3 konieczne warunki dla efektywnoci dyscyplinowania :

powszechny obowizek szkolny (wydua si go po to, by bardziej nas ksztatowa)

rozwj rodkw masowego przekazu. Najsilniej ksztatuj nasz wizj deskryptywn
(odpowiadajc na pytania : jak jest? ). Media stoj na stray normy, stosuj kryteria
dewiacyjne odbiegajce od normy.
Cae spoeczestwo musi zosta przeniknite przez mechanizmy wzajemnej kontroli
dyscyplinujcej. Jako zbiorowo tworzymy wadz dyscyplinujc, jako jednostki jej
podlegamy.
W tumie jestemy anonimowy, jeeli dziaamy jak inni (zgodnie z normami).
Dyscyplinowanie to forma najmniej dotkliwa, bo nie jest to kara.

SOCJOTECHNIKA W WARUNKACH DEMOKRACJI LIBERALNEJ

Kady system spoeczny jest zainteresowany tworzeniem takich postaw, ktre bd go wzmacnia,
utrzymywa. Naley si jednak zastanowi, czy ksztatowanie postaw prodemokratycznych ley w
naszym interesie ?
Co cenimy w demokracji :
wolno
prawa
wadza wyaniana jest spord nas
moliwo dokonywania wyboru
W demokracji wyaniana jest wadza, ktra ma sab legitymizacj.
POSTAWY KSZTATOWANE W WARUNKACH DEMOKRACJI LIBERALNEJ
1.) Partycypacji politycznej u uczestnictwa w yciu publicznym.
Postawa uczestnictwa silnie legitymizuje system.
Krytyka postulatu partycypacji :
a.) wiat cakowicie zdemokratyzowany (wiat penej partycypacji) byby wiatem niemoliwym
do rzdzenia ze wzgldu na nieefektywno systemu decydujcego. System jest zainteresowany
aktywnoci obywateli ale w pewnych granicach (wcale nie jest tak, e im wicej osb pjdzie na
wybory, tym lepiej, poniewa jest to dysfunkcjonalne).
b.) Wzywanie nas do aktywnoci politycznej obnaa pewn antynomi (sprzeczno) w systemie
demokracji liberalnej dlatego, e jest to system oparty o liberalizm, ktry dy do powikszania
naszej wasnoci jednostka angauje si w ycie gospodarcze, a demokracja wzywa nas nie do
wolnoci, a odpowiedzialnoci.
c.) ycie polityczne wcale nie jest najwaniejszym obszarem naszej egzystencji przez lata
sfera polityki si profesjonalizowaa wydzielaa z ycia publicznego.
Wszystko jest lepsze od ledzenia sensacji, ktrych po jakim czasie ju nie ma. S waniejsze
rzeczy dla naszego ycia ni ledzenie polityki.

d.) Pogldy Norberta Bobbio :

Jedn z najwikszych zamanych obietnic liberalnej dem. Jest niepowodzenie w
wykreowaniu racjonalnego wyborcy. System jest skonny zaakceptowa niekompetencje a
nie nieobecno. Uyteczny jest bardziej niekompetentny wyborca (mg odda niewany
gos ale legitymizuje system wyborca z niewanym gosem jest lepszy od tego, ktry nie
poszed na wybory).
System nie jest zainteresowany tworzeniem kompetencji wyborcy, interesuje go tylko aktywno
wyborcy.
2.) Postawa zwizana z aspektem ekonomicznym.
Niezwykle wane jest ksztatowanie modelu konsumpcjonizmu. (Pocztki : przeom XVIII/XIX
wieku)
rewolucja francuska. Rwno i wolno kady ma prawo jednakowo konsumowa.
Rewolucja przemysowa- w jej efekcie poziom produkcji w sensie ilociowym ogromnie
wzrs.
Po tych rewolucjach zmieni si model rodziny (wczeniej by to model feudalny, patriarchalny
obraz ojca). Teraz : ludzie ze wsi id do miast, przestali y z ziemi, gwnym rdem utrzymania
staj si praca w przemyle, ojciec przestaje by autorytetem, nie ma roli jednego ywiciela
rodziny. Powstaje model rodziny kapitalistycznej brak przywizania do ziemi, rodziny
przemieszczaj si tam, gdzie jest praca.
W tym okresie rozpocz si pd do zdobywania jak najwikszych dbr.
Druga grupa uczonych twierdzi, e przeom ten nastpi po II wojnie, w poowie XX wieku.
W okresie tym zaczo si gigantyczne przewartociowanie Amerykanw na temat konsumpcji.
Zaczto Amerykaw namawia do masowej konsumpcji. Silnie tym przemianom suy rozwj tv i
reklam. Efektywno reklam bya wrcz niewyobraalna. Pojawiy si zakupy na raty, karty
kredytowe, kredyty. To doprowadzio do kryzysu z I poowy XXI wieku. Niektrzy twierdz, e
gospodarka oparta na konsumpcji si skoczya.
SOCJOTECHNIKA KONSUMPCJI :
Mechanizmy socjotechniczne, ktre powoduj, e czerpiemy rado z wycigu konsupcji.
1.) Mechanizm potgowania potrzeb nieelementarnych.
2.) Mechanizm potrzeb naladownictwa.
3.) Mechanizm umagiczniania konsumpcji.