You are on page 1of 16

Integracja gospodarcza

w Europie

mgr Tomasz Miko


E-mail: tomasz_misko@interia.pl

PODSTAWOWE PROBLEMY TEORETYCZNE


INTEGRACJI GOSPODARCZEJ
ETYMOLOGIA SOWA INTEGRACJA:
pochodzi od aciskich sw integratio uzupenienie oraz integer cakowity
oznacza tworzenie caoci z odrbnych czci.
ETYMOLOGIA SOWA INTEGROWA:
pochodzi od aciskiego sowa integrare dopenia
znaczy czy w jedna cao
Sowo integracja w znaczeniu poczenia czci w cao po raz pierwszy pojawio si w druku w
Oxford English Dictionary w 1620 r. i kryo w sobie kilka znacze:
zblienie gospodarcze,
kooperacja,
solidarno,
amalgamacja,
fuzja,
unifikacja.

DEFINICJE INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Definicja W. Rpkego:
Integracja to stan rzeczy, ktry umoliwia stosunki handlowe midzy rnymi gospodarkami narodowymi
rwnie swobodne i rwnie korzystne jak te, ktre istniej wewntrz gospodarki narodowej (wymiana taka
musi mie wielostronny charakter, musi istnie wsplnota rynkw i cen, stan taki istnia w gospodarce
wiatowej i w Europie przed 1914 r., kiedy w midzynarodowych stosunkach gospodarczych nie stosowano
adnych ogranicze.
PROCES INTEGRACJI = LIBERALIZACJA HANDLU I PATNOCI
Koncepcja G. Myrdala
Integracja gospodarcza to realizacja ideau rwnoci szans w stosunkach midzy narodami rnych krajw
(integracja to nie tylko procesy ekonomiczne, ale i spoeczne, psychologiczne, polityczne i prawne).
Integracja ekonomiczna w tym ujciu to gospodarka sprawiedliwa, bez rnic w poziomie rozwoju
ekonomicznego, bez rnic spoecznych i kulturalnych.
Teoria A. Marchala
Integracja odpowiada idei solidarnoci istniejcej pomidzy krajami wymieniajcymi swoje dobra
(integracja ma miejsce wwczas, kiedy wizi solidarnoci powoduj, e pena swoboda handlu jest dla
wszystkich korzystna, w sieci powiza midzy jednostkami adna nie moe dominowa nad innymi).

DEFINICJE INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Wspczesna definicja integracji (sensu largo):


Integracja to proces gospodarczego scalania (czyli czenia si w jedn cao oddzielnych dotd
elementw, proces w dokonywa moe si w skali narodowej i midzynarodowej).
Powstajce w wyniku integracji nowe organizmy gospodarcze tworz inn, przetworzon wewntrznie i
spjn struktur gospodarcz. cise, wzajemne powizania ekonomiczne, polityczne prawne i spoeczne
umoliwiaj wyodrbnienie tak powstaego nowego organizmu z caoksztatu gospodarki wiatowej.
Definicja H. Tendery-Waszczuk
Midzynarodowa integracja gospodarcza to ukad powiza gospodarczych midzy krajami
umoliwiajcymi kademu z tych krajw wyszy, maksymalny rozwj gospodarczy i spoeczny. Istota
integracji jest denie do optymalnej struktury midzynarodowych stosunkw ekonomicznych.
Definicja B. Bellasa
Integracja to stan i proces (ujcie dynamiczne) scalania czci w wiksz cao i tworzenie silniejszych
wizi ekonomicznych pomidzy tymi czciami,
to proces obejmujcy odpowiednie zmiany w strukturze ekonomicznej danej grupy krajw w kierunku
wytworzenia si jednolitej struktury ekonomicznej w oparciu o ni jednolitego nowego organizmu
gospodarczego.

PRZYCZYNY PROCESW INTEGRACYJNYCH

wzrost efektywnoci gospodarczej (rozwj gospodarczy)


tzn. zapewnienie tego rozwoju, jego przyspieszenie, uatwienie, zintensyfikowanie itd.
syntetycznym wyrazem tego celu jest przyrost produktu narodowego i dochodu narodowego
przesanki polityczne
jednolity ustrj, zbieno polityki zagranicznej czy zacienianie wspdziaania politycznego lub obronnego w
warunkach wsplnoty celw politycznych lub wsplnych zagroe, przyczyn polityczn dokonania integracji
gospodarczej jest rwnie ch wzmocnienia swojej pozycji na arenie midzynarodowej i w relacjach z innymi
krajami
przesanki spoeczno-ekonomiczne:
opieraj si na przyspieszeniu tempa wzrostu dochodu narodowego, a przez to na wzrocie dobrobytu, poprawie
poziomu warunkw ycia w ogle lub konkretnych grup spoecznych i na ograniczaniu bezrobocia (dzieje si tak
dziki rozwojowi handlu), integracja umoliwia szybszy dostp do surowcw, wiedzy technicznej, czy zasobw
pracy, wyrazem integracji gospodarczej jest koordynacja rozwoju wsplnych bada oraz atwiejszy dostp do
wiedzy,
utrzymanie wysokiego tempa rozwoju gospodarczego oraz umocnienie konkurencyjnoci wszystkich gazi
integrujcej si gospodarki w stosunku do innych gospodarek
pozostae przesanki
rozwj infrastruktury transportowej, cznoci czy informatyki

WARUNKI MIDZYNARODOWEJ INTEGRACJI


GOSPODARCZEJ
Pooenie geograficzne
(istotne s odlegoci pomidzy integrujcymi si pastwami)
Istnienie w grupie krajw zmierzajcych do integracji komplementarnych struktur
gospodarczych (rzeczywistych lub potencjalnych)
Istnienie odpowiedniej infrastruktury technicznej umoliwiajcej obrt towarw, usug i
kapitau
(np. sie powiza komunikacyjnych, transportowych, telekomunikacyjnych)
Konieczno prowadzenia prointegracyjnej polityki ekonomicznej i osignicie okrelonego
poziomu rozwoju
(m. in. znoszenie barier handlowych, administracyjnych, likwidacja wszystkich innych form
dyskryminujcych stosunki handlowe i gospodarcze pomidzy krajami oraz tworzenie okrelonych form
instytucyjnonalnych unii celnej, strefy wolnego handlu)

MODELE INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Model integracji midzynarodowej


wszystkie decyzje integracyjne o charakterze porednio lub bezporednio oddziaujcym na przebieg
procesu integracyjnego powinny by podejmowane przez przedsibiorstwa pastw uczestniczcych w
ugrupowaniu, rola pastw i orodkw integracyjnych ograniczona do roli stra strzegcego stosowanie
oglnych warunkw
Model integracji ponadnarodowej (model integracji instytucjonalnej)
zarwno pastwo jak i ugrupowanie integracyjne uzyskuj uprawnienia do oddziaywania na procesy
integracyjne.

FORMY INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Preferencyjne
porozumienie
(ukad) handlowe
redukacja
wzajemnych
ograniczen
handlowych

Strefa wolnego
handlu

Unia celna

Wsplny rynek

Unia monetarna

Unia gospodarcza

Unia polityczna

redukcja
wzajemnych
ogranicze
handlowych

redukcja
wzajemnych
ogranicze
handlowych

redukcja
wzajemnych
ogranicze
handlowych

redukcja
wzajemnych
ogranicze
handlowych

redukcja
wzajemnych
ogranicze
handlowych

redukcja
wzajemnych
ogranicze
handlowych

eliminacja
wzajemnych
ogranicze
handlowych (np.
wzajemne
znoszenie ce)

eliminacja
wzajemnych
ogranicze
handlowych (np.
wzajemne
znoszenie ce)

eliminacja
wzajemnych
ogranicze
handlowych (np.
wzajemne
znoszenie ce)

eliminacja
wzajemnych
ogranicze
handlowych (np.
wzajemne
znoszenie ce)

eliminacja
wzajemnych
ogranicze
handlowych (np.
wzajemne
znoszenie ce)

eliminacja
wzajemnych
ogranicze
handlowych (np.
wzajemne
znoszenie ce)

zewntrzne wsplne
ograniczenia
handlowe

zewntrzne wsplne
ograniczenia
handlowe

zewntrzne wsplne
ograniczenia
handlowe

zewntrzne wsplne
ograniczenia
handlowe

zewntrzne wsplne
ograniczenia
handlowe

wolny przepyw
czynnikw
produkcji (kapitau
i siy roboczej)

wolny przepyw
czynnikw
produkcji (kapitau
i siy roboczej)

wolny przepyw
czynnikw
produkcji (kapitau
i siy roboczej)

wolny przepyw
czynnikw
produkcji (kapitau
i siy roboczej)

harmonizacja
polityki pieninej i
fiskalnej (stae
kursy walutowe)

harmonizacja
polityki pieninej i
fiskalnej (stae
kursy walutowe)

harmonizacja
polityki pieninej i
fiskalnej (stae
kursy walutowe)

unifikacja polityki
pieninej i
fiskalnej
(okrelanie jej
przez wadze
centralne)

unifikacja polityki
pieninej i
fiskalnej
(okrelanie jej
przez wadze
centralne)

polityka
zagraniczna i
bezpieczestwa

FORMY INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Zasady dziaania preferencyjnego ukadu (porozumienia) handlowego:

Reszta
wiata

Kraj
rodzinny

t = 5%
t=10 %

Kraj
partnerski

FORMY INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Zasady dziaania strefy wolnego handlu:

Reszta
wiata

Kraj
rodzinny

t=0%

Kraj
partnerski

FORMY INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Zasady dziaania unii celnej:

t = 10%

Reszta
wiata

Kraj
rodzinny

t=0%

Kraj
partnerski

UGRUPOWANIA INTEGRACYJNE I ICH CZONKOWIE

Etap
integracji
Preferencyjna
umowa
handlowa

Flaga

Grupa
(nazwa ang. i rok utworzenia)

Czonkowie

Stowarzyszenie Krajw Azji PoudniowoWschodzniej (Association for South East Asaian


Nations, ASEAN; 1967 r.)

Birma Brunei Filipiny Indonezja


Kamboda Laos Malezja Singapur
Tajlandia Wietnam

Wsplnota Gospodarcza Zachodnich Pastw Afryki


(Economic Community of West African States;
ECOWAS; 1975 r. )

Benin, Burkina Faso, Wybrzee Koci


Soniowej, Mali, Niger, Nigeria, Senegal,
Liberia, Sierra Leone, Mauretania,
Upper Volta, Gambia, Ghana, Gwinea,
Gwinea-Bissau, Togo, i Cape Verde
(1978)

Regionalne Porozumienie Poudniowego Pacyfiku o


Handlu i Wsppracy (South Pacific Regional Trade
and Economic Cooperation Agreement; SPARTECA;
1980 r.)

Australia, Nowa Zelandia, Fidi,


Kiribati, Nauru, Niue, Samoa
Zachodnie, Tonga, Tuvalu, Vanuatu,
Wyspy Cooka, Wyspy Salomona, Papua
Nowa Gwinea, Federacja Mikronezji,
Wyspy Marszalla, Samoa

Preferencyjny Obszar Handlowy dla Wschodniej i


Poudniowej Afryki (Preferential Trade Area for
Eastern and Southern Africa; PTA; 1982 r.)

Angola, Burundii, Kenia, Zimbabwe,


Burundi, Comoros, Dibuti, Erytrea,
Etiopia, Kenia, Lesotho, Mauritius,
Mozambik, Namibia, Rwanda, Seszele,
Somalia, Sudan, Suazi, Uganda,
Tanzania, Zambia, Zimbabwe

UGRUPOWANIA INTEGRACYJNE I ICH CZONKOWIE

Etap
integracji
Strefa wolnego
handlu

Grupa
(nazwa ang. i rok utworzenia)

Czonkowie

Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu (European Free


Trade Association, EFTA ; 1967 r.)

Islandia, Liechtenstein, Norwegia,


Szwajcaria

Latynoamerykaskie Stowarzyszenie Integracyjne (Latin


American Integration AssociationLAIA, wczeniej od 1960 jako
LAFTA Latin American Free Trade Area; 1980 r.)

Argentyna, Boliwia, Brazylia, Chile,


Kolumbia, Ekwador, Meksyk, Paragwaj,
Urugwaj, Wenezuela

Australijsko-Nowo Zelandzka Umowa o Bliszych Stosunkach


Handlowych (Australia-New Zealand Closer Economic Relations
Trade Agreement; CER; 1983 r.)

Australia, Nowa Zelandia

Umowa o Wolnym Handlu USA-Kanada (U.S.-Canada FreeTrade Agreement;1989 r.)

Kanada, USA

Pnocnoamerykaska Strefa Wolnego Handlu (North American


Free-Trade Agreement, NAFTA; 1994 r.)

Kanada, Meksyk, Stany Zjednoczone

rodkowoeuropejska Strefa Wolnego Handlu (Central European


Free Trade Agreement, CEFTA; 1994 r.)

Czechy, Wgry, Polska, Sowacja,


Sowenia, Rumunia, Bugaria

Batycka Strefa Wolnego Handlu (Baltic Free Trade Agreement,


BFTA; 1994 r.)

Litwa otwa, Estonia

UGRUPOWANIA INTEGRACYJNE I ICH CZONKOWIE

Etap integracji
Wsplny rynek

Grupa
(nazwa ang. i rok utworzenia)

Czonkowie

Wsplnoty Europejskie (European Community, EC; 1952 r.)


Wsplny Rynek Wschodniej i Poudniowej Afryki (Common
Market of Eastern and Southern Africa, COMESA; 1993 r.)

Burundi, Comoros, D.R.Congo, Djibouti,


Egipt, Erytrea, Etiopia, Kenia, Libia,
Seychelles, Zimbabwe, Madagaskar, Malawi,
Mauritius, Rwanda, Sudan, Swaziland,
Uganda, Zambia

Wsplny Rynek Ameryki rodkowej (Central American


Common Market; 1960 r.)

Salwador, Gwatemala, Honduras, Nikaragua

Wsplnota Karaibska wczeniej Karaibskie Stowarzyszenie


Wolnego Handlu (Carribean Free Trade Association,
CARIFTA; 1965 r.) (Caribbean Community and Common
Market, CRICOM, 1973 r.)

Antigua, Barbados, Gujana Brytyjska,


Trynidad, Tobago, Dominikana, Grenada, St.
Kitts-Nevis-Anguilla, St. Lucia, St. Vincent,
Jamajka, Montserrat, Belize, Bahama

Pakt Andean (Andean Pact ; 1969 r.)

Boliwia, Kolumbia, Ekwador, Peru, Wenezuela

Wsplny Rynek Ameryki Poudniowej (Southern Cone


Common Market, MERCOSUR; 1991 r.)

Brazylia, Argentyna, Paragwaj, Urugwaj

Europejski Obszar Ekonomiczny (European Economic Area


EEA; 1994 r.)

Kraje WE + EFTA z wyczeniem Szwajcarii

TYPY MIDZYNARODOWEJ INTEGRACJI


GOSPODARCZEJ

PRZYKADY WYSTPOWANIA
OKRELENIE TYPU INTEGRACJI

OKRELONEGO TYPU INTEGRACJI W


PRAKTYCE

Integracja umowna pastw suwerennych

EWG, EFTA, CEFTA, NAFTA,


ASEAN, LAFTA

Integracja umowna pastw dobrowolnie


ograniczajcych suwerenno na rzecz
ponadnarodowej instytucji integracyjnej
(integracja rwnych partnerw)

Do tej pory w peni jeszcze nie


wystpuje, ale zbliaj si do niej WE

Integracja polityczna nierwnoporawna, na


podou politycznym podporzdkowana
jednemu krajowi (integracja nierwnych
partnerw)

W przeszoci np. Anglia i je kolonie,


Francja i je kolonie

Integracja gospodarcza nierwnoprawna, na Do niedawna np. Kanad USA,


podou gospodarczym podporzdkowana
Meksyk - USA
jednemu krajowi (integracja nierwnych
partner

FORMY INTEGRACJI GOSPODARCZEJ

Charakter powiza integracyjnych przy poszczeglnych integracjach:

X
X

X
Integracja pionowa (integracja
nierwnych partnerw)

X
Integracja pozioma (integracja rwnych
partnerw)

You might also like