You are on page 1of 41

wstp

W niniejszym zbiorku zamieszczone zostay wywiady z przedstawicielami rodowiska


zgromadzonego wok Konkursu Na Pasek Komiksowy rozgrywanego na forum gildii
komiksu.
Myl (subiektywnie oceniajc), e wywiady uoyy si w jaki obraz spoecznoci
zwizanej z KaNaPK, moe to by pomnik dla potomnoci i materia dla przyszych
badaczy. To cele jeden i dwa robienia tych wywiadw.
Cel trzy, to moja ciekawo, znaczy moja ch nauczenia si i dowiedzenia rnych
rzeczy. Myl, e ciekawo zostaa zaspokojona, dostaem wiele informacji, i bardzo
dzikuj wszystkim za wyrozumiao i w ogle za zgod na wywiady.

Pszren

spis treci
Kciuq - str. 2
Vigor - str. 6
YohnJossarian - str. 10
Dariusz Hallmann - str. 18
Qczm@ - str. 20
telomateo - str. 25
pioma10 - str. 32
harek - str. 35
graves - str. 39

wywiad z komiksiarzem Kciuq


- Cze Kciuq, skd taki nick?
Hmmm... SKD MAM TO WIEDZIE???!!! Ojejciu przepraszam. Cholera go tam wie.
Prawdopodobnie wzi si z tego samego miejsca z ktrego bior si pomysy, czyli
znikd. Nie pamitam skd si przypata. Ale moe to przez to akurat taki, e mam
do specyficzne kciuki, jak zreszt wszystkie palce.
- Ostatnio kilkakrotnie wygrae konkurs na pasek komiksowy na gildii.
Od dawna robisz paski?
Jaka mi si chyba lepa passa przytrafia, bo jeszcze mi tak dobrze nie szo. Od jak
dawna? W grudniu min chyba dwa lata od kiedy zrobiem pierwszy pasek na gildi.
Jednak w dalszym cigu nie s te paski na zadowalajcym poziomie, jeszcze
poszukuj wic troch paskw pewnie jeszcze porobi. Swoj drog dziwna sprawa
z tymi paskami. Zawsze bardziej krciy mnie fabuy komiksowe, zreszt przez dugi
czas takie wanie robiem i w nich si te czuj najlepiej. Nigdy nie przypuszczaem,
e bd robi paski komiksowe a tu prosz. Paskami zajmuje si niejako przypadkiem
i uznaj je jedynie za chwilowe zajcie, bo zawsze zamierzaem si zajmowa
powanymi, e tak to ujm, komiksami. Paradoks polega na tym, e mimo i nie
traktuj ich powanie, zrobiem wicej paskw ni prawdziwych komiksw.

- Na blogu maszynufka sporo byo absurdalnego humoru, troch


obraania czytelnika, w ogle ostry klimacik.
Eeee tam a takie ostre to to nie byo. Maszynufka powstaa z potrzeby posiadania
wasnego bloga z paskami. Klimat gildii w jaki nieokrelony sposb narzuca pewien
styl moim paskom, te paski byy troch uagodzone i bardziej konkretne. Na swoim
2

blogu mogem sobie pozwoli na wszystko, nie musiaem si nikim przejmowa,


zaczem wic to wykorzystywa. Nie musiaem liczy na to, e ktokolwiek zrozumie
te paski, albo stara si nie przesadza z kompletnym absurdem i z tym wszystkim co
byo niepodane. Cho z drugiej strony nie chciaem jedynie kl na kadym kroku
co si czsto zdarza w polskim webkomiksie. Po prostu chciaem zrobi bloga dla
siebie. Co do Maszynufki, to nawet fajne to byo i si zastanawiam czy jej nie
reaktywowa. Mam nawet dwa odcinki do nowej serii, co w stylu "Krwioerczych ryb
z jeziora atakujcych przypadkowych przechodniw" tylko inne. Ale to si zobaczy.
- Piszesz scenariusze komiksowe (kiedy w sieci kry scenariusz
"Winny").
Serio kry w sieci czy sobie jaja robisz?! Skd ty takie rzeczy w ogle bierzesz?! Nie
no, to akurat bya tylko taka wprawka i to kompletnie nieudana. No c, pocztki
bywaj trudne. No ale tak, troch tego pisaem, w sumie dalej pisz. Ale napisa to
bana. Dobry scenarzysta komiksowy to nie taki ktry umie napisa dobry scenariusz,
tego moe nawet kompletnie nie umie, dobry scenarzysta komiksowy to taki ktry
umie znale kogo kto by mu te wypociny narysowa. Z tym jest najwikszy problem.
Std te pisaem scenariusze gwnie do szuflady lub w ramach wicze. Jak si ju
naucz rysowa, pewnie zupenie sam bd rysowa wszystkie komiksy. Jednak na
razie pozostaje mi rysowanie paskw i czekanie a kto si wemie za moje zakurzone,
porastajce mchem scenariusze.
- Moesz co powiedzie o swoim udziale w tworzeniu komiksu
Veronique 2?
To w ogle byo do ciekawe z racji tego e robiem komiks do serii o ktrej
kompletnie nic nie wiedziaem. Dopiero teraz nabyem pierwszy album. Jednake
jako tam wywnioskowaem o co chodzi, poza tym moe dziki temu e nie wiem
dokadnie o co biega, uda mi si tchn troch wieoci w t seri, ale to si zobaczy.
W kadym razie Otusiunio napisa do mnie, e moe bym zrobi scenariusz do
kompilacji. Poniewa jak kto mnie prosi o cokolwiek co ma zwizek z komiksem nie
mam zwyczaju odmawia, zgodziem si. Zrobiem wic scenariusz, zreszt z tego co
mi wiadomo jako pierwszy ze wszystkich. Mijaj jakie 2 miesice i nagle odzywa si
Otusiunio. Mwi, e przed chwil skoczy komiks Yossariana i e tam jest duo tego
tekstu i oglnie komiks bazuje na opisie tak samo jak mj, wic ebym dla odmiany
3

zrobi co innego. No dobra, troch si nabuzowaem ale robi drugi raz scenariusz
tylko inny. Tak si akurat zoyo, e wpady mi 3 pomysy do gowy jednoczenie,
poniewa byy do dobre, myl sobie: A co tam, zrobi trzy scenariusze, Otusiunio
si ucieszy, wybierze sobie ktry mu najbardziej pasuje i wszyscy bd szczliwi. No
to wysyam mu te 3 scenariusze a on za choler nie umie wybra. Przez 2 godziny
robi eby jako te 3 scenariusze poczy w jedno. Wyszo to do dziwnie z racji tego,
e trzech scenariuszy zazwyczaj si nie czy, przez co wszystkiego byo troch za duo
i si troch kupy nie trzymao. No to ja mwi, e fajnie ale troch tego wszystkiego za
duo i nie podoba mi si. No to Otusiunio si niele wkurwi . W sumie nie dziwi mu
si, w ogle w stosunku do mnie si wykaza anielsk cierpliwoci wtedy. No to ja ju
go nie chciaem denerwowa po tych dwch godzinach roboty i zabieram si pity raz
za ten sam tylko inny scenariusz, ale ju ostateczny. Co najlepsze w tym ostatnim
pitym scenariuszu Otusiunio i tak nanis zmiany i zrobi to po swojemu, ale nie a
takie wielkie, wyszo fajnie. Najwiksza rnica polega na tym e moje zakoczenia
byy tragiczne wrcz, a on doda od siebie happy end, zakoczenie to jego robota. Tak
e w rezultacie zrobiem 5 scenariuszy, czyli gdyby troch bardziej si rniy mona
by z tego zrobi cay nastpny albumik Veronique.
- A co robisz tak w ogle?
Tak w ogle to odkurzam, zmywam i wieszam pranie. W dalszym cigu robi paski na
gildi i jak ju wspominaem jest szansa na reaktywacje maszynufki z now seri, ale
to si zobaczy. Poza tym robi wikszy komiks. Jest ju scenariusz i ma mie co koo
30 stron. Na razie narysowaem 11 i od okoo miesica ley nietknity, ale moe si za
niego wezm bo to takie luno potraktowane science-fiction z pewn doz humoru ale
jednak troch bardziej na powanie ni to co robiem wczeniej i oglnie prawdziwa
fabua i powany komiks. Moliwe e otworz nastpny blog i tam go opublikuje i e
tam w ogle bd publikowa takie rzeczy troch powaniejsze, si zobaczy. A tak poza
komiksem to troch prbuj z muzyk ale na razie mi to tak redniawo wychodzi.

- Dzikuj za wywiad.
Aha.
http://maszynufka.blogspot.com

wywiad komiksowy z Vigorem


- Czy mgby co powiedzie o komiksie "meta-meta"?
meta-meta to troch akt desperacji. Zaczem ten projekt bo od duszego czasu
fantazjowaem o tym, e napisz sobie dobry scenariusz i oprawi go dobrymi
rysunkami. Jednak czas mija a ja prawie nic nie pisaem ani nie rysowaem i coraz
bardziej mi to zaczynao doskwiera. Postanowiem wic, e bd robi jedn stron
dziennie i to tak eby si ani nie mczy ani nie frustrowa. Skoro nie miaem
scenariusza rozwijaem meta-meta zupenie intuicyjnie, z reguy to rysunki
determinoway dialogi i narracj. Czasem wybiegaem myl naprzd eby
zaplanowa jakie zwroty akcji ale nie za czsto bo improwizacja bya przyjemniejsza
i te dawaa ciekawe i zabawne efekty.

Gwnym bohaterem komiksu jest Doktor, akcja zaczyna si w momencie jego


mierci. Doktor zwiedza wiat pozagrobowy i spotyka inne postaci ale w wyniku
rozmaitych zwrotw akcji wraca wiele razy do normalnego wiata, gdzie te spdza
troch czasu. Jest w meta-meta te nieco retrospekcji napotkanych przez Doktora

postaci, mona si dowiedzie dlaczego s w zastanej przez Doktora sytuacji. Przez


wikszo czasu jednak akcja meta-meta jest bardzo mieszna i absurdalna, myl, e
moe si podoba ludziom z duym poczuciem humoru i wyobrani.
- Twoje komiksy s freestylowe, czu w nich wolno
i nieschematyczno.
To uprzejme, e tak mwisz. Staram si eby moje komiksy, dusze i krtsze, nie byy
nudne. Ciesz si jeli udaje mi si zrobi co zarazem prostego, zabawnego
i ciekawego. Myl, e najgorzej dla komiksu jest kiedy jest nudny, nie ma akcji, nie
ma ciekawych postaci a nijakie dialogi cign si stronami, ogldanie czego takiego
jest jak kara. Wol ju komiksy ocierajce si o porak bo one przynajmniej maj
odwag eby prbowa rnych rzeczy.
- Czsto w prezentowanych dzieach wida krawdzie stron, mocno
widoczna jest faktura papieru. Minimalistyczna, ale precyzyjna kreska,
dodatkowo charakterystyczne jedno lub kilkukolorowe ta i szeryfowe
fonty w dymkach. Masz swj styl.
Mj styl jest odbiciem mojego charakteru i moliwoci. Nie lubi si dugo mczy
nad jednym kadrem czy rysunkiem, wiem, e pewne zagrania s wystarczajce.
Rysunek, tekst i kolor co komunikuj, wykoczenie nawet jeli odrobin niedbae
moe mie swj urok jeli nie zaciera owego komunikatu. Troch to moe niegrzeczne
z mojej strony ale na takim myleniu opiera si mj styl.
- Co sdzisz o konkursach komiksowych?
Bardzo nie lubi konkursw a jednoczenie czasem nie mog si powstrzyma eby
wzi w nich udzia. Z tego co pamitam to bior udzia tylko w konkursie na pasek
komiksowy na Gildii Komiksu i czasem w bitwach komiksowych. Moe jeszcze
w jakich ale nie pamitam. Z konkursami jest tak, e z jednej strony mio jest
wygrywa ale z drugiej strony nic to nie znaczy poza tym, e kto wybra to a nie
tamto. Bo kto jest tak naprawd najlepszy? Tego nie mona obiektywnie powiedzie.
atwiej takie rzeczy w sporcie okreli bo tam decyduje ilo punktw, ktre si
wasnorcznie zdobywa albo czas w ktrym si przebiego jaki odcinek. Konkursy
komiksowe to jak konkursy na najlepszy charakter, to w zasadzie absurd.
7

- Co mylisz o sawie?
Myl, e sawa jest nienajgorsza pod warunkiem, e idzie za ni dobra praca.
Sympatia ludzi jest wtedy uzasadniona. Problem tkwi w tym, e ludzie obdarzaj
sympati te bez wikszych powodw. Inni ludzie z kolei chc takiej sawy na ktr
nie zapracowali. Sytuacja staje si mieszna kiedy na okoo jest peno sympatii
a dobrej roboty nie wida nigdzie. Dowiadczyem miych sw od ludzi
obserwujcych moj skromn prac i przyznaj, e jest to pomocne i motywujce.
Czowiek czuje, e idzie w dobrym kierunku (albo powstaje taka iluzja przynajmniej)
a to zachca do dalszego marszu. Jeli chodzi o mnie to przede wszystkim chciabym
robi dobre i ciekawe komiksy, jeli to by mi si udao to jest dla mnie jasne, e czeka
na mnie teraz czy pniej, taka czy inna sawa. Podstawa i tak zostaje praca
i porzdna realizacja wasnych pomysw.
- Jakie masz dalsze plany?
Plan jest taki eby po meta-meta zrobi kolejny komiks internetowy, troch bardziej
dla mnie wymagajcy. Ponownie znajd si w punkcie wyjcia wic bd musia
napisa sobie jakie scenariusze i zrealizowa je w solidniejszym wykoczeniu. jeli to
si nie uda to pozostaje proza ycia. ycie nie jest najgorsze.
- Dzikuj za rozmow.
Przyjemno po mojej stronie.

http://meta-meta.ownlog.com

wywiad komiksowy z YohnJossarianem


- Czytae paragraf 22?
Myl, e nietrudno si domyli, i czytaem Paragraf 22. Swego czasu, gdzie tak
w okolicach szkoy redniej bya to moja absolutnie ulubiona ksika, a John
Yossarian by moim absolutnie ulubionym bohaterem. Kiedy wic gdzie tam trzeba
byo wymyli sobie nick, to wpisaem (jake oryginalnie!) Yossarian, czy co w tym
stylu. Wiesz, to mwio od razu o tym, co lubi czyta i jaka postawa yciowa wydaje
mi si waciwa, i jakie mam poczucie humoru, i jeszcze to, tamto i w ogle takie cool
to byo, e czytam ksiki i kady musi o tym wiedzie. Potem wpisywaem rne inne
nicki i loginy, wszdzie inne. W efekcie zapominaem, gdzie jak si nazwaem
i musiaem zakada konta od nowa. Pewnego razu wpisaem ju znowu tego
JohnaYossariana, tylko, e zamieniem miejscami pierwsze literki i tak zostao. Zbyt
leniwy jestem, eby to zmieni, a i w zasadzie nigdzie poza gildi komiksu si tak nie
podpisuj (pewnie dlatego, e nigdzie indziej si nie udzielam, a i tam rzadko).
Uywam zawsze mojego prawdziwego imienia i nazwiska, czyli Micha Chojnacki. Nie
widz powodu, eby ukrywa si za pseudonimem. Otusiunio jednak chyba
wyjtkowo nie lubi prawdziwych nazwisk i podpisa mnie wszdzie tym
YohnemJossarianem. Ale to nie szkodzi, niech bdzie. Troch to obciach, e nie mam
jakiego wymylnego xiks23igrecxa, e nikt nie wie jak to wymwi, ale nie
przejmuj si.

10

Gdyby trafio na inny okres mojego ycia to pewnie podpisabym si Ravic, bo


akurat bybym pod wikszym wpywem uku triumfalnego, ni Paragrafu, albo
np. Methanol, bo tak w wieku 15 lat nazwaem swojego pierwszego krasnoluda
w pocztkach eRPGowania. Tak, e podsumowujc. Mam kiepski nick i nie
przywizuj si do niego jako specjalnie, jeli o to pytasz.
- Podobno w trzecim albumiku o Veronique maj by poruszane wtki,
ktre Ci interesuj.
11

Hmm. e niby sport, tak? Po pierwsze co czuj, e kto zbyt serio potraktowa moj
krtk wizytwk na blogu Otusiunio. To jest tak, e sport rzeczywicie odgrywa w
moim yciu bardzo wan rol, ale nie jestem ani kibicem, ani adnym zawodowcem.
Nie ogldam na ekranie niczego poza NBA i wikszymi imprezami, typu M w pice
nonej, czy IO. Wol samemu pobiega za pik. Pogrywam sobie troch amatorsko
w kosza, wicz na siowni itd. Gram w zasadzie we wszystko, w co si da, jeli jest
okazja. Ale nie jest to jaki mj konik, temat, na ktry specjalnie si napalam. Jeli
chodzi o pisanie, to nie przyszoby mi chyba do gowy, eby napisa co o sporcie
(cho miaem na studiach praktyki w pewnym dzienniku sportowym i sporo tam
naskrobaem). Jeli jednak Otusiunio i Ty robicie Veronique na sportowo, to bdzie
na sportowo z mojej strony. Ja napisz na kady temat.
- Jak w ogle podszede do tematu Veronique? Jaka wedug Ciebie jest
rola inspiracji, wsparcia, w yciu artysty?
Nigdy o tym nie mylaem. Odpowiem tak (i pewnie paln jakie gupstwo
z popiechu i braku miejsca): rola inspiracji w yciu artysty jest mocno przeceniana,
zwaszcza w literaturze (wyczajc poezj). Moim zdaniem, jeli kto czeka na muz,
inspiracj, potrzebuje cigego natchnienia, eby tworzy, to zbyt wiele nie stworzy.
Wyobrania, umiejtno wczenia guzika czas pisania, warsztat to s rzeczy,
ktre naprawd si licz. Jednak artysta to czowiek, ktry posiada pewien zesp
cech, dziki ktrym postrzega wiat w sposb nieco odmienny, dlatego mona
powiedzie, e potrafi on sam szuka sobie inspiracji w pozornie zwyczajnych
rzeczach. Tak na zawoanie, a take wtedy, kiedy tego wcale nie chce. Inaczej ma si
pewnie rzecz w fotografii, malarstwie (tam Modigliani moe po raz dwudziesty
malowa swoj Jeanie itd.), ale te w poezji, gdzie czciej spada pewnie na twrc
niesamowito jaka, ktra zmusza go, by j opowiedzia. Bardzo czsto dochodzi
jednak do sytuacji, gdzie kto mwi: zrb to i to, masz tyle i tyle czasu. I choby temat
by artycie obcy, to, jeli jest on dobry w tym, co robi, to podoa i stworzy co
dobrego.
Moje podejcie do Veronique. Hmm. Sam nie wiem. Ja nie umiem rysowa. Otusiunio
umie. Dlatego nie miao dla mnie znaczenia, czy jest Veroniqe czy cykl o walkach
kogutw. Scenarzysta bez rysownika nie zaistnieje. Po prostu dostosowaem si do
was. Wiedziaem, e ma by tam o kobiecie w takim a takim charakterze. Punktem
12

wyjcia (jak zawsze, kiedy pisz jaki scenariusz komiksowy pod konkretnego
rysownika) bya kreska Otusiunio. Zadaem sobie pytanie: co pasuje do jego stylu?
Pierwszym, co wpado mi do gowy by manekin, a potem to ju si samo uoyo. Jego
kreska zdeterminowaa sposb opowiedzenia tej historii, taki, a nie inny dobr sw.
To te jest sposb na grob rozczarowania. Jeli pisz co pod czyj kresk, to mae
jest ryzyko, e efekt nie bdzie mi si podoba. Inaczej wyglda to, kiedy mam wietny
scenariusz, a potem szukam dla niego rysownika i ju po pierwszych planszach krew
mnie zalewa. Zawsze wol wiedzie dla kogo pisz.
A teraz taka dygresja.
Nierysujcy scenarzyci maj naprawd ciko. Tak to ju niestety jest, e jak kto
skoczy ASP i potrafi rysowa, to automatycznie uznaje, e potrafi te pisa (cho to
si te oczywicie nie wyklucza). I fajnie, kady chce robi to, co jemu chodzi po
gowie, tylko, e w efekcie otrzymujemy wiele dobrze narysowanych komiksw, lecz
o kiepskich scenariuszach. Niewielu ludziom chce si rysowa czyje pomysy.

13

Ja na szczcie trafiem na paru ludzi, z ktrymi wietnie si pracuje, przede


wszystkim Jakub Grochola (ktry bdzie wielki w niedugim czasie, szczerze w to
wierz, i z ktrym zabieramy si wsplnie za du rzecz w niedugim czasie.
Powiedziaem to publicznie, nie moesz si teraz wycofa.) i Otusiunio wanie. Brak
mi jeszcze kogo, z kim mgbym si wyy i zrobi rasow jatk. Swego czasu
zaczem co tam z panem PumsX, ktry mgby piknie nasieka mi misa, ale
wyszo tak, e wyszy tylko 3 plansze.

14

Z Otusiuniem wsppracuje si wietnie. Tempo, w jakim rysuje, jego entuzjazm, ch


prbowania si wszdzie i zawsze s oniemielajce. Zaczo nam si dobrze, mam
nadziej, e dalej bdzie jeszcze lepiej. Jego kreska jest bardzo specyficzna i narzuca
spore ograniczenia dla mnie, jako scenarzysty, jednak daje te historii due
moliwoci by odrealnia si w sposb wiarygodny. Poza Veronique prbujemy si te
obecnie zmierzy z innymi tematami. Myl, e efekty niedugo. Mimo jego
nieobliczalnoci nie mam nigdy wtpliwoci w to, e efekt bdzie dobry, cho on sam
zawsze przeprasza i upewnia si pi razy, e wszystko si podoba. Podoba si Otu,
naprawd.
- Gdzie mona znale Twoje prace?
No wanie! Gdzie? Ze mnie dupa jest, nie komiksiarz. Zaczynam dopiero, do tego
powoli bardzo. Ciko mnie znale, bo nie mam adnego bloga, konta na serwisach
z galeriami itp. Nawet facebooka i naszej klasy nie mam. GG mam stare takie,
pomaraczowe.
Na razie jedynie jakie tam niespecjalnie wysokich lotw rysowanki na gildii na
konkurs na pasek wysyane. Poza tym oczywicie Veronique. No i wydane dopiero co
Morowe panny, gdzie emy z J. Grochol powymiatali (on powymiata). Poza tym
jeszcze 3 plansze w czym, ale nie powinienem o tym mwi, bo to cile tajne. Ale za
to w niedalekiej przyszoci szykuje si by moe par publikacji, cakiem fajne prace
na konkursy poszy, no i dwa takie projekty, ktre (mam nadziej) powinny wypali,
w zwizku z czym moe bdzie niele. Acha, no i byo kiedy co takiego, e pisaem
komu dwa krtkie scenariusze do pewnego magazynu modzieowego. Ale czy to
poszo w ogle do druku, to do dzi nie wiem.
Na razie jednak to tak naprawd nie zasuguj, eby ktokolwiek robi ze mn wywiad
na temat dziaalnoci komiksowej (niekomiksowego taatajstwa tam troch lata po
wiecie, od artykuw o wodocigach po opowiadania hard-porno). Z drugiej strony,
kiedy bd ju wielki i po mj autograf ludzie bd na festiwalach sta po 2 godziny,
to pamitaj, e swego pierwszego wywiadu udzieliem wanie tobie.

15

- Dzikuj za wywiad.
Ja rwnie dzikuj, panie pszrenie. I jednoczenie apeluj: RYSOWNICYAMATORZY (i profesjonalici)! RYSUJCIE KOMIKSY! NAJLEPIEJ DO MOICH
SCENARIUSZY! SCENARZYSTA-DZIWKA (napisze wszystko i jeszcze podzikuje)
ZAPRASZA! Dorzucam te jakie plansze, o ktre prosie. Narysowane s przez
PumsXa, myl, e si nie obrazi, wraz z moim szkicemdo tej panszy. Go ma

16

power w apie, moe zachci go to do dalszego kiedy rysowania. Jakbym by Vertigo,


to bym go zatrudni.

17

wywiad o komiksach z Dariuszem Hallmannem


- Co lubisz?
Opowieci. Te komiksowe faworyzuj, bo szybko si je czyta. :) Chocia ostatnio
komiksy zeszy na dalszy plan, poniewa zakochaem si w "wiecie Dysku"
Pratchetta. Pratchett to fenomenalny pisarz, humorysta i postmodernista. No
i dzikujmy Niebiosom za Piotra W. Cholew. Zreszt my, fani komiksu,
zawdziczamy mu przecie kapitalnie brzmice kwestie w "Calvinie i Hobbesie". Mam
nadziej, e kiedy Bill Watterson wemie udzia w gildiowym Konkursie na Pasek
Komiksowy z jakim oryginalnym stripem, a Cholewa bez oporw zgodzi si to
przetumaczy. :)
- Czym si kierujesz, gosujc w Konkursie na Pasek Komiksowy?
Admiracj dla sztuki komiksowej i poczuciem patriotycznego obowizku, bo Forum
Gildii to moja internetowa ojczyzna. :) W konkursie widziaem wiele ciekawych
rzeczy, sprawia mi przyjemno poddawanie analizie tych impresji na zadany temat,
lubi taki zwrotny impuls, ktry powoduje midzy innymi, e w pewnym sensie czuj
si przedueniem artystycznych wypowiedzi, dopeniajc je moj recepcj. Moe to
zabrzmiao pyszakowato, ale staram si jedynie by odpowiedzialnym odbiorc. :)
- Dziaasz jako recenzent. Gdzie publikujesz?
Dziaaem, i to sporadycznie. Ale w zwizku z tym, e kurs franka szwajcarskiego
ronie i coraz trudniej wysupa mi fundusze na komiksy, odpowiedziaem na
ogoszenie Alei Komiksu i bd pisa dla nich recenzje komiksw, ktre dotr do mnie
jako egzemplarze recenzenckie. :)
- Jaka bya Twoja najbardziej krytyczna recenzja?
Dotyczya "Batmana i syna". Kuba Oleksak da j do "SPLOTU". Miaa tytu "Wyrodny
komiks". Pamitam, e krciem nosem na efekt kocowy, bo korekta i redaktor
troch namieszali w tekcie.
- Czy mona Ci podsya do recenzji ziny?

18

Jeeli kto nie boi si ryzyka... :) Zinw praktycznie nie czytam, bo si o nie nie
staram to kwestia pewnych priorytetw. Gdybym jednak zosta zaszczycony
otrzymaniem jakiego zina, na pewno podszedbym do niego z czytelniczym
zainteresowaniem i uczciwoci.
- Czy tworzysz komiksy?
Nie. Gdybym tworzy komiksy, miabym jeszcze mniej czasu na wchanianie
opowieci. :)
- Czy moesz co powiedzie o jakim ciekawym ostatnio przeczytanym
komiksie?
49. tom "Naruto" to wreszcie wyjcie tej serii z do dugiej zapaci. Pojawio si sporo
napicia, wszystko chyba zmierza ku emocjonujcemu finaowi... Po nastpn cz
sign naprawd z ekscytacj, a nie dlatego, e mi crka kae... :)
- Dzikuj za wywiad.
Ja rwnie dzikuj. To co, sprbujemy namwi Billa Wattersona do udziau
w konkursie?

19

Qczm@ - wywiad o komiksach


- Co sdzisz o scenie politycznej na Ukrainie?
To samo co o kadej innej scenie politycznej, zawsze znajdzie si tam co z czego
mona zrobi w miar przyzwoity paskowy komentarz, a przy sprzyjajcych wiatrach
zamieni w kup miechu. Domylam si jednak e chciaby pozna genez mojego
nicka ktry niefortunnie dziel z niejakim Leonidem. Nie jest to nick, ktry bym dla
siebie wybraa, tak mnie przezywano w szkole bo mam na nazwisko Kuczmiska, tego
raczej nie mogam zmieni. Zamieniam natomiast K na Q i a na @ i teraz nick
jest bardziej mj. Dziadek Alosza zawsze powtarza, e jak si nie ma co si lubi, to si
lubi co si ma. Ta maksyma towarzyszy mi do dzi i czyni ycie znacznie ciekawszym.
Bo rzadko dostajemy dokadnie to czego chcemy, ale czsto dostajemy co co moemy
do tych oczekiwa dostosowa a przynajmniej zbliy.
- Jak wygldaa Twoja dotychczasowa droga twrcza?
Moja droga twrcza wyhodowaa ju nie ma brod, i na co dzie nie dotyczy
bezporednio komiksu, cho czsto si o niego ociera. Komiks to mj zawr
bezpieczestwa, co dziki czemu odprowadzam nagromadzone emocje. Medium,
ktre daje okazj wypowiedzie si niejednokrotnie ostrzej ni gdybym miaa to
zrobi osobicie.
Zaczo si chyba od przerysowywania Fido Dido z puszek 7up'a. Potem rysowaam
ju Fido w swoich wasnych aranacjach, to w poczeniu z mani rozkrcania
wszystkich maych urzdze elektronicznych w celu przeksztacenia ich na rne nie
zawsze dziaajce obiekty, sprawio e zamiast na ekonomi udaam si na ASP
a Katowicach, kierunek wzornictwo przemysowe.
Mimo e na zajciach z malarstwa i rysunku Fido Dido furory ju nie robi, to
w innych dyscyplinach poradziam sobie cakiem niele, co w gruncie rzeczy zawayo
na tym czym si zajmuj dzisiaj. Czyli ebdizajnem nie myli z fryzjerstwem, jak mi to
wychodzi mona zobaczy pod adresem: www.field5.com
Po studiach miaam ambitny plan eby rysowa komiksy, niestety okazao si e
rysowa nie umiem, no przynajmniej nie tak dobrze eby narysowa komiks, zrobiam

20

kilka plansz do scenariusza na podstawie swojego opowiadania i wrzuciam na


digart.pl, ale fajnych byo tylko kilka kadrw i chyba si zniechciam. Signam
wtedy po co co szo mi znacznie lepiej czyli grafik 3d, i tak narodzili si DebilM
i EWILTUIN (www.debiliewil.pl), Co jaki czas robi tematyczn seri w D i E eby
urozmaici (szumnie to nazw) fabu. Na przykad obecnie jest to parodia filmw
o tematyce zwiewam z pierdla, ktra powoli ma si ku kocowi, a w zanadrzu czeka
ju inna historia ktra zatrzsie wiatem Debila i Ewila, wicej nie powiem, eby nie
psu zabawy. POLECAM! Kady czytelnik mile widziany, w razie czego przekupi
tisiurtem:-). Jednoczenie cay czas co dubi i w miar moliwoci umieszczam
w sieci, gwnie na digarcie i behance.
Swego czasu zdarzyo mi si nawet kilka paskw ktre zostay opublikowane
w Antologii paskw komiksowych Daniela Gizickiego, na rysunku poniej no
i KaNaPka :)

21

- Miaa niezy debiut na KaNaPce, wygrana w pierwszym podejciu. Jako


wie osob chciabym Ci zapyta, co czua, wrzucajc pasek, a potem
gosujc, obserwujc ksztatowanie si wynikw?
Po pierwsze kompletnie si nie spodziewaam wygranej, pomys na pasek do KaNaPki
wpad mi waciwie w sekundzie w ktrej zobaczyam temat rzeczonej edycji. Nawet
si specjalnie nie zastanowiam czy to jest mieszne, poniewa im wicej si
22

zastanawiam tym mniej mieszne mi si wydaj moje pomysy. To jest troch tak jak
jechanie na rowerze z zamknitymi oczami, a nu si uda :-) Ja to nazywam
paskowanie ekstremalne ehehehe. O konkursie dowiedziaam si praktycznie w dniu
rejestracji na forum i prawd mwic nie liczyam na to e kto si pochyli nad moim
paskiem, czasem trudno przebi si przez istniejce ju kliki, tym wiksze byo moje
zaskoczenie. Oczywicie w trakcie gosowania cieszyam si kadym zdobytym
gosem, moje ego miao dzie dziecka w tym dniu :-) Dzisiaj te ma bo pierwszy raz
udzielam wywiadu. Generalnie od KaNaPki chodz dumna jak paw. Tym bardziej, e
robienie tego paska sprawio mi bardzo duo frajdy, bo ju dawno nie robiam czego
w tym stylu. Dla mnie to podwjna wygrana i na pewno jeszcze nie raz wezm udzia
w KaNaPce.
- Jak tworzysz?
W teorii jako tak si zoyo e komiksy robi sama, cho nie ukrywam, e
chciaabym kiedy zrobi komiks w kooperacji z kim kto na przykad wietnie rysuje,
w praktyce cay wiat mi pomaga, od pomysu na fabu (pozdrawiam kokersa :-) ) po
inspiracje graficzne :-)
Oprcz Debila i Ewila ktrych robi w 3d, nie mam wasnej charakterystycznej
techniki, waciwie api si tego co akurat mam pod rk byle by przedstawi to co
chc powiedzie. Cay czas czekam na olnienie, e wezm narzdzie i wyjdzie ze mnie
jaki Picasso lub inny Micha Anio, ale pki co bazgram czym popadnie.
Zazdroszcz tym co wietnie rysuj, bior owek, robi szybki szkic a potem
wypeniaj to nienagann kresk tuszem. Moje komiksy w ten sposb rysowane
pozostawiaj wiele do yczenia.
Ale podobno jak si co robi dostatecznie dugo i wytrwale to jest szansa na
mistrzostwo i tej myli si trzymam :-)
- Po czym pozna autentyczn sztuk?
W moim mniemaniu autentyczna sztuka to ta ktra zostaje w czowieku i odbija si
echem w jego pniejszym yciu. Jaki czas temu przeczytaam ksik ktr trudno
byo by nazwa wybitnym dzieem, a mimo to czsto do niej wracaam mylami i stale
23

przypominaj mi si jej fragmenty czy klimat. Podobnie mam z filmami, czsto


ogldam filmy klasy b, i do niektrych wracam kilkakrotnie, podczas gdy do tych
oskarowych rzadko lub wcale. To samo tyczy si obrazw, grafiki, muzyki, etc. Taki
chyba jest cay koncept sztuki, by oddziaywa na ludzi. Najbardziej autentyczne
dziea sprawiaj e ju nie jestemy tacy sami, a caa reszta to tylko sztuka dla sztuki.
- Dzikuj za wywiad.
Ja rwnie i polecam si na przyszo :-)

24

telomateo - wywiad o komiksach


- Jaki jest Twj przepis na dobr kanapk?
Grunt to dobrze przemyle spraw. To nie zawsze jednak wychodzi. Zwykle wyglda
to tak, e zapisuj hasa, krtkie notki rnych pomysw. Z nich wybieram ten, ktry
wydaje mi si najlepszy. Czasami taki pomys tli ju si gdzie podwiadomie. Pono
najlepsze pomysy powstaj spontanicznie, dlatego staram si trzyma pierwszej
myli. Nie zawsze jednak podstawowy pomys wypala, bo nie do koca wiem jak go
ugry, aby ciekawie go poda. Czasami te wystpuj pewne ograniczenia techniczne,
czasowe, chciowe... Nastpnie ustalam w ilu kadrach si zmieszcz - cztery to czsto
za mao przewanie :) co na nich bdzie, ukad. Pniej szkic owkiem, kreska
cienkopisami i kolor tabletem, jeli si na niego zdecyduj. Tak kanapk serwuj. Nie
smakuje ona kademu. Mam jednak, e si tak wyra wewntrzn potrzeb, aby
przygotowywa je coraz lepsze :)

25

Ten jest
fantazj na temat mojego strachu przed ogromnoci brzucha i caym zochorbstwem, ktre si za
tym kryje. Generalnie martwi mnie marno naszych ciaek i chyba to najbardziej chciaem pokaza.

- Malujesz, rysujesz, fotografujesz - jakie masz podejcie do


poszczeglnych dziedzin sztuki?
Zaczn moe od tego, e rysowanie, operowanie kresk jest mi najblisze. Sam lubi

26

najbardziej za pomoc tej techniki tworzy oraz najwiksze wraenie robi na mnie
wanie rysowane prace, szczeglnie komiksy. Kartka papieru i przedmiot stawiajcy
linie s tym co tygrysy lubi najbardziej :) Kolor traktuj jako dodatek, gdy chc co
wyrni lub po prostu wykorzysta tablet, ktry przecie nie jest kurzoapem. Mam
wiadomo, e prace kolorowe s bardziej przyswajalne i to te jest powd mojego
traktowania ich nim wanie.
Aparat najczciej uywam na wyjazdach. To wtedy jest okazja do jego uycia.
Najbardziej lubuje si w makrofotografii oraz fotografii abstrakcyjnej. Jaki czas temu
zakupiem sobie obiektyw portretowy 50mm i waciwie nie zmieniam go. Do makro
uywam profesjonalniejszego szka powikszajcego. Nim szukam ciekawych
elementw, takich, ktre widzimy, ale ktrych nie rejestrujemy.
Tak naprawd kade dobre zdjcie robi na mnie wraenie. Na ten przykad, kto
kiedy sfotografowa trzy pezaki, ktre szy w rzdku. Kady z nich przyj tak
pozycj, e zobaczyem tam pochd festynowy, radosny, ze piewem. A takie niby nic.
Robi take zdjcia, ktrych pniej uywam jako tekstur. Mam ju ich spor
kolekcj.
Malowanie, nakadanie kolorw jest dla mnie trudne, nieco monotonne. Wymaga to
duej pracy i wiedzy na temat ukadania si kolorw, aby wiernie odwzorowa
rzeczywisto. Staram si dlatego odwzorowa j niewiernie, ale ciekawie. Na tym
poletku mam jeszcze wiele do nadrobienia.
Prace malarskie w rkach sprawnie posugujcej si kolorem osoby s niesamowite.
Widziaem kiedy na ywo obraz Nec mergitur i zrobi na mnie ogromne wraenie.
Realnie oddanymi portretami, widoczkami ju si jednak nie zachwycam. Wol
dziea, w ktrych bohaterem jest ciekawie pooony kolor lub nadaje on klimat
obrazowi. I dla mnie nie musi on wiernie odwzorowywa rzeczywistoci. Ciekawy,
inny wydaje si lepszy.
- Twoje ufoki ukazay si w "haabale". Co moesz powiedzie o ufokach,
i o publikowaniu w zinach w ogle?
Ufopatologia bya dzieem przypadku. Myl przewodni haabay byo
zniesmaczenie. Zaproponowaem, e mog zrobi komiks o ufokach, ktrzy bd
27

duo wulgaryzowa i spodobao si. Organizatorem akcji jest Jan 'Skara' Skaryski.
I bardzo dobrze sprawi si w tej roli. Co nieco o gazetce mona poczyta tu:
http://komiks.nast.pl/nowosci/15270/Halabala-gazetka-z-komiksami i tu:
http://ziniol.blogspot.com/2011/03/haabaa-gazetka-z-komiksami.html
Ufopatologia bya sponsorowana przez ycie. S to moje obserwacje z lat
wczeniejszych, ale i w sumie aktualnych. Nie trudno teraz o takie wydarzenia.
Zbieno nazwisk przypadkowa. Cao nieco podkoloryzowaem. Nie jest to materia
dla dzieci co mogaby sugerowa okadka. Zin rozdawalimy na Komiksowej
Warszawie szczliwcom, ktrzy akurat tam przebywali. I to waciwie moje jedyne
stycznoci z zinem jako takim. Tak sobie myl, e publikowanie w zinie ma swj
czar, a ju na pewno rni si od publikowania na blogu ;)
- "Rozbitek" rzdzi! Inne Twoje komiksy gdzie wykorzystae plastelin,
te!
By taki okres, e wikszo rzeczy wanie w takiej technice staraem si tworzy.
Czasami, przynajmniej na chwil (raz czy dwa) mam ochot wrci do niej, ale.. chyba
bardziej odpowiada mi rysowanie i jego nieograniczono w realizacji pomysw, no
chyba, e warsztatowa. Przyznam szczerze, e miaem sporo uciechy przy zabawie z
plastelin. Proces tworzenia takiego komiksu by nieco duszy ni przy bardziej
tradycyjnych technikach. Byo to tak: pomys, szkic kadrw, szkice postaci, wykonanie
ich modeli w plastelinie (ich domem bya lodwka, byli dziki temu lepszymi
aktorami), ustawianie sceny, kilka rnych uj aparatem, eksport zdj na komputer,
wybr najlepszych, poukadanie, wstawienie tekstu, dodanie ta, tekstur, czasami
fotomonta, ramka, podpis i prezentacja w necie. Ciko bdzie do tego wrci.
- Jakie inne komiksy robisz?
Gwnie na konkursy. Wystartowaem w zeszym roku na MFK w odzi, ale
marniutko. W tym roku te planuj. Aktualnie robi komiks do wiersza Mirona
Biaoszewskiego na konkurs
http://www.facebook.com/event.php?eid=218465688181732. Mylaem eby wzi
udzia w konkursie na komiks ekonomiczny, ale nie udao si. Takie konkursowe
zdarzenia motywuj mnie do pracy. Nagrod dla mnie jest ju sama produkcja i jej
efekt. To takie cegieki warsztatowe. Kada praca uczy mnie czego nowego,
28

najczciej jakich bdw nie popenia ;)


Czasami te zdarza si, e zrealizuj jeden ze swoich pomysw, scenariuszy od tak dla
czystej przyjemnoci. Lubi pniej poczyta komentarze, ale niestety nie czsto mam
tak okazj. Moe to jest te powd, dla ktrego bior udzia w konkursach jaka
wykadnia tego gdzie jestem aktualnie. A i s jeszcze bitwykomiksowe.pl. Portal mia
dusz przerw, podobnie jak ja. Trzeba bdzie si przeprosi z nimi. Tam, jak na
internet, mona cakiem sporo przeczyta o swoich tworach. Tylko te wpierw trzeba...
stworzy :)

29

Samotno mnie smuci, ale jednoczenie


jest w jaki sposb przycigajca, najbardziej chyba jej powd, bo ten przewanie nie jest bahy.
Poza tym te momenty kiedy czowiek jest sam ze sob, jeli si oczywicie potrafi z tego korzysta,
potrafi by konstruktywne, ciekawe, refleksyjne. Chyba po prostu lubi czasami poprzebywa sam
ze sob.

- Jaki jest Twj przepis na dobry komiks?

30

Myl, e podobny jak na kanapk. Przede wszystkim pomys, ale taki skutecznie
przekuty na scenariusz. I tak sobie myl, e miewam z tym problemy. Chciabym
kiedy zrobi porzdny komiks, w ktrym oprcz klasycznego przebiegu (ciekawej)
akcji oraz przynajmniej przyzwoitych i na jednym poziomie ilustracji bdzie jeszcze
gar rzeczy refleksyjnych, moe morakw. Generalnie eby nie by do przeczytania
i zapomnienia. I tak powoli si do tego zbieram.
Wybierajc komiks do przeczytania (na ten przykad w sklepie ;) szukam przede
wszystkim ciekawej historii, innej, nietuzinkowej z takimi samymi rysunkami.
Przewanie realistyczna kreska lekko odsuwa mnie od zakupu. Lubi komiksy,
ktrych autor zaproponowa ciekawe rozwizanie graficzne. Wychowaem si na
Spider-manach, Yansach ale teraz ju tylko z sentymentu i na chwil do nich
wracam. Generalnie lubi dobre komiksy, bo s dobre i komiksowe. A i uwaam, e
komiks powinien by bardziej popularny. W rozmowach ze znajomymi czsto
zauwaam, e dla nich komiks to tylko to co mona kupi w salonach prasowych.
O potnych produkcjach nie maj pojcia. Gdy pokazuj im moje pereki w zbiorze,
dziwuj si przeogromnie :D
- Dzikuj za wywiad.
I ja dzikuj. Cakiem zgrabne te pytania Pan wymyli. I mam nadziej, e uda Ci si
przeprowadzi jeszcze 'par' wywiadw. Moe powsta z tego ciekawy materia. Temu
kibicuj :)

31

pioma10 - wywiad o komiksach


- W konkursie na pasek komiksowy od czasu do czasu pojawiaj si osoby
nie udzielajce si na forum, tylko oddajce gos i znikajce. Ty co
prawda wypowiadasz si, i od dawna ju w konkursie bierzesz udzia, ale
przez chwil kryy plotki, e to tylko fikcyjne konto. W sumie niewiele
o Tobie wiadomo, a moe warto by to zmieni :). Czy mgby powiedzie
co o sobie?
Wic tak... urodziem si blisko 30 lat temu... cho to chyba mao interesujce
(przynajmniej dla innych)... wic moe o komiksach. Pierwszy swj komiks dostaem
od taty i byy to "Skarby Mirmia" Janusza Christy (ktrego uwaam osobicie za
najwybitniejszego polskiego twrc komiksowego - gdyby urodziby si on po drugiej
stronie "elaznej kurtyny" byby jednym z najwybitniejszych twrcw europejskich).
Pniej by Asteriks i komiksy TM-Semic itd. Najchtniej czytabym wszystko i
kupowa wszystko, ale skoro nie posiadam wasnej mennicy to w chwili obecnej
najbardziej interesuj mnie komiksy sensacyjne (ktre si w Polsce nie sprzedaj),
a przede wszystkim europejskie sensacyjne - dla mnie osobicie z wydanych w Polsce
podobay si najbardziej m.in. "W krgu podejrze", "Frank Lincoln", "Largo Winch"
itp. Z amerykaskich twrcw ceni Grega Ruck. Oczywicie nie sam sensacj
czowiek yje, wic kupuj i czytam rne komiksy.
- Przepraszam za to pierwsze pytanie. Kontynuujc bardziej
merytorycznie: jak wyglda Twoja "mapa wiata komiksw"? Czy
pochodzenie autora komiksu z konkretnego kraju ma dla Ciebie
znaczenie?
Dla mnie nie ma najmniejszego znaczenia skd s twrcy komikw. Czytaem
komiksy naszych wschodnich, zachodnich i poudniowych ssiadw, komiksy
francuskie, woskie, hiszpaskie, japoskie, amerykaskie i inne. Kady czytelnik
przecie znajdzie co co mu si spodoba. Ja z racji tego e znam tylko jzyk polski
i jzyk angielski jestem ograniczony do komiksw wydanych w tych jzykach, inne
mog sobie co najwyej pooglda (co robi).
- Co sdzisz o rnych formach publikacji komiksw?

32

Ja jestem zwolennikiem wersji papierowej (lubi "czu" zapach farby drukarskiej), ale
inne formy mnie osobicie nie przeszkadzaj. Wane eby "by" pomys na komiks,
a wtedy jego forma nie ma dla mnie najmniejszego znaczenia.
- Jak powinien wyglda dobry komiks z komiksiarzem?
Odpowiem moe jaki powinien by dla mnie dobry komiks: jak najmniej wtrny.
Wiem, e wymyli co nowego w obecnych czasach jest niezwykle trudno, wic
wtrno (w kadej dziedzinie) mnie nie zaskakuje, ale lubi gdy twrca tego komiksu
stara si przedstawi swj pomys w sposb, ktry wzbudzi we mnie jakie uczucia np.
zdumienie nad tym jak dany pomys moe by zaskakujco przedstawiony. Kto
okrela, e komiks jest dobry, czy te nawet wybitny? Ilo sprzedanych egzemplarzy?
Ilo krajw w ktrych zosta on wydany? Dla mnie dobry komiks jest czym, o czym
nie zapomn 5 minut po odoeniu, o czym mog porozmawia np. z jego twrc
(o tym co chcia w nim przedstawi), czy z innym czytelnikiem (o tym jak on go
zrozumia).
- Ale numer, w poprzednim pytaniu pomyliy mi si sowa, zamiast
"komiks", chciaem zapyta o "wywiad". To moe oglnie zapytam, co
sdzisz o takich rzeczach, jak recenzje, wywiady, w ogle teksty
o komiksach?
Jestem jak najbardziej za. Dziki temu widz jakie na dany komiks, na dany temat
maj pogldy inni czytelnicy, recenzenci. Kady ma prawo do wyraenia swojej opinii,
a dziki temu wydawcy (ktrym jak sdz te zdarza si zajrze na rne fora,
przeczyta recenzje) maj pogld na to jakie komiksy mog si w Polsce dobrze
sprzedawa. Oczywicie nie zawsze teksty o komiksach s odzwierciedleniem opinii
ogu, ale to zawsze co. Ja rwnie dziki recenzjom mog pomc sobie podj
decyzj jaki komiks jest wart zakupu. Zawsze podobay mi si wywiady z twrcami
komiksw, w szczeglnoci gdy opowiadaj oni o tym co chcieli w nich wyrazi.
W przypadku mojej wczeniejszej lektury danego komiksu, widz wtedy czy moje
wnioski na jego temat pokrywaj si z tym co jego autor chcia przekaza.
- Co sdzisz o twrczoci osb wrzucajcych swoje prace w konkursie na
pasek komiksowy?

33

Mam wielki szacunek dla tych, ktrzy swoje prace w postaci paskw przedstawiaj
innym. Niewane czy kto wkada w to wikszy wysiek ni inni, liczy si to, e swoim
zaangaowaniem udaje si im do podobnych konkursw (czy te innych akcji)
wcign inne osoby. Musz si przyzna, e paski w konkursie s niezwykle
zaskakujce, odwane, cho bywa te, e niektrych nie rozumiem. :)
- Czy tworzysz co rysunkowego? Masz swoj stron?
Czy tworz co komiksowego? Mam jakie rysunki? W chwili obecnej ju nie. Miaem
troch swoich zamysw (najczciej w postaci scenariuszy rozpisanych na
poszczeglnych panelach), ale to byo jeszcze jak byem w liceum. W chwili obecnej
ju nic takiego nie robi (a stare gdzie ju dawno przepady). Nie mam swojej strony,
gdy nie mam za duo czasu, a wiem e gdybym takow posiada starabym si jej jak
najwicej tego czasu powici, na co mnie w tej chwili nie sta.
- Dzikuj za wywiad.
Ja rwnie dzikuj za danie mi moliwoci wypowiedzenia si na temat czego, bez
czego ycie (przynajmniej moje) byoby znacznie nudniejsze.

34

harek - wywiad o komiksach


- Kim jeste?
Kiedy przeprowadziem analiz pt. 'dlaczego ja, tak naprawd, rysuj?'. Diagnoza
stwierdzaa i wszystko zaczo si we wczesnych latach szkolnych na zajciach religii.
Razem z kilkoma kumplami prowadzilimy dodatkowe, tajne komplety. Zeszyty do
religii wypeniay si aniokami, co istotne boskim stworzeniom zazwyczaj brakowao
przynajmniej czci ubioru ;) No tak rysowalimy goe anioki. Z tego co wiem przy
dalszym zamiowaniu do rysunkw pozostaem tylko ja. Przerodzio si to w
fascynacj komiksem.
Bdc osobnikiem urodzonym w pnych latach '70 przeszedem klasyczn, jak na
polskie warunki, drog pocztkujcego fana komiksw. Od 'Tytusa', 'Kajka i Kokosza',
'Thorgala' przez wyszukiwanie w zatchych piwnicach znajomych 'bikw', 'Relaxw'
itp.
Pniej nastpia era mojej fascynacji fantastyk, przez kilka lat byem staym
czytelnikiem 'Fantastyki' ('Nowej Fantastyki'). Ten okres, niejako nieodzownie,
rwnie wie si z komiksem. Cigle co tam rysowaem, czasem zdarzy si jaki
konkurs.
Baaardzo dugo wydawao mi si e jestem fanem komiksu realistycznego.
Tymczasem zupenie niespodziewanie dojrzaem do stylu b free cartoonowego.
Pocztkowo wizaem t zmian ze zym wpywem na mnie internetu i zjawisk takich
jak 'KaNaPKa'.
Prawda jest jednak zupenie inna w moim yciu osobistym pojawiy zupenie inne
priorytety. No dobra... po prostu ogldam z synem kreskwki i ju ;) Razem pkamy
ze miechu np. na 'Fineaszu i Ferbie' czy 'Kicku'. W ten o to sposb przeszlimy do
poletka pozakomiksowego. Staram si by (dobrym) ojcem i troch mem. Czasami
bywam grafikiem komputerowym.
- Czy moesz powiedzie co o swoich dotychczasowych dokonaniach
komiksowych?

35

Moje dokonania komisowe... nie ma tu a tak wiele do powiedzenia. Ze mnie to


bardziej mionik komiksu, ktremu zdarzyo si co tam skrobn.
Niestety nie mam zdolnoci w kierunku scenariuszowym i to oprcz niedostatkw
czasowych moja gwna bolczka. Zazwyczaj powstawaa jaka idea, zarys fabuy,
potem przechodziem do wstpnych projektw graficznych, a nastpnie... ...wszystko
umierao. Po prostu wtedy zdawaem sobie spraw, e nie ucign prowadzenie
opowieci.
Niemniej jednak kilka drobnostek wykonaem. Chyba ze trzy razy braem udzia w
konkursie MFK'a. By te jaki konkurs paskowy w jednej z lokalnych gazet i o dziwo
praca zostaa wyrniona. Pniej nastpi okres mojego udzia (z rn
intensywnoci) w KaNaPce. To midzy innymi dziki temu konkursowi chyba
pierwszy raz zostaem wydrukowany vide 'Lody' by Grochola i Szreniawski (dziki!)
[sic!], a za raz potem drugi w antologii 'A gdyby Chopin y w naszych czasach'.

Rysowanie = prozac. Te twory komiksowe to taki swoisty mj antydepresant.


Niewiele rzeczy mnie tak uspokaja. Troch auj, e robi to zbyt rzadko
i nieregularnie.
...aaa ale za raz, za raz prawie bym zapomnia. Przecie ja mam jedno powane
dokonanie komiksowe. Tak naprawd to swoj on podrywaem na komiks. Udao
mi si to przy pomocy, specjalnie dla niej rysowanej, krtkiej (chyba 5 odcinkw) serii
paskw. Serio! Musz je chyba odszuka.
- Jaki komiks chciaby stworzy?
W tej chwili wydaje mi si, e dorosem do momentu aby powaniej zaangaowa si
36

w jak regularn seri paskow - zdecydowanie humorystyczn. Takie marzenie


kiekuje we mnie od dosy dugiego czasu ale chyba wanie teraz pojawiaj
odpowiednie warunki aby co z tego wyroso. Oczywicie do tego zamiaru potrzebuj
scenarzysty.
- Czy ludzie w Twoim otoczeniu lubi komiksy?
Powiedzmy, e staraem otacza si ludmi, ktrzy lubi komisy... to art oczywicie.
Tak na serio to chyba nie spotkaem na swojej drodze yciowej osobnikw bardzo
negatywnie nastawionych do komiksw. Raczej wyglda to tak, e s tacy ktrzy lubi
i czytaj, ale s te inni ktrzy maj stosunek zupenie obojtny. Takich absolutnych
przeciwnikw komiksw to ja nie znam. Kilkukrotnie prbowaem w swoim
rodowisku 'zaszczepia' komiks podrzucaem, niejako przy okazji, jakie
egzemplarze. Zawsze koczyo si to na dwa sposoby. Albo trafiay na podatny grunt
i przyjmoway si bezdyskusyjnie albo nie byo kompletnie adnych efektw. W tym
drugim wypadku nawet dalsze starania, tumaczenia czy inne nagabywania nic nie
wnosiy. Ludzie rezygnowali bez podawania jakichkolwiek argumentw.
- Dlaczego komiksiarze nie maj czasu?
...wow to tylko komiksiarze go nie maj? Takie ycie, maszynka krci si coraz
szybciej i trudno nady. U mnie to chyba dochodzi jeszcze brak zorganizowania.
Mam w sobie mentalny baagan.
- Jak wygldaoby idealne pastwo?
Jak wiadomo ideaw nie ma. Sytuacja najbardziej zbliona do ideau powstaje wraz
z ograniczaniem pastwa jako instytucji. Ju dawno wyhodowaem w sobie anarchist
;) Marzy mi si tak wyidealizowane spoeczestwo, ktre potrafio by funkcjonowa
i wsppracowa na zasadzie zupenej wolnoci i dobrowolnoci. Niestety ideaw nie
ma, wic takiego spoeczestwa rwnie ;)
- Czy angaujesz si w sprawy publiczne?
Niestety ale nie jestem spoecznikiem. Do tego trzeba mie dar, ktrego ja niestety nie
posiadam. Po za tym sam jestem raczej zbytnim introwertykiem aby si jako mocniej
37

odsania.
- Co sdzisz o komiksie "Poznajcie Bohumilka"? Czy daby si wcign
w rysowanie kontynuacji?
Specyfika internetu jako medium sprawia i naprawd trzeba si postara aby znale
to czego akurat oczekujemy, przyda si do tego duuue sito. Midzy innymi to
spowodowao, e wczeniej nie czytaem Bohumilkowych paskw, a szkoda. Wanie
nadrobiem swoje braki i jestem wieo po lekturze wszystkich. Komiks trzyma
poziom zarwno w warstwie tekstowej jak i graficznej. Czu, e autorzy stworzyli
zgrany duet.
Czy dam si wcign? W zasadzie to ju pracuj nad kontynuacj. Wchodzenie w co
co robi ju kto inny jest nie tylko ciekawym dowiadczeniem ale i wyzwaniem. Moe
to da bardzo interesujce efekty. Bd prbowa przemyci co od siebie.
Nie bd udawa wielkiego mionika, a tym bardziej znawcy poezji ale zdecydowanie
jestem otwarty. Wczeniej prbowaem wcign ludzi z mojego otoczenia w pisanie
scenariuszy. Tak si skadao, e wczeniejsza twrczo kadej z tych osb,
przynajmniej, gdzie zahaczaa o poezj.
- Dzikuj za wywiad.
Dziki, dziki. Interesujcy pomys z tymi wywiadami. Powstaje ciekawa analiza
rodowiska wok KaNaPKowego.

38

graves - wywiad o komiksach


- Jak to jest mie wadz?
Dua wadza, to dua odpowiedzialno, parafrazujc znany komiks amerykaski a powanieto skd mam to wiedzie? Czy moliwo kasowania postw lub ich
modyfikacji - to naprawd taka dua wadza? Przez ostatnie 6 lat mam na forum
Gildii uprawnienia administratora i przez ten czas bardzo wielu osobom
proponowaem udzia w tej wadzy. Wikszo prdzej czy pniej rezygnowaa. Bo
to wcale nie jest zabawne. Od moderatora wymaga si nieco wicej ni od zwykego
uytkownika. Nie wypada ju pajacowa i spamowa. Na dusz met to nieco
nudne zajcie. A jeli jeszcze trafi si atak botoow lub naprawd upierdliwych
uytkownikw - moe to by nawet cika harwka - raczej niewynagradzana.
Najtrudniej jest zachowa zoty rodek - nie moe by zbyt sterylnie, bo wtedy forum
umiera. Trzeba da czasami troch luzu, jednak w odpowiednim momencie
wkroczy i poprzycina wszystkie ktnie i spamowanie. Take, jest to trudne i raczej
niewdziczne zajcie. Sam nie wiem dlaczego zajmuj si tym ju tyle lat (w sumie 8 najpierw na forum Wraka, pniej Gildii i Waka. Teraz ju pozostaa tylko Gildia...
- Pisujesz recenzje. Lubisz to?
Uwaam, e kompletnie nie potrafi pisa. Z zazdroci nieraz czytam recenzje pisane
przez kolegw z KZ lub innych zinw-portali. Skoczyem uczelnie czysto techniczne
i nigdy nie interesowao mnie pisanie. Przez 7 lat skadania KZ miaem moliwo
zamieszcza rwnie swoje teksty (oczywicie przechodziy korekt i ocen redaktora
naczelnego), ale myl, e ze wzgldu na mj wkad pracy w powstanie pisma jakie by
nie byy to by je zamieszczono [hi hi]. Pisanie to bya mia odmiana po harwce jak
byo skadanie tej gazety. Poza tym pozwalaa mi podzieli si z innymi moj pasj.
Przez wikszo czasu staraem si, aby to nie byy zwyke recenzje (poniewa
uwaam, e nie umiem ich pisa) - wymylaem swoje wasne cykle artykuw (takie
jak Prehistoria lub Z kadru...). Chciaem w ten sposb podzieli si z innymi tym
co kochaem. Moe nawet moje wypociny przyczyniy si w jakim znikomym
stopniu do ponownego zainteresowania twrcami z ery wiata Modych. Lubi tak
o tym myle. Nie byo to jednak tak, e siadaem i raz dwa machnem artyku.
Zawsze najpierw powicaem kilka tygodni na znalezienie w sieci wszystkich
ciekawostek, ktre wizay si z tym o czym pisaem. W przypadku opisywania

39

Highlandera obejrzaem w czasie pisania wszystkie odcinki serialu i wszystkie


filmy oraz przeczytaem komiksy opisane w tym dugim tekcie (wikszo w
oryginale). Jest to chyba najbardziej kompletny tekst na ten temat jaki mona znale
w necie po polsku. Zaj mi kilka miesicy ale lubi takie wyzwania. Przez tydzie
przekopywaem Internet, aby w tekcie umieci linki do filmw i nagra z muzyk
z serialu lub filmu (szkoda, e nie jest to wyrnione i naprawd sabo to wida
w czasie czytania tekstu ale odkd przestaem skada KZ postanowiem, e w aden
sposb nie bd si wtrca do tego jak zoone zostan moje teksty).
A recenzje? Pisz je prawie tylko jak otrzymam darmowy egzemplarz recenzencki
w zamian wanie za recenzj. Kilka razy zdarzyo si, e napisaem, bo mi si bardzo
spodoba komiks lub stwierdziem, e mam co o nim istotnego do powiedzenia.
- Czy czytanie komiksw to czas poytecznie spdzony?
Wbrew pozorom coraz mniej czytam komiksw. Jak byem may w kko czytaem te
same, ktre posiadaem. Teraz mam ich ponad 3300 i bardzo rzadko wracam do
wczeniej przeczytanych i coraz wicej nowych nabytkw, trafia na kupk, ktra czeka
na swoja kolejk do przeczytania. Na bieco czytam chyba tylko Star Wars :).
A wracajc do pytania czytanie czegokolwiek, uwaam za zawsze czas poytecznie
spdzony. Ksiki, czy komiksy to naprawd nie ma znaczenia.
- Jak powstaje KaZet?
Jak wczeniej napisaem przez 7 lat skadaem KZ (koniec 2003 - pocztek 2010)
przez ten czas zoyem 36 numerw. Wsppracowaem z 4 redaktorami naczelnymi.
Zawsze bya to bardzo mia wsppraca. Wydaje mi si, e samo bycie redaktorem
w takiej gazecie internetowej jak KZ nie daje penego wgldu do pracy pisma. Pisze
si teksty, tak, aby zdy przed deadlinem i tyle. Przy skadaniu jest nieco inaczej.
Ma si nie tylko wpyw na wygld caoci (cznie z grafik), ale rwnie na samo
wystawienie. Najciekawsze byy ostatnie dni cigy kontakt z rednaczem na gg.
Wielogodzinne rozmowy i ustalanie ostatnich szczegw do pnej nocy. Zawsze
oczekiwanie na ten ostatni tekst... I wystawienie publiczne, a potem jeszcze przez
kilka godzin naprawianie bdw, ktre w caym tym pospiechu umkny uwadze
wszystkich... Z pozosta ekip nie miaem kontaktu (lub raczej sporadycznie), tylko
40

rednacz. Tak byo. Teraz jest zupenie inaczej. Mamy wasne forum na Gildii (ukryte
przed niepodanym wzrokiem ;) ). Sporo rozmawiamy, dzielimy si pomysami
i wymylamy wsplnie nowe tematy.
- Jak oceniasz poziom paskw komiksowych zamieszczanych w KaNaPce?
Trudne pytanie. Bywaj ciekawe i zaskakujce, jednak cz mnie rozczarowuje.
Dlatego ich nie oceniam. Byem moderatorem na Wraku, kiedy ten konkurs powsta.
Pomagaem przy jego tworzeniu. To byy ciekawe czasy. Pniej jak forum Wrakowe
wcio postaraem si zrobi wszystko co mona, aby trafi na Gildi... Od tego czasu
przeszed spore przemiany. Najwaniejsze jednak, e nadal istnieje, e cigle s osoby,
ktrym na nim zaley i ktre trac swj czas, aby cakiem nie umar.
- Czy moesz powiedzie co o swojej twrczoci komiksowej?
To byo dawno i nieprawda. Jak byem may i dorastaem cay wolny czas spdzaem
na rysowaniu. Chciaem i do szkoy plastycznej, potem na studia... Wyszo inaczej.
Jak koczyem Politechnik to jeszcze sporo rysowaem, ale jak zaczem studiowa
Informatyk skoczyo si. Tak jakbym nagle zacz wicej myle drug pkul
i zdolnoci techniczne oraz roztrzsanie softwarowych problemw (pisanie
programw) przejo gr nad artystycznym myleniem :) W kadym razie teraz ju
nie rysuj, nie potrafi. Namalowaem kilka lat temu obraz olejny (cakiem may
i kiczowaty), i to wszystko na co mnie jeszcze sta :)
- Dzikuj za wywiad.
Nie ma za co. Mam nadziej, e nie zanudziem - tych, ktrzy zechcieli to przeczyta.
Do przeczytania na Forum Gildii lub w KZ.

41

You might also like