Praca Spisz

Szkoa Gwna Handlowa
STUDIUM PODYPLOMOWE
Informatyczne Systemy Zarzdzania
Strategia, Projektowanie, Integracja
EDYCJA XI
Mariusz Szalast
Robert Jastrzbski
KOMPLEKSOWA INFORMATYZACJA FIRMY

OCZYSZCZALNIA
Praca dyplomowa
Promotor:
Dr Andrzej Kamiski
Warszawa 2008
--- 2 ---
WSTP
Celem niniejszej pracy jest ukazanie na przykadzie firmy Oczyszczalnia istotnych
elementw zarzdzania projektem informatycznym oraz jego implementacji.
Stworzony zosta projekt informatyzacji przedsibiorstwa poprzez wdroenie
zintegrowanego systemu klasy ERP do zarzdzania przedsibiorstwem.
Oczyszczalnia jest to przedsibiorstwo zajmujce si statutowo oczyszczaniem
ciekw miejskich. Jednak prnie dziaajcy zarzd spki rozpocz kilka lat temu
zdywersyfikowa obszary dziaalnoci firmy i obecnie Oczyszczalnia obecna jest na
kilku liczcych si rynkach rynek analiz odczynnikw chemicznych, rynek utylizacji
odpadw
przemysowych,
rynek
produkcji
specjalistycznych
nawozw
dla
producentw kwiatw a by moe w przyszoci i rynek usug logistycznych.

Praca skada si z 10 rozdziaw ukazujcych rne aspekty wdroenia systemu
informatycznego.
W rozdziaach 1 - 4 opisane zostay aspekty teoretyczne przygotowania
przedsibiorstwa do informatyzacji, opis przedsibiorstwa oraz analiza ekonomiczna
przygotowywanego przedsiwzicia informatycznego.
Znajduje si tu rwnie opis zespou zaangaowanego w projekt informatyczny wraz
z przyporzdkowanymi rolami i zadaniami oraz opis procedur dokumentacji projektu
na podstawie analizy i wdroenia jednego z moduw systemu moduu Sprzeda.
Rozdziay 5 9 s opisem technicznym implementacji moduu Sprzeda systemu
dedykowanego dla Oczyszczalni. Opisana jest tu zarwno baza danych (tabele,
funkcje, procedury,) jak i aplikacja napisana w technologii ASP.NET w rodowisku
MS Visual Studio 2005 (oraz .NET Framework 2.0). Baza danych zostaa natomiast
zaprojektowana w oparciu o rodowisko MS SQL Server 2005.
Rozdzia 10 jest szczegowym opisem sposobu instalacji aplikacji zapisanej za CD
doczonego do niniejszej pracy.
Jako narzdzia wspomagajce, zostay wykorzystane Microsoft Project i Microsoft
Visio.
--- 3 ---
SPIS TRECI:
WSTP ............................................................................................................................................ 2
1.
Charakterystyka przedsibiorstwa Oczyszczalnia i jego strategia.......................... 6

1.1.
Opis przedsibiorstwa................................................................................................. 6
1.2.
Strategia biznesowa..................................................................................................... 8
1.3.
Strategia informatyzacji ............................................................................................ 10
1.4.
Plan przedsiwzicia informatycznego.................................................................. 13
1.5.
Specyfikacja wymaga systemu informatycznego.............................................. 15
1.5.1.
Specyfikacja wymaga Moduu Sprzeday................................................... 15
1.5.2.
Specyfikacja wymaga Moduu Gospodarki Magazynowej....................... 16
1.5.3.
Specyfikacja wymaga Moduu Finanse ....................................................... 17
1.5.4.
Specyfikacja wymaga Moduu HR ................................................................ 20
1.5.5.
Specyfikacja wymaga Moduu Logistyka .................................................... 21
1.5.6.
Specyfikacja wymaga Moduu Zaopatrzenie .............................................. 22
1.5.7.
Specyfikacja wymaga Moduw dedykowanych dla poszczeglnych
Instalacji Technicznych...................................................................................................... 23
2.
Uzasadnienie biznesowe przedsiwzicia informatycznego ...................................... 25

2.1.
3.
Analiza kosztw .......................................................................................................... 25
2.1.1.
Analiza kosztw staych ................................................................................... 25
2.1.2.
Analiza kosztw zmiennych............................................................................. 29
2.1.3.
Analiza kosztw cakowitych........................................................................... 33
2.2.
Analiza korzyci.......................................................................................................... 33
2.3.
Analiza efektywnoci ................................................................................................. 34
2.3.1.
Metoda dyskontowa NPV warto bieca netto...................................... 35
2.3.2.
Metoda statyczna okres zwrotu ................................................................... 37
Plan informatyzacji Oczyszczalni ................................................................................. 39

3.1.
Harmonogram projektu ............................................................................................. 39
--- 4 --3.2.
cieka krytyczna .......................................................................................................43
4. Procedury dokumentacji projektu na przykadzie analizy przedwdroeniowej i

wdroenia moduu Sprzeda .....................................................................................................46
4.1.
Dokumentacja etapu analizy.....................................................................................46
4.2.
Dokumentacja etapu wdroenia ...............................................................................50
5.
Baza danych Oczyszczalni .............................................................................................53

5.1.
Obiekty bazodanowe ..................................................................................................53
5.2.
Kod i opis wybranych obiektw bazy danych .......................................................55
5.3.
Struktura tabel .............................................................................................................59
6.
Aplikacja internetowa systemu Oczyszczalnia ..........................................................63

6.1.
Formularze Administratora .......................................................................................64
6.2.
Formularze Uytkownika ...........................................................................................68
7.
Kontrola poprawnoci danych ..........................................................................................72

7.1.
Ograniczenie dugoci pl.........................................................................................72
7.2.
Apostrof w polach tekstowych.................................................................................72
7.3.
Wyraenia regularne...................................................................................................73
7.4.
Przechwytywanie wyjtkw ......................................................................................74
8.
Dostp aplikacji do bazy danych ......................................................................................75
9.
Bezpieczestwo aplikacji ...................................................................................................80

9.1
Odrbne loginy uytkownikw wykonujcych operacje na bazie danych.......80
9.2.
Formularz logowania na stronie gwnej aplikacji ...............................................80
9.3.
Blokada konta uytkownika ......................................................................................81
9.4.
Weryfikacja uprawnie do formularzy aplikacji ....................................................81
9.5.
Wylogowanie uytkownika po duszym okresie nieaktywnoci ......................83
10.
Instalacja i uruchamianie systemu Oczyszczalnia ...............................................85
10.1.
Instalacja plikw aplikacji webowej.........................................................................85
10.2.
Instalacja bazy danych...............................................................................................86
10.3.
Uruchomienie aplikacji ..............................................................................................87
--- 5 --ZAKOCZENIE ............................................................................................................................ 88

BIBLIOGRAFIA: ........................................................................................................................... 89
WYKAZ RYSUNKW: ................................................................................................................. 90
WYKAZ TABEL: ........................................................................................................................... 91
ZACZNIKI:................................................................................................................................ 91
--- 6 ---
1. Charakterystyka przedsibiorstwa Oczyszczalnia i jego

strategia
1.1.
Opis przedsibiorstwa
Oczyszczalnia ta jest przedsibiorstwem stworzonym w latach 70tych ubiegego

stulecia i przeksztacona w Spk Akcyjn na pocztku lat 90tych 51% akcji jest w
posiadaniu miasta X.
Przedmiotem dziaalnoci oczyszczalni jest zarwno obsuga miasta X w zakresie
oczyszczania ciekw, jak i wiadczenie usug w szeroko pojtej dziedzinie
oczyszczania, rnym podmiotom gospodarczym krajowym jak i zagranicznym.
Firma
obsuguje
miasto
zakresie
oczyszczania
nieczystoci
pynnych
doprowadzanych przez miasto. Jest to gwny element dziaalnoci firmy, jednak w

ostatnim czasie coraz wicej wpyww spka uzyskuje z dziaalnoci pobocznej,
czyli z wiadczenia usug podmiotom gospodarczym.
Oczyszczalnia posiada kilka budynkw i urzdze zewntrznych, ktre stanowi jej
wasno i s zlokalizowane w obrbie zakadu.
Zakad ten zlokalizowany jest na obrzeach miasta i obejmuje obszar 9000 m2. W
centrum
miasta
znajduje
si
za
wycznie
siedziba
reprezentacyjna
administracyjna firmy.
Firma podzielona jest na nastpujce dziay w ramach struktury organizacyjnej:
Dzia oczyszczania ciekw i odpadw przemysowych
Dzia analiz przemysowych i produkcji nawozw
Dzia sprzeday i marketingu
Dzia HR
Dzia techniczny i informatyczny
Dzia logistyczny
Dzia administracyjny
--- 7 ---
W/w
struktura
organizacyjna
ma
charakter
funkcyjny.
Na
czele
caego
przedsibiorstwa stoi prezes zarzdu. Jemu podlegli s dyrektorzy poszczeglnych

dziaw, ktrzy to w swojej jurysdykcji maj kierownikw niszego szczebla oraz
pracownikw dziaw.
Rysunek 1. Schemat organizacyjny firmy

[rdo: Opracowanie wasne]
Oczyszczalnia prowadzi obecnie przygotowania do wdroenia normy PN-EN ISO

9001:2001 do swojej gwnej dziaalnoci oczyszczania ciekw. Jest ona
niezbdna dla tego typu przedsibiorstwa zapewnia wiarygodno oraz pewno
zachowania odpowiednich standardw.
Jest to prawne usankcjonowanie jakoci, jaka jest od dugiego czasu zachowywana
w firmie, zapewniajc standardy wysze ni te regulowane dyrektyw 2000/60/WE1
W
kontekcie
dziaalnoci
pobocznej,
gownie
oczyszczania
odpadw
przemysowych, firma posiada i stosuje wszystkie zalecane przez komisj europejsk

normy i zalecenia dotyczce oczyszczania i utylizacji odpadw przemysowych
(rwnie tych niebezpiecznych) stosujc si cakowicie do zalece zapisanych w
1
[BEPOS].
--- 8 ---
Dyrektywach Rady Europy (min. Dyrektywa Rady 91/156/EWG, Detektywa Rady

94/31/WE czy te Dyrektywa Rady 79/813/EWG2).
1.2.
Strategia biznesowa
Misj firmy Oczyszczalnia jest jak najlepsze wykonywanie usug na rzecz miasta i
podmiotw
gospodarczych
ramach
oczyszczania
ciekw
oraz
innych
nieczystoci. Dziaalnoci firmy jest rwnie prowadzenie usug analiz chemicznych

oraz produkcja najwyszej jakoci specjalistycznych nawozw dedykowanych dla
producentw kwiatw. Dewiz firmy jest jako i terminowo wykonywanych usug.
Firma nie naley do najtaszych i nie konkuruje cenowo stawia na jako.
Najwyszej klasy produkty i usugi zapewniaj firmie odpowiedni renom a co za
tym idzie rwnie i rynki zbytu.
Gwnym polem dziaalnoci jest oczyszczanie ciekw. Jest to podstawowa,
statutowa misja firmy. Nie mniej jednak firma rozwija si dynamicznie i oprcz
oczyszczania ciekw zajmuje si rwnie:
Przeprowadzaniem wszelkiego typu analiz odczynnikw i
preparatw
chemicznych
Neutralizacj odpadw przemysowych
Produkcj nawozw specjalistycznych przeznaczonych dla producentw
kwiatw
Firma odkrya nisz rynkow w dziaalnoci do tej pory pobocznej, czyli w
przeprowadzaniu zaawansowanych analiz chemicznych oraz neutralizacji odpadw
przemysowych (gwnie ciekych). W tej dziedzinie na rynku nie ma praktycznie
adnej polskiej firmy, ktra miaaby potencja oraz odpowiednio wyksztaconych
pracownikw,
Oczyszczalni.
[WEOS].
aby
wykonywa
podobne
dziaania
oprcz
oczywicie
--- 9 ---
Istnieje, co prawda kilka firm zagranicznych, ale ich oferta jest za droga jak na
polskie warunki, a i poziom dostpnoci usug pozostawia wiele do yczenia. Firma
inwestujc w wymienionych wyej kierunkach, w do krtkim czasie staa si
powanym graczem na tym rynku i planuje w najbliszym czasie zosta liderem.
Maj jej w tym pomc planowane inwestycje w nowoczesne technologie oraz
zaawansowane systemy informatyczne.
Planujc swj rozwj firma nie skupia si jedynie na jednej formie dziaalnoci prowadzi polityk dywersyfikacji, penetrujc potencjalne rynki i szukajc okazji do
stworzenia nowego produktu, ktry przyjby si na rynku. Jedn z takich okazji by
rynek specjalistycznych nawozw przeznaczonych dla producentw kwiatw.
Rynek ten nie jest duym rynkiem pod wzgldem iloci podmiotw gospodarczych (w
porwnaniu z rynkiem nawozw dla rolnictwa), nie mniej jednak jest to rynek
praktycznie do tej pory nieobsugiwany, posiadajcy duy potencja i dynamik
wzrostu. Nie bez znaczenia jest rwnie fakt, e jest to rynek podmiotw do
zamonych, ktrzy skonni s wyda due pienidze na dobry, dedykowany dla nich
produkt. Dodatkowo firma nie podja wsppracy z adnymi porednikami, ale
rozwija wasn dziaalno logistyczn, dostarczajc swoje produkty bezporednio do
klientw.
Jest
to
dopiero
pocztek
dziaalnoci
Oczyszczalni
na
rynku
logistycznym/spedycyjnym w planach jest prowadzenie usug logistycznych innym

podmiotom, co przy obecnej koniunkturze gospodarczej moe okaza si niezwykle
dochodowym interesem.
Oczyszczalnia inwestujc due rodki w rozwj innych form dziaalnoci, poza
gwn statutow oczyszczania ciekw, planuje zaistnie na rnych rynkach, do tej
pory nie za bardzo obsugiwanych przez inne tego typu podmioty i w tym wanie
widzi swoj przyszo i oczywicie zysk.
Inwestycje Oczyszczalni w gwnej mierze stanowi inwestycja w kapita ludzki, gdy
kierownictwo firmy zdaje sobie spraw, e to wanie ludzie w tak zmiennym
otoczeniu stanowi jej przewag konkurencyjn i s gwnym kluczem do sukcesu.
Oczywicie firma nie zapomina w inwestycje w odpowiednie maszyny i know-how.
Obydwa typy inwestycji, poczone ze sob w odpowiednich proporcjach, pomog
firmie sta si niekwestionowanym liderem na w/w rynkach.
--- 10 ---
1.3.
Strategia informatyzacji
Strategia informatyzacji jest nierozerwalnie zczona ze strategi biznesow firmy.

Dynamiczny
rozwj
technologiczny
Oczyszczalni
(maszyny,
jest
budynki,)
moliwy
bdzie
tylko
szed
wtedy,
w
gdy
parze
rozwj
rozwojem
informatycznym, ktry to pozwoli na lepsze zarzdzanie caym przedsibiorstwem.

Dotychczas firma posiadaa bardzo skromn baz informatyczn. Firma nie bya
poczona w jedn sie teleinformatyczn a kady z posiadanych, maych systemw
suy jedynie prostej obsudze poszczeglnych instalacji i w adnym wypadku nie by
poczony z innym systemem.
Przy
tak
dynamicznym
zintegrowanego
systemu
rozwoju
do
Oczyszczalnia
caociowej
poszukiwaa
obsugi
duego,
przedsibiorstwa.
Nowy system informatyczny bdzie obsugiwa wszystkie instalacje techniczne

dziaajce w firmie (bdzie komunikowa si z poszczeglnymi specjalistycznymi
systemami, a w niektrych przypadkach je zastpi), ale rwnie poczy w jedn
cao wszystkie dziay firmy i pozwoli na pene i kompleksowe zarzdzanie
przedsibiorstwem.
Zarzd Oczyszczalni przyj okres 24 miesicy na analiz i wdroenie
zintegrowanego systemu informatycznego. Tyle czasu zostanie przeznaczone na
przygotowanie projektu, implementacj wszystkich moduw oraz na ewentualne
korekty dziaajcego systemu do momentu penego wykorzystania go w firmie.
Dostawc oprogramowania jest wyoniona w drodze przetargu firma System, ktra
po przeprowadzeniu analizy wszystkich procesw w firmie podja si stworzenia, na
bazie swojego ju istniejcego systemu ERP, dedykowanego systemu do obsugi
Oczyszczalni.
System
ten
oprcz
tradycyjnych
moduw
przeznaczonych
do
obsugi
przedsibiorstwa takich jak HR, Finanse, Gospodarka Magazynowa czy Sprzeda,

bdzie rwnie posiada specjalistyczne moduy obsugujce instalacje techniczne,
ktre stanowi core prowadzonego przez Oczyszczalni biznesu.
--- 11 ---
Implementacj nowego systemu zaplanowano w podejciu Etapowym3, co pozwoli

na
kontynuowanie
normalnej
pracy
rwnolege
wdraanie
sytemu.
Jako pierwsze wdraane bd modu Sprzeday i Gospodarki Magazynowej. S to

bardzo wane elementy dziaalnoci przedsibiorstwa, ktre powinny jak najszybciej
by uruchomione w nowym systemie i wg nowych zasad. Wybrane zostay jako
pierwsze, poniewa w odrnieniu od innych moduw np. Finansowy, w
mniejszym stopniu zale od pozostaych.
Po przeprowadzeniu analizy (I Etap), uruchomieniu i ustabilizowaniu pracy
pierwszych wdroonych moduw (II Etap), w przecigu 3-4 miesicy uruchomione
zostan (III Etap) rwnolegle pozostae moduy z klasycznego zestawu ERP, czyli:
modu HR, modu Finansowy, Modu Zamwie oraz Modu Logistyczny. Przy czym
dwa ostatnie moduy (Zamwienia i Logistyka) po czci bd ju wdroone ze
wzgldu na bardzo silne zalenoci z wdroonymi w II Etapie moduami Sprzeday i
Gospodarki Magazynowej.
Czwartym Etapem, a jednoczenie najwaniejszym i najbardziej skomplikowanym,
bdzie etap wdroenia systemw dedykowanych do obsugi instalacji technicznych,
oraz modu do komunikacji z tymi instalacjami, na ktrych pozostan specjalistyczne
systemy obsugi. Ten etap bdzie mia kluczowe znaczenie przy ocenie powodzenia
projektu i dlatego czas przeznaczony na te dziaania zosta oszacowany na 12
miesicy.
[SPISZ-SAP]
--- 12 ---
Rysunek 2. Model Wdroenia ZSI

[rdo: Opracowanie wasne]
Aby taki duy projekt mg by zrealizowany Oczyszczalnia musi przygotowa:

Infrastruktur techniczn (budynki, serwerownie,)
Odpowiedni infrastruktur teleinformatyczn (sieci telefoniczne, LAN,)
Sprzt komputerowy (serwery, stacje robocze)
Sprzt peryferyjny (drukarki, skanery, monitory,)
Odpowiednie zaplecze osobowe (specjalici do obsugi i serwisu sprztu)
--- 13 ---
W/w wymagania wraz z duym zaangaowaniem pracownikw i kierownictwa firmy

stan si podwalin sukcesu firmy w realizacji projektu informatyzacji Oczyszczalni.
1.4.
Plan przedsiwzicia informatycznego
Oczyszczalnia planuje wdroy kompleksowe rozwizanie informatyczne, ktre

swoim zasigiem pokryje w peni zakres dziaalnoci firmy. Wdroone zostan
zarwno moduy administracyjne jak rwnie produkcyjne i technologiczne.
Wdroenie przebiega bdzie w trzech wyranie oddzielonych etapach.
Przed ostatecznym zatwierdzeniem planu i zakresu wdroenia, przeprowadzona
zostaa w Oczyszczalni kompleksowa analiza przedwdroeniowa.
W analizie tej brali udzia specjalici z firmy wdraajcej oraz kluczowe osoby z
Oczyszczalni prezes zarzdu, gwny informatyk, gwny ksigowy, dyrektorzy
poszczeglnych dziaw oraz kluczowi pracownicy bdcy ekspertami od systemw
obsugujcych instalacje techniczne.
Po dokadnej analizie (ETAP I) i opisie wszystkich procesw zachodzcych w firmie
przyjto nastpujcy plan dziaania:
Jako
pierwsze
wdroone
zostan
moduy
Sprzeda
Gospodarka
magazynowa. Wdroenie tych moduw jest bardzo istotne, gdy bez nich
wdroenie pozostaych elementw ZSI nie byoby moliwe. Ponadto
wymagania Oczyszczalni w zakresie tych moduw nie s bardzo
skomplikowane i dostawca oprogramowania w krtkim okresie przedstawi
dopasowane do oczekiwa rozwizanie informatyczne. Planowany czas na
uruchomienie i okres wdroeniowy to 2 miesice poczynajc od 12.08.2008.
Zakoczenie tego etapu (ETAP II) koczy si podpisaniem protokou odbioru
moduw, ktry jest potwierdzeniem obu stron prawidowego wykonania
zaplanowanych na ten etap prac.
Trzecim etapem wdroenia ZSI jest uruchomienie moduw Logistycznego,
Finansowego, HR oraz Zaopatrzenia. Wszystkie te moduy s nierozerwalnie
--- 14 ---
zczone z wdraanymi w ETAPIE II moduami Gospodarki Magazynowej oraz

Sprzeday. Aby w peni wykorzysta moliwoci tych moduw powinny one
by wdraane w momencie, gdy juz uruchomione zostay moduy z ETAPU II.
Firma wdraajca dedykowany dla Oczyszczalni ZSI, posiadajc wasne
dowiadczenia, wnioski z Analizy Przedwdroeniowej oraz dowiadczenia z
wdroenia z ETAPU I przedstawi moduy dopasowane do potrzeb firmy.
Na ETAP III zaplanowano w Harmonogramie 2 miesice, poczwszy od
zakoczenia etapu poprzedniego. Dwa miesice na wdroenie tych moduw
jest terminem realnym, dlatego, e prace nad kadym z tych moduw
prowadzone mog by rwnolegle.
Etap ten koczy si generalnymi testami caoci wdroonej do tej pory
aplikacji oraz podpisaniem protokou odbioru czci administracyjnej
zakoczenie prac w trym etapie powinno nastpi najpniej do dnia
01.12.2008.
Czwartym etapem bdzie wdroenie moduw obsugujcych instalacje
techniczne/produkcyjne. Moduy te, a tak naprawd w wikszoci oddzielne
programy, cakowicie technologicznie odbiegaj od reszty produktu i s duo
bardziej skomplikowane od wymienionych w dwch poprzednich etapach
moduw.
Poniewa, instalacje te (do oczyszczania ciekw, uzdatniania wody, utylizacji
odpadw, produkcji nawozw, itd.) s ze sob poczone (poczone s
grupami) tak wic, w tym etapie nie bdzie moliwoci rozpoczcia wdroenia
wszystkich moduw jednoczenie. Poza tym przy kadym takim wdroeniu
musi by kilku specjalistw zarwno ze strony firmy wdraajcej jak i z
Oczyszczalni, co powoduje, e wdroenie tych moduw bdzie moliwe
jeden po drugim w cile okrelonej wczeniej kolejnoci.
Na ETAP IV, ze wzgldu na skomplikowanie oraz rnorodno zagadnie,
przyjto ramy czasowe 12 miesicy.
Prace w tym etapie planowo powinny rozpocz si nie wczeniej ni 02.12.2008 i
zakoczy si generalnymi testami caego ZSI. Po akceptacji przez obie strony
--- 15 ---
pozytywnych wynikw testw projekt powinien zakoczy si podpisaniem protokou

kocowego nie pniej ni do dnia 07.09.2009.
Stworzono rwnie rezerw czasow na nieprzewidziane zdarzenia zwizane z
wdroeniem projektu, ktra wynosi 4 miesice.
1.5.
Specyfikacja wymaga systemu informatycznego
Przy realizacji tak duego i skomplikowanego projektu informatycznego, jakim jest

wdroenie ZSI w firmie Oczyszczalnia, niezwykle wan rol odgrywa specyfikacja
wymaga. Dobrze stworzona pozwala na sprawne tworzenie, sprawdzanie oraz
implementowanie systemu, natomiast brak dobrej specyfikacji prawie zawsze
oznacza fiasko projektu.
Przy tworzeniu specyfikacji do tek duego projektu, niezwykle wan rol odgrywa
zaangaowanie
specjalistw
kadej
dziedzin
objtych
projektem.
Wiedza o procesach zachodzcych w firmie, jej specyfice dziaania oraz o planach i

kierunkach rozwoju firmy tak naprawd znajduje si w rkach tylko najlepszych
specjalistw oraz czonkw zarzdu, i to na nich ley obowizek stworzenia jak
najlepszej specyfikacji.
Specyfikacja
systemu
dla
Oczyszczalni
zostaa
przygotowana
moduowo,
zachowaniem kompatybilnoci i spjnoci w ramach caego projektu. Koordynatorem

caoci specyfikacji i moderatorem tych prac by Dyrektor Dziau Technicznego.
1.5.1. Specyfikacja wymaga Moduu Sprzeday
Modu Sprzeday jest to jeden z najwaniejszych moduw w przedsibiorstwie. To

wanie w tym module dokonuje si sprzeday usug kontrahentom firmy i to wanie
tu jest serce caego przedsiwzicia.
System w ramach tego moduu powinien umoliwi (zaoenia gwne):
Wystawianie dokumentw sprzeday faktury VAT, paragony
--- 16 ---
Rejestracj, modyfikacj oraz usuwanie kontrahentw. Kady kontrahent

patnik moe posiada dowoln liczb odbiorcw. Kontrahenci mog by
czeni w hierarchiczne struktury grup
Rejestracj zamwie od odbiorcw oraz do dostawcw dokumenty
zamwie powinny by cile powizane z dokumentami sprzeday.
Wystawianie faktur na podstawie zamwie.
Rejestracj asortymentu, wraz z podziaem na grupy asortymentowe
(najlepiej, aby bya to struktura hierarchiczna towar naley do jednej grupy
gwnej i wielu dodatkowych)
Rejestracj i zarzdzanie cenami tworzenie cennikw oglnych, na grupy
towarowe, kontrahentw, czasowe z uwzgldnieniem terminu obowizywania.
Tworzenie ofert cenowych i rabatowych dla poszczeglnych kontrahentw
oraz na wybrane towary, grupy towarw
Ewidencja i zarzdzanie limitami kredytowymi dla kontrahentw
atwe wyszukiwanie informacji na ekranie filtrowanie danych po wielu
elementach jednoczenie
Import plikw zewntrznych (gwnie pliki Excel i DBF) oraz eksport do pliku
(gownie Excel)
Generowanie
zestawie,
raportw
oraz
rnego
rodzaju
wykresw.
Uytkownicy powinni mie moliwo definiowania i zapisywania stworzonych

wczeniej definicji raportw, celem wykonywania takich raportw w przyszoci
bez koniecznoci wprowadzania warunkw ponownie.
1.5.2. Specyfikacja wymaga Moduu Gospodarki Magazynowej
Pomimo faktu, i Oczyszczalnia prowadzi dziaalno usugow, modu Gospodarki

Magazynowej jest niezwykle istotny z punktu widzenia dziaania caego systemu
informatycznego.
--- 17 ---
Modu ten spina w logiczn cao podstawy systemu, jest jednym z gwnych
elementw cieki, ktra zaczyna si przy zleceniu wykonania usugi przez klienta a
koczy wystawieniem mu faktury.
Zaoenia gwne dla tego moduu to:
Szybkie i atwe wystawianie dokumentw magazynowych.
Podgld
historii
wszystkich
dokumentw
magazynowych
dotyczcych
wybranego towaru (obrotw w magazynie). Moliwo filtrowania numerw,

rodzajw dokumentw, magazynw i dat wystawienia.
Podgld stanw magazynowych. Wywietlanie danych z moliwoci
filtrowania wg magazynu, stref magazynowych, adresu
Obliczanie iloci minimalnych i maksymalnych. System powinien obliczy
zapas minimalny i maksymalny (zadana ilo dni), jaki powinien by na stanie,
aby zapewni cigo pracy zakadu
Moliwo stosowania blokad i rezerwacji towaru
Moliwo stosowania rnych metod rozchodowania stanu magazynowego w
zalenoci od przynalenoci towaru do odpowiednich grup (FIFO, LIFO)
Kontrola
dat
wanoci
towarw
na
magazynie
ledzenie
partii
magazynowych
Inwentaryzacja. System musi umoliwi zarwno prowadzenie inwentaryzacji
w trybie cigym, jak przy zamkniciu magazynu (adresu, strefy). Rozliczanie
inwentaryzacji w cenach ewidencyjnych.
1.5.3. Specyfikacja wymaga Moduu Finanse
Modu finansowy we wdraanym systemie ERP jest niezwykle wany z punktu

widzenia projektu informatycznego oraz caej firmy.
--- 18 ---
Waga tego moduu jest tym wiksza, i do tej pory firma nie posiadaa, adnego
systemu o podobnej klasie, a przy obecnych, szybko nastpujcych zmianach i
rozwoju Oczyszczalni dziedzina ta musi by wydajna bez tego nie ma moliwoci
sprawnego prowadzenia biznesu.
Ponadto w ramach Moduu Finanse znajduj si oprcz typowych zagadnie
finansowych, rwnie rozrachunki, banki, przelewy oraz rejestr zakupu.
Gwne zaoenia tego moduu to:
Finanse:
Wielosegmentowy plan kont oparty na sownikach z moliwoci ograniczenia
dostpu osb oraz definiowaniem zakresu odpowiedzialnoci odrbny dla lat
finansowych
Unikalno kodu konta w planie kont w jednym okresie finansowym
informacje o charakterze konta takie jak: bilansowe, pozabilansowe,
stanowice i niestanowice kosztw uzyskania przychodu zawarte s w
kodzie konta
Odrbny system zapisw controllingowych oparty na rodzajach transakcji,
informacjach uzupeniajcych i sownikach umoliwiajcy zbieranie danych do
analiz wielowymiarowych
Automatyczne ksigowanie wszystkich dokumentw rdowych
Grupowanie dekretw ksigowych w rejestry (merytoryczne) i dokumenty
Moliwo zatwierdzania ksigowa na poziomie pojedynczego dokumentu
Prowadzenie stanw kont w podziale na dokumenty zatwierdzone i wszystkie
Rejestracja zapisw na kontach w walucie transakcji i w walucie operacji
Rozrachunki:
Zasada podziau na pozycje rozliczone i nierozliczone oparta na zerowym
saldzie dla konta i numeru wasnego transakcji
Moliwo rejestracji wielu zapat czstkowych do faktury
--- 19 ---
Generowanie kompensat w ramach kontrahenta i pomidzy kontrahentami

Funkcje windykacji oparte na funkcjonalnoci pism seryjnych i prowadzeniu
katalogu spraw windykowanych
Banki:
Rodzaje
typy
dokumentw
kasowych
umoliwiajce
automatyczne
dekretowanie
Dodawanie pozycji do wycigu na podstawie pozycji nierozliczonych konta
Import pozycji przeleww wasnych
Moliwo importu wycigw bankowych z plikw zewntrznych
Przelewy:
Zarzdzanie patnociami na podstawie przeleww wystawionych w rnych
moduach
Eksportowanie przeleww do systemw bankowych
Przechowywanie
przeleww
czterech
fazach
uatwiajce
biece
zarzdzanie
Minimalizacja kosztw przeleww poprzez dopasowanie banku dunika do
banku wierzyciela
Zarzdzanie patnociami czciowymi
Moliwo czenie i dzielenia wystawionych przeleww
Zakup:
Obsuga dziennika faktur zakupu jako centrum zarzdzania przepywem faktur
Wprowadzenie elektronicznego obiegu faktur
Pena wsppraca i wykorzystanie zapisw controllingowych w zakresie
elektronicznego opisywania faktur
--- 20 ---
Moliwo sporzdzenia penej deklaracji VAT i deklaracji podsumowujcej w

zakresie zakupu
Rejestracja danych dodatkowych umoliwiajcych szczegowe rozliczanie
samochodw, podatku od czynnoci cywilno-prawnych
Generowanie raportw i zestawie
1.5.4. Specyfikacja wymaga Moduu HR
Wanym elementem kadego systemu informatycznego obsugujcego ca firm

jest modu HR. Dziedzina objta tym moduem jest istotn z punktu widzenia
dziaalnoci firmy i musi by odpowiednio prowadzona, aby firma moga prawidowo
dziaa.
Gwne zaoenia do moduu HR to:

Rejestracja i pena obsuga danych pracownikw
Ewidencja i pena obsuga rachunkw bankowych pracownikw
Ewidencja czasu pracy pracownikw, indywidualne harmonogramy, normy
czasu pracy, rejestracja absencji i odpatnoci za te absencje
Rejestracja i obsuga ubezpiecze obowizkowych i dobrowolnych, ZUS
Ewidencja bada lekarskich, powiadomienia o kocu wanoci bada
lekarskich, BHP itp.
Pena obsuga Zakadowego Funduszu wiadcze Socjalnych
Tworzenie listy pac
o Ewidencja skadnikw wystpujcych na umowie o prac
o Skadniki stale okresowo
--- 21 ---
o Skadniki zmienne
o Pomniejszanie skadnikw o absencje
o Nadgodziny liczone od stawki zasadniczej obowizujcej w momencie
pracy w nadgodzinach
o Potrcenia
o Liczenie kosztw uzyskania przychodu
o Wyliczanie wynagrodzenia za absencje chorobowe
o Skadki ZUS
o Odprawy
o Dodatkowe wiadczenia pracownicze
Obsuga poyczek
Generowanie raportw i zestawie
Raportowanie zewntrzne min. raportowanie do US (pity 11/8B,4,40), do
ZUS (RCA, RSA, DRA, RZA, ZUA, ZWUA, ZCNA, ZCZA, ZIMA), do GUS (Z03, Z-06, DG-1)
Dostp do moduu poprzez WWW dla osb ze specjalnymi przywilejami
1.5.5. Specyfikacja wymaga Moduu Logistyka
Logistyka w Oczyszczalni to dziedzina, ktra dopiero rozpoczyna swoj dziaalno.

Firma stawia pierwsze kroki w tej brany i dobrze dziaajcy system pomoe w
sprawnym i dynamicznym rozwoju.
Modu Logistyka implementowany w Oczyszczalni zawiera zarwno elementy
zarzdzania logistyk jak i spedycj w firmie.
Submodu spedycji odpowiedzialny bdzie za planowanie i kontrol realizacji zada
transportowych.
--- 22 ---
W ramach jego pracy moliwe bdzie zarzdzenie kosztami planowanymi oraz

kosztami rzeczywistymi.
Gwne zaoenia do tego moduu to:

Awizacja dostaw wraz z identyfikacj samochodw
Radiowa obsuga systemu w magazynie i strefach przyj
Pena obsuga moduu analizujcego skadowe usug logistycznych koszty
skadowania, konfekcjonowania, itp. itd.
Rnicowanie transportu przewozy caopojazdowe, czciowe, drobnicowe
Planowanie tras
Rejestracja, analiza i wycena kosztw zlece spedycyjnych
Rejestracja zlece cyklicznych oraz funkcjonalno informowania o takich
zleceniach
Ewidencja kierowcw oraz innych przewonikw
Zarzdzanie flot samochodow
Dostp do moduu poprzez WWW dla uytkownikw z firmy oraz
kontrahentw
1.5.6. Specyfikacja wymaga Moduu Zaopatrzenie
W przedsibiorstwie takim jak Oczyszczalnia zaopatrzenie stanowi jeden z

gwnych elementw wpywajcych na prawidowe dziaanie firmy.
Sprawne zarzdzanie acuchem dostaw powoduje wymierne zyski dla firmy oraz jak
najlepsze wykorzystanie jej zdolnoci produkcyjnych.
Dlatego te, zarzd kadzie bardzo duy nacisk na sprawne dziaanie tego wanie
moduu.
--- 23 ---
Gwnymi zaoeniami dla systemu informatycznego w module zaopatrzenia s:

Szybie i sprawne skadanie zamwie metod tradycyjn (wydruki
papierowe) i elektroniczn
ledzenie statusu zamwie
Przyjmowanie dostaw wraz z kontrol zamwie
ledzenie stanw magazynowych pod ktem stanw minimalnych i
maksymalnych
Automatyczne generowanie zamwie wg zadanych kryteriw (np. wg stanw
min-max)
ledzenie partii dostawy od przyjcia do firmy po finalny rozchd
Analizy trendw w przychodach i rozchodach towarw
Kontrola dat wanoci towarw wraz z podporzdkowan temu metod
rozchodowania
Kontrola dostaw z ofertami i cennikami dostawcw
Ewidencja towarw komplementarnych i mechanizm podpowiadania ich przy
zamwieniach
Dostp do moduu poprzez WWW zarwno dla pracownikw firmy jak i dla
dostawcw
1.5.7. Specyfikacja wymaga Moduw dedykowanych dla

poszczeglnych Instalacji Technicznych
Oczyszczalnia to oprcz (a moe nawet gownie) administracji i dziaw

wspierajcych dziaalno podstawow, firma specjalizujca si w oczyszczaniu,
analizach chemicznych i produkcji nawozw.
--- 24 ---
To sprawia, e w firmie znajduje si mnstwo instalacji technicznych, ktre wspieraj

i
sprawuj
nadzr
nad
wszystkim
procesami
tam
zachodzcymi.
A zachodz tam bardzo powane procesy i reakcje chemiczne. To sprawia, e aby

utrzyma wszystkie te instalacje w prawidowym stanie, naley je bardzo dokadnie
zarzdza i obsugiwa.
System
informatyczny
dedykowany
dla
Oczyszczalni
musi
bardzo
silnie
wsppracowa ze wszystkimi (a w kilku wypadkach je zastpi) systemami

obsugujcymi poszczeglne instalacje.
Aby wsppraca ta bya sprawna i bezproblemowa, nowy system musi z ca
stanowczoci dostosowa si do wymogw stawianych przez specjalistyczne
programy, dedykowane do obsugi poszczeglnych procesw zachodzcych w
firmie.
Kady z dostawcw instalacji (i co za tym idzie oprogramowania) dostarczy
wymagania i szczegow specyfikacj procesw, jakie zachodz w ich systemach.
Kady dokadnie okreli, jakie dane powinien dostawa jego system a jakie zwrci
do systemu centralnego kada specyfikacja posiada opis procesw oraz informacje
o specyfikacji technologicznej (informatycznej).
Na podstawie tych bardzo obszernych i dokadnych informacji powstanie cakowicie

nowy i cakowicie dedykowany dla Oczyszczalni modu, ktry bdzie dostarcza
poszczeglnym instalacjom potrzebnych danych oraz bdzie od nich otrzymywa
informacje o wynikach dziaania, problemach itd.
Tak skonstruowany modu pozwoli na centralne zarzdzanie wszystkimi instalacjami
oraz na kontrol pracy i odpowiednie.
Modu ten
oprcz
zarzdzania instalacjami umoliwi generowanie rnych
specjalistycznych zestawie, raportw i analiz dziaania urzdze technicznych a co

za tym idzie pomoe w usprawnieniu dziaania dziaw technologicznych.
--- 25 ---
2. Uzasadnienie biznesowe przedsiwzicia informatycznego
Podjcie decyzji o wprowadzaniu systemu informatycznego nie jest zadaniem ani

atwym ani prostym. Tego typu przedsiwzicie jest bardzo trudne do oszacowania i
wyliczenia progu opacalnoci.
Nie mniej jednak, poniewa Oczyszczalnia nie jest przedsibiorstwem non-profit,
kade z jej dziaa musi mie uzasadnienie ekonomiczne.
Projekt wdroenia systemu informatycznego zosta poprzedzony analiz przychodw
i kosztw, jakie uzyska firma wprowadzajc nowy system informatyczny.
Do oblicze przyjto czas trwania projektu, czyli 2 lata.
2.1.
Analiza kosztw
Koszty, jakie ponosi przedsibiorstwo w trakcie realizacji takiego projektu mona

podzieli na dwie gwne grupy: koszty stae stanowi one koszty zwizane z ca
infrastruktur, sprztem, budynkami itd., oraz koszty zmienne stanowice gwnie
koszty ludzkie oraz wszelkiego rodzaju opaty, rachunki itp.
W analizie ujto koszty systemu wraz z wdroeniem oraz koszty osprztu i
oprogramowania.
Nie ujto natomiast kosztw eksploatacji systemu po okresie wdroenia ani asysty
powdroeniowej.
2.1.1. Analiza kosztw staych
Ju na wstpnym etapie przygotowania projektu informatyzacji Oczyszczalni

przyjto plan zakupu rodkw niezbdnych do prawidowego przebiegu wdroenia
oraz eksploatacji systemu.
Koszty rodkw, jakie wykorzystywane bd przy nowym systemie to:
--- 26 ---
Koszty nowych zasobw

Lp.
Nazwa zasobu
Cena
zasobu
Ilo
Warto
1.
Serwery bazy danych i Stand-By HP (2

procesory Intel 2GHz, Hotswap 72GB Raid
10)
10000
20000
2.
Microsoft Windows Serwer 2003
3000
6000
3.
Stacje robocze
900
10
9000
4.
Microsoft Windows XP Professional
900
10
9000
5.
Monitory BenQ
400
10
4000
6.
Drukarki Laserowe Samsung
500
2000
7.
Baza danych Oracle
5000
5000
8.
Sie komputerowa okablowanie
20000
20000
9.
Licencja nowego systemu (unlimited user)
330000
330000
10.
Wdroenie nowego systemu
70000
70000
RAZEM:
475000 z
Tabela 1. Koszty stae - elementy nowe

[rdo: opracowanie wasne]
Nie mniej jednak koszty poniesione przez firm nie stanowi koszty, jakie zostay
wydatkowane na w/w skadniki, ale koszty amortyzacji tych skadnikw, o ile ich
warto jest wiksza od kwoty 3500 PLN.
Zgodnie z obowizujc Ustaw o Rachunkowoci stawka amortyzacji sprztu
komputerowego wynosi 30% a oprogramowania 20% w skali roku. Jest ona
naliczana od rodkw trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych, ktrych
warto przekracza kwot 3500 PLN. Odpisy amortyzacyjne tych rodkw naliczane
s wraz nowym miesicem nastpujcym po miesicu, w ktrym dokonano zakupu.
W przypadku rodkw trwaych oraz wartoci niematerialnych i prawnych o wartoci
poniej w/w kwoty, odpisy amortyzacyjne stosuje si jednorazowo w momencie
zakupu.
--- 27 ---
W projekcie przyjto metod amortyzacji liniowej (rwne odpisy w caym okresie).

Kwot
amortyzacji
A = WP
a%
12
miesicznej
wyznacza
si
na
podstawie
wzoru4:
A - miesiczna warto amortyzacji,
a % - roczna stawka amortyzacji wyraona w %,

WP - warto pocztkowa rodka trwaego.
W projekcie zastosowano, w tabelach, stawk roczn amortyzacji, jednak jest ona

niczym innym jak sum stawek miesicznych w danym roku.
Ze wzgldu na fakt, i oprogramowanie do serwerw i stacji roboczych zostao
zakupione wraz z tym sprztem, bdzie ono powikszao koszt danego rodka
trwaego i wraz z nim bdzie amortyzowane. Podobnie rzecz si ma z monitorami i
drukarkami zaoono, e jest to cz zestawu komputerowego. Wyodrbnienie ich
jako poszczeglnych pozycji ma na celu jedynie zwikszenie przejrzystoci
wydatkw.
A
poniewa
Ustawodawca
daje
prawo
podwyszy
odpisy
amortyzacyjne
wspczynnikiem 2,0 maszyny i urzdzenia zaliczane do grup 4-6 i 8, takie te odpisy

zostay uwzgldnione. Przez maszyny i urzdzenia grupy 4-6 i 8 Klasyfikacji rodkw
Trwaych (KT), poddanych szybkiemu postpowi technicznemu, o ktrych mowa w
art. 16i ust. 2 pkt 3 Ustawy o Rachunkowoci, rozumie si maszyny, urzdzenia i
aparatur, w ktrych zastosowane s ukady mikroprocesorowe lub systemy
komputerowe,
speniajce
zaoone
funkcje
dziki
wykorzystaniu
nich
najnowszych zdobyczy techniki, a take pozosta aparatur naukowo-badawcz i

dowiadczalno-produkcyjn.
W przypadku zakupu licencji nowego systemu w myl przepisw amortyzacja tego
rodka rozoona jest na 24 miesice, czyli roczna stawka amortyzacji nowego
systemu informatycznego firmy wynosi 50%.
4
[RAZA]
--- 28 ---
Wdroenie systemu jest kosztem ponoszonym bezporednio w zwizku z tym

systemem i nie moe istnie bez niego, jest traktowane jako cz systemu i
amortyzuje si w taki sam sposb jak i sam system.
Prawdziwe koszty, jakie ponioso przedsibiorstwo w zwizku z zakupem
przedstawia tabela 2.
Warto
Stawka
zakupu
amortyzacji
1.
20000
2.
Lp.
Wspczynnik
Rok 1
Rok 2
30%
12000
8000
6000
30%
3600
2400
3.
9000
30%
9000
4.
9000
30%
9000
5.
4000
30%
4000
6.
2000
30%
2000
7.
5000
20%
1000
1000
8.
20000
30%
6000
6000
9.
330000
50%
165000
165000
10.
70000
50%
35000
35000
246600
217400
SUMA
Tabela 2. Odpisy amortyzacyjne elementy nowe

Na kolor ty oznaczone zostay skadowe zestaww komputerowych. Poniewa

czny koszt zakupu caego zestawu jest mniejszy od kwoty 3500 PLN, kosztu nie
uwzgldnia si, (traktuje si, e koszt ten by ujty jednorazowo w momencie zakupu
i nie stanowi kosztu przedsiwzicia).
--- 29 ---
Koszty zasobw ju posiadanych w przedsibiorstwie

Lp.
Nazwa zasobu
Cena
zasobu
Ilo
Warto
1.
Stacje robocze
10
2.
Microsoft Windows XP Professional
10
3.
Drukarki laserowe HP
4.
Monitory Samsung
10
5.
Podczenie do sieci Internet 2Mb (rocznie)
2400
2400
RAZEM:
2400
Tabela 3. Koszty stae - elementy posiadane

Poniewa posiadane przez firm zasoby zostay ju wczeniej zamortyzowane, wic

firma nie ponosi ju kosztw zwizanych z tymi rodkami, pomimo, e s one w
dalszym cigu uytkowane.
Podsumowujc, koszty stae przy wprowadzaniu systemu informatycznego do
Oczyszczalni wynios:
KOSZTY STAE
Rok 1
Rok 2
Koszty stae rodki nowe
246600
217400
Koszty stae rodki posiadane
2400
2400
249000
219800
RAZEM
Tabela 4. Koszty stae podsumowanie

2.1.2. Analiza kosztw zmiennych
Do kosztw zmiennych uwzgldnianych w projekcie Oczyszczalnia nalee bd

zasoby ludzkie wykorzystane do jego realizacji. S to najwiksze koszty, jakie ponosi
firma przy realizacji projektu informatyzacji, pozostae koszty zmienne stanowi tak
znikomy uamek cakowitych kosztw zmiennych, e zrezygnowano z ich
--- 30 ---
uwzgldniania w analizie (koszty te w aden sposb nie wpynyby na ocen

projektu).
Zasoby ludzkie przypisano do 8 grup gwnych:
Zarzd (1)
Ksigowo (5)
Sprzeda (8)
Logistyka (12)
Produkcja (22)
Technologia (5)
IT (6)
Administracja (3)
Zdefiniowane w pliku Project zasoby wraz z przypisanymi stawkami zasadniczymi

oraz stawkami za nadgodziny przedstawiaj si nastpujco:
Nazwa zasobu
Grupa
Ilo
Stawka
zasadnicza
Stawka za
nadgodziny
Czonek Zarzdu
Zarzd
25,00
25,00
Gwny Ksigowy
Ksigowo
15,00
20,00
Zastpca Gwnego Ksigowego
Ksigowo
10,00
15,00
Ksigowy A
Ksigowo
6,00
9,00
Ksigowy B
Ksigowo
6,00
9,00
Ksigowy C
Ksigowo
6,00
9,00
Szef Dziau Sprzeday
Sprzeda
10,00
15,00
Pracownik Dziau Sprzeday
Sprzeda
8,00
12,00
Szef Dziau Logistyki
Logistyka
8,00
12,00
--- 31 --Pracownik Dziau Logistyki
Logistyka
11
6,00
9,00
Szef Dziau Produkcji
Produkcja
12,00
18,00
Pracownik Dziau Produkcji
Produkcja
21
6,00
9,00
Szef Dziau Technicznego
Technologia
15,00
20,00
Gwny Technik
Technologia
10,00
15,00
Technik A
Technologia
6,00
9,00
Technik B
Technologia
6,00
9,00
Technik C
Technologia
6,00
9,00
Szef Dziau IT
IT
15,00
20,00
Gwny Informatyk
IT
12,00
18,00
Informatyk A
IT
8,00
12,00
Informatyk B
IT
8,00
12,00
Informatyk C
IT
6,00
9,00
Informatyk D
IT
6,00
9,00
Pracownik Administracyjny A
Administracja
6,00
9,00
Pracownik Administracyjny B
Administracja
4,00
6,00
Pracownik Administracyjny C
Administracja
4,00
6,00
Tabela 5. Koszty zmienne - zasoby ludzkie

[rdo: opracowanie wasne (plik Project)]
Po przypisaniu w/w zasobw do zdefiniowanych dziaa udao si obliczy

szacowane koszty zmienne niezbdne do realizacji projektu wdroenia w
Oczyszczalni ZSI:
Nazwa zasobu
Godziny pracy
Koszt
Czonek Zarzdu
200 godz.
5 000,00 z
Gwny Ksigowy
416 godz.
6 240,00 z
Zastpca Gwnego Ksigowego
272 godz.
2 720,00 z
Ksigowy A
232 godz.
1 392,00 z
--- 32 --Ksigowy B
224 godz.
Ksigowy C
40 godz.
Szef Dziau Sprzeday
392 godz.
3 920,00 z
Pracownik Dziau Sprzeday
768 godz.
6 144,00 z
Szef Dziau Logistyki
584 godz.
4 672,00 z
Pracownik Dziau Logistyki
1 219 godz.
7 314,00 z
Szef Dziau Produkcji
336 godz.
4 032,00 z
Pracownik Dziau Produkcji
1 217 godz.
7 302,00 z
Szef Dziau Technicznego
776 godz.
11 640,00 z
Gwny Technik
1 132 godz.
11 320,00 z
Technik A
1 028 godz.
6 168,00 z
Technik B
632 godz.
3 792,00 z
Technik C
136 godz.
816,00 z
Szef Dziau IT
307 godz.
4 605,00 z
Gwny Informatyk
872 godz.
10 464,00 z
Informatyk A
682 godz.
5 456,00 z
Informatyk B
500 godz.
4 000,00 z
Informatyk C
464 godz.
2 784,00 z
Informatyk D
184 godz.
1 104,00 z
Pracownik Administracyjny A
370 godz.
2 220,00 z
Pracownik Administracyjny B
240 godz.
960,00 z
Pracownik Administracyjny C
264 godz.
1 056,00 z
RAZEM:
13 487 godz.
1 344,00 z
240,00 z
116 705,00 z
Tabela 6. Koszty zmienne - koszty zasobw ludzkich

[rdo: opracowanie wasne(plik Project)]
Poniewa cay projekt trwa 2 lata, przyjto, wic, e wyliczone koszty zmienne, jakie
poniesie firma w zwizku z planowanym projektem informatyzacji bd podzielone
proporcjonalnie, czyli po 50% na kady rok trwania projektu.
--- 33 ---
Szacowane koszty zmienne ksztatuj si nastpujco:
Koszty zmienne
Rok 1
Rok 2
58352,5
58352,5
Tabela 7. Koszty zmienne w rozbiciu na czas trwania projektu

2.1.3. Analiza kosztw cakowitych
Koszty
cakowite,
jakie
ponosi
Oczyszczalnia
wdraajc
nowy
system
informatyczny jest sum wyej obliczonych kosztw staych i zmiennych.

Koszty te ksztatuj si nastpujco:
KOSZTY
Rok 1
Rok 2
Koszty stae
249000
219800
Koszty zmienne
58352,5
58352,5
Koszty cakowite
307352,5
278152,5
Tabela 8. Koszty cakowite

2.2.
Analiza korzyci
Wprowadzenie w ycie nowego systemu informatycznego niesie ze sob z ca

pewnoci korzyci. Korzyci takie s trudne do oszacowania, gdy nie zawsze
wynikaj one wprost z rachunkw i nie mona ich zobaczy goym okiem.
--- 34 ---
Niemniej jednak takiej analizy korzyci zwizanych z wdroeniem ZSI w

Oczyszczalni podj si gwny ksigowy firmy i uzyska nastpujce rezultaty:
Redukcja kosztw administracyjnych zwizanych z obsug firmy (kadry i
pace, ksigowo, sprzeda,) powinna, zakadajc wariant umiarkowany
oceny, sign 9% oglnych kosztw administracyjnych, co przy rednich
rocznych kosztach, z ostatnich 5 lat, rwnych 350 000 PLN daje 31 500 PLN
rocznie.
Spadek kosztw osobowych zwianych z obsug biurow firmy (wszystkie
dziay razem liczc jedynie pracownikw biurowych) na poziomie 8% w skali
roku. Przy cznych kosztach wynoszcych rednio rocznie ok. 1 080 000 PLN
daje to spadek kosztw o okoo 86 400 PLN rocznie.
Wzrost efektywnoci i jakoci pracy pracownikw produkcyjnych oraz poprawa
wykorzystania instalacji technicznych, ktre to przekadaj si na wzrost
zadowolenia klientw i przychodw ze sprzeday na poziomie 3%. rednie
roczne przychody ze sprzeday usug firmy wynosz 3 095 000 PLN, wic
daje to rednio rocznie wzrost przychodw o 92 850 PLN.
Podsumowujc,
szacowane
korzyci
zwizane
wprowadzeniem
nowego
zintegrowanego systemu informatycznego wynosz 210 750 PLN rocznie.
2.3.
Analiza efektywnoci
Ocen efektywnoci przedsiwzi informatycznych przeprowadza si zazwyczaj z

metodami statycznymi lub dyskontowymi.
Metody statyczne s to metody do proste i szybie w zastosowaniu, jednak
posiadaj on wiele wad nie oddaj rzeczywistych ocen projektw zazwyczaj s
stosowane na wczesnych etapach projektw informatycznych, kiedy informacje o
projekcie s bardzo ograniczone.
--- 35 ---
Natomiast metody dyskontowe s to metody o wiele bardziej dokadne i dajce

lepsze, bardziej precyzyjne, wyniki z uwagi na uwzgldnienie zmiany pienidza w
czasie.
Ocen efektywnoci przedsiwzicia Oczyszczalni przeprowadzono wg dwch
metod: metody dyskontowej Wartoci Biecej Netto (NPV) oraz dla porwnania
wynikw metody statycznej Okresu Zwrotu.
2.3.1. Metoda dyskontowa NPV warto bieca netto
NPV, czyli metoda obliczania wartoci biecej netto, jest metod polegajc na
badaniu zdyskontowanych przepyww pieninych. Metod ta wyliczany jest
wskanik bdcy rnic pomidzy zdyskontowanymi przepywami pieninymi a
nakadami pocztkowymi5.
Warto
biec
zaktualizowanego
netto
tym
zysku netto
ujciu,
nad
mona
alternatywnym
traktowa
zyskiem
jako
nadwyk
z inwestycji
wewntrznej stopie zwrotu rwnej przyjtej stopie dyskonta lub nadwyk

zaktualizowanych przychodw netto nad poniesionymi nakadami pocztkowymi.
Przy obliczaniu wartoci biecej netto przyjto stop dyskonta r=4,75. Warto t
oparto na wartoci referencyjnej stopy NBP ustalanej przez Rad Polityki Pieninej.
Poniewa tak zaawansowany i rozbudowany system jest bardzo powan i
kosztown inwestycj, obliczenia opacalnoci wykonano zakadajc 10 letni okres
eksploatacji systemu.
Do obliczenie NPV zastosowano poniszy wzr6:
5
6
[ZAFI]
Ibidem
--- 36 --n
NPV = CFt / (1 + r ) CF0 ,

t =1
gdzie:
NPV - warto bieca netto,
CFt - przepywy gotwkowe w okresie t,

CF0 - nakady pocztkowe,
r - stopa dyskontowa,
t - kolejne okresy eksploatacji inwestycji.

1
(1 + r )t
ROK
- wspczynnik dyskonta
Przepywy pienine
Wspczynnik
Zdyskontowane
dyskonta
przepywy pienine
-307352,5
-307352,5000
-278152,5
-278152,5000
210750
0,954653937
201193,3172
210750
0,911364141
192069,9927
210750
0,870037366
183360,3749
210750
0,830584597
175045,7038
210750
0,792920857
167108,0706
210750
0,756965018
159530,3775
210750
0,722639636
152296,3033
10
210750
0,689870774
145390,2656
11
210750
0,658587851
138797,3896
--- 37 --12
210750
0,628723485
NPV
132503,4745
1061790,2697
Tabela 9. Warto bieca netto

Inwestycj uznaje si za opacaln, jeeli w zadanym okresie czasu NPV > 0.

Inwestycja przy NPV = 0 jedynie zwrci nakady (nie przyniesie ani zyskw ani strat),
natomiast przy NPV < 0 inwestycja jest nieopacalna.
W przypadku Oczyszczalni inwestycja w przyjtym okresie uytkowania, rwnym 10
lat, jest jak najbardziej opacalna. Zwrot nakadw wraz z uzyskaniem zysku nastpi,
przy wymienionych wczeniej zaoeniach, po okresie 4 lat od oddania systemu do
uytku. W przyjtym okresie (10 lat) nadwyka przychodw nad zyskami wyniesie
1061790,27 PLN.
2.3.2. Metoda statyczna okres zwrotu
Metoda Okresu zwrotu jest bardzo prost metod na obliczenie, po ktrym okresie
nakady wydatkowane na dan inwestycj bd mniejsze ni uzyskane z tej
inwestycji dochody. Pomijajc wspomniane wczeniej wady takich metod, metoda
Okresu zwrotu pozwala na bardzo szybkie i wstpne oszacowanie okresu, w ktrym
moliwe bdzie czerpanie zyskw z danej inwestycji.
Przy obliczaniu wspomnianego okresu wykorzystuje si wzr:
Oz = n +
skumulowaneNCFn
NCFn +1
, gdzie: O z - okres zwrotu (w latach),
n - ostatni okres, dla ktrego skumulowane NCF s ujemne,
--- 38 ---
NCFn - przepywy pienine netto w okresie n .
Okres
NCF
Skumulowane NCF
-307352,50
-307352,50
-278152,50
-585505,00
210750,00
-374755,00
210750,00
-164005,00
210750,00
46745,00
Tabela 10. Okres zwrotu

Analizujc nakady i dochody metod statyczn okresu zwrotu, otrzymano

informacj, e inwestycja w nowy system informatyczny dla Oczyszczalni zwrci si
z nawizk (46 745 PLN) po 3 latach od oddania systemu do uytku, czyli po 5
latach od rozpoczcia inwestycji.
--- 39 ---
3. Plan informatyzacji Oczyszczalni

3.1.
Harmonogram projektu
Harmonogram projektu zosta podzielony na 6 zasadniczych faz projektowych.

Przyjto, e ostateczn dat zakoczenia prac projektowych jest dzie 31.12.2009.
Fazy projektu przedstawiaj si nastpujco:
Lp.
Nazwa zadania
Czas trwania
Wybr systemu
32 dni
Analiza przedwdroeniowa
48 dni
Prace budowlane
20 dni
Stworzenie infrastruktury technicznej
28 dni
Szkolenia i testy przedwdroeniowe
20 dni
Wdroenie
368 dni
RAZEM:
516 dni
Tabela 11. Harmonogram projektu

[rdo: opracowanie wasne (plik Project)]
Charakterystyka poszczeglnych etapw przedsiwzicia:

1. Wybr systemu
Jest to pocztkowa faza projektu. Skadaj si na ni 2 zasadnicze bloki:
a) Analiza wymaga projektowych
Na tym etapie nastpuje zdefiniowanie przez zesp projektowy
specyfikacji dotyczcej oczekiwa, jak rwnie czasu i kosztw
wdraanego systemu.
--- 40 ---
b) Organizacja przetargu
W tym etapie zostanie rozpisany przez pracownikw administracyjnych
firmy przetarg na wdraany system. Niezbdny bdzie rwnie udzia
szefw dziaw podczas oceny ofert, ktre wpyny do firmy.
2. Analiza przedwdroeniowa
Jest
to
najdusza
kluczowa
faza
projektu.
Analiza
musi
zosta
przeprowadzona niezwykle starannie, aby unikn opnie w realizacji

projektu oraz zminimalizowa koszty. Ta faza skada si z nastpujcych
dziaa:
a) Szczegowa prezentacja ZSI
b) Wyszczeglnienie oczekiwa dotyczcych pracy systemu
Zdefiniowanie potrzeb z punktu widzenia poszczeglnych dziaw. W t
faz angauj si jedynie szefowie dziaw.
c) Opisanie procesw zachodzcych w przedsibiorstwie
Procesy zostaj zdefiniowane przez specjalistw z poszczeglnych
dziaw w koordynacji z przeoonymi.
d) Analiza poszczeglnych moduw systemu
Jest
to
najbardziej
czasochonny
przeanalizowane wszystkie
etap,
ktrym
aspekty funkcjonalnoci
zostaj
planowanych
moduw. Zostaj stworzone sztaby wewntrznych ekspertw, ktre

bd bray udzia w rozmowach z firm wdraajc.
3. Prace budowlane
Ten etap jest niezbdny z uwagi na konieczno przebudowy istniejcych oraz
budow nowych obiektw, aby zaadaptowa je do wymaga projektowych.
a) Wybr koordynatora prac budowlanych
--- 41 ---
b) Zdefiniowanie prac niezbdnych do wykonania

Ta faza skada si ze zdefiniowana prac do wykonania przez
pracownikw przedsibiorstwa oraz firm zewntrzn. Pierwszy etap
wymaga zaangaowania ze strony dziau technicznego i przydzielenie
odpowiedniej ekipy remontowej.
c) Wybr wykonawcy
Na tym
etapie
zostanie
wysane
zapytanie
ofertowe do
firm
budowlanych oraz dokonany zostanie wybr wykonawcy. Prace

budowlane bd nadzorowane przez dzia techniczny przedsibiorstwa.
4. Stworzenie infrastruktury technicznej
Jest to kolejny bardzo istotny etap w fazie projektu. Niezbdne jest
dostosowanie i rozbudowa istniejcej infrastruktury, aby speniaa wymogi
okrelone przez ekspertw firmy wdroeniowej.
a) Budowa sieci informatycznej
W
tym
etapie
przeprowadzona
zostanie
analiza
potrzeb
infrastrukturalnych wdraanych moduw. Zostanie rwnie dokonany

wybr wykonawcy sieci oraz instalacja i testy zespou urzdze
sieciowych i infrastruktury sieciowej.
b) Zakup sprztu komputerowego i urzdze peryferyjnych
Zakup sprztu wymaga ponownie organizacji przetargu, weryfikacj
przedstawionych ofert zajmie si tym razem dzia IT. Ta faza koczy si
odbiorem zamwionego sprztu przez dzia logistyki firmy.
5. Szkolenia i testy przedwdroeniowe
Jest to przedostatnia faza projektu. Jest ona konieczna, aby przejcie ze
starego modelu do nowo-wdraanej koncepcji byo pynne, a liczba usterek
zminimalizowana.
a) Przygotowanie pracownikw do zmiany systemu
--- 42 ---
Przed waciw faz wdroenia konieczne jest przeszkolenie zaogi

przedsibiorstwa.
Dotyczy
to
zwaszcza
kluczowych
dziaw
powizanych ze wdraanymi moduami logistyki, produkcji i

sprzeday.
b) Przeprowadzenie testw przedwdroeniowych
Informatycy (lub w niektrych przypadkach firma wdraajca) dziau IT
przeprowadz instalacj sprztu i oprogramowania oraz stworz dane
testowe. Podobnie jak w przypadku szkole z obsugi komputera,
odpowiedni przedstawiciele dziaw zostan wczeni w proces
testowania dostarczonych moduw testowych.
6. Wdroenie
Jest to ostatnia faza projektu.
a) Ustalenie zasad i harmonogramu wdroenia
Na tym etapie zostanie wybrana metoda wdraania oraz kalendarz
wdraania z uwzgldnieniem potencjalnych czynnikw zakcajcych.
Wybr zostanie dokonany przy wsppracy szefw poszczeglnych
dziaw.
b) Stworzenie zespou wdroeniowego
Rekomendacj
szefw
dziaw
zostanie
utworzony
zesp
wdroeniowy.
c) Nadzr nad waciwym etapem wdroenia
Ekipa nadzorujca wdroenie bdzie skada si z pracownikw
poszczeglnych dziaw wraz z szefami dziau Technicznego oraz IT.
d) Ustalenie sposobu i metod testowania oraz weryfikacji poprawnoci
dziaania systemu
Zesp informatykw zdefiniuje model, ktry bdzie wykorzystany do
testowania poprawnoci dziaania systemu.
--- 43 ---
e) Wdroenie Etap I, II i III

S to waciwe etapy wdroenia. Podczas etapu pierwszego zostan
wdroone moduy Sprzeda i Gospodarka Magazynowa. Drugi etap
obejmuje
wdroenie
moduw:
Finanse,
Logistyka,
HR
oraz
Zaopatrzenie. Trzeci podetap jest najduszy i obejmuje wdroenie

moduu Instalacje Techniczne.
f) Wypracowanie zasad obsugi powdroeniowej
Ten etap waciwie nie naley ju do waciwego wdroenia. Bd si
na niego skada zagadnienia zwizane z aktualizacjami (upgradeami)
systemu przez firm supportujc wdroony system.
3.2.
cieka krytyczna
cieka krytyczna projektu zdeterminowana jest przez 6 gwnych faz projektowych.

Cz z nich wykonywana jest sekwencyjnie (szeregowo) na zasadzie FS, czyli
Finish to Start. Oznacza to, e kolejna faza nie moe rozpocz si zanim nie
zakoczy si poprzednia. Wyjtkiem jest faza 2 (Analiza przedwdroeniowa) oraz 3
(Prace budowlane). Wykonywane s one rwnolegle. Dopiero po zakoczeniu
obydwu faz, (czyli waciwej i kluczowej analizy oraz adaptacji zabudowa pod
infrastruktur techniczn) moliwe jest rozpoczcie 4 etapu prac (Stworzenie
infrastruktury technicznej).
--- 44 ---
Rysunek 3. Diagram Gantta [1]

[rdo: Opracowanie wasne | Zrzut ekranu MS Project]
Wikszo zada w poszczeglnych fazach wykonywana jest rwnie na zasadzie

Finish to Start. Wyjtkiem jest faza czwarta (Stworzenie infrastruktury technicznej).
Podzielona jest ona na 2 podzadania wykonywane rwnoczenie. S to Budowa
sieci informatycznej (przewidziano 28 dni) oraz Zakup sprztu komputerowego i
urzdze peryferyjnych (25 dni). Obydwa zadania s realizowane niezalenie i nie
koliduj ze sob. W tym przypadku na ciece krytycznej ley oczywicie dusze
zadanie, podczas gdy drugie posiada zapas 3 dni roboczych.
--- 45 ---
Rysunek 4. Diagram Gantta [2]

[rdo: Opracowanie wasne | Zrzut ekranu MS Project]
cieka krytyczna objta caym projektem zawiera si w 516 dniach roboczych.

Kade opnienie zadania znajdujcego si na ciece krytycznej wpynie na
opnienie w rzeczywistym czasie realizacji projektu. Przyjty okres ochronny,
wynikajcy z koniecznoci rezerwy czasowej dla poszczeglnych etapw
waciwego wdroenia, wynosi 4 miesice (80 dni roboczych).
--- 46 ---
4. Procedury dokumentacji projektu na przykadzie analizy

przedwdroeniowej i wdroenia moduu Sprzeda
Przystpujc do realizacji projektu informatyzacji firmy, zarzd Oczyszczalni

zdecydowa si przyj metod penego dokumentowania wszystkich prac
zwizanych z tym projektem.
Przyjte procedury zostay opracowane przez czonka zarzdu odpowiedzialnego za
sprawy informatyki oraz specjalistw i prawnikw firmy. Zastosowano si w tym
projekcie do wszystkich, zalecanych przez organizacje wdraajce systemy jakoci,
procedur oraz wprowadzono kilka wasnych.
4.1.
Dokumentacja etapu analizy
Ju na wstpnym etapie zobligowano dyrektora dziau Sprzeday do formalnego

ustalenia czonkw
zespou projektowego, ktry bdzie odpowiedzialny za
przygotowanie dokumentw oraz opis wszystkich procedur i procesw w dziale

Sprzeday. Dokumenty te byy niezbdne do przeprowadzenia penej analizy
przedsibiorstwa przez firm wdraajc, stanowiy swoist kopalni wiedzy dla
innych pracownikw oraz byy wzorcem, do ktrego odnoszono si na etapie
wdroenia i testowania nowego systemu.
Kady opracowany przez zesp projektowy dokument podlega trj stopniowej
kontroli, co miao na celu uniknicie zrozumiaych przy takiej pracy bdw, pomini
oraz uchybie formalnych.
Pierwsz instancj kontrolujc by gwny specjalista ds. sprzeday, penicy rol
Team leadera w dziale, majcy najwiksze dowiadczenie i wiedz kierunkow
(uprawnienia audytora zewntrznego). Sprawdzi on wszystkie dokumenty pod
wzgldem kompletnoci i merytoryki. Wszystkie wnioski, uwagi, zastrzeenia lub
sugestie zapisane byy w protokole sporzdzanym do kadego dokumentu.
--- 47 ---
Drug instancj kontrolujc powstae dokumenty by dyrektor dziau Sprzeday. Jest

to osoba obdarzona ogromn wiedz i dowiadczeniem biznesowym i jego sugestie
w wielu kwestiach byy nieocenione.
Dyrektor otrzyma do oceny i weryfikacji poprawione ju dokumenty, nie wiedzia czy
zostay one poprawione przez gwnego specjalist ds. sprzeday, czy moe jest to
wersja zespou projektowego. Postpowanie to wynikao nie z faktu prby rozmycia
odpowiedzialnoci, ale z faktu obowizku skupienia si na merytoryce dokumentw
nie na ich autorach ten etap rwnie koczyo stworzenie odpowiednich
protokow.
Trzeci i ostatni instancj kontrolujca powstae dokumenty by prawnik firmy.
Celem tego sprawdzenia byo zbadanie zgodnoci powstaych dokumentw (po
wczeniejszej 2 stopniowej korekcie) z wymogami przyjtych procedur i przepisw
prawnych.
Zesp projektowy wykona olbrzymia prac przygotowujc dokadny opis wszystkich
procesw zachodzcych w dziale, dokadny opis wszystkich dokumentw oraz
zasady ich obiegu w firmie. Przygotowa rwnie zaoenia funkcjonalne dla nowego
systemu.
Fragment
takiego dokumentu
z zaoeniami
funkcjonalnymi
prezentuje si
nastpujco:
WYKAZ ATRYBUTW DLA KARTOTEKI TOWAROWEJ:

Dane opisujce towar:
Kod systemowy (identyfikacja wewntrzna, kod unikalny)

Indeks towaru unikalny indeks, ktrym bd si posugiwali
uytkownicy
Nazwa
Stawka VAT (sownik)
Jednostka miary (sownik)
Rodzaj (sownik: towar, opakowanie, materia reklamowy, materia
ofertowy, wzornik, usuga itp.)
Kod EAN
Producent (sownik w oparciu o kartotek kontrahentw)
Nazwa towaru u producenta
Opis techniczny
--- 48 ---
PKWiU
SWW
Komentarz
Kod towaru u producenta
Kraj pochodzenia (sownik)
Ilo w uzupeniajcej jednostce miary (do deklaracji intrastat)
Rodzaj kompletacji (wykorzystywany w niektrych procesach
magazynowych)
Kategoria ABC
Minimum logistyczne
Wymiary (dugo, szeroko, wysoko)
Waga netto
Waga brutto
Taryfa celna (sownik)
Nazwa celna
Cena bazowa.
Wskanik dopuszczenia do obrotu
Wskanik aktywnoci
Zapas minimalny i maksymalny na poziomie aktualnej lokalizacji
(oddziau)
Kod z poprzedniego systemu
Data rejestracji pozycji w kartotece
Osoba dokonujca rejestracji
Okres wanoci wyraony w dniach.
Znacznik wymagalnoci daty wanoci
Przeliczniki (miary)
Dla przelicznikw okrelane bd nastpujce dane:
Jednostka, z ktrej przeliczamy

Jednostka, na ktr przeliczamy
Rodzaj przelicznika (sownik)
Grupy asortymentowe.
Dla grup asortymentowych okrelane s nastpujce dane:
Kod grupy,
Rodzaj grupy (gwna, dodatkowa)
Nazwa grupy,
Wskanik WWW okrelajcy, czy grupa powinna by prezentowana na
stronach WWW w module zamwie.
--- 49 ---
Numery zewntrzne.
Dla kadego towaru mona bdzie przypisa dowoln liczb numerw
zewntrznych wraz z opisami. Okrelane zostan nastpujce dane:
Typ numeru zewntrznego (sownik)

Numer (kod)
Nazwa
Producent
Statusy.
Okrelane s nastpujce dane:
Kod statusu (sownik)

Data pocztku obowizywania
Data koca obowizywania.
Przygotowanie wszystkich dokumentw koczyo si protokoem zakoczenia prac

zespou projektowego, na ktrym wskazane byy wszystkie stworzone dokumenty,
osoby odpowiedzialne za stworzenie oraz ich weryfikacj. Kady z czonkw zespou
projektowego oraz kontrolujcego oficjalnie zatwierdzi wasnorcznym podpisem taki
protok.
Kolejnym etapem byo przekazanie w/w dokumentw firmie wdraajcej to rwnie
koczyo si podpisaniem odpowiedniego protokou. Dokumenty te stanowiy
oficjaln
cz
analizy
byy
wykorzystane
do
rozliczenia
producenta
oprogramowania z wymienionych w nich funkcjonalnoci.

Kade spotkanie z firm wdraajc byo poprzedzone (min. 3 dni wczeniej)
stworzeniem i zatwierdzeniem planu spotkania wraz ze szczegowym opisem
kwestii, jakie bd poruszane. Na tym etapie, poniewa korespondencja odbywaa
si za porednictwem poczty elektronicznej, zatwierdzenie odbywao si poprzez
wysanie oficjalnego maila z potwierdzeniem przedstawionego harmonogramu.
Po spotkaniu tworzona bya notatka ze spotkania, gdzie wyszczeglnione byy
wszystkie poruszane kwestie i przyjte wnioski/uwagi/ustalenia. Kada ze stron tak
--- 50 ---
notatk musiaa autoryzowa oraz oficjalnie zatwierdzi, aby ustalenia tam zawarte
stay si obowizujce.
Po uzgodnieniu wszystkich kwestii, firma wdraajca przygotowaa analiz
przedwdroeniow, ktr w Oczyszczalni musia oficjalnie zatwierdzi prezes
Zarzdu.
Na kadym dokumencie wychodzcym z Oczyszczalni do firmy wdraajcej musia
podpisa si kierownik projektu oraz druga osoba z kierownictwa dyrektor dziau
lub czonek zarzdu.
4.2.
Dokumentacja etapu wdroenia
Wdroenie systemu informatycznego na tak skal, jak to ma miejsce w

Oczyszczalni niesie za sob konieczno wprowadzenia bardzo dokadnego
mechanizmu dokumentowania wszelkich dziaa, co w tym przypadku miao miejsce
za spraw rozporzdzenia zarzdu.
Dokumentowanie tego etapu odbywao si poprzez:
Protokoowanie i zatwierdzanie wydania i odebrania rodkw trwaych (stacje

robocze itp.). Na niektrych stacjach roboczych pracownicy firmy wdraajcej
musieli zainstalowa odpowiednie komponenty. Jeeli odbywao si to poza
Oczyszczalni to musiay powsta protokoy wydania/odbioru takiego
sprztu. Sam odbir rodkw po instalacji rwnie odby si w sposb
formalny.
Przedstawienie przez firm wdraajc dokumentu instrukcji obsugi systemu

dla Oczyszczalni oraz jego odbir,
potwierdzenie zgodnoci
przez
pracownikw Oczyszczalni. Bez aktualnej i przygotowanej specjalnie dla

Oczyszczalni instrukcji obsugi systemu nie ma mowy o prawidowym
wdroeniu. Taki warunek zosta zawarty w analizie i musi zakoczy si
podpisaniem odpowiedniego protokou, aby spraw mona byo uzna za
zaatwion.
--- 51 ---
Zatwierdzanie planu szkole. Szkolenia prowadzone przez firm wdraajc

musz by wczeniej autoryzowane przez kierownika projektu, lub osob do
tego oddelegowan, ze strony Oczyszczalni. Pracownicy musz by
wczeniej poinformowani o tym, czego bd dotyczyy szkolenia, aby mc si
do nich przygotowa.
Sprawdzaniu obecnoci i protokoowaniu przez uczestnikw odbycia szkolenia

w okrelonym zakresie.
Protokoowanie przyjcia do testw aplikacji konkretne funkcjonalnoci oraz

potwierdzanie zgodnoci lub niezgodnoci z analiz. Takie dokumenty
potwierdzenia lub odrzucenia systemu w okrelonym zakresie funkcjonalnym
musia parafowa kierownik projektu oraz czonek zarzdu.
Oficjalne przekazanie danych, w okrelonym na etapie analizy formacie, do

importu do nowego systemu. Konwersja danych jest bardzo wan rzecz
przy przechodzeniu firmy na nowy system informatyczny. Przekazanie plikw
z danymi (oficjalne) po pierwsze zobowizuje firm wdraajc do
dokadniejszej pracy oraz daje prawo dochodzenia swoich praw w przypadku
powstania ewentualnych problemw.
Oficjalny odbir poprawnoci zasilenia nowego systemu przekazanymi

wczeniej danymi. Potwierdzenie poprawnoci konwersji to klucz do
rozpoczcia pracy w nowym systemie bez tego etapu projekt jest nadal w
fazie implementacji i nie jest gotowy do startu produkcyjnego.
Sporzdzenie ewentualnego protokou rozbienoci dotyczcego rnic

pomidzy analiz a stanem faktycznym oraz bdami w dziaaniu systemu.
Protok
taki
jest
formalnym
dokumentem,
ktrym
dostawca
oprogramowania zobowizuje si w wyznaczonym okresie czasu usun

zapisane w protokole usterki. Jeeli takie byy, to stworzenie protokou jest
obowizkiem kierownika projektu.
Podpisanie protokou odbioru moduu. Oficjalny odbir poprawnie dziaajcego

moduu protok ten nie jest dokumentem na podstawi, ktrego dostawca
--- 52 ---
moe fakturowa odbiorc, ale jest potwierdzeniem poprawnego dziaania

systemu w wymienionym zakresie.
Podpisanie protokou odbioru systemu formalne zakoczenie projektu.
--- 53 ---
5. Baza danych Oczyszczalni

Baza danych Oczyszczalni zostaa zaprojektowana w rodowisku MS SQL Server
2005.
5.1.
Obiekty bazodanowe
Nazwa obiektu
Typ obiektu
Opis
MEASURES
Tabela
Tabela miar
ORDERS
Tabela
Tabela zamwie
ORDERS_HISTORY
Tabela
Historyczna tabela zamwie
PRODUCTS
Tabela
Tabela produktw
STOCK
Tabela
Tabela magazynu
USERS
Tabela
Tabela uytkownikw
MeasuresView
Widok
Widok na tabeli miar
OrdersView
Widok
Widok na tabeli zamwie
ProductsView
Widok
Widok na tabeli produktw
StockView
Widok
Widok na tabeli magazynu
UsersView
Widok
Widok na tabeli uytkownikw
MeasureNameFunc
Funkcja
Funkcja zwracajca nazw miary
MeasureSymbolFunc
Funkcja
Funkcja zwracajca symbol miary
OrderStatusFunc
Funkcja
Funkcja zwracajca status zamwienia
ShortDateFunc
Funkcja
Funkcja zwracajca dat w formacie RRRR-MMDD
UserFullNameFunc
Funkcja
Funkcja zwracajca imi i nazwisko uytkownika
UserNameFunc
Funkcja
Funkcja zwracajca login uytkownika
AddMeasureProc
Procedura
Procedura dodajca miar
AddOrderProc
Procedura
Procedura dodajca zamwienie
AddProductProc
Procedura
Procedura dodajca produkt
--- 54 --AddUserProc
Procedura
Procedura dodajca uytkownika
EditMeasureProc
Procedura
Procedura edytujca dane miary
EditProductProc
Procedura
Procedura edytujca dane produktu
EditUserProc
Procedura
Procedura edytujca dane uytkownika
LoginProc
Procedura
Procedura zapisujca czas ostatniego logowania

uytkownika
RemoveMeasureProc
Procedura
Procedura usuwajca miar
RemoveProductProc
Procedura
Procedura usuwajca produkt
RemoveUserProc
Procedura
Procedura usuwajca uytkownika
UpdateOrderStatusProc
Procedura
Procedura aktualizujca status zamwienia oraz

komentarz
UpdateStockProc
Procedura
Procedura aktualizujca stan magazynu
OrderHistoryTrg
Wyzwalacz
Wyzwalacz przenoszcy dane zamwienia do

tabeli z histori zamwie
oADMIN_ROLE
Rola
Rola przypisana do uytkownika oAdmin
oUSER_ROLE
Rola
Rola przypisana do uytkownika oUser
oCHECK_ROLE
Rola
Rola przypisana do uytkownika oCheck
OAdmin
Uytkownik
Uytkownik bazy danych - Administrator
Duser
Uytkownik
Uytkownik bazy danych Uytkownik (zwyky)
Ochock
Uytkownik
Uytkownik bazy danych CheckUser (uywany

przed zalogowaniem do aplikacji)
Tabela 12. Obiekty bazodanowe "Oczyszczalni"

--- 55 ---
5.2.
Kod i opis wybranych obiektw bazy danych
a) Widok OrdersView
CREATE VIEW [dbo].[OrdersView]

AS
BEGIN
SELECT O.*, P.ProdSymbol, P.ProdName,
dbo.OrderStatusFunc(OrderStatus) AS Status,
dbo.MeasureNameFunc(P.MeasureID) AS jmName,
dbo.MeasureSymbolFunc(P.MeasureID) AS jmSymbol,
U.FirstName + ' ' + U.LastName AS FullName,
dbo.ShortDateFunc(OrderDate) AS OrderDate10
FROM dbo.ORDERS AS O
JOIN dbo.PRODUCTS AS P
ON O.ProdID = P.ProdID
JOIN dbo.USERS AS U
ON O.UserID = U.UserID
END
Widok OrdersView jest zaoony na tabeli ORDERS, ale korzysta te z tabel

PRODUCTS oraz USERS, czc te tabele za pomoc JOIN-w. Zczenie powstaje
przy pomocy kluczy obcych ProdID oraz UserID.
Widok zwraca wszystkie kolumny z tabeli ORDERS, symbol oraz nazw produktu z
tabeli PRODUCTS, imi i nazwisko uytkownika z tabeli USERS, oraz 4 dodatkowe
kolumny, ktrych wartoci wyznaczane s przez funkcje skalarne. S to: sowny
status zamwienia, symbol miary, nazwa miary oraz skrcona data zamwienia (w
formacie RRRR-MM-DD).
--- 56 ---
b) Funkcja UserNameFunc
CREATE FUNCTION [dbo].[UserNameFunc](@UserID int)

RETURNS varchar(30)
AS
BEGIN
DECLARE @UserName varchar(30)
SELECT @UserName = UserName FROM dbo.USERS WHERE UserID = @UserID
IF @UserName IS NULL
SET @UserName = ''
IF @UserID = 0
SET @UserName = 'DBScript'
RETURN @UserName
END
Funkcja UserNameFunc zwraca login uytkownika o identyfikatorze UserID podanym

w nagwku. Jeeli uytkownik o podanym identyfikatorze istnieje w bazie, jego login
jest zwracany na zmienn @UserName. Jeeli nie istnieje w bazie, przyjmuje pust
warto. Specyficznym przypadkiem jest warunek dla identyfikatora = 0, gdzie
uytkownik o tym identyfikatorze nie istnieje w bazie, a zwracana jest warto
DBScript. Sytuacja ta ma miejsce, poniewa ostatnie polecenie w skrypcie
tworzcym baz wstawia 1 uytkownika Administratora, aby zalogowanie si do
systemu byo moliwe.
--- 57 ---
c) Procedura UpdateStockProc
CREATE PROCEDURE [dbo].[UpdateStockProc](@ProdID int, @Quantity numeric(18,

2), @Type tinyint, @Price numeric(18, 2) = NULL)
AS
BEGIN
IF @Type = 0 --dostawa towaru
UPDATE dbo.STOCK SET TotalQuantity = @Quantity, Price = @Price
WHERE ProdID = @ProdID
IF @Type = 1 --zakup towaru
UPDATE dbo.STOCK SET TotalQuantity = TotalQuantity - @Quantity,
ReservedQuantity = ReservedQuantity - @Quantity
WHERE ProdID = @ProdID
IF @Type = 2 --rezerwacja towaru
UPDATE dbo.STOCK SET ReservedQuantity = ReservedQuantity +
@Quantity WHERE ProdID = @ProdID
IF @Type = 3 --anulacja rezerwacji
UPDATE dbo.STOCK SET ReservedQuantity = ReservedQuantity @Quantity WHERE ProdID = @ProdID
END
Procedura UpdateStockProc umoliwia zmian iloci towaru w magazynie, a take

iloci zarezerwowanego towaru. Parametrami procedury s: identyfikator produktu,
ilo, typ zmiany oraz opcjonalnie cena. W zalenoci od podanego typu zmiany,
wykonywane s nastpujce akcje:
-
typ 0 dostawa towaru cakowita ilo towaru w magazynie zostaje

ustawiona na podan warto, cena rwnie zostaje zmieniona
typ 1 zakup towaru cakowita ilo towaru oraz ilo zarezerwowanego

towaru zostaj zmniejszone o podan ilo
--- 58 ---
typ 2 rezerwacja towaru ilo zarezerwowanego towaru zostaje

zwikszona o podan ilo
typ 3 anulacja rezerwacji zdarzenie odwrotne do poprzedniego, ilo

zarezerwowanego towaru zostaje zmniejszona o podan ilo
Nad poprawnoci i koherentnoci danych czuwa tzw. CHECK, czyli warunek

sprawdzajcy, czy modyfikacja danych moe zosta dopuszczona.
ALTER TABLE [dbo].[STOCK] WITH CHECK ADD CONSTRAINT [CK_STOCK] CHECK

(([TotalQuantity]>=[ReservedQuantity] AND [TotalQuantity]>=(0) AND
[ReservedQuantity]>=(0) AND [Price]>=(0)))
Sprawdzenie to pilnuje, czy podane iloci oraz cena s dodatnie, a co najwaniejsze,

zapewnia, e ilo towaru w magazynie jest rwna bd przekracza ilo
zarezerwowanego towaru.
--- 59 ---
5.3.
Struktura tabel
Struktura tabel i ich wzajemne powizania kluczami obcymi przedstawiaj si

nastpujco:
USERS
ORDERS
ORDERS_HISTORY
UserID
OrderID
OrderID
FirstName
UserID
UserID
LastName
ProdID
ProdID
UserName
Price
Price
Password
Quantity
Quantity
UserType
OrderDate
OrderDate
Active
OrderStatus
OrderStatus
EnteredOn
TotalPrice
TotalPrice
EnteredBy
Comment
Comment
ModifiedOn
ModifiedBy
LastLoginOn
MEASURES
PRODUCTS
STOCK
ProdID
ProdID
ProdSymbol
Price
ProdName
TotalQuantity
MeasureID
ProdDescription
ReservedQuantity
MeasureSymbol
MeasureID
MeasureName
EnteredOn
EnteredBy
ModifiedOn
ModifiedBy
Rysunek 5. Struktura tabel bazy danych "Oczyszczalni"

--- 60 ---
Szczegowy opis atrybutw zawartych w tabelach przedstawia si nastpujco:
Tabela
Atrybut
Typ
Opis
USERS
UserID
int, PK
Identyfikator uytkownika, klucz

gwny
USERS
FirstName
nvarchar(20)
Imi
USERS
LastName
nvarchar(30)
Nazwisko
USERS
UserName
varchar(30)
Login
USERS
Password
varchar(20)
Haso
USERS
UserType
tinyint
Typ uytkownika: 0
Administrator, 1 Uytkownik
USERS
Active
tinyint
Status uytkownika: 0
Zablokowany, 1 Aktywny
USERS
EnteredOn
datetime
Data wprowadzenia uytkownika
USERS
EnteredBy
int
Identyfikator uytkownika
wprowadzajcego
USERS
ModifiedOn
datetime
Data modyfikacja danych

uytkownika
USERS
ModifiedBy
int
modyfikujcego
USERS
LastLoginOn
datetime
Data ostatniego logowania
ORDERS
OrderID
int, PK
Identyfikator zamwienia, klucz

gwny
ORDERS
UserID
int, FK
Identyfikator uytkownika, klucz

obcy
ORDERS
ProdID
int, FK
Identyfikator produktu, klucz obcy
ORDERS
Price
numeric(18, 2)
Cena
ORDERS
Quantity
numeric(18, 2)
Ilo
ORDERS
OrderDate
datetime
Data zamwienia
ORDERS
OrderStatus
tinyint
Status zamwienia: 0 7 (opis w

OrderStatusFunc)
ORDERS
TotalPrice
numeric(18, 2)
Warto
--- 61 --ORDERS
Comment
nvarchar(1000)
Komentarz
PRODUCTS
ProdID
int, PK
Identyfikator produktu, klucz

gwny
PRODUCTS
ProdSymbol
varchar(10)
Symbol produktu
PRODUCTS
ProdName
nvarchar(50)
Nazwa produktu
PRODUCTS
ProdDescription
nvarchar(500)
Opis produktu
PRODUCTS
MeasureID
int, FK
Identyfikator miary, klucz obcy
PRODUCTS
EnteredOn
datetime
Data wprowadzenia
PRODUCTS
EnteredBy
int
wprowadzajcego
PRODUCTS
ModifiedOn
datetime
Data modyfikacji
PRODUCTS
ModifiedBy
int
modyfikujcego
MEASURES
MeasureID
int, PK
Identyfikator miary, klucz gwny
MEASURES
MeasureSymbol
nvarchar(5)
Symbol miary
MEASURES
MeasureName
nvarchar(15)
Nazwa miary
STOCK
ProdID
int, PK, FK
Identyfikator produktu, klucz

gwny i klucz obcy
STOCK
Price
numeric(18, 2)
Cena
STOCK
TotalQuantity
numeric(18, 2)
Cakowita ilo w magazynie
STOCK
ReservedQuantity
numeric(18, 2)
Zarezerwowana ilo
Tabela 13. Tabela atrybutw bazy danych "Oczyszczalni"

Atrybuty tabeli ORDERS_HISTORY w kontekcie typw s analogiczne do tabeli

ORDERS, z t rnic, e w tabeli ORDERS_HISTORY nie wystpuje klucz gwny
ani klucze obce.
Dane w tabeli ORDERS_HISTORY pojawiaj si przy kadej modyfikacji tabeli
ORDERS do tego wykorzystany zosta mechanizm automatycznego wyzwalacza
[OrderHistoryTrg] na tabeli ORDERS.
--- 62 ---
CREATE TRIGGER [OrderHistoryTrg]

ON [dbo].[ORDERS]
AFTER INSERT, UPDATE
AS
BEGIN
INSERT INTO ORDERS_HISTORY SELECT * FROM INSERTED
END
--- 63 ---
6. Aplikacja internetowa systemu Oczyszczalnia
Aplikacja w implementowanym module Sprzeda stworzona zostaa w technologii

ASP.NET.
Jest to aplikacja stworzona cakowicie w technologiach internetowych i obsugiwana
poprzez przegldark internetow.
Nazwa formularza
frmChooseMenu.aspx
Dostp
Administrator
Opis
Formularz wyboru elementu menu
Uytkownik
frmInvoice.aspx
Uytkownik
Formularz wydruku faktury
frmLogin.aspx
Administrator
Formularz logowania do systemu
Uytkownik
frmMeasures.aspx
Administrator
Formularz zarzdzania miarami
frmOrders.aspx
Uytkownik
Formularz monitorowania stanu zamwie
frmOrders2.aspx
Administrator
Formularz aktualizowania statusw zamwie
frmPrint.aspx
Uytkownik
Formularz wywoywany podczas wydruku faktury
frmProducts.aspx
Administrator
Formularz zarzdzania produktami
frmShop.aspx
Uytkownik
Formularz skadania zamwie (sklep)
frmStock.aspx
Administrator
Formularz zarzdzania magazynem
frmUsers.aspx
Administrator
Formularz zarzdzania uytkownikami
Tabela 14. Formularze aplikacji "Oczyszczalni"

Przed korzystaniem z aplikacji kady uytkownik musi zalogowa si do systemu i

aby to byo moliwe Administrator musi stworzy odpowiednie konto dla tego
uytkownika.
--- 64 ---
Administrator zajmuje si tworzeniem kont uytkownikw, gdzie tworzone s loginy i

hasa niezbdne do zalogowania si. Po zalogowaniu dany uytkownik zostanie
przeniesiony na formularz wyboru elementu menu. Formularz ten jest wsplny dla
obu typw uytkownikw, ale wanie w zalenoci od ich roli przyjmuje rn
posta.
6.1.
Formularze Administratora
Rysunek 6. Formularz gwny Administratora

[rdo: opracowanie wasne | Zrzut z aplikacji Oczyszczalni]
Administrator posiada dostp do 5 formularzy. Pierwszy z nich jest to formularz

Zarzdzanie Uytkownikami. Wyglda on nastpujco:
--- 65 ---
Rysunek 7. Formularz "Zarzdzanie Uytkownikami"

Obiekt typu DataGrid wywietla dane uytkownikw. Moliwe jest tu:
stworzenie nowego uytkownika,

edytowanie danych uytkownikw,
usunicie wybranego uytkownika.
Nie jest natomiast moliwe usunicie siebie.
Po wciniciu przycisku Wybierz formularz przybierze nastpujc form:
--- 66 ---
Rysunek 8. Formularz "Zarzdzanie Uytkownikami" edycja

Formularze Zarzdzanie Miarami i Zarzdzanie Produktami funkcjonuj na

identycznej zasadzie jak powyszy formularz Zarzdzania Uytkownikami. Pozwalaj
one na operacje dodawania, modyfikacji i usuwania (pod pewnymi warunkami np.
nie mona usun ju wykorzystywanych przez uytkownikw produktw itp.).
Formularz
Zarzdzania
Miarami
pozwala
definiowa
jednostki
miar,
przyporzdkowane przez produkty. S to np. kilogram (kg) czy sztuka (szt).

Formularz Zarzdzania Produktami umoliwia definiowane produktw, ktre bd
podlegay sprzeday. Formularz Zarzdzania Magazynem pozwala na ustawienie
ceny i iloci towaru w magazynie:
--- 67 ---
Rysunek 9. Formularz "Zarzdzanie Magazynem"

Warto zaznaczy, e aby dany produkt zosta zarejestrowany w kartotece towarowej

a co za tym idzie dopuszczony do sprzeday, naley najpierw zdefiniowa wszystkie
niezbdne miary. Nastpnie jedn z nich naley przypisa j do towaru, a na kocu
naley ustali cen sprzeday danego towaru. Dostpn ilo w magazynie
wyznaczy mona rcznie lub zostanie ona wyliczona na podstawie przyj w
module Magazyn.
Ostatnim formularzem dostpnym dla Administratora jest formularz Kontrola
Zamwie skadanych przez Uytkownikw. Zostanie on omwiony razem z niemal
identycznym formularzem dostpnym dla Uytkownika.
--- 68 ---
6.2.
Formularze Uytkownika
Rysunek 10. Formularz gwny Uytkownika

Uytkownik posiada dostp do 3 formularzy. Podstawowym z nich jest modu Sklep,

gdzie dokonuje on zakupw, a waciwie rezerwacji produktw:
Rysunek 11. Formularz zamwie Uytkownika brak towaru

Produkt wybierany jest z listy na zasadzie ju wczeniej omawianej. Uytkownik

podaje zamawian ilo danego produktu. Jeeli ilo towaru w magazynie nie jest
wystarczajca, zostanie on poinformowany o tym fakcie, jak rwnie o maksymalnej
--- 69 ---
dostpnej iloci moliwej do zamwienia. W przypadku, gdy zakup jest moliwy,

zostanie on o tym poinformowany odpowiednim komunikatem oraz otrzyma numer
zamwienia i prob o jego potwierdzenie na formularzu Koszyk Zamwie:
Rysunek 12. Formularz zamwie Uytkownika - przyjcie zamwienia

Formularz Koszyk Zamwie umoliwia klientowi potwierdzanie oraz anulowanie

zoonych przez siebie zamwie oraz monitorowanie stanu zamwie znajdujcych
w trakcie realizacji:
--- 70 ---
Rysunek 13. Formularz zamwie Uytkownika - widok Administratora

Dodatkow moliwoci jest wyszukiwanie zamwie po identyfikatorze zamwienia,

jego statusie, bd nazwie produktu, ktrego status dotyczy.
Formularz
Administratora
jest
wizualnie
bardzo
podobny
to
formularza
zaprezentowanego powyej, rni si moliwoci podania komentarza (powodu

odrzucenia) dla Uytkownika, oraz zmianie dalszych statusw.
Wszystkie statusy, ktre wejd na poziom Zrealizowane mog zosta wydrukowane
przez Uytkownika na formularzu Wydruk Faktur:
Rysunek 14. Formularz Wydruk Faktur

--- 71 ---
Uytkownik, poprzez zaznaczanie wybranych pozycji na licie i wciniciu przycisku

Drukuj Faktur zostanie przeniesiony na wygenerowany formularz, ktry bdzie
mg wydrukowa z poziomu przegldarki:
Rysunek 15. Wydruk faktury VAT systemu "Oczyszczalni"

W celu poprawnego wywietlenia faktury konieczne moe okaza si odwieenie

strony po wydruku. Istotne jest rwnie, aby w przegldarce zostaa wczona
obsuga jzyka JavaScript.
--- 72 ---
7. Kontrola poprawnoci danych
Wykonywanie zapyta SQL-owych wie si z koniecznoci zastosowania walidacji

danych, przed ich wykonaniem. Walidacja danych w aplikacji odbywa si w
nastpujcy sposb:
7.1.
Ograniczenie dugoci pl
Pola tekstowe podlegajce zmianie zostay ograniczone do wartoci dopuszczalnej

przez odpowiednie atrybuty zawarte w tabelach bazy danych. Pozwala to unikn
sytuacji, gdzie cz danych zostaaby obcita podczas wykonywania zapytania.
7.2.
Apostrof w polach tekstowych
Wartoci tekstowe przekazywane do bazy danych musz by objte pojedynczymi

apostrofami. Jeeli jednak zdarza si, e wpisywany tekst zawiera pojedynczy
apostrof, wykonanie zapytania zakoczyoby si bdem. Jest to poprawiane przez
specjaln funkcj, zamieniajc pojedynczy apostrof w dwa nastpujce po sobie
pojedynczy apostrofy (co przez SQL Server odbierane jest jako pojedynczy):
Private Function UATrim(ByVal s As String) As String

Try
Return Replace(s, "'", "''")
Catch ex As Exception
Return ""
End Try
End Function
--- 73 ---
7.3.
Wyraenia regularne
W przypadku pl typu numeric w bazie danych, niezbdna jest walidacja

poprawnoci numerycznej przekazywanej wartoci. Realizowane jest to za pomoc
tzw. Regular Expressions, gdzie podany wzorzec jest porwnywany z podan
wartoci:
Private Function CheckNumeric(ByVal s As String) As Boolean

Try
CheckNumeric = False
Dim pattern As String = "^[0-9]{1,13}[,.]{0,1}[0-9]{0,2}$"
If Regex.IsMatch(s, pattern) Then

CheckNumeric = True
End If
Label1.Text = "Wystpi bd: " & ex.Message
End Try
End Function
--- 74 ---
7.4.
Przechwytywanie wyjtkw
Aplikacja zapewnia te przechwytywanie wyjtkw za pomoc blokw Try/Catch.

Pozwala to na uniknicie wystpienia powanego bdu w aplikacji i w przyjazny
sposb zakomunikowania tego uytkownikowi, wywietlajc opis bdu w pasku na
grze strony.
Private Function CheckNumeric(ByVal s As String) As Boolean

Try
'DO STUFF HERE
End Try
End Function
--- 75 ---
8. Dostp aplikacji do bazy danych
Aplikacja siga do bazy danych przy pomocy mechanizmw ADO.NET. Aby uatwi
zapytania do bazy, stworzony zosta specjalny obiekt (klasa), umoliwiajcy czenie
si z baz danych. Kod klasy SQLComponent wyglda tak:
Imports System
Imports System.Data
Imports System.Data.SqlClient
Public Class SQLComponent

Private ConnStr As String
Private Con As SqlConnection
Private Cmd As SqlCommand
Private Ad As SqlDataAdapter
Public Sub New(ByVal serwer As String, ByVal baza As String, ByVal user As
String)
ConnStr = "Data Source=" & serwer & ";Initial Catalog=" & baza &
";User Id=" & user & ";Password=pass"
Con = New SqlConnection(ConnStr)
End Sub
Public Function SQLQuery(ByVal SQL As String, ByRef MSG As String) As

Object
Try
MSG = ""
Con.Open()
Cmd = New SqlCommand(SQL, Con)
Cmd.CommandType = CommandType.Text
--- 76 --Cmd.CommandTimeout = 180

Return Cmd.ExecuteScalar()
Catch ex As SqlException
MSG = ex.Message
Finally
Con.Close()
End Try
Return Nothing
End Function
Public Function SQLTable(ByVal SQL As String, ByRef MSG As String) As

DataSet
Try
MSG = ""
Ad = New SqlDataAdapter(SQL, Con)
Dim DS As New DataSet
Ad.Fill(DS)
Return DS
Catch ex As SqlException
MSG = ex.Message
End Try
Return Nothing
End Function
End Class
Wywoanie obiektu tej klasy z poziomu formularzy ASP.NET wyglda natomiast tak:
Private SQLComp As SQLComponent
--- 77 ---
Private Sub SetConnStr()

Try
Dim SQLServer As String =
ConfigurationManager.AppSettings.Item("SQLServer")
Dim SQLDatabase As String =

ConfigurationManager.AppSettings.Item("SQLDatabase")
SQLComp = New SQLComponent(SQLServer, SQLDatabase,

Session("SQLUserID"))
End Try
End Sub
Obiekt o nazwie SQLComp klasy SQLComponent jest inicjowany poprzez wywoanie

procedury SetConnStr. Dane dotyczce nazwy serwera i nazwy bazy danych
pobierane s z ustawie aplikacji (plik web.config). Dodatkowo, do konstruktora klasy
przekazywany jest login uytkownika, pobierany z obiektu sesji. Dla zwykego
uytkownika jest to oUser, dla administratora oAdmin, a jeszcze przed logowaniem
oCheck. Zrnicowanie loginw zapewnia rozgraniczenie dostpu uytkownikw do
poszczeglnych obiektw bazy danych, poniewa kady z loginw przypisany jest do
odrbnej roli, a te z kolei wanie do obiektw. Obiekt SQLComponent oprcz
konstruktora zawiera 2 funkcje. Funkcja SQLQuery wykonuje zapytanie na bazie
danych, oraz zwraca warto skalarn z tego zapytania. Funkcja SQLTable zwraca
obiekt typu DataSet. Wywoanie tych funkcji z poziomu formularza przedstawia si
nastpujco:
--- 78 ---
Dim SQL As String

Dim msg As String = ""
SQL = "SELECT * FROM dbo.SOME_TABLE"
SetConnStr()
Dim DS As DataSet = Nothing

DS = SQLComp.SQLTable(SQL, msg)
If msg <> "" Then

Label1.Text = "Wystpi bd: " & msg
Else
Dim DT As New DataTable
DT = DS.Tables(0)
If DT.Rows.Count > 0 Then
--DO STUFF HERE
End If
End If
Lub np. tak:
SQL = "EXEC dbo.SomeProc"
SetConnStr()
--- 79 --SQLComp.SQLQuery(SQL, msg)
If msg <> "" Then

Label1.Text = "Wystpi bd: " & msg
Else
--SUCCESS
End If
--- 80 ---
9. Bezpieczestwo aplikacji
Dostp do formularzy aplikacji dla poszczeglnych typw uytkownikw zosta

zaprojektowany w taki sposb, aby nie byo moliwe dostanie si przez
niepowoanego uytkownika na stron,
do ktrej
dostp ma np. jedynie
Administrator. Istnieje kilka rodzajw zabezpiecze, do ktrych nale:
9.1
Odrbne loginy uytkownikw wykonujcych operacje na

bazie danych
Skrypt tworzcy baz danych tworzy 3 loginy na serwerze: oAdmin, oUser i oCheck.
Kady uytkownik, korzystajcy z aplikacji i wykonujcy operacje na bazie danych
jest logowany do bazy przy pomocy jednego z loginw (tworzony jest odpowiedni
Connection String). Poniewa kady login jest podpity pod odrbn rol, a te z kolei
pod obiekty bazy danych (gwnie widoki i procedury), moliwe jest rozgraniczenie
dostpu do okrelonych obiektw dla Administratora oraz Uytkownika aplikacji.
Oznacza to, e nawet gdyby uytkownikowi o loginie oUser udao si w jaki sposb
uzyska dostp do bazy poprzez formularz aplikacji lub bezporednio, nie bdzie on
w stanie wykona/skorzysta z obiektw dostpnych dla uytkownika o loginie
oAdmin. Skrypt tworzcy baz i loginy przypisuje wszystkim loginom haso pass, ale
oczywicie moe ono by rne dla kadego loginu lub nawet zaszyfrowane w jaki
sposb w aplikacji.
9.2. Formularz logowania na stronie gwnej aplikacji

Kady uytkownik, ktry chce mie moliwo korzystania z aplikacji, musi posiada
konto dostpowe. Konto tworzone jest przez uytkownika o profilu/roli Administrator.
Uytkownikowi zostaje przydzielony unikalny login (pole UserName) w bazie danych,
ktry nie podlega zmianie, oraz haso, za pomoc ktrego bdzie on logowa si do
aplikacji.
--- 81 ---
Rysunek 16. Formularz logowania do aplikacji "Oczyszczalni"

9.3.
Blokada konta uytkownika
W przypadku, gdy administrator systemu uzna, e uytkownik nie powinien z

pewnych przyczyn posiada ju dostpu do aplikacji, moe zablokowa mu konto
przy pomocy formularza zarzdzania uytkownikami. Uytkownik zostanie o tym
fakcie powiadomiony podczas prby logowania.
Rysunek 17. Formularz logowania do aplikacji "Oczyszczalni" - blokada konta

9.4.
Weryfikacja uprawnie do formularzy aplikacji
Po zalogowaniu si do aplikacji rola uytkownika (Uytkownik lub Administrator)

zostaje zapisana w jego zmiennej sesyjnej. W momencie, gdy uytkownik
prbowaby wej na formularz, do ktrego nie ma on dostpu (np. poprzez wpisanie
adresu tego formularza w pasku przegldarki), zostanie on przeniesiony na stron
--- 82 ---
logowania wraz z odpowiednim komunikatem. Przeniesienie uytkownika nastpuje

po wykonaniu nastpujcego kodu:
If Session("Role") = 0 Then
Label2.Text = "Administrator:
"
Session("SQLUserID") = "oAdmin"
ElseIf Session("Role") = 1 Then
Response.Redirect("frmLogin.aspx?Unauthorized=Yes", True)
End If
Uytkownik chcia wej na stron dostpn jedynie dla Administratora i zosta

przeniesiony na stron logowania:
If Request.QueryString("Unauthorized") = "Yes" Then

Label1.Text = "Niestety nie masz uprawnie do tej czci systemu.
Zaloguj si ponownie."
End If
--- 83 ---
Rysunek 18. Formularz logowania do aplikacji "Oczyszczalni" - brak uprawnie

9.5.
Wylogowanie uytkownika po duszym okresie

nieaktywnoci
Uytkownik korzystajcy z aplikacji, ktry zalogowa si, moe wykonywa okrelone

operacje na bazie danych. Zamy jednak, e odejdzie on od stanowiska na pewien
czas i zapomni wylogowa si z systemu. W takim przypadku, dostp do systemu
mogyby uzyska osoby nieupowanione. Aby zapobiec takiemu scenariuszowi,
aplikacja korzysta z mechanizmu zaimplementowanego w serwerze IIS, a
polegajcemu na czyszczeniu zmiennych sesyjnych po upywie okrelonego,
konfigurowalnego
czasu
(np.
15
minutach).
Aplikacja
sprawdza
podczas
kadorazowego przeadowania formularza czy zmienna sesyjna jest pusta i jeli tak,
przenosi
uytkownika
na
stron
logowania
odpowiednim
Realizowane jest to w nastpujcy sposb:
If Session("Activity") = "" Then

Response.Redirect("frmLogin.aspx?Timeout=Yes", True)
End If
komunikatem.
--- 84 ---
Podobnie jak w przypadku z nieuprawnionym dostpem do formularza, formularz

frmLogin.aspx przechwytuje warto zmiennej z nagwka i umoliwia wywietlenie
odpowiedniego komunikatu dla uytkownika:
If Request.QueryString("Timeout") = "Yes" Then

Label1.Text = "Zostae wylogowany z systemu z powodu zbyt dugiej
nieaktywnoci. Zaloguj si ponownie."
End If
--- 85 ---
10. Instalacja i uruchamianie systemu Oczyszczalnia
Modu sprzeday systemu Oczyszczalnia podzielony jest na dwie odrbne czci

dostp dla klientw (uytkownikw) oraz personelu firmy (administratorw). Aplikacja
webowa zostaa napisana w technologii ASP.NET w rodowisku MS Visual Studio
2005 (oraz .NET Framework 2.0). Baza danych zostaa zaprojektowana w oparciu o
rodowisko MS SQL Server 2005. Obecno komponentu .NET Framework w wersji
2.0, MS SQL Servera 2005 oraz zainstalowanej usugi Integrated Information
Services (IIS) s obligatoryjne do poprawnego dziaania aplikacji.
Na doczonej pycie znajduje si katalog Oczyszczalnia z plikami aplikacji oraz 2
skrypty sql-owe. Plik oczyszczalnia.sql suy do zaoenia bazy OCZYSZCZALNIA
na SQL Serverze natomiast plik dane_testowe.sql suy do wygenerowania
pomocniczego zestawu danych, pomocnego w dalszym korzystaniu z aplikacji.
Wykonanie 2 z plikw nie jest obligatoryjne. Kroki niezbdne do poprawnego
zainstalowania
aplikacji
nastpujce
(przy
poprawnie
skonfigurowanym
rodowisku wykonanie niektrych krokw nie bdzie potrzebne):
10.1. Instalacja plikw aplikacji webowej

a) Katalog Oczyszczalnia znajdujcy si na doczonej pycie CD naley
skopiowa w niezmienionej postaci do wirtualnego katalogu witryn sieci Web
utworzonego przez serwer IIS. Najczciej bdzie to C:\Inetpub\wwwroot\
b) W ustawieniach IIS (Panel Sterowania -> Narzdzia Administracyjne ...)
naley
odpowiedniej
gazi
witryn odszuka
Oczyszczalnia i
we
waciwociach na zakadce Katalog w sekcji Ustawienia aplikacji utworzy

punkt Oczyszczalnia
--- 86 ---
10.2. Instalacja bazy danych

a) Naley wykona skrypt oczyszczalnia.sql znajdujcy si w gwnym katalogu
na pycie CD. Skrypt wykonuje sekwencyjnie nastpujce zadania:
-
usunicie bazy OCZYSZCZALNIA, jeeli istnieje na serwerze
stworzenie plikw bazy OCZYSZCZALNIA na dysku lokalnym,

domyln
ciek
jest
C:\Program
Files\Microsoft
SQL
Server\MSSQL.1\MSSQL\DATA\. ciek docelow mona zmieni

dla pliku bazy oraz logu
-
ustawienie kompatybilnoci bazy z MS SQL Serverem 2005
stworzenie rl
usunicie loginw oAdmin, oUser, oCheck z serwera, o ile istniej
stworzenie w/w loginw na serwerze z domylnym hasem pass i

domyln baz danych OCZYSZCZALNIA. Hase tych nie naley
zmienia, s one wykorzystywane przy czeniu si przez aplikacj z
baz danych
stworzenie
uytkownikw
oAdmin,
oUser,
oCheck
bazie
OCZYSZCZALNIA i przypisanie ich do odpowiednich rl

-
stworzenie tabel
stworzenie funkcji
stworzenie widokw
stworzenie procedur
stworzenie triggerw
dodanie warunkw CHECK do tabel
dodanie uprawnie poszczeglnym rolom do obiektw bazy danych
stworzenie uytkownika aplikacji o loginie Administrator i hale pass

(mona je potem zmieni)
b) Naley sprawdzi w ustawieniach SQL Servera czy tryb autentykacji

uytkownika na serwerze bazy jest ustawiony na Mixed Mode (Waciwoci
serwera -> Zakadka Security -> Server authentication -> SQL Server and
Windows Authentication mode). Zaznaczenie tego trybu jest niezbdne,
--- 87 ---
poniewa
dziaanie
aplikacji
zakada
logowanie
si
zewntrznych
uytkownikw na odpowiedniego uytkownika, majcego dostp do bazy

c) Naley umoliwi dostp dla loginu NAZWA_SERWERA\ASPNET do bazy
OCZYSZCZALNIA (ga Security -> Properties -> Zakadka User Mapping)
d) Opcjonalne jest wykonanie skryptu dane_testowe.sql, znajdujcego si w
gwnym katalogu na pycie CD
10.3. Uruchomienie aplikacji

a) Naley uruchomi usug ASP.NET Development Server (z poziomu Visual
Studio 2005 lub z linii komend
(%WINDIR%\Microsoft.NET\Framework\v2.0.xxx) poprzez plik
WebDev.WebServer.exe.
Np.: WebDev.WebServer.exe /port:XXXX
/path:"C:\Inetpub\wwwroot\Oczyszczalnia" /vpath:"/Oczyszczalnia"
b) Po uruchomieniu serwera aplikacja uruchomi si automatycznie w oknie
domylnej przegldarki, a jeeli nie, naley wywoa j w ten sposb:
http://localhost:XXXX/Oczyszczalnia lub
http://localhost:XXXX/Oczyszczalnia/frmLogin.aspx
c) Na formularzu logowania naley zalogowa si uywajc loginu Administrator
oraz hasa pass. Jeeli zalogowanie si nie bdzie moliwe, odpowiedni
komunikat bdu pojawi si u gry okna aplikacji
d) Jeeli zalogowanie si do aplikacji nie byo moliwe, naley sprawdzi, czy
serwer bazy danych znajduje si na localhost, jeeli nie, naley to zmieni w
pliku web.config klucz SQLServer lub z poziomu MS Visual Studio 2005
(menu Website -> ASP.NET Configuration -> zakadka Aplikacja -> Zarzdzaj
ustawieniami aplikacji) i edytowa analogiczny klucz
--- 88 ---
ZAKOCZENIE
Podsumowujc opisane w pracy przedsiwzicie informatyczne w Oczyszczalni,

mona projekt ten uzna za perspektywiczny i majcy due szanse na powodzenie.
Przeprowadzona analiza ekonomiczna efektywnoci przedsiwzicia pokazaa, e
planowana inwestycja w do krtkim, jak na tak duy projekt, okresie czasu
przyniesie wymierne korzyci dla caej organizacji oraz zapewni perspektywy rozwoju
i ekspansji na nowe rynki.
Aby praca ta bya w peni funkcjonalna, przygotowany zosta plik w Microsoft Project,
gdzie zaplanowano dokadnie cae przedsiwzicie, zidentyfikowano zasoby oraz
dokonano podziau planowanych prac na poszczeglne zadania (wraz z ich
przypisaniem do zasobw). Starano si rozplanowa prace w taki sposb, aby
efektywnie wykorzysta wszystkie posiadane zasoby przy wdroeniu nowego
systemu informatycznego, nie zakcajc jednoczenie funkcjonowania firmy.
Jako implementacj zaprezentowano w tej pracy jedynie wybrany fragment aplikacji,
jaka zostaa przygotowana dla Oczyszczalni.
Przedstawiony modu Sprzeda umoliwia dokonanie podstawowych operacji w
systemie
zarwno
pracownikom
firmy
(Administrator)
jak
uytkownikom
zewntrznym dokonujcym zakupw w sklepie internetowym.

Dodatkowo do pracy doczona zostaa pyta CD zawierajca:
Aplikacj internetow modu Sprzeda

Skrypt w formacie SQL Server 2005, tworzcy baz OCZYSZCZALNIA
Skrypt startowy zasilajcy baz danych odpowiednimi danymi startowymi
--- 89 ---
BIBLIOGRAFIA:
[BEPOS]
Biuletyn Europejskiego Prawa Ochrony rodowiska

www.cpe.eko.org.pl/zalaczniki/newsletter_pol-19-NFOS.doc
[WEOS]
Wymogi UE Dotyczce Ochrony rodowiska

www.energieodnawialne.pl/pobierz.php?id=41&PHPSESSID=15
21551537859caa1218fe02d210f69b
[SPISZ-SAP]
SPISZ XI Techniki przygotowania i Organizacja wdroenia ZSI

2 Projekt Wdroeniowy SAP 9
[RAZA]
Praca zbiorowa pod red. Teresy Kiziukiewicz, Rachunkowo.

Zasady prowadzenia po nowelizacji ustawy o rachunkowoci. Cz.
I, Ekspert, Wrocaw, 2004
[ZAFI]
M. Dynus, B. Koosowska, P. Prewysz-Kwinto, Zarzdzanie

finansami przedsibiorstw. Zbir zada, TNOiK, Toru, 2002
--- 90 ---
WYKAZ RYSUNKW:
Rysunek 1. Schemat organizacyjny firmy [rdo: Opracowanie wasne]...........................................7
Rysunek 2. Model Wdroenia ZSI [rdo: Opracowanie wasne] ....................................................12
Rysunek 3. Diagram Gantta [1] [rdo: Opracowanie wasne | Zrzut ekranu MS Project]...........................44
Rysunek 4. Diagram Gantta [2] [rdo: Opracowanie wasne | Zrzut ekranu MS Project]...........................45
Rysunek 5. Struktura tabel bazy danych "Oczyszczalni" [rdo: opracowanie wasne]...................59

Rysunek 6. Formularz gwny Administratora [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z aplikacji
Oczyszczalni].................................................................................................................................64
Rysunek 7. Formularz "Zarzdzanie Uytkownikami" [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z aplikacji
Oczyszczalni].................................................................................................................................65
Rysunek 8. Formularz "Zarzdzanie Uytkownikami" edycja [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z
aplikacji Oczyszczalni]...................................................................................................................66
Rysunek 9. Formularz "Zarzdzanie Magazynem" [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z aplikacji
Oczyszczalni].................................................................................................................................67
Rysunek 10. Formularz gwny Uytkownika [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z aplikacji
Oczyszczalni].................................................................................................................................68
Rysunek 11. Formularz zamwie Uytkownika brak towaru [rdo: opracowanie wasne | Zrzut
z aplikacji Oczyszczalni] ................................................................................................................68
Rysunek 12. Formularz zamwie Uytkownika - przyjcie zamwienia [rdo: opracowanie
wasne | Zrzut z aplikacji Oczyszczalni].........................................................................................69
Rysunek 13. Formularz zamwie Uytkownika - widok Administratora [rdo: opracowanie
Rysunek 14. Formularz Wydruk Faktur [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z aplikacji
Oczyszczalni].................................................................................................................................70
Rysunek 15. Wydruk faktury VAT systemu "Oczyszczalni" [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z
Rysunek 16. Formularz logowania do aplikacji "Oczyszczalni" [rdo: opracowanie wasne | Zrzut z
Rysunek 17. Formularz logowania do aplikacji "Oczyszczalni" - blokada konta [rdo: opracowanie
Rysunek 18. Formularz logowania do aplikacji "Oczyszczalni" - brak uprawnie [rdo:
opracowanie wasne | Zrzut z aplikacji Oczyszczalni] ...................................................................83
--- 91 ---
WYKAZ TABEL:
Tabela 1. Koszty stae - elementy nowe [rdo: opracowanie wasne] .......................................... 26

Tabela 2. Odpisy amortyzacyjne elementy nowe [rdo: opracowanie wasne] ......................... 28
Tabela 3. Koszty stae - elementy posiadane [rdo: opracowanie wasne]................................... 29
Tabela 4. Koszty stae podsumowanie [rdo: opracowanie wasne].......................................... 29
Tabela 5. Koszty zmienne - zasoby ludzkie [rdo: opracowanie wasne (plik Project)] ................. 31
Tabela 6. Koszty zmienne - koszty zasobw ludzkich [rdo: opracowanie wasne(plik Project)] .. 32
Tabela 7. Koszty zmienne w rozbiciu na czas trwania projektu [rdo: opracowanie wasne] ....... 33
Tabela 8. Koszty cakowite [rdo: opracowanie wasne] .............................................................. 33
Tabela 9. Warto bieca netto [rdo: opracowanie wasne] ..................................................... 37
Tabela 10. Okres zwrotu [rdo: opracowanie wasne].................................................................. 38
Tabela 11. Harmonogram projektu [rdo: opracowanie wasne (plik Project)] ............................ 39
Tabela 12. Obiekty bazodanowe "Oczyszczalni" [rdo: opracowanie wasne] ............................. 54
Tabela 13. Tabela atrybutw bazy danych "Oczyszczalni" [rdo: opracowanie wasne]............... 61
Tabela 14. Formularze aplikacji "Oczyszczalni" [rdo: opracowanie wasne] ............................... 63
Tabela 15. Tabela zacznikw [rdo: opracowanie wasne] ........................................................ 93
ZACZNIKI:
Struktura plikw znajdujcych si na pycie CD:
--- 92 --Nazwa pliku
cieka
Opis
Praca_dyplomowa.doc
Plik pracy w formacie MS Word
Oczyszczalnia.mpp
Plik w formacie MS Project
oczyszczalnia.sql
Plik MS SQL 2005 tworzcy baz danych
dane_testowe.sql
Plik MS SQL 2005 zasilajcy baz
frmChooseMenu.aspx
/Oczyszczalnia
Formularz strony aspx
frmInvoice.aspx
/Oczyszczalnia
frmLogin.aspx
/Oczyszczalnia
frmMeasures.aspx
/Oczyszczalnia
frmOrders2.aspx
/Oczyszczalnia
frmOrders.aspx
/Oczyszczalnia
frmPrint.aspx
/Oczyszczalnia
frmProducts.aspx
/Oczyszczalnia
frmShop.aspx
/Oczyszczalnia
frmStock.aspx
/Oczyszczalnia
frmUsers.aspx
/Oczyszczalnia
web.config
/Oczyszczalnia
Plik konfiguracyjny
frmChooseMenu.aspx.vb
/Oczyszczalnia
Formularz z kodem vb
frmInvoice.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmLogin.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmMeasures.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmOrders2.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmOrders.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmPrint.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmProducts.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmShop.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmStock.aspx.vb
/Oczyszczalnia
frmUsers.aspx.vb
/Oczyszczalnia
--- 93 --SQLComponent.vb
/Oczyszczalnia/
App_Code
Formularz z kodem klasy uywanej do

czenia si z baz danych
ologo.jpg
/Oczyszczalnia/
App_Images
Logo aplikacji w formacie JPG
Tabela 15. Tabela zacznikw


Praca Spisz

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Praca Spisz

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Szkoa Gwna Handlowa

KOMPLEKSOWA INFORMATYZACJA FIRMY

producentw kwiatw a by moe w przyszoci i rynek usug logistycznych.

Charakterystyka przedsibiorstwa Oczyszczalnia i jego strategia.......................... 6

Strategia informatyzacji ............................................................................................ 10

Plan przedsiwzicia informatycznego.................................................................. 13

Specyfikacja wymaga systemu informatycznego.............................................. 15

Specyfikacja wymaga Moduu Sprzeday................................................... 15

Specyfikacja wymaga Moduu Gospodarki Magazynowej....................... 16

Specyfikacja wymaga Moduu Finanse ....................................................... 17

Specyfikacja wymaga Moduu HR ................................................................ 20

Specyfikacja wymaga Moduu Logistyka .................................................... 21

Specyfikacja wymaga Moduu Zaopatrzenie .............................................. 22

Uzasadnienie biznesowe przedsiwzicia informatycznego ...................................... 25

Analiza kosztw .......................................................................................................... 25

Analiza kosztw staych ................................................................................... 25

Analiza kosztw zmiennych............................................................................. 29

Analiza kosztw cakowitych........................................................................... 33

Analiza efektywnoci ................................................................................................. 34

Metoda dyskontowa NPV warto bieca netto...................................... 35

Metoda statyczna okres zwrotu ................................................................... 37

Plan informatyzacji Oczyszczalni ................................................................................. 39

Harmonogram projektu ............................................................................................. 39

cieka krytyczna .......................................................................................................43

4. Procedury dokumentacji projektu na przykadzie analizy przedwdroeniowej i

Dokumentacja etapu analizy.....................................................................................46

Dokumentacja etapu wdroenia ...............................................................................50

Baza danych Oczyszczalni .............................................................................................53

Obiekty bazodanowe ..................................................................................................53

Kod i opis wybranych obiektw bazy danych .......................................................55

Struktura tabel .............................................................................................................59

Aplikacja internetowa systemu Oczyszczalnia ..........................................................63

Formularze Administratora .......................................................................................64

Formularze Uytkownika ...........................................................................................68

Kontrola poprawnoci danych ..........................................................................................72

Ograniczenie dugoci pl.........................................................................................72

Apostrof w polach tekstowych.................................................................................72

Przechwytywanie wyjtkw ......................................................................................74

Dostp aplikacji do bazy danych ......................................................................................75

Bezpieczestwo aplikacji ...................................................................................................80

Odrbne loginy uytkownikw wykonujcych operacje na bazie danych.......80

Formularz logowania na stronie gwnej aplikacji ...............................................80

Blokada konta uytkownika ......................................................................................81

Weryfikacja uprawnie do formularzy aplikacji ....................................................81

Wylogowanie uytkownika po duszym okresie nieaktywnoci ......................83

Instalacja i uruchamianie systemu Oczyszczalnia ...............................................85

Instalacja plikw aplikacji webowej.........................................................................85

Instalacja bazy danych...............................................................................................86

Uruchomienie aplikacji ..............................................................................................87

--- 5 --ZAKOCZENIE ............................................................................................................................ 88

1. Charakterystyka przedsibiorstwa Oczyszczalnia i jego

Oczyszczalnia ta jest przedsibiorstwem stworzonym w latach 70tych ubiegego

doprowadzanych przez miasto. Jest to gwny element dziaalnoci firmy, jednak w

przedsibiorstwa stoi prezes zarzdu. Jemu podlegli s dyrektorzy poszczeglnych

Rysunek 1. Schemat organizacyjny firmy

Oczyszczalnia prowadzi obecnie przygotowania do wdroenia normy PN-EN ISO

przemysowych, firma posiada i stosuje wszystkie zalecane przez komisj europejsk

Dyrektywach Rady Europy (min. Dyrektywa Rady 91/156/EWG, Detektywa Rady

nieczystoci. Dziaalnoci firmy jest rwnie prowadzenie usug analiz chemicznych

logistycznym/spedycyjnym w planach jest prowadzenie usug logistycznych innym

Strategia informatyzacji jest nierozerwalnie zczona ze strategi biznesow firmy.

informatycznym, ktry to pozwoli na lepsze zarzdzanie caym przedsibiorstwem.

Nowy system informatyczny bdzie obsugiwa wszystkie instalacje techniczne

przedsibiorstwa takich jak HR, Finanse, Gospodarka Magazynowa czy Sprzeda,