Filozofiadialogutonurtobardzociekawejiyciowejtematyce.

Powstajunapocztku
XXwiekuibyprzejawembuntuwobecwczesnychtendencjifilozoficznychtkj.neokantyzm,
filozofiaHegla,fenomenologiaHusserla,ontologiafundamentalnaHeideggera.Jegopunktem
wyjciaiwejciabyarozmowa.Mylicielitegonurtumoemywliczywszerokipoczet
szerokorozumianejfilozofiiegzystencji.Swojeinspiracjeczerpazwierzechrzecijaskich
ijudaizmu.Wgwnejmierzetzw.filozofiaspotkaniaodnosisidowzajemnychrelacji
ikontaktwludzi.Wanieztegopowodujesttakbardzoaktualnawdzisiejszychczasach,
gdyczowiekjestotaczanyprzezwszelkiegorodzajuurzdzeniamajcezdecydowanywpyw
napostakontaktwmidzyludzkich.Zajednegoznajwaniejszychprekursorwuwaa
siaustriackiegofilozofaFerdinandaEbnera.Mimo,eniezyskaonogromnejpopularnoci
tomiabardzowyraninfluencjwdziaalnociMartinaBuberaczoowegoprzedstawiciela
tzw.nurtupierwszegofilozofiidialogu.Napodstawieteksturdowegozawierajcego
fragmentytwrczociBuberawymienimoliwerelacjewjakiemoewchodziczowiek,
rozwawpywwytworwtechnikinazaporedniczenierelacjiJaTywspominanejprzez
autoraorazpostaramsiokreli,wktrymspordtrzechwiatwmoemyulokowa
owewytwory.
MartinBuberwyrniatrzytypyrelacji,wktremoewchodziczowiek.
Pierwszytypjestokrelanyjakoyciezprzyrod.Tentyprelacjiniepozwalanamna
bezporednidialog.Czowiekprbujcporozumiesizprzyroddojdziewkocudotakiego
momentu,wktrymzrozumie,eniepotrafidostosowaprzekazu.Ludzieswiadomiistnienia
natury,leczniemajfizycznejmoliwocinawizaniakontaktusownego.wiatniezosta
stworzonypoto,byprowadziznimkonkretnydialog.Stworzeniarwnienieswstanie
poprowadziadnejformydialogu.Niedanoimkutemustosownychnarzdzi.Przekazistnieje.
Problemstanowidotarcietegoprzekazudoadresataizrozumieniego.Niejestemywstanie
zmieniustrojuwiata.Czowiekmusidostosowasidotegoaspektuyciaimiewiadomo
swojejodmiennociodresztystworzenia.adnazestronniejestwinnatakiemustanowirzeczy
iniemawtymwypadkuinnejmoliwoci.Ludziepowinniszanowaprzyroditocoimdaje.
Tylkoodczowiekazaleyjakbdziepostrzeganatur.
Musztakepamitaobardzoograniczonejmoliwocikontaktuzni.

Niemamytakiejwiadomoci,aleprzyrodawogromnymstopniuwpywananasze
wychowanie.yjemyzesobwzalenocinawetotymniewiedzc.
Zkoleidrugityprelacjitoyciezludmi.Bubertwierdzi,ejestonacakowiciejawna
isowna.Ludzkozostaastworzona,potobysizesobkomunikowa.
Dialogjestnajwaniejszymaspektemyciaczowieka.Bezniegoniczegobynieodkryto.
Niemoliwebyybywszystkieludzkiewyczyny.Komunikacjamidzyludzkatobardzo
rozwinitysystem.Autortwierdzi,etenwanieaspektwyrniarasludzkponadreszt
stworzenia.TakidialogopierasinaoperowaniuelementemokrelanymjakoTy.Relacja
tonietosamocodowiadczenie.Niemonadowiadczyczowiekairwnoczeniebyznim
wrelacji.Jedynmoliwocijestwybr.Powodemtegostanurzeczyjestto,eTyjestdla
ludzkiegoumysubardzotrudnedocakowitegopojcia.Jesttowyszedoznanieprzekraczjce
granicerozumowania.Relacjarwnoznacznajestzcigymdoznawaniemidziaaniem.
Wzwizkuztcigociupodabniasionadobiernoci.Wdialoguniewystpujreguy.
Komunikacjimonadokonatylkoiwyczniecaistot.Pamiulegaprzeksztaceniu
wkierunkucaoci.Szczegtotylkoetappocztkowy.Buberdefiniujeyciejakoform
spotkaniaopierajcejsinawzajemnymodbieraniuimwieniuTy.Relacjamusimiecel.
Inaczejrozpadasi.Zaistniejeonatylkotam,gdziezabrakniewszelkiegorodzajuprzeszkd.
Wprzeciwnymwypadkucayskomplikowanyprocesniemaszansnapowodzenie.
Czowiekniejestwiadomy,eczasemjegoycieniejestprawdziwe.Musionospenia
wymogispotkania.Tylkowtedymoemyuznajezawartociowepodwzgldemdialogu.
Ludzieczstoniewiedzoelementarnychzasadachtyczcychsirelacjiitegojakbardzosone
rozbudowane.
OstatnimrodzajemrelacjiwymienionymprzezMartinaBuberajestyciezistnociami
duchowymi.Buberrozpatrujetutajczstostosowaneprzezludzipojciawnietypowysposb.
Okazujesi,eczowiekczstoniejestwiadomzoonociswoichproceswmylowych.
Dialogprowadzimynietylkozodbiorc.Istniejeterodzajwewntrznegodialogu.Przykadami
czegotakiegosmioinienawi.Ludzieniemajuzasadnionegoprawawyborumioci.
Mioniejestuczuciem.
Wedugautorajejznaczniejestzdecydowaniewiksze.wiadczotymsowa:Uczucia

mieszkajwczowieku,aleczowiekmieszkawswojejmioci..Istotmiocitrudno
zrozumie.Gdyczowiekdefiniujerelacjtobardzoczstokorzystazpojciamioci,niebiorc
poduwagjejzwizkuznienawici.Wikszoznasnierozumierwnieitegopojcia.
Nienawidzimoemytylkopoczci.Gdydojdziemydopenegowymiarutegopojciato
dowiemysi,eosignlimygranicnaszejzdolnocimwienia.Granicatomoeoznacza
bardzowielerzeczy,np.odrzuceniekogolubteodrzuceniesiebiesamego.Definicjijestduo
wicej.Czowiekmamoliwousuniciatakiejgranicy.Jednakemoedokonatego
pozbywajcsiwzgldnoci.Ludziepozbawieninienawici,czytemiociniemajpojcia
czymtaknaprawdjestrelacja.Szczeranienawimazniwicejwsplnego,niistota
wypranazemocji.Ludzkopowinnawierzywprostmagiycia.
Zracji,eyjemywczasachpenychnowinektechnicznychniedasiunikn
uporedniczeniarelacjiwszelkiegorodzaju.Liczbanaukowcwstalewzrasta,awrazznironie
liczbawynalazkwtechnicznych,ktrenieubaganiestajsiczciycialudzkiego.
Wiszkostandardowychczynnociprzeznaswykonywanychjestwspomagarnegorodzaju
urzdzeniamiiprzyrzdami.Jestemyniewiadomiswejzalenociodtychrzeczyitegojak
bardzoterzeczywpywajnanaszepostpowanie.Dotegotypurzeczymoemyzaliczy
telefonykomrkoweistacjonarne.Dawniej,abynawizazkimkontakttrzebabyonawiza
tenkontaktosobicie.Wwczasnawizywaasiprawdziwarelacja.Dzijesttojubardzo
rzadkospotykane.Rozmawiajczkimprzeztelefonnienawizujemyznimkontaktu
wzrokowego.Niepotrafimyrwniewyczuemocji,ktrekierujrozmwc.
Zatwocimoemyzostaprzezkogooszukani.Niemamycakowitejpewnoci,czynasz
przekazdotardoadresata.Rozmowaprzeztelefonjestczymnienaturalnym.Niezostalimy
stworzenizsuchawkzamiastuszu.Dokonkretnegoprowadzeniadialoguwyposaononas
wzmysy.Wszystkieznichbiorudziawtymprocesie.Jeli,ktryznichniemamoliwoci
uczestniczeniawtworzeniuprzekazu,totenprzekazbardzotracinawartoci.Martwicejest
rwnieto,etendencjawykluczaniakolejnychzmyswwciwzrasta.Niezaobserwujemy
dzisiajrezygnacjiludzizdobrodziejstwtechniki.Niktniewyjdzie,byspotkasizkim
okowoko,boprzecieduoatwiejjestuytelefonu.Jedynykosztjakiponosimytoten
finansowy,alenietracimyprzeztotyleczasuilenormalniezajobynamdotarciedoadresata.

Jesttosmutnatendencja.Jednaketrudnotegounikn,gdyjesttowymuszonepoprzez
kierunekrozwojucywilizacji.Czowiekmaterazwicejobowizkwiwzwizkuztymduo
mniejczasuwolnego,ktrymgbyspdzinaprowadzeniurelacjiJaTy.Niestetynicnie
wskazujenatobymiaositozmieni,poniewaniewieluludzizgadzasizfilozofiBubera.
Stworzonyprzeznastypcywilizacjistawiaprzednamiswojewymogiczasoweidajenam
narzdziabymytewymogimoglispeni.Prawdopodobnieodsunicietychnarzdzina
bokbyobydlawspczesnychludzikatastrofalnewskutkach.Facebook,pocztaelektroniczna,
telefonykomrkoweistacjonarneiinneurzdzeniakomunikacyjneumoliwiajnamna
funkcjonowaniewnapitymgrafikudniawspczesnego,alestanowczouporedniajwszystkie
formydialogu.
Dorozwaeniapozostaojeszczeto,gdzieowewytworytechnicznemonaulokowa
biorcpoduwagpodziaustanowionyprzezMartinaBubera.Zcapewnocimoemy
odrzucityppierwszyidrugi.Urzdzeniawymyloneprzezludziniemaj,atakduego
wpywunakontaktzprzyrod,czywasnymiemocjami.Zdecydowaniebardziejskaniajsido
grupyrelacjiokrelonejjakoyciezludmi.Ponadtotowaniekategoriadrugawydajesi
bytnajbardziejznaczc,poniewakontaktymidzyludzkiespodstawyciaspoecznego.
Wszelkieurzdzenialewpywajnaludzi.Dawniejdwchznajomychspotykaosi
irozmawiao.Terazrzadkotouwiadczymy.Ponadtobardzoprzeraajcajestmyl,ewszyscy
traktujzanikprawdziwychrelacjijakcocakowicienormalnego.Wtczycialudzkiego
wynalazkiwniknynajbardziej.Nieodsunyludzkociodnatury.Wdzisiejszychczasach
kontaktzprzyrodjestbardzopopularnformrozrywkiinienotujesiwyranegospadkutego
typaktywnociwspoeczestwie.Tegosamegoniemonajuzauwaywprzypadkurelacji
midzyludzkich.Niezaobserwujemywnajbliszymczasiespadkupopularnocielektronicznej
formyprzekazu.
Filozofiadialogupomimoswojejoryginalnociibardzoracjonalnychzaoe
prawdopodobnieniebdziemiaazbytduegowpywunadzisiejszcywilizacj.Ludzkonie
zauwayjejbezodpowiedniegobodca.Jedynmoliwdrog,byjarozpowszechnijest
skorzystaniezerodkwmasowegoprzekazu,atozkoleikcisizzaoeniamisamejfilozofii.

Wtensposbzataczasibdnekoo.Urzdzeniatechniczneuporedniczyywszystkie
moliweformyrelacjiwwikszymlubmniejszymstopniu.