Ujawniamy zatajon ekspertyz:

Tu-154 przelecia nad brzoz

Cena 4,50 z (w tym 8% VAT)

Warszawa 24 wrzenia 2014 r.

www.gazetapolska.pl

nakad: 118 114

Indeks: 320919

PUBLICYSTYKA \
Nieznona lekko
arogancji

12

Fot. Zbyszek Kaczmarek/Gazeta Polska

Joanna Lichocka

Rzd Ewy Kopacz topierwszy

gabinet tworzony przez PO,
ktry ju nastarcie mawicej
przeciwnikw ni zwolennikw.
Ipierwszy, ktry tak ostentacyjnie demonstruje arogancj
wobec pastwa

KRAJ \ ledztwo
wemgle

8
Czy kiedykolwiek poznamy
motywy, zleceniodawcw
irzeczywistych zabjcw byego
szefa policji Marka Papay?
16-letnie ledztwo jest wystarczajc odpowiedzi natopytanie. To jedna z wielu zamordowanych osb, ktrej zabjcw
nigdy nie wykryto

PUBLICYSTYKA \
Nowy rzd, stare bdy
Tomasz ysiak

Sorry, taki mamy rzd

Ekskatechetka naczele Ministerstwa Spraw Wewntrznych, urzdniczka, przez
ktr pasaerowie spdzili Boe Narodzenie wpocigach, jako szef Ministerstwa
Rozwoju iInfrastruktury, specjalista odhandlu iprywatyzacji, ktry masi zaj
administracj icyfryzacj, oraz szef Ministerstwa Spraw Zagranicznych,
ktry angielskiego uczy si nie wszkole, lecz podczas pracy wklubie
koszykarskim oto eksperci wgabinecie nowej pani premier

10

14
Szanowna pani premier, Polska
powinna by jak mczyzna,
ktry dba oswj dom ijest jego
gow; ktry nie boi si stawa
przeciwko niebezpieczestwom.
Polska powinna by mna

Fot. Jacek Turczyk/PAP/CAF

Dorota Kania

Ilustracja. Korek

NR 39 (1103)

KRAJ

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

Spis treci

WSTPNIAK \ Wrg Ludu

Urok pani premier

Kraj
/
11
4-

Artur Dmochowski

ledztwo we mgle

s. 8

Sorry, taki mamy rzd

s. 10

Telewizja Republika pozostanie sob

s. 16

38

Ukrywana ekspertyza: Tu-154 przelecia nad brzoz s. 7

/
16

Setki ofiar kamstw

minister Kopacz / s. 4

Stop Russia! s. 38

Publicystyka/Felietony
Nieznona lekko
arogancji / s.12
Polska powinna by jak mczyzna

s. 14

Suby specjalne do remontu

s. 18

A Putin sucha

s. 37

Znachor w XXI wieku

s. 37

Winda i milczenie (zachodnich) owiec

s. 39

19 0
8- -4
/ 1 / 39
5
-1 37
12 /

Joanna Lichocka

Kultura

Cohen esencjonalnie

s. 32

Bardzo zy bankster!

s. 33

4
-3
32

Sakiewicz, czyli optymizm

/ s. 17

/
17

Marcin Wolski

s. 34

Kobieco kontra wojna

s. 34

wiat
Sasza i czarne worki / s. 20
Runda dla Putina, lecz walka trwa

s. 22

W Zjednoczonym Krlestwie bez zmian

s. 24

Angela M. Droga na szczyt

s. 26

7
-2
20

Dawid Wildstein

Gospodarka

-2
9

Nie mamy kontraktw

nawypadek stanw
awaryjnych / s. 28

28

Maciej Pawlak

Hstoria
Zamach na Przybosia / 30

Fot. Zbyszek Kaczmarek/Gazeta Polska x3, Dawid Wildstein, Wikipedia

1
-3
30

Mariusz Solecki

o absolutnie nie jest adna

zoliwo. Nowa pani premier jest najcenniejszym nabytkiem PiS-u w Platformie
Obywatelskiej (moe oprcz
Stefana Niesioowskiego, ktry wiele lat temu chcia jawnie startowa
z listy ugrupowania Kaczyskiego, ale zosta wysany na trudniejszy odcinek
kompromitowania PO). Jeeli kto uwaa wystp Ewy Kopacz w czasie prezentacji rzdu za wpadk, absolutnie nie docenia inteligencji i przebiegoci tej wspaniaej kobiety. Jak siln trzeba mie motywacj, by zdobywajc funkcj premiera,
zada tak potny cios partii rzdzcej.
Moe to zrobi jedynie prawdziwy Konrad Wallenrod, nawet w sukience. Kto jak
kto, ale Konrad przywyk do przebierania
si w nietypowe stroje. atwo zaoy
strj wroga, ale zrobi z siebie takiego
bazna potrafi tylko kto o niezwykym
charakterze i intelekcie. Ile warta jest
wypowied premiery o nowych zasadach polityki zagranicznej! PiS szuka
czego, co moe zneutralizowa 20 proc.
zatwardziaych lemingw, i dziki swojej
tajnej broni Ewie Kopacz uzyska wicej, ni chcia. To oczywiste, e na pytanie
o wojn na Ukrainie absolutnie nic gup-

Prawybory
Marcin Wolski

Laszki krlowe s. 33
Blues na salonach Polihymni

Tomasz Sakiewicz

omys prawyborw w PiS-ie

z miejsca zacz budzi kontrowersje. Jego przeciwnicy twierdz, e zostanie on wykorzystany
przez nieprzyjazne media do
przykrycia np. afer Platformy.
Z pewnoci moe tak by, ale czy zjednoczony front CzerskiejWiertniczejWoronicza nie potrafi poradzi sobie nawet bez
prawyborw?
Wylansuje znw jaka
Matk maej Madzi, kontestujcego ksidza, a w najgorszym razie nowe znaleziska na Marsie.
Moim zdaniem, jedyn odpowiedzi ludzi majcych na sercu dobro naszego kraju jest zachowywanie si NORMALNIE.
A nie jest nim wzywanie do zwierania szeregw w obliczu knowa wroga. To przerobilimy w PRL-u. Wiadomo, e kiedy
pojawiaa si mdra i wana inicjatywa,
nie odrzucano jej wprost, tylko mwiono:
Wicie, towarzyszu, propozycja jest ciekawa, ale nie na czasie, teraz niedugo mamy
plenum. Sk w tym, e przez cay PRL bylimy albo przed, albo po plenum. W III RP
te nieprdko doczekamy si sytuacji bez
knowa wroga.
Oczekiwanie na dobre czasy dla demokracji to wycznie dziaanie na dalsze obnianie zainteresowania ni ludzi. Coraz
wicej spord nich, przekonanych, e
i tak nic od nich nie zaley, pozostaje w domach. Prawybory mogyby odwrci ten
trend. Przy czym, moim zdaniem, propozycja winna by szersza i nie ogranicza
si do grona partyjnego aktywu. Wzory s,
cho daleko, w USA!

szego ni wypowied szefowej polskiego

rzdu nie mona wymyli.
To jednak kaszka z mlekiem w porwnaniu ze skadem personalnym rzdu.
Stanowiska zwizane z pani premier obsadzaj wycznie osoby niekompetentne albo skompromitowane nieudolnoci. Za to pozostae stanowiska, w ramach puli Platformy, zajmuj ludzie marzcy o tym, by przewrci dotychczasowy
ukad obozu wadzy. Rewelacyjna okazja,
by wysadzi PO w powietrze. Okazja tym
wiksza, e Donald Tusk bez zaartej
walki nikomu partii nie odda. Dziki
temu szykuje si nam polityczna jatka
ku uciesze opozycji. Trzeba przyzna,
e wpychajc pani Kopacz do PO, Jarosaw Kaczyski wykaza si niesychan
brutalnoci. Mona przecie kogo nie
lubi, ale eby tak go czoga? Metody
metodami, docemy jednak jego przebiego. Przewidzia wiele lat temu to, e
utajniony wsppracownik PiS w PO bdzie w stanie przej wadz. Czowiek
ma naprawd eb na karku. Dugo czeka,
by odpali swoj tajn bro, ale jak odpali, to naprawd jedzie po bandzie!
***
Serdecznie zapraszam na oficjaln promocj mojej ksiki Testament I Rzeczypospolitej. Kulisy mierci Lecha Kaczyskiego. Szczegy ju w nastpnym numerze!

Oczyma wyobrani widz takie prawybory jako wito demokracji, a nawet cykl jej
festynw. Na pocztek rejestruj si wszyscy ci o pogldach zblionych do gwnej
partii opozycyjnej, potem kolejno odbywaj si prawybory w wojewdztwach.
W midzyczasie tworzy si czowka, wykruszaj najmniej niepowani lub popularni jedynie we wasnym mniemaniu. Po wyonieniu dwch najlepszych odbywa si
dogrywka. I mamy zawodnika do decydujcego starcia. Oczywicie nie wiem, ilu chtnych wemie udzia w takim przedsiwziciu milion, a moe 10 milionw? Co wicej, w przypadku, kiedy sam lider nie kandyduje, jego pozycja w wyniku szeregu
potyczek nie zostaje podwaona, a przeciwnie, jak ongi Generalny Inspektor Si
Zbrojnych, stanowi dobrotliwy parasol nad
caa zabaw. Znaczny odam spoeczestwa dowiadcza natomiast pozytywnych
emocji,angaujesi,uczysiwygrywa,atake przegrywa, przerzuca gosy, szuka
kompromisw. Kiedy nastpuje powszechne uwiadomienie sobie wysokoci stawki,
mao kto zostaje w domu. Przykad szkockiego referendum o 90-proc. frekwencji
jest naprawd budujcy. U nas nawet
4czerwca 1989 r. nie zbliylimy si do takich wynikw. Znaczna cze Polakw nie
wierzya, e moe co zmieni. Potem byo
tylko gorzej polityk obrzydzono, wmwiono,ejedniidrudzyssiebiewarci,wWarszawie krcone s lody... Ale kto, poza wyjtkiem roku 2005, na tym zyskiwa?
Oczywicie prawybory nie gwarantuj
automatycznego sukcesu, zwaszcza jeli
signie po nie druga strona. Daj jednak
szanse! Ostatecznym bowiem ich celem
winno by nie odniesienie kolejnej honorowej poraki (uznanej zreszt za moralne zwycistwo), ale przebudzenie picego olbrzyma, czyli katolickiego, tradycyjnego i patriotycznego w swojej masie spoeczestwa.

13 czerwca 2012

KRAJ

www.gazetapolska.pl

GAZETA POLSKA

Jerzy Stuhr nakrci nowy film Obywatel, co skonio Cezarego azarewicza z Wprostu do zadania
mu pytania: Czy pan si nie boi?, na ktre Stuhr odpowiedzia: Nie pan pierwszy o to pyta. Na czym
polega bohaterstwo Stuhra? Ot w usta jednej z postaci wkada on sowa Jarosawa Kaczyskiego

Rys. Jarosaw Melchior Czarnecki

nuje si narodowym witem, my,

wyznawcy szlachetnej idei FUCK
EURO, emocjonujemy si czym innym. Kibole z Warszawy yli odsoniciem pomnika Kazimierza Deyny. Na uroczysto z tej okazji przybya Ewa Malinowska-Grupiska,
przewodniczca Rady Warszawy,
ubrana w strj z atami na okciach.
Nie tylko przybya, ale jeszcze postanowia zabra gos. Skoczyo si
na tym, e udao si jej wygosi niecae jedno zdanie przemwienia,
gdy fundatorzy pomnika, czyli kibice Legii, przerwali jej chralnym
piewem Donald, matole. Na swojej stronie internetowej Grupiska
cytuje Abrahama Lincolna: To pikne, gdy czowiek jest dumny ze swego miasta. Lecz jeszcze pikniej, gdy
miasto moe by z niego dumne.

Wychodzi na to, e Grupiska jest

tylko pikna.
> Nie mam dobrego zdania o Polskich eurodeputowanych. Odwrotnie. Przewanie do Parlamentu Europejskiego wysyani s nie tylko
u nas aferzyci, by rodacy zapomnieli o ich przekrtach. Fatalnie
zbijanie brukselskich fortun dziaa
na europarlamentarzystw PiS. Kasa uderza takowym do gowy i potem
powstaj rne PJN-y i Solidarne
Polski. Artyku Ryszarda Czarneckiego w najnowszym Nowym Pastwie pokazuje, e mona patrze
z Brukseli na Polsk, nie tracc
z oczu jej interesu. Czarnecki to,
wiadomo, osobnik kuty na cztery nogi, co to wszdzie si wkrci. Ale jednoczenie dowd, e mona w tym

Przy okazji: nie mam

wtpliwoci, e po tym, jak
Grabarczyk zosta pierwszym
sprawiedliwym, bezwzgldne
ciganie tych, przez ktrych
zbankrutowali przedsibiorcy
budujcy drogi przed
Euro 2012, ruszy z kopyta.
Normalnie oszuci z pierdla nie
wyjd przez jakie 25 lat.

o tych, co stoj tam, gdzie stao ZOMO. To dopiero

odwany nonkonformista! Cenzura mu chyba tego
nie wytnie, ale zapewne spotka go ostracyzm rodowiskowy no i jak to bywa z buntownikami mocno
straci na tym wszystkim finansowo.

Jestemy wycieczeni psychicznie i fizycznie

owiadczy po zjedzeniu obiadu z premier Ew Kopacz siatkarz Marcin Modonek. To tak jak prorzdowi
dziennikarze, ktrym kazano pozytywnie zrelacjonowa jej pierwsz konferencj prasow.
Ruskie zademonstroway, e potrafi rozwali rakietami bezbronny statek. To oczywisty dowd, e
s za sabe, by rozpoczyna TERAZ jak wiksz
wojn. Krowa, ktra duo ryczy, mao mleka daje.
Gdyby faktycznie chciay zaatakowa w najbliszym
czasie, zaleaoby im na elemencie zaskoczenia. Ale
skoro napinaj minie, to znaczy, e chc wywrze

nie do twarzy mi w roli dyplomaty cedzcego pswka (jak mawia Wieniawa w dyplomacji mona
czasem robi wistwa, ale nigdy gupstw. W kawalerii jest odwrotnie), jednak powysze wycedziem
z przekonaniem. Potwierdzenie moich sw znajd
Pastwo na ekranie.

Rodzina Waciakw

Powysz przepenion autentycznym

patrioty-Bo
nie bya Rosji potrzebna.
> Oj posypi si teraz dymisje w nazmem
analiz politologiczn
z Grochowa
uzupenijgrozia
mimowolnym
umidzyszym rusofobicznym
establishmensprawy.
my
jeszcze
jedn.
Jak bardzonarodowieniem
zdegenerowaa
siReporPO
cie! Kto
wyleci?
Niesioowskiego
opisywane
widowiskowo
przezTo
Tu-da si
terzy
owi pierwszy raz usyszew
tej kadencji
Sejmu?
zademonstrowa
wiska zasugi tym razem nie uratuj.
liby, e drugi
z tym ledztwem
smozualnie.
Gdychc
w 2011
powstawa
rzd Tuska,
Jeli ci fanatycy
si tamr.
nadal
leskim
jest co
nie tak.Za
Skoro
kotowa, niech to robi.
Warszaministerstwo
sportu
dostaa
Joanna
Mucha.
nie udao si zastraszy organiwiacy ich sami stamtd
transportu
(z tym,przegoni
e wczeniej
mia dosta sportu)
mwi o takich, co skadaj kwiaty
zatorw miesicznicy, to naleSawomir
Jasne
byo,yesioboje
nie niemal
maj pojprzed siedzibNowak.
prezydenta,
zamiast
do nich
przyna cmentarzu.
Z kolei HGWim
tumacia
o powierzonych
dziedzinach.
Ale
PO liczya
na
czy

skumali
putinowcy.
czya, dlaczego nie mona ich skato,
e chocia
s adni
i bd Niech
si dobrze
prezentowa
Polaczki
podziwiaj nada pod
upamitniajc
ofiary Smow
telewizorze.
Dzi
ludziomszkompletnie
niekumaleska
tablic na Paacu
Prezydencwspaniaomylno.
Poznakim. Nie
da si, bo to resorty
pas drogi.o nieporwnywalnie
tym
powierzono
wikj j jeszcze, poznaj.
Ale jak
Banda oszoomw, pisowscy fewyjad
urnalisty. <<Scheszym
ciarze
gatunkowym:
MSZ Grzegorzowi
styniarze
tak palcych
znicze
na Krakowskim
Przedmieciu okre-Cezaremu Grabarczykowi.
tynie
i sprawiedliwo
la naczelny Newsweeka Tomasz
Rnica
polega na tym, e oni nawet liczni nie s.
Lis. A Tomasz Nacz przed przyjaz-

Pose PO Marcin wicicki na swoim blogu: Tylko

twarda obrona wartoci europejskich moe powstrzyma Putina. Brawo! Tylko ja mam pytanie,
dlaczego gdy chodzi o ledztwo smoleskie jego partia od ponad czterech lat twardo broni wartoci kagiebowskich? I jeszcze pytanie uzupeniajce: czy
ktre z ugrupowa, w ktrych dziaa wicicki,
przeciwstawiao si kiedykolwiek twardo rosyjskiemu imperializmowi? Moliwe odpowiedzi: 1)ZMS,
2)ZSMP, 3)PZPR, 4)UD, 5)UW, 6)PD, 7)LiD, 8)PO.

on swoje pogldy w ostatnich latach.

okolicznoci
Czy Zbiegiem
to ju schyek
III akuRP? W czasie sukcesw Adarat wtedy, kiedy pojawia si na nama
kumpel
Olka Kwaniewskiego z bolszesze Maysza
oszoomstwo
koniunktura
wrd czytelnikw.
I wietnie,
jest
wickiej
organizacji
studenckiej
rzdzi wan telewinas W
wicej
o Karnowskiego
po- skokach Maysza pokazyzj.
efekcie
po
udanych
wiedzielibymy. Gdyby... No wawaa
rozemocjonowanego
nie, ostatnio
na swoim portalu Olka. Przy okazji finau
wPolityce.pl Karnowski
postanowipodobny numer wykona
mistrzostw
w siatkwce
broni przed niej podpisanym
oligarcha
Zygmunt
Solorz,
wpychajc do domw
Piotra Skwieciskiego, ktry
systezwykych
Polakw
na chama Komoruskiego. Jednak
matycznie zajmuje
si podgryzaniem i wymiewaniem
tych, ktrzy
sowa
Komoruskiego
o sukcesie pikarzy oraz
walcz o prawd o Smolesku.
nadanie
imienia
Ostatnio Solorzowi
prof. Biniendy.
Argu- Piotr (ktrego ten pozby
menty:
by od- e chyba jednak historia
si
juSkwieciski
dawno) kiedy
pokazuj,
wany (prawda),
a Lisiewicz
powtarza
si jako
farsa.obnosi si z zamiowaniem do upijania si do nieprzytomnoci
pod
moe firmujcych wasn gb
Jakomostami
jeden z(prawda,
pismakw
z wyjtkiem nieprzytomnoci, ze
Telewizj
Republika
czuj
wzgldw praktycznych pod mo- si w obowizku napisa
par
zmianach,
ktre w niej zaszy. Zaniepostem sw
spaobyo si
niewygodnie).
Niestety, obie
prawdy nijak
nie po-martwi si, e dzieje si
kojenie
blogerw,
ktrzy
prawiaj oceny ordynarnej zdrady
le,
rozumiem.
Bronisaw
polskiej
sprawy przez
Skwieci- Wildstein kojarzy im si
Przypostaw,
okazji Karnowski
zazskiego.
tward
a Tomasz
Terlikowski jest bliej
rzuci caemu rodowisku medialtematyki
religijnej, no a poza tym pokazywa si
nemu skupionemu wok Tomasza
wSakiewicza,
mediach gwnego
nurtu
e co chwila
wy- (gdzie np. ja od wielu lat
puszcza
torpedy Wyjaniam
insynuacji wic, e w Telewizji Rebym
nie polaz).
w stron innych, samodzielnych
publika
niezaleno
jej zaoycieli jest
rodowisk.
Problem w tym, programw
e dla
nas Skwieciski to Jak
nie jest
ju ko-nie cenzurowa programu
oczywistoci.
nigdy
lega z innego
rodowiska Gjskiej-Hejke
cigncy
mojego
i Katarzyny
(jak rwnie Aniwzek w tym samym kierunku. On
tygo Gargas,
Sakiewicza i reszty) Wildstein,
szarpie wTomasza
kierunku przeciwnym.
Szkodzc
sprawie
tak
nie
bdzie
tegoniepodlerobi Terlikowski. Notabene nagoci Polski. Samodzielnie? Niezwisko
Anity,
ktra
zostaa zastpczyni red. nacz.,
wykluczone,
to ju
zmartwienie
kojarzcej
si z postaw
mojego szanownego
polemisty,rwnie tward jak Broniktry Wildstein,
jest jego kolegaredakcyjnym.
saw
tak po prawdzie to jeszcze bardziej
Karnowskiemu wypada przypooszoomsk,
powinno
by dla Pastwa wskazwk,
mnie, e jest w naszej
sekcie obnowy. My go zmiany
jeszcze obluekacw
niekorzystne
nie nastpi. To znaczy jedkujemy
podejrzliwie:
my programw i pomysw
na
nastpia
jestwir
nijakbrak
czy tylko udaje? Wiem, wiem, jego
Bronisawa
Wildsteina.
Podzielam tu opini Tomazdolnoci organizowania
wasnych
awansw
s legendarne. Prezesem
sza
Terlikowskiego,
wypowiadan dzi na naszych
TVP bdzie w przyszoci jak nic.
amach,
torzdzi
le, si
i innymi
jego poprzednik zrezygnowa.
Niemniej e
sekta
Ale
to jego
wite
prawo. Natomiast gdy chodzi o anprawami.
W niej
jest przedszkolakiem, oseskiem. Jakoprogramw
taki w roli
tysystemowo
informacyjnych, nie
rozstawiajcego po ktach tych, co
mam
najmniejszej
obawy,
wiruj
cae zawodowe ycie,
wy- by cokolwiek miao zmieglda
Zreszt, odwrotnie
co
ni
sido
na zabawnie.
gorsze. Raczej
z racji na zmiatu duo mwi: on przecie nawet
ny
na
duo
niszym
od
szefa
szczeblu. PS. Wiem, e
ani razu pod mostem nie pi!
<

Mirosaw Andrzejewski

Piotr Lisiewicz

niegdy raper Peja: Wiecie, co macie z nim zrobi.

Znajomy inynier, pracownik naukowy, pojecha na
konferencj do Czech. Pozna tam modego szefa instytutu, doktora, ktry go zaprosi. Polak wygosi
swoje wystpienie. W jego trakcie zwrci uwag na
grup starszych panw w pierwszym rzdzie. Kto to
taki? zapyta po wykadzie czeskiego koleg. Ano,
to nasi profesorowie. To jak to moliwe, e ty, mody, rzdzisz instytutem, skoro tylu profesorw w nim
pracuje? zdziwi si inynier. Bo aden z nich nie
moe zajmowa stanowisk kierowniczych. Wszyscy
albo donosili, albo byli wysoko w partii komunistycznej. Efekt dyskryminacji profesorw-kapusiw
i profesorw-kolaborantw? W wiatowym rankingu uczelni wyszych Uniwersytet Karola w Pradze
o 106 miejsc wyprzedza Uniwersytet Warszawski,
o 166 miejsc Uniwersytet Jagielloski i o 565 miejsc
Uniwersytet Poznaski.

KRAJ

wszystkim
nie dopuci do zachwiaefekt
psychologiczny,
postraszy, zniechci Zachd
niawspierania
proporcji midzyUkrainy,
sprawami wado
a np. Polakw do instalowanymi a partyjnymi gierkami.
nia tu baz NATO. eby wygra na Ukrainie, a take po
> Przez
pracowa
New- i Europa byy sabe i poto,
by ZA6 lat
PAR
LATwPolska
sweeku, potem w Dzienniku
dzieliy
jej los. Odpowied
na kierowniczych
stanowiskach, Zachodu i Polski powinna
by
jasna:
pomoc dla Ukrainy, wycig
by przej
do maksymalna
Polski The Times.
Kto to taki?
Oszoom, sekciarz,
zbroje,
zacienianie
wsppracy
AmerykaEuropa.
moher, pisowski lud? Ej, chyba nie
Co
Rosja Pastwo.
zrobiaby,
gdyby
powiedz
Nie te
tytuy. na Ukrainie wyldoway
To jaki normalny, awojska?
nie wariat NIC.
taki Podkuliaby ogon, a Puamerykaskie
jak my. Osoba, o ktrej mowa, to
tin
straciby
wadz
jako
nieudacznik.
Micha Karnowski. Zradykalizowa

> Olejnikowa zewirowaa, ma sedes na gowie t hiobow wie

przynis mi w poniedziakowy wieczr SMS-em znajomy, ktry obejrza dziennikark w TVN, w reklamujcym Euro 2012 kapeluszu.
Schetyna
zosta ministrem
spraw zagranicznych
Pewnie
chce zareklamowa
twriczo
bardzo
dobrze
zagada
tubylec z Grochowa do
Sedesu
odpisaem,
bo
przypomniawarszawskiego
mi si ten stary pun-znajomego. Dlaczego domojego
kowy zesp. Na co kolega, wielki
brze?
spyta twrczoci
zdziwiony
erudyta wsprawach
ka- znajomy. Schetyna to mapel punkowych
(jak rwniena
ski-gbie. No wic skoro atakufioso.
Ma to wypisane
nowskich oraz muzyki Oi!), odpisa
je
nas bandzior Putin, to dobrze, e i my mamy swodedykowanym Olejnikowej fragjego
bandziora
wyjani
z dzielnicy. No
mentem
szlagieru wspomnianej
za- czowiek
PIOTR LISIEWICZ
ogi: Zakrcony
jeste
jak domek
dobra,
a jak si
okae,
e oni s z jednej mafii, tylko
limaka / Zakrcony jeste jak soik
Putin
to/ Problemy
boss, awSchetyna
po demie
Ciebie wal to jego onierz? spyta
jak sraka praptaka
masz jeszznajomy.
No/ Ale
to Tywtedy
mamy
zmar>>przerbane
W chwili, gdy wWarszawie
cze jedno
yczenie.
I dopisa, jakie
twi
si
jego
rozmwca.
s
dziennikarze
z
caego
wiato marzenie ma kobieta nakryta desk klozetow: Donek not dead.
ta, adna awantura o Smolesk

dem rosyjskich pikarzy do Bristolu

tumaczy:
Mymy si
przyzwyPrzy okazji:
niejumam
wtpliwoci, e po tym, jak
czaili do skadania wiecw i do uroGrabarczyk
zosta
pierwszym
sprawiedliwym, bezczystoci aobnych pod siedzib
gowy pastwa,ciganie
ale dla Rosjan
to jest
wzgldne
tych,
przez ktrych zbankrutowadziwactwo.
Tymczasembudujcy
Moskwa,
li
przedsibiorcy
drogi przed Euro 2012,
lekcewac autorytet swojej priwiruszy
kopyta.
Normalnie
slanskiejzsfory,
zarzdzia
nagle: ro- oszuci z pierdla nie wyjfi wycofywa si w najwikszym posyjska
reprezentacja
wieniec
d
przez
jakieskada
25 lat.
rzdku. By zyska na czasie, upi
na Krakowskim Przedmieciu. Wywroga i uderzy ze zdwojon si w odszo wic na to, e Niesioowski
13 padziernika
Pikarz
Dariuszmomencie.
Dziekanowpowiedniejszym
W chwiszczu
warszawiakw na1985.
Ruskich,
li, gdy w Warszawie
s dziennikarze
HGWdumnie
pitrzya przed
Putinem
biu-w fikcyjnych
ski
oddaje
gos
wyborach
do
z caego wiata, adna awantura
rokratyczne przeszkody, Lis uwaa
komunistycznego
sejmu,
przypadkiem
o Smolesk nie
bya Rosji potrzebna.
go za oszooma i festyniarza,
a Na-co pokazuje
Bo grozia
mimowolnym16
umidzynacz za dziwaka.
Zdenerwuje
si
obecny
w lokalu
Dziennik
Telewizyjny.
parodowieniem
sprawy.
Reporterzy owi
Wadimir i kaeLechia
pogna rusofobiczdziernika
Gdask
gra
z
Legi
Warszawa,
pierwszy raz usyszeliby, e z tym
n swoocz. A redaktor Lis ju adw
ktrej
wystpowa
wwczas
Dziekanowski.
30-tyledztwem
smoleskim jest
co nie
nego
wywiadu
z Miedwiediewem
Skoro
nie udao
si zastraszy
nie poprowadzi.
siczny
tum gwide i ryczy,tak.gdy
tylko
dochodzi
onorganizatorw miesicznicy, to naley
do
piki:wyej
Dziekanowski
wybory!!!.
Po meczu
si do
nich niemal przyczy
sku> Opisana
szopka pokazuje, jak na
zomowcy
niemiosiernie
kamieniami
i bumali putinowcy.
Niech Polaczki
podzisprawna jest polityka
Moskwy. Zamor-obrywaj
wiaj naszWyborcza
wspaniaomylno.
Podowa przeciwnika?
aden problem.
telkami.
15
wrzenia
2014.
Gazeta
ogaznaj j jeszcze, poznaj. Ale jak wyjaUpokarza wroga na bezczelnego, by
sza,
i
Dziekanowski
znw
wybiera
si
na
wybory.
d
urnalisty.
osabi jego wol oporu, pozostawiajc porzucone
ludzkie
szcztki
i wrak
Tym
razem
jako
kandydat
PO do sejmiku. Apeluj
> W czasie, gdy caa Polska na czele
w Smolesku? Bez zmruenia oka.
w
tej
sytuacji
do
wyborcw
na Mazowszu niczym
z pani z sedesem na gowie fascyAle jak pisa Lenin, bolszewicy potra-

KRAJ

W2009r. wPolsce,
liczba zgonw
spowodowanych ostr
niewydolnoci oddechow
wzrosa o360 procent. Zpowodu
grypy, niewydolnoci oddechowej
izatrzymania oddechu wsamym
tylko 2009r. zmaro o961 osb
wicej ni rok wczeniej. Prawda
jest szokujca: wikszo znich
mogaby y, gdyby nie decyzje
minister Ewy Kopacz

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

ZDROWIE \ Chorzy na gryp nie musieli umiera

Artur Dmochowski

zdy PO-PSL z lat 20072014 przejd

do historii w cieniu caego szeregu
afer: hazardowej, informatycznej czy
Amber Gold, w wyniku ktrych Polska i Polacy stracili miliardy zotych.
Jednak wszystkie one s absolutnie
nieporwnywalne z tym, co wydarzyo si w czasie pandemii grypy w roku 2009. Tu bowiem
wchodzio w gr ludzkie ycie.
Niemal zapomnielimy ju o epidemii
wiskiej grypy z 2009 r. Nikt nie rozliczy rzdu i wczesnej minister zdrowia
Ewy Kopacz z ich decyzji. Co wicej, do dzi
wikszo Polakw jest przekonana, e jak
twierdzi rzd, a powtarzay zaprzyjanione

Setki ofiar
kamstw
minister
Kopacz
Popotwierdzeniu
dominacji wirusa
H1N1v resort Ewy
Kopacz powinien,
tak jak si
todziao winnych
krajach, wyranie
poinformowa
lekarzy, eprawie
wszystkie przypadki
infekcji sgryp
wisk. Gdyby
pacjenci wPolsce
otrzymywali
lekarstwa
antywirusowe
czciej iwczeniej,
zgonw byoby
znacznie mniej.
Fot. Zbyszek Kaczmarek/Gazeta Polska

media wadze wietnie sobie wtedy poradziy i by to niewtpliwy sukces minister Kopacz.
Tymczasem z informacji uzyskanych przez
Gazet Polsk wynika, e prawda jest zupenie inna. Mia wwczas miejsce prawdziwy
dramat. Do dzi szokujce fakty s jednak

Ewa Kopacz kamaa nie

tylko wsprawie tragedii
smoleskiej

ukrywane przed opini publiczn. Twarde dane statystyczne pokazuj bowiem,

e w 2009 r. zmaro z powodu wirusa
przynajmniej 1000 osb, w duej czci
modych. A najstraszniejsze jest to, e
wikszo ofiar mogaby y do dzisiaj,
gdyby nie decyzje minister Ewy Kopacz.

Spowodowanie mierci tak wielu osb to

bardzo powany zarzut. Stawiam go jednak wiadomie, po gbokiej analizie potwierdzajcych go faktw. Oto dowody na
to, e wczesne wadze jakkolwiek drastycznie to zabrzmi odpowiadaj za
mier setek pacjentw.

KRAJ

Pandemia 2009
Przypomnijmy przebieg wydarze.
Pierwsze zachorowania wywoane
przez nowego wirusa o symbolu
H1N1v odnotowano w Meksyku
w kwietniu 2009 r. wiatowa Organizacja Zdrowia (WHO) ogosia wwczas wstpny alarm pandemiczny.
Kolejne przypadki wiskiej grypy
pojawiy si w USA. W maju wirus
by ju obecny na wszystkich kontynentach, a szybko, z jak si rozprzestrzenia, bya tak niepokojca,
e w czerwcu WHO ogosia najwyszy poziom globalnego zagroenia.
Cho zgonw byo mniej ni w czasie poprzedniej pandemii grypy
Hong-Kong w 1968 r., to jednak
groba bya bardzo powana. Podczas corocznych epidemii sezonowych ponad 90 proc. zmarych stanowiy bowiem osoby starsze,
mniej odporne. Natomiast nowy
wirus
charakteryzoway
dwie
szczeglne cechy. Pierwsza to niezwyka zdolno do wywoywania
u modych i zdrowych pacjentw
cikiego zapalenia puc, prowadzcego czsto do nieodwracalnego
uszkodzenia puc i mierci. Drug
bya nieprzewidywalno przebiegu infekcji: nawet po agodnym pocztku moga ona w cigu doby zamieni si w chorob zagraajc
yciu, co bardzo utrudniao poprawne diagnozowanie i leczenie.
W Polsce szczyt zachorowa trwa od
listopada 2009 do lutego 2010 r. Wadze oficjalnie stwierdziy, e z powodu
grypy zmary 182 osoby. W rzeczywistoci jednak zgonw byo znacznie
wicej, a wikszo zmarych pacjentw mona byo uratowa. Jak doszo
do takiej tragedii?

Wyspa szczcia?

Gdy wiat zmaga si z nowym wirusem, polski rzd przyj lini cakowicie odmienn ni wadze innych
krajw. Zamiast alarmowa lekarzy
i spoeczestwo, ostrzega przed grocym niebezpieczestwem i podejmowa rozmaite dziaania zapobiegawcze, rzd PO-PSL postanowi
wisk gryp zbagatelizowa. Jego
przedstawiciele wielokrotnie twierdzili, e wirus nam nie zagraa. Donald Tusk 6 listopada mwi np.
o zwykej grypie sezonowej, nie pandemicznej. Dzisiaj w Polsce mamy
zachorowania na gryp sezonow,
biorc pod uwag rok i jeszcze poprzedni, na poziomie p miliona. Na
gryp H1N1 choruje 200 osb, dwiecie sownie powiedziaa rwnie
lekcewaco minister Ewa Kopacz
9 listopada, gdy z powodu powika
umiera ju pierwszy pacjent, a setki
tysicy byo zainfekowanych.
Czy w ogle moliwe byo, by twierdzenia premiera i minister zdrowia
byy zgodne ze stanem faktycznym,
skoro nowy wirus odpowiada za 95
99 proc. zachorowa w krajach z nami
ssiadujcych? Czy jakim cudem pandemia moga omin akurat Polsk?
Oczywicie nie. Podobnie jak w innych krajach, H1N1v stanowia u nas
przytaczajc wikszo wrd ponad
200 testowanych przypadkw grypy.
Pacjentw rzadko poddaje si testom. Jednak rwnie wrd wszystkich zakaonych podobnie jak wrd
wyrywkowo testowanych dominowa wirus wiski. Minister znaa te
fakty, co znaczy, e kamaa wiado-

Liczba zgonw z powodu niewydolnoci oddechowej wedug danych Gwnego Urzdu Statystycznego

mie, mwic o sownie dwustu zachorowaniach na now gryp.

W adnym kraju w Europie nie
dezinformowano w podobny sposb
lekarzy i opinii publicznej. To wanie nieodpowiedzialne bagatelizowanie epidemii miao przynie
miertelne niwo. Twierdzenia minister Kopacz o rzekomej przewadze zwykego wirusa sezonowego i nikej obecnoci znacznie bardziej
podstpnego H1N1v miay bowiem
daleko idce skutki. Ministerstwo
Zdrowia, zgodnie z jej stanowiskiem, ukierunkowao bowiem bdnie lekarzy, ktrzy wskutek tego sdzili, e wystarczy stosowa tradycyjne terapie antygrypowe, jak przy
corocznej, zwykej epidemii: aspiryna czy paracetamol i leenie w domu.
Jednak leczenie grypy H1N1v powinno by zupenie inne.
W caej Europie ju od pocztku
czerwca wirus pandemiczny wypar
niemal cakowicie inne szczepy grypy. Jednak inaczej ni w Polsce, w innych krajach europejskich lekarze
zostali o tym poinformowani przez
wadze i dziki temu mogli skutecznie leczy infekcj.

Jak nas okamywano

Co ciekawe, podlegajce Ewie Kopacz instytucje przekazyway do

WHO zupenie inne informacje ni
te publikowane w Polsce. Na stronach organizacji midzynarodowych dane dotyczce Polski nie odbiegaj od redniej europejskiej wedug nich cay czas dominowaa
u nas, jak wszdzie, grypa H1N1v.
Tymczasem polscy lekarze poddawani byli przez Ministerstwo Zdrowia systematycznej dezinformacji
i ukrywano przed nimi, podobnie
jak przed caym spoeczestwem,
podstawowe dane o sytuacji.
Dziao si tak, mimo e ju na dugo przed szczytem pandemii od
lipca niemal wszystkie testowane
w Polsce wirusy okazay si wiskie. Przedstawiciele rzdu i Ministerstwa Zdrowia zapewniali jednak
cay czas, wbrew znanym im faktom,
e dominuje grypa sezonowa. Na
przykad na pocztku listopada zastpca Ewy Kopacz, wiceminister
Adam Fronczak, zachcajc do
szczepie na zwyk gryp, twier-

dzi, e tak naprawd mamy wicej

przypadkw grypy sezonowej. Podobnie wprowadzaa w bd sama
minister Kopacz: W tej chwili mamy
do czynienia przede wszystkim
z gryp sezonow i znacznie mniej
licznymi przypadkami grypy spowodowanej wirusem H1N1.
Taka dezinformacja powodowaa naraanie zdrowia i ycia pacjentw na
ogromne ryzyko. Aby bowiem leczy
skutecznie, lekarze musz mie prawdziwe i dokadne informacje o epidemii,
z ktr przychodzi im walczy. W 2009
r. powinni wic przede wszystkim zosta przez rzd poinformowani o zdecydowanej dominacji nowych wirusw.
Cae spoeczestwo powinno take si
dowiedzie o nietypowych, szczeglnie
gronych cechach nowej grypy.
Tymczasem lekarze nie znali rzeczywistego stanu epidemiologicznego
kraju. Nie wiedzieli, e niemal kady
pacjent ma gryp H1N1v. A przecie jej
objawy w pocztkowej fazie nie rniy si niczym od zwykej infekcji.

Utajniona terapia

W poprzednich latach prawie nie

stosowano lekarstw przeciwwirusowych (ktrych nie naley myli ze
szczepionkami; s to leki niszczce
wirusy, analogicznie jak antybiotyki
zwalczaj bakterie), gdy grypa sezonowa bya na nie odporna. Spoeczestwo nie zostao natomiast poinformowane, e stanowi one skuteczn
terapi wanie przy wirusie wiskim, ktry jest na nie wraliwy, i w
zwizku z tym powinny by stosowane na szerok skal. Przeciwnie zastpca Ewy Kopacz, wiceminister Jakub Szulc, zapewnia, e w przypadku
obu typw grypy naley stosowa takie same, tradycyjne metody.
Wprowadzeni podwjnie w bd
przez resort zdrowia lekarze stoso-

wali wic powszechnie znan, standardow terapi, nieskuteczn wobec

H1N1v. Konsekwencje byy tragiczne.
Pierwsz ofiar mierteln epidemii
by 37-letni mczyzna z Pucka. Lekarz, ktry go przyj, zgodnie z zaleceniami Ministerstwa Zdrowia nie
wzi pod uwag grypy H1N1v jako
najbardziej prawdopodobnej przyczyny choroby. W konsekwencji chory na adnym etapie leczenia nie
otrzyma leku antywirusowego, ktry
mg uratowa mu ycie. Bezporedni przyczyn zgonu bya niewydolno oddechowa, spowodowana zapaleniem puc.

miertelnie bdne
instrukcje

Lekarze
kilkakrotnie
otrzymali
w czasie trwania epidemii wprowadzajce w bd wytyczne ministra
zdrowia. Na przykad Informacja dla
lekarzy w sprawie postpowania
w zwizku z przypadkami grypy
H1N1 Ewy Kopacz mwia wprost, e
leczenie antywirusowe nie jest zalecane osobom, u ktrych choroba ma
niepowikany lub agodny przebieg.
Byo to sprzeczne ze stanowiskiem
wiatowej Organizacji Zdrowia, ktra
zalecaa, by kademu pacjentowi z grupy ryzyka aplikowa lek przeciwwirusowy natychmiast po rozpoznaniu grypy. A zatem lekarze, ktrzy chcieli skutecznie pomaga pacjentom, zapisujc
im ju przy pierwszych objawach preparaty antywirusowe, zmuszeni byli
ama jednoznaczne wytyczne ministra zdrowia.
Wczesne podanie leku przeciwwirusowego skracao chorob, obniao ryzyko powika i ograniczao
zaraanie kolejnych osb, czyli
zmniejszao zasig epidemii. Aby
leki te mogy w peni zadziaa,
SPROSTOWANIE

Informacja zawarta w artykule pt. Tropy prowadz do Komorowskiego zamieszczonym w Gazecie Polskiej z dnia 10 wrzenia 2014 r. o tym, e w kontrolowan przez Marka Falent spk Have swoje pienidze inwestowa szef
CBA Pawe Wojtunik, nie jest prawdziwa. Szef CBA nigdy nie inwestowa swoich pienidzy w spk Have Rzecznik Prasowy CBA Jacek Dobrzyski.
Odpowied na sprostowanie bdzie zamieszczona w kolejnym numerze.

KRAJ

musiay jednak by zaaplikowane

natychmiast, gdy po 48 godzinach
od pojawienia si objaww grypy
traciy w znacznym stopniu skuteczno. Nie mona byo zatem
czeka na rozwj choroby, jak wynikao z zalecenia Ewy Kopacz.
Znaczne w porwnaniu z innymi
krajami opnienia w podawaniu
lekw przeciwwirusowych przyczyniy si wic do powanego
zwikszenia
zasigu
epidemii
i liczby zgonw w Polsce.
Po potwierdzeniu dominacji wirusa
H1N1v resort Ewy Kopacz powinien
tak jak si to dziao w innych krajach wyranie poinformowa lekarzy, e prawie wszystkie przypadki
s gryp wisk. Tak dziaa np. brytyjski system walki z pandemi. Wydawano tam masowo leki przeciwwirusowe (otrzymao je ponad milion
chorych), dziki temu zminimalizowano miertelno. Gdyby pacjenci
w Polsce otrzymywali leki antywirusowe czciej i wczeniej, zgonw
byoby znacznie mniej.
Rodzi si jednak pytanie, dlaczego
Ministerstwo Zdrowia tak uporczywie wydawao bdne wytyczne?
Dlaczego minister Kopacz zataia
rzeczywist
skal
zagroenia?
Wszystko wskazuje na to, e motywem bya ch zaoszczdzenia na
walce z pandemi. Rzd zatai dominacj wirusa H1N1v, aby usprawiedliwi niekupowanie szczepionek, na
ktre inne kraje przeznaczyy znaczne rodki. T decyzj bya minister
zdrowia chwali si zreszt do dzi,
przedstawiajc j jako swj ogromny
sukces. Tymczasem w rzeczywistoci
za jej manipulacje opini publiczn,

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

ktre miay t oszczdno usprawiedliwi, pacili yciem chorzy.

Kamstwa maj
konsekwencje

Oficjalne statystyki GUS stwierdzaj w okresie pandemii 2009 r.

182 zgony spowodowane gryp,
podczas gdy w 2008 r. odnotowano
ich 16. Jednak prawda jest znacznie
bardziej dramatyczna. Klucz do odkrycia manipulacji kryje si bowiem
w sowach: zgon z powodu grypy.
Przytaczajca wikszo chorych
zmara bowiem z powodu powika
pogrypowych, a nie w wyniku samej
grypy. Ich zgony kwalifikowano zatem jako zgony z innych przyczyn
i umieszczano w innych rubrykach
statystyk. Najczciej jako przyczyn mierci podawano niewydolno oddechow konsekwencj
pogrypowego zapalenia puc.
W 2009 r. liczba zgonw z powodu tej
wanie niewydolnoci oddechowej
skoczya do 957 wobec 366 rednio
w poprzednich siedmiu latach. Natomiast w 2009 r. ostra niewydolno
oddechowa, typowa dla cikiego zapalenia puc, jako przyczyna zgonu
wzrosa a o 360 proc.!
Z powodu grypy, niewydolnoci oddechowej i zatrzymania oddechu w samym tylko 2009 r. zmaro wedug GUS
o 961 osb wicej ni rok wczeniej. Ta
liczba, cho szokujca, to tylko dolna
granica faktycznej liczby ofiar. Przecie
pandemia trwaa jeszcze na pocztku
roku nastpnego, wic chorzy umierali
z jej powodu take w 2010 r. Ponadto
lista typowych powika chorb puc

i serca jest znacznie dusza. Gdyby

zatem podliczy statystyki wszystkich
zgonw spowodowanych gryp, to
rzeczywista liczba ofiar byaby znacznie wiksza prawdopodobnie signaby co najmniej dwch tysicy
Dla porwnania: w 2009 r. w Anglii
niewydolno oddechowa bya
przyczyn zgonu tylko w 18 przypadkach (gdy w Polsce w 957)! Podobnie byo z zatrzymaniem oddechu, na ktre w Anglii zmary 4 osoby, a w Polsce a 1049!
Wszystko wskazuje na to, e zgony
spowodowane faktycznie gryp maskowano w statystykach. Czy robiono
to tylko z urzdniczej bezmylnoci,
czy te prawd ukrywano celowo, aby
nie zaburzy wizerunkowego sukcesu minister Kopacz i premiera?

Nie musieli umrze

Doprawdy, trudno w to uwierzy.

A jednak fakty krzycz. Cho to szokujce, to okazuje si, e manipulacje
rzdzcych Polsk od 2007 r. kosztoway kraj znacznie droej, ni dotd
sdzilimy. Koszty rzdw Platformy
to nie tylko gigantyczne zaduenie,
upadek caych gazi gospodarki
i masowa emigracja modych. To take ycie setek ludzi zmarych na infekcj, ktra wcale nie musiaa zakoczy si dla nich mierci.
Historia powtrzya si zreszt
w 2012 r., gdy wirus H1N1v powrci.
O ofiarach tej kolejnej pandemii warto
jednak napisa osobno.
Czy winni tragedii, ktrej mona
byo unikn, ponios odpowiedzialno prawn lub polityczn? Czy Ewa
Kopacz i Donald Tusk stan przed

Trybunaem Stanu, ktry powinien

oceni wszelkie fakty, dowody i poszlaki, ktrych jedynie niewielka
cz zostaa wykorzystana w powyszym tekcie? Na razie byy premier
przygotowuje si do nowego stanowiska w Brukseli, a bya minister zdrowia zajmuje jego miejsce
* * *
Zwrcilimy si do Ministerstwa
Zdrowia z nastpujcymi pytaniami:
1. Jak naley tumaczy znaczny
wzrost zgonw z powodu niewydolnoci oddechowej i innych typowych powika pogrypowych w 2009 r.?
2. Dlaczego rekomendacje MZ
z 2009 r. mwiy inaczej ni zalecenia
wiatowej Organizacji Zdrowia i leczenie antywirusowe nie jest zalecane
osobom, ktre maj niepowikany lub
agodny przebieg grypy?
3. Dlaczego minister zdrowia wielokrotnie mwia w 2009 r. o dominacji
grypy sezonowej, podczas gdy dostpne wyniki testw pokazyway, e zostaa ona wyparta przez wirus H1N1v?
Do chwili oddania tekstu do druku
nie otrzymalimy odpowiedzi.
Artyku powsta na podstawie informacji zebranych przez lekarza Dariusza Majkowskiego, wytrwaego whistleblowera, ktry od lat
stara si, by prawda o pandemii wysza na jaw.
Publikowa m.in. na ten temat w naukowym
pimie The Lancet Infectious Diseases. Doktor Majkowski wsppracowa z rzecznikiem
praw obywatelskich Januszem Kochanowskim, ktry rwnie zarzuca rzdowi manipulacje w czasie epidemii 2009 r. Nie zdy
jednak nagoni problemu, gdy zgin
10 kwietnia 2010 r. w Smolesku.
REKLAMA

KRAJ

SMOLESK \ Eksperci Macierewicza mieli racj

Ukrywana ekspertyza:
Tu-154 przelecia nad brzoz
10 kwietnia 2010 r. polski samolot Tu-154 przelecia przynajmniej kilka metrw nad tzw. smolesk brzoz wynika z profesjonalnej
ekspertyzy, ktra od 2011 r. znajduje si w posiadaniu prokuratury wojskowej. Do treci opinii dotara Gazeta Polska

Naukowcy
wsppracujcy
z Antonim
Macierewiczem
ju od 2010 r.
formuowali tez,
e to nie brzoza
odpowiada za
zniszczenie
tupolewa.
Fot. arch.

Grzegorz Wierzchoowski

zekome zderzenie si tupolewa z brzoz to filar oficjalnej

wersji zdarze z 10 kwietnia
2010 r., lansowanej przez Rosjan i polski rzd. Ekspertyza
oparta na badaniu tzw. polskiej czarnej skrzynki (ATM-QAR), wykonana wkrtce po katastrofie smoleskiej (ju w kwietniu 2010 r.) i znajdujca si w posiadaniu prokuratury,
jednoznacznie przeczy ustaleniom Tatiany Anodiny i komisji Millera.

Liczby nie kami

Chodzi o ekspertyz techniczn zatytuowan Deszyfracja i analiza danych

z pokadowych rejestratorw parametrw samolotu Tu-154M nr boczny
101 Si Powietrznych RP, ktry uleg
katastrofie 10 kwietnia 2010 r.. Wpyna ona do prokuratury wojskowej
w lipcu 2011 r. i wedug informacji
GP znajduje si w tomie nr 203 akt
ledztwa smoleskiego.
W ekspertyzie sporzdzonej przez
producenta tzw. polskiej czarnej
skrzynki w tupolewie, firm ATM
kluczowy jest zacznik nr 3, noszcy nazw Tabela odtworzonych wartoci wysokoci lotu i odlegoci od
pocztku pasa trzech ostatnich minut
zapisu. Zawarte s w nim dane pozwalajce na odtworzenie ostatnich
sekund lotu, a wic wysoko Tu-154
w odniesieniu do poziomu pocztku
pasa startowego (pooonego, przypo-

mnijmy, 255 m nad poziomem morza)

oraz odlego samolotu od pocztku
pasa startowego.
Na jakiej wysokoci, wedug ekspertyzy ATM, by w momencie rzekomego
zderzenia si z brzoz polski tupolew?
W dokumencie mona przeczyta, e
w odlegoci 928 m od progu pasa samolot lecia na wysokoci 4 m nad progiem pasa (czyli 259 m n.p.m.), a w odlegoci 849 m od progu pasa znajdowa si ju na poziomie 7 m nad progiem pasa (czyli 262 m n.p.m.). Brzoza
smoleska, co stwierdza raport MAK,
rosa tymczasem w odlegoci 855 m
od progu pasa startowego i uwaga
na wysokoci 248 m n.p.m. Oznacza
to, e wedug ekspertyzy ATM samolot
w chwili rzekomego zderzenia si
z pancernym drzewem lecia na wysokoci od 11 do 14 m nad powierzchni gruntu! W aden sposb nie mg
wic zderzy si z brzoz, ktra zgodnie z ustaleniami MAK i komisji Millera
zostaa uszkodzona na wysokoci
okoo 5 m nad ziemi.
Dane z ukrywanej ekspertyzy ATM to
jeden z waniejszych dowodw na
prawdziwo ustale ekspertw wsppracujcych z zespoem parlamentarnym pod kierownictwem Antoniego
Macierewicza. Naukowcy ci od 2010 r.
na podstawie rozmaitych bada i eksperymentw (m.in. analizy mechanicznych uszkodze skrzyda, badania zapisw komputera pokadowego itd.)
formuowali tez, e to nie brzoza odpowiada za zniszczenie tupolewa.
Warto podkreli, e ekspertyza ATM
zostaa oparta na odczycie jedynego ory-

ginalnego rejestratora lotu znajdujcego

si w kwietniu 2010 r. w polskich rkach.
Cho dokument od 15 lipca 2011 r. jest
w aktach prokuratury wojskowej, ledczy
nigdy nie wspomnieli publicznie o wnioskach, jakie mona wycign z zacznika nr 3 do ekspertyzy.
Opinia ATM jest te znana czonkom
komisji Millera, bo wanie dla niej
niedugo po katastrofie zostaa sporzdzona. Konkluzji, wypywajcych
z danych znajdujcych si w ekspertyzie, prno jednak szuka w osawionym raporcie Millera. Co wicej
czonkowie rzdowej komisji podaj
publicznie informacje sprzeczne z liczbami zawartymi w opinii ATM. Kiedy
w kwietniu 2013 r. grupa senatorw
Prawa i Sprawiedliwoci skierowaa
do Macieja Laska czternacie pyta
dotyczcych katastrofy smoleskiej,
odpowied na jedno z nich brzmiaa:
Zderzenie z brzoz nastpio na wysokoci okoo 1,1 m wzgldem poziomu pasa startowego.

Niewygodna
skrzynka ATM

To niejedyny przypadek, gdy organy

oficjalnie badajce katastrof smolesk tak nieprofesjonalnie (to najdelikatniejsze okrelenie) podchodz do
danych ze skrzynki ATM-QAR jedynego rejestratora, ktrego zapisy nie mogy zosta sfaszowane przez Rosjan.
Rok temu Gazeta Polska informowaa, e biegli pracujcy dla komisji
Millera i prokuratury wojskowej uzu-

penili niekompletny zapis rejestratora ATM-QAR (skrzynka ta skonstruowana jest tak, e nie zarejestrowaa
poprawnie ostatniej 1,5 sekundy lotu)
dwusekundowym fragmentem kopii
innego rejestratora tupolewa (MSRP-64M-5). Zabieg ten zakrawa na faszerstwo, gdy po pierwsze: wykorzystana do uzupenienia kopia zawieraa bdy (co stwierdzili sami biegli),
po drugie: wykonana zostaa przez
Rosjan bez udziau i nadzoru strony
polskiej, wreszcie, po trzecie: zastosowana do uzupenienia rosyjska kopia
we fragmencie, ktry wykorzystano
w Polsce, nie zostaa zweryfikowana
w zakresie wiarygodnoci!
Co wicej, przy uzupenianiu zapisu
skrzynki ATM-QAR biegli nie wiedzie czemu wycili z niego ostatnie
p sekundy. Dziwnym zbiegiem okolicznoci fragment ten zawiera niezwykle wane informacje dotyczce
przyczyn katastrofy. Chodzi o dane
wice si z ostatnim alarmem TAWS,
zwanym te TAWS 38. W sekundzie,
w ktrej mia miejsce w alarm, cz
urzdze samolotu zacza dziaa
niewaciwie (wiemy to z wykresw
sporzdzonych przez polskich biegych). Tak zwana polska czarna
skrzynka ATM-QAR zawieraa dokadne zapisy funkcjonowania poszczeglnych urzdze i elementw samolotu
w tym kluczowym momencie. Do dzi
nie wiemy, dlaczego biegli ju po jej
zbadaniu wycili p sekundy tego zapisu, zastpujc go fragmentem z niezweryfikowanej rosyjskiej kopii innego rejestratora.

KRAJ

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

PRAWO \ Zabjstwo gen. Marka Papay

ledztwo we mgle
Czy kiedykolwiek poznamy motywy, zleceniodawcw i rzeczywistych zabjcw byego szefa policji Marka Papay? Szesnastoletnie
ledztwo jest wystarczajc odpowiedzi na to pytanie. Ta zbrodnia jest kolejn na dugiej, tragicznej licie zamordowanych osb,
ktrych zabjcw nigdy nie wykryto

Warto przypomnie,
eprzed mierci
Marek Papaa
by naprzyjciu
imieninowym
uJaniny iJzefa
Sasinw,
emerytowanych
funkcjonariuszy
MSW PRL, ktrzy
swoj karier
zaczynali wUBP.
Naprzyjciu byli
take Edward Mazur
oraz Hipolit Starszak
b. szef biura
ledczego MSW PRL,
awIII RP wydawca
tygodnika NIE.
Fot. Jacek Turczyk/PAP/CAF

Czy zagadka mierci gen. Marka Papay zostanie kiedykolwiek rozwizana

Dorota Kania

ilka dni temu prokurator generalny Andrzej Seremet po

raz kolejny przeduy ledztwo w sprawie zabjstwa byego szefa policji. Jednoczenie trwa tajne postpowanie dotyczce nieprawidowoci, do
ktrych miao doj w latach 1998
2004 w czasie, gdy ledztwo w sprawie
zabjstwa Marka Papay prowadzi
prokurator Jerzy Mierzewski razem z policjantami z Komendy Gwnej Policji.

Tajne ledztwo

Od dwch lat w dzkiej prokuraturze apelacyjnej prowadzone jest tajne

postpowanie w zwizku z nieprawidowociami w ledztwie dotyczcym
zabjstwa Marka Papay.
dzkie ledztwo zostao wszczte
w sprawie utrudniania postpowania
karnego prowadzonego w sprawie zabjstwa nadinspektora Marka Papay,
poprzez ukrycie dokumentu mogcego
zawiera istotne wskazania co do ustalenia ewentualnego sprawcy zbrodni,

a dzcy ledczy badali okres od 15 lipca 1998 r. do 9 czerwca 2004 r.

Dokument, o ktrym mowa, to notatka, o jakiej napisa cztery lata temu
portal tvp.info. Niespena trzy tygodnie po zabjstwie gen. Marka Papay
do oficera dyurnego mokotowskiej
policji zadzwoni anonimowy mczyzna. Informator powiedzia, e w zabjstwo generaa Papay zamieszani
s Rafa Kanigowski, ps. Gruby vel
Pukownik, oraz Marcin P. Policjant
sporzdzi notatk i przekaza do Komendy Gwnej Policji. Te niezmiernie
wane informacje jednak w tajemniczy sposb zaginy na dugie sze
lat. Dopiero w 2004 r. austriacki policjant, zdziwiony, zapyta prokuratorw, dlaczego nie wykorzystuj wiedzy Marcina P., ktry by kierowc Kanigowskiego. P. zeznawa w Wiedniu
w sprawie dziaalnoci Jeremiasza Baraskiego, ps. Baranina vel Tato,
wiedeskiego bossa prowadzcego
mroczne interesy w Europie i Ameryce. Kanigowski by jego warszawskim
rezydentem. Prokuratorzy zaczli szuka P. i tak natrafili na zagubion notatk napisa w lutym 2010 r. Rafa Pasztelaski.

Zapytalimy Prokuratur Apelacyjn

w odzi o stan ledztwa. W sprawie
toczcej si w przedmiocie utrudniania postpowania przygotowawczego
dotyczcego zabjstwa M. Papay
obecnie prowadzone s czynnoci procesowe i ustalenia odnoszce si do
materiau dowodowego zgromadzonego w toku ledztwa, w szczeglnoci
obszernego materiau operacyjnego
policji udostpnionego i przekazanego
do akt w II poowie ubiegego roku.
ledztwo nadal toczy si w sprawie,
co oznacza, i dotychczas nie sformuowano zarzutw wobec adnego podejrzanego stwierdzi rzecznik prasowy Prokuratury Apelacyjnej w odzi, prokurator Jarosaw Szubert.

Od biznesmena
do zodzieja samochodw

Wyjanianie zabjstwa byego szefa

policji obfitowao w nage zwroty akcji
i nieprzewidywalne decyzje ledczych.
Najpierw przez 11 lat ledztwo
w sprawie zabjstwa (genera Marek
Papaa zgin 25 czerwca 1998 r.) prowadzia
Prokuratura
Apelacyjna

w Warszawie. W tym czasie zarzut

podegania do zabjstwa usysza
Edward Mazur, polonijny biznesmen
(jego nazwisko przewija si w aferze
FOZZ), ktrego ekstradycji odmwiy
USA. Od stycznia 2005 r. Edward Mazur by podejrzany o to, e w kwietniu
1998 r. w Gdasku nakania patnego
zabjc Artura Zirajewskiego ps.
Iwan do zabjstwa Papay, oferujc
mu 40 tys. dolarw. Gangster twierdzi, e w latach 90. biznesmen szuka
chtnego do przyjcia takiego zlecenia. Pniej powoany przez prokuratur biegy psycholog policyjny podway wiarygodno Zirajewskiego
(ktry zmar w 2010 r. na oddziale
szpitalnym gdaskiego aresztu).
Mazur w 2002 r. by w Polsce zatrzymany i przesuchany, ale zwolniono go
i wyjecha z kraju. W 2007 r. amerykaski sd nie zgodzi si na jego ekstradycj do Polski, uznajc, e Artur
Zirajewski jest niewiarygodny. Amerykaski sdzia argumentowa, e zeznania pospolitego przestpcy to za
mao, by wyda Polsce amerykaskiego obywatela.
W listopadzie 2009 r. wczesny prokurator krajowy Edward Zalewski

KRAJ
poinformowa, e ledztwo w sprawie zabjstwa Marka Papay zostanie
przeniesione do Wydziau Zwalczania Przestpczoci Zorganizowanej
Prokuratury Apelacyjnej w odzi.
Po 11 latach postpowanie wymaga
nowego spojrzenia, a dzka prokuratura ma dokona swoistego bilansu
otwarcia mwi Zalewski, podkrelajc, e jego decyzja nie jest wyrazem braku zaufania do warszawskich
prokuratorw
W grudniu 2013 r. dzka prokuratura zdecydowaa o uchyleniu postanowienia o aresztowaniu Mazura, odwoaa jego poszukiwania midzynarodowym listem goczym oraz Europejskim Nakazem Aresztowania. Miesic
temu, w sierpniu 2014 r., dzka prokuratura umorzya wtek ledztwa dotyczcy polonijnego biznesmena.
Wedug prokuratora Jarosawa Szuberta decyzja o umorzeniu ledztwa
zostaa poprzedzona szczegow
analiz zgromadzonego materiau dowodowego, ktrego istotn cz
uzyskano dopiero w poowie 2013 r.,
w wyniku zapoznania si przez prokuratorw z kilkuset segregatorami
zawierajcymi materiay operacyjne
policji, zgromadzone w KGP do poowy 2010 r.
Wypracowane oceny utwierdziy
prokuratorw prowadzcych spraw
w przekonaniu, e zebrane dowody
wrd ktrych s zarwno te korzystne dla podejrzanego, jak i te obciajce nie s wystarczajce do
przyjcia, i Edward Mazur nakania
inne osoby do dokonania zabjstwa
Marka Papay, a przez to nie daj
podstaw do kontynuowania ledztwa
wobec wskazanego podejrzanego

napisaa w komunikacie dzka prokuratura.

Z kolei w lipcu 2013 r. Sd Okrgowy
w Warszawie uniewinni dwch gangsterw Ryszarda Boguckiego oraz
Andrzeja Z., ps. Sowik od zarzutw
nakaniania do zabjstwa Papay. Boguckiego oskarono o obserwowanie
miejsca zabjstwa Papay i nakanianie za 30 tys. dolarw gangstera Zbigniewa G. do zabicia szefa policji. Sowikowi zarzucono nakanianie za 40
tys. dolarw Zirajewskiego, ps. Iwan,
do zabjstwa Papay.
Wedug dzkich ledczych byego
komendanta gwnego policji zabi
zodziej samochodw Igor M. ps. Patyk, ktry zamierza ukra samochd Daewoo Espero nalecy do
gen. Papay. Byy szef policji zosta
zastrzelony z bliskiej odlegoci,
a okolicznoci zdarzenia przypominay egzekucj.
Policja ustalia, e gen. Papaa otworzy drzwi auta i zdy postawi na
ziemi lew nog. Wtedy podszed do
niego mczyzna w wieku okoo 20
22 lat i przez chwil z nim rozmawia.
Gdy genera odwrci gow, z bliskiej
odlegoci pad strza prosto w czoo.
Zdeformowany pocisk utkwi w oparciu fotela znalaza go policja podczas
ogldzin samochodu. Zabezpieczono
te zdeformowany odcisk palca znajdujcy si na szybie auta. Po latach
okazao si, e odcisk naley do wsppracujcego z grup pruszkowsk Igora M. ps. Patyk, ktry w czerwcu
1998r. mia 23 lata.
Kilka dni temu ledztwo w sprawie
zabjstwa Marka Papay zostao po raz
kolejny przeduone ma potrwa do
koca roku. Prokuratura koczy gro-

madzenie dowodw, a z materiaem

dowodowym zapoznaj si Igor M.
oraz Mariusz M., ktry mia obserwowa miejsce zabjstwa i ktry jest podejrzany o usiowanie rozboju na szkod Papay.

Ptla powiza

Warto przypomnie, e przed mierci Marek Papaa by na przyjciu

imieninowym u Janiny i Jzefa Sasinw, emerytowanych funkcjonariuszy MSW PRL, ktrzy swoj karier
zaczynali w Urzdzie Bezpieczestwa
Publicznego. Na przyjciu byli take
Edward Mazur oraz Hipolit Starszak,
byy szef biura ledczego MSW PRL,
a w III RP wydawca tygodnika NIE,
ktrego naczelnym jest Jerzy Urban.
W pierwszych latach ledztwa policjanci zdobyli informacje, ktre odsoniy uwikanie sub specjalnych
PRL w zwizki z mafi. Tropy prowadziy m.in. do Nikodema Skotarczaka,
trjmiejskiego gangstera (zosta zastrzelony w Gdyni dwa miesice
przed zabjstwem Marka Papay).
Wedug ustale policji to wanie
Niko mia pomaga Edwardowi
Mazurowi w znalezieniu patnych
zabjcw, ktrzy wykonaliby wyrok
na byym szefie policji. Wedug zezna Artura Zirajewskiego w kwietniu 1998 r. doszo do spotkania
w gdaskim hotelu Marina Edwarda Mazura, Nikodema Skotarczaka,
Andrzeja Z. ps. Sowik, jednego
z szefw gangu pruszkowskiego, i Artura Zirajewskiego.
Kilka tygodni pniej Andrzej Z. ps.
Sowik podczas spotkania w Hotelu
Gobiewski w Mikoajkach mia m-

wi swojemu wsplnikowi z pruszkowskiego gangu Zygmuntowi R. ps.

Bolo, e Edward Mazur zleci mu zabjstwo Papay. Wedug ustale ledczych informacje na temat mierci byego szefa policji mia Mieczysaw Zapir ps. Pancernik. Nigdy nie doszo
do jego przesuchania uton podczas nurkowania w Egipcie, a ciaa jego
nie odnaleziono.
Nigdy nie doszo te do przesuchania przed sdem Artura Zirajewskiego
zmar na pocztku stycznia 2010 r.
w wiziennym szpitalu w Gdasku.
Jego mier nastpia miesic przed
rozpoczciem procesu Andrzeja Z. ps.
Sowik oraz Ryszarda Boguckiego.
Wedug ustale policji Iwan dzie
przed Boym Narodzeniem dosta
gryps, po ktrym spali notatki, napisa list do ony i 28 grudnia zatru si
lekami nasennymi. Wedug opinii biegych z zakresu medycyny sdowej
przyczyn mierci by zator pucny,
lekarze stwierdzili take zapalenie
puc. Badania toksykologiczne wykazay, e Artur Zirajewski, oprcz
przepisanych mu lekw, przyj te
leki przepisane siedzcemu z nim
w celi wspwiniowi, zawierajce
substancj zmniejszajc krzepliwo krwi. Zdaniem ledczych prowadzcych postpowanie w sprawie
mierci Iwana, mia on przedawkowa leki nasenne i usypiajce po to,
by zosta przeniesionym na oddzia
leczenia otwartego i mie dziki temu
moliwo ucieczki. Kci si to z tym,
e Zirajewski snu plany na przyszo, chcia zoy wniosek o przedterminowe zwolnienie i by w doskonaym nastroju. Tych rozbienoci
nigdy nie wyjaniono.
REKLAMA

10

KRAJ

Ekskatechetka naczele
Ministerstwa Spraw
Wewntrznych, urzdniczka,
przez ktr pasaerowie spdzili
Boe Narodzenie wpocigach,
jako szef Ministerstwa Rozwoju
iInfrastruktury, specjalista odhandlu
iprywatyzacji, ktry masi zaj
administracj icyfryzacj, oraz szef
Ministerstwa Spraw Zagranicznych,
ktry angielskiego uczy si nie
wszkole, lecz podczas pracy wklubie
koszykarskim. Wolabym, eby
zpolskiej druyny siatkarskiej,
obecnych mistrzw wiata,
stworzono rzd. Lepiej bysi znali
natym, comaj robi, ni taekipa
podsumowuje Jan Pietrzak, twrca
Kabaretu pod Egid

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

POLITYKA \ Dobra przyjacika zrobi ci

ministrem

Magdalena Michalska

Sorry, taki
mamy rzd
OdKopacz Polska
moga dowiedzie
sim.in., eCezary
Grabarczyk, czyli
nowy szef resortu
sprawiedliwoci,
kocha ludzi,
agwny konkurent
polityczny Donalda
Tuska Grzegorz
Schetyna jest
gwarantem
penej wsppracy
zpremierem.
Fot. Krzysztof Sitkowski/Gazeta Polska

eeli przypomnimy sobie, jak premier

Ewa Kopacz prezentowaa nowych ministrw, to proszenie o komentarz kabareciarzy wydaje si jak najbardziej
na miejscu. Od Kopacz Polska moga
dowiedzie si m.in., e Cezary Grabarczyk, czyli nowy szef resortu sprawiedliwoci, kocha ludzi, a gwny konkurent polityczny Donalda Tuska Grzegorz Schetyna jest
gwarantem penej wsppracy z premierem.
Jednak nowa premier chyba nie do koca wie,
kto od czego ma by w tym rzdzie, bo Magorzacie Omilanowskiej, szefowej resortu kultury, przypisaa stanowisko ministra szkolnictwa wyszego.
Dr Wojciech Jaboski sugeruje, aby Ewa Kopacz zastosowaa strategi ogrodu ranego,
wykorzystywan przez prezydenta USA Geralda Forda. Mia on zwyczaj spotykania si z politykami w ogrodzie, tyle e odbywao si to bez
sw. Zamiast tego w tle leciaa muzyka. Ewa

Skd Ewa Kopacz wzia

swoich kabaretowych
ministrw?

Kopacz take powinna jak najmniej si odzywa zaleca.

Kawowe ciotki na
wycieczce w Chinach

Skd jednak Ewa Kopacz wzia swoich

kabaretowych ministrw? W nowym rzdzie niewiele jest nowych twarzy, teki ministerialne dostali politycy dobrze znani
opinii publicznej. Wyjtek na tym tle stanowi bydgoska posanka PO Teresa Piotrowska, ktra przeja sched po bohaterze nagra u Sowy Bartomieju Sienkiewiczu, i Maria Wasiak, ktra zamiast Elbiety Biekowskiej bdzie ministrem
infrastruktury i rozwoju.
Czemu zawdzicza nominacj Piotrowska? Jeden z byych dziaaczy PO opowiada, e ona, posanki Urszula Augustyn

i Krystyna Skowroska oraz Ewa Kopacz

to takie kawowe ciotki. One bardzo
czsto siedz razem nad kaw, paznokcie
sobie ogldaj czy dyskutuj o ciuchach.
Taka babska klika opowiada. Wic nie
dziwne, e Kopacz cigna Piotrowsk
do rzdu dodaje.
Nowa szefowa MSW chyba nie ma zbyt
wielkiego pojcia o tym resorcie. Z wyksztacenia jest teologiem. W latach 80.
dziaaa w Stowarzyszeniu PAX, ktre skupiao katolikw wsppracujcych z komunistami. Naleaa take do ZChN. Jeden
z naszych rozmwcw opowiada, e wcale nie zajmowaa si wwczas administracj, chocia powinna. Inny za przypomina, e niedugo po tym, jak staraa si o najwysze stanowiska w strukturach lokalnych PO, zostaa zaatakowana przez
Gazet Wyborcz, ktra wypomniaa jej
ZChN-owsk przeszo. Pracowaa take

KRAJ
jako katechetka, bya te wojewod
bydgoskim.
Bydgoscy dziaacze podkrelaj, e
obecnie Piotrowska nie wykazuje si
zbytni aktywnoci poselsk. Jeli
za chodzi o walki frakcyjne, to jest
w konflikcie z Pawem Olszewskim.
Poszo o to, e ona uwaa si za lidera
regionu, a Olszewski te chcia nim
by. Teraz ona naley do stronnictwa
zwizanego z Tomaszem Lenzem, ale
oglnie od pewnego czasu bya marginalizowana opowiada jeden z naszych rozmwcw. Inny za dodaje, e
Piotrowska przesza znaczc przemian, odkd zwizaa si z PO. Kiedy bya dziaaczk ZChN, wydawao si
nawet, e jest ideowa. Jej postawa zdecydowanie zmienia si, kiedy tworzyo si PO. Wwczas zacza ciy ku
wartociom lewicowym mwi.
Zmiana pogldw Piotrowskiej daje
si zauway. Konserwatywne rodowiska bydgoskie wystosoway do
byej katechetki pismo w zwizku
z manifestacjami w obronie TV
Trwam. W odpowiedzi Piotrowska
napisaa, e nie bdzie popiera stara protestujcych, bo byoby to
niemoralne i niezgodne z prawem.
Nastpnie zwrcia si z pytaniem do
posw uczestniczcych w poprzedniej manifestacji, dlaczego zamiast
uczestniczy w obradach sejmu,
krzyczeli pod oknami jej biura. Tak
postaw skomentowa tum, wznoszc podczas nastpnej manifestacji

ski. Tym bardziej e wszystko wskazuje na to, i nowa minister bdzie

take koordynatorem sub specjalnych dodaje.

Misia, czyli Boe

Narodzenie w pocigu

Inna kobieta powoana do rzdu to

take znajoma Ewy Kopacz. Maria Wasiak, bo o niej mowa, pochodzi z Radomia. Z wyksztacenia jest prawnikiem.
Politycznie zwizana z dawn Uni Demokratyczn, w latach 90. wsptworzya radomskie struktury UD, a potem
kierowaa rad regionaln partii w wojewdztwie radomskim. W 1998 r. bya
wicewojewod radomskim. To wanie
wtedy zacza przyjani si z rozpoczynajc polityczn karier mod lekark Ew Kopacz.
Pniej Wasiak zostaa szefow gabinetu politycznego ministra transportu
Tadeusza Syryjczyka. To wanie w tym
czasie opracowano plan podziau Polskich Kolei Pastwowych na grup
spek PKP. Nastpnie zasiadaa w dyrekcji i zarzdach PKP. Bya m.in.
czonkiem zarzdu PKP SA. W 2010 r.
penia obowizki prezesa PKP SA, a w
maju 2011 r. zostaa prezesem tej spki. Z tego stanowiska odwoano j
w kwietniu 2012 r., jednoczenie powoujc na czonka zarzdu.
Jak opowiada jeden z naszych informatorw, Misia (bo tak nazywaj

Co Halicki wie o cyfryzacji?

Sporym zaskoczeniem byo take
pojawienie si w nowym rzdzie politykw dobrze znanych i eufemistycznie mwic niezbyt lubianych
przez Tuska, czyli Grzegorza Schetyny
i Andrzeja Halickiego. Wszystkie
rce na pokad! Trzeba stabilizowa
sytuacj w kraju i w partii mwi pose PO Waldy Dzikowski. I dodaje, e
Ewa Kopacz chciaa mie silny i spokojny gabinet.
Czy aby na pewno spokojny? Przypomnijmy, e jeszcze jaki czas temu Schetyna na antenie TVN24 postulowa, by
wybory na szefa PO, ktre normalnie
odbyyby si za trzy lata, przeprowadzi pod koniec roku, przed wyborami
parlamentarnymi. Zapewne jednak
dokona dogbnej analizy, zapyta take o zdanie innych politykw i doszed
do wniosku, e pniejszy termin jest
jednak lepszy tumaczy Dzikowski.
Inaczej zapatruje si na to dr hab. Rafa Chwedoruk, politolog z Uniwersytetu Warszawskiego. Wskutek nominacji Schetyny i Halickiego rzd, ktry do
tej pory by raczej stron w platformianej wojnie domowej, teraz sta si aren
walki. Z jednej strony wpywy prezydenta Komorowskiego zaowocoway
tym, e z ministerstwem poegna si
Radosaw Sikorski, a Tomasz Siemoniak zosta wicepremierem, z drugiej
Tusk zrewanowa si powoaniem do
rzdu Schetyny i Halickiego uwaa.

11

wandowskiego, a potem peni funkcj

rzecznika Programu Powszechnej Prywatyzacji. Przez 11 lat Halicki by poza
wielk polityk, kierowa wwczas
od 1996 r. bardzo wpywow agencj GGK Public Relations, co pozwolio
mu zbudowa sie kontaktw w biznesie i mediach.
Z kolei skonfliktowany z Donaldem
Tuskiem Schetyna opuci rzd PO-PSL
po aferze hazardowej, zwizanej z ujawnieniem lobbingu politycznego w trakcie prac nad nowelizacj ustawy
o grach i zakadach wzajemnych. Jej
pokosiem byo m.in. odejcie z polityki
Zbigniewa Chlebowskiego, przewodniczcego klubu PO. Nieoficjalnie mwi
si, e byy szef dolnolskiej PO zawdzicza tek ministerialn prezydentowi Bronisawowi Komorowskiemu,
a take temu, e Ewa Kopacz po prostu
chciaa kupi sobie rwnowag pomidzy frakcjami. Schetyna jednak nie
moe czu si wygrany. Nasi informatorzy donosz, e chcia obj Ministerstwo Infrastruktury i Rozwoju.
Posta Schetyny paradoksalnie wpisuje si w kabaretowy charakter rzdu ze
wzgldu na jego znajomo angielskiego. Schetyn wzili do MSZ tylko dlatego, eby Tusk by jedynym, ktry nie zna
angielskiego kpi jeden z politykw
Co zabawne, w sprawie znajomoci
jzykw wypowiedziaa si matka nowego szefa MSZ. Zna angielski. Nie
uczy si go co prawda na studiach, ale
w cigu okoo 10 lat dziaania w klubie

Sporym zaskoczeniem jest pozostawienie w rzdzie ministra zdrowia Bartosza Arukowicza. Jego ostatnim
dokonaniem w resorcie jest solidarnie krytykowany przez lekarzy i pacjentw pakiet kolejkowy.
okrzyki: Katechetk bya, teraz si
zmienia. To, e posanka czepia si
posw opozycji za to, e chodz na
manifestacje, jest co najmniej zabawne, bo sama, wraz Ann Bakowsk
(SLD), blokowaa drogi. Obie panie
wspary mieszkacw Biaych Bot
(ok. 30 osb), ktrzy wrcili do retoryki wyznaczonej przez Samoobron
i zablokowali tras PoznaBydgoszcz pisaa w 2013 r. bydgoska
Gazeta Wyborcza.
Dawna katechetka bya te frontmanem tzw. ustawy klapsowej, czyli
nowelizacji ustawy o przeciwdziaaniu przemocy w rodzinie. Zakazuje
ona rodzicom stosowania kar cielesnych, a pracownikom socjalnym
daje moliwo odbierania dzieci bez
decyzji sdu (w razie zagroenia ycia lub zdrowia dziecka, ale to pynne
kategorie). W praktyce dzieci s odbierane np. z powodu biedy w rodzinie. Jak mwi nam jeden z politykw,
w konserwatywnej czci PO pojawiy si wwczas gosy, e posanka
robi, co jej ka.
Ponadto Piotrowska towarzyszya
w 2013 r. Ewie Kopacz, kiedy ta jako
marszaek sejmu pojechaa w rocznic
masakry na placu Tiananmen do Chiskiej Republiki Ludowej.
Moim zdaniem Ewa Kopacz igra
z bezpieczestwem pastwa, powoujc do tego resortu osob, ktra nigdy
nie interesowaa si t tematyk. Pani
Piotrowska nie bya nawet czonkiem
sejmowej Komisji Spraw Wewntrznych mwi pose PiS Jarosaw Zieli-

now minister zaprzyjanieni z ni

pracownicy kolei) to osoba, ktra trzyma si cienia. Nigdy te nie demonstrowaa swoich pogldw politycznych. Ciekawa sytuacja miaa jednak
miejsce, gdy Cezary Grabarczyk zdecydowa, e Andrzej Wach zostaje w zarzdzie PKP SA. Wwczas wszyscy
wiedzieli, e Misia ma mie na niego
oko opowiada nasze rdo.
To osoba dosy mia, nie obraa si
o byle co. I mwic uczciwie, jest do
pracowita. Nie wiem jednak, czy powierzony jej resort to dla niej nie za
duo. O ile z pewnoci zna si na kolei, o tyle mam wraenie tematy
zwizane z drogami, gospodark morsk etc. s jej obce mwi pose PiS
Krzysztof Tchrzewski.
Zdecydowanie mocniej wypowiada
si w tej sprawie inny polityk tej
partii, Andrzej Adamczyk. To, e
kto by niezym urzdnikiem, nie
oznacza, e bdzie dobrym ministrem. Zreszt to wanie pani Wasiak w latach 20102011 ukadaa
synny rozkad jazdy, ktry doprowadzi do tego, e Polacy ugrzli na
dworcach kolejowych w okresie
wit Boego Narodzenia i Nowego
Roku mwi polityk.
Wasiak zaraz po nominacji zostaa
bohaterk internetowych memw. Nie
wizao si to jednak z jej dokonaniami czy ich brakiem. Po prostu internauci zauwayli, e nowa minister jest
podobna do Richarda Hammonda, jednego z prowadzcych powicony samochodom program Top Gear.

W ten sposb przerzuci na swoich

oponentw cz odpowiedzialnoci za
rzdy, ale take za wyniki nastpnych
wyborw. Zarazem powierzy im ministerstwa zupenie pozbawione znaczenia z perspektywy krajowej dodaje.
Jeden z byych dziaaczy PO zaznacza
z kolei, e Halicki da si wpakowa na
bomb. Za mniej wicej p roku
mog pojawi si powane problemy
z rozliczaniem rodkw unijnych przez
ten resort. Trzaskowski chtnie ze stoka uciek i wcale nie jest taki biedny, jak
go przedstawiaj media opowiada.
Co ciekawe, przyjaciele Halickiego
mwi, e on sam zastanawia si, czy
dobrze zrobi, zgadzajc si na ten resort. Mwi, e dotychczas by wolny
i mgby robi, co chce, a tak to si bdzie musia pilnowa, bo mu zaraz zaczn media duba w yciorysie opowiada jeden z nich.
Problem stanowi take to, e Halicki
z cyfryzacj ma niewiele wsplnego.
W latach 80. na Wydziale Handlu Wewntrznego SGPiS w Warszawie studiowa ekonomik transportu lotniczego. By szefem NZS na tej uczelni.
Znalaz si w grupie dziaaczy, ktrzy
po 1989 r. skorzystali z propozycji dokooptowania do postkomunistycznej
oligarchii w ramach Kongresu Liberalno-Demokratycznego. Halicki by
czonkiem jego wadz i rzecznikiem
w latach 19901992. Pniej dziaa
we wadzach Unii Wolnoci. Zdobywaniu przez niego wpyww sprzyja
fakt, e by doradc ministra przeksztace wasnociowych Janusza Le-

koszykarskim lsk Wrocaw, gdzie

odpowiada za sprowadzanie zagranicznych trenerw i czarnoskrychzawodnikw oraz negocjacje kontraktowe z nimi, zdoa si nauczy posugiwa tym jzykiem stwierdzia Danuta Schetyna w wywiadzie dla GW.
Do rzdu wrci take owiany z saw byy minister infrastruktury Cezary
Grabarczyk. Wicemarszaek sejmu
i najbliszy wsppracownik Ewy Kopacz otrzyma we wadanie Ministerstwo Sprawiedliwoci, z ktrego usunito kojarzonego z konserwatywnym
skrzydem PO Marka Biernackiego. Nieoficjalnie mwi si, e stanowisko ministra sprawiedliwoci nie jest szczytem
marze Grabarczyka. Z naszych informacji wynika, e polityk liczy na stanowisko wicepremiera, ktrym zosta Tomasz Siemoniak, minister obrony.
Sporym zaskoczeniem jest pozostawienie w rzdzie ministra zdrowia
Bartosza Arukowicza. Jego ostatnim
dokonaniem w resorcie jest solidarnie
krytykowany przez lekarzy i pacjentw pakiet kolejkowy.
Stanowisko penomocnika rzdu ds.
rwnego traktowania zachowaa te
Magorzata Fuszara. Wskazuje to na
kontynuacj lewicowego kursu rzdu,
ktry obra ju Donald Tusk.
Ewa Kopacz zapowiedziaa take, e
usunity z rzdu Radosaw Sikorski
zostanie kandydatem koalicji PO-PSL
na marszaka sejmu.
Wsppraca: Jakub Jaowiczor

12

PUBLICYSTYKA

Rzd Ewy Kopacz

topierwszy gabinet
tworzony przez PO, ktry
ju nastarcie mawicej
przeciwnikw ni zwolennikw.
Take pierwszy, wktrym fastrygi
propagandy stak niewprawne
iwidoczne. Ipierwszy, ktry tak
ostentacyjnie demonstruje arogancj
wobec pastwa

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

WADZA \ Racja stanu przegrywa z racjami

sitwy

Joanna Lichocka

awet prezentacja kandydatw na

ministrw nie odbya si w sejmie,
do ktrego przecie naley wedle
konstytucji decyzja o powoaniu
rzdu. Wynajto sal na politechnice tej samej uczelni, ktra odmawiaa wczeniej udostpniania swego gmachu
dla debat i imprez organizowanych przez opozycj. Niestety, nie wiemy, na jak kwot opiewaa faktura za wynajcie na p dnia auli ani

Nieznona
lekko
arogancji
Potraktowanie
stanowiska ministra
spraw zagranicznych
jako elementu gry
wewntrzpartyjnej,
zcakowit pogard
dla kompetencji
zjednej strony,
azdrugiej dla
racji stanu Polski
wobec zagroenia
dziaaniami Rosji,
poraaj.
Fot. Zbyszek Kaczmarek/Gazeta Polska

z czyich pienidzy partii, rzdu czy klubu parlamentarnego ten kaprys specjalistw od wizerunku PO zosta opacony. Koniec kocw,
wiadomo to pienidze podatnika. To ten sam
styl, ktry znamy z tam prawdy PO powtarza
za szefem gabinetu prezesa NBP Marka Belki
Sawomirem Cytryckim: Niech bdzie, sta
mnie gdy paci kart subow za wystawn
kolacj z Bartomiejem Sienkiewiczem. Rekonstrukcja rzdu przedstawiona zostaa zatem
w sposb cakowicie marginalizujcy rol parlamentu, w ktrym sprowadzono gosowanie
sejmu nad powoaniem rzdu do formalnoci.
Musi si odby, ale wiadomo, e to nie sejm podejmuje decyzj w tej sprawie taki przekaz
nie po raz pierwszy wysyaj do Polakw politycy PO. Maj po temu zreszt elazne powody.
Nie ma jak udowodnia ju Ewa Kopacz granicy braku kompetencji i powagi, ktra moga-

Decyzja opowoaniu
Schetyny naszefa MSZ
naleaa doTuska
ibya obliczona
nakompromitacj
Schetyny jako szefa
dyplomacji

by powstrzyma wikszo parlamentarn w obecnym sejmie przed powoaniem

gabinetu wyznaczonego przez liderw
koalicji.

Przeciw kobietom

To, co uderza, to wanie w brak powagi. W traktowaniu pastwa, konstytucji,

obywateli. Nieznona lekko arogancji
wadzy wiara, e nie maj znaczenia predyspozycje, kompetencje ma znaczenie
propaganda. Niekiedy pada mniej lub bardziej zawoalowane publiczne pytanie: czy
Donald Tusk i jego dwr nie wiedzieli, e
stawiaj na polityka, ktremu jak mao
komu pasuje miano, mwic wprost, gupca? Pisz specjalnie w rodzaju mskim,
staram si zjawisko odpciowi, bo przy-

znam Pastwu, e zoszcz si na ten element destrukcji, jak przez rzd Kopacz
wprowadza PO. Ta arogancja dotyka mnie
i mnstwo Polek osobicie. Oto funduje
nam si potwierdzenie stereotypu o babie, co si nie zna, ktra swoje wyniesienie do najwyszych stanowisk w pastwie
zawdzicza nie umiejtnociom i talentowi, lecz wycznie wzgldom dobrze ustawionego faceta. Trudno o gorszy przykad
udziau kobiet w polityce. Kto po takim
dowiadczeniu Ewa Kopacz od Donka
i przyjaciki bdzie chcia autentycznie
wspiera aspiracje kobiet w polityce?
Z kim Polakom bdzie si kojarzya kobieta-polityk? Ano z t pokazywan non stop
w rzdowych telewizjach, recytujc gorzej lub sabiej wyuczone, napisane
przez kogo innego zdania, z doskonale

PUBLICYSTYKA
bezmylnym wyrazem twarzy. Brr.
W kadym razie nie byo jeszcze rzdu,
ktry byby w istocie tak antykobiecy.

Pe zamiast racji stanu

Paradoksalnie propagandyci PO usiowali narzuci kobieco jako atut.

Ewa Kopacz pozwolia sobie na seksistowsk w istocie uwag o mczynie,
ktry z kijem chce si bi z uzbrojonym
bandyt (reagujcy wedle stereotypu:
Co, ja nie dam rady?), gdy mdra kobieta ucieka do domu i opiekuje si
dziemi. Ten absurdalny wywd, pokazujcy niestety prawdopodobn lini
pani premier wobec polityki Kremla
a wic bierno i brak jakichkolwiek
dziaa majcych na celu rzeczywist
pomoc Ukrainie mia by najprawdopodobniej nawizaniem do stylu Angeli Merkel. Ot spinowie PO pomyleli
powanie, e Ew Kopacz, z jej kompetencjami, mona wykreowa na polsk
Mutti, czyli popularn w Niemczech
kanclerz, majc wizerunek mamy narodu, a zarazem jedn z najbardziej
skutecznych i charyzmatycznych politykw europejskich.
T nieudoln stylizacj zauway
The New York Times, prbujc rozszyfrowa bekotliw wypowied
premier Kopacz: Niektrzy by
moe usyszeli w tym echa wypowiedzi Angeli Merkel, ktra wyjania, e
niemiecki rzd powinien dba o gospodark jak skrztna gospodyni
o swj dom. Std gesty Kopacz pokazujce, jak obejmuje hipotetyczne
dzieci w domu, w ktrym si zabarykaduje w razie zagroenia. Ale te
echa, o ktrych pisa NYT, byy tak
sabe dlatego, e pani premier nawet
nie umiaa odegra roli, jak jej rozpisano. Zreszt dwr w kancelarii
premiera miota si (i chyba nadal to
czyni, mimo pitrzcych si przeszkd, z uporem wartym lepszej
sprawy) midzy naladownictwem
przez Kopacz dwch wizerunkw kobiet w polityce Angeli Merkel z jednej i elaznej damy, Margaret Thatcher, z drugiej strony. Doprawdy, to
ciar naoony na barki przyjaciki
premiera Tuska mocno, mocno na
wyrost. Furor zrobio zdanie: Miaa
by Margaret Thatcher, jest Monty
Python. Ale w istocie miesznie wcale nie jest. Z punktu widzenia polskiej racji stanu jest naprawd le.

Rekonstrukcja po tamach

Zmiany w rzdzie rozwizay spraw

oczekiwanych dymisji po wybuchu afery tamowej. Byo jasne, e nie da si
utrzyma duej na stanowisku aden
z jej gwnych bohaterw (ale prezes
NBP, Marek Belka, przy uprzejmej biernoci wobec niego Rady Polityki Pieninej,
cho
skompromitowany
w wiecie finansowym, zapewne doczeka koca kadencji). Nie ma ju jednak w rzdzie ani Bartomieja Sienkiewicza, ani Pawa Grasia, ani Radosawa
Sikorskiego. Ten ostatni, po swoich wypowiedziach deprecjonujcych sojusz
Polski i USA, przesta by dla Waszyngtonu wiarygodnym partnerem, mona
rzec, straci zdolno dyplomatyczn.
Amerykanie po prostu przestali z nim
rozmawia, kontaktem dla nich sta si
minister obrony, a dzi take ju wicepremier Tomasz Siemoniak. Zmiana na
stanowisku szefa dyplomacji bya wymogiem pilnym i raczej z powodu naszego udziau w NATO i apeli o stworzenie
jakiegokolwiek
batalionu
z amerykaskimi onierzami w Polsce

w obliczu rosyjskiego zagroenia bezdyskusyjnym. To dlatego, by odrobi

straty poczynione gadatliwoci Sikorskiego, zabiegano o Jerzego Komiskiego, szefa Polsko-Amerykaskiej
Fundacji Wolnoci. Dopiero gdy ten odmwi, Donald Tusk namwi premier
Kopacz do mianowania szefem dyplomacji Grzegorza Schetyny.
Na marginesie prosz nie dawa si
nabiera na opowieci o autorskim
skadzie rzdu. List nazwisk, jak mwi
Wodzimierz Czarzasty, po prostu Kopacz przyniesiono, pozwalajc tylko na
wprowadzenie bliskich koleanek na
dwa czy trzy stanowiska. Zatem decyzja o powoaniu Schetyny na szefa MSZ
naleaa do Tuska i bya obliczona na
kompromitacj Schetyny jako szefa dyplomacji. Wczeniej zarwno Bronisaw Komorowski, jak i sam Schetyna
uparcie zabiegali o udzia tego drugiego w skadzie Rady Ministrw, Donald
Tusk z waciwymi sobie intencjami
przydzieli resort, ktry by na ostatnim miejscu tych zabiegw. Nieznajcy
jzykw, niemajcy wielkiego obycia
na midzynarodowych salonach szef
MSZ Grzegorz Schetyna ma po prostu
polec w tym resorcie. Na dodatek
z MSZ wyjto sprawy zwizane z integracj europejsk i utworzono dla nich
oddzielne stanowisko penomocnika
w Kancelarii Prezesa Rady Ministrw
obj je Rafa Trzaskowski. Znaczcej
roli w polskiej dyplomacji ma wic minister Schetyna nie odegra, przeciwnie, ma uton w papierach, by odcitym od partii i nie mie czasu na knucie. Zaoenia Tuska okazay si zudne, gdy wszyscy zobaczyli enujc
sabo Ewy Kopacz. Przestrze na
wielki powrt Schetyny do roli lidera
PO stoi otworem.

Racja sitwy

Niemniej mamy bardzo sabego szefa dyplomacji, na ktrym na dodatek

ci niejasne zwizki z biznesem hazardowym, nigdy w istocie niewyjanione. Potraktowanie stanowiska
ministra spraw zagranicznych jako
elementu gry wewntrzpartyjnej,
z cakowit pogard dla kompetencji
z jednej strony, a z drugiej dla racji
stanu Polski wobec zagroenia dziaaniami Rosji, poraaj. Waciwie
jest kopot ze skal, w jakiej mona to
ocenia. Pastwo jako zabawka? Waciwie nie. Gorzej, bo tu w ogle nie
ma pastwa, jest tasowanie stanowisk, gra koterii. Myli rzdzcych
chodz innymi ni pastwo ciekami. O niczym innym nie wiadczy zatrudnienie na stanowisku szefa MSW
naszej Piotrowskiej, ktra da rad.
W takiej sytuacji midzynarodowej
i wewntrznej (kryzys, bezrobocie,
emigracja), w jakiej znajduje si Polska, to z punktu widzenia interesw
pastwa gupota w stanie czystym.
Z punktu widzenia kliki gra na
utrzymanie si, cho jeszcze przez
rok, na stanowiskach. Dlatego mimo
kompromitacji, mimo bezdyskusyjnego braku merytorycznego przygotowania i zdolnoci do penienia
funkcji premiera, Ewa Kopacz zdobdzie wikszo w sejmie. Do wyborw jest niewiele ponad rok nikt nie
bdzie ryzykowa rozwizania parlamentu. Racja stanu przegrywa nie
pierwszy raz z racjami sitwy.

Propaganda bez granic

Wrmy jednak do pytania jak to

si stao? Czy Donald Tusk i jego oto-

czenie nie wiedzieli, jak saba jest Kopacz? Trudno wyrokowa, pewnie nie
sdzono, e jest a tak le. Ale wydaje
si, e powodem tej personalnej
ekwilibrystyki jest gbokie przekonanie, e propaganda moe wszystko.
Oni s po prostu przekonani, e wylansowa mona kadego, przykry
wszystko, upudrowa i wykreowa
dowolny przekaz i posta. Za t decyzj stoi mocne jak granit przekonanie, e ciemny lud to kupi. Wiara
w propagand bez granic. e owszem,
pocztki bywaj trudne, ale si pani
premier wyszkoli. e ludzie sarkaj,
ale e usysz w dziesitkach gosw
w najwikszych, kontrolowanych
przez wadz mediach, e trzeba da
kredyt zaufania, e machina jest skuteczna i dziaa. Jest przecie cay
sztab ludzi, armia dziennikarzy, ekspertw, publicystw oni pracuj.
Jest w tym z jednej strony poczucie
siy, z drugiej przewiadczenie, e ta
przemoc medialna stosowana przez
PO od wielu lat jest w gruncie rzeczy
akceptowana i przyjmowana przez
Polakw. I daje owoce.

Odbudowa zaufanie

Czasem jednak propagandystom

brak konsekwencji. Wpisali w przekazy dnia fraz o tym, e najwaniejszym
zadaniem jest odbudowanie zaufania
Polakw. Czyby mona byo ju mwi, e poprzedni rzd, gabinet Donalda Tuska, tego zaufania naduy?
Oczywicie nie zaufanie trzeba odzyskiwa po bliej nieokrelonych problemach, ale co bardziej wnikliwi wi-

13

dzowie rzdowej telenoweli mog

przecie zacz mie wtpliwoci. Na
dodatek fatalnie rozpoczyna si dziaalno premier Kopacz w ocenie badanych w sondaach. Wprawdzie prorzdowi interpretatorzy prbowali
pierwszy po przedstawieniu rzdu
sonda IBRIS dla Rzeczpospolitej
przedstawi jako sukces ma mniej
przeciwnikw ni Tusk! niemniej jasne jest, e i na tym polu, przekonania
Polakw, odnieli klsk. Premier Kopacz startuje w sytuacji, gdy ma wicej
przeciwnikw ni zwolennikw:
37 proc. respondentw ocenia j negatywnie. Dobrze a, jak na to, co zaprezentowaa 31 proc. Polakw. Natomiast niemal poowa badanych
49 proc. le ocenia jej rzd, a znw
31 proc. (gdzie sondaownia ich znalaza?) ocenia go pozytywnie. Nie pamitam rzdu, ktry startowaby z tak
zymi ocenami. Ale znw wiara w to,
e da si utrzyma wadz od eventu
do eventu, przywieca gabinetom
w Alejach Ujazdowskich.
Kilka wydarze z reyserowanego
serialu ju mielimy spekulacje, kto
do rzdu, potem przedstawienie
skadu gabinetu na politechnice, zaprzysienie przez prezydenta, zdjcia z siatkarzami itp. Teraz oczekiwanie na expos i spekulacje, co w nim
moe by. No i wybr nowego prezydium sejmu. A potem kolejne eventy. I tak do wyborw samorzdowych. No a dobro Polski? spyta
kto (naiwnie). Politycy PO, jak niegdy Aleksander Kwaniewski, mogliby odpowiedzie: Dobropolski?
Nie znam takiego kandydata.
REKLAMA

14

PUBLICYSTYKA

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

DEBIUT EWY KOPACZ \ Nowy rzd, stare bdy

Sens iprzekaz sw
wypowiadanych przez szefa
rzdu jednego znajwikszych
krajw Europy wchwili, gdy stoimy
wszyscy wobec wydarze ywo
przypominajcych atmosfer lat 30.
ubiegego wieku, kae powanie
zastanowi si nad fatalnymi
rzdami PO. Nie ulega wtpliwoci,
eEwa Kopacz, namaszczona
przez krla Tuska nanamiestnika
wPrywislinskim Kraju, stanowi
kolejne, jeszcze sabsze, jeszcze mniej
sprawne oblicze tej samej wadzy

Tomasz ysiak

Polska powinna
by jak
mczyzna
Szanowna pani
premier, Polska
powinna by jak
mczyzna, ktry dba
oswj dom ijest jego
gow; ktry nie boi
si stawa przeciwko
niebezpieczestwom,
jest rozsdny
iodwany; taki,
jakich Polska miaa
tysice. Niezomnych,
twardych, trwajcych
cigle przy tym, codla
nas najwaniejsze.
Polska powinna by
mna.

legoria Polski jako kobiety czsto

pojawiaa si w naszej kulturze,
szczeglnie wtedy, gdy bylimy
uciemieni, pobici, rozdarci przez
zaborcw. Do wspomnie malowane pdzlem wypowiedzi sygnowane przez Matejk i Grottgera czy pomniejszych artystw, autorw pocztwek, rycin, ilustracji patriotycznych. Rzeczpospolita ujarzmiona miaa wizerunek skrzywdzonej kobiety,
panny, dziewicy. Polska klczca, Polska paczca, Polska saba, Polska majca na rkach kajdany. Owszem pikna, owszem niewinna, czysta i szlachetna, lecz jednoczenie bezsilna,
smutna i skrpowana ofiara, nad ktr unosz
si cienie bandziorw.

Artur Grottger, Kucie

kos zcyklu Polonia,
1863r.

Zdumienie i zaenowanie
Na pytanie jednego z dziennikarzy dotyczce naszego zaangaowania w sprawy ukraiskie, nowa pani premier odpowiedziaa w trakcie prezentacji swojego
rzdu w tak infantylny sposb, e wielu
komentatorom rce dosownie opady,
uderzajc z hukiem w klawiatury komputerw. W wiat poszed przekaz, ktry
ma wymiar smutny i wstydliwy. Media
caego globu, od rosyjskich (oczywicie
zachwyconych takim obrotem sprawy)
po amerykaskie (The New York Times), cytoway sowa Ewy Kopacz ze
zdumieniem i zaenowaniem. Warto

tych par zda przytoczy dosownie,

gdy wszelkie opisy mogyby si zdawa
zoliwie krzywdzce czy naginajce rzeczywisto. Oto te zote myli (powtarzam je w caoci za ukaszem Warzech, sam niestety nie nagraem wiekopomnej chwili, by mc j potem wnukom
puszcza ku rozbawieniu i przestrodze):
Wie pan, ja jestem kobiet. Ja sobie wyobraam, co ja bym zrobia, gdyby na ulicy nagle pokaza si czowiek, ktry nagle wymachuje jakim ostrym narzdziem albo trzyma w rku pistolet.
Pierwsza moja myl: tam za moimi plecami jest mj dom i tam s moje dzieci.
Wic wpadam do domu i zamykam

PUBLICYSTYKA
drzwi, i opiekuj si wasnymi dziemi. Co w takiej sytuacji zrobiby mczyzna? Pewnie pomylaby: Nie
mam nawet porzdnego kija w rku,
ale jak to, ja nie stan, nie bd si tu
z nim tuk tylko dlatego, e on tu si
odway przyj i grozi mojej rodzinie?. Wic odpowiem jedno: Polska
powinna zachowywa si jak polska
rozsdna kobieta. Nasze bezpieczestwo, nasz kraj, nasz dom, nasze dzieci s najwaniejsze. Co nie znaczy
wcale, e powinnimy dzisiaj mwi
gosem odrbnym od Unii, wrcz
przeciwnie, i ja uwaam, e nie powinnimy dzisiaj na wycigi by czynnym uczestnikiem tego konfliktu
zbrojnego. Ale powinnimy, jeli tylko zdecyduje ta dua rodzina europejska, e chcemy pomaga Ukrainie,
bezwzgldnie powinnimy w tej pomocy, ale razem z innymi krajami europejskimi, uczestniczy.
Pal sze niezgrabno jzykow,
drcy jak u pensjonarki gos i racy
brak pewnoci siebie, ktry z pani
Ewy Kopacz zrobi zapewne w Europie Miedzian Dam, ktra jest jak
mied brzczca albo cymba
brzmicy. Chocia i ta nawet, czysto
formalna sprawa ukazuje sabo nowej premier. Ale sens i przekaz sw
wypowiadanych przez szefa rzdu
jednego z najwikszych krajw Europy w chwili, gdy stoimy wszyscy wobec wydarze ywo przypominajcych atmosfer lat trzydziestych
ubiegego wieku, kae powanie si
zastanowi nad fatalnymi rzdami
Platformy Obywatelskiej. Nie ulega
wtpliwoci, e Ewa Kopacz, namaszczona przez krla Tuska na na-

miestnika w Prywislinskim Kraju,

stanowi kolejne, jeszcze sabsze, jeszcze mniej sprawne oblicze tej samej
wadzy. Piecztuje i kontynuuje sposb mylenia o Polsce swego owieconego janie poprzednika.

Smolesk jako sprawdzian

Bo trzeba zda sobie spraw, e Polska saba kobieta to bya ju Rzeczpospolita zarzdzana tuskow rk.
Ona si nie zmienia, nie nabiera nowych znacze i wymiarw. Ju taka
bya. A najbardziej widomym, tragicznym tego znakiem jest sprawa Smoleska. Smolesk by przecie sprawdzianem siy, sprawnoci, wyobrani politycznej i historycznej, by sprawdzianem tego, jak rozumie si ukad si
w Europie i na wiecie, jak widzi si
nasz pozycj w stosunku do Rosji, by
wreszcie sprawdzianem na to, jak rzd
i struktury pastwowe bd potrafiy
zachowa si w sytuacji kryzysowej i de
facto wojennej. Wobec katastrofy, ktra na pierwszy rzut oka powinna kaza
postawi pytania o moliwo zamachu terrorystycznego, wobec mierci
polskiego prezydenta i najwaniejszych elit na terytorium Rosji, na obszarze zarzdzanym i dowodzonym
przez rosyjskie wojsko, Polska Donalda Tuska zachowaa si wanie jak
saba, wiaroomna kobieta.

Tchrzostwo, wycofanie
i paniczne reakcje

W historii naszego kraju mielimy

i mamy wiele kobiet wspaniaych,

dzielnych, niezomnych, silnych duchem i sercem. Przez dziesiciolecia

niewoli byy one ostoj polskoci,
uczyy Polakw patriotyzmu i ksztatoway te cechy charakteru, ktre potem pozwoliy modziey chwyci za
bro i rzuci swoje ycie na stos w
Legionach, na szacach powstaczej
Warszawy czy barykadach wznoszonych przez Solidarno na ulicach. Na
nieszczcie, w obecnej sytuacji nie
o kobiety pokroju Emilii Plater czy
Inki Siedzikwny chodzi. Polska saba, zalkniona kobieta, skonna do
ucieczki ma twarz Ewy Kopacz wanie. Wanie jak taka kobieta zachowa si polski rzd po katastrofie
smoleskiej. Jak kobieta, ktra wobec
sytuacji kryzysowej pacze, boi si,
nie potrafi przej inicjatywy, myle
i dziaa szybko. Oddanie ledztwa
Rosjanom, godzenie si na wszystkie
najgorsze dla Polski rozwizania,
spuszczanie gowy, brak inicjatyw
w kluczowych sprawach (takich choby jak wybr przedstawiciela penomocnego przy MAK, ktrego po prostu wskaza Putin, nie pytajc nas
o zdanie), niedbanie o kluczowe dowody rzeczowe, brak opieki nad rodzinami ofiar, niezadbanie o odpowiednie zabezpieczenie cia (zarwno jeli chodzi o sprawy dotyczce
ledztwa, stosownych procedur sekcyjnych, jak i te z poszanowaniem
czci i godnoci) czy wreszcie oddanie
na pastw Rosjan zwok p. Prezydenta Rzeczypospolitej, co doprowadzio do publicznego ich zniewaenia
poprzez publikacj zdj na internetowych portalach. Ta wanie tchrzliwa, wycofana, paniczna reakcja to

15

bya Polska jako kobieta w wydaniu

dobrze rozumiejcego si duetu Donald TuskEwa Kopacz. Trzeba oczywicie pamita o osobistym zaangaowaniu pani premier w smoleskie wydarzenia, gdy zjawia si tam
tu po katastrofie, zachowujc dokadnie tak jak owa wspomniana kobieta na ostatniej prezentacji rzdu.
Taka wanie, ktra w chwili prby
ucieka do wasnego mieszkania, chowa gow pod poduszk i przygarnia
do siebie paczce dzieci. Co gorsza,
identycznie w sprawie smoleskiej
zachowywa si Donald Tusk. Ten jednak posiada niezwyky talent aktorski i wasne saboci potrafi przykrywa
rewelacyjnie odgrywanym spektaklem,
w ktrym umiechy i dobrze wystudiowane spojrzenia mieszaj si z doskonale uoonymi frazesami i zgrabn retoryk. Icie papkinowskie zdolnoci. Drcy
gos Ewy Kopacz tumaczcej wiatu, e
Polska powinna by jak kobieta, nie jest
tylko wyrazem jej saboci. Oto spomidzy zason, mulinw, okotarowa, kulis
i caej piknej dekoracji usilnie stawianej
przez Donalda Tuska przez ostatnie lata
wychodzi na jaw prawda. Z aktorw
opadaj maski. Spywa makija.
Czy teraz Polska powinna by jak
taka kobieta? Wrcz przeciwnie, szanowna pani premier, Polska powinna
by jak mczyzna. Mczyzna, ktry
dba o swj dom i jest jego gow. Mczyzna, ktry nie boi si stawa przeciwko niebezpieczestwom, jest rozsdny i odwany. Mczyzna taki, jakich Polska miaa tysice. Niezomnych, twardych, trwajcych cigle przy
tym, co dla nas najwaniejsze. Polska
powinna by mna.
REKLAMA

16

KRAJ

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

WYWIAD \ Terlikowski i Gargas na czele stacji

Telewizja Republika pozostanie sob

W minionym tygodniu doszo do zmian w kierownictwie Telewizji Republika. Bronisawa Wildsteina na stanowisku redaktora
naczelnego zastpi Tomasz Terlikowski. Jego zastpc zostaa Anita Gargas. O zmianach w stacji i planach na przyszo z nowym
redaktorem naczelnym TOMASZEM TERLIKOWSKIM rozmawia Jacek Liziniewicz

Porozmawiajmy jednak o kulisach

odejcia Bronisawa Wildsteina,
jednego z twrcw Republiki. Pojawio si ju co najmniej kilka wersji
dotyczcych tej zmiany.
Nie chciabym szeroko komentowa
wewntrznych spraw spki. Mog powiedzie tyle, e gwnym powodem
byy napicia wewntrz telewizji,
zwizane z jednym z pracownikw stacji, ktrego sposb dziaania by powodem wielu konfliktw. Doszlimy do
momentu, kiedy nie mona byo rozwiza tego problemu przez dialog
i kompromis. Natomiast nigdy i nigdzie nie byo najmniejszych naciskw
na odejcie Bronisawa Wildsteina
z Telewizji Republika. Doceniamy jego
wkad w powstanie tej telewizji i chcielibymy, eby j tworzy.

Czyli Bronisaw Wildstein nie zostawi po sobie spalonych mostw?

Wierz, e Bronisaw Wildstein bdzie dumny z Telewizji Republika.
Rwnie w jej nowym ksztacie. Drzwi
dla niego s u nas zawsze otwarte.

Objcie stanowiska redaktora naczelnego w takim momencie nie jest

zapewne atwe. Jakie s w tej chwili
gwne wyzwania i cele stacji?
Trudno by redaktorem naczelnym po
Bronisawie Wildsteinie, bo to wielka
osobowo. Mimo wszystko chcielibymy dalej kierowa si pocztkow ide
stworzenia duej, konserwatywnej telewizji informacyjnej. W skrcie polskiego odpowiednika telewizji Fox
News. Obecnie naszym gwnym zadaniem jest zdynamizowanie naszej oferty, a take poszerzenie oferty programowej tak, abymy w cigu dnia nie
musieli nadawa powtrek. Chcemy
budowa rwnie pluralizm zespou
i stawia na rnorodno. cz nas
pewne okrelone wartoci, ale to nie
zmienia faktu, e mamy rnorodne pogldy. Konserwatyzm i prawicowo w
Polsce to bardzo szerokie zjawisko. Powinnimy prezentowa rne opinie
z tej przestrzeni.
Chodzi jedynie o prawic czy bdzie
Pan otwiera telewizj na osoby,
ktre kontestuj wartoci konser-

Fot. Igor Smirnow/Gazeta Polska

Naga zmiana na stanowisku redaktora naczelnego Telewizji Republika

wywoaa konsternacj wrd widzw. Wszyscy zadaj sobie pytanie,
dlaczego do tego doszo i co to tak
naprawd oznacza?
To bya decyzja Bronisawa Wildsteina, ktry sam zoy rezygnacj. Nie
oznacza ona zmiany kierunku mylenia telewizji. Dalej blisko wsppracujemy z tygodnikiem Do Rzeczy czy
z Gazet Polsk, blisko nam do tych,
ktrzy ceni sobie patriotyzm i tradycyjne wartoci. Skupiamy si na tym,
by tworzy dobry program, atrakcyjny
dla widzw.

Chcemy budowa anten opart napatriotyzmie iwartociach konserwatywnych

itak rozszerza zasig tej telewizji, bydotrze doPolakw, ktrzy chc pozna inny
punkt widzenia ni ten prezentowany wmainstreamowych mediach.
watywne? Pij tutaj do ostatniej
Pana wizyty w talk show Kuby Wojewdzkiego.
No nie, jego u nas na pewno nie bdzie. Chciabym uspokoi zaniepokojonych. Udzia w tym programie nie mia
na celu otwierania konserwatystw na
Kub Wojewdzkiego, lecz dotarcie do
tych, ktrzy niestety nie ogldaj Republiki i nie czytaj tygodnikw Do
Rzeczy i Gazeta Polska. Mona si
byo spotka z rnymi opiniami na ten
temat. Krya nawet teoria spiskowa,
wedug ktrej Terlikowski mia oszuka TVN, aby rozreklamowa Republik na ich antenie. Ani jedno, ani drugie.
Wizyta w programie Kuby Wojewdzkiego i objcie stanowiska Telewizji
Republika nie maj ze sob nic wsplnego. Nie zmienia to jednak faktu, e
moim zdaniem powinnimy prbowa dociera do widzw, ktrzy nie
ogldaj naszych mediw. Nie mnie
ocenia, czy to si udao przez mj pobyt w show Kuby Wojewdzkiego, ale
jeeli chocia kilku jego widzw przeczyo si na program Republiki albo
odmwio raniec, to byo warto.

Trzeba pamita, e byem tam jako

publicysta i dziennikarz.

Teraz jako naczelny Telewizji Republika nie przyjby Pan zaproszenia?

Nie poszedbym, bo naruszaoby to
interesy telewizji.

Moe jednak zapraszanie postaci

medialnych jest jakim pomysem
na pozyskiwanie widzw. Pan bywa
w programach Tomasza Lisa, moe
czas na rewizyt?
Tomasz Lis jest gwiazd innej telewizji. A my chcemy budowa anten
opart na patriotyzmie i wartociach
konserwatywnych i tak rozszerza zasig tej telewizji, by dotrze do Polakw, ktrzy chc pozna inny punkt
widzenia ni ten prezentowany w mainstreamowych mediach.
No dobrze, to czym w takim razie
bdzie si rni telewizja Bronisawa Wildsteina od telewizji Tomasza Terlikowskiego?
Jestemy rnymi osobami. Jednak
naley zwrci uwag, e to nie my

tworzymy obraz tej telewizji, lecz cay

zesp ludzi. Modych i bardziej dojrzaych. Oni zostaj i bd nadal decydowa o charakterze telewizji. Moe
z czasem bdzie tak, e tematy mi blisze bd bardziej obecne ni dotychczas, ale nie zamierzam robi z telewizji drugiego portalu Fronda.pl. Republika oznacza, e tworzymy rzecz
wspln i prbujemy razem pcha ten
wzek, rozmawiajc i przekonujc si,
a czasem nawet sprzeczajc. Nie bdzie przechyu Republiki w adn stron. A jeli nadam jej jaki charakter, to
tylko wtedy, gdy bd to akceptowa widzowie.
Jakie s cele, jeli chodzi o dalszy
rozwj stacji?
Jestemy na finiszu podpisywania
umowy z NC+, co oznacza, e znacznie
powikszy si nasz zasig i dotarcie do
widzw. To powinno zwikszy nasz
ogldalno. Docelowo chcemy rywalizowa z telewizj TVN24, ale w bliszym terminie chcielibymy wyprzedzi Superstacj. Mam nadziej, e to
kwestia kilku najbliszych miesicy.

KULTURA

17

LITERATURA \ Wizja Europy z nowym centrum

Sakiewicz, czyli optymizm

Susznie podkrela Sakiewicz unikaln konstrukcj pastwa wielonarodow, wielokulturow, wieloreligijn. Jagielloscy krlowie czynem
dowodzili, e nie bd wadcami sumie swoich poddanych, podczas gdy w reszcie cywilizacji Zachodu zwyciaa zasada cuius regio eius religio

Marcin Wolski

militarnych Kuszyn, Cudnw, Poonka czy wiek

pniej Zielece, Dubienka, Racawice.
W 1920 r. to Polacy udaremnili Leninowi i Trockiemu
zwycistwo wiatowej rewolucji, a w 1980 r. rozpoczli
destrukcjImperiumZa.Polacynawetujarzmienibyli
zaka imperium, sprzeciwiali si rusyfikacji, byli odporni na panslawizm, internacjonalizm, a komunizm
pasowa im (wedle samego Stalina) jak krowie siodo.
Nie dziw, e w propagandzie Putina to Priwislincy staj
za wszelkimi ruchami odrodkowymi dawnego ZSRR.
Trudno wic dziwi si marzeniom o zrzuceniu bomby
atomowej na Warszaw.
I dlatego musia zgin prezydent Kaczyski, wykonawca testamentu I RP. W smoleskiej mgle, przy milczeniu
wiata, a co gorsza wasnego rzdu i niemaej rzeszy
wspobywateli. Rosja jeszcze raz okazaa si mistrzyni
intryg, dzielenia narodw i spoeczestw, wykorzystywania zdrady, a jak trzeba zbrodni. I udao si. Prawie.
W ksice Tomasza Sakiewicza znajdziemy bowiem
oglny bilans z prognozami na przyszo dla Rosji,
wyranie niekorzystnymi zmiany w nastawieniu Zachodu, upkowa alternatywa przeciw monopolowi paliwowemu, wreszcie Ukraina. Potomkom Wyhowskiego, Mazepy czy Petlury przypomniay si dowiadczenia wyniesione z dawnej Rzeczypospolitej, tradycje siczowego majdanu i wolnoci kozackich. Przelana krew
tylko to scementowaa, a gd niepodlegoci, rodem
z galicyjskiego Piemontu, przela si za Dniepr szybciej
ni odywajcy jzyk ukraiski.

sukcesie lub klsce bardzo czsto decyduje wiara, e co jest moliwe albo nieuchronne. Nie mona tworzy adnych
dzie bez przekonania do sensownoci
tego, ktre zamierza si stworzy. Podobnie jak nie mona i do przodu bez
spogldania w ty. Ksika Tomasza Sakiewicza Testament I Rzeczypospolitej jest publikacj na wskro
optymistyczn, mimo e karty historii, ktre przywouje, czsto byway ponure. Cho nie zawsze.
Pan Bg, wybierajc miejsce na Ziemi dla Polakw,
zapewni im umiarkowany klimat, teren asejsmiczny, bez wybuchw wulkanw i cyklicznych tornad.
Okazao si jednak, e jest to miejsce w korytarzu.
midzy Niemcami i Rosj. Przychylno geniusza
dziejw sprawia, e potgi te przez znaczn cz
pozostaway rozdrobnione. Ich jednoczenie zawsze
stwarzao dla organizmw yjcych pomidzy
wielkie zagroenie, a cisa wsppraca dowodem II po. XVIII w. i rozbiory czy pakt RobbentropMootow w 1939 r. stawaa si zagroeniem miertelnym.

Oryginalna konstrukcja

Jednak pastwa Europy rodkowej nie pozostaway bierne. Inicjatywy integracyjne Przemylidw (Wacaw II), Andegawenw (Ludwik Wgierski) czy jednoczcych si z rozbicia Polakw
zaowocoway ostatecznie uni polsko-litewsk,
dynastycznie rozcignit na Wgry i sigajc
w roku odkrycia Ameryki od Orszy i Smoleska
po Adriatyk.
Susznie podkrela Sakiewicz unikaln konstrukcj
pastwa wielonarodow, wielokulturow, wieloreligijn. Jagielloscy krlowie czynem dowodzili, e nie bd
wadcami sumie swoich poddanych, podczas gdy
w reszcie cywilizacji Zachodu zwyciaa zasada cuius
regio eius religio. Polska, w ktrej a 10 proc. spoeczestwa miao czynne prawo wyborcze, a teoretycznie rwnie bierne (wszak kady szlachcic mg zosta krlem,
a paru nawet si to udao), bya domem dla katolickich
Polakw i Litwinw, prawosawnych Rusinw (sawna
unia brzeska, o czym si zapomina, powstaa z inicjatywy biskupw ruskich, nie polskich). W miastach szybko
polonizowali si Niemcy, Wosi, Ormianie. Bya te azylem dla gigantycznej wsplnoty ydw, ktrzy znaleli tu
swoj drug Ziemi Obiecan. By moe w Europie
wiatego absolutyzmu taki system by anachroniczny,
ale to on dostarczy inspiracji projektantom amerykaskiej Deklaracji Niepodlegoci i Konstytucji USA.

Spniony projekt

Cios koncepcji jagielloskiej zadao powstanie kozackie Chmielnickiego, a projekt Rzeczypospolitej

Trojga Narodw, mimo wietnej wiktorii pod Konotopem i unii hadziackiej Wyhowskiego, pojawi si
za pno, by mg zosta zrealizowany. Podobnie jak
zbyt pno reformy wewntrzne zaowocoway Konstytucj 3 maja.
A przecie kiedy Wielka Wojna 19141918 (o ktr
modlili si Wieszczowie) zdruzgotaa wite Przymierze i zmienia koniunktur, idea odya w mylach
i czynach Pisudskiego, koncepcje prometejskie, sojusz zbrojny z Petlur, wyprawa kijowska w 1920 r.
tworzyy szans na federacj wolnych narodw midzy imperium czerwonej gwiazdy i (niedugo pniej)
czarnego hakenkrojca. Czy wszystko zmarnowali en-

W ksice Tomasza Sakiewicza znajdziemy oglny bilans z prognozami na przyszo dla

Rosji, wyranie niekorzystnymi

decy w Rydze, czy te mode nacjonalizmy Mitteleuropy okazay si zbyt krtkowzroczne? Zgadzam si z Sakiewiczem, e pewne koncepcje odywaj, gdy pojawia si przywdca gotw je realizowa. A nawet za
nie zgin.
Na placu w Tbilisi w roku 2008 przez moment mielimy wraenie, e oto odywa duch I Rzeczypospolitej. Wizja sojuszu wolnych narodw, alternatywa
wobec hegemonw.
I wanie to zostao uznane przez Rosj za miertelne zagroenie.

Drogi Rosji

Koncepcja jagielloska od czasw, kiedy litewscy

giedyminowicze, nie liczc si z konkurencj Moskwy, rozpoczli zbieranie ziem ruskich po wiekach
niewoli tatarskiej, nie bya tylko rywalizacj dynastyczn, ale wielkim wyzwaniem cywilizacyjnym.
Wschd czy Zachd, demokratyzm czy autokratyzm?
Rosja miaa do wyboru rne drogi rozwojowe starorusko-kijowsk, blisk tradycji Bizancjum, ale rwnie chrzecijaskiemu adowi moralnemu, prozachodni, ktr reprezentowaa demokracja Nowogrodu Wielkiego, jednak wygraa kryptomongolska,
utrwalona latami w Moskwie, gwnym kolaborancie
mongolskim na niu wschodnioeuropejskim. Nieprzypadkowo Iwan Grony dokona przykadnej rzezi Nowogrodu.
Dzi moe mieszy, e imperium z globalnym zadciem przyjmuje za swoje gwne wito narodowe 7 listopada, dzie wypdzenia Polakw z Moskwy w 1612 r. A przecie dowodzi to, e wprawdzie
Rosjanie Polakw nienawidz, ale ich nie lekcewa.
Trwa pami o Wielkiej Smucie, o Polakach na Kremlu (drugi raz z Napoleonem), o dziesitkach klsk

Da nadziej
Paradoksalnie Putinowi udao si przypieszy proces
narodzin narodu nie maorosyjskiego, lecz ukraiskiego! W dodatku przywdca rosyjski wie, e w razie powodzenia tego eksperymentu zaraza bdzie si rozprzestrzenia Modawia, Gruzja, Azerbejdan cign ku Zachodowi. Syberia knie milionami osadnikw z poudnia. Azja
centralna, cho czapkuje dawnemu hegemonowi, w duchu staje si coraz bardziej islamska. Wizja Rosji ograniczonej do Ksistwa Moskiewskiego staje si coraz bardziej
prawdopodobna, cho rozpaczliwe prby przeciwdziaania temu mog okaza si niebezpieczne.
Oczywicie jagielloska idea silnej Europy rodkowej
nie jest tylko projektem wysunitego przedmurza. Zreszt by bya skuteczna, musiaaby mie szersze wsparcie,
choby, jak pisze profesor Andrzej Nowak, w Szwecji i Turcji (co nawizuje do zniweczonego Odsiecz Wiedesk
traktatu w Jaworowie z 1675 Jana III Sobieskiego, wielkiej alternatywy dla hegemonii witego Cesarstwa Narodu Niemieckiego i imperialnej Moskwy). Tyle e tym
razem miejsce Francji Ludwika XIV musiayby zaj Stany Zjednoczone nastpcw Obamy.
Istnienie Unii Europejskiej nie gwarantuje maym,
a nawet redniej wielkoci pastwom skutecznej obrony interesw wobec przewagi wielkoludw. Dogadanie
si i wsplne dziaanie Europy Wschodniej, wspartej
sojusznikami spoza UE, stwarzayby now jako.
I nowe nadzieje.
Sakiewicz, od kilkunastu lat chory inicjatyw, ktre nie
powinny si uda wolne gazety, telewizje, kluby a jakim cudem si udaj, ma pene prawo kreli wizj Europy, ktrej centrum z danej domeny Karolinga Lotariusza przenosi si do piastowsko-jagielloskiego Krakowa.
Tam, gdzie groby naszych krlw, wieszczw, wodzw
i prezydenta Lecha Kaczyskiego.

18

PUBLICYSTYKA

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

AFERA PODSUCHOWA \ Bilans rzdw Tuska

Suby specjalne
poza kontrol rzdu.
Przyczyna: niewydolne
rozwizania systemowe. Tak
wynika zsierpniowego raportu
Najwyszej Izby Kontroli. Nie tyle
odkrywcza konkluzja, ile wygodne
usprawiedliwienie dla premiera
Donalda Tuska ijego ministrw
odsub. Wistocie jest odwrotnie.
Toniekompetencja rzdu Tuska
rozmontowaa system nadzoru nad
subami specjalnymi. Dobitnie
pokazaa toafera podsuchowa

Suby specjalne
do remontu
Zamiast stawia
przed subami
zadania
irecenzowa ich
prac, rzd Tuska
wymyla kolejne
chwyty piarowe.
Naprzykad tarcz
antykorupcyjn,
ktrej fasadowo
pokazay iafera
informatyczna,
iafera podkarpacka.
Nie do, eABW
iCBA im nie
zapobiegy,
cozakadaa
idea tarczy
antykorupcyjnej,
tojeszcze nie
wyjaniy ich
dokoca.
Fot. Tomasz Adamowicz/Gazeta Polska

Martin Boek

remier Tusk wbrew temu, co starano si dowie w raporcie NIK dysponowa nieprzerwanie od siedmiu
lat realnymi instrumentami nadzoru
nad dziaalnoci sub specjalnych.
Dotyczy to rwnie ministra Bartomieja Sienkiewicza, ktry w imieniu szefa rzdu nadzorowa suby specjalne, oraz ministra
Tomasza Siemoniaka, ktremu podlegay suby wojskowe (SKW i SWW). Zarwno ustawy
kompetencyjne, na podstawie ktrych dziaaj
suby, jak i ustawy o Radzie Ministrw i o dziaach administracji rzdowej umoliwiay premierowi Tuskowi i jego ministrom kontrolowanie pracy sub.

Narzdzia w rkach Tuska

W wietle tych regulacji to premier Tusk

okrela kierunki dziaania sub. Zatwierdza

Afera podsuchowa
wiadczy
orozmontowaniu
systemu nadzoru nad
subami przez rzd
Tuska

rwnie roczny plan ich dziaania, a take dokonywa co roku oceny ich dziaalnoci. Pomagali mu w tym ministrowie
od sub Sienkiewicz i Siemoniak. Poza
tym premier Tusk, podobnie jak obaj ministrowie, mg od szefw sub specjalnych da informacji i wydawa im wice polecenia. Uzupenieniem tych
uprawnie premiera i ministrw byy
obowizki informacyjne sub, ktre realizoway one na rzecz rzdu. Staym forum wsppracy szefw sub z premierem Tuskiem i ministrami byo za Kolegium ds. Sub Specjalnych. Posiedzenia
kolegium stanowiy okazj do stawiania
przed subami zada i biecego rozliczania ich z efektw pracy. Wystarczyoby tylko, aby premier Tusk i jego ministrowie od sub umiejtnie korzystali
z tych instrumentw nadzoru. Inne nie
byy im potrzebne.
Skuteczny nadzr nad subami zaley
od dwch rzeczy. Od merytorycznego
przygotowania i kwalifikacji personal-

nych tych, ktrzy ten nadzr maj w imieniu rzdu realizowa. To pierwsza sprawa, a drug jest kwestia zwykej cywilnej
odwagi w stosowaniu prawa i podejmowaniu decyzji. Kolejne rozwizania
prawne adnych podanych zmian
w nadzorze i zarzdzaniu subami nie
przynios, jeli oba powysze warunki
nie bd spenione.

Nierewolucyjna
reforma Sienkiewicza,
czyli pod siebie

Ministrowie bez kwalifikacji to sabe

suby. Jak na doni wida to na przykadzie afery podsuchowej. I nie chodzi
wcale o to, e minister Sienkiewicz, nadzorca sub specjalnych i byy pukownik,
da si podsucha jak nowicjusz. Zarzut
jest inny. Suby, ktre nadzorowa minister Sienkiewicz, nie udaremniy podsuchiwania swego pryncypaa. Co wicej,

PUBLICYSTYKA
umoliwiy te nielegalne nagrywanie
rozmw innych ministrw i wysokich
urzdnikw pastwowych. I to nie
przez mityczn mafi wglow dziaajc pod dyktando rosyjskich sub,
jak ogosi premier Tusk, lecz przez
kelnerw, jak wynika z ustale prokuratury dokonanych w ledztwie podsuchowym.
Czego to dowodzi? Braku profesjonalizmu sub na pewno. Ale jest
to rwnie a moe przede wszystkim skutek nieumiejtnego zarzdzania subami. Zamiast stawia
przed nimi zadania i recenzowa ich
prac, rzd Tuska wymyla kolejne
chwyty pijarowe. Na przykad tarcz
antykorupcyjn, ktrej fasadowo
pokazay i afera informatyczna,
i afera podkarpacka. Nie do e
ABW i CBA im nie zapobiegy, co zakadaa idea tarczy antykorupcyjnej,
to jeszcze nie wyjaniy ich do koca. Politycy rzdzcej koalicji pozostali poza zasigiem sub i wymiaru sprawiedliwoci. W tym czasie
minister Sienkiewicz reformowa,
a raczej przygotowywa nierewolucyjn reform sub, czyli ukada
je pod siebie. Wszystko po to, rzecz
jasna, aby jeszcze lepiej realizoway
swoje zadania. Takie jak chociaby
ochrona kontrwywiadowcza. Efekty? Dziurawa jak ser ochrona
kontrwywiadowcza zawioda w kluczowym momencie.

Dyrektywa:
Nie wychyla si!

Afera podsuchowa wiadczy o rozmontowaniu systemu nadzoru nad

subami przez rzd Tuska. To jasne!
Ale czy tylko niekompetencja gwnego nadzorcy sub, jakim by minister
Sienkiewicz, jest tego powodem? Przyczyn saboci sub, ktre nie umiay
zapobiec nielegalnym podsuchom,
naley szuka gbiej. W sytuacji bowiem, kiedy przed subami nie stawia
si jasnych zada i z elazn konsekwencj oczekuje realnych efektw ich
pracy, w subach dochodzi do gosu
zasada: Nie wychyla si. Lepiej za
duo nie robi i nie wiedzie, bo a nu
trzeba bdzie ciga jakich nieuczciwych politykw rzdzcej koalicji czy,
nie daj Boe, z ministerstwa. A wtedy
mona szybko podpa zwierzchnikom z rzdu.
Wszystko wskazuje na to, e ten mechanizm mg mie te wpyw na genez afery podsuchowej. Z doniesie
medialnych wynika, e ABW i CBA
byy informowane o zagroeniu przez
Marka Falent, jednego z podejrzanych w aferze. Oczywicie, to moe
by tylko linia obrony, jak postanowi
przyj Falenta w ledztwie. Za duo
jednak faktw, o ktrych mwi publicznie, wskazuje, e kontakty Falenty z funkcjonariuszami miay miejsce,
co wicej nie byy epizodyczne, lecz
stae i dugoletnie. Natura tych kontaktw pozwala traktowa je jako niejawn wspprac Falenty z ABW
i CBA. Jakie byy efekty tej wsppracy,
to kwestia kluczowa w kontekcie afery podsuchowej. Tym bardziej e
w jej ramach, co podkrela Falenta, informowa funkcjonariuszy ABW i CBA
o istnieniu nagra z nielegalnych podsuchw ministrw i politykw.
Wpadka sub czy zaplanowana gra?
Raczej tylko wpadka, cho rodzca
wiele pyta. W tym pytanie najwaniejsze: jeli Falenta rzeczywicie informowa suby o nagraniach, to dla-

czego odpowiednio nie zareagoway?

Nie zapobiegy wybuchowi afery? Nie
ustaliy okolicznoci i sprawcw nielegalnych podsuchw przed ich upublicznieniem? Zareagoway post factum. Odpowied na te wtpliwoci
moe wydawa si prosta. Suby stoj
za tym, co premier Tusk nazywa dobrze
zorganizowanym
przestp-

i wykorzystywaniu aparatu pastwa

do realizowania partykularnych interesw rzdzcych.
Nie da si inaczej nazwa tego, o czym
mwi minister Sienkiewicz, e niepokornego przedsibiorc mona bardziej okra, a CB, UKS i wywiad
skarbowy mog by przyzwoitym narzdziem do naszych gier z tustymi

Ministrowie bez kwalifikacji tosabe suby. Jak

nadoni wida tonaprzykadzie afery podsuchowej.
Inie chodzi wcale oto, eminister Sienkiewicz,
nadzorca sub specjalnych ibyy pukownik, da si
podsucha jak nowicjusz
stwem i zamachem stanu. W jakim
sensie stoj? Tutaj w zasadzie moliwe
s dwa scenariusze.

Dwie hipotezy

Hipoteza pierwsza: suby inspiroway dziaania wymierzone w rzd,

wykorzystujc swoich tajnych wsppracownikw. Gdyby jednak tak byo,
to Falenta, tak jak mwi o kontaktach
z funkcjonariuszami sub, powinien
rwnie powiedzie o tym aspekcie
wsppracy. Tego nie robi, co moe
oznacza, e proceder nielegalnego
podsuchiwania politykw nie by zaplanowan gr sub wymierzon
w rzd Tuska. Czy mg by tylko rozgrywk personaln midzy szefami
sub a ministrem Sienkiewiczem? Te
raczej nie, cho jednoznaczna odpowied na to pytanie bdzie moliwa
dopiero wtedy, kiedy zostanie wyjaniona rola drugiego z podejrzanych,
niejakiego ukasza N.
Zdaniem dziennikarzy, mia on
rwnie wsppracowa ze subami. Jeli tak byo, to dlaczego nie stara si przekona o tym prokuratury? Przecie w ten sposb mg
unikn zarzutw i poniesienia odpowiedzialnoci. I to wanie nie pasuje do tej ukadanki. Midzy bajki
naley woy to, e agent do koca
kryje swoich mocodawcw ze sub.
ukasz N., z racji swojej pracy w warszawskich
restauracjach,
mg
w przeszoci by wykorzystywany
przez suby do instalowania podsuchw w konkretnych, jednorazowych operacjach sub. Wtedy te
mg posi wiedz i umiejtnoci
niezbdne do posugiwania si profesjonaln aparatur podsuchow.
Ale co z tego? Wcale nie dowodzi to,
e suby, ktrym pomaga ukasz
N., zmontoway afer podsuchow.
Jest to bardziej dowd na to, e suby nie kontroloway swojego
wsppracownika.
Istnieje te druga, bardziej wiarygodna hipoteza. Zgodnie ni rodzime
suby nie inspiroway adnego zamachu stanu czy gabinetowego przewrotu. Po prostu zgodnie z zasad niewychylania si nie zrobiy nic, aby aferze
podsuchowej zapobiec. Nie podjy
stosownych dziaa. I to w sytuacji,
w ktrej najprawdopodobniej miay
wiedz o tym, e nagrania z rozmw
politykw i ministrw rzdu Tuska
istniej. Wicej e na tych nagraniach mwi si o naduywaniu wadzy

misiami. Z drugiej strony, czym te

sowa rni si od sw wiceministra
finansw Andrzeja Parafianowicza
o zablokowaniu kontroli UKS wobec
ony ministra transportu Sawomira
Nowaka? W ocenie karnoprawnej
w zasadzie niczym. I jedno, i drugie
wskazuje na moliwo popenienia
przestpstwa naduycia wadzy (art.
231 kk). Trzeba by tak niezalenym
jak prokurator generalny i podlega
mu prokuratura, eby mc udawa, e
si tego nie widzi. Suby specjalne nie
s a tak niezalene i dlatego wolay
si tym bliej nie interesowa.

19

Raportu ministra nie bdzie?

I w ten wanie sposb afera podsuchowa dowioda jeszcze raz niewydolnoci systemu nadzoru nad subami i zarzdzania nimi. Brak wymaga wobec
sub ze strony rzdzcych, aby odwanie zajmoway si sprawami niezalenie
od ich politycznego ta, spowodowa zignorowanie sygnaw o podsuchanych
rozmowach ministrw. Jedyne, co suby zrobiy w zwizku z afer podsuchow, to ich zaangaowanie w udowodnienie z gry zaoonej przez premiera Donalda Tuska tezy o zamachu stanu i dobrze zorganizowanym przestpstwie.
Jeli subom, mimo ich wysikw, to
si jednak nie uda, to moe si okaza, e
jedyn ofiar zamachu stanu bdzie minister Sienkiewicz. Nie znalaz si on
w gabinecie konstruowanym przez premiera in spe Ew Kopacz, a przez to
moe nie zdy z przygotowaniem raportu na temat afery podsuchowej. Tym
samym, opinia publiczna nie zapozna si
z nim do koca wrzenia, co solennie
obiecywali zarwno premier Tusk, jak
i sam minister Sienkiewicz. Chyba e to
ostatni zabieg piarowy odchodzcego
premiera. Wszake nieobsadzenie Sienkiewicza w roli ministra spraw wewntrznych wcale nie musi oznacza, e
nowa premier nie zatrzyma go na stanowisku ministra koordynatora sub specjalnych (ktre cay czas zajmuje).
A wtedy minister Sienkiewicz dokoczy
prac nad raportem, a przy okazji dalej,
po staremu, bdzie rozmontowywa system nadzoru nad subami specjalnymi.
Autor by wsppracownikiem CBA.

REKLAMA

20

WIAT

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

RELACJA ZE WSCHODU \ Z naszym konwojem przez Ukrain

Sasza i czarne worki

D
Dawid Wildstein

ojechalimy z konwojem
Stowarzyszenia Pokolenie
(zorganizowanym przez
Przemka Mikiewicza, Jarka Podworskiego, ludzi
Stowarzyszenia i Fundacji Strzeleckiej Rzeczypospolitej, Gazet Polsk i TV Republika) na
wschd Ukrainy.
Noce zimne, przysza jesie. Soneczniki, ktrych pola cigny si po horyzont, znikny. Cz zostaa zebrana, ta,
ktra zostaa, gnije, z daleka przypomina hady brunatnej ziemi.
Ruszylimy trzy dni temu z Kijowa.
Kilkanacie samochodw z darami,
ktre zebralimy dziki Wam, przyjaciele. Razem z nami pojechao te
kilku modych ochotnikw, nowych
czonkw frontowych batalionw.
W Kijowie poznaem Sasz. Przed
tzw. Domem Ukraiskim, punktem
poborowym. Sasza jest prawdziwym
herojem. Nabija si ze mierci, kpi
z ryzyka, artuje z wojny, poklepuje
po plecach kumpli. Wie, e w Aidarze, batalionie, do ktrego jedzie, jest
bardzo wysoka miertelno. Dumnie
wypinajc pier stwierdza, e wanie
dlatego tam jedzie. Zapala papierosa
i prycha z pogard na tych, ktrzy nie
s tak odwani jak on. Sasza nie wie,
e minem go p godziny wczeniej
na jednej z uliczek obok Domu. Tuli
si do matki i paka w jej rkaw. Sasza
ma 19 lat.
[Aidar to batalion ochotniczy zoony jeszcze gwnie z ochotnikw z Majdanu. Dziaa na pierwszej linii ognia,
czsto zakrada si na tyy wroga. Ponosi bardzo wysokie straty, ok.35 proc.
Jego symbolem jest sowa, bo batalion
dziaa w nocy].
Na wschodzie krajobrazy jesienne
rdzawe trawy i lasy. Dominuj barwy brzowe i te. No i wci trwaj onierze, dobre, ukraiskie kameleony, nabierajc kolorw otoczenia.
W drodze spotykamy starych znajomych. W tym bohatera Majdanu, ktrego kiedy odwiedzaem na froncie.
Pytam o znajomych. Na szczcie Timur yje. To reyser filmowy, ktry
uzna, e dzi nie jest czas reyserw,
i ruszy na wschd z karabinem. P-Tadyk, p-Rosjanin, a ona Tatarka.
Szturm opowiada, e dawa rad.
Mimo e reyser. Co prawda oberwa
kilka razy w rami, ale odratowali.
yje, jest we Lwowie w szpitalu.
Chce wrci.
Szturm opowiada dalej.

Znajome migawki

Wbita w asfalt rakieta huragan cudem

nie wybucha, wyglda jak groteskowy,
metalowy totem.
[BM-27 Uragan, sowiecki system artylerii rakietowej, z wyrzutni mog by
wystrzeliwane pociski rakietowe kalibru 220 mm].

Ochotnicy z batalionu Aidar odpoczywaj po akcji

Szturm z dum pokazuje zdobyczne

rosyjskie czogi. Aidar zdoby ich kilka.
Grupka umiechnitych chopakw
przy ukraiskim wozie bojowym, nie
yje z nich ju nikt.
Ponce rurocigi. Biae chmury pyu,
efekt ostrzau Gradem.
Troch przeraa mnie duma, z jak pokazuje zdjcia zabitych kadyrowcw,
ktrych ciaa o powykrcanych koczynach le na poboczu.
Rozdajemy dary dla jednego z frontowych batalionw. onierze s zachwyceni. Zwaszcza ciepymi ubraniami. Ich rado z jednej strony nas
cieszy, z drugiej przeraa. Bo pokazuje, jak sabe maj zaopatrzenie ze
strony armii.
Batalion zaj orodek wypoczynkowy im. Jurija Gagarina w Artemiwsku.
Na terenie orodka peno kasztanowcw. Po placach zabaw dla dzieci spaceruj onierze. Patrz na nich rdzewiejce, metalowe misie i bocian.
Noce s naprawd zimne, za to gwiadziste jak nigdy.
Baz obrasta ycie. Mae stragany,
z koniecznoci wywoujce interakcje
midzy ludnoci cywiln a onierzami. Wojna wojn, ale mona zarobi,
a i onierz potrzebuje czasem dobrego miodu, wieych warzyw albo mleka. C, by moe tak si rodzi wsplnota narodowa.
Po drodze zostawiamy nie tylko Wasze dary. Znikn gdzie ochotnik do
Aidaru, nasz Sasza. Tak sobie myl, e
ma 35 proc. szans, i za kilka dni bd
tygodni wylduje w czarnym worku.
Sam albo z kolegami. Wic moe warto
si za niego pomodli?

Jeszcze Ukraina nie umara

Na wschodzie najbardziej boj si
ostrzau rosyjskiej artylerii. Niewiele
wtedy mog. Tylko czeka, czy nie spopieli ich fala ognia. Rozumiem ich strach.
Jak jest ostrza, to po prostu si modl. Co innego mi zostaje? opowiada
Alina. Ma 25 lat. liczna z niej blondynka o niebieskich, skonych oczach. Jedna z kilkunastu dziewczyn w batalionie.
Bierze te udzia w akcjach frontowych.
Nie chc tej wojny, ale co nam pozostao? Powiem tyle jeli rosyjscy terroryci rzuc bro i wrc do domu, bdzie
pokj, jeli Ukraina rzuci bro przestanie istnie.
Alina to aktorka. Czasem mam wraenie, e ta wojna jest prowadzona tylko
przez aktorw, reyserw i... filozofw.
Obok chopakw, ktrzy nie skoczyli
liceum, obok bezdomnych, ktrzy na wojnie, na froncie znaleli dach nad gow,
spotykam doktorw filozofii (frontowa
dyskusja o Kotarbiskim, to jest co), teologw, poetw, literatw i ekonomistw.
Jeden z filozofw ma czerwony beret,
wymitoszony i brudny. Zao go, gdy
pjd na misj, na ktrej umr mwi.
Aidar zszarza. Nie ma ju dookoa
sonecznikw, ziemia i pene pyu powietrze zky. W samej bazie do
brudno, karabiny czasem niedbale rzucone na karimaty pokrywajce jedn
z sal sypialnych. Na zewntrz wczy si
wilczur batalionu. Pikny pies, ale straci
jedno oko. Napucho, stao si czarne
i prawie wypyno mu z gowy. Nie
przejmuje si tym jednak i machajc
ogonem, korzysta razem z onierzami
z urokw rozejmu.

Nasz konwj zostawia im ciepe ubrania, a zwaszcza celox, bardzo potrzebny lek zasklepiajcy byskawicznie
rany postrzaowe.
Rozmawiam z drugim filozofem frontowym, kumplem z Aidaru, Woodymyrem. Polak z pochodzenia, studiowa w Warszawie. Skoczy filozofi na
warszawskim UKSW. Bandera wikszo nie wie, kto to i o co chodzi. Mnie
on nie przeszkadza, ale przecie mamy
duo lepszych bohaterw herojw
wschodu i niebiask sotni. Dawid, tu
s Rosjanie, kijowianie i ludzie z krwi
Kaukazu. Co dla nich moe znaczy
Bandera? odpowiada, gdy pytam go
o ukraiski nacjonalizm.
Faktycznie, mozaika spoeczna batalionw piknie komponuje si z ich
mozaik etniczn. ydzi, Polacy, Ukraicy, Rosjanie, Gruzini i Tatarzy. Blade
albo niade gby i zote zby. Czarne
brody i ciemne oczy albo blondyni
o niebieskich oczach. Wrd krzyy
gwiazdy Dawida. Ale kaachy te same
i wszdzie ta sama flaga na grze niebieska, na dole ta. Wszdzie Archanio Micha.
Czsto sysz, e Ukraina na tej wojnie umiera. Ale gdy jestem tutaj, na
wschodzie, to mimo okruciestwa tej
wojny, mimo barbarzystwa Putina
i niepotrzebnych mierci, mam wraenie, e ogldam nie mier, lecz narodziny narodu.

Wyprawa
na Wschd zakoczona

Nasz konwj osign cel. Cz Waszych darw oddalimy Polakom, po-

WIAT

Szturm opowiada. Rne to opowieci. O tym, jak wojsko ukraiskie ucieko z jednej z barykad, ale zapomniao poinformowa
o tym kogokolwiek. Chopaki z batalionu mylay, e swoi nadal s na blokpocie i bez zabezpieczenia podeszy. Zamiast swoich
wpadli w zasadzk wojsk rosyjskich. 30 osb zgino. O tym, jak rakieta rosyjska trafia w BTR ukraiski. Aidar przychodzi za pno.
12 chopakw mona zmieci w trzech czarnych workach

Nawschodzie
najbardziej boj si
ostrzau rosyjskiej
artylerii. Niewiele
wtedy mog. Tylko
czeka nato, czy
nie spopieli ich fala
ognia. Rozumiem
ich strach.

Rozadunek pomocy humanitarnej w Artemiwsku

tem ruszylimy na wschd, do obozu

uchodcw, do szpitali polowych, do
batalionw. O tym, e inicjatywa udana, moe wiadczy fakt, e nawet
rosyjskie media nas zauwayy, piszc elaboraty o konwoju bandero-polakw...
W batalionach jest duo psw, gwnie wilczurw. Czsto s ranne. W jednym z batalionw, pooonym w gaju
kasztanowcw, poznaem Trexa. Pikne
bydl, wielki wilczur. Ca tyln ap ma
rozerwan od miny.
Jeden z onierzy powiedzia mi, e ta
wojna prdko si nie skoczy. e
Wschd bdzie jak Gaza.
Tymczasem na Ukrainie dziej si rzeczy niedobre. Poroszenko zgadza si na
federalizacj czci Wschodu. Zmiany
systemowe s w wikszoci blokowane
przez stary, skorumpowany parlament.
Pod Wierchown Rad znw zapony opony. Sycha byo wybuchy
oraz majdanow muzyk, rytmiczne
uderzanie w blach piciami i pakami. Jeden z deputowanych Rady
wyldowa w koszu na mieci, wrzucony tam przez krewkich demonstrantw, domagajcych si natychmiastowej lustracji.
Niedaleko ukraiskiego parlamentu stoi kapliczka, wzniesiona ku czci
pomordowanych na Majdanie. Kapliczka jest drewniana, obok niej ronie kilka kasztanowcw. Te drzewa
s tu wszdzie.
Jest ju jesie, pon opony, kasztany
spadaj. Prawie rok temu przyjechaem
tutaj, na Majdan. Na wesoy, roztaczony
protest ludzi, ktrzy chcieli y w Europie,
nie w neosowieckiej kolonii rosyjskiej.

Potem trupy i mord. I co mamy dzi?

Gaz na wschodzie, wojn i 12chopakw, ktrzy mieszcz si w trzech
workach. Poroszenk podpisujcego
federalizacj, wypuszczanych mordercw Berkutowcw, blokowane reformy.
Ale mona te spojrze na to wszystko
z innej perspektywy.
Gdy zaczyna si Majdan, byem
pewny, e jedyne, co osignie, to dymisja kilku skorumpowanych urzdnikw.
Gdy Majdan pon, gdy samochody
pene cia wyjeday z Kijowa, gdy setki kijowian otoczyy scen ze zniczami
w doniach, czekajc na kul od snajpera, mylaem, e to koniec.
Gdy podczas moskiewskiej interwencji na Krymie patrzyem na rosyjskich
soldatw i ich sprzt, gdy Berkutowiec
z kaachem z zachwytem woa do
mnie: Tu nie bdzie Ukrainy! mylaem, e determinacja i odwaga czci
Ukraicw jest wspaniaa i pikna, ale
co mog znicze oraz modlitwa przeciw
wschodniemu imperium?
Gdy rozpocza si wojna na wschodzie, mylaem: pewnie zaraz padnie
Kijw, nie obroni go zniczami.
I co? Ukraina walczy. Ukraina istnieje. Kijw jest wolny. Putin na wschodzie kontroluje aktualnie 20 proc.
tego, co kilka miesicy temu. I 5 proc.
tego, co wszyscy analitycy prognozowali, e zajmie.
Nie mwic ju o tym, e jeszcze w styczniu 2014 r. Putin mia... ca Ukrain.
Nie warto stawia kreski na Ukrainie.
fot. autor

Ostrzelany przez Rosjan wz batalionu Aidar

Jeden z onierzy powiedzia mi, e ta wojna

prdko si nie skoczy. e Wschd bdzie jak Gaza.
Tymczasem na Ukrainie dziej si rzeczy niedobre.
Poroszenko zgadza si na federalizacj czci
Wschodu. Zmiany systemowe s w wikszoci
blokowane przez stary, skorumpowany parlament.

21

22

KRAJ

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

KIJWMOSKWA \ W przeciwiestwie do Zachodu, Ukraicy nie tchrz

Runda
dla Putina,
lecz walka trwa

Jeli porwna konflikt Rosji zUkrain

dopojedynku dwch bokserw,
towdotychczasowych rundach gr
napunkty zdecydowanie jest ten
pierwszy. Ten drugi, kilka kategorii
lejszy, zosta zapdzony donaronika
irobi unik zaunikiem. Ale rcznika
rzuca nie zamierza. adne ztrafie
nie byo nokautujce, apotniejszy
rywal zkadym wyprowadzonym
ciosem coraz bardziej si mczy

Rosja cigle
prowokuje.
Wpobliu Alaski
zrobiy co, czego
nie byo odwielu
lat: dwa myliwce,
dwa bombowce
idwa samolotycysterny wleciay
wstref buforow
przed amerykask
przestrzeni
powietrzn.
Fot. Filip Blazejowski/Gazeta Polska

Antoni Rybczyski

dy na szczycie NATO w Newport

prezydent Czech Milo Zeman
stwierdzi, e Praga wci nie
widzi rozstrzygajcych dowodw na rosyjsk interwencj na
Ukrainie, szef szwedzkiej dyplomacji nie wytrzyma. Prezydent Zeman powinien zapyta swoich wasnych ludzi. Nie
wiem, czy Czeska Republika ma wywiad. Ma?
No to powinien si ich zapyta bulwersowa si Carl Bildt.

Putin drani NATO

W obliczu narastajcej rosyjskiej agresji Zachd jest podzielony jak nigdy. Kreml doskonale zdaje sobie z tego spraw. Petro Poroszenko
powiedzia Jos Manuelowi Barroso, e w prowadzonych rozmowach Wadimir Putin ostrzega, eby nie liczy za bardzo na UE. Prezydent
Rosji chwali si, e dziki kontaktom z niektrymi czonkami Unii jest w stanie doprowadzi
do powstania blokujcej mniejszoci w UE,
ktra uniemoliwi podjcie decyzji mogcych
rzeczywicie zabole Rosj.

Militarna poraka
wstarciu zduymi,
regularnymi siami
rosyjskimi, przy
braku wsparcia
Zachodu ipakcie
Berlina zMoskw,
zmusia Poroszenk
doupokarzajcych
kolejnych krokw
prowadzcych
dozamroenia
konfliktu wDonbasie

Rosja nie obawia si te dzi NATO. Po

szczycie w Newport w Moskwie sycha
byo gosy lekcewaenia. Decyzje Sojuszu nie robi wraenia na Rosjanach,
a dowdca si NATO w Europie gen. Philip Breedlove pki co bryluje na konferencjach, mwic duo o rosyjskiej agresji i wci przyznajc si, e Moskwa co
rusz czym Sojusz zaskakuje. Choby
brutalnymi grobami. Putin mia powiedzie Poroszence, e gdyby chcia, rosyjskie oddziay mogyby w cigu dwch
dni by nie tylko w Kijowie, lecz take
w Rydze, Wilnie, Tallinie, Warszawie lub
Bukareszcie. To oczywicie nie przypadek, e nie wymieni stolicy adnego
z krajw starej Europy. Wielu wymiao te sowa Putina jako cakowite bajki
z militarnego punktu widzenia, no bo
przecie jak wojska rosyjskie miayby
dotrze do takiej choby Warszawy czy
Bukaresztu w 48 godzin, skoro po drodze s jeszcze inne pastwa. To moe
warto przypomnie sobie, e najlepiej
uzbrojonym i wyszkolonym komponentem konwencjonalnych si zbrojnych Rosji s wojska powietrzno-desantowe,
ktre licz 35 tys. onierzy (!). Te wanie wojska wiczyy ju w tym roku

operacje przerzutu na dystans ponad

1000 km. Czy Rosja faktycznie miaaby
tak duy problem zwaszcza gdy dodamy jej przygniatajc przewag w powietrzu i wojskach rakietowych nad krajami wschodniej czci NATO eby
zrzuci w wymienionych przez Putina
stolicach masowy desant?
Co wicej, oskarajc Sojusz o przesuwanie si na wschd (cho to siy symboliczne), Rosja przesuwa swoje siy na zachd
i to nie w postaci kilkusetosobowych rotacyjnych oddziakw. Minister obrony
Siergiej Szojgu zapowiedzia wanie, e na
Krymie zostanie rozmieszczone penowartociowe ugrupowanie wojsk (zapowiada
to ju w sierpniu Putin). Jeszcze w tym
roku na Krymie ma si pojawi kilkadziesit myliwcw, bombowcw i helikopterw. Do Sewastopola maj te trafi okrty
podwodne zdolne przenosi bro atomow. A do 2020 r. na Krymie bd ju brygady powietrzno-desantowe (patrz wyej),
zmotoryzowane i pancerne. W ten sposb
Moskwa przeksztaca pwysep w drugi
obwd kaliningradzki, naszpikowany broni i wojskiem wysunity przyczek, na
poudniowym tym razem skrzydle. Rosja
cigle te prowokuje. Tylko w cigu ostat-

KRAJ
niego tygodnia jej samoloty dwa razy
zbliyy si do granic otwy, naruszyy
szwedzk przestrze powietrzn, a w
pobliu Alaski zrobiy co, czego nie
byo od wielu lat: dwa myliwce, dwa
bombowce i dwa samoloty-cysterny
wleciay w stref buforow przed amerykask przestrzeni powietrzn.

Samotno Ukrainy

Putin pozwala sobie na coraz wicej,

bo wygra na Ukrainie ostatni rund
batalii z Zachodem (a tak wanie postrzega on konflikt z Kijowem). Wydarzenia ostatnich kilku tygodni uwiadomiy bolenie Poroszence, e jego
kraj stoi samotnie wobec potnego
ssiada.
Jednoczesna
ratyfikacja
umw stowarzyszeniowych w Radzie
Najwyszej i Parlamencie Europejskim bya tylko symbolem. Bo ju konkrety, w tym wypadku wprowadzanie
w ycie handlowej czci umowy, pod
wpywem Berlina odoono o rok.
Ale w przeciwiestwie do Zachodu,
Ukraicy nie tchrz. A jeli ostatnio
ustpowali, to tylko dlatego, e nie
byo innego wyjcia. Czemu winny jest
w duym stopniu Zachd, ktry nie
do, e nie potrafi przeciwstawi si
Rosji, to jeszcze nie pomaga tym, ktrzy nie boj si tego robi. Sowa Poroszenki w Kongresie USA, e nie da si
wygra wojny kocami, zapisuj kolejn stronic historii zachodniej haby.
Prezydent Ukrainy, wczeniej rzucony

Ale najboleniejsze byo uchwalenie

16 wrzenia ustaw o szczeglnym trybie funkcjonowania samorzdu terytorialnego w czci obwodw donieckiego i ugaskiego, objtych operacj
antyterrorystyczn oraz amnestyjnej
dla uczestnikw walk w Donbasie.
22 wrzenia Poroszenko, ktrego administracja przygotowaa projekty,
wprost przyzna, dlaczego byo to konieczne: inaczej Ukraina mogaby zosta oskarona o zerwanie procesu
pokojowego. To sugeruje naciski z Zachodu, zapewne Niemiec. W przygotowaniu ustaw nie bra udziau rzd, a niektrzy jego czonkowie otwarcie krytykowali ich fragmenty. Nie poparli
ustaw deputowani Swobody i czci
Batkiwszczyny zwizanej z Juli Tymoszenko. Cho strategicznie to cios
dla Ukrainy i duy krok w stron oderwania Donbasu od Ukrainy, to na
pewno zarzuty o zdrad s zbyt daleko
idce. Ostateczna wersja prawa w aden sposb bowiem nie legitymizuje
ludowych republik. Usunito wspomnienie o specjalnym statusie. Pominito wzmianki o ludowych republikach. Zgodnie z ustaw, roczne budety pastwowe Ukrainy powinny
uwzgldnia fundusze na odbudow
i rozwj kontrolowanych przez Rosj
rejonw. Ale premier Arsenij Jaceniuk
ju zapowiedzia, e nie zgodzi si na
wysyanie pienidzy z budetu pastwa do rejonw niekontrolowanych
przez Ukrain, pienidzy, ktre zosta-

ofensywa, ktrej celem bdzie ldowe

poczenie Rosji z pwyspem oraz
przesunicie granicy w Donbasie na
zachd i pnoc przynajmniej na
bezpieczny dystans od Doniecka i uhaska, obecnie bdcych miastami
frontowymi. W tym kontekcie niepokoj informacje z 18 wrzenia, e Rosja skoncentrowaa 4 tys. onierzy na
granicy midzy okupowanym Krymem a obwodem chersoskim na poudniu Ukrainy. Rosjanie zintensyfikowali zwiad powietrzny przy pomocy
dronw w rejonie Mariupola i przesmyku czcego Krym z kontynentaln Ukrain. Podobnie byo przed
otwarciem poudniowego frontu
pod koniec sierpnia.
To wanie ofensywa nad Morzem
Azowskim i groba upadku Mariupola oraz jednoczesne miadce uderzenie Rosjan na tyy Ukraicw atakujcych od poudniowego wschodu
Donieck zmusiy Kijw do przyjcia
warunkw rozejmu z 5 wrzenia. Rosja otworzya drugi front 25 sierpnia,
wkraczajc bezporednio z wasnego
terytorium. Posuwajc si wzdu
morskiego brzegu, agresorzy 4 wrzenia osignli przedmiecia Mariupola. Lojalne wobec Kijowa lokalne wadze przygotoway si, przy wsparciu
batalionu Azow (ochotnicza Gwardia Narodowa), do obrony. Nie miay
jednak szans wobec si pancernych
i artylerii Rosjan. Ukraiski Sztab Generalny nie mia za rezerw, eby po-

23

Gospodarcza zapa
Utrzymanie Mariupola ma wielkie
znaczenie dla Ukrainy take z powodw ekonomicznych. To brama do Donbasu tdy importowane s pprodukty dla donieckiego przemysu, tdy
eksportowana jest gotowa produkcja
przemysowa, lecz take zboe i inne
pody rolne. Tutejszy port, najwikszy
nad Morzem Azowskim, ustpuje pod
wzgldem obrotw tylko Odessie. Mariupol to najwikszy orodek przemysowy w najbardziej uprzemysowionym regionie kraju. Tutaj mieci si gigant przemysu maszynowego Azowmasz oraz druga i trzecia pod wzgldem
wielkoci huta na Ukrainie. W sytuacji
kryzysu gospodarczego Mariupol to
bezcenny aktyw. Wojna w Donbasie
uderzya w przemys ciki, wszak
wikszo ukraiskich kopalni, hut
i zakadw chemicznych ley w rejonie
objtym rebeli. Na pocztku wrzenia
w obwodzie donieckim nie dziaao bowiem 70 proc. kopalni, a produkcja
w metalurgii spada w sierpniu rok do
roku o 1/3. Tymczasem sprzeda metali to a 1/3 caego ukraiskiego eksportu. Zaamanie eksportu ma wpyw
na bardzo z sytuacj caej gospodarki. W tym roku wzrost PKB bdzie na
minusie, i to 6-proc. ogosi minister
finansw Oeksandr Szapak. Szefowa
banku centralnego mwi o 910-proc.
spadku PKB. W przyszym roku te nie
bdzie wzrostu bdzie zero, ale tylko

Putin nie moe poprzesta na obecnym etapie ekspansji.

Ma bowiem zrujnowan cz Donbasu, ale te odcity od Rosji okupowany Krym
przez Amerykanw na er duetowi
MerkelPutin, prosi za oceanem o powane wsparcie broni, a znw dosta
ochapy na sum niecaych 50 mln dolarw. Nadzieja w tym, e ludzie Obamy nie zablokuj rozpatrywanego wanie w Senacie projektu ustawy, w ktrej proponuje si 350 mln dolarw na
wojskow pomoc dla Ukrainy, w tym
pociski przeciwpancerne, amunicj
i drony obserwacyjne.
Militarna poraka w starciu z duymi,
regularnymi siami rosyjskimi, przy
braku wsparcia Zachodu i pakcie Berlina z Moskw, zmusia Poroszenk do
upokarzajcych kolejnych krokw prowadzcych do zamroenia konfliktu
w Donbasie faktycznego pogodzenia
si z utrat obszaru okupowanego
przez Rosjan i rebeliantw (obecnie
niecae 40 proc. obwodw donieckiego
i uhaskiego, poowa ich populacji).
Ju rozejm z 5 wrzenia nakada obowizki de facto tylko na Ukrain. Choby pkt 10, ktry wzywa do wycofania
nielegalnie uzbrojonych formacji, cikiego sprztu jak te paramilitarnych
bojwek i najemnikw z terytorium
Ukrainy. Nie ma wic mowy o wojsku
rosyjskim. A rebelianci zadeklarowali,
e ich oddziay nie s nieregularn formacj, lecz wasn armi. Rozejm obowizuje, jeli uzna, e jego naruszeniem byyby dopiero due operacje
wojskowe. Ale zawieszenia broni nie
ma. Chociaby rebelianci cigle prbuj odbi donieckie lotnisko. Take kolejne memorandum, podpisane w nocy
z 19 na 20 wrzenia, przewidujce m.in.
utworzenie zdemilitaryzowanej strefy
buforowej, nie uspokoi sytuacji.

yby ukradzione przez rosyjskich terrorystw. Resort finansw ma przygotowa legislacj, zgodnie z ktr finansowanie odbudowy okupowanych
terytoriw bdzie prowadzone wedug
nastpujcej kolejnoci: (1) donacje i inwestycje oligarchw, (2) pomoc midzynarodowa, (3) budet pastwa, ale
tylko jeli zostanie przywrcona pena kontrola nad caym terytorium.
Rosja zamraa Donbas wedug scenariusza znanego wczeniej z Naddniestrza czy Abchazji. Ukraina po
utracie Krymu teraz stracia cz regionu najbardziej uprzemysowionego, wanego dla jej gospodarki narodowej. Biorc pod uwag to, co Kreml
mwi o caej Ukrainie i narodzie ukraiskim, jest oczywiste, e kadubowa
Noworosja bdzie tylko przyczkiem do dalszego poszerzania wpyww Moskwy na Ukrainie.

Poowiczny sukces Rosji

Dla rebeliantw dotychczasowe

ustpstwa Kijowa to stanowczo za
mao, bo przy utrzymaniu obecnego
stanu posiadania nie s w stanie utworzy w miar sprawnie dziaajcego
pastwa. Obszar, ktry kontroluj,
jest zbyt may, by budowa na nim organizmu quasi-pastwowego miaa
polityczny czy ekonomiczny sens.
Z drugiej za strony jest to zbyt duy
obszar, by Rosj byo sta na jego dotowanie. Wniosek? Putin nie moe poprzesta na obecnym etapie ekspansji.
Ma bowiem zrujnowan cz Donbasu, ale te odcity od Rosji okupowany
Krym. Wci realna jest wic nowa

sa je z odsiecz akurat wtedy uderzenie Rosjan w rejonie Doniecka

i uhaska rozbio siy ukraiskie.
Mariupol jest kluczem do Noworosji. Strategiczne pooenie, potny
przemys i zaplecze logistyczne (w tym
port) oraz znaczenie polityczne powoduj, e to pmilionowe miasto jest
celem nr 1 przyszej fazy wojny Putina
z Ukrain. Mariupol to idealna pozycja
wyjciowa do marszu na pnoc ku Doniecku i na zachd, ku Krymowi. Niewykluczone, e gdyby doszo do ofensywy rosyjskiej i poczenia z Krymem,
za jaki czas Doniecka Republika Ludowa po prostu udostpni Rosji ldowy korytarz humanitarny czcy obwd rostowski z pwyspem. Ale to
niejedyny powd dla Putina, eby zaj Mariupol.
Vladimir Socor z Jamestown Foundation podkrela bowiem, e miasto to
jest symbolem klski putinowskiego
projektu Noworosji. Cho rosyjskim
na co dzie posuguje si tu a 89 proc.
mieszkacw (etnicznych Ukraicw
jest tu 49 proc., a Rosjan 44 proc.),
cho miasto jest ekonomicznie mocno
powizane z ssiednim rosyjskim obwodem rostowskim, cho rzdz tu
politycy wywodzcy si z Partii Regionw, Mariupol opowiedzia si po stronie Ukrainy. Nie poszed w lady Doniecka i uhaska, a lokalne elity zwizane z Rinatem Achmetowem oraz
wikszo ludnoci charakteryzuje
wielki duch bojowy. Wsplnie z przybyymi z zachodniej i centralnej Ukrainy ochotnikami z Gwardii Narodowej
zapowiadaj obron miasta do ostatniego naboju.

jeli nie wybuchn znowu walki. Eksport do Rosji, gwnego partnera handlowego Ukrainy, moe w tym roku
zmniejszy si o 35 proc., a w 2015 r.
o kolejne 40 proc.
Ale nie mona wszystkiego zrzuca na
konflikt z Rosj. Obecny kryzys to w duym stopniu zasuga reimu Wiktora
Janukowycza. W ub.r. zlekceway on
wyrany spadek popytu na ukraiskie
metale, maszyny i produkty chemiczne.
Negatywne skutki tego mogaby zagodzi dewaluacja hrywny, ale rzd wola
traci rezerwy na sztuczne podtrzymywanie kursu, bo ba si, e spadek wartoci hrywny zmniejszy poparcie dla
Janukowycza przed zbliajcymi si
wyborami. Efekt by taki, e stopniay
rezerwy pastwa, a Kijw musia prosi
o poyczk Rosj (grudzie 2013 r.).
Gdy reim Janukowycza upad, Moskwa
si z tego wycofaa. Nowe wadze banku
centralnego nie miay innego wyjcia
jak dewaluacja waluty narodowej: w lutym za dolara pacono 8 hrywien,
w sierpniu ju 13. Odczuli to na wasnej
skrze zwykli Ukraicy.
Pki co, Ukrain ratuje pomoc midzynarodowa, a konkretnie obiecany
wiosn pakiet ponad 30 mld dolarw.
W maju Kijw otrzyma pierwsz transz (3,2 mld dolarw) z nowego kredytu na 17 mld dolarw, udzielonego
przez MFW. Ukraina dostaa drug
transz w wysokoci 1,4 mld dolarw
na pocztku wrzenia. Jeli jednak
znw wybuchn walki, a Rosja rozpta
wojn handlow z Ukrain, bez zwikszenia midzynarodowej pomocy finansowej Kijw stanie na krawdzi
ekonomicznej katastrofy.

24

WIAT

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

SZKOCJA \ Unia z 1707 roku wci aktualna

W Zjednoczonym Krlestwie

W ubiegym tygodniu wikszo Szkotw opowiedziaa si za pozostaniem w granicach Zjednoczonego Krlestwa. Pesymici nie widzieli szans na rozwj kraju, gdyby z tej unii zrezygnowa.

Wczasie ubiegotygodniowego
referendum napytanie: Czy
chcesz, aby Szkocja bya
niepodlegym krajem? 55proc.
wyborcw odpowiedziao nie.
44proc. mieszkacw chciao
odczenia odZjednoczonego
Krlestwa. Mimo wszystko
przegrani nie czuj si
zawiedzeni. Czekamy
naspenienie obietnic premiera
Davida Camerona mwi,
liczc nadecyzje dajce Szkocji
wiksz autonomi

Konrad Wysocki

avid Cameron zapowiedzia,

e projekt ustaw przyznajcych Szkocji nowe przywileje zostanie opublikowany
do stycznia. Przepisy dotyczce
samostanowienia
wadzy w sprawie podatkw, wydatkw
budetowych i polityki spoecznej uzgodnimy do listopada. Nie tylko Szkocja, ale

take Walia, Irlandia Pnocna i Anglia

bd miay wicej autonomicznych praw
zapowiedzia brytyjski premier. Frekwencja w ubiegotygodniowych wyborach wyniosa rekordowe 84,5 proc. Jestem zachwycony wynikami referendum,
ktre dao mi sporo do mylenia. Pragnem, by Zjednoczone Krlestwo pozostao jednoci powiedzia premier Cameron. Przez kilkanacie tygodni wszyscy
obawiali si jednak, jak bdzie wyglda
rzeczywisto, gdy Szkoci opowiedz si
za niepodlegoci.

Wany przyczek NATO

Sir Richard Dannatt, szef sztabu generalnego brytyjskiej armii w latach

20062009, przekonywa, e gosowanie za odczeniem Szkocji jest zdrad
wszystkich onierzy, ktrzy oddali
swoje ycie dla Wielkiej Brytanii. Czy
rodzinom szkockich onierzy, ktrzy
walczyli o zachowanie integralnoci terytorialnej Wielkiej Brytanii, mona powiedzie: c, teraz nie ma to znaczenia? zastanawia si Dannatt na amach Sunday Telegraph dwa dni
przed gosowaniem. Szkocka niepodlego miaa zaszkodzi te Stanom Zjednoczonym i ich przyszym relacjom
z uszczuplonym pastwem Camerona.
Nile Gardnier, byy doradca premier
Margaret Thatcher, przekonywa na amach The Telegraph, e wszystko, co

zerwie uni polityczn ze Zjednoczonym Krlestwem, a pozostanie w unii

walutowej przekonywa Mark Carney,
gubernator Banku Centralnego Wielkiej
Brytanii. Do tego dochodzi te sprawa
wydobycia ropy naftowej. Wielka Brytania jest jej najwikszym producentem
w Europie, ale 90 proc. surowca znajduje si na terytoriach, ktre po wyborach
mogyby nalee do niepodlegej Szkocji. Powane gazety ekonomiczne zadaway pytanie, czy Szkocja zdoa si
utrzyma z produkcji ropy, herbatnikw i whisky. Cz ekspertw uznaa,
e bez wsparcia Londynu bogata w rop
Szkocja i tak nie ma szans na samodzielny rozwj. Ale byli i tacy, ktrzy wskazywali, e mniejsze od Szkocji pastwa
wybijay si na niezaleno. Tak czy
inaczej, na wie o rezultacie referendum rynki wiatowe odetchny, wzrost
zanotowaa zarwno londyska gieda,
jak i kurs funta. Najbardziej wzrs
kurs akcji Royal Bank of Scotland. Instytucja ta przed gosowaniem zapowiedziaa, e w przypadku decyzji o niepodlegoci przeniesie swoj siedzib
z Edynburga do Londynu.

osabia Wielk Brytani, dziaa negatywnie take na USA, a Szkocja, owszem, jest cennym sojusznikiem USA,
ale tylko jako cz Zjednoczonego Krlestwa. Gardnier argumentowa m.in.,
e oderwanie si Szkocji osabi utworzon niedawno koalicj przeciw Pastwu Islamskiemu, w ktrej Wielka Brytania odgrywa rol najwaniejszego
partnera Waszyngtonu. Ekspert przypomnia ponadto, e w Szkocji znajduj
si brytyjskie bazy odzi podwodnych
i NATO-wskie orodki wczesnego
ostrzegania przed atakami z powietrza,
co w obliczu wci ywego zagroenia
ze strony Rosji stanowi niezmiernie
istotny element obronnoci caego Sojuszu. Powoujc si na dane specjalisty
Heritage Foundation, Luka Coffeya,
Szkocja oderwana od Wielkiej Brytanii
nie byaby w stanie podoa finansowo
potrzebom obronnoci, nie mwic ju
o liczebnoci swoich si zbrojnych,
szacowanych na mniej ni 15 tys. osb
gotowych do walki. Nic dziwnego, e
wyniki referendum przyjto w USA
z ulg. Oderwanie pozornie maej Szkocji byoby powanym ciosem dla USA
i NATO i kolejnym punktem dla putinowskiej Rosji, co do tego nie ma wtpliwoci.

Rosja gani standardy,

mody Kim wyciga do

Spore obawy niosy te kwestie gospodarcze. Szkocja nie moe liczy, e

Do nieoczekiwanie niepodlego
Szkocji wspara Korea Pnocna. Na a-

Bez trzsienia ziemi

WIAT

bez zmian

25

W SKRCIE \ Wieci z UE
Umowa o wolnym handlu odroczona
Pod naciskiem wadz Rosji i za zgod Niemiec wadze Unii
Europejskiej i Ukrainy przesuny wejcie w ycie umowy
o wzajemnym wolnym handlu o co najmniej rok. Wedug
pierwotnych planw, ta umowa miaa wej w ycie 1 listopada br. Decyzja o odroczeniu terminu do koca roku 2015 zostaa podjta po serii spotka midzy unijnym komisarzem
ds. handlu, szefem dyplomacji ukraiskiej i ministrem gospodarki Rosji.

Zakaz wyjazdw dla dihadystw

Rosja nie byaby

sob, gdyby nie
zaja stanowiska
wsprawie
szkockiego
referendum.
Moskwa szybko
pochylia si nad
losem szkockich
ucinionych
ipozbawionych
praw obywateli,
chccych y
wwolnym
pastwie.
Fot. Phyllis Buchanan/flickr.com

Francuskie Zgromadzenie Narodowe przyjo projekt prawa

umoliwiajcy wydawanie administracyjnych zakazw wyjazdu z Francji osobom, ktre chc doczy do oddziaw Islamskiego Pastwa. W tym celu ma wystarczy uzasadnione podejrzenie, e celem wyjazdu za granic jest udzia w dziaalnoci terrorystycznej lub zbrodniach wojennych.
Zakaz wyjazdu przez zatrzymanie podejrzanemu paszportu
i dowodu osobistego moe by wydawany na 6 miesicy i przeduany do dwch lat. Projekt zakada moliwo odwoania w sdzie. Pogwacenie zakazu przez firmy transportowe ma by karane trzema latami wizienia i 45 tys. euro grzywny. Wedug ministra spraw wewntrznych Bernarda Cazeneuvea, na wojn do
Syrii i Iraku wyjechao ju okoo 930 obywateli Francji.

Apel o krytyk Islamskiego Pastwa

Przywdcy organizacji muzumaskich z Francji wezwali

imamw z tego kraju, aby podczas modw w meczetach skrytykowali Islamskie Pastwo i wyrazili sowa poparcia dla
chrzecijan na Bliskim Wschodzie. Zaapelowali te do imamw, aby powiedzieli muzumaskiej modziey, e tzw. Islamskie Pastwo nie jest islamskie i nie jest pastwem.
Ten apel paryski wzywa do obrony bliskowschodnich chrzecijan braci w Bogu, w wikszoci Arabw oraz do powstrzymywania muzumaskiej modziey przed uleganiem ideologii
dihadystw. Muzumanie z Francji s najliczniejsz grup wrd
ochotnikw dihadu, ktrzy wyjechali na wojn do Syrii i Iraku.

Kupuj naft od irackich dihadystw?

mach reimowej Choson Sinbo, gazety

wydawanej w Tokio dla 200 tys. Koreaczykw yjcych w Japonii, Choe-Kwan Il
przekonywa, e niezaleno Szkocji bdzie bardzo dobr decyzj. Kady ma
prawo do ycia w niezalenym kraju, mie
wasne wadze, y w pokoju i rwnoci.
Wybr Szkocji bdzie dobrym krokiem
i zwikszy szanse biznesowe dla naszych
krajw. My mamy zasoby naturalne, a Koreaczycy lubi szkock whisky doda.
W swoich rozwaaniach dziennikarz zapomnia jednak powiedzie, e w Korei
Pnocnej o adnej idei wolnoci i dobrobycie nie moe by mowy.
Rwnie Rosja nie byaby sob, gdyby
nie zaja stanowiska w sprawie szkockiego referendum. Moskwa szybko pochylia si nad losem szkockich ucinionych i pozbawionych praw obywateli,
chccych y w wolnym pastwie.
W marcu br. na Krymie i w Sewastopolu
przeprowadzono referendum, ktre rzekomo miao wyrazi wol mieszkacw.
Manewr powtrzono w maju, gdzie po
wyborach w Doniecku i ugasku separatyci ogosili ch wczenia regionw
do Federacji Rosyjskiej. Teraz komentatorzy i wszystkie rosyjskie media sprzyjay deniom niepodlegociowym
Szkocji. Nikogo zatem nie dziwi, e po
nieudanych z punktu widzenia Moskwy
wyborach postanowiono zdyskredytowa wyniki. Referendum nie speniao
midzynarodowych standardw. Proces

wyborczy by peen uchybie irytowa

si Igor Borysow, szef rosyjskiej misji obserwatorw obecnych podczas szkockiego referendum. Taka postawa wiadczy
o hipokryzji Europy, ktra gono krytykuje uczciwo wyborw w Rosji, a sama
nie przestrzega podstawowych regu.
Na absurdalne zarzuty odpowiedzia
porednio brytyjski MSZ, publikujc materia wyszczeglniajcy rnice midzy
referendum szkockim a tym w sprawie
Krymu. Kto nadzorowa gosowanie?
zadaje pytanie MSZ i odpowiada:
W Szkocji gosowanie nadzorowaa niezalena komisja wyborcza, na Krymie
obywatele gosowali w obecnoci wojsk
okupanta. Takich pyta i odpowiedzi
jest wicej. Trzeba Brytyjczykom przyzna, e z duym urokiem potrafili obnay manipulacje Kremla i funkcjonariuszy pokroju Igora Borysowa. Rosjanie
jednak nie dali za wygran. Russia Today
gono komentowaa separatystyczne
cigoty Amerykaskiego Ruchu Nacjonalistycznego, ktry od 1990 r. pod okiem
prezydenta organizacji Daniela Millera
prowadzi aktywn kampani na rzecz
oderwania stanu Teksas od USA. Co
prawda Szkoci nie poszli w lady Sir Williama Wallacea, by wyzwoli si z angielskich wizw, ale to nie powstrzymao
blisko jednej czwartej Amerykanw od
icie Braveheartowskich nadziei na separacj z USA komentowa kremlowski
organ informacyjny.

Przedstawicielka wadz Unii Europejskiej w Iraku Jana Hybkov poinformowaa, e kilka krajw UE dokonao zakupw ropy naftowej od irackich dihadystw z Islamskiego Pastwa. Hybkov ujawnia t informacj na spotkaniu Komitetu
Spraw Zagranicznych Parlamentu Europejskiego. Mimo kilkakrotnych zapyta odmwia jednak podania, ktre kraje kupuj rop od islamskich radykaw.

Ratowanie kredytobiorcw

Narodowy Bank Wgier poinformowa, i wykorzysta cz

swoich rezerw walutowych na sfinansowanie wymiany na forinty kredytw hipotecznych, zacignitych przez obywateli
Wgier w walutach obcych. Tydzie wczeniej wgierski parlament zatwierdzi ustawy, ktre maj umoliwi dokonanie
tych transakcji. Ich czna kwota moe sign nawet 11 mld
euro. Bank przewiduje, i oprocentowanie walutowych kredytw hipotecznych spadnie wwczas o 2540 proc., zmniejsz
si take kwoty samych kredytw.

Europejski Bank dodrukuje miliardy

Europejski Bank Centralny (EBC) podj decyzj o dodrukowaniu dodatkowych pienidzy. Operacja ma si rozpocz
w padzierniku br. i polega na zakupie papierw dunych zabezpieczonych aktywami. Wedug wstpnych szacunkw, EBC
planuje skupi przede wszystkim liczne obligacje europejskich
rzdw o cznej wartoci do 500 mld euro.

Skar polskich producentw mebli

Zwizek Niemieckiego Przemysu Meblowego (VDM) zoy

w unijnej Brukseli skarg na dotowanie polskich producentw
i eksporterw mebli. Wedug Zwizku, polscy eksporterzy zalewaj niemiecki rynek zbyt tanimi meblami. Rzekomo mog
sobie na to pozwoli gwnie dziki unijnym dotacjom na modernizacj swoich zakadw produkcyjnych. A VDM ma wtpliwoci, czy te patnoci s zgodne z unijnymi regulacjami.
W I proczu br. sprzeda polskich mebli w Niemczech wzrosa
o 9 proc. do 1,3 mld euro.
oprac. Tomasz Mysek

26

WIAT

Krytycy ostatniej
biografii Angeli Merkel
[wzeszym tygodniu ukazaa
si wpolskim tumaczeniu red.]
zarzucaj jej autorom wzbudzanie
taniej sensacji, demonizowanie
zwykego yciorysu naukowca
wsocjalizmie. Podkrelaj np., enie
tylko Merkel, ale iprzeszo 90proc.
modych ludzi wNRD naleao
dokomunistycznej modziewki.
Iniby czego tomadowie? Wycznie
tego, ete 90proc. uznao suenie
reimowi zaopacalne. Ale towcale
nie przynaleno Merkel doFDJ
czy Modych Pionierw jest wjej
yciorysie najwaniejsze. Owiele
ciekawsze jest rodowisko, wktrym
wzrastaa, iludzie, ktrzy zaprowadzili
jtam, gdzie jest dzisiaj

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

Z WIZYT W NOWYM PASTWIE \ Przypominamy artyku dotyczcy modzieczych

wtkw z ycia kanclerz Niemiec (nr 5/2013)

Olga Doleniak-Harczuk

Angela M.
Droga
na szczyt
Hhler coprawda
sugeruje, enage
pojawienie si
nikomu dotej
pory nieznanej
kobiety wotoczeniu
Kohla nie mogo
by dzieem
przypadku, ale nie
wnika gbiej wjej
yciorys, nie stawia
kropki nad i.
Fot. Wikipedia

14

maja 2013 r. na niemieckim rynku

pojawia si kolejna ksika o Angeli Merkel. Jej autorami s dziennikarze Ralfa Georga Reuth
i Gnter Lachmann. Pierwsze ycie Angeli M. to ponad 300-stronicowa opowie
o latach dziecistwa, studiw, karierze naukowej
i politycznej najbardziej tajemniczej polityk zjednoczonych Niemiec. Ju we wczeniejszych biografiach Merkel przewija si motyw jej skrytoci, i to
niezalenie od stosunku biografa do jej yciorysu.
Zmary w poowie maja ub.r. prof. Gerd Langguth,
autor popularnej biografii kanclerz wydanej
w 2005 r., sam stwierdzi, e Merkel ma w sobie
co ze Sfinksa. Sowa te pady z ust czowieka, ktry pozna Merkel jeszcze na pocztku jej politycznej cieki, gdy w rzdzie Lothara de Maizire penia funkcj zastpcy rzecznika prasowego. Sam
by te czonkiem CDU i mia dobre rozeznanie, co
dzieje si na zapleczu partii, kto aktualnie jest namaszczany na wodza, a komu zabije dzwon.
W kwestii Merkel Langguth nie mia wtpliwoci. Dla niego bya enerdowsk bojowniczk
o wolno z olbrzymim potencjaem, by zapanowa nad zjednoczonymi Niemcami i w 2005 r.
przestrzega Gerharda Schrdera przed lekcewaeniem rywalki, ktra ju wtedy miaa na
swoim koncie kilka politycznych skalpw od
Lothara de Maizire, przez Gnthera Krause,
Wolfganga Schublego a po Helmuta Kohla.
Kady z nich utorowa dziewczynie z Templina

1. Ulotka CDU
zachcajca
dowstpienia dopartii.
Przekaz: mamy
sabo dotych, ktrzy
postanowili porzuci
swoje dotychczasowe
zajcie idoczy
donas. Nazdjciu wida
Angel Merkel wbiurze
partii Demokratyczny
Przeom, fotografia
wykonana jesieni
1989r. Kilka miesicy
pniej Merkel zacza
swoj karier wCDU.
2. Plakat wyborczy
Angeli Merkel
wykonany wlatach
19981999, A.M. bya
ju wtedy sekretarzem
generalnym CDU
3. Zaproszenie
naspotkanie zAngel
Merkel ijej partyjnym
koleg, Peterem
Harrym Carstensenem
wKiel wstyczniu 2005
roku, 10 miesicy
pniej Merkel zostaa
kanclerzem Niemiec

drog do politycznego awansu, za t pomoc

pacili jednak wasn degradacj, a sam
Kohl zapaci upadkiem.

Wci wiemy za mao

We wczeniejszych biografiach Angeli

Merkel opisy jej ycia przed zjednoczeniem pozostawiay niedosyt. Nawet ksiki z jadowitym podtekstem, napisane nie
tylko w imi prawdy, ale bdce przy okazji czym w rodzaju pisemnej demonstracji uraonych ambicji tak jak w przypadku Matki Chrzestnej Gertrud Hhler
(2012) czy Angela Merkel. Pomyka Cory
Stephan (2011 r.) nie zdoay przewietli
enerdowskiej przeszoci A.M.
Stephan wylewaa ale za niespenione
obietnice, jakie Merkel skadaa przed objciem urzdu kanclerskiego. O tej ksice
mwi si zreszt w Niemczech zdradzona
mio. I co w tym jest. Hhler natomiast
pisze o Merkel z pozycji osoby przekonanej
o jej zdradzieckiej naturze (nie bez powodu
zreszt), skupiajc si gwnie na wtku ojcobjstwa, czyli pogreniu Helmuta Kohla,
i wypominajc Merkel, e kiedy inni walczyli
o zjednoczenie Niemiec, ona bya w saunie.
adna z autorek nie zaprzta sobie natomiast gowy enerdowsk przeszoci kanclerz. Hhler co prawda sugeruje, e nage

pojawienie si nikomu do tej pory nieznanej

kobiety w otoczeniu Kohla nie mogo by
dzieem przypadku, ale nie wnika gbiej
w jej yciorys, nie stawia kropki nad i.
Nie stawiaj jej rwnie autorzy najnowszej biografii Merkel. Oni rwnie nie wychodz poza insynuacje, ale co trzeba
przyzna mimo pewnych niedocigni
dostarczaj na temat modych lat Merkel
o wiele wicej materiau ni ktokolwiek
przed nimi. Trzy czwarte ksiki powicono opisom sytuacji politycznej, od powstania NRD do upadku muru i zjednoczenia Niemiec, czwarta cz dotyczy
Merkel. Ju na wstpie Reuth i Lachmann
broni tych proporcji tumaczc, e bez
zrozumienia kontekstu dziejowego nie
sposb w peni poj wyborw dokonywanych przez ich bohaterk. Na swoje
usprawiedliwienie duet ReuthLachmann
ma jednak co jeszcze. Wszystkie dokumenty dotyczce przeszoci A.M. zostay
zniszczone, a nieliczne, ktre si zachoway, nie s udostpniane ze wzgldu na
ochron danych osobowych pisz.
Cz informacji gdzie ju syszelimy,
niektre zdaj si natomiast roci sobie
pretensje do wiedzy na temat stanw wewntrznych A.M. Taki motyw pojawia si
np. w opisie wizyty ojca Angeli, pastora
Horsta Kasnera, zoonej crce w Berlinie

WIAT
w 1984 r. A.M. skoczya wanie 30 lat,
pracowaa nad doktoratem, bya ju po
rozwodzie z Ulrichem Merklem. Daleko nie zasza mia powiedzie jej
ojciec. Zdaniem autorw, A.M. bardzo
to przeya. Tak sobie tego nie wyobraaa. To by twardy osd, zwaszcza e pad z ust jej ojca, czowieka, ktremu w dziecistwie zawsze wybiegaa
naprzeciw, nie mogc si doczeka jego
powrotu do domu psychologizuj
Reuth i Lachmann. Wstawki la Lucy
Maund Montgomery na szczcie nie
odwracaj uwagi od sedna sprawy, czyli prby wyjanienia, jak niepozorna
pani fizyk z enerdowskiego Centralnego Instytutu Chemii Fizykalnej (ZIPC),
zachwycajca si pierestrojk i poerajca co rano w oryginale Prawd,
awansowaa na crk zjednoczenia.
I kto jej ten awans umoliwi. Autorzy
biografii krok po kroku przedstawiaj
dobrodziejw A.M. i kulisy ich aktywnoci, ale nie narzucaj wnioskw.
Oszuka si wic ten, kto spodziewa si
po tej ksice twardych komunikatw
czy dowodw, e Merkel jest w rzeczywistoci zemst Ericha Honeckera, e
pracowaa dla STASI, e podczas swoich podry po Sowietach zwerbowao
j KGB, a jej komunistyczni przyjaciele

cioami w NRD, by jego wasnym.

Niestety, dzi nie mona ju zweryfikowa tej informacji dodaj autorzy.
Biografowie crki, do mocno przewietlili przeszo jej ojca odbrzawiajc najwaniejszego mentora dziewczynki Kohla , ktry, jak si okazuje, do
koca ycia bola nad zjednoczeniem
Niemiec. W krgach kocielnych opozycjonistw mwiono o nim Czerwony
Kasner, mia te opini progresywnego, co w argonie STASI znaczyo tyle
co spolegliwy (w pierwotnym znaczeniu tego sowa). Poniewa wadza mu
ufaa, cieszy si sporym marginesem
wolnoci. Rzecz nawet nie w synnych
ju dwch samochodach rodziny pastora, ale w niepoprawnych socjalistycznie
ksikach, ktre bezpieka pozwalaa
mu gromadzi.
Szmuglowane z Zachodu pisma
i tomy koledzy Angeli Merkel z wypiekami na twarzach wertowali potem
w pracowni Kasnera. Jednym z nich
by Mathias Rau, zdumiony, e na tych
potajemnych wieczorkach czytelniczych nigdy nie ma starszej crki pastora, zamiast tego organizowaa imprezy FDJ i biegaa po szkole w niebieskiej bluzie wspomina Rau. Imponowa mu pokany ksigozbir

oraz wujem Thomasa de Maizire, piastujcego jeszcze w ub. roku stanowisko ministra obrony narodowej Niemiec, a od grudnia 2013 szefa MSW
w trzecim rzdzie Merkel.
Tak wic Wolfgang Schnur, Horst Kasner i de Clemens Maizire tworzyli
trio oddelegowane przez Kocioy
ewangelickie w NRD do rozmw z rzdem. Ich partnerem ze strony reimu
by natomiast Klaus Gysi, ojciec Gregora Gysiego, ktry wedug niemieckiej
Komisji ds. Immunitetw od 1975 r.
wsppracowa ze STASI (jako TW
Notariusz). Gysi nalea do tzw. arystokracji systemu i jak podkrelaj autorzy ksiki, by jednym z tych, ktrzy
zgodnie ze scenariuszem Kremla mieli
stworzy batalion zdolny przeama
partyjny beton SED i wprowadzi NRD
w now rzeczywisto realizowan na
gruncie enerdowskim przez wieloletniego szefa Stasi, Markusa Wolfa.

Byskawiczna kariera

Patrzc na skad twardego jdra delegacji Kociow ewangelickich w NRD

przestaje dziwi, e 3 padziernika
1990 r. w noc zjednoczenia Niemiec
w wityniach sprzeciwiano si biciu

27

ci. Wczeniej dwaj oficerowie STASI

zaproponowali Bild-Zeitung odsprzedanie jego akt za 100 tys. DM.
Schnur wycofa si z kierowania parti tu przed wyborami do Izby Ludowej. Wszyscy w DA byli wstrznici.
Jedyn osob, ktra zachowaa zimn
krew, bya A.M,. piastujca wtedy stanowisko rzecznika organizacji. Jak
wspominaj wiadkowie, wyprosia
z pokoju wszystkich zachodnich
Niemcw, by by midzy swoimi, potem na konferencji prasowej wyraaa
swoje ubolewanie zaistnia sytuacj.
To ona projektowaa i drukowaa ulotki, pisaa komunikaty prasowe i przemwienia dla Schnura. Teraz po jego
zdemaskowaniu sytuacja DA nie malowaa si rowo.
A jednak Merkel przetrwaa. Najpierw, mimo ewidentnej poraki wyborczej DA (0,92 proc. gosw), z porczenia m.in. Thomasa de Maizire,
zostaje zastpc rzecznika prasowego
rzdu... Lothara de Maizire. I nie jest
to rola bynajmniej drugoplanowa,
Merkel staje si jednym z kluczowych
doradcw premiera. Lothar de
Maizire jest pod wraeniem jej inteligencji i umiejtnoci filtrowania informacji. Kariera nabiera rozpdu.

Angera Merkel odzywa si dopiero wtedy, gdy jest pewna, e stana po waciwej stronie.
z koncesjonowanej opozycji w ramach
wielkiego planu wyniesienia jej na
szczyt, z wasnej woli lub na danie
sowieckiej ekspozytury szli na szafot.
Tego w tej ksice nie ma. A to co jest,
mona wyczyta midzy wierszami, filtrujc opisy sytuacji, wgbiajc si
w wypowiedzi wiadkw nieprawdopodobnej kariery Angeli M.

Crka Czerwonego
Pastora

Wbrew obiegowej opinii Horst Kasner

wcale nie wychowywa swojej crki
w duchu niepodlegociowym. Nie czyni jej wyrzutw ani kiedy zapisaa si
do Modych Pionierw, ani wtedy, gdy
aktywnie wsptworzya struktury FDJ,
najpierw w szkole, potem na uczelni i w
miejscu pracy (A.M. wystpia z kierownictwa FDJ dopiero w 1984 r., ale nie
stronia od imprez organizowanych
przez komunistyczn modziewk,
np. bale FDJ, na ktre przychodzia ze
swoim pniejszym drugim mem Joachimem Sauerem). Jako czonek jedenastoosobowego prezydium Krgu Roboczego z Weissensee (skupiajcego
ewangelickich teologw, ktrzy nie
kwestionowali rzeczywistoci socjalistycznej) by Kasner wysoko ceniony
przez Ministerstwo Bezpieczestwa.
W listopadzie 1968 r. gremium z Weissensee wydao dokument Siedem zda
o wolnoci Kocioa do posugi, w ktrym de facto steologizowano enerdowski (rzekomy) antyfaszyzm, wynoszc
wspprac z organami pastwa do poziomu chrzecijaskiego obowizku.
W tym swoistym manifecie oportunistw kocielnych znalaza si te koncepcja Kocioa w socjalizmie. Wedug
Reutha i Lachmanna Horst Kasner
utrzymywa, e pomys na t hybryd,
majc w zaoeniu pogodzi nienawidzcy wiary aparat pastwowy z Ko-

Kasnera, dziwi si tylko, e pastor tak

emocjonalnie potrafi debatowa nad
rol czowieka w socjalizmie. Rau ju
wtedy nie godzi si na aden socjalizm, drogi jego i Angeli zaczy si rozjeda, gdy wstpia do komunistycznej modziewki. Kiedy on wygrywa
na gitarze protest-songi, ona maszerowaa z kolektywem albo odbieraa
Medal Lessinga przyznawany za wietne wyniki w FDJ. Po inwazji wojsk
Ukadu Warszawskiego na Czechosowacj rozdwik midzy niegdysiejszymi przyjacimi sta si jeszcze bardziej wyczuwalny. Niepokorny Rau
powiedzia, co myli o tej interwencji
i o may wos nie wylecia ze szkoy,
Angela milczaa, chocia miaaby co
opowiada, bo w najgortszym okresie
bya w Czechosowacji. To milczenie
zostao jej do dzi. Odzywa si dopiero
wtedy, gdy jest pewna, e stana po
waciwej stronie.

Agent na agencie

Adwokat Wolfgang Schnur (TW Torsten i Dr. Ralf Schirmer) by jednym

z pierwszych ludzi STASI, jacy pojawili
si w bliskim otoczeniu Angeli Merkel.
Zaczo si od kontaktw zawodowych
z Horstem Kasnerem. Schnur dziaa
w rodowisku kocielnym, w latach 80.
broni opozycjonistw. Najpierw si
z nimi modli w celi, a potem na spotkaniu ze swoim oficerem prowadzcym
narzeka, e to mczce, bo przecie
nawet nie wierzy w Boga. Drugim tajniakiem bdcym w bliskiej relacji z pastorem by Clemens de Maizire, byy
czonek NSDAP, a po wojnie oddany komunistom wsppracownik STASI (TW
Adwokat, Phil Clemens), oficjalnie
na etacie adwokata w kocielnych
strukturach. Dla jasnoci: Clemens de
Maizire by ojcem Lothara, rwnie
szpicla STASI i premiera pierwszego
niekomunistycznego rzdu w NRD

w dzwony. Wrd takich ludzi dorastaa

i ya Angela Merkel. Kiedy rozpocza
prac w Centralnym Instytucie Chemii
Fizykalnej, poznaa nowych kolegw,
ktrzy po latach okazali si rwnie
TW. aden z nich nie napisa na A.M.
zego sowa. Nawet gdy jedzia do Polski, by na wasne oczy zobaczy, co
robi Solidarno, w raportach rczono
za jej stabilno wiatopogldow.
W 1989 r. Angela Merkel znalaza si
w samym centrum politycznego przeomu, rwnie w sensie dosownym.
Doczya bowiem do powstajcej wanie, popieranej przez KGB organizacji
Demokratyczny Przeom (DA). O tym,
e DA jest wydmuszk zmontowan
przy akompaniamencie sowieckiej
agentury dziaajcej pod kryptonimem
Promie, wiedziaa garstka. Dowodzcy akcj pukownik Borys W. Laptijew zadba o nagonienie sprawy
w prasie, a na jedn z najwaniejszych
osb w DA byskawicznie wyrs Wolfgang Schnur. Nie wiadomo, jak Merkel
do niego trafia. Ze wspomnie wiadkw wynika, e w poowie padziernika bya widziana w kancelarii adwokackiej Schnura na Rosenthaler Platz,
gdzie nad czym pracowaa. Potem
Schnur zaatwi DA siedzib, mae
mieszkanie w kamienicy na Prenzlauer Bergu, ktre zdaniem jednego z zaoycieli partii, Erharda Neuberta, byo
lokalem konspiracyjnym STASI. Wtedy
jednak Schnur uchodzi za wielkiego
wolnociowca.
Sytuacja si zmienia, gdy otwarcie
opowiedzia si za zjednoczeniem
Niemiec i zacz pertraktowa z Helmutem Kohlem, wyranie nastpujc
na odcisk komunistom-reformatorom
z obozu Gregora Gysiego, ktrzy co
najwyej mogli si zgodzi na konfederacj i w popiechu wyczarowywali
NRD bis. 7 marca wyszo na jaw, e
Schnur od dwudziestu lat pracowa
dla STASI i donosi na swoich przyja-

Merkel zostaje przedstawiona samemu Kohlowi. On po latach nie bdzie

pamita tego spotkania, ale dla niej
to kamie milowy. Po zjednoczeniu
A.M. niespodziewanie uzyskuje miejsce w Bundestagu i z porczenia Lothara de Maizire zostaje ministrem
w rzdzie Kohla.
Kiedy w grudniu 1990 r. Spiegel odpala bomb, publikujc artyku Szczery, wierny, spolegliwy o agenturalnej
przeszoci Lothara de Maizire, przed
Angel Merkel otwiera si nowa szansa. Kolejny dobrodziej w niesawie
opuszcza scen polityczn, a Merkel
zajmuje jego miejsce w CDU. Kohl jeszcze nie przeczuwa, e za osiem lat jego
dziewczynka zafunduje mu koniec Holofernesa. Mniej wicej tam, gdzie kocz swoj opowie Reuth i Lachmann,
zaczyna si historia opisywana przez
Gertrud Hhler. Obie ksiki dobrze
si uzupeniaj i warto je czyta w takiej kolejnoci. Drugie ycie Angeli M.
rodzi nie mniej pyta ni to pierwsze.
OGOSZENIE

UWAGA OKAZJA!
Sprzedam bezporednio dom
wRucu koo Nadarzyna,
220 m2. Dobra jako materiaw budowlanych iwykoczeniowych. Funkcjonalne rozplanowanie pokoi, wygodna iwyposaona kuchnia zespiarni, dom
dobrze dowietlony, zduym tarasem idwoma balkonami. Dziaka 1000 m2, czciowo zagospodarowana, cicha okolica, duo
drzew. Blisko szkoa, przedszkola,
przychodnia, sklepy, apteka. Rozsdna cena. Nr tel. 501 739 386.

28

GOSPODARKA

Czy po wypowiedziach wicepremiera Piechociskiego, e

nasze zbiorniki magazynujce gaz
s pene (wtoczono do nich 2,6 mld
m3 gazu), moemy by spokojni o zaopatrzenie w to paliwo w cigu caej nadchodzcej zimy?
Warto pamita, e magazyny gazu w Polsce
su temu, by zwikszone zim zuycie byo
pokrywane gazem zataczanym w lecie do magazynw. Ich gwnym zadaniem jest regulowanie rnic w zapotrzebowaniu na gaz midzy latem a zim. Jest corocznym obowizkiem
PGNiG rozpoczynanie sezonu zimowego z penymi magazynami. Zgodnie z polskim prawem
utrzymuje si w Polsce zapasy pokrywajce
30-dniowy import gazu. Ta cz magazynowanego surowca moe by uznana za zabezpieczenie w sytuacjach kryzysowych. Demagogi
ze strony wicepremiera Piechociskiego jest
uspokajanie opinii publicznej twierdzeniami,
e mamy wystarczajc ilo gazu w magazynach, by nie martwi si o zaopatrzenie w zimie
w wypadku wstrzymania rosyjskich dostaw. To
zwyke wystpienia propagandowe.

Dlaczego?
To, ile czasu polska gospodarka jest w stanie
wytrzyma kryzys w dostawach ze Wschodu,
zaley od wielu czynnikw. Przede wszystkim
od temperatur w zimie. Trudno jest odpowiedzie precyzyjnie na powtarzajce si pytanie:

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

WYWIAD \ Bezpieczestwo gazowe Polski

zagroone polityk Rosji

Maciej Pawlak

Nie mamy kontraktw

nawypadek stanw
awaryjnych
Jeli Rosjanie cakowicie wstrzymaj eksport gazu doEuropy
Zachodniej, wywoa tokryzys wdostawach nacaym naszym
kontynencie, wNiemczech rwnie. Trudno byoby wtedy znale
rzd, ktry nam sprzeda topaliwo. Nie moe wic by mowy otym,
ewstrzymane dostawy rosyjskie automatycznie zastpi gaz pyncy
zZachodu zposem Piotrem Naimskim (PiS), wiceprzewodniczcym
sejmowej Komisji Nadzwyczajnej ds. Energetyki iSurowcw
Energetycznych, b. wiceministrem gospodarki, rozmawia Maciej Pawlak

Baltic Pipe tosposb

napoczenie
polskiego
gazowego systemu
przesyowego
zeskandynawskim.
Gdyby wybudowano
tinwestycj jako
interkonektor,
awic instalacj
pozwalajc
naprzepyw gazu
wobie strony,
tozpunktu
widzenia
bezpieczestwa
dostaw doPolski
byby tobardzo
istotny element.
Fot. Zbyszek Kaczmarek/Gazeta Polska

na jak dugo wystarczy nam gazu w razie cakowitego zakrcenia kurka z gazem przez Rosj?
Przede wszystkim naraone na perturbacje
w jego dostawach s gazie polskiego przemysu, ktre tego paliwa duo zuywaj. Chodzi
zwaszcza o zakady chemiczne i petrochemi.
Z drugiej strony mamy ustawowe zabezpieczenie odbiorcw indywidualnych (gospodarstw
domowych), ktrzy nie mog podlega ograniczeniom w dostawach. W razie wystpienia
nadzwyczajnych okolicznoci kryzys dojdzie do
naszych domw w ostatniej kolejnoci.
Od jakiego czasu Rosja zmniejsza dostawy
gazu do Polski (cho nie jest to jeszcze cakowite zakrcenie kurka), nasz rzd za przechodzi nad tym do porzdku dziennego
Ograniczenia w dostawach rozpoczte dwa
tygodnie temu powinny stanowi sygna alar-

mowy. Wiele wskazuje na to, e mieszcz

si one w zobowizaniach kontraktowych
midzy Gaz-Eksportem (spk crk Gazpromu) a PGNiG. Rosjanie daj w ten sposb polityczne sygnay, wywieraj psychologiczn presj. Mamy te informacje ze
Sowacji, Austrii czy Woch, gdzie dostawy
rosyjskiego gazu zostay te ograniczone
do minimalnego, dopuszczalnego kontraktowo poziomu. Rosjanie nie tworz
jeszcze sytuacji alarmowej, ale pokazuj,
co mog zrobi. To jest dziaanie polityczne w ramach naciskw czy wrcz wojny
psychologicznej, ktr prowadzi Rosja
z krajami Unii Europejskiej.

Co Rosja chce w ten sposb osign?

Celem strategicznym Rosji jest od duszego czasu faktyczne i polityczne zwasalizowanie caej Europy. Putin doszed do

wniosku, e nadszed moment, w ktrym

wpyw polityczny Moskwy na politykw
w wanych krajach europejskich mona
zwikszy. Dziaajc star rosyjsk metod, prezydent Rosji chce pokaza, e politycy i spoeczestwa Zachodu, o ile ten
jeszcze istnieje, nie s w stanie odpowiedzie na rosyjskie prowokacje. A to znaczy, e s sabe, trac powoli praktyczn
moliwo suwerennego decydowania
o swoim losie.
W tej wojnie o dominacj polityczn Moskwa uywa zrnicowanych narzdzi.
Groba odcicia dostaw surowcw energetycznych, czego obecnie jestemy
wiadkami, to tylko jeden z elementw
w tej rozgrywce. Metody mog by te bardzo brutalne, jak to ma miejsce wobec Polski w sprawie tragedii pod Smoleskiem.
Przypomnijmy, e rzd Federacji Rosyj-

GOSPODARKA
skiej publicznie upokorzy polski rzd,
co spotkao si z biern postaw Donalda Tuska i jego ludzi. Chodzi o stopniowe ograniczanie suwerennoci krajw, ktre Rosja uznaje za nalen jej
stref wpyww. Dziaania Moskwy na
terenie byego Zwizku Sowieckiego
s jawnie brutalne i przybieraj formy
otwartej wojny, jak to byo w Gruzji i jest
obecnie na Ukrainie, bd prowokacji,
jak porwanie funkcjonariusza pastwowego Estonii. Na skutek politycznej presji umowa stowarzyszeniowa
midzy Uni Europejsk i Ukrain zostaa ratyfikowana w bardzo okrojonej
formie, ze znacznym odoeniem
w czasie czci handlowej tej umowy.
To duy sukces neoimperialnej rosyjskiej polityki.

Czy gdyby Moskwa cakowicie zakrcia kurek z gazem dostarczanym Polsce, interkonektory na granicy niemiecko-polskiej natychmiast automatycznie wtoczyyby
do 5 mld m3 gazu dla Polski? Czy
faktycznie tak zadziaaj? Rzd zapewnia przed kilkoma miesicami,
e tak wanie bdzie w sytuacjach
kryzysowych
Nie ma tu adnego automatyzmu. Po
stronie zachodniej, przede wszystkim
na rurocigu jamalskim, zostaa stworzona moliwo fizycznego rewersu,
co polepsza sytuacj, ale nie rozwizuje wszystkich problemw.

To znaczy?
Gdyby si okazao, e rurocigiem ze
wschodu na zachd gaz w ogle nie
pynie a toczy si nim ponad 30 mld
m3 gazu rocznie, z czego tylko niecae
10 proc., tj. ok. 2,9 mld m3, jest odbierane w Polsce, a caa reszta przeznaczona jest dla Zachodu, przede wszystkim dla Niemiec wtedy doszoby do
realnej moliwoci wprowadzenia
gazu t sam rur z Zachodu do Polski.
Tylko w takim przypadku moemy
mwi o fizycznym zawrceniu przepywu tego paliwa w gazocigu jamalskim. Jest to moliwe tylko w razie cakowitego wstrzymania dostaw z Rosji.
Natomiast jeli zostan wstrzymane
dostawy dla Polski, a utrzymane dostawy do Niemiec, istnieje moliwo
uruchomienia wirtualnego rewersu.
Oznacza to moliwo odbioru w Polsce pewnych iloci gazu odkupionych
od zachodnich odbiorcw.
Technicznie mamy moliwo odbioru gazu jamalskiego w dwch punktach, cznie o objtoci nieco ponad
5 mld m3. Wobec tego, gdyby gaz
w ogle przesta pyn ze wschodu,
moemy z zachodu fizycznie odebra
5 mld m3 tego paliwa. Tymczasem od
Rosjan kupujemy 10 mld m3. Powstaby wtedy niedobr ok. 5 mld m3 w cigu roku, a wic tyle, ile moglibymy
odbiera ju obecnie z gazoportu
w winoujciu. Gdyby inwestycja ta ju
funkcjonowaa, to przy cakowitym
wstrzymaniu dostaw gazu jamalskiego
ze wschodu moglibymy w 100 proc. je
zastpi, sprowadzajc go dziki rewersowi z Zachodu bd ze winoujcia. Wszystko to jednak nie bdzie si
dziao automatycznie, bo przecie ten
gaz trzeba byoby kupi i znale firmy,
ktre go nam sprzedadz.
Jeli Rosjanie cakowicie wstrzymaj
eksport gazu do Europy Zachodniej,
wywoa to kryzys w dostawach na caym naszym kontynencie, w Niemczech rwnie. Trudno byoby wtedy
znale rzd, ktry nam sprzeda to paliwo. Nie moe wic by mowy o tym,
e wstrzymane dostawy rosyjskie au-

tomatycznie zastpi gaz pyncy

z Zachodu. Nie mamy podpisanych
kontraktw na wypadek wystpienia
stanw awaryjnych i aden traktat
midzynarodowy nie zawiera takich zobowiza.

W jakiej mierze opnienia w budowie gazoportu w winoujciu psuj

nam w tym momencie oglny bilans
dostaw gazu?
Gazoport jest inwestycj strategiczn, konieczn dla zapewnienia Polsce
energetycznego bezpieczestwa. Dostawy ze winoujcia zastpi docelowo w duym stopniu import z Rosji.
Dziki elastycznoci dostaw przez winoujcie zamiemy monopol Gazpromu w Polsce.
Przedstawiciele inwestora, spki
Polskie LNG, ostatnio poinformowali, e pono ukoczono 93 proc. prac
zaplanowanych przy budowie gazoportu. Ale nie wiadomo, jakich
7proc. wci brakuje
Te 7 proc. jest kluczowe dla caej inwestycji. To jest m.in. instalacja i uruchomienie systemw sterowania i automatyki, inteligentnego jdra caego
terminalu, ktre sprawi, e bdzie on
w stanie rzeczywicie funkcjonowa.
To, co zostao ju zbudowane, pozostanie pust atrap bez dokoczenia tych
brakujcych 7 proc. Wedug ministra
Piechociskiego gazoport miaby zacz dziaa na dobre dopiero w czerwcu 2015 r., a wic i tak rok pniej od
ostatnio zatwierdzonego przez rzd
terminu. Ale nie wiadomo, czy ten termin zostanie dotrzymany.

Jak jeszcze, oprcz dokoczenia budowy gazoportu, moemy zmniejszy uzalenienie gazowe od dostaw
z Rosji?
Istnieje przygotowany przed omiu
laty, a pniej zarzucony przez obecn
koalicj plan poczenia gazowego z Dani Baltic Pipe. To sposb na poczenie polskiego gazowego systemu przesyowego ze skandynawskim. Gdyby
wybudowano t inwestycj jako interkonektor, a wic instalacj pozwalajc na przepyw gazu w obie strony, to
z punktu widzenia bezpieczestwa dostaw do Polski byby to bardzo istotny
element. Dlatego Baltic Pipe powinien
zosta zbudowany. Druga inwestycja,
ktr niewtpliwie naleaoby uzna
za priorytetow, to poczenie polskiego systemu gazowego poprzez Sowacj z Wgrami i Bakanami. Pozwolioby to na solidarne wspdziaanie
w trjkcie PolskaSowacjaWgry.
Warto przypomnie, e Wgrzy s
obecnie w 100 proc. uzalenieni od dostaw rosyjskich.

Amerykanie buduj swoje gazoporty, ktre pozwoliyby im na handel

gazem LNG m.in. z Europ. Czy take
Polsce opacaoby si importowa
gaz z tego rda?
Tak. Myl, e gdy gaz skroplony
z USA zacznie dociera do Europy, bdzie to korzystne z punktu widzenia
Polski. Po pierwsze, utrzymaj si relatywnie niskie ceny gazu LNG na rynku
europejskim. A po drugie, otworzy si
moliwo jego zakupu u dostawcw
z USA, tj. od firm wiarygodnych. Rzd
amerykaski udziela kolejnych koncesji na eksport gazu do Europy. Warto
jednak zwrci uwag take na to, e
najbardziej liberalna gospodarka, za
jak uwaa si gospodark amerykask, ma swoje ograniczenia wynikajce z kwestii bezpieczestwa Stanw

Gazoport jest
inwestycj
strategiczn,
konieczn dla
zapewnienia Polsce
energetycznego
bezpieczestwa.
Dostawy
zewinoujcia
zastpi docelowo
wduym stopniu
import zRosji.
Dziki elastycznoci
dostaw przez
winoujcie
zamiemy monopol
Gazpromu wPolsce.

29

Zjednoczonych. Wedug prawa USA,

jeli chce si eksportowa wglowodory, np. gaz skroplony, wymaga to pozwolenia rzdu.

Czy Polska ma w dalszym cigu

szans odnie realne korzyci z istnienia gazo- i ropononych pokadw ska upkowych?
Sdz, e w Polsce bdziemy potrafili
wydobywa gaz ze z upkowych,
o ktrych wiadomo, e u nas istniej.
Jest to kwestia dopracowania technologii jego wydobycia. Geologiczne
i technologiczne warunki w naszym
kraju okazuj si rne w stosunku do
tych istniejcych w Ameryce Pnocnej. Zatem doprowadzenie do pozyskiwania tego gazu u nas wymaga pewnego czasu. Jest to jeden z powodw, dla
ktrych nie mamy do czynienia z atw
rewolucj gazow w naszym kraju.
Druga rzecz to powstae opnienia
legislacyjne. Na szczcie przyjto
gwne zasady dotyczce udzielania
koncesji, cho niestety z pominiciem
Narodowego Operatora Kopalin Energetycznych. To ze rozwizanie, bo
ogranicza moliwoci skarbu pastwa
w zarzdzaniu zoami w Polsce. Niemniej jednak wreszcie ustawodawstwo jest. W dodatku dochodz optymistyczne informacje, e technologia
pozyskiwania gazu w polskich warunkach jest bliska dopracowania. Czekamy na wyoenie do konsultacji spoecznych zapowiedzianej przez Ministerstwo Skarbu Pastwa specjalnej
ustawy, ktra ma skraca niektre administracyjne procedury niezbdne
przy uzyskiwaniu koncesji. Oby te
zmiany nie zepsuy tego, co ju mamy.
REKLAMA

30

HISTORIA

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

SYLWETKA \ Poeta w subie komunizmu

Zamach na Przybosia
Wojskowy dip na ostrym uku wypada z jezdni, kierowca rozpaczliwie prbuje opanowa lawirujcy pojazd, traccy przyczepno
na skutek przedziurawionych opon. Auto gwatownie staje, kilka serii z broni maszynowej unieruchamia kierowc i pasaera, mask
ogarniaj pomienie. Zadanie wykonane, odskok

Zachynity
nowym pisarz ruszy
wteren, jedzi
pookolicy jako
herold komunizmu,
organizowa
wiece, kolportowa
prosowieck
pras iksiki
ju niebawem
czoowych
stalinistw polskiej
literatury: Jerzego
Putramenta,
Adama Wayka,
Mieczysawa
Jastruna.
Fot. Wikipedia

Julian Przybo by wstrznity faktem, e reakcyjna bojwka, czyli AK, dybaa na jego ycie

Mariusz Solecki

ilmowa scena z Popiou

i diamentu moga rozegra
si w realnym yciu latem
1944 r., w dogodnym dla egzekutorw miejscu na drodze do Gwonicy Grnej,
Brzozowa, Harty, Grabownicy lub innych miejscowoci Rzeszowszczyzny,
w ktrych agitowa na rzecz PKWN
Julian Przybo (19011970). To wanie on by celem zamachu, to jego
miaa dosign mier w ostrzelanym jeepie. Czym sobie na to zasuy najwybitniejszy twrca Awangardy Krakowskiej?

Urodzony lewicowiec

Julian Przybo nalea do tych pisarzy, ktrzy rzeczywisto polityczn,

w jakiej znalaza si Polska od 1944 r.,
zaakceptowali natychmiast i bez adnych wtpliwoci. Poeta uwaa si za
czowieka lewicy i za takiego te powszechnie by uznawany stwierdza
Grzegorz Woowiec w ksice Nowoczeni w PRL.

Trudno wytumaczy taki brak krytycyzmu u inteligentnego czowieka, niemniej faktem jest, e kiedy tylko armia
bolszewicka wypara Niemcw z Rzeszowa, co stao si 2 sierpnia 1944 r.,
zaaferowany Przybo przerwa niwa
na ojcowinie w Gwonicy Grnej i pieszo dotar do miasta. W stolicy regionu
szybko nawiza kontakt ze swoimi komunizujcymi znajomkami ze studiw,
delegatami PKWN-u (m.in. z Bolesawem Drobnerem i Stanisawem Skrzeszewskim), przyczy si do nich, czyli
przystpi do stalinizacji Polski, co w zamierzchych czasach nazywao si instalowaniem wadzy ludowej.
18 sierpnia 1944 r. autor zosta kierownikiem Wydziau Informacji i Propagandy Wojewdzkiej Rady Narodowej w Rzeszowie, wykonujcej dyspozycje uzurpatorskiego PKWN (skrt
by rozwijany rwnie jako Prosowiecki Komitet Wykoczenia Narodowego). Rada, ukierunkowana na podporzdkowanie regionu interesom Sowietw, wydaa chwytajc za serce
odezw, w ktrej redagowaniu mg
macza swoje utalentowane palce Julian Przybo: Urzeczywistnimy tsknot chopa do zagonu ojczystego, za-

spokoimy gd ziemi, przeprowadzimy

reform roln, stworzymy siln Rzeczpospolit. Zapewnimy ad i porzdek,
przyjdziemy z pomoc ofiarom zbrodniarzy niemieckich, musimy natychmiast pomc pogorzelcom i zapewni
kademu chleb, prac i dach nad gow. Polska szkoa znw rozpocznie
wychowanie przyszych kadr spoeczestwa.
Zachynity nowym pisarz ruszy
w teren, jedzi po okolicy jako herold
komunizmu, organizowa wiece, kolportowa prosowieck pras i ksiki
ju niebawem czoowych stalinistw
polskiej literatury: Jerzego Putramenta, Adama Wayka, Mieczysawa Jastruna. Zwerbowa artystw plastykw do wymalowania hase propagandowych na wiey farnej w Rzeszowie.
Grzegorz Woowiec nie bez kozery podaje, e wszystko to Julian Przybo
czyni z naraeniem ycia. Entuzjastyczna aktywno poety bya uwanie
obserwowana przez czonkw miejscowego niepodlegociowego podziemia. Ponadto napywajcy z Kresw na
Rzeszowszczyzn akowcy ze zgrupowania Warta mogli chcie si policzy z literatem za kolaboracj z So-

wietami we Lwowie w latach 1939

1941, kiedy to wspredagowa gadzinowe Nowe Widnokrgi.

Reakcyjna bojwka

W 1964 r. poeta wyzna dziennikarzowi Kameny swoj najwiksz traum

z pocztkw kariery politycznej: Panie
Zbigniewie! Pan lubi folklor, wierzenia,
a nawet przesdy ludowe, nieprawda?
Czy Pan wierzy, e czowiek, o ktrym
rozgoszono faszyw wiadomo, e
umar bdzie y potem dugo? ()
Ot o mnie gruchna taka wie, e
zostaem zabity przez reakcyjn bojwk w Gwonicy. Jedziem z Rzeszowa
jeepem do Gwonicy, szofer mia
wprawdzie bro, ale prawdopodobnie
na nic by si to nie przydao. Ta bojwka najwidoczniej spnia si ze swoim
zamachem i ju przedwczenie ogosia, e mnie sprztnito.
Kilka wtkw w powyszej wypowiedzi domaga si komentarza. Po pierwsze,
Przybo nazywa swoich niedoszych likwidatorw, jak na szefa komunistycznej
propagandy przystao, reakcyjn bojwk ju choby za to naleaa mu si
kula. No bo jak organizacj mia na my-

HISTORIA
li? Ano t, ktra 19grudnia 1943 r. na
placwce odbiorczej Rybitwa I, zlokalizowanej w pobliu Gwonicy Grnej,
podja zrzut z halifaxa 6 zasobnikw
i tyle paczek z artykuami bojowymi, t,
ktra rzdzia w terenie najpierw okupowanym przez Niemcw, a pniej przez
Rosjan i staa na stray cigoci pastwa
polskiego, t, ktra jest najwiksz chlub naszej historii walk o niepodlego
Armi Krajow.
Po drugie, jake ogromnie naiwne to
przekonanie Przybosia, e rzekoma
bojwka najwidoczniej spnia si ze
swoim zamachem i ju przedwczenie
ogosia, e mnie sprztnito. C to
by za przeciwnik dla ostrzelanych
w dywersji akowcw intelektualista
ogupiony ideologi? I jakim atwym
by celem, kiedy przemieszcza si
praktycznie bez obstawy otwartym
wozem terenowym po zalesionych drogach Rzeszowszczyzny Wystarczyo
umieci w zarolach jednego cierpliwego partyzanta ze stenem, poczeka
Efekt zasadzki by gwarantowany. Gdyby AK chciaa wyeliminowa Przybosia, uczyniaby to. Czemu wic miay
suy rozpuszczane przez niepodlegociowe podziemie pogoski o zgadzeniu kierownika Wydziau Informacji i Propagandy WRN w Rzeszowie?
Mona domniemywa, i byy to sygnay ostrzegawcze wysyane do krajana,
zorientowane na zniechcenie go do
wykonywania antypolskiej roboty.
Jeli kilkakrotnie ponawiane monity
nie skutkoway, dopiero wtedy uciekano si do rozwiza skrajnych, osadzonych na autorytecie Pana Tadeusza
(pro publico bono Gerwazego). A Przybo nie zamierza zawrci z obranej

drogi, zreszt Smiersz i NKWD wytrwale wyapyway akowcw z Podkarpacia,

co mogo dawa mu poczucie mocy i coraz wikszego bezpieczestwa. Nie pozostawao nic innego, jak wyprawi politruka w niebyt. Polscy patrioci przystpili do opracowania planu jego eliminacji
ze
spoeczestwa.
Kto
dokadnie nie wiadomo, pewnie ci
sami, rwnie nieznani z nazwisk, ktrzy pucili w obieg plotk o mierci komunizujcego poety. Informacje o zaciskajcej si wok niego ptli musiay
dotrze do siedziby PKWN, skoro zaledwie po miesicu pracy wrd swoich
ziomkw zosta tam przeniesiony na
wniosek samego Borejszy: Wadze nie
chciay jego ycia naraa duej na
miertelne niebezpieczestwo, opuci
wic dotychczasowe stanowisko i z pocztkiem wrzenia [1944] wyjecha
z on i crk do bezpieczniejszego ()
Lublina (Jzef Duk, Czas tworzenia).
Zamachowcy nie podyli za nim. Nie
byo rozkazu.
Nie byo, gdy w krgach dowdczych lokalnego AK znalaz si obroca Juliana Przybosia niejaki Wadysaw Kozubek, przedwojenny oficer
rezerwy, mieszkaniec Gwonicy Grnej. To on zapobieg wykonaniu egzekucji na utalentowanym literacko bolszewickim propagandycie. Jak tego
dokona nie wiadomo. T prawd
o swoim ocaleniu poeta pozna pno,
a wysza ona na wiato dzienne dopiero po jego mierci.

Gorszy ni Bujnicki

Trzeba przyzna, e bohater tego artykuu mia spore szczcie w niespo-

Gdyby AK chciaa
wyeliminowa
Przybosia, uczyniaby
to. Czemu wic
miay suy
rozpuszczane przez
niepodlegociowe
podziemie pogoski
ozgadzeniu
kierownika
Wydziau Informacji
iPropagandy WRN
wRzeszowie?
kojnych czasach, nie podzieli bowiem
losu przyjaciela Miosza Teodora Bujnickiego, zastrzelonego przez patriotyczne podziemie za o wiele mniejsze
winy ni te, jakie mia na sumieniu Julian Przybo. Bujnicki zgosi akces do
bolszewizmu zasadniczo tekstami (i to
na og tak niepowanymi, wydawaoby si, jak wiersze), Przybo za nie
poprzesta na sowach wzmocni

31

swj komunizm czynami. Doczy do

niechlubnego grona instalatorw sowieckich porzdkw w pojataskiej
Polsce najpierw na szczeblu lokalnym,
jako szef rzeszowskiego Wydziau Informacji i Propagandy, a wkrtce centralnym, jako pose Krajowej Rady Narodowej, pierwszy prezes Zawodowego Zwizku Literatw Polskich, ambasador reimu na placwce w Szwajcarii.
Mimo e formalnie wystpi z PZPR-u
w 1958 r., co wtedy naleao do dobrego tonu, a nade wszystko za tego typu
odstpstwo ju nie bito, serce poety
w fetowane XX-lecie PRL-u wci bio
dla partii, dla wizji pastwa i kultury
narzuconych przez ni narodowi (naturalnie pod oson sowieckich dywizji): Dopiero w Polsce Ludowej uczuem, e mj may los jest przyczynkiem
do () wielkiego wsplnego Losu. ()
z przedmiotu poczuem si podmiotem historii. (). Cho nigdy nie wtpiem, e rewolucyjna poezja zwyciy,
nie przypuszczaem, e tego doyj.
() Wierzyem, e faszyzm () padnie,
a zatriumfuje rewolucja. Tej upragnionej rewolucji socjalistycznej odpowiada ma () nowa artystycznie rewolucyjna poezja (). Nie wystarczy przyj rozumem nowe pogldy, trzeba nie
tylko myle, ale i czu inaczej. Poezj
socjalistyczn zrodzi wic moe czowiek cakowicie socjalistyczny, taki, co
zerwa ze starymi naogami czucia
i wartociowania () (J. Przybo,
Wniosek z dowiadczenia, Miesicznik Literacki 1969, nr 5).
Czytajc tego typu wynurzenia,
skonsternowany obywatel wolnej RP
zaczyna aowa, e AK oszczdzia
Juliana Przybosia.
REKLAMA

32

KULTURA

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

FILIP RDESISKI \ Kultura

PYTA \ Powrt do korzeni

Yusuf, znany szerzej jako Cat Stevens, powraca z nowym krkiem Tell Em Im Gone. Pyta ukae si 11 listopada i zawiera bdzie 10
nowych kawakw, utrzymanych w klimatach
bluesowych i R&B. Tym krkiem Cat Stevens
powraca do swoich korzeni brzmieniowych.
Teksty utworw odnosi si bd do kwestii
wolnoci i pokoju.

Fot. mat. pras.

WYSTAWA \ Kunia w muzeum

W Muzeum Etnograficznym we Wrocawiu

zwiedza mona wystaw W pmroku kuni. Zgromadzono na niej ok. 250 zabytkw pochodzcych z dawnych kuni pooonych we
wsiach Witkw i Romanw. Wrd eksponatw znajduj si kunie polowe, miechy kowalskie bezrone zdobione kowada. Wystawa potrwa do 23 listopada.

Cohen
esencjonalnie
Leonard Cohen ukoczy 80 lat. W prezencie zarwno sobie,
jak i swoim fanom zafundowa wieutki krek Popular problems
Martin Heidegger,
genialny myliciel
czy szaman?
towyjtkowa ksika
Jana Galarowicza.
Autor pochyla si nad
myl heideggerowsk
iprbuje odnie si
dowizji czowieka
iBoga wjego filozofii.
Analizuje podejcie
dowspczesnej
cywilizacji, rde
moralnoci inatury
czowieczestwa.
Ksika nie jest przy tym
napisana filozoficznym
metajzykiem, ajej
przesanie jest wstanie
zrozumie niemal kady.

lbum zawiera zaledwie dziewi utworw, trwajcych

nieco ponad p godziny. Tak
dugoci mog poszczyci
si niektre due EP-ki. Album jest absolutnie wyjtkowy. Nie ma na nim zbdnego dwiku,
zbdnych sw i ozdobnikw. Stanowi
sam esencj tego, co w Cohenie najbardziej urzeka. Dostajemy du dawk mdrej poezji, klimatycznego, muzycznego
ta i prawdziwie mskiego, hipnotycznego
gosu. Co ciekawe, po artycie tworzcym
w jesieni swojego ycia spodziewalibymy si pyty stanowicej kontynuacj

talnej stylistyce. W promujcym pyt kawaku Almost Like The Blues usyszymy
dla odmiany rytmiczne konga i maracasy
uzupenione mocnymi akcentami gitary
basowej. W przeciwiestwie do innych
produkcji Cohena, gdzie muzyka i piew
byy rwnoprawnymi elementami utworw, Popular problems to przede
wszystkim gos wokalisty. Muzyka wyranie stanowi jedynie rytmiczne to dla
przekazu, ktry artysta pszeptem recytuje z mocn chryp, wci klimatyczn
i wyranie podbit w postprodukcji. Popular problems to ju nie jak niegdysiejsze dziea Leonarda Cohena amacz ko-

Fot. mat. pras.

WYDARZENIE \ Urodziny Krzysztoforka

28 wrzenia na placu Szczepaskim w Krakowie odbd si Urodziny Krzysztoforka.

W godz. 1317 rodziny z dziemi bd mogy
wzi udzia w licznych grach, zabawach i konkursach. Organizatorem imprezy jest czasopismo Maych Odkrywcw Krzysztoforek, wydawane przez Muzeum Historyczne Miasta
Krakowa.

PYTA \ Jazz dla aktywnych

Zesp RGG, czyli pianista ukasz Ojdana,

kontrabasista Maciej Garbowski i perkusista
Krzysztof Gradziuk ju 21 padziernika wydadz swoj najnowsz pyt Aura. Krek wydany bdzie przez legendarn Okeh Records
i promowany na caym wiecie. czy w sobie
bdzie elementy klasyki, muzyki sakralnej, popularnej i jazzu. Czy czeka ich sukces na miar
Wodka Pawlika?

Jak Zachd utraci

Boga, autorstwa Mary
Eberstadt, toksika
niezwykle aktualna.
Opisuje ona korelacj
zachodzc pomidzy
kondycj rodziny
iKocioa. Pokazuje, jak
sekularyzacja wpywa
naupadek rodziny,
ajej dekonstrukcja
naodchodzenie
odwiary. Wskazuje
te negatywne skutki
takiego zjawiska.
Tointeresujca
ipouczajca lektura,
ktra oparta jest
nawielu historycznych
ikulturowych
przykadach.

dotychczasowego dorobku, a tymczasem

Cohen zaskakuje. Popular problems jest
w wielu aspektach krkiem cakowicie
innym od tego, co artysta tworzy do tej
pory. Pierwsze, co zwraca uwag, to rnorodno gatunkw muzycznych i instrumentw, po ktre Cohen sign.
Wikszo jego pyt utrzymana bya do tej
pory w do jednolitym klimacie, a utwory muzycznie korespondoway ze sob.
Tym razem kady utwr jest inny i cakowicie wyjtkowy. W kawaku Slow syszymy pikny blues, ktrego gboki, a zarazem delikatny klimat tworz organy
Hammonda. Organy te pojawiaj si te
w innych kawakach, m.in. w A Street.
Did I Ever Love You to z kolei spokojna
ballada oparta na dwiku fortepianu
i skrzypiec, ktra w refrenach staje si nagle szybkim amerykaskim folkiem. Typowo folkow ballad jest z kolei You Got
Me Signing. Nevermind zaskakuje nas
natomiast wyrazistym elektronicznym
beatem, wybijajcym rytm utworu bdcego klasyczn melorecytacj, przeplatan od czasu do czasu kobiecym gosem,
piewajcym w bliskowschodniej, orien-

biecych serc. To pyta bardziej nostalgiczna, melancholijna, prawdziwie bluesowa.

Genialnie sprawdzi si w spokojne, senne,
jesienne wieczory. Szkoda tylko, e tak
szybko si koczy.

Dostajemy du
dawk mdrej poezji,
klimatycznego,
muzycznego ta
iprawdziwie
mskiego,
hipnotycznego gosu.

KULTURA

MACIEJ PAROWSKI \ Film

Lista krlowych jest obszerna: od na wp

legendarnej Adelajdy, siostry Mieszka I i matki
w. Stefana, po Teres Kunegund Sobiesk

Bardzo zy
bankster!

errara to reyser uwodzony

przez obrazy wystpku, z ktrych buduje dziea sawice
cnot i dajce nadziej na odkupienie. Taki by Zy porucznik z Harvey Keitelem,
peen scen chorego seksu i przemocy.
Ale ju w odraajcym i szyderczym
wobec politykw Witaj w Nowym Jorku wida tylko zapis upadku.
Rzecz dotyczy wybryku Dominique
Strauss-Kahna w USA. Parokrotny minister francuskiej republiki, kandydat
na prezydenta i szef banku wiatowego, zapomnia si wobec czarnoskrej
pokojwki. Zosta cofnity z lotniska,
oskarony o gwat i zatrzymany

tomnie dywaguje o marnoci politykw. Na ekranie konsekwentnie

i zrcznie kompromituje swojego bohatera, nie kryjc wasnej soniowatej cielesnoci, godzc si na udzia
w scenach odraajcych, aosnych,
miesznych. Ale te prawie fantastycznych, absurdalnych.
Wizja bankstera, maniaka pozbawionego instynktu samozachowawczego,
zmiadonego, ale bezkrytycznego, to
jednak autorska licentia poetica Ferrary. Rwnie, moe nawet bardziej ciekawy byby ajdak, ktry si maskuje,
udaje, no i troch jednak pracuje. Ale
Depardieu gra bankowca na jednej
strunie, jako podliwego potwora do-

33

MARCIN WOLSKI \ Proponuje

Laszki krlowe

dz, e bez wikszej przesady mona nazwa

Iwon Kienzler Koprem w spdnicy. Podobiestwo obojga autorw nie ogranicza si do
wyjtkowej podnoci, dowodzcej z jednej
strony ich pracowitoci, a z drugiej chonnoci
rynku na popularne opracowania historyczne.
Bliska jest tematyka, mona te zauway rol, jak
w ich ksikach odgrywaj kobiety. Sawomir Koper
woli jednak porusza si raczej wrd elit II RP i PRL,
pani Iwona zajmuje si za gwnie romansami naszych
ksiniczek i krlowych.
Najnowsze jej dzieo Polki na tronach Europy obejmuje historie zagranicznych transferw czonki polskich
dynastii, mona wic powiedzie, e w czasach eksportu
Tuska i Biekowskiej jest to dzieo absolutnie na czasie.
Dla czytelnika rednio obeznanego z histori tematyka
jest do egzotyczna. Owszem, zna kilka polskich krlowych przybyych z zagranicy Bon, Marysiek, moe
Mari Ludwik czy Ryks... Tymczasem w galerii prezentowanej przez Kienzler s postacie najwyszego kalibru
jest w nich crka Mieszka I witosawa, bohaterka
skandynawskich sag pod imieniem Sygrydy Storrady,
ony dwch krlw Danii i Szwecji, wybranki serca wadcy Norwegii i matki Kanuta Wielkiego, wadcy Albionu.
Dwch krlw polubia i prawie natychmiast owdowiaa Elbieta Ryksa, crka Przemysa II, polubiona Wacawowi II Czeskiemu (take wadcy Polski), a nastpnie

Obraz zosta zakazany

wefrancuskich kinach

Polki na tronach Europy

Iwona Kienzler
Bellona 2014

Fot. mat. pras.

OCENA: \\\\\\

w areszcie. Uratowali go prawnicy

i poowica, ktra wyoya miliony.
Swoje zrobia supozycja, e francuskiego amoroso wcignito w puapk. Ale wiatow karier S-H i jego ambitnej ony tak czy owak diabli wzili.
Film swobodnie rekonstruuje wzowe wydarzenia, pomijajc procesowe
wybiegi. Bankowca
gra obleny Depardieu; on jest dystyngowana Bisset.
Mczyzna to gargantuiczne zwierz,
na ktre niczym rozstawne konie
czekaj po obu stronach Atlantyku
panie gotowe do orgii. Jest w filmie
tych orgietek wicej ni palcw u rki,
przy czym dodatkowo dwukrotnie
bankowiec globtroter dopuszcza si
gwatu. Igraszki obsuguj autentyczne specjalistki zgromadzone przez Romero na planie.
Depardieu, ktry robi z siebie osa
u Putina, tu w prologu filmu przy-

magajcego si akceptacji. I ze strony

filmowej ony nastpuje jednak przyzwolenie, kobiet zoci nie sama
zdrada, lecz blama. Jak form placetu musia realny S-H uzyskiwa te
od politycznych towarzyszy dugo
tolerowali raroga na szczycie. To uzus
nie tylko francuski.
Bardziej pruderyjni Amerykanie
Kennedyemu te
pozwalali na wiele.
Clinton z pann Levinski mia mniej
szczcia, ale nie
zosta zniszczony, mimo e numery
z cygarem trciy sztubactwem. Dlatego Francuzi w ostrym przebiegu
afery swojaka widz hipokryzj
i szykan, filmu Ferrary nie wywietlaj, cho teoretycznie obraz tylko
inspiruje si autentycznymi wydarzeniami. Ale e demistyfikuje kad
de facto wadz pozbawion skrupuw i kontroli, najlepiej byoby da
filmowi szlaban na caym globie.

W filmie wida tylko

zapis upadku.

Grard Depardieu
jako Dominique
Strauss-Kahn

Witamy w Nowym Jorku

(Welcome to New York)

REYSERIA
Abel Ferrara
SCENARIUSZ
Chris Zois, Abel Ferrara
ZDJCIA
Ken Kelsch
WYSTPUJ

Grard Depardieu,
Jacqueline Bisset,
Marie Moute, Pamela
Afesi, Drena De Niro
Francja 2014

OCENA: \\\\\\

Rudolfowi Habsburgowi. Jest jedn z najbardziej wybitnych i dzielnych kobiet XIV w., Elbieta okietkwna,
babka naszej krlowej Jadwigi. Od momentu, gdy wasnym ciaem zasonia kochliwego Kazimierza Wielkiego
przed mieczem mordercy i stracia dwa palce, nazywana
krlow kikut. S dziesitki cr Jagiellonw (Kazimierza i Zygmunta Starego), od ktrych pochodz praktycznie wszyscy dzi panujcy w Europie. Na tym polu nie do
przecenienia jest posta mazowieckiej ksiniczki Cymbarki, kobiety niezwykego wzrostu i siy, ktra wychodzc za Ernesta elaznego, wadc Styrii, staa si patriarchini wszystkich Habsburgw, dziedziczcych po
niej synn habsbursk warg. W stosunku do pnych
Burbonw za podobn posta mona by uzna Mari
Leszczysk, crk krla wygnaca, zreszt nieadn,
niemdr, lkliw, wic nie naley si dziwi, e jej m
Ludwik XV rycho zacz gustowa w licznych kochankach. Bya babk trzech krlw Francji zgilotynowanego Ludwika XVI, Ludwika XVIII i Karola X, a prababk
nieszczsnego Ludwika XVII, dzieciaka zamczonego
w trakcie rewolucji. W roku 1830 Burboni jednak poegnali si z tronem Francji.
Lista krlowych jest obszerna, od na wp legendarnej
Adelajdy, siostry Mieszka I i matki w. Stefana, po Teres
Kunegund Sobiesk. S Polki pozadynastyczne, ktre
odcisny swoje pitno w dziejach, jak Roksolana, wpywowa ona Sulejmana Wspaniaego, czy Maryna Mniszech, polubiajca dwch kolejnych Dymitrw Samozwacw i na koniec dzielca ich los.
Ciekawa praca Iwony Kienzler dowodzi naszej pozycji
w Europie przez blisko 800 lat, pozycji, ktra i dzi winna
by traktowana bez kompleksw.

34

KULTURA

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

RAWA BLUES \ Muzyczne wito tu-tu

Blues na salonach Polihymni

Tegoroczna dwudniowa Rawa Blues (1011 padziernika) odbdzie si jak zwykle w hali Spodka oraz w nowo otwartej sali
Narodowej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia w Katowicach. Te dwa jake rne miejsca poczy muzyka, ktrej rdem s
bluesowe nuty, a istot improwizacja i zawarta w przekazie specyficzna emocjonalno

Signijmy do historii i przypomnijmy,

e bodaj pierwszym wydarzeniem
w zdobywaniu sobie miejsca przez bluesa i szerzej afroamerykask muzyk na salonach stay si prezentacje
w nowojorskiej Carnegie Hall. Tam
w 1938 r. odby si pierwszy, legendarny koncert From Spirituals to Swing,
w ktrym wystpili m.in. bluesmen Big
Bill Broonzy oraz pianici boogie-woogie Albert Ammons, Pete Johnson
i Meade Lux Lewis. Sze lat pniej
w Los Angeles zorganizowano pierwszy z koncertw Jazz at the Philharmonic, ktre zapocztkoway przenoszenie synkopowanej muzyki do wity
Polihymni na caym wiecie. Take w Polsce pod koniec lat 60. w sali kameralnej
Filharmonii Narodowej w Warszawie
blues rozbrzmiewa w wykonaniu ta-

Fot. Cristina Arrigoni

Marek Jakubowski

Eric Bibb

kich amerykaskich pianistw jak Eddie Boyd i Champion Jacka Dupree.

Dzisiaj wic blues w filharmonii to
ju nie akt nobilitacji dla tej muzyki,

lecz szczeglnego rodzaju zaproszenie

dla jego fanw, rzadko majcych okazj uczestniczy w tak zaaranowanych wydarzeniach.

Tym razem, podczas pierwszego dnia

festiwalu Rawa Blues, sucha bdziemy
dwch artystycznych projektw. Pierwszy to kameralny koncert tria Erica Bibba,
znakomitego wokalisty i gitarzysty, ktrego ostatni wietny album Jericho Road
potwierdza jego wysok pozycj wrd
wspczesnych koryfeuszy afroamerykaskiej muzyki popularnej o wyranie
akcentowanym bluesowym rodowodzie.
Drugi to ujty w struktur olbrzymiej
orkiestry NOSPR retrospektywny przegld wybranych wtkw twrczoci
Irka Dudka. Jak dotd nie zdarzyo si
angaowa u nas tak obszernego aparatu orkiestrowego do symfonicznej
transkrypcji bluesowo-rockowo-jazzowej materii i estetyki. To wyzwanie czy
wrcz ten eksperyment, z aranacyjnym i dyrygenckim udziaem Krzesimira Dbskiego, bdzie na pewno interesujcy dla wszystkich, ktrzy znajd si
tego wieczoru we wspaniaej nowej filharmonicznej sali w Katowicach.

KONCERT \ W hodzie walecznym Polkom

W miejscu, gdzie 70 lat temu powstacy warszawscy ogldali filmy

Biura Informacji i Propagandy AK, dzi moemy posucha piknych
kobiecych gosw wypiewujcych emocje kobiet walczcych w
Powstaniu, lecz take w podziemiu niepodlegociowym po wojnie.
Ju 2 padziernika o godzinie 20 w warszawskim teatrze Palladium
koncert Morowe Panny Wyklte. Polecamy!

Sylwia Krasnodbska

Projekty Dariusza Malejonka Morowe Panny i Panny Wyklte przez kilka lat skupiy wok siebie znakomite
artystki, m.in. Ani Rusowicz, Kasi
Kowalsk, Mel Koteluk czy Halin
Mlynkov. Wyjtkowo repertuaru
polegaa nie tylko na tym, e topowe
artystki przystpiy do pracy nad tematyk mrocznych, wojennych i powojennych czasw. One same inspirujc
si pamitnikami, wspomnieniami,
spotkaniami z kombatantami i litera-

tur, tworzyy swoje teksty. A w nich

pojawiay si dramaty dziewczt, ktre szybko musiay dorosn, ktre patrzyy na mier ukochanego, ktre
desperacko chroniy swoje dzieci, ktre w kocu dzielnie chwytay za bro.
Kobieca wraliwo i piew, poczone
jakby troch na przekr z mocnymi
dwikami muzyki rock czy rap, daj
niezwyky efekt. A interpretacje zadziwiaj. Tak jak Rota w wykonaniu
Lilu. Mocny, niski gos wokalistki i muzyka rap Zawsze mi si marzyo,
eby zapiewa Rot. Chciaam, eby
bya kontrowersyjna. Chodzi o to, by
opowiedzie o Polsce swoimi sowami

Fot. Marcin Pegaz/Gazeta Polska

Kobieco
kontra wojna
i swoj muzyk, a nie udawa kogo innego. Mona rapowa w sukience
i szpilkach, mona te w trampkach
piewa powany utwr mwi Gazecie Polskiej Codziennie Lilu. Tym
bardziej chwyta za serce, gdy na zakoczenie swobodnej interpretacji
pieni publika wstaje i piewa z wokalistk Rot. Artystka przyznaje, e
gdy wydarzyo si to na pierwszym
koncercie, pakaa rzewnymi zami.
Kiedy bohaterami byli dla mnie
Batman i Superman. Nie wiedziaem,
e Polska ma takich prawdziwych bohaterw. Postanowilimy i ich ladami. Inka powiedziaa: Zachowaam
si, jak trzeba. Ja te chciabym mc
powiedzie: Zachowaem si, jak trzeba, bo kady ma swoj walk mwi
Gazecie Polskiej Dariusz Malejonek.
Na zakoczenie obchodw Powstania Warszawskiego na warszawskiej
scenie zobaczymy: Ani Rusowicz, Kasi Kowalsk, Marcelin, Lilu, Par-

Sw, Mon, Marik, Paulin Przybysz, Katarzyn Groniec, Ani Brachaczek i Maleo Reegea Rockers.
Patronat medialny nad imprez objy m.in. Gazeta Polska i Niezalezna.pl.
*

2 padziernika, godz. 20
(wejcie od godz. 19), Warszawa,
teatr Palladium, ul. Zota 7/9
Bilety w cenie:
25 z studenci UW
35 z w przedsprzeday
miejsca stojce
45 z w dniu koncertu
miejsca stojce
65 z miejsca siedzce na balkonie
Sprzeda biletw: kasa Palladium,
klub Proxima, bileterie Empik, sie
sklepw Media Markt i Saturn oraz na
palladium.art.pl, ebilet.pl, eventim.pl,
ticketpro.pl, kubilecik.pl i biletyna.pl

REKLAMA

REKLAMA

PUBLICYSTYKA

37

A Putin sucha
Rys. Sylwia Caban

Wystpienie Ewy Kopacz byoby nawet do mieszne, gdyby nie jeden prosty fakt. Ona jest
premierem, a jej sowa s uwanie analizowane przez obce wywiady

Tomasz P. Terlikowski

o nie bdzie atwy czas dla

dziennikarzy i mediw zajmujcych si umacnianiem
wadzy Platformy Obywatelskiej. O ile Donald Tusk,
niezalenie od tego, jak sabym by premierem, PR mia we krwi,
o tyle Ewa Kopacz jest nie tylko saba
politycznie, ale i absolutnie nie potrafi
normalnie si wypowiada. Jej przemwienia i wystpienia stan si wic
co do tego nie ma najmniejszych wtpliwoci rdem bon motw, ktre
bdziemy powtarza w najbliszych
latach. Kopot bd mieli tylko kabareciarze, bo trudno bdzie im przebi
opowie o tym, e minister Szczurek
jest wybitnym fachowcem, bo nawet
w nocy nie pi, stale co przeliczajc.
I z tego wszystkiego mona by si
oczywicie zamiewa, gdyby nie pewien drobiazg. Ot pani premier w ten
sam sposb wypowiada si na tematy

zarwno powane, jak i lekkie. A do

tego jej narracje pokazuj, jaka bdzie
jej polityka. Tak byo z odpowiedzi na
pytanie dziennikarza TVN24 Krzysztofa Skrzyskiego (czekamy na zakaz
pojawiania si go na konferencjach prasowych pani premier i zadawania niewygodnych pyta) o to, czy Polska bdzie sprzedawa bro na Ukrain. Ewa
Kopacz, nie namylajc si dugo, sprzedaa mediom wielk histori o tym, jak
zachowaaby si kobieta. Wie pan, ja
jestem kobiet. Wyobraam sobie, co ja
bym zrobia, gdyby na ulicy nagle pokaza si czowiek, ktry wymachuje jakim ostrym narzdziem albo trzyma
w rku pistolet. Pierwsza moja myl?
Tam, za moimi plecami, jest mj dom
i s moje dzieci. Wic wpadam do domu,
zamykam drzwi i opiekuj si wasnymi
dziemi. Co w takiej sytuacji zrobiby
mczyzna? Pewnie pomylaby: Nie
mam nawet porzdnego kija w rku, ale
jak to? Ja nie stan i nie bd si z nim
tuk tylko dlatego e odway si
przyj i grozi mojej rodzinie?. Wic

odpowiem jedno: Polska powinna zachowywa si jak polska, rozsdna kobieta. Nasze bezpieczestwo, nasz kraj,
nasz dom, nasze dzieci s najwaniejsze, co nie oznacza wcale, e powinnimy dzisiaj mwi gosem odrbnym
od Unii. Wrcz przeciwnie: ja nie uwaam, e nie powinnimy dzi na wycigi
by czynnym uczestnikiem tego konfliktu zbrojnego. Jeli tylko ta dua rodzina europejska zdecyduje, e chcemy
pomaga, powinnimy bra udzia w tej
pomocy, ale razem z innymi krajami
stwierdzia Kopacz.
Tej wypowiedzi mona zarzuci mas
rzeczy. Po pierwsze, polskie kobiety
akurat zawsze byy do bojowe. Walczyy z mczyznami lub ich wspieray.
To za, co proponuje nam pani premier,
to zwyczajne tchrzostwo, z kobiecoci w jej polskim wydaniu niewiele
majce wsplnego. Ale o wiele istotniejsze jest co innego. Ot taka postawa jest zwyczajnie gupia. Jeli bowiem
facet dostrzegajcy kogo wymachujcego ostrym narzdziem bierze do rki

Znachor w XXI wieku

Szeciomiesiczna dziewczynka zmara z godu i odwodnienia, bo jej rodzice zaufali
uzdrawiaczowi, ktry zakaza karmienia dziecka

Robert Tekieli

Coroku wPolsce
umiera 5tys. osb
chorych naraka,
ktre zamiast
terapii wybray
zabiegi medycyny
alternatywnej.
Tastatystyka
dotyczy tylko
chorych
onkologicznie,
wic mona
spokojnie ilo
ofiar uzdrawiaczy
pomnoy przez
cztery czy pi.

en stopie zniewolenia,
ktre zwycia instynkt
macierzyski, znany by mi
dotd jedynie z sekt. Skala
psychomanipulacji, ktrej
zostali poddani rodzice maej Magdy spod Nowego Scza, wskazuje na duchowe korzenie praktyki
uzdrawiacza. Dodatkow informacj
potwierdzajc jest fakt uywania wahadeka przez znachora. Jego oddziaywanie na pacjentw byo tak silne, e
kiedy w 2007 r. przed sdem toczya
si sprawa zwizana ze mierci 5-letniego Przemka z ukowicy, leczonego
wanie u Marka H., matka chopca
wolaa sama i do wizienia, ni wyda znachora. Rwnie po mierci Madzi ludzie bronili szamana. Uniemoliwili policji wejcie do jego domu krzyczc, by policja odesza i daa spokj
dobremu czowiekowi. Zarzuty wobec Marka H. dotycz tak zwanego
sprawstwa kierowniczego do naraenia dziewczynki na bezporednie niebezpieczestwo utraty ycia i w konsekwencji nieumylnego spowodowania mierci, za co grozi do 5 lat pozbawienia wolnoci powiedzia Piotr
Kosmaty z Prokuratury Apelacyjnej
w Krakowie. Jednak prokuratorzy

maj wielki kopot ze zdobywaniem

zezna. Z usug H. korzystao tysice
osb. Mimo e Magda nie jest pierwsz
ofiar ozdrowieczych godwek
hochsztaplera, jego pacjenci nie chc
zeznawa. Samorzd lekarski w sprawie zmarego Przemka zoy zawiadomienie do prokuratury, ta jednak odmwia wszczcia ledztwa. Znachor
stawa w tej sprawie przed sdem, ale
za skadanie faszywych zezna. Zezna
bowiem, e nie zna rodziny chopca,
chocia wezwany na miejsce zgonu policjant odnotowa w protokole jego
obecno. Zosta za to skazany na niewielki wyrok w zawieszeniu.
Co roku w Polsce umiera 5 tys. osb
chorych na raka, ktre zamiast terapii
wybray zabiegi medycyny alternatywnej. Ta statystyka dotyczy tylko
chorych onkologicznie, wic mona
spokojnie ilo ofiar uzdrawiaczy pomnoy przez cztery czy pi.
Bioenergoterapia, homeopatia, leczenie energi kwiatw, uzdrawianie piramidkami czy krysztaami na rynku
moemy spotka kilkadziesit odmian
medycyny nie-naukowej. Prbuje si
ona podszywa pod zioolecznictwo,
cho z naturalnymi metodami ani homeopatia, ani bioenergoterapia nie
maj nic wsplnego.
Ta fala irracjonalizmu zalewa nie tylko Polsk. W USA od czternastu lat lu-

kij, to nie dlatego e mu testosteron

skoczy, lecz dlatego e wie, i ten go
moe wama si do jego domu, zgwaci mu on i pozabija dzieci. I dlatego
musi si broni, a nie chowa.
W przypadku pastw i narodw jest
podobnie. Jeli po jakiej przestrzeni
szaleje go, ktry napada i niszczy kolejne pastwa, to jest skrajn gupot
(szczeglnie jeli jestemy naturaln
jego geopolityczn ofiar) pozwalanie
mu na dalsze dziaanie. Nie oznacza to,
e trzeba natychmiast wywoywa
wojn, ale niewtpliwie naley wspiera tych, ktrzy walcz, dostarcza im
bro, leki i rodki finansowe. Inna postawa chowanie si w domu, najlepiej w piwnicy jest w istocie zachcaniem do ataku, uwiadamianiem agresorowi, e wolno mu wszystko. I dlatego trzeba powiedzie zupenie wprost,
e to, co powiedziaa Ewa Kopacz,
moe zosta odczytane przez Putina
tylko w jeden sposb: jako sugestia, e
Polska jest saba, i e moe by jedn
z kolejnych ofiar.
dzie wydaj na uzdrawiaczy wicej
pienidzy ni na leczenie w zakadach
medycyny akademickiej.
Biznes uzdrawiaczy ma si tym lepiej,
im gorsze notowania w spoeczestwie
maj firmy farmaceutyczne nakierowane jedynie na zysk. Nie bez znaczenia
jest rwnie oglniejszy proces cywilizacyjny zanik spoecznego oddziaywania autorytetw i upadek kryterium
prawdomwnoci w kulturze. Dzi wygaszajcy dowolne gupoty, ale interesujco podane, moe liczy na zainteresowanie mediw.
Kady, kto w przestrzeni publicznej
dopuszcza do gosu okultystw czy nacigaczy, ma na sumieniu ludzkie ycie. Dziennikarze czy kapani bronicy
naukowoci homeopatii czy skutecznoci bioenergoterapii, ludzie mediw
naganiajcy dziaalno jasnowidzw, tarocistw czy wrek kada
z tych osb ma krew na rkach.
OGOSZENIE

Busko Zdrj
Lato w Sanato
Wypoczynek z zabiegami
Zarezerwuj zadzwo
041-378 19 48
www.sanato.com.pl
OGOSZENIE

SONO peny zakres

usug nagonieniowych
w plenerach i obiektach
(take mobilnie).
Tel. 602 512314.

KRAJ

75. rocznic sowieckiej napaci

na Polsk kluby Gazety Polskiej zorganizoway w wielu miastach
demonstracje pod hasem
Stop Russia!. Najwiksze z nich odbyy si pod
ambasad Rosji w Warszawie i Berlinie oraz konsulatami w Krakowie, Poznaniu i we Wrocawiu.
W warszawskiej demonstracji, w ktrej uczestniczyo setki osb i wiele patriotycznych organizacji, m.in. Solidarni 2010, Reduta Dobrego Imienia, Euromaidan, Solidarno Walczca, Fundacja
Nasz Wybr oraz znane postacie: red. Tomasz
Sakiewicz, Jurij Taran, przedstawiciel ukraiskiej
Fundacji Nasz Wybr, ojciec Jerzy Garda, misjonarz z Afryki, red. Tomasz Terlikowski, Rafa Fleszar z warszawskiego Euromaidanu i red. Ewa
Stankiewicz z Solidarnych 2010. Podczas przemwienia red. Sakiewicz powiedzia: Jeeli
Ukraina upadnie, przyjdzie czas na Polsk. Rosja
nie moe istnie bez napadania na inne narody.
Musimy si jednoczy Litwini, otysze, Gruzini.
Jeli bdziemy razem, Rosja si cofnie, bo jest coraz sabsza. Ambasada Rosji powinna by zamieniona na Muzeum Ofiar Rosji. Im tak duy budynek nie jest potrzebny doda na zakoczenie.
Po demonstracji przed rosyjsk ambasad protestujcy przeszli pod dyplomatyczn placwk
Niemiec, niosc transparenty, na ktrych mona
byo przeczyta hasa: Niemcom i Rosji nie ufamy, Obrona godnoci Polski i Polakw, Stop
Russia, na jednym z nich wida byo zdjcie
Wadimira Putina i Donalda Tuska przybijajcych wiki. Skandowano: Bg was ukae,
mordercy zbrodniarze, Ukraina bez Putina.
W krakowskiej demonstracji pod konsulatem
Rosji wzio udzia okoo 150 osb, przyjechali
przedstawiciele klubw GP z Maopolski, m.in.
klub z Tarnowa. Przewodniczcy krakowskiego
klubu GP Marek Michno, ktry poprowadzi
demonstracj, przypomnia histori sowieckiej
agresji w roku 1939. Gos zabrali m.in. Jacek
Smagowicz przedstawiciel NSZZ Solidarno,
Krzysztof Bzdyl KPN, Stanisaw Markowski
fotograf, poeta, dr Marek Tytko UJ. Renata
Groyecka odczytaa owiadczenie Macieja wirskiego, prezesa Fundacji Reduta Dobrego Imienia Polska Liga Przeciw Zniesawieniom, w ktrym m.in. napisa: () Trzeba nazywa sprawy
po imieniu: dopki Rosja si nie zmieni, historia
moe si powtrzy. Jeli kto myli, e epoka
masowych grobw i strzaw w ty gowy si
skoczya bezpowrotnie niech spojrzy na Czeczeni. () Kanclerz Niemiec, nie zgadzajc si
na zainstalowanie baz NATO na terenie Polski
w czasie agresji rosyjskiej na Ukrain, daje powd do pyta, czy i dzi nie zosta zawarty i jaki
nowy pakt niemiecko-rosyjski..
Przed ambasad rosyjsk w Berlinie w pikiecie
uczestniczyli rwnie Ukraicy. Skandowano patriotyczne hasa, odpiewano hymny Polski
i Ukrainy. Przedstawiciele uczestnikw demonstracji zoyli w ambasadzie petycj adresowan
bezporednio do prezydenta Rosji Wadimira Putina, w ktrej napisano m.in.: damy przeprosin za zbrodnie dokonane na Polakach i przyjcia
penej odpowiedzialnoci za ogrom za wyrzdzonego Polsce i Polakom. damy natychmiastowego wycofania wojsk rosyjskich i pachokw-terrorystw z Krymu i Wschodniej Ukrainy.
damy natychmiastowego zwrotu Polsce wraku
samolotu Tu-154M i czarnych skrzynek. Niestety, aden z urzdnikw nie chcia przyj petycji,
postanowiono wic wysa j tradycyjn poczt.
W Rypinie, pod budynkiem dawnego gestapo, a dzi muzeum, miejscowy klub GP przypomnia sowieck agresj na Polsk. Zapalono
znicze i odpiewano hymn Polski.
Pod pomnikiem Ofiar Stalinizmu we Wrocawiu
kilkuset mieszkacw miasta uczcio 75. rocznic
napaci Sowietw na Polsk oraz 72. rocznic powstania Narodowych Si Zbrojnych. Odpiewano
hymn Polski, zoono kwiaty i zapalono znicze.
Przez Pozna w rocznic sowieckiej agresji
przeszed Marsz Pamici; ktry rozpocz si
pod pomnikiem 15. Puku Uanw Poznaskich.
75. rocznic sowieckiej agresji przypomniano take w Kaliszu, Katowicach, Kronie,

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

KLUBY GAZETY POLSKIEJ \ www.klubygazetypolskiej.pl

Stop Russia!

Fot. Tomasz Kowalczyk

38

Krakowska
demonstracja pod
konsulatem rosyjskim

Opolu, Pabianicach, Szczecinie, Tczewie i wielu innych miastach, w ktrych

dziaaj kluby GP.
Ku czci Polakw zamordowanych
w Katyniu i ofiar katastrofy smoleskiej
w Markach stan pomnik, na ktrym
umieszczono tablice informujce o obu
tragediach. W Spoecznym Komitecie
Budowy Pomnika Katysko-Smoleskiego w Markach byo wiele znamienitych osb, wrd nich Andrzej Melak,
red. Tomasz Sakiewicz oraz czonkowie
klubw GP.
W ksigarni GP w Krakowie odby si
wieczr autorski Marty ysek poczony
z promocj jej ksiki Na uwizi. Spotkanie poprowadzi red. Witold Gadowski.
Celestynw nowym przewodniczcym
klubu GP zosta Roman Srebnicki, 509
103 163, e-mail: gazetapolska.celestynow@
gmail.com. Janowi Pawowi Srebnickiemu
dzikuj za dotychczasow wspprac.
Kranik dziaalno klubu zostaa zawieszona. Ewie Kdra-Zaoga dzikuj za
dotychczasow wspprac.
Ryszard Kapuciski

Zaproszenia

Kobyka powiatowy konkurs o Powstaniu Warszawskim, skadanie prac

5 wrzenia 27 padziernika. Info.:
klubgpkobylka@o2.pl, 506 036316.
Oawa otwarcie wystawy plenerowej
O niepodleg. Rok 1014. Wystawa czynna bdzie od 10 do 28 wrzenia, ul. 3 Maja,
plac przy siedzibie Starostwa Powiatowego. Zaprasza Oddzia IPN KZpNP we
Wrocawiu, Spoeczny Komitet 100-lecia
Czynu Niepodlegociowego w Oawie, Powiat Oawski, klub GP w Oawie oraz
Fundacja Klubw Gazety Polskiej.
Katowice prezentacja wystawy plenerowej Warto by Polakiem, powiconej
p. prezydentowi Lechowi Kaczyskiemu.
Wystawa czynna bdzie w dniach 1025
wrzenia, ul. Mariacka.
Gogw spotkanie z Joann Lichock
poczone z projekcj filmu Prezydent,
24 wrzenia, g. 18, tel. 694 050565
Lbork spotkanie autorskie z Piotrem
Szubarczykiem nt. Agresja Zwizku Sowieckiego na Polsk i jej konsekwencje, 24 wrzenia, g. 19, aula Jana Pawa II
przy sanktuarium w. Jakuba Apostoa.
Lubin spotkanie z Joann Lichock poczone z projekcj filmu Prezydent,

25wrzenia, g. 18, oratorium Jana Bosko,

ul. Jana Pawa II.
Bydgoszcz spotkanie z Andrzej Rosiewiczem, 26 wrzenia, g. 18, Dom Jubileuszowy Fundacji Wiatrak, aula widowiskowa, ul. Botucia 7, Bydgoszcz Fordon
(przy Dolinie mierci). Zaproszenia do
nabycia przed wejciem w dniu spotkania.
Krakw spotkanie z publicystami Gazety Polskiej Grzegorzem Wierzchoowskim, red. nacz. portalu Niezalezna.pl, autorem ksiki Jak wygra wybory samorzdowe?, oraz Arturem Dmochowskim,
red. nacz. Wydawnictwa Sowa i Myli,autorem ksiki Jak wygra wybory?,
26 wrzenia, g. 17, ul. Jagielloska 11,
ksigarnia GP.
Nowy Scz oglnopolska manifestacja
rodowisk patriotycznych w sprawie usunicia pomnika chway Armii Czerwonej
w Nowym Sczu, 27 wrzenia, g. 12, Aleje
Wolnoci (blisko dworca autobusowego).
Warszawa-Rembertw wystawa
Warto by Polakiem powicona prezydentowi Lechowi Kaczyskiemu, 2728
wrzenia, ul. Grzybowa 1 przy kociele
pw. M.B. Zwyciskiej Nowy Rembertw.
O przesaniu politycznym Prezydenta Polskich Wartoci opowie Jarosaw Sellin, pose na Sejm RP. Sobota, 27 wrzenia, g. 17,
galeria sztuki Fundacji Abdank Polska, ul.
yszkiewicza 39 (w pobliu kocioa).
Siedlce uroczyste odsonicie pomnika
Prezydenta RP prof. Lecha Kaczyskiego,
28 wrzenia, g. 13, w katedrze siedleckiej.
Po mszy w. uroczystoci przy pomniku
usytuowanym przy ul. Cmentarnej rg
Wojskowej. W uroczystociach wemie
udzia prezes PiS Jarosaw Kaczyski.
Z wielkim alem zawiadamiamy
o mierci Przewodniczcego Klubu
Gazety Polskiej z Garwolina

P. WODZIMIERZA
GOASZEWSKIEGO

Wielkiego Patrioty,
Wspaniaego Czowieka
Rodzinie, Najbliszym i Przyjacioom
wyrazy gbokiego wspczucia
Skada Ryszard Kapuciski
i czonkowie klubw
Gazety Polskiej

PUBLICYSTYKA

Winda i milczenie (zachodnich) owiec

39

Ryszard Czarnecki

Winda w Parlamencie Europejskim, zwaszcza w Strasburgu, stanowi cenn platform integracji midzyludzkiej i midzynarodowej

Rys. Mirosaw Andrzejewski

est te gied informacji i plotek, miejscem,

gdzie sycha, co w eurotrawie piszczy i gdzie
niewtpliwie bije swoisty europuls. Jest to
te przestrze absolutnie demokratyczna,
gdzie komisarz, szef czy wiceszef europarlamentu spotyka si z posem debiutantem,
take z tylnych rzdw, i tym tzw. niezrzeszonym,
czyli znaczcym mniej wicej tyle w unijnej nomenklaturze co pariasi w Indiach.
Ostatnio wanie w windzie wyciskaem rumusk
kandydatk na komisarza rozwoju regionalnego Corin Creu. Nie jest zagroona na swojej drodze z Brukseli do Brukseli. To pozorny paradoks, ale po prostu
zamieni fotel wiceszefowej PE na fotel komisarza. Corina zaatwia mi w wyborach na wiceprzewodniczcych europarlamentu kilkanacie gosw rumuskich
socjalistw to tym wikszy powd, aby kultywowa
tradycyjne dobre relacje midzy Polsk a tym sidmym co do wielkoci krajem Unii Europejskiej. Mao
kto pamita, e rumuski nastpca tronu suy
w polskiej armii (w okresie II Rzeczypospolitej), a zarwno wadze, jak i obywatele Rumunii przyjanie
witay polskich oficerw i onierzy internowanych
po Wrzeniu 39.
Ju nie w windzie, lecz na korytarzu spotkaem innego europosa kandydata na komisarza, mojego
przyjaciela z otwy Valdisa Dombrovskisa. Nazwisko
wskazuje, e ma polskie korzenie, a jako szef rzdu
kraju, ktry kiedy by czci polskich Inflant i Kurlandii, robi wszystko, aby do swojego gabinetu nie
wpuci partii reprezentujcych siln tam rosyjsk
mniejszo. Te gratuluj koledze i zacieniam relacje z tym maym, acz walecznym narodem. Nie wypo-

minam mu, e w szefostwie Czeka poza Polakami:

Dzieryskim i Mieryskim oraz polskimi ydami
Jzefem Unszlichtem i Jagod oraz ich pobratymcami
najwicej byo wanie otyszy. Nie wypominam, bo
wiem, e zaraz usysz histori o prezydencie Kwa-

niewskim, ktry w czasie oficjalnej wizyty pastwowej w Rydze mwi, e cieszy si, i jest na... Litwie
(!). otysze ten drobiazg pamitaj do dzi. Trudno
si dziwi, bo pomylenie tych dwch nie najwikszych krajw to troch tak, jakby Polakowi powiedzie, e Rzplita to cz Niemiec albo zapyta, czemu si w Warszawie nie mwi po rosyjsku...
W windzie wanie, w gwnym budynku PE
w Strasburgu, spotkaem Estoczyka Tunne Kelama.
Ten dentelmen w kadym calu jest jednym z najwikszych prywatnych nieprzyjaci Rosji. Estoski europose, starszy pan, po dziesitkach lat spdzonych na Zachodzie nienagannie wadajcy angielskim, od 2004 r. walczy z wpywami Moskwy
w Brukseli, a take zajmuje si odkamywaniem
znieksztaconej przez komunistw historii naszego
regionu Europy. Mwilimy o cakowicie przemilczanej w zachodnich mediach 75. rocznicy paktu RibbetropMootow. Przepada ona jak kamie w wod,
eby Ruskich nie drani. Bo jak si zdenerwuj, to
nie bd chcieli z Uni handlowa, gaz zakrc i Zachd nie zarobi tyle, ile by chcia zarobi na rosyjskim niedwiedziu.
Tunne ma racj, ja mam racj, wszyscy mamy racj,
ale najbogatsze kraje UE chc pomnaa swj szmal.
I tu cel uwica rodki, a Moskwa warta jest mszy.
Czarnej mszy, dodajmy. Szkoda tylko, e naszym
Polakw, lecz take Batw kosztem.
W tym wszystkim pocieszajce jest jedno: w ramach moich kompetencji jako wiceprzewodniczcego PE wywalczyem m.in. reprezentowanie europarlamentu wobec krajw batyckich i szerzej polityk
wschodni. A ja milcze nie bd.

e-mail: redakcja@gazetapolska.pl, sekretariat@gazetapolska.pl (sekretariat redaktora naczelnego),

teksty@gazetapolska.pl (dla tekstw niezamawianych), listy@gazetapolska.pl, www.gazetapolska.pl
02-056 Warszawa, ul. Filtrowa 63/43,
- faks (+ 48 22) 825 12 25, tel. (22) 290 29 58
Redaktor naczelny Tomasz Sakiewicz, zastpca redaktora naczelnego Katarzyna Gjska-Hejke,
zastpca redaktora naczelnego Piotr Lisiewicz, sekretarz redakcji Martyna Hajdo-Troliska,
kraj Piotr Lisiewicz (kier.), Przemysaw Harczuk, Dorota Kania, Maciej Marosz, Leszek Misiak,
Grzegorz Wierzchoowski, Antoni Zambrowski, Kaja Bogomilska, wiat Olga Doleniak-Harczuk
(kier.), kultura Bohdan Urbankowski (kier.), Filip Rdesiski, Wojciech Piotr Kwiatek, Maciej Parowski,
Marcin Wolski, spoeczestwo Tomasz P. Terlikowski, historia Piotr Ferenc-Chudy (kier.), Jan aryn
(wsppraca), gospodarka Maciej Pawlak, Tadeusz wichowicz, publicystyka Anita Gargas (kier.),
Joanna Lichocka, Andrzej Wako, stali felietonici Ryszard Czarnecki, Andrzej Gwiazda, Robert
Tekieli, Krzysztof Wyszkowski, Rafa A. Ziemkiewicz, kluby Ryszard Kapuciski, layout Mariusz
Troliski, logotyp Marianna Jaromska, grafika i zdjcia Mariusz Troliski, Krzysztof Lach, ilustracje
Mirosaw Andrzejewski, DTP Pawe Chrzanowski, Aleksander Razcwarkow, sekretariat redaktora
naczelnego (kier.) Joanna Jenerowicz.
Kontakt z czytelnikami, interwencje: Pawe Piekarczyk, tel. 501 618 977;
e-mail: kontakt@gazetapolska.pl
WYDAWCA Niezalene Wydawnictwo Polskie Sp. z o.o.
Reklama i ogoszenia Anita Czerwiska, tel. (22) 290 29 58;
e-mail reklama@gazetapolska.pl
Redakcja nie ponosi odpowiedzialnoci za tre ogosze. Warunki prenumeraty: krajowa listem
zwykym 5,50z za egz., listem priorytetowym 6,25 z za egz.; zagraniczna 13,90 z za egz.;
poczt priorytetow do: Europy 16,90 z, Ameryki Pn., Afryki 17,40 z, Ameryki Pd., rodkowej
i Azji 19,90 z, Australii i Oceanii 26,90 z (wszystkie ceny obejmuj koszty przesyki
pocztowej). Przyjmujemy prenumerat nakwarta (13 egz.), p roku (26 egz.) i rok (52 egz.),
kontakt: (22) 290 00 90 Konto Bank Pekao SA Oddzia w Warszawie
Nr konta: 47 12401053 1111 0010 1999 1772 (przy przelewach dokonywanych z zagranicy naley
dopisa przed numerem konta:
PL oraz symbol PKOPPLPW).
Prowadzimy take kolporta GP przez Poczt Polsk, Ruch i Garmond Press. Informacje;
tel. (+48 22) 833 06 96, Druk: Seregni Printing Group, Warszawa.
Materiaw niezamwionych redakcja nie zwraca. Przekazanie Gazecie Polskiej materiaw
do druku oznacza jednoczesn zgod na ich emisj w internecie.
DRUKUJEMY TE TEKSTY AUTORW, Z KTRYMI SI NIE ZGADZAMY!

40

FELIETONY

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

Z BLISKA \ Jan Pospieszalski

Duma i upokorzenie

ukces polskich siatkarzy obudzi w Polakach wielk rado i dum. Ale w wietle
fleszy i w deszczu konfetti
wyraniej te moglimy dostrzec, jak obecna wadza
kadego dnia upokarza Polsk.
Fina mistrzostw wiata i genialn
gr siatkarzy podziwiao na ekranach telewizorw kilkanacie milionw widzw. Niestety, poprzednie
zwycistwa biao-czerwonych, ktre
doprowadziy nasz reprezentacj
do finau, w tym zwyciskie mecze
z Rosj i Niemcami, ogldao tylko
nieliczne grono. W gowie si nie
mieci, e w kraju, ktry ma najlepsz druyn siatkarsk na wiecie
i niewtpliwie najwierniejszych kibicw tej dyscypliny, publiczny nadawca nie zadba o wykupienie praw do
transmisji. Komercyjna stacja, kierujc si logik biznesu, skoro nie
otrzymaa oczekiwanego wsparcia ze
strony sponsorw, transmisje rozgrywek zakodowaa. Kulisty tej decyzji ujawniy tamy Wprost. Nagrana
rozmowa prezesa Orlenu i rzecznika
rzdu potwierdza to, o czym wikszo z nas wie i czego dowiadcza
od dawna. W Polsce rynek mediw
i reklamy nie istnieje. III RP stworzya patologiczny ukad, w ktrym

strumie pienidzy z reklam, szczeglnie ze spek z udziaem Skarbu

Pastwa, jest narzdziem nacisku
politycznego. Hojnie wspiera prorzdowe stacje i tytuy prasowe, jeli
trzeba tresuje niepokornych,

stwa z Polsatem przy organizacji turnieju sta osobicie premier Donald

Tusk. yjemy w kraju, w ktrego ssiedztwie toczy si prawdziwa wojna, a polski premier zamiast zajmowa si bezpieczestwem pastwa,

Szopka zzakodowaniem iodkodowaniem siatkarskich

mistrzostw potwierdzia patologiczne relacje mediw
iwadzy. yjemy wkraju, ktrego premier ukada
pakiety sponsorskie wstacjach telewizyjnych, gdzie
strumie pienidzy zreklam wspiera prorzdowe
stacje itytuy prasowe, aprezydent zajmuje si
odkodowywaniem transmisji rozgrywek.
a tych, ktrzy patrz wadzy na rce,
czyli rzetelnie peni misj wobec
spoeczestwa, eliminuje z rynku.
Jak ujawni szef kanau Polsat Sport
Marian Kmita, za decyzjami o odmowie wsppracy spek Skarbu Pa-

OKTOSTYCHY \
Jarosaw Marek Rymkiewicz

Bal w Paacu
Staszica
ni mi si bal kostiumowy w Paacu Staszica.
Wprzd bya konferencja i by na niej Wyka.

Niech pan zostanie powiedzia. Bdzie bal wspaniay.

I znikn. A ju pary wok wiroway.
Maski! Maski! Wachlarze, pira, kotyliony.
Fraki, nagie kobiety. Co za bal szalony!

Ja byem w zotej delii z futrzanym konierzem.

A za drzwiami chodzili rosyjscy onierze.
Zapisaem zaraz po przebudzeniu o wicie 30 czerwca 2014.

ukada pakiety sponsorskie w stacjach telewizyjnych. Jak ustalili

dziennikarze Codziennej, robi to
z zemsty na partyjnym konkurencie
Grzegorzu Schetynie, gdy ten, jak
wiadomo, jest kumplem waciciela

Polsatu. Okazao si jednak, e pan

prezydent ma tam lepsze ukady, wic
askawca sprawi, e mecz moglimy
oglda na otwartej antenie. Interwencja prezydenta Komorowskiego,
eby odkodowa transmisj finau mistrzostw wiata, pokazuje nie tylko
zblatowanie polityki i prywatnych mediw. Ujawnia te, czym naprawd zajmuje si prezydent. Cho stan armii
katastrofalny, cho sojusznicy z NATO
nie spiesz si z gwarancjami, gwnodowodzcy Polskich Si Zbrojnych
zajmuje si odkodowywaniam meczu.
W tej ponurej rzeczywistoci oaz
normalnoci i przykadem do naladowania s zawodnicy naszej reprezentacji. Pokazali bowiem, e Polacy mog
wytyczy sobie miay cel i potrafi
wytrwale do niego dy. Udowodnili,
e cik prac, talentem i wspdziaaniem w zgodnym zespole mona
zrealizowa zaoony plan, a co najwaniejsze dopi swego i osign
sukces. Za to Wam, Panowie Siatkarze, jestemy bardzo wdziczni! A ci
aoni faceci, ktrzy przy omiorniczkach i flaszce poniewieraj Polsk, nie dorastaj Wam do pit. Gdyby
na swoich stanowiskach przejawili
cho niewielk cz tych kwalifikacji,
ktre Wy pokazalicie na boisku, pastwo polskie byoby potg.

OKONIEM \ Katarzyna Gjska-Hejke

Echa Smoleska w pierwszym

wystpieniu Kopacz

owoli przyzwyczajamy si do informacji o naruszaniu przestrzeni powietrznej europejskich pastw

przez samoloty rosyjskie. Jeszcze
wiosn te zdarzenia budziy poruszenie. Dzisiaj s odnotowywane,
ale spotykaj si z coraz wiksz obojtnoci.
Przestaj robi wraenie. Mona zatem powiedzie, e rosyjskie akcje osigaj swj cel, bo
jest nim wanie upienie czujnoci spoeczestw. Mamy przywykn do takich drobnych narusze granic i przej nad nimi do
porzdku dziennego. W taki oto sposb Kreml
chce nas przygotowa na bardziej radykalne
dziaania. Step by step. Krok nastpny zosta
bez wtpienia wykonany naruszenia przestrzeni powietrznej pastw naszej czci Europy, w tym czonkw NATO, s coraz czstsze.
wiat wok nas staje si bardziej niebezpieczny i nieprzewidywalny. Wymaga od sprawujcych wadz duego dowiadczenia, lecz take
wikszej odwagi. Nowy gabinet, sklecony z zasobw partii rzdzcej, kompletnie nie przystaje do tych wyzwa. Przypomina bardziej
kko wzajemnej adoracji ni grup zdoln do
opracowywania odwanych strategii i wcielania ich w ycie. Nowa premier z dum ogasza,

i w razie zagroenia pierwsza zwieje w zaciszne miejsce, bo tak rozumie trosk o bezpieczestwo. Zdaniem szefowej Rady Ministrw ucieczka lub chowanie si po ktach jest
zachowaniem racjonalnym i najbardziej opacalnym. Ta cytowana ju po wielekro pierwsza wypowied Ewy Kopacz ukazujca jej sposb mylenia o obronnoci, budowaniu sojuszy z ssiadami czy ywotnych interesach
Rzeczypospolitej, rzuca rwnie nowe wiato
na jej dziaania w Moskwie tu po katastrofie
smoleskiej. Przypomnijmy Rosjanie robili
wwczas wszystko, co chcieli, z bezczeszczeniem cia ofiar wcznie. Dzi jest ju zupenie
jasne, i mogli tak si zachowywa, bo nie czuli
najmniejszej presji ze strony ministra konstytucyjnego rzdu RP, najwyszego rang urzdnika Rzeczypospolitej, ktry zosta oddelegowany do stolicy Federacji Rosyjskiej przez samego premiera. Kopacz skapitulowaa po
10kwietnia, obserwowaa rosyjskie matactwa
i uznaa, e opaca si przymkn na nie oczy.
Jako szef rzdu rwnie zapowiada kapitulacj. Mwi wprost, e zrobi tylko to, na co bdzie
zgoda europejskiej rodziny. A to oznacza, i
bdzie czeka na wskazwki. Trudno o gorszy
prognostyk jej polityki.

Fot. Wikipedia

KULTURA

SPRAWA RUCHU \ O czym nie chce pamita Niesioowski

Jak si pozby Lenina

By rok 1970. Muzeum i pomnik Lenina w Poroninie byy jednym z symboli sowieckiej dominacji nad Polsk. Znienawidzone i
wymiewane tkwiy jednak od wier wieku w jednym z najpikniejszych miejsc kraju. Grupa modych ludzi uznaa na przekr
wszystkiemu, e nie bdzie biernie znosi tej ingerencji w polskie poczucie wolnoci. Przygotowali zamach

Piotr Ferenc-Chudy

m wanie powici najnowsz

ksik Zamach na Lenina Jacek
Wegner. Opisuje w niej, czsto
przytaczajc wiadectwa samych
czonkw, jak Ruch zosta rozbity
przez bezpiek tu przed planowanym zamachem. Wrd aresztowanych
byli ludzie, ktrzy mieli pniej sta si
jednymi z najwaniejszych twarzy
Platformy Obywatelskiej: Stefan Niesioowski i Andrzej Czuma.
Nie wszyscy sprostali prbie. Pierwszy zacz sypa Niesioowski. Obciy m.in. swoj narzeczon, dzi znan
publicystk Elbiet Krlikowsk-Avis.
A potem, jakby nic si nie stao,
owiadczy si jej w wizieniu. Jej
wspomnienia to jeden z najciekawszych wtkw ksiki.
Mao jest ksiek historycznych, ktre s jednoczenie tak realistyczne
i tak zaskakujce. W historii, ktr
wietnie opisuje Jacek Wegner, s bowiem tajne suby, mio i zdrada oraz
dramatyczne ludzkie losy, ktre amie
przemoc totalitarnego pastwa.

Czym by Ruch

Ruch powsta w poowie lat 60. Zainicjowali go ludzie z krgw duszpasterstw akademickich i dawni akowcy.
Jego czonkowie zdecydowanie odrzu-

cali komunizm i nie uznawali Polskiej

Rzeczypospolitej Ludowej za legalne
pastwo polskie. Przewidywali, e do
wyzwolenia Polski dojdzie w przyszoci na drodze masowych wystpie
spoecznych. W najbardziej aktywnym
okresie dziaalnoci organizacja liczya
ok. 100 czonkw. Co ciekawe, udao
si jej do momentu wpadki unikn
spenetrowania przez SB, ktre miao
w niej zaledwie jednego, i to dziaajcego na marginesie organizacji
w Gdasku, donosiciela Sawomira
Daszut TW Sawek.
Posta Daszuty ciekawie czy zreszt wydarzenia z przeszoci z teraniejszoci. Wynagrodzony za swj
donos, ktry doprowadzi do rozbicia
Ruchu, wysok kwot 20 tys. z (zlecenie wypaty zatwierdzi osobicie
minister spraw wewntrznych Franciszek Szlachcic) kapu robi bowiem
w III RP interesy we wsppracy z
policj, jako szef firmy zajmujcej si
instalacj fotoradararw. Ale to nie koniec. Jeden z ludzi najbliej zwizanych
z afer Amber Gold, czonek Rady Nadzorczej oszukaczej spki, to adwokat, bronicy take w wielu wczeniejszych sprawach maonkw P. Mody
penomocnik twrcw piramidy finansowej nazywa si ukasz Daszuta
Ruch, jako pierwsza organizacja
podziemna po upadku konspiracji po-akowskiej, w latach 50. prowadzi
dziaalno wydawnicz na wiksz
skal. W 1969 r. zacz si ukazywa

Biuletyn z tekstami programowymi

i publicystyk polityczn. Ruch kontynuowa tradycje zbrojnego podziemia, zdobywajc w latach 19691970
kilka powielaczy i maszyn do pisania
z instytucji pastwowych.
Jednak przeszed do historii gwnie
dziki temu, e wiosn 1970 r. postanowi zniszczy najpierw pomnik, a nastpnie kiedy nie udao si wyprodukowa wystarczajco silnego materiau wybuchowego Muzeum Lenina
w Poroninie. Akcja miaa by protestem przeciwko oficjalnym uroczystym obchodom setnej rocznicy urodzin Lenina (zwanej potocznie SRUL-em), ktre wadze PRL wyznaczyy na
21 czerwca.

Aresztowania i procesy

Niestety, zdrada Daszuty doprowadzia do dekonspiracji i rozbicia Ruchu. Aresztowania rozpoczy si

w przeddzie planowanej akcji Poronin o wicie 20 czerwca 1970 r. ledztwem objto 75 osb. Ostatecznie
przed sdem postawiono w szeciu
osobnych procesach 33 osoby oskarone o prb obalenia ustroju socjalistycznego si, przynaleno do tajnego zwizku oraz udzia w akcjach ekspropriacyjnych. Skadania zezna odmwili m.in. bracia Czumowie,
natomiast Stefan Niesioowski szczegowo przekaza znane mu fakty
i okolicznoci. Orzeczono wymiar kary

do 7 lat wizienia. Byy to najwysze

wyroki za dziaalno polityczn po
1956 r.
Dziki interwencjom m.in. politykw
polonijnych i objciu wadzy przez
Edwarda Gierka, ktremu zaleao na
opinii liberaa, ostatni skazani wyszli
na wolno w 1974 r.
Od ksiki Jacka Wegnera trudno si
oderwa, bo cho mwi o faktach, to jej
akcja rozwija si niczym u Toma Clancyego czy Fredericka Forsytha. Gdybymy yli w Ameryce, to w Hollywood
powstaby oparty na niej sensacyjny
thriller, w ktrym gwne role zagraliby zapewne Ryan Gosling i Scarlett Johansson
Wegner z powodzeniem wypenia
kolejn zapomnian kart naszych
dziejw, opowiadajc o tych, ktrzy
w czasie gbokiej komuny i rzekomo
opozycyjnych rozwaa o reformowaniu partii zdecydowali si zakwestionowa ideologiczne podstawy systemu, dc otwarcie do uwolnienia Polski z okoww komunizmu mwi
o ksice prof. Sawomir Cenckiewicz.
Ksika Zamach na Lenina. Krtka historia >>Ruchu<< jest niezwyka twierdzi natomiast prof. Jan aryn. I rzeczywicie czyta si j z zapartym tchem.
A pomnik Lenina grale wysadzili
ostatecznie w 1990 r. wbrew stanowisku rzdu Tadeusza Mazowieckiego
Zamach na Lenina. Krtka historia >>Ruchu<<, Jacek Wegner, Wyd. Sowa i Myli

II

PUBLICYSTYKA

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

ZAPISKI PO KATASTROFIE \ Fragmenty notatnika smoleskiego

Przeklte continuum
Im duej trwa system, tym mocniejsza sie powiza, tym wicej podmiotw zainteresowanych jego kontynuacj, bo krach
systemu oznacza ich wasn katastrof. Im bardziej oczywista wydaje si potrzeba zmiany, tym wiksza liczba protestujcych
przeciw niej. To jest przyczyna trwania struktur postkomunistycznych po 1989 r.

Przemysaw Dakowicz

6 listopada 2012 r.
Prbki s w Rosji, ale nie wiem gdzie.
Sowa prokuratora generalnego RP
z dzisiejszego wywiadu telewizyjnego.

7 padziernika 2012 r.

Prawd o Smolesku ju pierwszego

dnia przykryto piarow zason. Sowa
minister zdrowia o idealnej wsppracy polskich i rosyjskich lekarzy byy
zwyczajnym, cynicznym kamstwem.
Chyba e wynikay z niewiedzy ale to
wcale nie byoby pocieszajce. Dzisiaj
pojawi si wywiad z lekarzem uczestniczcym w identyfikacjach. Na razie
fragmenty, cao jutro we Wprost.
Z jego sw wynika, e nic nie dziaao
w Moskwie tak jak powinno, e nasi
patomorfolodzy siedzieli bezczynnie
w korytarzu prosektorium, niedopuszczani przez Rosjan do pracy. Lekarz
Dymitr Ksiek wspomina, e po powrocie do Polski powiedzia swojej onie: Jeszcze ich wszystkich bd ekshumowa.
Co mogo skoni rzd polski do ukrywania tej prawdy przed nami? Czy naprawd tak wiele kosztowaoby wtedy
powiedzenie, jak si sprawy maj? Bali
si wybuchu spoecznego? Jakie sumienie trzeba mie, by w takiej chwili
nie postawi wszystkiego na jedn kart, nie zaryzykowa wasnej pozycji
politycznej, nie chroni elementarnych
wartoci ycia publicznego? Jest to dla
mnie niepojte. Moe jestem naiwniakiem. Sdz jednak, e s sytuacje,
w ktrych musi doj do mwic po
kierkegaardowsku teleologicznego
zawieszenia. To ukad zero-jedynkowy: albo prawda, albo kamstwo. Nie
ma wyboru.
Do wywiadu z doktorem Ksikiem
jeszcze wrc. Dlaczego oni wszyscy
zaczynaj mwi tak pno? Ile z tego
szkd. Ile spraw poszoby odmiennym
torem. Dzi to jeden gos wicej w nieprzerwanym strumieniu informacji,
chwilowo wyrniajcy si na tle oglnego szumu. Zaraz to czym przykryj.

12 listopada 2012 r.

Kolejne dwie ekshumacje ofiar katastrofy smoleskiej. Media informuj

o tym szczupo lub wcale. Nieoficjalnie podaje si, e badane s szcztki
ks. infuata Zdzisawa Krla oraz ks.
prof. Ryszarda Rumianka. Podobno do
prokuratury wpyny wnioski o przeprowadzenie dwch kolejnych ekshumacji.
Posmoleska metodologia informacyjna: dozowanie, ograniczanie dostpu do informacji, cisa kontrola
nad przekazem. Gdybymy wiedzieli
o wszystkich nieprawidowociach,
bdach, zaniechaniach w kwietniu
2010 r., byaby to wiedza o potencjale
rewolucyjnym. Zamiast tego serwowano nam kamstwa o naciskach,
podsuwano sfaszowane stenogramy.
Minister Miller jedzi do Moskwy po
brakujce 16 sekund nagrania z czarnej skrzynki. Wycito 16 sekund. To
by klucz do rosyjskiej manipulacji.
Prawda, e ju o tym nie pamitamy?
Dzi przechodzimy obojtnie wobec
zdarze, ktre dwa lata temu nie mieciyby nam si w gowach. Stygniemy.

14 listopada 2012 r.

Rys. Antoni Chodorowski

28 padziernika 2012 r.

W nocy zmar chory Remigiusz

Mu, 10 kwietnia 2010 r. czonek zaogi Jaka-40, ldujcego w Smolesku
przed Tu-154. Jego zeznania zadaway
kam czci informacji uzyskanych od
strony rosyjskiej (dotyczyy podawanej przez wie na Siewiernym tzw.
wysokoci decyzyjnej, przeczyy zawartoci oficjalnych stenogramw).
Prokuratura ju stwierdzia brak ladw dziaalnoci osb trzecich. Do
samobjstwa miao doj w piwnicy
lotnika. Istniej ci, ktrzy maj ciaa
napisaem przed poudniem, mylc
o ofiarach Stalina sprzed kilkudziesiciu lat. []

Lata 80. i90. by tookres budowania

postkomunistycznego imaginarium itworzenia
si pojciowego pancerza, majcego nas chroni
przed prawd. Kiedy rzeczywisto dgnie
nas zbyt dotkliwie tak si stao 10 kwietnia
2010 jak wie chowamy gow wskorup
iudajemy, enas nie ma.

Gdzie jest granica, po przekroczeniu

ktrej przestalimy szanowa sami siebie? Kiedy uznalimy, e szacunek dla
ciaa zmarego to rzecz niekonieczna,
e liczy si to, co naskrkowe byszczca trumna, orkiestra, warta honorowa, salwa oddziau reprezentacyjnego
Wojska Polskiego? Kiedy jako spoeczno wydalimy zgod na to, by
ukryte znaczyo nieistniejce?
W sprawie smoleskiej powierzchnia od pocztku bya waniejsza ni
to, co w gbi. Pastwo zdao egzamin
godnie pochowao ciaa ofiar! Wanie: pochowao, tzn. ukryo, zdjo
z pola widzenia. []

15 listopada 2012 r.

Zapyta kto, po co wyszukiwanie podobiestw, jak si ma rzeczywisto

sprzed pidziesiciu, stu, dwustu lat
do tego, co teraniejsze?
Nic, co pojawia si w czasie, nie jest
oderwane, nie wisi w powietrzu.
Wszystko ma swoje antecedencje i nastpstwa. yjemy w ywym procesie
historycznym. To naturalne, e mamy
skonno do wyodrbniania i abstrahowania, ale kto, kto przyjdzie po nas,
bdzie nas oglda jak owady zanurzo-

PUBLICYSTYKA
ne w bursztynie. Hic et nunc pewna
ilo danych jest niedostpna, sens
i cel caoci pozostaje niewidoczny,
moemy go jedynie przeczuwa, konstruowa w wyobrani na podstawie
tego, co dowiadczone i przeyte. Dlatego wanie spieramy si o interpretacje poszczeglnych faktw. Wadza,
kada wadza chcca panowa nad
umysami i wyobrani, stara si atomizowa wydarzenia, wyodrbnia je
z oglnego nurtu. Propagandyci unosz wysoko pojedynczy fakt i owietlaj go setk punktowych reflektorw;
mwi: teraz istnieje tylko to.
Jeli chcemy zrozumie, musimy pyta o pocztek, o miejsce kadego elementu w zbiorze. Moje notatki wanie
po to postrzega moliwie szeroko.

6 grudnia 2012 r.

[] Racj ma Jarosaw Marek Rymkiewicz, kiedy powiada, e do ocalenia

tosamoci narodowej wystarczy nieraz kilku, kilkunastu genialnych ludzi
(poeta myli przede wszystkim
o wieszczach epoki romantyzmu), ale
nie myli si take historyk Andrzej Nowak, dodajc, e idee stworzone przez
Mickiewicza, Sowackiego, Krasiskiego (uzupenibym w rejestr o Norwida, nieco zbyt pno odkrytego i przyswojonego) byy realizowane przez
zastpy ich wiernych czytelnikw, ktrzy nieli w sobie umare pastwo,
a nastpnie w sprzyjajcej chwili
dziejowej podnieli je z martwych.
Przyznaj wic racj Rymkiewiczowi
i Nowakowi, zdajc sobie spraw, e
ocalenie dziedzictwa przeszoci nie
oznacza zwycistwa. Ocali znaczy bowiem zaledwie: wynie z poaru, nie
da zniszczy, nie pozwoli obumrze.
Co uczyni z nami poar czasw wojny, co czerwony ogie komunizmu?
Czy duch hartowa si w tym ogniu? Co
ulego spopieleniu? Czy co utracilimy bezpowrotnie?
Jedna z moliwych odpowiedzi, najblisza prawdzie: przerobili nas, stworzyli wasne elity, narzucili je ogowi i dzi maj przewag, wci
maj przewag.

1314 grudnia 2012 r.

Tragedia w Smolesku bya wydarzeniem obnaajcym wszystkie saboci Republiki Nieodpowiedzialnoci, Polski pookrgostoowej. Dokonajmy prostej operacji mylowej
znan alegori, przedstawiajc
Rzeczpospolit jako okrt sterany
sztormami, zastosujmy do wspczesnej Polski. Co ujrzymy? Druyn
majtkw, z ktrych kilku udaje kapitana i oficerw, w popiechu klajstrujcych dziury i szczeliny. Niektrzy z nich wznosz dodatkowe maszty i stawiaj agle (na aglach flaga
z gwiezdnym koem, gdzieniegdzie
orze w koronie) chc przybi do
portu jak najprdzej. Pokad zniszczony, ale nie dojrzysz tego pod warstw zmylnie udrapowanej biao-czerwonej materii. Wszystko tonie
w zbytku, kapitan i oficerowie maj
lnice uniformy, s dobrze odywieni, ogoleni i pachn cytrusami. [...]

18 stycznia 2013 r.

Wrd wielu nastpstw tragedii smoleskiej jedno jest szczeglnie istotne.

Nastpia ostateczna polaryzacja stanowisk, co oznacza: najwaniejsi gracze ycia publicznego musieli okreli
si jednoznacznie, odkry swoje karty.

Od roku 2010 mniej wicej wiadomo,

kto gdzie stoi. []

26 czerwca 2013 r.

Pi miesicy milczenia. Mylaem,

e nie wrc ju do tych notatek. Ilo
wydarze, faktw, interpretacji zwizanych z tragedi smolesk wydaa
mi si w grudniu 2012 r. tak wielka,
e straciem wiar w moliwo ogarnicia informacyjnego szumu. Dochodz jednak do wniosku, e pisanie,
zapisywanie, notowanie, pozostawianie ladu jest koniecznoci. Zaczem wanie czyta Nieszczsne dni,
dziennik Iwana Bunina z lat 1918
1919. Tego rodzaju zapiski, towarzyszce wydarzeniom, prezentujce je
z
perspektywy
bezporedniego
wiadka, s jednak konieczne. Inaczej
wszystko niknie w powodzi sw
i obrazw. Pozostajemy bezradni wobec preparatu historycznego, jaki
pniej kto przygotowuje na zlecenie jakich wadz. ywa tkanka dziania si pozostaje dla nas niedostpna,
podobnie jak dla tych, ktrzy przychodz po nas. A wtedy w miejsce
rzeczywistoci wchodzi mit. Im kto
silniejszy w teraniejszoci, tym
trwalsze mity wytwarza (najprociej
ujmuje t prawd powiedzenie: Histori pisz zwycizcy). To moje zapisywanie ma wic stan w poprzek
mitu, ktry wczeniej czy pniej zostanie stworzony, ma pomc w dotkniciu prawdziwej tkanki rzeczywistoci. C, zobaczymy, czy pomoe.
Zapiski niniejsze od pocztku chciay by bardziej notatnikiem polskim ni notatnikiem smoleskim
to, co przydarzyo si nam jako
zbiorowoci 10 kwietnia 2010 r., interpretuj jedynie jako jeden ze znakw, wcale nie jako pocztek, rwnie nie jako koniec pewnej dziejowej, politycznej sekwencji. Potrzebujemy staego namysu nad naszym tu
i teraz. Stajemy wobec koniecznoci
nieustannego ogldania wasnej twarzy w lustrze. Temu niech suy dalszy cig notowania.

6 lipca 2013 r.

Najgorszy element polityki? Najstraszliwszy element historii? To, co

okreliem jako przeklte continuum.
Im duej trwa system, tym mocniejsza
sie powiza, tym wicej podmiotw
zainteresowanych kontynuacj, bo
krach systemu oznacza ich wasn katastrof. Im bardziej oczywista wydaje
si potrzeba zmiany, tym wiksza liczba protestujcych przeciw niej.
To jest przyczyna trwania struktur
postkomunistycznych po 1989 r.
Nawet ci, ktrzy krytykuj i dostrzegaj krach systemu, nie wyobraaj
sobie ycia poza nim.
Potrzeba zakorzenienia jest rdem
naszej klski.
*
90. urodziny Wojciecha Jaruzelskiego. Ogldam galeri fotografii na jednym z popularnych portali internetowych. Gocie przed hotelem, gdzie
zorganizowano spotkanie. Z limuzyny wysiada byy rzecznik komunistw, cynik i ajdak, ktremu przed
dwiema dekadami nikt nie podaby
rki. Rzecznik ma elegancki garnitur,
posya ironicznego causa protestujcym. Podpis pod zdjciem: Dziennikarz, polityk, redaktor naczelny
tygodnika >>NIE<< Jerzy Urban. Daleko zaszlimy przez te 24 lata.
Wrd goci m.in. reyser, polityk

Kazimierz Kutz, ten sam, ktry przed

laty wyreyserowa film mier jak
kromka chleba.

8 lipca 2013

[] Katastrofa smoleska wie si

z komunistyczn przeszoci Polski
i jej teraniejszoci, ktra jest w
wikszym stopniu, ni nam si wydaje przedueniem tamtej przeszoci, w ten sposb, e komunistyczna
przeszo i bdca jej przedueniem teraniejszo warunkuj, okrelaj i ksztatuj sposb, w jaki tragiczne wydarzenia z 10 kwietnia
2010 r. s relacjonowane, tumaczone, obrabiane narracyjnie. Cay system III Rzeczypospolitej, ktry w ten
czy inny sposb wygenerowa katastrof, jest niejako stworzony do
umniejszenia, ukrycia, pominicia
milczeniem tego, co sam wygenerowa. Dopki nie nastpi, Smolesk
by III RP pojtej jako struktura
postkomunistyczna, w ktrej dawni
wadcy walcz o przejcie penej
kontroli (politycznej i symbolicznej)
coraz bardziej potrzebny. Kiedy nastpi, sta si cakowicie zbdny i powinien definitywnie znikn.
Gdy zapisuj te sowa, nie rozstrzygam, czy w Smolesku mielimy do
czynienia z wypadkiem, czy z zamachem. Stwierdzam jedynie, e tragedia z 10 kwietnia jawi si jako logiczny element szerszej, spoeczno-polityczno-historycznej
konfiguracji.
Konfiguracji, ktra z Zygmunta Baumana czyni guru wspczesnej polskiej humanistyki oraz surowo zakazuje zadawania trudnych pyta o jego
przeszo w KBW i Informacji Wojskowej, a Adamowi Michnikowi kae
nazywa Wojciecha Jaruzelskiego
polskim patriot. Ta sama konfiguracja decyduje o tym, e na 90. urodzinach byego komunistycznego dyktatora pojawiaj si byli opozycjonici:
Andrzej Celiski, Jzef Pinior i jakeby mogo go zabrakn? Waldemar Kuczyski.

III

10 lipca 2013
yjemy w wiecie sztucznym. Podano nam do wierzenia kilka aksjomatw, na ktrych jako zbiorowo zbudowalimy wasne postrzeganie rzeczywistoci. W Polsce
wspczesnej wci obowizuje mylenie dogmatyczne. Stworzono nam
Koci Midzyludzki, ktry sformuowa i narzuci wiernym wasn
doktryn. Wikszo z nas czuje si
bezpieczna w granicach tej doktryny, ona wszystko tumaczy, pozwala
spokojnie zajmowa si wasnymi
sprawami, niekiedy na przekr
temu, co dzieje si na zewntrz. Lata
80. i 90. by to okres budowania
postkomunistycznego imaginarium
i tworzenia si pojciowego pancerza, majcego nas chroni przed
prawd. Kiedy rzeczywisto dgnie
nas zbyt dotkliwie tak si stao 10
kwietnia 2010 jak wie chowamy gow w skorup i udajemy, e
nas nie ma. Nasuchujemy odgosw
z zewntrz, a kiedy haasy umilkn,
powracamy do dawnych spraw, udajc sami przed sob, e nic si nie
wydarzyo.
Jeli nie myli si Freud, istnieje
jednak pewna nadzieja. Kade wyparcie daje efekt negatywny powoduje dolegliwoci somatyczne,
negatywnie wpywa na budowanie
relacji ze wiatem zewntrznym.
Wreszcie dyskomfort staje si tak
wielki, e umczona psychika zaczyna szuka drg wyjcia z bolesnego zamknicia, w ktre sama si
wpdzia. A wtedy potrzebny jest
zdolny psychoanalityk, ktry pomoe odszuka w przeszoci to jedno,
jedyne miejsce, gdzie doszo do zranienia.
Czy jako zbiorowo jestemy ju gotowi do podjcia takiej terapii?
Fragmenty ksiki Przeklte continuum. Notatnik smoleski, ktra ukae si w padzierniku w wyd. Arcana

Dzi
przechodzimy
obojtnie
wobec
zdarze,
ktre dwa
lata temu nie
mieciyby
nam si
wgowach.
Stygniemy.

IV

Z WIZYT W GPC

24.09.2014 www.GazetaPolska.pl

Twj dziennik

Kup dwa jeden podaruj ssiadowi

Tylko

www.niezalezna.pl
www.gpcodziennie.pl

Codzienna dawka rzetelnej informacji

Opinie
Temat dnia
Polska
wiat

Gospodarka
Kultura
Publicystyka
Sport

Mocne sowo
Technika/TV
Plotki
Historia

Podre
Nauka
Motoryzacja
Krzywka

POLITYKA \ Ewa Kopacz przedstawia swoich

ministrw

Pani Gafa
na czele rzdu
Cezary Grabarczyk kocha ludzi, Grzegorz Schetyna jest gwarantem penej wsppracy z premierem, a mczyzna w przeciwiestwie do kobiety idzie si tuc, nawet jak nie ma kija tak
m.in. Ewa Kopacz przedstawia dzi skad nowego rzdu. Od razu
stao si jasne, e nowa premier bdzie powanym konkurentem
dla prezydenta Bronisawa Komorowskiego w walce na gafy.

Magdalena Michalska
Samuel Pereira
Mimo e podczas prezentacji
swojego rzdu nowa premier
Ewa Kopacz odpowiedziaa jedynie na trzy pytania, zadane jej
przez przedstawicieli sprzyjajcych PO mediw, nie unikna
spektakularnych wpadek. Mylia si, odczytujc tekst, a Magorzacie Omilanowskiej przypisaa stanowisko minister szkolnictwa wyszego.
Najbardziej kuriozalna wypowied dotyczya jednak zaangaowania Polski w sprawy Ukrainy. Wie pan, ja jestem kobiet
wyjania pytajcemu dziennikarzowi. Ja sobie wyobraam,
co bym zrobia, gdyby na ulicy
nagle pokaza si czowiek, ktry wymachuje jakim ostrym

narzdziem albo trzyma w rku

pistolet. Moja pierwsza myl:
Tam za moimi plecami jest mj
dom, tam s moje dzieci. Wpadam do domu, zamykam drzwi
i opiekuj si dziemi. Co w takiej sytuacji zrobiby mczyzna? Pewnie pomylaby: Nie
mam nawet porzdnego kija, ale
jak to, ja nie stan i nie bd si
z nim tuk? opisaa swj tok
rozumowania. I dodaa, e nasz
kraj powinien si zachowywa
jak polska rozsdna kobieta.
Wypowiedzi wywoay konsternacj nawet wrd sympatyzujcych z PO dziennikarzy. Wojciech Szacki z Polityki napisa
na Twitterze, e w momencie
gdy Ewa Kopacz wypowiadaa te
sowa, gwny strateg patii Igor
Ostachowicz powinien przeci
kabel od mikrofonu.

f|ot. Marcin Pegaz/Gazeta Polska

GOSPODARKA

WIAT

W III RP pracujemy jak niewolnicy

Komunici boj si nawrce

ZATRUDNIENIE \ Polacy pracuj duej, ni pozwalaj na to

przepisy alarmuje Pastwowa Inspekcja Pracy. Jak wykazay kontrole, zatrudnieni mieli niekiedy 800 godz. nadliczbowych, a niektrzy wykonywali prac przez 35 godz. bez
przerwy. Z kolei z danych Eurostatu wynika, e ponad 3,5 mln
Polakw obawia si o swoje miejsca pracy, bo maj umowy
terminowe. Tak wyglda rynek pracy w III RP.

Dorota Skrobisz
Jak informuje Pastwowa Inspekcja Pracy, niektrzy pracownicy wskontrolowanych firmach
mieli ponad 800 godz. nadliczbo-

wych przy limicie ustalonym na

384 godz. A to niejedyne przypadki amania prawa przez pracodawcw. Wjednym zzakadw
zatrudnieni wykonywali prac
przez 35godz. bez jakichkolwiek
przerw. Winnym pracowali przez

siedem kolejnych dni. PIP okrela

to jako race naruszenie prawa,
ale wedug analitykw rynku pracy waciwszym sowem byoby
tu niewolnictwo.
Jak wynika zdanych Eurostatu,
ponad 3,5 mln Polakw (28,5proc.
wszystkich zatrudnionych) dry
oswoje stanowiska pracy, bo maj umowy terminowe.
Czasowe kontrakty s wygodne dla pracodawcw istosowane
wwielu krajach. Jednak wPolsce jest ich dwa razy wicej ni
rednio wUnii Europejskiej.

PASTWO RODKA \ Policja brutalnie zaatakowaa wiernych

bronicych kocioa w miecie Wenzhou w poudniowo-wschodnich Chinach. Od lutego chiskie wadze burz witynie lub
zdejmuj z nich krzye. Komunici obawiaj si wzrostu liczby
chrzecijan w kraju.
Na wykonanym amatorsk kamer nagraniu wida kilkudziesiciu
policjantw, ktrzy atakuj wiernych zabarykadowanych w kociele. Oficjalne rda milcz na
temat akcji.
Komunistyczne wadze niszcz
witynie chrzecijaskie albo zdejmuj z nich krzye. Oficjalnym po-

wodem s wzgldy estetyczne. Jednak dziaacze organizacji China Aid

dotarli do dokumentw partyjnych,
w ktrych opisano zaoenia rozoonej na kilka lat kampanii walki
zchrzecijastwem nazwanej Trzy
uszkodzenia i jedno wyburzenie.
Jakub Jaowiczor

CODZIENNIE \ OD PONIEDZIAKU DO SOBOTY. W TWOIM KIOSKU