You are on page 1of 4

A - ................................................................................................................................................

................................................................................................................................................

Komrka. Tkanki zwierzce


................................................................................................................................................
poziom podstawowy

B - ................................................................................................................................................

Zadanie 1. 2.
(1 pkt)
(1 pkt)

4Zadanie

Egzamin maturalny z biologii


Arkusz I
Schemat przedstawia budow tkanki kostnej.

rdo: CKE 2005 (PP), zad. 2.

Okrel cech budowy tkanki kostnej, ktra


pozwala
zaliczy
t przez
tkank
do grupy
Przedstaw schematyczny zapis kolejnych etapw
trawienia
skrobi
czowieka
bez
tkanek
cznych.
ich lokalizacji w organizmie. Uwzgldnij nastpujce substancje: glukoza, skrobia,
maltoza, dekstryny, maltaza jelitowa, amylaza linowa, amylaza trzustkowa.
........................................................................

Zadanie 6. (2 pkt)

........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
........................................................................
Zadanie 2. 7.
(2 (2
pkt)
Zadanie
pkt)

rdo: CKE 2005 (PP), zad. 7.

Wchanianie glukozy przez komrki powierzchniowe (enterocyty) kosmkw jelitowych jelita


cienkiego zachodzi niezgodnie z gradientem ste i trwa do zupenego jej wychwycenia
z treci pokarmowej w jelicie.
Okrel, jaki to rodzaj transportu (czynny czy bierny). Odpowied uzasadnij jednym
argumentem.
2
Egzamin maturalny z biologii
.......................................................................................................................................................
Arkusz I

.......................................................................................................................................................

Zadanie
(2 pkt)
Zadanie 3. 1.
(2 pkt)
rdo: CKE 01.2006 (PP), zad. 1.
Zadanie
pkt) zbudowane s narzdy ludzkiego organizmu zawieraj wikszo
Komrki, 8.
z (2
ktrych

Schemat
glukozy we
krwi. (AD). Jednak z uwagi na przystosowanie tych
typowychregulacji
struktur,stenia
wymienionych
poniej
narzdw do penionych funkcji mog si one znacznie rni liczb lub aktywnoci struktur
Obniony poziom glukozy
komrkowych.
A
A. jdro komrkowe
insulina
B. mitochondrium
Trzustka
Wtroba
glukagon
C. aparat Golgiego
D. siateczka wewntrzplazmatyczna
B
Podwyszony poziom glukozy
Przyporzdkuj kademu z wymienionych
poniej narzdw czowieka jedn ze struktur
(od A do D), ktrej szczeglna aktywno stanowi przystosowanie jego komrek do
penionej
Ustal,
w funkcji.
ktrym miejscu schematu, A czy B, naley wstawi opis: pobudzanie
wytwarzania glukagonu, a w ktrym z tych miejsc naley wstawi opis: pobudzanie
wytwarzania insuliny.
misie szkieletowy ...............
gruczo ojowy .........................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zadanie 2. (2 pkt)
Jest jednym z najwikszych narzdw naszego ciaa. Dziaa jak filtr, magazyn i peni funkcj
wydzielnicz.
1

.....................................................................................................................................................

Zadanie
(2 pkt)
Zadanie 4. 8.
(2 pkt)

rdo: CKE 01.2006 (PP), zad. 8.

W organizmie czowieka mona wyrni dwa typy komrek miniowych: 1. oksydacyjne


(minie czerwone), tzn. z przewag oddychania tlenowego, ktre s zdolne do dugotrwaej
pracy i cho kurcz si stosunkowo wolno, to nie ulegaj szybkiemu zmczeniu;
2. glikolityczne (minie biae), tzn. oddychajce gwnie beztlenowo, ktre s zdolne do
szybkich, silnych, ale krtkotrwaych skurczw, bo atwo ulegaj zmczeniu.
U ludzi minie szkieletowe s zbudowane z wkien obu typw, lecz w rnych proporcjach
(co jest uwarunkowane genetycznie, ale zmienne osobniczo). Osobnicy posiadajcy
w miniach du ilo wkien wolnych (czerwonych) s biologicznie lepiej przygotowani
maturalny
z biologii
2 trwajcej dugo aktywnoci ni Egzamin
do
osobnicy,
u ktrych
wicej jest wkien szybkich (biaych).
Arkusz I
Ci z kolei mog osiga wiksz si skurczu.
Rysunek przedstawia przekrj poprzeczny przez tkank minia czworogowego uda dwch
Zadaniemczyzn
1. (3 pkt)
modych
I i II.
Rysunki A, B i C przedstawiaj trzy rne rodzaje krgw krgosupa czowieka.
wkna czerwone
wkna biae

Mczyzna I
Mczyzna II
Podaj nazwy odcinkw krgosupa, do ktrych naley kady z krgw oraz uzasadnij,
ktra cecha
budowy
umoliwia
Ci jego identyfikacj.
Zaznacz
dwie
dyscypliny
sportowe,
w ktrych mczyzna I, wspomagajc si

odpowiednim treningiem, teoretycznie mgby osiga dobre wyniki.


A ................................................................................................................................................
A. Bieg krtkodystansowy.
B B.
................................................................................................................................................
Rzut oszczepem.
C. Maraton.
C ................................................................................................................................................
D. Rzut kul.
E. Biegi narciarskie na dugim dystansie.
Zadanie
5. 2.
(1 pkt)
Zadanie
(1 pkt)

rdo: CKE 05.2006 (PP), zad. 2.

Jedn z cech mini gadkich jest zdolno do dugotrwaego skurczu niezalenego od woli.
Podaj dwa przykady narzdw w organizmie czowieka, w ktrych wystpuj minie
gadkie.
....................................................................................................................................................

Zadanie 3. (2 pkt)

Wpyw wysiku fizycznego na prac ukadu oddechowego mona zaobserwowa podczas


lekcji wychowania fizycznego, kiedy uczniowie biegn na 60 m.
Zaplanuj obserwacj wpywu wysiku fizycznego na ukad oddechowy, podajc
parametr, ktry bdzie obserwowany i sposb przeprowadzenia obserwacji.
......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
2

poziom glukozy we krwi

Zadanie 6. 20.
(1 pkt)
Zadanie
(1 pkt)

rdo: CKE 2007 (PP), zad. 20.

Przewodzenie impulsw nerwowych odbywa si zawsze w jednym kierunku od dendrytw


do neurytu (aksonu).
Na rysunku przedstawiono schematycznie trzy neurony (A, B i C).
B

C
A
Egzamin maturalny
maturalny zz biologii
biologii
Egzamin
Poziom podstawowy
podstawowy
Poziom
Narysuj
wzdu kadego neurytuEgzamin
(aksonu),
w neuronach A, B i C po jednej strzace
maturalny z biologii
8
ilustrujcej15.
kierunek
nerwowego.
Poziom
podstawowy
Zadanie
(1 pkt)przepywu impulsu
88

Na schemacie
schemacie przedstawiono
przedstawiono fragment
fragment wkna
wkna minia
minia szkieletowego
szkieletowego zz oznaczon
oznaczon jednostk
jednostk
Na
Zadanie
7. 15.
(1 pkt)
Nr zadania
16.
17.
18. rdo:
19. CKE
20.2008 (PP), zad. 15.
Zadanie
(1
pkt)
funkcjonaln
sarkomerem.
funkcjonaln
sarkomerem.
Wypenia Maks. liczba pkt
2
1
1
2
1
Na schemacieegzaminator!
przedstawiono fragment wkna minia szkieletowego z oznaczon jednostk
Uzyskana liczba pkt
funkcjonaln sarkomerem.

Wrd niej
niej podanych
podanych zmian
zmian (A-D)
(A-D) zaznacz
zaznacz t,
t, ktra
ktra zachodzi,
zachodzi, gdy
gdy misie
misie szkieletowy
szkieletowy
Wrd
si kurczy.
kurczy.
si
Wrd niej podanych zmian (A-D) zaznacz t, ktra zachodzi, gdy misie szkieletowy
A. Linie
Linie Z
Z oddalaj
oddalaj si
si od
od siebie.
siebie.
A.
si kurczy.
B. Kurcz
Kurcz si
si filamenty
filamenty aktynowe.
aktynowe.
B.
A. Kurcz
Linie Zsi
oddalaj
si od
siebie.
C.
Kurcz
si
filamenty
miozynowe.
C.
filamenty
miozynowe.
B. Skracaj
Kurcz si
aktynowe.
D.
Skracaj
sifilamenty
sarkomery.
D.
si
sarkomery.
C. Kurcz si filamenty miozynowe.
D. Skracaj
sarkomery.
Zadanie
8. (1si
pkt)
rdo: CKE 2008 (PP), zad. 16.

Zadanie 16. (1 pkt)

Minie gadkie
gadkie buduj
buduj ciany
ciany wielu
wielu narzdw
narzdw wewntrznych,
wewntrznych, midzy
midzy innymi
innymi przewodu
przewodu
Minie
Zadanie
16.
(1
pkt)
pokarmowego. W
W cianach
cianach narzdw
narzdw minie
minie te
te uoone
uoone s
s w
w warstwy
warstwy ii tworz
tworz miniwk.
miniwk.
pokarmowego.
Minie skurcze
gadkie mini
budujgadkich
ciany wielu
narzdw
innymi
przewodu
Poprzez
skurcze
mini
gadkich
w otaczanej
otaczanej
przezwewntrznych,
nie przestrzeni
przestrzenimidzy
np. w
w jelicie
jelicie
wytwarzane
Poprzez
w
przez
nie
np.
wytwarzane
pokarmowego.
W
cianach
narzdw
minie
te
uoone
s
w
warstwy
i
tworz
miniwk.
jest cinienie.
cinienie.
jest
Poprzez skurcze mini gadkich w otaczanej przez nie przestrzeni np. w jelicie wytwarzane
Wyjanij, w
w jaki sposb przedstawione w tekcie dziaanie mini gadkich wpywa
Wyjanij,
jest cinienie. jaki sposb przedstawione w tekcie dziaanie mini gadkich wpywa
na prawidow
prawidow prac
prac ukadu
ukadu pokarmowego.
pokarmowego.
na
Wyjanij, w jaki sposb przedstawione w tekcie dziaanie mini gadkich wpywa
na prawidow prac ukadu pokarmowego.
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
3

Zadanie 17. (1 pkt)

Egzamin maturalny z biologii


Poziom podstawowy

Zadanie 9. 8.
(2 (2
pkt)
Zadanie
pkt)

5
rdo: CKE 2009 (PP), zad. 8.

W organizmie czowieka wystpuj rne rodzaje tkanki miniowej. Miniwk gadk


tworz wkna bdce pojedynczymi wrzecionowatymi komrkami, z ktrych kada zawiera
jedno centralnie pooone jdro komrkowe. Filamenty w tej tkance s uoone nieregularnie
(brak prkowania). Miniwka szkieletowa (poprzecznie prkowana) zbudowana jest
z silnie wyduonych, cylindrycznych wkien, zawierajcych wiele pooonych obwodowo
jder. Miofilamenty aktynowe i miozynowe s w nich uoone naprzemiennie.

Egzamin maturalny z biologii


Poziom podstawowy

Rys. A.
Wkna
Zadanie
1. (2
pkt) miniwki gadkiej

Rys. B. Wkna miniwki szkieletowej


Zdolno
do uywania
narzdzi
spotykaskonstruuj
si czasem tabel
w wiecie
zwierzt. porwna
Niektre zwierzta
Na
podstawie
powyszych
informacji
pozwalajc
wkna
potrafi znaleziony
przystosowa
dozswoich
potrzeb, np.
szympansy
miniwki
gadkiejwz otoczeniu
wknamiprzedmiot
miniwki
szkieletowej,
uwzgldnieniem
dwch
cech:
przygotowuj
gazk
do wydobycia termitw
z termitiery,
odrywajc z niej licie. Cech
ksztatu
wkien
oraz rozmieszczenia
w nich jder
komrkowych.
wyrniajc hominidy, z ktrych wyewoluowa czowiek, jest nie tylko to, e uywaj
narzdzi, ale rwnie to, e potrafi uy ich do wytworzenia lub ulepszenia innych narzdzi.
Podaj dwie cechy budowy, ktre umoliwiy hominidom tworzenie coraz lepszych
narzdzi. Uzasadnij przydatno kadej z tych cech.
1. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................
2. .................................................................................................................................................
.................................................................................................................................................

Zadanie 9. (2 pkt)
Zadanie
10.2.(2(2
pkt)
CKE 2010czowieka.
(PP), zad. 2.
Na
schemacie
przedstawiono
jeden z rodzajw staww wystpujcychrdo:
w organizmie
Zadanie
pkt)

Tkanka chrzstna utworzona jest z owalnych komrek z wyranie widocznym jdrem


komrkowym. Komrki wystpuj pojedynczo lub w skupieniach po kilka w substancji
pozakomrkowej, ktrej gwnymi skadnikami s wkna kolagenowe i elastynowe
(spryste). Obecno tych wkien ma decydujcy wpyw na mechaniczne waciwoci
tkanki chrzstnej.
a) Wybierz spord podanych poniej grup zwizkw organicznych t grup, do ktrej
naley kolagen.
A. wglowodany

B. tuszcze

C. biaka

b) Podaj
waciwo, jak
kolagen
nadaje otkance
chrzstnej. rodzaju stawu.
Wpisz
w odpowiednie
miejsca
informacje
przedstawionym
a) Rodzaj stawu: .........................................................................................................................
.......................................................................................................................................................
Zakres ruchw tego stawu: ....................................................................................................

Zadanie
3.tego
(1 pkt)
b)
Przykad
rodzaju stawu w organizmie czowieka: .........................................................
Na rysunku przedstawiono budow czaszki czowieka.
Nr zadania
6.
7.
8.
9a
9b
Spord koci czaszki
widocznych
na rysunku tylko
jedna
zachowuje
odrbno
i ruchomo.
Wypenia
Maks. liczba pkt
2
2
2
1
1
egzaminator!

Uzyskana liczba pkt

You might also like