BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 36 | 20 MARCA 2015 | ISSN 4008-3456 | NAKAD 38.000 EGZ.

FELIETON STR.2
www.tylkotorun.pl

Badanie antropometryczne otwiera nam oczy Gdyby nie byo Metra, pewnie dzi robina stan organizmu i zachca, by pozna ca
bym zupenie co innego. Ale ycie polega
prawd o sobie dziki genetyce - mwi profe- na przypadkach - mwi Robert Janowski
sor Ewa Stachowska
12
14

ycie Leszka Ostoja-Owsianego to materia na dobr

ksik. Kim jest ten tatuaysta i ufolog?

Ten antykwariat ma skarby,

ktrych nie powstydziyby
si wiatowe muzea

Dbowa Gra
6-7 ani drgnie

Sprawdzamy, jak dziaa

pakiet onkologiczny. Suchamy opinii toruskich
onkologw

12

FELIETON

tylkotorun.pl

FELIETON

Sztuczne Soce
nad Dbw
JACEK
KIEPISKI

Masz dla
nas temat?

Red. ukasz Piecyk

czeka na informacje

Kontakt pod numerem:

733 842 795

Miasto kontrastw. Wyraenie do oklepane. Tak

jednak zwyko si mwi o
prawie kadym powanym
miecie. Pary, Moskwa,
Nowy Jork - to klasyczne
przykady. Chodzi gwnie o rnice w zabudowie i
strukturze spoecznej. Toru
wszed do tego elitarnego
klubu na innych zasadach.
Gwn rol odegray: technologia i praktyczne wykorzystanie praw fizyki. S w
naszym miecie naukowcy,
ktrzy znaleli sposb na
okieznanie energii przyszoci. Zesp prof. Marka Polasika z Zakadu Spektroskopii
Atomowej Wydziau Chemii
UMK opracowa metod precyzyjnej diagnostyki plazmy,
w ktrej zachodzi bdzie
proces fuzji termojdrowej,
okrelany czasem przeniesieniem siy Soca na Ziemi
(piszemy o tym na str. 20 i
21). Chodzi o ostateczn niezaleno energetyczn ludzkoci. Projekt ten niektrzy
nazywaj wrcz stworzeniem
sztucznego Soca!
Tymczasem na Dbowej
Grze, a dokadnie w jej cz-

ci pooonej po zachodniej
stronie ul. Batorego, czyli w
owianym miejskimi legendami Ohio (str. 6-7), zgbianiem odwiecznych praw
fizyki zajmuj si wszyscy
mieszkacy.
Grawitacja!
Tylko dziki niej cieki i
odchody nie zatopiy tamtego rejonu miasta. Nawet
najmodsi mieszkacy tej
uroczej dzielnicy wiedz, e
czasem trzeba zbawczej grawitacji pomc. Skorzysta z
technologii, czyli uy opaty,
opatki choby, by udroni
rynsztok, ktrym cieki spyn do zbiorczego szamba na
placu centralnym. Eureka! W
przypadku awarii tego systemu mona te do przemieszczenia nieczystoci uy wiadra. Dziaa? Dziaa. I bdzie
dziaa nadal. Miasto nie
planuje w tym miejscu inwestycji, a ZGM nie potrafi
nawet zliczy mieszkajcych
tam ludzi. Ma by ich od 350
do tysica. Sztuczne Soce
ju pono wstaje, a tam nadal
opata, wiadro i... chlup.

20 marca 2015 r.

stopka redakcyjna
Redakcja Tylko Toru
Zotoria, ul. 8 marca 28
redakcja@pozatorun.pl
Wydawca
Goldendorf
Redaktor naczelny
Radosaw Rzeszotek
Z-ca redaktora naczelnego
Jacek Kiepiski
(GSM 723 030 103)
Redaktor wydania
Kinga Baranowska
Dzia reportau i publicystyki
Marcin Tokarz, Tomasz
Wicawski (GSM 535 405 385)
Dzia informacyjny
ukasz Piecyk, Aleksandra
Radzikowska, Micha Ciechowski
Kultura
ukasz Piecyk
Zdjcia
Adam Zakrzewski,
ukasz Piecyk, Maciej Pagaa
REKLAMA
Aleksandra Grzegorzewska
(GSM 512 202 240),
Agnieszka Korzeniewska
(GSM 534 206 683),
Magorzata Kramarz
(GSM 607 908 607),
Karol Przybylski
(GSM 665 169 292),
reklama@tylkotorun.pl
Skad
Studio Tylko Toru
Druk
Agora S.A
ISSN 4008-3456
Redakcja nie odpowiada za tre
ogosze.
***

Na podstawie art.25 ust. 1 pkt 1b ustawy z dnia

4 lutego 1994 r. o prawie autorskim i prawach
pokrewnych Agencja Public Relations Goldendorf zastrzega, e dalsze rozpowszechnianie
materiaw opublikowanych w Tylko Toru jest
zabronione bez zgody wydawcy.

20 marca 2015 r.

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

Przepad jak kamie w wod

P

Gdy czowiek utonie w Wile w rejonie Torunia - jego zwoki rzeka zazwyczaj wyrzuca w okolicach Solca Kujawskiego. A jak si zachowuje samochd?

rawie dwa miesice miny od momentu, gdy

do Wisy stoczy si samochd mieszkaca Gdaska.
Zdawaoby si, e blisko 1,5-tonowy pojazd nie mg przepa
bez ladu. Czyby? Wisa nie
takie rzeczy skrywa na dnie.
Przypomnijmy. Pod koniec
stycznia do Torunia na jednodniowy wypad przyjechaa
grupa przyjaci z Gdaska.
Kierowca zaparkowa w pobliu Bulwaru Filadelfijskiego i
razem z towarzyszami podry
wyruszy na obiad. Gdy wrci
po kilku godzinach, samochodu nie byo. Zaalarmowa wic
policj. Dyurny zgoszenie
przyj.
- Okoo godz. 16.30 ten
sam dyurny odebra telefon
alarmowy od wiadka, ktry
widzia pyncy Wis pojazd
relacjonuje podinsp. Wioletta
Dbrowska, rzecznik prasowy
toruskiej policji. Natychmiast skierowano w to miejsce
patrol.
Nad Wis funkcjonariusze
od wiadkw dowiedzieli si,
e pojazd ten wpad do rzeki,
przepyn kilkadziesit metrw i zaton. Znaleziona na

Dorosy
czowiek moe i po dnie
Wisy, aby po kilkunastu metrach wpa w
9 metrowy rw.
Bulwarze tablica rejestracyjna
potwierdzia te przypuszczenia.
Straacy pod nadzorem policji rozpoczli akcj poszukiwania samochodu. Zdyli
zaznaczy jego miejsce boj,
ale gdy na drugi dzie chcieli go wyciga, auto znikno. Poszukiwania sonarem na
obszarze midzy mostami nie
przyniosy skutku. Dziaania
trway trzy dni. Ich koszt poniesie kierowca samochodowego topielca.
- Przerwanie akcji byo wtedy uzasadnione, bo samochd,
wbrew pozorom, moe by w
tej chwili wszdzie - uwaa Jarosaw Wachowski, kierownik
nadzoru wodnego w Toruniu
przy Regionalnym Zarzdzie
Gospodarki Wodnej w Gdasku. - Wisa jest bowiem zdradliw rzek.
Wachowski czuwa nad Wis na odcinku do Wocawka
do Solca Kujawskiego. Jego
sowa o zdradliwoci rzeki potwierdza uksztatowanie jej
dna. W pobliu mostu kolejowego dorosy czowiek moe
bez problemu i bez utraty
gruntu, aby po kilkunastu metrach wpa w 9 metrowy rw.

Kawaek dalej dno jest ju 1,5

metra poniej poziomu wody.
- To bardzo niestabilna
struktura - wyjania Jarosaw
Wachowski. - Dzisiaj samochd
moe by zasypany, a jutro sonary mog go wykry bez adnego problemu. W wdrwce
samochodu pomg do silny
nurt, ktry feralnego dnia mg
mie ok. 3,5 m/s. Podmy auto
i samochd zacz najzwyczajniej sun pod wod. Do tego
dochodz wiry, w ktre nie
chciabym wpa nawet bdc

w odzi. Gdyby natomiast cae

zdarzenie odbyo si na lewym
brzegu, samochd nie ruszyby
si praktycznie z miejsca.
Wisa nie takie przypadki
pamita. Na dnie bowiem znajdziemy zapewne elementy mostw czy wiele innych obiektw,
na ktre przypadkiem natrafia si podczas wykopywania
wiru z dna. Wiksze rzeczy
w rzece przepadaj bez wieci
rzadko, aczkolwiek do dzi nie
jest znany los wiey wiertniczej, ktra przepada w wodzie

w trakcie budowy mostu autostradowego pod Grudzidzem.

W ostatnim czasie nadzr
wodny podobnego zdarzenia,
jak zatonicie samochodu, nie
odnotowa.
Specjalici uwaaj zarazem,
e sama rzeka w naszym rejonie nie jest zanieczyszczona, a
taki przypadek jak ze stycznia,
nie wpywa znaczco na stan
wody.
- Dopki nie dojdzie do wycieku paliwa, to nie moemy
mwi o znaczcym wpywie

na rodowisko - wyjania prof.

Werner Ulrich, kierownik Katedry Ekologii i Biogeografii
UMK. - Rozkad metali to dugotrway proces, ktry nie pogorszy stanu flory i fauny Wisy.
Samochd, ktry teraz
osiad w niewiadomym miejscu, z nurtem rzeki moe kierowa si w stron uaw. By
moe zatskni za wacicielem
i ujawni si w pobliu Gdaska?
(P)

SYLWETKA

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

By nie dopad mnie mrok

Leszek Ostoja-Owsiany jest chyba jedynym w Polsce
ufologiem-tatuayst. Jego ycie to materia na dobr literatur
Aleksandra Radzikowska

pierwszej
kolejnoci
uwaa si za badacza
ducha, w drugiej nieznanego, dopiero potem artyst i
tatuatora. Tradycja przedchrzecijaska jest mu bliska od dawna, dlatego dzi zajmuje si projektowaniem symbolu dla grupy
rodzimowierczej i poznaje technik budownictwa naturalnego z
gliny i somy.
Nie bez powodu Leszek Ostoja-Owsiany mwi o tym, e jego
najwaniejsz pasj jest badanie
ducha. Wierzy, e kady czowiek
jest przede wszystkim istot energetyczn, dopiero na nastpnych
poziomach materialn. Ma to
wyrane odzwierciedlenie w jego
twrczoci. Czsto siga w niej do
motyww biblijnych i symboliki,
ktra niesie ze sob pierwiastek
duchowy.
- Wszystko zaczo si, gdy byem modziecem mwi. Po
raz pierwszy postawiem sobie
niewygodne pytania, nie przyjmowaem bezrefleksyjnie tego,
co usyszaem w kociele. Chciaem szuka dalej, cigle szukam
dalej, ale ten nurt chrzecijaski
Fot. UKASZ
we mnie dominowa. Byem za- - Miaem okazj zetkn si z osobami, ktre byy nawiedzane i drczone przez duchy mwi Leszek OstojaPIECYK
fascynowanym badaczem Biblii i -Owsiany.
jej okolic. Wtedy te podsunito
mi pod nos informacje na temat
UFO. W tych opowieciach zna- ni. Kiedy nawet zwizaem si szek Ostoja-Owsiany. Jedyn i klasyczn form bior udzia w
lazem co pokrewnego, dry- z sekt chrzecijask okrelan suszn prawd zgbiaem przez badaniach. S ludzie, ktrzy mieli
em tematy i te pasje pozostay we mianem Rodziny, zaoon prawie dwa lata. Potem wyjecha- kontakt z istotami pozaziemskimnie do dzi. To motory napdo- przez Davida Berga w latach 60. em w wiat, by gosi j innym i mi - kosmici pozostawiaj na Ziewiadczy o Jezusie. Do kraju i na mi wyrane lady. Ufici nie musz
XX wieku.
we mojego dziaania.
twardy grunt zawr- przybywa do nas z kosmosu, ale
Ufologia
tylko
cia mnie mio do to wci co co wykracza poza
ugruntowaa zamioony. Ten prawdziwy nasz moliwo poznawcz. Na
wanie badacza do wiaar wiary sprawi jed- terenie Polski statystycznie UFO
ta
niematerialnego.
nak, e synom nada- widz dwie osoby w cigu tygoRefleksje, odpowiednia
imiona Dawid i dnia. Tylko niektre przypadki da
literatura i dyskusje
Na terenie Polski statystycznie em
Samuel. Dzi nie zro- si wyjani zdroworozsdkowo.
pozwoliy mu na wejWikszo wolnego czasu Lecie do sfery dla wielu UFO widz dwie osoby w cigu tygod- bibym tego.
Jako badacz nie- szek Ostoja-Owsiany spdza w
dzi groteskowej, bo
czy mona wierzy w nia. Tylko niektre przypadki da si znanego UFO, du- swojej dziupli starej pralni
chw i zjawisk para- zaadaptowanej wiele lat temu na
UFO?
wyjani zdroworozsdkowo
normalnych twierdzi, pracowni. Tam maluje portrety
- To dla mnie, jako
e te kwestie odci- na zamwienie, tworzy grafiki,
zbuntowanego
moskaj pitno na caej przechowuje cenne pamitki i
dego czowieka, byo
Pastor zyska wiatow popu- historii ludzkoci. Ludzie od XIX trzyma albumy ze zdjciami wywane dodaje Leszek Ostoja-Owsiany. Negowaem zastan larno gwnie dziki goszeniu wieku chc w definicji sowa ba- konanych przez siebie tatuay. W
rzeczywisto i prbowaem od- apokaliptycznych wizji koca da zamaza sfer duchowoci. kadej z dziedzin, ktrymi si w
nale si w tych przestrzeniach. wiata. Do dzi jest w Polsce ok. Dlatego artyst interesuj rw- yciu zajmuje, jest samoukiem.
- Najpierw przytrafia mi si
To odcisno na mnie wyrane 300 osb, ktre gosz jego nauki. nie kwestie demonw.
- Zwerbowali mnie na ulicy,
- Miaem okazj zetkn si z grafika, jako dziecko siedziaem
pitno. Do wiary nie podchodz
sceptycznie, ale w odmienny spo- ja przyjem temat i zaczem osobami, ktre byy nawiedzane przy ojcu i malowaem, bo on to
sb. Ona jest dla mnie opowieci jako siedemnastolatek chodzi i drczone przez duchy mwi. robi mwi. Moi synowie te
o tym, jak zostalimy stworze- na spotkania wspomina Le- Nie opisuj tego, bo wybieram lubi siga po kredk i owek.

Tatuae na pocztku byy pomysem na zarabianie pienidzy.

Tematem zainteresowa mnie
Andrzej Kobra Kraiski z Kobranocki. Miaem trzydzieci lat,
gdy zaczem tatuowa i studio
Kobra Tattoo prowadzilimy razem 15 lat. Przez jaki czas miaem te prywatn praktyk, a w
kocu poczuem, e chc sprawdzi si na innych polach. Do dzi
jednak przychodz do mnie wierni klienci. Nie odmawiam, gdy
chc mie na skrze moje prace,
ale w tym temacie czuj si wypalony. Nie chc by drukark.
Wiele tatuay Leszek Ostoja-Owsiany zaprojektowa sam.
Wystarczy powiedzie, czego si
oczekuje, a on myli i oczekiwania zamieni na obrazy. Motywy s
raczej mroczne, ale taka jest pewnie natura wikszoci osb, ktre
artyst odwiedzaj - walka dobra
i za, czy demoniczne postaci
nigdy nie ulegn przedawnieniu. Dla rwnowagi artysta nie
pamita dzi ilu dziewczynom
wytatuowa gwiazdki na szyi na
wzr Rihanny. Z pewnoci ponad dwustu.
- Ostatnio modne s oldschoole, wzory powracajce do
pierwotnych motyww mwi.
Myl, e niektrzy le pojmuj ide tatuau. On powinien by
wykonany z przekonaniem, po
gbszej refleksji. Nie jestemy
przecie form kartki. Gwiazdkowcy szukaj zadowolenia w
pytszej warstwie ycia, ja sigam
gbiej. Na wiat przychodzimy
po to, eby dowiadcza. W kadej dziedzinie ycia musi istnie
rnorodno i tylko od nas zaley czy bdziemy lata trzy metry nad ziemi, czy nurza si w
odchodach. Wiem, e dla wielu
moje pogldy to czyste wariactwo, ale nie przeszkadza mi to.
Kady z nas jest odrbn jednostk.
Mimo zainteresowania ciemnymi aspektami ycia, Leszek
Ostoja-Owsiany opowiada si za
jego jasn stron wiatoci.
- Wiem, e istnieje te mrok
dodaje. Jeli ja go nie dopadn,
on dopadnie mnie. Wniosek jest
wic prosty.
a.radzikowska@tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

REKLAMA

tylkotorun.pl

Kompleksowo
na czas

Poczenie sprawnej druyny pracownikw i nowoczesnego sprztu pozwala

sprosta kademu wyzwaniu - mwi
Wojciech Zacki, prezes drukarni i studia
graficznego ECHO
Brana poligraficzna to chyba
nie jest atwy kawaek chleba,
prawda?
Powiedziabym, e atwo
mona si zadawi, bo wiele
ze zlece to projekty do zrealizowania w byskawicznym
tempie. Chcc je sprawnie
obsuy trzeba mie nowoczesny i wydajny sprzt, ale z
drugiej strony bardzo atwo
przeinwestowa.
Udaje si?
A czemu nie? W Polsce
mamy problem bylejakoci w obsudze klienta. Wielokrotnie widuj tabliczki w
stylu prosimy o przemylane
zakupy, bo zwroty nie s moliwe albo po odejciu od kasy
reklamacji nie uwzgldnia si.
Niedotrzymywanie terminw
czy jako poniej oczekiwa
to kolejne kwestie. Dlaczego
tak si dzieje? Jeeli jako i
ceny s porwnywalne to wanie obsuga klienta moe by
tym czynnikiem, ktry decyduje o sukcesie.
To mona inaczej?

Oczywicie. Czsto syszymy od ludzi o tym, e jestemy sowni, e dotrzymujemy

terminw a wbrew pozorom to wcale nie jest zjawisko
powszechne w Polsce! Tym
samym zaskarbilimy sobie
sympati wielu klientw, ktrzy z kolei polecaj nas swoim zaprzyjanionym firmom.
Jeli klient yczy sobie czego
na wczoraj, to bez problemu
si tego podejmiemy, jeli jest
to realne. Nie rzucamy sw na
wiatr. Zgodnie z naszym hasem kompleksowo na czas
- czymy w sobie bowiem zarwno drukarni, jak i studio
projektowe. Nie bez przesady
mwimy o tej kompleksowoci. Niebywa przewag daje
nam to, e moemy naszym
partnerom
zaprojektowa
druki. Dodatkowo nawet w
gotowych, dostarczonych plikach czsto znajdujemy bdy
i moemy je poprawi przed
drukiem.
Zapewne z dnia na dzie firma nie wyrobia sobie takiej
marki.

Zdecydowanie to kawaek
historii. Firma powstaa w
1999 roku. Wraz z wczesnym
wsplnikiem zaczynalimy od
biura na Starym Miecie w Toruniu i wynajtej hali w Elanie.
Z perspektywy logistyki to by
koszmar, ale na szczcie od
dekady swoj siedzib mamy
w Grbocinie. Obecnie firma
zatrudnia 40 osb.
Jakie s rda powodzenia w
tej brany?
To sprzenie zwrotne. Z
jednej strony trzeba mie nowoczesny sprzt, ktry moe
realizowa korzystnie zlecenia,
z drugiej strony niezbdny jest

zesp sprawnych i zaangaowanych ludzi, ktrzy bd potrafili to w peni wykorzysta.

W zeszym roku zainstalowalimy now maszyn Heidelberg 75XL to zdecydowanie
najwysza pka w swojej klasie. W tej chwili dysponujemy
dwiema maszynami formatu
B2, wasn nawietlarni CTP
oraz niele wyposaon introligatorni z tym ju mona
skutecznie powalczy na rynku.
Praca po godzinach w nierzadko stresujcych warunkach oraz zarzdzanie sporym
zespoem. Jest w tym wszyst-

kim czas na ycie prywatne?

Owszem. Poza czasem spdzanym z rodzin raz w roku
wyruszamy z kolegami na tzw.
mskie wyprawy w mniej oblegane turystycznie zaktki
wiata. Zaliczylimy ju m. in.
Albani, Kirgizj, Gruzj czy
Uzbekistan. Taka wyprawa
zazwyczaj zwieczona jest wydaniem kalendarza ze zdjciami zrobionymi w jej trakcie.
Gdy mnie nie ma, nie boj si
take o losy firmy. Ba, zdarzao
si ju, e podczas mojej nieobecnoci osigalimy rekordowe wyniki sprzeday, dlatego pracownicy proponuj mi
czstsze wyjazdy (miech).

REPORTA

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

Dbowa Gra ani drgnie

Tu nie ma kanalizacji. cieki spywaj wygrzebanymi w ziemi prowizorycznymi rynsztokami, a odchody
i nieczystoci wynosi si wiadrami do wsplnego szamba. Przy nim czatuj na smakoyki lokalne
psy. A dzieci bawi si wok tej mierdzcej czeluci na rodku gwnego placu Ohio...
Jacek Kiepiski
Jak wyjania szef toruskich
wodocigw, prezes Wadysaw
Majewski, zaledwie 71 posesji na caej szeroko pojtej
Dbowej Grze, podczyo
si do kanalizacji pooonej
pod ulicami Pod Dbow
Gr i Batorego.
- Ci sprywatyzowani, na
wschd od Batorego, rednio si garn do podcze,
bo drogo wychodzi - snuje
wtek jeden z mczyzn. - A
po zachodniej stronie ulicy
jestemy tylko my: sektor
Batorego, Ohio, inaczej Biskupin, a tu wszystko komunalne.
My tu jestemy na zatracenie...
Jednak w miejskich statystykach rura kanalizacyjna pod
Batorego robi wraenie. Po jej pooeniu "99
procent budynkw w
Toruniu ma kanalizacj"
- gosi oficjalna wersja.
Skoro tak - to tutaj, po
zachodniej stronie Batorego, mamy ten jeden
br a kuj c y
procent. W
zespole poprzerabianych barakw armia
ludzi nadal
yje bez kanalizacji.
Pora na
wycieczk. Miejscowi instruuj,
co warto zwiedzi.
Ich sektor nie jest
taki duy, nie zgubimy si.
Plac centralny.
Tak go tu nazywaj. Miejsce, gdzie
przed laty zbudowano wielkie szambo. Lokalizacja udana, bo cieki mog do
spywa grawitacyjnie. Wystar-

czy udroni im drog opat.

Kto pomyla... Jeden z bar-

prezentuje z pewn dum malec

i patrzy prosto w oczy. Trudno
jego spojrzenie
wytrzyma.
Jedna z mieszkanek,
sprztajca
akurat
obejcie, ujawnia
swoje wydatki.
Za trzy pokoiki,
w tym jeden dobudowany, oczywicie nielegalnie, bo kto pyta
o zgod, ten tylko na zgod czeka, paci okoo
200 zotych czynszu. Ma swoje
wasne szambo, a cztery krgi
wkopane, i paci za jego oprnianie ok. 100 zotych miesicznie. Do tego
dochodzi
energia elektryczna.
- To nigdy
nie bdzie
moje, zawsze
miejskie, ale
zaryzykowaam, zainwestowaam w
szambo i jako da si tu
y - tumaczy, ale na
dusze pogawdki nie
ma ochoty,
bo jeszcze ssiedzi zaczn gada, e si wywysza...
W sektorze dzielnicy Mokre,
zwanym oglnie Dbow Gr,
a dokadnie Batorego od numerw szedziesitych do osiemdziesitych, zwanym fachowo
Ohio, mieszka oficjalnie 350
osb. To dane z Zakadu Gospodarki Mieszkaniowej, ktry
uczciwie przyznaje, e y tam
moe nawet 3 razy tyle osb, a
moe i wicej.

Biedni ludzie, zabi ich

czynsz na Rubinkowie wyldowali w Ohio. Witamy

bowa Gra to dzielnica szczeglna. Jak adna owiana legendami.

Choby o latajcych noach, o
takswkarzach egnajcych si
przed wjazdem po zmroku, o
bezdyskusyjnym wpierdalu za
samo spojrzenie w oczy miejscowym. Kady w Toruniu co
o Debwie sysza. Ale wszyscy
jakby chcieli
o niej zapomnie.
Kiedy
osiedlano
tu budowniczych toruskiej
t w i e r d z y,
potem,
w
latach dwudziestych
XX wieku,
powstaa tu
najbardziej
robotnicza z
robotniczych
dzielnic Torunia. Pitno
biedy, wrcz
ndzy, pozostao do dzi.
- Co ma si zmienia? - dziwi
si pytaniu mczyzna stojcy

z kumplami pod sklepem na

skraju dzielni. - Od urodzenia
tu mieszkam, a mam ju lat ponad szedziesit. Takich pyta
mi tu nie zadawaj...
Koledzy rechocz z pytania
o kanalizacj, symbol cywilizacji. Kanalizacja zostaa ptora
roku tremu pooona w ulicy
Batorego, czyli centralnej arte-

rii pokrytej nadal poamanymi

pytami betonowymi, ale kto
by tam si do niej podcza...

dziej odwanych psw prbuje

co wyowi z mazi zalegajcej
wlot odkrytego szamba. Dzieci
obserwuj go uwanie. Trzymaj kciuki, by nie "plumkn".

- Zrobicie tu chodnik? - pyta

jeden z malcw. Gdy pojmuje,
e nie ma do czynienia z urzdnikami miejskimi, godzi si by
przewodnikiem. - Chcecie zobaczy plac zabaw?
Orlik. Tak go tu zw. Dwie
bramki upstrzone strzpami folii. Porodku klepisko cuchnce,
bo grawitacj gnane z dzielnicy
nieczystoci nie wszystkie wpywaj do szamba i pyn dalej...
- To jest nasz plac zabaw -

20 marca 2015 r.

REPORTA

tylkotorun.pl

- czne zaduenie z tytuu

niezapaconych czynszw wynosi tu ok. 300 tysicy z - podkrelaj w ZGM. Mieszkacw
tam nie ubywa, wszelkie opuszczone lokale byskawicznie
znajduj najemcw - miasto ma
w tym miejscu lokale socjalne
i pomieszczenia zastpcze. Do
jednego z nich trafia rodzina
Neunertw z
Rubinkowa.
- To by
koniec padziernika jak
nas tu komornik przerzuci. Mielimy
zalegoci w
czynszu okoo 25 tysicy.
Inni
maj
wiksze,
a
zostali - nie
kryje rozalenia Janusz
Neunert, ktry, po tym co
przeszed, caemu wiatu

chtnie pokazuje fucka. - Tam

mielimy 70 metrw, tu 17. Tam
700 zotych czynszu, tu chyba
100 - tumaczy ona Grayna,
ktra nadal prbuje si odnale
w nowej rzeczywistoci. Cho
przeya tu zim i widziaa wiele - choby czste zbiorowe rozpijanie wielkiej beki piwa, gdy
przecie starczy, e czowiek

kupi sobie p litra i ma spokj

- nadal nie mieci
si jej w gowie,
e trzeba wiadrami cieki odchodw wynosi do
szamba na placu.
Jeszcze, przyznaje
sama, do koca
nie wsika. Dociera si z ssiadami.
Ci za, co charakterystyczne, do
nowych odnosz
si raczej z yczliw sympati.
- Zrzucili ich tu do nas karnie - orzekaj mczyni pod
sklepem. - Biedni ludzie, zabi
ich czynsz na Rubinkowie - wyldowali w Ohio. Witamy.
Tematem dnia nie s jednak
nowi, tylko ekrany. W dzielni
mwi si, e zaczn ich odgradza od wiata w celach sanitarno-estetycznych.
- Ta nowa ulica, przeduenie
Wielkiego Rowu za
"Realem", otworzya
wadcom tego miasta
oczy! - rechocz przy
Batorego. - Zobaczycie, e stanie tam
ekran.
Faktycznie, miejsce jest niezwyke. Z
uku drogi, na wzniesieniu, odsania si
widok na to toruskie
egzotyczne pueblo.
Niektrzy kierowcy
hamuj
raptownie,
by robi zdjcia, co
powoduje zagroenie
w ruchu drogowym i
moe doj do stuczki.

Stanie tam rzeczywicie

ekran, by przyjezdni nie byli naraeni na ten szokujcy widok?
Tego nie udao si ostatecznie
ustali. Niektrzy urzdnicy
wspominaj faktycznie o ekranach, inni o parawanach, a
jednoczenie architekt miejski
Adam Popielewski zaprzecza,
by takie konstrukcje miay si
tam pojawi. Przyznaje zarazem, e nie ma na razie adnych
planw dotyczcych rozwoju
tego rejonu miasta.

- Deweloperzy i
inwestorzy akurat
tego fragmentu Torunia nie brali dotd
pod uwag - tumaczy.
Przed kilkunastu
laty pedagog jednej
z toruskich szk,
Anna
Spandowska, badaa Dbow
Gr, a szczeglnie sektor Batorego, czyli Ohio, pod
wzgldem
szans
edukacyjnych najmodszych mieszkacw. We
wnioskach zapisaa, e najwaniejsze s tam: kanalizacja, ulice
z chodnikami i plac zabaw. Ciut
cywilizacji, by ten rejon zacz
przestawa by gettem. Dzi
wiadomo, e nadal nie bdzie z
tego nic. Co Janusz Neunert na
to? Ponownie wystawia rodkowy palec.
Fotoreporta:
ukasz Piecyk/
Adam Zakrzewski

KULTURA

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

Zaprogramowani na funk
Wielki wybuch twrczy sprawi, e stali si lekarzami wasnej intymnoci i wraliwoci
muzycznej. Ju jako funkolodzy dziel si ze suchaczami umiechem. S prawdopodobnie jedynym zespoem na wiecie, ktry w swoich szeregach ma ninj
Aleksandra Radzikowska

ch muzyka, zlepiona z rnych

wtkw, treci i inspiracji, to
spjna wysokoenergetyczna
cao. Jeli kto zasmakuje jej
raz, po te kalorie chce siga jak
najczciej. Szybko mona rozpozna, e twrczo, ktr wysyaj do suchacza pynie nie tylko
od nich, ale rwnie przez nich.
Funkologia to bowiem prywatna technika leczenia nierefundowana przez NFZ. Zostaa
w caoci wymylona i wcielona
w ycie przez piciu modych toruskich muzykw, ktrzy poszukujc wok siebie skutecznych metod leczenia jesiennej
chandry, spotkali si w pewnej
salce prb. Chcieli zacz przygod z czym nowym i oderwa si
od dobrze znanych im dwikw.
Jak sami mwi, Funkologia jest
filozoficznym obliczem zaburze
psychicznych
poszczeglnych
czonkw kapeli podanym w formie litrowej kroplwki. Klinika
Funkologw przyja sobie za cel
leczenie swych suchaczy doran terapi wzbogacon o psychodeliczne brzmienie.
- Poruszamy w swojej twrczoci wiaty ironii i absurdu
mwi Kornel Wawrzyniak,
funkolog odpowiedzialny za brzmienie gitary
elektrycznej. - Konstruujemy
rzeczywisto na
swj sposb i
chcemy dzieli si ni
z naszymi
pacjentami.
Bardzo powanie traktujemy rzeczy
niepowane
i jest to nasz
sposb na
ycie. Gdy
spotkali-

my si na prbie, kto rzuci

haso funk i nasze wyobranie szybko pomkny w stron
nowych inspiracji. Kady z nas
bra udzia w wielu muzycznych
projektach i ma dowiadczenie w
dziedzinie rozpoznawania dwikw, ale chcielimy przeku je w
now jako.
Muzycy przy pomocy kuracji grooveowej lecz to, z czym
nie moe sobie poradzi konwencjonalna medycyna. Mona
przyjmowa j podczas ostrych
dyurw koncertowych albo na
wasn rk - ze suchawkami na
uszach. W internetowej czasoprzestrzeni dostpne s utwory, ktre funkolodzy wydali
w formie epki. Ju niedugo ukae si ich pierwsza
penowymiarowa pyta.
Czego mona spodziewa
si po
z e -

spole, ktry w swoich zainteresowaniach wymienia: intergalaktyczne bity, stetoskopy, egzaltacj

sensualnoci, filozofi Jean-Paula
Sartrea i krakersy?
- Nie chciaem prbowa cikich brzmie, tylko posmakowa
czego nowego mwi Micha
Kamiski, wokalista i gitarzysta
zespou, odpowiedzialny za warstw tekstow terapii. Wahalimy si: gra covery czy wasn
twrczo? Bardzo szybko okazao si, e autorski materia pochon
nas znacznie bard z i e j.
Nie
chce-

my o wiecie opowiada w sposb

oczywisty, zaley nam na tym,
eby dzieli si z ludmi energi
i radoci.
Wida to nie tylko po koncertowych strojach funkologw, ale
rwnie konwencji, w jakiej o sobie opowiadaj.
Wokalista Micha Kamiski,
dr. Kami, to podobno urodzony
romantyk. Na oddziale byby lepym ordynatorem, bo nigdy nie
udaoby mu si poprawnie wypeni grafiku. Gitarzysta Kornel
Wawrzyniak, dr. Kornel, wyrzucony ze szkoy muzycznej za niedomknite drzwi do sali prb,
najlepiej nadaje si na
kierowc karetki. Prawdopodobnie najwiksze
znaczenie ma przy tym
wyborze fakt, e
nie szanuje ab-

solutnie adnych przepisw drogowych. Klawiszowiec Jakub Budzyski, dr. Boobs, to urodzony
patolog, bowiem kademu utworowi funduje sekcj. Plotka gosi,
e nawet z kuchennego parapetu
jest w stanie wycisn elektroniczne brzmienia i okrasi je dubstepow magi. Basista Marcin
Walentynowicz, adm. MarJan, w
klinice byby endokrynologiem,
poniewa to trudny wyraz w peni oddajcy jego zoon osobowo. Potrafi wytwarza potne
fale dwiku i wie, jak naley si
zachowywa podczas sztormu.
Za dwiki perkusji odpowiada
w zespole Ninja. Wszystko, co
o nim wiadomo, to: podobno.
Pojawia si i znika. Znany jest z
zamiowania do swojej katany.
- Dlaczego lekarze nie mieliby
gra z ninj? - pyta adm. MarJan.
Niestety, niewiele o nim wiemy.
Woli zosta przemilczany
Wiadomo jednak, e sowa
najlepiej w pary czy dr. Kami,
a ostatnie polerowanie dwikw
naley do dr. Kornela.
- Nasza muzyka po pierwszym odsuchaniu wydaje si
lekka, ale jest w niej duo mroku - mwi zgodnie. Mamy w
planach supportowa zespoy
bliskie nam stylistyk, dalej
gra koncerty i by lekarzami dusz coraz wikszej liczby pacjentw.
Nasza
Prywatna
Praktyka Muzyczna
dostaa si na KATAR 2015. Koncert
finaowy odbdzie
si 29 marca w
klubie Od Nowa.
Dyury penimy
jednak bez chwili wytchnienia, a na terapi
moe zapisa si kady.
I to bez kolejki!
Fot. Katarzyna
Pisarczyk

20 marca 2015 r.

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

Antyk niejedno
ma imi

W jednym z toruskich antykwariatw znajduj si skarby,

ktrych prno by szuka w wiatowych muzeach

Micha Ciechowski

ady antykwariat jest prowadzony inaczej. Niepowtarzalne pomysy i zbiory

zaciekawi niejednego konesera
sztuki. Oczy laikw rwnie zabysn, chociaby na widok drzeworytu Jana Matejki, ktry wisi
na cianie w pomieszczeniu jednej z kamienic na toruskim Starym Miecie.
Od dziesiciu lat na jednej z
ulic starwki swj antykwariat prowadzi Marcin
Winiewski, ktry jako
jedyny antykwariusz w
Toruniu skoczy studia Rynku i Sztuki Antykw na krakowskiej
uczelni. To wanie tam
najwiksze postaci wiata
sztuki ksztatuj muzealnikw i antykwariuszy.
Dziki zdobytej wiedzy,
waciciel toruskiego antykwariatu podruje po Europie w
poszukiwaniu cennych, wartociowych i sentymentalnych
przedmiotw.
- Wikszo rzeczy, ktre do
tej pory kupiem, znalazem na
targach staroci - mwi Marcin
Winiewski. - S te takie, ktre
odkupiem od prywatnych kolekcjonerw. Posiadam wic obrazy,
ksiki, ceramik, starodruki, do-

kumenty, rzeby, srebro, stare fotografie i przedmioty zwizane z

przedwojennym Toruniem.
Perek wrd zbiorw torunianina jest pierwsze oryginalne wydanie Dziadw Adama
Mickiewicza z 1828 roku, wydane
w Paryu. Du pamitk sentymentaln s take listy polskiego
jeca z obozu w Kozielsku. Gwnie dotycz one tematyki rodzin-

Ludzie czsto robi

porzdki i sprzedaj lub
wyrzucaj takie rzeczy
nej, do niektrych zaczone zostay take zdjcia.
- Bardzo cenn historycznie
rzecz zwizan z Toruniem,
ktr zakupiem na targach, jest
ksika Die Mode Im Neunzehnten Jahrhundert, naleca do
Ottona Steinborna, pierwszego prezydenta Torunia - opisuje
mczyzna. - Ciekawostk, ktr
mam w swoich zbiorach s foldery kin toruskich, midzy in-

nymi kina wit. Te jednak maj

wiksz warto sentymentaln.
Mwic o kulturze, nie sposb
pomin albumu ze zdjciami Salomei Rutkowskiej, przedwojennej aktorki Teatru Pomorskiego w
Toruniu.
Pamitk ukazujc histori
grodu Kopernika jest take ksika teleadresowa, ktra znajduje
si w zbiorach torunianina. Pochodzca z 1936 roku ksiga zawiera spis mieszkacw miasta
wraz z adresami i profesjami, ktrymi si zajmowali.
W cigu dziesiciu lat poszukiwa w rce pana Marcina
wpady wiatowej sawy obrazy,
autorstwa chociaby Wojciecha
Kossaka czy drzeworyt Jana Matejki. Wrd starodrukw, na
wysokim regale stoi take ksika
prawnicza, pochodzca z pocztkw XVII wieku.
- Dobre oko i wiedza wychwyc przedmioty warte uwagi - zaznacza Winiewski. - Jest grupa
osb, ktre obracaj si w wiecie antykw i znaj si na rzeczy.
Cho odwiedzaj mnie te tacy,
ktrzy kupi przedmiot, jeeli po
prostu im si spodoba. Bez wzgldu na warto historyczn.
Historia zaklta jest w wielu
antykach. W szklanej gablocie, w

Marcin Winiewski prezentuje najcenniejsze zbiory swojego

antykwariatu.

kamienicy na toruskiej starwce, znajduje si chociaby srebrny

koszyczek na szklank, wykonany
przez zotnika ostatniego Cara
Rosji Mikoaja II.
- Ludzie czsto robi porzdki
i sprzedaj lub wyrzucaj takie
rzeczy - dodaje waciciel an-

Fot. UKASZ
PIECYK

tykwariatu. - Ostatnio kupiem

pruski bagnet, znaleziony w pododze podczas remontu domu
w Toruniu. Nigdy nie wiem, co
przyniesie dzie. Moja praca polega na przypadkach.
m.ciechowski@tylkotorun.pl

10

FOTOREPORTA

tylkotorun.pl

Zagrali
na wzkach

dniach 13-15 marca, w Hali

Tenisowej Miejskiego Orodka Sportu i Rekreacji na Skarpie w Toruniu odbyy si zawody tenisowe sportowcw poruszajcych si na
wzkach inwalidzkich.
Wrd midzynarodowej, 26 osobowej obsady, oprcz zawodnikw z
polskiej kadry narodowej, znaleli si
rwnie sportowcy ze Sowacji, Hiszpanii oraz otwy.
- Turniej rozgrywany by zarwno w
grze pojedynczej, jak i podwjnej - relacjonuje Krzysztof Jzkow, organizator
wydarzenia. - Wrd panw, zwycizc okaza si pochodzcy ze Sowacji
Marek Gergely, ktry pokona w finale

PARTNERZY

Polaka Piotra Jaroszewskiego. W rywalizacji kobiet zoty medal otrzymaa Lucyna Mitrkiewicz, wygrywajc z Katarzyn Wojcieszak.
W grze podwjnej najwysze miejsce wywalczya para Piotr Jaroszewski
i Jerzy Kulik, wrd pa Lucyna Mitrkiewicz i Katarzyna Wojcieszak.
Zawody odbyy si pod Honorowym
Patronatem Marszaka Wojewdztwa
Kujawsko-Pomorskiego Piotra Cabeckiego. Organizatorem turnieju byo Toruskie Stowarzyszenie Tenisowe.
Fot. Adam Zakrzewski
(MC)

20 marca 2015 r.

20 marca 2015 r.

REKLAMA

tylkotorun.pl

Godnoci nie kupimy

za pienidze

11

- Nie ma w yciu czowieka bardziej stresujcej sytuacji ni mier bliskiej osoby. Najwaniejszym
zadaniem dla zakadu pogrzebowego jest udzielenie wszelkiej pomocy osobom, ktre chc
zorganizowa pochwek mwi Bartomiej Sobczak, waciciel firmy pogrzebowej SOTOR
Zawsze zaley nam, aby
blisk osob czy przyjaciela poegna godnie, aby
uroczysto pogrzebow
zorganizowa z naleytym
szacunkiem. Co to znaczy?
Bartomiej
Sobczak,
waciciel firmy SOTOR:
Wbrew pozorom odpowied nie jest wcale oczywista. W Polsce wikszo
ceremonii organizowana
jest w bardzo podobny
sposb. Zazwyczaj najblisi egnaj najpierw zmarego w kaplicy, nastpnie
jest msza w., pochwek
na cmentarzu lub coraz
czciej kremacja oraz
stypa. Wspomnia Pan o
godnoci i szacunku. Tych
wartoci nie da si jednak
zaplanowa, kupi, zorganizowa. Jeeli naprawd
nam na nich zaley, to musimy mie wiadomo, e
nie zale one od wydanych na pogrzeb funduszy, od bogatej oprawy, ale
spraw bardziej intymnych,
od emocji, relacji z bliskimi, ktrzy podobnie jak
my cierpi po stracie.

bowych s osoby, ktre

pomog w zorganizowaniu
ceremonii pogrzebowej,
wyjani wszystkie kwestie
formalne i administracyjne? A moe firma powinna
zaj si podstawowymi
sprawami, a reszt zostawi na barkach klienta?

Nie ma w yciu czowieka bardziej stresujcej

sytuacji ni mier bliskiej
osoby.
Najwaniejszym
zadaniem dla zakadu pogrzebowego jest okazanie pomocy, znalezienie
wsplnej paszczyzny do
rozmowy na trudny temat
i zaangaowanie si we
wszystkie dziaania o jakie
poprosz osoby, ktre chc
zorganizowa pochwek.
Pracownik nie powinien
wchodzi w rol terapeuty,
ale musi umie je odciy.
Dlatego w firmie SOTOR
zajmujemy si np. kontaktem z parafi, pomagamy
wypeni dokumenty do
Zakadu Ubezpiecze Spoecznych i innych instytucji, a take dbamy o organizacj stypy.
Zawsze jednak przypoCzy w zakadach pogrze-

minam, e najwaniejsi w
tym trudnym momencie
s bliscy. To prawdziwy
skarb mie obok siebie
krewnych i przyjaci, z
ktrymi bdziemy mogli
porozmawia. Dobrze, gdy
odwiedzaj z nami zakady pogrzebowe i pomagaj
podj decyzje, nad ktrymi czsto nie mamy siy
si zastanawia. Ale najwaniejsze, gdy bliscy s
z nami na co dzie. Przewleka samotno nie jest
dobra, a w czasie aoby
szczeglnie.
Na pewno wygodniej byoby, gdyby w jednym miejscu mona byo zorganizowa pogrzeb, omwi
formalnoci, wybra trumn, wiece oraz zaplanowa msz i styp.
Na pewno w firmie SOTOR zaley nam, aby wanie takimi miejscami byy
nasze biura. Obawiam si
jednak, e mier jest zbyt
powanym wydarzeniem,
aby jedna wizyta wystarczya do uregulowania
wszystkich formalnoci.
Wieloma sprawami ro-

dzina musi zajmowa si

osobicie i nasi pracownicy
mog suy jedynie transportem do wskazanego
przez ni miejsca.
Na
pewno
niektre regulacje zwizane z
pochwkiem
mogaby
uatwi nowa ustawa o
cmentarzach i chowaniu
zmarych. Obecn uchwalono niemal 60 lat temu.
Nie przystaje ona do dzisiejszych realiw i niepotrzebnie zwiksza koszty
ceremonii.

biura jak najbardziej komfortowe warunki, std decyzja o wybudowaniu nowej siedziby gwnej firmy
SOTOR. Bdzie ona gotowa w poowie 2015 roku.
Zblia si Wielkanoc i wiele osb na pewno chciaoby odwiedzi cmentarze,
ale nie bd wstanie. Firma
SOTOR opiekuje si trzema nekropoliami, czy pomagacie rodzinom w pielgnacji grobw?
Od wielu lat. yjemy w
trudnych czasach ludzie
pracuj coraz wicej i szybciej. Brakuje nam czasu na
spdzaniu wolnych chwil z
rodzin, a co dopiero odwiedzenie grobu bliskiej
osoby, ktry czsto oddalony jest od naszego miejsca
zamieszkania kilkadziesit
kilometrw. Pielgnacja
pamici, to sprawa bardzo
wana dla naszej tosamoci. Musimy pomaga, aby
si ona nie zatara.

Zamy, e pogrzeb organizuje osoba z niepenosprawnoci. Jak firma SOTOR moe jej to uatwi?
Nasz pracownik moe
do niej przyjecha, ustali wszystkie formalnoci
i zawie dokumenty we
wskazane miejsca. Nie dotyczy to tylko osb z niepenosprawnoci, ale take wszystkich, ktrzy s w
zej kondycji psychicznej i
wol plan ceremonii przygotowa u siebie w domu.
Z drugiej strony, zaley
nam, aby zapewni wszyst- Dzikuj za rozmow.
Dzikuj.
kim odwiedzajcym nasze

12

RAPORT

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

Lecz ludzi,
a nie karty
Pakiet onkologiczny wprowadzony 1
stycznia od pocztku budzi wiele kontrowersji. Po trzech miesicach jego
funkcjonowania lekarze mwi wprost,
e jest rozwizaniem marketingowym i
administracyjnym, a nie zdrowotnym

Tomasz Wicawski

ozwizanie
forsowane przez ministerstwo
zdrowia miao wprowadza szybk terapi onkologiczn. Wanym ogniwem
systemu zostali lekarze rodzinni, ktrzy maj wypenia
tzw. zielone karty. Mog je
wydawa w razie podejrzenia
raka. Onkolodzy natomiast
maj tak moliwo dopiero
po postawieniu, potwierdzonej badaniami, diagnozy. W
wielu przypadkach system powoduje, e na rozpoczcie leczenia czeka si duej ni do
tej pory.
W specjalnie przygotowanych przez NFZ i Ministerstwo Zdrowia spotach reklamowych pakiet onkologiczny
jawi si w rowych barwach.
Haso "Szybsze wykrycie -

krtsze leczenie - dusze ycie" jest bardzo chwytliwe. W

dziewi tygodni mamy zrobi
badania, ktre wyklucz lub
potwierdz diagnoz.
- Zacznijmy od tego, e jakbym do tej pory diagnozowa
9 tygodni pacjenta z rakiem
puc, to nie mgbym spojrze
sobie w oczy przed lustrem
- mwi lek. Piotr Sawrycki,
ordynator oddziau chemioterapii nowotworw w Wojewdzkim Szpitalu Zespolonym przy ul. witego Jzefa
w Toruniu. - Nie wiem jak w
wikszych orodkach, ale w
Toruniu nie mielimy kopotw z szybkoci diagnozowania osb, ktre do nas trafiay.
Obecnie biurokracja zwizana podejrzeniem nowotworu jest znacznie bardziej

Po wprowadzeniu nowego systemu leczenie chorb nowotworowych pacjencji wcale nie rozpoczn szybciej terapii.

skomplikowana ni przed 1
stycznia.
- Ten system jest totalnie
nieprzygotowany - mwi lek.
Mateusz Kmiecik, onkolog
pracujcy w Wojewdzkiej
Poradni Onkologicznej w Toruniu. - Lepiej byo przeznaczy rodki, ktre poszy na
jego promowanie, na zakup
sprztu do wczesnej diagnostyki nowotworw. adne
rozwizanie administracyjne nie zmieni dostpnoci do
gastroskopii, kolonoskopii i

badania PET. Potrzeba wicej sprztu, wykwalifikowanej

kadry i rodkw na wczesne
wykrywanie i leczenie, a nie
przepisw, ktre s zbyt skomplikowane i czsto nie oddaj
sytuacji yciowej i medycznej
pacjenta.
Lekarze mwi wprost, e
mnogoci przypadkw, z ktrymi si spotykaj, nie da si
zakodowa w jednym algorytmie. Dowiadczenie specjalistw pozwalao dotychczas na
elastyczno i reagowanie w

odniesieniu do kadej, nawet

bardzo specyficznej, sytuacji.
Teraz, eby pacjent rozliczony
zosta w ramach pakietu nie
mog pozwoli sobie na adne
odstpstwo od cieki, ktr
wskazao ministerstwo zdrowia. W wielu etapach cieki
absurdalnej.
W przychodniach rodzinnych wiedz doskonale, e
nikt nie przygotowa ich do
wprowadzenia tego systemu w
ycie. Szkolenia byy, ale niezwykle oglne i wcale nie

Pozna prawd o sobie

Nim, dziki badaniom genetycznym, znajdziemy diet idealn dla nas - czeka nas kilka
bezbolesnych bada. Rozmowa z prof. Ew Stachowsk zaoycielk firmy Dietetica
Wiemy ju, e po najbardziej
korzystn dla nas diet, uzasadnion naukowo, uda powinnimy si do lokalnego partnera
Pani firmy, czyli w przypadku
wojewdztwa
kujawsko-pomorskiego do Dietetica-Parner w ysomicach. Co nas tam
czeka?
W placwce partnerskiej,
w tym przypadku prowadzonej przez pani Jadwig Cackowsk-Lisik, spotkamy si z
wysoko
wykwalifikowanym
dietetykiem. Chodzi o bardzo
dokadny wywiad. Musimy
mie wiadomo, e wiele typowych problemw zdrowotnych wynika z naszego sposobu
odywiania. Bdziemy pytani o
to, co jemy, w jakich ilociach,
ile i co pijemy, jak czsto. Na co
cierpimy, co nam dolega. Czasami bdzie trudno nam odpowiada precyzyjnie, bo po prostu nie zastanawialimy si nad
tym wczeniej. T wiedz die-

Znajd nas
www.dietetica.com.pl
ysomice,
ul. Malinowa 3
tel. 501-419-472

na gluten. Moe te chodzi o

okrelenie stopnia nietolerancji
laktozy, czy zbadanie powodw
niekontrolowania wagi ciaa.
W tym przypadku sugerowane
jest badanie Lipids Carbo, ktre okreli, mwic w uproszczeniu, czy tyjemy bardziej od
tuszczu czy te wglowodanw.
Pacjent ostatecznie sam dokonuje wyboru badania - ma pen
wiadomo jego celu i kosztw
jakie konkretne badanie niesie.

- Badanie antropometryczne otwiera nam oczy na stan organizmu i zachca, by pozna ca prawd o sobie dziki genetyce mwi profesor Ewa Stachowska.

tetyk jednak z nas wydobdzie.

Bdzie dry a do skutku, to
jedno z jego zada. Chodzi o
bardzo wan rzecz - ustalenie,
czy przypadkiem nie jestemy
chorzy na jedn z chorb, ktre
uniemoliwiaj wprowadzenie
diety genetycznej. Jeli mamy
do czynienia u pacjenta z blokiem metabolicznym charakterystycznym np. dla choroby nowotworowej czy cukrzycy typu
1, wwczas korzystniejsza dla
niego bdzie dieta kliniczna, co

Fot. UKASZ
PIECYK

specjalista musi mu jak najszybciej uwiadomi.

Powiedzmy jednak, e na te
choroby nie jestemy chorzy, ale
mamy nadwag i nadcinienie...
Wtedy badanie genetyczne
ma sens. Po wywiadzie pobrana
zostaje prbka, dokadnie wymaz z policzka. Wraz z pacjentem specjalista ustala kierunek
przyszego badania. Np. w celu
wykluczenia cieliakii, okrelenia stopnia nadwraliwoci

Co si dzieje z prbk?
Trafia do laboratorium genetycznego, gdzie prbce zostanie
nadany numer kodowy. Dane
pacjenta s, oczywicie, w peni
chronione. Wynik uzyskujemy
po 4 tygodniach. Nad nimi pochyla si grupa dietetykw, ktra okrela dokadne zalecenia
ywieniowe oraz te dotyczce
sposobu ycia, chodzi gwnie o
rodzaj ruchu, ktrego nam czsto brakuje. Pacjent otrzymuje
raport dotyczcy jego przypadku. Taki indywidualny przewodnik mwicy, jak y i co
je, w jakich ilociach, by unikn zagroe ujawnionych w
trakcie badania genetycznego.
Dietetica-Parner w ysomicach zaprasza te na promocyj-

ne badania antropometryczne.
C to takiego?
To bardzo wany wstp do
pniejszych dokadniejszych
bada i naukowych ustale.
Chodzi o bezinwazyjne badanie
skadu ciaa. Dietetica-Parner
dysponuje urzdzeniem wysokiej klasy, ktre moe okreli
dokadnie, jaka jest zawarto
tuszczu w naszym ciele i w jakich miejscach. Dowiemy si te
jak rozwinite s nasze minie
szkieletowe, jaka jest zawarto
wody w organizmie. To wane,
bo sam wskanik masy ciaa
BMI okrela tylko czy mamy
nadwag. Nie powie nam, jaki
udzia w niej ma tuszcz, a jaki
woda czy minie. Jednak dopiero badanie genetyczne odpowie nam na pytanie: dlaczego
tak jest i co zrobi, by wrci
do prawidowej wagi. Mona
powiedzie, e badanie antropometryczne otwiera nam oczy
na stan organizmu i zachca,
by pozna ca prawd o sobie
dziki genetyce.
REKLAMA

20 marca 2015 r.

RAPORT

tylkotorun.pl

zdaniem onkologw, w wielu

przypadkach zupenie niepotrzebne.
- Stworzono system wycznie administracyjny - mwi
doktor Kmiecik. - Diagnostyka nie wzronie i nie zostanie
przyspieszona dziki temu.
Musi wzrosn liczba poradni,
nowoczesnego sprztu i nakady. Inaczej jest to tylko zamazywanie obrazu. W naszej
poradni nigdy nie byo problemw z diagnostyk, tylko z
limitami w innych poradniach
specjalistycznych. Dostpno
do chemioterapii jest taka,
jaka bya.
Nawrt choroby nowotworowej powoduje, e kady pacjent musi zosta wczony w
nowy system i wtedy zaczynaj si biurokratyczne komplikacje z zielonymi kartami.
- Gdybymy yli w wiecie
idealnym, w ktrym byoby
wiele pielgniarek i mnogo
Pielgniarka Hanna Chemiska opiekuje si wieloma osobami chorymi na raka.

dla wszystkich. Ci, ktrzy nie

umiej wypeni "zielonej karty" kieruj pacjenta do specjalisty. Ten jednak nie ma moliwoci szybkiego wystawienia
dokumentu, bo musi przeprowadzi szczegowe badania.
Na te, trzeba czeka w normalnej kolejce. Potem znw
konieczne jest zapisanie si do
lekarza. Czas leci. W szpitalu
te nie mog od razu dziaa,
a musz cofn pacjenta do
poradni specjalistycznej. Taka
jest bowiem procedura.

- Lekarz rodzinny nie ma

moliwoci wykonania penego spektrum bada - mwi
lek. Mateusz Kmiecik. - Ma do
dyspozycji gow, stetoskop i
kartk papieru. W jego gabinecie moe pojawi si jedynie
koncepcja, e moe mie do
czynienia z procesem nowotworowym. Pytanie go w "zielonej karcie" o rodzaj nowotworu jest czsto absurdalne
i nijak ma si do moliwoci
rozpoznania, ktrymi dysponuje.

Fot. ADAM
ZAKRZEWSKI

Onkolog przyznaje, e
trudno to wszystko opisa,
nawet w obszernym elaboracie. Trzeba jego zdaniem, par
tygodni popracowa w gronie
specjalistw, by zrozumie,
jednoznacznie dyskwalifikujce ten system, wady.
I lekarz rodzinny i specjalista musz rozpocz swoje dziaanie od diagnostyki
wstpnej. Pniej, w kadym
przypadku, rozpoznanie musi
potwierdzi konsylium zoone z 4 specjalistw. Te,

Elastyczno tego
systemu jest bliska
zeru. A kady onkolog
potwierdzi, e nasza
profesja wymaga jej,
jak adna inna

sprztu, to moe by to zadziaao - dodaje lek. Piotr Sawrycki. - Elastyczno tego systemu
jest bliska zeru. A kady onkolog potwierdzi, e nasza profesja wymaga jej, jak adna inna.

13

Jedyna korzy,
ktr dostrzegam, to moliwo zrobienia bada ambulatoryjnych poza limitem.
Ordynator przywouje sytuacje ze swojego dowiadczenia, ktre pokazuj niedostosowanie przepisw do realiw.
- Pacjent przychodzi do
mnie do szpitala - mwi lek.
Sawrycki. - Wiem, e bdzie
mia radioterapi i chemioterapi. Najpierw musi si jednak zebra komisja. Nie mog
dziaa od razu. Niejednokrotnie byby on leczony szybciej.
Do tego lekarze nie maj adnej pomocy administracyjnej.
Zostali zostawieni sami sobie.
Niech si martwi, jak obsugiwa system informatyczny.
W razie wtpliwoci mieli
otrzymywa odpowiedzi na
e-maile. Z tego co wiem, w
wikszoci przypadkw one
nie przychodziy.
Obwarowaniem systemu
jest rwnie to, e lekarz rodzinny musi w 30 przypadkach wystawienia zielonej
karty wykaza przynajmniej
dwch pacjentw z nowotworem. W innym razie traci
moliwo wystawiania tego
dokumentu i kierowany bdzie na "doszkalanie".
- Lecz ludzi, a nie karty koczy rozmow lek. Mateusz
Kmiecik. - Gdy wiem, e system na co nie pozwala, a to
jest dobre dla pacjenta, to co
mam zrobi? Musz stan po
jego stronie. Niezalenie czy
NFZ zwrci za to pienidze.
t.wieclawski@tylkotorun.pl

14

WYWIAD

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

Krzyyk z chleba
Gdyby nie byo Metra, pewnie dzi robibym zupenie co
innego. Ale ycie polega na przypadkach - mwi Robert Janowski,
aktor, muzyk, poeta, w rozmowie z Michaem Ciechowskim
Nastolatek widzi informacj o
castingu do musicalu "Metro".
Idzie i po kilku miesicach gra na
Broadway'u. Historia jak z filmu.
Nie miaem pojcia, e tam
trafi. Jzefowicz chcia stworzy fajny musical - inny, przede
wszystkim polski. Dobrze nam
szo. Wtedy nikt nie pyta "za ile".
Robilimy co wielkiego i to byo
wane. Samo podejcie spowodowao, e projekt sta si sukcesem.
Sztuka jest po to, by wzrusza, nie
zarabia. Broadway'u jednak nie
podbilimy.
"Metro" stao si dla Pana pocigiem do kariery?
Gdyby nie byo "Metra", dzi
robibym pewnie co zupenie innego. Moe leczybym zwierzta?
Ale ycie polega na przypadkach.
Jeeli czowiek zdecyduje si na
teatr, estrad - szeroko pojt
sztuk, to szuka swojej szansy w
rnych miejscach. Kady chce
mie swoje pi minut.
Wtedy, w jednej z piosenek zapiewa Pan "swj rodek wiata
gdzie indziej kady ma". Gdzie on
jest u Roberta Janowskiego?
Jest takie miejsce, ktre nazywa si "bezpieczestwo". Baza

wypadowa w inne rejony. Dzi ten

rodek wiata jest na ulicy Nowoursynowskiej w Warszawie, skd
przyjechaem do Torunia. To jest
taki mj port, ktry mie powinien kady. Daje bezpieczestwo
i wiadomo, e po drodze si
nie zginie. I jest dokd wraca.
A 25 lat temu?
W latach 80. wszystko byo
inne - byo atwiej ni dzi.
Oprcz rewolucji na scenie rockowej bya te ta polityczna. Polacy lubi gwatowne zmiany, rwnie te duchowe. A to bya wielka
rzecz. Chodziem na koncerty
"Perfectu" i piewaem "Chcemy
bi ZOMO". Miaem wiadomo, e bior udzia w wanych
momentach historii.
Trudno dzi w Polsce by artyst?
Zaley od tego, jak zdefiniujemy pojcie "artysta". Mona przyjecha na wielki koncert i gra dla
pienidzy lub dla publicznoci. Ja,
bdc w Toruniu, oczekiwaem
kilkunastu tysicy kobiet, dla ktrych zapiewam. Albo jeste piosenkarzem, albo artyst. Wszystko uzalenione jest od tego, ile
z siebie dasz, czy si oddasz lub
zamkniesz w skorupie i bdziesz

chopcem z plakatu. Teraz niestety bardziej si produkuje ni

tworzy.
Wspomnia Pan kiedy, e aktor
musi by magiczny.
Uwielbiam przymiotniki. Aktor powinien czarowa, wytworzy magi. Musi kreowa wiat,
ktry mnie otacza i zabiera. Mie
charyzm lub "to co" od Boga.
Odnosz wraenie, e jest Pan
bardzo wraliwym czowiekiem.
Wraliwo czowieka to kwestia postrzegania wiata i reagowania na to, co ze sob niesie.
Jakie daje nam moliwoci. A
my, poprzez swoj wraliwo,
powinnimy nauczy si z nim
rozmawia.
Wiersze, ktre Pan pisze, to rwnie taka rozmowa?
Pierwszy wiersz napisaem w
podstawwce. W nocy nie mogem spa, bo przeszkadza mi
deszcz. Oddaj energi ubran w
sowa. Wszyscy przecie piszemy
wiersze. Niektrzy tylko w okresie dojrzewania, pniej to przechodzi. Mi nie przeszo.
Wiersze to take marzenia. Ma

- Dziadek, podczas wojny by w obozie koncentracyjnym, gdzie

zrobi z chleba raniec. Zosta tylko krzyyk. To jest mj talizman - mwi Robert Janowski.

Pan na nie czas?

Codziennie. Jednym z takich
najskrytszych marze jest to, aby
podopieczny Fundacji Scena Marze, ktrym si opiekuje, skoczy wysz szko muzyczn i
sta si koncertmistrzem. Fundacja daje szans uzdolnionym
muzycznie dzieciom, ktrych nie
sta na ksztacenie. Takich "Jankw Muzykantw" jest bardzo
duo. Kiedy kto rwnie da
mi szans. Historia zatacza wic
koo.
Muzyka, poezja, scena. A kim
prywatnie jest Robert Janowski?

Fot. UKASZ
PIECYK

Jestem typem zbieracza. Gadeciarzem, ktry w swoim domu

ma misie, kamyczki i samochodziki. Gdziekolwiek jad, musz
przywie pamitk.
Wrd tych rzeczy jest co szczeglnego?
Od dziadka dostaem kawaek
chleba, z ktrego zrobi krzyyk.
Jest twardy jak kamie. Dziadek,
podczas wojny by w obozie koncentracyjnym, gdzie zrobi z chleba raniec. Zosta tylko krzyyk.
To jest mj talizman.

Wilamy czas rozda!

2

Ju po raz pitnasty Teatr im. Wilama Horzycy podzikuje instytucjom i osobom prywatnym, ktre w
szczeglny sposb wczyy si w dziaalno toruskiego teatru, a widzowie wybior ulubionego aktora

8 marca 2015 roku Teatr im. Wilama Horzycy po raz pitnasty

wrczy statuetki Wilama w
czterech kategoriach: Mecenas Teatru, Przyjaciel Teatru, Edukacja Teatralna,
Najpopularniejsza Aktorka
lub Najpopularniejszy Aktor
Teatru im. Wilama Horzycy.
Przypomnijmy, e Wilam
statuetka z brzu, kamienia i srebra przedstawiajca
posta kaniajc si przed
kurtyn w wietle reflektora, projektu Zbigniewa
Mikielewicza wrczana
jest z okazji Midzynarodowego Dnia Teatru. W
ten sposb dyrekcja Teatru
dzikuje zarwno instytucjom, jak i osobom prywatnym za szczeglnie aktywne
wczanie si w dziaalno
toruskiego teatru. To nie
tylko wyraz wdzicznoci,

ale take zwrcenie uwagi

na to, jak istotna dla Teatru
im. Wilama Horzycy jest
wsppraca ze wszystkimi,
ktrym nieobojtny jest los,
rozwj i poziom artystycz-

ny toruskiej sceny. Kapitua skadajca si z dyrekcji i

kierownictwa teatru wyania
zwycizc w danej kategorii
spord kilku nominowanych.

Kategoria: Najpopularniejsza Aktorka lub Najpopularniejszy Aktor Teatru

im. Wilama Horzycy to
jedyna kategoria, w ktrej
nagrod przyznaje publicz-

no. Widzowie wybieraj

swojego faworyta w drodze
gosowania. Na pocztku
kadego sezonu w foyer teatru zostaje ustawiona urna,
do ktrej widzowie mog
wrzuca kupony z imieniem i nazwiskiem ulubionej aktorki lub ulubionego
aktora toruskiej sceny. W
tym roku gosowanie na najpopularniejsz aktork lub
najpopularniejszego aktora
Teatru im. Wilama Horzycy
zostao zakoczone 16 marca.
Do kogo trafi w tym roku
statuetki Wilama? Dowiemy
si ju za kilka dni, podczas
gali Wilamy 2014 28 marca
2015 roku z okazji Midzynarodowego Dnia Teatru, a
towarzyszy jej bdzie prapremiera spektaklu Kansas w reyserii Marcina
Wierzchowskiego.

20 marca 2015 r.

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

Atrakcje o poow taniej

Toruniu akcja bdzie

ju miaa swoj sm
edycj. Od pitku 24
kwietnia do niedzieli 26 kwietnia
swoje drzwi przed mieszkacami
i turystami otworzy kilkadziesit
punktw gastronomicznych. W
ten weekend, w menu znajd si
oferty specjalne - ceny wybranych
propozycji obnione zostan a o
pidziesit procent.
W tym roku akcja odbdzie si
w dwch edycjach: wiosennej i jesiennej. Wezm w niej udzia nie
tylko restauracje i kawiarnie. Ceny
obni take toruskie hotele, instytucje kulturalne i sportowe oraz
sklepy.
- Akcja "Toru za p ceny" ma
przede wszystkim na celu przeduenie sezonu turystycznego w miecie oraz zintegrowanie spoecznoci lokalnej - informuje Agnieszka
Winiewska z Biura Toruskiego
Centrum Miasta. - Weekendowa
obnika to take okazja do zaprezentowania turystom towarw i
usug znajdujcych si w ofercie
punktw gastronomiczno-usugowych w Toruniu.
Kady lokal, hotel czy instytucja publiczna biorca udzia w wydarzeniu, w kwietniowy weekend,
oznaczona zostanie specjalnym

plakatem, umieszczonym w widocznym miejscu.

- Uczestnicy akcji rekrutowani
s przez wieloletniego partnera i
wsporganizatora wydarzenia Radio ZET Gold - dodaje Agnieszka Winiewska. - Wikszoci
uczestnikw poprzednich edycji
nie trzeba specjalnie zachca do
udziau w tegorocznym wydarzeniu. Nowe lokale dziki kwietniowemu wydarzeniu bd mogy
rozpromowa swoje usugi. Warto
podkreli, e oprcz restauracji
i klubw, udzia w akcji zgaszaj
rwnie sklepy, siownie, fitness
kluby i salony piknoci. Z kad
edycj jest ich coraz wicej.
Organizatorzy akcji do 3 kwietnia wyznaczyli wacicielom placwek termin nadsyania zgosze.
Pniej rozpocznie si przygotowywanie plakatw i ulotek, ktre
zostan rozdane wrd turystw i
mieszkacw miasta.
- Waciciele chccy zgosi
swj lokal do akcji mog zrobi to
rwnie po ustalonym terminie informuje organizatorka. - Ich loga
nie pojawi si jednak na plakacie.
Bd widniay jedynie na stronie
internetowej wydarzenia oraz na
oficjalnym profilu "Toru za p
ceny" na portalu spoecznocio-

wym Facebook. Pierwsze informacje dotyczce oferty partnerw

akcji pojawi si na stronach internetowych akcji z kocem marca.
Wiosenna edycja akcji odbywa
si w dniach 24-26 kwietnia, w godzinach otwarcia miejsc biorcych
udzia w akcji. Jak co roku spodziewa si mona bogatej oferty
gastronomicznej i usugowej.
- Wiadomo, e turyci chc pozna miasto, jego zabytki i najciekawsze obiekty, dlatego te zawsze
ciekawie prezentuje si pakiet kulturalno-rozrywkowy, ktry daje
moliwo zwiedzenia miasta z
przewodnikiem oraz licznych muzew i placwek kulturalnych z 50
procentow bonifikat - podsumowuje Agnieszka Winiewska. Oferta uczestnikw akcji na bieco aktualizowana jest na stronach
akcji www.torun-za-pol-ceny.pl i
w zakadce akcji na stronie www.
btcm.torun.pl.
Do udziau w wydarzeniu zaprasza Biuro Toruskiego Centrum Miasta wraz z Radiem ZET
Gold, pod patronatem medialnym
dwutygodnika "Tylko Toru" i
"Poza Toru". Jesienna odsona
akcji "Toru za p ceny" odbdzie
si w dniach 25-27 wrzenia 2015
roku.

15

Przeka marzenia

rd kilku tysicy organizacji pozarzdowych,

ktrym moemy odpisa cz swojego podatku, znajduje si Fundacja wiato pomagajca osobom w piczce. Jest to
jedyny zakad opieki zdrowotnej
dla pacjentw dorosych w stanie
apalicznym w Polsce.
- Misj naszej placwki jest zapewnienie wielospecjalistycznej
opieki i maksymalnego komfortu
- mwi Katarzyna Gucajtis z Fundacji "wiato". - W cigu ostatnich dziesiciu lat pomoglimy
wybudzi a 35 pacjentw.
Obecnie w Fundacji przebywa
44 podopiecznych, ktrzy w stanie piczki znaleli si na skutek
wypadkw, udarw mzgu czy
zawaw serca.
Fundacja "wiato" w swoich dziaaniach organizuje wiele
akcji, w tym Akademi Walki z
Rakiem, dziki ktrej bliscy osoby chorej bezpatnie otrzymuj
szeroko pojt pomoc psychologiczn oraz wsparcie specjalistw.
Misj dziaa jest zwikszenie
wiadomoci spoecznej na temat
choroby nowotworowej.
- Wrd naszych dziaa jest
take wsparcie osb wybudzo-

nych ze piczki, organizacja

wyjazdw rehabilitacyjnych oraz
pomoc w zakupie sprztu do fizykoterapii - podsumowuje kobieta.
- Prowadzimy take "Warsztaty
dla rodzin piochw" na terenie
caej Polski.
Fundacja "wiato" to nie tylko pomoc dorosym - to take
wsparcie najmodszych dzieci,
ktrych rodzice znajduj si pod
opiek Zakadu Opiekuczo-Leczniczego Fundacji. Poprzez
Stypendialny Fundusz dla Dzieci
Osieroconych placwka zapewnia im pomoc materialn, przygotowanie paczek witecznych i
wyprawek szkolnych. Jest to akcja
speniajca mae dziecice marzenia, takie jak wakacyjne wyjazdy
czy wycieczka do kina i teatru.
Kada przekazana kwota
daje wiksz moliwo dziaania Fundacji "wiato". Dziki 1
procentowi polska fundacja ma
szans na lepsze dziaanie. Przekazujc swj procent moesz
przekaza marzenia.

Speniamy marzenia o szczupej sylwetce

Powodw przybierania na wadze jest wiele: niewaciwe nawyki ywieniowe, siedzcy tryb ycia, zmiany
zachodzce w ciele w czasie ciy czy menopauzy.
Jednak skutek zawsze jest ten sam niezadowolenie
ze swojego wygldu. Nie wiesz jak poradzi sobie ze
zbdnymi kilogramami? Przyjd do dietetyka Naturhouse pomoemy speni Twoje marzenia o szczupej
sylwetce!
Jak skutecznie pozby si nadmiaru
kilogramw?
Jedyn skuteczn metod walki z
nadmiernymi kilogramami jest trwaa zmiana nawykw ywieniowych.
Waciwy sposb odywiania, dopasowany do naszego organizmu i
trybu ycia, pomoe pozby si nadwagi i nieprzyjemnych dolegliwoci
z ni zwizanych. Bardzo wane jest
jednak, aby kuracj odchudzajc
przeprowadzi pod okiem specjalisty
diety podejmowane na wasn rk,
czsto wzorowane na kolorowych czasopismach czy internecie, nie zawsze
mog by skuteczne w naszym konkretnym przypadku, a tym bardziej
bezpieczne. Dokadny wywiad dietetyczny i zdrowotny oraz badanie skadu ciaa prowadzone przez dietetyka
pomog znale przyczyn nadmiaru
kilogramw oraz dobra optymaln
metod walki z ni.- mwi Magdalena
Adamczak. Dziki wsparciu eksperta
ds. ywienia, moesz mie pewno,
e odchudzanie bdzie zdrowe i bezpieczne, a sama dieta penowartociowa i odpowiednio zbilansowana.
Dodatkowa suplementacja wspomoe
zachodzce w organizmie zmiany, a

jeli braknie Ci motywacji, cotygodniowe spotkania z dietetykiem Naturhouse na pewno zmobilizuj Ci

do dalszego dziaania.
Nie masz odwagi? Przeam si!
Jeli wstydzisz si swoich problemw z wag, nie jeste sam. Wstydzisz
si nawet pj do dietetyka? Nie jeste
w tym odosobniona/y, jednak dokd
zaprowadzi Ci takie mylenie? W lep uliczk problem bdzie narasta,
a Tobie coraz trudniej bdzie sobie z
nim poradzi. Dlatego nie miej obaw i
umw si na konsultacj z dietetykiem
Naturhouse. Jeli marzysz o szczupej
sylwetce, pomyl, e podejmujc teraz
kuracj, ju w najblisze wakacje bez
wstydu pokaesz si na play czy basenie, nie bdziesz mie problemu, eby
kupi sukienk, ktra Ci si podoba,
a koleanki bd zazdroci Ci figury.
Oprcz zmiany sposobu odywiania,
zmieni si te Twoje ycie zyskasz
pewno siebie i energi, ktrej do tej
pory Ci brakowao. Odwa si i zrb
pierwszy krok!
Pomoemy Ci speni
marzenia o szczupej sylwetce!

16

TO CZYTAJ

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

Pomagajmy wiadomie
O idei odpisywania 1% podatku i korzyciach z tym zwizanych z Ew Grobelsk,
prezes Fundacji Daj Szans, rozmawia Aleksandra Radzikowska

Dlaczego wsparcie z 1% jest tak

wane?
Fundacje takie jak nasza
dziaaj na rzecz danej grupy
odbiorcw, odpowiadajc na ich
potrzeby. Nie prowadzimy dziaalnoci gospodarczej, pozyskujemy rodki z rnych miejsc
te rzdowe czy samorzdowe,
ale bardzo wanym zasobem s
pienidze pochodzce z 1%. Nawet jeli podatnikowi wydaje si,
i jego 1% podatku to niewiele,
my widzimy kwot w caoci
i co roku zdumiewamy si, e
nawet z niewielkich iloci mona uzbiera bardzo wartociow
sum! Od wielu lat fundusze z
1% pomagaj nam utrzymywa
nasz ofert dla niepenosprawnych na wysokim poziomie.
Dodam, e kwota ta w roku
ubiegym wyniosa ok. 90 000
z, czyli blisko 15% wszystkich
przychodw fundacji.
Jak odda taki 1%?
Wystarczy wpisa nr KRS
wybranej organizacji w odpowiedni rubryk na druku PIT.
Tylko tyle... Coraz wicej osb
rozlicza si za pomoc programw komputerowych, na naszej stronie internetowej www.
fundacja-dajszanse.pl te jest
taka moliwo. Uruchomilimy
program z wpisanym numerem

KRS naszej fundacji.

Na przestrzeni lat wiadomo
ludzi w tym wzgldzie si zmienia?
Zgadza si, coraz wicej osb
decyduje si przekaza 1% danej
organizacji. Najczciej wybieramy takie fundacje czy stowarzyszenia, ktre znamy - i susznie, bo kwestia zaufania jest tu
kluczowa. Przekazujc mj 1%,
chc mie poczucie, e ta moja
cegieka zostaa dobrze spoytkowana. Od strony fundacji
wyglda to tak: podatnik powierzy nam swj 1%, czyli nam zaufa, dostrzeg nasze dziaania,
wic nie jestemy mu obojtni,
a to kolejny dowd na to, e nie
istnieje niewiele w kwestii 1%.
Najlepiej odpisa 1% organizacji
w regionie, w ktrym si mieszka?
Jestem za tym, eby przekazywa 1% wiadomie. Czsto
podatnik decyduje si wesprze
organizacje najsilniejsze medialnie, a przecie tu obok, po ssiedzku, dziaaj fajne, skuteczne fundacje realizujce podobne
dziaania. Blisko nas wspaniali
ludzie robi takie same rzeczy
jak te znane z telewizji: opiekuj si niepenosprawnymi, zakadaj mieszkania chronione,

wybudzaj ze piczki, funduj

stypendia dla zdolnej modziey. Jeli zatem 1% podatkw
zostanie w regionie, lokalne
organizacje bd mie wicej
rodkw, by kontynuowa i rozszerza swoje dziaania.
Jakie s gwne cele i najblisze
plany fundacji?
Dziaamy dla niepenosprawnych dzieci i modziey oraz
pomagamy rodzinom dzieci
niepenosprawnych - pod opiek fundacji znajduje si ok. 400
rodzin z caego kraju. Co roku
aplikujemy o rodki na realizacj dziaa na rzecz tych osb,
to pomaga nam zachowywa
kontynuacj terapii i wysokie
standardy merytoryczne. Niestety, wieloletni budynek fundacji nie moe pochwali si
tak wysokim standardem jak
nasze zaplecze merytoryczne i
sprztowe. Bdziemy starali si
nadrobi te rnice i wykona
pewne prace remontowe. Najwaniejsze jednak, e kolejny
ju rok moemy zapewni naszym podopiecznym to, co dla
nich niezbdne: cigo dziaa
terapeutycznych pod okiem ciepych i wysoce kompetentnych
terapeutw.

20 marca 2015 r.

BLOKOWISKO

tylkotorun.pl

Zaproszenie do nory

17

Kiedy by to blok pracownikw Energetyki. Dzi s tu mieszkania socjalne i komunalne. Ich mieszkacy nie mog sucha
miejskiej propagandy o remontach przeprowadzanych przez
Zakad Gospodarki Mieszkaniowej

Tomasz Wicawski

udzie sysz, e przy Skodowskiej-Curie wyremontowano mieszkania interwencyjne i myl, e mamy, jak u pana
Boga za piecem - mwi rozalona
mieszkanka bloku o numerze 45. Ekipy remontowej z prawdziwego
zdarzenia lata tutaj nie widziaam.
A to nie jest mieszkanie przejciowe - tylko na stae.
O problemach z ZGM mieszkacw, ktrych dobytek spon
w poarze przy ul. Chopickiego,
pisalimy w poprzednich numerach "Tylko Toru". Okazuje si,
e instytucja wzbudza negatywne
emocje take w innych czciach
miasta.
- Baraki przy tej ulicy moe i
wyremontowano niedawno, ale
nasz budynek straszy przejedajcych kierowcw samochodw
- mwi pidziesiciolatek, mieszkaniec bloku przy Skodowskiej-Curie 45, ktry chce zachowa
anonimowo. - Kratki przy dolnych okienkach nie s zabezpieczone. Blok wyglda jak nora. A
szczury ogromne, ktre tutaj grasuj, s norm. Nic tylko czeka,
a wszystko wygryz pod spodem
i runie to w p...u.
Lokatorzy boj si o dzieci,
ktre bawi si wok. Przecie,
gdy wpadn w niezabezpieczone kratki, to mog zama sobie

Lokatorzy bloku przy ul. Skodowskiej-Curie 45 nie s zadowoleni ze stanu budynku.

nog, rk, albo zrobi co jeszcze

gorszego.
- Od wielu lat nie byo tutaj kapitalnego remontu - mwi Lidia,
mieszkanka bloku. - Prosz zobaczy jak wyglda siedziba ZGM-u,
a jak miejsce, w ktrym my mieszkamy. Dwa wiaty. Zgosi si co,
to gospodarz kogo wezwie, zrobi prowizork i jako to dziaa. Ta
ruina czeka na tragedi. Ale wtedy
na remonty i modernizacj moe
by za pno.
Nieco innego zdania o potrzebie remontu s przedstawiciele

ZGM-u.
- W najbliszym czasie ZGM
nie planuje wykonania kompleksowego remontu budynku przy ul.
Skodowskie-Curie 45 - mwi Karolina Wojciechowska, rzecznik
prasowy ZGM-u. - Tego typu modernizacja wie si z ogromnymi
kosztami. Modernizacja byego
hotelowca "Lipsk" przy ul. Dziaowskiego 8 kosztowaa blisko 9
milionw zotych. ZGM nie dysponuje takimi rodkami. W ostatnim okresie nie wykonywalimy
i nie planowalimy wykonania

wikszych remontw w budynku.

Nie dziwi to specjalnie lokatorw.
- A czego innego si pan spodziewa? - pyta mnie, retorycznie
oczywicie, pidziesiciolatek.
- Przecie oni siedz sobie w wyremontowanej, odpicowanej na
glanc siedzibie, to co ich obchodzi, e my yjemy w takich warunkach. Szczury by nas zjady z
kopytami, a nikt by nie zauway.
Miejsce dla innych lokatorw by
si zwolnio.
Brak aktywnoci w tej czci
miasta rzecznik ZGM-u tumaczy
jeszcze jedn okolicznoci.
- Nie remontowalimy w
zwizku z koniecznoci ustalenia
przebiegu Trasy Wschodniej - wyjania Wojciechowska.
Blok bowiem stoi w takim
miejscu, e moe si okaza, i
w przyszoci konieczne bdzie
jego wyburzenie. Ale o tym, gdzie
mieliby trafi w takim przypadku
mieszkacy tego budynku niko-

Fot. ADAM
ZAKRZEWSKI

mu nic tutaj nie wiadomo.

A szczurami, wedug urzdnikw, ZGM si zaopiekowa.
- Zgodnie z obowizujcymi
przepisami w padzierniku ubiegego roku - przeprowadzilimy
deratyzacj w czciach wsplnych nieruchomoci - mwi Karolina Wojciechowska. - Nastpna
bdzie miaa miejsce w kwietniu.
Nie docieray do nas sygnay, jakoby wok budynku pojawiy si
gryzonie. W ubiegym roku doszo, co prawda do uszkodzenia
(a waciwie niedronoci) instalacji kanalizacyjnej. Jednak awaria
spowodowana bya wroniciem
korzeni drzewa do rury kanalizacyjnej. Usterka zostaa usunita w
zeszym roku.
Mieszkacy maj dla urzdnikw wyjcie.
- Zapraszamy na spacer po tej
okolicy - mwi. - Moe pokochaj ten blok i sami si do niego wprowadz? adny, kolorowy,
bezpieczny i czysty. Polecamy.

18

NA SKARPIE

tylkotorun.pl

Chc skoczy
z Bizancjum

20 marca 2015 r.

BEZPATNA GAZETA TORUSKA | NR 30 | 5 GRUDNIA 2014 | ISSN 4008-3456

FELIETON STR.2

Starajmy si wyciga wnioski z historii mwi Olgierd ukaszewicz na spotkaniu

w Teatrze Baj Pomorski

Stowarzyszenie Niezaleni na Skarpie zachca wszystkich do

wzicia udziau w Walnym Zgromadzeniu Czonkw SM.
Proponuje zmniejszenie zarobkw prezesa spdzielni
z 15 tysicy do niespena 8,5

Marcin Czyniewski
jednogonie wybrany przewodniczcym nowej Rady
Miasta

Szukamy nowego biznesu

na lewym brzegu Wisy
rok po otwarciu nowego
mostu

Tomasz Wicawski

lotki informujce o najwaniejszym w roku zebraniu trafiaj do skrzynek wszystkich mieszkacw

osiedla "Na Skarpie". - Frekwencja na "walnym" jest wyrazem
troski o najblisze otoczenie mwi Renata Zybertowicz, przewodniczca stowarzyszenia. Zarzd spdzielni powinien by
chyba z tego zadowolony?
Terminy zgromadzenia zaplanowano midzy 23 a 27 marca. Najpierw odbd si one dla
nieruchomoci Anna i Wojciech.
Spdzielcy spotkaj si w klubie "Zodiak" na tyach budynku
spdzielni przy ul. Wyszyskiego 6.
- Zarzd spdzielni zdecydowa, e zebrania odbd si
tu przed Wielkim Tygodniem
- mwi Renata Zybertowicz. Zbiega si to z terminem rekolekcji w pobliskich parafiach,
ale mam nadziej, e spdzielcy
dadz rad pogodzi rekolekcje
i zebrania. Walne zaczynaj si
co prawda do wczenie, bo o
godzinie 17, ale mona przecie
przyj p godziny czy godzin
spnionym. Wszyscy zostan
wpuszczeni. Musz zabra ze
sob jedynie dowody osobiste.
Na stronie internetowej spdzielni znajdujemy informacj o
porzdku obrad Walnego Zgromadzenia. Wrd najwaniejszych punktw naley zauway
sprawozdanie zarzdu z dziaalnoci spdzielni za rok 2014 i
gosowanie nad jego przyjciem

22

oraz zatwierdzenie sprawozdania finansowego za ten rok. Istotnymi elementami bd take:

sprawozdanie Rady Nadzorczej
za rok 2014 oraz jego przyjcie,
a take gosowanie nad absolutorium dla czonkw zarzdu
za dziaalno w tym okresie.
Planowane s rwnie wybory
uzupeniajce skad Rady Nadzorczej.
- W programie nie ma projektu naszej uchway, ktra zakada
zmniejszenie miesicznej pensji
prezesa spdzielni z 15 tysicy
zotych do 8458,33 z, a take
czonkw zarzdu do kwoty nie
przekraczajcej 90 procent zarobkw prezesa - mwi Renata
Zybertowicz. - Projekt ten zosta,
naszym zdaniem, bezprawnie
zablokowany. Chcielimy, eby
"walne" zobowizao Rad do
takiego rozwizania. "Walne" w
kocu rzdzi w spdzielniach.
Zarzd spdzielni, po kilku
interwencjach czonkw stowarzyszenia w tej sprawie, przedstawi opini prawn, z ktrej
wynika, e zaproponowany projekt uchway, dotyczcy zobowizania Rady Nadzorczej do
zmiany zasad naliczania wynagrodzenia dla czonkw Zarzdu, nie ley w kompetencjach
Walnego Zgromadzenia, tylko
Rady Nadzorczej w zgodzie z
przepisami Prawa spdzielczego
i Statutem spdzielni. Stowarzyszenie ma opini przeciwstawn.
Trwa przepychanka formalna w
tej sprawie.

Czonkowie stowarzyszenia
argumentuj, e po tych obnikach zarobki prezesa spdzielni
i tak byyby godne.
- Chcemy skoczy z Bizancjum na Skarpie - deklaruj jasno. - Zaley nam na tym, eby
ludzie zabierali gos w sprawach,
ktre ich dotycz. Zarzdowi,
mamy nadziej, zaley na tym
samym. Przecie po to jest "walne".
Stowarzyszenie zgosio take
kandydatw do Rady Nadzorczej
Spdzielni. S nimi Marian Brudecki, emerytowany nauczyciel,
Ryszard Hoodowski, emeryt
wojskowy i Tomasz Truszyski,
analityk danych.
W swoich ulotkach przedstawiciele organizacji wskazuj, e
w SM "Na Skarpie" s najwysze
opaty w Toruniu. Podwaaj
zasadno wysokiego opacania
prezesa i Rady Nadzorczej, a
take potrzeb istnienia funkcji
rzecznika prasowego. Zauwaaj, e niesusznie jest limitowany
dostp do uchwa i dokumentacji. Podczas walnego zgromadze-

Skarpa walczca

Elvis yje? Tak i ma si

cakiem dobrze w jednym
z blokw na osiedlu
Grbocin

14

Bunt w Spdzielni Mieszkaniowej Na Skarpie. Czy Wojciech Piechota

i jego wsppracownicy bd nadal rzdzili na walnym?

Sytuacj w spdzielni Na Skarpie obserwujemy od pocztku

grudnia ubiegego roku.

nia chc na to zwrci uwag.

- Liczymy, e tym razem na
sali bdzie wicej spdzielcw
ni w poprzednich latach - mwi
Renata Zybertowicz. -. Podamy
spdzielcom wane dane jak
wydawane s nasze pienidze.
Dlatego
rozpowszechniamy
ulotki. Niech ludzie zdecyduj,
czego chc.
t.wieclawski@tylkotorun.pl

Fot.
ARCHIWUM

Termin zebra w
poszczeglnych sektorach:
Poniedziaek 23 III
Anna, Wojciech
Wtorek 24 III
Boena
roda 25 III
Maciej
Czwartek 26 III
Regina, Jacek
Pitek 27 III
Karolina, Krystyna, Jan

20 marca 2015 r.

tylkotorun.pl

REKLAMA

19

20

DODATEK

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

EDUKACJA

Sia Soca
na Ziemi
Badacze z UMK opracowali diagnostyk,
ktra zwikszya szans doprowadzenia do
finau prac nad midzynarodowym reaktorem termojdrowym, ktry ma zakoczy
energetyczne problemy ludzkoci

Marcin Tokarz

eli, a wiele na to wskazuje, ITER dojdzie do skutku, naukowcy pokieruj

technologi pozwalajc na
efektywn produkcj ogromnej iloci energii w wyniku
fuzji termojdrowej. Jest to
moliwe, dziki najtszym
umysom
reprezentujcym
poow krajw caego globu.
Do wsppracy przy drugim
najdroszym w historii nauki
projekcie, wczyli si torunianie. Udzia zespou pod kierunkiem prof. Marka Polasika
zbliy wiat ku moliwociom
wytworzenia zaledwie w kilka
sekund ciepa potrzebnego do
ogrzewania przez rok miasta
wielkoci Torunia.
Idee fuzji termojdrowej
zaproponowali Rosjanie ju w
latach 50. Zapowiadali, e w

przecigu 40 lat bd w stanie

wykorzysta j do produkcji
energii. Fakt cigego wyczekiwania na istotny progres
w tych badaniach obrazuje
skal trudnoci caego przedsiwzicia. Dzi wiat jest ju
bliski celu.
Na poudniu Francji, w
miejscowoci Cadarache, od
2011 roku trwaj prace nad
wybudowaniem reaktora termojdrowego (tokamaka) w
ramach midzynarodowego
projektu badawczego ITER,
spajajcego wkad Unii Europejskiej, USA, Japonii, Chin,
Indii, Korei Poudniowej i
Rosji. Kilkaset zespow badawczych z caego globu opracowuje skadowe technologii
produkujcej energi z alternatywnych rde - deuteru i

Od lewej: Doktoranci - mgr Ewa Szymaska i mgr ukasz Syrocki oraz prof. Marek Polasik i dr Katarzyna
Sabkowska - pracownicy Zakadu Spektroskopii Atomowej Wydziau Chemii UMK w Toruniu; realizuj
zaawansowane badania w ramach programu ITER - jednego z najwikszych projektw badawczych w
historii ludzkoci.

trytu, ktrych Ziemia ma zapas na miliony lat.

- Wgla zabraknie, ropa
te si skoczy za 50, moe
100 lat, uranu te nie jest tak
wiele, jak si o tym mwi, za
to deuter mona masowo pozyskiwa z wody morskiej. Z
kolei tryt produkuje si z litu,
w ktry nasza planeta jest
bardzo zasobna - wyjania
prof. Marek Polasik, ekspert
w dziedzinie spektroskopii

rentgenowskiej, kierujcy Zakadem Spektroskopii Atomowej Wydziau Chemii UMK w

Toruniu. - Fenomen projektu
ITER, w porwnaniu z najbardziej efektywnym, znanym
obecnie procesem pozyskiwania energii, czyli rozszczepianiem uranu, polega na w peni
kontrolowanym naladowaniu, w warunkach ziemskich,
procesw zachodzcych na
Socu. Procesie moliwym

Fot. ADAM
ZAKRZEWSKI

do przerwania w kadej chwili. Naukowcy z caego wiata

od lat dyli do przeprowadzenia oraz dugotrwaego utrzymywania fuzji termojdrowej,
polegajcej na zderzaniu ze
sob jder deuteru z jdrami
trytu, w celu wygenerowania
olbrzymiej energii cieplnej.
Teraz jest to moliwe, a nawet
coraz bardziej bliskie, w duej
mierze rwnie dziki wynikom bada naszego zespou.

Przemyl swoje zdrowie

21 i 22 marca w Toruniu odbdzie si bezpatny weekend z metod Feldenkraisa. O tym, w czym moe
ona pomc i na czym polega, rozmawiamy z Barbar Nehring, organizatork i propagatork spotka
Syszc pierwszy raz o metodzie Feldenkraisa, trudno
uwierzy, e mona tak wiele osign dziki mikroruchom, wyobrani i wiadomej
obserwacji.
Faktycznie, jest to innowacyjna metoda. Jej autor, poprzez
wasne problemy ze zdrowiem
odkry, e system nerwowy
reaguje identycznie zarwno
w trakcie wykonywania danej
czynno, jak i podczas mylenia o niej. Ta obserwacja bya
na tyle kontrowersyjna, e nikt
nie chcia opublikowa ksiki
Feldenkraisa, w ktrej autor, z
wyksztacenia doktor fizyki a
nie medyk, stwierdzi, e nasz
mzg jest plastyczny i podatny
na zmiany przez cae ycie! A
to oznacza, i mamy zdolno
rozwoju, moliwo rnorakich zmian, uczenia si, dlatego e nasz ukad nerwowy
stale zachowuje gotowo do
tworzenia nowych pocze i
reorganizacji starych, a co za
tym idzie, moe tworzy nowe,
lepsze bd inne, wzorce ruchu
i zachowa. Ma to niebywae
znaczenie dla naszego funkcjonowania. Warto podkreli, e
metoda ma charakter eduka-

dzi jego tor, pynno, oddech

i skorygowa nasze bdy. Dzi
to naukowo udowodniona metoda stosowana w wielu krajach.

cyjny, a nie leczniczy, chocia

skala efektw terapeutycznych
jest naprawd imponujca.
Mnie samej o wiele bardziej ni
leki pomogo wanie odkrycie
i zastosowanie w praktyce wicze Feldenkraisa.
Na czym to dokadnie polega?
Praca w Metodzie Feldenkraisa polega na kierowaniu
informacji do ukadu nerwowego, uatwiajcych zmian
niekorzystnych nawykw i popraw koordynacji ruchowej.

Prociej ujmujc, trzeba sobie

uwiadomi, gdzie tkwi nasz
problem zdrowotny. Warto pamita, e nawet w pozornym
bezruchu cay czas oddychamy, nasze serce bije, mzg
dyskretnie steruje napiciami
mini w polu grawitacji, przemieszczaj si pyny i impulsy
w naszym ciele. Tym samym
reaguj nasze neurony. To ruch
jest nonikiem informacji do
mzgu, a dziki mniejszemu
zakresowi ruchu mona take
w bezpieczny sposb przele-

W Polsce chyba niewiele osb

j zna?
Z kadym rokiem coraz wicej osb zapoznaje si z Metod. W naszym kraju dziaa dzi
okoo 10 certyfikowanych jej
nauczycieli, kilka osb jest w
trakcie szkolenia. Najblisze,
4-letnie kursy dla prowadzcych zajciach odby mona
w Austrii, Szwecji lub we Woszech. Ja sama do Torunia na
zajcia zapraszam lekarza medycyny, Aldon Chrociewicz,
specjalistk z Nowego Scza,
ktra certyfikat zdobya w
Szwecji.
Czego mog si spodziewa po
pierwszym takim spotkaniu?
Relaksu, odpoczynku i pomocy. Kady z obecnych wiczy we wasnym tempie zgodnie ze swoimi potrzebami, ale
i ograniczeniami. Nauczyciel
jest osob podpowiadajc,
co robi, jaki ruch wykona.
Jedyne, czego nam potrzeba,

to kawaek podogi oraz koc,

na ktrym moemy si pooy, czasem wystarczy krzeso.
Co wane, metod Feldenkraisa mona stosowa take w
domu. W Internecie znajdziemy mnstwo poradnikw czy
zestaww wicze do samodzielnego wykonania.
Nie od dzi wiadomo, e lepsze
efekty osigniemy jednak pod
okiem specjalisty. W Toruniu
bdzie ku temu okazja.
Dokadnie. Weekend z metod Feldenkraisa odbdzie si
21 i 22 marca w sali Remedis
Pro wejcie przy ulicy Plac Piastowski (adres: ul.18 Stycznia.
4).
Zajcia w obu dniach odbd si w dwugodzinnych turach
o 10, 12 i 14 mona zapisa
si telefonicznie pod numerem
502 192 032. W trakcie kadej
z lekcji nasz go z Nowego
Scza omwi, czym dokadnie bdziemy si zajmowa na
zajciach, aby potem przej
do konkretw. Jeli warunki
na to pozwol, osoby z wczeniejszych godzin bd mogy
uczestniczy take w kolejnych
spotkaniach.

20 marca 2015 r.

DODATEK

tylkotorun.pl

21

EDUKACJA

Geneza udziau toruskich badaczy w projekcie ITER wie

si z ich wizyt w 2010 roku na
najwikszym obecnie tokamaku JET pooonym nieopodal
Oxfordu, w ktrym dochodzio ju do fuzji termojdrowej
trwajcej kilkadziesit sekund.
Wtedy naukowcy z UMK byli
wiadkami rozpoczcia prac
nad zastosowaniem w tokamaku JET wolframu jako
materiau do konstrukcji jego
elementw. Dziki temu jest
w stanie wytrzyma ogromne
temperatury, sigajce setek
milionw stopni Celsjusza,
a wic temperatury o wiele
wikszej ni ta, ktra panuje

na Socu.
wczesny pobyt zainspirowa naukowcw z UMK
do zdobycia rodkw na prowadzenie szczegowych bada widm rentgenowskich
wolframu. Zaowocowao to
uzyskaniem przez dr Katarzyn Sabkowsk w 2011
roku pierwszego grantu na te
badania z Narodowego Centrum Nauki w Warszawie.
Nastpnie w latach 2012-2014
prof. Polasik zrealizowa seri 3 projektw europejskich
w ramach programu ITER,
ktrego wykonawcami byli dr
Katarzyna Sabkowska, mgr
Ewa Szymaska, mgr ukasz

Syrocki oraz dr Jacek Rzadkiewicz z Narodowego Centrum Problemw Jdrowych w

wierku - gwny konstruktor
spektrometru umoliwiajcego rejestracj widm wolframu
na tokamaku JET.
Aby zrozumie wag udziau toruskich badaczy w programie ITER, trzeba poj
podstawy procesu zachodzcego wewntrz tokamaka, a
cilej mwic, w przestrzeni
przypominajcej "dtk". W
niej inicjowana bdzie fuzja zachodzca w stanie plazmy, ktra podtrzymywana
jest przez pole magnetyczne
ograniczajce stykanie si jej

ze cianami tokamaka. To w
niej dochodzi do zderzania si
jder deuteru i trytu, w wyniku ktrego moe nastpi
fuzja termojdrowa - proces
niezwykle trudny do zapocztkowania i utrzymania,
przeprowadzany w temperaturze sigajcej setek milionw
stopni Celsjusza.
- Po zastosowaniu wolframu w tokamaku JET okazao
si, e jony wolframu przenikaj do plazmy ochadzajc j,
co jest bardzo niekorzystnym
procesem - wyjania prof. Polasik. - Z drugiej jednak strony, wolfram daje niezwykle
bogate widmo rentgenowskie,
dziki ktremu mona uzyska bezcenne informacje pozwalajce kontrolowa kluczowe parametry plazmy, takie
jak jej temperatura i gsto.
miao moemy stwierdzi, e
nasz zesp opracowa podstawy unikalnej i niezwykle
precyzyjnej diagnostyki parametrw plazmy wytwarzanej
w tokamakach takich jak JET
i budowany obecnie ITER,
ktra wykorzystuje niezwykle bogate charakterystyczne
widmo rentgenowskie jonw
wolframu.
Dziki temu projekt ITER
ma jeszcze wiksze szanse powodzenia, przez co rozumie
si nie tylko skuteczne przeprowadzenie eksperymentw,
ale rwnie prac reaktora
przez okres okoo 20 lat oraz
pniejsze przeprowadzanie

fuzji na jeszcze wiksz skal.

Naukowcy z UMK w Toruniu
opisali swoje dokonanie w
artykule naukowym, ktry w
najbliszym czasie ukae si w
renomowanym midzynarodowym czasopimie.
- Ta praca jest niezwykle
istotna dla caego rodowiska
spektroskopowego, zajmujcego si gorc plazm stwierdza Henri Weisen, dyrektor
tokamaka JET, w licie skierowanym do prof. Polasika.
Jak mona byo si spodziewa, tematyka wykorzystania
fuzji termojdrowej do produkcji energii zostaa zauwaona przez Greenpeace, ktry
wyrazi ju sprzeciw dla realizacji projektu ITER. Organizacja uwaa go za szkodliwy
dla rodowiska naturalnego.
- Greenpeace walczy z
czym, co jest genialne - zauwaa prof. Polasik. - Oni nie
rozumiej tej zaawansowanej
technologii. Jednak na tyle
due jest zaangaowanie caego wiata w realizacj projektu ITER, e musi on si uda.
Jedynym minusem tego projektu s ogromne wydatki na
etapie badawczym.
Koszt realizacji programu
badawczego ITER szacuje si
na okoo 15 mld euro, cho
wiele wskazuje, e znacznie
zostanie on przekroczony. To
cena za opanowanie siy Soca na Ziemi.
m.tokarz@tylkotorun.pl

22

SMACZNEGO

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

W sushi mona si zakocha

W sushi naprawd mona si zakocha. Zadaniem sushi mastera jest zadowoli kade podniebienie. Nasze potrawy s wyjtkowe i przygotowane zgodnie z yczeniem indywidualnego klienta zachca Ernest Perepeczo,
meneder restauracji Dom Sushi przy ulicy Franciszkaskiej.
Jak zacza si Twoja przygoda z
sushi?
Zaczo si banalnie. Pewnego dnia moja dziewczyna poprosia, abym zrobi sushi. Debiut
moe nie by zachwycajcy, ale
zmotywowa mnie do czstszego
eksperymentowania. Ju wkrtce
pasja zamienia si w powoanie.
Pojechaem do Japonii. Zaczem
czyta literatur o sushi, a nawet
uczy si jzyka japoskiego. Jestem zafascynowany kultur tego
kraju, a szczeglnie jego sztuk
kulinarn.

nowicjusze, ktrym pokazujemy

jak trzyma paeczki, jak dobiera smaki i dania. Pamitajmy
take, e nie ma jednego, dobrego sposobu trzymania paeczek,
a najwaniejsza jest wygoda. Sushi mona te je rkoma. Praca
sushi mastera polega nie tylko na
przyrzdzaniu niezwykych potraw, ale take na zachceniu do
czerpania z egzotyki i bogactwa
japoskiej kuchni. Jeli do tego
dodamy przyjazn atmosfer,
wwczas w sushi naprawd mona si zakocha.

Czy to znaczy, e kady moe

w domu robi sushi?
Nie jest to trudna rzecz, jeli
robimy to gwnie dla zabawy
w krgu znajomych czy rodziny.
Jeli chcemy si jedzeniem bawi i spdzi mio czas, gorco
nakaniam do tego typu eksperymentw. Zachcam take do
uczestnictwa w kursach sushi
organizowanych przez nasz
restauracj. W ich trakcie przekazujemy niezbdne i ciekawe
informacje, ktre pomagaj w
rozpoczciu przygody w domu.
Jeli za chodzi o powaniejsz
celebracj smakw i odkrywanie prawdziwej wieoci oraz
bogactwa dowiadcze, sugeruj

Dom Sushi to bardzo klimatyczne miejsce. Bliski kontakt z

klientami, ktrzy siedz dookoa
baru, pomaga?
Oczywicie! Dziki tej bliskoci panuje u nas niemal rodzinna atmosfera. Rozmowy
podczas przygotowywania da
na oczach klientw pozwalaj pozna ich gust i dopasowa
wszystkie skadniki. Zadaniem
sushi mastera jest zadowoli kade podniebienie. Tym samym
nasze potrawy s wyjtkowe i
odpowiadaj yczeniom indywidualnego klienta. Praca w takim
otoczeniu i kontakt z ludmi daje
ogromn energi i satysfakcj!

zda si na wyszkolonych sushi

masterw.
Jak oceniasz stosunek Polakw
do sushi?
Nasz stosunek zmienia si na
lepsze, lecz nadal musimy dba
o edukacj. Std midzy innymi
pomys na kursy w Domu Sushi.

Pierwszy kontakt z niesmacznym sushi moe zrazi na dugi

czas. Dzieje si tak czsto, kiedy
kupujemy gotowe dania. Cech
charakterystyczn dobrego sushi jest jego wieo, a zestawy
oferowane w sklepach nie mog
tego zagwarantowa. Dlatego dla
osb, ktre pragn skosztowa

sushi po raz pierwszy, polecam

wizyt w restauracji.
By moe cz osb wstydzi
si przyj do restauracji sushi?
Wszak sztuka jedzenie tej potrawy nie jest atwa.
Nie ma si czego ba! Dom
Sushi codziennie odwiedzaj

20 marca 2015 r.

DODATEK

tylkotorun.pl

23

BUDOWLANKA

Nie taki prd straszny,

gdy go akumuluj
S

Ogrzewanie podogowe akumulacyjne, nowo ktra wprowadza rewolucj w ogrzewnictwie

ystemy ogrzewania akumulacyjnego na prd s

coraz popularniejsze. Mit
gosi, e elektryczne ogrzewanie domu nie jest tanie. Jednak to czy uzyskamy komfort
cieplny za rozsdn cen w
duej mierze zaley od podjtej przez nas decyzji.
Opinia goszca, e elektryczne ogrzewanie jest drogie
w uytkowaniu zrodzia si w
czasach, gdy budynki byy le
izolowane, a wic zapotrzebowanie na ciepo znacznie
przewyszao obecne standardy. Wspczenie dobrze w
dobrze ocieplonych domach,
ogrzewaniem akumulacyjnym
steruj elektroniczne termostaty z czujnikiem temperatury w kadym pomieszczeniu
a caoci nadzoruje regulator
pogodowy koszty ogrzewania elektrycznego z II taryfy s
bardzo niskie.
Argumentem stojcym za
wyborem ogrzewania akumulacyjnego s nakady inwestycyjne. System nie wymaga budowy komina, instalacji z rur,
przycza gazowego czy zakupu lub dzierawy zbiornikw
na gaz pynny, olej. Ponadto
zyskujemy dodatkowe pomieszczenie, ktre wczeniej
byo przeznaczone na kotowni lub skad opau.
Ekonomiczne ogrzewanie
elektryczne opiera si na akumulacji czyli gromadzeniu
energii cieplnej tylko z II taryfy energetycznej. Podoga w tej
technologii gromadzi energi
ciepln w czasie trwania drugiej taryfy, gdy jest ona tasza.
Nastpnie zgromadzona energia jest oddawana w postaci
ciepa zgodnie z ustawieniami
na regulatorach pokojowych
temperatury.

- akumulacyjne ogrzewanie
podogowe dla domu o pow.
Okoo 70 m2
Elementy instalacji: przewody grzewcze dla kadego
pomieszczenie oddzielne, centrala sterownicza z regulatorem pogodowym Fuzzy Logic,
regulatory temperatury posadzki dla kadego pomieszczenia, aparaty zabezpiecze
elektrycznych, instalacja zasila prdowych i sterowniczych, tamy montaowe,
osprzt instalacyjny - koszt
wykonania pod klucz 16800
z brutto.
Zbliony koszt eksploatacji
okoo 2200,00 z dla sezonu
grzewczego (zakada si siedem miesicy).

Po ustabilizowaniu si cen
energii elektrycznej, a szczeglnie ceny energii w taryfie
nocnej, ktrej koszt jest niszy od taryfy dziennej prawie
o 50% i nie zmienia si od lat.
UE do roku 2030 wprowadzia
wobec Polski agodn polityk
w zakresie obcienia kosztami zwizanymi z emisj CO2.
Co w nastpstwie nie wpynie na radykaln zmian cen
energii elektrycznej. Korzyci
pynce ze stosowania ogrzewania akumulacyjnego nie
ustpuj popularnoci pomp

ciepa i kotom na ekogroszek.

Podstawow zalet ogrzewania na prd (dotyczy to
wszystkich systemw elektrycznych) jest bezobsugowo dziki penej sterowalnoci i regulacji poprzez
system automatyki.
Bezpieczestwo to nastpna zaleta, omija nas problem
nieszczelnej instalacji gazowej.
Niezawodno oraz cigo
dziaania ogrzewania gdy
nastpi przerwa w dostawie
prdu nagrzana podoga
jeszcze oddaje ciepo przez

kilkanacie godzin, gdy w tej

samej sytuacji kotownie wodne przestaj pracowa.
To akurat zaskakuje wszystkich tumaczy Wodzimierz
Kos. Jak ogrzewanie na prd
moe dziaa bez energii elektrycznej? Wszystko zawdzicza wanie wczeniejszej akumulacji. Gdy przestaj dziaa
pompy przy ogrzewaniach
wodnych, grzejniki s zimne
ju po kilkunastu minutach i
nic z tym nie zrobimy.
Koszt

instalacji grzewczej

A co z ciep wod?
Naszym klientom proponujemy trzy sposoby uzyskania
ciepej wody uytkowej:
1. Pompa ciepa do przygotowania ciepej wody uytkowej
2. Bojler akumulacyjny (zasilanie 400V)
3. Przepywowy podgrzewacz wody w wersji elektronicznej (zasilanie 400V)
Koszt eksploatacji wg indywidualnego zapotrzebowania,
ale przyjmujc, e w domku
zamieszka rodzina 2+2 to
koszt uzyskania ciepej wody
przedstawia si nastpujco:
1. Pompa ciepa do przygotowania ciepej wody uytkowej 40,00 z/m-c
2. Bojler akumulacyjny zasilanie 400V 80,00 z/m-c
3. Przepywowy podgrzewacz wody w wersji elektronicznej zasilanie 400V 90,00
z/m-c

24

DODATEK

tylkotorun.pl

BUDOWLANKA

Bdzie przyjanie
i nowoczenie
F

Sprawdzamy, jakie obecnie prace wykonuje firma Budimex w

obrbie Starego Miasta

inaem chwilowych utrudnie w ruchu bd znaczne

zmiany w obrbie starwki. Ta cz miasta bdzie moga
pochwali si nowoczesn infrastruktur.
Obecnie trwaj prace zwizane z wymian torowiska,
przebudow infrastruktury towarzyszcej oraz kompleksow
przebudow ukadu ulic Traugutta, Warszawskiej, placu w.
Katarzyny i Szumana. Ulice, na
ktrych pojawi si cieki rowerowe wyposaone zostan w
nowe owietlenie, nawierzchni
oraz zostan skomunikowane z
ukadem cieek rowerowych w
miecie. Przykadem jest tu poczenie Bulwaru Filadelfijskiego z
Alej Solidarnoci.
- To jeden z celw projektu
BiT City, w ramach ktrego realizujemy t inwestycje mwi
Marcin Szulc, kierownik kontraktu z firmy Budimex. Przy przystankach tramwajowych pojawi
si take nowe wiaty.
Ponadto zadanie obejmuje
przebudow placu 18 Stycznia
przed dworcem Toru Miasto,
wybudowanie wza przesiadko-

wego na ulica Traugutta czcego

perony tramwajowe z dworcem
kolejowym poprzez kadk dla
pieszych wyposaon wschody i
windy dla niepenosprawnych.
Nowego wygldu nabierze take ulica Skrzynieckiego midzy
terenem kolejowym a jednostk
wojskow, gdzie, planowana jest
budowa miejsc postojowych dla
autobusw i samochodw osobowych. cieka rowerowa poczy
rondo Pokoju Toruskiego z ulic
Warszawsk. W pobliu dworca
powstanie take stacja Toruskiego Roweru Miejskiego.
Zmieni si take skwer zielony
przy Placu 18 Stycznia oraz okolice pomnika kolejarzy. Znajd si
tam awki, fontanna, nowe owietlenie.
Trwaj take prace przy wymianie torowiska. Prowadzone
s one w znacznej czci z zachowaniem ruchu tramwajowego nr
linii 1 i 5 kursujcych na Rubinkowo.
- Jest to nie lada wyzwanie
dla drogowcw, gdy wymaga
zachowania szczeglniej ostronoci, co spowalnia niektre roboty dodaje Marcin Szulc. - Na

odcinku 800 metrw tramwaj

porusza si na przemian w ruchu wahadowym umoliwiajc
komunikacj na remontowanym
odcinku torw. W celu przyspieszenia robt wykonawcy pracuj
take na wyczeniach nocnych
tramwajw, m. in. przy wymianie
urzdzenia sieci trakcyjnej.
W nocy z wtorku na rod zamontowano 20-tonowe przso
stalowe kadki dla pieszych. Jest
to jeden z dwch takich elementw nad ulic Traugutta. Caa
konstrukcja stalowa zamontowana zostanie po przeoeniu
ruchu samochodowego i wykonaniu wszystkich podpr kadki
do koca maja 2015 roku. Obiekt
stanie si charakterystycznym
elementem
nowobudowanego
wza przesiadkowego. Bdzie
posiada m. in. przeszklone dachy
Planowany termin zakoczenia prac to wrzesie 2015 roku.
Ulica Warszawska ma by oddana do uytku troch wczeniej.
Wykonawca podejmuje starania,
by utrudnienia na placu w,. Katarzyny i Warszawskiej trway
najpniej do czerwca.

20 marca 2015 r.

20 marca 2015 r.

DODATEK

tylkotorun.pl

BUDOWLANKA

Mieszkania jak
wiee bueczki

25

Szukasz mieszkania w samym centrum

lub w spokojniejszej czci miasta? Twoje wymagania speni PRES

RES - Grupa Deweloperska

przebojem podbija Toru.
Po udanym Osiedlu Sztuk
Piknych, w ktrym jest wspinwestorem w ramach MNP PRES
Invest, czas na dwie zupenie
nowe inwestycje. Zainteresowanie jest tak due, e spora cz
mieszka jest ju zarezerwowana,
mimo e jeszcze nie rozpoczy
si prace na placu budowy.
Na pierwszy ogie idzie osiedle Sosnowy Las przy ulicy Strzaowej 17-19 , gdzie w pierwszym
etapie budowy bdzie blisko 80
mieszka rozmieszczonych w
dwu i trzypitrowych budynkach.
Ostatnie pitra obiektw zarezerwowane bd dla mieszka z
antresol. Pierwszy etap budowy
potrwa do czerwca 2016 roku.
Lada moment rozpoczn si tam
prace ziemne, ale ju teraz blisko
poowa lokali jest zarezerwowana.
- Przyznajemy, e to dla nas
mia niespodzianka - mwi Magdalena Olszewska, doradca klienta firmy PRES. - Praktycznie bez
wikszych dziaa promocyjnych
udao nam si zebra sporo cht-

nych. Najwidoczniej dobra oferta

nie potrzebuje rozgosu.
Co przesdzio o takim zainteresowaniu Sosnowego Lasu?
- Na pewno lokalizacja - wskazuje Magdalena Olszewska. Mamy bowiem do czynienia z
osiedlem blisko rekreacyjnych
terenw zielonych i zarazem niedaleko do centrum miasta. Usytuowane jest na lewym brzegu
Torunia na wysokoci Kpy Bazarowej pomidzy nowym i starym
mostem drogowym. Powierzchnie mieszka w naszych planach
wahaj si od 32 do 100 m2 - zapowiada Magdalena Olszewska.
- Co wane, przyszli mieszkacy
mog skonsultowa z nami projekt danego mieszkania, aby w
peni dopasowa ukad do wasnych potrzeb. Jeli istnieje taka
moliwo techniczna, moemy
nawet poczy poszczeglne lokale.
Dodatkowo kade z mieszka bdzie dysponowao balkonem, tarasem lub ogrdkiem.
Oferujemy odpowiedni liczb
parkingw, poza standardowy-

Tak bdzie wygldao osiedle Sosnowy Las przy ulicy Strzaowej

mi miejscami zewntrznymi do
dyspozycji bd take garae
podziemne oraz windy w kadym
budynku.
Na terenie ogrodzonego osiedla powstanie take prywatne
przedszkole. cznie budowa bdzie miaa 7 etapw, ktrych koniec jest planowany na 2023 rok,
a zwieczeniem bdzie zagospodarowanie czci ssiadujcego
lasu, ktrego 1 hektar bdzie wczony w granice osiedla. Tam planujemy miejsca do grillowania,
cieki spacerowe czy te siowni plenerow. Wedug zapisw
w planie miejscowym zagospodarowania tego obszaru po ssiedzku powinna zosta zrealizowana
nowa szkoa.
Zupenie inn ofert jest natomiast budynek Centropolis
przy ulicy Sz. Chemiskiej 30a
i Bawarczykw 3-5 (obok NFZ-u
i I Urzdu Skarbowego). Ma to

by oferta skierowana do osb,

ktrym zaley na mieszkaniach
o podwyszonym standardzie w
centrum miasta. Do starwki bowiem dzieli nas kilka minut spacerem. W pobliu jest take kino,
miejskie targowisko czy chociaby powstajce Centrum Kulturalno-Kongresowe Jordanki.
- Co ciekawe, otoczenie biurowcw gwarantuje bardzo dobre
wytumienie haasw z gwnych
ulic, a do tego nie ma tu sytuacji, e ssiadujemy z kim okno
w okno - wyjania Magdalena
Olszewska z dziau handlowego PRES. - Jestemy w centrum,
a zupenie tego nie odczujemy
przebywajc w mieszkaniu.
W Centropolis do kupienia
bd 93 mieszkania - od 27-metrowych kawalerek po apartamenty o powierzchni 120 metrw. Na parterze zlokalizowane
bd lokale usugowe, a w pod-

ziemiu dwupoziomowy parking.

- Cay czas wsplnie z firm
Nesta pracujemy take przy rozbudowie Osiedla Sztuk Piknych
- zdradza Magdalena Olszewska.
- Klienci chyba docenili nasze
produkty, bo ceny mieszka na
rynku wtrnym s wci na bardzo dobrym poziomie.
PRES ma take za sob kilka
udanych inwestycji w Bydgoszczy, gdzie marka ta kojarzy si
ju tradycj i dowiadczeniem.
Deweloper w miecie nad Brd
moe si bowiem pochwali rezydencj Metropolis oraz osiedlem
Miejska Przysta obejmujcymi razem ponad 250 mieszka.
Przypomnie naley, e Pres
Grupa Deweloperska jest kierowana przez Stefana Burdacha,
midzy innymi wspzaoyciela
toruskiego Budlexu, na ktrego
rozwj przeznaczy 20 lat swojej
pracy.

26

DODATEK

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

BUDOWLANKA

Loa w twoim domu

Poza rodkami finansowymi ogranicza nas tylko wyobrania. Zasb materiaw jest dzi szeroki
na tyle, e wymylanie zupenie nowatorskich projektw nie stanowi wikszego problemu

Marcin Tokarz

ura jeszcze do kapryna, ale opadw niegu

nie musimy si ju raczej
obawia. To oznacza, e nasta
dobry moment na zmiany w
domowej przystani. Skupmy
si na czci czcej ogrd z
budynkiem mieszkalnym, czyli tarasie. Rna architektura i
charakter okolicy narzucaj odmienn jego stylistyk. Na jak
si zdecydowa, eby nie zaburzy harmonii naszego ogniska?
Czym pokry powierzchnie
pionowe i poziomie, by kompletna kompozycja speniaa
oczekiwania zarwno w kwestii
funkcjonalnoci i designu? Od
odpowiedzi na te pytania zaley, czy po cikim dniu bdzie,
gdzie odetchn i adowa baterie na kolejne doby ycia.
Duy wybr opcji powinien cieszy, ale jednoczenie
utrudnia decyzj, ktra zwykle
podejmowana jest przecie na
lata. Wziwszy to pod uwag,
dojdziemy do wniosku, jak nieoceniona moe by pomoc designera i doradcy ds. sprzeday.
- W tej chwili projektanci maj bardzo duy wpyw
na efekt kocowy i zadowolenie klientw - wskazuje Adam
Duda, kierownik toruskiego oddziau salonu Servitor,
mieszczcego si przy ul. Polnej
123. - Sprzedawcy doradzajcy
inwestorom s w staym kontakcie z designerami, dziki cze-

mu udaje si speni oczekiwania i pomc odnale w gszczu

moliwoci.
Oczywicie w budownictwie
tarasowym, jak w wielu dziedzinach ycia, wyksztaciy si
pewne trendy. W sieci znale
mona podzia stylistyczny na
tarasy wiejskie, nowoczesne czy
te usytuowane pomidzy cianami. W praktyce wszystkie te
grupy mog mie ze sob cechy
wsplne, a teoretycznie dzielce
je granice s bardzo pynne. Stylw jest tyle - ilu klientw, dlatego lepiej skupi si na doborze
materiaw ni nazewnictwie,
choby po to, by jak najszybciej
mc cieszy si wymarzon lo
we wasnym domu.

- Zrnicowanie produktw
pod wzgldem faktury, kolorw,
materiaw jest naprawd due.
Oprcz pytek mamy do dyspozycji rwnie deski, na ktre
coraz czciej mona natkn
si na tarasach - wyjania Adam
Duda. - Szczeglnie czsto korzysta si z nich podczas urzdzania domku letniskowego lub
budowy domu na wsi. Dziki
deskom daje si uzyska przyjemny efekt jednoci z natur.
Mona powiedzie, e bije od
niej metaforyczne ciepo.
Nasuwa si pytanie, jak deska
zniesie wieloletnie opady deszczu czy nawet niegu. Okazuje
si, e materia ten cechuje si
du wytrzymaoci na rnic

temperatur i wilgo. Odporno

zapewnia te specjalny system
okrycia nim tarasu.
- Dziki niemu zalegajca na
drewnie woda swobodnie spywa z powierzchni tarasu - tumaczy Adam Duda, kierownik
toruskiego oddziau salonu
Servitor, oferujcego kompleksowe usugi z zakresu wykonania projektu, sprzeday materiau i wykonawstwa.
Korzystajc z tego rozwizania, nie musimy zadasza
tarasu, co pozwoli ograniczy
wydatki. Ma to sens, biorc pod
uwag cen surowca, niekiedy
wysz ni pytek. Rwnie w
ich przypadku istnieje alternatywna metoda konstruowania

tarasu.
- System ten polega na ukadaniu pytek na regulowanych
supkach - wyjania Adam
Duda. - Na nich mona podnie wentylowan powierzchni z pytkami o gruboci okoo 2 cm. Nie trzeba mocowa
ich na stae. Nic nie stoi na
przeszkodzie, eby je po czasie
zmieni, podnie lub poprzestawia.
Jednak jeszcze przed montaem musimy zadba o pooenie zgodnej z technologi hydroizolacji pod powierzchni,
zarwno poziom jak i pionow, ktra wystpuje w tarasach
pomidzy cianami. W tym
wypadku moemy pokry j
pytkami z upka. To tylko jedna z wielu moliwych wariacji.
Bardzo oryginalnym pomysem
jest te czenie pytek z desk.
Klas sam w sobie s natomiast
pyty z granitu czy marmuru.
Jak wida, zachowanie indywidualnego charakteru swojego
otoczenia w dzisiejszych czasach przychodzi bez wikszego
trudu. Dom to nasza przysta, w
ktrej zawsze powinnimy czu
si dobrze i zajmowa najlepsze
miejsce w pierwszym rzdzie z
widokiem na nasz prywatny raj.

centrum, blisko punktw

usugowych i handlowych.
Mieszkania dwu- i trzypokojowe najczciej maj
powierzchni okoo 50-60
m2. Obserwuje si znacznie
mniejsze zainteresowanie duymi lokalami, ktre s tasze w przeliczeniu m2, jednak
w ostatecznoci wymagaj
znacznie wikszego wkadu finansowego. Maleje rwnie
zainteresowanie kawalerkami.
O ile kiedy cieszyy si one
du popularnoci, o tyle dzi
klienci wol zwikszy budet
i kupi, np. bardziej funkcjonalne, dwupokojowe mieszkanie. Co ciekawe, kawalerka

potrafi kosztowa tyle samo,

a czasami nawet wicej, ni
niewielki lokal dwupokojowy.
M2 jest bardziej funkcjonalne; jego wiksza powierzchnia
pozwala na zorganizowanie
odrbnej sypialni. Korzystniej
kupi mieszkanie, w ktrym
jest pokj z aneksem kuchennym, sypialnia, azienka i niewielki przedpokj, ni to o
podobnym metrau jedynie z
wikszym pokojem i azienk.
Lokale trzypokojowe oferuj
wikszy komfort, ale wie si
to rwnie z wyszym kosztem. Najwaniejsze jest jednak
to, by by na swoim.

Rynek jest stabilny

Jak rynek nieruchomoci wyglda w statystykach? Polacy coraz
czciej decyduj si na zakup dwu- i trzypokojowych mieszka

Aleksandra Radzikowska

rognozy wskazuj na
to, e obecny rok w nieruchomociach bdzie
kontynuacj tego, co zaobserwowa mona byo w ubiegych latach. Spodziewana jest
niezmienno cen mieszka,
kolejna obnika stp procentowych i wzrost znaczenia
programu Mieszkanie dla
Modych poczony z utrzymaniem poziomu sprzeday
kredytw hipotecznych.
Najwiesze dane Gwnego Urzdu Statystycznego
potwierdzaj, e 2014 rok by
stabilny pod wzgldem liczby
mieszka oddanych do eksploatacji; przekazano w nim
71184 nowych budynkw. Jak
wskazuje raport - Inwestorzy
inni ni indywidualni budowali gwnie budynki o trzech
i wicej mieszkaniach (87,7%
kubatury
zrealizowanych
przez nich nowych budynkw
mieszkalnych). Znajdowao
si w nich 91,9% oglnej liczby
mieszka oddanych do uytkowania przez t grup inwe-

storw. Szacuje si, e w kocu grudnia 2014 r. w budowie

byo 699,8 tys. mieszka, tj.
o 0,7% wicej ni pod koniec
roku 2013 r.
O czym moe to wiadczy?
Istotne jest to, e niezmiennie od kilku lat utrzymuje si
rynkowa tendencja nabywania mieszka trzy- i dwupokojowych - one najszybciej
znikaj z rynku, gdy s idealnym rozwizaniem zarwno dla modych par jak i seniorw. Uznaje si je take za
dobry ruch inwestycyjny, gdy
mieszkanie przeznaczamy pod
wynajem. Takie lokale s uniwersalne. Warto te pamita,
e nie tylko nowe mieszkania
trafiaj w rce wacicieli. Wiele osb, ktrych na taki zakup
nie sta, wchodzi w posiadanie mieszka uywanych. W
tym przypadku statystyka jest
podobna. Dwu- i trzypokojowe mieszkania wiod prym
przed tymi o wikszej liczbie
pomieszcze. Raporty wskazuj te m.in., e styczniu 2015

roku oddano do uytkowania

mniej mieszka ni rok wczeniej; wzrosa z kolei liczba lokali, na ktrych budow wydano pozwolenie i tych, ktrych
budow rozpoczto. Firmy
wierz, e dobra koniunktura
na rynku bdzie dalej trwa
pomimo zaostrzenia polityki kredytowej spowodowanej
wzrostem wymaganego wkadu wasnego z 5 do 10 %.
- Rynek mieszkaniowy oferuje klientom bardzo rne
rozwizania lokalowe, zarwno pod wzgldem iloci pokoi,
jak te ich ukadu mwi Pawe Dembski. Deweloperzy
wiedz, e musz proponowa
szerok gam wyboru, by zainteresowa klienta. Kupno
kawalerki traktowane jest najczciej jako inwestycja. Dzi
wikszo osb decyduje si na
wiksze mieszkania, szukajc
jednoczenie ekonomicznego
rozwizania rozsdnej ceny
i dobrych warunkw. Oprcz
metrau liczy si przecie lokalizacja szybki dojazd do

20 marca 2015 r.

tylkotorun.pl

DODATEK

27

BUDOWLANKA

28

DODATEK

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

BUDOWLANKA

Nie jestem znikd

Z Bogdanem Pietrasem, wacicielem firmy Mat-Bud, o rynku
nieruchomoci, inwestycjach wspieranych ze rodkw Unii Europejskiej, zakorzenieniu w lokalnej spoecznoci i partnerstwie
publiczno-prywatnym, rozmawia Tomasz Wicawski
Jeszcze kilkanacie miesicy
temu mwio si wci o osawionym kryzysie, ktry dotkn gospodarki wielu pastw
na wiecie. Zmienio si co od
tamtego czasu? Wida oywienie w brany budowlanej?
To sinusoida. Okres spowolnienia,
spowodowany
oglnowiatowymi trendami i
psychologicznymi aspektami
z kryzysem zwizanymi, mija.
Oswoilimy si z tym pojciem.
Gospodarka nie moe tkwi w
wyczekiwaniu na "co". Kilka
lat spowolnienia byo, ale dzi
wida oywienie. Ono jest dwutorowe. Po pierwsze, kryzys
odpuszcza. Po drugie, sprzyja
nam pogoda. Rok 2015 jest od
pocztku dla nas bardzo askawy. Jak na razie mamy bardzo
dobre wyniki sprzedaowe.
Bran budowlan napdzaj
projekty indywidualne czy inwestycje samorzdowe?
W duej mierze inwestycje.
Pienidze z dotacji unijnych
wyranie zaznaczaj si w tym
sektorze. Budownictwo jednorodzinne, pki co, wyglda stosunkowo sabo. Ono odbije si,

gdy wejdziemy w faz mocnego

wzrostu. Wiksze wykorzystanie rodkw unijnych przeoy si na zarobki i psychik
klienta. Bdzie on odwaniej
lokowa swoje pienidze w ten
sposb.
Czyli spoeczestwo musi by
bogatsze.
Tak, ale take kady musi
widzie lepsz perspektyw
na przyszo. Ludzie maj,
wbrew pozorom, pienidze.
Cige mwienie o kryzysie i
nastawienie si w taki sposb
wstrzymuje ich decyzje odnonie innego sposobu ich wydawania.
Nie obawia si pan, e przyzwyczailimy si za bardzo do
rodkw unijnych i po 2020
roku nie bdziemy umieli si
bez ich obej?
wiat znalaz ju na to rozwizanie. To partnerstwo publiczno-prywatne. Przed tym
nie uciekniemy. Obywatele
maj pienidze. Tylko trzeba
je pozyska dla celw inwestycyjnych. Trzeba zaproponowa
odpowiednie mechanizmy i

adekwatn stop zwrotu. Kto

musi to adnie przeprowadzi.
rodki nie bd ju rozdawane.
Unia bdzie staraa si wspiera
narzdzia do wyrwnywania
szans w ramach spoecznoci
unijnej. Bo jakie rodki bd.
Luk, ktra powstanie, wypeni partnerstwo publiczno-prywatne. Mocno w to wierz.
Co pana, przedsibiorcy dziaajcego na rynku kilkanacie lat,
najbardziej uwiera w prowadzeniu dziaalnoci w naszym
kraju?
To tajemnica poliszynela.
Zbyt zoone ustawodawstwo,
niespjne, nieprecyzyjne, a w
wielu przypadkach wzajemnie
sprzeczne przepisy, powoduj,
e gospodarka si dusi. Gdyby doprowadzi do usunicia
zbdnych obwarowa prawnych, to wzrost PKB mgby
osign 16 procent.
Co zmienio si w ostatnich
miesicach w firmie Mat-Bud?
Mamy now betoniarni w
Bydgoszczy, oddziay w tym
miecie i Grudzidzu. Wanie
zmieniamy swoj polityk i

nastawiamy si na segment inwestycji. To daje nam moliwoci wzrostu sprzeday. Za tym

idzie lepsze przygotowanie kadrowe, bo potrzebujemy osb
o odpowiednim, fachowym,
przygotowaniu.
Kadziecie duy nacisk na
wspieranie lokalnej spoecznoci. To wyrnik Mat-Bud-u?
Inaczej nie mona. Std jestemy. Tu yjemy i pracujemy. Jestemy z ludmi z naszej
okolicy, jak i z wadzami gminy,
miasta, powiatu czy wojewdztwa, mocno zwizani. Musimy
y w pewnej symbiozie. Zaley
nam, eby wadze zarzdzajce
tym terem w swojej polityce,
strategii rozwoju firm Mat-Bud i podobne uwzgldniay.

Tu bowiem mieszkamy, pracujemy i pacimy podatki, co jest

z korzyci dla wszystkich. To
naturalny sposb przenikania
si. Najlepsze rozwizanie. Prawie doskonae. Nie jestem czowiekiem znikd. Tu dziaam i
yj.
Najblisze otoczenie zmienio
si przez lata.
Rozwijamy si i bdziemy
si rozwija. Gmina Zawie
Wielka ma specyficzne pooenie - bardzo ciekawe. Leymy bowiem pomidzy Toruniem i Bydgoszcz. Pomimo
pewnych animozji, o podou
kulturowym, te miasta s na
siebie skazane. I dobrze. A my
zawsze bdzie w rodku, a nie
na obrzeach.

20 marca 2015 r.

DODATEK

tylkotorun.pl

29

BUDOWLANKA

Soce pod kontrol

Wsplnie z Leroy Merlin wybieramy rolety do naszego mieszkania

iosna puka ju do
drzwi naszych domw, a wraz z ni
coraz silniej wieci soce. O ile
kady jest zakniony promieni
sonecznych, to mao kto lubi,
gdy olepiaj nas one we wasnym domu. Z pomoc przyjd
rolety, ktre nie tylko zapewni
nam komfort w nasonecznionym lokalu, ale take udekoruj
nasze mieszkania i pozwol na
zachowanie odrobiny prywatnoci.
Kolor i dugo to nie wszystko w przypadku wybierania rolet. Warto pozna kilka regu,
dziki ktrym produkt bdzie
idealnie spenia nasze wymagania.
Wybr rodzaju rolety
- Podstawowym pytaniem,
jakie musimy sobie zada jest
to, jakie ma by przeznaczenie
rolety i czemu ma ona suy podpowiada Justyna Kamycka,
doradca klienta w Leroy Merlin w Toruniu. Wane jest, aby
wiedzie, czy zaley nam na
zupenym zaciemnieniu mieszkania, uzyskaniu cienia i ochrony przed zbyt intensywnym
socem, czy moe na walorach
dekoracyjnych rolety, a moe
na jednym i drugim. Gwnym
wyznacznikiem
stosowanym

przy okreleniu zada, jakie ma

spenia roleta, jest stopie pochaniania wiata. Wedug tego
kryterium, dzielimy rolety na
zaciemniajce i przyciemniajce.
- Te pierwsze wybierzemy,
gdy zaley nam na uzyskaniu cakowitego zaciemnienia
mieszkania i skutecznej ochrony przed socem w upalne
dni - wyjania Pani Justyna.
Rolety zaciemniajce doskonale ochroni nas przed zbyt
mocnym dziaaniem wiata i
ciepa sonecznego. Szczeglnie
skuteczne dziaanie maj rolety
posiadajce warstw aluminium
odbijajc wiato, dziki czemu
moemy uzyska nawet 2-stopniowe obnienie temperatury w
pomieszczeniu.
Rolety przyciemniajce cechuj si z kolei pewnym stopniem przepuszczalnoci wiata.
Im roleta ma ciemniejszy kolor
tym stopie przepuszczalnoci
wiata mniejszy, i tym samym
wiksze przyciemnienie. I odwrotnie im kolor rolety janiejszy, tym przyciemnienie mniejsze. Rolety te nadal chroni
nas jednak dobrze przed nadmiarem promieni sonecznych,
dodatkowo zapewniajc nam
prywatno i intymno. Rolety

przyciemniajce mog by wykonane z rnych rodzajw materiaw. Najczciej stosowanymi s: materia poliestrowy
( rolety gadkie lub plisowane),
juta bd bambus.
Bardzo popularne s ostatnio
rolety typu duo, zwane take
roletami typu dzie-noc. Materia jest w nich przedzielony
rwnymi pasami przewitujcej siatki. Dziki temu moemy
atwo sterowa iloci wiata,
ktre wpada do naszego pokoju.
Monta rolet
Odrbn spraw jest monta
rolet. Jeli zaley nam na prostym rozwizaniu, wybierzmy
rolety montowane w sposb
bezinwazyjny, tzn. nie wymagajcy wiercenia dziur w oknach.
- Taki sposb montau moemy zastosowa, mocujc rolety na ramie okna - wyjania
Pani Justyna - Rozwizania s
dwa. Albo za pomoc dwustronnych przylepcw, albo zawieszajc rolet na ramie okna
wykorzystujc w tym celu specjalne uchwyty, ktre s w komplecie razem z rolet.
Istnieje take opcja przykrcenia rolety w dowolnym
miejscu wewntrz, bd na
zewntrz wnki okiennej czy do

sufitu.
Zdejmowanie wymiaru z okna
i dobr szerokoci rolety
Nierzadko zdarza si tak, e
upatrzona roleta moe okaza
si w domu za wska lub za
szeroka. Jakie wymiary trzeba
sprawdzi, aby dobrze wybra
produkt?
- Jeli nasz wybr pad na
monta bezinwazyjny, to optymaln szerokoci rolety bdzie
suma szerokoci szyby oraz ok.
po 2 cm na bokach, aby materia swobodnie zasania szyb i
nachodzi na ram okna - liczy
Pani Justyna. - Jeli natomiast
bierzemy pod uwag monta
we wnce okiennej, do szerokoci rolety musimy doliczy po
10 cm z kadej strony, tak aby
wiato soneczne nie przedostawao si po bokach.
Rolety warto montowa razem z prowadnicami, ktre

pozwalaj utrzyma rolet w

jednym miejscu i zapobiegaj
jej odchylaniu si przy otwieraniu okna, co jest szczeglnie
wygodne w przypadku okien
uchylnych.
Osoby, ktrym monta rolet
moe sprawi problem, mog w
sobot 28 marca przyj do Leroy Merlin w Toruniu na pokaz
ich zakadania. Z miniszkolenia
bdzie mona skorzysta o godzinie 11.00 i 17.00 na dziale
Dekoracji.
- Nadchodzca wiosna to
najlepszy czas na taki zakup
twierdzi Pani Justyna. - W Leroy
Merlin mamy teraz mnstwo
promocji i fantastycznych ofert
dla klientw. Rolety z bezinwazyjnym montaem mona u nas
kupi ju za niecae 20 zotych.
A gama kolorystyczna i wybr
materiaw s tak szerokie, e
kady z pewnoci znajdzie co
dla siebie.

30

DODATEK

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

BUDOWLANKA

Prawdziwe
okno na wiat
Rozmawiamy z Ew Kaczorowsk, dyrektorem ds. handlowych firmy ALTOM
Fabryka Okien, jednym z wystawcw
targw budowlanych i mieszkaniowych,
o drzwiach tarasowych, ich funkcjonalnoci i zaletach
Budujc dom, kady z nas marzy, aby by on funkcjonalny,
przestronny i jasny. Z takiego
zaoenia wychodz deweloperzy i prywatni inwestorzy, ktrzy stawiaj na budow przeszklonych domw z tarasami
lub balkonami. Kluczem do
udanej organizacji przestrzeni
s tu m. in. drzwi balkonowe.
Jakie wybra, aby otrzyma solidny produkt?
Taka wizja faktycznie funkcjonuje w wiadomoci budujcych domy. Std take nowe
tendencje wrd architektw
stolarki okiennej, ktrzy staraj si sprosta oczekiwaniom
klientw i stawiaj na nowatorskie rozwizania. Efektem tych
prac s unoszono-przesuwne
drzwi balkonowe z PVC - aluminium, ktre nazywamy HST.
Produkt ten zyskuje z miesica
na miesic na popularnoci.
Dokadnie tak. wiadcz
o tym m. in. wysoka sprzeda oraz liczne zapytania inwestorw. Zmiany profili do
produkcji drzwi HST skutkuj
polepszeniem szczelnoci i waciwoci cieplnych produktu, a
dodatkowo uatwieniem procesu produkcji.
Dopki nie pojawi si system
HST moglimy wybra m. in.
drzwi tarasowe serii PATIO lub
standardowe z tzw. supkiem
ruchomym. Co rni te systemy?
HST nie posiada moliwoci
uchylenia drzwi, ale za to jest to
rozwizanie bezprogowe. Ten
drugi to system uchylno-rozwierny Sk w tym, e PATIO
przeznaczone jest do mniejszych otworw. Osoby, ktrym
zaley na duych, szklanych

powierzchniach i wielu opcjach

konfiguracji, na pewno wybior
HST.
Niedawno przywitalimy nowy
system HST 85 mm. Co przyniosa ta wersja?
Zastosowane rozwizania
ponadprzecitnie zwikszaj
izolacyjno ciepln produktu.
Co wane, mamy do dyspozycji take rne warianty, ktre
mona dobra w zalenoci od
potrzeb.
Mamy do dyspozycji warianty Basic, Standard i Premium.
Czym rni si one od siebie?
Gwnie chodzi o rodzaj
materiaw, z ktrych wykonano drzwi, co przekada si
bezporednio na przenikalno
termiczn. Mog zapewni, e
mimo swoich rozmiarw, ciepo nie ucieka z naszego domu.
Parametry mona sprawdzi
na naszej stronie internetowej
www.altom-okna.pl
Rozmiar nie przesdza take o
funkcjonalnoci i atwoci obsugi. Te s bowiem na najwyszym poziomie.
Drzwi HST moemy zamontowa w kilku wersjach i ukadach, co pozwala praktycznie
dowolnie dostosowa projekt
domu do wasnych potrzeb.
Przykadowo
przekrcenie
klamki w d sprawia, e drzwi
si unosz o kilka milimetrw,
a to pozwala dowolnie przesuwa je na zamontowanej szynie.
Najpopularniejszymi rozwizaniem s jednak ukady dwu- i
czterokwaterowe. W przypadku tego pierwszego ruchome
jest jedno ze skrzyde lub oba.
W drugim ukadzie otworzymy dwa rodkowe skrzyda lub

wszystkie zamontowane bd
ruchome. Mamy wic rozwizanie, w ktrym do naszego
domu dociera przez ogromn
szyb wiele wiata, a jednoczenie likwidujemy bariery komunikacyjne, gdy drzwi HST
maj niskoprogow konstrukcj. Nic take nie zastpi wspaniaego widoku, ktrego ju nic
nie bdzie przesaniao.
Jeli chodzi o gabaryty HST,
to zale one od wielu czynnikw przede wszystkim od
koloru, ale rwnie od ciaru
szyby. Waga jednego skrzyda
nie moe przekracza 300 kg.
Prawda, e imponujce? Takie
wartoci znamy bowiem z konstrukcji szyb antywamaniowych. Nawet w maksymalnych
wymiarach 6,50 x 2,80 metra
drzwi osigaj doskonae wyniki w badaniach.
T konstrukcj razem z jej
wszystkim zaletami zobaczymy take w weekend na targach
budownictwa i mieszka Od
dziaki po dom.
Na naszym stoisku bdziemy pokazywali wersj HST w
aluminium. Profile aluminiowe zyskuj na popularnoci w
ostatnich latach, jeli chodzi
o wykorzystanie w domkach
jednorodzinnych. Maj zastosowanie przy duych przeszkleniach, a parametrami cieplnymi nie odbiegaj duo od PVC.

Na terenie Centrum Targowego

PARK bdziemy 21 i 22 marca w godzinach od 10 do 17.
Warto skorzysta z tej okazji,
gdy jako lokalny producent

moemy doradzi i pomc w

wyborze oraz montau. Gorco
zapraszamy do odwiedzin naszego stoiska w trakcie targw.
Na pewno nikt nie poauje.

20 marca 2015 r.

tylkotorun.pl

DODATEK

31

BUDOWLANKA

32

DODATEK

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

BUDOWLANKA

Gatunki z caego wiata

W

ikszo z nas ma w
swoim domu jakie
zwierzta, np. psa,
kota, rybki, papugi lub gryzonia,
a jeli nie ma to z pewnoci pragnie je mie. Posiadanie zwierzaka w domu to dua przyjemno,
ale take spory obowizek, Pragniemy stworzy im jak najlepsze
warunki do wsplnego bytowania, a doskonale wiemy, e kada
rasa i gatunek wymaga innego
podejcia i dbaoci. By naszym
zwierzakom yo si jak najlepiej,
czsto jedzimy do sklepw zoologicznych w poszukiwaniu rnych przysmakw, zabawek lub
artykuw do pielgnacji.
Wielokrotnie kady z nas spotyka si z brakiem produktw lub
ograniczon dostpnoci, ktre
mog pojawi si w sklepie wycznie na zamwienie.
Tej wiosny due zmiany zaszy w Centrum Ogrodniczym w
Ostaszewie, ktre rozbudowane
zostao o nowy, najwikszy w regionie sklep zoologiczny. Pomys
powsta z uwagi na brak tak duego sklepu w naszej okolicy podkrela Olga Bartosiska wacicielka sklepu zoologicznego.
By sklep spenia najwysze
standardy, zatrudnilimy specjalistw, ktrzy przede wszystkim
su fachowa porad w zakresie
hodowli zwierzt i dbaoci o

W sklepie zoologicznym w Ostaszewie mona znale papugi,

kanarki, jaszczurki, ryby, krliki a take specjalny tapczan dla psa

dobr odpowiednich produktw,

dostosowanych do danego gatunku zwierzt. Warto kupowa karmy sprawdzonego pochodzenia
polecane przez weterynarzy lub
osb majcych dowiadczenie

w opiece nad zwierztami. Dieta powinna by dopasowana do

wielkoci zwierzcia, trybu ycia
zwierzt i ich upodoba.
Rwnie wana jest higiena
zwierzt. Powinny mieszka w

czystych higienicznych warunkach oraz by myte bd czyszczone.

Naley pamita, aby zwierzta miay wygodne posanie np.
specjalny tapczan dla psa, chod-

niczek dla kota, czy wystarczajco du klatk dla krlika tak,

aby czuy si komfortowo. Jeli
zwierze pi na przykad na kanapie naley pooy na niej koc czy
narzut. atwiej wtedy dba o higien tego miejsca.
Kade zwierze potrzebuje
rwnie rozrywki, czuoci i bliskoci. Zwierzta lubi by delikatnie przytulany i gaskane. Z
psem mona pj na dugi spacer, z kotem pobawi uywajc
sztucznej myszy na sznurku, a
chomikowi z pewnoci spodoba
si kko do biegania. Tego typu
asortyment z pewnoci znajdziecie w sklepie zoologicznym w
Ostaszewie.
Oprcz bogatego asortymentu
produktw, posiadamy niezwyk
liczb oferowanych zwierzakw.
Znajdziecie u nas m.in. 120
gatunkw ryb, gryzonie, winki morskie, papugi, kanarki,
jaszczurki oraz wiele innych. Dodatkowo oferujemy rozbudowany
dzia z terrarystyk oraz akwarystyczny z rybami stawowymi i do
oczek wodnych.
Klienci sklepu zoologicznego
w marcu mog liczy na mie niespodzianki dla swoich pupili.
Sklep zoologiczny jest absolutn nowoci w naszej okolicy, dodatkowo warto podkreli, e firma ma cakowicie polski kapita.

20 marca 2015 r.

DODATEK

tylkotorun.pl

33

BUDOWLANKA

Cuda z
drewna
Idealnie odwzorowany model
toruskiego Ratusza Staromiejskiego
Piotr Brzoza Brzostkiewicz budowa
cztery miesice

Micha Ciechowski

udynek Muzeum Etnograficznego, Krzywa Wiea, domy podcieniowe,

kocioy i zamki - to wszystko
zobaczy mona pod jednym
dachem, w maym warsztacie na
toruskim Podgrzu. To w nim
Piotr Brzostkiewicz ma swoje krlestwo, w ktrym tworzy
niesamowite budowle z drewna,
kokw, zapaek i kamykw.
Talent do precyzyjnej pracy przejawi si kilkanacie lat
temu. Twrczo torunianina
skupia si gwnie na modelach
drewnianych domw podcieniowych, ratuszy, zamkw, samolotw i wiatrakw. Pierwowzory
wielu z nich znale mona na
terenie Torunia. "Brzoza" stworzy te miniatury pere polskiej
architektury drewnianej z innych czci kraju.
- Niewiele osb wie, e budynek znajdujcy si na rodku Starego Miasta jest na planie prostokta - mwi Piotr Brzostkiewicz,

twrca budowli toruskiego

Ratusza. - Odwzorowaem go w
skali 1:250. Kady element zosta
przeze mnie dokadnie zmierzony i policzony.
W drewnianym arcydziele
zgadza si nie tylko liczba okien
i drzwi, ale take ksztat piciomilimetrowych dachwek. Kady, nawet najmniejszy szczeg,
zosta stworzony wasnorcznie.
Na pkach, w szafkach, a
nawet na stole, przy ktrym po
kilkanacie godzin dziennie pracuje pan Piotr znajduj si przepikne budowle.
- Dla najmodszych stworzyem samoloty - tumaczy
"Brzoza". - Aktualnie szlifuj i
klej wiatraki-skarbonki. Latem
potrafi nad tym siedzie od
smej rano do czwartej w nocy.
Zamiast lee z pilotem w rku,
wol wzi drewno i budowa
mae zabytki.
Pierwsze budowle powstay
ju kilkanacie lat temu, kiedy

- Nie ma dla mnie wyzwa nie do zrealizowania - podsumowuje Piotr Brzostkiewicz.

pan Piotr, z zawodu elektromonter linii wysokiego napicia,

przeszed na rent. Z pozostaoci po otrzymanych na remont
poddasza desek postanowi odtworzy pierwszy budynek.
- Jedna budowla zabiera kilka miesicy pracy - komentuje
mczyzna. - Sam klej, ktrego
uywam, schnie dwie doby. Siedz wic i dubi. Duo czasu,
przy dokadnym odwzorowaniu
budynkw, zajmuje mi sama dokumentacja. Ratusz zmierzyem
wzdu i wszerz. Byem take
na wiey widokowej, aby zrobi
zdjcia dachu i wiey z bliska.

Wrd kolekcji, ktr stworzy torunianin znajduj si rwnie miniatury kociow wyklejonych z poczenia kamieni,
drewna oraz papieru. Kady
obiekt skada si z wielu misternie obrobionych elementw.
Kilka miesicy temu toruski
modelarz zorganizowa wystaw swoich prac, podczas ktrej
mieszkacy oraz turyci mogli
podziwia stworzone przez niego dziea.
Dzi domki, kocioy i zamki,
pene naturalnego uroku, zajmuj przestrze caego warsztatu.
Pan Piotr wci jednak tworzy

Fot. UKASZ
PIECYK

nowe. Obecnie prbuje zmierzy si z dziesitkami zapaek, z

ktrych wkrtce powstan mae
domki.
- Nie ma dla mnie wyzwa
nie do zrealizowania - podsumowuje budowniczy. - Szkoda jedynie tego, e Ratusz Staromiejski
wci stoi u mnie, cho zaproponowaem Urzdowi Marszakowskiemu, aby stan w miejscu miniatury "Daru Pomorza",
ktry z Toruniem ma niewiele
wsplnego.
m.ciechowski@tylkotorun.pl

34

MOTOMANIACY

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

Klasa sama
w sobie - C klasa
Zbigniew Juchniewicz

Fot. KAROL
JUCHNIEWICZ

Klasa to najpopularniejsza wersja Mercedesa.

Auto w odsonie z 2013
roku jest wiksze, obszerniejsze,
a przede wszystkim znacznie
nowoczeniejsze od swojego poprzednika, ktry na rynku debiutowa w 2007 roku.
Wizualnie nowa Klasa C stanowi odway krok w przd w
stosunku do poprzednika. Jej
zdecydowane, napite rysy podkrelaj zaawansowan technologi, ktr kryje niemal w peni
aluminiowe nadwozie.
Za spraw lekkiej konstrukcji, dopracowanej aerodynamiki
i oszczdnych silnikw (rednie zuycie paliwa nawet od 3,9
l/100 km) model spod znaku
gwiazdy ustanawia nieznane
dotd wzorce w klasie redniej
premium. Now odson Klasy
C wyrnia dopracowana stylistyka, innowacyjna technologia
i umiarkowane zapotrzebowanie

na paliwo.
Nadwozie Klasy C uroso: jest
o 9,5 cm dusze (468,6 cm) i o 4
cm szersze (181 cm) od modelu
poprzedniej generacji. Rozstaw
osi wzrs o 8 cm, do 284 cm.
Wiksze gabaryty pozwoliy wygospodarowa dodatkow
przestrze w obu rzdach siedze oraz na baga. Pojemno
baganika wynosi 480 l (poprzednik mia 475 l).
Model ma dwie twarze: sportow, z trjramienn gwiazd
umieszczon na wlocie powietrza oraz eleganck, zarezerwowan dla linii Exclusive - z
klasyczn oson chodnicy i
gwiazd na masce. aluzja osony chodnicy moe zosta cakowicie zamknita w celu optymalizacji wspczynnika Cx.
Standardowo przednie lampy
nowej Klasy C s wyposaone w
reflektory halogenowe. Ponadto,
oferowane s dwa typy energo-

oszczdnych lamp LED-owych:

statyczne lub dynamiczne, z
ukadem inteligentnego owietlenia.
Charakterystyczny
ksztat
wiate zapewnia Klasie C atrakcyjny wygld take po zmroku.
Tylne lampy we wszystkich wersjach korzystaj z diod LED.
Stylici Mercedes-Benz nadali kabinie nowej Klasy C wystrj
zarezerwowany dla modeli wyszych klas. Starannie dobrane
materiay, ich faktura i precyzja
montau zdradzaj przywizanie do najdrobniejszych detali,
a pene harmonii linie reprezentuj nowy styl projektowania,
czcy minimalistyczne formy z
atmosfer zaczerpnit ze sportowych modeli ze Stuttgartu.
Metalizowane elementy kontrastuj z przytulnymi okadzinami, takimi jak drewno czy
skra.
W wersjach z przekadni au-

tomatyczn konsola rodkowa

pynnie przechodzi w tunel centralny i biegnie od centralnych
otworw wentylacyjnych a do
podokietnika. Taka architektura kokpitu zapewnia poczucie
jeszcze wikszej przestrzeni.
Nad konsol rodkow gruje
wolnostojcy wywietlacz systemu multimedialnego, oferowany
w dwch rozmiarach: o przektnej 17,78 cm lub 21,33 cm (o ile
wyposaenie auta obejmuje Comand Online).
Gadzik (touchpad) umoliwia intuicyjne sterowanie
wszystkimi funkcjami multimediw za pomoc ruchw i
gestw wykonywanych opuszkami palcw. Uytkownik odbiera wwczas sygnay dotykowe,
ktre dodatkowo uatwiaj obsug panelu. Gadzik pozwala
rwnie na rczne wpisywanie
liter, cyfr i znakw specjalnych
(w dowolnym jzyku).

Kolejn nowoci jest wywietlacz Head-Up. Zupenie jak

w myliwcu, wywietla on istotne parametry jazdy na przedniej
szybie, bezporednio w polu widzenia kierowcy. W efekcie ten
nie musi odrywa oczu od drogi, aby skontrolowa szybko
pojazdu, obowizujce ograniczenia prdkoci i sprawdzi instrukcje nawigacji czy komunikaty systemu Distronic Plus.
Wntrze nowej Klasy C stanowi reinterpretacj wspczesnego luksusu. Stylizacja jej
kokpitu zwraca uwag swoj
architektur. Przejrzysto spaja
zaawansowane technologicznie
elementy i sportowe akcenty, a
zmysowo czy design wykorzystujcy pynne ksztaty oraz
wysokiej prby materiay.
Wicej obejrzysz na:
www.motomaniacy.tv

20 marca 2015 r.

MSKA KOCWKA

tylkotorun.pl

35

Oponowe all inclusive

Rodacy, przyznajcie, i w kwestii ogumienia naszych pojazdw bywamy lekkomylni.

Wychodzimy z zaoenia, e to element auta, na ktrym moemy zaoszczdzi, a to wielki bd

arty artami, ale idzie o

bezpieczestwo i zachowanie jak najkorzystniejszego
wspczynnika demograficznego
kierowcw. Jako e gumy s
jedynym waciwym cznikiem
pojazdu z nawierzchni, powinnimy doceni wag ich serwisowania i zaakceptowa zwizane z
tym koszty. Dziki Autoryzowanej Stacji Obsugi samochodw
Arpol wydatek ten bdzie atwiejszy do przeknicia, bowiem od
16 marca ruszya akcja wymiany
ogumienia z pakietem korzyci.
Tutejsi fachowcy wiadcz kompleksowe usugi, wczywszy
pobyt twoich czterech krgych
czarnulek w hotelu penym luksusw...
Wzorow postaw byoby odwiedzanie serwisu ogumienia w
sposb regularny i typowo zdroworozsdkowy. Wymiana opon
z letnich na zimowe i odwrotnie
to oczywisto, ale powodw do
tego jest rwnie wiele, co w polskiej tradycji okazji do wylania za
konierz. Jedno i drugie do tanich
nie naley, wic mio jest apa
prawdziwe okazje. Pomyla o
tym toruski serwis Arpol, oferujc klientom opony na wycignicie rki w cenie tych dostpnych
w Internecie, w dodatku z 3-letnim ubezpieczeniem za zotwk.
- Obejmuje ono uszkodzenie
ostrym przedmiotem, uszkodzenia mechaniczne, szybsze
wjechanie na krawnik czy te
chroni nas przed aktem wandalizmu, w szczeglnoci przebiciem
ciany bocznej opon, ktre jest
praktycznie nienaprawialne - wymienia Mariusz Pruszczyski,
kierownik dziau czci zamiennych i gwarancji samochodw
SEAT i Mitsubishi w Arpol.
To nie koniec korzyci, a w
zasadzie dopiero ich pocztek...
Wraz z decyzj o wymianie ogumienia w ASO samochodw
Arpol, oprcz ich darmowego
zaoenia, mechanicy rwnie
nieodpatnie dokonaj szczegowej diagnozy ukadu hamulcowego w twoim aucie. Wprawdzie
za dodatkowe usugi bdzie ju

Zbigniew Gumowski pracuje przy wymianie opon w firmie Arpol.

trzeba zapaci wg normalnego

cennika, ale przewiadczenie, e
oddajesz swoje cztery kka w
rce profesjonalistw, jest przecie bezcenne.
- W cenie wymiany opon, poza
tarczami, klockami hamulcowymi, ukadem bbnowym, sprawdzamy zawarto wody w pynie
hamulcw, co przez konkurencj
bywa czsto pomijane - wylicza
Mariusz Pruszczyski. - Jeeli
podczas tej wymiany stwierdzimy jakkolwiek niesprawno w
wyej wymienionych ukadach
oraz elementach zawieszenia, jest
to raportowane klientowi, uzgadniane, wyceniane i kompleksowo
rozwizywane.
Kademu kierowcy yczy si
jednak, by awarii byo jak najmniej. Skupmy si wic na kopotach z gumami. Podstawowy
czynnik niszczenia opon to zbyt

due lub zbyt mae w nich cinienie. W takiej sytuacji mamy do

czynienia ze starciem bienika
w rodkowej lub bocznej czci
ogumienia po obu stronach.
Jego zuycie bywa niestety
bardziej problematyczne. Dobrym przykadem jest niesymetryczne zuycie bienika, czyli
jego starcie si tylko na jednym
ze skrajw opony. wiadczy to o
koniecznoci odwiedzenia warsztatu, o ile preferujemy jazd na
wszystkich czterech koach tak
dugo jak tylko to moliwe.
- To sygna dla kierowcy, i powinien zwrci uwag na sprawno elementw zawieszenia wskazuje Mariusz Pruszczyski.
- Musimy oceni podstawowe parametry, zbada, czy nie wystpuj luzy w ukadzie kierowniczym.
Nastpnie przechodzimy do pomiaru zbienoci, rozbienoci

Fot. ADAM
ZAKRZEWSKI

lub geometrii k.
Pokrewn form niesymetrycznego zuycia bienika jest
tzw. zbkowanie. Jak sama nazwa
wskazuje, skraj opony przybiera
z profilu ksztat schodkowy. Fachowcy rozrniaj trzy podstawowe przyczyny powstania takiego zjawiska.
- Ten rodzaj deformacji mog
spowodowa zuyte amortyzatory, za geometria k oraz zbyt
due cinienie w oponach - tumaczy Mariusz Pruszczyski. Jedn z opcji skorygowania tego
negatywnego efektu jest szorstkowanie, zwane inaczej szlifem.
Polega na cinaniu nierwnoci
na obwodzie bienika. Ogumienie nie jest wtedy tak gone, cho
nie zmienia to faktu, e proces ten
i tak przyspiesza jego zuycie.
Oczywicie gumy niszczej

rwnie z racji naturalnej eksploatacji. Wane, aby w por zorientowa si o fakcie ich bezuytecznoci czy te przekwalifikowaniu
si na cichego zabjc naszej persony.
- Wedug polskich przepisw
i dziaa podejmowanych podczas okresowych przegldw
na stacjach kontroli pojazdw
istniej dwie moliwoci oceny
stanu opon - zaczyna Mariusz
Pruszczyski. - W ogumieniu
zawarty jest, tzw. wskanik TWI,
informujcy nas o minimalnej
gbokoci bienika. W przypadku jego braku za kryterium najniszej dopuszczalnej gbokoci
przyjmuje si 1,6 mm na 3/4 szerokoci bienika opony. To punkt
graniczny zuycia, ale zachcamy
wymian ogumienia przed jego
osigniciem z uwagi na ryzyko
gorszej jakoci prowadzenia.
W ASO samochodw Arpol
moemy spodziewa si penej
palety produktw od rozmaitych
producentw, ale na tym wygoda
si nie koczy. Bardzo przydatnym rozwizaniem oferowanym
przez serwis jest hotel dla opon...
- Zwany prociej ich przechowalni - kwituje Mariusz Pruszczyski. - Istnieje jako dopenienie naszych kompleksowych
usug z zakresu wymiany k
wraz z wywaaniem. Dziki owemu hotelowi klient nie musi martwi si sezonow rotacj opon, a
jedynie pamita o zjawieniu si
u nas dwa razy w roku. Oferujemy przechowanie ogumienia w
specjalnie wyznaczonym miejscu, w odpowiednich warunkach
wyduajcych jego ywotno.
Opony s wyizolowane od promieni UV, jak rwnie co jaki
czas obracane, aby nie ulegy odksztaceniu. Oszczdzamy czas
klienta, miejsce w jego domu, a w
ostatecznym rozrachunku - wpywamy na zadowolenie zainteresowanego nasz ofert.
Pytanie tylko, kto bdzie mia
lepsze wczasy - oponki czy ich
waciciel?
m.tokarz@tylkotorun.pl

36

KULTURA

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

Tacy ponli
na stosie
- Niektrzy chc wrzuci wolno do
podziemi, tam, gdzie lokuj diaba
twierdzi bezkompromisowy lider legendarnego metalowego zespou Kat,
Roman Kostrzewski, w rozmowie z Maciejem Koprowiczem
Dlaczego ikona polskiego metalu
siga na pycie Buk-akustycznie
po granie bez prdu?
Zastanawialimy si, co moemy ciekawego zaprezentowa publicznoci po pycie Biao-Czarna. Pado na pyt akustyczn. W
naszym przypadku to cofnicie
si do naszych pocztkw. Dorastalimy w PRL-u. Zakup sprztu
zachodniego by wtedy prawie
niemoliwy, a polskie wytwrstwo nie byo na wysokim poziomie. Wic najpierw grao si hard
rock na pudach.
Koncerty promujce pyt s podzielone na cz akustyczn i
elektryczn. Nie boicie si reakcji
metalowcw na granie unplugged?
Z metalami nie jest tak le,
jeli chodzi o granie na pudach.
W ten sposb chcemy zaprezentowa dwa wiaty jeden klimatyczny, i drugi zwizany z gwn
lini muzyki Kata, ktra charakteryzuje si mocnym brzmieniem.
Gramy utwory z wszystkich naszych pyt. Kto, kto przychodzi
ze wieym umysem ma szans
posucha Kata z rnych okresw. A starzy fani mog wrci
pamici do czasw modoci lub
zrzuci z siebie frustracje dnia co-

dziennego. Niewane, czy si jest

bankierem czy odwiernym.
Buk-akustycznie to dwuznaczny tytu. Gdy si go czyta widzi
si drzewo, gdy syszy kojarzy
si religijnie...
Buk w tym kraju kojarzy si
z uwicon ide. Ludzie w Bogu
lokuj swoje nadzieje. Nie sta
ich na bosko, wic znajduj sobie idea. Wczeniej czy pniej
ta idea okazuje si niewystarczajca do reprezentowania ludzkich
apetytw na ycie, pragnienia
wolnoci.
Od dawna gosi pan, e w Polsce
wolno ogranicza Koci katolicki.
Takich ludzi jak ja bya masa
w przeszoci. Cz z nich bya
palona na stosach lub podlegaa
anatemie. Mam wiadomo, e
w tym kraju nie grozi mi taki skutek moich dziaa, ale wierzyem,
e wikszo ludzi zaobserwuje te
same zjawiska i te bdzie kontestowa. Fajnie, e jest Nergal
i inni artyci dajcy przyczynek
do dyskusji, kccy si niejako
z tymi, ktrzy chcieliby wrzuci
wolno do podziemi, tam gdzie
lokuj diaba.

Od Nowa

Roman Kostrzewski odwiedzi ostatni raz w Toruniu przy okazji koncertu w Estrada Stage Bar

Jakie zjawiska budz pana sprzeciw w Polsce?

Ten kraj potrzebuje lepszego
zabezpieczenia finansowego wielu ludzi, rwnowaenia dysproporcji midzy najbardziej posiadajcymi a tymi majcymi mniej.
Ale tak si po przemianach w
Polsce nie stao. Robotnik nie jest
szanowany i nie widz, by Koci by przeciw temu. Zadowala
si zachowaniem status quo i pomnaaniem swoich dbr. Koci
partycypuje w zyskach tego kraju,
dobrze si ma, w przeciwiestwie
do zwykego czowieka. Radio
Rydzyk jest opiniodawcze dla
wszystkich...
Jak mona to pana zdaniem
zmieni?
Mamy system, w ktrym moje
dziecko, nie chodzce na religi,
bdzie odsuwane od wsplnoty.
Po to jest szkoa, by uczy ludzi
odmiennoci, a nie ich separowa. Religia w szkoach z wielu
powodw jest czym zym. Lu-

atalia Przybysz jest jedn z

niewielu wokalistek w kraju czerpicych z dorobku
artystw jazzowych, soulowych i
funkowych. Zdobya popularno
jako wokalistka najlepszego polskiego zespou soul i R&B - Sistars.
Po zawieszeniu dziaalnoci grupy
zacza wystpowa gwnie pod
pseudonimem NATU. Pierwszy
album nagraa w duecie z producentem muzycznym Envee. Krek zatytuowany Maupka Comes

Home ukaza si w 2008 roku,

natomiast dwa lata pniej artystka wydaa album Gram duszy. W
2013 zosta wydany trzeci album
piosenkarki zatytuowany Kozmic
Blues: Tribute to Janis Joplin. Jej
najnowszy, czwarty studyjny album Prd zosta poszerzony o dodatkowe partie elektrycznej gitary
nadajce mu rockowego charakteru. Punktem wyjcia do pracy nad
krkiem bya piosenka Niebieski
poprzedniego wydawnictwa. Tym
samym artystka postanowia kontynuowa przygod z bluesem i
klimatem rocka lat 60.

Uwaa pan, e nie yjemy w wolnym kraju?

Nie chc si odwoywa do
czasw stanu wojennego, w ktrym wypado mi siedzie. Chwalenie si czym takim nie jest cool
dla modych ludzi (miech). Mn,
modym czowiekiem kierowao
to, e chciaem y w kraju wolnym. Obraz Polski nie przystaje
do mojej wizji kraju wolnociowego. Spoeczestwo nasze jest
zaciankowe, zamknite, le wychowywane, bo nie wychowywa-

Dwr Artusa

HRP Pamela

Kino Niebieski Kocyk

Birdman

Witek ukaszewski

ragikomiczne perypetie aktora, ktry niegdy zyska saw

jako bohater serii hollywoodzkich filmw o komiksowym superbohaterze, a teraz prbuje wystawi
na Broadwayu sztuk we wasnej
adaptacji i reyserii, z sob samym w
roli gwnej. Jeli chce doprowadzi
do premiery, musi stawi czoo licznym przeciwnociom losu i wasnemu ego, odzyska zaufanie bliskich,
odbudowa zrujnowan karier i odnale siebie. Film zdoby 2 statuetki
Zotych Globw oraz 9 nominacji
do Oskara, w tym za najlepszy film.
BIRDMAN, re. Alejandro Gonzlez Irritu, Wochy 2014. Obsada:
Michael Keaton Riggan Thomson
/ Birdman, Edward Norton Mike
Shiner, popularny Broadwayowski
aktor, Emma Stone Sam Thomson,
crka Riggana i jego asystentka.

ne w ufnoci, e jeli si rnimy,

tworzymy pikne bogactwo. Tak
jak w naturze. Natura wygrywa
bdzie tak dugo, jak dugo bdzie w niej zrnicowanie. Kiedy
ludzie zmonopolizuj upraw rolin do tego stopnia, e bdzie istnie tylko jedna, wystarczy jeden
moment, a wiato ycia zganie.
Widzi pan dla naszego kraju jak
nadziej?
Jeli nasz establishment by
zrozumia, w jaki sposb mona
ludziom poprawi ycie, i chciaby to zrobi, to w konsekwencji
dobrobyt tego kraju by si przeoy na mniej modlitwy, a wicej korzystania z wasnego umysu. Jeli kto lepiej yje, to moe
czciej chodzi do kina, czyta
wicej ksiek, zwiedza wiat. W
ten sposb da umiech drugiemu
czowiekowi. Wtedy bdziemy
mieli szans y w kraju, ktry
bdziemy kochali, a nie nienawidzili.

ZAPOWIEDZI

kiedy: 23 marca, godz. 19

cena: od 10 z

Natalia Przybysz
kiedy: 21 marca, godz. 21.30
cena: od 40 z

dzie religii powinni j utrzymywa za wasne pienidze. Podatki

takich ludzi jak ja te id na religi. Bo nie ma takiej sytuacji, e
jest koci satanistyczny i kto z
podatkw na to oy. To dopiero
byaby afera! Oczywicie nie chc
zakazywa dziaalnoci ludzi religii, ale oni musz zrozumie, e
prawo do stanowienia tego kraju
jest domen nie jednej formacji
religijnej, ale te ludzi mylcych
inaczej.

Fot. UKASZ
PIECYK

kiedy: 21 marca, godz. 19

cena: od 30 z

ierwszy dzie wiosny w Dworze Artusa przywitamy nieprzecitnie. A to za spraw

Witka ukaszewskiego i wyjtkowo oddziaujcej na zmysy i wyobrani mieszaniny poetyckiego
flamenco z rockowym brzmieniem.
Grand Piano to poetycko - rockowa formacja. Przewodzi jej Witek
ukaszewski, autor trzech powieci,
tomiku poezji oraz omiu pyt z pogranicza flamenco i rocka, ktry zosta trzykrotnie wybrany najlepszym
gitarzyst flamenco w Polsce. Zesp
zaskakuje szerok gam niecodziennych pocze, zarwno gatunkw
muzycznych, ale i instrumentw. W
muzyce odnajdziemy inspiracje takimi gigantami rocka jak Pink Floyd,
Doors, Dire Straits. Teksty nawizuj
do ycia i rytmu wielkiego miasta, do
chwil przeytych w knajpie, w sypialniach, w objciach kobiet oraz w ciszy
buddyjskiego eremu.

Sugar Blood Jinx

kiedy: 23 marca, godz. 19

cena: wstp wolny

HRPP wystpi bostoskie trio Sugar Blood

Jinx. Grupa gra muzyk z pogranicza bluesa, rockabilly i
folku. Prawdziwie wybuchow mieszank, dla ktrej zapalnikiem bdzie solowy wystp amerykaskiej
wokalistki Moriah Woods. Moda i
utalentowana - tak zapowiadalimy
jej debiut na scenie Hard Rock Pubu
Pamela w trakcie HRPP FESTIVAL
2014. Teraz moemy doda, e jej
wystp to wysokoenergetyczny set
peen muzycznych niespodzianek z
pogranicza folku i rocka. Przed koncertem warsztaty gitarowe prowadzone przez pARTyzanta (Krzysztofa Toczk). Gociem specjalnym
zaj bdzie redaktor naczelny oraz
wydawca kwartalnika Twj Blues Andrzej Matysik. Warsztaty zaczynaj si o godzinie 17.

20 marca 2015 r.

SPORT

tylkotorun.pl

Jeszcze pokonamy
Belgw

Weterani
wszystkich
krajw...

O mocy polskiej sztafety, indywidualnym spenieniu marze, wyjedzie na Bahamy i

taktyce w biegu na 400 metrw, z Rafaem Omelk, multimedalist Mistrzostw Europy
w Lekkiej Atletyce w Pradze, rozmawia Tomasz Wicawski
Staram si myle pozytywnie. Za nami fantastyczny bieg
z walk do ostatnich metrw.
Pooylimy serca na bieni i
to jest najwaniejsze. W Pradze
Belgowie byli lepsi, ale jeszcze
ich pokonamy.
Dotaro do Ciebie, e jeste
multimedalist Mistrzostw Europy?
Jeszcze nie. Gdyby kto powiedzia mi przed wylotem do
stolicy Czech, e wrc ze srebrnym i brzowym medalem, to
brabym to w ciemno. A teraz
dyskutujemy, czy nie al straconej szansy na zoto (miech).

Rafa Omelko jest jedynym polskim multimedalist z Pragi. W stolicy Czech zdoby srebrny i brzowy
medal. Indywidualnie i w sztafecie.

Pierwszy medal indywidualny

na seniorskich zawodach tej
rangi musi cieszy.
Smakuje znakomicie. Wywalczyem go po niezwykle
wyrwnanej walce na ostatnich metrach. Bya szansa, eby
zdoby nawet srebrny medal.
Ale nie ma co rozpamitywa,
bo wskoczenie na podium Mistrzostw Europy nie zdarza si
codziennie. Jasne, e bylimy o
krok od dwch krkw na 400
metrw (czwarty by ukasz
Krawczuk - przyp. red.). Karol
Zalewski te mg by w finale,
bo pechowo przegra awans w
swoim biegu pfinaowym. Pokazalimy si naszej grupy. To
niezmiernie cieszy.
Tylko nogi i przygotowanie motoryczne zawayo na tym wyniku? Czy chodna gowa bya

najwaniejsza?
Bez odpowiedniej formy fizycznej, nawet najlepiej przygotowany mentalnie zawodnik nic
nie osignie. Jestem w yciowej
dyspozycji. Kilka razy pobiem
w tegorocznym sezonie halowym swj rekord yciowy. Najwaniejsze, e zrobiem to take
na imprezie docelowej. Przecie
po to si trenuje.
Szczeglnie w pfinale pokazae, e masz gow na karku.
Bieganie na hali jest specyficzne. Trzeba troch potrenowa, eby si tego nauczy. Nie
wystarczy by niezwykle szybkim, ale rwnie wiedzie, w
ktrym momencie zablokowa,
pobiec po drugim torze czy
wej przed rywala. Gdy popeni si jeden lub dwa bdy taktyczne, to najczciej nie ma ju

Fot. MACIEJ
PAGAA

czego szuka w walce o czoowe

lokaty.
Czech Maslak, zoty medalista
na 400 metrw, by poza zasigiem?
Na teraz absolutnie. Przecie
on biega o blisko sekund szybciej od wszystkich rywali. To
przepa na tym dystansie. Nie
jest jednak powiedziane, e na
otwartym stadionie te tak musi
by.

Dwa medale zamieniby na jeden zoty?

Nie. One pokazuj bowiem,
e jestem w stanie rywalizowa
z najlepszymi w dwch konkurencjach. Mamy tak pak w
sztafecie, e jestemy w stanie
poprawia si ze startu na start.
Pamitajmy, e to moda druyna. Kuba Krzewina si wyleczy i
wrcimy jeszcze mocniejsi.
Plany na najblisze dni?
Chwila odpoczynku i wracam do kieratu (miech). Medale na Mistrzostwach wiata
w Pekinie same si nie zdobd.

W sztafecie, w ktrej biege

na drugiej zmianie, zdobylicie
srebrny medal.
To ogromny sukces. Szczeglnie, e pobilimy rekord kraju.

Wczeniej czeka was wyjazd na

Bahamy.
Tak. Tam bdziemy rywalizowali w midzynarodowych
mistrzostwach sztafet. To oficjalne eliminacje do Pekinu.
Musimy tam "nabiega" dobry
rezultat. Moe w kocu zbliymy si do rekordu kraju na
otwartym stadionie? Najwysza
pora. W kocu mija ju 17 lat
od wyniku 2.58.00. Skad jest.

Ale rekord Europy i mistrzostwo zgarnli wam sprzed nosa

na ostatnich metrach Belgowie.

Czego wic yczy?

Zdrowia. I dobrego przekazywania paeczki.

37

Tysice lekkoatletw
awizuje swj przyjazd do
Torunia. W hali przy ul.
Bema spotka si wielu
byych olimpijczykw
i szczerze kochajcych
krlow sportu

0. Halowe Mistrzostwa Europy Weteranw, rozgrywane

od 22 do 28 marca, bd wydarzeniem na du skal. Rzadko
zdarza si bowiem, e na jednej
bieni w Polsce rywalizuje kilkudziesiciu olimpijczykw. Impreza
rozpocznie si w poniedziaek i
potrwa do soboty. Rekordy gwarantowane.
Swj udzia potwierdziy
gwiazdy z minionej epoki i ci,
ktrzy kariery skoczyli cakiem
niedawno. Na niebieskim tartanie
bdzie mona podziwia 77-letniego Bogusawa Gierajewskiego,
potkarza na 400 metrw, uczestnika IO w Rzymie w 1960 roku i
w Tokio w 1964 r. Przyjedzie take
Sebastian Chmara, wieloboista,
rekordzista kraju w dziesicioboju, olimpijczyk z Atlanty. W szranki z midzynarodow konkurencj stan take: Pawe Czapiewski,
wybitny polski 800-metrowiec,
Piotr Dugosielski i Robert Makowiak, czonkowie osawionej
sztafety "lisowszczykw", a take
Tomasz Lipiec i Grzegorz Sudo znani chodziarze.
Przyjad te znane sportsmenki - Ludwika Chewiska, kulomiotka, olimpijka z Monachium,
Anna
Jakubczak,
biegaczka
redniodystansowa, reprezentantka Polski na IO w Sydney, Atenach
i Pekinie czy Genowefa Patla,
oszczepniczka (IO w Barcelonie
1992 r.). W sportowej rywalizacji
wezm te udzia znane osobistoci mediw m.in. komentator
sportowy Przemysaw Babiarz.
Poprzednia edycja zawodw
odbya si dwa lata temu w Hiszpanii. Startowao tam ponad 3200
zawodnikw, w tym 32 reprezentantw Polski. Zdobylimy wtedy
21 medali. Organizatorzy toruskiego czempionatu licz na jeszcze wiksz frekwencj i udzia
kilkuset lekkoatletw z naszego
kraju. Na starcie mg stan kady, jeli do zamknicia list startowych ukoczy 35 lat. Szczegowe informacje na temat zawodw
mona znale na stronie internetowej www.emacitorun2015.com.
(WT)

38

TWARDE PIERNIKI

Marz o
upragnionej
semce
Awans do fazy play-off bdzie najwikszym sukcesem toruskiej koszykwki
od lat. Po domowej wygranej ze lskiem
Wrocaw i nieznacznej porace w Koszalinie druyna Polskiego Cukru zajmuje miejsce, o ktre walczy od pocztku sezonu

Tomasz Wicawski

renerzy i zawodnicy zgodnie podkrelaj, e mecze u

siebie bd kluczem do sukcesu. Do koca sezonu zasadniczego zostao ich cztery. Komplet
zwycistw powinien pozwoli na
utrzymanie pozycji premiowanej
awansem do wierfinaw rozgrywek o mistrzostwo Polski.
Ju dzi (pitek 20 marca) arcywane spotkanie w hali przy ul.
Bema. Rywalem Twardych Piernikw bdzie Asseco Gdynia.
- Trenujemy przed tym spotkaniem z wielk ambicj - mwi
Krzysztof Sulima, wyrniajcy
si koszykarz Polskiego Cukru Toru w ostatnich kolejkach. - Wygrane nad klasowymi przeciwnikami doday nam pewnoci siebie.
Wiemy, e moemy pokusi si o
zwycistwo z zespoem z Gdyni.
Chcielibymy zrewanowa si im
za przegran w rundzie jesiennej.
Warto przypomnie, e pierwsze starcie tych zespow zakoczyo si rezultatem 65-57 dla
druyny z Gdyni. Ostatnie mecze
pokazay jednak, e w rundzie
rewanowej sezonu 2014/2015
ogldamy zupenie inny zesp
ni miao to miejsce w jesieni czy
jeszcze w grudniu. Pech omija zawodnikw z Torunia. Wikszo
koszykarzy jest w peni zdrowa,
a forma poszybowaa znaczco w
gr.
W 22. kolejce Tauron Basket
Ligi Polski Cukier pokona siedemnastokrotnego mistrza kraju
WKS lsk Wrocaw. Bya to kolejna weryfikacja aspiracji Twardych
Piernikw, ktre od kilku tygodni
s jasne - awans do play-off.
- Ciesz si nie tylko z dwch
punktw, ale ze znakomitej gry
mojego zespou w tym spotkaniu
- mwi po zakoczeniu meczu
Milija Bogicevi, trener Polskiego
Cukru. - Na treningach staramy
si wypracowa wiele schematw
w ofensywie i jeszcze poprawi
gr defensywn. Liczba punktw,
ktre udaje si rzuci naszym rywalom w ostatnich spotkaniach
jest bardzo niska, wic praca daje
wymierne efekty.
Spotkanie w przeddzie Dnia
Kobiet miao szczegln opraw.
Na trybunach zjawio si wiele przedstawicielek pci piknej.
Chtnie korzystay z przygotowanych przez organizatorw
atrakcji. Do ostatniego gwizdka
sdziego emocjonoway si take
wynikiem. W ostatniej kwarcie
druyna z Wrocawia bya minimalnie lepsza, ale gospodarzom
udao si obroni przewag, na
ktr pracowali od samego pocztku. Wynik 66-63 by jak najbardziej sprawiedliwy.
Najwicej punktw dla Polskiego Cukru rzuci rozgrywajcy
Wiliam Franklin - 17. LaMarshall

Corbett dorzuci 12 oczek, a Sean

Denison 9. Krzysztof Sulima i
Micha Jankowski dooyli po 8
punktw.
Niepowodzeniem zakoczy
si wyjazd do Koszalina. Tam nasi
koszykarze ponieli porak 74:89
z AZS Koszalin, zespoem, ktry
zajmuje 2. miejsce w ligowej tabeli. Poraka przerwaa pass piciu
zwycistw z rzdu toruskiego
zespou. Wszyscy maj jednak
nadziej, e bya tylko wypadkiem
przy pracy, a zesp szybko wrci
na ciek zwycistw.
- Moe to i dobrze, e taki
mecz w Koszalinie si przydarzy mwi Jarosaw Zyskowski, zawodnik Polskiego Cukru. - Bdziemy
w kolejnych spotkania jeszcze bardziej zmotywowani. Nie moemy
spocz na laurach. Walczymy o
awans do play-off, ale jeszcze jestemy w poowie drogi. W ostatnich meczach odrobilimy sporo
punktw straconych jesieni, ale
musimy wygrywa nadal, bo pjd one na marne.
Do koca fazy zasadniczej zostao 7 spotka. Poniej prezentujemy rywali Polskiego Cukru Toru i daty kolejnych spotka:
20.03 godzina 18
Polski Cukier Toru - Asseco
Gdynia
29.03 godzina 18
King Wilki Morskie Szczecin Polski Cukier Toru
4.04 godzina 18
Polski Cukier Toru - Trefl Sopot
10.04 godzina 19
Stelmet Zielona Gra - Polski Cukier Toru
15.04 godzina 18
Polski Cukier Toru - Energa
Czarni Supsk
18.04 godzina 18
Jezioro Tarnobrzeg - Polski Cukier Toru
26.04 godzina 20
Polski Cukier Toru - Polfarmex
Kutno
W klubie otwarcie mwi,
e mecze u siebie s kluczem do
ewentualnego awansu do play-off.
W tym przypadku na potknicia
nie ma ju miejsca. Wane bd
te wyjazdy do Tarnobrzega i
Szczecina, czyli potyczki z rywalami teoretycznie sabszymi od
toruskiej druyny.
- Ten sezon pokazuje, e w naszej lidze kady moe wygra z
kadym - mwi Milija Bogicevi.
- Trzeba wic skupi si na swojej
dobrej grze, a bd wyniki. Bdziemy walczyli o awans do ostatniego gwizdka kadego spotkania.
Tanio skry nie sprzedamy.
Fot. Adam Zakrzewski

tylkotorun.pl

20 marca 2015 r.

20 marca 2015 r.

SPORT

tylkotorun.pl

Ambitnie,
ale bez presji

39

Pitego kwietnia rusza PGE Ekstraliga. Przedsmak ulowych

emocji czeka nas ju dzisiaj, 20 marca. O godzinie 18 odbdzie
si turniej z okazji 15-lecia wystpw Adriana Miedziskiego. Po
wielu zmianach do jakich doszo w szeregach KS Toru apetyty
na sukces w tym sezonie wydaj si umiarkowane
Karol ebrowski

owe struktury klubowe,

nowi zawodnicy, nowe
tumiki kada z poszczeglnych zmian gwarantuje ogrom emocji na toruskiej
Motoarenie. Czy jednak wszystko zostanie dograne w taki sposb, aby na koniec sezonu kady
z fanw popularnych Aniow
mg bez wtpliwoci stwierdzi, e to by dobry sezon?
Znaczc roszad jest na
pewno transfer Emila Sajfutdinowa do Unii Leszno. Emil
by jednym z liderw druyny,
na ktrego barkach spoczywa
ciar zdobywania najwikszej
liczby punktw. Teraz dziaacze
toruskiego zespou postawili
na jego rodaka Grigorija agut.
- Na pewno bardzo na niego
liczymy, ale chcemy aby w naszej druynie byo wielu liderw
mwi Jacek Gajewski, vice-prezes i menager KS Toru.

Grisza naley do walczakw,

nigdy nie odpuszcza, i jeli tylko opuszcz go kontuzj, ktre
nkay go przez ostanie lata, to
myl, e bdziemy mieli z niego
bardzo duo poytku.
Kolejnym nowym zawodnikiem jest Jason Doyle. W
zeszym sezonie by jednym z
najlepiej punktujcych zawodnikw w Nice Polskiej Lidze
ulowej (druga klasa rozgrywkowa ligi ulowej).
- Z nim jest o tyle fajna
sprawa, e on sam traktuje to
wszystko jako due wyzwanie
komentuje vice-prezes. - Wie, e
ten sezon moe zadecydowa o
tym czy przeskoczy na wyszy
poziom i na nim pozostanie,
czy te bdzie tylko redniakiem
ligowym. Patrzc na jego przygotowania to mam przeczucia,
e powinno by dobrze i Jason
rozwieje wtpliwoci czy da sobie rad w tych rozgrywkach.

Ostatnim
wzmocnieniem
jest Kacper Gomlski, ktry
poprzednio jedzi dla Unii
Tarnw. Ten sezon bdzie jego
seniorskim debiutem. Zesze
lata pokazay, e GinGer jest
typem zawodnika, ktry moe
przycign kibica nieodpuszczajcy i jedcy twardo, ale
fair.
W druynie nie zabraknie
oczywicie weterana toruskiego ula Adriana Miedziskiego.
- Nie stawiam sobie zbyt duych celw mwi Miedziak.
Podstaw jest awans do play-offw, a potem wiadomo apetyt ronie w miar jedzenia. Myl, e metoda maych kroczkw
jest odpowiednia, nie ma co sobie robi cinienia. Reprezentacja? A czy ja wygldam jakbym
koczy karier? Dopki bd
jedzi to zawsze jestem gotowy walczy w biao-czerwonych

uel to cigle najpopularniejszy sport w Toruniu.

barwach.
W tym sezonie KS Toru
bdzie dysponowa bardzo siln par juniorw. rodowisko
ulowe uwaa nawet, e najsilniejsz w caej lidze. Duet Fajfer
Przedpeski moe sta si bardzo wanym elementem ukadanki trenera Krzyaniaka.
Kadr uzupeniaj Darcy
Ward, Chris Holder oraz Wiktor Kuakow. Pierwszy odbywa
10-miesiczn karencj za bycie
w stanie wskazujcym podczas Grand Prix w Daugavpils.
Zawieszenie koczy si 28
czerwca. Holder po problemach
zdrowotnych, jakie miewa w
zeszych sezonach, bdzie prbowa odzyska optymaln dyspozycj. Mody Kuakow cay
czas czeka na rozwj sytuacji,
gdy w gr wchodzi jego wypoyczenie do innego zespou.

Fot. ADAM
ZAKRZEWSKI

Oprcz roszad w skadzie,

nowoci dla zgromadzonych
na Motoarenie w nadchodzcym sezonie bd nowe przelotowe tumiki. Czy w zwizku
z tym moemy si spodziewa
duo szybszej jazdy?
- Myl, e musimy poczeka do pierwszych zawodw,
ale mimo wszystko nie sdz
mwi Jacek Gajewski. - Rozmawiaem z chopakami i pierwsze
wraenia s takie, e nie czuj
rnicy.
Od pocztku sezonu druyna
Aniow zostanie rzucona na
gbok wod. W inauguracyjnej kolejce czeka ich wyjazdowe
spotkanie z druyn bronic
tytuu Stal Gorzw. Pierwsze zawody ligowe na Motoarenie 12 kwietnia. Przeciwnikiem
KS Toru bdzie Betard Sparta
Wrocaw.