Professional Documents
Culture Documents
MODLITWA ABY
Tytu oryginau: The Prayer of the Frog. Vol. I
SOWO WSTPNE
Moje pierwsze wspomnienie o Tonym de Mello siga trzydzieci lat wstecz a dokadnie do Lonavla, do tego
samego domu, ktry duo pniej sta si domem Instytutu Sadhana.
Tony by wtedy studentem jezuickim, ale zajmowa si uczeniem modziecw, ktrzy wanie ukoczyli
nowicjat. Caa grupa przyjechaa do willi w. Stanisawa na krtkie wakacje. Pamitam Tony'ego z grupk
modziey, jak ich nazywalimy, siedzcych pod drzewami obok kuchni i czyszczcych warzywa na posiki w
tym dniu, podczas gdy on raczy to bardzo chonne audytorium swym niewyczerpanym zasobem opowiada.
Wiele si od tej pory zdarzyo w yciu nas wszystkich; a sam Tony przeszed przez niezliczone etapy wzrostu i
przemiany, wieej kompetencji i nowych zainteresowa, a take skutecznej suby. Lecz zawsze by
nieporwnanym gawdziarzem. Niewiele z jego anegdot byo oryginalnych, a niektre nie byy nawet zbyt
dowcipne; ale w jego ustach oyway znaczeniem i trafnoci, lub po prostu zabawnoci. Jeli o to chodzi,
kady temat, ktrego si dotkn nabiera ycia i pochania uwag.
A teraz jego poegnalnym podarunkiem dla nas, ktry z pewnoci doczy do szeregu jego innych bestsellerw
jest Modlitwa aby. Chocia wyraa si do zdawkowo o swym dorobku literackim, by skrupulatny w
przygotowaniu do druku swych utworw. Ostatni rzecz, jak zrobi w Indiach zanim wsiad na samolot do
Stanw Zjednoczonych, byospdzenie ponad trzech godzin z wydawc na szczegowym przegldaniu swego
rkopisu. Nie widziaem tego tekstu, ale wiem o jego ostatniej trosce.
Byo to wieczorem 30 maja 1987 roku. 2 czerwca znaleziono go martwego na pododze w jego pokoju w
Nowym Jorku, gdzie zmar na rozlegy atak serca. W midzyczasie znalaz czas, eby napisa dugi list do
bliskiego przyjaciela, mwic o wczeniejszych dowiadczeniach: Wszystko to wydaje si nalee do innej
epoki i do innego wiata. Stwierdzam, e cale moje zainteresowanie skupia si teraz na czym innym, na
wiecie ducha i postrzegam wszystko inne jako bahe i bez znaczenia. Rzeczy, ktre odgryway tak wielk rol
w przeszoci nie wydaj si ju mie znaczenia. Rzeczy takie jak te Achaana Chaha, nauczyciela buddyjskiego,
wydaj si pochania ca moj uwag i trac smak na inne. Czy to zudzenie? Nie wiem. Lecz przedtem nigdy
w yciu nie czuem si tak szczliwy, tak wolny....
To prawie podsumowuje Tony'ego, jakim by a take jak inni go postrzegali w jego ostatnim etapie, zanim
nas tak nagle opuci, trzy miesice przed pidziesitymi szstymi urodzinami. I ju teraz narasta wok niego
literatura, prawdziwa zota legenda, ze wiadectwami rnych ludzi rozsianych po caym wiecie. Niejeden
stwierdzi, e go nigdy nie spotka, lecz e jego ksiki wywary na nim gboki wpyw. Inni cieszyli si
przywilejem bliskiej wizi uczuciowej. Jeszcze inni na krtko tylko dowiadczyli jego sowa mwionego.
Niewielu zgodzioby si ze wszystkim, co mwi lub czyni, zwaszcza po tym, jak przekroczy ustalone granice
duchowego poszukiwania ani te Tony nie oczekiwa ulegego posuchu, lecz czego wrcz przeciwnego.
Tym, co pocigao tak wielu w jego osobie i pogldach byo wanie to, e prowokowa wszystkich do
zadawania pyta, do poszukiwa, do wydobycia si z utartych schematw mylenia i zachowania, z dala od
stereotypw, i do omielenia si bycia naprawd sob na kocu, do szukania coraz wikszej autentycznoci.
Niezomne poszukiwanie autentycznoci w ten sposb bya zawsze odbierana wizja Tony'ego. I to dawao
jego wielopaszczyznowej osobowoci pewn integralno, pewn jedno, ktra miaa swj wasny urok isi:
godzia przeciwiestwa, nie w napiciu, lecz jako harmonijne poczenie. By bardzo chtny do zawierania
przyjani, do dzielenia si; a jednak czuo si, e by w nim wymiar, ktry by poza zasigiem. Potrafi by dusz
towarzystwa, sypic niesamowitymi dowcipami, lecz nikt nie by w stanie wtpi w jego niezomn powag
celu.
W cigu tych lat zmienia si tak bardzo i na tak wiele sposobw, a mimo wszystko byy w jego charakterze
cechy stae, ktre pozostay niezachwianie na miejscu.
Uderzajcym tego przykadem byo jego zaangaowanie jako jezuity. Wyszed daleko poza entuzjastyczn
promocj wicze Duchownychwedug oryginalnego zamysu w. Ignacego, co byo si przebicia, ktra
zyskaa mu midzynarodowe uznanie; w gruncie rzeczy, pod koniec wyszed daleko poza to, co mogoby by
uznane jako duchowo ignacjaska. Lecz nigdy nie zrezygnowa ze swojej jezuickiej tosamoci. Nie byo w
tym oczywicie przymusu; prawdopodobnie nie byo to rwnie wyrozumowane. Po prostu tak bardzo czu si
zestrojony z umysem i sercem Ignacego, poniewa zna i rozumia witego.
W homilii skierowanej do prowincjaw Jezuitw w Indiach w 1983 r., zanim razem wzili udzia w ostatniej
Kongregacji Generalnej, czyli Kapitule Zakonu, podzieli si z nimi refleksj na temat Ignacego, ktra bya
bardziej odkryciem samego Tony'ego: Wrd naszych wczesnych Ojcw istnieje tradycja, e Bg da Ignacemu
aski i charyzmy, ktre przeznaczy dla Towarzystwa jako caoci i dla kadego poszczeglnego jezuity. Gdyby
mnie poproszono, abym dzisiaj wybra dla siebie i dla naszego Towarzystwa spord wielu charyzmatw, ktre
mia Ignacy, bez wahania wybrabym trzy: jego kontemplacj, jego zdolno tworzenia i jego odwag.
Parmananda R. Divarkar SJ
4 wrzenia 1987
OSTRZEENIE
Jest wielk tajemnic, e chocia serce ludzkie tskni za Prawd, w ktrej jedynie znajduje
wyzwolenie i rozkosz, pierwsz reakcj istot ludzkich na Prawd jest wrogo i strach. Tak,
wic Nauczyciele duchowi ludzkoci, jak Budda i Jezus, stworzyli narzdzie, eby
przechytrzy opr swoich suchaczy: opowiadanie. Wiedzieli, e zwykle sprzeciwiamy si
jakiej prawdzie, ale nie moemy oprze si opowieci. Vyasa, autor Mahabharaty, powiada,
e jeeli posuchasz uwanie jakiego opowiadania, nigdy ju nie bdziesz taki sam. To,
dlatego, e opowie ta wkradnie si do twego serca i obali bariery dzielce ci od boskoci.
Nawet, jeli przeczytasz opowiadanie w tej ksice wycznie dla rozrywki, nie ma
gwarancji, e ktra opowie nie przelizgnie si przez twj system obronny i wybuchnie,
kiedy si tego najmniej spodziewasz. Tak, wic zostae ostrzeony!
Jeli jeste wystarczajco nie roztropny, by igra z owieceniem, oto co sugeruj:
(A) No opowiadanie w swoim umyle, tak aby mg nad nim pomyle w wolnych
chwilach. Da ci to szans popracowania nad swoj podwiadomoci i odkrycia jego
ukrytego znaczenia. Bdziesz wtedy zdziwiony, widzc jak przychodzi do ciebie cakiem
niespodziewanie wanie wtedy, kiedy potrzebujesz, eby owietlio wydarzenie lub sytuacj i
przynioso ci zrozumienie i wewntrzne uzdrowienie. Wtedy zdasz sobie spraw, e
wystawiajc siebie na dziaanie tych opowiada, suchae Kursu Owiecenia, do ktrego
nie potrzeba adnego guru oprcz ciebie samego!
(B) Poniewa kade z tych opowiada jest objawieniem Prawdy i poniewa Prawda, ta
pisana przez due P, oznacza prawd o tobie, upewnij si, e za kadym razem, kiedy
bdziesz czyta opowiadanie skupisz si na szukaniu gbszego zrozumienia siebie samego.
W sposb, w jaki czytaoby si podrcznik medyczny zastanawiajc si, czy ma si ktry
z objaww; a nie jak podrcznik psychologii mylc, jakimi typowymi okazami s nasi
przyjaciele. Jeli ulegniesz pokusie szukania zrozumienia innych, opowiadania te wyrzdz
ci szkod.
Tak namitne byo umiowanie prawdy Muy Nasruddina, e podrowa do odlegych miejscowoci w
poszukiwaniu badaczy Koranu i nie czu oporw przed wciganiem niewiernych na bazarze w dyskusje o
prawdach swej wiary.
Pewnego dnia ona powiedziaa mu, jak nieuczciwie j traktuje i odkrya, e jej ma zupenie nie
interesowa ten rodzaj Prawdy!
Oczywicie, to jedyny rodzaj, ktry ma znaczenie. Nasz wiat byby zaiste inny, gdyby ci z
nas, ktrzy s uczonymi i ideologami, czy to religijnymi, czy wieckimi, mieli to samo
umiowanie wiedzy o sobie samych, jak to, ktre okazuj swoim teoriom i dogmatom.
Wymienite kazanie powiedziaa parafianka potrzsajc rk kaznodziei.
Wszystko, co ksidz powiedzia odnosi si do tej, czy innej osoby, ktr znam
Widzicie?
INSTRUKCJA
Opowiadanie najlepiej czyta w porzdku, w jakim zostay tutaj uoone. Nie czytaj wicej ni jedno lub dwa za
jednym razem to znaczy, jeli pragniesz uzyska z nich co wicej ni rozrywk.
INFORMACJA
Opowiadania w tej ksice pochodz z rnych krajw, kultur i religii. Nale do duchowego dziedzictwa i
popularnego humoru rasy ludzkiej.
Tym, co zrobi autor, byo zestawienie ich razem, majc na myli okrelony cel. Jego zadanie byo takie, jak
tkacza i farbiarza. Nie przypisuje sobie wcale zasugi za bawen i nici.
M O D L I T WA
MODLITWA ABY
Gdy brat Bruno modli si pewnej nocy, w modlitwie przeszkodzio mu rechotanie aby. Wszystkie prby
zignorowania tego dwiku zawiody, krzykn wic gono przez okno; Spokj. Wanie si modl.
Poniewa brat Bruno by witym, jego rozkaz zosta natychmiast speniony. Kade ywe stworzenie zamilko,
aby zapanowaa cisza odpowiednia dla modlitewnego skupienia.
Ale wtedy inny dwik przeszkodzi modom Bruna wewntrzny gos, ktry rzeki: Moe Bg jest tak samo
zadowolony z rechotu aby, jak z psalmw piewanych przez ciebie. Co moe si Bogu podoba w rechotaniu
aby? pogardliwie odpar Bruno. Lecz gos nie poddawa si: A jak mylisz, dlaczego Bg wymyli ten
dwik?.
Bruno postanowi si tego dowiedzie. Wychyli si wiec przez okno i rozkaza: piewaj. Rytmiczne
rechotanie aby wypenio powietrze wraz ze miesznym akompaniamentem wszystkich ab wok. I kiedy
Bruno sucha ich dwiku, ich gosy przestay go razi; odkry, e kiedy ju si im nie opiera, to tak naprawd
wzbogaciy one cisz nocy.
To odkrycie napenio serce Bruna poczuciem harmonii ze wszechwiatem i po raz pierwszy w yciu zrozumia,
co to znaczy modli si.
TACZCY RABIN
Opowie chasydzka:
ydzi z pewnego miasteczka w Rosji niecierpliwie oczekiwali przybycia Rabina. Miao to by wyjtkowe
wydarzenie, spdzili wic wiele czasu przygotowujc pytania, ktre chcieli zada temu witemu czowiekowi.
Kiedy Rabin w kocu przyby i spotka si z nimi na ratuszu, wyczu atmosfer napicia, poniewa wszyscy
czekali gotowi wysucha odpowiedzi, ktrych im mia udzieli.
Na pocztku nic nie rzek, po prostu spojrza im w oczy i zanuci natrtnie powracajc melodi. Wkrtce
wszyscy zaczli j nuci. Rabin zacz piewa i oni piewali wraz z nim. On koysa si i taczy, stpajc
rytmicznie i uroczycie; zebrani poszli w jego lady. Wkrtce tak bardzo zaj ich taniec, e przestao dla nich
istnie wszystko inne na ziemi. Tak wic kady z tumu sta si caoci, zosta uleczony z wewntrznego
rozproszenia, ktre zamyka nas na Prawd.
Mina prawie godzina, zanim taniec zamar. Ju bez napicia, ktre zniko bez ladu, wszyscy zasiedli w ciszy i
spokoju, ktre wypeniay pokj... Wtedy Rabin wymwi pierwsze sowa tego wieczoru: Wierz, e
odpowiedziaem na wasze pytania.
MODLITWA BALET
Mistrz zasiad wraz z uczniami na widowni i powiedzia: Syszelicie wiele modlitw i sami wiele ich
zanosilicie. Dzi wieczr chc, ebycie zobaczyli modlitw.
W tym momencie kurtyna si podniosa i balet si rozpocz.
Sufi nie poruszy si, jedynie otworzy oczy i rzek: Bracie, czy mgby wywiadczy mi przysug i tak
uoy moje stopy, by nie byy zwrcone w kierunku Pana?.
WYNALAZCA
Po wielu latach pracy, pewien wynalazca odkry sztuk rozpalania ognia. Wzi swoje narzdzia do pokrytych
niegiem pomocnych regionw i nauczy tej sztuki jeden z tamtejszych szczepw, a take pokaza im zalety tego
wynalazku. Ludzi tak bardzo pochona ta nowo, e nie podzikowali wynalazcy, ktry pewnego dnia
cichutko wymkn si z wioski. Poniewa by on jednym z tak rzadkich stworze ludzkich obdarzonych darem
wielkoci, nie pragn, aby go pamitano, czy uwielbiano. Szuka tylko zadowolenia z tego, e kto skorzysta z
dobrodziejstwa jego odkrycia.
Nastpny szczep do ktrego si uda, rwnie bardzo pragn nauczy si sztuki rozpalania ognia. Ale miejscowi
kapani, zazdroni o wpyw wynalazcy na ludno, kazali go zamordowa. Aby rozproszy jakiekolwiek
podejrzenia o zbrodni, ustawiono portret Wielkiego Wynalazcy na gwnym otarzu wityni, uoono rwnie
liturgi, tak aby imi jego byo czczone, a pami o nim nigdy nie wygasa. Zadbano z wielk pieczoowitoci,
aby ani jedna rubryka liturgii nie zostaa zmieniona czy te pominita. Narzdzia do rozniecana ognia zostay
umieszczone w relikwiarzu i mwiono, e maj moc uzdrowienia kadego, kto z wiar pooy na nich swoje
rce.
Najwyszy Kapan sam podj si opisa ywot Wynalazcy. Sta si on wit Ksig, w ktrej jego pena
mioci dobro bya stawiana wszystkim za przykad, jego chwalebne czyny byy wysawiane, a nadludzka
natura staa si przedmiotem wiary.
Kapani pilnowali, by Ksiga bya przekazywana przyszym pokoleniom, podczas gdy oni samorzutnie
interpretowali znaczenie sw wynalazcy i wag jego witego ycia i mierci. Rwnoczenie bezwzgldnie
karali mierci lub kltw kadego, kto nie zgadza si z ich pogldami. Byli tak zajci obowizkami religijnymi,
e ludzie zupenie zapomnieli sztuki rozniecania ognia.
ZMIENIONY W OGIE
Z ywotw Ojcw Pustyni:
Opat Lot przyszed do opata Jzefa i rzeki: Ojcze, jak mog przestrzegam mojej r egidy skromnoci; poszcz,
modl si, medytuj, utrzymuj cisz kontemplacyjn i w miar moliwoci odsuwam od siebie le myli. C
wicej mog zrobi?
W odpowiedzi na to starszy kapan wsta, wycign rami ku niebu, jego palce stay si jak dziesi pomykw i
odpar: Moesz cakowicie przemieni si w ogie.
MODLITEWNY ALFABET
Opowiadanie chasydzkie:
Ubogi farmer wracajc pnym wieczorem z rynku do domu, znalaz si na drodze bez swojego modlitewnika.
Koa jego wozu odpady w samym rodku lasu, wic zmartwi si, e dzie ten bdzie musia upyn bez
odmwienia przez niego modlitwy.
Uoy wic nastpujc: Panie, uczyniem co bardzo gupiego. Opuciem dom dzi rano bez mojego
modlitewnika, a pami zawodzi mnie tak czsto, e nie mog bez niego odmwi ani jednej modlitwy.
Postanowiem wic, e pi razy wolno wyrecytuj alfabet, a Ty, ktry znasz wszystkie modlitwy poskadasz
razem litery alfabetu, aby stworzyy modlitw, ktrej sw nie pamitam.
I rzek Pan do swoich aniow: Ze wszystkich modlitw, ktre dzisiaj usyszaem, ta jedna bya niewtpliwie
najlepsza, poniewa pyna z prostego i szczerego serca.
Na to bg odrzek: To naczynie tak bardzo zajo twoj uwag, e cakiem o mnie zapomniae. Lecz spjrz na
tego wieniaka chocia jest obarczony trosk o wyywienie rodziny, pamita o mnie dwa razy dziennie.
MODLITWA DZIECI
Pewnego dnia mufla Nasruddin ujrza dyrektora wielkiej szkoy, idcego na czele grupki dzieci w kierunku
meczetu.
Po co je tam zabierasz? spyta.
Panuje susza, odpar nauczyciel, i wierzymy, e woanie niewinnych poruszy serce Najwyszego.
Nie liczy si pacz winnych czy niewinnych, lecz mdro i wiadomo rzek mua.
Jak miesz wypowiada podobne blunierstwa przy dzieciach wykrzykn nauczyciel. Udowodnij, e to co
powiedziae jest prawd, albo zostaniesz uznany za heretyka.
Prosz bardzo, odpar mua. Jeeli modlitwy dzieci byyby tak wane, nie ostaby si na ziemi ani jeden
nauczyciel, poniewa nie ma dla dzieci rzeczy bardziej nielubianej od szkoy. Powodem dla ktrego yjesz,
pomimo ich modlitw, jest to, e my, ktrzy lepiej od nich wiemy, co jest dobre, zatrzymalimy ci tam, gdzie
jeste.27
POTWORNY NUDZIARZ
Stary pobony czowiek modli si pi razy dziennie, podczas gdy jego wsplnik w interesach nigdy nie
wstpowa do kocioa. W dniu swoich osiemdziesitych urodzin stary czowiek tak si zwrci do Boga:
O Panie nasz, Boe. Od mej modoci nie min dzie, abym nie wstpi do kocioa i nie pomodli si pi razy
dziennie. Kade posunicie, kada decyzja wana lub bez znaczenia bya podejmowana z Twoim imieniem na
ustach. I teraz na staro podwoiem pobone praktyki i modl si bez koca dzie i noc. Lecz jestem biedny jak
mysz kocielna. A spjrz na mego wsplnika. Pije i gra w karty i nawet na staro zadaje si z kobietami o zej
reputacji, a yje w dobrobycie. Wtpi, czy kiedykolwiek cho jedna modlitwa pojawia si na jego ustach.
Panie, nie prosz o kar dla niego, bo to by byo nie po chrzecijasku, ale powiedz mi dlaczego, dlaczego...
pozwolie, aby jemu dobrze si powodzio, a mnie tak potraktowae?.
Odrzek mu Bg: Poniewa jeste takim potwornym nudziarzem.
O MODLITWIE I MODLCYCH SI
Babcia: Czy modlisz si co wieczr Wnuczek: Tak, oczywicie.
I kadego ranka?
Nie. W dzie si nie boj.
Po wojnie stara pobona kobieta powiedziaa: Bg by dla mnie bardzo dobry. Modlilimy si wci od nowa i
od nowa, wic wszystkie bomby spaday na drug stron miasta.
Hitlerowska dyskryminacja ydw bya tak nie do zniesienia, e dwaj ydzi postanowili zgadzi Hitlera.
Stanli na czatach z gotowymi karabinami, w miejscu koo ktrego, wedle ich wiadomoci, mia przechodzi
Fuhrer. Spnia si troch i straszna myl przysza nagle Samuelowi do gowy. Jozue, rzek odmw
modlitw, aby temu czowiekowi nic si nie stao.
Mieli oni zwyczaj zaprasza sw pobon ciotk, by jechaa z nimi na coroczny piknik. Tym razem o tym
zapomnieli. Gdy w kocu zaproszenie nadeszo w ostatniej chwili, ciotka powiedziaa: Jest za pno, modliam
si ju o deszcz.
Mylc, e jest ona nieszczliw dusz potrzebujc pomocy, kapan podszed do niej i rzek: Czy mog ci w
jaki sposb pomc?
Nie, dzikuj Ojcze, odrzeka. Wanie otrzymywaam ca pomoc jakiej potrzebowaam.
SZTUKA MODLITWY
Sufl Bayazid Bistami opisuje swoje postpy w sztuce modlenia si, w nastpujcy sposb: Gdy po raz pierwszy
zwiedzaem wityni Kaaba w Mekce, zobaczyem budowl. Za drugim razem zobaczyem Pana wityni. Za
trzecimnie ujrzaem ani wityni, ani jej Pana.
ZY BYK
Kiedy, gdy Mistrz modli si, uczniowie podeszli do niego i rzekli: Panie, naucz nas jak si modli. Oto co im
odpowiedzia...
Pewnego razu dwaj mczyni wdrowali przez pole, gdy zobaczyli zego byka. Natychmiast rzucili si w
kierunku najbliszego ogrodzenia, cigani przez rozdranione zwierz. Wkrtce stao si jasne, e nie uda im si
uciec, wic jeden z nich krzykn do drugiego: Stao si. Nic nas nie moe ocali. Mdl si. Szybko.
Ten odkrzykn: Nigdy w yciu si nie modliem i nie mam modlitwy na t okazj.
Nie szkodzi. Byk ju nas dogania. Jakakolwiek modlitwa wystarczy.
Dobrze, wic powiem t, ktr mj ojciec zwyk odmawia przed posikami: Za to, co wanie mamy otrzyma,
uczy nas, Panie, naprawd wdzicznymi.
ZAPRZYJANIAJC SI ZE SMOKIEM
Pewien czowiek poszed do psychiatry. Co noc we nie by nawiedzany przez trzygowego smoka wysokiego na
dwanacie stp. Czowiek ten by kbkiem nerww, nie mg spa i by na granicy cakowitego zaamania.
Myla nawet o samobjstwie.
Sdz, e mog Ci pomc, rzek psychiatra, ale musz Ci ostrzec, e potrwa to rok lub dwa i bdzie
kosztowa trzy tysice dolarw.
Trzy tysice dolarw!, wykrzykn pacjent. Mowy nie ma. Pjd do domu i sprbuj si z tym smokiem
zaprzyjani.
Ssiedzi namwili muzumaskiego mistyka Farida, aby poszed do paacu w Delhi i poprosi Akbara o ask dla
caej wioski. Farid poszed na dwr. Okazao si, e cesarz wanie trwa na modlitwie.
Gdy Akbar w kocu nadszed, Farid spyta: Jakie mody zanosie?
Modliem si, aby Najaskawszy zesa na mnie powodzenie, bogactwo i dugie ycie, brzmiaa odpowied.
Farid szybko poegna cesarza i odszed mwic: Przyszedem spotka si z cesarzem, a znalazem tu ebraka
takiego samego jak inni.
Strapiona myl, e opuci naboestwo po raz pierwszy od wielu lat, nie wiedzc co czyni, spojrzaa w gr. I
tam, dokadnie nad sob zobaczya kartk przypit na drzwiach.
Byo na niej napisane: Jestem tam, na zewntrz.
Mwiono o pewnym witym, e za kadym razem, gdy wychodzi z domu, aby wypenia swe religijne
obowizki zwyk mawia: A teraz egnaj, Panie. Wychodz do kocioa.
MNICH I PTAK
Kiedy spacerujc po klasztornych gruntach, pewien mnich usysza piew ptaka.
Sucha oczarowany. Wydawao mu si, e jeszcze nigdy, ale tak naprawd, nie sysza piewu ptaka.
Gdy piew usta, wrci do klasztoru i odkry, ku swemu zdziwieniu, e by obcym dla swych braci mnichw, a
oni dla niego.
Dopiero stopniowo i oni, i on odkryli, e powraca po caych stuleciach. Poniewa jego suchanie byo absolutne,
czas zatrzyma si i on wlizgn si do wiecznoci.
NOGI NA BIURKU
Specjalista od wydajnoci pracy przygotowa swj raport dla Henry'go Forda. Jak pan widzi, raport jest bardzo
pochlebny, z wyjtkiem tego czowieka na dole w korytarzu. Za kadym razem, gdy go mijam, siedzi z nogami
na biurku, marnujc pana pienidze.
Ford odrzek: Ten czowiek mia kiedy pomys, dziki ktremu zarobilimy fortun. W tamtym czasie, o ile
dobrze pamitam, jego nogi byy dokadnie tam, gdzie s teraz.
LENY KOCI
Pewnego razu by sobie las, w ktrym ptaki pieway w dzie, a w nocy byo sycha gosy owadw. Drzewa
bujnie si rozrastay, kwiaty kwity i wszystkie rodzaje stworze wdroway sobie na wolnoci.
I wszyscy, ktrzy wchodzili w ten las, byli prowadzeni do Samotnoci tego domu Boga, ktry znajduje si w
ciszy Natury i w jej piknie.
Ale wtedy nadszed Wiek wiadomoci, gdy w kocu ludzie nauczyli si wznosi budynki wysokie na tysic
stp, niszczy rzeki i lasy i gry w cigu miesica. Tak wic zbudowano witynie z drzewa z lasu i z kamieni, z
ziemi na ktrej rs las. Wieyczki, wiee i minarety wznosiy si wysoko w niebo, powietrze byo nasycone
dwikiem dzwonw, modlitw, piewem i kazaniami.
I nagle Bg pozosta bez domu.
WIADOMO
FILARY RELIGII
Na ziemi wybucho wielkie przeladowanie religijne i trzy filary religii: Pismo w., Modlitwa i Miosierdzie
stany przed Bogiem, aby wyrazi sw obaw, e gdyby religia zostaa zniszczona, one przestayby istnie.
Nie ma si o co martwi, rzek Pan. Zamierzam wysa na ziemi Tego, ktry jest wikszy od was
wszystkich.
Jakim imieniem nazwano tego Wielkiego?
Samo -wiedza, odpar Bg. Uczyni Ona rzeczy wiksze, ni ktre z was kiedykolwiek uczynio.
TRZEJ MDRCY
Trzej mdrcy wyruszyli w podr, bo cho w ich kraju uwaano ich za mdrych, byli na tyle pokorni, e ywili
nadziej, i w podry wzbogac sw wiedz.
Ledwo wkroczyli do ssiedniego kraju, zobaczyli w oddali wieowiec. C to moe by? pytali siebie
nawzajem. Nasuwaa si oczywista odpowied: id i dowiedz si. Lecz nie, to mogoby by zbyt niebezpieczne.
Przypumy, e jest to co, co wybucha, gdy kto si zblia. Z pewnoci mdrzej byo zdecydowa, co to jest,
LOT MYLIWYCH
Zaoenia:
Grupa myliwych wynaja may samolot, aby zabra ich w zalesione tereny. Dwa tygodnie pniej pilot
przylecia, aby ich zabra z powrotem. Rzuci okiem na zwierzta, ktre ustrzelili i powiedzia: Ten samolot nie
zabierze wicej, ni jednego dzikiego bizona. Bdziecie musieli reszt zostawi.
Ale w tamtym roku pilot pozwoli nam zabra do samolotu dwa bizony tej wielkoci zaprotestowali.
Pilot powtpiewa, ale w kocu rzek: No c, jeeli zrobilicie to w zeszym roku, myl, e i teraz si uda.
I samolot wystartowa wraz z trzema osobami i dwoma bizonami. Ale nie mg wznie si na odpowiedni
wysoko i rozbi si o ssiednie wzniesienie. Mczyni z trudem wydostali si z wraku i rozejrzeli si. Jeden
myliwy powiedzia do drugiego: Jak mylisz, gdzie jestemy? Ten dokadnie spojrza wok i odpowiedzia:
Myl, e jestemy okoo dwie mile na lewo od miejsca, w ktrym rozbilimy si rok temu.
MJ WUJEK JERZY
I jeszcze wicej zaoe:
Pewne maestwo wracao z pogrzebu wujka Jerzego, ktry mieszka z nimi przez dwadziecia lat i by tak
uprzykszony, e prawie mu si udao rozbi ich maestwo.
Jest co o czym musz Ci powiedzie, kochanie, rzek m. Gdyby nie moja mio do Ciebie, nie
wytrzymabym, z tym twoim wujkiem, ani jednego dnia.
GD SPOWODOWANY POGOSK
Latem 1946 roku wzdu caej prowincji pewnego poudniowoamerykaskiego kraju, rozesza si pogoska o
zagraajcym godzie. W rzeczywistoci zapowiaday si dobre zbiory, a pogoda bya wprost wymarzona dla
rekordowych niw. Lecz wie rozprzestrzeniaa si z tak si, e dwadziecia tysicy drobnych farmerw
porzucio sw ziemi i skryo si w miastach. Z tego powodu zbiory si nie uday, tysice ludzi przymierao
godem i pogoska okazaa si prawdziwa.
PAPIESKA PANTOMIMA
Wiele, wiele lat temu, a w redniowieczu, doradcy papiea namwili go, aby wygna ydw z Rzymu. Kto to
widzia, mwili, eby ci ludzie yli sobie spokojnie w samym sercu katolicyzmu. Zatem sformuowano i
obwieszczono edykt, ku wielkiemu zdziwieniu ydw, ktrzy wiedzieli, e gdziekolwiek by nie poszli, ich los
bdzie gorszy, ni ten wyznaczony im w Rzymie. Zwrcili si wic z prob do papiea, aby jeszcze raz
rozpatrzy edykt. Papie, bdc prawym czowiekiem, zoy im uczciw propozycj: niech ydzi wyznacz
kogo do dysputy z nim, za pomoc gestw. Jeeli ich rzecznik wygra, ydzi bd mogli zosta.
Tak wic ydzi spotkali si, aby rozway propozycj. Odrzucenie jej oznaczao wygnanie z Rzymu, aprobata
rwnaa si szukaniu pewnej poraki, bo kt mgby wygra debat, w ktrej papie mia by i uczestnikiem i
sdzi? Lecz nie pozostawao nic innego, jak propozycj przyj. Nie mogli tylko znale chtnego do debaty z
papieem. Perspektywa, dwigania na swych barkach losu wszystkich ydw, bya zbyt zniechcajca.
Ot, gdy odwierny w synagodze usysza o co chodzi, stan przed gwnym rabinem i zgosi swoj
kandydatur jako reprezentanta swych wspbraci w debacie. Odwierny? rzekli inni rabini, kiedy to usyszeli,
To niemoliwe.
No c, odpar gwny rabin, nie ma chtnych wrd nas. Albo odwierny, albo nie bdzie debaty.
Tak wic z powodu braku kogo innego, wyznaczono odwiernego synagogi do debaty z papieem.
Gdy w wielki dzie nadszed, papie zasiad na tronie na placu w. Piotra, otoczony swoimi kardynaami, na
wprost tumu biskupw, kapanw i wiernych. W tym momencie przybya skromna delegacja ydowska, w
swych czarnych szatach, z dugimi brodami, z odwiernym kroczcym w rodku miedzy nimi.
Papie zwrci si w kierunku odwiernego i debata si rozpocza. Najpierw papie uroczycie wznis jeden
palec i uczyni nim ruch w kierunku niebios. Odwierny bezzwocznie z uczuciem wskaza na ziemie. Papie
wyda si troch zaskoczony. Jeszcze uroczyciej znw wznis palec i trzyma go stanowczo tu przed oczami
odwiernego. Ten z kolei, wznis trzy palce i trzyma je rwnie zdecydowanie przed papieem, ktry zdumia
si nad tym gestem. Wtedy papie wsun rce w swe suknie i wydoby z nich jabko. Odwierny w odpowiedzi
woy rk do swojej papierowej torby i wycign z niej paski kawaek macy. W tym momencie papie
obwieci gromkim gosem: ydowski reprezentant wygra debat. Edykt o wydaleniu jest od tej chwili
niewany.
ydowscy przywdcy niezwocznie zebrali si dokoa odwiernego i wsplnie z nim oddalili si. Kardynaowie
stoczyli si wok papiea w zdumieniu. Co si stao, Wasza witobliwo?, pytali. Nie moglimy nady.
Debata bya tak szybka. Papie otar pot z czoa i odrzek: Ten czowiek jest byskotliwym teologiem i
mistrzem dysputy. Rozpoczem przesuwajc rk po niebie, aby da do zrozumienia, e cay wszechwiat
naley do Boga. On wskaza palcem na d, by przypomnie, e istnieje miejsce zwane piekem, gdzie diabe ma
swe krlestwo. Nastpnie wzniosem jeden palec, aby powiedzie, e Bg jest jeden. Wyobracie sobie moje
zaskoczenie, gdy on wznis trzy palce, dajc do zrozumienia, e ten jeden Bg jest obecny w trzech osobach, a
wic odwoa si do naszej doktryny Trjcy Przenajwitszej. Widzc, e nie da si pokona tego teologicznego
geniusza, w kocu zmieniem temat debaty. Wycignem jabko, aby wskaza, e wedug niektrych
nowomodnych pogldw, ziemia jest okrga. On bez chwili zastanowienia pokaza mi paski kawaek
przanego chleba, by mi przypomnie, e wedug Biblii, ziemia jest paska. C wic mi pozostawao, jak tylko
przyzna mu zwycistwo.
W tym czasie ydzi przybyli do swojej synagogi. Co si stao? pytali w zdumieniu. Odwierny by
wzburzony. To byy czyste bzdury odpar. Najpierw papie czyni ruch rk, jakby chcia powiedzie, eby
wszyscy ydzi wynieli si z Rzymu. Wic ja wskazaem na ziemi, aby wiedzia, e nie mamy zamiaru si
ruszy. On na to wyciga palec, jakby groc mi: nie bd zbyt zuchway. Na to ja pokazaem mu trzy palce,
chcc powiedzie, e by on trzy razy zuchwalszy w stosunku do nas, gdy samowolnie rozkaza nam opuci
Rzym. Nastpnie widzc, e wyciga swj posiek, ja wycignem mj.
Najpierw wycigamy wnioski, a potem Staramy si znale sposb, aby do nich doj.
CENA POMIDORW
Pewna kobieta w dziale spoywczym jednego z supermarketw schylia si, aby podnie kilka pomidorw. W
tym momencie poczua ostry bl promieniujcy w d plecw; zastyga w blu i krzykna.
Klient stojcy tu obok, pochyli si do niej porozumiewawczo i rzek: Jeeli pani myli, e pomidory s ze,
powinna pani zobaczy cen ryb.
PECHOWA OSTRYGA
Kiedy ostryga zobaczya niczyj per, ktra spada w szczelin skay na dnie oceanu. Po dugich wysikach,
udao si jej odzyska per i pooya j tu obok siebie na powce muszli.
Wiedziaa, e ludzie szukaj pere i pomylaa: Ta pera ich skusi, wic wezm j, a mnie zostawi w spokoju.
Gdy jednak pojawi si poawiacz pere, mia on za zadanie wyszukiwanie ostryg, a nie pere spoczywajcych na
patkach muszli.
A wic chwyci ostryg, ktra akurat nie miaa pery, i pozwoli, aby prawdziwa pera stoczya si do szczeliny
w skale.
ROZPOZNAJC MATK
Pewna kobieta poprosia kasjera w banku, aby zrealizowa jej czek.
Powoujc si na wymagania spki, kasjer poprosi j o dowd tosamoci.
Kobiecie ze zdziwienia zaparo dech w piersiach. W zdoaa wyjka: Ale Jonatanie, jestem twoj matk.
Nie mogc uwierzy temu, co widzia, mczyzna zaprosi swojego ssiada na polowanie nastpnego dnia. I
znowu, za kadym razem, gdy mczyzna albo jego ssiad trafili ptaka, pies szed po wodzie i przynosi go.
Waciciel nic nie mwi, ssiad rwnie nie zabiera gosu na ten temat. W kocu, nie mogc ju duej czeka,
wygada si: Czy zauwaye co nietypowego u mojego psa?
Ssiad w zamyleniu potar podbrdek. Tak, rzek wreszcie. Gdy o tym myl, to owszem zauwayem. Ten
drab nie umie pywa.
To nie jest tak, jakby cale ycie nie byo pene cudw;
to wicej ni to: ono jest cudowne
i kady kto przestaje bra to za co oczywistego,
od razu to widzi. '
UPR BABCI
Dziadek i babcia pokcili si i babcia tak si pogniewaa, e nie chciaa odzywa si do ma.
Nastpnego dnia dziadek cakiem zapomnia o ktni, ale babcia wci go ignorowaa i nie mwia ani sowa.
Wszystkie wysiki dziadka, by przerwa jej ponure milczenie, spezy na niczym.
W kocu zacz szpera po szafkach i szufladach. Trwao to kilka minut, a wreszcie babcia nie moga tego
duej znie. Czego ty, u licha szukasz? zapytaa gniewnie.
Bogu dziki, wreszcie znalazem twj gos, odrzek dziadek z figlarnym umiechem.
POSZUKUJCY I SZATAN
Gdy szatan zobaczy, jak poszukujcy wchodzi do domu Pana, postanowi uy caej swej mocy, aby zawrci
go z jego poszukiwa Prawdy.
Tak wiec podda biednego czowieka wszystkim moliwym pokusom: bogactwa, chciwoci, sawy, wadzy,
prestiu. Ale poszukujcy by zbyt dowiadczony w sprawach duchowych i zdoa atwo zwalczy pokusy,
bowiem bardzo pragn sta si czowiekiem uduchowionym.
Gdy stan przed Panem, zdumia si, widzc Go siedzcego na wycieanym krzele, z uczniami u stp. Ten
czowiek z pewnoci nie posiada podstawowej cnoty witychpokory, pomyla sobie.
Potem zauway inne rzeczy, ktre mu nie przypady do gustu. Przecie Pan prawie nie zwrci na niego uwagi.
Pewnie dlatego, e nie paszcz si przed Nim jak inni, pomyla. Rwnie nie spodoba mu si ubir Pana i
jaki taki zarozumiay sposb mylenia. Doszed wic do wniosku, e trafi w nieodpowiednie miejsce i e musi
kontynuowa swe poszukiwania gdzie indziej.
Kiedy wyszed z pomieszczenia, Pan, ktry widzia szatana siedzcego w rogu, rzek: Nie musiae si martwi
Kusicielu. On by twj od samego pocztku.
Co za poytek z oczu.
gdy serce jest lepe?.
WIZIE I MRWKA
Pewien wizie przez dugie lata y w cakowitym odosobnieniu. Nikogo nie widywa ani nie sysza ludzkiego
gosu, a posiki podawano mu przez otwr w cianie.
Kiedy do celi przysza mrwka. Wizie z zafascynowaniem przyglda si, jak peza dookoa pomieszczenia.
Potem podnis j na doni, aby si jej lepiej przyjrze, da jej ziarenko lub dwa, a w nocy trzyma j pod swoj
filiank zrobion z puszki.
Pewnego dnia nagle uderzyo go, e trzeba byo a dziesiciu dugich lat cakowitego odosobnienia, aby
otworzyy mu si oczy na urok; zwykej mrwki.
CIEMNO I EL GRECO
Gdy pewnego piknego wiosennego popoudnia, jeden z przyjaci hiszpaskiego malarza El Greco odwiedzi
go w jego domu, zasta go siedzcego w pokoju, z dokadnie zasunitymi zasonami. Wyjd na soce, rzek
przyjaciel. Nie teraz, odpar El Greco. Przeszkodzioby to wiatu, ktre wieci we mnie.
NIEWIDOMY RABIN
Stary Rabin straci wzrok i nie mg ani czyta, ani widzie twarzy tych, ktrzy przychodzili, aby go odwiedzi.
Pewien lekarz uzdrawiajcy wiar rzek mu: Zdaj si z ufnoci na moj opiek, a ulecz ci ze lepoty.
Nie trzeba, odpar rabin. Widz wszystko to, co pragn widzie.
RELIGIA
Supernowoczesna stacja,
oddalona trzy kilometry od trasy,
jest takim samym absurdem,
jak czsto nawiedzana witynia
oddalona trzy centymetry od ycia.
BUDDA KAMAKURA
Budda Kamakura mieszka w wityni, dopki pewnego dnia, potny huragan nie zmit jej z powierzchni
ziemi. Przez wiele nastpnych lat potny posg sta zdany na pastw soca i deszczu, wiatru i zmian pogody.
Gdy kapan zacz zbiera pienidze, aby odbudowa wityni, posg pojawi si przed nim we nie i rzek: Ta
witynia bya wizieniem, nie domem. Zostaw mnie wrd niszczcego ycia, ja tam nale.
SPALONY BUDDA
Pewnej mronej zimowej nocy, wdrujcy asceta poprosi o schronienie w wityni. Biedak sta drc z zimna w
szalejcej zamieci, wic kapan, jakkolwiek niechtnie, wpuci go do rodka mwic: Dobrze, moesz zosta,
ale tylko na noc. To jest witynia, a nie przytuek. Rano bdziesz musia odej.
Gdy noc miaa si ku kocowi, kapan usysza dziwny skrzypliwy dwik. Natychmiast pobieg do wityni i
ujrza straszny widok. Oto w obcy grza si przy ognisku, ktre rozpali w wityni. Brakowao te
drewnianego posgu Buddy. Kapan zapyta wiec, co si stao z posgiem.
Wdrowiec wskaza na ognisko i rzek: Byo tak zimno, e mylaem ze zamarzn na mier.
Syszc to kapan wykrzykn: Czy zmysy postrada? Wiesz, co uczynie? To by posg Buddy. Spalie
Budd.
Ogie powoli dogasa. Asceta popatrzy na ognisko i zacz w nim grzeba kijem.
NIEWIDZIALNE SUTRY
Tetsugen, jeden z uczniw Ze, podj si wielkiego zadania wydrukowania siedmiu tysicy kopii sutr, ktre
do tej pory byy dostpne tylko po chisku.
Przewdrowa wic Japoni wzdu i wszerz, aby zebra fundusze na to przedsiwzicie. Niektrzy bogacze
ofiarowywali mu a po sto sztuk zota, ale gwnie otrzymywa drobne pienidze od wieniakw. I jednym i
drugim Tetsugen okazywa tak sam wdziczno, niezalenie od iloci otrzymanych pienidzy.
Po dugich latach podry, w kocu uzbiera sum niezbdn do wykonania zadania. I wanie wtedy wylaa
rzeka Uji i tysice ludzi pozostao bez dachu nad gow i bez rodkw do ycia. Tetsugen wyda wszystkie
pienidze zebrane na druk sutr, aby pomc tym ludziom.
Nastpnie zacz zbirk od nowa. Znw upyno kilka lat zanim uzbiera potrzebn kwot. Wtedy w caym
kraju wybucha epidemia, wic Tetsugen wyda wszystkie pienidze, aby pomc cierpicym.
I raz jeszcze wyruszy w sw podr i po dwudziestu latach, jego marzenia o witej ksidze wydanej po
japosku, spenio si.
Maszyna, ktra wydrukowaa to pierwsze wydanie sutr, jest wystawiona w klasztorze Obaku w Kioto.
Japoczycy za opowiadaj swoim dzieciom, e Tetsugen, tak naprawd, to zdoa wyda trzy kopie sutr, a
chocia pierwszych dwch nie mona zobaczy, s one o wiele cenniejsze od trzeciej.
Po tym wsta z ka, przekrada si do domu swego brata i wsypa worek ziarna do jego spichrza.
Brata kawalera rwnie zaczy nka po nocach niespokojne myli. Czsto budzi si ze snu i mwi do siebie:
To po prostu nieuczciwe. Mj brat ma on i picioro dzieci, a dostaje poow podw ziemi. Ja nie mam
nikogo na utrzymaniu oprcz siebie samego. Czy to sprawiedliwe, by mj biedny brat, ktrego potrzeba jest
wiksza od mojej, dostawa dokadnie tyle samo co ja? Nastpnie wstawa z ka i wsypywa worek ziarna do
spichrza brata.
Pewnego razu obaj wstali z ka o tej samej porze i natknli si jeden na drugiego, kady z workiem ziarna na
plecach.
Wiele lat pniej, po ich mierci, historia wysza na jaw. A gdy ludno miasteczka postanowia wznie
wityni, wybrano miejsce w ktrym obaj bracia spotkali si owej nocy, poniewa nikt nie mg znale
adnego innego miejsca, ktre byoby witsze od tego.
W cigu swych 92 lat ycia, Goldstein, przey pogromy ydw w Polsce, obozy koncentracyjne w Niemczech i
dziesitki innych przeladowa ydw.
O, Panie, rzek. Czy nie jest prawd, e jestemy Twoim ludem wybranym?.
Niebiaski gos odpar: Tak, Goldsteinie, ydzi s mym narodem wybranym.
A wic czy nie nadszed czas, aby wybra kogo innego?.
PU GA
Pewien ateista spad ze skay. Zsuwajc si w d, zapa ga maego drzewka. I zawis tak, pomidzy niebem
nad sob i skaami tysic stp niej, wiedzc, e dugo tak nie wytrzyma.
Wtedy przyszed mu do gowy pomys. Boe, wykrzykn z caej siy.
Cisza. Nikt nie odpowiedzia.
Boe, krzykn znowu. Jeeli istniejesz, ocal mnie, a obiecuj, e bd w Ciebie wierzy i innych uczy
wiary.
Znowu cisza. Wtem omal nie puci gazi, syszc potny gos, rozbrzmiewajcy echem w wwozie: Wszyscy
mwi to samo, gdy tylko potrzebuj pomocy.
Nie, Panie, nie, wykrzykn czowiek z iskierk nadziei. Nie jestem taki, jak inni. Czy nie widzisz, e ju
zaczem wierzy, syszc Twj gos mwicy do mnie. Ocal mnie tylko, a ja bd gosi Twe imi po
wszystkich kracach ziemi.
Dobrze, rzek gos. Ocal ci. Pu ga.
Puci ga? zawoa oszalay czowiek. Czy mylisz, e zwariowaem?.
PO KOC NA ZIEMI
Pon dom muy Nasruddina, wiec mua uciek na dach, chcc by bezpiecznym. I oto tkwi tam, ryzykownie
ulokowany na szczycie, podczas gdy jego przyjaciele zebrali si na ulicy, trzymajc rozpostarty koc i woajc:
Skacz muo, skacz.
O nie. Nie ma mowy, odpar mua. Znam was, kawalarze, jeli skocz, odsuniecie koc, aby mnie
omieszy.
Nie bd gupi, muo. To nie kawa. Mwimy powanie. Skacz.
Nie, rzek Nasruddin. Nie wierz adnemu z was. Pocie koc na ziemi, a wtedy skocz.
KOMU BG PRZEBACZA
Pewien sufi wity, podczas pielgrzymki do Mekki, by zachwycony widzc zaledwie kilku pielgrzymw przy
witym grobie. Mg spokojnie odprawi swe mody.
Skoczywszy przepisane praktyki religijne, uklk, uderzy czoem o ziemi i rzek: Allachu. Mam tylko jedno
pragnienie w yciu. Daj mi ask, abym nigdy wicej Ci nie obrazi.
Gdy usysza to Najaskawszy, zamia si gono i odpar: Wszyscy o to prosz. Ale jeli dabym kademu t
ask, powiedz mi, komu bym przebaczy?.
Nie sprawiedliwo,
ktra jest innym okreleniem na zemst.
ZGUBIONE MOTTO
Ludzie ywi si sowami,
yj sowami,
rozsypali by si bez nich.
Jaki ebrak uczepi si rkawa przechodnia, proszc o pienidze na filiank kawy. Tak brzmiao jego
opowiadanie: By czas, panie, gdy byem bogatym kupcem, tak jak ty. Pracowaem ciko caymi dniami. Na
moim biurku znajdowaa si maksyma: MYL TWRCZO, DZIAAJ ZDECYDOWANIE, YJ
RYZYKOWNIE. To byo motto wedug ktrego yem i pienidze napyway. A potem... potem... (tu ciaem
ebraka wstrzsn gwatowny szloch) sprztaczka wyrzucia moj maksym do mieci.
GDZIE JA JESTEM?
y sobie czowiek, ktry by bardzo gupi. Kadego ranka, po przebudzeniu, tak ciko przychodzio mu szuka
wasnego ubrania, e prawie obawia si i do ka, gdy myla o kopocie, jaki bdzie mia wstajc.
Pewnej nocy wzi owek i papier i rozbierajc si zanotowa dokadnie nazw kadej czci garderoby i
miejsce w ktrym je pooy. Nastpnego ranka wycign papier i czyta: Spodnie byy na miejscu. Ubra
je. Koszula leaa tam, gdzie j pooy. Woy j. Kapelusz by tam, gdzie zanotowa. Wcisn go na
gow.
By bardzo z siebie zadowolony, dopki przeraajca myl nie przemkna mu przez gow. A ja gdzie
jestem? Tego zapomnia zapisa. Szuka wic i szuka, ale na prno. Siebie nie mg znale.
MDRO SVETAKETU
Jednym z najbardziej znanych mdrcw w staroytnych Indiach by Svetaketu. A oto, jak zdoby swoj mdro.
Gdy mia nie wicej ni siedem lat, ojciec wysa go, aby studiowa Wedy. Dziki pracowitoci i inteligenci,
modzieniec wybija si spord swych kolegw, a zosta uznany za najwikszego yjcego znawc witych
pism; a byo to, gdy zaledwie osign doroso.
Wracajc do domu, ojciec zechcia sprawdzi umiejtnoci syna, zada mu wic takie pytanie: Czy nauczye
si tego, dziki czemu nie trzeba uczy si niczego wicej? Czy odkrye to, co powoduje, e koczy si
wszelkie cierpienie? Czy nabye wprawy w tym, czego nie mona si nauczy?.
Nie, odpar Svetaketu.
A wic synu, rzek ojciec, to czego si nauczye przez te lata, nie jest nic warte.
Trafno sw ojca zrobia takie wraenie na Svetaketu, e wyruszy, aby poprzez cisz odkry mdro, ktrej
nie mog wyrazi sowa.
Po co zapala latarni,
kiedy soce wieci na niebie?
Po co nawila ziemi,
gdy obmywa j deszcz?.
WIELKIE OBJAWIENIE
Pewien Guru obieca uczonemu objawienie bardziej doniose, ni to, co zawieray wite ksigi.
Gdy uczony gorco o to prosi, Guru powiedzia: Wyjd na zewntrz na deszcz, i wznie gow i ramiona ku
niebiosom. To pozwoli ci dostpi pierwszego objawienia.
Nastpnego dnia, uczony przyszed, aby opowiedzie co si zdarzyo. Poszedem za twoj rad, woda spyna
mi za konierze i czuem si jak kompletny gupiec.
No c, powiedzia Guru nie uwaasz, e jak na pierwszy dzie, to jest to cakiem spore objawienie?.
ROZPOZNANIE DUCHOWNEGO
W wietrzny dzie skoczek spadochronowy wyskoczy z samolotu i zosta zniesiony z kursu o 100 mil. Nastpnie
jego spadochron zaczepi si o drzewo i skoczek zawis na kilka godzin w samym sercu nieznanego terenu,
woajc o pomoc.
W kocu kto przechodzi. Jak si dostae na to drzewo? zapyta zdziwiony przechodzie.
Spadochroniarz opowiedzia mu, a potem spyta: Gdzie jestem?
TO UTWR NA SKRZYPCE
Grupa ludzi suchaa muzyki w pewnej chiskiej restauracji. Nagle solista zacz gra znajom melodi; wszyscy
j rozpoznali, ale nikt nie mg sobie przypomnie jej tytuu. Skinli wic na piknie ubranego klenera i
poprosili go, by dowiedzia si, co to za utwr. Kelner koyszcym si krokiem podszed do solisty. Po chwili
powrci z szerokim umiechem na twarzy i owiadczy gonym szeptem: To utwr na skrzypce.
ZAROZUMIAY UCZE
Mistrz by zdziwiony, syszc krzyki i ktni na dziedzicu. Gdy powiedziano mu, e jeden z jego uczniw jest
w rodku tego zamieszania, mistrz wysa czowieka, by si dowiedzia o przyczyn tej wrzawy.
Jest tu delegacja uczonych, ktrzy przybyli, aby ci odwiedzi. Powiedziaem im, e nie zwyke traci czasu
dla ludzi, ktrych gowy s pene wiadomoci z ksiek i myli, ktrym brak mdroci. S to ludzie, ktrzy w
swej prnoci tworz dogmaty i podziay midzy ludmi, gdziekolwiek si znajd.
Mistrz umiechn si i cicho rzek: O tak, to prawda. Ale powiedz mi, czy nie jest prnoci twoje
przekonanie, e jeste inny od tych uczonych, bdcych powodem obecnego konfliktu i podziau?.
DUCHOWI WYBRACY
Gdy poda za tob milion ludzi, zapytaj sam siebie, gdzie popenie bd.
Pewien ydowski autor wyjania, e jego wspbracia nie s tymi, ktrzy nawracaj. Rabini musz dokona
trzech odrbnych wysikw, aby zniechci przyszych wyznawcw.
Duchowo jest dla grona wybranych. Nie zgodzi si na akceptacj, a wic nie pogodzi si z tumem, ktry chce
syropu, nie lekarstwa. Kiedy, gdy wielkie tumy kroczyy za Jezusem, oto co im rzek:
Kto z was pomylaby o zbudowaniu wiey, bez uprzedniego zastanowienia si i oceny kosztw, aby zobaczy
czy bdzie mg sobie pozwoli na jej wykoczenie? Albo ktry krl rozkae toczy bitw przeciwko innemu
krlowi, nie usiadszy uprzednio, by przeanalizowa czy z dziesicioma tysicami onierzy zdoa stoczy bitw
z wrogiem, ktry przybdzie na pole walki z dwudziestoma tysicami? Jeeli nie widzi szansy zwycistwa,
dugo zanim armia nadejdzie, wysya posw i prosi o zawarcie pokoju. A wic nikt z was nie moe by moim
uczniem, bez gotowoci porzucenia wszelkich posiadanych dbr.
WIELKA ODNOWA
Pewien kaznodzieja rzek do przyjaciela: Wanie przeylimy najwiksze odrodzenie, jakiego nasz koci nie
dowiadczy od wielu lat.
Ilu doczyo do wsplnoty kocielnej?Nikt. Stracilimy piciuset.
POWRT FILOZOFA
Staroytnemu filozofowi, nieyjcemu od wielu wiekw powiedziano, e jego nauki byy le wypeniane przez
jego nastpcw. Bdc litociwym i miujcym prawd czowiekiem, zdoa po wielu wysikach uzyska ask
kilkudniowego powrotu na ziemi.
Par dni zabrao mu przekonanie swych nastpcw, e to on we wasnej osobie. Kiedy ju w to uwierzyli,
szybko stracili zainteresowanie dla tego, co mia im do powiedzenia i bagali go, aby odkry przed nimi sekret
swego powrotu z krainy mierci.
Po dugich staraniach, wreszcie przekona ich, e nie ma mowy o zdradzeniu im tego sekretu i e nieskoczenie
waniejsze dla dobra ludzkoci byoby, gdyby powrcili do stosowania si do jego nauk w ich pierwotnej
idealnej formie.
Prny zamiar. Powiedzieli mu: Czy nie widzisz, e wane jest nie to, czego nauczae, ale nasza interpretacja?
Poza tym, jeste tu tylko przelotnym ptakiem, podczas gdy my mieszkamy tu na stae.
RYBAK WITYM
Pewnej nocy rybak zakrad si na ziemie bogatego czowieka i zarzuci sie w jezioro pene ryb. Waciciel
usysza go i nasa na niego strae.
Gdy rybak ujrza, tum poszukujcy go wszdzie z zapalonymi latarniami, szybko natar ciao prochem i usiad
pod drzewem, jak jest w zwyczaju witych ludzi w Indiach.
Waciciel i jego stranicy nie mogli znale kusownika, cho dugo go szukali. Znaleli tylko witego
czowieka, pokrytego prochem, siedzcego pod drzewem i zagbionego w medytacji.
Nastpnego dnia rozesza si pogoska, e wielki mdrzec postanowi zamieszka na ziemi bogatego czowieka.
Ludzie zbierali si z kwiatami, owocami, ywnoci, a nawet duymi ilociami pienidzy, aby odda mu hod,
poniewa poboni wierz, i dary zoone witemu czowiekowi, przynosz ofiarodawcy Boe
bogosawiestwo.
Rybak przemieniony w mdrca, by zdumiony t zmian fortuny. atwiej jest zarabia na ycie, wiar tych
ludzi, ni prac wasnych rk, rzek do siebie. I nadal medytowa. I nigdy wicej nie wrci do pracy.
Pewien wadca zobaczy. we nie, krla przebywajcego w raju i kapana w piekle. Zastanawia si jak to
moliwe, gdy usysza Gos mwicy: Krl jest w raju, poniewa szanowa kapanw. Kapan przebywa w
piekle, gdy szed na kompromis z krlami.
PIES I LIS
Myliwy posa psa za czym, co poruszao si za drzewami. Pies zacz ciga lisa i zapdzi go w miejsce,
gdzie myliwy mg go zastrzeli.
Umierajcy lis rzek do psa: Czy nigdy ci nie mwiono, i lis jest twoim bratem?
Mwiono, owszem, odpar pies ale to gadanie dla idealistw i gupcw. Dla praktycznie mylcego,
braterstwo powstaje dziki zbienoci interesw.
GANDHI I KOCI
W swojej autobiografii, Mahatma Gandhi opowiada jak za czasw studenckich, przebywajc w Afryce
Poudniowej, gboko zainteresowa si Bibli, a zwaszcza Kazaniem na Grze.
Przekona si, e chrzecijastwo dawao odpowied na to, jak rozwiza problem systemu kastowego, ktry
niszczy Indie. Gandhi powanie si zastanawia, czy nie zosta chrzecijaninem.
Pewnego dnia wszed do kocioa, by uczestniczy we mszy w. i dosta jakie wskazwki. Zatrzymano go przy
wejciu i delikatnie dano do zrozumienia, e jeli chce uczestniczy we mszy w. to, owszem, ale w kociele dla
czarnych.
Odszed i nigdy nie wrci.
ZEZWOLENIE NA JEZUSA
Kto poprosi biskupa o zezwolenie na druk ksiki dla dzieci, w ktrej byyby przypowieci o Jezusie, kilka
prostych ilustracji i par zda z ewangelii. Ani sowa wicej.
Zezwolenie wydano w formie tradycyjnej reguki: Otrzymane zezwolenie nie oznacza, e biskup zgadza si z
opisami zawartymi w ksice.
STACJA RATOWNICZA
Na skalistym brzegu, gdzie czsto mona byo spotka wraki statkw, kiedy znajdowaa si maa zrujnowana
stacja ratownicza. Bya to zwyka chatka, z jedn tylko dk; garstka ludzi stanowia zaog tej stacji. Byli peni
powiecenia, trzymajc cig obserwacj na morzu, niewiele dbajc o siebie i o swoje bezpieczestwo, bez
strachu idc na ratunek w czasie sztormu, jeeli tylko wiedzieli, e gdzie nastpia katastrofa. W ten sposb
ocalili wiele istnie ludzkich i stacja staa si sawna.
Wraz ze wzrostem sawy, roso rwnie pragnienie ludzi z ssiedztwa, by zaangaowa si w t wspania prac.
Wspaniaomylnie ofiarowywali swj czas i pienidze, a wic przyjto nowych ratownikw, kupiono nowe
odzie i wiczono now zaog. Chatynk zastpiono wygodnym budynkiem, ktry mg sprosta potrzebom
ofiar. Oczywicie, poniewa katastrofy morskie nie zdarzaj si co dzie, dom ten sta si popularnym miejscem
spotka, pewnego rodzaju miejscowym klubem. Czas mija, a czonkowie stacji byli tak pochonici yciem
towarzyskim, e mao interesowali si niesieniem pomocy, cho nadal paradowali w opaskach, goszcych ich
haso o ratowaniu ycia. W gruncie rzeczy, jeli kilka osb zostao naprawd ocalonych, zawsze byo o to wiele
szumu i niezadowolenia, e s brudni i chorzy, i e niszcz dywany i meble.
Wkrtce towarzyskie zabawy klubu stay si tak liczne, a akcje ratunkowe tak rzadkie, e na jednym z posiedze
klubu postawiono spraw jasno cz czonkw nalegaa, by powrci do pierwotnych zada i zaj.
Przeprowadzono gosowanie i ci podegacze, ktrzy znaleli si w mniejszoci, poproszeni zostali o opuszczenie
klubu i stworzenie nowej stacji.
Tak te uczynili troch dalej, w d brzegu i nieli pomoc z tak sam odwag i bezinteresownoci, e po
jakim czasie ich bohaterstwo przynioso im saw. Wtedy czonkostwo powikszyo si, chatka zostaa
przebudowana... a ich idealizm zosta stumiony. Jeeli bdziesz przypadkowo odwiedza te strony, znajdziesz
dzi sporo ekskluzywnych klubw rozsianych wzdu brzegu. Kady z nich jest dumny z swoich narodzin i
tradycji. Katastrofy morskie wci si zdarzaj w tych stronach, ale nie wyglda na to, by kto si tym
przejmowa.
PRZYKAZANIE O OWOCACH
W pustynnym kraju mao byo drzew i trudno byo o owoce. Mawiano, e Bg chcia zapewni wystarczajc
ich ilo dla wszystkich, pojawi si wiec przed prorokiem i powiedzia: Oto moje przykazanie dla wszystkich
mieszkacw teraz i dla przyszych pokole: nikt nie zje wicej, ni jeden owoc dziennie. Zapisz to w witej
Ksidze. Kady, kto zamie to prawo, bdzie uwaany za grzesznika przeciw Bogu i ludzkoci.
Prawo byo wiernie wypeniane przez stulecia, dopki naukowcy nie wykryli sposobw przeksztacenia pustyni
w yzn ziemi. Kraj sta si bogaty w ziarno i bydo. Drzewa uginay si pod ciarem niezerwanych owocw.
Ale na stray starego prawa stay cywilne i religijne wadze kraju.
Kady, kto napomkn, i grzechem przeciw ludzkoci jest pozwoli, aby owoce gniy na ziemi, ogaszany by
blunierc i wrogiem moralnoci. Ci ludzie, ktrzy kwestionowali mdro witego sowa Boga, kierowali si
dumnym duchem rozumu, a brakowao (jak mwiono) ducha wiary i pokory, dziki ktrym Prawda moe si
objawi.
W kocioach czsto goszono kazania, w ktrych amicych prawo przedstawiano jako przestpcw. Ani razu,
nie wspomniano o takiej samej liczbie tych, ktrzy te le skoczyli, cho wiernie przestrzegali prawa; albo te o
duej liczbie rozwijajcych si i bogaccych, cho prawo zamali.
Nic nie mona byo zrobi, by prawo zmieni, poniewa prorok, ktry twierdzi, e otrzyma je od Boga, dawno
ju nie y. On mgby mie odwag i zdolno zmiany prawa, bo zmieniy si okolicznoci, a to wanie on
otrzyma sowo Boga, niejako co co ma by czczone, ale co ma by uywane dla dobra ludzi.
\V rezultacie niektrzy otwarcie kpili z prawa, z Boga i z religii. Inni amali je potajemnie i zawsze z poczuciem
czynionego za. Wikszo rygorystycznie przestrzegaa prawa i uwaaa si za witych tylko dlatego, e
trzymali si bezsensownego przestarzaego zwyczaju, bdc zbyt sabymi, by go obali.
STRACH SPADOCHRONIARZA
Wrd prawdziwie religijnych
Prawo jest przestrzegane,
ale si go nie boj
Jak zarabiasz na ycie? spytaa kobieta pewnego modego czowieka na przyjciu.
Jestem spadochroniarzem.
Bycie skoczkiem spadochronowym musi by straszne, rzeka lady.
No c, bywaj czasem cikie chwile.
Niech mi pan opowie o swoim najokropniejszym dowiadczeniu.
C, powiedzia spadochroniarz, myl, e byo to wtedy, gdy wyldowaem na trawniku, na ktrym bya
tabliczka z napisem NIE DEPTA TRAWY.
REGULAMIN KOLEJOWY
... ani te nie jest ono uwaane za najwysze...
Urzdnik kolejowy zgosi morderstwo w pocigu w nastpujcy sposb: Napastnik wszed do wagonu przez
platform, zada ofierze pi brutalnych ciosw, z ktrych kady by miertelny, a nastpnie opuci pocig
drugimi drzwiami, wysiadajc na trasie pocigu a wic amic przepisy kolejowe.
Czuem niepohamowan wcieko. Po prostu przestaem myle. Wysoki Sdzie, sdziowie przysigli,
wykrzykn oskarony, bijc si w piersi. Gdy wracam do domu o szstej, absolutnie wymagam, aby na stole
czekaa gotowa kolacja.
Nastpnie zosta zaprowadzony w najgbsze czelucie piekie i zobaczy dwa puste miejsca. Na kogo one
czekaj? znw zapyta.
Na ciebie, brzmiaa odpowied,, jeeli nie zrobisz uytku ze swej inteligencji i dla czowieka ktrego imi i
adres s wanie dla ciebie pisane.
Baal Shem, nadal we nie, odwiedzi tego czowieka, ktry mia by jego towarzyszem w raju. Znalaz go
yjcego daleko od wyznawcw religii mojeszowej, cakiem nieobeznanego z ydowskimi zwyczajami i ktry
w szabat wydawa uczt, na ktrej byo wiele zabaw i na ktr zaprasza wszystkich swoich przyjaci. Gdy Baal
Shem spyta dlaczego urzdza przyjcie, czowiek ten rzek: Pamitam, e w dziecistwie rodzice uczyli mnie,
e szabat jest dniem odpoczynku i radoci; a wic w soboty moja matka przygotowywaa najsoczystsze posiki,
w czasie ktrych piewalimy, taczylimy i radowalimy si. Tak czyni do dzi.
Baal Shem stara si nauczy tego czowieka zasad religii ydowskiej, bo cho by on ydem, najwidoczniej
zupenie nie zna wszystkich przepisw wydanych przez rabinw. Ale a zamilk, gdy zda sobie spraw, e
rado tego czowieka z szabatu, bdzie zepsuta, jeli uwiadomi sobie swoje braki.
Nastpnie, wci we nie, Baal Shem uda si do domu swego kompana z pieka. Znalaz czowieka, ktry by
rygorystycznym wykonawc Prawa, zawsze penym lku, e jego sprawowanie moe okaza si nieprawidowe.
Biedny ten czowiek, spdza kady szabat w penym skrupuw napiciu, jak gdyby siedzia na rozarzonych
wglach. Gdy Baal Shem stara si skarci go, za to niewolnicze wykonywanie Prawa, nie potrafi go przekona,
poniewa zda sobie spraw, e ten czowiek nigdy nie zrozumie, i mgby le czyni, wypeniajc nakazy
religijne.
Dziki temu objawieniu, danemu mu podczas snu, Baal Shem Tov stworzy nowy sposb wypeniania Prawa, w
ktrym Bg jest czczony w radoci pyncej z serca.
Szokujce. Irytujce. Fascynujce. Przeraajce. Czego mieli si wystrzega? Tego napis nie mwi. Brzmia
tylko: WYSTRZEGAJCIE SI. W pierwszym odruchu, ludzie chcieli zmy kady lad tej profanacji, tego
witokradztwa. Powstrzymywaa ich tylko myl, e to sam Jezus dokona tego czynu.
Lecz ten tajemny napis WYSTRZEGAJCIE SI, zacz zapada w umysy ludzi, za kadym razem, gdy
przychodzili do kocioa. Zaczli uwaa na czytane Pismo w., a wic zaczli z niego wicej korzysta, bez
popadania w fanatyzm. Zaczli powaniej traktowa sakramenty, a wic zostali duchowo oczyszczeni, bez
popadania w przesdy. Kapan zacz wystrzega si swej wadzy nad ludmi, mg wic pomaga innym do
woli. I wszyscy zaczli wystrzega si religii, ktra nieroztropnych prowadzia do obudy. Zaczli uwaa na
prawa kocielne, tote stali si osobami dotrzymujcymi nakazw, lecz penymi wspczucia dla sabych.
Zaczli z uwag si modli, a wic ju duej modlitwa nie powstrzymywaa ich od ufania w siebie. Zaczli
nawet wystrzega si swoich poj o Bogu, mogli wic uznawa Go, nie tylko w ramach wskich ogranicze
wprowadzonych przez Koci.
Napisali rwnie to szokujce sowo nad wejciem do kocioa i noc, przejedajc koo wityni, moesz je
zobaczy, wiecce wieloma neonowymi wiatami nad kocioem.
ASKA
AKCEPTACJA I WYRZECZENIE
Dwch mnichw byo w podry. Jeden z nich peen by ducha zdobywania, drugi wierzy w wyrzeczenia.
Caymi dniami dyskutowali o swojej duchowoci, dopki pod wieczr nie poszli nad brzeg rzeki.
Ot zwolennik wyrzecze nie mia przy sobie pienidzy, rzek wic: Nie moemy zapaci przewonikowi za
zabranie nas na drug stron, ale po co si martwi o ciao? Spdzimy noc tutaj, piewajc na chwa Bogu, a
jestem pewien, e jutro znajdziemy jak dobr dusz, ktra zapaci za nasz przewz.
Drugi odpar: Nie ma wioski na tym brzegu ani zacianka, ani chatki, ani schroniska. Zostaniemy poarci przez
dzikie bestie, albo ukszeni przez wa, lub umrzemy z zimna. Po drugiej stronie rzeki moglibymy spdzi noc
w bezpieczestwie i wygodzie. Mam pienidze, eby zapaci przewonikowi.
Gdy ju byli bezpieczni na drugim brzegu, upomnia swego towarzysza: Widzisz, jaka jest warto pienidzy?
Byem w stanie ocali twoje ycie i swoje wasne. Co by si stao, gdybym by czowiekiem wyrzecze, takim
jak ty?.
Ten mu odrzek: To dziki twojemu wyrzeczeniu spokojnie przedostalimy si tutaj, bo czy nie wydae
swoich pienidzy, aby zapaci przewonikowi? Co wicej, ja, nie majc marnego grosza przy duszy,
skorzystaem z twoich pienidzy; przecie ju ci powiedziaem, e nigdy nie cierpi, zawsze jestem
zaopatrywany.
BG I TY JESTECIE WSPLNIKAMI
Goldberg mia najpikniejszy ogrd w miecie i za kadym razem, gdy rabin koo niego przechodzi, woa do
Goldberga, Twj ogrd to rzecz wyjtkowo pikna. Pan i ty jestecie wsplnikami.
Dziki ci, rabbi, odpowiada Goldberg kaniajc si.
Mijay dni, tygodnie, miesice. Przynajmniej dwa razy dziennie, rabin idc do synagogi i wracajc z niej woa:
Bg i ty jestecie wsplnikami, dopki Goldberg nie zacz by zy, e rabin najwidoczniej uwaa to za
komplement.
Wic nastpnym razem, kiedy rabin rzek: Pan i ty jestecie wsplnikami, Goldberg odrzek: Moe to
prawda, ale powiniene by widzie ten ogrd, gdy Pan sam si nim zajmowa.
PRZYSZLI OJCOWIE
Grupka przyszych ojcw nerwowo siedziaa w hallu. Pielgniarka skina na jednego z nich i powiedziaa:
Gratuluj, ma pan syna.
Na to jeden z pozostaych upuci gazet, ktr przeglda, zerwa si i zawoa: Hej, co to ma znaczy?
Przyszedem tu dwie godziny wczeniej od niego.
OFICJALNE POSTANOWIENIE
Prezes najwikszej korporacji bankw na wiecie by w szpitalu. Jeden z wiceprezesw przyszed go odwiedzi
z tak wiadomoci: Przynosz ci najlepsze yczenia od naszego Zarzdu, aby prdko wrci do zdrowia i y
sto lat. To oficjalne postanowienie przeszo wikszoci pitnastu gosw do szeciu, przy dwch
wstrzymujcych si.
I nagle usysza gos Boga mwicego: To ty daj mi chwil spokoju. Czemu nie kupisz kuponu loteryjnego?.
RADA MOZARTA
Mody kompozytor przyszed kiedy do Mozarta, aby zasign jego opinii w sprawie rozwoju swego talentu.
Radzibym ci zacz od prostszych rzeczy, rzek Mozart. Na przykad, od piosenek.
Ale ty komponowae symfonie bdc dzieckiem, zaprotestowa mody czowiek.
To prawda, ale wtedy nie musiaem chodzi do nikogo po rad, jak rozwija mj talent.
BG GRA W GOLFA
Pewnego sobotniego ranka po kociele, Bg i w. Piotr poszli gra w golfa. Bg zacz gr. Potnie uderzy i
ci pik, a na dzik cz boiska obok toru wodnego.
Ju, ju, pika miaa uderzy w ziemi, gdy zza krzakw wyskoczy krlik, porwa j do pyszczka i rzuci si w
kierunku wody. Nagle z gry spad orze, porwa krlika w swe szpony i unis si z nim nad polan. Myliwy
wzi go na cel i zestrzeli ora w locie. Ptak wypuci krlika, ten opad na boisko i pieczka potoczya si z jego
pyszczka wprost do doka w ziemi.
w. Piotr odwrci si do Boga ze zoci i rzek: Daj spokj. Chcesz gra w golfa czy zabawiasz si.
WICI
PROBLEM Z HAMULCAMI
Niektrzy rodz si witymi,
inni zdobywaj wito,
jeszcze innym wito jest narzucona.
Zapali si szyb naftowy i towarzystwo wezwao specjalistw, aby zgasili pomie. Ale ar by tak wielki, e
straacy nie mogli przybliy si do instalacji wicej ni na tysic stp. Zrozpaczony zarzd wezwa lokalny
ochotniczy oddzia stray poarnej, by pomg, jak tylko si da. P godziny pniej zniszczony wz poarowy
stoczy si z drogi i zahamowa gwatownie pidziesit stp od pomieni. Mczyni wyskoczyli z wozu,
opryskali si wod i zabrali si do gaszenia.
Wdziczny zarzd zorganizowa kilka dni pniej uroczysto, na ktrej chwalono odwag miejscowych
straakw, wynoszono pod niebiosa ich subow postaw, a szefowi stray ogniowej wrczono czek
opiewajcy na ogromn sum. Spytany przez reporterw, co zamierza zrobi z pienidzmi, odpar: No c,
pierwsze co, to zawioz nasz samochd do garau i ka naprawi te przeklte hamulce.
LADY PAMPHUMPTON
Przyjaciel lady Pamphumpton przyszed na herbat, daa wic swej sucej duy napiwek i rzeka: Masz we
to. Gdybym woaa o pomoc, moesz wanie mie jednodniowe wychodne.
CUDOWNY CIE
y sobie kiedy czowiek tak bogobojny, e nawet anioowie radowali si jego widokiem. Ale pomimo swej
witoci, nie mia pojcia, e jest witym. Po prostu dalej wykonywa swe monotonne zajcia, rozsiewajc
dobro, tak jak kwiaty na wp wiadomie rozsiewaj sw wo, a lampy uliczne swj blask.
Jego wito polegaa na tym, e zapomina o przeszoci kadego i widzia ludzi takimi, jakimi byli w danej
chwili; patrzy ponad ludzki wygld, zagldajc w gb ich duszy, gdzie byli bez grzechu i bez winy i zbyt
nieowieceni, by wiedzieli co robi. A wic kocha i przebacza kademu, kogo spotka, nie widzc w tym nic
dziwnego, bo byo to konsekwencj jego podejcia do ludzi.
Pewnego dnia anio powiedzia mu: Wysa mnie do ciebie Bg. Popro o co chcesz, a bdzie ci to dane. Czy
chciaby mie dar uleczania? Nie, odrzek ten czowiek. Wol, aby Bg sam uzdrawia ludzi.
Czy chcesz nawraca grzesznikw na drog sprawiedliwoci? Nie, odpar, nie mnie dotyka ludzkich serc.
To przystoi anioom. Moe wic chcesz by takim wzorem cnoty, e ludzie bd chcieli ci naladowa?
Nie, rzek wity, to by mnie uczynio centrum zainteresowania.
A wic czego pragniesz? spyta anio. aski Boga, brzmiaa odpowied. Majc to, bd mia wszystko
czego pragn. Nie, musisz poprosi o jaki cud, rzek anio, albo jaki zostanie ci narzucony. No dobrze,
prosz wic, aby za moim porednictwem dokonywao si dobro, ale ebym o tym nie wiedzia.
Tak wic z Boskiego wyroku, cie tego witego czowieka zosta obdarzony zdolnoci uzdrawiania, jeli tylko
pada za nim. Gdziekolwiek pad jego cie zakadajc, e by on za jego plecami chorzy zostawali
uleczeni, ziemia stawaa si yzna, studnie znw wypeniay si wod i kolor wraca na twarze tych, ktrych
dowiadczy los.
Ale wity nic o tym nie wiedzia, poniewa uwaga ludzi bya tak skupiona na jego cieniu, e zapomnieli o
czowieku, wic jego yczenie, by dobro dokonywao si przez niego, i by by zapomniany, zostao w caoci
spenione.
PAUL CZANNE
wito, podobnie jak wielko, jest siebie niewiadoma.
Przez trzydzieci pi lat Paul Czanne y nieznany, tworzc arcydziea, ktre rozdawa nic nie
podejrzewajcym ssiadom. Tak bardzo kocha swoj prac, e nigdy nie marzy o zdobyciu sawy ani te nie
przypuszcza, e kiedy bdzie uznany ojcem nowoczesnego malarstwa.
Swoj saw zawdzicza paryskiemu kupcowi, ktry przypadkowo zobaczy par jego obrazw, zabra kilka z
nich ze sob i pokaza wiatowi sztuki na pierwszej wystawie obrazw Czanne'a. Przybyli, zdziwili si widzc
mistrza obecnego na wystawie.
Mistrz tak samo by zdziwiony. Przyby do galerii, opierajc si na ramieniu syna i nie kry swego zachwytu,
widzc swe obrazy wystawione. Obrci si i rzek: Spjrz, oprawili je.
SUBHUTI I PUSTKA
Ucze Buddy, Subhuti, nagle odkry bogactwo i peni pustki; uwiadomi sobie, e wszystko jest nietrwae,
niezadowalajce i pozbawione wewntrznego sensu. W tym nastroju boskiej pustki, zasiad w bogoci pod
drzewem, gdy nagle dokoa niego zaczy spada kwiaty.
A bogowie szeptali: Jestemy zachwyceni twoimi wzniosymi naukami o pustce.
Subhuti odpar: Ale przecie nie powiedziaem sowa na ten temat.
To prawda, rzekli bogowie. Nie mwie o pustce, nie syszelimy o pustce. To jest prawdziwa pustka. I
deszcz kwiatw nadal pada.
CIASNA AUREOLA
Pewien czowiek wszed do gabinetu lekarskiego i rzek: Panie doktorze, cierpi na okropny bl gowy, ktry
ani na chwil nie ustaje. Czy mgby pan co na to poradzi?.
Owszem, odpar lekarz, ale chc najpierw ustali par szczegw. Prosz mi powiedzie, duo alkoholu pan
pije?.
Alkohol? zawoa oburzony mczyzna. Nigdy nie tykam tego wistwa.
A palenie?.
Uwaam, e jest obrzydliwe. Nigdy w yciu nie tknem tytoniu.
To troch kopotliwe pytanie, ale musz wiedzie, wie pan, sposb w jaki niektrzy mczyni... czy nie spdza
pan nocy poza domem w towarzystwie kobiet?.
Oczywicie, e nie. Za kogo mnie pan bierze? Jestem w ku, codziennie najpniej o dziesitej.
Prosz mi jeszcze powiedzie, rzek lekarz, ten bl gowy, o ktrym pan mwi, czy jest ostry,
przeszywajcy?.
Tak, odpar mczyzna: Wanie tak to ostry i przeszywajcy bl.
No tak, to proste, drogi panie. Ma pan kopot, bo paska aureola jest zbyt ciasna. eby panu pomc, musimy j
troch rozluni.
Kopot z ideaami
polega na tym, e jeli wszystkie wprowadzasz w ycie,
ycie z tob staje si niemoliwe.
KARA ZA CELIBAT
y sobie kiedy asceta, ktry wid ycie w celibacie i misj swego istnienia uczyni, walk z podaniem
seksualnym w sobie i innych.
W kocu umar. Jego ucze, nie mg znie tego ciosu, zmar wkrtce potem. Gdy dosta si na drugi wiat, nie
wierzy wasnym oczom: oto jego mistrz siedzia, trzymajc na kolanach najpikniejsz kobiet.
Wkrtce jednak zaskoczenie mino, gdy uzna, e mistrz zosta widocznie nagrodzony za swoj
wstrzemiliwo na ziemi. Podszed do mistrza i powiedzia: Drogi mistrzu, teraz wiem, e Bg jest
sprawiedliwy, bo jeste nagrodzony w niebie za sw surowo na ziemi.
Mistrz wydawa si by rozdraniony. Idioto, rzek, to wcale nie jest niebo i nie jestem nagrodzony to ona
jest karana.
Dobrze wiem o czym mwisz, rzek ucze, bo sam zauwayem te rzeczy, l myl, e mog ci odpowiedzie.
Po pierwsze, Mistrz wzdraga si by centrum zainteresowania. Po drugie, jest przekonany e, gdy ludzie raz
zainteresuj si cudami, nie bd ju pragnli si uczy niczego, co ma prawdziw warto duchow.
LAILA I RAMA
Laila i Rama byli kochankami, ale do tej pory byli zbyt ubodzy, by si pobra. Mieszkali w rnych wioskach
oddzielonych od siebie szerok rzek, zamieszkiwan przez krokodyle.
Pewnego dnia Laila usyszaa, e jej Rama jest ciko chory i nie ma nikogo, kto by si nim zaopiekowa.
Pobiega na brzeg rzeki i prosia przewonika, aby j zabra na drugi brzeg, cho nie miaa pienidzy, by za to
zapaci.
Ale zy przewonik odmawia, dopki nie zgodzia si spdzi z nim tej nocy. Biedna kobieta bagaa i prosia,
ale bez skutku, wic zrozpaczona przyja jego warunek.
Kiedy w kocu dotara do Ramy, zastaa go bliskiego mierci. Lecz zostaa z nim przez miesic i swoj opiek
przywrcia go do zdrowia. Pewnego razu Rama spyta, jak jej si udao przedosta przez rzek. Nie mogc
skama ukochanemu, powiedziaa mu prawd.
Gdy Rama usysza jej opowie, wpad w wcieko, bo bardziej ceni cnot ni samo ycie. Wypdzi Lail z
domu i postanowi, nigdy wicej na ni nie spojrze.
Wiele lat pniej, przez przypadek kto odkry, dlaczego Gessen by tak chciwy. Niszczcy gd czsto
nawiedza jego rodzinne strony. Bogacze nic nie robili, by pomc biednym, wic Gessen kaza zbudowa tajne
spichlerze na tym terenie i wypeni je ziarnem na wypadek godu. Nikt nie wiedzia, skd ziarno pochodzi, ani
kto jest dobroczyc prowincji.
Innym powodem chciwoci Gessen bya droga, wiodca z jego wioski do miasta, oddalonego o wiele mil. Droga
ta bya w tak zym stanie, e wozy zaprzone w woy nie mogy si po niej porusza; sprawiao to bardzo wiele
kopotw i cierpienia starym i niedonym, ktrzy musieli podrowa do miasta. Tote Gessen kaza naprawi
drog.
Trzeci przyczyn bya witynia medytacyjna, ktr nauczyciel Gessena zawsze chcia zbudowa, ale nie
zdoa. Gessen wznis j jako dowd wdzicznoci dla swego drogiego nauczyciela.
Po naprawieniu drogi, wybudowaniu spichlerzy i wityni, Chciwy Mnich porzuci pdzel i farby i schroni si
w gry, by powici si kontemplacji. Nigdy wicej nie namalowa obrazu.
PRZEKLESTWO BISKUPA
Pewien czowiek wybra si na ryby w pnocne rejony gr. Kiedy jego przewodnik zacz mu opowiada
anegdoty o biskupie, ktremu towarzyszy poprzedniego lata.
Tak, rzek przewodnik, to dobry czowiek, gdyby tylko tak si nie wyraa.
Chcesz powiedzie, e biskup przeklina?
Ale oczywicie, prosz pana, odpar przewodnik. Kiedy zapa porzdnego ososia. Ju mia go wycign
na brzeg, gdy ryba urwaa si z haczyka. Mwi wic do biskupa: Co za cholerny pech, a ten patrzc mi prosto
w oczy odpowiada Tak, w rzeczy samej. Ale to by pierwszy i ostatni raz, gdy syszaem biskupa
wyraajcego si w ten sposb.
DOBRODUSZNY TANZAN
Za czasw ery Meigi mieszkali w Tokio dwaj znani nauczyciele, tak rni od siebie, jak tylko to moliwe. Jeden,
Unsho, nauczyciel Shingon by czowiekiem, ktry drobiazgowo wypenia kady nakaz Buddy. Wstawa o
wicie, kad si spa wczenie, nic nie jad po poudniu i nie pija adnych napojw alkoholowych. Drugi,
Tanzan, by profesorem filozofii na Cesarskim Uniwersytecie Todai. Nie wypenia adnych nakazw, jad, gdy
mia na to ochot, spa nawet w dzie.
Pewnego dnia Unsho odwiedzi Tanzana i zasta go lekko podchmielonego. Byo to skandaliczne, poniewa ani
kropla alkoholu nie powinna znale si w ustach wyznawcy Buddy.
Witaj przyjacielu, wykrzykn Tanzan. Wejdziesz i napijesz si ze mn?
Unsho wpad w furi, ale rzek panujc nad sob: Nigdy nie pij.
Z pewnoci ten, kto nigdy nie pije, nie jest czowiekiem, powiedzia Tanzan.
Tym razem Unsho straci panowanie: Chcesz powiedzie, e jestem nieludzki, bo nie tykam tego, czego Budda
wyranie zakaza. Jeli nie jestem czowiekiem, to kim jestem?.
Jakim Budd, odpar Tanzan radonie.
mier Tanzana bya taka, jak jego ycie. W ostatnim dniu swego ziemskiego istnienia, napisa szedziesit
kartek; na kadej mona byo odczyta nastpujce sowa:
Odchodz z tego wiata.
To moje ostatnie ogoszenie.
Tanzan. 27 lipca 1892 r.
Poprosi przyjaciela, by nada za niego te kartki, po czym cicho zmar.
Syszc to, kapan wznis oczy do nieba i zawoa: O Panie, jakim przykadem jest dla nas to modsze
pokolenie. Czy widzisz, e ten mody czowiek raczej przyzna si do grzechu, ni skamie.
MIECH RINZAI
Mawiano o Rinzai, wielkim Mistrzu Ze, e kadej nocy, ostatni rzecz, ktr czyni przed pjciem do ka,
byo wydanie gbokiego, a z brzucha miechu, ktry rozbrzmiewa w korytarzach, i by syszany we
wszystkich klasztornych budynkach.
O wicie, tu po wstaniu z ka, wybucha perlistym miechem tak dononym, e kady mnich si budzi,
niezalenie od tego, jak gboko by pogrony we nie.
Uczniowie wci go pytali, dlaczego si mieje, ale nie chcia im powiedzie; a gdy umar, zabra sekret swego
miechu ze sob do grobu.
OD CZYNU DO MIECHU
Mistrz by w melancholijnym nastroju, wic jego uczniowie chcieli, aby im opowiedzia, jak wyglday kolejne
etapy jego wdrwki ku witoci.
Na pocztku Bg poprowadzi mnie za rk w Kraj Dziaania i tam mieszkaem kilka lat. Potem Bg powrci i
zawid mnie do Krainy Smutku; yem tam, dopki moje serce nie zostao oczyszczone z kadego
nieumiarkowanego przywizania. Wanie wtedy znalazem si w Ziemi Mioci, ktrej pomienie poary, co
tylko zostao we mnie z mojej jani. To zaprowadzio mnie do Kraju Ciszy, gdzie tajemnica ycia i mierci byy
zamknite dla moich zdumionych oczu.
..Czy to by koniec twych poszukiwa? zapytali. Nie, rzek Mistrz. Pewnego dnia Bg powiedzia: Dzi
zabior ci do najgbszego sanktuarium wityni, do serca samego Boga. I zostaem poprowadzony do Krainy
miechu.
JA
TAJEMNICA EGO
Starszy pan prowadzi sklep z ciekawostkami i antykami w duym miecie. Kiedy wszed do sklepu turysta i
zacz rozmawia z wacicielem na temat wielu rzeczy, ktre byy nagromadzone w sklepie.
Turysta rzek: Ktra z rzeczy stojcych tutaj jest, wedug ciebie, najdziwniejsza i najbardziej tajemnicza?.
Stary czowiek spojrza na setki osobliwoci, antykw, wypchanych zwierzt, skurczonych gw, ryb i ptakw
na podstawkach, znalezisk archeologicznych, gw jeleni... a potem zwrci si do turysty i powiedzia:
Najdziwniejsz rzecz, w tym sklepie, jestem niewtpliwie ja.
MNICH I JEGO JA
Istnieje wiarygodna historia pewnego mnicha, yjcego na pustyni egipskiej, ktry by tak mczony cigymi
pokusami, e nie mg tego duej znie. Postanowi wic porzuci sw cel i uda si gdzie indziej.
Gdy wkada sanday, aby swoje postanowienie wprowadzi w czyn, zobaczy innego mnicha niedaleko miejsca,
w ktrym sta. On rwnie zakada sanday.
Kim jeste? spyta nieznajomego.
Jestem tob, brzmiaa odpowied. To z mojej inicjatywy opuszczasz to miejsce. Chc, eby wiedzia, e
gdziekolwiek pjdziesz, ja pjd z tob.
GURU I KROKODYLE
Czowiek poszukujcy Mistrza, ktry by go poprowadzi ku witoci, przyszed do aszramu, gdzie mieszka
guru. Oprcz tego, e cieszy si on opini witoci, by rwnie oszustem. Ale poszukujcy tego nie wiedzia.
Zanim przyjm ci jako mojego ucznia, rzek guru, musz sprawdzi twoje posuszestwo. Tu obok aszramu
pynie rzeka, w ktrej mieszkaj krokodyle. Chc, aby przeszed j w brd.
Tak wielka bya wiara modego ucznia, e uczyni to przeszed przez rzek woajc: Niech wszystko
wychwala potg mojego Przewodnika. Ku zdumieniu tego ostatniego, modzieniec nietknity przedosta si na
drugi brzeg.
To przekonao guru, e by bardziej wity, ni sobie wyobraa, postanowi wic pokaza uczniom sw moc i
tym samym potwierdzi sw reputacj witego. Wkroczy do rzeki woajc: Niechaj wszystko mnie wychwala.
Niechaj wszystko mnie wychwala. Krokodyle natychmiast zapay go i poary.
Mnich odpar: Zastanw si. Na pewno zostae wysany do kogo innego. Nie uczyniem nic, co mogoby
zasugiwa na wizyt anioa.
To syszc diabe znik i nigdy wicej nie omieli si podej do mnicha
AGATA MA 85 LAT
Starszy czowiek sta w drzwiach z kawakiem ciasta w rce. Moja ona koczy dzi osiemdziesit sze lat,
powiedzia i chce, aby poczstowaa si kawakiem jej urodzinowego tortu. Ciasto zostao przyjte z
wdzicznoci zwaszcza, e czowiek ten przeszed prawie p mili, aby je przynie.
W godzin pniej by z powrotem. Czy co si stao? spytano go.
No c, odrzek z zakopotaniem, Agata przysaa mnie, ebym powiedzia, i koczy dopiero osiemdziesit
pi lat.
KOGUT I KO
Kogut grzeba w ziemi dookoa stajni, w ktrej mieszka duy, gospodarski ko.
Gdy ten zacz traci cierpliwo i nerwowo przestpowa z nogi na nog, kogut spojrza na niego i rzek:
Lepiej bracie obaj uwaajmy, bo w kocu zaczniemy sobie nawzajem przydeptywa palce u stp.
SO I PCHA
Pcha postanowia, wraz z ca rodzin, wprowadzi si do ucha sonia. Tote pan Pcha krzykn: Panie Soniu,
moja rodzina i ja planujemy wprowadzi si do paskiego ucha. Myl, e uczciwe postawienie sprawy
wymaga, bym da panu troch czasu. Ma pan tydzie na zastanowienie si. W razie jakich wtpliwoci, prosz
da mi zna.
So, ktry nawet nie wiedzia o istnieniu pchy, nadal wid swj spokojny ywot, wic po tygodniu
oczekiwania, pcha uznawszy milczenie sonia za zgod, wprowadzia si do jego ucha.
Miesic pniej, pani Pcha postanowia, e ucho nie jest zdrowym mieszkaniem i nakonia ma, by zamieni
kilka sw ze soniem, eby nie zrani jego uczu wyprowadzajc si bez sowa.
W kocu pan Pcha uj to najtaktowniej jak potrafi: Panie Soniu, zamierzamy si przenie do innego
mieszkania. Oczywicie nie ma to adnego zwizku z panem, poniewa paskie ucho jest due i ciepe. Po
prostu moja ona wolaaby mieszka blisko swoich przyjaci, yjcych na stopie bizona. Jeli ma pan co
przeciwko naszej przeprowadzce, prosz mi da zna w cigu przyszego tygodnia.
So nic nie odrzek, a wic pcha zmienia miejsce zamieszkania z czystym sumieniem.
ROBOTNIK I CHR
Chr odbywa sw prb generaln w samym rodku istnego pieka, poniewa w tym samym czasie, obsuga
sceny zajta bya wykaczaniem jej wystroju.
Gdy jeden z modych robotnikw zacz stuka motem tak gono, e haas sta si nie do zniesienia, dyrygent
przerwa prb i spojrza na niego bagalnie.
Prosz kontynuowa, panie dyrygencie, rzek pracownik radonie oni wcale mi nie przeszkadzaj.
BD NAUKOWCA
y sobie kiedy pewien naukowiec, ktry posiada sztuk tworzenia swoich kopii w tak doskonay sposb, e
niemoliwe byo odrnienie tworu od oryginau. Kiedy dowiedzia si, e poszukuje go Anio mierci, a wic
stworzy tuzin swoich kopii. Anio by w kopocie nie wiedzc, ktry z trzynastu okazw przed nim stojcych,
jest poszukiwanym naukowcem; zostawi je wic i powrci do nieba.
Jednak nie porzuci ich na dugo, bowiem bdc znawc ludzkiej natury, wymyli co sprytnego. Wrci na
ziemi i rzek: Musi pan by geniuszem, by potrafi stworzy tak perfekcyjne kopie samego siebie, lecz
zauwayem pewn niedoskonao w paskim dziele; tak ma wad.
PAJCZYNA NA TURBANIE
y sobie pewien stary arabski sdzia, ktry syn ze swej mdroci. Pewnego dnia przyszed do niego
sklepikarz, aby poskary si, e jego towary s kradzione, lecz nie moe schwyta zodzieja.
Sdzia rozkaza, by drzwi do sklepiku zdjto z zawiasw, zaniesiono na rynek i tam dano pidziesit batw,
poniewa nie speniy swego obowizku chronienia sklepu przed zodziejem.
Zebra si wielki tum, aby zobaczy wykonanie tego dziwnego wyroku. Po wykonaniu chosty, sdzia nachyli
si i spyta drzwi, kim by zodziej. Nastpnie przyoy do nich ucho, eby lepiej usysze, co maj do
powiedzenia.
Potem wsta i ogosi: Drzwi mwi, e kradziey dokona mczyzna z pajczyn na turbanie. W tym
momencie jaki mczyzna z tumu podnis rk do swojego turbana. Jego dom zosta przeszukany i odzyskano
skradzione dobra.
TO MOJA MARCHEWKA
Stara kobieta umara i anioowie zaprowadzili j na Sd Ostateczny. Oceniajc jej czyny, sdzia nie mg si
jednak dopatrzy w jej yciu, ani jednego uczynku miosierdzia, oprcz jednej marchewki, ktr kiedy daa
godujcej ebraczce.
Jednak tak wielka jest potga jednego czynu mioci, e postanowiono, i kobieta pjdzie do nieba za spraw tej
marchewki. Przyniesiono marchew do sdu i wrczono kobiecie. Gdy j wzia do rki, marchewka zacza si
wznosi, jakby cignita niewidzialnym sznurkiem, unoszc kobiet do nieba.
Zjawi si ebrak. Kurczowo zapa si kraj jej ubrania i zosta uniesiony wraz z ni. Trzecia osoba zapaa
ebraka za nog i te zostaa uniesiona ku niebu. Wkrtce za marchewk cign cay korowd osb, niesionych
za jej spraw ku grze. I co dziwniejsze, kobieta wcale nie czua ich ciaru; waciwie, wcale ich nie
zauwaya, patrzc w kierunku nieba.
Wznosili si wyej i wyej, a byli ju blisko bram niebieskich. Wtedy kobieta rzucia ostatnie spojrzenie na
ziemi i ujrzaa za sob sznur osb.
Bya oburzona. Gwatownie machna rk i krzykna: Precz, precz wy wszyscy. Ta marchewka naley do
mnie.
Wykonujc te gwatowne gesty, na chwil pucia marchewk i spada na d wraz z caym orszakiem ludzi.
KIM JESTE
Kobieta pogrona w piczce umieraa. Nagle odniosa wraenie, e zostaa wzita do nieba i stoi przed Sdem.
Kim jeste? rzek do niej Gos.
Jestem on burmistrza, odpara.
Nie pytaem, czyj jeste on, ale kim jeste?.
Jestem matk czworga dzieci.
Nie pytaem, czyj jeste matk, ale kim jeste.
Jestem nauczycielk.
Nie zapytaem, jaki masz zawd, ale kim jeste.
I tak dalej. Niezalenie od tego, co odpowiadaa, nie wydawao si to by zadowalajc odpowiedzi, na
postawione pytanie Kim jeste?.
Jestem chrzecijank.
Nie pytaem, jak religi wyznajesz, lecz kim jeste.
Jestem t, ktra co dzie chodzia do kocioa i zawsze pomagaa biednym i potrzebujcym.
Nie pytaem, co czynia, ale kim jeste.
LEKCJA UDDALAKI
Opowiadanie z Upaniszad:
Mdrzec Uddalaka uczy swego syna Svetaketu, widzie Jedno kryjce si pod wieloci. Czyni to za pomoc
kilku przypowieci, z ktrych jedna bya nastpujca:
Pewnego dnia rzek do syna: Wsyp sl do wody i rano przyjd do mnie.
Chopiec uczyni tak, jak mu ojciec kaza i nastpnego dnia ojciec powiedzia: Prosz, przynie mi t sl, ktr
wczoraj wsypae do wody
Nie mog jej znale, rzek chopiec. Rozpucia si.
Sprbuj wody z tej strony talerza, powiedzia Uddalaka. Jaki i smak?
Sony
Sprbuj ze rodka. Jaka jest?
Sona.
Sprbuj z drugiej strony talerza. Jak smakuje?
Jest sona
Wylej j, powiedzia ojciec.
Chopiec uczyni to i zauway, e gdy woda wyparowaa, sl znw si pojawia. Wtedy Uddalaka odezwa si:
Nie moesz tu zobaczy Boga, synu, ale On tu jest.
MIO
WIEDZIAEM, E PRZYJDZIESZ
Mj przyjaciel nie wrci z pola bitwy. Prosz o pozwolenie pjcia po niego i przyprowadzenia go tutaj.
Odmawiam, rzek oficer. Nie chc, eby ryzykowa ycie dla czowieka, ktry prawdopodobnie nie yje.
onierz odszed, aby wrci po godzinie miertelnie ranny, niosc ciao swego przyjaciela.
Oficer wpad we wcieko. Mwiem ci, e nie yje. Teraz straciem was obu. Powiedz, czy warto byo i,
by przynie ciao?.
Umierajcy odrzek: O, tak. Gdy do niego dotarem, jeszcze y. I powiedzia do mnie: Jack, wiedziaem, e
przyjdziesz.
TRANSFUZJA
Maa dziewczynka umieraa na chorob, z ktrej troch wczeniej wyleczy si jej omioletni braciszek.
Lekarz odezwa si do chopca: Tylko transfuzja ocali ycie twojej siostrzyczce. Czy jeste gotw odda jej
swoj krew?.
Oczy chopczyka rozszerzyy si ze strachu. Zawaha si chwil i w kocu powiedzia: Dobrze. Zrobi to.
W godzin po transfuzji, chopczyk zapyta z ociganiem: Panie doktorze, prosz mi powiedzie, kiedy umr?
Dopiero wtedy lekarz zrozumia chwilowy strach, ktry ogarn dziecko po propozycji transfuzji. Chopczyk
myla, e dajc krew, oddaje siostrzyczce swoje ycie.
ZY NA POGRZEBIE
Na pogrzebie bardzo bogatego czowieka widziano jakiego obcego, lamentujcego i paczcego rwnie gono
jak inni.
Ksidz odprawiajcy naboestwo podszed do niego i spyta: Czy jeste przypadkiem krewnym zmarego?.
Nie,
Dlaczego paczesz?.
Wanie dlatego.
CO LUBIMY U INNYCH
Matka: Co si twojej dziewczynie w tobie podoba?.
Ona uwaa, e jestem przystojny, utalentowany, mdry i e jestem dobrym tancerzem.
A co tobie si w niej podoba?.
Ona uwaa, e jestem przystojny, utalentowany, mdry i e jestem dobrym tancerzem.
Mijay lata i wci noszc posek, zakonnica osiada w maej wityni, gdzie znajdowao si wiele poskw
Buddy, kady na swoim otarzu.
Kadego dnia palia kadzido przed swoim zotym Budd, lecz odkrya ze zdumieniem, e cz dymu unosia
si w kierunku ssiednich otarzy.
Zrobia wic papierow rur, przez ktr dym by kierowany wprost na jej Budd. Przez to poczernia mu nos i
posek sta si bardzo brzydki.
M KTRY UCIEK
Potnie zbudowana kobieta wtargna do urzdu stanu cywilnego, gwatownie trzasnwszy drzwiami.
Wyda pan, to zezwolenie na mj lub z Jakubem Jacobsonem, czy nie? zapytaa rzucajc dokument na st.
Urzdnik spojrza na ni dokadnie zza swoich grubych okularw. Tak, prosz pani. Wydaje mi si, e tak. A, o
co chodzi?.
On uciek, rzeka kobieta. Co ma pan zamiar zrobi w tej sprawie?.
WDZICZNO ZA PSA
Nauczycielka w szkce niedzielnej powiedziaa dzieciom, e napisze na tablicy imiona, a potem przy kadym z
nich napisze po jednej rzeczy, za ktr poszczeglne dzieci byy najbardziej wdziczne.
Mary chopczyk gboko si zastanawia, kiedy jego imi napisano na tablicy. Zapytany przez nauczycielk, co
powinna napisa, rzek: Matka.
Tak te zostao zanotowane. Gdy nauczycielka zabieraa si do pisania nastpnego imienia, chopczyk zacz
gwatownie macha rk.
Sucham ci, powiedziaa nauczycielka.
Prosz wymaza MATKA i napisa PIES, rzek chopczyk.
Czemu nie?
ROPUCHA W TRAWIE
Pewien czowiek zaproponowa swej dwunastoletniej crce, e zapaci jej okrelon ilo pienidzy za
przystrzyenie trawnika. Dziewczynka zabraa si do pracy z wielkim zapaem i do wieczora cay trawnik by
piknie przystrzyony cay, z wyjtkiem duego zaronitego kawaka w jednym rogu.
Gdy ojciec powiedzia, e nie moe jej zapaci ustalonej sumy, poniewa nie cay trawnik zosta przycity,
dziewczynka odpara, e jest gotowa zrezygnowa z zapaty, ale nie ostrzye tego kawaka trawnika.
Zaciekawiony ojciec, chcc dowiedzie si dlaczego, obejrza to miejsce. A tam, na samym rodku siedziaa
ropucha. Dziewczynka miaa zbyt dobre serce, by przejecha j maszyn do strzyenia trawy.
BG PRZEBACZAJCY GRZBCHY
Mwiono o pewnej starej kobiecie z wioski, e miewa cudowne widzenia. Miejscowy ksidz zada na to
dowodu: Ujrzawszy Boga, popro Go, by powiedzia ci moje grzechy, ktre tylko Jemu s znane. To bdzie
wystarczajcy dowd.
Miesic pniej, kobieta wrcia i ksidz zapyta, czy Bg znw si jej objawi. Odpowiedziaa, e tak. Czy
zadaa Mu pytanie?.
Tak.
I co odpowiedzia?.
Rzek: Powiedz swemu kapanowi, e zapomniaem jego grzechw.
Wydawao si, e dziewczynka to rozumie, bo powiedziaa: To dlatego, mamo, e tak ciko pracujesz i nikt
tego nie docenia.
Kobieta odpara: Twj tatu te ciko pracuje.
Dziewczynka odrzeka: To prawda, ale on nie rbi o to tyle zamieszania
JEREMIASZ I KOWADO
Jeremiasz zakocha si w bardzo wysokiej kobiecie. Co wieczr odprowadza j z pracy do domu i za kadym
razem pragn j pocaowa, ale by zbyt niemiay, by o to poprosi.
Pewnego razu zebra si na odwag: Czy mog ci pocaowa? Zgodzia si. Lecz Jeremiasz by wyjtkowo
niskim czowiekiem, rozgldali si wic, by znale co, na czym mgby stan. Znaleli opuszczon kuni, a
w niej kowado, ktre akurat dodao Jeremiaszowi tyle wzrostu, ile potrzebowali.
Gdy uszli jakie p mili, Jeremiasz rzek: Kochanie, czy mgbym ci jeszcze raz pocaowa?
Nie, odpara kobieta. Dostae ju jednego causa. To wystarczy na dzi wieczr.
Na to Jeremiasz zawoa: Dlaczego wic nie powstrzymaa mnie, przed zabraniem tego cholernego kowada?.
KO AL - MAMUNA
Kalif Bagdadu, zwany Al - Mamun, posiada piknego konia, Araba. Pewien czowiek, imieniem Oman, chcia
kupi konia; zaoferowa w zamian wiele wielbdw, lecz Al - Mamun nie chcia si rozsta ze swoim
zwierzciem. Tak to rozgniewao Omaha, e postanowi zdoby konia podstpem.
Wiedzc, e Al-Mamun bdzie przejeda konno pewn drog, pooy si koo niej, przebrany za ciko
chorego ebraka. Al-Mamun by czowiekiem o dobrym sercu wiec, widzc ebraka, zrobio mu si go al.
Zsiad z konia i zaproponowa podwiezienie do swego paacu.
Niestety, zawoa ebrak, nie jadem od wielu dni i nie mam siy si podnie. Wic Al - Mamun delikatnie
podnis go i posadzi na konia, zamierzajc wsi za nim. Jak tylko przebrany Omah znalaz si w siodle,
pogalopowa zostawiajc A - Mamuna, cigajcego go piechot i woajcego, by si zatrzyma. Gdy Omah
znalaz si w bezpiecznej odlegoci, osadzi konia i obrci si.
Ukrade mojego konia, zawoa Al-Mamun. Mam do ciebie jedn prob. 'O co chodzi? odkrzykn Omah.
Aby nikomu nie mwi, w jaki sposb stae si wacicielem tego konia.
Czemu?.
Poniewa kiedy, kto naprawd chory moe lee przy drodze, i gdyby twj podstp sta si znany, ludzie
minliby go, nie udzielajc adnej pomocy.
KAMIE NA DRODZE
Pewnego dnia Diogenes sta na rogu ulicy, miejc si jak czowiek pozbawiony rozumu.
Z czego si miejesz? spyta przechodzie.
Czy widzisz ten kamie na rodku drogi? Od kiedy tu przyszedem dzi rano, dziesi osb potkno si o niego
przeklinajc. Ale ani jedna nie zadaa sobie trudu usunicia go, by inni si nie potknli.
DAR GANDHIEGO
Gdy hrabia Mountbatten, ostatni wicekrl Indii, ogosi zarczyny swego siostrzeca, ksicia Filipa, z
ksiniczk Elbiet, Mahatma Gandhi powiedzia mu: Jestem zachwycony, e twj siostrzeniec ma polubi
przysz krlow. Chciabym da im prezent lubny, ale co mog im podarowa? Nic nie mam.
Masz wrzeciono, rzek wicekrl. Zabierz si do pracy i utkaj co dla nich.
Gandhi utka obrus, ktry Mountbatten wysa ksiniczce Elbiecie z nastpujc wiadomoci: Zamknij to
wraz z krlewskimi klejnotami.
... poniewa zrobi to czowiek, ktry powiedzia: Brytyjczycy musz odej jako przyjaciele.
JESTEM Z MONET
y sobie pewien stary sufi, ktry zarabia na ycie sprzedajc rozmaite rupiecie. Wydawao si, e czowiek ten
nie osdza ludzi, poniewa czsto pacono mu zymi monetami, a on zawsze przyjmowa je bez sowa sprzeciwu.
Czsto te ludzie twierdzili, e otrzyma ju od nich zapat, podczas gdy naprawd nie dosta ani grosza i on
przyjmowa ich sowa zamiast pienidzy.
Gdy nadszed czas mierci, stary sufi wznis oczy do nieba i rzek: O, Allachu. Przyjmowaem wiele zych
monet od ludzi, ale ani razu nie osdziem ich w moim sercu. Po prostu uznawaem, e nie wiedz, co czyni. Ja
rwnie jestem tak monet. Prosz, nie osdzaj mnie.
I usysza Gos mwicy: Jak mona osdza kogo, kto nigdy nie osdza innych?.
Tymczasem mnich uda si do miasta, by sprzeda ksik. Chcia za ni osiemnacie pensw. Kupujcy rzek:
Daj mi t ksik, abym mg zobaczy, czy jest warta tyle pienidzy.. To mwic zabra j do witego
Anastazego i powiedzia: Ojcze, spjrz na to. Czy uwaasz, e jest to warte a osiemnacie pensw? Ten
odrzek: Tak, to dobra ksika. I osiemnacie pensw to prawdziwa okazja.
Kupujcy wrci do mnicha i rzek: Oto pienidze. Pokazaem ksik Ojcu Anastazemu, a on powiedzia, e
jest warta osiemnacie pensw.
Mnich by zaskoczony: Czy to wszystko, co powiedzia? Czy doda co jeszcze?.
Nie, nie powiedzia ani sowa wicej.
No, c zmieniem zdanie i wcale nie chc sprzeda tej ksiki.
Nastpnie wrci do Anastazego i ze zami w oczach baga go, by przyj ksik z powrotem, ale ten rzek:
Nie bracie, zatrzymaj j. To mj prezent dla ciebie. Ale mnich odpar: Jeli jej nie wemiesz, nie bd mia
chwili spokoju.
Po tym wydarzeniu, mnich zamieszka z Anastazym do koca ycia.
Napastnik i pobity:
zwykli aktorzy w sztuce,
ktra jest tak krtkotrwaa, jak sen.
POPLTANE KOCZYNY
Siedmiu szalonych mczyzn byo zaproszonych na uroczystoci w pobliskiej wiosce. Dosy mocno
podchmieleni, na chwiejnych nogach wracali w nocy do domu, do swej wioski, gdy zaczo pada.
Zasiedli wic na odpoczynek pod olbrzymim drzewem banyan.
Kiedy obudzili si nastpnego ranka, zaczli lamentowa i zawodzi: Co si stao? spyta jaki przechodzie.
Ostatniej nocy, stoczylimy si pod tym drzewem i zasnlimy, rzek jeden z wariatw. Budzc si dzi rano,
okazao si, e popltay si nam nogi i rce i nie moemy doj, ktre do nas nale.
To proste, powiedzia przechodzie. Dajcie mi pinesk. Wbi j w nog znajdujc si najbliej. Au...,
zawoa jeden z wariatw. Oto widzisz, odpar podrny, to twoja noga. Nastpnie uku jakie rami.
Au..., zawoa inny wariat, okazujc si by wacicielem tego ramienia. I tak dalej, i tak dalej, a w kocu
wszystkie koczyny zostay rozplatane i wariaci, jakby nigdy nic, wesoo wrcili do swej wioski.
P R AW D A
AGODNIEJSZY WYROK
... ani w cyfrach...
Winiu, rzek sdzia, uznaj ci winnym dwudziestu trzech przestpstw. Skazuj ci wic na czn kar stu
dwudziestu piciu lat pozbawienia wolnoci.
Wizie by starym czowiekiem. Wybuchn paczem. Wyraz twarzy sdziego zagodnia. Nie chciaem by
szorstki, powiedzia. Wiem, e wyrok, ktry wydaem, jest surowy. Ale nie musisz odsiedzie go w caoci.
Oczy winia zajaniay nadziej.
Naprawd, potwierdzi sdzia, po prostu odsied, ile dasz rady
CENA ROWERU
... ani w symbolach...
Mwiono mi, e sprzedae rower?.
To prawda.
Za ile go sprzedae?
Za 30 dolarw.
To sensowna cena.
Owszem. Ale gdybym wiedzia, e ten czowiek nie ma zamiaru mi zapaci, zadabym dwa razy wicej.
MOTYWACJA PRACOWNIKA
... ani w teoriach...
Dyrektor, ktry wanie powrci z seminarium powieconego motywacji, wezwa do biura jednego z
pracownikw i rzek: Od dzisiaj bdziesz mg sam planowa i nadzorowa swoj prac. Jestem przekonany, e
to znacznie podniesie poziom naszej produkcji
Czy bd otrzymywa wicej pienidzy?, spyta pracownik.
Nie, nie. Pienidze nie s czynnikiem motywacyjnym. Nie miaby satysfakcji z podwyki.
No, c, a jeli wzronie produkcja, czy bd wicej zarabia?
Suchaj, rzek dyrektor. Najwidoczniej nie rozumiesz teorii motywacji. We t ksik do domu i przeczytaj
j. Ona ci wyjani, co ci naprawd motywuje.
Pracownik wychodzc zatrzyma si i powiedzia: Czy jeli przeczytam t ksik, dostan podwyk?.
TEORIA MISIA
Maestwo nie wiedziao, co zrobi ich trzyletni synek by bardzo zazdrosny, w stosunku do ich
nowonarodzonego dziecka. Pomoga im ksika traktujca o psychologii dziecka.
Pewnego dnia, gdy may chopczyk by w szczeglnie zym humorze, mama powiedziaa: We synku tego
misia i poka mi, co czujesz w stosunku do niemowlaka.
Wedug ksiki, powinien by uderzy i podepta misia. Ale trzylatek porwa go za nog i z widoczn
przyjemnoci podszed do niemowlcia i uderzy je misiem w gow.
PROBA DYRYGENTA
Dyrygent przeprowadza prb ze swoj orkiestr. W pewnej chwili, powiedzia do trbacza: Myl, e ta cz
potrzebuje czego wicej ni .wagnerowskiego podejcia, jeli pan rozumie, o co mi chodzi; czego bardziej
stanowczego, jakby to powiedzie, bardziej zaakcentowanego, z wiksz konkretnoci, gbi, wiksz...
Trbacz przerwa. Chce pan powiedzie, e mam gra goniej? Biedny dyrygent zdoa tylko wyjka: Tak,
to miaem na myli.
TE ROSYJSKIE ZIMY
... ani w konwenansach...
Gdy zmieniano granic rosyjsko - fisk, powiedziano pewnemu farmerowi, e linia graniczna biegnie dokadnie
przez rodek jego ziemi. Mia zatem do wyboru: wczy sw ziemi do Rosji lub do Finlandii. Obieca, e si
nad spraw, powanie zastanowi. Po kilku tygodniach owiadczy, e chce mieszka jako obywatel fiski.
Chmara zagorzaych rosyjskich urzdnikw rzucia si na niego, wyjaniajc zalety przynaleenia do Rosji, a nie
Finlandii.
Farmer wysucha ich, a potem rzek: Cakowicie si zgadzam ze wszystkim, co powiedzielicie. W rzeczy
samej, zawsze pragnem mieszka w naszej Matece - Rosji, ale w moim wieku, po prostu nie przetrwabym
jeszcze jednej rosyjskiej zimy.
Nie jestem taki gupi. Druga noga jest rwnie stara jak ta.
ODPOWIED GENSHY
Wielki Gensha zaprosi raz na herbat urzdnika sdowego. Po tradycyjnych sowach powitania, urzdnik
powiedzia: Nie chciabym zmarnowa tej okazji spdzenia cho kilku minut w obecnoci tak wielkiego
Mistrza. Powiedz mi, co to znaczy, gdy mwi, e cho mamy to w naszym yciu codziennym, nie widzimy
tego?.
Gensha zaproponowa gociowi kawaek ciasta; potem da mu jeszcze herbaty. Po zjedzeniu i wypiciu, urzdnik
mylc, e Mistrz nie usysza pytania, powtrzy je. Tak, oczywicie, rzek Mistrz. Oto, co to oznacza: e nie
widzimy tego, chocia mamy to w yciu codziennym.
Stara aktorka: Naprawd nie wiem ile mam lat. Mj wiek zmienia a? z minuty na minut.
Myl,
wic jestem niewiadomy.
W momencie mylenia,
przebywam w NIERZECZYWISTYM wiecie abstrakcji
lub przeszoci,
albo te przyszoci.
ABA I OCEAN
... ale niewymierna...
Pewna aba przeya cae ycie w studni. Kiedy ze zdziwieniem zauwaya drug ab.
Skd si tu wzia? spytaa.
Z morza, tam mieszkam, odpara aba.
Jak wyglda morze? Czy jest tak due jak studnia?
Morska aba rozemiaa si. Nie ma nawet porwnania, rzeka.
aba ze studni udaa, e interesuje j to, co go ma do powiedzenia na temat morza. Ale pomylaa: Ze
wszystkich kamcw, jakich znaam w yciu ta jest bez wtpienia najwikszym i najbardziej bezwstydnym.
Wkrtce po mierci rabina Moksze, rabin Mendel z Kotyk spyta jednego z jego uczniw: Co stanowio
najwaniejsz rzecz dla waszego nauczyciela?
Ucze zastanowi si chwil i powiedzia: Najwaniejsze byo to, czym wanie zajmowa si w danej chwili.
HUI-NENG NASTPC
Pity Patriarcha Zen, Hung -jun, spord piciuset mnichw, wybra Hui-neng na swego nastpc. Spytany
dlaczego, odpar: Pozostaych czterystu dziewidziesiciu dziewiciu mnichw okazao doskona znajomo
buddyzmu. Jeden Hui-neng w ogle go nie rozumie. Jest tym typem czowieka, ktrego nie okrel zwyke
standardy. A wiec otoczka prawdziwego przekazywania przypada wanie jemu.
Zasiad w swym fotelu i wniesiono spraw do sdu. Oskarano pewnego czowieka o kradzie konia. Wniesiono
skarg, powd i jego wiadkowie zostali przesuchani.
Wtedy wsta adwokat oskaronego i rzek: A teraz, Wysoki Sdzie, chciabym przedstawi spraw ze strony
mojego klienta.
Sdzia odpar: Siadaj. To nie bdzie potrzebne. To tylko by wprowadzio zamieszanie wrd sdziw
przysigych.
KTO PROWADZI
... ani kulturowymi sposobami ekspresji.
Amerykaska dziewczyna pobierajca lekcje w starej szkole taca wci miaa tendencj do prowadzenia swych
partnerw. To zawsze powodowao protesty: Hej! Kto prowadzi ty czy ja?.
Pewnego razu, jako partner przypad jej mody Chiczyk, ktry po kilku minutach taca, grzecznie wyszepta:
Czy nie jest oglnie bardziej korzystne, gdy podczas taca, dama unika wszelakich z gry powzitych
postanowie, dotyczcych kierunku, w ktrym para winna si porusza?.
Do Kalkuty.
Cisza.
Suchaj. Jeli mwisz, e jedziesz do Kalkuty, wiesz, e pomyl, e naprawd wybierasz si do Bombaju. Ale
przypadkiem wiem, e rzeczywicie udajesz si do Kalkuty. Dlaczego wic nie powiesz prawdy?
TATO, WRCIEM
onierz przyby z frontu do umierajcego ojca. Zrobiono dla niego wyjtek, poniewa by jedynym krewnym,
jakiego ojciec posiada.
Gdy wszed na oddzia intensywnej terapii, nagle zobaczy, e na wp przytomny potny czowiek podczony
do kroplwki, nie jest jego ojcem. Kto popeni straszny bd i wezwa nie tego czowieka, co potrzeba.
Ile ma przed sob ycia? spyta onierz lekarza.
Nie wicej ni kilka godzin. Zdye na czas.
onierz pomyla o synu umierajcego, walczcym Bg wie gdzie, tysice mil od tego szpitala. Pomyla o
starym czowieku, ktrego trzymaa przy yciu, nadzieja ujrzenia syna po raz ostatni przed mierci. I
zdecydowa si. Pochyli si, wzi rk starego w swoje donie i rzek mikko: Tato, jestem przy tobie.
Wrciem.
Umierajcy zapa rk onierza; jego niewidzce oczy otworzyy si, aby spojrze wok, umiech
zadowolenia pojawi mu si na twarzy i pozosta na niej, dopki nie umar godzin pniej.
OJCIEC OFIARY
... ale zawsze na czyje ryzyko.
W maym miasteczku zdarzy si wypadek samochodowy. Tum otoczy ofiar, wiec reporter z gazety nie mg
si dosta na tyle blisko, by j zobaczy.
Wtedy przyszed mu go gowy pomys. Jestem ojcem ofiary, zawoa, prosz mnie przepuci.
Tum rozstpi si, wiec reporter zdoa dotrze wprost na miejsce wypadku. Ku swemu zawstydzeniu odkry, e
ofiar by osio.