy mieli przezibienie i kaszel z gorczk
i katarem. Powoli zaczyna wychodzi wszystko to, co czowiek nosi w rodku przez wiele lat, a cay proces oczyszczania si moe potrwa nie jeden rok, a znacznie duej.
Tylko twj nastrj, twoje samopoczucie oraz ogromny
przypyw energii podpowiedz ci, e jeste na waciwej
drodze. Radzibym odnale osoby o podobnych pogldach
na odywianie, bra udzia w forum witariaskim, poczyta o dowiadczeniach innych witarian. Jest to droga do
prawdziwego samodoskonalenia.
W tym czasie najwaniejszym problemem moe by
niezrozumienie i nieprzyjcie ze strony najbliszych. Jeeli
mieszkasz w otoczeniu ludzi konserwatywnych, moesz
narazi si na brak tolerancji dla swojego dziaania, dlatego
te najlepiej im po prostu powiedzie, e to tylko tymczasowa dieta, majca na celu wyleczenie jakiego twojego schorzenia, ktr zaleci ci lekarz. Najwaniejsze jest to, by nikogo nie namawia i nie przekonywa. Trzeba si po prostu
pomia z samego siebie razem ze wszystkimi i pojecha z
przyjacimi na grilla, jeeli jest taka potrzeba, uprzedzajc
ich, e jeste na diecie i ju. Mona nawet poprosi bliskich
o wsparcie: pomcie mi sobie z tym poradzi, przypominajcie mi, e jem tylko owoce, bo mog nie wytrzyma.
Najlepiej nie uywa sowa witarianizm czy weganizm, poniewa czasami dziaa na ludzi irytujco. Stopniowo twoje
samopoczucie i wygld zewntrzny bd przemawia za
ciebie. Wyka si sprytem. Obcowanie i dobre towarzyskie
stosunki z ludmi nie powinny mie nic wsplnego ze sposobem odywiania si.
Zmieni naley jedynie siebie, pozostali wycign
wnioski po twoim wygldzie zewntrznym i widocznym
93

przypywie energii czy te wydajnoci w pracy. Po roku

na surowym poywieniu mog bez problemw bra
udzia w rodzinnych imprezach, chocia zamiast kieliszka
podnosz do toastu kawaek sodziutkiego melona. Wszyscy moi koledzy i przyjaciele ju si przyzwyczaili do mojego dziwacznego sposobu odywiania si. Zawsze bior
udzia w imprezach z toastami, ale tylko na pocztku imprezy, a kiedy nard robi si mocno nietrzewy, wol opuci towarzystwo. Zawsze bdcie sob, nie naley dostosowywa si do innych.
Nie da si zosta w jeden dzie samurajem wasnego ciaa i zdrowia. ycz powodzenia!

23. Oczyszczanie organizmu i kryzysy

Opowie o surowym poywieniu moe si wydawa bajkowa i nieprawdopodobna, wic musz powiedzie
o kryzysach, okresowym czyszczeniu organizmu i o tak
zwanym okresie przejciowym. Kady przechodzi to inaczej, jeden bezobjawowo, a drugi ley w ku z katarem i
gorczk. Niektry odczuwaj bl przy wydalaniu moczu,
wydalaj luz i skrzepy, innym sypi si wosy, zby staj
si wraliwe, czasem przejciowo pogarsza si wzrok. Brak
jest oglnych zasad. Kady organizm przestraja si i oczyszcza zgodnie z indywidualnymi waciwociami, zgodnie
ze swoim planem.
Jest tylko jedna wsplna cecha: wspaniay humor i
pozytywny nastrj, co pozwala stwierdzi, e wybrana droga jest waciw. Na forum witarian moecie znale opowieci o cierpieniach przejciowego okresu i obejrze na
zdjciach twarze wychudzonych, wymczonych ludzi, by
potem, ledzc daty, zobaczy pozytywne przemiany
w wygldzie zewntrznym tych ludzi, ktrzy zdecydowali
si na tak radykalne zmiany w sposobie odywiania si.
94

Celowo napisaem, e odywianie si na surowo jest

drog samuraja. Jest te drog zbawienia, wiele naley wycierpie, by pozby si wszystkich toksyn, ktre nagromadziy si przez lata stosowania lekw, nieuzasadnionych
szczepie, trucizn w poywieniu, jedzenia gotowanych pokarmw. Potrzeba niemal nadludzkiej cierpliwoci, aby
przej przez to wszystko. W moim przypadku najwaniejsz prac dla mojego organizmu byo oczyszczenie wtroby, trzustki i nadnerczy. Nie bolao tak bardzo, ebym nie
mg si porusza, lecz czasem chciaem sobie po prostu
polee. Byem saby, pociem si. Miaem temperatur i
trzy tygodnie kataru, odkasywania i kasania. Jednak, generalnie, tak jak u wszystkich dao si przey.
Midzy czwartym a pitym miesicem ble pod ebrami ustpiy. Miaem jeszcze kilka kryzysw, ktre jednak szybko ustpiy, a ktre traktowaem wwczas ju bardzo wiadomie, unikaem wtedy fizycznych obcie i po
prostu mniej jadem. Na przeomie 14. i 15. miesica miaem siln gryp z gorczk, czy te przezibienie lub czyszczenie puc. Nazwa to mona dowolnie, ale przez prawie
miesic bardzo si pociem i miaem okropny kaszel.
Opowiem te o mojej matce, ktra ukoczya ju 74
lata i pozbya si wikszoci schorze dziki przejciu na
surowe jedzenie. Musz tu jednak zaznaczy, e nacierpiaa
si ona w okresie przejciowym dwa razy wicej ode mnie.
Charakter blu przy czyszczeniu jest zupenie odmienny od
normalnego, bowiem przypomina bl gojcej si rany
wiesz, e to wszystko minie wkrtce raz i na zawsze. Mona to okreli tak, e w czasie kryzysowego czyszczenia
organizmu organy wewntrzne swdz.
Te wszystkie dolegliwoci nie mijaj po siedmiu czy
omiu miesicach. Bywa czasem, e i po roku pojawiaj si
nowe kryzysowe czyszczenia. Izjum pisze, e po dwch
latach na surowym poywieniu kryzysy zaczy si znw
95

pojawia. Wszystko zaley od stanu waszego zdrowia, wieku, genetycznych predyspozycji, poprzedniego trybu ycia
etc. Dlatego nie naley utosamia swoich objaww z objawami innych, albowiem kady przeywa to po swojemu.

24. Czy mog co jeszcze doda?

Przejcie na surowe, rolinne poywienie jest
wiadomym wyborem czowieka. Nie da si tego osign,
jeeli nie poegnamy si ze starymi przyzwyczajeniami.
Organizm bardzo szybko si przestraja i czsto powrt do
tradycyjnego gotowanego poywienia moe by bolesny.
Trudno jest bowiem czasem zrezygnowa z pewnych
zachcianek z tradycyjnej diety wtedy, gdy ju jestemy na
nowej surowej diecie, a przetworzone poywienie, zwaszcza wzbogacone syntetycznymi dodatkami moe by przez
organizm odrzucone.
Pewna moja przyjacika, ktra przyjechaa do nas
na weekend i zobaczya, jak zeszczuplaem, odmodniaem,
poprosia: opowiadaj, co zrobie, ja te tak chc.
Opowiedziaem jej wszystko, a ona ju po miesicu znw
moga zaoy swoje ulubione spodenki, suchaa komplementw i cieszya si z ycia. Pozostaa jej tylko wiara w
skuteczno lekw w tabletkach. Nie wiedzie czemu wydao si jej, e ma pasoyty. Usyszaa w telewizji reklam o
super efektywnym rodku na glizdy. Pierwszego dnia zaya jedn tabletk i nic, drugiego kolejn i znw nic. Na
trzeci dzie postanowia przyspieszy kuracj i pokna
kolejn. Wtedy ju jej organizm nie wytrzyma i wydali z
jelit tak ogromn ilo pynw, e koleanka trafia na pogotowie. Zostaa zdiagnozowana i stwierdzono niewydolno trzustki. Jestemy przyzwyczajeni wierzy lekarzom
i lekom. Minie jeszcze duo czasu, zanim powrci ona do
dobrego samopoczucia i wesoego nastroju.
96

Wana informacja dla wszystkich, ktrzy postanowili przej na surowe, rolinne odywianie si nic wicej nie trzeba! Niepotrzebne jest oczyszczanie organizmu za
pomoc lewatywy! Nie potrzeba specjalnych praktyk dla
uaktywnienia tych czy innych procesw. Pozwlmy, aby to
nasz organizm decydowa, w jakiej kolejnoci i ktry organ
najpierw ma si oczyci. Nie jestem przeciwnikiem wicze wspomagajcych, ale tylko tych praktyk, ktre stymuluj cay organizm, pozwalajc mu decydowa o kolejnoci
rozwizywania trudnoci.
W projekcie ywe jedzenie wsppracuj z ludmi, ktrzy praktykuj metod oddziaywania na wewntrzne organy poprzez uciskanie na okrelone punkty. Uwaaj, e w ten sposb mog pomc swemu ciau oczyci si
i pomc szybciej uzdrowi ten czy inny organ. Tymczasem
organizm musi najpierw oczyci niektre kanaliki lub
odnowi prac okrelonych gruczow. Czowiek jednak
postanowi zdecydowa za niego, e na pocztku bdzie
np. wtroba.
Uwaam, e organizm ma prawo sam zdecydowa,
co bdzie oczyszcza jako pierwsze. Oczyszczenie musi
przebiega stopniowo, etapami. Jeeli bardzo chcielibycie
pomc waszemu organizmowi jedyne, co mgbym doradzi, to godwka. Dopiero wtedy moecie oczyszcza
wybrane przez was organy, gdy doskonale nauczycie si
odczuwa wasz organizm.
Ludzie, ktrzy systematycznie bior leki na przewleke choroby nie powinni ich nagle odstawia. Gdy przyjdzie waciwa chwila to sami odczujecie, kiedy moecie je
odstawi. Ci z was, ktrzy regularnie sprawdzaj cukier
cinienie, bd bardzo zaskoczeni swoimi wynikami i to
ju po tygodniu na surowym, rolinnym poywieniu. Nie
bd jednak wicej pisa o cudach sprawdcie na sobie,
a przekonacie si.
97

25. Czy potrzebne jest stosowanie godwki na

surowej, rolinnej diecie?
Po dwch latach stosowania surowej, rolinnej diety
zapragnem sprbowa godwki. Miaem ju wwczas za
sob najwaniejsze etapy kryzysowego oczyszczania organizmu i czuem si wspaniale, ale jaki wewntrzny gos
podpowiada mi, e musz dowiadczy na sobie stanu,
kiedy organizm przebywa bez poywienia przez okres
duszy ni normalnie.
Przeczytaem du ilo dostpnych gwnie w Internecie artykuw na temat stosowania godwki. Zainteresowa mnie szczeglnie sposb suchego godowania, tzn.
godwki bez picia czegokolwiek, nawet wody. Byem
przekonany do tej pory, e bez wody czowiek moe przey zaledwie kilka dni. Po przeczytaniu kilku sprawozda
ze stosowania suchej godwki byem jednak tak podekscytowany, e zapragnem poeksperymentowa. Sprbowaem sam na sobie.
Przedstawi teraz dziennik napisany w czasie stosowania suchego godowania przez rosyjsk lekark i terapeutk, Olg Szwed.
3 marca 2002
Pierwszy dzie suchego postu
Dzi zaczynam jedenastodniowe, zupenie suche
godowanie. Absolutny brak kontaktu z wod, cznie z
unikaniem fizycznego kontaktu wody z ciaem. Pomys na
zastosowanie takiej godwki zaczerpnam z wideokasety,
na ktrej by nagrany wywiad z L. A. Szczennikowem,
autorem tej metody i prawdziwym eksperymentatorem. To
by tylko pomys, ale zmaterializowa si w ciagu dwch
lat: L. A. Szczennikow siedzi tu u nas, w Centrum Rehabilitacji. Wypytaam go o szczegy i zadeklarowaam sw
98

gotowo, by doprowadzi do skutku jedenastodniow, such godwk. Po co? Dlatego, e wanie tyle dni trzeba,
zdaniem Szczennikowa, aby zmieni fizjologi organizmu i
uaktywni regeneracj tkanek, prac szyszynki (tego zagadkowego gruczou), a najwaniejsze, e jest to krok do nieznanego dotd stanu wiadomoci. Na dodatek powiem, e
w cigu dwch lat okoo 20 osb z mojego otoczenia prbowao odby jedenastodniow godwk bez wody, ale nikomu to si nie udao nawet tym osobom, ktre miay rne powane schorzenia, a wic ogromn do tego motywacj. Postaram si przey to dowiadczenie bez wtrcania
osobistych opinii na ten temat, chocia ciko mi czasem
wyczy lekarski mzg ;). Chciaam przedtem oczyci
wtrob i zrobi lewatyw. Autor tej metody uwaa, e
wszystko, czego potrzebuj przed rozpoczciem godwki
to surwka z buraka i dwulitrowa lewatywa. Posusznie to
wykonaam. Zaplanowaam, e w cigu tych 11 dni bd
czyta Bibli, studiowa ekumeniczny alfabet Szczennikowa, medytowa i skrupulatnie wdraa metod Szczennikowa w ycie, aby otrzyma czysty rezultat. Czuj si
dobrze. Stan emocjonalny w normie, odrobin boli mnie
gowa i systematycznie pojawia si uczucie cikoci i bl
w okolicy lewej nerki.
Moja waga to 49,50 kg przy wzrocie 158 cm; puls 76
uderze na minut, cinienie 90/60; temperatura ciaa 36,7
stopni Celsjusza. Czstotliwo oddechw 16 na minut.
Oglna morfologia krwi w normie. W biochemicznej analizie
krwi wskanik podwyszonego cholesterolu oraz wzrost blipoproteiny. Test ELISA dla toksoplazmozy, toksokarozy,
chlamydii, zapalenia wtroby typu B i C negatywny. USG
wykazao w lewej nerce kamie wielkoci 2-3 mm. Badanie
moczu w normie. W badaniu kau brak pasoytw.

99

4 marca 2002
Drugi dzie suchego postu
Waga: 48,15 kg
Cinienie: 75/45
Puls: 88 uderze na minut
Temperatura: 37,3 C
Czstotliwo oddechw: 16 na minut
Niezbyt silny bl gowy, sabo, mdoci, odczucie
guli w nadbrzuszu. Chce si spa. W cigu dnia, aby unikn kontaktu z wod, pracowaam w rkawiczkach, to znaczy przeprowadzaam konsultacje, hirudoterapi, akupunktur. Wieczorem prowadziam z pacjentem konsultacje na temat odywiania.
5 marca 2002
Trzeci dzie suchego postu
Waga: 47,20 kg
Cinienie: 90/60
Puls: 88 uderze na minut
Temperatura: 36,7 C
Czstotliwo oddechw: 14 na minut
Miaam problemy ze spaniem, to znaczy spaam stosunkowo niele, ale obudziam si zmczona. Mam mdoci, osabienie, amie mnie w krzyu i dolnych koczynach.
Zmieni si gos jest guchy i niski. Prbuj chodzi, lecz
bl nie mija. W ustach pojawi si zapach acetonu, oczy zamglone. Stan bardzo przypomina szczyt kwasicy, ktry na
wodnej godwce przychodzi dopiero w 6-8 dniu 4. Pracuj
z pacjentami, dzi wykonaam akupunktur i przeprowadziam kilka konsultacji. Czuj jednak, e mam zbyt mao energii od jutra id na zwolnienie; ograniczam mwienie.
4

Szczyt kwasicy to stan organizmu czowieka, u ktrego po okoo 7-8

dniach godwki wcza si mechanizm wewntrznego odywiania
si. Jest to stan zakwaszenia organizmu.

100

6 marca 2002
Czwarty dzie suchego postu
Waga: 45,70 kg
Cinienie: 100/60
Puls: 80 uderze na minut
Temperatura: 37,2 C
Czstotliwo oddechw: 12 na minut
Jzyk jaki zgrubiay, na nim szarawy gsty nalot.
Zapachu acetonu nie odczuwam, ale pojawi si jaki inny,
ciki zapach. luzwki mam suche, rozwarstwiaj si.
W nocy w ogle nie spaam. amanie koci plecw i ng,
mdli, uczucie gorca w caym ciele, sabo. Na dworze 2
C, a ja czuj gorco. Pojawio si uczucie trwogi, obawy, e
nie wytrzymam jedenastu dni bez kontaktu z wod. Bardzo
chc si umy. Mam okropne ble wzdu krgosupa do
okolicy krzya. Poprosiam, aby wyczono w sali ogrzewanie, otworzono okno i balkon. Zamraam nefrytowe jajko
na mrozie i tocz po ciele to przynosi mi odrobin ulgi.
Nie udao si moje zwolnienie, przeprowadziam u pacjenta akupunktur. Mwi mi si nie chce, odczuwam, e
to dla mnie zbyt mczce. W cigu dnia byo sucho, wic
spacerowaam po parku.
7 marca 2002
Pity dzie suchego postu
Waga: 44,85 kg
Cinienie: 85/45
Puls: 68 uderze na minut
Temperatura: 36,8 C
Czstotliwo oddechw: 12 na minut
Ca noc niy mi si niesamowite sny o podrach
w nieznane kraje. Bezbrzeny ocean, okrty pod aglami,
gry, doliny niewypowiedziane pikno. nio mi si, e
podruj po krajach wschodu w celu zbadania wschodniej
101

kultury. Towarzyszy mi jaki dziwny przewodnik o kryminalnym wygldzie i dziwacznym imieniu Czygun. Wyranie syszaam nieznany mi jzyk, z ciekawoci rozgldaam si, ogldaam stroje miejscowej ludnoci oraz ich
przedmioty gospodarstwa domowego. Po obudzeniu si
dugo utrzymywao si uczucie lekkoci, swobody i odczucie wiatru z podry. W cigu dnia chwiejno emocjonalna, sabo. Zmienio si odczuwanie czasu i przestrzeni.
Od czasu do czasu pojawia si odczucie niezwykej jasnoci
umysu, wydaje si by niemoliwym, e jeszcze pi dni
temu miaam w gowie taki chaos myli, nieprawidowe
priorytety, nierozwizywalne problemy charakteru etycznego. Bardzo atwo teraz odrniam rzeczy wane od drugorzdnych. Pojechaam do domu. Mam sabo, czsty oddech, pojawiajce si ble w stawach. Miejskie powietrze
wydaje si gst zawiesin, osiadajc w pucach. Oddychanie takim powietrzem staje si nieznone. Musz doda,
e autor metody zaleca mikki masa rozcigajcy krgi i
stawy oraz spacer, jeeli jest to moliwe.
8 marca
Szsty dzie suchego postu
Waga: 44,00 kg
Cinienie: 90/60
Puls: 68 uderze na minut
Temperatura: 36,9 C
Czstotliwo oddechw: 8 na minut
Dzi jest wito Kobiet. Dostaam w prezencie dwa
cudne bukiety, jeden z r, a drugi z chryzantem, oba wydzielaj prawie materialn wo. Re pachn bardzo sodko
i przenosz mnie do wiata iluzji, chryzantemy czyste i otwarte, orzewiajce, godzce wewntrzne przeciwnoci.
Zmieniam stosunek do zapachw. Wczeniej nielubiana pelargonia doprowadza mnie do jaskrawych wspomnie obra102

zw z mojego dziecistwa i niepostrzeenie wprowadza

mnie w stan, ktry pomaga przemyle i na nowo oceni
moje dziecinne urazy i uwolni si od nich. Troch posiedziaam przy stole. Odczucie irracjonalnoci i bezsensownoci wydarzenia. Widok jedzenia nie wywouje adnych uczu. Wszystkie napoje wydaj si brudne. Staram si nie
myle o szklance czyciutkiej wody, ktra wydaje si nieosigalnym szczytem moich marze. Uwiadomiam sobie, e
nie czuj potrzeby, aby z kimkolwiek obcowa. Nawet moi
sporadyczni gocie mcz mnie. Ciesz si, gdy przychodzi
I. S., cieszy mnie masa oraz zapach kwiatw. Wci czuj
sabo, mdoci, amie mnie w kociach. Przy chodzeniu ttno zwiksza si do 150 uderze na minut. Stan emocjonalny
stabilny. Ogromna ch do wdrwek. Cigle mam myli
o morzach i oceanach, o podrach do dalekich krajw.
Mam odczucie, jakbym od zawsze podrowaa, tylko jako
obecnie utkwiam tutaj i czego wanego zapomniaam.
Oglny stan cakiem znony. Jestem pewna, e wytrzymam
kolejne pi dni. L. A. Szczennikow przychodzi prawie codziennie. Rozmawiamy o Biblii i jej tajemnicach, Szczennikow uwaa, e Jezus Chrystus spdzi na pustyni 40 dni suchego postu i jego zmartwychwstanie jest bezporednio
zwizane z przejciem do stanu fotonowego w wyniku
zmiany struktury organizmu. Jako nie potrafi zrozumie,
na czym polegaj procesy zachowania wiadomoci istoty
przy jej mumifikacji i utrata ksztatu wraz ze znikniciem
ciaa fizycznego (o czym pisa Carlos Castaneda).
9 marca 2002
Sidmy dzie suchego postu
Waga: 43,00 kg
Cinienie: 88/68
Puls: 80 uderze na minut
Temperatura: 37,1 C
103

Czstotliwo oddechw 8: na minut

W ustach, niewyobraalnie obrzydliwe, gste, brzydko pachnce, szorstkie co. Gos zupenie obcy, niski i guchy. Mwi wolniej. Piecze i boli w piersiach przy kadym
oddechu, jak gdyby do puc wlewa si skoncentrowany
kwas solny. P nocy przesiedziaam na balkonie w samym
podkoszulku i z bosymi stopami na kamiennej pododze.
Byo mi okropnie gorco przy temperaturze -3 C na dworze. Cay dzie spdzam w ku. Bardzo pomaga zapach
r i chryzantem, dodaje siy. Gwne moje czynnoci lec na jednym boku oddycham zapachem r, potem obracam si na drug stron i oddycham zapachem chryzantem.
Tocz jeszcze po ciele schodzone nefrytowe jajko. Ch, by
przenikn w stan rozszerzonej wiadomoci na dugim,
suchym pocie bez wody wydaje si by infantylna, szlak w
nieznane iluzj, a samo dowiadczenie osobicie dla
mnie samej bezsensownym. Jedyne, co przychodzi mi do
gowy racjonalnego to to, e bd miaa moralne prawo
uy tej metody, bd moga wykorzysta j w leczeniu nieuleczalnych chorb u beznadziejnie chorych pacjentw, dla
ktrych moi koledzy wydali wyrok mierci, ale ktrzy
nie chc si z tym pogodzi. W stanie psnu odczuam w
ustach smak winogron. Obudziam si i z przeraeniem pomylaam, e wszystko zmarnowaam. Po chwili odetchnam z ulg to by tylko sen! Bardzo chce mi si pi!
10 marca 2002
smy dzie suchego postu
Waga: 42,50 kg
Cinienie: 95/65
Puls w czasie spoczynku: 96 uderze na minut
Temperatura: 37,0 C
Czstotliwo oddechw: 4 na minut
nio mi si, e byam w starym wiejskim domku.
104

Dookoa widziaam nienobiay, skrzcy si dywan. Mj

ojciec otwiera loch i podaje mi pokrywk z grub warstw
skrzcego si srebrnego szronu. Z niesamowit rozkosz
wkadam do niego twarz i budz si Poranek zaczyna si
dobrze. Silny porywisty wiatr ucich, zaczy piewa ptaki.
Za oknem dwa stopnie na plusie. Odczucie wanoci zjawisk przyrody we mnie bardzo si wzmocnio w porwnaniu z codziennymi ludzkimi troskami, stosunki midzyludzkie i pciowe odeszy na drugi plan. Mj gos sta si
zupenie cichy, guchy, wymowa wolna, z zaciciami. Paznokcie z fioletowym odcieniem. luzwki i skra suche i
popkane. Zapach z ust nieznony. Wydaje mi si, e
przypomina zapach rozkadajcego si ciaa. Mam zapalenie dzise. Strzyka w okolicy lewego ucha. Ciko mi oddycha, mam wraenie rozcigania i ciskania zupenie suchego worka. Serce z blem tucze si w klatce piersiowej.
L. A. Szczennikow powiedzia, e na dziewity dzie naley si wykpa w przerblu. Konieczny jest kontakt ciaa z
wystpujc w przyrodzie czyst wod z naturalnego
zbiornika. Mam trem na sam myl o moim spotkaniu z
wod. Zaczam mie obawy, e w czasie kpieli mog
mie pokus otworzenia ust, ale daam sobie z tym spokj.
Zostao mi tylko trzy dni, absurdalnie jest myle o zaspokajaniu swoich instynktw. Zmieniam stosunek do zapachw, ra nie podoba mi si ju tak bardzo, przyciga
mnie zapach chryzantem. pi w dzie, w nocy siedz rozebrana na balkonie i o niczym nie myl. A jednak, jak to
bdzie, jak pogr si z gow w przerblu?! Gdyby mi si
udao zasn na chwil, eby szybciej dotrwa do jutrzejszego dnia.
11 marca 2002
Dziewity dzie suchego postu
Waga: 41,70 kg
105

Cinienie: 85/45
Puls w czasie spoczynku: 104 uderze na minut
Temperatura: 36,7 C
Czstotliwo oddechw: 4-5 na minut
Pragn, aby tu, na stronach mego dziennika Szczennikow osobicie zapisa 11 dzie, dzie mojego wyjcia z
godwki (08:00 rano, 14 marca 2002 roku).
W cigu dzisiejszego poranka bolao mnie po kolei
cae ciao: gowa, lewa nerka, rce, nogi, plecy Prawie si
nie ruszam. Trudno mi oddycha, ledwo odnalazam puls.
Po obrceniu si na drug stron 130 uderze na minut.
Minuty do kpieli w przerbli cign si w nieskoczono.
To zadziwiajce, jak mao wiemy o wiecie, w ktrym yjemy! Obojtno, stereotypy, przyzwyczajenia powoduj, e
utkwilimy w problemach codziennego ycia, wszystko to,
co Ayurveda nazywa ignorancj, co nie pozwala czowiekowi, by przeprowadzi choby najmniejszy eksperyment nad
swoim ciaem. Wstyd mi jest za moich kolegw lekarzy,
ktrzy ani razu w yciu nie zrobili sobie nawet
jednodniowej przerwy w jedzeniu, a z caym autorytetem
mi twierdzi, e godwka jest szkodliwa dla ciaa, wiedzc przy tym, e wikszo przewlekych chorb wynika z
banalnego zanieczyszczenia organizmu jedzeniem. Przecie
najwaniejsz rzecz w leczeniu, nawet dla tybetaskiej
medycyny, jest oczyszczenie organizmu zanim rozpocznie
si waciwe leczenie. Uwiadamiam sobie to bardzo wyranie wanie w czasie mojej godwki. Dodatkowo, jest to
sposb na zmian wiata, to znaczy wiatopogldu. W sumie na to samo wychodzi
Droga do przerbla trwaa w nieskoczono. Ca
drog prbowaam wyrwna utracony rytm oddechw
i uderze serca. Od czasu do czasu zapadam si w nico.
Zaczo szarze, gdy ju doszlimy do celu. Rzeka Ob jeszcze bya cakiem skuta lodem i tylko gdzieniegdzie wid106

niay kaue. Na szczcie w przerbli bya nawet drabina.

Rozebraam si do naga (nawet nie przyszo mi do gowy,
e w towarzystwie trzech mczyzn musz si wstydzi)
i zanurzyam si w przerbli Pamitam miliardy wieccych si iskierek. yj!!! Pojawia si niesamowita wewntrzna sia, uczucie rozszerzania si w nieskoczono, nastpnie pojawia si ch walki o moje ciao, ktre stao si
lekkie wydawao si, e nic nie wayo. W gowie absolutna rwnowaga, nastpnie pojawi si ogromny potok
niebywale jasnych myli. W kilka sekund, ktre spdziam
pod wod otrzymaam tak ogromn ilo informacji, e fizycznie nie jestem w stanie tego teraz zapisa. Na pewno
wiem, e tego nie da si zapomnie i po jakim czasie wyleje si to w rozleg prezentacj. Nastpnie pojawi si silny
dreszcz, odczucie jakby cae moje ciao drtwiao, ruch w
moim ciele ustaje, staje si ono twarde. Dzikuj S. I. za to,
e nis moje ciao z powrotem do lecznicy, na pite pitro i
przywrci mi utracone ciepo. Wicej nie mam siy pisa.
12 marca 2002
Dziesity dzie suchego postu
Waga: 41,05 kg
Cinienie: 80/50
Puls: 136 uderze na minut
Temperatura: 36,6 C
Czstotliwo oddechw: 3-4 na minut
Noc mina zwyczajnie, sen przerywany, bez snw.
Znowu siedziaam na balkonie, pragnam zimnego wiatru,
mylaam W ustach pojawi si przyjemny smak, jakby
dwa cieniutkie strumyki pyny do ust z tyu krtani, pomimo, e wrzodziejce zapalenie jamy ustnej, ktre pojawio
si 2-3 dni temu jeszcze si nie wygoio nie potrafi nawet otworzy ust, eby wszystko dokadniej obejrze. Mam
pknicia w kcikach ust, jzyk obrzmiay W duszy
107

uczucie ukojenia i gbokiego wspczucia. Przez cay czas

spogldam na zegar. Dzisiaj jest najprawdopodobniej najduszy dzie w caym moim dotychczasowym yciu.
13 marca 2002
JEDENASTY DZIE MOJEGO SUCHEGO POSTU
Waga: 40,00 kg
Cinienie: w stanie spoczynku nie da si zmierzy
Puls: w stanie spoczynku nie da si zmierzy
Temperatura: 36,4 C
Czstotliwo oddechw: 2-3 na minut, mog z atwoci
zatrzyma oddech na 2,5 minuty, Jacques-Yves Cousteau
by mi pozazdroci.
Ca noc siedziaam goa na balkonie. Czytaam Bibli. Ciao jak zmumifikowane. Lodowate, suche stopy i donie. Wydaje si, eby przey, potrzebuj tylko zimnego
wiatru, spokoju i myli o tym, e trzeba y. Zobojtniaam.
Gdy prbuj wiadomie wej w transpersonalny stan, pojawia si bariera mentalna, wszystko znika. Szkoda. Natomiast w stanie pomidzy snem a jaw pojawiaj si przecudowne obrazy, potok i realne odczucie nieskoczonoci bytu, odczucie rzeczywistoci pojawiajcej si wiadomoci
niematerialnego wiata; dotknicie tajemnicy sensu powstania wszechwiata.
Co si dzieje z moim ciaem? Zmniejszona wraliwo dolnych czci ng do kolan. Prawie w ogle nie czuj
skry w tylnej czci gowy. Wieczorem pojawia si niezwyka jasno umysu. Dogbnie uwiadamiam sobie
konsekwencje wszystkich moich yciowych decyzji, nawet
najmniej istotnych, ale nie tylko moich i dotyczcych mnie:
w ogle. Rado ze zrozumienia poj los i wolna wola.
Zachwyt od uwiadomienia sobie pojcia umiar w aspekcie znacznie gbszego mylenia medycznego ni kiedykolwiek wczeniej! wiat jaskrawy i absolutnie bezpieczny.
108

W penej harmonii ze sob wszystkie elementy tego wiata,

podpowiedzi waciwych wyborw atwo znale wszdzie. Odczucie upojnej radoci od wiadomoci tego, e jestem czci tego doskonaego i harmonijnego wiata. Wszystkie kopoty, wcznie z cielesnymi s troskliwymi lekcjami naszego Kochajcego Stwrcy, s sygnaami, ktrych
zrozumienie i odszyfrowanie pozwoli zmieni ycie
w potok rozkoszy
Nie starczy mi sw i si, aby opisa wszystko, co otworzyo si w moim sercu!!! Widz i sysz lepiej ni poprzednio. Pojawia si jeszcze niezwyka zdolno zgadywania i rozpoznawania wszystkich, ktrzy podchodz do
drzwi mojego pokoju. Wydaje si, e uaktywniy si jakie
pierwotne instynkty. Wieczorem pogryam si w stanie
oczekiwania. Bardzo chce mi si pi. Znowu uczucie tsknoty na myl o tym, e mam czeka jeszcze cae 10 h!!!
14 marca 2002
Dzi wychodz z mojego jedenastodniowego,
suchego postu
Waga: 39,50 kg
Temperatura ciaa: 37,0 C
Oddycham rzadko, a gdy robi przerw w oddychaniu na
2-3 minuty, pojawia si lekki dyskomfort.
Przyszli moi koledzy: Pastuchowicz N. O., Sawinych W., w celu zbadania mojego cinienia i ttna, pobrania
krwi dla badania. Nie udao si. Przyszli znajomi lekarze
z reanimacji z urzdzeniem do pomiaru ttna. Ttna nie
znaleli, cinienia nie daje si zmierzy, krew nie wypywa.
Przynieli mi sok z kapusty. Zignorowaam rad L.
A. Szczennikowa, eby wypi sok w pozycji z przycignitymi kolanami do okci i z zadart do gry gow i zrozumiaam, e w zwyczajnej pozycji sok do garda nie wpywa,
nie mog go pokn, wycieka z powrotem zaczam po
109

kropelce wchania sok z jamy ustnej i dopiero po godzinie

wypiam sok w wyej wymienionej pozycji. Najgorsze ju
za mn. Napisaabym wicej, gdybym miaa wicej si. By
moe kiedy, jak bd emerytk, staruszk, bd miaa wicej czasu, eby napisa wicej o moich doznaniach, ktre
dane byo mi dowiadczy w czasie mojego jedenastodniowego suchego postu, a o czym nie napisaam w moim
dzienniku.
Powiem tylko, e metoda suchego postu jest nie tylko potnym narzdziem terapeutycznym, lecz narzdziem
do samopoznania, przeanalizowania dowiadcze ze swojego dotychczasowego ycia, moliwoci otworzenia w sobie nieznanych i nieograniczonych rezerw ciaa i psychiki,
a moe i jeszcze czego ukrytego w nas, nieznanego
A teraz zajm si tym, o czym tak marzyam: wezm
ciep kpiel z pian, napij si filtrowanej topionej wody
ze srebrnego kubeczka i bd rozkoszowa si zapachami,
smakami, kolorami i dwikami naszego wspaniaego
wiata, z uczuciem wieoci i nowoci, ktre mona doceni jedynie po dugiej godwce.
P.S.: Skrcony opis karty pacjenta: wyniki bada
krwi z 15 marca bez patologicznych zmian, w analizie biochemicznej krwi cholesterol i B-lipoproteina w normie.
USG wykazao brak kamienia w lewej nerce. Oglny stan
zdrowia dobry, samopoczucie te. Znacznie polepszy si
such i wzrok. Skra staa si gadka i elastyczna. luzwki
gadkie i rowe, biaka oczu biae i byszczce. Znikny
nieuzasadnione dawne lki wysokoci, przed psami i inne.
Stan wewntrznej rwnowagi i aktywne twrcze plany na
przyszo. To, co przeszam w czasie wychodzenia z mojego jedenastodniowego postu opisz w osobnym artykule,
bo to ju cakiem inna historia.5
5 http://www.sibaltay.ru/altay/11d.html

110

Oczywistym jest, e po przeczytaniu takiego sprawozdania musiaem sprbowa. Na pocztek sprbowaem

trzy dni suchego postu, co a za atwo mi przyszo.
Kontynuowaem przez nastpne siedem dni. To byo cakiem ciekawe dowiadczenie. Akurat byem na seminarium
pod Moskw, miaem za zadanie gotowanie jedzenia, ale
uprzedziem, e bd gotowa tylko wegetariaskie dania.
Drugi, trzeci i czwarty dzie spdziem krztajc si na kuchni. Nosiem koty z wod, obieraem i kroiem warzywa,
etc. Co ciekawe, miaem odczucie zupenego wyobcowania
si do poywienia, nie miaem chci, by cokolwiek przegry. Jedynym dyskomfortem byo uczucie suchoci w
jamie ustnej, biay nalot na jzyku oraz ustach, utrudniajcy
mwienie i uniemoliwiajcy normalny kontakt z ludmi.
Pitego dnia wracaem do domu pocigiem i wtedy dopada mnie gorczka i nie wiedziaem, co mam ze sob zrobi.
Gdyby bya zima pooybym si w niegu, ale byo upalne
lato, wic musiaem skorzysta z klimatyzacji lec na grnej pce w przedziale pocigu. W szstym dniu poczuem
przypyw energii, chocia sabo te bya. W sidmym
dniu zechciao mi si powisie na drku i popywa w
jeziorze. Moje zachowanie byo mao odpowiednie do sytuacji. Nie rozumiaem po co mi praca, po co rodzina, po
co to wszystko, czym si zajmuj na co dzie?
Zrozumiaem, w jaki sposb ludzie yj bez jedzenia. Wyranie odczuwaem potoki energii przeszywajce
mnie od pit do czubka gowy. Ttno nie znikno. Zaczem pi wod wieczorem na sidmy dzie. Oglna utrata
wagi to 10 kg.
W Internecie moecie z atwoci odnale dzienniki
suchego postu wielu ludzi.
Teraz omwi godwk na wodzie.
Najlepszym podrcznikiem do zapoznania si z tym
tematem jest wedug mojej opinii ksika Jurija
111

Nikolajewa, Godwka dla zdrowia. Autor nie tylko opowiada

o faktach cudownego uzdrawiania ludzi, ale take daje wyran instrukcj postpowania, co i jak naley robi.
Teraz przedstawiam wam dziennik z 67-dniowego
godowania na wodzie, po przeczytaniu ktrego nie wytrzymaem i sam odbyem dug godwk tego rodzaju,
ale o tym powiem pniej.
No, wic zaczynam. Postanowiam zaoy swj
dzienniczek; by moe odnajd si osoby, ktre przeyy
podobne problemy i co mdrego mi doradz. Na forum
zarejestrowaam si niedawno, mam na imi Sofija. Mam 33
lata (gdybym bya mczyzn by moe co bym napomkna o wieku Chrystusa a jednak nie bdc nim napomknam, eeeech :()
Teraz odpowied na pytanie, dlaczego zaczam
godwk, pytanie o motywacj. Cztery lata temu powierzyam swoje zdrowie lekarzom, ktrzy zalecili mi terapi
hormonaln. W wyniku tej terapii przytyam 63 kg w cigu
p roku. Rozwizanie problemu nadwagi godwk uwaaam za nieudany pomys, poniewa osiem lat wczeniej
miaam dowiadczenie z dwutygodniowa godwk, gdy
towarzyszyam mojemu mowi w jej odbywaniu. Poza
tym odwanie przetestowaam na sobie ogromn ilo diet,
dziki ktrym schudam cae 1,5 kg. Ptora miesica temu
podmywaam si (sorry) i namacaam w pochwie wyrane
zgrubienie wielkoci grochu. To byo najwaniejszym powodem mojej decyzji odbycia godwki. Na pocztku zdecydowaam si na 21 dni. Poczytaam troch na forum i zrozumiaam, e to nie wystarczy, postanowiam godowa cae 40 dni, ale z gry zakada tego nie chciaam.
24 marca, waga 120,5 kg. O 10 rano wypiam gorzk
sl (siarczan magnezu), (bleeeee mao nie zwymiotowaam), po godzinie zrobiam lewatyw, godwka si zacz112

a. Par godzin pniej zacza mnie bole gowa, pooyam si i zasnam, mino. Zamroziam wod w kilku butelkach, teraz pij maymi yczkami to, co si stopio. Nie
chce mi si je.
25 marca, waga 120,5 kg ani grama mniej, ale to
nic dziwnego w moim przypadku, po wyprbowaniu przeze
mnie tylu diet. Cay dzie pij stopion wod, w ustach
bleee, po umyciu zbw przez jaki czas dobrze, po godzinie
znowu bleee. Jzyk czysty, bez nalotu, je nie chc. Wieczorem czuj, e mam oboone gardo, jak gdyby zaczynaa si
angina. Troch boli wtroba. Tak samo troch boli lewe
ucho, ktre ju drug zim cierpi na zapalenie. Oglny
stan wspaniay, nie odczuwam saboci ani nie mam dreszczy. Lewatywy nie zrobiam, po przeczytaniu Wasilia tym
bardziej, e nigdy nie cierpiaam z powodu zapar.
26 marca, waga 120,5 kg zabawne. W poudnie,
mamusiu rodzona, je mi si chce! Popiam wody. Pomogo. Mocz jasny, jzyk biay, podrapaam, nie schodzi, w
ustach bleee, lina zwyka, bez goryczki. Mam jeszcze sporo
energii, spacerowaam przez 3 godziny w lesie, gorco.
27 marca, waga 116 kg ale numer!!! W nocy, nie
wiadomo dlaczego, pocieko z lewego nozdrza, prawym
oddycham normalnie. Z tylnej strony ucha bolca ranka,
nie wiadomo skd si wzia. Niewielka zgaga. Nic mnie
nie boli, czuj si wietnie, bardzo lekko. Jadc w autobusie
nawet nie miaam chci usi. Okoo 5 km (liczyam kroki)
przeszam na piechot wracajc z pracy, nie zadyszaam si
ani razu. W ustach bleee, jzyk zrobi si jeszcze bardziej
biay, pod oczami, nie wiadomo dlaczego, siniaki. Je mi
si nie chce, tylko odek jako dziwnie si czuje, pewnie
zacz usycha. Domownicy gro mi, e zaczn mnie karmi na si, jeeli stwierdz, e ze mn le. Ale!
28 marca, waga 116 kg hm znowu stoi, ale to
nie najwaniejsze. Wczoraj wieczorem strasznie amao no113

gi z dou do kolan, jak kiedy, w dziecistwie, kiedy szybko

rosam, (mylaam, e poegnaam si z tym uczuciem na
zawsze). Dzisa krwawi i nie tylko podczas mycia, w ustach bleee z posmakiem krwi. Ciekawa jestem, czy wystpuje w czasie godwki szkorbut, czy to normalne. Mocz z
ledwo zauwaalnymi biaymi patkami i z piaskiem, dokadniej nie chciao mi si oglda. Poszam do swojej fryzjerki, doczekaam si komplementu co pani wyglda tak
smutno i wzrok taki zagubiony Zabawne, bo czuj si
przy tym wietnie. Moe jednak warto zrobi lewatyw?
Coraz bardziej myl na ten temat, gdy robiam godwk
po raz pierwszy w yciu nie robiam lewatywy i czuam si
cakiem dobrze, m te dobrze si czu bez tego. Duo wody upyno od tego czasu, godowaam wtedy z mem z
poczucia solidarnoci, teraz mam zupenie inne motywy.
11 kwietnia, opisz od razu dwa dni. Wczoraj przez
cay dzie byam ospaa, pooyam si zdrzemn o 17 i
obudziam si dopiero o 7 rano. Ca noc jedziam na rowerze bez hamulcw. Ile wa? Nie wiem, wagi nowej sobie jeszcze nie kupiam, a star dzieci rozoyy na czci,
eby naprawi.
Jednak nie pisz tu raportu ani sprawozdania, tylko
opowiadam o swoich przeyciach. Pocztek godwki mam
opisany, nie bd opisywa znowu. Po 20. dniu dziennik
pisaam od rki, teraz go przeczytaam i wypisz najwaniejsze etapy mojego wielkiego szlaku. Przyjecha do mnie
mj ojciec aby sprawdzi, jak yj. Wbrew moim oczekiwaniom pomysu z godwk nie skrytykowa. Wrcz odwrotnie, pochwali i zaproponowa, abym si przeprowadzia
do jego lenej chatki w tajdze. Moja matka zgodzia si
przyjecha i doglda moich dzieci, ale bya przeciwna
moim eksperymentom i daa, abym powrcia do normalnego odywiania si. W odpowiedni lekko skamaam,
e nie mam zamiaru udawa Jezusa Chrystusa i e godw114

k zaczam dopiero przedwczoraj, co nieco j uspokoio. Ja

wyruszyam z ojcem w tajg. Celowo nie wziam ze sob
adnego poywienia, aby nie mie pokusy, przecie w tajdze nikt mnie nie widzi. Teraz to nie mam wyboru, chyba,
e zaczn w kwietniu trawk skuba. Zabraam ze sob
ksiki Castanedy, podrcznik z angielskiego, zeszyty, owki i kredki, a take wydrukowane z Internetu ksiki Hakerzy Marze i Simorona, opisy praktyk szkoleniowych.
Co mog doda? To, e lasu z miastem nie da si porwna w sensie wiatopogldu i samopoczucia. Smaczne
lene powietrze, rdlana woda, brak dranicych czynnikw cywilizacyjnych.
Oj miaam krciutko opisa
Ojciec nie zosta ze mn, pojecha z powrotem do
miasta, obieca, e wrci po mnie za trzy tygodnie. Da mi
w prezencie kamie zwany kamiennym masem6, abym
wkadaa go do wody, ktr bd pi. Woda z rozpuszczonym kamieniem miaa kwaskowaty smak, czasem smakowaa, a innym razem bya obrzydliwa. Wanie to byo dla
mnie wskazwk, gdy smakowao piam, jeeli nie smakowao, robiam jeden yk i odstawiaam soik z wod na potem. Gdy tylko zaczam pi wod z rozpuszczonym kamieniem moje dzisa od razu przestay krwawi. Wczeniej napisaam, e godwka udaje mi si z atwoci, w lesie zrobio si jeszcze atwiej przez pierwsze 11 dni. Codziennie robiam sobie lewatyw na wieym powietrzu
widok dla obcego widza byby nie do zniesienia. Czsto
spacerowaam, nosiam drewno na opa, paliam w piecu,
duo czytaam, pisaam, angielski pozosta nieruszony,
(ech szkoda), wiele czasu spaam. Gwatownie zrobio mi
6

Kamienne maso to substancja pochodzenia mineralnego, koloru

beowego lub tego; tworzy si w szczelinach grskich ska.
Kamie ten jest rozpuszczalny w wodzie i zawiera ogromn ilo
skadnikw mineralnych. Jest stosowany w leczeniu chorb trawienia
i innych (przyp. tum.).

115

si le po 32. dniu postu mdoci, zawroty gowy, dreszcze, bl mini i obrzk staww, krwawienie z nosa i krwawienie miesiczkowe. Trwao to mniej wicej dwie doby,
potem przeszo. Najduej trwao krwawienie miesiczkowe, bo a 6 dni zaczam sobie robi tampony nasczone
rozpuszczonym kamiennym masem, tylko bardziej skoncentrowanym ni do picia. Przestraszyam si Krwawienie ustao, ale zaczy si upawy z (sorry) bardzo nieprzyjemnym zapachem zdechej morskiej ryby, wanie morskiej, taki jodowany zapaszek. Guz w pochwie zmniejszy
si o poow. W 37. dniu poczuam si o niebo lepiej, tak
lekko, jak w stanie niewakoci, czuam si jak chmurka, ale
upawy wci byy i jzyk ju nie by po prostu biay, a jakby go serem oboono. Ten ser by i na jzyku i pod jzykiem, na policzkach i na dzisach. Zdrapywaam go kilka
razy dziennie, zwaszcza duo byo tego z rana. Ju mniej
spacerowaam, od domku daleko nie odchodziam. W 39.
dniu godwki przyjecha mj ojciec. Odmwiam wyjcia z
godwki i z lasu, odczuwaam, e to jeszcze nie czas. Prawdopodobnie na umierajc nie wygldaam, poniewa ojciec zgodzi si zostawi mnie jeszcze na tydzie lub ptorej; zostawi mi 10 kg marchwi. Z godwki bd moga
wyj samodzielnie, w tajdze. Dzie 40. nie przynis mi
adnego Boskiego owiecenia :))))))) w odrnieniu od rnych witych. Dni 41., 42., 43. bez zmian. W dniu 44. wymioty, ze luzem, co w rodzaju (wielkie sorry) glutw,
kilka razy w przecigu godziny. Piam wod po kadym
napadzie i znowu wymiotowaam. Po tym wszystkim usnam, a obudziam si dopiero w 46. dniu pod wieczr.
Wci chciao mi si spa, ale bardzo zmarzam i musiaam
wsta i napali w piecu. Napaliam, wypiam wod i znowu
poszam spa, nie wspomniaam nawet, e od trzech dni
nie byam w azience. Obudziam si po trzech godzinach
od blu w pcherzu moczowym, poszam do azienki i wy116

sikaam z moczem dwa kamyki i duo piasku, mocz by

mtny, prawie biay. Zrobiam lewatyw, wyszy ze mnie
dwa kbki biaych nitek, wygldao to obrzydliwie. Znowu
przespaam dwie doby. Pomylaam: moe ju czas wychodzi z godu, ale stan by jak w letargu, nawet nie mogam
odnale ttna w zwykym miejscu, odnalazam je dopiero
na szyi, ale bardzo sabe 5 uderze na 10 sekund. Resztk si powiciam na rozpalenie pieca i kilka sw w
dzienniku. W dniu 50. obudziam si zupenie rzeka i zadowolona z ycia. Wyczyciam jam ustn od sera, na pewno z p kilo tego byo. Lewatywa czarna i podobny do
kamieni ka. Pospacerowaam, poczytaam, nanosiam do
domku drewna i wody. Przyjecha ojciec oboje mielimy
duo szczcia, e nie zasta mnie w moim stanie letargu...
By bardzo zdziwiony, e jeszcze nie wyszam z godwki. Ostro na ten temat si z nim pokciam, oznak penego oczyszczenia organizmu w sobie nie dostrzegaam,
dlatego znowu odmwiam wyjcia z godu i wysaam go
do domu. Biedny tatu jedzi tam i z powrotem. W
dniach 51., 52., 53., 54., 55., 56. sabo, zadyszka, co
ropnego cieko z nosa i uszu, ale wci byam w dobrym
humorze, nie byam ospaa, wysiki zrobiy si czyste i bez
zapachu, guz zaledwie namacalny. Codziennie robiam lewatyw i codziennie przez 6 dni wychodziy czarne kamienie. W dniu 57. gwatownie poczuam si le, ciemno przed
oczami, zupena apatia. Znowu dugo spaam, budziam si
tylko, eby napali w piecu. W dniu 60. obudziam si od
ez, nie wiadomo, z jakiej przyczyny przepakaam kilka godzin z rzdu, chocia paczliwa to ja nie jestem, ju nie pamitam, kiedy po raz ostatni pakaam. Nieprzerywanie
paczc i ocierajc zy zrobiam sobie lewatyw. Razem
z ci wyszy dwie martwe askarydy. Od razu przestaam
paka, za to zwymiotowaam kilka razy z obrzydzenia.
Zrobiam jeszcze dwie lewatywy czysta woda. Poniewa
117

na dworze, na polanie byo ciepo (22 maja) postanowiam

polee, pogrza si na soneczku. Wieczorem postanowiam zacz ciera marchewk. Dokadnie obejrzaam siebie
i bardzo zdziwiam si, gdy zauwayam brak wszystkich
moich pieprzykw na rkach i brzuchu. Moja blizna po
operacji wyrostka robaczkowego znacznie si skurczya
i zrobia si rowa. Rozstpy na brzuchu po ciy stay si
niezauwaalne. Natchno mnie to. Postanowiam nie przerywa jeszcze godwki. Dni 61., 62., 63. spaam, troch spacerowaam, leaam na soneczku, z mioci si obmacywaam i ogldaam zmiany, ktre zaszy w moim ciele. Poniewa wagi do lasu nie chciao mi si taszczy (cel mojej
godwki by inny, ni schudnicie), nie wiedziaam ile
wa, ale to, co widziaam bardzo mi si spodobao. Razem
z wod po lewatywie nic ju nie wychodzio. Sera na jzyku byo znacznie mniej, ale jeszcze by. Guz w pochwie cakiem znikn. W dniu 64. gwatownie wstaam i straciam
przytomno, obudziam si na pododze. Gdy wstaam,
poczuam straszn zo na cay wiat, kopnam piec
gupi boli zrobiam si jeszcze bardziej za, co wykrzykiwaam Zo mina, ale spodobao si krzycze. Potem
poczuam, e w gardle jakby co pko, wypluam bya
to ropa z krwi. Trwao to kilka godzin z rzdu, krzyczaam
i wypluwaam rop. Wykrzyczaam si i znowu poszam
spa. W dniu 65. znowu przyjecha ojciec. Zoci si mniej
wicej tak samo jak ja w dniu 64. :))), nie mogam mu na to
nic odpowiedzie. Bolao mnie gardo i zupenie straciam
gos. Poszam si umy i wyczyci z ust ser a sera nie
ma, tylko niewielki, biay nalot na jzyku. Napisaam ojcu
w zeszycie, e z godu wyjd tylko wtedy, gdy zniknie biay nalot z jzyka. Tata nie wyjecha, zosta ze mn w domku. W dniu 66. spaam. Obudziam si w dniu 67. z uczucia
godu, ktrego dawno ju nie czuam jzyk miaam rowiutki, oczy, pomimo, e biaka cakowicie czyste, zupenie
118

jak nie moje miaam zielone jak rusaka, a teraz stay si

cakowicie szare.
Natarlimy z ojcem marchewki, rozcieczyam 2/3 z
wod wypiam i zapadam si w sen. Dni 68., 69. spdziam
jak niemowl, budziam si co 4 godziny, chodziam do azienki, piam rozcieczony marchewkowy sok i znowu zasypiaam. Potem wszystko powrcio do normy. Wrciam
do domu, zajam si zwyczajnymi dla mnie sprawami, ale
yam na samych sokach jeszcze dwa miesice. Dobrej marchewki na pocztku lata byo mao, dlatego robiam wicej
sokw z trawy i cytrusw. Zwayam si tylko na pity
dzie wyjcia z godu. Teraz 66 kg przy pocztkowej wadze
120,5 kg, oglna strata wagi ciaa 54 kg. W cigu dwch
miesicy na sokach schudam jeszcze 8 kg. Po przejciu na
normalne odywianie si waga pozostaa w miejscu 58 kg.
Krtko o moich osigniciach: znikny wszystkie
zmiany skrne, wywoane wirusem brodawczaka ludzkiego, ze wszystkich pieprzykw, ktre miaam pozostao tylko 1/8 (w odbiorze subiektywnym, poniewa nie liczyam
ich wczeniej i moja ocena jest tylko wizualna). Guz znikn
bez ladu; blizny po operacji wyrostka robaczkowego i lady po dawnym poparzeniu si znikny, skra w tych miejscach zupenie normalna. Zmieni si wygld cery. Miaam
matow, porowat, przetuszczajc si, a zrobia si normalna. Kolor oczu pozosta mi szary jak twierdzi mama
taki kolor miaam w wieku do 3 lat. Jelita dziaaj bez
szwanku; energii mam mnstwo, jakbym 10 lat odmodniaa wygldam na 25 lat, zamiast 34.7
W listopadzie 2011 roku postanowiem przej dug godwk. Nie trwao to u mnie tak dugo, bo tylko 21
dni. Nie planowaem wczeniej, ile bdzie trwaa chciaem zda si na wyczucie, ale postanowiem, e nie mniej
7 http://golodanie.su/forum/showthread.php?t=2197

119

ni 10 dni. Po tym, jak mino 10 dni nie odczuem chci powrotu do jedzenia. W ksice Nikolajewa znalazem opisy
symptomw, kiedy trzeba wychodzi z godwki: nadmierne wydzielanie liny oraz ogromny apetyt. U mnie nie byo
tych symptomw, wrcz odwrotnie, odczuwaem absolutny brak zainteresowania jedzeniem. Zapamitaem 17.
dzie mojej godwki, poniewa po wstaniu z ka zakrcio mi si w gowie, pociemniao przed oczyma i niemale
straciem przytomno. W oczach miaem ciemno, wic
kucnem opierajc si o cian. Ten dzie spdziem w ku, wszystkie pozostae dni miny normalne chodziem
codziennie do pracy i na spacery.
W dniu 21. wracaem pocigiem z delegacji i stao
si co niespodziewanego. Ju mylaem, e bd taki dzielny, wejd do elity twardzieli, wytrzymam cae 40 dni i wtedy zdarzy si ze mn co wspaniaego. Tak si jednak nie
stao. Nie byo adnej atwizny.
W czasie godwki czowiek pi mao, prawie bez
snw, zapada si w sen bez marze sennych. pi sobie
wic na grnej pce wagonu i ni mi si sen. Siedz sobie
w restauracji i rozamuj kurczaka. Obudziem si z ustami
penymi liny, koc i poduszka mokre, wyrana wskazwka,
e naley z godu wychodzi. Przyjechaem do domu i zaczem wyciska sok z marchewki.
W adnym wypadku nie uwaam godwki za rzecz
niezbdn. Nikomu nie polecam stosowania godwek bez
odpowiedniego przygotowania i wyranej chci. Chciabym
tylko zauway, e stan organizmu bez poywienia jest wyjtkowy, niepowtarzalny, wtedy wanie najmocniej dziaa
pionowy (przestrzenny) system przepywu energii przez ciao. Wanie podczas godwki przychodz ciekawe pomysy,
a niektrzy nawet doznaj cudownych owiece. Caa energia jest powicona syntezie enzymw metabolicznych i nie
jest tracona na wytwarzanie enzymw trawiennych.
120

Idcie na cao! Jednak oczywicie z zachowaniem

zasad zdrowego rozsdku. Obowizkowo przeczytajcie literatur na ten temat oraz stosujcie znane ju sposoby (instrukcje) wejcia i wyjcia z godwki.

26. Woda. Czy potrzebujemy j pi?

Piszc o odywaniu musimy wspomnie te o wodzie. Zapoznaem si ze znakomit prac doktora F. Batmanghelida, w ktrej omwiono zaleno pomidzy
zdrowiem czowieka a spoywaniem wody. Jest to ksika
Wasze ciao prosi o wod i jest ona dostpna w Internecie.
Najwaniejsza myl doktora Batmanghelida to:
chorzy ludzie cierpi z pragnienia. To dlatego, e maj
nieprawidowy bilans wodno-solny. Pijc takie napoje jak
kawa, herbata, lemoniada, coca-cola, serwujemy sobie bardzo skoncentrowane substancje, ktre wymagaj wikszej
iloci wody, aby je zneutralizowa. W napojach typu cocacola jest tyle cukru i skadnikw dodatkowych, e ilo wody w nich jest niewystarczajca do ich rozpuszczenia i wydalenia z organizmu. Po wypiciu tego typu napojw znowu
chce si nam pi. W wyniku tego organizm si odwadnia,
wic prbujemy temu zaradzi popijajc coca-col lub herbat, ale w ten sposb nasz organizm wystarczajcej iloci
wody i tak nie otrzymuje. Czowiek moe nawet nie czu
si spragniony, poniewa wydaje mu si, e zaspokoi swoje pragnienie gazowanym napojem, ale jego organizm po
prostu zosta oszukany. W wyniku wieloletniego oszukiwania organizmu powstaj choroby.
Na szczcie witarianom taki problem nie grozi. Witarianie praktycznie nie pij coca-coli, kawy, herbaty, a nawet wod pij w ograniczonej iloci. Gdy naprawd chce
si pi po fizycznym wysiku lub po cikiej pracy, to nawet szklanka surowej wody z kranu nam nie zaszkodzi, je121

eli spoywamy dostateczne iloci surowych owocw i warzyw zawierajcych dostateczn ilo wody.
Trafiem take na dobr ksik Paula Bragga Szokujca prawda o wodzie i soli. W tej ksice autor skrupulatnie
opisuje, jakie niebezpieczestwo nam grozi w wyniku picia
zwykej wody, zawierajcej substancje chemiczne oraz nieorganiczne mineray, a take spoywania w potrawach
zwykej soli kuchennej. Na pierwszej stronie ksiki przeczytaem:
Niektre zwierzta, takie jak krliki i zajce, odywiaj si
prawie wycznie traw i innymi pokarmami zawierajcymi
ponad 85% wody, nie pij zwykej wody w ogle, jeeli tylko
maj dostp do dostatecznej iloci wieego poywienia. Take
kobiece mleko skada si w 87% z wody. Wszystkie soczyste
owoce i warzywa zawieraj procentowo tak sam ilo wody.
Czowiek, ktry zjada 1,5 do 2 kilogramw wieych owocw i
warzyw dziennie otrzymuje 250 g twardego pokarmu i nie mniej
ni ptora litra doskonale przefiltrowanej destylowanej wody.
Z powyszego zdania wynika to, e zapotrzebowanie na czyst wod u ludzi odywiajcych si surowym rolinnym pokarmem jest zaspokajane w 100%, a wiee owoce s pod tym wzgldem bezkonkurencyjne. Pochwal si,
e czowiek, ktry doradzi mi przeczytanie ksiki Paula
Bragga niedawno zosta witarianinem, tak jak ja! Witarianizm jest pozytywnie zaraliwy!

27. Z powrotem do natury?

Spoywanie surowego poywienia nie jest w adnym wypadku agitacj na rzecz rzucenia caego dorobku cywilizacji i powrcenia do dziczy, by mieszka w lesie czy
w komunach oraz by odywia si wycznie wyhodowanym samodzielnie pokarmem. Oczywistym jest, e naley
nadal korzysta z komputerw i telefonw komrkowych,
122

uywa toalety i my si. Jestem za tym, aby korzysta ze

wszystkich rzeczywistych udogodnie cywilizacji w celu
osignicia maksymalnego komfortu, a take korzystania ze
wszystkich urzdze uatwiajcych prac fizyczn, powodujcych wzrost bezpieczestwa czowieka i ulepszajcy jego
poziom ycia i dostatek.
Gdy mwi o odywianiu si surowym poywieniem, mam na myli wycznie ciao czowieka, jego budow biologiczn, ktra wytwarzaa si przez miliony lat
ycia na Ziemi i jedzenie, ktre jest w stanie uczyni nas
zdrowymi niezalenie od trybu ycia, kondycji fizycznej
i miejsca zamieszkania.
Oczywicie mog znale si zwolennicy teorii nieziemskiego pochodzenia czowieka, ktrzy zakadaj, e ludzi sprowadzono na Ziemi z innych planet. Ci ludzie nie
musz przejmowa si wasnym zdrowiem, bo przecie
przylec swoi i wylecz ich wszystkie choroby. Dla tych,
ktrzy jednak uwaaj, e skadaj si z ziemskich komrek,
takich samych jak otaczajce ich rodowisko, wystarczy gos
wasnego rozsdku i wnioski dotyczce odywiania, wynikajce z najnowszych bada naukowych i dowiadcze,
bowiem wszystkie eksperymenty, badania i ustalenia, ktre
przeprowadzane s na naszych mniejszych braciach, dotycz
rwnie nas samych.

28. Koci. Czy ryzyko osteoporozy moe wystpi przy surowym, rolinnym poywieniu?
Krytycy witarianizmu czsto mwi, e odywianie
si surowym, rolinnym pokarmem moe doprowadzi do
amliwoci koci w wyniku niedostatecznej iloci wapnia
i innych niezbdnych mikroelementw. Taka choroba nosi
nazw osteoporozy przejawia si tym, e z wiekiem koci
trac cz wapnia i robi si dziurawe. Wap zostaje wy123

pukany z koci i osiada w tkankach mikkich. Koci staj si

kruche, wzrasta ryzyko zamania nawet w wyniku sabego
uderzenia lub przypadkowego przewrcenia si. Sprbujmy
rozstrzygn to zagadnienie i wyjani, czy przyczyn powstawania osteoporozy moe by surowe poywienie.
Wyniki bada dr Helen Linksviller z Uniwersytetu
Wisconsin wykazay bezporedni zaleno utraty wapnia
z koci od spoywania biaka zwierzcego. Podobne dowiadczenia przeprowadzi take Mark Hegsted z Uniwersytetu Harvard.
Wyniki tych bada wygldaj w skrcie nastpujco: koci przecitnego Amerykanina zjadajcego 140 g misa dziennie trac 3% wapnia rocznie. Kady przecitny
Amerykanin w wieku 50-60 lat, odywiajcy si standardowo, cierpi z powodu osteoporozy. Codzienne spoywanie 50
g biaka zwierzcego nie prowadzi do utraty wapnia
z koci. Dzienne spoycie biaka zwierzcego w iloci powyej 95 g prowadzi do wymywania wapnia z koci
w zwizku z tym, e biako to zawiera fosfor. Zwracam tu
szczegln uwag na to, e mierzona bya ilo wapnia
wydalana z moczem, natomiast wap, ktry pozostawa
w organizmie w tkankach mikkich, nerkach i w woreczku
ciowym nie by brany pod uwag.
Pozostawmy chwilowo biako w spokoju i zobaczmy, co ma wpyw na wypukiwanie wapnia z koci. Pokarm odzwierzcy zawiera rednio 10 razy wicej fosforu
ni poywienie rolinne Podczas bada zaobserwowano
bezporedni zaleno utraty wapnia z koci od iloci spoywanego i wchanianego fosforu. By jednak zrozumie
proces utraty wapnia z koci musimy zapozna si z pojciem bilansu kwasowo-zasadowego (BKZ).
Termin BKZ uywany jest w stosunku do roztworw wodnych i innych pynnych substancji. Wystpujce
w przyrodzie mineray po rozpuszczeniu w wodzie mog
124

dawa odczyn kwany lub te zasadowy. Istniej takie mikroelementy, ktre doprowadzaj nasz krew do stanu odczynu kwanego (siarka, fosfor, chlor), a inne do odczynu zasadowego (wap, potas, magnez, sd).
W tym rozdziale omwimy pH krwi czowieka,
ktra jest najwaniejszym roztworem wodnym w ciele
kadego czowieka.
Kady z nas pewnie pamita telewizyjne reklamy
kosmetykw, w ktrych wystpuje owo tajemnicze pH.
C to za zagadkowe literki? Jest to ilociowa skala kwasowoci i zasadowoci roztworw wodnych zwizkw chemicznych. Skala ta jest oparta na aktywnoci jonw hydroniowych [H3O+] w roztworach wodnych. Wystpuje jako
ujemny logarytm dziesitny aktywnoci jonw hydroniowych wyraonych w molach na decymetr szecienny
[=lg(H+)]. Ta wielko ma nieduy zakres skali: od 0
do 14. Dziesiciokrotna koncentracja jonw H+ wodoru
odpowiada zmianie pH o jedn jednostk, dlatego koncentracja jonw wodoru przy pH=5 jest odpowiednio dziesi
razy wiksza od pH=6, sto razy wiksza od pH=7 i tysic
razy wiksza od pH=8. Kwane roztwory to takie roztwory,
ktre maj pH<7. Im niszy jest wskanik pH, tym kwaniejszy roztwr. Zasadowe roztwory maj pH>7, roztwory
o kwasowoci 7 uwaane s za neutralne, a im bliej cyfry
14 jest wskanik, tym bardziej zasadowy roztwr.
Prosz sobie teraz przypomnie rozdzia, w ktrym
omawiaem autoliz indukowan: wspominaem, e jony
wodoru przenikaj do poywienia z soku odkowego.
Kwasowo soku odkowego (wodnego roztworu kwasu
solnego) zaley od koncentracji iloci dodatnich jonw wodoru H+ i rednio wynosi pH=1,4. Dla naszej krwi odpowiednim jest pH=7,4. Przytocz tu kilka przykadw dla
kwasowoci w naszym organizmie, abycie mieli o tym
prawidow wiedz.
125

Dla krwi ttniczej pH=7,35-7,45;

Dla krwi ylnej pH=7,26-7,36;
Dla limfy pH=7,35-7,40;
Dla pynu midzykomrkowego pH=7,26-7,38;
Dla pynu stawowego pH=7,3;
lina (linianki przyuszne) pH=5,8;
lina (linianki poduchwowe) pH=6,4;
Dla skry: grna, zrogowaciaa warstwa naskrka
oraz skry gowy pH=4,5-5,5;
Dla pozostaej czci skry pH=5,1-5,5;
Na doniach pH=6,2-6,5;
Skra na gbszych poziomach pH=7-7,4;
Dla moczu pH=6-7;
luzwka pochwy pH=3,8-4,2.
Z tego mona wycign wnioski i nauczy si, by
zwraca uwag na pH kosmetykw, ktre kupujemy do codziennego uytku dla okrelonych czci naszego ciaa. Co
wpywa na zdrowy stan waszej skry: naskrek czy gbsze
warstwy? Jakie jest rodowisko w jamie ustnej: kwane czy
zasadowe? Patrzcie na cyfry, porwnujcie z tablic podan
wyej i nie dajcie si oszuka reklamie.
Nasz organizm reguluje kwasowo kadego systemu i kadego organu w cile okrelonych granicach, dziki czemu wikszo mikroorganizmw w naszych organach nie moe si rozwija. W dodatku istnieje mechanizm
utrzymywania kwasowoci w granicach okrelonej wartoci. Kwasowo krwi w cigu doby waha si w zakresie od
7,35 do 7,45.

126

Tabela 1. Najbardziej
botwrczych bakterii.
Mikroorganizmy
Gronkowce
Paciorkowce
Pneumococci
H. influenza
Meningococci

sprzyjajce rodowisko dla rozwoju choropH

7,4
7,4 7,6
7,6 7,8
7,8
7,4 7,6

rodowisko
Zasadowe
Zasadowe
Zasadowe
Zasadowe
Zasadowe

Rozpatrzmy teraz wpyw poywienia na poziom pH

krwi. Wyobramy sobie, e do krwi trafi fosfor. Pierwiastek
ten zmienia bilans kwasowo-zasadowy (BKZ) krwi na bardziej kwany. Organizm prbuje temu zapobiec wykorzystujc buforowe zapasy wapnia wapnia z koci. Wap wie fosfor i bilans kwasowo-zasadowy powraca do normy.
Chlor i siarka dziaaj w organizmie w ten sam sposb, co
fosfor. Potas, magnez i sd w naszym ciele dziaaj w ten
sam sposb, co wap, lecz tych pierwiastkw w organizmie
zawsze brakuje. Potas nie moe by pobrany z organizmu jako bufor, poniewa jego niedobr w komrkach wpywa negatywnie na procesy metaboliczne organizmu, dlatego najczciej wykorzystywany jest wap. Najciekawsze jest to, e
organizm nie pieszy si z wydalaniem wapnia i jego zapas
osadza si w nerkach.
Trzeba take pamita, e mikroelementy nie trafiaj
do organizmu w czystej postaci. Mikroelementy zostaj
przyjmowane wraz z poywieniem w formie zwizkw mineralnych, ktre w organizmie bior udzia w wielu reakcjach chemicznych. W wyniku tych reakcji powstaje popi.
Niektre pierwiastki daj odczyn kwany, a inne zasadowy.
Zrbmy ilociow ocen naturalnych produktw spoywczych, ktre wystpuj w przyrodzie, jako wskaniki wybierajc zawarte w nich mikroelementy takie jak wap, potas, magnez, sd, fosfor, siarka, chlor. W tym celu naley uw127

zgldni skad chemiczny kadego produktu i odnale stosunek elementw zakwaszajcych do elementw tworzcych rodowisko zasadowe. Nazwijmy to zalenoci
kwasow.
Tabela 2. Stosunek masy elementw zakwaszajcych (siarka, fosfor, chlor) do masy elementw tworzcych rodowisko zasadowe
(potas, wap, magnez, sd).
Pierwiastek
Potas

W
285

T
112

O
664

M
200

P
197

S
774

Wap

135

124

27

34

106

Magnez

22

23

198

38

13

82

Sd

58

41

21

13

24

Siarka

220

29

100

Fosfor

164

200

564

55

23

83

Chlor

48

110

25

63

1,16

1,09

0,69

0,43

0,13

0,08

ZK

Objanienia tabeli: W wieprzowina, T twarg, O orzech

woski, M marchew, P pomaracza, S szpinak
(wszystkie wartoci liczbowe dotycz zawartoci miligramw na
100 g danego produktu); ZK zaleno kwasowa.
Porwnajmy t zaleno z kwasowoci krwi czowieka i drapienika. Pamitajmy, e pH jest pojciem logarytmicznym. Krew czowieka jest bardziej zasadowa od krwi
drapienika 1,58 razy (7,4 i 7,2), a krew zwierzt ywicych
si traw jeszcze bardziej zasadowa 2,5-krotnie (7,6 i 7,2).
Dlatego wskanik kwasowoci czowieka mnoymy razy
1,58, a wskanik zwierzt ywicych si traw mnoymy
razy 2,5. Ten wynik koeficjent adekwatnoci poywienia
(KAP).

128

Tabela 3. Wartoci koeficjenta adekwatnoci poywienia drapienika, czowieka oraz zwierzt ywicych si traw.
W

Drapienik
Czowiek

1,6
1,83

1,9
1,72

0,69
1,09

0,43
0,67

0,13
0,20

0,08
0,12

Rolinoerca

2,89

2,72

1,72

1,07

0,32

Objanienia tabeli: W wieprzowina, T twarg, O

orzech woski, M marchew, P pomaracza, S szpinak.
Matematyka nie kamie. KAP waha si w cisej proporcji do kwasowoci krwi i pewne jest, e jej idealna warto dla kadego gatunku biologicznego bliska jest liczbie 1.
Porwnalimy wyliczony koeficjent adekwatnoci poywienia do kwasowoci krwi ywych stworze i okazao si,
e u zwierzt ywicych si traw KAP bliski jest jedynki
przy produktach zielonych, u czowieka za przy owocach i
orzechach. U drapienikw tam, gdzie miso.
Umieszcz KAP innych produktw ywieniowych
w relacji do organizmu czowieka: jajka 2,27; baranina 1,73;
ostrobok 1,89; makrela 1,61; twarg 1,72, orzechy ziemne
1,36; nerkowce 1,02; migday 0,85; orzechy laskowe 0,75;
awokado 0,53; pomidory 0,41; buraki 0,36; kiwi 0,39;
cytryna 0,25.
Powsta bardzo interesujcy wynik. Aby utrzyma
bilans kwasowo-zasadowy we krwi, kady gatunek jest
wrcz zobowizany odywia si produktami, ktrych
KAP jest bliski 1. Drapieniki musz je surowe miso,
otrby i koci. Rolinoercy musz je traw i licie. Czowiek powinien odywia si orzechami, owocami i warzywami. Im bardziej KAP odchyla si od normy, tym wicej
wewntrznych rezerw ciaa organizm musi zuywa na
podtrzymanie prawidowej kwasowoci krwi. Poniewa
omawiamy w tym rozdziale przyczyny powstania osteopo129

rozy (choroby charakteryzujcej si ubytkiem masy koci),

musz napisa, e spoywanie pokarmu odzwierzcego bez
kompensaty du iloci zieleni sprzyja wypukiwaniu
wapnia z koci. Dodatkowa suplementacja preparatami z
wapniem nie przynosi podanego efektu, poniewa jego
wchanialno jest ograniczona i organizm znacznie hamuje
wchanianie, gdy zauway jego nadmiar w poywieniu.
Dlatego zwikszanie dawek wapnia oraz nadmierne spoycie produktw mlecznych prowadzi do odwrotnego skutku. Suplementowane preparaty wapnia bd z organizmu
wydalone z moczem oraz osid w nerkach w postaci kamieni, a zakwaszona krew w dalszym cigu bdzie odkwaszana wapniem z zapasw tkanek kostnych.
Dla uzyskania wikszej jasnoci mona obejrze statystyki wiatowej Organizacji Zdrowia na temat osteoporozy. Pierwsze miejsce zachorowalnoci na t chorob zajmuje
USA oraz kraje europejskie, liderzy w spoywaniu misa
i produktw mlecznych. Na ostatnich pozycjach s kraje Afryki, w ktrych ludzie pozyskuj biako z rolin takich jak
soja, kukurydza i fasola.
Aby uzyska prawdziwe wyniki naleaoby jeszcze
zbada skad chemiczny misa reniferw, ktre spoywaj
mieszkacy Jakucji, dugowieczni Ewenkowie. W tych danych, ktre udao mi si odnale nie byo podanych wartoci siarki i chloru, ktre pozwoliyby mi obliczy KAP dla
spoywanego przez nich misa reniferw. Mieszkacy Abchazji, synni z tego, e yj bardzo dugo, oprcz misa spoywaj ogromne iloci zieleniny oraz wieych owocw.
Miso spoywaj tylko z rzadka i nigdy nie jedz produktw obrabianych termicznie. Spoywana ziele zawiera w
duej iloci potas, ktry pomaga utrzyma pH krwi na waciwym poziomie, co zapobiega wypukiwaniu si wapnia z
koci. Przykad ludu Ewenka oraz mieszkacw Abchazji
dowodzi, e jedzenie misa nie musi by powodem pojawie130

nia si osteoporozy, jeli obecne s czynniki kompensujce.

Dlaczego wic w wyniku przejcia na surow diet
zaczynaj si rozpuszcza i znikaj rnego rodzaju zogi?
Jednym z powodw jest zwikszenie iloci potasu we krwi,
co sprzyja wypieraniu przez niego wapnia w zogach solnych. W przeciwiestwie do wapnia, sl potasu jest atwo
rozpuszczalna w wodzie. Wap jest obecny we wszystkich
zogach w osteoporozie staww, w blaszkach miadycowych naczy krwiononych, w kamieniach nerkowych,
kamieniach pcherzyka ciowego etc. W kocu naukowcy zauwayli ten fakt. Ilo publikacji w ostatnich czasach
na ten temat znacznie wzrosa.
Witarianie nie maj potrzeby, by martwi si z tego
powodu. Ich poywienie nie jest w stanie naruszy prawidowego bilansu pH we krwi, wrcz przeciwnie: pomaga utrzyma prawidowo wszystkich procesw w organizmie.
Zawarto wapnia i fosforu w rolinnym poywieniu utrzymuje si na poziomie, ktry nie zagraa naszym kociom.
Dr Luigi Fontana z Uniwersytetu Waszyngtoskiego zbada 18 witarian w wieku od 33 do 85 lat i ogosi, e z piciu
objaww, ktre towarzysz osteoporozie, u witarian stwierdzi tylko jeden: lekkie koci. Jeeli chodzi o wymian tkanki kostnej u witarian, wyniki udowodniy, e jest ona na
tym samym poziomie, co u przecitnych osb. Zaskoczy
go natomiast dobry wynik bada zawartoci witaminy D
u witarian, poniewa zakada, i witarianie bd mieli z
ni problem. Wyniki i wnioski, ktre dr Luigi Fontana wycign na podstawie tych bada dowodz, e witarianie
nie maj moliwoci trafienia do grupy ryzyka zachorowania na osteoporoz. Objaw lekkich koci dr Luigi Fontana
tumaczy tym, e u misoercw obecny jest czynnik zanieczyszczenia, ktre organizm magazynuje w kociach.
Do czego d? Kady witarianin wie, czym jego
poywienie rni si od tradycyjnego. Jego poywienie nie
131

jest toksyczne! Nie tworzy w organizmie duych ste

wolnych rodnikw.
Uwaga! Jest co, co zmusza krytykw witarianizmu,
by wymienia ten sposb odywiania si w jednym rzdzie
z innymi dietami i metodami uzdrawiania. Czynnik, ktrego nie mog zrozumie misoercy, wszystkoercy, wegetarianie, lekarze, naukowcy i wszelkiego rodzaju dietetycy. Witarianie raz na zawsze zaprzestali dostarczania do organizmu szeregu narkotycznych substancji, syntetycznych
cukrw i mineraw, medykamentw, syntetycznych konserwantw, wzmacniaczy smaku, zagszczaczy, emulgatorw, barwnikw, sztucznych aromatw, zdenaturyzowanego biaka, trans-tuszczy i innych produktw poddanych
obrbce termicznej. Kady witarianin usun ze swojego organizmu szeregi metabolitw, wytworzonych przez bakterie chorobotwrcze takie, ktre normalnie yj w organizmach ludzi odywiajcych si tradycyjnie. Najwaniejszym jest to, e witarianin pozby si potrzeby walki z substancjami z tej czarnej listy. To oznacza, e nie bdzie mia
uszkodzonych bon midzykomrkowych, tkanek i cianek
naczy, czyli skutkw walki systemu immunologicznego z
toksynami trafiajcymi do krwiobiegu razem z poywieniem i wchaniajcymi si z jelita grubego. Wtedy, gdy nie
bdzie uszkodzonych bon, nie bdzie i zgrubie; nie bdzie nagromadzenia si z cholesterolowych, ani piasku i
kamieni w nerkach, bdcych skutkami nadmiernej iloci
wapnia we krwi.
Zogi w ciele s niczym innym jak skrystalizowanymi
mineraami. W szkole, w ktrej si kiedy uczyem, robilimy dowiadczenie, w ktrym hodowalimy krysztay soli
kuchennej oraz miedzianu potrzebny by do tego stony
roztwr i centrum krystalizacji. Analogicznie przy nadmiernej iloci wapnia we krwi wytwarza si roztwr o duym
steniu; zniszczone cianki naczy s centrami krystalizacji.
132

Czowiek, ktry zmieni sposb odywiania si na

witariaski zaczyna oczyszczanie swojego organizmu nie
od oczyszczania bon i nie od niszczenia szkodliwej flory
bakteryjnej, a take nie odbudowuje od razu koci, mini i
bon, czy czegokolwiek innego. Na pocztku zabezpiecza
swj organizm poprzez prawidowy dobr elektrolitu, ktry jest nienasyconym roztworem wodnym z odpowiednim
poziomem pH i waciwym dla czowieka kompleksem aktywnych biologicznie substancji. Ten elektrolit zaczyna rozpuszcza wszystkie wyej wymienione szkodliwe substancje, ktre powodoway wiele przewlekych schorze, neutralizuje i wymywa wszystko, co byo poywk dla chorobotwrczych bakterii. Ten roztwr sprzyja odnowieniu si
wszystkich bon i uszkodzonych tkanek.
Kwasowo-zasadowy bilans jest bardzo wanym, ale
nie najwaniejszym czynnikiem zdrowia czowieka. Nie
tylko poywienie zmienia bilans kwasowo-zasadowy: palenie tytoniu, alkohol, stres i uszkodzenia ciaa take przyczyniaj si do zmiany tego bilansu, ale to ju cakiem inna
historia. Rozpatrujemy tu jedynie odywianie si, a jest to
najwaniejszy czynnik zdrowia czowieka.

29. Mleko. Czy bdziecie zdrowi?

Bardzo czsto ludzie pytaj mnie, czy mog pi mleko. Gdy odpowiadam, e nie, to przypominaj o tym, e
wegetarianie pij mleko i jedz przetwory mleczne. Ja
odpowiadam, e wegetarianie choruj w takim samym stopniu, jak ludzie odywiajce si tradycyjnie. Mleko jest produktem, ktrego spoycie jest podtrzymywane poprzez reklam. adne zwierz, z wyjtkiem czowieka, nie pije mleka przez cae ycie. W tym rozdziale omwimy, dlaczego
nie tylko witarianie, ale i wszyscy ludzie nie mog i nie powinni spoywa mleka i przetworw mlecznych.
133

Mleko jest uniwersalnym produktem, wymylonym

przez natur dla nowonarodzonego stworzenia, dostpne
zaraz po urodzeniu po to, aby prawidowo roso i rozwijao
si, zanim zacznie samodzielne odywianie. Mleko zawiera
skadniki, ktre maksymalnie sprzyjaj wzrostowi okrelonego ywego stworzenia. Ponisza tabela przedstawia tempo wzrostu niemowlt rnych gatunkw.
Tabela 4. Tempo wzrostu niemowlt rnych gatunkw a skad
mleka.
Biako

Wap/mg

Czowiek

1,2

27

Podwojenie masy
ciaa/ilo db
120

Ko

2,4

89

60

Krowa

3,3

120

47

Koza

143

Owca

4,1

178

19

Pies

7,1

Kot

9,5

27

120

Szczur

1,2
*brak danych.

Cielak potrzebuje duej iloci wapnia i biaka, eby

jak najszybciej wzmocni koci ng. Nawet po to, eby sign piersi matki musi sta na swoich nkach. To samo
dzieje si w przypadku rebaka, kozioka etc. Ludzkie niemowl nie wstaje tu po urodzeniu na rwne nogi. Dziecko
prawie cay rok spdza lec. Najprawdopodobniej potrzebuje tyle czasu, aby rozwin si mzg oraz system nerwowy, a nie szkielet i minie. Niemowl nie potrzebuje tak
wysokiego stenia biaka i wapnia, jak np. kocita lub
szczenita. Dla rozwoju ludzkiego niemowlcia potrzebne
jest zupenie odmienne stenie rnych substancji, ni dla
134

cielaka. Czy jest to prawidowe, e dzieci karmione zmodyfikowanym krowim mlekiem rosn i nabieraj wagi szybciej ni ich rwienicy, pijcy z piersi matki? Czy koci i
szkielet dziecka maj prawo tak szybko rosn? Na to pytanie ludzko kiedy bdzie musiaa odpowiedzie.
Krowie mleko sprzyja szybszemu wzrostowi koci i
mini dziecka, a co tu mwi o dorosym czowieku, ktrego szkielet ju zosta uksztatowany i nie potrzebuje tak duego stenia wapnia i biaka. Dorosy czowiek powinien
jedynie podtrzymywa wszystkie swoje narzdy w odpowiednim stanie za pomoc substancji o zupenie innym
skadzie ni te, potrzebne do szybkiego wzrostu. Wszyscy
przedstawiciele ssakw na ziemi spoywaj mleko wycznie w pierwszym okresie ycia, a potem trac moliwo
trawienia mleka i przechodz na waciwe (adekwatne) dla
danego gatunku poywienie.

30. Nietolerancja mleka, laktoza cukier

mleczny
Wrc po raz kolejny do prac znanego ju nam akademika Ugoleva. Omwi karmienie piersi, aby zrozumie mechanizm, ktry pozwala niemowltom na trawienie
mleka i nie pozwala tego robi dorosym.
Cytat z prac akademika Ugoleva o karmieniu niemowlt krowim mlekiem:
Zgodnie z teori zbilansowanego odywiania zamiana kobiecego pokarmu na krowie zmodyfikowane mleko jest doskonaa.
Niewielkie rnice w chemicznym skadzie nie maj adnego znaczenia. Z punktu widzenia teorii adekwatnego odywiania w
pierwszych miesicach ycia czowieka taka zamiana jest mao zadowalajca, a w pierwszych dniach ycia nawet bardzo niebezpieczna. To dlatego, e w pierwszych dniach zachodzi intensywna
endocytoza, ktra polega na tym, e komrki jelitowe intensywnie
135

pochaniaj cae molekuy z jelit i wbudowuj je do wewntrz organizmu. Ten mechanizm polega na przechwytywaniu przez receptory znajdujce si na powierzchni jelita rnego rodzaju czsteczek, a nastpnie ich szybkiej koncentracji, po czym zostaj one
umieszczone w pcherzykach cytoplazmy komrki. Taki mechanizm zapewnia szeroki zakres pozytywnych skutkw, w tym dostarczenie immunoglobuliny z organizmu matki do organizmu noworodka. Jednake, jeeli mleko matki zostanie zastpione przez
mleko ssakw innego gatunku, to z pomoc wyej wymienionego
mechanizmu do organizmu noworodka trafi obce antygeny, poniewa w tym okresie organizm jeszcze nie posiada filtrw immunologicznych. W tym przypadku, zdaniem immunologw, powstaje bardzo niekorzystna sytuacja, poniewa za pomoc naturalnego procesu do organizmu wnikaj due iloci obcego biaka.
W cigu kolejnych kilku dni intensywna endocytoza prawie zupenie zanika. W tym okresie uwidocznia si wyranie obraz, ktry ukazuje nam rnic pomidzy karmieniem mlekiem matki,
a mlekiem krowim.
Zawarto laktozy w kobiecym mleku znacznie przewysza zawarto laktozy w krowim mleku. Przy normalnym karmieniu piersi matki laktoza czciowo dociera do
jelita grubego, co stwarza korzystne warunki dla rozwoju
korzystnej lakto-mikroflory: wytwarzane zostaje lekko kwane rodowisko. W przypadku karmienia noworodka mlekiem krowim laktoza nie dociera do jelita grubego, co powoduje rozwinicie si szczepu gnilnych bakterii zamiast fermentacji mlekowej, a w konsekwencji prowadzi do intoksykacji organizmu. Wytwarzanie si produktw toksycznych,
ktre nie mog by unieszkodliwione poprzez sabo jeszcze
rozwinit barier jelitow i wtrob, moe doprowadzi do
naruszenia prawidowego rozwoju fizycznego i intelektualnego dziecka, co ma swoje konsekwencje w starszym wieku.
Nas najbardziej interesuje to, czy organizm dorosego
czowieka jest w stanie trawi mleko. Czy ze spoywania

136

mleka pyn jakiekolwiek korzyci, o ktrych trbi nam na

kadym kroku reklamy telewizyjne?
Przytocz jeszcze jeden cytat z prac Ugoleva:
() na nietolerancj laktozy z krowiego mleka cierpi
wiksza cz populacji ludzkiej, s to miliony, a nawet miliardy
ludzi. Wykryto, e po przejciu z odywiania si mlekiem matki
na stay pokarm nastpuje regresja genu laktazy, ktry odpowiada za syntez laktozy (fermentu, ktry rozszczepia laktoz, inaczej mwic cukru mlecznego). Naukowcy zakadaj, e stopie zanikania genu laktazy odpowiedzialnego za trawienie laktozy jest zwizany z genem okrelonej grupy etnicznej w okrelonych warunkach i by moe tumaczy to obecnoci tradycji picia
mleka w danym regionie.
Innymi sowy, gen odpowiedzialny za trawienie
laktozy zanika, gdy tylko niemowl zaczyna je stay pokarm i potem ju nigdy organizm nie jest w stanie strawi
laktozy. Jeeli czowiek nie przerywa picia mleka po odstawieniu od piersi, wytwarzanie genu laktazy czciowo jest
podtrzymywane. Ugolev przytacza statystyki, w ktrych
nietolerancja mleka wystpuje u 6-12% europejczykw, 70%
mieszkacw Bliskiego Wschodu, Japoczykw, mieszkacw Grenlandii, Sri Lanki etc. Zgodnie z danymi doktora
Waltera White'a, ktry daje w Niemczech wykady o szkodliwoci mleka, 95% Afrykanw i Indian nie jest w stanie
przyswaja mleka.
W przypadku, gdy jest brak odpowiedniego fermentu trawicego pokarm, niestrawione resztki poywienia trafiaj do jelita
grubego, po czym staj si upem chorobotwrczych bakterii. Produkty metabolizmu tych bakterii wywouj w najlepszym przypadku rozwolnienie, w gorszym cikie powikania, zatrucia
organiz-mu, szok, a czasem nawet mier Leczenie za pomoc antybiotykw moe czciowo zredukowa nietolerancj laktozy, poniewa likwiduje bakterie wytwarzajce toksyny. Niemniej
jednak u wikszoci ludzi, ktrzy maj w znacznym stopniu zanik laktazy, objawy mog by sabo wyraone, lub moe wystpo137

wa cakowity ich brak, co mona wytumaczy:

1. Rnorodnoci flory bakteryjnej u rnych osb (u jednego
czowieka flora bakteryjna bdzie produkowa toksyny, a u innego
nie bdzie).
2. Zadziaaniem obronnej funkcji wtroby.
Powyszy cytat pochodzi oczywicie z pracy Ugoleva. Teraz troch objanie. Laktoza skada si z glukozy i
galaktozy. W przypadku, gdy organizm posiada tolerancj
laktozy, jest w stanie strawi i wchon glukoz, ale nie galaktoz. Ten rodzaj cukru nie jest przyswajalny przez organizm dorosego czowieka. Galaktoza jest cukrem rezerwowym, wykorzystywanym w organizmie niemowlcia poprzez wtrob w wypadku, gdy zachodz dugie przerwy
w karmieniu piersi. Gdy tylko dziecko przestaje je
z piersi, zdolno przyswajania galaktozy zanika. Do tego
czasu musi ju by wyksztacony mechanizm odkadania
glukozy w postaci glikogenu. Co si w takim wypadku
dzieje z galaktaz, ktra trafia do naszego organizmu? Naley si jej szybko pozby, wydalajc j z organizmu, lecz,
niestety, tak si nie dzieje. Zazwyczaj zostaje ona odoona
w organizmie tam, gdzie si da. Ciekawe jest to, e oprcz
zwykych miejsc, takich jak stawy i tuszcz pod skr, galaktaza odkada si krysztakami w oczach, wywoujc katarakt. Innym miejscem, gdzie gromadzi si galaktaza, s
narzdy pciowe. Wyniki bada ywotnoci i ruchliwoci
plemnikw u mczyzn i dronoci jajowodw u kobiet
wskazuj na bezporedni ich zaleno od iloci spoywanego mleka. 25% Europejczykw ma przez to trudnoci
w poczciu dziecka. W Afryce i Azji, gdzie nie ma zwyczaju
picia mleka, takie problemy nie wystpuj.

138

31. Tuszcz i biako mlekowe

Prosz jeszcze raz zwrci uwag na dane zawarte
w tabeli numer 4. Widzimy w niej, e nawet dla intensywnego wzrostu niemowlcia w pierwszym okresie ycia
przyroda stworzya mleko o niskiej zawartoci biaka w pokarmie kobiecym. Gwnym skadnikiem biaka mleka krowiego jest kazeina. Kazeina jest trawiona za pomoc enzymu zwanego renin, ktry jest wytwarzany w odku cielcia. W odku kadego innego gatunku ssakw jest rwnie obecna renina, tylko inna: odpowiednia dla mleka danego gatunku. Natomiast w odku dziecka taki enzym
jak renina nie jest wytwarzany, poniewa niemowl otrzymuje wraz z pokarmem matki bakterie, zdolne do trawienia
biaka mleka. Ponadto skadniki biaka krowiego mleka, takie jak albumina i globulina, znacznie rni si od ludzkich i nie mog by prawidowo strawione i wykorzystane
w organizmie.
Oczywistym jest wic, e gdy cielak przestaje pi
mleko matki, renina przestaje wytwarza si w jego odku.
Jeeli postanowimy wznowi karmienie go mlekiem, cielak
zachoruje i prawdopodobnie umrze. Czowiek take nie jest
w stanie trawi kazeiny (specyficznego biaka o strukturze
innej dla kadego okrelonego gatunku). W zwizku z tym,
e organizm nie jest w stanie strawi biaka kazeiny, moe
ono zosta wchonite do krwiobiegu, co nieuchronnie wywoa alergi na obce biako. Myl, e wielu rodzicw zna to
z autopsji. Zdolno wchaniania biaka w caoci zachowuj
take niektrzy doroli. Prowadzi to nie tylko do rnego rodzaju reakcji alergicznych, ale i do choroby autoimmunologicznej ze wzgldu na obce, ale podobne biako we krwi. Jest
to pierwszy krok do choroby zwanej cukrzyc.
Aby strawi biako z mleka, organizm musi wytwarza ogromn ilo kwasu, co prowadzi do uszkodzenia ne139

rek. Ju dawno udowodniono zwizek pomidzy kamic

nerkow a piciem mleka. Moecie sami odnale mnstwo
publikacji na ten temat w czasopismach medycznych.
Teraz opowiem nieco o tuszczu, ktry znajduje si
w mleku. Zaznacz od razu, e s to tuszcze utlenione. Natura zaopatrzya proces karmienia piersi w mechanizm
pozwalajcy na zachowanie sterylnoci: to znaczy, e mleko
z piersi niemowl wsysa bez kontaktu z tlenem. Krowie
mleko jest wielokrotnie przelewane, co prowadzi do utlenienia jego komponentw. Utleniony cholesterol jest o wiele bardziej niebezpieczny ni nieutleniony. Procentowa zawarto tuszczu w mleku jest podawana bdnie. Gdy patrzymy na opakowanie, na ktrym jest podana cyfra 2%, to
mylimy, e tyle tuszczu jest zawarte w danym opakowaniu mleka. Jednak nie oznacza to, e zawiera tylko 2%
tuszczu, lecz jest to stosunek tuszczu do wody zawartej
w mleku. Poniewa woda natychmiast si wchania, w suchej masie z mleka pozostaje 20% tuszczu. Jeeli prawidowo poda t warto, to prawdziwa zawarto tuszczu w
danym mleku bdzie wysza. To znacznie zmienia dietetyczno produktu. Nie mwic ju o serze i twarogu,
w ktrych zawarto tuszczu moe przewysza 50%, poniewa zawieraj one znacznie mniej wody. Dla ludzi ze
skonnoci do tycia spoywanie mleka zawsze prowadzi
do otyoci.

140

32. Wap korzy czy szkoda?

Dla wyjanienia, czy wysoka zawarto wapnia w
mleku jest szkodliwa czy zdrowa posu si normami.
W byym Zwizku Radzieckim przyjto takie oto normy
prawidowej dziennej dawki wapnia na dob:
Kobiety
do 50 r. .

Kobiety
po 50 r. .

Mczyni
do 65 r. .

Mczyni
po 65 r. .

800 mg

1200 mg

800 mg

1200 mg

Skd pochodz takie normy? Oczywicie z bada

iloci spoywanego mleka przecitnego wczesnego czowieka, ktry odywia si tradycyjnie. Nie ma w tych normach niczego wsplnego z rzeczywistym zapotrzebowaniem czowieka na wap. Przecitny Amerykanin spoywa
okoo 1400 mg wapnia na dob. W Japonii dzienna norma
spoycia wapnia wynosi 300 miligramw.
Pomylmy o tym rozsdnie. Organizm czowieka
zawiera 10% wapnia, jeeli nie liczy wapnia w kociach.
Wmawiaj nam, e te 10% to normalna dawka wapnia na
dob. Po co? Przecie organizm nie traci caego wapnia
w cigu 10 dni. S osoby, ktre przechodz godwk o
destylowanej wodzie z atwoci przeywaj nawet 30
dni bez dostarczenia do organizmu wapnia. Najprawdopodobniej istnieje mechanizm, dziki ktremu organizm nie
wydala wapnia, jeeli istnieje na niego zapotrzebowanie.
Deficyt wapnia (lub kadego innego mikroelementu) w
organizmie nie jest spowodowany jego brakiem w
poywieniu, tylko naruszeniem mechanizmu utrzymywania
go na waciwym poziomie.
Zastanwmy si nad przyczyn zogw kamieni i
blaszek w organizmie. Od razu przypominamy sobie sowa,
z ktrymi jestemy ju osuchani: cholesterol i sole. Jednak
141

z jakiego powodu nikt nie wspomina, e i w zogach cholesterolowych (arteroskleroza) i w kamieniach nerkowych, kamieniach w woreczku ciowym, chorobach niewydolnoci
trzustki wszdzie s obecne zogi wapnia. Wikszo soli
takich pierwiastkw jak magnez, potas i sd jest rozpuszczalna w wodzie i s one bez trudu wydalane z organizmu
przez nerki ale nie wap. Osiada on w nerkach martwym
odogiem i jest przyczyn nieprzyjemnej diagnozy: kamica
nerkowa. Taka jest waciwo tego pierwiastka.
Organizm reaguje na nadmiern ilo wapnia
w sposb jednoznaczny: uniemoliwia jego wchanianie.
Caa zawarto wapnia, ktr dostarczamy z produktami
mlecznymi jest wydalana z organizmu poprzez drogi moczowe i z kaem. Natomiast biako mleka pozostawia w organizmie odczyn kwany i musi on by zrwnowaony
wapniem pobieranym z koci. Paradoksalne, lecz jest to
fakt. Im wicej ludzie tradycyjnie odywiajcy si spoywaj mleka, sera, twarogu, tym wicej trac wapnia z koci.
Wybitny akademik Druzyak napisa ksik Jak
przeduy ulotne ycie. Jest powicona badaniom nad fenomenem dugowiecznoci czowieka i szkodliwym wpywie
nadmiernego spoycia wapnia na dugowieczno. Druzyak
udowadnia, e nadmierna ilo wapnia w wodzie i mleku
oraz zalecenia lekarzy, by spoywa dodatkowe iloci wapnia, prowadzi do wielu powanych schorze i przedwczesnego starzenia si organizmu. Te rejony, ktre bada Druzyak pod wzgldem dugowiecznoci ludzi, wykazyway nisk zawarto wapnia w wodzie pitnej przy braku tradycji
spoywania mleka i przetworw mlecznych.
Wap, ktry dostarczamy do organizmu spoywajc mleko
i jego przetwory, niezalenie od typu zwizkw wapnia, tworzy,
oprcz fosforanu i wglanu, rwnie szczawian wapnia, ktry jest
podstawowym budulcem kamieni nerkowych.
W przypadku, gdy podgrzewamy krowie mleko, zachodz
142

w nim rozmaite procesy chemiczne i niekorzystne zmiany skadu

chemicznego, tworzy si wwczas fosforan wapnia, ktrego
przedtem w mleku nie byo, o odczynie zasadowym. Z tego wanie
powodu tworz si zoa w rnych czciach ciaa, a wikszo
z nich gromadzi si w nerkach i trzustce
Czsto si zdarza, e rozcieczamy krowie mleko wod,
gdy np. gotujemy kasz, ale gotujemy nie na samym mleku, a dodajemy do niego jeszcze wody. Take w tym przypadku wap zawarty w wodzie zmienia si na fosforan wapnia, powodujc szkody
w naszym organizmie i organizmach naszych dzieci.
Musz jeszcze wspomnie o specyficznych wasnociach
koziego mleka. Zawiera oprcz chlorku wapnia due iloci fosforanu wapnia. W wyniku tego, mleko kozie aktywnie sprzyja powstaniu zakrzepicy oraz osadzania si soli wapnia w stawach. Z tego
powodu kozie mleko jest znacznie gorsze dla czowieka ni nawet
krowie. Ten, kto trzyma kozy, pijc ich mleko naraa si na miertelne niebezpieczestwo.
W niedalekiej jeszcze przeszoci Finlandia bya krajem,
w ktrym produkowano i spoywano najwicej na wiecie mleka.
Bya te na pierwszym miejscu w statystykach zachorowalnoci na
choroby ukadu krenia. W chwili obecnej Finlandia znacznie
zmniejszya ilo produkowania i spoywania mleka, co przyczynio si do zmniejszenia zachorowa na choroby ukadu krenia.
Osobicie posiadam list podzikowanie od wczesnego prezydenta Finlandii Kekkonena, za podjt przeze mnie prac badawcz
nad wpywem nadmiernego spoycia wapnia przez czowieka.
Z tego wszystkiego moemy wnioskowa, e nadmierna ilo wapnia w produktach mlecznych nie jest zdrowa i raczej dostarcza szkd naszemu organizmowi. Oczywicie due znaczenie ma to, w jakich zwizkach chemicznych jest obecny wap w rnorakich produktach ywieniowych, ale z powyszych publikacji wyranie widzimy, e
mleko i produkty mleczne musimy raz na zawsze wykreli
z naszego jadospisu, jeeli chcemy uywa swojego ciaa
jako wiadomi uytkownicy.
143

33. Mleko przemysowe

Rozwaamy podstawowe czynniki wpywu skadu
chemicznego mleka na nasz organizm. Rozpatrzmy teraz
proces przemysowej termicznej obrbki mleka, a mianowicie: pasteryzacj. Pasteryzacja jest procesem podgrzewania
mleka do temperatury, ktra zapewnia zabicie niektrych
bakterii. Gdy przez duszy czas przechowujemy przemysowe mleko, to widzimy, e nie kwanieje ono, tylko jeczeje. Dlaczego? Dlatego, e pasteryzowane mleko nie zawiera
ju bakterii mlekowych, ktre sprzyjaj fermentacji mlekowej, niezbdnej do powstania kefiru. Bakterie gnilne wymagaj natomiast znacznie wyszych temperatur do zabicia
i pozostaj one w mleku, a z braku konkurencji szybko si
namnaaj i mleko po prostu gnije. Producenci dodaj do
mleka konserwantw, ktre maj zapewni duszy termin
przydatnoci mleka do spoycia poprzez zatrzymanie na jaki czas procesw gnilnych. My nie mamy wikszego wyboru. Musimy pochania albo gnilne bakterie wraz z produktami ich metabolizmu, albo konserwanty.
Wszystkie sfermentowane produkty mleczne, takie
jak: kefir, jogurt, twarg i ser niczym nie s lepsze od mleka.
Wzrasta w nich koncentracja wapnia, biaka i tuszczu. Im
wicej mleko przeszo procesw przerbki, tym wicej szkd
wyrzdziy w nim bakterie. Dr Walter White na swoich wykadach mwi, e najtwardszy ser nie zawiera adnych substancji odywczych, potrzebnych czowiekowi. Jest to po
prostu zestaw rnego rodzaju produktw metabolizmu
mikroorganizmw ich fekalia. W adnym wypadku taki
produkt nie powinien trafi do organizmu czowieka!
Tak wiele zych rzeczy napisano tu o mleku co w
takim razie mamy zrobi z powszechnym stereotypem, e
krowa na wsi karmi ca rodzin? Jest oczywiste, e jeeli
sprawa dotyczy ycia czy mierci, to musimy spoywa
144

wszystko, co mamy dostpne do spoycia. Mleko swojskiej

krowy nie zawiera takiej iloci szkodliwych substancji, jak
mleko przemysowe. O zawartoci szkodliwych substancji
w mleku moemy dowiedzie si z norm.
Oto lista dopuszczonych normami skadnikw
obcych w mleku:
Fekalia;
Bakterie;
Wirusy;
Antybiotyki, ktrymi leczono chore zwierzta;
Hormony, ktre dostaj zwierzta dla zwikszenia
laktacji;
Organiczne pestycydy, ktre s w spoywanej przez
zwierzta paszy nagromadzaj si w organizmie
krowy. Koncentracja pestycydw w misie jest 1000
razy wiksza od ich koncentracji w spoywanym
przez krowy pokarmie.
Szczerze radz kademu, kto posiada Internet, by
posucha wykadw doktora Waltera White'a, ktry przedstawia wyniki wasnych bada i bada uznanych naukowcw, a take badania autoryzowanych orodkw badawczych na ten temat. Wszyscy dochodz do takiego samego
wniosku spoywanie mleka i produktw mlecznych
prowadzi do powstawania takich schorze jak rak prostaty,
rak piersi, jajnika i jelita grubego, osteoporoza, otyo, osadzanie kamieni w rnych czciach ciaa, zama, zaparcia.
Pi mleko czy nie pi? Na to pytanie sami sobie
musimy teraz odpowiedzie!

34. Zapachy
Prosz podej do lusterka i obejrze wasny jzyk.
By moe zobaczycie na nim nieprzyjemny, ty lub biay
nalot, pknicia lub czerwone wrzody. S to wyniki dziaa145

nia systemu wydzielania organizmu, nie jest on bowiem w

stanie wydali wszystkiego poprzez specjalnie przeznaczone do tego organy, pcherz moczowy i jelito proste. Organizm stara si wydali toksyny wszystkimi dostpnymi ujciami: poprzez luzwki w jamie ustnej, nos, oczy, organy
pciowe i gruczoy potowe.
Gdy wracacie do domu rodkami lokomocji miejskiej, moecie poczu zapachy, wydzielane przez przedstawicieli naszej wspaniaej, ludzkiej cywilizacji. Organizm nie
jest w stanie usun poprzez organy wydzielania duej iloci gotowanych i syntetycznych produktw, a take produktw metabolizmu bakterii gnilnych, ktre si nimi ywi. Wydzielanie tych substancji odbywa si rwnie z potem i my musimy to wcha
Pierwszym objawem, ktry znika po przejciu na
adekwatne poywienie jest zapach potu. Moecie nosi
podkoszulek nawet przez kilka dni i nie bdzie adnego zapachu! Wosy take przetuszczaj si znacznie wolniej.
Drugim objawem, ktry znika jest nalot na jzyku i przykry
zapach z jamy ustnej. Z witarianami znacznie przyjemniej
jest obcowa. Wczeniej uwaaem, e to pasta do zbw,
lub choroba zbw s przyczynami zapachu z ust teraz
wiem, e to byy produkty dziaalnoci bakterii, ktre namnoyy si na resztkach pokarmu.
Chciabym take wspomnie o zapachach typowo
kobiecych. Wystarczajco wraliwe osoby odczuwaj zapach krwi menstrualnej. Gdy wchodzimy do biura, gdzie
pracuj kobiety, to wyranie czu, e ktra z kobiet ma
kobiece wito. Nawet zapachy wydzielin w zwyke dni
s czasami przykre z powodu drodycy, spowodowanej
nieodpowiednim odywianiem si.
Z dowiadcze wieo upieczonych witarian wynika, e wszystkie te zapachy znikaj w drugim, trzecim miesicu po przejciu na surowy, rolinny pokarm. I tylko
146

w trakcie okresowych czyszcze organizmu zapachy potu

i z ust znowu pojawiaj si na krtki czas, a wosy szybciej
si przetuszczaj.
Podchodz do lusterka, ogldam swj jzyk i sam
si zachwycam: mj jzyk sta si czyciutki, gadziutki,
rwniutki, jak u mojej creczki. Cud!
Tego i Wam wszystkim ycz.

35. Jedzenie na surowo a globalne ocieplenie

Czy to s powizane za sob pojcia? Czy np. odywianie si samymi morelami mogoby polepszy sytuacj
ekologiczn na naszej planecie?
Zgodnie z opiniami przedstawianymi w mediach,
najwiksze zanieczyszczenie rodowiska jest spowodowane
nadmiernym wydzielaniem ciepa do atmosfery. Ciepo
powstaje w wyniku dziaalnoci czowieka. Sprbujmy policzy, ile ciepa produkuje czowiek w wyniku wytwarzania i spoywania przetworzonej ywnoci.
Przygotowanie poywienia na kuchence gazowej
lub elektrycznej, podgrzewanie poywienia, przygotowanie
wody do zmywania naczy, produkcja napojw, ogrzewanie i oczyszczanie stod i chleww, sztuczne karmienie
oraz pow ryb, przechowywanie szybko psujcych si produktw w chodniach, produkcja lekw i przechowywanie
medykamentw, utrzymywanie szpitali i klinik wszystko to jest ciepem, bez ktrego czowiek moe sobie wietnie radzi i do tego wcale nie chorowa.
W moim domu uywamy wody do mycia owocw
oraz warzyw i cakiem niezatuszczonych naczy. Wyobramy sobie to na globaln skal: miliardy ludzi na caej
planecie codziennie kilka razy gotuje swoje poywienie na
gorcych kuchenkach gazowych lub elektrycznych. Miliony
fabryk smay codziennie chipsy w gorcym oleju, caodo147

bowo rozlewaj soki i coca-col, piek i gotuj surowiec na

kiebas i parwki. Lodwki z mroonym misem odbywaj podre w najodleglejsze zaktki wiata. Wszystko to
wymaga przeogromnej iloci energii i wydziela ogromn
ilo ciepa.
Chciabym rwnie powiedzie o hodowli zwierzt.
Ludzie! Miso spenio ju swoj rol. Faktycznie, w czasach
zlodowacenia, suszy lub innych zmian klimatu czowiek by
zmuszony polowa i spoywa miso. Wszystkim serdecznie gratuluj, ludzko przetrwaa! Moemy ju zaprzesta
spoywania misa. Polecam obejrzenie wspaniaego filmu
Dom, dostpnego do ogldania online w Internecie.
W samych Stanach Zjednoczonych na jednego czowieka przypada 8 sztuk byda. W Chinach liczba wi
przekracza miliard. Wyobracie sobie, jaka ilo wody jest
potrzebna do produkcji misa. Wod wydobywa si z coraz
gbszych pokadw; zakcany jest naturalny obieg wody
w przyrodzie podziemne rzeki zanikaj, znikaj rzeczki,
jeziora staj si coraz pytsze. Ogromne tereny wykorzystywane s pod uprawy soi i rnych zb na pasz. Ile hektarw lasu wycina si po to, aby mie pastwiska dla byda?
Jeeli zamienimy wartoci tych szkd na liczby to jestem
pewien, e znacznie przewysz one liczby szkd uytkowania samochodw na caej planecie.
Przytocz statystyki podane na stronie Vita:
90% zb z rnych krajw idzie na pokarm dla
zwierzt hodowlanych;
Od 60 do 80% warzyw jest pokarmem dla byda;
Dla otrzymania 1 kg woowiny wykorzystuje si 10
kg zb, dla 1 kg wieprzowiny 9,2 kg zb oraz
innych pokarmw, a dla 1 kilograma misa kurzego
ponad 3 kg ziarna;
Na kady 1 kg misa zuywamy 10 kg ziarna, reszta
jest przerabiana na nawz;
148

Ponad 60 miliardw zwierzt corocznie jest zabijane

po to, aby zaspokoi nasz potrzeb spoywania
misa;
Nawet do 90% wody pitnej na tej planecie jest uywane w gospodarstwach rolniczych;
Do podlewania pastwisk jest potrzebne 12 razy wicej wody ni do uprawy warzyw;
Dla produkcji kilograma pszenicy potrzeba 0,5 m3
wody, a dla produkcji kilograma misa 5 m3.
Odpady z produkcji misa, obornik, antybiotyki,
hormony, rodki chemiczne do garbowania skr, nawozy
i pestycydy do obrbki pl uprawnych s gwnym rdem zanieczyszczenia wd.
Po przejciu na surow, rolinn diet mogem spojrze szerzej na problem zanieczyszczenia rodowiska. Przedtem moja rodzina zjadaa kilka kilogramw misa i ryb
w cigu tygodnia, a jeszcze dochodziy konserwy i produkty
mleczne. Trudno sobie wyobrazi to niesamowite marnotrawienie na skal caej planety. To wszystko tylko po to, by dogodzi naszym kubeczkom smakowym, zupenie bez zastanowienia si nad zdrowiem swoim i naszej planety. W spoywaniu surowych produktw kryje si zwizek pomidzy
zdrowiem czowieka a ekologi rodowiska.
Innymi sowy: to krowy, winie, kury i krliki wypieraj nas z naszej planety. Nam nie przychodzi nawet do
gowy by zastanowi si, jak cen pacimy za utrzymanie
kur i wi. Wyobracie sobie, ile ton ekskrementw wyrzuca si do wd i gleby w Chinach, gdzie yje 1 miliard wi.
Jest to prawdziwa katastrofa ekologiczna! Czy zdarzao si
wam przebywa w pobliu duych chleww? W promieniu
100 metrw nie rosn adne drzewa, a oprcz wron nie zobaczycie ani jednego ptaka. Roj si natomiast i mno gryzce owady. W niektrych krajach obornik wywozi si jak
najdalej od terenw zamieszkaych, ale nasza planeta ma

149

okrelone wymiary. Akademik A. N. Nesmejanow (18991980), najwikszy radziecki profesor chemii organicznej,
przeprowadzi jedno proste obliczenie:
4 miliardy ludzi, powierzchnia terenu nieurodzajnego: 15
miliardw hektarw. 90% powierzchni nieurodzajnej to ld,
skaliste gry, pustynie i bagna. Pozostaje 1,5 miliarda hektarw
przydatnej do rolnictwa gleby, wychodzi dla kadego 0,4 ha, czyli
40 arw na osob. Dzi mamy ju 7 miliardw osb na naszej
planecie, co oznacza, e na kadego przypada 20 arw ziemi uprawnej. Jest to zupenie wystarczajca ilo. Hodowla byda daje
z takiej samej powierzchni uprawnej 10 razy mniej poywienia
ni uprawa warzyw na tej samej jednostce ziemi. Odywianie si
rolinnym pokarmem w tym przypadku jest bardziej pragmatyczne. Nie mwi ju o zdrowiu, tylko o przetrwaniu.
Nawet naukowcy, ktrzy usiuj polepszy poywienie, mwi, e naley zastpi trzystopniow drog
poywienia (rolina zwierz czowiek) dwustopniow (rolina czowiek). Wynika to z ksiki Wszystko o
ywnoci z punktu widzenia chemika I. M. Skurikhina i A. P.
Nieczaewa. Wywnioskowaem z tej ksiki, e zadaniem
owych naukowcw jest uczyni poywienie bardziej atrakcyjnym i przeduy jego termin przydatnoci do spoycia.
Troska o zdrowie czowieka nie wchodzi w ich kompetencje maj oni inne zadania. Kto w takim razie zatroszczy
si o nasze zdrowie? Susznie: sami si zatroszczymy.
Czy jestemy w stanie cokolwiek zrobi? Wydawaoby si, e s od tego politycy i to oni powinni zaj si
tym problemem. Ot nie, moi szanowni mieszkacy
planety Ziemia! Nie bd jad misa, gdy nikt nie bdzie zabija
zwierzt, mwi misoerca. Nie bd zabija zwierzt, jeeli
nikt nie bdzie jad misa, mwi rzenik.
Tylko wtedy, gdy kady z nas zrezygnuje z misnego pokarmu, bdziemy mogli przywrci ekologiczn rwnowag na naszej planecie. Wszystko zaley tylko od nas.

150

36. Moje marzenie. Przemwienie prezydenta

Moi drodzy rodacy! Wzrost zachorowalnoci i pogarszajcy si stan zdrowia obywateli zmusi mnie, bym
powanie zastanowi si nad rozwizaniem tego problemu.
Wysiki naukowcw, chemikw i biochemikw, tworzcych sztuczne dodatki, barwniki i konserwanty miay na
celu polepszenie produktw spoywczych i zwikszenie
ich trwaoci. Nie byo jednak ich celem zachowanie waszego zdrowia. Ich celem byo polepszenie wygldu poywienia oraz wyduenie terminu przydatnoci produktw do
spoycia. S to cele przemysowo-handlowe i nie maj nic
wsplnego z trosk o zdrowie obywateli. Biznes robi wielkie pienidze, a nauka obsuguje biznes. Takie s realia naszych czasw. Wadza istnieje po to, eby nie dopuci do
zaniedbania najwaniejszego podmiotu naszego kraju: czowieka i jego zdrowia.
Zwikszajca si ilo sprzedawanych lekw oraz
cigy wzrost zapotrzebowania na usugi medyczne zmusza nas by zastanowi si: czy mamy dokona wyboru?
Czy pogbia ogln ignorancj i niewiedz o prawidowym stosunku do zdrowia obywateli, czy te podj radykalne kroki dla zmiany zaistniaej sytuacji? Wszystkie badania licznych placwek medycznych, dietetykw i alergologw wskazuj na to, e gwn przyczyn chorb jest
nieadekwatne odywianie si. Organizm ludzki pod kadym wzgldem zosta stworzony do spoywania surowego, rolinnego pokarmu. Jest to naukowo udowodniony
fakt, ktry rzd powinien wyznaczy jako wskazwk do
dziaania. Warto odywcza produktw rolinnych w niczym nie ustpuje wartociom odywczym produktw
odzwierzcych, a ich nieszkodliwo w oddziaywaniu na
ludzki organizm wskazuje na potrzeb spoywania ich
w sposb preferencyjny.
151

Najbardziej naraon na degradacj zdrowotn,

spowodowan niewaciwym odywianiem czci spoeczestwa s nasze dzieci. S one zmuszone odywia si
tak samo, jak ich rodzice, tak, jak wskazuje og spoeczestwa. Jako poywienia nie jest obecnie taka sama jak
40-50 lat temu. Statystyki wskazuj na przeraajcy wzrost
zachorowalnoci dzieci na choroby nowotworowe, choroby serca i uczulenia! Naley natychmiast zmieni zaistnia sytuacj. Od 1 stycznia 2015 roku w szkoach i innych
placwkach wychowawczych jadospisy winny by radykalnie zmienione. Surowe, rolinne poywienie powinno
stanowi nie mniej ni 60% oglnej iloci poywienia.
Miso i nabia powinno si zastpi orzechami, nasionami
oraz warzywami.
Od 1 stycznia 2015 roku naley zaprzesta wykonywania jakichkolwiek bada w celu wystawiania certyfikatw dla ywnoci termicznie zniszczonej, poniewa s one
uznane za szkodliwe dla zdrowia informacja o tym powinna by wyranie oznaczona na opakowaniu. Kady reklamowany, przetworzony produkt spoywczy winien by
oznaczony jako szkodliwy dla zdrowia. Na kadym opakowaniu czekolady, chipsw, kawy etc. powinno by oznakowanie o jego szkodliwoci, tak jak na produktach alkoholowych oraz tytoniowych. Od 1 stycznia 2015 Gabinet Ministrw wprowadza 20% podatku akcyzowego od wszystkich
przetworzonych produktw spoywczych. Naley rwnie
zwikszy akcyz na wyroby tytoniowe i alkoholowe.
Wszystkie produkty, ktre szkodz zdrowiu powinny
mie ograniczon dostpno.
W zwizku z tym, od 1 stycznia 2015 wszystkie
firmy, ktre produkuj organiczne, surowe poywienie
rolinne oraz przechowalnie wieej, rolinnej ywnoci s
zwolnione z podatku dochodowego do roku 2025.
Taka strategia pozwoli na to, aby spoeczestwo
152

naszego kraju w jak najkrtszym czasie powrcio do

doskonaego zdrowia. Ewenementem na skal wiatow
bdzie, gdy staniemy na czele listy pod wzgldem dugoci
ycia obywateli.
Ministerstwo Zdrowia oraz Edukacji w trybie pilnym powinno rozpocz dziaania, majce na celu podwyszenie wiedzy i kwalifikacji lekarzy oraz nauczycieli o prawidowym dziaaniu systemu trawiennego i waciwym
odywianiu si czowieka. Adekwatne odywianie powinno sta si takim samym rutynowym elementem higieny
jak mycie rk przed jedzeniem.
Przed podjciem tej wanej decyzji sprawdziem
osobicie, na sobie, zbawienny wpyw adekwatnego odywiania na mj organizm i miaem moliwo zaobserwowania zachodzcych pozytywnych zmian w zdrowiu moich bliskich oraz mojego zespou. Zaskoczya nas przystpno i efektywno tego sposobu odywiania si. Jest to niewtpliwie odywianie majce kolosaln przyszo.
Wszyscy, ktrzy nie akceptuj, z jakichkolwiek
przyczyn, tak radykalnej zmiany, mog oczywicie nadal
odywia si gotowanym poywieniem. W naszym pastwie mamy swobod wyboru i kady obywatel sam ma
prawo decydowa, czym ma si odywia, lecz we wszystkich jednostkach pastwowych jadospisy bd zmienione
na takie, ktre bd suy zdrowiu obywateli.
Spoywajcie jak najwiksz ilo wieych owocw
i warzyw! ycz wszystkim zdrowia.

37. Idealne odywianie si w dziecicych

placwkach edukacyjnych
Marz, aby w szkoach i przedszkolach nie byo specjalnych przerw na niadania i obiady. Po prostu w wyznaczonym miejscu bd stay misy z winogronami, jabkami,
153

pomaraczami, marchewk, orzechami, pestkami Dzieci

bd podchodzi do poywienia wtedy, gdy poczuj tak
ch w przerwach pomidzy zabaw i zjada tyle, ile bd
chciay. Wychowawcy bd siedzie z nimi i chrupic sodk
marchewk opowiada im bd przerne ciekawe historie.

38. Szczepienia. Skd si wziy? Co z tym

pocz?
Piszc o dzieciach nie mog omin tak wanej sprawy, jak szczepienia. W obecnej chwili mamy taki ogrom informacji na ten temat, e wydawaoby si, i nie mog czegokolwiek doda. Nie jednak potrafi zignorowa tego tematu. Musimy zastanowi si, jak dotrze z prawd na ten
temat do ludzi, lekarzy, urzdnikw. Co moemy zrobi,
aby nasze dzieci nie cierpiay z powodu chorb, wywoanych nieprzemylan ingerencj w ich ciaa?
Po pierwsze, musimy wzi odpowiedzialno za
zdrowie swoich dzieci we wasne rce. Zamiast powierza
ich zdrowie i ycie lekarzom i urzdnikom, naley zainteresowa si ubocznymi dziaaniami wszystkich preparatw
podawanych dzieciom, konsultowa si z innymi rodzicami, szuka informacji o alternatywnych sposobach leczenia
i zapobiegania chorobom. Leczenie za pomoc preparatw
zwanych lekami jest zawsze leczeniem objaww, a nie
przyczyny powstania choroby.
Jeeli posiadacie wiedz o tym, jak uchroni swoje
dziecko przed szczepieniami i przed barbarzystwem lekarzy, to opowiedzcie o tym innym rodzicom, gdy wikszo rodzicw nie posiada ani wiedzy, ani wiadomoci tego, jak bardzo szkodliwe s szczepienia. Dotyczy to te
wspczesnych metod leczenia. Ludzie zazwyczaj wierz,
e rzd i Ministerstwo Zdrowia dbaj o ich zdrowie i e nie
mog i nie robi czegokolwiek, co byoby sprzeczne ze
154

zdrowym rozsdkiem. Tak niestety nie jest std moja

propozycja o koniecznoci uwiadamiania w tym temacie.
Gorco polecam wszystkim przeczytanie ksiki G.
P. Czerwonskoja Szczepienia, mity i realno. Nie czytaem w
swoim yciu tak przeraajcych informacji o naszej medycynie. Szczepionki do szczepienia dzieci nie byy testowane
nawet na zwierztach. Lekarze z klinik, w ktrych przeprowadzono samodzielne badania pisali:
() badania byy przeprowadzone wycznie na ciarnych zwierztach oraz na zwierztach w wieku niemowlcym
w takiej kolejnoci, jak wskazuj ksieczki szczepie: szczepionka przeciwko grulicy, szczepionka DTP i inne. O zatrwaajcych wynikach bada wielokrotnie, ustnie i na pimie informowalimy pracownikw Ministerstwa Zdrowia; wielokrotnie pisalimy podania do prezydenta Akademii Nauk Medycznych ZSSR,
dyrektorw odpowiednich instytucji Pisalimy raporty do orodkw naukowo-badawczych. Niestety, wszystkie nasze prby
i chci przekazania naszych obaw kierownikom Suby Zdrowia
i kuratorom immunoprofilaktyki nie uday si.
Wyniki bada naszych niezalenych placwek maj
ogromne znaczenie dlatego, e przed wprowadzeniem
szczepionek przeciwko grulicy, DTP i innych nie byy
przeprowadzone adne testy na zwierztach w wieku niemowlcym w takiej kolejnoci, jak proponuje w naszym
kraju kalendarz szczepie.
Oprcz tego, wyej wymienione szczepionki zawieraj formaldehyd i tiomerosal: dwa trujce konserwanty,
ktre dodaje si do szczepionek w celu zmniejszenia ryzyka
braku higieny w czasie produkcji lekw i w trakcie szczepienia. Jak nazwa fakt wstrzykiwania tych trucizn bezporednio do krwi niemowlt?
Uboczne skutki dziaania formaldehydu: obrzk naczyniowy, pokrzywka, astmatyczne zapalenie oskrzeli, astma oskrzelowa, alergiczny nieyt odka, holetsistoangio-

155

holity, zapalenie jelita grubego, zmiany skry w postaci liszaju, rumie, pkanie, uszczenie si skry etc. Uboczne
skutki dziaania tiomerosalu: poraenie orodkowego i obwodowego ukadu nerwowego i nerek, zmiana aktywnoci
enzymw frakcji mikrosomalnej, zaburzenia funkcji wtroby i serca, alergie.
Bezsensowne jest udowodnianie szkodliwoci dziaania soli rtci na organizmy niemowlt, albowiem wszyscy
doskonale wiemy, jakie szkody mog wyrzdzi te preparaty nawet dorosej osobie. Przypominam take, e sole
rtci s nawet bardziej szkodliwe ni sama rt.
Nawet mikroskopijne iloci rtci w powietrzu, wodzie i poywieniu uwaane s za miertelnie niebezpieczne a o ich szkodliwoci w szczepionkach cisza! To znaczy, e nasi urzdnicy od medycyny uwaaj rt w szczepionkach za nieszkodliw dla naszych dzieci i wprowadzanie trucizny bezporednio do krwi naszych dzieci uwaaj
za bezpieczny zabieg.
Pozostawmy jednak na chwil emocje i sprbujmy
zrozumie, czym s szczepionki, po co zostay wymylone i
czy ich potrzebujemy.
Do ciaa czowieka patogen moe trafi na rne
sposoby: poprzez skr przy bezporednim kontakcie,
przez puca z powietrza i poprzez jelita wraz z poywieniem. W kadym z tych trzech przypadkw patogen napotka gwatown reakcj obronn ze strony naszego organizmu. Na skrze pojawi si ropie, w pucach i innych czciach ukadu oddychania utworzy si luz, pojawi si katar
i kaszel, odek zareaguje wymiotami, jelita oczyszcz si
za pomoc rozwolnienia, a przeciwciaa zaczn si natychmiast wytwarza. W warunkach naturalnych patogen nigdy nie trafia bezporednio do krwi. Przyroda nie przewidziaa takiej sytuacji!

156

Nawet wtedy, gdy to jest uzasadnione i lekarze nalegaj na konieczno wykonania szczepienia, mamy prawo
wiedzie, jakie skutki uboczne moe wywoa dana szczepionka, o statystykach dziaania danego preparatu i o niebezpieczestwie, jakie nios obce ciaa, ktre dostan si do
krwi naszych dzieci. Bagam, chrocie swoje dzieci przed
nieuzasadnionymi szczepieniami i przekazujcie informacje
o tym innym rodzicom. System immunologiczny czowieka
jest naprawd bardzo mocny. Organizm jest sobie w stanie
sam ze wszystkim poradzi.
W czasie, gdy pisaem ten rozdzia, otrzymaem bardzo smutn wiadomo. W Doniecku zmara kolejnych
dwoje dzieci z powodu powika po zastosowaniu szczepionki przeciwko bonicy. Pomylmy, czy warto powierza
ycie i zdrowie naszych dzieci ludziom w biaych
fartuchach

39. Jaka jest przyczyna chorb?

Kiedy interesowaem si stosowaniem godwki,
jako e jest to zadziwiajco prosty i skuteczny sposb
oczyszczenia organizmu. Jestem pewien, e ten sposb
oczyszczenia jest najszybszy. Dlatego te, jeli kto chce jak
najszybciej pozby si toksyn z organizmu i potrafi wytrzyma jaki czas bez jedzenia, to nie znajdzie lepszego sposobu. Takim odwanym i zdecydowanym ludziom polecam
ksik profesora Stolesznikowa Jak powrci do ycia. Po
przeczytaniu tej ksiki wycignem dwa wane wnioski:
Toksyny nie s wydalane z organizmu wtedy, gdy
czowiek spoywa gotowane potrawy.
Usunicie kadego schorzenia naley rozpocz
zawsze od oczyszczenia organizmu z toksyn.
W ksice znalazem link do strony internetowej, zawierajcej prac doktora Johna H. Tildena, Toxemia explain157

ed, w ktrej jest wyjanione waciwie wszystko o toksemii.

Przeczytaem t ksik niemal jednym tchem, prawie poerajc j. Jak za pomoc skinienia magiczn rdk,
wszystkie niezwizane ze sob fakty o polepszeniu samopoczucia po przejciu na surowe, rolinne poywienie zoyy si w jedn spjn teori, zgodnie z ktr nie ma sensu
szukanie objaww powstania raka czy anemii, poniewa
ju wczeniej wystpiy inne stany objawowe. Na przykad
wrzody odka, ktre byy wywoane zapaleniem bony
luzowej odka, najpierw objawiay si jako zgaga, nudnoci etc. Ot leczenie naley zaczyna zrozumieniem
pierwotnej przyczyny, od ktrej zaczy si wszystkie kolejne objawy. Jeeli lekarze zalecz wrzd lub wytn guz, to
nie usun tym przyczyny powstania kadego z tych schorze, a wszystkie choroby powrc po jakim czasie.
Z caego ogromu chorb, z ktrych kada ma wasne objawy, lekarze lecz nas na podstawie ich symptomw.
Jest tylko jedna przyczyna powstawania chorb, a poniewa wszyscy jestemy wyjtkowi i rni, kady czowiek
reaguje na toksemi w inny sposb. Niektrzy bd cierpie
z powodu chorb ukadu krenia, u innych ucierpi nerki
lub wtroba, ale pocztkowa przyczyna powstawania chorb u kadego jest taka sama. Jest to nadmierna ilo dostarczanych do organizmu toksyn, ktre zanieczyszczaj rodowisko wewntrzne organizmu. Produkty nieprzerywanej
walki z toksynami odkadaj si w tkankach. Sposobem, by
przerwa dostarczanie toksyn do organizmu jest przejcie
na cakowicie surowe, rolinne poywienie.
Wanie dlatego we wszystkich ksikach o stosowaniu leczniczej godwki zaleca si, by po wyjciu z godu, najpierw pi niepasteryzowane soki, a potem przez
pierwszy okres odywia si surowymi owocami i warzywami. Surowy, rolinny pokarm nie blokuje oczyszczania
si organizmu z toksyn, wydalonych z tkanek do krwi.
158

Przejcie na surowy, rolinny pokarm jest konsekwentnym

szlakiem oczyszczania ciaa i niegromadzenia w organizmie toksyn.
Stolesznikow w swoich ksikach zaznacza, e czowiek, ktry przekroczy 40 lat, potrzebuje nie jednorazowej
godwki, a wielokrotnie powtarzajcych si okresw bez
poywienia. Myl, e na surowej, rolinnej diecie organizm nie oczyszcza si tak szybko i intensywnie, ale stosowanie takiej diety daje stay, nieprzerywalny efekt oczyszczenia. Aby odpowiedzie na pytanie, co decyduje o zdrowiu czowieka, naley uwzgldni rwnie to, z czego skada si czowiek. Wszyscy nie raz syszelimy, e czowiek w
70% skada si z wody, a bardziej precyzyjnie: z pynu, lub,
jeszcze bardziej precyzyjnie z wielu rnych pynw,
znajdujcych si w odrbnych systemach, porozdzielanych
ciankami bon. Jdra komrkowe, komrki, narzdy, naczynia krwionone, wszystkie ukady oddzielone ciankami, zwanymi bonami. Mamy wic dwa rodzaje materii:
pyny i bony. Pyny w naszym ciele s elektrolitami, a
bony tuszczami (lipidami). Kade pogorszenie si stanu zdrowia zaczyna si od zmiany skadu i waciwoci
elektrolitw. Przez bardzo dugi czas dostarczalimy do naszego organizmu rne rodzaje substancji, ktre zakcaj
naturalne waciwoci pynw.
Sprbujcie do samochodowego akumulatora zamiast
destylowanej wody nala jakiego innego pynu. Gwatownie spadnie ywotno akumulatora do minimum, a by
moe od razu przestanie on dziaa. Tak samo wszystkie trafiajce do naszego ciaa zwizki chemiczne zmieniaj waciwoci pynw. Jakie wic s podstawowe waciwoci ludzkich pynw, ludzkiego elektrolitu? Powinny zawiera
wszystkie niezbdne skadniki dla podtrzymywania prawidowego krenia materii w komrce. Tym, ktrzy chcieliby
zgbi swoj wiedz na ten temat, polecam ksik Belouso159

wa-abotinskogo. Tym, ktrzy nie chc jej zgbia, wystarczy zrozumienie, e bicie serca, cinienie krwi, ttno, zmiany
temperatury ciaa, dobowe zmiany rwnowagi kwasowo-zasadowej s wyznaczane przez prawidowe krenie materii
w komrce w sposb oscylacyjny.
Wtedy, gdy pyn zawiera du ilo obcych czsteczek, lub brak mu tych waciwych, ktre sprzyjaj oscylacji, czowiek zaczyna le si czu, po czym nastpuj zmiany waciwoci bon. Bony s niczym innym jak tuszczowymi otoczkami, podobnymi do baniek mydlanych lub
plam tuszczu na wodzie. Maj one rn struktur i skad
s to tuszcze z niewielk iloci biaka. Bony s przepuszczalne, dziki czemu moe si przez nie odbywa wymiana skadnikw odywczych i wydalanie produktw
metabolizmu. Zmiana skadu pynw powoduje, e bony
mog stawa si bardziej przepuszczalne, lub odwrotnie:
staj si bardzo szczelne i przestaj by przepuszczalne.
Wywouje to szereg zmian patologicznych, ktre wspczesna medycyna nazywa schorzeniami. Taka sama zmiana
skadu pynw moe wywoa u rnych osb inne schorzenia wszystko zaley od indywidualnych predyspozycji czowieka. Obecnie istnieje ponad 20 000 nazw chorb.
Kady z lekarzy moe rozpozna inne schorzenie u tego samego pacjenta wtedy chory zaczyna si leczy zgodnie
z zaleceniami danego lekarza i dodaje do swoich zanieczyszczonych pynw rne trucizny w postaci syntetycznych, chemicznych zwizkw.
Co nam daje surowe poywienie? Przede wszystkim
odbudowuje naturalny skad elektrolitw. W bardzo krtkim okresie obce czsteczki zostaj wydalone z pynw
i w wyniku tego uzyskujemy naturalny elektrolit w naszym
organizmie. Ale! Tu musz zaznaczy wielkie ale. Wszystko jest zalene od tego, w jakim stanie byy wasze bony.
Jeeli bony byy przepuszczalne ponad norm, aktywny
160

elektrolit moe niekorzystnie wpyn na nie i wszystkie

zatajone choroby zaczn si ujawnia. Jeeli za wasze bony byy uszczelnione i niewiele przepuszczay, moe si
wydawa, e nic szczeglnego si nie dzieje, a wy niepotrzebnie mczycie si ograniczajc picie kawy, alkoholu i jedzenia ostrych potraw.
Oczywistym jest, e naley rozumie to, jakie procesy zachodz w naszym ciele, po to, aby przyj t czy inn
metod uzdrawiania i oczyszczania. Na szczcie s ju
specjalici, ktrzy potrafi zbada i oceni wyej wymienione procesy w danym organizmie. Wybitny lekarz Emmanuel Revichi, ktry doy wieku 101 lat, jest autorem takiej
wanie metody diagnozowania.
Modzi ludzie zwykle z atwoci przechodz na witarianizm; ludzie w starszym wieku zazwyczaj maj z tym
wikszy problem.

40. Karmienie piersi

Nie jestem w stanie omin tego tematu, poniewa
w moim otoczeniu s rodziny, w ktrych nie karmi si dzieci piersi lub odstawia si od karmienia bez uzasadnienia
w bardzo wczesnym wieku. Do tej pory moemy spotka
lekarzy, ktrzy zalecaj zastpienie karmienia piersi bardziej odywczym mlekiem zastpczym. Moim zdaniem
jest to zbrodnia. Wspominam lata 90., kiedy do sprzeday
weszy puszki suchego pokarmu dla niemowlt, a spuchnite zaczerwienione twarzyczki dzieci wyranie wskazyway na ich korzy.
Obecnie, kiedy zapoznaem si z wynikami bada
wiatowej Organizacji Zdrowia, a take World Health Assembly i wynikami bada naukowych placwek badawczych, mog z pewnoci stwierdzi: mleko matki nie moe
by zastpione niczym! Krowie mleko moe natomiast spo161

wodowa nieodwracalne szkody. Przytocz tu cytat z zalece wiatowej Organizacji Zdrowia:

Niektrzy lekarze uwaaj, e wikszo kobiet nie jest
w stanie karmi dzieci piersi i dlatego zniechcaj mode matki
do karmienia piersi. W zamian promuj przemysowe mieszanki
z krowiego mleka modyfikowanego. Lekarze potrzebuj specjalistycznego szkolenia, aby uzyska wiedz, ktra pomoe im utrzyma karmice matki w przekonaniu, e ani utrata wagi, ani anemia, ani inne dolegliwoci matki nie s przeszkod w karmieniu
niemowlcia piersi. Niemniej jednak, karmice matki take powinny uzyska wiedz o tym, jak prawidowo powinny si odywia w czasie karmienia piersi, aby by cakowicie zdrow fizycznie i psychicznie, z dobrym samopoczuciem. Wszystkie kobiety pragnce mie dzieci powinny wiedzie, jak wane jest prawidowe odywianie si dieta winna zawiera du ilo wieych
owocw i warzyw (wicej, ni 400 gramw dziennie).
Podjcie decyzji o karmieniu piersi przez matki jest
mocno uzalenione od opinii lekarzy opiekujcych si kobiet tu po porodzie. Powinny one otrzyma stae wsparcie w
tym zakresie, poparcie i doradztwo w tym, jak prawidowo
karmi piersi, zachca do takiego karmienia take po
ukoczeniu przez dziecko pierwszego roku ycia, co jest zalecane przez WHO. Posiadamy dowody, ktre jednoznacznie wskazuj na to, e sprzeczne ze sob s rady, ktrych
udzielaj modym matkom lekarze, doprowadzaj do zbyt
wczesnego zaprzestawania karmienia niemowlcia piersi.
Krowie mleko bardzo si rni od kobiecego jakoci i iloci skadnikw odywczych, a take nie zawiera
tych troficznych i immunologicznych skadnikw, ktre zawiera mleko kobiece.
Krowie mleko zawiera nie tylko zbyt du ilo biaka, jakociowo bardzo odmiennego od mleka kobiety, ktre
jest potencjalnym alergenem dla niemowlcia.
10 krokw na drodze do udanego karmienia piersi:
1. Kady szpital pooniczy powinien mie opracowany
162

program karmienia piersi, z ktrym winien by zapoznany jego personel i ktry powinien by wyoony oraz stale
dostpny.
2. Pracownicy opieki zdrowotnej powinni odby przeszkolenie w zakresie umiejtnoci niezbdnych do wdroenia tej
polityki.
3. Wszystkie kobiety w ciy musz by informowane
o korzyciach karmienia piersi i o tym, jak robi to
prawidowo.
4. Naley pomaga matkom w rozpoczciu karmienia piersi w przecigu pierwszej p godziny po porodzie.
5. Naley pokazywa matkom, jak karmi piersi i jak podtrzymywa laktacj, nawet wtedy, gdy musz na jaki czas
rozsta si z dzieckiem.
6. Nie wolno podawa niemowltom adnego innego pokarmu i picia oprcz mleka matki, chyba, e istniej wyjtkowe medyczne wskazania.
7. Przekonywa i stosowa praktyk wsplnego, caodobowego przebywania matki z niemowlciem.
8. Popiera sposb, by karmi piersi na zawoanie.
9. Nie wolno podawa niemowltom karmionych piersi
adnych smoczkw i butelek.
10. Zachca do tworzenia grup wsparcia karmicych matek i zachca do kontaktu z nimi karmice matki po wyjciu ze szpitala.
W 1981 roku wiatowa Organizacja Zdrowia przyja osiem uchwa, ktre precyzuj waciwe przepisy. Najwaniejsze postanowienia przewiduj:
Mieszanki mleczne dla niemowlt w starszym wieku s niepotrzebne i nie naley zbyt wczenie wprowadza pokarmw staych;
Naley usun wszelkie przeszkody w praktyce
karmienia piersi w placwkach medycznych,
w pracy i w spoeczestwie;
163

Naley wspiera praktyk, by wprowadza pokarmy stae w wieku starszym ni p roku, zachcajc
kontynuacj karmienia piersi i wyjaniajc zalety
karmienia niemowlcia produktami miejscowego
pochodzenia;
W adnych placwkach medycznych nie powinno
by swobodnie dostpne mleko zastpujce mleko
matki.
Gwne postanowienia Rezolucji Konferencji WHO
stanowicej Kodeks wprowadzania do obrotu substancji zastpujcych mleko kobiece:
1. Zakaz reklamowania jakichkolwiek surogatw mleka kobiecego (wszelkich produktw sprzedawanych lub prezentowanych jako substytut mleka matki), a take buteleczek lub
smoczkw do karmienia niemowlt.
2. Niedopuszczalna jest praktyka rozdawania matkom karmicym darmowych prbek surogatw mleka.
3. Niedopuszczalna jest sprzeda produktw zastpujcych
mleko matki w placwkach medycznych, a take zachcania
pracownikw suby zdrowia do ich promowania.
4. Naley zapobiega kontaktowaniu si pracownikw dystrybucji mleka zastpczego z matkami, a take personelu
medycznego, opiekujcego si noworodkami z firmami, produkujcymi podobne produkty.
5. Niedopuszczalne jest przyjmowanie prezentw lub prbek przez placwki medyczne.
6. Wszystkie prbki powinny posiada instrukcj i skad opisany w odpowiednim dla danego kraju jzyku i w adnym
wypadku nie powinny zawiera reklamy o tym, e mleko
zastpcze jest zdrowe i korzystne dla niemowlt (obrazki
zdrowych niemowlt) ani pochway sztucznego pokarmu.
7. Pracownikom medycznym powinno si przedstawia jedynie rzeteln, pozbawion komentarzy informacj, opart
na faktach i wieloletnich badaniach.

164

8. Wadze musz zapewni obiektywn i spjn informacj

o karmieniu niemowlt i dzieci w pierwszym okresie przyjmowania pokarmw staych.
9. Wszystkie informacje na ulotkach na temat sztucznego
karmienia niemowlt musz zawiera jasne i precyzyjne informacje o korzyciach pyncych z karmienia piersi i ostrzeenia o zagroeniach zwizanych z karmieniem niemowlt mlekiem zastpczym.
10. Nie dopuszcza si s reklamowania i promowania (jako
waciwych do karmienia dzieci) produktw, ktre nie
nadaj si do karmienia niemowlt (np. zagszczone mleko
z cukrem).
11. Wszystkie produkty powinny by najwyszej jakoci
oraz uwzgldnia warunki klimatyczne i warunki przechowywania w danym kraju.
12. Producenci i dystrybutorzy danych produktw powinni
stosowa si zasad i wymaga Kodeksu nawet, gdy rzdy
jeszcze ich nie wprowadziy.
W Unii Europejskiej stosuje si ju waciwe dyrektywy jej Komisji w sprawie mieszanek zastpczych dla niemowlt i starszych dzieci.
Dane dotyczce miertelnoci wrd niemowlt
wskazuj, e na Ukrainie i w Rosji jest ona znacznie wysza
ni w innych krajach Europy.

41. Po co nam medycyna?

Wydawaoby si, e odpowied jest oczywista po
to, aby nas leczy. Pytanie tylko, po co nas leczy, czy chorujemy, jeli ju, to dlaczego chorujemy? Zwrcie uwag,
ile w ostatnim czasie powstao dookoa nas aptek. W
Stanach Zjednoczonych s nawet apteki typu drive-by, w
ktrych moemy kupi leki nie wychodzc z samochodu.
Tabletki s sprzedawane tak, jak jedzenie.
165

Tu pojawia si kolejne pytanie czy medycyna rzeczywicie nas leczy? Bezwzgldne statystyki wykazuj, e
nie. Uwaam, e gwnym celem medycyny powinna by
profilaktyka. Oczywicie, przy traumach, urazach, zamaniach i innych obraeniach powinna by zapewniona natychmiastowa pomoc medyczna. Jednak najwaniejszym
celem lekarzy powinno by nauczanie ludzi, jak zapobiega
chorobom, jak waciwie odywia si i na czym polega
prawidowe trawienie u czowieka.
Znany witarianin z 30-letnim dowiadczeniem, Walentyn Nikolajew, w jednym ze swoich wywiadw powiedzia: Medycyna jest nauk suc do badania inwalidw
trawienia. W rzeczywistoci tak jest, albowiem czowiek,
ktry odywia si tradycyjnie, nie wykorzystuje wszystkich
rodzajw trawienia, ktre umoliwia nam natura. W jego
jelitach mieszka nieodpowiednia mikroflora. Prowadzi to
do zaburzania wszystkich systemw organizmu i do powstania chorb. Na podstawie tak prowadzonych bada medycyna raczy nas wszelkiego rodzaju dodatkami syntetycznymi sdzc, e nasz organizm je przyswoi. Dietetycy radz nam, aby bardziej urozmaica nasze poywienie, by zapewni sobie wszystkie niezbdne skadniki pokarmowe,
nie rozumiejc, e te wszystkie skadniki moe dostarczy
nam jedynie waciwa mikroflora. Wystarczy jedynie dostarczy jej odpowiednie poywienie, czyli surowy bonnik
rolinny. Gdy sysz o rnorodnoci poywienia od razu
przypominam sobie przypowie:
Hoda Nasreddin: Nadmiar jest zawsze szkodliwy.
Emir: Nawet w rnorodnoci?
Hoda Nasreddin: Zwaszcza w rnorodnoci.
Oto kolejny cytat z ksiki Oglna patologia czowieka I.
Dawydowskogo, patologa z zawodu:
Nauka o czowieku powinna si zaczyna od jego przynalenoci gatunkowej do krlestwa zwierzt, tzn. rozwija si w
166

kierunku studiowania go jako osobowoci spoecznej. Medycyna

jest nauk o czowieku, chorym i zdrowym jest to ga nauk
przyrodniczych: nowa antropologia, w ktrej biologia i socjologia
s poczone w jedno i jedno bez drugiego nie jest poznawalne.
Kwestia zapobiegania powstawaniu rnych schorze czowieka
i ludzkoci ogem najprawdopodobniej sprowadza si do tego,
aby: po pierwsze, przeprowadzi gbsze badania konkretnych
chorb czowieka, np. ze wzgldu na rodowisko zewntrzne, warunki i sposb jego ycia, a po drugie, tak zmieni te warunki
i styl jego ycia, aby medycyna rzeczywicie staa si jedynie
profilaktyk.
Wedug A. P. Dobroslawina (1842-1889) medycyna
powinna wstpi na drog szerokiego zakresu nauk fizjologii higieny w celu studiowania praw trwaej rwnowagi fizjologicznej w organizmie w rnych warunkach dziaalnoci czowieka, w celu odkrycia najbardziej dogodnych warunkw ochrony
i zachowania si witalnych.
W ten sam sposb rozwaa dany problem G. A. Zacharin (1829-1897): Zmie otoczenie, zmie rodzaj zaj, zmie
styl ycia, jeeli chcesz by zdrowy. Tak, wic, mino 2000 lat,
ale leczniczo-profilaktyczne dziaania medycyny pozostay
takie same jak je wygosi w I. n. e. Celsus: Jedna dziedzina
medycyny leczy zmian sposobu ycia, druga lekarstwami, a
trzecia chirurgi.

42. Jestemy bezbronni przed gotowanym

jedzeniem cz druga
W tym miejscu chciabym zrobi jeszcze raz przegld wszystkich najwaniejszych dowodw na to, e surowe, rolinne poywienie jest optymalnym odywianiem dla
kadego wspczesnego czowieka, a zwaszcza dla mieszkacw duych miast. Z gry przepraszam za wszystkie
powtrzenia, ktre bd w tym rozdziale. Zrobiem to celo167

wo. Ten rozdzia jest kwintesencj wszystkich moich docieka i mona go uwaa za osobny artyku, ktry moecie
pokaza wszystkim sceptycznie nastawionym osobom, ktre nie chc przeczyta caej mojej ksiki.
Nie przeprowadziem adnych naukowych bada,
nie zrobiem ani jednego odkrycia, po prostu zebraem w
jedno i usystematyzowaem ca poznan przeze mnie wiedz na ten temat i zebrane badania nagromadzone do tej
pory. Staram si rozpowszechni t wiedz i dowiadczenie, ktre zostao zdobyte przez naukowcw w wyniku
skrztnej pracy wbrew panujcym teoriom i paradygmatom. Od czasu, kiedy zaczem odywia si surowym, rolinnym poywieniem, pozbyem si 20 kilogramw nadmiernej wagi oraz wszystkich dolegliwoci jej towarzyszcych; sam mj wygld zewntrzny i samopoczucie stay si
narzdziem propagowania tego sposobu odywiania si.
Wszyscy po kolei zapalili si do tej idei moja rodzina,
przyjaciele, znajomi, nawet moja 74-letnia matka. Nie bd
tu opisywa, jakich chorb udao si im pozby dziki temu,
e wybrali naturalne odywianie si, poniewa moe to
wyglda na mistyfikacj (zwaszcza w wieku 74 lat).
Moecie zapozna si z takimi opowieciami na stronie
syromonoed.com, livelymeal.ru i innych. Wyej wymienione fora internetowe charakteryzuj si tym, e ich
uczestnicy preferuj surow, rolinn monodiet (bez mieszania pokarmw).
Przypomn, e termin adekwatne odywianie zaproponowa akademik A. M. Ugolev, pracujcy swego czasu w Leningradzkim Instytucie Fizjologii im. Pawowa. Nie
wiem, w jaki sposb odywia si sam Ugolev. Jeden z jego
uczniw powiedzia, e on (tzn. Ugolev) nigdy nie jad w
szkolnej stowce. nie mam jednak informacji o tym, czy
by witarianinem.

168

Ugolev opracowa teori zgodnie z ktr tuszcze,

biaka, wglowodany, a take warto kaloryczna ywnoci
nie s gwnymi wyznacznikami jego wartoci. Najwaniejsz wartoci poywienia s: jego zdolno samotrawienia
w naszym odku, wpyw na gospodark hormonaln
i jednoczenie to, e jest ono poywieniem mikroorganizmw, mieszkajcych w naszych jelitach. Mikroorganizmy
te wytwarzaj dla nas wszystkie niezbdne mikroelementy
i skadniki odywcze.
Poywienie, ktre bierze udzia we wszystkich rodzajach trawienia, nie omijajc adnego z nich, nie szkodzi
adnemu narzdowi i nie powoduje namnaania si bakterii chorobotwrczych: jest poywieniem adekwatnym, a to
znaczy absolutnie odpowiednim.
Jaki jest cel poszukiwania adekwatnego sposobu odywiania si? Po co go szuka, jeeli ludzie i bez tego co
tam spoywaj? Zapoznajmy si ze statystyk WHO. Spord 10 osb, ktre opuszczaj ten wiat, 6 umiera z powodu
chorb ukadu krenia. Jeszcze raz powtrz, e przyczyn powstawania tych schorze jest miadyca, czyli arterioskleroza, zogi, tworzenie si blaszek na ciankach naczy,
a co za tym idzie ich niedrono. eby atwiej to wytumaczy, nazwiemy wszystko, czego organizm nie zdoa
przyswoi, ani te nie ma moliwoci wydalenia zanieczyszczeniami, a wszystkie elementy, ktre si do tego
przyczyniy toksynami.
Wczeniej rozpatrywalimy wyniki bada Kuszakowa, ktry przedstawi reakcj immunologiczn na termicznie przygotowane poywienie. Przypomnijmy teraz sobie
najwaniejszy wynik tych bada, poniewa wskazuje on na
to, e nasz organizm odrzuca zniszczone termicznie poywienie. Kuszakow zaoy, e przy obecnoci w poywieniu
toksyn organizm musi zareagowa natychmiastowymi
zmianami we krwi w chwili, gdy one do niej trafiaj.
169

Kuszakow przeprowadzi szereg dowiadcze: bada

krew przed i w czasie przyjmowania poywienia. Wyniki
bada byy szokujce. Gotowane poywienie wywouje pokarmow leukocytoz! Ilo biaych krwinek (leukocytw)
gwatownie zwikszaa si w czasie spoywania gotowanego pokarmu i zupenie nie zmieniaa si przy spoyciu tego
samego poywienia na surowo! Nastpnie przeprowadzi
szereg bada w ktrych udowodni, e organizm reaguje
jeszcze bardziej gwatownie na przemysowo prze-tworzone
poywienie. Stwierdzi take, e organizm mniej gwatownie
reaguje na gotowany pokarm, jeeli zmieszany zosta z surowym, dlatego niektrzy dietetycy zalecaj, aby posiek zaczyna od surwki albo surowych owocw i warzyw.
Zastanwmy si teraz, dlaczego gotowane poywienie trafia z jelita bezporednio do krwi. Jaki jest powd, dla
ktrego toksyny nie zostaj wydalone z organizmu bezporednio z jelit? Odpowied jest bardzo prosta s to tak
drobne czsteczki, e bez przeszkd przenikaj przez cianki jelit. Natura zadbaa, aby aminokwasy, kwasy tuszczowe i glukoza byy dostarczane do organizmu w ich pierwotnej postaci, w skadzie zoonych wglowodanw, biaek i tuszczy, dostarczanych wraz z wasnymi enzymami,
ktre znajduj si w lizosomach kadej ywej komrki. Pod
wpywem kwasu odkowego enzymy zostan stopniowo
uwolnione z lizosomw i zaczynaj rozkada zoone
struktury na proste. Co najistotniejsze: jeeli organizm nie
ma zapotrzebowania na ten czy inny skadnik, to sok odkowy nie wydzieli si i w ten sposb niepotrzebne elementy zostan bez przeszkd wydalone z jelit nie wchaniajc
si do krwi. Przypomn tu wyniki bada laureata nagrody
Nobla, Pawowa gdy pies by godny i sysza dzwonek
sygnalizujcy, e zaraz dostanie poywienie, jego odek
wydziela sok odkowy, w ktrym nie byo kwasu. Dlatego wanie nie ma moliwoci spotkania otyych witarian.
170

Jakie reakcje zachodz w gotowanym poywieniu?

Gotowane jedzenie przeszo proces rozpadu (denaturacji)
ze zoonych struktur na proste poprzez poddanie ich dziaaniu wysokiej temperatury w garnkach, piekarnikach i na
patelniach. Biako, tuszcze i wglowodany utraciy sw
zoon struktur i waciwoci. Przeszy proces rozpadu,
a take stworzyy nowe zwizki chemiczne, nieznane
w naturze. W ten sposb wieloskadnikowy, monomeryczny bulion trafia do naszych jelit i bez przeszkd wchania
si do krwi. Monomeryczny oznacza, e rozmiar moleku
ze zdenaturyzowanego poywienia jest na tyle may, e jest
w stanie przenikn przez cianki jelit do krwi bez udziau
systemu trawiennego. Dla tego typu czsteczek nie ma
przeszkd nawet wtedy, gdy w odku zabraknie kwasu
odkowego nie potrzebuj wstpnego rozkadu. Rafinowane cukry i tuszcze, denaturyzowane biaka wszystko to pynie nieprzerwanym potokiem do krwi, wywoujc
immunologiczn obronn reakcj organizmu: to doprowadza do znanych nam ju skutkw.
Proces ten mona porwna z przymusow wakcynacj, wtedy, gdy lekarze bior substancje z chorego organizmu i wprowadzaj je bezporednio do krwi zdrowego
dziecka, naiwnie zakadajc, e w ten sposb powinna si
rozwin odporno. Wszystkie obronne mechanizmy organizmu s zlokalizowane na skrze, w pucach i na ciankach
jelit. Gdyby szczepionk wsmarowa w skr powstaby ropie, gdyby szczepionka bya wdychana przez nos wynikiem takiej akcji byby katar i kaszel, w kocu: gdyby szczepionk spoyto z jedzeniem, wywoaoby to wymioty i rozwolnienie. W taki sposb praca systemu immunologicznego
jest logiczna i uzasadniona: tak ksztatuje si obrona immunologiczna! Wprowadzanie szczepionki bezporednio do
krwi wszystkim dzieciom jest zbrodni przeciwko naturze.

171

Tak samo jest z pokarmem przemysowo przetwo-rzonym i

poddanym obrbce termicznej. Zaprowadzamy nasz
system odpornociowy w lepy zauek, niszczc w ten
sposb wasne zdrowie.
Logika wspczesnej medycyny nie idzie w parze
z logik zdrowego rozsdku i z logik dziaania biologii organizmu. Logika medycyny wychodzi z zaoenia objaww, a nie skutkw. Usunicie objaww medycyna uwaa
za najwaniejszy cel. Usuwa trzeba jednak nie objawy, lecz
przyczyny wyeliminowa naley dostarczanie zanieczyszcze do organizmu. Z objawami organizm poradzi sobie
sam. Myl, e ju kady z nas rozumie, i nie moemy oddawa wasnego zdrowie na ask lekarzy. Wasze zdrowie
i zdrowie waszych dzieci tylko w waszych rkach. Nie dlatego, e lekarze s li, czy s zymi ludmi: po prostu tak
ich nauczono. Prawdopodobnie, gdyby na uczelni opowiedziano im o dziaaniu systemu trawiennego, uywaliby tej
wiedzy w swojej praktyce lekarskiej.
Na pocztku ksiki mwilimy o tym, e poywienie powinno zawiera skadniki odywcze, odpowiednie
dla naszej mikroflory jelitowej. Omwmy jeszcze raz to, jakie funkcje ona dla nas wykonuje:
Stymulacja systemu odpornociowego.
Antagonistyczne dziaanie wobec obcych bakterii.
Synteza kwasw tuszczowych.
Synteza witamin i niezastpionych mikroelementw.
Wizanie azotu dla syntezy biaka.
eby oceni rol mikroflory w trawieniu, przypomnijmy, jak odywia si krowa i jak dziaa jej system trawienny. odek krowy skada si z kilku oddziaw jego
oglna objto to 250-300 litrw. W pierwszym oddziale
przeuta trawa jest przetwarzana przez miliardy mikroorganizmw. W odku krowy obecne s nie tylko bakterie, ale
te pierwotniaki, takie jak np. orzski. W ciepym, wilgot172

nym rodowisku, z wielk iloci poywienia, bakterie

i pierwotniaki rozmnaaj si z du prdkoci. Wtedy, gdy
ilo mikroorganizmw przekracza pewn liczb, krowa odsysa zawarto pierwszego odka do kolejnego oddziau, a
traw zwraca i znowu przeuwa. Przepompowane bakterie
w kolejnym oddziale zostaj zalane kwasem odkowym,
po czym gin i zostaj strawione. Wanie to jest poywieniem dla krowy. W taki sposb krowa pozyskuje wszystkie
niezastpione aminokwasy i mikroelementy dla budowy ciaa. Trawa jest jedynie poywieniem dla mikroorganizmw.
U czowieka wszystko odbywa si w bardzo podobny sposb, tylko, e w jego przypadku mikroorganizmy nie
s zalewane kwasem. Ich rozmnaanie koczy si wtedy,
gdy brakuje dla nich poywki wtedy zaczyna si naturalny rozpad mikroorganizmw. Waciwym poywieniem
dla naszej mikroflory s surowe wkna rolinne, czyli
bonnik. To, co w Teorii Zbilansowanego Odywiania uwaane byo za substancje balastowe, a w przemyle spoywczym jest wyrzucane do mietnika; to, z czego zostaje wyczyszczone nasze poywienie, jest odywcze dla
najwikszego organu w naszym ciele mikroflory. To
wszystko tumaczy wspaniay stan zdrowia oraz dobre samopoczucie witarian. Ich poywienie zawiera najwiksz
ilo surowego bonnika w porwnaniu z innymi pokarmami. Doktor medycyny G. D. Fadeenko, profesor Instytutu
Terapii Akademii Nauk Medycznych Ukrainy w swoich
pracach pisa: Symbioza mikro- i makro-organizmw polega na
tym, e waciciel dba o flor jelitow zabezpieczajc jej przypyw skadnikw odywczych, natomiast mikroflora zabezpiecza
wacicielowi dostarcza-nie niezbdnych dla niego metabolitw
oraz chroni go przed wtargniciem bakterii chorobotwrczych.
I jeszcze jeden cytat: Wczeniej stosowana metoda leczenia
przemywaniem jelit, a nastpnie zasiedlanie korzystn mikroflor
nie odpowiada wspczesnym wyobraeniom o nadmiernym
173

wzrocie bakterii patogenicznych i nie powinno si jej stosowa.

Prosz si zastanowi na tymi sowami. Nie wolno bra antybiotykw! To nie ma sensu. Naley jedynie usun przyczyn, ktra umoliwia nadmierny wzrost bakterii chorobotwrczych. Naley dostarcza naszej mikroflorze surowy, rolinny bonnik, a to oznacza: dba o ni. Wtedy mikroflora zadba o nas, obroni przed bakteriami chorobotwrczymi i dostarczy nam wszystkich niezbdnych witamin i
niezastpionych aminokwasw w odpowiedniej iloci.
Tu moemy przej do kwestii spoywania pokarmw pochodzenia odzwierzcego. Kady rodzaj poywienia pochodzenia odzwierzcego, a take gotowany pokarm
rolinny jest naraony na procesy gnilne. W miar, jak pokarm przemieszcza si wzdu naszych jelit, powstaje zjawisko coraz szybszego namnaania si gnilnych bakterii
chorobotwrczych. Ilo tych bakterii podwaja si co 15 minut, a to oznacza, e po 6 godzinach z jednej bakterii powstanie 16 milionw. Profesor Fadieenko w swoim artykule
Mikroflora jelitowa i jej rola w dyslipidemii, a take akademik
Ugolev zaznaczaj, e bakterie posiadaj antagonizm, ktry powoduje, e gnilna mikroflora wypiera waciw, w
tym samym czasie wydzielajc toksyny. Wynika z tego, e
poywienie gotowane, tak rolinne jak i odzwierzce, jest
szkodliwe, i to w rwnym stopniu nie naley wic spoywa go w takiej postaci. Z tego samego powodu nie naley spoywa surowych odzwierzcych produktw produkowanych na skal masow.
C, wydaje si, e wyjaniem wszystkie zasadnicze rnice pomidzy spoywaniem surowego a gotowanego pokarmu. Teraz chciabym omwi te rnice, ktre nie
s tak wyrane. A. M. Ugolev udowodni, e przewd pokarmowy jest najwikszym organem wydzielania wewntrznego powiela on niektre funkcje przysadki mzgowej i podwzgrza. Wyrostek robaczkowy jest organem
174

ukadu odpornociowego dla jelit i dziaa na takiej samej

zasadzie, co migdaki dla puc. W odrnieniu od innych
organw wydzielania, ktre syntezuj okrelone rodzaje
hormonw w zalenoci od skadu krwi, przewd pokarmowy syntezuje hormony w zalenoci od kontaktu poywienia ze ciankami jelit. W dodatku hormony trafiaj do
organizmu bezporednio z surowego, rolinnego pokarmu
s to tak zwane fitohormony, ktre stanowi podstawow poywk dla naszej waciwej mikroflory. Wnioskujemy, e w organizmie gospodarka hormonalna jest bezporednio zalena od produktw, ktre spoywamy. Nasz
stan psychiczny, jakby paradoksalnie to nie brzmiao, zaley od poywienia. Nikogo nie dziwi fakt, e syty czowiek
zachowuje si inaczej ni godny. A wic rwnie gospodarka hormonalna powinna by rna przy spoywaniu
rnego rodzaju pokarmw.
Teraz o energii tych procesw. W biochemii istnieje
takie pojcie jak fosforylacja, co oznacza aktywacj przenoszenia grup fosforanowych z jednej molekuy do drugiej.
Przytocz cytat z artykuu Stolesznikowa Podstawy biochemiczne zdrowego odywiania si:
Jaka jest rnica pomidzy biochemi ywych organizmw a chemi nieorganiczn substancji nieoywionych? W biochemii ywych organizmw wszystkie substancje znajduj si w
aktywnym stanie oznacza to bycie ywym. Tylko w aktywnym, ywym stanie substancje mog bra udzia w yciowych procesach organizmu. W nieaktywnym stanie substancje s
albo wydalane z organizmu (np. poprzez nerki), albo odkadaj si
w ciele (np. w podskrnym tuszczu). Co to znaczy aktywne
ywe lub nieaktywne martwe substancje w organizmie?
S to absolutnie konkretne biochemiczne procesy zwane fosforylacj lub fosforylacj oksydacyjn tak zwanych nieaktywowanych,
martwych czsteczek substancji w organizmie.
Do czego suy proces fosforylacji? Fosforylacja zapewnia
aktywacj nieaktywnych czsteczek substancji po to, by mogy
175

wzi udzia w procesie fermentacji niezbdnych we wszystkich

biologicznych procesach organizmu.
Pojcia ywe i aktywowane s synonimami sowa
enzymatyczne. Wszystkie ywe procesy w organizmie s enzymatyczne, wykonywane za pomoc odpowiednich biaek fermentw. Wszystkie substancje niewymagajce fermentw (enzymw) s substancjami martwymi. ywe enzymy s zawarte wycznie w ywym, niezniszczonym termicznie poywieniu, dlatego,
e enzymy trac sw ywotno w temperaturze powyej 42 C.
Po co ywe substancje powinny przechodzi proces fermentacji? Moemy si domyli, dlatego, e wszystkie ywe procesy w organizmie s wysoce uporzdkowane i odbywaj si zgodnie
z planem w cile okrelonej kolejnoci. W ywych procesach nie
ma miejsca dla chaosu: jest cakowita kontrola i porzdek, zgodnie
z zaleceniem i zgodnie z planem, wszystko po kolei! yciowy proces w organizmie a chaos i nieporzdek s sprzeczne ze sob. Byoby dobrze, gdyby i spoeczne ycie ludzi podlegao takim samym
prawom. Enzym w pierwszej kolejnoci jest synonimem porzdku.
Dlatego te, aby substancja moga przej prawidowy
proces fermentacji, musi by uprzednio poddana procesowi fosforylacji aktywowana poprzez dodanie trzech czsteczek ATP.
To znaczy, e proces fermentacji moe zaj tylko w przypadku,
gdy do substancji wczy si trzy akumulatorki ATP. Bez
trzech akumulatorkw ATP adna czsteczka nie ruszy z miejsca i nie moe by poddana procesowi fermentacji ani wczy si
do przemiany materii.
Na tym polega cay psikus, e jeeli czowiek spoywa surowe, nieprzetworzone poywienie, wiee owoce i warzywa, nie
potrzebuje zuywa wasnych enzymw, to znaczy: jego organizm nie ma potrzeby produkowania enzymw trawiennych, poniewa ywe poywienie posiada wasne enzymy, chocia przekazywana wspczenie nauka nie wie o tym (albo udaje, e nie
wie). Rnica jest oczywista! Poywienie jest trawione przy pomocy enzymw pochodzcych z ywego poywienia, dlatego organizm nie marnuje zbyt wiele energii na strawienie takiego po176

karmu. Kada czsteczka w ywym poywieniu jest fosforylowana naturalnie i organizm nie potrzebuje wytraca nadmiaru energii dla fosforylacji kadej czsteczki kompleksem ATP. Std wiemy, jaka jest jakociowa rnica pomidzy ywym a martwym
poywieniem. Co jest w takim razie najwaniejsze w przygotowaniu poywienia? Prawidowo brak gotowania!
Innymi sowy surowy orzech posiada wasne enzymy pomagajce strawi ten orzech; praony orzech jest
martwym produktem. Biako, wglowodany i tuszcze znajdujce si w nim s martw mas, ktr organizm jest zmuszony rozoy i podda procesowi fosforylacji kad jego
czsteczk, a jeeli ju nie jest w stanie tego zrobi (poniewa wasne enzymy na wyczerpaniu), takie poywienie
osiada na ciankach naczy krwiononych. Wtedy zachodzi
tak zwana miadyca bezporednia winowajczyni statystyk o przyczynach zgonw.
Czowiek, ktry zmieni diet na witariask pi o
okoo 1,5 do 2 godzin mniej. W cigu dnia do gowy nie
przychodzi mu, eby si zdrzemn. Zwiksza si jego wydajno w pracy, stale ma dobry humor. By moe jest to
wanie ta energia, ktrej czowiek nie marnuje na aktywacj martwej substancji?
Nawet stan psychiczny wpywa na fosforylacj biaek w linie, jak wynika z pracy pod tytuem Fosforylacja
biaek ludzkiej liny na tle poszczeglnych stanw psycho-emocjonalnych autorstwa I. W. Grigorjewa, A. N. Kaszy i M. I.
Artamonowa: Badania dowodz, e jeeli czowiek jest w stanie
psychicznego przygnbienia, to pogarsza si jego zdolno trawienia. To samo dotyczy moliwoci jego ukadu odpornociowego
oraz systemu wydzielenia toksyn z organizmu. W organizmie
brakuje na to energii. Z kolei amerykaski biochemik Albert
Lehninger w swojej ksice Zasady biochemii napisa: ywe
komrki s chemicznymi systemami samoregulujcymi si, s
skonfigurowane do pracy w trybie maksymalnej oszczdnoci.

177

A. M. Ugolev opracowa koncepcj uniwersalnych

blokw funkcjonalnych. Zgodnie z t koncepcj mechanizm
zarwno komrki, jaki i mechanizm organizmu skadajcego si z komrek dziaaj identycznie. Dlatego naiwnym
jest zaoenie lekarzy oraz dietetykw, e organizm jest w
stanie wydala z siebie nieograniczon ilo dostarczanych
z poywieniem zanieczyszcze. wiadczy to tylko o zupenym braku wiedzy na temat funkcjonowania ywych organizmw. Rezerwy energetyczne organizmu nie s nieograniczone i jest on tak skonstruowany, aby stale otrzymywa
energi z zewntrz, wczajc w to poywienie. Poniewa
z gotowanym poywieniem do organizmu trafiaj wycznie denaturyzowane produkty, skd ma on czerpa energi
na ich przetwarzanie? Zgodnie z pewn teori energia trafia do nas z kalorycznego poywienia, nawet, jeeli jest ono
zniszczone termicznie. I wszystko by byo piknie, gdyby
statystyki zachorowalnoci i zgonw nie ukazyway bdnoci takiej teorii.
Nastpna zagadnieniem jest woda. Posiadamy
mnstwo informacji, publikacji, teorii na ten temat. O strukturyzacji, filtracji, o tym, e moe ona by martwa lub ywa. Ja chc powiedzie tylko jedno. Wszystkie pozytywne
cechy, waciw struktur posiada ta woda, ktra znajduje
si wewntrz biologicznej struktury ywego organizmu:
owocu, warzywa, orzecha i jagody. Czowiek, ktry zjada
1,5-2 kg owocw i warzyw w cigu dnia zabezpiecza swoje
ciao w niezbdn ilo wody najwyszej jakoci. W dodatku, jeeli nie spoywa rafinowanych produktw, wymagajcych dodatkowej iloci wody do rozcieczenia, w postaci
cukru, soli, biaka odzwierzcego, to w ogle nie potrzebuje
pi dodatkowej wody. Tym, ktrzy jeszcze nie zdecydowali
si przej na adekwatne odywianie, radz przeczyta
ksik F. Batmanghelida Wasze ciao prosi o wod. W ksice tej znajdziecie prosty przykad, w jaki sposb czowiek,
178

ktry pijc coca-col odwadnia swj organizm. Przyczyna

odwodnienia polega na tym, e w puszce coli jest mniej
wody ni potrzeba do tego, aby rozcieczy zawarty w niej
cukier i inne skadniki chemiczne. Z tego powodu organizm musi zacz zuywa wasne zapasy wody. W ten
sposb organizm cierpi z powodu pragnienia bez wyranych oznak pragnienia. Jest to przyczyn takich schorze
jak astma oraz cukrzyca.
Negatywne skutki spoywania gotowanego jedzenia:
1. Pokarmowa leukocytoza;
2. Brak enzymw powodujcych samostrawianie si poywienia;
3. Degradacja waciwej mikroflory;
4. Zaburzenia w gospodarce hormonalnej;
5. Niekompensowane straty energii;
6. Nadmierna potrzeba wody;
7. Niszczenie ekologii.
Sze punktw ju omwilimy. Przejd teraz do
sidmego, globalnego ekologicznego problemu. Myl, e
wikszo z was obejrzaa film o naszej planecie zatytuowany Dom (film ten jest dostpny np. w Internecie). Przytocz
niektre liczby, ktre charakteryzuj straty spowodowane
skutkiem spoywania przez ludzi poywienia pochodzenia
odzwierzcego. Wemy dla przykadu bydo. Okazuje si, e
50% caej masy wyprodukowanego rolinnego pokarmu jest
wykorzystywana jako pasza dla byda. Do produkcji 1 kilograma misa potrzeba 13 000 litrw pitnej wody. Na jednego
Amerykanina przypada 8 gw byda. Teraz prosz sobie
wyobrazi, ile energii potrzeba, aby to wszystko wyprodukowa, transportowa, zamraa, przetwarza, smay, gotowa. S to miliony ton ropy i gazu i tak z roku na rok.
Doprowadza to do wycinki lasw na nowe pastwiska lub
pola pod upraw ziarna i soi dla byda. Wszystko to wnosi
swj wkad w globalne ocieplenie. Moe trudno to sobie wy179

obrazi, ale kady kilogram misa i kady zamwiony hamburger powoduje topnienie lodowcw w grach Tybetu oraz
wycink lasw w Brazylii.
Najprawdopodobniej znajdziemy dla tego usprawiedliwienie W ksice Wszystko o poywieniu z punktu widzenia chemika I. M. Skurikin i A. P. Neczaew pisz: Prawdopodobnie by taki okres w yciu ludzkoci, kiedy spoywanie misa stanowio o przeyciu caego gatunku. Ten czas ju min. Nawet naukowcy, ktrzy zajmuj si ulepszaniem poywienia zaczynaj rozumie, jak racjonalnym jest zastpienie trzystopniowego procesu zdobycia poywienia, rolina-zwierz-organizm
czowieka, na dwustopniowy: rolina-organizm czowieka.
Powiem jeszcze kilka sw o ukadzie odpornociowym. Wyniki bada wielu naukowcw dowodz, e idealnym lekiem dla przywrcenia prawidowej dziaalnoci
systemu odpornociowego organizmu jest waciwe poczenie argininy, glutaminy wielonienasyconych kwasw
tuszczowych, witamin z grup B i C oraz mineraw.
Natomiast farmaceuci zaczynaj produkowa aminokwasy z jednego produktu, kwasy tuszczowe z drugiego, a
witaminy z trzeciego. Gdy zapoznaem si z badaniami naukowcw na temat immunologii, uderzya mnie ich zadziwiajca lepota. Dla wyjanienia zapoznajcie si ze skadem chemicznym migdaw, orzechw woskich czy orzeszkw
ziemnych. Tu, dla przykadu, podaj zawarto argininy w
pozycji aminokwasowej 100 g rnych produktw:
orzech woski 2,52 g;
sezam 3,326 g;
migday 2,492 g;
orzeszki ziemne 3,506 g;
nasiona dyni 3,978 g;
mielona woowina 1,194 g;
udko z kurczaka 0,818 g;
pier z kurczaka 1,033 g;
180

nki wini 1,218 g;

led 1,075 g;
oso 1,176 g;
wgorz 1,103 g;
ser o niskiej zawartoci tuszczu (2%) 0,623 g;
ser beztuszczowy 0,786 g.
W przypadku witamin i mineraw, rolinny pokarm w stosunku do odzwierzcego jest poza konkurencj.
Mineray i witaminy znajdujce si w rolinnym pokarmie
to atwo przyswajalne zwizki. Dietetycy twierdz, e w
misie jest wicej elaza ni w jabkach i to jest prawda,
z tym tylko, e elazo z misa nie jest przez organizm przyswajane. W surowym jabku elazo wystpuje jako zwizek
z fruktoz (cukrem owocowym). Fruktoza bardzo atwo
wchania si w jelitach, a elazo trafia do krwi na przyczepk z fruktoz. W misie, jak i w pieczonym jabku, czy
jabkowym kompocie rozpadaj si zwizki elaza i fruktozy dlatego elazo nie przyswaja si. Poprzez obrbk
termiczn poywienia mineray trac swoje pierwotne
zwizki, swoj aktywno i przez to zostaj wydalane z organizmu. Wielonienasyconych kwasw tuszczowych omega-3 i omega-6 dietetycy i lekarze szukaj, nie wiadomo z
jakiego powodu, w tustych rybach i owocach morza. Natomiast w surowych orzechach mamy ich pod dostatkiem, w
dodatku w swojej pierwotnej postaci, w dostpnej do przyswojenia formie i razem z enzymami, ktre bd sprzyja
ich atwemu strawieniu. Pozostaje jedynie wzdycha.
My, doroli, sami jestemy odpowiedzialni za swoje
zdrowie a co maj robi dzieci? Sami moemy decydowa, co mamy spoywa i jak si leczy, ale dzieci nie maj
wyboru. One bd odywia si tym poywieniem, ktre
dostan w domu, w przedszkolu i szkole. Jak je uchroni
przed szczepieniami, coca-col, chipsami, gotowanym i
smaonym poywieniem? Jest tylko jedno wyjcie, a miano

181

wicie: interesowa si, szuka informacji, czyta, rozprzestrzenia wiedz, wymienia dowiadczenia i wychowywa
dzieci na podstawie rzetelnej wiedzy wnosi tu swj
czynny udzia. Wtedy nieuchronnie zajd zmiany w jadospisach szk i przedszkoli, leki pozostan na aptecznych
pkach, a medycyna bdzie wykonywa profilaktyczn i
edukacyjn funkcj.
Dla tych, ktrzy ju sprbowali, dowiadczajc na
sobie cudownego dziaania surowego poywienia, agitacja
nie jest potrzebna. Wszystkich pozostaych zapraszam na
forum syromonoed.com i livelymeal.ru aby dowiedzie si,
co to znaczy lekko ycia.

43. Witarianizm a Internet. Google rdem

wiedzy
Szperajc w Internecie z atwoci moecie znale
mnstwo informacji na temat diety witariaskiej. Podam tu
uporzdkowane przeze mnie tematycznie strony internetowe, to dla tych, ktrzy nie maj czasu lub chci na samodzielne poszukiwania. Ci, ktrzy nie maj dostpu do Internetu, mog poprosi znajomych, aby znaleli u siebie t,
czy inn ksik i jeli to moliwe wydrukowali j.
Chc tu od razu zaznaczy, e ja oraz liczna grupa
moich przyjaci zesp prowadzcy kampani ywe
jedzenie przeszlimy na surowe poywienie i wyprbowalimy na sobie dziaanie naturalnego sposobu odywiania si. Dopiero po tym, jak doznalimy pozytywnych
zmian w swoim zdrowiu, zdecydowalimy si stworzy
stron internetow (livelymeal.ru) o nazwie ywe jedzenie,
przygotowalimy ju jedn ksik do publikacji i, jak
myl, nie zatrzymamy si tylko na tym.
Zapozna si z nami, wyrazi swoje zdanie na temat
ksiki, na temat witarianizmu, opowiedzie o swoich oso182

bistych dowiadczeniach z surowym poywieniem moecie

na forum naszej strony Internetowej.
A teraz o tym, czym w Internecie strasz ludzi, ktrzy postanowili przej na surowe, rolinne poywienie.
1. Brak witaminy D, ktry powoduje osteoporoz, krucho koci, niebezpieczestwo uszkodze koci i staww etc.
Nie jest to prawda. Oto, jakie s objawy osteoporozy: lekkie koci, witamina D poniej normy, zaburzenia w
wymianie tkanki kostnej i szereg innych objaww, ktre
mog zrozumie tylko lekarze. Wielu naukowcw przeprowadzao badania witarian w kierunku osteoporozy ktre
dowiody, e wystpuje u nich (witarian) tylko jeden z objaww lekkie koci. Witamina D u witarian jest powyej
normy, wymiana tkanki kostnej, jak i wszystkie pozostae
wskaniki w normie.
Z wynikami bada moecie zapozna si na tej stronie internetowej jest to artyku po angielsku, ale ci, ktrzy s naprawd zainteresowani, przetumacz go sobie:
http://news.bbc.co.uk/1/hi/health/4389837.stm
2. Niedobr niezastpionych aminokwasw, ktre znajduj si wycznie w produktach odzwierzcych.
Jest to take nieprawda. Wybierajc ponisze linki
znajdziecie artykuy, ktre opisuj syntez aminokwasw
w okrnicy za pomoc mikroflory jelitowej:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/9406136;
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/10516118.
3. Brak witaminy B12.
Te nieprawda. Oto artyku o syntezie witaminy
B12 za pomoc mikroflory w jelicie cienkim:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7354869.
Powysze linki pochodz z witryny internetowej:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov.
S to linki do skrconych wynikw bada. Zainteresowane osoby mog uzyska dostp do artykuw w cao183

ci, gdy wprowadzimy w wyszukiwarce: raw vegan, B12, essential acids (surowa dieta wegaska, B12, niezastpione
aminokwasy). W wyniku wyszukiwania tych hase wyskocz setki naukowych artykuw na ten temat. Jeeli obejrzymy par dziesitkw takich artykuw to zauwaymy,
e badania naukowe w tym kierunku trwaj ju od 20-30
lat. W ten sam sposb moemy odnale artykuu naszego
ulubionego A. M. Ugoleva.
Szukajc informacji na ten temat w Internecie, moemy zauway, e w wiecie ju istniej cae instytuty wegetarianizmu; instytuty Raw Food etc.; w 1987 r. w Niderlandach odywianie si surowym poywieniem zostao oficjalnie uznane za metod leczenia nowotworw; istniej pozytywne wyniki leczenia nadcinienia i cukrzycy poprzez surow diet rolinn; wegetarianizm jest oficjalnie uznany
ju w wielu krajach. W Rosji Ministerstwo Zdrowia wpisao
organizacj Naukowo-Praktyczne Centrum Wegetariaskie
na list organizacji propagujcych zdrowy styl ycia; czonkowie Instytutu ywienia Akademii Nauk Federacji Rosyjskiej obronili 2 prac dyplomowe na temat zalet diety wegetariaskiej; szpital Morozowskij i inne szpitale oficjalnie
wydaj zalecenia do stosowania diety wegetariaskiej dla
leczenia chorych dzieci; niedaleko Moskwy planuje si
utworzy pierwsz w Rosji klinik leczenia za pomoc diety wegetariaskiej; w obecnej chwili 10% obywateli naszej
planety to wegetarianie, a ich liczba stale ronie.
Podaj linki do stron internetowych, na ktrych bdziecie mogli znale mnstwo informacji na temat surowej, rolinnej diety, a take przeczyta o dowiadczeniach
ludzi, ktrzy j stosuj.

Ksika Walentina Nikolajewa, czowieka z wieloletnim dowiadczeniem diety witariaskiej, ktry na

sobie wyprbowa efekt dziaania takich produktw
184

jak kawa, czekolada, chleb i ziemniaki po oczyszczeniu ciaa na surowej diecie:

http://poprirode.ru/obraz.html
Ksika Aterowa czowieka, ktry odkry przyczyny chorb w swojej rodzinie po tym, jak straci
dwch synw:
http://www.syroedbooks.narod.ru/aterov.zip
Opis osobistego dowiadczenia witarianina: Witarianizm lekko ycia! Witajcie! Kilka lat temu miaem taki dylemat pooy si do szpitala na badanie
mzgu w celu zbadania przyczyny moich nieustajcych
migren, albo sprbowa zmieni styl ycia i sposb odywiania si, aby wyleczy si samodzielnie. Moecie przeczyta w mojej ksice, co z tego wyniko. ycz miej
lektury.
http://oleg-syroed.narod.ru
Forum rosyjskich witarian, dowiadczenia okresw
przejciowych, dzienniki witarian, witariaskie produkty, sposb kiekowania nasion, zdrowy styl ycia:
http://www.syroed.com
Strona Internetowa rosyjskich witarian:
http://www.syroedenie.com
Znakomite artykuy dla witarian zainteresowanych
kulturystyk:
http://powerbody.ru/showthread.php?t=628
http://syromono.info/ru/page/vlyyanye-naorganyzm-termychesky-obrabotannoy-pyshchy
Ksika Butenko o tym, jak przej na surowe
poywienie:
http://www.syroedbooks.narod.ru/butenko.zip
Vita centrum praw zwierzt, artykuy o wegetarianizmie:
http://www.vita.org.ru/veg.htm

185

Ciekawy artyku na temat przyczyn wyjaowienia

organizmu i o leczeniu za pomoc surowego,
rolinnego pokarmu. Cytat z ksiki: Poywienie obowizkowo powinno by ywe. Nazywam ywym poywienie wegetariaskie pozbawione obrbki termicznej.
Takie poywienie jest najbardziej zdolne hamowa wzrost
gnilnej mikroflory beztlenowej, a take czciowo niszczy tlenowce i grzyby. Oprcz tego w takim poywieniu
znajduje si maksymalna ilo mikroelementw, enzymw i witamin w stanie aktywnym. Tak wic zdrowy
styl ycia czy w sobie dwa podstawowe elementy: z jednej strony brak czynnikw stresujcych i przemczania
si, a z drugiej prawidowe odywianie. Przy spenieniu tych warunkw tempo wzrostu korzystnej mikroflory
jest tak ogromne, i w cigu bardzo krtkiego czasu wypenia wszystkie zakamarki naszych jelit.
http://dizbakterioz.ru/?p=103
Artyku Aleksandra Czupruna o jedzeniu na surowo:
http://syroedenie.narod.ru/biblioteka/chuprun.html
Ksika Aleksandra Czupruna o jedzeniu na surowo i zasadach zdrowia:
http://siroedenie.vargin.ru/chup/ogl.htm
Czuprun o grypie. Grypa nie istnieje!
http://www.isra.com/lit-29374.html
Wywiad z Czuprunem na temat immunitetu:
http://www.gv.org.ua/index.php/plain/interv_yu
/chuprun
G. D. Fadeenko. Mikroflora jelitowa oraz jej rola w
dyslipidemii:
http://m-l.com.ua/?aid=465
Strona niemiertelnych joginw:
http://c-b-y.ru/content/view/26/30
Artyku o witarianach:
http://otherway.narod.ru/siroedenie.htm
186

Atleta witarianin. 37 lat na surowej diecie:

http://www.thegardendiet.com/storm2.html
Chemia trawienia:
http://medicinelib.ru/biology/Pischevarenie/biolo
gy23.html
Artyku na temat mikroflory i syntezy:
http://forum.glstar.ru/lofiversion/index.php/t346
22.html
Zawarto mikroelementw w produktach:
http://www.greenmama.ua/nid/57549
Rodzaje bonnika:
http://www.missfit.ru/likbez/fibre/
Teoria adekwatnego odywiania w skrconej wersji:
http://smed.ru/guides/cure/CU26/CU28/65382/
#article
Wszystko na temat witaminy B12:
http://www.veganforum.com/forums/archive/in
dex.php/t-6856.html
Teoria Birher-Bennera:
http://www.vegglife.ru/nature/theory.html
F. Batmanghelidj Twoje ciao prosi o wod:
http://www.bio-lavka.kiev.ua/phyzwater.shtml#0
P. Kuszakow. Wpyw jedzenia na wynik bada krwi:
https://www.seleneriverpress.com/media/pdf_do
cs/37_INFLUENCEOFCOOKING.pdf
Linki na temat suchej godwki Szczennikowa:
http://fasting4health.org/index.html
http://shennikov.ucoz.ru/
Strona Filonowa:
http://filonov.net/

187

O tym, gdzie organizm gromadzi toksyny:

http://blonnikstop.pl/91/gdzie-kumuluja-sietoksyny-objawy-zanieczyszczenia-organizmu-jakiesa-korzysci-z-oczyszczenia-organizmu/
Forum witarian:
http://witarianie.pl/
Strona z przepisami diety witariaskiej:
http://witarianie.blogspot.com/

44. Zakoczenie
Gdy przyjeda do nas w odwiedziny moja teciowa, z zazdroci mwi: Jezu! Nie musisz sta koo pyty kuchennej Wyobracie sobie, jak ogromna jest liczba kobiet,
ktre wikszo swojego czasu spdzaj w tym wanie
miejscu. Nagotowaa, nakarmia, pozmywaa naczynia i zaczyna od nowa. Z tego wynika, e witarianizm jest te swego rodzaju wyzwoleniem kobiet!
Na zakoczenie przytocz cytat z ksiki Walentina
Nikolajewa Jak zarzdza swoim zdrowiem:
Plusy diety witariaskiej: lekko, ywo, rzeko,
wietny nastrj kadego dnia. Czowiek staje si zrwnowaony,
odporny na kady chd i upa, stopniowo zanikaj wszystkie
wczeniejsze choroby, znika nawet bl po zadawnionych zamaniach koci; brak jest sennoci po jedzeniu, wzrasta wytrwao
zarwno fizyczna, jak i psychiczna. Nastpuje nadzwyczajna jasno umysu, mocny sen i skrcenie jego trwania; zmniejsza si
ilo godzin przeznaczonych na spanie. S jeszcze drobne, niemniej zauwaalne domowe plusy, takie, jak niezaleno od kuchenki gazowej, oszczdno czasu etc.
Radosne i z niczym nieporwnywalne uczucie czystoci i oczyszczania si ciaa, odnowienie na diecie witariaskiej to uczucie nie ustaje, staje si czym staym, normalnym.
Do tego nawet mona si przyzwyczai. Zadziwiajce, e ludzie
188

niczego nie wiedz o moliwoci, e mog mie tak cudowny, bajkowy stan!
Okazao si, e istnieje zupenie inna jako zdrowia czowieka, zasadniczo rnica si od dotychczasowego stanu zdrowia
wikszoci ludzi. Czowiek staje si prawdziwym krlem przyrody: nie do, e zdrowym, to jeszcze ma moliwo, by czu si
panem swojego losu, na ktrego adne kopoty nie maj wpywu
by czu, e posiada si skrzyda; jest si zdolnym unosi si w
swobodnym locie. Czowiek staje si prawdziwym obywatelem
nieba! Ma wiadomo swojej mocy, jest szczliwy, bo moe dawa innym ludziom rado.
Nawet, jeeli nie jestecie zdecydowani przej na
100% surowe, rolinne odywianie si spoywajcie wicej wieych owocw i warzyw!

189

INICJATYWNA GRUPA PROJECT FOOD LIVE

YCZY WAM DOBREGO ZDROWIA!

LIVELYMEAL.RU

190