JAK DZIAA FREENET

SPIS TRECI:

MAGAZYN IXXXXXXXI

ak dziaa Freenet
n J
Co znajdziemy na Freenecie
n
Jak dosta si do Freenetu
n

DO POBRANIA*:
n Freenet 0.75

Z tego poradnika dowiesz si:

1. Czym rni si Freenet od tradycyjnego internetu
2. W jaki sposb dziaa Freenet i jak przesyane s w nim pliki
3. Jakiego typu informacje znajdziemy na Freenecie
4. W jaki sposb dosta si do zasobw Freenetu

sytuacji uytkownik nie czy si bezporednio zposzczeglnymi serwisami czy

usugami. Wszystkie dane przekazywane
s wpostaci zaszyfrowanej do serwera
(ktry moe znajdowa si na innym kontynencie), ktry komunikuje si zposzczeglnymi serwerami, iwpostaci zaszyfrowanej przesya uytkownikowi zamwione
przez niego dane. Na podobnej zasadzie
dziaa serwis TOR (ang. The Onion Router).
Nie ma tu jednak centralnego serwera
kady uytkownik systemu pobiera niewielk cz danych innych iwpostaci
zakodowanej przekazuje pozostaym.
Freenet to kolejny krok wstron anonimowoci. Wtym wypadku bowiem uytkownicy nie tylko przekazuj midzy sob operacje pobierania danych, ale te same pliki
s podzielone na fragmenty, kodowane,
iporozrzucane pomidzy poszczeglne
komputery. Po zalogowaniu do tej sieci

Na pierwszy rzut oka internet wydaje si

miejscem anonimowym. Rzadko ktry
portal czy usuga weryfikuje tosamo
uytkownika przy rejestracji, moemy
zmienia sw wirtualn tosamo
wzalenoci od potrzeb. Rzecz jasna, jest
to tylko iluzja. Kada transakcja sieciowa
pozostawia za sob lad wpostaci numeru
IP komputera, zktrego zostaa ona przeprowadzona. Wpewnym sensie dan osob atwiej nawet ledzi wsieci ni wrze-

czywistym, fizycznym wiecie. Dziki

takiemu stanowi rzeczy moliwa jest walka
zinternetow przestpczoci. Chodzi tu
nie tylko onielegaln pornografi czy
piractwo komputerowe, ale te otakie zjawiska, jak cyberstalking, czyli uporczywe
nkanie przez internet. Gonym echem
wprasie odbi si niedawno przypadek
dziewczyny, ktra od lat zamieszcza na
portalach setki ogosze inotek szkalujcych dobre imi lekarza, ktry nie potraktowa ich znajomoci
wystarczajco
powanie. Cho stosowaa szereg sprytnych trikw, by
zatrze sw tosamo, to wnajbliszym czasie jej sprawa powinna trafi na
wokand.
Istniej jednak metody, by korzysta
zinternetu wsposb
anonimowy.
Najprostszym znich
jest przekierowanie
caego ruchu wsieci
Strony na Freenecie przypominaj statyczne witryny zdrugiej poowy lat
przez poczenie
dziewidziesitych. Du popularnoci ciesz si kolekcje linkw rnych portali
VPN (Virtual Private
freenetowych. Znajdziemy tu odsyacze do stron ohistorii Kocioa, blogw
Network). Wtakiej
ikolejnych stron zlinkami

Komputer
zamawiajcy
plik

Zapytanie

Klient prosi najblisze maszyny

oplik. Jeli posiadaj one
odpowiednie jego fragmenty,
to przekazuj je zamawiajcemu,
jeli nie przesyaj danie dalej

uzyskujemy dostp do materiaw, ktre

nie s normalnie dostpne. Freenet to
zakodowana, ukryta warstwa internetu.
Kady moe tu by wpeni anonimowy.
Nie ma adnej cenzury, nie obowizuj
adne reguy jedyna zasada jest taka, e
im czciej dany materia jest pobierany,
tym szerzej jest udostpniany.

JAK DZIAA FREENET

Aby zrozumie sposb dziaania Freenetu,
najlepiej rozpocz od przypomnienia, jak
funkcjonuj usugi wzwykym internecie.
Kada strona WWW jest umieszczona na
komputerze, ktry ma swj adres IP.
Adresy (na przykad www.google.com) s
tak naprawd skrtami cigw liczb typu
209.85.129.147. Mamy tu do czynienia zklasyczn sytuacj klient serwer: jedna strona udostpnia, adruga pobiera dane.
Wtakiej sytuacji zarwno docelowy serwis, jak imaszyny poredniczce wprzesyaniu danych widz, e pomidzy dwoma adresami IP zostao nawizane poczenie imaj do nich dostp.
Nieco inaczej sytuacja przedstawia si
wprzypadku sieci p2p. Tu kady zarwno

CO ZNAJDZIEMY NA FREENECIE
Na Freenecie trafi mona na bardzo rnorakie materiay. Znaczn cz tej sieci
zajmuj blogi (zwane tutaj flogs od freenet
blog). Przypominaj one materiay dostpne na blogger.com czy wordpress.com
otyle, e s bardzo rnorodne. Naley
pamita, e nie ma tu adnej cenzury
imona trafi na treci co najmniej dziwne
ikontrowersyjne. Nie jest to jednak regu.
Wielu osobom zaley na anonimowoci nie
dlatego, e publikuj treci nielegalne, ale
po prostu dlatego, e nie chc ujawnia ich
pracodawcom czy rodzinie. Nie brak tu te
portali radykalnych organizacji politycznych, poradnikw terrorystycznych, szeroko reprezentowana jest oczywicie wszelakiego rodzaju pornografia.

Kadr zfilmu przedstawiajcego ostrza cywilw

przez amerykaskich lotnikw wBagdadzie,
podczas ktrego zginli midzy innymi dwaj
reporterzy Reutersa. Serwis Wikileaks, ktry
opublikowa ten szokujcy materia, wykorzystuje technologi opart na Freenecie dla zapewnienia anonimowoci osobom dostarczajcym
materiay

Komputer
udostpniajcy
fragment pliku

Komputer
udostpniajcy
fragment pliku

Komputer
poredniczcy

pobiera, jak iudostpnia dane. Caa operacja nadal odbywa si wpublicznej przestrzeni sieci oile pliki nie zostan zaszyfrowane, dostawca internetu jest wstanie
okreli, kto co ciga.
Freenet to zaawansowana odmiana p2p.
Podobnie jak wprzypadku popularnych
narzdzi do dzielenia si plikami, kady
uytkownik ma na swoim komputerze cz
danych ije udostpnia pozostaym. Wzwykych protokoach jednak ma si pen kontrol nad tym, jakie dane si udostpnia. We
Freenecie jest inaczej. Przekazujemy cz
przestrzeni dyskowej iczymy si bezporednio zkilkoma komputerami, od ktrych
kopiujemy dane, jakie bdziemy udostpnia. Czsto pobierane materiay s umieszczane na wikszej liczbie wzw.
Wszystkie dane s silnie zaszyfrowane
ipodzielone na fragmenty. Uytkownicy
przechowuj jedynie czci poszczeglnych
plikw is bezporednio poczeni zniewielk liczb innych wzw. Jeeli chcemy
pobra jaki plik, wysyamy do ssiadujcych komputerw jego opis. Jeli dana
maszyna go ma, to przekazuje go zamawiajcemu, jeli nie, wysya danie dalej.
Kady wze ma jedynie informacje od
wza bezporednio znim powizanego,
tak wic nie da si ustali, do kogo maj
one ostatecznie trafi.

Tajny internet

W internecie kryje si wiele tajemniczych miejsc;

strefy, do ktrych nie dotrzemy poprzez Google.
Z Ekspertem poznamy sie Freenet

Jak przesyane s pliki na Freenecie

Zapytanie
Komputer
poredniczcy

Komputer
udostpniajcy
fragment pliku

Wiele witryn udostpnia pirackie multimedia czy oprogramowanie. Ze wzgldu na

ograniczon przepustowo korzystanie
znich jest jednak mao wygodne.
Najwicej stron we Freenecie (wedug niektrych szacunkw a 24 procent) napisanych jest po francusku, nie brak te jednak stron wjzyku polskim. Co moe
zaskakujce, najwicej chyba wrd nich
witryn, ktre reprezentuj pogldy zdecydowanie prawicowe. Okrojon wersj
swojej witryny posiada Stanisaw
Michalkiewicz, regularny felietonista
Naszego Dziennika.
Wiele stron powiconych jest tematyce religijnej. Odnajdziemy tu na przykad portal
zbogat kolekcj przekadw Biblii.
Wpierwszej chwili moe to by zaskakujce, jako e tego typu materiay dostpne s

Kady udostpniony na
Freenecie plik jest dzielony
na fragmenty irozproszony
po rnych komputerach

bez problemu wpublicznej sieci. Trzeba jednak pamita, e tolerancja religijna nie jest
zjawiskiem powszechnym (oczym przypomina mog niedawne rozruchy antychrzecijaskie wIndiach). Udostpnienie tych
tekstw za porednictwem Freenetu daje
gwarancj, e osoby naraone na represje ze
wzgldw religijnych bd mogy uzyska
do nich bezpieczny dostp.
We Freenecie nie ma tu adnego odpowiednika Google, nie da si szybko wyszukiwa witryn pod ktem poszczeglnych
hase. Trzeba mozolnie przechodzi od
jednej strony do drugiej.
Poruszamy si bez mapy, powoli rozgldajc si po kolejnych zaukach izakamarkach. Trafi jednak mona na materiay,
zktrymi nie zapoznamy si nigdzie
indziej.

Jak ocenia Freenet

Marcin Gokieli
Autor

Podczas korzystania zsieci Freenet niejednokrotnie ma si wraenie

powrotu do pionierskich czasw internetu. Dominuj statyczne witryny,
moliwoci szybkiego wyszukiwania zadanych hase s ograniczone.
Panuje atmosfera penej swobody ianonimowoci, poruszamy si powoli,
po niewielkiej liczbie portali.
Niewtpliwie sie ta stwarza szerokie pole do przekazywania treci nielegalnych imoralnie nagannych. Faktem jest, e Freenet wydaje si idealnym
narzdziem dla przestpcw. Kady moe tu anonimowo publikowa
dowoln tre czy stworzy forum.
Nielegalne materiay znale mona jednak przecie poprzez jak najbardziej legaln sie. Trzeba te pamita, e techniki bezpiecznej, szyfrowanej transmisji danych s uywane przez wielkie korporacje do komunikacji midzy rozrzuconymi po wiecie oddziaami, inic nie zabroni wykorzystania tych narzdzi do celw niezgodnych zprawem. Wielka przestpczo to wielkie pienidze, za ktre mona naby najnowoczeniejsze technologie.
Freenet jest darmowy iotwarty dla wszystkich. To narzdzie, dziki ktreLogo WikiLeaks
mu kady moe swobodnie si wypowiada. Warto pamita, e prawa obywatelskie nie s ani wszechobecne, ani dane raz na zawsze. Niestety, nawet demokratyczne rzdy
chc zatai niektre ze swych dziaa. Chodzi tu nie tylko ozbrodnie wojenne, ale te na przykad
ukrywanie rzeczywistej sytuacji ekonomicznej kraju (zczym mielimy do czynienia niedawno wprzypadku Grecji). Przykad strony WikiLeaks, ktra publikuje nieoficjalne materiay, gwarantujc anonimowo osobom dostarczajcym informacji, ukazuje, e tego typu doniesienia mog odegra wan
rol. Dobrze, e istniej narzdzia, dziki ktrym wolno sowa jest dostpna kademu, anie tylko
tym, ktrych na ni sta.

Komputer wiat

JAK DZIAA FREENET

Jak dosta si do Freenetu

ZFreenetu korzystamy za porednictwem specjalnej aplikacji, ktra przejmuje cz przestrzeni dyskowej oraz
pasma dostpu do internetu.

1
2

Pamitajmy jednak, e parametry te dotycz zarwno pobierania, jak iwysyania

danych. Jeli ta ostatnia wynosi 32 Kbps, to
przydzielenie 16 Kbps na sam Freenet znaczco spowolni dostp do internetu.
Wnastpnym polu wybieramy, ile przestrzeni na dysku oddajemy do dyspozycji.
Domylna warto to 256 MB, ale warto

Z naszego dziau Download

pobieramy i instalujemy
FreeNet. Jeli wsystemie nie
ma odpowiedniej wersji Javy, program umoliwi pobranie jej zsieci.
Wkolejnym oknie okrelamy
opcje instalacji. Warto zaznaczy spowoduje to, e
Freenet bdzie wcza si automatycznie przy kadym uruchomieniu
komputera. Jest to rozwizanie zalecane, gdy im duej Freenet bdzie
dziaa na naszym sprzcie, tym
wiksza bdzie prdko dostpu do
danych. Po klikniciu na rozpoczyna si
proces instalacji. Po chwili ukae si komunikat ojej zakoczeniu. Klikamy
.

Wdomylnej przegldarce otworzy

si strona konfiguracji Freenetu. Aby
zachowa anonimowo, nie naley
przeglda Freenetu zpoziomu aplikacji,
zktrej jednoczenie ogldamy zwyke
strony. Najlepiej wic przeznaczy do
Freenetu rzadziej uywane narzdzie, jak
na przykad Opera bd Flock.
Kopiujemy zpaska adresu
, otwieramy
Oper, wklejamy skopiowany adres
iwybieramy . Pojawi si ostrzeenie
okoniecznoci korzystania zoddzielnej
przegldarki do Freenetu, ale moemy je
teraz zignorowa iponownie klikn na
.

czymy , nasze dziaania bd praktycznie

niewidoczne. Po dokonaniu odpowiedniego wyboru zaznaczamy . Pojawi si dwa
ekrany, na ktrych bdziemy okrela
kolejne parametry poziomu zabezpiecze.
Wybr
oznacza bdzie rozsdny
kompromis midzy anonimowoci
awydajnoci korzystania zFreenetu.
udostpni wicej (na przykad 10 GB), gdy przyspieszy
to komunikacj zFreenetem.
Klikamy na
.

Wkolejnym oknie okrelamy, jak

cz przepustowoci cza przeznaczymy na Freenet. Dla cza 1 Mbps
system proponuje przydzielenie usudze
16 KBs, czyli 128 Kbps .

4
5

Na kolejnej stronie warto zaznaczy

opcj automatycznego uaktualniania
aplikacji . Jeli korzystamy zrutera,
to moemy zaznaczy .
Wkolejnych oknach okrelamy
docelowy poziom bezpieczestwa
ianonimowoci. Nawet jeli zazna-

To ju koniec konfiguracji. Po klikniciu na

moemy rozpocz korzystanie zFreenetu. Znajdujemy si

na stronie startowej warto
umieci j wzakadkach
bd ustawi j jako stron
startow. Mamy do dyspozycji prost wyszukiwark ,
kilka witryn zindeksem
stron
oraz dokumentacj. Jeli chcemy
przej do konkretnego adresu Freenetu,
moemy wpisa go wpole
.

Najlepiej bdzie rozpocz od strony

zlinkami. Wybieramy na pocztek
. Naley
pamita, e Freenet dziaa wolno, musimy
wic za kadym razem odczeka przynajmniej kilkanacie sekund. Po chwili na
ekranie pojawi si strona zodsyaczami.

Freenetowa wyszukiwarka jest

powolna imao skuteczna.
Przykadowo powpisaniu hasa
Polska ikilkuminutowym oczekiwaniu
pojawio si zaledwie 118 rezultatw. Co
wicej, niemal wszystkie pochodziy zjednej witryny. Trzeba pogodzi si zfaktem,
e docieranie do zasobw polega tutaj na
mudnym przechodzeniu od jednej strony
do drugiej, przeczesywaniu forw czy
grup dyskusyjnych wposzukiwaniu ciekawych odsyaczy.
MG

Przeczytaj inne poradniki Premium:

od2002 roku
Adres redakcji
02-672 Warszawa, ul. Domaniewska 52
022 2320078 (wgodzinach 1017),
www.ks-ekspert.pl, redakcja@ks-ekspert.pl
DYREKTOR WYDAWNICZY
Aleksy Uchaski
REDAKTOR NACZELNY
Wiesaw Maecki
ZASTPCA REDAKTORA NACZELNEGO
ukasz Czekajewski
SEKRETARZ REDAKCJI
Katarzyna Tez
REDAKTOR PROWADZCY
Jerzy abuda J
WSPPRACOWNICY
Kuba Druycki KD, Marcin Brzozowski
MGB, Dariusz Mitas DM, Ewelina
Kluczyska EK, Marcin Gokieli MG, Piotr
Lewandowski PLe, Marcin Lis ML, Pawe
Makowski PM, ukasz Omiaowski O,
Jarosaw Wilk JW, Karol Wierzchoowski
KW, Dorota Trajkowska DT, Krzysztof
Tomicz KT, Dominik Ucieklak DU,
Dominique Stranz DS
PRZYGOTOWANIE CD/DVD Jarosaw Wilk
(CD-Manager), Waldemar Grygucis
KOREKTA Jolanta Rososiska
DTP Zbigniew Zieliski, Mariusz Rybak
REDAKTOR TECHNICZNY Maciej Kunda

Visual Basic w Excelu

Instalacja dodatkw do Drupala
Prosta aplikacja w technologii JEE
GPS. Nieznane triki
Tworzymy ankiet na stron WWW
Poznajemy technologi AJAX
May projekt w Java FX
Poznajemy jzyk SCALA
Poznajemy Drupala
Programowanie w jQuery
Praktyczny projekt w Ruby on Rails
Korzystamy z wirtualnego faksu
Wszystko o iTunes

od1994 roku
WYDAWCA AXEL SPRINGER POLSKA Sp.
zo.o., Czonek IWP iZKDP, www.axelsprin
ger.pl
ADRES 02-672 Warszawa, ul. Domaniewska 52,
tel. 022 2320000 wew. 20000,
022 2320001 wew. 20001
PREZES ZARZDU Marek Sowa
PREZES HONOROW Y Wiesaw Podkaski
DYREKTOR ZARZDZAJCY DS. CZASOPISM
Magorzata Barankiewicz
DYREKTOR FINANSOW Y Edyta Sadowska
DYREKTOR BIURA ZARZDU Micha Fijo
BIURO REKLAMY MAGAZYNW
Mariusz Wsiski (dyrektor)
Pawe Stano 022 2320120, 500240318
Sekretariat tel. 022 2320149
faks. 022 2325507
Adres: Axel Springer Polska Sp. zo.o.
ul. Suwak 3, 02-676 Warszawa
KOORDYNATOR DS. WYDAWNICZYCH
Pawe Bulwan
PROMOCJA tel. 022 2320057,
ks-ekspert.promocja@axelspringer.pl
Micha Bajerski, Anna Tkacz
KSIGOWO Janusz Bk (gwny ksigowy)
KOLPORTA Rafa Kamiski (dyrektor)
PRODUKCJA Mariusz Gajda (dyrektor)
DRUK BP-Print Sp. zo.o, Warszawa
PRENUMERATA IEGZEMPLARZE
ARCHIWALNE tel. 0227613214
Infolinia: 0801000869, faks. 0227613133
e-mail: kontakt.axel@infor.pl (pytania
ireklamacje), prenumerata.axel@infor.pl
(zamwienia) Adres do korespondencji:
INFOR PL S.A., ul Oklna 40, 05-270 Marki
SPRZEDA INTERNETOWA
IPRENUMERATA ZAGRANICZNA
http://kiosk.redakcja.pl
Redakcja nie zwraca materiaw
niezamwionych, zastrzega
sobie prawo redagowania
nadesanych tekstw, nie
odpowiada zatre zamiesz
czonych reklam iogosze.
Zabronionajest bezumow
nasprzeda czasopisma
pocenie niszej odceny deta
licznej ustalonej przez wydawc. Sprzeda
numerw aktualnych iarchiwalnych poinnej
cenie jest nielegalnaigrozi odpowiedzialnoci

Komputer wiat