You are on page 1of 437

CWANIAKOM

SPRZEDAJCYM

E-BOOKI
MWIMY STANOWCZE

NIE

M. Coombs, S. Rendle

Poradnik obsugi i naprawy

NISSAN
PRIMERA
Od Czerwca 1990
dO Wrzenia 1999

Tumaczyli z jzyka angielskiego


dr i n t Ewa
Fudalej-Kostrzewa
mgr in. Kazimierz Hawrykiewicz

WYDAWNICTWA KOMUNIKACJI I CZNOCI


WARSZAWA

Dane o oryginale:
Nissan Primera 1990 to Aug 1999.
Haynes Service and Repair Manua
Redaktor in. BARBARA AKSZAK-OKICZYC
Redaktor techniczny MARIA AKOMY
Korekta ZESP

629.114.005
Budowa i dziaanie poszczeglnych mechanizmw i zespow samochodw Nissan Primera,
produkowanych od czerwca 1990 do wrzenia 1999, wyposaonych w silniki benzynowe
o pojemnoci 1,6 dm3 ganikowe (GA16DS), 1,6 dm3 o wtrysku paliwa (GA16DE), 2,0 dm3
o jednopunktowym wtrysku paliwa (SR20Di) i 2,0 dm3 o wielopunktowym wtrysku paliwa
(SR20DE oraz SR20De) oraz mechaniczne i automatyczne skrzynki przekadniowe, w wersjach
nadwozia hatchback, sedan i kombi. Szczegowe dane techniczne i regulacyjne, zasady
obsugi technicznej i niezbdne materiay eksploatacyjne. Opis demontau, naprawy i montau
poszczeglnych czci, mechanizmw i zespow oraz schematy instalacji elektrycznej.
Odbiorcy: uytkownicy opisanych samochodw, pracownicy zaplecza technicznego motoryzacji
oraz wszyscy zainteresowani tymi samochodami.
Copyright 1999 by J. H. Haynes & Co. Limited. Ali rights Reserved.
Copyright for the Polish edition by Wydawnictwa Komunikacji i cznoci sp. z o.o.
Warszawa 2002.
ISBN 83-206-1431-7

Tumacz i wydawca informuj, e podjli wszelkie moliwe starania, aby zapewni prawidowo
danych oraz porad zawartych w tej ksice, i za ewentualne bdy nie mog by pocignici
do odpowiedzialnoci.

Wydawnictwa Komunikacji i cznoci sp. z o.o.


ul. Kazimierzowska 52, 02-546 Warszawa
tel. (0-22) 849-27-51; fax (0-22) 849-23-22
Dzia handlowy tel./fax (0-22) 849-23-45
tel. (0-22) 849-27-51 w. 555
Prowadzimy sprzeda wysykow ksiek
Ksigarnia firmowa w siedzibie wydawnictwa
tel. (0-22) 849-20-32, czynna pon. - pt. w godz. 10.00 - 18.00
e-mail: wkl@wkl.com.pl
Pena oferta WK w INTERNECIE http: //www.wkl.com.pl
Wydanie 1. Warszawa 2002.
Skad, amanie: Grafini, Brwinw
Druk i oprawa: Drukarnia Naukowo-Techniczna SA
Warszawa, ul. Miska 65

Spis treci

13

EKSPLOATACJA SAMOCHODU
Wprowadzenie
Zalecenia dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy
Naprawy dorane
Gdy samochd nie daje si uruchomi
Uruchamianie silnika za pomoc akumulatora pomocniczego
Wymiana koa
Rozpoznawanie wyciekw
Holowanie
Obsuga codzienna
Wprowadzenie
Punkty obsugowe w przedziale silnika

13
13
15
15
16
17
18
19
20
20
20

Poziom oleju silnikowego


Poziom cieczy chodzcej
Poziom pynu hamulcowego
Poziom oleju w obwodzie wspomagania ukadu kierowniczego
Ogumienie
Akumulator
Wyposaenie elektryczne
Poziom pynu spryskiwacza szyby przedniej
Wycieraczka
Zalecane oleje i pyny

22
22
23
24
24
25
26
27
27
28

Rozdzia 1

29

PRZEGLDY OKRESOWE
Dane eksploatacyjne
Plan obsugi technicznej
Czynnoci obsugowe
1.
Wiadomoci wstpne
2.
Obsuga dorana
Czynnoci wykonywane co 7500 km, lecz nie rzadziej
ni co 6 miesicy
3.
Wymiana oleju w silniku i filtru oleju
Czynnoci wykonywane co 15000 km, lecz nie rzadziej ni co 6 miesicy
4. Sprawdzanie i regulacja prdkoci obrotowej biegu
jaowego oraz skadu mieszanki
5.
Wymiana wiec zaponowych - wersje bez katalizatora
6.
Sprawdzanie przewodw elastycznych w przedziale
silnika
7.
Sprawdzanie poziomu oleju w mechanicznej
skrzynce przekadniowej
8.
Sprawdzanie stanu wkadek ciernych hamulcw
tarczowych przednich i tylnych
9.
Sprawdzanie i regulacja hamulca awaryjnego . . .

29
32
36
36
36

37
37

38
38
40
41
42
42
42

10.

Sprawdzanie regulacji sprzga i smarowania mechanizmu sterowania


Czynnoci wykonywane co 30000 km, lecz nie rzadziej ni co 12 miesicy
11. Sprawdzanie ukadu klimatyzacji
12. Wymiana wiec zaponowych - wersje z katalizatorem
13. Wymiana filtru paliwa
14. Sprawdzanie ukadu kontroli emisji spalin
15. Sprawdzanie czujnika tlenu w spalinach - wersje
z katalizatorem
16. Sprawdzanie i wymiana paskw napdowych . . .
17. Sprawdzanie szczk hamulcw tylnych
18. Wymiana pynu hamulcowego
19. Sprawdzanie poziomu oleju w automatycznej
skrzynce przekadniowej
20. Sprawdzanie ukadu kierowniczego i zawieszenia
2 1 . Sprawdzanie osony ochronnej posi napdowej
22. Sprawdzanie ustawienia k
23. Sprawdzanie wyrwnowaenia k jezdnych . . . .
24. Sprawdzanie pasw bezpieczestwa
25. Smarowanie zawiasw i zamkw
26. Prba drogowa

43
43
43
43
43
44
44
44
46
46
46
47
47
47
49
49
49
50

Spis treci
Czynnoci wykonywane co 60000 km, lecz nie rzadziej ni co 2 lata
27. Wymiana filtru powietrza
28. Sprawdzanie ukadu zaponowego
29. Wymiana filtru PCV (wymuszony ukad przewietrzania skrzyni korbowej)

50
50
51
52

30. Sprawdzanie podcinieniowego urzdzenia wspomagajcego hamulcw


31. Wymiana cieczy chodzcej
32. Wymiana oleju w mechanicznej skrzynce przekadniowej
33. Wymiana oleju w automatycznej skrzynce przekadniowej

Rozdzia 2A
NAPRAWY SILNIKA ZAMONTOWANEGO W SAMOCHODZIE - SILNIK 1,6
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.

Wiadomoci wstpne
Sprawdzanie cinienia sprania w cylindrach . .
Grny martwy punkt (GMP) toka 1. cylindra - ustawianie
Pokrywa gowicy silnika - wymontowanie i zamontowanie
Koo pasowe wau korbowego - wymontowanie
i zamontowanie
Pokrywa acucha napdu rozrzdu - wymontowanie i zamontowanie
acuchy napdu rozrzdu -wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Napinacze acucha napdu rozrzdu, prowadnice
i koa rozrzdu - wymontowanie, sprawdzanie
i zamontowanie

57
58

9.
10.

58
59

11.
12.
13.

60

14.

60

15.

64

16.

Luz zaworw - sprawdzanie i regulacja


Way rozrzdu i popychacze - wymontowanie,
sprawdzanie i zamontowanie
Gowica silnika - wymontowanie i zamontowanie
Miska olejowa - wymontowanie i zamontowanie .
Pompa oleju - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Piercienie uszczelniajce wau korbowego - wymiana
Koo zamachowe - wymontowanie, sprawdzanie
i zamontowanie
Wsporniki zawieszenia zespou napdowego
- sprawdzanie i wymiana

4.
5.
6.
7.
8.

Wiadomoci wstpne
Sprawdzanie cinienia sprania w cylindrach . .
Grny martwy punkt (GMP) toka 1. cylindra - ustawianie
Pokrywa gowicy silnika - wymontowanie i zamontowanie
Koo pasowe wau korbowego - wymontowanie
i zamontowanie
Pokrywa acucha napdu rozrzdu - wymontowanie i zamontowanie
acuch napdu rozrzdu - wymontowanie i zamontowanie
Napinacze acucha napdu rozrzdu, prowadnice
i koa acuchowe - wymontowanie, sprawdzanie
i zamontowanie

80
81
81
81
83

9.
10.
11.
12.
13.

83

14.
15.

84

16.

88

17.

Way rozrzdu -wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie


Popychacze i hydrauliczne regulatory luzw zaworw -wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Gowica silnika - wymontowanie i zamontowanie
Miska olejowa - wymontowanie i zamontowanie .
Pompa oleju - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Chodnica oleju - wymontowanie i zamontowanie
Piercienie uszczelniajce wau korbowego - wymiana
Koo zamachowe i tarcza napdowa - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Wsporniki zawieszenia zespou napdowego
- sprawdzanie i wymiana

Rozdzia 2C
WYMONTOWANIE I NAPRAWA SILNIKA
1.
2.
3.
4.

Wiadomoci wstpne
Naprawa gwna silnika - informacje oglne . . .
Wymontowanie silnika - sposoby postpowania
i rodki ostronoci
Zesp napdowy z mechaniczn skrzynk przekadniow - wymontowanie, rozdzielenie i zamontowanie

54
54

56
69
70
72
73
74
76
76
76

68

Rozdzia 2B
NAPRAWY SILNIKA ZAMONTOWANEGO W SAMOCHODZIE - SILNIK 2,0
1.
2.
3.

52
53

79
88
91
92
94
97
99
100
100
101

103
105
105

5.

105

6.
7.
8.
9.

106

Zespl napdowy z automatyczn skrzynk przekadniow - wymontowanie, rozdzielenie i zamontowanie


Naprawa silnika - kolejno rozkadania
Gowica silnika - rozkadanie
Gowica i zawory - czyszczenie i sprawdzanie . .
Gowica silnika - skadanie

109
110
113
113
114

Spis treci
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.

Zesp toka z korbowodem - wymontowanie . . .


Wa korbowy - wymontowanie
Kadub silnika - czyszczenie i sprawdzanie . . . .
Zesp toka z korbowodem - sprawdzanie . . . .
Wa korbowy - sprawdzanie
oyska gwne i korbowe - sprawdzanie
Naprawa silnika - kolejno skadania

115
115
116
118
119
120
121

Piercienie toka - zamontowanie


Wa korbowy - zamontowanie i sprawdzanie luzu
w oyskach gwnych
Zesp toka z korbowodem - zamontowanie i sprawdzanie luzu w oyskach korbowych
Silnik - pierwsze uruchomienie po naprawie gwnej

17.
18.
19.
20.

Rozdzia 3
UKADY CHODZENIA, OGRZEWANIA I KLIMATYZACJI
1.
2.
3.
4.
5.
6.

Wiadomoci wstpne
Elastyczne przewody ukadu chodzenia - odczanie i wymiana
Chodnica - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Termostat - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Wentylator chodnicy - sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie
Wcznik termiczny wentylatora i czujniki temperatury - sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie

129
130
131
131
133
133

3.
4.
5.
6.
7.

Wiadomoci wstpne
Zesp filtru powietrza - wymontowanie i zamontowanie
Ukad regulacji temperatury filtru powietrza (ATC)
Pompa paliwa - sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie
Zesp czujnika poziomu paliwa - wymontowanie
i zamontowanie
Zbiornik paliwa - wymontowanie i zamontowanie
Linka pedau przyspieszenia - wymontowanie, zamontowanie i regulacja

7.

Pompa cieczy chodzcej - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie


8. Ukad ogrzewania i przewietrzania - informacje
oglne
9. Elementy ukadu chodzenia i przewietrzania (modele fazy I i II) -wymontowanie i zamontowanie
10. Elementy ukadu ogrzewania i przewietrzania (modele fazy III)-wymontowanie i zamontowanie ..
11. Ukad klimatyzacji - informacje oglne
12. Elementy ukadu klimatyzacji -wymontowanie i zamontowanie

145

8.

146
146

9.
10.
11.
12.
13.

147
148
148
148

14.
15.
16.

Peda przyspieszenia - wymontowanie i zamontowanie


Benzyna bezoowiowa - informacje oglne
Ganik - wiadomoci wstpne
Ganik - wymontowanie i zamontowanie
Ganik - diagnozowanie, naprawa i regulacje . .
Elementy ukadu ganika sterowanego elektronicznie (ECC)
Kolektor dolotowy - wymontowanie i zamontowanie
Kolektor wylotowy - wymontowanie i zamontowanie
Ukad wylotowy - informacje oglne

Rozdzia 4B
UKADY ZASILANIA I WYLOTOWY - WERSJE O JEDNOPUNKTOWYM WTRYSKU PALIWA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Wiadomoci wstpne
Zesp filtru powietrza - wymontowanie i zamontowanie
Linka pedau przyspieszenia - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Peda przyspieszenia - wymontowanie i zamontowanie
Benzyna bezoowiowa - informacje oglne
Ukad wtrysku paliwa - wiadomoci wstpne . . .
Obwd zasilania paliwem - obnianie cinienia .
Pompa paliwa - wymontowanie i zamontowanie .
Zesp czujnika poziomu paliwa - wymontowanie
i zamontowanie

159
159
159
159
159
159
160
160
160

122
126
127

129

Rozdzia 4A
UKADY ZASILANIA I WYLOTOWY - WERSJE GANIKOWE
1.
2.

121

10. Zbiornik paliwa - wymontowanie i zamontowanie


11. Zesp wtryskowy - wymontowanie i zamontowanie
12. System wtryskowo-zaponowy - wstpna diagnostyka i regulacja
13. Elementy ukadu wtrysku paliwa - wymontowanie
i zamontowanie
14. Kolektor dolotowy - wymontowanie i zamontowanie
15. Kolektor wylotowy - wymontowanie i zamontowanie
16. Ukad wylotowy - wiadomoci oglne i wymontowanie elementw

135
136
136
141
141
142

144
149
149
149
151
152
154
156
156
157

158
161
161
161
162
164
165
165

Spis treci
Rozdzia 4C
UKADY ZASILANIA I WYLOTOWY - WERSJE O WIELOPUNKTOWYM WTRYSKU PALIWA
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Wiadomoci wstpne
169
Zesp filtru powietrza - wymontowanie i zamontowanie
170
Linka pedau przyspieszenia - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
170
Peda przyspieszenia - wymontowanie i zamontowanie
171
Benzyna bezoowiowa - informacje oglne
171
Ukad wtrysku paliwa - wiadomoci wstpne . . .
171
Obwd zasilania paliwem - obnianie cinienia . 172
Pompa paliwa - wymontowanie i zamontowanie . 1 7 2
Zesp czujnika poziomu paliwa - wymontowanie
i zamontowanie
172

10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.

Zbiornik paliwa - wymontowanie i zamontowanie


System wtryskowo-zaponowy - wstpna diagnostyka i regulacja
Obudowa przepustnicy - wymontowanie i zamontowanie
Elementy ukadu wtrysku paliwa (wersje z silnikiem 1,6) - wymontowanie i zamontowanie . . . .
Elementy ukadu wtrysku paliwa (wersje z silnikiem 2,0) - wymontowanie i zamontowanie . . . .
Kolektor dolotowy - wymontowanie i zamontowanie
Kolektor wylotowy-wymontowanie i zamontowanie
Ukad wylotowy - wiadomoci oglne i wymontowanie elementw

168
172
172
172
173
175
178
183
184

Rozdzia 4D
UKADY KONTROLI EMISJI
1.
2.
3.

185

Wiadomoci wstpne
Ukady kontroli emisji - sprawdzanie i wymiana elementw
Katalizator spalin - wiadomoci oglne

185
187
192

Rozdzia 5A
OBWODY ROZRUCHU I ADOWANIA
1.
2.
3.
4.
5.
6.

193

Wiadomoci wstpne
193
Akumulator - sprawdzanie, badanie i adowanie . 1 9 4
Akumulator - wymontowanie i zamontowanie . . .
194
Obwd adowania - sprawdzanie
195
Alternator - wymontowanie i zamontowanie . . . .
195
Szczotki alternatora i regulator napicia - sprawdzanie i wymiana
195

7.
8.
9.
10.
11.

Obwd rozruchu - sprawdzanie


Rozrusznik - wymontowanie i zamontowanie . . .
Rozrusznik - wymiana szczotek
Wycznik zaponu - wymontowanie i zamontowanie
Czujnik cinienia oleju - wymontowanie i zamontowanie

Rozdzia 5B
UKAD ZAPONOWY
1.
2.
3.
4.

Ukad zaponowy - informacje oglne


Ukad zaponowy - sprawdzanie
Cewka zaponowa - wymontowanie, sprawdzanie
i zamontowanie
Rozdzielacz zaponu - wymontowanie i zamontowanie

Wiadomoci wstpne
Sprzgo - regulacja
Linka sprzga - wymontowanie i zamontowanie
Peda sprzga - wymontowanie i zamontowanie

199
199

200
200
201

5.

202

6.

202

7.

Scalony modu wzmocnienia zaponu (wersje ganikowe bez katalizatora) - wymontowanie i zamontowanie
Tranzystorowy modu wzmocnienia zaponu - wymontowanie i zamontowanie
Ustawienie zaponu - sprawdzanie i regulacja . .

Rozdzia 6
SPRZGO
1.
2.
3.
4.

197
197
198

203
204
204

206
206
208
208
209

Zesp dociskowy sprzga - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie


Mechanizm wyczania sprzga -wymontowanie,
sprawdzanie i zamontowanie

209
210

Spis treci
Rozdzia 7A

212

MECHANICZNA SKRZYNKA PRZEKADNIOWA


1.
2.
3.
4.
5.

Wiadomoci wstpne
Zewntrzny mechanizm zmiany biegw - informacje oglne
Zewntrzny mechanizm zmiany biegw - wymontowanie i zamontowanie
Piercienie uszczelniajce - wymiana
Czujnik pooenia neutralnego - sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie

212

6.

212

7.

212
213

8.

214

9.

Wcznik wiate cofania - sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie


Napd prdkociomierza -wymontowanie i zamontowanie
Mechaniczna skrzynka przekadniowa - wymontowanie i zamontowanie
Naprawa mechanicznej skrzynki przekadniowej
- informacje oglne

215
215
216
218

Rozdzia 7B

AUTOMATYCZNA SKRZYNKA PRZEKADNIOWA


1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.

Wiadomoci wstpne
Linka wyboru biegw - regulacja
Linka wyboru biegw - wymontowanie i zamontowanie
Zesp dwigni wyboru biegw - wymontowanie
i zamontowanie
Linka redukcji biegw kick-down - regulacja . . . .
Linka redukcji biegw kick-down - wymontowanie
i zamontowanie
Napd prdkociomierza -wymontowanie i zamontowanie

219
220
220
221
221
221

219
Piercienie uszczelniajce - wymiana
Wcznik blokady rozruch i wiate cofania - sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie
10. Wcznik nadbiegu - sprawdzanie, wymontowanie
i zamontowanie
11. Automatyczna skrzynka przekadniowa - wymontowanie i zamontowanie
12. Naprawa gwna automatycznej skrzynki przekadniowej - informacje oglne

8.
9.

222
222
222
223
224

222

Rozdzia 8

225

POSIE NAPDOWE
1.
2.
3.

Wiadomoci wstpne
Posie napdowe-wymontowanie i zamontowanie
Gumowe osony ochronne posi napdowych -wymiana

225
225

4.
5.

Naprawa posi - informacje oglne


oysko porednie prawej posi napdowej - wymiana

230
230

229

Rozdzia 9

232

UKAD HAMULCOWY
1.
2.
3.

Wiadomoci wstpne
Hydrauliczny ukad hamulcowy - odpowietrzanie
Przewody hamulcowe sztywne i elastyczne -wymiana
4. Wkadki cierne hamulcw przednich - wymiana .
5. Wkadki cierne hamulcw tylnych - wymiana . . .
6. Szczki hamulca bbnowego - wymiana
7. Tarcza hamulca - sprawdzanie, wymontowanie
i zamontowanie
8. Bben hamulca tylnego - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
9. Zacisk hamulca przedniego - wymontowanie, naprawa i zamontowanie
10. Zacisk hamulca tylnego-wymontowanie, naprawa
i zamontowanie
11. Cylinderek koa tylnego-wymontowanie, naprawa
i zamontowanie
12. Pompa hamulcowa - wymontowanie, naprawa
i zamontowanie

233
234
236
236
238
239
243
244
245
246
249
250

13.
14.
15.
16.
17.
18.
19.
20.
21.
22.

Peda hamulca - regulacja, wymontowanie i zamontowanie


Podcinieniowe urzdzenie wspomagajce - wymontowanie i zamontowanie
Zawr zwrotny podcinieniowego urzdzenia wspomagajcego - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Dwignia hamulca awaryjnego - wymontowanie
i zamontowanie
Linki hamulca awaryjnego - wymontowanie i zamontowanie
Zawory regulujce cinienie w hamulcach tylnych
- regulacja, wymontowanie i zamontowanie . . . .
Wycznik wiate hamowania - regulacja, wymontowanie i zamontowanie
Wycznik lampki hamulca awaryjnego - wymontowanie i zamontowanie
Ukad przeciwblokujcy ABS - informacje oglne
Elementy ukadu przeciwblokujcego ABS - wymontowanie i zamontowanie

251
252
253
253
254
255
257
258
258
258

Spis treci
Rozdzia 10
ZAWIESZENIE I UKAD KIEROWNICZY
1.
2.
3.

Wiadomoci wstpne
oyska piast k przednich - wymiana
Kolumna zawieszenia przedniego-wymontowanie,
naprawa i zamontowanie
4. Wahacz dolny zawieszenia przedniego - wymontowanie, naprawa i zamontowanie
5. Sworze kulowy dolnego wahacza zawieszenia
przedniego - wymiana
6. Zesp wysignika i wahacza grnego zawieszenia
przedniego - wymontowanie, naprawa i zamontowanie
7. Stabilizator przedniego zawieszenia-wymontowanie i zamontowanie
8. oysko piasty koa tylnego - wymiana
9.
Elementy zawieszenia tylnego - wymontowanie,
naprawa i zamontowanie
10. Elementy zawieszenia tylnego - wymontowanie,
naprawa i zamontowanie

261
263
267

11.

270

12.
13.

274

14.

275

15.

276

16.
17.

276
277

18.

278

19.

283

Elementy zawieszenia tylnego - wymontowanie,


naprawa i zamontowanie
Koo kierownicy - wymontowanie i zamontowanie
Wycznik zaponu z blokad kierownicy - wymontowanie i zamontowanie
Kolumna kierownicy - wymontowanie, sprawdzanie
i zamontowanie
Zesp przekadni kierowniczej - wymontowanie,
naprawa i zamontowanie
Osony gumowe przekadni kierowniczej - wymiana
Ukad hydrauliczny przekadni kierowniczej ze
wspomaganiem - odpowietrzanie
Pompa wspomagania ukadu kierowniczego - wymontowanie i zamontowanie
Kocwka drka kierowniczego - wymontowanie
i zamontowanie

Rozdzia 11A
NADWOZIE I WYPOSAENIE WNTRZA - MODELE FAZY I I II
1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.

Wiadomoci wstpne
Nadwozie i podwozie - obsuga
Tapicerka i dywaniki - obsuga
Nadwozie - naprawa drobnych uszkodze
Nadwozie - naprawa powanych uszkodze . . .
Zderzak przedni - wymontowanie i zamontowanie
Zderzak tylny - wymontowanie i zamontowanie .
Pokrywa przedziau silnika - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Linka zamka pokrywy przedziau silnika - wymontowanie i zamontowanie
Zamek pokrywy przedziau silnika - wymontowanie
i zamontowanie
Drzwi-wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Pokrycie wewntrzne drzwi - wymontowanie i zamontowanie
Klamki drzwi i elementy zamka - wymontowanie
i zamontowanie
Szyby drzwi i podnoniki -wymontowanie i zamontowanie
Pokrywa baganika i spryny gazowe - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Drzwi tyu nadwozia i spryny gazowe - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Elementy zamka pokrywy baganika - wymontowanie i zamontowanie

296
296
296
296
298
298
299
300
301
301
302
302

18.
19.
20.
21.
22.
23.
24.
25.

304

26.
27.

308

28.

311

29.

311

30.

Elementy zamka i klamka drzwi tyu nadwozia


- wymontowanie i zamontowanie
Linka zamka pokrywy baganika lub drzwi tyu
nadwozia i pokrywa korka wlewu paliwa - wymontowanie i zamontowanie
Elementy centralnego blokowania drzwi - wymontowanie i zamontowanie
Elementy elektrycznego sterowania szyb -wymontowanie i zamontowanie
Lusterko zewntrzne i elementy z nim zwizane
- wymontowanie i zamontowanie
Szyby przednia i tylna oraz inne szyby nieruchome
- informacje oglne
Dach otwierany - informacje oglne
Elementy wyposaenia zewntrznego nadwozia
- wymontowanie i zamontowanie
Siedzenia - wymontowanie i zamontowanie . . . .
Elementy pasw bezpieczestwa - wymontowanie
i zamontowanie
Osony wntrza nadwozia - wymontowanie i zamontowanie
Konsola rodkowa - wymontowanie i zamontowanie
Osony tablicy rozdzielczej - wymontowanie i zamontowanie

10

Wiadomoci wstpne
Nadwozie i podwozie - obsuga
Tapicerka i dywaniki - obsuga
Nadwozie - naprawa drobnych uszkodze

289
289
291
293
293
294
294

296
313
316
317
318
318
319
319
319
320
321
323
328
328

312

Rozdzia 11B
NADWOZIE I WYPOSAENIE WNTRZA - MODELE FAZY
1.
2.
3.
4.

285
288

334
334
334
334

5.
6.
7.

334
Nadwozie - naprawa powanych uszkodze . . .
Zderzak przedni - wymontowanie i zamontowanie
Zderzak tylny - wymontowanie i zamontowanie .

334
334
335

Spis treci
8.
9.
10.
11.
12.
13.
14.
15.
16.
17.

Pokrywa przedziau silnika - wymontowanie, zamontowanie i regulacja


Linka zamka pokrywy przedziau silnika - wymontowanie i zamontowanie
Zamek pokrywy przedziau silnika-wymontowanie
i zamontowanie
Drzwi - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Pokrycie wewntrzne drzwi - wymontowanie i zamontowanie
Klamki drzwi i elementy zamka - wymontowanie
i zamontowanie
Szyby drzwi i podnoniki - wymontowanie i zamontowanie
Pokrywa baganika i spryny gazowe - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Drzwi tyu nadwozia i spryny gazowe - wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Elementy zamka pokrywy baganika - wymontowanie i zamontowanie

335
335
335
335
336
338
340
342
342
343

18. Elementy zamka i klamka drzwi tyu nadwozia


- wymontowanie i zamontowanie
19. Elementy centralnego blokowania drzwi - wymontowanie i zamontowanie
20. Lusterko zewntrzne i elementy z nim zwizane
- wymontowanie i zamontowanie
21. Szyba przednia i tylna oraz inne szyby nieruchome
- informacje oglne
22. Dach otwierany - informacje oglne
23. Elementy wyposaenia zewntrznego nadwozia
- wymontowanie i zamontowanie
24. Siedzenia - wymontowanie i zamontowanie . . . .
25. Elementy pasw bezpieczestwa - wymontowanie
i zamontowanie
26. Osony wntrza nadwozia - wymontowanie i zamontowanie
27. Konsola rodkowa -wymontowanie i zamontowanie
28. Osony tablicy rozdzielczej - wymontowanie i zamontowanie

Rozdzia 12A
WYPOSAENIE ELEKTRYCZNE - MODELE FAZY I i
1.
2.

344
344
344
345
345
345
346
349
350

354

370
370
370

Rozdzia 12B
WYPOSAENIE ELEKTRYCZNE - MODELE FAZY

390

5.
6.
7.
8.
9.
10.
11.
12.
13.

1.
2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9.

Wiadomoci wstpne
Diagnozowanie wyposaenia elektrycznego - informacje oglne
Bezpieczniki i przekaniki - informacje oglne . .
Wyczniki i przeczniki - wymontowanie i zamontowanie
arwki owietlenia zewntrznego - wymiana . .
arwki owietlenia wewntrznego - wymiana . .
Zespoy wiate zewntrznych - wymontowanie
i zamontowanie
Ustawienie wiate reflektorw-informacje oglne
Zestaw wskanikw - wymontowanie i zamontowanie

354

344

14. Linka napdu prdkociomierza - wymontowanie


i zamontowanie
371
15. Rami wycieraczki - wymontowanie i zamontowanie
371
16. Silnik mechanizmu napdu wycieraczek szyby
przedniej - wymontowanie i zamontowanie . . . . 371
17. Silnik wycieraczki szyby tylnej - wymontowanie
i zamontowanie
372
18. Elementy spryskiwaczy szyb przedniej i tylnej
- wymontowanie i zamontowanie
373
19. Radioodtwarzacz-wymontowanie i zamontowanie 374
20. Goniki - wymontowanie i zamontowanie
374
21. Antena - wymontowanie i zamontowanie
375
22. Autoalarm - informacje oglne
377
23. Elementy ogrzewania siedze przednich - informacje oglne
377
24. Ukad poduszki powietrznej - informacje oglne
i ostrzeenia
377
Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy I i II 377

3.
4.

Wiadomoci wstpne
Diagnozowanie wyposaenia elektrycznego - informacje oglne
Bezpieczniki i przekaniki - informacje oglne . .
Wyczniki i przeczniki - wymontowanie i zamontowanie
arwki owietlenia zewntrznego - wymiana . .
arwki owietlenia wewntrznego - wymiana . .
Zespoy wiate zewntrznych - wymontowanie
i zamontowanie
Ustawienie wiate reflektorw-informacje oglne
Zestaw wskanikw - wymontowanie i zamontowanie
Elementy zestawu wskanikw - wymontowanie
i zamontowanie
Sygnalizator pozostawienia wczonych wiate
- informacje oglne
Zapalniczka - wymontowanie i zamontowanie . .
Sygna dwikowy - wymontowanie i zamontowanie

343

354
355
359
361
365
366
368
369
369

390

10.

390
390

11.
12.

391
393
396

13.

397
399
399

14.
15.
16.

Elementy zestawu wskanikw - wymontowanie


i zamontowanie
399
Zapalniczka - wymontowanie i zamontowanie . . 400
Sygna dwikowy - wymontowanie i zamontowanie
400
Rami wycieraczki - wymontowanie i zamontowanie
400
Silnik mechanizmu napdu wycieraczek szyby
przedniej - wymontowanie i zamontowanie . . . . 400
Silnik wycieraczki szyby tylnej - wymontowanie
i zamontowanie
400
Elementy spryskiwaczy szyb przedniej i tylnej
- wymontowanie i zamontowanie
401

11

Spis treci
17.

Radioodtwarzacz - wymontowanie i zamontowanie


18. Goniki -wymontowanie i zamontowanie
19. Antena -wymontowanie i zamontowanie
20. Autoalarm - informacje oglne

401
402
402
402

21.

Elementy ogrzewania siedze przednich - informacje oglne


22. Ukad poduszki powietrznej - informacje oglne
i ostrzeenia
Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III

Rozdzia 13
INFORMACJE UZUPENIAJCE
Wymiary zewntrzne i masy
Zakup czci zamiennych
Identyfikacja pojazdu
Podstawowe zasady wykonywania napraw
Narzdzia i przyrzdy specjalne

402
402
402

414
414
415
415
415
417

Przegld samochodu przed okresowym badaniem technicznym


Wykrywanie typowych niesprawnoci
Sownik terminw technicznych

419
424
431

Nissan Primera 1,6 LX, piciodrzwiowy


hatchback

Nissan Primera 2,0 SLX, kombi

12

Eksploatacja samochodu

Wprowadzenie
Nissan Primera, nastpca modelu Nissan Bluebird, zosta wprowadzony na rynki europejskie po raz pierwszy w czerwcu 1990 roku.
W toku produkcji dokonywano drobnych zmian, a istotnie zmodernizowano go w padzierniku 1996 r. Wprowadzono wwczas
liczne zmiany mechaniczne i kosmetyczne, obejmujce modyfikacj
zawieszenia przedniego i nowe zawieszenie tylne.
Samochody Nissan Primera s wyposaone w silniki o zaponie
iskrowym o dwch pojemnociach: 1,6 i 2,0 dm3, z dwoma waami
rozrzdu umieszczonymi w gowicy. Silnik o pojemnoci 1,6 dm3
by pierwotnie wyposaony w ganik, natomiast wersje z silnikiem
2,0 dm3 byy dostpne zarwno o jedno-, jak i wielopunktowym
wtrysku paliwa. Silnik 1,6 o wielopunktowym wtrysku paliwa zosta
wprowadzony do gamy modeli w 1993 r. Wszystkie silniki s
wyposaone w ukady kontroli emisji spalin.
Rozwizania konstrukcyjne silnikw s dobrze opracowane i, jeli
zapewni si regularn obsug silnikw, jest mao prawdopodobne,
aby sprawiay kopot.
Primera jest dostpna w nastpujcych wersjach nadwozia: czterodrzwiowy sedan, piciodrzwiowy hatchback i piciodrzwiowe kombi,
z szerok gam akcesoriw i wyposaenia wntrza.
Niezalene przednie zawieszenie jest stosowane we wszystkich
wersjach. W modelach sedan i hatchback sprzed padziernika 1996 r.
zawieszenie tylne jest niezalene, w modelach kombi - pniezalene.

Od padziernika 1996 r. we wszystkich wersjach jest stosowane


pniezalene zawieszenie tylne wielowahaczowe (typu multi-link).
Piciobiegowa mechaniczna skrzynka przekadniowa jest wyposaeniem standardowym. W wikszoci wersji z silnikiem o pojemnoci 2,0 dm3 jest dostpna jako opcja automatyczna skrzynka
przekadniowa sterowana elektronicznie.
Modele Primery maj bogate wyposaenie standardowe i dodatkowe, zaspokajajce rne potrzeby, wcznie z centralnym zamkiem, elektrycznie sterowanymi szybami, elektrycznie sterowanym
oknem w dachu, ukadem zapobiegajcym blokowaniu k podczas
hamowania i poduszk powietrzn.
Dla mechanikw amatorw Primera jest samochodem prostym
w obsudze, a wikszo elementw wymagajcych czstszej
uwagi jest atwo dostpna.
Uwaga. W wielu rozdziaach tej ksiki informacje uzupeniajce
odnosz si do modeli fazy I, II i III, zalenie od roku produkcji.
Klasyfikacj t zastosowano tam, gdzie modyfikacje wprowadzone
w gamie modeli samochodw wpywaj na opisywane czynnoci
naprawcze. Fazy odnoszce si do lat produkcji modeli s
nastpujce:
faza I - od czerwcal 990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika 1996;
faza III - od padziernika 1996 do wrzenia 1999.

Zalecenia dotyczce bezpieczestwa i higieny pracy


Podczas obsugi samochodu wykonawca moe by naraony na rne niebezpieczestwa zwizane z wykonywanymi czynnociami.
W niniejszym rozdziale przedstawiono potencjalne zagroenia dla zdrowia, na ktre naley zwrci szczegln uwag podczas obsugi
lub napraw samochodu.

Niebezpieczestwo poparzenia
Nie wolno odkrca ani korka wlewu
chodnicy, ani korka zbiornika wyrwnawczego cieczy chodzcej, gdy silnik jest
gorcy.
Olej silnikowy, a take olej przekadniowy
w skrzynce automatycznej oraz olej w ukadzie kierowniczym ze wspomaganiem mog

rwnie spowodowa poparzenia, jeli s


zlewane bezporednio po zakoczeniu pracy silnika lub jazdy samochodem.
Silnik oraz ukad wylotowy podczas pracy
bardzo si nagrzewaj i mog spowodowa
poparzenia, zwaszcza bezporednio po
unieruchomieniu silnika, podobnie jak bbny
i tarcze hamulcw, ktre nagrzewaj si
podczas hamowania.

Niebezpieczestwo
przygniecenia
Jeli czynno obsugowa wymaga podniesienia samochodu, podnonik zawsze
powinien by zabezpieczony podstawkami
lub naley wykorzysta kana najazdowy.
Nie wolno wchodzi pod samochd podparty
tylko samym podnonikiem z wyposaenia
samochodu.

13

Eksploatacja samochodu
Naley zachowa szczegln ostrono
w czasie odkrcania lub dokrcania pocze gwintowych duym momentem, jeli
samochd znajduje si na stojakach. Pocztkowe poluzowywanie i ostateczne dokrcanie pocze naley wykonywa przy
samochodzie stojcym na ziemi.

Niebezpieczestwo powstania
poaru
Benzyna jest atwo palna, a jej pary s
wybuchowe.
Nie wolno dopuci, aby krople paliwa
dostay si na powierzchni gorcego silnika.
Nie wolno pali papierosw i uywa
otwartego ognia w pobliu uruchomionego
samochodu. Ponadto naley unika iskrzenia (elektrycznego lub wywoanego uywaniem narzdzi).
Pary paliwa s cisze od powietrza,
dlatego nie naley naprawia ukadu zasilania paliwem, gdy samochd znajduje si
nad kanaem.
Przyczyn poaru moe by rwnie przecienie lub zwarcie w ukadach elektrycznych, dlatego naley zachowa szczegln
ostrono podczas naprawy instalacji elektrycznej samochodu.
Zawsze w pobliu stanowiska pracy powinna znajdowa si ganica przeznaczona
do gaszenia palcego si paliwa lub instalacji elektrycznej.

Niebezpieczestwo poraenia
prdem elektrycznym
Podczas pracy silnika istnieje niebezpieczestwo poraenia prdem od przewodw
zaponowych. Wysokie napicie w ukadzie
zaponowym moe by szczeglnie niebezpieczne dla osb z chorobami serca lub ze
stymulatorem serca, dlatego nie wolno zblia si do przewodw zaponowych przy
pracujcym silniku.
Poraenie moe rwnie nastpi od instalacji elektrycznej budynku. Narzdzia elektryczne zasilane napiciem z gniazda elektrycznego powinny by uziemione, a instalacja w budynku powinna mie sprawne
bezpieczniki.

Niebezpieczestwo zatrucia
parami paliwa lub spalinami
Spaliny wydobywajce si z rury wylotowej s trujce, zawieraj m.in. silnie toksyczny tlenek wgla, dlatego nie wolno uruchamia silnika w zamknitym pomieszczeniu,
jeli nie odprowadzi si spalin na zewntrz
lub do specjalnej instalacji wycigowej.
Rwnie trujce s pary paliwa oraz niektrych rozpuszczalnikw czyszczcych
i rozcieczalnikw farb uywanych podczas
napraw.

14

Ochrona przed substancjami


trujcymi lub podraniajcymi
Naley unika bezporedniego styku ze
skr takich substancji, jak elektrolit z akumulatora, benzyna, pyny i oleje, a zwaszcza ciecz chodzca, pyn hamulcowy i paliwo do silnikw wysokoprnych. Nie wolno
zasysa ich ustami przez rurk. Jeli dostan si do oczu, naley niezwocznie
zgosi si do lekarza.
Zbyt dugo trwajcy kontakt oleju silnikowego
ze skr moe spowodowa jej uszkodzenie,
a nawet raka skry, dlatego naley uywa
rkawic ochronnych i odpowiednich kremw.
Nasiknite olejem ubrania naley zmieni,
a w kieszeniach nie nosi zaolejonych szmat.
Czynnik chodniczy klimatyzacji parujc
wydziela gaz wybuchajcy przy zetkniciu
z otwartym ogniem (take z zapalonym
papierosem). Moe rwnie spowodowa
podranienia skry.
Pewne gatunki kauczuku syntetycznego
stosowane w niektrych elementach, takich
jak piercienie uszczelniajce lub przewody
elastyczne, w temperaturze powyej 400C
tworz smolist, lepk substancj zawierajc kwas fluorowodorowy grony dla zdrowia
przez dugi czas. W przypadku zetknicia ze
skr kwasu fluorowodorowego moe okaza
si konieczna nawet amputacja koczyny.
Podczas prac przy samochodzie, ktry
uleg spaleniu lub przy czciach odzyskanych z takiego samochodu, naley uywa rkawic ochronnych, ktre po wykorzystaniu trzeba wyrzuci.
Py powstajcy podczas obrbki mechanicznej azbestu jest niebezpieczny dla zdrowia. Azbest znajduje si w nastpujcych
elementach: niektre uszczelki, wkadki
i szczki hamulcw oraz tarcza sprzga.

rodki ostronoci podczas


obsugi akumulatora
Akumulator zawiera kwas siarkowy dranicy oczy, skr i niszczcy odzie. Podczas przenoszenia lub otwierania akumulatora naley zachowa szczegln ostrono.
Podczas pracy akumulatora wydziela si
wodr, ktry jest wybuchowy, dlatego nie
wolno zblia si do akumulatora z otwartym
ogniem i wywoywa iskrzenia w jego ssiedztwie. Podczas podczania i odczania
prostownika oraz przewodw rozruchowych
do akumulatora naley zachowa szczegln ostrono.

rodki ostronoci podczas


obsugi samochodu
wyposaonego w poduszki
powietrzne
Poduszki powietrzne s niezwykle niebezpieczne, jeli zostan przypadkowo urucho-

mione. Podczas wymontowywania kierownicy i tablicy rozdzielczej naley zachowa


szczegln ostrono. Wymontowane poduszki powietrzne powinny by przechowywane zgodnie ze specjaln instrukcj.

rodki ostronoci podczas


obsugi ukadu wtryskowego
silnika wysokoprnego
Pompa wtryskowa silnika wysokoprnego dostarcza paliwo pod bardzo wysokim
cinieniem. Naley zachowa szczegln
ostrono, gdy pracuje si przy wtryskiwaczach lub przewodach paliwa. Nigdy nie
naley wystawia rk, twarzy lub innej czci ciaa na dziaanie rozpylonego przez
wtryskiwacz paliwa; paliwo moe wej
w skr i stanowi potencjalne miertelne
zagroenie.

Zapamitaj!
Podczas obsugi samochodu
naley:
uywa okularw ochronnych, posugujc
si elektronarzdziami i pracujc pod samochodem;
uywa rkawic lub kremw ochronnych,
gdy jest to konieczne;
poprosi drug osob, aby co pewien
czas sprawdzaa, czy wszystko jest w porzdku;
utrzymywa lune czci ubrania i dugie
wosy z dala od poruszajcych si czci;
zdj piercionki, zegarek rczny oraz
inne ozdoby z rk przed rozpoczciem
czynnoci, zwaszcza przy obsudze instalacji elektrycznej;
upewni si, czy podnonik oraz inne
urzdzenia do podnoszenia i podpierania
samochodu s sprawne.

Podczas obsugi samochodu nie


wolno:
samodzielnie podnosi cikich elementw, jeli nie ma si pewnoci, e bdzie
mona je unie -trzeba wwczas zapewni
sobie pomoc drugiej osoby;
spieszy si z zakoczeniem pracy, aby
nie pozostawi nie sprawdzonych elementw;
uywa uszkodzonych narzdzi mogcych okaleczy obsugujcego;
pozostawia lecych narzdzi i czci
oraz rozlanych plam oleju lub paliwa w miejscach, w ktrych chodz inni ludzie;
dopuszcza dzieci i zwierzt do naprawianego samochodu.

Naprawy dorane

Naprawy dorane

wwczas uruchomi silnik za pomoc akumulatora innego samochodu, wykorzystujc przewody rozruchowe.

Gdy samochd nie daje si uruchomi

Jeli nie mona uruchomi silnika, mimo e


rozrusznik prawidowo obraca wa korbowy

Jeli nie mona wczy rozrusznika


W samochodzie wyposaonym w automatyczn skrzynk przekadniow naley sprawdzi, czy dwignia wyboru biegw znajduje
si w pooeniu P" lub N".
Otworzy pokryw przedziau silnika i sprawdzi, czy obejmy
przewodw i zaciski akumulatora s czyste i pewnie zamocowane.
Wczy wiata i prbowa uruchomi silnik. Jeli wiata bardzo
przygasaj, oznacza to, e akumulator jest rozadowany. Trzeba

A Sprawdzanie za pomoc nacisku


palcem prawidowoci osadzenia kocwek
przewodw wysokiego napicia na
wiecach zaponowych...

Sprawdzi, czy paliwo jest w zbiorniku.


Sprawdzi, czy elementy i przewody elektryczne pod pokryw
przedziau silnika nie s zawilgocone. Jeli s zawilgocone, to po
wyczeniu zaponu naley je wytrze such szmatk, a nastpnie
nanie warstw preparatu wypierajcego wod, np. WD 40 lub
jego odpowiednika, na zcza elektryczne elementw ukadu
zaponowego i ukadu zasilania paliwem. Naley zwrci szczegln uwag na zcze cewki zaponowej oraz przewody wysokiego
napicia.

na kopuce rozdzielacza zaponu

C Sprawdzanie prawidowoci
przyczenia zcza przewodu do
rozdzielacza

D Sprawdzanie zabezpieczenia
wszystkich wielopunktowych zczy
przewodw zwizanych z silnikiem

Widok zczy elektrycznych, ktre naley sprawdzi w przedziale silnika, a w przypadku


wystpowania wilgoci spryska preparatem wypierajcym wod, np. WD 40

E Sprawdzanie zabezpieczenia i stanu


zaciskw akumulatora

15

Eksploatacja samochodu
Uycie przewodw rozruchowych jest sposobem tylko na
chwilowe pozbycie si kopotw, dlatego naley wykry
przyczyn rozadowania si akumulatora.
S trzy moliwoci:
1. Akumulator rozadowa si z powodu
kilkakrotnych prb uruchomienia silnika lub
pozostawienia wczonych wiate.
2. Obwd adowania akumulatora jest
uszkodzony (luny lub zerwany pasek napdu alternatora, uszkodzone przewody
alternatora lub niesprawny alternator).
3. Akumulator jest zuyty lub wystpuje
zbyt niski poziom elektrolitu w akumulatorze.

RADZI

Podczy jeden koniec czerwonego


przewodu rozruchowego do zacisku
(+) rozadowanego akumulatora

Uruchamianie silnika za pomoc akumulatora pomocniczego


Podczas uruchamiania silnika za pomoc
akumulatora pomocniczego naley przestrzega nastpujcych wskazwek:
- przed podczeniem przewodw rozruchowych naley sprawdzi, czy zapon jest
wyczony;
- sprawdzi, czy s wyczone wszystkie
zbdne odbiorniki prdu (wiata, ogrzewanie, wycieraczki itp.);
- upewni si, czy napicie znamionowe

akumulatora pomocniczego jest rwne n


piciu akumulatora rozadowanego;
- jeli do uruchomienia silnika bdzie u
wany akumulator zamontowany w inny
samochodzie, to oba samochody nie powi
ny si styka;
- jeli samochd jest wyposaony w aut
matyczn skrzynk przekadniow, nale
sprawdzi, czy dwignia wyboru biegc
znajduje si w pooeniu N" lub P".

Podczy drugi koniec czerwonego


przewodu rozruchowego do zacisku
(+) akumulatora pomocniczego

Podczy jeden koniec czarnego


przewodu rozruchowego do zacisku
( ) akumulatora pomocniczego

I
B
16

Poczy drugi koniec czarnego


przewodu rozruchowego ze rub lub
wspornikiem na kadubie silnika, do
daleko od akumulatora samochodu,
ktry ma by uruchomiony
Upewni si, czy przewd rozruchowy
nie bdzie styka si z wentylatorem,
paskami klinowymi lub innymi
poruszajcymi si czciami silnika
Uruchomi silnik, uywajc akumulatora
pomocniczego i pozostawi go na biegu
jaowym. Wczy wiata, nadmuch
tylnej szyby i silnik elektryczny
dmuchawy nagrzewnicy, a nastpnie
odczy przewody rozruchowe
w odwrotnej kolejnoci do podczania.
Wyczy wiata itd.

Naprawy dorane
Wymiana koa

Przed wymian kota

Uwaga. Nie wolno wymienia koa na jezdni,


jeli zagrozioby to wymieniajcemu koo oraz
ruchowi innych pojazdw. Trzeba zjecha
w odpowiedni zatok lub na pobocze.
Podstawowe zasady wymiany koa s takie
same dla wszystkich samochodw. Rnice
mog dotyczy szczegw, gdy w zalenoci od wersji samochodu rne moe by
usytuowanie koa zapasowego i podnonika.

W przypadku przebicia opony naley niezwocznie zatrzyma samochd, zachowujc odpowiednie zasady bezpieczestwa.
Zaparkowa samochd w bezpiecznym
miejscu i w miar moliwoci na twardej
nawierzchni.
Wczy wiata awaryjne.
Oznaczy miejsce postoju trjktem
ostrzegawczym.

Czynnoci wymiany kota

Wczy pierwszy lub wsteczny bieg i zacign dwigni hamulca awaryjnego.


W samochodach z automatyczn skrzynk
przekadniow dwigni wyboru biegw naley ustawi w pooeniu P" (Park)".
Zaklinowa koo znajdujce si po przektnej wzgldem przebitego koa (mona
uy do tego celu kamieni).
Jeli samochd stoi na mikkim podou,
podoy kawaek deski pod stop podnonika.

1 Koo zapasowe i narzdzia s


przechowywane w baganiku, pod
wykadzin przykrywajc podog. Aby
zwolni koo zapasowe, naley odkrci
centraln plastykow nakrtk

2 Wyj torb z narzdziami


(umieszczon za koem zapasowym),
a nastpnie wyj koo

3 Otworzy schowek w bocznej cianie


baganika i wyj podnonik. W modelach
kombi podnonik znajduje si pod
odejmowan wykadzin wykoczajc

4 Jeli na kole z uszkodzon opon jest


zamocowany kopak, naley go podway
i zdj, a nastpnie odkrci kad
nakrtk mocujc koo o p obrotu. Jeli
zastosowane s nakrtki zabezpieczajce
koo przed kradzie, potrzebna bdzie
specjalna nasadka

5 Umieci gwk podnonika midzy


dwoma wyciciami na wzmocnieniu
przeznaczonym do oparcia podnonika,
najbliej koa, ktre bdzie zmieniane.
Upewni si, czy rowek w gwce
podnonika jest waciwie zaczepiony
o prg. Uy klucza do k, zaczepionego
o rczk podnonika, i unie samochd
tak, aby koa nie dotykay podoa

6 Odkrci nakrtki mocujce koo, zdj


koo i zaoy koo zapasowe. Naoy
nakrtki mocujce i dokrci je
umiarkowanie za pomoc klucza do k

Usun kliny spod koa.

dysponuje si pompk do ogumienia, naley


dojecha do najbliszej stacji benzynowej
i tam dopompowa koo do waciwego
cinienia.
Uszkodzon opon lub koo odda do
naprawy.

7 Opuci samochd na podoe,


a nastpnie ostatecznie dokrci nakrtki
w kolejnoci po przektnych
- Nissan Primera

Schowa podnonik i narzdzia do przeznaczonych dla nich schowkw.


Sprawdzi cinienie w zamontowanym
kole. Jeli cinienie jest zbyt niskie, a nie

17

Eksploatacja samochodu
Rozpoznawanie wyciekw

kajcego pynu przedmuchanego pdem


powietrza pojawiaj si w tylnej czci
samochodu, co utrudnia ustalenie rda
wycieku.

Plamy na nawierzchni pod samochodem


bd mokre lady pod pokryw przedziau
silnika lub od spodu samochodu oznaczaj
wyciek ktrego z pynw eksploatacyjnych. Czsto wyciek jest trudny do zidentyfikowania, zwaszcza jeli elementy
pod pokryw przedziau silnika s bardzo
zakurzone. Czsto rwnie lady wycie-

Uwaga. Wikszo olejw i pynw stosowanych w samochodzie jest trujca.


W przypadku ich styku ze skr naley
je bezzwocznie zmy, a poplamion odzie
zmieni.

Niektre wycieki mona zidentyfikowa po zapachu, inne po zabarwieniu.


Mona rwnie dokadnie
umy samochd, a nastpnie rozoy pod
nim arkusz czystego papieru, aby ustali
miejsce wycieku. Naley pamita, e niektre wycieki mog pojawia si tylko podczas pracy silnika.

Wyciek spod miski olejowej

Wyciek spod filtru oleju

Wyciek oleju ze skrzynki


przekadniowej

Olej silnikowy moe wycieka spod


uszczelki korka spustowego...

...lub spod podstawy filtru oleju

Wyciek cieczy chodzcej

Wyciek pynu hamulcowego

Wyciekajca ciecz chodzca czsto


pozostawia krystaliczne osady, takie jak
pokazane na zdjciu

lady widoczne na koach mog wiadczy


o wycieku pynu hamulcowego

18

RADZI

Olej ze skrzynki przekadniowej moe


wycieka przez uszczelniacze
wewntrznych kocw posi napdowych

Wyciek oleju z obwodu


wspomagania ukadu
kierowniczego

Olej z obwodu wspomagania ukadu


kierowniczego moe wycieka ze
sztywnych pocze przewodw na
obudowie przekadni kierowniczej

Naprawy dorane
Holowanie
Gdy wszystkie sposoby uruchomienia samochodu zawiod, wwczas pozostaje tylko
holowanie. W razie koniecznoci holowania
samochodu na wiksz odlego naley
skorzysta z usug holownika. Jeli odlego
holowania jest niedua, mona poprosi o pomoc kierowc innego samochodu. Naley
jednak pamita o nastpujcych zasadach.
Do holowania mona uywa tylko odpowiednio oznakowanej linki holowniczej;
samochd holowany powinien mie umieszczony za szyb po lewej stronie trjkt
ostrzegawczy.
Podczas holowania naley mie stale
wczony zapon w celu zachowania moliwoci kierowania samochodem oraz dziaania wiate zewntrznych, np. kierunkowskazw i wiate hamowania.
Link holownicz naley zamocowa do
odpowiedniego zaczepu samochodu.

Przed rozpoczciem holowania naley


zwolni dwigni hamulca awaryjnego;
w wersjach z automatyczn skrzynk przekadniow dwigni wyboru biegw ustawi
w pooeniu N".
Poniewa przy nie pracujcym silniku nie
dziaa podcinieniowe wspomaganie hamulcw, naley pamita, e peda hamulca
pojazdu holowanego bdzie twardszy", ni
zwykle przy tej samej intensywnoci hamowania.
W wersjach ze wspomaganiem ukadu
kierowniczego naley pamita o wikszym
oporze obrotu koa kierownicy podczas skrtu k ze wzgldu na niedziaanie wspomagania przy nie pracujcym silniku.
Podczas jazdy kierujcy samochodem
holowanym musi stara si utrzymywa
napit link holownicz, aby unikn jej
zerwania.
Przed rozpoczciem holowania kierujcy

obydwoma samochodami powinni ustali


tras przejazdu.
Podczas holowania naley zachowywa
prdko okrelon w przepisach dotyczcych holowania i jecha najkrtsz tras.
Naley stara si zachowa pynno jazdy
i odpowiednio wczenie zwalnia, dojedajc do skrzyowania.
W wersjach wyposaonych w automatyczn skrzynk przekadniow naley dodatkowo stosowa si do zalece dotyczcych
holowania podanych w instrukcji obsugi
samochodu, by nie dopuci do uszkodzenia
skrzynki przekadniowej.
Uwaga. Aby zapobiec uszkodzeniu katalizatora, nie wolno uruchamia silnika
przez popychanie lub holowanie samochodu, gdy silnik jest nagrzany do temperatury normalnej pracy. Do uruchomienia silnika zastosowa przewody rozruchowe.

Notatki eksploatacyjne

19

Eksploatacja samochodu

Obsuga codzienna
Wprowadzenie
Czynnoci obsugi codziennej nie s czasochonne i nie wymagaj adnych szczeglnych umiejtnoci i narzdzi, pozwol natomiast unikn wielu przykrych niespodzianek i mog przynie wymierne korzyci.

Zwracanie uwagi na stan opon i sprawdzanie cinienia w ogumieniu nie tylko ogranicza zuycie opon. Czasem moe umoliwi uniknicie wypadku.
Przyczyn wielu awarii s usterki wyposaenia elektrycznego, czsto zwizane ze
stanem akumulatora. Regularne sprawdzanie stanu akumulatora umoliwi odpowiednio
wczesne wykrycie wikszoci takich usterek.
Jeli w samochodzie wystpiy wycieki

pynu hamulcowego, to pierwszym sygnaem tego jest nieprawidowe dziaanie hamulcw. Regularne sprawdzanie poziomu
pynu hamulcowego w zbiorniku umoliwi
wczesne wykrycie niesprawnoci ukadu
hamulcowego.
Naprawa uszkodze silnika spowodowanych brakiem cieczy chodzcej lub oleju
jest drosza, ni likwidacja wyciekw zauwaonych podczas obsugi codziennej.

Punkty obsugowe w przedziale silnika

Widok przedziau silnika


ganikowego, pojemnoci
1,6 dm3
A - prtowy wskanik poziomu
oleju w silniku, B - korek wlewu
oleju do silnika, C - zbiornik
wyrwnawczy ukadu
chodzenia, D - zbiornik pynu
hamulcowego, E - zbiornik
pynu spryskiwacza szyb,
F - akumulator, G - zbiornik
oleju w obwodzie
wspomagania ukadu
kierowniczego, H - korek
wlewu chodnicy

Widok przedziau silnika


o wtrysku paliwa,
pojemnoci 1,6 dm3
A - prtowy wskanik poziomu
oleju w silniku, B - korek wlewu
oleju do silnika, C - zbiornik
wyrwnawczy ukadu
chodzenia, D - zbiornik pynu
hamulcowego, E - zbiornik
pynu spryskiwacza szyb,
F - akumulator, G - zbiornik
oleju w obwodzie
wspomagania ukadu
kierowniczego, H - korek
wlewu chodnicy

Obsuga codzienna

Widok przedziau silnika


o wtrysku paliwa,
pojemnoci 2,0 dm3, faza II
A - prtowy wskanik poziomu
oleju w silniku, B - korek wlewu
oleju do silnika, C - zbiornik
wyrwnawczy ukadu
chodzenia, D - zbiornik pynu
hamulcowego, E -zbiornik
pynu spryskiwacza szyb,
F - akumulator, G - zbiornik
oleju w obwodzie
wspomagania ukadu
kierowniczego, H - korek
wlewu chodnicy

Widok przedziau silnika


o wtrysku paliwa,
pojemnoci 2,0 dm3, faza III
A - prtowy wskanik poziomu
oleju w silniku, B - korek wlewu
oleju do silnika, C - zbiornik
wyrwnawczy ukadu
chodzenia, D - zbiornik pynu
hamulcowego, E -zbiornik
pynu spryskiwacza szyb,
F - akumulator, G - zbiornik
oleju w obwodzie
wspomagania ukadu
kierowniczego, H - korek
wlewu chodnicy

21

Eksploatacja samochodu
Poziom oleju silnikowego
Przed sprawdzeniem
Sprawdzi, czy samochd stoi na poziomej nawierzchni.
Poziom oleju naley sprawdza przed
uruchomieniem silnika lub co najmniej 5 minut po unieruchomieniu silnika.
Jeli poziom oleju bdzie
sprawdzany bezporednio po
unieruchomieniu silnika, to 1 Wskanik poziomu oleju silnikowego,
i pewna ilo oleju pozostanie pomalowany na jasny kolor, jest
w grnej czci silnika, co spowoduje bd- umieszczony z przodu silnika
ny odczyt na wskaniku poziomu oleju
w misce olejowej.

RADZI

2 Wyj i czyst szmatk wytrze


wskanik poziomu oleju silnikowego.
Woy czysty wskanik z powrotem do
silnika i ponownie go wyj

Dobr rodzaju oleju


Silniki wspczesnych samochodw charakteryzuj wysokie wymagania dotyczce klasy stosowanego w nich oleju. Naley zwrci szczegln uwag na prawidowy dobr
rodzaju oleju do silnika (patrz podrozdzia
Zalecane oleje i pyny").

Uwagi eksploatacyjne
Jeli trzeba czsto dolewa oleju do
silnika, naley sprawdzi, czy nie wystpuj
wycieki oleju w silniku. Pooy na noc
czysty papier pod samochodem i rano
sprawdzi, czy nie ma na nim plam. Jeli
plam nie ma, to olej prawdopodobnie spalany jest w silniku.
Poziomu oleju naley utrzymywa midzy znakami na wskaniku (patrz rys. 3).
Za niski poziom oleju moe spowodowa
powane uszkodzenie silnika. Nadmierne
napenienie silnika olejem moe spowodowa uszkodzenie uszczelnienia olejowego.

3 lad poziomu oleju silnikowego


powinien znajdowa si pomidzy znakami
na wskaniku

4 Olej wlewa si przez otwr zamykany


korkiem. Olej naley dolewa powoli,
sprawdzajc czsto poziom na wskaniku.
Aby unikn rozlewania oleju, zaleca si
uycie lejka

Poziom cieczy
chodzcej

Uwagi eksploatacyjne

Uwaga. Nie wolno odkrca korka chodnicy, gdy silnik jest gorcy, poniewa grozi
to poparzeniem. Nie mona rwnie pozostawia otwartych pojemnikw z ciecz chodzc, poniewa jest trujca.

Dolewanie cieczy chodzcej w regularnych odstpach czasu nie jest konieczne.


Jeli jednak konieczno dolewania cieczy
wystpuje czsto, oznacza to wyciek w ukadzie chodzenia. Naley wwczas sprawdzi
chodnic, wszystkie elastyczne przewody

i wszystkie czone powierzchnie, czy nie


ma na nich ladw plam lub zawilgocenia,
i jeli trzeba, naprawi.
Istotne jest uywanie cieczy chodzcej
o niskiej temperaturze krzepnicia przez
cay rok, a nie tylko w zimie. Nie naley
uzupenia cieczy chodzcej czyst wod,
poniewa rozcieczenie podwysza temperatur krzepnicia mieszaniny.

22

Obsuga codzienna

1 Poziom cieczy chodzcej naley


sprawdza w zbiorniku wyrwnawczym,
znajdujcym si po prawej lub lewej stronie
przedziau silnika, zalenie od modelu. Przy
zimnym silniku poziom cieczy w zbiorniku
wyrwnawczym powinien znajdowa si
midzy oznaczeniami MAX" i MIN". Gdy
silnik jest gorcy, poziom cieczy moe
podnie si nieco powyej znaku MAX"

2 Jeli konieczne jest uzupenienie cieczy


w chodnicy, naley poczeka, a silnik
ostygnie. Powoli odkrca korek zbiornika
wyrwnawczego, aby umoliwi wyrwnanie
cinienia w chodnicy z cinieniem
atmosferycznym, a nastpnie zdj korek.
Do zbiornika wyrwnawczego wla tyle
mieszaniny wody i pynu niezamarzajcego,
aby poziom cieczy w zbiorniku osign znak
MAX", a nastpnie zamkn zbiornik

Poziom pynu hamulcowego

Poziom pynu hamulcowego


w zbiorniku obnia si stopniowo wraz ze
zuyciem
wkadek ciernych i szczk hamulcowych. Podczas eksploatacji samochodu nie mona dopuci, aby spad on poniej poziomu minimalnego, oznaczonego na
zbiorniku znakiem MIN".

Uwaga. Pyn hamulcowy jest szkodliwy dla


oczu, moe rwnie uszkodzi powoki lakierowe, dlatego naley obchodzi si z nim
ostronie.
Nie naley uywa pynu, ktry sta przez
duszy czas w otwartym naczyniu, poniewa pochania on wilgo z powietrza, co
moe spowodowa niebezpieczne zmniejszenie skutecznoci hamulcw.

1 Znaki MIN" i MAX" znajduj si na


bocznej ciance zbiornika, umieszczonego
z tyu przedziau silnika, po stronie
kierowcy. Poziom pynu hamulcowego musi
by cay czas utrzymywany pomidzy tymi
znakami

RADZI

2 Jeli konieczne jest uzupenienie pynu


hamulcowego, naley najpierw wytrze do
czysta miejsce wok korka wlewu, aby nie
dopuci do przedostania si zanieczyszcze do ukadu hamulcowego

3 Jeli zbiornik wyrwnawczy jest pusty,


naley sprawdzi poziom cieczy chodzcej
w chodnicy. Gdy silnik jest zimny, obrci
korek wlewu chodnicy przeciwnie do
kierunku ruchu wskazwek zegara, a do
osignicia pierwszego pooenia stop.
Poczeka, a cinienie w ukadzie obniy
si, a nastpnie zdj korek. Jeli istnieje
taka potrzeba, uzupeni ciecz w chodnicy
do poziomu otworu wlewu chodnicy,
a nastpnie zakrci korek wlewu. Po
uzupenieniu cieczy w chodnicy naley
uzupeni ciecz chodzc w zbiorniku
wyrwnawczym w opisany sposb

Przed sprawdzeniem
Sprawdzi, czy samochd stoi na poziomej nawierzchni.

Uwagi eksploatacyjne
Jeli pyn hamulcowy wymaga czstego
uzupeniania, oznacza to wyciek w ukadzie
hamulcowym, ktry powinien by bezzwocznie usunity.
Jeli zachodzi podejrzenie, e w ukadzie
hamulcowym jest wyciek, to ze wzgldw
bezpieczestwa nie naley ryzykowa jazdy
samochodem.

3 Pyn hamulcowy naley dolewa


ostronie, uwaajc aby nie rozla go na
otaczajce elementy. Stosowa tylko
zalecany rodzaj pynu, bowiem zmieszanie
rnych gatunkw pynu moe
spowodowa uszkodzenie ukadu
hamulcowego. Po uzupenieniu pynu
hamulcowego do waciwego poziomu
dokadnie zakrci korek i wytrze
ewentualnie rozlany pyn

23

Eksploatacja samochodu
Poziom oleju w obwodzie
wspomagania ukadu
kierowniczego

Przed sprawdzeniem
Sprawdzi, czy samochd stoi na poziomej nawierzchni.
Ustawi koo kierownicy w pooeniu do
jazdy na wprost.
Wyczy silnik.

RADZI

Aby zapewni dokadne sprawdzenie, nie naley obraca


koa kierownicy natychmiast
po unieruchomieniu silnika.

Uwagi eksploatacyjne
Konieczno czstego uzupeniania oleju
wskazuje na wyciek w obwodzie wspomagania ukadu kierowniczego, ktry naley
natychmiast wykry i usun.

1 Zbiornik znajduje si po prawej stronie,


w przedziale silnika, z przodu gniazda
mocowania kolumny zawieszenia. We
wczeniejszych modelach korek wlewu
zbiornika mia prtowy wskanik poziomu.
Naley wytrze miejsce wok korka wlewu,
a nastpnie odkrci korek i odczyta
poziom oleju na wskaniku. Jeli przed
sprawdzaniem poziomu oleju samochd
jedzi i jest nagrzany, poziom powinien
znajdowa si na wskaniku na zakresie
(1) HOT (gorcy). Jeli samochd nie by
uywany i silnik jest zimny, poziom
powinien znajdowa si na zakresie (2)
COLD (zimny)

Ogumienie
Stan techniczny i cinienie
w ogumieniu
Dobry stan techniczny i waciwe cinienie
w ogumieniu maj bardzo istotne znaczenie
dla bezpieczestwa jazdy. Szczeglnie niebezpieczne moe okaza si uszkodzenie

1 Wzrokowe sprawdzanie gbokoci


bienika
Opony maj wskaniki zuycia bienika (B),
ktre s widoczne, gdy gboko bienika
osignie ok. 1,6 mm. Miejsce umieszczenia
wskanikw zuycia bienika jest
oznaczone trjktem na boku opony (A)

24

2 W pniejszych modelach jest


zamontowany przezroczysty zbiornik ze
znakami poziomu oleju naniesionymi
z boku. Tak samo, jak w zbiornikach
z prtowym wskanikiem poziomu znaki
maksimum i minimum s naniesione
zarwno dla stanu gorcego, jak i zimnego

3 W razie potrzeby naley uzupeni olej


do odpowiedniego znaku MAX", uywajc
podanego rodzaju oleju, a nastpnie
zamocowa korek wlewu. Zachowa
szczegln ostrono, aby nie dopuci
do przedostania si brudu i obcych czstek
do ukadu hydraulicznego i nie przepeni
zbiornika

opony podczas szybkiej jazdy. Intensywno


zuycia opony zaley od sposobu jazdy.
Czste intensywne hamowanie oraz szybkie
pokonywanie zakrtw powoduj intensywne zuycie ogumienia. Opony przednie zuywaj si szybciej, dlatego przekadanie
k umoliwia bardziej rwnomierne zuycie
ogumienia.

Podczas sprawdzania stanu ogumienia


naley wyj z rowkw bienika wszelkie
powbijane ciaa obce (kamyki, gwodzie
itp.). Jeeli po wyjciu gwodzia stwierdzi
si uchodzenie powietrza z opony, naley
wymieni koo i naprawi uszkodzenie w zakadzie wulkanizacyjnym.
Naley regularnie sprawdza, czy na po-

2 Pomiar gbokoci bienika


przyrzdem
Zuycie bienika mona zmierzy prostym
przyrzdem do pomiaru gbokoci
bienika

3 Sprawdzanie cinienia powietrza


w ogumieniu
Cinienie naley sprawdza okresowo,
przy zimnym ogumieniu. Nie naley
mierzy ani regulowa cinienia po dugiej
jedzie ze wzgldu na podwyszone
cinienie powietrza

Obsuga codzienna
wierzchni bocznej opony nie wystpuj pknicia lub wybrzuszenia. Okresowo zaleca
si zdjcie k w celu oczyszczenia ich
z nagromadzonego kurzu oraz bota od
zewntrz i od wewntrz. Naley przy tym
sprawdzi, czy na obrczy koa nie ma
widocznych ladw korozji.
Obrcze ze stopw lekkich mona atwo
uszkodzi, ocierajc je o krawnik, natomiast obrcze stalowe czsto ulegaj wgnie-

ceniu. W razie stwierdzenia znacznego


uszkodzenia obrcze naley wymieni.
Po naprawie lub wymianie opony koo
naley wyrwnoway. Czsto rwnie wyrwnowaenie jest konieczne z powodu
nierwnomiernego zuycia bienika opony,
a take w wyniku zgubienia ciarkw wyrwnowaajcych. Nie wyrwnowaone koo
powoduje szybsze zuycie bienika opony
oraz elementw ukadu kierowniczego i za-

wieszenia. Niewyrownowaenie koa objawia


si najczciej drganiami przy pewnej prdkoci jazdy (zwykle ok. 80 km/h). Jeli
drgania wystpuj tylko z przodu, to s
wywoane niewyrwnowaeniem jednego
z k przednich. Jeli dotycz caego samochodu, s wywoane niewyrwnowaeniem
jednego z k tylnych. Koa wyrwnowaa
si w warsztacie na specjalnych urzdzeniach (tzw. wywaarkach).

Zuycie rodkowej czci bienika


Zbyt wysokie cinienie powietrza
utrzymywane przez dugi czas powoduje
intensywne zuycie rodkowej czci
bienika, a take zmniejszenie
przyczepnoci do nawierzchni, wstrzsy
podczas jazdy oraz niebezpieczestwo
uszkodzenia kordu opony. Naley
sprawdzi i wyregulowa cinienie
w ogumieniu. Jeli w niektrych
przypadkach wystpuje konieczno
zwikszenia cinienia w ogumieniu
zalecanego przy penym obcieniu
samochodu, naley pamita o tym, aby
potem zmniejszy cinienie do wartoci
waciwej w przecitnych warunkach jazdy

Zuycie nierwnomierne
Przednie opony mog zuywa si
nierwnomiernie z powodu niewaciwego
ustawienia k.
Przy nieprawidowej wartoci kta
pochylenia koa lub kta pochylenia
sworznia zwrotnicy naley naprawi lub
wymieni odpowiednie elementy
zawieszenia.
Przy nieprawidowej wartoci zbienoci
naley wyregulowa kty ustawienie k
w stacji obsugi.
Uwaga. Ostr krawd na powierzchni
bienika spowodowan nieprawidow
zbienoci k mona wyczu przez dotyk

Rodzaje zuycia ogumienia

Zuycie krawdzi bienika


Krawdzie zuyte po obu stronach - zbyt
niskie cinienie w ogumieniu. Jeeli
cinienie jest zbyt niskie, opona si
odksztaca, co podczas jazdy powoduje jej
przegrzewanie. Przegrzewanie si opony
stwarza niebezpieczestwo jej nagego
uszkodzenia w czasie jazdy. Ponadto
rodkowa cz bienika nie ma styku
z podoem, co moe spowodowa utrat
przyczepnoci do nawierzchni (sprawdzi
i wyregulowa cinienie).
Zuyta krawd po jednej stronie:
- nieprawidowy kt pochylenia koa
(naprawi lub wymieni czci
zawieszenia),
- zbyt szybka jazda na zakrtach
(zmniejszy prdko jazdy)

Akumulator
Uwaga. Przed wykonaniem czynnoci obsugowych naley zapozna si ze rodkami ostronoci podczas obsugi akumulatora.
Sprawdzi stan wspornika akumulatora.
lady korozji na akumulatorze oraz na elementach jego mocowania mona usun

wodnym roztworem sody oczyszczanej,


a nastpnie dokadnie spuka wod.
Stan naadowania akumulatora naley
sprawdza co trzy miesice (sposb sprawdzania opisano w rozdziale 5A).
Sposb uruchomienia silnika przy rozadowanym akumulatorze podano w podrozdziale Naprawy dorane".

Korozj zaciskw akumulatora mona ograniczy, powlekajc obejmy przewodw oraz


zaciski akumulatora warstw wazeliny.

25

Eksploatacja samochodu

1 Akumulator jest umieszczony po lewej


stronie przedziau silnika. Stan zewntrzny
akumulatora powinien by sprawdzany
okresowo pod ktem wystpowania takich
uszkodze, jak pknita obudowa lub
pokrywa czy skorodowane i poluzowane
obejmy przewodw

2 Jeli na zaciskach wystpuje korozja


(biae, puszyste osady), naley odczy
obejmy i oczyci zaciski ma szczotk
drucian. W sklepach motoryzacyjnych
mona kupi wygodne nasadki do
czyszczenia zaciskw...

3... jak rwnie do czyszczenia obejm


przewodw akumulatora

Sprawdzi wszystkie wiata zewntrzne


i sygna dwikowy. Informacje dotyczce
naprawy wyposaenia elektrycznego podano w rozdziale 12.

Sprawdzi wzrokowo wszystkie dostpne


zcza przewodw elektrycznych, czy s
pewnie poczone i zamocowane oraz czy
nie s uszkodzone.

Dziaanie wiate hamowania


i kierunkowskazw mona
sprawdzi po podjechaniu tyem do ciany i naciniciu
na peda hamulca, obserwujc ich odbicie
od ciany.

1 Jeli pojedyncza lampka kontrolna,


wiato hamowania lub wiata reflektorw
nie dziaaj, jest prawdopodobne, e
arwka ulega przepaleniu i wymaga
wymiany. Szczegowe informacje s
podane w rozdziale 12. Jeli oba wiata
hamowania s niesprawne, to jest moliwe,
e uszkodzony jest wcznik (patrz
rozdzia 9)

2 Jeli wicej ni jedna lampka kontrolna


lub wiata tylne nie dziaaj, to jest
prawdopodobne, e albo bezpiecznik
przepali si, albo jest usterka w obwodzie
(patrz rozdzia 12). Gwne bezpieczniki
s umieszczone w skrzynce bezpiecznikw
w tablicy rozdzielczej po stronie kierowcy,
a uzupeniajce bezpieczniki znajduj si
w przedziale silnika. W celu uzyskania
dostpu do gwnych bezpiecznikw,
pocign i otworzy klap osaniajc

3 Aby wymieni przepalony bezpiecznik,


naley po prostu wycign go przy uyciu
specjalnego plastykowego narzdzia
i zamocowa nowy bezpiecznik
o waciwych parametrach (patrz rozdzia
12). Jeli bezpiecznik przepali si
ponownie, wane jest, aby stwierdzi
dlaczego - kompletna procedura jest
podana w rozdziale 12

Wyposaenie elektryczne

26

RADZI

Obsuga codzienna
Poziom pynu spryskiwacza
szyby przedniej
Dodatki zawarte w pynie do spryskiwania
szyb nie tylko umoliwiaj zachowanie dobrej widocznoci podczas deszczu, ale take
chroni spryskiwacz i wycieraczk przed
zamarzaniem w zimie.
Uwaga. Do spryskiwania szyb nie wolno
stosowa cieczy chodzcej silnik, poniewa
moe ona odbarwi lub zniszczy powok
lakierow nadwozia.
1 Wlew do zbiornika pynu wycieraczek
szyby przedniej, drzwi tyu nadwozia
i wiate reflektorw jest umieszczony
w przednim prawym naroniku przedziau
silnika. Niektre modele s wyposaone
w lampk kontroln umocowan na tablicy
rozdzielczej, wskazujc, kiedy naley
uzupeni poziom pynu. W modelach bez
lampki kontrolnej do pokrywy wlewu
zbiornika jest przymocowana rurka
wskanika poziomu pynu. Aby sprawdzi
poziom, naley przykry palcem otwr
odpowietrzajcy na wierzchu pokrywy
wlewu, a nastpnie wycign pokryw ze
zbiornika. W rurce powinien zatrzyma si
pyn, wskazujc poziom w zbiorniku

2 Gdy uzupenia si ilo pynu


w zbiorniku, naley doda dodatki
w ilociach zalecanych na opakowaniu.
Uy lejka, aby zapobiec rozlaniu pynu

1 Sprawdzi stan gum wycierakw; jeli


s pknite, wykazuj oznaki pogorszenia
jakoci lub rozmazuj kurz na szybie,
naley je wymieni. Gumy wycierakw
naley wymienia corocznie. Nie
zapomnie o sprawdzeniu wycieraczek
drzwi tyu nadwozia

2 Aby wymieni gumy wycierakw,


naley odchyli wycieraki od szyby,
nastpnie obrci pira wycierakw o 90
i zdj pira po odblokowaniu palcami
zatrzaskw

Wycieraczka

Notatki eksploatacyjne

27

Eksploatacja samochodu

Zalecane oleje i pyny


Silnik

olej silnikowy wielosezonowy o lepkoci wg SAE 10W/30 do


15W/50 oraz jakoci wg API SH/SJ lub ACEA A3-96

Ukad chodzenia

mieszanina cieczy niskokrzepncej na bazie glikolu etylenowego i mikkiej wody

Mechaniczna skrzynka przekadniowa olej do przekadni hipoidalnych o lepkoci wg SAE 80W oraz
jakoci wg API GL 4
Automatyczna skrzynka przekadnio- olej do automatycznych skrzynek przekadniowych (ATF)
wa
wedug specyfikacji Dexron II
Ukad hamulcowy

pyn hydrauliczny wg SAE J1703F, DOT 4

Ukad kierowniczy ze wspomaganiem olej do automatycznych skrzynek przekadniowych (ATF)


wedug specyfikacji Dexron II

Notatki eksploatacyjne

28

Rozdzia 1

Przegldy okresowe

Dane eksploatacyjne
Zalecane oleje i pyny
Patrz rozdzia Eksploatacja samochodu".

Pojemnoci
Olej silnikowy (ilo do wymiany):
-silnik 1,6
- silniki 2,0
Olej silnikowy (ilo do wymiany z filtrem):
- silnik 1,6
- silniki 2,0
Rnica midzy znakami MAX" i MIN" na wskaniku
prtowym
Ciecz chodzca:
- silnik 1,6
- silniki 2,0
typ SR20De
typ SR20DE
Mechaniczna skrzynka przekadniowa:
- silnik 1,6
- silniki 2,0
Automatyczna skrzynka przekadniowa
Zbiornik paliwa

modele fazy I i II

modele fazy III

3,1 dm 3
3,7 dm 3

2,9 dm 3
2,8 dm 3

3,5 dm 3
3,9 dm 3

3.3 dm 3
3,0 dm 3

ok. 1,0 dm 3

ok. 1,0 dm 3

6,4 dm 3
6,5 dm 3

5,5 dm 3
6,0 dm 3
6.4 dm 3

2,9 dm 3
3,6 dm 3
7,0 dm 3
60,0 dm 3

Silnik
Typ filtru oleju:
- silnik 1,6
- silniki 2,0

Champion C109
Champion C141

Ukad Chodzenia

ciecz niskokrzepnca

woda

Mieszanina cieczy niskokrzepncej na bazie


glikolu etylenowego i mikkiej wody:
- zabezpieczenie do - 1 5 C C
- zabezpieczenie do - 3 5 C

30%
50%

70%
50%

Ukad zasilania
Silnik 1,6 ganikowy:
- modele sedan i hatchback
- modele kombi

typ wkadu filtru

typ filtru paliwa

Champion W247
Champion W247

Champion L206
Champion L110

powietrza

29

Przegldy okresowe
Silnik 1,6 o wtrysku paliwa
Silnik 2,0 o jednopunktowym wtrysku paliwa:
- modele sedan i hatchback
- modele kombi
Silnik 2,0 o wielopunktowym wtrysku paliwa

Champion U665

Champion L206

Champion W255
Champion W255
Champion U548

Champion L206
Champion L215
Champion L215

Prdko obrotowa biegu jaowego i skad mieszanki


Silnik ganikowy bez katalizatora:
- prdko obrotowa biegu jaowego
- zawarto CO na biegu jaowym
Silnik ganikowy z katalizatorem:
- prdko obrotowa biegu jaowego
- zawarto CO na biegu jaowym
Silnik o jednopunktowym wtrysku paliwa:
- prdko obrotowa biegu jaowego (nie regulowana rcznie)*' . . . .
- zawarto CO na biegu jaowym:
wersje bez katalizatora
wersje z katalizatorem (nie regulowana rcznie)
Silnik o wielopunktowym wtrysku paliwa:
- prdko obrotowa biegu jaowego (nie regulowana rcznie)*':
silnik 1,6
silnik 2,0 fazy I i II
silnik 2,0 faza III
- zawarto CO na biegu jaowym:
wersje bez katalizatora
wersje z katalizatorem (nie regulowana rcznie)
Ukad zaponowy
Silnik 1,6
Silniki 2,0:
- o jednopunktowym wtrysku paliwa, modele fazy I i II
- o wielopunktowym wtrysku paliwa, modele fazy I i II
- o wielopunktowym wtrysku paliwa, modele fazy III

750 + 50 obr/min
1,5 + 0,5%
750 50 obr/min
1,0 0,5%
850 50 obr/min (regulowana elektronicznie)
mniej ni 2,0%
mniej ni 1,0% (regulowana elektronicznie)
700 50 obr/min (regulowana elektronicznie)
800 50 obr/min (regulowana elektronicznie)
750 50 obr/min (regulowana elektronicznie)
mniej ni 2,0%
mniej ni 1,0% (regulowana elektronicznie)
typ wiecy zaponowej
Champion RC9YCC

odstp elektrod**'
0,8 mm

Champion RC9MCC
Champion RC9YCC
Champion RC9MCC4

0,8 mm
0,8 mm
1,1 mm

*' Mimo e prdko biegu jaowego nie podlega rcznej regulacji, podstawowa prdko obrotowa biegu jaowego moe by ustawiona jak podano.
**' Podana warto odstpu jest zalecana przez firm Champion. Jeli stosuje si wiece zaponowe innego producenta, naley stosowa si do
odpowiednich zalece.

Ugicie paskw n a p d u osprztu

warto do regulacji

warto graniczna
dopuszczalna

Silnik 1,6
Alternator:
- wersje ze wspomaganiem ukadu kierowniczego
7 do 9 mm
11 mm
- wersje bez wspomagania ukadu kierowniczego
7 do 9 mm
10 mm
Sprarka klimatyzacji
6 do 8 mm
9,5 mm
Pompa wspomagania ukadu kierowniczego
4 do 6 mm
7,5 mm
Silnik 2,0
Alternator:
- wersje z klimatyzacj
7 do 8 mm
11,5 do 12,5 mm
- wersje bez klimatyzacji
8 do 9 mm
12 do 13 mm
Pompa wspomagania ukadu kierowniczego
4 do 5 mm
6 do 7 mm
Uwaga. We wszystkich przypadkach ugicie paska napdowego jest mierzone przy nacisku si 98 N, jak podano w tekcie. Wszystkie
wartoci liczbowe s podane dla uywanych paskw napdowych. Podczas zamontowania nowego paska warto ugicia do regulacji
naley zmniejszy o 1 mm.

Ukad hamulcowy
Grubo minimalna dopuszczalna okadziny wkadki ciernej hamulcw
przednich
Grubo minimalna dopuszczalna okadziny wkadki ciernej hamulcw
tylnych
Grubo minimalna dopuszczalna okadziny szczki hamulcowej hamulcw tylnych
Skok dwigni hamulca awaryjnego:
- modele fazy I i II:

sedan i hatchback

30

2,0 mm
2,0 mm
1,5 mm

6 do 8 zbw zapadki

Dane eksploatacyjne
kombi:
wersje z tarczowymi hamulcami tylnymi
wersje z bbnowymi hamulcami tylnymi
- modele fazy III
Skok dwigni niezbdny do wczenia lampki kontrolnej hamulca awaryjnego:
- modele fazy I i II:
sedan i hatchback
kombi
- modele fazy III

7 do 9 zbw zapadki
8 do 10 zbw zapadki
6 do 8 zbw zapadki

1 do 2 zbw zapadki
0 do 1 zbw zapadki
1 do 2 zbw zapadki

Zawieszenie i ukad kierowniczy


Cinienia w ogumieniu

zgodne z zaleceniami na tabliczce na rodkowym supku przy


drzwiach kierowcy

Zbieno k przednich:
- modele fazy I i II:
sedan i hatchback
rwnolegle do 2,0 mm (012') zbieno
kombi
1,0 do 3,0 mm (06' do 017') zbieno
- modele fazy III
rwnolegle do 2,0 mm (012') zbieno
Zbienoci k tylnych:
- sedan i hatchback:
- modele fazy I
2,0 mm (012') rozbieno do 2,0 mm (012') zbieno
- modele fazy II
1,0 mm (06') rozbieno do 3,0 mm (018') zbieno
Uwaga. Podane dane techniczne dotyczce ustawienia k s podane dla nie obcionego samochodu, tzn. bez kierowcy i bez
pasaerw, z penym zbiornikiem paliwa, normalnym poziomem cieczy chodzcej i oleju silnikowego, koem zapasowym, podnonikiem
i narzdziami umieszczonymi w przeznaczonych dla nich miejscach. Dodatkowe dane techniczne dotyczce ustawienia k podano
w rozdziale 10.

Momenty dokrcania
Nakrtka koa pasowego napinacza paska napdu sprarki klimatyzacji
Korek spustowy automatycznej skrzynki przekadniowej
Korek spustowy cieczy chodzcej w kadubie silnika

28 N m
34 N m
40 N m

31

Przegldy okresowe
Korek spustowy w misce olejowej silnika
Korek spustowy w mechanicznej skrzynce przekadniowej
Korek wlewu i kontroli poziomu oleju w mechanicznej skrzynce przekadniowej:
- wersja z silnikiem 1,6
- wersja z silnikiem 2,0
Nakrtki zabezpieczajce poczenia wahaczy poprzecznych
tylnego zawieszenia (zastosowa nowe nakrtki):
- modele fazy I i fazy II (sedan i hatchback)
Nakrtki k jezdnych
ruby mocujce pasy bezpieczestwa
wiece zaponowe

35 N m
29 N m
29 N m
15 N-m
120 N-m
110 N m
50 N m
25 N m

Plan obsugi technicznej


Plan okresowej obsugi technicznej przedstawiony w ksice
opracowano przy zaoeniu, e uytkownik bdzie samodzielnie
wykonywa czynnoci obsugowe*'. Stanowi on minimum obsugi
okresowej zalecanej przez wytwrc dla pojazdw uytkowanych
codziennie. W celu utrzymania pojazdu w nienagannym stanie
technicznym zaleca si czstsze wykonywanie niektrych z podanych czynnoci. Wydawca ksiki zaleca czst obsug, sprzyjajc zachowaniu pojazdu w stanie dobrej sprawnoci technicznej
i waciwej wartoci pojazdu w razie ewentualnej odsprzeday.
Jeli pojazd jest uytkowany w rejonach o duym zapyleniu, przy
czstym cigniciu przyczepy, przewaajcej eksploatacji w ruchu
miejskim lub na krtkich odcinkach, zaleca si czstsze wykonywanie czynnoci obsugowych.
Obsuga techniczna samochodu nowego powinna by prowadzona
wycznie przez pracownikw stacji obsugi autoryzowanej przez
producenta pojazdu w celu zachowania gwarancji.
*'W warunkach polskich naley stosowa si do planu obsugi technicznej
zalecanego przez firm Nissan. Odpowiednie informacje s podane w instrukcji obsugi samochodu.

Co 400 km, lecz nie rzadziej ni co tydzie


Wykona czynnoci obsugi codziennej (patrz rozdziao).

Co 7500 km, lecz nie rzadziej ni co 6 miesicy


Wymieni olej silnikowy i filtr oleju (patrz podrozdzia 3).

Co 15000 km, lecz nie rzadziej ni co 6 miesicy


Wykona wszystkie czynno wymienione poprzednio oraz nastpujce czynnoci.
Sprawdzi i wyregulowa prdko obrotow biegu jaowego
oraz ustawienie skadu mieszanki - wersje ganikowe (patrz
podrozdzia 4).
Wymieni wiece zaponowe - wersje bez katalizatora (patrz
podrozdzia 5).
Sprawdzi wszystkie elementy pod pokryw przedziau silnika
i przewody elastyczne, czy nie ma na nich ladw wycieku cieczy
chodzcej (patrz podrozdzia 6).
Sprawdzi poziom oleju w mechanicznej skrzynce przekadniowej
(patrz rozdzia 7).
Sprawdzi okadziny cierne hamulcw przednich ewentualnie
rwnie tylnych i wymieni, jeli zachodzi taka potrzeba (patrz
podrozdzia 8).
Sprawdzi i wyregulowa hamulec awaryjny (patrz podrozdzia 9).
Sprawdzi i wyregulowa sprzgo (patrz podrozdzia 9).

32

Co 30000 km, lecz nie rzadziej ni co 12 miesicy


Wykona wszystkie czynnoci wymienione poprzednio oraz nastpujce czynnoci.
Sprawdzi stan elementw ukadu klimatyzacji (patrz podrozdzia 11).
Wymieni wiece zaponowe - wersje z katalizatorem (patrz
podrozdzia 12).
Wymieni filtr paliwa (patrz podrozdzia 13).
Sprawdzi stan elastycznych przewodw i elementw ukadu
kontroli emisji spalin (patrz podrozdzia 14).
Sprawdzi dziaanie sondy lambda (patrz podrozdzia 15).
Sprawdzi stan paskw klinowych i wymieni, jeli zachodzi
taka potrzeba (patrz podrozdzia 16).
Sprawdzi okadziny cierne hamulcw tylnych i wymieni, jeli
zachodzi taka potrzeba (patrz podrozdzia 17).
Wymieni pyn hamulcowy (patrz podrozdzia 18).
Sprawdzi poziom oleju w automatycznej skrzynce przekadniowej (patrz podrozdzia 19).
Sprawdzi elementy ukadu kierowniczego i zawieszenia (patrz
podrozdzia 20).
Sprawdzi stan gumowych oson waka napdowego (patrz
podrozdzia 21).
Sprawdzi zbieno k (patrz podrozdzia 22).
Sprawdzi wyrwnowaenie kadego koa jezdnego (patrz podrozdzia 23).
Sprawdzi wszystkie pasy bezpieczestwa (patrz podrozdzia
24).
Nasmarowa wszystkie zawiasy i zamki (patrz podrozdzia 25).
Wykona prb drogow (patrz podrozdzia 26).

Co 60000 km, lecz nie rzadziej ni co 2 lata


Wykona wszystkie czynno wymienione poprzednio oraz nastpujce czynnoci.
Wymieni filtr powietrza (patrz podrozdzia 27).
Sprawdzi elementy ukadu zaponowego (patrz podrozdzia 28).
Wymieni filtr PCV - wersje z silnikiem 1,6 i wersje z silnikiem
2,0 o jednopunktowym wtrysku paliwa (patrz podrozdzia 29).
Sprawdzi dziaanie obwodu wspomagania ukadu hamulcowego
i zaworu zwrotnego (patrz podrozdzia 30).
Wymieni ciecz chodzc (patrz podrozdzia 31).
Wymieni olej w mechanicznej skrzynce przekadniowej (patrz
podrozdzia 32).
Wymieni olej w automatycznej skrzynce przekadniowej (patrz
podrozdzia 33).

Plan obsugi technicznej


-

Widok przedziau silnika 1,6 -wersja z ganikiem i katalizatorem

Widok przedziau silnika 1,6 o wtrysku paliwa - model fazy II

3 Nissan Primera

1 - korek wlewu oleju


silnikowego,
2 - wskanik poziomu oleju
silnikowego,
3 - akumulator,
4 - zbiornik pynu
hamulcowego,
5 - skrzynka przekanikw,
6 - dodatkowa skrzynka
bezpiecznikw,
7 - korek wlewu cieczy
chodzcej do chodnicy,
8 - alternator,
9 - pompa paliwa,
10 - podcinieniowe
urzdzenie
wspomagajce ukadu
hamulcowego,
11 - zbiornik wyrwnawczy
ukadu chodzenia,
12 - filtr paliwa,
13 - sonda lambda
14 - obudowa filtru powietrza,
15 - zbiornik oleju do
wspomagania ukadu
kierowniczego,
16 - rozdzielacz,
18 - zbiornik pynu
spryskiwacza szyby
przedniej

1 - korek wlewu oleju


silnikowego,
2 - wskanik poziomu oleju
silnikowego,
3 - akumulator,
4 - zbiornik pynu
hamulcowego,
5 - skrzynka przekanikw,
6 - zesp hydrauliczny
(modulator),
7 - korek wlewu cieczy
chodzcej do chodnicy,
8 - alternator,
9 - obudowa przepustnicy,
10 - podcinieniowe
urzdzenie
wspomagajce ukadu
hamulcowego,
11 - zbiornik wyrwnawczy
ukadu chodzenia,
12 - filtr paliwa,
13 - sonda lambda,
14 - obudowa filtru powietrza,
15 - zbiornik oleju do
wspomagania ukadu
kierowniczego,
16 - silnik wycieraczki szyby
przedniej,
17 - rozdzielacz,
18 - zbiornik pynu
spryskiwacza szyby
przedniej

33

Przegldy okresowe

Widok przedziau silnika 2,0 o wtrysku paliwa - model fazy II

Widok przedziau silnika 2,0 o wtrysku paliwa - modele fazy

34

1 - korek wlewu oleju


silnikowego,
2 - wskanik poziomu oleju
silnikowego,
3 - akumulator,
4 - zbiornik pynu
hamulcowego,
5 - skrzynka przekanikw,
6 - zesp hydrauliczny,
7 - korek wlewu cieczy
chodzcej do chodnicy,
8 - pojemnik z wglem
aktywowanym,
9 - obudowa przepustnicy,
10 - podcinieniowe urzdzenie wspomagajce
ukadu hamulcowego,
11 - zbiornik wyrwnawczy
ukadu chodzenia,
12 - filtr paliwa,
13 - przepywomierz
powietrza,
14 - obudowa filtru powietrza,
15 - zbiornik oleju do
wspomagania ukadu
kierowniczego,
16 - silnik elektryczny wycieraczek szyby przedniej,
17 - rozdzielacz,
18 - zbiornik pynu
spryskiwacza szyby
przedniej

1 - korek wlewu oleju


silnikowego,
2 - wskanik poziomu oleju
silnikowego,
3 - akumulator,
4 - zbiornik pynu
hamulcowego,
5 - skrzynka przekanikw,
6 - zesp hydrauliczny,
7 - korek wlewu cieczy
chodzcej do chodnicy,
8 - pojemnik z wglem
aktywowanym,
9 - obudowa przepustnicy,
10 - podcinieniowe urzdzenie wspomagajce
ukadu hamulcowego,
11 - zbiornik wyrwnawczy
ukadu chodzenia,
12 - filtr paliwa,
13 - przepywomierz
powietrza,
14 - obudowa filtru powietrza,
15 - zbiornik oleju do
wspomagania ukadu
kierowniczego,
16 - silnik elektryczny
wycieraczek szyby
przedniej,
17 - rozdzielacz,
18 - zbiornik pynu
spryskiwacza szyby
przedniej

Plan obsugi technicznej


Widok od spodu przedniej czci samochodu - wersje z si.nikiem 2,0 model fazy II (wersja z silnikiem 1,6 jest podobna)

1 - belka zawieszenia
silnika,
2 - korek spustu oleju
silnikowego,
3 - alternator,
4 - wentylator chodnicy,
5 - oysko porednie prawej
posi napdowej,
6 - zacisk hamulca,
7 - wahacz dolny,
8 - lewa po napdowa,
9 - stabilizator zawieszenia
przedniego,
10 - przednia rura wylotowa,
11 - drek wybieraka
dwigni zmiany biegw,
12 - drek kierowniczy
poprzeczny,
13 - korek wlewu i kontroli
poziomu oleju skrzynki
przekadniowej,
14 - korek spustowy skrzynki
przekadniowej

Widok od spodu tylnej czci samochodu - model sedan, faza

1 - zbiornik paliwa,
2 - rodkowa rura wylotowa,
3 - linka hamulca awaryjnego,
4 - tumik,
5 - stabilizator poprzeczny,
6 - wahacze poprzeczne,
7 - drek reakcyjny,
8 - wlew paliwa do zbiornika

35

Przegldy okresowe
Widok od spodu tylnej czci samochodu - model hatchback, faza II

1
2
3
4
5
6
7
8
9
10

- zbiornik paliwa,
- rodkowa rura wylotowa,
- wahacz wzduny,
- dolne mocowanie
amortyzatora,
- spryna rubowa,
- belka osi tylnej,
- wahacz poprzeczny
dwuramienny,
- poprzeczny drek
reakcyjny,
- tumik,
- zacisk hamulca

Czynnoci obsugowe
1 Wiadomoci wstpne

Opisy zawarte w niniejszym rozdziale maj


pomc uytkownikowi w obsudze samochodu zapewniajcej bezpieczne, oszczdne i bezawaryjne jego uytkowanie.
Rozdzia ten zawiera czynnoci obsugowe
objte planem obsugi technicznej uzupenione o niezbdne czynnoci dodatkowe, jak sprawdzanie wzrokowe, regulacja, wymiana elementw i inne czynnoci
pomocnicze. W celu uatwienia odnalezienia poszczeglnych punktw obsugowych i rnych zespow samochodu na
pocztku tego rozdziau zamieszczono
zdjcia przedziaw silnikw i spodu samochodu.
Przegldy samochodu naley wykonywa
zgodnie z planem obsugi technicznej, w zalenoci od przebiegu lub czasu uytkowania samochodu, wedug wytycznych opisanych w dalszych podrozdziaach. Prawidowa obsuga samochodu powinna polega
na wykonaniu wszystkich wymaganych planem obsugi czynnoci po odpowiednim

36

przebiegu. Wykonanie tylko niektrych czynnoci planu obsugi nie przyniesie waciwych rezultatw.
Podczas obsugi samochodu niektre czynnoci opisane w odrbnych podrozdziaach
tej ksiki mona wykonywa razem z powodu tych samych warunkw ich realizacji
albo z powodu bliskiego pooenia dwch
elementw, nawet nalecych do rnych
ukadw samochodu. Na przykad, jeli
samochd jest podniesiony, ukad wylotowy
mona sprawdzi razem ze sprawdzaniem
elementw ukadw zawieszenia i kierowniczego.
Przed podjciem czynnoci obsugowych
zaleca si przeczytanie wszystkich podrozdziaw zwizanych z ich wykonaniem,
a nastpnie zrobienie spisu i zgromadzenie
niezbdnych czci, narzdzi oraz materiaw.
Uwaga. W niektrych podrozdziaach niniejszego rozdziau niektre czynnoci odnosi
si do modeli fazy I, II i III, zalenie od roku
produkcji. Klasyfikacj t zastosowano tam,
gdzie modyfikacje wprowadzone w gamie
modeli samochodw wpywaj na opisane
czynnoci naprawcze. Fazy odnoszce si
do lat produkcji modeli s nastpujce:
faza I - o d czerwca 1990 do czerwca 1993;

faza II - od czerwca 1993 do padziernika


1996;
faza III - od padziernika 1996 do wrzenia
1999.

2 Obsuga dorana
1. Jeli od pocztku eksploatacji samochodu dokadnie wykonywano wszystkie czynnoci obsugi okresowej oraz czsto sprawdzano poziom pynw eksploatacyjnych
i stan atwo zuywajcych si elementw,
silnik zachowa dobry stan techniczny i nie
bdzie wymaga dodatkowych zabiegw.
2. Podczas uytkowania mog wystpi
przypadki gorszej pracy silnika z powodu
zaniedba w jego obsudze okresowej. Odnosi si to szczeglnie do nowo zakupionych
samochodw uywanych, ktre mogy nie
by regularnie obsugiwane. W odniesieniu
do takich samochodw celowe jest wykonanie dodatkowej obsugi, poza obsug okresow, zwanej obsug doran.
3. W razie podejrzenia nadmiernego zuycia silnika samochodu najlepszym sposo-

Czynnoci obsugowe
bem jest sprawdzenie cinienia sprania,
ktre dostarcza informacji co do oglnego
stanu technicznego gwnych wewntrznych
elementw silnika i moe stanowi podstaw
do podjcia decyzji o zakresie prac obsugowo-naprawczych niezbdnych do wykonania w celu odtworzenia jego waciwego
stanu technicznego. Na przykad, gdy sprawdzenie cinienia sprania wykae powane wewntrzne zuycie silnika, wwczas
wykonanie typowych czynnoci okresowej
obsugi technicznej opisanych w niniejszym
rozdziale nie poprawi istotnie osigw silnika, lecz okae si strat czasu i pienidzy,
jeeli najpierw nie zostan wykonane odpowiednie czynnoci naprawy tego silnika
(patrz rozdzia 2C).
4. W celu uzyskania poprawy osigw oglnie le pracujcego silnika naley wykona
nastpujce czynnoci.

Czynnoci podstawowe:
a) oczyci, przejrze i sprawdzi stan akumulatora (patrz Obsuga codzienna");
b) sprawdzi wszystkie pyny eksploatacyjne zwizane z silnikiem (patrz Obsuga
codzienna");
c) sprawdzi stan i nacigi paskw klinowych napdu osprztu (patrz podrozdzia 16);
d) wymieni wiece zaponowe (patrz podrozdzia 5 wersje bez katalizatora lub podrozdzia 12 wersje z katalizatorem);
e) sprawdzi kopuk i palec rozdzielacza
zaponu (patrz podrozdzia 28);
f) sprawdzi przewody zaponowe wysokiego napicia (patrz podrozdzia 28);
g) sprawdzi filtr powietrza i wymieni w razie potrzeby (patrz podrozdzia 27);
h) sprawdzi stan wszystkich elastycznych

przewodw i sprawdzi, czy nie ma wyciekw (patrz podrozdzia 6).


5. Jeli wykonywanie podanych czynnoci
okae si niewystarczajce, naley wykona
nastpujce czynnoci dodatkowe.

Czynnoci dodatkowe:
a) sprawdzi obwd adowania akumulatora
(patrz rozdzia 5A);
b) sprawdzi ukad zaponowy (patrz rozdzia 5B);
c) sprawdzi ukad zasilania paliwem (patrz
rozdziay 4A, 4B, 4C);
d) wymieni filtr powietrza (patrz podrozdzia 27);
e) wymieni kopuk i palec rozdzielacza
zaponu (patrz podrozdzia 28);
f) wymieni przewody zaponowe wysokiego
napicia (patrz podrozdzia 28).

Czynnoci wykonywane co 7500 km, lecz nie rzadziej ni co 6 miesicy


3 Wymiana oleju w silniku
i filtru oleju
Czste wymiany oleju i filtru
s najlepsz zapobiegawcz
czynnoci obsugow, ktr
uytkownik moe zapewni
silnikowi, poniewa starzejcy si olej staje
si rzadki i coraz bardziej zanieczyszczony,
co sprzyja przedwczesnemu zuyciu silnika.
1. Przed rozpoczciem czynnoci wymiany
oleju naley sprawdzi, czy dysponuje si
potrzebnymi narzdziami. Naley rwnie
przygotowa duo szmat i gazet, aby mc
zetrze rozlany olej.
2. Wykonanie czynnoci bdzie uatwione,
jeli samochd zostanie ustawiony na podnoniku warsztatowym lub na pomocie
najazdowym. Bez wzgldu na to, ktra
metoda zostanie wybrana, naley upewni
si, czy samochd jest pochylony pod takim
ktem przy ktrym korek spustu oleju silnikowego znajduje si w najniszym punkcie. Korek spustu oleju jest umieszczony
z tyu miski olejowej.
3. Zdj korek wlewu oleju z pokrywy gowicy silnika (obrci go w kierunku przeciwnym
do obrotu wskazwek zegara i wycign).
4. Uywajc klucza, a jeszcze lepiej nasadki
z przetyczk, odkrci korek spustowy o ok.
p obrotu. Ustawi naczynie do zebrania
oleju pod korkiem spustowym, a nastpnie
cakowicie wykrci korek. Jeli jest to moliwe, stara si dociska korek do miski
podczas odkrcania go rk przez kilka
ostatnich obrotw.
5. Zla zuyty olej do podstawionego naczynia.

6. Wytrze czyst szmat korek spustu


oleju i podkadk uszczelniajc. Sprawdzi
stan podkadki uszczelniajcej i wymieni
j, jeli s widoczne jakiekolwiek lady
zadrapa lub innych uszkodze, ktre mogyby by przyczyn niewaciwego uszczelniania miski olejowej. Oczyci powierzchni
miski olejowej wok otworu korka spustu
oleju i wkrci korek w komplecie z uszczelk. Dokrci dokadnie korek zalecanym
momentem, uywajc do tego celu klucza
dynamometrycznego.

(w razie koniecznoci), a nastpnie wykrci


go rcznie cakowicie (patrz rys. 3.9). Olej
ze starego filtru wyla do naczynia.
Uwaga. Wymontowanie filtru jest bardzo
uatwione, jeli uywa si specjalnego
narzdzia do wymontowywania filtrw
(KV10105900 w przypadku silnika 1,6 lub
KV10115800 w przypadku silnika 2,0); narzdzie ma ksztat nasadki mocowanej na
kocu filtru i obracanej przy uyciu odpowiedniej zapadki lub przeduonej przetyczki.
10. Usun olej, brud i osady z powierzchni
silnika, na ktrej jest uszczelniany filtr, uywajc czystych szmat. Naley rwnie sprawdzi, czy na powierzchni przylegania kaduba nie pozostay kawaki uszczelki odkrconego filtru.
1 1 . Powlec czystym olejem silnikowym piercie uszczelniajcy nowego filtru, a nastpnie przykrci filtr do silnika. Wkrca
filtr ostronie dopty, dopki piercie
uszczelniajcy nie zetknie si z kadubem,
a nastpnie dokrci filtr o 2/3 obrotu (patrz
rys. 3.11a, b, c).

Gdy korek spustu oleju wyjdzie z ostatniej


nitki gwintu w misce olejowej, naley odsun go raptownie na bok po to, aby
wypywajcy strumie oleju wpad do podstawionego naczynia, a nie do rkawa
osoby odkrcajcej korek.
7. Filtr oleju jest umieszczony z tyu, po
prawej stronie kaduba silnika. W wersjach
z silnikiem 1,6 o wiele atwiejszy dostp do
filtru uzyskuje si od spodu samochodu.
8. Przesun naczynie do zebrania oleju
pod filtr oleju.
9. Poluzowa filtr oleju za pomoc specjalnego narzdzia do wymontowywania filtru

3.9. Do wymontowania filtru oleju moe


by niezbdne specjalne narzdzie,
poniewa w silniku 2,0 dostp do filtru
oleju jest bardzo niewygodny

37

Przegldy okresowe

3.11 a. Przed zamontowaniem nowego filtru


oleju naley jego piercie uszczelniajcy
powlec czystym olejem silnikowym

3.11b. Mocowanie filtru oleju -silnik 2,0


(widok z gry)

3.11c. Mocowanie filtru oleju -silnik 1,6


(widok z dou)

12. Usun wszystkie przedmioty spod samochodu, uwaajc aby nie rozla oleju
zebranego w naczyniu i, jeli samochd by
podniesiony, opuci go na podoe.
13. Wla wiey olej do silnika przez wlew
oleju w pokrywie gowicy, stosujc odpowiedni rodzaj oleju (patrz Obsuga codzienna").
Wla najpierw poow podanej iloci oleju
i odczeka kilka minut, aby olej spyn do
miski olejowej. Kontynuowa dolewanie oleju w maych ilociach na raz dopty, dopki
poziom oleju nie znajdzie si na poziomie
dolnego znaku na wskaniku prtowym.
Dolanie jeszcze 1 dm3 oleju spowoduje

podniesienie poziomu oleju do grnego znaku na wskaniku.


14. Uruchomi silnik na biegu jaowym na
kilka minut, sprawdzajc w tym czasie, czy
nie ma wyciekw wok uszczelnienia filtru
oleju i korka spustowego w misce olejowej.
Naley pamita, e moe mie miejsce
kilkusekundowe opnienie zanim wyczy
si lampka sygnalizujca niskie cinienie
oleju, gdy silnik jest uruchamiany po raz
pierwszy, poniewa olej kry przez nowy
filtr oleju i kanay olejowe silnika zanim
wytworzy si odpowiednie cinienie. Nie
naley dopuci do pracy silnika przy prd-

koci obrotowej wikszej ni prdko obrotowa biegu jaowego, gdy lampka sygnalizujca jest wczona.
15. Wyczy silnik, poczeka kilka minut,
aby olej spyn jeszcze raz do miski olejowej. Teraz, gdy cay ukad smarowania i filtr
oleju s cakowicie wypenione wieym
olejem, naley ponownie sprawdzi poziom
na wskaniku prtowym i dola wicej oleju,
jeli zaistnieje taka potrzeba.
16. Zuyty olej silnikowy naley przela do
zakrcanego pojemnika i przekaza do punktu utylizacji.

Czynnoci wykonywane co 15000 km, lecz nie rzadziej ni co 6 miesicy


4 Sprawdzanie i regulacja
prdkoci obrotowej
biegu jaowego
oraz skadu mieszanki

1. Przed przystpieniem do regulacji prdkoci obrotowej biegu jaowego i skadu


mieszanki naley sprawdzi:
a) czy ustawienie zaponu jest prawidowe
(patrz rozdzia 5B);
b) czy wiece zaponowe s w dobrym
stanie i czy odstpy elektrod s prawidowe
(patrz rozdzia 5 lub 12);
c) czy linka pedau przyspieszenia jest prawidowo wyregulowana (patrz rozdzia 4);
d) czy elastyczne przewody odpowietrzania
skrzyni korbowej s dobrze zamocowane
i czy nie ma na nich ladw wyciekw lub
zaama (patrz podrozdzia 14);
e) czy wkad filtru powietrza jest czysty
(patrz podrozdzia 27);
f) czy ukad wylotowy jest w dobrym stanie
(patrz rozdzia 4);
g) cinienie sprania, jeli silnik szarpie
(patrz rozdzia 2);
h) w wersji z silnikiem o wtrysku paliwa, czy
lampka kontrolna ukadu wtrysku paliwa i zaponowego nie wieci si (patrz rozdzia 4).
2. Skad mieszanki na biegu jaowym (za-

38

warto CO w spalinach) jest ustawiany


fabrycznie i nie powinien wymaga dodatkowych regulacji. Jeli z powodu zmian
waciwoci silnika (narostw wgla, zuycia toka itp.) lub po naprawie gwnej
ganika skad mieszanki jest niewaciwy,
powinien zosta ponownie wyregulowany.
Naley jednak pamita, e potrzebny bdzie analizator spalin (miernik CO), aby
sprawdzi skad mieszanki i ustawi go
z dokadnoci przewidzian w normie; jeli
analizator nie jest dostpny, samochd musi zosta dostarczony do autoryzowanej
stacji obsugi Nissana.
3. Przejecha samochodem taki dystans,
aby silnik rozgrza si do temperatury normalnej pracy.
Uwaga. Regulacja powinna zosta zakoczona w cigu dwch minut od zakoczenia
jazdy, bez unieruchamiania silnika. Jeli nie
mona tego wykona lub jeli pracuje elektryczny wentylator chodnicy, naley poczeka, a wentylator si zatrzyma. Oczyci
kolektor dolotowy z nadmiaru paliwa, rozpdzajc silnik dwa albo trzy razy do prdkoci obrotowej w zakresie 2000 do 3000
obr/min, a nastpnie pozwoli mu pracowa
znw na biegu jaowym.
4. Sprawdzi, czy wszystkie odbiorniki prdu s wyczone; jeli samochd nie jest

wyposaony w obrotomierz, naley obrotomierz podczy zgodnie z instrukcj producenta. Odczyta prdko biegu jaowego
i porwna j z wartoci podan w danych
technicznych.

Wersje z silnikiem 1,6


ganikowym, bez katalizatora
5. ruba do regulacji prdkoci obrotowej
biegu jaowego znajduje si z tyu ganika
i jest dostpna zza obudowy filtru powietrza.
Naley j wkrci lub wykrci tak, aby

4.5. Usytuowanie ruby do regulacji


prdkoci obrotowej biegu jaowego - z tyu
ganika (pokazane przy zdjtym filtrze
powietrza)

Czynnoci obsugowe
uzyska wymagan prdko obrotow
(patrz rys. 4.5).
6. Jeli dostpny jest analizator spalin, to
zawarto CO w spalinach naley sprawdzi
postpujc zgodnie z instrukcj producenta.
Jeli wymagana jest regulacja, dokonuje si
jej obracajc rub regulacyjn skadu mieszanki, ktra jest umieszczona bezporednio
pod rub regulacyjn prdkoci obrotowej
biegu jaowego.
7. Uywajc wkrtaka o paskim ostrzu obraca rub regulacyjn skadu mieszanki,
a do uzyskania waciwej wartoci; wkrcajc rub (zgodnie z kierunkiem ruchu
wskazwek zegara) zubaa si mieszank
na biegu jaowym i zmniejsza zawarto
CO, wykrcajc wzbogaca si mieszank
i zwiksza zawarto CO.
8. Po zakoczeniu regulacji naley odczy
aparatur kontroln i, jeli zachodzi taka
potrzeba, ponownie sprawdzi prdko obrotow biegu jaowego.

Wersje z silnikiem 1,6


ganikowym, z katalizatorem
9. Wyregulowa prdko obrotow biegu
jaowego, jak to opisano w punkcie 5.
10. Sprawdzi i wyregulowa skad mieszanki na biegu jaowym w podany poniej
sposb.
11. Unieruchomi silnik i wyczy zapon.
Odczy zcza wizki przewodw od czujnika spalin (ktry jest wkrcony w kolektor
wylotowy) i od elektromagnetycznego zaworu sterujcego doprowadzeniem powietrza, ktry jest zamontowany po lewej stronie
kolektora dolotowego (wicej informacji znajduje si w rozdziale 4).
12. Zdj pokrywk z kocwki rurki do
pobierania spalin, znajdujcej si po lewej
stronie kolektora wylotowego, i przyczy
do rurki miernik CO (patrz rys. 4.12).
13. Uruchomi silnik, oczyci kolektor dolotowy z nadmiaru paliwa, rozpdzajc silnik
dwa albo trzy razy do prdkoci obrotowej
w zakresie 2000 do 3000 obr/min, a nastpnie pozwoli mu pracowa znw na biegu
jaowym. Sprawdzi, czy zawarto CO mie-

4.19. W silnikach 1,6 o wtrysku paliwa


ruba do ustawiania prdkoci obrotowej
biegu jaowego (strzaka) znajduje si po
prawej stronie obudowy przepustnicy
ci si w zakresie podanym w danych technicznych.
14. Jeli konieczna jest regulacja, uywajc
ostrego narzdzia wycign z ganika zalepk zabezpieczajc przed niepowoan
regulacj, uzyskujc w ten sposb dostp
do ruby regulacyjnej skadu mieszanki,
umieszczonej bezporednio pod rub do
regulacji prdkoci obrotowej biegu jaowego.
15. Uywajc wkrtaka o paskim ostrzu
przekrca rub regulacyjn skadu mieszanki o bardzo may kt, a do uzyskania
waciwej wartoci CO; wkrcajc rub
(zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek
zegara) zuboa si mieszank na biegu
jaowym i zmniejsza zawarto CO, wykrcajc rub wzbogaca si mieszank
i zwiksza zawarto CO.
16. Po zakoczeniu regulacji naley odczy aparatur kontroln i zaoy now
zalepk zabezpieczajc przed niepowoan regulacj na rub regulacyjn skadu
mieszanki. Zaoy pokrywk na kocwk
rurki do pobierania spalin i zamocowa
zcza wizki przewodw czujnika spalin
i zaworu elektromagnetycznego.
17. Sprawdzi prdko obrotow biegu
jaowego i, jeli zachodzi taka potrzeba,
dokona ponownej regulacji.

Wersje z silnikiem 1,6 o wtrysku


paliwa

4.12. W silnikach ganikowych


z katalizatorem miejscem sprawdzania
zawartoci CO w spalinach jest rurka do
pobierania spalin (strzaka), znajdujca si
na kolektorze dolotowym

18. Unieruchomi silnik i wyczy zapon.


Odczy zcze wizki przewodw od potencjometru przepustnicy zamontowanego
z boku obudowy przepustnicy (wicej informacji znajduje si w rozdziale 4).
19. Uruchomi silnik, oczyci kolektor dolotowy z nadmiaru paliwa, rozpdzajc silnik
dwa albo trzy razy do prdkoci obrotowej
w zakresie 2000 do 3000 obr/min, a nastpnie pozwoli mu pracowa znw na biegu
jaowym. Sprawdzi, czy prdko obrotowa
biegu jaowego mieci si w zakresie podanym w danych technicznych. Jeli konieczna
jest regulacja, ruba regulacji prdkoci
obrotowej biegu jaowego znajduje si po

prawej stronie obudowy przepustnicy (patrz


rys. 4.19). Naley j wkrci lub wykrci
tak, aby uzyska prdko obrotow podan
w danych technicznych. Po ustawieniu prawidowej prdkoci obrotowej wyczy silnik
i przyczy zcze wizki przewodw potencjometru przepustnicy.
20. Dowiadczeni mechanicy amatorzy,
dysponujcy duymi umiejtnociami i odpowiednim wyposaeniem (obejmujcym
obrotomierz i dokadnie wzorcowany analizator spalin), potrafi sprawdzi zawarto
CO. Jeli jednak stwierdzi si, e zawarto
CO wymaga regulacji, przyczyn moe by
uszkodzenie w ukadzie sterowania silnika
ECCS (elektroniczny zintegrowany ukad
sterowania); rczna regulacja skadu mieszanki nie jest moliwa.
2 1 . Jeli zawarto CO jest nieprawidowa,
naley sprawdzi dziaanie czujnika spalin
i elementw ukadu wtrysku paliwa, korzystajc z funkcji autodiagnostyki ukadu sterowania ECCS (patrz rozdzia 4B). Jeli w ten
sposb nie uda si wykry usterki, samochd musi zosta przekazany do autoryzowanej stacji obsugi Nissana w celu sprawdzenia.

Wersje z silnikiem 2,0


0 jednopunktowym wtrysku
paliwa, bez katalizatora
22. Unieruchomi silnik i wyczy zapon.
Odczy zcze wizki przewodw od potencjometru przepustnicy zamontowanego
z boku obudowy przepustnicy (wicej informacji znajduje si w rozdziale 4).
23. Uruchomi silnik, oczyci kolektor dolotowy z nadmiaru paliwa, rozpdzajc silnik
dwa albo trzy razy do prdkoci obrotowej
w zakresie 2000 do 3000 obr/min, a nastpnie pozwoli mu pracowa znw na biegu
jaowym. Sprawdzi, czy prdko obrotowa
biegu jaowego mieci si w zakresie podanym w danych technicznych. ruba regulacji
prdkoci obrotowej biegu jaowego znajduje
si po lewej stronie obudowy przepustnicy
1 jest dostpna od tyu. Jeli zachodzi potrzeba regulacji, naley j wkrci lub wykrci tak, aby uzyska prdko obrotow
podan w danych technicznych. Po ustawieniu prawidowej wartoci prdkoci obrotowej biegu jaowego wyczy silnik i przyczy zcze wizki przewodw potencjometru przepustnicy.
24. Jeli dostpny jest analizator spalin, to
zawarto CO w spalinach naley sprawdzi, postpujc zgodnie z instrukcj producenta. Jeli wymagana jest regulacja, dokonuje si jej za pomoc ruby potencjometru
regulacji skadu mieszanki, znajdujcej si
po prawej stronie ukadu sterowania ECCS.
Aby uzyska dostp do zespou sterowania,
naley zwolni rub mocujc i element
czcy, a nastpnie zdj praw oson
z przodu konsoli rodkowej; ruba znajduje
si za nalepion naklejk z boku zespou.
25. Odlepi naklejk i uywajc odpowied-

39

Przegldy okresowe
niego, o paskim ostrzu, wkrtaka przekrca rub regulacyjn skadu mieszanki
0 bardzo may kt, a do uzyskania waciwej zawartoci CO; wkrcajc rub (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek zegara)
wzbogaca si mieszank na biegu jaowym
1 zwiksza zawarto CO, wykrcanie bdzie powodowao uboenie mieszanki i obnianie zawartoci CO.
26. Po zakoczeniu regulacji naley odczy aparatur kontroln, naklei now naklejk nad rub regulacji skadu mieszanki
i zamocowa oson. Sprawdzi prdko
obrotow biegu jaowego i jeli zachodzi
taka potrzeba, dokona ponownej regulacji.

Wersje z silnikiem 2,0


0 jednopunktowym wtrysku
paliwa, z katalizatorem
27. Wyregulowa prdko obrotow biegu
jaowego, tak jak to opisano w punktach
22 i 23.
28. Dowiadczeni mechanicy amatorzy,
dysponujcy duymi umiejtnociami i odpowiednim wyposaeniem (obejmujcym
obrotomierz i dokadnie wzorcowany analizator spalin) potrafi sprawdzi zawarto
CO. Jednake, jeli stwierdzi si, e poziom
CO wymaga regulacji, przyczyn moe by
uszkodzenie w ukadzie sterowania silnika
ECCS (elektroniczny zintegrowany ukad
sterowania); rczna regulacja skadu mieszanki nie jest moliwa.
29. Jeli zawarto CO jest nieprawidowa,
naley sprawdzi dziaanie czujnika spalin
1 elementw ukadu wtrysku paliwa, korzystajc z funkcji autodiagnostyki ukadu sterowania ECCS (patrz rozdzia 4B). Jeli w ten
sposb nie uda si wykry usterki, samochd musi zosta przekazany do autoryzowanej stacji obsugi Nissana w celu sprawdzenia.

Wersje z silnikiem 2,0


o wielopunktowym wtrysku
paliwa, bez katalizatora
30. Unieruchomi silnik i wyczy zapon.
Odczy zcze wizki przewodw od potencjometru przepustnicy, zamontowanego
z boku obudowy przepustnicy (wicej informacji znajduje si w rozdziale 4).
31. Uruchomi silnik, oczyci kolektor dolotowy z nadmiaru paliwa, rozpdzajc silnik
dwa albo trzy razy do prdkoci obrotowej
w zakresie 2000 do 3000 obr/min, a nastpnie pozwoli mu pracowa znw na biegu
jaowym. Sprawdzi, czy prdko obrotowa
biegu jaowego mieci si w zakresie podanym w danych technicznych. Jeli konieczna
jest regulacja, ruba regulacji prdkoci
obrotowej biegu jaowego znajduje si na
wierzchu zespou regulacji powietrza biegu
jaowego, przykrconego do prawego koca
kolektora dolotowego. rub wkrci lub
wykrci tak, aby uzyska prdko obrotow podan w danych technicznych. Po
ustawieniu prawidowej prdkoci obrotowej

40

biegu jaowego wyczy silnik i przyczy


zcze wizki przewodw potencjometru
przepustnicy.
32. Jeli dostpny jest analizator spalin, to
sprawdzenia poziomu CO w spalinach naley dokona postpujc zgodnie z instrukcj producenta. Jeli wymagana jest regulacja, dokonuje si jej za porednictwem ruby
potencjometru regulacji skadu mieszanki,
znajdujcej si na wierzchu przepywomierza powietrza.
33. Uywajc ostrego narzdzia wycign
z przepywomierza powietrza zalepk zabezpieczajc przed niepowoan regulacj, uzyskujc w ten sposb dostp do ruby regulacyjnej skadu mieszanki. Uywajc odpowiedniego, o paskim ostrzu, wkrtaka przekrca
rub regulacyjn skadu mieszanki o bardzo
may kt, a do uzyskania waciwego poziomu; wkrcajc rub (zgodnie z kierunkiem
ruchu wskazwek zegara) wzbogaca si
mieszank na biegu jaowym i zwiksza
poziom CO, wykrcanie bdzie powodowao
uboenie mieszanki i obnianie poziomu CO.
34. Po zakoczeniu regulacji naley odczy aparatur kontroln i woy now
zalepk zabezpieczajc przed niepowoan regulacj do przepywomierza powietrza.
Sprawdzi prdko obrotow biegu jaowego i jeli zachodzi taka potrzeba, dokona
regulacji, tak jak to opisano powyej.

Wersje z silnikiem 2,0


0 wielopunktowym wtrysku
paliwa, z katalizatorem
35. Wyregulowa prdko obrotow biegu
jaowego, tak jak to opisano w punktach
30 i 31.
36. Dowiadczeni mechanicy amatorzy,
dysponujcy duymi umiejtnociami i odpowiednim wyposaeniem (obejmujcym
obrotomierz i dokadnie wzorcowany analizator spalin), potrafi sprawdzi poziom CO.
Jednake, jeli stwierdzi si, e poziom CO
wymaga regulacji, to prawdopodobnie przyczyn jest uszkodzenie w ukadzie sterowania silnika ECCS (elektroniczny zintegrowany ukad sterowania); rczna regulacja skadu mieszanki nie jest moliwa.
37. Jeli zawarto CO jest nieprawidowa,
naley sprawdzi dziaanie czujnika spalin
1 elementw ukadu wtrysku paliwa, korzystajc z funkcji autodiagnostyki ukadu sterowania silnika ECCS (patrz rozdz. 4B). Jeli
w ten sposb nie uda si wykry usterki,
samochd musi zosta przekazany do autoryzowanej stacji obsugi w celu sprawdzenia.

5 Wymiana wiec
zaponowych - wersje
bez katalizatora

1. Prawidowe dziaanie wiec zaponowych


ma podstawowe znaczenie dla waciwej
pracy i sprawnoci silnika. Szczeglnie wane jest stosowanie wiec odpowiednich do

silnika (zalecany typ wiec zaponowych


podano w danych technicznych na pocztku
tego rozdziau). wiece zaponowe waciwego typu stosowane w silniku znajdujcym
si w dobrym stanie technicznym nie wymagaj adnych dodatkowych czynnoci midzy okresami obsugowymi. Poza wyjtkowymi przypadkami nie zaleca si czyszczenia wiec zaponowych, jeli nie dysponuje
si specjalistycznym wyposaeniem, poniewa mona atwo uszkodzi elektrody wiec.
2. Jeli znaki na oryginalnych przewodach
wysokiego napicia wiec zaponowych nie
s wyranie widoczne, naley oznaczy
przewody symbolami od 1" do 4" wedug
numeru cylindra, ktry dany przewd obsuguje (1. cylinder znajduje si od strony
napdu rozrzdu). cign przewody ze
wiec zaponowych przez cinicie oson
mocujcych, a nie przewodw ze wzgldu
na niebezpieczestwo pknicia poczenia
przewodu.
3. Przed wykrceniem wiec zaponowych
zaleca si usunicie zanieczyszcze z otworw wiec za pomoc czystej szczotki,
odkurzacza lub spronego powietrza, aby
unikn zanieczyszczenia wntrza cylindrw
silnika.
4. Wykrci wiece zaponowe za pomoc
specjalnego klucza do wiec, odpowiedniego klucza nasadowego lub gbokiej nasadki i przeduacza (patrz rys. 5.4).- Podczas odkrcania naley utrzymywa nasadk wsposiowo ze wiec zaponow, aby
unikn zginania wiecy grocego popkaniem ceramicznego izolatora.

5.4. Narzdzia do wykrcania wiec


zaponowych i ustawiania odstpu elektrod
5. Sprawdzanie wygldu wiec zaponowych dostarcza wielu cennych wskazwek
o stanie silnika. Jeli stoek izolatora wiecy
zaponowej jest czysty i biay, bez osadw,
wskazuje to na ubog mieszank lub zbyt
gorc wiec (gorca wieca odprowadza
ciepo z elektrody wolno, zimna wieca
przekazuje ciepo szybko).
6. Jeli kocwka i stoek izolatora s
pokryte twardymi czarnymi osadami, wskazuje to na zbyt bogat mieszank. wieca
czarna i zaolejona wskazuje, e silnik jest
do zuyty, jak te, e mieszanka jest zbyt
bogata.

Czynnoci obsugowe

5.9a. Pomiar odstpu elektrod wiecy


zaponowej za pomoc szczelinomierza

5.9b. Pomiar odstpu elektrod wiecy


zaponowej za pomoc sprawdzianu
drutowego...

5.9c ... ustawianie odstpu przy uyciu


specjalnego narzdzia

7. Jeli stoek izolatora jest pokryty brzowym lub szarobrzowym osadem, oznacza
to, e skad mieszanki jest prawidowy
i wskazuje na dobry stan silnika.
8. Odstp elektrod wiecy zaponowej ma
zasadnicze znaczenie dla waciwej pracy
silnika. Za duy lub za may odstp pogarsza parametry wiecy i sprawno jej dziaania. Odstp elektrod wiecy zaponowej
powinien odpowiada wartoci podanej
w danych eksploatacyjnych.
9. Odstp elektrod wiecy zaponowej mona zmierzy za pomoc pytki szczelinomierza. W razie uzyskania niewaciwej wartoci
trzeba przygi boczn elektrod wiecy
tak, aby uzyska waciwy odstp elektrod
(patrz rys. 5.9a, 5.9b, 5.9c). Nie wolno
zgina elektrody rodkowej, poniewa moe
to spowodowa pknicie izolatora i uszkodzenie wiecy.
10. Specjalne narzdzia do regulacji odstpu elektrod wiecy zaponowej mona
naby w wielu sklepach z akcesoriami motoryzacyjnymi.
11. Przed wkrceniem wiec zaponowych
naley sprawdzi, czy gwintowane tulejki
zczy s ciasno osadzone i czy zewntrzne powierzchnie wiec oraz gwintw
s czyste.

12. Dokrci rub momentem podanym


w danych technicznych, uywajc nasadki
do wiec zaponowych i klucza dynamometrycznego. Zamontowa pozostae wiece
w taki sam sposb.
13. Podczy przewody wysokiego napicia we waciwej kolejnoci, upewniajc si,
czy s dobrze zacinite w mocujcych
zaciskach.

zultacie wycieki w ukadzie chodzenia.


Jeli s stosowane zaciski zaginane, dobrym rozwizaniem moe by ich wymiana
na standardowe limakowe opaski zaciskowe.
4. Sprawdzi wszystkie elementy ukadu
chodzenia (elastyczne przewody, powierzchnie czce itd.), czy nie ma na nich
ladw przeciekw. Jeli jakikolwiek problem tego typu zostanie znaleziony, naley
wymieni dany element lub uszczelk, korzystajc z rozdziau 3 (patrz Haynes radzi).
5. Sprawdzi elastyczne przewody chodnicy, czy nie maj ladw wyciekw lub
innych uszkodze.
6. Przy podniesionym samochodzie sprawdzi, czy zbiornik i wlew paliwa nie s
uszkodzone. Poczenie midzy szyjk wlewu paliwa a zbiornikiem jest szczeglnie
wane. Czasami gumowa szyjka wlewu
paliwa lub czcy przewd elastyczny
przeciekaj z powodu obluzowania mocujcych zaciskw lub pogorszenia jakoci
gumy.
7. Starannie sprawdzi elastyczne i metalowe przewody paliwa prowadzce ze zbiornika paliwa. Sprawdzi, czy nie ma poluzowanych pocze, elastycznych przewodw
o pogorszonej jakoci, sztywnych przewodw przygitych lub innych uszkodze.
Szczegln uwag naley zwrci na sztywne i elastyczne przewody odpowietrzajce,
ktre czsto zawinite s wok szyjki wlewu
paliwa i mog ulec zatkaniu lub przygiciu.
Przesuwajc si po przewodach w kierunku
przodu samochodu starannie sprawdzi je
na caej dugoci. Wymieni uszkodzone
odcinki, jeli zachodzi taka potrzeba.
8. Sprawdzi stan wszystkich elastycznych
przewodw pynu hamulcowego.
9. W przedziale silnika naley sprawdzi,
czy zamocowania elastycznych przewodw
paliwa i poczenia sztywnych przewodw
s dobrze zabezpieczone, a take sprawdzi, czy przewody elastyczne paliwa i przewody podcinienia nie s zaamane, przetarte i nie nosz oznak pogorszenia jakoci.
10. Sprawdzi stan elastycznych i sztywnych przewodw oleju ukadu kierowniczego
ze wspomaganiem.

Czsto trudno jest wkrci rk wiece


zaponowe w gniazda gowicy prosto. Aby
unikn wstawienia wiecy krzywo, naley
na kocwk wiecy naoy kawaek gumowego przewodu.

Sprawdzanie
przewodw elastycznych
w przedziale silnika

1. Sprawdzi wzrokowo powierzchnie czce silnika, podkadki i uszczelki, czy nie


ma na nich ladw wycieku wody lub
oleju. Szczegln uwag naley zwrci
na powierzchnie wok pokrywy wau rozrzdu, gowicy, filtru oleju oraz powierzchnie czce miski olejowej. Przez pewien
czas bardzo nieznaczny wyciek z tych
powierzchni jest dopuszczalny. W przypadku stwierdzenia wycieku, naley wymieni nieszczeln uszczelk lub uszczelnienie olejowe.
2. Naley rwnie sprawdzi zabezpieczenie i stan wszystkich powizanych z silnikiem sztywnych i elastycznych przewodw. Upewni si, czy wszystkie linki mocujce i zabezpieczajce zaciski s na
waciwych miejscach, a ich stan nie budzi
zastrzee. Zamane lub brakujce zaciski
mog doprowadzi do przetarcia elastycznych i sztywnych przewodw oraz przewodw elektrycznych, co w przyszoci
moe spowodowa bardzo powane problemy.
3. Starannie sprawdzi elastyczne przewody chodnicy i nagrzewnicy na caej ich
dugoci. Wymieni kady przewd, ktry
jest pknity, spuchnity lub w pogorszonym
stanie. Pknicia dadz si atwiej zauway, jeli cinie si przewd. Szczegln
uwag naley zwrci na zaciski mocujce
przewody elastyczne do elementw ukadu
chodzenia. Zaciski mog zacisn lub przebi przewody elastyczne, powodujc w re-

41

Przegldy okresowe
7

Sprawdzanie poziomu oleju ^


w mechanicznej skrzynce
||
przekadniowej
^j

1. Ustawi samochd na poziomej powierzchni. Poziom oleju naley sprawdza przed


uruchomieniem samochodu lub co najmniej
5 minut po wyczeniu silnika. Jeli dokona
si sprawdzenia natychmiast po zakoczeniu jazdy samochodem, cz oleju pozostanie na elementach skrzynki, powodujc
w rezultacie faszywe wskazanie poziomu
oleju. Aby uatwi sobie dostp, mona
samochd ustawi nad kanaem lub unie
i podeprze na podstawkach (patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu"), upewniajc si, czy samochd zachowa pooenie poziome.
2. Oczyci dokadnie powierzchni wok
korka wlewu i kontroli poziomu oleju. Wykrci korek i oczyci go.
3. Poziom oleju powinien siga dolnej krawdzi otworu wlewu. Pewna ilo oleju
zgromadzi si za korkiem i wycieknie podczas jego wykrcania; nie musi to jednak
oznacza nieprawidowego poziomu oleju.
Aby upewni si, czy poziom oleju jest
prawidowy, naley poczeka, a ustanie
pocztkowy wypyw, a nastpnie dolewa
wiey olej a do wystpienia jego wypywu.
Poziom bdzie prawidowy, gdy wypyw
ustanie; naley stosowa tylko olej dobrej
jakoci, taki jak podano w danych technicznych (patrz rys. 7.3).
4. Uzupenianie oleju w skrzynce przekadniowej jest wyjtkowo kopotliw czynnoci;
oprcz wszystkiego innego potrzeba wiele
czasu, aby ustali si prawdziwy poziom
oleju zanim bdzie mona go sprawdzi.
Jeli musi si dola duo oleju do skrzynki
przekadniowej i dua ilo oleju wypywa
podczas sprawdzania poziomu, naley
wkrci korek wlewu i poziomu oleju i wykona krtk jazd samochodem. Umoliwi to
rozprowadzenie wieego oleju na wszystkich elementach skrzynki przekadniowej.
Po powrocie, gdy olej osidzie, naley ponownie sprawdzi poziom oleju.

5. Jeli skrzynka przekadniowa bdzie napeniona tak, e olej zacznie wypywa


natychmiast po wykrceniu korka wlewu
i poziomu, naley sprawdzi, czy samochd
jest ustawiony dokadnie poziomo (przd
wzgldem tyu i boki wzgldem siebie). Jeli
zachodzi konieczno, pozwoli, aby nadmiar wypyn do odpowiedniego pojemnika.
6. Po ustawieniu prawidowego poziomu
wkrci korek wlewu i poziomu, dokrcajc
go kluczem dynamometrycznym momentem
podanym w danych technicznych. Rozlany
olej naley zetrze.
W celu szybkiego sprawdzenia mona
zmierzy grubo materiau ciernego kadej
wkadki hamulca przez szczelin w zacisku.

9 Sprawdzanie i regulacja
hamulca awaryjnego

7.3. Dolewanie oleju do mechanicznej


skrzynki przekadniowej

8 Sprawdzanie stanu
wkadek ciernych
hamulcw tarczowych
przednich i tylnych
Wkadki cierne hamulcw
tarczowych przednich
1. Zacign hamulec awaryjny, a nastpnie
unie przd samochodu i podeprze go na
podstawkach (patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu"). Zdj przednie koa jezdne.
2. Jeli materia cierny ktrejkolwiek wkadki
jest zuyty do wskazanej gruboci lub mniejszej, musz zosta wymienione wszystkie
wkadki (patrz Haynes radzi).
3. W celu dokadnego sprawdzenia wkadki
cierne naley wymontowa i oczyci. Pozwoli to sprawdzi dziaanie zacisku i dokadnie zbada stan samych tarcz hamulcowych, po obu stronach. Wicej informacji
znajduje si w rozdziale 9.

1. Hamulce tylne s typu samoregulacyjnego i jedynym elementem wymagajcym


regulacji s linki.
2. Hamulec awaryjny powinien utrzyma
zaparkowany samochd nieruchomo, nawet
na stromym wzniesieniu. Mechanizm powinien by mocny i pewny, bez oznak sztywnoci lub wiotkoci pochodzcych od linek
i powinien zwolni natychmiast po zwolnieniu dwigni hamulca awaryjnego. Jeli
mechanizm nie dziaa zadowalajco, naley
go natychmiast sprawdzi.
3. Aby sprawdzi dziaanie hamulca awaryjnego, naley zaklinowa koa przednie, a nastpnie unie ty samochodu i podeprze
go na podstawkach.
4. Cakowicie zwolni hamulec awaryjny
i sprawdzi, czy tylne koa jezdne daj si
obrci rk - lekki opr jest dopuszczalny,
ale kade koo powinno da si obrci
atwo, bez uycia duej siy.
5. W wersji z tylnymi hamulcami tarczowymi
naley sprawdzi, czy dwignia hamulca

Wkadki cierne hamulcw


tarczowych tylnych
4. Zaklinowa koa przednie, a nastpnie
unie ty samochodu i podeprze go na
podstawkach. Zdj koa jezdne.
Przeciek w ukadzie chodzenia zwykle uwi- 5. Kontynuowa sprawdzanie zgodnie z opidacznia si jako biay lub rdzawy osad na sem sprawdzania wkadek ciernych hamulcw tarczowych przednich, podanym w punpowierzchniach obok przecieku.
ktach 2 i 3.

42

9.5. Sprawdzanie, czy dwignia hamulca


awaryjnego po zwolnieniu opiera si
0 rub oporow - wersja z tarczowymi
hamulcami tylnymi
1 - dwignia hamulca awaryjnego
(pokazana przy zacignitym hamulcu
awaryjnym), 2 - ruba oporowa

Czynnoci obsugowe

9.12. Obracanie nakrtki regulacyjnej


hamulca awaryjnego
awaryjnego na zaciskach po powrocie opiera si o ruby oporowe, gdy hamulec awaryjny jest cakowicie zwolniony (patrz rys. 9.5).
Bdzie to atwiej wykona, jeli tylne koa
jezdne zostan zdjte.
6. Nacisn peda hamulca kilka razy, aby
ustawi prawidowy luz midzy szczk
a bbnem lub midzy wkadk hamulca
tarczowego a tarcz, stosownie do rodzaju
hamulcw.

7. Przy zwolnionym pedale ponownie sprawdzi, czy mona obrci tylne koa jezdne.
8. Przyoy normalny umiarkowany nacisk
do dwigni hamulca awaryjnego i policzy
liczb klikni potrzebnych do ustawienia
dwigni w pooeniu odpowiadajcym cakowitemu zacigniciu hamulca awaryjnego
(sprawdzi, czy koa jezdne s zablokowane
przy dwigni cakowicie zacignitej). Liczba
klikni powinna by taka, jak podana w danych technicznych.
9. Jeli liczba klikni wymagana do cakowitego zacignicia hamulca awaryjnego
nie jest waciwa, naley wykona czynnoci
opisane poniej.
10. Wewntrz samochodu wymontowa rodkow konsol, jak to opisano w rozdziale 11.
11. Nakrtka regulacyjna hamulca awaryjnego znajduje si pod dwigni, na gwintowanej kocwce przedniej linki.
12. Obraca stopniowo nakrtk (patrz rys.
9.12), sprawdzajc ponownie regulacj, jak
to opisano w punkcie 8, dopki hamulec
awaryjny nie zadziaa prawidowo przy wskazanej liczbie klikni.
13. Sprawdzi, czy lampka sygnalizujca
wczenie hamulca awaryjnego zawieca

si po wskazanej liczbie klikni (patrz dane


techniczne). Jeli jest to konieczne, naley
odgi wspornik przecznika, aby dokona
prawidowej regulacji.
14. Po zakoczeniu, w stosownych przypadkach, zaoy koa jezdne, a nastpnie
opuci samochd na podoe.

10 Sprawdzanie regulacji
sprzga i smarowania
mechanizmu sterowania

1. Sprawdzi, czy peda sprzga porusza


si gadko i atwo w caym zakresie skoku.
Naley rwnie sprawdzi, czy samo sprzgo dziaa prawidowo, bez oznak lizgania
si lub oporu, a nastpnie wyregulowa
sprzgo tak, jak opisano w rozdziale 6.
Jeli potrzebny jest nadmierny wysiek do
operowania sprzgem, naley najpierw
sprawdzi, czy linka jest uoona prawidowo
i czy nie jest uszkodzona, a nastpnie
wymontowa peda i sprawdzi, czy sworze
obrotowy jest waciwie smarowany. Wicej
informacji podano w rozdziale 6.

Czynnoci wykonywane co 30000 km, lecz nie rzadziej ni co 12 miesicy


11 Sprawdzanie
ukadu klimatyzacji
Uwaga. Przed sprawdzeniem ukadu klimatyzacji naley zapozna si ze rodkami
ostronoci podanymi w rozdziale 3.
1. Sprawdzi nacig i stan paska napdu
sprarki klimatyzacji, jak to opisano w podrozdziale 16.
2. Sprawdzi stan eberek skraplacza
i w razie potrzeby oczyci je. Usun brud
i owady spomidzy eberek za pomoc
spronego powietrza lub mikkiej szczotki,
uwaajc aby nie uszkodzi skraplacza.
3. Wcza klimatyzacj co miesic na co
najmniej 10 minut, zwaszcza podczas okresu zimowego, poniewa dugotrwae nieuywanie klimatyzacji moe spowodowa
stwardnienie uszczelnie obwodu czynnika
chodniczego.
4. Regularnie sprawdza, czy przewody
czynnika chodniczego nie maj pcherzy,
pkni i innych uszkodze.
5. Najbardziej typow przyczyn niedostatecznego chodzenia jest zbyt maa ilo
czynnika chodniczego w ukadzie. Jeli
wystpi zauwaalny spadek intensywnoci
chodzenia klimatyzacji, szybkie sprawdzenie ukadu pozwoli stwierdzi, czy ilo
czynnika chodniczego nie jest zbyt maa.
6. Nagrza silnik do normalnej temperatury
pracy.
7. Ustawi pokrto regulacji temperatury

w pooenie najzimniej", a pokrto silnika


dmuchawy - w pooenie najintensywniej".
8. Przy wczonej klimatyzacji sprawdzi
wygld czynnika chodniczego przez wziernik. Jeli w czynniku chodniczym znajduj
si pcherze powietrza lub wyglda on na
spieniony, oznacza to, e jest go za mao.
9. Jeli nie ma wziernika, sprawdzi rk
sztywne przewody, wlotowy i wylotowy, przy
sprarce. Jedna strona powinna by zimna,
a druga gorca. Jeli nie ma dostrzegalnej
rnicy temperatury pomidzy obydwoma
przewodami, to znaczy, e sprarka jest
uszkodzona, zbyt mao jest czynnika chodniczego lub wystpuje uszkodzenie ukadu
w innym miejscu.
10. Stopie napenienia ukadu klimatyzacji
bdzie zmniejsza si z powodu normalnego
ubytku czynnika chodniczego, dlatego okresowe napenianie naley uzna za czynno
obsugow, ktr trzeba wykonywa w stacji
obsugi.
1 1 . W obwodzie czynnika chodniczego panuje wysokie cinienie. Nie wolno demontowa przewodw czynnika chodniczego
lub wymienia adnego elementu dopty,
dopki obwd nie zostanie oprniony
z czynnika chodniczego.

13 Wymiana filtru paliwa

^i

Uwaga. Przed sprawdzeniem naley zapozna si z zaleceniami dotyczcymi bezpieczestwa i higieny pracy podanymi na
pocztku ksiki.
1. Filtr paliwa znajduje si w przedziale
silnika na przegrodzie czoowej nadwozia.
2. Zwolni zaciski mocujce i odczy elastyczne przewody paliwa od filtru. W wersjach
z silnikiem o wtrysku paliwa naley uwzgldni informacje podane w odpowiedniej czci rozdziau 4, dotyczce obniania cinienia w ukadzie, zanim rozpocznie si
odcza przewody elastyczne (patrz rys.
13.2).

12 Wymiana wiec
zaponowych - wersje
z katalizatorem
Stosowne informacje s podane w podrozdziale 5.

13.2. Zwolni mocujce zaciski i odczy


elastyczny przewd od filtru...

43

Przegldy okresowe
2. Kontrola sprowadza si do wzrokowego
sprawdzenia, czy nie ma wyranych oznak
uszkodzenia lub przecieku elastycznych
przewodw i pocze.

15 Sprawdzanie czujnika
tlenu w spalinach wersje z katalizatorem
Wersje z silnikiem ganikowym
1. W wersjach z silnikiem ganikowym
czujnik tlenu w spalinach (sonda lambda)
jest sprawdzany tak, jak to opisano w rozdziale 4D.

13.3. ...a nastpnie poluzowa rub


zacisku i wysun filtr

Wersje z silnikiem o wtrysku


paliwa
2. W wersjach z silnikiem o wtrysku paliwa
czujnik tlenu w spalinach moe by badany
za pomoc samodiagnozowania elektronicznego urzdzenia sterujcego ECCS zgodnie
z opisem w rozdziale 4B.

13.5. Przy ponownym montowaniu filtru


naley zwrci uwag, aby strzaka na
obudowie filtru (strzaka) bya zwrcona
w kierunku przepywu paliwa
3. Poluzowa rub zacisku mocujcego
(patrz rys. 13.3), a nastpnie wysun filtr
z zacisku, zaznaczajc kierunek strzaki na
obudowie filtru. Wyj filtr z przedziau silnika.
4. Pozby si w bezpieczny sposb starego
filtru.
5. Wsun nowy filtr na waciwe miejsce
w zacisku, upewniajc si, czy strzaka na
obudowie filtru jest skierowana zgodnie
z kierunkiem przepywu paliwa, to jest w kierunku ganika, zespou wtryskowego (silniki
SPI) albo kolektora paliwa w silnikach MPI
(patrz rys. 13.5). Strzaka powinna znajdowa si w takim samym pooeniu, jak
zanotowano podczas wymontowania, ale
moe rwnie znajdowa si w pooeniu
wynikajcym ze sposobu poprowadzenia
elastycznych przewodw paliwa.
6. Odczy elastyczne przewody paliwa do
filtru i zamocowa je we waciwym pooeniu za pomoc zaciskw mocujcych.
7. Uruchomi silnik i sprawdzi, czy w miejscach pocze elastycznych przewodw
z filtrem nie ma wyciekw paliwa.

14 Sprawdzanie
ukadu kontroli
emisji spalin

1. Szczegowe informacje dotyczce elementw ukadu kontroli emisji spalin oraz


badania s podane w rozdziale 4D.

44

16 Sprawdzanie i wymiana
paskw napdowych

1. W wersjach z silnikiem 1,6 znajduj si


jeden, dwa lub trzy paski napdowe, zalenie od wyposaenia samochodu. Konfiguracja paskw jest podana poniej.
Wersje bez wspomagania ukadu kierowniczego lub klimatyzacji - jeden pasek
napdowy (napdza alternator i pomp cieczy chodzcej).
Wersje ze wspomaganiem ukadu kierowniczego - dwa paski napdowe (jeden
napdza alternator, a drugi pomp wspomagania ukadu kierowniczego i pomp
cieczy chodzcej).
Wersje ze wspomaganiem ukadu kierowniczego i klimatyzacj - trzy paski
napdowe (jak w przypadku wersji ze wspomaganiem ukadu kierowniczego, z dodatkowym paskiem napdu sprarki klimatyzacji).
2. W wersjach z silnikiem 2,0 s dwa
pomocnicze paski napdowe; jeden napdza pomp wspomagania ukadu kierowniczego, a drugi alternator i sprark
klimatyzacji.

Sprawdzanie stanu
pomocniczych paskw
napdowych
3. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie unie przd samochodu
i podeprze na podstawkach staych. Zdj
prawe koo przednie.
4. Od spodu przodu samochodu wykrci
ruby mocujce i wymontowa plastykow
pokryw spod botnika, aby uzyska dostp
do koa pasowego wau korbowego. W razie

potrzeby wykrci rwnie wkrty mocujce


i wyj doln oson silnika.
5. Uywajc odpowiedniej nasadki i przeduacza, zaoonych na rub koa pasowego wau korbowego, obraca waem
korbowym tak, aby mona byo sprawdzi
pasek (paski) na caej dugoci. Sprawdzi, czy na pasku (paskach) nie ma pkni, rozwarstwie, wystrzpie lub innych
uszkodze. Sprawdzi rwnie, czy nie ma
oznak wytarcia (wiecce miejsca) i czy
nie nastpio rozdzielenie warstw paska.
Wymieni pasek, jeli jest zuyty lub
uszkodzony.
6. Jeli stan paska jest zadowalajcy, sprawdzi nacig paska tak, jak to opisano
poniej.

Pasek napdu sprarki


klimatyzacji (wersje z silnikiem
1,6) - wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
Wymontowanie
7. Jeli nie zrobiono tego wczeniej, wykona czynnoci opisane w punktach 3 i 4.
8. Odczy ujemn kocwk przewodu
od ujemnego bieguna akumulatora.
9. Poluzowa nakrtk mocujc zesp
koa pasowego napinacza do silnika.
10. Obrci rub regulacyjn tak, aby odsun koo pasowe napinacza od paska
napdowego, a do uzyskania wystarczajcego luzu umoliwiajcego zdjcie paska
z k.

Zamontowanie
11. Zaoy pasek wok k upewniajc
si, czy typ paska jest waciwy, jeli jest
zakadany nowy pasek. Ustawi luz paska
przez dokrcenie ruby regulacyjnej.
12. Wyregulowa nacig paska w sposb
opisany w nastpnych punktach.

Regulacja
13. Jeli nie zrobiono tego wczeniej, wykona czynnoci opisane w punktach 3 i 4.
14. Prawidowo wyregulowany nacig paska gwarantuje jego dugotrwa prac. Naley jednak uwaa, aby nie nacign
paska zbyt mocno, poniewa moe to niekorzystnie wpyn na zuycie oysk alternatora.
15. Nacig paska sprawdza si w poowie
odlegoci pomidzy koami na grnym odcinku paska. Stosujc si do danych technicznych podanych na pocztku niniejszego
rozdziau, przyoy odpowiedni si i sprawdzi, czy ugicie paska mieci si we
waciwym zakresie.
16. Aby wyregulowa nacig paska przy
poluzowanej nakrtce mocujcej zesp koa
napinacza, obraca rub regulacyjn a
do uzyskania prawidowej wartoci. Po ustawieniu prawidowego nacigu paska naley
obrci wa korbowy kilka razy i ponownie
sprawdzi nacig paska.

Czynnoci obsugowe
Zamontowanie

17. Gdy nacig paska zostanie prawidowo


wyregulowany, dokrci nakrtk mocujc
zesp koa napinacza waciwym momentem i podczy ujemny przewd do akumulatora.
18. Zamocowa pokryw (pokrywy), zaciskajc dokadnie elementy czce, a nastpnie zaoy koa i opuci samochd na
podoe.

Pasek napdu pompy


wspomagania ukadu
kierowniczego (wersje
z silnikiem 1,6)-wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
Wymontowanie
19. Jeli nie zrobiono tego wczeniej, wykona czynnoci opisane w punktach 3 i 4.
20. Odczy ujemn kocwk przewodu
od ujemnego bieguna akumulatora. W wersjach z klimatyzacj naley wymontowa
pasek napdu sprarki klimatyzacji w sposb opisany w punktach 9 i 10.
21. Poluzowa nakrtki lub ruby mocujce pomp wspomagania ukadu kierowniczego.
22. Poluzowa rub regulacyjn, aby zwolni nacig paska napdowego, a nastpnie
zsun pasek z k.

Zamontowanie
23. Zaoy pasek klinowy; jeli zakada si
nowy pasek, to naley upewni si, czy jest
on waciwy. Wyregulowa luz, dokrcajc
rub regulacyjn.
24. Wyregulowa nacig paska w sposb
opisany w nastpnych punktach. W wersjach z klimatyzacj zaoy i wyregulowa
nacig paska napdu sprarki klimatyzacji,
jak to opisano w punktach 11 do 17.

Regulacja
25. Wykona czynnoci opisane w punktach 3 i 4, jeli nie zrobiono tego wczeniej.
26. Prawidowo wyregulowany nacig paska gwarantuje jego dugotrwa prac. Naley jednak uwaa, aby nie nacign
paska zbyt mocno, poniewa moe to niekorzystnie wypyn na zuycie oysk alternatora.
27. Nacig paska sprawdza si, mierzc
jego ugicie pod naciskiem przyoonym
w poowie odlegoci midzy koami pasowymi na dolnym odcinku paska. Nacisn
mocno kciukiem pasek w miejscu pomiaru
i sprawdzi ugicie paska. Porwna zmierzon warto z ugiciem dopuszczalnym
podanym w danych technicznych na pocztku niniejszego rozdziau.
28. Nacig paska reguluje si obracajc
rub regulacyjn, a do uzyskania prawidowej wartoci, przy dokrconej grnej nakrtce (rubie) mocujcej pomp wspomagania ukadu kierowniczego i poluzowanej
drugiej nakrtce (rubie) mocujcej. Obrci

34. Zaoy pasek klinowy; w razie zakadania nowego paska naley si upewni,
czy jest to pasek waciwy. Ustawi luz
paska dokrcajc rub regulacyjn.
35. Nacign pasek tak, jak jest to opisane
w nastpnych punktach. W wersjach z klimatyzacj zamontowa pasek napdu sprarki klimatyzacji, zgodnie z opisem w punktach 11 do 17.

Regulacja
16.32. Poluzowa ruby mocujce
alternator...
wa korbowy kilka razy, sprawdzi ponownie
nacig paska, a nastpnie dokadnie dokrci obie nakrtki (ruby) mocujce pomp
wspomagania ukadu kierowniczego.
29. Zamocowa pokryw (pokrywy), zaciskajc dokadnie elementy czce, a nastpnie zaoy koa i opuci samochd na
podoe.

Pasek napdu alternatora


(wersje z silnikiem 1,6)
-wymontowanie, zamontowanie
i regulacja
Wymontowanie

36. Wykona czynnoci opisane w punktach 3 i 4, jeli nie zrobiono tego wczeniej.
37. Prawidowy nacig paska gwarantuje
jego dugotrwa prac. Naley jednak uwaa, aby nie nacign paska za mocno,
poniewa moe to niekorzystnie wypyn
na zuycie oysk alternatora.
38. Nacig paska naley sprawdza w poowie odlegoci pomidzy koami na grnym
odcinku paska. Stosujc si do danych
technicznych podanych na pocztku niniejszego rozdziau, przyoy odpowiedni si
i sprawdzi, czy ugicie paska mieci si
we waciwym zakresie.
39. Pasek naciga si, obracajc rub
regulacyjn a do uzyskania prawidowej
wartoci, przy dokrconej grnej nakrtce
(rubie) mocujcej alternator i poluzowanej
drugiej nakrtce (rubie) mocujcej. Obrci
wa korbowy kilka razy, sprawdzi ponownie
nacig, a nastpnie dokadnie dokrci obie
nakrtki (ruby) mocujce alternator.
40. Zamontowa pokryw (pokrywy), dokadnie zaciskajc elementy czce, a nastpnie zaoy koa i opuci samochd na
podoe.

30. Wykona czynnoci opisane w punktach


3 i 4, jeli nie zrobiono tego wczeniej.
3 1 . Odczy ujemn kocwk przewodu
od ujemnego bieguna akumulatora. W wersjach z klimatyzacj naley wymontowa
pasek napdu sprarki klimatyzacji w sposb opisany w punktach 9 i 10. W wersjach
ze wspomaganiem ukadu kierowniczego
wymontowa pasek napdu wspomagania
ukadu kierowniczego, zgodnie z opisem
w punktach 21 i 22.
32. Poluzowa obie, grn i doln, nakrtki
(ruby) mocujce alternator (patrz rys.
16.32).
33. Poluzowa rub regulacyjn, aby zwolni nacig paska napdowego, a nastpnie
zsun pasek z k (patrz rys. 16.33a
i 16.33b).

Pasek napdu alternatora


(wersje z silnikiem 2,0)
-wymontowanie, zamontowanie
i regulacja

16.33a. ...a nastpnie poluzowa rub


regulacyjn...

16.33b. ...i zsun pasek napdowy z koa


pasowego alternatora

4 1 . Zastosowa si do informacji podanych


w punktach 30 do 40, z pominiciem uwag
dotyczcych wymontowania i zamontowania
sprarki klimatyzacji oraz paska napdowego pompy wspomagania ukadu kierowniczego.

45

Przegldy okresowe

16.41a. Poluzowa grn (strzaka)...


Uwaga. W wersjach bez klimatyzacji, przy
zamontowaniu naley upewni si, czy pasek napdowy zosta osadzony we waciwych rowkach koa pasowego wau korbowego i koa pasowego alternatora i zaj
prawidowe pooenie (patrz rys. 16.41 a,
16.41b, 16.41c).

Pasek napdu pompy


wspomagania ukadu
kierowniczego (wersje
z silnikiem 2,0) -wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
42. Zastosowa si do informacji podanych w punktach 19 do 29, z pominiciem
uwag dotyczcych wymontowania i zamontowania paska napdu sprarki klimatyzacji. Naley zwrci uwag, e zamiast tego jest konieczne wymontowanie
i zamontowanie paska napdu alternatora
(patrz p. 41).

17 Sprawdzanie szczk
hamulcw tylnych

1. Wymontowa bbny hamulcw tylnych


i sprawdzi, czy szczki nie maj ladw
zuycia lub zanieczyszczenia. Jednoczenie
sprawdzi, czy cylinderki hamulcowe k nie
nosz ladw wycieku i czy bbny hamulcowe nie nosz ladw zuycia. Wicej
informacji podano w odpowiednim podrozdziale rozdziau 9.

18 Wymiana
pynu hamulcowego
Uwaga. Pyn hamulcowy moe zrani oczy
i uszkodzi powoki lakierowe nadwozia,
dlatego naley obchodzi si z nim ostronie. Nie naley uywa pynu, ktry przez
jaki czas znajdowa si w otwartym pojemniku, poniewa absorbuje on wilgo z powietrza, ktra obnia jego temperatur wrzenia i moe by przyczyn utraty skutecznoci hamowania.

46

16.41b. ...i doln (strzaka) rub


alternatora, aby umoliwi regulacj paska
napdowego
1. Wymiana pynu hamulcowego przebiega
podobnie do odpowietrzania ukadu hydraulicznego opisanego w rozdziale 9 z wyjtkiem tego, e na pocztku zbiornik wyrwnawczy pynu hamulcowego powinien by
oprniony metod syfonow.
2. Postpujc w sposb opisany w rozdziale
9 poluzowa pierwszy odpowietrznik ukadu
hamulcowego i delikatnie pompowa pedaem hamulca, a prawie cay zuyty pyn
zostanie usunity ze zbiornika wyrwnawczego umieszczonego na pompie hamulcowej. Napeni zbiornik nowym pynem
hamulcowym do poziomu MAX" i kontynuowa pompowanie, a do chwili pojawienia
si nowego pynu wypywajcego odpowietrznikiem. Dokrci odpowietrznik i uzupeni
ilo pynu w zbiorniku wyrwnawczym do
poziomu MAX".
3. Zuyty pyn hamulcowy jest znacznie
ciemniejszy od nowego, dziki czemu atwo
mona odrni oba pyny.
4. Powtrzy podane poprzednio czynnoci dla wszystkich pozostaych odpowietrznikw ukadu hamulcowego we waciwej
kolejnoci. Zwrci uwag, aby pyn hamulcowy w zbiorniku wyrwnawczym cay
czas znajdowa si powyej poziomu MIN",
co zapobiegnie zapowietrzeniu ukadu hamulcowego.
5. Po zakoczeniu wymiany pynu hamulcowego sprawdzi, czy wszystkie odpowietrzniki s dokadnie dokrcone i maj zaoone kapturki ochronne. Zmy wszystkie
plamy rozlanego pynu hamulcowego i sprawdzi ponownie poziom pynu w zbiorniku
wyrwnawczym.
6. Sprawdzi skuteczno dziaania hamulcw.

19 Sprawdzanie poziomu
oleju w automatycznej
skrzynce przekadniowej

^
||
^

1. Przejecha samochodem niewielk odlego, aby rozgrza skrzynk przekadniow do normalnej temperatury pracy, a nastpnie zaparkowa samochd na pozio-

16.41c. W silnikach 2,0 bez klimatyzacji


sprawdzi, czy pasek napdowy (strzaka)
jest prawidowo osadzony w tych samych
rowkach koa pasowego alternatora i koa
pasowego wau korbowego, tzn. tak, aby
zapasowe rowki znajdoway si z przodu
mym podou. Poziom oleju sprawdza si
wskanikiem prtowym, znajdujcym si
z przodu przedziau silnika, pod rozdzielaczem zaponu zamontowanym na lewym
kocu gowicy silnika.
2. Przy silniku pracujcym na biegu jaowym
i dwigni wyboru biegw w pooeniu P"
wycign wskanik prtowy z rurki i czyst
szmatk lub papierowym rcznikiem wytrze
wskanik. Czysty wskanik wsun z powrotem do rurki tak gboko, jak to jest
moliwe, a nastpnie wycign go ponownie. Zanotowa poziom oleju na kocu
wskanika, zwracajc uwag, e s dwa
zestawy oznacze poziomu. Na jednej stronie wskanika s znaki COLD" (zimny)
grny i dolny (w postaci naci na krawdzi
wskanika - stosowane, gdy temperatura
oleju zawiera si midzy 30 a 50C); po
drugiej stronie s znaki HOT" (gorcy)
grny i dolny (w postaci linii na wskaniku
- stosowane, gdy temperatura oleju zawiera
si midzy 50 a 80C).
3. Jeli jest konieczne uzupenienie oleju,
odpowiedni ilo oleju naley wla do
skrzynki przekadniowej przez rurk wskanika. Uy do tego lejka z siatk drucian
o bardzo drobnych oczkach, aby unikn
rozlania i nie dopuci do przedostania si
zanieczyszcze do skrzynki przekadniowej.
Wla tyle oleju, aby poziom znalaz si
pomidzy odpowiednim zestawem znakw
(dolnym i grnym) na wskaniku.
Uwaga. Nigdy nie naley przepeni skrzynki
przekadniowej tak, eby poziom oleju znalaz si powyej grnego znaku.
4. Po uzupenieniu oleju naley przejecha
samochodem niewielk odlego, aby rozprowadzi wiey olej, a nastpnie ponownie sprawdzi poziom, uzupeniajc olej
w razie potrzeby.
5. Zawsze naley zachowywa poziom oleju
pomidzy dwoma znakami na wskaniku
prtowym. Spadek poziomu oleju poniej
dolnego znaku moe by przyczyn rnych
usterek, a czsto nawet powanych uszkodze skrzynki przekadniowej.

Czynnoci obsugowe
20 Sprawdzanie
ukadu kierowniczego
zawieszenia

i amortyzatora budzi wtpliwoci. Naley


sprawdzi, czy grne i dolne mocowanie
kolumny zawieszenia i amortyzatora nie
nosi ladw zuycia.

21 Sprawdzanie
osony ochronnej
posi napdowej

Sprawdzanie ukadu
kierowniczego i zawieszenia
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie unie przd samochodu
i podeprze go na podstawkach (patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu").
2. Wzrokowo sprawdzi pokrywy zabezpieczajce przeguby kulowe przed kurzem
i oson ochronn przekadni zbatkowej,
czy nie s rozszczepione, przetarte lub czy
nie nosz ladw zuycia (patrz rys. 20.2).
Kady rodzaj zuycia tych elementw spowoduje brak smarowania z jednoczesnym
przedostaniem si do nich brudu i wody, co
w rezultacie wywoa intensywne zuycie
przegubw kulowych lub przekadni kierowniczej.
3. W wersji ze wspomaganiem ukadu kierowniczego naley sprawdzi elastyczne
przewody oleju, czy nie s przetarte lub
czy nie nosz ladw zuycia, oraz poczenia sztywnych i elastycznych przewodw, czy nie nosz ladw wycieku oleju.
Naley rwnie sprawdzi, czy nie ma
ladw wycieku oleju pod cinieniem z gumowych oson ochronnych przekadni kierowniczej, ktre mog oznacza uszkodzenie uszczelek oleju w przekadni kierowniczej.
4. Chwyci rkami koo jezdne w miejscach
odpowiadajcych na tarczy zegara cyfrom
12" i 6" i sprbowa zakoysa nim (patrz
rys. 20.4). Bardzo may luz jest dopuszczalny, ale jeli przemieszczenie koa jest znaczne, konieczne s dalsze poszukiwania przyczyny niesprawnoci. Kontynuowa koysanie koem, podczas gdy druga osoba naciska peda hamulca zasadniczego. Jeli tym
razem przemieszczenie zostao wyeliminowane lub znaczco zmniejszone, jest prawdopodobne, e oyska piasty s uszkodzone. Jeli przy wcinitym pedale hamulca
luz wystpuje nadal, oznacza to zuycie
w poczeniach elementw zawieszenia lub
ich zamocowaniach.

20.2. Sprawdzanie osony ochronnej


przekadni kierowniczej

20.4. Koysanie koem jezdnym w celu


sprawdzenia elementw ukadu
kierowniczego i zawieszenia
5. Chwyci koo w miejscach odpowiadajcych na tarczy zegara cyfrom 9" oraz 3"
i ponownie prbowa nim zakoysa. Jakiekolwiek tym razem wyczuwalne przemieszczenie moe znw by spowodowane zuyciem oysk piasty lub przegubw kulowych
poprzecznego drka kierowniczego. Jeli
jest zuyty wewntrzny lub zewntrzny przegub kulowy, atwo to stwierdzi wzrokowo.
6. Uywajc duego wkrtaka lub paskiego
prta sprawdzi zuycie w tulejkach mocujcych zawieszenia, naciskajc nim jak dwigni pomidzy stosownym elementem
a punktem jego zamocowania. Niewielkie
przemieszczenie jest naturalne, poniewa
elementy mocujce s wykonane z gumy,
ale nadmierne zuycie powinno budzi wtpliwoci. Naley rwnie sprawdzi stan
wszystkich widocznych tulejek gumowych,
zwracajc uwag na rozwarstwienia i pknicia.
7. Gdy samochd stoi na koach, obrci
koem kierownicy o okoo sm cz obrotu
w kad stron. Powinien wystpi bardzo
may polizg pomidzy koem kierownicy
a koami jezdnymi. Jeli to nie wystpuje,
dokadnie obserwowa przeguby i wczeniej
opisane mocowania oraz sam zbatkow
przekadni kierownicz.

1. Gdy samochd jest podniesiony i bezpiecznie podparty na podstawkach (patrz


Podnoszenie i podpieranie samochodu"),
ustawi najwikszy kt skrtu k, a nastpnie powoli obraca koo jezdne. Sprawdzi
stan oson ochronnych zewntrznych przegubw rwnobienych, ciskajc osony tak,
aby rozsun fady (patrz rys. 21.1). Sprawdzi, czy nie ma oznak pknicia, rozszczepienia lub pogorszenia jakoci gumy, ktre
mogyby spowodowa wypynicie smaru
i przedostanie si wody i drobnych zanieczyszcze do przegubu. Naley rwnie
sprawdzi zabezpieczenie i stan zaciskw
mocujcych. Powtrzy powysze czynnoci sprawdzajce dla wewntrznych przegubw rwnobienych. W przypadku stwierdzenia jakiegokolwiek uszkodzenia lub pogorszenia jakoci, naley osony ochronne
wymieni, stosujc si do opisu podanego
w rozdziale 8.
2. Jednoczenie naley sprawdzi oglny
stan przegubw rwnobienych, chwytajc
najpierw po napdow i prbujc obrci
koo. Powtrzy to sprawdzenie, chwytajc
wewntrzny przegub i sprbowa obrci
po napdow. Kade znaczne przemieszczenie wskazuje na zuycie przegubw,
zuycie wielowypustw posi lub poluzowan nakrtk mocujc posi napdowej.

Sprawdzanie kolumny
zawieszenia i amortyzatora
8. Sprawdzi, czy nie ma ladw wycieku
oleju na obudowie kolumny zawieszenia
i amortyzatora lub z gumowej osony ochronnej na toczysku. Obecno oleju wiadczy
0 wewntrznym uszkodzeniu kolumny zawieszenia i amortyzatora, ktre naley wymieni.
Uwaga. Kolumny zawieszenia i amortyzatory powinny by zawsze wymieniane parami na tej samej osi.
9. Skuteczno
kolumny
zawieszenia
1 amortyzatora mona sprawdzi, koyszc
samochd w kadym naroniku. Po naciniciu nadwozie powinno powrci do
normalnego pooenia i si zatrzyma. Jeli
podnosi si i powraca do pooenia wyjciowego, to stan kolumny zawieszenia

21.1. Sprawdzanie osony ochronnej


przegubu rwnobienego (CV) posi
napdowej

22 Sprawdzanie
ustawienia k

1. Ustawienie k dotyczy ich waciwego


ustawienia ktowego wzgldem elementw
zawieszenia i nawierzchni drogi. Jest okres-

47

Przegldy okresowe
Kt wyprzedzenia
sworznia
zwrotnicy

Kt pochylenia
koa

Kt pochylenia
sworznia
zwrotnicy

reguluje si ktw wyprzedzenia sworzni


zwrotnic k przednich ani tylnych.
6. Kt pochylenia sworznia zwrotnicy
jest to kt pomidzy osi obrotu zwrotnicy
a lini pionow poprowadzon przez o
symetrii koa i pole styku opony, patrzc
z przodu lub z tyu samochodu.
7. Kt pochylenia sworznia zwrotnicy nie
jest regulowany i jest podany tylko jako
warto odniesienia (wzorcowa).
8. Zbieno k danej osi polega na takim
ich ustawieniu, przy ktrym odlego midzy przednimi krawdziami obrczy jest
mniejsza ni odlego midzy tylnymi krawdziami obrczy.
9. Zbieno k przednich reguluje si
przez wkrcanie lub wykrcanie kocwek
poprzecznych drkw kierowniczych, co
powoduje zmian efektywnej dugoci zestawu drkw.
10. W modelach kombi fazy I i II oraz
modelach fazy III ustawienie zbienoci k
tylnych jest wykonywane w procesie produkcji i nie jest regulowane. Jeli s jakiekolwiek
podstawy do obaw o prawidow zbieno
tylnych k, naley dokadnie sprawdzi
ustawienie k tylnych w stacji obsugi, poniewa bd moe by spowodowany tylko
przez zuycie lub uszkodzenie nadwozia
lub elementw zawieszenia.
11. W modelach sedan i hatchback fazy
I i fazy II ustawienie zbienoci k tylnych
jest regulowane pooeniem mimorodw
na rubach mocujcych wewntrzne kocwki tylnych rwnolegych wahaczy (patrz
rozdzia 10).

Sprawdzenie oglne
22.1. Parametry ustawienia k

lane czterema podstawowymi parametrami


- wszystkie kty s okrelane w stopniach
(rys. 22.1).
2. Kt pochylenia koa jest ktem odchylenia paszczyzny koa od pionu, gdy
patrzy si na koo z przodu lub od tyu
samochodu. Kt pochylenia koa ma warto
dodatni, jeli koa s rozchylone go gry.
Gdy koa s rozchylone na d, wwczas
kt pochylenia koa ma warto ujemn.
3. Ktw pochylenia k si nie reguluje.
Mona je sprawdzi za pomoc specjalistycznych przyrzdw.
4. Kt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy
jest miar odchylenia osi sworznia zwrotnicy
od pionu. Okrela si go w stopniach i uwaa za dodatni, gdy punkt przebicia nawierzchni jezdni przez o sworznia ley za rodkiem styku koa z jezdni, ujemny za, gdy
punkt ten ley za rodkiem styku koa z jezdni, patrzc z boku samochodu.
5. W omawianych wersjach samochodu nie

48

12. Ze wzgldu na to, e do sprawdzenia


ustawienia k jest potrzebny specjalistyczny
sprzt pomiarowy i umiejtnoci wymagane
do prawidowego posugiwania si nim, sprawdzenie i regulacj tych ustawie najlepiej
jest powierzy autoryzowanej stacji obsugi.
13. Aby mona byo dokona dokadnego
sprawdzenia, pojazd powinien by obciony tylko mas wasn, tzn. bez pasaerw
i bagau, ale z penym zbiornikiem paliwa.
14. Przed rozpoczciem pracy naley najpierw sprawdzi, czy rozmiar opon i typ s
takie, jak podane w danych technicznych
(patrz rozdz. 10), a nastpnie sprawdzi
cinienie powietrza w oponach i zuycie
bienika, bicie k, stan oysk w piastach,
luz na kole kierownicy (tylko koa przednie)
oraz stan elementw zawieszenia. Skorygowa wszystkie znalezione bdy.
15. Zaparkowa samochd na poziomej
nawierzchni. Sprawdzi, czy przednie koa
s ustawione do jazdy na wprost, a nastpnie zakoysa ty i przd, aby zawieszenie
ustawio si prawidowo. Zwolni dwigni
hamulca awaryjnego i przetoczy samochd
do tyu o okoo 1 m, a nastpnie z powrotem
do przodu, aby zlikwidowa naprenia
w elementach ukadu kierowniczego i zawieszenia.

Ustawienie zbienoci k
przednich - sprawdzanie
i regulacja
16. Ustawienie zbienoci k przednich jest
sprawdzane przez pomiar odlegoci pomidzy przednimi i tylnymi wewntrznymi krawdziami obrczy k jezdnych. W sklepach
z akcesoriami motoryzacyjnymi s dostpne
firmowe przyrzdy do pomiaru zbienoci.
17. Przygotowa samochd wedug opisu
podanego w punktach 13 do 15.
18. Niezbdny jest przyrzd do k. Dostpne s dwa typy przyrzdw i mona je
naby w sklepach z akcesoriami motoryzacyjnymi. Pierwszy typ mierzy odlego pomidzy przednimi i tylnymi wewntrznymi
krawdziami k jezdnych, tak jak to opisano
wczeniej, przy nieruchomym samochodzie.
Drugi typ, rodzaj pyt najazdowych, mierzy
rzeczywiste pooenie powierzchni styku
opony w odniesieniu do powierzchni drogi
przy samochodzie w ruchu. Jest to uzyskiwane przez wepchnicie lub wjazd przednich k na pyt, ktra przesuwa si nieco,
zalenie od wartoci znoszenia bocznego
opony, i pokazuje warto przesunicia na
skali. Oba typy maj swoje zalety i wady,
ale kady z nich da zadowalajcy wynik,
jeli bdzie uywany prawidowo i dokadnie.
Niekonwencjonalny sprawdzian do k mona wykona z dugiego kawaka stalowej
rury wygitej tak, aby omin zesp silnika
i skrzynki przekadniowej, ze rub ustalajc i przeciwnakrtk na jednym kocu.
19. Wielu specjalistw potrafi sprawdzi
rwnie ustawienie zbienoci k bez lub
z niskim cinieniem powietrza w oponach.
20. Przed rozpoczciem pomiarw naley
upewni si, czy ukad kierowniczy jest
ustawiony do jazdy na wprost.
21. Jeli stwierdzi si, e regulacja jest
niezbdna, naley oczyci gwintowane
kocwki poprzecznych drkw kierowniczych.
22. Zwrci uwag, e wymienione poniej
czynnoci regulacyjne mona atwiej wykona, jeli podniesie si przd samochodu
i podeprze na podstawkach (patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu").

22.23. Luzowanie przeciwnakrtki


kocwki poprzecznego drka
kierowniczego

Czynnoci obsugowe
Ustawienie zbienoci k
tylnych (modele sedan
i hatchback fazy I i II)
- sprawdzanie i regulacja

22.24. Blokowanie kocwki poprzecznego


drka kierowniczego
23. Zablokowa kocwk poprzecznego
drka kierowniczego wykorzystujc znajdujce si na nim paskie cicia, a nastpnie poluzowa przeciwnakrtk (patrz rys.
22.23).
24. Nadal blokujc kocwk poprzecznego drka kierowniczego tak samo jak
poprzednio, obrci poprzeczny drek
kierowniczy w odpowiednim kierunku (zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek zegara, aby zwikszy zbieno, przeciwnie
do kierunku ruchu wskazwek zegara, aby
zmniejszy zbieno) (patrz rys. 22.24).
Zanotowa jak daleko naley obrci poprzeczny drek kierowniczy, aby pozostae drki te obrci o tak sam warto.
25. Na zakoczenie dokrci przeciwnakrtk.
26. Powtrzy czynnoci opisane w punktach 23 do 25 po drugiej stronie samochodu pamitajc, aby poprzeczne drki
kierownicze obrci dokadnie o tak sam
warto.
27. W stosownych przypadkach opuci
samochd na podoe, a potem ponownie
sprawdzi, czy przednie koa jezdne s
ustawione do jazdy na wprost; nastpnie
zakoysaty i przd, aby zawieszenie ustawio si prawidowo. Zwolni hamulec awaryjny i przetoczy samochd do tyu o okoo
1 metr, a nastpnie z powrotem do przodu,
aby zlikwidowa naprenia w elementach
ukadu kierowniczego i zawieszenia.
28. Sprawdzi ponownie zbieno k, tak
jak to opisano wczeniej.
29. Jeli jest konieczna dalsza regulacja,
powtrzy czynnoci opisane w punktach
23 do 28, a do uzyskania prawidowych
wartoci zbienoci.
30. Na zakoczenie dokrci przeciwnakrtki na kocwkach poprzecznych drkw
kierowniczych, blokujc jednoczenie kocwki drkw.
31. Sprawdzi, czy dugoci poprzecznych
drkw kierowniczych s jednakowe i czy
koo kierownicy jest ustawione do jazdy na
wprost.

i Nissan Primera

Uwaga. Zbieno k tylnych we wszystkich pozostaych modelach jest ustawiana


podczas procesu produkcyjnego w fabryce
i jej regulacja nie jest moliwa. Jeli prawidowo ustawienia budzi wtpliwoci, to prawdopodobnie jest to spowodowane uszkodzeniem podczas kolizji lub nadmiernym zuyciem elementw tylnego zawieszenia.
32. Przygotowa samochd, tak jak opisano
to wczeniej w punktach 13 do 15.
33. Ustawienie zbienoci naley sprawdzi
za pomoc przyrzdu do pomiaru zbienoci
k, tak jak to opisano wczeniej przy ustawieniu zbienoci k przednich.
34. Jeli wymagana jest regulacja, zaklinowa przednie koa, a nastpnie unie ty
samochodu i podeprze go starannie na
podstawkach.
35. Z tyu samochodu, z jednej strony, zanotowa pooenie mimorodu w rubie mocujcej tylnego rwnolegego wahacza, znajdujcej si bliej rodka samochodu, a nastpnie poluzowa nakrtk (patrz rys. 22.35).
36. Obrci rub, aby obrci mimord
o jedn dziak (w razie potrzeby zrobi
stay znak na wsporniku nadwozia), a nastpnie dokrci nakrtk momentem podanym w danych technicznych.
37. Powtrzy czynnoci opisane w punktach 35 i 36 po drugiej stronie samochodu,
zapewniajc, aby mimord zosta obrcony
dokadnie o tak sam warto (to jest
o tak sam liczb dziaek) w kierunku
przeciwnym do poprzedniej regulacji - jeli
poprzednio mimord zosta obrcony zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek zegara,
drugi mimord powinien zosta obrcony
w kierunku przeciwnym i vice versa. Dokrci nakrtk momentem podanym w danych technicznych.
38. Opuci samochd, a nastpnie zakoysa ty i przd, aby zawieszenie ustawio
si prawidowo. Zwolni dwigni hamulca
awaryjnego i przetoczy samochd do tyu

o okoo 1 m, a nastpnie z powrotem do


przodu, aby zlikwidowa naprenia w elementach ukadu kierowniczego i zawieszenia.
39. Sprawdzi ponownie ustawienie zbienoci k, tak jak to opisano wczeniej.
40. Jeli jest konieczna dalsza regulacja,
powtarza procedur regulacji dopty, dopki nie uzyska si prawidowej wartoci
zbienoci k tylnych.

23 Sprawdzanie
wyrwnowaenia
k jezdnych

To zadanie naley powierzy specjalicie.


Producent zaleca wyrwnowaanie k zdjtych z samochodu.

24 Sprawdzanie
pasw bezpieczestwa

1. Wszystkie wersje s wyposaone w trzypunktowe biodrowo-piersiowe bezwadnociowe zwijane pasy bezpieczestwa na obu
przednich i zewntrznych fotelach tylnych.
Tylny fotel rodkowy jest wyposaony albo
w dwupunktowy biodrowy pas statyczny (nie
zwijany bezwadnociowo), albo w trzypunktowy biodrowo-piersiowy bezwadnociowy
pas zwijany.
2. Sprawdzi, czy pasy nie s wystrzpione
lub czy nie maj ladw innych uszkodze.
Sprawdzi rwnie dziaanie zamkw i zwijade oraz upewni si, czy wszystkie ruby
mocujce s dokadnie dokrcone. Zwrci
uwag, e ruby maj odsdzenia pozwalajce na swobodne obracanie si punktu
mocowania pasa.
3. Jeli s jakiekolwiek oznaki uszkodzenia
lub wtpliwoci co do stanu pasa, naley go
wymieni. Jeli samochd uczestniczy
w kolizji, to kady pas bezpieczestwa, ktry
by wtedy uywany, powinien w zasadzie
zosta wymieniony, a wszystkie pozostae
pasy powinny zosta dokadnie sprawdzone.
4. Do czyszczenia pasw bezpieczestwa
naley uywa tylko ciepej wody i myda
bez detergentw. Nie naley uywa adnych chemicznych rodkw czyszczcych,
silnych detergentw, barwnikw i wybielaczy. Trzyma pasy cakowicie rozcignite
dopty, dopki nie wyschn w naturalny
sposb - nie naley ich suszy sztucznie,
poddajc dziaaniu gorcego rda ciepa.

25 Smarowanie
zawiasw i zamkw
22.35. Pooenie mimorodu (strzaka)
w rubie mocujcej tylnego rwnolegego
wahacza znajdujcej si bliej rodka
samochodu

1. Nasmarowa zawiasy pokrywy przedziau


silnika, drzwi tyu nadwozia i pokrywy baganika olejem maszynowym.

49

Przegldy okresowe
2. Powlec smarem staym mechanizm zwalniajcy pokrywy przedziau silnika i wystawione na dziaanie czynnikw atmosferycznych przewody. Powlec smarem rwnie mechanizmy zwalniajce drzwi tyu
nadwozia, pokrywy baganika i pokrywy
wlewu paliwa.
3. Sprawdzi dokadnie zabezpieczenia
i dziaanie wszystkich zawiasw, zatrzaskw
oraz zamkw, regulujc je w razie potrzeby
(patrz rozdz. 11). Sprawdzi dziaanie zamka centralnego.
4. Sprawdzi stan i dziaanie spryn gazowych drzwi tyu nadwozia lub pokrywy baganika, wymieniajc je, jeli przeciekaj
lub ju nie s w stanie bezpiecznie podpiera tych drzwi po podniesieniu.

26 Prba drogowa

Wskaniki i urzdzenia
elektryczne
1. Sprawdzi dziaanie wszystkich wskanikw i urzdze elektrycznych.
2. Upewni si, czy wskazania wskanikw
s prawidowe i wcza kolejno urzdzenia
elektryczne, aby sprawdzi, czy dziaaj
prawidowo.

Ukad kierowniczy i zawieszenie


3. Sprawdzi, czy nie wystpuj nieprawidowoci w ukadzie kierowniczym i w zawieszeniu.

4. Odby krtk jazd samochodem i sprawdzi, czy nie wystpuj nienormalne drgania lub haasy.
5. Sprawdzi, czy samochd prowadzi si
pewnie, bez nadmiernych przechyw lub
szarpni oraz sprawdzi, czy z zawieszenia nie wydobywaj si odgosy podczas
jazdy na zakrcie lub jazdy po nierwnociach.

Zesp napdowy
6. Sprawdzi dziaanie silnika, sprzga (gdy
wystpuje w samochodzie), skrzynki przekadniowej i posi napdowych.
7. Posucha, czy z silnika, sprzga lub
skrzynki przekadniowej nie wydobywaj si
niezwyke odgosy.
8. Upewni si, czy silnik pracuje rwnomiernie na biegu jaowym i czy pynnie
przyspiesza.
9. Sprawdzi, czy sprzgo dziaa rwnomiernie i progresywnie, umoliwiajc pynne prowadzenie oraz czy skok pedau
sprzga nie jest nadmierny. Naley rwnie posucha, czy nie pojawiaj si
dwiki podczas naciskania na peda
sprzga.
10. W wersjach z mechaniczn skrzynk
przekadniow naley upewni si, czy
wszystkie biegi wczaj si bez zgrzytu
i czy dwignia zmiany biegw daje si
jednoznacznie ustawi we waciwych pooeniach.
11. W wersjach z automatyczn skrzynk
przekadniow naley upewni si, czy
wszystkie zmiany biegw odbywaj si gadko, bez przerywania i bez wzrostu prdkoci
obrotowej silnika pomidzy zmianami. Spra-

wdzi, czy wszystkie pooenia przekadni


mona wybra, gdy pojazd jest nieruchomy.
12. Posucha, czy nie wydobywa si metaliczny dwik z przodu samochodu podczas, gdy porusza si on wolno po uku
drogi przy penym skrcie koa kierownicy.
Jeli dwik jest syszalny, oznacza to zuycie przegubw posi napdowych i w takim przypadku naley wymieni kompletne
posie (patrz rozdz. 8).

Sprawdzanie ukadu
hamulcowego
13. Upewni si, czy samochd nie ciga
na jedn stron podczas hamowania i czy
koa nie blokuj si przedwczenie podczas
ostrego hamowania.
14. Sprawdzi, czy nie ma drga w ukadzie
kierowniczym podczas hamowania.
15. Sprawdzi, czy hamulec awaryjny dziaa
prawidowo bez nadmiernego przemieszczenia dwigni i czy utrzymuje samochd
nieruchomo na pochyleniu.
16. Sprawdzi dziaanie urzdzenia wspomagajcego hamulcw w nastpujcy sposb. Nacisn peda hamulca roboczego
cztery lub pi razy, aby zlikwidowa podcinienie, a nastpnie uruchomi silnik. Po
uruchomieniu silnika powinna da si odczu wyrana elastyczno w pedale hamulca w miar narastania podcinienia. Pozwoli, aby silnik pracowa co najmniej 2 minuty, a nastpnie wyczy go. Jeli peda
hamulca nacinie si ponownie, powinien
da si sysze syk z siownika. Po czterech
lub piciu naciniciach pedau syk powinien
usta, a peda hamulca powinien by wyranie twardszy.

Czynnoci wykonywane co 60000 km, lecz nie rzadziej ni co 2 lata


27 Wymiana filtru powietrza

|s

1. W razie potrzeby odkrci nakrtk i ruby (zgodnie z zastosowaniem), mocujce

27.1 a. Nakrtka i ruba (strzaki), ktre


naley odkrci w silnikach ganikowych
1,6

50

pokryw obudowy filtru powietrza (patrz rys.


27.1a, 27.1b).
2. Zwolni zatrzaski mocujce pokryw filtru
powietrza, zdj pokryw i odoy na bok
(patrz rys. 27.2). Jeli trzeba, odczy
przewd dolotowy od pokrywy, aby umoliwi jej wyjcie z przedziau silnika.

3. Wyj wkad filtru powietrza z obudowy,


zapamitujc pooenie, w jakim jest zamocowany (patrz rys. 27.3a, 27.3b, 27.3c).
4. Wytrze wntrze obudowy filtru powietrza
i pokrywy czyst szmatk.
5. Woy nowy wkad do obudowy filtru,
upewniajc si, czy jest uoony waciw

27.1 b. Zwalnianie zatrzaskw mocujcych


pokryw filtru powietrza

27.2. Wymontowanie pokrywy filtru


powietrza - silnik 1,6 o wtrysku paliwa

Czynnoci obsugowe

27.3a. Wyjmowanie wkadu filtru powietrza


-silnik 1,6 ganikowy

27.6. Sprawdzanie, czy pokrywa filtru jest


dokadnie dociskana we waciwym
pooeniu przez zatrzaski mocujce
stron do gry i prawidowo osadzony
w obudowie.
6. Zaoy pokryw filtru i zamocowa j
we waciwym pooeniu za pomoc zatrzaskw (patrz rys. 27.6). Naoy nakrtk
oraz rub i dokadnie je dokrci.

28 Sprawdzanie
ukadu zaponowego

Uwaga. Napicie wytwarzane przez elektroniczny ukad zaponowy jest znacznie


wysze, ni wytwarzane przez konwencjonalne ukady. Naley bezwzgldnie zachowa ostrono podczas wykonywania
prac zwizanych z tym ukadem przy wczonym zaponie. Osoby z wszczepionym
chirurgicznie rozrusznikiem serca powinny
trzyma si z dala od obwodw zaponowych, elementw i wyposaenia kontrolnego.
1. Elementy ukadu zaponowego naley
sprawdza pod ktem uszkodzenia lub utraty jakoci, tak jak opisane to jest pod odpowiednim podtytuem.

Oglne sprawdzanie elementw


2. Przewody zaponowe (wysokiego napicia) powinny by sprawdzane zawsze, gdy

27.3b. Wyjmowanie wkadu filtru powietrza


- silnik 1,6 o wtrysku paliwa

27.3c. Wyjmowanie wkadu filtru powietrza


- silnik 2,0 o wielopunktowym wtrysku
paliwa

nowe wiece s zakadane do silnika. Tam,


gdzie jest to konieczne, naley zdj pokryw z rozdzielacza.
3. Przed odczeniem przewodw naley
upewni si, czy przewody s ponumerowane, aby unikn zamiany po ponownym
zamontowaniu. cign przewody ze
wiec, chwytajc za kocwk mocujc,
a nie za przewd, poniewa poczenie
przewodu moe ulec zamaniu (patrz rys.
28.3).
4. Sprawdzi, czy wewntrz oprawy kocwki kadego przewodu nie ma oznak
korozji, ktre bd wyglda, jak biay krystaliczny puder. Wcisn kocwk mocujc z powrotem na wiec upewniajc
si, czy jest ona mocno zacinita na wiecy. Jeli nie, zdj ponownie przewd i uy
szczypiec, aby ostronie wygi metalowe
poczenie wewntrz kocwki mocujcej
dopki nie zacinie si ono pewnie na
kocwce wiecy.
5. Wytrze czyst szmatk przewd na
caej dugoci, aby usun osadzony na nim
brud i smar. Po oczyszczeniu przewodu
sprawdzi, czy nie jest on przypalony, pknity lub uszkodzony w inny sposb. Nie
zwija ciasno przewodu i nadmiernie go nie
rozciga, gdy drut przewodzcy wewntrz
moe si zama.
6. Odczy drugi koniec przewodu od kopuki rozdzielacza. Sprawdzi w taki sam

sposb, jak w przypadku kocwek wciskanych na wiece zaponowe, czy nie ma


ladw korozji i czy poczenia s pewne.
Po wykonaniu opisanych czynnoci zamocowa starannie przewody.
7. Sprawdzi kolejno pozostae przewody
w taki sam sposb.
8. Jeli s potrzebne nowe przewody zaponowe (wysokiego napicia), naley zakupi cay zestaw przeznaczony do konkretnego typu samochodu i silnika.
9. Poluzowa i wykrci ruby mocujce
kopuk rozdzielacza. Zdj kopuk i wydoby uszczelk kopuki. Wytrze kopuk do
czysta i starannie sprawdzi j wewntrz
i na zewntrz, czy nie ma ladw pkni,
wgla i zuytych, przypalonych lub obluzowanych stykw. Sprawdzi, czy wglowa
szczotka w kopuce nie jest zuyta, przesuwa si swobodnie pod wpywem siy spryny i czy ma dobry styk z palcem rozdzielacza. Naley rwnie sprawdzi uszczelk
kopuki, czy nie ma na niej oznak zuycia
lub uszkodzenia, i w razie potrzeby wymieni. Poluzowa rub mocujc, zdj palec
rozdzielacza z waka rozdzielacza i sprawdzi palec (patrz rys. 28.9a, 28.9b). Jest
zasad, e wymienia si kopuk i palec
rozdzielacza zawsze, gdy zakada si nowe
przewody zaponowe (wysokiego napicia).
Gdy zakada si now kopuk, naley odcza przewody od starej kopuki pojedyn-

28.3. Sprawdzanie oznakowania


przewodw wysokiego napicia przed
odczeniem

28.9a. Wkrty (strzaki) mocujce kopuk


rozdzielacza

51

Przegldy okresowe
i wytrze do czysta miejsca wok filtru PCV
(patrz rys. 29.8).
9. Woy nowy filtr PCV do obudowy i woy z powrotem wkad filtrujcy filtru powietrza.
10. Naoy pokryw filtru powietrza na
obudow i zamocowa j we waciwym
miejscu za pomoc mocujcych zatrzaskw.

Silnik 2,0 o jednopunktowym


wtrysku paliwa
28.9b. Wykrcanie wkrtu mocujcego
i ciganie palca rozdzielacza z waka

29.3a. W silnikach ganikowych 1,6


odkrcanie mocujcych wkrtw...

czo i podcza je do nowej kopuki dokadnie w takim samym miejscu - nie


naley jednoczenie zdejmowa wszystkich przewodw ze zuytej kopuki, poniewa mona spowodowa zmian kolejnoci zaponw. Po ponownym zamontowaniu naley upewni si, czy palec rozdzielacza jest dokadnie docinity do
waka rozdzielacza i starannie dokrci
wkrt mocujcy. Upewni si, czy uszczelka kopuki znajduje si na waciwym miejscu, a nastpnie zaoy kopuk i dokadnie dokrci mocujcy j wkrt. Tam, gdzie
trzeba przymocowa pokryw do rozdzielacza.
10. Nawet jeli ukad zaponowy jest w jak
najlepszym stanie, niektre silniki mog od
czasu do czasu mie kopoty z rozruchem
przypisywane zawilgoceniu elementw ukadu zaponowego. Do rozproszenia wilgoci
s przeznaczone specjalne rodki w aerozolu. Nadaj si one rwnie do powlekania
uszczelek, ochraniajc w ten sposb ukad
zaponowy przed wilgoci, a w szczeglnie
trudnych warunkach pomog uruchomi samochd, gdy tylko pojawi si nawet bardzo
saba iskra.

29.3b. ... i wymontowywanie zespou filtru


PCV z pokrywy filtru powietrza

Sprawdzanie ustawienia zaponu


i regulacja
11. Sprawdzi ustawienie zaponu wedug
opisu podanego w rozdziale 5B.

29 Wymiana filtru PCV


(wymuszony ukad
przewietrzania skrzyni
korbowej)

zesp filtru. Wyj wkad filtrujcy z obudowy i wyrzuci go (patrz rys. 29.3a,
29.3b).
4. Woy nowy wkad filtru PCV i zamontowa zesp filtru w pokrywie filtru powietrza, dokrcajc starannie mocujce go
wkrty.
5. Zaoy pokryw i zamocowa j we
waciwym pooeniu za pomoc mocujcej
j nakrtki, wkrtu i zatrzaskw.

Silnik 1,6 o wtrysku paliwa


6. Zwolni mocujce zatrzaski i zdj pokryw obudowy filtru powietrza.
7. Wyj wkad filtrujcy z obudowy, aby
uzyska dostp do filtru PCV.
8. Wyj filtr PCV z obudowy filtru powietrza

Silnik ganikowy 1,6


1. Odkrci nakrtk i wkrt mocujce pokryw obudowy filtru powietrza i zwolni
mocujce zatrzaski.
2. Podnie pokryw i odwrci j na drug stron, aby uzyska dostp do filtru
PCV, ktry jest przykrcony pod spodem
pokrywy.
3. Odkrci dwa wkrty mocujce i wyj

52

29.8. W silnikach 1,6 o wtrysku paliwa filtr


PCV jest przymocowany do podstawy
obudowy filtru powietrza

11. Odkrci nakrtki mocujce pokryw


obudowy filtru powietrza i zwolni mocujce
zatrzaski.
12. Zdj pokryw, aby uzyska dostp do
filtru PCV.
13. Zwolni dwa wkrty mocujce i wymontowa zesp filtru PCV. Wyj wkad filtrujcy z obudowy i wyrzuci go.
14. Woy nowy wkad filtru PCV i zamontowa zesp filtru, dokrcajc starannie
mocujce go wkrty.
15. Zaoy pokryw i zamocowa j we
waciwym pooeniu za pomoc mocujcych j nakrtek i zatrzaskw.

30 Sprawdzanie podcinieniowego urzdzenia


wspomagajcego
hamulcw

II

1. W celu sprawdzenia dziaania podcinieniowego urzdzenia wspomagajcego


hamulcw naley nacisn kilka razy na
peda hamulca roboczego, aby zlikwidowa
podcinienie, a nastpnie sprawdzi, czy
nie zmienia si skok pedau hamulca.
2. Nacisn peda hamulca, a nastpnie
uruchomi silnik, trzymajc cay czas peda
hamulca mocno wcinity. Po uruchomieniu silnika powinna da si odczu wyrana elastyczno pedau hamulca w miar
narastania podcinienia. Pozwoli, aby silnik pracowa co najmniej 2 minuty, a nastpnie go wyczy. Jeli ponownie nacinie si peda hamulca, opr powinien by
normalny, ale przy nastpnych naciniciach opr powinien by wikszy przy zwikszajcym si skoku przy kadym wciniciu.
3. Przy pracujcym silniku naciska peda
hamulca, a nastpnie przy wci wcinitym pedale wyczy silnik. Peda nie powinien poddawa si przez co najmniej
30 sekund.
4. Jeli wspomaganie nie dziaa tak, jak
opisano, najpierw sprawdzi zawr zwrotny
urzdzenia wspomagajcego, zgodnie z opisem w rozdziale 9.
5. Jeli urzdzenie wspomagajce hamulcw nadal nie dziaa prawidowo, przyczyna
tkwi w samym urzdzeniu. Naprawy urzdzenia nie s moliwe i jeli jest niesprawne,
naley je wymieni (patrz rozdz. 9).

Czynnoci obsugowe
Wymiana cieczy
31 chodzcej

Oprnianie
Uwaga. Ciecz chodzc naley wymienia
wwczas, gdy silnik jest zimny. Nie wolno
dopuci do kontaktu cieczy chodzcej ze
skr lub powok lakierow nadwozia. Ze
wzgldw bezpieczestwa nie wolno pozo-

31.7a. Odpowietrzniki ukadu chodzenia


(1)-silnik 1,6

31.6a. Korek spustu cieczy chodzcej (1)


i odpowietrznik (2) w gowicy silnika - silnik
1,6

31.6b. Korek spustu cieczy chodzcej


(strzaka) widziany od spodu pojazdu
-silnik 2,0

stawia cieczy chodzcej w otwartych pojemnikach ani w postaci kau na pododze.


Dzieci i zwierzta domowe, przycigane
przez sodki smak, mog ulec cikiemu
zatruciu po jego wypiciu.
1. Aby oprni ukad chodzenia, naley
najpierw przykry cinieniowy korek wlewu
chodnicy szmatk i powoli obrci korek
przeciwnie do kierunku ruchu wskazwek
zegara, aby obniy cinienie w ukadzie
chodzenia (powinien towarzyszy temu wiszczcy dwik). Odczeka, a zmniejszy
si cinienie w ukadzie i kontynuowa odkrcanie korka, a bdzie moliwe jego
cakowite odkrcenie.
2. Wewntrz samochodu przesun dwig-

ni sterowania temperatur ogrzewania cakowicie do pooenia HOT".


3. Jeli wystpuje, wymontowa doln oson silnika, a nastpnie sprawdzi, czy
w chodnicy jest zamontowany korek spustowy. Jeli jest, to umieci pod nim odpowiednie naczynie. Poluzowa korek spustowy i poczeka, a ciecz chodzca spynie
do pojemnika.
4. W wersjach bez korka spustowego chodnicy umieci zbiornik pod poczeniem
dolnego elastycznego przewodu z chodnic, a nastpnie poluzowa zacisk przewodu i zsun przewd z kocwki chodnicy.

31.7b. Odpowietrzniki ukadu chodzenia


(1) w gowicy silnika 2,0

31.7c. Alternatywne umiejscowienie


(strzaka) odpowietrznika w gowicy silnika
2,0

5. Jeli jest to konieczne, wymontowa zbiornik wyrwnawczy cieczy chodzcej, wyla


ciecz, a nastpnie zamontowa zbiornik
upewniajc si, czy elastyczne przewody
s dokadnie podczone. Zachowa ostrono, aby nie rozla cieczy na ssiadujce
elementy.
6. Przesun zbiornik pod korek spustowy
w kadubie. Korek jest umieszczony
z przodu kaduba, od strony koa zamachowego w przypadku silnika 1,6 i od
strony acucha napdu rozrzdu w przypadku silnikw 2,0 (patrz rys. 31.6a,
31.6b).
7. Wykrci korek spustowy w kadubie
silnika, a nastpnie odkrci odpowietrzniki.
W silniku 1,6 odpowietrzniki s umieszczone
w gowicy silnika od strony koa zamachowego, w pobliu rozdzielacza zaponu,
w gowicy silnika od strony acucha rozrzdu, z tyu, i (lub) w elastycznym przewodzie nagrzewnicy z tyu silnika.
W silnikach 2,0 odpowietrzniki s umieszczone w gowicy silnika z przodu, od strony
rozdzielacza zaponu (tu przy obudowie
termostatu) i w elastycznym przewodzie
nagrzewnicy z tyu silnika (patrz rys. 31.7a,
31.7b, 31.7c, 31.7d).
8. Jeli ciecz chodzca zostanie spuszczona z ukadu z innego powodu ni wymiana, moe by zastosowana ponownie, jeli
jest czysta i ma mniej ni dwa lata.

Przemywanie
9. Skuteczno ukadu chodzenia mona
przywrci, przemywajc ukad.
10. Chodnica powinna by przemywana
niezalenie od silnika, aby unikn niepotrzebnego zanieczyszczenia.
1 1 . W celu przepukania chodnicy zaoy
i zakrci cinieniowy korek wlewu chodnicy
i jeli chodnica jest umocowana w pojedzie, zacisn elastyczny przewd prowadzcy z grnej czci chodnicy do zbiornika
wyrwnawczego cieczy chodzcej.
12. Odczy grny przewd elastyczny na
chodnicy, a nastpnie wstawi w ogrodniczy do grnego wlotu chodnicy. Skierowa

31.7d. Odpowietrznik ukadu chodzenia


w elastycznym przewodzie nagrzewnicy
-silnik 2,0
1 - odpowietrznik, 2 - elastyczny przewd
nagrzewnicy

53

Przegldy okresowe
przepyw czystej wody przez chodnic i kontynuowa przemywanie tak dugo, a w dolnym otworze wylotowym chodnicy nie pojawi si czysta woda (dolny elastyczny przewd chodnicy naley odczy, aby umoliwi odprowadzenie cieczy z ukadu). Jeli
po jakim rozsdnym czasie wci nie
wypywa czysta woda, mona sprbowa
przepuka chodnic rodkiem czyszczcym renomowanej marki. Wane jest, aby
postpowa dokadnie wedug instrukcji
producenta rodka czyszczcego. Jeli zanieczyszczenie jest szczeglnie trudne do
usunicia, wstawi przewd do dolnego
wylotu chodnicy i przepuka chodnic
w odwrotnym kierunku (przepukiwanie odwrotne).
13. Wymontowa termostat, tak jak to opisano w rozdziale 3, a nastpnie zamontowa tymczasowo pokryw. Wkrci odpowietrzniki ukadu chodzenia, jeli byy
odkrcone.
14. Przy grnym i dolnym przewodzie elastycznym odczonym od chodnicy, wstawi
przewd do dolnego przewodu chodnicy.
Skierowa przepyw czystej wody przez
silnik i kontynuowa przepukiwanie dopty,
dopki w grnym przewodzie chodnicy nie
pojawi si czysta woda.
15. Po zakoczeniu przemywania naley
zamontowa termostat zgodnie z opisem
w rozdziale 3 i podczy przewody.

Napenianie
16. Przed napenieniem ukadu chodzenia
upewni si, czy wszystkie przewody i zaciski s w dobrym stanie i mocno zacinite.
17. Upewni si, czy odpowietrzniki zostay
odkrcone (patrz p. 7) i przyczy dolny
elastyczny przewd chodnicy.
18. Ustawi pojemnik pod korkiem spustowym kaduba, a nastpnie napeni ukad
chodzenia przez wlew w chodnicy, a ciecz
chodzca wypynie z otworu korka spustowego kaduba. Naoy odpowiedni
uszczelniacz na gwint korka spustowego,
a nastpnie wkrci korek.
19. Kontynuowa napenianie poprzez chodnic dopty, dopki ciecz chodzca nie
zawierajca bbelkw powietrza nie wypynie z odpowietrznikw. Zakrci odpowietrzniki natychmiast, gdy tylko wypywajca ciecz nie bdzie zawieraa bbelkw
powietrza.
20. Kontynuowa napenianie chodnicy dopty, dopki poziom nie osignie otworu
wlewu, a nastpnie napeni zbiornik wyrwnawczy, a ciecz chodzca osignie znak
MAX". Zakrci cinieniowy korek chodnicy
i korek zbiornika wyrwnawczego.
21. Uruchomi silnik i poczeka, aby nagrza si do temperatury normalnej pracy.
Zwikszy prdko obrotow silnika dwa
albo trzy razy bez obcienia i sprawdzi,
czy wskanik temperatury cieczy chodzcej
nie wskazuje stanu przegrzania silnika.
22. Wyczy silnik, odczeka a ostygnie,

54

a nastpnie sprawdzi, czy nie wystpuj


wycieki, szczeglnie wok rozczanych
elementw.
23. Gdy ukad jest zimny (ukad musi by
zimny ze wzgldu na prawidowe wskazanie poziomu cieczy chodzcej), odkrci
cinieniowy korek chodnicy (obrci korek
na chodnicy przeciwnie do kierunku obrotu
wskazwek zegara do pierwszego zatrzymania; poczeka a zostanie usunite cinienie z ukadu, a nastpnie pchn korek
w d, obrci go przeciwnie do kierunku
obrotu wskazwek zegara a do drugiego
zatrzymania i wyj go). Poziom powinien
siga do otworu wlewu.
24. Jeli jest to potrzebne, uzupeni poziom
cieczy chodzcej w chodnicy, a nastpnie
uzupeni zbiornik wyrwnawczy do poziomu
oznaczonego MAX". Po zakoczeniu uzupeniania cieczy naoy korek wlewu chodnicy (obrci korek zgodnie z kierunkiem
obrotu wskazwek zegara a do zamknicia) i zakrci korek zbiornika wyrwnawczego. Jeli wystpuje, zamontowa doln
oson silnika.
25. Naley stosowa ciecz chodzc bdc mieszanin wody i pynu niezamarzajcego na bazie glikolu etylenowego. Ilo
cieczy niezamarzajcej jest podana w danych technicznych.
26. Przed dolaniem cieczy chodzcej naley cakowicie oprni ukad chodzenia
-zalecane jest przemycie strumieniem wody
- i sprawdzi, czy wszystkie elastyczne
przewody i zaciski s w dobrym stanie
i waciwie zacinite.
27. Po napenieniu ukadu ciecz chodzc
naley na chodnicy lub zbiorniku wyrwnawczym umieci informacj o rodzaju
zastosowanej cieczy chodzcej i dat jej
zastosowania. Do kadego nastpnego uzupeniania naley stosowa taki sam rodzaj
cieczy chodzcej.

32 Wymiana oleju
w mechanicznej
skrzynce przekadniowej

1. T czynno bdzie mona wykona


0 wiele szybciej i sprawniej, jeli najpierw
odbdzie si jazd samochodem na odlego wystarczajc do nagrzania silnika do
temperatury normalnej pracy.
2. Zaparkowa samochd na poziomym
podou, wyczy zapon i zacign dwigni hamulca awaryjnego.
3. Wytrze do czysta powierzchni wok
korka wlewu i kontroli poziomu znajdujcego
si na przedniej powierzchni czoowej
skrzynki przekadniowej. Wykrci ten korek
1 oczyci go.
4. Podstawi odpowiednie naczynie pod
korek spustowy, znajdujcy si z lewej
strony obudowy skrzynki przekadniowej.
5. Odczeka a olej spynie do naczynia.
Jeli olej jest gorcy, naley zachowa

ostrono, aby si nie poparzy. Oczyci


korek wlewu i kontroli poziomu oraz korek
spustowy, zwracajc szczegln uwag,
aby zetrze wszystkie metalowe czstki
z wkadek magnetycznych.
6. Gdy olej przestanie wypywa, oczyci
gwintowane otwory spustowe, rwnie te
w obudowie skrzynki przekadniowej, a nastpnie wkrci korek spustowy i dokrci
go waciwym momentem kluczem dynamometrycznym.
7. Napenianie skrzynki przekadniowej jest
wyjtkowo nieporczne do wykonania. Przede wszystkim potrzeba duo czasu, aby
ustali si prawdziwy poziom oleju, zanim
bdzie mona go sprawdzi. Naley te
pamita, e samochd musi by zaparkowany na paskim poziomym podou, gdy
sprawdza si poziom oleju.
8. Napeni skrzynk przekadniow odpowiedni iloci oleju waciwego rodzaju,
a nastpnie sprawdzi poziom, tak jak to
opisano w punkcie 7. Jeli do skrzynki
przekadniowej zostaa wlana waciwa
ilo oleju, a dua ilo wypywa podczas
sprawdzania poziomu, wkrci korek wlewu
i poziomu i odby krtk jazd samochodem, aby nowy olej dotar do wszystkich
elementw skrzynki przekadniowej, a nastpnie po powrocie sprawdzi ponownie
poziom.
9. Jeli poziom jest prawidowy, wkrci
korek wlewu i kontroli poziomu, dokrcajc
go waciwym momentem kluczem dynamometrycznym. Wytrze rozlany olej.

Wymiana oleju
w automatycznej
skrzynce przekadniowej

1. Odby krtk jazd samochodem, aby


nagrza silnik do temperatury normalnej
pracy.
2. Ustawi samochd na poziomym podou, wyczy zapon i zacign dwigni
hamulca awaryjnego. Dla uatwienia dostpu mona podnie przd samochodu
i podeprze go bezpiecznie na podstawkach.
3. Wyj wskanik prtowy, a nastpnie
pod skrzynk przekadniow umieci odpowiednie naczynie.
4. Wykrci korek spustowy i poczeka, a
olej spynie do naczynia. Jeli olej jest
gorcy, naley zachowa ostrono, aby
nie ulec poparzeniu. Oczyci korek spustowy, usuwajc starannie wszystkie metalowe czstki z wkadki magnetycznej. Usun
oryginaln podkadk uszczelniajc, ktr
naley wymieni po kadym odkrceniu
korka spustowego.
5. Gdy olej przestanie wypywa, oczyci
gwintowane otwory spustowe, rwnie te
w obudowie skrzynki przekadniowej. Zaoy now podkadk uszczelniajc na ko-

Czynnoci obsugowe
rek spustowy, a nastpnie wkrci korek
spustowy do skrzynki przekadniowej i dokrci go waciwym momentem kluczem
dynamometrycznym. Jeli samochd by
podniesiony, opuci go na podoe.
6. Napenianie skrzynki przekadniowej
olejem jest czynnoci wyjtkowo nieporczn, polegajc na stopniowym wlewaniu okrelonego rodzaju oleju przez
rurk prtowego wskanika poziomu. Wygodnie jest uy do tego lejka z drucian

siatk o bardzo drobnych oczkach, aby


unikn rozlania i nie dopuci do przedostania si obcych czstek do skrzynki
przekadniowej. Odczeka do dugo,
aby ustali si waciwy poziom oleju
i dokona sprawdzenia poziomu, tak jak
to opisano poprzednio. Naley pamita,
e podczas sprawdzania poziomu oleju
samochd musi by ustawiony na paskim
poziomym podou.
7. Gdy poziom oleju osignie znak MAX"

na wskaniku prtowym, woy wskanik


i uruchomi silnik, pozostawiajc go na
biegu jaowym na kilka minut. Nastpnie
unieruchomi silnik i sprawdzi ponownie
poziom oleju, uzupeniajc w razie potrzeby jego stan. Odby krtk jazd samochodem, aby wiey olej dotar do
wszystkich elementw skrzynki przekadniowej, a po powrocie ponownie sprawdzi poziom oleju, tak jak to opisano
w podrozdziale 19.

Rozdzia 2A

Naprawy silnika zamontowanego


w samochodzie - silnik 1,6

Dane techniczne
Dane oglne
Oznaczenie typu silnika:
- wersje z silnikiem ganikowym
- wersje z silnikiem o wtrysku paliwa
Pojemno skokowa
rednica cylindra
Skok toka
Kierunek obrotu wau korbowego . . .

Usytuowanie cylindra nr 1

Wa rozrzdu i popychacze
GA16DS
GA16DE
1597 cm 3
76,0 mm
88,0 mm
zgodnie z kierunkiem
ruchu wskazwek zegara (patrzc z prawej
strony samochodu)
od strony acucha napdu rozrzdu
1-3-4-2
9,8

Kolejno zaponu
Stopie sprania
Cinienia sprania:
- nominalne:
wersje z silnikiem ganikowym
wersje z silnikiem o wtrysku paliwa
- minimalne:
wersje z silnikiem ganikowym
wersje z silnikiem o wtrysku paliwa
- dopuszczalna rnica midzy cylindrami:
wszystkie wersje

1,37 MPa
1,32 MPa
1,18 MPa
1,13 MPa
0,10 MPa

Luz zaworw
Silnik zimny*':
- zawory dolotowe
- zawory wylotowe
Silnik gorcy:
- do sprawdzenia:
zawory dolotowe
- zawory wylotowe
do regulacji:
zawory dolotowe
zawory wylotowe

0,25 do 0,33 mm
0,32 do 0,40 mm
0,21 do 0,49 mm
0,30 do 0,58 mm
0,32 do 0,40 mm
0,37 do 0,45 mm

*' Luzy zaworw naley sprawdza na nagrzanym silniku. Mimo e firma


Nissan podaje wartoci luzu zaworw zarwno dla nagrzanego, jak i zimnego
silnika, to na zimnym silniku luzy zaworw sprawdza si tylko przed
uruchomieniem silnika po naprawie gwnej. Luzy zaworw naley ponownie
sprawdzi po osigniciu przez silnik normalnej temperatury pracy.

56

Napd
acuch
Liczba oysk
5
Luz osiowy:
- nominalny:
silnika ganikowego
0,115 do 0,188 mm
silnika o wtrysku paliwa
0,070 do 0,143 mm
- dopuszczalny:
wszystkie wersje
0,20 mm
Wysoko krzywek:
- dolotowych:
silnika ganikowego
39,880 do 40,070 mm
silnika o wtrysku paliwa
39,380 do 39,570 mm
- wylotowych
wszystkie wersje
39,880 do 40,070 mm
rednica zewntrzna czopw oysk:
- oysko nr 1
27,935 do 27,955 mm
- oyska nr 2 do 5
23,935 do 23,955 mm
rednica wewntrzna gniazd oysk waw rozrzdu
w gowicy silnika:
- oysko nr 1
28,000 do 28,021 mm
- oyska nr 2 do 5
24,000 do 24,021 mm
Luz promieniowy w oyskach:
- nominalny
0,045 do 0,086 mm
- dopuszczalny
0,15 mm
Bicie wau rozrzdu:
- nominalne
mniej ni 0,02 mm
- dopuszczalne
0,1 mm
rednica zewntrzna popychacza . . . . 29,960 do 29,975 mm
rednica wewntrzna otworu popychacza
w gowicy silnika
30,000 do 30,021 mm
Luz popychacza w otworze gowicy
0,025 do 0,061 mm

Ukad smarowania
Typ pompy oleju

zbata, napdzana od
prawego koca wau korbowego
Minimalne cinienie oleju w normalnej temperaturze pracy:
- na biegu jaowym
0,049 do 0,186 MPa
- przy 3000 obr/min
0,343 do 0,441 MPa

Wiadomoci wstpne
Luzy w pompie oleju:
- midzy koem zbatym zewntrznym i pokryw
pompy
0,11 do 0,20
- midzy koem zbatym zewntrznym
i pksiycem
0,04 do 0,38
- midzy koem zbatym wewntrznym
i pksiycem
0,04 do 0,30
- osiowy zewntrznego koa zbatego . . . . 0,05 do 0,11
- osiowy wewntrznego koa zbatego . . . . 0,05 do 0,09
- midzy konierzem wewntrznego koa
a powierzchni oyska w pokrywie
0,045 do 0,091

mm
mm
mm
mm
mm
mm

Momenty dokrcania
Nakrtki rub korbowodw:
- 1. etap
15N-m
- 2. etap (jeli dysponuje si przyrzdem
ktowym)
kt 35 do 40
- 2. etap (jeli nie dysponuje si przyrzdem ktowym)
25 N-m
ruby pokryw oysk wau rozrzdu
11 N m
ruby mocujce koo napdu rozrzdu na
wale korbowym
115 N m
ruby belki zawieszenia silnika
88 N m
ruba koa pasowego wau korbowego
142 N m
ruby mocowania gowicy:
ruby gwne:
- 1. etap
29 N m
- 2. etap
59 N m
cakowicie poluzowa wszystkie ruby, a nastpnie
dokrci nastpujco:
- 3. etap
29 N m
- 4. etap (jeli dysponuje si przyrzdem
ktowym)
kt 50 do 55
- 4. etap (jeli nie dysponuje si przyrzdem ktowym)
59 5 N m
ruby o rednicy 6 mm (mocujce pokryw
acucha napdu rozrzdu)
8N-m
Nakrtki i ruby pokrywy koa wau rozrzdu
5N-m
ruby pokrywy gowicy silnika
4N-m
ruby czce silnik i skrzynk przekadniow:
- ruby o dugoci mniejszej ni 30 mm
19N-m
- ruby o dugoci 30 mm i dusze
35 N m

1 Wiadomoci wstpne
Rozdzia 2 podzielono na trzy czci: A,
B i C. Naprawy, ktre mog by wykonywane bez wymontowania silnika z samochodu opisano w czci A (silnik o pojemnoci
1,6 dm3) i B (silnik o pojemnoci 2,0 dm 3 ).
Cz C dotyczy wymontowania silnika ze
skrzynk przekadniow i zawiera opis czynnoci rozkadania silnika naprawy gwnej.
Uwaga. W wielu rozdziaach tej ksiki
informacje uzupeniajce odnosz si do
modeli fazy I, fazy II i fazy III, zalenie od
roku produkcji. Ta klasyfikacja jest zastosowana tam, gdzie zmiany konstrukcyjne
wprowadzone w gamie modeli wpywaj na

ruby przedniego wspornika zawieszenia zespou


napdowego:
- ruby mocujce wspornik do silnika:
wersje z silnikiem ganikowym
wersje z silnikiem o wtrysku paliwa
- ruby mocujce do belki zawieszenia
silnika - modele kombi
/uba przelotowa
ruby mocujce koo zamachowe
Lewy wspornik zawieszenia zespou napdowego:
- ruba przelotowa
- ruby mocujce wspornik do skrzynki
p/zekadniowej
ruby przedniej prowadnicy dolnego acucha napdu rozrzdu
ruba tylnej prowadnicy dolnego acucha
rozrzdu
ruby napinacza dolnego acucha napdu
rozrzdu
ruby mocujce pokrywy oysk gwnych
Pompa oleju:
- ruby mocujce pokryw
- ruba mocujca pokryw
- ruba zaworu regulacyjnego
Tylne zawieszenie zespou napdowego:
- ruby mocujce wspornik do belki zawieszenia silnika
- ruba przelotowa
- ruby mocujce wspornik
ruby tylnej pokrywy kaduba (od strony
koa zamachowego)
Prawy wspornik zawieszenia zespou napdowego:
- ruby mocujce wspornik do elementu
silnika
- ruba przelotowa
- ruby grnego elementu mocowania
Korek spustowy miski olejowej
ruba centralna poredniego koa rozrzdu
ruby prowadnicy przedniej grnego acucha napdu rozrzdu - wczeniejsze modele
ruby napinacza grnego acucha napdu
rozrzdu
ruby grnej prowadnicy grnego acucha
napdu rozrzdu - wczeniejsze modele

opisywane czynnoci napraw. Fazy odnoszce si do lat produkcji:


faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;
faza III - od padziernika 1996 do wrzenia
1999.

Opis silnika
Silnik 1,6 (1597 cm 3 ) naley do serii GA
silnikw Nissana. Jest to silnik o szesnastu
zaworach, czterech cylindrach usytuowanych w rzdzie, dwch waach rozrzdu
umieszczonych w gowicy (DOHC), zamontowany poprzecznie z przodu samochodu,
ze skrzynk przekadniow podczon do
silnika po lewej stronie.
Wa korbowy jest uoyskowany w piciu
oyskach gwnych. Ppiercienie oporowe
wau korbowego s osadzone w trzecim

55 N m
70 N m
55 N m
70 N m
88 N m
49 N m
49 N-m
16N-m
16N-m
9 Nm
50 N m
5N-m
8 Nm
50 N m
55 N-m
69 N m
69 N m
8 Nm

55 N-m
49 N m
49 N m
35 N m
50 N-m
8 Nm
8N-m
11 N m

oysku gwnym (grna cz); zmienna


grubo tych ppiercieni umoliwia regulacj luzu osiowego wau korbowego.
Korbowody obracaj si w dzielonych poziomo panewkach, wcinitych w stop
korbowodu. Toki s poczone z korbowodami za porednictwem sworzni, zamocowanych pywajco w gwkach korbowodw i przytrzymywanych przez osadcze
piercienie sprynujce. Toki ze stopu
aluminium s wyposaone w dwa piercienie: uszczelniajce i jeden zgarniajcy.
Kadub silnika jest wykonany z eliwa, a cylindry stanowi integraln cz kaduba.
Zawory dolotowe i wylotowe s zamykane
przez spryny rubowe i pracuj w prowadnicach wcinitych w gowic silnika; wstawiane gniazda zaworw s rwnie wcinite w gowic silnika i mog by oddzielnie
wymieniane w razie zuycia.

57

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6


Way rozrzdu s napdzane acuchem
i uruchamiaj szesnacie zaworw za porednictwem popychaczy szklankowych,
umieszczonych bezporednio pod waami
rozrzdu. Luz zaworw jest regulowany
podkadkami. Way rozrzdu s uoyskowane bezporednio w gowicy silnika.
W ukadzie smarowania zastosowano pomp oleju, napdzan bezporednio od prawego koca wau korbowego. Pompa zasysa olej poprzez filtr siatkowy, znajdujcy si
w misce olejowej, a nastpnie toczy go
poprzez zamontowany na zewntrz filtr do
magistrali olejowych w kadubie silnika. Std
olej jest doprowadzany do wau korbowego
(oyska gwne) i waw rozrzdu. oyska
korbowodw s smarowane olejem za porednictwem wewntrznych kanaw oleju
w wale korbowym, a oyska waw rozrzdu
s smarowane cinieniowo. Krzywki waw
rozrzdu i zawory s smarowane rozbryzgowo podobnie, jak inne elementy silnika.
1. Czynnoci moliwe do wykonania, gdy
silnik znajduje si w samochodzie:
a) cinienie sprania - sprawdzanie;
b) pokrywa gowicy silnika -wymontowanie
i zamontowanie;
c) pokrywa acucha napdu rozrzdu -wymontowanie i zamontowanie;
d) acuch napdu rozrzdu - wymontowanie i zamontowanie;
e) napinacze, prowadnice acucha i koa
rozrzdu - wymontowanie i zamontowanie;
f) way rozrzdu i popychacze - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie;
g) luz zaworw - regulacja;
h) gowica silnika-wymontowanie i zamontowanie;
i) gowica silnika i toki - usuwanie osadu
wglowego (patrz cz C niniejszego rozdziau);
j) miska olejowa - wymontowanie i zamontowanie;
k) pompa oleju - wymontowanie, naprawa
i zamontowanie;
I) uszczelnienia olejowe wau korbowego
- wymiana;
) belka zawieszenia zespou napdowego
- sprawdzanie i wymiana;
m) koo zamachowe - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie.

2 Sprawdzanie cinienia
sprania w cylindrach

1. Gdy osigi silnika pogarszaj si lub


pojawiaj si przerwy zaponu, ktre nie
mog by przypisane ukadowi zaponowemu lub zasilania, to diagnostycznych wskazwek co do stanu silnika moe dostarczy
sprawdzenie cinienia sprania. Jeli sprawdzanie cinienia sprania jest wykonywane regularnie, moe ono zasygnalizowa
niesprawno zanim pojawi si jej inne
objawy.

58

2. Silnik musi by nagrzany do temperatury


normalnej pracy, akumulator cakowicie naadowany i wykrcone wszystkie wiece
zaponowe (patrz rozdz. 1). Niezbdna bdzie pomoc drugiej osoby.
3. Unieruchomi ukad zaponowy, odczajc przewd wysokiego napicia cewki zaponowej od kopuki rozdzielacza zaponu
i uziemiajc go do kaduba silnika. Uy
przewodu rozruchowego lub podobnego,
aby zapewni dobre poczenie.
4. Umocowa prbnik cinienia sprania
w otworze wiecy zaponowej 1. cylindra.
Osoba pomagajca utrzymuje przepustnic
w pooeniu cakowitego otwarcia i obraca
wa korbowy silnika za pomoc rozrusznika;
po jednym lub dwch obrotach cinienie
sprania powinno zwikszy si do wartoci maksymalnej i ustabilizowa. Zanotowa
najwysz zmierzon warto cinienia.
5. Powtrzy sprawdzanie w pozostaych
cylindrach, notujc warto cinienia zmierzonego w kadym z cylindrw.
6. Wartoci cinienia wytworzonego we
wszystkich cylindrach powinny by zblione;
wszystkie rnice wiksze ni podana w danych technicznych wiadcz o wystpieniu
niesprawnoci. Naley zwrci uwag, e
cinienie powinno narasta szybciej w sprawnym silniku; niskie cinienie sprania
w pierwszym suwie i nastpujcy potem
stopniowy wzrost cinienia sprania w nastpnych suwach wskazuje na zuycie piercieni toka. Maa warto cinienia sprania w pierwszym suwie, ktra nie zwiksza
si podczas kolejnych suww, wskazuje na
nieszczelnoci zaworw lub uszczelki gowicy (pknita gowica moe by rwnie
tego przyczyn). Osady na spodzie grzybkw zaworw mog rwnie by przyczyn
niskiego cinienia sprania.
7. Jeli cinienie w ktrym z cylindrw
obniyo si do wartoci minimalnej podanej
w danych technicznych lub jeszcze bardziej,
to aby ustali przyczyn, naley przez otwr
wiecy zaponowej wla do cylindra niewielk ilo oleju silnikowego i powtrnie sprawdzi cinienie sprania.
8. Wyrany wzrost cinienia sprania
zmierzonego po wlaniu oleju wiadczy o cakowitym zuyciu piercieni tokw, tokw
i cylindrw.
9. Jeli w dwch ssiednich cylindrach wystpuje niskie cinienie sprania, jest bardzo prawdopodobne, e uszczelka gowicy
pomidzy nimi jest uszkodzona. Jeli cinienie w jednym cylindrze jest o ok. 20%
nisze ni w pozostaych, a silnik lekko
szarpie na biegu jaowym, przyczyn moe
by zuycie krzywki wau rozrzdu.
10. Jeli cinienie jest nienormalnie wysokie, to prawdopodobnie komora spalania
jest pokryta osadami wgla. W takim przypadku naley wymontowa gowic silnika
i usun osad wglowy.
11. Po zakoczeniu sprawdzania zamontowa wiece zaponowe i podczy przewd wysokiego napicia cewki zaponowej.

3 Grny martwy punkt (GMP)


toka 1. cylindra
- ustawianie

1. Odczy ujemny przewd od akumulatora i wykrci wszystkie wiece zaponowe


zgodnie z opisem w rozdziale 1.
2. Ustali przewd wysokiego napicia czcy wiec zaponow 1. cylindra z kopuk rozdzielacza i zrobi kred znak na
obudowie rozdzielacza lub odlewie silnika,
jak najbliej zacisku nr 1 kopuki. Zdj
pokryw rozdzielacza zaponu (jeli wystpuje), a nastpnie wykrci ruby mocujce kopuk, zdj kopuk i wyj
uszczelk.
3. Zacign dwigni hamulca awaryjnego
i upewni si, czy dwignia zmiany biegw
znajduje si w pooeniu neutralnym, a nastpnie podnie przd samochodu i podeprze go na podstawkach. Wymontowa
prawe koo jezdne. Wykrci ruby mocujce i wymontowa plastykow pokryw spod
botnika, aby uzyska dostp do ruby koa
pasowego wau korbowego; w niektrych
wersjach dostp do ruby prowadzi przez
may otwr w pokrywie (patrz rys. 3.3a,
3.3b).
4. Znaki ustawienia wau korbowego s
wykonane w postaci wyci na obrzeu
koa pasowego wau korbowego ustawia-

3.3a. Gumowa zalepka (strzaka), ktr


naley wyj z plastykowej pokrywy (w niektrych wersjach), aby uzyska dostp do
ruby koa pasowego wau korbowego

3.3b. W niektrych wersjach dostp


do ruby prowadzi przez may otwr
w pokrywie

Pokrywa gowicy silnika


nych w jednej linii ze wskanikiem na
pokrywie acucha rozrzdu. Wycicia s
rozstawione w odstpach co 5 i zaczynaj si 20 przed GMP, a kocz 5 po
GMP. Pooenie GMP jest specjalnie
oznaczone t farb, aby uatwi identyfikacj.
5. Za pomoc klucza (lub nasadki z przeduaczem) do ruby koa pasowego wau
korbowego obraca wa korbowy zgodnie
z kierunkiem ruchu wskazwek zegara dopty, dopki wycicie GMP na kole pasowym wau korbowego nie znajdzie si w jednej linii ze wskanikiem na pokrywie acucha rozrzdu.
6. Gdy wa korbowy jest ustawiony w tym
pooeniu, toki w cylindrach nr 1 i 4 znajduj
si w GMP - jeden z nich w suwie sprania. Jeli palec rozdzielacza jest skierowany
na (oznaczony uprzednio) zacisk cylindra
nr 1, to ustawienie w cylindrze nr 1 jest
prawidowe; jeli palec rozdzielacza jest
skierowany na zacisk cylindra nr 4, naley
obraca wa korbowy o jeden peny obrt
(360) zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek zegara dopty, dopki palec rozdzielacza nie ustawi si w kierunku oznaczonego
zacisku. Tok w cylindrze nr 1 bdzie wtedy
ustawiony w GMP podczas suwu sprania.
7. Gdy tok w cylindrze nr 1 zostanie ustawiony w GMP podczas suwu sprania,
GMP w pozostaych cylindrach moe by
ustawione przez obrt wau korbowego
zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek
zegara o 180 i zgodnie z kolejnoci
zaponw.

4 Pokrywa gowicy silnika


- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora, a nastpnie odczy przewody wysokiego napicia od wiec zaponowych i uwolni z mocujcych je zaciskw na pokrywie
gowicy.

4.2a. Zwalnianie zaciskw mocujcych


i odczanie elastycznych przewodw
odpowietrzajcych od prawej...

4.2b. ...i lewej kocwki (strzaka)


w pokrywie gowicy silnika

4.7b. Umieszczanie pokrgych kawakw


gumy w wyciciach gowicy (wczeniejsze
modele)

2. Zwolni zaciski mocujce i odczy elastyczne przewody odpowietrzajce z tyu


pokrywy gowicy (patrz rys. 4.2a, 4.2b).
3. Poluzowa i wykrci ruby mocujce
pokryw gowicy silnika oraz podkadki, wykonujc czynnoci w odwrotnej kolejnoci,
ni pokazano na rysunku 4.11 a.
4. Zdj pokryw gowicy silnika i wyj
gumow uszczelk z zewntrznej krawdzi
pokrywy oraz okrg uszczelk z kadego
otworu wiecy zaponowej w pokrywie. We
wczeniejszych modelach wyj rwnie
dwa pokrge kawaki gumy z wyci
w prawej bocznej cianie gowicy silnika;
w pniejszych modelach kawaki gumy s
integraln czci uszczelki pokrywy.
5. Sprawdzi, czy uszczelki pokrywy nie
nosz ladw uszkodzenia lub pogorszenia
jakoci i wymieni je w razie potrzeby.

8. Woy gumow uszczelk do rowka


w pokrywie gowicy silnika, zwracajc uwag, czy jest prawidowo uoona na caej
dugoci. Woy uszczelki do czterech otworw wiec zaponowych, zwracajc uwag, czy s prawidowo uoone na obwodzie
(patrz rys. 4.8a, 4.8b). Utrzymanie uszczelek
we waciwym pooeniu zapewni posmarowanie ich odpowiednim rodkiem uszczelniajcym.
9. Naoy cienk warstw (ok. 1 cm)
rodka uszczelniajcego na uszczelk pokrywy po obu stronach pokrgego wycicia pokrywy oyska wau rozrzdu zaworw wylotowych, po lewej stronie (patrz
rys. 4.9).

Zamontowanie
6. Dokadnie oczyci wsppracujce ze
sob powierzchnie gowicy silnika oraz pokrywy i usun wszelkie lady oleju.
7. Naoy cienk warstw rodka uszczelniajcego w okrge wycicia w prawej
bocznej cianie gowicy silnika. We wczeniejszych modelach umieci oba pokrge
kawaki gumy w gowicy, zwracajc uwag,
aby ich paskie strony byy ustawione rwnolegle do powierzchni gowicy (patrz rys.
4.7a, 4.7b).

4.8a. Zakadanie gumowej uszczelki do


rowka w pokrywie gowicy silnika...

4.7a. Nakadanie rodka uszczelniajcego


w wycicia gowicy silnika

4.8b. ...i uszczelek do otworw wiec


zaponowych

59

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6


wajc narzdzia podobnego do pokazanego
na rysunku 15.2.
4. Wykrci rub mocujc koo pasowe
razem z uszczelk i zdj koo z wau
korbowego (patrz rys. 5.4). Jeli wpust
czenkowy jest osadzony luno, naley go
wyj i bezpiecznie przechowa wraz z koem pasowym.

Zamontowanie

4.9. Nakadanie cienkiej warstwy rodka


uszczelniajcego na uszczelk pokrywy
gowicy

4.11b. Dokrcanie rub pokrywy gowicy


zalecanym momentem

5 Koo pasowe wau


korbowego - wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie

4.10. Zakadanie pokrywy gowicy silnika

10. Ostronie zaoy pokryw gowicy silnika, nie zmieniajc pooenia adnej gumowej uszczelki (patrz rys. 4.10).
11. Upewni si, czy pokrywa jest prawidowo osadzona, a nastpnie wkrci ruby
mocujce i podkadki. Dokrci wszystkie
ruby momentem podanym w danych technicznych (patrz rys. 4.11a, 4.11b).
12. Podczy elastyczne przewody odpowietrzajce do pokrywy gowicy silnika i zabezpieczy je za pomoc zaciskw mocujcych.
13. Naoy nasadki przewodw wysokiego
napicia na odpowiednie wiece zaponowe
i wcisn z powrotem przewody do mocujcych zaciskw. Podczy ujemny przewd
do akumulatora.

5. Woy wpust czenkowy (jeli zosta


wyjty).
6. Ustawi rowek koa pasowego w jednej
linii z wpustem, a nastpnie wsun koo na
wa korbowy i wkrci rub mocujc
z uszczelk (patrz rys. 5.6).
7. Zablokowa wa korbowy metod stosowan przy wymontowaniu i dokrci rub
mocujc koo pasowe momentem podanym
w danych technicznych (patrz rys. 5.7).
8 Zamontowa pasek napdowy lub paski
i wyregulowa je zgodnie z opisem w rozdziale 1.

1. Wymontowa pasek napdowy lub paski


zgodnie z opisem w rozdziale 1.
2. W razie potrzeby ustawi GMP toka 1.
cylindra w suwie sprania, jak opisano to
w podrozdziale 3.
3. Aby zapobiec obrotowi wau korbowego
podczas odkrcania koa pasowego, ustawi
najwyszy bieg i mocno wcisn peda hamulca. Jeli silnik zosta wyjty z samochodu, zablokowa koo zamachowe, uy-

5.7. Dokrcanie ruby mocujcej koo


pasowe zalecanym momentem

6 Pokrywa acucha
napdu rozrzdu
- wymontowanie
i zamontowanie
5.4. Wykrcanie ruby mocujcej koo
pasowe wraz z uszczelk i zdejmowanie
koa z wau korbowego

Uwaga. Jeli pokrywa acucha napdu


rozrzdu ma by wymontowana bez wymontowania gowicy silnika, istnieje niewielkie
ryzyko wycieku oleju z poczenia gowicy
silnika z pokryw acucha napdu rozrzdu
po zamontowaniu.

Wymontowanie

4.11 a. Kolejno dokrcania rub pokrywy


gowicy silnika

60

5.6. Ustawianie rowka koa pasowego


(strzaka) w jednej linii z wpustem

1. Wymontowa pomp cieczy chodzcej,


jak to opisano w rozdziale 3.
2. Wymontowa koo pasowe wau korbowego, jak to opisano w podrozdziale 5.
3. Wymontowa misk olejow i smok z filtrem siatkowym pompy oleju wg opisu
w podrozdziale 12.
4. Odkrci dwie ruby mocujce pompy
wspomagania ukadu kierowniczego z przodu pokrywy acucha napdu rozrzdu,

Pokrywa acucha napdu rozrzdu

6.4. Wymontowywanie wspornika pompy


wspomagania ukadu kierowniczego

6.9a. Wykrcanie ruby przelotowej...

6.5a. Widok trzech rub mocujcych


(strzaki) prawy wspornik zawieszenia
zespou napdowego

6.9b. ... widok trzech rub mocujcych


(strzaki), ktre naley odkrci...

6.5b. Odkrcanie nakrtek i rub


mocujcych...

6.9c. ... wyjmowanie prawego wspornika


zawieszenia zespou napdowego

6.5c.... zdejmowanie pokrywy koa


acuchowego wau rozrzdu (pokazany
wczeniejszy model, w pniejszych
uzupeniono o uszczelk)

6.9d. Gumowe elementy (strzaka)


zamocowane na wsporniku nadwozia

a nastpnie odkrci nakrtk i rub mocujc wspornik do pompy i wymontowa


wspornik (patrz rys. 6.4).
5. Poluzowa i wyj trzy ruby mocujce,
a nastpnie wymontowa prawy wspornik
zawieszenia zespou napdowego; tam,
gdzie ma to zastosowanie, wyj przewd
elektryczny z mocujcego go zacisku na
wsporniku. Odkrci mocujce nakrtki
i ruby, a nastpnie wymontowa pokryw
koa wau rozrzdu z prawej strony gowicy
silnika. Wyj uszczelk pokrywy, jeli
jest zastosowana (patrz rys. 6.5a, 6.5b,
6.5c).
6. Odkrci dwie ruby mocujce, a nastpnie wymontowa napinacz dolnego acucha rozrzdu z tyu pokrywy acucha.
Wyj uszczelk napinacza, zwracajc uwag, ktr stron do gry jest wkadana (patrz
rys. 6.6 na s. 62).
Uwaga. Nie naley obraca wau korbowego, gdy napinacz acucha jest zdjty.
7. Poluzowa i wyj cztery ruby czce
praw stron gowicy silnika z gr pokrywy
acucha rozrzdu. We wczeniejszych modelach bdzie konieczne wymontowanie
przedniej prowadnicy grnego acucha rozrzdu w celu uzyskania dostpu do jednej
ze rub.
8. Umieci pod silnikiem podnonik znajdujcy si w samochodzie, wkadajc drewniany klocek pomidzy podnonik a silnik,
aby zmniejszy obcienie spowodowane
przez silnik.
9. Wykrci rub przelotow z prawego
wspornika zawieszenia zespou napdowego, a nastpnie odkrci trzy ruby mocujce i wymontowa zesp wspornika z przedziau silnika. Wyj elementy gumowe zamocowane we wsporniku nadwozia, jeli s
lune (patrz rys. 6.9a, 6.9b, 6.9c, 6.9d).
10. Odkrci ruby mocujce wspornik oraz
rub mocujc rami regulacyjne alternatora do wspornika i odj element mocowania prawego wspornika zawieszenia zespou napdowego od silnika (patrz rys.
6.10).
1 1 . Poluzowa i wykrci ruby mocujce
pokryw acucha napdu rozrzdu. Zwrci

6.10. Oddzielanie elementu mocowania


prawego wspornika zawieszenia zespou
napdowego od silnika

61

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6

6.6. acuchy napdu rozrzdu i zwizane z nimi elementy (pokazano wczeniejszy model, pniejsze s podobne)
1 - ruba grnej prowadnicy grnego acucha*, 2 - grna prowadnica grnego acucha*, 3 - grny acuch napdu rozrzdu, 4 - koo
acuchowe wau rozrzdu zaworw wylotowych, 5 - koo acuchowe wau rozrzdu zaworw dolotowych, 6 - napinacz grnego
acucha, 7 - ruba napinacza grnego acucha, 8 - ruba koa acuchowego wau rozrzdu, 9 - ruba napinacza dolnego acucha,
10 - napinacz dolnego acucha, 11 - uszczelka napinacza dolnego acucha, 12 - tylna prowadnica dolnego acucha, 13 - ruba
sworznia tylnej prowadnicy dolnego acucha, 14 - koek ustalajcy i piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym, 15 - przednia
prowadnica grnego acucha*, 16 -ruba przedniej prowadnicy grnego acucha*, 17 -waek porednich k rozrzdu, 18 -porednie
koa rozrzdu, 19-przednia prowadnica dolnego acucha, 20-ruba przedniej prowadnicy dolnego acucha, 21 -dolny acuch napdu
rozrzdu, 22 -acuchowe koo rozrzdu wau korbowego, 23 -tulejka napdowa pompy oleju, 24 - pokrywa acucha napdu rozrzdu,
25 - koo pasowe wau korbowego, 26 - ruba koa pasowego wau korbowego, 27 - ruba porednich k rozrzdu
* Stosowane tylko we wczeniejszych modelach.

62

Pokrywa acucha napdu rozrzdu

6.12. Wyjmowanie pokrywy acucha


napdu rozrzdu

6.14a. Podwaanie wkrtakiem piercienia


uszczelniajcego wa korbowy...

uwag na umiejscowienie kadej ruby,


poniewa ruby maj rne dugoci.
12. Zsun pokryw acucha napdu rozrzdu z kocwki wau korbowego i wyj j
z przedziau silnika (patrz rys. 6.12). Wyj
specjalne konierzowe piercienie uszczelniajce z magistrali olejowych, nie zachowujc ich; do ponownego zamontowania
musz by uyte nowe piercienie. Jeli
koki ustalajce pokrywy s luno osadzone,
naley je wyj i przechowa razem z pokryw.
13. Zsun tulejk napdow pompy oleju
z kocwki wau korbowego.

jaka, takiego jak nasadka, ktry opiera si


tylko na twardej zewntrznej krawdzi piercienia uszczelniajcego (patrz rys. 6.14a,
6.14b).
15. Sprawdzi, czy wsppracujce powierzchnie pokrywy i skrzyni korbowej s czyste
i suche.
16. Woy nowe, specjalne konierzowe
piercienie uszczelniajce do magistrali
olejowych w kadubie silnika (patrz rys.
6.16).
17. Naoy cienk warstw odpowiedniego
rodka uszczelniajcego na powierzchni
skrzyni korbowej wsppracujc z pokryw
rozrzdu, nie zapominajc naoy rodka
uszczelniajcego na powierzchni wok
kanau pompy cieczy chodzcej w rodku
pokrywy (patrz. rys. 6.17). Jeli gowica
silnika jest na waciwym miejscu, naoy
rwnie rodek uszczelniajcy na grn
powierzchni czoow pokrywy.
18. Woy koki ustalajce pokryw do
kaduba silnika (jeli zostay wyjte).
19. Ustawi rowek w tulei napdowej pompy oleju w jednej linii z wpustem, a nastpnie
wsun tulej na wa korbowy (patrz rys.
6.19).

Zamontowanie
14. Przed zamontowaniem pokrywy zaleca
si wymian piercienia uszczelniajcego
wa korbowy. Ostronie wyj stary piercie
uszczelniajcy z pokrywy, uywajc do tego
duego wkrtaka z paskim kocem. Umieci nowy piercie uszczelniajcy w pokrywie, upewniajc si, e warga uszczelniajca piercienia jest skierowana do wewntrz. Wsun piercie uszczelniajcy a
do krawdzi ustalajcej, uywajc do tego
dostosowanego wymiarowo rurowego wybi-

6.17. Miejsca nakadania rodka uszczelniajcego na


powierzchni wsppracujc pokrywy rozrzdu i na powierzchni
wok kanau pompy cieczy chodzcej (strzaka)

6.14b. ... zakadanie nowego piercienia


uszczelniajcego za pomoc odpowiedniej
nasadki

6.16. Zakadanie nowych konierzowych


piercieni uszczelniajcych do magistrali
olejowej w kadubie silnika
20. Wzi do rk pokryw i ustawi wewntrzny wirnik pompy oleju tak, aby nasun si na tulej napdow po zamontowaniu pokrywy (patrz rys. 6.20). Nasun pokryw na kocwk wau korbowego, zwracajc baczn uwag, aby nie
uszkodzi wargi piercienia uszczelniajcego, i osadzi pokryw na kokach ustalajcych.

6.19. Ustawianie rowka w tulejce napdowej pompy oleju w jednej


linii z wpustem, a nastpnie wsuwanie tulejki na wa korbowy
(usytuowanie koka ustalajcego pokrywy oznaczono strzak)

63

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6


28. Zaoy na silnik pomp wspomagania
ukadu kierowniczego i dokadnie przykrci
ruby wspornika mocujcego.
29. Zamontowa smok z filtrem siatkowym
pompy oleju i misk olejow wedug opisu
w podrozdziale 12.
30. Zamontowa koo pasowe wau korbowego wedug opisu w podrozdziale 5.
31. Zamontowa pomp cieczy chodzcej
wedug opisu w rozdziale 3.
32. Ponownie napeni silnik olejem i ciecz
chodzc wedug opisu w rozdziale 1.
6.20. Wsuwanie pokrywy acucha napdu
rozrzdu na waciwe miejsce

6.23a. Przed woeniem uszczelki naley


upewni si, czy wycicie jest ustawione
w jednej linii z otworem oleju w napinaczu
(strzaka)...

7 acuchy napdu rozrzdu


- wymontowanie, spraw>N
dzanie i zamontowanie
^
Uwaga. Nastpne podrozdziay odnosz si
do wczeniejszych i pniejszych modeli.
Dwa modele odrniaj si elementami grnego acucha rozrzdu; wczeniejsze modele maj grn i przedni prowadnic
acucha dla grnego acucha rozrzdu
- nie s one stosowane w pniejszych
modelach.

Wymontowanie
6.22a. Wkrcanie rub czcych gowic
silnika z grn czci pokrywy
i dokrcanie ich waciwym momentem

6.22b. Wkadanie przedniej prowadnicy


grnego acucha rozrzdu (wczeniejsze
modele)
21. Wkrci ruby mocujce pokryw we
waciwe miejsca i dokrci je dokadnie
w kilku etapach.
22. Wkrci cztery ruby o rednicy 6 mm,
czce gowic silnika z pokryw acucha
i dokrci je momentem podanym w danych
technicznych. We wczeniejszych modelach
umocowa przedni prowadnic grnego
acucha rozrzdu (patrz rys. 6.22a, 6.22b).
23. Woy now uszczelk do napinacza
dolnego acucha, upewniajc si, czy jest
ona umieszczona tak, aby wycicie znalazo
si w jednej linii z otworem oleju w napinaczu. Zamontowa napinacz oraz uszczelk
i dokrci mocujce je ruby momentem
podanym w danych technicznych (patrz,
rys. 6.23a, 6.23b).

64

6.23b. ... przymocowywanie napinacza


do silnika
24. Przyoy do silnika wspornik prawej
podpory silnika oraz skrzynki przekadniowej i dokadnie dokrci mocujce go
ruby. Woy elementy gumowe do wspornika nadwozia (jeli zostay wyjte), upewniajc si, e ich sworznie s prawidowo
osadzone w otworach wspornika i zamontowa mocowanie, dokrcajc mocujce
je ruby momentem podanym w danych
technicznych.
25. Ustawi praw podpor w jednej linii ze
wspornikiem nadwozia, a nastpnie wstawi
rub przelotow i dokrci nakrtk momentem podanym w danych technicznych.
Wyj podnonik spod silnika.
26. Upewni si, czy powierzchnie wsppracujce gowicy i pokrywy koa rozrzdu
wau rozrzdu s czyste i suche. Jeli
pokrywa bya pierwotnie montowana
z uszczelk, naley zaoy now uszczelk na gowic, a jeli pokrywa bya pierwotnie montowana przy uyciu rodka
uszczelniajcego, naley naoy warstw
odpowiedniego rodka uszczelniajcego na
wsppracujc powierzchni pokrywy. Zaoy pokryw i dokrci mocujce nakrtki
i ruby momentem podanym w danych
technicznych.
27. Przyoy wspornik do gry prawej podpory silnika i skrzynki przekadniowej, a nastpnie dokrci ruby momentem podanym
w danych technicznych.

1. Ustawi GMP w cylindrze nr 1 w suwie


sprania wedug opisu w podrozdziale 3.
2. Wymontowa pokryw gowicy silnika
wedug opisu w podrozdziale 4.
3. Wymontowa pokryw acucha napdu
rozrzdu wedug opisu w podrozdziale 6.

7.4a. Wymontowywanie grnej prowadnicy


grnego acucha (wczeniejsze modele)...

7.4b. ...cofanie napinacza (opis w tekcie)


i wyjmowanie go z gowicy

acuchy napdu rozrzdu


Sprawdzanie

7.6a. Luzowanie ruby mocujcej koo


acuchowe wau rozrzdu, przytrzymujc
wa rozrzdu kluczem paskim...

7.9. Wykrcanie ruby i wymontowanie


tylnej prowadnicy dolnego acucha
z kaduba silnika

7.6b.... wykrcanie ruby razem


z podkadk

7.10. Wykrcanie centralnej ruby oraz


uszczelki i wymontowanie k porednich
rozrzdu z silnika

7.8. Wyjmowanie grnego acucha


rozrzdu przez otwr w gowicy

4. We wczeniejszych modelach poluzowa


i wykrci ruby mocujce grn prowadnic
grnego acucha i wyj j z gowicy.
Cofn napinacz grnego acucha i przytrzyma go w tym pooeniu, wykorzystujc
hak z boku napinacza. Odkrci dwie mocujce ruby i wyj napinacz z gowicy
(patrz rys. 7.4a, 7.4b).
5. W pniejszych modelach cofn napinacz grnego acucha i przytrzyma go
w tym pooeniu, wstawiajc prt o maej
rednicy z przodu nadlewu napinacza. Odkrci dwie ruby mocujce i wyj napinacz
z gowicy silnika.
6. Poluzowa rub mocujc koo acuchowe kadego z waw rozrzdu, przy5 Nissan Primera

trzymujc rwnoczenie wa rozrzdu duym kluczem paskim, zaoonym na paskie


cicia znajdujce si po prawej stronie
kadego wau. Wyj kad rub wraz
z podkadk (patrz rys. 7.6a, 7.6b).
7. Zsun koo rozrzdu z kocwki kadego wau rozrzdu i wyj je z gowicy
silnika. Jeli koki ustalajce koa rozrzdu
s luno osadzone w kocwkach waw
rozrzdu, naley je wyj i przechowa
razem z koami rozrzdu.
8. Zdj grny acuch rozrzdu z poredniego koa rozrzdu i wyj go z gowicy
(patrz rys. 7.8).
9. Wykrci rub i zdj tyln prowadnic
dolnego acucha ze skrzyni korbowej (patrz
rys. 7.9).
10. Poluzowa i wykrci rub centraln
i podkadk poredniego koa rozrzdu,
a nastpnie opuci koo i wysun je spod
gowicy silnika (patrz rys. 7.10). Wyj wa
z tyu poredniego koa rozrzdu.
11. Zdj dolny acuch rozrzdu z koa
rozrzdu wau korbowego i wyj go z silnika.
12. Zsun koo rozrzdu wau korbowego
z kocwki wau korbowego. Wyj wpust
czenkowy (jeli jest luny) z wau korbowego i przechowa go razem z koem rozrzdu.
Uwaga. Nie dopuci do obrcenia wau
korbowego lub waw rozrzdu, gdy acuchy rozrzdu s zdjte.

13. Sprawdzi zby na koach rozrzdu


waw rozrzdu, porednim i wau korbowego, czy nie ma na nich ladw zuycia lub
uszkodzenia, takich jak odamane lub brakujce zby. Jeli na ktrymkolwiek kole s
lady zuycia lub uszkodzenia, wszystkie
koa rozrzdu i oba acuchy rozrzdu powinny zosta wymienione jako zestaw.
14. Sprawdzi ogniwa acucha rozrzdu,
czy rolki nie nosz ladw zuycia i uszkodzenia. Stopie zuycia mona oceni, sprawdzajc, jak daleko na boki mona wygi
acuch; nowy acuch daje si wygi na
boki o bardzo ma warto. Jeli ktrykolwiek acuch rozrzdu daje si wygi na
boki nadmiernie, naley go wymieni.
15. Zaleca si wymieni acuchy rozrzdu
bez wzgldu na ich stan, jeli silnik jest po
duym przebiegu lub jeli zauwayo si, e
acuch (acuchy) wydaje haaliwe dwiki
podczas pracy silnika. Mimo e nie jest to
bezwzgldnie konieczne, zawsze gorszym
rozwizaniem jest wymiana acuchw i k
rozrzdu jako zestawu. W razie jakichkolwiek wtpliwoci dotyczcych stanu acuchw napdu rozrzdu i k rozrzdu
naley zwrci si o porad do autoryzowanej stacji obsugi.
16. Sprawdzi, czy prowadnice acucha
nie nosz ladw zuycia lub uszkodzenia
na powierzchniach styku z acuchem i wymieni kad, na ktrej s wyrane lady
(patrz rys. 7.16).
17. Sprawdzi poduszk napinacza grnego acucha, czy nie nosi ladw zuycia
oraz sprawdzi, czy trzpie moe przesuwa
si swobodnie w obudowie napinacza. Stan
spryny napinacza moe by oceniony
jedynie przez porwnanie z nowym elementem. Wymieni napinacz, jeli poduszka jest
zuyta lub s jakiekolwiek zastrzeenia do
stanu jego napinajcej spryny.

7.16. lady zuycia prowadnic acucha

Zamontowanie
18. Sprawdzi, czy wa korbowy nadal znajduje si w pooeniu GMP (rowek klinowy
powinien znajdowa si w pooeniu odpowiadajcym na zegarze godzinie 12",

65

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6

7.18. Sprawdzanie, czy wa korbowy jest


nadal prawidowo ustawiony, a nastpnie
wkadanie wpustu czenkowego
(strzaka)...

7.19.... i wsuwanie koa rozrzdu wau


korbowego
patrzc od prawego koca silnika, i woy
wpust czenkowy do rowka na wale korbowym (patrz rys. 7.18).
19. Upewni si, czy koo rozrzdu wau
korbowego jest ustawione prawidowo na
obwodzie, ze znakiem ustawienia rozrzdu
skierowanym na zewntrz skrzyni korbowej,
a nastpnie ustawi rowek w piacie koa

7.20a. Wkadanie waka do k porednich


rozrzdu od tyu...
na jednej linii z wpustem czenkowym
i wsun koo rozrzdu na wa korbowy
(patrz rys. 7.19).
20. Naoy nieco czystego oleju silnikowego na wa koa poredniego i woy wa do
koa od tyu tak, aby konierz wau znajdowa
si pomidzy koem rozrzdu a skrzyni
korbow. Zazbi koo porednie z dolnym
acuchem rozrzdu, ustawiajc jego zewntrzny znak ustawienia rozrzdu w jednej
linii z jednym z kolorowych (srebrne) ogniw
acucha (patrz rys. 7.20a, 7.20b).
21. Uoy acuch i zesp koa poredniego we waciwym pooeniu, zazbiajc
acuch z koem rozrzdu wau korbowego
tak, aby jego drugie kolorowe ogniwo (srebrne) byo ustawione w jednej linii ze znakiem
ustawienia rozrzdu na kole rozrzdu wau
korbowego; znak ustawienia rozrzdu ma
ksztat maego wycicia na piacie koa
rozrzdu (patrz rys. 7.21).
22. Sprawdzi, czy znaki koa poredniego
i koa rozrzdu wau korbowego s nadal
prawidowo ustawione w jednej linii ze srebrnymi ogniwami dolnego acucha, a nastpnie woy centraln rub poredniego koa
rozrzdu i podkadk, i dokrci rub mo-

7.21. Zaczepianie acucha z koem rozrzdu wau korbowego tak,


aby jego drugie kolorowe ogniwo (srebrne) byo ustawione w jednej
linii ze znakiem ustawienia rozrzdu na kole rozrzdu (strzaki)

66

7.20b. ... a nastpnie zaczepienie koa


rozrzdu z acuchem rozrzdu, ustawiajc
jego znak ustawienia rozrzdu w jednej
linii z jednym z kolorowych (srebrne) ogniw
acucha (strzaka)

mentem podanym w danych technicznych


(patrz rys. 7.22).
23. Grny acuch rozrzdu ma trzy kolorowe ogniwa, po jednym dla kadego znaku
ustawienia rozrzdu na koach rozrzdu.
Naley jednak zwrci uwag, e te ogniwa
nie s rozmieszczone w jednakowych odstpach. We wczeniejszych modelach
wszystkie trzy ogniwa s srebrne; pierwsze
ogniwo (koo rozrzdu wau rozrzdu zaworw dolotowych) i drugie ogniwo (koo rozrzdu wau rozrzdu zaworw wylotowych)
s oddalone od siebie o 16 sworzni, drugie
i trzecie (koo rozrzdu porednie) ogniwa
s rwnie oddalone od siebie o 16 sworzni,
ale odlego pomidzy trzecim srebrnym
ogniwem i pierwszym ogniwem wynosi 22
sworznie (patrz rys. 7.23). W pniejszych
modelach odlegoci pomidzy ogniwami s
takie same, ale ogniwo koa poredniego
jest atwiejsze do zidentyfikowania, poniewa ma kolor zoty (ogniwa k rozrzdu
waw rozrzdu pozostay srebrne).

7.22. Sprawdzanie, czy znaki ustawienia rozrzdu s w prawidowych miejscach, a nastpnie wkadanie ruby porednich k
rozrzdu i podkadki oraz dokrcenie ruby waciwym momentem

acuchy napdu rozrzdu

7.23. Grny acuch rozrzdu i kolorowe ogniwa k rozrzdu


oraz znaki ustawienia rozrzdu
1 - ogniwo i znak koa acuchowego wau rozrzdu zaworw
dolotowych, 2 - ogniwo i znak koa acuchowego wau rozrzdu
zaworw wylotowych, 3 - ogniwo i znak poredniego koa rozrzdu

7.25a. Zaczepianie koa acuchowego


wau rozrzdu zaworw dolotowych na
acuchu i ustawianie jego znakw w jednej
linii z odpowiednim kolorowym ogniwem,...

7.24. Prawidowo zaoony acuch rozrzdu; odpowiednie kolorowe


ogniwa prawidowo ustawione w jednej linii ze znakiem ustawienia
rozrzdu (strzaka)

24. Zaoy grny acuch na waciwe


miejsce, zwracajc uwag, aby kolorowe
ogniwa byy skierowane na zewntrz. Zaczepi acuch na porednim kole rozrzdu,
ustawiajc jego odpowiednie ogniwo w jednej linii z wewntrznym znakiem ustawienia
rozrzdu koa rozrzdu (patrz rys. 7.24).
25. Wprowadzi koa rozrzdu waw rozrzdu zaworw dolotowych i wylotowych na
waciwe miejsca, zwracajc uwag, aby
ich znaki ustawienia rozrzdu byy skierowane na zewntrz. Uwaga. Oba koa rozrzdu s identyczne. Zaczepi je o acuch,
ustawiajc znak ustawienia rozrzdu koa
rozrzdu wau zaworw dolotowych w jednej
linii z pierwszym srebrnym ogniwem, a znak
ustawienia rozrzdu koa rozrzdu wau

7.25b.... wkadanie koa acuchowego wau rozrzdu zaworw


wylotowych i ustawianie jego znaku ustawienia (strzaka) w jednej
linii z ostatnim kolorowym ogniwem

zaworw wylotowych z drugim. Sprawdzi,


czy wszystkie znaki ustawienia rozrzdu s
prawidowo ustawione w jednej linii z ogniwami acucha (patrz rys. 7.25a, 7.25b).
26. Ustawi koa rozrzdu na waach rozrzdu, ustawiajc ich wycicia w jednej linii
z kokami ustalajcymi. Sprawdzi, czy srebrne ogniwa acucha s prawidowo ustawione
w jednej linii ze znakiem ustawienia rozrzdu
kadego koa rozrzdu. Jeli nie, odczepi
koo (koa) rozrzdu od acucha i dokona
niezbdnej regulacji (patrz rys. 7.26).
27. Przy prawidowo ustawionych znakach
ustawienia rozrzdu wkrci ruby mocujce
koa acuchowe waw rozrzdu oraz podkadki i dokrci je momentem podanym
w danych technicznych (patrz rys. 7.27).

7.26. Ustawianie k acuchowych waw rozrzdu i sprawdzanie,


czy wszystkie znaki ustawienia rozrzdu i kolorowe ogniwa s
usytuowane w jednej linii (strzaka)

67

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6

7.27. Wkrcanie rub mocujcych koa


rozrzdu i podkadki, a nastpnie
dokrcanie ich momentem podanym
w danych technicznych

technicznych, a nastpnie zwolni haczyk


i sprawdzi, czy poduszka napinacza jest
dociskana do acucha (patrz rys. 7.29a,
7.29b).
30. W pniejszych modelach cofn poduszk napinacza i przytrzyma j w tym
pooeniu za pomoc odpowiedniego prta.
Wstawi napinacz do gowicy silnika i dokrci mocujce go ruby momentem podanym w danych technicznych. Wyj prt
i sprawdzi, czy poduszka napinacza jest
dociskana do acucha.
31. Zamontowa pokryw gowicy silnika
wedug opisu w podrozdziale 4.
32. Zamontowa pokryw acucha napdu
rozrzdu wedug opisu w podrozdziale 6.

Przednia prowadnica dolnego


acucha rozrzdu
8. Wymontowa acuchy napdu rozrzdu,
tak jak to opisano w podrozdziale 7.
9. Poluzowa i wykrci ruby mocujce,
a nastpnie wyj przedni prowadnic
dolnego acucha z boku skrzyni korbowej.

Tylna prowadnica dolnego


acucha rozrzdu
10. Wymontowa pokryw acucha napdu rozrzdu wedug opisu w podrozdziale 6.
11. Wykrci rub i wyj tyln prowadnic
dolnego acucha ze skrzyni korbowej (patrz
rys. 8.11).

Napinaczeacucha
napdu rozrzdu,
|k
prowadnice i koa rozrzdu ^
- wymontowanie, spraw^
dzanie i zamontowanie
Wymontowanie
Napinacz dolnego acucha
rozrzdu
7.29a. We wczeniejszych modelach
naley wstawi napinacz przy cofnitym
trzpieniu, nastpnie dokrci ruby...

1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie przd samochodu


i podeprze go na podstawkach.
2. Od spodu samochodu wykrci dwie
ruby mocujce i wymontowa napinacz
dolnego acucha napdu rozrzdu z tyu
pokrywy acucha. Wyj uszczelk napinacza, zwracajc uwag, ktr stron do
gry jest ona zamontowana.
Uwaga. Nie obraca wau korbowego silnika
w tym czasie, gdy zdjty jest napinacz
acucha.

Napinacz grnego acucha


rozrzdu
7.29b. ... i zwolni haczyk (strzaka) oraz
sprawdzi, czy trzpie wysun si
z obudowy
28. Wstawi tyln prowadnic dolnego acucha napdu rozrzdu, a nastpnie dokrci mocujc j rub momentem podanym w danych technicznych.
29. We wczeniejszych modelach woy
grn prowadnic dolnego acucha napdu
rozrzdu do gowicy silnika, a nastpnie
dokrci mocujc j rub momentem podanym w danych technicznych. Sprawdzi,
czy zesp napinacza grnego acucha jest
utrzymywany za pomoc haczyka w pooeniu cofnitym, a nastpnie wstawi napinacz
do gowicy silnika. Dokrci rub mocujc
napinacza momentem podanym w danych

68

3. Poluzowa i wykrci trzy ruby mocujce, a nastpnie wymontowa mocujcy


wspornik z gry prawego mocowania zespou napdowego.
4. Odkrci mocujce nakrtki i ruby, a nastpnie z prawego koca gowicy silnika
wymontowa pokryw osaniajc koa acuchowe waw rozrzdu. Zdj uszczelk
pokrywy (jeli jest zamontowana).
5. We wczeniejszych modelach cofn napinacz acucha i przytrzyma go w tym pooeniu za pomoc haczyka z boku napinacza.
6. W pniejszych modelach cofn napinacz acucha i przytrzyma go w tym
pooeniu, wstawiajc prt o maej rednicy
z przodu poduszki napinacza.
7. Wykrci dwie ruby mocujce i wymontowa napinacz z gowicy silnika.
Uwaga. Nie obraca wau korbowego silnika
w tym czasie, gdy zdjty jest napinacz
acucha.

8.11. Wykrcanie ruby i wymontowanie


tylnej prowadnicy dolnego acucha
z kaduba silnika

Grna prowadnica grnego


acucha (tylko wczeniejsze
modele)
12. Wymontowa pokryw gowicy silnika
wedug opisu podanego w podrozdziale 4.
13. Wykrci dwie ruby mocujce, a nastpnie zdj prowadnic z gry pokrywy
oyska wau rozrzdu.

Przednia prowadnica grnego


acucha (tylko wczeniejsze
modele)
14. Zdj pokryw osaniajc koa acuchowe rozrzdu waw rozrzdu z gowicy
silnika, zgodnie z opisem w punkcie 3 i 4.
15. Wykrci dwie ruby mocujce, a nastpnie wyj prowadnic z gowicy silnika
(patrz rys. 8.15).

Koa rozrzdu waw rozrzdu


16. W cylindrze nr 1 ustawi GMP w suwie
sprania zgodnie z opisem w podrozdziale 3.
17. Wymontowa pokryw gowicy silnika
zgodnie z opisem w podrozdziale 4.
18. Wymontowa pokryw osaniajc koa
acuchowe waw rozrzdu zgodnie z opisem w p. 3 i 4 niniejszego podrozdziau.
19. Wymontowa oba koa acuchowe waw rozrzdu i grny acuch napdu rozrzdu zgodnie z opisem w p. 4 do 7 w podrozdziale 7.

Napinacze acucha rozrzdu, prowadnice i koa rozrzdu


36. Zamontowa pokryw osaniajc koa
rozrzdu wg opisu w p. 27 i 28.

Koa rozrzdu waw rozrzdu

8.15. Dwie ruby przedniej prowadnicy


grnego acucha (strzaki) - tylko
wczeniejsze modele

Porednie koo rozrzdu i koo


rozrzdu wau korbowego
20. Wymontowa acuchy napdu rozrzdu i koa acuchowe wg opisu w podrozdziale 7.

Sprawdzanie
21. Zastosowa si do wskazwek w podrozdziale 7.

Zamontowanie
Napinacz dolnego acucha
rozrzdu
22. Sprawdzi, czy wsppracujce powierzchnie napinacza i pokrywy s czyste i suche.
23. Woy now uszczelk napinacza do
pokrywy, upewniajc si, czy jest ona zaoona prawidow stron do gry tak, aby
wycicie w niej byo uoone w jednej linii
z otworem oleju napinacza.
24. Zamontowa napinacz acucha i dokrci mocujce go ruby momentem podanym w danych technicznych.

Napinacz grnego acucha


rozrzdu
25. We wczeniejszych modelach sprawdzi, czy zesp napinacza jest cofnity
i utrzymywany w tym pooeniu za pomoc
haczyka, a nastpnie wstawi go do gowicy
silnika. Dokrci ruby mocujce napinacz
momentem podanym w danych technicznych, a nastpnie zwolni haczyk i sprawdzi, czy poduszka napinacza jest dociskana
do acucha (patrz rys. 8.25).
26. W pniejszych modelach cofn poduszk napinacza i przytrzyma j w tym
pooeniu za pomoc odpowiedniego prta.
Wstawi napinacz do gowicy i dokrci
mocujce go ruby momentem podanym
w danych technicznych. Wyj prt i sprawdzi, czy poduszka napinacza jest dociskana
do acucha.
27. Sprawdzi, czy wsppracujce powierzchnie pokrywy osaniajcej koa rozrzdu
i gowicy s czyste i suche. Tam, gdzie

8.25. We wczeniejszych modelach przed


zamontowaniem naley cofn trzpie
i zabezpieczy go w tym pooeniu
za pomoc haczyka (strzaka)
pokrywa bya pierwotnie zamontowana
z uszczelk, zaoy now uszczelk na
gowic silnika; tam, gdzie pokrywa bya
uprzednio zamontowana z zastosowaniem
rodka uszczelniajcego, naoy cigy waeczek odpowiedniego rodka uszczelniajcego na wsppracujc powierzchni pokrywy. Zamontowa pokryw i dokrci mocujce j nakrtki i ruby momentem podanym w danych technicznych.
28. Przyoy do gry wspornik prawej podpory silnika i skrzynki przekadniowej, a nastpnie dokrci ruby momentem podanym
w danych technicznych.

Przednia prowadnica dolnego


acucha rozrzdu
29. Woy prowadnic do skrzyni korbowej
i dokrci mocujce j ruby momentem
podanym w danych technicznych.
30. Zamontowa acuchy napdu rozrzdu
wg opisu w podrozdziale 7.

Tylna prowadnica dolnego


acucha rozrzdu
31. Woy prowadnic do skrzyni korbowej
i dokrci rub momentem podanym w danych technicznych.
32. Zamontowa pokryw acucha rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdziale 6.

Grna prowadnica dolnego


acucha (tylko wczeniejsze
modele)
33. Zamocowa prowadnic na wierzchoku
pokrywy oyska wau rozrzdu i dokrci
mocujce j ruby momentem podanym
w danych technicznych.
34. Zamontowa pokryw gowicy silnika
zgodnie z opisem w podrozdziale 4.

Przednia prowadnica grnego


acucha (tylko wczeniejsze
modele)
35. Woy prowadnic do gowicy silnika
i dokrci mocujce j ruby momentem
podanym w danych technicznych.

37. Zamontowa koa rozrzdu waw rozrzdu wg opisu w p. 23 do 27 w podrozdziale 7.


38. We wczeniejszych modelach woy
grn i przedni prowadnic grnego acucha rozrzdu i dokrci ruby mocujce
momentem podanym w danych technicznych.
39. Zamontowa napinacz grnego acucha wg opisu w p. 25 do 28.
40. Zamontowa pokryw gowicy silnika
wg opisu w podrozdziale 4.

Porednie koo rozrzdu i koo


rozrzdu wau korbowego
41. Zamontowa acuchy rozrzdu i koa
acuchowe rozrzdu wg opisu w podrozdziale 7.

9 Luz zaworw
- sprawdzanie i regulacja

Uwaga. Luz zaworw naley sprawdza


wwczas, gdy silnik jest nagrzany. Mimo e
firma Nissan podaje wartoci luzu zarwno
dla nagrzanego, jak i zimnego silnika, to luz
zaworw sprawdza si na zimno tylko przed
uruchomieniem silnika po naprawie gwnej.
Luz zaworw naley sprawdzi ponownie
po nagrzaniu silnika do normalnej temperatury pracy.
1. Nie jest przesad uznawanie prawidowej
regulacji luzw zaworw za wane zagadnienie, jako e warto luzw wpywa istotnie na osigi silnika. Jak ju byo powiedziane, sprawdzania nie naley traktowa jako
rutynowej obsugi i powinno by wykonywane tylko wwczas, gdy zawory stay si
haaliwe, po naprawie gwnej silnika lub
gdy prbuje si ustali przyczyn zmniejszenia mocy przypisywan zaworom.
2. Narysowa zarys silnika na kawaku papieru, numerujc cylindry od 1 do 4, przy
czym numerem 1 oznacza si cylinder pooony najbliej acucha rozrzdu. Pokaza
pooenie kadego zaworu wraz z ustalonym
luzem. Nad kadym zaworem narysowa
dwie linie do zanotowania faktycznego luzu
i wartoci wymaganej regulacji.
Uwaga. Firma Nissan podaje dwa zestawy
wartoci luzu zaworw; jeden przewidziany
przy sprawdzaniu luzu, a drugi przy regulacji
i ustawianiu luzu. Luz przy sprawdzaniu jest
wyjtkowo duy i, chocia nie jest to bezwzgldnie konieczne, podane jest, aby
wszystkie luzy zaworw byy ustawione
w zakresie tolerancji przewidzianych przy
regulacji i ustawianiu luzu.
3. Nagrza silnik do normalnej temperatury
pracy i wyczy go. Wymontowa pokryw
gowicy silnika wg opisu w podrozdziale 4.

69

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6


Uwaga. Podkadki regulacyjne s dostpne
o grubociach stopniowanych co 0,02 mm,
w zakresie od 2,00 mm do 2,98 mm. Sposb
obliczenia wymaganego wymiaru podkadki
podany jest poniej.
12. Jeli zmierzony luz jest mniejszy ni
ustalony, naley odj zmierzony luz od luzu
ustalonego, a nastpnie wynik odj od
gruboci istniejcej podkadki. Na przykad:

9.5. Sprawdzanie luzu zaworw


4. Ustawi tok w cylindrze nr 1 w pooeniu
GMP w suwie sprania wg opisu w podrozdziale 3.
5. Zmierzy szczelinomierzem luz pomidzy
koem podstawowym krzywki a popychaczem
wymienionych zaworw, notujc warto kadego luzu na kartce papieru (patrz rys. 9.5):
cylinder nr 1 - zawory dolotowe i wylotowe,
cylinder nr 2 - zawory dolotowe,
cylinder nr 3 - zawory wylotowe.
6. Obrci wa korbowy o jeden peny obrt
(360) zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek zegara, a wycicie na kole pasowym
wau korbowego, przeznaczone do ustawiania GMP, znajdzie si w jednej linii ze
wskanikiem. Teraz w cylindrze nr 4 jest
ustawiony GMP w suwie sprania.
7. Sprawdzi luz w wymienionych zaworach
i zapisa wartoci na kartce papieru:
cylinder nr 2 - zawory wylotowe,
cylinder nr 3 - zawory dolotowe,
cylinder nr 4 - zawory dolotowe i wylotowe.
8. Obliczy rnic pomidzy kad zmierzon wartoci luzu a wartoci dan i zapisa j na kartce papieru. Wszdzie tam, gdzie
luz zaworw rni si od wartoci ustalonej,
podkadki regulacyjne musz zosta wymienione odpowiednio na ciesze lub grubsze.
9. Aby wyj podkadk regulacyjn, naley
nacisn popychacz w d, pokonujc nacisk
spryny na tyle, aby mona byo swobodnie
wysun podkadk. Aby to zrobi, naley
upewni si, czy garb krzywki zaworu, ktrego podkadka zostaa wyjta, jest zwrcony
od popychacza, a nastpnie obrci popychacz tak, aby wycicie w nim znalazo si
pod ktem prostym do osi wau rozrzdu.
10. Uywajc
odpowiedniego
klucza
w ksztacie litery C lub wkrtaka ostronie
nacisn w d pomidzy waem rozrzdu
a brzegiem popychacza, a popychacz zostanie wcinity na tyle, aby umoliwi wysunicie podkadki z jej gniazda. Przy wyjtej
podkadce powoli zwolni popychacz. Jeli
napotka si na trudnoci przy wyjmowaniu
podkadek, konieczne bdzie wymontowanie
wau rozrzdu wg opisu w podrozdziale 10.
11. Rozmiar podkadki jest wybity na dolnej
powierzchni podkadki (np. 224 oznacza, e
podkadka ma grubo 22,4 mm), ale zaleca
si uycie mikrometru do zmierzenia rzeczywistej gruboci kadej wyjtej podkadki
- mog one by ciesze z powodu zuycia.

70

Obliczenie przykadowe - luz zaworu


dolotowego za may
Zmierzony luz
0,26 mm
Wymagany luz
0,36 mm
(0,32 do 0,40 mm)
Rnica
0,10 mm
Grubo podkadki
istniejca
2,50 mm
Grubo podkadki
wymagana
2,50-0,10 = 2,40 mm
13. Jeli zmierzony luz jest wikszy ni
ustalony, naley odj ustalony luz od zmierzonego luzu, a nastpnie wynik doda do
gruboci istniejcej podkadki. Na przykad:
Obliczenie przykadowe - luz zaworu
wylotowego za duy
Zmierzony luz
0,51 mm
Wymagany luz
0,41 mm
(0,37 do 0,45 mm)
Rnica
0,10 mm
Grubo podkadki
istniejca
2,76 mm
Grubo podkadki
wymagana
2,76 + 0,10 = 2,86 mm
14. Nacisn popychacz, a nastpnie wsun podkadk o wymaganej gruboci na
miejsce tak, aby bya uoona oznaczon
stron w d. Upewni si, czy podkadka
jest prawidowo osadzona, a nastpnie powtrzy podane poprzednio czynnoci (jeli
jest to potrzebne) do pozostaych zaworw,
ktre wymagaj regulacji.
15. Po zakoczeniu regulacji wszystkich
zaworw obrci wa korbowy o co najmniej
cztery obroty w kierunku zgodnym z kierunkiem obrotw wau korbowego, aby ustawi
wszystkie poruszone podkadki we waciwym pooeniu, a nastpnie sprawdzi
ponownie luz zaworw w opisany sposb.
16. Gdy luz zaworw zosta prawidowo
wyregulowany, zamontowa pokryw gowicy silnika wg opisu w podrozdziale 4, a nastpnie zamontowa wszystkie elementy
wymontowane w celu uzyskania dostpu do
koa pasowego na wale korbowym.

10 Way rozrzdu
i popychacze
- wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie

2. Wymontowa koa acuchowe waw


rozrzdu wg opisu w podrozdziale 8.
3. Pokrywy oysk na kocach waw rozrzdu wyranie rni si od pozostaych,
natomiast pokrywy pozostaych oysk s
podobne. W pniejszych modelach pokrywy maj znaki identyfikacyjne odlane na
wierzchu pokrywy kadego rodkowego oyska; pokrywy wau rozrzdu zaworw
wylotowych s oznaczone E2 do E5, a pokrywy wau rozrzdu zaworw dolotowych
s oznaczone 12 do 15; pokrywy nr 2 s
umieszczone najbliej acucha rozrzdu
(patrz rys. 10.3). We wczeniejszych modelach pokrywy mog nie mie oznacze
i odpowiednie znaki identyfikacyjne powinny
by zrobione przed wymontowaniem. Uywajc biaej farby lub odpowiedniego pisaka
do znakowania, oznaczy kad pokryw
w taki sposb, aby wskaza prawidowy
kierunek jej uoenia i miejsce. Pozwoli to
unikn uoenia pokryw w niewaciwych
kierunkach i miejscach podczas zamontowania.
4. Postpujc w odwrotnej kolejnoci, ni
pokazano na rys. 10.23 rwnomiernie i stopniowo luzowa ruby mocujce pokrywy
oysk waw rozrzdu o jeden obrt na raz,
aby zwolni nacisk spryn zaworw na
pokrywy oysk stopniowo i rwnomiernie.
Po zwolnieniu nacisku spryn zaworw
ruby mocujce mona odkrci cakowicie
i wyj. Wyj najpierw pokrywy oysk
kocowych, nastpnie pokrywy wau rozrzdu zaworw wylotowych, a po nich pokrywy wau rozrzdu zaworw dolotowych.
Wyj way rozrzdu z gowicy silnika.
4. Przygotowa szesnacie maych, czystych, plastykowych pojemniczkw i ponumerowa je od 1 do 16. Zamiast tego
mona podzieli duy pojemnik na szesnacie przedziaw. Przy uyciu gumowej
przyssawki wycign kolejno kad podkadk oraz popychacz i umieci je w odpowiednich pojemnikach. Nie zamienia
popychaczy miejscami, aby po zamontowaniu nie wsppracoway z innymi krzywkami ni przed wymontowaniem. Mogoby
to spowodowa zwikszenie intensywnoci
zuycia.

Wymontowanie
1. Wymontowa rozdzielacz zaponu wg
opisu w rozdziale 5.

10.3. Oznaczenia (strzaki) pokryw oysk


waw rozrzdu zaworw dolotowych
i wylotowych

Way rozrzdu i popychacze


Sprawdzanie
7. Sprawdzi powierzchnie oysk waw
rozrzdu w gowicy i pokrywach oysk.
Poszuka ladw naci i gbokich zadrapa. Sprawdzi, czy na powierzchniach
krzywek nie ma odbarwie (niebieskiego
koloru), ladw naci, odupanych miejsc
lub matowych plam.
8. Bicie wau rozrzdu mona sprawdzi
podpierajc koce wau w pryzmach i mierzc bicie w rodku wau czujnikiem zegarowym. Jeli bicie jest wiksze od wartoci
dopuszczalnej, potrzebny bdzie nowy wa
rozrzdu.
9. Zmierzy wysoko kadej krzywki mikrometrem i porwna wyniki z wartociami
podanymi w danych technicznych zamieszczonych na pocztku tego rozdziau. Jeli
zauway si uszkodzenie lub nadmierne
zuycie, trzeba zamontowa nowy wa (waty) rozrzdu.
10. Sprawdzi luz w oyskach waw rozrzdu. Moliwe do zastosowania s dwie
metody: pierwsza polega na bezporednim
pomiarze (patrz p. 11 i 16), a druga za
pomoc prcikw pomiarowych Plastigauge
(patrz p. 12 do 16).
11. Jeli bdzie stosowana metoda bezporedniego pomiaru, uoy pokrywy oysk
w gowicy, kierujc si znakami zrobionymi
podczas wymontowania i upewniajc si, e
zostay ustawione w prawidowym pooeniu.
Dokrci ruby mocujce ustalonym momentem, w kolejnoci podanej na rys. 10.23.
Zmierzy rednic wewntrzn kadego oyska i porwna uzyskane wyniki pomiarw
z wartociami podanymi wdanych technicznych, zamieszczonych na pocztku tego
rozdziau. Jeli w wyniku zuycia powierzchni wewntrznej ktregokolwiek oyska dopuszczalny luz promieniowy przekracza wartoci podane na pocztku rozdziau, naley
wymieni gowic silnika. Luz promieniowy
oysk waw rozrzdu mona obliczy odejmujc rednic czopa oyska wau rozrzdu od rednicy wewntrznej oyska.
12. Jeli bdzie stosowana metoda wykorzystujca plastykowe prciki pomiarowe
Plastigauge, oczyci way rozrzdu, powierzchnie oysk w gowicy silnika i pokrywy
oysk, uywajc do tego czystej, nie strzpicej si szmaty, a nastpnie uoy way
we waciwym pooeniu w gowicy silnika.
13. Uci odpowiedni dugo prcikw
Plastigauge i pooy po jednym prciku na
kadym czopie oyska, rwnolegle do osi
wau rozrzdu. Upewniajc si, e way
rozrzdu nie zostan obrcone zamontowa
oba way wedug opisu w punktach 19 i 23,
pomijajc uwag o naoeniu rodka uszczelniajcego na pokryw oyska.
14. Wykrci ruby, tak jak to opisano w p.
4 i ostronie zdj do gry pokrywy oysk,
zwracajc znw uwag, aby way rozrzdu
nie zostay obrcone.
15. Aby okreli luz promieniowy, naley
porwna grubo zgniecionego prcika

DOO
6

o;

op o 8
2

H27212

Zastosowa rodek uszczelniajcy


10.23. Kolejno dokrcania rub pokryw oysk waw rozrzdu. Przed zamontowaniem
naoy rodek uszczelniajcy na zaciemnion powierzchni pokrywy oyska (wkadka)
wau rozrzdu zaworw wylotowych po lewej stronie

pomiarowego Plastigauge (w najszerszym


miejscu) na kadym czopie ze skal wydrukowan na opakowaniu prcikw pomiarowych.
16. Porwna wyniki z wartociami podanymi w danych technicznych zamieszczonych w tym rozdziale. Jeli luz promieniowy
jest wikszy ni podany, zmierzy rednic
czopa oyska wau rozrzdu mikrometrem.
Jeli rednica czopa jest mniejsza ni podany limit, naley wymieni wa rozrzdu
i sprawdzi ponownie luz. Jeli luz nadal
jest za duy, wymieni gowic silnika wraz
z pokrywami oysk.
17. Sprawdzi powierzchnie popychaczy
i wsppracujce z nimi powierzchnie otworw w gowicy silnika, czy nie ma na nich
ladw zuycia i uszkodzenia. Jeli dostpne jest niezbdne wyposaenie pomiarowe,
warto zuycia mona okreli dokonujc
bezporedniego pomiaru. Porwna wynik
pomiaru kadego popychacza i odpowiadajcego mu otworu w gowicy silnika z wartoci podan w danych technicznych znajdujcych si na pocztku rozdziau. Wymieni
zuyte elementy, jeli zajdzie taka potrzeba.

Zamontowanie
18. Obficie posmarowa olejem otwory popychaczy w gowicy silnika i popychacze.
Ostronie woy popychacze do gowicy,
zwracajc uwag, aby kady popychacz
zosta woony do swojego pierwotnego
otworu. Upewni si, czy wszystkie podkadki s waciwie osadzone na wierzchu
kadego popychacza, a nastpnie obficie
posmarowa olejem powierzchnie oysk
wau rozrzdu i styku krzywek.
19. Woy way rozrzdu na waciwe miejsca w gowicy silnika. Wa rozrzdu zaworw
wylotowych atwo odrni po rowku napdu
rozdzielacza na lewej kocwce. W pniejszych modelach way rozrzdu maj

rwnie znaki identyfikacyjne -wazaworw


dolotowych jest oznaczony liter I, a wa
zaworw wylotowych - liter E.
20. Sprawdzi, czy wycicie do ustawiania
GMP na kole pasowym wau korbowego
nadal znajduje si w jednej linii ze wskanikiem na pokrywie acucha rozrzdu.
Ustawi kady wa rozrzdu tak, aby krzywki
cylindra nr 1 byy skierowane na zewntrz
od zaworw. Przy tak ustawionych waach
koek ustalajcy koo acuchowe w prawej
kocwce wau rozrzdu zaworw dolotowych bdzie znajdowa si w pooeniu
odpowiadajcym godzinie 9" na tarczy zegara, patrzc od prawego koca silnika,
podczas gdy koek wau rozrzdu zaworw
wylotowych bdzie znajdowa si w pooeniu odpowiadajcym godzinie 12".
2 1 . Upewni si, czy powierzchnie pokryw
oysk i wsppracujce powierzchnie w gowicy s cakowicie czyste, bez jakichkolwiek
znakw i ladw oleju. Naoy odrobin
odpowiedniego rodka uszczelniajcego na
powierzchni wsppracujc pokrywy oyska na lewym kocu wau rozrzdu zaworw
wylotowych.
22. Zamontowa pokrywy oysk, wykorzystujc znaki identyfikacyjne zrobione lub zanotowane podczas wymontowania, aby zapewni, e kada jest ustawiona prawidowo
i znajduje si na swoim pierwotnym miejscu.
23. Wedug pokazanej kolejnoci (patrz rys.
10.23) rwnomiernie i stopniowo dokrca
ruby pokryw waw rozrzdu, po jednym
obrocie na raz, dopki pokrywy nie zetkn
si z gowic silnika. Powtrzy procedur
dokrcania rub w takiej samej kolejnoci,
jak poprzednio, ale tym razem dokrcajc
ruby momentem podanym w danych technicznych. Czynnoci naley wykonywa tylko w opisany sposb, poniewa zapewnia
to stopniowe i rwnomierne obcianie po-

71

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6


kryw oysk si nacisku pochodzc od
spryn zaworw.
24. Zamontowa koa acuchowe waw
rozrzdu wedug opisu w podrozdziale 8.
Uwaga. Jeli gowica silnika lub way rozrzdu byy poddane naprawie gwnej, naley sprawdzi luzy zaworw na zimno,
zanim zamontuje si pokryw gowicy silnika
(patrz podrozdzia 9).
25. Zamontowa rozdzielacz zaponu, stosujc si do opisu w rozdziale 5.
26. Sprawdzi luzy zaworw, stosujc si
do opisu w podrozdziale 9.

11 Gowica silnika
- wymontowanie
i zamontowanie
Zamontowanie bdzie znacznie atwiejsze, jeli wczeniej
zanotuje si pooenie wszystkich wspornikw oraz przebieg elastycznych przewodw i linek.

RADZI

Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
2. Wymontowa acuchy napdu rozrzdu
stosownie do opisu w podrozdziale 7.
3. Wymontowa way rozrzdu stosownie
do opisu w podrozdziale 10.
4. Naley pamita, e niniejszy tekst opracowano zakadajc, e gowica silnika zostanie wymontowana z przyczonym kolektorem dolotowym i wylotowym; jest to atwiejsze, ale czyni zesp nieporcznym i cikim do manewrowania. Jeli jednak
podejmie si decyzj o wczeniejszym wymontowaniu kolektorw, naley postpowa
wg opisu w stosownej czci rozdziau 4.
5. Postpujc zgodnie z opisem w stosownej czci rozdziau 4, odczy od kolektora
przedni cz (przedni rur) ukadu wylotowego.
6. Wymontowa zesp filtru powietrza, stosownie do opisu w rozdziale 4.
7. W silnikach ganikowych odczy od
ganika i kolektora dolotowego wymienione
poniej elementy, stosownie do opisu w rozdziale 4A:
a) elastyczne przewody doprowadzajce
paliwo i elastyczne przewody powrotne od
pompy paliwa (zalepi wszystkie otwory,
aby zapobiec ubytkowi paliwa i przedostaniu
si zanieczyszcze do ukadu);
b) link pedau przyspieszenia;
c) zcze (zcza) wizki przewodw elektrycznych ganika;
d) elastyczne przewody podcinienia ukadu
wspomagania, elastyczne przewody ukadu
chodzenia i wszystkie pozostae stosowne
elastyczne przewody odpowietrzania, podcinienia od kolektora i przyczonych zaworw;
e) wymontowa wspornik podpierajcy kolektor dolotowy;

72

f) w wersjach z katalizatorem odczy zcze wizki przewodw sondy lambda.


8. W silnikach o wtrysku paliwa wykona
nastpujce czynnoci, stosownie do opisu
w odpowiedniej czci rozdziau 4:
a) rozszczelni ukad zasilania paliwem i odczy elastyczne przewody doprowadzajce paliwo i elastyczne przewody powrotne
od kolektora paliwa (zalepi wszystkie otwory, aby zapobiec ubytkowi paliwa i przedostaniu si zanieczyszcze do ukadu);
b) odczy link pedau przyspieszenia;
c) odczy odpowiednie zcza elektryczne
od obudowy przepustnicy, kolektora dolotowego i przyczonych elementw;
d) odczy elastyczne przewody podcinienia ukadu wspomagania, elastyczny
przewd (przewody) ukadu chodzenia
i wszystkie pozostae elastyczne przewody
odpowietrzania od kolektora;
e) wymontowa wspornik kolektora dolotowego;
f) w wersjach z katalizatorem odczy zcze wizki przewodw sondy lambda.
9. Poluzowa mocujcy zacisk (zaciski)
i odczy przewd (przewody) ukadu chodzenia od gowicy silnika.
10. Poluzowa i wykrci rub 6 mm
z przodu, z lewego naronika gowicy silnika.
11. Postpujc w odwrotnej kolejnoci ni
podano na rys. 11.25 stopniowo luzowa
gwne ruby mocujce gowic po p obrotu, a bdzie mona odkrci ruby rk.
12. Wyj do gry ruby gowicy i wydoby
podkadki, notujc kolejno ich umieszczenia na obwodzie.
13. Odoy gowic na bok, korzystajc
z pomocy drugiej osoby, jeli jest to moliwe
(zwaszcza, gdy gowica jest w komplecie
z kolektorami). Zdj uszczelk z grnej
powierzchni kaduba, zwracajc uwag na
dwa koki ustalajce i dysz oleju umieszczone na grnej powierzchni kaduba silnika.
Jeli s one luno umieszczone w kadubie,
wyj koki ustalajce i dysz oleju, notujc
ich rozmieszczenie na obwodzie, i przechowa je wraz z gowic.
14. Jeli gowica silnika ma by zdemontowana w celu dokonania naprawy gwnej,
to naley zastosowa si do wskazwek
podanych w czci C niniejszego rozdziau.

Przygotowanie
do zamontowania
15. Sprawdzi stan rub gowicy silnika,
szczeglnie ich gwinty, za kadym razem,
gdy zostaj wymontowane. Umy ruby
i wytrze do sucha, a nastpnie sprawdzi
kad z nich, czy nie nosi ladw widocznego zuycia lub uszkodzenia, wymieniajc
kad rub w razie potrzeby. Mimo e
firma Nissan waciwie nie wymaga, aby
ruby byy wymieniane, jednak zdecydowanie zaleca si wymian kompletnego zestawu rub zawsze po ich odkrceniu.
16. Wsppracujce powierzchnie gowicy
oraz kaduba silnika musz by dokadnie

oczyszczone przed zamontowaniem gowicy. Uy twardego plastykowego lub drewnianego skrobaka, aby usun wszystkie
lady uszczelki i nagaru; oczyci rwnie
grne czci tokw. Zachowa szczegln
ostrono, poniewa powierzchnie te atwo
mona uszkodzi. Naley rwnie mie pewno, e nagar nie dostanie si do kanaw
oleju i cieczy chodzcej -jest to szczeglnie
istotne dla ukadu smarowania, poniewa
nagar moe zablokowa doprowadzanie oleju do elementw silnika. Uywajc tamy
samoprzylepnej i papieru uszczelni otwory
cieczy chodzcej, oleju i rub w kadubie.
Aby zapobiec przedostaniu si nagaru do
szczelin pomidzy tokami a ciankami cylindrw, naoy do szczeliny nieco smaru. Po
oczyszczeniu kadego toka ma szczotk
usun ze szczelin wszystkie lady smaru
i nagaru, a nastpnie zetrze pozostae
resztki czyst szmat. W analogiczny sposb oczyci wszystkie toki.
17. Sprawdzi wsppracujce powierzchnie
kaduba i gowicy silnika, czy nie ma na nich
naci, gbokich zadrapa lub innych
uszkodze. Nieznaczne uszkodzenia mona
ostronie usun pilnikiem, gbokie uszkodzenia mona usun tylko za pomoc
obrbki mechanicznej.
18. Jeli podejrzewa si niepasko dolnej
powierzchni gowicy silnika, do jej sprawdzenia uy liniau. W razie potrzeby zapozna si z czci C niniejszego rozdziau.

Zamontowanie
19. Wytrze wsppracujce powierzchnie
gowicy silnika oraz kaduba silnika. Sprawdzi, czy dwa koki ustalajce s na swoim
miejscu na kadym kocu grnej powierzchni kaduba i zamocowa dysz oleju
w rodku tej powierzchni.
20. Zaoy now uszczelk gowicy na
grn powierzchni kaduba, dopasowujc
j do dyszy oleju i kokw ustalajcych.
2 1 . Korzystajc z pomocy drugiej osoby
ostronie naoy zesp gowicy na kadub
silnika, dopasowujc jej otwory do kokw
ustalajcych.
22. Naoy nieco czystego oleju na gwinty
i na spodnie powierzchnie bw dziesiciu
gwnych rub mocujcych gowic silnika.
23. Zaoy podkadki pod eb kadej ruby,
zwracajc uwag, aby zostay woone zwajc si krawdzi do gry.
24. Ostronie wprowadzi kad rub do
odpowiedniego otworu (nie wrzuca) i wkrci j rk do oporu.
25. Stopniowo i w pokazanej kolejnoci,
dokrci dziesi gwnych rub mocujcych
gowic momentem podanym dla 1. etapu
dokrcania, uywajc klucza dynamome\rycznego i odpowiedniej nasadki (patrz rys.
11.25).
Uwaga. ruby oznaczone kolejno od 11 do
15 (ruby 6 mm), naley wkrci dopiero
wtedy, kiedy ruby gwne zostan dokrcone w 4. etapie.
26. Po dokrceniu gwnych rub mocowa-

Miska olejowa

11.25. Kolejno dokrcania rub gowicy silnika


nia gowicy momentem w 1, etapie naley
powtrzy dokrcanie w podanej kolejnoci
momentem podanym dla 2. etapu.
27. Odczeka minut, a nastpnie w kolejnoci odwrotnej do podanej stopniowo poluzowa ruby mocujce gowic po p
obrotu, a bdzie mona odkrci ruby
palcami.
28. Ponownie wkrci rk dziesi gwnych rub mocowania gowicy, a nastpnie
powtrzy ich dokrcanie w prawidowej
kolejnoci momentem podanym dla 3. etapu.
29. Na zakoczenie powtrzy dokrcanie
dziesiciu gwnych rub mocujcych gowic w ustalonej kolejnoci albo o podan
warto kta, albo, jeli nie dysponuje si
przyrzdem do pomiaru kta, momentem
podanym dla 4. etapu.
30. Po prawidowym wkrceniu gwnych
rub mocujcych gowic, woy pi rub
6 mm (nr od 11 do 15 w kolejnoci
wkrcania) i wkrci je w pokazanej kolejnoci momentem podanym w danych
technicznych.
31. Podczy elastyczne przewody ukadu
chodzenia do gowicy silnika i dokadnie
zacisn zaciski mocujce.
32. Postpujc wedug opisu w odpowiedniej czci rozdziau 4 wykona nastpujce
czynnoci:
a) zamocowa wszystkie odczone przewody elektryczne, przewody elastyczne i link (linki) sterujc (sterujce) do kolektora
dolotowego i elementw ukadu zasilania;
b) podczy i wyregulowa link pedau
przyspieszenia;
c) podczy przedni rur wylotow do
kolektora. Tam, gdzie ma to zastosowanie
odczy zcze wizki przewodw sondy
lambda;
d) zamontowa zesp filtru powietrza i przewd dolotowy.

33. Zamontowa way rozrzdu w gowicy


wedug opisu w podrozdziale 10.
34. Zaoy acuchy napdu rozrzdu i koa acuchowe wg opisu w podrozdziale 7.
Uwaga. Jeli dokonywano naprawy gwnej
gowicy silnika, to przed zamontowaniem
pokrywy gowicy naley sprawdzi luz zaworw na zimnym silniku (patrz podrozdzia 9).
35. Uruchomi silnik i nagrza go do normalnej temperatury pracy, a nastpnie sprawdzi luz zaworw, tak jak to opisano w podrozdziale 9.

chodu"). Odczy ujemny przewd od


akumulatora.
2. Aby uatwi dostp, poluzowa i wykrci
mocujce ruby i wymontowa plastykow
doln oson (osony) od spodu silnika.
3. Spuci olej z silnika, a nastpnie oczyci i zaoy korek spustu oleju, dokrcajc
go momentem podanym w danych technicznych. Jeli przebieg samochodu jest
bliski przebiegowi przewidzianemu dla przegldu okresowego podczas ktrego olej i filtr
bd wymieniane, zaleca si wymieni filtr
oleju. Po ponownym zamontowaniu silnik
napeni wieym olejem. Wicej informacji
znajduje si w rozdziale 1.
4. Wymontowa przedni cz (przedni
rur) ukadu wylotowego, tak jak to opisane
jest w stosownej czci rozdziau 4.
5. Odkrci przytrzymujce ruby i wymontowa mae podpierajce prty czce
skrzynk przekadniow z kadubem, z przodu i z tyu kaduba (patrz rys. 12.5).
6. Stopniowo luzowa i wykrca nakrtki
i ruby mocujce misk olejow.
7. Rozczy poczenie miski z kadubem,
uderzajc misk doni, a nastpnie opuci
misk i wycign j spod samochodu (patrz
rys. 12.7).
8. Po wymontowaniu miski odkrci dwie
przytrzymujce ruby i wymontowa smok
z filtrem siatkowym pompy oleju i piercie
uszczelniajcy o przekroju okrgym z podstawy pokrywy rozrzdu (patrz rys. 12.8).

12 Miska olejowa
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie przd samochodu i podeprze go na podstawkach
(patrz Podnoszenie i podpieranie samo-

12.5. Miejsca mocowania (strzaki)


przedniego podpierajcego prta silnika
i skrzynki przekadniowej

12.7. Wymontowanie miski olejowej


z silnika

12.8. Odkrcanie dwch rub


i wymontowywanie smoka z filtrem
siatkowym pompy oleju z podstawy
pokrywy acucha rozrzdu

73

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6

m
12.11. Zamontowanie piercienia
uszczelniajcego o przekroju okrgym
(strzaka) do wybrania w smoku pompy
oleju

Rowek

Otwr ruby
Strona
wewntrzna

7 mm
H27214

12.12. Nakadanie rodka uszczelniajcego


w rowek pomidzy otworami rub
mocujcych misk olejow i na wewntrzn
stron kadego otworu

9. Umy filtr siatkowy w odpowiednim rozpuszczalniku i sprawdzi, czy nie ma na


nim ladw zapychania si lub rozszczepienia. Uszkodzony smok z filtrem siatkowym
naley wymieni.

Zamontowanie
10. Usun wszystkie lady rodka uszczelniajcego ze wsppracujcych powierzchni
kaduba i miski olejowej, a nastpnie uy
czystej szmaty i wytrze misk olejow oraz
wntrze skrzyni korbowej silnika.
11. Zaoy nowy piercie uszczelniajcy
o przekroju okrgym do wgbienia na
grze smoka z filtrem siatkowym i przyoy
smok do podstawy pokrywy rozrzdu (patrz
rys. 12.11). Dokadnie dokrci ruby mocujce smok.
12. Upewni si, czy powierzchnie wsppracujce miski olejowej i kaduba silnika s
czyste i suche. Naoy cienk warstw
odpowiedniego rodka uszczelniajcego na
grn powierzchni miski olejowej. Naoy
rodek uszczelniajcy do rowka w rodku
powierzchni wsppracujcej pomidzy otworami i wok wewntrznej krawdzi otworu kadej ruby (patrz rys. 12.12).
13. Unie misk do gry i umieci j na

74

13.1. Elementy pompy oleju


A - do pokrywy pompy oleju, B - do przedniej pokrywy, C - rowek
1 - pokrywa acucha napdu rozrzdu, 2 - zewntrzne koo zbate, 3 - wewntrzne
koo zbate, 4 - wkrt pokrywy pompy, 5 - ruba pokrywy pompy, 6 - toczek zaworu
przelewowego, 7 - spryna, 8 - podkadka uszczelniajca, 9 - korek gwintowany
zaworu przelewowego, 10 - pokrywa pompy
mocujcych rubach dwustronnych, a nastpnie naoy mocujce nakrtki i ruby.
Dokrca nakrtki i ruby stopniowo, momentem podanym w danych technicznych.
14. Zamontowa podpierajce prty, dokrcajc solidnie mocujce je ruby.
15. Zamontowa przedni rur wylotow,
wedug opisu w odpowiedniej czci rozdziau 4.
16. Zamontowa spodnie osony (jeli byy
wymontowane) i mocno dokrci mocujce
je ruby.
17. Napeni ponownie silnik olejem, stosownie do opisu w rozdziale 1.

13 Pompa oleju - wymontowanie, sprawdzanie


i zamontowanie

Wymontowanie
1. Pompa oleju jest integraln czci pokrywy acucha napdu rozrzdu (patrz rys.

13.1). Wymontowa pokryw tak, jak to


opisano w podrozdziale 6.

Sprawdzanie
2. Wykrci mocujce wkrty oraz ruby
i wymontowa pokryw pompy z tyu pokrywy acucha rozrzdu (patrz rys. 13.2a,
13,2b).
3. Wyj oba koa zbate pompy oleju z pokrywy (patrz rys. 13.3a, 13.3b).
4. Wykrci rub zaworu przelewowego
z przedniego brzegu i wyj podkadk
uszczelniajc. Wycign spryn i toczek zaworu, notujc pooenie zamontowania toczka (patrz rys. 13.4a, 13.4b).
Uwaga. W razie potrzeby zawr przelewowy mona zdemontowa bez zdejmowania
pokrywy rozrzdu z silnika.
5. Sprawdzi koa zbate pompy, toczek
zaworu przelewowego i pokryw, czy nie
maj oczywistych oznak zuycia lub uszkodzenia.
6. Woy koa do pokrywy i uywajc blaszek szczelinomierza o waciwej gruboci
zmierzy luz pomidzy zewntrznym koem

Pompa oleju

13.2a. Odkrcanie mocujcych wkrtw


i rub...

13.3b. ...i wewntrznego koa zbatego tej


pompy

13.6a. Pomiar luzu pomidzy zewntrznym


koem zbatym a obudow

13.2b.... i wymontowywanie pokrywy


pompy oleju od tylnej strony pokrywy
acucha rozrzdu

13.4a. Wykrcanie ruby zaworu


przelewowego i podkadki uszczelniajcej.

13.6b. Pomiar luzu pomidzy zewntrznym


koem zbatym a pksiycem

13.3a. ...a nastpnie wyjmowanie do gry


zewntrznego koa zbatego pompy oleju...

13.4b. ...i wyciganie spryny i toczka


z pokrywy

13.7. Sprawdzanie luzu osiowego k


zbatych za pomoc liniau
i szczelinomierza

i pokryw, pomidzy wierzchokami zbw


wewntrznego i zewntrznego koa zbatego a ustawianym pomidzy nimi pksiycem (patrz rys. 13.6a, 13.6b).
7. Uywajc blaszek szczelinomierza i liniau uoonego poprzecznie na wierzchu
pokrywy zmierzy luz osiowy wewntrznego i zewntrznego koa zbatego (patrz
rys. 13.7).
8. Jeli dysponuje si niezbdnym wyposaeniem pomiarowym, zmierzy rednic konierza wewntrznego koa zbatego i oyska w pokrywie. Odj zewntrzn rednic
konierza koa zbatego od wewntrznej
rednicy pokrywy i obliczy luz konierza
w pokrywie.

9. Jeli wynik jakiegokolwiek pomiaru przekracza dopuszczalne granice lub koa zbate, zawory albo pokrywa s uszkodzone,
naley wymieni kompletny zesp pokrywy
acucha rozrzdu.
10. Jeli stwierdzi si, e pompa jest zuyta,
naley rwnie sprawdzi zawr przelewowy. Aby uzyska dostp do zaworu przelewowego, naley wykrci filtr oleju z przodu
kaduba. Sprawdzi kulk zaworu, czy nie
nosi ladw zuycia lub uszkodzenia. Wcisn kulk zaworu i sprawdzi, czy porusza
si gadko i atwo, a take, czy powraca
szybko pod naciskiem spryny. Jeli nie,
zawr musi by wymieniony. Wyj zawr
z kaduba, notujc w jakim pooeniu jest

zamocowany. Wcisn w to miejsce nowy,


uywajc odpowiedniej rurowej nasadki. Zamocowa nowy filtr oleju na silniku (patrz
rozdzia 1).
11. Powlec koa zbate czystym olejem
silnikowym i zamontowa je w obudowie
pompy. Upewni si, e wewntrzne koo
zbate jest zamontowane konierzem w kierunku pokrywy.
12. Upewni si, czy powierzchnie wsppracujce s czyste i suche, a nastpnie
zamontowa pokryw pompy. Woy mocujce ruby i wkrty i dokrci je momentem podanym w danych technicznych.
13. Zamontowa toczek zaworu przelewowego, upewniajc si, e jest prawidowo

75

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6


ustawiony i woy spryn. Zaoy now
podkadk uszczelniajc na gwintowany
korek zaworu i dokrci korek momentem
podanym w danych technicznych.

Zamontowanie
14. Zamontowa pokryw acucha napdu
rozrzdu, wedug opisu w podrozdziale 6.

14

Piercienie uszczelniajce ^
wau korbowego - wymiana 5^

Prawy piercie uszczelniajcy


(w pokrywie napdu rozrzdu)
1. Wymontowa koo pasowe wau korbowego zgodnie z opisem w podrozdz. 5.
2. Ostronie wyj piercie uszczelniajcy
z gniazda, uywajc duego pasko zakoczonego wkrtaka, uwaajc aby nie uszkodzi k zbatych pompy oleju lub pokrywy
rozrzdu.
3. Oczyci gniazdo piercienia uszczelniajcego i zlikwidowa wszystkie zadziory lub
powstae krawdzie, ktre mogyby uszkodzi piercie.
4. Na wargi nowego piercienia uszczelniajcego naoy nieco smaru i ustawi
piercie tak, aby warga uszczelniajca bya
skierowana do wewntrz. Ostronie umieci piercie uszczelniajcy w gniedzie,
zwracajc uwag, aby nie uszkodzi wargi
uszczelniajcej. Wsun piercie tak, aby
uoy si na wystpie ustalajcym uywajc
do tego rurowego wybijaka typu nasadki,
ktry opiera si na twardej zewntrznej
krawdzi piercienia uszczelniajcego. Zachowa ostrono, aby podczas zamontowania nie uszkodzi warg piercienia
uszczelniajcego. Zwrci uwag, aby wargi
uszczelniajce byy skierowane do wewntrz.
5. Wytrze wszystkie lady oleju, a nastpnie zamontowa koo pasowe wau korbowego zgodnie z opisem w podrozdziale 5.

wale korbowym i wcisn piercie rwno


do obudowy, a jego zewntrzny konierz
uoy ci rwno na krawdzi obudowy. W razie potrzeby mona uy mikkiego motka,
aby delikatnymi uderzeniami wprowadzi
piercie na miejsce.
11. Wytrze wszystkie lady oleju, a nastpnie zamontowa koo zamachowe zgodnie z opisem w podrozdziale 15.

15 Koo zamachowe
- wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie

Wymontowanie
1. Wymontowa skrzynk przekadniow
zgodnie z opisem w rozdziale 7A, a nastpnie wymontowa zesp sprzga zgodnie
z opisem w rozdziale 6.
2. Unieruchomi koo zamachowe, blokujc
wieniec zbaty za pomoc zestawu podobnego do pokazanego na rysunku (patrz rys.
15.2). Alternatywnie mona przykrci nakadk pomidzy koem zamachowym a kadubem silnika.
3. Poluzowa i wykrci ruby mocujce
koo zamachowe i wymontowa koo. Nie
upuci go, poniewa jest bardzo cikie.
4. W razie potrzeby wymontowa pyt osonow z kaduba silnika, notujc w jakim
pooeniu jest mocowana. Jeli koki ustalajce pyt s luno osadzone w kadubie
silnika, naley je wyj i przechowa razem
z pyt.

Sprawdzanie
5. Jeli powierzchnia koa zamachowego
wsppracujca ze sprzgem jest gboko
ponacinana, popkana lub uszkodzona
w inny sposb, koo zamachowe naley
wymieni.
6. Jeli wieniec zbaty jest znacznie zuyty
lub wyszczerbiony, naley go wymieni. T

Lewy piercie uszczelniajcy


(od strony koa zamachowego)
6. Wymontowa koo zamachowe zgodnie
z opisem w podrozdziale 15.
7. Zachowujc ostrono, aby nie zarysowa ani wau korbowego, ani adnej
czci kaduba silnika, wyj piercie
uszczelniajcy, uywajc do tego duego
pasko zakoczonego wkrtaka.
8. Oczyci gniazdo piercienia uszczelniajcego i zlikwidowa wszystkie zadziory lub
powstae krawdzie, ktre mogyby spowodowa jego uszkodzenie.
9. Pokry smarem wargi nowego piercienia
i wystp na wale korbowym, a nastpnie
przyoy piercie do kaduba.
10. Przesun tylko rkoma wargi piercienia uszczelniajcego nad wystpem na

76

15.2. Zastosowanie narzdzia wasnej


produkcji do zablokowania wieca
zbatego koa zamachowego
i unieruchomienia wau korbowego przed
obrotem

czynno najlepiej jest powierzy specjalicie. Temperatura, do ktrej musi by podgrzany nowy piercie zbaty przed zamontowaniem, jest temperatur krytyczn i jeli
nie bdzie zachowana, mona spowodowa
zniszczenie twardoci zbw.

Zamontowanie
7. Zamontowa koki ustalajce (jeli zostay
wymontowane) i zamontowa pyt osonow do kaduba silnika.
8. Oczyci wsppracujce powierzchnie
koa zamachowego i wau korbowego.
9. Przyoy koo zamachowe i zamontowa
ruby mocujce.
10. Unieruchomi koo zamachowe metod
zastosowan przy wymontowaniu, a nastpnie dokrci ruby mocujce momentem
podanym w danych technicznych.
11. Zamontowa sprzgo zgodnie z opisem w rozdziale 6. Usun przyrzd blokujcy koo zamachowe i zamontowa
skrzynk przekadniow zgodnie z opisem
w rozdziale 7A.

16 Wsporniki zawieszenia
zespou napdowego
- sprawdzanie i wymiana

Sprawdzanie
1. Jeli jest potrzebny lepszy dostp, zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem przd samochodu i podeprze go na podstawkach
(patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu").
2. Sprawdzi gumowe elementy wspornikw zawieszenia, aby stwierdzi, czy nie s
pknite, stwardniae lub oddzielone od
metalu w jakim miejscu; wymieni odpowiednie wsporniki zwieszenia, jeli stwierdzi
si jakiekolwiek uszkodzenie lub pogorszenie jakoci.
3. Sprawdzi, czy wszystkie elementy zczne wspornikw zawieszenia s dokadnie
dokrcone; jeli jest to moliwe, uy do
sprawdzenia klucza dynamometrycznego.
4. Uywajc duego wkrtaka lub stalowego omu sprawdzi zuycie elementw we
wspornikach, ostronie podwaajc je
i sprawdzajc luz osiowy. Tam, gdzie nie
jest to moliwe, poprosi drug osob, aby
poruszya zespoem napdowym do tyu
i do przodu oraz z boku na bok i obserwowa wsporniki zawieszenia. Niewielki luz
osiowy moe wystpi nawet w nowych
elementach, natomiast nadmierne zuycie
jest atwo zauwaalne. W razie stwierdzenia nadmiernego luzu, najpierw naley
sprawdzi, czy elementy zczne s prawidowo zamocowane, a nastpnie wymieni
kady zuyty element, tak jak to opisano
dalej.

Wsporniki zawieszenia zespou napdowego


Wymiana

Prawy wspornik zawieszenia


5. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
6. Wstawi pod silnik podnonik z drewnianym klockiem na gowicy podnonika.
Podwysza podnonik do chwili przejcia
masy silnika.
7. Poluzowa i wykrci trzy mocujce ruby, a nastpnie wymontowa wspornik grny
elementu wspornika zawieszenia zespou
napdowego.
8. Odkrci nakrtk i przelotow rub,
a nastpnie odkrci trzy mocujce ruby
i wyj zesp prawego wspornika z przedziau silnika. Wyj elementy gumowe,
ktre s zamocowane po kadej stronie
poczenia wspornika z nadwoziem.
9. W razie potrzeby odkrci mocujce ruby i oddzieli element prawego wspornika
zawieszenia zespou napdowego.
10. Starannie sprawdzi wszystkie elementy, czy nie ma na nich ladw zuycia
lub uszkodzenia i w razie koniecznoci
wymieni.
11. Przy zamontowaniu podczy element
(gdy by odczony) wspornika zawieszenia
do silnika i starannie przykrci mocujce
go ruby.
12. Woy elementy gumowe do elementu
wspornika poczonego z nadwoziem, upewniajc si, czy ich koki s prawidowo
osadzone w otworach. Przyoy wspornik
do grnej czci mocowanej do silnika,
przykrcajc ruby mocujce momentem
podanym w danych technicznych.
13. Prawy wspornik zwieszenia ustawi
w osi z elementem mocowania do nadwozia,
a nastpnie woy rub przelotow i przykrci nakrtk momentem podanym w danych technicznych. Wyj podnonik spod
silnika.
14. Przyoy element mocujcy do grnej
czci prawego wspornika zawieszenia zespou napdowego, a nastpnie przykrci
ruby momentem podanym w danych technicznych.
15. Podczy ujemny przewd do akumulatora.

uszkodzenia i wymieni uszkodzone elementy.


20. Przy zamontowaniu przyoy do nadwozia element mocujcy wspornik (jeli by
wymontowany) i dokadnie przykrci mocujce go ruby.
2 1 . Zaoy elementy gumowe do elementu
wspornika mocowanego do nadwozia, sprawdzajc, czy koki s prawidowo osadzone
w otworach tego elementu, a nastpnie
ustawi wspornik zawieszenia we waciwym pooeniu. Woy ruby mocujce
wspornik zawieszenia do skrzynki przekadniowej, a nastpnie przykrci je momentem
podanym w danych technicznych.
22. Lewy wspornik zawieszenia ustawi
w osi z elementem mocowania, a nastpnie
woy rub przelotow i przykrci nakrtk momentem podanym w danych technicznych.
23. Wyj podnonik spod silnika i zamontowa akumulator.

Przedni wspornik zawieszenia


- modele sedan i hatchback
fazy I i II oraz modele fazy III
24. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem
samochodowym przd samochodu i podeprze na podstawkach (patrz Podnoszenie
i podpieranie samochodu"). Odczy ujemny przewd od akumulatora.
25. Uywajc odpowiedniego pisaka oznaczy pooenie ruby przelotowej przedniego wspornika zawieszenia zespou napdowego na wsporniku, aby uatwi zamontowanie.
26. Wstawi podnonik samochodowy pod
silnik, z drewnianym klockiem na gowicy
podnonika. Podnie podnonik tak wysoko, a podeprze silnik tak, e przejmie jego
obcienie.
27. Poluzowa i wykrci nakrtk, a nastpnie wyj rub przelotow ze wspornika zawieszenia.
28. Wykrci ruby mocujce i wymontowa
element mocowania wspornika zawieszenia
z przodu silnika.
29. Starannie sprawdzi wszystkie elementy, czy nie ma na nich ladw zuycia

lub innych uszkodze i wymieni uszkodzone elementy. Jeli wymiana mocujcego elementu gumowego jest niezbdna,
wycisn oryginalny z belki zawieszenia
silnika. Zaoy nowy element gumowy;
pokrywajc gum wod z mydem (lub
pynem do zmywania), aby uatwi zamontowanie.
30. Przy zamontowaniu przyoy do silnika
element mocowania wspornika przedniego
zawieszenia i przykrci mocujce go ruby
momentem podanym w danych technicznych.
31. Woy przelotow rub do wspornika zawieszenia i delikatnie nakrci nakrtk. Ustawi zesp napdowy tak, aby
ruba przelotowa przedniego zawieszenia
silnika bya prawidowo ustawiona wzgldem znaku zrobionego przed wymontowaniem, a nastpnie przykrci rub przelotow momentem podanym w danych technicznych.
32. Wyj podnonik spod skrzynki przekadniowej.
33. Zamontowa osony silnika, dokadnie
zacisn elementy mocujce, a nastpnie
opuci samochd na podoe i podczy
akumulator.

Przedni wspornik zawieszenia


- modele kombi fazy I i II
34. Wykona czynnoci opisane w punktach
24 do 27 (patrz rys. 16.34a, 16.34b).
35. Odkrci dwie mocujce ruby i wymontowa wspornik zawieszenia oraz zesp tumika drga z belki zawieszenia
silnika.
36. W razie potrzeby odkrci dwie mocujce ruby i wymontowa element mocowania przedniego wspornika z przodu
silnika.
37. Starannie sprawdzi wszystkie elementy, czy nie ma na nich ladw zuycia lub
innych uszkodze i wymieni uszkodzone
elementy.
38. Przy zamontowaniu, jeli zosta wymontowany, przyoy do silnika element mocowania przedniego wspornika zawieszenia
i przykrci mocujce go ruby momentem
podanym w danych technicznych.

Lewy wspornik zawieszenia


16. Wymontowa akumulator.
17. Wstawi podnonik samochodowy i drewniany klocek pod skrzynk przekadniow,
a nastpnie podwyszy podnonik tak, aby
przej nacisk skrzynki przekadniowej.
18. Poluzowa i wymontowa rub przelotow, a nastpnie odkrci trzy ruby i wymontowa lewy wspornik zawieszenia ze
skrzynki przekadniowej. Wyj elementy
gumowe z kadej strony elementu wspornika mocowanego do nadwozia i, jeli to
konieczne, odkrci ten element od nadwozia pojazdu.
19. Sprawdzi dokadnie wszystkie elementy, czy nie ma na nich oznak zuycia lub

s
16.34a. Wyjmowanie ruby przelotowej
przedniego wspornika zawieszenia zespou
napdowego...

16.34b. ... i wyjmowanie zespou tumika


drga z elementu mocowania wspornika
zawieszenia

77

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 1,6


39. Przyoy zesp tumika drga do belki
zawieszenia zespou napdowego i przykrci mocujce go ruby momentem podanym w danych technicznych.
40. Woy przelotow rub do przedniego
wspornika zawieszenia, sprawdzajc czy
ruba przechodzi prawidowo przez tumik
drga i elementy gumowe wspornika oraz
delikatnie nakrci nakrtk.
41. Ustawi zesp napdowy tak, aby ruba przelotowa przedniego wspornika zawieszenia bya prawidowo ustawiona wzgldem
znaku wykonanego przed wymontowaniem,
a nastpnie przykrci j momentem podanym w danych technicznych.
42. Wyj podnonik spod skrzynki przekadniowej.
43. Zamontowa osony silnika, dokadnie
zacisn elementy mocujce, a nastpnie

opuci samochd na podoe i podczy


akumulator.

Tylny wspornik zawieszenia


44. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem
samochodowym przd samochodu i podeprze na podstawkach (patrz Podnoszenie
i podpieranie samochodu"). Odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
45. Poluzowa i wykrci rub przelotow
z tylnego wspornika zawieszenia zespou
napdowego.
46. Odkrci dwie ruby mocujce element
mocowania tylnego wspornika i odsun go
od zespou napdowego.
47. Odkrci dwie mocujce ruby i wymontowa zesp wspornika z belki zawieszenia
zespou napdowego.

48. Starannie sprawdzi wszystkie elementy, czy nie ma na nich ladw zuycia lub
innych uszkodze i wymieni uszkodzone
elementy.
49. Podczas zamontowania przyoy tylny
wspornik zawieszenia do belki zawieszenia
i przykrci ruby mocujce momentem
podanym w danych technicznych.
50. Woy element mocowania tylnego
wspornika i przykrci mocujce go ruby
momentem podanym w danych technicznych.
5 1 . Tylny wspornik zawieszenia ustawi
w osi z elementem jego mocowania, a nastpnie woy rub przelotow i przykrci
nakrtk momentem podanym w danych
technicznych.
52. Opuci samochd na podoe i podczy akumulator.

Rozdzia 2B

Naprawy silnika zamontowanego


w samochodzie - silnik 2,0

Dane techniczne
Dane oglne
Oznaczenie typu silnika:
- wersje z silnikiem o jednopunktowym
wtrysku paliwa
SPR20Di
- wersje z silnikiem o wielopunktowym wtrysku paliwa:
modele fazy I
SR20DE
modele fazy II i III z ubogim wyposaeniem
SR20De
modele fazy II i III z bogatym wyposaeniem
SR20DE
Pojemno skokowa
1998 cm 3
rednica cylindra
86,0 mm
Skok toka
86,0 mm
Kierunek obrotu wau korbowego .
zgodnie z kierunkiem
ruchu wskazwek zegara (patrzc z prawej
strony samochodu)
...
od strony acucha naUsytuowanie cylindra nr 1
pdu rozrzdu
Kolejno zaponu
1-3-4-2
Stopie sprania:
- modele fazy I i II
- modele fazy III

9,8
10,0

Cinienie sprania:
- nominalne
- minimalne
- dopuszczalna rnica midzy cylindrami:
wszystkie wersje

1,25 MPa
1,05 MPa
0,10 MPa

Wa rozrzdu i hydrauliczne regulatory luzu


zaworw
Napd
Liczba oysk
Luz osiowy:
- nominalny
- dopuszczalny
Wysoko krzywek - modele
fazy I i II:
- dolotowe:
silniki SR20Di i SR20De
silnik SR20DE
- wylotowe (wszystkie silniki)

acuch
5
0,055 do 0,139 mm
0,20 mm

37,920 do 38,110 mm
38,408 do 38,598 mm
37,920 do 38,110 mm

Wysoko krzywek - modele fazy III:


- dolotowe:
silnik SR20De
37,433 do 37,623
silnik SR20DE
37,989 do 38,179
- wylotowe (wszystkie silniki)
37,309 do 37,499
rednica zewntrzna czopw oysk . . . 27,935 do 27,955
rednica wewntrzna oysk wau rozrzdu
w gowicy silnika
28,000 do 28,021

mm
mm
mm
mm
mm

Luz midzy czopem a obudow oysk wau rozrzdu:


- nominalny
0,045 do 0,086 mm
- dopuszczalny
0,12 mm
Bicie wau rozrzdu:
- nominalne
mniej ni 0,02
- dopuszczalne
0,1
rednica zewntrzna hydraulicznego regulatora luzu zaworw
16,980 do16,993
rednica wewntrzna otworu hydraulicznego regulatora luzu zaworw w gowicy
silnika
17,000 do 17,020
Luz midzy hydraulicznym regulatorem
luzu zaworw i ciank otworu w gowicy
0,007 do 0,040

mm
mm
mm
mm
mm

Ukad smarowania
Typ pompy oleju

zbata, napdzana od
prawego koca wau korbowego

Minimalne cinienie oleju w normalnej temperaturze pracy:


- na biegu jaowym
nie mniej ni 0,078 MPa
- przy 3000 obr/min:
silniki SR20Di i SR20De
0,40 MPa
silnik SR20DE
0,45 MPa
Luzy w pompie oleju:
- midzy zewntrznym koem zbatym
i pokryw pompy
- midzy wierzchokami zbw koa wewntrznego i zewntrznego

0,11 do 0,20 mm
mniej ni 0,18 mm

79

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0


- osiowy zewntrznego koa zbatego
- osiowy wewntrznego koa zbatego
- midzy powierzchni oyska w pokrywie
i konierzem wewntrznego koa zbatego

0,05 do 0,11 mm
0,05 do 0,09 mm
0,045 do 0,091 mm

- modele fazy III:


1. etap
2. etap

Momenty dokrcania
Nakrtki rub korbowodw:
- 1. etap
- 2. etap (jeli dysponuje si przyrzdem
ktowym)
- 2. etap (jeli nie dysponuje si przyrzdem ktowym)

kt 60 do 65 C
40 N m

22 N m
11 N m
147 N m
88 N-m
147 N-m

ruby mocujce gowic silnika:


ruby gwne:
- 1. etap
- 2. etap

39 N m
78 N m

cakowicie poluzowa wszystkie ruby, a nastpnie dokrci


nastpujco:
- 3. etap
39 5 N m
- 4. etap
kt dokrcenia od 90 do 100
- 5. etap
kt dokrcenia o dalsze
90 do 100
ruby o rednicy 6 mm
7N-m
Nakrtki pokrywy gowicy silnika
10 N-m
ruby czce silnik i skrzynk przekadniow:
- ruby o dugoci mniejszej ni 45 mm
- ruby o dugoci 55 mm i dusze
ruby mocujce koo zamachowe i tarcz
napdow

35 N m
75 N m
88 N m

ruby przedniego wspornika zawieszenia zespou napdowego:


- ruby mocujce wspornik do silnika:
49 N-m
- ruby mocujce wspornik do elementu silnika
modele kombi
55 N-m
- ruba przelotowa
70 N m
Lewy wspornik zawieszenia zespou napdowego:
- ruba przelotowa
- ruby mocujce wspornik do skrzynki
przekadniowej

Rozdzia 2 podzielono na trzy czci: A,


B i C. Naprawy, ktre mog by wykonywane bez wymontowania silnika z samochodu

80

13 N m
kt dokrcenia od 75 do 80

15N-m

ruby pokryw oysk wau rozrzdu:


- ruby pokrywy na lewej kocwce wau
rozrzdu zaworw wylotowych
- pozostae ruby
ruby mocujce koo napdu rozrzdu na
waku krzywkowym
ruby belki zawieszenia silnika
ruba koa pasowego wau korbowego

1 Wiadomoci wstpne

ruby pokryw oysk gwnych:


- modele fazy I i II:
1. etap
35 N m
2. etap (jeli dysponuje si przyrzdem
ktowym)
kt dokrcenia od 45 do 50
2. etap (jeli nie dysponuje si przyrzdem
ktowym)
78 N m

49 N m
49 N-m

cakowicie poluzowa wszystkie ruby, a nastpnie


dokrci nastpujco:
3. etap
38 N m
4. etap
kt dokrcenia od 30 do 35C
rodkowa ruba chodnicy oleju
39 N m
ruba zaworu upustowego cinienia oleju
65 N-m
Pompa oleju:
- wkrty mocujce pokryw
- ruba mocujca pokryw
- ruba zaworu regulacyjnego

5N-m
8N-m
60 N-m

Tylna podpora silnika i skrzynki przekadniowej:


- ruby mocujce podpor do belki silnika
- ruba przelotowa
- ruby mocujce wspornik
ruby tylnej pokrywy kaduba

55 N-m
69 N m
69 N-m
8N-m

Prawy wspornik zawieszenia silnika:


- ruby mocujce wspornik do elementu
silnika
- ruby mocujce wspornik do elementu
silnika
- ruba przelotowa
Korek spustowy miski olejowej
ruby i nakrtki miski olejowej:
- miska aluminiowa:
ruby o numerach 1 do 16 w kolejnoci
dokrcania
ruby o numerach 17 i 18 w kolejnoci
dokrcania
ruby stalowej wytaczanej miski oleju
ruby pokrywy acucha napdu rozrzdu
ruby przedniej prowadnicy acucha napdu rozrzdu
ruba sworzniowa tylnej prowadnicy acucha napdu rozrzdu
Nakrtki napinacza acucha napdu rozrzdu
ruby grnej prowadnicy acucha napdu
rozrzdu

opisano w czci A (silnik o pojemnoci


1,6 dm3) i B (silnik o pojemnoci 2,0 dm 3 ).
Cz dotyczy wymontowania silnika ze
skrzynk przekadniow w caoci oraz zawiera opis czynnoci rozkadania silnika
i naprawy gwnej.
Uwaga. W wielu rozdziaach tej ksiki
informacje uzupeniajce odnosz si do
modeli fazy I, fazy II i fazy III, zalenie od

49 N-m
55 N-m
49 N-m
35 N-m

18 N-m
7 N-m
7 Nm
7 N-m
6N-m
16 N-m
8 N-m
18 N-m

roku produkcji. Ta klasyfikacja jest stosowana tam, gdzie zmiany konstrukcyjne wprowadzone w gamie modeli wpywaj na
opisywane czynnoci napraw. Fazy odnoszce si do lat produkcji modeli s nastpujce:
faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;

Pokrywa gowicy silnika


faza III - o d padziernika 1996 do wrzenia
1999.

Opis silnika
Silnik 2,0 (1998 cm3) naley do serii SR
silnikw Nissana. Jest to silnik o szesnastu
zaworach, czterech cylindrach usytuowanych w rzdzie, dwch waach rozrzdu
umieszczonych w gowicy (DOHC), zamontowany poprzecznie z przodu samochodu,
ze skrzynk przekadniow podczon do
silnika po lewej stronie.
Wa korbowy jest uoyskowany w piciu
oyskach gwnych. Ppiercienie oporowe wau korbowego s osadzone w trzecim oysku gwnym (grna cz);
zmienna grubo tych ppiercieni umoliwia regulacj luzu osiowego wau korbowego.
Korbowody obracaj si w dzielonych poziomo panewkach, wcinitych w stop korbowodu. Toki s poczone z korbowodami
za porednictwem sworzni, zamocowanych
pywajco w gwkach korbowodw i przytrzymywanych przez osadcze piercienie
sprynujce.
Toki wykonane ze stopu aluminium s
wyposaone w trzy piercienie: dwa uszczelniajce i jeden zgarniajcy.
Kadub silnika jest wykonany z eliwa,
a cylindry stanowi integraln cz kaduba.
Zawory dolotowe i wylotowe s zamykane
przez spryny rubowe i pracuj w prowadnicach wcinitych w gowic silnika; wstawiane gniazda zaworw s rwnie wcinite w gowic silnika i mog by oddzielnie
wymieniane w razie zuycia.
Way rozrzdu s napdzane acuchem
i uruchamiaj szesnacie zaworw za porednictwem popychaczy umieszczonych
bezporednio pod waami rozrzdu. Luz
zaworw jest regulowany samoczynnie
przez regulatory hydrauliczne. Way rozrzdu s uoyskowane bezporednio w gowicy silnika.
Smarowanie jest realizowane za pomoc
pompy oleju, napdzanej bezporednio od
prawego koca wau korbowego. Pompa
zasysa olej poprzez filtr siatkowy, znajdujcy
si w misce olejowej, a nastpnie toczy go
poprzez zamontowany na zewntrz filtr do
magistrali olejowych w kadubie silnika. Std
olej jest doprowadzany do wau korbowego
(oyska gwne) i do waka krzywkowego.
oyska korbowodw s smarowane olejem
za porednictwem wewntrznych kanaw
oleju w wale korbowym, a oyska wau
rozrzdu rwnie s smarowane cinieniowe Krzywki wau rozrzdu i zawory s
smarowane rozbryzgowo, tak samo, jak inne
elementy silnika.
W niektrych modelach zastosowano chodnic oleju, umoliwiajc utrzymanie staej temperatury oleju w cikich warunkach
pracy.
1. Czynnoci moliwe do wykonania, gdy
silnik znajduje si w samochodzie:
6 Nissan Primera

a) cinienie sprania - sprawdzenie;


b) pokrywa gowicy silnika - wymontowanie
i zamontowanie;
c) pokrywa acucha napdu rozrzdu - w y montowanie i zamontowanie;
d) acuch napdu rozrzdu - wymontowanie i zamontowanie;
e) napinacze, prowadnice acucha i koa
acuchowe - wymontowanie i zamontowanie;
f) way rozrzdu i popychacze - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie;
g) gowica silnika-wymontowanie i zamontowanie;
h) gowica silnika i toki - usuwanie nagaru
(patrz cz C niniejszego rozdziau);
i) miska olejowa - wymontowanie i zamontowanie;
j) pompa oleju - wymontowanie, naprawa
gwna i zamontowanie;
k) uszczelnienia olejowe wau korbowego
- wymiana;
I) belka zawieszenia zespou napdowego
- sprawdzanie i wymiana;
) koo zamachowe i tarcza napdowa - wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie.

2 Sprawdzanie cinienia
sprania w cylindrach
Patrz rozdzia 2 cz A, podrozdzia 2.

4.1 b. ...i wyjmowanie przewodw


z zaciskw
kiego napicia od wiec zaponowych i wyj
je z zaciskw na pokrywie gowicy.
2. Zwolni zaciski mocujce i odczy elastyczne przewody odpowietrzajce z tyu
pokrywy gowicy (patrz rys. 4.2a, 4.2b).
3. Zwolni zaciski mocujce i odczy elastyczny przewd separatora oleju od separatora w pokrywie gowicy i elastyczny przewd od podstawy separatora. Odkrci dwie
ruby mocujce i wymontowa separator
z przodu gowicy silnika (patrz rys. 4.3a,
4.3b).
4. Wykonujc czynnoci w odwrotnej kolejnoci ni pokazana na rysunku 4.11c poluzowa i wykrci ruby mocujce pokryw
gowicy silnika oraz podkadki.

3 Grny martwy punkt (GMP)


toka 1. cylindra
- ustawianie
Patrz rozdzia 2 cz A, podrozdzia 3.

4 Pokrywa gowicy silnika


- wymontowanie
i zamontowanie

^
-

Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora, a nastpnie odczy przewody wyso-

4.2a. Zwalnianie zaciskw mocujcych


zaciski i odczanie przewodw
odpowietrzajcych od prawego..

4.1 a. Odczanie przewodw wysokiego


napicia od wiec zaponowych...

4.2b. ...i lewego koca pokrywy gowicy


silnika

81

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0

4.3a. Dwie ruby mocujce (strzaki), ktre


naley odkrci,...

4.8a. Zakadanie gumowej uszczelki


do rowka w pokrywie gowicy silnika...

4.10. Zakadanie pokrywy gowicy silnika

4.3b. ... odczanie przewodw


i zdejmowanie separatora oleju z przodu
gowicy silnika

4.8b. ...i uszczelek do otworw wiec


zaponowych i do otworu rodkowej ruby
dwustronnej pokrywy

4.11 a. Zakadanie gumowej uszczelki


na kad rub dwustronn....

4.7. Pokrge wycicia (strzaki) w gowicy


silnika, na ktre naley naoy rodek
uszczelniajcy

4.9. Nakadanie na uszczelk cienkiej


warstwy rodka uszczelniajcego

5. Zdj pokryw gowicy silnika. Wyj


gumow uszczelk z zewntrznej krawdzi
pokrywy oraz okrg uszczelk z kadego
otworu wiecy zaponowej w pokrywie
i z otworu rodkowej ruby dwustronnej
pokrywy.
6. Sprawdzi, czy uszczelki pokrywy nie
nosz ladw uszkodzenia i wymieni je
w razie potrzeby.

okrge wycicia w gowicy silnika (patrz


rys. 4.7).
8. Zaoy gumow uszczelk do rowka
w pokrywie gowicy silnika, zwracajc uwag, czy jest prawidowo uoona na caej
dugoci, a nastpnie woy uszczelki do
czterech otworw wiec zaponowych
i uszczelk do otworu rodkowej ruby
dwustronnej (patrz rys. 4.8a, 4.8b). Utrzymanie uszczelek we waciwym pooeniu
zapewni posmarowanie ich odpowiednim
rodkiem uszczelniajcym.
9. Naoy cienk warstw rodka uszczelniajcego, ok. 1 cm, po obu stronach pokrgego wycicia pokrywy oyska wau

Zamontowanie
7. Dokadnie oczyci wsppracujce ze
sob powierzchnie gowicy silnika oraz pokrywy i usun wszelkie lady oleju. Naoy
nieco rodka uszczelniajcego na trzy p-

82

rozrzdu zaworw wylotowych, po lewej


stronie (patrz rys. 4.9).
10. Ostronie zaoy pokryw gowicy silnika, uwaajc, aby nie zmieni pooenia
adnej gumowej uszczelki (patrz rys.
4.10).
11. Upewni si, czy pokrywa jest osadzona
prawidowo, a nastpnie wkrci ruby mocujce, zaoy podkadki i gumowe uszczelki. Ustawi pokryw w prawidowym pooeniu (wg rys. 4.11c), a nastpnie lekko nakrci rodkow nakrtk (nr 1) i cztery
nakrtki narone w nastpujcej kolejnoci:
10, 11, 13 i 8. Postpujc w pokazanej
kolejnoci dokrci wszystkie mocujce nakrtki momentem podanym w danych technicznych (patrz rys. 4.11 a, 4.11 b, 4.11c).
12. Podczy elastyczne przewody odpowietrzajce do pokrywy gowicy silnika i zabezpieczy je za pomoc zaciskw mocujcych.
13. Podczy elastyczny przewd do podstawy separatora, a nastpnie przymocowa
separator do przodu gowicy i dokadnie
przykrci mocujce go ruby. Podczy
przewd elastyczny separatora do pokrywy
i umocowa go w tym pooeniu za pomoc
zacisku mocujcego.
14. Naoy nasadki przewodw wysokiego
napicia na odpowiednie wiece zaponowe
i wcisn z powrotem przewody do zaciskw
mocujcych. Podczy ujemny przewd do
akumulatora.

Pokrywa acucha napdu rozrzdu

4.11b. ...oraz podkadki i nakrtki

4.11c. Kolejno dokrcania nakrtek gowicy

5 Koo pasowe wau


korbowego - wymontowanie
i zamontowanie
Skorzysta z informacji podanych w rozdziale 2, cz A, podrozdzia 5.
Jeli koo pasowe jest mocno zacinite na
wale korbowym, to do jego cignicia
trzeba zastosowa cigacz. W kole pasowym znajduje si gwintowany otwr do
wkrcenia cigacza.

6 Pokrywa acucha napdu


rozrzdu - wymontowanie
i zamontowanie

Uwaga. Jeli pokrywa acucha napdu


rozrzdu ma by wymontowana bez wymontowania gowicy silnika, istnieje niewielkie
ryzyko wycieku oleju z poczenia gowicy
silnika z pokryw acucha rozrzdu po
zamontowaniu.

wspornika zawieszenia zespou napdowego, a nastpnie odkrci ruby mocujce


i wymontowa zesp wspornika z przedziau
silnika. Wyj elementy gumowe zamocowane we wsporniku nadwozia, jeli s poluzowane.
8. Odkrci ruby mocujce i oddzieli od
silnika element mocowania prawego wspornika zawieszenia zespou napdowego
(patrz rys. 6.8).
9. Poluzowa i wyj ruby mocujce pokryw acucha napdu rozrzdu, nie zapominajc o trzech grnych rubach czcych gowic silnika z pokryw. Zanotowa prawidowe umiejscowienie kadej ze rub, poniewa ruby maj rn
dugo.
10. Zsun pokryw acucha rozrzdu
z kocwki wau korbowego i wyj j
z przedziau silnika. Wyj piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym z magistrali
olejowej nie zachowujc go.
11. Jeli koki ustalajce pokrywy s luno
osadzone, naley je wyj i przechowa
razem z pokryw.
12. Zanotowa prawidowe pooenie rozpylacza oleju acucha rozrzdu w kadubie

silnika; jeli jest luno osadzony, naley go


wyj i przechowa wraz z pokryw.
13. Zsun napdow tulej dystansow
pompy oleju z kocwki wau korbowego.
Wyj rwnie wpust czenkowy z wau
korbowego, jeli jest luny i przechowa go
wraz z tulej dystansow.
14. Przed zamontowaniem pokrywy zaleca
si wymian piercienia uszczelniajcego
wa korbowy. Ostronie wyj stary piercie
uszczelniajcy z pokrywy, uywajc do tego
duego wkrtaka z paskim kocem. Umieci nowy piercie uszczelniajcy w pokrywie, upewniajc si, e warga uszczelniajca piercienia jest skierowana do wewntrz. Wsun piercie uszczelniajcy a
do krawdzi ustalajcej, uywajc do tego
dostosowanego wymiarowo rurowego wybijaka, takiego jak nasadka, ktry opiera si
tylko na twardej zewntrznej krawdzi piercienia uszczelniajcego (patrz. rys. 6.14a,
6.14b).
15. Sprawdzi, czy wsppracujce powierzchnie pokrywy i skrzyni korbowej s czyste
i suche.

6.8. Odczanie od silnika elementu


mocowania prawego wspornika
zawieszenia zespou napdowego

6.14a. Podwaanie piercienia


uszczelniajcego wa korbowy za pomoc
wkrtaka...

Zamontowanie

Wymontowanie
1. Wymontowa koo pasowe wau korbowego, jak to opisano w podrozdziale 5.
2. Wymontowa obie miski olejowe i smok
z filtrem siatkowym pompy oleju wg opisu
w podrozdziale 12.
3. Wymontowa pomp wspomagania ukadu kierowniczego wg opisu w rozdziale 10.
4. Wymontowa koo pasowe pompy cieczy
chodzcej wg opisu w rozdziale 3.
5. Wymontowa alternator wg opisu w rozdziale 5.
6. Umieci pod silnikiem podnonik, wkadajc drewniany klocek pomidzy podnonik
a silnik, aby zmniejszy obcienie pochodzce od silnika.
7. Wykrci rub przelotow z prawego

83

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0

6.14b. ...i zakadanie nowego piercienia


uszczelniajcego za pomoc odpowiedniej
nasadki

6.17. Ustawianie w jednej linii rowka


i wpustu czenkowego, a nastpnie
wsuwanie napdowej tulei dystansowej
pompy oleju

6.18. Zakadanie piercienia


uszczelniajcego o przekroju okrgym do
wybrania w magistrali olejowej w kadubie
silnika
16. Woy wpust czenkowy (jeli by wyjmowany) do rowka w wale korbowym.
17. Ustawi rowek napdowej tulei dystansowej pompy oleju w jednej linii
z wpustem, a nastpnie wsun tulej
dystansow na wa korbowy (patrz rys.
6.17).
18. Upewni si, czy koki ustalajce znajduj si na waciwych miejscach w skrzyni
korbowej i woy nowy piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym do wybrania
w magistrali olejowej (patrz. rys. 6.18).

84

6.19. Nakadanie rodka uszczelniajcego


na pokryw acucha rozrzdu. Nie naley
nakada rodka uszczelniajcego na
powierzchni wok magistrali olejowej
w pokrywie i rowka (strzaka)

6.22. Wkrcanie jednej z trzech rub


czcych pokryw z gowic silnika

Rwnie sprawdzi, czy rozpylacz oleju


acucha rozrzdu znajduje si na waciwym miejscu.
19. Naoy cienk warstw odpowiedniego
rodka uszczelniajcego na powierzchni
skrzyni korbowej wsppracujc z pokryw
rozrzdu.
Uwaga. Nie naley nakada rodka uszczelniajcego na powierzchni wok magistrali
olejowej w pokrywie i rowka (patrz. rys.
6.19). Jeli gowica silnika jest na waciwym
miejscu, naoy rwnie rodek uszczelniajcy na grn powierzchni czoow pokrywy.
20. Wzi do rk pokryw i ustawi wewntrzny wirnik pompy oleju tak, aby nasun si na dystansow tulej napdow po
zamontowaniu pokrywy. Nasun pokryw
na kocwk wau korbowego, zwracajc
baczn uwag, aby nie uszkodzi wargi
piercienia uszczelniajcego i osadzi pokryw na kokach ustalajcych.
21. Wkrci ruby mocujce pokryw w ich
oryginalne miejsca i dokrci je rwnomiernie momentem podanym w danych technicznych.
22. Wkrci trzy ruby o rednicy 6 mm,
czce gowic silnika z pokryw acucha
i dokrci je momentem podanym w danych
technicznych (patrz rys. 6.22).
23. Przyoy do silnika element mocowania
prawego wspornika zespou napdowego
i dokrci mocujce go ruby momentem
podanym w danych technicznych. Woy
elementy gumowe do wspornika nadwozia
(jeli zostay wyjte), sprawdzajc, czy ich
sworznie s prawidowo osadzone w otworach i zamontowa prawy wspornik zespou napdowego, dokrcajc mocujce
go ruby momentem podanym w danych
technicznych.
24. Ustawi prawy wspornik zawieszenia
zespou napdowego w jednej linii ze wspornikiem nadwozia, a nastpnie wkrci rub
przelotow i dokrci nakrtk momentem
podanym w danych technicznych. Wyj
podnonik spod silnika.
25. Zamontowa smok z filtrem siatkowym

pompy oleju i misk olejow wg opisu


w podrozdziale 12.
26. Zamontowa pokryw gowicy silnika
wg opisu w podrozdziale 4.
27. Zamontowa alternator wg opisu w rozdziale 5.
28. Zamontowa koo pasowe pompy cieczy
chodzcej i dokadnie dokrci mocujce
go ruby.
29. Zamontowa pomp wspomagania
ukadu kierowniczego wg opisu w rozdziale 10.
30. Zamontowa koo pasowe wau korbowego wg opisu w podrozdziale 5.

[ 7 acuch napdu rozrzdu


- wymontowanie
i zamontowanie

|
^
*

Wymontowanie
1. Ustawi GMP w cylindrze nr 1 w suwie
sprania wg opisu w podrozdziale 3.
2. Wymontowa pokryw gowicy silnika wg
opisu w podrozdziale 4.
3. Wymontowa pokryw acucha rozrzdu
wg opisu w podrozdziale 6 (patrz rys. 7.3).
4. Wymontowa filtr oleju wg opisu w rozdziale 1. Jeli filtr uleg uszkodzeniu podczas
wymontowywania, zaoy nowy.
5. Odkrci mocujce nakrtki i ruby, a nastpnie wyj napinacz acucha rozrzdu
z tyu gowicy silnika. Wyj piercie
uszczelniajcy o przekroju okrgym
i uszczelk.
Uwaga. Nie dopuci do obrcenia wau
korbowego, gdy napinacz jest zdjty.
6. Odkrci ruby mocujce, a nastpnie
wyj grn prowadnic acucha z gowicy
(patrz rys. 7.6a, 7.6b).
7. Odkrci rub sworzniow i wyj tyln
prowadnic acucha ze skrzyni korbowej
(patrz rys. 7.7).
8. Poluzowa i wyj ruby mocujce, a nastpnie wyj przedni prowadnic acucha
z boku skrzyni korbowej (patrz rys. 7.8).

acuch napdu rozrzdu

7.3. acuch rozrzdu i elementy zwizane


1 -kadub silnika, 2 - way rozrzdu, 3, 12 - piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym, 4 - grna prowadnica acucha, 5 - ruba
grnej prowadnicy acucha, 6 - koo wau rozrzdu zaworw dolotowych, 7 - koo wau rozrzdu zaworw wylotowych, 8 - ruba,
9-acuch rozrzdu, 10 -ruba i nakrtka napinacza acucha, 11 -napinacz acucha, 13-uszczelka, 1 4 - t y l n a prowadnica acucha,
15 - ruba sworzniowa tylnej prowadnicy acucha, 16 - przednia prowadnica acucha, 17 - ruba przedniej prowadnicy acucha,
18 - koo rozrzdu wau korbowego, 19 - dystansowa tuleja napdowa pompy oleju, 20 - pokrywa acucha rozrzdu, 21 - koo pasowe
wau korbowego, 22 - ruba pokrywy acucha rozrzdu, 23 - ruba koa pasowego wau korbowego
9. Poluzowa ruby mocujce koo rozrzdu wau rozrzdu, blokujc jednoczenie way rozrzdu za pomoc duego
klucza, zaoonego na paskie cicia na
prawej kocwce kadego wau (patrz
rys. 7.22b). Wyj wszystkie ruby wraz
z podkadkami. Rozczy kade koo z od-

powiadajcym mu waem rozrzdu, a nastpnie wyj koa z gowicy. Jeli koki


ustalajce koa acuchowe s luno osadzone w kocwkach waw rozrzdu,
naley je wyj i przechowa razem z koami rozrzdu.
10. Oddzieli acuch napdowy od koa

acuchowego wau korbowego, a nastpnie


wyj go z silnika.
Uwaga. Nie dopuci do obrcenia wau
korbowego lub waw rozrzdu, gdy acuchy rozrzdu s zdjte.
11. W razie potrzeby zsun koo rozrzdu
z kocwki wau korbowego, notujc w jakim

85

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0


Zamontowanie

7.6a. Odkrcanie dwch rub...

7.8a. Odkrcanie dwch rub mocujcych


(strzaki)...

7.6b. ... i wyjmowanie grnej prowadnicy


acucha z gowicy silnika

7.8b. ...i wyjmowanie przedniej prowadnicy


acucha rozrzdu

7.7. Wyjmowanie tylnej prowadnicy


acucha

7.17. Wsuwanie koa rozrzdu wau


korbowego na waciwe miejsce po
uprzednim upewnieniu si, e jest
prawidowo ustawione na obwodzie

ustawieniu na obwodzie jest mocowane,


a nastpnie wyj wpust czenkowy (jeli
jest luny). Przechowa wpust razem z koem rozrzdu.

dzenia. Stopie zuycia mona oceni, sprawdzajc, jak daleko na boki mona wygi
acuch; nowy acuch daje si wygi na
boki o bardzo ma warto. Jeli ktrykolwiek acuch rozrzdu daje si wygi na
boki nadmiernie, naley go wymieni.
14. Sprawdzi, czy prowadnice acucha
nie nosz ladw zuycia lub uszkodzenia
na czoowych powierzchniach styku z acuchem, wymieniajc kad, na ktrej s
wyrane lady.
15. Stan spryny napinacza mona jedynie
oceni porwnujc z nowym elementem.
Jeli s jakiekolwiek zastrzeenia do stanu
napinacz, naley go wymieni.

Sprawdzanie
12. Sprawdzi zby na koach rozrzdu
waw rozrzdu i wau korbowego, czy nie
ma na nich ladw zuycia lub uszkodzenia,
takich jak odamane lub brakujce zby.
Jeli na ktrymkolwiek kole s jakiekolwiek
lady zuycia lub uszkodzenia, wszystkie
koa acuchowe i oba acuchy rozrzdu
naley wymieni.
13. Sprawdzi ogniwa acucha rozrzdu,
czy rolki nie nosz ladw zuycia i uszko-

86

16. Sprawdzi, czy wa korbowy znajduje


si nadal w pooeniu GMP (rowek klinowy
powinien znajdowa si w pooeniu odpowiadajcym na zegarze godzinie 12",
patrzc od prawego koca silnika) i woy
wpust czenkowy do rowka na wale korbowym.
17. Upewni si, czy koo rozrzdu wau
korbowego jest prawidowo ustawione na
obwodzie, a znajdujcy si na nim znak
ustawienia rozrzdu jest skierowany na zewntrz skrzyni korbowej, a nastpnie ustawi znajdujcy si w nim rowek w jednej linii
z wpustem czenkowym i wsun koo
rozrzdu na wa korbowy (patrz rys. 7.17).
18. acuch rozrzdu ma trzy kolorowe
ogniwa, po jednym dla kadego znaku ustawienia rozrzdu na koach rozrzdu. Dwa
ogniwa lece najbliej siebie s ogniwami
ustawienia rozrzdu k rozrzdu waw
rozrzdu; trzecie ogniwo powinno by ustawione w jednej linii ze znakiem ustawienia
rozrzdu koa acuchowego wau korbowego (patrz rys. 7.18).
Uwaga. W niektrych modelach ogniwa ustawienia rozrzdu k waw rozrzdu maj
inne kolory ni ogniwo ustawienia rozrzdu
koa acuchowego wau korbowego.
19. Majc w pamici informacje podane
w podrozdziale 18 i upewniwszy si, e
kolorowe ogniwa s skierowane na ze-

7.18. Znaki ustawienia rozrzdu na


acuchu rozrzdu i koach rozrzdu
i kolorowe ogniwa (strzaki)

7.19. Zakadanie acucha rozrzdu na koo


rozrzdu wau korbowego, ustawiajc
w jednej linii odpowiednie kolorowe ogniwo
ze znakiem ustawienia rozrzdu (strzaka)

acuch napdu rozrzdu

7.20a. Zazbianie koa rozrzdu wau


rozrzdu zaworw wylotowych
z acuchem, ustawiajc w jednej linii znak
ustawienia rozrzdu na kole i kolorowe
ogniwo...

7.20b... zamontowanie koa rozrzdu wau


rozrzdu zaworw dolotowych, ustawiajc
w jednej linii znak ustawienia rozrzdu na
kole i kolorowe ogniwo (strzaka)
wntrz, zaoy acuch na koo rozrzdu
wau korbowego, ustawiajc odpowiadajce
mu ogniwo w jednej linii ze znakiem ustawienia rozrzdu na kole rozrzdu (patrz rys.
7.19).
20. Wprowadzi koa acuchowe waw
rozrzdu zaworw dolotowych i wylotowych
na waciwe miejsca, zwracajc uwag, aby
znajdujce si na nich znaki ustawienia
rozrzdu byy skierowane na zewntrz.
Uwaga. Oba koa acuchowe s identyczne. Zaczepi je o acuch, ustawiajc znajdujce si na nich znaki ustawienia rozrzdu
w jednej linii z kolorowymi ogniwami acucha. Sprawdzi, czy wszystkie znaki ustawienia rozrzdu s prawidowo ustawione
w jednej linii z kolorowymi ogniwami acucha (patrz rys. 7.20a, 7.20b).
21. Wstawi koki ustalajce w kocwki
waw rozrzdu i zaoy koa acuchowe
na way rozrzdu, ustawiajc znajdujce si
w nich wycicia w jednej linii z kokami
ustalajcymi. Sprawdzi, czy kolorowe ogniwa acucha s prawidowo ustawione
w jednej linii ze znakiem ustawienia rozrzdu
na kadym kole rozrzdu. Jeli nie, odczepi
koo (koa) od acucha i dokona niezbdnych regulacji.
22. Przy prawidowo ustawionych znakach
ustawienia rozrzdu wkrci ruby mocujce

7.22a. Zakadanie podkadek i rub


mocujcych koa rozrzdu...

7.22b. ... dokrcanie rub momentem


podanym w danych technicznych - naley
pamita o kluczu zabezpieczajcym wa
rozrzdu przed obrotem
koa acuchowe waw rozrzdu oraz podkadki, i dokrci je momentem podanym
w danych technicznych (patrz rys. 7.22a,
7.22b). Zabezpieczy way rozrzdu przed
obrotem, przytrzymujc je kluczem zaoonym na wykonane na wale paskie cicia.
23. Wstawi przedni prowadnic dolnego
acucha napdu rozrzdu do skrzyni korbowej, a nastpnie dokrci mocujc j
rub momentem podanym w danych technicznych.
24. Wstawi tyln prowadnic acucha,
a nastpnie dokrci rub sworzniow
momentem podanym w danych technicznych (patrz rys. 7.24).

7.24. Przykrcanie ruby sworzniowej tylnej


prowadnicy acucha momentem podanym
w danych technicznych

25. Woy grn prowadnic acucha rozrzdu do gowicy silnika od gry, a nastpnie
dokrci mocujce j ruby momentem podanym w danych technicznych.
26. Zwolni dwigni zaczepu ruchomego
trzpienia, a nastpnie wcisn ruchomy
trzpie napinacza do obudowy i przytrzyma
go w cofnitym pooeniu, zaczepiajc haczyk o koek ruchomego trzpienia. Zaoy
now uszczelk na napinacz, upewniajc
si, e jest prawidowo uoona na obwodzie, a nastpnie woy nowy piercie
uszczelniajcy o przekroju okrgym do rowka w obudowie napinacza. Zamontowa
napinacz, upewniajc si, czy jest tak za-

7.26a. Opis w tekcie


1 - dwignia zaczepu, 2 - haczyk

7.26b. Zakadanie piercienia


uszczelniajcego o przekroju okrgym
i uszczelki na napinacz, po upewnieniu
si, e uszczelka jest prawidowo uoona
na obwodzie

7.26c. Zamontowanie napinacza do


gowicy silnika po upewnieniu si, e
strzaka jest skierowana od gowicy silnika

87

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0


montowany, e znajdujca si na nim strzaka jest skierowana od gowicy silnika (patrz
rys. 7.26a, 7.26b, 7.26c). Zaoy nakrtki
napinacza i podkadki, a nastpnie przykrci je momentem podanym w danych
technicznych. Gdy nakrtki zostan przykrcone, haczyk samoczynnie rozczy si
z kokiem i ruchomy trzpie zostanie zwolniony.
27. Zamontowa nowy filtr oleju i napeni
silnik olejem zgodnie z opisem w rozdziale 1.
28. Zamontowa pokryw acucha rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdziale 6.
29. Zamontowa gowic silnika zgodnie
z opisem w podrozdziale 4.

Napinacze acucha
napdu rozrzdu, prowadnice i koa acuchowe
- wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie

Wymontowanie
Napinacz dolnego acucha
napdu rozrzdu
1. Spuci olej z silnika i wymontowa filtr
oleju wg opisu w rozdziale 1. Jeli podczas
wymontowania filtr zosta uszkodzony, to do
zamontowania naley zastosowa nowy
filtr.
2. Odkrci dwie mocujce nakrtki i podkadki, a nastpnie wymontowa napinacz
acucha napdu rozrzdu z tyu gowicy
silnika. Wyj uszczelk napinacza i piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym.
Uwaga. Nie wolno obraca wau korbowego silnika, gdy zdjty jest napinacz acucha.

Przednia prowadnica acucha


rozrzdu
3. Wymontowa pokryw acucha rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdziale 6.
4. Wymontowa napinacz acucha rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdziale 1 i 2.
5. Poluzowa i wyj ruby mocujce, a nastpnie wyj przedni prowadnic acucha
z boku kaduba.

Tylna prowadnica acucha


rozrzdu
6. Wymontowa pokryw acucha rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdziale 6.
7. Wymontowa napinacz acucha rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdziale 1 i 2.
8. Wykrci rub sworzniow, a nastpnie
wyj tyln prowadnic acucha z bloku
cylindrw.
9. Wymontowa pokryw gowicy silnika,
zgodnie z opisem w podrozdziale 4.
10. Odkrci dwie mocujce ruby, a nastpnie wyj prowadnic z gry gowicy.

88

Koa acuchowe
Uwaga. Zastosowa si do uwagi na pocztku podrozdziau 9.
1 1 . Zdemontowa acuch rozrzdu i koa
acuchowe wau rozrzdu zgodnie z opisem
w podrozdziale 7. Jeli acuch ma by
pozostawiony w tym samym pooeniu
(patrz uwaga na pocztku podrozdziau 9),
odkrci koa acuchowe od waw rozrzdu, zgodnie z opisem w punkcie 9 podrozdziau 7; oznaczy kade koo dla identyfikacji, aby mie pewno, e zostanie
zamontowane w pierwotnym ustawieniu.

Sprawdzanie
12. Sprawdzenie wykona zgodnie z zaleceniami w podrozdziale 7.

Zamontowanie
Napinacz acucha rozrzdu
13. Sprawdzi, czy wsppracujce powierzchnie napinacza i pokrywy s czyste i suche.
14. Zwolni dwigni zaczepu ruchomego
trzpienia, a nastpnie wcisn ruchomy
trzpie napinacza do obudowy i przytrzyma
go w cofnitym pooeniu, zaczepiajc haczyk o koek ruchomego trzpienia (patrz
rys. 7.26a).
15. Zaoy now uszczelk na napinacz,
upewniajc si, e jest prawidowo uoona
na obwodzie, a nastpnie woy nowy
piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym do rowka napinacza (patrz rys. 7.62b).
16. Zamontowa napinacz, upewniajc si,
czy jest zamontowany tak, e znajdujca
si na nim strzaka jest skierowana od
gowicy silnika (patrz rys. 7.26c). Zaoy
nakrtki napinacza i podkadki, a nastpnie
przykrci je momentem podanym w danych
technicznych. Gdy nakrtki zostan przykrcone, haczyk automatycznie rozczy si
z kokiem i ruchomy trzpie zostanie zwolniony.

Przednia prowadnica acucha


rozrzdu
17. Woy prowadnic do kaduba i dokrci ruby mocujce momentem podanym
w danych technicznych.
18. Zamontowa napinacz acucha wedug
opisu w p. 13 do 16.
19. Zamontowa pokryw acucha rozrzdu wedug opisu w podrozdziale 6.

Tylna prowadnica acucha


rozrzdu
20. Woy prowadnic do skrzyni korbowej, a nastpnie dokrci rub sworzniow momentem podanym w danych technicznych.
2 1 . Zamontowa napinacz acucha wedug
opisu w p. 13 do 16.
22. Zamontowa pokryw acucha rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdziale 6.

Grna prowadnica acucha


rozrzdu
23. Zamocowa prowadnic na grze gowicy silnika, a nastpnie przykrci mocujce j ruby momentem podanym w danych
technicznych.
24. Zamontowa pokryw gowicy silnika
zgodnie z opisem w podrozdziale 4.

Koa acuchowe
25. Zamontowa acuch rozrzdu i kota
acuchowe wg opisu w podrozdziale 7.
26. Jeli acuch nie by wymontowany,
upewni si, czy koa s zamocowane na
odpowiadajcych im waach rozrzdu, a nastpnie zazbi je z acuchem tak, aby
znaki zrobione przed zamontowaniem byy
prawidowo ustawione. Woy podkadki
i ruby mocujce koa acuchowe, a nastpnie przykrci je momentem podanym
w danych technicznych, zgodnie z opisem
w podrozdziale 7.

9 Way rozrzdu
- wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Uwaga. Mimo e nastpny tekst zaleca
zdjcie acucha rozrzdu, konieczne jest
jedynie, aby przy zamontowaniu byy wykorzystane znaki na acuchu rozrzdu
wykonane przez producenta. Jeli silnik
jest ustawiony tak, e tok w cylindrze nr 1
znajduje si w GMP w suwie sprania
(patrz podrozdz. 3) to bdzie oznaczao,
e znaki ustawienia rozrzdu k rozrzdu
waw rozrzdu s ustawione prawidowo,
mimo e nie bd ustawione w jednej linii
z kolorowymi ogniwami acucha rozrzdu
(patrz podrozdzia 7). Znaki ustawiajce
mog by zrobione przez uytkownika pojazdu pomidzy znakami k rozrzdu waw rozrzdu a odpowiadajcymi im ogniwami acucha; te znaki mog by wykorzystane przy zamontowaniu, aby zapewni, e koa acuchowe waw rozrzdu
i acuch bd ze sob prawidowo wsppracowa. Jeli ta metoda ma by zastosowana, musi by zachowana dua
ostrono, aby zapewni, e koa acuchowe waw rozrzdu zostan ustawione w ich pierwotnych pooeniach przy
zamontowaniu. Dodatkow ostronoci
zapewniajc, e koa acuchowe i acuch pozostan prawidowo dopasowane
do siebie bdzie przywizanie kadego
koa do acucha (patrz rys. 9.0a, 9.0b). Ta
metoda wymaga dodatkowej ostronoci
od uytkownika pojazdu, ale pozwala pozostawi pokryw acucha rozrzdu na
waciwym miejscu.

Wymontowanie
1. Wymontowa rozdzielacz zaponu wg
opisu w rozdziale 5.

Way rozrzdu

r 3
9.0a. Wykonywanie znakw ustawiajcych wzgldem siebie koa
rozrzdu i acuch, jeli waki rozrzdu bd wyjmowane bez
zdejmowania acucha rozrzdu...

9.Ob. ... przywizanie koa rozrzdu do acucha (zastosowana


linka jest pokazana strzak) w celu zapewnienia prawidowego
ustawienia ich wzgldem siebie

2. Wymontowa acuch rozrzdu i koa


acuchowe waw rozrzdu zgodnie z opisem w podrozdz. 7. Jeli acuch ma pozosta na swoim miejscu (patrz uwaga na
pocztku niniejszego podrozdziau), zrobi
znaki ustawiajce i odkrci koa acuchowe od waw rozrzdu zgodnie z opisem
w p. 9 podrozdzia 7.
3. Oprcz pokrywy oyska na prawej kocwce wau rozrzdu zaworw wylotowych
wszystkie pozostae pokrywy oysk s
podobne i dlatego przed wymontowaniem
niezbdne jest wykonanie odpowiednich
znakw identyfikacyjnych na kadej pokrywie. Wszystkie pokrywy maj odlan
strzak na grnej powierzchni, wskazujc
prawidowy kierunek zamontowania (wszystkie strzaki powinny by ustawione w kierunku acucha rozrzdu). Pokrywy wau
rozrzdu zaworw dolotowych s oznaczone du liter I w celu odrnienia
ich od pokryw wau rozrzdu zaworw
wylotowych (patrz rys. 9.3). Uywajc rysika lub odpowiedniego pisaka ponumerowa pokrywy tak, aby wskaza prawidowy kierunek ich uoenia, oznaczajc

nr 1 pokryw pooon najbliej acucha


rozrzdu. Pozwoli to unikn uoenia pokryw w niewaciwych kierunkach i miejscach podczas zamontowywania.
4. Postpujc w odwrotnej kolejnoci ni
pokazana na rys. 9.24, rwnomiernie i stopniowo luzowa ruby mocujce pokrywy
oysk wau rozrzdu zaworw wylotowych
0 jeden obrt, aby zwolni nacisk spryn
na pokrywy oysk stopniowo i rwnomiernie. Gdy nacisk spryn zostanie zlikwidowany, mona cakowicie ruby odkrci
1 wyj je. Poniewa ruby maj trzy rne
dugoci, podczas wykrcania naley zanotowa pooenie kadej z nich.
5. Wymontowa rurk olejow z wierzchu
pokryw oysk, a nastpnie przegrod
z wierzchu pokrywy oyska nr 2. Wyj
pokrywy oysk wau rozrzdu, a nastpnie
wyj wa rozrzdu zaworw wylotowych
z gowicy.
6. Powtrzy czynnoci opisane w p. 4 do
5 i wymontowa wa rozrzdu zaworw
dolotowych oraz pokrywy oysk z gowicy
(zwrci uwag, czy przegroda nie jest
zamocowana).

9.3. Strzaka na pokrywie oysk wau


rozrzdu (w kku), wskazujca kierunek
prawidowego zamontowania

9.9. Pomiar wysokoci krzywek wau


rozrzdu

Sprawdzanie
7. Sprawdzi powierzchnie oysk wau rozrzdu w gowicy i pokryw oysk. Poszuka
ladw naci i gbokich zadrapa. Sprawdzi, czy na powierzchniach krzywki nie ma
ladw odbarwie (niebieskiego koloru), naci, odupanych miejsc lub matowych plam.
8. Bicie wau rozrzdu mona sprawdzi
podpierajc kady jego koniec w pryzmach
i mierzc bicie w rodku wau czujnikiem
zegarowym. Jeli bicie jest wiksze od
wartoci dopuszczalnej, potrzebny bdzie
nowy wa rozrzdu.
9. Zmierzy wysoko kadej krzywki mikrometrem i porwna wyniki z wartociami
podanymi w danych technicznych, zamieszczonych na pocztku tego rozdziau (patrz
rys. 9.9). Jeli stwierdzi si uszkodzenie lub
nadmierne zuycie, trzeba zamontowa nowy wa rozrzdu (way).
10. Sprawdzi luz promieniowy w oyskach
waw rozrzdu. Moliwe s dwie metody
-pierwsza metoda polega na bezporednim
pomiarze (patrz p. 11 i 16), a druga za
pomoc prcikw pomiarowych Plastigauge
(patrz p. 12 do 16).
1 1 . Jeli bdzie stosowana metoda bezporedniego pomiaru, uoy pokrywy oysk
w gowicy, kierujc si znakami zrobionymi
podczas wymontowania i upewni si, e
zostay ustawione w prawidowych pooeniach. Przyoy rurk olejow do grnych
powierzchni pokryw, a nastpnie dokrci
ruby mocujce okrelonym momentem
w kolejnoci podanej na rys. 9.24. Zmierzy
rednic wewntrzn kadego oyska i porwna uzyskane wyniki pomiarw z wartociami podanymi w danych technicznych,
zamieszczonych na pocztku tego rozdziau.
Jeli zuycie powierzchni wewntrznej ktregokolwiek oyska przekracza dopuszczalne wartoci, musi zosta wymieniona gowica silnika. Luz promieniowy oysk waw

89

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0

9.11. Pomiar rednicy czopa oyskowego


wau rozrzdu

9.21. Miejsca nakadania rodka


uszczelniajcego na pokryw oyska wau
rozrzdu zaworw wylotowych (zacieniona
powierzchnia)

9.20. Prawidowe uoenie waw rozrzdu


w gowicy; strzaki wskazuj koki
ustalajce

9.22. Zakadanie pokryw oysk wg znakw


zrobionych przed wymontowaniem

rozrzdu mona obliczy odejmujc rednic czopa oyska wau rozrzdu od rednicy wewntrznej oyska (patrz rys. 9.11).
12. Jeli bdzie stosowana metoda wykorzystujca prciki pomiarowe Plastigauge,
oczyci way rozrzdu, powierzchnie oysk
w gowicy silnika i pokrywy oysk, uywajc
do tego czystej, nie strzpicej si szmaty,
a nastpnie uoy way we waciwym
pooeniu w gowicy silnika.
13. Uci odpowiedni dugo prcikw
Plastigauge i pooy po jednym prciku na
kadym czopie oyska, rwnolegle do osi
wau rozrzdu. Upewniajc si, e way
rozrzdu nie zostan obrcone zamontowa
oba way wg opisu w p. 19 do 25, pomijajc
uwag o naoeniu rodka uszczelniajcego
na pokryw oyska.
14. Wykrci ruby, tak jak to opisano
w p. 4, i ostronie zdj do gry rurk olejow
i pokrywy oysk, zwracajc znw uwag,
aby way rozrzdu nie zostay obrcone.
15. Aby okreli luz promieniowy, porwna
grubo zgniecionego prcika pomiarowego
Plastigauge (w najszerszym miejscu) na
kadym czopie ze skal wydrukowan na
opakowaniu prcikw pomiarowych.
16. Porwna wyniki z wartociami podanymi w danych technicznych zamieszczonych w tym rozdziale. Jeli luz promieniowy
jest wikszy ni podany, zmierzy rednic
czopa oyska wau rozrzdu mikrometrem.

Jeli rednica czopa jest mniejsza ni podany limit, naley wymieni wa rozrzdu
i sprawdzi ponownie luz. Jeli luz nadal
jest za duy, wymieni gowic silnika wraz
z pokrywami oysk.

90

rw wylotowych znajdzie si na godzinie


12" (patrz rys. 9.20).
2 1 . Upewni si, czy wsppracujce powierzchnie pokryw oysk i gowicy s czyste, bez jakichkolwiek znakw i ladw oleju.
Naoy odrobin odpowiedniego rodka
uszczelniajcego na powierzchni wsppracujc pokrywy oyska na lewym kocu
wau rozrzdu zaworw wylotowych, jak
pokazano (patrz rys. 9.21).
22. Kierujc si znakami zrobionymi przed
wymontowaniem, uoy pokrywy oysk
w ich pierwotnych pooeniach, upewniajc
si, czy strzaka na kadej pokrywie jest
ustawiona w kierunku acucha rozrzdu
(patrz rys. 9.22).
23. Naoy przegrod na pokryw oyska
wau rozrzdu nr 2, a nastpnie zamontowa rurki olejowe na wierzchu kadego
zestawu pokryw. Woy ruby pokryw oysk w ich pierwotne miejsca i wkrci
wszystkie ruby tylko rk (patrz. rys.
9.23a, 9.23b).
24. Wedug okrelonej kolejnoci rwnomiernie i stopniowo dokrca ruby pokryw
wau rozrzdu zaworw dolotowych, po jednym obrocie na raz, dopki pokrywy nie
zetkn si z gowic silnika (patrz rys. 9.24).
Nastpnie wszystkie ruby przykrci momentem podanym w danych technicznych.
Postpowa tylko tak, jak zostao to opisane,
aby przyoy nacisk spryn zaworw stopniowo i rwnomiernie do pokryw oysk.
25. Powtrzy czynnoci opisane w p. 24
i dokrci ruby pokryw oysk wau roz-

Zamontowanie
17. Upewni si, czy kady popychacz jest
prawidowo zaczepiony z regulatorem hydraulicznym i pytk prowadzc, przymocowan do jednego z dwch zaworw.
18. Obficie posmarowa oyska wau rozrzdu w gowicy czystym olejem silnikowym.
19. Woy way rozrzdu na waciwe
miejsca w gowicy silnika. Wa rozrzdu
zaworw wylotowych atwo odrni po
rowku napdu rozdzielacza na lewej kocwce.
20. Sprawdzi, czy wa korbowy nadal jest
ustawiony w pooeniu odpowiadajcym
GMP (rowek klinowy powinien znajdowa
si w pooeniu odpowiadajcym godzinie
12" na tarczy zegara, patrzc od prawego
koca silnika). Ustawi oba way rozrzdu
tak, aby krzywki cylindra nr 1 byy skierowane na zewntrz od zaworw. Gdy way
znajd si w tym pooeniu, koek ustalajcy
koo acuchowe w prawej kocwce wau
rozrzdu zaworw dolotowych znajdzie si
w pooeniu odpowiadajcym godzinie 10",
patrzc od prawego koca silnika, podczas
gdy taki sam koek na wale rozrzdu zawo-

9.23a. Nakadanie przegrody na pokryw


oyska wau rozrzdu nr 2...

9.23b. ... i zamontowanie rurek oleju oraz


rub pokryw oysk

Popychacze i hydrauliczne regulatory luzw zaworw

9.24. Kolejno dokrcania rub pokryw oysk waw rozrzdu


rzdu zaworw wylotowych momentem podanym w danych technicznych.
26. Zamontowa acuch rozrzdu i kDa
acuchowe zgodnie z opisem w podrozdziale 7.
27. Jeli acuch nie by wymontowany,
upewni si, czy koa acuchowe s przymocowane do odpowiadajcych im waw
rozrzdu, a nastpnie zazbi je z acuchem rozrzdu tak, aby znaki zrobione
przed zamontowaniem byy ustawione prawidowo. Woy ruby mocujce kDa acuchowe i podkadki, a nastpnie dokrci
je momentem podanym w danych technicznych, tak jak to opisano w podrozdziale 7.
28. Zamontowa rozdzielacz, jak to opisano
w rozdziale 5.

10 Popychacze i hydrauliczne
regulatory luzw zaworw
- wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Wymontowanie
1. Wymontowa way rozrzdu, tak jak to
opisano w podrozdziale 9.
2. Przygotowa szesnacie maych, czystych plastykowych pojemnikw i ponumerowa je od 1 do 16. Zamiast tego mona

10.3a. Wyjmowanie popychacza.

podzieli duy pojemnik na szesnacie przedziaw.


3. Wyj pierwszy popychacz z gowicy,
wycign hydrauliczny regulator luzw z otworu w gowicy i przechowa elementy
w odpowiednich dla nich miejscach w pojemniku (patrz rys. 10.3a, 10.3b).
Uwaga. Upewni si, czy kady regulator
jest przechowywany prawidow stron do
gry; jeli jest przechowywany inaczej, to do
regulatora wejdzie powietrze i konieczne
bdzie odpowietrzenie regulatora przed zamontowaniem (patrz p. 13 i 14). Zdj
podkadk ustalajc i prowadnic popychacza z wierzchu zaworw i przechowa je
razem z odpowiadajcymi im regulatorami.
4. Powtrzy czynnoci opisane w p. 3 i wyj wszystkie pozostae popychacze, regulatory, prowadnice popychaczy i podkadki
ustalajce. Nie zamieni popychaczy lub
regulatorw, poniewa spowoduje to zwikszenie stopnia zuycia po ponownym zamontowaniu.

Sprawdzanie
5. Sprawdzi powierzchnie styku popychaczy z krzywkami wau rozrzdu, czy nie
nosz ladw zuycia i uszkodzenia. Jeli
popychacze s zuyte, to jest prawdopodobne, e krzywki wau rozrzdu s rwnie
zuyte (patrz podrozdz. 9). W razie potrzeby
wymieni zuyte popychacze.

10.3b. ... i regulatora hydraulicznego


z gowicy

6. Sprawdzi regulatory hydrauliczne i powierzchnie otworw w gowicy, czy nie ma na


nich znakw wiadczcych o zuyciu lub
uszkodzeniu. Jeli dysponuje si niezbdnym wyposaeniem pomiarowym, wielko
zuycia mona oceni na podstawie bezporedniego pomiaru. Zmierzy zewntrzn
rednic kadego regulatora, a nastpnie
wewntrzn rednic odpowiadajcego mu
otworu w gowicy. Luz pomidzy regulatorem
a otworem mona wtedy obliczy odejmujc
rednic regulatora od rednicy otworu. Porwna wyniki wszystkich pomiarw z wartociami podanymi w danych technicznych na
pocztku tego rozdziau i w razie potrzeby
wymieni zuyte elementy na nowe.
7. Sprawdzi prowadnice popychaczy, czy
nie nosz ladw zuycia lub uszkodzenia
i w razie potrzeby wymieni.

Zamontowanie
8. Przed zamontowaniem naley sprawdzi,
czy grubo kadej podkadki ustalajcej
jest odpowiednia. Jest to szczeglnie wane, jeli bd montowane nowe zawory
i/lub gniazda albo jeli zawory zostan przeszlifowane. Gruboci podkadek ustalajcych sprawdza si tak, jak to opisano w p. 9
do 11. Jeli nie bdzie wykonywana adna
czynno przy gowicy i jeli nie ma si
chci sprawdzania gruboci podkadek ustalajcych, naley postpowa tak, jak to
opisano dalej w p. 12.
9. Naoy prowadnic popychacza na
wierzch waciwego dla niej zaworu (jest to
niezwykle wane - patrz p. 16). Przymocowa czujnik zegarowy do gowicy silnika
i ustawi kocwk czujnika na powierzchni
styku prowadnicy z popychaczem. Wyzerowa czujnik, a nastpnie ostronie podnie
kocwk i obrci czujnik prostopadle dookDa; ustawi kocwk czujnika tak, aby
stykaa si z kocwk drugiego trzonka
zaworu z ktrym popychacz bdzie wspDpracowa, to jest drugiego zaworu z tego
cylindra (patrz rys. 10.9a, 10.9b).
Uwaga. Uwaa, aby czujnik nie przechyla
si podczas obracania, poniewa bdzie to
miao wpyw na uzyskany wynik. Zmierzy
rnic wysokoci pomidzy wierzchDkiem
trzonka zaworu a powierzchni styku popychacza z prowadnic popychacza i zanotowa wynik na kawaku papieru. Aby sprawdzi, czy czujnik nie przechyli si podczas
obrotu, obrci go z powrotem i ustawi
jego kocwk na prowadnicy popychacza;
wskazanie przyrzdu pomiarowego powinno
wynosi zero. Powtrzy t czynno dla
wszystkich par zaworw dolotowych i wylotowych we wszystkich cylindrach i zanotowa uzyskany wynik pomiaru.
10. Uywajc powyszego zestawu pomiarowego wybra podkadk regulacyjn o odpowiedniej gruboci dla kadej pary zaworw. Podkadka ustalajca powinna mie
taka sam grubo, jak uzyskany wynik,
chocia firma Nissan dopuszcza tolerancj
0,012 mm.

91

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0

10.9a. Ustawianie czujnika zegarowego


na powierzchni styku prowadnicy
z popychaczem...

10.9b. ...aby dokona pomiaru, naley


wyzerowa czujnik, nastpnie obrci
czujnik dookoa oparcia na podkadce
regulacyjnej i zanotowa uzyskany wynik
Uwaga. Podkadki regulacyjne s dostpne
o grubociach od 2,800 mm do 3,200 mm,
w odstpach 0,025 mm. Rozmiar podkadek
jest wybity na dolnej powierzchni czoowej
podkadki (np. 2875 oznacza, e podkadka
ma grubo 2,875 mm), ale wskazane jest
uycie mikrometru do zmierzenia rzeczywistej gruboci kadej wymontowanej podkadki, poniewa moe by ona mniejsza na
skutek zuycia (patrz rys. 10.10).
11. Naoy podkadki na odpowiadajce
im zawory, zwracajc uwag, aby byy zaoone oznakowan powierzchni czoow
skierowan do dou.
12. Jeli gruboci podkadek nie bdspra-

10.12. Prawidowo umieszczone


w odpowiadajcych im zaworach
podkadka regulacyjna i prowadnica
popychacza (strzaki)
wdzane, zamontowa prowadnice popychaczy i podkadki regulacyjne na ich
pierwotnych zaworach, zwracajc uwag,
aby podkadki regulacyjne zostay zamontowane oznaczonymi powierzchniami czoowymi skierowanymi w d (patrz rys.
10.12).
13. Przed zamontowaniem regulatorw hydraulicznych sprawdzi, czy w adnym regulatorze nie ma powietrza. Aby to wykona,
naley ustawi regulator w pooeniu pionowym, pchn w d ruchomy trzpie regulatora i sprawdzi, czy si przesuwa. Jeli
trzpie przesuwa si ok. 1 mm lub wicej,
wskazuje to na obecno powietrza w regulatorze. Jeli powietrze znajduje si w regulatorze lub jeli ma by zamontowany nowy
regulator, powietrze musi by z niego usunite w opisany dalej sposb.
Uwaga. Regulatory nie odpowietrz si
samoczynnie podczas pracy silnika. Jeli
zostan zamontowane zapowietrzone, nie

bd prawidowo dziaa i bd haasowa


podczas pracy.
14. Zaopatrzy si w may pojemnik, wyszy od regulatora i odpowiedniej dugoci
prt, ktry przejdzie w d przez otwr
w ruchomym trzpieniu regulatora. Napeni
pojemnik czystym olejem silnikowym okrelonego rodzaju i gatunku (patrz rozdzia 1),
a nastpnie wstawi do pojemnika regulator
w pozycji pionowej tak, aby by cakowicie
zanurzony w oleju. Przesun prt w d
przez otwr w ruchomym trzpieniu regulatora i delikatnie nacisn zawr kulkowy regulatora (patrz rys. 10.14). Przy wcinitym
zaworze kulkowym powoli poruszy trzpieniem w d i do gry; powinno to spowodowa wypynicie powietrza zamknitego
w komorze zaworu kulkowego. Gdy bbelki
powietrza przestan pojawia si na wierzchu regulatora, zwolni trzpie, wyj prt
i pozwoli, aby zawr kulkowy zamkn si.
Upewni si, e podczas zwalniania trzpienia zawr kulkowy jest otwarty. Wyj regulator z kpieli olejowej, a nastpnie sprawdzi go zgodnie z opisem w punkcie 13.
15. Po odpowietrzeniu regulatorw zamontowa je w ich pierwotnych miejscach w gowicy silnika.
16. Zamontowa popychacze we waciwych im miejscach, upewniajc si, e
kady z nich jest prawidowo zaczepiony
z regulatorem hydraulicznym i prowadnic.
Uwaga. Kocwki popychaczy, ktre opieraj si na wierzchoku podkadki regulacyjnej i prowadnicy maj rn szeroko;
kocwka wsppracujca z podkadk regulacyjn jest nieco szersza ni kocwka
wsppracujca z prowadnic. Jeli prowadnica popychacza nie jest umocowana na
wierzchu waciwego zaworu, popychacz
nie bdzie prawidowo osadzony w rowku
prowadnicy.
17. Zamontowa way rozrzdu zgodnie
z opisem w podrozdziale 9.

11 Gowica silnika
- wymontowanie
i zamontowanie
Uwaga. Zapozna si z uwag na pocztku
podrozdziau 9.
Zamontowanie bdzie znacznie atwiejsze, jeli wczeniej
zanotuje si pooenia wszystkich wspornikw oraz przebieg elastycznych przewodw i linek.

RADZI

10.10. Mikrometr do pomiaru gruboci


podkadki regulacyjnej

92

10.14. Odpowietrzanie regulatora


hydraulicznego: zatopi regulator w oleju,
nastpnie wcisn zawr kulkowy (1) za
pomoc odpowiedniego prta (2) i powoli
porusza ruchomym trzpieniem (3) w d
i w gr, a przestan pojawia si bbelki
powietrza

Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
2. Oprni ukad chodzenia wg opisu
w rozdziale 1.
3. Wymontowa way rozrzdu wg opisu
w podrozdziale 9.

Gowica silnika
4. Naley pamita, e dalszy tekst opracowano zakadajc, i gowica silnika zostanie wymontowana z p r z y c z o n y m kolektorem dolotowym i w y l o t o w y m ; jest to
atwiejsze rozwizanie, ale czyni z e s p
nieporcznym i cikim do m a n e w r o w a n i a .
Jeli jednak podejmie si decyzj o w c z e niejszym odczeniu k o l e k t o r w , naley
postpowa wg opisu p o d a n e g o w stosownej czci rozdziau 4.
5. W przypadku silnikw o j e d n o p u n k t o w y m
wtrysku paliwa naley w y k o n a nastpujce
czynnoci zgodnie z o p i s e m w rozdz. 4 B :
a) wymontowa o b u d o w filtru p o w i e t r z a ;
b) rozszczelni ukad zasilania p a l i w e m ,
a nastpnie odczy elastyczne p r z e w o d y
doprowadzajce paliwo i p o w r o t n e od o b u dowy przepustnicy (zalepi wszystkie otwory, aby zapobiec ubytkowi paliwa i przedostaniu si zanieczyszcze do ukadu zasilania paliwem);
c) odczy link pedau przyspieszenia;
d) odczy odpowiednie zcza elektryczne
od obudowy przepustnicy, kolektora dolotowego i przyczonych e l e m e n t w ;
e) odczy elastyczne p r z e w o d y podcinienia ukadu w s p o m a g a n i a , e l a s t y c z n y
przewd (przewody) ukadu c h o d z e n i a
i wszystkie pozostae elastyczne p r z e w o d y
odpowietrzania od kolektora i przyczonych
zaworw;
f) wymontowa wspornik (wsporniki) kolektora dolotowego;
g) odczy przedni rur wylotow od kolektora.
W przypadku silnikw o w i e l o p u n k t o w y m
wtrysku paliwa naley w y k o n a nastpujce
czynnoci zgodnie z o p i s e m w rozdziale 4 C :
a) wymontowa p r z e w d d o l o t o w y filtru powietrza;
b) rozszczelni ukad zasilania p a l i w e m ,
a nastpnie odczy elastyczne p r z e w o d y
zasilajce i powrotne od o b u d o w y przepustnicy (zalepi w s z y s t k i e o t w o r y , a b y
zapobiec ubytkowi paliwa i przedostaniu
si zanieczyszcze do ukadu zasilania paliwem);
c) odczy link pedau przyspieszenia;
d) odczy zcza elektryczne od o b u d o w y
przepustnicy, kolektora d o l o t o w e g o i przyczonych elementw. O d c z e p i p r z e w o d y
elektryczne od kolektora d o l o t o w e g o i o d sun je od gowicy silnika tak, aby nie
przeszkadzay przy w y m o n t o w a n i u ;
e) odczy elastyczny p r z e w d ukadu
wspomagania, elastyczny p r z e w d (przewody) ukadu chodzenia oraz wszystkie
pozostae i odpowietrzajce elastyczne przewody od kolektora i przyczonych z a w o r w ;
f) odczy podpierajcy w s p o r n i k (wsporniki) kolektora d o l o t o w e g o ;
g) odczy przedni rur wylotow od kolektora.
7. W wersjach z a u t o m a t y c z n skrzynk
przekadniow odczy link s t e r o w a n i a
przepustnicy (linka kickdown) od o b u d o w y
przepustnicy wg opisu w rozdziale 7 B .
8. Poluzowa mocujce zaciski i odczy

elastyczne p r z e w o d y cieczy chodzcej od


tyu p o m p y paliwa, nagrzewnicy i w razie
potrzeby, od chodnicy oleju. Rwnie naley odczy elastyczne p r z e w o d y chodnicy
od przodu gowicy silnika.
9. W m o d e l a c h fazy I z silnikiem o wielop u n k t o w y m w t r y s k u paliwa w y m o n t o w a
rozrusznik, zgodnie z o p i s e m w rozdziale 5,
a nastpnie p o l u z o w a i w y k r c i ruby
m o c u j c e s z t y w n e p r z e w o d y cieczy chodzcej gowicy silnika do tyu kaduba.
1 0 . Postpujc wg opisu w rozdziale 5 o d czy zcza wizek p r z e w o d w od rozdzielacza, cewki zaponowej wysokiego
napicia i t r a n z y s t o r o w e g o z e s p o u zasilania. Uwolni wizk p r z e w o d w elektrycznych od wszystkich m o c u j c y c h j zaciskw tak, aby zostaa o d c z o n a od gowicy
silnika i nie p r z e s z k a d z a a p o d c z a s wym o n t o w a n i a . Naley rwnie odkrci ruby m o c u j c e i odczy wszystkie przewody uziemienia od gowicy i kolektora dolotowego.
1 1 . Odkrci dwie ruby m o c u j c e , a nastpnie odczy w s p o r n i k m o c u j c y alternatora od gowicy.
12. P o l u z o w a i w y k r c i ruby o rednicy
6 mm z gowicy silnika od strony a c u c h a
rozrzdu (jeli nie zostao to j u zrobione),
a nastpnie z przodu gowicy (patrz rys.
11.12).
13. Postpujc w kolejnoci o d w r o t n e j ni
p o k a z a n a na rys. 11.25a s t o p n i o w o poluzow y w a g w n e ruby m o c u j c e gowic po
p o b r o t u , a b d z i e m o n a o d k r c i
je rk.
1 4 . Wyj ruby m o c u j c e g o w i c i zdj
podkadki, notujc kolejno ich umieszczenia na o b w o d z i e .
15. Zdj g o w i c i, jeli jest to moliwe,
poprosi k o g o o p o m o c , p o n i e w a gowica
jest cika (szczeglnie, gdy jest w y m o n towywana w komplecie z kolektorami).
Z d j uszczelk z g r n e j powierzchni kad u b a . Jeli koki ustalajce s luno osad z o n e w kadubie, naley je wyj i przec h o w a wraz z gowic dla p e w n o c i . Naley rwnie z a n o t o w a p r a w i d o w e usytuowanie dyszy olejowych w kadubie
silnika; jeli s lune, naley je wyj i przec h o w a razem z gowic.
16. Jeli gowica m a by z d e m o n t o w a n a
w celu w y k o n a n i a n a p r a w y g w n e j , naley
z a s t o s o w a si d o w s k a z w e k p o d a n y c h
w czci C niniejszego rozdziau.

Przygotowanie
do zamontowania
17. Producenci zalecaj dokonanie pomiarw rub mocujcych gowic, aby mona
byo stwierdzi, czy potrzebna jest ich wymiana. Naley zmierzy dugo kadej
ruby (bez zamocowanej podkadki) od podstawy ba ruby do koca trzonu. Jeli
dugo wszystkich rub jest mniejsza ni
158,2 mm, to wszystkie ruby mog by
ponownie uyte. Jeli natomiast ktrakol-

11.12. ruby o rednicy 6 mm


zamocowane z przodu gowicy silnika
wiek ruba ma dugo wiksz ni
158,2 mm, wszystkie ruby musz zosta
wymienione jako zestaw. Majc na wzgldzie wartoci napre, jakim s poddawane ruby gowicy, zaleca si wymieni ruby
bez wzgldu na ich widoczny stan.
18. Przed zamontowaniem gowicy wsppracujce powierzchnie gowicy silnika i kaduba musz by doskonale oczyszczone.
Wszystkie lady uszczelki i nagaru naley
usun za pomoc twardego plastikowego
albo drewnianego skrobaka; naley rwnie
oczyci wierzchoki tokw. Zachowa
szczegln ostrono, poniewa oczyszczane powierzchnie mona atwo uszkodzi.
Naley rwnie mie pewno, e nie dopuci si do przedostania si nagaru do kanaw oleju i cieczy chodzcej - jest to szczeglnie istotne w przypadku kanaw oleju,
poniewa nagar moe zablokowa doprowadzenie oleju do elementw silnika. Uywajc samoprzylepnej tamy lub papieru
uszczelni otwory cieczy chodzcej, oleju
i rub w kadubie silnika. Aby zapobiec
przedostaniu si nagaru do szczelin midzy
tokami i ciankami cylindrw, naley naoy do szczelin nieco smaru. Po oczyszczeniu kadego toka mat szczotk usun
ze szczelin wszystkie lady smaru i nagaru
ze szczelin, a nastpnie zetrze pozostae
resztki czyst szmat. W analogiczny sposb oczyci wszystkie toki.
19. Sprawdzi wsppracujce powierzchnie
kaduba i gowicy silnika, czy nie ma na nich
ladw naci, gbokich zadrapa lub innego rodzaju uszkodze. Nieznaczne
uszkodzenia mona ostronie usun pilnikiem. Gbokie uszkodzenia mona usun tylko za pomoc obrbki mechanicznej.
20. Jeli podejrzewa si niepasko dolnej
powierzchni gowicy silnika, do jej sprawdzenia naley uy liniau. W razie potrzeby
zapozna si ze wskazwkami podanymi
w czci C niniejszego rozdziau.

Zamontowanie
21. Wytrze wsppracujce powierzchnie
gowicy silnika oraz kaduba silnika. Sprawdzi, czy dwa koki ustalajce i dysze oleju
s prawidowo zamocowane w kadubie
silnika.

93

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0

11.22. Prawidowo zaoona nowa


uszczelka na powierzchni kaduba,
dopasowana do kokw ustalajcych

11.25a. Kolejno dokrcania rub


gowicy...

11.24. Wkrcanie rub gowicy we


waciwe pooenie po uprzednim
posmarowaniu ich gwintw i podkadek
olejem

11.25b. ... dokrcanie rub gowicy


momentami podanymi w danych
technicznych...

22. Zaoy now uszczelk gowicy na


grn powierzchni kaduba, dopasowujc
jej otwory do kokw ustalajcych (patrz rys.
11.22).
23. Korzystajc z pomocy drugiej osoby
ostronie naoy zesp gowicy na kadub
silnika, dopasowujc go do kokw ustalajcych.
24. Naoy nieco czystego oleju na gwinty
i na spodnie powierzchnie bw rub mocujcych gowice. Dopasowa podkadk do
kadej ruby, ostronie wprowadzi kad
rub do odpowiadajcego jej otworu (nie
dopuci, aby wpada pod wasnym ciarem) i wkrci j do oporu (patrz rys. 11.24).
25. Stopniowo i w pokazanej kolejnoci
dokrci dziesi rub mocujcych gowic
momentem podanym dla 1. etapu dokrcania, uywajc klucza dynamometrycznego
i odpowiedniej nasadki (patrz rys. 11.25a,
11.25b).
26. Gdy wszystkie ruby zostan dokrcone
momentem podanym dla 1. etapu dokrcania, powtrzy dokrcanie w podanej kolejnoci momentem dla 2. etapu dokrcania.
27. Odczeka dziesi minut, a nastpnie
w odwrotnej kolejnoci do podanej, stopniowo poluzowywa ruby gowicy po p
obrotu, a wszystkie ruby bdzie mona
odkrci rk.
28. Ponownie wkrci ruby rk, a nastpnie powtrzy dokrcanie w podanej

94

kolejnoci i dokrci ruby momentem podanym dla 3. etapu dokrcania.


29. Gdy wszystkie ruby zostan dokrcone
do 3. etapu naley, postpujc ponownie
w podanej kolejnoci, dokrci ruby o warto kta podan w danych technicznych
dla 4. etapu uywajc nasadki i przeduacza. Zalecane jest w tym etapie dokrcania
uycie przyrzdu do mierzenia kta dokrcenia, aby zapewni odpowiedni dokadno (patrz. rys. 11.29). Jeli przyrzd
nie jest dostpny, naley uy biaej farby,
aby przed rozpoczciem dokrcania zrobi
znaki ustawcze na bie ruby i gowicy
imm

silnika; znaki mona wykorzysta do sprawdzenia, czy ruba zostaa obrcona o waciwy kt podczas dokrcania.
30. Po dokrceniu rub o warto kta
podan dla 4. etapu naley dokrci ruby
0 warto kta podan dla 5. etapu, dziaajc w podanej kolejnoci.
3 1 . Po prawidowym dokrceniu rub gowicy woy rub (ruby) o rednicy 6 mm
w przd gowicy, a nastpnie dokrci
je momentem podanym w danych technicznych.
32. Upewniajc si, e przewody elektryczne s prawidowo poprowadzone, przyczy
zcza do rozdzielacza, cewki i tranzystorowego ukadu zasilania. Zamocowa wizk przewodw we waciwym pooeniu za
pomoc wszystkich niezbdnych zaciskw.
33. Podczy przewody uziemienia do gowicy i kolektora, a nastpnie dokadnie
dokrci mocujce je ruby.
34. W modelach fazy I z silnikiem o wielopunktowym wtrysku paliwa woy rub
mocujc sztywny przewd cieczy chodzcej do kaduba silnika, a nastpnie dokrci
go dokadnie. Zamontowa rozrusznik zgodnie z opisem w rozdziale 5.
35. Podczy elastyczne przewody cieczy
chodzcej w ich pierwotnych pooeniach,
a nastpnie dokadnie dokrci mocujce je
zaciski.
36. Postpujc zgodnie z opisem w stosownej czci rozdziau 7 wykona nastpujce
czynnoci:
a) zamocowa wszystkie odczone przewody elektryczne, elastyczne przewody i link (linki) sterujce do kolektora dolotowego
1 elementw ukadu zasilania paliwem;
b) zamocowa wspornik (wsporniki) podpierajcy kolektor dolotowy;
c) podczy i wyregulowa link pedau
przyspieszenia;
d) podczy przedni rur ukadu wylotowego do kolektora;
e) zamocowa obudow filtru powietrza i/lub
przewd dolotowy (jeli jest stosowany).
37. W wersjach z automatyczn skrzynk
przekadniow podczy i wyregulowa link sterowania przepustnicy (linka kickdown),
tak jak to opisano w rozdziale 7B.
38. Zamontowa way rozrzdu, tak jak to
opisano w podrozdziale 9.

12 Miska olejowa
- wymontowanie
i zamontowanie

"r

11.29. ... a nastpnie dokrcanie etapami


o podane w danych technicznych wartoci
ktw

Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem
przd samochodu i podeprze go na podstawkach.
2. Poluzowa i wykrci wkrty mocujce,
a nastpnie wyj plastikowe osony znajdujce si pod silnikiem.

Miska olejowa

'nm

12.5. Wymontowywanie maej, wytaczanej


stalowej miski olejowej

12.6b. ... i wyjmowanie pyty


przegradzajcej z podstawy miski
aluminiowej

12.12b. ... i wyjmowanie pytki


przykrywajcej z konierza miski,...

12.6a. ruby mocowania miski olejowej


(strzaki), ktre naley odkrci...

12.12a. Dwie ruby mocujce (strzaki),


ktre naley odkrci...

12.12c. ... aby uzyska dostp do dwch


mocujcych nakrtek

3. Spuci olej z silnika, a nastpnie oczyci i zaoy korek spustu oleju, dokrcajc
go momentem podanym w danych technicznych. Jeli przebieg samochodu jest
bliski przebiegowi przewidzianemu dla przegldu okresowego, podczas ktrego olej
i filtr oleju bd wymieniane, zaleca si
rwnie wymieni filtr oleju. Po ponownym
zmontowaniu silnik mona napeni wieym
olejem. Wicej informacji podano w rozdziale 1.
4. Wymontowa przedni rur ukadu wylotowego zgodnie z opisem w stosownej czci rozdziau 4.
5. Postpujc w odwrotnej kolejnoci do
podanej na rys. 12.31, stopniowo poluzowa
i wyj wszystkie ruby mocujce ma,
wytoczon ze stali, misk olejow do podstawy gwnej aluminiowej miski. Rozczy
poczenie miski z kadubem, uderzajc
misk doni, a nastpnie wycign stalow misk spod samochodu (patrz rys. 12.5).
6. Odkrci mocujce ruby i wyj pyt
przegradzajc z podstawy miski aluminiowej (patrz rys. 12.6a, 12.6b).
7. Wstawi podnonik, z umieszczonym na
jego gowicy drewnianym klockiem, pod
skrzynk przekadniow, aby przej ciar
zespou. Jako alternatyw mona zastosowa podnonik z wysignikiem lub podpor
w postaci prta i przej ciar silnika.
8. W wersjach z mechaniczn skrzynk
przekadniow odpowiednim pisakiem nanie zarys ruby przelotowej przedniego

wspornika zawieszenia zespou napdowego na wsporniku, aby wykorzysta to podczas zamontowywania. Poluzowa i wykrci nakrtk, a nastpnie wycign rub
przelotow z podpory.
9. We wszystkich wersjach poluzowa i odkrci nakrtk, a nastpnie wyj rub
przelotow z tylnego wspornika zawieszenia
zespou napdowego.
10. Poluzowa i wyjc cztery ruby i podkadki mocujce belk silnika do nadwozia,
a nastpnie opuci zesp tak, aby znalaz
si z dala od silnika. Wyj piercie oporowy, zamocowany pomidzy tyln podpor
silnika i skrzynki przekadniowej a jej wspornikiem.
11. W wersjach z klimatyzacj poluzowa
i wyj ruby mocujce niszy wspornik
sprarki do miski aluminiowej. Uwaga. Nie
jest konieczne wymontowanie sprarki.
12. Odkrci dwie ruby i zdj ma pytk
przykrywajc z konierza miski, aby uzyska dostp do nakrtek mocujcych misk
(patrz rys. 12.12.a, 12.12b, 12.12c).
13. Postpujc w kolejnoci odwrotnej do
pokazanej na rys. 12.21 poluzowa i wyj
nakrtki oraz ruby mocujce aluminiow
misk do podstawy kaduba silnika.
14. Odkrci dwie ruby mocujce konierz
miski do obudowy skrzynki przekadniowej.
ruby mona wkrci w gwintowane otwory
bezporednio nad ich oryginalnymi pooeniami i wykorzysta jako ruby pomocnicze
do oddzielenia miski olejowej od kaduba

12.14. ruby, ktre naley wykrci


z otworw w konierzu miski (1) i wkrci
w gwintowane otwory ustalajce (2),...

12.15. ...aby oddzieli misk od podstawy


kaduba silnika

95

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0

12.16a. Odkrcanie rub mocujcych


i wymontowanie przewodu zasysania oleju
z siatkowym filtrem wstpnym...

12.16b. .
z silnika

silnika. Wkrci obie ruby tak, aby zetkny


si z powierzchni kaduba, a nastpnie
rwnomiernie dokrca je, zwracajc jednoczenie uwag, czy miska wysuwa si rwno z podstawy kaduba silnika (patrz rys.
12.14).
15. Zdj misk aluminiow i wykrci ruby
pomocnicze (patrz rys. 12.15).
Uwaga. W wersjach z automatyczn skrzynk przekadniow moe by konieczne odczenie linki nastawczej od skrzynki przekadniowej, aby uzyska niezbdny przewit,
umoliwiajcy wyjcie miski olejowej. Wicej
informacji znajduje si w rozdziale 7A.
16. Po zdjciu miski odkrci mocujce
ruby i wymontowa zesp zasysania oleju z siatkowym filtrem wstpnym i pyt
przegradzajc z podstawy rusztu z pokrywami oysk gwnych (patrz rys.
12.16a, 12.16b). Wyj piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym zamontowany
pomidzy filtrem siatkowym oleju a pokryw acucha rozrzdu i wymy filtr
w odpowiednim rozpuszczalniku. Sprawdzi oczka siatki filtru, czy s zatkane lub
rozerwane, wymieniajc cay zesp zasysania oleju, jeli jest uszkodzony w jakikolwiek sposb.
17. Sprawdzi gumowe elementy mocujce
belki silnika, czy nie nosz ladw uszkodzenia i pogorszenia jakoci, i w razie
potrzeby wymieni.

i suche. Naoy cienk warstw odpowiedniego rodka uszczelniajcego na wsppracujc powierzchni aluminiowej miski,
tak jak pokazano na rysunku (patrz rys.
12.20).
2 1 . Unie misk i przyoy j do kaduba
silnika. Wkrci ruby i nakrtki mocujce
misk, przykrcajc je rk. W kolejnoci
pokazanej na rysunku (patrz rys. 12.21),do-

oraz pyty przegradzajcej

12.19. Piercie uszczelniajcy o przekroju


okrgym (strzaka), ktry naley zaoy
na przewd zasysania oleju z siatkowym
filtrem wstpnym
krci wszystkie nakrtki i ruby momentem
podanym w danych technicznych.
22. Woy dwie ruby mocujce konierz
miski do obudowy skrzynki przekadniowej
i starannie je przykrci. W razie potrzeby
podczy link nastawcz do automatycznej skrzynki przekadniowej zgodnie z opisem w rozdziale 7B.

12.20. rodek uszczelniajcy naoony na powierzchni styku aluminiowej miski olejowej.


Waeczek rodka uszczelniajcego powinien przebiega na zewntrz otworw rub
oznaczonych gwiazdkami, a od wewntrz wszystkich pozostaych

Zamontowanie
18. Usun wszystkie lady rodka uszczelniajcego ze wsppracujcych powierzchni
kaduba silnika i misek olejowych, a nastpnie czyst szmatk oczyci misk i wntrze
silnika.
19. Zaoy nowy piercie uszczelniajcy
o przekroju okrgym do wybrania na grnej
powierzchni zespou zasysania oleju, a nastpnie przyoy zesp do podstawy pokrywy rozrzdu (patrz rys. 12.19). Dokadnie
dokrci ruby mocujce zesp. Przyoy
pyt przegradzajc do rusztu z pokrywami
oysk gwnych i dokadnie dokrci mocujce j ruby.
20. Upewni si, czy wsppracujce powierzchnie miski olejowej i kaduba s czyste

96

16
Przd
silnika

13

11
12.21. Kolejno dokrcania nakrtek i rub mocujcych misk olejow

Pompa oleju

12.30. Nakadanie cieniutkiego waeczka


rodka uszczelniajcego na konierz
wytoczonej, stalowej miski olejowej,...
23. Naoy ma pytk przykrywajc na
konierz miski i starannie przykrci mocujce j ruby.
24. W wersjach z klimatyzacj woy ruby
mocujce sprark i starannie je przykrci.
25. Upewni si, czy wszystkie elementy
gumowe podpr s na waciwym miejscu
i zaoy piercie oporowy na wspornik
tylnej podpory zawieszenia zespou napdowego. Woy belk silnika na miejsce,
dopasowujc j do podpr silnika, a nastpnie woy mocujce ruby i podkadki.
Dokrci ruby mocujce belk momentem
podanym w danych technicznych.
26. W wersjach z mechaniczn skrzynk
przekadniow woy przelotow rub i nakrtk do przedniego wspornika zawieszenia zespou napdowego. Ustawi silnik
i skrzynk przekadniow tak, aby ruba
przelotowa przedniego wspornika bya prawidowo ustawiona wzgldem znaku zrobionego przed wymontowaniem, a nastpnie
dokrci rub momentem podanym w danych technicznych.
27. Woy rub przelotow do tylnego
wspornika zawieszenia zespou napdowego i dokrci nakrtk momentem podanym
wdanych technicznych.
28. Wyj podnonik spod skrzynki przekadniowej.
29. Przyoy pyt przegradzajc do pod-

13.2. Wymontowanie pokrywy pompy...

7 Nissan Primera

Przd
silnika

H27219
12.31. ... kolejno dokrcania rub mocujcych misk olejow

stawy miski aluminiowej, a nastpnie dokadnie przykrci mocujce j ruby.


30. Upewni si, czy wsppracujce powierzchnie miski s czyste i suche. Naoy
cieniutki waeczek odpowiedniego uszczelniacza na wsppracujc powierzchni maej, toczonej, stalowej miski (patrz rys.
12.30). Naoy uszczelniacz do rowka
w rodku powierzchni wsppracujcej pomidzy otworami, a nastpnie wok wewntrznej krawdzi kadego otworu dla
ruby (patrz rys. 12.12 w rozdziale A).
3 1 . Przyoy misk i woy mocujce j
ruby, dokrcajc je tylko rk. Postpujc
w pokazanej kolejnoci (patrz rys. 12.31)
dokrci ruby momentem podanym w danych technicznych.
32. Zamontowa przedni odcinek ukadu
wylotowego zgodnie z opisem w stosownej
czci rozdziau 4.
33. Zamontowa pyty osonowe pod silnikiem, a nastpnie wkrci mocujce je
wkrty.
34. Napeni silnik olejem zgodnie z opisem
w rozdziale 1.

13.3a. ... wyjcie zewntrznego...

13 Pompa oleju - wymontowanie, sprawdzanie


i zamontowanie
Wymontowanie
1. Pompa oleju jest integraln czci pokrywy acucha napdu rozrzdu (patrz rys.
13.1). Wymontowa pokryw zgodnie z opisem w podrozdziale 6.

Sprawdzanie
2. Wykrci mocujce wkrty i ruby, a nastpnie wymontowa pokryw pompy z tyu
pokrywy acucha rozrzdu (patrz rys. 13.2).
3. Wyj oba koa zbate pompy oleju z pokrywy (patrz rys. 13.3a, 13.3b).
4. Wykrci rub zaworu przelewowego
z podstawy pokrywy pompy i wyj podkadk uszczelniajc. Wycign spryn
i toczek zaworu, notujc pooenie zamontowania toczka.
5. Sprawdzi koa zbate pompy, toczek
zaworu przelewowego i pokryw, czy nie

13.3b. ...i wewntrznego wirnika z pokrywy


acucha rozrzdu

97

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0

13.1. Elementy pompy oleju


I - pokrywa rozrzdu,2 - pokrywa pompy oleju, 3 - wkrt pokrywy pompy oleju, 4 - ruba pokrywy pompy oleju, 5 - nakrtka zespou
zasysania oleju ze wstpnym filtrem siatkowym, 6 - ruba zespou zasysania oleju ze wstpnym filtrem siatkowym, 7 - zesp zasysania
oleju ze wstpnym filtrem siatkowym, 8 - piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym, 9 - wewntrzny wirnik, 10 - zewntrzny wirnik,
I1 - toczek zaworu regulacji cinienia oleju, 12 - spryna, 13 - podkadka uszczelniajca, 14 - pokrywa zaworu regulacji cinienia oleju
ma na nich oczywistych oznak zuycia lub
uszkodzenia.
6. Woy koa do pokrywy i uywajc blaszek szczelinomierza o odpowiedniej gruboci zmierzy luz pomidzy zewntrznym
kotem i pokryw oraz pomidzy wierzchokami zbw wewntrznego i zewntrznego
koa zbatego (patrz rys. 13.6a, 13.6b).
7. Uywajc blaszek szczelinomierza i liniau
uoonego w poprzek na wierzchu pokrywy
zmierzy luz osiowy wewntrznego i zewntrznego koa zbatego (patrz rys. 13.7).

8. Jeli dysponuje si odpowiednim wyposaeniem pomiarowym, zmierzy rednic


konierza wewntrznego koa zbatego i oyska w pokrywie. Odj zewntrzn rednic konierza koa zbatego od wewntrznej
rednicy pokrywy i obliczy luz konierza
w pokrywie.
9. Jeli wynik ktregokolwiek pomiaru przekracza dopuszczalne granice lub koa zbate, zawory albo pokrywa s uszkodzone,
naley wymieni kompletny zesp pokrywy
acucha napdu rozrzdu.

10. Jeli stwierdzi si, e pompa oleju jest


zuyta, naley rwnie sprawdzi zawr
przelewowy. Zawr jest umieszczony w obudowie filtru oleju, zamontowanego z tyu
kaduba silnika. Wykrci rub zaworu
z wierzchu obudowy filtru i wyj podkadk
uszczelniajc, spryn i kulk. Sprawdzi
wszystkie elementy, czy nie nosz ladw
zuycia lub uszkodzenia, a w razie potrzeby
wymieni. Przy zamontowaniu woy kulk
i spryn do obudowy. Naoy now podkadk uszczelniajc na rub zaworu,

13.6a. Pomiar luzu pomidzy zewntrznym


wirnikiem a obudow

13.6b. Pomiar luz pomidzy wierzchokiem


wewntrznego wirnika a zewntrznym
wirnikiem

13.7. Pomiar luzu osiowego wirnika

98

Chodnica oleju
i

i?

13.12. Dokrcanie rub mocujcych


pokryw pompy

i.
...

\
't

;.~;'"J1 .|

13.13a. Zakadanie toczka i spryny


zaworu regulatora cinienia...

a nastpnie woy rub, dokrcajc j


momentem podanym w danych technicznych.
11. Powlec koa zbate czystym olejem
silnikowym, a nastpnie woy je do obu-

13.13b. ... wkrcanie ruby z podkadk


uszczelniajc...
dowy pompy. Upewni si, czy wewntrzne
koo zbate jest zamocowane konierzem
w kierunku pokrywy.
12. Upewni si, czy wsppracujce powierzchnie s czyste i suche, a nastpnie
zamontowa pokryw pompy. Woy ruby
mocujce pokryw i wkrty, a nastpnie
przykrci je momentami podanymi w danych technicznych (patrz. rys. 13.12).
13. Zamontowa toczek zaworu przelewowego, upewniajc si, czy jest prawidowo
ustawiony na obwodzie, a nastpnie woy
spryn. Naoy now podkadk uszczelniajc na rub zaworu, a nastpnie przykrci rub momentem podanym w danych
technicznych (patrz rys. 13.13a, 13.13b,
13.13C).

Zamontowanie
14. Zamontowa pokryw acucha napdu
rozrzdu wedug opisu w podrozdziale 6.

13.13c. ... i dokrcanie ruby momentem


podanym w danych technicznych

14 Chodnica oleju
- wymontowanie
i zamontowanie

:5^

Wymontowanie
1. Chodnica oleju jest przymocowana do
obudowy filtru oleju, ktry jest przykrcony
do tyu kaduba (patrz rys. 14.1).
2. Aby uzyska dostp do chodnicy oleju,
naley mocno zacign dwigni hamulca
awaryjnego, a nastpnie podnie przd
samochodu podnonikiem i podeprze na
podstawkach. Odczy ujemny przewd od
akumulatora.
3. Oprni ukad chodzenia wedug opisu
w rozdziale 1. Alternatywnym sposobem
postpowania jest zacinicie elastycznych
przewodw cieczy chodzcej chodnicy oleju bezporednio nad sztywnymi przewodami
chodnicy. Naley by przygotowanym, e
przy odczaniu elastycznych przewodw
wycieknie nieco cieczy chodzcej.
4. Zwolni zaciski przewodw elastycznych,
a nastpnie odczy elastyczne przewody
cieczy chodzcej od chodnicy oleju.
5. Uywajc farby lub odpowiedniego pisaka zrobi znaki ustawcze na chodnicy i obudowie filtru oleju.
6. Umieci odpowiedni pojemnik pod chodnic oleju i odkrci centraln rub chodnicy. Poczeka, a olej spynie do pojemnika, a nastpnie wymontowa chodnic oleju
z silnika. Wyj piercie uszczelniajcy
chodnicy i piercie o przekroju okrgym
z centralnej ruby, pozbywajc si ich.
7. Sprawdzi chodnic oleju, czy nie ma
na niej ladw uszkodze, a nastpnie
sprawdzi, czy nie ma w niej zatorw,
dmuchajc przez krce cieczy chodzcej.
Jeli chodnica jest uszkodzona lub zatkana,
musi by wymieniona.

Zamontowanie
14.1. Elementy chodnicy oleju (strzaki pokazuj kierunek przepywu cieczy chodzcej
przez chodnic)
1 -filtr oleju, 2 - obudowa filtru oleju, 3 - piercie uszczelniajcy, 4 - chodnica oleju,
5-piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym, 6 - ruba centralna

8. Zaoy nowy piercie uszczelniajcy


z tyu chodnicy i zaoy nowy piercie
uszczelniajcy na centraln rub.
9. Przymocowa chodnic do obudowy filtru oleju, ustawiajc w jednej linii znaki

99

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0


zrobione przed wymontowaniem, a nastpnie woy rub centraln. Dokrci rub momentem podanym w danych techr
nicznych.
10. Podczy elastyczne przewody cieczy
chodzcej do chodnicy oleju, a nastpnie
zabezpieczy je w tym pooeniu za pomoc
mocujcych zaciskw.
11. Opuci samochd na podoe, a nastpnie napeni ukad chodzenia i uzupeni poziom oleju w silniku wedug opisu
w rozdziale 1 (jeli ma to zastosowanie).
Uruchomi silnik, a nastpnie sprawdzi,
czy na chodnicy nie ma ladw wyciekw.

15

Piercienie uszczelniajce ||
wau korbowego - wymiana 5;

Wymiana
Prawy piercie uszczelniajcy
(w pokrywie napdu rozrzdu)
1. Wymontowa koo pasowe wau korbowego wg opisu w podrozdziale 5.
2. Ostronie wyj piercie uszczelniajcy
z gniazda, uywajc duego pasko zakoczonego wkrtaka, uwaajc, aby nie uszkodzi k zbatych pompy oleju lub pokrywy
rozrzdu.
3. Oczyci gniazdo piercienia uszczelniajcego i zlikwidowa wszystkie zadziory lub
powstae krawdzie, ktre mogyby uszkodzi piercie.
4. Na wargi nowego piercienia uszczelniajcego naoy nieco smaru i ustawi
piercie tak, aby warga uszczelniajca bya
skierowana do wewntrz. Ostronie umieci piercie uszczelniajcy w gniedzie,
zwracajc uwag, aby nie uszkodzi wargi
uszczelniajcej. Wsun piercie tak, aby
uoy si na wystpie ustalajcym, uywajc do tego rurowego wybijaka typu nasadki,
opierajcego si tylko o tward, zewntrzn
krawd piercienia. Zachowa ostrono,
aby podczas zamontowywania nie uszkodzi warg piercienia uszczelniajcego. Pa-

mita, e wargi piercienia powinny by


skierowane do wewntrz.
5. Wytrze wszystkie lady oleju, a nastpnie zamontowa koo pasowe wau korbowego wg opisu w podrozdziale 5.

Lewy piercie uszczelniajcy


(od strony koa zamachowego)
6. Wymontowa koo zamachowe i tarcz
napdow, wedug opisu w podrozdz. 16.
7. Zachowujc ostrono, aby nie zarysowa ani wau korbowego, ani adnej czci
kaduba wyj piercie uszczelniajcy
z obudowy, uywajc duego pasko zakoczonego wkrtaka (patrz rys. 15.7).
8. Oczyci gniazdo piercienia i zlikwidowa wszystkie zadziory lub powstae krawdzie, ktre mogyby spowodowa uszkodzenie piercienia.
9. Pokry smarem wargi nowego piercienia
i wystp na wale korbowym, a nastpnie
przyoy piercie do kaduba.
10. Przesun rk warg piercienia
uszczelniajcego nad wystpem na wale
korbowym i wcisn piercie rwno w gniazdo obudowy, a jego zewntrzny konierz
uoy si rwno na krawdzi obudowy. W razie potrzeby mona uy mikkiego motka,
aby delikatnymi uderzeniami wprowadzi
piercie na waciwe miejsce.
11. Wytrze wszystkie lady oleju, a nastpnie zamontowa koo zamachowe i tarcz napdow wg opisu w podrozdziale 16.

16 Koo zamachowe i tarcza


napdowa - wymontowanie, sprawdzanie
i zamontowanie

montowa zesp sprzga wg opisu w rozdziale 6.


2. Unieruchomi koo zamachowe, blokujc
wieniec zbaty za pomoc przyrzdu podobnego do pokazanego na rysunku 16.3. Alternatywnie mona przykrci pytk dociskow midzy koem zamachowym a kadubem silnika.
3. Poluzowa i wykrci ruby mocujce
koo zamachowe, a nastpnie wymontowa
koo zamachowe (patrz rys. 16.3). Uwaa,
aby nie upuci koa.
4. W razie potrzeby wymontowa pyt osonow z kaduba silnika, notujc, w jakim
pooeniu na obwodzie jest zamontowana
(patrz rys. 16.4). Jeli koki ustalajce pyt
osonow s luno osadzone w kadubie
silnika, naley je wyj i przechowa razem
z pyt.

Tarcza napdowa - wersje


z automatyczn skrzynk
przekadniow
5. Wymontowa skrzynk przekadniow
wg opisu w rozdziale 7B.
6. Zablokowa tarcz napdow wg opisu
w p. 2.
7. Poluzowa i wymontowa ruby mocujce tarcz napdow wraz z pyt mocujc
tarcz napdow. Wymontowa pyt napdow, a nastpnie wyj piercie zamontowany pomidzy tarcz napdow a waem
korbowym.
8. W razie potrzeby wymontowa pyt osonow z kaduba silnika, notujc, w jakim
pooeniu na obwodzie jest zamontowana.
Jeli koki ustalajce pyty osonowej s
luno osadzone w kadubie, naley je wyj
i przechowa razem z pyt.

Sprawdzanie
Wymontowanie
Koo zamachowe - wersje
z mechaniczn skrzynk
przekadniow
1. Wymontowa skrzynk przekadniow
wg opisu w rozdziale 7A, a nastpnie wy-

9. W wersji z mechaniczn skrzynk przekadniow sprawdzi koo zamachowe, czy


nie ma werw na czoowej powierzchni
wsppracujcej ze sprzgem oraz czy zby
wieca zbatego nie s zuyte lub odupane.
Jeli powierzchnia koa zamachowego
wsppracujca ze sprzgem ma gbokie
wery, pknicia lub innego rodzaju uszko-

wj*

15.7. Wymontowanie piercienia


uszczelniajcego po prawej stronie wau
korbowego

100

16.3. Zastosowanie przyrzdu, wykonanego


we wasnym zakresie (strzaka), w celu
zapobieenia obrotowi podczas luzowania
rub mocujcych koo zamachowe

16.4. Wymontowanie pyty osonowej z tyu


kaduba silnika

Wsporniki zawieszenia zespou napdowego


dzenia, koo zamachowe naley wymieni.
Jeli wieniec zbaty jest znacznie zuyty
lub wyszczerbiony, naley go wymieni.
Wykonanie tych czynnoci najlepiej powierzy specjalicie. Temperatura, do ktrej
musi by podgrzany nowy wieniec zbaty
przed zamontowaniem, jest temperatur
krytyczn i jeli nie bdzie zachowana,
mona spowodowa zniszczenie twardoci
zbw.
10. W wersjach z automatyczn skrzynk
przekadniow sprawdzi dokadnie tarcz
napdow przemiennika momentu napdowego, czy nie ma na niej oznak znieksztace lub jakichkolwiek woskowatych pkni wok otworw rub lub rozchodzcych
si promieniowo od rodka. Sprawdzi zby
wieca zbatego, czy nie ma na nich ladw zuycia i zuszcze. Jeli zostan
stwierdzone jakiekolwiek oznaki zuycia lub
uszkodzenia, naley wymieni tarcz napdow.

Zamontowanie
Koo zamachowe - wersje
z mechaniczn skrzynk
przekadniow
11. Woy koki ustalajce (jeli zostay
wyjte) i zaoy pyt osonow na kadub.
12. Oczyci powierzchnie wsppracujce
koa zamachowego i wau korbowego.
13. Przyoy koo zamachowe i wkrci
ruby mocujce.
14. Unieruchomi koo zamachowe metod
zastosowan podczas wymontowania, a nastpnie dokrci ruby mocujce momentem
podanym w danych technicznych.
15. Zamontowa sprzgo zgodnie z opisem
podanym w rozdziale 6. Zdj przyrzd
blokujcy koo zamachowe, a nastpnie
zamontowa skrzynk przekadniow wg
opisu w rozdziale 7A.

Tarcza napdowa - wersje


z automatyczn skrzynk
przekadniow
16. Wstawi koki ustalajce (jeli zostay
wyjte) i zamontowa pyt osonow do
kaduba silnika.
17. Oczyci powierzchnie wsppracujce
tarczy napdowej i wau korbowego.
18. Zamocowa piercie na tylnej powierzchni tarczy napdowej i ustawi zesp na
kocwce wau korbowego.
19. Wkrci ruby mocujce i pyt mocujc.
20. Unieruchomi tarcz napdow, stosujc metod wykorzystan podczas wymontowania, a nastpnie dokrci ruby mocujce momentem podanym w danych technicznych.
21. Zdj przyrzd blokujcy, a nastpnie
zamontowa skrzynk przekadniow wg
opisu w rozdziale 7B.

17 Wsporniki zawieszenia
zespou napdowego
- sprawdzanie i wymiana
Sprawdzanie
1. Jeli jest potrzebny lepszy dostp, zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem przd samochodu i podeprze go na podstawkach
(patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu").
2. Sprawdzi gumowe elementy wspornikw zawieszenia zespou napdowego, czy
nie s pknite, stwardniae lub oddzielone
od metalu; wymieni odpowiedni wspornik
zawieszenia, jeli stwierdzi si jakiekolwiek
uszkodzenie lub pogorszenie jakoci.
3. Sprawdzi, czy wszystkie elementy zczne wspornikw zawieszenia s dokadnie
dokrcone; w razie potrzeby uy do sprawdzenia klucza dynamometrycznego.
4. Uywajc duego wkrtaka lub stalowego omu sprawdzi zuycie elementw we
wspornikach, ostronie je podwaajc, aby
sprawdzi luz osiowy. Gdy wykonanie tego
nie jest moliwe, zapewni sobie pomoc
drugiej osoby; jedna z osb porusza silnikiem i skrzynk przekadniow do tyu i do
przodu lub z boku na bok, a druga obserwuje wsporniki zawieszenia. Niewielki luz
osiowy moe wystpi nawet w nowych
elementach, natomiast nadmierne zuycie
jest atwo zauwaalne. W razie stwierdzenia
nadmiernego luzu osiowego, najpierw naley sprawdzi, czy elementy zczne s
prawidowo zamocowane, a nastpnie wymieni kady element.

Wymiana
Prawy wspornik zawieszenia
5. Odczy ujemny przewd od akumulatora. Wstawi podnonik pod silnik. Podwysza podnonik do chwili przejcia masy
silnika.
6. Odkrci nakrtk i rub przelotow,
a nastpnie odkrci ruby mocujce i wyj
zesp prawego wspornika z przedziau silnika. Wyj elementy gumowe, ktre s
przymocowane po kadej stronie poczenia
wspornika z nadwoziem.
7. W razie potrzeby odkrci ruby mocujce i oddzieli element prawego wspornika
zawieszenia silnika.
8. Dokadnie sprawdzi wszystkie elementy, czy nie ma na nich ladw zuycia
lub uszkodzenia i w razie koniecznoci
wymieni.
9. Podczas zamontowania podczy element (gdy by odczony) wspornika zawieszenia do silnika, a nastpnie przykrci
mocujce go ruby momentem podanym
w danych technicznych.
10. Woy elementy gumowe do elementu
wspornika poczonego z nadwoziem, upe-

wniajc si, czy ich koki s prawidowo


osadzone w otworach. Przyoy wspornik
do grnej czci mocowanej do silnika,
przykrcajc mocujce go ruby momentem
podanym w danych technicznych.
1 1 . Wkrci rub przelotow i dokrci jej
nakrtk momentem podanym w danych
technicznych. Wyj podnonik spod silnika.
12. Podczy ujemny przewd do akumulatora.

Lewy wspornik zawieszenia


14. Wymontowa akumulator i podstawk
wg opisu w rozdziale 5A.
15. Wstawi podnonik i drewniany klocek
pod skrzynk przekadniow i podwyszy
podnonik tak, aby przej mas skrzynki
przekadniowej.
16. Poluzowa i wykrci rub przelotow,
a nastpnie odkrci trzy ruby mocujce
lewy wspornik zawieszenia i wyj wspornik.
Zdj gumowe elementy z kadej strony
elementu wspornika mocowanego do nadwozia. Jeli to konieczne, odkrci ten element od nadwozia samochodu.
17. Dokadnie sprawdzi, czy na adnym
elemencie nie ma oznak zuycia lub uszkodzenia i wymieni uszkodzone elementy.
18. Podczas zamontowywania przyoy do
nadwozia element mocujcy wspornik (jeli
by wymontowany) i przykrci mocujce go
ruby.
19. Zaoy elementy gumowe do elementu
wspornika mocowanego do nadwozia, upewniajc si, czy ich koki s prawidowo
osadzone w otworach tego elementu, a nastpnie ustawi wspornik zawieszenia we
waciwym pooeniu. Woy ruby mocujce wspornik zawieszenia do skrzynki przekadniowej, a nastpnie przykrci je momentem podanym w danych technicznych.
20. Wkrci rub przelotow i dokrci jej
nakrtk momentem podanym w danych
technicznych.
2 1 . Wyj podnonik spod silnika i zamontowa akumulator.

Przedni wspornik - modele


fazy I i II sedan i hatchback
z mechaniczn skrzynk
przekadniow
22. Zacign dwignie hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie przd samochodu podnonikiem i podeprze go na
podstawkach (patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu"). Odczy ujemny
zacisk przewodu od akumulatora, a nastpnie odkrci ruby mocujce i wyj doln
oson spod zespou napdowego.
23. Uywajc odpowiedniego pisaka oznaczy pooenie ruby przelotowej przedniego
wspornika zawieszenia zespou napdowego, aby uatwi zamontowanie.
24. Wstawi podnonik samochodowy i drewniany klocek pod silnik, a nastpnie podwysza podnonik do chwili przejcia masy
silnika.

101

Naprawy silnika zamontowanego w samochodzie - silnik 2,0


25. Poluzowa i wyj nakrtk oraz rub
przelotow ze wspornika.
26. Odkrci ruby mocujce, a nastpnie
wymontowa wspornik z przodu silnika.
27. Dokadnie sprawdzi, czy na adnym
elemencie nie ma ladw zuycia lub uszkodzenia i wymieni uszkodzone elementy.
28. Podczas zamontowywania przyoy do
nadwozia element mocujcy wspornik i przykrci mocujce go ruby momentem podanym w danych technicznych.
29. Wkrci rub przelotow i lekko dokrci jej nakrtk. Ustawi silnik i skrzynk
przekadniow tak, aby przelotowa ruba
bya dokadnie ustawiona w jednej linii ze
znakiem zrobionym przed wymontowaniem,
a nastpnie przykrci j momentem podanym w danych technicznych.
30. Wyj podnonik spod skrzynki przekadniowej.
31. Zamocowa dolne osony, dokadnie
przykrci elementy zczne, a nastpnie
opuci samochd na podoe i podczy
akumulator.

Przedni wspornik zawieszenia


- modele fazy I i II kombi
z mechaniczn skrzynk
przekadniow i wszystkie
modele fazy III
32. Wykona wszystkie czynnoci opisane
w punktach 22 do 25.

33. Odkrci dwie ruby mocujce, a nastpnie wymontowa przedni wspornik zawieszenia.
34. W razie potrzeby odkrci ruby mocujce i wymontowa wspornik z przodu
silnika.
35. Dokadnie sprawdzi, czy na adnym
elemencie nie ma ladw zuycia lub uszkodzenia i w razie potrzeby wymieni.
36. Podczas zamontowywania, jeli by wymontowany, przyoy do silnika element
mocowania przedniego zawieszenia i przykrci mocujce go ruby momentem podanym w danych technicznych.
37. Przykrci ruby mocujce momentem
podanym w danych technicznych.
38. Wkrci rub przelotow do wspornika
i lekko dokrci jej nakrtk.
39. Ustawi silnik i skrzynk przekadniow
tak, aby przelotowa ruba przedniego wspornika bya dokadnie ustawiona w jednej linii
ze znakiem zrobionym przed wymontowaniem, a nastpnie przykrci przelotow
rub momentem podanym w danych technicznych.
40. Wyj podnonik spod skrzynki przekadniowej.
4 1 . Zamocowa dolne osony, dokadnie
przykrci elementy zczne, a nastpnie
opuci samochd na podoe i podczy
akumulator.

Tylny wspornik zawieszenia


42. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie przd samochodu podnonikiem i podeprze go na
podstawkach (patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu"). Odczy ujemny
przewd od akumulatora.
43. Poluzowa i wykrci przelotow rub
z tylnego wspornika zawieszenia zespou
napdowego.
44. Odkrci ruby mocujce wspornik we
waciwym pooeniu, a nastpnie odsun
go od silnika i skrzynki przekadniowej.
Wyj piercie oporowy.
45. Odkrci dwie ruby mocujce, a nastpnie wyj zesp wspornika.
46. Dokadnie sprawdzi, czy na adnym
elemencie nie ma ladw zuycia lub uszkodzenia i w razie potrzeby wymieni.
47. Podczas zamontowywania przyoy do
silnika element mocowania tylnego wspornika i przykrci ruby mocujce momentem
podanym w danych technicznych.
48. Woy piercie oporowy, a nastpnie
zamontowa wspornik i przykrci mocujce
go ruby momentem podanym w danych
technicznych.
49. Wstawi rub przelotow i dokrci jej
nakrtk momentem podanym w danych
technicznych.
50. Opuci samochd na podoe i podczy akumulator.

Rozdzia 2C

Wymontowanie i naprawa silnika

Dane techniczne
Gowica silnika
Maksymalna niepasko dolnej paszczyzny gowicy:
Wysoko gowicy:
-silnik 1,6
-silniki 2,0

0,1 mm
117,8 do 118,0 mm
136,9 do 137,1 mm

Kadub silnika
rednica cylindra:
-silnik 1,6:
grupa 1
grupa 2
grupa 3
nadwymiar naprawczy
- silnik 2,0:
grupa 1
grupa 2
grupa 3
nadwymiar naprawczy

Zawory
rednica grzybka:
-silnik 1,6 . . . .
- silnik 2,0 . . . .

76,000 do 76,010
76,010 do 76,020
76,020 do 76,030
0,5 mm i 1,0

mm
mm
mm
mm

86,000 do 86,010 mm
86,010 do 86,020 mm
86,020 do 86,030 mm
0,2 mm

Dolotowe
29,9 do 30,1 mm
34,0 do 34,2 mm

Wylotowe
23,9 do 24,1 mm
30,0 do 30,2 mm

rednica trzonka zaworu:


-silnik 1,6 . . . .
5,465 do 5,480 mm
- silnik 2,0 (modele
fazy I i II):
SR20Di i SR20De
5,965 do 5,980 mm
SR20DE
5,965 do 5,980 mm
- silnik 2,0 (modele
fazy III)
5,965 do 5,980 mm
Dugo cakowita:
- silnik 1,6 (modele
fazy I i II)
92,05 do 92,45 mm
-silnik 1,6 (modele
fazy III)
92,00 do 92,50 mm
-silnik 2,0 . . . .
101,19
do 101,61 mm

92,37 do 92,87 mm
102,11
do 102,53 mm

rednica wewntrzna prowadnicy zaworu:


-silnik 1,6 . . . .
5,500 do 5,515 mm

5,500 do 5,515 mm

5,445 do 5,460 mm
5,945 do 5,960 mm
6,945 do 6,960 mm
5,945 do 5,960 mm
92,42 do 92,82 mm

- silnik 2,0 (modele


fazy I i II):
SR20Di i SR20De
SR20DE
- silnik 2,0 (modele
fazy III)
Luz trzonka w prowadnicy zaworu:
- s i l n i k 1,6 . . . .
- silnik 2,0 . . . .
Wysoko swobodna
spryn zaworw:
- silnik 1,6
....
- silnik 2,0
....
Dopuszczalna nieprostopado osi do paszczyzny podstawy
spryn zaworw:
- silnik 1,6
....
- silnik 2,0
....

6,000 do 6,018 mm
6,000 do 6,018 mm

6,000 do 6,018 mm
7,000 do 7,018 mm

6,000 do 6,018 mm

6,000 do 6,018 mm

0,020 do 0,050 mm
0,020 do 0,053 mm

0,040 do 0,070 mm
0,040 do 0,073 mm

40,00 mm
49,36 mm

1,74 mm
2,20 mm

Piercienie toka
Luz piercienia w rowku
toka:
- pierwszy piercie
uszczelniajcy (grny) . .
- drugi piercie uszczelniajcy (rodkowy) . . . .
Luz w zamku piercienia:
- silnik 1,6:
pierwszy piercie uszczelniajcy (grny)
drugi piercie uszczelniajcy (rodkowy)
piercie zgarniajcy (dolny)
- silnik 2,0:
pierwszy piercie uszczelniajcy (grny)
drugi piercie uszczelniajcy (rodkowy)
piercie zgarniajcy (dolny)

Warto nominalna

Warto
dopuszczalna

0,040 do 0,085 mm

0,2 mm

0,030 do 0,070 mm

0,2 mm

0,20 do 0,40 mm

0,49 mm

0,35 do 0,55 mm

0,64 mm

0,25 do 1,00 mm

1,09 mm

0,20 do 0,30 mm

1,00 mm

0,35 do 0,55 mm

1,00 mm

0,20 do 0,60 mm

1,00 mm

103

Wymontowanie i naprawa silnika


Tok i korbowd
rednica toka:
- silnik 1,6 (mierzona 9,5 mm powyej dolnej krawdzi czci
prowadzcej toka):
tok nominalny:
grupa 1
75,980 do 75,990 mm
grupa 2
75,990 do 76,000 mm
grupa 3
76,000 do 76,010 mm
tok nadwymiarowy 0,5 mm
76,490 do 76,510 mm
tok nadwymiarowy 1,0 mm
76,990 do 77,010 mm
- silnik 2,0 (mierzona 13,0 mm powyej dolnej krawdzi czci
prowadzcej toka):
tok nominalny:
grupa 1
85,980 do 85,990 mm
grupa 2
85,990 do 86,000 mm
grupa 3
86,000 do 86,010 mm
tok nadwymiarowy 0,2 mm
86,180 do 86,210 mm
Luz toka w cylindrze
0,010 do 0,030 mm
rednica otworu w piastach toka:
- silnik 1,6
- silnik 2,0 (modele fazy I i II)
- silnik 2,0 (modele fazy III)

18,987 do 18,999 mm
21,987 do 21,999 mm
21,993 do 22,005 mm

Zewntrzna rednica sworznia:


- silnik 1,6
- silnik 2,0

18,989 do 19,001 mm
21,989 do 22,001 mm

Luz sworznia w piastach toka


rednica tulejki w gwce korbowodu:
- silnik 1,6
- silnik 2,0
Luz sworznia w tulejce gwki korbowodu:
- nominalny
- dopuszczalny
rednica wewntrzna stopy korbowodu:
- silnik 1,6
- silnik 2,0
Luz boczny w oysku korbowym:
- nominalny:
silnik 1,6
silnik 2,0
- dopuszczalny

0,004 do 0,000 mm
(pasowanie z wciskiem)
19,000 do 19,012 mm
22,000 do 22,012 mm
0,005 do 0,017 mm
0,023 mm
43,000 do 43,013 mm
51,000 do 51,013 mm

0,20 do 0,47 mm
0,20 do 0,35 mm
0,5 mm

Wa korbowy
Luz osiowy:
- nominalny:
silnik 1,6
silnik 2,0
dopuszczalny
Bicie:
- nominalne:
silnik 1,6
silnik 2,0
- dopuszczalne
rednica czopa gwnego:
- silnik 1,6:

grupa 0
grupa 1
grupa 2
- silnik 2,0:
grupa 0
grupa 1
grupa 2
grupa 3

104

0,06 do 0,18 mm
0,10 do 0,26 mm
0,3 mm
mniej ni 0,040 mm
mniej ni 0,025 mm
0,05 mm

49,956 do 49,964 mm
49,948 do 49,956 mm
49,940 do 49,948 mm
54,974
54,968
54,962
54,956

do
do
do
do

54,980
54,974
54,968
54,962

mm
mm
mm
mm

Owalno czopa gwnego


Stokowo czopa gwnego:
- silnik 1,6
- silnik 2,0

mniej ni 0,005 mm
mniej ni 0,002 mm
mniej ni 0,005 mm

rednica czopa korbowego:


- silnik 1,6:
grupa 0
grupa 1
grupa 2
- silnik 2,0:
grupa 0
grupa 1
grupa 2

47,968 do 47,974 mm
47,962 do 47,968 mm
47,956 do 47,962 mm

Owalno czopa korbowego

mniej ni 0,005 mm

Stokowo czopa korbowego:


- silnik 1,6
- silnik 2,0

mniej ni 0,002 mm
mniej ni 0,005 mm

Luz promieniowy w oysku gwnym:


- silnik 1,6:
nominalny
dopuszczalny
- silnik 2,0:
nominalny
dopuszczalny
Luz promieniowy w oysku korbowym:
- silnik 1,6:
nominalny
dopuszczalny
- silnik 2,0:
nominalny
dopuszczalny
Gruboci panewek gwnych:
- silnik 1,6:
panewki nominalne:
oznaczone kolorem czarnym
oznaczone kolorem brzowym
oznaczone kolorem zielonym
oznaczone kolorem tym
oznaczone kolorem niebieskim
panewki nadwymiarowe 0,25 mm
panewki nadwymiarowe
0,50 mm
- silnik 2,0:
panewki nominalne:
oznaczone kolorem czarnym
oznaczone kolorem brzowym
oznaczone kolorem zielonym
oznaczone kolorem tym
oznaczone kolorem niebieskim
oznaczone kolorem rowym
oznaczone kolorem biaym (lub
bez kolorowego oznaczenia)
panewki nadwymiarowe 0,25 mm
Gruboci panewek korbowych:
- silnik 1,6:
panewki nominalne:
oznaczone kolorem czarnym
oznaczone kolorem brzowym
oznaczone kolorem zielonym
panewki nadwymiarowe 0,08 mm
panewki nadwymiarowe 0,12 mm
panewki nadwymiarowe 0,25 mm

39,968 do 39,974 mm
39,962 do 39,968 mm
39,956 do 39,962 mm

0,020 do 0,044 mm
0,064 mm
0,004 do 0,022 mm
0,050 mm

0,010 do 0,035 mm
0,055 mm
0,020 do 0,045 mm
0,065 mm

1,826 do
1,830 do
1,834 do
1,838 do
1,842 do
1,960 do

1,830
1,834
1,838
1,842
1,846
1,964

mm
mm
mm
mm
mm
mm

2,085 do 2,089 mm
1,977 do
1,980 do
1,983 do
1,986 do
1,989 do
1,992 do

1,980
1,983
1,986
1,989
1,992
1,995

mm
mm
mm
mm
mm
mm

1,995 do 1,998 mm
2,109 do 2,117 mm

1,505 do 1,508
1,508 do 1,511
1,511 do 1,514
1,540 do 1,548
1,560 do 1,568
1,625 do 1,633

mm j
mm
mm
mm
mm
mm

Naprawa gwna silnika


- silnik 2,0:
panewki nominalne:
oznaczone kolorem czarnym
oznaczone kolorem brzowym
oznaczone kolorem zielonym
panewki nadwymiarowe 0,08 mm
panewki nadwymiarowe 0,12 mm
panewki nadwymiarowe 0,25 mm

1 Wiadomoci wstpne

W niniejszym rozdziale przedstawiono


szczegowo czynnoci wymontowania silnika z samochodu oraz naprawy gowicy,
kaduba i wewntrznych elementw silnika.
Podane informacje obejmuj porady dotyczce przygotowania do naprawy oraz
szczegowy opis czynnoci rozkadania
i skadania zespow silnika oraz sprawdzania poszczeglnych czci.
Od podrozdziau 6 wszystkie wskazwki s
oparte na zaoeniu, e silnik zosta wymontowany z samochodu. Informacje dotyczce
wykonywania napraw silnika w samochodzie, jak rwnie wymontowanie i zamontowanie tych zewntrznych elementw, ktre s niezbdne do wykonania penej naprawy, znajduj si w rozdziale 2A lub 2B
(zalenie od rodzaju silnika). Pominito
wstpne czynnoci demontaowe opisane
w rozdziale 2A (silnik 1,6) lub w rozdziale
2B (silnik 2,0).
Oprcz wartoci momentw dokrcania pocze gwintowych, ktre s podane na
pocztku rozdziau 2A lub 2B, wszystkie
dane techniczne dotyczce naprawy silnika
s podane na pocztku tego rozdziau.
Uwaga. W niektrych podrozdziaach niniejszego wystpuj powoania do modeli fazy I,
II i III, zalenie od roku produkcji. Ta klasyfikacja jest niezbdna w sytuacjach, gdy
zmiany konstrukcyjne wpywaj na wykonywanie opisywanych czynnoci naprawczych.
Fazy zalene od roku produkcji modelu s
nastpujce:
Faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993,
Faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996,
Faza III - od padziernika 1996 do wrzenia
1999.

2 Naprawa gwna silnika


- informacje oglne
1. Nie zawsze atwo mona ustali, kiedy
naley dokona naprawy gwnej silnika,
poniewa podejmujc tak decyzj naley
uwzgldni wiele czynnikw.
2. Duy przebieg nie musi decydowa o koniecznoci dokonania naprawy gwnej sil-

Momenty dokrcania

1,500 do
1,503 do
1,506 do
1,541 do
1,561 do
1,626 do

1,503
1,506
1,509
1,549
1,569
1,634

mm
mm
mm
mm
mm
mm

Silnik 1,6
Wartoci momentw s podane w danych technicznych w rozdziale 2A.
Silnik 2,0
Wartoci momentw s podane w danych technicznych w rozdziale 2B.

nika, podobnie jak may przebieg nie wyklucza koniecznoci jej dokonania. Silnik,
w ktrym regularnie jest wymieniany olej
oraz filtr oleju i s wykonywane inne wymagane czynnoci obsugowe powinien zapewni wiele tysicy kilometrw niezawodnego
przebiegu. I na odwrt - zaniedbany silnik
moe wymaga wykonania naprawy gwnej
ju we wczesnym okresie jego eksploatacji.
3. Nadmierne zuycie oleju jest wskazwk,
e piercienie toka, uszczelniacze trzonkw
zaworw lub prowadnice zaworw wymagaj sprawdzenia. Najpierw naley si upewni, czy przyczyn nadmiernego zuycia
oleju nie s wycieki oleju. W tym celu naley
wykona prby szczelnoci wedug opisu
w rozdziale 2A lub 2B.
4. Sprawdzi cinienie oleju za pomoc
miernika umieszczonego w miejscu czujnika
cinienia oleju i porwna jego wskazanie
z wartoci podan w danych technicznych.
Jeli cinienie oleju jest bardzo niskie, to
prawdopodobnie mog by zuyte oyska
gwne i korbowe lub pompa oleju.
5. Zmniejszenie mocy, nierwnomierna praca silnika, stuki lub metaliczne odgosy
podczas pracy silnika, nadmierna haaliwo zaworw i due zuycie paliwa mog
rwnie wskazywa na konieczno wykonania naprawy gwnej silnika, zwaszcza,
jeli wszystkie objawy wystpuj jednoczenie. Jeli wykonanie wszystkich wymaganych czynnoci obsugowych nie usunie
niesprawnoci, jedynym rozwizaniem jest
wykonanie powaniejszych napraw mechanicznych.
6. Naprawa gwna silnika obejmuje regeneracj wszystkich wewntrznych czci
zgodnie z danymi technicznymi nowego
silnika. Podczas naprawy s wymieniane
toki i ich piercienie. Zwykle s montowane
nowe panewki oysk gwnych i korbowych;
jeli zachodzi potrzeba, odnowie moe by
poddany wa korbowy w celu regeneracji
czopw oysk. Zawory rwnie s poddawane regeneracji. Jednoczenie z napraw gwn silnika pozostae elementy,
takie jak rozdzielacz zaponu, rozrusznik
i alternator mog rwnie by poddane
naprawie.
Uwaga. Elementy ukadu chodzenia o istotnym znaczeniu, takie jak przewody elastyczne, termostat i pompa cieczy chodzcej
powinny by wymienione podczas naprawy
gwnej silnika. Chodnica powinna zosta
dokadnie sprawdzona, aby mie pewno,
e nie jest zatkana i nie przecieka. Naley
wymieni rwnie pomp cieczy chodzcej.

7. Przed rozpoczciem naprawy gwnej


silnika naley dokadnie zapozna si z zakresem naprawy i wymaganiami dotyczcymi wykonywanych czynnoci naprawczych.
Naprawa silnika nie jest trudna, jeli postpuje si zgodnie z instrukcjami, dysponuje niezbdnymi narzdziami i wyposaeniem oraz zwraca si baczn uwag na
dane techniczne, ale jest pracochonna.
Naley wzi pod uwag, e samochd
bdzie wyczony z eksploatacji przez co
najmniej dwa tygodnie.
8. W celu zagwarantowania maksymalnej
trwaoci i zminimalizowania ryzyka wystpienia usterek naprawionego silnika czci
naley skada bardzo starannie w czystych
warunkach.

3 Wymontowanie silnika
- sposoby postpowania
i rodki ostronoci
1. Jeli podjto decyzj o wymontowaniu
silnika w celu wykonania jego naprawy,
naley przygotowa si do tej czynnoci.
2. Niezwykle wane jest znalezienie odpowiedniego miejsca do pracy, ktre zapewni dostateczn przestrze do przechowania samochodu i wykonania odpowiednich
czynnoci. Jeli nie dysponuje si warsztatem lub garaem, minimum niezbdnym
do pracy jest paska, pozioma, czysta nawierzchnia betonowa lub asfaltowa.
3. Przed rozpoczciem wymontowania naley oczyci przedzia silnika, aby uatwi
sobie prac i zachowa w czystoci narzdzia.
4. Do uniesienia silnika bdzie potrzebny
rwnie podnonik z wysignikiem lub rama
w ksztacie litery A". Naley upewni si,
e udwig tych urzdze przekracza z bezpiecznym zapasem czn mas silnika
i skrzynki przekadniowej. Zapewnienie bezpieczestwa jest najwaniejsze, biorc pod
uwag potencjalne zagroenia towarzyszce wymontowywaniu silnika i skrzynki przekadniowej z pojazdu.
5. Jeli silnik jest wymontowywany przez
niedowiadczonego uytkownika, niezbdna
jest pomoc drugiej osoby.
6. Naley zaplanowa poszczeglne etapy
wykonania czynnoci. Przed rozpoczciem
pracy naley zebra wszystkie niezbdne
narzdzia i przyrzdy. Oprcz podnonika
z wysignikiem niezbdne s: przystosowany do duych obcie podnonik przewo-

105

Wymontowanie i naprawa silnika


ny, kompletne zestawy kluczy i nasadek
opisanych na pocztku poradnika, klocki
drewniane i szmaty oraz rozpuszczalniki do
cierania rozlanego oleju, cieczy chodzcej
i paliwa.
7. Ze wzgldu na potrzeb wykonania niektrych prac w wyspecjalizowanym warsztacie, dysponujcym odpowiednim wyposaeniem, przed wymontowaniem silnika naley wstpnie uzgodni przybliony termin
zlecenia usugi, aby zapewni moliwo
ich wykonania w razie potrzeby.
8. Podczas wymontowywania i zamontowywania silnika naley zachowa maksymaln ostrono. Nieuwaga moe by
przyczyn powanego zranienia.
9. We wszystkich wersjach samochodw
opisanych w tym poradniku silnik i skrzynk
przekadniow wyjmuje si od spodu samochodu.

4 Zesp napdowy
z mechaniczn skrzynk
przekadniow
- wymontowanie, rozdzielenie i zamontowanie
Wymontowanie
Uwaga. Silnik mona wymontowa z samochodu tylko w zespole ze skrzynk przekadniow; do naprawy zesp ten naley rozdzieli. Zesp silnika ze skrzynk przekadniow opuszcza si w d, a nastpnie
wyjmuje od spodu samochodu. Aby zapewni odpowiedni przestrze pod samochodem, odlego przedniego zderzaka od
podoa powinna wynosi co najmniej 75 cm
(po uniesieniu samochodu i podparciu go).
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie unie podnonikiem przd

samochodu i podeprze go na podstawkach


staych.
2. Odczy ujemny przewd instalacji elektrycznej samochodu od akumulatora.
3. Odkrci ruby mocujce i wyj osony
dolne, znajdujce si od spodu i wok silnika.
4. Wymontowa pokryw przedziau silnika.
5. Oprni ukad chodzenia (patrz rozdzia 1) i przechowa ciecz chodzc, jeli
nadaje si do ponownego uycia.
6. Spuci olej ze skrzynki przekadniowej
wedug opisu w rozdziale 1. Wkrci korek
spustowy i korek wlewowy, a nastpnie
dokrci je momentem podanym w danych
technicznych.
7. Jeli silnik bdzie demontowany, to postpujc zgodnie z opisem w rozdziale 1,
spuci olej i jeli zachodzi potrzeba, wymontowa filtr oleju. Oczyci i wkrci
korek spustowy, dokrcajc go momentem
podanym w danych technicznych.
8. Wymontowa chodnic wraz z elastycznymi przewodami i wentylatorami wedug
opisu w rozdziale 3.
9. Postpujc zgodnie z opisem w rozdziale 5 wymontowa alternator i odczy przewd elektryczny od rozrusznika.
10. Wymontowa pomp wspomagania
ukadu kierowniczego wg opisu w rozdz. 10.
11. W silnikach ganikowych odczy nastpujce elementy od ganika i kolektora
dolotowego (wg opisu w rozdziale 4A):
a) obudow filtru powietrza;
b) elastyczne przewody paliwa (zasilajcy
i powrotny) od pompy paliwa (zalepi wszystkie otwory, aby nie dopuci do wylania
si paliwa i przedostania zanieczyszcze
do ukadu);
c) link pedau przyspieszenia;
d) zcze (zcza) wizki przewodw ganika;
e) elastyczny przewd podcinienia urzdzenia wspomagajcego hamulcw, elastyczny przewd ukadu chodzenia i wszystkie pozostae elastyczne przewody odpo-

4.13a. Widok przewodw elektrycznych zwizanych z ukadem


zasilania paliwem, ktre naley odczy od kolektora dolotowego
(modele fazy II z silnikiem 2,0)

106

wietrzania i podcinienia od kolektora dolotowego i zwizanych z nim zaworw;


f) wymontowa wspornik mocujcy kolektor
dolotowy;
g) wymontowa przedni rur wylotow;
h) w wersjach z katalizatorem odczy
zcze przewodw od sondy lambda.
12. W silnikach o jednopunktowym wtrysku
paliwa wykona nastpujce czynnoci
(zgodnie z opisem w rozdziale 4B):
a) wymontowa obudow filtru powietrza;
b) rozszczelni ukad zasilania paliwem i odczy elastyczne przewody (zasilajcy i powrotny) od obudowy przepustnicy (zalepi
wszystkie otwory, aby zapobiec wypyniciu
paliwa lub przedostaniu si zanieczyszcze
do ukadu);
c) odczy link pedau przyspieszenia;
d) odczy zcza elektryczne od obudowy
przepustnicy, kolektora dolotowego i zwizanych z nimi elementw;
e) odczy elastyczny przewd podcinienia urzdzenia wspomagajcego hamulcw,
elastyczny przewd (przewody) ukadu chodzenia i wszystkie pozostae elastyczne
przewody oraz przewody odpowietrzajce
od kolektora i zwizanych z nim zaworw;
f) wymontowa wspornik mocujcy kolektor
dolotowy;
g) wymontowa przedni rur wylotow.
13. W silnikach o wielopunktowym wtrysku
paliwa wykona nastpujce czynnoci
(zgodnie z opisem w rozdziale 4C):
a) wymontowa przewd dolotowy filtru powietrza;
b) rozszczelni ukad zasilania paliwem i odczy elastyczne przewody (zasilajcy i powrotny) od kolektora paliwa wtryskiwaczy
(zalepi wszystkie otwory, aby zapobiec
wypyniciu paliwa lub przedostaniu si zanieczyszcze do ukadu);
c) odczy link pedau przyspieszenia;
d) odczy zcza elektryczne od obudowy
przepustnicy, kolektora dolotowego i zwi-

4.13b. Elastyczne przewody podcinienia kolektora dolotowego (1)


i przewody masy (2) - modele fazy I z silnikiem 2,0

Zesp napdowy z mechaniczn skrzynk przekadniow

4.16. Odkrcanie ruby (rub) i odczanie


przewodu (przewodw) masy od gowicy
silnika

4.21 a. Usytuowanie ruby przelotowej


(strzaka) przedniego zawieszenia zespou
napdowego na wsporniku

4.22a. Wykrcanie jednej z czterech rub...

4.19. Poczenia drka reakcyjnego (1)


i drka zmiany biegw (2), ktre naley
odczy od skrzynki przekadniowej

4.21 b. ruba przelotowa (strzaka) tylnego


zawieszenia zespou napdowego, ktr
naley poluzowa i wykrci

4.22b. ... i wymontowywanie belki


zawieszenia silnika spod zespou
napdowego

zanych z nimi elementw; odczy przewody elektryczne od kolektora dolotowego


i umieci je z dala od gowicy silnika tak,
aby nie przeszkadzay podczas wymontowywania silnika (patrz rys. 4.13a);
e) odczy elastyczny przewd podcinienia urzdzenia wspomagajcego hamulcw,
elastyczny przewd (przewody) ukadu chodzenia i wszystkie pozostae elastyczne
przewody oraz przewody odpowietrzajce
od kolektora dolotowego i zwizanych z nim
zaworw (patrz rys. 4.13b);
f) wymontowa wspornik mocowania kolektora dolotowego;
g) wymontowa przedni rur wylotow.
14. Poluzowa zaciski mocujce i odczy
elastyczny przewd nagrzewnicy oraz wszystkie pozostae elastyczne przewody ukadu
chodzenia od silnika, notujc pierwotne
pooenie kadego elastycznego przewodu.
15. W wersjach z klimatyzacj odkrci
ruby mocowania sprarki i odsun sprark od silnika. Umocowa sprark, przywizujc j do nadwozia, aby nie dopuci
do powstania nadmiernych napre
w przewodach sprarki podczas wymontowania silnika. Nie wolno odcza przewodw czynnika chodniczego od sprarki
(patrz uwaga zamieszczona w rozdziale 3,
podrozdzia 10).
16. Korzystajc ze wskazwek zamieszczonych w rozdziale 5B odczy zcza wizek
przewodw od rozdzielacza zaponu wyso-

kiego napicia, cewki zaponowej i tranzystorowego moduu wzmocnienia zaponu.


Wysun wizk przewodw elektrycznych
z mocujcych j zaciskw, aby nie bya
poczona z gowic silnika i nie przeszkadzaa w czasie wymontowania. Naley rwnie odkrci wszystkie ruby mocujce
i odczy wszystkie stosowne przewody
masy od gowicy i kolektora dolotowego
(patrz rys. 4.16).
17. Postpujc wedug opisu w rozdziale 8
wymontowa posie napdowe.
18. Odczy link sprzga od skrzynki
przekadniowej zgodnie z opisem w rozdziale 6.
19. Postpujc zgodnie z opisem w rozdziale 7A odczy od skrzynki przekadniowej drek reakcyjny i drek zmiany
biegw, link prdkociomierza i zcze
(zcza) wizki przewodw (patrz rys.
4.19).
20. Ustawi podnonik do podnoszenia silnika i podczy go do gowicy, wykorzystujc uchwyty na gowicy przeznaczone do
podnoszenia silnika. Unie podnonik tak,
aby przej mas silnika.
2 1 . Odpowiednim pisakiem oznaczy na
przednim wsporniku zawieszenia zespou
napdowego pooenie ruby przelotowej
jego mocowania, aby uatwi zamontowanie.
Odkrci nakrtk i wyj rub przedniego
wspornika zawieszenia. Nastpnie odkrci
nakrtk i wyj rub mocowania tylnego

wspornika zawieszenia zespou napdowego (patrz rys. 4.21 a, 4.21 b).


22. Poluzowa, a nastpnie wyj cztery
ruby i podkadki mocujce belk zawieszenia zespou napdowego do nadwozia i wyj belk zawieszenia od spodu samochodu
(patrz rys. 4.22a, 4.22b). W silnikach o pojemnoci 2,0 dm 3 wyj piercie oporowy
znajdujcy si midzy tylnym mocowaniem
zespou napdowego a jego wspornikiem.
23. W silnikach o pojemnoci 1,6 odkrci
trzy ruby mocujce i zdj wspornik zawieszenia grnego prawego zawieszenia zespou napdowego.
24. We wszystkich silnikach wykrci nakrtki i ruby przelotowe prawego podzespou zawieszenia zespou napdowego,
a nastpnie odkrci ruby mocujce i wyj
podzesp zawieszenia z przedziau silnika.
Wyj elementy gumowe przymocowane do
obu bokw wspornika zawieszenia zwizanego z nadwoziem, jeli s poluzowane.
25. Poluzowa i wyj ruby przelotowe
z lewego podzespou zawieszenia zespou
napdowego. Odkrci trzy ruby mocujce
podzesp zawieszenia do skrzynki przekadniowej i wymontowa podzesp zawieszenia. Wyj elementy gumowe z obu
bokw wspornika zawieszenia, jeli s poluzowane.
26. Ostatecznie sprawdzi, czy wszystkie
elementy, ktre mogyby uniemoliwi wymontowanie silnika i skrzynki przekadnio-

107

Wymontowanie i naprawa silnika

4.27. Ostrone opuszczanie zespou


napdowego

4.44. Dokrcanie rub mocujcych belk


zawieszenia silnika momentem podanym
w danych technicznych

wej z samochodu zostay wymontowane


lub odczone. Upewni si, czy elementy
takie, jak drki zewntrznego mechanizmu
zmiany biegw s zabezpieczone tak, e
nie zostan uszkodzone podczas wymontowania.
27. Jeli dysponuje si podnonikiem przewonym lub niskim wzkiem, to naley
umieci go pod zespoem napdowym, aby
uatwi wyjcie zespou napdowego spod
samochodu. Opuci zesp napdowy, korzystajc z pomocy drugiej osoby (patrz rys.
4.27). Zachowa ostrono, aby nie uszkodzi adnego elementu.
28. Wycign zesp napdowy spod samochodu.

skrzynki przekadniowej. Nie nakada zbyt


duo smaru, aby unikn zanieczyszczenia
smarem tarczy ciernej sprzga.
36. Upewni si, czy koki ustalajce s
prawidowo umieszczone w kadubie silnika
lub skrzynce przekadniowej i czy oysko
wyciskowe sprzga jest prawidowo poczone z widekami.
37. Ostronie przystawi skrzynk przekadniow do silnika, zaczepiajc j na
kokach ustalajcych. Upewni si, e
skrzynka przekadniowa nie zawinie na
waku sprzgowym podczas czenia jej
z silnikiem.
38. Woy ruby czce obudow skrzynki przekadniowej z silnikiem upewniajc
si, e wszystkie niezbdne wsporniki s
umieszczone prawidowo, a nastpnie przykrci je momentem podanym w danych
technicznych.
39. Woy rozrusznik i przykrci mocujce
go ruby.
40. Ustawi zesp napdowy pod samochodem, a nastpnie zaczepi linki wysignika podnonika do uchwytw na gowicy przeznaczonych do podnoszenia silnika.
4 1 . Korzystajc z pomocy drugiej osoby
podnie zesp napdowy tak, aby znalaz
si w przedziale silnika, zwracajc jednoczenie uwag, aby nie zaczepi o otaczajce elementy.
42. Woy elementy gumowe do wspornika lewego zawieszenia zespou napdowego upewniajc si, czy ich koki s
prawidowo osadzone w otworach wspornika. Wprowadzi podzesp zawieszenia
zespou napdowego na waciwe miejsce,
woy ruby mocujce je do skrzynki przekadniowej, a nastpnie przykrci ruby
momentem podanym w danych technicznych. Woy ruby przelotowe i nakrtki,
dokrcajc je rk.
43. Woy elementy gumowe do wspornika
prawego podzespou zawieszenia od strony
nadwozia, upewniajc si, e ich koki s
prawidowo osadzone w otworach wspornika. Zamontowa zawieszenie na wsporniku, a nastpnie przykrci mocujce go
ruby momentem podanym w danych tech-

Rozdzielenie
29. Po wymontowaniu zespou napdowego
podeprze zesp na odpowiednich drewnianych klockach na stole warsztatowym
(lub ostatecznie na czystym miejscu na
pododze warsztatu).
30. Wykrci ruby mocujce i wymontowa
rozrusznik z obudowy skrzynki przekadniowej.
3 1 . Upewni si, e zarwno silnik, jak
i skrzynka przekadniowa s dobrze podparte, a nastpnie odkrci i wyj ruby
mocujce obudow skrzynki przekadniowej
do silnika. Zanotowa pierwotne pooenie
kadej ruby (i wspornikw, jeli s zamocowane) podczas wyjmowania, aby uatwi
ich ponowne zamontowanie.
32. Ostronie odsun skrzynk przekadniow od silnika upewniajc si, e skrzynka
nie zawinie na waku sprzgowym podczas
jej odsuwania.
33. Wyj koki ustalajce z kaduba silnika
lub ze skrzynki przekadniowej i przechowa
je w bezpiecznym miejscu.

Zamontowanie
34. Jeli silnik i skrzynka przekadniowa
byy oddzielane, wykona czynnoci opisane
poniej w punktach 35 do 39. W przeciwnym
razie postpowa wedug opisu w punkcie
40 i nastpnych.
35. Naoy nieco trudno topliwego smaru
na wielowypust waka sprzgowego ze

108

nicznych. Wstawi ruby przelotowe i nakrtki, dokrcajc je rk.


44. Upewni si, czy wszystkie elementy
gumowe zawieszenia zespou napdowego
s waciwie ustawione. W silnikach 2,0
zamontowa piercie oporowy w tylnym
podzespole zawieszenia zespou napdowego. Woy belk zawieszenia zespou
napdowego, ustawiajc j we waciwym
pooeniu wzgldem punktw zawieszenia
silnika i woy mocujce j ruby wraz
z podkadkami. Przykrci ruby mocujce
belk zawieszenia zespou napdowego momentem podanym w danych technicznych
(patrz rys. 4.44).
45. Umieci rub przelotow i nakrtk
w tylnym wsporniku zawieszenia zespoy
napdowego, dokrcajc j tylko rk.
46. Umieci rub przelotow i nakrtk
w przednim wsporniku zawieszenia zespou
napdowego. Ustawi zesp napdowy tak,
aby ruba przelotowa przedniego wspornika
zawieszenia bya ustawiona w jednej linii ze
znakiem wykonanym przed wymontowaniem, a nastpnie dokrci j momentem
podanym w danych technicznych.
47. Zakoysa zespoem napdowym, aby
ustawi si prawidowo, a nastpnie przykrci ruby przelotowe przedniego, prawego i lewego wspornika zawieszenia momentem podanym w danych technicznych.
48. W silnikach 1,6 zamontowa wspornik
mocujcy na grze podzesp przedniego
zawieszenia zespou napdowego i przykrci mocujce go ruby momentem podanym w danych technicznych.
49. Pozostae czynnoci zamontowania wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc nastpujce zalecenia:
a) upewni si, e wizka przewodw jest
prawidowo poprowadzona i umocowana
w zaciskach mocujcych oraz, e wszystkie
zcza s prawidowo i pewnie podczone;
b) przed zamontowaniem posi napdowych do skrzynki przekadniowej wymieni
piercienie uszczelniajce wedug opisu
w rozdziale 7A;
c) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody ukadu chodzenia s prawidowo
podczone i pewnie zamocowane za pomoc odpowiednich zaciskw;
d) wyregulowa link pedau przyspieszenia
wedug opisu w odpowiedniej czci rozdziau 4;
e) podczy i wyregulowa link sprzga
wedug opisu w rozdziale 6;
f) zamontowa i wyregulowa pomocniczy
(pomocnicze) pasek (paski) napdowy (napdowe) wedug opisu w rozdziale 1;
g) napeni silnik i skrzynk przekadniow
odpowiednimi ilociami waciwych rodzajw
oleju zgodnie z opisem w odpowiednim
podrozdziale rozdziau 1;
h) napeni ukad chodzenia zgodnie z opi- i
sem w rozdziale 1;
i) uruchomi silnik i sprawdzi, czy nie ma
wyciekw.

Zesp napdowy z automatyczn skrzynk przekadniow


Zesp napdowy
z automatyczn skrzynk
przekadniow
- wymontowanie, rozdzielenie i zamontowanie

Wymontowanie
Uwaga. Silnik mona wymontowa z samochodu tylko w zespole ze skrzynk przekadniow; do naprawy zesp ten naley
rozdzieli. Zesp silnika ze skrzynk przekadniow opuszcza si w d, a nastpnie
wyjmuje od spodu samochodu. Aby zapewni odpowiedni przestrze pod samochodem, odlego przedniego zderzaka
od podoa powinna wynosi co najmniej
75 cm (po uniesieniu samochodu i podparciu go).
1. Wykona czynnoci opisane w punktach
1 do 10 podrozdziau 4.
2. W silnikach o jednopunktowym wtrysku
paliwa wykona nastpujce czynnoci opisane w rozdziale 4B:
a) wymontowa obudow filtru powietrza;
b) rozszczelni ukad zasilania paliwem i odczy elastyczne przewody (zasilajcy i powrotny) od obudowy przepustnicy (zalepi
wszystkie otwory, aby zapobiec wyciekowi
paliwa i przedostaniu si zanieczyszcze
do ukadu);
c) odczy link pedau przyspieszenia;
d) odczy elektryczne zcza od obudowy
przepustnicy, kolektora dolotowego i zwizanych z nimi elementw;
e) odczy elastyczny przewd podcinieniowego urzdzenia wspomagajcego hamulcw, elastyczny przewd (przewody)
ukadu chodzenia i wszystkie pozostae
elastyczne przewody odpowietrzania i podcinienia od kolektora dolotowego i zwizanych z nim zaworw;
f) wymontowa wspornik (wsporniki) mocujcy (mocujce) kolektora dolotowego;
g) wymontowa przedni rur wylotow.
3. W silnikach o wielopunktowym wtrysku
paliwa wykona nastpujce czynnoci, opisane w rozdziale 4C.
a) wymontowa przewd dolotowy filtru powietrza;
b) rozszczelni ukad zasilania paliwem i odczy elastyczne przewody (zasilajcy i powrotny) od kolektora paliwa wtryskiwaczy
(zalepi wszystkie otwory, aby zapobiec
wypyniciu paliwa lub przedostaniu si zanieczyszcze do ukadu);
c) odczy link pedau przyspieszenia;
d) odczy zcza elektryczne od obudowy
przepustnicy, kolektora dolotowego i zwizanych z nimi elementw; odczy przewd
elektryczny od kolektora dolotowego i umieci go z dala od gowicy silnika tak, aby nie
przeszkadza przy wymontowaniu;
e) odczy elastyczny przewd podcinieniowego urzdzenia wspomagajcego ha-

mulcw, elastyczny przewd (przewody)


ukadu chodzenia i wszystkie pozostae
elastyczne przewody i przewody odpowietrzajce od kolektora dolotowego i zwizanych z nim zaworw (patrz rys. 4.13b);
f) wymontowa wspornik (wsporniki) mocujcy (mocujce) kolektora dolotowego;
g) wymontowa przedni rur wylotow.
4. Poluzowa zaciski mocujce i odczy
elastyczne przewody nagrzewnicy i wszystkie elastyczne przewody ukadu chodzenia
od silnika, notujc pooenie, w jakim zamocowany jest kady przewd.
5. W wersjach z klimatyzacj odkrci sprark i umieci j z dala od silnika. Umocowa sprark, przywizujc j do nadwozia, aby nie dopuci do powstania nadmiernych napre w przewodach sprarki
podczas wymontowania silnika. Nie wolno
odczy przewodw czynnika chodniczego
od sprarki (patrz ostrzeenia zamieszczone w rozdz. 3).
6. Postpujc zgodnie z opisem w rozdziale 8 wymontowa posie napdowe.
7. Wykona nastpujce czynnoci zgodnie
z opisem w rozdziale 7B:
a) odczy link wybieraka od skrzynki
przekadniowej;
b) odczy link kickdown" (linka sterowania przepustnicy) od obudowy przepustnicy;
c) odczy zcza przewodw od skrzynki
przekadniowej;
d) odczy elastyczne przewody chodnicy
pynu od skrzynki przekadniowej;
e) odczy link napdu prdkociomierza.
8. Ustawi podnonik z wysignikiem, przeznaczony do wyjmowania silnika, i przymocowa go do gowicy silnika, wykorzystujc
przeznaczone do tego wsporniki na gowicy.
Podnie podnonik tak, aby przej mas
silnika.
9. Odkrci i wymontowa nakrtk oraz
rub przelotow z tylnego wspornika zawieszenia zespou napdowego.
10. Odkrci i wymontowa cztery ruby
oraz podkadki mocujce belk zawieszenia
zespou napdowego do nadwozia samochodu, a nastpnie wyj belk zawieszenia
od spodu samochodu. Wyj piercie oporowy zamocowany midzy tylnym podzespoem zawieszenia zespou napdowego
a jego wspornikiem.
1 1 . Wykrci nakrtk i rub przelotow
z prawego podzespou zawieszenia zespou
napdowego, a nastpnie odkrci ruby
mocujce i wyj podzesp zawieszenia
z przedziau silnika. Wyj elementy gumowe zamocowane do obu bokw wspornika
nadwozia.
12. Poluzowa i wymontowa rub przelotow z lewego wspornika zawieszenia zespou napdowego. Odkrci trzy ruby
mocujce wspornik zawieszenia do skrzynki
przekadniowej i wymontowa ten wspornik
zawieszenia. Wyj elementy gumowe
z obu bokw wspornika.
13. Ostatecznie sprawdzi sprawdzenia,
czy wszystkie elementy, ktre mogyby prze-

szkadza podczas wymontowania zespou


napdowego z samochodu zostay wymontowane i odczone. Upewni si, e elementy takie jak posie napdowe s odpowiednio zabezpieczone i nie s naraone
na uszkodzenie podczas wymontowania.
14. Jeli dysponuje si podnonikiem przewonym lub niskim wzkiem, to naley
umieci go pod zespoem napdowym, aby
uatwi wyjcie tego zespou spod pojazdu.
Opuci zesp napdowy, upewniajc si
uprzednio, e aden element nie zostanie
uszkodzony. Skorzysta z pomocy drugiej
osoby podczas wykonywania tej czynnoci,
poniewa moe by konieczne niewielkie
przechylenie zespou w celu ominicia elementw nadwozia. Naley zachowa wielk
ostrono, aby nie dopuci do uszkodzenia adnego elementu podczas wymontowania.
15. Wyj zesp napdowy od spodu samochodu.

Rozdzielenie
16. Po wymontowaniu zespou napdowego
podeprze ten zesp na odpowiednich klockach drewnianych na stole warsztatowym
(lub ostatecznie na czystym miejscu na
pododze warsztatu).
17. Wykrci ruby mocujce i wymontowa
rozrusznik z obudowy skrzynki przekadniowej.
18. Odkrci ruby mocujce i zdj oson
z konierza miski olejowej, aby uzyska
dostp do rub mocujcych przekadni hydrokinetycznej. Poluzowa i wymontowa ruby czce, ktre s widoczne, a nastpnie,
uywajc nasadki z przeduaczem do obrcenia koa pasowego na wale korbowym,
odkrci pozostae ruby mocujce przekadni hydrokinetyczn do tarczy napdowej po uzyskaniu do nich dostpu.
19. Aby przekadnia hydrokinetyczn nie
wypada po wymontowaniu skrzynki przekadniowej, naley przytrzyma j we waciwym pooeniu, uywajc do tego cienkiej
metalowej blachy, przykrconej rub do
jednego z otworw rub rozrusznika.
20. Upewni si, e zarwno silnik, jak
i skrzynka przekadniowa s dobrze podparte, a nastpnie odkrci i wyj ruby
mocujce obudow skrzynki przekadniowej
do silnika. Zaznaczy pierwotne pooenie
kadej ruby (oraz wspornikw, jeli s
zamocowane) podczas gdy s wyjmowane,
aby uatwi ich ponowne zamontowanie.
2 1 . Ostronie odsun skrzynk przekadniow od silnika. Jeli jest to moliwe, wyj
koki ustalajce z silnika lub skrzynki przekadniowej i przechowa je w bezpiecznym
miejscu.

Zamontowanie
22. Jeli silnik i skrzynka przekadniowa
byy rozdzielane, wykona czynnoci opisane dalej w punktach 23 do 28. W przeciwnym razie postpowa wedug opisu w punkcie 29 i nastpnych.

109

Wymontowanie i naprawa silnika


23. Przed poczeniem upewni si, czy
przekadnia hydrokinetyczna jest prawidowo
poczona ze skrzynk przekadniow. Mona to sprawdzi mierzc odlego od otworw rub mocujcych przekadni do
wsppracujcej powierzchni skrzynki przekadniowej; jeli przekadnia jest prawidowo
osadzona, odlego powinna wynosi co
najmniej 15,9 mm.
24. Upewni si, czy koki s prawidowo
umieszczone w kadubie silnika lub
w skrzynce przekadniowej.
25. Ostronie przysun skrzynk przekadniow do silnika i ustawi j na kokach
ustalajcych. Zamontowa ruby mocujce
obudow skrzynki przekadniowej do silnika upewniajc si, czy wszystkie wsporniki s umieszczone prawidowo, i dokrci
je momentem podanym w danych technicznych.
26. Zdj cienk blach przytrzymujc
przekadni hydrokinetyczna (jeli j zastosowano) zaoon przed wymontowaniem.
Ustawi otwory przekadni hydrokinetycznej
w jednej linii z otworami w tarczy napdowej
i wkrci ruby mocujce.
27. Dokrci ruby mocujce momentem
podanym w danych technicznych, a nastpnie przymocowa pyt osonow do
miski i starannie przykrci mocujce j
ruby.
28. Zamontowa rozrusznik i przykrci mocujce go ruby.
29. Ustawi zesp napdowy pod samochodem, a nastpnie ustawi podnonik
z wysignikiem i przymocowa linki podnonika do wspornikw na gowicy silnika,
przeznaczonych do podwieszania silnika.
30. Korzystajc z pomocy drugiej osoby
wcign zesp napdowy do przedziau
silnika, upewniajc si, e znajduje si on
w dostatecznej odlegoci od otaczajcych
elementw.
3 1 . Zamontowa elementy gumowe do lewego wspornika zawieszenia zespou napdowego, upewniajc si, e znajdujce si
w nich koki s prawidowo osadzone w otworach wspornika. Ustawi podzesp zawieszenia na waciwym miejscu, a nastpnie wstawi ruby mocujce go do skrzynki
przekadniowej i dokrci je momentem
podanym w danych technicznych. Wstawi
rub przelotow i nakrtk, dokrcajc j
tymczasowo tylko rk.
32. Zamontowa elementy gumowe w prawym wsporniku nadwozia upewniajc si,
e znajdujce si w nich koki s prawidowo osadzone w otworach wspornika.
Zamontowa podzesp zawieszenia do
wspornika, a nastpnie przykrci mocujce go ruby momentem podanym w danych
technicznych. Wstawi rub przelotow
i nakrtk, dokrcajc je na tym etapie
tylko rk.
33. Upewni si, e wszystkie elementy
gumowe zawieszenia zespou napdowego
s waciwie ustawione, a nastpnie zamontowa piercie oporowy w tylnym wspor-

110

niku zespou napdowego. Wstawi belk


zawieszenia zespou napdowego, ustawiajc j we waciwym pooeniu wzgldem
punktw zawieszenia zespou napdowego
oraz woy mocujce j ruby i podkadki.
Przykrci ruby mocujce belk zawieszenia zespou napdowego momentem podanym w danych technicznych.
34. Umieci rub przelotow i nakrtk
w tylnym wsporniku zawieszenia zespou
napdowego, dokrcajc j tylko rk.
35. Zakoysa zespoem napdowym, aby
ustawi si prawidowo, a nastpnie dokrci ruby przelotowe przedniego, prawego i lewego wspornikw zawieszenia
tego zespou momentami podanymi w danych technicznych.
36. Pozostae czynnoci zamontowania wykonuje si w odwrotnej kolejnoci do wymontowania, uwzgldniajc nastpujce zalecenia:
a) upewni si, e wizka przewodw jest
prawidowo poprowadzona i umocowana
w zaciskach mocujcych oraz, e wszystkie
zcza s prawidowo i pewnie podczone;
b) przed zamontowaniem posi napdowych do skrzynki przekadniowej wymieni
piercienie uszczelniajce posi wedug
opisu w rozdziale 7A;
c) upewni si, e wszystkie elastyczne
przewody ukadu chodzenia s prawidowo
podczone i pewnie zamocowane zaciskami;
d) wyregulowa link pedau przyspieszenia
wedug opisu w odpowiedniej czci rozdziau 4;
e) odczy i wyregulowa link wybieraka
i link kickdown" (linka sterowania przepustnicy), wedug opisu w rozdziale 7B;
f) zamontowa i wyregulowa pomocniczy
(pomocnicze) pasek (paski) napdowy (napdowe) wedug opisu w rozdziale 1;
g) napeni silnik i skrzynk przekadniow
odpowiedni iloci waciwych rodzajw
oleju, zgodnie z opisem w odpowiednich
podrozdziaach rozdziau 1;
h) napeni ukad chodzenia zgodnie z opisem w rozdziale 1;
i) na zakoczenie uruchomi silnik i sprawdzi, czy nie ma wyciekw.

naprawy caego silnika, najpierw naley


odczy wszystkie zewntrzne elementy,
ktre zostan zamontowane po jego naprawie. Te elementy s nastpujce (patrz
rys. 6.3a, 6.3b, 6.3c, 6.3d):
a) alternator, pompa wspomagania ukadu
kierowniczego i wsporniki mocujce sprark klimatyzacji (jeli wystpuj);
b) rozdzielacz zaponu, przewody wysokiego napicia i wiece zaponowe (rozdz.
1 i 5B);
c) pompa cieczy chodzcej i termostat lub
obudowa (obudowy) wypywu cieczy chodzcej (rozdz. 3);
d) elementy ganika lub ukadu wtryskowego
(patrz odpowiednia cz rozdz. 4);
e) elektryczne przeczniki i czujniki, a take
wizki przewodw silnika;
f) kolektory dolotowy i wylotowy (patrz odpowiednia cz rozdz. 4);
g) wspornik filtru oleju - t y l k o silniki 2,0;
h) pompa paliwa-silniki ganikowe (rozdz.
4A);
i) wsporniki zawieszenia silnika (rozdz. 2A
lub2B);
j) koo zamachowe lub tarcz napdow
(rozdz. 2A lub 2B).
Uwaga. Podczas odczania zewntrznych
elementw od silnika naley zwrci uwag
na szczegy, ktre mog by istotne podczas ich zamontowywania. Naley zapamita lub oznaczy pooenia, w jakich s
mocowane
podkadki
uszczelniajce,
uszczelki, elementy odlegociowe, koki,

6.3a. Wymontowywanie wspornika filtru


oleju - wersje z silnikiem 2,0...

6 Naprawa silnika
- kolejno rozkadania
1. Czynnoci rozkadania i naprawy silnika
zamontowanego na przewonym stojaku
silnikowym o wiele atwiej wykona. Przed
zamontowaniem silnika na stojaku naley
wymontowa koo zamachowe.
2. Jeli nie dysponuje si stojakiem, moliwe jest rozoenie silnika po unieruchomieniu go na pododze za pomoc odpowiednich podkadek.
3. Zarwno w razie oddawania silnika do
naprawy, jak i w przypadku samodzielnej

6.3b.... i wyjmowanie specjalnych konierzy


uszczelniajcych z gwnych kanaw oleju
w kadubie silnika

Rozkadanie silnika

6.3c. Elementy zespou kaduba silnika 1,6


1 -ruba mocujca koo zamachowe, 2 - koo zamachowe, 3 - pyta osonowa, 4 - tylny piercie uszczelniajcy wa korbowy, 5 - tylna
pokrywa kaduba, 6 - kadub silnika, 7 - koki ustalajce i piercienie uszczelniajce o przekroju okrgym, 8 - komplet piercieni toka,
9-sprysty piercie osadczy, 10 - sworze toka, 11 - t o k , 12 - korbowd, 13 - panewki oysk gwnych i oporowe wau korbowego,
14-wa korbowy, 15 - pokrywa stopy korbowodu, 16 - pokrywy oysk gwnych, 17 - miska olejowa, 18 - korek spustowy,
19-podkadka uszczelniajca, 20 - panewki korbowe

111

Wymontowanie i naprawa silnika

6.3d. Elementy zespou kaduba silnika 2,0 ( modele fazy II)


1 - tylna pokrywa kaduba, 2 - kadub silnika, 3 - pompa cieczy chodzcej, 4 - wspornik alternatora, 5 - pokrywa acucha rozrzdu,
6 - piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym, 7 - wstpny filtr siatkowy z przewodem zasysania oleju, 8 - koo zamachowe i tarcza
napdowa, 9 - pyta osonowa, 10 - panewki oysk gwnych, 11 - popiercienie oporowe wau korbowego, 12 - wa korbowy,
13 - pokrywy oysk gwnych, 14 - wspornik pokryw oysk gwnych, 15 - komplet piercieni toka, 16 - tok, 17 - sworze toka,
18 - spryste piercienie osadcze, 19 - tulejka gwki korbowodu, 20 - korbowd i pokrywa stopy korbowodu, 21 - panewki korbowe,
22-wspornik pytki ograniczajcej przepyw oleju, 23-pytka ograniczajca przepyw oleju, 24-grna cz miski olejowej (aluminiowa),
25 - pyta ograniczajca, 26 - dolna cz miski olejowej (stalowa), 27 - korek spustowy, 28 - pytka osony

112

Gowica silnika
podkadki pod ruby, ruby oraz inne drobne
elementy.
4. Jeli podjto decyzj o zakupie niekompletnego silnika (skadajcego si z kaduba,
wau korbowego, tokw i korbowodw
-kompletnych), to naley rwnie wymontowa gowic silnika, misk olejow, pomp
oleju i acuchy rozrzdu).
5. Jeli planuje si wykonanie naprawy
wszystkich czci, naley rozoy silnik.
Wewntrzne czci wymontowuje si w nastpujcej kolejnoci:
a) kolektory dolotowy i wylotowy (rozdz. 4A,
4B lub 4C);
b) miska olejowa;
c) acuch (acuchy) rozrzdu i koa rozrzdu;
d) gowica silnika;
e) koo zamachowe;
f) zespoy tokw i korbowodw;
g) wa korbowy.
6. Przed przystpieniem do rozkadania silnika i rozpoczciem naprawy naley upewni si, czy dysponuje si wszystkimi niezbdnymi narzdziami.

7 Gowica silnika
- rozkadanie

1. Wymontowa gowic silnika wedug opisu w rozdziale 2A lub 2B (jeli bdzie to


stosowane).
2. Jeli nie uczyniono tego wczeniej, wymontowa kolektory dolotowy i wylotowy,
postpujc zgodnie z opisem w odpowiedniej czci rozdziau 4.
3. W silnikach 1,6 (jeli nie wykonano tego
wczeniej) wymontowa popychacze zaworw i podkadki regulacyjne wedug opisu
w rozdziale 2A.
4. W silnikach 2,0 (jeli nie wykonano tego
wczeniej) wymontowa popychacze zaworw i hydrauliczne regulatory luzu zaworw zgodnie z opisem w rozdziale 2B.
Odkrci ruby mocujce i wymontowa
zesp kanaw cieczy chodzcej z gowicy silnika.
5. We wszystkich silnikach, uywajc przyrzdu do ciskania spryn zaworw, cisn kolejno spryn kadego zaworu
tak, aby wyj ppiercienie zamka zaworu. Zwolni przyrzd i wyj grn miseczk spryny, spryn i doln miseczk spryny. Uywajc szczypiec,
ostronie wycign uszczelniacz trzonka
zaworu z wierzchoka prowadnicy (patrz
rys. 7.5).
6. Gdy przyrzd do ciskania spryn zaworw jest zacinity, a ppiercienie zamka zaworu nie daj si wyj z grnej
miseczki spryny, naley delikatnie stukn
lekkim motkiem w wierzchoek narzdzia,
prostopadle do miseczki. Powinno to spowodowa oddzielenie miseczki i ppiercieni.
8 Nissan Primera

3. Zeskroba osady nagaru z komr spalania i wlotw kanaw, a nastpnie dokadnie


umy gowic naft lub rozpuszczalnikiem.
4. Zeskroba wszystkie twarde osady nagaru, ktre mogy utworzy si na zaworach,
a nastpnie uy drucianej szczotki z napdem mechanicznym do usunicia osadw
z grzybkw zaworw i ich trzonkw.

Sprawdzanie
Gowica silnika
7.5. ciganie uszczelniacza trzonka
zaworu z prowadnicy za pomoc szczypiec

7.8. Widok oznakowanej plastykowej


torebki uytej do przechowania jednego
kompletnego zaworu
7. Wyj zawr od strony komory spalania.
8. Szczeglnie wane jest, aby przechowa
kady zawr razem z ppiercieniami zamka oraz grn i doln miseczk spryny.
Zawory powinny by przechowywane po
oznakowaniu w kolejnoci ich zamontowania
w silniku, chyba e s one tak bardzo
zuyte, e wymagaj naprawy. Jeli bd
przechowywane i uyte ponownie, elementy
zespou kadego zaworu naley umieci
w oznaczonej naklejk polietylenowej torebce lub podobnym maym pojemniku (patrz
rys. 7.8). Numerem 1 jest oznaczany zawr
znajdujcy si najbliej acucha napdu
rozrzdu.

5. Sprawdzi bardzo dokadnie, czy gowica


nie ma pkni, ladw przeciekw cieczy
chodzcej lub innych uszkodze. W razie
wykrycia pkni skonsultowa ze specjalist ewentualny sposb naprawy lub zakupi now gowic.
6. Za pomoc liniau i blaszki szczelinomierza sprawdzi pasko dolnej paszczyzny
gowicy (patrz rys. 8.6). W razie stwierdzenia
nadmiernej niepaskoci tej powierzchni moe by moliwa jej obrbka mechaniczna
pod warunkiem zachowania minimalnej wysokoci (patrz dane techniczne na pocztku
rozdziau).
7. Sprawdzi gniazda zaworw w kadej
komorze spalania. Jeli maj wery, pknicia lub s wypalone w znacznym stopniu,
bdzie niezbdna ich naprawa lub regeneracja w specjalistycznym warsztacie naprawy
silnikw. Jeli wery s niewielkie, mona je
usun docierajc grzybki zaworw i ich
gniazd drobnoziarnist past ciern w sposb opisany dalej.
8. Sprawdzi zuycie prowadnicy zaworu,
wstawiajc wsppracujcy z ni zawr
i sprawdzajc przemieszczanie si zaworu
z jednego boku na drugi. Dopuszczalne jest
bardzo niewielkie przemieszczenie. Jeli
wydaje si, e przemieszczenie jest za due,
wyj zawr. Zmierzy rednic trzonka
zaworu (patrz dalej) i wymieni zawr, jeli
jest nadmiernie zuyty. Jeli trzonek zaworu
nie jest nadmiernie zuyty, to zuyciu ulega
prowadnica zaworu, ktr naley wymieni.
Wymiany prowadnic zaworw najlepiej dokona w autoryzowanej stacji obsugi Nissana.
9. W przypadku wymiany prowadnic zaworw regeneracji i docierania gniazd zaworw

8 Gowica i zawory czyszczenie i sprawdzanie


1. Dokadne oczyszczenie gowicy i elementw zaworw, poprzedzone szczegowym
sprawdzeniem, umoliwi ocen zakresu
czynnoci ewentualnej naprawy zaworw
podczas naprawy gwnej silnika.
Uwaga. Jeli silnik by bardzo mocno przegrzewany, to gowica moe by zwichrowana i trzeba j dokadnie sprawdzi.

Czyszczenie
2. Zeskroba wszystkie resztki materiau
starej uszczelki z powierzchni gowicy.

8.6. Sposb sprawdzania paskoci dolnej


paszczyzny gowicy za pomoc liniau
i blaszki szczelinomierza

113

Wymontowanie i naprawa silnika

8.11. Pomiar rednicy trzonka zaworu

8.14. Docieranie zaworu


naley dokona po zamontowaniu nowych
prowadnic.

Zawory
10. Sprawdzi, czy grzybek kadego zaworu nie ma werw, wypale, pkni lub
ladw oglnego zuycia. Sprawdzi trzonek
zaworu, czy nie ma na nim naci i poprzecznych nierwnoci. Obrci zawr i sprawdzi, czy nie jest on zgity. Sprawdzi, czy
nie ma werw i nadmiernego zuycia na
kocwce trzonka. Wymieni kady zawr
majcy lady zuycia lub uszkodzenia.
11. Jeli ocena stanu technicznego zaworw jest zadowalajca, zmierzy rednic
trzonka zaworu w kilku miejscach, uywajc
do tego mikrometru (patrz rys. 8 11). Znaczce rnice uzyskanych wynikw pomiarw wskazuj na zuycie trzonka. Jeli ma
to miejsce, zawr (zawory) naley wymieni.
12. Jeli stan zaworw jest zadowalajcy,
powinny one by dotarte w gniazdach, aby
zapewniay waciwe uszczelnienie komory
spalania. Jeli gniazda maj tylko niewielkie
wery lub jeli byy regenerowane, naley
tylko uy drobnoziarnistej pasty ciernej
do docierania zaworw, aby uzyska wymagany stan przylgni. Nie naley stosowa
gruboziarnistej pasty do docierania zaworw, chyba e gniazdo jest mocno przypalone lub gboko wyarte. W takim przypadku gowica i zawory powinny by sprawdzone przez specjalist, aby podj decyzj,
czy wymagana jest regeneracja gniazd albo
nawet wymiana zaworu lub wstawienie gniazda (gdy jest to moliwe).

114

13. W celu dotarcia zaworw naley uoy


gowic na stole warsztatowym doln powierzchni do gry.
14. Naoy nieco pasty do docierania zaworw (odpowiedniej gradacji) na powierzchni gniazda i przycisn do grzybka zaworu przyssawne narzdzie do docierania.
Wykonujc ruchy pobrotowe dociera
grzybek zaworu do jego gniazda, podnoszc
zawr od czasu do czasu, aby zmieni
rozmieszczenie pasty do docierania (patrz
rys. 8.14). Saba spryna umieszczona
pod grzybkiem zaworu znacznie uatwi wykonanie tej czynnoci.
15. Jeli jest stosowana gruboziarnista pasta do docierania zaworw, naley pracowa
tylko do chwili, gdy zarwno na powierzchni
gniazda zaworu, jak i zaworu wytworzy si
rwno zmatowiona powierzchnia, a nastpnie zetrze uywan past do docierania
i powtrzy czynnoci docierania, uywajc
pasty drobnoziarnistej. Jeli zarwno na
zaworze, jak i na gniedzie utworzy si
gadki, nieprzerwany piercie jasnoszarej,
matowej powierzchni, bdzie to oznacza,
e operacja docierania zostaa zakoczona.
Nie naley dociera zaworw duej ni jest
to absolutnie niezbdne, poniewa spowoduje to przedwczesne pogbienie gniazd
w gowicy silnika.
16. Gdy wszystkie gniazda zostan dotarte,
ostronie zmy wszystkie lady pasty uywanej do docierania za pomoc nafty lub
odpowiedniego rozpuszczalnika zanim rozpocznie si skadanie gowicy silnika.

Gowica silnika
- skadanie
1. Woy doln miseczk spryny, a nastpnie, zaczynajc od pierwszego zaworu,
zanurzy uszczelniacz trzonka zaworu
w wieym oleju silnikowym. Ostronie nasun go na trzonek zaworu i zaoy na
prowadnic. Uwaa, aby nie uszkodzi
uszczelniacza podczas przesuwania na
trzonku zaworu. Naley uy nasadki lub
kawaka metalowej rurki o odpowiedniej
rednicy, aby mocno wcisn uszczelniacz
na prowadnic (patrz rys. 9.1a, 9.1b).
2. Powlec olejem trzonki zaworw i wstawi
zawory do waciwych prowadnic (patrz rys.
9.2). Jeli bd stosowane uywane zawory,
to naley wstawi je w te gniazda, w ktrych
byy docierane.
3. Umieci spryn na dolnej miseczce,
zwracajc uwag, aby zwoje o mniejszym
skoku znalazy si od strony gowicy, a nastpnie zamocowa grn miseczk spryny zaworu (patrz rys. 9.3a, 9.3b).
4. cisn spryn zaworu i umieci ppiercienie w rowku trzonka zaworu (patrz
rys. 9.4). Zwolni przyrzd do ciskania
spryn, a nastpnie powtrzy czynnoci
dla pozostaych zaworw.

Elementy zespow zaworw


17. Sprawdzi, czy spryny zaworw nie
maj ladw uszkodzenia lub odbarwie.
Podawany przez Nissana sposb sprawdzania stanu spryn zaworw obejmuje
pomiar siy potrzebnej do cinicia spryny do okrelonej wysokoci. Nie jest to
moliwe do wykonania bez uycia specjalnego wyposaenia i dlatego sprawdzenie
spryn naley powierzy autoryzowanej
stacji obsugi Nissana. Wstpne pojcie
o stanie spryny mona uzyska mierzc
wysoko swobodn spryny i porwnujc
wynik pomiaru z wysokoci podan w danych technicznych zamieszczonych w niniejszym rozdziale.
18. Ustawi kad spryn na paszczynie i umieci ktownik wzdu bocznej
krawdzi spryny. Zmierzy szczelin midzy grn krawdzi spryny a ktownikiem i porwna wynik pomiaru z wartoci dopuszczaln nieprostopadoci osi spryny do paszczyzny podstawy podan
w danych technicznych.
19. Jeli jakie spryny s uszkodzone,
odksztacone lub straciy sztywno, naley
zastosowa nowy zestaw spryn. Podczas
naprawy gwnej silnika zaleca si wymian
wszystkich spryn zaworw.
20. Wymieni wszystkie uszczelniacze
trzonkw zaworw bez wzgldu na ich stan.

9.1 a. Zakadanie dolnej miseczki...

9.1 b.... i wciskanie nowego uszczelniacza


trzonka zaworu na prowadnic zaworu za
pomoc nasadki o odpowiedniej rednicy

Zesp toka z korbowodem


Uy odrobiny smaru do przytrzymania ptpiercieni zamka we waciwym pooeniu
na trzonku zaworu podczas
zwalniania przyrzdu do ciskania spryn.

RADZI

9.2. Powlekanie olejem trzonka i wsuwanie


zaworu do wsppracujcej z nim
prowadnicy

9.3a. Sposb wkadania spryny - zwoje


o mniejszym skoku powinny znajdowa si
na dole spryny

5. Po zamontowaniu wszystkich zaworw


uoy gowic pasko na stole warsztatowym i uywajc motka oraz kawaka drewna uderzy lekko motkiem kocwk
kadego trzonka zaworu, aby elementy
zespow zaworw zajy prawidowe pooenie.
6. W silnikach 2,0 upewni si, czy zesp
kanaw cieczy chodzcej oraz wsppracujce powierzchnie gowicy s czyste i suche. Naoy nieco odpowiedniego rodka
uszczelniajcego na powierzchnie zespou
kanaw i gowicy oraz zamontowa zesp
kanaw do gowicy, dokrcajc dokadnie
ruby mocujce.
7. Po wykonaniu poprzednich czynnoci
gowic silnika i zwizane z ni elementy
mona zamontowa wedug opisu w rozdziale 2A lub 2B (zalenie od rodzaju silnika).

10 Zesp toka
z korbowodem
- wymontowanie

9.3b.... i zakadanie grnej miseczki


spryny zaworu

1. Wymontowa misk olejow, acuch


(acuchy) napdu rozrzdu i gowic silnika,
kierujc si opisem podanym w rozdziale
2A lub 2B (zalenie od rodzaju silnika).
2. Jeli w grnej czci ktrego cylindra
znajduje si prg wiadczcy o nadmiernym
zuyciu gadzi cylindra, moe by konieczne
usunicie go za pomoc skrobaka lub rozwiertaka, aby unikn uszkodzenia toka
podczas jego wymontowywania.
3. Na kadym korbowodzie i jego pokrywie
powinien by wybity numer cylindra. Numerem 1 jest oznaczony cylinder znajdujcy
si najbliej acucha napdu rozrzdu
(patrz rys. 10.3) Jeli oznaczenie jest niewidoczne, uywajc motka i punktaka albo
farby oznaczy kady korbowd i pokryw
stopy korbowodu odpowiadajcym mu nu-

9.4. Wkadanie ppiercieni zamka zaworu

10.3. Oznakowanie korbowodw numerami


odpowiadajcych im cylindrw (strzaki)

10.5. Wymontowanie pokrywy stopy


korbowodu z doln panewk - silnik 2,0
merem cylindra na paskiej obrobionej powierzchni bocznej.
4. Obrci wa korbowy tak, aby toki
1 i 4 znalazy si w DMP.
5. Odkrci nakrtki pokrywy stopy korbowodu cylindra numer 1. Zdj pokryw
i wydoby doln panewk oyska (patrz
rys. 10.5). Jeli panewki oyska bd ponownie uyte, owin tam klejc panewk razem z pokryw.
6. Aby unikn uszkodzenia czopw korbowych, naley owin tam gwinty rub
korbowodw.
7. Trzonkiem motka wypchn tok do gry
cylindra i wyj go z kaduba. Wydoby
grn panewk korbow i przymocowa j
tam do korbowodu, aby przechowa j
bezpiecznie.
8. Przymocowa luno pokryw stopy do
korbowodu i zabezpieczy j nakrtkami
- pomoe to utrzyma elementy we waciwym porzdku.
9. Wyj zesp toka numer 4 w sposb
opisany poprzednio dla cylindra numer 1.
10. Obrci wa korbowy o 180, aby ustawi toki numer 2 i 3 w DMP oraz wymontowa je w taki sam sposb.

11 Wa korbowy
- wymontowanie
1. Wymontowa misk olejow, acuch
(acuchy) napdu rozrzdu i koo zamachowe, kierujc si opisem w rozdziale 2A
lub 2B (stosownie do rodzaju silnika).
2. Wymontowa toki i korbowody, stosujc
si do opisu w podrozdziale 10.
Uwaga. Jeli nie bd wykonywane adne
prace dotyczce tokw i korbowodw, nie
ma potrzeby zdejmowania gowicy lub wyjmowania tokw z cylindrw. Toki powinny
by popchnite do gry cylindra na tyle, aby
ich korbowody znalazy si dostatecznie
daleko od czopw oysk wau korbowego.
3. Sprawdzi luz osiowy wau korbowego,
stosujc si do opisu w podrozdziale 14,
a nastpnie postpowa zgodnie z dalszym
opisem.

115

Wymontowanie i naprawa silnika

11.5. Numery identyfikacyjne pokryw


oysk gwnych (strzaki) - silnik 1,6

11.13. Miejsca oznakowania pokryw oysk


gwnych numerami od 1 do 5 (strzaki)
-silnik 2,0
odpowiadajcych im pokryw w celu bezpiecznego przechowania. Wyj ppiercienie oporowe z bokw oyska gwnego
nr 3 i przechowa je razem z pokryw tego
oyska gwnego.

Silniki 2,0

11.12. Wyjmowanie wspornika pokryw


oysk gwnych - silnik 2,0 (modele fazy I

Silniki 1,6
4. Odkrci ruby mocujce i zdj tyln
pokryw kaduba, stanowic gniazdo tylnego piercienia uszczelniajcego wa korbowy (od strony koa zamachowego). Jeli
koki ustalajce s osadzone luno, wyj je
i przechowa dla pewnoci razem z tyln
pokryw kaduba.
5. Pokrywy oysk gwnych powinny by
oznaczone numerami od 1 do 5 poczwszy
od acucha napdu rozrzdu (patrz rys.
11.5). Jeli nie s oznaczone, to uywajc
biaej farby lub odpowiedniego pisaka oznaczy kad pokryw tak, aby by jednoznacznie okrelony kierunek i pooenie,
w ktrym ma by zamontowana. Umoliwi
to uniknicie moliwoci zamontowania pokryw w niewaciwym pooeniu.
6. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej na
rysunku 18.27 poluzowa ruby mocujce
pokrywy oysk gwnych o jeden obrt na
raz. Po poluzowaniu rub wykrci je i wyj
z kaduba.
7. Zdj pokrywy oysk gwnych i wyj
dolne panewki gwne. Owin tam klejc kad doln panewk gwn razem
z odpowiadajc jej pokryw w celu bezpiecznego przechowania.
8. Ostronie wyj wa korbowy, zwracajc
uwag, aby nie przemieci grnych panewek gwnych.
9. Wyj grne panewki gwne z kaduba
silnika i przyczepi je tam klejc do

116

10. Odkrci ruby mocujce i zdj tyln


pokryw kaduba, stanowic gniazdo tylnego piercienia uszczelniajcego wa korbowy (od strony koa zamachowego). Jeli
koki ustalajce s osadzone luno, wyj je
i przechowa dla pewnoci razem z tyln
pokryw kaduba.
11. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej
na rysunku 18.35a poluzowa ruby mocujce pokrywy oysk gwnych o jeden obrt
na raz. Po poluzowaniu rub wykrci je
i wyj z kaduba.
12. W modelach fazy I i fazy II zdj wspornik pokryw oysk gwnych, zwracajc uwag, w ktr stron ma by obrcony przy
zamontowywaniu (patrz rys. 11.12). Wspornik pokryw oysk gwnych nie wystpuje
w modelach fazy III.
13. Pokrywy oysk gwnych powinny by
oznaczone numerami od 1 do 5 poczwszy
od acucha napdu rozrzdu (patrz rys.
11.13). Jeli nie s oznaczone, to uywajc
biaej farby lub odpowiedniego pisaka oznaczy kad pokryw tak, aby by jednoznacznie okrelony kierunek i pooenie,
w ktrym ma by zamontowana. Umoliwia

11.15. Wyjmowanie wau korbowego


z kaduba silnika

to uniknicie zamontowania pokryw w niewaciwym pooeniu.


14. Zdj pokrywy oysk i wydoby dolne
panewki oysk gwnych. Owin tam
klejc kad panewk razem z odpowiadajc jej pokryw dla bezpiecznego przechowania.
15. Ostronie wyj wa korbowy, zwracajc
uwag, aby nie przemieci grnych panewek oysk gwnych (patrz rys. 11.15).
16. Wyj grne panewki gwne z kaduba
silnika i przyczepi je tam klejc do
odpowiadajcych im pokryw w celu bezpiecznego przechowania. Wyj ppiercienie oporowe z bokw oyska gwnego
nr 3 i przechowa je razem z pokryw tego
oyska gwnego.

12 Kadub silnika czyszczenie i sprawdzanie


Czyszczenie
1. Wymontowa wszystkie zewntrzne elementy i elektryczne wczniki oraz czujniki
z kaduba silnika. Aby dokadnie oczyci
kadub, naley wymontowa z kaduba zalepki otworw technologicznych. W tym
celu naley wywierci mae otworki w zalepkach, a nastpnie w otworek wkrci
wkrt samogwintujcy. Wycign zalepki
cignc za wkrt szczypcami lub cigaczem udarowym.
2. Zeskroba wszystkie lady rodka
uszczelniajcego z kaduba silnika i ze
wspornika pokryw oysk gwnych (jeli
wystpuje w silniku), zwracajc uwag, aby
nie uszkodzi uszczelnianych powierzchni.
3. Wymontowa wszystkie zalepki gwnych kanaw oleju w kadubie (jeli wystpuj). Zalepki te s zwykle bardzo mocno osadzone - moe by konieczne wywiercenie ich i ponowne nagwintowanie otworw
zalepek. Przy skadaniu silnika zastosowa
nowe zalepki.
4. Bardzo zabrudzone odlewy kaduba naley oczyci par.
5. Po oczyszczeniu odleww naley powtrnie oczyci wszystkie otwory i gwne
przewody oleju. Wszystkie wewntrzne kanay przemywa ciep wod tak dugo, a
wypynie z nich czysta woda. Osuszy starannie kadub i naoy cienk warstw oleju
na wszystkie wsppracujce powierzchnie
i gadzie cylindrw, aby zapobiec ich rdzewieniu. Jeli dostpne jest sprone powietrze, wykorzysta je do przyspieszenia procesu suszenia i przedmucha wszystkie
otwory i kanay oleju.
Uwaga. Naley bezwzgldnie naoy okulary lub mask ochronn, gdy uywa si
spronego powietrza.
6. Jeli odlewy zespou kaduba nie s zbyt
brudne, wystarczajce moe by oczyszczenie gorc (tak gorc, jak da si wy-

Kadub silnika

12.7. Czyszczenie gwintowanych otworw


w kadubie silnika za pomoc gwintownika
o odpowiednim rozmiarze
trzyma) wod z mydem i tward szczotk.
Naley przewidzie duo czasu, aby wykona to dokadnie. Bez wzgldu na zastosowan metod czyszczenia naley zadba,
aby wszystkie otwory i kanay oleju zostay
dokadnie oczyszczone, a wszystkie elementy starannie osuszone. Zabezpieczy
cianki cylindrw, tak jak opisano wczeniej,
aby zapobiec rdzewieniu.
7. Wszystkie gwintowane otwory musz by
oczyszczone, aby zagwarantowa dokadn
warto momentu podczas skadania. W celu oczyszczenia gwintw naley przegwintowa kady otwr gwintownikiem o odpowiednim rozmiarze, usuwajc w ten sposb rdz, korozj, uszczelniacz gwintw lub
osad i regenerujc jednoczenie gwinty
(patrz rys. 12.7). Jeli jest to moliwe, naley
uy spronego powietrza do oczyszczenia
otworw z resztek pozostaych podczas
gwintowania.
Dobrym rozwizaniem jest
wtrynicie do kadego otworu
RAD7I
rodka w aerozolu dysperHHUI|
gujcego wod, uywajc do
tego dugiej rurki, zwykle doczanej do
opakowania.
Naley bezwzgldnie naoy okulary lub
mask ochronn, gdy w ten sposb oczyszcza si otwory.

ploatacji wystpoway przypadki wewntrznego przecieku cieczy chodzcej do


ukadu smarowania, warto sprawdzi
szczelno kaduba pod cinieniem w specjalistycznym warsztacie naprawczym silnikw, dysponujcym odpowiednim wyposaeniem. W razie wykrycia uszkodze
naley odda kadub do naprawy lub wymieni.
11. Sprawdzi gadzie kadego cylindra, czy
nie ma na nich ladw zatarcia i werw.
12. Sprawdzi rwnie, czy na grze cylindra nie utworzy si prg, wiadczcy o nadmiernym zuyciu gadzi cylindra.
13. Zmierzy rednic kadego cylindra
w odlegoci 10 mm od grnej paszczyzny
kaduba, rwnolegle do osi wau korbowego
i prostopadle do niej. Powtrzy pomiar
rednicy cylindra w odlegoci 60 mm
i 100 mm od grnej paszczyzny kaduba,
wykonujc w sumie sze pomiarw. Korzystajc z wynikw pomiarw obliczy warto stokowoci cylindra i owalnoci kadego cylindra.
Uwaga. Grupy selekcyjne rednic cylindrw
s wybite na kadubie silnika. W silnikach
1,6 grupy selekcyjne s wybite na podstawie kaduba przy kole zamachowym;

12.13a. W wersjach z silnikiem 1,6 grupy


selekcyjne rednic cylindrw mog by
okrelone z czterocyfrowego kodu (A)
wybitego na podstawie kaduba;
piciocyfrowy kod (B) dotyczy rednic
oysk gwnych

8. Naoy odpowiedni rodek uszczelniajcy na nowe zalepki kanaw oleju i woy


je w otwory w kadubie oraz dokadnie je
wkrci.
9. Jeli silnik nie bdzie skadany natychmiast, naley przykry go du plastikow
torb, aby si nie zabrudzi; zabezpieczy
wszystkie wsppracujce powierzchnie
i gadzie cylindrw tak, jak to opisano
wczeniej, aby nie dopuci do korozji.

Sprawdzanie
10. Sprawdzi wzrokowo odlew kaduba,
czy nie ma na nim ladw pkni i korozji.
Sprawdzi, czy gwinty w gwintowanych otworach nie s cite. Jeli podczas eks-

12.13b. Oznaczenia grup selekcyjnych


rednic cylindrw (strzaki) wybite na grnej
paszczynie kaduba - silnik 2,0

stosowane s dwa zestawy kodw - czterocyfrowy kod jest przeznaczony dla rednic
cylindrw, pierwsza cyfra w kolejnoci odnosi si do cylindra nr 1, a ostatnia do
cylindra nr 4 (piciocyfrowy kod odnosi si
do otworw oysk gwnych w kadubie
silnika - patrz podrozdz. 18). W silnikach
2,0 grupy selekcyjne rednic cylindrw s
wybite na grnej paszczynie kaduba silnika (wsppracujcej z uszczelk gowicy),
z boku kadego cylindra (patrz rys. 12.13a,
12.13b).
14. Sprawdzi toki i piercienie wedug
opisu w podrozdziale 13. Luz toka w cylindrze mona obliczy odejmujc warto rednicy toka od wartoci najwikszej zmierzonej rednicy cylindra.
15. Wyniki wszystkich pomiarw porwna
z danymi technicznymi, zamieszczonymi na
pocztku niniejszego rozdziau. Jeli wynik
pomiaru przekracza warto dopuszczaln,
naley przetoczy cylinder, gdy jest to moliwe, na nastpny nadwymiar naprawczy
i zastosowa nowe toki nadwymiarowe albo
wymieni kadub. Warto zasign rady
specjalisty co do najlepszego sposobu naprawy silnika. W silnikach 1,6 toki s dostpne w dwch nadwymiarach naprawczych (0,5 mm i 1,0 mm); w silnikach 2,0
toki naprawcze s dostpne tylko w jednym
nadwymiarze (2,0 mm).
16. Jeli cylindry i toki s w dobrym stanie i nie osigny wymiarw dopuszczalnych oraz mog by zachowane prawidowe luzy tokw w cylindrach, to moe
tylko by konieczna wymiana piercieni
toka.
17. W takim przypadku cylindry naley podda honowaniu, aby umoliwi nowym piercieniom prawidowe uoenie i zapewni
jak najlepsze uszczelnienie. Konwencjonalny typ honownicy skada si z obcionych
spryn kamieni i jest napdzany wiertark
elektryczn. Do honowania potrzeba bdzie
rwnie troch nafty lub oleju oraz szmaty.
Honownica powinna by poruszana do gry
i w d cylindra tak, aby lady powstae po
honowaniu (drobne rysy) uoyy si w siatkowy wzr. Naley uy duej iloci oleju
do honowania. W idealnym przypadku rysy
powinny tworzy wzr siatkowy, w ktrym
przecinaj si pod ktem okoo 60. Nie
naley zdejmowa wikszej warstwy materiau, ni jest to niezbdne do uzyskania
wymaganego stanu powierzchni. Jeli bd
zamontowane nowe toki, producenci tokw
mog zaleci wykoczenie powierzchni jako
siatki o innym kcie. Naley przestrzega
ich instrukcji. Nie naley wyciga gowicy
honujcej z cylindra podczas jej obrotu
- najpierw naley j zatrzyma. Po zakoczeniu honowania naley zetrze wszystkie
lady oleju do honowania. Jeli nie dysponuje si honownica lub jeli nie jest si
pewnym, czy samemu wykona si to zadanie prawidowo, naley powierzy honowanie cylindrw specjalicie od naprawy silnikw.

117

Wymontowanie i naprawa silnika


13 Zesp toka z korbowodem ^
- sprawdzanie

1. Zanim bdzie mona rozpocz sprawdzenie, naley oczyci zespoy toka z korbowodem oraz zdj z tokw poprzednio
uywane piercienie.
2. Ostronie rozewrze poprzednio uywane piercienie i przesun je przez grne
czci tokw. Uycie dwch lub trzech
zuytych blaszek szczelinomierza pomoe
zapobiec wpadniciu piercieni do pustych
rowkw (patrz rys. 13.2). Naley uwaa,
aby nie zadrapa powierzchni zewntrznej
tokw kocami piercieni. Piercienie s
kruche i pkn, jeli zostan zbyt mocno
rozgite. S rwnie bardzo ostre - naley
zabezpieczy wasne donie i palce. Zawsze
naley zdejmowa piercienie przez grn
cz toka. Przechowa zestaw piercieni
razem z odpowiadajcym im tokiem, jeli
piercienie maj by ponownie uyte.
3. Mikkim skrobakiem zeskroba wszystkie lady nagaru, ktre osadziy si na denku
toka. Gdy wikszo osadw zostanie zeskrobana, do dalszego usuwania osadw
mona uy drucianej szczotki (lub kawaka
drobnego ptna ciernego).
4. Usun osady nagaru z rowkw piercieni w toku, uywajc do tego celu zuytego piercienia, ktry naley przeama na
poowy (uwaa, aby nie przeci palcw
-piercienie tokowe maj ostre krawdzie).
Naley zwraca uwag, aby usun z toka
tylko osady wgla - nie usuwa warstwy
metalu i nie naci ani nie zadrapa powierzchni bocznych rowkw.
5. Po usuniciu osadw oczyci zesp
toka z korbowodem naft lub odpowiednim
rozpuszczalnikiem i dokadnie wysuszy.
Upewni si, czy otwory odprowadzajce
olej, znajdujce si w rowkach piercieni
zgarniajcych, nie s zatkane.
6. Uywajc mikrometru zmierzy rednic
toka prostopadle do osi sworznia (w odlegoci podanej w danych technicznych) i porwna wyniki z wartociami podanymi
w danych technicznych znajdujcych si na
pocztku niniejszego rozdziau. Grupa selekcyjna rednicy toka jest wybita na jego
denku. Wymieni kady tok, ktrego rednica przekracza warto dopuszczaln.
7. Sprawdzi luz piercienia w rowku toka,
wstawiajc kady piercie w rowek od
zewntrz wraz z blaszk szczelinomierza
midzy grn powierzchni piercienia i grn powierzchni rowka w toku. Jeli luz jest
nadmierny, naley zastosowa nowe piercienie i sprawdzi luz ponownie. Jeli luz
nadal jest za duy (nawet z nowymi piercieniami toka), to naley wymieni tok.
8. Sprawdzi luzy w zamkach piercieni,
wstawiajc kady piercie do cylindra i popychajc go denkiem toka, aby mie pewno, e jest ustawiony prostopadle do

118

gadzi cylindra. Wepchn piercie w d


tak, aby cz prowadzca toka znalaza
si na jednym poziomie z grn paszczyzn
kaduba, a nastpnie wycign tok. Uywajc blaszki szczelinomierza zmierzy luz
w zamku piercienia. Jeli luz jest nadmierny, wymieni piercie i powtrzy sprawdzenie. Jeli luz nadal jest zbyt duy (nawet
z nowymi piercieniami toka), to cylinder
naley rozwierci lub wymieni (patrz podrozdz. 12).
9. Starannie sprawdzi tok, czy nie ma
pkni wok czci prowadzcej, wok
otworw piast sworznia oraz na powierzchniach midzy rowkami piercieni.
10. Sprawdzi, czy na czci prowadzcej
toka nie ma ladw naci i zatar, w denku
toka nie ma dziur, a na krawdzi denka nie
ma ladw przypalenia. Jeli cz prowadzca nosi lady naci lub zatar, moe to
by skutkiem przegrzania silnika lub nienormalnego przebiegu spalania, czyli procesw,
ktrym towarzysz nadmiernie wysokie temperatury pracy silnika. Wwczas naley
dokadnie sprawdzi ukady chodzenia
i smarowania. lady przypalenia na bokach
tokw wskazuj, e miay miejsce przedmuchy. Otwr w denku toka lub przypalone miejsca na krawdzi denka wskazuj, e
miao miejsce nienormalne spalanie (zbyt
wczesny zapon, spalanie detonacyjne). Jeli stwierdzono opisane lady na toku, naley ustali przyczyn i usun j -w przeciwnym razie uszkodzenie wystpi ponownie. Przyczyny mog obejmowa nieprawidowe ustawienie kta wyprzedzenia zaponu,
przecieki doprowadzanego powietrza lub
uszkodzony jeden z wtryskiwaczy (w silnikach o wtrysku benzyny).
11. Korozja toka w postaci werw wskazuje, e ciecz chodzca przeciekaa do
komory spalania i do skrzyni korbowej. I tak
jak poprzednio, przyczyna musi by ustalona
lub problemy powtrz si w naprawionym
silniku.
12. Dokadnie sprawdzi kady korbowd,
czy nie ma ladw uszkodzenia, takich jak
pknicia wok oysk w stopie i gwce
korbowodu. Sprawdzi, czy korbowd nie

jest wygity lub odksztacony. Uszkodzenie


jest mao prawdopodobne, chyba e silnik
zatar si lub bardzo powanie przegrza.
Dokadne sprawdzenie zespou korbowodu
moe by wykonane tylko w autoryzowanej
stacji obsugi Nissana lub przez specjalist
od naprawy silnikw, ktrzy dysponuj niezbdnym wyposaeniem.
13. W razie potrzeby tok i korbowd mona
rozdzieli oraz rozoy w sposb opisany
dalej.
14. Uywajc maego wkrtaka o paskim
kocu wyj sprysty piercie osadczy
i wypchn sworze z toka (patrz rys.
13.14). W razie potrzeby podeprze tok
i wybi sworze, uywajc odpowiedniego
motka lub punktaka, zwracajc szczegln
uwag, aby nie zarysowa otworw sworznia w piastach toka i gwce korbowodu.
Oznaczy tok, sworze i korbowd, aby
zapewni ich prawidowe zamontowanie.
Pozby si sprystych piercieni osadczych - naley zamontowa nowe piercienie.
15. Sprawdzi sworze, otwr w piastach
toka i oysko w gwce korbowodu, czy nie
maj oznak zuycia lub uszkodzenia. Jeli
dysponuje si odpowiednimi przyrzdami
pomiarowymi, zuycie mona oceni na
podstawie bezporedniego pomiaru, obliczajc luz sworznia w piastach toka i gwce
korbowodu.
16. Jeli sworze i tulejka gwki korbowodu
s zuyte lub luz jest wikszy od podanego
w danych technicznych, mona ten problem
rozwiza wymieniajc zarwno sworze,
jak i tulejk gwki korbowodu. Jednake
wymiana tulejki gwki korbowodu wymaga
specjalistycznego wyposaenia - niezbdne
s urzdzenia do wycinicia zuytej tulejki,
a nowa tulejka musi by dokadnie osadzona
i dopasowana.
17. Jeli luz sworznia w piastach toka jest
zdecydowanie za duy, zarwno tok, jak
i sworze naley wymieni jako par indywidualnie dopasowan. Warto zauway,
e luz ten nie ma jednak a tak krytycznego
znaczenia, jak luz sworznia w gwce korbowodu, poniewa sworze jest przytrzy-

13.2. Wyjmowanie piercieni toka za


pomoc blaszki szczelinomierza

13.14. Wyjmowanie sprystych piercieni


osadczych w celu pniejszego
wypchnicia sworznia z toka

Wa korbowy
w praw stron kaduba (patrzc w kierunku
acucha napdu rozrzdu).
2 1 . Powlec sworze niewielk iloci czystego oleju silnikowego. Wsun go w jedn
piast piasty toka i poprzez otwr w gwce
korbowodu w drug piast toka (patrz rys.
13.21).
Uwaga. Zamontowanie sworznia bdzie
znacznie uatwione, jeli tok zostanie najpierw podgrzany (patrz p. 14). W razie
potrzeby lekko wbi sworze za pomoc
motka i punktaka, upewniajc si uprzednio,
e tok jest odpowiednio mocno podparty.
22. Sprawdzi, czy tok obraca si swobodnie na sworzniu, a nastpnie zabezpieczy
sworze dwoma nowymi sprystymi piercieniami osadczymi (patrz. rys. 13.22). Upewni si, e oba piercienie s prawidowo
uoone w rowkach toka.

Przd
silnika

3
4
\

-i
V

li

13.20a. Prawidowe ustawienie korbowodu


i toka do montau -wersje z silnikiem 1,6
1 - numer grupy selekcyjnej toka,
2-strzaka wskazujca przd silnika
(stron napdu rozrzdu), 3 - dysza oleju
w korbowodzie, 4 - oznaczenie numeru
cylindra na korbowodzie (moe by po
przeciwnej stronie korbowodu)
mywany w piastach toka przez piercienie
osadcze.
18. Sam korbowd nie powinien wymaga
wymiany, chyba e nastpio jego zakleszczenie lub inne powane uszkodzenie mechaniczne (np. pknicie). Sprawdzi wzrokowo prostoliniowo osi symetrii korbowo-

13.21. Po sprawdzeniu prawidowego


ustawienia toka i korbowodu do montau
wciskanie sworznia we waciwe
pooenie...

13.20b. Prawidowe ustawienie korbowodu


i toka do zamontowania - wersje
z silnikiem 2,0
1 - numer grupy selekcyjnej toka,
2 - strzaka wskazujca przd silnika
(stron napdu rozrzdu), 3 - dysza oleju
w korbowodzie, 4 - oznaczenie numeru
cylindra na korbowodzie (moe by po
przeciwnej stronie korbowodu)

14 Wa korbowy
- sprawdzanie
Sprawdzanie luzu osiowego
wau korbowego

dw i jeli nie s proste, naley je odda do


warsztatu naprawy silnikw w celu dokadniejszego sprawdzenia i ewentualnego wyprostowania.
19. Sprawdzi wszystkie elementy i naby
wszystkie potrzebne czci zamienne w autoryzowanym sklepie Nissana.
20. Ustawi tok tak, aby pocztek oznakowania znajdujcego si na denku toka (albo
w postaci strzaki albo kropki) by prawidowo
ustawiony wzgldem dyszy oleju w trzonie
korbowodu (patrz. rys. 13.20a, 13.20b). Po
prawidowym ustawieniu toka i korbowodu,
pocztek oznakowania toka powinien by
skierowany do przodu silnika, w kierunku
acucha napdu rozrzdu, a dysza oleju
w korbowodzie powinna by skierowana

1. Sprawdzenie luzu osiowego wau korbowego naley to wykona, gdy wa jeszcze


jest zamontowany w silniku, ale jest ju
gotowy do wyjcia (patrz podrozdz. 11).
2. Sprawdzi luz osiowy za pomoc czujnika
zegarowego, przystawionego do kocwki
wau korbowego. Pchn wa korbowy w jedn stron do oporu i w tym pooeniu
ustawi czujnik na zero. Pchn wa korbowy w drug stron do oporu i sprawdzi
warto luzu osiowego (patrz rys. 14.2).
Porwnanie wyniku pomiaru z wartoci
podan w danych technicznych umoliwi
podjcie decyzji, czy naley zastosowa
nowe ppiercienie oporowe.
3. Jeli nie dysponuje si czujnikiem zegarowym, to do pomiaru luzu osiowego mona
wykorzysta
szczelinomierz.
Najpierw
pchn wa korbowy do oporu do tyu silnika
(w kierunku koa zamachowego), a nastp-

13.22. ... i zabezpieczanie go w tym


pooeniu dwoma nowymi sprystymi
piercieniami osadczymi

14.2. Pomiar luzu osiowego wau


korbowego za pomoc czujnika
zegarowego

119

Wymontowanie i naprawa silnika

w- U L
&
"

14.3. Pomiar luzu osiowego wau


korbowego za pomoc szczelinomierza
(strzaka)

14.11 a. Pomiar rednicy czopa oyska


gwnego wau korbowego za pomoc
mikrometru

bowych (0,08; 0,12 i 0,25 mm). Wicej


informacji o dostpnoci czci naley uzyska w autoryzowanym sklepie Nissana.
Jeli s dostpne podwymiarowe panewki
oysk, a wa korbowy zosta zuyty ponad
dopuszczaln granic, moe by moliwa
regeneracja wau korbowego i zamocowanie podwymiarowych panewek pod warunkiem, e czopy wau korbowego nie byy
jeszcze szlifowane. Naley zasign
rady w autoryzowanej stacji obsugi Nissana lub specjalisty od naprawy silnikw
co do najwaciwszego sposobu postpowania.

15 oyska gwne

i korbowe - sprawdzanie

nie uywajc blaszek szczelinomierza zmierzy szczelin pomidzy czwartym ramieniem wykorbienia (wykorbienie nr 2) a podkadk oporow w oysku gwnym numer
3 (patrz rys. 14.3).

Sprawdzanie
4. Oczyci wa korbowy naft lub odpowiednim rozpuszczalnikiem, a nastpnie
wysuszy wa, najlepiej spronym powietrzem.
Uwaga. Podczas uywania spronego powietrza naley osoni oczy okularami
ochronnymi lub mask. Kanay oleju naley
oczyci gitkim, mikkim narzdziem o odpowiedniej rednicy, aby mie pewno, e
nie bd zatkane.
5. Sprawdzi czopy korbowe, czy nie s
nierwnomiernie zuyte (owalno, stokowo) oraz nie maj werw ani pkni.
6. Zuyciu oysk korbowych towarzyszy
wyrany metaliczny stuk podczas pracy
silnika (szczeglnie wyrany podczas zwikszania prdkoci obrotowej silnika) oraz
spadek cinienia oleju.
7. Zuyciu oysk gwnych towarzysz intensywne drgania i dudnienia o intensywnoci narastajcej wraz ze wzrostem prdkoci
obrotowej silnika oraz, tak jak poprzednio,
spadek cinienia oleju.
8. Sprawdzi chropowato powierzchni
czopw oysk przesuwajc lekko palcem
po powierzchni czopa. Jakakolwiek nierwno (ktrej bdzie towarzyszy zuycie
oyska) wskazuje na konieczno przeszlifowania (tam, gdzie jest to moliwe) wau
korbowego lub jego wymiany.
9. Bicie wau korbowego mona sprawdzi,
podpierajc jego koce w pryzmach i mierzc bicie w rodkowym oysku gwnym
wau czujnikiem zegarowym. Jeli wskazania czujnika przekraczaj warto dopuszczaln bicia, naley wymieni wa korbowy.
10. Jeli wa korbowy by przeszlifowywany,
naley sprawdzi, czy wok otworw oleju
nie ma ladw przegrzania materiau (otwory
s zwykle fazowane, tote przegrzanie zazwyczaj nie stanowi problemu, chyba e
szlifowanie zostao wykonane nieostronie).
Usun wszelkie lady przegrzania za po-

120

14.11 b. Pomiar rednicy czopa oyska


korbowego za pomoc mikrometru

moc bardzo drobnego pilnika lub skrobaka


i dokadnie oczyci kanay oleju, tak jak to
opisano wczeniej.
11. Uywajc mikrometru zmierzy rednic
czopw oysk gwnych i korbowych, a wyniki pomiarw porwna z wartociami podanymi w danych technicznych (patrz rys.
14.11a, 14.11b). Mierzc rednic w wielu
punktach na obwodzie kadego czopa bdzie mona oceni owalno tego czopa.
Dokona pomiaru na obu kocach czopa,
w pobliu ramion wykorbienia, aby oceni
stokowo czopa. Porwna uzyskane wyniki z wartociami podanymi w danych technicznych.
12. Sprawdzi powierzchnie czopw na obu
kocach wau korbowego stykajce si
z piercieniami uszczelniajcymi, czy nie
ma na nich ladw zuycia lub uszkodzenia.
Jeli piercie uszczelniajcy wytar gboki
rowek w czopie wau korbowego, w warsztacie naprawy silnikw naley ustali, czy
moliwa jest naprawa wau, czy te trzeba
go wymieni.
13. Nissan produkuje podwymiarowe panewki zarwno oysk gwnych, jak i korbowych. W silniku 1,6 s dwa podwymiary
panewek oysk gwnych (0,25 i 0,50 mm)
i trzy podwymiary panewek oysk korbowych (0,08; 0,12 i 0,25 mm). W silniku
2,0 jest tylko jeden podwymiar panewek
oysk gwnych (0,25 mm), ale dostpne
s trzy podwymiary panewek oysk kor-

1. Pomimo, e panewki oysk gwnych


i korbowych powinny by wymieniane podczas naprawy gwnej silnika, poprzednio
uywane panewki naley zatrzyma, aby
dokadnie je sprawdzi, poniewa mog
dostarczy cennych informacji o stanie silnika. Panewki oysk s selekcjonowane
pod wzgldem gruboci, a grupa selekcyjna
panewki jest oznaczona barwnym kodem
naniesionym na niej.
2. Uszkodzenie oysk moe powsta z powodu niedostatecznego smarowania, obecnoci zanieczyszcze lub innych obcych
czstek, przecienia silnika lub korozji. Bez
wzgldu na przyczyn uszkodzenia oysk,
musi ona zosta usunita przed zoeniem
silnika, aby zapobiec ponownym uszkodzeniom oysk (patrz rys. 15.2).

15.2. Typowe uszkodzenia oysk


A - zadrapania spowodowane
zanieczyszczeniami; zanieczyszczenia
osadzone w materiale oyska,
B - niedostateczne smarowanie; warstwa
oyskowa wytarta, C - nieprawidowe
osadzenie; jasne (wypolerowane) miejsca,
D - stokowy czop; warstwa oyskowa
usunita na caej szerokoci powierzchni,
E - promieniowe wytarcie krawdzi,
F - pknicia zmczeniowe; kratery
i zagbienia

Piercienie toka

3. Aby sprawdzi panewki oysk, naley


wyj je z kaduba, a take z pokryw oysk
gwnych, korbowodw i pokryw stp korbowodw. Uoy je na czystej powierzchni
w tym samym pooeniu, w ktrym s zamontowane w silniku. Umoliwi to skojarzenie problemw zwizanych z oyskami
z odpowiadajcymi im czopami wau korbowego. Nie naley dotyka wewntrznych
powierzchni panewek palcami podczas ich
sprawdzania, poniewa s delikatne i atwo
mona je zadrapa.
4. Zanieczyszczenia oraz inne obce czstki
przedostaj si do silnika w rny sposb.
Mog by pozostawione w silniku podczas
skadania lub mog przedosta si przez
filtry albo ukad przewietrzania skrzyni korbowej. Mog przedosta si do oleju,
a z niego do oysk. Czsto s to metalowe
opiki pochodzce z obrbki mechanicznej
i normalnego zuycia silnika. Resztki materiau ciernego czasami pozostaj w elementach silnika po szlifowaniu, szczeglnie
po niedokadnym oczyszczeniu czci. Bez
wzgldu na rdo pochodzenia, te obce
ciaa czsto kocz swj ywot w silniku
wbite w mikk warstw materiau oyska
i s atwe do rozpoznania. Due czstki nie
wbijaj si w oysko, ale s przyczyn
zadrapa i wyobie powierzchni panewek
i czopw oysk. Najlepszym sposobem
zabezpieczenia przed tymi przyczynami
uszkodzenia oysk jest staranne oczyszczenie wszystkich czci i utrzymywanie ich
w nienagannej czystoci podczas skadania
silnika. Zaleca si rwnie czste i regularne
wymiany oleju silnikowego oraz filtru oleju.
5. Niedostateczne smarowanie (lub powane uszkodzenie ukadu smarowania) ma
wiele wzajemnie zalenych przyczyn. Nadmierne nagrzanie (powodujce rozrzedzenie
oleju), przecienie (wyciskajce olej z powierzchni oyska) i wyciek oleju (z powodu
nadmiernego luzu w oyskach, zuytej pompy oleju lub duych prdkoci obrotowych
silnika) przyczyniaj si do nieprawidowego
smarowania. Zatkane kanay oleju, co zwykle jest wynikiem niewsposiowego ustawienia otworw oleju w panewkach oysk,
rwnie bd ograniczay dopyw oleju do
toysk i powodoway ich niszczenie. Gdy
przyczyn uszkodzenia oyska jest niewystarczajce smarowanie, materia oyska
jest cierany lub wyciskany ze stalowego
podoa panewki, temperatury za mog
wzrasta do wartoci, przy ktrych stalowe
podoe przybiera barw niebiesk z powodu przegrzania.
6. Przyzwyczajenia w sposobie prowadzenia samochodu maj cile okrelony wpyw
na trwao oysk. Pene otwarcie przepustnicy, praca przy maych prdkociach obrotowych (due obcienie silnika) powoduj
bardzo due obcienie oysk, z tendencj
do wyciskania filmu oleju. Tego typu obcienia powoduj, e oyska wyginaj si,
co z kolei powoduje drobne pknicia na
powierzchni oyska (pknicia zmczenio-

we). Ostatecznie materia oyska zostaje


oderwany od stalowego podoa.
7. Jazda na krtkich odcinkach prowadzi do
korozji oysk, poniewa ilo ciepa wydzielajca si w silniku jest niewystarczajca do
usunicia skondensowanej pary wodnej i oddziaujcych korozyjnie gazw. Te produkty
gromadz si w oleju silnikowym, tworzc
kwasy i osady. Poniewa olej jest doprowadzany do oysk silnika, kwas atakuje materia oysk, wywoujc jego korozj.
8. Nieprawidowy monta oysk podczas
skadania silnika rwnie prowadzi do ich
uszkodzenia. W zbyt ciasno zmontowanych
oyskach wystpuje zbyt may luz promieniowy, ktry ogranicza dopyw oleju do
oyska. Zanieczyszczenia lub obce czstki
stae uwizione za panewk oyska powoduj utworzenie si na powierzchni oyska
wypukych miejsc, prowadzcych do uszkodzenia oyska.
9. Podczas montau nie naley dotyka
wewntrznych powierzchni panewek palcami, gdy grozi zadrapaniem delikatnej powierzchni lub osadzeniem na niej czstek
zanieczyszcze.
10. Panewki oysk powinny zosta wymienione podczas naprawy gwnej silnika;
niewykonanie tego jest faszywie pojt
oszczdnoci. Szczegy dotyczce doboru panewek oysk podano w podrozdziale 17.

16 Naprawa silnika
- kolejno skadania
1. Przed rozpoczciem skadania silnika
naley upewni si, czy zostay zgromadzone wszystkie nowe czci i czy s dostpne
wszystkie niezbdne narzdzia. Naley
przeczyta dokadnie cay opis skadania,
aby zapozna si z zakresem przewidzianych prac oraz upewni si, e wszystkie
elementy potrzebne do skadania silnika s
pod rk. Oprcz wszystkich podstawowych
narzdzi i materiaw potrzebny bdzie rodek do zabezpieczania gwintw. Bdzie
rwnie potrzebna tuba rodka uszczelniajcego do czenia powierzchni, ktre stykaj si ze sob bezporednio (bez uszczelek); zaleca si uycie oryginalnego rodka
uszczelniajcego (Genuine Liquid Gasket)
firmy Nissan.
2. W celu oszczdnoci czasu i uniknicia
problemw skadanie silnika zaleca si wykona w nastpujcej kolejnoci:
a) wa korbowy (podrozdz. 18);
b) zespoy tokw z korbowodami (podrozdz. 19);
c) gowica silnika (patrz rozdz. 2A lub 2B
- zalenie od wersji silnika);
d) acuch(y) rozrzdu i pokrywa (patrz
rozdz. 2A lub 2B -zalenie od wersji silnika);
e) miska olejowa (patrz rozdz. 2A lub 2B
- zalenie od wersji silnika);

f) koo zamachowe (patrz rozdz. 2A lub 2B


- zalenie od wersji silnika);
g) elementy zewntrzne silnika.
3. Przed skadaniem wszystkie elementy
silnika powinny by czyste i suche, a wszystkie ich uszkodzenia usunite. Elementy
powinny by rozoone (lub znajdowa si
w indywidualnych pojemnikach) na idealnie
czystej powierzchni.

17 Piercienie toka
- zamontowanie

1. Przed zamontowaniem nowych piercieni


toka naley sprawdzi luz w ich zamkach,
tak jak to opisano dalej.
2. Uoy zespoy tokw i korbowodw oraz
komplety nowych piercieni, tak eby komplety piercieni byy przyporzdkowane tym
samym tokom i cylindrom podczas pomiaru
luzw w zamkach, a nastpnie podczas
skadania silnika.
3. Wstawi grny piercie do pierwszego
cylindra i popchn go w d, uywajc do
tego denka toka. Zapewni to prostopade
ustawienie piercienia toka do gadzi cylindra. Popchn piercie w d cylindra tak,
aby paszcz toka znalaz si na wysokoci
grnej paszczyzny kaduba, a nastpnie
wyj tok.
4. Zmierzy luz w zamku piercienia za
pomoc szczelinomierza i porwna wynik
pomiaru z wartoci podan w danych technicznych (patrz rys. 17.4).
5. Jeli luz jest zbyt may (nieprawdopodobne, jeli uyto oryginalnych czci Nissana),
musi zosta powikszony, bo inaczej koce
piercienia mog styka si ze sob w czasie pracy silnika, powodujc powane
uszkodzenia. Najlepiej wybra inny piercie, zapewniajcy waciwy luz. W przeciwnym razie naley zwikszy luz ostronie,
spiowujc koce piercienia drobnym pilnikiem. W tym celu naley zamocowa pilnik
w imadle z mikkimi szczkami, wsun
piercie na pilnik tak, aby koce piercienia
stykay si z powierzchni pilnika i powoli
przesuwa piercie po pilniku, zdejmujc
w ten sposb materia z jego kocw. Nale-

17.4. Pomiar luzu w zamku piercienia


toka

121

Wymontowanie i naprawa silnika


1. piercie uszczelniajcy

Przd

17.9a. Zakadanie sprystego rozpieracza


piercienia zgarniajcego...

2. piercie
uszczelniajcy

17.10a. Schemat zakadania piercieni


toka - silnik 1,6

H27229

17.12. Schemat rozstawienia zamkw


piercieni toka
1 - sprysty rozpieracz piercienia
zgarniajcego, 2 - dolny paski piercie
piercienia zgarniajcego, 3 - grny paski
piercie piercienia zgarniajcego

17.9b... a nastpnie wsuwanie grnego


paskiego piercienia (opis w tekcie)
y przy tym zachowa ostrono, poniewa piercienie toka s ostre i atwo si
ami.
6. W przypadku zastosowania nowych piercieni jest nieprawdopodobne, aby luz w zamku by za duy. Jeli luzy s zbyt due,
sprawdzi, czy piercienie zostay dobrane
prawidowe do typu silnika i wymiaru rednicy cylindra.
7. Powtrzy sprawdzenie luzu w zamku
dla kadego piercienia w pierwszym cylindrze, a nastpnie dla piercieni w pozostaych cylindrach. Naley pamita, aby
trzyma razem piercienie i toki dopasowane do konkretnego cylindra silnika.
8. Po sprawdzeniu luzu i dobraniu waciwych piercieni mona je zaoy na toki.
Uwaga. Zawsze naley stosowa si do
instrukcji dostarczanej wraz z zestawami
nowych piercieni - rni producenci mog
zaleca rny sposb zamontowania. Nie
wolno zamienia pierwszego piercienia
uszczelniajcego (grnego) z drugim (rodkowym), poniewa maj one rne przekroje
poprzeczne.
9. Piercie zgarniajcy (dolny) zakada si
jako pierwszy. Skada si on z trzech oddzielnych elementw. Wsun sprysty
rozpieracz w rowek toka, nastpnie wsun
grny paski piercie do rowka pomidzy
rozpieracz a grn powierzchni rowka,
a nastpnie wsun dolny paski piercie
w taki sam sposb (patrz rys. 17.9a, 17.9b).
10. Jako nastpny zakada si drugi piercie uszczelniajcy (rodkowy).

122

17.1 Ob. Schemat zakadania piercieni


toka - silnik 2,0
1 - silnik SR20DE, 2 - silniki SR20Di
i SR20De
a - strona grna, b - strona z wybitym
znakiem

do gry. Jeli piercie jest symetryczny,


naley woy go tak, aby znak identyfikacyjny by skierowany do gry.
12. Po zaoeniu na tok wszystkich piercieni rozstawi zamki piercieni, jak pokazano na rysunku (patrz rys. 17.12).
13. Powtrzy poprzednio podane czynnoci dla piercieni pozostaych tokw.

18 Wa korbowy - zamon^
towanie i sprawdzanie
^
luzu w oyskach gwnych ^
Dobr nowych panewek
gwnych

17.10c. Oznakowanie identyfikacyjne


(strzaka) piercienia toka
Uwaga. Drugi piercie uszczelniajcy rni si od pierwszego przekrojem poprzecznym. Upewniajc si, e piercie jest
zaoony prawidow stron do gry (w
silnikach 2,0 znaki identyfikacyjne piercieni powinny by skierowane do gry),
woy piercie do rodkowego rowka
w toku zwracajc uwag, aby nie rozciga piercienia wicej ni jest to niezbdne (patrz. rys. 17.10a, 17.10.b,
17.10c).
11. Zaoy pierwszy piercie uszczelniajcy (grny) w taki sam sposb, upewniajc
si, e zosta zaoony prawidow stron

Uwaga. Niniejsza informacja odnosi si tylko


do panewek o nominalnym rozmiarze. Podwymiarowe panewki nie s selekcjonowane.
1. Nowe panewki dobiera si na podstawie
znakw identyfikacyjnych znajdujcych si
na wale korbowym i kadubie silnika.
2. Znaki zwizane z waem korbowym s
wybite na bocznej powierzchni ramienia
wykorbienia cylindra numer 1 (pooonego

18.2. Kody oznacze cyfrowych czopw


oysk gwnych wau korbowego (1) i kody
oznacze cyfrowych czopw oysk
korbowych (2)

Wa korbowy
najbliej acucha napdu rozrzdu). Piciocyfrowy kod odnosi si do rednic czopw
oysk gwnych - pierwsza cyfra w kolejnoci odnosi si do czopa oyska numer 1,
a ostatnia do czopa numer 5 (patrz rys.
18.2).
Uwaga. W niektrych silnikach na ramieniu
wykorbienia jest wybity rwnie kod czterocyfrowy; te cyfry odnosz si do czopw
oysk korbowych (patrz podrozdz. 19).
3. Znaki zwizane z kadubem silnika s
wybite na podstawie kaduba od strony koa
zamachowego. W silnikach 1,6 znajduj si
dwa zestawy kodw; piciocyfrowy kod odnoszcy si do rednic oysk gwnych
-pierwsza cyfra w kolejnoci odnosi si do
czopa oyska gwnego numer 1, a ostatnia
do czopa numer 5 (czterocyfrowy kod odnosi
si do grup selekcyjnych rednicy cylindrw). W silnikach 2,0 znajduje si tylko
jeden piciocyfrowy kod; pierwsza cyfra
w kolejnoci odnosi si do czopa oyska
gwnego numer 1, a ostatnia do czopa nr 5
(patrz rys. 18.3a, 18.3b).
4. Odszuka numery identyfikacyjne obu
rodzajw czopw wau korbowego i rednic
oysk w kadubie silnika i wybra waciw
grup selekcyjn panewek oysk gwnych
odpowiedni dla kadego czopa, wykorzystujc do tego tabel zamieszczon poniej.
Grupa selekcyjna kadej panewki jest oznaczona kropl farby na boku panewki.
Kod na
wale
korbowym

Silnik 1,6

0
0
0
1
1
1
2
2
2

Kod na
kadubie

Kolor
oznaczenia
grupy
selekcyjnej
panewek
gwnych

0
1
2
0
1
2
0
1
2

czarny
brzowy
zielony
brzowy
zielony
ty
zielony
ty
niebieski

0
1
2
3
0
1
2
3
0
1
2
3
0
1
2
3

czarny
brzowy
zielony
ty
brzowy
zielony
ty
niebieski
zielony
ty
niebieski
rowy
ty
niebieski
rowy
biay (lub bez
kolorowego
oznaczenia)

Silnik 2,0

0
0
0
0
1
1
1
1
2
2
2
2
3
3
3
3

5. Oczyci zewntrzne powierzchnie panewek i gniazda panewek zarwno w kadubie silnika, jak i w pokrywach oysk
gwnych.
6. Wcisn panewki gwne do gniazd,
zwracajc uwag, aby zaczep wykonany

w kadej panewce znalaz si w wybraniu


wykonanym w kadubie silnika lub w gniedzie pokrywy oysk gwnych. Uwaa, aby
nie dotkn palcami powierzchni wewntrznej panewek. Naley zwrci uwag, e
wszystkie grne panewki oysk gwnych
maj rowki i otwory oleju; dolne panewki s
pene (patrz rys. 18.6a, 18.6b). Jeli do
sprawdzenia bd stosowane poprzednio
uywane panewki, naley upewni si, czy
s umieszczone w tych samych miejscach,
w ktrych znajdoway si przed wyjciem.
Luz w oyskach gwnych mona sprawdzi
jednym z dwch sposobw.
7. Pierwszy sposb (trudny do wykonania
bez rednicwek mikrometrycznych o rnych zakresach pomiarowych lub przyrzdw do pomiarw wewntrznych i zewntrznych) polega na przymocowaniu pokryw
oysk gwnych do kaduba silnika wraz
z umieszczonymi w nich panewkami gwnymi. Po prawidowym przykrceniu rub
mocujcych pokrywy oysk gwnych naley zmierzy rednic wewntrzn kadej
zoonej pary panewek. Jeli zostan rwnie zmierzone rednice czopw gwnych
na wale korbowym, to po odjciu rednic
czopw od odpowiadajcych im rednic
wewntrznych panewek uzyska si warto
luzu promieniowego w oyskach gwnych.
8. Drugi sposb (bardziej dokadny) polega
na zastosowaniu prcikw pomiarowych
Plastigauge". Prcik pomiarowy stanowi
cienki idealnie okrgy prcik pomiarowy,
ktry zostaje cinity midzy panewk
oyska i czopem. Po wyjciu panewki prcik
jest odksztacony, a jego odksztacenie mona zmierzy za pomoc specjalnej podziaki
na opakowaniu dostarczanym wraz z zestawem. Odksztacenie prcika jest miar luzu
w oysku. Prciki Plastigauge" powinny by
dostpne w sklepie z czciami zamiennymi
Nissana albo w innym duym skadzie motoryzacyjnym. Sposb uycia prcikw pomiarowych Plastigauge opisano dalej.
9. Gdy grne panewki oysk gwnych
znajduj si we waciwych gniazdach,
ostronie uoy wa korbowy w oyskach.
Nie stosowa adnego smaru; czopy wau

18.6a. Wkadanie grnej panewki gwnej


(z rowkiem) ze zwrceniem uwagi na
umieszczenie jej zaczepu w wyciciu
pokrywy (strzaka)...

18.6b. ... i wkadanie dolnej panewki


gwnej w pokryw ze zwrceniem uwagi
na umieszczenie jej zaczepu w wyciciu
pokrywy (strzaka)

18.3a. Grupy selekcyjne rednic otworw


gniazd oysk gwnych w kadubie silnika
mona ustali na podstawie
piciocyfrowego kodu (A) wybitego na
podstawie kaduba. Czterocyfrowy kod (B)
odnosi si do grup selekcyjnych rednic
cylindrw - wersje z silnikiem 1,6

18.3b. Grupy selekcyjne rednic otworw


gniazd oysk gwnych w kadubie silnika
wybite na podstawie kaduba (strzaka)
- wersje z silnikiem 2,0

Sprawdzanie luzu w oyskach


gwnych

123

Wymontowanie i naprawa silnika

18.10. Prcik pomiarowy Plastigauge


uoony na czopie gwnym wau
korbowego

18.15. Pomiar szerokoci zgniecionego


prcika pomiarowego Plastigauge za
pomoc podziaki znajdujcej si na
opakowaniu

korbowego i panewki oysk musz by


doskonale czyste i suche.
10. Odci kilka kawakw prcika Plastigauge" o odpowiedniej dugoci (powinny
by nieco krtsze ni szeroko oysk
gwnych) i uoy po jednym prciku wzdu
kadego czopa wau korbowego, rwnolegle
do osi wau (patrz rys. 18.10).
11. W silnikach 1,6 przy dolnych panewkach
oysk gwnych umieszczonych w gniazdach, naoy pokrywy oysk gwnych
wykorzystujc znaki identyfikacyjne do prawidowego zamocowania kadej pokrywy.
Woy ruby mocujce pokrywy i w kolejnoci pokazanej na rysunku 18.27 dokrca
je rwnomiernie oraz stopniowo podanym
momentem. Uwaa, aby podczas dokrcania nie poruszy prcikw Plastigauge"
ani nie obrci wau korbowego.
12. W silnikach 2,0 przy dolnych panewkach
oysk gwnych umieszczonych w gniazdach naoy pokrywy oysk gwnych,
wykorzystujc znaki identyfikacyjne do prawidowego umieszczenia kadej pokrywy.
Zaoy odlewany wspornik pokryw oysk
gwnych (jeli wystpuje), a nastpnie woy ruby mocujce i dokrci je wedug
opisu w punktach 35 do 37. Uwaa, aby
podczas dokrcania nie poruszy prcikw
Plastigauge" ani nie obrci wau korbowego.
13. We wszystkich silnikach, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do pokazanej na
rys. 18.27 lub 18.35a (zalenie od rozwizania), stopniowo poluzowywa ruby
mocujce pokrywy oysk gwnych, o jeden obrt na raz. Po poluzowaniu wszystkich rub wykrci je i wyj z kaduba
silnika.
14. Zdj wspornik pokryw oysk gwnych
oraz pokrywy oysk gwnych (zalenie od
rozwizania), nadal zachowujc ostrono,
aby ani nie poruszy prcikw Plastigauge"
ani nie obrci wau korbowego.
15. Porwna szeroko zgniecionego prcika Plastigauge" na kadym czopie z podziak wydrukowan na opakowaniu prcikw Plastigauge" i odczyta warto luzu
w oyskach. Porwna odczytan warto
luzu z wartoci podan w danych tech-

nicznych na pocztku niniejszego rozdziau


(patrz rys. 18.15).
16. Jeli warto luzu nie odpowiada wartoci podanej w danych technicznych, to
panewki oysk mog mie niewaciwy
rozmiar (lub s nadmiernie zuyte, jeli
byy stosowane oryginalne panewki). Przed
podjciem decyzji, e niezbdne s nowe
panewki naley upewni si, e podczas
pomiaru luzu midzy panewkami oysk
a ich pokrywami lub kadubem nie zostay
uwizione adne zanieczyszczenia lub olej.
Jeli prcik pomiarowy Plastigauge" po
odksztaceniu by na jednym kocu czopa
szerszy ni na drugim, to czop moe by
stokowy.
17. Jeli przy zastosowaniu wczeniej
uywanych panewek warto luzu nie odpowiada wartoci waciwej, powtrzy
sprawdzenie luzu, uywajc nowych panewek. Jeli luz zmierzony z nowymi panewkami nadal nie odpowiada wartoci podanej w danych technicznych, naley zasign porady w stacji obsugi Nissana lub
w warsztacie naprawy silnikw. Ich pracownicy doradz najlepszy sposb postpowania, ale prawdopodobnie bdzie konieczne oddanie wau do przeszlifowania
czopw i zaoenie nadwymiarowych panewek.
18. W razie potrzeby mona zakupi wymagane grupy selekcyjne panewek i powtrzy sprawdzenie luzu roboczego wedug
podanego wczeniej opisu.
19. Na zakoczenie sprawdzania ostronie usun pozostao materiau prcikw pomiarowych Plastigauge" z wau
korbowego i panewek paznokciem lub drewnianym albo plastykowym skrobakiem,
aby nie uszkodzi powierzchni oysk gwnych.

124

Kocowy monta wau


korbowego
Silnik 1,6
20. Jeszcze raz wyj wa korbowy z kaduba silnika.

18.21. Powlekanie panewki gwnej


czystym olejem silnikowym...

18.22.... a nastpnie wstawianie


ppiercienia oporowego ze zwrceniem
uwagi, aby jego powierzchnia z rowkiem
bya skierowana na zewntrz kaduba

21. Umieci panewki gwne w gniazdach,


tak jak to opisano w punktach 5 i 6. Jeli
zakada si nowe panewki, upewni si, e
wszystkie lady zabezpieczajcego smaru
zostay usunite za pomoc nafty. Wytrze
do sucha panewki i korbowody nie strzpic si szmat. Powlec obficie wieym
olejem silnikowym kad panewk w kadubie silnika (patrz rys. 18.21).
22. Uywajc odrobiny smaru przyczepi
grne ppiercienie oporowe do bocznych
powierzchni grnej czci obudowy oyska
gwnego numer 3; zwrci uwag, aby
rowki oleju znajdujce si w kadym ppiercieniu byy skierowane na zewntrz
kaduba silnika (patrz rys. 18.22).
23. Woy wa korbowy i sprawdzi luz
osiowy wau, tak jak opisano w podrozdziale 14.
24. Starannie zetrze smar ze wsppracujcych powierzchni kaduba silnika i pokryw
oysk gwnych.
25. Powlec dolne panewki w pokrywach
oysk gwnych czystym olejem silnikowym.
Upewni si, e wystpy ustalajce w panewkach znajduj si w odpowiadajcych
im zagbieniach w pokrywach.
26. Naoy pokrywy oysk gwnych, kierujc si znakami identyfikacyjnymi, aby

Wa korbowy

10

Przd
silnika

H27231
18.27. Kolejno dokrcania rub mocujcych pokrywy oysk gwnych - silnik 1,6

18.34a. Wkadanie pokrywy oyska


gwnego ze zwrceniem uwagi na
naniesiony na niej znak w celu
prawidowego jej ustawienia - silnik 2,0.

18.34b. ... a nastpnie (w silniku 2,0)


zakadanie wspornika pokryw oysk
gwnych i wkadanie ruby mocujcej
z podkadk

ustawi pokrywy we waciwym miejscu


w odpowiedni sposb. Woy ruby mocujce, dokrcajc je tylko rk.
27. Postpujc w pokazanej kolejnoci, dokrci ruby mocujce pokrywy oysk gwnych okoo poow momentu podanego
w danych technicznych (patrz rys. 18.27).
Nastpnie w tej samej kolejnoci dokrci
ruby ostatecznie waciwym momentem.
Przed przejciem do realizacji dalszych
czynnoci sprawdzi, czy wa korbowy obraca si bez oporw.
28. Woy zespoy tokw i korbowodw,
tak jak to opisano w podrozdziale 19.
29. Upewni si, e wsppracujce powierzchnie obudowy tylnej pokrywy i kaduba
silnika s czyste oraz suche. Zanotowa
prawidow gboko osadzenia tylnego
piercienia uszczelniajcego w gniedzie
pokrywy, a nastpnie, uywajc duego
wkrtaka o paskim kocu, wyj ten piercie z gniazda pokrywy.
30. Woy nowy tylny piercie uszczelniajcy do gniazda pokrywy kaduba, zwracajc
uwag, aby krawd uszczelniajca piercienia bya skierowana do wewntrz. Lekko
stukajc, wprowadzi piercie uszczelniajcy do gniazda nie przekrzywiajc go, a
znajdzie si na tej samej gbokoci, ktr
zanotowano przed wymontowaniem.
3 1 . Naoy cienki waeczek odpowiedniego
rodka uszczelniajcego na powierzchni
tylnej pokrywy wsppracujcej z kadubem
i upewni si, e koki ustalajce s na
swoich miejscach. Przesun tyln pokryw
przez tylny koniec wau korbowego i dosun j do kaduba silnika. Dokrci ruby
mocujce tyln pokryw momentem podanym w danych technicznych.
32. Zamontowa koo zamachowe, acuchy napdu rozrzdu i misk olejow wedug
opisu podanego w rozdziale 2A.

......

V
\

18.35a. Wedug kolejnoci dokrcania rub pokryw oysk


gwnych (strzaki)...

18.35b. ... dokrcanie rub momentem w 1. etapie...

125

Wymontowanie i naprawa silnika

18.36.... i dokrcanie ich o odpowiedni kt


w 2. etapie (opis w tekcie)

19.5. Umieszczanie panewki


w odpowiednim korbowodzie ze
zwrceniem uwagi na umieszczenie jej
zaczepu w korbowodzie (strzaka)

Silnik 2,0

Dobr nowych panewek


korbowych

33. Wykona czynnoci opisane poprzednio


w punktach 20 do 25.
34. Naoy pokrywy oysk gwnych,
zwracajc uwag na znaki identyfikacyjne,
aby zapewni ustawienie pokryw we waciwym miejscu w odpowiedni sposb. Zaoy wspornik pokryw oysk gwnych i woy ruby mocujce, dokrcajc je na razie
tylko rk (patrz rys. 18.34a, 18.34b).
35. Stopniowo i w odpowiedniej kolejnoci
dokrci ruby mocujce oyska gwne
momentem przewidzianym dla 1. etapu,
uywajc do tego klucza dynamometrycznego i odpowiedniej nasadki (patrz rys.
18.35a, 18.35b).
36. W ustalonej kolejnoci dokrci ruby
pokryw oysk gwnych o kt podany dla 2.
etapu dokrcania (patrz rys. 18.36). W modelach fazy I i fazy II, jeli nie dysponuje si
przyrzdem do pomiaru kta, dokrci ruby
w ustalonej kolejnoci momentem podanym
dla 2. etapu.
37. W modelach fazy III, po dokrceniu
rub o kt podany dla 2. etapu, stopniowo
poluzowa cakowicie wszystkie ruby w kolejnoci odwrotnej do ich dokrcania. Nastpnie stopniowo w odpowiedniej kolejnoci
dokrci ruby momentem podanym dla 3.
etapu. Na koniec dokrci ruby w ustalonej
kolejnoci o kt podany dla 4. etapu.
38. Zanim przejdzie si do wykonywania
dalszych czynnoci sprawdzi, czy wa korbowy obraca si swobodnie, a nastpnie
zamontowa pozostae elementy wedug
opisu podanego w punktach 28 do 32.

19 Zesp toka z korbowodem


- zamontowanie
i sprawdzanie luzu
w oyskach korbowych
Uwaga. Niniejsze informacje maj zastosowanie tylko do panewek o nominalnym
rozmiarze. Nadwymiarowe panewki nie maj
grup selekcyjnych.

126

1. Nowe panewki korbowe s dzielone na


grupy selekcyjne z wykorzystaniem znakw
identyfikacyjnych znajdujcych si na wale
korbowym.
2. Znaki na wale korbowym s wybite albo
na bocznej powierzchni ramienia wykorbienia cylindra numer 1 (na kocu wau korbowego od strony acucha napdu rozrzdu), albo na bocznej powierzchni ramienia wykorbienia cylindra numer 4 (na kocu
wau korbowego od strony koa zamachowego lub tarczy napdowej). Czterocyfrowy
kod odnosi si do rednic czopw korbowych - pierwsza cyfra w kolejnoci dotyczy
czopa numer 1, a ostatnia czopa numer 4.
Piciocyfrowy kod wybity na ramieniu wykorbienia cylindra numer 1 odnosi si do rozmiarw czopw oysk gwnych (patrz podrozdz. 18).
3. Odszuka numery identyfikacyjne obu
rodzajw czopw wau korbowego i rednic
oysk w kadubie silnika oraz wybra waciw grup selekcyjn panewek oysk
korbowych odpowiedni dla kadego czopa, wykorzystujc do tego tabel, zamieszczon poniej. Grupa selekcyjna kadej
panewki jest oznaczona kropl farby na
boku panewki.
Kod na wale
korbowym

Kolor oznaczenia
grupy selekcyjnej
panewek oysk
korbowych
czarny
brzowy
zielony

Sprawdzanie luzu w oysku


korbowym
4. Oczyci powierzchnie zewntrzne panewek i gniazda panewek zarwno w korbowodzie, jak i w pokrywach stp korbowodw.
5. Wcisn panewki do gniazd, zwracajc
uwag, aby zaczep wykonany w kadej
panewce znalaz si w wybraniu wykonanym

w korbowodzie i w pokrywie (patrz rys.


19.5). Zachowa ostrono, aby nie dotkn palcami powierzchni wewntrznej panewek i upewni si, e panewki s prawidowo zamocowane, to znaczy, e otwr
oleju w grnej panewce jest prawidowo
ustawiony wzgldem otworu oleju w korbowodzie. Jeli do sprawdzenia bd stosowane uywane poprzednio panewki korbowe upewni si, e zostay umieszczone
w tych samych miejscach, w ktrych znajdoway si przed wyjciem. Luz w oyskach
korbowych mona sprawdzi jednym
z dwch sposobw.
6. Pierwszy sposb polega na przymocowaniu pokrywy oyska korbowego do korbowodu silnika, po uprzednim waciwym
jej ustawieniu wraz z umieszczonymi w niej
panewkami. Po prawidowym dokrceniu
nakrtek mocujcych pokryw stopy korbowodu, zmierzy rednic wewntrzn kadej zoonej pary panewek rednicwk
lub suwmiark. Jeli zostan rwnie zmierzone rednice czopw korbowych, to po
odjciu rednic czopw korbowych od odpowiadajcych im rednic wewntrznych
panewek uzyska si warto luzu w oyskach korbowych.
7. Drugim sposobem, bardziej dokadnym,
jest zastosowanie prcikw pomiarowych
Plastigage" (patrz podrozdz. 18).
8. Upewni si, czy panewki s prawidowo zamocowane. Uoy odpowiedni odcinek prcika pomiarowego Plastigauge"
na kadym (oczyszczonym) czopie korbowym.
9. Naoy (czyste) zespoy tokw z korbowodami na wa korbowy i zaoy pokrywy oysk korbowych, stosujc si do
znakw wykonanych lub zanotowanych
podczas wymontowania, aby zapewni, e
pokrywy bd zamontowane we waciwym
kierunku.
10. Dokrci nakrtki pokryw oysk korbowych, tak jak to opisano w punkcie 22.
Zwrci uwag, aby podczas dokrcania
nie poruszy prcikw Plastigauge" ani nie
obrci korbowodu.
11. Rozoy zespoy bez obracania korbowodw. Uy podziaki wydrukowanej
na opakowaniu prcikw Plastigauge" do
odczytania wartoci luzu w oysku korbowym wedug szerokoci zgniecionego
prcika.
12. Jeli warto luzu nie odpowiada wartoci podanej w danych technicznych, to
panewki oysk mog mie niewaciwy
rozmiar (lub s nadmiernie zuyte, jeli
stosowano wczeniej uywane panewki).
Upewni si, czy podczas pomiaru luzu
adne zanieczyszczenia ani olej nie dostay
si midzy panewki oysk i ich gniazda
w pokrywach lub korbowodach. Jeli prcik
Plastigauge" by na jednym kocu czopa
szerszy ni na drugim, to czop korbowy
moe by stokowy.
13. Jeli przy zastosowaniu wczeniej uywanych korbowych panewek warto luzu

Zesp toka z korbowodem


nie odpowiada wartoci uywanej panewki,
naley powtrzy sprawdzenie luzu, uywajc nowych panewek. Jeli luz zmierzony
z nowymi panewkami nadal nie odpowiada
wartoci podanej w danych technicznych,
naley zasign porady w stacji obsugi
Nissana lub w warsztacie napraw silnikw.
Ich pracownicy doradz najlepszy sposb
postpowania, ale prawdopodobnie, bdzie
konieczne oddanie wau do przeszlifowania
czopw korbowych i zaoenie nadwymiarowych panewek.
14. W razie potrzeby mona zakupi wymagane grupy selekcyjne panewek i powtrzy sprawdzenie luzu roboczego wedug
podanego wczeniej opisu.
15. Na zakoczenie sprawdzenia ostronie usun pozostaoci materiau prcikw pomiarowych Plastigauge" z wau
korbowego i panewek paznokciem lub drewnianym albo plastykowym skrobakiem,
aby nie uszkodzi powierzchni oysk korbowych.

19.19. Po uprzednim sprawdzeniu


prawidowego ustawienia piercieni
i zamkw wciskanie piercieni toka
w przyrzdzie

19.22a. Rwnomierne i stopniowe


dokrcanie nakrtek mocujcych pokryw
oyska korbowego momentem podanym
w 1. etapie...

19.20. Wstawianie zespou toka


z korbowodem do odpowiedniego cylindra
i ustawianie go we waciwym pooeniu
delikatnymi uderzeniami

19.22b. ... a nastpnie dokrcanie


o odpowiedni kt w 2. etapie

Kocowy monta toka


z korbowodem
16. Naley zwrci uwag, e w opisie
podanych dalej czynnoci zaoono, e wa
korbowy i pokrywy oysk gwnych oraz
wspornik pokryw oysk gwnych (jeli wystpuje w danym silniku) zostay ju zamontowane (patrz podrozdz. 18).
17. Upewni si, czy panewki korbowe s
prawidowo zamontowane, tak jak to opisano
w punktach 4 i 5. Jeli zakada si nowe
panewki korbowe, upewni si, e wszystkie
lady smaru ochronnego zostay usunite
za pomoc nafty. Wytrze do sucha panewki
i korbowody szmatk.
18. Powlec olejem gadzie cylindrw, toki
i piercienie tokw, a nastpnie uoy
zespoy tokw z korbowodami we waciwej
kolejnoci.
19. Rozpocz od zespou cylindra numer 1. Upewni si, e piercienie tokw
s nadal ustawione tak, jak to opisano
w podrozdziale 17, a nastpnie cisn je
w tym pooeniu w przyrzdzie do ciskania
piercieni tokw (patrz rys. 19.19).
20. Wstawi zesp toka z korbowodem
od gry do cylindra numer 1. Upewni
si, e oznaczenie przodu silnika (w postaci strzaki albo kropki) na denku toka
jest ustawione w kierunku acucha napdu rozrzdu. Postukujc ostronie kawakiem drewna lub trzonkiem motka
w denko toka, wprowadzi zesp toka
z korbowodem do cylindra tak, aby denko
toka znalazo si w jednej paszczynie
z grn paszczyzn kaduba (patrz rys.
19.20).
21. Upewni si, e grna panewka korbowa oyska jest nadal prawidowo zamontowana. Obficie powlec wieym olejem silnikowym czop korbowy i obie panewki. Zachowujc ostrono, aby nie
zadrapa gadzi cylindrw, wsun zesp

toka z korbowodem, delikatnie stukajc


w denko w d do cylindra i na czop
korbowy. Zaoy pokryw stopy korbowodu i przykrci mocujce nakrtki najpierw palcami. Zwrci uwag, e powierzchnie ze znakami identyfikacyjnymi musz by zestawione razem (co znaczy,
e zaczepy ustalajce panewek przylegaj
do siebie).
22. Przykrci nakrtki mocujce pokryw
stopy korbowodu momentem podanym dla
1. etapu, uywajc klucza dynamometrycznego i odpowiedniej nasadki. Nastpnie
dokrci je albo o warto kta podan dla
2. etapu lub, jeli nie dysponuje si przyrzdem momentem podanym dla 2. etapu
(patrz rys. 19.22a, 19.22b).
23. Obrci wa korbowy. Sprawdzi, czy
obraca si swobodnie; jeli zostay zamontowane nowe elementy, mona spodziewa
si niewielkiego oporu, ale nie powinno by
oznak zaci podczas obracania wau.
24. Zamontowa pozostae trzy zespoy
w podany poprzednio sposb.
25. Zamontowa gowic silnika, acuch
(acuchy) napdu rozrzdu i misk olejow
wedug opisu w rozdziale 2A lub 2B (zalenie od rodzaju silnika).

20 Silnik - pierwsze
uruchomienie po naprawie
gwnej
1. Po zamontowaniu silnika w pojedzie,
dwukrotnie sprawdzi poziom oleju w silniku
i cieczy chodzcej. Dokona kocowego
sprawdzenia, czy wszystkie elementy zostay podczone oraz e adne narzdzia,
czci ani szmaty nie pozostay w przedziale
silnika.
2. Wykrci wiece zaponowe i wyczy
dziaanie ukadu zaponowego, odczajc
przewd wysokiego napicia cewki zaponowej od kopuki rozdzielacza i uziemiajc go do kaduba silnika. Uy przewodu poczeniowego lub innego podobnego przewodu, aby zapewni dobre
poczenie.
3. Obraca wa korbowy silnika za pomoc
rozrusznika tak dugo, a lampka sygnalizacyjna cinienia oleju si nie zawieci. Wkrci wiece zaponowe i podczy przewody
wysokiego napicia wiec zaponowych, sigajc do rozdziau 1 po dalsze informacje.
Podczy przewd wysokiego napicia ce-

127

Wymontowanie i naprawa silnika


wki zaponowej do kopuki rozdzielacza zaponu.
4. Uruchomi silnik uwzgldniajc, e moe
to trwa nieco duej ni zwykle, z powodu
elementw ukadu zasilania paliwem, ktre
byy odczane.
5. Gdy silnik pracuje na biegu jaowym
sprawdzi, czy nie wystpuj wycieki paliwa, cieczy chodzcej oraz oleju. Nie naley si martwi, jeli pojawi si dziwny
zapach i nieco dymu z rozgrzewajcych
si czci oraz wypalajcych si osadw
oleju.

6. Jeeli praca silnika jest prawidowa, pozostawi silnik na biegu jaowym tak dugo, a
wyczuje si dotykiem, e gorca ciecz przepywa przez grny elastyczny przewd ukadu chodzenia.
7. Sprawdzi kt wyprzedzenia zaponu
i prdko obrotow biegu jaowego, a nastpnie wyczy silnik.
8. Odczeka kilka minut, a nastpnie sprawdzi poziom oleju i cieczy chodzcej, tak
jak to opisano w rozdziale 1, i w razie
potrzeby uzupeni ich stan.
9. Nie ma potrzeby ponownego dokrcania

rub gowicy silnika po pierwszym uruchomieniu silnika po zoeniu, jeli byy dokrcone waciwym momentem.
10. Jeli zamontowano nowe toki, piercienie lub oyska wau korbowego, silnik
musi by traktowany tak samo, jak silnik
nowy i docierany przez pierwsze 800 km.
Podczas tego przebiegu nie naley dopuszcza do pracy silnika przy penym otwarciu
przepustnicy ani przy maych prdkociach
obrotowych silnika na wyszych biegach.
Po zakoczeniu okresu docierania silnika
zaleca si wymian oleju i filtru oleju.

Rozdzia 3

Ukady chodzenia, ogrzewania


i klimatyzacji

Dane techniczne
Dane oglne
Cinienie o t w a r c i a z a w o r u k o r k a c h o d n i c y

Czujnik temperatury cieczy chodzcej silnik


.... 78 do 98 kPa

Termostat
Temperatura pocztku otwarcia:
- modele fazy I i II:
wszystkie silniki oprcz silnikw 1,6 o wtrysku paliwa . . 76,5C
silniki 1,6 o wtrysku paliwa
82C
- modele fazy III
82C
Temperatura penego otwarcia:
wszystkie silniki oprcz silnikw 1,6 o wtrysku paliwa . . . 90C
silniki 1,6 o wtrysku paliwa
95C
- modele fazy III
95C
Maksymalny wznios zaworu (w przyblieniu)
8,0 mm

Elektryczny wentylator chodnicy


Temperatura wczenia

1 Wiadomoci wstpne
Ukad chodzenia
Zamknity ukad chodzenia ciecz o obiegu
wymuszonym skada si z pompy cieczy
chodzcej napdzanej paskiem klinowym
od koa pasowego na wale korbowym, chodnicy o przepywie poprzecznym, zbiornika
wyrwnawczego cieczy chodzcej, elektrycznego wentylatora chodnicy, termostatu,
nagrzewnicy i elastycznych przewodw oraz
wcznikw (patrz rys. 1.1).
Pompa cieczy chodzcej wymusza przepyw cieczy wok kaduba silnika i przez
kanay w gowicy oraz przez kolektor dolotowy, nagrzewnic, ganik lub obudow
przepustnicy do obudowy termostatu.
Gdy silnik osignie temperatur normalnej
pracy, wwczas termostat si otwiera
9 Nissan Primera

82 do 88C

Rezystancja:
- w 20C
- w 50C
- w 80C

2,1 do 2,9 k.
0,68 do 1,00 k.
0,30 do 0,33 k.

Momenty dokrcania
ruby mocujce koo pasowe pompy cieczy chodzcej . 7 m
ruby mocujce pomp cieczy chodzcej:
- silnik 1,6
7 N-m
- silnik 2,0

ruby mocujce pokryw termostatu


ruby mocujce obudow termostatu:
- silnik 1,6
- silnik 2,0

i umoliwia przepyw gorcej cieczy przez


grny elastyczny przewd do chodnicy.
Gdy samochd porusza si do przodu,
ciecz pynca w chodnicy jest chodzona
przepywajcym powietrzem. W razie potrzeby przepyw powietrza jest wspomagany dziaaniem elektrycznego wentylatora
chodnicy. Po osigniciu dolnego zbiornika
chodnicy ciecz jest ochodzona i cykl si
powtarza.
Gdy temperatura pracujcego silnika osignie warto temperatury normalnej pracy,
ciecz chodzca rozszerza si i pewna jej
ilo przedostaje si przez zawr w cinieniowym korku chodnicy do zbiornika
wyrwnawczego. Ciecz gromadzi si w zbiorniku i powraca do chodnicy, gdy temperatura cieczy w kadubie ulegnie obnieniu.
W niektrych wersjach samochodu ciecz
chodzca przepywa rwnie przez chodnic oleju silnika.
Elektryczny wentylator (wentylatory) zamontowany (zamontowane) z przodu chodnicy

18 N - m

7N-m

7 N-m
18 N-m

jest sterowany wcznikiem termostatycznym. Przy ustalonej temperaturze cieczy


chodzcej wcznik (lub elektroniczne urzdzenie sterujce) uruchamia wentylator.
Uwaga. W niektrych podrozdziaach niniejszego rozdziau niektre czynnoci odnosi
si do modeli fazy I, II i III, zalenie od roku
produkcji. Klasyfikacj t zastosowano tam,
gdzie modyfikacje wprowadzone w gamie
modeli samochodw wpywaj na opisane
czynnoci naprawcze. Fazy odnoszce si
do lat produkcji modeli s nastpujce:
faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;
faza III - od padziernika 1996 do wrzenia
1999.

Zalecenia
Nie wolno odkrca cinieniowego korka
chodnicy lub wymontowywa czci ukadu
chodzenia, gdy silnik jest gorcy, gdy grozi
to poparzeniem. Jeli korek cinieniowy

129

Ukady chodzenia, ogrzewania i klimatyzacji

3
4

~r
9

=5 J
H27232

1.1. Schemat typowego ukadu chodzenia silnika 2,0 (schemat ukadu chodzenia silnika 1,6 jest podobny)
-^ termostat otwarty
O=
termostat zamknity
1 - zbiornik paliwa, 2 - chodnica, 3 - termostat, 4 - obudowa termostatu, 5 - nagrzewnica, 6 - obudowa przepustnicy, 7 - kolektor
dolotowy, 8 - pompa cieczy chodzcej, 9 - kadub silnika, 10 - gowica silnika, 11 - wylot cieczy chodzcej
chodnicy musi zosta odkrcony zanim
silnik i chodnica cakowicie ostygn (chocia
nie jest to zalecane), najpierw naley zlikwidowa cinienie w ukadzie chodzenia.
Przykry korek warstw szmat, aby unikn
poparzenia, i powoli odkrca korek, a
usyszy si syk. Gdy usyszy si syk, naley
poczeka a ustanie zanim odkrci si korek
cakowicie. Gdy syk ustanie, wskazujc, e
cinienie zostao obnione, powoli odkrca
korek do chwili, a bdzie mona go wyj.
Przez cay czas naley mie twarz odsunit
na bezpieczn odlego od otworu korka
i zabezpieczy rce.
Nie wolno dopuci do kontaktu pynu niezamarzajcego ze skr lub z lakierowanymi
powierzchniami samochodu. Zmy natychmiast rozlany pyn du iloci wody. Nigdy
nie pozostawia pynu niezamarzajcego
w otwartym pojemniku w przypadkowych
miejscach, jako kauy na drogach dojazdowych lub pododze garau. Sodki zapach
pynu przyciga dzieci i zwierzta domowe,
a pyn niezamarzajcy jest trujcy, jeli
dostanie si do przewodu pokarmowego.
Jeli silnik jest gorcy, elektryczny wentylator moe zacz si obraca, nawet jeli
silnik nie pracuje. Uwaa, aby rce, wosy
i lune czci ubrania znajdoway si w bezpiecznej odlegoci od wentylatora, gdy pracuje si w przedziale silnika.
Zapozna si z uwagami podanymi w podrozdziale 11 i stosowa si do nich, gdy
wykonuje si prace w wersjach wyposaonych w klimatyzacj.

130

2 Elastyczne przewody
ukadu chodzenia
- odczanie i wymiana
1. Liczba, ukad i ksztat elastycznych przewodw ukadu chodzenia rni si w zalenoci od wersji samochodu, ale zasady
postpowania s podobne. Przed odczeniem przewodw ukadu chodzenia naley
upewni si, czy dysponuje si nowymi
przewodami i obejmami zaciskowymi, poniewa waciwym sposobem postpowania,
sprawdzonym praktycznie, jest wymiana
obejm zaciskowych i przewodw.
2. Oprni ukad chodzenia w sposb
opisany w rozdziale 1. Jeli ciecz chodzca
nadaje si do ponownego uytku, naley j
zachowa. Na skorodowane obejmy zaciskowe przewodw naley natrysn niewielk
ilo rodka penetrujcego.
3. Poluzowa obejmy zaciskowe odczanego przewodu, pamitajc, e s stosowane trzy rodzaje tych obejm: ze rub, ze
spryn oraz z zawleczk. Obejm zaciskow ze rub luzuje si, obracajc rub
przeciwnie do kierunku ruchu wskazwek
zegara, obejm zaciskow ze spryn
luzuje si, cigajc jej koce szczypcami
i rwnoczenie zsuwajc obejm z krca
przewodu. Obejma zaciskowa z zawleczk
nie nadaje si do ponownego uytku i najlepiej jest przeci j noycami rcznymi
lub przecinakiem.

4. Uwolni z zaciskw wszystkie przewody


elektryczne, linki lub inne elastyczne przewody, ktre s podczone do wymontowywanego elastycznego przewodu. Dla uatwienia zamontowania zanotowa oryginalne
pooenia odczanych elementw.
5. Zsun ruchem obrotowym elastyczne
przewody z krcw. Zachowa ostrono, aby nie uszkodzi krcw tak delikatnych elementw, jak chodnica. Jeli elastyczny przewd jest mocno osadzony, najlepszym sposobem jest przecicie go ostrym noem.
6. Przed zamontowaniem nowych przewodw elastycznych pokry krce niewielk
iloci odpowiedniego rodka do gumy,
aby uatwi zamontowanie. Nie naley stosowa oleju lub smaru, ktre mog uszkodzi gum.
7. Nasun obejmy zaciskowe na koce
przewodu, a nastpnie nasun przewd
na krce. Uoy przewd we waciwym
pooeniu, a nastpnie uoy obejmy zaciskowe w odpowiednich miejscach i zacisn je.
8. Napeni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1. Uruchomi silnik
i sprawdzi, czy nie pojawi si wycieki.
9. Po przejechaniu kilkuset kilometrw powtrnie sprawdzi zamocowanie obejm
przewodw elastycznych na wszystkich nowych przewodach.
10. W razie potrzeby uzupeni ilo cieczy
chodzcej.

Chodnica i termostat
a) upewni si, czy dolne apy mocowania
chodnicy s prawidowo ustawione wzgldem dolnych gumowych elementw mocujcych;
b) napeni ciecz ukad chodzenia, tak
jak to opisano w rozdziale 1.

3 Chodnica-wymontowanie,
sprawdzanie
i zamontowanie
Wymontowanie
Uwaga. Jeli przyczyn wymontowania
chodnicy jest przeciek, naley mie na
uwadze, e niewielk dziur mona usun
przy uyciu uszczelniacza do chodnic nie
wymontowujc chodnicy z samochodu.
1. Odczy ujemny przewd instalacji elektrycznej samochodu od akumulatora.
2. Oprni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.
3. Odczy pozostae przewody ukadu
chodzenia od chodnicy - w wersjach z automatyczn skrzynk przekadniow elastyczne przewody chodnicy s podczone
u dou chodnicy (patrz rys. 3.3).
4. Aby zwikszy dostpn przestrze, wymontowa zesp wentylatora (wentylatorw) chodnicy i osony wentylatora, tak
jak to opisano w podrozdziale 5. W wersjach z klimatyzacj odkrci wspornik sztywnego przewodu cieczy chodzcej z boku
chodnicy.
5. U gry chodnicy odkrci ruby i nakrtki
mocujce wsporniki chodnicy do przedniej
poprzeczki nadwozia (patrz rys. 3.5).
6. Wyj wsporniki i wydoby grne gumowe elementy mocujce, jeli s poluzowane.
7. Ostronie przechyli chodnic do tyu
w kierunku silnika, a nastpnie wyj j do
gry z przedziau silnika (patrz rys. 3.7).
Wydoby dolne gumowe elementy mocujce, jeli s poluzowane.

Sprawdzanie
8. Jeli chodnica zostaa wymontowana
z powodu przypuszczalnego zablokowania,
naley zastosowa przepukanie wsteczne,
tak jak to opisano w rozdziale 1. Usun

4 Termostat - wymontowanie,
sprawdzanie
i zamontowanie
3.3. Odczanie grnego elastycznego
przewodu chodnicy
zabrudzenia i drobne szcztki zanieczyszcze z eberek chodnicy, uywajc do tego
spronego powietrza (w tym przypadku
naoy oson oczu) lub mikkiej szczotki.
Zachowa ostrono, poniewa eberka
s bardzo ostre i atwo daj si uszkodzi.
9. W razie potrzeby specjalista od chodnic
moe dokona sprawdzenia przepywu cieczy przez chodnic, aby ustali, czy ma
miejsce wewntrzna blokada.
10. Przeciekajca chodnica musi zosta
oddana do specjalistycznej placwki w celu
dokonania trwaej naprawy. Nie naley prbowa spawa lub lutowa przeciekajcej
chodnicy, poniewa moe to spowodowa
uszkodzenie plastykowych elementw.
W sytuacji awaryjnej niewielki wyciek z chodnicy mona usun, stosujc odpowiedni
rodek uszczelniajcy do chodnic, zgodnie
z instrukcj jego producenta, bez wyjmowania chodnicy.
11. Sprawdzi stan elementw gumowych
mocowania chodnicy i w razie potrzeby
wymieni je.

Zamontowanie
12. Zamontowanie chodnicy wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania,
majc na uwadze nastpujce zalecenia:

3.5. Odkrcanie rub mocujcych grny wspornik chodnicy

Wymontowanie
Uwaga. Podczas skadania obudow termostatu naley prawidowo uszczelni odpowiednim rodkiem uszczelniajcym.
1. W silnikach 1,6 termostat jest umieszczony w obudowie przykrconej z boku
pompy cieczy chodzcej z przodu silnika,
od strony acucha napdu rozrzdu (patrz
rys. 4.1).
2. W silnikach 2,0 termostat jest umieszczony w obudowie przykrconej na kocu
gowicy silnika od strony skrzynki przekadniowej (patrz rys. 4.2).
3. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora.
4. Oprni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.
5. Odczy elastyczny przewd cieczy
chodzcej od pokrywy termostatu (patrz
rys. 4.5).
6. W silnikach 1,6 odczy zcze przewodu elektrycznego od wcznika wentylatora
chodnicy umieszczonego w pokrywie termostatu.
7. Tam gdzie ma to zastosowanie, uwolni
wizk przewodw elektrycznych z zacisku na pokrywie termostatu i odsun j
na bok.
8. Odkrci ruby mocujce i wyj pokryw termostatu z obudowy. Jeli pokrywa
mocno si przyczepia, uderzy j delikatnie
lub obrci tam i z powrotem, aby j uwolni

3.7. Wyjmowanie chodnicy

131

Ukady chodzenia, ogrzewania i klimatyzacji

4.5. Odczanie elastycznego przewodu


cieczy chodzcej od obudowy termostatu
- nie podwaa wsppracujcych powierzchni.
9. Wyj termostat z obudowy, zapamitujc, e zawr odpowietrzania znajduje si
na grze.
4.1. Elementy zespou termostatu i pompy cieczy chodzcej -silnik 1,6
1 - wcznik wentylatora chodnicy, 2 - pokrywa termostatu, 3 - termostat, 4 - obudowa
termostatu, 5 - pompa cieczy chodzcej

Sprawdzanie
10. Wstpne badanie termostatu mona
wykona zawieszajc go na kawaku sznurka w pojemniku wypenionym wod. Podgrza wod do temperatury wrzenia - termostat powinien otworzy si nieco wczeniej przed zagotowaniem si wody. Jeli to
nie nastpi, naley termostat wymieni.
1 1 . Jeli dysponuje si termometrem, to
mona ustali dokadn temperatur otwarcia termostatu. Zmierzon warto porwna z wartoci podan w danych technicznych zamieszczonych na pocztku niniejszego rozdziau. Temperatura otwarcia jest
rwnie wybita na termostacie.
12. Termostat, ktry nie zamyka si po
ochodzeniu wody rwnie naley wymieni.

Zamontowanie
13. Rozpocz skadanie od dokadnego
oczyszczenia wsppracujcych powierzchni
pokrywy i obudowy.
14. Woy termostat do obudowy, zwracajc uwag, e powinien zosta zamontowany tak, aby zawr odpowietrzania znalaz
si na grze (patrz rys. 4.14).
15. Naoy cienki waeczek rodka uszczelniajcego na pokryw termostatu wsppracujc z obudow, zwracajc uwag,

4.2. Elementy zespou termostatu i pompy cieczy chodzcej - silnik 2,0


1 - odpowietrznik, 2 - obudowa termostatu, 3 - termostat, 4 - pokrywa termostatu,
5 - rodek uszczelniajcy

132

4.14. Umiejscowienie zaworu


odpowietrzania termostatu (strzaka)

Wentylator chodnicy, wcznik termiczny i czujniki


5. Jeli silnik elektryczny pracuje, gdy sprawdza si go w sposb opisany w punkcie 4,
uszkodzenie musi znajdowa si w wizce
przewodw elektrycznych silnika samochodu, elektronicznym urzdzeniu sterujcym
silnika lub w czujniku temperatury. Czujnik
temperatury i wcznik mona sprawdzi
w sposb opisany w podrozdziale 6. Dalsz
diagnoz usterek naley powierzy stacji
obsugi Nissana dysponujcej odpowiednim
wyposaeniem. W adnym wypadku nie
naley poddawa badaniu elektronicznego
urzdzenia sterujcego silnika.
4.15. Nakadanie cienkiego waeczka
rodka uszczelniajcego na pokryw
termostatu
aby nie naoy go za duo, by nie przenikn do ukadu chodzenia (patrz rys. 4.15).
16. Naoy pokryw na obudow termostatu, a nastpnie woy ruby mocujce
i przykrci je momentem podanym w danych technicznych.
17. Jeli wystpuje, umocowa wizk
przewodw w zacisku na pokrywie termostatu, a w wersjach z silnikiem 1,6 woy
wtyk zcza przewodu elektrycznego do
wcznika wentylatora chodnicy.
18. Podczy elastyczny przewd cieczy
chodzcej do pokrywy termostatu.
19. Napeni ukad chodzenia wedug opisu
w rozdziale 1.
20. Podczy przewd masy do ujemnego
bieguna akumulatora.

5 Wentylator chodnicy ^
sprawdzanie, wymontowanie ^
i zamontowanie
^
Sprawdzanie
1. Zasilanie wentylatora (wentylatorw)
chodnicy odbywa si poprzez wycznik
zaponu i bezpiecznik (patrz rozdzia 12).
We wszystkich wersjach, oprcz wersji z silnikiem ganikowym 1,6, obwd jest zamykany przez czujnik temperatury silnika poprzez elektroniczne urzdzenie sterujce

5.7. Odczanie zcza przewodu


elektrycznego silnika wentylatora chodnicy

5.8a. Wykrcanie jednego z wkrtw


mocujcych...

Wymontowanie
6. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora.
7. Odczy zcze (zcza) przewodu silnika elektrycznego (patrz rys. 5.7).
8. Odkrci dwa wkrty mocujce na grze
osony, a nastpnie wyj zesp, aby zwolni dolne zaciski (patrz rys. 5.8a, 5.8b).

Zamontowanie
9. Zamontowanie wentylatora wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

5.8b. ... i wyjmowanie zespou wentylatora


chodnicy
silnika. Czujnik jest umieszczony w kolektorze dolotowym, z boku gowicy silnika (od
strony acucha napdu rozrzdu). W silnikach o pojemnoci 1,6 dm3 obwd jest
zamykany przez wcznik wentylatora chodnicy umieszczony w pokrywie termostatu,
przymocowanego rubami do pompy cieczy
chodzcej na kocu silnika, od strony acucha napdu rozrzdu. W wersjach z klimatyzacj lub automatyczn skrzynk przekadniow s stosowane dwa wentylatory
chodnicy.
2. Szczegowe diagnozowanie usterek moe by przeprowadzone w autoryzowanej
stacji obsugi Nissana dysponujcej specjalnym testerem, ale podstawow diagnoz
mona przeprowadzi w sposb opisany
dalej.
3. Jeli wydaje si, e wentylator nie pracuje, naley uruchomi silnik i poczeka, a
nagrzeje si do temperatury normalnej pracy, a nastpnie pozostawi go na biegu
jaowym. Wentylator powinien wczy si
w cigu paru minut (zanim wskazwka
wskanika temperatury znajdzie si na czerwonym polu). Jeli wentylator si nie wczy,
wyczy zapon i odczy zcze przewodu
silnika elektrycznego wentylatora chodnicy.
4. Silnik elektryczny mona sprawdzi odczajc go od wizki przewodw elektrycznych i podczajc bezporednio do niego
12-woltowe zasilanie. Silnik powinien pracowa, jeli nie pracuje, to znaczy, e uszkodzony jest silnik lub przewd elektryczny
silnika.

Wcznik termiczny
wentylatora i czujniki
temperatury - sprawdzanie,
wymontowanie
i zamontowanie
Wcznik termiczny wentylatora
chodnicy-silniki ganikowe 1,6
Sprawdzanie
1. Wcznik jest umieszczony w pokrywie
termostatu, na kocu pompy cieczy chodzcej, na silniku od strony acucha napdu
rozrzdu.
2. Wcznik mona sprawdzi wyjmujc go
i obserwujc, czy wczenie nastpuje we
waciwej temperaturze.
3. Styki wcznika powinny by rozwarte,
a do osignicia okrelonej temperatury
wczenia wentylatora chodnicy.

Wymontowanie
4. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora.
5. Czciowo oprni ukad chodzenia,
tu poniej poziomu wcznika (w sposb
opisany w rozdziale 1). Mie przygotowan
odpowiedni zaslepk do zatkania otworu
w obudowie po wyjciu wcznika.
6. Odczy wtyczk przewodu elektrycznego od wcznika.
7. Ostronie wykrci wcznik i, jeli wystpuje, wydoby piercie uszczelniajcy.
Jeli ukad chodzenia nie zosta oprniony,
zatka otwr po wczniku zalepk, aby
zapobiec dalszemu ubytkowi cieczy chodzcej.

133

Ukady chodzenia, ogrzewania i klimatyzacji


Zamontowanie
8. Jeli wcznik by zamontowany z uyciem rodka uszczelniajcego, oczyci dokadnie gwint czujnika i powlec go wieym
rodkiem uszczelniajcym.
9. Jeli wcznik by zamontowany z piercieniem uszczelniajcym, to do zamontowania uy nowego piercienia.
10. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, ale napeni ukad chodzenia (lub uzupeni) ciecz
naley tak, jak to opisano w rozdziale 1.
11. Na koniec uruchomi silnik i poczeka,
a osignie temperatur normalnej pracy.
Pozostawi silnik pracujcy dopty, dopki
wentylator chodnicy nie wczy si i nie
wyczy prawidowo.

6.19a. Umiejscowienie czujnika wskanika


temperatury cieczy chodzcej (strzaka)
- silnik 1,6 o wtrysku paliwa

Czujnik temperatury cieczy


chodzcej silnik
Informacja oglna
12. Czujnik temperatury cieczy chodzcej
silnik przekazuje informacje do elektronicznego urzdzenia sterujcego silnika wykorzystywane do sterowania ukadami zasilania paliwem i zaponowym oraz wentylatorem chodnicy (oprcz silnikw ganikowych 1,6).

Sprawdzanie
13. We wszystkich wersjach czujnik jest
umieszczony w kolektorze dolotowym, z boku gowicy silnika - od strony acucha
napdu rozrzdu (patrz rys. 6.13).
14. Czujnik zawiera termistor - elektroniczny element, ktrego rezystancja zmniejsza
si wraz ze wzrostem temperatury.
15. Elektroniczne urzdzenie sterujce silnika (ECU) zasila czujnik okrelonym napiciem, a nastpnie, na podstawie pomiaru
prdu przepywajcego przez obwd czujnika, ustala temperatur silnika. Ta informacja jest nastpnie wykorzystywana, w powizaniu z innymi sygnaami wejciowymi,
do sterowania ukadu wtrysku paliwa i sterowania silnika oraz wentylatora chodnicy
silnika.
16. Jeli obwd czujnika ulegnie uszkodzeniu i czujnik przestanie przekazywa od-

6.19b. Nadajnik miernika temperatury


cieczy chodzcej (1) i czujnik temperatury
silnika (2) -silnik 2,0
powidnie informacje, pami urzdzenia
sterujcego ECU wygeneruje sygna czujnika. W takiej sytuacji ECU przyjmuje ustalone z gry wartoci, ktre umoliwi dziaanie ukadu zasilania paliwem i sterowania
silnika, ale przy zmniejszonej efektywnoci
pracy. Gdy taka sytuacja wystpi, zawieci
si lampka kontrolna silnika na tablicy rozdzielczej i naley zwrci si po pomoc do
autoryzowanej stacji obsugi Nissana. Czujnik temperatury mona sprawdzi wyjmujc
go i mierzc jego rezystancj w rnych
temperaturach za pomoc omomierza.
Warto rezystancji jest podana w danych
technicznych.
17. Wicej szczegw dotyczcych ukadu
zasilania paliwem i sterowania silnika mona
znale w stosownej czci rozdziau 4.

Wymontowanie i zamontowanie
18. Postpowa wedug wczeniejszego
opisu, dotyczcego wcznika wentylatora
chodnicy w silnikach ganikowych 1,6.

Czujnik wskanika temperatury


cieczy chodzcej
Sprawdzanie
6.13. Umiejscowienie czujnika temperatury
cieczy chodzcej silnik (strzaka) - silnik
1,6 o wtrysku paliwa

134

19. W silnikach 1,6 czujnik wskanika temperatury cieczy chodzcej znajduje si w tylnej czci gowicy silnika, od strony koa

zamachowego. W silnikach 2,0 czujnik ten


jest umieszczony w kolektorze dolotowym,
z boku gowicy - od strony acucha napdy
rozrzdu (patrz rys. 6.19a, 6.19b). Czujnik
wskanika temperatury jest mniejszy, ni
znajdujcy si obok niego czujnik temperatury cieczy chodzcej (jeli wystpuje).
20. Wskanik temperatury jest zasilany stabilizowanym napiciem zasilania zestawu
wskanikw (poprzez wycznik zaponu
i bezpiecznik). Czujnik zawiera termistor
- elektroniczny element, ktrego rezystancja
zmniejsza si wraz ze wzrostem temperatury. Gdy ciecz chodzca jest zimna, rezystancja czujnika jest dua, prd przepywajcy przez wskanik zmniejsza si, a iga
wskanika zmierza do niebieskiego (zimne)
koca skali. Gdy temperatura cieczy ronie,
to rezystancja wskanika maleje, przepyw
prdu zwiksza si i iga wskanika przesuwa si w kierunku grnego koca skali.
Jeli czujnik wskanika jest niesprawny,
naley go wymieni.
2 1 . Jeli czujnik wskanika temperatury jest
niesprawny, naley najpierw sprawdzi inne
pozostae przyrzdy; jeli w ogle nie dziaaj, naley sprawdzi zasilanie elektryczne
zestawu wskanikw. Jeli odczyty s
zmienne, usterka moe znajdowa si w stabilizatorze napicia, co powoduje konieczno jego wymiany (stabilizator napicia
jest integraln czci pytki drukowanej
obwodu zestawu wskanikw - patrz rozdzia 12). Jeli przyczyn usterki jest sam
wskanik, naley sprawdzi go w sposb
opisany poniej.
22. Jeli wskazwka pozostaje na zimnej"
czci skali, gdy silnik jest gorcy, odczy
wtyk przewodu czujnika i zetkn stosowny
przewd z gowic silnika. Jeli wtedy wskazwka odchyli si po wczeniu zaponu,
dowodzi to uszkodzenia czujnika i naley
go wymieni. Jeli wskazwka nadal sienie
porusza, wymontowa zestaw wskanikw
(rozdzia 12) i sprawdzi cigo przewodu
pomidzy czujnikiem i wskanikiem oraz
zasilanie zespou wskanika temperatury
cieczy chodzcej. Jeli przewd nie jest
przerwany, a usterka w dalszym cigu wystpuje, to musi by uszkodzony wskanik
i naley go wymieni.
23. Jeli wskazwka wskanika pozostaje
na gorcej" czci skali, gdy silnik jesl
gorcy, odczy przewd czujnika. Jeli
wtedy po wczeniu zaponu wskazwka
powrci na zimny" koniec skali, dowodzio
uszkodzenia czujnika, ktry naley wymieni. Jeli wskazwka nadal si nie porusza,
naley sprawdzi pozostae obwody, tak jak
to opisano powyej.

Wymontowanie i zamontowanie
24. Procedura jest podobna do opisanej
wczeniej w niniejszym podrozdziale, dotyczcej czujnika temperatury cieczy chodzcej silnik. W niektrych wersjach dostp
do czujnika wskanika temperatury jest utrudniony i naley wymontowa inne elementy

Pompa cieczy chodzcej


(lub elastyczne przewody cieczy chodzcej,
przewody elektryczne itp. odsun na bok),
aby uzyska dostp do tego czujnika.

Czujnik temperatury klimatyzacji


Sprawdzanie
25. Czujnik temperatury klimatyzacji jest
integraln czci zespou sterowania temperatury klimatyzacji, umieszczonego z boku
zespou nagrzewnicy i klimatyzacji za tablic
rozdzielcz. Sprawdzenie naley powierzy
stacji obsugi Nissana.

Wymontowanie i zamontowanie
26. Wymontowanie i zamontowanie czujnika temperatury klimatyzacji naley powierzy stacji obsugi Nissana.

7 Pompa cieczy chodzcej


-wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie

7.5. Obudowa termostatu (strzaka), ktr


naley odkrci od pompy cieczy
chodzcej - silnik 1,6

7.10b. ... i powierzchni wsppracujc


z obudow termostatu - silnik 1,6

7.1 Oa. Nakadanie rodka uszczelniajcego


na powierzchni pompy cieczy chodzcej
wsppracujc z kadubem silnika...

7.11 a. Dwie dolne ruby mocujce pomp


cieczy chodzcej (strzaka), na ktre
naley naoy rodek blokujcy gwinty
-silnik 1,6

Silniki 1,6
Wymontowanie
1. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora.
2. Oprni ukad chodzenia.
3. Wymontowa pasek (paski) napdu, tak
jak to opisano w rozdziale 1.
4. Odkrci ruby mocujce i wymontowa koo pasowe pompy cieczy chodzcej
(patrz rys. 7.4). Konieczne bdzie zablokowanie koa, aby odkrci ruby. Najatwiej
to osign owijajc ciasno stary pasek
napdowy wok koa pasowego, uzyskujc w ten sposb efekt podobny do zastosowania klucza tamowego (acuchowego).
5. Odkrci obudow termostatu od krca
pompy cieczy chodzcej i odsun j na
bok, zwracajc uwag, aby nie napra
przewodw elastycznych czujnika temperatury i wcznika wentylatora (patrz rys. 7.5).
Jeli obudowa nie daje si oddzieli, naley
uderzy j delikatnie motkiem o mikkiej
powierzchni czoowej - nie wolno podwaa
wsppracujcych powierzchni. Jeli konie-

czne jest uatwienie dostpu, naley odczy przewody elektryczne i elastyczny


przewd cieczy chodzcej, a nastpnie
wyj obudow termostatu.
6. Odkrci ruby mocujce i wycign
pomp cieczy chodzcej. Jeli pompa przyczepia si, uderzy j delikatnie motkiem
0 mikkiej powierzchni czoowej - nie wolno
podwaa wsppracujcych powierzchni
pompy i kaduba silnika.

Sprawdzanie
7. Sprawdzi obudow pompy i wirnik, czy
nie ma na nich ladw nadmiernej korozji.
Obrci wirnik i sprawdzi, czy nie wykazuje
sztywnoci spowodowanej korozj i nierwnomiernoci spowodowanej nadmiernym luzem wzdunym.
8. Nie ma czci zamiennych do pompy
1 jeli jest niesprawna, zuyta lub skorodowana, naley zamontowa now pomp.

do pompy. Podobnie naoy cienki waeczek rodka uszczelniajcego na powierzchni pompy wsppracujc z obudow
termostatu (patrz rys. 7.10a. 7.10b).
1 1 . Umieci pomp cieczy chodzcej na
kadubie silnika, a nastpnie przykrci ruby jej mocowania. Zwrci uwag, e gwinty
dwch dolnych rub naley pokry rodkiem
blokujcym gwinty (patrz. rys. 7.11a, 7.11b).
12. Naoy koo pasowe pompy, a nastpnie woy ruby mocujce i przykrci je
momentem podanym w danych technicznych. Zablokowa koo pasowe, uywajc
do tego starego paska napdowego, tak
samo jak podczas jego wymontowania.

Zamontowanie

7.4. Zdejmowanie koa pasowego pompy


cieczy chodzcej - silnik 1,6

9. Rozpoczynajc zamontowanie pompy


naley starannie usun wszystkie lady
rodka uszczelniajcego ze wsppracujcych powierzchni pompy i kaduba silnika
oraz z obudowy termostatu.
10. Naoy cieniutki waeczek rodka
uszczelniajcego na powierzchni pompy
wsppracujc z kadubem silnika, zwracajc uwag, aby nie naoy go zbyt duo,
poniewa nadmiar mgby przedosta si

7.11 b. Wkadanie pompy cieczy chodzcej


-silnik 1,6

135

Ukady chodzenia, ogrzewania i klimatyzacji


13. Naoy cieniutki waeczek rodka
uszczelniajcego na powierzchni pompy
wsppracujc z obudow termostatu,
zwracajc nadal uwag, aby nie naoy go
zbyt duo.
14. Umieci obudow termostatu na krcu pompy, a nastpnie wkrci ruby mocujce i dokrci je momentem podanym w danych technicznych.
15. Zaoy i nacign pasek (paski) napdowy (napdowe), tak jak to opisano
w rozdziale 1.
16. Napeni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.
17. Podczy przewd do ujemnego bieguna akumulatora.

Silniki 2,0
18. Czynnoci, ktre naley wykona s
takie same, jak opisane wczeniej w niniejszym podrozdziale dla silnika 1,6, ale naley
uwzgldni nastpujce rnice:
a) wymontowa pomp wspomagania ukadu kierowniczego, tak jak to opisano w rozdziale 10;
b) pomin wskazwki dotyczce odkrcenia obudowy termostatu od pompy, nie
majce zastosowania w silnikach 2,0;
c) nie ma potrzeby nakadania rodka
uszczelniajcego na dolne ruby mocujce
pomp cieczy chodzcej.

Ukad ogrzewania
i przewietrzania
- informacje oglne
1. Ukad ogrzewania i przewietrzania skada
si z czterobiegowego silnika elektrycznego
dmuchawy (umieszczonego za tablic rozdzielcz), otworw wentylacyjnych na poziomie twarzy na rodku i na kocach tablicy
rozdzielczej oraz przewodw prowadzcych
do zagbie na nogi z przodu.
2. Zesp sterujcy jest umieszczony w tablicy rozdzielczej, a urzdzenia sterujce
zmieniaj pooenie przeson, powodujc
ich uchylanie i mieszanie powietrza przepywajcego przez rne czci ukadu
ogrzewania i przewietrzania. Przesony s
umieszczone w obudowie rozprowadzania
powietrza, speniajcej rol centralnej rozdzielni, kierujcej powietrze do rnych kanaw i otworw wentylacyjnych.
3. Zimne powietrze dostaje si do ukadu
przez krat z tyu przedziau silnika. W razie
potrzeby przepyw powietrza jest intensyfikowany przez wentylator dmuchawy, a nastpnie powietrze przepywa rnymi kanaami, zgodnie z ustawieniem przeson regulowanych przez urzdzenia sterujce. Powietrze jest usuwane z wntrza kanaami
z tyu samochodu. Jeli jest potrzebne podgrzewanie, zimne powietrze przepywa przez
nagrzewnic, ogrzewan ciecz chodzc
silnik.

136

4. W wersjach wyposaonych w klimatyzacj wcznik recyrkulacji umoliwia zamknicie dopywu powietrza z zewntrz w tym
czasie, gdy wewntrz samochodu jest wczona recyrkulacja powietrza. Moe to by
uyteczne, aby zapobiec przedostaniu si
do samochodu przykrych zapachw z zewntrz, ale korzysta z tej moliwoci naley
krtko, poniewa powietrze recyrkulujce
wewntrz samochodu szybko ulega zanieczyszczeniu.

Elementy ukadu
ogrzewania i przewietrzania
(modele fazy I i II)
- wymontowanie
i zamontowanie

9.4b. ... i odczanie linki sterowania od


tyu zespou
z tyu zespou, a nastpnie wycign zesp
sterujcy (patrz rys. 9.4a, 9.4b).

Zamontowanie
Zesp sterujcy ogrzewania
i przewietrzania
Wymontowanie
1. Odczy przewd od ujemnego bieguna
akumulatora.
2. Wymontowa rodkow doln oson tablicy rozdzielczej, tak jak to opisano w rozdziale 11 A.
3. Wycign zesp sterujcy z tablicy
rozdzielczej i odczy wtyki przewodw
z tyu zespou (patrz rys. 9.3).
4. Wycign zacisk mocujcy i odczy
link sterowania temperatury od dwigni

5. Zamontowanie zespou sterujcego


ogrzewania i przewietrzania wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania;
podczenie linki sterowania temperatury
naley wykona nastpujco:
a) przesun dwigni sterowania temperatury zespou sterowania do pooenia penego ogrzewania;
b) przesun dwigni przesony mieszania
powietrza na nagrzewnicy do pooenia
penego ogrzewania;
c) podczy koniec linki sterowania do
dwigni na zespole ogrzewania, a nastpnie
wsun zacisk mocujcy na link.

Linka sterowania temperatury


6. Wymontowanie linki sterowej zostao opisane wczeniej w niniejszym podrozdziale
w ramach wymontowania i zamontowania
zespou sterowania ogrzewania i przewietrzania.

Kompletny zesp nagrzewnicy

9.3. Odczanie zcza przewodu zespou


sterowania ogrzewania i przewietrzania

9.4a. Wyciganie zacisku mocujcego.

Uwaga. W wersjach wyposaonych w klimatyzacj na wolno wymontowywa zespou


chodzcego, umieszczonego midzy oson
silnika elektrycznego dmuchawy nagrzewnicy i gwnym zespoem nagrzewnicy. Wymontowanie zespou chodzcego pociga
za sob odczenie przewodw czynnika
chodniczego - rodki ostronoci, ktrych
naley bezwzgldnie przestrzega s przedstawione w podrozdziale 10. W razie jakichkolwiek wtpliwoci dotyczcych realizacji
procedury naley skontaktowa si ze stacj
obsugi Nissana.
Uwaga. Jest to skomplikowana procedura
i zaleca si, aby przed rozpoczciem pracy
dokadnie przeczyta niniejszy podrozdzia.
Na realizacj procedury do koca naley
przewidzie duo czasu. Podczas rozkadania naley zanotowa przebieg przewodw elektrycznych i linek oraz pooenie
wszystkich mocowa, aby uatwi sobie
skadanie.

Elementy ukadu ogrzewania i przewietrzania


Wymontowanie
7. Odczy przewd od ujemnego bieguna
akumulatora.
8. Oprni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.
9. Wewntrz samochodu pod schowkiem
wykrci dwa wkrty mocujce (po jednym
z kadej strony schowka), a nastpnie opuci w d wewntrzn cz schowka.
10. Wykrci trzy wkrty mocujce, a nastpnie wycign doln oson tablicy rozdzielczej po stronie pasaera (patrz rys.
9.10).
11. Wykrci wkrty mocujce, a nastpnie
wycign metalowy wspornik wzmacniaj-

cy, zamocowany w poprzek w otworze schowka (patrz rys. 9.11).


12. Otworzy drzwi pasaera (jeli do tej
pory nie zostay otwarte), a nastpnie wycign tam uszczelniajc i oson progu
z boku osony zagbienia na nogi.
13. Odkrci grn nakrtk mocujc i dolny wkrt, a nastpnie wycign oson
zagbienia na nogi z tego zagbienia, aby
odsoni zaciski mocujce (patrz rys. 9.13).
14. Odczy zcze przewodu elektrycznego od odsonitego elektronicznego urzdzenia sterujcego ABS.
15. Pocign do tyu dywanik, aby odsoni
wspornik urzdzenia sterujcego ABS.

16. Wykrci dwa wkrty zabezpieczajce,


a nastpnie wycign urzdzenie sterujce
ABS ze wspornikiem (patrz rozdz. 9).
17. Wewntrz samochodu po stronie pasaera odczy wtyk przewodw od silnika
elektrycznego dmuchawy nagrzewnicy, rezystora silnika elektrycznego dmuchawy i silnika elektrycznego przesony powietrza (patrz
rys. 9.17a, 9.17b).
18. Odkrci grn rub i dwie dolne nakrtki, mocujce obudow silnika elektrycznego nagrzewnicy, a nastpnie wykrci
dwa wkrty mocujce przewody zespou
silnika do zespou gwnej nagrzewnicy i wycign obudow silnika elektrycznego dmuchawy z poprzeczki pod tablic rozdzielcz
(rys. 9.18a, 9.18b, 9.18c).
19. Wymontowa kompletny zesp tablicy
rozdzielczej, tak jak to opisano w rozdziale
11A.
20. Wycign do przodu zesp sterowania
ogrzewania i przewietrzania z tablicy rozdzielczej, a nastpnie odczy wtyki przewodw elektrycznych z tyu zespou.
2 1 . Wycign zacisk zabezpieczajcy i odczy link sterowania temperatury od dwigni z tyu zespou sterowania ogrzewania
i przewietrzania, a nastpnie wycign ten
zesp.
22. W rodkowej czci tablicy rozdzielczej
wykrci wkrty mocowania, a nastpnie
wysun elektroniczne urzdzenia sterujce
silnika (ECU) ze rodkowych wspornikw

9.10. Wyjmowanie dolnej osony tablicy


rozdzielczej po stronie pasaera

9.17a. Odczanie zcza przewodu


elektrycznego od rezystora silnika
elektrycznego dmuchawy...

9.11. Wyjmowanie metalowego wspornika


wzmacniajcego

9.17b. ... i silnika elektrycznego przesony


wlotu powietrza

9.18b. ... dwch wkrtw (strzaki)


mocujcych kana zespou silnika
elektrycznego...

9.13. Wykrcanie grnej nakrtki


zabezpieczajcej (strzaka) i wkrtu
z osony wnki na nogi

9.18a. Wykrcanie grnej ruby i dwch


dolnych nakrtek (strzaki) mocujcych
oson silnika elektrycznego,...

9.18c. ... i ciganie osony silnika


elektrycznego

137

Ukady chodzenia, ogrzewania i klimatyzacji

9.22a. Wykrcanie wkrtw mocujcych...

9.24b. ... oraz dwch dolnych wkrtw


(strzaki)...

9.27. Odkrcanie rub mocujcych


elektroniczne urzdzenie sterujce silnika

9.22b. ... i wysuwanie elektronicznego


urzdzenia sterujcego

9.24c. ... i wyciganie z lewej strony


metalowego wspornika

9.28a. Wyjmowanie przewodu powietrza


po lewej stronie

9.23. Odpinanie zcza przewodw...

9.25. Wykrcanie rub mocujcych


wspornik przewodu elektrycznego do
metalowego wspornika po prawej stronie

9.28b. Wykrcanie wkrtu mocujcego


przewd powietrza z prawej strony

9.24a. ... a nastpnie odkrcanie dwch


grnych nakrtek (strzaki)...

138

9.26. Odczanie przewodu powietrza na


rodku zespou nagrzewnicy

nadwozia (patrz rys. 9.22a, 9.22b). Odczy


wtyk zcza wielostykowego przewodw elektrycznych i wycign zesp.
23. Odczy zcza przewodw elektrycznych, zcza i (lub) wizki przewodw od
rodkowego metalowego wspornika po lewej
stronie tablicy rozdzielczej, notujc ich pooenia (patrz rys. 9.23).
24. Odkrci dwie grne nakrtki i dwa
dolne wkrty, a nastpnie wycign rodkowy wspornik po lewej stronie tablicy rozdzielczej (patrz rys. 9.24a, 9.24b, 9.24c).
25. Podobnie naley wymontowa metalowy wspornik rodkowy po prawej stronie
tablicy rozdzielczej (patrz rys. 9.25).
26. Odczy przewd powietrza czcy
d zespou nagrzewnicy z otworami wentylacyjnymi w pododze pod rodkow czci tablicy rozdzielczej (patrz rys. 9.26).

Elementy ukadu ogrzewania i przewietrzania

9.29. Odczanie przewodu powietrza na


wierzchu zespou nagrzewnicy

9.32a. Dolne nakrtki mocujce zesp


nagrzewnicy (strzaka)

9.32b. Grna ruba mocujca zesp


nagrzewnicy (strzaka)
27. Odkrci dwie ruby mocujce, a nastpnie wycign elektroniczne urzdzenie
sterujce silnika i odczy zcze przewodu
(patrz rys. 9.27).
28. Jeli zastosowano, wykrci wkrty,
a nastpnie odczy boczne przewody
powietrza od zespou nagrzewnicy. Wycign przewd po lewej stronie, manewrujc nim wok poprzecznej rurki tablicy
rozdzielczej. Odcign prawy przewd
od zespou nagrzewnicy - przewodu nie
mona wymontowa z powodu bliskoci
kolumny kierownicy (patrz rys. 9.28a,
9.28b).
29. Odczy przewd powietrza na wierzchu zespou nagrzewnicy (patrz rys.
9.29).

9.32c. Wyjmowanie zespou nagrzewnicy...

9.32d. ... i przeprowadzanie sztywnych


przewodw nagrzewnicy (strzaki) przez
przedni przegrod nadwozia
30. Wewntrz nadwozia poluzowa zaciski
przewodw elastycznych, a nastpnie zsun elastyczne przewody cieczy chodzcej
z krcw nagrzewnicy w przedniej przegrodzie nadwozia.
3 1 . Po wykonaniu tego odczy wtyk przewodu elektrycznego od silnika elektrycznego przesony powietrza na zespole nagrzewnicy.
32. Wewntrz nadwozia wykrci dolne nakrtki i grne ruby, mocujce zesp nagrzewnicy do przedniej przegrody nadwozia.
Manewrujc zespoem omin poprzeczn
rurk tablicy rozdzielczej, przepuszczajc
sztywne przewody nagrzewnicy przez
przedni przegrod nadwozia podczas wyjmowania zespou (patrz rys. 9.32a, 9.32b,
9.32C, 9.32d).

Zamontowanie
33. Zamontowanie zespou wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania,
uwzgldniajc nastpujce uwagi:
a) upewni si, czy wszystkie przewody
elektryczne i linki s poprowadzone tak, jak
to zanotowano podczas rozkadania;
b) upewni si, czy wszystkie przewody
powietrza s dokadnie podczone;
c) zamontowa elementy tablicy rozdzielczej, stosujc si do opisu w rozdziale 11 A;
d) po zakoczeniu zamontowania napeni
i odpowietrzy ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.

9.35. Wyjmowanie zacisku mocujcego


nagrzewnic

9.36. Odczanie prta sterujcego od


dwigni na przesonie wlotu powietrza
zespou nagrzewnicy

9.38. Wyjmowanie nagrzewnicy

Nagrzewnica
Wymontowanie
34. Wymontowa kompletny zesp nagrzewnicy, tak jak to opisano poprzednio, w niniejszym rozdziale.
35. Wyj plastykowy zacisk mocowania
nagrzewnicy z koca zespou nagrzewnicy
(patrz rys. 9.35).
36. Zwolni zacisk mocujcy i odczy prt
sterujcy od dwigni na przesonie powietrza
zespou nagrzewnicy (patrz rys. 9.36).
37. Odczepi spryn prta sterujcego
od dwigni zaworu cieczy chodzcej na
nagrzewnicy i wycign ten prt.
38. Wycign nagrzewnic z obudowy zespou nagrzewnicy (patrz rys. 9.38).

139

Ukady chodzenia, ogrzewania i klimatyzacji


Zamontowanie
39. Zamontowanie nagrzewnicy wykonuje
si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, ale zamontowanie zespou nagrzewnicy
naley wykona tak, jak to opisano wczeniej w niniejszym rozdziale.

Silnik elektryczny dmuchawy


nagrzewnicy
Wymontowanie
40. Odczy przewd od ujemnego bieguna akumulatora.
41. Pod schowkiem tablicy rozdzielczej wykrci dwa wkrty mocujce (po jednym
z kadej strony schowka), a nastpnie opuci w d wewntrzn cz schowka.
42. Wykrci trzy wkrty mocujce, a nastpnie wycign doln oson tablicy rozdzielczej po stronie pasaera.
43. Wykrci wkrty mocujce, a nastpnie
wycign metalowy wspornik wzmacniajcy, zamocowany w poprzek w otworze
schowka.
44. Odczy elastyczny przewd powietrza
chodzcego na dole obudowy silnika elektrycznego (patrz rys. 9.44).
45. Wykrci dwie ruby mocujce, oznaczajc ich rozmieszczenie na kadym wsporniku, ktry mocuj, a nastpnie wycign
zesp silnika elektrycznego z obudowy
nagrzewnicy (patrz rys. 9.45a, 9.45b).

9.44. Odczanie elastycznego przewodu


powietrza od obudowy silnika
elektrycznego...

9.45b. ... i wyciganie zespou silnika

9.58a. Wyjmowanie silnika elektrycznego


siownika przesony wlotu powietrza

Zamontowanie
46. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, ale naley
upewni si, czy wszystkie wsporniki s
umieszczone tak samo, jak to zostao oznaczone przed wymontowaniem oraz sprawdzi, e jest przyczony elastyczny przewd
chodzcego powietrza.

Rezystor silnika elektrycznego


dmuchawy nagrzewnicy
Wymontowanie
47. Rezystor jest umieszczony na dole obudowy nagrzewnicy, za silnikiem elektrycznym dmuchawy.
48. Odczy przewd od ujemnego bieguna akumulatora.
49. Pod schowkiem tablicy rozdzielczej wykrci dwa wkrty mocujce (po jednym
z kadej strony schowka), a nastpnie opuci w d wewntrzn cz schowka.
50. Dla uatwienia dostpu postpi tak, jak
to opisano w punktach 42 i 43.
51. Odczy wtyk przewodu elektrycznego
od rezystora.
52. Wykrci dwie ruby mocujce, a nastpnie wycign rezystor z zespou nagrzewnicy (patrz rys. 9.52).

Zamontowanie
53. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

9.58b. Odczanie wtyku przewodu


elektrycznego od silnika elektrycznego
przesony powietrza obudowy nagrzewnicy
gwnej

Silniki elektryczne przeson


powietrza nagrzewnicy
Wymontowanie
54. Zamontowane s dwa silniki przeson
powietrza: jeden w kanale powietrza dolotowego obok silnika elektrycznego dmuchawy,
a drugi po prawej stronie gwnej obudowy
nagrzewnicy.
55. Dla uatwienia dostpu do silnika w kanale powietrza dolotowego postpi tak, jak
to opisano w punktach 42 i 43.
56. Dla uatwienia dostpu do silnika w gwnej obudowie nagrzewnicy, wymontowa
doln oson tablicy rozdzielczej po stronie
kierowcy, tak jak to opisano w rozdziale 11A.
57. Odczy przewd od ujemnego bieguna akumulatora.
58. Aby wyj silnik, naley odczy wtyczk przewodu elektrycznego i prt sterujcy
od zespou silnika, a nastpnie odkrci
dwie mocujce nakrtki i wycign kompletny silnik wraz z mocujcym go wspornikiem (patrz rys. 9.58a, 9.58b).

Zamontowanie
9.45a. ... a nastpnie wykrcanie wkrtw
mocujcych...

140

9.52. Wyjmowanie rezystora silnika


elektrycznego dmuchawy

59. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, ale naley


si upewni, czy prt sterujcy jest dobrze
przymocowany do silnika elektrycznego.

Ukad klimatyzacji
10 Elementy ukadu ogrzewania i przewietrzania
(modele fazy III)
- wymontowanie
i zamontowanie

ska po wyjciu schowka w przedziale pasaera, tak jak to opisano w rozdziale 11B,
podrozdzia 28.

11 Ukad klimatyzacji
- informacje oglne

Zesp sterowania ogrzewania


i przewietrzania
Wymontowanie
1. Odczy przewd od ujemnego bieguna
akumulatora.
2. Wymontowa obudow rodkowej przeczanej dyszy wentylacyjnej w osonie tablicy rozdzielczej, tak jak to opisano w rozdziale 11B.
3. Wyj rodkow oson z zagbienia na
nogi po stronie pasaera, cignc za krawd przylegajc do dolnej rodkowej osony tablicy rozdzielczej, a nastpnie pocign oson do tyu, aby odczy wystp
przytrzymujcy. Wyj oson po stronie
kierowcy w taki sam sposb, ale rwnie
wyj zacisk mocujcy. Ten zacisk zwalnia
si, naciskajc na rodkowy koek, a nastpnie wycigajc sam zacisk.
4. Pod tablic rozdzielcz przy zespole
nagrzewnicy oznaczy pooenia zewntrznych linek sterujcych z uwzgldnieniem zaciskw linek, a nastpnie zwolni
zaciski i odczy linki od zespou nagrzewnicy.
5. Wykrci cztery wkrty mocujce zesp
sterowania do tablicy rozdzielczej (patrz rys.
10.5).
6. Uywajc maego wkrtaka podway
zesp sterowania w lewo, aby zwolni
zaczep mocujcy, a nastpnie wysun ten
zesp (patrz rys. 10.6a i 10.6b).
7. Wycign do przodu zesp sterowania
z tablicy rozdzielczej, a nastpnie odczy

Wiadomoci wstpne
10.5. Dwa (strzaka ) z czterech wkrtw
mocujcych zesp sterowania do tablicy
rozdzielczej
wtyk przewodw elektrycznych z tyu tego
zespou.

Zamontowanie
8. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, ale naley si
upewni, czy linki sterujce s przymocowane w miejscach oznaczonych przed wymontowaniem. Jeli potrzebna jest regulacja, zluzowa zaciski zewntrznych linek
i ustawi sterowanie nagrzewnicy w pooeniu maksimum lub minimum. Przesun
dwignie sterownicze na zespole nagrzewnicy do odpowiadajcych temu pooe,
a nastpnie zamocowa zaciski zewntrznych linek.

Elementy zespou nagrzewnicy


9. Wikszo modeli fazy III jest wyposaona w klimatyzacj i wymontowanie oraz
zamontowanie elementw ogrzewania
i przewietrzania w tych modelach wymaga
odczenia przewodw czynnika chodniczego, ktre moe by wykonane tylko w stacji
obsugi Nissana.
10. W wersjach bez klimatyzacji dostp do
silnika elektrycznego dmuchawy mona uzy-

10.6a. Podwaanie zespou sterowania w celu zwolnienia zaczepu


mocujcego...

1. Ukad klimatyzacji (patrz rys. 11.1) jest


dostpny w niektrych wersjach. Umoliwia
on obnienie temperatury powietrza wpywajcego do wntrza samochodu oraz osuszenie go w celu szybkiego zlikwidowania
zaparowania szyb i zwikszenia komfortu
jazdy w upalne dni.
2. Chodzca strona ukadu dziaa tak samo, jak domowa chodziarka. Czynnik
chodniczy w postaci gazu jest zasysany
do napdzanej paskiem klinowym sprarki klimatyzacji, w ktrej zostaje sprony,
i przepywa przez skraplacz zamontowany
z przodu chodnicy, w ktrym oddaje ciepo i przechodzi w stan cieky. Ju jako
ciecz pod wysokim cinieniem czynnik
chodniczy przepywa przez zawr rozprny do parownika, w ktrym odbywa si
przemiana cieczy o wysokim cinieniu
w gaz o niskim cinieniu. Tej przemianie
towarzyszy spadek temperatury i ochodzenie parownika. Czynnik chodniczy powraca do sprarki i cay cykl przemian si
powtarza.
3. Powietrze przepywajce przez parownik
wpywa nastpnie do zespou rozdzielacza
powietrza, gdzie miesza si z gorcym
powietrzem przepywajcym przez nagrzewnic, aby uzyska odpowiedni temperatur
wewntrz nadwozia samochodu.
4. Grzewcza strona ukadu dziaa tak samo,
jak w wersjach bez klimatyzacji (patrz podrozdz. 8).

10.6b. ... wyjmowanie zespou sterowania

141

Ukady chodzenia, ogrzewania i klimatyzacji

11.1. Elementy ukadu klimatyzacji


1 - sprarka, 2 - zesp parownika, 3 - odwadniacz, 4 - skraplacz
5. Ukad jest sterowany elektronicznie.
Wszelkie niesprawnoci klimatyzacji naley
zgasza do stacji obsugi Nissana.

rodki ostronoci
6. Wykonywanie wszelkich czynnoci przy
ukadzie klimatyzacji lub poczonych z ni
elementw wymaga zachowania specjalnych rodkw ostronoci. Jeli ukad musi
by odczony, naley to zadanie powierzy
stacji obsugi Nissana lub specjalicie od
ukadw klimatyzacji.
Uwaga. Obwd klimatyzacji zawiera czynnik
chodniczy w postaci gazu i cieczy. Odczanie czci ukadu klimatyzacji bez specjalistycznej wiedzy i wyposaenia jest nie-

142

bezpieczne, dlatego jego obwd powinien


by obsugiwany przez wykwalifikowane
osoby.
7. Nie naley uruchamia ukadu klimatyzacji, jeli wiadomo, e jest mao czynnika
chodniczego, poniewa moe to zniszczy
sprark.

12 Elementy ukadu
klimatyzacji - wymontowanie i zamontowanie
Uwaga. Nie wolno prbowa rozszczelnia
obwodu czynnika chodniczego. Naley za-

pozna si ze rodkami ostronoci podanymi w podrozdziale 11.


1. Jedyn czynnoci, ktr atwo mona
wykona bez rozszczelniania obwodu
czynnika chodniczego jest wymiana paska
napdu sprarki, co jest opisane w rozdziale 1. Wszystkie inne czynnoci musz
by wykonywane w stacji obsugi Nissana.
2. W razie potrzeby uzyskania dostpu do
innych elementw mona odkrci ruby
mocujce sprark i odsun j na bok,
bez odczania jej elastycznych przewodw,
po wymontowaniu paska napd sprarki
(patrz rys. 12.2).

Ukad klimatyzacji

12.2. Elementy mocowania sprarki klimatyzacji (nie wolno odcza przewodw czynnika chodniczego)
1 -wspornik mocowania sprarki, 2 - sprarka

Rozdzia 4A

Ukady zasilania i wylotowy


- wersje ganikowe

Dane techniczne
Dane oglne
Kod typu silnika:
- silnik 1,6
Typ pompy paliwa
Ganik:
- typ
- oznaczenie:
wersje bez katalizatora
wersje z katalizatorem
Typ urzdzenia rozruchowego

Dane regulacyjne ganika

GA16DS
mechaniczna, napdzana
od mimorodu na wale rozrzdu zaworw dolotowych
Nikki 21L
21L304-05
21L304-06
automatyczne

1. przelot

2. przelot

Wersje bez katalizatora:


- rednica przelotu
30 mm
34 mm
- rednica gardzieli
22 mm
30 mm
- gwna dysza paliwa
100
135
- gwna dysza powietrza
80
60
- dysza paliwa biegu jaowego . . . .
40
80
- dysza powietrza biegu jaowego . .
80
80
- dysza oszczdzacza (pena moc)
55
- pooenia pywaka wzgldem pokrywy ganika:
odlego grnej krawdzi pywaka od
paszczyzny pokrywy (pokrywa odwrcona)
10 0,5 mm
odlego dolnej krawdzi pywaka od
paszczyzny pokrywy (pokrywa w pooeniu pracy)
43,5 0,5 mm
Ustawienie przepustnicy szybkiego biegu
jaowego
0,63 0,07 mm
Szczelina przesony rozruchowej:
- na 1. stopniu krzywki przyspieszonego
biegu jaowego
1,27 0,14 mm
- na 2. stopniu krzywki przyspieszonego
biegu jaowego
2,02 + 0,32 mm
Wersje z katalizatorem:
- rednica przelotu
30 mm
34 mm
- rednica gardzieli
22 mm
30 mm
- gwna dysza paliwa
92
135

144

- gwna dysza powietrza


70
60
- dysza paliwa biegu jaowego
50
80
- dysza powietrza biegu jaowego
80
80
Pooenia pywaka wzgldem pokrywy ganika:
- odlego grnej krawdzi pywaka od
paszczyzny pokrywy (pokrywa odwrcona)
10 + 0,5 mm
- odlego dolnej krawdzi pywaka od
paszczyzny pokrywy (pokrywa w pooeniu pracy)
43,5 0,5 mm
Szczelina przepustnicy 1. przelotu podczas szybkiego biegu jaowego
0,63 0,07 mm
Szczelina przesony rozruchowej:
- na 1. stopniu krzywki przyspieszonego
biegu jaowego
1,49 0,14 mm
- na 2. stopniu krzywki przyspieszonego
biegu jaowego
2,26 0,32 mm
Uwaga. Dane dotyczce prdkoci obrotowej biegu jaowego
i skadu mieszanki podano w danych technicznych w rozdziale 1.

Dane do sprawdzania elementw ukadu zasilania


- wersje bez katalizatora
Zawr odcinajcy biegu jaowego (patrz rys. DT 1):
doprowadzi napicie 12 V midzy
powinno by sycha klikstyk (+ zasilania) i obudow
nicie oznaczajce prawidcewki ( zasilania)
ow prac
Zawr sterowania pompki przyspieszajcej
(patrz rys. DT 1):
doprowadzi napicie 12 V do stypowinno by sycha klikkw A ( + zasilania) i ( zasilanicie oznaczajce prawidnia)
ow prac
Zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego
(patrz rys. DT 1):
doprowadzi napicie 12 V do stypowinno by sycha klikkw C (+ zasilania) i D ( zasinicie oznaczajce prawidlania)
ow prac
Stycznik temperatury cieczy chodzcej zaworu sterowania
pompki przyspieszajcej:
omomierz podczony do zaciskw stycznika:
- poniej 70C
styki zwarte
- powyej 70C
styki rozwarte

Wiadomoci wstpne
Stycznik cinienia obwodu wspomagania ukadu
kierowniczego:
- koo kierownicy obracane . . .
styki zwarte
- koo kierownicy nieruchome .
styki rozwarte

Dane do sprawdzania elementw ukadu zasilania


(ECC) - wersje z katalizatorem
Rezystancje stycznika przepustnicy
(patrz rys. DT 2):
- omomierz podczony do zaciskw C i D:
przepustnica zamknita
styki rozwarte
przepustnica otwarta
styki zwarte
Zawr odcinajcy biegu jaowego
(patrz rys. DT 2):
doprowadzi napicie 12 V do stypowinno by sycha klikkw G (+ zasilania) i ( zasilanicie oznaczajce prawidnia)
ow prac
Zawr sterowania pompki przyspieszajcej
(patrz rys. DT 2):
doprowadzi napicie 12 V do stypowinno by sycha klikkw A (+ zasilania) i (- zasilanicie oznaczajce prawidnia)
ow prac
Zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego
(patrz rys. DT 3):
doprowadzi napicie 12 V do stypowinno by sycha klikkwC (+ zasilania) i D (- zasilanicie oznaczajce prawidnia)
ow prac
Zawr elektromagnetyczny skadu mieszanki
(patrz rys. DT 3):
- obrotomierz podczony midzy
stykami A i
powinna by cigo obwodu
Stycznik przepustnicy
patrz podrozdzia 13
Podgrzewacz mieszanki
powinna by cigo obwodu midzy zaciskami
podgrzewacza

DT 1. Zcze 6-stykowe przewodw


elektrycznych ganika - wersje bez
katalizatora

1 Wiadomoci wstpne
Ukad zasilania paliwem skada si ze zbiornika paliwa zamontowanego z tyu pod
podog samochodu, mechanicznej pompy
paliwa i ganika. Pompa paliwa jest napdzana od mimorodu wykonanego na wale
10 Nissan Primera

Stycznik pedau sprzga:


- peda sprzga zwolniony . . .
- peda sprzga wcinity . . .
Stycznik cinienia obwodu wspomagania ukadu kierowniczego:
- kDo kierownicy obracane . . .
- kDo kierownicy nieruchome .

styki zwarte
styki rozwarte
styki zwarte
styki rozwarte

Zalecane paliwo
Wersje bez katalizatora spalin .
Wersje z katalizatorem spalin

benzyna bezDowiowa
LO 95 lub etylina LO 98
benzyna bezDowiowa
LO 95; nie wolno stosowa
paliwa zawierajcego Dw

Momenty dokrcania
ruby i nakrtki mocujce kolektor wylotowy
Elementy zczne ukadu wylotowego:
- ruby czce katalizator z tyln rur
wylotow
- ruba mocujca przedni rur wylotow
- nakrtki mocujce przedni rur wylotow z rur rodkow lub katalizatorem
Nakrtka mocujca przedni rur wylotow do kolektora
ruby mocujce rur rodkow do tylnej
ruby mocujce pomp paliwa
ruby mocujce zbiornik paliwa
ruby i nakrtki mocujce kolektor dolotowy

19N-m
49 m
23 m
49 m
31 -m
49 m
19N-m
34 m
19N-m

DT 2. Zcze 8-stykowe przewodw


elektrycznych ganika - wersje
z katalizatorem

DT 3. Zcze 6-stykowe przewodw


elektrycznych ganika - wersje
z katalizatorem

rozrzdu zaworw dolotowych i zamontowana z tyu gowicy silnika. Filtr powietrza


ma wymienny wkad oraz ukad regulacji
temperatury doprowadzanego powietrza
w postaci zaworu regulacyjnego z przeson,
ktry umoliwia dopyw do filtru powietrza
we waciwych proporcjach chodnego powietrza z zewntrz i ogrzanego powietrza
znad kolektora wylotowego.
Pompa paliwa zasysa paliwo ze zbiornika
poprzez filtr, zamontowany na przedniej

przegrodzie nadwozia w przedziale silnika,


i dostarcza go do ganika. Nadmiar paliwa
wraca z pompy do zbiornika paliwa.
Uwaga. Niektre czynnoci opisane w tym
rozdziale wymagaj odczenia przewodw
paliwa i ich zczy, podczas ktrego moe
nastpi rozlanie paliwa. Przed wykonaniem
wszelkich czynnoci dotyczcych ukadu
zasilania paliwem naley zachowa rodki
ostronoci opisane na pocztku ksiki,
stosujc si do tych zalece.

145

Ukady zasilania i wylotowy - wersje ganikowe


2 Zesp filtru powietrza
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odkrci zaciski mocujce, a nastpnie
poluzowa i odkrci nakrtk oraz rub
mocujc pokryw filtru powietrza. Od-

2.1 a. Odczanie pokrywy filtru powietrza od


przewodu dolotowego chodnego powietrza...

czy pokryw od przewodu dolotowego


chodnego powietrza, poluzowa zacisk
mocujcy i odczy przewd dolotowy
ogrzanego powietrza od obudowy filtru.
Zdj pokryw filtru powietrza (patrz rys.
2.1a, 2.1b).
2. Wyj wkad filtru i mocujc go ramk
(patrz rys. 2.2).
3. Odkrci rub mocujc i odczy elastyczny przewd odpowietrzania z przodu
obudowy filtru powietrza. Zdj obudow
i odczy odpowiednie elastyczne przewody podcinienia (notujc pooenia, w ktrych s zamocowane) od zaworu kompensacji biegu jaowego nagrzanego silnika
i stycznika podcinieniowego zaworu regulacji temperatury powietrza. W wersji z katalizatorem naley rwnie odczy elastyczny przewd zaworu AIV doprowadzenia
powietrza (patrz rys. 2.3a, 2.3b, 2.3c).
4. Wymontowa pokryw wraz z korpusem
ganika i zdj uszczelk z pokrywy ganika.
5. Aby wymontowa przewd dolotowy, naley odkrci dwie mocujce go ruby,
a nastpnie wysun go z rezonatora. W razie potrzeby odkrci ruby mocujce obu-

2.1 b. ..i odczanie przewodu dolotowego ogrzanego powietrza

dow rezonatora i wyj rezonator z samochodu.

Zamontowanie
6. Zamontowanie zespou filtru powietrza
odbywa si w kolejnoci odwrotnej do jego
wymontowania.

3 Ukad regulacji
temperatury
filtru powietrza (ATC)
Wiadomoci wstpne

1. Ukad regulacji temperatury filtru powietrza jest sterowany stycznikiem podcinieniowym reagujcym na ciepo, zamontowanym wewntrz obudowy filtru powietrza. Gdy jest uruchamiany silnik zimny,
wwczas stycznik jest otwarty, co sprawia,
e podcinienie w kolektorze dolotowym
oddziauje na przepon zaworu regulacji
temperatury powietrza w kocwce wlotu
powietrza. Podcinienie wywouje podniesienie przepony, pocigajc przeson, kt-

2.2. Wyjmowanie wkadu filtru powietrza i mocujcej go ramki

...

2.3a. Widok elastycznego przewodu


odpowietrzania (strzaka) i odkrcanie
ruby mocujcej...

146

2.3b.... a nastpnie wyjmowanie obudowy


i odczanie elastycznych przewodw
podcinienia...

2.3c. ... i widok elastycznego przewodu


zaworu doprowadzenia powietrza AIV
(strzaka) w wersji z katalizatorem spalin

Pompa paliwa
ra zasania wlot zimnego powietrza i umoliwia tylko wpyw ogrzanego powietrza
z nad kolektora wylotowego do filtru.
2. Poniewa temperatura powietrza ogrzanego od kolektora wylotowego w filtrze
wzrasta, tama bimetalowa w styczniku
podcinieniowym odksztaca si i zwiera
jego styki, co powoduje odcicie dopywu
podcinienia do zaworu regulacji temperatury powietrza. Poniewa dopyw podcinienia jest odcity, przesona jest stopniowo
opuszczana, zasaniajc wlot ogrzanego
powietrza i odsaniajc wlot chodnego powietrza. Gdy silnik jest nagrzany do normalnej temperatury pracy, wwczas tylko chodne powietrze z przodu samochodu wpywa
do filtru powietrza.
3. Aby sprawdzi ukad, naley odczeka
a silnik cakowicie ostygnie, a nastpnie
odczy przewd dolotowy od filtru powietrza; przesona zaworu regulacji temperatury
we wlocie filtru powietrza powinna ustawi
si w pooeniu zasonitego wlotu ogrzanego powietrza. Uruchomi silnik; przesona
powinna natychmiast unie si, zamykajc
wlot chodnego powietrza, a nastpnie powinna stopniowo opuszcza si w miar
rozgrzewania si silnika, a ostatecznie
bdzie ponownie zasaniaa cakowicie wlot
ogrzanego powietrza.
4. Aby sprawdzi stycznik podcinieniowy,
przy pracujcym silniku odczy sztywny
przewd podcinienia od zaworu regulacji
temperatury i przyoy palec do koca
przewodu. Gdy silnik jest zimny, w przewodzie powinno wyczuwa si podcinienie
takie, jak w kolektorze dolotowym; gdy silnik
osignie normaln temperatur pracy,
w przewodzie nie powinno si wyczuwa
podcinienia.
5. Aby sprawdzi zesp zaworu regulacji
temperatury powietrza, wyj zesp zaworu z pokrywy filtru powietrza (patrz dalej).
Odczy sztywny przewd podcinienia
i mocno zassa powietrze z krca zaworu
regulacji temperatury; przesona powinna
si unie i zamkn wlot chodnego powietrza.
6. Jeli ktrykolwiek element jest niesprawny, naley go wymieni.

Stycznik podcinieniowy
-wymiana
7. Wymontowa obudow filtru wedug opisu w podrozdziale 2.
8. Odgi zaczepy na zacisku przytrzymujcym stycznik podcinieniowy i wyj zacisk
(patrz rys. 3.8). Wycign stycznik podcinieniowy i uszczelk z obudowy. Sprawdzi,
czy uszczelka nie ma ladw uszkodzenia
lub zuycia. Uszkodzon uszczelk naley
wymieni.
9. Woy uszczelk do stycznika podcinieniowego i wstawi ten zesp do obudowy. Upewni si, czy stycznik podcinieniowy jest mocno docinity do obudowy, a na-

4 Pompa paliwa
- sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie

Sprawdzanie

3.8. Stycznik podcinieniowy zaworu


regulacji temperatury powietrza (strzaka)
oraz zawr kompensacyjny biegu jaowego
nagrzanego silnika

1. Pomp paliwa mona sprawdzi nie wymontowujc jej z silnika (patrz rys. 4.1).
W tym celu naley odczy sztywny przewd wylotu paliwa prowadzcy do ganika
i zatka szmatk wylot pompy. Korzystajc
z pomocy drugiej osoby uruchomi silnik
rozrusznikiem. Podczas obracania wau korbowego silnika powinny wypywa regularnie
porcje paliwa.
2. Pomp paliwa mona rwnie sprawdzi
po wymontowaniu z silnika. Przy odczonym sztywnym przewodzie wylotu paliwa
i podczonym przewodzie dopywu paliwa
przytrzyma zwj szmaty przy krcu wylotowym pompy paliwa. Uruchomi rcznie
dwigni pompy, przesuwajc j tam i z powrotem; jeli pompa jest w dobrym stanie,
dwignia powinna porusza si bez zaci
w obu kierunkach i powinien by wyrzucany
silny strumie paliwa.

Wymontowanie

3.12. Wyjmowanie zespou zaworu


regulacji temperatury powietrza z pokrywy
filtru powietrza

stpnie zaoy zacisk przytrzymujcy, ustalajc go we waciwym pooeniu poprzez


zagicie zaczepw.
10. Zamontowa obudow filtru powietrza
wedug opisu w podrozdziale 2.

Zawr regulacji temperatury


powietrza - wymiana
11. Wymontowa obudow filtru wedug opisu w podrozdziale 2.
12. Odkrci trzy wkrty i wyj zawr
regulacji temperatury powietrza z pokrywy
obudowy (patrz rys. 3.12). Odczy elastyczny przewd podcinienia i wyj zesp
zaworu.
13. Odkrci wkrt mocujcy, a nastpnie
wysun siownik podcinieniowy z zaworu
regulacji temperatury i wyj go z przewodu.
14. Nowy siownik podcinieniowy podczy do przesony zaworu regulacji temperatury i dokadnie wkrci mocujcy go
wkrt.
15. Podczy elastyczny przewd podcinienia i zamontowa zesp zaworu regulacji
temperatury w pokrywie filtru, przykrcajc
dokadnie mocujce go wkrty.
16. Zamontowa filtr powietrza wedug opisu w podrozdziale 2.

3. Zidentyfikowa elastyczne przewody pompy paliwa (dolotowy, wylotowy i powrotny),


a nastpnie poluzowa zaciski mocujce.
Umieci zwj szmat pod poczeniami elastycznych przewodw, aby przechwyci wyciekajce paliwo, a nastpnie odczy elastyczne przewody od pompy i zalepi koce
przewodw w celu zminimalizowania wyciekw paliwa. W razie potrzeby wymontowa
obudow filtru powietrza, aby uzyska atwiejszy dostp do pompy.
4. Poluzowa i wykrci ruby mocujce
pomp do tylnej czci gowicy silnika. Wyj pomp wraz z izolacyjn podkadk
odlegociow; wyrzuci t podkadk, poniewa do zamontowania musi by uyta
nowa podkadka.

Zamontowanie
5. Upewni si, e wsppracujce ze sob
powierzchnie pompy i gowicy silnika s
czyste i suche, a nastpnie wstawi now

4 . 1 . Umiejscowienie pompy paliwa z tyu


gowicy silnika

147

Ukady zasilania i wylotowy - wersje ganikowe


podkadk odlegociow. Zamontowa pomp paliwa na gowicy, a nastpnie przykrci ruby mocowania pompy momentem
podanym w danych technicznych.
6. Podczy elastyczne przewody (dolotowy, wylotowy i powrotny) do waciwych
krcw pompy, a nastpnie dokadnie dokrci ich zaciski mocujce.

Zesp czujnika poziomu


paliwa - wymontowanie
i zamontowanie

^
S
^

Uwaga. Przed przystpieniem do wykonania


dalszych czynnoci naley zapozna si
z uwagami podanymi w podrozdziale 1.

Wymontowanie
1. Odczy od instalacji elektrycznej samochodu ujemny zacisk akumulatora.
2. Aby uzyska dostp do zespou czujnika
poziomu paliwa, naley wymontowa oparcie tylnego siedzenia (patrz odpowiedni opis
w rozdz. 11).
3. Odkrci wkrty mocowania pokrywy
osaniajcej dostp do zespou czujnika
poziomu paliwa i zdj t pokryw.
4. Odczy zcze przewodu elektrycznego
od zespou czujnika poziomu paliwa i przyklei je tam do nadwozia, aby zapobiec
wpadniciu zcza do zbiornika paliwa.
5. Oznakowa przewody elastyczne w celu
ich identyfikacji, a nastpnie poluzowa zaciski mocujce przewody doprowadzenia i powrotu paliwa. Odczy oba przewody od gry
zespou czujnika i zalepi koce przewodw.
Przyklei tam przewody do nadwozia, aby
zapobiec ich wpadniciu do zbiornika paliwa.
6. Zapamita znaki ustawcze na zespole
czujnika i zbiorniku - jeli nie ma znakw,
naley je zrobi.
7. W wersjach, w ktrych zesp czujnika
poziomu paliwa jest przytrzymywany za
pomoc duego piercienia, wykrci piercie blokujcy i wyj go ze zbiornika.
Najlepiej to wykona za pomoc wkrtaka.
Ostronie pobija wkrtak, aby obrci piercie w kierunku przeciwnym do kierunku
ruchu wskazwek zegara, a bdzie mona
wykrci piercie rk.
8. W wersjach, w ktrych zesp czujnika
jest przykrcony rubami do zbiornika, poluzowa i wyj wszystkie ruby mocowania
i ich podkadki.
9. We wszystkich wersjach ostronie wyj
zesp czujnika poziomu paliwa z grnej
powierzchni zbiornika paliwa, uwaajc, aby
nie zgi ramienia pywaka lub nie rozla
paliwa we wntrzu samochodu. Po wymontowaniu zespou czujnika poziomu paliwa odpi filtr paliwa od podstawy w zbiorniku
i wyj zesp czujnika oraz filtr paliwa.
10. Wyj gumowy piercie uszczelniajcy
i wyrzuci go; do zamontowania zastosowa
nowy piercie.

148

1 1 . Umy zesp filtru specjalnym rozpuszczalnikiem. Sprawdzi, czy filtr nie jest zatkany, jeli zachodzi potrzeba, wymieni filtr
paliwa.

Zamontowanie
12. Zamontowanie czujnika poziomu paliwa
odbywa si w kolejnoci odwrotnej do jego
wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) zaoy nowy gumowy piercie uszczelniajcy do zbiornika paliwa;
b) przed umieszczeniem czujnika w zbiorniku upewni si, e filtr jest dokadnie
umocowany we waciwym pooeniu;
c) gdy zesp jest umocowany piercieniem
blokujcym, ustawi strzak zespou czujnika poziomu paliwa w jednej linii ze znakiem na zbiorniku i dokadnie przykrci
piercie blokujcy;
d) gdy zesp jest mocowany rubami, ustawi w jednej linii znaki zrobione przy wymontowaniu i dokadnie dokrci wszystkie ruby;
e) upewni si, e elastyczny przewd doprowadzenia i powrotu paliwa s prawidowo
podczone i pewnie zamocowane zaciskami.

Zbiornik paliwa
- wymontowanie
i zamontowanie

Uwaga. Przed przystpieniem do wykonania


dalszych czynnoci naley zapozna si
z uwagami zamieszczonymi w podrozdziale 1.

8. Powoli opuszcza zbiornik paliwa, odczajc (w razie potrzeby) wszystkie pozostae sztywne przewody odpowietrzania
w miar, jak staj si dostpne. Wyj
zbiornik paliwa spod samochodu i gumowe
elementy mocujce zbiornik, zapamitujc
prawidowe ich pooenie.
9. Jeli zbiornik jest zanieczyszczony osadem lub wod, wymontowa zesp czujnika
(podrozdz. 5) i przepuka zbiornik czystym
paliwem. Zbiornik jest wykonany z tworzywa
sztucznego i jeli zostanie uszkodzony, naley go wymieni. Czasami moe by moliwe dokonanie naprawy niewielkiego przecieku lub uszkodzenia, lecz przed podjciem
prby naprawy zbiornika paliwa naley skonsultowa si z odpowiednim specjalist.

Zamontowanie
10. Zamontowanie zbiornika paliwa odbywa
si w kolejnoci odwrotnej do jego wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych
zalece:
a) podczas wprowadzania zbiornika na jego
miejsce naley podczy wszystkie stosowne sztywne przewody odpowietrzania i zwraca baczn uwag, aby nie zacisn adnego elastycznego przewodu midzy zbiornikiem a nadwoziem samochodu; dokrci
ruby mocujce zbiornik paliwa momentem
podanym w danych technicznych;
b) upewni si, e wszystkie sztywne i elastyczne przewody paliwa s prawidowo poprowadzone i umocowa je starannie za
pomoc zaciskw;
c) napeni zbiornik paliwem i sprawdzi,
czy nie ma ladw wycieku paliwa.

Wymontowanie
1. Przed wymontowaniem naley cakowicie
oprni zbiornik paliwa. Poniewa w zbiorniku paliwa nie ma korka spustowego, zaleca si wymontowanie pustego zbiornika.
Stosujc metod syfonow lub rczn pompk usun resztki paliwa ze zbiornika.
2. Wymontowa ukad wylotowy wedug opisu w podrozdziale 16.
3. Wycign obie linki hamulca awaryjnego z mocujcych je zaciskw w podstawie
zbiornika paliwa.
4. Odczy zcze przewodu elektrycznego
i elastyczne przewody paliwa od zespou
czujnika poziomu paliwa, tak jak to opisano
w punktach 1 do 5 podrozdziau 5.
5. Po lewej stronie, z tyu zbiornika paliwa,
zwolni zaciski mocujce, a nastpnie odczy od zbiornika paliwa sztywny przewd
odpowietrzania wlewu paliwa i gwny elastyczny przewd wlewu paliwa.
6. Wstawi podnonik przewony z drewnianym klockiem, tak aby klocek znalaz si
midzy zbiornikiem a podnonikiem, a nastpnie podnie podnonik na tak wysoko, aby zetkn si ze zbiornikiem.
7. Poluzowa i wyj trzy ruby mocujce
tylne czci obejm mocowania zbiornika
paliwa do nadwozia, a nastpnie odsun
kad obejm na bok od zbiornika paliwa.

7 Linka pedau przyspieszenia


- wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Wymontowanie
1. Odczy link pedau przyspieszenia od
krzywki przepustnicy ganika.
2. Poluzowa przeciwnakrtk pancerza linki i nakrtk regulacyjn, a nastpnie wy-

7.2. Luzowanie przeciwnakrtki (strzaka)


i wyciganie linki pedau przyspieszenia ze
wspornika jej mocowania

Peda przyspieszenia i ganik


cign pancerz linki ze wspornika mocujcego (patrz rys. 7.2).
3. Wysun link ze wszystkich przytrzymujcych j zaciskw, zapamitujc prawidowe jej uoenie.
4. Wewntrz samochodu wymontowa doln oson z tablicy rozdzielczej po stronie
kierowcy, tak jak to opisano w rozdziale 11.
5. Odczy link od pedau przyspieszenia.
6. Odkrci ruby mocujce kocwk pancerza linki do przedniej przegrody nadwozia,
a nastpnie przecign link przez przegrod do wntrza nadwozia.

Zamontowanie
7. Przeoy link przez otwr w przedniej
przegrodzie nadwozia.
8. Gdy kocwka linki pojawi si w przedziale silnika, przecign link przez przegrod i uoy j prawidowo w przedziale
silnika.
9. Przytwierdzi mocowanie kocwki pancerza linki do przedniej przegrody nadwozia,
starannie dokrcajc mocujce je ruby.
Zamocowa link do pedau przyspieszenia.
10. Upewni si, e linka jest pewnie
zamocowana, a nastpnie zamontowa
doln oson do tablicy rozdzielczej (patrz
rozdz. 11).
11. Upewni si, e linka jest zamocowana
we waciwym pooeniu za pomoc wszystkich zaciskw oraz, e jest prawidowo
poprowadzona.
12. Umieci pancerz linki we wsporniku
i podczy link do krzywki przepustnicy.
Wyregulowa link, tak jak to opisano dalej.

Regulacja
13. Gdy krzywka przepustnicy opiera si
0 zderzak, wwczas poluzowa przeciwnakrtk pancerza pedau przyspieszenia
1 ustawi nakrtk regulacyjn tak, aby na
lince wystpowa tylko may luz wzduny.
Przytrzyma nakrtk regulacyjn nieruchomo i dokadnie dokrci przeciwnakrtk.
14. Przy wcinitym pedale przyspieszenia
sprawdzi, czy krzywka przepustnicy otwiera
si cakowicie i powraca bez oporw do
zderzaka. W razie potrzeby ponownie wyregulowa link, jak to opisano poprzednio.

8 Peda przyspieszenia
-wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Wymontowa doln oson tablicy rozdzielczej po stronie kierowcy wedug opisu
w rozdziale 11.
2. Odczy link od pedau przyspieszenia.
3. Odkrci dwie ruby mocujce wspornik
pedau do przedniej przegrody nadwozia
i wyj zesp pedau przyspieszenia spod
tablicy rozdzielczej.
4. W razie potrzeby zdj zacisk z kocwki

sworznia pedau przyspieszenia, a nastpnie


wysun peda z miejsca jego mocowania
i zdj spryn powrotn pedau przyspieszenia ze wspornika.
5. Sprawdzi wspornik i punkty obrotu pedau, czy nie nosz ladw zuycia i w razie
potrzeby wymieni.

Zamontowanie
6. Zamontowanie pedau przyspieszenia
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, nakadajc nieco uniwersalnego smaru na sworze pedau. Na koniec wyregulowa link pedau przyspieszenia wedug opisu w podrozdziale 7.

Benzyna bezoowiowa
- informacje oglne
1. Rodzaj paliwa zalecanego przez firm
Nissan podano w danych technicznych na
pocztku niniejszego rozdziau.
2. Wszystkie wersje samochodu Nissan Primera s przystosowane do zasilania paliwem o minimalnej liczbie oktanowej 95.
Wszystkie wersje z katalizatorem musz
by zasilane wycznie benzyn bezoowiow. Nie wolno stosowa paliwa oowiowego,
poniewa moe ono uszkodzi katalizator.
W wersjach bez katalizatora moe by stosowana zarwno benzyna bezoowiowa, jak
i etylina.

10 Ganik - wiadomoci
wstpne
Wersje bez katalizatora
1. Ganik typ Nikki 21 L jest ganikiem
opadowym dwuprzelotowym ze sterowan
podcinieniem przepustnic 2. przelotu
(patrz rys. 10.1). Urzdzenie rozruchowe
jest pautomatyczne.
2. Ganik jest zbudowany z trzech gwnych elementw: pokrywy, korpusu i obudowy przepustnic (zawierajca zesp przepustnic). Wkadka izolacyjna, umieszczona midzy korpusem ganika a obudow przepustnic, zapobiega nadmiernemu nagrzewaniu
korpusu ganika.
3. Przy maych prdkociach obrotowych
i na biegu jaowym paliwo z komory pywakowej przepywa do kanau biegu jaowego
przez dysz paliwa biegu jaowego, w kanale
tym paliwo miesza si z ma iloci powietrza z kalibrowanej dyszy powietrza. Tak
powstaa mieszanka przepywa przez kana,
aby wypyn przez otwr biegu jaowego
pod przepustnic. Stokowy wkrt regulacyjny skadu mieszanki jest wykorzystywany
do zmiany przekroju otworu wylotowego,
zapewniajc w ten sposb precyzyjn regulacj skadu mieszanki biegu jaowego. Za-

wr odcinajcy biegu jaowego jest stosowany w celu niedopuszczenia do samozaponu podczas wyczania silnika. Zawiera
on trzpie, ktry po wyczeniu zaponu nie
jest ju wcigany do wntrza cewki elektromagnetycznej i pod wpywem spryny zostaje wysunity na zewntrz odcinajc przepyw w kanale biegu jaowego.
4. Otwr przejciowy w 1. przelocie zapewnia dodatkowe wzbogacenie, poniewa nie
jest zakrywany przy pocztkowym otwieraniu przepustnicy podczas przyspieszania,
zapewniajc rwnomierne zwikszanie prdkoci obrotowej silnika.
5. Podczas normalnych warunkw pracy
silnika paliwo jest zasysane przez kalibrowan dysz gwn do podstawy gardzieli
dodatkowej 1. przelotu. Rurka emulsyjna
jest umieszczona w dodatkowej gardzieli 1.
przelotu, pod gwn dysz powietrza dodatkowego. Paliwo miesza si z powietrzem
wciganym przez otworki w rurce emulsyjnej. Tak powstaa mieszanka wpywa do
gwnego strumienia powietrza przez dysz
gwn.
6. Ganik jest rwnie wyposaony w pompk przyspieszajc, umoliwiajc wtrysk
dodatkowego paliwa podczas nagego wciskania pedau przyspieszania. Pompka przyspieszajca jest uruchamiana mechanicznie
za porednictwem dwigni poczonej
z ukadem dwigniowym przepustnicy. Zawr elektromagnetyczny, sterowany stycznikiem temperatury cieczy chodzcej, jest
umieszczony w obwodzie pompki przyspieszajcej, aby regulowa wydatek paliwa
pompki. Gdy silnik jest zimny, zawr sterowania pompki jest otwarty i pompka ma
maksymalny wydatek. Gdy silnik osignie
temperatur normalnej pracy, zawr sterowania si zamyka, zmniejszajc wydatek tej
pompki.
7. Prdko biegu jaowego reguluje si
za pomoc wkrtu regulacyjnego. Wkrt
regulacji skadu mieszanki jest plombowany w procesie produkcyjnym za pomoc
zalepki, aby zapobiec niepotrzebnej regulacji.
8. Gdy prd elektryczny jest doprowadzany
do alternatora (lub jest uruchomione wspomaganie ukadu kierowniczego), wwczas
prdko obrotowa biegu jaowego ma tendencje do spadku, poniewa zarwno alternator, jak i pompa wspomagania ukadu
kierowniczego s napdzane od silnika.
Aby przeciwdziaa tendencji do zmniejszania prdkoci biegu jaowego silnika, w ganiku zamontowano elektromagnetyczny
zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego. Zawr ten otwiera obejciowy kana mieszanki w celu zwikszenia prdkoci
obrotowej biegu jaowego.
9. Przesona rozruchowa jest sterowana
elektrycznie podgrzewan bimetalow rubow spryn poczon z t przeson.
Jest zamykana powolnym naciskaniem pedau przyspieszenia. Po uruchomieniu silnika do bimetalowej spryny jest doprowa-

149

Ukady zasilania i wylotowy - wersje gaznikowe

8
150

36

Ganik
dzany prd elektryczny. Spryna podgrzewa si, w wyniku czego wydua si i otwiera
przeson rozruchow.

Wersje z katalizatorem
10. Ganiki Nikki montowane w wersjach
z katalizatorem s w zasadzie takie same, jak
w wersjach bez katalizatora. Jedyna rnica
polega na tym, e ganik jest sterowany
elektronicznie moduem ECC, ktry rwnie
steruje ukad zaponowy (patrz rozdzia 5B).
Elektroniczne sterowanie umoliwia zamontowanie w ganiku zaworu elektromagnetycznego regulacji skadu mieszanki paliwowopowietrznej, ktry jest gwatownie otwierany
albo zamykany na polecenie elektronicznego
moduu sterujcego ECC, wzbogacajc lub
zuboajc skad mieszanki przez otwarcie lub
zamknicie dyszy kompensacyjnej powietrza
dodatkowego i dyszy gwnej.
11. Od strony elektrycznej ukad skada si
z moduu sterujcego ECC i rnych czujnikw dostarczajcych mu informacji.
12. Podstawowych informacji moduowi sterujcemu dostarczaj; czujnik podcinienia
oraz czujnik kta obrotu wau korbowego
(umieszczony w rozdzielaczu zaponu).
Czujnik podcinienia informuje modu sterujcy ECC o obcieniu silnika, a czujnik
kta obrotu wau korbowego informuje o prdkoci obrotowej silnika i pooeniu wau
korbowego (wicej informacji znajduje si
w rozdziale 5).
13. Dodatkowych informacji, niezbdnych
do precyzyjnego sterowania skadem mieszanki paliwowo-powietrznej, dostarczaj
nastpujce czujniki:
a) czujnik temperatury cieczy chodzcej
-informuje modu sterujcy o temperaturze
silnika;
b) stycznik pooenia przepustnicy - informuje modu sterujcy, czy przepustnica jest
zamknita czy otwarta;
c) wycznik zaponu - informuje modu
sterujcy, czy silnik ma by uruchomiony;
d) stycznik pooenia neutralnego - informuje modu sterujcy, czy skrzynka przekadniowa znajduje si w pooeniu neutralnym;
e) stycznik pedau sprzga - informuje
modu sterujcy, czy sprzgo jest wczone
czy nie;
f) czujnik prdkoci pojazdu (zamontowany
w prdkociomierzu) - informuje jednostk
sterujc o prdkoci pojazdu;

g) sonda lambda - przekazuje do moduu


sterujcego informacje o zawartoci tlenu
w spalinach (patrz rozdzia 4D).
14. Wszystkie sygnay otrzymywane przez
modu sterujcy s porwnywane z wartociami zaprogramowanymi w jego pamici.
Na podstawie tych informacji modu sterujcy wybiera odpowiednie wartoci parametrw sterowania i steruje cewk zaponow
(przez tranzystor mocy, zmieniajc odpowiednio kt wyprzedzenia zaponu), zawr
elektromagnetyczny regulacji skadu mieszanki, pompk przyspieszenia oraz zawory
elektromagnetyczne przyspieszonego biegu
jaowego i odcinajcy biegu jaowego. Skad
mieszanki, prdko obrotowa biegu jaowego i kt wyprzedzenia zaponu s cigle
zmieniane przez modu sterujcy, zapewniajc najlepsze warunki do uruchamiania
(zarwno dla ciepego, jak i zimnego) silnika,
podgrzewania silnika, biegu jaowego, jazdy
ze sta prdkoci oraz przyspieszania.
15. Aby zmniejszy emisj toksycznych
skadnikw w spalinach i polepszy wasnoci jezdne pojazdu, gdy silnik jest zimny,
pomidzy ganikiem a kolektorem dolotowym jest zamontowany elektryczny element
grzewczy (sterowany przez modu ECC),
sucy do szybkiego podgrzewania ganika
podczas uruchamiania zimnego silnika. Gdy
silnik osignie temperatur normalnej pracy,
modu ECC zamyka zawr odcinajcy biegu
jaowego, gdy silnik rozwija nadmiern prdko obrotow (skutecznie odcinajc dopyw
paliwa do silnika), zmniejszajc zuycie
paliwa i emisj spalin.
16. W celu zmniejszenia emisji spalin zastosowano take ukad recyrkulacji spalin
(EGR) oraz ukad doprowadzenia powietrza.

11 Ganik - wymontowanie
i zamontowanie

<2v

is
*\

Uwaga. Przed wykonaniem dalszych czynnoci naley zapozna si z uwagami podanymi w podrozdziale 1.

Wymontowanie
1. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora. Czciowo oprni
ukad chodzenia wedug opisu w rozdziale 1.

11.4. Zcza przewodw elektrycznych


ganika

11.5. Zacisk zabezpieczajcy (strzaka),


ktry naley poluzowa, aby odczy
elastyczny przewd paliwa od ganika
2. Wymontowa obudow filtru powietrza
wedug opisu w podrozdziale 2.
3. Odczy link pedau przyspieszenia od
krzywki przepustnicy ganika, a nastpnie
poluzowa przeciwnakrtk pancerza linki
oraz nakrtk regulacyjn i wyj pancerz
linki ze wspornika mocujcego.
4. Rozczy zcza (zcze) elektrycznych
elementw ganika od gwnej wizki przewodw (patrz rys. 11.4). W wersjach z katalizatorem odczy rwnie zcze podgrzewacza
mieszanki umieszczone z przodu kolektora.
5. Poluzowa zacisk zabezpieczajcy i odczy elastyczny przewd paliwa od ganika (patrz rys. 11.5). Uoy zwj szmat
wok zcza, aby przechwyci wyciekajce
paliwo. Zalepi przewd niezwocznie po
jego odczeniu, aby zminimalizowa wycieki paliwa i zapobiec przedostaniu si
zanieczyszcze do ukadu.

10.1. Elementy ganika - wersje bez katalizatora spalin (w wersji z katalizatorem elementy s podobne)
1 - rurka emulsyjna 2. przelotu, 2 - zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego, 3 - pokrywa spryny bimetalowej urzdzenia
rozruchowego, 4 - pokrywa ganika, 5 - uszczelka komory pywakowej, 6 - dwignia pompki przyspieszajcej, 7, 8 - wsporniki,
9 - gardziel 2. przelotu, 10 - dysza pompki przyspieszajcej 2. przelotu, 11 - dysza przyspieszonego biegu jaowego, 12 - dysza gwna
powietrzna 1. przelotu, 13 - dodatkowa gardziel 1. przelotu, 14 - dysza wzbogacenia czciowego otwarcia przepustnicy, 15 - dysza
gwna paliwa 1. przelotu, 16-korpus ganika, 17 -wziernik poziomu paliwa, 18-dysza gwna paliwa 2. przelotu, 19-dysza powietrza
biegu jaowego 1. przelotu, 20 - zawr iglicowy, 21 - pywak, 22 - o pywaka, 23 - toczek pompki przyspieszajcej, 24 - dysza paliwa
biegu jaowego 1. przelotu, 25-ciarek pompki przyspieszajcej, 26-zawr kulkowy pompki przyspieszajcej, 27-elektromagnetyczny
zawr odcinajcy biegu jaowego, 28 - siownik podcinieniowy przepustnicy 2. przelotu, 29 - zawr sterowania pompki przyspieszajcej,
30 - uszczelka, 31 - wkrt regulacyjny, 32 - tumik przepustnicy, 33 - obudowa przepustnic, 34 - wkrt regulacji biegu jaowego,
35 - cigno przesony rozruchowej, 36 - dwignia przepustnicy, 37 - cigno pompki przyspieszajcej, 38 - wkrt regulacji skadu
mieszanki (emisji CO), 39 - nasadka zabezpieczajca przed regulacj

151

Ukady zasilania i wylotowy - wersje ganikowe


6. Zanotowa prawidowe pooenie mocowania wszystkich sztywnych przewodw
podcinienia i elastycznych przewodw
odpowietrzania, aby zapewni ich prawidowe usytuowanie podczas zamontowania,
a nastpnie zwolni ich zaciski (jeli s
zamontowane) i odczy przewody od
ganika.
7. Poluzowa i wykrci cztery ruby mocujce ganik do kolektora dolotowego,
a nastpnie wyj zesp ganika z samochodu. Wyj wkadk izolujc (wersje
bez katalizatora spalin) lub podgrzewacz
mieszanki (wersje z katalizatorem spalin)
i zatka otwr w kolektorze dolotowym
zwojem czystych szmat, aby nie dopuci
do przedostania si zanieczyszcze do
wntrza silnika.

Zamontowanie
8. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc
nastpujce zalecenia:
a) przed zamontowaniem naley upewni
si, e uszczelniajce powierzchnie czoowe
ganika, kolektora dolotowego i wkadki
izolujcej lub podgrzewacza mieszanki s
czyste i paskie;
b) zainstalowa je na kolektorze i dokadnie
dokrci ruby mocujce ganik;
c) wykorzysta notatki zrobione podczas
rozkadania, aby upewni si, e wszystkie
elastyczne przewody s zamontowane we
waciwym pooeniu i dobrze zamocowane
zaciskami;
d) upewni si, czy wszystkie elektryczne
przewody s prawidowo poprowadzone
i dokadnie podczone;
e) podczy i wyregulowa link pedau
przyspieszenia, tak jak to opisano w podrozdziale 7;
f) zamontowa obudow filtru powietrza
wedug opisu w podrozdziale 2;
g) uzupeni ilo cieczy w ukadzie chodzenia, a nastpnie sprawdzi i, w razie
potrzeby, wyregulowa prdko obrotow
biegu jaowego oraz skad mieszanki, tak
jak to opisano w rozdziale 1.

zaworw i cinienie sprania, tak jak to


opisano w rozdziale 2A.
2. Jeli staranne sprawdzenie i ewentualna
regulacja wszystkich elementw opisanych
powyej nie poprawi pracy silnika, naley
wymontowa ganik, aby go oczyci i naprawi.
3. Naley pamita, e kompletna naprawa
ganika jest niezbdna bardzo rzadko; w razie takiej koniecznoci moe si okaza, e
bardziej opacalna jest wymiana caego ganika. Dlatego warto sprawdzi cen i moliwo wymiany ganika oraz jego elementw
skadowych przed rozpoczciem wszelkich
prac; naley rwnie uwzgldni, e wikszo podkadek uszczelniajcych, wkrtw
i uszczelek jest dostpna w zestawach, tak
samo jak niektre waniejsze podzespoy.
W wikszoci przypadkw wystarczy rozoy ganik i oczyci dysze oraz kanay.

Naprawa
Uwaga. Przed wykonaniem podanych dalej
czynnoci naley zapozna si z uwagami
zamieszczonymi w podrozdziale 1.
4. Odczy spryn powrotn przepustnicy i sprawdzi, czy dwignia pompki przyspieszajcej nie jest zuyta. Wymontowa
spryn przytrzymujc dwigni pompki
przyspieszajcej, sprysty piercie zabezpieczajcy i zacisk, a nastpnie odczy
zesp dwigni pompki i spryny.
5. Wymontowa zacisk i odczy cznik
przesony rozruchowej.
6. Wymontowa wkrty mocowania i zdj
pokryw ganika. Jeli pokryw ganika jest
trudno zdj, do jej oddzielenia zwykle wystarcza delikatne uderzenie plastykowym
motkiem. Nie naley podwaa pokrywy
wkrtakiem ze wzgldu na ryzyko uszkodzenia wsppracujcych powierzchni
uszczelniajcych pokrywy i korpusu ganika.
7. Sprawdzi komor pywakow, czy nie
ma w niej ladw korozji i narostu wapnia.

8. Wyj spryn na wlocie pompki przyspieszajcej, zacisk zabezpieczajcy, filtr


siatkowy i kulk; odwrci ganik na otwartej
doni, aby wyapa te elementy.
9. Wykrci mosin zalepk i wyj
spryn na wylocie pompki przyspieszajcej, obcinik oraz kulk; odwrci ganik na otwart do, aby wyapa te elementy.
10. Wyj zesp toczka pompki przyspieszajcej z pokrywy ganika, a nastpnie
sprawdzi, czy w zespole nie ma ladw
zmczenia materiau i uszkodze.
11. Wybi ostronie o pywaka i wyj
pywak, zawr iglicowy oraz uszczelk pokrywy pywakowej.
Uwaga. W niektrych wersjach ganika
gniazda zaworu iglicowego si nie wyjmuje,
12. Zanotowa waciwe pooenie wszystkich rozpylaczy i dysz powietrza dodatkowego zanim przystpi si do ich wymontowania; notatki te bd przydatne do prawidowego umieszczenia rozpylaczy podczas zamontowania.
13. W razie potrzeby wymontowa wszystkie rozpylacze oraz dysze powietrza dodatkowego 1. i 2. przelotu za pomoc dokadnie
dopasowanego wkrtaka.
Uwaga. Nie wolno prbowa wymontowa
z ganika dyszy kompensacyjnej powietrza
dodatkowego 2. przelotu.
14. Wyj wszystkie zalepki i z korpusu
ganika wykrci dysze przyspieszonego
biegu jaowego 1. przelotu i kompensacyjn 2. przelotu. Wykrci dysz powietrza
dodatkowego biegu jaowego 1. przelotu.
15. Wykrci dwa wkrty i wyj gardziele
2. przelotu i dodatkow 1. przelotu. Wykrci
zespolony korektor powietrza 1. i 2. przelotu
oraz rurki emulsyjne z wymontowanych gardzieli.
16. Wyj zalepk komory pywakowej
i wykrci gwn dysz paliwa 1. przelotu
znajdujc si z boku komory pywakowej.

12 Ganik - diagnozowanie,
naprawa i regulacje
Diagnozowanie
1. Jeli podejrzewa si usterk ganika,
zawsze naley najpierw sprawdzi, czy jest
prawidowo ustawiony kt wyprzedzenia zaponu, czy wiece zaponowe s w dobrym
stanie i odstp elektrod wiec jest prawidowy, czy linka pedau przyspieszenia jest
prawidowo wyregulowana oraz czy wkad
filtru powietrza jest czysty (zajrze do odpowiedniego podrozdziau rozdziau 1 lub
niniejszego). Jeli silnik pracuje nierwnomiernie, najpierw naley sprawdzi luzy

152

12.22. Odczanie przewodw elektrycznych ze zcza przewodw za pomoc naciskania


blokujcego zaczepu maym wkrtakiem o paskim kocu
1 - wkrtak, 2 - kocwka, 3 - zaczep blokujcy

Ganik

12.25. Ustawienie wysokoci pywaka


mona sprawdzi tak, jak to opisano
w tekcie, korzystajc z wziernika
kontrolnego (strzaka)
Wykrci gwn dysz paliwa 2. przelotu
i wyj j z dna komory pywakowej.
17. Wyj zalepk zabezpieczajc dostp do wkrtu regulacji skadu mieszanki.
Wkrca wkrt dotd, a osidzie lekko
w gniedzie, liczc dokadnie potrzebn do
uzyskania tego liczb obrotw, a nastpnie
wykrci wkrt. Przy zamontowaniu wkrca
wkrt dotd, a osidzie lekko w gniedzie,
a nastpnie, aby ustawi wkrt w pierwotnym pooeniu, wykrci go z powrotem
0 liczb obrotw zanotowanych przy wymontowaniu.
Uwaga. Do wymontowania wkrtu regulacji
skadu mieszanki potrzebne jest specjalne
narzdzie.
18. W razie potrzeby mona wykrci poszczeglne zawory elektromagnetyczne
1 wyj je z obudowy ganika, zapamitujc
pooenia, w ktrych s zamontowane. Po
wymontowaniu wszystkich zaworw elekt-

romagnetycznych wyj ich spryny


i trzpienie oraz, jeli wystpuj, ich podkadki
uszczelniajce. Kady zawr elektromagnetyczny mona sprawdzi, doprowadzajc do
jego kocwek napicie 12 V - p o doprowadzeniu napicia trzpie zaworu powinien
zosta wcignity do obudowy zaworu.
19. W wersjach z katalizatorem spalin, jeli
zawr regulacji skadu mieszanki ma by
wymontowany, wycign jego przewd elektryczny ze zcza, tak jak to opisano w punkcie 22. Wyj dwa wkrty zabezpieczajce
i wycign zawr elektromagnetyczny.
Zdj piercienie uszczelniajce z zaworu
i wyrzuci je; do zamontowania musz by
zastosowane nowe piercienie.
20. Oczyci dysze, korpus i pokryw ganika oraz obudow przepustnic, komor
pywakow i kanay ganika. Po cakowitym
rozoeniu ganika do oczyszczenia wewntrznych kanaw mona wykorzysta
sprone powietrze.
Uwaga. Jeli do kanaw jest wprowadzane
powietrze pod duym cinieniem, gdy przepona jest zamocowana, wystpuje niebezpieczestwo jej uszkodzenia. atwo dostpne rodki w aerozolu do czyszczenia ganikw mog okaza si bardzo uyteczne
i pomocne w oczyszczaniu wewntrznych
kanaw z trudnych do usunicia osadw.
2 1 . Uy liniau, aby sprawdzi powierzchnie uszczelniajce korpusu, pokrywy i obudowy przepustnic ganika, czy nie s odksztacone.
22. Mimo e wszystkie elementy elektryczne ganika s podczone do wsplnych
zczy wielostykowych, kady z nich mona
indywidualnie wymieni po odczeniu przewodu od odpowiedniego zcza. Aby odczy przewd, naley podway zaczepy

z boku zcza wielostykowego i zwolni


zacisk zabezpieczajcy z tyu zcza. Uywajc maego wkrtaka o paskiej kocwce
odczy przewody elementw, ktre maj
by wymontowane i wypchn je ze zcza
(patrz rys. 12.22). Zanotowa waciwe miejsce zamocowania kadego przewodu i zachowa wielk ostrono, aby nie uszkodzi kocwek przewodw podczas wymontowania. Wsun przewody nowego elementu na waciwe miejsce w zczu,
sprawdzi czy s dobrze zabezpieczone,
a nastpnie zacisn zacisk zabezpieczajcy z tyu zcza.
Uwaga. Upewni si, e przewody s dobrze osadzone w zczu. W przeciwnym razie
po poczeniu obu czci zcza moe nie
by dobrego poczenia elektrycznego, co
moe by przyczyn nieprawidowego dziaania elementw elektrycznych ganika.
23. Przy ponownym montau wymieni
wszystkie zuyte elementy oraz zamontowa kompletny zestaw nowych podkadek
i uszczelek. Zestaw podkadek i uszczelek
mona naby w stacji obsugi Nissana.
24. Skadanie ganika wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do rozkadania. Upewni
si, czy wszystkie dysze s pewnie osadzone na swoich miejscach, lecz nie dokrca
ich z nadmiern si. Upewni si, czy
wszystkie powierzchnie wsppracujce s
czyste i suche oraz czy pokrywa, korpus
i obudowa przepustnic zostay prawidowo
zoone, z waciwie ustawionymi wzgldem
siebie kanaami paliwa i powietrza. Podczas
skadania ganika sprawdzi pooenie pywaka. Zanim zamontuje si ganik ustawi
przepustnic w pooeniu przyspieszonego
biegu jaowego, a przeson rozruchow
pocign w d, jak to opisano dalej.

Krzywa przyspieszonego biegu jaowego


2. stopie

Rami
przyspieszonego
biegu jaowego

12.31a. Sposb ustawienia ramienia przyspieszonego biegu jaowego


na 2. stopniu krzywki

12.31 b. ... oraz sposb pomiaru szczeliny (A) przepustnicy


1. przelotu
1 - 2. przelot, 2 - 1. przelot

153

Ukady zasilania i wylotowy - wersje ganikowe


Regulacje
Regulacja prdkoci biegu
jaowego i skadu mieszanki
25. Opis zamieszczono w rozdziale 1.

Regulacja pooenia pywaka


(poziomu paliwa)
Uwaga. Prawidowo pooenia pywaka
mona sprawdzi bez wymontowania ganika, sprawdzajc poziom paliwa we wzierniku kontrolnym w korpusie ganika. Jeli
samochd stoi na poziomej nawierzchni,
a silnik pracuje na biegu jaowym z prdkoci obrotow podan w danych technicznych, poziom paliwa powinien znajdowa si pomidzy znakami wziernika kontrolnego (patrz rys. 12.25). W przeciwnym
razie pooenie pywaka naley wyregulowa, tak jak to opisano dalej.
26. Wymontowa pokryw ganika (patrz
odpowiedni opis w podrozdz. 11). Odwrci
pokryw ganika tak, aby pywak znalaz
si na grze.
27. Podnie cakowicie pywak, a nastpnie opuszcza go powoli, a zetknie si
z kocem zaworu iglicowego. Przytrzyma
pywak w tym pooeniu i zmierzy odlego
grnej krawdzi pywaka od paszczyzny

uszczelniajcej pokrywy ganika. Powinna


by taka, jak podana w danych technicznych zamieszczonych na pocztku niniejszego rozdziau. Aby wyregulowa to pooenie pywaka, ostronie wygi jzyczek
pywaka.
28. Obrci pokryw ganika do gry (jak
podczas pracy w silniku), a nastpnie zmierzy odlego dolnej krawdzi pywaka od
paszczyzny uszczelniajcej pokrywy ganika. Powinna by taka, jak podano w danych technicznych, zamieszczonych na pocztku niniejszego rozdziau. Aby wyregulowa ustawienie, naley ostronie zgi rami zderzaka pywaka.

Regulacja ustawienia
przepustnicy 1. przelotu podczas
szybkiego biegu jaowego
29. Wykrci trzy wkrty i odczy pokryw
spryny bimetalowej urzdzenia rozruchowego oraz piercie mocujcy.
30. Odwrci ganik, a nastpnie otworzy
nieco przepustnic i ustawi rami przyspieszonego biegu jaowego na drugim
stopniu krzywki przyspieszonego biegu jaowego. Wkrt regulacyjny wymusi otwarcie
przepustnicy tak, aby pozostaa maa
szczelina.

3 1 . Upewni si, e przesona rozruchowa


jest cakowicie zamknita, a nastpnie uy
trzonka wierta do zmierzenia szczeliny (A)
midzy ciank gardzieli i przepustnic
(patrz rys. 12.31 a, 12.31b). Waciwy wymiar podano w danych technicznych.
32. W razie koniecznoci wyregulowa wielko szczeliny odpowiednio obracajc wkrt
regulacyjny przyspieszonego biegu jaowego
w odpowiednim kierunku.
33. Zamontowa piercie mocujcy i pokryw spirali bimetalowej urzdzenia rozruchowego, upewniajc si, czy spryna
jest umieszczona w otworze dwigni przesony rozruchowej. Luno przykrci pokryw spryny urzdzenia rozruchowego
za pomoc trzech wkrtw.
34. Ustawi w jednej linii znaki na pokrywie
spryny bimetalowej i odpowiednie znaki
na obudowie przepustnic powietrza, a nastpnie dokrci trzy wkrty.

Regulacja ustawienia siownika


podcinieniowego pull-down
przesony rozruchowej
35. Przesun mechanizm dwigniowy
przesony rozruchowej ganika do penego
zamknicia tej przesony i przytrzyma mechanizm w tym pooeniu.
36. Podczy rczn pomp podcinienia
do siownika pull-down przesony rozruchowej i wytworzy podcinienie w siowniku
tak, aby trzpie siownika zosta cakowicie
wcignity do obudowy siownika. Jeli nie
dysponuje si pomp podcinienia, trzpie
mona delikatnie wepchn do przepony za
pomoc maego wkrtaka.
37. Gdy trzpie jest cakowicie schowany,
uy trzonka wierta o odpowiedniej rednicy
do pomiaru szczeliny midzy krawdzi
przesony rozruchowej i ciank ganika
oraz porwna zmierzon warto z wartoci szczeliny przesony rozruchowej podan w danych technicznych.
Uwaga. Jeli temperatura ganika jest
mniejsza ni 5C, zmierzon warto szczeliny naley porwna z wartoci podan
dla 1. stopnia krzywki przyspieszonego biegu jaowego, a jeli temperatura jest wysza
ni 16,5C, naley kierowa si wartoci
podan dla 2. stopnia tej krzywki.
38. W razie potrzeby wyregulowa szczelin przesony rozruchowej ostronie zginajc
w odpowiednim kierunku wystp regulacyjny
(patrz rys. 12.38).

13 Elementy ukadu ganika


sterowanego
elektronicznie (ECC)
Czujnik podcinienia
12.38. Ustawienie siownika podcinieniowego pull-down przesony rozruchowej
1 - wystp regulacyjny, 2 - rczna pompa podcinienia, 3 - obudowa siownika
podcinieniowego pull-down, 4 - przepona siownika pull-down, 5 - przesona rozruchowa

154

1. Czujnik podcinienia jest przymocowany


w przedziale silnika do lewego nadkola
w pobliu gniazda mocowania lewej kolumny

Elementy ukadu ganika sterowanego elektronicznie


Stycznik pooenia przepustnicy

13.3. Zcze (1) przewodu elektrycznego


czujnika podcinienia i elastyczny przewd
podcinienia (2)

13.8. Stycznik pooenia przepustnicy


(strzaka) umieszczony po prawej stronie
ganika
zawieszenia przedniego, i jest umieszczony
przy module wzmocnienia zaponu.
2. Aby wymontowa czujnik podcinienia,
najpierw naley odczy ujemny zacisk
przewodu od akumulatora.
3. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
czujnik podcinienia, odczajc dostpne
zcze jego przewodu elektrycznego i elastyczny przewd podcinienia (patrz rys.
13.3).
4. Zamontowanie czujnika wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

Modu wzmocnienia zaponu


5. Informacje dotyczce moduu wzmocnienia zaponu znajduj si w rozdziale 5B.

8. Wykrci dwa wkrty i odczy stycznik


pooenia przepustnicy od ganika (patrz
rys. 13.8). W razie potrzeby wymontowa
obudow filtru powietrza, aby uatwi dostp
do stycznika.
9. Odczy przewd elektryczny stycznika
pooenia przepustnicy od zcza wielostykowego, tak jak to opisano w punkcie 22
podrozdziau 12, i wyj stycznik pooenia
przepustnicy.
10. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Na koniec
wyregulowa ustawienie stycznika, tak jak
to opisano dalej.
11. Podgrza silnik do normalnej temperatury pracy, a nastpnie zatrzyma go
i odczy zcze elektryczne przewodw
ganika zawierajce zcza przewodu elektrycznego stycznika pooenia przepustnicy. Kierujc si towarzyszcymi rysunkami uy dwch krtkich przewodw do
poczenia stykw elektromagnetycznego
zaworu odcinajcego biegu jaowego; jest
to niezbdne do uruchomienia silnika
(patrz rys. 13.11). Podczy miernik uniwersalny ustawiony na odpowiedni zakres
pomiaru rezystancji midzy styki zcza
przewodw stycznika pooenia przepustnicy.
12. Uruchomi silnik i pozostawi go na
biegu jaowym. Powoli zwiksza prdko
obrotow silnika do okoo 2000 obr/min;
pomidzy kocwkami stycznika powinna
by cigo (styki zwarte). Powoli zmniejsza prdko obrotow silnika rwnoczenie obserwujc miernik prdkoci obrotowej;
przy 1200 obr/min stycznik pooenia przepustnicy powinien zadziaa i pomidzy kocwkami stycznika obwd powinien zosta
otwarty (styki rozwarte - rezystancja nieskoczenie dua). Jeli konieczna jest regulacja, ostronie przygi zaczep tak, aby
stycznik pooenia przepustnicy dziaa tak,
jak opisano powyej.
13. Po wyregulowaniu stycznika pooenia
przepustnicy zatrzyma silnik i podczy
zcza przewodw elektrycznych.

Czujnik temperatury cieczy


chodzcej
14. Informacje dotyczce czujnika temperatury cieczy chodzcej znajduj si w rozdziale 3.

Modu sterujcy ECC


15. Modu sterujcy ECC ganika jest umieszczony z przodu rodkowej konsoli, zamontowanej na tunelu podogi. Przed wymontowaniem moduu naley odczy ujemny
zacisk akumulatora od instalacji elektrycznej
somochodu.
16. Aby uzyska dostp do moduu sterujcego, naley wykrci wkrty mocujce
i zwolni zaciski zabezpieczajce, a nastpnie wymontowa ma oson po obu stronach przedniej czci konsoli rodkowej
(patrz rozdzia 11).
17. Wykrci wkrty mocujce i wysun
modu sterujcy ganika ze wspornika jego
mocowania. Odczy zcze (zcza) przewodw elektrycznych i wyj modu z wntrza samochodu.
18. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, upewniajc
si ponadto, e zcze (zcza) przewodu
elektrycznego jest prawidowo podczone.

Czujnik kta obrotu wau


korbowego
19. Czujnik kta obrotu wau korbowego
jest integraln czci rozdzielacza zaponu
i nie moe by oddzielnie wymieniony. Jeli
czujnik jest niesprawny, naley wymieni
kompletny rozdzielacz zaponu. Wicej informacji podano w rozdziale 5B.

Stycznik pedau sprzga


20. Stycznik pedau sprzga jest umieszczony na wsporniku pedau sprzga pod
tablic rozdzielcz. Aby wymontowa stycznik pedau sprzga, naley najpierw odczy ujemny zacisk akumulatora (patrz
Odczanie akumulatora" w rozdziale Informacje uzupeniajce"). Jeli jest potrzebny lepszy dostp, naley wymontowa doln

Od strony samochodu

Zawr elektromagnetyczny
regulacji skadu mieszanki
6. Informacje dotyczce elektromagnetycznego zaworu regulacji skadu mieszanki
znajduj si w podrozdziale 12.

Zawory elektromagnetyczne
ganika
7. Informacje dotyczce zaworw elektromagnetycznych ganika znajduj si w podrozdziale 12, punkty 18 i 22. Nie jest konieczne wymontowanie ganika z pojazdu, ale
dostp moe by znacznie uatwiony, jeli
wymontuje si obudow filtru powietrza, tak
jak to opisano w podrozdziale 2.

Od strony ganika

13.11. Regulacja stycznika pooenia przepustnicy. Odczy zcze przewodw


elektrycznych, a nastpnie poczy zcza przewodu elektrycznego zaworu odcinajcego
biegu jaowego za pomoc dwch krtkich przewodw elektrycznych. Podczy miernik
uniwersalny do oznaczonych strzakami kocwek zcza od strony ganika i wyregulowa
stycznik, tak jak to opisano w tekcie

155

Ukady zasilania i wylotowy - wersje ganikowe


oson tablicy rozdzielczej po stronie kierowcy, tak jak to opisano w rozdziale 11.
21. Odczy wtyk przewodw elektrycznych od stycznika pedau sprzga, a nastpnie poluzowa przeciwnakrtk i wykrci stycznik pedau sprzga ze wspornika mocujcego.
22. Zamontowanie stycznika pedau sprzga wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania. Upewni si, e sprzgo
jest prawidowo wyregulowane (patrz rozdzia 6), a nastpnie wyregulowa stycznik
pedau sprzga, jak podano dalej.
23. Podczy miernik uniwersalny ustawiony na pomiar rezystancji do kocwek
stycznika. Ustawi stycznik tak, aby midzy
kocwkami stycznika bya cigo obwodu (styki zwarte), gdy peda jest w spoczynku, a obwd by otwarty (styki rozwarte), gdy peda sprzga jest lekko wcinity. Gdy stycznik zostanie prawidowo
wyregulowany, dokadnie dokrci przeciwnakrtk stycznika i podczy wtyk przewodw elektrycznych.

Stycznik pooenia neutralnego


skrzynki przekadniowej
24. Informacje dotyczce stycznika pooenia neutralnego skrzynki przekadniowej
znajduj si w rozdziale 7A.

Stycznik cinienia obwodu


wspomagania ukadu
kierowniczego
25. Stycznik cinienia obwodu wspomagania ukadu kierowniczego jest wkrcony
w sztywny przewd zasilajcy obwodu
wspomagania ukadu kierowniczego, w prawym tylnym naroniku przedziau silnika.
Przed wymontowaniem naley ustawi
przednie koa do jazdy na wprost, a nastpnie odczy ujemny zacisk akumulatora
(patrz Odczanie akumulatora" w rozdziale
Informacje uzupeniajce").
26. Znale stycznik cinienia obwodu
wspomagania ukadu kierowniczego w przedziale silnika i odczy jego zcze elektryczne.
27. Wykrci stycznik i zalepi otwr
w przewodzie obwodu wspomagania ukadu
kierowniczego, robic to szybko, aby zminimalizowa ubytek oleju i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze do obwodu hydraulicznego. Wyj podkadk uszczelniajc stycznika.
28. Zamontowanie stycznika cinienia obwodu wspomagania ukadu kierowniczego
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, uywajc przy tym nowej
podkadki uszczelniajcej.

Czujnik prdkoci jazdy


29. Czujnik prdkoci jazdy jest integraln
czci prdkociomierza. Szczegy dotyczce jego wymontowania i zamontowania
podano w rozdziale 12.

156

14 Kolektor dolotowy
- wymontowanie
i zamontowanie
Uwaga. Przed przystpieniem do wymontowania kolektora dolotowego naley zapozna si z uwagami zamieszczonymi w podrozdziale 1.

Wymontowanie
1. Wymontowa ganik wedug opisu
w podrozdziale 11.
2. Oprni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.
3. Zanotowa pooenia, w ktrych s zamocowane wszystkie przyczenia elastycznych przewodw podcinienia kolektora dolotowego i cieczy chodzcej. Aby unikn
pomyek podczas zamontowania, dobrze
jest oznaczy naklejk kady elastyczny
przewd przy odczaniu.
4. W wersjach z katalizatorem wykrci
nakrtk czc i odczy sztywny przewd recyrkulacji spalin, czcy kolektory
dolotowy i wylotowy, od zaworu sterujcego
na lewym kocu kolektora dolotowego.
5. Odczy zcze przewodu elektrycznego
od czujnika temperatury cieczy chodzcej
na prawym kocu kolektora dolotowego.
W razie potrzeby odkrci rub zabezpieczajc i odczy przewd masy od
kolektora dolotowego.
6. Odkrci ruby zabezpieczajce i wymontowa wspornik spod kolektora dolotowego.
7. Dokona ostatecznego sprawdzenia, czy
wszystkie podcinieniowe i odpowietrzajce
przewody elastyczne zostay odczone od
kolektora dolotowego.
8. Odkrci nakrtki i ruby zabezpieczajce, a nastpnie najpierw odsun kolektor
dolotowy od gowicy, a potem wyj go
z przedziau silnika.
9. Zdj uszczelk kolektora dolotowego
i wyrzuci j.

Zamontowanie
10. Zamontowanie kolektora dolotowego
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, uwzgldniajc nastpujce
zalecenia:
a) upewni si, e wsppracujce powierzchnie gowicy silnika i kolektora dolotowego s
czyste i suche, a nastpnie zaoy now
uszczelk kolektora dolotowego na ruby
dwustronne w gowicy. Przystawi do gowicy
kolektor dolotowy, a nastpnie dokrci nakrtki i ruby mocujce kolektor dolotowy
momentem podanym w danych technicznych;
b) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody s podczone waciwie i czy s
pewnie zamocowane (tam, gdzie jest to
konieczne) przez zaciski zabezpieczajce;
c) zamontowa ganik wedug opisu w podrozdziale 11;
e) napeni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.

15 Kolektor wylotowy
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy elastyczny przewd ogrzanego
powietrza od osony termicznej kolektora
wylotowego i wymontowa ten przewd
z samochodu (patrz rys. 15.1) po uprzednim
odczeniu go od filtru powietrza.
2. W wersjach z katalizatorem rozczy
zcze elektryczne sondy lambda. Odkrci
rwnie nakrtki czce i wyj sztywny
przewd recyrkulacji spalin, sztywny przewd doprowadzenia powietrza oraz sztywny
przewd do analizy skadu spalin z boku
kolektora wylotowego.
3. We wszystkich wersjach poluzowa i wyj wkrty mocujce, a nastpnie wymontowa oson termiczn z grnej powierzchni
kolektora wylotowego.
4. Mocno zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem
przd samochodu i podeprze go na podstawkach.
5. Odkrci nakrtki mocujce przedni rur
wylotow do kolektora wylotowego, a nastpnie rub mocujc przedni rur wylotow do jej wspornika. Odsun przedni
rur wylotow od kolektora wylotowego i wyj uszczelk.
6. Odkrci nakrtki i ruby mocujce kolektor wylotowy do gowicy. Wyj kolektor
wylotowy z przedziau silnika, a uszczelki
kolektora wylotowego wyrzuci.

Zamontowanie
7. Zamontowanie kolektora wylotowego wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, z uwzgldnieniem zalece podanych poniej:
a) sprawdzi wszystkie ruby dwustronne
kolektora wylotowego, czy nie ma na nich
ladw uszkodzenia i korozji; usun wszys-

15.1. Kolektor wylotowy i zwizane z nim


elementy - wersje z katalizatorem spalin
1 - elastyczny przewd wlotu ogrzanego
powietrza, 2 - sztywny przewd recyrkulacji
spalin, 3 - zcze elektryczne sondy
lambda, 4 - sztywny przewd do analizy
skadu spalin przed katalizatorem

Ukad wylotowy
14. Odkrci dwie ruby mocujce tyln
rur wylotow do rury rodkowej i wycign
rodkow rur wylotow spod samochodu.
Wyj uszczelk z poczenia tylnej rury.

tkie lady korozji i naprawi lub w y m i e n i


uszkodzone ruby d w u s t r o n n e ;
b) upewni si, e uszczelniajce powierzchnie czoowe kolektora w y l o t o w e g o i gowicy silnika s czyste i paskie, a n a s t p n i e
zaoy nowe uszczelki kolektora w y l o t o w e go; dokrci nakrtki i ruby m o c u j c e kolektor wylotowy m o m e n t e m p o d a n y m w danych technicznych;
c) podczy przedni rur w y l o t o w do
kolektora w y l o t o w e g o w e d u g z a l e c e podanych w podrozdziale 16.

16 Ukad wylotowy
- informacje oglne

Wiadomoci wstpne
1. W wersjach bez katalizatora ukad wylotowy skada si z trzech czci: przedniej
rury wylotowej, rodkowej rury z tumikiem
przednim (wstpnym) i tylnej rury wylotowej
z tumikiem tylnym (gwnym).
2. W wersjach z katalizatorem ukad wylotowy skada si z czterech czci: przedniej
rury wylotowej, katalizatora spalin, rodkowej rury z tumikiem wstpnym i tylnej
rury wylotowej z tumikiem gwnym.
3. Ukad jest podwieszony do podogi samochodu na caej dugoci na wieszakach
gumowych, a wszystkie czci s czone

Tylna rura wylotowa


15. Poluzowa i wyj dwie ruby mocujce
tyln rur wylotow do rury rodkowej.
16. Odczy tyln rur wylotow od gumowych wieszakw, a nastpnie wycign j
spod samochodu i wyj uszczelk.

Kompletny ukad wylotowy

Wymontowanie

17. Odkrci nakrtki mocujce przedni


rur wylotow do kolektora wylotowego oraz
rub mocujc przedni rur wylotow do
wspornika. Oddzieli przedni rur wylotow
od kolektora wylotowego i wyj uszczelk.
18. Korzystajc z pomocy drugiej osoby
odczepi ukad od wszystkich gumowych
wieszakw i wycign go spod samochodu.

4. Ukad wylotowy mona wymontowa


w caoci lub kady jego element oddzielnie.
5. Przed wymontowaniem kompletnego
ukadu wylotowego lub jego elementw najpierw naley podnie przd lub ty samochodu i podeprze go na podstawkach staych. Mona te ustawi samochd na kanale lub na rampie samochodowej.

19. Osony termiczne (jeli wystpuj) s


umocowane za pomoc rnych nakrtek,
rub i zaciskw. Podczas wymiany dowolnej
rury wylotowej naley przenie odpowiednie osony termiczne z wymontowywanej
rury na rur now.

Przednia rura wylotowa

Zamontowanie

6. Odkrci nakrtki mocujce przedni rur


wylotow do kolektora wylotowego i rub
mocujc przedni rur wylotow do wspornika (patrz rys. 16.6a, 16.6b). Oddzieli przedni rur wylotow od kolektora wylotowego
i zdj uszczelk.
7. Poluzowa i wykrci dwie nakrtki lub
ruby oraz spryny mocujce konierz
przedniej rury do rodkowej rury wylotowej
lub katalizatora - zalenie od wersji (patrz
rys. 16.7). Wyj przedni rur wylotow
spod samochodu i uszczelk z poczenia.

20. Kada rura ukadu wylotowego jest zamontowywana w odwrotnej kolejnoci do


wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, e wszystkie lady korozji
zostay usunite z konierzy i wymieni
wszystkie potrzebne uszczelki (patrz rys.
16. 20);
b) sprawdzi, czy na gumowych wieszakach
nie ma ladw uszkodzenia lub zestarzenia
gumy i w razie potrzeby wymieni odpowiednie wieszaki;
c) przed dokrceniem elementw zcznych
ukadu wylotowego momentem podanym
w danych technicznych upewni si, e
wszystkie gumowe wieszaki s prawidowo
umieszczone i e jest wystarczajcy przewit pomidzy ukadem wylotowym a spodem podogi samochodu.

16.7. Wyjmowanie ruby i spryny


mocujcej przedni rur wylotow do rury
rodkowej lub do katalizatora spalin
za pomoc pocze konierzowych nakrtkami i rubami lub tylko rubami.

Katalizator spalin

16.6a. Rozmieszczenie trzech nakrtek


mocujcych przedni rur wylotow do
kolektora...

8. Poluzowa i wykrci dwie nakrtki lub


ruby i spryny (jeli wystpuj) mocujce
konierz przedniej rury wylotowej do katalizatora.
9. Wykrci dwie ruby mocujce rodkow
rur wylotow do katalizatora i wyj spomidzy nich uszczelk.
10. Odczy katalizator od przedniej rury
wylotowej i wyj uszczelk.

Osona (osony) termiczna

rodkowa rura wylotowa

16.6b.... i odkrcanie ruby mocujcej


przedni rur wylotow do jej wspornika

11. W wersjach z katalizatorem wykrci


dwie ruby mocujce rodkow rur wylotow do katalizatora i wyj spomidzy nich
uszczelk.
12. W wersjach bez katalizatora odkrci
dwie nakrtki lub ruby i spryny (w zalenoci od wersji) mocujce konierz przedniej
rury do rury rodkowej, a nastpnie rozdzieli poczenie i wyj uszczelk.
13. We wszystkich wersjach poluzowa
i wyj rub mocujc gumowy wieszak
do tylnej czci rodkowej rury wylotowej.

16.20. Zdejmowanie piercienia


uszczelniajcego (pokazano przedni rur
wylotow)

157

Rozdzia 4B

Ukady zasilania i wylotowy


- wersje o jednopunktowym
wtrysku paliwa

Dane techniczne
Dane oglne
Typ ukadu . . .

Kod typu silnika:


- wersje z silnikiem 2,0

jednopunktowy wtrysk benzyny


sterowany elektronicznie, zintegrowany z ukadem zaponowym
w ramach systemu sterowania silnika ECCS (Electronic Concentrated Control System)
SR20Di

Dane ukadu zasilania


Prdko obrotowa biegu jaowego i skad mieszanki podano
w danych technicznych w rozdziale 1.
Typ pompy paliwa . . . .
elektryczna, zanurzona w zbiorniku
Cinienie toczenia pompy paliwa (regulowane) . . ok. 250 kPa

Dane do sprawdzania elementw ukadu zasilania


Rezystancja pompy paliwa mierzona na zczu zespou pompy
i czujnika poziomu paliwa)
0,7
Rezystancje czujnika pooenia przepustnicy
(patrz rys. DT 1):
- midzy kocwkami A i B:
przepustnica zamknita
1 k

DT 1. Zcze elektryczne czujnika pDoenia


przepustnicy

158

przepustnica czciowo otwarta


1 do 9 k
przepustnica cakowicie otwarta
9 k
Rezystancja wtryskiwacza paliwa (patrz rys. DT 2):
- midzy kocwkami A i D
1 do 2
Rezystancja zaworu regulacji powietrza dodatkowego AAC
(patrz rys. DT 2):
- midzy kocwkami i
10
Zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego FICD
(patrz rys. DT 2):
doprowadzi napicie 12
powinno by sycha kliknicie
V do kocwek C (+ zasioznaczajce prawidow prac
lania) i F ( zasilania) .
Czujnik spalania stukowego (patrz rys. DT 3):
-omomierz podczony
powinna wystpowa cigo obmidzy kocwk A i mas
wodu (omomierz musi mie mo^
liwo wskazania wicej ni
10 )
Podgrzewacz mieszanki . .
powinna wystpowa cigo midzy kocwkami podgrzewacza
Stycznik cinienia obwodu wspomagania ukadu
kierowniczego:
- kDo kierownicy obracane
cigo obwodu midzy kocw
kami stycznika (styki zwarte)
- koo kierownicy nieruchoobwd otwarty midzy kocwkame
mi stycznika (styki rozwarte)

DT 2. Zcze elektryczne zespDu


wtryskowego

DT 3. Zcze elektryczne czujnika spalania


stukowego

Zesp filtru powietrza, peda przyspieszenia, ukad wtrysku paliwa


Rezystancje czujnika temperatury cieczy chodzcej:
-w20C
2,1 do 2,9 kom
- w 50C
0,68 do 1 kom
- w 80C
0,30 do 0,33 kom
Uwaga. Wszystkie podane wartoci rezystancji s przyblione
i powinny by traktowane wycznie jako orientacyjne. Zanim uzna
si element za uszkodzony, naley swoje spostrzeenia skonsultowa z pracownikami stacji obsugi Nissana.

Zalecane paliwo
Wersje bez katalizatora
spalin . .
Wersje z katalizatorem
spalin

benzyna bezoowiowa LO 95 lub


etylina LO 98
benzyna bezoowiowa LO 95; nie
wolno stosowa paliwa zawierajcego ow (etyliny)

1 Wiadomoci wstpne
Ukad zasilania skada si ze zbiornika paliwa
zamontowanego z tyu pod podog samochodu, z zanurzon w nim elektryczn pomp paliwa, filtru paliwa, przewodw doprowadzenia i powrotu paliwa oraz zespou wtryskowego (zawierajcego jeden wtryskiwacz paliwa). Ponadto jest jeszcze modu sterujcy
ECCS (elektroniczny, zintegrowanego systemu sterowania) i wsppracujce z nim rne
czujniki, elementy wykonawcze i ich przewody. Filtr powietrza jest zamontowany na
grnej powierzchni zespou wtryskowego i zawiera wymienny papierowy wkad filtrujcy.
Uwaga. Niektre czynnoci opisane w tym
rozdziale wymagaj odczenia przewodw
paliwa i zczy, podczas ktrego moe nastpi rozlanie paliwa. Przed wykonaniem
wszelkich czynnoci dotyczcych ukadu
zasilania naley zastosowa rodki ostronoci opisane na pocztku ksiki i zastosowa si do podanych zalece.

2 Zesp filtru powietrza


-wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Poluzowa i wykrci rub, a nastpnie
wysun przewd dolotowy z boku obudowy
filtru powietrza.
2. Odkrci nakrtki mocujce pokryw filtru
powietrza, a nastpnie zwolni zaciski zabezpieczajce i zdj pokryw.
3. Wyj wkad filtru powietrza.
4. Zsun elementy odlegociowe i elementy gumowe ze rub dwustronnych obudowy filtru, a nastpnie zdj pytk zabezpieczajc i uszczelk.
5. Poluzowa i wykrci pozostae ruby
mocujce obudow filtru powietrza, a nastpnie wyj obudow z przedziau silnika.

Momenty dokrcania
Nakrtka mocujca tumik
29 N m
ruby i nakrtki kolektora wylotowego
43 N m
Elementy zczne ukadu wylotowego:
- ruby czce katalizator z tyln rur wylotow . . . . 49 N m
- ruba mocujca przedni rur wylotow
23 N m
- nakrtki mocujce przedni rur wylotow z rur
rodkow lub katalizatorem
49 N m
- nakrtka mocujca przedni rur wylotow
do kolektora
45 N m
- ruby mocujce przewd rodkowy do tylnego . . . . 49 N m
ruby i nakrtki kolektora dolotowego
20 N im
ruba czujnika spalania stukowego
24 N m
ruby mocujce zesp wtryskowy:
- 1. etap
10 N m
- 2. etap
20 N m

6. Przewd dolotowy i zesp rezonatora


mona wymontowa tylko wwczas, gdy
mocujce je ruby zostan wykrcone.
W razie potrzeby oba elementy mona
wtedy rozdzieli.
7. Sprawdzi mocujce elementy gumowe
i uszczelki, czy nie ma na nich oznak
uszkodzenia lub pogorszenia jakoci, a w razie potrzeby wymieni.

2. Wszystkie wersje samochodu Nissan Primera s przystosowane do zasilania paliwem


o minimalnej liczbie oktanowej 95. Wszystkie
wersje z katalizatorem musz by zasilane
wycznie benzyn bezoowiow. Nie wolno
stosowa paliwa zawierajcego ow, poniewa moe on uszkodzi katalizator. W wersjach bez katalizatora moe by stosowana
zarwno benzyna bezoowiowa, jak i etylina.

Zamontowanie
8. Zamontowanie zespou filtru powietrza
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, upewniajc si ponadto, czy
wszystkie przewody s dokadnie podczone we waciwych pooeniach i nie zostay
zacinite podczas zamontowania obudowy.

Linka pedau przyspieszenia


- wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Te czynnoci wykonuje si wedug opisu
podanego w rozdziale 4A, podrozdzia 7,
w ktrym wszystkie czynnoci odnoszce
si do ganika naley rozumie jako odnoszce si do zespou wtryskowego.

4 Peda przyspieszenia
- wymontowanie
i zamontowanie
Te czynnoci wykonuje si wedug opisu
podanego w rozdziale 4A, podrozdzia 8,
w ktrym wszystkie czynnoci odnoszce
si do ganika naley rozumie jako odnoszce si do zespou wtryskowego.

5 Benzyna bezoowiowa
- informacje oglne
1. Rodzaj paliwa zalecanego przez firm
Nissan podano w danych technicznych na
pocztku niniejszego rozdziau.

6 Ukad wtrysku paliwa


- wiadomoci wstpne
Wszystkie wersje o jednopunktowym wtrysku paliwa s wyposaone w zintegrowany
wtryskowo-zaponowy system sterowania
silnika ECCS. Informacje na temat czci
systemu sterowania silnika zwizanej z zaponem zamieszczono w rozdziale 5B; opis
dziaania czci systemu sterowania zwizanej z wtryskiem paliwa podano w dalszej
czci niniejszego rozdziau.
Pompa paliwa, zanurzona w zbiorniku, toczy paliwo ze zbiornika do zespou wtryskowego przez filtr zamontowany na przedniej
przegrodzie nadwozia w przedziale silnika.
Cinienie zasilania paliwa jest regulowane.
Regulator cinienia paliwa jest umieszczony
z boku zespou wtryskowego. Otwiera si
on, gdy w ukadzie paliwa zostanie przekroczone optymalne cinienie paliwa, umoliwiajc powrt nadmiaru paliwa do zbiornika.
Aby zmniejszy emisj spalin i polepszy
wasnoci jezdne, gdy silnik jest zimny,
pomidzy zespoem wtryskowym a kolektorem dolotowym jest zamontowany elektryczny podgrzewacz, majcy za zadanie szybkie
podgrzanie silnika podczas rozruchu zimnego silnika.
Elektroniczny ukad sterowania systemu
wtryskowo-zaponowego skada si z moduu sterujcego ECCS oraz z nastpujcych czujnikw:
a) czujnik pooenia przepustnicy - informuje
modu sterujcy ECCS o pooeniu przepustnicy oraz o stopniu jej otwarcia;

159

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o jednopunktowym wtrysku paliwa


b) czujnik temperatury cieczy chodzcej
- informuje modu sterujcy ECCS o temperaturze silnika;
c) przepywomierz powietrza - informuje
modu sterujcy ECCS o masie i temperaturze powietrza wpywajcego do zespou
wtryskowego;
d) czujnik kta obrotu wau korbowego
(wbudowany w rozdzielaczu zaponu) - informuje modu sterujcy ECCS o prdkoci
obrotowej silnika i pooeniu wau korbowego (wicej informacji znajduje si w rozdziale 5B);
e) czujnik prdkoci pojazdu (zamontowany
w prdkociomierzu) - informuje modu sterujcy ECCS o prdkoci jazdy;
f) stycznik cinienia obwodu wspomagania
ukadu kierowniczego i stycznik cinienia
obwodu klimatyzacji - informuj modu sterujcy o dziaaniu tych ukadw, aby umoliwi mu regulacj prdkoci obrotowej biegu
jaowego kompensujc dodatkowe obcienie silnika;
g) czujnik tlenu w spalinach (sonda lambda)
- tylko wersje z katalizatorem - przekazuje
do moduu sterujcego ECCS informacje
0 zawartoci tlenu w spalinach.
Sygnay wszystkich wymienionych czujnikw
s analizowane przez modu sterujcy
ECCS. Na podstawie tych informacji modu
sterujcy ECCS wybiera odpowiednie parametry sygnau sterowania wtryskiwacza paliwa (zmienia czas otwarcia wtryskiwacza,
ktry umoliwia wytworzenie bogatszej lub
uboszej mieszanki zgodnie z zapotrzebowaniem silnika).
Skad mieszanki i prdko obrotowa biegu
jaowego s cigle zmieniane przez modu
sterujcy ECCS, aby zapewni optymalne
warunki podczas rozruchu, uruchamiania
(zarwno ciepego, jak i zimnego) silnika
1 nagrzewania silnika, biegu jaowego, jazdy
z ustalon prdkoci oraz przyspieszania.
Modu sterujcy ECCS sprawuje pen kontrol nad prdkoci obrotow biegu jaowego silnika poprzez zawr regulacji powietrza dodatkowego AAC. Zawr ten, zamontowany w obudowie przepustnicy zespou
wtryskowego, reguluje otwarcie kanau obejciowego powietrza omijajcego przepustnic. Gdy przepustnica jest zamknita, modu sterujcy ECCS steruje otwarcie zaworu
regulujcego ilo powietrza przepywajcego przez kana obejciowy w obudowie
przepustnicy zespou wtryskowego, zmieniajc w ten sposb prdko obrotow
biegu jaowego.
W obudowie przepustnicy zespou wtryskowego jest wbudowane take urzdzenie
przyspieszonego biegu jaowego, sterowane
zaworem termostatycznym. Gdy silnik jest
zimny, woskowa kapsua w zaworze (zamocowanym do obudowy przepustnicy), ma
najmniejszy wymiar, a krzywka przyspieszonego biegu jaowego utrzymuje nieco
otwart przepustnic. W miar nagrzewania
silnika woskowa kapsua rozciga si, naciskajc trzpie zaworu do gry, ktry obraca

160

krzywk przyspieszonego biegu jaowego


we waciwe pooenie. Oprcz tego wystpuje rwnie urzdzenie regulacji przyspieszonego biegu jaowego FICD z zaworem elektromagnetycznym, sterowanym
przez modu sterujcy ECCS. Zawr elektromagnetyczny FICD reguluje otwarcie kanau obejciowego powietrza omijajcego
przepustnic, co jest wykorzystywane do
zwikszania prdkoci obrotowej biegu jaowego, gdy dziaa wspomaganie ukadu kierowniczego albo ukad klimatyzacji.
W wersjach z katalizatorem modu sterujcy
ECCS nadzoruje rwnie ukady wylotowy
i kontroli emisji par paliwa (szczegy w rozdziale 4D).
Jeli w sygnaach czujnikw modu sterujcy
ECCS wykryje nieprawidowo, przechodzi
do trybu zastpczego. Wwczas modu sterujcy ignoruje nieprawidowe sygnay odpowiedniego czujnika, zastpujc je wczeniej zaprogramowanymi w swej pamici
wartociami, umoliwiajcymi kontynuowanie pracy silnika, ktry nie osiga wwczas
najlepszych osigw. Jeli modu sterujcy
ECCS przejdzie na tryb zastpczy, zawieca
si lampka kontrolna sterowania silnika na
tablicy rozdzielczej, a w pamici diagnostycznej moduu sterujcego ECCS zostaje
zapisany odpowiedni kod usterki.
Jeli lampka kontrolna sterowania silnika
zawieci si, naley samochd odstawi do
stacji obsugi Nissana, w ktrej mona wykona test ukadu sterowania silnika za
pomoc specjalnego elektronicznego testera
diagnostycznego.

7 Obwd zasilania paliwem


- obnianie cinienia

is

1. Obwd zasilania paliwem przedstawiony


w niniejszym podrozdziale skada si z pompy paliwa zamontowanej w zbiorniku paliwa, filtru paliwa, wtryskiwacza paliwa i regulatora cinienia oraz czcych te elementy sztywnych metalowych i elastycznych
przewodw paliwa. We wszystkich wymienionych elementach znajduje si paliwo pod
cinieniem, gdy silnik pracuje lub podczas
wczania zaponu. Cinienie utrzymuje si
jeszcze przez pewien czas po wyczeniu
zaponu (cinienie resztkowe) i musi by
obnione, zanim dowolny z wymienionych
elementw zostanie wymontowany.
2. Zidentyfikowa i wyj bezpiecznik elektrycznej pompy paliwa ze skrzynki bezpiecznikw - bezpieczniki nie s numerowane,
ale mog by zidentyfikowane na podstawie
naklejki znajdujcej si na wewntrznej stronie pokrywy skrzynki bezpiecznikw lub
schematu pocze zamieszczonego na
kocu niniejszej ksiki.
3. Uruchomi silnik i pozostawi pracujcy
na biegu jaowym dopty, dopki nie zganie.

4. Sprbowa uruchomi silnik co najmniej


dwa razy, aby upewni si, e cinienie
resztkowe zostao obnione.
5. Odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora.
6. Dla bezpieczestwa nie naley zakada
bezpiecznika pompy paliwa dopki nie zostan zakoczone prace zwizane z obwodem zasilania paliwem. Jeli bezpiecznik
zosta ju zaoony, nie wolno wcza zaponu przed zakoczeniem pracy.

8 Pompa paliwa
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Pompa paliwa jest wymontowywana
w zespole z czujnikiem poziomu paliwa.
Wymontowa zesp pompy z czujnikiem
poziomu paliwa i oddzieli czujnik od pompy
paliwa, tak jak to opisano w podrozdziale 9.
2. W razie potrzeby odpi filtr od podstawy
pompy paliwa, a nastpnie zwolni zaciski
mocujce i oddzieli pomp paliwa od plastykowych pokryw.
3. Umy filtr pompy w rozpuszczalniku.
Sprawdzi filtr, czy nie ma w nim ladw
zatkania lub uszkodze, a w razie potrzeby
wymieni.

Zamontowanie
4. Tam gdzie to ma zastosowanie, zoy
pomp i pokrywy, a nastpnie zamontowa
filtr.
5. Upewni si, czy pokrywy s dokadnie
przypite do pompy, a nastpnie poczy
pomp paliwa z czujnikiem poziomu paliwa
i zamontowa zesp wedug opisu w podrozdziale 9.

9 Zesp czujnika poziomu


paliwa - wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora.
2. Aby uzyska dostp do czujnika poziomu
paliwa, wymontowa siedzisko tylnego siedzenia, tak jak to opisano w rozdziale 11.
3. Odkrci wkrty mocujce i podnie
pokryw, aby odsoni czujnik poziomu
paliwa.
4. Odczy zcze (zcza) przewodu elektrycznego od czujnika poziomu paliwa i tam przyklei zcze do nadwozia, aby
zapobiec wpadniciu zcza do zbiornika
paliwa.
5. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem, tak jak to opisano w podrozdziale
7. Oznaczy przewody dla atwej identyfikacji, a nastpnie poluzowa zaciski mocujce

Zbiornik paliwa i zesp wtryskowy


elastyczne przewody doprowadzania i powrotu paliwa. Odczy oba przewody od
grnej powierzchni czujnika poziomu paliwa
i zalepi koce przewodw.
6. Zanotowa prawidowe pooenie znaku
ustawczego na czujniku poziomu paliwa
(strzaka powinna by zwrcona w kierunku
przodu samochodu). Jeli nie ma znaku
ustawczego, naley go zrobi.
7. W wersjach, w ktrych czujnik poziomu
paliwa jest mocowany za pomoc duego
piercienia, odkrci ten piercie i wyj
go ze zbiornika paliwa. Najlepiej jest to
wykona wykorzystujc wkrtak i wystajce
eberka na piercieniu mocujcym. Ostronie uderza we wkrtak tak, aby obrci
piercie w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wskazwek zegara, a bdzie
mona odkrci go rk.
8. W wersjach, w ktrych czujnik poziomu
paliwa jest przykrcany rubami do zbiornika
paliwa, poluzowa i wyj wszystkie mocujce ruby i podkadki.
9. We wszystkich wersjach ostronie wysun czujnik poziomu paliwa ze zbiornika
paliwa, zwracajc baczn uwag, aby nie
zgi ramienia pywaka czujnika poziomu
paliwa lub nie rozla paliwa we wntrzu
samochodu. Po wyjciu czujnika poziomu
paliwa odczy zcze przewodu elektrycznego pompy paliwa od podstawy; sign
do zbiornika i nacisn zacisk mocujcy,
aby oddzieli pomp paliwa od podstawy
zbiornika. Pomp paliwa i czujnik poziomu
paliwa mona teraz wyj jako kompletny
zesp.
10. Wyj gumowy piercie uszczelniajcy
i wyrzuci go; do zamontowania musi by
uyty nowy piercie.
11. Poluzowa zacisk zabezpieczajcy,
a nastpnie odczy elastyczny przewd
pompy paliwa od spodu czujnika poziomu
paliwa i oddzieli pomp od czujnika poziomu paliwa.
12. Wymy filtr pompy w rozpuszczalniku.
Sprawdzi filtr, czy nie ma w nim ladw
zatkania lub uszkodzenia, a w razie potrzeby
wymieni.

Zamontowanie
13. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc ponisze zalecenia:
a) zoy pomp paliwa i czujnik poziomu
paliwa, upewniajc si, czy elastyczne przewody s prawidowo podczone we waciwym pooeniu i pewnie zamocowane zaciskami;
b) zaoy nowy gumowy piercie uszczelniajcy do zbiornika paliwa;
c) upewni si, czy pompa paliwa jest
pewnie zamocowana, zanim wstawi si czujnik poziomu paliwa do zbiornika paliwa;
d) jeli czujnik poziomu paliwa jest mocowany piercieniem ustalajcym, ustawi
strzak na zespole w jednej linii ze znakiem
na zbiorniku i dokrci piercie ustalajcy;
e) jeli czujnik poziomu paliwa jest moco11 Nissan Primera

wany rubami, ustawi w jednej linii znaki


zrobione podczas wymontowania i dokrci
wszystkie ruby;
f) upewni si, e elastyczne przewody
doprowadzenia i powrotu paliwa s prawidowo podczone i pewnie zamocowane
zaciskami;
g) przed zamontowaniem pokrywy otworu
w zbiorniku paliwa podczy akumulator,
a nastpnie uruchomi silnik i sprawdzi,
czy na elastycznych przewodach paliwa nie
ma ladw wyciekw.

10 Zbiornik paliwa
- wymontowanie
i zamontowanie
Czynnoci wymontowania i zamontowania
zbiornika paliwa opisano w rozdziale 4A,
podrozdzia 6. Naley jednak pamita, e
przed odczeniem elastycznych przewodw
doprowadzania i powrotu paliwa od czujnika
poziomu paliwa bdzie konieczne obnienie
cinienia w obwodzie zasilania paliwem
(patrz podrozdzia 9).

11 Zesp wtryskowy
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora.
2. Wymontowa obudow filtru powietrza,
tak jak to opisano w podrozdziale 2.
3. Nacisn zaciski mocujce i odczy
zcza przewodw elektrycznych od czujnika
pooenia przepustnicy, zaworu regulacji
powietrza dodatkowego, przepywomierza
powietrza i zcze wizki przewodw elektrycznych wtryskiwacza. Odczy rwnie
zcze przewodu elektrycznego od podgrzewacza zamocowanego midzy zespoem
wtryskowym a kolektorem.
4. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem, tak jak to opisano w podrozdziale
7, a nastpnie zwolni zaciski zabezpieczajce i odczy elastyczne przewody doprowadzania i powrotu paliwa od zespou
wtryskowego.
5. Odczy koniec linki pedau przyspieszenia od krzywki przepustnicy, nastpnie
poluzowa przeciwnakrtk i nakrtk regulacyjn pancerza linki i wycign link
pedau przyspieszenia ze wspornika. W wersjach z automatyczn skrzynk przekadniow odczy rwnie link kickdown, jak
to opisano w rozdziale 7B.
6. Zwolni zaciski zabezpieczajce, a nastpnie odczy elastyczne przewody cieczy chodzcej z tyu zespou wtryskowego
i zalepi koce przewodw. Naley pracowa szybko, aby zminimalizowa ubytek
cieczy chodzcej.

7. Zanotowa prawidowe pooenie zamocowania wszystkich sztywnych przewodw


podcinienia i elastycznych przewodw odpowietrzania, aby mie pewno, e zostan
one prawidowo umieszczone przy zamontowaniu, a nastpnie zwolni zaciski mocujce (jeli wystpuj) i odczy przewody
od zespou wtryskowego.
8. Poluzowa i wyj ruby mocujce zesp wtryskowy do kolektora dolotowego,
a nastpnie wyj zesp wtryskowy z przedziau silnika. Wyj podgrzewacz. Zalepi
otwr w kolektorze dolotowym zwojem czystych szmat, aby zapobiec przedostaniu si
do wntrza zanieczyszcze.
9. W razie potrzeby po wyjciu zespou
wtryskowego wykrci wkrty mocujce i oddzieli pokryw zespou wtryskowego od
obudowy przepustnicy, zwracajc uwag na
uszczelk zamocowan midzy obiema czciami.

Zamontowanie
10. Zamontowanie zespou wtryskowego
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, uwzgldniajc ponisze zalecenia:
a) upewni si, e wsppracujce powierzchnie pokrywy zespou wtryskowego i obudowy przepustnicy s czyste i suche, a nastpnie zaoy now uszczelk i zoy
obie czci;
b) upewni si, e wsppracujce powierzchnie kolektora dolotowego, zespou wtryskowego i podgrzewacza s czyste i suche.
Zaoy podgrzewacz i zesp wtryskowy.
Po przektnej dokrci wszystkie ruby mocujce najpierw momentem podanym dla 1.
etapu, a nastpnie dokrci je momentem
podanym dla 2. etapu;
c) upewni si, e wszystkie elastyczne
przewody s prawidowo podczone i wszystkie zabezpieczajce je zaciski pewnie
dokrcone;
d) na zakoczenie wyregulowa link pedau
przyspieszenia, korzystajc z informacji podanych w podrozdziale 3. W wersjach z automatyczn skrzynk przekadniow wyregulowa link kickdown, tak jak to opisano
w rozdziale 7B.

12 System wtryskowo-zaponowy - wstpna


diagnostyka i regulacja
Wstpna diagnostyka
1. Jeli w systemie wtryskowo-zaponowym
sterowania silnika wystpi usterka, naley
najpierw upewni si, e wszystkie zcza
przewodw elektrycznych s prawidowo
podczone i nie skorodowane. Nastpnie
upewni si, e usterka nie jest spowodowana nieodpowiedni obsug, tzn. sprawdzi, czy wkad filtru powietrza jest czysty,
czy wiece zaponowe s w dobrym stanie

161

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o jednopunktowym wtrysku paliwa


i czy prawidowy jest odstp elektrod wiec
zaponowych, czy luzy zaworw s prawidowe, czy prawidowe jest cinienie sprania w cylindrach silnika, czy ustawienie kta
wyprzedzenia zaponu jest prawidowe i czy
ukady kontroli emisji spalin dziaaj prawidowo. Wicej informacji podano w rozdziaach 1, 2, 4 i 5.
2. Jeli w wyniku sprawdzenia znaleziono
przyczyny niesprawnoci, mona dokona
szybkiego sprawdzenia elektrycznych obwodw wtrysku paliwa i zaponu, ustawiajc
modu sterujcy ECCS na 2. tryb autodiagnostyki. W trybie 2. modu sterujcy ECCS
ujawnia wszystkie kody usterek przechowywane w pamici diagnostycznej, wykorzystujc do tego lampk kontroln sterowania
silnika Check engine" w zestawie wskanikw i czerwon diod wiecc po prawej
stronie moduu sterujcego.
3. Usterki wykryte przez modu sterujcy
ECCS s przechowywane w jego pamici
diagnostycznej przez 50 kolejnych uruchomie rozrusznika. Jeli w tym czasie nie
wykryje on usterki ponownie, kod tej usterki
zostanie automatycznie skasowany w pamici diagnostycznej. Kody usterek mona
rwnie wykasowywa z pamici przez ustawienie moduu sterujcego w 2. trybie autodiagnostyki i przeczenie jej z powrotem na
1. tryb, jak to opisano dalej, lub odczajc
akumulator na duej ni 24 godziny.

Ustawianie trybw
autodiagnostyki
4. Zdj pokryw skrzynki bezpiecznikw,
aby uzyska dostp do zacza diagnostycznego zamocowanego do podstawy
skrzynki bezpiecznikw.
5. Obrci wycznik zaponu w pooenie
ON, ale nie uruchamia silnika. Modu sterujcy ECCS znajduje si teraz w 1. trybie
autodiagnostyki.
6. Uywajc zapasowego kawaka przewodu elektrycznego poczy styk IGN zcza
diagnostycznego ze stykiem CHK (patrz
rys. 12.6). Utrzyma poczenie zaciskw

12.6. Zcze diagnostyczne i identyfikacja


zaciskw
A - wersje z silnikiem 1,6; B - wersje
z silnikiem 2,0
1 - zcze diagnostyczne

162

przez co najmniej 2 sekundy, a nastpnie


odczy przewd. Modu sterujcy ECCS
znajduje si teraz w 2. trybie autodiagnostyki.
7. W 2. trybie autodiagnostyki modu sterujcy ujawni wszystkie kody usterek przechowywane w pamici diagnostycznej.
8. Kod usterki jest ujawniany za pomoc
serii dugich (0,6 s) i krtkich (0,3 s)
byskw lampki kontrolnej sterowania silnika Check engine" i czerwonej diody
wieccej po prawej stronie moduu sterujcego. Dugie byski, ktrych liczba wskazuje
pierwsz cyfr dwucyfrowego kodu usterki
(cyfry rzdu dziesitek) bd przekazywane jako pierwsze, a nastpnie po przerwie
trwajcej okoo 0,9 s bd nastpoway
krtkie byski, ktrych liczba wskazuje drug cyfr dwucyfrowego kodu usterki (cyfry
rzdu jednoci). Po przerwie trwajcej 2,1
s bd ujawniane kody pozostaych usterek
w kolejnoci rosncej. Po ujawnieniu wszystkich kodw modu sterujcy bdzie nieprzerwanie ujawnia kody przechowywane
w pamici, kady z nich jeden raz podczas
kadej rundy, z przerw 2,1 s pomidzy
poszczeglnymi kodami. Kody usterek s
podane poniej.
Numer kodu
Uszkodzony obwd
usterki
11
Obwd czujnika kta obrotu
wau korbowego
12
Obwd przepywomierza
13
Obwd czujnika temperatury cieczy chodzcej
21
Obwd sygnau zaponu
34
Obwd czujnika spalania
stukowego
43
Obwd czujnika pooenia
przepustnicy
55
Wszystkie obwody pracuj
prawidowo
Uwaga. Jeli s wywietlane kody 11 i 2 1 ,
sprawdzi obwd czujnika kta obrotu wau
korbowego przed sprawdzeniem pozostaej
czci obwodu zaponu.
9. W wersjach z katalizatorem, gdy modu
sterujcy znajduje si w 2. trybie, podczas
uruchamiania silnika wprowadzi on automatycznie tryb sprawdzania czujnika tlenu
w spalinach. W tym trybie lampka Check
engine" i dioda wiecca wskazuj zawarto tlenu w spalinach. Gdy lampka i dioda
wiec si, spaliny s ubogie w tlen, a gdy
s wyczone, spaliny s bogate w tlen. Aby
sprawdzi czujnik, gdy modu sterujcy znajduje si w 2. trybie autodiagnostyki, naley
uruchomi silnik i poczeka, a rozgrzeje
si do temperatury normalnej pracy. Gdy
silnik si rozgrzeje, zwikszy prdko
obrotow silnika do okoo 2000 obr/min
i utrzymywa j przez okoo 2 minuty, obserwujc jednoczenie lampk kontroln
w zestawie wskanikw lub diod moduu
sterujcego. Jeli czujnik tlenu w spalinach
dziaa prawidowo, lampka i dioda powinny
byska i gasn co najmniej 5 razy co 10
sekund.

10. Po zakoczeniu wszystkich sprawdze


wyj z 2. trybu autodiagnostyki. Jeli silnik
nie by uruchamiany, mona tego dokona
przez ponowne poczenie zaciskw IGN
1 CHK zcza diagnostycznego na co najmniej
2 sekundy. Jeli silnik pracuje, wyj z 2.
trybu autodiagnostyki, ustawiajc wycznik
zaponu w pooeniu OFF i odczajc ujemn kocwk przewodu od akumulatora.
11. Jeli potrzebne jest bardziej szczegowe sprawdzenie systemu sterowania silnika,
naley przekaza samochd do stacji obsugi Nissana.

Regulacja
12. W wersjach bez katalizatora spalin zarwno podstawowa prdko obrotowa biegu jaowego, jak i skad mieszanki (zawarto CO w spalinach) s regulowane. W wersjach z katalizatorem spalin jest regulowana
tylko podstawowa prdko obrotowa biegu
jaowego. Czynnoci regulacyjne opisano
w rozdziale 1.

13 Elementy ukadu wtrysku m


paliwa - wymontowanie
^
i zamontowanie
^
Wtryskiwacz paliwa
1. Odczy przewd od ujemnego zacisku
akumulatora.
2. Wymontowa obudow filtru powietrza,
tak jak to opisano w podrozdziale 2.
3. Odczy zcze elektryczne od wtryskiwacza przy zespole wtryskowym.
4. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem (patrz podrozdz. 7).
5. Odkrci dwa wkrty mocujce nasadk
wtryskiwacza paliwa, a nastpnie zdj nasadk i wyj uszczelki.
6. Wycign wtryskiwacz paliwa z pokrywy
zespou wtryskowego i wyj podkadk
uszczelniajc wtryskiwacz i uszczelki.
Uwaga. Jeli wtryskiwacz paliwa jest ciasno
osadzony w pokrywie zespou wtryskowego,
nie wolno cign go za przewd. Wyjcie
wtryskiwacza paliwa wymaga wwczas wymontowania pokrywy zespou wtryskowego,
eby mona go byo wypchn z gniazda
mocowania.
7. Jeli wtryskiwacz paliwa ma by wymieniany, konieczne bdzie odczenie jego
przewodu elektrycznego od zcza przewodw. Aby to zrobi, naley wysun zacisk
zabezpieczajcy z tyu zcza, a nastpnie,
uywajc maego wkrtaka o paskim zakoczeniu, oswobodzi odpowiednie przewody
elementu, ktry ma by wyjty i wypchn
je ze zcza (patrz rys. 12.22 w czci 4A).
Zanotowa prawidowe pooenie kadego
przewodu i zachowa ostrono, aby podczas wyjmowania nie uszkodzi zaciskw
przewodw.
8. Alternatywnie, jeli nie chce si narusza
zcza przewodw, wtryskiwacz paliwa mo-

Elementy ukadu wtrysku paliwa


na wyj razem z zaworem elektromagnetycznym regulacji przyspieszonego biegu
jaowego FICD i zaworem regulacji powietrza dodatkowego AAC.
9. Zamontowanie wtryskiwacza paliwa wykonuje si w odwrotnej kolejnoci do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) zaoy now podkadk uszczelniajc
i uszczelki wtryskiwacza paliwa oraz uszczelki nasadki wtryskiwacza;
b) w przypadku zamontowania nowego wtryskiwacza paliwa wsun jego przewody
elektryczne we waciwe miejsca w zczu.
Sprawdzi, czy s one dokadnie zamocowane, a nastpnie zaoy zacisk zabezpieczajcy z tyu zcza; upewni si, czy
przewody elektryczne s prawidowo osadzone w zczu, bowiem w przeciwnym
razie po poczeniu zcza elektrycznego
wtryskiwacz moe dziaa nieprawidowo.

Regulator cinienia paliwa


10. Regulator cinienia paliwa jest zamontowany po prawej stronie zespou wtryskowego. Przed wymontowaniem regulatora
cinienia paliwa naley odczy ujemny
zacisk przewodu od akumulatora. Naley
zwrci uwag, e dostp do regulatora
cinienia paliwa jest znacznie uatwiony,
jeli wymontuje si obudow filtru powietrza
(patrz podrozdz. 2).
11. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem, tak jak to opisano w podrozdziale
7. Poluzowa zacisk mocujcy i odczy
elastyczny przewd paliwa od regulatora
cinienia.
12. Odczy elastyczny przewd podcinienia od regulatora cinienia paliwa.
13. Poluzowa i wyj dwa wkrty mocujce, a nastpnie wyj regulator cinienia
paliwa z zespou wtryskowego i zdj jego
oba piercienie uszczelniajce.
14. Zamontowanie regulatora cinienia paliwa wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, uywajc nowych piercieni
uszczelniajcych.

Zawr regulacji powietrza


dodatkowego AAC
15. Zawr regulacji powietrza dodatkowego
AAC jest zamontowany z przodu zespou
wtryskowego. Przed wymontowaniem odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
16. Odczy przewd elektryczny zaworu
od zcza przewodw.
17. Wykrci dwa wkrty mocujce, a nastpnie wyj zawr regulacji powietrza
dodatkowego z zespou wtryskowego i zdj
uszczelk,
18. Jeli zawr regulacji powietrza dodatkowego ma by wymieniony, konieczne
bdzie odczenie jego przewodu elektrycznego od zcza przewodw, tak jak to opisano w punkcie 7.
19. Alternatywnie, jeli nie chce si na-

rusza zcza przewodw elektrycznych,


zawr mona wyj razem z zaworem elektromagnetycznym regulacji przyspieszonego biegu jaowego FICD i wtryskiwaczem
paliwa.
20. W razie potrzeby, po wyjciu zaworu
regulacji powietrza dodatkowego, odkrci
dwa wkrty mocujce i oddzieli od siebie
obie poowy zaworu. Sprawdzi, czy trzpie
zaworu mona przesuwa bez oporu i czy
wraca on szybko pod naciskiem spryny.
Jeli nie, to zawr regulacji powietrza dodatkowego naley wymieni.
2 1 . Zamontowanie zaworu regulacji powietrza dodatkowego wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, ale stosujc
now uszczelk.

Czujnik pooenia przepustnicy


22. Czujnik pooenia przepustnicy jest zamontowany po prawej stronie obudowy przepustnicy zespou wtryskowego. Przed wymontowaniem czujnika pooenia przepustnicy naley odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora. Dostp do czujnika
pooenia przepustnicy jest uatwiony, jeli
wymontuje si obudow filtru powietrza
(patrz podrozdz. 2).
23. Odczy zcze przewodu elektrycznego od czujnika pooenia przepustnicy.
24. Uywajc kropli biaej farby lub odpowiedniego pisaka zrobi znaki ustawcze na
czujniku pooenia przepustnicy i obudowie
przepustnicy.
25. Poluzowa i wyj dwa wkrty mocujce, a nastpnie wyj pytk mocujc i czujnik pooenia przepustnicy.
26. Przy zamontowaniu ustawi czujnik pooenia przepustnicy tak, aby mie pewno,
e jego styk ruchomy jest prawidowo ustawiony na wierzchu dwigni trzpienia obrotowego przepustnicy.
27. Zamocowa pytk zabezpieczajc,
a nastpnie ustawi w jednej linii znaki
zrobione przed wymontowaniem i lekko wkrci wkrty mocujce. Wyregulowa czujnik
pooenia przepustnicy, tak jak opisano dalej.
28. Uywajc miernika uniwersalnego ustawionego na pomiar rezystancji, sprawdzi
warto rezystancji czujnika pooenia przepustnicy w sposb podany w danych technicznych na pocztku rozdziau. W razie
potrzeby poluzowa wkrty mocujce i zmieni pooenie czujnika pooenia przepustnicy tak, aby jego rezystancja bya waciwa.
29. Po prawidowym ustawieniu czujnika
pooenia przepustnicy dokrci wkrty mocujce i podczy zcze przewodw elektrycznych.
30. Podczy akumulator i zamontowa
obudow filtru powietrza, jeli j wymontowano.

Przepywomierz powietrza
3 1 . Przepywomierz powietrza jest zamontowany z tyu zespou wtryskowego. Przed
wymontowaniem odczy ujemny zacisk
przewodu od akumulatora. Dostp do prze-

pywomierza powietrza bdzie atwiejszy,


jeli wymontuje si obudow filtru powietrza
(patrz podrozdz. 2).
32. Odczy zcze elektryczne od przepywomierza powietrza.
33. Odkrci trzy wkrty mocujce, a nastpnie wyj przepywomierz z zespou wtryskowego i wyj piercie uszczelniajcy.
34. Zamontowanie przepywomierza powietrza wykonuje si w odwrotnej kolejnoci do
wmontowania, ale stosujc nowy piercie
uszczelniajcy i dokadnie dokrcajc wkrty
mocujce.

Zawr regulacji przyspieszonego


biegu jaowego FICD
35. Zawr elektromagnetyczny przyspieszonego biegu jaowego FICD jest wkrcony po
prawej stronie zespou wtryskowego. Przed
wymontowaniem naley odczy ujemny
zacisk przewodu od akumulatora. W razie
potrzeby wymontowa obudow filtru powietrza, tak jak to opisano w podrozdziale 2,
aby mie atwiejszy dostp do zaworu.
36. Przesun si po przewodzie elektrycznym od zaworu elektromagnetycznego do
zcza jego przewodu elektrycznego i odczy je od gwnej wizki przewodw
elektrycznych.
37. Wykrci zawr elektromagnetyczny
z obudowy i wyj trzpie, spryn oraz
podkadk uszczelniajc.
38. Jeli zawr regulacji przyspieszonego
biegu jaowego ma by wymieniony, konieczne bdzie odczenie jego przewodu elektrycznego od zcza przewodu, tak jak to
opisano w punkcie 7.
39. Alternatywnie, jeli nie chce si narusza zcza przewodu, zawr elektromagnetyczny mona wyj razem z wtryskiwaczem paliwa i zaworem regulacji powietrza
dodatkowego AAC.
40. Zamontowanie zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego wykonuje si
w odwrotnej kolejnoci do wymontowania,
upewniajc si, czy trzpie cewki i spryna
s zamocowane w prawidowej kolejnoci.

Zawr termostatyczny
przyspieszonego biegu jaowego
4 1 . Zawr termostatyczny przyspieszonego
biegu jaowego jest zamocowany po lewej
stronie zespou wtryskowego, pomidzy korpusem i obudow przepustnicy. Przed wymontowaniem odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
42. Wymontowa obudow filtru powietrza,
tak jak to opisano w podrozdziale 2.
43. Obrci krzywk przyspieszonego biegu
jaowego tak, aby odczy j od mechanizmu dwigniowego przepustnicy. Ustawi
w jednej linii otwr w krzywce z otworem
w zespole wtryskowym i zablokowa krzywk w tym pooeniu, wstawiajc prt lub
wierto o rednicy 3 mm.
44. Wykrci wkrty mocujce pokryw zespou wtryskowego, a nastpnie ostronie

163

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o jednopunktowym wtrysku paliwa


odczy pokryw zespou wtryskowego od
obudowy przepustnicy i uoy j z dala od
zaworu przyspieszonego biegu jaowego.
Wyj uszczelk i wyrzuci j; do zamontowania musi by uyta nowa uszczelka.
45. Odkrci dwa wkrty mocujce i wyj
pytk mocowania zaworu przyspieszonego
biegu jaowego z obudowy przepustnicy.
Wycign zawr i zdj z niego piercie
uszczelniajcy.
46. Zamontowanie zaworu termostatycznego przyspieszonego biegu jaowego wykonuje si w odwrotnej kolejnoci do wymontowania, ale uywajc nowego piercienia
uszczelniajcego i nowej uszczelki zespou
wtryskowego.

Tumik przepustnicy
47. Tumik przepustnicy jest zamocowany
po lewej stronie zespou wtryskowego. Mona go sprawdzi tak, jak to opisano w czci
D niniejszego rozdziau.
48. Aby wymontowa tumik przepustnicy,
naley odkrci mocujc go nakrtk i wycign tumik ze wspornika.
49. Aby go zamontowa, naley zaoy
tumik i dokrci mocujc go nakrtk
waciwym momentem.

Czujnik kta obrotu wau


korbowego
50. Czujnik kta obrotu wau korbowego
jest integraln czci rozdzielacza zaponu
i nie moe by wymieniony oddzielnie. Jeli
czujnik jest niesprawny, naley wymieni
kompletny rozdzielacz. Wicej informacji
podano w rozdziale 5.

Modu wzmocnienia zaponu


51. Wiadomoci na temat moduu wzmocnienia zaponu zamieszczono w rozdziale
5B.

Czujnik temperatury cieczy


chodzcej

powierzchnie s czyste i suche. Ustawi


czujnik spalania stukowego tak, aby jego
zcze przewodu byo zwrcone w kierunku
prawej strony przedziau silnika, a nastpnie woy rub mocujc i dokrci
j waciwym momentem. Upewni si, czy
aden inny element nie styka si z czujnikiem spalania stukowego, a nastpnie
opuci samochd na podoe i podczy
akumulator.

Modu sterujcy ECCS


58. Modu sterujcy ECCS jest umieszczony z przodu konsoli rodkowej i przymocowany do podogi tunelu. Przed wymontowaniem moduu sterujcego naley odczy
ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
59. Aby uzyska dostp do moduu sterujcego, naley wykrci wkrty i zwolni zaciski mocujce, a nastpnie wymontowa ma
oson z obu stron z przodu konsoli rodkowej (patrz rozdz. 11).
60. Wykrci wkrty mocujce i wysun
modu sterujcy ECCS ze wspornika, a nastpnie odczy zcze (zcza) przewodu
(przewodw) i wyj modu sterujcy z samochodu.
61. Zamontowanie moduu sterujcego
ECCS wykonuje si w odwrotnej kolejnoci
do wymontowania, upewniajc si, czy zcze przewodu elektrycznego jest prawidowo
podczone.

Podgrzewacz mieszanki
62. Informacje dotyczce podgrzewacza
mieszanki zamieszczono w podrozdziale 11.

Stycznik pooenia neutralnego


-wersje z mechaniczn skrzynk
przekadniow
63. Informacje dotyczce stycznika pooenia neutralnego zamieszczono w rozdziale 7A.

52. Wiadomoci na temat czujnika temperatury cieczy chodzcej zamieszczono


w rozdziale 3.

Wcznik blokady uruchomienia


silnika i wiate cofania - wersje
z automatyczn skrzynk
przekadniow

Czujnik spalania stukowego

64. Stosowne informacje zamieszczono


w rozdziale 7B.

53. Czujnik spalania stukowego jest zamontowany z prawej strony kaduba silnika.
54. Aby uzyska dostp do czujnika spalania stukowego, naley zacign dwigni
hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie
podnonikiem przd samochodu i podeprze go na podstawkach staych.
55. Odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora, a nastpnie odczy zcze
przewodu elektrycznego od czujnika spalania stukowego.
56. Poluzowa i wyj rub mocujc czujnik spalania stukowego do kaduba silnika,
a nastpnie wyj czujnik od spodu samochodu.
57. Przy zamontowaniu czujnika spalania
stukowego upewni si, czy wsppracujce

164

Przekaniki moduu sterujcego


ECCS, podgrzewacza mieszanki
i pompy paliwa
65. Stosowne informacje zamieszczono
w rozdziale 12.

Stycznik cinienia obwodu


wspomaganiu ukadu
kierowniczego
66. Stycznik cinienia obwodu wspomaganiu ukadu kierowniczego jest wkrcony
w sztywny przewd zasilania obwodu wspomagania ukadu kierowniczego, w prawym
tylnym naroniku przedziau silnika. Przed
wymontowaniem ustawi przednie koa

w pooeniu do jazdy na wprost, a nastpnie


odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
67. Zlokalizowa stycznik cinienia w przedziale silnika, a nastpnie odczy od niego
zcze przewodu elektrycznego.
68. Wykrci stycznik, wyj podkadk
uszczelniajc i zalepi otwr w sztywnym
przewodzie obwodu wspomagania. Naley
szybko wykona te czynnoci, aby zminimalizowa ubytek oleju i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze do obwodu hydraulicznego.
69. Zamontowanie stycznika cinienia obwodu wspomagania ukadu kierowniczego
wykonuje si w odwrotnej kolejnoci do
wymontowania, ale z uyciem nowej podkadki uszczelniajcej.

Stycznik cinienia obwodu


czynnika chodniczego
klimatyzacji
70. Stycznik cinienia obwodu czynnika
chodniczego klimatyzacji jest wkrcony
w sztywny przewd obwodu czynnika chodniczego klimatyzacji, w lewym przednim
naroniku przedziau silnika. Wymontowanie
i zamontowanie stycznika wymaga rozadowania i naadowania obwodu czynnika chodniczego klimatyzacji (patrz rozdzia 3, podrozdzia 10) i mechanik amator nie powinien
tego robi.

14 Kolektor dolotowy
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Wymontowa zesp wtryskowy, tak jak
to opisano w podrozdzialei 1.
2. Oprni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.
3. Zanotowa prawidowe pooenie wszystkich zczy elastycznych przewodw podcinienia kolektora dolotowego, a nastpnie
odczy od kolektora dolotowego elastyczne przewody podcinienia oraz (jeli wystpuj) zawory podcinieniowe. Aby unikn pomyek podczas zamontowania, naley
odpowiednio oznaczy naklejk kady elastyczny przewd podczas jego odczania.
4. W wersjach z katalizatorem spalin wykrci nakrtk czc i odczy sztywny
przewd recyrkulacji spalin czcy kolektory
dolotowy i wylotowy od zaworu recyrkulacji
spalin na lewym kocu kolektora dolotowego.
5. Odczy zcze przewodu elektrycznego
od czujnika temperatury cieczy chodzcej,
na prawym kocu kolektora dolotowego.
W razie potrzeby odkrci mocujc rub
i odczy przewd masy od kolektora dolotowego.
6. Odkrci ruby mocujce i wyj wspornik z tyu kolektora dolotowego.
7. Sprawdzi, czy wszystkie niezbdne ela-

Kolektor wylotowy i ukad wylotowy


styczne przewody podcinienia i odpowietrzajce zostay odczone do kolektora dolotowego.
8. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej na
rysunku 14.10 poluzowa i wyj nakrtki
oraz ruby mocujce kolektor dolotowy.
9. Oddzieli kolektor dolotowy od gowicy
i wyj go z przedziau silnika, a nastpnie
zdj uszczelk kolektora dolotowego i wyrzuci j.

Zamontowanie
10. Zamontowanie kolektora dolotowego
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
jego wymontowania, uwzgldniajc nastpujce zalecenia:
a) upewni si, czy wsppracujce powierzchnie kolektora dolotowego i gowicy silnika
s czyste i suche, a nastpnie zaoy
now uszczelk kolektora dolotowego na
ruby dwustronne gowicy; zaoy kolektor
dolotowy i dokrci mocujce go nakrtki
i ruby podanym momentem w pokazanej
kolejnoci (patrz rys. 14.10);
b) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody s podczone we waciwych
miejscach i czy s pewnie zamocowane
przez mocujce je zaciski;
c) zamontowa zesp wtryskowy, tak jak to
opisano w podrozdziale 1 1 ;
d) napeni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w rozdziale 1.

15 Kolektor wylotowy
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy elastyczny przewd wlotu nagrzanego powietrza od osony termicznej
kolektora wylotowego i wyj go z samochodu.

2. W wersjach z katalizatorem spalin odkrci nakrtk czc i wyj sztywny


przewd recyrkulacji spalin z boku kolektora
wylotowego.
3. We wszystkich wersjach poluzowa i wyj wkrty mocujce i zdj oson termiczn z wierzchu kolektora wylotowego.
4. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie przd samochodu
podnonikiem i podeprze go na podstawkach.
5. Odkrci nakrtki mocujce przedni rur wylotow do kolektora oraz rub mocujc przedni rur wylotow do wspornika. Odczy przedni rur wylotow od
kolektora i wyj uszczelki. Albo odczy
zcze przewodu elektrycznego sondy lambda, albo podeprze przewd tak, aby nie
spowodowa naprenia przewodu elektrycznego.
6. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej
na rysunku 15.8 poluzowa i wyj nakrtki oraz ruby mocujce kolektor wylotowy.
7. Oddzieli kolektor wylotowy od gowicy
i wyj go z przedziau silnika. Zdj uszczelk kolektora wylotowego i wyrzuci j.

Zamontowanie
8. Zamontowanie kolektora wylotowego wykonuje si w odwrotnej kolejnoci do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) sprawdzi wszystkie ruby dwustronne,
czy nie ma na nich ladw uszkodzenia
i korozji; usun wszystkie lady korozji
i naprawi lub wymieni wszystkie uszkodzone ruby dwustronne;
b) upewni si, czy powierzchnie uszczelniajce kolektora wylotowego i gowicy silnika s czyste i paskie, a nastpnie zaoy
na gowic now uszczelk kolektora wylotowego; zaoy kolektor wylotowy i dokrci
mocujce go nakrtki oraz ruby waciwym

14.10. Kolejno dokrcania nakrtek i rub kolektora dolotowego

momentem w pokazanej kolejnoci (patrz


rys. 15.8).
c) podczy przedni rur wylotow do
kolektora, korzystajc z informacji podanych
w podrozdziale 16.

16 Ukad wylotowy
- wiadomoci oglne
i wymontowanie elementw^
Wiadomoci oglne
1. W wersjach bez katalizatora spalin ukad
wylotowy skada si z trzech czci: przedniej rury wylotowej, rodkowej rury wylotowej
z tumikiem wstpnym oraz tylnej rury wylotowej z tumikiem gwnym.
2. W wersjach z katalizatorem spalin ukad
wylotowy skada si z czterech czci:
przedniej rury wylotowej, katalizatora spalin,
rodkowej rury wylotowej z tumikiem wstpnym oraz tylnej rury wylotowej z tumikiem
gwnym.
3. Ukad jest zawieszony na swojej dugoci
na gumowych wieszakach, a wszystkie czci ukadu wylotowego s czone za pomoc pocze konierzowych nakrtkami i rubami lub tylko rubami.

Wymontowanie
4. Kada cz ukadu wylotowego moe
by wymontowana osobno lub kompletny
ukad moe by wymontowany jako zesp.
5. Aby wymontowa ukad wylotowy lub
jego cz, najpierw naley podnie
przd lub ty samochodu i podeprze go
na podstawkach. Mona te ustawi samochd na kanale lub na rampie samochodowej.

Przednia rura wylotowa


6. W wersjach z katalizatorem spalin przesun si po przewodzie elektrycznym do

15.8. Kolejno dokrcania nakrtek i rub kolektora wylotowego

165

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o jednopunktowym wtrysku paliwa

16.7. Nakrtki (A) mocujce przedni rur wylotow do kolektora


wylotowego i ruba (B) mocujca przedni rur wylotow do
wspornika

tyu od czujnika tlenu w spalinach do


zcza elektrycznego. Odczy zcze
i wyj przewd ze wszystkich mocujcych
go zaciskw, tak eby swobodnie mg
by wyjty razem z przedni rur wylotow.
7. We wszystkich wersjach odkrci nakrtki mocujce przedni rur wylotow do

16.8a. ruby (A) mocujce wspornik (jeli wystpuje), ktre


naley odkrci, zwracajc uwag na przewd masy
przymocowany do prawej ruby i nakrtki (B) przedniej rury
wylotowej...

kolektora i rub mocujc przedni rur


wylotow do wspornika. Oddzieli przedni
rur wylotow od kolektora i wyj uszczelki
(patrz rys. 16.7).
8. Poluzowa i wykrci dwie nakrtki lub
ruby i spryny (w zalenoci od wersji)
mocujce konierz przedniej rury wylotowej
do rodkowej rury wylotowej lub katalizatora
spalin (w zalenoci od wersji). Wycign
przedni rur wylotow spod samochodu
i wyj uszczelk z poczenia. Zwrci
uwag, e moe by konieczne odkrcenie
rub i oddzielenie wspornika od nadwozia
samochodu w celu umoliwienia wycignicia przedniej rury wylotowej (patrz rys.
16.8a, 16,8b, 16.8c).

16.8c. Zamocowanie (w niektrych


wersjach) przedniej rury wylotowej do
rodkowej rury wylotowej za pomoc rub
i spryn (strzaki)

166

rodkowa rura wylotowa

9. Poluzowa i wykrci dwie nakrtki lub


ruby i spryny (zalenie od wersji) mocujce konierz przedniej rury wylotowej do
katalizatora spalin.
10. Wykrci dwie nakrtki lub ruby mocujce rodkow rur wylotow do katalizatora

12. W wersjach z katalizatorem spalin wykrci dwie ruby mocujce rodkow rur
wylotow do katalizatora spalin i wyj
spomidzy nich uszczelk.
13. W wersjach bez katalizatora spalin odkrci dwie nakrtki mocujce konierz
przedniej rury wylotowej do rodkowej rury
wylotowej, a nastpnie rozdzieli poczenie
i wyj uszczelk.
14. We wszystkich wersjach poluzowa
i wyj rub mocujc gumowy wieszak
do tylnej czci rodkowej rury wylotowej.
15. Odkrci dwie ruby mocujce tyln
rur wylotow do rodkowej rury wylotowej
(patrz rys. 16.15), a nastpnie wyj rodkow rur wylotow spod samochodu. Wyj uszczelk z poczenia tylnej rury wylotowej.

16.10. Poczenie katalizatora spalin ze


rodkow rur wylotow

16.15. Poczenie rodkowej rury wylotowej


z tyln rur wylotow

Katalizator spalin

16.8b. ... oraz wymontowanie zespou


wspornika i przedniej rury wylotowej

spalin i wyj spomidzy nich uszczelk


(patrz rys. 16.10).
11. Odczy katalizator spalin od przedniej
rury wylotowej i wyj uszczelk.

Ukad wylotowy
Kompletny ukad wylotowy

16.22. Jedna z uszczelek ukadu


wylotowego, ktre naley wymieni
podczas zamontowania

Tylna rura wylotowa


16. Poluzowa i wyj dwie ruby mocujce
tyln rur wylotow do rodkowej rury wylotowej.
17. Odczy tyln rur wylotow od gumowych wieszakw, a nastpnie wyj j z samochodu i wyj uszczelk.

18. W wersjach z katalizatorem spalin przesun si po przewodzie elektrycznym do


tyu od czujnika tlenu w spalinach do zcza
elektrycznego czujnika. Odczy zcze
i wyj przewd ze wszystkich mocujcych
go zaciskw, tak eby swobodnie mg by
wyjty razem z ukadem wylotowym.
19. Odkrci nakrtki mocujce przedni
rur wylotow do kolektora wylotowego
i rub mocujc przedni rur wylotow do
jej wspornika. Oddzieli przednia rur wylotow od kolektora wylotowego i wyj
uszczelki.
20. Korzystajc z pomocy drugiej osoby
uwolni ukad wylotowy od wszystkich mocujcych go elementw gumowych i wycign go spod samochodu.

Osona (osony) termiczna


21. Osony termiczne (jeli wystpuj) s
zamocowane we waciwym pooeniu nakrtkami, rubami i zaciskami. Podczas
wyjmowania jakiego odcinka ukadu wylo-

towego naley przenie odpowiednie osony termiczne z poprzedniego odcinka ukadu


wylotowego na nowy zanim zamontuje si
go w samochodzie.

Zamontowanie
22. Kady odcinek ukadu wylotowego jest
zamontowywany w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy wszystkie lady korozji
zostay usunite z konierzy i wymieni
wszystkie stosowne uszczelki (patrz rys.
16.22);
b) sprawdzi gumowe elementy mocujce,
czy nie ma na nich oznak uszkodzenia lub
pogorszonej jakoci, a w razie potrzeby
wymieni;
c) przed dokrceniem elementw zcznych
ukadu wylotowego okrelonym momentem
upewni si, e wszystkie gumowe elementy
mocujce s prawidowo umieszczone, i e
pomidzy ukadem wylotowym a elementami
podogi i zawieszenia itp. jest wystarczajcy
przewit.

Rozdzia 4 C

Ukady zasilania i wylotowy


- wersje o wielopunktowym
wtrysku paliwa

Dane techniczne
Dane oglne
Typ ukadu . . .

Kod typu silnika:


- wersje z silnikiem 1,6
- wersje z silnikiem 2,0

GA16DE
SR20De i SR20DE

Dane ukadu zasilania


Prdko obrotow biegu jaowego i skad mieszanki podano
w danych technicznych w rozdziale 1.
Typ pompy paliwa . . . .
elektryczna, zanurzona w zbiorniku
Cinienie toczenia pompy paliwa (regulowane):
- wersje z silnikiem 1,6
ok. 250 kPa
- wersje z silnikiem 2,0 (fazy I i II)
ok. 300 kPa
- wersje z silnikiem 2,0 (faza III)
ok. 250 kPa

Dane do sprawdzania elementw ukadu zasilania


Wersje z silnikiem 1,6
Rezystancja pompy paliwa (mierzona na zczu zespDu
pompy i czujnika poziomu paliwa):
- wersje z silnikiem fazy I i II
0,7
- wersje z silnikiem fazy III
0,2 do 5,0
Rezystancja czujnika pDoenia przepustnicy
(patrz rys. DT 1):
-. midzy kocwkami A i B:
przepustnica zamknita
0,5 k
przepustnica czciowo otwarta
0,5 do 4 k
przepustnica cakowicie otwarta
4 k
Rezystancja wtryskiwacza paliwa
10
Rezystancja zaworu regulacji powietrza dodatkowego AAC 10
Zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego FICD:
doprowadzi napicie 12 V
powinno by sycha kliknicie
do kocwek zaworu . .
oznaczajce prawidow prac
Stycznik cinienia obwodu wspomagania ukadu
kierowniczego:

168

cigo obwodu midzy kocwkami stycznika (styki zwarte)


- koo kierownicy nieruchoobwd otwarty midzy kocwkame
mi stycznika (styki rozwarte)
Rezystancja czujnika temperatury cieczy chodzcej.
- w 20 C
2,1 do 2,9 k
- w 90 C
0,24 do 0,26 k

- w 110 C
0,14 do 0,15 k
- kDo kierownicy obracane

wielopunktowy wtrysk benzyny


sterowany elektronicznie, zintegrowany z ukadem zaponowym
w ramach systemu sterowania silnika Nissan ECCS (Electronic
Concentrated Control System)

Wersje z silnikiem 2,0


Rezystancja pompy paliwa (mierzona na zczu zespou
pompy paliwa i czujnika poziomu paliwa):
- wersje fazy I i II
0,7
- wersje fazy III
0,2 do 5,0
Rezystancja czujnika pooenia przepustnicy dla wersji
z mechaniczn skrzynk przekadniow (patrz rys. DT 1):
- midzy kocwkami A i B:
przepustnica zamknita
2 k
przepustnica czciowo otwarta
2 do 11 k
przepustnica cakowicie otwarta
11 k
Rezystancja czujnika pDoenia przepustnicy dla wersji
z automatyczn skrzynk przekadniow (patrz rys. DT 2):
- midzy kocwkami 1 i 2:
przepustnica cakowicie zacigo obwodu midzy kocwmknita
kami stycznika
przepustnica otwarta . . .
obwd otwarty midzy kocwkami stycznika
- midzy kocwkami 2 i 3:
przepustnica cakowicie zaobwd otwarty midzy kocwkamknita
mi stycznika
przepustnica otwarta . . .
cigo midzy kocwkami stycznika
Rezystancja wtryskiwacza paliwa
10 do 14
Rezystancja zaworu regulacji powietrza
dodatkowego AAC
10
Zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego FICD:
doprowadzi napicie 12 V
powinno by sycha kliknicie
do kocwek zaworu . .
oznaczajce prawidow prac
Czujnik spalania stukowego (patrz rys. DT 3):
- omomierz podczony
powinna wystpowa cigo obmidzy kocwk A i mas
wodu (omomierz musi by nastawiony na zakres wskaza wikszy
ni 10 )

Wiadomoci wstpne
Stycznik cinienia obwodu wspomagania ukadu
kierowniczego:
- koo kierownicy obracane
cigo obwodu midzy kocwkami stycznika (styki zwarte)
- koo kierownicy nieruchoobwd otwarty midzy kocwkame
mi stycznika (styki rozwarte)
Rezystancja czujnika temperatury cieczy chodzcej:
- przy 20 C
2,1 do 2,9 k
- przy 50 C
0,68 do 1 k
- przy 80 C
0,30 do 0,33 k
Uwaga. Wszystkie podane wartoci rezystancji s przyblione
i powinny by traktowane wycznie jako orientacyjne. Zanim uzna
si element za uszkodzony, naley swoje spostrzeenia skonsultowa z pracownikami stacji obsugi Nissana.

Zalecane paliwo
Wersje bez katalizatora
spalin
Wersje bez katalizatora
spalin

benzyna bezoowiowa LO 95 lub


etylina LO 98
benzyna bezoowiowa LO 95; nie
wolno stosowa paliwa zawierajcego ow (etyliny)

Momenty dokrcania
ruby i nakrtki kolektora wylotowego:
- wersje z silnikiem 1,6 (fazy I i II)
- wersje z silnikiem 1,6 (faza III)
- wersje z silnikiem

DT1. Zcze elektryczne czujnika pooenia


przepustnicy - wersje z mechaniczn
skrzynk przekadniow

1 Wiadomoci wstpne

Ukad zasilania skada si ze zbiornika


paliwa, zamontowanego z tyu pod podog
samochodu, z zanurzon w nim elektryczn pomp paliwa, filtru paliwa, przewodw doprowadzenia i powrotu paliwa.
Pompa toczy paliwo do kolektora speniajcego rol zasobnika paliwa dla czterech wtryskiwaczy, ktre wtryskuj paliwo
do przewodw dolotowych. Filtr paliwa
jest wbudowany w przewd zasilania paliwa prowadzcy z pompy do kolektora
paliwa.
Uwaga. W niniejszym rozdziale wystpuj
odwoania do modeli fazy I, fazy II i fazy III,

21 m
29 m
43 m

Elementy zczne ukadu wylotowego:


- ruby czce katalizator z tyln rur wylotow . . . . 49 m
- ruba mocujca przedni rur wylotow
23 m
- nakrtki mocujce przedni rur wylotow z rur
rodkow lub katalizatorem
49 m
- nakrtki mocujce przedni rur wylotow do kolektora:
wersje z silnikiem 1,6
32 m
wersje z silnikiem 2,0 (faza I)
45 m
wersje z silnikiem 2,0 (fazy II i III)
65 -m
- ruby mocujce rodkow rur wylotow do rury tylnej 49 m
ruby mocujce kolektor paliwa:
- wersje z silnikiem 1,6 (fazy I i II):
1. etap
10 m
2. etap
24 m
- wersje z silnikiem 1,6 (faza III):
1. etap
10 m
2. etap
20 m
- wersje z silnikiem 2,0:
1. etap
10 m
2. etap
24 m
ruby i nakrtki kolektora dolotowego
20 m
ruba mocowania czujnika spalania stukowego:
- wersje z silnikiem 2,0

24 -m

ruby mocujce obudow przepustnicy:


- 1. etap
- 2. etap

10N-m
20 m

DT 2. Zcze elektryczne czujnika pooenia


przepustnicy - wersje z automatyczn
skrzynk przekadniow

DT 3. Zcze elektryczne czujnika spalania


stukowego

w zalenoci od roku produkcji. Ta klasyfikacja jest niezbdna wszdzie tam, gdzie


modyfikacje konstrukcji samochodu wpywaj na opisany przebieg napraw. Fazy
zalene od roku produkcji modelu s nastpujce:
faza I - o d czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;
faza III - od padziernika 1996 do wrzenia
1999.
W przypadku wersji z silnikiem o pojemnoci
1,6 dm 3 rozrnienie jest atwe, poniewa
tylko w modelach fazy II byy montowane
silniki o wielopunktowym wtrysku paliwa
(kod typu silnika GA16DE). W wersjach
z silnikiem o pojemnoci 2,0 dm 3 fazy mona
rozrni po ksztacie kolektora dolotowego.
W modelach fazy I obudowa przepustnicy
jest montowana do podstawy kolektora dolotowego, ktry wygina si w gr wzgldem

gowicy silnika; wtryskiwacze paliwa s atwo


dostpne od gry kolektora dolotowego.
W modelach fazy II i fazy III obudowa
przepustnicy jest montowana na grze kolektora dolotowego, a kolektor dolotowy
wygina si w d wzgldem gowicy silnika;
wtryskiwacze paliwa nie s atwo dostpne.
Uwaga. Niektre czynnoci opisane w niniejszym rozdziale wymagaj wymontowania przewodw paliwa i zczy, czemu moe
towarzyszy wyciek paliwa z przewodw.
Przed rozpoczciem prac zwizanych
z ukadem zasilania naley zapozna si ze
rodkami ostronoci podanymi na pocztku
ksiki i bezwarunkowo je przestrzega.
W przewodach paliwa moe pozosta resztkowe cinienie dugo po ostatnim uyciu
pojazdu. Przed odczeniem ktregokolwiek
przewodu paliwa naley obniy cinienie
w obwodzie zasilania paliwem, tak jak to
opisano w podrozdziale 7.

169

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa


2 Zesp filtru powietrza
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
Wersje z silnikiem 1,6
1. Poluzowa zaciski mocujce, a nastpnie
zdj pokryw filtru powietrza razem
z uszczelk.
2. Wyj wkad filtru powietrza.
3. Odczy przewd dolotowy po lewej
stronie obudowy filtru powietrza (patrz
rys. 2.3).

2.3. Odczanie przewodu dolotowego


w wersji z silnikiem 1,6,...

4. Poluzowa i wykrci rub mocujc


obudow filtru powietrza i zacisk, a nastpnie zdj obudow filtru powietrza z grnej
powierzchni obudowy przepustnicy. Odczy wszystkie elastyczne przewody podcinienia i odpowietrzajce od podstawy
obudowy, notujc pooenia, w ktrych s
zamontowane, i wyj obudow. Wyj
piercie uszczelniajcy z gry obudowy
przepustnicy (patrz rys. 2.4a, 2.4b, 2.4c,
2.4d).
5. W razie potrzeby odkrci dwie ruby
mocujce, a nastpnie zdj przewd dolotowy z rezonatora i wyj go z przedziau
silnika. Nastpnie wyj rezonator.

Wersje z silnikiem 2,0


6. Poluzowa zacisk mocujcy i odczy
przewd dolotowy od przepywomierza powietrza.
7. Odczy zcze przewodu elektrycznego
od przepywomierza powietrza, a nastpnie
zwolni zaciski mocujce i zdj pokryw
obudowy filtru powietrza.
8. Wyj wkad filtru, notujc pooenie,
w ktrym jest zamocowany.
9. Odczy przewd dolotowy z przodu
obudowy filtru powietrza, a nastpnie odkrci ruby mocujce obudow i wyj
obudow z przedziau silnika.
10. Po wyjciu obudowy mona wymontowa przewody i obudowy rezonatora, gdy
tylko zostan odkrcone mocujce je ruby

2.10a. Elastyczne przewody (strzaki), ktre


naley odczy i zaciski mocujce
przewd dolotowy (wersje z silnikiem 2,0)...

2.1 Ob. ... przewd od ktrego naley


odczy dolny przewd odpowietrzajcy
(strzaka)
i odczone elastyczne przewody (patrz rys.
2.10a, 2.10b).

Zamontowanie
11. Zamontowanie zespou filtru powietrza
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, upewniajc si, czy wszystkie przewody s dokadnie podczone we
waciwych pooeniach.

2.4a. ..a nastpnie zdejmowanie zaciskw


mocujcych obudow filtru powietrza do
obudowy przepustnicy

2.4b. Odczanie elastycznego przewodu


odpowietrzajcego i ruba, ktr naley
odkrci (strzaka)...

170

2.4c. ... wyjmowanie obudowy po


odczeniu elastycznego przewodu
podcinienia

2.4d. Wyjmowanie piercienia


uszczelniajcego z obudowy przepustnicy

3 Linka pedau przyspieszenia


- wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
1. Te czynnoci wykonuje si wedug opisu
podanego w rozdziale 4A, podrozdzia 7,
w ktrym wszystkie czynnoci odnoszce
si do ganika naley rozumie jako odnoszce si do zespou wtryskowego. W wersjach z silnikiem 1,6 naley wymontowa
obudow filtru powietrza (patrz podrozdz. 2),
aby uzyska lepszy dostp do kocwki
linki przy obudowie przepustnicy.
2. W wersjach fazy I z silnikiem 2,0 przepustnica jest sterowana poprzez poredni
krzywk zamontowan na grze kolektora
dolotowego; po prawidowym wyregulowaniu linki pedau przyspieszenia naley wyregulowa ustawienie krzywki w sposb
opisany dalej. Poluzowa przeciwnakrtk
i wykrci wkrt zderzakowy krzywki po-

Peda przyspieszenia i ukad wtrysku paliwa


redniej. Przytrzyma krzywk cakowicie
otwart, a nastpnie lekko wkrci wkrt do
zetknicia z dwigni oporow. Zwolni
krzywk, a nastpnie obrci wkrt o trzy
obroty zgodnie z kierunkiem ruchu wskazwek zegara. Przytrzyma rub i dokadnie dokrci przeciwnakrtk. Cakowicie
otworzy krzywk i sprawdzi, czy jej rami
oporowe styka si z wkrtem.

4 Peda przyspieszenia
- wymontowanie
i zamontowanie
1. Te czynnoci wykonuje si wedug opisu
podanego w rozdziale 4A, podrozdzia 8,
w ktrym wszystkie czynnoci odnoszce
si do ganika naley rozumie jako odnoszce si do zespou wtryskowego.

5 Benzyna bezoowiowa
- informacje oglne
1. Rodzaj paliwa zalecanego przez producenta samochodu podano w danych technicznych niniejszego rozdziau.
2. Wszystkie wersje samochodu Nissan Primera sa przeznaczone do zasilania paliwem
0 minimalnej liczbie oktanowej 95. Wszystkie wersje z katalizatorem musz by zasilane wycznie benzyn bezoowiow. Nie
wolno stosowa paliwa zawierajcego ow,
poniewa moe on uszkodzi katalizator.
W wersjach bez katalizatora moe by stosowana zarwno benzyna bezoowiowa, jak
1 etylina.

6 Ukad wtrysku paliwa


- wiadomoci wstpne
Wszystkie wersje o wielopunktowym wtrysku
paliwa s wyposaone w zintegrowany wtryskowo-zaponowy system sterowania silnika
Nissan ECCS. Informacje na temat czci
systemu sterowania silnika zwizanej z zaponem zamieszczono w rozdziale 5B; opis
dziaania czci systemu sterowania zwizanej z wtryskiem paliwa podano w dalszej
czci niniejszego rozdziau.
Pompa paliwa, zanurzona w zbiorniku, toczy paliwo ze zbiornika do kolektora paliwa
przez filtr zamontowany na przedniej przegrodzie nadwozia w przedziale silnika. Cinienie zasilania paliwa jest regulowane.
Regulator cinienia paliwa jest umieszczony
na kocu kolektora paliwa. Otwiera si on,
gdy w ukadzie paliwa zostanie przekroczone optymalne cinienie paliwa, umoliwiajc
powrt nadmiaru paliwa do zbiornika.
Elektroniczny ukad sterowania systemu
wtryskowo-zaponowego skada si z mo-

duu sterujcego ECCS oraz z nastpujcych czujnikw:


a) czujnika pooenia przepustnicy - informuje modu sterujcy ECCS o pooeniu
przepustnicy oraz o stopniu jej otwarcia;
b) czujnika temperatury cieczy chodzcej
- informuje modu sterujcy ECCS o temperaturze silnika;
c) przepywomierza powietrza - informuje
modu sterujcy ECCS o masie i temperaturze powietrza przepywajcego przewodem dolotowym do silnika;
d) czujnika kta obrotu wau korbowego
(modele fazy I i II), wbudowanego w rozdzielacz zaponu - informuje modu sterujcy
ECCS o prdkoci obrotowej silnika i pooeniu wau korbowego (wicej informacji
znajduje si w rozdziale 5B);
e) czujnika pooenia i prdkoci obrotowej
wau korbowego (modele fazy III) - spenia
takie same funkcje, jak czujnik kta obrotu
wau korbowego zastosowany we wczeniejszych modelach;
f) czujnika prdkoci pojazdu (zabudowany
w prdkociomierzu) - informuje modu sterujcy ECCS o prdkoci jazdy;
g) stycznika cinienia obwodu wspomagania
ukadu kierowniczego i stycznika cinienia
obwodu klimatyzacji (jeli wystpuje) - informuje modu sterujcy o dziaaniu tych
ukadw, aby umoliwi mu regulacj prdkoci obrotowej biegu jaowego kompensujc dodatkowe obcienie silnika;
h) czujnika tlenu w spalinach (sondy lambda)
- tylko wersje z katalizatorem spalin - przekazuje do moduu sterujcego ECCS informacje o zawartoci tlenu w spalinach (wicej
informacji znajduje si w rozdziale 4D).
Sygnay wszystkich wymienionych czujnikw
s analizowane przez modu sterujcy
ECCS, ktry na ich podstawie wybiera odpowiednie parametry sygnau sterowania
wtryskiwaczy paliwa (zmienia czas otwarcia
wtryskiwacza, ktry umoliwia wytworzenie
bogatszej lub uboszej mieszanki, zgodnie
z zapotrzebowaniem silnika). Skad mieszanki i prdko obrotowa biegu jaowego
s cigle zmieniane przez modu sterujcy
ECCS, aby zapewni optymalne warunki
podczas rozruchu, uruchamiania (zarwno
ciepego, jak i zimnego) silnika i nagrzewania silnika, biegu jaowego, jazdy z ustalon
prdkoci oraz przyspieszania.
Modu sterujcy ECCS sprawuje pen kontrol nad prdkoci biegu jaowego silnika
poprzez zawr regulacji powietrza dodatkowego AAC. Zawr ten, zamontowany
w obudowie przepustnicy (wersje z silnikiem
1,6) lub w kolektorze dolotowym (wersje
2,0), reguluje otwarcie kanau obejciowego
powietrza omijajcego przepustnic. Gdy
przepustnica jest zamknita, modu sterujcy ECCS steruje otwarcie zaworu regulujcego ilo powietrza przepywajcego przez
zawr, zmieniajc w ten sposb prdko
obrotow biegu jaowego.
W wersjach z silnikiem 1,6 w obudowie
przepustnicy zespou wtryskowego jest wbu-

dowany take regulator przyspieszonego


biegu jaowego sterowany zaworem termostatycznym. Gdy silnik jest zimny, woskowa
kapsua w zaworze (zamocowanym do obudowy przepustnicy) ma najmniejszy wymiar,
a krzywka przyspieszonego biegu jaowego
utrzymuje nieco otwart przepustnic.
W miar nagrzewania silnika woskowa kapsua rozciga si, naciskajc trzpie zaworu
do gry, ktry obraca krzywk przyspieszonego biegu jaowego we waciwe pooenie.
W modelach fazy I i II z silnikami 2,0
regulator przyspieszonego biegu jaowego
jest sterowany zaworem regulacji powietrza,
skadajcym si z bimetalowego paska i samoczynnego zaworu trjdronego. Gdy zawr jest zimny, bimetalowy pasek w zaworze
utrzymuje zawr trjdrony otwarty. Powietrze przepywa wtedy przez zawr, umoliwiajc dopyw dodatkowego powietrza do
kolektora dolotowego. Podczas pracy silnika
bimetalowy pasek zaworu jest zasilany prdem, ktry stopniowo zwiksza jego temperatur. Wraz ze wzrostem temperatury
bimetalowy pasek odksztaca si i zamyka
zawr trjdrony, odcinajc tym samym
dopyw dodatkowego powietrza do silnika.
W modelach fazy III z silnikami 2,0 przyspieszony bieg jaowy jest regulowany zaworem elektromagnetycznym FICD sterowanym przez modu sterujcy ECCS.
We wszystkich wersjach wystpuje rwnie
zawr elektromagnetyczny sterowania przyspieszonego biegu jaowego FICD sterowany przez modu sterujcy ECCS. Zawr
elektromagnetyczny reguluje otwarcie kanau obejciowego powietrza omijajcego
przepustnic, co jest wykorzystywane do
zwikszania prdkoci obrotowej biegu jaowego, gdy dziaa wspomaganie ukadu kierowniczego albo ukad klimatyzacji.
Uwaga. W niektrych wersjach zawr moe
by zamontowany, ale jest niewykorzystywany. W wersjach z katalizatorem spalin
modu sterujcy ECCS nadzoruje rwnie
ukady wylotowy i kontroli emisji par paliwa
(szczegy opisano w rozdziale 4D).
Jeli modu sterujcy ECCS wykryje nieprawidowy sygna jakiego czujnika, przechodzi do trybu zastpczego. Wwczas
modu sterujcy ignoruje nieprawidowe sygnay odpowiedniego czujnika, zastpujc je
wczeniej zaprogramowanymi w swej pamici wartociami, umoliwiajcymi kontynuowanie pracy silnika, ktry nie osiga
wwczas najlepszych osigw. Jeli modu
sterujcy ECCS przejdzie na tryb zastpczy,
zawieca si lampka kontrolna sterowania
silnika w zestawie wskanikw, a w pamici
diagnostycznej moduu sterujcego ECCS
zostaje zapisany odpowiedni kod usterki.
Jeli lampka kontrolna sterowania silnika
zawieci si, naley odstawi samochd do
stacji obsugi Nissana, w ktrej mona-wykona test ukadu sterowania silnika za
pomoc specjalnego elektronicznego testera
diagnostycznego.

171

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa


7 Obwd zasilania paliwem
- obnianie cinienia

||
|c

1. Obwd zasilania paliwem przedstawiony


w niniejszym podrozdziale skada si z pompy paliwa zamontowanej w zbiorniku paliwa,
filtru paliwa, kolektora paliwa i wtryskiwaczy
paliwa, regulatora cinienia oraz sztywnych
(metalowych) i elastycznych przewodw paliwa czcych te elementy. We wszystkich
wymienionych elementach znajduje si paliwo pod cinieniem, gdy silnik pracuje lub po
wczeniu zaponu. Cinienie utrzymuje si
jeszcze przez pewien czas po wyczeniu
zaponu (cinienie resztkowe) i musi by
obnione zanim dowolny z wymienionych
elementw zostanie wymontowany.
2. Zidentyfikowa i wyj bezpiecznik elektrycznej pompy paliwa ze skrzynki bezpiecznikw - bezpieczniki nie s numerowane,
ale mog by zidentyfikowane na podstawie
naklejki znajdujcej si na wewntrznej stronie pokrywy skrzynki bezpiecznikw lub
schematu pocze zamieszczonego na
kocu niniejszej ksiki.
3. Uruchomi silnik i pozostawi pracujcy
na biegu jaowym dopty, dopki nie zganie.
4. Sprbowa uruchomi silnik co najmniej
dwa razy, aby upewni si, e cinienie
resztkowe zostao obnione.
5. Odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora.
6. Dla bezpieczestwa nie naley zakada
bezpiecznika pompy paliwa dopty, dopki
nie zostan zakoczone prace zwizane
z obwodem zasilania paliwem. Jeli bezpiecznik zosta ju zaoony, nie wolno
wcza zaponu przed zakoczeniem pracy.

8 Pompa paliwa
- wymontowanie
i zamontowanie
Te czynnoci wykonuje si wedug opisu
podanego w rozdziale 4B, podrozdzia 8.

przed odczeniem elastycznych przewodw


doprowadzania i powrotu paliwa od zespou
czujnika poziomu paliwa konieczne bdzie
obnienie cinienia w obwodzie zasilania
paliwem (patrz, podrozdz. 9).

11 System wtryskowo-zaponowy
- wstpna diagnostyka
i regulacja
Te czynnoci opisano w rozdziale 4B, podrozdzia 12.

12 Obudowa przepustnicy
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
Wersje z silnikiem 1,6

1. Odczy ujemny zacisk przewodu od


akumulatora.
2. Wymontowa obudow filtru powietrza,
tak jak to opisano w podrozdziale 2.
3. Nacisn zaciski mocujce i odczy
zcza przewodw elektrycznych od czujnika
pooenia przepustnicy, zaworu regulacji dodatkowego powietrza, przepywomierza powietrza i zaworu elektromagnetycznego regulatora przyspieszonego biegu jaowego FICD.
4. Odczy koniec linki pedau przyspieszenia od krzywki przepustnicy, a nastpnie
poluzowa przeciwnakrtk i nakrtk regulacyjn pancerza linki i wycign link
pedau przyspieszenia ze wspornika.
5. Zanotowa prawidowe pooenie zamocowania wszystkich sztywnych przewodw
podcinienia i elastycznych przewodw odpowietrzania, aby mie pewno, e zostan
umieszczone we waciwych pooeniach
podczas zamontowania, a nastpnie zwolni
zaciski mocujce (jeli wystpuj) i odczy
przewody od obudowy przepustnicy.
6. Zwolni zaciski zabezpieczajce, odczy elastyczne przewody cieczy chodzcej

Zesp czujnika poziomu


paliwa - wymontowanie
i zamontowanie
Te czynnoci wykonuje si wedug opisu
w rozdziale 4B, podrozdzia 9.

10 Zbiornik paliwa
- wymontowanie
i zamontowanie
1. Czynnoci wymontowania i zamontowania zbiornika paliwa opisano w rozdziale
4A, podrozdzia 6. Naley pamita, e

172

z obu stron obudowy przepustnicy i zalepi


koce przewodw elastycznych. Naley czyni to szybko, aby zminimalizowa ubytek
cieczy chodzcej.
7. Poluzowa i wyj ruby mocujce obudow przepustnicy do kolektora dolotowego,
a nastpnie wyj obudow przepustnicy
z przedziau silnika (patrz rys. 12.7). Wyj
uszczelk i wyrzuci j; do zamontowania
naley uy nowej uszczelki. Zalepi otwr
w kolektorze dolotowym zwojem czystych
szmat, aby zapobiec przedostaniu si do
kolektora zanieczyszcze.

Wersje z silnikiem 2,0


8. Poluzowa zacisk mocujcy i odczy
przewd dolotowy od obudowy przepustnicy.
9. Odczy zcze przewodu elektrycznego
od czujnika pooenia przepustnicy.
10. W modelach fazy I ostronie podway
cigo dwigni przyspieszenia i oddzieli je
od przegubu kulowego w obudowie przepustnicy.
1 1 . W modelach fazy II i III odczy koniec
linki pedau przyspieszenia od krzywki przepustnicy. W wersjach z automatyczn
skrzynk przekadniow odczy rwnie
link kickdown w sposb opisany w rozdziale 7B.
12. We wszystkich wersjach zwolni mocujcy (mocujce) zacisk (zaciski), odczy
elastyczny (elastyczne) przewd (przewody)
cieczy chodzcej od obudowy przepustnicy
i zalepi koce elastycznego (elastycznych)
przewodu (przewodw). Naley wykona to
szybko, aby zminimalizowa ubytek cieczy
chodzcej.
13. We wszystkich wersjach zanotowa
prawidowe pooenie mocowania wszystkich sztywnych przewodw podcinienia
i elastycznych przewodw odpowietrzania,
aby mie pewno, e zostan one prawidowo podczone przy zamontowaniu, a nastpnie zwolni zaciski mocujce (jeli wystpuj) i odczy przewody od obudowy
przepustnicy.
14. W razie potrzeby wykrci ruby i wyj
wspornik kolektora dolotowego, aby uzyska
dostp do rub mocowania obudowy przepustnicy.
15. Poluzowa i wyj ruby mocujce obudow przepustnicy do kolektora dolotowego,
a nastpnie wyj obudow przepustnicy
z przedziau silnika. Wyj uszczelk i wyrzuci j; do zamontowania uy nowej
uszczelki. Zalepi otwr w kolektorze dolotowym zwojem czystych szmat, aby zapobiec przedostaniu si do wntrza zanieczyszcze.

Zmontowanie

12.7. ruby mocujce obudow


przepustnicy (strzaki) - wersje
z silnikiem 1,6

16. Zamontowanie obudowy przepustnicy


wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, uwzgldniajc ponisze zalecenia:
a) upewni si, e wsppracujce powierzchnie kolektora dolotowego i obudowy prze-

Elementy ukadu wtrysku paliwa


pustnicy s czyste i suche, a nastpnie
zaoy now uszczelk na kolektor;
b) zaoy obudow przepustnicy i dokrci
po przektnej wszystkie ruby mocujce
najpierw momentem podanym dla 1. etapu,
a nastpnie dokrci je momentem podanym dla 2. etapu.
c) upewni si, e wszystkie elastyczne
przewody s prawidowo podczone i wszystkie zabezpieczajce je zaciski s pewnie
dokrcone;
d) na zakoczenie wyregulowa link pedau
przyspieszenia, korzystajc z informacji podanych w podrozdziale 3. W wersjach z automatyczn skrzynk przekadniow wyregulowa link kickdown w sposb opisany
w rozdziale 7B.

kolektor paliwa, ostronie wyj zesp kolektora paliwa i wtryskiwaczy paliwa z kolektora dolotowego, a nastpnie wyj go z samochodu. Wyj elementy odlegociowe
zamontowane midzy kolektorem paliwa
a kolektorem dolotowym, a nastpnie wyj
uszczelk wtryskiwacza z kolektora.
6. Odkrci dwie ruby mocujce i zdj
pytk mocujc ze skojarzonego z ni
wtryskiwacza paliwa. Wypchn wtryskiwacz z miejsca zamocowania i wyj piercienie uszczelniajce. Powtrzy podane
czynnoci dla kadego wtryskiwacza paliwa.
7. Wyrzuci uszczelki i piercienie uszczelniajce; do zamontowania uy nowych.
8. Zamontowanie wtryskiwacza paliwa wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc ponisze zalecenia:
a) zaoy nowe piercienie uszczelniajce
o przekroju okrgym na wyjte wtryskiwacze paliwa, a take nowe uszczelki wtryskiwaczy do kolektora dolotowego;
b) powlec olejem silnikowym piercienie
uszczelniajce o przekroju okrgym, aby
uatwi zamontowanie, a nastpnie wsun
wtryskiwacze paliwa do kolektora paliwa;
c) zaoy now uszczelk na kady wtryskiwacz paliwa, a nastpnie wsun zesp
kolektora paliwa na waciwe miejsce w kolektorze dolotowym;
d) wstawi elementy odlegociowe midzy
kolektor paliwa i kolektor dolotowy, a nastpnie przesuwajc si po przektnej od
rodka na zewntrz, dokrci ruby momentem podanym dla 1. etapu, a nastpnie
momentem podanym dla 2. etapu;
e) uruchomi silnik i sprawdzi, czy nie ma
wyciekw paliwa.

cy i odczy elastyczny przewd paliwa od


podstawy regulatora.
12. Odkrci dwie ruby mocujce i wyj
regulator cinienia paliwa z kolektora paliwa.
Wyj piercie uszczelniajcy przymocowany do regulatora i wyrzuci go; do zamontowania zastosowa nowy.
13. Zamontowanie regulatora cinienia paliwa wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, uywajc nowego piercienia uszczelniajcego. Uruchomi silnik
i sprawdzi, czy nie ma wyciekw paliwa.

Czujnik pooenia przepustnicy

1. Odczy ujemny zacisk przewodu od


akumulatora. Aby uzyska lepszy dostp do
kolektora paliwa, naley wymontowa obudow filtru powietrza w sposb opisany
w podrozdziale 2.
2. Odczy sztywny przewd podcinienia
od regulatora cinienia paliwa.
3. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem w sposb opisany w podrozdziale 7, a nastpnie poluzowa zaciski mocujce i odczy elastyczne przewody doprowadzenia i powrotu paliwa na lewym
kocu kolektora paliwa (patrz rys. 13.3).
Oznaczy przewody naklejkami, aby unikn pomyek podczas zamontowania.
4. Wcisn zaczepy mocujce i odczy
zcza wizek przewodw elektrycznych od
czterech wtryskiwaczy paliwa.
5. Poluzowa i wykrci ruby mocujce

9. Odczy ujemny zacisk przewodu od


akumulatora.
10. Odczy elastyczny przewd podcinienia od regulatora cinienia, zamontowanego na lewym kocu kolektora paliwa
(patrz rys. 13.10).
11. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem w sposb opisany w podrozdziale 7, a nastpnie poluzowa zacisk mocuj-

14. Czujnik pooenia przepustnicy jest zamontowany po prawej stronie obudowy przepustnicy (patrz rys. 13.14). Przed wymontowaniem czujnika pooenia przepustnicy
naley odczy ujemny zacisk przewodu
od akumulatora.
15. Odczy zcze przewodu elektrycznego od czujnika pooenia przepustnicy.
16. Uywajc kropli biaej farby lub odpowiedniego pisaka zrobi znaki ustawcze na
czujniku pooenia przepustnicy i obudowie
przepustnicy.
17. Poluzowa dwa wkrty mocujce i wyj czujnik pooenia przepustnicy.
18. Przy zamontowaniu ustawi czujnik pooenia przepustnicy tak, aby mie pewno,
e jego styk ruchomy jest prawidowo poczony z dwigni trzpienia obrotowego przepustnicy.
19. Ustawi w jednej linii znaki wykonane
przed wymontowaniem i lekko wkrci
wkrty mocujce. Wyregulowa czujnik pooenia przepustnicy w sposb opisany
dalej.
20. Uywajc miernika uniwersalnego, ustawionego na pomiar rezystancji, sprawdzi
warto rezystancji czujnika pooenia przepustnicy w sposb podany w danych technicznych na pocztku rozdziau. W razie
potrzeby poluzowa wkrty mocujce i zmieni pooenie czujnika pooenia przepustnicy tak, aby jego rezystancja bya waciwa.
21. Po prawidowym ustawieniu czujnika
pooenia przepustnicy dokadnie dokrci
wkrty mocujce i podczy zcze przewodw elektrycznych.

13.3. Elastyczne przewody doprowadzenia


i powrotu paliwa (strzaki) - wersje
z silnikiem 1,6

13.10. Regulator cinienia paliwa (strzaka)


zamontowany na lewym kocu kolektora
paliwa

13.14. Czujnik pooenia przepustnicy


(strzaka) zamontowany po prawej stronie
obudowy przepustnicy

13 Elementy ukadu
wtrysku paliwa
(wersje z silnikiem 1,6)
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
Kolektor paliwa i wtryskiwacze
paliwa

Regulator cinienia paliwa

173

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa

13.24. Zcze przewodu elektrycznego (1) zaworu regulacji


powietrza dodatkowego AAC i wkrty mocujce (2)
22. Podczy ujemny przewd do akumulatora.

Zawr regulacji powietrza


dodatkowego AAC
23. Zawr regulacji powietrza dodatkowego
AAC jest zamontowany z przodu obudowy
przepustnicy. Przed wymontowaniem zaworu regulacji powietrza dodatkowego naley odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora.
24. Odczy zcze przewodu elektrycznego od zaworu regulacji powietrza dodatkowego AAC (patrz rys. 13.24).
25. Wykrci dwa wkrty mocujce, a nastpnie wyj zawr regulacji powietrza
dodatkowego z obudowy przepustnicy
i zdj uszczelk.
26. W razie potrzeby, po wyjciu zaworu
regulacji powietrza dodatkowego, oddzieli
od siebie obie poowy zaworu, odkrcajc
wkrty mocujce, a nastpnie wyj piercie uszczelniajcy. Sprawdzi, czy trzpie
zaworu mona przesun bez oporu i czy
wraca on szybko pod naciskiem spryny.
Jeli nie, to zawr regulacji powietrza dodatkowego naley wymieni.
27. Zamontowanie zaworu regulacji powietrza dodatkowego wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, ale stosujc
now uszczelk.

13.29. Odczanie zcza przewodu elektrycznego,...

30. Zamontowanie przepywomierza powietrza wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do


wymontowania, stosujc nowy piercie
uszczelniajcy (jeli wystpuje) i dokadnie
dokrci wkrty mocujce.

Zawr regulacji przyspieszonego


biegu jaowego FICD
31. Zawr regulacji przyspieszonego biegu
jaowego FICD jest wkrcony z przodu obudowy przepustnicy (patrz rys. 13.32). Przed
wymontowaniem zaworu naley odczy
ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
W razie potrzeby naley wymontowa obudow filtru powietrza w sposb opisany
w podrozdziale 2, aby mie atwiejszy dostp
do zaworu.
32. Odczy zcze elektryczne od zaworu.
33. Wykrci zawr elektromagnetyczny
z obudowy i wyj trzpie, spryn oraz
podkadk uszczelniajc.
34. Zamontowanie zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania,
stosujc now podkadk uszczelniajc.

Upewni si, e trzpie zaworu i spryna


s zamocowane w prawidowej kolejnoci.

Zawr termostatyczny
przyspieszonego biegu jaowego
35. Zawr termostatyczny przyspieszonego
biegu jaowego jest zamocowany po lewej
stronie obudowy przepustnicy. Przed wymontowaniem zaworu naley odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
36. Wymontowa obudow filtru powietrza
w sposb opisany w podrozdziale 2.
37. Odkrci nakrtk i podkadk, a nastpnie wyj pytk mocujc krzywk przyspieszonego biegu jaowego, spryn, element odlegociowy i dwigni, notujc prawidowe pooenie zamocowania kadego
elementu.
38. Odkrci wkrt mocujcy i wyj pytk
mocowania zaworu termostatycznego przyspieszonego biegu jaowego. Wycign
zawr i zdj z niego piercie uszczelniajcy.
39. Zamontowanie zaworu termostatycznego przyspieszonego biegu jaowego wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymon-

Przepywomierz powietrza
28. Przepywomierz powietrza jest zamontowany po prawej stronie obudowy przepustnicy. Przed wymontowaniem odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora. Odczy zcze elektryczne od przepywomierza (patrz rys. 13.29).
29. Odkrci wkrty mocujce, a nastpnie odczy przepywomierz powietrza od
obudowy przepustnicy (patrz rys. 13.30).
Wyj piercie uszczelniajcy (jeli wystpuje).

174

13.30.... wkrty mocujce (strzaka), ktre


naley odkrci, aby odczy
przepywomierz powietrza od obudowy
przepustnicy

13.32. Zawr regulacji przyspieszonego


biegu jaowego FICD (strzaka) jest
wkrcony z przodu obudowy przepustnicy

Elementy ukadu wtrysku paliwa


towania. Zastosowa nowy piercie
uszczelniajcy i upewni si, czy wszystkie
elementy krzywki przyspieszonego biegu
jaowego s zamocowane we waciwych
pooeniach.

Czujnik kta obrotu wau


korbowego lub czujnik pooenia
wau rozrzdu
40. Czujnik kta obrotu wau korbowego
lub czujnik pooenia wau rozrzdu stosowany w pniejszych wersjach s integralnymi czciami rozdzielacza zaponu. Wicej informacji podano w rozdziale 5B.

Modu wzmocnienia zaponu


41. Stosowne informacje
w rozdziale 5B.

zamieszczono

Czujnik temperatury cieczy


chodzcej
42. Stosowne
w rozdziale 3.

informacje

zamieszczono

Modu sterujcy ECCS


43. Modu sterujcy ECCS jest umieszczony z przodu konsoli rodkowej i przymocowany do podogi na tunelu. Przed wymontowaniem moduu sterujcego naley odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
44. Aby uzyska dostp do moduu sterujcego, naley wykrci wkrty i zwolni zaciski mocujce, a nastpnie wymontowa
oson z obu stron z przodu konsoli rodkowej (w zagbieniu na nogi).
45. Wykrci wkrty mocujce i wysun
modu sterujcy ECCS ze wspornika. Odczy zcze (zcza) przewodu (przewodw) i wyj modu sterujcy z wntrza
samochodu.
46. Zamontowanie moduu sterujcego wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, upewniajc si, czy zcze
przewodu elektrycznego jest dokadnie podczone.

Stycznik pooenia neutralnego


- wersje z mechaniczn skrzynk
przekadniow
47. Stosowne informacje
w rozdziale 7B.

zamieszczono

Wcznik blokady uruchomienia


silnika i wiate cofania - wersje
z automatyczn skrzynk
przekadniow
48. Stosowne informacje
w rozdziale 7B.

zamieszczono

Przekaniki moduu sterujcego


ECCS i pompy paliwa
49. Stosowne informacje
w rozdziale 12.

zamieszczono

Stycznik cinienia obwodu


wspomaganiu ukadu
kierowniczego

mocujc s zamocowane dodatkowe elementy izolujce.

50. Stycznik cinienia obwodu wspomagania ukadu kierowniczego jest wkrcony


w sztywny przewd zasilania obwodu wspomagania ukadu kierowniczego, w prawym
tylnym naroniku przedziau silnika. Przed
wymontowaniem stycznika naley ustawi
koa przednie w pooeniu do jazdy na
wprost, a nastpnie odczy ujemny zacisk
przewodu od akumulatora.
5 1 . Zlokalizowa stycznik cinienia w przedziale silnika, a nastpnie odczy od niego
zcze przewodu elektrycznego.
52. Wykrci stycznik, wyj podkadk
uszczelniajc i zalepi otwr w sztywnym
przewodzie obwodu wspomagania. Naley
szybko wykona te czynnoci, aby zminimalizowa ubytek oleju i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze do obwodu hydraulicznego.
53. Zamontowanie stycznika cinienia obwodu wspomaganiu ukadu kierowniczego
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania, ale z uyciem nowej podkadki uszczelniajcej.

2. Wymontowa grn cz kolektora


dolotowego w sposb opisany w podrozdziale 15.
3. Odczy sztywny przewd podcinienia
od regulatora cinienia paliwa.
4. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem w sposb opisany w podrozdziale 7, a nastpnie poluzowa zaciski mocujce i odczy elastyczne przewody doprowadzenia i powrotu paliwa od lewego
koca kolektora paliwa.
5. Zwolni zaciski mocujce i odczy zcza przewodw elektrycznych od czterech
wtryskiwaczy paliwa.
6. Poluzowa i wyj ruby mocujce kolektor paliwa, a nastpnie ostronie wysun
zesp kolektora paliwa i wtryskiwaczy z kolektora dolotowego i wyj go z samochodu.
Wyj elementy odlegociowe zamocowane
pomidzy kolektorem paliwa a kolektorem
dolotowym i wyj uszczelki wtryskiwaczy
paliwa z kolektora dolotowego (patrz rys.
14.6a, 14.6b).
7. Wykrci dwa wkrty mocujce, a nastpnie wyj pytk mocujc i zdj izolator z gry kadego wtryskiwacza, notujc
pooenie, w jakim jest zamocowany. Wycign wtryskiwacz paliwa i zdj z niego
piercienie uszczelniajce (patrz rys. 14.7a,
14.7b).

Modele fazy II i III

Stycznik cinienia obwodu


czynnika chodniczego
klimatyzacji
54. Stycznik cinienia obwodu czynnika
chodniczego klimatyzacji jest wkrcony
w sztywny przewd obwodu czynnika chodniczego klimatyzacji, w lewym przednim
naroniku przedziau silnika. Wymontowanie
i zamontowanie stycznika wymaga rozadowania i naadowania obwodu czynnika chodniczego klimatyzacji (patrz rozdzia 3, podrozdz. 10) i mechanik amator nie powinien
tego robi.

Czujnik prdkoci pojazdu


55. Czujnik prdkoci pojazdu jest integraln czci prdkociomierza. Szczegy
dotyczce jego wymontowania i zamontowania zamieszczono w rozdziale 12.

14 Elementy ukadu
wtrysku paliwa
(wersje z silnikiem 2,0)
- wymontowanie
i zamontowanie

14.6a. Kolektor paliwa, ktry naley


wymontowa (wersje fazy II i III
z silnikiem 2,0)...

Uwaga. Szczegy dotyczce identyfikacji


wersji podano w podrozdziale 1.

Modele fazy I
Kolektor paliwa i wtryskiwacze
paliwa
1. Dla modeli fazy I ma zastosowanie podrozdzia 13 z uwzgldnieniem, e pomidzy
grn czci wtryskiwacza paliwa a pytk

14.6b. ... wyjmowanie elementw


odlegociowych z kolektora dolotowego

175

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa

14.7a. Wyjmowanie pytki mocujcej...

14.9a. Nowe piercienie uszczelniajce


(strzaki) zaoone na kady wyjty
wtryskiwacz...

14.7b.... i wyciganie wtryskiwacza paliwa


z kolektora paliwa

14.9b. ... zakadanie nowych piercieni


uszczelniajcych na wtryskiwacze paliwa

8. Wyrzuci uszczelki i piercienie uszczelniajce; do zamontowania uy nowych.


9. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc
ponisze zalecenia:
a) zaoy nowe piercienie uszczelniajce
o przekroju okrgym na wszystkie wyjte
wtryskiwacze paliwa (patrz rys. 14.9a);
b) powlec olejem silnikowym piercienie
uszczelniajce o przekroju okrgym, aby
uatwi zamontowanie, a nastpnie wsun
wtryskiwacze paliwa do kolektora paliwa;
c) upewni si, czy izolator jest zamontowany w prawidowym ustawieniu na obwodzie, a nastpnie zaoy pytk mocujc i dokadnie przykrci mocujce j
wkrty;
d) woy nowe uszczelki wtryskiwaczy do
kolektora dolotowego (patrz rys. 14.9b) i zaoy elementy odlegociowe kolektora paliwa na kolektor dolotowy;
e) wsun zesp kolektora paliwa na waciwe miejsce w kolektorze dolotowym i woy mocujce go ruby;
f) przesuwajc si od rodka na zewntrz
dokrci ruby momentem waciwym dla
1. etapu, a nastpnie dokrci momentem
dla 2. etapu;
g) zamontowa grn cz kolektora dolotowego w sposb opisany w podrozdziale
15;
h) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody s podczone w ich waciwych
pooeniach i tam, gdzie jest to niezbdne,

s dokadnie trzymane zaciskami mocujcymi;


i) wyregulowa link pedau przyspieszenia,
tak jak to opisano w podrozdziale 3;
j) uruchomi silnik i sprawdzi, czy nie ma
wyciekw paliwa.

176

Regulator cinienia paliwa


10. Regulator cinienia paliwa opisano
w podrozdziale 13 (patrz rys. 14.10).

Czujnik pooenia przepustnicy


11. Czujnik pooenia przepustnicy jest zamontowany z tyu obudowy przepustnicy

14.11. Usytuowanie czujnika pooenia


przepustnicy (strzaka)
(patrz rys. 14.11). Przed wymontowaniem
czujnika pooenia przepustnicy naley odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
12. Odczy zcze przewodu elektrycznego od czujnika pooenia przepustnicy.
13. Uywajc kropli biaej farby lub odpowiedniego pisaka wykona znaki ustawcze
na czujniku pooenia przepustnicy.
14. Poluzowa dwa wkrty mocujce i wyj czujnik pooenia przepustnicy.
15. Przy zamontowaniu ustawi czujnik pooenia przepustnicy tak, aby mie pewno,
e jego styk ruchomy jest prawidowo poczony z dwigni trzpienia obrotowego przepustnicy.
16. Ustawi w jednej linii znaki zrobione
przed wymontowaniem i lekko wkrci
wkrty mocujce. Wyregulowa czujnik pooenia przepustnicy w sposb opisany
dalej.
17. Uywajc miernika uniwersalnego, ustawionego na pomiar rezystancji, sprawdzi
warto rezystancji czujnika pooenia przepustnicy. W razie potrzeby poluzowa wkrty mocujce i zmieni pooenie czujnika
pooenia przepustnicy tak, aby jego rezystancja bya waciwa.
18. Po prawidowym ustawieniu czujnika
pooenia przepustnicy dokadnie dokrci
wkrty mocujce i odczy zcze przewodw elektrycznych.
19. Podczy akumulator.

Przepywomierz powietrza

14.10. Zacisk mocujcy, ktry naley


poluzowa, aby odczy elastyczny
przewd powrotu paliwa od regulatora
cinienia (strzaka)

20. Przepywomierz powietrza jest zamontowany na pokrywie obudowy filtru powietrza. Przed wymontowaniem przepywomierza powietrza odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
2 1 . Poluzowa zacisk mocujcy i odczy
przewd dolotowy od przepywomierza powietrza.
22. Odczy zcze elektryczne od przepywomierza powietrza (patrz rys. 14.22).
23. Odkrci cztery ruby i wyj przepywomierz z obudowy filtru powietrza (patrz
rys. 14.23). Wyj piercie uszczelniajcy
i wyrzuci go; do zamontowania musi by
uyty nowy.

Elementy ukadu wtrysku paliwa


dolotowego wraz z trzpieniem zaworu
i spryn.
28. Sprawdzi trzpie zaworu i spryn,
czy nie nosz ladw zuycia lub uszkodzenia, a w razie potrzeby wymieni.
29. Zamontowanie zaworu regulacji powietrza dodatkowego wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Upewni si,
czy trzpie i spryna s zamocowane
w prawidowej kolejnoci i czy trzpie jest
zamontowany w prawidowym pooeniu na
obwodzie.
14.22. Odczanie zcza elektrycznego od
przepywomierza powietrza...

14.23.... cztery ruby mocujce, ktre


naley odkrci (trzy s oznakowane
strzakami), aby wymontowa
przepywomierz powietrza z obudowy filtru
powietrza
24. Zamontowanie przepywomierza powietrza wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wmontowania, ale stosujc nowy piercie
uszczelniajcy.

Zawr regulacji powietrza


dodatkowego AAC
Uwaga. Zawr regulacji powietrza dodatkowego AAC nie wystpuje oddzielnie. Niesprawny zawr regulacji powietrza dodatkowego AAC musi by wymieniany w komplecie z regulatorem powietrza biegu jaowego IAA. Regulator powietrza biegu
jaowego ma posta odlewanej obudowy
przykrconej rubami do prawego koca
kolektora dolotowego (modele fazy I i II) lub
w rodku kolektora dolotowego (modele fazy
III). Regulator powietrza biegu jaowego
skada si z zaworu regulacji powietrza
dodatkowego AAC, zaworu elektromagnetycznego przyspieszonego biegu jaowego
FICD i wkrtu regulacyjnego podstawowej
prdkoci obrotowej biegu jaowego.
25. Przed wymontowaniem zaworu regulacji
powietrza dodatkowego naley odczy
ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
26. Odczy zcze przewodu elektrycznego od zaworu regulacji powietrza dodatkowego.
27. Wykrci wkrty mocujce lub odkrci
zawr, a nastpnie wyj zawr z kolektora
12 Nissan Primera

Zawr regulacji przyspieszonego


biegu jaowego FICD
Uwaga. Zawr regulacji przyspieszonego
biegu jaowego FICD nie jest dostpny
oddzielnie. Jeli zawr ten jest niesprawny, musi by wymieniony kompletny regulator powietrza biegu jaowego IAA. Regulator powietrza biegu jaowego ma posta odlewanej obudowy, przykrconej
rubami do prawego koca kolektora dolotowego (modele fazy I i II) lub w rodku
kolektora dolotowego (modele fazy III).
Regulator skada si z zaworu regulacji
powietrza dodatkowego AAC, zaworu elektromagnetycznego przyspieszonego biegu jaowego FICD i wkrtu regulacyjnego
podstawowej prdkoci obrotowej biegu
jaowego.
30. Przed wymontowaniem zaworu naley
odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
31. Przesun palcem po przewodzie elektrycznym do tyu od zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego do zcza przewodw i odczy przewd od gwnej wizki
przewodw elektrycznych. W pniejszych
modelach odczy zcze przewodu elektrycznego od zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego.
32. Wykrci zawr regulacji przyspieszonego biegu jaowego z kolektora dolotowego
i wyj trzpie, spryn oraz podkadk
uszczelniajc.
33. Zamontowanie zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
Upewni si, e trzpie cewki i spryna s
zamontowane w prawidowej kolejnoci oraz
e trzpie jest zamontowany w prawidowym
pooeniu na obwodzie.

czy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.


35. Odczy zcza przewodw elektrycznych od zaworw regulacji powietrza dodatkowego AAC oraz elektromagnetycznego
zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego FICD i wysun przewd z odpowiednich zaciskw mocujcych.
36. Odkrci ruby mocujce i wyj regulator z kolektora dolotowego. Wyj uszczelk i wyrzuci j; do zamontowania uy
nowej.
37. Podczas zamontowania upewni si,
czy powierzchnie czoowe regulatora i kolektora dolotowego s czyste i suche, a nastpnie zaoy now uszczelk. Zamontowa regulator powietrza biegu jaowego
i dokadnie dokrci mocujce go ruby.
Podczy zcza przewodw elektrycznych i ujemny zacisk przewodu do akumulatora.

Modele fazy I
Zawr regulacji powietrza
38. Zawr regulacji powietrza jest umieszczony pod kolektorem dolotowym. Przed
wymontowaniem zaworu naley odczy
ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
39. Aby uzyska atwiejszy dostp do zaworu, naley zacign dwigni hamulca
awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych. Dostp do
zaworu bdzie moliwy zarwno od gry,
jak i od dou.
40. Odczy zcze przewodu elektrycznego od zaworu, a nastpnie zwolni zaciski
mocujce i odczy oba elastyczne przewody podcinienia i cieczy chodzcej. Zalepi koce elastycznych przewodw cieczy chodzcej, dziaajc szybko, aby zminimalizowa ubytek cieczy.
41. Poluzowa i wyj ruby mocujce,
a nastpnie wyj zawr regulacji powietrza
z kolektora wylotowego i wymontowa go
z silnika.
42. Zamontowanie zaworu regulacji powietrza wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania.

Regulator powietrza biegu


jaowego IAA
34. Regulator powietrza biegu jaowego
ma posta odlewanej obudowy, przykrconej rubami do prawego koca kolektora
dolotowego (modele fazy I i II) lub w rodku kolektora dolotowego (modele fazy
III). Skada si z zaworu regulacji powietrza dodatkowego AAC, zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego FICD
i wkrtu regulacyjnego podstawowej prdkoci obrotowej biegu jaowego. Przed
wymontowaniem regulatora naley od-

14.45. Elastyczne przewody podcinienia


zaworu regulacji powietrza (1) i ruby
mocujce (2)

177

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa


Modele fazy II
43. Zawr regulacji powietrza jest umieszczony na lewym kocu kolektora dolotowego, dokadnie pod regulatorem powietrza
biegu jaowego IAA. Przed wymontowaniem
zaworu naley odczy ujemny zacisk przewodu od akumulatora.
44. Wymontowa grn cz kolektora
dolotowego w sposb opisany w podrozdziale 15.
45. Zwolni mocujce zaciski i odczy oba
elastyczne przewody podcinienia od zaworu regulacji powietrza (patrz rys. 14.45).
46. Odkrci dwie ruby mocujce i wyj
zawr regulacji powietrza z kolektora dolotowego.
47. Zamontowanie zaworu regulacji powietrza wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania.

Czujnik kta obrotu wau


korbowego lub czujnik pooenia
wau rozrzdu
48. Czujnik kta obrotu wau korbowego
lub czujnik pooenia wau rozrzdu, stosowany w pniejszych modelach, s integralnymi czciami rozdzielacza zaponu. Wicej informacji podano w rozdziale 5B.

Modu wzmocnienia zaponu


49. Stosowne informacje zamieszczono
w rozdziale 5B.

Czujnik spalania stukowego


50. Stosowne informacje zamieszczono
w rozdziale 4B, podrozdzia 13. Naley
pamita, e dostp do czujnika spalania
stukowego jest bardzo utrudniony (patrz
rys. 14.50).

Modu sterujcy ECCS


51. Stosowne informacje zamieszczono
w podrozdziale 13.

Stycznik pooenia neutralnego


- wersje z mechaniczn skrzynk
przekadniow
52. Stosowne informacje zamieszczono
w rozdziale 7A.

14.50. Czujnik spalania stukowego


(strzaka) jest umieszczony bezporednio
pod kolektorem dolotowym

178

Wcznik blokady uruchomienia


silnika i wiate cofania - wersje
z automatyczn skrzynk
przekadniow
53. Stosowne informacje zamieszczono
w rozdziale 7B.

Przekaniki moduu sterujcego


ECCS i pompy paliwa
54. Stosowne informacje zamieszczone s
w rozdziale 12.

Stycznik cinienia obwodu


wspomagania ukadu
kiero wn i czego

15.4. Odkrcanie nakrtki czcej


(strzaka) w celu odczenia sztywnego
przewodu recyrkulacji spalin

55. Stosowne informacje s zamieszczone


w podrozdziale 13.

Stycznik cinienia obwodu


czynnika chodniczego ukadu
klimatyzacji
56. Stycznik cinienia obwodu czynnika chodniczego klimatyzacji jest wkrcony w sztywny przewd obwodu czynnika chodniczego
klimatyzacji, w lewym przednim naroniku
przedziau silnika. Wymontowanie i zamontowanie stycznika wymaga rozadowania i naadowania obwodu czynnika chodniczego klimatyzacji (patrz rozdzia 3, podrozdz. 10)
i mechanik amator nie powinien tego robi.

Czujnik prdkoci pojazdu


57. Czujnik prdkoci pojazdu jest integraln czci prdkociomierza. Szczegy
dotyczce wymontowania i zamontowania
tego czujnika zamieszczono w rozdziale 12.

15 Kolektor dolotowy
- wymontowanie
i zamontowanie

Uwaga. Szczegy dotyczce identyfikacji


modeli podano w podrozdziale 1.

Wymontowanie
Wersje z silnikiem 1,6
1. Oprni ukad chodzenia w sposb
opisany w rozdziale 1.
2. Wykona wszystkie czynnoci opisane
w punktach 1 do 6 w podrozdziale 12
i odczy wszystkie elementy od obudowy
przepustnicy.
3. Zanotowa prawidowe pooenia wszystkich zczy elastycznych przewodw podcinienia kolektora dolotowego i odczy
od kolektora dolotowego elastyczne przewody podcinienia oraz (jeli wystpuj)
zawory podcinieniowe. Aby unikn pomyek podczas zamontowania, naley odpowiednio oznaczy naklejk kady elastyczny
przewd podczas jego odczania.
4. Odkrci nakrtk czc i odczy
sztywny przewd recyrkulacji spalin, czcy

15.5. ruby, ktre naley odkrci w celu


odczenia przewodw masy (strzaki) od
prawego koca kolektora dolotowego
kolektory dolotowy i wylotowy, od zaworu
recyrkulacji spalin na lewym kocu kolektora
dolotowego (patrz rys. 15.4).
5. Odczy zcza przewodw elektrycznych od wtryskiwaczy paliwa i czujnika
temperatury cieczy chodzcej. Wysun
przewd elektryczny z mocujcych go zaciskw i uoy go z dala od kolektora dolotowego. Jeli wystpuje, odkrci rwnie
rub (ruby) mocujc (mocujce) i odczy przewd (przewody) masy od kolektora dolotowego (patrz rys. 15.5).
6. Odkrci ruby mocujce i wyj wspornik spod kolektora dolotowego.
7. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem w sposb opisany w podrozdziale 7, a nastpnie poluzowa zaciski mocujce i odczy elastyczne przewody doprowadzenia i powrotu paliwa od lewego
koca kolektora paliwa. Zalepi elastyczny
przewd i zcza kolektora paliwa, aby zminimalizowa ubytek paliwa i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze do ukadu.
8. Dokona ostatecznego sprawdzenia, czy
wszystkie elastyczne przewody podcinienia
i odpowietrzajce zostay odczone od kolektora dolotowego, a nastpnie w kolejnoci
odwrotnej do pokazanej na rysunku 15.52
poluzowa i wyj nakrtki oraz ruby mocujce kolektor.
9. Oddzieli kolektor dolotowy od gowicy
i wyj go z przedziau silnika. Zdj uszczelki kolektora dolotowego i wyrzuci je.

Kolektor dolotowy
Modele fazy I z silnikiem 2,0

Modele fazy II z silnikiem 2,0

10. Aby uzyska atwiejszy dostp, mocno


zacign dwigni hamulca awaryjnego,
a nastpnie podnie podnonikiem przd
samochodu i podeprze go na podstawkach
staych. Dostp do kolektora dolotowego
i zwizanych z nim elementw jest moliwy
zarwno od gry, jak i od dou.
11. Poluzowa zacisk mocujcy i odczy
przewd dolotowy od obudowy przepustnicy. Odczy link pedau przyspieszenia
od krzywki przepustnicy, a nastpnie poluzowa przeciwnakrtk oraz nakrtk regulacyjn i odczy link od mocujcego j
wspornika.
12. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem w sposb opisany w podrozdz. 7,
a nastpnie poluzowa zaciski mocujce
i odczy elastyczne przewody doprowadzenia i powrotu paliwa od lewego koca
kolektora paliwa. Zalepi elastyczny przewd i zcza kolektora paliwa, aby zminimalizowa ubytek paliwa i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze do ukadu.
13. Zwolni zacisk (zaciski) mocujcy (mocujce), a nastpnie odczy elastyczny
(elastyczne) przewd (przewody) cieczy
chodzcej od obudowy przepustnicy i kolektora dolotowego. Zalepi koniec (koce) przewodu (przewodw), robic to szybko, aby zminimalizowa ubytek cieczy
chodzcej.
14. Zanotowa prawidowe pooenia zamocowania wszystkich zczy elastycznych
przewodw podcinienia kolektora dolotowego i odczy je od kolektora i (jeli
wystpuj) od zwizanych z nimi zaworw
podcinieniowych. Aby unikn pomyek
podczas zamontowania, naley oznaczy
naklejk kady elastyczny przewd podczas
jego odczania.
15. Odczy zcza przewodw elektrycznych od czujnika pooenia przepustnicy,
zaworu regulacyjnego powietrza, wtryskiwaczy paliwa, czujnika temperatury cieczy
chodzcej i regulatora powietrza biegu jaowego IAA. Wysun przewd elektryczny
z mocujcych go zaciskw i uoy go z dala
od kolektora dolotowego.
16. Odkrci ruby mocujce i wyj wsporniki z prawego oraz lewego koca kolektora
dolotowego.
17. Sprawdzi ostatecznie, czy wszystkie
elastyczne przewody podcinienia i odpowietrzania zostay odczone od kolektora
dolotowego.
18. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej na
rysunku 15.53 poluzowa i wykrci nakrtki
oraz ruby mocujce kolektor dolotowy.
Moe si okaza konieczne wymontowanie
filtru oleju i (lub) obudowy filtru oleju z tyu
kaduba, aby uzyska dostp do dolnych
nakrtek i rub kolektora dolotowego (wicej
informacji podano w rozdziaach 1 i 2).
19. Odsun kolektor dolotowy od gowicy
i wyj go z przedziau silnika. Wyj
uszczelki kolektora dolotowego i wyrzuci je.

20. Aby uzyska atwiejszy dostp, zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem przd samochodu i podeprze go na podstawkach staych. Dostp do kolektora dolotowego i zwizanych z nim elementw jest moliwy
zarwno od gry, jak i od dou.
21. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem w sposb opisany w podrozdz. 7,
a nastpnie poluzowa zaciski mocujce
i odczy elastyczne przewody doprowadzania i powrotu paliwa od lewego koca
kolektora paliwa (patrz rys. 15.21). Zalepi
elastyczny przewd i zcza kolektora paliwa, aby zminimalizowa ubytek paliwa i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze do

15.22a. Odczanie linki pedau


przyspieszenia od krzywki przepustnicy...

ukadu. Mona elastyczne przewody oznaczy naklejkami, aby unikn pomyek podczas zamontowania.
22. Poluzowa zacisk mocujcy i odczy
przewd dolotowy od obudowy przepustnicy. Odczy link pedau przyspieszenia
od krzywki przepustnicy. Poluzowa przeciwnakrtk i nakrtk regulacyjn pancerza
linki pedau przyspieszenia, a nastpnie
wyj link z mocujcego j wspornika
(patrz rys. 15.22a, 15.22b).
23. Zanotowa prawidowe pooenia zamocowania wszystkich zczy elastycznych
przewodw i odczy je od obudowy przepustnicy i grnej czci kolektora dolotowego. Zalepi koce przewodw cieczy chodzcej, wykonujc to szybko, aby zminimalizowa ubytek cieczy chodzcej. W celu
uniknicia pomyek przy zamontowaniu,
oznaczy naklejk kady elastyczny przewd podczas jego odczania.
24. Odczy zcza przewodw elektrycznych od czujnika pooenia przepustnicy,
zaworu regulacji powietrza dodatkowego
AAC, zaworu elektromagnetycznego przyspieszonego biegu jaowego FICD oraz czujnikw temperatury cieczy chodzcej na
prawym kocu kolektora dolotowego. Wysun przewd elektryczny z mocujcych
go zaciskw i uoy go z dala od kolektora
dolotowego.
25. Poluzowa i wyj osiem rub mocujcych (patrz rys. 15.54b) i ruby grnego
wspornika (patrz rys. 15.25), a nastpnie
wycign grn cz kolektora dolotowego razem z obudow przepustnicy. Wyj
uszczelk i wyrzuci j.
26. Odczy zcza elektrycznych przewodw od zaworu regulacyjnego powietrza
i wtryskiwaczy paliwa. Wyj przewody
z mocujcych je zaciskw i uoy z dala od
kolektora dolotowego.
27. Zwolni mocujcy (mocujce) zacisk
(zaciski), a nastpnie odczy wszystkie
pozostae elastyczne przewody (przewd)
cieczy chodzcej od kolektora dolotowego.
Zalepi koce przewodw (przewodu) cieczy chodzcej, wykonujc to szybko, aby
zminimalizowa ubytek cieczy.
28. Odkrci ruby mocujce i wyj wsporniki z tyu kolektora dolotowego.

15.22b. ... i wyjmowanie pancerza linki ze


wspornika

15.25. Grne wsporniki kolektora


dolotowego (strzaki)

15.21. Elastyczne przewody


doprowadzania i powrotu paliwa (strzaki)

179

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa


towanie obudowy filtru oleju z tyu kaduba,
aby uzyska dostp do dolnych nakrtek
i rub na prawym kocu kolektora dolotowego (wicej informacji znajduje si w rozdziale 2B). Odsun kolektor dolotowy od
gowicy i wyj go z przedziau silnika. Zdj
uszczelk kolektora dolotowego i wyrzuci
j (patrz rys. 15.32a, 15.32b).

Modele fazy III z silnikiem 2,0


15.29. Odkrcanie nakrtki mocujcej
i odczanie sztywnego przewodu EGR od
zaworu
29. Odkrci nakrtk czc i odczy
sztywny przewd recyrkulacji spalin, czcy
kolektory dolotowy i wylotowy, od zaworu
regulacyjnego na lewym kocu kolektora
dolotowego (patrz rys. 15.29).
30. Zanotowa prawidowe pooenia zamocowania wszystkich zczy elastycznych
przewodw i odczy je od dolnej czci
kolektora dolotowego. Zalepi koce przewodw cieczy chodzcej, wykonujc to
szybko, aby zminimalizowa ubytek cieczy
chodzcej. W celu uniknicia pomyek przy
zamontowaniu, oznaczy naklejk kady
elastyczny przewd podczas jego odczania. Dokona ostatecznego sprawdzenia,
czy wszystkie elastyczne przewody podcinienia i odpowietrzania zostay odczone
od kolektora dolotowego.
31. Spuci olej z silnika i wymontowa filtr
oleju, tak jak to opisano w rozdziale 1. Jeli
filtr zosta uszkodzony podczas wymontowania, zamontowa nowy filtr.
32. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej
na rysunku 15.54a poluzowa i wykrci
nakrtki oraz ruby mocujce kolektor dolotowy. Moe si okaza konieczne wymon-

33. Aby uzyska atwiejszy dostp, mocno


zacign dwigni hamulca awaryjnego,
a nastpnie podnie podnonikiem przd
samochodu i podeprze go na podstawkach
staych. Dostp do kolektora dolotowego
i zwizanych z nim elementw jest moliwy
zarwno od gry, jak i od dou.
34. Oprni ukad chodzenia w sposb
opisany w rozdziale 1.
35. Odkrci nakrtki i zdj wspornik z lewej i prawej kolumny zawieszenia.
36. Obniy cinienie w obwodzie zasilania
paliwem w sposb opisany w podrozdz. 7,
a nastpnie poluzowa zaciski mocujce
i odczy elastyczne przewody doprowadzania i powrotu paliwa od lewego koca
kolektora paliwa. Zalepi elastyczny przewd i zcza kolektora paliwa, aby zminimalizowa ubytek paliwa i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze do ukadu.
Mona elastyczne przewody oznaczy naklejkami, aby unikn pomyek podczas
zamontowania.
37. Poluzowa mocujcy zacisk i odczy
przewd dolotowy od obudowy przepustnicy. Odczy link pedau przyspieszenia
od krzywki przepustnicy. Poluzowa przeciwnakrtk i nakrtk regulacyjn pancerza
linki pedau przyspieszenia, a nastpnie
wyj zewntrzn link z mocujcego j
wspornika.
38. Zanotowa prawidowe pooenia zamocowania wszystkich zczy elastycznych

15.32a. Wymontowanie dolnej cz kolektora dolotowego..

180

przewodw i odczy je od obudowy przepustnicy i grnej czci kolektora dolotowego. W celu uniknicia pomyek przy zamontowaniu oznaczy naklejk kady elastyczny
przewd podczas jego odczania.
39. Odczy zcza przewodw elektrycznych od czujnika pooenia przepustnicy,
zaworu regulacji powietrza dodatkowego
AAC i elektromagnetycznego zaworu regulacji przyspieszonego biegu jaowego
FICD na rodku kolektora dolotowego. Wysun przewd elektryczny z mocujcych
go zaciskw i uoy go z dala od kolektora
dolotowego.
40. Odczy zcza przewodw elektrycznych od czujnikw temperatury cieczy chodzcej na prawym kocu kolektora dolotowego. Wysun przewd elektryczny z mocujcych go zaciskw i uoy go z dala od
kolektora dolotowego.
4 1 . Odkrci ruby i odczy dwa wsporniki
od grnej czci kolektora dolotowego.
42. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej
na rysunku 15.55b poluzowa i wyj siedem rub mocujcych, a nastpnie wycign grn cz kolektora dolotowego wraz
z obudow przepustnicy. Wyj uszczelk
kolektora i wyrzuci j.
43. Odczy sztywny przewd podcinienia
od regulatora cinienia paliwa.
44. Zwolni mocujce zaciski i odczy
zcza elektrycznych przewodw od czterech wtryskiwaczy paliwa. Wysun przewd ze wszystkich mocujcych go zaciskw i uoy go z dala od kolektora dolotowego.
45. Poluzowa i wyj ruby mocujce kolektor paliwa, a nastpnie ostronie wysun
zesp kolektora paliwa i wtryskiwaczy z kolektora dolotowego i wyj go z samochodu.
Wyj elementy odlegociowe zamocowane
midzy kolektorem paliwa a kolektorem
dolotowym i wyj uszczelki wtryskiwaczy
z kolektora dolotowego.

15.32b. ... i wyjmowanie uszczelki

Kolektor dolotowy

15.52. Kolejno dokrcania nakrtek i rub kolektora dolotowego


-wersje z silnikiem 1,6
46. Wymontowa p o m o c n i c z e paski n a p dowe, tak jak to o p i s a n o w rozdziale 1,
a nastpnie odkrci koo p a s o w e p o m p y
cieczy chodzcej od p r z o d u p o m p y .
47. Wymontowa p o m p w s p o m a g a n i a
ukadu kierowniczego, tak j a k to o p i s a n o
w rozdziale 10.
48. Spuci olej z silnika i w y m o n t o w a filtr
oleju, tak jak to o p i s a n o w rozdziale 1. Jeli
filtr zosta u s z k o d z o n y p o d c z a s w y m o n t o wania, zamontowa n o w y filtr.
49. Odkrci mocujce ruby i wyj wsporniki z tyu kolektora d o l o t o w e g o .
50. Zanotowa p r a w i d o w e p o o e n i a zamocowania w s z y s t k i c h zczy e l a s t y c z nych przewodw i odczy je od dolnej
czci kolektora d o l o t o w e g o . W celu uniknicia pomyek przy z a m o n t o w a n i u o z n a czy naklejk kady elastyczny p r z e w d
przy jego odczaniu. D o k o n a ostatecznego sprawdzenia, czy w s z y s t k i e elastyczne przewody podcinienia i o d p o w i e t r z a n i a
zostay odczone od kolektora d o l o t o w e go.
51. W kolejnoci o d w r o t n e j do p o k a z a n e j
na rysunku 15.55a p o l u z o w a i wyj nakrtki oraz ruby m o c u j c e kolektor dolotowy. Moe si o k a z a k o n i e c z n e wymontowanie o b u d o w y filtru oleju z tyu
kaduba, aby u z y s k a d o s t p n a k r t e k
i rub na p r a w y m k o c u k o l e k t o r a d o lotowego (wicej informacji znajduje si
w rozdziale 2B). O d s u n kolektor d o l o towy od gowicy i wyj go z p r z e d z i a u
silnika. Wyj uszczelk k o l e k t o r a i wyrzuci j.

Zamontowanie

Modele z silnikiem 1,6


52. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy wsppracujce powie-

15.53. Kolejno dokrcania nakrtek i rub kolektora dolotowego


- m o d e l e fazy I z silnikiem 2,0

rzchnie gowicy silnika i kolektora dolotowego s czyste i suche, a nastpnie


zaoy uszczelk na ruby dwustronne
gowicy. Zaoy kolektor dolotowy i dokrci mocujce go nakrtki oraz ruby
momentem podanym w danych technicznych, w pokazanej kolejnoci (patrz rys.
15.52);
b) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody s podczone we waciwych
miejscach i dokadnie utrzymywane przez
mocujce je zaciski;
c) wyregulowa link pedau przyspieszenia,
tak jak to opisano w podrozdziale 3;
d) napeni ukad chodzenia, tak jak to
opisano w podrozdziale 1.

Modele fazy I z silnikiem 2,0


53. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej
do
wymontowania,
z uwzgldnieniem zalece podanych poniej:
a) upewni si, czy wsppracujce powierzchnie gowicy silnika i kolektora dolotowego s czyste i suche, a nastpnie
zaoy now uszczelk na ruby dwustronne gowicy. Zaoy kolektor dolotowy
i dokrci mocujce go nakrtki i ruby
momentem podanym w danych technicznych w kolejnoci pokazanej na rysunku
15.53;
b) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody s podczone we waciwych
miejscach i czy s dokadnie utrzymywane
przez mocujce je zaciski;
c) upewni si, czy wizka przewodw
elektrycznych ukadu wtrysku paliwa jest
prawidowo poprowadzona i zamocowana
do wszystkich przeznaczonych do tego zaciskw;
d) wyregulowa link pedau przyspieszenia,
tak jak to opisano w podrozdziale 3;
e) zaoy nowe piercienie uszczelniajce
w rowki w obudowie filtru oleju i zaoy

obudow na kadub silnika, dokrcajc dokadnie mocujce j ruby;


f) zamontowa filtr oleju i napeni silnik
olejem, tak jak jest to opisane w rozdziale 1.

Modele fazy II z silnikiem 2,0


54. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy wsppracujce powierzchnie dolnej czci kolektora dolotowego
i gowicy silnika s czyste i suche, a nastpnie zaoy now uszczelk na ruby dwustronne gowicy;
b) zaoy doln cz kolektora dolotowego
i dokrci mocujce go nakrtki oraz ruby
momentem podanym w danych technicznych, w kolejnoci pokazanej na rysunku
15.54a.
c) zaoy now uszczelk na doln cz,
a nastpnie naoy grn cz kolektora
dolotowego i lekko dokrci wszystkie mocujce j ruby. Dokrci dokadnie tylne
ruby mocujce ruby w kolejnoci pokazanej na rysunku 15.54b, a nastpnie dokadnie dokrci trzy przednie mocujce
ruby;
d) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody s podczone we waciwych
miejscach i czy s dokadnie utrzymywane
przez mocujce je zaciski;
e) upewni si, czy wizka przewodw
elektrycznych ukadu wtrysku paliwa jest
prawidowo poprowadzona i zamocowana
do wszystkich przeznaczonych do tego zaciskw;
f) wyregulowa link pedau przyspieszenia
w sposb opisany w podrozdziale 3;
g) zaoy nowe piercienie uszczelniajce
w rowki w obudowie filtru oleju i zaoy
obudow na kadub silnika, dokrcajc dokadnie mocujce j ruby;
h) zamontowa filtr oleju i napeni silnik
olejem, tak jak jest to opisane w rozdziale 1.

181

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa

15.54a. Kolejno dokrcania nakrtek i rub dolnej czci


kolektora dolotowego - modele fazy II z silnikiem 2,0

Modele fazy III z silnikiem 2,0


55. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy wsppracujce powierzchnie dolnej czci kolektora dolotowego
i gowicy silnika s czyste i suche, a nastp-

15.54b. Kolejno dokrcania nakrtek i rub grnej czci


kolektora dolotowego - modele fazy II z silnikiem 2,0

nie zaoy now uszczelk na ruby dwustronne gowicy;


b) zaoy doln cz kolektora dolotowego
i dokrci mocujce go nakrtki oraz ruby
momentem podanym w danych technicznych w kolejnoci pokazanej na rysunku
15.55a;

Przd silnika

H31293

15.55a. Kolejno dokrcania nakrtek i rub dolnej czci kolektora dolotowego


- modele fazy III z silnikiem 2,0

182

c) zaoy now uszczelk na doln cz,


a nastpnie naoy grn cz kolektora
dolotowego i dokrci mocujce go nakrtki
oraz ruby momentem podanym w danych
technicznych w kolejnoci pokazanej na
rysunku 15.55b;
d) upewni si, czy wszystkie elastyczne
przewody s podczone we waciwych
miejscach i czy s dokadnie utrzymywane
przez mocujce je zaciski;
e) upewni si, czy wizka przewodw
elektrycznych ukadu wtrysku paliwa jest
prawidowo poprowadzona i zamocowana
do wszystkich przeznaczonych do tego zaciskw;
f) wyregulowa link pedau przyspieszenia,
tak jak to opisano w podrozdziale 3;
g) tam, gdzie jest to konieczne, zaoy
nowe piercienie uszczelniajce o przekroju
okrgym w rowki obudowy filtru oleju i zaoy obudow na kadub silnika, dokrcajc
dokadnie mocujce j ruby;
h) zamontowa koo pasowe pompy cieczy
chodzcej (rozdzia 3) i pomp wspomagania ukadu kierowniczego (rozdzia 10). Zaoy pomocnicze paski napdowe, tak jak
to opisano w rozdziale 1;
i) zamontowa filtr oleju i napeni silnik
olejem, tak jak jest to opisane w rozdziale 1.

Kolektor wylotowy

16 Kolektor wylotowy
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie

Przd silnika

H31294

15.55b. Kolejno dokrcania nakrtek i rub grnej czci kolektora dolotowego


-modele fazy III z silnikiem 2,0

16.2. Zdejmowanie osony termicznej


kolektora wylotowego

16.7a. Zdejmowanie kolektora wylotowego.

16.3. Odkrcanie nakrtki czcej


i wyjmowanie sztywnego przewodu EGR
z boku kolektora

1. W wersjach z czujnikiem tlenu (sond


lambda), zamontowanym w kolektorze wylotowym, odnale przewd elektryczny biegncy od czujnika do zcza przewodw,
a nastpnie odczy go od gwnej wizki
przewodw.
2. We wszystkich wersjach poluzowa i wyj wkrty mocujce oraz zdj oson
termiczn z kolektora wylotowego (patrz
rys. 16.2).
3. Jeli wystpuje, odkrci nakrtk czc i wyj sztywny przewd recyrkulacji
spalin z boku kolektora (patrz rys. 16.3).
4. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie podnie podnonikiem
przd samochodu i podeprze go na podstawkach staych.
5. Odkrci nakrtki mocujce przedni rur
wylotow do kolektora wylotowego i rub
mocujc przedni rur wylotow do wspornika. Odczy przedni rur wylotow od
kolektora i wyj uszczelk (uszczelki).
W wersjach z silnikiem 2,0 z katalizatorem
spalin albo odczy zcze elektrycznego
przewodu sondy lambda, albo podeprze
przewd wylotowy tak, aby nie napra
przewodu elektrycznego.
6. W kolejnoci odwrotnej do pokazanej na
rysunkach 16.8a lub 16.8b poluzowa i wyj nakrtki oraz ruby mocujce kolektor
wylotowy.
7. Wyj kolektor wylotowy z przedziau
silnika i zdj uszczelk (uszczelki) kolektora
wylotowego (patrz rys. 16.7a, 16.7b).

Zamontowanie
8. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:

16.7b. ... i wyjmowanie uszczelki kolektora -silnik 2,0

183

Ukady zasilania i wylotowy - wersje o wielopunktowym wtrysku paliwa

4
/

1
\

5
/

16.8a. Kolejno dokrcania nakrtek i rub kolektora wylotowego


- modele z silnikiem 1,6

16.8b. Kolejno dokrcania nakrtek i rub kolektora wylotowego


- modele z silnikiem 2,0 (pokazany silnik SR20De -w typie DE
jest podobnie)

a) sprawdzi, czy ruby dwustronne kolektora


wylotowego nie nosz ladw uszkodzenia
lub korozji; usun wszystkie lady korozji
i naprawi lub wymieni uszkodzone ruby;
b) upewni si, czy wszystkie uszczelniajce

c) dokrci nakrtki i ruby mocujce kolektor wylotowy momentem podanym w danych


technicznych w kolejnoci pokazanej na
rysunkach 16.8a, 16.8b;

tora wylotowego s czyste i paskie, a nastpnie zaoy now uszczelk (uszczelki)


kolektora wylotowego;

d) podczy przedni rur wylotow do


kolektora wylotowego, stosujc si do informacji podanych w podrozdziale 17.

17 Ukad wylotowy
- wiadomoci oglne
i wymontowanie elementw
Stosowne informacje zamieszczono w rozdziale 4B, podrozdzia 16.

Rozdzia 4D

Ukady kontroli emisji

1 Wiadomoci wstpne
Uwaga. W niniejszym rozdziale niektre
czynnoci odnosi si do modeli fazy I, II i III,
zalenie od roku produkcji. Klasyfikacj t
zastosowano tam, gdzie modyfikacje wprowadzone w gamie modeli samochodw
wpywaj na opisane czynnoci naprawcze.
Fazy odnoszce si do lat produkcji modelu
s nastpujce:
faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;

faza III - od padziernika 1996 do wrzenia


1999.
1. Wszystkie wersje samochodu Nissan Primera omwione w tej ksice s przystosowane do zasilania benzyn bezoowiow
i s wyposaone w rne urzdzenia wbudowane w ukad zasilania, umoliwiajce
zminimalizowa szkodliwe oddziaywanie samochodu na rodowisko.
2. W samochodzie zastosowano wiele ukadw kontroli emisji zalenie od wersji. S to:
w wersjach z silnikiem ganikowym 1,6
bez katalizatora - ukad kompensacyjny
biegu jaowego i tumik;
w wersjach z silnikiem ganikowym 1,6
z katalizatorem - katalizator, ukad recyrkulacji spalin EGR, ukad kontroli pochaniacza par paliwa, ukad doprowadzenia dodatkowego powietrza, ukad kompensacyjny
biegu jaowego i tumik;
w wersjach z silnikiem 1,6 o wielopunktowym wtrysku paliwa - katalizator, ukad
recyrkulacji spalin EGR i ukad pochaniacza
par paliwa;
w wersjach z silnikiem 2,0 o jednopunktowym wtrysku paliwa, bez katalizatora ukad zapobiegania przewlekemu spalaniu
i tumik;

w wersjach z silnikiem 2,0 o jednopunktowym wtrysku paliwa, z katalizatorem katalizator, ukad recyrkulacji spalin EGR,
ukad pochaniacza par paliwa, ukad zapobiegania przewlekemu spalaniu i tumik;
w wersjach z silnikiem 2,0 o wielopunktowym wtrysku paliwa, bez katalizatora nie ma adnych dodatkowych ukadw kontroli emisji;
w wersjach fazy I z silnikiem 2,0 o wielopunktowym wtrysku paliwa, z katalizatorem - katalizator, ukad pochaniacza
par paliwa;
w modelach fazy II z silnikiem 2,0 o wielopunktowym wtrysku paliwa - katalizator,
ukad pochaniacza par paliwa, ukad recyrkulacji spalin EGR;
w modelach fazy III z silnikiem 2,0 o wielopunktowym wtrysku paliwa - katalizator,
ukad pochaniacza par paliwa.
3. Dziaanie poszczeglnych ukadw kontroli emisji opisano dalej.

Ukad wymuszonego
przewietrzania skrzyni korbowej
4. W celu zmniejszenia emisji nie spalonych
wglowodorw ze skrzyni korbowej do atmosfery, silnik zosta uszczelniony, a przedmuchy spalin i opary oleju s odsysane
z wntrza skrzyni korbowej przez zawr
przewietrzania skrzyni korbowej PCV do
przewodu dolotowego i dalej do cylindrw
silnika, w ktrych ulegaj spaleniu podczas
pracy silnika.
5. Przy duym podcinieniu w kolektorze
dolotowym gazy s dokadnie odsysane ze
skrzyni korbowej. Przy maym podcinieniu
gazy s wypychane ze skrzyni korbowej
przez (relatywnie) wiksze cinienie w skrzyni korbowej; jeli silnik jest zuyty, zwikszone cinienie w skrzyni korbowej (z powodu zwikszonych przedmuchw) bdzie
powodowao czciowy przepyw powrotny
przedmuchw spalin we wszystkich warunkach panujcych w kolektorze dolotowym.

Katalizator spalin
6. W celu zredukowania zawartoci toksycznych skadnikw emitowanych do otoczenia
podczas pracy silnika w niektrych wersjach
samochodu zastosowano katalizator spalin.
W wersjach z katalizatorem ukad kontroli
emisji spalin pracuje w ptli zamknitej,
w ktrej czujnik zawartoci tlenu w spalinach
(sonda lambda) zapewnia moduowi sterowania silnika sygna staego sprzenia
zwrotnego, umoliwiajcy regulacj skadu
mieszanki w takich proporcjach, aby zapewni optymalne warunki pracy katalizatora.
7. Kocwka sondy lambda jest wraliwa na
tlen i wysya do moduu sterujcego napicie
o zmiennej wartoci, zalenej od zawartoci
tlenu w spalinach; jeli spalana mieszanka
paliwowo-powietrzna jest zbyt bogata, czujnik wysya sygna o duej wartoci napicia.
Warto napicia zmniejsza si, gdy mieszanka uboeje. Najwiksza efektywno
konwersji wszystkich gwnych substancji
szkodliwych dla rodowiska ma miejsce
wtedy, gdy jest utrzymywany chemicznie
prawidowy skad spalanej mieszanki paliwowo-powietrznej, zapewniajcy cakowite i zupene spalanie benzyny, a wynoszcy 14,7
czci (masowo) powietrza na 1 cz
paliwa (stechiometryczny skad mieszanki).
Przy tych proporcjach napicie wyjciowe
sondy lambda zmienia si skokowo, a modu
sterujcy wykorzystuje t zmian sygnau
jako punkt odniesienia i koryguje odpowiednio skad mieszanki paliwowo-powietrznej,
zmieniajc dugo czasu trwania otwarcia
wtryskiwacza paliwa. W pniejszych modelach sonda lambda ma wbudowany element
grzejny (sterowany przez modu sterujcy),
majcy za zadanie szybkie podgrzanie kocwki sondy do temperatury, w ktrej praca
sondy jest najbardziej efektywna.

Ukad pochaniacza par paliwa


8. W celu ograniczenia przedostawania si
nie spalonych wglowodorw do atmosfery

185

Ukady kontroli emisji


w wersjach z katalizatorem jest zamontowany ukad pochaniacza par paliwa. Korek wlewu paliwa jest uszczelniony, a zbiornik pochaniacza z wglem aktywnym (wglem drzewnym) gromadzi pary paliwa,
tworzce si w zbiorniku paliwa (wersje
z wtryskiem paliwa) lub w zbiorniku i komorze pywakowej ganika (wersje ganikowe) podczas postoju samochodu. Pary
paliwa s przechowywane w zbiorniku pochaniacza dopty, dopki po uruchomieniu
silnika nie zostan zassane do przewodu
dolotowego.
9. W wersjach ganikowych ukad jest sterowany przez termiczny zawr podcinienia
TVV, wkrcony w kolektor dolotowy; zawr
TVV steruje rwnie ukadem recyrkulacji
spalin. Gdy silnik jest zimny, zawr TVV
odcina dopyw podcinienia do przeponowego zaworu podcinieniowego zbiornika
z wglem aktywnym i zbiornik pochaniacza
pozostaje zamknity. Gdy silnik osignie
normaln temperatur pracy (okoo 70C),
zawr TVV otwiera si i umoliwia podcinieniu obecnemu w kolektorze dolotowym
oddziaywanie na przepon zaworu zbiornika. Zawr przeponowy otwiera si i wszystkie pary paliwa przechowywane w zbiorniku
pochaniacza s zasysane do przewodu
dolotowego, aby ulec spaleniu podczas pracy silnika.
10. W modelach fazy I z silnikiem 2,0 o wielopunktowym wtrysku paliwa zbiornik pochaniacza jest podczony bezporednio
do kolektora dolotowego i ukad jest sterowany za pomoc zaworu ograniczajcego
w przeponowym zaworze podcinieniowym
zbiornika. Podczas uruchamiania silnika
podcinienie obecne w kolektorze dolotowym oddziauje na przepon poprzez zawr
ograniczajcy. Na biegu jaowym zawr
pozostaje zamknity, ale gdy tylko prdko
obrotowa silnika si zwikszy, znw jest
moliwy dostp podcinienia. Zawr ograniczajcy steruje podcinieniem dziaajcym
na przepon, sterujc w ten sposb otwarciem zaworu w zalenoci od prdkoci
obrotowej silnika - zawr jest tylko nieznacznie otwarty przy maych prdkociach
obrotowych silnika, a otwarty cakowicie przy
duych prdkociach.
11. We wszystkich pozostaych wersjach
z wtryskiem paliwa ukad jest sterowany
przez modu sterujcy ECCS za porednictwem zaworu elektromagnetycznego; ten
sam zawr elektromagnetyczny uruchamia
rwnie ukad recyrkulacji spalin (jeli jest
zamontowany). Aby zapewni prawidow
prac zimnego silnika na biegu jaowym,
a take zabezpieczy katalizator przed skutkami spalania zbyt bogatej mieszanki, modu
sterujcy nie otwiera zaworu elektromagnetycznego dopty, dopki silnik nie nagrzeje si i jest bez obcienia. Gdy to
nastpi, cewka zaworu jest tak regulowana,
aby umoliwi przechowywanym oparom
przepynicie do przewodu dolotowego.

186

Ukad recyrkulacji spalin EGR


12. Ukad recyrkulacji spalin EGR zmniejsza
ilo tlenkw azotu w spalinach dziki odprowadzeniu czci spalin z kolektora wylotowego do kolektora dolotowego za porednictwem sztywnego przewodu czcego
oba kolektory w celu powtrnego skierowania ich do cylindrw pracujcego silnika.
Zawr recyrkulacji spalin jest zamontowany
na kocu sztywnego przewodu, przy kolektorze dolotowym.
13. W wersjach ganikowych ukad jest
sterowany termicznym zaworem podcinieniowym TVV i zaworem zwrotnym BPT;
zawr TVV steruje rwnie ukadem pochaniacza par paliwa. Gdy silnik jest zimny, zawr TVV odcina dopyw podcinienia
do zaworu recyrkulacji spalin i zawr pozostaje zamknity. Gdy silnik osignie normaln temperatur pracy (ok. 70C), zawr
TVV otwiera si, umoliwiajc oddziaywanie podcinienia na zawr recyrkulacji spalin za porednictwem zaworu BTP. Zawr
BPT jest czuy na przeciwcinienie spalin
i odpowiednio wcza lub wycza zawr
recyrkulacji spalin EGR. Gdy przeciwcinienie spalin jest due, zawr BPT si
zamyka, umoliwiajc oddziaywanie podcinienia na zawr recyrkulacji spalin EGR,
w wyniku czego zawr EGR si otwiera.
Gdy przeciwcinienie spada, zawr BPT
otwiera si, odcinajc dopyw podcinienia
do zaworu EGR, w wyniku czego zawr si
zamyka.
14. W wersjach z wtryskiem paliwa ukad
jest sterowany przez modu sterujcy ECCS
za porednictwem zaworu elektromagnetycznego i zaworu zwrotnego BPT; zawr
elektromagnetyczny rwnie uruchamia
ukad pochaniacza par paliwa. Gdy silnik
jest zimny, modu sterujcy ECCS utrzymuje
zawr elektromagnetyczny w stanie zamknitym, odcinajc dopyw podcinienia
do zaworu EGR. Gdy silnik osignie normaln temperatur pracy, modu sterujcy
ECCS otwiera zawr elektromagnetyczny,
umoliwiajc oddziaywanie podcinienia na
zawr EGR, za porednictwem zaworu BPT.
Zawr BPT jest czuy na przeciwcinienie
spalin i odpowiednio wcza lub wycza
zawr EGR. Gdy przeciwcinienie spalin
jest due, zawr BPT zamyka si, umoliwiajc oddziaywanie podcinienia na zawr EGR, w wyniku czego zawr si otwiera. Gdy przeciwcinienie spalin spada,
zawr BPT si otwiera, odcinajc dopyw
podcinienia do zaworu EGR, w wyniku
czego zawr si zamyka.

Ukad zapobiegania
przewlekemu spalaniu
15. Ten ukad zapobiega nadmiernej emisji
wglowodorw w spalinach, nie dopuszczajc do nadmiernego wzbogacenia. Osiga si to przez doprowadzenie dodatkowego
powietrza do kolektora, gdy podcinienie
w kolektorze dolotowym jest due. Ukad

skada si tylko z zaworu zapobiegajcego


przewlekemu spalaniu AB.
16. Zawr zapobiegajcy przewlekemu
spalaniu AB jest czuy na podcinienie w kolektorze dolotowym. W przypadkach duego
podcinienia w kolektorze dolotowym (gdy
przepustnica jest zamknita, a prdkoci
obrotowe silnika s due) przepona zawory
AB otwiera si i zawr umoliwia dopyw
wieego, przefiltrowanego dodatkowego
powietrza z obudowy filtru powietrza do
kolektora wylotowego.

Ukad doprowadzenia
dodatkowego powietrza
17. Ukad doprowadzenia dodatkowego powietrza redukuje emisj nie spalonych wglowodorw (HC) i tlenku wgla (CO) przez
doprowadzenie przefiltrowanego powietrza
bezporednio do kolektora wylotowego, aby
okrelone iloci tych substancji, pozostajce
w gazach spalinowych po procesie spalania,
zostay dopalone w kolektorze zanim dotr
do katalizatora. Ukad skada si z zaworu
doprowadzenia dodatkowego powietrza AIV
i zaworu elektromagnetycznego. Sterowany
jest przez modu sterujcy ECCS.
18. Aby zapewni prawidow prac, gdy
silnik jest zimny i na biegu jaowym, zawr
elektromagnetyczny nie jest otwierany przez
modu sterujcy dopty, dopki silnik nie
podgrzeje si i nie bdzie obciony. Jeli
to nastpi, zawr jest sterowany tak, aby
umoliwi dopyw wieego, przefiltrowanego powietrza do kolektora wylotowego.
Ukad dziaa wykorzystujc zmiany cinienia
w gazach wylotowych do zasysania powietrza z obudowy filtru powietrza, tak e nie
ma potrzeby stosowania oddzielnej pompy
powietrza. Zawr AIV umoliwia przepyw
gazw tylko w jedn stron, dlatego nie ma
ryzyka, e gorce gazy wylotowe cofn si
do filtru.

Ukad kompensacyjny biegu


jaowego
19. Ukad kompensacyjny biegu jaowego
zapobiega nadmiernemu wzbogaceniu mieszanki przy wysokich temperaturach silnika.
Osiga si to przez doprowadzenie dodatkowego powietrza do kolektora, gdy temperatura silnika jest wysoka. Ukad skada
si jedynie z zaworu kompensacyjnego biegu jaowego przymocowanego do obudowy
filtru powietrza.
20. Zawr kompensacyjny ma tam bimetalow, czu na temperatur. W niskich
temperaturach zawr jest zamknity.
W miar wzrostu temperatury w obudowie
filtru powietrza bimetalowa tama zaworu
odksztaca si i zawr stopniowo si otwiera. Umoliwia to dopyw wieego, przefiltrowanego powietrza z obudowy filtru
powietrza do kolektora dolotowego i zuboenie w ten sposb mieszanki na biegu
jaowym.

Elementy ukadw kontroli emisji


Tumik
21. Tumik jest zamontowany w celu zmniejszenia iloci nie spalonych wglowodorw
w gazach wylotowych w przypadku nadmiernego wzrostu prdkoci obrotowej. Realizowane to jest przez zapobieganie nagemu otwarciu przepustnicy, co ma miejsce
wtedy, gdy kierowca nagle puci peda
przyspieszenia przy duych prdkociach
obrotowych. Tumik sprawia, e w kocowym etapie przepustnica zamyka si wolno.
Powoduje to zmniejszenie iloci nie spalonych wglowodorw w spalinach przez zapobiegnicie nadmiernie wysokiemu podcinieniu w kolektorze dolotowym, co gdyby
nastpio, spowodowaoby wcignicie nie
spalonego paliwa do kolektora wylotowego.

2 Ukady kontroli emisji


- sprawdzanie i wymiana
elementw
Kontrola emisji ze skrzyni
korbowej
1. Ten ukad nie wymaga specjalnej uwagi
oprcz sprawdzenia, czy przewd (przewody) s czyste i nieuszkodzone oraz wymiany
filtru PCV (jeli jest zamontowany) w terminach podanych w rozdziale 1.

Ukad pochaniacza par paliwa


Badanie - wersje ganikowe
2. Jeli zachodzi podejrzenie, e ukad jest
uszkodzony, odczy przewody od zbiornika pochaniacza z wglem aktywnym i termicznego zaworu podcinieniowego TVV
oraz sprawdzi, czy s drone, przedmuchujc je.
3. Aby sprawdzi zawr TVV, wkrcony
w prawy koniec kolektora dolotowego, od-

2.4. Identyfikacja zczy elastycznych


przewodw zbiornika pochaniacza par
paliwa - wersje ganikowe
A, B, C - objanione w tekcie

czy obydwa przewody od zaworu, gdy


silnik jest zimny. Podczy kawaek elastycznego przewodu do jednego z otworw
w zaworze i przedmucha go; zawr powinien by zamknity dla przepywu powietrza.
Uruchomi silnik i nagrza go do normalnej
temperatury pracy. Gdy silnik jest nagrzany,
ponownie dmuchn przez otwory zaworu;
zawr powinien teraz by otwarty i powietrze
powinno przepywa przez niego swobodnie.
Jeli zawr nie zachowuje si zgodnie
z oczekiwaniem, to znaczy e jest uszkodzony i musi by wymieniony.
4. Zbiornik pochaniacza i zwizane z nim
zawory mona sprawdzi, tak jak to opisano
poniej (patrz rys. 2.4). Zbiornik pochaniacza jest umieszczony w prawym tylnym
naroniku przedziau silnika.
5. Przesun palcem po elastycznym przewodzie A od zbiornika pochaniacza do tyu
i odczy go od trjnika. Uruchomi silnik
i zassa powietrze z przewodu; nie powinno
by ladw wycieku, a prdko obrotowa
silnika powinna nieznacznie wzrosn. Podczy przewd z powrotem do trjnika.
6. Przesun si po elastycznym przewodzie C od zbiornika pochaniacza do tyu
i odczy go od komory pywakowej ganika. Uruchomi silnik i dmuchn w przewd; nie powinno by ladw wycieku. Przyczy przewd z powrotem do ganika.
7. Przesun palcem po elastycznym przewodzie od zbiornika do tyu i odczy go
od kolektora dolotowego. Przy zatrzymanym
silniku dmuchn i zassa powietrze z przewodu; nie powinno by ladw wycieku.
Przyczy przewd z powrotem do kolektora.
8. Jeli stwierdzone zostan jakiekolwiek
lady wycieku podczas wykonywania sprawdzenia opisanego w punktach 5 do 7, to
zbiornik i zesp zaworu jest uszkodzony
i musi by wymieniony.

2.10. Identyfikacja zczy elastycznych


przewodw zbiornika pochaniacza par
paliwa - modele fazy II z silnikiem 2,0
o wielopunktowym wtrysku paliwa
A, B, C - objanione w tekcie

Badanie - modele fazy II


z silnikiem 2,0
o wielopunktowym wtrysku
paliwa
9. Jeli zachodzi podejrzenie, e ukad jest
uszkodzony, odczy elastyczne przewody
od zbiornika pochaniacza, ktry jest umieszczony w prawym tylnym naroniku przedziau silnika i sprawdzi, czy s czyste,
przedmuchujc je.
10. Zbiornik pochaniacza i zawr mona
sprawdzi, tak jak to opisano poniej (patrz
rys. 2.10). Odczy elastyczne przewody
od zbiornika i dmuchn przez wlot A zbiornika; nie powinno by ladu wycieku. Dmuchn kolejno w kady z wlotw B. Oba
wloty powinny by czyste i przepuszcza
powietrze bez oporw. Jeli sprawdzenie
nie da oczekiwanych rezultatw, to zesp
zbiornika i zaworu jest uszkodzony i musi
by wymieniony.

Badanie - wszystkie wersje


z wtryskiem paliwa
11. Jeli zachodzi podejrzenie e ukad
pochaniacza par paliwa jest uszkodzony,
odczy elastyczne przewody od zbiornika
pochaniacza i sterujcego zaworu elektromagnetycznego, a nastpnie sprawdzi, czy
s drone, przedmuchujc je.
W modelach fazy I i fazy II z silnikiem 1,6
zbiornik pochaniacza jest umieszczony w lewym tylnym naroniku przedziau silnika,
a zawr elektromagnetyczny jest zamontowany z tyu kolektora dolotowego.
W modelach fazy III z silnikiem 1,6 zbiornik
pochaniacza jest umieszczony w prawym
tylnym naroniku przedziau silnika, a zawr
elektromagnetyczny jest zamontowany na
kolektorze dolotowym, przy obudowie przepustnicy.
W modelach fazy II z silnikiem 2,0 zbiornik
pochaniacza jest umieszczony po lewej
stronie przedziau silnika, a zawr elektromagnetyczny jest zamontowany na lewym kocu lub pod spodem kolektora dolotowego.
W modelach fazy III z silnikiem 2,0 zbiornik
pochaniacza jest umieszczony po lewej
stronie przedziau silnika, a zawr elektromagnetyczny jest zamontowany obok zbiornika pochaniacza.
12. Zawr elektromagnetyczny moe by
sprawdzony tak jak to opisano poniej,
z uwzgldnieniem rysunku 2.14. W razie
potrzeby wymontowa zawr, tak jak to
opisano w punktach 28 do 31, aby uzyska
lepszy dostp.
13. Dmuchn przez wlot A i upewni si,
czy powietrze nie przepywa przez zawr.
Dmuchn przez wlot i sprawdzi, czy
powietrze przepywa przez zawr, a wypywa przez wlot C.
14. Podczy do zaworu elektromagnetycznego zasilanie 12 V z bezpiecznikiem,
tak jak to pokazano (patrz rys.2.14). Przy

187

Ukady kontroli emisji


ostrono, aby nie uszkodzi kolektora i nie
uywa niczego, co mogoby umoliwi
przedostaniu si do ukadu chodzenia zanieczyszcze.
24. Odczy od zaworu oba elastyczne
przewody.
25. Ostronie wykrci zawr z kolektora
wylotowego i wyj piercie uszczelniajcy,
26. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, stosujc
nowy piercie uszczelniajcy (jeli jest
przewidziany). Jeli piercie uszczelniajcy
nie by zamocowany na zaworze, to przed
zamontowaniem naoy odrobin rodka
uszczelniajcego na gwinty zaworu.

2.14. Sposb sprawdzania zaworu elektromagnetycznego ukadu pochaniacza par paliwa


- wersje z silnikiem o wtrysku paliwa
A, B, C - objanione w tekcie
doprowadzanym napiciu dmuchn przez
wlot A i sprawdzi, czy powietrze przepywa
przez zawr i wypywa przez wlot B. Dmuchn przez wlot B i sprawdzi, e powietrze
nie przepywa przez zawr.
15. Jeli zawr elektromagnetyczny nie zachowuje si zgodnie z oczekiwaniami, to
jest uszkodzony i naley go wymieni.
16. Zesp zbiornika pochaniacza i zaworu
elektromagnetycznego moe by sprawdzony tak, jak to opisano w punkcie 10.

19. Zwolni mocujce zaciski (jeli s zamontowane) i odczy przewody na wierzchu zbiornika pochaniacza.
20. Wysun zbiornik pochaniacza ze
wspornika i wyj go z przedziau silnika.
2 1 . Zamontowanie zbiornika pochaniacza
wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania upewniajc si, e wszystkie
elastyczne przewody s prawidowo podczone.

Zbiornik pochaniacza par paliwa


-wymiana

Wymiana termicznego zaworu


podcinieniowego TVV - wersje
ganikowe

17. Zbiornik pochaniacza par paliwa jest


umieszczony albo w prawym tylnym naroniku przedziau silnika, albo po lewej stronie
przedziau silnika, zalenie od wersji (patrz
rys. 2.17).
18. Zanotowa prawidowe pooenie zamocowania kadego elastycznego przewodu na zbiorniku pochaniacza. Aby unikn
moliwoci nieprawidowego podczenia
przewodw przy zamontowaniu, zrobi znaki identyfikacyjne pomidzy kadym przewodem i jego zczk na zbiorniku pochaniacza.

22. Termiczny zawr podcinieniowy TVV


jest wkrcony w prawy koniec kolektora
dolotowego (patrz rys. 2.22). Zawr naley
wymontowywa wtedy, kiedy silnik i kolektor
s zimne.
23. Albo czciowo oprni ukad chodzenia (tak jak to opisano w rozdziale 1) do
poziomu tu poniej zaworu, albo mie
przygotowan odpowiedni zalepk, ktr
bdzie mona uy po wymontowaniu zaworu do zalepienia otworu po zaworze
w kolektorze wylotowym. Jeli bdzie stosowa si zalepk, naley zachowa wielk

2.17. Zbiornik pochaniacza par paliwa


- wersje z silnikiem 1,6 o wtrysku paliwa

2.22. W wersjach ganikowych zawr TVV


(strzaka) jest wkrcony w prawy koniec
kolektora dolotowego

188

Wymiana elektromagnetycznego
zaworu sterujcego - wersje
z wtryskiem paliwa (oprcz
modeli fazy I z silnikiem 2,0
o wielopunktowym wtrysku
paliwa)
27. W modelach fazy I i fazy II z silnikiem
1,6 zawr elektromagnetyczny jest zamontowany z tyu kolektora dolotowego.
W modelach fazy III z silnikiem 1,6 zawr
elektromagnetyczny jest zamontowany na
kolektorze dolotowym, obok obudowy przepustnicy.
W modelach fazy II z silnikiem 2,0 zawr
elektromagnetyczny jest zamontowany na
lewym kocu, pod kolektorem dolotowym.
W modelach fazy III z silnikiem 2,0 zawr
jest umieszczony po lewej stronie przedziau
silnika, w ssiedztwie zbiornika pochaniacza (patrz rys. 2.27). Aby uatwi dostp,
w wersjach z silnikiem 1,6 naley wymontowa obudow filtru powietrza (patrz podrozdz. 2).
W modelach fazy II z silnikiem 2,0 naley
podnie samochd podnonikiem i podeprze go na podstawkach, a dostp
bdzie wtedy moliwy od spodu samochodu.
28. Aby wymieni zawr elektromagnetyczny, odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora, a nastpnie nacisn zacisk
mocujcy i odczy zcze przewodu elektrycznego od zaworu.
29. Zanotowa prawidowe pooenie zamocowania kadego elastycznego przewodu na zaworze. Aby unikn moliwoci
nieprawidowego przyczenia przewodw
przy zamontowaniu, zrobi znaki ustawcze
pomidzy kadym przewodem a jego zczk na zaworze.
30. Zwolni zaciski mocujce (jeli s zastosowane), a nastpnie odczy elastyczne przewody od zaworu i wyj zawr ze
wspornika.
3 1 . Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania upewniajc
si, e elastyczne przewody s podczone
prawidowo.

Elementy ukadw kontroli emisji

2.27. W modelach fazy II z silnikiem 2,0 o wielopunktowym


wtrysku paliwa elektromagnetyczny zawr sterujcy jest
przymocowany do gwnego wspornika kolektora dolotowego

Ukad recyrkulacji spalin EGR


Badanie - wersje ganikowe
32. Jeli zachodzi podejrzenie, e ukad
recyrkulacji spalin jest uszkodzony, odczy
elastyczne przewody od zaworu recyrkulacji
spalin EGR, zaworu zwrotnego BPT, termicznego zaworu podcinieniowego TVV
i sprawdzi, czy s czyste przedmuchujc
je. Jeli wszystko jest prawidowe, przyczy wszystkie przewody.
33. Termiczny zawr podcinienia mona
sprawdzi, tak jak to opisano w punkcie 3.
34. Aby sprawdzi dziaanie zaworu EGR,
odczy elastyczny przewd podcinienia
od wierzchoka zaworu i do krca zaworu
podczy kawaek elastycznego przewodu.
Zassa powietrze z przewodu; sprawdzi,
czy przepona zaworu zostaa pocignita do
gry i szybko powraca do pooenia pocztkowego, gdy podcinienie zniknie. Mona to
sprawdzi przykadajc lekko palec pod
spodem zaworu, gdzie mona wyczu ruch
przepony. Jeli zawr podczas dziaania
zacina si lub przepona w ogle nie porusza
si, zawr EGR musi by wymieniony.
35. Jeli wiadomo, e zawr TVV dziaa
prawidowo, to zawr BPT mona sprawdzi
tak, jak to opisano dalej. Podgrza silnik do
normalnej temperatury pracy i odczy elastyczny przewd podcinienia od zaworu
EGR. Przyoy palec do kocwki odczonego przewodu i zwikszy na chwil
prdko obrotow silnika. Gdy prdko
obrotowa silnika zwiksza si (a take cinienie gazw), w przewodzie powinno by
wyczuwalne podcinienie. Gdy prdko
obrotowa silnika spada, zawr BPT powinien
odczy dopyw podcinienia. Jeli to nie
nastpi, to zawr BPT jest uszkodzony
i powinien by wymieniony.

2.37. Widok zaworu EGR -wersje ganikowe z silnikiem 1,6


(pozostae wersje podobne)
1 - sztywny przewd recyrkulacji spalin, 2 - sztywny przewd
zaworu BPT, 3 - sztywny przewd podcinienia, 4 - nakrtki
mocujce

Badanie - wersje z wtryskiem


paliwa
36. Ukad moe by sprawdzany, tak jak to
opisano powyej w punktach 32 do 35,
z pominiciem informacji dotyczcej zaworu
TVV. Zamiast zaworu TVV jest zamontowany elektromagnetyczny zawr sterujcy.
Jest to ten sam zawr, ktry steruje ukadem
pochaniacza par paliwa i moe by sprawdzany tak, jak to opisano powyej w punktach 12 do 15.

Zawr recyrkulacji spalin EGR


- wymiana
37. Odczy elastyczny przewd podcinienia od zaworu EGR, zamontowanego na
lewym kocu kolektora dolotowego (patrz
rys. 2.37). Tam gdzie jest to konieczne,
wymontowa obudow filtru powietrza, aby
uzyska atwiejszy dostp do zaworu EGR.
W niektrych wersjach dostp do zaworu
EGR bdzie jeszcze bardziej uatwiony, jeli
najpierw wymontuje si zawr BPT (patrz
poniej).
38. Poluzowa nakrtki zczne i odczy
sztywny przewd EGR i sztywny przewd
zaworu BPT od zaworu EGR.
39. Odkrci dwie mocujce nakrtki lub
ruby z podkadkami, a nastpnie wyj
zawr EGR z kolektora. Wyj uszczelk
i wyrzuci j.
40. Zamontowanie zaworu EGR wykonuje
si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, stosujc now uszczelk.

Zawr zwrotny BPT - wymiana


41. Zawr BPT jest zamontowany po lewej
stronie kolektora dolotowego (patrz rys.
2.41). Tam gdzie jest to potrzebne, dla
uatwienia dostpu do zaworu wymontowa
obudow filtru powietrza.

42. Odczy oba przewody podcinienia


od grnej czci zaworu BPT.
43. Odkrci dwie mocujce ruby i wyj
zawr BPT z kolektora, odczajc go od
sztywnego przewodu spalin.
44. Zamontowanie zaworu BPT wykonuje
si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

Wymiana termicznego zaworu


podcinieniowego - wersje
ganikowe
45. Stosowne informacje s zamieszczone
w punktach 22 do 26 niniejszego podrozdziau.

Wymiana elektromagnetycznego
zaworu sterujcego - wersje
z wtryskiem paliwa
46. Stosowne informacje s zamieszczone
w punktach 27 do 31 niniejszego podrozdziau.

Ukad kontroli emisji spalin


Badanie - wersje ganikowe
47. Wyregulowa skad mieszanki na biegu
jaowym (zawarto CO w spalinach), tak
jak to opisano w rozdziale 1.
48. Zdj pokryw skrzynki bezpiecznikw,
aby uzyska dostp do zcza diagnostycznego, przypitego zaciskami do podstawy
skrzynki bezpiecznikw.
49. Uywajc miernika uniwersalnego ustawionego na pomiar napicia, podczy
kocwki pomiarowe miernika do zcza
kontrolnego, tak jak to pokazano na rysunku
(patrz rys. 2.49).
50. Uruchomi silnik, zwikszy prdko
obrotow silnika do okoo 2000 obr/min
i utrzyma j przez okoo dwie minuty,

189

Ukady kontroli emisji

2.41. Widok zaworu BPT - wersje ganikowe z silnikiem 1,6


(pozostae modele podobne)

obserwujc miernik. Jeli sonda lambda


dziaa prawidowo, wskazania miernika powinny zmienia si od 0 do 12 V co najmniej
5 razy w cigu 10 sekund. Jeli nie, sonda
lambda jest prawdopodobnie uszkodzona.
Bardziej dokadne sprawdzenie sondy i katalizatora moe by wykonane w stacji obsugi Nissana.

Badanie - wersje z wtryskiem


paliwa
51. Jeli zawarto CO w spalinach jest
zbyt dua, dziaanie sondy lambda powinno
by sprawdzone przy wykorzystaniu ukadu
samodiagnostyki moduu sterujcego ECCS,
tak jak to opisano w rozdziale 4B, podrozdzia 12. Szczegowe sprawdzenie sondy
i katalizatora spalin musi by wykonane
w stacji obsugi Nissana.

Katalizator spalin - wymiana


52. Stosowne informacje zamieszczono
w rozdziaach 4A, 4B i 4C (zgodnie z zastosowaniem).

2.53. W wersjach z silnikiem 1,6 sonda


lambda jest wkrcona w kolektor wylotowy

190

2.49. W wersjach ganikowych z katalizatorem spalin podczy


miernik uniwersalny do zcza kontrolnego w skrzynce
bezpiecznikw tak, jak to pokazano, i sprawdzi sond lambda,
tak jak to opisano w tekcie

Sonda lambda - wymiana


53. W wersjach z silnikiem 1,6 i modelach
fazy III z silnikiem 2,0 przesun palcem po
przewodzie do tyu od sondy lambda, wkrconej w kolektor wylotowy (patrz rys. 2 53).
Odczy zcze elektryczne i wysun przewd ze wszystkich zaciskw i zapinek.
54. W modelach fazy I i II z silnikiem 2,0
mocno zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie unie podnonikiem przd
samochodu i podeprze go na podstawkach
staych. Przesun palcem po przewodzie
elektrycznym od sondy lambda (wkrconej
w przedni rur wylotow), uwalniajc go ze
wszystkich mocujcych zaciskw. Odczy
przewd przy zczu (patrz rys. 2.54a, 2.54b).
55. Wykrci sond lambda i wyj j wraz
z podkadk uszczelniajc (patrz rys. 2.55).
56. Zamontowanie sondy lambda wykonuje
si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, z zastosowaniem nowej podkadki
uszczelniajcej. Przed zamontowaniem sondy naoy nieco wysokotemperaturowego
smaru na gwinty czujnika. Upewni si, czy
sonda jest dokadnie przykrcona. Spraw-

2.54a. W wersjach z silnikiem 2,0 wyj


przewd elektryczny sondy lambda
z mocujcych j zaciskw...

dzi, czy przewd elektryczny jest prawidowo poprowadzony i czy nie istnieje niebezpieczestwo styku przewodu zarwno
z ukadem wylotowym, jak i z silnikiem.

Ukad zapobiegajcy
przewlekemu spalaniu AB
Badanie
57. Wymontowa pokryw filtru powietrza
i filtr, tak jak to opisano w rozdziale 1.
58. Uruchomi silnik, stopniowo zwiksza
prdko obrotow silnika i utrzyma okoo
3000 obr/min. Pooy palec na zczu
elastycznego przewodu podcinieniowego
zaworu zapobiegajcego przewlekemu spalaniu AB w podstawie obudowy filtru powietrza, a nastpnie szybko zwolni przepustnic, tak aby silnik powrci do normalnej
prdkoci obrotowej biegu jaowego. Gdy
przepustnica jest zwalniana, a prdko
obrotowa silnika maleje, w elastycznym
przewodzie zaworu AB powinno by wyczuwalne podcinienie. Jeli tak nie jest, zawr
AB jest uszkodzony i musi by wymieniony.

2.54b. ... a nastpnie odczy zcze


elektryczne

Elementy ukadw kontroli emisji


60. Uwolni zawr od zacisku mocujcego,
a nastpnie odczy trzy elastyczne przewody od zaworu, notujc kolejno prawidowe
pooenia zamocowania kadego z nich.
61. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania upewniajc
si, e elastyczne przewody s prawidowo
przyczone.

Ukad doprowadzenia
dodatkowego powietrza
2.55. Wyjmowanie sondy lambda -wersje
z silnikiem 2,0

2.64. Sposb sprawdzania


elektromagnetycznego zaworu
doprowadzania dodatkowego powietrza
-wersje ganikowe z katalizatorem spalin

Zawr zapobiegajcy
przewlekemu spalaniu AB
-wymiana
59. Zawr zapobiegajcy przewlekemu
spalaniu jest umieszczony na grze kolektora, po prawej stronie obudowy przepustnicy.

Badanie
62. Jeli zachodzi podejrzenie, e ukad
doprowadzenia dodatkowego powietrza jest
uszkodzony, naley odczy elastyczne
przewody od elektromagnetycznego zaworu
sterujcego doprowadzenia dodatkowego
powietrza i zaworu doprowadzenia powietrza AIV, a nastpnie sprawdzi, czy s
drone, przedmuchujc je. Zawr elektromagnetyczny jest umieszczony na lewym
kocu kolektora dolotowego, a zawr doprowadzenia powietrza AIV jest przymocowany do lewego nadkola w przedziale silnika, w pobliu gniazda mocowania lewej
kolumny zawieszenia przedniego.
63. Zawr elektromagnetyczny moe by
sprawdzany, tak jak opisano dalej. Mona
wymontowa zawr, tak jak to opisano
w punktach 69 i 73, aby uzyska lepszy
dostp.
64. Podczy napicie 12 V do zaworu
elektromagnetycznego, tak jak pokazano
(patrz rys. 2.64). Dmuchn w wylot A - powietrze powinno przepyn przez zawr
i wypyn przez wylot B. Dmuchn przez
wlot B - powietrze nie powinno przepyn
przez zawr.
65. Jeli sprawdzenie zaworu nie daje oczekiwanych wynikw, zawr jest uszkodzony
i musi zosta wymieniony.

2.67. Widok zaworu doprowadzenia powietrza AIV - wersje


ganikowe z katalizatorem spalin
A-sztywny przewd podcinienia od zaworu
elektromagnetycznego, B - od obudowy filtru powietrza, C - do
kolektora wylotowego

66. Aby sprawdzi zawr AIV, najpierw


naley go wymontowa, tak jak opisano
w punktach 75 do 77, a nastpnie sprawdzi, tak jak to opisano poniej.
67. Dmuchn przez wlot B (patrz rys. 2.67)
- powietrze nie powinno przepywa przez
zawr. Doprowadzi podcinienie do wlotu
A, a nastpnie dmuchn przez wlot B - powietrze powinno przepyn przez zawr
i wypyn przez wlot C. Dmuchn przez
wlot C - powietrze nie powinno przepywa
przez zawr, zarwno wtedy, kiedy podcinienie zarwno jest, jak i nie jest doprowadzane do wlotu A.
68. Jeli sprawdzenie zaworu AIV nie daje
oczekiwanych wynikw, to zawr jest uszkodzony i musi zosta wymieniony.

Elektromagnetyczny zawr
sterujcy doprowadzenia
dodatkowego powietrza
- wymiana
69. Elektromagnetyczny zawr sterujcy
doprowadzenia dodatkowego powietrza jest
zamontowany na lewym kocu kolektora
dolotowego.
70. Aby wymieni ten zawr elektromagnetyczny, odczy ujemn kocwk akumulatora, a nastpnie nacisn zacisk mocujcy i odczy zcze przewodu elektrycznego od zaworu.
71. Zanotowa prawidowe pooenie kadego elastycznego przewodu na zaworze. Aby
unikn moliwoci nieprawidowego przyczenia przewodw przy zamontowaniu, zrobi
znaki ustawcze pomidzy kadym przewodem a odpowiadajcym mu krcem zaworu.
72. Zwolni mocujce zaciski (jeli s zamontowane) i odczy elastyczne przewody
od zaworu.
73. Oddzieli zawr od wspornika i wyj
go z przedziau silnika.

2.76. Zawr doprowadzenia dodatkowego powietrza AIV jest


przykrcony do nadwozia dwiema rubami (strzaki)

191

Ukady kontroli emisji


Umieci termometr tak blisko zaworu, jak
to tylko jest moliwe, a nastpnie delikatnie
podgrza zawr uywajc suszarki do wosw. Zawr powinien pozostawa zamknity poniej 38C, zacz otwiera si pomidzy 38C a 48C i by cakowicie otwarty przy 48C. Poczeka a zawr ostygnie i sprawdzi, czy jest cakowicie
zamknity.
81. Jeli zawr nie otwiera si i zamyka tak
jak to opisano, to jest uszkodzony i musi
by wymieniony.
2.79. Zawr kompensacyjny biegu
jaowego (strzaka) jest zamontowany do
podstawy obudowy filtru powietrza
74. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania upewniajc
si, e elastyczne przewody s prawidowo
przyczone.

Zawr doprowadzenia powietrza


AIV - wymiana
75. Zawr AIV jest przymocowany do lewego nadkola w przedziale silnika, w pobliu
gniazda mocowania lewej kolumny zawieszenia przedniego.
76. Aby wymieni zawr AIV, poluzowa
zaciski mocujce (jeli s zamontowane)
i odczy elastyczne przewody od zaworu
(patrz rys. 2.76).
77. Odkrci mocujce ruby i wyj zawr
z przedziau silnika.
78. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania upewniajc si, e elastyczne przewody s prawidowo przyczone i solidnie trzymane
przez zaciski.

Ukad kompensacyjny biegu


jaowego
Badanie
79. Wymontowa pokryw filtru powietrza
i filtr, tak jak to opisano w rozdziale 1, aby
uzyska dostp do zaworu (patrz rys. 2. 79).
80. Dziaanie zaworu mona sprawdzi przy
uyciu termometru i suszarki do wosw.

Zawr kompensacyjny biegu


jaowego - wymiana
82. Wymontowa wkad filtru powietrza, tak
jak to opisano w rozdziale 1.
83. Odczy elastyczny przewd od podstawy zaworu, a nastpnie wykrci wkrty
zabezpieczajce i zawr z obudowy filtru
powietrza.
84. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

Tumik
Badanie
85. Wepchn trzpie tumika w gb tumika upewniajc si, e trzpie wsuwa si
w tumik powoli, a nastpnie zwolni trzpie
i sprawdzi, czy powraca szybko. Jeli nie,
tumik musi zosta wymieniony.

Wymiana
86. W wersjach ganikowych odkrci dwa
wkrty zabezpieczajce i wymontowa zesp tumika z boku ganika.
87. W wersjach z wtryskiem paliwa odkrci nakrtk mocujc i wycign zesp tumika ze wspornika na obudowie
przepustnicy.
88. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Na zakoczenie uruchomi silnik i podgrza go do
normalnej temperatury pracy. Gdy silnik
pracuje na biegu jaowym, jedna osoba
naciska powoli peda przyspieszenia, a druga
obserwuje tumik. Zanotowa prdko obrotow silnika przy ktrej wkrt regulacyjny
zetknie si z kocem trzpienia tumika. Powinno to nastpi przy 2500 200 obr/min.

Jeli potrzebna jest regulacja, poluzowa


przeciwnakrtk i obrci odpowiednio wkrt
regulacyjny. Gdy wkrt zostanie prawidowo
ustawiony, sprawdzi ponownie prdko
obrotow przy ktrej wkrt zetknie si
z trzpieniem tumika i dokrci solidnie przeciwnakrtk.

3 Katalizator spalin
- wiadomoci oglne
Katalizator spalin jest niezawodnym i prostym urzdzeniem, ktre nie wymaga szczeglnej obsugi. Aby katalizator dziaa prawidowo przez cay okres uytkowania samochodu, kady uytkownik samochodu z katalizatorem powinien przestrzega podanych
niej zalece:
a) nie stosowa benzyny zawierajcej ow
(etyliny);
b) dokonywa regularnych przegldw ukadw zaponowego i zasilania paliwem (patrz
rozdzia 1);
c) nie pcha i nie holowa samochodu;
d) nie wycza zaponu przy duych prdkociach obrotowych silnika;
e) nie stosowa adnych dodatkw do paliwa lub oleju silnikowego;
f) pamita, e katalizator pracuje w bardzo
wysokiej temperaturze, dlatego po dugo
trwajcej dugiej jedzie nie wolno postawi
samochodu na suchym poszyciu lenym,
na wysokiej trawie lub na suchych liciach;
g) pamita, e katalizator jest delikatny,
nie uderza w niego podczas wykonywania
czynnoci obsugowych;
h) w niektrych przypadkach z ukadu wylotowego moe wydobywa si siarkowy zapach (podobny do zepsutych jajek); jest to
normalne zjawisko dla wielu nowych samochodw wyposaonych w katalizator spalin
- problem zniknie po przebiegu kilku tysicy
kilometrw;
i) katalizator pracujcy w dobrze utrzymywanych samochodach powinien przetrwa
od 80 000 do 160 000 km, ale jeli przestanie by sprawny, musi zosta wymieniony.

Rozdzia 5A

Obwody rozruchu i adowania

Dane techniczne
Dane oglne
Akumulator:
Typ

obsugowy lub bezobsugowy, zalenie od wersji


Stan naadowania (sprawdzany za pomoc napicia
w odpowiedniej prbie - patrz podrozdz. 2):
-saby
12,5 V
- normalny
12,6 V
-dobry
12,7 V
Alternator
Typ
Bosch, Magneti Marelli, Mitsubishi
lub Hitachi (zalenie od wersji)

1 Wiadomoci wstpne

Informacje oglne
Ukady elektryczne silnika obejmuj obwody
adowania i rozruchu. Ze wzgldu na ich
cise powizanie z silnikiem ujto je oddzielnie od urzdze wyposaenia elektrycznego zwizanych z nadwoziem, takich
jak wiata, wskaniki itd. (przedstawione
w rozdz. 12). Informacje dotyczce ukadu
zaponowego podano w rozdziale 5B.
Napicie w instalacji elektrycznej samochodu wynosi 12 V, z mas jest poczony
ujemny biegun akumulatora.
W zalenoci od wersji samochodu akumulator moe by obsugowy lub bezobsugowy. Jest on doadowywany przez alternator
napdzany paskiem klinowym od koa pasowego umieszczonego na wale korbowym.
Rozrusznik wczany elektromagnetycznie
ma przesuwny zbnik. Podczas rozruchu
cewka wcznika elektromagnetycznego
przesuwa zbnik rozrusznika do pooenia
zazbienia z wiecem zbatym znajdujcym
13 Nissan Primera

Minimalna dugo szczotek:


- Bosch
- Magneti Marelli
- Mitsubishi
- Hitachi
Rozrusznik
Typ

Zalecenia
Wszelkie czynnoci obsugowe dotyczce
ukadw elektrycznych naley wykonywa
bardzo ostronie, przestrzegajc nastpujcych zalece.
Przed rozpoczciem czynnoci naley zdj
z rk piercionki, zegarki i inne przedmioty.
Nawet przy odczonym akumulatorze moe
wystpi wyadowanie pojemnociowe, jeli
kocwka elementu pod napiciem zostanie
uziemiona przez metalowy przedmiot. Moe
to spowodowa szok lub oparzenie.
Nie wolno podcza odwrotnie biegunw
akumulatora. Zespoy takie, jak alternator,
elektroniczny modu sterujcy ECCS (jeli
jest stosowany) oraz inne zespoy zawierajce elementy pprzewodnikowe, mog ulec
trwaemu uszkodzeniu.
W razie uruchamiania silnika za pomoc
akumulatora pomocniczego i przewodw
rozruchowych naley poczy za sob do-

mm
mm
mm
mm

Magneti Marelli, Mitsubishi lub Hitachi (zalenie od wersji)

Minimalna dugo szczotek:


- Magneti Marelli
- Mitsubishi
- Hitachi

si na kole zamachowym. W chwili uruchomienia silnika jednokierunkowe sprzgo,


umieszczone na waku rozrusznika, zapobiega napdzaniu twornika rozrusznika
przez silnik samochodu dopty, dopki zbnik rozrusznika nie wyzbi si z wieca koa
zamachowego.

10,0
5,0
8,0
6,0

5,0 mm
12,0 mm
11,0 mm

datnie zaciski obu akumulatorw. Analogicznie naley podczy akumulator do prostownika podczas adowania akumulatora.
Nie wolno odcza zaciskw przewodw
od akumulatora i alternatora oraz adnych
przewodw elektrycznych ani przyrzdw
kontrolnych podczas pracy silnika.
Nie wolno dopuci, aby silnik napdza
alternator, jeli nie jest on podczony do
instalacji elektrycznej samochodu. Nigdy nie
sprawdza" alternatora, zwierajc przewd
prdowy z mas. Nie uywa omomierza
zawierajcego rczny generator prdu do
sprawdzania obwodu elektrycznego. Zawsze upewni si, czy przewd masy jest
odczony od akumulatora, gdy wykonuje
si czynnoci zwizane z ukadem elektrycznym.
Przed uyciem w samochodzie urzdze
do spawania ukiem elektrycznym odczy
akumulator, alternator i takie elementy, jak
elektroniczny modu sterujcy, aby zabezpieczy je przed ryzykiem uszkodzenia.
Poszczeglne elementy zamontowane w samochodzie wymagaj zasilania prdem
z akumulatora cay czas, albo zapewni ich
cige dziaanie (tak jak zegar) albo zachowa kody bezpieczestwa, ktre mogyby ulec wytarciu, gdyby akumulator zosta

193

Obwody rozruchu i adowania


odczony. Upewni si, e nie bdzie adnych
nieprzewidzianych
konsekwencji
w przypadku odczenia akumulatora.

2 Akumulator - sprawdzanie,
badanie i adowanie
Akumulator obsugowy
i bezobsugowy - sprawdzanie
1. Oprcz czynnoci sprawdzajcych opisanych w Obsudze codziennej" naley
okresowo sprawdza poziom elektrolitu
w akumulatorze w sposb opisany dalej.

Akumulator z pprzeroczyst
obudow
2. W akumulatorach, w ktrych obudowa jest
wykonana z pprzeroczystego tworzywa
sztucznego, poziom elektrolitu jest widoczny
z zewntrz i powinien zawiera si midzy
oznaczeniami MIN" i MAX" na obudowie.
3. Jeli konieczne jest uzupenienie elektrolitu, naley odkrci korek (korki), dola
odpowiedni ilo wody destylowanej, zaoy korek (korki), dokadnie go (je) dokrci,
a nastpnie wytrze rozlan wod.

Akumulator z nieprzezroczyst
obudow
4. W akumulatorach z nieprzezroczyst obudow poziom elektrolitu sprawdza si wzrokowo przez otwory korkw. W tym celu naley
wykrci korek z kadej celi akumulatora
i przez otwory sprawdzi, czy poziom elektrolitu siga do dolnej krawdzi otworu korka.
5. Jeli konieczne jest uzupenienie elektrolitu, naley dola wody destylowanej do
dolnej krawdzi otworu korka. Zaoy korek
(korki), dokadnie dokrci, a nastpnie wytrze rozlan wod.

Akumulatory obsugowe
i czciowo bezobsugowe
- sprawdzanie
6. Jeli w cigu roku przejeda si niewiele
kilometrw, naley co trzy miesice sprawdza stan naadowania akumulatora, oceniajc gsto elektrolitu. Do pomiaru gstoci elektrolitu uy areometru, a otrzymane
wyniki porwna z danymi podanymi dalej.
Naley uwzgldni, e podane wartoci
gstoci s wyznaczone w temperaturze
15C; dla kadych 10C poniej 15C naley
odj 0,007 g/cm3; dla kadych 10C powyej 15C naley doda 0,007 g/cm3.
Temperatura Powyej
Poniej
otoczenia
25C
25C
Akumulator
cakowicie
naadowany
Akumulator
naadowany
w 70%

194

Akumulator
1,05 do
1,11 do
rozadowany 1,07 g/cm3
1,13 g/cm3
7. Jeli stan akumulatora budzi zastrzeenia, naley najpierw sprawdzi gsto elektrolitu w kadej celi. Rnica gstoci midzy celami mniejsza ni 0,040 g/cm3 wskazuje na ubytek elektrolitu lub pogorszenie
jakoci pyt wewntrznych.
8. Jeli rnica gstoci wynosi 0,040 g/cm3
lub wicej, akumulator naley wymieni.
Jeli rnica gstoci elektrolitu midzy
poszczeglnymi celami nie budzi zastrzee, ale akumulator jest rozadowany, naley go naadowa.

Akumulator cakowicie
bezobsugowy - sprawdzanie
9. W razie wyposaenia samochodu w akumulator cakowicie bezobsugowy uzupenianie i sprawdzanie elektrolitu w kadej
celi nie jest moliwe. Stan takiego akumulatora mona tylko sprawdzi za pomoc
prbnika napicia lub innych przyrzdw
specjalnych.
10. Niektre wersje samochodw mog by
wyposaone w akumulatory bezobsugowe
z wbudowanym wskanikiem stanu naadowania. Wskanik jest umieszczony na grnej
obudowie akumulatora i kolorem wskazuje
stan akumulatora. Jeli wskanik jest zabarwiony na zielono, akumulator jest cakowicie
naadowany. Jeli barwa wskanika ciemnieje a do koloru czarnego, oznacza to, e
akumulator wymaga doadowania. Jasnota barwa wskanika oznacza zbyt niski
poziom elektrolitu w akumulatorze - akumulator naley wymieni.
1 1 . Sprawdzanie stanu akumulatora za pomoc woltomierza polega na podczeniu
woltomierza do biegunw akumulatora i porwnaniu zmierzonego napicia z wartoci
podan w danych technicznych. Ten sposb
sprawdzania mona stosowa tylko wwczas, gdy akumulator nie by w aden sposb adowany w cigu poprzednich szeciu
godzin. Naley wczy wiata reflektorw
na 30 sekund, wyczy je i odczeka cztery
do piciu minut przed rozpoczciem sprawdzania napicia. Podczas sprawdzania
wszystkie pozostae obwody elektryczne
musz by wyczone, dlatego przed sprawdzeniem naley zamkn drzwi i pokryw
baganika.
12. Jeli wskazanie woltomierza jest nisze
ni 12,2 V, to akumulator jest rozadowany,
natomiast odczyt 12,2 do 12,4 V wskazuje
na czciowe jego rozadowanie.
13. Jeli akumulator wymaga naadowania,
naley wymontowa go z samochodu i naadowa (patrz dalszy opis w tym podrozdziale).

1,21 do
1,23 g/cm3

1,27 do
1,29 g/cm 3

Akumulator obsugowy
i czciowo bezobsugowy
-adowanie

1,17 do
1,19 g/cm3

1,23 do
1,25 g/cm3

Uwaga. Podane dalej informacje naley


traktowa wycznie jako wytyczne. Przed

przystpieniem do adowania akumulatora


zawsze naley zapozna si z zaleceniami
producenta akumulatora (czsto umieszczonymi na naklejce na obudowie akumulatora).
14. Akumulator naley adowa wycznie
prdem staym o wartoci 3,5 do 4 A i kontynuowa adowanie tym prdem dopty,
dopki nie zostanie zauwaony dalszy
wzrost gstoci elektrolitu w cigu czterech
godzin.
15. Innym sposobem jest adowanie przez
ca noc akumulatora maym prdem 1,5 A
za pomoc urzdzenia do podadowywania
akumulatorw.
16. Nie zaleca si szybkiego adowania
duym prdem, trwajcego 1 do 2 godzin,
poniewa moe ono spowodowa powane
uszkodzenie pyt akumulatora w wyniku
przegrzania.
17. Podczas adowania akumulatora naley
pamita, aby temperatura elektrolitu nie
przekroczya 37,8C.

Akumulator cakowicie
bezobsugowy - adowanie
Uwaga. Podane dalej informacje naley
traktowa wycznie jako wytyczne. Przed
przystpieniem do adowania akumulatora
zawsze naley zapozna si z zaleceniami
producenta akumulatora (czsto umieszczonymi na naklejce na obudowie akumulatora).
18. Akumulator tego typu potrzebuje znacznie duszego czasu do penego naadowania. Ten czas jest zaleny od stopnia rozadowania, ale nie moe by duszy ni
trzy dni.
19. Zastosowanie adowania staym prdem
wymaga ustawienia napicia adowania prostownika o wartoci 13,9 do 14,9 V i prdu
adowania poniej 25 A. Jeli zastosuje si
ten sposb adowania do czciowo rozadowanego akumulatora, moliwe bdzie
jego uytkowanie ju po trzech godzinach
adowania (odczyt napicia 12,5 V). Aku-i
mulator cakowicie rozadowany wymaga
znacznie duszego czasu adowania.
20. Jeli trzeba naadowa cakowicie rozadowany akumulator (odczyt napicia wynosi mniej ni 12,2 V), adowania powinien
dokona elektryk samochodowy, poniewa
trudno adowania jest wiksza i wymaga
ono staego nadzoru akumulatora.

3 Akumulator
- wymontowanie
i zamontowanie

II

Wymontowanie
1. Akumulator jest umieszczony po lewej
stronie w przedziale silnika.
2. Poluzowa nakrtk oraz rub zacisku
i odczy zacisk od ujemnej kocwki akumulatora.

Alternator
3. Zdj pokryw izolujc (jeli jest zamontowana) i odczy dodatni zacisk w ten
sam sposb.
4. Odkrci nakrtki i zdj uchwyt mocujcy akumulator.
5. Wyj akumulator z przedziau silnika
i tam, gdzie jest to potrzebne, wyj plastykow podstawk akumulatora. W razie
potrzeby mona rwnie odkrci ruby
mocujce wspornik akumulatora i wyj go
z przedziau silnika.

Zamontowanie

alternator utrzymuje regulowane napicie


okoo 13 do 14 V.
7. Jeli regulowane napicie nie jest takie,
jak podano, niesprawno moe by spowodowana zuyciem szczotek, sabymi
sprynami szczotek, uszkodzonym regulatorem napicia, uszkodzon diod lub zniszczonymi piercieniami lizgowymi. Szczotki
i piercienie lizgowe mona sprawdzi
(patrz podrozdz. 6), ale jeli niesprawno
wystpuje nadal, alternator naley przekaza do elektrycznego warsztatu samochodowego w celu dokadnego zbadania i naprawy.

6. Zamontowanie akumulatora wykonuje si


w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

5
4 Obwd adowania
-sprawdzanie
1. Jeli lampka kontrolna obwodu adowania akumulatora nie zawieca si po
wczeniu zaponu, dla pewnoci naley
sprawdzi podczenia przewodw elektrycznych alternatora. Jeli przewody s
prawidowo podczone, trzeba sprawdzi,
czy arwka lampki kontrolnej nie jest
przepalona i czy oprawka lampki jest waciwie zamocowana w tablicy rozdzielczej.
Jeli lampka nadal si nie zawieca, sprawdzi cigo przewodu zasilajcego lampk od alternatora do oprawki. Jeli wszystko jest prawidowe, to znaczy, e jest
uszkodzony alternator i powinien by przekazany do elektrycznego warsztatu samochodowego w celu dokadnego zbadania
i naprawy.
2. Jeli lampka kontrolna zaponu zawieca
si podczas uruchamiania silnika, zatrzyma
silnik tak szybko, jak to tylko jest moliwe.
Sprawdzi, czy pasek napdowy jest prawidowo nacignity, czy nie jest zanieczyszczony (np. olejem lub wod) i czy zcza
alternatora s dobrze zabezpieczone. Jeli
wszystko jest prawidowe, sprawdzi szczotki alternatora i piercienie lizgowe w sposb opisany w podrozdziale 6. Jeli usterka
wystpuje nadal, alternator naley przekaza do elektrycznego warsztatu samochodowego w celu dokadnego zbadania i naprawy.
3. Jeli wyjcie alternatora budzi wtpliwoci, mimo e lampka kontrolna dziaa prawidowo, mona sprawdzi regulowane napicie, tak jak opisano poniej.
4. Przyczy woltomierz do kocwek akumulatora i uruchomi silnik.
5. Zwikszy prdko obrotow silnika tak,
aby wskazania woltomierza ustaliy si; woltomierz powinien wskazywa okoo 12 do
13 V, ale nie wicej ni 14 V.
6. Wczy odbiorniki elektryczne (np. wiata reflektorw, ogrzewanie tylnej szyby,
dmuchaw nagrzewnicy) i sprawdzi, czy

Alternator - wymontowanie ||
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora.
2. Poluzowa pomocniczy pasek napdu
alternatora, tak jak to opisano w rozdziale 1,
i odczy go wraz z koem pasowym alternatora.
3. Zdj gumowe osony (jeli wystpuj)
z kocwek alternatora, a nastpnie odkrci mocujc nakrtk (nakrtki) i odczy przewd elektryczny z tyu alternatora. Tam, gdzie jest to potrzebne, odkrci

rwnie wkrt mocujcy i odczy przewd


uziemienia (patrz rys. 5.3).
4. Odkrci grn i doln rub mocowania
alternatora oraz podkadki, a nastpnie wysun alternator ze wspornika i z miejsca
jego zamontowania (patrz rys. 5.4). W wersjach z silnikiem 1,6 wyj element dystansowy (jeli wystpuje) spomidzy alternatora
i wspornika regulacyjnego. W wersjach z silnikiem 2,0 z ukadem ABS w celu uzyskania
dostatecznej iloci miejsca niezbdnej do
wymontowania alternatora moe by konieczne oprnienie ukadu chodzenia (patrz
rozdzia 1) i wymontowanie grnego elastycznego przewodu chodnicy. Dodatkow
przestrze mona rwnie uzyska odkrcajc zcze przewodu elektrycznego ukadu
ABS i wsporniki sztywnych przewodw klimatyzacji.

Zamontowanie
5. Zamontowanie alternatora wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania,
napinajc pomocniczy pasek napdu alternatora w sposb opisany w rozdziale 1
i upewniajc si, e zamocowania alternatora s dokadnie przykrcone.

6 Szczotki alternatora
i regulator napicia
- sprawdzanie i wymiana

1. Wymontowa alternator w sposb opisany w podrozdziale 5.


Przed wymontowaniem alternatora
zasign porady
u elektryka samochodowego
co do kosztw i dostpnoci
czci zamiennych, poniewa pewne czci
niektrych alternatorw mog by albo niedostpne, albo drosze ni cz wymieniana.

RADZI

Alternatory Bosch
5.3. Zcza przewodw elektrycznych
alternatora (strzaki) -wersje z silnikiem 2,0

5.4. Wyjmowanie alternatora - wersje


z silnikiem 2,0

2. Wykrci wkrty mocujce i nakrtk


zacisku (jeli jest to konieczne) i zdj tyln
pokryw z alternatora (patrz rys. 6.2a, 6.2b).
3. W razie potrzeby zeskroba rodek
uszczelniajcy z alternatora, aby odsoni
wkrty mocujce zesp regulatora napicia
i szczotkotrzymaczy. Poluzowa i wykrci
wkrty mocujce, a nastpnie wyj regulator napicia ze szczotkotrzymaczem i szczotkami (patrz rys. 6.3a, 6.3b).
4. Zanotowa dugo kadej szczotki. Jeli
szczotki s zuyte, naley wymieni zesp
regulatora napicia ze szczotkotrzymaczem
i szczotkami (patrz rys. 6.4). Oddzielna wymiana szczotek jest niemoliwa.
5. Jeli szczotki nadaj si do dalszego
uytkowania, oczyci je szmatk zwilon
w benzynie. Upewni si, czy kada szczotka porusza si bez oporw w szczotkotrzymaczu.

195

Obwody rozruchu i adowania

6.2a. Odkrcanie jednego z trzech wkrtw


mocujcych (B) oraz nakrtka zacisku (A),
ktr naley odkrci...

6.4. Oznaczenia zuycia szczotek


naniesione na kadej szczotce w postaci
kresek (strzaka)

6.2b. ... i zdejmowanie tylnej pokrywy


z alternatora

6.6. Sprawdzanie, czy piercienie lizgowe


alternatora (strzaki) nie nosz ladw
zuycia lub uszkodzenia
6. Oczyci piercienie lizgowe alternatora
szmatk zwilon w benzynie. Sprawdzi,
czy na powierzchniach piercieni nie ma
ladw zadrapa, przypale, gbszych werw (patrz rys. 6.6). Moliwa jest regeneracja
piercieni w warsztacie elektrotechnicznym.
7. Zamontowa zesp regulatora napicia
ze szczotkotrzymaczem i szczotkami, a nastpnie dokrci wkrty mocujce.
8. Wcisn tyln pokryw na alternator i zamontowa alternator tak, jak to opisano
w podrozdziale 5.

6.3a. Wykrcanie dwch wkrtw...

Alternatory Magneti Marelli


9. Do tego alternatora maj zastosowanie
informacje podane w punktach 3 do 7.

Alternatory Mitsubishi

6.3b. ... i wyjmowanie zespou regulatora


napicia ze szczotkotrzymaczem
i szczotkami

196

10. Zrobi znaki ustawcze midzy stojanem


a przedni i tyln pokryw.
11. Wykrci cztery wkrty mocujce przedni pokryw do tylnej pokrywy.
12. Ostronie wyj stojan z przedniej pokrywy i zesp tylnej pokrywy i stojana
z alternatora. W razie trudnoci podgrza
lutownic obudow oyska w tylnej pokrywie, co spowoduje rozszerzenie si pokrywy i uatwi oddzielenie jej od wirnika.
Uwaga. Do podgrzewania pokrywy nie wolno stosowa pistoletowej grzaki ani palnika
spawalniczego, poniewa moe zosta
uszkodzony zesp diody.

13. Zmierzy dugo kadej szczotki. Jeli


szczotka jest zuyta, wymieni zarwno
szczotki, jak i ich spryny.
14. Jeli szczotki nadaj si do dalszego
uytkowania, oczyci je szmatk zwilon
w benzynie. Sprawdzi, czy napicie obu
spryn jest takie samo i czy zapewnia
umiarkowany nacisk. Szczotki musz porusza si swobodnie w szczotkotrzymaczach.
15. Oczyci piercienie lizgowe alternatora szmatk zwilon w benzynie. Sprawdzi, czy na powierzchniach piercieni nie
ma ladw zadrapa, przypale, gbszych
werw. Moliwe jest wykonanie regeneracji
piercieni w warsztacie elektrotechnicznym.
16. Aby wymontowa zesp regulatora ze
szczotkotrzymaczem i szczotkami, naley
odlutowa przewody elektryczne, notujc
prawidowe pooenie ich zamocowania.
Poluzowa i wykrci wkrty mocujce oraz
pytk, a nastpnie wymontowa zespl
regulatora ze szczotkotrzymaczem i szczotkami.
17. Aby oddzielnie wymieni szczotki, naley wymontowa may izolator (jeli wystpuje) z podstawy zespou regulatora napicia ze szczotkotrzymaczem i szczotkami, aby odsoni przewody szczotek. Nastpnie, uywajc ostro zakoczonych
szczypiec, odlutowa przewody. Po odlutowaniu przewodw wysun szczotki i wyj spryny. Wstawi nowe spryny
szczotki do szczotkotrzymacza i przylutowa przewody do ich kocwek. Kada
szczotka powinna by ustawiona tak, aby
jej oznakowanie zuycia znajdowao si
2,0 mm powyej powierzchni uchwytu regulatora i szczotek (patrz rys. 6.17). Sprawdzi, czy elektryczne przewody s dokadnie zamocowane, a nastpnie (jeli
potrzeba) wcisn izolator na waciwe
miejsce.
18. Wstawi zesp regulatora napicia ze
szczotkotrzymaczem i szczotkami, a nastpnie przylutowa przewody do waciwych kocwek. Pracowa szybko, aby
unikn wpywu nadmiaru ciepa na inne
elementy - uy ostro zakoczonych szczypiec jako odprowadzenia ciepa.
19. Wepchn szczotki cakowicie do
szczotkotrzymaczy i przytrzyma je w tym
pooeniu za pomoc drutu woonego przez
otwr w tylnej pokrywie.
20. Wsun mocujcy zacisk do rowka w tylnym oysku. Pamitajc, e rowek jest
mimorodowy, ustawi zacisk tak, aby wystawa ponad powierzchni zewntrznej bieni o najmniejsz moliw warto (patrz
rys. 6.20).
2 1 . Ustawi w jednej linii znaki zrobione
podczas wymontowania i zoy zesp stojana i tylnej pokrywy z wirnikiem i przedni
pokryw. W razie potrzeby podgrza obudow oyska w tylnej pokrywie (patrz punkt
12), aby uatwi zamontowanie.
22. Wkrci wkrty do przedniej pokrywy
i dokadnie je dokrci.

Rozrusznik

6.17. Podczas zamontowania ustawi szczotki tak, jak to


pokazano na rysunku (alternator Mitsubishi)
A - kreska oznaczajca dopuszczalne zuycie, - punkty
lutowania

23. Wycign drut z tylnej pokrywy, tak


eby szczotki zetkny si z piercieniami
lizgowymi, a nastpnie zamontowa alternator, tak jak to opisano w podrozdziale 5.

Alternatory Hitachi
24. Zastosowa informacje podane w punktach 10 do 23, pamitajc e regulator
napicia i szczotkotrzymacz s oddzielnymi
elementami. Jeli szczotki maj by wymienione oddzielnie, przylutowa ich przewody
w takim pooeniu, aby szczotki wystaway
z uchwytu 10,5 do 11,5 mm.

7 Obwd rozruchu
- sprawdzanie
1. Jeli rozrusznik nie dziaa, gdy kluczyk
wycznika zaponu jest ustawiony we waciwym pooeniu, przyczyny tego mog by
nastpujce:
a) rozadowany akumulator;
b) nieprawidowo zamocowane przewody,
zarwno przy akumulatorze, jak i zaciskach
wcznika elektromagnetycznego;
c) niesprawna cewka;
d) uszkodzony rozrusznik.
2. Stan akumulatora mona sprawdzi, obserwujc wiata reflektorw. Jeli po kilku
sekundach po wczeniu przygasaj, oznacza to, e akumulator jest rozadowany
i trzeba naadowa lub wymieni akumulator.
Jeli wiata wiec jasno, wczy zapon
i zaobserwowa, czy wiata przygasaj.
Jeli tak jest, oznacza to, e prd dopywa
do rozrusznika, a wic niesprawno tkwi
w rozruszniku. Jeli wiata nadal wiec
jasno (a z wcznika elektromagnetycznego
rozrusznika nie sycha kuknicia), oznacza
to, e niesprawno znajduje si w obwodzie

6.20. Ustawienie zacisku mocujcego tylne oysko alternatora


(alternator Mitsubishi)
1 - o y s k o tylne, 2 - rowek mimorodowy
A - wielko wystpu: tak ustawi piercie, aby jak najmniej
wystawa

wcznika elektromagnetycznego - patrz


nastpne punkty. Jeli rozrusznik obraca
si wolno podczas uruchamiania, a akumulator jest w dobrym stanie, oznacza to, e
albo jest uszkodzony rozrusznik, albo gdzie
w obwodzie jest znaczny opr.
3. Jeli zachodzi podejrzenie, e niesprawno wystpuje w obwodzie elektrycznym, odczy przewody akumulatora,
przewd elektryczny rozrusznika i cewki.
Dokadnie oczyci zcza, podczy
wszystkie przewody, a nastpnie woltomierzem sprawdzi, czy jest napicie na poczeniu dodatniego przewodu akumulatora
z wcznikiem elektromagnetycznym oraz
czy masa nie jest uszkodzona. Posmarowa z zewntrz wazelin zaciski akumulatora, aby zapobiec korozji, gdy skorodowane poczenia s jedn z najczciej
wystpujcych przyczyn niesprawnoci
ukadw elektrycznych.
4. Jeli akumulator i wszystkie poczenia
s w dobrym stanie, sprawdzi obwd odczajc przewd elektryczny od wcznika
elektromagnetycznego rozrusznika. Podczy woltomierz albo prbnik pomidzy kocwk przewodu a mas i sprawdzi, czy
przewd jest pod napiciem, gdy wycznik
zaponu jest ustawiony w pooeniu start".
Jeli tak jest, to znaczy, e obwd nie jest
uszkodzony - jeli nie, to naley sprawdzi
przewd elektryczny, tak jak to opisano
w rozdziale 12.
5. Styki wcznika elektromagnetycznego
rozrusznika mona sprawdzi podczajc
woltomierz lub prbnik midzy zcze z boku
wcznika od strony rozrusznika (zasilane
dodatnio z akumulatora) a mas. Gdy kluczyk wycznika zaponu jest ustawiony
w pooeniu start", woltomierz powinien
wskaza napicie lub arwka prbnika
powinna si zawieci, zalenie od zastosowanego przyrzdu. W przeciwnym razie

wcznik elektromagnetyczny rozrusznika


jest uszkodzony i naley go wymieni.
6. Jeli okae si, e obwd i wcznik
elektromagnetyczny s w dobrym stanie,
usterka musi tkwi w rozruszniku. Rozpocz sprawdzanie rozrusznika od wymontowania go (patrz podrozdz. 8), a nastpnie
sprawdzi szczotki (patrz podrozdz. 9).
Jeli przyczyn usterki nie s szczotki,
musi by uszkodzone uzwojenie silnika
elektrycznego. W takim przypadku istnieje
moliwo wykonania naprawy rozrusznika
w specjalistycznym warsztacie, ale przedtem warto sprawdzi dostpno i koszt
czci zamiennych, poniewa moe okaza
si, e bardziej jest opacalna wymiana
silnika elektrycznego na nowy lub zregenerowany.

8 Rozrusznik
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora.
2. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, a nastpnie unie podnonikiem przd
samochodu i podeprze go na podstawkach
staych.
3. Wymontowa przedni przewd wylotowy,
tak jak to opisano w stosownej czci rozdziau 4.
4. Aby uzyska atwiejszy dostp do rozrusznika, odkrci ruby mocujce wspornik (wsporniki) kolektora dolotowego i odsun wspornik (wsporniki) od rozrusznika.
Nie jest konieczne cakowite wyjcie wspornikw.
5. Poluzowa i wyj nakrtk mocujc,

197

Obwody rozruchu i adowania

8.5a. Zsun gumow nakadk,


a nastpnie odkrci nakrtk (strzaka)
i odczy gwny przewd akumulatora
od wcznika elektromagnetycznego
rozrusznika

8.6. Wyjmowanie rozrusznika


6. Odkrci ruby mocujce rozrusznik,
podpierajc rozrusznik podczas wyjmowania
rub i wyj go spod silnika (patrz rys. 8.6).

Zamontowanie
7. Zamontowanie rozrusznika wykonuje si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

9 Rozrusznik
- wymiana szczotek
1. Wymontowa rozrusznik wedug opisu
w podrozdziale 8. Postpowa zgodnie
z opisem zamieszczonym dalej.
8.5b. Odczanie zcza przewodu
elektrycznego wcznika
elektromagnetycznego rozrusznika
a nastpnie odczy gwny przewd akumulatora od wcznika elektromagnetycznego rozrusznika. Odczy rwnie zcze
przewodu elektrycznego od wcznika elektromagnetycznego rozrusznika (patrz rys.
8.5a, 8.5b).

Rozrusznik Magneti Marelli


2. W silnikach elektrycznych, w ktrych
maa centralna pokrywka jest przymocowana do tylnej pokrywy, odkrci dwa wkrty
i wyj centraln pokrywk oraz uszczelk
z tylnej pokrywy. Wycisn zacisk w ksztacie litery C i wycign wszystkie podkadki
regulacyjne zamocowane na kocu twornika. Zrobi znaki ustawcze pomidzy tyln
pokryw a obejm, a nastpnie odkrci

9.3a. W rozrusznikach Magneti Marelli z jednoczciow tyln


pokryw odkrci nakrtki mocujce (A) i wkrty
szczotkotrzymacza (B)...

198

dwie ruby przelotowe i wycign tyln


pokryw.
3. W silnikach elektrycznych z jednoczciow tyln pokryw odkrci nakrtki mocujce tyln pokryw oraz wkrty zespou
szczotkotrzymacza, a nastpnie zdj tyln
pokryw z silnika elektrycznego (patrz rys.
9.3a, 9.3b).
4. Wyj nakrtk i spryst podkadk
mocujc przewd dodatniej szczotki do
zacisku cewki, a nastpnie zsun zespl
szczotkotrzymacza z kocwki komutatora
(patrz rys. 9.4).
5. Wycign plastykow pytk izolacyjn
ze szczotkotrzymacza, a nastpnie ostronie podway nasadki mocujce szczotki
i wyj spryny oraz szczotki.
6. Zmierzy dugo kadej szczotki. Jeli
dugo ktrej ze szczotek jest mniejsza
ni podana dugo minimalna lub bliska
niej, to szczotki powinny by wymienione
jako cay zesp.
7. Oczyci komutator szmatk zwilon
rozpuszczalnikiem, a nastpnie sprawdzi,
czy nie ma na nim ladw zadrapa, przypale, nadmiernego zuycia lub gbszych
werw. Jeli komutator jest zuyty lub
uszkodzony, naley przekaza go do naprawy elektrykowi samochodowemu.
8. Przy zamontowaniu umieci szczotki
w szczotkotrzymaczu, upewniajc si, czy
mae gwintowane wsporniki s prawidowo
uoone w szczotkotrzymaczu, a nastpnie
woy spryny i nasadki mocujce szczotki. Sprawdzi, czy kada szczotka przesuwa si swobodnie w szczotkotrzymaczu.
9. Zacisn pytk izolacyjn z tyu szczotkotrzymacza i zaoy szczotkotrzymacz ze
szczotkami na komutator (patrz rys. 9.9).
Sprawdzi, czy szczotki s mocno dociskane do komutatora przez spryny.
10. W rozrusznikach z jednoczciow tyln
pokryw upewni si, czy gumowy piercie
uszczelniajcy jest prawidowo osadzony,

9.3b. ... a nastpnie zdj pokryw

Wycznik zaponu i czujnik cinienia oleju

9.4. Po odkrceniu nakrtki mocujcej odczy przewd od


wcznika elektromagnetycznego rozrusznika i wyj zesp
szczotkotrzymacza
a nastpnie zaoy pokryw i naoy mocujce nakrtki i wkrty szczotkotrzymacza,
dokrcajc je dokadnie.
11. W rozrusznikach, w ktrych maa pokrywa jest przymocowana do tylnej pokrywy,
naoy ma pokryw, czc j z piercieniem uszczelniajcym i ustawiajc w jednej linii znaki zrobione przy wymontowaniu.
Pewnie dokrci przelotowe ruby pokrywy.
Naoy wszystkie podkadki oporowe na
kocwk twornika i zabezpieczy je we
waciwym pooeniu zaciskami w ksztacie
litery C. Naoy uszczelk i ma pokryw
na iyln pokryw i solidnie dokrci zabezpieczajce j wkrty.
12. We wszystkich silnikach elektrycznych
naoy przewd szczotkotrzymacza na zacisk wcznika elektromagnetycznego, a nastpnie naoy podkadk i nakrtk mocujc, solidnie j dokrcajc. Zamontowa
rozrusznik wedug opisu w podrozdziale 8.

Rozruszniki Hitachi i Mitsubishi


13. Tam gdzie ma to zastosowanie, wykrci wkrty mocujce i wyj centraln
pokrywk z tylnej pokrywy rozrusznika. Wyj wszystkie podkadki regulacyjne zamocowane na kocwce twornika.
14. Wykrci dwa mae wkrty mocujce
zesp pytki szczotek do tylnej pokrywy,
a nastpnie wyj dwie przelotowe ruby
rozrusznika. Wycign tyln pokryw
i uwolni j od gumowego piercienia
uszczelniajcego. Zdj wszystkie podkadki
regulacyjne z waka twornika.
15. Odczy szczotki od szczotkotrzymaczy, wyjmujc spryny za pomoc wkrtaka, a nastpnie wyj zesp szczotkotrzymacza.
16. Sprawdzi szczotki i komutator, tak jak
to opisano powyej w punktach 6 i 7.
17. Przy zamontowaniu woy szczotki do
szczotkotrzymacza i sprawdzi, czy mog
przesuwa si bez oporw.

9.9. Zamontowanie zespou szczotkotrzymacza. Uycie nasadki


pomaga utrzyma szczotki w szczotkotrzymaczu, gdy zesp jest
czony z komutatorem

18. Naoy zesp szczotkotrzymacza ze


szczotkami na komutator, a nastpnie upewni si, e wszystkie spryny s prawidowo osadzone w szczelinach szczotek.
19. Zaoy podkadki regulacyjne na waek
twornika.
20. Poczy tyln pokryw z piercieniem
uszczelniajcym i naoy na silnik elektryczny. Ustawi w jednej osi otwory w pokrywie i otwory w szczotkotrzymaczu, a nastpnie woy wkrty mocujce szczotkotrzymacz i pewnie je dokrci.
2 1 . Woy ruby przelotowe rozrusznika
i pewnie je dokrci.
22. Zamontowa rozrusznik wedug opisu
w podrozdziale 8.

10 Wycznik zaponu
- wymontowanie
i zamontowanie

^
^
A

Wycznik zaponu jest integraln czci


blokady kolumny kierownicy i mona go
wymontowa w sposb opisany w rozdziale 10.

11 Czujnik cinienia
oleju - wymontowanie
i zamontowanie

a nastpnie odczy przewd od czujnika


cinienia oleju.
4. Wykrci czujnik cinienia oleju i wyj
podkadk uszczelniajc (jeli wystpuje).
Naley przygotowa si na wyciek oleju.
Jeli czujnik cinienia oleju wyjmuje si na
duszy okres, naley zalepi otwr, aby
zapobiec nadmiernemu ubytkowi oleju.

Zamontowanie
5. Jeeli czujnik cinienia oleju jest zamontowany razem z podkadk uszczelniajc,
sprawdzi podkadk, czy nie ma na niej
ladw uszkodzenia lub oznak pogorszenia
jakoci i w razie potrzeby wymieni j. Jeli
nie ma podkadki uszczelniajcej, oczyci
czujnik i naoy nieco rodka uszczelniajcego na gwinty.
6. Zamontowa czujnik cinienia oleju, dokrcajc go dokadnie, a nastpnie podczy zcze przewodu elektrycznego.
7. Opuci samochd na podoe, a nastpnie sprawdzi i w razie potrzeby uzupeni ilo oleju w silniku.

Wymontowanie
1. Czujnik cinienia oleju jest umieszczony
z tyu kaduba silnika (patrz rys. 11.1).
Dostp do czujnika jest atwiejszy po podniesieniu samochodu podnonikiem i podparciu go na podstawkach.
2. Odczy przewd masy od ujemnego
bieguna akumulatora.
3. Zdj tulej ochronn ze zcza przewodu elektrycznego (jeli jest zastosowana),

11.1. W wersjach z silnikiem 2,0 czujnik


cinienia oleju (strzaka) jest wkrcony
w zesp obudowy filtru oleju,
zamontowany z tyu kaduba silnika

199

Rozdzia 5B

Ukad zaponowy

Dane techniczne
Dane oglne
Typ ukadu:
- wersje ganikowe bez
katalizatora
pon
- wersje ganikowe z katalizatorem
pon
- wersje z wtryskiem
paliwa
pon
Kolejno zaponw . . .

bezstykowy rozdzielaczowy zaelektroniczny


bezstykowy rozdzielaczowy zaelektroniczny mikroprocesorowy, sterowany przez elektroniczny modu sterujcy ECC
bezstykowy rozdzielaczowy zaelektroniczny mikroprocesorowy sterowany przez elektroniczny modu sterujcy ECCS
1-3-4-2 (cylinder nr 1 od strony
napdu rozrzdu)

Kty wyprzedzenia zaponu


Wersje ganikowe bez katalizatora:
- elastyczny przewd pod2 2 przed GMP przy 750
cinienia rozdzielacza od+ 50 obr/min
czony i zalepiony . . .
- elastyczny przewd podcinienia rozdzielacza pod10 5 przed GMP przy 750
czony
50 obr/min
Wersje ganikowe z katalizatorem:
- elastyczny przewd czujnika podcinienia odczo2 2 przed GMP przy 750
ny i zalepiony
5 0 obr/min

1 Ukad zaponowy
- informacje oglne
Wersje ganikowe bez
katalizatora
W tych wersjach jest zastosowany bezstykowy rozdzielaczowy elektroniczny ukad
zaponowy. Ukad skada si z cewki zaponowej i rozdzielacza, zamontowanych na

200

- elastyczny przewd czujnika podcinienia podczony


Wersje z silnikiem 1,6
z wtryskiem paliwa . . . .
Wersje z silnikiem 2,0 . .

10 2 przed GMP przy 750 +


50 obr/min
10 2 przed GMP przy 750 +
50 obr/min
15 2 przed GMP przy 800 J
50 obr/min

Cewka zaponowa
Rezystancja cewki zaponowej* ) :
- wersje z silnikiem 1,6 z wtryskiem paliwa:
uzwojenie pierwotne
uzwojenie wtrne
- wszystkie pozostae wersje:
uzwojenie pierwotne
uzwojenie wtrne

2,0
12,0
1,0
10,0 k

*> Powysze wartoci naley traktowa jako przyblione; s dokadne tylko


wtedy, gdy temperatura cewki wynosi 20C.

Momenty dokrcania
ruby mocujce rozdzielacz:
- wersje z silnikiem 1,6
- wersje z silnikiem 2,0

lewym kocu gowicy silnika, przewodw


wysokiego napicia i wiec zaponowych.
Rozdzielacz jest pDczony z kocwk wau
rozrzdu zaworw wylotowych za pomoc
sprzga przenoszcego napd z wau rozrzdu na rozdzielacz.
Rozdzielacz zawiera tarcz z wystpami
zamontowan na waku rozdzielacza i modu
wzmocnienia zaponu, przymocowany do
obudowy rozdzielacza. Dziaanie ukadu opisano poniej.
Gdy wycznik zaponu jest wczony, a silnik nie pracuje, modu zaponu zapobiega

8 Nm
15N-m

przepywowi prdu przez obwd pierwotny


ukadu zaponu.
Gdy wa korbowy zaczyna si obraca,
tarcza z wystpami przesuwa si w polu
magnetycznym wytworzonym przez modu
zaponu. Gdy wystpy tarczy znajd si
w odpowiednim pDoeniu, wytwarzany jest
prd zmienny o niewielkim napiciu. Modu
zaponu wykorzystuje to napicie do przeczenia si i zamknicia obwodu pierwotnego
cewki zaponowej.
Gdy wystpy tarczy wysun si z tego
ustawienia, napicie prdu zmiennego zmie-

Sprawdzanie ukadu zaponowego


nia si i modu zaponu przecza si znowu,
aby przerwa obwd pierwotny. Indukuje to
wysokie napicie we wtrnym uzwojeniu
cewki zaponowej poczonej z rozdzielaczem i przeskok iskry na wiecy zaponowej
odpowiedniego cylindra.
Oprcz elementw opisanych powyej jest
stosowany rwnie ukad opniania zaponu. Ukad jest sterowany przez termiczny
zawr podcinienia TVV, wkrcony w prawy
koniec kolektora dolotowego. Zawr TVV
jest zamocowany w sztywnym przewodzie
podcinienia czcym przeponowy siownik
podcinieniowy rozdzielacza z kolektorem
dolotowym. Gdy silnik jest zimny (temperatura cieczy chodzcej poniej 40C), zawr TVV odcina gwne doprowadzenie
podcinienia. Jedyne doprowadzenie podcinienia do przepony rozdzielacza jest moliwe przez podcinieniowy zawr opniajcy (VDV), zawierajcy ogranicznik przepywu i dlatego kt wyprzedzenia zaponu
zostaje zmniejszony. Gdy silnik podgrzeje
si, (temperatura cieczy chodzcej pomidzy 40C a 50C), zawr TVV otwiera
gwne doprowadzenie podcinienia do
przepony.

Wersje ganikowe
z katalizatorem oraz wszystkie
wersje z wtryskiem paliwa
W tych wersjach ukad zaponu jest zintegrowany z ukadem zasilania w celu stworzenia zintegrowanego systemu sterowanego
przez elektroniczny modu sterowania ECC
(wersje ganikowe) lub ECCS (wersje
0 wtrysku paliwa). Wicej informacji o ukadzie zasilania paliwem podano w stosownej
czci rozdziau 4.
Rozdzielacz zaponu zawiera czujnik ktowego pooenia wau korbowego lub czujnik
pooenia wau rozrzdu, ktry informuje
elektroniczne urzdzenie sterujce o prdkoci obrotowej silnika i pooeniu wau
korbowego. W oparciu o te informacje oraz
informacje przekazywane przez inne czujniki, elektroniczny modu sterujcy oblicza
odpowiednie ustawienie kta wyprzedzenia
zaponu oraz odpowiednio wcza i wycza
modu wzmocnienia zaponu. Powoduje to
indukowanie wysokiego napicia we wtrnym obwodzie cewki, poczonym przewodami wysokiego napicia z rozdzielaczem
1 przeskok iskry na wiecy zaponowej odpowiedniego cylindra.
W wersjach z silnikiem 2,0 w ukadzie
zaponowym znajduje si rwnie czujnik
spalania stukowego. Czujnik ten jest zamontowany z boku kaduba silnika i zapobiega
spalaniu stukowemu pod obcieniem. Czujnik jest czuy na drgania i wykrywa spalanie
stukowe, ktre pojawia si, gdy w silniku
zaczynaj wystpowa przedwczesne zapony. Czujnik spalania stukowego wysya
sygna elektryczny do moduu sterujcego,
ktry stopniowo zmniejsza kt wyprzedzenia
zaponu, a stukanie ustanie.

2 Ukad zaponowy
- sprawdzanie
Uwaga. Elektroniczny ukad zaponowy zastosowany w samochodzie wytwarza napicie znacznie wysze ni napicie wytwarzane przez konwencjonalne ukady zaponowe.
Podczas wykonywania wszelkich czynnoci
zwizanych z ukadem zaponowym naley
zachowa wyjtkow ostrono, jeli zapon jest wczony. Osoby z rozrusznikiem
serca powinny zachowywa odpowiedni
odlego od elektrycznych obwodw ukadu
zaponowego.

Wersje ganikowe bez


katalizatora
Uwaga. Przed rozpoczciem czynnoci
sprawdzajcych naley zapozna si ze
rodkami ostronoci podanymi w rozdziale
5A. Przed odczeniem lub podczeniem
kadego elementu oraz podczas korzystania
z miernika uniwersalnego do sprawdzania
rezystancji, zawsze naley wyczy zapon.

Uwagi oglne
1. Elementy elektronicznych ukadw zaponowych s na og bardzo niezawodne;
wikszo usterek jest spowodowana poluzowanymi lub zanieczyszczonymi poczeniami, zawilgoceniem lub uszkodzeniem izolacji bd innego elementu ukadu. Zanim
uzna si jaki element za uszkodzony, naley dokadnie sprawdzi wszystkie przewody elektryczne.
2. Sprawdzanie iskry polegajce na przytrzymaniu kocwki przewodu wysokiego
napicia, znajdujcego si pod napiciem,
tu przy silniku nie jest zalecane; istnieje
przy tym nie tylko ogromne ryzyko poraenia
elektrycznego, ale rwnie ogromne prawdopodobiestwo uszkodzenia cewki zaponowej lub moduu wzmocnienia zaponu.
Nie naley diagnozowa" wypadania zaponw przez ciganie kolejno po jednym
przewodzie wysokiego napicia.

Silnik nie daje si uruchomi


3. Jeli wa korbowy silnika albo si nie
obraca, albo obraca si bardzo wolno, sprawdzi akumulator lub rozrusznik. Podczy
woltomierz do zaciskw akumulatora (dodatni kocwk miernika do dodatniego zacisku akumulatora), a nastpnie odczy przewd wysokiego napicia cewki zaponowej od
kopuki rozdzielacza i zmasowa go. Zapamita warto napicia uzyskanego podczas
obracania wau korbowego silnika rozrusznikiem przez (nie wicej ni) dziesi sekund.
Jeli uzyskane wskazanie jest mniejsze ni
okoo 9,5 V, naley najpierw sprawdzi akumulator, rozrusznik i obwd adowania.
4. Jeli wa korbowy silnika obraca si
z normaln prdkoci, ale silnik nie daje
si uruchomi, sprawdzi obwd wysokiego

napicia podczajc lamp stroboskopow


(zastosowa si do instrukcji producenta
sprztu) i obracajc wa korbowy silnika
rozrusznikiem; jeli lampa byska, to napicie dociera do wiec zaponowych, a zatem
powinny one zosta sprawdzone jako pierwsze. Jeli lampa nie byska, sprawdzi
same przewody wysokiego napicia, a po
nich kopuk rozdzielacza, szczotk wglow i palec rozdzielacza, korzystajc z informacji podanych w rozdziale 1.
5. Jeli na wiecy jest iskra, sprawdzi
ganik, korzystajc z informacji podanych
w rozdziale 4A.
6. Jeli nadal na wiecy nie ma iskry, sprawdzi napicie na zacisku (+) cewki zaponowej; powinno by takie samo, jak napicie
akumulatora (tzn. co najmniej 11,7 V). Jeli
napicie na cewce jest wicej ni 1 V mniejsze od napicia akumulatora, sprawdzi
zasilanie elektryczne idc poprzez skrzynk
bezpiecznikw i wycznik zaponu do akumulatora i jego uziemienia, dopki uszkodzenie nie zostanie znalezione.
7. Jeli zasilanie cewki wysokiego napicia
jest prawidowe, sprawdzi rezystancj pierwotnego i wtrnego obwodu cewki, tak jak
to opisano wczeniej w niniejszym podrozdziale; wymieni cewk, jeli jest uszkodzona, ale przedtem sprawdzi dokadnie stan
samych przewodw wysokiego napicia,
aby upewni si, e uszkodzenie nie jest
spowodowane zanieczyszczeniami lub sabym zamocowaniem zczy.
8. Jeli cewka jest w dobrym stanie, usterka
tkwi prawdopodobnie w module zaponu.
Sprawdzenie moduu zaponu powinno zosta powierzone autoryzowanej stacji obsugi Nissana.
9. Termiczny zawr podcinienia TVV ukadu opniania zaponu mona sprawdzi
korzystajc z opisu podobnych elementw
w rozdziale 4D. Sprawdzi podcinieniowy
zawr opniajcy VDV, dmuchajc przez
niego z obu stron zaworu. Zawr powinien
przepuszcza powietrze swobodnie, gdy
dmucha si od strony rozdzielacza, a powinno wyczuwa si opr, gdy powietrze jest
wdmuchiwane od strony ganika; w przeciwnym razie naley wymieni zawr VDV.
Przy zamontowaniu upewni si, e zawr
jest zamontowany w dobrym kierunku, z brzow powierzchni boczn skierowan do
ganika.

Wypadanie" zaponw
10. Nieregularne przerwy zaponu sugeruj
albo poluzowanie poczenia lub okresow
usterk w obwodzie pierwotnym, albo uszkodzenie obwodu wysokiego napicia.
1 1 . Przy wyczonym zaponie dokadnie
sprawdzi cay ukad zaponowy, upewniajc
si, czy wszystkie zcza s czyste i dokadnie zamocowane. Jeli jest dostpne odpowiednie wyposaenie, sprawdzi obwd niskiego napicia, tak jak to opisano poprzednio.
12. Sprawdzi cewk zaponow, kopuk
rozdzielacza i przewody wysokiego napicia,

201

Ukad zaponowy
czy s czyste i suche. Sprawdzi przewody
i wiece zaponowe (w razie potrzeby przez
zastpowanie jednej wiecy drug), a nastpnie sprawdzi kopuk rozdzielacza, wglow szczotk i palec rozdzielacza, tak jak
to opisano w rozdziale 1.
13. Najczciej regularne wypadanie" zaponw jest spowodowane uszkodzeniem
kopuki rozdzielacza, przewodw wysokiego
napicia lub wiec zaponowych. Uy lampy stroboskopowej (punkt 4 powyej), aby
sprawdzi, czy we wszystkich przewodach
jest wysokie napicie.
14. Jeli nie ma wysokiego napicia w ktrym przewodzie, uszkodzony moe by
ten przewd lub kopuka rozdzielacza. Jeli
wysokie napicie wystpuje we wszystkich
przewodach, przyczyna usterki tkwi w wiecach zaponowych; naley je sprawdzi i wymieni, jeli ich stan budzi jakiekolwiek
wtpliwoci.
15. Jeli nie ma wysokiego napicia, sprawdzi cewk wysokiego napicia; jej uzwojenie wtrne mogo zosta uszkodzone wskutek obcienia.

Wersje ganikowe
z katalizatorem oraz wszystkie
wersje o wtrysku paliwa
16. Jeli w ukadzie zaponowym pojawia si
usterka, najpierw naley upewni si, e nie
jest ona spowodowana poluzowanym poczeniem elektrycznym lub niewaciw obsug; np. sprawdzi, czy wkad filtru powietrza
jest czysty, czy wiece zaponowe s w dobrym stanie i czy odstp pomidzy elektrodami
wiec jest prawidowy, czy elastyczne przewody odpowietrzajce silnik s czyste i nieuszkodzone. Wicej informacji podano w rozdziale 1. Rwnie sprawdzi, czy linka pedau
przyspieszenia jest prawidowo wyregulowana, tak jak to opisano w odpowiedniej czci
rozdziau 4. Jeli silnik pracuje bardzo nierwno, sprawdzi cinienie sprania i, tam gdzie
jest to moliwe, luzy zaworw, tak jak to
opisano w odpowiedniej czci rozdziau 2.
17. Jedynymi sprawdzeniami ukadu zaponowego, ktre mog by wykonane przez
mechanika amatora s te, ktre opisano
w rozdziale 1, odnoszce si do wiec
zaponowych oraz sprawdzanie cewki zaponowej opisane w niniejszym rozdziale
(patrz dalszy opis). W razie potrzeby, elektryczne przewody ukadu i zcza przewodw
mona sprawdzi tak, jak to opisano w rozdziale 12, pamitajc, aby najpierw zostay
odczone zcza (zcze) przewodw (przewodu) moduu sterujcego.
18. W wersjach z wtryskiem paliwa szybkie
sprawdzenie ukadu moe by dokonane
przez wykorzystanie trybu autodiagnostyki
jednostki sterujcej (patrz rozdzia 4B, podrozdzia 12).
19. Jeii powysze sprawdzenia nie pozwol ustali przyczyny problemu, naley samochd odda do diagnozowania w odpowiednio wyposaonej stacji obsugi Nissana.

202

3 Cewka zaponowa
- wymontowanie,
sprawdzanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Cewka zaponowa jest zamontowana na
lewym kocu gowicy silnika. Przed przystpieniem do wymontowania odczy ujemny zacisk akumulatora.
2. Odczy przewd wysokiego napicia
od cewki zaponowej, a nastpnie nacisn
zacisk mocujcy i odczy zcze przewodu elektrycznego cewki (patrz rys. 3.2a,
3.2b).
3. Poluzowa i wyj dwie mocujce ruby,
a nastpnie wyj cewk ze wspornika
w gowicy silnika (patrz rys. 3.3).

Sprawdzanie
4. Sprawdzanie cewki polega na zastosowaniu miernika uniwersalnego, ustawionego
na pomiar rezystancji, do sprawdzenia cigoci w pierwotnym (niskie napicie + " do
zaciskw ") i wtrnym (niskie napicie
+ " do zacisku przewodu wysokiego napicia) obwodzie. Uzyskane wyniki pomiarw
porwna z wartociami podanymi w danych
technicznych na pocztku niniejszego rozdziau. Naley pamita, e rezystancja
obwodw cewki bdzie zmieniaa si nieco
w zalenoci od temperatury cewki - warto-

3.3. .. a nastpnie dwch rub (strzaki)


w celu wyjcia cewki zaponowej ze
wspornika - wersje z silnikiem 2,0
ci podane w danych technicznych s
w przyblieniu wartociami dla cewki o temperaturze 20C.
5. Sprawdzi, e nie ma cigoci pomidzy
zaciskiem przewodu wysokiego napicia
a obudow cewki.
6. Jeli zachodzi obawa, e cewka jest
uszkodzona, to zanim wymieni si cewk,
naley swoje obawy potwierdzi w stacji
obsugi Nissana.

Zamontowanie
7. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania upewniajc
si, e zcze przewodu elektrycznego
i przewd wysokiego napicia s dokadnie
podczone.

4 Rozdzielacz zaponu
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie

3.2a. Odczanie przewodu wysokiego


napicia...

3.2b. ... i zcza przewodu elektrycznego


od cewki zaponowej...

1. Odczy ujemny zacisk przewodu od


akumulatora.
2. Odpi pokryw (jeli wystpuje), a nastpnie poluzowa i wyj wkrty mocujce
kopuk rozdzielacza. Zdj kopuk, odoy na bok i wyj uszczelk kopuki.
3. Nacisn mocujcy zacisk i odczy
zcze (zcza) przewodu elektrycznego od
rozdzielacza.
4. W razie potrzeby odczy elastyczny
przewd od przeponowego siownika podcinienia.
5. Sprawdzi, czy na gowicy silnika i konierzu rozdzielacza s naniesione znaki
ustawcze. Jeli znaki nie s widoczne, to
uywajc rysika lub odpowiedniego pisaka
oznaczy pooenie rozdzielacza wzgldem
gowicy silnika. Poluzowa i wyj dwie
ruby mocujce, a nastpnie wycign
rozdzielacz z gowicy. Zdj piercie
uszczelniajcy o przekroju okrgym z koca
obudowy rozdzielacza i wyrzuci go; do
zamontowania naley zastosowa nowy piercie.

Modu wzmocnienia zaponu

4.7. Zakadanie piercienia uszczelniajcego o przekroju okrgym


(strzaka) i wsuwanie rozdzielacza

Zamontowanie
6. Powlec olejem silnikowym piercie
o przekroju okrgym i woy go do rowka
w obudowie rozdzielacza. Obejrze dokadnie uszczelnienie kopuki rozdzielacza, czy
nie nosi ladw zuycia lub uszkodzenia,
a w razie potrzeby wymieni.
7. Ustawi wpust sprzga na napdowym
waku wirnika rozdzielacza w jednej linii

4.9a. Wkadanie uszczelki do obudowy


rozdzielacza zaponu...

4.8. Ustawianie w jednej linii znakw wykonanych przed


wymontowaniem (strzaka) i wkrcanie ruby mocujcej
rozdzielacz zaponu

z rowkami w kocwce waka krzywkowego


uwzgldniajc, e rowki s przesunite, aby
zapewni, e rozdzielacz bdzie zamontowany tylko w jednym pooeniu. Ostronie
umieci rozdzielacz w gowicy silnika obracajc lekko palcem rozdzielacza, aby zapewni, e sprzgo bdzie dobrze zazbione
(patrz rys. 4.7).
8. Ustawi w jednej linii znaki odnalezione
lub wykonane podczas wymontowania i woy nakrtki lub ruby mocujce rozdzielacz
(zalenie od zastosowania), tylko lekko je
dokrcajc (patrz rys. 4.8).
9. Upewni si, e uszczelka jest prawidowo osadzona w rowku, a nastpnie woy zesp kopuki do rozdzielacza i solidnie dokrci mocujce go wkrty (patrz
rys. 4.9a, 4.9b). Owin oson wodoszczeln na kopuce rozdzielacza upewniajc si, czy jest prawidowo umieszczona.
10. Podczy zcze przewodu elektrycznego rozdzielacza (patrz rys. 4.10) i jeli
trzeba, elastyczny przewd podcinienia do
zespou przepony.
11. Sprawdzi i jeli zachodzi trzeba, wyre-

gulowa kt wyprzedzenia zaponu, tak jak


to opisano w podrozdziale 7, a nastpnie
dokrci ruby mocujce rozdzielacz waciwym momentem.

Scalony modu wzmocnienia


zaponu (wersje ganikowe
bez katalizatora)
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Wymontowa rozdzielacz w sposb opisany w podrozdziale 4.
2. Odkrci wkrt mocujcy i wyj palec
rozdzielacza.
3. Pisakiem zrobi znak identyfikacyjny na
wierzchu tarczy z wystpami rozdzielacza.
Znak ten bdzie wykorzystany do zamontowania tarczy prawidow stron do gry.
4. Zsun tarcz z waka rozdzielacza i wyj walcowy koek. W razie potrzeby wirnik
mona wyj przy uyciu odpowiedniego
cigacza.
5. Ostronie odczy zcza przewodw
elektrycznych od moduu wzmocnienia zaponu, notujc prawidowe pooenie zamocowania kadego przewodu.
6. Wykrci wkrty zabezpieczajce i wyj
modu wzmocnienia zaponu z rozdzielacza.

Zamontowanie

4.9b.... zakadanie kopuki i dokrcenie


rub mocujcych

4.10. Podczanie zcza przewodu


elektrycznego rozdzielacza zaponu

7. Woy modu wzmocnienia zaponu i dokadnie dokrci wkrty mocujce.


8. Podczy przewody elektryczne we waciwych pooeniach, zwracajc uwag, aby
nie uszkodzi zaciskw moduu.
9. Wykorzystujc znak zrobiony podczas
wymontowania upewni si, e tarcza z wy-

203

Ukad zaponowy

6.7. Odczanie zcza przewodu elektrycznego tranzystorowego


moduu wzmocnienia zaponu -wersje z silnikiem 2,0

stpami jest ustawiona prawidow stron


do gry, a nastpnie wsun j na waek
rozdzielacza. Ustawi tarcz odpowiednio
wzgldem waka, a nastpnie zabezpieczy
w tym pooeniu walcowym kokiem.
10. Zaoy palec rozdzielacza i solidnie
dokrci mocujcy go wkrt.
11. Zamontowa rozdzielacz, tak jak to
opisano w podrozdziale 4.

6 Tranzystorowy modu
wzmocnienia zaponu
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
Wersje ganikowe
z katalizatorem spalin
1. Tranzystorowy modu wzmocnienia zaponu znajduje si w przedziale silnika na
lewym nadkolu, w pobliu gniazda umocowania lewej kolumny zawieszenia przedniego.
2. Odczy ujemny zacisk akumulatora.
3. Odczy zcze przewodw elektrycznych od tranzystorowego moduu wzmocnienia zaponu.
4. Odkrci ruby mocujce i wyj tranzystorowy modu wzmocnienia zaponu z samochodu.

Wersje z silnikiem 1,6 o wtrysku


paliwa
5. W wersjach z silnikiem 1,6 o wtrysku
paliwa tranzystorowy modu wzmocnienia
zaponu jest integraln czci rozdzielacza
zaponu i nie moe by wymieniany oddzielnie. Jeli zesp jest uszkodzony, trzeba

204

7.2. Znak GMP na kole pasowym wau korbowego ustawiony


w jednej linii ze wskanikiem na pokrywie acucha napdu
rozrzdu (strzaka) - wersje z silnikiem 2,0

wymieni kompletny zesp rozdzielacza


zaponu.

Modele fazy liii z silnikiem 2,0


6. Tranzystorowy modu wzmocnienia zaponu jest przymocowany na kocu gowicy
silnika.
7. Odczy ujemny zacisk przewodu od
akumulatora, a nastpnie zcze przewodu
elektrycznego od tranzystorowego moduu
wzmocnienia zaponu (patrz rys. 6.7).
8. Odkrci ruby mocujce i wyj tranzystorowy modu wzmocnienia zaponu z samochodu.

Modele fazy III z silnikiem 2,0


9. W modelach fazy III z silnikiem 2,0
o wtrysku paliwa tranzystorowy modu
wzmocnienia zaponu jest integraln czci
rozdzielacza zaponu i nie mona go wymienia oddzielnie. Jeli ten modu jest
uszkodzony, trzeba wymieni kompletny
zesp rozdzielacza zaponu.

Zamontowanie
10. Zamontowanie tranzystorowego moduu
wzmocnienia zaponu wykonuje si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

7 Ustawienie zaponu
-sprawdzanie i regulacja

1. Do sprawdzenia ustawienia zaponu jest


konieczna lampa stroboskopowa.
2. Znaki ustawienia kta wyprzedzenia zaponu, wykonane w postaci karbw na
obrzeu koa pasowego wau korbowego,
s zgrywane ze wskanikiem na pokrywie
acucha napdu rozrzdu. Karby s nacite
co 5, od 20 przed GMP do 5 po DMP.

Znak GMP jest rozjaniony farb, aby uatwi identyfikacj (patrz rys. 7.2).
3. Uruchomi silnik, poczeka a osignie
temperatur normalnej pracy, a nastpnie
wyczy go. Sprawdzi ustawienie zaponu.

Wersje ganikowe
4. Odczy elastyczny przewd podcinienia od przeponowego siownika podcinieniowego regulatora rozdzielacza zapony
(wersje bez katalizatora) lub czujnika podcinienia (wersje z katalizatorem), przymocowanego w przedziale silnika do lewego
nadkola przy gniedzie mocowania lewej
kolumny zawieszenia przedniego. Zalepi
kocwk przewodu.
5. Podczy lamp stroboskopow do
przewodu wiecy cylindra numer 1 (najbliszego acucha napdu rozrzdu), tak jak
to opisano w instrukcji obsugi lampy.
6. Uruchomi silnik, pozostawi pracujcy
na biegu jaowym z prdkoci obrotow
podan w danych technicznych i skierowa
wiato lampy stroboskopowej na koo pasowe wau korbowego. Odpowiedni znak
ustawienia zaponu powinien znale si na
jednej linii ze wskanikiem na pokrywie
acucha napdu rozrzdu (dane do prawidowego ustawienia rozrzdu s podane
w danych technicznych).
7. Jeli potrzebna jest regulacja, poluzowa
dwie ruby mocujce rozdzielacz, a nastpnie powoli obraca obudow rozdzielacza
w odpowiednim kierunku, aby prawidowo
ustawi znaki ustawienia zaponu.
Uwaga. Cay czas unika dotknicia przewodw wysokiego napicia i utrzymywa
lune czci ubrania, dugie wosy itp. z dala
od bdcych w ruchu elementw silnika. Po
prawidowym ustawieniu znakw, przytrzyma rozdzielacz zaponu nieruchomo i dokrci mocujce go ruby momentem podanym w danych technicznych. Ponownie

T-

sprawdzi, czy znaki s nadal poprawnie


ustawione, a w razie potrzeby powtrzy
regulacj.
8. Po prawidowym ustawieniu zaponu
zwikszy prdko obrotow silnika i sprawdzi, czy odpowiedni znak na kole pasowym wyprzedza pocztkowe ustawienie zaponu, wracajc do pocztkowego ustawienia, gdy silnik wraca do pracy na biegu
jaowym; dowodzi to, e dziaa odrodkowy
regulator kta wyprzedzenia zaponu, ale
dokadne sprawdzenie naley powierzy
stacji obsugi Nissana.
9. Podczy elastyczny przewd podcinienia do rozdzielacza (wersje bez kataliza-

Ustawienie zaponu
tora) lub czujnika podcinienia (wersje z katalizatorem). Sprawdzi, czy kt wyprzedzenia zaponu jest zmieniany o prawidow
warto, a znaki ustawienia zaponu na kole
pasowym wau korbowego s prawidowo
ustawione (prawidowe dane ustawienia zaponu s podane w danych technicznych).
Jeli tak nie jest, jest wielce prawdopodobne, e przeponowy siownik podcinieniowy
lub czujnik podcinienia (zalenie od zastosowania) jest uszkodzony lub przewd
podcinienia nie jest szczelny.
10. Gdy zapon zostanie prawidowo ustawiony, unieruchomi silnik i odczy lamp
stroboskopow.

Wersje o wtrysku paliwa


1 1 . Odczy zcze przewodw elektrycznych od czujnika pooenia przepustnicy
(patrz stosowna cz rozdziau 4).
12. Sprawdzi i wyregulowa kt wyprzedzenia zaponu, tak jak to opisano powyej
w punktach 5 do 7.
13. Gdy zapon zostanie prawidowo ustawiony, unieruchomi silnik i odczy lamp
stroboskopow.
14. Podczy zcze przewodw elektrycznych do czujnika pooenia przepustnicy.

Rozdzia 6

Sprzgo

Dane techniczne
Dane oglne
Typ

Tarcza cierna
jednotarczowe, suche, ze spryn tarczow; mechanizm wyczania uruchamiany za pomoc linki

Parametry kontrolne
Modele fazy I i II
Wysoko pedau sprzga:
- wersje dla ruchu prawostronnego
- wersje dla ruchu lewostronnego
Skok jaowy pedau sprzga
(mierzony na nakadce pedau) . .

171,0 do 181,0 mm
159,5 do 169,5 mm
. 10,8 do 15,1 mm

Modele fazy III


Wysoko pedau sprzga:
- wersje dla ruchu prawostronnego
- wersje dla ruchu lewostronnego
Skok jaowy pedau sprzga
(mierzony na nakadce pedau) . .

1 Wiadomoci wstpne

Sprzgo skada si z tarczy ciernej, zespou


dociskowego, oyska wyciskowego oraz
mechanizmu wyczania. Wszystkie te elementy znajduj si w obudowie bdcej
odlewem ze stopu aluminium, umieszczonej
midzy silnikiem a skrzynk przekadniow.
Mechanizm wyczania sprzga, typu mechanicznego, jest uruchamiany link (patrz
rys. 1.1).
Tarcza cierna sprzga znajduje si midzy
koem zamachowym silnika a tarcz dociskow i ma moliwo swobodnego przesuwu po wielowypucie waka sprzgowego
skrzynki przekadniowej. Tarcza skada si

206

rednica:
- wersje z silnikiem 1,6
- wersje z silnikiem 2,0
Grubo okadziny ciernej (nowej)
Minimalna odlego od powierzchni ciernej
do powierzchni ba nita
Maksymalne bicie tarczy ciernej:
- wersje z silnikiem 1,6
(mierzone 95 mm od rodka tarczy)
- wersje z silnikiem 2,0
(mierzone 102,5 mm od rodka tarczy)

200,0 mm
215,0 mm
7,7 do 8,3 mm
0,3 mm
1,0 mm
1,0 mm

Momenty dokrcania
159,0 do 169,0 mm
153,0 do 163,0 mm
. 11,0 do 15,0 mm

Nakrtka zamocowania linki do przegrody czoowej . . 10 Nm


Przeciwnakrtka ruby regulacji wysokoci pedau
sprzga
10 N-m
ruby mocowania pedau sprzga
19 N-m
ruby mocowania zespou dociskowego
25 N-m

z dwch piercieniowych okadzin z materiau ciernego, przynitowanych do tarczy


metalowej, tworzcych powierzchnie robocze sprzga oraz piasty przymocowanej do
tarczy za porednictwem sprystych elementw tumicych ewentualne szarpnicia
od strony skrzynki przekadniowej.
Zesp dociskowy jest przykrcony do koa
zamachowego silnika, a jego odpowiednie
osadzenie zapewniaj trzy koki ustalajce.
W czasie pracy silnika napd jest przekazywany z wau korbowego, za porednictwem
koa zamachowego, na tarcz ciern (elementy te s silnie docinite do siebie dziki
zespoowi dociskowemu), a z tarczy ciernej
- na waek sprzgowy.
Aby odczy napd, trzeba zwolni si
docisku spryn. Takie dziaanie osiga si
za pomoc szczelnego oyska wyciskowego, umieszczonego wsprodkowo wok

waka sprzgowego. Wcinicie pedau


sprzga powoduje ruch oyska wyciskowego, odgicie spryny tarczowej i odsunicie tarczy dociskowej od tarczy sprzga.
Okadziny cierne tarczy podczas kadego
wczania i wyczania sprzga, na skutek
tarcia, ulegaj stopniowemu zuyciu. Poniewa eksploatacyjnemu zuyciu okadzin
ciernych tarczy towarzyszy zmiana pooenia pedau sprzga, w zwizku z tym konieczna jest okresowa regulacja ustawienia
pedau.
Uwaga. W poszczeglnych punktach tego
rozdziau zamieszczono uwagi dotyczce
modeli samochodw fazy I, II i III odpowiednio do roku produkcji. Takie postpowanie
okazao si konieczne, gdy odmienne rozwizania techniczne maj wpyw na opisywany sposb wykonywania naprawy. Mi-

Wiadomoci wstpne

1.1. Elementy sprzga i mechanizmu wyczania sprzga


1 - wspornik pedau sprzga, 2 - sworze pedau, 3 - przeciwnakrtka ruby regulacji wysokoci pedau, 4 - ruba regulacji wysokoci
pedau, 5 - peda sprzga, 6 - spryna pomocnicza, 7 - nakrtka zamocowania linki do przegrody czoowej, 8 - nakrtka sworznia
pedau, 9 - linka sprzga, 10 - dwignia wyczania sprzga, 11 - tarcza cierna sprzga, 12 - zesp dociskowy sprzga, 13 - oysko
wyciskowe, 14 - zacisk zabezpieczajcy, 15 - wideki wyciskowe, 16 - spryna powrotna, 17 - ruba docisku

207

Sprzgo
dzy fazami i latami produkcji samochodu
istnieje nastpujcy zwizek:
faza I - od czerwca1990 do czerwca 1993,
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996,
faza III - o d padziernika 1996 do wrzenia
1999.

2 Sprzgo - regulacja

1. Prawidowe ustawienie sprzga osiga


si w pierwszej kolejnoci poprzez ustalenie
wysokoci pedau sprzga, a nastpnie
wyregulowanie skoku jaowego pedau.
2. Usun dywanik spod pedau sprzga
i upewni si, czy nie ma innych przeszkd
midzy pedaem i paszczyzn podogi.
Zmierzy odlego midzy rodkiem nakadki pedau sprzga a podog (patrz
rys. 2.2).
Uwaga. Mona dokona tego pomiaru nie
odsuwajc dywanika, ale wwczas do otrzymanej wartoci naley doda grubo dywanika.
Prawidowa wysoko pedau powinna by
zgodna z wartociami podanymi w danych
technicznych w niniejszym rozdziale.
3. Jeli zachodzi potrzeba wyregulowania
wysokoci pedau sprzga, naley sign
pod tablic rozdzielcz i poluzowa przeciw-

2.6. Luzowanie przeciwnakrtki


i regulowanie dugoci linki sprzga
poprzez pokrcanie radekowan nakrtk
(wskazan strzak)

3.2. Odczanie linki od dwigni wyczania


sprzga i wyjmowanie pancerza linki ze
wspornika

nakrtk ruby regulacji wysokoci pedau.


Aby uzyska atwiejszy dostp do ruby,
trzeba niekiedy wymontowa dolny panel
tablicy rozdzielczej od strony kierowcy (patrz
rozdz. 11). Po odpowiednim ustawieniu ruby, gwarantujcym waciw wysoko pedau sprzga, naley dokrci przeciwnakrtk odpowiednim momentem.
4. Po osigniciu waciwej wysokoci pedau naley sprawdzi skok jaowy pedau.
5. Powoli naciska peda sprzga i zmierzy odlego od swobodnego pooenia
pedau do pooenia wyczuwalnego oporu
(patrz rys. 2.2). Otrzymana warto to skok
jaowy pedau; powinna by zgodna z wartociami podanymi w danych technicznych
w niniejszym rozdziale.
6. Jeli zachodzi konieczno wyregulowania skoku jaowego pedau, poluzowa
przeciwnakrtk linki sprzga (rys. 2.6)
i tak dugo obraca regulacyjn nakrtk
radekowan, a zostanie osignity wyczuwalny opr (po ok. 2,5 do 3,0 mm).
Sprawdzi ponownie skok jaowy pedau
sprzga w sposb opisany w punkcie 5.
Jeli zachodzi potrzeba, powtrzy regulacj. Po ustawieniu waciwego skoku jaowego dokrci pewnie przeciwnakrtk
linki sprzga.
7. Po wyregulowaniu wysokoci i skoku
jaowego pedau sprzga ponownie zamontowa wszystkie wymontowane elementy.

3. Wymontowa dolny panel tablicy rozdzielczej, od strony kierowcy, w sposb


opisany w rozdziale 11. Odczepi koniec
linki sprzga od grnego zakoczenia pedau sprzga. Aby dostp do grnej czci
pedau by atwiejszy, naley wymontowa
tablic rozdzielcz.
4. Wycign link sprzga z wntrza samochodu poprzez otwr w przegrodzie czoowej. Jeli to konieczne, odkrci dwie
nakrtki mocujce element ustalajcy linki
do przegrody czoowej i wyj link razem
z tym elementem.
5. Wymontowa znajdujce si na lince
zaciski mocujce oraz prowadnice, zapamitujc ich waciwe rozmieszczenie i ostatecznie wyj link.
6. Sprawdzi, czy nie s zuyte koce linki
sprzga, czy nie jest uszkodzony pancerz
linki lub czy nie ma oznak postrzpienia
linki. Sprawdzi dziaanie linki; powinna gadko przesuwa si we wntrzu pancerza.
Trzeba te pamita, e linka, ktra wydaje
si by cakowicie sprawna po wyjciu,
moe z utrudnieniem przesuwa si w pancerzu po zamontowaniu w stanie cinitym
do samochodu. W przypadku jakichkolwiek
oznak zuycia lub uszkodzenia link naley
wymieni. Wskazana jest wymiana linki, jeli
przepracowaa w samochodzie kilka lat,
gdy zapobiegnie to ewentualnemu zerwaniu si jej w czasie jazdy.

3 Linka sprzga
-wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
2.2. Regulacja wysokoci pedau
1 -wspornik pedau, 2 -przeciwnakrtka,
3 - ruba regulacji wysokoci pedau,
4 - dywanik, 5, 6 - wykadzina izolacyjna,
7 - panel podogi
H - wysoko pedau sprzga, A - jaowy
skok pedau sprzga

208

1. Poluzowa przeciwnakrtk i radekowan nakrtk regulacyjn na kocu linki


sprzga.
2. Wysun koniec pancerza linki z dwigni
wyczania sprzga i wymontowa ze
wspornika na obudowie przekadni (patrz
rys. 3.2).

Zamontowanie
7. Posmarowa koce linki cienk warstw
smaru uniwersalnego, nastpnie przeoy
link przez otwr w przegrodzie czoowej.
Zamocowa element ustalajcy linki na rubach dwustronnych (jeli by wymontowany)
i dokrci nakrtki odpowiednim momentem,
8. Zaczepi koniec linki do pedau sprzga
i sprawdzi, czy jest prawidowo zamocowany.
9. Sprawdzi link na caej dugoci; czy
jest waciwie poprowadzona i czy na swoim
miejscu znajduj si wszystkie zaciski ustalajce i prowadnice. Zamocowa koniec
pancerza linki we wsporniku.
10. Zaczepi koniec linki do dwigni wya-

Peda i zesp dociskowy sprzga

4.3. Zakoczenie spryny pomocniczej pedau sprzga (A)


i nakrtka sworznia pedau (B) - pokazane po wymontowaniu
tablicy rozdzielczej
czania sprzga i wyregulowa wysoko
i skok jaowy pedau sprzga w sposb
opisany w punkcie 2. Jeli zaoono now
link, to przed regulacj naley okoo 50
razy naciska do oporu i zwalnia peda
sprzga w celu wstpnego" rozcignicia

4 Peda sprzga
-wymontowanie
i zamontowanie
Uwaga. Dostp do pedau sprzga i jego
spryny jest bardzo utrudniony; jedynie
wymontowanie tablicy rozdzielczej, w sposb opisany w rozdziale 11, moe go
uatwi.

Wymontowanie
1. Postpujc w sposb opisany w podrozdz. 2 poluzowa przeciwnakrtk linki
sprzga i radekowan nakrtk regulacyjn
w celu uzyskania maksymalnego luzu na
lince.
2. Wymontowa dolny panel tablicy rozdzielczej od strony kierowcy (patrz rozdz.
11). Odczepi link sprzga od pedau
sprzga.
3. Ostronie odczepi koce spryny
wspomagajcej pedau sprzga od wspornika pedau i wyj gniazda spryny (patrz
rys. 4.3).
4. Poluzowa i odkrci nakrtk, a nastpnie wyj sworze pedau. Wycign
peda i spryn wspomagajc ze wspornika. Jeli trzeba odczy spryn od
pedau.
5. Wszystkie czci starannie oczyci,
a uszkodzone lub zuyte zastpi nowymi.
Sprawdzi powierzchnie oyskowe tulejek
sworznia pedau i sworze. W przypadku
zuycia tulejki naley j wymieni.
]4 Nissan Primera

5.2. Wykonywanie znakw ustalajcych na zespole dociskowym


i kole zamachowym

Zamontowanie
6. Wcisn tulejki w otwr w pedale i powlec
smarem uniwersalnym ich powierzchnie none. Upewni si, czy spryna wspomagajca i peda sprzga s prawidowo poczone.
7. Zamontowa gniazda spryny do wspornika pedau oraz zesp pedau. Woy
sworze i nakrci nakrtk. Dokrci nakrtk odpowiednim momentem.
8. Umieci koce spryny wspomagajcej
w odpowiednich gniazdach.
9. Zaczepi koniec linki sprzga do pedau.
Wyregulowa wysoko i skok jaowy pedau
sprzga w sposb opisany w podrozdziale 2.

5 Zesp dociskowy sprzga


-wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Uwaga. Py pochodzcy z zuycia sprzga
i osadzony na elementach sprzga moe
zawiera azbest, ktry jest niebezpieczny
dla zdrowia. Nie wolno go wydmuchiwa za
pomoc spronego powietrza i wdycha.
Do usuwania tego pyu nie wolno stosowa
rozpuszczalnikw, lecz specjalny pyn do
czyszczenia elementw ukadw hamulcowych lub spirytus denaturowany, w celu
spukania pyu do odpowiedniego pojemnika.
Tkaniny suce do wytarcia do sucha elementw sprzga naley wyrzuci do odpowiednio oznakowanego pojemnika na tkaniny skaone.
Mimo e wspczesne materiay cierne nie
powinny zawiera azbestu, wskazane jest
postpowa wedug wyej podanej zasady.

Wymontowanie
1. Jeli nie zachodzi potrzeba wymontowania kompletnego zespou silnika lub skrzynki
przekadniowej z samochodu w celu wyko-

nania naprawy gwnej (patrz rozdzia 2C),


dostp do sprzga uzyskuje si po wymontowaniu skrzynki przekadniowej w sposb
opisany w rozdziale 7A.
2. Przed przystpieniem do prac przy sprzgle naley np. kred zaznaczy pooenie
zespou dociskowego wzgldem koa zamachowego (patrz rys. 5.2).
3. Poluzowa ruby mocowania zespou
dociskowego o p obrotu (po przektnej),
a do zwolnienia spryny tarczowej.
4. cign zesp dociskowy z kokw
ustalajcych. Wyj tarcz ciern, zapamitujc jak tarcza jest osadzona w zespole.

Sprawdzanie
Uwaga. Z uwagi na pracochonno wymontowania i zamontowania elementw sprzga
zaleca si jednoczesn wymian tarczy
ciernej, zespou dociskowego oraz oyska
wyciskowego, nawet wwczas, gdy tylko
jeden z tych elementw jest zuyty i wymaga wymiany.
5. Wyj zesp sprzga.
6. Przed przystpieniem do oczyszczania
elementw sprzga naley zapozna si
z uwag na pocztku podrozdziau 5.
7. Sprawdzi, czy nie ma ladw zuycia
na powierzchniach ciernych, uszkodze
lub ladw zaolejenia. Jeli materia cierny
jest popkany, spalony, zatarty lub uszkodzony albo zanieczyszczony olejem (byszczce czarne plamy), to naley wymieni
tarcz ciern. Zmierzy, jak gboko poniej powierzchni ciernej znajduj si by
nitw. Jeli gboko ta nawet w przypadku jednego nita jest rwna lub mniejsza od
podanej w danych technicznych niniejszego rozdziau, to tarcz ciern naley wymieni.
8. Jeli materia cierny nadaje si do dalszego uytkowania, naley sprawdzi stan
otworu wielorowkowego w piacie; czy nie

209

Sprzgo

5.14. Montowanie tarczy (zesp spryn piasty powinien


znajdowa si po stronie przeciwnej do koa zamachowego)
i zakadanie zespou dociskowego

ma zuycia, czy w dobrym stanie s spryny tumikw drga i czy s pewnie osadzone. Jeli zostanie stwierdzone nadmierne zuycie lub uszkodzenie, tarcz ciern
naley wymieni.
9. Jeli okadzina cierna jest zanieczyszczona olejem, oznacza to przeciek na lewym
uszczelniaczu wau korbowego albo na
uszczelce midzy misk olejow a kadubem
silnika lub od strony waka sprzgowego.
Wymieni uszczelniacz lub odpowiedni
uszczelk w sposb opisany w rozdziale
2 lub 7, przed zamontowaniem nowej tarczy
ciernej. W przeciwnym razie nowa tarcza
moe ulec uszkodzeniu.
10. Sprawdzi zesp dociskowy; czy nie
ma ladw normalnego zuycia lub uszkodze. Poruszy nim, aby stwierdzi, czy nie
poluzoway si nity, czy nie s uszkodzone
piercienie trzymajce spryn tarczow.
Sprawdzi, czy na nakadkach zabezpieczajcych tarcz dociskow w stosunku do
osony nie wystpuj lady przegrzania (zabarwienie te lub niebieskie). Jeli jest
zuyta lub uszkodzona spryna tarczowa
lub jeli zachodzi obawa, e nie wywiera ju
ona waciwego docisku, naley wymieni
cay zesp dociskowy.
11. Sprawdzi stan powierzchni roboczej
tarczy dociskowej i koa zamachowego.
Powinny one by czyste, paskie, bez ladw zatar lub zadziorw. Jeli ktry z tych
elementw jest zabarwiony lub ma lady
pkni, powinien zosta wymieniony. Niekiedy niewielkie lady mona usun poprzez przetarcie papierem ciernym.
12. Sprawdzi, czy pynnie obracaj si
elementy oyska wyciskowego, bez adnych odgosw lub oporw, czy powierzchnie lizgowe s gadkie, bez ladw zuycia,
zatar czy pittingu. Jeli tylko s jakie
wtpliwoci co do stanu oyska wyciskowego, naley je wymieni.

210

5.17. Regulowanie pooenia tarczy sprzga za pomoc


przyrzdu do ustawiania sprzgie

Zamontowanie
13. Przed zamontowaniem upewni si, czy
powierzchnie robocze koa zamachowego
i tarczy dociskowej s czyste, gadkie, bez
ladw smaru albo oleju. Smar konserwacyjny z nowych elementw naley usun
rozpuszczalnikiem.
14. Zamontowa tarcz ciern sprzga,
wystajc piast na zewntrz od koa zamachowego. Na tarczy mog by wykonane
znaki ustalajce, informujce o waciwym
usytuowaniu jej podczas zamontowania
(patrz rys. 5.14).
15. Zamontowa zesp dociskowy, pamitajc o znakach wykonanych podczas wymontowania (jeli montowany jest zesp
dociskowy wczeniej wyjty) i trzech kokach
ustalajcych. Zamontowa ruby zespou
dociskowego, dokrcajc je jedynie rk,
tak aby mona byo porusza tarcz ciern.
16. Ustawi wsprodkowo tarcz ciern,
aby w czasie zamontowywania skrzynki
przekadniowej wielowypust waka sprzgowego mg swobodnie wej do otworu
wielorowkowego piasty tarczy ciernej.

17. Ustawiajc tarcz ciern sprzga mona posuy si wkrtakiem lub prtem,
ktry wkada si poprzez piast tarczy do
otworu w wale korbowym. Mona te posuy si przyrzdem do rodkowania tarczy ciernej, ktry mona kupi lub wykona
samodzielnie (patrz rys. 5.17).
18. Po wyrodkowaniu tarczy ciernej naley
dokrci rwnomiernie ruby zespou dociskowego, po przektnych, momentem okrelonym w danych technicznych (patrz rys. 5.18).
19. Naoy niewielk warstw smaru odpornego na wysok temperatur na wystpy
otworu wielorowkowego w piacie tarczy
ciernej, na wielowypust waka sprzgowego,
na powierzchnie robocze oyska wyciskowego i na waek wideek wyciskowych.
20. Zamontowa skrzynk przekadniow
w sposb opisany w rozdziale 7A.

6 Mechanizm wyczania
;,
sprzga - wymontowanie,
^
sprawdzanie i zamontowanie^
Uwaga. Zapozna si z uwag dotyczc
zagroenia pyem azbestowym.

Wymontowanie

5.18. Dokrcanie rub mocujcych zesp


dociskowy po odpowiednim ustawieniu
tarczy sprzga

1. Jeli nie zachodzi potrzeba wymontowania kompletnego silnika ze skrzynk przekadniow i dokonania demontau w celu
przeprowadzenia naprawy gwnej (patrz
rozdz. 2C), dostp do mechanizmu wyczania sprzga mona uzyska po wymontowaniu skrzynki przekadniowej w sposb
opisany w rozdziale 7A.
2. Wyj piercienie osadcze, wysun oysko wyciskowe z wideek wyciskowych
i odczy od skrzynki przekadniowej. Zapamita waciwe usytuowanie kadego
z piercieni oyska.

Mechanizm wyczania sprzga

6.3. Zabezpieczenie wideek wyciskowych sprzga na sworzniu


dwigni wyczajcej dwoma kokami podwjnie zwinitymi
(strzaki)
3. Obrci wideki wyciskowe i, posugujc
si motkiem oraz pobijakiem, wyj koki
zwijane zabezpieczajce wideki wyciskowe
na waku dwigni wyczajcej; najpierw
naley wyj mniejsze koki wewntrzne,
a nastpnie wiksze koki zewntrzne (patrz
rys. 6.3). Wyjte koki naley wyrzuci,
a przy zamontowywaniu zastosowa nowe.
4. Zapamita waciwe usytuowanie spryny powrotnej i wymontowa dwigni wyczajc. Wyj wideki wyciskowe i spryn z obudowy skrzynki przekadniowej.

Sprawdzanie
5. Sprawdzi mechanizm wyczania sprzga. Czci zuyte lub uszkodzone naley
wymieni. Dokadnie sprawdzi wszystkie
powierzchnie none lub miejsca styku elementw wsppracujcych.
6. Sprawdzi tulej i uszczelniacz zamontowane w skrzynce przekadniowej, czy nie
s uszkodzone lub odksztacone i w razie
potrzeby wymieni na nowe. Star tulej
trzeba wybi i wbi now za pomoc motka
i kawaka odpowiednio dobranej rury.
7. Podczas sprawdzaniu oyska wyciskowego naley pamita, e czsto opaca si
jego wymiana ze wzgldu na du pracochonno dotarcia do niego. Sprawdzi,

6.12a. Sprawdzi, czy zaciski zabezpieczajce (strzaki) s


odpowiednio zaoone na oysko wyciskowe...

czy elementy oyska obracaj si pynnie,


bez adnych odgosw czy oporw. Trzeba
take upewni si, czy powierzchnie robocze oyska s gadkie, czy nie maj ladw
pkni, zatar lub pittingu. Jeli s wtpliwoci co do stanu oyska, naley je
wymieni.

Zamontowanie
8. Na powierzchnie robocze waka wideek
oraz wideek wyciskowych naoy niewielk
warstw smaru odpornego na wysok temperatur.
9. Nasun wstpnie dwigni wyczajc,
umieszczajc j na skrzynce przekadniowej.
10. Usytuowa wideki wyciskowe i spryn w osi waka i wsun ostatecznie dwigni wyczajc do uzyskania odpowiedniego pooenia.
1 1 . Ustawi otwory w widekach wyciskowych w osi otworw waka dwigni i wsun
dwa nowe zwijane koki zabezpieczajce.
12. Zamontowa piercienie osadcze (jeli
byy zdejmowane) w oysku wyciskowym,
upewniajc si o ich waciwym usytuowaniu. Powierzchnie robocze oyska wyciskowego i waka wejciowego posmarowa
niewielk iloci smaru odpornego na wysok temperatur, nasun oysko na wa-

ek i osadzi w widekach wyciskowych


(patrz rys. 6.12a i 6.12b).
13. Sprawdzi dziaanie mechanizmu wyczania sprzga, upewniajc si, e porusza
si on pynnie i pod dziaaniem spryny
atwo powraca do pooenia wyjciowego.
Zamontowa
skrzynk
przekadniow
w sposb opisany w rozdziale 7A.

6.12b. ... nastpnie zamocowa oysko


na skrzynce przekadniowej upewniajc si,
czy zaciski s waciwie zaczepione do
kocw wideek wyciskowych

Rozdzia 7 A

Mechaniczna skrzynka przekadniowa

Dane techniczne
Dane oglne
Typ

mechaniczna,
piciobiegowa
z biegiem wstecznym; wszystkie
biegi do przodu synchronizowane

Oznaczenie:
- wersje z silnikiem 1,6
- wersje z silnikiem 2,0

RS5F31A
RS5F32A

Momenty dokrcania
ruby czce silnik ze skrzynk przekadniow:
- silnik 1,6:
ruby o dugoci mniejszej ni 30 mm
ruby o dugoci 30 mm i wikszej
- silnik 2,0:
ruby o dugoci mniejszej ni 45 mm
ruby o dugoci 55 mm i wikszej
Elementy mechanizmu zmiany biegw:
- przednia ruba drka zmiany biegw
- tylna ruba drka zmiany biegw

1 Wiadomoci wstpne
Samochody Nissan Primera mog by wyposaone w mechaniczne lub automatyczne
skrzynki przekadniowe. Mechaniczna skrzynka przekadniowa zawiera w obudowie aluminiowej skrzynk biegw zespolon z przekadni gwn i mechanizmem rnicowym.

2 Zewntrzny mechanizm
zmiany biegw
- informacje oglne
Objawy trudnej, zbyt powolnej lub niedokadnej zmiany biegw wiadcz, e w me-

212

19N-m
35 N m
35 N m
75 N m
16N-m
21 N m

- ruba czca cigo oporowe ze skrzynk


przekadniow
42 N-m
- nakrtki mocowania drka reakcyjnego dwigni
zmiany biegw
14 Nm
- nakrtki mocowania tylnego wspornika drka
reakcyjnego
14 N-m
- nakrtka mocowania drka reakcyjnego
ze wspornikiem tylnym
25 N-m
- nakrtki ramki gumowej osony ochronnej
5 Nm
Lewe mocowanie zespou silnik - skrzynka przekadniowa:
- ruba przelotowa
49 N-m
- ruby mocowania skrzyni przekadniowej
49 N-m I
Czujnik pooenia neutralnego
19 N-m
Korek spustu oleju
29 N-m
Korek przelewowy/filtr oleju:
- silnik 1,6
29 N-m
- silnik 2,0
15 N-m
Tylne mocowanie zespou silnik - skrzynka przekadniowa:
- ruba przelotowa
69 N-m
- ruby wspornika
69 N-m
Wcznik wiate cofania
19 N-m

chanizmie zmiany biegw wystpuje niesprawno. Naley wwczas go wymontowa i sprawdzi w sposb opisany w podrozdziale 3, czy nie wystpuje nadmierne
zuycie mechanizmu lub inne uszkodzenie.
Nastpnie mechanizm zmiany biegw naley ponownie zamontowa, powlekajc cienk warstw smaru uniwersalnego wszystkie
powierzchnie trce.
Jeli postpowanie takie nie spowodowao
usunicia niesprawnoci, samochd powinien zosta sprawdzony przez specjalist,
poniewa powodem niewaciwego dziaania
mechanizmu zmiany biegw moe by
uszkodzenie elementw skrzynki przekadniowej.
Zewntrzny mechanizm zmiany biegw nie
ma elementw regulacyjnych i nie wymaga
regulacji.

3 Zewntrzny mechanizm
zmiany biegw
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Wymontowa konsol rodkow (patrz
odpowiedni opis w rozdz. 11).
2. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
3. Od spodu samochodu odczepi za pomoc szczypiec spryn czc drek
zmiany biegw z drkiem reakcyjnym mechanizmu zmiany biegw (patrz rys. 3.3).

Piercienie uszczelniajce
cyjnego mechanizmu zmiany biegw do
obudowy skrzynki przekadniowej i wyj j
razem z podkadk. Poluzowa i odkrci
ruby mocowania tylnego koca drka
reakcyjnego mechanizmu zmiany biegw
i wspornika tego drka. Odsun drek
reakcyjny razem ze wspornikiem. Jeli zachodzi konieczno, odkrci nakrtk mocujc i odczy drek reakcyjny mechanizmu zmiany biegw od wspornika.
6. We wntrzu samochodu wycign dwigni zmiany biegw i ramk mocowania,
a nastpnie wyj niewielk oson gumow
z podstawy dwigni.
7. Jeli zachodzi potrzeba, to poluzowa
i odkrci nakrtki mocujce, odczy ramk
mocowania i wyj gumow oson ochronn
dwigni zmiany biegw z samochodu.
8. Sprawdzi wszystkie elementy drka
reakcyjnego mechanizmu zmiany biegw,
czy nie maj nadmiernego zuycia lub innych uszkodze. Sprawdzi stan tulei i gniazdo przegubu kulowego i wymieni w razie
stwierdzenia pkni, odksztace lub nadmiernego zuycia.

Zamontowanie
9. Zamontowanie zewntrznego mechanizmu zmiany biegw odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Podczas zamontowania naley powlec smarem silikonowym nowe piercienie uszczelniajce
o przekroju okrgym oraz tulejki. Dokrci
wszystkie nakrtki i ruby mechanizmu odpowiednimi momentami.

4 Piercienie
uszczelniajce - wymiana

Piercienie uszczelniajce posi

3.3. Zewntrzny mechanizm zmiany biegw


1 -gaka dwigni zmiany biegw, 2 - gumowa osona ochronna, 3 - obsada dwigni
zmiany biegw, 4 - dwignia zmiany biegw, 5 - tuleja, 6 - piercie uszczelniajcy
o przekroju okrgym 7 - ramka gumowej osony ochronnej, 8 - ruby tylnego wspornika
drka reakcyjnego, 9 - t y l n y wspornik drka reakcyjnego, 10 -spryna powrotna
drka zmiany biegw, 11 -ruba czca drek zmiany biegw z dwigni, 1 2 - d r e k
zmiany biegw, 13 - ruba czca drek zmiany biegw ze skrzynk przekadniow,
14-ruba czca drek reakcyjny ze skrzynk przekadniow, 15 - drek reakcyjny,
16-pokrywa zewntrznego mechanizmu zmiany biegw, 17 - o s o n a

4. Poluzowa i odkrci nakrtki, a nastpnie wyj sworznie czce drek zmiany


biegw z dwigni zmiany biegw i skrzynk
przekadniow. Wyj drek zmiany bie-

gw spod samochodu. Wyj piercienie


uszczelniajce o przekroju okrgym i tuleje
z podstawy dwigni zmiany biegw.
5. Odkrci rub mocowania drka reak-

1. Zabezpieczy koa tylne samochodu klinami, zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i oprze go
na podstawkach staych. Zdj koo przednie
z odpowiedniej strony.
2. Spuci olej ze skrzynki przekadniowej
w sposb opisany w rozdziale 1.
3. d spodu samochodu, w sposb opisany
w rozdziale 8, wycign wewntrzny koniec
posi ze skrzynki przekadniowej i z uszczelnienia. Nie ma potrzeby odkrcania nakrtki
zabezpieczajcej posi. Po mona pozostawi poczon z piast. Podeprze po,
aby brud nie dosta si na poczenia posi
lub do oson ochronnych.
4. Za pomoc wkrtaka ostronie podway
piercie uszczelniajcy i wyj go z gniazda w obudowie skrzynki przekadniowej
(patrz rys. 4.4).
5. Usun wszystkie lady brudu z gniazda
piercienia uszczelniajcego. Naoy warstw smaru na zewntrzn warg nowego
piercienia. Posugujc si tulej o rednicy
zewntrznej uszczelniacza jako elementem

213

Mechaniczna skrzynka przekadniowa


Piercie uszczelniajcy waka
sprzgowego
8. Aby wymieni piercie uszczelniajcy
waka sprzgowego, naley wymontowa
skrzynk przekadniow. Zadanie to trzeba
powierzy autoryzowanemu warsztatowi naprawczemu Nissana.

Piercie uszczelniajcy waka


wybieraka
4.4. Wyjmowanie piercienia
uszczelniajcego posi za pomoc duego
wkrtaka paskiego

4.5a. Wciskanie nowego piercienia


uszczelniajcego za pomoc odpowiedniej
tulei prowadzcej, np. duej nasadki

4.5b. Usytuowanie piercienia


uszczelniajcego w wersjach
z silnikiem 2,0
A - z prawej strony = 5,9 do 6,1 mm,
B - z lewej strony = 0,5 mm lub mniej
1 - piercie uszczelniajcy
prowadzcym zaoy nowy piercie
uszczelniajcy. W wersji z silnikiem 1,6
piercie uszczelniajcy naley wsuwa, a
oprze si o odpowiednie odsdzenie w gniedzie. W wersji z silnikiem 2,0 piercie
uszczelniajcy naley osadzi w sposb
pokazany na rysunkach 4.5a i 4.5b.
6. Zamontowa po napdow w sposb
opisany w rozdziale 8.
7. Napeni skrzynk przekadniow olejem
odpowiedniego rodzaju i w odpowiedniej
iloci, zgodnie z informacj z rozdziau 1.

214

9. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu


i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Spuci olej ze skrzynki przekadniowej
w sposb opisany w rozdziale 1 lub przygotowa si na pewien ubytek oleju po wyjciu
piercienia.
10. Przesun do tyu oson waka wybieraka, aby uzyska dostp do koka sprystego (patrz rys. 4.10).
1 1 . Posugujc si motkiem i odpowiednim
pobijakiem wybi sprysty koek (najpierw
wybi may koek wewntrzny, a nastpnie
wikszy koek zewntrzny). Odczy cigo
wybierakowe od skrzynki przekadniowej.
Stary koek wyrzuci, a podczas montau
zastosowa nowy.
12. Usun gumow oson ochronn,
ostronie podway piercie uszczelniajcy
waka wybieraka i zsun go z zakoczenia.
13. Przed zaoeniem nowego piercienia
uszczelniajcego sprawdzi, czy powierzchnia waka, wsppracujca z piercieniem
uszczelniajcym, nie ma zadziorw, zarysowa, czy nie jest uszkodzona, gdy mogoby to doprowadzi do szybkiego uszkodzenia nowego piercienia uszczelniajcego. Niewielkie uszkodzenia powierzchni
mona usun papierem ciernym. W przypadku wikszych uszkodze trzeba wymieni waek wybieraka.
14. Naoy niewielk ilo smaru na zewntrzn krawd nowego piercienia
uszczelniajcego i ostronie nasun je na
waek wybieraka. Wcisn pewnie piercie
uszczelniajcy do gniazda w obudowie
skrzynki przekadniowej.

4.10. Mocowanie kocwki waka


wybieraka za pomoc sprystego koka
(strzaka)

15. Zamontowa gumow oson ochronn,


upewniajc si, e jest prawidowo osadzona na uszczelnieniu.
16. Poczy drek wybieraka z wakiem.
Ustawi w osi otworu na koki ustalajce
i wbi nowe koki zwijane.
17. Opuci samochd i dopeni lub napeni skrzynk przekadniow olejem w sposb opisany w rozdziale 1.

5 Czujnik pooenia
neutralnego
- sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie

Sprawdzanie
1. Czujnik pooenia neutralnego znajduje
si we wszystkich wersjach wyposaonych
w katalizator. Jest jednym z wielu czujnikw
ukadu zasilania w paliwo (patrz odpowiednia cz rozdziau 4) i jest wkrcony
w skrzynk przekadniow po prawej stronie
(patrz rys. 5.1).
Uwaga. Nie naley myli czujnika pooenia
neutralnego z wcznikiem wiate cofania,
ktry jest wkrcony do skrzynki przekadniowej po lewej stronie.
2. Aby sprawdzi czujnik, naley przeledzi
drog przewodw elektrycznych od czujnika
do zcza, ktre znajduje si na grze
skrzynki przekadniowej. Odczy kocwki
przewodw i posugujc si miernikiem uniwersalnym (ustawionym na pomiar rezystancji) lub zestawem baterii z arwk kontroln, sprawdzi, czy jest cigo poczenia pomidzy kocwkami czujnika, gdy
skrzynka przekadniowa jest ustawiona
w pooeniu neutralnym. Jeli tak nie jest,
a nie wida adnych ladw uszkodzenia
przewodw, to znaczy, e czujnik jest uszkodzony i naley go wymieni.

Wymontowanie
3. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i osadzi go na podstawkach staych (patrz

5.1. Umiejscowienie czujnika pooenia


neutralnego wskazane strzak (jest
przykrcony z prawej strony skrzynki
przekadniowej)

Wcznik wiate cofania i napd prdkociomierza


Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Spuci olej ze skrzynki przekadniowej
w sposb opisany w rozdziale 1.
4. Przeledzi drog przewodw elektrycznych od czujnika do zcza, ktre znajduje si na grze skrzynki przekadniowej.
Odczy kocwki przewodw od wizki
gwnej.
5. Wykrci czujnik z obudowy skrzynki
przekadniowej i wyj go. Zatka otwr
w obudowie, aby do minimum ograniczy
ubytek oleju (jeli skrzynka przekadniowa
nie zostaa oprniona z oleju) i zapobiec
przedostaniu si brudu.

grze skrzynki przekadniowej. Odczy


kocwki przewodw i posugujc si miernikiem uniwersalnym (ustawionym na pomiar rezystancji) omomierzem lub zestawem
baterii z arwk kontroln sprawdzi cigo pocze pomidzy kocwkami wcznika, gdy skrzynka przekadniowa jest ustawiona w pooeniu biegu wstecznego. Jeli
tak nie jest i nie wida adnych ladw
uszkodzenia przewodw, to znaczy, e wcznik wiate cofania jest uszkodzony i naley go wymieni.

Zamontowanie

3. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu i osadzi go na podstawkach staych (patrz Podnoszenie i podpieranie
samochodu"). Spuci olej ze skrzynki
przekadniowej w sposb opisany w rozdziale 1.
4. Przeledzi drog przewodw elektrycznych od wcznika wiate cofania do zcza,
ktre znajduje si na grze skrzynki przekadniowej. Odczy kocwki przewodw
od wizki gwnej.
5. Wykrci wcznik wiate cofania z obudowy skrzynki przekadniowej i wyj go.
Zatka otwr w obudowie, aby do minimum
ograniczy ubytek oleju (jeli skrzynka przekadniowa nie zostaa oprniona z oleju)
i zapobiec przedostaniu si brudu.

6. Usun resztki uszczelnienia z gwintu


czujnika i naoy warstw nowej masy
uszczelniajcej.
7. Wyj zatyczk z otworu w obudowie
skrzynki przekadniowej i wkrci czujnik.
8. Dokrci czujnik odpowiednim momentem i ponownie dokona pocze elektrycznych.
9. Opuci samochd i dopeni lub napeni skrzynk przekadniow olejem w sposb opisany w rozdziale 1.

6 Wcznik wiate cofania


- sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie

Sprawdzanie
1. Obwd wiate cofania jest sterowany
wcznikiem typu suwakowego, wkrconym
w obudow skrzynki przekadniowej po lewej
stronie (patrz rys. 6.1).
Uwaga. Nie wolno pomyli wcznika wiate
cofania z czujnikiem pooenia neutralnego,
ktry jest wkrcony do skrzynki przekadniowej po jej prawej stronie.
Przed przystpieniem do sprawdzania wcznika wiate cofania naley sprawdzi stan
bezpiecznika.
2. Aby sprawdzi wcznik wiate cofania,
naley przeledzi drog przewodw elektrycznych od wcznika wiate cofania do
zcza elektrycznego, ktre znajduje si na

Wymontowanie

7.3b. ... i wyjmowanie zespou napdu


prdkociomierza (pokazano przy
wymontowanej skrzynce przekadniowej)

Zamontowanie
6. Usun resztki uszczelnienia z gwintu
wcznika i naoy warstw nowej masy
uszczelniajcej.
7. Wyj zatyczk z otworu w obudowie
skrzynki przekadniowej i wkrci wcznik.
8. Dokrci wcznik odpowiednim momentem i ponownie dokona pocze elektrycznych.
9. Opuci samochd na ziemi i dopeni
lub napeni skrzynk przekadniow olejem
w sposb opisany w rozdziale 1.

7 Napd prdkociomierza
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie

6.1. Wcznik wiate cofania (strzaka) jest


przykrcony do obudowy skrzynki
przekadniowej z lewej strony

7.3a. Wykrcanie ruby mocujcej...

1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu


i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Napd prdkociomierza znajduje si z tyu
obudowy skrzynki przekadniowej, obok wewntrznego koca prawej posi napdowej.
2. Odkrci radekowany piercie zabezpieczajcy i odczy link od napdu prdkociomierza. W modelach nowszych odczy poczenie przewodw elektrycznych
czujnika prdkociomierza.
3. Poluzowa i odkrci rub mocujc
i wyj zesp napdowy prdkociomierza

7.4. Sprysty koek zbnika napdu


prdkociomierza i piercie uszczelniajcy
o przekroju okrgym (strzaki)

z obudowy skrzynki przekadniowej wraz


z piercieniem uszczelniajcym o przekroju
okrgym (patrz rys. 7.3a i 7.3b).
4. Jeli potrzeba, wybi koek ustalajcy,
nastpnie wysun zbnik z obudowy i wyj podkadk oporow (patrz rys. 7.4).
Mona wyj piercie uszczelniajcy obudowy.
5. Sprawdzi wszystkie elementy, czy nie
s uszkodzone i wymieni w razie potrzeby.
Zawsze naley dokona wymiany piercienia uszczelniajcego obudowy. Poniewa
podkadki oporowe s dostpne w rnych
grubociach - naley zmierzy grubo podkadki oryginalnej i przy ewentualnej wymianie zaoy podkadk o takiej samej
gruboci.

215

Mechaniczna skrzynka przekadniowa


6. Jeli zuyty lub uszkodzony jest zbnik
napdzany, to naley take sprawdzi koo
napdzajce w obudowie skrzynki przekadniowej, czy nie jest zuyte lub uszkodzone. Aby wymieni koo napdzajce,
trzeba wymontowa skrzynk przekadniow i wymontowa mechanizm rnicowy,
dlatego to zadanie trzeba powierzy autoryzowanemu warsztatowi naprawczemu
Nissana.

'IIP
:

ii
||f|ir

Zamontowanie
7. Jeli zachodzi potrzeba, wcisn nowy
piercie uszczelniajcy do obudowy. Naoy warstw smaru uniwersalnego na waek
zbnika napdzanego i nasun podkadk
oporow. Wsun zbnik napdzany do
obudowy skrzynki przekadniowej i zabezpieczy we waciwym pooeniu za pomoc
koka.
8. Zamontowa nowy piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym do napdu prdkociomierza i zesp zamontowa na obudowie, upewniajc si, czy koo napdzajce
i zbnik napdzany wsppracuj ze sob
waciwie. Dokrci pewnie rub zabezpieczajc obudowy.
9. Podczy ponownie link prdkociomierza i pewnie dokrci jej piercie zabezpieczajcy. Opuci samochd na ziemi.

8.7a. Odczanie zcza przewodw


elektrycznych wcznika wiate cofania..

8.8b. Odkrcanie nakrtki i wyjmowanie


ruby...

8.7b. ... oraz zcza czujnika pooenia


neutralnego (jeli taki zastosowano),
a take przewodw masy od obudowy
skrzynki przekadniowej (strzaki)

8.8c. ... odczanie drka wybieraka od


skrzynki przekadniowej

1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu


i podeprze go na podstawkach staych
(patrz Podnoszenie i podpieranie samochodu"). Zdj przednie koa. Odkrci wkrty mocujce i wymontowa plastykowe osony spod silnika i skrzynki przekadniowej.
Wymontowa nadkola z wnk k przednich.
2. Spuci olej ze skrzynki przekadniowej
w sposb opisany w rozdziale 1. Wkrci
ponownie korek spustowy oraz korek wlewu
i kontroli poziomu oleju, dokrcajc je odpowiednim momentem.

8.8a. Wykrcanie ruby i wyjmowanie


podkadki zabezpieczajcej drek zmiany
biegw na wsporniku

8.9. Odczanie gitkiego przewodu


odpowietrzajcego, znajdujcego si
u gry skrzynki przekadniowej

8.6. Odczanie linki sprzga od dwigni


wyczajcej

3. Wymontowa akumulator i rozrusznik


w sposb opisany w rozdziale 5A.
4. Jeli zachodzi potrzeba, w celu poprawienia dostpu do grnej czci skrzynki
przekadniowej, wymontowa przewd wlotowy obudowy filtru powietrza w sposb
opisany w odpowiedniej czci rozdziau 4.
5. Wymontowa przedni rur wylotow
w sposb opisany w odpowiedniej czci
rozdziau 4.
6. Poluzowa nakrtk zabezpieczajc linki sprzga i nakrtk radekowan. Odczy kocwk linki sprzga od dwigni
wyczajcej oraz pancerza linki od wspornika (patrz rys. 8.6).

7. Odczy zcza przewodw wcznika


wiate cofania i kocwki przewodw czujnika pooenia neutralnego. Odczy przewd (przewody) poczenia z mas od gry
obudowy skrzynki przekadniowej (patrz rys,
8.7a i 8.7b). Przewody uwolni z ewentualnych zaciskw i odsun je od skrzynki
przekadniowej.
8. Poluzowa i odkrci nakrtk oraz rub
mocowania drka zmiany biegw do
skrzynki przekadniowej. Odkrci i wyj
rub mocowania drka reakcyjnego, wyjmujc go razem z podkadk. Oba drki
odsun od skrzynki przekadniowej (patrz
rys. 8.8a, 8.8b i 8.8c).

8 Mechaniczna skrzynka
przekadniowa - wymontowanie i zamontowanie

Wymontowanie

216

Wymontowanie i zamontowanie mechanicznej skrzynki przekadniowej

8.12. Zastosowanie belki podporowej do


zawieszenia silnika podczas
wymontowywania skrzynki przekadniowej

1 1 . Postpujc w sposb opisany w rozdziale 8 wysun wewntrzne koce obu


posi napdowych ze skrzynki przekadniowej, odkadajc je na bok. Naley pamita, e nie ma potrzeby odkrcania nakrtek zabezpieczajcych posi napdowych - kada z posi moe zosta poczona ze swoj piast. Posie napdowe
naley podeprze, aby nie dopuci do
przedostania si brudu do przegubw posi i mieszkw.
12. Umieci pod silnikiem podnonik zaopatrzony w odpowiedni podkadk drewnian, ktry umoliwi podparcie silnika.
Mona rwnie podwiesi silnik na wcigniku lub belce z podporami (patrz rys.
8.12).

8.14a. Luzowanie i wykrcanie ruby przelotowej oraz trzech


rub mocujcych (strzaki)...

gumowe z kadej strony wspornika mocowania, jeli s poluzowane (patrz rys.


8 . M a i 8.14b).
15. Poluzowa i wykrci rub przelotow
z tylnego elementu mocowania zespou
silnik-skrzynka przekadniowa. Odkrci
ruby czce element mocowania i przesuwajc nim wysun go. W wersji z silnikiem 2,0 naley wyj piercie oporowy,
znajdujcy si midzy elementem mocowania a wspornikiem (patrz rys. 8.15a
i 8.15b).
16. Gdy podnonik wspiera skrzynk przekadniow, poluzowa i odkrci ruby mocujce skrzynk przekadniow do kaduba
silnika. Naley zanotowa usytuowanie kadej ruby (i odpowiedniego wspornika), aby

8.14b. ... wymontowanie lewego zespou zamocowania poprzez


odczenie go od skrzynki przekadniowej
podczas montau wkrci w te same miejsca. ruby maj rne dugoci. Aby uzyska
dostp do rub dolnych, moe by konieczne lekkie uniesienie skrzynki przekadniowej.
17. Sprawdzi ostatecznie, czy zostay odczone wszystkie elementy, ktre musz
pozosta w samochodzie i czy s one
odpowiednio odsunite od skrzynki przekadniowej, aby nie przeszkadzay podczas
wyjmowania skrzynki przekadniowej z samochodu.

8.15a. Wymontowywanie tylnego


wspornika mocowania silnika i skrzynki
przekadniowej...

8.15b. ... i wyjmowanie gumowego


piercienia ze wspornika - wersja
z silnikiem 2,0

9. Odczy przewd odpowietrzajcy, znajdujcy si u gry obudowy skrzynki przekadniowej (patrz rys. 8.9).
10. Odkrci radekowany piercie zabezpieczajcy i odczy link napdu
prdkociomierza od skrzynki przekadniowej. W modelach pniejszych naley rozczy zcze przewodw czujnika prdkociomierza.

13. Umieci podnonik z podkadk drewnian pod skrzynk przekadniow i podeprze nim skrzynk przekadniow.
14. Poluzowa i wykrci rub przelotow z lewego elementu mocowania zespou silnik-skrzynka przekadniowa. Odkrci trzy ruby czce element mocowania ze skrzynk przekadniow i wysun ten element. Wyj podkadki

18. Przesun podnonik warsztatowy


wraz ze skrzynk w lewo, aby wysun
obudow skrzynki z kokw ustalajcych.
Dopki waek sprzgowy skrzynki nie zostanie wysunity z silnika, dopty skrzynka
przekadniowa musi by podparta na podnoniku.
19. Gdy skrzynka zostanie wyjta, opuci
podnonik i wysun go razem ze skrzynk przekadniow spod samochodu. Jeli
koki ustalajce s poluzowane, naley
je wyj i przechowa do ponownego
montau.

217

Mechaniczna skrzynka przekadniowa


Zamontowanie
20. Zamontowanie skrzynki przekadniowej
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) na wielowypust waka sprzgowego naoy warstw smaru odpornego na wysok
temperatur; nie naley nakada zbyt duo
smaru, gdy grozi to niebezpieczestwem
przedostania si smaru do sprzga i zanieczyszczenia tarczy ciernej;
b) przed przystpieniem do montau upewni si, czy koki ustalajce s w odpowiednich miejscach;
c) woy ruby czce obudow skrzynki
przekadniowej z kadubem silnika w odpowiednie miejsca, korzystajc z wczeniej
zrobionych notatek; dokrci wszystkie nakrtki i ruby odpowiednim momentem;
d) wymieni piercienie uszczelniajce posi napdowych, korzystajc z informacji
podanych w punkcie 4;
e) napeni skrzynk przekadniow olejem

odpowiedniej jakoci i w odpowiedniej iloci


wedug informacji podanych w rozdziale 1.

9 Naprawa mechanicznej
skrzynki przekadniowej
- informacje oglne
Naprawa skrzynki przekadniowej jest trudna
i wymaga pewnych kwalifikacji. Poza koniecznoci wymontowania i rozmontowania
wielu niewielkich elementw, zachodzi konieczno dokadnego pomiaru luzw oraz,
jeli to konieczne, ich skorygowania przez
dobr odpowiednich elementw dystansowych o zmiennej gruboci. Dlatego, jeli
skrzynka przekadniowa ulegnie uszkodzeniu lub jej praca jest nadmiernie gona,
najlepszym rozwizaniem jest powierzenie
jej naprawy fachowcom bd jej wymiana.
Niemniej nie jest niemoliwa naprawa
skrzynki przekadniowej przez dowiadczonego mechanika amatora, jeli tylko dys-

ponuje odpowiednimi narzdziami, a prac


bdzie wykonywa uwanie. Do narzdz
koniecznych do naprawy nale szczypcs
do zewntrznych i wewntrznych piercie
osadczych, cigacze do oysk, motek
udarowy, komplet wybijakw, czujnik zegarowy, prasa hydrauliczna, a ponadto duy
st warsztatowy wyposaony w imado.
W czasie demontau skrzynki przekadniowej naley starannie notowa usytuowanie
kadego z elementw, co pozwoli na sprawne dokonanie pniejszego montau.
Przed przystpieniem do demontau dobrze
jest zorientowa si, w ktrym miejscu zespou znajduje si przyczyna niesprawnoci
Niektre charakterystyczne problemy mona
atwo przypisa okrelonym miejscom
w konstrukcji, co uatwia sposb dokonania
sprawdzenia i wymian elementw uszkodzonych. Wicej informacji na ten temat
znajdzie czytelnik w podrozdziale Wykrywanie typowych niesprawnoci" na kocu
niniejszej ksiki.

Rozdzia 7B

Automatyczna skrzynka przekadniowa

Dane techniczne
Dane oglne
Typ:
- modele fazy I i fazy II

- modele fazy III

automatyczna, cztery biegi do


przodu i bieg wsteczny
automatyczna, sterowana elektronicznie, cztery biegi do przodu
i bieg wsteczny

Oznaczenie:
-modele fazy I i fazy II
-modele fazy III

RL4F03A
RE4F03A

Momenty dokrcania
Korek spustu oleju
34 N m
ruby mocowania skrzynki przekadniowej do kaduba silnika:
-ruby o dugoci mniejszej ni 45 mm
18N-m

1 Wiadomoci wstpne
Wikszo modeli samochodw Nissan Primera z silnikiem 2,0 dm 3 objtych zakresem
niniejszej ksiki byo oferowanych opcjonalnie z czterobiegow automatyczn skrzynk
przekadniow, skadajc si z przekadni
hydrokinetycznej, zestawu przekadni obiegowych oraz sterowanych hydraulicznie
sprzgie i hamulcw. W modelach fazy III
automatyczna skrzynka przekadniowa jest
sterowana elektronicznie, co usprawnia szybko dokonywania zmiany biegw.
Przekadnia hydrokinetyczna zapewnia hydrauliczne sprzenie silnika ze skrzynk
przekadniow, dziaajc jak sprzgo automatyczne, dodatkowo zapewniajc zwikszenie momentu podczas przyspieszania.
Zestaw przekadni obiegowych zapewnia
uzyskanie czterech biegw do przodu oraz
biegu wstecznego, w zalenoci od tego,

- ruby o dugoci 55 mm i wikszej


75 N m
Lewe zamocowanie zespou silnik-skrzynka przekadniowa:
- ruba przelotowa
49 N m
- ruby czce element mocowania ze skrzynk
przekadniow
49 N m
Tylne zamocowanie zespou silnik-skrzynka przekadniowa:
- ruba przelotowa
69 N m
- ruby mocowania wspornika
69 N m
Zamocowanie linki wyboru biegw:
- nakrtka czca link z dwigni wyboru biegw
skrzynki przekadniowej
21 N m
- nakrtka czca link z dwigni wybieraka
5 Nm
- ruby mocowania pancerza linki do podogi
5 Nm
ruby mocowania przekadni hydrokinetycznej do tarczy
napdowej
51 N-m

ktre z elementw przekadni obiegowej s


zahamowane, a ktre elementy maj swobod ruchu. Poszczeglne elementy przekadni obiegowych s hamowane lub wczane za pomoc hamulcw i sprzgie
wczanych poprzez hydrauliczny zesp
sterujcy. Pompa hydrauliczna znajdujca
si we wntrzu przekadni wywouje cinienie niezbdne do dziaania hamulcw
i sprzgie.
W modelach fazy I i II kierowca steruje
prac skrzynki przekadniowej za pomoc
dwigni wyboru biegw, dajcej si ustawi
w siedmiu pooeniach. Skrzynka przekadniowa ma opcj drive" oraz hod" dla
pierwszych trzech przeoe. Napd przy
opcji drive" zapewnia automatyczn zmian
przeoe w zakresie wszystkich czterech
biegw i naley go stosowa do normalnej
jazdy. Automatyczne urzdzenie redukujce
(kick-down) automatycznie zmienia bieg na
niszy przy cakowitym zwolnieniu pedau
przyspieszenia. Opcje hod" s podobne
w dziaaniu, lecz ograniczaj zakres dostpnych przeoe - tzn. gdy dwignia

wyboru biegw jest w pooeniu 2", mona


dokonywa wyboru jedynie pierwszych
dwch biegw, a w pooeniu 1 " dostpny
jest tylko bieg pierwszy. Nisze biegi mona
wykorzystywa przy hamowaniu silnikiem
podczas zjedania z pochyoci. Naley
jednak pamita, e nigdy nie wolno przecza skrzynki przekadniowej w pooenie
2" w czasie jazdy samochodem z prdkoci 110 km/h lub wiksz, ani na pooenie
1 " przy jedzie z prdkoci 90 km/h lub
wiksz.
W modelach fazy III wyposaono skrzynk
przekadniow w nadbieg i funkcj sterowania trybem pracy. Nadbieg, ktry jest wczany przyciskiem, znajdujcym si na dwigni wyboru biegw, umoliwia przeczenie
skrzynki przekadniowej na wyszy bieg
(nadbieg) w miar, jak wzrasta prdko
jazdy. Sterowanie trybem pracy dokonywane jest za pomoc przecznika trjpooeniowego, znajdujcego si na konsoli rodkowej. Tryb AUTO wykorzystywany jest do
normalnej jazdy, co pozwala na zmian
przeoe przy jedzie z umiarkowanymi

219

Automatyczna skrzynka przekadniowa


prdkociami. Tryb SPORT daje moliwo
uzyskiwania duych przyspiesze albo wykorzystuje si go do pokonywania dugich
wzniesie. W tym trybie w peni wykorzystywane s moliwoci silnika, a zmiany
przeoe s dokonywane przy wysokich
prdkociach obrotowych wau silnika (i przy
duych prdkociach jazdy). Tryb SNW
jest wykorzystywany podczas jazdy po liskich nawierzchniach i umoliwia prac
skrzynki przekadniowej tylko na trzech najwyszych biegach. Funkcje nadbiegu i trybu
jazdy s sterowane poprzez elektroniczny
zesp sterujcy.
Wskutek tego, e automatyczna skrzynka
przekadniowa jest bardzo skomplikowana,
jakiekolwiek naprawy czy przegldy powinny
by powierzane autoryzowanemu warsztatowi Nissana. W zwizku z tym zakresy
oglnych informacji poniszych punktw tego rozdziau s ograniczone wycznie do
wiadomoci niezbdnych, koniecznych do
obsugi, ktre powinny by udostpnione
uytkownikowi.

2 Linka wyboru biegw


- regulacja

1. Ustawi dwigni wyboru biegw w pooeniu N" (skrzynka RL4F03A) lub P"
(skrzynka RE4F03A).
2. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").

2.4. Regulacja linki wyboru biegw.


Pocign link i jej zakoczenie,
w kierunku pokazanym strzak, okrelon
si
1 - dwignia wybieraka skrzynki
przekadniowej, 2 - linka wyboru biegw,
3 - nakrtka mocowania linki, 4 - wcznik
blokady rozruchu automatycznej skrzynki
przekadniowej

220

3. Pod samochodem poluzowa nakrtk


zabezpieczajc kocwk linki na dwigni
wybieraka skrzynki przekadniowej.
4. Zaczepi
dynamometr
sprynowy
w szczelinie zakoczenia linki i pocign
link do przodu si ok. 6,9 N (patrz rys. 2.4).
5. W tym pooeniu odczepi dynamometr
i cofn koniec linki o 1 mm. Trzymajc
link w tym pooeniu dokrci jej nakrtk
zabezpieczajc odpowiednim momentem.
6. Sprawdzi dziaanie dwigni wyboru biegw, upewniajc si, czy dziaa pynnie, bez
jakichkolwiek oznak zakleszczania si linki.
Jeli tak nie jest, powtrzy czynnoci punktw 3 do 5.
7. Gdy dwignia wyboru biegw dziaa prawidowo, naoy warstw smaru na powierzchnie robocze dwigni wybieraka skrzynki
przekadniowej oraz elementw linki i opuci samochd.

3 Linka wyboru biegw


- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Ustawi dwigni wyboru biegw w pooeniu P".
2. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.
3. Odkrci nakrtk zabezpieczajc link
wyboru biegw w stosunku do dwigni wyboru biegw. Zsun zacisk zabezpieczajcy
pancerz linki we wsporniku i odczy link
od dwigni wyboru biegw (patrz rys. 3.3).
4. Pod samochodem odkrci dwie ruby
mocujce link do nadwozia samochodu.

5. Wycign tylne zakoczenie linki z samochodu. Zdj z linki wszelkie zaciski


i zamocowania, notujc ich waciwe usytuowanie.
6. Poluzowa i usun nakrtk i podkadk
mocujce link do dwigni wybieraka
skrzynki przekadniowej. Zsun zacisk mocujcy pancerz linki do wspornika, odczy
link od skrzynki przekadniowej i wyj j
spod samochodu. Pamita o tym, aby nie
zmienia pooenia dwigni wybieraka
skrzynki przekadniowej dopty, dopki linka
nie zostanie zamontowana ponownie. Zaznaczy pooenie dwigni wybieraka w stosunku do obudowy skrzynki przekadniowej.
7. Sprawdzi link, czy nie s nadmiernie
zuyte jej zakoczenia lub czy nie jest
uszkodzony pancerz. Sprawdzi, czy nie
ma objaww przetarcia linki. Sprawdzi dziaanie linki; linka powinna pynnie i atwo
porusza si w pancerzu. Link, ktra wykazuje jakiekolwiek objawy zuycia lub
uszkodzenia, naley wymieni.

Zamontowanie
8. Od spodu samochodu umieci link
w pooeniu roboczym. Wkrci dwie ruby
mocujce link do podogi i dokrci je
odpowiednim momentem.
9. Od wntrza samochodu podczy link
do dwigni wyboru biegw i zacisn pancerz linki w jego wsporniku. Dokrci nakrtk mocowania linki odpowiednim momentem i zabezpieczy pancerz linki zaciskiem mocujcym.
10. Od spodu samochodu sprawdzi link
na caej dugoci, ukadajc j we waciwym
pooeniu za pomoc odpowiednich zaciskw i zamocowa, upewniajc si o jej
waciwym przebiegu.
1 1 . Po upewnieniu si, e dwignia wyboru
biegw znajduje si w pooeniu P" i e
dwignia wybieraka skrzynki przekadniowej
jest nadal w pooeniu Park", poczy link
z dwigni wybieraka skrzynki przekadnio-

3.3. Elementy mocowania linki wyboru biegw


1 - dwignia wyboru biegw, 2 - mocowanie linki wyboru biegw do podogi samochodu,
3 - podoga samochodu, 4 - linka wyboru biegw, 5, 6 - wspornik, 7 - nakrtka
zabezpieczajca linki wyboru biegw, 8 - dwignia wybieraka skrzynki przekadniowej

Zesp dwigni wyboru biegw


wej. Zamocowa pancerz linki we wsporniku
i zabezpieczy go za pomoc odpowiedniego zacisku.
12. Zaczepi dynamometr sprynowy do
szczeliny zakoczenia linki i pocign zakoczenie linki do przodu si 6,9 N (0,7 kG).
13. W tym pooeniu odczepi dynamometr
i cofn zakoczenie linki o 1 mm. Przytrzyma link w tym pooeniu i dokrci jej
nakrtk zabezpieczajc odpowiednim momentem.
14. Sprawdzi dziaanie dwigni wyboru
biegw, upewniajc si, czy dziaa pynnie
i atwo, bez oznak zakleszczania si linki.
Jeli tak nie jest, powtrzy dziaania z punktw^ i 13.
15. Gdy dwignia wyboru biegw dziaa
prawidowo, naoy warstw smaru uniwersalnego na powierzchnie robocze dwigni
i linki i opuci samochd na ziemi.
16. Zamontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.

towa rkoje na dwigni. Dokrci wkrty


mocujce i nastpnie sprawdzi, czy prawidowo dziaa zaczep dwigni.
10. Podczy wcznik nadbiegu i lampk
kontroln wczenia biegu do zcza.
1 1 . Podczy link do dwigni wyboru biegw, zaoy i zacisn pancerz linki we
wsporniku. Dokrci odpowiednim momentem nakrtk zabezpieczajc linki i zabezpieczy pancerz w odpowiednim pooeniu
za pomoc zacisku.
12. Wyregulowa link wyboru biegw
w sposb opisany w podrozdziale 2, nastpnie zamocowa konsol rodkow
w sposb opisany w rozdziale 11.

4 Zesp dwigni wyboru


biegw - wymontowanie
i zamontowanie

5 Linka redukcji biegw


kick-down - regulacja

1. Upewni si, e linka przyspieszania


(gazu) jest odpowiednio wyregulowana,
w sposb opisany w odpowiedniej czci
rozdziau 4.
2. Nacisn regulator w celu zwolnienia mechanizmu zabezpieczenia pancerza i przesun pancerz w kierunku wspornika zamocowania. Zwolni regulator, tak aby pancerz
zosta zablokowany w tym pooeniu.
3. Za pomoc biaej farby lub markera wykona znak na lince redukcji biegw. Znak
ten pozwoli na zmierzenie skoku linki.
4. Przyoy koniec miarki do zrobionego
znaku na lince i szybko obrci krzywk
przepustnicy z pooenia penego zamknicia do pooenia penego otwarcia, dokonujc pomiaru skoku linki. Wynik pomiaru
powinien znajdowa si w obrbie podanego
zakresu (patrz rys. 5.4).

Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Umieci dwigni wyboru biegw w pooeniu N".
2. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.
3. Odkrci nakrtk mocujc link wyboru
biegw z dwigni wyboru biegw. Zsun
zacisk mocujcy pancerz linki do wspornika
i odczy link od dwigni wyboru biegw
(patrz rys. 4.3).
4. Rozczy przewody wcznika nadbiegu
i lampki kontrolnej wczenia biegu.
5. Wykrci dwa wkrty zabezpieczajce,
nacisn przycisk zaczepu i zsun rkoje
z grnego koca dwigni. Jeli zachodzi
potrzeba, wycign z rkojeci przycisk
zaczepu i spryn oraz wcznik nadbiegu.
6. Odkrci nakrtki dostpne z wntrza
samochodu i od spodu mocujce dwigni
wyboru biegw do podogi i wyj zesp
dwigni z samochodu. Nie naley rozbiera
zespou, poniewa jest to ukad zamknity
i nie ma moliwoci kupienia pojedynczych
jego elementw.

Zamontowanie
7. Woy zesp dwigni wyboru biegw
do samochodu i dokrci nakrtki mocujce.
8. Zacisn wcznik nadbiegu, przycisk
zaczepu i spryn w odpowiednim pooeniu w rkojeci dwigni (jeli elementy te
byy demontowane).
9. Upewni si, czy przewody wcznika
biegn odpowiednio przez rkoje i zamon-

5.4. Regulacja linki redukcji biegw (linki


kick-down)
1 - krzywka przepustnicy, 2 - wspornik,
3 - pancerz linki, 4 - regulator, 5 - korpus
zakoczenia linki redukcji biegw
L - 39 do 43 mm

4.3. Elementy dwigni wyboru biegw


1 - panel dwigni wyboru biegw,
2 - przycisk zapadki, 3 - spryna,
4 - rkoje dwigni wyboru biegw,
5 - zcze przewodw elektrycznych,
6 -arwka kontrolki wskanika wczenia
biegu, 7 - zacisk linki, 8 - linka wyboru
biegw, 9 - osona przeciwpyowa,
10 - podpora osony przeciwpyowej,
11 - zesp dwigni wyboru biegw

5. Jeli trzeba dokona regulacji, nacisn


regulator, zmieni pooenie pancerza i powtrzy czynnoci podane w punkcie 4.
6. Powtarza cay proces dopty, dopki
skok linki redukcji biegw nie osignie zalecanej wartoci.

6 Linka redukcji biegw


kick-down - wymontowanie
i zamontowanie
Wymiana linki redukcji biegw jest czynnoci
skomplikowan, ktr naley powierzy auto-

221

Automatyczna skrzynka przekadniowa


ryzowanemu warsztatowi Nissana. Przed odczeniem linki od strony skrzynki przekadniowej trzeba wymontowa zesp hydraulicznego zaworu sterujcego. Tego zadania nie
powinien podejmowa si mechanik amator.

7 Napd prdkociomierza
- wymontowanie
i zamontowanie
Patrz rozdzia 7A, punkt 7.

8 Piercienie
uszczelniajce - wymiana
Piercienie uszczelniajce posi
napdowych
1. Patrz informacje podane w rozdziale 7A,
podrozdzia 4, zwracajc uwag, e piercienie uszczelniajce musz by usytuowane w sposb pokazany na rysunku 8.1.
OIL SEAL

OIL SEA

8.1. Regulacja pooenia piercieni


uszczelniajcych posi
A-gboko osadzenia piercienia prawej
posi: 5,5 do 6,5 mm,
B - gboko osadzenia piercienia lewej
posi: 0,5 mm lub mniej

Piercie uszczelniajcy waka


dwigni wybieraka
2. Wymiana piercienia uszczelniajcego
waka dwigni wybieraka jest skomplikowana, wymaga szczegowego demontau
skrzynki przekadniowej i jest czynnoci,
ktr naley powierzy autoryzowanemu
warsztatowi Nissana.

9 Wcznik blokady rozruchu


i wiate cofania
- sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie
Sprawdzanie
1. Wcznik blokady rozruchu i wiate cofania jest wcznikiem podwjnego dziaania,

222

9.4. Oznaczenie kocwek wcznika


blokady rozruchu automatycznej skrzynki
przekadniowej. Sprawdzi wcznik
w sposb podany w tekcie
przykrconym z przodu obudowy skrzynki
przekadniowej. Dziaanie wcznika blokady
rozruchu polega na tym, e silnik moe by
uruchomiony tylko wwczas, gdy dwignia
wyboru biegw znajduje si w pooeniu N"
lub P". Zapobiegao moliwoci uruchomienia silnika z wczonym biegiem. Jeeli silnik
daje si uruchomi przy innych pooeniach
dwigni wyboru biegw ni N" lub P", to
znaczy, e funkcja blokady rozruchu jest le
wyregulowana lub wcznik jest uszkodzony.
Wcznik ten spenia take funkcj wcznika
wiate cofania, powodujc wczenie wiate
cofania, gdy dwignia wyboru biegw znajduje si w pooeniu R". Jeli ktra z funkcji wcznika nie jest realizowana, naley
sprawdzi wcznik w nastpujcy sposb.
2. W celu uzyskania dostpu do wcznika
naley zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
3. Odczy zcze przewodw od wcznika.
4. Zmierzy rezystancj pomidzy poszczeglnymi kocwkami wcznika (patrz rys.
9.4), umieszczajc dwigni wyboru biegw
w pooeniach P", N" i R". Jeli wcznik
dziaa prawidowo, to powinno by poczenie midzy kocwkami 1 i 2 dla pooe
P" i N" oraz poczenie midzy kocwkami 3 i 4 dla pooenia R".
5. Jeli tak nie jest, naley poluzowa ruby
mocujce wcznik i wyregulowa wcznik
w sposb opisany w podrozdziaach 10 i 11.
Jeli po regulacji wcznik nadal dziaa
nieprawidowo, to znaczy, e jest uszkodzony i naley go wymieni.

Wymontowanie
6. W celu uzyskania dostpu do wcznika
naley wczy hamulec rczny, unie na
podnoniku przd samochodu i osadzi go
na podstawkach staych.
7. Odczy zcze przewodw od wcznika.
8. Poluzowa i odkrci trzy ruby mocujce, nastpnie odczy wcznik od mechanizmu wybierakowego skrzynki przekadniowej i wyj z samochodu.

9.11. Regulacja wcznika za pomoc


wierta lub trzpienia (sposb opisano
w tekcie)
1 - wcznik blokady rozruchu, 2 - dwignia
wybieraka skrzynki przekadniowej,
3 - otwory regulacyjne, 4 - wierto lub
trzpie o rednicy 4 mm

Zamontowanie
9. Umieci wcznik z przodu obudowy
skrzynki przekadniowej, podczy go do
mechanizmu wybieraka. Woy ruby mocujce i luno je dokrci.
10. Ustawi dwigni wyboru biegw w pooenie N" i zaopatrzy si w wierto lub
trzpie o rednicy 4 mm.
1 1 . Przeoy wierto lub trzpie przez otwr u gry dwigni wyboru biegw oraz
przez otwr w grnej czci dwigni wcznika (patrz rys. 9.11). Po zgraniu otworw pewnie dokrci ruby mocowania
wcznika, nastpnie wyj wierto lub
trzpie.
12. Podczy ponownie przewody elektryczne i sprawdzi dziaanie wcznika.

110 Wcznik nadbiegu


- sprawdzanie, wymontowanie i zamontowanie

^j
||
A!

Sprawdzanie
1. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.
2. Odczy przewody elektryczne od wcznika nadbiegu i lampki kontrolnej wczenia biegu.
3. Zmierzy rezystancj pomidzy kocwkami 1 i 2 zcza (patrz rys. 10.3). Jeli
wcznik dziaa prawidowo, to pomidzy
kocwkami powinno by poczenie tylko
wwczas, gdy wcznik znajduje si w pooeniu on". Jeli tak nie jest, wcznik naley
wymieni.

Wymontowanie
4. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.

Wymontowanie i zamontowanie automatycznej skrzynki przekadniowej

10.3. Oznaczenie kocwek wcznika


nadbiegu. Sprawdzi wcznik w sposb
podany w tekcie
5. Odczy przewody elektryczne od wcznika nadbiegu i lampki kontrolnej wczenia biegu.
6. Wykrci dwa wkrty zabezpieczajce,
nacisn przycisk zaczepu i zsun rkoje z grnego zakoczenia dwigni wyboru
biegw.
7. Odczepi wcznik nadbiegu i zdj go
z rkojeci.

Zamontowanie
8. Zacisn wcznik nadbiegu ponownie
na rkojeci dwigni wyboru biegw.
9. Upewni si, e przewody elektryczne
wcznika biegn prawidowo przez rkoje
i zamontowa rkoje na dwigni. Wkrci
wkrty zabezpieczajce i sprawdzi dziaanie mechanizmu zaczepu dwigni.
10. Podczy przewody elektryczne wcznika nadbiegu i lampki kontrolnej wczenia
biegu, nastpnie zamontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.

11 Automatyczna skrzynka
przekadniowa - wymontowanie i zamontowanie
Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i osadzi go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Umieci dwigni wyboru biegw w pooeniu N" (neutralnym) i zdj oba koa
przednie.
2. Spuci olej ze skrzyni przekadniowej
w sposb opisany w rozdziale 1, nastpnie
wkrci korek spustowy i dokrci go odpowiednim momentem.
3. Wyj akumulator i wymontowa podstaw akumulatora w sposb opisany w rozdziale 5A.
4. Wymontowa rozrusznik w sposb opisany w rozdziale 5A.
5. Wymontowa przewd wlotowy obudowy
filtra powietrza w sposb opisany w odpowiedniej czci rozdziau 4.

6. Wymontowa posie napdowe w sposb opisany w rozdziale 8.


7. Rozczy zcza wcznika blokady rozruchu i wiate cofania oraz elektromagnesu
skrzynki przekadniowej.
8. Poluzowa i odkrci nakrtk zabezpieczajc link wyboru biegw w stosunku
do dwigni wybieraka skrzynki przekadniowej i usun podkadk. Zsun zacisk
zabezpieczajcy pancerz linki we wsporniku,
odczy t link od skrzynki przekadniowej.
9. Posugujc si zaciskiem do przewodw
lub urzdzeniem podobnym, zacisn oba
gitkie przewody cieczy chodzcej, aby do
minimum ograniczy wyciek cieczy chodzcej. Poluzowa zaciski zabezpieczajce
i odczy oba przewody gitkie od skrzynki
przekadniowej. Naley by przygotowanym
na wyciek pewnej iloci cieczy chodzcej.
Ciecz naley natychmiast wytrze.
10. Odczy zakoczenie linki redukcji biegw od krzywki przepustnicy. Poluzowa
nakrtki zabezpieczajce pancerza linki i odkrci wspornik tej linki. Uwolni link redukcji biegw z zaciskw, tak aby mona j
byo wyj wraz ze skrzynk przekadniow.
1 1 . Odkrci ruby zabezpieczajce i wymontowa pytk pokrywy konierza miski
olejowej w celu uzyskania dostpu do rub
mocowania przekadni hydrokinetycznej. Widoczne ruby poluzowa i odkrci, posugujc si nasadk i przeduk, do pokrcania
koem pasowym wau korbowego, odkrci
pozostae ruby mocowania przekadni hydrokinetycznej do tarczy napdowej, w miar jak
stan si dostpne. cznie s cztery ruby.
12. Umieci podnonik, z odpowiedni
podkadk drewnian pod skrzynk oraz
silnikiem i podeprze silnik. Alternatywnie
silnik mona podczepi do wcignika, wykorzystujc do tego stosowny zaczep silnika.
13. Umieci podnonik, z odpowiedni
podkadk drewnian, pod skrzynk przekadniow i podeprze skrzynk.
14. Poluzowa i wymontowa rub przelotow tylnego mocowania zespou silnik-skrzynka przekadniowa. Odkrci ruby
mocujce wspornik zamocowania i wysun
go na zewntrz. Wyj piercie ograniczajcy znajdujcy si pomidzy wspornikiem
i elementem zamocowania.
15. W celu poprawienia dostpu odkrci
i wymontowa cztery ruby z podkadkami
i wymontowa poprzeczk przedni spod
zespou silnik-skrzynka przekadniowa.
16. Poluzowa i wymontowa rub przelotow lewego zamocowania zespou silnik-skrzynka przekadniowa. Odkrci trzy ruby mocujce element zamocowania do
skrzyni przekadniowej i wysun element
zamocowania. Wyj elementy gumowe
znajdujce si z kadej strony wspornika.
17. Aby upewni si, e przekadnia hydrokinetyczna nie wypadnie, gdy skrzynka przekadniowa zostanie wymontowana, naley
j zabezpieczy za pomoc tamy metalowej przykrconej rub do jednego z otworw mocowania rozrusznika.

11.22. Przed zamontowaniem, upewni si


czy odlego (A) od otworw pod ruby
zmiennika momentu do wsppracujcej
powierzchni skrzyni przekadniowej wynosi
co najmniej 15,9 mm, co informuje, e
zmiennik jest waciwie osadzony

18. Majc skrzynk przekadniow podpart


na podnoniku poluzowa i usun ruby
mocujce skrzynk do kaduba silnika. Naley zanotowa usytuowanie kadej ruby
(i odpowiedniego wspornika), co uatwi pniejszy monta.
19. Upewni si ostatecznie, e zostay
usunite i odsunite na bok wszystkie elementy, ktre mogyby przeszkadza przy
wyjmowaniu skrzynki przekadniowej.
20. Po usuniciu rub przesun podnonik
wraz ze skrzynk przekadniow w lewo,
aby wysun j z kokw ustalajcych.
2 1 . Po cakowitym odczeniu skrzynki przekadniowej od silnika obniy podnonik
i wysun go spod samochodu. Jeli koki
ustalajce s lune, naley je wyj z kaduba silnika lub obudowy skrzynki i przechowa w bezpiecznym miejscu.

Zamontowanie
22. Zamontowanie skrzynki przekadniowej
przebiega w sposb odwrotny do wymontowania. Naley przy tym mie tylko na
uwadze:
a) przed ostatecznym zamontowaniem
skrzynki przekadniowej upewni si, czy
zmiennik momentu jest odpowiednio poczony ze skrzynk przekadniow. Mona
si o tym przekona mierzc odlego
od otworw na ruby mocujce zmiennik
do wsppracujcej powierzchni skrzynki
przekadniowej. Jeli zmiennik jest osadzony waciwie, to odlego ta powinna
wynosi co najmniej 15,9 mm (patrz rys.
11.22);
b) przed zamontowaniem upewni si, e
koki ustalajce znajduj si we waciwych
pooeniach;

223

Automatyczna skrzynka przekadniowa


c) wszystkie nakrtki i ruby naley dokrca odpowiednimi momentami (jeli s
one podane);
d) sprawdzi elementy gumowe zamocowania poprzeczki, czy nie ma ladw uszkodzenia; w razie potrzeby wymieni na nowe;
e) przed zamontowaniem posi napdowych wymieni ich piercienie uszczelniajce, korzystajc z informacji podanych w punkcie 8;
f) wyregulowa link wyboru biegw i link
redukcji biegw w sposb opisany w punktach 2 i 5 niniejszego rozdziau;

g) napeni skrzynk przekadniow olejem


odpowiedniego rodzaju i w odpowiedniej
iloci zgodnie ze wskazwkami z rozdziau 1.

12 Naprawa gwna automatycznej skrzynki przekadniowej


- informacje oglne
W przypadku uszkodzenia automatycznej
skrzynki przekadniowej w pierwszej kolejnoci naley ustali, czy powodem jest

niesprawno natury elektrycznej, mechanicznej czy hydraulicznej. Do tego trzeba


dysponowa specjalnym wyposaeniem
kontrolnym. Dlatego, gdy wystpi uszkodzenie, konieczne jest wykonanie tej czynnoci w autoryzowanym warsztacie naprawczym Nissana.
Nie naley wymontowywa skrzynki przekadniowej do ewentualnej naprawy przed
profesjonalnym sprawdzeniem, gdy wikszo procedur kontrolnych wymaga, aby
skrzynka przekadniowa znajdowaa si
w samochodzie.

Rozdzia 8

Posie napdowe

Dane techniczne
Dane oglne
Typ

Smarowanie

niejednakowej dugoci, waki stalowe, poczone wielowypustowo


z rwnobienymi przegubami, wewntrznymi i zewntrznymi. W wersji z silnikiem 2,0 prawa po ma
rodkowe oysko porednie
smar Nissan dostarczany wraz
z osonami ochronnymi jako zestaw naprawczy

Momenty dokrcania
Sworznie prowadzce zacisku hamulca:
- zacisk Bendix
- zacisk Girling

1 Wiadomoci wstpne

Napd na koa przednie jest przenoszony


przez dwie stalowe posie o niejednakowej
dugoci (patrz rys. 1.1),
Na zewntrznych kocach obu posi znajduj si wielowypusty suce do poczenia
z piastami k. Zakoczenia posi s nagwintowane, dziki czemu kada piasta
moe by zamocowana do posi du
nakrtk. Wewntrzne koce posi s take
zakoczone wielowypustami, umoliwiajcymi poczenie z koami koronowymi mechanizmu rnicowego.
Na kocach posi znajduj si przeguby
rwnobiene, umoliwiajce agodne i skuteczne przenoszenie napdu przy wszystkich pooeniach elementw zawieszenia
15 Nissan Primera

35 N m
25 N m

Nakrtka posi napdowej*>


300 N m
Nakrtka czca wspornik piasty ze rodkowym
drkiem zawieszenia*1 (faza I i faza II, modele sedan
i hatchback oraz we wszystkich modelach fazy III) . . 110 N-m
Nakrtki czce przegub kulowy wahacza dolnego
z wahaczem dolnym (faza I i faza II, modele kombi) . . 90 N m
ruby czce obudow oyska poredniego prawej
posi ze wspornikiem
15N-m
Nakrtki koa jezdnego
110 N-m
Nakrtka czca poprzeczny drek kierowniczy
z ramieniem zwrotnicy:
- moment zalecany
35 N m
- dopuszczalny moment maksymalny
49 N m
*' Naley stosowa nowe nakrtki.

i ukadu kierowniczego. Zewntrzne przeguby rwnobiene s kulowe, a przeguby


wewntrzne mog by kulowe lub trjramienne, zalenie od wersji.
W wersji z silnikiem 2,0, z uwagi na dugo
prawej posi, wewntrzny przegub rwnobieny jest umieszczony mniej wicej porodku dugoci, a do kaduba silnika jest
przymocowany rubami wspornik mieszczcy oysko porednie. Wewntrzny odcinek
posi jest podparty w oysku, co zapobiega
poprzecznemu wygiciu posi.
Uwaga. W niektrych punktach niniejszego
rozdziau poczyniono osobne adnotacje dla
modeli fazy I, II i III, w zalenoci od roku
produkcji. Okazao si to konieczne z uwagi
na odmienn konstrukcj wpywajc na
czynnoci naprawy. Fazy odnoszce si do
lat produkcji modeli s nastpujce:
faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;

faza III - od padziernika 1996 do wrzenia


1999.

2 Posie napdowe
- wymontowanie
i zamontowanie

Uwaga. Do wykonania tych czynnoci jest


niezbdny przyrzd do demontau sworzni
kulowych. Podczas zamontowywania naley
zastosowa now nakrtk posi, nowy
piercie osadczy przegubu wewntrznego
(jeli taki wystpuje) oraz nowe nakrtki
i zawleczki w poczeniach drka poprzecznego. W modelach sedan i hatchback
fazy I i II oraz we wszystkich modelach fazy
III trzeba zastosowa now nakrtk w poczeniu rodkowego drka zawieszenia
ze wspornikiem piasty. W modelach kombi
fazy II naley zastosowa nowe nakrtki
podczas mocowania sworznia kulowego.

225

Posie napdowe

2.3a. Usuwanie zawleczki...

2.3b. ... zdejmowanie podkadki


zabezpieczajcej...

1.1. Zesp posi


A - wszystkie posie, z wyjtkiem posi prawej wersji z silnikiem 2,0
B - po prawa, wersje z silnikiem 2,0
1 - piercie osadczy przegubu wewntrznego, 2 - piercie uszczelniajcy, 3 - obudowa
przegubu wewntrznego, 4 - piercie osadczy, 5 - element trjramienny przegubu,
6 - gumowa osona ochronna przegubu, 7 - opaski osony ochronnej, 8 - waek posi,
9 - przegub zewntrzny, 10 - koo nadajnika impulsw (wersje z ABS), 11 - podkadka,
12 - elementy przegubu wewntrznego, 13 - osona przeciwpyowa, 14 - wspornik
oyska poredniego, 15 - obudowa oyska poredniego, 16 -oysko porednie

Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i oprze go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Zdj odpowiednie koo (koa) przednie.
2. Spuci olej ze skrzynki przekadniowej
w sposb opisany w rozdziale 1.
3. Zdj zawleczk z zewntrznego koca
posi, nastpnie wymontowa zabezpieczajc podkadk koronow i element odlegociowy. Star zawleczk wyrzuci,

226

a podczas montau zastosowa now (patrz


rys. 2.3a, 2.3b, 2.3c).
4. Za pomoc odpowiedniego narzdzia
unieruchomi piast koa. Alternatywnie naley poleci drugiej osobie nacinicie pedau hamulca, aby piasta nie moga si
obraca. Za pomoc nasadki i pokrtki
poluzowa nakrtk posi i odkrci j
(patrz rys. 2.4). Wyj podkadk.
Uwaga. Zachowa ostrono, gdy nakrtka jest dokrcona bardzo mocno. Wyrzuci odkrcon nakrtk, a podczas montau zastosowa now.

2.3c. ... i podkadki dystansowej

2.4. Zdejmowanie nakrtki posi

Wymontowanie posi napdowych

2.6. Odczanie kocwki drka


poprzecznego od ramienia zwrotnicy za
pomoc przyrzdu do demontau sworzni
kulowych

2.7b. Odkrcanie nakrtki.

2.7d. ... ciganie w d zwrotnicy w celu


odczenia od drka rodkowego
zawieszenia

2.7a. Zdejmowanie osony z nakrtki


mocujcej wspornik piasty do drka
rodkowego zawieszenia

2.7c. ... wyjmowanie podkadki.

2.9. Wyjmowanie posi ze wspornika


piasty

5. Odkrci sworznie prowadzce i wycign zacisk hamulca ze wspornika piasty


w sposb opisany w rozdziale 9. Nie ma
potrzeby odczania gitkiego przewodu hamulcowego. Za pomoc drutu lub sznurka
podwiesi wysunity zacisk hamulca. Nie
wolno naciska pedau hamulca, gdy jest
zdjty zacisk hamulca, gdy mogoby to
doprowadzi do wypchnicia toczka hamulcowego.
6. Usun zawleczk i czciowo odkrci
nakrtk koronow mocujc koniec drka poprzecznego do ramienia zwrotnicy.
Posugujc si przyrzdem do wyciskania
sworzni kulowych odczy drek poprzeczny od ramienia zwrotnicy (patrz rys.
2.6). Odkrci nakrtk. Wyrzuci uywan zawleczk, a podczas montau zastosowa now.
7. W modelach sedan i hatchback fazy I i II
oraz we wszystkich modelach fazy III podway oson przeciwpyow i odkrci nakrtk mocowania wspornika piasty do zespou drka rodkowego zawieszenia. Wyj podkadk. Pocign wspornik piasty
w d, aby go oddzieli od zespou drka
rodkowego zawieszenia. Wyrzuci uywan nakrtk, a podczas montau zastosowa now. W modelach z ABS uwaa, aby
nie uszkodzi przewodw elektrycznych
czujnika ABS. Jeli trzeba, wykrci wkrty
mocowania wspornikw przewodw do

wspornika piasty i do botnika (patrz rys.


2.7a, 2.7b, 2.7c, 2.7d).
8. W modelach kombi fazy I i II odkrci
nakrtki mocujce sworze kulowy wahacza dolnego z wahaczem dolnym i wyj
pytk mocowania w celu odczenia wspornika piasty od wahacza dolnego. Wyrzuci
uywane nakrtki, a do montau zastosowa nowe.
9. Tymczasowo naoy nakrtk na koniec
posi w celu zabezpieczenia gwintu posi
przed uszkodzeniem. Ostronie wybi motkiem po ze wspornika piasty (patrz rys.
2.9). Jeli po jest spasowana ciasno,
mona posuy si odpowiednim cigaczem. Podeprze koniec posi - nie wolno
dopuci, by po zwisaa.
10. W zalenoci od tego, ktra po jest
wymontowywana postpowa w opisany
poniej sposb.

rnicowego. Wyrzuci piercie zabezpieczajcy, a do montau zastosowa nowy.


12. Wyj zesp posi napdowej.

Prawa po napdowa
- wersje z silnikiem 2,0
13. Wykrci trzy ruby mocujce obudow
oyska poredniego do wspornika (patrz
rys. 2.13).
14. Odczy obudow oyska poredniego
od wspornika, obracajc j (obiema rkami)
tak dugo, a pojawi si szczelina do ktrej
bdzie mona woy odpowiedni dwigni
(patrz rys. 2.14). Nie wolno opiera dwigni

Prawa po napdowa
- wersje z silnikiem 1,6
11. Wyj po ze skrzynki przekadniowej
za pomoc odpowiedniej dwigni, ktr naley wsun midzy obudow wewntrznego przegubu rwnobienego a obudow
skrzynki przekadniowej.
Podwaa po napdow, a piercie
zabezpieczajcy zostanie cinity w rowku
i wyjdzie z koa koronowego mechanizmu

2.13. ruby (strzaki) mocujce obudow


oyska poredniego do wspornika -wersje
z silnikiem 2,0

227

Posie napdowe

2.14. Odczanie obudowy oyska od


wspornika - wersje z silnikiem 2,0
0 uszczelnienie wewntrznego koca posi
1 prbowa odcza oysko porednie od
obudowy.
15. Wyj zesp posi-razem z oyskiem
porednim i jego obudow.

Lewa po napdowa
- wszystkie wersje z wyjtkiem
wersji z silnikiem 2,0
z automatyczn skrzynk
przekadniow

22. Dokadnie oczyci wielowypust posi


i otwory w skrzynce przekadniowej i piacie.
Na wargi piercienia uszczelniajcego oraz
wielowypusty posi i odsdzenia oporowe
naoy cienk warstw smaru. Sprawdzi,
czy wszystkie opaski oson przeciwpyowych
posi s pewnie zacinite.
23. Pamita o wymianie piercienia zabezpieczajcego wewntrznego koca posi
(we wszystkich wersjach z wyjtkiem wersji
z silnikiem 2,0).
24. Przy wkadaniu posi naley uwaa,
aby nie doprowadzi do uszkodzenia piercieni uszczelniajcych posi. Firma Nissan
zaleca stosowanie przyrzdw specjalnych,
ktre umoliwiaj prowadzenie posi podczas przesuwania przez wargi uszczelnienia. Mona nie korzysta z tych przyrzdw,
jeli pamita si o posmarowaniu warg
uszczelnienia i wielowypustw posi.

Prawa po napdowa
- wersje z silnikiem 1,6
25. Woy wewntrzny koniec posi do
skrzynki przekadniowej, uwaajc, aby nie
uszkodzi piercienia uszczelniajcego.
26. Wsun wielowypust posi w otwr

wielorowkowy koa koronowego mechanizmu


rnicowego i przesuwa po do momentu,
a osignie waciwe pooenie, w ktrym
piercie zabezpieczajcy (naley uy nowy
piercie) zacznie spenia swoj rol za
koem koronowym.
27. Uchwyci za obudow przegubu wewntrznego i usiujc wycign po sprawdzi, czy piercie peni waciwie swoj
rol.
28. Przej do punktu 35.

Prawa po napdowa
- wersje z silnikiem 2,0
29. Przeoy wewntrzny koniec posi
przez wspornik oyska poredniego i wsun wielowypust posi w otwr wielorowkowy koa koronowego mechanizmu rnicowego, uwaajc, aby nie uszkodzi piercienia uszczelniajcego.
30. Umieci obudow oyska poredniego
we wsporniku, upewniajc si o wsposiowoci otworw na ruby.
3 1 . Woy ruby mocujce obudow oyska do wspornika i dokrci je odpowiednim
momentem.
32. Przej do punktu 35.

16. Czynno jest wykonywana w podobny


sposb, jak opisany dla posi prawej w punktach 11 i 12. Naley uwaa, aby podczas
wyjmowania posi ze skrzynki przekadniowej nie uszkodzi piercienia uszczelniajcego.

Lewa po napdowa - wersje


z silnikiem 2,0 z automatyczn
skrzynk przekadniow
17. Aby wyj lew po, trzeba najpierw
wymontowa praw po w sposb opisany
w punktach od 13 do 15.
18. Przez otwr z prawej strony mechanizmu rnicowego, powstay po wyjciu prawej posi, woy odpowiednio dugi wkrtak paski lub czym podobnym nacisn na
mechanizm rnicowy, a oprze si on
o koniec wewntrzny lewej posi. Uwaa,
aby nie uszkodzi waka satelitw lub koa
koronowego (patrz rys. 2.18).
19. Uderza w zakoczenie posi, a piercie zabezpieczajcy zostanie cinity
w rowku i odczy si od koa koronowego
mechanizmu rnicowego.
20. Wycign zesp posi napdowej.
Wyrzuci piercie zabezpieczajcy, a do
montau zastosowa nowy.

Zamontowanie
21. Przed zamontowaniem posi sprawdzi
stan piercienia uszczelniajcego w skrzynce przekadniowej, czy nie ma oznak uszkodzenia i jeli trzeba wymieni go na nowy,
zgodnie z informacjami podanymi w rozdz.
7 A lub 7B (wskazana jest wymiana piercienia uszczelniajcego).

228

2.18. Uycie wkrtaka przy wyjmowaniu wewntrznego koca lewej posi z przekadni
gwnej - wersje z silnikiem 2,0 z automatyczn skrzynk przekadniow
1 - kocwka wkrtaka, 2 - koo koronowe, 3 - po, 4 - wa k obiegowych
(planetarnych)

Gumowe osony ochronne posi napdowych


Lewa po napdowa
- wszystkie wersje z wyjtkiem
wersji z silnikiem 2,0
z automatyczn skrzynk
przekadniow
33. Postpowa, jak w punktach 25 do 28.

Lewa po napdowa - wersje


z silnikiem 2,0 z automatyczn
skrzynk przekadniow
34. Postpowa, jak w punktach 25 do 27,
a nastpnie zamontowa lew po napdow, zgodnie z punktami 29 do 32.

Wszystkie wersje
35. Naoy cienk warstw smaru na wielowypust zewntrzny posi i wsun zewntrzny koniec posi do piasty, upewniajc si o waciwej wsppracy poczenia
wielowypustowego.
36. Zamontowa now podkadk i nakrtk
posi nie dokrcajc nakrtki.
37. W modelach sedan i hatchback fazy
I i II i we wszystkich modelach fazy III
poczy wspornik piasty z zespoem rodkowego drka zawieszenia, nastpnie zamontowa now podkadk i nakrtk. Dokrci nakrtk odpowiednim momentem
i zamontowa oson przeciwpyow (uy
now oson, jeli stara ulega uszkodzeniu
przy wymontowywaniu).
38. W modelach kombi fazy I i II zamontowa pyt montaow (poczy ruby dwustronne ze sworzniem kulowym wahacza
dolnego, ktry jest poczony ze wspornikiem
piasty), i zamontowa nowe nakrtki mocujce sworze kulowy z wahaczem dolnym.
Dokrci nakrtki odpowiednim momentem.
39. Poczy zakoczenie drka poprzecznego z ramieniem zwrotnicy, nastpnie
zamontowa nakrtk koronow i dokrci
odpowiednim momentem.
40. Jeli zachodzi konieczno, mona dokrci nakrtk mocniej, pamitajc, aby
nie przekroczy maksymalnego momentu
dopuszczalnego, w celu ustawienia najbliszego nacicia na nakrtce w osi otworu na
zawleczk w zakoczeniu drka poprzecznego, nastpnie zaoy now zawleczk.
41. Zamontowa zacisk hamulca w sposb
opisany w rozdziale 9 oraz wkrci wkrty
mocujce wsporniki przewodw elektrycznych czujnika ABS.
42. Unieruchamiajc piast, podobnie jak
w czasie wymontowywania, dokrci now
nakrtk posi napdowej odpowiednim
momentem.
43. Zamontowa element odlegociowy i koronow podkadk zabezpieczajc (upewniajc si, e ktre nacicie nakrtki jest
ustawione w osi otworu pod zawleczk,
w kocu posi), woy now zawleczk.
44. Zamontowa koo (koa) jezdne i opuci samochd.
45. Napeni skrzynk przekadniow olejem w sposb opisany w rozdziale 1.

Gumowe osony ochronne


posi napdowych
-wymiana

Przegub zewntrzny
Uwaga. Podczas montau zastosowa nowe opaski zaciskowe osony ochronnej i nowy piercie zabezpieczajcy przegub.
1. Wymontowa po napdow w sposb
opisany w podrozdziale 2.
2. Zmierzy dugo osony ochronnej; nowa osona ochronna po zamontowaniu powinna mie tak sam dugo, jak przed
zamontowaniem (patrz rys. 3.2).
3. Usun opaski zabezpieczajce oson
ochronn i zsun oson z przegubu do
rodka posi.
4. Jeli bdzie zakadany stary przegub,
zaznaczy pooenie przegubu wzgldem
posi.
5. Zdj przegub z posi. Po zamocowa w imadle.
6. Aby zdj przegub, tymczasowo naoy
nakrtk posi na koniec posi, nastpnie
przyoy cigacz bezwadnociowy (patrz
rys. 3.6). Uwaa, aby nie uszkodzi gwintu
na kocu posi.
7. Zsun oson ochronn z koca posi,
nastpnie zdj piercie zabezpieczajcy
przegubu. Wyrzuci piercie -do montau
zastosowa nowy.

3.2. Pomiar dugoci (L) osony ochronnej


przegubu zewntrznego

3.6. Uycie cigacza bezwadnociowego


do zdjcia przegubu zewntrznego
1 - motek przesuwny, 2 - nakrtka posi

8. Uywajc parafiny lub odpowiedniego


rozpuszczalnika starannie oczyci zewntrzny przegub rwnobieny i zakoczenie
posi. Sprawdzi wzrokowo stan przegubu.
Jeli elementy przegubu s zuyte, naley
wymieni kompletny przegub, gdy jego
czci nie s dostpne oddzielnie.
9. Zamontowanie rozpocz od owinicia
tam ochronn zakoczenia posi, aby
zabezpieczy oson przed kontaktem z wielowypustem.
10. Nasun mniejsz opask osony na
po, nastpnie sam oson.
11. Usun tam z koca posi, zamontowa nowy piercie zabezpieczajcy przegubu na kocu posi.
12. Naoy zewntrzny przegub na wielowypust posi. Jeli stosowany jest stary
przegub, naley usytuowa go zgodnie ze
znakami wykonanymi przed wymontowywaniem.
13. Tymczasowo naoy nakrtk posi,
aby osoni gwint zakoczenia posi i nastpnie zamocowa po w imadle. Za
pomoc mikkiego motka nabi przegub
na po, a piercie zabezpieczajcy
znajdzie si odpowiednio za koszykiem
przegubu.
14. Napeni przegub odpowiedni iloci
specjalnego smaru (dostarczonego wraz
z zestawem osony ochronnej), nastpnie
poruszy przegubem, aby wszystkie szczeliny zostay wypenione smarem. Dodatkowo
reszt smaru naoy do osony.
15. Nasun oson na przegub zewntrzny, nastpnie zamontowa now zewntrzn opask zabezpieczajc oson i zacisn j w pokazany sposb. Odgi do tyu
zakoczenie opaski osony ochronnej i zabezpieczy je, zaginajc wystpy opaski
(patrz rys. 3.15).
16. Oson ochronn tak osadzi, aby jej
dugo bya rwna dugoci zmierzonej wg
punktu 2.
17. Upewni si, e mniejszy koniec osony
znajduje si w rowku posi, a osona nie
jest ani skrcona, ani odksztacona.
18. Nasun mniejsz opask zabezpieczajc na oson, zacisn j i zabezpieczy w sposb opisany wyej.

3.15. Odgi do tyu zakoczenie opaski


osony ochronnej i zabezpieczy je,
zaginajc wystpy opaski

229

Posie napdowe
4 Naprawa posi
- informacje oglne

3.20. Pomiar dugoci (L) osony ochronnej


wewntrznego przegubu kulowego

3.22. Pomiar dugoci (L) osony ochronnej


wewntrznego przegubu trjramiennego

19. Zamontowa po napdow w sposb


opisany w podrozdziale 2.

28. Starannie oczyci elementy przegubu


rwnobienego i zakoczenie posi, uywajc parafiny lub odpowiedniego rozpuszczalnika i wytrze je. Sprawdzi wzrokowo
stan przegubu. Jeli elementy przegubu s
zuyte, to naley w caoci wymieni przegub, gdy jego czci nie s dostpne
oddzielnie.
29. Zamontowanie rozpocz od owinicia
tam ochronn zakoczenia posi, aby
zabezpieczy oson ochronn przed kontaktem z wielowypustem.
30. Nasun mniejsz opask osony na
po, a nastpnie oson.
3 1 . Usun tam z zakoczenia posi,
zamontowa nowy element trjramienny na
zakoczenie posi. Jeli stosowany jest
krzyak stary, naley usytuowa go zgodnie
ze znakami wykonanymi przed wymontowywaniem.
32. Naoy zewntrzny piercie zabezpieczajcy krzyak na wielowypucie posi.
33. Naoy waciw ilo odpowiedniego
smaru (dostarczanego wraz z zestawem
osony) wok waeczkw elementu trjramiennego i do obudowy przegubu.
34. Naoy obudow przegubu na element
trjramienny. Jeli montowana jest stara
obudowa, naley usytuowa j zgodnie ze
znakami wykonanymi przed wymontowywaniem.
35. Nasun oson ochronn na obudow przegubu, wyciskajc z wntrza powietrze, a nastpnie zaoy now opask
zewntrzn i zacisn j. Odgi zakoczenie opaski osony ochronnej i zabezpieczy je, zaginajc wystpy opaski (patrz
rys. 3.15).
36. Oson ochronna tak osadzi, aby jej
dugo bya rwna dugoci zmierzonej,
nastpnie sprawdzi, czy mniejszy koniec
osony ochronnej znajduje si w rowku posi i czy osona ochronna nie jest skrcona
lub odksztacona.
37. Zaoy
opask
zabezpieczajc
mniejszy koniec osony ochronnej, zacisn j i zabezpieczy w sposb podany
powyej.
38. Zamontowa po w sposb opisany
w podrozdziale 2.

Wewntrzny przegub kulowy


Uwaga. Podczas montau naley zastosowa nowe opaski zaciskowe osony
ochronnej i nowy piercie zabezpieczajcy
przegub.
20. Kolejno czynnoci jest podobna, jak
dla przegubu zewntrznego, punkty 1 do
18, z uwzgldnieniem uwag poniszych:
a) naley pomin polecenie zakadania
nakrtki posi i uycia cigacza bezwadnociowego w celu wymontowania przegubu
-przegub naley zbi za pomoc mikkiego
motka;
b) zmierzy dugo osony we wskazanych
miejscach (patrz rys. 3.20).

Wewntrzny przegub
trjramienny
Uwaga. Podczas montau zastosowa nowe opaski zaciskowe osony ochronnej i nowy piercie zabezpieczajcy przegub.
2 1 . Wymontowa po w sposb opisany
w podrozdziale 2.
22. Zmierzy dugo osony ochronnej; nowa osona ochronna po zamontowaniu powinna mie tak sam dugo, jak przed
zamontowaniem (patrz rys. 3.22).
23. Usun opaski zabezpieczajce oson
i zsun oson z przegubu do rodka
posi.
24. Jeli bdzie stosowany przegub uywany, zaznaczy pooenie przegubu wzgldem posi.
25. cign obudow przegubu z elementu trjramiennego, upewniajc si, e waeczki pozostay na krzyaku.
26. Jeli bdzie stosowany element trjramienny, zaznaczy pooenie krzyaka
wzgldem posi. Nastpnie, stosujc szczypce do piercieni osadczych, zdj piercie
zabezpieczajcy krzyak na kocu posi.
Wyrzuci piercie - d o montau uy nowy
piercie zabezpieczajcy.
27. cign element trjramienny i oson
z zakoczenia posi.

230

1. Jeli w czasie sprawdzania opisanego


w rozdziale 1 zostanie ujawnione zuycie
ktrego przegubu posi, najpierw naley
zdemontowa kopak koa jezdnego lub pokryw nakrtki (zaley co wystpuje).
2. Sprawdzi, czy jest waciwie dokrcona
nakrtka posi. Jeli s wtpliwoci, usun zawleczk i koronow podkadk zabezpieczajc wraz z elementem odlegociowym. Sprawdzi, czy nakrtka posi jest
dokrcona odpowiednim momentem, nastpnie zaoy element odlegociowy,
podkadk zabezpieczajc i now zawleczk. Zaoy kopak koa lub pokryw
nakrtki i powtrzy sprawdzenie dla drugiej nakrtki.
3. Przeprowadzi jazd kontroln i nasuchiwa, czy nie ma metalicznego stukania
z przodu, gdy samochd jedzie powoli przy
penym skrcie k. Jeli taki odgos zostanie
zauwaony, to znaczy, e jest zuyty zewntrzny przegub rwnobieny.
4. Jeli przy rozpdzaniu samochodu,
w miar wzrostu jego prdkoci, wystpi
drgania, moe to by oznak zuycia wewntrznych przegubw rwnobienych.
5. Aby sprawdzi stan przegubw, naley
wymontowa posie i rozmontowa je
w sposb opisany w podrozdziale 3. Jeli
zostanie stwierdzone jakiekolwiek zuycie
lub luz, to dany przegub musi by wymieniony w caoci, gdy nie s dostpne
oddzielne czci przegubw.

5 oysko porednie
prawej posi napdowej
- wymiana

Uwaga. Do tej czynnoci konieczna jest


odpowiednia prasa. Do montau naley uy
nowe piercienie zabezpieczajce.
1. Wymontowa praw po, w sposb
opisany w podrozdziale 2.
2. Dla uatwienia wymontowa wewntrzny
przegub rwnobieny wraz z oyskiem porednim i jego obudow w sposb opisany
w podrozdziale 3.
3. Zamocowa przegub w imadle, nastpnie
wybi oson ochronn z wewntrznego
koca posi, posugujc si odpowiednim
pobijakiem.
4. Stosujc odpowiedni wkrtak podway
oson ochronn oyska z wewntrznej
strony obudowy oyska.
5. Zdj piercie zabezpieczajcy oysko,
stosujc szczypce do zdejmowania piercieni osadczych. Piercie naley wyrzuci
- do montau uy nowy piercie zabezpieczajcy.
6. Korzystajc z odpowiedniej prasy usun
zesp oyska z obudow z koca posi.

oysko porednie prawej posi napdowej


Jeli wewntrzny piercie oyska zostanie
odpowiednio podparty, to mona cao zbi
za pomoc motka, ale ten sposb nie jest
zalecany, jeli oysko ma by uyte ponownie, gdy atwo przy tym o uszkodzenie
oyska.
7. Odwrci zesp oyska z obudow
i szczypcami zdj duy piercie zabezpieczajcy, znajdujcy si po zewntrznej
stronie oyska. Piercie naley wyrzuci
- do montau uy nowy piercie zabezpieczajcy. Podway i usun oson przeciwpyow.

8. Podeprze obudow oyska, nastpnie


stosujc rur o odpowiedniej rednicy, opierajc si tylko o zewntrzn bieni oyska, wybi oysko z obudowy.
9. Poprzedzi monta napenieniem oyska
smarem.
10. Stosujc rur o odpowiedniej rednicy,
opierajc si tylko o zewntrzn bieni
oyska, wbi oysko do obudowy tak gboko, eby mona byo zamontowa oson
przeciwpyow i duy piercie zabezpieczajcy.
1 1 . Upewni si, e wewntrzna bienia

oyska jest odpowiednio podparta, nastpnie stosujc odpowiedni podkadk (moe


to by kawaek drewna) na kocwk przegubu posi, wcisn po do oyska na
tyle, aby mona byo zamontowa wewntrzny piercie zabezpieczajcy.
12. Ostronie nabi oson oyska, do zetknicia si z oyskiem, a nastpnie oson
na wewntrzny koniec posi.
13. Zamontowa wewntrzny przegub rwnobieny w sposb opisany w podrozdziale 3.
14. Zamontowa po w sposb opisany
w podrozdziale 2.

Rozdzia 9

Ukad hamulcowy

Dane techniczne
Informacje oglne
Typ ukadu

dwuobwodowy ukad hydrauliczny;


w niektrych modelach fazy I, II
i III ukad przeciw/blokujcy ABS;
we wszystkich modelach hamulce
przednie tarczowe z tarczami wentylowanymi; hamulce tylne bbnowe lub tarczowe w zalenoci od
modelu; we wszystkich modelach
wspomaganie
podcinieniowe;
mechaniczny hamulec awaryjny,
dziaajcy na koa tylne

Hamulce przednie
Typ

tarczowe, tarcze wentylowane


z zaciskami pywajcymi jednotokowymi

rednica tarczy
Modele fazy I i II:
- sedan i hatchback:
wszystkie z wyjtkiem modeli z silnikiem 1,6
z ABS
modele z silnikiem 1,6 z ABS
- kombi
Modele fazy III:
- z silnikiem 1,6
- z silnikiem 2,0 (typ SR20De)
- z silnikiem 2,0 (typ SR20DE)
Grubo tarczy nowej:
- tarcze 257,0 mm i 280,0 mm
- tarcza 242,0 mm
Minimalna grubo dopuszczalna (dopuszcza si
rnic 0,02 mm midzy stronami):
- tarcze 257,0 mm i 240,0 mm
- tarcza 240,0 mm
Maksymalne bicie tarczy
Minimalna grubo okadziny wkadki ciernej

257,0 mm
242,0 mm
257,0 mm
257,0 mm
257,0 mm
280,0 mm
22,0 mm
20,0 mm
20,0
18,0
0,07
2,0

mm
mm
mm
mm

Tylne hamulce tarczowe


Typ
rednica tarczy

232

tarczowe z zaciskiem pywajcym


jednotokowym
258,0 mm

Grubo tarczy nowej:


- wszystkie modele z wyjtkiem kombi fazy
I i II
10,0 mm
- kombi fazy I i II
9,0 mm
Minimalna grubo (dopuszcza si rnic 0,02 mm
midzy stronami):
- wszystkie modele fazy I i II z wyjtkiem kombi . . . . 9,0 mm
- kombi fazy l i i i
8,0 mm
Maksymalne bicie tarczy
0,07 mm
Minimalna grubo okadziny wkadki ciernej
2,0 mm

Tylne hamulce bbnowe


Typ

bbnowe ze szczk wspbien


i przeciwbien, cylinderek dwutoczkowy
Wewntrzna rednica bbna nowego:
- sedan i hatchback fazy I i II
203,2 mm
- kombi fazy I i II
228,6 mm
- modele fazy III
228,6 mm
rednica maksymalna po roztoczeniu:
- sedan i hatchback fazy I i II
204,5 mm
- kombi fazy I i II
230,0 mm
- modele fazy III
230,0 mm
Maksymalna owalizacja
0,03 mm
Minimalna grubo okadzin szczk
1,5 mm

Peda hamulca
Modele fazy I i II:
wysoko pedau:
- sedan i hatchback (modele dla ruchu prawostronnego):
mechaniczna skrzynka
przekadniowa
162,0 mm do 172,0
automatyczna skrzynka
przekadniowa
170,5 mm do 180,5
- kombi (modele dla ruchu prawostronnego):
mechaniczna skrzynka
przekadniowa
153,0 mm do 163,0
automatyczna skrzynka
przekadniowa
162,0 mm do 172,0
- sedan i hatchback (modele dla ruchu lewostronnego):
mechaniczna skrzynka
przekadniowa
151,0 mm do 161,0

mm
mm
mm
mm
mm

Wiadomoci wstpne
automatyczna skrzynka
przekadniowa
159,0 mm do 169,0
- kombi (modele dla ruchu lewostronnego):
mechaniczna skrzynka
przekadniowa
143,0 mm do 153,0
automatyczna skrzynka
przekadniowa
151,5 mm do 161,5
Modele fazy III:
wysoko pedau:
- modele dla ruchu prawostronnego:
mechaniczna skrzynka
przekadniowa
160,0 mm do 170,0
automatyczna skrzynka
przekadniowa
169,0 mm do 179,0
- modele dla ruchu lewostronnego:
mechaniczna skrzynka
przekadniowa
151,0 mm do 161,0
automatyczna skrzynka
przekadniowa
160,0 mm do 170,0
Jaowy skok pedau
1,0 mm do 3,0

mm
mm
mm

mm
mm
mm
mm
mm

Podcinieniowe urzdzenie wspomagajce


Dugo popychacza

125,0 mm

Zawr regulacji cinienia dla hamulca tylnego


Modele fazy I i II:
- dugo spryny zaworu:
sedan i hatchback
kombi

86,0 mm do 90,0 mm
157,7 mm do 160,7 mm

Hamulec awaryjny
Liczba zbw zapadki do zawiecenia lampki kontrolnej:
modele fazy I i II:
- sedan i hatchback
1 do 2 zbw
- kombi
0 do 1 zbw
- modele fazy III
1 do 2 zbw

Momenty dokrcania
Nakrtki zabezpieczenia modulatora
ruby mocowania czujnika prdkoci koa* 1 :
- modele fazy I i II:
czujnik koa przedniego

1 Wiadomoci wstpne

We wszystkich wersjach zastosowano dwuobwodowy hydrauliczny ukad hamulcowy


ze wspomaganiem podcinieniowym. Kady obwd hamuje jedno koo przednie
i jedno koo tylne za pomoc wsplnej
pompy hamulcowej typu tandem. W warunkach normalnych oba obwody pracuj rwnoczenie. W przypadku niesprawnoci
jednego z obwodw hydraulicznych nadal
istnieje moliwo uzyskania penej siy
hamowania na dwch koach, rozmieszczonych po przektnej (patrz rys. 1.1 a,

15N-m
12 N-m

czujnik koa tylnego:


sedan i hatchback
12N-m
kombi
20 N-m
- modele fazy III:
czujnik koa przedniego
20 N m
czujnik koa tylnego
30 N m
ruby zczy elastycznych przewodw hamulcowych . 20 N m
Nakrtki zczy sztywnych przewodw hamulcowych . 18 N-m
Odpowietrzniki ukadu hamulcowego
10N-m
Nakrtki mocowania siownika wspomagania
do wspornika pedau hamulca
15N-m
ruby prowadnikw zacisku przedniego*':
- modele fazy I i II:
sedan i hatchback:
zacisk Bendix
35 N-m
zacisk Lucas Girling
25 N-m
- kombi
25 N-m
- modele fazy III
25 N-m
ruby wspornika zacisku przedniego
80 N-m
ruby mocowania dwigni hamulca awaryjnego:
- modele fazy l i i i
10N-m
- modele fazy III
18 N-m
Nakrtki mocowania pompy hamulcowej
15 N-m
ruba oporowa pompy hamulcowej
2N-m
ruby tarczy nonej (hamulca bbnowego):
- modele fazy I i II:
sedan i hatchback
45 N-m
kombi
90 N-m
- modele fazy III
55 N m
ruby prowadnikw zacisku hamulca tylnego*'
25 N-m
ruby wspornika zacisku hamulca tylnego:
- modele fazy I i II
45 N-m
- modele fazy III
38 N-m
Nakrtka krzywki dwigni hamulca awaryjnego
w hamulcu tylnym
25 N m
ruba oporowa dwigni hamulca awaryjnego
w hamulcu tylnym
10N-m
ruby mocowania regulatora cinienia hamulca tylnego:
- modele fazy l i i i
18 N m
- modele fazy III (podwjny zawr
proporcjonalny)
6N-m
ruby mocowania cylinderka koa tylnego
10N-m
*' Na gwint naoy rodek zabezpieczajcy przed odkrcaniem.

Przeciwblokujcy ukad ABS jest wyposaeniem dodatkowym w niektrych wczeniejszych modelach, a standardowym we
wszystkich modelach fazy II i III (wicej
informacji o ukadzie ABS podano w p. 21).
W zalenoci od wersji hamulce przednie
s tarczowe, a hamulce tylne mog by
bbnowe albo tarczowe. Przednie hamulce
tarczowe s uruchamiane za pomoc jednotokowych zaciskw pywajcych, zapewniajcych jednakowy docisk obu wkadek
ciernych.
Tylne hamulce bbnowe maj po jednej
szczce przeciwbienej i wspbienej, uruchamianych za pomoc dwutokowych cylinderkw oraz mechanizm samoregulacji luzu
szczk. W miar zuywania si okadzin
naciskanie na peda hamulca automatycznie
uruchamia mechanizm samoregulacji, powodujc wyduenie popychacza szczki
i zmniejszenie luzu midzy szczk a bb-

nem. Ukad cigie mechanicznego hamulca


awaryjnego dziaa na szczki hamulcowe
za porednictwem dwigni przymocowanej
do szczki przeciwbienej.
Tarczowe hamulce tylne s uruchamiane
za pomoc jednotokowych zaciskw pywajcych i maj dodatkowy mechanizm
hamulca awaryjnego.
W ukadzie hydraulicznym hamulcw tylnych zastosowano korektor siy hamowania, zapobiegajcy blokowaniu k tylnych
przed zablokowaniem k przednich w przypadku intensywnego hamowania. W zalenoci od modelu zastosowano korektor
zaleny od obcienia osi tylnej, regulujcy
cinienie w hamulcu tylnym w zalenoci
obcienia osi tylnej lub korektor zaleny
od cinienia, ktry reguluje cinienie w hamulcach tylnych proporcjonalnie do cinienia wystpujcego w hamulcach przednich.

233

Ukad hamulcowy
2 Hydrauliczny ukad
hamulcowy
- odpowietrzanie

Uwaga. Pyn hamulcowy jest trujcy.


W przypadku kontaktu pynu hamulcowego
ze skr zainfekowane miejsce naley natychmiast umy. Jeli pyn hamulcowy dostanie si do oczu, naley uda si do
lekarza. Pyn hamulcowy dziaa take szkodliwie na lakier i elementy plastykowe, dlatego zanieczyszczon powierzchni naley
natychmiast starannie zmy du iloci
czystej wody.

Wiadomoci oglne

1.1a. Schemat ukadu hamulcowego - modele fazy I i II bez ABS


1 - przedni hamulec tarczowy, 2 - tylny hamulec bbnowy, 3 - zawr korektora siy
hamowania hamulcw tylnych, 4 - podcinieniowe urzdzenie wspomagajce, 5 - pompa
hamulcowa

obwd pierwszy
obwd drugi

H27290

1.1b. Schemat ukadu hamulcowego - modele fazy I i II z ABS


1 - przedni hamulec tarczowy, 2 - tylny hamulec tarczowy, 3 - zawr korektora siy
hamowania hamulcw tylnych, 4 - podcinieniowe urzdzenie wspomagajce, 5 - pompa
hamulcowa, 6 - zesp modulatora
Uwaga. W treci niniejszego rozdziau podano osobne informacje odnoszce si do
modeli fazy I, II i III w zalenoci od roku
produkcji. Takie postpowanie okazao si
konieczne, gdy odmienne rozwizania konstrukcyjne maj wpyw na opisywany sposb
wykonywania naprawy. Midzy fazami i la-

234

tami produkcji samochodu istnieje nastpujcy zwizek:


faza I - od czerwca1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;
faza III - od padziernika 1996 do wrzenia
1999.

1. Prawidowe dziaanie kadego ukady


hydraulicznego jest moliwe dopiero po
usuniciu powietrza z elementw ukadu,
Osiga si to poprzez odpowietrzenie ukadu.
2. Podczas odpowietrzania naley czsto
sprawdza poziom pynu hamulcowego
w zbiorniku wyrwnawczym i uzupenia
jego ilo. Do uzupeniania iloci pynu
hamulcowego w zbiorniku wyrwnawczym
nie wolno wykorzystywa ani uywanego
pynu hamulcowego, ani pynu, ktry by
przechowywany w nieszczelnym naczyniu.
3. Jeli zachodzi podejrzenie, e w ukadzie
znajduje si nieodpowiedni pyn hamulcowy,
to cay ukad naley przepuka odpowiednim, czystym pynem hamulcowym i wymieni wszystkie uszczelnienia.
4. Jeli nastpi wyciek pynu hamulcowego
z ukadu lub do ukadu przedostao si
powietrze wskutek nieszczelnoci, to przed
dalszymi czynnociami naley upewni si,
e zostay usunite przyczyny powstania
zaistniaej sytuacji.
5. Ustawi samochd na poziomej nawierzchni, wyczy silnik i wczy pierwszy
lub wsteczny bieg (lub P"), nastpnie zabezpieczy koa przed przetoczeniem samochodu i zwolni dwigni hamulca awaryjnego.
6. Sprawdzi stan wszystkich sztywnych
i elastycznych przewodw hamulcowych
oraz szczelno ich pocze i dokrcenie
odpowietrznikw. Usun kapturki ochronne
(jeli s stosowane) i oczyci miejsca w pobliu odpowietrznikw.
7. Odkrci korek zbiornika wyrwnawczego
umieszczonego na pompie hamulcowej i dola pynu hamulcowego do poziomu MAX".
Luno zaoy korek zbiornika wyrwnawczego. Podczas odpowietrzania hamulcw
pamita, aby utrzyma poziom pynu hamulcowego w zbiorniku odpowiadajcy co najmniej oznaczeniu MIN". W przeciwnym
przypadku istnieje niebezpieczestwo dalszego zapowietrzania ukadu.
8. W handlu s dostpne zestawy do odpowietrzania ukadu hamulcowego, umoliwiajce wykonanie tej czynnoci przez
jedn osob. Zalecane jest posugiwanie

Hydrauliczny ukad hamulcowy


si takim zestawem, gdy znacznie upraszcza to wykonanie czynnoci odpowietrzenia
i zmniejsza ryzyko przedostania si powietrza wraz z pynem hamulcowym ponownie
do ukadu.
9. Jeli stosuje si zestaw do odpowietrzania ukadu hamulcowego, naley przygotowa samochd w podany sposb i postpowa wedug instrukcji producenta zestawu.
10. Bez wzgldu na zastosowan metod
odpowietrzania ukadu hamulcowego czynnoci naley wykonywa w takiej samej kolejnoci (p. 11 i 12).
11. Jeli ukad hamulcowy zosta tylko czciowo rozczony i podjto odpowiednie czynnoci w celu zminimalizowania wycieku pynu
hamulcowego, to zachodzi konieczno odpowietrzenia tylko tej czci ukadu, ktra zostaa rozczona.
12. Jeli trzeba odpowietrzy cay ukad,
naley postpowa wedug nastpujcej
kolejnoci.
Modele samochodu dla ruchu prawostronnego:
a) lewe tylne koo,
b) prawe przednie koo,
c) prawe tylne koo,
d) lewe przednie koo.
Modele samochodu dla ruchu lewostronnego:
a) prawe tylne koo,
b) lewe przednie koo,
c) lewe tylne koo,
d) prawe przednie koo.
Uwaga. W modelach wyposaonych w ukad
przeciwblokujcy ABS przed przystpieniem
do odpowietrzania ukadu hamulcowego
naley wyczy zapon i odczy od instalacji elektrycznej ujemny biegun akumulatora.

Odpowietrzanie - metoda
podstawowa (dwie osoby)
13. Do odpowietrzania konieczne s: pomoc drugiej osoby, zapas wieego pynu
hamulcowego, szklane naczynie czciowo
napenione czystym pynem hamulcowym,
przewd plastykowy lub gumowy odpowiedniej dugoci o rednicy dostosowanej do
odpowietrznikw hamulcw oraz odpowiedni
klucz oczkowy.
14. Zdj kapturek ochronny (jeli nie zrobiono tego wczeniej) z pierwszego odpowietrznika wedug podanej kolejnoci
(patrz rys. 2.14a i 2.14b). Zaoy odpowiedni klucz oczkowy i przewd elastyczny na
odpowietrznik. Drugi koniec przewodu zanurzy w naczyniu z czystym pynem hamulcowym.
15. Podczas odpowietrzania zbiornik wyrwnawczy pynu hamulcowego powinien by
wypeniony pynem co najmniej do poziomu
MIN".
16. Skorzysta z pomocy drugiej osoby,
ktra powinna powoli nacisn kilka razy na
peda hamulca w celu wywoania cinienia

2.14a. Kapturek ochronny odpowietrznika


(strzaka) tylnego hamulca bbnowego

2.22. Zestaw odpowietrzajcy z zaworem


jednokierunkowym podczony do zacisku
hamulca przedniego
tak ustawi, aby wyranie byo wida pcherzyki powietrza wydostajce si z przewodu.
22. Po podczeniu zestawu do odpowietrznika odkrci odpowietrznik. Naciska
pynnie na peda hamulca i powoli go zwalnia. Czynno t powtarza, a z przewodu
zacznie wydobywa si pyn hamulcowy
bez pcherzykw powietrza (patrz rys. 2.22).
23. Naley upewnia si, czy podczas odpowietrzania jest zachowywany co najmniej
minimalny poziom pynu hamulcowego
(MIN") w zbiorniku wyrwnawczym.

2.14b. Zdejmowanie kapturka ochronnego


z odpowietrznika zacisku hamulca
przedniego
w ukadzie, a nastpnie utrzymywa wcinity peda hamulca.
17. Przy wcinitym pedale hamulca odkrci nieco odpowietrznik, aby umoliwi
wypyw pynu. Obserwowa pcherzyki powietrza wydobywajce si z koca przewodu
zanurzonego w ptynie wewntrz naczynia.
Gdy prdko wypywu zmniejszy si po
paru sekundach, dokrci odpowietrznik
i dopiero wtedy da sygna drugiej osobie,
aby zwolnia nacisk na peda hamulca.
18. Powtarza postpowanie opisane w p.
16 i 17, a z przewodu przestan wydobywa si pcherzyki powietrza.
19. Dokrci mocno odpowietrznik, zdj
przewd i klucz, naoy na odpowietrznik
kapturek ochronny (jeli jest stosowany).
Uwaa, aby podczas dokrcania nie uszkodzi gwintu odpowietrznika.
20. Zgodnie z podan wczeniej kolejnoci
powtrzy opisane czynnoci z pozostaymi
odpowietrznikami, a do cakowitego usunicia powietrza z ukadu hamulcowego.

Odpowietrzanie za pomoc
zestawu do odpowietrzania
pod cinieniem
24. Tego typu zestawy zwykle wykorzystuj zapas spronego powietrza znajdujcy si w kole zapasowym. Naley pamita, e niekiedy trzeba bdzie zmniejszy cinienie w kole zapasowym, zalenie
od wymaga podanych w instrukcji stosowanego zestawu.
25. Po podczeniu zestawu znajdujcego
si pod cinieniem do zbiornika pynu hamulcowego umieszczonego na pompie hamulcowej w prosty sposb mona odpowietrzy
ukad hamulcowy poprzez otwieranie poszczeglnych odpowietrznikw w odpowiedniej kolejnoci i umoliwienia wypywu pynu
hamulcowego do momentu, a wraz z wypieranym pynem przestan wydobywa si
pcherzyki powietrza.
26. Taki sposb odpowietrzania ma zalet
polegajc na tym, e duy zbiornik z pynem hamulcowym stanowi dodatkowe zabezpieczenie przed zasysaniem powietrza
do ukadu podczas odpowietrzania.
27. Odpowietrzanie pod cinieniem jest
szczeglnie skuteczne w przypadku trudnych" ukadw albo po cakowitej wymianie
pynu hamulcowego w ukadzie.

Odpowietrzanie za pomoc
zestawu z zaworem
jednokierunkowym

Wszystkie metody

21. Zestaw zawiera przewd zaopatrzony


w zawr jednokierunkowy zapobiegajcy
powrotowi pynu hamulcowego z pcherzykami powietrza do ukadu. Niektre zestawy
maj przezroczysty pojemnik, ktry mona

28. Gdy odpowietrzanie zostao zakoczone


i uzyskano twardy" peda hamulca, naley
zmy wycieki pynu hamulcowego, pewnie
dokrci odpowietrzniki i naoy kapturki
ochronne (jeli wystpuj).

235

Ukad hamulcowy
29. Sprawdzi poziom pynu hamulcowego
w zbiorniku wyrwnawczym i dola pynu,
jeli zachodzi potrzeba.
30. Nie wolno ponownie uywa pynu usunitego z ukadu hamulcowego podczas
odpowietrzania.
3 1 . Sprawdzi twardo" pedau hamulca.
Jeli okae si mikki", to znaczy, e nadal
jest powietrze w ukadzie i konieczne jest
dalsze odpowietrzanie. Jeli po kilkukrotnym
odpowietrzaniu nadal nie osiga si podanego wyniku, powodem tego mog by
zuyte uszczelnienia toka w cylindrze pompy hamulcowej.

3 Przewody hamulcowe
sztywne i elastyczne
- wymiana
Uwaga. Przed rozpoczciem czynnoci zapozna si z uwag umieszczon na pocztku p. 2, dotyczc niebezpieczestwa
grocego w przypadku kontaktu z pynem
hamulcowym.
1. Jeli zachodzi potrzeba wymiany przewodu hamulcowego, naley najpierw zminimalizowa wyciek pynu. W tym celu naley
odkrci korek zbiornika wyrwnawczego
i uszczelniwszy otwr w zbiorniku kawakiem
folii zaoy korek ponownie, co uniemoliwi

dopyw powietrza do zbiornika. Alternatywnie mona zacisn elastyczne przewody


hamulcowe odpowiednimi zaciskami, a przewody sztywne zalepi (pamitajc, aby nie
wprowadzi zanieczyszcze do ukadu) natychmiast po odczeniu.
2. Jeli zachodzi potrzeba odczenia przewodu elastycznego, najpierw naley odkrci nakrtk zcza przewodu sztywnego,
przed zdjciem zacisku sprystego zabezpieczajcego przewd elastyczny we wsporniku (patrz rys. 3.2a i 3.2b).
3. Do odkrcania nakrtki sztywnego przewodu hamulcowego zastosowa specjalny
klucz. Przed odkrceniem naley oczyci
miejsce wok nakrtki. Jeli jest odczany
podzesp z wicej ni jednym zczem,
przed przystpieniem do rozczania naley
dokadnie zapamita ukad pocze.
4. Nowe sztywne lub elastyczne przewody
hamulcowe s dostpne w autoryzowanej
stacji obsugi.
5. Podczas montau naley uwaa, aby
nie uszkodzi gwintu zcza.
6. Upewni si, czy elastyczne i sztywne
przewody hamulcowe s odpowiednio poprowadzone, nie maj ostrych zagi i s
zabezpieczone w odpowiednich zaciskach.
Po zamontowaniu usun foli z korka
zbiornika wyrwnawczego i odpowietrzy
ukad w sposb podany w podrozdziale 2.
Zmy wszelkie lady pynu hamulcowego
i dokadnie sprawdzi, czy nie ma nowych
ladw wycieku pynu hamulcowego.

4 Wkadki cierne hamulcw


przednich - wymiana

3.2a. Zacisk zabezpieczajcy poczenia


sztywnego przewodu hamulcowego ze
wspornikiem (strzaka)

3.2b. Wymontowanie zacisku


zabezpieczajcego poczenia
elastycznego przewodu hamulcowego ze
wspornikiem

236

Uwaga. Wkadki cierne hamulcw powinno


si wymienia rwnoczenie w obu koach
danej osi.
Py powstay wskutek zuycia okadzin ciernych hamulcw moe zawiera azbest, ktrego wdychanie jest niebezpieczne dla zdrowia, dlatego nie wolno czyci elementw
ukadu hamulcowego spronym powietrzem. Pracujc przy hamulcach naley uywa atestowanej maski ochronnej. Nie wolno uywa benzyny lub rozpuszczalnikw
benzynowych do czyszczenia czci hamulcowych. Do czyszczenia hamulcw naley
stosowa wycznie specjalny rodek lub
denaturat.
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie na podnoniku przd samochodu
i oprze go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Zdj oba koa przednie.
2. Wcisn tok w gb cylindra zacisku
poprzez odchylenie zacisku na zewntrz.

Wersje z zaciskiem Girling


3. Odkrci grn i doln rub prowadnika
zacisku, a nastpnie odchyli zacisk od
zespou piasty z tarcz (patrz rys. 4.3).

4.3. Usytuowanie dolnej ruby prowadnika


zacisku Girling
Pamita, e zewntrzna wkadka cierna
moe pozosta we wsporniku zacisku. Nie
wolno naciska pedau hamulca, gdy zacisk
jest zdjty.
4. Upewni si, czy zacisk jest odpowiednio podwieszony (nie wolno dopuci,
aby zacisk zwisa na elastycznym przewodzie hamulcowym) i wyj wkadki cierne. Zwrci uwag, czy wewntrzna wktadka cierna nie jest poczona z tokiem
zacisku.
5. Wyj podkadki znajdujce si z tyu j
wkadek ciernych.
6. Najpierw zmierzy grubo okadziny ciernej kadej wkadki. Jeli osigna dopuszczaln grubo minimaln lub mniejsz,
naley wymieni wszystkie cztery wkadki
cierne. Naley take je wymieni, gdy zostan na nich wykryte lady oleju lub smaru,
poniewa nie ma skutecznego sposobu usunicia takich ladw z materiau ciernego,
Jeli ktra z wkadek ciernych jest nierwnomiernie zuyta lub zanieczyszczona olejem albo smarem, to przed wymian naley
ustali i usun przyczyn takiego stanu.
Nie wolno zamienia starych wkadek ciernych miejscami w celu skompensowania
nierwnomiernego zuycia.
7. Jeli wkadki cierne nadaj si do dalszego uytku, trzeba je starannie oczyci
za pomoc np. delikatnej szczotki drucianej,
pamitajc take o powierzchniach bocznych i tylnych.
8. Usun podkadki wyciszajce ze wspornika zacisku. Oczyci powierzchnie wspornika zacisku, zacisk oraz miejsca usytuowania wkadek ciernych w obudowie zacisku
i wsporniku zacisku.
9. Przed zamontowaniem wkadek ciernych
sprawdzi, czy prowadniki przesuwaj si
swobodnie w obudowie zacisku i jego wsporniku. Sprawdzi, czy osony ochronne prowadnikw nie s uszkodzone. Szczotk
usun py i brud z zacisku i toka, unikajc
wdychania pyu, gdy jest on szkodliwy.
Sprawdzi, czy nie jest uszkodzone uszczelnienie przeciwpyowe toka i czy na toku nie
ma ladw wycieku pynu, korozji i innych
uszkodze.
10. Przed zamontowaniem nowych wkadek
ciernych naley wcisn tok zacisku w gb

Wkadki cierne hamulcw przednich


Wersje z zaciskiem hamulca
przedniego Bendix

4.12a. Zakadanie pytki wyciszajcej na


wspornik zacisku Girling

4.12b. Zakadanie zewntrznej wkadki


ciernej do wspornika...

4.12c.... i czenie wewntrznej wkadki


ciernej z tokiem zacisku Girling
cylindra, aby uzyska miejsce na nowe
wkadki cierne. Jeeli zbiornik wyrwnawczy
nie jest przepeniony pynem hamulcowym,
pyn nie powinien wycieka, ale mimo to
podczas wciskania toka w gb cylindra
trzeba sprawdza poziom pynu hamulcowego w zbiorniku.
Podczas cofania toka naley sprawdza,
czy poziom pynu hamulcowego w zbiorniku
wyrwnawczym nie przekracza poziomu
maksymalnego. W przypadku przepenienia
nadmiar pynu hamulcowego trzeba odessa
strzykawk lub usun za pomoc plastykowej rurki naoonej na odpowietrznik
(patrz podrozdzia 2).
Uwaga. Poniewa pyn hamulcowy jest trujcy, nie wolno odsysa go ustami, lecz np.
za pomoc strzykawki.

4.13a. Wsuwanie zacisku Girling do


wspornika

4.13b. Nakadanie specjalnego rodka na


gwinty rub prowadnika zacisku Girling

19. Odkrci doln rub prowadnika zacisku, a nastpnie wyj t rub (patrz rys
4.19).
20. Odchyli zacisk do gry w celu odsonicia wkadek ciernych (patrz rys. 4.20).
Nie wolno naciska na peda hamulca dopty, dopki zacisk nie zostanie zamontowany ponownie. Uwaa, aby nie rozcign elastycznego przewodu hamulcowego.
21. Zanotowa pooenie i usytuowanie
podkadek przymocowanych do tylnej strony
kadej wkadki ciernej oraz pytek wycisza-

4.19. Wykrcanie dolnej ruby prowadnika


zacisku Bendix

11. Na tylne powierzchnie wkadek ciernych i na podkadki (jeli wystpuj) naoy niewielk ilo specjalnego rodka
zapobiegajcego piskom hamulcw, uwaajc aby rodek ten nie dosta si na
powierzchnie cierne. Specjalny rodek naoy rwnie na powierzchnie robocze pytek wyciszajcych.
12. Zamontowa pytki wyciszajce na
wspornik zacisku, zamontowa wkadki cierne i podkadki (jeli wystpuj), upewniajc
si, czy wkadki stykaj si z tarcz hamulca. Trzeba pamita, e zewntrzna wkadka cierna powinna by wsunita w zacisk.
Upewni si, czy zacisk zabezpieczajcy
wewntrznej wkadki ciernej jest pewnie 4.20. Odchylanie obudowy zacisku Bendix
zamocowany do toka zacisku (patrz rys
do gry w celu odsonicia wkadek
4.12a, b, c).
ciernych
13. Wsun zacisk do wspornika. Powlec
specjalnym rodkiem gwinty rub prowadnika zacisku i zamontowa prowadnik (patrz
rys. 4.13a, b).
14. Dokrci ruby prowadnika zacisku odpowiednim momentem.
15. Sprawdzi, czy obudowa zacisku przesuwa si pynnie po prowadnikach.
Czynno powtrzy dla zacisku drugiego
koa przedniego.
16. Po wymianie obu kompletw wkadek
ciernych przednich hamulcw kilkakrotnie
naciska na peda hamulca, a wkadki
zostan silnie docinite do tarczy hamulca.
Zaoy koa przednie i opuci samochd.
18. Sprawdzi poziom pynu hamulcowego 4.22. Wkadka cierna i podkadka - zacisk
w zbiorniku wyrwnawczym.
Bendix

237

Ukad hamulcowy
5 Wkadki cierne
hamulcw tylnych
-wymiana

4.24a. Zakadanie pytki wyciszajcej na


wspornik zacisku Bendix

4.24b. Zakadanie zewntrznej wkadki


ciernej...

Uwaga. Wkadki cierne hamulcw powinno


si wymienia rwnoczenie w obu koach
danej osi. Nie wolno wymienia wkadek
hamulca tylko jednego koa.
1. Zabezpieczy klinami koa przednie samochodu, podnie ty samochodu i podeprze go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Zdj koa tylne i zwolni dwigni hamulca
awaryjnego.
2. Zwolni piercie sprysty zabezpieczajcy link hamulca awaryjnego na wsporniku
zacisku. Odczy link od wspornika i odczy zakoczenie linki od dwigni na zacisku (patrz rys. 5.2a, b). Alternatywnie odkrci rub mocujc wspornik i odczy
wspornik wraz z link od zacisku.
3. Odchylajc zacisk na zewntrz wcisn
tok w gb cylindra.
4. Wykrci rub dolnego prowadnika zacisku (patrz rys. 5.4). Jeli zachodzi potrzeba uy wskiego klucza paskiego do
zablokowania prowadnika zacisku.
5. Odchyli obudow zacisku do gry w celu
odsonicia wkadek ciernych. Nie wolno
naciska pedau hamulca dopty, dopki
zacisk nie zostanie zamontowany ponownie.
Uwaa, aby nie naciga elastycznego
przewodu hamulcowego. Zanotowa poo-

4.24c. ... i wkadki wewntrznej - zacisk


Bendix
jcych znajdujcych si u gry i u dou
wkadek ciernych.
22. Wyj wkadki cierne z podkadkami
(patrz rys. 4.22).
23. Wykona czynnoci opisane w punktach
6 do 11.
24. Obrci zacisk do pooenia waciwego, tak aby obj wkadki i wspornik (rys.
4.24a, b, c).
25. Zamontowa pytki wyciszajce na
wsporniku zacisku, zamontowa wkadki
cierne i podkadki.
26. Powlec specjalnym rodkiem gwint dolnej ruby prowadnika zacisku. Zamontowa
prowadnik i dokrci ruby odpowiednim
momentem.
27. Wykona czynnoci opisane w p. 14
do 18.

238

5.2a. Zwalnianie piercienia sprystego.

5.2b. ... zdejmowanie linki hamulca


awaryjnego ze wspornika, pozostawiajc
j na zacisku (strzaka)

5.4. Wykrcanie dolnej ruby prowadnika


zacisku
eni i usytuowanie podkadek przylegajcych do tylnych powierzchni wkadek ciernych oraz pytek wyciszajcych, znajdujcych si u gry i u dou wkadek ciernych
(jeli wystpuj).
6. Wyj wkadki wraz z podkadkami i pytkami wyciszajcymi (jeli wystpuj).
7. Najpierw zmierzy grubo kadej wkadki ciernej. Jeli ktra wkadka jest zuyta
do gruboci minimalnej, naley wymieni
wszystkie wkadki cierne. Wkadki cierne
naley rwnie wymieni, jeli s zanieczyszczone olejem lub smarem.
8. Jeli wkadki hamulcowe nadaj si do
dalszego uytkowania, naley starannie je
oczyci szczotk drucian, zwracajc
szczegln uwag na boki i powierzchni
tyln czci metalowych. Jeli takie wystpuj, starannie oczyci rowki w nakadkach ciernych, usuwajc wszelki brud i ciaa
obce. Starannie oczyci miejsca usytuowania wkadek w obudowie zacisku.
9. Przed zamontowaniem wkadek sprawdzi, czy prowadniki przesuwaj si pynnie
w otworach obudowy zacisku oraz czy nie
s uszkodzone osony ochronne. Usun
szczotk py i brud z zacisku i toka. Nie
wolno wdycha pyu, gdy jest to niebezpieczne dla zdrowia. Sprawdzi oson przeciwpyow toka, czy nie ma uszkodze.
Sprawdzi tok, czy nie ma ladw wycieku
pynu, korozji lub uszkodze.
10. Jeli bd zakadane nowe wkadki cierne, trzeba wcisn tok zacisku w gb
cylindra, aby zapewni miejsce dla nowych
wkadek ciernych (majcych wiksz grubo). Do wcinicia toka posuy si
przyrzdem specjalnym. Alternatywnie mona posuy si odpowiednimi szczypcami
z dugimi kocwkami woonymi w wybranie w toku. Obracajc tokiem w prawo
naley wcisn go do otworu w zacisku
(patrz rys. 5.10a, b). Uwaa, aby nie uszkodzi powierzchni toka i nie skrci osony
przeciwpyowej. Podczas wciskania toka
w gb cylindra zacisku poziom pynu hamulcowego w zbiorniku wyrwnawczym bdzie
si podnosi. Naley uwaa, aby pyn hamulcowy nie przela si przez wlew zbiornika. W razie potrzeby naley odessa
strzykawk lub za pomoc odpowiedniej

Wkadki cierne hamulcw tylnych

5.10a. Wciskanie toka zacisku za pomoc specjalnego przyrzdu

5.12a. Zamontowanie wewntrznej wkadki ciernej.

5.10b. Wciskanie toka zacisku za pomoc szczypiec z dugimi


kocwkami (na rys. pokazano szczypce do piercieni osadczych)

5.12b. ... i zewntrznej wkadki ciernej

rurki naoonej na odpowietrznik (patrz p. 2).


odpowiedni ilo pynu hamulcowego.
11. Naoy niewielk ilo specjalnego rodka zapobiegajcego piskom hamulcw na
tyln powierzchni pytki wewntrznej wkadki ciernej. Uwaa, aby nie dopuci do
zanieczyszczenia tym rodkiem wkadek.
Podobnie, jeli wystpuj, posmarowa powierzchnie robocze pytek wyciszajcych,
zachowujc ostrono, aby nie dopuci
do zanieczyszczenia tym rodkiem wkadek
ciernych.
12. Jeli s stosowane, zamontowa podkadki wyciszajce na wspornik zacisku hamulca. Zamontowa wkadki i podkadki (jeli
s stosowane) w pooeniach zanotowanych
podczas demontau (patrz rys. 5.12a, b).
13. Obrci zacisk hamulca ku doowi, aby
obj wkadki cierne. Upewni si, czy koek
na tylnej powierzchni wewntrznej wkadki
ciernej jest zaczepiony o najblisze nacicie
na toku. Moe zaj potrzeba obrcenia
toka, w sposb opisany w p. 10. w celu

odpowiedniego ustawienia nacicia na toku


wzgldem koka wkadki.
14. Pokry gwint dolnej ruby prowadnika
zacisku rodkiem zapobiegajcym odkrcaniu, zamontowa prowadnik i dokrci
rub odpowiednim momentem.
15. Sprawdzi, czy obudowa zacisku przesuwa si pynnie po prowadnikach.
16. Podczy zakoczenie linki hamulca
awaryjnego do dwigni. Zamontowa link
wraz ze wspornikiem do zacisku lub alternatywnie zamocowa link do wspornika za
pomoc zacisku sprystego. Upewni si,
czy koek ustalajcy na wsporniku wchodzi
w odpowiedni otwr w obudowie zacisku.
17. Powtrzy opisane czynnoci dla drugiego zacisku hamulca tylnego.
18. Po zamontowaniu obu zestaww wkadek kilkakrotnie poruszy dwigni hamulca
awaryjnego, a do uzyskania waciwego
luzu pomidzy wkadkami i tarcz hamulca
(regulacja nastpuje automatycznie przy
operowaniu dwigni hamulca awaryjnego).

19. Kilkakrotnie nacisn peda hamulca


w celu upewnienia si, e zosta osignity
odpowiedni nacisk pedau.
20. Zamontowa koa jezdne i opuci samochd.
2 1 . Sprawdzi poziom pynu hamulcowego
w zbiorniku wyrwnawczym.

Szczki hamulca
bbnowego - wymiana

Uwaga. Szczki hamulca bbnowego naley wymienia rwnoczenie w hamulcach


obu k tylnych. Nie wolno wymienia szczk
tylko w hamulcu jednego z k tylnych.
1. Zdj bben hamulca.
2. Oczyci zesp hamulca tylnego specjalnym rodkiem.
3. Zanotowa usytuowanie kadej szczki
oraz spryn. Zanotowa take pooenie

239

Ukad hamulcowy

6.3a. Elementy zespou tylnego hamulca bbnowego - modele sedan i hatchback fazy I i II oraz wszystkie modele fazy III
1 -miejsca nakadania smaru, 2 - przelotka gumowa, 3-prowadnik szczki, 4 - r u b a mocujca cylinderek hamulcowy, 5 -odpowietrznik,
6 - przewd hamulcowy, 7 - cylinderek hamulcowy, 8 - grna spryna cigajca szczki, 9 - piercie osadczy, 10 - regulator luzu
szczk, 11 - dwignia hamulca awaryjnego, 12 - spryna samoregulacji luzu szczk, 13 - miseczka spryny, 14 - spryna, 15 - dolna
spryna cigajca szczki, 16 - szczka hamulcowa, 17 - ruba mocujca tarcz non hamulca
elementw regulatora luzu szczk, gdy
mog one zosta poruszone w czasie demontau (patrz rys. 6.3a, b, c).
4. Wyjc prowadnik szczki (patrz rys. 6.4).
Za pomoc szczypiec nacisn zewntrzne
miseczki spryn i obrci je o 90.
5. Wyj spryny i miseczki (i jeli wystpuj, take gniazda spryn).
6. Ostronie odcign do przodu szczk
wspbien od tarczy i posugujc si odpowiednimi szczypcami odczepi oraz wyj
doln spryn cigajc szczki.

6.3c. Elementy tylnego hamulca bbnowego - strona prawa


1 - miseczka spryny, 2 - spryna, 3 - prowadnik szczeki, 4 - szczka przeciwbiena,
5 - szczka wspbiena, 6 - grna spryna cigajca szczki, 7 - regulator luzu
szczk, 8 - dolna spryna cigajca szczki, 9 - dwignia regulatora, 10 - dwignia
hamulca awaryjnego

240

6.4. Wyjmowanie prowadnika szczki

Szczki hamulca bbnowego

6.3b. Elementy zespou tylnego hamulca bbnowego - modele kombi fazy I i II


I -przelotka gumowa, 2 - prowadnik szczki, 3 - ruba mocujca cylinderek hamulcowy, 4 - przelotka gumowa, 5 -tarcza nona
hamulca, 6 - spryna, 7 - kapturek odpowietrznika, 8 - odpowietrznik, 9 - obudowa cylinderka hamulcowego, 10 - miseczka toczka,
II -toczek, 12 - osona przeciwpyowa, 13 - zesp cylinderka hamulcowego, 14 - zesp regulatora luzu szczk i dwigni hamulca
awaryjnego, 15 - podkadka, 16 - zacisk sprysty, 17 - spryna, 18 - miseczka spryny, 19 - bben hamulcowy, 20 - dolna spryna
cigajca szczki, 21 - grna spryna cigajca szczki, 22 - szczka hamulcowa, 23 - regulator luzu szczk, 24 - ruba mocujca
tarcz non hamulca
7. Odczy dolne koce szczk od dolnego sworznia prowadzcego i wycign
grne koce szczk z cylinderka hamulcowego. Nastpnie wyj zesp szczk
w komplecie z regulatorem luzu i elementami mechanizmu hamulca awaryjnego.
Odczepi link hamulca awaryjnego od
dwigni na szczce przeciwbienej. Jeli
jest, przesun ku grze spryn zamontowan wok linki.

6.10. Przesuwanie spryny cigajcej


szczki po lince hamulcowej
16 Nissan Primera

8. Jeli zachodzi potrzeba, opasa cylinderek hamulcowy opask gumow lub kawakiem drutu, aby nie dopuci do wypadnicia tokw. W razie zauwaenia ladw
wycieku pynu hamulcowego z cylinderka,
cylinderek naley wymieni lub naprawi
w sposb opisany w podrozdziale 11.

9. Odczepi grn spryn cigajc


szczki, nastpnie wyj zesp regulatora
luzu. Zanotowa usytuowanie wymontowanego elementu. Odczepi spryn regulatora.
10. W razie potrzeby cign spryn
cigajc z linki (patrz rys. 6.10).

6.12a. Widok od przodu elementw szczki


przeciwbienej
1 - dwignia hamulca awaryjnego,
2 - dwignia regulatora luzu szczk,
3 - zacisk ustalajcy

6.12b. Widok od tyu elementw szczki


przeciwbienej
1 - dwignia hamulca awaryjnego,
2 - dwignia regulatora luzu szczk,
3 -spryna dwigni hamulca awaryjnego

241

Ukad hamulcowy

Przd
samochodu

H 272 93
6.15. Powlekanie smarem odpornym na
wysok temperatur miejsc styku tarczy
nonej hamulca ze szczk

6.16c. ... zabezpieczanie szczki za


pomoc prowadnika szczki, zakadanie
spryny...

6.16a. Poczenie koca linki hamulca


awaryjnego z dwigni hamulca
awaryjnego...

6.16d. ... i miseczki

6.16b. ... ustawianie szczki...


11. Na przeciwbienej szczce hamulcowej
odczepi zacisk zabezpieczajcy, wyj
sworze i odczy dwigni hamulca awaryjnego oraz, jeli wystpuje, dwigni regulatora.
12. Przenie dwigni hamulca awaryjnego oraz, jeli wystpuje, dwigni regulatora luzu szczk na now szczk przeciwbien i zabezpieczy za pomoc nowego
zacisku zabezpieczajcego. Naley pamita, e dwignie i zespoy rozpieraka s
rne dla rnych stron samochodu - naley uwaa, aby ich nie pomyli. Upewni
si, czy spryna dwigni hamulca awaryjnego jest we waciwym pooeniu (patrz
rys. 6.12a, b).
13. Skrci rozpierak do minimum poprzez

242

6.17a. Ustawianie regulatora luzu szczk


- modele sedan i hatchback fazy I i II oraz
wszystkie modele fazy III
a - hamulca koa lewego, b - hamulca kota
prawego

6.17b. Ustawienie regulatora luzu szczk


- modele kombi fazy I i II
obracanie koem uzbionym i naoy niewielk ilo smaru do hamulcw na powierzchnie robocze rozpieraka, dwigni hamulca
awaryjnego i regulatora luzu szczk.
14. Naoy spryn na link hamulca
awaryjnego (jeli wystpuje).
15. Naoy niewielk ilo smaru na powierzchni styku tarczy nonej hamulca ze
szczk (patrz rys. 6.15).
16. Przyoy szczk przeciwbien do
tarczy nonej hamulca i zaczepi link
hamulca awaryjnego do dwigni na szczce. Umieci szczk we waciwym pooeniu i zabezpieczy za pomoc prowadnika, spryny i miseczki (patrz rys. 6.16a,
b, c, d).
17. Umieci rozpierak w odpowiednim wyciciu szczki przeciwbienej. Upewni si,
czy rozpierak jest waciwie usytuowany.
Jeli jest stosowana, zamontowa spryn
regulatora luzu szczk, a w modelach kombi upewni si, czy dwignia regulatora
zazbia si z koem uzbionym (patrz rys.
6.17a, b, c).
18. Zaczepi grn spryn cigajc do
szczki przeciwbienej, uwaajc aby znak
wykonany farb na sprynie, jeli taki jest,
znajdowa si u dou po stronie szczki
wspbienej (patrz rys. 6.18).
19. Zaczepi wolny koniec grnej spryny
cigajcej do szczki wspbienej, nastpnie uoy waciwie szczk wspbien na sworzniu oporowym i zamon-

6.17c. Poczenie regulatora ze szczk


przeciwbien

6.18. Zaczepianie grnej spryny


cigajcej do szczki przeciwbienej

Tarcza hamulca
7 Tarcza hamulca - sprawdzanie, wymontowanie
i zamontowanie
Tarcza hamulca przedniego
Sprawdzanie

6.19a. Zaczepianie grnej spryny


cigajcej do szczki wspbienej.

6.19b.... i dolnej spryny cigajcej


szczki

6.20. Zakadanie spryny prowadnika


szczki wspbienej
towa doln spryn cigajc (patrz rys.
6.19a, b).
20. Zamontowa prowadnik, spryn i miseczk nadajce waciwe pooenie szczce wspbienej (patrz rys. 6.20).
21. Sprawdzi, czy wszystkie elementy zostay waciwie zamontowane i czy waciwie pracuje mechanizm regulatora luzu
szczk.
22. Obraca koem uzbionym regulatora,
aby mie pewno, e rednica szczk jest
mniejsza od rednicy otworu w bbnie.
23. Powtrzy wszystkie czynnoci dla hamulca tylnego po drugiej stronie samochodu,
nastpnie zamontowa bbny hamulcowe
w sposb opisany w podrozdziale 8.

Uwaga. Jeli tylko jedna tarcza kwalifikuje


si do wymiany, to naley wymieni obie, aby
zapewni jednakowe siy hamowania obu
k. Naley take wymieni wkadki cierne.
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, nastpnie podnie przd samochodu
i oprze go na podstawkach staych (patrz
Podnoszenie i podpieranie samochodu").
Zdj odpowiednie koo przednie.
2. Powoli obraca tarcz hamulca, aby mona byo sprawdzi powierzchni tarczy
z obu stron. Wymontowa wkadki cierne
(patrz podrozdz. 4), jeli chce si uzyska
atwiejszy dostp do powierzchni wewntrznej. Niewielkie lady starcia s zjawiskiem
normalnym. Jeli zostan stwierdzone due
wgbienia lub pknicia, to tarcz hamulca
trzeba wymieni.
3. lady rdzy i py ze zuytych okadzin
ciernych na obrzeu tarczy s zjawiskiem
normalnym i mona je zdrapa. Jeli jednak
pojawi si prg na obwodzie tarczy wskutek
nadmiernego zuycia, naley sprawdzi mikromierzem grubo tarczy. Pomiaru naley
dokona w kilku miejscach na obwodzie
tarczy, zarwno na powierzchni dziaania
wkadek, jak i poza t powierzchni. Jeli
w jakim miejscu tarcza zostaa zuyta
osigajc minimaln grubo dopuszczaln,
to naley j wymieni.
4. Jeli wydaje si, e tarcza ulega wypaczeniu, naley sprawdzi jej bicie. Do tego
trzeba uy czujnika, opartego o sta podpor, w czasie gdy tarcza bdzie powoli
obracana. Mona te posuy si szczelinomierzem, sprawdzajc szczelin miedzy
tarcz a staym punktem odniesienia, na
przykad wspornikiem zacisku podczas obracania tarcz. Jeli wynik pomiaru osiga
grn granic dopuszczaln lub jest wikszy, to znaczy, e tarcza jest nadmiernie
odksztacona i musi zosta wymieniona. Ale
wczeniej naley si upewni, czy oysko
piasty jest w dobrym stanie (rozdz. 1 i 10).
Trzeba rwnie dokona prby polegajcej
na zdjciu tarczy i zamocowaniu jej po
obrceniu o 180, aby zmieni jej usytuowanie wzgldem piasty. Jeli bicie nadal pozostaje nadmierne, to tarcz naley wymieni.
5. Sprawdzi, czy tarcza hamulca nie jest
popkana, szczeglnie w pobliu otworw
na ruby mocujce koa, i czy nie ma ladw
innych uszkodze. W razie koniecznoci
naley wymieni tarcz.

Wymontowanie
6. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, nastpnie podnie przd samochodu

7.8. Zdejmowanie tarczy hamulca


przedniego
i oprze go na podstawkach staych. Zdj
odpowiednie koo przednie.
7. Odkrci dwie ruby mocujce wspornik
zacisku do wspornika piasty. Wycign
zesp zacisku i podwiesi go za pomoc
kawaka drutu lub sznurka. Uwaa, aby nie
naciga elastycznego przewodu hamulcowego, jeli trzeba, to uwolni przewd z zacisku zabezpieczajcego (lub zaciskw).
Woy czysty element dystansowy (o takiej samej gruboci, jak tarcza) pomidzy
wkadki cierne, co zapobiegnie ich przemieszczeniu.

RADZI

8. Jeli bdzie zakadana nowa tarcza oryginalna, naley zaznaczy wzajemne pooenie tarczy i piasty, nastpnie cign
tarcz ze rub do mocowania koa jezdnego
(patrz rys. 7.8).
9. Jeli tarcza jest zapieczona, to trzeba j
cign za pomoc dwch rub M8 wkrcanych w odpowiednie otwory w tarczy.
ruby naley wkrca rwnomiernie, aby
odepchn tarcz od piasty.

Zamontowanie
10. Upewni si, czy powierzchnie wsppracujce tarczy i piasty s czyste i paskie.
Jeli trzeba, naley je oczyci.
11. Jeli zamontowywana jest tarcza oryginalna, naley ustawi j zgodnie ze zrobionym wczeniej znakiem i dopiero wwczas
zamontowa.
12. Jeli bdzie zamontowana nowa tarcza,
naley usun z niej rodek konserwujcy
za pomoc odpowiedniego rozpuszczalnika.
13. Zaoy zacisk, upewniajc si, czy
wkadki cierne s we waciwym pooeniu
w stosunku do tarczy. Nastpnie wkrci
ruby mocujce wspornik i dokrci je odpowiednim momentem. Jeli trzeba, umieci elastyczny przewd hamulcowy w odpowiednim zacisku zabezpieczajcym (lub
w zaciskach).
14. Kilkakrotnie nacisn peda hamulca,
do zacinicia wkadek na tarczy i osignicia odpowiedniego oporu na pedale.

243

Ukad hamulcowy
15. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

6. Jeli bben nadal nie daje si poruszy,


to mona go cign poprzez rwnomierne
wkrcanie dwch rub M8 w przewidziane
do tego celu otwory w bbnie. ruby odepchn bben od piasty (patrz rys. 8.6).

Tarcza tylna
Sprawdzanie
Uwaga. Jeli jedna tarcza wymaga wymiany, to naley wymieni obie tarcze hamulca,
aby zapewni jednakowe siy hamowania
dla obu k. Naley take wymieni wkadki
cierne hamulcw.
16. Zabezpieczy przed obrotem koa przednie, nastpnie podnie ty samochodu
i oprze go na podstawkach staych. Zdj
odpowiednie koo tylne.
17. Zwolni dwigni hamulca awaryjnego.
18. Postpowa w sposb opisany dla tarczy przedniej w p. 2 do 5.

Sprawdzanie

8.4a. Wyjmowanie zalepki z tarczy nonej


hamulca...

Wymontowanie
19. Zabezpieczy przed przetoczeniem koa
przednie (jeli nie zrobiono tego wczeniej),
nastpnie podnie ty samochodu i oprze
go na podstawkach staych. Zdj odpowiednie koo tylne.
20. Odkrci wspornik linki hamulca awaryjnego od zacisku i odczy koniec linki od
dwigni na zacisku. W celu odczenia linki
moe by niezbdne zdjcie zacisku sprystego mocujcego link do wspornika.
2 1 . Postpowa w sposb opisany dla tarczy hamulca przedniego w p. 7 do 9.

Zamontowanie
22. Postpowa w sposb opisany dla tarczy hamulca przedniego w p. 10 do 13.
23. Podczy link hamulca awaryjnego
do dwigni na zacisku, zamontowa wspornik linki oraz, jeli wystpuje, zacisk sprysty. Upewni si, czy koek ustalajcy na
wsporniku wszed w odpowiedni otwr
w obudowie zacisku.
24. Kilkakrotnie uy hamulca awaryjnego,
a do osignicia waciwego luzu pomidzy
wkadkami ciernymi a tarcz hamulca (regulacja nastpuje samoczynnie przy kadym
zadziaaniu hamulca awaryjnego).
25. Kilkakrotnie nacisn na peda hamulca,
aby upewni si, e stawia on waciwy opr.
26. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

8 Bben hamulca tylnego wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie

8.4b. ... i uruchamianie mechanizmu


regulatora luzu szczk za pomoc
wkrtaka
2. Zwolni dwigni hamulca awaryjnego.
3. Jeli bben nie daje si atwo cign
ze rub do mocowania k, naley cofn
szczki hamulca w niej opisany sposb.
4. Usun zalepk znajdujc si z tyu
tarczy nonej hamulca. Woy odpowiednie
narzdzie przez otwr w tarczy i przez
otwr w szczce, a do zetknicia si narzdzia z dwigni hamulca awaryjnego.
Lekko stukn w narzdzie w celu uruchomienia mechanizmu regulatora luzu szczk
i cofnicia szczk (patrz rys. 8.4a, b).
5. Jeli bdzie zamontowywany bben oryginalny, naley zaznaczy wzajemne pooenie bbna oraz piasty i cign bben
ze rub do mocowania k jezdnych.

Uwaga. Przed przystpieniem do pracy


zapozna si z ostrzeeniem podanym na
pocztku podrozdziau 4, dotyczcego zagroenia ze strony pyu azbestowego.

Wymontowanie
1. Zabezpieczy przed przetoczeniem koa
przednie, nastpnie podnie ty samochodu
i oprze go na podstawkach staych. Zdj
odpowiednie koo tylne.

244

8.6. Zdejmowanie bbna hamulca z piasty


z pomoc dwch rub

Uwaga. Jeli tylko jeden bben hamulca


wymaga wymiany, naley wymieni oba
bbny, aby zapewni jednakowe siy hamowania obu k. Naley take wymieni
szczki hamulcowe.
7. Ostronie usun wszelkie lady pyu ze
zuytych okadzin ciernych. Unika wdychania pyu, gdy moe on by szkodliwy
dla zdrowia.
8. Oczyci powierzchni zewntrzn bbna i sprawdzi, czy nie ma widocznych
ladw zuycia lub uszkodzenia, takich jak
pknicia wok otworw na ruby mocujce koo. W razie koniecznoci wymieni
bben.
9. Uwanie sprawdzi wntrze bbna. Lekkie lady zuycia na powierzchni dziaania
szczk s normalne. Jeli zuycie jest wiksze, to bben naley wymieni.
10. Zwykle na obrzeu bbna wystpuje
prg, zawierajcy mieszanin rdzy i pyu ze
zuycia okadzin ciernych. Naley go usun, a do uzyskania gadkiej powierzchni,
ktr mona spolerowa drobnoziarnistym
papierem ciernym (o ziarnistoci 100 do
120). Jeli jednak prg pochodzi z wytarcia,
wskutek nadmiernego zuycia, to bben
trzeba wymieni.
1 1 . Jeli istnieje podejrzenie, e bben jest
nadmiernie zuyty lub zowalizowany, naley
zmierzy w kilku miejscach jego rednic
wewntrzn. Pomiarw naley dokonywa
parami, prostopadle do siebie, co pozwoli
wykry owalizacj. Jeli owalizacja nie wykracza poza granic dopuszczaln, to mona bben naprawi poprzez przetoczenie
lub przeszlifowanie. Jeli to nie jest moliwe,
to oba bbny trzeba wymieni. Naley pamita, e w razie koniecznoci naprawy
jednego z bbnw naley przetoczy oba
bbny, aby miay jednakow rednic.

Zamontowanie
12. Jeli ma by zamontowany nowy bben,
to odpowiednim rozpuszczalnikiem naley
usun rodek konserwujcy z powierzchni
wewntrznej bbna. Naley pamita, e
moe by konieczne skrcenie rozpieraka
regulatora poprzez obracanie koem uzbionym, aby bben da si naoy na nowe
szczki.
13. Jeli ma by zamontowany bben oryginalny, to naley usytuowa go zgodnie
z wczeniej wykonanym oznaczeniem na
bbnie i piacie, a nastpnie naoy na
ruby mocujce koo jezdne.
14. Nacisn kilkakrotnie peda hamulca,
aby szczki zbliyy si do bbna. Upewni
si, czy zosta osignity odpowiedni opr
na pedale.
15. Sprawdzi i jeli trzeba, wyregulowa

Zacisk hamulca przedniego


9.9a. Elementy zacisku przedniego Girling i wkadki cierne
1 - ruba mocujca wspornik zacisku, 2 - podkadka,
3 - tok, 4 - kapturek odpowietrznika, 5 - odpowietrznik,
6 - dolny prowadnik, 7 - grny prowadnik, 8 - ruba prowadnika,
9 - wkadki cierne, 10 - obudowa zacisku, 11 - osona tarczy
hamulcowej, 12 - wspornik zacisku, 13 - osona przeciwpyowa
prowadnika, 14 - uszczelnienie toka, 15 - uszczelniacz
przeciwpyowy, 16 - spryna przeciwhaasowa, 17 - element
ustalajcy podkadki wewntrznej wkadki ciernej (jeli jest
zastosowana), 18 - podkadka wewntrznej wkadki ciernej (jeli
jest zastosowana), 19 - podkadka zewntrznej wkadki ciernej
(jeli jest zastosowana)

link hamulca awaryjnego wedug opisu


w rozdziale 1.
16. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

9 Zacisk hamulca przedniego


- wymontowanie, naprawa
i zamontowanie
Uwaga. Przed rozpoczciem pracy zapozna si z uwag umieszczon na pocztku
podrozdz. 2, dotyczc niebezpieczestwa
kontaktu z pynem hamulcowym i z ostrzeeniem podanym na pocztku podrozdz. 4
dotyczcym zagroenia ze strony pyu azbestowego. Do pokrycia gwintw prowadnika
zacisku, podczas montau, potrzebny bdzie
rodek zabezpieczajcy przed odkrcaniem.

pynu pompy hamulcowej, uszczelni j za


pomoc kawaka folii, zabezpieczajc przed
przedostaniem si powietrza. Alternatywnie
mona uy zacisku do gitkiego przewodu
hamulcowego, lub czego podobnego, w celu zacinicia przewodu.
3. Oczyci miejsce zcza przewodu hamulcowego na zacisku. Odkrci przewd.
Wyj dwie uszczelki zczki przelotowej
zakoczenia przewodu. Zasoni otwr przewodu i zacisku, aby nie dopuci do przedostania si brudu do wntrza.
4. Wymontowa wkadki cierne hamulcw
w sposb opisany w podrozdziale 4.
5. Odkrci grn rub prowadnika zacisku, jeli trzeba uy wskiego klucza, do
zablokowania ba ruby.
6. Wycign zacisk.
7. Jeli trzeba, mona odkrci wspornik
zacisku od wspornika piasty.

Wymontowanie

Naprawa

1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, nastpnie podnie przd samochodu


i oprze go na podstawkach staych. Zdj
odpowiednie koo przednie.
2. W celu ograniczenia do minimum wycieku pynu, trzeba zdj pokryw zbiornika

8. Oczyci zacisk z brudu i pyu, unikajc


wdychania pyu, gdy moe on by szkodliwy dla zdrowia.
9. Wycign prowadniki zacisku, jeli trzeba naley wkrci w tym celu ruby w prowadniku, ktre spowoduj wycignicie prowa-

dnika. Z kadego prowadnika zdj gumowe


osony przeciwpyowe (patrz rys. 9.9a, b).
10. Woy kawaek drewna pomidzy obudow zacisku a tok. Wyj tok, wraz
z uszczelnieniem przeciwpyowym, poprzez
podczenie spronego powietrza (na przykad z pompy do pompowania k) do otworu
wlotu pynu hamulcowego.
1 1 . cign uszczelnienie przeciwpyowe
z toka. Posugujc si tpym narzdziem
wyj uszczelk toka z rowka w otworze
cylindra w zacisku.
12. Starannie oczyci wszystkie elementy,
stosujc wycznie spirytus denaturowany
lub czysty pyn hamulcowy. Nie wolno stosowa rozpuszczalnikw na bazie mineralnej, takiej jak benzyna czy parafina, ktre
mog uszkodzi gumowe uszczelnienia
ukadu hydraulicznego.
13. Takie elementy, jak uszczelka toka,
osona przeciwpyowa, osony przeciwpyowe prowadnikw oraz kapturek odpowietrznika s dostpne tylko w zestawie uszczelnie. Poniewa producent zaleca, aby
uszczelk toka i uszczelnienie przeciwpyowe wymienia podczas kadego demontau,
wszystkie wyjte elementy naley wyrzuci,
a do montau uy czci nowych.

245

Ukad hamulcowy
9.9b. Elementy zacisku przedniego
Bendix i wkadki cierne
1 - ruba prowadnika,
2 - kapturek odpowietrznika,
3 - odpowietrznik,
4 - podkadki miedziane,
5 - ruba zcza,
6 - podkadka wewntrznej
wkadki ciernej,
7 - wkadki cierne,
8 - spryna przeciwhaasowa,
9 - osona przeciwpyowa
prowadnika,
10 - ruba wspornika zacisku,
11 - wspornik zacisku,
12 - podkadka,
13 - podkadki zewntrznej wkadki
ciernej,
14 - tok,
15 - uszczelniacz przeciwpyowy,
16 - uszczelka toka

14. Dokadnie sprawdzi wszystkie czci


zespou zacisku, czy nie maj ladw zuycia lub uszkodze. Jeli jest jakakolwiek
wtpliwo co do stanu ktrej z czci
zacisku, to naley j wymieni. Naley pamita, e jeli zachodzi potrzeba wymiany
obudowy zacisku czy wspornika zacisku, to
s one dostpne jedynie w zespole.
15. Producent dopuszcza, aby niewielkie
rysy, lady rdzy itp. usuwa z otworu cylindra
polerujc je drobnoziarnistym papierem ciernym. Tok jednak zawsze trzeba wymieni.
Powierzchnia toka jest pokryta elektrolitycznie i nie moe by polerowana papierem
ciernym lub innymi materiaami ciernymi.
16. Sprawdzi, czy gwinty w obudowie zacisku i we wsporniku s w dobrym stanie.
Sprawdzi, czy oba prowadniki nie s uszkodzone i czy po oczyszczeniu jest zapewnione odpowiednio ciasne przesuwanie w otworach wspornika.
17. Otwory, przez ktre przepywa pyn
hamulcowy, naley przedmucha spronym powietrzem.
Uwaga. W czasie stosowania spronego
powietrza naley nosi okulary ochronne.
18. Przed rozpoczciem montau upewni
si, czy wszystkie czci s czyste i suche.
19. Zanurzy now uszczelk toka w czystym pynie hamulcowymi woy j w rowek
w otworze cylindra, posugujc si wycznie
palcami (nie uywa adnych narzdzi).
20. Zaoy uszczelnienie przeciwpyowe
w rowek na toku, posmarowa czystym
pynem tok i otwr cylindra i wsun tok.
Tok naley cakowicie wsun do cylindra,
nastpnie woy obrzee uszczelnienia
przeciwpyowego w rowek w obudowie zacisku (patrz rys. 9.20).
21. Zaoy nowe uszczelnienie przeciw-

246

do zacisku, stosujc dwie nowe uszczelki.


Woy rub czc i dokrci j odpowiednim momentem.
27. Zdj foli z korka zbiornika wyrwnawczego i zdj zacisk z elastycznego przewodu hamulcowego, jeli by stosowany.
28. Odpowietrzy ukad w sposb opisany
w podrozdziale 2.
29. Kilkakrotnie nacisn na peda hamulca,
aby wkadki cierne docisn do tarczy i upewni si, czy peda stawia odpowiedni opr.
30. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.
9.20. Waciwe ustawienie uszczelki toka
i uszczelniacza przeciwpyowego
1 - uszczelka toka, 2 - uszczelniacz
przeciwpyowy, 3 - tok, 4 - obudowa
zacisku
pyowe na kady prowadnik i naoy troch
smaru do hamulcw na kady prowadnik
przed woeniem ich w odpowiednie otwory.

Zamontowanie
22. Przyoy wspornik zacisku do wspornika piasty i dokrci ruby mocujce odpowiednim momentem.
23. Umieci zacisk we waciwym pooeniu, nastpnie pokry gwint ruby grnego
prowadnika rodkiem przeciw odkrcaniu,
woy rub i dokrci j odpowiednim
momentem.
24. Zamontowa wkadki cierne hamulcw
w sposb opisany w podrozdziale 4.
25. Sprawdzi, czy zacisk pynnie przesuwa
si we wsporniku.
26. Sprawdzi, czy gitki przewd hamulcowy jest odpowiednio poprowadzony, czy
nie jest skrcony i podczy jego kocwk

10 Zacisk hamulca tylnego - |


wymontowanie, naprawa rj
J
i zamontowanie
Uwaga. Przed rozpoczciem pracy zapozna si z uwag, umieszczon na pocztku
podrozdz. 2, dotyczc niebezpieczestwa
kontaktu z pynem hamulcowym i z ostrze-

10.2. Odczanie linki hamulca awaryjnego


od wspornika na zacisku tylnym

Zacisk hamulca tylnego


eniem podanym na pocztku podrozdz. 4,
dotyczcym zagroenia ze strony pyu azbestowego.
Do pokrycia gwintw prowadnikw zacisku,
przy montau, potrzebny bdzie rodek
zabezpieczajcy przed odkrcaniem.

Wymontowanie
1. Zabezpieczy przed przetoczeniem koa
przednie, nastpnie podnie ty samochodu
i oprze go na podstawkach staych. Zdj
odpowiednie koo tylne.

2. Zwolni zacisk sprysty, zabezpieczajcy link hamulca awaryjnego we wsporniku, nastpnie odczy koniec linki od
dwigni na zacisku (patrz rys. 10.2).
3. W celu ograniczenia wycieku piynu hamulcowego w czasie nastpnych czynnoci,

10.10. Elementy zacisku hamulca tylnego i wkadki cierne


1 - uszczelka toka, 2 - piercie osadczy, 3 - element dystansowy, 4 - podkadka falista, 5 - element dystansowy, 6 -oysko kulkowe,
7 - nakrtka regulacyjna, 8 - uszczelka, 9 - tok, 10 - uszczelniacz przeciwpyowy, 11 - wspornik linki hamulca awaryjnego, 12 - ruby
prowadnikw, 13 - ruba zcza, 14 - podkadki miedziane, 15 - odpowietrznik, 16 - suwak, 17 - piercie o przekroju okrgym,
18 - popychacz, 19 - pytka, 20 - piercie osadczy, 21 - gniazdo spryny, 22 - spryna, 23 - obsada spryny, 24 - piercie
osadczy, 25 - sworze prowadzcy, 26 - dwignia hamulca awaryjnego, 27 - spryna powrotna, 28 - obudowa zacisku, 29 - osona
przeciwpyowa prowadnika, 30 - ruba mocujca wspornik zacisku, 31 - wspornik zacisku, 32 - ruba oporowa, 33 - podkadka
wewntrznej wkadki ciernej, 34 -wewntrzna wkadka cierna, 35 - zewntrzna wkadka cierna, 36 - podkadka zewntrznej wkadki ciernej

247

Ukad hamulcowy
trzeba zdj korek zbiornika wyrwnawczego i uszczelni go za pomoc kawaka folii,
zabezpieczajc przed przedostaniem si
powietrza. Alternatywnie mona uy zacisku do zacinicia elastycznego przewodu
hamulcowego.
4. Oczyci miejsce zcza przewodu hamulcowego na zacisku. Odkrci przewd.
Wyj dwie uszczelki zczki przelotowej
zakoczenia przewodu. Zasoni otwr przewodu i zacisku, aby nie dopuci do przedostania si brudu do wntrza.
5. Wymontowa wkadki cierne hamulcw
w sposb opisany w podrozdziale 5.
6. Odkrci grny prowadnik zacisku, jeli
trzeba uy wskiego klucza do zablokowania ba sworznia.
7. Wycign zacisk.
8. Jeli trzeba, mona odkrci wspornik
zacisku od wspornika piasty.

Naprawa
9. Oczyci zacisk z brudu i pyu, unikajc
wdychania pyu, gdy moe on by szkodliwy dla zdrowia.
10. Wycign prowadniki zacisku, jeli
trzeba naley wkrci w tym celu ruby
w prowadniki, ktre spowoduj wycignicie
prowadnikw. Z kadego prowadnika zdj
gumowe osony przeciwpyowe oraz gumowe tuleje, ktre mog by stosowane w niektrych modelach (patrz rys. 10.10).
11. Zaczepi odpowiednie szczypce z dugimi kocwkami za wybrania w toku i obraca tok w lewo (patrzc od zewntrznego
koca zacisku) w celu wykrcenia toka
z zacisku. Wycign tok z obudowy zacisku i zdj uszczelnienie przeciwpyowe.
12. Dziaajc w tylnej czci toka, szczypcami do piercieni osadczych usun piercie, ciskajc jednoczenie misk spryny za pomoc odpowiednio dobranej
rurki.
14. Po usuniciu piercienia sprystego
z rowka umoliwi sprynie przesunicie
pozostaych elementw do chwili jej cakowitego odprenia. Wycign piercie
sprysty, misk spryny, spryn i gniazdo spryny.
15. Za pomoc szczypiec wyj pozostay
piercie i wycign pytk zabezpieczajc, popychacz i suwak. Zsun piercie
uszczelniajcy o przekroju okrgym z popychacza.
16. Posugujc si tpym narzdziem wyj
uszczelk toka z otworu cylindra zacisku.
17. Upewni si, e popychacz i suwak
zostay wyjte (p. 15), odczepi spryn
powrotn od dwigni hamulca awaryjnego
i (jeli wystpuje) zesp krzywki od obudowy zacisku. W modelach sedan i hatchback fazy I i II oraz we wszystkich
modelach fazy III moe okaza si konieczne odkrcenie ruby oporowej przed
wycigniciem dwigni.
18. W modelach kombi fazy I i II naley
uchwyci delikatnie krzywk w mikkich
szczkach imada, nastpnie odkrci na-

248

krtk zabezpieczajc i wycign podkadk spryst, spryn powrotn, dwigni i oson przeciwpyow z krzywki.
19. Starannie oczyci wszystkie elementy,
uywajc denaturatu lub czystego pynu
hamulcowego. Nie wolno stosowa rozpuszczalnikw na bazie mineralnej, takich jak
benzyna czy parafina, gdy mog one
uszkodzi gumowe elementy ukadu hydraulicznego.
20. Wyrzuci wszystkie uszczelki, miski,
uszczelnienia przeciwpyowe i inne elementy
gumowe. Wszystkie one s dostpne w zestawach naprawczych uszczelnie zacisku
i podczas kadego montau powinny zosta
wymienione.
21. Dokadnie sprawdzi wszystkie czci
zespou zacisku, czy nie maj ladw zuycia lub uszkodze (w szczeglnoci otwr
cylindra) i jakichkolwiek ladw zadrapa,
korozji czy zuycia. W razie wtpliwoci co
do stanu ktrej z czci zacisku naley j
wymieni. Wymiana korpusu zacisku lub
wspornika zacisku wymaga wymiany caego
zespou.
22. Producent dopuszcza usuwanie niewielkich rys, ladw rdzy itp. z otworu cylindra
przez polerowanie drobnoziarnistym papierem ciernym. Tok jednak zawsze trzeba
wymieni. Powierzchnia toka jest pokryta
elektrolitycznie i nie moe by polerowana
papierem ciernym lub innymi materiaami
ciernymi.
23. Sprawdzi, czy gwinty w obudowie zacisku i we wsporniku s w dobrym stanie.
Sprawdzi, czy oba prowadniki nie s uszkodzone i czy po oczyszczeniu jest zapewnione odpowiednio ciasne przesuwanie w otworach wspornika.
24. Otwory, przez ktre przepywa pyn
hamulcowy naley przedmucha spronym
powietrzem.
Uwaga. W czasie stosowania spronego
powietrza naley zaoy okulary ochronne.
25. Przed rozpoczciem zamontowania
upewni si, czy wszystkie czci s czyste
i suche.
26. W modelach kombi fazy I i II zaoy
nowe uszczelnienie przeciwpyowe krzywki
dwigni hamulca awaryjnego i umieci
dwigni na krzywce. Zamontowa spryn, podkadk spryst i nakrtk. Dokrci nakrtk, uwaajc aby jej przy tym
nie zniszczy. Naoy niewielk ilo smaru hamulcowego na krzywk i wsun krzywk do obudowy zacisku. Sprawdzi, czy
zesp jest zamontowany waciwie i czy
wykrj krzywki jest waciwie usytuowany
w stosunku do wybrania w popychaczu,
gdy dwignia jest obracana. Zaczepi spryn powrotn wok jej elementu oporowego oraz do dwigni.
27. W modelach sedan fazy I i II, w modelach hatchback oraz we wszystkich modelach fazy III wsun dwigni hamulca awaryjnego do obudowy zacisku, upewniajc
si, czy wykrj krzywki jest waciwie usytuowany w stosunku do wybrania popychacza,

10.27. Zakadanie spryny powrotnej


dwigni hamulca awaryjnego wedug
wskazanej kolejnoci

10.30. Elementy popychacza zacisku


tylnego
1 - piercie osadczy, 2 - pytka ustalajca,
3 - popychacz, 4 - suwak
gdy dwignia jest obracana. Zamontowa
i dokrci rub oporow, nastpnie zamontowa spryn powrotn, zaczepiajc j
w sposb pokazany na rysunku (patrz rys.
10.27).
28. Zanurzy now uszczelk toka w czystym pynie hamulcowym i woy j w rowek otworu cylindra, posugujc si wycznie palcami (nie uywa adnych narzdzi).
29. Zaoy nowy piercie o przekroju
okrgym na popychacz i naoy troch
smaru do elementw gumowych na suwak
i popychacz. Zmontowa suwak z popychaczem i zamontowa oba elementy do obudowy zacisku.
30. Zamontowa pytk zabezpieczajc,
tak aby jej wycicie weszo na kwadratowy
odcinek popychacza, tak aby jej wypuke
przetoczenie weszo we wklse wybranie
w obudowie zacisku. Zabezpieczy cay
zesp poprzez naoenie piercienia sprystego (patrz rys. 10.30).
31. Zamontowa gniazdo spryny, spryn i misk spryny, nastpnie nacisn
na misk spryny (posugujc si rurk
o odpowiedniej dugoci, jak przy demontau), aby mc zaoy zacisk zabezpieczajcy. Upewni si, e zacisk jest odpowiednio osadzony w rowku (patrz rys.
10.31).

Cylinderek koa tylnego

10.31. Elementy zespou spryny zacisku


tylnego
1 -piercie osadczy, 2 -miska spryny,
3 - spryna, 4 - gniazdo spryny,
5 - tuleja

33. Naoy warstw smaru do gumy na


krawdzie uszczelnienia miseczkowego i zamontowa nakrtk regulacyjn do toka.
34. Napeni oysko kulkowe smarem hamulcowym i zamontowa je, a nastpnie
element dystansowy, podkadk falist i pozostay element dystansowy. Cao zabezpieczy za pomoc piercienia sprystego
(patrz rys. 10.34).
35. Naoy smar do gumy na wewntrzn i zewntrzn krawd nowego uszczelnienia przeciwpyowego i zamontowa je
na tok.
36. Posmarowa czystym pynem tok i powierzchni otworu cylindra w obudowie zacisku, nastpnie zamontowa zesp toka,
wkrcajc go w prawo (za pomoc specjalnego przyrzdu lub szczypiec z dugimi
kocwkami - patrz p. 5), a do osignicia
oporu.
37. Naoy krawd uszczelnienia przeciwpyowego na obudow zacisku.
38. Zaoy nowe osony przeciwpyowe na
prowadniki (zaoy take now tulejk gumow na grny prowadnik, jeli taka wystpuje). Naoy smar hamulcowy na sworznie prowadzce przed woeniem ich
w odpowiednie otwory.

Zamontowanie
10.32. Prawidowo zaoony uszczelniacz
na nakrtk regulacyjn zacisku hamulca
tylnego

10.34. Elementy zespou nakrtki


regulacyjnej zacisku tylnego
1 - piercie osadczy, 2 - element
dystansowy, 3 - podkadka falista,
4 - element dystansowy, 5 - oysko
kulkowe, 6 - nakrtka regulacyjna,
7-uszczelka, 8 -tok
32. Zaoy nowe uszczelnienie miseczkowe na nakrtk regulacyjn, posugujc si
wycznie palcami (nie wolno stosowa adnych narzdzi). Upewni si, e uszczelnienie jest waciwie osadzone (patrz rys.
10.32).

39. Jeli trzeba, zamontowa wspornik zacisku do wspornika piasty i dokrci ruby
mocujce odpowiednim momentem.
40. Ustawi odpowiednio zacisk, pokry
gwint ruby grnego prowadnika zacisku
rodkiem przeciw odkrceniu, wkrci rub
i dokrci j odpowiednim momentem.
41. Zamontowa wkadki cierne hamulcw
w sposb opisany w podrozdziale 5.
42. Sprawdzi, czy zacisk przesuwa si
pynnie we wsporniku.
43. Sprawdzi, czy elastyczny przewd hamulcowy jest odpowiednio poprowadzony,
czy nie jest skrcony, i podczy jego
kocwk do zacisku, stosujc dwie nowe
uszczelki. Woy rub czc i dokrci
j odpowiednim momentem.
44. Podczy zakoczenie linki hamulca
awaryjnego do dwigni. Zamontowa wspornik linki i, jeli wystpuje, zacisk sprysty.
Jeli taki jest, to sprawdzi, czy koek ustalajcy na wsporniku wchodzi w odpowiedni
otwr w obudowie zacisku.
45. Usun foli z korka zbiornika wyrwnawczego i usun zacisk z elastycznego przewodu hamulcowego, jeli by
stosowany.
46. Odpowietrzy ukad w sposb opisany
w podrozdziale 2. Naley zauway, e jeli
aden inny element ukadu nie by demontowany, to wystarczy odpowietrzy tylko
odpowiedni obwd tylny.
47. Parokrotnie nacisn na peda hamulca,
aby wkadki cierne docisn do tarczy i upewni si czy peda stawia odpowiedni opr.
48. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

11 Cylinderek koa tylnego wymontowanie, naprawa


i zamontowanie
Uwaga. Przed rozpoczciem pracy zapozna si z uwag umieszczon na pocztku
podrozdziau 2, dotyczc niebezpieczestwa kontaktu z pynem hamulcowym i podrozdziau 4, dotyczc zagroenia ze strony
pyu azbestowego.

Wymontowanie
1. Wymontowa bben hamulcowy w sposb opisany w podrozdziale 8.
2. Wymontowa szczki hamulcowe w sposb opisany w podrozdziale 6.
3. W celu ograniczenia wycieku pynu
w czasie nastpnych czynnoci, trzeba zdj
korek zbiornika wyrwnawczego, uszczelni
go za pomoc kawaka folii, zabezpieczajc
przed przedostaniem si powietrza.
4. Oczyci tarcz non hamulca wok
rub mocujcych cylinderek i zcza przewodu hamulcowego. Rozkrci zcze i odczy przewd hamulcowy. Zakry wylot
przewodu i otwr w cylinderku, aby zapobiec
ich zanieczyszczeniu.
5. Odkrci ruby mocujce i odczy cylinderek od tarczy nonej hamulca.

Naprawa
Modele sedan i hatchback
fazy I i II
Uwaga. Przed przystpieniem do pracy
upewni si, czy dysponuje si zestawem
naprawczym dla cylinderka.
7. Oczyci starannie zesp za pomoc
spirytusu denaturowanego lub czystego pynu hamulcowego.
8. cign obie osony przeciwpyowe,
nastpnie za pomoc np. farby zaznaczy
jeden z tokw, tak aby nie dopuci do
zamiany tokw miejscami w czasie montau.
9. Wycign oba toki i spryn.
10. Wyrzuci gumowe miski tokw i osony
przeciwpyowe. Elementy te musz by wymienione (s w zestawie naprawczym, zawierajcym take kapturek ochronny odpowietrznika).
11. Sprawdzi stan otworu cylinderka oraz
toczkw - wszystkie powierzchnie musz
by pozbawione rys, ladw zatarcia lub
korozji. W razie wtpliwoci co do stanu
cylinderka lub toczkw, naley wymieni
kompletny cylinderek.
12. Upewni si, czy wszystkie elementy
s czyste i suche. Toczki, spryn i miski
naley montowa po zwileniu pynem hamulcowym, w tym celu naley je zanurzy
w pynie przed montaem.
13. Poczy miski z toczkami, upewniajc
si, e s one waciwie usytuowane. Wkadajc miski naley posugiwa si wycznie
palcami (nie wolno stosowa adnych narzdzi).

249

Ukad hamulcowy
14. Woy pierwszy toczek do cylinderka, uwaajc aby nie skrci miski. Jeli
do montau stosowane s oryginalne toczki, to naley uwzgldni znak wykonany
w czasie demontau, tak aby toczki znalazy si w swoich pierwotnych pooeniach.
15. Woy spryn i drugi toczek.
16. Naoy smar do gumy na odkryte zakoczenie kadego z toczkw i na krawdzie uszczelniajce oson przeciwpyowych.
Nastpnie naoy osony przeciwpyowe na
oba koce cylinderka.

Zamontowanie
17. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc
nastpujce wskazwki:
a) ruby mocujce naley dokrca odpowiednim momentem.
b) zamontowa szczki hamulcowe w sposb opisany w podrozdz. 6 i zamontowa
bben hamulcowy w sposb opisany w podrozdz. 8.
c) przed zaoeniem koa i opuszczeniem
samochodu na podoe, naley usun foli
z korka zbiornika wyrwnawczego i odpowietrzy ukad hamulcowy. Naley zauway, e jeli nie bya demontowana adna
inna cz ukadu, to moe wystarczy
odpowietrzenie tylko odpowiedniego obwodu
tylnego.

12 Pompa hamulcowa wymontowanie, naprawa


i zamontowanie

Uwaga. Przed rozpoczciem pracy zapozna si z uwag, umieszczon na pocztku


podrozdziau 2, dotyczc niebezpieczestwa kontaktu z pynem hamulcowym.

Wymontowanie
1. Zdj korek zbiornika wyrwnawczego
i odessa strzykawk pyn ze zbiornika.
Alternatywnie mona odkrci jeden z odpowietrznikw ukadu i delikatnie pompujc
pedaem hamulca wypompowa pyn z ukadu przez rurk zaoon na odkrcony od-

12.6. Elementy pompy hamulcowej


A - modele bez ABS, B - modele z ABS
1 - korek zbiornika wyrwnawczego pynu hamulcowego, 2 - zbiornik wyrwnawczy
pynu hamulcowego, 3 - uszczelnienie, 4 - nakrtka mocowania pompy hamulcowej,
5 - uszczelnienie, 6 - miseczka toka, 7 - zesp toka drugiego obwodu, 8 - zesp toka
pierwszego obwodu, 9 - podkadka, 10 - uszczelnienie, 11 - pokrywa tylna, 12 - gniazdo
spryny, 13 - spryna powrotna toka drugiego obwodu, 14 - ruba oporowa,
15 - piercie uszczelniajcy o przekroju okrgym
powietrznik (patrz podrozdz. 2). Rozczy
zcze przewodw elektrycznych czujnika
poziomu pynu (patrz rys. 12.1).
2. Oczyci miejsca w ssiedztwie zczy
przewodw hamulcowych, na obudowie pompy i podoy kawaek tkaniny pod zcza
w celu wychwycenia ewentualnego wycieku
pynu. Zanotowa waciwe usytuowanie
zcz, nastpnie odkrci nakrtki i ostronie
wycign zakoczenia przewodw. Zalepi koce przewodw i otwory w obudowie
pompy, aby ograniczy do minimum wyciek
pynu i zapobiec zanieczyszczeniu ukadu.
Ewentualny wyciek pynu naley natychmiast zmy zimn wod.
3. Poluzowa i odkrci dwie nakrtki mocujce pomp hamulcow do podcinieniowego urzdzenia wspomagajcego i nastpnie wyj pomp z przedziau silnika.
4. Jeli wystpuje, to wyj uszczelnienie
z tyu pompy hamulcowej i wyrzuci je.

Naprawa
12.1. Odczanie zcza przewodw
elektrycznych od czujnika poziomu pynu
hamulcowego

250

5. cign zbiornik pynu z grnej czci


pompy hamulcowej. Zsun uszczelnienie
zbiornika ze zbiornika lub z pompy hamulcowej w zalenoci od rozwizania.
6. Stosujc odpowiedni wkrtak odgi za-

bezpieczenia tylnej pokrywy pompy hamulcowej. Wycign pokryw tyln (patrz rys.
12.6).
7. W wersjach z ABS nacisn na zespt
toka przedniego za pomoc odpowiedniego
koka drewnianego w celu cinicia zespow toka przedniego i toka tylnego,
nastpnie wykrci rub oporow z boku
pompy hamulcowej.
8. Notujc kolejno przebiegu demontau
oraz usytuowanie kadego elementu wycign podkadk i zespoy tokw wraz z ich
sprynami i uszczelnieniami, uderzajc
obudow pompy o czysty kawaek drewnianego blatu. W razie potrzeby uchwyci
obudow pompy w imadle (wyposaonym
w mikkie nakadki szczk) i uy spronego powietrza (podczonego do otworu
doprowadzajcego pyn do drugiego obwodu), aby uatwi sobie demonta zespou
drugiego toka.
9. Starannie oczyci wszystkie elementy,
stosujc wycznie denaturat, alkohol izopropylowy lub czysty pyn hamulcowy. Nie
wolno stosowa rozpuszczalnikw mineralnych, takich jak benzyna lub parafina. Mog
one zniszczy gumowe elementy ukadu.
Natychmiast naley wysuszy wszystkie

Peda hamulca
15. Sprawdzi uszczelnienia zbiornika pynu
i w razie potrzeby wymieni je. Woy
uszczelnienia zbiornika do korpusu pompy
i zamontowa zbiornik na pompie hamulcowej.

Zamontowanie

12.13. ciskanie zespou toka wewntrz


cylindra i wkrcanie ruby oporowej
-wersje z ABS
elementy za pomoc spronego powietrza
lub czystej, nie strzpicej si tkaniny.
10. Sprawdzi i wymieni uszkodzone lub
zuyte czci (naley pamita, e nie mona osobno kupi uszczelnienia - zestaw
naprawczy zawiera kompletne zespoy toka
pierwszego i drugiego obwodu wraz ze
wszystkimi uszczelnieniami, podkadkami
itp.). Szczeglnie uwanie trzeba sprawdzi
wewntrzne otwory cylindrw i toki. Jeli
zostan wykryte lady rys, zuycia lub korozji, to naley wymieni cay zesp. Jeli
wystpuje wtpliwo co do stanu zespou
lub jakiej jego czci, naley ten zesp lub
cz wymieni. Sprawdzi, czy s czyste
kanay przepywu pynu, znajdujce si w korpusie pompy.
11. Przed zamontowaniem zanurzy toki
i nowe uszczelnienia w czystym pynie hamulcowym. Czystym pynem posmarowa
wntrze otworu cylindra pompy.
12. Woy zespoy tokw do cylindra pompy (upewni si, czy toki s wkadane
w osi cylindra) pokrcajc nimi przy tym,
aby nie uszkodzi uszczelnie. Upewni
si, czy wszystkie elementy zostay zamontowane we waciwej kolejnoci i czy s
odpowiednio usytuowane, nastpnie zaoy
podkadk na pierwszy tok. Postpowa
wedug instrukcji doczonej do zestawu
naprawczego. W wersjach z ABS upewni
si, czy szczelina w zespole toka drugiego
obwodu znajduje si w osi otworu dla ruby
oporowej, znajdujcego si w ciance bocznej obudowy pompy.
13. W wersjach z ABS cisn zespoy
tokw w cylindrze pompy za pomoc koka
drewnianego, jak przy demontau i wkrci
rub oporow, upewniajc si, e wchodzi
ona w szczelin w zespole drugiego toka
(patrz rys. 12.13).
14. cisn do oporu zespoy tokw za
pomoc koka drewnianego i zabezpieczy
jea pomoc nowej pokrywy tylnej (dostarczonej w zestawie naprawczym). Zagi
zabezpieczenia pokrywy tylnej.

16. Usun wszelkie lady brudu ze wsppracujcych powierzchni pompy hamulcowej


i urzdzenia wspomagajcego i (jeli to jest
aktualne) zaoy nowe uszczelnienie pomidzy obudow pompy hamulcowej a urzdzenie wspomagajce.
17. Zaoy pomp hamulcow na zesp
wspomagania, upewniajc si, e popychacz urzdzenia wspomagajcego wchodzi
wsprodkowo do otworu pompy hamulcowej. Naoy nakrtki mocujce i dokrci
je odpowiednim momentem.
18. Oczyci zcza przewodw hamulcowych i woy je do odpowiednich otworw
w pompie hamulcowej, zgodnie z notatkami
zrobionymi przy demontau i dokrci nakrtki mocujce zcz.
19. Napeni zbiornik pompy nowym pynem
hamulcowym i odpowietrzy cay ukad hydrauliczny w sposb opisany w podrozdz. 2.

13 Peda hamulcaregulacja, wymontowanie


i zamontowanie
Regulacja
1. Swobodn wysoko pedau naley mierzy od grnej powierzchni nakadki pedau
do powierzchni panelu wzmocnienia podogi.
2. W razie potrzeby zdemontowa doln
oson tablicy rozdzielczej, po stronie kierowcy, w sposb opisany w rozdziale 11.
3. Aby dokona pomiaru, trzeba usun
wykadzin we wnce na nogi, po stronie
kierowcy, zgodnie ze wskazwkami z rozdziau 11, nastpnie zwolni zaciski zabezpieczajce i unie dywanik.
4. Zmierzy swobodn wysoko pedau
w sposb pokazany na rysunku (patrz rys.
13.4). Porwna wynik pomiaru z wartoci
podan w danych technicznych do niniejszego rozdziau.
5. Jeli wysoko pedau wymaga regulacji,
naley postpowa w nastpujcy sposb.
6. Poluzowa nakrtk zabezpieczajc na
popychaczu mechanizmu wspomagania
i obraca popychaczem dotd, a peda
osignie waciw wysoko. Na zakoczenie dokrci nakrtk zabezpieczajc.
7. Sprawdzi skok jaowy pedau, naciskajc
peda powoli, a do wystpienia wyczuwalnego oporu. Warto skoku jaowego powinna by zgodna z danymi podanymi na
pocztku niniejszego rozdziau.
8. Sprawdzi, czy gasn wiata hamowania
po zwolnieniu pedau. Naley zauway, e
pooenia wcznika wiate hamowania (na
wsporniku pedau) nie daje si regulowa

13.4. Regulacja wysokoci pedau hamulca


A - skok jaowy pedau, B - wysoko
pedau
1 - panel wzmocnienia podogi, 2 - izolacja
wyciszajca, 3 - panel dywanika,
4 - popychacz urzdzenia
wspomagajcego, 5 - przeciwnakrtka,
6 - wcznik wiate hamowania
i w razie jego uszkodzenia naley go wymieni.
9. Na zakoczenie zamocowa dywanik
i wykadzin we wnce na nogi kierowcy.

Wymontowanie
10. Dla uzyskania lepszego dostpu, jeli
tego jeszcze nie zrobiono, trzeba wymontowa dolny panel tablicy rozdzielczej, po
stronie kierowcy, w sposb opisany w rozdziale 11.
1 1 . We wnce na nogi, po stronie kierowcy,
zdj zawleczk sworznia popychacza i wyj sworze.
12. Zdj wtyk zcza przewodw elektrycznych z wycznika wiate hamowania.
13. Odkrci cztery nakrtki mocujce
wspornik pedau do przegrody czoowej;
nakrtki te mocuj take podcinieniowy
mechanizm wspomagania (patrz rys. 13.13).
14. Odkrci grn rub mocowania wspornika pedau, nastpnie wyj zesp pedau
i wspornika z wnki.
15. Peda hamulca jest poczony z zespoem wspornika i nie mona wymieni go
osobno.

Zamontowanie
16. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, lecz na zakoczenie trzeba sprawdzi wysoko pedau
w sposb opisany w poprzednim punkcie.

251

Ukad hamulcowy

13.13. Nakrtki (1) i ruba (2) mocowania wspornika pedau hamulca

14 Podcinieniowe
urzdzenie wspomagajce
- wymontowanie
i zamontowanie

S
^

Wymontowanie
1. Odczy od instalacji elektrycznej ujemny biegun akumulatora.
2. W wersjach z ganikiem i z jednopunktowym wtryskiem paliwa powinno by moliwe wymontowanie urzdzenia wspomagajcego bez demontau kolektora dolotowego
lub pompy hamulcowej.
3. W wersjach z wielopunktowym wtryskiem
moe okaza si konieczne wymontowanie
kolektora dolotowego (patrz rozdzia 4C),
aby uzyska niezbdne miejsce do wymontowania urzdzenia wspomagajcego.
4. W wersjach ganikowych, w celu uzyskania lepszego dostpu, wymontowa filtr
powietrza w sposb opisany w rozdziale 4A.
5. W niektrych wersjach naley odczy
wtyk przewodw elektrycznych od czujnika
cinienia pynu hamulcowego i odkrci
wspornik przewodu elastycznego oleju mechanizmu wspomagania od obudowy, w celu
poprawienia dostpu.
6. Odczy wtyk zcza przewodw elektrycznych od czujnika poziomu pynu hamulcowego, nastpnie odkrci dwie nakrtki
mocujce pomp hamulcow z urzdzeniem
wspomagajcym. Uwolni przewody hydrauliczne pompy hamulcowej z zaciskw
i odsun pomp hamulcow do przodu od
urzdzenia wspomagajcego (patrz rys.
14.6a, b).
7. Jeli jeszcze nie ma miejsca na wymontowanie urzdzenia wspomagajcego, to
naley wymontowa pomp hamulcow
zgodnie ze wskazwkami z podrozdz. 12.
8. Odczy elastyczny przewd podcinie-

252

14.6a. Odkrcanie nakrtki zabezpieczajcej...

nia od urzdzenia wspomagajcego (patrz


rys. 14.8).
9. We wnce na nogi kierowcy usun
piercie osadczy z koca sworznia popychacza urzdzenia wspomagajcego i wycign sworze (patrz rys. 14.9). Jeli
trzeba, naley wymontowa dolny panel
tablicy rozdzielczej, po stronie kierowcy,
w sposb opisany w rozdziale 11, aby
uzyska lepszy dostp.
10. We wnce na nogi kierowcy odkrci

cztery nakrtki mocujce wspornik pedau


hamulca do rub urzdzenia wspomagajcego.
11. Z przedziau silnika wycign urzdzenie wspomagajce.

14.9. Wyjmowanie sworznia wideek


popychacza urzdzenia wspomagajcego

14.6b. ... i odciganie pompy hamulcowej


od urzdzenia wspomagajcego

14.8. Odczanie elastycznego przewodu


podcinienia od urzdzenia
wspomagajcego

14.12. Prawidowa dugo popychacza


urzdzenia wspomagajcego
1 - przeciwnakrtka, 2 - wideki
popychacza
L-ok.125 mm

Zawr zwrotny i dwignia hamulca awaryjnego


Zamontowanie
12. Z a m o n t o w a n i e p r z e b i e g a w kolejnoci
odwrotnej do w y m o n t o w a n i a , naley tylko
uwzgldni n a s t p u j c e w s k a z w k i :
a) przed z a m o n t o w a n i e m u r z d z e n i a w s p o magajcego naley u p e w n i si, e popychacz ma o d p o w i e d n i d u g o (patrz d a n e
techniczne) i w y r e g u l o w a j o d p o w i e d n i o ,
jeli trzeba, p o p r z e z p o l u z o w a n i e nakrtki
zabezpieczajcej i pokrcenie p o p y c h a c z e m
(patrz rys. 14.12);
b) jeli to jest p o d a n e , d o k r c a w s z y s t k i e
elementy zczne o d p o w i e d n i m m o m e n t e m ;
c) jeli w y m o n t o w a n o p o m p h a m u l c o w
zamontowa j w s p o s b o p i s a n y w p o d rozdz. 12;
d) jeli w y m o n t o w a n o kolektor d o l o t o w y ,
zamontowa go w s p o s b o p i s a n y w o d powiedniej czci rozdziau 4;
e) na z a k o c z e n i e s p r a w d z i w y s o k o
pedau w s p o s b opisany w p o d r o z d z . 13.

15 Zawr zwrotny podcinieniowego urzdzenia


wspomagajcego - wymon-;
towanie, sprawdzanie
i zamontowanie
Wersje z zaworem montowanym
na urzdzeniu wspomagajcym
Wymontowanie
1. Zawr zwrotny jest wcinity z przodu
urzdzenia wspomagajcego.
2. Zwolni opask zabezpieczajc i odczy elastyczny przewd podcinienia od
zaworu.
3. Wycign zawr z gumowej zczki
uszczelniajcej, obracajc go przy wyciganiu. Wyj zczk z urzdzenia wspomagajcego.

Strona urzdzenia
wspomagajcego

Wersje z zaworem zwrotnym


zamontowanym na elastycznym
przewodzie podcinienia
Wymontowanie

15.10. Wymontowanie zaworu zwrotnego


(1) z zacisku zabezpieczajcego (2)

Sprawdzanie
4. Sprawdzi zawr zwrotny, czy nie ma
ladw uszkodzenia i w razie potrzeby wymieni. Zawr zwrotny mona sprawdzi,
przedmuchujc go w obu kierunkach. Powietrze powinno przechodzi przez zawr
tylko w jednym kierunku - gdy dmucha si
od koca poczonego z urzdzeniem wspomagajcym. Jeli tak nie jest, to zawr
trzeba wymieni.
5. Sprawdzi gumow zczk uszczelniajc i elastyczny przewd podcinienia, czy nie
ma ladw uszkodze lub przetar. W razie
potrzeby wymieni odpowiednie elementy.

Zamontowanie
6. Zamontowa zczk uszczelniajc do
urzdzenia wspomagajcego.
7. Ostronie ustawi zawr zwrotny w odpowiednim pooeniu, uwaajc aby nie
przesun ani nie zniszczy zczki uszczelniajcej. Podczy elastyczny przewd podcinienia do zaworu zwrotnego i, jeli trzeba,
pewnie zacisn opask zabezpieczajc.
8. Na zakoczenie uruchomi silnik i sprawdzi poczenie zaworu zwrotnego z urzdzeniem wspomagajcym, czy nie ma nieszczelnoci.

9. Zawr zwrotny znajduje si na elastycznym przewodzie podcinienia, prowadzcym


do urzdzenia wspomagajcego i jest zabezpieczony zaciskiem do nadwozia.
10. Wyj zawr zwrotny z zacisku zabezpieczajcego (patrz rys. 15.10). Naley zapamita kierunek strzaki na obudowie
zaworu, ktra powinna by zwrcona ku
przewodowi elastycznemu poczonemu
z silnikiem.
11. Zwolni opaski zaciskowe, jeli wystpuj, i odczy elastyczne przewody podcinienia od zaworu. Wyj zawr zwrotny.

Sprawdzanie
12. Postpowa jak w p. 4.

Zamontowanie
13. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Upewni si,
czy strzaka na obudowie zaworu zwrotnego
jest skierowana ku silnikowi (patrz rysunek).
14. Na zakoczenie, uruchomi silnik i sprawdzi szczelno pocze elastycznych
przewodw z zaworem zwrotnym.

16 Dwignia hamulca
awaryjnego - wymontowanie i zamontowanie

Wymontowanie
1. Odczy ujemny biegun akumulatora od
instalacji elektrycznej samochodu.
2. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.
3. Zabezpieczy koa klinami i cakowicie
zwolni hamulec awaryjny.

e>

Strona silnika

H27307
15.13. Strzaka na zaworze zwrotnym urzdzenia
wspomagajcego powinna by skierowana ku silnikowi - wersje
zABS

16.6. ruby mocowania dwigni hamulca awaryjnego (1)


i wcznik lampki kontrolnej hamulca awaryjnego (2)

253

Ukad hamulcowy
4. Odczy wtyk przewodw elektrycznych
od wycznika lampki informujcej o zacigniciu dwigni hamulca awaryjnego.
5. Policzy liczb widocznych nitek gwintu
na trzpieniu regulacji linki (dla uatwienia
regulacji przy zamontowywaniu), nastpnie
odkrci nakrtk regulatora i odczy
trzpie regulacyjny od dwigni hamulca awaryjnego.
6. Wykrci dwie ruby mocujce i wyj
zesp dwigni hamulca awaryjnego (patrz
rys. 16.6).

Zamontowanie
7. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc
ponisze wskazwki:
a) nakrci nakrtk regulatora tak, aby
uzyska liczb widocznych nitek gwintu
rwn liczbie zanotowanej przy demontau.
Sprawdzi dziaanie hamulca awaryjnego
i wyregulowa, jeli trzeba w sposb opisany
w rozdziale 1;
b) przed zamontowaniem konsoli rodkowej,
sprawdzi dziaanie kontrolki informujcej
o wczeniu hamulca awaryjnego.

17 Linki hamulca awaryjnego


- wymontowanie
i zamontowanie
Linki tylne
Wymontowanie
1. S dwie linki tylne, po jednej na kade
koo tylne samochodu. Kad z linek naley
wymienia w nastpujcy sposb.
2. Zabezpieczy koa przednie, nastpnie
podnie ty samochodu i podeprze na
podstawkach staych. Zwolni dwigni hamulca awaryjnego.
3. W wersjach z bbnowymi hamulcami
tylnymi wymontowa szczki hamulcowe
i odczy zakoczenie linki hamulcowej od
dwigni na szczce przeciwbienej. Zsun
spryn powrotn z koca linki. Odkrci
wspornik linki od tarczy nonej hamulca
(patrz rys. 17.3).

17.6. Przelotka linki hamulca awaryjnego


w wahaczu (strzaka)

17.7b. Odczanie przedniej linki hamulca


awaryjnego od wyrwnywacza

17.7a. Wyrwnywacz linki hamulca


awaryjnego (strzaka) po zdjciu osony
termicznej rury wylotowej

17.13. Odkrcanie nakrtki regulacyjnej


linki hamulca awaryjnego

4. W wersjach z tarczowymi hamulcami


tylnymi zwolni zacisk zabezpieczajcy link
na wsporniku, nastpnie odczy zakoczenie linki od dwigni na zacisku.
5. Odkrci nakrtki i ruby mocujce wsporniki linki hamulca awaryjnego do podwozia
i do zawieszenia, jeli takie wystpuj.
6. W modelach, kombi fazy I i II odkrci
wspornik zabezpieczajcy przelotk linki do
wahacza (patrz rys. 17.6).
7. Odczy przednie zakoczenie linki od
wyrwnywacza umieszczonego z przodu samochodu. Wycign link (patrz rys.
17.7a, b). Naley zauway, e w niektrych
wersjach trzeba bdzie wymontowa oson
termiczn rury wylotowej, aby uzyska dostp
do wyrwnywacza linki hamulca awaryjnego.

mulca awaryjnego w sposb opisany w rozdziale 1.

Zamontowanie

17.3. ruby mocowania wspornika linki


hamulca awaryjnego do tarczy nonej
hamulca bbnowego (strzaki)

254

8. Zamontowanie przebiega w kolejnoci


odwrotnej do wymontowania, przy czym
naley uwzgldni ponisze wskazwki:
a) w wersjach z tarczowymi hamulcami
tylnymi, jeli to jest aktualne, przy zamontowywaniu wspornika linki do zacisku upewni si, czy koek ustalajcy na wsporniku
wchodzi w odpowiedni otwr w obudowie
zacisku;
b) w wersjach z bbnowymi hamulcami
tylnymi zaczepi zakoczenie linki do dwigni na szczce przeciwbienej i zamontowa szczki hamulcowe w sposb opisany w podrozdziale 6;
c) na zakoczenie sprawdzi regulacj ha-

Linka przednia
Wymontowanie
9. Odczy ujemny biegun akumulatora od
instalacji elektrycznej samochodu.
10. Zabezpieczy koa tylne i cakowicie
zwolni dwigni hamulca awaryjnego.
11. We wntrzu samochodu wymontowa
konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.
12. Odczy wtyk przewodw elektrycznych od wycznika lampki informujcej
0 zacigniciu dwigni hamulca awaryjnego.
13. Policzy liczb widocznych nitek gwintu
na trzpieniu regulacji linki (dla uatwienia
regulacji przy zamontowywaniu), nastpnie
odkrci nakrtk regulatora i odczy
trzpie regulacyjny od dwigni hamulca awaryjnego (patrz rys. 17.13).
14. Dla uzyskania lepszego dostpu zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie
przd samochodu i podeprze go na podstawkach staych.
15. Pod samochodem odczy obie tylne
linki od wyrwnywacza i wycign przedni
odcinek linki (wcznie z wyrwnywaczem
1 trzpieniem regulacyjnym) ku doowi, przez
panel podogi. W niektrych wersjach trzeba
bdzie wymontowa oson termiczn, aby
uzyska dostp do wyrwnywacza linek
hamulca awaryjnego.

Zawory regulujce cinienie w hamulcach tylnych


Zamontowanie
16. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, przy czym
naley uwzgldni ponisze wskazwki:
a) nakrci nakrtk regulatora tak, aby
uzyska liczb widocznych nitek gwintu
rwn liczbie zanotowanej przy demontau;
sprawdzi dziaanie hamulca awaryjnego
i wyregulowa, jeli trzeba, w sposb opisany w rozdziale 1;
b) przed zamontowaniem konsoli rodkowej
sprawdzi dziaanie kontrolki informujcej
o zacigniciu dwigni hamulca awaryjnego.

18 Zawory regulujce
cinienie w hamulcach
tylnych - regulacja,
wymontowanie
i zamontowanie
Modele sedan i hatchback fazy
I i II, z tarczowymi hamulcami
tylnymi
Regulacja
Uwaga. Zastosowano podwjny korektor
i dlatego dugoci obu spryn musz by
takie same.

1. Zastosowano korektor podwjny po stronie prawej i lewej, pomidzy rwnolegymi


drkami zawieszenia tylnego a nadwoziem
(patrz rys. 18.1).
W niektrych wersjach moe okaza si
konieczne wymontowanie osony termicznej
w celu uzyskania lepszego dostpu do wyrwnywacza linek hamulca awaryjnego.
2. Aby mona byo oceni stan korektora
siy hamowania, musz by spenione nastpujce warunki:
a) musi by peny zbiornik paliwa;
b) musz by waciwe poziom oleju w silniku i cieczy chodzcej w ukadzie chodzenia;
c) koo zapasowe, podnonik i narzdzia
(stanowice wyposaenie samochodu) musz znajdowa si na waciwym miejscu.
3. Przy samochodzie ustawionym na paskiej nawierzchni zwolni dwigni hamulca
awaryjnego, nastpnie przetoczy samochd do tyu i do przodu i nacisn na
samochd w celu ustawienia zawieszenia
w zwykym pooeniu.
4. Pracujc pod tyln czci samochodu
zmierzy dugo spryny korektora (patrz
rys. 18.4).
5. Jeli konieczna jest regulacja, poluzowa
dwie dolne ruby wspornika spryny i obrci wspornik, wedug potrzeby (otwr pod
rub mocujc, znajdujc si najbliej
spryny, jest wyduony), aby uzyska
odpowiedni dugo spryny.

18.4. Pomiar dugoci spryny korektora


siy hamowania k tylnych - modele sedan
i hatchback fazy I i II, z tarczowymi
hamulcami tylnymi
H = 86,0 do 90,0 mm
6. Na zakoczenie dokrci ruby mocujce
wspornik.
7. Sprawdzi dugo spryny drugiego
korektora i jeli trzeba, wyregulowa j
w opisany sposb. Obie spryny musz
mie tak sam dugo.
8. Aby sprawdzi dziaanie korektorw, trzeba mie specjalne urzdzenie do kontroli
cinienia i t operacj naley powierzy
autoryzowanemu warsztatowi Nissana.

Wymontowanie
Uwaga. Jeli tylko jeden zawr korektora
siy hamowania jest niesprawny lub zniszczony, producent zaleca dokonanie wymiany pary zaworw.
9. W celu uzyskania lepszego dostpu zablokowa koa przednie, nastpnie podnie
ty samochodu i podeprze go na podstawkach staych.
10. Przed rozpoczciem dziaania podstawi odpowiednie naczynie pod zawr do
zebrania pynu hamulcowego, ktry wycieknie podczas odczania przewodw hamulcowych.
11. Odkrci zcza przewodw hamulcowych od obudowy zaworu i odczy przewody hamulcowe od zaworu, uwaajc aby
ich nie napry. Zanotowa usytuowanie
przewodw, aby je waciwie pniej zamontowa. Zatka lub zasoni otwarte otwory
przewodw i zaworu, aby zminimalizowa
wyciek pynu i nie dopuci do przedostania
si brudu. Nie wolno naciska na peda
hamulca, gdy zawr jest wymontowany.
12. Odkrci ruby mocujce zawr do
wspornika i wyj zawr.
13. Wymontowanie i zamontowanie wspornika zaworu jest oczywiste.
14. Nie mona wymieni samej spryny
zaworu korektora - te elementy s dostpne
wycznie w komplecie.

Zamontowanie
18.1. Elementy zaworu korektora siy hamowania k tylnych - modele sedan i hatchback
fazy I i II, z tarczowymi hamulcami tylnymi
1 - wspornik zaworu, 2 - zesp zaworu, 3 - dolny wspornik spryny, 4 - osona
termiczna

15. Zamontowanie przebiega w kolejnoci


odwrotnej do wymontowania, przy czym
naley uwzgldni ponisze wskazwki:
a) po zamontowaniu wszystkich elementw

255

Ukad hamulcowy
naley odpowietrzy obwd hydrauliczny
w sposb opisany w podrozdziale 2;
b) na zakoczenie sprawdzi regulacj
obu zaworw korektora siy hamowania
w sposb opisany wczeniej w niniejszym
punkcie.

Modele kombi fazy I i II


Regulacja
16. Pomidzy osi tyln i nadwoziem znajduje si jeden korektor siy hamowania
(patrz rys. 18.16).
17. Postpuje si w sposb taki, jak opisano
dla modeli sedan i hatchback pamitajc
jedynie, e jest tylko jeden zawr korektora
siy hamowania. Naley take pamita, e
dwignia robocza zaworu powinna zosta
przesunita w kierunku wspornika spryny
w czasie mierzenia dugoci spryny (patrz
rys. 18.17).

Wymontowanie i zamontowanie
18. Postpuje si w sposb opisany wczeniej, dla modeli sedan i hatchback, trzeba
pamita tylko, e jest jeden zawr korektora siy hamowania.

Modele sedan i hatchback fazy


I i II z bbnowymi hamulcami
tylnymi
Regulacja
18.16. Elementy zaworu korektora siy hamowania k tylnych - modele kombi fazy I
1 - wspornik zaworu, 2 - zesp zaworu, 3 - spryna, 4 - wspornik spryny

19. korektory siy hamowania stanowi


ograniczniki wbudowane w cylinderki hamulcowe i nie ma moliwoci ich regulacji.

Wymontowanie i zamontowanie
20. Wymontowanie i zamontowanie cylinderkw hamulcowych k tylnych opisano
w p. 11. Ograniczniki s wbudowane w cylinderki i nie naley cylinderkw rozbiera. Nie
s dostpne adne czci zamienne. Jeli
korektor siy hamowania nie dziaa waciwie, naley wymieni cay zesp.

Modele fazy III


Regulacja
2 1 . Korektor siy hamowania jest elementem zamknitym i nie wymaga regulacji.
Jeli istnieje podejrzenie co do jego niewaciwwego dziaania, to naley samochd
dostarczy do autoryzowanego warsztatu
Nissana w celu dokonania kontroli zaworu
korektora pod cinieniem.

Wymontowanie

18.17. Pomiar dugoci spryny zaworu korektora si hamowania k tylnych - modele


kombi fazy I i II
H = 157,7 do 160,7 mm
1 - wspornik spryny, 2 - sworze, 3 - spryna, 4 - dwignia zaworu
A - kierunek popychania dwigni

256

22. W celu uzyskania lepszego dostpu,


zablokowa koa przednie, nastpnie podnie ty samochodu i podeprze go na
podstawkach staych.
23. Przed rozpoczciem czynnoci podstawi odpowiednie naczynie pod zawr korektora do zebrania pynu hamulcowego, ktry
wycieknie przy odczaniu przewodw hamulcowych.

Wycznik wiate hamowania


24. Odkrci zcza przewodw hamulcowych od obudowy zaworu korektora siy
hamowania i odczy przewody hamulcowe
od zaworu, uwaajc, aby ich nie napry.
Zanotowa usytuowanie przewodw, aby je
waciwie pniej zamontowa. Zatka lub
zasoni otwarte otwory przewodw i zaworu, aby zminimalizowa wyciek pynu i nie
dopuci do przedostania si brudu. Nie
wolno naciska na peda hamulca, w czasie
gdy zawr jest wymontowany.
25. Odkrci rub mocujc zawr do
podwozia i wyj zawr korektora siy hamowania k tylnych.

19 Wycznik

wiate hamowania regulacja, wymontowanie


i zamontowanie

5. Odczy wtyk przewodw elektrycznych


od wycznika wiate hamowania.
6. Obrci wycznik wiate hamowania
w lewo i wyj ze wspornika pedau hamulcowego.

Regulacja
1. Suwak wycznika dziaa na zapadce.
2. Jeli konieczna jest regulacja, to trzeba
w peni wycign suwak - nastpi wwczas
samoregulacja wycznika.

Wymontowanie
Zamontowanie
26. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, a na zakoczenie naley odpowietrzy obwd hydrauliczny w sposb opisany w podrozdziale 2.

3. Odczy biegun ujemny akumulatora od


instalacji elektrycznej samochodu.
4. Dla uzyskania lepszego dostpu naley
wymontowa dolny panel tablicy rozdzielczej, po stronie kierowcy, w sposb opisany
w rozdziale 11.

20.3. Odczanie przewodw elektrycznych


od wycznika lampki kontrolnej hamulca
awaryjnego

21.3. Schemat hydraulicznego ukadu ABS


1 -zacisk przedni (lewy), 2 - zacisk tylny (lewy), 3 - zacisk przedni (prawy), 4 - zacisk tylny (prawy), 5 - pompa hamulcowa, 6 - zawr
elektromagnetyczny, 7 - wlot, 8 - zwora, 9 - elektromagnes, 10 - wylot, 11 - zawory przelewowe, 12 - zwka, 13 - tumik, 14 - pompa,
15 - elektroniczne urzdzenie sterujce, 16 - zawr elektromagnetyczny, 17 - zawory przelewowe, 18 - zawr elektromagnetyczny,
19 -zbiorniki pynu, 20 - zawr elektromagnetyczny
17 Nissan Primera

257

Ukad hamulcowy
Zamontowanie
7. Zamontowanie przebiega w sposb odwrotny do wymontowania, trzeba tylko cakowicie wycign suwak wycznika wiate hamowania przed zamontowaniem wycznika.

20 Wycznik lampki
hamulca awaryjnego
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny akumulatora od
instalacji elektrycznej samochodu.
2. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11.
3. Odczy wtyk przewodw elektrycznych
od wycznika (patrz rys. 20.3).
4. Wykrci wkrt zabezpieczajcy i wyj
wycznik.

Zamontowanie
5. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, lecz przed
zamontowaniem konsoli rodkowej sprawdzi, czy lampka kontrolna zawieca si
po zacigniciu dwigni hamulca awaryjnego o okrelon liczb zbkw (patrz
dane techniczne). Jeli trzeba, dogi
wspornik wycznika w celu uzyskania waciwego dziaania.

[21 Ukad
przeciw/blokujcy ABS
- informacje oglne
Niektre modele fazy I i II oraz wszystkie
modele fazy III s wyposaone w ukad
ABS. Stosowane s dwa typy ukadu, chocia dziaanie kadego z nich jest w istocie
takie samo, podobnie jak procedury naprawy
opisane w poniszych punktach.
Ukad jest podczony do konwencjonalnego
ukadu hamulcowego. Oznacza to, e hamowanie samochodu jest moliwe, nawet
gdyby ukad ABS zosta uszkodzony.
Aby zapobiec blokowaniu k ukad zapewnia modulacj (zmian) cinienia hydraulicznego w obwodach hamulcw kadego koa
w celu sterowania wielkoci siy hamowania kadego z nich. Aby to osign, zamontowano czujniki prdkoci przy wszystkich
czterech koach, ledzce prdkoci obrotowe k i bdce w stanie wykry niebezpieczestwo blokowania (prdko obrotowa koa zbyt maa wzgldem prdkoci
jazdy samochodu). W obwodach hydraulicznych hamulcw poszczeglnych k umieszczono zawory elektromagnetyczne. Zawr
elektromagnetyczny znajduje si take w ze-

258

spole modulatora i jest on sterowany przez


elektroniczny zesp sterujcy. Elektroniczny
modu sterujcy steruje wielkoci momentu
hamujcego kade koo, zgodnie z informacjami uzyskiwanymi od czujnikw k
(patrz rys. 21.3).
Elementy ukadu hamulcowego w modelach wyposaonych w ukad ABS, s podobne do tych jakie s w samochodach
wyposaonych w tradycyjne ukady hamulcowe. Do modeli z ABS mona stosowa
takie same bbny hamulcowe czy tarcze
hamulcowe.
W razie wystpienia usterki w ukadzie ABS
(zawiecenie lampki kontrolnej) ukad ten
mona sprawdzi tylko za pomoc specjalnego testera diagnostycznego, dostpnego
tylko w autoryzowanych stacjach obsugi
Nissana.

22 Elementy ukadu
przeciw/blokujcego ABS
- wymontowanie
i zamontowanie

Zesp modulatora
Uwaga. Przed rozpoczciem pracy zapozna si z uwag, umieszczon na pocztku
podrozdziau 2, dotyczc niebezpieczestwa kontaktu z pynem hamulcowym.

Wymontowanie
1. Odczy ujemny biegun akumulatora od
instalacji elektrycznej samochodu.
2. Usun pyn hydrauliczny z ukadu poprzez odkrcenie dowolnego odpowietrznika i delikatne pompowanie pedaem hamulca, aby pyn wypyn przez przewd
plastykowy zaoony na odpowietrznik
(patrz podrozdz. 2).
3. Zidentyfikowa kady przewd hydrauliczny podczony do modulatora.
4. Zalepi lub zasoni wszystkie otwarte
koce przewodw i otwory w modulatorze,
w celu zminimalizowania wycieku pynu
i niedopuszczenia do przedostania si
brudu.

22.5. Wkrt mocujcy przewd masy


modulatora ABS (strzaka)

22.6. Nakrtka mocowania modulatora


ABS (strzaka)

5. Rozczy zcze przewodw elektrycznych przy modulatorze oraz przewd poczenia z mas; jeli taki wystpuje, usun
wkrt zabezpieczajcy przewodu masy |
(patrz rys. 22.5).
6. W modelach fazy I i II odkrci trzy
nakrtki zabezpieczajce i wyj zespl
modulatora (patrz rys. 22.6). W modelach
fazy III odkrci nakrtki i ruby mocujce
wspornik modulatora oraz wyj modulator
i wspornik. Jeli trzeba, mona wyj modulator ze wspornika, po odkrceniu nakrtek mocujcych.

Zamontowanie
7. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, przy czym
naley uwzgldni ponisze wskazwki:
a) upewni si, czy przewody hydrauliczne s
waciwie podczone do modulatora, zgodnie z notatkami zrobionymi przy demontau;
b) odpowietrzy hamulcowy ukad hydrauliczny w sposb opisany w podrozdziale 2.

Przekaniki modulatora
Wymontowanie
8. W modelach fazy I i II przekaniki znajduj si na zespole modulatora, a w modelach fazy III znajduj si w skrzynce przekanikw w przedziale silnika. Aby wymontowa przekaniki ze skrzynki przekanikw,
naley otworzy pokryw i wycign odpowiedni przekanik. Przy wymontowaniu
przekanikw umieszczonych na modulatorze naley postpowa w sposb opisany
niej.
9. Odczy ujemny biegun akumulatora od
instalacji elektrycznej samochodu.
10. Aby uzyska wystarczajcy luz do zdjcia pokrywy przekanikw, trzeba zwolni
modulator z zamocowania i odsun go od
nadkola.
1 1 . Wykrci wkrt zabezpieczajcy (patrz
rys. 22.11) i wycign pokryw w celu
odsonicia przekanikw.
12. Wycign odpowiedni przekanik z jego gniazda. Naley pamita, e czarny
przekanik steruje silnikiem pompy modula-

Elementy ukadu ABS

22.11. Wkrt zabezpieczajcy pokryw


przekanika modulatora ABS (strzaka)

22.19a. Dwie ruby mocujce (strzaki),


ktre naley wykrci,...

22.27. ruba mocujca czujnik prdkoci


koa tylnego

22.17. Wymontowanie panelu wykadziny


wnki na nogi - pokazano po wyjciu
schowka

22.19b. ... aby wyj elektroniczne


urzdzenie sterujce ABS

22.29. Wirnik (1) nadajnika impulsw


czujnika prdkoci koa tylnego i czujnik (2)

19. Sign pod tablic rozdzielcz i odkrci dwie ruby mocujce zesp sterujcy
i wspornik do wnki (trzeba odwin dywanik
do tyu, aby uzyska dostp do dolnej ruby). Wyj zesp sterujcy wraz ze wspornikiem z wnki na nogi (patrz rys. 22.19a, b).

Zamontowanie
20. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

22.18. Odczanie wtyku zcza


przewodw elektrycznych od
elektronicznego urzdzenia sterujcego
ABS

22.24. Wymontowanie czujnika prdkoci


koa przedniego

tora, a srebrny przekanik steruje zaworami


elektromagnetycznymi.

15. Odczy ujemny biegun akumulatora


od instalacji elektrycznej samochodu.
16. Pracujc we wnce na nogi pasaera
podway ostronie wkrtakiem pat tapicerki, aby uzyska dostp do wkrtu zabezpieczajcego. Wykrci wkrt.
17. Pokrci tyln nakrtk mocowania
w celu jej zwolnienia, nastpnie usun
zacisk i wycign pat tapicerki z wnki na
nogi (patrz rys. 22.17).
18. Nacisn zacisk zabezpieczajcy i odczy wtyk zcza przewodw elektrycznych od elektronicznego zespou sterowania
(patrz rys. 22.18).

Zamontowanie
Zamontowanie przebiega w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, trzeba tylko pamita, aby nakrtki mocujce byy odpowiednio pewnie dokrcone.

Elektroniczny zesp sterowania


Wymontowanie
14. Zesp znajduje si pod spodem tablicy
rozdzielczej, po stronie pasaera.

Czujnik prdkoci koa


przedniego
Uwaga. Przy montau bdzie potrzebny
rodek zapobiegajcy odkrcaniu, ktry naley naoy na gwint ruby mocujcej.

Wymontowanie
2 1 . Aby uzyska dostp, zabezpieczy
przed obrotem koa tylne, unie przd
samochodu i oprze go na podstawkach
staych. Zdj odpowiednie koo jezdne.
22. Przeledzi przebieg przewodu elektrycznego od czujnika i odkrci wkrty
mocujce wsporniki przewodu do zawieszenia i nadwozia.
23. Odszuka zcze przewodw elektrycznych i rozczy obie czci zcza (jeli to
aktualne wycign przewody przez przelotk w zakolu, notujc ich przebieg).

259

Ukad hamulcowy
Zamontowanie

24. Odkrci rub mocujc czujnik prdkoci koa do wspornika piasty i wycign
czujnik wraz z przewodami elektrycznymi
i wspornikami (patrz rys. 22.24).

Czujnik prdkoci koa tylnego


Wymontowanie

Wirniki podajnikw impulsw

Zamontowanie

26. Aby uzyska dostp, zabezpieczy


przed obrotem koa przednie i nastpnie
unie ty samochodu i oprze go na podstawkach staych. Zdj odpowiednie koo
jezdne.
27. Postpowa, jak dla czujnika prdkoci
koa przedniego opisanych w punktach od
22 do 24 (patrz rys. 22.27).

29. Wirniki podajnikw impulsw stanowi


cao z posiami (czujniki prdkoci kt
przednich) oraz z piastami (czujniki prdkoci k tylnych) i nie mona wymontowa ich
osobno (patrz rys. 22.29). Informacje dotyczce wymontowania i zamontowania posi
napdowych i piast k tylnych podano
odpowiednio w rozdziaach 8 i 10.

25. Zamontowanie przebiega w kolejnoci


odwrotnej do wymontowania, ale trzeba
upewni si, czy powierzchnie styku czujnika prdkoci koa i wspornika piasty s
czyste. Dokrci rub mocujc odpowiednim momentem.

28. Postpowa, jak w punkcie 25.

Rozdzia 10

Zawieszenie i ukad kierowniczy

Dane techniczne
Zawieszenie przednie
Typ:
| - modele sedan i hatchback fazy I i II

- modele kombi fazy I i II

- modele fazy III

niezalene, z podwjnymi wahaczami skonymi nierwnej dugoci


(grnym i dolnym) oraz sprynami
stokowymi wsposiowymi z amortyzatorami (kolumny zawieszenia), ze stabilizatorem poprzecznym prtowym we wszystkich wersjach
niezalene z kolumnami McPhersona (ze sprynami rubowymi
i amortyzatorami oraz dolnymi wahaczami poprzecznymi), ze stabilizatorem poprzecznym prtowym
we wszystkich wersjach
jak fazy I i II

- modele kombi fazy I i

- modele fazy III

oyska k
Luz dopuszczalny czopa w piacie
(koa przednie i tylne)

0,05 mm

Ukad kierowniczy
z przekadni zbatkow, mechaniczny lub ze wspomaganiem hydraulicznym (zalenie od wersji)
Dopuszczalny luz koa kierownicy
35,0 mm
Dugo kolumny kierownicy:
- modele fazy I i II
556,2 do 557,8 mm
- modele fazy III
536,0 do 538,0 mm
Typ

Opony

Zawieszenie tylne
Typ:
- modele sedan i hatchback fazy I i II

cznym dwuramiennym poczonym z belk poprzeczn i poprzecznym drkiem reakcyjnym (ukad Scotta-Rusella)

niezalene z podwjnymi wahaczami poprzecznymi (przednim


i tylnym) i pojedynczymi wzdunymi drkami reakcyjnymi oraz
sprynami rubowymi wsposiowymi z amortyzatorami (golenie
resorujce), ze stabilizatorem poprzecznym prtowym we wszystkich wersjach
pniezalene, z pojedynczymi wahaczami wzdunymi zespolonymi
rurow belk poprzeczn oraz
sprynami rubowymi niewsposiowymi z amortyzatorami, z drkiem reakcyjnym Panharda
pniezalene, z pojedynczymi wahaczami wzdunymi zespolonymi
rurow belk poprzeczn oraz
sprynami rubowymi wsposiowymi z amortyzatorami (golenie
resorujce), z wahaczem poprze-

Rozmiar:
- koa 5Jx13
- koa 5,5JJx14
- koa 6Jx14
- koa 6JJx15

. . .

Cinienie w oponach

165R13 82T lub 165R13 84T (zalenie od wersji)


175/70R14 84T, 185/65R14 85H,
185/65R14 87H lub 195/65R14
89H (zalenie od wersji)
185/65R14 87H, 195/65R14 89H,
195/60R14 85V lub 195/60R14
86V (zalenie od wersji)
185/65HR15, 195/60R15 lub
195/60VR15 (zalenie od wersji)
patrz nalepka danych opon umieszczona na rodkowym supku
nadwozia widoczna po otwarciu
drzwi kierowcy

Obrcze
Typ

...

Rozmiar

stalowe, toczone z blachy stalowej lub odlewane ze stopu lekkiego (zalenie od wersji)
5Jx13, 5,5JJx14, 6Jx14, 6JJx15
(zalenie od wersji)

261

Zawieszenie i ukad kierowniczy


Kty ustawienia k* 1
Kt pochylenia koa przedniego:
- modele fazy I i II:
sedan i hatchback
- 0 4 5 ' do +045'
kombi
. -005' do +125'
- modele fazy III
-045' do +045'
Kt wyprzedzenia sworznia zwrotnicy:
- modele fazy I i II:
sedan i hatchback
. 1 00' do 230'
kombi
. 115' do 245'
- modele fazy III
100' do 230'
Kt pochylenia sworznia zwrotnicy:
- modele fazy I i U:
sedan i hatchback
1345' do 15 15'
kombi
13 15' do 1445'
- modele fazy III
1345' do 1515'
Zbieno k przednich:
- modele fazy I i II:
sedan i hatchback
0,0 mm do 2,,0 mm (0 do 012')
kombi
1,0 mm do 3,0 mm (06' do 017')
- modele fazy III
0,0 mm do 2,0 mm (0doO12')
Kt pochylenia koa tylnego:
- sedan i hatchback fazy I
- 1 4 5 ' do - 0 1 5 '
- sedan i hatchback fazy II
-215'do -045'
- kombi fazy I i II
- 2 1 5 ' do - 0 4 5 '
-145'do -015'
- modele fazy III
Zbieno k tylnych:
- sedan i hatchback
fazy I
- 2 , 0 mm (-012') do + 2,0 mm ( + 012')
- sedan i hatchback
fazy II
- 1 , 0 mm (-06') do + 3,0 mm ( + 018')
*' Uwaga. Wszystkie wartoci podano dla samochodu nie obcionego
w stanie gotowym do jazdy, tzn. bez kierowcy i pasaerw, z penym
zbiornikiem paliwa, z podnonikiem i narzdziami umieszczonymi we
waciwym miejscu.

Momenty dokrcania
Zawieszenie przednie - modele sedan i hatchback
fazy I i II
ruby obejm tulei stabilizatora
45 N m
Nakrtki mocowania cznikw stabilizatora
do stabilizatora**'
45 N-m
Nakrtki mocowania cznikw stabilizatora do wysignika
(wersje z silnikiem 2,0)
20 N-m
Nakrtki mocowania cznika stabilizatora do wahacza
dolnego (wersje z silnikiem 1,6)**'
25 N-m
Nakrtka mocowania grnego wahacza do wysignika
zawieszenia**1
120 N-m
Nakrtka posi napdowej**'
300 N-m
Nakrtka poczenia wysignika ze zwrotnic
110 N-m
Nakrtka czca sworze kulowy wahacza dolnego
ze zwrotnic
80 N m
Nakrtka przedniego mocowania wahacza dolnego** 1 100 N-m
ruby przedniego mocowania wahacza dolnego
do nadwozia
100 N m
ruby wspornika tylnego mocowania wahacza dolnego 130 N m
Nakrtka trzpienia amortyzatora**1
20 N-m
ruba i nakrtka mocowania kolumny zawieszenia
do wysignika**1
120 N-m
Nakrtki grnego mocowania kolumny zawieszenia**' . 50 N-m
Nakrtka mocowania kocwki drka kierowniczego
do ramienia zwrotnicy:
- moment zalecany
35 N m
- moment dopuszczalny
49 N m
Nakrtka mocowania grnego wahacza zawieszenia
do wspornika**'
110N-m

262

Nakrtki**' i ruby mocowania wspornika grnego


wahacza do nadwozia

110 N-m

Zawieszenie przednie - modele kombi fazy I i II


Nakrtki mocowania cznika stabilizatora
do stabilizatora**'
Nakrtki mocowania cznika stabilizatora
do wahacza dolnego** 1
ruby mocowania obejm tulei stabilizatora
Nakrtki mocowania obejm tulei stabilizatora**1
Nakrtki i ruby mocowania kolumny zawieszenia
do zwrotnicy **'
Nakrtka mocowania sworznia kulowego wahacza
dolnego do zwrotnicy
Nakrtki mocowania sworznia kulowego wahacza
dolnego do wahacza** 1
Nakrtka przedniego mocowania wahacza dolnego** 1
ruby mocowania tylnego wspornika wahacza dolnego
Nakrtka trzpienia amortyzatora** 1
Nakrtki grnego mocowania kolumny zawieszenia** 1
Nakrtka mocowania kocwki drka kierowniczego
do ramienia zwrotnicy:
- moment zalecany
- moment dopuszczalny

45 Nm
20 Nm
35 N-m
45 N-m
170 N-m
80 Nm
90
110
130
70
. 50

N-m
Nm
N-m
N-m
N-m

35 N-m
49 Nm

Zawieszenie przednie - modele fazy III


ruby wspornikw tulei stabilizatora
45 N-m
Nakrtki mocowania cznikw stabilizatora
1
do stabilizatora**
45 N-m
Nakrtki mocowania cznikw stabilizatora do wysignika
(wersje z silnikiem 2,0)
20 N-m
Nakrtki mocowania cznikw stabilizatora do wahaczy
dolnych (wersje z silnikiem 1,6)**'
25 N-m
Nakrtka mocowania grnego wahacza do wysignika **' 120 N m
Nakrtka posi napdowej**'
300 N-m
Nakrtka poczenia wysignika ze zwrotnic
110 N-m
Nakrtka czca sworze kulowy wahacza dolnego
ze zwrotnic
80 N-m
Nakrtka przedniego mocowania wahacza dolnego**' 130 N-m
ruby przedniego mocowania wahacza dolnego
do nadwozia
130 N-m
ruby wspornika tylnego mocowania wahacza dolnego 130 N-m
Nakrtka trzpienia amortyzatora** 1
20 N-m
ruba i nakrtka mocowania kolumny zawieszenia
do wysignika**'
120 N-m
Nakrtki grnego mocowania kolumny zawieszenia**' . 50 N-m
Nakrtka mocowania kocwki drka kierowniczego
do ramienia zwrotnicy:
- moment zalecany
35 N-m
- moment dopuszczalny
49 N-m
Nakrtka mocowania grnego wahacza zawieszenia
do wspornika** 1
110 N-m
Nakrtki** 1 i ruby mocowania wspornika grnego
wahacza do nadwozia
110 N-m

Zawieszenie tylne - modele sedan i hatchback


fazy I i II
Nakrtka**' i ruba wspornika tulei stabilizatora . . . . 35 N-m
Nakrtki mocowania cznikw stabilizatora
do stabilizatora**1
45 N-m
Nakrtki mocowania cznika stabilizatora do kolumny
resorujcej **'
45 N m
ruby mocowania wspornika tulei stabilizatora
do nadwozia
35 N-m
Nakrtki mocowania wahaczy poprzecznych*** . . . . 120 N-m
Nakrtka mocowania wzdunego drka
reakcyjnego do nadwozia
100 N-m

Wiadomoci wstpne
Nakrtka mocowania wzdunego drka reakcyjnego
do wspornika piasty**'
100 N-m
Nakrtka czopa piasty tylnej
230 N m
Nakrtka trzpienia amortyzatora
70 N m
Nakrtki mocowania kolumny resorujcej
do wspornika piasty**'
100 N-m
Nakrtki grnego mocowania kolumny resorujcej**' . . 50 N m

Nakrtka trzpienia amortyzatora


41 N m
Nakrtka dolnej ruby mocowania kolumny resorujcej **' 108 N m
Nakrtki mocowania grnego kolumny
resorujcej do nadwozia**'
50 N-m
Nakrtki przedniego mocowania wahaczy wzdunych ** 108 N m

Zawieszenie tylne - modele kombi fazy I i II

ruby zabezpieczajce poduszk powietrzn


(typu Torx) **'
20 N m
ruba mocowania zczki przewodu hydraulicznego
do pompy wspomagania
60 N-m
ruby mocowania pompy wspomagania do wspornika . 30 N m
Nakrtki i ruby mocowania kolumny kierownicy . . . . 15 N-m
ruby mocowania przegubu krzyakowego
kolumny kierownicy
25 N m
ruby mocowania obejm przekadni kierowniczej . . . . 90 N m
Nakrtka mocowania koa kierownicy
35 N m
Nakrtka zabezpieczajca kocwki drka
poprzecznego
45 N m
Nakrtka mocowania kocwki drka kierowniczego
do ramienia zwrotnicy:
- moment zalecany
35 N m
- moment dopuszczalny
49 N m

ruby mocowania zderzaka gumowego


25 N m
Nakrtka mocowania zderzaka gumowego**'
60 N-m
Dolna nakrtka mocowania drka Panharda**' . . . . 65 N-m
Grna nakrtka mocowania drka Panharda**' . . . 110 N-m
Grna nakrtka mocowania amortyzatora**'
65 N-m
Nakrtki (lub ruby) mocujce wahacze
wzdune do nadwozia**'
110 N-m

Zawieszenie tylne - modele fazy III


Nakrtka ruby mocowania poprzecznego drka reakcyjnego
do dwuramiennego wahacza poprzecznego**'
69 N-m
Nakrtka mocowania poprzecznego drka reakcyjnego
do belki osi tylnej**'
108 N-m
Nakrtka mocowania dwuramiennego wahacza
poprzecznego do belki osi tylnej**'
108 N-m
Nakrtka mocowania dwuramiennego wahacza
poprzecznego do nadwozia**'
108 N-m
Nakrtka czopa piasty tylnej
230 N m
Nakrtki mocowania wspornika kolumny resorujcej
do pytki mocowania grnego
58 N m

1 Wiadomoci wstpne
Uwaga. W treci niniejszego rozdziau poczyniono uwagi odnonie do modeli fazy I,
II i III, zgodnie z rokiem produkcji wyrobu.
Takie rozrnienie uznano za konieczne
tam, gdzie rnice konstrukcyjne maj
wptyw na przebieg opisywanych czynnoci.
Poszczeglne fazy wi si z rokiem produkcji modelu w sposb nastpujcy:
faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;
faza III - o d padziernika 1996 do wrzenia
1999.
1. Konstrukcja zawiesze w modelach fazy
1, II i III rni si w sposb opisany poniej.

Ukad kierowniczy

Koa jezdne
Nakrtki k jezdnych

110N-m

Podczas montau stosowa nowe nakrtki lub ruby

piast k. Kolumny, z ktrych kada skada


si ze stokowej spryny rubowej, wsposiowej z amortyzatorem, s poczone
u gry z gniazdami nadwozia, a u dou
- z wysignikami. We wszystkich wersjach
zastosowano stabilizator poprzeczny prtowy (patrz rys. 1.2).
3. W modelach kombi fazy I i II zastosowano niezalene zawieszenie przednie
typu McPherson, zawierajce spryny rubowe wsprodkowe z amortyzatorami.
Grne koce kolumn McPhersona s poczone z gniazdami nadwozia, a dolne
koce s poczone ze zwrotnicami, w ktrych s osadzone oyska piast k, i do
ktrych s przymocowane zaciski hamulcw oraz zespoy tarcz i piast. Dolne czci
zwrotnic s poczone przegubowo z wahaczami dolnymi. We wszystkich wersjach
zastosowano stabilizator poprzeczny prtowy (patrz rys. 1.3).

Zawieszenie przednie

Zawieszenie tylne

2. W modelach sedan i hatchback fazy I i II


oraz we wszystkich modelach fazy III zastosowano unikatowe rozwizanie niezalenego zawieszenia przedniego firmy Nissan.
Jest to zawieszenie na podwjnych wahaczach skonych nierwnej dugoci, zawierajce wysoko umieszczone krtsze wahacze grne, dusze wahacze dolne i wysigniki umoliwiajce wyminicie kolumny zawieszenia, czce wahacze grne ze
zwrotnicami, w ktrych s osadzone oyska

4. W wersjach sedan i hatchback fazy I i II


w niezalenym zawieszeniu tylnym zastosowano kolumny resorujce, zawierajce
spryny rubowe wsposiowe z amortyzatorami. Grne koce kolumn resorujcych
s poczone z gniazdami nadwozia, a dolne
koce - ze wspornikami piast, w ktrych s
osadzone oyska k, i do ktrych s przymocowane zaciski hamulcw oraz zespoy
tarcz i piast. Dolne czci wspornikw piast
s poczone z poprzecznymi wahaczami

przednim i tylnym oraz ze wzdunym drkiem reakcyjnym. We wszystkich wersjach


zastosowano stabilizator poprzeczny prtowy (patrz rys. 1.4).
5. W modelach kombi fazy I i II zastosowano zawieszenie pniezalene, z dwoma
wahaczami wzdunymi zespolonymi z poprzeczn belk rurow, poczonymi przegubowo w przedniej czci z nadwoziem
(patrz rys. 1.5) oraz spryny rubowe niewsposiowe z amortyzatorami, a take poprzeczny drek reakcyjny Panharda.
6. We wszystkich modelach fazy III zawieszenie tylne jest pniezalene i zawiera
dwa wahacze wzdune zespolone poprzeczn belk rurow i poczone przegubowo
w przedniej czci z nadwoziem. Pomidzy
belk osi tylnej a nadwoziem znajduj si
dwie kolumny resorujce, zawierajce spryny rubowe wsposiowe z amortyzatorami. Poprzeczne ustalenie osi tylnej zapewnia
poprzeczny wahacz dwuramienny, poczony jednym kocem z nadwoziem, a drugim
- z osi tyln oraz poprzeczny drek
reakcyjny poczony jednym kocem z belk
osi tylnej, a drugim z wahaczem dwuramiennym (patrz rys. 1.6).

Ukad kierowniczy
7. Jednoczciowa kolumna kierownicy ma
zamocowany na dolnym kocu przegub
krzyakowy czcy j z zbnikiem przekadni kierowniczej.

263

Zawieszenie i ukad kierowniczy

1.2. Elementy zawieszenia przedniego - modele sedan i hatchback fazy I i II oraz wszystkie modele fazy III
1 - wahacz dolny, 2 - zwrotnica, 3 - wysignik, 4 - wahacz grny, 5 - grne mocowanie kolumny zawieszenia, 6 - spryna rubowa,
7 - wspornik wahacza grnego, 8 - rama szcztkowa, 9 - kolumna zawieszenia, 10 - po napdowa, 11 - stabilizator poprzeczny,
12 - wspornik tylnego mocowania wahacza dolnego, 13 - tulejki gumowe

264

Wiadomoci wstpne

1.3. Elementy zawieszenia przedniego - modele kombi fazy l i i i


1 - zwrotnica, 2 - wahacz poprzeczny, 3 - obejma przedniego mocowania wahacza, 4 - stabilizator, 5 - wspornik wahacza, 6 - po
napdowa, 7 - wspornik oyska poredniego posi, 8 - kolumna zawieszenia, 9 - spryna rubowa, 10 - grne mocowanie
kolumny zawieszenia

265

Zawieszenie i ukad kierowniczy


1.4. Elementy zawieszenia
tylnego - modele sedan
i hatchback fazy I i II
1 - spryna rubowa,
2 - podkadka,
3 - grne mocowanie
kolumny resorujcej,
4 - wahacze poprzeczne,
5 - ruba wewntrznego
mocowania wahacza
poprzecznego
(regulacyjna),
6 - wzduny drek
reakcyjny,
7 - kolumna resorujca,
8 - wspornik piasty,
9 - stabilizator poprzeczny
A - wersje z tylnymi
hamulcami
tarczowymi,
B - wersje z tylnymi
hamulcami
bbnowymi

1.5. Elementy zawieszenia tylnego - modele


kombi fazy I i II
1 - wz,
2 - spryna rubowa,
3 - wspornik zderzaka gumowego,
4 - zderzak gumowy,
5 - grne gniazdo spryny,
6 - drek reakcyjny Panharda,
7 - amortyzator

266

oyska piast k przednich


1.6. Elementy zawieszenia tylnego - modele fazy III
1 - podkadka, 2 - tulejka,
3 - pytka grnego mocowania kolumny resorujcej,
4 - zderzak gumowy,
5 - osona ochronna gumowa,
6 - spryna rubowa, 7 - amortyzator,
8 - rurowa belka poprzeczna,
,-.
9 - wahacz poprzeczny dwuramienny,
M2)
10 - poprzeczny drek reakcyjny,
11 - czujnik prdkoci koa tylnego,
12 - wspornik kolumny resorujcej

H31295

8. Przekadnia kierownicza jest zamocowana w przedziale silnika do przegrody czoowej. Z przekadni kierownicz s poczone drki kierownicze, ktrych kocwki s
poczone z ramionami zwrotnic. Kocwki
s wyposaone w przeguby kulowe, co
umoliwia swobodne ruchy zawieszenia,
i s wkrcane na gwint, co zapewnia moliwo zmiany dugoci drkw kierowniczych podczas regulacji zbienoci k
przednich.
9. Niektre wersje wyposaono standardowo we wspomaganie ukadu kierowniczego.
Ukad hydrauliczny jest zasilany za pomoc
pompy napdzanej przekadni pasow od
koa na wale korbowym.

2 oyska piast
k przednich - wymiana

Uwaga. Do wymiany bdzie niezbdny przyrzd do demontau sworzni kulowych i prasa lub odpowiednie inne narzdzia (opisane
dalej). Podczas demontau oysko ulega
uszkodzeniu.
Do montau bdzie konieczna nowa zawleczka sworznia kulowego wahacza dolnego. Dla modeli kombi fazy I i II producent
zaleca wymian rub czcych kolumn
zawieszenia ze zwrotnic. Naley stosowa

nowe piercienie uszczelniajce oraz nowe


piercienie osadcze oysk.

Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych. Zdj odpowiednie koo jezdne.
2. Wymontowa tarcz hamulca, postpujc zgodnie ze wskazwkami z rozdziau 9.
3. W wersjach z ukadem ABS wymontowa
czujnik prdkoci koa i wykrci wkrt
(wkrty) mocujcy przewody elektryczne
czujnika do zwrotnicy. Zawiesi czujnik z dala od miejsca pracy, aby unikn przypadkowego uszkodzenia.

267

Zawieszenie i ukad kierowniczy


rzni kulowych. Odkrci nakrtk i wycign zwrotnic.
6. Odczy zewntrzny koniec posi napdowej od piasty wedug opisu wymontowania i zamontowania posi napdowej
(patrz rys. 2.6). Nie ma potrzeby wycigania
wewntrznego koca posi za skrzynki
przekadniowej. Nie wolno dopuci, aby
koniec posi napdowej zwisa swobodnie
-naley go podwiesi za pomoc mikkiego
drutu lub sznurka.
7. Przej do punktu 10.
2.4. Wyjmowanie zawleczki ze sworznia
kulowego wahacza dolnego

Wersje sedan i hatchback fazy


I i II oraz wszystkie wersje fazy III
4. Wyj zawleczk, nastpnie odkrci
nakrtk mocujc dolny koniec zwrotnicy
ze sworzniem kulowym wahacza dolnego
(patrz rys. 2.4). Wyrzuci zawleczk - do
zamontowania zastosowa now zawleczk.
5. Odczy zwrotnic od sworznia kulowego wahacza dolnego. Jeli trzeba, posuy si przyrzdem do demontau swo-

Wersje kombi fazy I i II


8. Odczy zewntrzny koniec posi napdowej od piasty, wedug opisu wymontowania i zamontowania posi napdowej.
Naley zauway, e nie ma potrzeby wycigania wewntrznego koca ptosi ze
skrzynki przekadniowej. Nie wolno dopuci, aby koniec posi napdowej zwisa
swobodnie, koniec posi naley podwiesi
za pomoc mikkiego drutu lub sznurka.
9. Odkrci dwie nakrtki ze rub mocujcych zwrotnice do kolumny zawieszenia
(patrz rys. 2.9). Wykrci ruby i wyj
zesp wspornika piasty. Wyrzuci nakrtki

2.9. Nakrtki (strzaki) rub mocujcych


zwrotnic koa do kolumny zawieszenia
i ruby - do zamontowania uy nowych
nakrtek i rub.

Wszystkie wersje
10. Podeprze powierzchni zewntrzn
zwrotnicy na dwch prtach metalowych,
upewniajc si, e piasta spoczywa swobodnie (uwaa, aby nie zniszczy osony tarczy
hamulca). Za pomoc trzpienia lub rury
o odpowiedniej rednicy wycign piast
ze zwrotnicy koa. Naley zauway, e
jedna poowa wewntrznego piercienia oyska pozostanie w piacie (patrz rys. 2.10).
1 1 . Podeprze wewntrzny piercie oyska pozostay w piacie i wycisn piast
z piercienia. Alternatywnie mona cign

2.10. Wymontowanie piasty ze zwrotnicy


koa. Strzak wskazano wewntrzny
piercie oyska

2.6. Elementy piasty koa przedniego


1 - nakrtka mocowania koa, 2 - zawleczka, 3 - pytka zabezpieczajca z wyciciami,
4 - podkadka odlegociowa, 5 - nakrtka posi, 6 - podkadka, 7 - piasta,
8 - zewntrzny piercie uszczelniajcy, 9 - tarcza hamulca, 10 - ruba mocowania
koa, 11 - piercie osadczy zewntrzny, 12 - zesp oyska piasty, 13 - osona tarczy
hamulca, 14 - zwrotnica koa, 15 - piercie osadczy wewntrzny, 16 - wewntrzny
piercie uszczelniajcy, 1 7 - p o napdowa

268

2.11. Zdejmowanie wewntrznego


piercienia oyska z piasty koa za pomoc
cigacza

oyska piast k przednich


B*

2.13. Wyjmowanie wewntrznego


piercienia uszczelniajcego ze zwrotnicy

2.14b. Wyjmowanie wewntrznego


piercienia oyska z piasty

2.17. Zamontowanie nowego oyska za


pomoc dostpnych narzdzi i piercienia
zewntrznego zuytego oyska

2.14a. Wyjmowanie zewntrznego


piercienia osadczego ze zwrotnicy

2.15. Wymontowanie oyska ze zwrotnicy

2.19. Zamontowanie zewntrznego


piercienia uszczelniajcego

wewntrzny piercie oyska z piasty, posugujc si odpowiednim cigaczem (patrz


rys. 2.11).
12. Wyj zewntrzny piercie uszczelniajcy z piasty.
13. Operujc z tylnej strony zwrotnicy wyj
wewntrzny piercie uszczelniajcy (patrz
rys. 2.13).
14. Posugujc si odpowiednim wkrtakiem usun piercienie osadcze oyska,
wewntrzny i zewntrzny, ze zwrotnicy.
Wymontowa piercie wewntrzny oyska
z piasty, jeli jest osadzony luno (patrz rys.
2.14a, 2.14b).
15. Podeprze powierzchni wewntrzn
zwrotnicy, nastpnie za pomoc rury o odpowiedniej rednicy opartej tylko o zewntrzny piercie oyska, wycisn oysko ze
zwrotnicy. Alternatywnie zamontowa tymczasowo wewntrzny piercie oyska i wycisn oysko, stosujc trzpie lub rur
opierajc si tylko o piercie wewntrzny
(patrz rys. 2.15).

oyska. Mona do tego wykorzysta stary


piercie zewntrzny oyska (patrz rys.
2.17) - zeszlifowa powierzchni zewntrzn starego piercienia (w celu zmniejszenia
jego rednicy) przed jego uyciem, aby mie
pewno, e nie zakleszczy si on w otworze zwrotnicy.
18. Zamontowa wewntrzny piercie osadczy w rowku w otworze zwrotnicy.
19. Napeni nowy piercie uszczelniajcy
smarem, nastpnie stosujc tulej o odpowiedniej rednicy ostronie wcisn piercie uszczelniajcy na jego miejsce, po
wewntrznej stronie zwrotnicy (patrz rys.
2.19).
20. Podeprze zewntrzn stron zwrotnicy, na obwodzie, uwaajc, aby nie
uszkodzi
zewntrznego
piercienia
uszczelniajcego.
2 1 . Napeni smarem nowy wewntrzny
piercie uszczelniajcy, nastpnie stosujc
tulej o odpowiedniej rednicy, ostronie
wcisn wewntrzny piercie uszczelniajcy na jego miejsce po wewntrznej stronie
zwrotnicy.
22. Podeprze wewntrzn stron zwrotnicy, stosujc odpowiedniej rednicy trzpie
lub tulej, ktre przejd przez wewntrzny
piercie uszczelniajcy i opr si o wewntrzny piercie oyska piasty koa.
Ostronie wsun piast w oysko, pamitajc, e w czasie tej czynnoci musi by
podparty wewntrzny piercie oyska, tak
jak to opisano wczeniej. Mona to wykona

Zamontowanie
16. Przed zamontowaniem nowego oyska starannie oczyci gniazdo oyska
w zwrotnicy, nastpnie zamontowa zewntrzny piercie osadczy oyska w rowku zwrotnicy.
17. Woy nowe oysko od wewntrznej
strony piasty, wsuwajc je do zetknicia
z zewntrznym piercieniem osadczym. Nacisk wywiera tylko na zewntrzny piercie

2.22. Zamontowanie piasty za pomoc


dostpnych narzdzi

stosujc odpowiedni nasadk, odpowiedniej dugoci trzpie gwintowany i podkadki


(patrz rys. 2.22). Sprawdzi, czy piasta
swobodnie obraca si w zwrotnicy.

Wersje sedan i hatchback fazy


I i II i wszystkie wersje fazy III
23. Poczy zewntrzny koniec posi napdowej z piast w sposb opisany w rozdziale 8, pamitajc, e przed zamontowaniem zacisku hamulca naley zamontowa
tarcz hamulca (patrz rozdz. 9).
24. Poczy zwrotnic ze sworzniem kulowym wahacza dolnego, nastpnie nakrci
nakrtk sworznia. Dokrci nakrtk od-

269

Zawieszenie i ukad kierowniczy


powiednim momentem i zaoy now zawleczk.
25. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

Wersje kombi fazy I i II


26. Poczy zwrotnic z kolumn zawieszenia, nastpnie zamontowa nowe ruby,
pamitajc, e trzeba je wkada od przodu
kolumny. Naoy nowe nakrtki na ruby
i dokrci je odpowiednim momentem.
27. Poczy zewntrzny koniec posi napdowej z piast w sposb opisany w rozdziale 8, pamitajc, e przed zamontowaniem zacisku hamulca naley najpierw zamontowa tarcz hamulca (patrz rozdz. 9).
28. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

3.2. Wykrcanie wkrtu mocujcego


wspornik przewodw elektrycznych
czujnika prdkoci koa

5. Odkrci nakrtk ze ruby mocowania


dolnego koca kolumny do wysignika zawieszenia, nastpnie wyj t rub (patrz
rys. 3.5). Wyrzuci rub i nakrtk - do
montau naley uy nowych elementw.
6. Korzystajc z pomocy drugiej osoby podeprze od dou kolumn zawieszenia.
W przedziale silnika odkrci trzy nakrtki
mocowania grnej czci kolumny zawieszenia (patrz rys. 3.6a, 3.6b, 3.6c).
Uwaga. Nie odkrca nakrtki trzpienia
amortyzatora. Wyj, ku doowi, kolumn
zawieszenia z nadkola.

3 Kolumna zawieszenia
*
przedniego - wymontowanie,;
naprawa i zamontowanie
Wymontowanie
Wersje sedan i hatchback fazy
I i II i wszystkie wersje fazy III
Uwaga. Producent zaleca, aby takie czci,
jak ruba i nakrtka mocowania kolumny do
wysignika, nakrtka mocowania wysignika
do grnego wahacza oraz nakrtki mocowania kolumny zawieszenia i podkadk
grnego mocowania kolumny zawieszenia
wymienia podczas zamontowania.
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i podeprze
na podstawkach staych. Zdj odpowiednie
koo jezdne.
2. W wersjach z ukadem ABS odkrci
wkrty mocujce wspornik przewodw elektrycznych czujnika prdkoci koa do wewntrznego nadkola (patrz rys. 3.2).

3.3. Odkrcanie zcza przewodw pynu


hamulcowego
3. Odkrci zesp zcza przewodu hamulcowego od wysignika zawieszenia (patrz
rys. 3.3).
4. Odkrci i wyj nakrtk oraz rub
mocowania wysignika zawieszenia do grnego wahacza i odchyli wahacz od wysignika, aby uzyska wystarczajcy luz, umoliwiajcy wyjcie kolumny zawieszenia (patrz
rys. 3.4). Wyrzuci nakrtk - do montau
naley uy nowej.

3.5. Wykrcanie ruby mocujcej kolumn zawieszenia do


wysignika

270

3.4. Wykrcanie ruby mocujcej wysignik


do wahacza grnego zawieszenia
przedniego

Naprawa
Uwaga. Do wykonania tej czynnoci bdzie
potrzebny przyrzd do ciskania spryny
rubowej. Przy montau naley uy nowej
nakrtki trzpienia amortyzatora.
7. Uchwyci dolny koniec kolumny zawieszenia w imadle z naoonymi na szczki
nakadkami ochronnymi.
8. Tymczasowo naoy dwie nakrtki na
grne ruby mocowania kolumny. Stosujc
odpowiedni prt, woony pomidzy grne
ruby, zablokowa pytk grnego mocowania kolumny przy luzowaniu nakrtki trzpie-

3.6a. Odkrcanie nakrtek grnego mocowania kolumny


zawieszenia (strzaki)...

oyska piast k przednich


nomierny albo s widoczne lady uszkodzenia kolumny, konieczna jest jej wymiana.
Nie ma moliwoci wymiany samego amortyzatora i w razie stwierdzenia jego uszkodzenia lub wycieku, trzeba wymieni cay
zesp kolumny zwieszenia.
15. W razie wtpliwoci co do stanu spryny rubowej, ostronie zdj przyrzd do

3.6b.... nastpnie wysuwanie kolumny


zawieszenia z wysignika...

3.9. Zakadanie przyrzdu do ciskania


stokowej spryny zawieszenia

3.6c.... i wyjmowanie kolumny

3.10. Odkrcanie nakrtki trzpienia


amortyzatora

nia amortyzatora. Nie wykrca tej nakrtki


cakowicie (patrz rys. 3.8).
9. Na spryn zawieszenia zaoy odpowiedni przyrzd do jej ciskania, cisn
spryn na tyle, eby mona byo obrci
rk grne gniazdo spryny (patrz rys. 3.9).
10. Cakowicie wykrci nakrtk trzpienia
amortyzatora. Podczas odkrcania nakrtki
konieczne bdzie zablokowanie trzpienia
amortyzatora za pomoc odpowiedniego
klucza (patrz rys. 3.10). Wyrzuci nakrtk
-do montau naley uy nowej.
11. Wycign podkadk spryst, grn
tulejk, podkadk, pytk mocowania grnego i grne gniazdo spryny.
12. Wyj spryn wraz z elementami
cigacza (w stanie cinitym), nastpnie
zdj doln tulejk, pokryw gumowej osony ochronnej i oson gumow oraz zderzak
gumowy z trzpienia amortyzatora.
13. Majc rozmontowany zesp kolumny
sprawdzi wszystkie elementy, czy nie s
zuyte, uszkodzone lub odksztacone. Sprawdzi, czy nie s przetarte czci gumowe.
W razie potrzeby wymieni odpowiednie
czci.
14. Sprawdzi, czy nie ma wycieku oleju
z amortyzatora. Sprawdzi obudow amortyzatora, czy nie ma ladw zatar lub
innych oznak uszkodzenia. Trzymajc kolumn pionowo sprawdzi jej dziaanie na
caym skoku amortyzatora oraz przy krtkich
skokach, rzdu 50 do 100 mm. W obu
przypadkach powinien by wyczuwalny cigy i agodny opr. Jeli opr jest nierw-

jej ciskania i sprawdzi spryn, czy nie


jest odksztacona lub czy nie ma pkni.
Jeli spryna jest odksztacona, ma pknicia albo s inne wtpliwoci co do jej
stanu, to naley j wymieni.
16. Aby dokona montau kolumny, naley
postpowa w kolejnoci podanej na rysunkach, rozpoczynajc od rysunku 3.16a. Naley mie pewno, e dziaa si we waciwej kolejnoci i trzeba dokadnie zapozna
si z podpisami pod rysunkami (patrz rys.
3.16a - 3.16n). cisn spryn na tyle,
aby mona byo zaoy elementy grnego
mocowania i w razie potrzeby naley wycign do oporu koniec trzpienia amortyzatora, aby cakowicie rozcign amortyzator.
Uwaga. W grnym zamocowaniu kolumny
znajduj si dwa wycicia, oznakowane R"

3.8. Elementy kolumny zawieszenia


przedniego
1 - grna nakrtka trzpienia amortyzatora,
2 - grna tulejka, 3 - podkadka, 4 - pytka
mocowania grnego, 5 - grne gniazdo
spryny, 6 - dolna tulejka, 7 - gumowa
osona ochronna, 8 - zderzak gumowy,
9 - stokowa spryna rubowa,
10 - amortyzator, 11 - nakrtka
mocowania grnego

3.16a. Zakadanie spryny cinitej za


pomoc przyrzdu...

271

Zawieszenie i ukad kierowniczy

3.16b. ...na amortyzator po upewnieniu


si, e dolny koniec spryny spoczywa
w gniedzie spryny (strzaka)

3.16f.... zakadanie osony ochronnej wraz


z pokryw...

3.16j. ... wyciciem z oznaczeniem L"


znajdujcym si jak najbliej wewntrznej
krawdzi grnego mocowania kolumny

3.16c. Zamontowanie gumowego


zderzaka...

3.16g. ... i dolnej tulejki

3.16k. ... gumowy zderzak spryny na


dolnym gniedzie (strzaka) musi by
skierowany do tyu samochodu (pokazano
lew kolumn)

3.16d. ... w gniedzie na trzpieniu


amortyzatora

3.16h. Nakadanie grnego gniazda


spryny na pytk mocowania grnego..

3.161. Zakadanie grnej tulejki...

3.16e. Sprawdzanie, czy pokrywa osony


ochronnej jest waciwie osadzona na
osonie...

3.16i. ... nastpnie zamontowanie zespou


gniazda spryny wraz z pytk mocowania
grnego...

272

3.16m. ... podkadki.

Kolumna zawieszenia przedniego

3.16n. ... i grnej nakrtki trzpienia


amortyzatora (strzaka)

3.17. Zakadanie nowej podkadki na pytk


grnego mocowania kolumny zawieszenia
i L". Podczas montau elementw naley
pamita, e na lewej kolumnie (w czasie
zamontowywania kolumny) wycicie oznaczone jako L" musi by ustawione jak
najbliej wewntrznej krawdzi gniazda zawieszenia (tzn. od strony silnika), a gumowy
zderzak na dolnym gniedzie spryny musi
by skierowany do tyu samochodu. Na
prawej kolumnie wycicie oznaczone jako
R" musi znajdowa si jak najbliej wewntrznej krawdzi gniazda zawieszenia
(tzn. od strony silnika), a gumowy zderzak
na dolnym gniedzie spryny powinien by
skierowany do przodu samochodu. Naley
take zauway, e bdzie niezbdny odpowiedni klucz umoliwiajcy dokrcenie
nakrtki trzpienia amortyzatora waciwym
momentem.

Zamontowanie
17. Zaoy now podkadk na pytk grnego mocowania, nastpnie ustawi kolumn w odpowiednim pooeniu, pod nadkolem, za wysignikiem zawieszenia, aby ruby dwustronne przeszy przez odpowiednie
otwory w gniedzie nadwozia (patrz rys.
3.17). Naley pamita, aby odpowiednie
wycicia w grnym gniedzie spryny
i strzaka na dolnym gniedzie spryny,
byty ustawione zgodnie ze wskazwkami
podanymi pod koniec punktu 16. Naoy
nowe nakrtki grnego mocowania kolumny
i dokrci je waciwym momentem.
18. Woy dolny koniec kolumny do gniazda wysignika zawieszenia, nastpnie za18 _ Nissan Primera

3.24. Zacisk zabezpieczajcy (strzaka),


ktry trzeba wymontowa, aby odczy
przewd hamulcowy od zwrotnicy koa
montowa now rub i nakrtk, pamitajc, e nakrtka musi by umieszczona na
tylnej stronie kolumny i dokrcona odpowiednim momentem.
19. Poczy wysignik zawieszenia z wahaczem grnym, zamontowa rub oraz
now nakrtk i dokrci j odpowiednim
momentem.
20. Zamocowa zesp zcza przewodu
hydraulicznego na wysigniku zawieszenia
i dokrci rub mocujc.
2 1 . W wersjach z ukadem ABS zamontowa wspornik przewodw elektrycznych
czujnika prdkoci koa do wewntrznego
nadkola.
22. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

Wersje kombi fazy I i U


Uwaga. Producent zaleca, aby podczas
montau wymieni na nowe takie czci,
jak ruby i nakrtki mocowania kolumny
zawieszenia do zwrotnicy oraz nakrtki grnego mocowania kolumny zawieszenia
i podkadk grnego mocowania kolumny
zwieszenia.
23. Zablokowa koa tylne, podnie przd
samochodu i podeprze go na podstawkach
staych. Zdj odpowiednie koo jezdne.
24. Uwolni przewd hamulcowy ze wspornika na zwrotnicy (patrz rys. 3.24).
25. Odkrci dwie nakrtki ze rub mocujcych dolny koniec kolumny zawieszenia do
zwrotnicy, zwracajc uwag, e nakrtki s
umieszczone na tylnej stronie kolumny. Wycign ruby i podeprze zwrotnic. Wyrzuci ruby i nakrtki - do montau naley
uy elementw nowych.
26. Korzystajc z pomocy drugiej osoby
podeprze kolumn zawieszenia od dou.
W przedziale silnika odkrci trzy nakrtki
grnego mocowania kolumny zawieszenia.
Uwaga. Nie odkrca nakrtki trzpienia
amortyzatora. Wyj dolny koniec kolumny
ze zwrotnicy i wycign zesp kolumny,
ku doowi, z nadkola.

Naprawa
Uwaga. Do wykonania tej czynnoci bdzie
potrzebny przyrzd do ciskania spryny

rubowej. Podczas montau naley uy


nowej nakrtki trzpienia amortyzatora.
27. Postpowa tak, jak w przypadku modeli sedan i hatchback (punkty od 7 do 10
wcznie), pamitajc, e trzeba zdj plastykow pokryw, aby uzyska dostp do
nakrtki trzpienia amortyzatora.
28. Wyj podkadk spryst, podkadk,
pytk grnego mocowania, podkadk zabezpieczajc, grne gniazdo spryny
i element gumowy grnego gniazda spryny.
29. Wymontowa spryn wraz z przyrzdem do jej ciskania, nastpnie wyj
zderzak gumowy i podkadk gumow dolnego gniazda spryny.
30. Postpowa w sposb opisany dla modeli sedan i hatchback (punkty od 13 do 15
wcznie).
3 1 . Uchwyci obudow kolumny w imadle,
jak przy demontau, nastpnie zamontowa
element gumowy dolnego gniazda spryny
i zderzak gumowy.
32. Upewni si, czy spryna rubowa
jest odpowiednio cinita, aby mona byo zamontowa elementy grnego mocowania. Zaoy spryn na amortyzator
i upewni si, czy dolny koniec spryny
jest waciwie umieszczony w jej dolnym
gniedzie.
33. Zaoy element gumowy grnego gniazda spryny, upewniajc si, e grny
koniec spryny jest waciwie umieszczony
w jej grnym gniedzie. Naley pamita,
e po zamontowaniu kolumny wycicie
i strzaka na grnym gniedzie spryny
musz by usytuowane jak najbliej zewntrznej krawdzi gniazda zawieszenia,
tzn. od strony koa jezdnego (patrz rys.
3.33a, 3.33b). Jeli dwa wycicia oznakowane jako R" i L", znajduj si w grnym
mocowaniu kolumny, naley postpowa
w nastpujcy sposb:
a) dla kolumny lewej wycicie oznaczone
jako L" musi by ustawione jak najbliej

3.33a. Waciwe usytuowanie grnego


koca spryny w gniedzie grnym
1 - grne gniazdo spryny, 2 - grny
koniec spryny, 3 - element ustalajcy
spryn, 4 - dolny koniec spryny

273

Zawieszenie i ukad kierowniczy


39. Zamocowa przewd hamulcowy we
wsporniku na zwrotnicy.
40. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.

4 Wahacz dolny
zawieszenia przedniego wymontowanie, naprawa
i zamontowanie

Wymontowanie
3.33b. Usytuowanie grnego koca
spryny
1 - usytuowanie kolumny, 2 - strzaka,
3 - gniazdo spryny

wewntrznej krawdzi gniazda zawieszenia


(tzn. od strony silnika), a strzaka zderzaka
gumowego spryny na dolnym gniedzie
spryny musi by skierowana do tyu samochodu;
b) na prawej kolumnie wycicie oznaczone
jako R" musi znajdowa si jak najbliej
wewntrznej krawdzi gniazda zawieszenia
(tzn. od strony silnika), a strzaka zderzaka
gumowego spryny na dolnym gniedzie
spryny powinna by skierowana do przodu samochodu.
34. Zaoy podkadk zabezpieczajc,
pytk grnego mocowania, podkadk
i spryst now nakrtk trzpienia amortyzatora, nastpnie dokrci nakrtk trzpienia amortyzatora waciwym momentem,
blokujc trzpie amortyzatora, jak przy demontau. Naley zauway, e potrzebny
bdzie odpowiedni klucz umoliwiajcy dokrcenie nakrtki trzpienia amortyzatora waciwym momentem.
35. Zdj przyrzd do ciskania spryny.
36. Zamontowa pokryw plastykow na
nakrtk trzpienia amortyzatora.

Wersje sedan i hatchback fazy


I i II oraz wszystkie wersje fazy III
Uwaga. Do wykonania tej czynnoci moe
by przydatny przyrzd do demontau sworzni kulowych. Przy montau naley wymieni
zawleczk sworznia kulowego wahacza dolnego, nakrtk przedniego mocowania wahacza dolnego, a w wersjach z silnikiem 1,6
fazy I i II take nakrtk cznika stabilizatora.
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i podeprze
na podstawkach staych. Zdj odpowiednie
koo jezdne.
2. W wersjach z silnikiem 1,6 fazy I i II
odkrci nakrtk mocowania cznika stabilizatora do wahacza dolnego oraz wyj
podkadk i tulejk. Do wykonania tej czynnoci moe by konieczne zablokowanie
sworznia cznika stabilizatora. Wyrzuci
nakrtk - przy montau naley uy nowej.

274

Naprawa
9. Po wyjciu sprawdzi wahacz dolny i tuleje jego mocowania, czy nie maj ladw
zuycia, pkni lub uszkodze.
10. Sprawdzi, czy sworze kulowy nie jest
zuyty ani pknity oraz czy zachowuje
sztywno. Sprawdzi take, czy osona
przeciwpyowa sworznia nie ma pkni lub
uszkodze.
1 1 . Tuleje mocowania i sworze kulowy s
integralnymi czciami wahacza dolnego
i nie mona wymienia ich osobno. Jeli
tuleje lub sworze kulowy s zuyte lub
uszkodzone, to trzeba wymieni cay zespl
wahacza dolnego.

Zamontowanie

Zamontowanie
37. Zaoy now podkadk na pytk
grnego mocowania, nastpnie ustawi
kolumn w odpowiednim pooeniu wewntrz nadkola, tak aby ruby dwustronne
znalazy si w otworach gniazda w nadwoziu. Pamita, aby odpowiednie wycicia w gniedzie grnym spryny i strzaka
na grnym gniedzie spryny byy ustawione jak najbliej zewntrznej krawdzi
gniazda zawieszenia (tzn. po stronie koa
jezdnego). Zaoy nowe nakrtki grnego
mocowania i dokrci je waciwym momentem.
38. Woy dolny koniec kolumny zawieszenia do zwrotnicy, nastpnie zamontowa nowe ruby i nakrtki mocujce, pamitajc, e nakrtki musz by na tylnej
stronie kolumny i dokrci je odpowiednim
momentem.

3. Odkrci dwie ruby wspornika


mocowania wahacza dolnego z podog
samochodu i wyj wspornik (patrz rys. 4.3).
4. Poluzowa nakrtk przedniego mocowania wahacza dolnego. Na razie nie od
krca nakrtki (patrz rys. 4.4).
5. Wyj zawleczk, nastpnie odkrci
nakrtk poczenia dolnego koca zwrotnicy ze sworzniem kulowym wahacza dolnego. Wyrzuci zawleczk - podczas montau naley uy nowej.
6. Odczy zwrotnic od wahacza dolnego.
Jeli to konieczne, uy przyrzdu do demontau sworzni kulowych. Wykrci na
krtk i nacisn w d koniec wahacza
dolnego, aby odczy go od zwrotnicy.
7. Wykrci nakrtk przedniego mocowania wahacza dolnego i wyj podkadk.
Wyrzuci nakrtk - podczas montau naley zastosowa now.
8. Zsun wahacz dolny do przodu ze sworznia mocowania przedniego i wycign
wahacz dolny od spodu samochodu. Naley
zauway, e w wersjach z silnikiem 1,61.
fazy I i II bdzie konieczne obrcenie wahacza dolnego na d w celu odczenia go od
cznika stabilizatora, przed wycigniciem
wahacza ze sworznia mocowania przedniego - wyj pozosta tulej i podkadk
z cznika stabilizatora.

4.3. ruby mocujce wspornik tylnego


mocowania wahacza dolnego (strzaki)

4.4. Nakrtka przedniego mocowania


wahacza dolnego (strzaka)

Uwaga. Ostateczne dokrcenie wszystkich


pocze powinno zosta dokonane, gdy
samochd stoi na koach.
12. Nasun wahacz dolny na sworze
mocowania przedniego do osignicia waciwego pooenia. W wersjach z silnikiem
1,6 fazy I i II poczy wahacz dolny z cznikiem stabilizatora (upewni si, czy wczniku jest zamontowana grna podkadka
i tuleja - wkls stron podkadka powinna
by zwrcona do tulei). Zamontowa podkadk i now nakrtk na sworze mocowania przedniego. Na razie nie dokrca
jeszcze ostatecznie nakrtki.
13. Poczy sworze kulowy wahacza dolnego ze zwrotnic i zaoy nakrtk sworznia. Na razie nie dokrca ostatecznie nakrtki.
14. Zamontowa wspornik tylnego mocowania wahacza dolnego i woy ruby

Wahacz dolny i sworze kulowy wahacza


mocowania. Na razie nie dokrca jeszcze
ostatecznie rub.
15. W wersjach z silnikiem 1,6 fazy I i II
zamontowa doln tulej i podkadk do
cznika stabilizatora (wkls stron podkadka powinna by zwrcona do tulei)
i zaoy nakrtk zabezpieczajc. I znowu nie dokrca jeszcze ostatecznie nakrtki.
16. Zaoy koo jezdne i opuci samochd
na podoe.
17. Upewni si, czy samochd stoi na
nawierzchni poziomej, nastpnie zwolni
dwigni hamulca awaryjnego. Przetoczy
samochd do przodu i do tyu, nastpnie
par razy nacisn przd samochodu, aby
elementy zawieszenia ustawiy si waciwie.
18. Zabezpieczy koa przed przetoczeniem
i dokrci wszystkie nakrtki oraz ruby
pocze odpowiednimi momentami. Po dokrceniu zaoy now zawleczk nakrtki
sworznia kulowego wahacza dolnego.
19. Na zakoczenie sprawdzi ustawienie
k przednich zgodnie ze wskazwkami
zawartymi w rozdziale 1.

nakrtk - do montau trzeba uy nowej


nakrtki.
23. Odkrci dwie ruby mocowania tylnego
wspornika wahacza dolnego do podogi samochodu i wyj wspornik.
24. Odkrci nakrtk przedniego mocowania wahacza i wyj podkadk. Wyrzuci
nakrtk - do montau trzeba uy nowej
nakrtki.
25. Obrci wahacz dolny na d, aby uwolni go od cznika stabilizatora, nastpnie
przesun wahacz w przd, zsuwajc go ze
sworznia przedniego mocowania. Wycign wahacz od spodu samochodu. Wyj
pozosta tulej i podkadk z cznika stabilizatora.

Naprawa
26. Po wyjciu sprawdzi wahacz dolny
i tuleje jego mocowania, czy nie maj ladw zuycia, pkni lub uszkodze. Tuleje
mocowania i sworze kulowy s integralnymi czciami wahacza dolnego i nie
mona wymienia ich osobno. Jeli tuleje
lub sworze kulowy s zuyte bd uszkodzone, to trzeba wymieni cay zesp wahacza dolnego.

Wymontowanie

Zamontowanie

Wersje kombi

Uwaga. Ostateczne dokrcenie wszystkich


pocze powinno zosta dokonane, gdy
samochd stoi na koach.
27. Nasun wahacz dolny na sworze
mocowania przedniego do osignicia waciwego pooenia. Poczy wahacz dolny
z cznikiem stabilizatora (upewni si, e
w czniku jest zamontowana grna podkadka i tuleja - wkls stron podkadka
powinna by zwrcona do tulei). Zamontowa podkadk i now nakrtk na sworze mocowania przedniego. Na razie nie
dokrca jeszcze ostatecznie nakrtki.
28. Zamontowa wspornik tylnego mocowania wahacza dolnego i woy ruby
mocowania. Na razie nie dokrca jeszcze
ostatecznie rub.
29. Zamontowa konierz mocowania sworznia kulowego (woy ruby dwustronne
do otworw sworznia kulowego wahacza
dolnego, ktry jest poczony ze zwrotnic)
i naoy nowe nakrtki mocujce sworze
kulowy do wahacza dolnego. Na razie jeszcze nie dokrca nakrtek.
30. Zamontowa doln tulej i podkadk
do cznika stabilizatora (wkls stron
podkadka powinna by zwrcona do tulei)
i zaoy nakrtk mocujc. I znowu, nie
dokrca jeszcze ostatecznie nakrtki.
31. Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.
32. Upewni si, czy samochd stoi na
nawierzchni poziomej, nastpnie zwolni
dwigni hamulca awaryjnego. Przetoczy
samochd do przodu i do tyu, nastpnie
par razy nacisn przd samochodu, aby
elementy zawieszenia ustawiy si waciwie.
33. Zabezpieczy koa i dokrci wszystkie

Uwaga. Podczas montau naley wymieni


nakrtki zabezpieczajce sworznia kulowego wahacza dolnego, nakrtk cznika
stabilizatora i nakrtk przedniego mocowania wahacza dolnego.
20. Zabezpieczy koa tylne przed przetoczeniem, zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i podeprze na podstawkach staych. Zdj odpowiednie koo jezdne.
21. Odkrci nakrtki mocowania sworznia
kulowego do wahacza dolnego i wymontowa konierz mocowania sworznia, aby
odczy zwrotnic od wahacza dolnego.
Wyrzuci nakrtki - d o montau trzeba uy
czci nowych.
22. W razie potrzeby zablokowa cznik
stabilizatora, stosujc odpowiedni klucz i odkrci nakrtk zabezpieczajc mocowanie
stabilizatora do wahacza dolnego (patrz rys.
4.22). Wyj podkadk i tulej. Wyrzuci

4.22. Nakrtka mocowania cznika


stabilizatora do wahacza dolnego (strzaka)

nakrtki oraz ruby pocze odpowiednimi


momentami. Po dokrceniu zaoy now
zawleczk nakrtki sworznia kulowego wahacza dolnego.
34. Na zakoczenie sprawdzi ustawienie
k przednich zgodnie ze wskazwkami
podanymi w rozdziale 1.

5 Sworze kulowy dolnego


wahacza zawieszenia
przedniego - wymiana
Wymiana
Wersje sedan i hatchback fazy
I i II oraz wszystkie wersje fazy III
1. W tych wersjach sworze kulowy jest
integraln czci wahacza dolnego i nie
mona wymienia go osobno. Jeli sworze
kulowy jest zuyty lub uszkodzony, to trzeba
wymieni cay zesp wahacza dolnego
w sposb opisany w podrozdziale 4.

Wersje kombi fazy I i II


Uwaga. Do wykonania tej czynnoci moe
si okaza przydatny przyrzd do demontau sworzni kulowych. Przy montau naley
wymieni na now zawleczk sworznia wahacza dolnego.
2. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i podeprze
na podstawkach staych. Zdj odpowiednie
koo jezdne.
3. Odkrci nakrtki mocowania sworznia
kulowego wahacza dolnego do wahacza
i wymontowa konierz jego mocowania,
aby odczy zwrotnic od wahacza dolnego
(patrz rys. 5.3). Wyrzuci nakrtki - do
montau trzeba uy czci nowych.
4. Wyj zawleczk, nastpnie odkrci
nakrtk poczenia dolnego koca zwrotnicy ze sworzniem kulowym wahacza dolnego. Wyrzuci zawleczk - przy montau
naley uy nowej.
5. Odczy sworze kulowy od zwrotnicy.
W razie koniecznoci uy przyrzdu do
demontau sworzni kulowych.
6. Zamontowa nowy sworze kulowy, postpujc w kolejnoci odwrotnej do demon-

5.3. Nakrtki mocowania przegubu


kulowego do wahacza dolnego (strzaki)

275

Zawieszenie i ukad kierowniczy


tau. Uy nowej zawleczki do zabezpieczenia nakrtki czcej sworze kulowy ze
zwrotnic.

Zesp wysignika
i wahacza grnego
zawieszenia przedniego wymontowanie, naprawa
i zamontowanie

Informacje oglne
1. W kadym wysigniku zawieszenia
przedniego znajduj si dwie bienie oysk
kulkowych, umieszczone w jego zakoczeniu, ktre peni rol oysk sworznia zwrotnicy (sworznia krlewskiego"). Przy obrocie
koa kierownicy na tych oyskach obraca
si zwrotnica.
2. Normalnie oyska nie wymagaj adnej
obsugi i powinny wytrzyma cay okres
uytkowania samochodu. Jeli samochd
ma za sob bardzo duy przebieg lub czsto
dokonywano bardzo ostrych skrtw, moe
wystpi zuycie tych oysk.
3. Zuycie oysk objawia si wzrastajc
gonoci pracy podczas skrcania w czasie normalnej jazdy. Obracajc rk zwrotnic przy uniesionym i podpartym przodzie
samochodu mona wyczu nierwnomierno obrotu i opr, jeli oyska te s zuyte.

Wymontowanie
Uwaga. Przy montau naley wymieni
nakrtk mocowania zwrotnicy do wysignika, nakrtk mocowania wysignika do
wahacza grnego i, jeli wystpuje, nakrtk mocowania cznika stabilizatora do
wysignika.
4. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i podeprze
na podstawkach staych. Zdj odpowiednie
koo jezdne.
5. We wszystkich wersjach z wyjtkiem
wersji z silnikiem 1,6 fazy I i II odkrci
nakrtk mocowania cznika stabilizatora
do wysignika zawieszenia i wyj podkadk oraz tulej. Moe okaza si przy tym

konieczne zablokowanie sworznia cznika


stabilizatora. Wyrzuci nakrtk - do montau uy nowej nakrtki.
6. cign oson przeciwpyow i nastpnie odkrci nakrtk mocowania zwrotnicy
do zespou wysignika zawieszenia (patrz
rys. 6.6). Wyj podkadk. Pocign zwrotnic w d, aby oddzieli j od zespou
wysignika. Wyrzuci nakrtk - do montau uy nowej nakrtki.
7. Odkrci nakrtk ze ruby mocowania
dolnego koca kolumny zawieszenia do
zespou wysignika i wycign t rub.
Wyrzuci nakrtk - d o montau uy nowej
nakrtki.
8. Odkrci nakrtk ze ruby mocowania
grnego koca zespou wysignika do grnego wahacza zawieszenia. Wycign rub i wyj wysignik zawieszenia od spodu
samochodu. Wyrzuci nakrtk - do montau uy nowej nakrtki. W wersjach z silnikiem 2,0 wyj pozosta tulej i podkadk
z cznika stabilizatora.
9. Odkrci nakrtk ze ruby mocowania
wewntrznego koca zespou wahacza grnego do wspornika mocowania do nadwozia, nastpnie wycign rub i wyj
wahacz grny.

Naprawa
10. Sprawdzi odlew wysignika zawieszenia przedniego, czy nie ma ladw pkni
lub uszkodze. Jeli trzeba, cay zesp
naley wymieni.
1 1 . Jeli oyska wymagaj wymiany, co
jest mao prawdopodobne (patrz punkty 1 do
3), zasign porady w autoryzowanym
warsztacie Nissana (moe si okaza, e
bardziej opacalna bdzie wymiana caego
zespou wysignika).
12. Sprawdzi stan tulei w wahaczu grnym. W razie wykrycia ladw pkni,
zuycia lub innych naley wymieni wahacz
grny - tuleje nie s dostpne osobno.
Naley zauway, e wahacz grny ma
wybite oznaczenia L" lub R", w zalenoci
od strony samochodu, po ktrej powinien
by zamontowany. W razie wymiany wahacza grnego naley upewni si, czy wybrano waciwy grny wahacz zawieszenia
(lewy lub prawy).

Zamontowanie

6.6. Zsuwanie osony przeciwpyowej


z nakrtki mocujcej zwrotnic koa do
wysignika zwieszenia przedniego

276

Uwaga. Ostateczne docignicie wszystkich


pocze powinno zosta dokonane, gdy
samochd stoi na koach.
13. Przed zamontowaniem zespou upewni
si, czy sworze zwrotnicy (sworze krlewski") jest czysty i naoy na niego cienk
warstw smaru.
14. Wypeni obudow oysk smarem.
15. Zamontowa wewntrzny koniec wahacza grnego do wspornika mocowania
w nadwoziu, woy rub i nakrci now
nakrtk, pamitajc, e nakrtka powinna
by zwrcona do przodu samochodu. Nie
dokrca ostatecznie nakrtki.
16. Jeli to jest aktualne, zamontowa doln

podkadk i tulej do cznika stabilizatora


(naley pamita, e wklsa strona podkadki powinna by zwrcona do tulei).
17. Poczy zesp wysignika z grnym
wahaczem zawieszenia (i jeli ma to zastosowanie, z cznikiem stabilizatora) oraz
woy rub i now nakrtk, pamitajc,
e nakrtka powinna by zwrcona do tyu
samochodu. Nie dokrca ostatecznie ruby
i nakrtki.
18. Poczy koniec dolny kolumny zawieszenia z zespoem wysignika i woy
rub oraz now nakrtk, pamitajc, e
nakrtka powinna by zwrcona do tyu
samochodu. Nie dokrca ostatecznie ruby
i nakrtki.
19. Poczy sworze zwrotnicy z zespoem
wysignika i zamontowa podkadk oraz
now nakrtk. Dokrci nakrtk odpowiednim momentem, nastpnie napeni pokryw przeciwpyow smarem i umieci
pokryw na waciwym miejscu.
20. Jeli to ma zastosowanie, zamontowa
grn tulej cznika stabilizatora, podkadk
(stron wkls podkadka powinna by
zwrcona ku tulei) i now nakrtk zabezpieczajc. Nie dokrca ostatecznie nakrtki.
2 1 . Zamontowa koo jezdne i opuci samochd na podoe.
22. Upewni si, czy samochd stoi na
nawierzchni poziomej, nastpnie zwolni
dwigni hamulca awaryjnego. Przetoczy
samochd do przodu i do tyu, nastpnie
par razy nacisn przd samochodu, aby
elementy zawieszenia ustawiy si waciwie.
23. Zabezpieczy koa i nastpnie dokrci
wszystkie nakrtki i ruby pocze zawieszenia waciwymi momentami.
34. Sprawdzi ustawienie k przednich
zgodnie ze wskazwkami zawartymi w rozdziale 1.

7 Stabilizator przedniego
zawieszenia - wymontowanie i zamontowanie

Stabilizator
Wymonto wanie
Uwaga. Do montau uy nowych nakrtek
mocowania stabilizatora do jego cznikw.
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i podeprze
na podstawkach staych. Zdj przednie
koa.
2. Z jednej strony stabilizatora, jeli trzeba,
zablokowa sworze cznika stabilizatora
i odkrci nakrtk mocowania koca stabilizatora do jego cznika (patrz rys. 7.2).
Wyj podkadk. Wyrzuci nakrtk - do
montau uy nowej nakrtki.
3. Powtrzy operacj na drugim kocu
stabilizatora.

oysko piasty koa tylnego

7.2. Nakrtka (1) mocowania koca


stabilizatora do jego cznika i cznik (2)
stabilizatora

7.7a. Waciwe usytuowanie obejmy


przegubu drka stabilizatora
1 - drek stabilizatora, 2 - znak barwny

7.10. Nakrtka mocowania cznika


stabilizatora do wysignika zawieszenia
przedniego (strzaka)
odwrotnej do wymontowania, przy uwzgldnieniu nastpujcych wskazwek:
a) naley pamita, e wklse strony podkadek powinny by zwrcone ku tulejom;
b) przy zamontowywaniu cznikw do stabilizatora upewni si, e sworznie kulowe
kadego cznika s usytuowane w rodkowym pooeniu ich ruchu i nie s naprone;
c) uy nowych nakrtek mocujcych cznik
stabilizatora i dokrci je waciwym momentem.

7.4. ruby mocowania obejmy przegubu


drka stabilizatora do podogi nadwozia
(strzaki)

7.7b. Waciwe usytuowanie przegubu


kulowego cznika stabilizatora

4. Odkrci ruby i wyj obejmy mocujce


stabilizator do podogi nadwozia (patrz
rys. 7.4).
5. Wyj stabilizator od spodu samochodu.

oenie elementw zawieszenia si nie ustabilizuje.

cznik stabilizatora

Zamontowanie

Wymontowanie

6. Sprawdzi gumowe tuleje przegubw


stabilizatora, czy nie maj pkni lub przetar. Jeli potrzebna jest wymiana, zsun
zuyte elementy gumowe ze stabilizatora
i zaoy nowe. Naley zauway, e elementy gumowe powinny by usytuowane
tak, aby znaki namalowane na stabilizatorze
znajdoway si od strony ich krawdzi wewntrznych.
7. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, przy uwzgldnieniu nastpujcych wskazwek (patrz rys.
7.7a, 7.7b):
a) przy zamontowywaniu obejm upewni
si, czy obejmy s usytuowane tak, aby
znaki namalowane na stabilizatorze znajdoway si od strony ich krawdzi wewntrznych, a wycite w obejmach otwory na
ruby byy zwrcone do tyu samochodu;
b) przy mocowaniu cznikw do stabilizatora upewni si, czy sworze kulowy kadego
cznika jest umieszczony w rodkowym
pooeniu i czy nie jest naprony. Uy
nowych nakrtek;
c) nie dokrca do koca rub mocowania
obejm tulei przegubw stabilizatora dopty,
dopki samochd nie stanie na koach i po-

Uwaga. Do montau uy nowej nakrtki


mocujcej.
8. Aby uzyska lepszy dostp, zacign
dwigni hamulca awaryjnego, unie przd
samochodu i podeprze na podstawkach
staych. Zdj z odpowiedniej strony przednie koo samochodu.
9. Zablokowa sworze cznika stabilizatora, nastpnie odkrci nakrtk mocowania stabilizatora do cznika. Wyj podkadk. Wyrzuci nakrtk - do montau
uy nowej nakrtki.
10. Ponownie zablokowa sworze cznika stabilizatora i nastpnie odkrci nakrtk mocowania cznika stabilizatora do
wahacza dolnego lub wysignika zawieszenia, w zalenoci od rozwizania (patrz
rys. 7.10). Wyj podkadk i tulej. Wyrzuci nakrtk - do montau uy nowej
nakrtki.
11. Wyj cznik stabilizatora i wydoby
pozosta tuleje oraz podkadk.

Zamontowanie
12. Sprawdzi cznik stabilizatora i w razie
potrzeby wymieni go.
13. Zamontowanie przebiega w kolejnoci

oysko piasty koa


tylnego - wymiana

Uwaga. Podczas demontau oysko ulega


zniszczeniu. Do montau naley uy nowego zespou piasty tylnej z oyskiem,
a take nowej nakrtki piasty i nowej zawleczki.
1. oyska piast k tylnych stanowi cao
z piastami k tylnych. Nie mona wymieni
ich osobno (patrz rys. 8.1). Jeli oysko
wymaga wymiany, to trzeba wymieni cay
zesp piasty w sposb nastpujcy.
2. Zablokowa koa przednie przed przetoczeniem, nastpnie unie ty samochodu
i oprze na podstawkach staych. Zdj
odpowiednie tylne koo.
3. Zgodnie z informacjami podanymi w rozdziale 9 wymontowa bben hamulca (wersje z tylnymi hamulcami bbnowymi) lub
zacisk hamulca i tarcz hamulca (wersje
z tylnymi hamulcami tarczowymi). Nie ma
potrzeby odczania elastycznego przewodu
hamulcowego od zacisku - sam zacisk
trzeba podwiesi za pomoc mikkiego drutu lub sznurka, aby nie dopuci do rozcigania przewodu. Nie wolno naciska na
peda hamulca, gdy jest zdemontowany
bben lub zacisk.
4. W wersjach z ukadem ABS naley odkrci rub mocujc i wyj czujnik prdkoci koa tylnego ze wspornika piasty.
Odsun czujnik na bok od wspornika piasty, aby nie dopuci do jego uszkodzenia.

277

Zawieszenie i ukad kierowniczy

8.7c. ... i wymontowanie zespou piasty


z oyskiem

8.1. Elementy piasty kota tylnego


A - wersje z hamulcem tarczowym, B - wersje z hamulcem bbnowym
1 - osona (A) lub tarcza nona (B) hamulca, 2 - ruba mocowania osony (A) lub tarczy
nonej (B) hamulca, 3 - zesp piasty z oyskiem, 4 - podkadka, 5 - nakrtka czopa
piasty, 6 - zawleczka, 7 - osona przeciwpyowa

8.5a. Zdejmowanie osony przeciwpyowej


(strzaka) z piasty...

8.7a. Odkrcanie nakrtki czopa piasty,

5. cign oson przeciwpyow z piasty,


nastpnie zdj zawleczk z koca czopa
piasty (patrz rys. 8.5a, 8.5b). Wyrzuci
zawleczk - do montau uy nowej zawleczki.
6. Za pomoc odpowiedniej nasadki i pokrtki poluzowa piast koa tylnego.
Uwaga. Zachowa ostrono, gdy nakrtka jest dokrcona bardzo mocno. Jeszcze nie odkrca cakowicie nakrtki.
7. Odkrci nakrtk piasty i zdj podkadk, nastpnie cign zesp piasty
z czopa (patrz rys. 8.7a, 8.7b, 8.7c). Wyrzuci nakrtk piasty - do montau uy
nowej czci.
8. Starannie oczyci czop osi tylnej, nastpnie nasun nowy zesp piasty do
osignicia waciwego pooenia.
9. Zaoy podkadk, nastpnie nakrci
now nakrtk czopa piasty - jeszcze nie
dokrca ostatecznie nakrtki.
10. W wersjach z tylnymi hamulcami bbnowymi zamontowa bben w sposb opisany w rozdziale 9.
1 1 . W wersjach z tylnymi hamulcami tarczowymi zamontowa tarcz hamulca i zacisk w sposb opisany w rozdziale 9.
12. Zablokowa piast, jak przy demontau,
i dokrci nakrtk czopa piasty waciwym
momentem.
13. Sprawdzi, czy piasta obraca si swobodnie, nastpnie woy now zawleczk
i zamontowa oson przeciwpyow.
14. W wersjach z ukadem ABS zamontowa czujnik prdkoci koa tylnego i dokrci jego rub mocujc waciwym momentem (rozdz. 9).
15. Zaoy koo tylne i opuci samochd
na podoe.

Elementy zawieszenia
tylnego - wymontowanie,
naprawa i zamontowanie

8.5b. ... nastpnie wyjmowanie zawleczki

278

8.7b. ... wyjmowanie podkadki.

Uwaga. Czynnoci podane w tym podrozdz.


dotycz wycznie wersji sedan i hatchback
fazy I i II. Czynnoci dotyczce wersje kombi
fazy I i II ujto w podrozdz. 10, a wszystkich
wersji fazy III -w podrozdz. 11.

Elementy zawieszenia tylnego

9.2. Odkrcanie nakrtki mocowania


cznika stabilizatora do kolumny
resorujcej zawieszenia tylnego

9.5. Wykrcanie ruby mocujcej kolumn


resorujc zawieszenia tylnego do
wspornika piasty

6. Wymontowa oparcie siedzenia tylnego


w sposb opisany w rozdziale 11. W wersjach sedan wymontowa tyln pk (patrz
rozdz. 11). Odczepi panel mocujcy dywanik w celu odsonicia pokrywy grnego
mocowania kolumny resorujcej.
7. cign plastykow pokryw z gniazda
grnego mocowania kolumny resorujcej,
aby odsoni trzy nakrtki mocowania kolumny (patrz rys. 9.7).
8. Korzystajc z pomocy drugiej osoby podeprze kolumn resorujc od spodu, nastpnie odkrci trzy nakrtki mocujce
i wysun do dou zesp kolumny resorujcej z samochodu (patrz rys. 9.8). Wyrzuci
nakrtki - do montau uy nowych czci.

Naprawa

9.3. Odkrcanie wspornika przewodw


elektrycznych czujnika prdkoci od
kolumny resorujcej zawieszenia tylnego

9.7. Nakrtki grnego mocowania kolumny


resorujcej zawieszenia tylnego (strzaki)

Uwaga. Do wykonania tej czynnoci bdzie


potrzebny odpowiedni przyrzd do ciskania
spryn rubowych, a podczas montau
naley uy nowej nakrtki trzpienia amortyzatora.
W wersjach z silnikiem 1,6 wystpuj dwa
rodzaje kolumn o rnych rednicach amortyzatorw i rnych zderzakach gumowych.
Jeli jest wymieniany zderzak gumowy, trzeba upewni si, czy do dyspozycji jest
waciwa cz.
9. Uchwyci dolny koniec kolumny resorujcej w imadle wyposaonym w mikkie
nakadki szczk.
10. Tymczasowo nakrci dwie nakrtki
grnego mocowania kolumny resorujcej
na ruby dwustronne i stosujc odpowiedni
prt, woony midzy ruby, zablokowa
pytk grnego mocowania kolumny, aby
mc poluzowa nakrtk trzpienia amortyzatora. Nie odkrca nakrtki cakowicie
(patrz rys. 9.1 Oa, b).

Nakrtki grnego mocowania


kolumny resorujcej zaleca
si wkrci odwrotnie (odwrcone gr na d), aby zapobiec zelizgniciu si prta ze rub dwustronnych.

RADZI

9.4. Zdejmowanie zacisku


zabezpieczajcego elastyczny przewd
hamulcowy (strzaka) z kolumny
resorujcej zawieszenia tylnego

Kolumna zawieszenia
Wymontowanie
Uwaga. Do montau uy nowych nastpujcych czci: nakrtki grnego i dolnego
mocowania kolumny resorujcej, podkadki
grnego mocowania kolumny resorujcej,
cznika stabilizatora.
1. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj tylne koo z odpowiedniej
strony samochodu.
2. Odkrci nakrtk mocowania cznika
stabilizatora do kolumny resorujcej (patrz

9.8. Wymontowanie kolumny resorujcej


zawieszenia tylnego
rys. 9.2). Wyrzuci nakrtk - do montau
uy nowej czci. Odczy cznik stabilizatora od kolumny resorujcej.
3. W wersjach wyposaonych w ABS odkrci wspornik przewodw elektrycznych
czujnika prdkoci od kolumny resorujcej
(patrz rys. 9.3).
4. Zdj zacisk zabezpieczajcy i odczy
elastyczny przewd hamulcowy od wspornika w dolnej czci kolumny resorujcej
(patrz rys. 9.4).
5. Odkrci nakrtki ze rub mocowania
dolnego koca kolumny resorujcej do
wspornika piasty, nastpnie wyj ruby
(patrz rys. 9.5). Wyrzuci nakrtki - do
montau uy nowych czci.

9.1 Oa. Luzowanie nakrtki trzpienia


amortyzatora kolumny resorujcej
zawieszenia tylnego

279

Zawieszenie i ukad kierowniczy

9.1 Ob. Elementy kolumny resorujcej


zawieszenia tylnego
1 - nakrtka trzpienia amortyzatora,
2 - nakrtka grnego mocowania kolumny,
3 - podkadka, 4 - pytka mocowania
grnego, 5 - grne gniazdo spryny,
6 - osona gumowa, 7 - spryna rubowa,
8 - zderzak gumowy, 9 - amortyzator
11. Naoy przyrzd do ciskania na spryn zawieszenia i cisn j na tyle, aby
mona byo obrci rk grne gniazdo
spryny.
Uwaga. Nie stosowa zastpczych, przypadkowych, sposobw ciskania spryny,
gdy grozi to powanym uszkodzeniem ciaa. Spryna musi by utrzymywana waciwie i zwalniana powoli.
12. Odkrci cakowicie nakrtk trzpienia

280

amortyzatora. W tym celu zablokowa


trzpie amortyzatora za pomoc odpowiedniego klucza. Wyrzuci nakrtk - do montau uy nowej czci.
13. Wyj podkadki, pytk grnego mocowania i grne gniazdo spryny.
14. Wyj spryn wraz z przyrzdem do
ciskania (w stanie cinitym), nastpnie
zsun oson gumow i zderzak gumowy
z trzpienia amortyzatora.
15. Majc rozebrany zesp kolumny resorujcej sprawdzi wszystkie jego czci,
czy nie maj ladw zuycia, uszkodzenia
lub odksztacenia. Uszkodzone czci wymieni.
16. Sprawdzi amortyzator, czy nie ma wyciekw pynu. Sprawdzi trzpie amortyzatora, czy nie nosi ladw zatar na caej
dugoci. Sprawdzi, czy nie ma uszkodze
na obudowie kolumny. Trzymajc amortyzator pionowo sprawdzi jego dziaanie
przez ciskanie trzpienia amortyzatora na
dugoci caego skoku, a nastpnie przy
krtkich skokach, ok. 50 do 100 mm. W obu
przypadkach powinien by odczuwalny agodny i cigy opr. Jeli opr jest nierwnomierny albo gdy s widoczne lady zuycia lub uszkodzenia obudowy, naley wymieni amortyzator. Trzeba zauway, e
nie mona dokona wymiany samego amortyzatora i w razie wykrycia wycieku lub
uszkodzenia trzeba wymieni cay zesp
kolumny resorujcej.
17. Jeli tylko istnieje jakakolwiek wtpliwo co do stanu spryny rubowej, to
naley j ostronie wyj z przyrzdu do
ciskania i sprawdzi, czy nie ma odksztacenia lub ladw pkni. Jeli spryna
jest uszkodzona lub odksztacona albo s
jakie inne wtpliwoci co do jej stanu,
spryn naley wymieni.
18. Uchwyci obudow kolumny w imadle,
jak w czasie demontau, nastpnie zamontowa zderzak gumowy oraz oson
gumow.
19. Upewni si, czy spryna rubowa
jest dostatecznie cinita, aby mona byo
zamontowa elementy grnego mocowania,
nastpnie zaoy spryn na obudow
amortyzatora, pamitajc, e dwa znaki
namalowane farb na zwojach spryny
musz by zwrcone do gry kolumny (patrz
rys. 9.19). Upewni si, czy dolny koniec
spryny jest waciwie osadzony w dolnym
gniedzie spryny.
20. Zamontowa grne gniazdo spryny,
pamitajc, e gniazdo musi by usytuowane w sposb pokazany na rysunku 9.20.
Upewni si, czy grny koniec spryny
jest waciwie osadzony w grnym gniedzie
spryny.
21. Zamontowa pytk mocowania grnego, nastpnie zamontowa podkadki i now
nakrtk na trzpie amortyzatora. Nakrtk
trzpienia amortyzatora dokrci waciwym
momentem, blokujc trzpie amortyzatora,
jak przy demontau.
22. Zdj przyrzd do ciskania spryny.

9.19. Usytuowanie spryny kolumny


resorujcej zawieszenia tylnego
1 - spryna rubowa, 2 - znaki barwne,
3 - dolne gniazdo spryny, 4 - element
ustalajcy spryn

9.20. Usytuowanie grnego gniazda


spryny kolumny resorujcej zawieszenia
tylnego
A - strona lewa, B - strona prawa
1 - wycicie

Zamontowanie
23. Zaoy now podkadk na pytk grnego mocowania kolumny resorujcej, nastpnie ustawi odpowiednio zesp kolumny w nadkolu, tak aby ruby dwustronne
znalazy si w otworach gniazda nadwozia.
Naley pamita aby wycicie w grnym
gniedzie spryny byo ustawione jak naj-

Elementy zawieszenia tylnego

9.28a. Odkrcanie nakrtki mocujcej...

9.28c. ... i wyjmowanie ruby przelotowej


mocujcej wahacz poprzeczny do
wspornika piasty

9.30a. Odkrcanie nakrtki wewntrznego


mocowania wahacza poprzecznego...

9.28b. ... zdejmowanie podkadki...

9.29. Pooenie podkadki mimorodowej


(strzaka) na rubie mocowania
wewntrznego tylnego wahacza
poprzecznego

9.30b. ... wyjmowanie podkadki


mimorodowej...

bliej zewntrznej krawdzi wnki gniazda


(tzn. od strony koa jezdnego - patrz rysunek
9.20). Naoy nowe nakrtki grnego mocowania kolumny resorujcej i dokrci je
waciwym momentem.
24. Poczy dolny koniec kolumny resorujcej ze wspornikiem piasty, nastpnie wkrci ruby i nakrci nowe nakrtki, pamitajc, e nakrtki powinny znale si na
przedniej stronie kolumny. Dokrci je waciwym momentem.
25. Poczy cznik stabilizatora z kolumn
resorujc i zamocowa go za pomoc
nowej nakrtki. Upewni si, e sworze
kulowy znajduje si w rodkowym pooeniu
i e nie jest naprony, nastpnie dokrci
nakrtk waciwym momentem.
26. Zaoy koo tylne i opuci samochd
na podoe.

Wahacze poprzeczne
Wymontowanie
Uwaga. Podczas montau uy nowych
nakrtek mocowania wahaczy poprzecznych. Na zakoczenie montau naley sprawdzi ustawienie k tylnych zgodnie z informacjami podanymi w rozdziale 1.
27. Zablokowa koa przednie przed przetoczeniem, nastpnie unie ty samochodu
i oprze na podstawkach staych. Zdj
tylne koo z odpowiedniej strony samochodu.
28. Odkrci nakrtki rub przelotowych
mocowania zewntrznych kocw dwch
wahaczy poprzecznych do wspornika piasty.

Wyj podkadki i wycign ruby (patrz


rys. 9.28a, 9.28b, 9.28c). Wyrzuci nakrtki
- d o montau uy nowych czci.
29. Wykrci nakrtk mocowania wewntrznego koca przedniego wahacza poprzecznego i wyj rub oraz przedni wahacz
poprzeczny. Podczas wymontowania tylnego wahacza poprzecznego zanotowa pooenie podkadek mimorodowych na wewntrznej rubie (patrz rys. 9.29).
30. Podkadki mimorodowe maj podziak
na krawdzi zewntrznej. Pooenie podkadek mimorodowych okrela zbieno
k tylnych (patrz rozdzia 1). Naley zauway, e jeden mimord stanowi cao
z bem ruby, a drugi znajduje si w rowku
trzpienia ruby, pod nakrtk. Wykona
znaki informujce o ustawieniu podkadek
mimorodowych wzgldem wspornika nadwozia. Trzeba pamita o zablokowaniu
ruby. Wykrci nakrtk, wyj podkadk
mimorodow, nastpnie wycign rub
i tylny wahacz poprzeczny spod samochodu.
Wyrzuci nakrtk - d o montau uy nowej
czci (patrz rys. 9.30a, b, c).

Naprawa
3 1 . Sprawdzi wahacze poprzeczne, czy
nie s pknite lub uszkodzone i sprawdzi
tuleje, czy nie s zuyte lub uszkodzone.
32. Tuleje s poczone na stae z wahaczami poprzecznymi i jeli s zuyte lub

9.30c. ... i wyjmowanie ruby


uszkodzone, to trzeba wymieni cay zesp
wahacza poprzecznego.

Zamontowanie
33. Ustawi wahacz poprzeczny pod samochodem, nastpnie woy rub zabezpieczajc mocowanie wewntrznego koca
wahacza do wspornika na nadwoziu (pamita, e ruba wchodzi od przodu samochodu). Zamontowa podkadk i (jeli wystpuje) now nakrtk, ale jeszcze nie
dokrca nakrtki cakowicie.
34. Zamontowa rub przelotow mocowania zewntrznych kocw wahaczy poprzecznych do wspornika piasty (pamita,
e rub wkada si od tyu samochodu).
Zamontowa podkadk i now nakrtk,
ale jeszcze nie dokrca nakrtki cakowicie.

281

Zawieszenie i ukad kierowniczy

9.40. Nakrtka mocowania tylnego koca


wzdunego drka reakcyjnego do
wspornika piasty (strzaka)

9.41. ruba mocowania przedniego koca


wzdunego drka reakcyjnego do
nadwozia (strzaka)

35. Zaoy koo jezdne i opuci samochd


na podoe.
36. Upewni si, e samochd stoi na poziomej nawierzchni i zwolni dwigni hamulca awaryjnego. Przetoczy samochd
do przodu oraz do tyu i nacisn na przd
samochodu, aby elementy zawieszenia uoyy si w odpowiednim pooeniu.
37. Zabezpieczy koa przed przetoczeniem
i nastpnie dokrci nakrtk zewntrznego
koca wahacza poprzecznego waciwym
momentem.
38. Ustawi mimord na rubie mocowania
wewntrznego koca tylnego wahacza poprzecznego w pooeniu zaznaczonym podczas demontau i sprawdzi ustawienie k
tylnych (patrz rozdz. 1). Dokrci nakrtk
waciwym momentem.

lub uszkodzone, to trzeba wymieni cay


zesp wzdunego drka reakcyjnego.

Wzduny drek reakcyjny


Wymontowanie
Uwaga. Do montau naley uy nowej
nakrtki przedniego mocowania wzdunego
drka reakcyjnego.
39. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj koo tylne z odpowiedniej strony samochodu, aby uzyska
lepszy dostp.
40. Jeli wystpuje, zdj oson z nakrtki
zabezpieczajcej mocowanie tylnego koca
wzdunego drka reakcyjnego do wspornika piasty, nastpnie odkrci t nakrtk
i wyj podkadk (patrz rys. 9.40).
41. Odkrci nakrtk ruby mocowania
przedniego koca wzdunego drka reakcyjnego do wspornika nadwozia, nastpnie
wyj rub i wycign wzduny drek
reakcyjny od spodu samochodu (patrz rys.
9.41). Wyrzuci nakrtk-do montau uy
nowej czci.

Naprawa
42. Sprawdzi stan wzdunego drka reakcyjnego, czy nie ma pkni lub innych
uszkodze. Sprawdzi tuleje drka reakcyjnego, czy nie s zuyte lub uszkodzone.
43. Tuleje s poczone na stae z wzdunymi drkami reakcyjnymi i jeli s zuyte

282

Zamontowanie
44. Ustawi wzduny drek reakcyjny pod
samochodem i umieci jego tylny koniec
na rubie dwustronnej wspornika piasty.
Zamontowa podkadk i nakrtk, ale jeszcze nie dokrca nakrtki cakowicie.
45. Umieci przedni koniec wzdunego
drka reakcyjnego we wsporniku nadwozia
i woy przedni rub zabezpieczajc,
pamitajc, e rub wkada si od strony
zewntrznej wspornika. Zamontowa now
nakrtk, ale jeszcze nie dokrca nakrtki
cakowicie.
46. Zaoy koo tylne i opuci samochd
na podoe.
47. Upewni si, e samochd stoi na poziomej nawierzchni i zwolni dwigni hamulca awaryjnego. Przetoczy samochd
do przodu oraz do tyu i nacisn na przd
samochodu, aby elementy zawieszenia zajy odpowiednie pooenie.
48. Zabezpieczy koa przed przetoczeniem
i nastpnie dokrci nakrtki mocowania
wzdunego drka reakcyjnego waciwym
momentem. Na zakoczenie, jeli wystpuje, zamontowa oson na nakrtk tylnego
mocowania wzdunego drka reakcyjnego.

Wspornik piasty
Wymontowanie
Uwaga. Podczas montau trzeba uy nowych: nakrtek zewntrznego mocowania
wahaczy poprzecznych i nakrtek mocowania kolumny resorujcej do wspornika piasty.
49. Zablokowa koa przednie przed przetoczeniem samochodu, nastpnie unie ty
samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj koo tylne.
50. W wersjach z tylnymi hamulcami tarczowymi odkrci zacisk hamulca od wspornika
piasty w sposb opisany w rozdziale 9. Nie ma
potrzeby odczania elastycznego przewodu
hamulcowego, wystarczy podwiesi zacisk za
pomoc mikkiego drutu lub sznurka.
5 1 . W wersjach z tylnymi hamulcami bbnowymi wymontowa szczki hamulcowe

i odczy przewd hamulcowy od cylinderka koa tylnego w sposb opisany w rozdziale 9. Naley by przygotowanym na
wyciek pynu hamulcowego. Zalepi otwr
przewodu i cylinderka, aby zminimalizowa
wyciek pynu hamulcowego i zapobiec przedostaniu si brudu.
52. Jeli wystpuje, zdj oson z nakrtki
mocowania tylnego koca wzdunego drka reakcyjnego do wspornika piasty, nastpnie odkrci nakrtk i wyj podkadk.
53. Odkrci nakrtk ruby przelotowej
mocowania zewntrznych kocw wahaczy
poprzecznych do wspornika piasty. Wyj
podkadki i wycign ruby. Wyrzuci nakrtki - do montau uy nowych czci.
54. Odkrci nakrtki rub mocujcych dolny koniec kolumny resorujcej do wspornika
piasty, wyj ruby i wyj wspornik piasty
od spodu samochodu. Wyrzuci nakrtki
- do montau uy nowych czci.

Naprawa
55. Sprawdzi wspornik piasty, czy nie ma
ladw pkni lub uszkodze. W razie
potrzeby wymieni oysko piasty koa tylnego.

Zamontowanie
56. Ustawi wspornik piasty we waciwym
pooeniu, czc wzduny drek reakcyjny
ze rub dwustronn wspornika piasty. Zamontowa dwie ruby czce wspornik
piasty z dolnym kocem kolumny resorujcej, pamitajc, e wkada si je od tyu
wspornika piasty. Na ruby zaoy nowe
nakrtki i dokrci je waciwym momentem.
57. Poczy wahacze poprzeczne ze
wspornikiem piasty, zamontowa ruby
przelotowe, pamitajc, e ruby wkada
si od tyu wspornika piasty. Zamontowa
podkadki i nowe nakrtki zabezpieczajce,
ale jeszcze nie dokrca nakrtki cakowicie.
58. Zaoy nakrtk tylnego mocowania
wzdunego drka reakcyjnego do wspornika piasty, upewniajc si, e podkadka
jest na waciwym miejscu, ale jeszcze nie
dokrca nakrtki cakowicie.
59. W wersjach z tylnymi hamulcami bbnowymi zamontowa szczki hamulcowe
i podczy przewd hamulcowy do cylinderka koa. Odpowietrzy obwd hydrauliczny w sposb opisany w rozdziale 9.
60. W wersjach z tarczowymi hamulcami
tylnymi zamontowa zacisk hamulca w sposb opisany w rozdziale 9.
6 1 . Zaoy koo jezdne i opuci samochd
na podoe.
62. Upewni si, e samochd stoi na poziomej nawierzchni i zwolni dwigni hamulca awaryjnego. Przetoczy samochd
do przodu oraz do tyu i nacisn na przd
samochodu, aby elementy zawieszenia uoyy si prawidowo.
63. Zabezpieczy koa przed przetoczeniem
samochodu i nastpnie dokrci nakrtk
tylnego mocowania wzdunego drka reakcyjnego oraz zewntrzne nakrtki waha-

Elementy zawieszenia tylnego

9.67. ruba mocowania obejmy


stabilizatora zawieszenia tylnego (strzaka)

9.72. Odczanie cznika stabilizatora od


kolumny resorujcej zawieszenia tylnego

10.2. Dolna ruba mocowania


amortyzatora tylnego (strzaka)

czy poprzecznych waciwym momentem.


Na zakoczenie, jeli wystpuje, zamontowa oson na nakrtk tylnego mocowania wzdunego drka reakcyjnego.
64. Przy najbliszej okazji sprawdzi ustawienie k tylnych (patrz rozdz. 1).

nakrtek mocowania cznikw ze stabilizatorem.

Amortyzator

Stabilizator
Wymontowanie
Uwaga. Przy montau uy nowych nakrtek mocowania wspornikw stabilizatora
i nakrtek mocowania stabilizatora do jego
cznikw.
65. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj tylne koo z odpowiedniej strony samochodu, aby uzyska
lepszy dostp.
66. Odkrci nakrtki mocowania dolnych
kocw cznikw stabilizatora do stabilizatora. Wyrzuci nakrtki - do montau uy
nowych czci.
67. Odkrci nakrtki i ruby mocujce obejmy stabilizatora do wspornikw nadwozia
(patrz rys. 9.67). Wyj obejmy i wyj
stabilizator od spodu samochodu. Wyrzuci
nakrtki obejm - do montau uy nowych
czci.

Naprawa
68. Sprawdzi gumowe elementy obejm
stabilizatora, czy nie maj pkni lub
uszkodze. Jeli trzeba dokona wymiany,
zsun zuyte elementy gumowe ze stabilizatora i nasun nowe. Pamita, e elementy gumowe musz by ustawione przeciciami od gry stabilizatora.

Zamontowanie
69. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, uwzgldniajc
nastpujce wskazwki:
a) przy zamontowywaniu obejm stabilizatora
naley pamita, e wyduone otwory na
ruby powinny znale si u gry;
b) przyczeniu cznikw ze stabilizatorem,
upewni si, e sworze kulowy cznika
jest umieszczony w rodkowym pooeniu
i nie jest naprony; uy nowych nakrtek;
c) uy nowych nakrtek obejm i nowych

cznik stabilizatora
Wymontowanie
Uwaga. Podczas montau uy nowych nakrtek mocowania stabilizatora do cznikw.
70. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj koo tylne z odpowiedniej strony samochodu, aby uzyska
lepszy dostp.
7 1 . Jeli trzeba, zablokowa rub cznika
stabilizatora i odkrci nakrtk mocowania
koca stabilizatora do jego cznika. Wyrzuci nakrtk - do montau uy nowej
czci.
72. W razie potrzeby zablokowa rub
cznika stabilizatora oraz odkrci nakrtk
mocowania cznika stabilizatora do dolnego
koca kolumny resorujcej i wycign cznik stabilizatora (patrz rys. 9.72). Wyrzuci
nakrtk - do montau uy nowej czci.

Naprawa
73. Sprawdzi stan sworzni kulowych cznikw stabilizatora, czy nie nosz ladw
zuycia lub uszkodzenia. Jeli trzeba, wymieni odpowiedni cznik stabilizatora.

Zamontowanie
74. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych wskazwek:
a) upewni si, e sworznie kulowe cznikw stabilizatora s umieszczone w pooeniach rodkowych i nie s naprone;
b) uy nowych nakrtek cznika stabilizatora i dokrci je waciwym momentem.

10 Elementy zawieszenia
tylnego - wymontowanie,
naprawa i zamontowanie
Uwaga. Czynnoci opisane w tym punkcie
dotycz wersji kombi fazy I i II. Wersje sedan
i hatchback fazy I i II s uwzgldnione w podrozdz. 9, a modele fazy III w podrozdz. 11.

Wymontowanie
Uwaga. Amortyzatory zawsze naley wymienia parami - tzn. wymienia zawsze
oba tylne amortyzatory, nawet jeli wymiany wymaga tylko jeden. Podczas montau
naley wymieni wszystkie nakrtki mocowania.
1. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj koo tylne z odpowiedniej
strony samochodu.
2. Wsun podnonik warsztatowy i umieci kawaek drewna pod rodkiem rury osi
tylnej, nastpnie unie nieco o tyln, aby
cisn spryny rubowe. Odkrci nakrtk ruby mocowania amortyzatora do osi
tylnej. Wyrzuci nakrtk - d o montau uy
nowej czci. Wycign rub dolnego
mocowania amortyzatora (patrz rys. 10.2).
3. Odkrci nakrtk mocowania grnego
koca amortyzatora do ruby dwustronnej
spodu nadwozia, nastpnie wyj podkadk
i wycign amortyzator. Wyrzuci nakrtk
- do montau uy nowej czci.

Naprawa
4. Sprawdzi amortyzator, czy nie ma wyciekw pynu. Sprawdzi trzpie amortyzatora, czy nie ma ladw zatar lub uszkodze. Trzymajc amortyzator pionowo sprawdzi dziaanie amortyzatora, ciskajc go
przy penym skoku, a nastpnie przy krtkich skokach, ok. 50 do 100 mm. W obu
przypadkach wyczuwany opr powinien by
pynny i cigy. Jeli opr jest nierwnomierny lub jeli s widoczne lady zuycia albo
uszkodzenia amortyzatora, naley amortyzator wymieni.
5. Sprawdzi tuleje mocowania obu kocw
amortyzatora, czy nie maj ladw pkni
lub czy nie s zuyte. Naley zauway, e
tuleje nie s dostpne osobno i jeli s
zuyte lub uszkodzone, to trzeba wymieni
kompletny amortyzator.

Zamontowanie
6. Umieci grny koniec amortyzatora na
rubie dwustronnej spodu nadwozia, na-

283

Zawieszenie i ukad kierowniczy


14. Opuci podnonik na tyle, aby zwolni
nacisk na spryny zawieszenia i wyj
spryny zawieszenia.

ii

Naprawa
15. Jeli tylko zachodzi obawa co do stanu
spryny zawieszenia, naley sprawdzi,
czy nie ma ladw pkni lub odksztace.
Jeli spryna jest uszkodzona lub odksztacona, naley j wymieni.

Zamontowanie
10.13. ruba grnego mocowania drka
reakcyjnego Panharda (strzaka)
stpnie naoy podkadk (wiksz rednic podkadki w stron nakrtki) oraz now
nakrtk mocujc. Nie dokrca nakrtki
cakowicie.
7. Umieci dolny koniec amortyzatora we
wsporniku na zespole osi, woy rub
(pamita, e rub wkada si od wewntrznej strony wahacza) i nakrci now nakrtk zabezpieczajc. Jeszcze nie dokrca nakrtki cakowicie.
8. Wycign podnonik warsztatowy spod
osi tylnej, nastpnie zaoy koo tylne i opuci samochd na podoe.
9. Upewni si, czy samochd stoi na poziomej nawierzchni i zwolni dwigni hamulca awaryjnego. Przetoczy samochd
do przodu oraz do tyu i nacisn na ty
samochodu, aby elementy zawieszenia zajy odpowiednie pooenie.
10. Zabezpieczy koa przed przetoczeniem
i nastpnie dokrci nakrtki amortyzatora
waciwym momentem.

Spryna zawieszenia
Wymontowanie
Uwaga. Spryny rubowe zawsze naley
wymienia parami - tzn. wymienia zawsze
obie spryny rubowe, nawet jeli wymiany
wymaga tylko jedna. Poniewa zachodzi
potrzeba opuszczenia caego zespou osi
tylnej, jednoczenie trzeba wymontowa
obie spryny rubowe. Przy montau trzeba uy nowych nakrtek dolnego mocowania amortyzatorw i nowej nakrtki grnego
mocowania drka reakcyjnego Panharda.
11. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj oba tylne koa jezdne.
12. Wsun podnonik warsztatowy i umieci kawaek drewna pod rodkiem rury osi
tylnej, nastpnie unie nieco o, aby cisn spryny zawieszenia. Odkrci nakrtki rub mocowania amortyzatorw do osi
tylnej. Wycign ruby. Wyrzuci nakrtki
- d o montau uy nowych czci.
13. Odkrci nakrtk ruby grnego mocowania drka reakcyjnego Panharda do
wspornika na spodzie nadwozia. Wycign
rub (patrz rys. 10.13). Wyrzuci nakrtk
- do montau uy nowej czci.

284

16. Umieci spryny we waciwym pooeniu, pomidzy osi tyln i gniazdami


grnymi, nastpnie podnie podnonik na
tyle, aby mona byo umieci grny koniec
drka reakcyjnego Panharda we wsporniku
na spodzie nadwozia.
17. Zamontowa grn rub mocujc
drek reakcyjny Panharda, pamitajc, e
rub wkada si od tyu samochodu i nakrci now nakrtk na t rub. Nie
dokrca nakrtki cakowicie.
18. Umieci dolne koce amortyzatorw
we wspornikach na osi tylnej, zamontowa
ruby (pamita, e ruby wkada si od
wahaczy). Nakrci nowe nakrtki na ruby,
ale nie dokrca nakrtek cakowicie.
19. Upewni si, e samochd stoi na poziomej nawierzchni i zwolni hamulec awaryjny. Przetoczy samochd do przodu oraz
do tyu i nacisn na ty samochodu, aby
elementy zawieszenia zajy odpowiednie
pooenie.
20. Zabezpieczy koa przed przetoczeniem
i nastpnie dokrci dolne nakrtki amortyzatorw oraz nakrtk grnego mocowania drka reakcyjnego Panharda waciwymi momentami.

Drek reakcyjny Panharda


Wymontowanie
Uwaga. Podczas montau uy nowych
nakrtek mocowania drka reakcyjnego
Panharda.
22. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych.
23. Wsun podnonik warsztatowy i umieci kawaek drewna pod rodkiem rury osi
tylnej, nastpnie unie nieco o tyln, aby
cisn spryny zawieszenia.
24. Upewni si, e zesp osi tylnej nadal
jest odpowiednio podparty i odkrci nakrtk dolnego mocowania drka reakcyjnego Panharda do osi tylnej (patrz rys.
10.24). Wyrzuci nakrtk - do montau
uy nowej czci. Wyj podkadk.
25. Odkrci nakrtk ruby mocowania
grnego koca drka Panharda do wspornika na podwoziu. Wycign rub (patrz
rysunek). Wyj rub i wydoby drek
Panharda. Wyrzuci nakrtk - d o montau
uy now cz. Zdj pozosta podkadk ze ruby dwustronnej mocowania drka
do zespou osi.

10.24. Nakrtka dolnego mocowania


drka reakcyjnego Panharda (strzaka)

Naprawa
26. Sprawdzi stan drka reakcyjnego
Panharda, czy nie ma pkni lub innych
oznak uszkodzenia. Podobnie sprawdzi
tuleje na obu kocach drka.
27. Dolne tuleje mocowania (mocowanie
drka Panharda do osi tylnej) mona wymieni osobno, lecz jeli jest zuyta grna
tuleja mocowania, to trzeba wymieni cay
drek reakcyjny.
28. Aby wymieni dolne tuleje, trzeba wycisn je z drka (jeli nie s obluzowane) i wcisn nowe tuleje we waciwe
miejsce.

Zamontowanie
29. Upewni si, czy dolne tuleje drka
Panharda s na waciwym miejscu i zaoy dolny koniec drka reakcyjnego Panharda na rub dwustronn na osi tylnej.
Upewni si, e wewntrzna podkadka jest
na odpowiednim miejscu (pamita, e wklsa strona podkadki powinna by umieszczona od strony ruby dwustronnej, tzn. na
zewntrz drka Panharda).
30. Naoy zewntrzn podkadk na rub dwustronn (strona wklsa podkadki
powinna by zwrcona do nakrtki), nastpnie nakrci now nakrtk. Nie dokrca nakrtki cakowicie.
31. Umieci grny koniec drka Panharda
we wsporniku grnego zamocowania (jeli
trzeba unie lub opuci podnonik, aby
wsposiowo ustawi otwory w drku i we
wsporniku). Woy rub mocujc, pamitajc, e rub wkada si od tyu samochodu. Zaoy now nakrtk na rub.
Nie dokrca nakrtki cakowicie.
32. Wyj podnonik sucy do podparcia
osi tylnej.
33. Upewni si, e samochd stoi na poziomej nawierzchni i zwolni hamulec awaryjny. Przetoczy samochd do przodu oraz
do tyu i nacisn na ty samochodu, aby
elementy zawieszenia zajy odpowiednie
pooenie.
34. Zabezpieczy koa i nastpnie dokrci
nakrtki drka Panharda waciwym momentem.

Elementy zawieszenia tylnego


Zesp osi tylnej
Wymontowanie
Uwaga. Do montau uy n o w y c h : nakrtek
mocowania a m o r t y z a t o r a , nakrtek m o c o wania drka P a n h a r d a oraz nakrtek m o cowania w a h a c z y .
36. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty s a m o c h o d u i oprze na podstawkach staych. Zdj o b a koa tylne.
37. Odczy elastyczne p r z e w o d y h a m u l cowe od p r z e w o d w s z t y w n y c h na wspornikach na rurze osi tylnej z g o d n i e ze w s k a zwkami p o d a n y m i w rozdziale 9 (patrz rys.
10.37). Naley by p r z y g o t o w a n y m na wyciek pynu h a m u l c o w e g o . Zalepi k o c e
gitkich i s z t y w n y c h p r z e w o d w h a m u l c o wych w celu z m i n i m a l i z o w a n i a w y c i e k u pynu hamulcowego i niedopuszczenia do przedostania si z a n i e c z y s z c z e .
38. W wersjach w y p o s a o n y c h w A B S wymontowa czujniki prdkoci k tylnych
i odczy przewody elektryczne od zaciskw
lub wspornikw na e l e m e n t a c h z a w i e s z e n i a
tylnego w s p o s b o p i s a n y w rozdziale 9.
Zanotowa przebieg przewodw, aby pniej
mc dokona p r a w i d o w e g o m o n t a u .
39. Od w s p o r n i k a na rurze osi tylnej o d czy spryn korektora siy h a m o w a n i a
k tylnych (patrz rys. 10.39).
40. Odczy linki h a m u l c a a w a r y j n e g o od
tylnych szczk h a m u l c o w y c h lub z a c i s k w ,

10.37. Odczanie e l a s t y c z n y c h
przewodw h a m u l c o w y c h od p r z e w o d w
sztywnych na w s p o r n i k u osi tylnej

zalenie od wersji s a m o c h o d u w s p o s b
opisany w rozdziale 9. Uwolni linki h a m u l c a
a w a r y j n e g o z z a c i s k w lub w s p o r n i k w na
elementach zawieszenia tylnego. Zanotow a przebieg linek, aby pniej m c d o k o na p r a w i d o w e g o m o n t a u .
4 1 . W y m o n t o w a amortyzatory, drek reakcyjny P a n h a r d a i s p r y n y z a w i e s z e n i a
wedug wskazwek podanych wczeniej
w tym punkcie.
4 2 . Z a b l o k o w a nakrtki i w y k r c i sworznie z a b e z p i e c z a j c e m o c o w a n i e przednich
k o c w obu w a h a c z y d o w s p o r n i k w n a d wozia. T r z e b a przy t y m uy klucza z wyduon nasadk, a b y m c w y k r c i sworznie. Wyrzuci nakrtki - do m o n t a u uy
nowych czci.
4 3 . Upewni si, czy z e s p osi tylnej jest
odpowiednio podparty, nastpnie wycign
sworznie m o c o w a n i a w a h a c z y z e wspornikw n a d w o z i a i o p u c i z e s p osi tylnej
na tyle, eby m o n a byo wyj go od
s p o d u s a m o c h o d u . U w a a , aby z e s p osi
tylnej nie s p a d z p o d n o n i k a - m o e by
k o n i e c z n a p o m o c drugiej o s o b y .

Naprawa
44. Sprawdzi elementy metalowe zespou
osi tylnej, czy nie maj pkni lub innych
oznak uszkodze. Podobnie sprawdzi tuleje przedniego mocowania obu wahaczy
wzdunych.
45. Tuleje przedniego mocowania obu wahaczy wzdunych mona wymieni, posugujc si tulejami metalowymi o odpowiedniej rednicy, postpujc w sposb opisany
poniej. Najlepiej byoby uy do tego prasy.
46. Podeprze wahacz wzduny, korzystajc z odpowiedniej tulei metalowej podoonej pod gniazdo wymienianej tulei wahacza. Nastpnie wycisn tulej z wahacza
wzdunego.
47. Posmarowa now tulej wod z mydem (idealnie nadaje si do tego pyn do
mycia naczy) w celu uatwienia wcinicia.
Pamita, e strzaki na zewntrznej powierzchni tulei wahacza musz by zwrcone
w kierunku przodu i tyu samochodu.
48. Znowu podeprze wahacz wzduny
i wcisn now tulej, korzystajc z tulei
metalowej o odpowiedniej rednicy, ktra
powinna by docinita do metalowej krawdzi wciskanej tulei wahacza. Nie wolno
bezporednio uderza w tulej motkiem.

Zamontowanie

10.39. Odczanie spryny korektora siy


hamowania k tylnych (strzaka) od
wspornika na osi tylnej

49. Podeprze zesp osi tylnej na podnoniku, jak w czasie demontau, nastpnie
umieci zesp pod samochodem.
50. Woy sworznie mocujce przednie
koce wahaczy wzdunych we wspornikach
nadwozia, nastpnie nakrci nowe nakrtki,
lecz nie dokrca nakrtek cakowicie.
51. Zamontowa spryny rubowe, drek
reakcyjny Panharda i amortyzatory, w sposb
opisany wczeniej w tym punkcie. Nie dokrca elementw mocujcych dopty, dopki
samochd nie bdzie postawiony na koach.

52. Wysun podnonik podpierajcy zesp osi tylnej.


53. Umieci linki hamulca awaryjnego, we
waciwych pooeniach, w zaciskach i we
wspornikach, upewniajc si, e linki s
poprowadzone w sposb zanotowany przy
demontau. Podczy linki do szczk hamulcw tylnych lub zaciskw, zalenie od
wersji samochodu, w sposb opisany w rozdziale 9.
54. Podczy do wspornika na rurze osi
tylnej spryn korektora siy hamowania
k tylnych.
55. W wersjach wyposaonych w ABS zamontowa czujniki prdkoci k tylnych
i umieci ich przewody elektryczne w zaciskach, we waciwych miejscach, w sposb
opisany w rozdziale 9. Upewni si, czy
przewody s poprowadzone zgodnie z notatkami poczynionymi przy demontau.
56. Podczy elastyczne przewody hamulcowe do przewodw sztywnych, zgodnie ze
wskazwkami z rozdziau 9.
57. Zaoy koa tylne i opuci samochd
na ziemi.
58. Upewni si, e samochd stoi na poziomej nawierzchni i zwolni hamulec awaryjny. Przetoczy samochd do przodu oraz
do tyu i nacisn na ty samochodu, aby
elementy zawieszenia zajy odpowiednie
pooenie.
59. Zabezpieczy koa przed przetoczeniem
i nastpnie dokrci elementy mocujce
wahacze, drek reakcyjny Panharda i amortyzatory waciwymi momentami.
60. Odpowietrzy ukad hydrauliczny w sposb opisany w rozdziale 9.
61. Sprawdzi i w razie potrzeby wyregulowa hamulec awaryjny wedug wskazwek
podanych w rozdziale 1.
62. Sprawdzi i w razie potrzeby wyregulowa korektor siy hamowania k tylnych
w sposb opisany w rozdziale 9.

11 Elementy zawieszenia
tylnego - wymontowanie,
naprawa i zamontowanie
Uwaga. Czynnoci opisane w tym podrozdz.
dotycz tylko wszystkich wersji fazy III.
Informacje dotyczce modeli sedan i hatchback fazy I i II podano w podrozdz. 9,
a modeli kombi fazy I i II - w podrozdz. 10.

Kolumna resorujca
Wymontowanie
Uwaga. Do montau uy nowych: nakrtek
i rub grnego oraz dolnego mocowania
kolumny resorujcej.
1. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj koo tylne z odpowiedniej
strony samochodu.
2. Odkrci nakrtk ruby mocowania dolnego koca kolumny resorujcej do belki

285

Zawieszenie i ukad kierowniczy

11.2. Odkrcanie nakrtki ze ruby


(strzaka) mocujcej dolny koniec kolumny
resorujcej do belki osi tylnej

11.4. Nakrtki mocowania grnego koca


kolumny resorujcej zawieszenia tylnego
(strzaki)

osi tylnej, nastpnie wycign rub (patrz


rys. 11.2). Wyrzuci rub i nakrtk - do
montau uy nowych czci.
3. W modelach sedan SRI oraz GT wymontowa tylny panel wykadziny wntrza, aby
odsoni grne zamocowanie kolumny resorujcej (patrz rozdzia 11). Odkrci dwie nakrtki mocowania wspornika kolumny resorujcej
do elementw grnego mocowania kolumny.
4. We wnce nadkola podeprze kolumn
resorujc i odkrci dwie nakrtki grnego
mocowania kolumny (patrz rys. 11.4). Wyrzuci nakrtki - do montau uy nowych
czci. Opuci zesp kolumny i wyj go
z wnki nadkola.

maj ladw zuycia, uszkodzenia czy odksztacenia, w razie potrzeby wymieni


uszkodzone elementy.
12. Sprawdzi, czy amortyzator nie ma ladw wycieku pynu. Sprawdzi trzpie amortyzatora, czy nie ma zatar na caej dugoci
skoku. Sprawdzi, czy nie ma uszkodze
na obudowie kolumny resorujcej. Trzymajc kolumn pionowo sprawdzi dziaanie
amortyzatora ciskajc amortyzator na dugoci caego skoku, a nastpnie przy krtkich skokach, ok. 50 do 100 mm. W obu
przypadkach powinien by odczuwalny agodny i cigy opr. Jeli opr jest nierwnomierny albo gdy s widoczne lady zuycia lub uszkodzenia kolumny resorujcej,

Naprawa
Uwaga. Do wykonania tej czynnoci bdzie
potrzebny odpowiedni przyrzd do ciskania
spryn rubowych.
5. Uchwyci dolny koniec kolumny w imadle
wyposaonym w mikkie szczki.
6. Tymczasowo wkrci dwie stare ruby
z nakrtkami w otwory na ruby dwustronne
mocowania grnego. Posugujc si odpowiednim prtem, woonym pomidzy ruby,
zablokowa pytk grnego mocowanie kolumny, aby mc poluzowa nakrtk trzpienia amortyzatora. Nie odkrca nakrtki
cakowicie.
7. Naoy odpowiedni przyrzd do ciskania na spryn kolumny i cisn spryn na tyle, aby mona byo rk obrci
elementy jej grnego mocowania.
Uwaga. Nie stosowa zastpczych narzdzi
do ciskania spryny ze wzgldu na niebezpieczestwo zranienia, jeli spryna nie
bdzie zwalniana powoli.
8. Cakowicie odkrci grn nakrtk trzpienia amortyzatora po uprzednim zablokowaniu
trzpienia amortyzatora za pomoc odpowiedniego klucza.
9. Wyj podkadk, tulej i pytk mocowanie grnego.
10. Wycign cinit spryn zawieszenia wraz z przyrzdem do ciskania,
nastpnie cign oson gumow i zderzak gumowy z amortyzatora.
11. Majc zdemontowan kolumn resorujc sprawdzi wszystkie elementy, czy nie

286

naley j wymieni. Nie mona dokona


wymiany samego amortyzatora i jeli zostanie wykryty wyciek lub uszkodzenie, to
trzeba wymieni cay zesp kolumny z amortyzatorem.
13. Jeli tylko istnieje jakakolwiek wtpliwo co do stanu spryny rubowej, to
naley j ostronie wyj z przyrzdu do
ciskania i sprawdzi, czy nie jest odksztacona lub nie nosi ladw pkni. Jeli
spryna jest uszkodzona lub odksztacona
albo s jakie inne wtpliwoci co do jej
stanu, spryn naley wymieni.
14. Uchwyci obudow kolumny w imado,
jak w czasie demontau, nastpnie zamontowa odbj gumowy oraz mieszek gumowy.
15. Upewni si, czy spryna rubowa
jest dostatecznie cinita, aby mona byto
zamontowa elementy grnego mocowania,
nastpnie zaoy spryn na obudow
amortyzatora, pamitajc, e paski koniec
zwojw spryny musi by zwrcony do
gry. Upewni si, czy dolny koniec spryny jest waciwie osadzony w dolnym gniedzie spryny.
16. Zamontowa elementy grnego mocowanie, pamitajc, e musi by ono usytuowane w sposb pokazany na rysunku 11.16.
17. Zamontowa tulej, podkadki i now
nakrtk na trzpie amortyzatora. Dokrci
nakrtk trzpienia amortyzatora waciwym
momentem, blokujc trzpie amortyzatora,
jak przy demontau.
18. Zdj przyrzd do ciskania spryny.

11.16. Waciwe usytuowanie elementw grnego mocowania kolumny resorujcej


zawieszenia tylnego
1 - pooenie dolnego koca spryny, 2 - o symetrii dolnej tulei amortyzatora
R.H. - strona prawa, L.H. - strona lewa

Elementy zawieszenia tylnego

11.24. ruba mocowania wspornika linki


hamulca awaryjnego (A) i ruby mocowania
prowadnicy przewodw elektrycznych
ukadu ABS (B)

11.30. Nakrtka (strzaka), ktr naley


odkrci ze ruby mocujcej koniec
dwuramiennego wahacza poprzecznego do
wspornika nadwozia

11.31. Nakrtka, ktr naley odkrci ze


ruby przedniego mocowania wahacza
wzdunego (strzaka), po obu stronach
samochodu

Zamontowanie

26. W wersjach z tylnymi hamulcami bbnowymi odczy elastyczne przewody hamulcowe od sztywnych przewodw hamulcowych, przy wspornikach na belce osi tylnej,
zgodnie ze wskazwkami z rozdziau 9.
Naley by przygotowanym na wyciek pynu
hamulcowego. Zalepi otwory elastycznych
i sztywnych przewodw hamulcowych, aby
zminimalizowa wyciek pynu i nie dopuci
do przedostania si zanieczyszcze.
27. W wersjach wyposaonych w ABS odkrci ruby mocujce i wycign czujniki
prdkoci k ze wspornikw piast. Odkrci
prowadnice przewodw elektrycznych od
wahaczy i odsun czujniki prdkoci k od
zespou osi.
28. Wsun podnonik warsztatowy pod
rodek belki osi tylnej i nieco podnie
podnonik, aby tylko przej mas osi.
29. Odkrci nakrtk ze ruby mocowania
dolnego koca kadej z kolumn resorujcych do belki osi tylnej. Wycign ruby.
Wyrzuci ruby i nakrtki - do montau
uy nowych czci.
30. Odkrci nakrtk ruby mocowania
koca dwuramiennego wahacza poprzecznego do wspornika nadwozia, nastpnie
wyj t rub (patrz rys. 11.30). Wyrzuci
nakrtk-do montau uy nowych czci.
3 1 . Odkrci nakrtki przednich rub mocowania wahaczy wzdunych (patrz rys.
11.31). Wyrzuci nakrtki - do montau
uy nowych czci.
32. Upewni si, czy zesp osi tylnej jest
odpowiednio podparty, nastpnie wycign
sworznie przedniego mocowania wahaczy
ze wspornikw nadwozia i opuci zesp
osi tylnej na tyle, eby mona byo wyj go
od spodu samochodu. Uwaa, aby zesp
osi tylnej nie spad z podnonika - moe
by konieczna pomoc drugiej osoby.
33. W razie potrzeby odczy wahacz poprzeczny i poprzeczny drek reakcyjny od
belki osi tylnej.

cowania przednich kocw wahaczy wzdunych.


35. Tuleje mocowania wahaczy wzdunych
mona wymieni, stosujc metalowe tuleje
o odpowiedniej rednicy. Najlepiej byoby
wykorzysta do tego pras.
36. Zanotowa usytuowanie tulei w wahaczach wzdunych oraz pooenie znakw
identyfikacyjnych lub strzaek w celu pniejszego wykorzystania przy montau nowych tulei.
37. Podeprze wahacz wzduny, stosujc
tulej metalow do podparcia gniazda tulei.
Wycisn tulej z gniazda.
38. Znowu podeprze wahacz i wcisn
now tulej, stosujc tulej metalow o odpowiedniej rednicy. Nie wolno uderza
bezporednio motkiem w powierzchni czoow tulei wahacza wzdunego.

19. Umieci zesp kolumny resorujcej


pod nadkolem, tak aby elementy mocowania
grnego weszy na ruby dwustronne. Nakrci nowe nakrtki grnego mocowania
i dokrci je waciwym momentem.
20. Poczy dolny koniec kolumny resorujcej z belk osi tylnej, nastpnie zamontowa now rub oraz nakrtk i dokrci
nakrtk waciwym momentem.
21. W modelach sedan SRI oraz GT zamontowa dwie nakrtki mocowania wspornika kolumny resorujcej do mocowania
grnego i dokrci nakrtki odpowiednim
momentem. Zamontowa tylny panel wykadziny wntrza.
22. Zaoy koo tylne i opuci samochd
na podoe.

Zesp osi tylnej


Wymontowanie
Uwaga. Do montau uy nowych: ruby
i nakrtki dolnego mocowania amortyzatora
oraz nakrtek mocowania wahacza.
23. Zablokowa koa przednie, nastpnie
unie ty samochodu i oprze na podstawkach staych. Zdj koo tylne z odpowiedniej
strony samochodu.
24. Odczy linki hamulca awaryjnego od
szczk lub zaciskw hamulcw tylnych,
zalenie od wersji samochodu w sposb
opisany w rozdziale 9. Odkrci wsporniki
linek hamulca awaryjnego od wahaczy
(patrz rys. 11.24).
25. W wersjach z tylnymi hamulcami tarczowymi wycign piercienie osadcze
i zwolni ze wspornikw, na belce osi,
elastyczne przewody hamulcowe. Zgodnie
ze wskazwkami z rozdziau 9 wymontowa
zaciski hamulcowe ze wspornikw piast.
Nie ma potrzeby odczania elastycznych
przewodw hamulcowych od zaciskw
- podwiesi zaciski za pomoc mikkiego
drutu lub sznurka, aby unikn naprenia
elastycznych przewodw hamulcowych. Nie
wolno naciska na peda hamulca, gdy
zaciski s zdemontowane.

Naprawa
34. Sprawdzi, czy metalowe elementy zespou osi tylnej nie maj pkni lub ladw
uszkodze. Podobnie sprawdzi tuleje mo-

Zamontowanie
39. Jeli byy zdemontowane, poczy wahacz poprzeczny i poprzeczny drek reakcyjny z belk osi tylnej.
40. Podeprze zesp osi tylnej na podnoniku, jak w czasie wymontowywania i wsun zesp na waciwe miejsce pod samochodem.
41. Woy ruby mocujce przednie koce
wahaczy wzdunych do wspornikw spodu
nadwozia, nastpnie zamontowa nowe nakrtki, ale nie dokrca ostatecznie nakrtek.
42. Umieci wahacz poprzeczny we wsporniku nadwozia, nastpnie zamontowa now nakrtk, ale nie dokrca ostatecznie
nakrtki.
43. Unie zesp osi tylnej na podnoniku,
tak aby wahacz poprzeczny i poprzeczny
drek reakcyjny znalazy si w pooeniu
poziomym w stosunku do belki osi tylnej.
W tym pooeniu dokrci waciwym momentem nakrtk czc wahacz poprzeczny ze wspornikiem nadwozia.
44. Opuci nieco podnonik, w miar potrzeby, i poczy dolne koce kolumn resorujcych z belk osi tylnej. Zamontowa
nowe ruby i nakrtki oraz dokrci je
odpowiednim momentem.
45. Cakowicie opuci podnonik i wycig-

287

Zawieszenie i ukad kierowniczy


12 Koo kierownicy
- wymontowanie
i zamontowanie

11.54a. Nakrtka mocujca rami wahacza


poprzecznego dwuramiennego do belki osi
tylnej
n go spod zespou osi tylnej. Gdy zesp
osi tylnej zwisa swobodnie, dokrci waciwym momentem obie nakrtki mocowania
przednich kocw wahaczy wzdunych.
46. W wersjach wyposaonych w ABS zamontowa czujniki prdkoci k do wspornikw piast i dokrci ich ruby mocowania
waciwym momentem. Zamocowa prowadnice przewodw elektrycznych do wahaczy.
47. W wersjach z tylnymi hamulcami bbnowymi poczy elastyczne przewody hamulcowe ze sztywnymi przewodami, przy
wspornikach na belce osi tylnej, zgodnie ze
wskazwkami podanymi w rozdziale 9.
48. W wersjach z tylnymi hamulcami tarczowymi zamontowa zaciski hamulcw na
wspornikach piast w sposb opisany w rozdziale 9. Zamocowa elastyczne przewody
hamulcowe we wspornikach na belce osi
tylnej i zabezpieczy je za pomoc piercieni
osadczych.
49. Zalenie od wersji podczy linki hamulca awaryjnego do szczk hamulcowych
lub zaciskw w sposb opisany w rozdziale 9. Przykrci wsporniki linek hamulca
awaryjnego do wahaczy.
50. W wersjach z hamulcami bbnowymi
odpowietrzy hydrauliczny ukad hamulcowy
w sposb opisany w rozdziale 9.
5 1 . Sprawdzi i w razie potrzeby wyregulowa hamulec awaryjny wg wskazwek podanych w rozdziale 1.
52. Zaoy koa tylne i opuci samochd
na podoe.

Wahacz poprzeczny
i poprzeczny drek reakcyjny
Wymontowanie
Uwaga. Do montau naley uy nowych
nakrtek mocowania wahacza poprzecznego i poprzecznego drka reakcyjnego.
53. Wymontowa zesp osi tylnej w sposb
opisany poprzednio w niniejszym punkcie.
54. Odkrci nakrtki mocujce i odczy
rami wahacza poprzecznego i poprzeczny
drek reakcyjny od belki osi tylnej (patrz
rys. 11.54a, 11.54b). Wyrzuci nakrtki - do
montau uy nowych czci.

288

11.54b. Nakrtka mocowania


poprzecznego drka reakcyjnego do belki
osi tylnej (A) i nakrtka mocujca drek
reakcyjny do ruby dwuramiennego
wahacza poprzecznego (B)
55. Odkrci nakrtk ruby czcej poprzeczny drek reakcyjny z wahaczem
poprzecznym. Wyj rub i rozczy oba
elementy. Wyrzuci nakrtk - do montau
uy nowej czci.

Naprawa
56. Sprawdzi, czy wahacz poprzeczny i poprzeczny drek reakcyjny nie s odksztacone, pknite ani nie maj ladw uszkodze. Sprawdzi, czy tuleje mocowania
przegubowego tych czci nie s uszkodzone. Uszkodzone elementy naley wymieni.

Uwaga. Nowsze wersje samochodw s


wyposaone w poduszki powietrzne. Poduszka powietrzna znajduje si pod rodkow nakadk koa kierownicy. Podczas
wykonywania czynnoci przy poduszkach
powietrznych naley przestrzega zasad
bezpieczestwa podanych w rozdziale 12,
aby nie dozna uszkodzenia ciaa.

Wersje bez poduszki powietrznej


Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd instalacji elektrycznej samochodu od akumulatora.
2. Ustawi koa przednie do jazdy na
wprost, nastpnie zwolni blokad koa kierownicy, wkadajc kluczyk do wycznika
zaponu.
3. Zdj nakadk stanowic przycisk sygnau dwikowego ze rodka koa kierownicy
i odczy przewody elektryczne sygnau
dwikowego (patrz rys. 12.3).
4. Odkrci wkrt mocowania wspornika
przewodw elektrycznych sygnau dwikowego do koa kierownicy (patrz rys. 12.4).
5. Wykona znaki identyfikujce ustawienie

Zamontowanie
57. Umieci poprzeczny drek reakcyjny
w odpowiednim pooeniu na wahaczu poprzecznym i woy rub czc, przy
czym eb ruby powinien znajdowa si od
tylnej strony samochodu. Upewni si, czy
poprzeczny drek reakcyjny jest zamontowany waciwie, czy tuleja o mniejszej
rednicy wewntrznej jest poczona z wahaczem poprzecznym i czy tuleja o wikszej
rednicy wewntrznej jest naoona na rub dwustronn belki osi tylnej.
58. Zamontowa now nakrtk na rub
zamocowania poprzecznego drka reakcyjnego, ale nie dokrca cakowicie nakrtki.
59. Poczy koce wahacza poprzecznego
i poprzecznego drka reakcyjnego ze rubami dwustronnymi na belce osi tylnej,
upewniajc si, e wahacz poprzeczny jest
waciw stron zwrcony do gry - strzaka
na wahaczu poprzecznym, w pobliu mocowania do belki osi tylnej, powinna by zwrcona do gry.
60. Zamontowa nowe nakrtki na ruby
dwustronne mocowania poprzecznego drka reakcyjnego i wahacza poprzecznego,
ale nie dokrca cakowicie nakrtek.
6 1 . Ustawi wahacz poprzeczny i poprzeczny drek reakcyjny poziomo wzgldem
do belki osi tylnej i trzymajc elementy
w tym pooeniu dokrci obie nakrtki
mocowania waciwymi momentami.
62. Zamontowa zesp osi tylnej w sposb
opisany w niniejszym punkcie.

12.3. Zdejmowanie nakadki sygnau ze


rodka koa kierownicy i odczenie
przewodw elektrycznych sygnau
(strzaka)...

12.4. ... nastpnie odkrcenie wkrtu


mocujcego wspornik przewodw
elektrycznych

Koo kierownicy, wycznik zaponu i kolumna kierownicy

12.6. Odkrcanie nakrtki mocowania koa


kierownicy
kota kierownicy wzgldem koca wau kierownicy.
6. Poluzowa i odkrci nakrtk mocowania koa kierownicy (patrz rys. 12.6).
7. Zdj koo kierownicy z wielokarbu wau
kierownicy. Jeli koo kierownicy jest osadzone bardzo ciasno, naley posuy si
odpowiednim cigaczem.

Zamontowanie
8. Przed zamontowaniem powlec smarem
powierzchnie elementw mechanizmu przecznika kierunkowskazw i piercienia stykowego sygnau dwikowego.
9. Zamontowanie wykonuje si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, przestrzegajc
nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy przecznik kierunkowskazw znajduje si w pooeniu rodkowym (wyczenie);
b) ustawi naprzeciw siebie znaki wykonane
na kole kierownicy i jej wale wykonane
podczas demontau;
c) dokrci nakrtk mocowania koa kierownicy waciwym momentem.
10. Naley zauway, e w razie potrzeby
istnieje moliwo zmiany ustawienia koa
kierownicy wzgldem wau kierownicy w celu
uzyskania waciwego pooenia rodkowego koa kierownicy na wale (upewni si przy
tym, czy koa jezdne s ustawione do jazdy
na wprost) poprzez obrceniu koa o wymagan liczb zbw wielokarbu na wale kolumny podczas zakadania koa kierwonicy.

Wersje z poduszk powietrzn


Uwaga. Przed rozpoczciem pracy naley
zapozna si ze wskazwkami podanymi
w rozdziale 12. Uwaa, aby w czasie pracy
nie uszkodzi rodkowej nakadki koa kierownicy.

Wymontowanie
11. Upewni si, czy zapon jest wyczony,
nastpnie odczy ujemny przewd instalacji elektrycznej samochodu od akumulatora. Odczeka co najmniej dziesi minut
przed przystpieniem do wykonania dalszych czynnoci.
12. Ostronie zdj doln pokryw z tylnej
strony zespou koa kierownicy z poduszk
19 Nissan Primera

powietrzn i rozczy odsonite zcze przewodw elektrycznych poduszki powietrznej.


13. Zdj boczne podrywy z tylnej strony
zespou koa kierownicy z poduszk powietrzn, aby odsoni ruby mocujce.
14. Posugujc si odpowiedni kocwk
typu Torx wykrci dwie ruby mocujce
poduszk powietrzn (po jednej z kadej
strony), nastpnie wyj ostronie zesp
poduszki powietrznej z koa kierownicy.
Uwaa, aby nie upuci zespou poduszki
powietrznej i nie prbowa go rozkada.
Wyrzuci ruby, a do montau uy nowych
czci. Zesp poduszki powietrznej zawsze
naley przechowywa zwrcony stron nakadki (stron widoczn) ku grze.
15. Ustawi koa przednie do jazdy na
wprost, nastpnie zwolni blokad koa kierownicy wkadajc kluczyk do wycznika
zaponu.
16. Rozczy zcze przewodw elektrycznych sygnau dwikowego.
17. Postpowa, jak w punktach od 5 do 7
niniejszego podrozdziau. Odczy wizk
przewodw elektrycznych i wyj j z koa
kierownicy.

13.3a. Wykrcanie wkrtu mocujcego..

Zamontowanie
18. Zamontowanie wykonuje si w odwrotnej kolejnoci do wymontowania, uwzgldniajc nastpujce wskazwki:
a) upewni si, e wycznik kierunkowskazw znajduje si w pooeniu rodkowym
(wyczenie);
b) przewlec wizk przewodw elektrycznych przez koo kierownicy i zamocowa
zcze w odpowiednim miejscu, po zamontowaniu koa kierownicy;
c) ustawi naprzeciw siebie znaki na kole
kierownicy i wale kierownicy wykonane podczas demontau i ustawi koo kierownicy
naprzeciw kokw ustalajcych zespou stykowego poduszki powietrznej;
d) dokrci nakrtk mocowania koa kierownicy odpowiednim momentem;
e) zamocowa zesp poduszki powietrznej
do koa kierownicy za pomoc nowych rub
typu Torx, ktre naley dokrci odpowiednim momentem.
19. Naley zauway, e w wersjach wyposaonych w poduszk powietrzn kierowcy
nie ma moliwoci zmiany ustawienia koa
kierownicy wzgldem wau kierownicy w celu
wyrodkowania tego wau.

13 Wycznik zaponu

z blokad kierownicy
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
Uwaga. Do montau zespou blokady trzeba
uy nowych wkrtw cinanych.
1. Odczy ujemny przewd instalacji elektrycznej samochodu od akumulatora.

13.3b.... i wyjmowanie wycznika zaponu


2. Wymontowa osony kolumny kierownicy
w sposb opisany w rozdziale 11.
3. Aby wymontowa wycznik zaponu, naley odczy zcze przewodu elektrycznego od tego wycznika, nastpnie wykrci wkrt mocujcy z tylnej strony zamka
blokady (stosujc odpowiedni klucz) i wycign wycznik (patrz rys. 13.3a, 13.3b).
4. Aby wyj zesp blokady, trzeba przewierci i usun dwa wkrty cinane, nastpnie wycign dwie czci odlewu blokady z kolumny kierownicy. Naley zauway, e nie mona wyj blokady z odlewu.

Zamontowanie
5. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania, lecz przy zamontowywaniu zespou blokady naley uy
nowych wkrtw cinanych i dokrci wkrty
a do cicia ich bw.

14 Kolumna kierownicy
- wymontowanie, sprawdzanie i zamontowanie
Uwaga. Nowsze modele s wyposaone
w poduszk powietrzn. Zesp poduszki
powietrznej znajduje si w rodkowej nakadce koa kierownicy i w niektrych wersjach sterownik poduszki powietrznej znajduje si pod kolumn kierownicy. Naley
cile przestrzega zasad bezpieczestwa
podanych w rozdziale 12, aby nie dozna
uszkodzenia ciaa.

289

Zawieszenie i ukad kierowniczy


14.3. Elementy kolumny kierownicy
1 - ruby mocowania przegubu krzyakowego, 2 - kolumna
kierownicy, 3 - piercie o przekroju okrgym, 4 - podkadka,
5 - piercie osadczy, 6 - zesp przecznikw, 7 - opaska
mocujca, 8 - osona ochronna, 9 -wa kierownicy, 10 - przegub
krzyakowy

Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd instalacji elektrycznej samochodu od akumulatora.
2. Wymontowa koo kierownicy w sposb
opisany w podrozdziale 12.
3. Wymontowa zesp przecznikw, znajdujcy si na kolumnie kierownicy wedug
wskazwek podanych w podrozdziale 12
(patrz rys. 14.3).
4. Odczy zcze przewodw elektrycznych od wycznika zaponu.
5. Jeli potrzeba, dla uzyskania lepszego
dostpu, wymontowa doln oson tablicy
rozdzielczej od strony kierowcy w sposb
opisany w rozdziale 11.
6. We wnce na nogi kierowcy zdj opask
zaciskow mocujc doln oson ochronn
kierownicy, nastpnie odczepi oson od
pokrywy metalowej i przesun w gr
kolumny kierownicy (patrz rys. 14.6). W wersjach z plastykow doln oson wau kierownicy zdj zaciski oraz wykrci wkrty
mocowania pokrywy metalowej i rozdzieli
obie powki osony.

290

7. Odkrci trzy ruby mocujce, zsun


pokryw metalow ze rub dwustronnych
we wnce na nogi (patrz rys. 14.7). Przesun pokryw na kolumnie kierownicy, aby
odsoni dolny przegub krzyakowy.
8. Tymczasowo naoy koo kierownicy

i obrci na tyle kolumn kierownicy, aby


uzyska dostp do ruby mocowania przegubu krzyakowego.
9. Odkrci i wyj rub mocowania przegubu krzyakowego.
10. Odkrci dwie grne ruby mocowania

14.6. Odkrcanie nakrtek mocowania


pokrywy metalowej (strzaki) widocznych
po przesuniciu osony w gr kolumny..

14.7. ... oraz wyjmowanie pokrywy


metalowej

Zesp przekadni kierowniczej


23. Zamontowa koo kierownicy zgodnie
z opisem podanym w podrozdziale 12.
24. Podczy ujemny przewd instalacji
elektrycznej samochodu do akumulatora.

\
mm

" i
14.10. Wykrcanie grnej ruby
mocowania kolumny kierownicy (strzaka)

yaflfl8Mjmj||j|

14.14. Zaoona i zacinita opaska


mocujca grny koniec osony ochronnej
na kolumnie kierownicy

L
J

-a -, -^

15 Zesp przekadni
kierowniczej - wymontowanie, naprawa
i zamontowanie

Uwaga. Nowsze modele s wyposaone


w poduszk powietrzn. Zesp poduszki
powietrznej znajduje si w rodkowej nakadce koa kierownicy i w niektrych wersjach sterownik poduszki powietrznej znajduje si pod kolumn kierownicy. Naley
cile przestrzega zasad bezpieczestwa
podanych w rozdziale 12, aby nie dozna
uszkodzenia ciaa.

Przekadnia kierownicza
bez wspomagania
Wymontowanie

14.13. Pomiar dugoci kolumny kierownicy


L- patrz dane techniczne

14.19. Zakadanie nowej opaski (strzaka)


zabezpieczajcej dolny koniec osony
ochronnej kolumny kierownicy

kolumny kierownicy (patrz rys. 14.10) i dwie


dolne nakrtki. Wyj kolumn kierownicy.

ny metalowej na dolny koniec wau kierownicy. Jeli wystpuje, zamontowa i zacisn opask mocujc grny koniec osony
ochronnej na kolumnie kierownicy (patrz
rys. 14.14).
15. Ustawi kolumn kierownicy we waciwym pooeniu i poczy dolny koniec
wau kierownicy z przegubem krzyakowym.
Naley zauway, e wielowypust umoliwia
poczenie tylko w jednym pooeniu wau
kierownicy.
16. Zamontowa dolne nakrtki mocowania
kolumny kierownicy i grne ruby jej mocowania, nastpnie dokrci te elementy odpowiednim momentem.
17. Zamontowa i dokrci rub mocowania przegubu krzyakowego.
18. Umieci metalow oson na przegubie rwnobienym, nastpnie zamontowa
i dokrci nakrtki mocowania metalowej
osony.
19. Zacisn dolny koniec osony gumowej,
w odpowiednim pooeniu, na osonie metalowej, nastpnie naoy now opask mocujc dolny koniec osony (patrz rys.
14.19). Alternatywnie zamocowa dwie powki osony plastykowej.
20. Jeli wystpuje, zamontowa doln oson tablicy rozdzielczej, po stronie kierowcy.
21. Podczy wtyk zcza przewodw elektrycznych wycznika zaponu.
22. Zamontowa zesp przecznikw kolumny kierownicy.

Sprawdzanie
11. Kolumna kierownicy jest rozwizana
bezpiecznie. W przypadku zderzenia czoowego dugo wau kierownicy zmniejsza
si, co chroni kierowc przed obraeniami,
ktre mogyby wystpi wskutek uderzenia
w koo kierownicy. Przed zamontowaniem
kolumny kierownicy naley j sprawdzi,
wraz z elementami mocowania, czy nie ma
oznak uszkodzenia lub odksztacenia. W razie potrzeby kolumn naley wymieni.
12. Sprawdzi luz midzy waem kierownicy
a tulejami i skontrolowa przegub krzyakowy, czy nie ma oznak uszkodzenia, a w jego
oyskach nie wystpuj nadmierne opory
podczas obrotu. W razie wykrycia ladw
zuycia w przegubach rwnobienych lub
tulejach kolumny trzeba wymieni cay zesp kolumny kierownicy.
13. Zmierzy dugo kolumny kierownicy,
od rodka przegubu krzyakowego do grnego koca wau kierownicy (patrz rys.
14.13). Jeli wynik pomiaru wykracza poza
granice tolerancji, podane w danych technicznych, co zwykle jest skutkiem jakiego
wypadku, kolumn naley wymieni.

Zamontowanie
14. Monta naley zacz od nasunicia
osony gumowej (jeli jest stosowana) i oso-

Uwaga. Do wykonania tej czynnoci potrzebny bdzie przyrzd do demontau sworzni kulowych. Do montau naley uy
nowych zawleczek sworzni kulowych umieszczonych w kocwkach drkw kierowniczych.
1. Zacign dwignie hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych. Zdj koa
przednie.
2. Poruszajc koem kierownicy ustawi koa przednie do jazdy na wprost.
3. Z jednej strony samochodu wyj zawleczk, nastpnie czciowo odkrci nakrtk koronow mocowania kocwki drka kierowniczego do ramienia zwrotnicy.
Posugujc si przyrzdem do demontau
sworzni kulowych odczy kocwk drka kierowniczego od ramienia zwrotnicy
(patrz rys. 15.3a, b, c). Odkrci nakrtk.
Wyrzuci zawleczk - do montau uy
nowej czci.
4. Powtrzy czynnoci w celu odczenia
kocwki drka kierowniczego po drugiej
stronie samochodu.
5. We wnce na nogi kierowcy zwolni
doln opask mocujc oson ochronn
wau kierownicy i odczepi oson ochronn od osony metalowej. Przesun oson
ochronn ku grze po kolumnie kierownicy. Alternatywnie, w wersjach z plastykow oson doln kolumny kierowniczej
wyj zaciski i wkrty zabezpieczajce
oraz rozdzieli obie powki osony plastykowej.
6. Odkrci trzy nakrtki zabezpieczajce,
wycign oson metalow ze rub dwustronnych we wnce. Przesun oson
w gr kolumny kierownicy w celu odsonicia przegubu krzyakowego wau kierownicy.

291

Zawieszenie i ukad kierowniczy


16. Przekadni kierowniczej si nie naprawia. Jeli jest zuyta lub uszkodzona, to
trzeba wymieni cay zesp wraz z kocwkami drkw kierowniczych.

Zamontowanie

15.3a. Elementy zespou przekadni kierowniczej bez wspomagania


1 - zawleczka, 2 - nakrtka koronowa, 3 - ruby mocowania przegubu krzyakowego,
4 - przekadnia kierownicza, 5 - poprzeczny drek kierowniczy, 6 - kocwka drka
kierowniczego, 7 - tuleja gumowa, 8 - obejma tulei, 9 - ruba mocowania obejmy
7. Tymczasowo zamontowa koo kierownicy i obrci nim na tyle, aby mie dostp do
rub mocowania przegubu krzyakowego.
8. Odkrci i wyj rub dolnego mocowania przegubu krzyakowego wau kierownicy.
9. W przedziale silnika odkrci ruby mocujce wsporniki przekadni kierowniczej do
przegrody czoowej. Podeprze przekadni
kierownicz i wycign wsporniki.
10. Manipulujc przekadni kierownicz
wyj j przez prawe nadkole. Naley zauway, e w samochodach przeznaczonych do ruchu lewostronnego bdzie trzeba
przed wyjciem unie przekadni kierownicz ponad wspornikami mocowania.

Naprawa
11. Sprawdzi zesp przekadni kierowniczej, czy nie ma zewntrznych oznak zuycia lub uszkodzenia.
12. Sprawdzi, czy zbatka pynnie porusza
si na caym skoku. Sprawdzi, czy nie
wystpuj zacicia lub nadmierny luz.
13. Skontrolowa poprzeczne drki kierownicze, czy nie maj odksztace lub pkni.
14. Sprawdzi stan oson gumowych przekadni kierowniczej. Jeli trzeba, wymieni osony
zgodnie ze wskazwkami w podrozdziale 16.
15. Skontrolowa kocwki drkw kierowniczych, czy nie s zuyte lub uszkodzone.
Jeli trzeba, wymieni je, zgodnie ze wskazwkami w podrozdziale 19.

17. W nastpujcy sposb upewni si,


czy przekadnia kierownicza jest ustawiona
w pooeniu rodkowym:
a) obraca zbnikiem, aby przekadnia pracowaa od oporu do oporu i policzy liczb
obrotw zbnika;
b) poczynajc od jednego pooenia kracowego wykona zbnikiem poow liczby
obrotw ustalonej wczeniej. W ten sposb
zostanie uzyskane pooenie rodkowe.
18. Umieci przekadni kierownicz we
waciwym pooeniu, wkadajc j przez
prawe nadkole, nastpnie zamontowa obejmy tulei mocowania. Woy i dokrci ruby
mocujce.
Uwaga. W modelach kombi lekko dokrci
dolne ruby mocowania (jeszcze nie dokrca ich ostatecznie), nastpnie dokrci
odpowiednim momentem wszystkie ruby
mocowania zespou przekadni kierowniczej,
poczynajc od rub grnych, w kolejnoci
pokazanej na rysunku 15.18.
19. Poczy dolny koniec wau kierownicy
z przegubem krzyakowym, nastpnie zamontowa i dokrci rub zacisku.
20. Naoy oson metalow na przegub
krzyakowy. Zamontowa i dokrci nakrtki
zabezpieczajce.
21. Zacisn dolny koniec osony gumowej
we waciwym miejscu na osonie metalowej. Zamontowa now opask mocujc.
Alternatywnie zamontowa obie powki
osony plastykowej.
22. Z jednej strony samochodu poczy
kocwk drka kierowniczego z ramieniem zwrotnicy. Zamontowa nakrtk koronow i dokrci j odpowiednim momentem.
23. Jeli trzeba, dokrci dalej nakrtk
(upewniajc si, e nie zostanie przekroczony maksymalny dopuszczalny moment
dokrcenia nakrtki), do odsonicia w najbliszym wrbie nakrtki otworu na zawlecz-

1 0 2 0 3 0 4 0 501 02
A
B

m 1
4 3

2
15.3b. Wyjmowanie zawleczki (strzaka)
z nakrtki koronowej przegubu kocwki
drka kierowniczego

292

15.3c. Zastosowanie przyrzdu do


demontau sworzni kulowych w celu
odczenia kocwki drka kierowniczego
od ramienia zwrotnicy

H27331

15.18. Kolejno dokrcania rub


mocowania przekadni kierowniczej
- modele kombi; A - dokrcanie wstpne,
B - dokrcanie ostateczne

Osony gumowe i ukad hydrauliczny przekadni kierowniczej


k w kocwce drka. Zamontowa now
zawleczk.
24. Powtrzy ca operacj w celu poczenia drugiej kocwki drka z ramieniem
drugiej zwrotnicy.
25. Zaoy koa przednie i opuci samochd na ziemi

Przekadnia kierownicza
ze wspomaganiem
Wymontowanie
26. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze go na podstawkach staych. Zdj
koa przednie.
27. Umieci odpowiednie naczynie pod
zczami przewodw hydraulicznych na
przekadni kierowniczej. Odkrci nakrtk
zcza i odczy przewd od przekadni
kierowniczej. Podobnie odczy powrotny
przewd elastyczny od przekadni kierowniczej. Spuci olej do naczynia, nastpnie
zalepi otwory w przewodach i przekadni
kierowniczej, aby ograniczy wyciek oleju
i zapobiec przedostaniu si zanieczyszcze.
28. Wymontowa przedni rur wylotow
spalin w sposb opisany w odpowiedniej
czci rozdziau 4.
29. Odczy kocwki drkw kierowniczych od ramion zwrotnic w sposb opisany
wczeniej dla przekadni bez wspomagania
w punktach 2 do 4.
30. Jeli wystpuj, odczepi wizk przewodw elektrycznych od zacisku na belce
zawieszenia zespou napdowego.
31. Odczy przegub krzyakowy wau kierownicy od zbnika przekadni kierowniczej,
w sposb opisany wczeniej dla przekadni
bez wspomagania w punktach 5 i 8.
32. Umieci podnonik warsztatowy, z naoonym klockiem drewnianym, pod skrzynk przekadniow i unie podnonik, aby
przej mas zespou napdowego.
33. Odkrci rub przelotow tylnego mocowania zawieszenia zespou napdowego
do belki zawieszenia zespou napdowego.
34. Odkrci ruby mocujce i wyj belk
zawieszenia zespou napdowego spod samochodu.
35. Odkrci wspornik tylnego mocowania
zespou napdowego od tego zespou.
36. W przedziale silnika odkrci ruby
mocowania wspornikw mocowania przekadni kierowniczej do przegrody czoowej.
Podeprze przekadni kierownicz i wyj
wsporniki.
37. Manipulujc przekadni kierownicz
wok wizki przewodw elektrycznych (jeli
wystpuje), przesun cay zesp na praw
stron samochodu i wyj go spod lewej
strony pojazdu.

Naprawa
Napraw przekadni kierowniczej ze wspomaganiem naley powierzy autoryzowanemu warsztatowi Nissana.

Zamontowanie
39. Upewni si, czy przekadnia kierownicza jest ustawiona w pooeniu rodkowym
w nastpujcy sposb:
a) obraca zbnikiem, aby przekadnia pracowaa od oporu do oporu i policzy liczb
obrotw zbnika;
b) poczynajc od jednego pooenia kracowego wykona zbnikiem poow liczby
obrotw ustalonej wczeniej, uzyskujc
w ten sposb pooenie rodkowe.
40. Umieci przekadni kierownicz we
waciwym miejscu, wkadajc j z lewej
strony samochodu. Zamontowa wsporniki
mocowania przekadni kierowniczej. Zaoy
i dokrci ruby mocujce.
Uwaga. W modelach kombi fazy I i II lekko
dokrci ruby dolnej obejmy mocowania
(jeszcze nie dokrca rub cakowicie), nastpnie dokrci wszystkie ruby obejm
odpowiednim momentem, poczynajc od
rub grnych, w pokazanej kolejnoci (patrz
rysunek 15.18).
4 1 . Zamontowa tylny wspornik mocowania
zespou napdowego i dokrci elementy
zczne odpowiednim momentem (patrz rozdzia 2B).
42. Zamontowa poprzeczn belk zawieszenia zespou napdowego i dokrci ruby
mocujce odpowiednim momentem (patrz
rozdzia 2B). Nastpnie zamontowa rub
przelotow, zabezpieczajc mocowanie zespou napdowego do belki zawieszenia
tego zespou. Jeli wystpuje, zamocowa
wizk przewodw elektrycznych na odpowiednim miejscu na belce zawieszenia
zespou napdowego.
43. Wyj podnonik z klockiem drewnianym, ktry podpiera zesp napdowy przekadniowej.
44. Zamontowa przedni rur wylotow
zgodnie z opisem w odpowiedniej czci
rozdziau 4.
45. Postpowa w sposb opisany w punktach 19 do 24.
46. Podczy przewd hydrauliczny oraz
elastyczny przewd powrotu oleju do przekadni kierowniczej.
47. Zaoy koa przednie i odpowietrzy
obwd hydrauliczny wspomagania przekadni kierowniczej w sposb opisany w podrozdziale 17.
48. Opuci samochd na podoe.

16 Osony gumowe
przekadni kierowniczej
- wymiana

Uwaga. Do montau uy nowych opasek


zaciskowych oson.
1. Wymontowa odpowiedni kocwk
drka kierowniczego w sposb opisany
w podrozdziale 19.
2. Jeli nie wykonano tego wczeniej, odkrci nakrtk zabezpieczajc z gwin-

towanego koca poprzecznego drka kierowniczego.


3. Zaznaczy waciwe pooenie opasek
mocowania osony na drku kierowniczym,
nastpnie poluzowa opaski mocowania
osony. Zsun oson z przekadni kierowniczej i z poprzecznego drka kierowniczego.
4. Starannie oczyci poprzeczny drek
kierowniczy i obudow przekadni kierowniczej. Za pomoc papieru ciernego naley
usun wszelkie lady korozji, zadziory lub
ostre krawdzie, ktre mogyby spowodowa uszkodzenie krawdzi uszczelniajcych
nowej osony podczas montau. Zeskroba
resztki smaru ze zuytej osony i naoy je
na wewntrzny sworze kulowy drka kierowniczego, jeli smar nie zosta zanieczyszczony w wyniku uszkodzenia poprzednio
uywanej osony. W razie wtpliwoci co do
stanu smaru naley uy wieego smaru.
5. Ostronie nasun now oson ochronn na poprzeczny drek kierowniczy
i umieci jej koniec we waciwym miejscu
na obudowie przekadni kierowniczej. Umieci zewntrzn krawd nowej osony na
drku kierowniczym w pooeniu odpowiadajcym zaznaczonemu podczas demontau. Zabezpieczy oson ochronn za
pomoc nowych opasek zaciskowych.
6. Na gwintowany koniec poprzecznego
drka kierowniczego nakrci nakrtk zabezpieczajc.
7. Zamontowa kocwk drka kierowniczego w sposb opisany w podrozdziale 19.

17 Ukad hydrauliczny
przekadni kierowniczej
ze wspomaganiem
- odpowietrzanie
Informacje oglne
1. Nastpujce objawy wiadcz o zapowietrzeniu obwodu hydraulicznego przekadni kierowniczej ze wspomaganiem:
a) tworzenie si pcherzykw w zbiorniku
wyrwnawczym;
b) odgosy tykania", dochodzce z pompy
wspomagania;
c) nadmierne brzczenie", dochodzce
z pompy wspomagania.
2. Naley pamita, e na postoju lub jeli
koo kierownicy jest obracane powoli,
w przekadni kierowniczej lub w pompie
moe by syszalny syk. Jest to odgos
waciwy dla pracy obwodu wspomagania
i nie naley si nim niepokoi.

Odpowietrzanie
3. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych.
4. Sprawdzi poziom oleju w zbiorniku wyrwnawczym obwodu wspomagania prze-

293

Zawieszenie i ukad kierowniczy


kadni kierowniczej (naley uwzgldni to,
e samochd jest pochylony, wic nie mona dokadnie ustali poziomu oleju) i jeli
trzeba dola oleju, tak aby jego poziom
znajdowa si tu ponad kresk wyznaczajc poziom waciwy.
5. Poleci drugiej osobie, aby szybko obracaa koem kierownicy, od oporu do oporu, i obserwowa zachowanie si poziomu
oleju w zbiorniku. Jeli poziom spada, naley dola oleju i powtarza operacj dopty, dopki poziom oleju przestanie spada.
Jeli takiego stanu nie osignie si w rozsdnym czasie, to znaczy, e ukad jest
nieszczelny.
6. Uruchomi silnik i powtrzy czynnoci
opisane w poprzednim punkcie.
7. Po ustabilizowaniu si poziomu oleju
i wyparciu powietrza z ukadu, opuci samochd na podoe.
8. Sprawdzi i w razie potrzeby dola oleju
do odpowiedniego poziomu.

18 Pompa wspomagania
ukadu kierowniczego
- wymontowanie
i zamontowanie

8. Zamontowanie pompy wspomagania


ukadu kierowniczego przebiega w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Trzeba
tylko pamita o uyciu nowych piercieni
uszczelniajcych przy podczaniu elastycznego przewodu wysokocinieniowego. Na
zakoczenie trzeba take zamontowa i nacign pasek napdowy w sposb opisany
w rozdziale 1.

Wersje z silnikiem 2,0


18.5b. Dolne ruby wspornika napinacza
paska napdu pompy wspomagania ukadu
kierowniczego (strzaki) - wersje
z silnikiem 1,6

Wersje z silnikiem 1,6


Wymontowanie
Uwaga. Do podczenia wysokocinieniowego przewodu hydraulicznego do pompy
wspomagania naley uy nowych piercieni uszczelniajcych.
1. Dla uzyskania lepszego dostpu zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie
przd samochodu i podeprze go na podstawkach staych.
2. Wymontowa pasek napdu pompy
wspomagania ukadu kierowniczego w sposb opisany w rozdziale 1.
3. Pod pomp wspomagania umieci odpowiednie naczynie, nastpnie odkrci rub zcza elastycznego przewodu wysokocinieniowego od pompy. Wyj piercienie

18.5a. Nakrtka (strzaka), ktr naley


odkrci ze ruby dwustronnej napinacza
paska napdu pompy wspomagania ukadu
kierowniczego - wersje z silnikiem 1,6

294

Zamontowanie

Wymontowanie
9. Postpowa jak w punktach od 1 do 4.
10. Od gry pompy wspomagania odkrci
rub mocujc pomp do wspornika nacigu paska.
11. Od spodu samochodu odkrci rub
przelotow mocujc pomp wspomagania
do gwnego wspornika mocowania.
12. W razie koniecznoci uzyskania odpowiedniej iloci miejsce do wyjcia pompy
wspomagania, odkrci od pompy tylny
wspornik.
13. Opuci pomp wspomagania w d
i wyj j od spodu samochodu.

Zamontowanie
14. Postpowa, jak w punkcie 8.
18.6. Obracanie koem pasowym pompy
wspomagania ukadu kierowniczego
dopty, dopki w jednym z otworw koa
nie ukae si ruba przelotowa (strzaka)
uszczelniajce i wyrzuci je - do montau
uy nowych czci. Zebra do naczynia
wyciekajcy olej. Zalepi otwory w przewodzie i pompie w celu zminimalizowania
dalszego wycieku oleju i niedopuszczenia
do przedostania si zanieczyszcze.
4. Podobnie odczy elastyczny przewd
powrotny od pompy wspomagania. Ten
przewd jest zwykle mocowany za pomoc
opaski, a nie ruby z otworem.
5. Odkrci nakrtk ze ruby dwustronnej napinacza paska i nastpnie odkrci
dwie dolne ruby mocujce wspornik napinacza do silnika. Wyj zesp wspornika napinacza paska (patrz rys. 18.5a,
18.5b).
6. Obraca koem pasowym pompy dotd,
a w jednym z otworw koa nie pokae si
ruba przelotowa. Odkrci nakrtk ruby
przelotowej i wyj podkadki, jeli wystpuj
(patrz rys. 18.6).
7. Podeprze pomp wspomagania, wyj
rub przelotow i wycign pomp wspomagania, manewrujc ni nad silnikiem.
Naley zauway, e w niektrych wersjach ssiadujce podzespoy mog uniemoliwia wyjcie pompy wspomagania do
gry - w takim przypadku trzeba bdzie
odkrci wspornik pompy wspomagania od
silnika i wyj t pomp od dou samochodu.

19 Kocwka drka
kierowniczego - wymontowanie i zamontowanie
Wymontowanie
Uwaga. Do tej operacji bdzie niezbdny
przyrzd do demontau sworzni kulowych.
Do montau naley uy nowej zawleczki
przegubu kocwki drka kierowniczego.
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych. Zdj koo
przednie z odpowiedniej strony samochodu.
2. Z kocwki przegubu kulowego wyj
zawleczk, nastpnie czciowo odkrci
nakrtk koronow zabezpieczajc mocowanie kocwki drka kierowniczego do
ramienia zwrotnicy. Stosujc przyrzd do
demontau sworzni kulowych odczy kocwk drka kierowniczego od ramienia
zwrotnicy. Odkrci nakrtk. Wyrzuci zawleczk - do montau uy nowe czci.
3. Zablokowa kocwk drka, wykorzystujc przewidziane do tego spaszczenia
i poluzowa nakrtk zabezpieczajc kocwki drka kierowniczego.
4. Liczc dokadnie liczb obrotw wykrci
kocwk drka z drka kierowniczego.

Zamontowanie
5. Starannie oczyci kocwk drka
i gwint drka kierowniczego.

Kocwka drka kierowniczego


6. Naley wymieni kocwk drka kierowniczego, jeli gumowa osona przeciwpyowa przegubu kulowego jest pknita,
rozwarstwiona lub rozdarta albo jeli ruch
sworznia jest zbyt luny lub utrudniony.
Sprawdzi take, czy nie ma innych ladw
uszkodze, na przykad zuycia gwintu.
7. Nakrci kocwk drka na drek
kierowniczy, wykonujc tak liczb obrotw,
jak przy demontau.
8. Upewni si, e stoek sworznia kulo-

wego jest czysty, nastpnie umieci go


w ramieniu zwrotnicy, na wsporniku piasty.
9. Zamontowa nakrtk koronow i dokrci j odpowiednim momentem.
10. W razie potrzeby dokrci nakrtk
dalej (upewniajc si, e nie zostanie przekroczony maksymalny moment dokrcenia
nakrtki), dopki najbliszy rowek nakrtki
nie znajdzie si w osi otworu na zawleczk,
w kocwce drka. Zamontowa now
zawleczk.

1 1 . Zaoy koo przednie i opuci samochd na podoe.


12. Sprawdzi ustawienie k przednich
w sposb opisany w rozdziale 1, dokona
regulacji (jeli trzeba) i dokrci nakrtk
kocwki drka kierowniczego,
Uwaga. Jeli w celu sprawdzenia ustawienia
k przednich trzeba dojecha samochodem
do warsztatu, to nakrtk zabezpieczajc
kocwki drka kierowniczego trzeba dokrci przed uruchomieniem samochodu.

Rozdzia 11A

Nadwozie i wyposaenie wntrza


- modele fazy I i II

Dane techniczne
Momenty dokrcania
ruby
ruby
ruby
ruby

zawiasw drzwi
prowadnika drzwi
mocowania siedze przednich
mocowania pasw bezpieczestwa

32 N m
15N-m
50 N m
50 N m

3 Tapicerka i dywaniki
- obsuga

1 Wiadomoci wstpne
Nadwozie samochodu jest wykonane z toczonych elementw stalowych.
Dostpne odmiany nadwozia to: czterodrzwiowy sedan, piciodrzwiowy hatchback
i piciodrzwiowe kombi. Wikszo elementw nadwozia jest zgrzewanych, niektre s
klejone. Botniki przednie s przykrcane.
Pokrywa przedziau silnika, drzwi i inne
elementy nadwozia, zwaszcza te naraone
na korozj, s wykonane z blachy ocynkowanej i dodatkowo zabezpieczone podkadem odpornym na odpryski.
Zewntrzne elementy zderzakw s wykonane jako odlewy cinieniowe z materiau
syntetycznego o duej wytrzymaoci, a zarazem lekkiego. Elementy plastykowe, np.
osony przeciwbotne wnk k, s przymocowane do podwozia samochodu.
Uwaga. Niniejszy rozdzia jest podzielony
na dwie czci: A i B. Cze A dotyczy
nadwozia i wyposaenia modeli fazy I (od
czerwca 1990 do czerwca 1993) i modeli
fazy II (od czerwca 1993 do padziernika
1996). Modele fazy III (od padziernika 1996
do wrzenia 1999) s omwione w czci B.

296

Stan nadwozia samochodu ma zasadnicze


znaczenie dla oglnego stanu technicznego
caego samochodu. Od stanu nadwozia
zaley midzy innymi warto rynkowa uywanego samochodu. Stan wewntrznych
elementw nadwozia, takich jak wnki k,
szkielet i elementy przedziau silnika, jest
rwnie wany, jak stan zewntrznych elementw nadwozia.
Raz w roku zaleca si umycie na gorco
caego spodu samochodu w celu usunicia
wszystkich ladw brudu i oleju oraz dokadne sprawdzenie, czy nie wystpuj lady
korozji.
Okresowo, z wyjtkiem samochodw o podwoziach zabezpieczonych pokryciem na bazie wosku, wskazane jest umycie podwozia
i przedziau silnika strumieniem pary.
Raz na tydzie zaleca si umy nadwozie.
Naley opuka cay samochd, aby zmikczy powok brudu, a nastpnie umy go
agodnym rodkiem do mycia powok lakierowych.
Elementy chromowane naley pokry woskiem.

Nie rzadziej ni co trzy miesice zaleca si


wyjcie dywanikw i oczyszczenie wntrza
samochodu. Tapicerk i dywaniki naley
oczyci odkurzaczem z kurzu i brudu.
W razie duszego postoju samochodu
w nasonecznionym miejscu powierzchnie
tapicerki naraone na dziaanie promieni
sonecznych naley przykry, aby nie wypowiay.

4 Nadwozie - naprawa
drobnych uszkodze

II

Naprawa niewielkich zadrapa


Zarysowanie powoki lakierowej nadwozia,
ktre dotaro do metalu, atwo mona naprawi. Naley lekko przetrze obszar zarysowania delikatnym materiaem ciernym
w celu usunicia oderwanych czstek lakieru oraz wosku, a nastpnie umy powierzchni czyst wod.

Naprawa uszkodze nadwozia


Pdzelkiem naoy niewielk ilo lakieru
do wyrwnania miejsca zarysowania z otaczajc powierzchni nadwozia. Odczeka
co najmniej dwa tygodnie, a nowo pomalowane miejsce stwardnieje, nastpnie przetrze je bardzo delikatnym materiaem ciernym i naoy cienk warstw wosku.

Naprawa wgniece
Najpierw naley zlikwidowa wgniecenia,
starajc si przywrci powierzchni pierwotny ksztat. Ze wzgldu na trwae uszkodzenie blachy nadwozia nie uda si cakowicie
przywrci ksztatu pierwotnego, dlatego
naley dy do osignicia stanu, w ktrym
miejsce wgniecenia bdzie zagbione na
ok. 3 mm wzgldem otaczajcej powierzchni; pytkich wgniece nie naley w ogle
wyprostowywa.
Jeli jest moliwy dostp do wewntrznej
powierzchni miejsca wgniecionego, mona
wyrwna wgniecenie delikatnymi uderzeniami gumowego motka. Z drugiej strony
naley wwczas przykada kawaek drewna, aby zaabsorbowa uderzenia motka
i unikn odksztacenia metalu w przeciwn
stron.
Jeeli wgniecenie nastpio w dwuwarstwowej czci nadwozia, to nie ma dostpu
od wewntrznej strony do odksztaconej
powierzchni i trzeba zastosowa inny sposb. W obrbie uszkodzenia naley nawierci szereg maych otworw, szczeglnie
w miejscu najwikszego wgniecenia. W otwory wkrci dugie wkrty w sposb zapewniajcy dobre uchwycenie metalu.
Chwytajc za by wkrtw odpowiednimi
szczypcami mona wycign wgniecenie
blachy.
Nastpnym etapem jest usunicie lakieru
w obszarze uszkodzenia oraz na 25 mm
od krawdzi uszkodzenia. Mona to wykona tarcz drucian zamocowan do
uchwytu wiertarki. Na zakoczenie naley
zapewni odpowiedni szorstko uszkodzonej powierzchni wkrtakiem lub kocem pilnika w celu uzyskania dobrego
przylegania.

Naprawa zardzewiaych dziur


lub rozdar
Usun lakier z miejsca uszkodzonego
1 z obszaru wok niego o szerokoci
2 do 5 cm za pomoc tarczy ciernej
lub szczotki drucianej zamocowanej do
uchwytu wiertarki.
Po usuniciu lakieru mona oceni stan
zardzewiaego miejsca i zdecydowa, czy
wymieni cay fragment nadwozia, czy
uszkodzone miejsce naprawi. Zdj wszystkie elementy z uszkodzonego miejsca,
z wyjtkiem tych, ktre mogyby okaza si
pomocne przy odtwarzaniu jego pierwotnego
ksztatu.
Usun fragment konstrukcji metalowej powanie zniszczonej przez rdz. Drucian
szczotk usun rdz z uszkodzonego miej-

sca. Przed naoeniem wypeniacza zalepi


zardzewiay otwr, przynitowujc lub przykrcajc kawaek blachy albo podkadajc
od spodu siatk drucian.
Chyba najlepszym materiaem do zatykania wikszych otworw jest siatka aluminiowa lub plastykowa albo mata z wkna
szklanego. Naley odci odpowiedniej
wielkoci kawaek (zarwno rozmiarem, jak
i ksztatem), umieci go na otworze, tak
aby jego krawdzie znajdoway si poniej
powierzchni otaczajcego fragmentu nadwozia. Kawaek materiau mona zamocowa za pomoc niewielkich iloci pasty
szpachlowej, w kilku miejscach, na obwodzie.
Dla maych lub wskich otworw naley
stosowa tam aluminiow. Naley odwin kawaek tamy, odpowiadajcy wielkoci i ksztatowi otworu, i nastpnie oderwa podkad papierowy (jeli taki istnieje)
i nalepi tam na otwr. Mona nalepi
kilka warstw, jeli grubo jednej okae
si niewystarczajca. Docisn krawdzie
tamy za pomoc rkojeci wkrtaka lub
czego podobnego, aby zapewni dokadne
przylgnicie tamy do powierzchni metalowej.

Wypenianie i lakierowanie
W sklepach motoryzacyjnych mona kupi
wypeniacze do nadwozi, lecz najlepsze s
komplety naprawcze zawierajce szpachlwk z utwardzaczem. Do nakadania zaleca si uycie szerokiej szpachelki, umoliwiajcej odpowiednie wygadzenie powierzchni wypeniacza.
Niewielk ilo wypeniacza naley wymiesza na kawaku kartonu lub drewna - odmierzy uwanie ilo utwardzacza (trzeba
postpowa zgodnie z instrukcj producenta
umieszczon na opakowaniu), w innym
przypadku wypeniacz utwardzi si zbyt
szybko lub zbyt dugo pozostanie mikki.
Naoy past szpachlow na przygotowan
powierzchni. Pocign aplikatorem w poprzek warstwy naoonej pasty, aby uzyska
waciwy ksztat i wyrwna powierzchni
zewntrzn. Jak tylko zostanie osignity
odpowiedni ksztat naoonej porcji pasty,
naley przerwa jej nakadanie. Jeli bdzie
nakadao si zbyt dugo, pasta zacznie si
przykleja do aplikatora. Nakada cienkie
warstwy pasty z 20-minutowymi przerwami,
a poziom naoonej pasty lekko bdzie
wystawa ponad powierzchnie otaczajcych
fragmentw elementu nadwozia.
Gdy pasta si utwardzi, jej nadmiar mona
usun za pomoc metalowego struga lub
pilnika. Nastpnie naley stosowa coraz
drobniejsze arkusze papieru ciernego, poczynajc od ziarnistoci 40, a koczc na
papierze o ziarnistoci 400, stosowanym na
mokro. Przy pracy zawsze naley papier
nawija na paski kawaek gumy, korka lub
drewna-w innym przypadku nie uzyska si
zadowalajcej paskoci obrabianej powierzchni. Przy wykoczaniu powierzchni utwar-

dzonej pasty szpachlowej naley co pewien


czas zwila papier cierny, zanurzajc
go w wodzie. Zapewni to bardzo gadkie
wykoczenie powierzchni miejsca naprawianego.
Do tego momentu wgniecenie powinno by
otoczone obrzeem goego metalu, ktre
z kolei powinno by otoczone delikatnie
przytartym piercieniem zdrowej warstwy
lakieru. Spuka miejsce naprawiane czyst
wod, w celu usunicia pyu pozostaego ze
cierania pasty.
Pokry ca powierzchni cienk warstw
podkadu - uwidoczni to wszelkie niedokadnoci powierzchni, na ktr naoono
past szpachlow. Zauwaone niedokadnoci naprawi wie past szpachlow
lub specjalnym rodkiem do naprawy nadwozi i ponownie wygadzi powierzchni
papierem ciernym. Opisane zabiegi powtarza, a do uzyskania satysfakcjonujcego wyniku. Przemy miejsce naprawy
czyst wod i odczeka a cakowicie wyschnie.
Jeli stosuje si specjalny
rodek do naprawy nadwozia
(bodystopper), to mona uy
rozcieczalnika celulozowego, aby uzyska mikk past idealn do
wypeniania niewielkich otworw.

RADZI

Tak obrobiona powierzchnia jest przygotowana do kocowego lakierowania. Lakierowanie natryskowe naley przeprowadza
w ciepym pomieszczeniu, pozbawionym
przecigw oraz obecnoci pyu. Takie warunki moe speni pomieszczenie zamknite o odpowiedniej wielkoci.
Przed rozpoczciem natryskiwania naley
wstrzsn pojemnik, nastpnie prysn
lakier na powierzchni prbn, aby ustali
waciwy sposb natryskiwania. Pokry miejsce naprawiane grub warstw podkadu,
ktr zaleca si nakada kilkoma zabiegami. Za pomoc zwilonego papieru ciernego o ziarnistoci 400 przetrze powierzchni, a do uzyskania penej gadkoci.
Przy tej pracy miejsce naprawy trzeba obficie spukiwa czyst wod, a sam papier
naley co pewien czas zwila w wodzie.
Odczeka, a powierzchnia wyschnie cakowicie przed przystpieniem do dalszego
lakierowania.
Natrysn zewntrzn warstw lakieru, nakadajc jej wiele cienkich warstw. Natryskiwanie naley zacz od jednego koca
i nastpnie posuwistymi ruchami, od koca
do koca, lakierowa, a zostanie pokryta
caa powierzchnia naprawiana oraz obrzee
oryginalnego lakieru o szerokoci okoo
5 cm. Po okoo 15 minutach od naoenia
ostatniej warstwy lakieru naley usun
wszystkie materiay osaniajce.
Odczeka okoo dwa tygodnie na stwardnicie warstwy naoonego lakieru. Nastpnie, stosujc rodek do renowacji lakieru

297

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy /; //


lub bardzo delikatn past ciern, przetrze
krawdzie naprawianego miejsca. Na zakoczenie naoy woskowy rodek do konserwacji lakieru.

Elementy plastykowe
W miar coraz szerszego stosowania elementw plastykowych przez producentw
pojazdw, takich jak zderzaki, spoilery
i w niektrych przypadkach gwne czci
nadwozia, naprawa powaniejszych uszkodze tych czci czsto jest uzaleniona od
decyzji, czy powierza to zadanie specjalistom w tej dziedzinie, czy te dokona
wymiany kompletnych elementw. Naprawa czci plastykowych po amatorsku jest
prawie niemoliwa z uwagi na koszt wyposaenia i materiaw niezbdnych do jej
realizacji. Podstawowa metoda wymaga
wykonania rowka wzdu linii pknicia
czci plastykowej przy uyciu obrotowego
narzdzia
tncego,
zamocowanego
w uchwycie wiertarki. Nastpnie uszkodzona cz jest spawana przy uyciu opalarki,
ktr nagrzewa si i wtapia plastykowy
wypeniacz w postaci paeczki. Nadmiar
wypeniacza naley nastpnie usun,
a miejsce naprawiane trzeba przetrze
w celu uzyskania gadkiej, rwnej powierzchni. Wan rzecz jest dobranie odpowiedniego wypeniacza plastykowego, gdy
elementy nadwozia mog by wykonane
z rnego rodzaju tworzyw (np. poliwglanu
lub polipropylenu).
Uszkodzenie mniej powane (otarcie, mae
pknicia itp.) mona naprawi samemu,
stosujc dwuskadnikowy wypeniacz epoksydowy. Po wymieszaniu, w rwnych proporcjach, rodek taki jest stosowany w sposb podobny, jak pasta szpachlowa do
elementw metalowych. Wypeniacz zwykle
twardnieje w cigu 20 do 30 minut i potem
mona go szlifowa i lakierowa.
Jeli uytkownik sam wymienia kompletny
element plastykowy lub jeli naprawia go za
pomoc wypeniacza epoksydowego, to
przed nim staje problem dobrania odpowiedniego lakieru, ktry bdzie nadawa si do
zastosowanego rodzaju plastyku. Nie da si
tu uy jakiego lakieru uniwersalnego
z uwagi na rnorodno stosowanych tworzyw na elementy nadwozi. Lakiery standardowe zwykle nie wi si zadowalajco
z tworzywami czy gum. Jednak obecnie s
dostpne zestawy naprawcze do elementw
plastykowych, zawierajce rodek przygotowujcy, podkad i lakier wykoczeniowy.
Normalnie zestawowi towarzyszy wyczerpujca instrukcja. Zwykle najpierw na element naprawiany trzeba naoy rodek
przygotowujcy i trzeba odczeka, a wyschnie przez okoo 30 minut. Nastpnie
nakada si podkad, ktry musi wyschn
przez okoo 1 godzin. Dopiero wtedy mona naoy warstw kolorowego lakieru nawierzchniowego. W rezultacie osiga si
waciwie polakierowany element, ktrego
powoka wytrzymuje ugicie razem z pls-

298

tykowym czy gumowym podoem. Tej waciwoci nigdy nie osignie si stosujc normalny lakier standardowy.

5 Nadwozie - naprawa
powanych uszkodze

Powane uszkodzenia nadwozia powinny


by naprawiane w specjalistycznym warsztacie blacharskim. W razie rozlegych
uszkodze nadwozia naley sprawdzi wymiary i ksztat nadwozia, gdy niewaciwy
ksztat moe istotnie wpywa na waciwoci jezdne i wywoa przedwczesne zuycie innych elementw samochodu. Wiele
uszkodzonych elementw nadwozia mona
wymieni.
Technologia naprawy w autoryzowanym warsztacie blacharskim jest dostosowana do
wymaga producenta samochodu.

6 Zderzak przedni
- wymontowanie
i zamontowanie

6.3. Odkrcanie nakrtek mocowania


bokw zderzaka - modele hatchback

Modele sedan i hatchback


Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych.
2. We wnce koa wykrci wkrt mocujcy
oraz wyj dwa zaciski zabezpieczajce
mocowanie osony przeciwbotnej wnki koa
do nadwozia i zderzaka przedniego. Powtrzy czynno z drugiej strony samochodu (patrz rys. 6.2).
3. Odkrci nakrtki mocowania bokw
zderzaka - po jednej z kadej strony (patrz
rys. 6.3).
4. Od przodu samochodu odkrci ruby
dolnego mocowania zderzaka - po dwie
z kadej strony (patrz rys. 6.4a, 6.4b).
5. Przez otwr z przodu zderzaka wyj

6.4a. ruba przedniego...

6.4b. ... i tylnego mocowania zderzaka


(strzaki) - modele hatchback
dwa zaciski mocowania plastykowej osony
zderzaka do dolnej czci nadwozia (patrz
rys. 6.5).
6. W wersjach wyposaonych w przednie
wiata przeciwmgowe odczy ujemny
przewd od akumulatora, nastpnie rozczy zcze elektryczne wiate przeciwmgowych.
7. Odczy zderzak przedni od nadwozia
(patrz rys. 6.7).
8. Jeli zachodzi potrzeba, wyj zaciski
zabezpieczajce, aby odczy plastykow
oson od czci metalowej.

6.2. Wyjmowanie jednego z zaciskw


zabezpieczajcych oson przeciwbotn
wnki koa do nadwozia - modele
hatchback

Zamontowanie
9. W celu zamontowania zderzaka przedniego naley wykona czynnoci w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.

Wymiana elementw

6.5. Wyjmowanie zaciskw mocowania


plastykowej osony zderzaka do dolnej
przedniej czci nadwozia - modele
hatchback

6.12. Odkrcanie nakrtki grnego


mocowania zderzaka przedniego - modele
kombi

6.17. Odciganie plastykowej osony


zderzaka w celu uzyskania dostpu do
zaciskw mocujcych (strzaki)

6.7. Odczanie zderzaka przedniego od


nadwozia - modele hatchback

6.14. Grny zacisk plastykowy (strzaka),


mocujcy zderzak przedni do nadwozia

6.19. ruby mocowania metalowego


elementu zderzaka przedniego (strzaki)
- modele kombi

Modele kombi

wlotu powietrza, aby wyj zaciski mocujce.


14. Przez otwr w kracie wlotu powietrza
wyj cztery zaciski plastykowe, mocujce
zewntrzn oson plastykow zderzaka do
nadwozia (patrz rys. 6.14).
15. Przez otwr z przodu zderzaka (za
tablic rejestracyjn) wyj dwa zaciski plastykowe, mocujce zewntrzn oson plastykow zderzaka do nadwozia (patrz rys.
6.15).
16. Odcign osony przeciwbotne wnk
k do tyu samochodu w celu odczenia
ich od zderzaka.
17. Ostronie odcign (do przodu) plas-

Wymontowanie
10. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze go na podstawkach staych.
11. Wykrci wkrty (po jednym z kadej
strony) mocujce zderzak przedni do wspornikw (patrz rys. 6.11).
12. Odkrci nakrtki grnego mocowania
zderzaka - po jednej z kadej strony, dostpne przez otwory osony przeciwbotnej
wnki koa (patrz rys. 6.12).
13. Otworzy pokryw przedziau silnika
i ostronie odcign od nadwozia krat

tykow oson zderzaka, aby uzyska dostp do zaciskw mocujcych i wyj zaciski
(patrz rys. 6.17).
18. Zdj zewntrzn plastykow oson
zderzaka.
19. Jeli zachodzi potrzeba, odczy metalowy element zderzaka od nadwozia, przymocowany za pomoc dwch rub, po kadej stronie, dostpnych od przodu samochodu (patrz rys. 6.19).

Zamontowanie
20. Zamontowanie zderzaka przedniego
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania. Po zamontowaniu zderzaka naley sprawdzi, czy wszystkie plastykowe zaciski zostay prawidowo zamocowane.

7 Zderzak tylny
- wymontowanie
i zamontowanie
Modele sedan i hatchback
Wymontowanie
6.11. Wykrcanie wkrtu mocujcego
zderzak przedni do wspornika - modele
kombi

6.15. Dolny zacisk plastykowy (strzaka),


mocujcy zderzak do nadwozia

1. Zablokowa koa przednie, zacign


dwigni hamulca awaryjnego, podnie ty
samochodu i podeprze go na podstawkach
staych.

299

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

7.3a. Wykrcanie wkrtu grnego...

7.5. Wyjmowanie zespou zderzaka tylnego


- modele hatchback

7.9b. ... i dolnego wkrtu mocowania


zderzaka tylnego - modele kombi

7.3b. ... i ruby dolnego bocznego


mocowania zderzaka - modele hatchback

7.6. Wyjmowanie plastykowych zaciskw


zabezpieczajcych plastykow oson
zderzaka do elementu metalowego
- modele hatchback

7.10. Wyjmowanie plastykowego zacisku


zabezpieczajcego zderzak tylny - modele
kombi

samochodu i podeprze go na podstawkach


staych.
9. We wnkach k tylnych odkrci grne
i dolne wkrty mocowania zderzaka -jeden
wkrt grny i jeden dolny po kadej stronie
(patrz rys. 7.9a, 7.9b).
10. Wyj dwa plastykowe zaciski zabezpieczajce - po jednym z kadej strony
i odkrci rodkow nakrtk zabezpieczajc (patrz rys. 7.10).
11. Odczepi zderzak tylny od samochodu.
7.4. ruby mocowania wspornika zderzaka
do podogi (strzaki), widoczne po zdjciu
oson gumowych - modele hatchback

7.9a. Wykrcanie grnego wkrtu


mocowania zderzaka tylnego...

2. W modelach hatchback wymontowa


owietlenie tylnej tablicy rejestracyjnej
w sposb opisany w rozdziale 12A.
3. Wykrci wkrty mocujce boki zderzaka
do nadwozia - po dwa z kadej strony
(patrz rys. 7.3a, 7.3b).
4. Unie wykadzin baganika, nastpnie
zdj gumowe osony rub i odkrci ruby
(po dwie z kadej strony) mocujce wsporniki zderzaka do podogi (patrz rys. 7.4).
5. Wyj zesp zderzaka tylnego (patrz
rys. 7.5).
6. Jeli zachodzi potrzeba, mona odczy
plastykow zewntrzn oson zderzaka
tylnego od elementu metalowego po wyjciu

plastykowych zaciskw mocujcych (patrz


rys. 7.6).

300

Zamontowanie
7. Zamontowanie zderzaka tylnego przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do
wymontowania. Po zamontowaniu zderzaka
naley sprawdzi, czy wszystkie plastykowe
zaciski zostay prawidowo zamocowane.

Modele kombi
Wymontowanie
8. Zablokowa koa przednie, zacign
dwigni hamulca awaryjnego, podnie ty

Zamontowanie
12. Zamontowanie zderzaka tylnego przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do
wymontowania.

Pokrywa przedziau silnika


- wymontowanie, zamontowanie i regulacja
Wymontowanie
1. Otworzy pokryw przedziau silnika i korzystajc z pomocy drugiej osoby podeprze
pokryw. Obrysowa owkiem lub pisakiem
zarys kadego zawiasu pokrywy, co uatwi
zamontowanie pokrywy.
2. Odczy od zcza, znajdujcego si
pod pokryw przedziau silnika, przewd

Wymiana elementw
i zamyka. Jeli konieczna jest regulacja,
poluzowa ruby mocowania zamka pokrywy i ustawi zamek we waciwym pooeniu. Gdy zamek dziaa prawidowo, dokrci
wczeniej poluzowane ruby zamka.
10. Jeli zachodzi potrzeba, to wyregulowa wysoko pooenia krawdzi pokrywy przedziau silnika wzgldem botnikw, zmieniajc wysoko pooenia gumowych zderzakw tej pokrywy w taki
sposb, aby pokrywa przedziau silnika
po zamkniciu dokadnie przylegaa do
botnikw.
8.2. Odczanie elastycznego przewodu
spryskiwacza od zcza na pokrywie
przedziau silnika

9 Linka zamka pokrywy


przedziau silnika
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie

8.3. ruby mocowania pokrywy przedziau


silnika (strzaki)
doprowadzajcy pyn do spryskiwaczy szyb
(patrz rys. 8.2).
3. Wykrci ruby mocowania pokrywy
przedziau silnika (patrz rys. 8.3). Korzystajc z pomocy drugiej osoby ostronie
unie pokryw przedziau silnika i umieci
j w bezpiecznym miejscu.
4. Sprawdzi, czy zawiasy pokrywy nie maj oznak zuycia lub luzu na sworzniach.
Zuyte elementy wymieni. Kady zawias
jest poczony z pokryw dwiema rubami.

Zamontowanie
5. Korzystajc z pomocy drugiej osoby naoy pokryw i luno wkrci ruby mocujce. Ustawi zawiasy w obrbie wczeniej
zaznaczonych zarysw i ostatecznie dokrci ruby mocujce.
6. Podczy elastyczny przewd spryskiwacza i zabezpieczy go za pomoc zaciskw.
7. Wyregulowa pooenie pokrywy przedziau silnika w dalej opisany sposb.

1. Otworzy pokryw przedziau silnika.


2. Ostronie odcign ozdobn krat wlotu
powietrza od nadwozia, aby zwolni zaciski
zabezpieczajce.
3. Odkrci trzy ruby mocujce i wyj
zesp zamka z nadwozia.
4. Odcign na bok spryn powrotn,
nastpnie odczepi koniec linki zamka pokrywy przedziau silnika od dwigni zamka
(patrz rys. 9.4). Wyj zesp zamka z samochodu.
5. Zwolni zacisk zabezpieczajcy link zamka pokrywy od nadwozia.
6. We wnce na nogi kierowcy wykrci
wkrt mocujcy. Zwolni plastykowy zacisk
zabezpieczajcy i wyj tam uszczelniajc. Zwolni pozostae zaciski zabezpieczajce.
7. Odkrci odsonite dwie ruby mocujce
i wymontowa dwigni zamka pokrywy
(patrz rys. 9.7). Odczepi koniec linki od
dwigni.
8. Zanotowa uoenie linki i zwolni j
z zaciskw w przedziale silnika.
Przesun link przez przelotk w przegrodzie czoowej do wntrza przedziau silnika. W niektrych wersjach moe by ko-

9.7. ruby mocowania dwigni zwalniajcej


pokryw przedziau silnika (strzaki)
nieczne przesunicie na bok niektrych
elementw w przedziale silnika, aby uzyska
dostp do zaciskw linki.

Zamontowanie
9. Zamontowanie linki zamka pokrywy przedziau silnika przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley
upewni si, czy przelotka w przegrodzie
czoowej nadwozia jest pewnie osadzona,
a linka poprowadzona zgodnie z wczeniej
wykonan notatk. Umieci link w zaciskach zabezpieczajcych w przedziale silnika. Sprawdzi dziaanie zamka pokrywy
przedziau silnika.

10 Zamek pokrywy

przedziau silnika
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Otworzy pokryw przedziau silnika.
2. W celu uatwienia dostpu ostronie odcign od nadwozia ozdobn krat wlotu
powietrza, aby zwolni zaciski zabezpieczajce.
3. Odkrci trzy ruby mocowania zamka
pokrywy przedziau silnika i wyj zesp
zamka z nadwozia (patrz rys. 10.3).

Regulacja
8. Zamkn pokryw przedziau silnika
i sprawdzi jej pooenie w stosunku do
pozostaych elementw nadwozia. Jeli trzeba, poluzowa ruby zawiasw, poprawi
uoenie pokrywy, a nastpnie dokrci poluzowane ruby.
9. Po waciwym ustawieniu pokrywy przedziau silnika wzgldem nadwozia sprawdzi, czy pokrywa prawidowo si otwiera

9.4. Odciganie na bok spryny powrotnej


i odczepianie koca linki zamka pokrywy
(strzaka)

10.3. ruby mocowania zamka pokrywy


przedziau silnika (strzaki)

301

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


4. Odcign spryn powrotn i odczepi
koniec linki zamka pokrywy przedziau silnika od dwigni zamka. Wyj zesp zamka
z samochodu.

Zamontowanie
5. Zamontowanie zamka pokrywy przedziau silnika przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania. Jeli trzeba,
naley wyregulowa pooenie zamka.

11 Drzwi - wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
2. Wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi.
3. Odczy wszystkie przewody elektryczne od elementw znajdujcych si
w drzwiach. Zanotowa poprowadzenie wizki przewodw, co zapewni prawidowe ponowne jej podczenie.
4. Ostronie wycign przewody przez
otwr w przedniej krawdzi drzwi (jeli trzeba, wycign przelotk).
5. Za pomoc odpowiedniego trzpienia wybi sworze zabezpieczajcy mocowanie
tamy ogranicznika drzwi do wspornika nadwozia (patrz rys. 11.5).
6. Zaznaczy pooenie zawiasw na
drzwiach, co uatwi ich ustawienie podczas
zamontowywania.
7. Korzystajc z pomocy drugiej osoby podtrzymujcej drzwi odkrci ruby mocujce
zawiasy do drzwi i odczy drzwi od samochodu (patrz rys. 11.7).
8. Sprawdzi, czy zawiasy nie s zuyte
lub uszkodzone. Zawiasy uszkodzone odkrci i wymieni.

Zamontowanie
9. Zamontowanie drzwi przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Zawiasy naley ustawi zgodnie ze
znakami poczynionymi na nadwoziu przed

11.5. Sworze zabezpieczajcy (strzaka)


mocowanie tamy ogranicznika drzwi do
wspornika nadwozia

302

11.7. ruby (strzaki) mocujce zawiasy do


drzwi, ktre naley wykrci

12.3. Zdejmowanie osony wewntrznej


klamki drzwi

wymontowaniem drzwi. Przed ostatecznym


dokrceniem rub mocujcych zawiasy naley wyregulowa ustawienie drzwi w sposb opisany dalej. Zastosowa nowy sworze mocowania tamy ogranicznika drzwi
do wspornika nadwozia.

Regulacja
10. Zamkn ostronie drzwi. Sprawdzi
ustawienie drzwi w stosunku do innych
elementw nadwozia.
11. Jeli konieczna jest regulacja, poluzowa ruby mocowania zawiasw (otwory
mocowania zawiasw do drzwi i do nadwozia s wyduone) i przesun odpowiednio zawiasy, aby uzyska waciwe pooenie drzwi. Po zakoczeniu regulacji dokrci
ruby odpowiednim momentem.
12. Sprawdzi dziaanie zamka drzwi. Jeli
trzeba, poluzowa ruby mocujce i wyregulowa pooenie prowadnika zamka, znajdujcego si na supku nadwozia. Dokrci
ruby waciwym momentem.

12 Pokrycie wewntrzne
drzwi - wymontowanie
i zamontowanie

12.4. Odkrcanie wkrtu mocujcego


wewntrzne pokrycie drzwi po wyjciu
wycznika mechanizmu elektrycznego
sterowania szyby

Pokrycie drzwi przednich


Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
2. W wersjach z rcznie sterowanymi szybami uy dugiego zakrzywionego drutu do
odczepienia zaczepu dwigni korbki (wprowadzi drut za dwigni korbki i nacisn
plastykow pytk). Zdj plastykow oson
klamki drzwi (patrz rys. 12.3).
3. Ostronie wyj klamk wewntrzn
z drzwi.
4. Wyj wycznik elektrycznego sterowania szyby lub zalepk wycznika z podokietnika, aby odsoni wkrt mocujcy
pokrycie wewntrzne drzwi. Odkrci wkrt
mocujcy (patrz rys. 12.4).
5. Odkrci pozostae wkrty mocujce pokrycie wewntrzne drzwi; jeden wkrt znaj-

12.5. Wyjmowanie zalepki w celu


uzyskania dostpu do tylnego wkrtu
mocowania pokrycia drzwi
duje si na krawdzi tylnej, dwa wkrty
na krawdzi przedniej, a trzy u dou wewntrznego pokrycia drzwi (patrz rys.
12.5).
6. Stosujc odpowiednie narzdzie, o ksztacie widelca, zwolni zaciski zabezpieczajce pokrycie wewntrzne drzwi, nastpnie
unie nieco pokrycie wewntrzne drzwi ku
grze, aby zwolni rodkow zapadk ustalajc. Odczy pokrycie od drzwi i, jeli
wystpuje, rozczy dwie powki zcza
przewodw elektrycznych wycznika elektrycznego sterowania szyby (patrz rys.
12.6a, 12.6b, 12.6c). Naley pamita, e
dolna uszczelka okna jest zwizana z po-

Wymiana elementw

12.6a. Zastosowanie rozdwojonego


narzdzia do zwolnienia zaciskw
zabezpieczajcych pokrycie wewntrzne
drzwi

12.8. Dwa wkrty mocujce do drzwi


zesp elektrycznego sterowania szyby

12.13. Odklejanie foliowej osony ochronnej


ze szkieletu drzwi przednich

Zamontowanie

12.6b. Zapadkowy element rodkowy (1),


ktry naley wyj z otworu w drzwiach (2)

12.10. Odkrcanie wkrtw mocujcych


podokietnik

14. Zamontowanie pokrycia wewntrznego


drzwi odbywa si w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy foliowa osona ochronna
jest prawidowo zaoona i uszczelniona
na krawdziach; wykorzysta oryginalny
rodek uszczelniajcy, a jeli nie nadaje
si on do ponownego wykorzystania, zastosowa nowy;
b) upewni si, czy jest zamontowany waciwie wspornik plastykowy z tyu drzwi;
c) przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi przeoy przez otwr przewody elektryczne wycznika elektrycznego
sterowania szyby (jeli wystpuje);
d) upewni si, czy rodkowa zapadka
ustalajca jest waciwie osadzona we
wsporniku i czy po zamontowaniu pokrycia
wewntrznego drzwi uszczelka jest prawidowo osadzona na krawdzi drzwi.

Pokrycie drzwi tylnych - modele


sedan i hatchback
Wymontowanie
12.6c. Rozczanie obu czci zcza
przewodw elektrycznych wycznika
elektrycznego sterowania szyby

12.12. Wyjmowanie z drzwi zcza


przewodw elektrycznych wycznika
elektrycznego sterowania szyby

kryciem wewntrznym drzwi i musi by


odczona od drzwi podczas wymontowywania pokrycia drzwi.
7. Jeli trzeba wykona czynnoci przy wewntrznych elementach wyposaenia drzwi,
to naley wyj pat plastykowej osony
z wntrza drzwi w sposb opisany dalej.
8. Wyj wtyk przewodw mechanizmu elektrycznego sterowania szyby. Nastpnie
odkrci dwa wkrty mocujce do drzwi
wspornik mechanizmu sterowania szyby
i wyj je razem ze wspornikiem (patrz rys.
12.8).
9. Odkrci wspornik zacisku pokrycia wewntrznego drzwi, notujc jego ustawienie

w celu zapewnienia waciwego zamontowania.


10. Wykrci dwa wkrty mocujce i wymontowa podokietnik z drzwi (patrz
rys. 12.10).
1 1 . Jeli trzeba, wymontowa gonik
z drzwi.
12. Jeli wystpuje, wyj zcze przewodw elektrycznych wycznika elektrycznego
sterowania szyby (patrz rys. 12.12).
13. Ostronie oddzieli foliow oson
ochronn od drzwi (patrz rys. 12.13). Zachowa rodek uszczelniajcy w stanie
nadajcym si do ponownego wykorzystania.

15. Odczy ujemny przewd od akumulatora.


16. Odcign elementy otaczajce klamk
wewntrzn razem z wycznikiem elektrycznego sterowania szyby (jeli wystpuje)

12.16. Odczanie zcza elektrycznego


wewntrznej klamki drzwi

303

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

12.18a. Wykrcanie wkrtu mocujcego...

12.21. Wykrcanie wkrtw mocujcych


wspornik metalowy w celu uatwienia
wyjcia foliowanej osony z drzwi tylnych
- modele sedan i hatchback

13.4a. Zwalnianie zaciskw


zabezpieczajcych (strzaka)...

b) upewni si, czy uszczelka jest pewnie


osadzona na krawdzi drzwi.

Pokrycie drzwi tylnych - modele


kombi

12.18b. ... i wyjmowanie obudowy


popielniczki - modele sedan i hatchback
i odczy wtyk przewodw elektrycznych
wycznika (patrz rys. 12.16).
17. W wersjach z rcznie sterowanymi szybami uy dugiego, zakrzywionego drutu,
aby odczepi zacisk dwigni korbki. Wyj
plastykow pytk.
18. Podway pokryw wkrtu na obudowie
popielniczki. Wykrci wkrt mocujcy i wyj obudow popielniczki (patrz rys. 12.18a,
12.18b).
19. Odcign pokrycie wewntrzne drzwi
od drzwi, aby wyj zaciski zabezpieczajce. Pocign pokrycie wewntrzne drzwi
ku grze, aby uwolni uszczelk (stanowic cao z pokryciem wewntrznym) z dolnej krawdzi otworu okna.
20. Jeli trzeba wykona czynnoci przy
wewntrznych elementach drzwi, naley
odczepi foliow oson ochronn w dalej
opisany sposb.
21. Wykrci dwa wkrty mocujce wspornik metalowy i wyj wspornik z drzwi (patrz
rys. 12.21).
22. Ostronie odczepi foliow oson
ochronn z drzwi. Zachowa rodek uszczelniajcy w takim stanie, aby mona byo go
wykorzysta podczas zamontowania.

24. Sposb postpowania jest taki sam, jak


opisany dla modeli sedan i hatchback. Trzeba tylko pamita, e pokrycie drzwi tylnych
jest zabezpieczone za pomoc szeciu
wkrtw: dwch wkrtw na krawdzi tylnej,
dwch na krawdzi przedniej i dwch na
spodniej czci pokrycia.

13 Klamki drzwi i elementy


zamka - wymontowanie
i zamontowanie

Klamka wewntrzna drzwi


przednich
Wymontowanie
1. Wymontowa
pokrycie
wewntrzne
drzwi.
2. Uwolni plastykowy zacisk zabezpieczajcy mocowanie dwigni roboczych zamka
do drzwi (patrz rys. 13.2).
3. Wykrci wkrt mocujcy klamk wewntrzn do drzwi. Nastpnie przesun

304

dwigni do przodu drzwi, aby zwolni tylny


wystp zabezpieczajcy.
4. Wyj zesp klamki z drzwi. Wyj zaciski zabezpieczajce i odczy ciga robocze zamka, notujc ich usytuowanie (patrz
rys. 13.4a, 13.4b).

Zamontowanie
5. Zamontowanie klamki wewntrznej drzwi
przednich przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy dwignie robocze zamka
s prawidowo usytuowane, zgodnie z notatk poczynion podczas demontau;
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu klamki
i zamka przed zamontowaniem pokrycia
wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Klamka zewntrzna drzwi


przednich
Wymontowanie

Zamontowanie
23. Zamontowanie pokrycia drzwi tylnych
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy plastykowa osona
ochronna jest waciwie zamontowana
i uszczelniona na krawdziach;

13.4b. ... i odczanie cigie roboczych


zamka od klamki wewntrznej

13.2. Zwalnianie plastykowych zaciskw


mocujcych dwignie robocze zamka do
drzwi

6. Przy cakowicie podniesionej szybie drzwi


przednich wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi i foliow oson ochronn.
7. Wykrci rub mocujc tylny kana
prowadnicy szyby do tylnej krawdzi drzwi,
Unie kana prowadnicy w celu uzyskania
dostpu do nakrtki zabezpieczajcej klamk zewntrzn (patrz rys. 13.7a, 13.7b).
8. Odkrci trzy ruby mocujce metalow
oson do wntrza drzwi. Wymontowa oso-

Wymiana elementw

13.7a. Wykrcanie ruby mocujcej...

13.8b. ...aby wymontowa oson


metalow (strzaka) z drzwi

13.1 Ob. Wyjmowanie dwigni roboczej


zamka

13.7b.... i unoszenie tylnego kanau


prowadnicy szyby

13.9. Odczanie ciga roboczego zamka


od dwigni ktowej. Strzaka pokazuje
rub mocowania zespou dwigni ktowej
i pytki montaowej

13.11. Nakrtka mocowania zewntrznej


klamki drzwi (strzaka)

13.8a. Trzy ruby mocujce (strzaki), ktre


naley wykrci,...

13.10a. Zacisk zabezpieczajcy dwigni


robocz zamka (strzaka)

13.12. Odczanie osony metalowej od


tylnej ruby dwustronnej klamki

n metalow z drzwi, aby uzyska dostp


do zespou klamki (patrz rys. 13.8a, 13.8b).
9. Odczy ciga robocze zamka od dwigni
ktowej z tyu drzwi. Odkrci rub zabezpieczajc i wycign zesp pytki mocowania
wraz z dwigni ktow (patrz rys. 13.9).
10. Odczy cigo robocze od klamki zewntrznej i wyj cigo z drzwi (patrz rys.
13.1 Oa, 13.10b).
11. Poprzez otwr w drzwiach odkrci dwie
nakrtki zabezpieczajce klamk (patrz rys.
13.11).
12. Zdj metalow pytk osony z tylnej
ruby dwustronnej klamki i wyj klamk
zdrzwi (patrz rys. 13.12).

Zamontowanie

Klamka zewntrzna drzwi


tylnych - modele sedan
i hatchback

20 Nissan Prirnera

13. Zamontowanie klamki zewntrznej drzwi


przednich przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy ciga robocze s waciwie podczone i czy osona metalowa
oraz pytka osony s waciwie zamontowane;
b) sprawdzi dziaanie zespou klamki i zamka przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Wymontowanie
14. Przy cakowicie podniesionej szybie
drzwi tylnych wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi i foliow oson ochronn.
15. Wymontowa klamk zewntrzn i zesp zamka drzwi tylnych.
16. Przez otwr w drzwiach odkrci dwie
nakrtki mocujce. Wycign zesp zewntrznej klamki drzwi (patrz rys. 13.16a,
13.16b).

305

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


a) upewni si, czy grna cz kanau
tylnej prowadnicy szyby czy si prawidowo z uszczelk;
b) sprawdzi dziaanie zespou klamki i zamka przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Bbenek zamka drzwi przednich


Wymontowanie
13.16a. Dwie nakrtki mocujce (strzaki),
ktre naley odkrci,...

13.19b. ... i wyjmowanie tylnego kanau


prowadnicy szyby - modele kombi

13.16b. ..., aby wyj klamk zewntrzn


drzwi tylnych - modele sedan i hatchback

13.20. Odchylanie plastykowej osony


w celu uzyskania dostpu do nakrtki
mocowania tylnego klamki zewntrznej
- modele kombi

13.19a. Wykrcanie wkrtu mocujcego...

13.24. Wymontowanie zespou dwigni


ktowej i pytki montaowej

Zamontowanie

by. Wyj kana prowadnicy przez otwr


w drzwiach (patrz rys. 13.19a, 13.19b).
20. Odchyli foliow oson ochronn, aby
uzyska dostp do tylnej nakrtki mocujcej
klamk zewntrzn (patrz rys. 13.20).
2 1 . Odkrci dwie nakrtki mocujce klamk i wycign klamk z drzwi. Po wycigniciu klamki odczepi cigo robocze klamki
od ciga zamka.

17. Zamontowanie zewntrznej klamki drzwi


tylnych przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania.

Klamka zewntrzna drzwi


tylnych - modele kombi
Wymontowanie
18. Przy cakowicie podniesionej szybie
drzwi tylnych wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi i foliow oson ochronn.
19. Przy dolnej krawdzi drzwi wykrci
wkrt mocujcy tylny kana prowadnicy szy-

306

Zamontowanie
22. Zamontowanie klamki zewntrznej drzwi
tylnych przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:

23. Przy cakowicie podniesionej szybie


drzwi wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi i foliow oson ochronn.
24. Odczy robocze ciga zamka od zespou z dwigni ktow z tyu drzwi. Odkrci rub mocujc i wycign zespl
pytki mocowania wraz z dwigni ktow
(patrz rys. 13.24).
25. Odkrci trzy ruby mocujce i wyj
metalow pytk osony z wntrza drzwi.
26. Przez otwr w drzwiach poluzowa tyln
nakrtk mocujc zewntrznej klamki drzwi
i przesun metalow pytk osony, aby
dwignia bbenka zamka nie uszkodzia
pytki osony w czasie wyjmowania bbenka
zamka.
27. Posugujc si odpowiednim wkrtakiem lub par szczypiec podway pytk
zabezpieczajc bbenek zamka i wycign bbenek zamka z drzwi. Naley zauway, e pytka osony bbenka zamka ma
wystajce wystpy, ktre zazbiaj si z zewntrznym patem drzwi - oznacza to, e

13.27a. Pytka zabezpieczajca wkadki


bbenka zamka (strzaka), ktr naley
wyj...

; "

mi

13.27b. ... wyciganie wkadki bbenka


zamka z drzwi

Wymiana elementw

13.33a. Wykrcanie trzech rub


mocowania zamka

13.36. Wykrcanie dwch rub mocujcych


do drzwi kanau tylnego prowadnicy szyby

13.39a. Wykrcanie trzech wkrtw


mocowania zamka...

13.33b. Wyjmowanie zamka i odczanie


wtyku przewodw elektrycznych silnika
zamka centralnego

13.38. Wykrcanie ruby mocujcej silnik


zamka do osony drzwi

13.39b.... i wyjmowanie zespou zamka

trzeba uy pewnej siy, aby podway


pytk (patrz rys. 13.27a, 13.27b).

33. Przy tylnej krawdzi drzwi odkrci


trzy ruby mocujce i odsun zamek od
drzwi. Odczy rodkowy wtyk przewodw elektrycznych zespou silnik - wcznik od zespou zamka (patrz rys. 13.33a,
13.33b).

wkrt mocujcy i przesun klamk do


przodu, aby odczepi j od drzwi.
38. We wntrzu drzwi wykrci rub mocujc silnik zamka do drzwi (patrz rys.
13.38).
39. Przy tylnej krawdzi drzwi odkrci trzy
wkrty mocujce zamek, nastpnie poruszajc zespoem zamka, wraz z cigami
roboczymi, wysun go przez otwr
w drzwiach (patrz rys. 13.39a, 13.39b).
40. Odczy rodkowy wtyk przewodw
elektrycznych od centralnego zespou silnika
i wycign cay zesp z drzwi.

Zamontowanie
28. Zamontowanie bbenka zamka drzwi
przednich przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy ciga robocze z a m k a
s waciwie podczone;
b) upewni si, czy tylna nakrtka mocujca klamki zewntrznej jest dokadnie
dokrcona;
c) sprawdzi dziaanie zespou klamki i zamka przed z a m o n t o w a n i e m pokrycia w e wntrznego drzwi;
d) zamontowa pokrycie w e w n t r z n e drzwi.

Zamek drzwi przednich


Wymontowanie
29. Przy cakowicie podniesionej szybie
drzwi wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi i foliow oson ochronn.
30. Odkrci trzy ruby mocujce i wycign metalow pytk osony z wntrza drzwi.
31. Wykrci rub mocujc tylny kana
prowadnicy szyby z tylnej krawdzi drzwi.
Unie kana prowadnicy, odsun go od
zamka.
32. Sign przez otwr w drzwiach i odczy cztery ciga robocze zamka i zanotowa ich usytuowanie.

Zamontowanie
34. Zamontowanie zamka drzwi przednich
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy ciga robocze s waciwie podczone zgodnie z wczeniej poczynion notatk;
b) sprawdzi dziaanie zespou klamki i zamka przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Zamek drzwi tylnych - modele


sedan i hatchback
Wymontowanie
35. Przy cakowicie podniesionej szybie
drzwi wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi i foliow oson ochronn.
36. Wykrci dwie ruby mocujce tylny
kana prowadnicy do drzwi. Pocign za
kana prowadnicy, odsun go od zamka
(patrz rys. 13.36).
37. Odczy ciga robocze zamka od klamki wewntrznej drzwi, nastpnie wykrci

Zamontowanie
41. Zamontowanie zamka drzwi tylnych
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy ciga robocze s waciwie podczone;
b) sprawdzi dziaanie zespou klamki i zamka przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Zamek drzwi tylnych - modele


kombi
Wymontowanie
42. Przy cakowicie podniesionej szybie
drzwi wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi i foliow oson ochronn.

307

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


Podnonik szyby drzwi
przednich

43. Przy dolnej krawdzi drzwi wykrci


wkrt mocujcy kana tylnej prowadnicy
szyby. Unie kana przez otwr w drzwiach.
44. Odczy wtyk przewodw elektrycznych od silnika zamka drzwi.
45. Wymontowa
wewntrzn
klamk
drzwi.
46. Przy tylnej krawdzi drzwi wykrci trzy
wkrty mocujce zamek.
47. Wysun
zamek
przez
otwr
w drzwiach i odczy cigo robocze klamki
zewntrznej.

Zamontowanie
48. Zamontowanie zamka drzwi tylnych
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy ciga robocze s waciwie podczone;
b) upewni si, czy grna cz kanau
tylnej prowadnicy szyby waciwie jest poczona z uszczelk;
c) sprawdzi dziaanie zespou klamki i zamka przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
d) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

14 Szyby drzwi i podnoniki


- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie

14.5. Sposb wyjmowania szyby

7. Postpowa w sposb opisany w punktach od 1 do 4.


8. Podnie cakowicie szyb i zabezpieczy j w tym pooeniu za pomoc odpowiedniej tamy lub blokujc szyb poprzez woenie kawaka tkaniny midzy szyb i krawd drzwi - upewni si, czy szyba
nie wpadnie do wntrza drzwi. Alternatywnie
wyj tafl szyby przez otwr okna.
9. Jeli ma to zastosowanie, rozczy obie
czci zcza przewodw elektrycznych silnika podnonika szyby (patrz rys. 14.9).
10. Odkrci trzy ruby mocujce zespl
silnika do drzwi (patrz rys. 14.10).
11. Odkrci dwie grne i dwie dolne ruby
mocujce mechanizm podnonika szyby,
nastpnie wyj cay zesp silnika i podnonik przez otwr w drzwiach (patrz rys.
14.11a, 14.11b, 14.11c).

Zamontowanie
12. Patrz punkt 6.

14.9. Rozczanie obu czci zcza


przewodw elektrycznych silnika
podnonika szyby

Szyba drzwi przednich

Ruchoma szyba drzwi tylnych


- modele sedan i hatchback
Wymontowanie
13. Przy cakowicie podniesionej szybie
drzwi wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi i foliow oson ochronn.

Wymontowanie
1. Wymontowa
pokrycie
wewntrzne
drzwi.
2. Tymczasowo podczy wycznik elektrycznego sterowania szyby oraz ujemny
przewd do akumulatora lub zamontowa
korbk podnonika szyby, w zalenoci co
ma zastosowanie.
3. Opuszcza szyb do chwili, a stanie si
dostpna przednia ruba mocujca doln
krawd szyby do mechanizmu podnonika
przez otwr we wntrzu drzwi.
4. Podeprze szyb i odkrci ruby mocujce szyb do mechanizmu podnonika szyby (patrz rys. 14.4).

14.10. Trzy ruby (strzaki) mocujce


zesp silnika

14.11 a. Dwie ruby grne, ktre naley


wykrci...

5. Wyj szyb na zewntrz przez otwr


u gry drzwi (patrz rys. 14.5).

Zamontowanie

14.4. Wykrcanie dwch rub mocujcych


szyb do mechanizmu podnonika szyby

308

6. Zamontowanie szyby drzwi i podnonika


przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) uwaa, aby nie przesun uszczelek
podczas zamontowywania szyby;
b) sprawdzi dziaanie podnonika szyby
przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

14.11b. ... i dwie ruby dolne mocujce


mechanizm regulatora (strzaki)...

Wymiana elementw

1 H

14.17. Wyjmowanie uszczelki zewntrznej


z grnego tylnego naronika okna -modele
sedan i hatchback

14.19b
aby wyj kana prowadnicy
(strzaka) przez otwr okna - modele sedan
i hatchback

14.14a. Odkrcanie dolnej ruby


mocujcej...

14.18. Dwie ruby (strzaki) mocujce dolny


koniec kanau tylnego prowadnicy - modele
sedan i hatchback

14.20a. Wykrcanie dwch rub


mocujcych szyb do mechanizmu
podnonika szyby

14.14b. ... i wyjmowanie kanau przedniej


prowadnicy szyby (strzaka) - modele
sedan i hatchback

14.19a. Dwie nakrtki mocujce gr


kanau tylnego prowadnicy szyby, ktre
naley odkrci...

14.20b.... i wyjmowanie szyby przez otwr


okna - modele sedan i hatchback

14. Odkrci doln rub mocujc i wycign kana przedniej prowadnicy szyby
ku doowi, przez otwr w przedniej czci
drzwi (patrz rys. 14.14a, 14.14b). Naley
pamita, e grny koniec kanau prowadnicy wsppracuje z uszczelk.
15. Tymczasowo podczy wycznik elektrycznego sterowania szyby i ujemny biegun
do akumulatora lub zamontowa korbk podnonika szyby, w zalenoci co ma zastosowanie, nastpnie cakowicie opuci szyb.
16. Wysun wewntrzn uszczelk z otworu drzwi i wycign j z drzwi. Naley
zanotowa, jak uoona jest uszczelka, aby
wykorzysta to przy montau.

17. Ostronie wyj zewntrzn uszczelk


z otworu okna (patrz rys. 14.17).

Zamontowanie

14.11c

aby wyj zesp z drzwi

18. Odkrci dwie ruby mocujce dolny


koniec kanau tylnej prowadnicy szyby do
wntrza drzwi (patrz rys. 14.18).
19. Odkrci dwie nakrtki zabezpieczajce
mocowanie dolnej krawdzi szyby do mechanizmu podnonika szyby (patrz rys.
14.19a, 14.19b).
20. Odkrci dwie ruby mocujce szyb
do mechanizmu podnonika szyby i wyj
szyb przez otwr okna, jeli ma to zastosowanie (patrz rys. 14.20a, 14.20b).

21. Zamontowanie przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) upewni si, czy uszczelki s waciwie
zamontowane w otworze okna, zgodnie
z wczeniej zrobion notatk, i upewni si,
czy grna krawd przedniego kanau prowadnicy szyby waciwie wsppracuje
z uszczelk zewntrzn (kana prowadnicy
naley zamontowa przed zaoeniem
uszczelki);
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu pod-

309

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


i

1 ,*

f
f

14.29. Dwie ruby (strzaki) mocujce


szyb do mechanizmu podnonika
- modele kombi

14.34. Widok trzech rub (strzaki)


mocujcych zesp silnika - modele sedan
i hatchback

14.35b. ... i dwie ruby dolne, mocujce


zesp mechanizmu podnonika (strzaki),
ktre naley wykrci...

14.33. Rozczanie czci zcza


przewodw elektrycznych silnika
podnonika - modele sedan i hatchback

14.35a. Dwie ruby grne...

14.35c. Wyjmowanie zespou podnonika


i silnika - modele sedan i hatchback

nonika szyby przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;


c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

27. Przy dolnej krawdzi drzwi wykrci


wkrt mocujcy doln krawd szyby do
mechanizmu podnonika szyby.
28. Wyj szyb przez otwr w drzwiach
(moe okaza si konieczne wyjcie uszczelki z krawdzi otworu okna).
29. Wykrci dwie ruby mocujce szyb
do mechanizmu podnonika szyby (patrz
rys. 14.29).

krawd szyby do mechanizmu podnonika


szyby. Podnie cakowicie szyb i zabezpieczy j w tym pooeniu za pomoc
odpowiedniej tamy lub blokujc j za pomoc kawaka tkaniny woonej pomidzy
szyb a krawd drzwi - upewni si, czy
szyba nie wpadnie do wntrza drzwi. Alternatywnie wyj szyb ruchom w sposb
opisany wczeniej w niniejszym punkcie.
33. Jeli ma to zastosowanie, odczepi
zcze przewodw elektrycznych silnika podnonika od drzwi i rozczy obie powki
zcza (patrz rys. 14.33).
34. Odkrci trzy ruby mocujce zesp
silnika do drzwi (patrz rys. 14.34).
35. Odkrci dwie grne i dwie dolne ruby
mocujce mechanizm podnonika. Nastpnie poruszajc zespoem silnika i podnonika wyj go przez otwr w drzwiach (patrz
rys. 14.35a, 14.35b, 14.35c).

Nieruchoma szyba drzwi tylnych


- modele sedan i hatchback
Wymontowanie
22. Wymontowa ruchom szyb drzwi.
23. Ostronie wyj nieruchom szyb,
wraz z uszczelkami, z otworu drzwi.
24. Jeli trzeba, zdj uszczelk z krawdzi
szyby.

Zamontowanie
25. Zamontowanie nieruchomej szyby drzwi
tylnych przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania. Trzeba si
upewni, czy uszczelka szczelnie przylega
do otworu i krawdzi szyby. Zamontowa
szyb opuszczan w sposb opisany wczeniej w niniejszym punkcie.

Zamontowanie
30. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania,
z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) jeli wystpuj, upewni si, czy
uszczelki
s
odpowiednio
osadzone
w drzwiach;
b) upewni si, czy grny koniec kanau
tylnej prowadnicy szyby odpowiednio wsppracuje z uszczelk;
c) sprawdzi dziaanie mechanizmu podnonika szyby przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
d) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Szyba drzwi tylnych - modele


kombi
Wymontowanie

Podnonik szyby drzwi tylnych


- modele sedan i hatchback

26. Przy cakowicie podniesionej szybie wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi oraz
foliow oson ochronn.

3 1 . Wymontowa pokrycie wewntrzne


drzwi i foliow oson ochronn.
32. Odkrci dwie ruby mocujce doln

310

Wymontowanie

Zamontowanie
36. Zamontowanie podnonika szyby drzwi
tylnych przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania, z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) zamontowa szyb w sposb opisany
wczeniej w niniejszym punkcie;
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu podnonika szyby przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
d) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Wymiana elementw

14.40. Cztery ruby (strzaki) mocujce


mechanizm podnonika do drzwi - modele
kombi

15.7. ruby mocowania pokrywy baganika


(1) i przelotka przewodw elektrycznych (2)

15.15. Zdejmowanie dolnego zacisku


sprystego spryny gazowej pokrywy
baganika

Podnonik szyby drzwi tylnych


- modele kombi

2. Otworzy pokryw baganika i poleci


drugiej osobie, aby j podpara w pooeniu
otwarcia.
3. Zwolni zaciski zabezpieczajce i wymontowa pokrycie tylnej czci pokrywy
baganika.
4. We wntrzu pokrywy baganika rozczy gwne zcze wizki przewodw elektrycznych, znajdujce si po lewej stronie.
Przymocowa kawaek dugiego sznurka do
zcza przewodw i wycign przelotk
wizki przewodw z przedniego lewego
naronika pokrywy baganika. Wycign
wizk przewodw przez otwr w pokrywie
baganika. Odwiza sznurek od zcza
wizki i pozostawi w pokrywie dla uatwienia pniejszego montau.
5. Zdj sprysty zacisk zabezpieczajcy,
nastpnie cign spryn gazow pokrywy ze sworznia kulowego na wsporniku
pokrywy baganika.
6. Owkiem lub pisakiem obrysowa pooenie rub mocowania zawiasw na wewntrznej stronie pokrywy baganika, co
uatwi pniejszy monta.
7. Wykrci ruby mocowania zawiasw po
obu stronach pokrywy baganika i zdj
pokryw. Uwaa, aby podczas zdejmowania pokrywy baganika nie zarysowa nadwozia (patrz rys. 15.7).

uzyskaniu waciwego pooenia pokrywy


dokrci ruby zawiasw odpowiednim momentem.
12. Gdy pokrywa baganika zajmie waciwe pooenie, sprawdzi, czy pokrywa
waciwie si zamyka i otwiera. Jeli potrzebna jest regulacja, poluzowa ruby
mocujce zamek pokrywy baganika i wyregulowa pooenie zamka i ostatecznie
dokrci ruby mocujce.

Wymontowanie
37. Wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi i foliow oson ochronn.
38. Odkrci dwie ruby mocujce doln
krawd szyby do mechanizmu podnonika.
Podnie cakowicie szyb i zabezpieczy
j w tym pooeniu za pomoc odpowiedniej
tamy lub blokujc j za pomoc kawaka
tkaniny woonej pomidzy szyb a krawd
drzwi - upewni si, czy szyba nie wpadnie
do wntrza drzwi. Alternatywnie wyj szyb
ruchom w sposb opisany wczeniej w niniejszym punkcie.
39. Jeli ma to zastosowanie, odczepi zcze przewodw elektrycznych silnika podnonika od drzwi i rozczy obie powki zcza.
40. Odkrci cztery ruby mocujce mechanizm podnonika do drzwi. Poruszajc
podnonikiem szyby wyj go poprzez otwr
w drzwiach (patrz rys. 14.40).

Zamontowanie
Zamontowanie podnonika szyby drzwi tylnych przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania, z uwzgldnieniem
poniszych wskazwek:
a) zamontowa szyb w sposb opisany
wczeniej w niniejszym punkcie;
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu podnonika szyby przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
d) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

15 Pokrywa baganika
i spryny gazowe
- wymontowanie, zamontowanie i regulacja

||
^jc

Pokrywa baganika
Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.

Zamontowanie
8. Korzystajc z pomocy drugiej osoby zaoy pokryw baganika i luno wkrci
ruby mocujce. Ustawi zawiasy wedug
wczeniej wykonanych znakw.
9. Przywiza koniec sznurka do zcza
wizki przewodw elektrycznych i za pomoc sznurka przecign wizk przewodw
elektrycznych przez otwr do wntrza pokrywy baganika.
10. Wyregulowa ustawienie pokrywy
w sposb opisany poniej.

Regulacja
11. Zamkn pokryw baganika. Sprawdzi pooenie pokrywy wzgldem innych
elementw nadwozia. Jeli zachodzi potrzeba, poluzowa ruby mocujce zawiasw i wyregulowa pooenie pokrywy. Po

Spryny gazowe
Wymontowanie
13. Upewni si, czy pokrywa baganika
jest pewnie podparta.
14. Z dolnego koca spryny gazowej
zdj sprysty zacisk zabezpieczajcy
i cign spryn ze sworznia kulowego
na zespole zawiasy.
15. Powtrzy te czynnoci dla grnego
koca spryny i wyj spryn (patrz rys.
15.15).

Zamontowanie
16. Zamontowa spryn gazow pokrywy
baganika w kolejnoci odwrotnej do opisanej podczas jej wymontowania. Upewni
si, czy spryste zaciski zabezpieczajce
s odpowiednio zamocowane na sprynie
gazowej.

16 Drzwi tyu nadwozia


i spryny gazowe
- wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
Drzwi tyu nadwozia
Wymontowanie
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
2. Wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi
tyu nadwozia.
3. We wntrzu drzwi odczy wtyki przewodw elektrycznych od wycznika owietlenia przedziau bagaowego, silnika wycie-

311

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


19. Odkrci grny sworze kulowy od drzwi.
Odkrci dolny sworze kulowy od nadwozia
i wycign spryn gazow (patrz rys.
16.19). Zanotowa usytuowanie jakichkolwiek
podkadek lub elementw odlegociowych
znajdujcych si na sworzniach kulowych.

Zamontowanie

16.8. Zdejmowanie spryny gazowej drzwi


tylnych ze sworznia kulowego - modele
hatchback

16.19. Wykrcanie dolnego sworznia


kulowego z nadwozia - modele kombi

10. Odkrci ruby mocujce zawiasy do


drzwi (patrz rys. 16.10) i odczy drzwi tyu
nadwozia od samochodu.

Zamontowanie

16.10. Usytuowanie rub mocujcych


zawiasy drzwi tyu nadwozia do drzwi
(strzaki) - modele kombi
raczki szyby drzwi tyu nadwozia, ogrzewanej szyby drzwi tyu nadwozia i owietlenia
tylnej tablicy rejestracyjnej (modele kombi).
Odkrci take przewd (przewody) masy.
Sprawdzi, czy nie ma innych zczy przewodw elektrycznych, ktre trzeba rozczy, aby wymontowa drzwi.
4. Przymocowa dugi sznurek do wizki
(wizek) przewodw elektrycznych, nastpnie wyj przelotk (przelotki) z przedniego
naronika (naronikw) drzwi. Wyj przewody elektryczne przez otwr w drzwiach.
Odwiza sznurek od zcza wizki i pozostawi sznurek na miejscu dla uatwienia
pniejszego montau.
5. Wymontowa dysz spryskiwacza szyby
drzwi tyu nadwozia. Przywiza dugi sznurek do przewodu elastycznego spryskiwacza
i powtrzy czynnoci, jak przy wizce przewodw elektrycznych.
6. Skorzysta z pomocy drugiej osoby, ktra
powinna przytrzyma drzwi w pooeniu
otwarcia.
7. Owkiem lub pisakiem obrysowa kontury zawiasw na drzwiach tyu nadwozia,
co uatwi pniejszy monta.
8. W modelach hatchback zdj zaciski
spryste i cign grne zakoczenia
spryn gazowych ze sworzni kulowych
(patrz rys. 16.8).
9. W modelach kombi odkrci grne sworznie kulowe od drzwi tyu nadwozia - nie
odcza spryn gazowych od sworzni.

312

1 1 . Zamontowanie drzwi tyu nadwozia


przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania.
12. Przywiza sznurek do wizki (wizek)
przewodw elektrycznych i posuy si nim
do wcignicia wizki (wizek) przez otwr
(otwory) do wntrza drzwi.
13. Nie dokrca cakowicie rub zawiasw
dopty, dopki nie zostanie sprawdzone
ustawienie drzwi.

Regulacja

20. Zamontowanie spryny gazowej przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do


wymontowania. Upewni si, czy podkadki
i elementy odlegociowe s waciwie umieszczone na sworzniach kulowych, zgodnie
z wczeniej zrobionymi notatkami.

17 Elementy zamka pokrywy


baganika - wymontowanie
i zamontowanie
Zamek pokrywy baganika
Wymontowanie
1. Za pomoc odpowiedniego narzdzia
zdj plastykowe zaciski zabezpieczajce
wewntrzne pokrycie pokrywy baganika.
Odczepi pokrycie od tylnej czci pokrywy
baganika (patrz rys. 17.1a, 17.1 b).
2. Zdj plastykow oson zamka (patrz
rys. 17.2).
3. Wyj plastykowy zacisk mocujcy zcze przewodw elektrycznych wycznika
owietlenia baganika (patrz rys. 17.3).

14. Zamkn drzwi tyu nadwozia. Sprawdzi ustawienie drzwi wzgldem nadwozia.
Jeli zachodzi potrzeba, naley poluzowa
ruby zawiasw i odpowiednio ustawi
drzwi, a nastpnie dokrci ostatecznie ruby zawiasw.
15. Po ostatecznym ustawieniu drzwi sprawdzi, czy prawidowo si zamykaj i otwieraj. Jeli potrzebna jest regulacja, poluzowa ruby mocujce zamek drzwi i wyregulowa odpowiednio jego pooenie. Gdy
zamek dziaa prawidowo, dokrci ostatecznie ruby mocujce.

Spryny gazowe - modele


hatchback

17.1 a. Zwalnianie zaciskw


zabezpieczajcych...

Wymontowanie i zamontowanie
16. Postpowa w sposb opisany w podrozdziale 15.

Spryny gazowe - modele


kombi
Wymontowanie
17. Sworznie kulowe stanowi cao ze
sprynami gazowymi i nie mona ich oddzieli.
18. Przed wymontowaniem spryny gazowej naley si upewni, czy drzwi tyu
nadwozia s odpowiednio podparte.

17.1b. ... i wyjmowanie osony wykadziny


pokrywy baganika - modele sedan

Wymiana elementw

17.2. Odczanie pokrywy zamka - modele


sedan

17.4. Wyjmowanie zamka.

17.10a. ... wyjmowanie piercienia


zabezpieczajcego...

17.3. Wyjmowanie zacisku zcza


przewodw elektrycznych - modele sedan

17.5. ... i zcza przewodw elektrycznych


- modele sedan

17.10b. ... i wyjmowanie wkadki bbenka


zamka pokrywy baganika -modele sedan

4. Odkrci dwie ruby mocujce i wyj


zamek z pokrywy baganika (patrz rys.
17.4).
5. Woy kluczyk do zamka i obrci go
tak, aby mona byo przesun do tyu
cigo robocze zamka, co umoliwi wyjcie
zcza przewodw elektrycznych wycznika
(patrz rys. 17.5).
6. Rozczy powki zcza przewodw
elektrycznych i wyj zamek.

zwalniajc pokryw baganika od dwigni


zespou zaczepu.

Zamontowanie
15. Zamontowanie zaczepu zamka pokrywy
baganika przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania. Sprawdzi
dziaanie mechanizmu zwalniania pokrywy
baganika przed zamontowaniem elementw wykadziny baganika.

Zamontowanie
7. Zamontowanie zamka pokrywy baganika przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Bbenek zamka pokrywy


baganika
Wymontowanie
8. Za pomoc odpowiedniego narzdzia
zdj plastykowe zaciski zabezpieczajce
pokrycie wewntrzne pokrywy baganika.
Odczepi pokrycie od tylnej czci pokrywy
baganika.
9. Zdj zacisk zabezpieczajcy i odczy
cigo robocze zamka od bbenka zamka
(patrz rys. 17.9).
10. Posugujc si odpowiednimi szczypcami wyj metalowy piercie zabezpieczajcy zamek i wycign bbenek zamka
z pokrywy baganika (patrz rys. 17.10a,
17.10b).

17.9. Odczanie dwigni roboczej zamka...

Zamontowanie
11. Zamontowanie bbenka zamka wykonuje si w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania. Upewni si, czy waciwie jest zaoony piercie zabezpieczajcy bbenek zamka.

Zaczep zamka pokrywy


baganika
Wymontowanie
12. Wyj uszczelk z plastykowej osony
w tylnej czci baganika. Wyj oson.
13. Posugujc si odpowiednim narzdziem podway zaciski plastykowe, mocujce tylny pat dywanika do podogi.
14. Odkrci dwie ruby mocujce i wycign zesp zaczepu zamka. Odczepi link

18 Elementy zamka i klamka


drzwi tyu nadwozia
- wymontowanie
i zamontowanie

Zamek drzwi tyu nadwozia


- modele hatchback
Wymontowanie
1. Odczy przewd ujemny od akumulatora.
2. Wymontowa wykadzin wewntrzn
drzwi.
3. Odkrci dwie ruby mocujce zamek
(patrz rys. 18.3).
4. Odczy cigo robocze zamka od bbenka zamka (patrz rys. 18.4).
5. Odczy zcze przewodw elektrycznych wycznika owietlenia baganika od
drzwi i rozczy obie powki zcza - wy-

313

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

18.3. Wykrcanie rub mocujcych zamek


- modele hatchback

18.5b. ... i rozczanie obu czci zcza


- modele hatchback

18.12a. Wykrcanie dwch rub


mocujcych zamek...

18.4. Odczanie dwigni roboczej zamka


od wkadki bbenka - modele hatchback

18.6. Wyjmowanie zamka poprzez otwr


w drzwiach tylnych - modele hatchback

18.12b. ... i wyjmowanie zamka z drzwi


przed zamontowaniem elementw wykadziny drzwi.

Bbenek zamka drzwi tyu


nadwozia - modele hatchback
Wymonto wanie

18.5a. Odczanie zcza przewodw


elektrycznych wycznika wiata od drzwi...

18.10. Dwignie robocze zamka (strzaki),


ktre trzeba odczy - modele kombi

cznik owietlenia stanowi cao z zespoem zamka (patrz rys. 18.5a, 18.5b).
6. Wyj zamek na zewntrz poprzez prawy
otwr w drzwiach tyu nadwozia (patrz rys.
18.6).

9. Wymontowa wykadzin wewntrzn


drzwi.
10. Odczy ciga robocze zamka od zamka, notujc ich usytuowanie (patrz rys.
18.10).
11. Rozczy obie powki zcza przewodw elektrycznych zamka drzwi.
12. Przy dolnej krawdzi drzwi odkrci
dwie ruby mocujce zamek. Wyj zamek
poprzez otwr we wntrzu drzwi (patrz rys.
18.12a, 18.12b).

Zamontowanie
7. Zamontowanie zamka drzwi tyu nadwozia przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania.

Zamek drzwi tyu nadwozia


- modele kombi
Wymontowanie
8. Odczy ujemny przewd od akumulatora.

314

Zamontowanie
13. Zamontowanie zamka drzwi tyu nadwozia przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania. Upewni si,
czy ciga robocze zamka s waciwie
podczone. Sprawdzi dziaanie zamka

14. Odczy ujemny przewd od akumulatora, nastpnie wymontowa wykadzin


wewntrzn drzwi.
15. We wntrzu drzwi odkrci cztery nakrtki zabezpieczajce mocowanie wykadziny drzwi, stanowicy zarazem uchwyt.
Wycign wykadzin lub uchwyt (patrz
rys. 18.15a, 18.15b).
16. Odczy cigo robocze zamka od bbenka zamka.
17. Odkrci dwie ruby mocujce i wyj
bbenek zamka z drzwi tyu nadwozia (patrz
rys. 18.17a, 18.17b).

Zamontowanie
18. Zamontowanie bbenka zamka drzwi
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania.

Bbenek zamka drzwi tyu


nadwozia - modele kombi
Wymontowanie
19. Odczy ujemny przewd od akumulatora, nastpnie wymontowa wykadzin
wewntrzn drzwi.
20. We wntrzu drzwi odkrci cztery na-

Wymiana elementw

&

18.15a. Odkrcanie nakrtek

18.17b. ... i wyjmowanie wkadki bbenka


zamka - modele hatchback

18.22. Rozczanie zcza przewodw


elektrycznych wiata tylnego tablicy
rejestracyjnej - modele kombi

18.15b. ... i wyjmowanie wykadziny


- modele hatchback

18.20. Trzy nakrtki z czterech, mocujce


wykadzin zewntrzn z klamk drzwi tyu
nadwozia - modele kombi

18.23. Osona wykadziny zewntrznej


z klamk z drzwi tyu nadwozia - modele
kombi

18.17a. Wykrcanie dwch rub


mocujcych...

18.21. Zacisk zabezpieczajcy wykadzin


zewntrzn z klamk drzwi tyu nadwozia
- modele kombi

18.25. Wkrty mocujce wkadk bbenka


zamka drzwi tyu nadwozia (strzaki)
- modele kombi

krtki zabezpieczajce mocowanie wykadziny drzwi (patrz rys. 18.20).


21. Zwolni dwa zaciski zabezpieczajce
wykadzin lub uchwyt - po jednym z kadej
strony, dostpne z wntrza drzwi (patrz rys.
18.21).
22. Rozczy dwa zcza przewodw elektrycznych owietlenia tablicy rejestracyjnej
(patrz rys. 18.22).
23. Odczy cigo robocze od klamki zewntrznej. Wyj przelotki przewodw elektrycznych owietlenia tablicy rejestracyjnej
z otworw w drzwiach (patrz rys. 18.23).
24. Odczy cigo robocze od bbenka
zamka.

25. We wntrzu drzwi wykrci dwa wkrty


zabezpieczajce i wyj bbenek zamka.
Wyj gumow uszczelk (patrz rys. 18.25).

Zaczep zamka drzwi tyu


nadwozia - modele hatchback

Zamontowanie

Wymontowanie

26. Zamontowanie bbenka zamka drzwi


przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania. Naley tylko postpowa
zgodnie z poniszymi wskazwkami:
a) jeli trzeba, zaoy now uszczelk
gumow;
b) upewni si, czy ciga robocze zamka
s waciwie podczone;
c) sprawdzi dziaanie zamka przed zamontowaniem wykadziny drzwi tyu nadwozia.

27. Podway plastykowe osony wkrtw


i odkrci cztery wkrty mocowania tylnej
wykadziny baganika. Odcign wykadzin od nadwozia w celu uzyskania dostpu
do zaciskw zabezpieczajcych.
28. Unie dywanik baganika.
29. Posugujc si odpowiednim rozdwojonym narzdziem podway zaciski plastykowe mocujce dywanik do podogi (rys.
18.29).

315

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

18.29. Wyjmowanie zaciskw


przytrzymujcych tyln oson dywanika
- modele hatchback

18.36. Wkrty mocujce klamk


zewntrzn drzwi tyu nadwozia - modele
kombi

19.3. Wymontowywanie tamy do


mocowania bagau - modele hatchback

czy klamk drzwi tyu nadwozia (patrz


rys. 18.36)

Zamontowanie

18.30. ruby mocujce zaczep zamka (1)


i linka zwalniajca (2) - modele hatchback
30. Odkrci dwie ruby mocujce i wycign zesp zaczepu zamka. Odczepi link
zwalniania drzwi od dwigni na zespole
zaczepu (patrz rys. 18.30).

Zamontowanie
3 1 . Zamontowanie zaczepu zamka drzwi
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania. Sprawdzi dziaanie mechanizmu zwalniania drzwi przed zamontowaniem wykadziny baganika.

Zaczep zamka drzwi tyu


nadwozia - modele kombi
Wymontowanie

37. Zamontowanie klamki przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley tylko postpowa zgodnie
z poniszymi wskazwkami:
a) upewni si, czy ciga robocze zamka
s waciwie podczone;
b) sprawdzi dziaanie elementw zamka
przed zamontowaniem wewntrznej wykadziny drzwi.

19 Linka zamka pokrywy

baganika lub drzwi tyu


nadwozia i pokrywa korka
wlewu paliwa - wymontowanie i zamontowanie

Modele sedan i hatchback


Wymontowanie
1. Odczy koniec linki zamka od zaczepu
zamka pokrywy baganika lub drzwi tyu
nadwozia (patrz rys. 19.1).
2. Unie dywanik baganika.
3. Odkrci cztery wkrty mocowania wspo-

32. Zwolni zaciski zabezpieczajce i wymontowa wykadzin baganika.


33. Odkrci dwie ruby mocujce i wyj
zaczep zamka.

Zamontowanie
34. Zamontowanie zaczepu zamka przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do
wymontowania.

Wymontowanie

316

mika i wymontowa tam do mocowania


bagau (patrz rys. 19.3).
4. Jeli ma to zastosowanie, odkrci dwa
wkrty zabezpieczajce i wymontowa lampk owietlenia baganika.
5. Wyj zaciski zabezpieczajce i odchyli
boczny panel dywanika z boku baganika.
6. Odczy link od zespou zwalniania
pokrywy korka wlewu paliwa. Sign do
linki pomidzy zaczepem zamka pokrywy
baganika lub drzwi tyu nadwozia a pokryw korka wlewu paliwa (patrz rys.
19.6).
7. Pochyli oparcie siedzenia tylnego do
przodu, aby uzyska dostp do linki zamka.
8. Od strony kierowcy odcign oson
progu od progu, a nastpnie odcign do
tyu dywanik, aby odsoni ruby mocujce
dwigni.
9. Odkrci dwie ruby mocujce, wyj
zesp dwigni przez otwr w dywaniku.
Odczy link od dwigni (patrz rys. 19.9a,
19.9b).
10. Wycign link zamka z samochodu.
Zanotowa usytuowanie linki.

Zamontowanie

Klamka zewntrzna drzwi tyu


nadwozia - modele kombi
35. Postpowa, jak w punktach 19 do 23.
36. Wykrci dwa wkrty mocujce i od-

19.6. Linka zwalniajca pokryw korka


wlewu paliwa (1) i sworze zwalniajcy (2)
- modele hatchback

19.1. Odczanie linki zwalniajcej od


zaczepu zamka drzwi tyu nadwozia
- modele hatchback

1 1 . Zamontowanie linki zamka pokrywy baganika przebiega w odwrotnej kolejnoci


czynnoci do wymontowania. Naley upewni si, czy linka biegnie w sposb zanotowany podczas demontau.

Wymiana elementw

19.9a. ruby mocujce dwie dwignie


zwalniajce drzwi tyu nadwozia lub
pokryw baganika i pokryw korka wlewu
paliwa (strzaki)...

20.4. Wymontowanie zespou sterujcego


ukadem zamka centralnego

20.10. Wymontowywanie silnika zamka


centralnego z zamka drzwi tyu nadwozia
- modele hatchback

Zamontowanie
8. Zamontowa wycznik zamka drzwi
w sposb opisany w punkcie 13.

Silnik blokowania zamka drzwi


Wymontowanie
9. Wymontowa zamek drzwi.
10. Silnik blokowania zamka drzwi jest przymocowany do zespou zamka za pomoc
dwch wkrtw (patrz rys. 20.10).
19.9b.... wyjmowanie dwigni i odczanie
linki

20.7a. Wykrcanie dwch wkrtw


mocujcych...

Modele kombi
12. Postpowanie jest podobne do opisanego dla modeli hatchback. Naley tylko
uwzgldni ponisze informacje:
a) linka uruchamia tylko pokryw wlewu
paliwa i nie jest podczona do drzwi
tylnych;
b) aby uzyska dostp do mechanizmu
pokrywy wlewu paliwa, podway uszczelk
na tylnej krawdzi panelu dywanika przedziau bagaowego, nastpnie zwolni zaciski zabezpieczajce i odcign panel wykadziny w celu odsonicia mechanizmu.

20 Elementy centralnego
blokowania drzwi
- wymontowanie
i zamontowanie

Zamontowanie
11. Zamontowa zamek blokowania drzwi
w sposb opisany w podrozdziale 13.

Silnik blokowania zamka drzwi


tyu nadwozia - modele kombi
Wymontowanie

20.7b. ... i wyjmowanie wycznika zamka


drzwi kierowcy

12. Odczy ujemny przewd od akumulatora.


13. Wymontowa wewntrzn wykadzin
drzwi.
14. We wntrzu drzwi odczy wtyk przewodw elektrycznych od silnika blokowania
zamka drzwi.
15. Odczy dwa ciga robocze zamka od
silnika, notujc ich usytuowanie.
16. Wykrci dwa wkrty zabezpieczajce

zesp sterujcy wraz ze wspornikiem. Odczy wtyki przewodw elektrycznych (patrz


rys. 20.4).

Zamontowanie
Elektroniczny modu sterujcy
Wymontowanie
1. Elektroniczny modu sterujcy jest umieszczony we wnce na nogi kierowcy.
2. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
3. Wymontowa wykadzin wnki na nogi
kierowcy, jeli zachodzi potrzeba.
4. Wykrci wkrt zabezpieczajcy i wyj

5. Zamontowanie elektronicznego moduu


sterujcego przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Wycznik zamka drzwi kierowcy


Wymontowanie
6. Wymontowa zamek drzwi.
7. Wycznik jest przymocowany do zamka
dwoma wkrtami (patrz rys. 20.7a, 20.7b).

20.16. Wkrty mocowania silnika zamka


centralnego drzwi tyu nadwozia (strzaki)
- modele kombi

317

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


i wyj silnik blokowania zamka z drzwi
(patrz rys. 20.16).

Zamontowanie
17. Zamontowanie silnika blokowania zamka drzwi przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania. Sprawdzi
dziaanie mechanizmu zamka przed zamontowaniem wykadziny drzwi.

21 Elementy elektrycznego
sterowania szyb
- wymontowanie
i zamontowanie

22 Lusterko zewntrzne
i elementy z nim zwizane
- wymontowanie
i zamontowanie

Zesp lusterka
Wymontowanie

Elektroniczny modu sterujcy


Wymontowanie
1. Elektroniczny modu sterujcy jest umieszczony w drzwiach kierowcy, za wykadzin
drzwi.
2. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
3. Wymontowa wewntrzn wykadzin
drzwi.
4. Odczy wtyk przewodw moduu sterujcego. Odkrci dwa wkrty mocujce
i wyj elektroniczny modu sterujcy wraz
ze wspornikiem z drzwi (patrz rys. 21.4).

Zamontowanie
5. Zamontowanie elektronicznego moduu
sterujcego przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Sprawdzi
dziaanie mechanizmu elektrycznego sterowania szyby przed zamontowaniem wykadziny drzwi. Zamontowa wykadzin drzwi.

1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.


2. Wymontowa wewntrzn wykadzin.
3. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
element wykadziny lusterka z wewntrznej
krawdzi drzwi (patrz rys. 22.3a, 22.3b).
4. Odsun do tyu uszczelniajcy element
plastykowy z grnego naronika drzwi.
5. Sign poprzez otwr w drzwiach i odczy zcze przewodw elektrycznych lusterka (patrz rys. 22.5). Odczepi przewody
elektryczne lusterka od drzwi, notujc ich
usytuowanie.
6. Wykrci trzy ruby mocujce i wycign lusterko z drzwi (patrz rys. 22.6a,
22.6b).

22.5. Rozczanie zcza przewodw


elektrycznych bocznego lusterka
wstecznego

Zamontowanie
7. Zamontowanie zespou lusterka przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do
wymontowania. Upewni si, czy przewody
elektryczne biegn zgodnie z wczeniej
sporzdzon notatk.

22.6a. Trzy ruby mocujce, ktre naley


wykrci...

22.3a. Wykrcanie wkrtw mocujcych.

22.6b. ... wyjmowanie lusterka bocznego

Przeczniki sterowania szyb


6. Sposb postpowania opisano w rozdziale 12.

Silniki sterowania szyb


7. Silniki stanowi cao z podnonikami.
Nie mona ich wymienia osobno.

Zwierciado lusterka
Wymontowanie

21.4. Odczanie wtyczki przewodw


elektrycznych od zespou sterowania
elektrycznego podnoszenia szyb

318

22.3b.... i wyjmowanie wykadziny lusterka

8. W wersjach z lusterkiem podgrzewanym


elektrycznie odczy ujemny przewd od
akumulatora.
9. Woy odpowiednio cienki kawaek plastyku lub drewna pomidzy zwierciado lusterka a obudow lusterka i podway zwierciado do przodu, aby zwolni zaciski zabezpieczajce (patrz rys. 22.9a, 22.9b).
10. Jeli ma to zastosowanie, odczy
przewody elektryczne od zwierciada i wyj
zwierciado z zespou.

Wymiana elementw
Upewni si, czy przewody elektryczne biegn zgodnie z wczeniej sporzdzon notatk.

23 Szyby przednia i tylna


oraz inne szyby nieruchome
- informacje oglne

22.9a. Wsuwanie odpowiedniej dwigni za


szko lusterka...

Te elementy szklane s zabezpieczone za


pomoc bardzo dokadnie przylegajcych
uszczelek osadzonych w otworach nadwozia oraz przyklejone specjalnym klejem. Jeli
nie ma si odpowiedniego dowiadczenia,
wymiana tych elementw jest trudna, mudna i czasochonna, dlatego wymian tych
szyb naley powierzy specjalicie.

24 Dach otwierany
- informacje oglne
Wiadomoci wstpne
22.9b.... i odchylenie szka lusterka w celu
zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych

RADZI

Dla uatwienia montau zaleca si lekko posmarowa zaciski zabezpieczajce, znajdujce si z tyu lusterka.

11. Jeli ma to zastosowanie, podczy


przewody elektryczne do tylnej powierzchni
lusterka, wcisn zwierciado na miejsce,
do zaskoczenia zaciskw zabezpieczajcych.

Mechanizm regulacji lusterka


Wymontowanie
12. W wersjach z lusterkiem sterowanym
elektrycznie mechanizm regulacji elektrycznej mona wyj w sposb opisany poniej.
13. Wymontowa lusterko w sposb opisany wczeniej.
14. Wymontowa zwierciado lusterka
w sposb opisany wczeniej w niniejszym
punkcie.
15. Wykrci wkrty zabezpieczajce i rozczy obie powki obudowy lusterka.
16. Wykrci wkrty zabezpieczajce i wycign mechanizm regulacji. Wyj przewody elektryczne przez obudow lusterka,
notujc ich usytuowanie.

1. Z uwagi na skomplikowany mechanizm


otwierania dachu trzeba mie due dowiadczenie, aby go skutecznie naprawi, wymieni lub wyregulowa. Wymontowanie mechanizmu otwierania dachu wymaga najpierw wymontowania podsufitki, co jest zadaniem skomplikowanym i trudnym i nie
mona podejmowa si wykonania tego zbyt
pochopnie. Wszelkie problemy z dachem
otwieranym powinny by powierzane autoryzowanej stacji obsugi.
2. W przypadku trudnoci z otwarciem dachu sterowanego elektrycznie w pierwszej
kolejnoci naley sprawdzi, czy nie jest
przepalony bezpiecznik. Jeli nie mona
ustali przyczyny niesprawnoci i jej usun,
dach mona otworzy rcznie, obracajc
wakiem silnika za pomoc wkrtaka. Aby
uzyska dostp do waka silnika, naley
upewni si, czy kluczyk w wyczniku zaponu znajduje si w pooeniu off", nastpnie wyj oson waka z konsoli sufitowej.
W celu zamknicia dachu rcznie za pomoc wkrtaka naley obraca waek w prawo.

Silnik elektryczny
-wymontowanie i zamontowanie
Wymontowanie
3. W wersjach z elektrycznie otwieranym
dachem mona wymontowa silnik w sposb nastpujcy.
4. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
5. Posugujc si odpowiednim wkrtakiem
ostronie podway szko lampki owietlenia
wntrza na konsoli sufitu.
6. W podobny sposb zdj oson waka
silnika otwierania dachu.
7. Wykrci dwa wkrty, nastpnie opuci
konsol sufitu i odczy wtyki przewodw
elektrycznych. Wyj konsol.
8. Odkrci cztery ruby mocujce wspornik
silnika do dachu, pamitajc, e jedna ze
rub suy take do zamocowania przewodu
masy. Odczy zesp silnika od dachu
(patrz rys. 24.8).
9. Jeli trzeba, mona odkrci silnik od
wspornika.

Zamontowanie
10. Zamontowanie silnika elektrycznego otwierania dachu przebiega w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

25 Elementy wyposaenia

zewntrznego nadwozia
- wymontowanie
i zamontowanie

Ozdobna krata wlotu powietrza


1. Otworzy pokryw przedziau silnika i odcign krat do przodu w celu zwolnienia
zaciskw mocujcych (patrz rys. 25.1).
2. Zamontowanie ozdobnej kraty wlotu powietrza przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania.

Wewntrzne osony
przeciwbotne

Zamontowanie
17. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

24.8. ruby mocujce wspornik silnika


dachu otwieranego (strzaki)

24.2. Rczne zamykanie dachu (za


pomoc wkrtaka)

3. Wewntrzne osony przeciwbotne s


umocowane za pomoc wielu wkrtw

319

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i //

1
Jf

'

>\>

25.1. Wyjmowanie osony kraty wlotu


powietrza (atrapy)

26.2. Wyjmowanie nakadki tylnego koca


prowadnicy siedzenia przedniego

26.8. Odczanie osony od oparcia


siedzenia tylnego...

25.3. Wyjmowanie zacisku


zabezpieczajcego osony botne wnki
koa przedniego

26.3. Wykrcanie wkrtu mocujcego


z nakadki prowadnicy wewntrznej
siedzenia przedniego

26.9. ... w celu odsonicia rub


mocujcych oparcie siedzenia tylnego
(strzaki) - modele kombi

26.5. Wykrcanie przedniej ruby


mocujcej prowadnic siedzenia

26.11. ruby mocujce siedzisko siedzenia


tylnego (strzaki)

trznej prowadnicy siedzenia (patrz rys.

Oparcie siedzenia tylneao

samogwintujcych i zaciskw plastykowych. Sposb wymontowania obrazuje rysunek 25.3.

Listwy i elementy wykoczenia


nadwozia
4. Listwy i elementy wykoczenia nadwozia
s umocowane za pomoc specjalnej tamy
klejcej. Ich demonta wymaga podgrzania
listew, w celu zmikczenia kleju, a nastpnie
odcicia od nadwozia. Poniewa istnieje
due niebezpieczestwo uszkodzenia lakieru nadwozia w czasie tej czynnoci, zaleca
si wykonanie tych czynnoci w autoryzowanej stacji obsugi.

26 Siedzenia - wymontowanie
i zamontowanie
Siedzenie przednie
Wymontowanie
1. Przesun siedzenie maksymalnie do
przodu.
2. Odczepi oson od tylnego naronika
zewntrznej prowadnicy siedzenia (patrz
rys. 26.2).
3. Wykrci wkrt mocujcy i wymontowa oson z tylnego naronika wewn-

320

26.3).
4. Odkrci tylne ruby mocujce prowadnice siedzenia.
5. Przesun siedzenia maksymalnie do
tyu. Odkrci przednie ruby mocujce
prowadnice siedzenia (patrz rys. 26.5).
6. Wyj siedzenie wraz z prowadnicami
z samochodu.

Zamontowanie
7. Zamontowanie siedzenia przedniego
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania. ruby mocujce naley
dokrci waciwym momentem.

Wymontowanie
8. Segment oparcia siedzenia tylnego pochyli do przodu, zwolni zaciski i cign
wykadzin z tylnej krawdzi oparcia siedzenia (patrz rys. 26.8).
9. Odkrci cztery nakrtki lub ruby, zaley co ma zastosowanie (po dwie z kadej
strony), mocujce oparcie siedzenia do zawiasw lub zawiasy do podogi. Wyj oparcie siedzenia z samochodu (patrz rys.
26.9).

Wymiana elementw

26.14. Wyjmowanie elementu bocznego


oparcia siedzenia tylnego (strzaka
pokazuje zaczep ustalajcy) - modele
hatchback

27.1 a. Wyjmowanie zaciskw


zabezpieczajcych...

27.3. Wykrcanie dolnej ruby kotwicej


pas bezpieczestwa

27.1 b.... i wymontowywanie osony supka


rodkowego

27.4a. Wykrcanie grnego wkrtu


mocujcego...

27.2. Odciganie grnej osony wykadziny


supka rodkowego

27.4b. ... i unoszenie zwijadta przedniego


pasa bezpieczestwa

drzwi tylne i wyj dwa zaciski zabezpieczajce wykadzin. Odczy wykadzin


od supka (patrz rys. 27.1 a, 27.1 b).
2. Odczy uszczelki od grnej krawdzi
wykadziny supka rodkowego. Odcign
wykadzin od supka w celu zwolnienia
zaciskw zabezpieczajcych (patrz rys.
27.2).
3. Odkrci doln rub mocujc pas bezpieczestwa; ruba mocuje take zwijado
pasa. Zdj element odlegociowy ze ruby
(patrz rys. 27.3).
4. Wykrci wkrt mocujcy grne zakoczenie zespou zwijada pasa do supka
nadwozia. Wyj zwijado pasa (patrz rys.
27.4a, 27.4b).
5. Odkrci nakrtk grnego zamocowania
pasa bezpieczestwa. Zdj elementy od-

legociowe i podkadki ze ruby dwustronnej, zaznaczajc ich usytuowanie.


6. Przeoy pas bezpieczestwa przez wykadzin supka rodkowego i wyj cay
zesp z samochodu.
7. Jeli trzeba, mona wymontowa regulator wysokoci, odczajc go od supka
rodkowego po odkrceniu dwch rub mocujcych (patrz rys. 27.7).

Zamontowanie
10. Zamontowanie oparcia siedzenia tylnego przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Siedzisko siedzenia tylnego


Wymontowanie
11. Odchyli siedzisko siedzenia do przodu,
nastpnie odkrci cztery ruby mocujce
zawiasy do podogi. Wyj siedzisko siedzenia wraz z zawiasami z samochodu
(patrz rys. 26.11).

Zamontowanie
12. Zamontowanie siedziska siedzenia
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania.

Bok siedzenia tylnego - modele


sedan i hatchback
Wymontowanie
13. Odchyli do przodu odpowiednie siedzisko siedzenia tylnego i przechyli oparcie
siedzenia.
14. Wykrci wkrt mocujcy z dolnej czci boku siedzenia. Odczepi grn cz
boku siedzenia i wyj je z samochodu
(patrz rys. 26.14).

Zamontowanie
15. Zamontowanie boku siedzenia tylnego
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania.

27 Elementy

pasw bezpieczestwa
- wymontowanie
i zamontowanie

Przedni pas bezpieczestwa


Wymontowanie
1. Wykrci wkrt mocujcy doln krawd
wykadziny supka rodkowego. Otworzy
21 Nissan Primera

Zamontowanie
8. Zamontowanie przedniego pasa bezpieczestwa przebiega w odwrotnej kolejnoci
czynnoci do wymontowania z uwzgldnieniem nastpujcych zalece:
a) zakadajc wykadzin supka upewni si,
czy przesuwna cz wykadziny wsppracuje
ze sworzniem na regulatorze (patrz rys. 27.8);

321

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

27'.7. ruby mocowania regulatora pasa


bezpieczestwa siedzenia przedniego
(strzaki)

27.14. Dolny wkrt mocujcy zwijada pasa


bezpieczestwa siedzenia tylnego
(strzaka) - modele sedan

27.23. Wyjmowanie elementu otaczajcego


pas bezpieczestwa z osony bocznej
baganika lub pki tylnej - modele
hatchback

27.8. Upewni si, czy przesuwna grna


cz osony (1) nasuwa si na koek
regulatora (2)

27.21. ruba mocujca zwijado pasa


bezpieczestwa siedzenia tylnego
(strzaka) - modele hatchback

27.26. Wysuwanie uszczelki z tylnego


naronika otworu drzwi - modele kombi

b) dokrci odpowiednim momentem ruby


mocowania pasa bezpieczestwa.

14. Wykrci dolny wkrt elementu mocowania zwijada pasa. Wkrt ten mocuje
take wspornik przewodw elektrycznych
(patrz rys. 27.14).
15. Odkrci rub mocujc zwijado pasa
i wyj zesp pasa.

2 1 . Wykrci rub mocujc zesp zwijada pasa bezpieczestwa (patrz rys,


27.21).
22. Odchyli siedzisko siedzenia tylnego
do przodu, aby odsoni doln rub mocujc pas bezpieczestwa. Odkrci t
rub.
23. Zdj oson pasa bezpieczestwa
z bocznej osony podpierajcej pk, nastpnie przeoy pas bezpieczestwa przez
oson i wyj cay zesp (patrz rys. 27.23).

Uchwyt klamry przedniego pasa


bezpieczestwa
Wymontowanie
9. Wykrci wkrty zabezpieczajce i zwolni zacisk. Wymontowa plastykow oson
z wewntrznej krawdzi siedzenia, aby odsoni rub mocowania uchwytu klamry
pasa bezpieczestwa.
10. Wykrci rub i wyj zesp uchwytu
klamry pasa bezpieczestwa.

Zamontowanie
11. Zamontowanie uchwytu klamry pasa
bezpieczestwa przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. rub
kotwic uchwyt naley dokrci waciwym
momentem.

Boczny tylny pas


bezpieczestwa - modele sedan
Wymontowanie
12. Odchyli siedzisko siedzenia tylnego do
przodu i odkrci dolne mocowanie pasa
bezpieczestwa.
13. Wymontowa pk tyln i przeoy
pas bezpieczestwa przez pk.

322

Zamontowanie
16. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. ruby mocujce pas bezpieczestwa naley
dokrci odpowiednim momentem.

Boczny tylny pas


bezpieczestwa - modele
hatchback
Wymontowanie
17. Wymontowa boczn oson baganika
podpierajc pk.
18. Wykrci cztery wkrty mocujce wspornik i odczy tam mocowania bagau
od boku baganika.
19. Wykrci dwa wkrty mocujce i wymontowa lampk owietlenia baganika.
20. Posugujc si odpowiednim narzdziem zwolni odpowiednie zaciski mocujce boczn oson do nadwozia. Odsun
oson od boku baganika w celu odsonicia zespou zwijada pasa bezpieczestwa.

Zamocowanie
24. Zamontowanie bocznego tylnego pasa
bezpieczestwa przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. ruby
mocujce pas bezpieczestwa naley dokrci waciwym momentem.

Boczny tylny pas


bezpieczestwa - modele kombi
Wymontowanie
25. Otworzy odpowiednie drzwi tylne i odchyli oparcie siedzenia tylnego do przodu.
26. Ostronie zdj uszczelk z tylnej krawdzi otworu drzwi (patrz rys. 27.26).
27. Zdj oson pasa bezpieczestwa
z grnej osony bocznej baganika i przeoy pas bezpieczestwa przez szczelin
w osonie (patrz rys. 27.27).

Wymiana elementw
Zamontowanie
32. Zamontowanie bocznego tylnego pasa
bezpieczestwa przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Upewni si, czy ewentualne elementy odlegociowe i podkadki s na waciwych miejscach na rubach mocujcych, zgodnie
z wczeniej zrobion notatk. Dokrci elementy mocujce waciwymi momentami.

rodkowy tylny pas


bezpieczestwa i zaczepy
27.27. Zdejmowanie osony pasa
bezpieczestwa

Wymon to wanie
33. Odchyli siedzisko siedzenia tylnego do
przodu w celu odsonicia rub mocujcych
pas bezpieczestwa (patrz rys. 27.33).
34. Wykrci ruby mocujce i wyj zesp pasa.

28.12. Wyjmowanie dwch przednich


zaciskw zabezpieczajcych (strzaki).

Zamontowanie
35. Zamontowanie rodkowego tylnego pasa bezpieczestwa przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. ruby mocujce pas bezpieczestwa naley
dokrci waciwym momentem.

27.28. Odciganie do tyu bocznego panelu


dywanika w celu uzyskania dostpu do
ruby mocowania szpuli bezwadnociowej
(strzaka)

Osony wntrza nadwozia


- wymontowanie
i zamontowanie
Informacje wstpne
1. Osony wntrza nadwozia s mocowane
za pomoc metalowych lub plastykowych
zaciskw oraz wkrtw (patrz rys. 28.1 a,
28.1 b). Podczas zwalniania zaciskw zabezpieczajcych nieocenion pomoc moe by
odpowiednie narzdzie, ktre pozwoli unikn uszkodzenia demontowanej osony.

Osony wnk na nogi

27.33. Poduszka siedzenia tylnego


obrcona do przodu, w celu odsonicia
rub kotwicych rodkowego pasa
siedzenia tylnego (strzaki)
28. Odsun do tyu boczn oson baganika w celu odsonicia zespou zwijada
pasa bezpieczestwa (patrz rys. 27.28).
29. Wykrci doln rub mocujc pas,
notujc usytuowanie ewentualnych elementw odlegociowych i podkadek.
30. Zdj oson, nastpnie wykrci grn
rub kotwic pas, znowu notujc usytuowanie ewentualnych elementw odlegociowych i podkadek.
31. Odkrci rub mocujc zwijado pasa
i nastpnie wyj zesp pasa bezpieczestwa z samochodu.

2. Za pomoc wkrtaka odchyli oson, aby


odsoni wkrt mocujcy. Wykrci wkrt.
3. Zwolni zacisk zabezpieczajcy i wyj
oson z wnki.
4. Zamontowanie oson wnki na nogi przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do
wymontowania.

Osony progw
5. Jeli zachodzi potrzeba, wyj uszczelk
z krawdzi osony, nastpnie odcign
oson od nadwozia w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych.
6. W celu zamontowania osony naley
wcisn j na waciwe miejsce, upewniajc
si, czy zostay odpowiednio zaczepione
zaciski zabezpieczajce.

28.13.... i wyjmowanie tylnej pki -modele


sedan

Osony supkw rodkowych


9. Wymontowanie oson supkw rodkowych opisano jako cz operacji demontau pasa bezpieczestwa siedzenia przedniego w punkcie 27.

Pokrycie wewntrzne drzwi


10. Patrz podrozdzia 12.

Pka tylna - modele sedan


11. Wymontowa bok oparcia siedzenia
tylnego.
12. Wyj dwa zaciski plastykowe zabezpieczajce przd pki (patrz rys. 28.12).
13. Pocign do gry tyln krawd pki
w celu zwolnienia tylnych zaciskw zabezpieczajcych. Wyj pk (patrz rys. 28.13).
14. Jeli trzeba wymontowa ca pk,
naley odkrci dolne zakotwienie pasa
bezpieczestwa i przesun pas przez klapk w pycie pki otaczajcej pas.
15. Zamontowanie pki tylnej przebiega
w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Jeli ma to zastosowanie, to naley
dokrci odpowiednim momentem rub
mocujc pas bezpieczestwa.

Osony supkw przednich

Osony wykadzin baganika


- modele sedan

7. Ostronie cign tam uszczelniajc


z krawdzi osony, nastpnie odczy oson od supka.
8. Przy zamontowaniu upewni si, czy tama uszczelniajca jest waciwie osadzona.

16. Tyln oson wykadziny baganika mona wymontowa po wyjciu uszczelki i zwolnieniu zaciskw zabezpieczajcych.
17. Osony dywanika baganika s zabezpieczone zaciskami plastykowymi, ktre naj-

323

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


Zacisk metalowy

28.1 a. Osony wntrza nadwozia i elementy je mocujce - modele sedan i hatchback

atwiej zwolni, posugujc si odpowiednim


narzdziem. Jeli ma to zastosowanie, wymontowa wsporniki tamy do mocowania
bagau i lampk owietlenia baganika, co
umoliwi wymontowanie oson.
18. Zamontowanie oson wykadzin baganika przebiega w kolejnoci odwrotnej do
wymontowania.

324

Osony wykadziny baganika


- modele hatchback
Osony tylne
19. Zdj plastykowe pokrywy wkrtw
i wykrci cztery wkrty mocujce tyln
oson baganika. Odcign oson od

nadwozia w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych.


20. Jeli trzeba, mona wymontowa tyln
oson dywanika w poniszy sposb.
2 1 . Unie tyln oson dywanika baganika,
22. Posugujc si odpowiednim narzdziem wymontowa zaciski plastykowe mocujce tyln oson dywanika do podogi.

Wymiana elementw

Obsada zacisku
Zacisk metalowy
Zacisk metalowy

Zaczep

Zacisk metalowy

Zaczep

M273J5

28.1 b. Osony wntrza nadwozia i elementy je mocujce - modele kombi

325

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

28.25. Wykrcanie wkrtu mocujcego


boczn oson podpierajc pk
- modele hatchback

28.28. Wyjmowanie osony pokrywy


gonika - modele hatchback

28.29b.... i odczanie osony od nadwozia


- modele hatchback

28.27. Wyjmowanie zespou zaciskw pki


tylnej - modele hatchback

28.29a. Wykrcanie jednego z dwch


wkrtw mocujcych boczn oson lub
podpor pki...

28.35. Wyjmowanie zaciskw


zabezpieczajcych tyln krawd bocznej
osony baganika

23. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.

wic pas bezpieczestwa odpowiednim


momentem.

Osony boczne podpierajce


pk tyln

Osony wykadzin baganika


- modele kombi

24. Wymontowa tyln oson tapicerki baganika.


25. Wyj pokryw wkrtu z bocznej osony
podpierajcej pk i wykrci wkrt (patrz
rys. 28.25).
26. Wykrci wkrt mocujcy z tylnego naronika osony tapicerki.
27. Wykrci wkrty mocujce i wycign
dwa zespoy zaciskw pki tylnej (patrz
rys. 28.27).
28. Podway przedni krawd pokrywy
gonika i wyj pokryw w celu odsonicia
gonika (patrz rys. 28.28).
29. Wykrci odsonite dwa wkrty mocujce boczn oson. Odcign oson od
nadwozia w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych (patrz rys. 28.29a, 28.29b).
30. Jeli trzeba wymontowa ca oson, to
naley przesun pas bezpieczestwa przez
otwr w osonie. Aby to zrobi, naley wyj
z osony element otaczajcy pas bezpieczestwa, nastpnie odkrci dolne zakotwienie pasa i przesun przez otwr w osonie zaczep pasa i doln pyt kotwic.
31. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Jeli ma to
zastosowanie, dokrci doln rub kot-

Tylna osona

326

32. Tyln oson wykadziny baganika mona wymontowa po zwolnieniu plastykowych zaciskw zabezpieczajcych.

Boczna osona
34. Jeli ma to zastosowanie, wymontowa
pokryw baganika.
35. Zwolni plastykowe zaciski zabezpieczajce na tylnej krawdzi osony wykadziny (patrz rys. 28.35).
36. Wykrci wkrty mocujce i wyj podpory pokrywy baganika z osony wykadziny
(patrz rys. 28.36a, 28.36b).
37. Zdj pokryw wykadziny i grn rub
zakotwienia pasa bezpieczestwa, notujc
usytuowanie ewentualnych podkadek i elementw odlegociowych na rubie.
38. Podeprze drzwi tyu nadwozia w pooeniu grnym i odkrci od nadwozia dolny
sworze kulowy spryny gazowej.
39. Wyj element otaczajcy pas bezpieczestwa z osony wykadziny.
40. Odcign oson od nadwozia w celu
zwolnienia pozostaych zaciskw zabezpieczajcych.

28.36a. Wykrcanie wkrtw mocujcych...

28.36b
i wyjmowanie podpory pokrywy
baganika osony wykadziny

Wymiana elementw

28.45. Wymontowanie grnej osony drzwi


tyu nadwozia - modele hatchback

28.46b. ... wyjmowanie zaczepw linek


odcigajcych pk tyln...

28.47b. ... oraz pozostaych bocznych


wkrtw mocujcych...

28.46a. Wyjmowanie zaciskw osony


bocznej...

28.46c. ... i odczanie osony wykadziny


od drzwi tyu nadwozia - modele hatchback

28.47c. ... wykrcanie ostatniego wkrtu


z wewntrznego uchwytu...

28.47a. Wykrcanie dwch grnych


wkrtw mocujcych...

28.47d. ... i odczanie osony wykadziny


od drzwi tyu nadwozia - modele hatchback

plastykowe osony bocznej wykadziny (po


jednym z kadej strony, odsonite po wymontowaniu osony grnej). Nastpnie ostronie wycign grne zamocowania linek
podtrzymujcych pk tyln z bokw drzwi
tyu nadwozia (postpowa ostronie, gdy
zaciski mog atwo pkn). Wyj boczne
osony wykadzin wewntrznych z drzwi tyu
nadwozia (patrz rys. 28.46a, 28.46b, 28.46c).
47. Aby wymontowa doln oson wykadziny, trzeba najpierw wykrci dwa grne
wkrty mocujce (po jednym z kadej strony, odsonite po wymontowaniu oson bocznych). Wyj pokrywy plastykowe i wykrci
pozostae boczne wkrty mocujce oson
(po dwa z kadej strony). Zdj pyt osony
z uchwytu wewntrznego drzwi tyu nadwozia w celu odsonicia pozostaego wkrtu

mocujcego. Wykrci wkrt i wyj uchwyt.


Ostronie odchyli oson wykadziny od
drzwi tyu nadwozia w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych (patrz rys. 28.47a,
28.47b, 28.47C, 28.47d).

41. Zamontowanie przebiega w kolejnoci


odwrotnej do wymontowania. Upewni si,
czy ewentualne podkadki i elementy odlegociowe s waciwie umieszczone na rubie kotwicej, zgodnie z wczeniej zrobion
notatk. Dokrci rub kotwic odpowiednim momentem.

Osona wewntrznej wykadziny


pokrywy baganika - modele
sedan
42. Posugujc si odpowiednim rozdwojonym narzdziem wymontowa plastykowe
zaciski zabezpieczajce. Odczepi ty osony
od pokrywy baganika i wyj oson.
43. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Osony wykadziny wewntrznej


drzwi tyu nadwozia - modele
hatchback
Wymontowanie
44. Aby wymontowa boczne osony wykadzin, najpierw trzeba wymontowa oson
grn. Aby wymontowa doln oson wykadziny, naley najpierw wymontowa oson grn i osony boczne.
45. Aby wymontowa oson grn, trzeba
odcign oson od drzwi tyu nadwozia
w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych (patrz rys. 28.45).
46. Wymontowa boczne osony wykadzin
w nastpujcy sposb. Wycign zaciski

Zamontowanie
48. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy zaciski s odpowiednio
zacinite.

Osona wykadziny wewntrznej


drzwi tyu nadwozia - modele
kombi
49. Wykrci dwa wkrty mocujce z osony
(po jednym z kadej strony).

327

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II


2. Zdj pokrywy i nastpnie wykrci
przednie wkrty mocowania osony konsoli
- p o jednym z kadej strony (patrz rys. 29.2).
3. Wykrci tylne wkrty mocowania osony
konsoli (patrz rys. 29.3).
4. Zdj pyt osony i wykrci dwa wkrty
grne mocowania osony rodkowej (patrz
rys. 29.4).
5. W wersjach z mechaniczn skrzynk przekadniow odczepi oson ochronn dwigni
zmiany biegw z osony (patrz rys. 29.5).
6. W wersjach z automatyczn skrzynk
przekadniow odczepi pokryw dwigni
wyboru biegw ze rodka osony.
7. Przesun zesp osony do tyu, nastpnie ostronie unie oson.
8. Wyj oson.

28.50. Wyjmowanie dolnego zacisku


zabezpieczajcego...

Zamontowanie
9. Zamontowanie osony rodkowej przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do
wymontowania.

30 Osony tablicy
rozdzielczej - wymontowanie i zamontowanie

Uwaga. Wersje pniejsze s wyposaone


w poduszki powietrzne. Poduszka powietrzna jest zamontowana w rodkowej pokrywie
koa kierownicy, a modu sterujcy jest zamontowany na kolumnie kierownicy. W niektrych wersjach poduszka powietrzna pasaera jest umieszczona w tablicy rozdzielczej, po stronie pasaera.

Schowek tablicy rozdzielczej


Wymontowanie
1. Pod schowkiem wykrci dwa wkrty
zabezpieczajce (po jednym z kadej strony
schowka). Nastpnie wyj schowek do dou
z tablicy rozdzielczej (patrz rys. 30.1 a,
30.1b, 30.1c).
28.51.... i grnego zacisku
zabezpieczajcego z osony wewntrznej
drzwi tyu nadwozia - modele kombi
50. Zwolni plastykowe zaciski zabezpieczajce na dolnej krawdzi osony (patrz
rys. 28.50).
51. Posugujc si odpowiednim narzdziem zwolni grne zaciski zabezpieczajce (patrz rys. 28.51). Odczy oson od
drzwi tyu nadwozia.
52. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

29 Konsola rodkowa
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie

1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.

29.2. Wykrcanie wkrtu przedniego.

328

Zamontowanie
29.3. ... i wkrtu tylnego mocujcego
konsol rodkow

2. Zamontowanie schowka tablicy rozdzielczej przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania.

29.4. W celu uzyskania dostpu do dwch


grnych wkrtw mocujcych (strzaki),
naley zdj pyt pokrywy

30.1 a. Wykrcanie dwch wkrtw


mocujcych...

29.5. Odczepianie mieszka dwigni zmiany


biegw od konsoli rodkowej

30.1 b. ... i wyciganie schowka

Wymiana elementw

30.4a. Wykrcanie trzech wkrtw


mocujcych...

30.4b. ... i wyjmowanie bocznej osony, po


stronie pasaera

30.6a. Wykrcanie wkrtu pod skrzynk


bezpiecznikw...
30.1c. Elementy tablicy rozdzielczej i elementy mocujce -wersja przeznaczona do
ruchu lewostronnego

Dolna osona boczna tablicy


rozdzielczej, po stronie pasaera

Zamontowanie

Wymontowanie

Dolna osona tablicy


rozdzielczej, po stronie kierowcy

3. Wymontowa schowek w sposb opisany


w niniejszym punkcie.
4. Wykrci trzy wkrty mocujce i odczy
oson od tablicy rozdzielczej (patrz rys.
30.4a, 30.4b ).

5. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Wymontowanie
6. Wykrci sze wkrtw mocujcych
i odczy oson od tablicy rozdzielczej.

Jeden wkrt znajduje si pod skrzynk


z bezpiecznikami, dwa wkrty znajduj si
po prawej stronie u gry osony (rodkowego
wkrtu, z grupy umieszczonych tam trzech
wkrtw, nie naley wykrca). Dwa wkrty
s po lewej stronie u gry osony i jeden
wkrt znajduje si w lewym dolnym naroniku osony (patrz rys. 30.6a, 30.6b, 30.6c,
30.6d, 30.6e).

329

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

30.6b. ... oraz dwch wkrtw (strzaki)


u gry z prawej strony osony...

30.6e. ... wyjmowanie dolnej osony, po


stronie kierowcy

30.11 a. ... wyjmowanie zaciskw


zabezpieczajcych...

30.6c.... dwch wkrtw grnych po lewej


stronie...

30.9. Wykrcanie dwch dolnych wkrtw


mocujcych...

30.11b. ... i wyjmowanie z tablicy


rozdzielczej osony wcznikw i nawiewu,
po stronie kierowcy

30.6d. ... dolnego wkrtu z lewej strony...

30.10. ... wyjmowanie kratki nawiewu...

30.15a. Wykrcanie dwch grnych


wkrtw...

Zamontowanie

1 1 . Posugujc si odpowiednim narzdziem zwolni dwa grne zaciski zabezpieczajce, nastpnie odczy oson od
tablicy rozdzielczej (patrz rys. 30.11 a,
30.11b).
12. Odczy wtyki przewodw elektrycznych wycznikw i wyj oson.

Osona rodkowego zespou


wycznikw w tablicy
rozdzielczej i dysz nawiewu

7. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Osona z wycznikami i dysz


nawiewu, po stronie kierowcy
Wymontowanie
8. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
9. Wykrci dwa wkrty mocujce z dolnej
krawdzi osony (patrz rys. 30.9).
10. Wyj dysz nawiewu z osony. Podway boki dyszy w celu zwolnienia kokw
obrotowych (patrz rys. 30.10).

330

Zamontowanie
13. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Dysz nawiewu trzeba zamontowa do osony
przed zamontowaniem jej do tablicy rozdzielczej.

Wymontowanie
14. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
15. Wykrci dwa grne i dwa dolne wkrty
mocujce i odczy oson od tablicy rozdzielczej (patrz rys. 30.15a, 30.15b, 30.15c).
16. Odczy wtyki przewodw elektrycznych wycznikw i wycign oson.
17. Jeli planowane s dalsze prace, naley
zanotowa usytuowanie przewodw elek-

Wymiana elementw

30.15b. ... i dwch dolnych wkrtw


mocujcych...

30.21 b.... dwa wkrty mocujce oson do


wspornika metalowego...

30.21e.... wkrty dostpne przez otwr na


pojemnik na kasety...

30.15c.... odczanie od tablicy


rozdzielczej rodkowej osony
z wycznikami i dyszami nawiewu

30.21c. ... grny prawy wkrt...

30.22. ... wyjmowanie rodkowej osony


tablicy rozdzielczej
e) dwa lub cztery wkrty z przodu osony,
dostpne przez otwr na pojemnik na kasety
(patrz rys. 30.21 e).
22. Odcign oson od tablicy rozdzielczej (patrz rys. 30.22), nastpnie odczy
wtyki przewodw elektrycznych od arwki
owietlenia popielniczki i zapalniczki. Naley
zanotowa usytuowanie przewodw elektrycznych, aby mc wykorzysta to przy
pniejszym montau.

Zamontowanie
30.21 a. Wykrcanie lewego wkrtu
mocujcego...

30.21 d. ... cztery wkrty mocujce oson


sterowania nagrzewnic...

trycznych, aby mc wykorzysta to przy


pniejszym montau.

doln oson tablicy rozdzielczej, po stronie


kierowcy, i schowek w sposb opisany
wczeniej w niniejszym punkcie.
20. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w punkcie 29.
21. Wykrci wkrty mocujce oson, umieszczone w niej wymienionych miejscach:
a) jeden wkrt w grnym lewym narou
osony (patrz rys. 30.21 a);
b) dwa wkrty mocujce oson do wspornika metalowego w otworze na schowek
(patrz rys. 30.21 b);
c) jeden wkrt w grnym prawym narou
osony (patrz rys. 30.21 c);
d) cztery wkrty z przodu osony mocujce
wymontowywan oson do osony sterowania nagrzewnic (patrz rys. 30.21 d);

Zamontowanie
18. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Upewni si, czy przewody s poprowadzone
zgodnie z wczeniej zrobion notatk oraz czy
zakoczenia kanaw wentylacyjnych s waciwie poczone z dyszami nawiewowymi.

rodkowa dolna osona tablicy


rozdzielczej
Wymontowanie
19. Wymontowa obudow rodkowego zespou wycznikw wraz z dyszami nawiewu,

23. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy przewody s poprowadzone zgodnie z wczeniej zrobion notatk.
Jeli bya wymontowana osona sterowania
nagrzewnic, to naley upewni si, czy
zostaa ona zamontowana wczeniej, przed
zamontowaniem rodkowej dolnej osony
tablicy rozdzielczej.

Osony kolumny kierownicy


Wymontowanie
24. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
25. Pod doln oson kolumny kierownicy
wykrci sze wkrtw mocujcych oson. Odczepi pyt wykadziny od zamka
wcznika zaponu i blokady kierownicy
i odcign oson doln ku doowi, aby
odczepi j od osony grnej (patrz rys.
30.25a, 30.25b).

331

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy I i II

30.25a. Wykrcanie wkrtw mocowania


osony kolumny kierownicy...

30.29. Luzowanie jednej z grnych rub


mocujcych kolumn kierownicy (strzaka)

30.30c.... i pojedynczego prawego wkrtu


mocujcego...

30.25b. ... odczepianie elementu


wykadziny mocujcego wycznik zaponu
i zamek blokady kierownicy

30.30a. Wykrcanie dwch wkrtw


grnych...

30.31. ... wyjmowanie osony tablicy


rozdzielczej

Grna osona tablicy rozdzielczej


Uwaga. Jest to skomplikowana operacja
i zaleca si uwane przeczytanie caego
niniejszego punktu przed rozpoczciem pracy. Zaleca si take dokadne zanotowanie
usytuowania wszystkich zcz przewodw
elektrycznych, aby mc wykorzysta te informacje przy pniejszym montau.

Wymontowanie
30.26. Wymontowanie grnej osony
kolumny kierownicy

30.30b. ... dwch wkrtw lewych...

26. Ostronie wysun oson grn kolumny - w wersjach z regulowan kolumn


kierownicy, dla uatwienia, mona maksymalnie obniy pooenie kolumny (patrz
rys. 30.26).

29. Poluzowa dwie grne ruby mocowania kolumny i nieco opuci kolumn ku
doowi (patrz rys. 30.29).
30. Wykrci pi wkrtw mocujcych
oson zestawu wskanikw. Dwa wkrty
s umieszczone u gry osony, dwa po
lewej stronie i jeden po prawej stronie (patrz
rys. 30.30a, 30.30b, 30.30c).
3 1 . Ostronie odczy oson od zestawu
wskanikw (patrz rys. 30.31). Jeli trzeba,
obniy jeszcze kolumn kierownicy ku doowi, aby uzyska wystarczajc ilo miejsca.

Zamontowanie
27. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy zaciski osony s odpowiednio zamocowane.

Osona zestawu wskanikw


Wymontowanie
28. Wymontowa osony kolumny kierownicy w sposb opisany wczeniej w niniejszym punkcie.

332

Zamontowanie
32. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Grne ruby mocowania kolumny kierownicy
naley dokrci odpowiednim momentem.

33. Wymontowa niej wymienione osony


tablicy rozdzielczej w sposb opisany wczeniej w niniejszym punkcie. Zanotowa usytuowanie wszystkich przewodw elektrycznych i zachowa wszystkie wkrty i inne
elementy mocujce w osonach, aby unikn
pomyki przy pniejszym montau.
a) schowek;
b) dolna osona tablicy rozdzielczej, po
stronie pasaera;
c) dolna osona tablicy rozdzielczej, po
stronie kierowcy;
d) osona z wycznikami i dysz nawiewu,
po stronie kierowcy;
e) rodkowa obudowa zespou wcznikw
i dysz nawiewu;
f) dolna rodkowa osona tablicy rozdzielczej;
g) osony kolumny kierownicy;
h) elementy otoczenia tablicy rozdzielczej.
34. Odczy przewd sterujcy i wtyki
przewodw elektrycznych od zespou sterowania ogrzewaniem oraz przewietrzaniem
i wyj zesp z tablicy rozdzielczej.

Wymiana elementw

30.40. Odczanie elementu


ostrzegajcego, e pozostay wczone
wiata, od tyu tablicy rozdzielczej

30.46. rodkowa ruba mocowania grnej


osony tablicy rozdzielczej (strzaka)

30.47b. ... nastpnie odkrcanie grnych


nakrtek mocujcych oson zestawu
wskanikw

30.45. Dolna prawa nakrtka grnej osony


tablicy rozdzielczej (strzaka)

30.47a. Wyjmowanie pokrywy grnych


nakrtek mocujcych...

30.48. Zestaw wskanikw po


wymontowaniu osony

35. Wykrci cztery wkrty mocujce i wyj radioodtwarzacz z tablicy rozdzielczej.


Odczy przewd anteny i wtyki przewodw
elektrycznych.
36. Wymontowa zesp przecznikw
umieszczonych na kolumnie kierownicy.
37. Wykrci dwa wkrty grne i dwa dolne,
mocujce tablic rozdzielcz.
38. W przedziale silnika odczy link napdu prdkociomierza od skrzynki przekadniowej. Wycign link przez przegrod czoow na tyle, aby mona byo wysun do przodu tablic rozdzielcz.
39. Wysun tablic rozdzielcz do przodu
i odczy wtyki przewodw elektrycznych
i link napdu prdkociomierza od tyu
tablicy rozdzielczej. Wycign tablic rozdzielcz.
40. Za oson tablicy rozdzielczej, po stronie
kierowcy, wykrci wkrt i odczy brzczyk
informujcy o pozostawieniu wczonych
wiate z tyu tablicy rozdzielczej (patrz rys.
30.40).
41. Wycign zcze przewodw elektrycznych lampki owietlenia schowka od strony
pasaera.
42. Wycign oprawk arwki owietlenia
schowka z tyu tablicy rozdzielczej.
43. Sign poza oson tablicy rozdzielczej, po stronie pasaera, i rozczy dwa
zcza wizek elektrycznych.

44. W wersjach wyposaonych w autoalarm


sign poza oson tablicy, po stronie
pasaera, i rozczy zcze diody lampki
kontrolnej (dioda jest umieszczona u gry
osony, po stronie pasaera).
45. Odkrci dolne nakrtki mocowania
osony tablicy rozdzielczej - po jednej nakrtce w kadym dolnym narou osony
(patrz rys. 30.45).
46. Wykrci rodkow rub grnej osony
tablicy rozdzielczej, ktra znajduje si w rodku otworu na oson wskanikw (patrz
rys. 30.46).
47. W grnej czci osony tablicy rozdzielczej wyj dwie pokrywy nakrtek grnych
(w wersjach z autoalarmem, w pokrywie od
strony pasaera, jest umieszczona dioda
lampki kontrolnej) i odkrci nakrtki grne
(patrz rys. 30.47a, 30.47b).
48. Ostatecznie sprawdzi, czy wszystkie
przewody elektryczne zostay odczone,
nastpnie pocign grn oson tablicy
rozdzielczej ku tyowi, aby odczy j od
nadwozia (patrz rys. 30.48).
49. Wyj oson tablicy rozdzielczej z samochodu.

5 1 . Upewni si, czy wszystkie przewody


elektryczne zostay przesunite przez odpowiednie otwory w tablicy, czy nie s
zakleszczone. W szczeglnoci upewni si,
czy linka napdu prdkociomierza i przewody elektryczne osony ze wskanikami
zostay przesunite przez odpowiednie otwory w tablicy rozdzielczej.
52. Upewni si, czy kanay wentylacyjne
s odpowiednio poczone z dyszami nawiewu w osonie tablicy rozdzielczej.
53. Naoy nakrtki mocowania osony grnej i ruby rodkowe i dokrci je.
54. Zamontowa zalepki grnych nakrtek
mocujcych.
55. Dalsze zamontowanie przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley jedynie uwzgldni ponisze
wskazwki:
a) upewni si, czy wszystkie przewody
elektryczne s odpowiednio poczone i poprowadzone, zgodnie z wczeniej zrobionymi notatkami;
b) przy podczaniu linki napdu prdkociomierza, trzeba przyczy link do prdkociomierza, nastpnie przecign na drug
stron przegrody czoowej, do przedziau
silnika, tak aby mona byo zamontowa
tablic rozdzielcz. Podczy link napdu
prdkociomierza do skrzynki przekadniowej;
c) zamontowa wszystkie otaczajce osony.

Zamontowanie
50. Monta rozpocz od umieszczenia na
odpowiednim miejscu grnej osony tablicy
rozdzielczej w nadwoziu.

333

Rozdzia 11B

Nadwozie i wyposaenie wntrza


- modele fazy

Dane techniczne
Momenty dokrcania
ruby
ruby
ruby
ruby

zawiasw drzwi
prowadnika drzwi
mocowania siedze przednich
mocowania pasw bezpieczestwa

1 Wiadomoci wstpne
Nadwozie samochodu jest wykonane z toczonych elementw stalowych.
Dostpne odmiany nadwozia to: czterodrzwiowy sedan, piciodrzwiowy hatchback
i piciodrzwiowe kombi. Wikszo elementw nadwozia jest zgrzewanych, niektre s
klejone. Botniki przednie s przykrcane.
Pokrywa przedziau silnika, drzwi i inne
elementy nadwozia szczeglnie naraone
na korozj s wykonane z blachy ocynkowanej i dodatkowo zabezpieczone podkadem odpornym na odpryski.
Zewntrzne elementy zderzakw s wykonane jako odlewy cinieniowe z materiau
syntetycznego o duej wytrzymaoci, a zarazem lekkiego. Elementy plastykowe takie,
jak wykadziny nadkoli s przymocowane
do podwozia samochodu.
Uwaga. Niniejszy rozdzia jest podzielony
na dwie czci: A i B. Cze A dotyczy
nadwozia i wyposaenia modeli fazy I (od
czerwca 1990 do czerwca 1993) i modeli
fazy II (od czerwca 1993 do padziernika

334

23 N m
15N-m
50 N m
50 N m

1996). W czci B s omwione modele


fazy III (od padziernika 1996 do wrzenia
1999)

2 Nadwozie i podwozie
- obsuga

II

Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 2.

3 Tapicerka i dywaniki
- obsuga

Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 3.

4 Nadwozie - naprawa
drobnych uszkodze
Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 4.

Nadwozie - naprawa

powanych uszkodze
Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 5.

6 Zderzak przedni
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych.
2. W wersjach wyposaonych w przednie
wiata przeciwmgowe wymontowa wiata
przeciwmgowe w sposb opisany w rozdziale 12B.
3. Pod jednym z nadkoli wykrci wkrt
mocujcy i wyj dwa zaciski zabezpieczajce mocowanie dolnego koca osony przeciwbotnej do nadwozia i zderzaka przedniego. Powtrzy czynno z drugiej strony
samochodu.

Wymiana elementw
4. Odkrci dolne ruby mocowania zderzaka po kadej jego stronie.
5. Od przodu samochodu zwolni zaciski
zabezpieczajce przedni krawd doln.
6. Poprzez otwr u gry w przedniej czci
zderzaka zwolni zaciski mocujce zderzak
do nadwozia.
7. Odczy zderzak od nadwozia, wycigajc go do przodu.

Zamontowanie
8. Zamontowanie zderzaka przedniego
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania.

7 Zderzak tylny
-wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Zablokowa koa przednie, podnie ty
samochodu i podeprze go na podstawkach
staych.
2. W tylnej czci nadkoli odkrci dwa
wkrty i wymontowa osony przeciwbotne
po obu stronach samochodu.
3. Wykrci ruby mocujce boki zderzaka
(po jednej z kadej strony) do nadwozia.
6. Wyj zesp zderzaka.

Zamontowanie
7. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

8 Pokrywa przedziau
silnika - wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 8.

9 Linka zamka pokrywy


przedziau silnika
- wymontowanie
i zamontowanie

i wymontowa dwigni zamka pokrywy.


Odczepi koniec linki od dwigni.
7. Zanotowa usytuowanie linki w przedziale silnika i przesun link przez przelotk w przegrodzie czoowej do wntrza
przedziau silnika. W niektrych wersjach
moe okaza si konieczne przesunicie
na bok pewnych elementw w przedziale
silnika, aby uzyska dostp do zaciskw
linki. Zaleca si przymocowanie dugiego
sznurka do zakoczenia linki zwalniajcej,
co uatwi pniejszy monta. Po przecigniciu linki do przedziau silnika odwiza
sznurek i pozostawi go do czasu zamontowania linki.

Zamontowanie
8. Zamontowanie linki zamka pokrywy przedziau silnika przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Wykorzysta sznurek do przecignicia linki do
jej waciwego pooenia i upewni si, czy
przelotka w przegrodzie czoowej znajduje
si na waciwym miejscu. Upewni si, czy
linka biegnie zgodnie z wczeniej sporzdzon notatk i umieci link w jej zaciskach zabezpieczajcych w przedziale silnika. Sprawdzi dziaanie mechanizmu zwalniania pokrywy przedziau silnika.

10 Zamek pokrywy
przedziau silnika
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie
1. Otworzy pokryw przedziau silnika.
2. Odkrci trzy ruby mocujce i odczy
zesp zamka pokrywy przedziau silnika od
elementu nadwozia (patrz rys. 10.2).
3. Odcign spryn powrotn na bok,
nastpnie odczepi koniec linki pokrywy
przedziau silnika od dwigni zamka. Wyj
zesp zamka z samochodu.

Zamontowanie
4. Zamontowanie zamka pokrywy przedziau silnika przebiega w odwrotnej kolejnoci

11 Drzwi - wymontowanie,
zamontowanie i regulacja
Wymontowanie
Uwaga. Do zamontowania bdzie potrzebny
nowy sworze obrotowy tamy ogranicznika
drzwi.
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
2. Wymontowa
pokrycie
wewntrzne
drzwi.
3. Odczy odpowiednie przewody elektryczne od elementw znajdujcych si
w drzwiach i odczepi wizki przewodw
elektrycznych. Dokadnie zanotowa usytuowanie przewodw, aby mc wykorzysta
informacj przy pniejszym montau.
4. Ostronie przesun przewody przez otwr w przedniej krawdzi drzwi (wyj przelotk, jeli okae si to konieczne).
5. Posugujc si odpowiednim trzpieniem
wybi sworze zabezpieczajcy, mocujcy
tam ogranicznika drzwi do wspornika nadwozia.
6. Zaznaczy pooenie zawiasw na
drzwiach, co uatwi usytuowanie drzwi przy
pniejszym montau.
7. Korzystajc z pomocy drugiej osoby podtrzymujcej drzwi wykrci ruby mocujce
zawiasy do drzwi i odczy drzwi od nadwozia.
8. Sprawdzi, czy zawiasy nie s zuyte
lub uszkodzone. Jeli trzeba, mona zawiasy odkrci od nadwozia i wymieni.

Zamontowanie
9. Zamontowanie drzwi przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Ustawi zawiasy zgodnie z wczeniejszym
obrysowaniem ich pooe i przed ostatecznym dokrceniem rub mocujcych sprawdzi regulacj drzwi w sposb opisany w dalszych punktach. Zastosowa nowy sworze
obrotowy w celu zamocowania tamy ogranicznika drzwi do wspornika nadwozia.

Regulacja

Wymontowanie
1. Otworzy pokryw przedziau silnika.
2. Odcign spryn powrotn na bok.
3. Odczepi koniec linki zamka pokrywy
przedziau silnika od dwigni zamka. Wyj
zesp zamka z nadwozia.
4. Jeli ma to zastosowanie, odkrci zacisk
mocujcy link od przedniego panelu nadwozia.
5. We wnce na nogi kierowcy wykrci
wkrt mocujcy. Zwolni plastykowy zacisk
zabezpieczajcy i wyj uszczelk. Zwolni
pozostae zaciski zabezpieczajce.
6. Odkrci odsonite dwie ruby mocujce

czynnoci do wymontowania. Jeli trzeba,


wyregulowa pooenie zamka.

10.2. ruby mocujce zesp zamka


pokrywy przedziau silnika do nadwozia

10. Zamkn ostronie drzwi; w przypadku


niewaciwego ustawienia drzwi przy zamykaniu moe nastpi uszkodzenie drzwi lub
nadwozia. Sprawdzi ustawienie drzwi
w stosunku do ssiednich elementw nadwozia.
11. Jeli konieczna jest regulacja, poluzowa ruby mocujce zawiasy (otwory na
ruby w drzwiach i w nadwoziu s podune)
i przesun zawiasy, aby uzyska waciwe
ustawienie drzwi. Po ustawieniu dokrci
ruby mocujce odpowiednim momentem.
12. Sprawdzi dziaanie zamka drzwi. Jeli
trzeba, poluzowa ruby mocujce i wyre-

335

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III


gulowa pooenie prowadnika zamka na
supku nadwozia w celu osignicia waciwego ustawienia. Dokrci ruby odpowiednim momentem.

12 Pokrycie wewntrzne
drzwi - wymontowanie
i zamontowanie

Pokrycie drzwi przednich


Wymontowanie (drzwi kierowcy)

_ .,
, .
1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.
2. W wersjach z rcznie sterownymi szybami uy dugiego zakrzywionego drutu do

12 5b

- - - ' unoszenie osony w celu

odczepienia z dolnego zamocowania

12.7b. ... odczepianie grnej krawdzi


osony pokrycia wewntrznego drzwi

,*F"""

S%,rt=i,:i,

12.6. Dwie ruby (strzaki) mocujce


uchwyt drzwi i pokrycie wewntrzne drzwi
do szkieletu drzwi

12.9a. Grny wspornik mocowania


pokrycia wewntrznego drzwi...

12.7a. Zwalnianie zaciskw


zabezpieczajcych oson pokrycia
wewntrznego drzwi...

12.9b. ... dolny wspornik mocowania


pokrycia wewntrznego drzwi

odczepienia zaczepu dwigni korbki podnonika (wsun drut za korbk i odsun


plastykow pytk osony). Wyj plastykow pytk osony.
3. W wersjach z elektrycznie sterowanymi
szybami ostronie podway ty pokrycia
drzwi z wycznikiem elektrycznym w celu
zwolnienia zacisku zabezpieczajcego
(patrz rys. 12.3).
4. Unie ty osony wycznika elektrycznego ku grze i odczy przedni zaczep
ustalajcy (patrz rys. 12.4). Odczy przewody elektryczne wycznika i wymontowa
oson wycznika.
5. Ostronie wyj z drzwi grn cz
elementu osaniajcego wewntrzn klamk

drzwi. Nastpnie unie ten element, aby


rozczy mocowanie dolne (patrz rys.
12.5a, 12.5b).
6. Wykrci dwie odsonite ruby, mocujce odcigan klamk drzwi i pokrycie wewntrzne do drzwi (patrz rys. 12.6).
7. Posugujc si odpowiednim narzdziem, o ksztacie widelca, zwolni zaciski
zabezpieczajce oson pokrycia wewntrznego drzwi. Unie nieco oson w celu
zwolnienia grnej krawdzi osony (patrz
rys. 12.7a, 12.7b) i odczy oson od
drzwi.
8. Jeli trzeba wykona czynnoci przy wewntrznych elementach wyposaenia drzwi,
naley wymontowa foliow oson ochron-

12.3. Podwaanie osony wycznika


elektrycznego sterowania szyby...

12.4. ... i odczanie osony wycznika od


zaczepu ustalajcego

12.5a. Podwaanie wkrtakiem grnej


czci osony klamki wewntrznej...

336

Wymiana elementw
15. Odczy przewody elektryczne wycznika sterowania szyby na spodniej stronie
osony (patrz rys. 12.15). Oson wycznika
wymontowuje si razem z pokryciem wewntrznym drzwi.
16. Pozostaa cz postpowania jest taka
sama, jak dla drzwi kierowcy.

Zamontowanie

12.10. Odczanie foliowej osony


ochronnej od drzwi

12.13b. ... i zwalnianie zamocowania


dolnego

17. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy foliowa osona ochronna
jest waciwie zamontowana i uszczelniona
na krawdzi.

Pokrycie drzwi tylnych


Wymontowanie

12.11. Widok rub, ktre naley wykrci,


aby wymontowa element wzmacniajcy
z otworu drzwi

12.14. Podwaanie wkrtakiem osony


wycznika elektrycznego sterowania
szyby...

12.13a. Podwaanie grnej czci osony


klamki wewntrznej (wersje z szybami
sterowanymi elektrycznie)...

12.15. ... i odczanie przewodw


elektrycznych wycznika od spodu osony

n i element wzmacniajcy z wntrza drzwi


w sposb opisany poniej.
9. Wykrci ruby i wymontowa dwa wsporniki mocowania pokrycia wewntrznego
z drzwi (patrz rys. 12.9a, 12.9b). Zanotowa
usytuowanie obu wspornikw w celu uatwienia pniejszego montau.
10. Ostronie odczy foliow oson
ochronn z drzwi (patrz rys. 12.10). Naley
stara si nie uszkodzi rodka uszczelniajcego, co uatwi pniejszy monta.
11. Wykrci cztery ruby i wymontowa
element wzmacniajcy z otworu drzwi (patrz
rys. 12.11). Jeli ma to zastosowanie, wyj
przewody elektryczne z zacisku.

Wymontowanie (drzwi pasaera)

22Nissan Primera

12. W wersjach z rcznie sterowanymi szybami sposb postpowania jest taki sam,
jak opisano wczeniej dla drzwi kierowcy.
13. W wersjach z elektrycznie sterowanymi
szybami naley ostronie podway grn
cz osony wewntrznej klamki drzwi,
nastpnie unie j w celu odczenia zamocowania dolnego (patrz rys. 12.13a,
12.13b).
14. Podway tyln cz osony wycznika elektrycznego sterowania szyby, unie
z tyu i zsun ku grze, po klamce drzwi
(patrz rys. 12.14).

18. Odczy ujemny przewd od akumulatora.


19. W wersjach z rcznie sterowanymi szybami uy dugiego zakrzywionego drutu do
odczepienia zacisku korbki podnonika
(wsun drut za korbk i odsun plastykow pytk osony). Wyj plastykow
pytk osony.
20. Ostronie odsun grn cz osony
wewntrznej klamki drzwi od pokrycia wewntrznego drzwi, nastpnie unie j, aby
odczepi zamocowanie dolne (patrz rys.
12.20a, 12.20b).
2 1 . W wersjach z elektrycznie sterowanymi
szybami podway tyln cz osony wya-

12.20a. Podwaanie grnej osony


wycznika elektrycznego sterowania szyby
w bocznych drzwiach tylnych...

12.20b. ... i unoszenie osony w celu


zwolnienia zamocowania dolnego

337

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III

i'',

wntrznych elementach drzwi, to bdzie


trzeba wymontowa foliow oson ochronn i element wzmacniajcy z wntrza drzwi
w sposb opisany poniej.
25. Wykrci ruby i wymontowa dwa
wsporniki pokrycia wewntrznego z drzwi
(patrz rys. 12.25a, 12.25b). Zanotowa usytuowanie obu wspornikw dla uatwienia
pniejszego montau.
26. Ostronie odczepi foliow oson
ochronn z drzwi (patrz rys. 12.26).
27. Wykrci cztery ruby i wymontowa
element wzmacniajcy z otworu drzwi.

12.22a. Grna ruba mocujca (strzaka)...

12.25a. Grny wspornik mocowania


pokrycia wewntrznego drzwi...

Zamontowanie
28. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy foliowana osona ochronna
jest waciwie zamontowana i uszczelniona
na obwodzie.

13 Klamki drzwi i elementy


zamka - wymontowanie
i zamontowanie

12.22b. ... i dolna ruba (strzaka)


mocujca uchwyt tylnych drzwi bocznych
i oson pokrycia wewntrznego drzwi

12.25b. ... i dolny wspornik mocowania


pokrycia wewntrznego drzwi

12.23a. Zwalnianie zaciskw


zabezpieczajcych krawd osony.

12.26. Odczanie plastykowej folii


ochronnej od drzwi

12.23b. ... unoszenie osony w celu


zwolnienia krawdzi grnej

cznika elektrycznego sterowania szyby,


unie j i wyj. Odczy przewody elektryczne wycznika sterowania szyby. Oson
wycznika wymontowuje si razem z pokryciem wewntrznym drzwi.
22. Wykrci dwie ruby mocujce (patrz
rys. 12.22a, 12.22b).
23. Posugujc si odpowiednim narzdziem zwolni zaciski zabezpieczajce na
krawdzi osony pokrycia drzwi, nastpnie
unie oson pokrycia wewntrznego drzwi
w celu zwolnienia krawdzi grnej (patrz
rys. 12.23a, 12.23b). Zdj oson pokrycia
wewntrznego drzwi.
24. Jeli jest planowana praca przy we-

338

Klamka wewntrzna drzwi


przednich
Wymontowanie
1. Wymontowa
pokrycie
wewntrzne
drzwi, odczepi foliow oson ochronn
i element wzmacniajcy drzwi.
2. Zwolni zacisk plastykowy mocujcy ciga robocze zamka do drzwi (patrz rys. 13.2),
3. Zwolni zaciski ustalajce i odczy
zakoczenia cigie roboczych od zamka
drzwi i zakrzywionej dwigni.
4. Posugujc si maym wkrtakiem ostronie zwolni zaciski mocujce wewntrzny
element obsady klamki (patrz rys. 13.4).
5. Wykrci odsonit rub mocujc klamk do drzwi (patrz rys. 13.5).
6. Przesun klamk do tyu drzwi w celu
zwolnienia trzech tylnych zaczepw ustalajcych (patrz rys. 13.6).
7. Wyj zesp klamki z drzwi wraz z cigami roboczymi (patrz rys. 13.7).

13.2. Zwalnianie plastykowego zacisku


mocujcego ciga robocze zamka do drzwi

Wymiana elementw

13.4. Zwalnianie zaciskw mocujcych


wewntrzny element obsady klamki

13.6. Przesuwanie klamki do tyu drzwi


w celu zwolnienia trzech tylnych zaczepw
ustalajcych

13.7. Wyjmowanie zespou klamki i cigie


z drzwi

Klamka zewntrzna drzwi


tylnych

b) upewni si, czy jest dokrcona tylna


nakrtka zabezpieczajca klamki zewntrznej;
c) sprawdzi dziaanie mechanizmu klamki
i zamka przed zamontowaniem pokrycia
wewntrznego drzwi;
d) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Wymontowanie

13.5. ruba mocujca klamk do drzwi,


ktr naley wykrci

Zamontowanie
8. Zamontowanie klamki przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Naley uwzgldni niej podane wskazwki:
a) upewni si, czy ciga robocze zamka
s waciwie usytuowane;
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu klamki
i zamka przed zamontowaniem pokrycia
wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Klamka zewntrzna drzwi


przednich
Wymontowanie
9. Przy cakowicie podniesionej szybie drzwi
przednich wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi, odczepi foliow oson ochronn
i element wzmacniajcy.
10. Odczy cigo robocze zamka od klamki zewntrznej.
11. Przez otwr drzwi odkrci dwie nakrtki mocujce klamk. Wyj zesp klamki
z drzwi.

Zamontowanie
12. Zamontowanie klamki przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley uwzgldni niej podane
wskazwki:
a) sprawdzi dziaanie mechanizmu klamki
i zamka przed zamontowaniem pokrycia
wewntrznego drzwi;
b) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

13. Przy cakowicie podniesionej szybie wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi, odczepi foliow oson ochronn i element
wzmacniajcy.
14. Wymontowa klamk zewntrzn i zesp zamka drzwi.
15. Przez otwr drzwi odkrci dwie nakrtki zabezpieczajce i wyj zesp klamki
zewntrznej z drzwi.

Zamontowanie
16. Zamontowanie klamki przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Zamontowa klamk zewntrzn
drzwi i zesp zamka drzwi. Zamontowa
element wzmacniajcy, foliow oson
ochronn i pokrycie wewntrzne drzwi.

Bbenek zamka drzwi przednich


Wymontowanie

Zamek drzwi przednich


Wymontowanie
22. Przy cakowicie podniesionej szybie wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi, odczepi foliow oson ochronn i element
wzmacniajcy.
23. Wykrci ruby i wyj metalow pyt
osony z wntrza drzwi (jeli taki element
si znajduje).
24. Wykrci rub mocujc kana tylnej
prowadnicy szyby do tylnej krawdzi drzwi.
Unie kana prowadnicy, odsuwajc go od
zamka.
25. Sign przez otwr drzwi i odczy
ciga robocze od zamka. Zanotowa ich
usytuowanie.
26. Przy tylnej krawdzi drzwi wykrci trzy
ruby mocujce, unie zamek i wyj go
z drzwi. Odczy wtyk wycznika silnika
zamka centralnego blokowania drzwi od
zespou zamka.

17. Przy cakowicie podniesionej szybie wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi, foliow oson ochronn i element wzmacniajcy.
18. Odczy ciga robocze zamka od bbenka zamka i zamka drzwi.
19. Wykrci ruby i wyj metalow oson
z wntrza drzwi (jeli wystpuje).
20. Posugujc si odpowiednim wkrtakiem lub szczypcami wyj pytk zabezpieczajc bbenek zamka i wyj bbenek
zamka z drzwi. Naley zauway, e pytka
zabezpieczajca bbenek zamka ma odgite wystpy, ktre zahaczaj o wewntrzny pat drzwi, co oznacza, e trzeba uy
siy, aby uwolni pytk.

27. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley uwzgldni niej podane wskazwki:
a) upewni si, czy ciga robocze zamka
s waciwie usytuowane, zgodnie z wczeniej zrobion notatk;
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu klamki
i zamka przed zamontowaniem pokrycia
wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Zamontowanie

Zamek drzwi tylnych

21. Zamontowanie bbenka zamka przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do


wymontowania. Naley uwzgldni niej podane wskazwki:
a) upewni si, czy ciga robocze zamka
s waciwie usytuowane;

28. Przy cakowicie podniesionej szybie wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi, foliow oson ochronn i element wzmacniajcy.

Zamontowanie

Wymontowanie

339

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III


29. Wykrci dwie ruby mocujce kana
tylnej prowadnicy szyby do drzwi. Unie
kana prowadnicy, odsuwajc go od zamka.
30. Odczy ciga robocze od dwigni
zamka.
31. We wntrzu drzwi wykrci rub mocujc silnik zamka do drzwi.
32. Przy tylnej krawdzi drzwi wykrci trzy
ruby mocujce, unie zamek i wyj go
z drzwi.
33. Odczy wtyk zcza przewodw elektrycznych od silnika centralnego blokowania
drzwi i wyj cay zesp z drzwi.

Zamontowanie
34. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley uwzgldni niej podane wskazwki:
a) upewni si, czy ciga robocze zamka
s waciwie usytuowane, zgodnie z wczeniej zrobion notatk;
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu klamki
i zamka przed zamontowaniem pokrycia
wewntrznego drzwi;
c) zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

14 Szyby drzwi i podnoniki


- wymontowanie
i zamontowanie

Szyba drzwi przednich

14.5. Wyjmowanie szyby przez otwr


w drzwiach

Zamontowanie
6. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley uwzgldni niej podane wskazwki:
a) naley uwaa, aby nie przesun
uszczelki przy zamontowywaniu szyby;
b) sprawdzi dziaanie mechanizmu sterowania szyby przed zamontowaniem pokrycia
wewntrznego drzwi;
c) zamontowa element wzmacniajcy, foliow oson ochronn i pokrycie wewntrzne drzwi.

Podnonik szyby drzwi


przednich

Wymontowanie

Wymontowanie

1. Wymontowa
pokrycie wewntrzne
drzwi, odczepi foliow oson ochronn
i element wzmacniajcy drzwi.
2. Tymczasowo podczy wycznik elektrycznego sterowania szyby i ujemny przewd do akumulatora lub zamontowa korbk
podnonika szyby (zalenie od wersji).
3. Opuci szyb na tyle, aby uzyska
dostp do dwch rub mocujcych doln
krawd szyby do podnonika szyby poprzez otwory we wntrzu drzwi (patrz rys.
14.3).
4. Podeprze szyb, nastpnie wykrci
dwie ruby mocujce szyb do podnonika.
5. Wyj szyb przez otwr okna w grnej
czci drzwi (patrz rys. 14.5).

7. Postpowa, jak w punktach 1 do 4.


8. Podnie cakowicie szyb i zabezpieczy j w tym pooeniu, stosujc odpowiedni tam lub blokujc szyb za pomoc
kawaka szmaty woonej pomidzy szyb
a krawd drzwi - upewni si, czy szyba
nie wpadnie do wntrza drzwi. Alternatywnie
wyj szyb przez otwr w drzwiach.
9. Rozczy obie czci zcza przewodw
elektrycznych silnika podnonika szyby, jeli
wystpuje w danej wersji (patrz rys. 14.9).
10. Wykrci trzy ruby mocujce zesp
podnonika szyby do drzwi (patrz rys.
14.10).
11. Wykrci dwie grne i dwie dolne ruby
mocowania podnonika szyby i wyj zesp

14.3. ruby (strzaki) mocujce doln


krawd szyby do podnonika szyby

14.9. Rozczanie zcza przewodw


elektrycznych silnika podnonika szyby

340

14.10. Trzy ruby mocujce zesp silnika


podnonika szyby do drzwi

14.11 a. Dwie ruby grne (strzaki)...

14.11 b. ... i dwie ruby dolne mocujce


(strzaki) podnonik szyby, ktre naley
wykrci

14.11c.... wyjmowanie zespou podnonika


szyby przez otwr w drzwiach

Wymiana elementw

14.15. Odciganie uszczelki z grnego


tylnego naronika otworu okna

14.19. Wykrcanie wkrtu mocujcego


grn cz kanau prowadnicy do ramy
drzwi

14.20b. ... wykrcanie ruby znajdujcej


si porodku kanau

14.16a. Wykrcanie dwch rub


mocujcych doln krawd szyby
do podnonika szyby...

14.20a. Wykrcanie ruby mocujcej kana


prowadnicy

14.22. Wyjmowanie szyby nieruchomej


wraz z uszczelk przez otwr w drzwiach

podnonika szyby, w zalenoci od wersji,


nastpnie opuci cakowicie szyb.
15. Ostronie cign uszczelk z grnego
tylnego naronika otworu okna drzwi i unie
j ku grze, wycigajc na zewntrz z tylnego kanau prowadnicy szyby (patrz rys.
14.15).
16. Wykrci dwie ruby mocujce doln
krawd szyby do podnonika. Ostronie
wyj szyb przez otwr w drzwiach (patrz
rys. 14.16a, 14.16b).

20. Wykrci dwie pozostae ruby mocujce tylny kana prowadnicy, jedna u dou
kanau i jedna porodku (patrz rys. 14.20a,
14.20b).
2 1 . Odchyli kana prowadnicy od szyby
staej i wyj go z drzwi.
22. Ostronie wyj z otworu drzwi szyb
razem z otaczajc j tam uszczelniajc
(patrz rys. 14.22).
23. Jeli trzeba, cign tam uszczelniajc z krawdzi szyby.

Zamontowanie

Zamontowanie
24. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy uszczelka szczelnie przylega zarwno do krawdzi szyby, jak i otworu drzwi. Zamontowa ruchom szyb
drzwi.

Ruchoma szyba drzwi tylnych

17. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley uwzgldni niej podane wskazwki:
a) naley upewni si, czy jest waciwie
zamontowana uszczelka w otworze drzwi
i kana tylnej prowadnicy;
b) sprawdzi dziaanie podnonika szyby
przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
c) zamontowa element wzmacniajcy, foliow oson ochronn i pokrycie wewntrzne drzwi.

Wymontowanie

Nieruchoma szyba drzwi tylnych

13. Wymontowa pokrycie wewntrzne


drzwi, odczepi foliow oson ochronn
i element wzmacniajcy drzwi.
14. Tymczasowo podczy wycznik elektrycznego sterowania szyby i ujemny biegun
do akumulatora lub zamontowa korbk

18. Wymontowa ruchom szyb drzwi.


19. Wykrci may wkrt mocujcy grn
cz kanau prowadnicy do ramy drzwi
(patrz rys. 14.19).

14.16b. ... wyjmowanie szyby przez otwr


w drzwiach
silnika i podnonik przez otwr w drzwiach
(patrz rys. 14.11a, 14.11b, 14.11c).

Zamontowanie
12. Patrz punkt 6.

Wymontowanie

Podnonik szyby drzwi tylnych


Wymontowanie
25. Wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi, odczepi foliow oson ochronn
i element wzmacniajcy drzwi.
26. Podnie cakowicie szyb i zabezpieczy j w tym pooeniu, stosujc odpowiedni tam lub blokujc szyb za pomoc
kawaka szmaty woonej pomidzy szyb
a krawd drzwi - upewni si, e szyba
nie wpadnie do wntrza drzwi. Alternatywnie
wyj szyb przez otwr w drzwiach.

341

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III

14.28. Widok trzech rub mocujcych


mechanizm korbowy do drzwi

14.29c.... wyjmowanie zespou podnonika


szyby przez otwr w drzwiach
a) zamontowa szyb;
b) sprawdzi dziaanie podnonika szyby
przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi;
c) zamontowa element wzmacniajcy, foliow oson ochronn i pokrycie wewntrzne drzwi.

14.29a. Wykrcanie jednej z dwch rub


grnych...

15 Pokrywa baganika
i spryny gazowe
- wymontowanie, zamontowanie i regulacja

||
^

5. Wymontowa dysz spryskiwacza szyby


drzwi.
6. Skorzysta z pomocy drugiej osoby, ktra powinna podeprze drzwi w grnym
pooeniu.
7. Posugujc si owkiem lub pisakiem
zaznaczy pooenie zawiasw w stosunku
do drzwi tyu nadwozia, co pomoe przy
pniejszym montau.
8. W modelach hatchback zdj zaciski
spryste i wycign grne zakoczenia
spryn gazowych z pocze kulowych
znajdujcych si w drzwiach.
9. W modelach kombi odkrci grne sworznie kulowe spryn gazowych od drzwi
tyu nadwozia - nie odcza spryn gazowych od sworzni kulowych.
10. Wykrci ruby mocujce zawiasy do
drzwi tyu nadwozia i wymontowa drzwi
z samochodu.

Zamontowanie
11. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
12. Przywiza sznurek do wizki (wizek)
przewodw elektrycznych i za pomoc sznurka przesun wizk (wizki) przez otwr
(otwory) do wntrza drzwi.
13. Nie dokrca cakowicie rub zawiasw,
dopki nie zostanie sprawdzone ustawienie
drzwi.

Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 15.

16 Drzwi tyu nadwozia


i spryny gazowe
- wymontowanie, zamontowanie i regulacja

Drzwi tyu nadwozia


Wymontowanie
14.29b. ... i jednej z dwch rub dolnych
mocowania podnonika szyby...
27. Jeli ma to zastosowanie, odczy
zcze przewodw elektrycznych silnika podnonika od drzwi i rozczy obie czci
zcza przewodw elektrycznych silnika podnonika szyby.
28. Wykrci trzy ruby mocujce zesp
silnika lub rczny mechanizm korbowy do
drzwi (patrz rys. 14.28).
29. Wykrci dwie grne i dwie dolne ruby
mocowania mechanizmu podnonika i wyj
zesp silnika i podnonik przez otwr
w drzwiach (patrz rys. 14.29a, 14.29b,
14.29C).

Zamontowanie
30. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Naley uwzgldni niej podane wskazwki:

342

1. Odczy ujemny przewd od akumulatora.


2. Wymontowa
pokrycie
wewntrzne
drzwi.
3. We wntrzu drzwi odczy wtyki zczy
przewodw elektrycznych od wycznika
owietlenia baganika (stanowicego cao z zamkiem drzwi), silnika wycieraczki
szyby drzwi tyu nadwozia, ogrzewania
szyby i owietlenia tylnej tablicy rejestracyjnej. Odkrci take przewd (przewody)
masy. Sprawdzi, czy nie ma innych wtykw zczy przewodw elektrycznych, ktre
naley rozczy przed wymontowaniem
drzwi.
4. Przywiza dugi sznurek do wizek przewodw elektrycznych, nastpnie wyj przelotk (przelotki) wizki (wizek) z przedniego
naroa (naroy) drzwi i przesun przewody
przez otwr w drzwiach. Odwiza sznurek
od zczy przewodw elektrycznych i pozostawi sznurek w drzwiach, co uatwi pniejszy monta.

Regulacja
14. Zamkn drzwi i sprawdzi ustawienie
drzwi wzgldem otaczajcych elementw
nadwozia. Jeli trzeba, poluzowa ruby
zawiasw i wyregulowa ustawienie drzwi.
Gdy drzwi s waciwie ustawione, dokrci
cakowicie ruby zawiasw.
15. Po waciwym ustawieniu drzwi sprawdzi, czy drzwi prawidowo si zamykaj
i otwieraj. Jeli potrzebna jest regulacja,
poluzowa ruby mocujce zamek i wyregulowa jego pooenie. Gdy zamek ju
dziaa waciwie, pewnie dokrci ruby
mocujce.

Spryny gazowe - modele


hatchback
Wymontowanie
16. Upewni si, czy drzwi tyu nadwozia
s odpowiednio podparte.
17. Z jednego koca spryny gazowej
zdj zabezpieczajcy zacisk sprysty i wycign spryn z poczenia kulowego.
18. Powtrzy czynno przy drugim kocu
spryny i wyj spryn.

Zamontowanie
19. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy zaciski spryste s waciwie osadzone na sprynie.

Wymiana elementw
Spryny gazowe - modele
kombi
Wymontowanie

Zamontowanie
12. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Zaczep zamka pokrywy


baganika

20. Sworznie kulowe stanowi cao ze


sprynami gazowymi. Nie mona odcza
sworzni kulowych.
21. W celu wymontowania spryny gazowej trzeba najpierw upewni si, czy drzwi
tyu nadwozia s pewnie podparte.
22. Odkrci grny sworze kulowy od
drzwi. Odkrci dolny sworze kulowy od
nadwozia i wyj spryn. Naley zanotowa usytuowanie ewentualnych podkadek
i elementw odlegociowych na sworzniach
kulowych.

13. cign uszczelk z plastykowej wykadziny w tylnej czci baganika. Wyj


wykadzin z nadwozia.
14. Posugujc si odpowiednim narzdziem zwolni plastykowe zaciski mocujce
tylny dywanik do nadwozia.
15. Odkrci dwie ruby mocujce i wycign zesp zaczepu zamka.

Zamontowanie

Zamontowanie

23. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy ewentualne podkadki i elementy odlegociowe s umieszczone na
sworzniach kulowych zgodnie z wczeniej
zrobion notatk.

16. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Sprawdzi dziaanie zamka pokrywy baganika przed zamontowaniem wykadzin baganika.

17 Elementy zamka pokrywy


baganika - wymontowanie i zamontowanie
Zamek pokrywy baganika
Wymontowanie
1. Zwolni zaciski zabezpieczajce.
2. Zdj plastykow oson zamka.
3. Wymontowa wykadzin z tylnej czci
pokrywy baganika.
4. Wykrci dwie ruby mocujce i wyj
zamek z pokrywy baganika.

Wymontowanie

18 Elementy zamka i klamka


drzwi tyu nadwozia
- wymontowanie
i zamontowanie

Wymontowanie

Zamontowanie
5. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Zamontowanie

Wymontowanie
6. Zwolni zaciski zabezpieczajce i wymontowa wewntrzn wykadzin baganika.
7. Wykrci dwa wkrty, po jednym z kadej
strony, i wyj lampy owietlenia tablicy nie
odczajc przewodw elektrycznych.
8. Od wewntrznej strony pokrywy baganika odkrci cztery nakrtki mocujce zewntrzn wykadzin pokrywy baganika i uchwyt.
9. Odczy zewntrzn wykadzin pokrywy
baganika i uchwyt od pokrywy baganika,
obrci j i odczy z tyu przewody elektryczne owietlenia tablicy rejestracyjnej. Wymontowa zewntrzn wykadzin i uchwyt.
10. Zwolni zaciski zabezpieczajce i odczy ciga robocze od bbenka zamka.
11. Odkrci dwie nakrtki mocujce i wyj
bbenek zamka z pokrywy baganika.

18.8b. ... oraz przewodw elektrycznych


owietlenia tylnej tablicy rejestracyjnej

Zamek drzwi tyu nadwozia


- modele hatchback i kombi
1. Wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi
tyu nadwozia.
2. Zwolni zacisk (zaciski) zabezpieczajcy i odczy cigo (ciga) robocze od
zamka.
3. Wykrci dwie ruby mocujce i wyj
zamek przez otwr w drzwiach.

Bbenek zamka pokrywy


baganika

18.8a. Odczanie osony klamki...

4. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy cigo (ciga) robocze
jest odpowiednio podczone i sprawdzi
dziaanie zamka przed zamontowaniem pokrycia wewntrznego drzwi tyu nadwozia.

18.9. Rozmieszczenie zaciskw


zabezpieczajcych (strzaki), ktre naley
wyj, aby odczy ciga robocze
od bbenka zamka

Bbenek zamka drzwi tyu


nadwozia - modele hatchback
Wymontowanie

18.7. Jedna z czterech nakrtek


mocujcych - modele hatchback

5. Wymontowa
pokrycie
wewntrzne
drzwi.
6. Wykrci dwa wkrty, po jednym z kadej
strony, i wyj lampy owietlenia tablicy
rejestracyjnej.
7. Od wntrza drzwi tyu nadwozia odkrci
cztery nakrtki mocujce i uchwyt (patrz
rys. 18.7).
8. Odczy przewody elektryczne owietlenia tablicy rejestracyjnej (patrz rys. 18.8a,
18.8b). Wymontowa wykadzin i uchwyt.
9. Zwolni zaciski zabezpieczajce i od-

343

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy Ul


Zaczep zamka drzwi tyu
nadwozia - modele hatchback
i kombi
Wymontowanie
17. Zwolni zaciski zabezpieczajce i wymontowa wykadzin baganika.
18. Wykrci dwie ruby mocujce i wymontowa zaczep zamka.

Zamontowanie
18.13a. Odkrcanie nakrtki
zabezpieczajcej pokrycie drzwi oraz
uchwyt - modele kombi...

19. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.

19 Elementy centralnego
blokowania drzwi
- wymontowanie
i zamontowanie

Elektroniczny modu sterujcy


Wymontowanie

18.13b.... i odczanie pokrycia drzwi wraz


z uchwytem
czy ciga robocze od bbenka zamka
(patrz rys. 18.9).
10. Odkrci dwie nakrtki zabezpieczajce i wyj bbenek zamka z drzwi tyu
nadwozia.

Zamontowanie
11. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Bbenek zamka drzwi tyu


nadwozia - modele kombi
Wymontowanie
12. Wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi.
13. Od wntrza drzwi odkrci nakrtki zabezpieczajce pokrycie drzwi oraz uchwyt
i odczy pokrycie wewntrzne wraz
z uchwytem od drzwi (patrz rys. 18.13a,
18.13b).
14. Zwolni zaciski zabezpieczajce i odczy ciga robocze od bbenka zamka.
15. Odkrci dwie nakrtki zabezpieczajce
i wyj bbenek zamka z drzwi tyu nadwozia.

1. Elektroniczny modu sterujcy jest umieszczony pod tablic rozdzielcz po stronie


kierowcy.
2. Odczy ujemny biegun od akumulatora.
3. Wymontowa doln oson tablicy rozdzielczej, po stronie kierowcy.
4. Wykrci dwie ruby i wyj elektroniczny
modu sterujcy wraz ze wspornikiem. Odczy wtyki zczy przewodw elektrycznych.

Zamontowanie
5. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Wycznik zamka drzwi kierowcy


Wymontowanie
6. Wymontowa zamek drzwi.
7. Wycznik jest przymocowany do zamka
dwoma wkrtami.

Zamontowanie
8. Zamontowa zamek drzwi w sposb opisany w podrozdziale 13.

344

Wymontowanie
9. Wymontowa zamek drzwi w sposb
opisany w podrozdziale 13.
10. Silnik jest przymocowany do zamka
dwoma wkrtami.

Zamontowanie
11. Zamontowa zamek drzwi w sposb
opisany w podrozdziale 13.

Silnik zamka pokrywy baganika


lub drzwi tyu nadwozia
Wymontowanie
12. Odczy ujemny biegun od akumulatora.
13. Wymontowa wykadzin wewntrzn
pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia.
14. We wntrzu pokrywy baganika lub
drzwi tyu nadwozia odczy wtyk zcza
przewodw elektrycznych od silnika zamka.
15. Odczy cigo robocze zamka od silnika.
16. Wykrci rub mocujc i wyj silnik
z pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia
(patrz rys. 19.16).

Zamontowanie
17. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Sprawdzi dziaanie mechanizmu zamka
przed zamontowaniem wykadziny.

20 Lusterko zewntrzne
i elementy z nim zwizane
- wymontowanie
i zamontowanie
Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 22. W czasie
wymontowywania zwierciada lusterka woy odpowiednie narzdzie pomidzy zwierciado i obudow lusterka, po stronie bliszej
drzwi. Podway zwierciado lusterka, aby
uwolni je z obudowy.

21 Szyba przednia i tylna


oraz inne szyby nieruchome
- informacje oglne
Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 23.

22 Dach otwierany
- informacje oglne

Zamontowanie
16. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

Silnik zamka drzwi

19.16. ruba mocujca silnik zamka drzwi


tyu nadwozia - modele hatchback

Patrz rozdzia 11 A, podrozdzia 24.

Wymiana elementw
23 Elementy wyposaenia
zewntrznego nadwozia
- wymontowanie
i zamontowanie

Ozdobna krata wlotu powietrza


1. Otworzy pokryw przedziau silnika. Odkrci dwie nakrtki mocujce i odczy
krat od pokrywy przedziau silnika.
2. Zamontowanie kraty wlotu powietrza
przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci
do wymontowania.

Wewntrzne osony
przeciwbotne
3. Wewntrzne osony przeciwbotne s
umocowane za pomoc wkrtw samogwintujcych i zaciskw plastykowych.

Listwy i elementy wykoczenia


nadwozia
4. Listwy i elementy wykoczenia nadwozia s umocowane za pomoc specjalnej
tamy klejcej. Ich demonta wymaga
podgrzania listew, w celu zmikczenia kleju, a nastpnie odcicia od nadwozia.
Poniewa istnieje znaczne niebezpieczestwo uszkodzenia lakieru nadwozia w czasie tej czynnoci, zaleca si powierzenie
tego zadania autoryzowanej stacji obsugi
Nissana.

dzeniem. Wyj siedzenie z samochodu


razem z prowadnicami.

Zamontowanie
7. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Dokrci ruby mocujce odpowiednim momentem.

Siedzisko siedzenia tylnego


Wymontowanie
8. Sign w d z przodu siedzenia i pocign za piercie blokady do przodu,
unoszc jednoczenie siedzisko siedzenia
do gry. Gdy siedzisko zostanie uwolnione
z przodu, odczy zaczepy ustalajce z tyu
i wyj siedzisko.

Zamontowanie
9. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Bok siedzenia tylnego - modele


sedan i hatchback
Wymontowanie
10. Wymontowa siedzisko siedzenia tylnego. Wykrci rub mocujc bok oparcia
siedzenia tylnego (patrz rys. 24.10).
11. Wycign uszczelk drzwi tyu nadwozia na tyle, aby mona byo wymontowa
bok siedzenia tylnego.

24 Siedzenia - wymontowanie
i zamontowanie

Oparcie siedzenia tylnego


Wymontowanie
13. Wymontowa bok oparcia siedzenia
tylnego w sposb opisany wczeniej.
14. Odkrci nakrtki lub wykrci ruby,
w zalenoci co ma zastosowanie, mocujce
oparcie siedzenia do zawiasw lub zawiasy
do nadwozia. Wyj oparcie z samochodu
(patrz rys. 24.14).

Zamontowanie
15. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Elementy pasw
bezpieczestwa - wymontowanie i zamontowanie
Uwaga. Wszystkie wersje s wyposaone
w automatyczne napinacze pasw bezpieczestwa, zintegrowane ze zwijadami bezwadnociowymi pasw bezpieczestwa siedze przednich. Mechanizm jest przystosowany do natychmiastowego wychwycenia
luzu pasa bezpieczestwa w przypadku
niespodziewanego uderzenia z przodu.
Zmniejsza to moliwo uszkodzenia ciaa
osb zajmujcych siedzenia przednie. Nie
naley wymontowa pasw bezpieczestwa
siedze przednich -zasign porady w autoryzowanej stacji obsugi Nissana.

Wymontowanie
1. Unie siedzisko siedzenia tylnego i odkrci dolne zakotwienie pasa bezpieczestwa.
2. Wymontowa oparcie siedzenia tylnego.
3. Wymontowa pk tyln i oson wykadziny supka tylnego.
4. Wykrci ruby mocujce zwijado pasa
bezpieczestwa i wyj zesp pasa bezpieczestwa.

24.10. ruba mocujca cz boczn


oparcia siedzenia tylnego (strzaka)
- modele hatchback

Wymontowanie
1. Odczy ujemny biegun od akumulatora.
2. Przesun siedzenie maksymalnie do
przodu i odczepi oson od tylnego naronika zewntrznej prowadnicy siedzenia.
3. Wykrci wkrt mocujcy i wymontowa
oson od tylnego naronika wewntrznej
prowadnicy siedzenia.
4. Wykrci tylne ruby mocujce prowadnice.
5. Przesun siedzenie maksymalnie do
tyu i odkrci przednie ruby mocujce
prowadnice.
6. Jeli wystpuje w danej wersji, rozczy
zcza przewodw elektrycznych pod sie-

12. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Boczny tylny pas


bezpieczestwa - modele sedan

Siedzenie przednie
Uwaga. Niektre wersje mog by wyposaone w boczne poduszki powietrzne wmontowane w oparcia siedze, dlatego przy
wymontowywaniu siedze przednich naley
postpowa z najwiksz ostronoci. Naley przestrzega zasad bezpieczestwa
podanych w rozdziale 12B. W razie wtpliwoci naley skonsultowa si z autoryzowana stacj obsugi Nissana.

Zamontowanie

Zamontowanie
5. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Dokrci ruby kotwice pas bezpieczestwa
odpowiednim momentem.

.,.

Boczny tylny pas


bezpieczestwa - modele
hatchback
Wymontowanie

24.14. Oparcie siedzenia tylnego i zawias


dolny - modele hatchback

6. Unie siedzisko siedzenia tylnego i odkrci dolne zakotwienie pasa bezpieczestwa.

345

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III


7. Wymontowa oparcie siedzenia tylnego.
8. Wymontowa pk tyln i oson wykadziny supka tylnego.
9. Wykrci wkrty i wymontowa osony
boczne zespou zwijada pasa.
10. Wykrci ruby mocujce zwijado pasa
i wyj zesp pasa bezpieczestwa.

Zamontowanie
11. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania. Dokrci ruby kotwice pas bezpieczestwa
odpowiednim momentem.

Boczny tylny pas


bezpieczestwa - modele kombi
Wymontowanie
12. Otworzy odpowiednie drzwi tylne
i przechyli oparcie siedzenia tylnego do
przodu.
13. Ostronie cign uszczelk z tylnej
krawdzi otworu drzwi.
14. Podway oson pasa bezpieczestwa
z grnej osony bocznej baganika i przesun pas bezpieczestwa przez szczelin
w osonie.
15. Odsun do tyu boczn oson dywanika baganika, aby odsoni zesp zwijada pasa.
16. Wykrci doln rub kotwic pas
bezpieczestwa, notujc usytuowanie ewentualnych podkadek i elementw odlegociowych.
17. cign oson i wykrci grn rub
kotwic pas bezpieczestwa, znowu notujc usytuowanie ewentualnych podkadek
i elementw odlegociowych.
18. Wykrci rub mocujc zwijado pasa. Wyj zesp pasa bezpieczestwa z samochodu.

Zamontowanie
19. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy ewentualne podkadki i elementy odlegociowe s umieszczone na
rubach kotwicych zgodnie z wczeniej
zrobion notatk. Dokrci wszystkie poczenia odpowiednim momentem.

26 Osony wntrza nadwozia


- wymontowanie
i zamontowanie
Informacje wstpne
1. Osony wntrza nadwozia s umocowane
za pomoc metalowych i plastykowych zaciskw oraz wkrtw. Podczas zwalniania
niektrych zaciskw nieocenion pomoc
moe by odpowiednie narzdzie, ktre
umoliwi uniknicie uszkodzenia demontowanej wykadziny i zaciskw. W niektrych
przypadkach moe si okaza konieczne
wymontowanie wykadzin ssiednich, aby
mc wymontowa wykadzin waciw.
Czasami trzeba uy znacznej siy do zwolnienia zaciskw i moe okaza si konieczne uycie wkrtaka lub innego narzdzia do
ich uwolnienia.

Osony wnk na nogi


2. Odkrci nakrtk ze ruby dwustronnej
z przodu osony.
3. Jeli trzeba, cign uszczelk z krawdzi osony, nastpnie odcign oson
od wnki w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych (patrz rys. 26.3).
4. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Osony progw
5. Jeli trzeba, cign tam uszczelniajc z krawdzi osony, nastpnie odcign oson od supka w celu zwolnienia
zaciskw zabezpieczajcych.
6. Przy zamontowywaniu upewni si, czy
uszczelka jest odpowiednio osadzona.

Osony supkw przednich


7. Ostronie cign tam uszczelniajc
z krawdzi osony, nastpnie odczy oson od supka.
8. Przy zamontowaniu upewni si, czy tama uszczelniajca jest waciwie osadzona.

Osony supkw rodkowych


9. Ostronie cign uszczelk z krawdzi
osony, po obu stronach.

rodkowy tylny pas


bezpieczestwa i zaczepy
Wymontowanie
20. Unie poduszk siedzenia tylnego,
aby odsoni ruby kotwice pas bezpieczestwa.
2 1 . Odkrci ruby kotwice i wyj zesp
pasa.

346

Pokrycie wewntrzne drzwi


15. Patrz podrozdzia 12.

Pka tylna - modele sedan


16. Jeli ma to zastosowanie, wymontowa
dodatkowe wiato hamowania w sposb
opisany w rozdziale 12B.
17. Wymontowa bok siedzenia tylnego
w sposb opisany w podrozdziale 24.
18. Wyj plastykowe zaciski zabezpieczajce przd i rodek pki tylnej.
19. Pocign ku grze przd pki tylnej,
odczy tylne zaciski zabezpieczajce i wyj pk.
20. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Osony wykadziny baganika


- modele sedan
2 1 . Tyln oson wykadziny baganika mona wymontowa po cigniciu uszczelki
z tyu osony, nastpnie trzeba pocign
oson ku grze, aby zwolni zaciski zabezpieczajce. Doln oson wykadziny mona
wymontowa przez zwolnienie piciu zaciskw (wycign rodkowy koek z zacisku
za pomoc wkrtaka w celu zwolnienia).
Wyj oson.
22. Osony dywanika baganika s zamocowane za pomoc wkrtw i plastykowych
zaciskw, ktre najatwiej zwolni za pomoc odpowiedniego rozdwojonego narzdzia.
Jeli ma to zastosowanie, wymontowa
wsporniki pasa do mocowania bagau i lampy owietlenia baganika, w celu uatwienia
wymontowania osony dywanikw.
23. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

Osony wykadzin baganika


- modele hatchback

Zamontowanie
22. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Dokrci ruby kotwice odpowiednim momentem.

10. Aby wymontowa doln oson, naley


wymontowa osony progw drzwi przednich
i drzwi tylnych. Posugujc si odpowiednim
narzdziem wyj cztery plastykowe zaciski
zabezpieczajce. Odchyli oson od supka,
aby zwolni dwa grne zaciski metalowe
i odczy oson od supka.
1 1 . Aby wymontowa grn oson, najpierw naley wymontowa oson doln.
12. Zdj oson, nastpnie wykrci grn
rub kotwic pas bezpieczestwa, wyj
ewentualne podkadki i elementy odlegociowe, notujc ich usytuowanie.
13. Posugujc si odpowiednim rozdwojonym narzdziem, usun plastykowy zacisk
zabezpieczajcy, nastpnie odcign ostan
od supka w celu zwolnienia grnego zacisku
metalowego. Odczy oson od supka.
14. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania,

Tylna osona
26.3. Wymontowanie bocznej osony
wykadziny wnki na nogi, po stronie
pasaera

24. Wymontowanie tylnych oson wykadzin


i oson dywanikw przebiega podobnie, jak
w przypadku modeli sedan.

Wymiana elementw

26.28. Odciganie uszczelki otworu drzwi


- modele hatchback

26.31. Odciganie osony od supka tylnego


w celu zwolnienia grnych zaciskw
metalowych i zdejmowanie osony
- modele hatchback

26.40. Wykrcanie wkrtw mocujcych


boczn grn oson wykadziny...

26.29a. Wyjmowanie zalepki wkrtu


z grnego naronika osony...

26.38. Wymontowywanie tylnej osony


wykadziny baganika - modele kombi

26.41. ... odciganie osony od nadwozia


w celu zwolnienia plastykowych zaciskw
zabezpieczajcych - modele kombi

naronika osony i wykrci odsonity wkrt


(patrz rys. 26.29a, 26.29b).
30. Zwolni pozostae widoczne zaciski plastykowe (za pomoc wkrtaka wycign
rodkowy koek z zacisku).
31. Odcign oson od supka w celu
zwolnienia grnych zaciskw metalowych
i odczy oson od supka (patrz rys.
26.31).
32. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Osony wykadzin baganika


- modele kombi

26.29b. ... i wykrcanie odsonitego


wkrtu - modele hatchback

Osona supka tylnego


25. Wymontowa tyln oson wykadziny
baganika w sposb opisany wczeniej
w tym punkcie.
26. Unie siedzisko siedzenia tylnego i pochyli w d oparcie siedzenia.
27. Wykrci wkrt zabezpieczajcy z dolnej czci naronika oparcia siedzenia tylnego. Odczepi gr naronika oparcia siedzenia i wyj go z samochodu.
28. cign uszczelk z otworu drzwi tyu
nadwozia w pobliu tylnej osony wykadziny
(patrz rys. 26.28).
29. Usun zalepk wkrtu z grnego

Osony podpierajce pk tyln


33. Posugujc si odpowiednim narzdziem usun plastykowy zacisk zabezpieczajcy z przedniej krawdzi grnej osony
podpierajcej pk. Odcign oson grn od osony dolnej w celu zwolnienia zaciskw metalowych i wyj oson grn.
34. Wykrci wkrt mocujcy z przedniej
wewntrznej strony dolnej osony podpierajcej pk.
35. Usun pokryw z wkrtu mocujcego
w tylnym narou osony dolnej i wykrci
wkrt.
36. Odsun oson doln od nadwozia
w celu zwolnienia zaciskw plastykowego
i metalowego, a nastpnie wyj oson
doln.
37. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Tylna osona
38. Tyln oson wykadziny baganika mona wymontowa po zwolnieniu plastykowych zaciskw zabezpieczajcych (patrz
rys. 26.38).

Boczna dolna osona dywanika


39. Dolne osony boczne dywanikw mona
odcign od nadwozia po cigniciu
uszczelek z ich przednich i tylnych krawdzi
oraz zwolnieniu plastykowych zaciskw zabezpieczajcych.

Boczna grna osona wykadziny


40. Wykrci wkrty mocujce boczn grn oson wykadziny (patrz rys. 26.40).
41. Odcign oson od nadwozia w celu
zwolnienia plastykowych zaciskw zabezpieczajcych i wyj oson (patrz rys.
26.41).
42. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Boczna dolna osona wykadziny


43. Wymontowa schowek przedziau bagaowego i oson podogow. Wymonto-

347

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III

26.44. Wymontowywanie zaczepw pasw


do mocowania bagau z osony bocznej...

26.45.... zwalnianie zaciskw i odciganie


osony - modele kombi

26.50.... odciganie osony od drzwi w celu


zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych
- modele hatchback

26.51. Boczne i grna osona drzwi tyu


nadwozia umocowane za pomoc
zaciskw metalowych - modele hatchback

26.53b. ... i wyjmowanie uchwytw


- modele kombi

50. Odcign oson od drzwi w celu


zwolnienia gwnych zaciskw plastykowych w rodku osony, po jednym w kadym grnym narou (patrz rys. 26.50).
Wykorzysta otwory prowadzce do tylnych wiate zespolonych przy podwaaniu
zaciskw.
5 1 . Osony boczne i osona grna s zabezpieczone za pomoc zaciskw metalowych.
Aby je wymontowa, naley je po prostu
wyj. Najpierw trzeba wymontowa oson
grn, a nastpnie osony boczne (patrz
rys. 26.51).
52. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Osona wewntrzna drzwi tyu


nadwozia - modele kombi

26.49. Zdejmowanie pokrywy zasaniajcej


dostp do tylnego wiata zespolonego...

26.53a. Wykrcanie wkrtw znajdujcych


si w zagbieniach uchwytw drzwi...

wa boczn oson wykadziny w sposb


opisany wczeniej.

Wewntrzna osona wykadziny


pokrywy baganika - modele
sedan

44. Wykrci ruby i wymontowa zaczepy


pasw do mocowania bagau z osony
bocznej (patrz rys. 26.44).
45. Zwolni plastykowe zaciski znajdujce
si na grnej i dolnej krawdzi osony.
Wycign oson, zwalniajc wewntrzne
zaciski plastykowe i metalowe (patrz rys.
26.45). Jeli to ma zastosowanie, odczy
przewody elektryczne z tyu zagbienia na
akcesoria, po odsuniciu osony.
46. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

348

53. Aby wymontowa oson gwn, naley


wykrci wkrty w zagbieniach uchwytw
drzwi i wyj uchwyty (patrz rys. 26.53a,
26.53b).
54. Zdj pokrywy wkrtw u gry osony
gwnej i wykrci wkrty (patrz rys. 26.54a,
26.54b).
55. Wycign pokrywy otworw prowadzcych do tylnych wiate zespolonych i odcign oson od drzwi w celu zwolnienia
zaciskw plastykowych i metalowych (patrz
rys. 26.55). Wykorzysta otwory prowadzce do tylnych wiate zespolonych przy
zwalnianiu zaciskw.

47. Posugujc si odpowiednim narzdziem usun plastykowe zaciski zabezpieczajce. Odczepi ty osony od pokrywy
baganika i wyj oson.
48. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Osony wewntrzne drzwi tyu


nadwozia - modele hatchback
49. Aby wymontowa oson gwn, naley
zdj pokryw tylnych wiate zespolonych
(patrz rys. 26.49).

26.54a. Zdejmowanie pokrywy wkrtw


mocujcych u gry osony gwnej...

Wymiana elementw

26.54b. ... i wykrcanie wkrtw - modele


kombi

27.3b. ... i unoszenie jej

27.5. Rozczanie zcza przewodw


elektrycznych zapalniczki i arwki

26.55. Odciganie osony od drzwi tylnych


w celu zwolnienia zaciskw plastykowych
i metalowych - modele kombi

27.4a. Zwalnianie osony dwigni zmiany


biegw z zaciskw na obwodzie...

27.6. Wykrcanie jednego z dwch


wkrtw na przedniej krawdzi konsoli
rodkowej

27.4b. ... i odczanie osony od ramki

27.7. Dwa odsonite wkrty widoczne po


zdjciu osony

56. Osony wykadzin, boczne i grny, s


zabezpieczone za pomoc zaciskw metalowych i naley je po prostu wycign.
Najpierw naley wymontowa osony grne,
a nastpnie osony boczne.
57. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.

27 Konsola rodkowa
- wymontowanie
i zamontowanie

Uwaga. Wszystkie wersje s wyposaone


w poduszki powietrzne. Elektroniczny modu
sterujcy poduszek jest umieszczony pod

konsol rodkow. Podczas wykonywania


niej podanych czynnoci naley przestrzega zasad bezpieczestwa podanych
w rozdziale 12B, aby unikn uszkodzenia
ciaa.

Wymontowanie

27.3a. Podwaanie ramki otaczajcej


oson ochronn dwigni zmiany biegw
z konsoli rodkowej...

1. Odczy ujemny biegun od akumulatora.


2. W wersjach z automatyczn skrzynk
przekadniow naley odczepi oson dwigni wyboru biegw od konsoli rodkowej.
3. W wersjach z mechaniczn skrzynk
przekadniow naley ostronie podway
ramk osony dwigni zmiany biegw (patrz
rys. 27.3a, 27.3b).
4. Wyj oson dwigni zmiany biegw
z zaciskw (patrz rys. 27.4a, 27.4b).

27.8. Jeden z dwch wkrtw z tyu konsoli


(strzaka), ktre naley wykrci

349

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III

f
" ^

-x

""""

27.9. Unoszenie konsoli i przesuwanie do


przodu po dwigni hamulca awaryjnego

5. Rozczy wtyk zcza przewodw elektrycznych zapalniczki i arwki (patrz rys.


27.5).
6. Wykrci wkrty na przedniej krawdzi
konsoli rodkowej (patrz rys. 27.6).
7. Unie kiesze znajdujc si pod dwigni hamulca awaryjnego i wykrci odsonite dwa wkrty (patrz rys. 27.7).
8. Wykrci dwa wkrty w tylnej czci
konsoli rodkowej, po jednym z kadej strony (patrz rys. 27.8).
9. Odcign dwigni hamulca awaryjnego, tak daleko jak tylko si da, nastpnie
unie ty konsoli i przesun j do przodu,
po dwigni hamulca awaryjnego (patrz rys.
27.9).
10. Sign pod konsol i odczy przewody elektryczne tylnych wcznikw umieszczonych na konsoli (jeli wystpuj), wyj konsol z samochodu.

28.2a. Wykrcanie jednego z szeciu


wkrtw mocujcych osony kolumny
kierownicy...

7. Odcign oson ku doowi w celu


zwolnienia czterech zaciskw. Odczy
przewody elektryczne przy zespoach sterowania lub przekanikach, jeli ma to
zastosowanie, i wyj oson (patrz rys,
28.7a, 28.7b).

Zamontowanie
8. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

28.2b. ... nastpnie wyjmowanie grnej


i dolnej osony kolumny kierownicy

11. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy wtyki przewodw elektrycznych s waciwie podczone.

Osony kolumny kierownicy


Wymontowanie
1. Odczy ujemny biegun od akumulatora.
2. Pod doln oson kolumny kierownicy
wykrci sze wkrtw zabezpieczajcych,
nastpnie odczepi panel wykadziny z zamka kolumny kierownicy i wycznika zaponu.
Pocign oson doln ku doowi, aby
odczepi j od osony grnej (patrz rys.
28.2a, 28.2b).
3. Ostronie zdj oson grn z kolumny
kierownicy (wskazane jest cakowite opuszczenie regulowanej kolumny kierownicy).

350

Osona z wycznikami i dyszami


nawiewu
Wymontowanie
9. Odczy ujemny biegun od akumulatora.
10. Wykrci dwa dolne wkrty mocujce.
Odcign oson od tablicy rozdzielczej
w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych (patrz rys. 28.10a, 28.10b, 28.10c).
1 1 . Odczy wtyki przewodw elektrycznych wcznikw, znajdujce si z tyu osony (patrz rys. 28.11).
12. Zwolni zacisk zabezpieczajcy i odczy link sterowania nawiewem od tyu
obudowy dysz. Wyj obudow (patrz rys.
28.12).

Zamontowanie

28 Osony tablicy
rozdzielczej - wymontowanie i zamontowanie

28.7b. ... nastpnie rozczanie zcza


przewodw elektrycznych we wntrzu
osony

28.7a. Odciganie w d dolnej osony


tablicy rozdzielczej, po stronie kierowcy,
w celu zwolnienia zaciskw...

Zamontowanie
13. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Zamontowanie
4. Zamontowanie osony kolumny kierownicy przebiega w odwrotnej kolejnoci czynnoci do wymontowania. Upewni si, czy
waciwie zaczepiy si zaciski osony.

Dolna osona tablicy


rozdzielczej, po stronie kierowcy
Wymontowanie
5. Odczy ujemny biegun od akumulatora.
6. Wykrci trzy wkrty mocujce, dwa
w pobliu lewej krawdzi i jeden w lewym
dolnym naroniku.

28.1 Oa. Wykrcanie lewego wkrtu


mocowania osony rodkowej
z wycznikami oraz nawiewem...

Wymiana elementw

28.1Ob. ... i wkrtu dolnego prawego...

28.12. ... i odczanie linki sterujcej


nawiewem od tyu obudowy dyszy

28.17. Zwalnianie zaciskw i wyjmowanie


ramki

Zamontowanie
18. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Schowek tablicy rozdzielczej


Wymontowanie

28.1 Oc. ... nastpnie odsuwanie osony od


tablicy rozdzielczej w celu zwolnienia
zaciskw

28.16a. Wykrcanie jednego z dwch


grnych wkrtw mocowania ramki zespou
wskanikw...

28.11. Odczanie zcza przewodw


elektrycznych z tyu osony...

28.16b. ... i wkrtu dolnego

Osona zestawu wskanikw

trzeba wicej miejsca, poluzowa dwie grne ruby mocujce kolumn kierownicy i lekko obniy kolumn.

Wymontowanie
14. Wymontowa osony kolumny kierownicy i rodkow obudow wycznikw i dysz
nawiewu w sposb opisany wczeniej w niniejszym punkcie.
15. Ustawi regulowan kolumn kierownicy w skrajnym dolnym pooeniu. W tym
pooeniu jest wystarczajco duo miejsca
pomidzy koem kierownicy i tablic rozdzielcz, aby mc wymontowa element
otaczajcy zesp wskanikw. Jeli po-

19. Odczy ujemny biegun od akumulatora.


20. Wymontowa boczn oson wykadziny
wnki na nogi pasaera w sposb opisany
w podrozdziale 26.
21. Wyj plastykowe sworznie zawiasw

28.21. Wyciganie kokw zawiasw


pokrywy schowka

16. Wykrci dwa wkrty u gry elementu


otaczajcego zesp wskanikw i jeden
wkrt w lewym dolnym narou (patrz rys.
28.16a, 28.16b).
17. Odcign element otaczajcy w celu
zwolnienia dolnych zaciskw rodkowych
i wysun element (patrz rys. 28.17). Po
uzyskaniu odpowiedniego miejsca odczy
zcze przewodw elektrycznych z tylnej
strony zespou wycznikw.

IL!

28.22. Wykrcanie jednego z dwch


wkrtw rodkowych w celu wymontowania
zatrzasku schowka

351

Nadwozie i wyposaenie wntrza - modele fazy III

28.23a. Wykrcanie lewego wkrtu


grnego,...

28.23d. ... i dolnego prawego wkrtu


mocujcego

28.25a. Wyjmowanie schowka z tablicy


rozdzielczej...

28.23b. ... prawego grnego,...

28.24a. Zwalnianie lewego...

28.25b. ... i odczanie gniazda arwki


owietlenia

28.23c. ... dolnego lewego...

28.24b. ... i prawego zacisku ustalajcego


schowka

28.31a. Wykrcanie zacisku


zabezpieczajcego oson we wnce na
nogi, po stronie kierowcy

pokrywy schowka, znajdujce si u dou


schowka (patrz rys. 28.21).
22. Wykrci dwa wkrty rodkowe i wymontowa zatrzask pokrywy schowka (patrz
rys. 28.22).
23. Wykrci dwa wkrty grne i dwa wkrty
dolne mocujce schowek, po jednym w kadym narou schowka (patrz rys. 28.23a,
28.23b, 28.23C, 28.23d).
24. Posugujc si maym wkrtakiem ostronie zwolni dwa zaciski zabezpieczajce
schowek, po jednym w grnych naroach
schowka (patrz rys. 28.24a, 28.24b).
25. Wycign schowek z tablicy rozdzielczej i odczy opraw arwki owietlenia,
znajdujc si z tyu (patrz rys. 28.25a,
28.25b).

Zamontowanie

i dysz nawiewu oraz schowek w sposb


opisany wczeniej w tym punkcie.
28. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w podrozdziale 27.
29. Wymontowa radioodbiornik w sposb
opisany w rozdziale 12B.
30. Wymontowa zesp sterowania nagrzewnic i nawiewem w sposb opisany
w rozdziale 3.
3 1 . Wymontowa boczn oson wnki na
nogi pasaera, przez pocignicie za krawd ssiadujc z doln rodkow oson
tablicy rozdzielczej i nastpnie pocign
do tyu w celu odczenia wystpw ustalajcych. W ten sam sposb wymontowa
oson po stronie kierowcy, wyjmujc take
zacisk zabezpieczajcy. Zacisk daje si

352

26. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci czynnoci do wymontowania. Zamontowa sworznie zawiasw pokrywy
schowka przed wkrceniem dolnego prawego wkrtu mocowania schowka. Naley
zauway, e sworznie zawiasw pokrywy
schowka montuje si tak, aby byy gowami
zwrcone do siebie.

Dolna rodkowa osona


wykadziny tablicy rozdzielczej
Wymontowanie
27. Wymontowa doln oson tablicy rozdzielczej, rodkow obudow wycznikw

Wymiana elementw

28.31 b. ... i wyjmowanie osony

28.32b. ... i wkrtu w pobliu kolumny


kierownicy

28.34a. Zwalnianie gniazda arwki


owietlenia...

28.32a. Wykrcanie wkrtu mocujcego


doln oson rodkow we wnce na
radioodtwarzacz...

28.33. Widok dwch wkrtw u dou osony


rodkowej (strzaki)

28.34b. ... i wymontowywanie dolnej


rodkowej osony

zwolni poprzez nacinicie koka rodkowego, po czym mona zacisk wycign


z nadwozia (patrz rys. 28.31 a, 28.31 b).
32. Wykrci dwa prawe wkrty mocujce
doln rodkow oson wykadziny, jeden
umieszczony w otworze na radioodbiornik,
a drugi w pobliu kolumny kierownicy (patrz
rys. 28.32a, 28.32b).
33. Wykrci dwie ruby na dole, w rodku
osony (patrz rys. 28.33).
34. Wyj opraw arwki owietlenia ze
rodka osony. Odcign oson, w celu
zwolnienia zacisku zabezpieczajcego, znajdujcego si z prawej strony (patrz rys.
28.34a, 28.34b).

chowa wszystkie wkrty mocujce w odpowiednich osonach, aby unikn pomyki


przy pniejszym montau:
a) osony kolumny kierownicy;
b) dolnej osony tablicy rozdzielczej, po
stronie kierowcy;
c) rodkowej osony wycznikw i dysz
nawiewu;
d) elementu otaczajcego zesp wskanikw;
e) schowka;
f) dolnej rodkowej osony.
37. Wymontowa tablic rozdzielcz w sposb opisany w rozdziale 12B.
38. Odkrci dolne nakrtki zabezpieczajce grn oson (po jednej nakrtce w kadym dolnym naroniku).
39. Wymontowa kratki nawiewu na szyb
przedni (zapobiegajce zaparowywaniu
szyby) i wykrci dwie ruby, po jednej
w kadym otworze na kratk.
40. Odkrci rodkow nakrtk zabezpieczajc grn oson, ktra znajduje si
w rodku otworu na zesp wskanikw.
4 1 . Upewni si ostatecznie, czy wszystkie
przewody elektryczne zostay odczone

i odcign grn oson ku tyowi samochodu, aby odczy go od otworu.


42. Po uwolnieniu osony, wycign j
przez otwr drzwi pasaera.

Zamontowanie
35. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Grna osona tablicy rozdzielczej


Wymontowanie
36. Wymontowa niej wymienione osony
tablicy rozdzielczej. Zanotowa usytuowanie
wszystkich przewodw elektrycznych i za-

23 Nissan Primera

Zamontowanie
43. Zamontowanie naley rozpocz od
ustawienia grnej osony w odpowiednim
pooeniu nad otworem.
44. Upewni si, czy wszystkie przewody
zostay przesunite przez odpowiednie otwory i nie s zatrzanite.
45. Upewni si, czy kana nawiewu jest
waciwie poczony z obudowami dysz
w osonie.
46. Wkrci grne ruby mocujce oson
i ruby rodkowe i dokrci je.
47. Dalszy proces zamontowania przebiega
w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.
Naley uwzgldni niej podane informacje:
a) upewni si, czy wszystkie przewody
elektryczne zostay odpowiednio podczone
i czy s poprowadzone zgodnie z wczeniej
zrobion notatk;
b) zamontowa wszystkie otaczajce osony.

Rozdzia 12A

Wyposaenie elektryczne
- modele fazy I i II

Dane techniczne
arwki
Owietlenia wntrza
Kierunkowskazw przednich
Kierunkowskazw bocznych
Przedniego wiata dziennego
Reflektorw przeciwmgowych
Przedniego wiata pozycyjnego
Reflektorw
Dodatkowego wiata hamowania stop":
- modele sedan

1 Wiadomoci wstpne
W samochodzie zastosowano instalacj elektryczn o napiciu znamionowym 12 V
i biegunie ujemnym akumulatora poczonym z mas. Wszystkie odbiorniki instalacji
elektrycznej s zasilane z akumulatora oowiowego adowanego przez alternator.
W niniejszym rozdziale opisano czynnoci
naprawy i obsugi elementw wyposaenia
elektrycznego samochodu nie zwizanych
z silnikiem. Informacje dotyczce akumulatora, alternatora i rozrusznika mona znale w rozdziale 5A, a informacje dotyczce
ukadu zaponowego - w rozdziale 5B.
Naley pamita, e podczas obsugi elementw wyposaenia elektrycznego trzeba
od ujemnego bieguna akumulatora odczy
przewd masy, aby nie dopuci do zwarcia
w instalacji elektrycznej, ktre moe spowodowa poar.
Uwaga. Rozdzia 12A dotyczy ukadw elektrycznych nadwozia modeli fazy I (od czerwca 1990 do czerwca 1993) i fazy II (od
czerwca 1993 do padziernika 1996).

354

10
21
5
55
55
5
60/55

W
W
W
W
W
W
W

5 W

- modele hatchback
Owietlenia baganika:
- modele sedan i hatchback
- modele kombi
wiata do czytania mapy
Kierunkowskazw tylnych
wiata przeciwmgowego tylnego
Owietlenia tablicy rejestracyjnej
wiata cofania
wiate hamowania stop"

2 Diagnozowanie
wyposaenia elektrycznego
- informacje oglne
Uwaga. Przed przystpieniem do wykrywania niesprawnoci naley zapozna si z informacjami podanymi w punkcie powiconym zasadom bezpieczestwa. Niej podane metody kontroli odnosz si do sprawdzania gwnych obwodw elektrycznych
i nie naley ich stosowa do kontroli delikatnych obwodw elektronicznych jak np. ukady zapobiegajce blokowaniu k podczas
hamowania.

Wiadomoci oglne
1. Typowy obwd elektryczny zawiera odbiornik elektryczny, wyczniki, przekaniki,
silniki, bezpieczniki, przewody bezpiecznikowe lub przerywacze obwodw zwizane
z odbiornikiem elektrycznym oraz przewody
elektryczne i zcza, ktre cz odbiornik
elektryczny z akumulatorem i mas nadwozia. Zamieszczone w rozdziale schematy
instalacji elektrycznej uatwi odnalezienie
niesprawnoci poszczeglnych obwodw
instalacji elektrycznej.

2W
3,4 W
5W
10 W
21 W
21 W
5W
21 W
21/5 W

2. Przed przystpieniem do wykrywania niesprawnoci w jednym z obwodw elektrycznych samochodu najpierw naley zapozna
si z odpowiednim schematem instalacji
elektrycznej tego obwodu. Moliwe przyczyny niesprawnoci mona znacznie ograniczy wiedzc, ktre elementy nalece do
obwodu dziaaj prawidowo. Jeli rwnoczenie nie dziaa kilka odbiornikw lub
obwodw, to przyczyn moe by przepalony bezpiecznik lub brak poczenia z mas,
gdy czsto w instalacji elektrycznej samochodu kilka obwodw jest podczonych do
jednego bezpiecznika i jednego poczenia
z mas.
3. Usterki elektryczne czsto s powodowane prostymi przyczynami, takimi jak poluzowanie lub skorodowanie pocze, brak
poczenia z mas, przepalenie bezpiecznika lub niesprawno przekanika.
Przed przystpieniem do diagnozowania
wyposaenia elektrycznego naley sprawdzi wzrokowo stan wszystkich bezpiecznikw, przewodw i pocze w niesprawnym obwodzie. W razie potrzeby uycia
przyrzdw kontrolnych naley posuy
si schematami instalacji elektrycznej w celu zaplanowania z gry miejsc dokonywania

Diagnozowanie wyposaenia elektrycznego


podcze tych przyrzdw umoliwiajcych dokadne ustalenie przyczyny niesprawnoci.
4. Do podstawowych urzdze niezbdnych do diagnozowania instalacji elektrycznej nale: prbnik obwodu lub woltomierz (mona uy arwki 12 V z przewodami prbnymi), prbnik cigoci obwodu, ktry obejmuje arwk, bateri,
zestaw przewodw prbnych i przewd do
zwierania pocze w zczu, przy czym
zaleca si stosowanie przerywacza obwodu, ktry moe by wykorzystany do mostkowania zespow elektrycznych.
5. Czst przyczyn sporadycznych niesprawnoci przewodw elektrycznych jest
niewaciwe poczenie, zanieczyszczenie
lub uszkodzenia izolacji przewodu. Niesprawno t mona wykry poruszajc rk
przewd i obserwujc, czy podczas tego
ruchu niesprawno nadal pozostaje.
6. Poza niesprawnociami wynikajcymi
ze zych pocze, w obwodzie elektrycznym mog wystpowa dwie podstawowe niesprawnoci: przerwa w obwodzie
lub zwarcie.
7. Niesprawnoci polegajce na braku cigoci obwodu s zwykle spowodowane przerw w obwodzie, ktra uniemoliwia przepyw prdu. Niecigo obwodu uniemoliwia dziaanie podzespou, ale nie powoduje
przepalenia bezpiecznika obwodu.
8. Zwarcia w obwodzie na og wynikaj
z przetarcia izolacji przewodw, co umoliwia zetknicie si przewodu zasilajcego
z innym przewodem lub elementem podczonym do masy. Zwarcie normalnie powoduje przepalenie si odpowiedniego bezpiecznika.

Wyszukiwanie niecigoci
obwodu
9. Aby wykry niecigo obwodu, naley
jeden przewd prbnika obwodu lub woltomierza podczy do ujemnego bieguna
akumulatora albo miejsca, w ktrym jest
pewny styk z mas.
10. Drugi przewd podczy do zcza
badanego obwodu, moliwie najbliej akumulatora lub bezpiecznika.
11. Wczy zasilanie obwodu, pamitajc,
e niektre obwody s zasilane dopiero po
przekrceniu kluczyka wycznika zaponu
w odpowiednie pooenie.
12. Jeli arwka prbnika wieci, to znaczy, e jest napicie, co z kolei oznacza, e
cz obwodu midzy zczem prbnika
i akumulatorem jest sprawna.
13. W taki sam sposb naley sprawdzi
pozostae czci obwodu.
14. Dotarcie do miejsca, w ktrym nie bdzie napicia, oznacza zlokalizowanie niesprawnoci midzy tym punktem a ostatnim
punktem obwodu elektrycznego, w ktrym
wystpowao napicie. Na og przyczyn
jest poluzowanie poczenia.

Wyszukiwanie zwarcia
15. Aby skontrolowa wystpienie zwarcia,
najpierw trzeba odczy obcienie (obcienia) obwodu (obcieniami s odbiorniki, ktre pobieraj prd z obwodu, takie
jak arwki, silniki, elementy grzewcze itp.)
16. Usun odpowiedni bezpiecznik z obwodu i podczy prbnik obwodu lub woltomierz w miejsce kocwek gniazda bezpiecznika.
17. Wczy obwd, pamitajc, e niektre
obwody s zasilane po przekrceniu kluczyka wycznika zaponu w odpowiednie
pooenie.
18. Jeli jest napicie (co sygnalizuje zawiecenie arwki prbnika lub wskazanie
woltomierza), to oznacza, e gdzie w obwodzie jest zwarcie do masy.
19. Jeli nie ma napicia, lecz bezpieczniki
nadal ulegaj przepaleniu przy podczonym
obcieniu to oznacza, e wystpuje wewntrzne uszkodzenie w obcieniu.

Wyszukiwanie braku poczenia


z mas
20. Ujemny biegun akumulatora jest poczony z mas - metalowymi czciami
silnika, skrzynki przekadniowej i nadwozia
- w wikszoci ukadw zasilanie jest tylko
biegunem dodatnim. Prd powraca poprzez
metal nadwozia samochodu. Oznacza to,
e mocowanie podzespou i nadwozie s
elementami obwodu. Poluzowanie lub skorodowanie zamocowania moe by powodem wielu niesprawnoci elektrycznych, od
cakowitego uszkodzenia obwodu do uszkodze miejscowych. Mog przygasa wiata
(szczeglnie, gdy inny obwd korzysta z tego samego poczenia z mas), silniki (silniki
wycieraczek i wentylatora chodnicy) mog
pracowa wolniej i dziaanie jednego obwodu moe mie nieoczekiwany wpyw na
inny obwd. Naley zauway, e w wielu
samochodach stosuje si tamy czce
z mas pomidzy pewnymi zespoami, takimi jak silnik, skrzynka przekadniowa a nadwoziem. Ma to miejsce w takich przypadkach, gdy nie ma bezporedniego styku
metalicznego pomidzy zespoami wskutek
wystpowania elastycznych pocze gumowych itp.
2 1 . Aby sprawdzi, czy zesp jest odpowiednio poczony z mas, naley odczy
akumulator i podczy jeden przewd omomierza do pewnego miejsca poczenia
z mas. Drugi przewd podczy do sprawdzanego przewodu lub poczenia z mas.
Odczyt rezystancji powinien wynosi zero.
Jeli tak nie jest, naley sprawdzi poczenie w nastpujcy sposb.
22. Jeli podejrzewa si brak poczenia
z mas, naley rozebra poczenie i oczyci jego elementy, zarwno na nadwoziu,
jak i na kocwce przewodu lub miejscu
zespou, ktre powinno czy si z mas.
Starannie usun wszystkie lady brudu lub
korozji, nastpnie noem usun lady la-

kieru. Przy montau trzeba pewnie zamocowa elementy poczenia. Jeli montuje
si kocwk przewodu, naley uy podkadki zbkowane pomidzy kocwk
a nadwoziem, aby uzyska pewne i czyste
poczenie.

3 Bezpieczniki i przekaniki
- informacje oglne
Bezpieczniki
1. Bezpieczniki (patrz rys. 3.1) tak dziaaj,
e powoduj przerw w obwodzie, gdy
zostanie przekroczona odpowiednia warto
prdu. Ma to na celu ochron podzespow
i przewodw przed zniszczeniem podczas
przepywu zbyt duego prdu. Nadmierny
przepyw prdu moe by spowodowany
zwarciem w obwodzie (patrz podrozdz. 2).
2. Bezpieczniki
gwne znajduj si
w skrzynce umieszczonej wewntrz nadwozia po stronie kierowcy, w tablicy rozdzielczej.
3. Aby uzyska dostp do bezpiecznikw,
naley zdj pokryw skrzynki (patrz rys.
3.3).
4. Bezpieczniki dodatkowe i wyczniki obwodw znajduj si w dodatkowej skrzynce
bezpiecznikw w przedziale silnika. Jest
ona umieszczona na wsporniku obok akumulatora (patrz rys. 3.4).
5. Sprawdzanie sprawnoci bezpiecznika
wymaga jego wyjcia ze skrzynki w celu
stwierdzenia cigoci drutu.
6. Przed wyjciem bezpiecznika naley
upewni si, czy jest wyczony odpowiedni
obwd.
7. Posugujc si plastykowym narzdziem,
przymocowanym do pokrywy skrzynki bezpiecznikw, wyj bezpiecznik z gniazda.
8. Bezpieczniki zapasowe znajduj si
w gwnej skrzynce bezpiecznikw.
9. Przed woeniem nowego bezpiecznika
naley znale i usun przyczyn przepalenia si bezpiecznika. Zawsze naley stosowa bezpiecznik o odpowiedniej wartoci
prdu znamionowego (parametry bezpiecznika s podane na wewntrznej stronie

3.1. Widok bezpiecznikw


a - bezpiecznik dobry, b - bezpiecznik
przepalony

355

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II

3.3. Widok skrzynki bezpiecznikw ze zdjt pokryw - strzaki


wskazuj bezpieczniki zapasowe

3.4. Widok dodatkowej skrzynki bezpiecznikw ze zdjt pokryw,


umieszczonej w przedziale silnika

Skrzynka
przekanikw
14

Skrzynka
bezpiecznikw

_,
Skrzynka
bezpiecznikw

12
"

HO
3

Skrzynka
kanikw

prze

3.13a. Rozmieszczenie przekanikw w przedziale silnika - modele sedan i hatchback


1 - przekanik wiate reflektorw, 2 - przekanik tylnego wiata przeciwmgowego, 3 - przekanik sygnau dwikowego, 4 - przekanik
wentylatora chodnicy, 5 - dodatkowy przekanik wentylatora chodnicy (modele fazy I z silnikiem 2,0) lub przekanik ECCS (modele fazy II
z silnikiem 2,0 i z silnikiem 1,6 o wtrysku paliwa) lub przekanik automatycznego urzdzenia rozruchowego (wersje z silnikiem ganikowym
1,6), 6 - przekanik podgrzewacza kolektora dolotowego (modele fazy i) lub przekanik blokady rozruchu (modele fazy II z automatyczn
skrzynk przekadniow), 7 - przekanik ECCS (modele fazy I z silnikiem 2,0) lub przekanik przednich wiate przeciwmgowych (modele
fazy II), 8 - przekanik blokady rozruchu (modele fazy I z automatyczn skrzynk przekadniow) lub dodatkowy przekanik wentylatora
chodnicy (modele fazy II), 9-przekanik pompy paliwa (modele fazy I) lub przekanik ukadu klimatyzacji (modele fazy II), 10-przekanik
ukadu klimatyzacji (modele fazy I) lub przekanik pompy paliwa (modele fazy II), 11 - przekanik przednich wiate przeciwmgowych
(modele fazy I) lub przekanik autoalarmu (modele fazy II), 12 - przewody bezpiecznikowe, 13 - bezpieczniki, 14 - wzmacniacz silnika
wycieraczek szyby przedniej

356

Bezpieczniki i przekaniki

Skrzynka
przekanikw
Skrzynka
bezpiecznikw

Skrzynka przekanikw
Skrzynka
bezpiecznikw

3.13b. Rozmieszczenie przekanikw


w przedziale silnika - modele kombi
1 - przekanik wentylatora chodnicy,
2 - przekanik sygnau dwikowego,
3 - przekanik blokady rozruchu (wersje
z automatyczn skrzynk przekadniow),
4 - przekanik przyspieszonego biegu jaowego,
5 - przekanik podgrzewacza kolektora
dolotowego, 6 - dodatkowy przekanik
wentylatora chodnicy, 7 - przekanik
wycieraczki szyby tylnej, 8 - przekanik
automatycznego urzdzenia rozruchowego
(wersje ganikowe z silnikiem 1,6) lub rezystor
(wersje z silnikiem 2,0 ), 9 - przekanik ukadu
klimatyzacji, 10 - przekanik pompy paliwa,
11 - przekanik ECCS, 12 - przewody
bezpiecznikowe, 13 - bezpieczniki,
14 - wzmacniacz silnika wycieraczek

12

11

10

13

12

11

3.13c. Rozmieszczenie przekanikw i moduw


sterujcych na tablicy rozdzielczej - modele
sedan i hatchback
1 - elektroniczny modu sterujcy ABS,
2 - wzmacniacz silnika wycieraczki szyby tylnej
(modele hatchback), 3 - sygnalizator
niewyczenia wiate reflektorw, 4 - przekanik
kierunkowskazw i wiate awaryjnych,
5 - modu sterujcy autoalarmem, 6 - modu
sterujcy intensywnoci owietlenia,
7 - dodatkowy przekanik zaponu, 8 - modu
sterujcy automatyczn skrzynk
przekadniow, 9 - modu sterujcy centralnym
blokowaniem drzwi, 10 - przekanik autoalarmu,
11 - przekanik autoalarmu, 12 - przekanik
autoalarmu, 13 -centralka elektryczna,
14 - rezystor (wersje z silnikiem 2,0),
15 - skrzynka bezpiecznikw, 16 - przekanik
ogrzewania szyby tylnej, 17 - przekanik
wyposaenia dodatkowego, 18 - przekanik
wyposaenia dodatkowego, 19 - przekanik
zaponu, 20 - modu sterujcy elektrycznego
sterowania szyb drzwi (wewntrz drzwi),
21 - elektroniczny modu sterujcy ECCS
(wersje z silnikiem o wtrysku paliwa),
21 - elektroniczny modu sterujcy ECCS
(wersje z silnikiem ganikowym)

357

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II


3.13d. Rozmieszczenie przekanikw i moduw
sterujcych na tablicy rozdzielczej - modele
kombi
1 - elektroniczny modu sterujcy ECCS,
2 - przecznik czasowy anteny wysuwanej
elektrycznie, 3 - modu sterujcy ABS,
4 - przekanik tylnego wiata
przeciwmgowego, 5 - przekanik ogrzewania
szyby tylnej, 6 - przekanik kierunkowskazw
i wiate awaryjnych, 7 - czasowy modu
sterujcy (spriskiwanie/wycieraczki, owietlenie
wntrza, zegar, sterowanie szyb itp.),
8 -sygnalizator niewyczenia wiate reflektora,
9 - modu sterujcy intensywnoci owietlenia,
10 - skrzynka bezpiecznikw, 11 - centralka
elektryczna, 12 - modu sterujcy centralnej
blokady drzwi, 13 - odbiornik zdalnego
sterowania, 14 - modu sterujcy elektrycznym
sterowaniem szyb drzwi (wewntrz drzwi),
15 - przekanik elektrycznego sterowania szyb,
16 - przekanik wyposaenia dodatkowego,
17 - przekanik wyposaenia dodatkowego,
18 - przekanik zaponu

pokrywy skrzynki bezpiecznikw). Nie wolno


stosowa bezpiecznikw o odmiennej wartoci prdu lub dokonywa prowizorycznej
naprawy bezpiecznika, np. za pomoc kawaka drutu.
10. Bezpieczniki s oznakowane nastpujcymi kolorami:
5 A - pomaraczowy
10 A- czerwony
15 A- niebieski
20 A - ty
25 A - przezroczysty lub biay
30 A- zielony
11. Bezpiecznik radioodtwarzacza jest
umieszczony z tyu radioodtwarzacza i dostp do niego uzyskuje si po wyjciu radioodtwarzacza.

Przekaniki
12. Przekanik jest wcznikiem uruchamianym elektrycznie, charakteryzujcym si
nastpujcymi cechami:
a) moe wcza prd o duym nateniu
za pomoc oddzielnego obwodu elektrycznego o maym prdzie sterujcym (ciesze

358

przewody i delikatniejsze styki we wczniku);


b) moe odbiera sygnay z wicej ni
jednego wejcia w przeciwiestwie do wcznika mechanicznego;
c) moe peni funkcj przerywacza - na
przykad przekanik kierunkowskazw.
13. Przekaniki znajduj si pod tablic
rozdzielcz tu obok skrzynki bezpiecznikw oraz w innych miejscach, zalenie
od wersji samochodu.
Wikszo przekanikw zwizanych z silnikiem znajduje si w skrzynce z przekanikami, umieszczonej po prawej stronie
w przedziale silnika (patrz rys. 3.13a, 3.13b,
3.13c, 3.13d, 3.13e).
14. W wikszoci wersji przekanik przerywacza kierunkowskazw i wiate awaryjnych jest umieszczony na wsporniku za
tablic rozdzielcz po lewej stronie kolumny
kierownicy. Dostp do niego uzyskuje si
po wymontowaniu dolnej osony tablicy rozdzielczej po stronie kierowcy-patrz rozdzia
11A (patrz rys. 3.14).
15. Sygnalizator wczenia wiate jest przykrcony do tylnej powierzchni tablicy roz-

3.13e. Przekaniki umieszczone w pobliu


skrzynki z bezpiecznikami
dzielczej, nad przerywaczem kierunkowskazw i wiate awaryjnych (patrz punkt 14).
16. Przekaniki mog by rozlokowane
w wielu innych miejscach, w zalenoci od
wersji samochodu, na przykad w modelach
hatchback przekanik wycieraczki drzwi tyu
nadwozia jest umieszczony w przedziale
bagaowym za wykadzin tyln (patrz rys,
3.16).

Wyczniki i przeczniki

3.14. Zesp przerywacza


kierunkowskazw i wiate awaryjnych

4.3. Wysuwanie przecznika wycieraczek


i spryskiwaczy ze wspornika kolumny
kierownicy

4.11a. Zwalnianie zaciskw


zabezpieczajcych...

3.16. Przekanik wycieraczki drzwi tyu


nadwozia (strzaka) - modele hatchback

4.7. Wymontowanie wycznika tylnego


wiata przeciwmgowego - strzaki
wskazuj zaciski zabezpieczajce

4.11b. ... i zdejmowanie wycznika

17. Jeli obwd lub podzesp sterowany


przekanikiem wykazuje niesprawno, ktrej przyczyn moe by przekanik, naley
wczy dany odbiornik. Jeli przekanik
dziaa prawidowo, to w chwili jego zadziaania usyszy si kliknicie. Jeli tak jest, to
znaczy, e usterka jest w podzespole lub
przewodzie zasilajcym. Jeli przekanik nie
zadziaa, to znaczy, e albo przekanik nie
otrzymuje zasilania lub odpowiedniego napicia albo sam przekanik jest uszkodzony.
Sprawdzanie polega na wymianie poszczeglnych przekanikw. Trzeba jednak zachowa ostrono, gdy niektre przekaniki maj identyczny wygld i dziaanie, inne
s podobne, lecz peni odmienne funkcje.
18. Przed wymontowaniem przekanika naley upewni si, czy zabezpieczany przez
niego obwd jest wyczony. Nastpnie
wyj niesprawny przekanik z gniazdka,
a na jego miejsce wcisn nowy.

Wyczniki przyciskowe tablicy


rozdzielczej

4.10. Zdejmowanie pokrta wycznika


dmuchawy

Przecznik silnika dmuchawy


Wycznik zaponu z blokad
kierownicy
1. Patrz rozdzia 10.

Przecznik zespolony
4 Wyczniki i przeczniki
- wymontowanie
i zamontowanie

Uwaga. Przed wymontowaniem ktregokolwiek wycznika naley odczy ujemny


biegun od akumulatora.

5. Wymontowa oson wycznikw przyciskowych z tablicy rozdzielczej w sposb


opisany w rozdziale 11 A.
6. Rozczy zcze elektryczne odpowiedniego wycznika.
7. Nacisn wycznik w kierunku od siebie
w celu zwolnienia zaciskw mocujcych
(patrz rys. 4.7).
8. Zamontowanie odpowiedniego wycznika odbywa si w kolejnoci odwrotnej do
opisanej podczas jego wymontowania.

2. Wymontowa oson kolumny kierownicy


w sposb opisany w rozdziale 11 A.
3. Nacisn zaciski zabezpieczajce i wysun odpowiedni przecznik ze wspornika
kolumny kierownicy (patrz rys. 4.3). Rozczy jego zcze elektryczne.
4. Zamontowanie przecznika zespolonego
odbywa si w kolejnoci odwrotnej do opisanej podczas jego wymontowania.

9. Wymontowa zesp regulacji ogrzewania i przewietrzania w sposb opisany w rozdziale 3.


10. Ostronie zdj pokrto regulacji nawiewu dmuchawy (patrz rys. 4.10). Jeli
wykonuje si to za pomoc szczypiec, naley zabezpieczy pokrto przed uszkodzeniem, owijajc je szmat lub papierem.
11. Zwolni zaciski zabezpieczajce (dwa
na dole i jeden u gry przecznika), posugujc si wkrtakiem, jeli zachodzi taka
potrzeba. Wyj przecznik silnika dmuchawy (patrz rys. 4.11 a, 4.11 b).
12. Zamontowa przecznik silnika dmuchawy w sposb odwrotny do wymontowania. Zamontowa zesp regulacji ogrzewa-

359

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II


Przecznik sterowania szyby
drzwi tylnych
23. Wyj oson klamki drzwi razem
z przecznikiem i rozczy zcze elektryczne przecznika.
24. Wypchn przecznik na zewntrz od
tyu osony klamki drzwi.
25. Zamontowanie przecznika elektrycznego sterowania szyby drzwi tylnych przebiega w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.
4.15. Wymontowywanie wycznika
owietlenia zestawu wskanikw

4.18b. ... i wyjmowanie przecznika

Przeczniki sterowania szyb


umieszczone na konsoli
rodkowej
26. Patrz punkty 17 do 20.

Przecznik dachu otwieranego


elektrycznie

4.18a. Wykrcanie wkrtw mocujcych


zesp przecznikw (po dwa dla kadego
przecznika - strzaki)...

4.21. Wyjmowanie przecznika


elektrycznego sterowania szyby z drzwi
przednich

nia i przewietrzania w sposb opisany w rozdziale 3.

19. Aby wymontowa inne przeczniki


umieszczone na konsoli rodkowej, naley
zwolni zaciski zabezpieczajce, a nastpnie wysun odpowiedni przecznik na
zewntrz od gry konsoli.
20. Zamontowa odpowiedni przecznik
w sposb odwrotny do wymontowania, nastpnie zamontowa konsol rodkow.

Przeczniki po lewej stronie


tablicy rozdzielczej
13. Do tych przecznikw nale: przecznik elektrycznie sterowanego lusterka zewntrznego, przecznik intensywnoci
owietlenia zestawu wskanikw i wycznik
przednich wiate przeciwmgowych.
14. Wymontowa oson wycznikw po
lewej stronie tablicy rozdzielczej w sposb
opisany w rozdziale 11 A.
15. Zwolni zaciski zabezpieczajce, a nastpnie wypchn odpowiedni przecznik lub
wycznik do przodu osony (patrz rys. 4.15).
16. Zamontowa odpowiedni przecznik
lub wycznik, wsuwajc go we waciwe
pooenie, a nastpnie zamontowa oson
w sposb opisany w rozdziale 11 A.

Przeczniki umieszczone na
konsoli rodkowej
17. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11A.
18. Aby wymontowa przeczniki elektrycznego sterowania szyb, naley wykrci dwa
wkrty mocujce i wycign zesp przecznikw (patrz rys. 4.18a, 4.18b). Naley
pamita, e przeczniki s poczone parami, a wic nie mona wymontowywa ich
oddzielnie.

360

27. Ostronie wyj klosz lampki do czytania mapy.


28. Wyj pytk pokrywy od tyu konsoli
grnej.
29. Wykrci dwa odsonite wkrty mocujce i odczy, ku doowi, konsol od sufitu
(patrz rys. 4.29a, 4.29b).
30. Rozczy zcza przewodw elektrycznych.
3 1 . Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
przecznik (patrz rys. 4.31).
32. Zamontowanie przecznika dachu ot-

Przeczniki elektrycznego
sterowania szyb
Przecznik sterowania szyby
drzwi przednich

4.29a. Wykrcanie wkrtu mocujcego...

2 1 . Aby wymontowa przecznik elektrycznego sterowania szyby drzwi przednich,


naley go wyj z pokrycia wewntrznego
drzwi i rozczy zcze elektryczne (patrz
rys. 4.21). Naley pamita, e zcze przewodw elektrycznych jest przymocowane
do wntrza drzwi i moe okaza si konieczne wymontowanie pokrycia wewntrznego
drzwi w sposb opisany w rozdziale 11 A,
aby uzyska do niego atwiejszy dostp.
Zamontowanie przecznika polega na wciniciu go na waciwe miejsce.
22. Zamontowa pokrycie wewntrzne
drzwi w sposb opisany w rozdziale 11 A.
Wycznik elektrycznego sterowania szyby
drzwi montuje si wciskajc przecznik na
waciwe miejsce.

4.29b. ... i opuszczanie konsoli sufitowej..

arwki owietlenia zewntrznego


b) pamita, e arwka moe by bardzo
gorca;
c) sprawdzi styki arwki i jej oprawk,
usuwajc lady zanieczyszcze;
d) jeli arwka jest umocowana bagnetowo,
upewni si, czy styki pewnie stykaj si
z arwk;
e) przed zaoeniem arwki upewni si,
czy nowa arwka ma prawidowe parametry.

4.31. ... w celu uzyskania dostpu do


wkrtw mocujcych przecznik dachu
otwieranego elektrycznie (strzaki)

4.36. Wyjmowanie wycznika owietlenia


schowka podrcznego

Wyczniki lampek do czytania


mapy
39. Wyczniki lampek do czytania mapy
s zintegrowane z zespoem lampek i nie
mona wymienia ich osobno.

5 arwki
owietlenia zewntrznego
- wymontowanie
4.34. Wyjmowanie wycznika owietlenia
wntrza

^
^
^

Wiadomoci oglne
1. Jeli trzeba wymieni arwk, naley:
a) odczy ujemny biegun od akumulatora;

arwka reflektora - modele


sedan i hatchback
2. Otworzy pokryw przedziau silnika.
3. Rozczy zcze elektryczne od tyu
reflektora (patrz rys. 5.3).
4. Zdj gumow oson reflektora (patrz
rys. 5.4).
5. Zdj zacisk sprysty mocowania arwki.
6. Wyj arwk (patrz rys. 5.6).
7. Nie dotyka szklanej czci arwki palcami, gdy wilgo i tuszcz zawarty w skrze
moe by przyczyn szybkiego przegrzania
arwki i jej przedwczesnego zuycia.
8. Zaoy now arwk, upewniajc si,
e jej wystpy ustalajce s waciwie osadzone w wyciciach oprawy. Zabezpieczy
pooenie arwki za pomoc zacisku zabezpieczajcego, zamontowa oson gumow
reflektora i podczy zcze elektryczne.
Pamita, aby oznaczenie TOP", umieszczone na osonie, znajdowao si u gry.

wieranego elektrycznie odbywa si w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.

arwka reflektora - modele


kombi

Wyczniki owietlenia wntrza


i otwarcia drzwi

5.3. Rozczanie zcza elektrycznego


arwki reflektora - modele sedan
i hatchback

9. Otworzy pokryw przedziau silnika.


10. Odczepi plastykow oson z tyu reflektora. Rozczy zcze elektryczne od
stykw arwki (patrz rys. 5.10a, 5.10b).
11. Zdj gumow oson reflektora (patrz
rys. 5.11).
12. Postpowa w sposb opisany w punktach 4 do 7.
13. Woy now arwk, upewniajc si,
czy jej wystpy ustalajce s waciwie
osadzone w wyciciach oprawy. Zabezpieczy pooenie arwki za pomoc zacisku
zabezpieczajcego, zamontowa gumow
oson reflektora.

5.4. Zdejmowanie gumowej osony


z reflektora - modele sedan i hatchback

5.6. Wyjmowanie arwki reflektora


- modele sedan i hatchback

33. Otworzy drzwi, aby uzyska dostp do


wycznika umieszczonego w supku drzwi.
34. Wykrci wkrt mocujcy i wyj wycznik ze supka drzwi. Rozczy zcze
elektryczne, gdy stanie si ono dostpne
(patrz rys. 4.34).
35. Zamontowanie wycznika odbywa si
w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.
Upewni si, czy osona gumowa jest waciwie osadzona na wyczniku.

Wycznik owietlenia schowka


podrcznego
36. Otworzy schowek i wyj wycznik
owietlenia schowka z dolnej krawdzi tablicy rozdzielczej. Rozczy zcze elektryczne (patrz rys. 4.36).
37. Zamontowanie wycznika przebiega
w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.

Wycznik owietlenia baganika


38. Wycznik stanowi cao z zamkiem
pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia.
Szczegy wymontowania i zamontowania
zamka pokrywy baganika lub drzwi tyu
nadwozia podano w rozdziale 11 A.

361

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i U

5.1 Oa. Zdejmowanie plastykowej osony...

5.18. Wyjmowanie gniazda arwki wiata


pozycyjnego - modele sedan i hatchback

5.26. Zcze kulowe kierunkowskazu


przedniego (1), ktre naley odczy od
gniazda (2) - modele sedan i hatchback

5.10b. ... i rozczanie zcza przewodw


elektrycznych od stykw arwki - modele
kombi

5.22. Wyjmowanie gniazda arwki wiata


pozycyjnego - modele kombi

5.27. Wyjmowanie gniazda arwki


z zespou kierunkowskazu przedniego
- modele sedan i hatchback

5.11. Zdejmowanie gumowej osony z tyu


reflektora - modele kombi

5.25. Wykrcanie wkrtu mocowania


kierunkowskazu przedniego - modele
sedan i hatchback

5.31. Wykrcanie dolnego wkrtu


mocowania zespou kierunkowskazu
przedniego - modele kombi

14. Podczy zcze elektryczne, nastpnie


zaoy oson plastykow na ty reflektora.

20. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka przedniego wiata


pozycyjnego - modele sedan
i hatchback

arwka kierunkowskazu
przedniego - modele sedan
i hatchback

arwka przedniego wiata


pozycyjnego - modele kombi

15. Otworzy pokryw przedziau silnika.


16. cisn wystpy zabezpieczajce i rozczy zcze elektryczne.
17. cign oson gumow reflektora.
18. Wyj gniazdo arwki wiata pozycyjnego (patrz rys. 5.18).
19. Wyj arwk z gniazda.

2 1 . Otworzy pokryw przedziau silnika.


22. Obrci gniazdo arwki w lewo i wyj
je (patrz rys. 5.22).
23. Wyj arwk z gniazda.
24. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

25. Wykrci wkrt mocowania lampy kierunkowskazu


przedniego umieszczony
w narou zewntrznym kierunkowskazu
(patrz rys. 5.25).

362

26. Posugujc si odpowiednim wkrtakiem ostronie zwolni dolne zcze kulowe


kierunkowskazu (patrz rys. 5.26).
27. Wyj gniazdo arwki kierunkowskazu
przedniego wraz z arwk, obracajc je

arwki owietlenia zewntrznego

5.36. Wyjmowanie gniazda arwki


kierunkowskazu bocznego

5.41a. ... zwalnianie zacisku


zabezpieczajcego...

5.51. Wyjmowanie arwki z zespou tylnej


lampy zespolonej - modele sedan

arwka przedniego wiata


przeciwmgowego - modele
kombi
46. Wykrci dwa wkrty mocujce oprawk, wyj oprawk i klosz lampy.
47. Rozczy zcze elektryczne, nastpnie
zwolni zacisk sprysty i wyj arwk.
48. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
5.40. Zdejmowanie plastykowej osony
z zespou wiata,...

5.41 b. ... i wyjmowanie arwki wiata


mijania - modele sedan i hatchback

przeciwnie do kierunku ruchu wskazwek


zegara (patrz rys. 5.27).
28. arwka w gniedzie jest osadzona
bagnetowe
29. Zamontowanie arwki kierunkowskazu
przedniego odbywa si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Naley upewni
si, czy dolne zcze kulowe jest pewnie
osadzone.

runkowskazu bocznego, aby wyj go


z botnika.
36. Wyj gniazdo arwki kierunkowskazu
bocznego (patrz rys. 5.36).
37. arwka jest wcinita w gniazdo bagnetowo.
38. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka kierunkowskazu
przedniego - modele kombi

arwka przedniego wiata


pozycyjnego - modele sedan
i hatchback

30. Wykrci wkrt mocowania lamp kierunkowskazu przedniego umieszczony w grnym narou zewntrznym kierunkowskazu.
31. Wykrci dolny wkrt mocowania lampy
kierunkowskazu (patrz rys. 5.31).
32. Wyj lamp kierunkowskazu z botnika,
nastpnie obrci gniazdo arwki w kierunku przeciwnym do kierunku ruchu wskazwek zegara i wycign je.
33. arwka w gniedzie jest osadzona
bagnetowe
34. Woy now arwk, nastpnie zamontowa lamp kierunkowskazu, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka kierunkowskazu
bocznego
35. Nacisn lamp kierunkowskazu bocznego do przodu samochodu, a w modelach
kombi cisn zakoczenie zespou kie-

39. Otworzy pokryw przedziau silnika.


40. Usun zacisk zabezpieczajcy i zdj
plastykow oson od tyu reflektora (patrz
rys. 5.40).
41. Zdj zacisk mocowania arwki i wyj
arwk. Rozczy zcze elektryczne
(patrz rys. 5.41 a, 5.41 b).
42. Nie wolno dotyka szklanej czci arwki palcami, gdy tuszcz zawarty w skrze
moe by przyczyn szybkiego przegrzania
arwki.
43. Woy now arwk i zamocowa j
za pomoc sprystego zacisku.
44. Zaoy plastykow oson reflektora
i podczy zcze elektryczne.

arwka wiata pozycyjnego


- modele kombi
45. Sposb postpowania jest taki sam, jak
dla modeli sedan i hatchback.

arwki tylnego wiata


pozycyjnego i hamowania
oraz kierunkowskazu tylnego
- modele sedan
49. Otworzy pokryw baganika.
50. Z boku baganika zwolni zacisk zabezpieczajcy i unie pokryw tylnej lampy
zespolonej.
51. Zwolni zacisk zabezpieczajcy oprawk arwki i wyj oprawk (patrz rys. 5.51).
52. arwki w oprawce s osadzone bagnetowo.
53. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Naley pamita, e arwki wiate
hamowania i kierunkowskazu tylnego maj
wystpy boczne zapewniajce waciwe zamontowanie.

arwki wiata cofania i tylnego


wiata przeciwmgowego
- modele sedan
54. Otworzy pokryw baganika.
55. Przez otwr w pokrywie baganika cisn zaciski zabezpieczajce oprawk arwki i wycign oprawk z pokrywy baganika.
56. arwki w oprawie s osadzone bagnetowo (patrz rys. 5.56).
57. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwki tylnej lampy zespolonej


- modele hatchback
58. Otworzy pokryw baganika.
59. Z boku baganika zdj pokryw obudowy tylnej lampy zespolonej.

363

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II

5.56. Wyjmowanie arwki gniazda wiate


cofania i tylnego przeciwmgowego
- modele sedan

5.64. Usytuowanie dwch wkrtw


mocowania tylnej lampy zespolonej
- modele kombi

5.70. Odczanie klosza lampy owietlenia


tablicy rejestracyjnej - modele sedan

5.60. Wyjmowanie gniazda tylnego wiata


zespolonego - modele hatchback

5.66. Wyjmowanie arwki tylnej lampy


zespolonej - modele kombi

5.71. Wyjmowanie arwki lampy


owietlenia tablicy rejestracyjnej - modele
kombi

5.61. Wyjmowanie arwki z gniazda


tylnego wiata zespolonego - modele
hatchback

5.69. Wyjmowanie klosza lampy


owietlenia tablicy rejestracyjnej - modele
kombi

5.74. Zdejmowanie osony gumowej


z lampy owietlenia tablicy rejestracyjnej
- modele hatchback

60. cisn zaciski mocowania tylnej lampy


zespolonej (patrz rys. 5.60).
61. arwki w oprawce s osadzone bagnetowo (patrz rys. 5.61).
62. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Naley pamita, e arwka wiate
hamowania ma wystpy boczne, zapewniajce waciwe zamontowanie.

lampy zespolonej do nadwozia (patrz rys.


5.64).
65. Unie nieco tyln lamp zespolon, aby
zwolni dolny zaczep ustalajcy, nastpnie
wycign lamp z nadwozia, uwaajc, aby
nie nacign zbytnio przewody elektryczne.
66. Obrci oprawk odpowiedniej arwki
przeciwnie do kierunku ruchu wskazwek
zegara w celu odczenia jej od obudowy
lampy (patrz rys. 5.66).
67. arwki w oprawkach s osadzone bagnetowo.
68. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele sedan
i kombi

arwki tylnej lampy zespolonej


- modele kombi
63. Otworzy pokryw baganika.
64. Wykrci dwa wkrty mocowania tylnej

364

69. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj


klosz lampy z pokrywy baganika lub drzwi
tyu nadwozia (patrz rys. 5.69).
70. W modelach sedan odczy klosz lampy od zespou wiata, aby uzyska dostp
do arwki (patrz rys. 5.70).
7 1 . arwka jest wcinita w zesp wiata
(patrz rys. 5.71).
72. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwki owietlenia wewntrznego

5.75. Wyjmowanie arwki lampy


owietlenia tablicy rejestracyjnej - modele
hatchback

6.3. ...w celu uzyskania dostpu do arwki


owietlenia wntrza

6.8. ... w celu uzyskania dostpu do


arwek podwjnego wiata do czytania
mapy

6.6. Odczanie klosza lampki od zespou


wiata...

6.13. Wyjmowanie arwki owietlenia


baganika - modele hatchback

arwka wiata do czytania


mapy - wersje z pojedynczym
wiatem

arwka owietlenia schowka


podrcznego

arwka owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele
hatchback
73. Posugujc si maym paskim wkrtakiem ostronie wyj zesp wiata ze
zderzaka tylnego.
74. Zdj gumow oson z tyu wiata
i wycign oprawk z tyu zespou wiata
(patrz rys. 5.74).
75. arwka jest wcinita w zesp wiata
(patrz rys. 5.75).
76. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

6 arwki owietlenia
wewntrznego - wymiana
Wiadomoci oglne
1. Patrz podrozdzia 5.

Owietlenie sufitowe
2. Ostronie zdj klosz lampy, podwaajc
go wkrtakiem (patrz rys. 6.2).
3. arwka lampy sufitowej jest wcinita
w zesp wiata (patrz rys. 6.3).
4. Woy now arwk i dalej postpowa
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

5. Postpowa podobnie, jak w przypadku


owietlenia sufitowego, co opisano wczeniej.

arwki wiata do czytania


mapy - wersje z podwjnym
wiatem
6. Ostronie wyj klosz z zespou wiata,
posugujc si wkrtakiem paskim (patrz
rys. 6.6).
7. Jeli ma to zastosowanie, wykrci wkrt
mocujcy i wyj pokryw wiata.
8. arwki s wcinite w zesp wiata
(patrz rys. 6.8).
9. Woy now arwk i dalej postpowa
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

15. Wymontowa schowek w sposb opisany w rozdziale 11 A.


16. Wycign oprawk arwki od tyu
tablicy rozdzielczej (patrz rys. 6.16).
17. arwka jest wcinita w zesp wiata.
18. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.

arwka owietlenia zestawu


wskanikw
19. Wymontowa zestaw wskanikw.
20. Pokrcajc oprawk odpowiedniej arwki w lewo wyj j od tyu zestawu wskanikw (patrz rys. 6.20).

arwka owietlenia baganika

6.2. Wyjmowanie klosza lampy...

10. Otworzy drzwi tyu nadwozia lub pokryw baganika, w zalenoci od wersji.
1 1 . Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
zesp wiata z nadwozia.
12. Odczepi klosz lampy.
13. arwka jest wcinita w zesp wiata
(patrz rys. 6.13).
14. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

6.16. Wyjmowanie arwki owietlenia


schowka podrcznego

365

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II


32. Wycign oprawk arwki.
33. arwka jest wcinita w oprawk (patrz
rys. 6.38).
34. Zamontowanie arwki odbywa si
w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.
Zamontowa doln rodkow oson.

arwka owietlenia popielniczki


35. Postpowa jak w przypadku arwki
owietlenia zapalniczki (patrz rys. 6.35).

6.20. Wyjmowanie arwki podwietlenia


zestawu wskanikw

6.33. Wyjmowanie arwki owietlenia


zapalniczki

7 Zespoy wiate
zewntrznych - wymontowanie i zamontowanie

Uwaga. Przed wymontowaniem jakiegokolwiek zespou wiata naley odczy ujemny biegun od akumulatora i podczy go
ponownie po zamontowaniu wiata.

Reflektory - modele sedan


i hatchback
Wymontowanie
6.25. Zdejmowanie pokrywy grnej
z osony sterowania nagrzewnicy w celu
uzyskania dostpu do arwek

6.26. Wyjmowanie arwki owietlenia


osony sterowania nagrzewnicy poprzez
otwr w pytce drukowanej
2 1 . arwki s zintegrowane z oprawkami.
22. Woy now arwk i obrci j
w prawo, aby osadzi we waciwym pooeniu.
23. Zamontowa zestaw wskanikw.

arwki owietlenia zespou


regulacji ogrzewania
i przewietrzania
24. Wymontowa zesp regulacji ogrzewania i przewietrzania w sposb opisany
w rozdziale 3.
25. Zdj pokryw grn z zespou regulacji, aby odsoni pytk drukowan i arwki
(patrz rys. 6.25).

366

6.35. Wyjmowanie gniazda arwki


owietlenia popielniczki

26. Pokrci oprawk odpowiedniej arwki w lewo, jeli trzeba posuy si wkrtakiem, i wycign oprawk od tyu zespou regulacji. Naley zauway, e przewidziano otwr umoliwiajcy dostp w pytce przyczeniowej dla jednej z arwek
(patrz rys. 6.26). arwki s zintegrowane
z oprawkami.
27. Woy now arwk i dalej postpowa w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Zamontowa zesp regulacji ogrzewania i przewietrzania w sposb opisany w rozdziale 3.

arwki podwietlenia
przecznikw

1. Wymontowa odpowiedni kierunkowskaz.


2. Odcign od samochodu ozdobn krat
wlotu powietrza, aby zwolni zaciski zabezpieczajce (patrz rys. 7.2).
3. Rozczy zcze elektryczne reflektora
(patrz rys. 7.3).

7.2. Wyjmowanie osony wlotu powietrza


(atrapy)

28. Wszystkie przeczniki s wyposaone


w arwki podwietlajce, a niektre s
dodatkowo wyposaone w arwk informujc, czy dany obwd jest wczony.
29. W wikszoci przypadkw, jeli przepali
si arwka, trzeba wymieni kompletny
przecznik. W modelach kombi mona wymienia poszczeglne arwki.
30. W przypadku przecznikw, ktrych
arwki mona wymienia wymontowa odpowiedni przecznik, a nastpnie zdj
oprawk z przecznika. arwki s zintegrowane z oprawkami.

arwka owietlenia zapalniczki


3 1 . Wymontowa oson doln w sposb
opisany w rozdziale 11 A.

7.3. Rozczanie zcza przewodw


elektrycznych zespou reflektora - modele
saloon i hatchback

Zespoy wiate zewntrznych

7.4. Wykrcanie bocznego mocowania


reflektora...

7.6b. ... wyjmowanie reflektora- modele


saloon i hatchback

7.12. Dolna tylna nakrtka mocujca


reflektor (strzaka) - modele kombi

7.5. ... odkrcanie nakrtek (strzaki)...

7.11. Dwie zewntrzne nakrtki mocowania


reflektora (strzaki) - modele kombi

7.20. Nakrtki mocowania tylnego wiata


zespolonego - modele sedan

7.6a.... i dolnej ruby mocujcej...

4. Wykrci dwie boczne ruby mocujce


reflektor (patrz rys. 7.4).
5. Odkrci dwie tylne nakrtki mocujce
reflektor (patrz rys. 7.5).
6. Wykrci doln rub mocowania reflektora i wyj zesp wiata reflektora z samochodu (patrz rys. 7.6).
7. Jeli trzeba, odkrci doln oson wykadziny od zespou reflektora.

Zamontowanie
8. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania. Sprawdzi,
czy dolne zcze kulowe kierunkowskazu
jest waciwie osadzone. Na zakoczenie
zaleca si sprawdzi ustawienie wiate
reflektorw.

Reflektory - modele kombi

Przednie wiato przeciwmgowe

Wymontowanie

18. Sposb postpowania jest czci procedury wymiany arwki opisanej w podrozdziale 5.

9. Postpowa, jak w punktach 1 i 2.


10. Rozczy zcze elektryczne reflektora.
11. W otworze wiata kierunkowskazu odkrci dwie zewntrzne nakrtki zabezpieczajce (patrz rys. 7.11).
12. Odkrci dwie tylne nakrtki zabezpieczajce reflektora (patrz rys. 7.12).
13. Wyj reflektor z samochodu i odczy
wtyk przewodw elektrycznych wiata bocznego.
14. Jeli trzeba, odkrci doln oson wykadziny od zespou reflektora.

Zamontowanie
15. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania. Sprawdzi,
czy dolne zcze kulowe kierunkowskazu
jest waciwie osadzone. Na zakoczenie
zaleca si sprawdzi ustawienie wiate
reflektorw.

Kierunkowskaz przedni
16. Sposb postpowania jest czci procedury wymiany arwki opisanej w podrozdziale 5.

Kierunkowskaz boczny
17. Sposb postpowania jest czci procedury wymiany arwki opisanej w podrozdziale 5.

Lampa wiate pozycyjnych


i hamowania oraz
kierunkowskazu tylnego
- modele sedan
Wymontowanie
19. Wymontowa zesp oprawy w sposb
opisany w procedurze wymiany arwek
w podrozdziale 5.
20. We wntrzu baganika odkrci trzy
nakrtki zabezpieczajce (jeli ma to zastosowanie, zdj plastykowe zaciski przewodw elektrycznych ze rub dwustronnych)
i wycign zesp wiate z samochodu
(patrz rys. 7.20). Naley zauway, e zesp wiate jest dodatkowo zabezpieczony
za pomoc rodka uszczelniajcego.

Zamontowanie
21. Przed zamontowaniem zespou wiate
naley usun wszelkie lady rodka
uszczelniajcego z zespou wiate oraz
z botnika.
22. Naoy now tam uszczelniajc
na tyln powierzchni zespou wiate (tama uszczelniajca jest dostarczana w rolce i trzeba uci kawaek o odpowiedniej
dugoci).
23. Zamontowa zesp wiate. Zamonto-

367

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II


Zamontowanie

7.30. Wymontowanie obudowy tylnego


wiata - modele hatchback (strzaki
pokazuj dwustronne ruby mocujce)
wanie przebiega w odwrotnej kolejnoci do
wymontowania.

Lampa wiate cofania i tylnego


przeciwmgowego - modele
sedan
Wymontowanie
24. Wymontowa zesp oprawy w sposb
opisany w procedurze wymiany arwek
w podrozdziale 5.
25. W baganiku odkrci trzy nakrtki zabezpieczajce (jeli ma to zastosowanie,
zdj plastykowe zaciski przewodw elektrycznych ze rub dwustronnych) i wycign zesp wiate z pokrywy baganika.
Naley zauway, e zesp wiate jest
dodatkowo zabezpieczony za pomoc rodka uszczelniajcego.

Zamontowanie
26. Przed zamontowaniem zespou wiate
naley usun wszelkie lady rodka
uszczelniajcego z zespou wiate oraz
z pokrywy baganika.
27. Naoy now tam uszczelniajc na
tyln powierzchni zespou wiate (tama
uszczelniajca jest dostarczana w rolce i trzeba uci kawaek o odpowiedniej dugoci).
28. Zamontowa zesp wiate. Zamontowanie przebiega w odwrotnej kolejnoci do
wymontowania.

Tylna lampa zespolona - modele


hatchback
Uwaga. Do zamontowania bdzie potrzebna
nowa tama uszczelniajca.

Wymontowanie
29. Wymontowa zesp oprawy w sposb
opisany w procedurze wymiany arwek,
w podrozdziale 5.
30. Wewntrz baganika odkrci cztery
nakrtki zabezpieczajce (po jednej w kadym narou zespou wiate) i wyj zesp
wiate z tyu samochodu (patrz rys. 7.30).
Naley zauway, e zesp wiate jest
dodatkowo zabezpieczony za pomoc rodka uszczelniajcego.

368

3 1 . Przed zamontowaniem zespou wiate


naley usun wszelkie lady rodka
uszczelniajcego z zespou wiate oraz
z botnika.
32. Naoy now tam uszczelniajc
na tyln powierzchni zespou wiate (tama uszczelniajca jest dostarczana w rolce i trzeba uci kawaek o odpowiedniej
dugoci).
33. Zamontowa zesp wiate. Zamontowanie przebiega w odwrotnej kolejnoci do
wymontowania.

Tylna lampa zespolona - modele


kombi
Wymontowanie
34. Otworzy drzwi tyu nadwozia.
35. Wykrci dwa wkrty mocujce zesp
wiate do tylnej osony nadwozia.
36. Unie nieco zesp wiate, aby zwolni
dolny wystp ustalajcy i nastpnie wyj
zesp z osony nadwozia, uwaajc, aby
nie uszkodzi przewodw elektrycznych.
37. Pokrci oprawy w lewo, aby je odczy od zespou wiate (zanotowa usytuowanie opraw, aby mie pewno przy pniejszym montau). Wyj zesp wiate.

Zamontowanie
38. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania. Upewni si,
czy oprawy s waciwie usytuowane, zgodnie z wczeniej zrobion notatk.

Lampa owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele sedan
Wymontowanie
39. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
lamp z pokrywy baganika.
40. Przeledzi drog przewodu elektrycznego owietlenia tablicy rejestracyjnej i rozczy dwie czci zcza przewodw elektrycznych.

Zamontowanie
4 1 . Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.

Lampa owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele
hatchback
42. Sposb postpowania jest czci procedury wymiany arwki opisanej w podrozdziale 5.

Lampa owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele kombi
Wymontowanie
43. Wymontowa pokrycie wewntrzne
drzwi tyu nadwozia.
44. We wntrzu drzwi odkrci cztery nakrtki zabezpieczajce pokrycie drzwi i uchwyt.

7.48. Wymontowanie wykadziny


zewntrznej drzwi tyu nadwozia,
z uchwytem - modele kombi
45. Zwolni dwa zaciski zabezpieczajce
zewntrznej osony wykadziny i uchwytu
(po jednym na kadym kocu osony).
46. We wntrzu drzwi tyu nadwozia rozczy dwa zcza przewodw elektrycznych
lampy owietlenia tablicy rejestracyjnej.
47. Odczy cigo robocze od klamki zewntrznej.
48. Odcign oson od zewntrznej powierzchni drzwi i wycign przelotki przewodw
elektrycznych owietlenia tablicy rejestracyjnej z ich otworw w drzwiach (patrz rys. 7.48).
49. Wykrci dwa wkrty mocujce i, jeli
ma to zastosowanie, zwolni zaciski. Wyj
lamp.

Zamontowanie
50. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.

8 Ustawienie
wiate reflektorw
- informacje oglne
1. Dokadne ustawienie wiate reflektorw
jest moliwe wtedy, kiedy dysponuje si
odpowiednim przyrzdem i dlatego to zdanie
naley powierza autoryzowanej stacji obsugi Nissana.
2. Dla informacji zostaje podane usytuowanie wkrtw sucych do ustawiania wiate
(patrz rys. 8.2). Wkrt zewntrzny (najbliszy botnika samochodu) jest wykorzystywany do ustawienia wiata w poziomie,
a wkrt wewntrzny (z tyu regulatora ustawienia wiate w wersjach z elektryczn
regulacj) jest wykorzystywany do regulacji
wiate w pionie. Naley pamita, e w samochodach z regulacj elektryczn wcznik
regulacji w czasie ustawiania powinien znajdowa si w pooeniu 0".
3. Niektre wersje s wyposaone we wcznik regulacji ustawienia wiate umieszczony
w konsoli rodkowej. Suy on do dostosowywania pooenia wiate do aktualnego obcienia samochodu. Wcznik powinien by
ustawiony w pooeniu odpowiadajcym obcieniu samochodu - od pooenia 0", gdy

Zestaw wskanikw

8.2. Wkrty suce do regulacji ustawienia wiate reflektora (strzaki)


A - wersje bez elektrycznych regulatorw ustawienia wiate, B - wersje z elektrycznymi regulatorami ustawienia wiate
w samochodzie jest tylko kierowca, nie ma
pasaerw i adunku w baganiku, do pooenia 3" przy maksymalnym obcieniu lub
gdy samochd cignie przyczep.

9 Zestaw wskanikw
-wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny od akumulatora.

2. Wymontowa elementy w pobliu osony


zestawu wskanikw.
3. Wykrci dwa grne i dwa dolne wkrty
mocujce oson zestawu wskanikw
(patrz rys. 9.3a, 9.3b).
4. W przedziale silnika odczy link napdu prdkociomierza od skrzynki przekadniowej, nastpnie przesun link przez
przegrod czoow nadwozia na tyle, aby
mona byo wysun oson zestawu wskanikw.
5. Pocign oson wskanikw do przodu
i odczy wtyki zcza przewodw elektrycznych i link napdu prdkociomierza
od tyu osony (patrz rys. 9.5). Wyj oson
ze wskanikami.

Zamontowanie

9.3a. Dwa wkrty grne.

9.3b. ... i dwa wkrty dolne mocujce


oson zestawu wskanikw (strzaki)
24 Nissan Primera

6. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej


kolejnoci do wymontowania. Naley
uwzgldni ponisze informacje:
a) podczy linki napdu prdkociomierza
do prdkociomierza, nastpnie przesun
link przez przegrod czoow nadwozia
z powrotem do przedziau silnika, tak aby
mona byo pewnie osadzi oson zestawu
wskanikw na tablicy rozdzielczej; podczy link prdkociomierza do skrzynki
przekadniowej;

9.5. Odczanie linki napdu


prdkociomierza od tyu zestawu
wskanikw

b) po zamontowaniu elementw umieszczonych w pobliu osony zestawu wskanikw dokrci grne ruby mocowania
kolumny kierownicy odpowiednim momentem.

10 Elementy zestawu
wskanikw - wymontowanie i zamontowanie
Wiadomoci oglne
1. Wymontowa oson zestawu wskanikw, nastpnie postpowa w sposb podany dalej.

Prdkociomierz
2. Odczepi zesp prdkociomierza od
przodu osony zestawu wskanikw (patrz
rys. 10.2).
3. Wykrci cztery wkrty mocujce od tyu
osony zestawu wskanikw i wyj prdkociomierz (patrz rys. 10.3a, 10.3b).
4. Zamontowanie prdkociomierza odbywa
si w kolejnoci odwrotnej do wymontowa-

10.2. Odczanie zespou szyby od osony


zestawu wskanikw

369

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II


Zegar cyfrowy
7. Zegar cyfrowy stanowi integraln cz
obrotomierza i nie moe by wymontowywany oddzielnie.

Wskaniki poziomu paliwa,


temperatury i cinienia oleju

Wymontowanie

8. Postpowa w sposb podany dla prdkociomierza, pamitajc, e wskaniki s


umocowane dwiema nakrtkami.

arwki owietlenia zestawu


wskanikw i lampek
sygnalizacyjnych

10.3a. Cztery wkrty mocujce (strzaki),


ktre naley wykrci...

12 Zapalniczka - wymontowanie i zamontowanie

1. Wymontowa doln rodkow wykadzin w sposb opisany w rozdziale 11 A.


2. Wyj zapalniczk z gniazda.
3. Aby wymontowa metalow obudow,
naley nacisn na wystpy ustalajce,
dostpne od rodka obudowy plastykowej,
Wyj metalow obudow zapalniczki (patrz
rys. 12.3).

9. Obrci oprawk odpowiedniej arwki


w lewo i wyj j od tyu osony zestawu
wskanikw.
10. arwki s zintegrowane z oprawkami.

Pytka drukowana
11. Zesp pytki drukowanej mona wymontowa od tyu osony zestawu wskanikw, po wymontowaniu wszystkich wskanikw i arwek lampek sygnalizacyjnych
i wiate awaryjnych.
10.3b. ... aby wyj prdkociomierz

10.5. Nakrtka mocowania obrotomierza


(1) i nakrtki mocowania czujnika (2)

11 Sygnalizator
pozostawienia wczonych
wiate - informacje oglne
- _ _ _ _ _ , , ,

_ _ _

12.3. ruba mocowania wspornika sygnau


dwikowego (strzaka) - widoczna po
wyjciu osony wlotu powietrza (atrapy)

___j

1. Wszystkie wersje samochodu wyposaono w ukad sygnalizujcy dwikiem


pozostawienie wczonych wiate. Brzczyk odzywa si po otworzeniu drzwi kierowcy, gdy s wczone wiata drogowe lub
mijania.
2. Zesp brzczyka znajduje si za tablic
rozdzielcz, z lewej strony kolumny kierownicy, i jest umocowany jednym wkrtem.
Zesp jest dostpny po wymontowaniu
dolnej wykadziny po stronie kierowcy (patrz
rys. 11.2).

4. Obudow plastykow mona wyj po


zwolnieniu wystpw ustalajcych.

Zamontowanie
5. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

13 Sygna dwikowy
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny od akumulatora.

nia. Zamontowa oson zestawu wskanikw..

Obrotomierz
5. Aby wymontowa obrotomierz, naley
postpowa w sposb podobny do wymontowania prdkociomierza. Naley pamita, e obrotomierz jest umocowany
za pomoc pojedynczej nakrtki (patrz
rys. 10.5).

Zegar analogowy
6. Postpowa naley w taki sposb, jak
podany dla prdkociomierza, pamitajc,
e zegar jest zamocowany za pomoc pojedynczej nakrtki.

370

11.2. Wymontowanie sygnalizatora


niewyczenia wiate reflektora
(wymontowana dolna osona tablicy
rozdzielczej, po stronie kierowcy)

13.4. ruba mocujca (strzaka), ktr


naley wykrci

Linka napdu prdkociomierza, wycieraczka i silnik napdu wycieraczek


2. Otworzy pokryw przedziau silnika.
Odcign od przodu panel kraty przedniej
w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych.
3. Odczy przewody elektryczne od sygnau dwikowego.
4. Wykrci rub mocujc i wyj cay
zesp sygnau dwikowego wraz ze wspornikiem (patrz rys. 13.4).

Zamontowanie
5. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

14 Linka napdu
prdkociomierza
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Wymontowa oson zestawu wskanikw.
2. W przedziale silnika odkrci tulej mocujc zakoczenie linki do skrzynki przekadniowej i wyj link ze skrzynki przekadniowej (patrz rys. 14.2).
3. Jeli ma to zastosowanie, uwolni link
ze wspornika na przegrodzie czoowej przedziau silnika. Jeli trzeba, wycign przelotk linki z przegrody czoowej.

Zamontowanie

15 Rami wycieraczki
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Wczy silnik napdu wycieraczek i wyczy go, gdy rami wycieraczki znajdzie
si w dolnym skrajnym pooeniu (zaparkowania).
2. Jeli jest wymontowywana wycieraczka
szyby przedniej lub tylnej, naley przyklei
kawaek tamy wzdu pira wycieraczki, co
umoliwi atwe ustawienie podczas pniejszego montau.

16 Silnik mechanizmu napdu


wycieraczek szyby
przedniej - wymontowanie i zamontowanie
Silnik
Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
2. Otworzy pokryw przedziau silnika.
3. cign uszczelk z przedniej krawdzi
osony przegrody czoowej nadwozia (patrz
rys. 16.3).

3. Jeli ma to zastosowanie, zdj pokryw sworznia ramienia wycieraczki, nastpnie poluzowa i zdj nakrtk sworznia (patrz rys. 15.3). Odsun piro od
szyby i cign rami wycieraczki ze
sworznia, posugujc si odpowiednim
wkrtakiem paskim. Jeli zdejmuje si oba
ramiona wycieraczek, naley zanotowa
ich usytuowanie, poniewa inne s ramiona wycieraczki dla strony kierowcy i strony
pasaera.

Zamontowanie
4. Upewni si, czy otwr w ramieniu i sworze ramienia s czyste i suche.

4. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci do wymontowania. Naley
uwzgldni ponisze uwagi:
a) upewni si, czy przelotka jest waciwie
osadzona w przegrodzie czoowej;
b) zamontowa oson zestawu wskanikw;
c) w niektrych wersjach na pancerzu linki
znajduj si znaki ustawcze, ktre trzeba
uwzgldni podczas montau; znaki powinny by odpowiednio usytuowane w stosunku
do wspornika na przegrodzie czoowej, po
odpowiednim zamontowaniu i poprowadzeniu linki.

5. Przy zamontowywaniu ramienia wycieraczki szyby przedniej lub tylnej osadzi rami
na sworzniu, ustawiajc piro zgodnie z tam naklejon przy demontau. Jeli byy
zdejmowane oba ramiona wycieraczek, upewni si, czy ramiona zostay waciwie
usytuowane, zgodnie z wczeniej zrobion
notatk.

14.2. Odkrcanie tulei mocujcej


zakoczenie linki napdu prdkociomierza
na skrzynce przekadniowej (strzaka)

15.3. Odkrcanie nakrtki sworznia


ramienia wycieraczki drzwi tyu nadwozia
- modele hatchback

16.3. Uszczelka (strzaka), ktr naley


wyj z osony obramowania grnego
przegrody czoowej nadwozia

6. Jeli jest zamontowywane rami wycieraczki reflektora, naley przytrzyma rami,


dopki nie zostanie zaoona i dokrcona
nakrtka sworznia.
7. Nakrci nakrtk sworznia.

16.4. Wyjmowanie osony obramowania


grnego przegrody czoowej nadwozia

16.5. Odczanie zcza przewodw


elektrycznych silnika wycieraczek

371

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II

16.6. Rozczanie dwigni roboczej od


przegubu kulowego dwigni ktowej
poczonej z silnikiem

16.12. Zdejmowanie dwigni roboczej


z zespou sworznia

16.7a. Wykrcanie czterech rub


mocujcych...

16.13. Wymontowanie zespou sworznia

dzin drzwi tyu nadwozia w sposb opisany


w rozdziale 11 A.
3. Wymontowa rami wycieraczki w sposb opisany w punkcie 15.
4. We wntrzu drzwi tyu nadwozia odczy
wtyk zcza przewodw elektrycznych silnika
wycieraczki tylnej.
5. Wykrci trzy ruby mocujce wspornik
silnika do drzwi tyu nadwozia, pamitajc,
e jedna ze rub suy do mocowania
przewodu czcego z mas (patrz rys.
17.5).
6. Wyj zesp silnika przez otwr
w drzwiach (patrz rys. 17.6).
7. Silnik jest przymocowany trzema rubami
do wspornika.

17.5. ruby mocujce silnik wycieraczki


drzwi tyu nadwozia (strzaki), ktre naley
wykrci,...

Mechanizm napdu
Wymontowanie

16.7b.... i wyjmowanie silnika wycieraczek


4. Wykrci wkrt (wkrty) mocujce i zwolni zacisk (zaciski) plastykowy. Wyj osony (patrz rys. 16.4).
5. Odczy wtyczk przewodw elektrycznych silnika (patrz rys. 16.5).
6. Posugujc si odpowiednim wkrtakiem
zdj cigo ze zcza kulowego dwigni
napdowej (patrz rys. 16.6).
7. Wykrci cztery ruby mocowania silnika
i wyj silnik (patrz rys. 16.7a, 16.7b).

Zamontowanie
8. Zamontowanie przebiega w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania. Przed podczeniem ciga upewni si, czy dwignia
napdowa silnika jest w pooeniu parkowania".

9. Kady zesp sworznia mona wymontowa osobno.


10. Postpowa, jak w punktach 1 do 4.
11. Wymontowa odpowiednie rami wycieraczki.
12. Posugujc si odpowiednim wkrtakiem zdj mechanizm napdu ze zcza
kulowego dwigni (patrz rys. 16.12).
13. Odkrci trzy nakrtki zabezpieczajce
i wyj mechanizm sworznia (patrz rys.
16.13).

Zamontowanie

17.6. ... aby wyj silnik wycieraczek


- modele hatchback

14. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej


kolejnoci do wymontowania. Przed podczeniem mechanizmu upewni si, czy
dwignia napdowa silnika jest w pooeniu
parkowania".

17 Silnik wycieraczki
szyby tylnej - wymontowanie i zamontowanie
Modele hatchback

Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
2. Wymontowa wewntrzne osony wyka-

17.13. Odczanie zcza przewodw


elektrycznych silnika wycieraczki drzwi tyu
nadwozia - modele kombi

372

Elementy spryskiwaczy szyb


czy przelotka jest waciwie osadzona
w drzwiach. Zamontowa rami wycieraczki
w sposb opisany w punkcie 15.

18 Elementy spryskiwaczy
szyb przedniej i tylnej
- wymontowanie
i zamontowanie
Zbiornik pynu spryskiwaczy
17.14. Wyjmowanie wspornika
pomocniczego silnika wycieraczki drzwi tyu
nadwozia - modele kombi

17.15. Wyjmowanie silnika wycieraczki


drzwi tyu nadwozia - modele kombi

Wymontowanie
1. Pokrci w prawo wlewem zbiornika
pynu spryskiwaczy i wyj go ze zbiornika.
2. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
3. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i oprze go
na podstawkach staych.
4. Wymontowa osony przeciwbotne koa
(patrz rys. 18.4).
5. Odczy wtyk (wtyki) przewodw elektrycznych od pompki (pompek) spryskiwaczy
i od czujnika poziomu pynu spryskiwaczy,
zalenie co ma zastosowanie.
6. Odczy elastyczny przewd (przewody)
od pompki (pompek) spryskiwaczy - jeli
w zbiorniku nadal znajduje si pyn, naley
przygotowa si na jego wyciek.
7. Jeli ma to zastosowanie, uwolni wizk
przewodw elektrycznych z zaciskw i od-

8. Jeli trzeba, mona wyj z otworu


w drzwiach przelotk sworznia silnika.

Zamontowanie
9. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.

Pompka spryskiwacza
Wymontowanie
10. Postpowa, jak w punktach 2 do 4.
11. Odczy wtyk przewodw elektrycznych i przewd elastyczny od odpowiedniej
pompki spryskiwaczy.
12. Odczy pompk od zbiornika pynu i,
jeli ma to zastosowanie, wyj przelotk.
Jeli zbiornik nadal zawiera pyn, naley
przygotowa si na jego wyciek.

Zamontowanie
13. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Dysza spryskiwacza szyby


przedniej
Wymontowanie
14. Otworzy pokryw przedziau silnika.
15. Zwolni wystpy ustalajce za pomoc
odpowiedniego wkrtaka. Wyj dysz z pokrywy przedziau silnika. Odczy przewd
elastyczny i wyj dysz.

Zamonto wanie
16. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.

Zamontowanie
9. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania. Jeli ma to
zastosowanie, upewni si, czy przelotka
jest waciwie osadzona w drzwiach. Zamontowa rami wycieraczki w sposb opisany w punkcie 15.

Dysza spryskiwacza szyby tylnej


- modele hatchback
Wymonto wanie

18.4. Wymontowanie osony przeciwbotnej


koa w celu uzyskania dostpu do zbiornika
pynu spryskiwaczy

17. Otworzy drzwi tyu nadwozia.


18. Aby uzyska dostp do dyszy spryskiwacza, naley wykrci dwie ruby mocujce i wymontowa pytk zabezpieczajc uszczelk oraz uszczelk (patrz rys.
18.8).
19. Zdj pokryw gumow, wyj dysz
spryskiwacza naciskajc od zewntrz drzwi

18.8. Wkrty mocujce zbiornik pynu


spryskiwaczy (strzaki)

18.18. Wymontowanie pytki


zabezpieczajcej uszczelk..

Modele kombi
Wymontowanie
10. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
11. Wymontowa wewntrzn oson wykadziny drzwi tyu nadwozia w sposb
opisany w rozdziale 11 A.
12. Wymontowa rami wycieraczki w sposb opisany w punkcie 15.
13. Odczy wtyk zcza przewodw elektrycznych silnika (patrz rys. 17.13).
14. Wykrci dwie ruby mocujce pomocniczy wspornik silnika do drzwi tyu nadwozia
oraz rub mocujc wspornik do wspornika
gwnego silnika (patrz rys. 17.14).
15. Wykrci trzy ruby mocujce gwny
wspornik silnika do drzwi tyu nadwozia
i wyj zesp silnika (patrz rys. 17.15).

sun wizk na bok, aby uzyska wystarczajc ilo miejsca do wyjcia zbiornika.
8. Pod nadkolem wykrci wkrty mocujce
zbiornik i wyj go (patrz rys. 18.8).

Zamontowanie
16. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania. Upewni si,

373

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II


kryw i przewd elastyczny z dyszy spryskiwacza (patrz rys. 18.21).
22. Odkrci nakrtk mocujc i wyj
dysz od zewntrznej strony drzwi.

Zamontowanie
23. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

18.19a. ... i wyjmowanie pokrywki


gumowej...

18.19b.... wyjmowanie dyszy spryskiwacza


- modele hatchback

18.21. Zdejmowanie osony i elastycznego


przewodu z dyszy spryskiwacza drzwi tyu
nadwozia - modele kombi

19 Radioodtwarzacz
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
2. Wymontowa rodkow obudow zespou regulacji ogrzewania i przewietrzania z tablicy rozdzielczej w sposb opisany w rozdziale 11 A.
3. Odkrci odsonite cztery wkrty mocujce radioodtwarzacz (patrz rys. 19.3).
4. Wysun czciowo radioodtwarzacz,
rozczy zcza elektryczne i odczy przewd anteny, a nastpnie wyj radioodtwarzacz (patrz rys. 19.4).
5. Zwrci uwag na bagnetowo osadzony
bezpiecznik znajdujcy si z tyu radiodtwarzacza.

20 Goniki - wymontowanie
i zamontowanie

Goniki w drzwiach przednich


Wymontowanie
1. Wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi
w sposb opisany w rozdziale 11 A.
2. Wykrci cztery wkrty mocujce i wyj obudow gonika z drzwi. Rozczy
zcze elektryczne (rys. 20.2a, 20.2b).
3. Jeli zachodzi potrzeba, wyj gonik
z obudowy po wykrceniu czterech wkrtw
mocujcych.

Zamontowanie
4. Zamontowanie gonika odbywa si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania. Zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Goniki w przednich supkach


nadwozia
Wymontowanie

6. Zamontowanie radioodtwarzacza odbywa


si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

5. Odczy biegun ujemny od akumulatora.


6. Otworzy odpowiednie drzwi przednie
i cign uszczelk z krawdzi wykadziny
supka nadwozia.
7. Ostronie odcign wykadzin od supka w celu zwolnienia zaciskw zabezpieczajcych (patrz rys. 20.7).

19.3. Wykrcanie wkrtw mocujcych


radioodtwarzacz (strzaki)...

20.2a. Wykrcanie czterech wkrtw


mocujcych obudow gonika....

19.4. ... odciganie zesp do przodu


i odczanie wtyku przewodw
elektrycznych i przewodu anteny

20.2b. ... wyjmowanie obudowy


i odczanie wtyku przewodw
elektrycznych

Zamontowanie

tyu nadwozia. Odczy przewd elastyczny


(patrz rys. 18.19a, 18.19b).

Zamontowanie
20. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci czynnoci do wymontowania.
Upewni si, czy przewd elastyczny jest
pewnie podczony przed zaoeniem pokrywy gumowej.

Dysza spryskiwacza szyby tylnej


- modele kombi
Wymontowanie
21. Otworzy drzwi tyu nadwozia i przy
wewntrznej krawdzi grnej cign po-

374

Radioodtwarzacz, goniki, antena

20.7. Odciganie wykadziny ze supka


przedniego,...

20.16a. Wykrcanie wkrtw mocujcych...

20.8. ... aby odsoni wkrty mocujce


gonik (strzaki)

20.16b. ... unoszenie gonika tylnego


i odczanie wtyku przewodw
elektrycznych - modele hatchback

20.23b. ... wyjmowanie gonika tylnego


i odczanie wtyku przewodw
elektrycznych - modele kombi

8. Wykrci dwa wkrty mocujce gonik


do supka, unie gonik i rozczy dwie
czci zcza przewodw elektrycznych; jeli
trzeba, cign piank izolacyjn ze zcza
(patrz rys. 20.8).

15. Wymontowa odpowiedni boczn oson wykadziny baganika, podpierajc pk tyln, w sposb opisany w rozdziale 11 A.
16. Wykrci cztery wkrty mocujce gonik, wycign gonik ze wspornika i rozczy zcze przewodw elektrycznych
(patrz rys. 20.16, 20.16b).

nych oraz wyj gonik (patrz rys. 20.23a,


20.23bi).

Zamontowanie
9. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

Goniki tylne - modele sedan


Wymontowanie
10. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
11. Wymontowa pk tyln w sposb
opisany w rozdziale 11 A.
12. Wykrci cztery wkrty mocujce i wycign gonik z nadwozia. Odczy zcze przewodw elektrycznych (jeli trzeba,
uwolni wizk przewodw elektrycznych
z zaciskw zabezpieczajcych).

Zamontowanie
13. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

Goniki tylne - modele


hatchback
Wymontowanie
14. Odczy biegun ujemny od akumulatora.

Zamontowanie
17. Zamontowanie gonika odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

20.23a. Wykrcanie wkrtw mocujcych...

Zamontowanie
24. Zamontowanie gonika odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
Upewni si, czy wszystkie podkadki i elementy dystansowe s odpowiednio osadzone na sworzniu kulistym, zgodnie ze zrobion notatk.

Goniki tylne - modele kombi


Wymontowanie
18. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
19. Jeli wystpuje w danej wersji, wymontowa pokryw bagau.
20. Wykrci wkrty mocujce i wycign
podpory pokrywy bagau z wykadziny.
21. Podeprze drzwi tyu nadwozia w pooeniu cakowitego otwarcia. Odkrci dolny
sworze kulowy kolumny podpory drzwi od
nadwozia. Zanotowa usytuowanie ewentualnych podkadek i elementw odlegociowych na sworzniu kulowym.
22. Zwolni plastykowe zaciski zabezpieczajce krawd wykadziny. Odcign
wykadzin od nadwozia w celu zwolnienia
reszty zaciskw zabezpieczajcych i odsonicia gonika.
23. Wykrci cztery wkrty mocujce gonik i rozczy zcze przewodw elektrycz-

Antena na szybie tylnej


1. W niektrych wersjach antena stanowi
jedn cao z szyb tyln wraz z elementem grzejnym szyby. Jeli podejrzewa si
uszkodzenie anteny, naley skonsultowa
si z autoryzowan stacj obsugi Nissana.

Antena na botniku tylnym


- modele sedan i hatchback
Wymontowanie
2. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
3. Wymontowa wykadzin podogow baganika.
4. Zwolni zaciski zabezpieczajce i odcign wykadzin na bok.

375

Wyposaenie elektryczne - modele fazy I i II

21.5. Rozczanie zcza przewodw


elektrycznych silnika anteny

21.8a. Posugujc si zaimprowizowanym


narzdziem...

21.10a. Manipulowanie anten poprzez


otwr w nadwoziu...

21.6. Wykrcanie wkrtu mocujcego


przewd masy do nadwozia

21.8b. ... odkrci grn nakrtk


zabezpieczajc anten

21.1 Ob. ... i odczanie przewodu


odprowadzajcego wod
wkrty mocujce i ostronie zdj anten
z dachu oraz odczy przewd anteny.

Zamontowanie
13. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Upewni si,
czy obudowa anteny jest dobrze osadzona
na dachu.

Antena na botniku przednim


- modele kombi
21.7. Odczanie przewodu anteny

21.9. Wykrcanie dwch wkrtw


mocujcych anten do nadwozia

5. Przez otwr w nadwoziu rozczy zcze


przewodw elektrycznych silnika anteny
(patrz rys. 21.5).
6. Wykrci wkrt mocujcy przewd masy
anteny do nadwozia (patrz rys. 21.6).
7. Odczy przewd masy anteny od nadwozia i odczy przewd od anteny (patrz
rys. 21.7).
8. Na zewntrz samochodu odkrci nakrtk mocujc u gry anteny (patrz rys.
21.8a, 21.8b).
9. W baganiku wykrci dwa wkrty mocowania anteny do nadwozia (patrz rys.
21.9).
10. Wyj anten na zewntrz przez otwr
w nadwoziu i odczy tulej odprowadzajc wod znajdujc si u dou anteny (patrz
rys. 21.10).

Zamontowanie

376

1 1 . Zamontowanie odbywa si w kolejnoci


odwrotnej do wymontowania. Trzeba
uwzgldni niej podane uwagi:
a) przed zaoeniem anteny upewni si,
czy przewd odprowadzajcy wod jest
przymocowany do anteny;
b) zamontowa wkrty mocowania anteny
do nadwozia, ale nie dokrca ich dopty,
dopki nie zostanie nakrcona i dokrcona
grna nakrtka zabezpieczajca.

Antena na dachu - modele


kombi
Wymontowanie
12. Na dachu samochodu wykrci dwa

Wymonto wanie
14. Odczy biegun ujemny od akumulatora.
15. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, unie przd samochodu i podeprze
go na podstawkach staych. Zdj przednie
lewe koo.
16. Wykrci wkrty mocujce i zwolni
zaciski. Wymontowa osony przeciwbotne
(patrz rys. 21.16).
17. Rozczy zcze przewodu anteny oraz
zcze przewodw elektrycznych silnika.
W niektrych wersjach jedno albo obydwa
zcza s umieszczone wewntrz nadwozia,
za tablic rozdzielcz -jeli jest to potrzebne, wymontowa wykadzin wnki na nogi,
po stronie pasaera i schowek (patrz rozdz.
11 A), aby uzyska dostp do zcza (zcz).
18. Odkrci nakrtk zabezpieczajc
z grnego koca anteny. Mona to wykona
uywajc dwch krtkich kawakw prtw
metalowych i szczypiec.

Autoalarm, ogrzewanie siedze, ukad poduszki powietrznej

21.16. Odciganie osony przeciwbotnej


kota w celu uzyskania dostpu do anteny
mocowanej na botniku (strzaka) - modele
kombi

21.19. Dolne wkrty mocujce anten


radiow (1), (2) - zcze przewodw
elektrycznych (modele kombi)
19. Wykrci dwa wkrty mocujce dolny
wspornik anteny do botnika, nastpnie wyj anten z botnika (patrz rys. 21.19).

Zamontowanie
20. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Trzeba
uwzgldni niej podane uwagi:
a) Jeli wystpuje w danej wersji, upewni
si, czy przelotka przewodu jest waciwie
osadzona w wewntrznym panelu botnika;
b) zamontowa wkrty mocujce wspornik
do botnika, ale nie dokrca ich dopty,
dopki nie zostanie nakrcona i dokrcona
grna nakrtka zabezpieczajca.

22 Autoalarm - informacje oglne


Uwaga. Podane informacje stosuj si wycznie do autoalarmw montowanych przez
firm Nissan jako wyposaenie standardowe.
Niektre wersje maj autoalarm poczony
z immobilizerem silnika jako wyposaenie

standardowe. Alarm zacza si i wycza


automatycznie przy zamykaniu i otwieraniu
drzwi kierowcy kluczykiem. Jeli ukad zostanie wczony, to dioda ftontrolki, umieszczona na tablicy rozdzielczej wieci si
w sposb cigy przez 30 sekund. Jeli
dioda kontrolki miga w tym okresie, to
znaczy, e s otwarte jedne z drzwi bocznych, pokrywa przedziau silnika lub pokrywa baganika czy drzwi tyu nadwozia.
System nie zostanie zaczony dopty, dopki nie bd zamknite wszystkie drzwi,
pokrywa przedziau silnika, pokrywa baganika lub drzwi tyu nadwozia. System nie
zaczy si take, jeli w cigu 30 sekund
drzwi nie zostan zamknite lub zostanie
wczony zapon.
Po 30 sekundach dioda bdzie miga w sposb cigy, informujc, e ukad jest zaczony.
Jeli alarm zostanie uruchomiony, to przez
30 sekund bdzie dziaa sygna dwikowy, a kierunkowskazy bd migotay przez
5 minut. Dodatkowo nie zadziaa rozrusznik
silnika.
Alarm mona wyczy poprzez otwarcie
kluczykiem drzwi bocznych albo pokrywy
baganika czy drzwi tyu nadwozia.
Jeli podejrzewa si niesprawno ukadu
alarmu, to trzeba skontaktowa si z autoryzowan stacj obsugi Nissana.

23 Elementy ogrzewania
siedze przednich
- informacje oglne
Niektre wersje samochodw mog by
wyposaone w ogrzewane siedzenia przednie.
Aby uzyska dostp do elementw grzejnych siedze, naley siedzenia wymontowa. Wykonanie tej czynnoci naley powierzy autoryzowanej stacji obsugi Nissana.

24 Ukad poduszki
powietrznej - informacje
oglne i ostrzeenia
Informacje oglne
W pniejszych wersjach samochodu zastosowano ukad poduszek powietrznych,
zapobiegajcy uszkodzeniu klatki piersiowej i gowy podczas wypadku. Poduszka
powietrzna kierowcy jest umieszczona
w rodkowej nakadce koa kierownicy. Niektre wersje s wyposaone w poduszk

powietrzn pasaera umieszczon w tablicy rozdzielczej.


Ukad poduszki powietrznej zostaje wczony, gdy kluczyk wycznika zaponu zostanie
przekrcony do pooenia ON" lub
START". Ukad jest uruchamiany za pomoc czujnika g" (czujnik opnienia) umieszczonego w samochodzie pod konsol rodkow. Ukad jest sterowany za pomoc
elektronicznego moduu sterujcego, umieszczonego pod kolumn kierownicy.
Poduszka jest napeniana za pomoc generatora gazu, ktry powoduje wypchnicie
poduszki z miejsca jej umieszczenia: w kole
kierownicy lub tablicy rozdzielczej.

Ostrzeenia
Uwaga. Naley stosowa si do podanych
dalej ostrzee, gdy podejmuje si prac
przy samochodzie z poduszkami powietrznymi, co ma to zapobiec niebezpieczestwu
uszkodzenia ciaa:
a) nie wolno sprawdza ukadu poduszki
powietrznej za pomoc testerw lub innych
urzdze kontrolnych;
b) przed przystpieniem do pracy przy elementach samochodu znajdujcych si w ssiedztwie elementw ukadu poduszki powietrznej (przy kole kierownicy, kolumnie
kierownicy, tablicy rozdzielczej i konsoli
rodkowej), trzeba wyczy zapon i odczy ujemny biegun akumulatora; odczeka co najmniej 10 minut, przed przystpieniem do dalszej pracy;
c) nie wolno obraca koem kierownicy lub
kolumn kierownicy, gdy jest wymontowana
przekadnia kierownicza;
d) jeli zawieci si kontrolka ukadu poduszki powietrznej lub gdy podejrzewa si
niesprawno ukadu, bezzwocznie naley
skonsultowa si z autoryzowan stacj
obsugi Nissana; nie podejmowa prby
demontau elementw ukadu poduszki powietrznej.

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy I i II


Oznaczenia kolorw przewodw
B
W
R
Y
G
P
SB
Br
L
Lg
Gy
Or
Pu

czarny
biay
czerwony
ty
zielony
rowy
ciemnoniebieski
brzowy
niebieski
jasnozielony
szary
pomaraczowy
purpurowy

Oznaczenia symboli

arwka

Nr pozycji

Wycznik
(przecznik)

Pompa
lub silnik

Wycznik
(przecznik)
wielostykowy

Poczenia z innymi
przewodami, np.
schemat 3
i wsprzdne B2

Masa

Styk zcza
lub gniazda

Przewd stale
poczony z mas

Bezpiecznik
(przewd
bezpiecznikowy)

Wskanik

Przewd
poczeniowy

Rezystor

Dioda

Rezystor
o zmiennej
rezystancji

Poczenia
przewodw

Poczenie
przewodw

Elektromagnetyczny
element
wykonawczy

Kolor przewodu
(pomaraczowy/czarny)

Schemat 1: informacje dotyczce schematw elektrycznych - modele od 1996

Alternatywne
poczenia
przewodw
Przewd
ekranowany

Schemat 2: schemat obwodu adowania - modele do 1996


1 -skrzynka bezpiecznikw, 2-gra, 3-szyby sterowane elektrycznie, zamek centralny i dach otwierany elektrycznie, 4-obwd adowania, 5-zapon, wtrysk,
sygnalizator niewyczenia wiate reflektorw, dach otwierany i szyby sterowane elektrycznie, 6-autoalarm, 7-obwd adowania, wentylator chodnicy i skrzynka
automatyczna, 8-ukad przeciwblokujcy ABS, 9-regulator intensywnoci owietlenia zestawu wskanikw, 10-skrzynka bezpiecznikw, 11 -modu sterujcy
ECCS, 12-obwd rozruchu i zaponu, antena wysuwana elektrycznie, zegar, owietlenie wntrza, 13-tylne wiato przeciwmgowe, 14-zapalniczka, 15-wsteczne
lusterko zewntrzne i wycieraczka szyby tylnej ze spryskiwaczem, 16-klimatyzacja, 17-radioodtwarzacz, 18-pompa paliwa, 19-wycieraczki i spryskiwacz
szyby przedniej, 20-dmuchawa nagrzewnicy, 21 -przednie wiata przeciwmgowe, 22-boczne i grne owietlenie wntrza, 23~wycieraczki i spryskiwacze
reflektorw, 24-modu sterujcy ECCS i modu skrzynki automatycznej, 25-modu sterujcy ECCS, 26-wiata awaryjne, 27-sygna dwikowy, 28-wiata
mijania, 29-siedzenia podgrzewane, 30-prdkociomierz, czujnik lampki sygnalizacyjnej, wiata cofania, szyba tylna ogrzewana, 31 -kierunkowskazy,
32-szyba tylna ogrzewana, 33-wiata hamowania

Schemat 3: schemat obwodw rozruchu - modele od 1996


1 skrzynka bezpiecznikw, 2zasilanie elektryczne w pooeniu On"lub Start"wycznika zaponu, 3 modu sterujcy autoalarmu

Schemat 4: schemat obwodu adowania, obwodu zaponu, czujniki i kontrolki - modele od 1996
I -kontrolki i czujniki lub ABS, 2 -zasilanie elektryczne w pooeniu On"lub Start" wycznika zaponu, 3- cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 4-obrotomierz,
kontrolki i czujniki, 5-owietlenie wntrza, 6-modu ECCS i rozdzielacz zaponu, 7- obwd adowania, 8 -modu sterujcy ECCS, 9-sterowanie skrzynki automatycznej, 10-reflektory,
I1 - ukad przeciwblokujcy ABS, 12 - kierunkowskazy

Schemat 5: schemat obwodu wielopunktowego ukadu wtrysku paliwa - silnik 1,6


1 -zasilanie elektryczne w pooeniu On" lub Start"wycznika zaponu, 2-obrotomierz, 3-kontrolki czujniki, 4-czujnik prdkoci pojazdu, kontrolki i czujniki, 5-tylne wiato
przeciwmgowe, 6-cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora

Schemat 6: schemat obwodu wielopunktowego ukadu wtrysku paliwa - silnik 2,0, modele od 1996
1 -obrotomierz, kontrolki i wskaniki, 2-czujnik prdkoci, kontrolki i wskaniki, 3-skrzynka automatyczna, 4-zasilanie elektryczne w pooeniu On" lub Start" wycznika zaponu,
5-klimatyzacja, 6-kontrolki i wskaniki, 7-cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 8-skrzynka automatyczna

co

00

Schemat 7: obwd sterowania skrzynk automatyczn i ukad ABS - modele do 1996


1 -wtrysk paliwa, 2-owietlenie wntrza, 3-kontrolki i wskaniki, 4-cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 5-zasilanie elektryczne w pooeniu On"lub Start'
wycznika zaponu, 6-wiata hamowania, 7-obwd adowania, sport -jazda sportowa, auto jazda normalna, snow-jazda po niegu

Schemat 8: obwd wiate zewntrznych - modele do 1996


1 cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 2 -kontrolki i wskaniki, 3-zasilanie elektryczne w pooeniu On"lub Stop" wycznika zaponu, 4-skrzynka
automatyczna, 5-owietlenie wntrza

Schemat 9: obwd wiate zewntrznych cd. i owietlenie wntrza - modele do 1996

1 -cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 2-ukad wtrysku paliwa, 3-owietlenie wntrza, 4-autoalarm, 5-kontrolki i wskaniki, 6-zasilanie elektryczne
w pooeniu On" lub Start" wycznika zaponu, 7- modele z kontrolk wycznika owietlenia, 8-modele bez kontrolki wycznika owietlenia, 9-zasilanie owietlenia wntrza

Schemat 10: obwd wycieraczek i spryskiwaczy, sygnau dwikowego, zapalniczki i ogrzewania szyby tylnej - modele do 1996
1 -zasilanie elektryczne w pooeniu ACC"lub On" wycznika zaponu, 2-owietlenie wntrza, 3-cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 4-ukad wtrysku paliwa,
5-lusterka sterowane elektrycznie

Schemat 11: schemat obwodu dmuchawy nagrzewnicy, lusterek regulowanych elektrycznie, otwieranego dachu i radioodtwarzacza - modele do 1996
1 zasilanie elektryczne w pooeniu ACC" lub On" wycznika zaponu, 2-szyba tylna ogrzewana, 3-cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 4owietlenie
wntrza

Oznaczenia elementw
127 Przekanik 2. zaponu
167 Element czasowy blokady
zamka drzwi
189 Przecznik pooenia
zablokowane/odblokowane
drzwi

170
171
172
173
174

Siownik zamka drzwi prawych przednich


Siownik prawych drzwi tylnych
Siownik lewych drzwi tylnych
Przecznik sterowania szyby drzwi kierowcy
Wzmacniacz ukadu elektrycznego
sterowania szyb
175 Gwny wcznik sterowania szyb
176 Silnik elektrycznego sterowania
szyby lewych drzwi przednich

177 Silnik elektrycznego sterowania szyby


prawych drzwi przednich
178 Wcznik sterowania szyby lewych drzwi tylnych
179 Wcznik sterowania szyby prawych drzwi
tylnych
180 Silnik elektrycznego sterowania szyby
lewych drzwi tylnych
181 Silnik elektrycznego sterowania szyby
prawych drzwi tylnych

Schemat 12: schemat obwodu zamka centralnego i elektrycznego sterowania szyb - modele do 1996
1 -owietlenie wntrza, 2-cige zasilanie elektryczne od dodatniego bieguna akumulatora, 3-zasilanie elektryczne w pooeniu On"lub Start" wycznika zaponu, O-odblokowany,
N-pooenie neutralne, Z-zablokowany, D-d, U-gra

Rozdzia 12B

Wyposaenie elektryczne
- modele fazy III

Dane techniczne
arwki
Owietlenia wntrza
Kierunkowskazw przednich
Kierunkowskazw bocznych
Reflektorw przeciwmgowych
Przedniego wiata pozycyjnego
Reflektorw
Dodatkowego wiata hamowania stop":
- modele sedan
- modele hatchback i kombi*'

1 Wiadomoci wstpne
W samochodzie zastosowano instalacj elektryczn o napiciu znamionowym 12 V
i biegunie ujemnym akumulatora poczonym z mas. Wszystkie odbiorniki instalacji
elektrycznej s zasilane z akumulatora oowiowego adowanego przez alternator. W niniejszym rozdziale opisano czynnoci naprawy i obsugi elementw wyposaenia
elektrycznego samochodu nie zwizanych
z silnikiem. Informacje dotyczce akumulatora, alternatora i rozrusznika mona znale w rozdziale 5A, a informacje na temat
ukadu zaponowego - w rozdziale 5B.
Naley pamita, e podczas obsugi elementw wyposaenia elektrycznego trzeba
od ujemnego bieguna akumulatora odczy
przewd masy, aby nie dopuci do zwarcia
w instalacji elektrycznej, ktre moe spowodowa poar.
Uwaga. W rozdziale 12B omwiono ukady
elektryczne modeli fazy III (od padziernika
1996 do wrzenia 1999).

390

10
21
5
55
5
55

W
W
W
W
W
W

5 W
nie dotyczy

Owietlenia baganika:
- modele sedan
- modele hatchback i kombi
wiata do czytania mapy
Kierunkowskazw tylnych
wiata przeciwmgowego tylnego
Owietlenia tablicy rejestracyjnej
wiata cofania
wiate hamowania stop"

3W
5W
10 W
21 W
21 W
5W
21 W
21/5 W

*' Zesp diod emitujcych wiato.

2 Diagnozowanie wyposaenia
elektrycznego
- informacje oglne
Patrz rozdzia 12A, podrozdzia 2.

3 Bezpieczniki i przekaniki
- informacje oglne

3. Aby uzyska dostp do bezpiecznikw,


naley zdj pokryw skrzynki (patrz rys.
3.3).
4. Bezpieczniki dodatkowe i wyczniki obwodw znajduj si w dodatkowej skrzynce
bezpiecznikw w przedziale silnika. Jest
ona umieszczona na wsporniku obok akumulatora (patrz rys. 3.4).
5. Przepalony bezpiecznik mona rozpozna po przerwaniu cigoci drutu.

Bezpieczniki
1. Bezpieczniki s tak skonstruowane, e
powoduj przerw w obwodzie, gdy zostanie przekroczona odpowiednia zaoona
warto prdu. Ma to na celu ochron
podzespow i przewodw przed zniszczeniem podczas przepywu zbyt duego
prdu. Nadmierny przepyw prdu moe
by spowodowany zwarciem w obwodzie
(patrz podrozdzia 2).
2. Bezpieczniki gwne znajduj si
w skrzynce umieszczonej wewntrz nadwozia po stronie kierowcy, w tablicy rozdzielczej.

3.3. Dostp do bezpiecznikw gwnych


uzyskuje si po otwarciu pokrywy w tablicy
rozdzielczej,

Bezpieczniki, wyczniki i przeczniki

3.4. Bezpieczniki dodatkowe i przerywacze


obwodw s umieszczone w pomocniczej
skrzynce z bezpiecznikami, w przedziale
silnika

3.13. Wikszo przekanikw zwizanych


z silnikiem jest umieszczonych w skrzynce
przekanikw, po prawej stronie przedziau
silnika

6. Przed wyjciem bezpiecznika naley


upewni si, e jest wyczony odpowiedni
obwd.
7. Posugujc si plastykowym narzdziem,
przymocowanym do pokrywy skrzynki bezpiecznikw, wyj bezpiecznik z gniazda.
8. Bezpieczniki zapasowe znajduj si
w gwnej skrzynce bezpiecznikw.
9. Przed woeniem nowego bezpiecznika
naley znale i usun przyczyn przepalenia si bezpiecznika. Zawsze naley stosowa bezpiecznik o odpowiedniej wartoci
prdu znamionowego (parametry bezpiecznika s podane na wewntrznej stronie pokrywy
skrzynki bezpiecznikw). Nie wolno stosowa
bezpiecznikw o odmiennej wartoci prdu
lub dokonywa prowizorycznej naprawy bezpiecznika, np. za pomoc kawaka drutu.
10. Bezpieczniki s oznakowane nastpujcymi kolorami:
5 A - pomaraczowy
10 A- czerwony
15 A- niebieski
20 A - ty
25 A - przezroczysty lub biay
30 A - zielony
11. Bezpiecznik radioodtwarzacza jest
umieszczony z tyu radioodtwarzacza i dostp do niego uzyskuje si po wyjciu radioodtwarzacza.

duje si w skrzynce z przekanikami, po


prawej stronie przedziau silnika (patrz rys.
3.13).
14. W wikszoci wersji zesp przerywacza
kierunkowskazw i wiate awaryjnych umieszczono na wsporniku za tablic rozdzielcz
po lewej stronie kolumny kierownicy. Dostp
si do nich jest moliwy po wymontowaniu
dolnej osony tablicy rozdzielczej po stronie
kierowcy (patrz rozdzia 11B).
15. Przekaniki mog by umieszczone rwnie w innych miejscach, w zalenoci od
modelu samochodu, na przykad w modelach hatchback przekanik wycieraczki drzwi
tyu nadwozia jest umieszczony w przedziale
baganika za wykadzin tyln.
16. Jeli obwd lub podzesp sterowany
przekanikiem wykazuje niesprawno, ktrej przyczyn moe by przekanik, naley
wczy dany odbiornik. Jeli przekanik
dziaa prawidowo, to w chwili jego zadziaania mona usysze kliknicie. Jeli tak
jest, to znaczy, e usterka jest w podzespole
lub przewodzie zasilajcym. Jeli przekanik
nie zadziaa, to znaczy, e albo przekanik
nie otrzymuje zasilania lub odpowiedniego
napicia albo sam przekanik jest uszkodzony.
Sprawdzanie polega na wymianie poszczeglnych przekanikw. Trzeba jednak zachowa ostrono, gdy niektre przekaniki s identyczne jeli chodzi o wygld
i dziaanie, inne s podobne, lecz peni
odmienne funkcje.
17. Przed wymontowaniem przekanika naley upewni si, czy zabezpieczany przez
niego obwd jest wyczony. Niesprawny
przekanik naley wyj z gniazdka, a na
jego miejsce zamonotwa nowy.

Przekaniki
12. Przekanik jest wcznikiem uruchamianym elektrycznie, charakteryzujcym si
nastpujcymi cechami:
a) moe wcza prd o duym nateniu za
pomoc oddzielnego obwodu elektrycznego
o maym prdzie sterujcym (ciesze przewody i delikatniejsze styki we wczniku);
b) moe odbiera sygnay z wicej ni
jednego wejcia w przeciwiestwie do wcznika mechanicznego;
c) moe peni funkcj przerywacza - na
przykad przekanik kierunkowskazw.
13. Wiele przekanikw umieszczono pod
tablic rozdzielcz obok skrzynki bezpiecznikw, a take w wielu innych miejscach
zalenie od wersji samochodu. Wikszo
przekanikw zwizanych z silnikiem znaj-

4 Wyczniki i przeczniki
- wymontowanie
i zamontowanie
Uwaga. Przed wymontowaniem jakiegokolwiek wycznika lub przecznika naley
odczy ujemny biegun od akumulatora.

4.3. Wykrcanie wkrtw mocujcych


odpowiedni przecznik na kolumnie
kierownicy

4.4a. Zsuwanie przecznika ze wspornika


kolumny kierownicy...

4.4b. ... i rozczanie zcza elektrycznego

Wycznik zaponu z blokad


kierownicy
1. Patrz rozdzia 10.

Przecznik zespolony
2. Wymontowa oson kolumny kierownicy
w sposb opisany w rozdziale 11B.
3. Wykrci dwa wkrty mocujce odpowiedni przecznik do wspornika na kolumnie
kierownicy (patrz rys. 4.3).
4. Zsun odpowiedni przecznik ze wspornika i rozczy zcze elektryczne (patrz
rys. 4.4a, 4.4b).
5. Zamontowanie przecznika zespolonego
odbywa si w odwrotnej kolejnoci do wymontowania.

391

Wyposaenie elektryczne - modele fazy III

4.11 a. Zwalnianie zaciskw


zabezpieczajcych wcznik nagrzewnicy,
posugujc si maym wkrtakiem...

4.14. Wyjmowanie wycznika regulacji


ustawienia wiate reflektorw za pomoc
maego wkrtaka

4.22a. Unoszenie osony z wycznikami,


znajdujcej si w drzwiach kierowcy...

4.11b.... i wyciganie wcznika z zespou


regulujcego

4.16. Wycznik elektrycznej regulacji


lusterka z naley wypchn od tyu osony
tablicy rozdzielczej

4.22b. ... i odczanie przewodw


elektrycznych

Wyczniki przyciskowe tablicy


rozdzielczej

Przeczniki po lewej stronie


tablicy rozdzielczej

Przeczniki umieszczone
na konsoli rodkowej

6. Wymontowa oson wycznikw w sposb opisany w rozdziale 11B.


7. Wypchn wycznik do przodu, dziaajc
od tyu osony, w celu zwolnienia zaciskw
zabezpieczajcych.
8. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

13. Do tych przecznikw nale: przecznik elektrycznie sterowanego lusterka


zewntrznego, przecznik intensywnoci
owietlenia zestawu wskanikw i wycznik regulacji ustawienia wiate reflektorw.
14. Aby wymontowa przecznik intensywnoci owietlenia zestawu wskanikw i wycznik regulacji ustawienia wiate reflektorw, naley podway przecznik lub
wycznik wkrtakiem, wyj z osony i rozczy zcze przewodw elektrycznych
(patrz rys. 4.14).
15. Aby wymontowa przecznik elektrycznie sterowanego lusterka zewntrznego,
trzeba wymontowa doln oson wykadziny tablicy rozdzielczej po stronie kierowcy.
16. Sign pod tablic rozdzielcz i wypchn przecznik od tyu (patrz rys. 4.16).
Wyj przecznik i rozczy zcze przewodw elektrycznych.
17. Zamontowa przeczniki wciskajc je
we waciwe pooenia po uprzednim podczeniu przewodw elektrycznych. Jeli ma
to zastosowanie, naley zamontowa doln
oson wykadziny tablicy rozdzielczej, po
stronie kierowcy, w sposb opisany w rozdziale 11B.

18. Wymontowa konsol rodkow w sposb opisany w rozdziale 11B.


19. Od tyu konsoli rodkowej zwolni zaciski zabezpieczajce i wysun przecznik
z konsoli.
20. Zamontowa odpowiedni przecznik,
postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania, nastpnie zamontowa konsol rodkow.

Przecznik silnika dmuchawy


9. Wymontowa zesp regulacji ogrzewania i przewietrzania w sposb opisany w rozdziale 3.
10. Jeli wymontowywane s przeczniki
obrotowe, ostronie zdj odpowiednie pokrto. Jeli wykonuje si to za pomoc
szczypiec, naley zabezpieczy pokrto
przed uszkodzeniem, owijajc je szmat lub
papierem.
11. Zwolni zaciski zabezpieczajce za pomoc wkrtaka i cign przecznik z zespou regulacji ogrzewania i przewietrzania
(patrz rys. 4.11 a, 4.11 b).
12. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Nastpnie zamontowa zesp regulacji ogrzewania
i przewietrzania w sposb opisany w rozdziale 3.

392

Przeczniki elektrycznego
sterowania szyb
Przeczniki sterowania drzwi
kierowcy
21. Ostronie podway ty osony przecznika elektrycznego sterowania szyby
w celu zwolnienia zacisku zabezpieczajcego.
22. Unie oson i odczy przedni wystp
ustalajcy. Odczy przewody elektryczne
przecznika i wymontowa oson przecznika (patrz rys. 4.22a, 4.22b).
23. Zwolni wystpy zabezpieczajce oson przecznika i wyj j.
24. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

arwki owietlenia zewntrznego


Wyczniki owietlenia wntrza
i otwarcia drzwi

4.26. Unoszenie osony z wycznikami,


znajdujcej si w drzwiach pasaera...

b) pamita, e arwka moe by bardzo


gorca;
c) sprawdzi styki arwki i jej oprawk;
35. Otworzy drzwi, aby uzyska dostp do usun jakiekolwiek lady brudu czy korozji
wycznika umieszczonego w supku drzwi. przed zamontowaniem nowej arwki;
36. Wykrci wkrt mocujcy i wyj wy- d) jeli arwka jest mocowana bagnetowo,
cznik ze supka drzwi. Rozczy zcze upewni si, czy styki czynne stykaj si
przewodw elektrycznych, gdy stanie si
pewnie z arwk;
ono dostpne.
e) upewni si przed zamontowaniem, czy
nowa arwka ma waciwe parametry i czy
Przyklei przewody elektrycz- jest cakowicie czysta. Szczeglnie dotyczy
ne tam do supka drzwi lub to arwek wiate reflektorw i przeciwmgowych (patrz nastpne punkty).
przywiza dugi sznurek do
przewodw, aby zapobiec ich
wpadniciu do supka drzwi.
arwka reflektora
37. Zamontowanie wycznika odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
Upewni si, czy osona gumowa jest waciwie osadzona na wyczniku.

Wycznik owietlenia schowka


38. Otworzy schowek i wyj wycznik
owietlenia schowka z dolnej krawdzi tablicy rozdzielczej. Rozczy zcze elektryczne.
39. Zamontowanie wycznika odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
4.27. ... i wymontowanie wycznika po
zwolnieniu zaczepw plastykowych

Przecznik sterowania szyby


drzwi pasaera
25. Ostronie odsun grn cz osony
klamki wewntrznej od pokrycia drzwi
i unie j w celu odczepienia dolnego
zamocowania.
26. Odchyli oson przecznika elektrycznego sterowania szyby i zsun j po klamce drzwi (patrz rys. 4.26).
27. Odczy przewody elektryczne przecznika, zwolni plastykowe wystpy mocujce oson przecznika do osony wykadziny zewntrznej i wyj oson przecznika (patrz rys. 4.27).
28. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

Wycznik owietlenia baganika


40. Wycznik stanowi cao z zamkiem
pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia.
Sposb wymontowania i zamontowania zamka pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia podano w rozdziale 11.

Wyczniki lampek do czytania


mapy
41. Wyczniki s zintegrowane z zespoem
lampek i nie mona wymieni ich osobno.

5 arwki owietlenia
zewntrznego - wymiana

2. Otworzy przedzia silnika.


3. Zdj oson plastykow z tyu reflektora
i cign zcze przewodw elektrycznych
z kocwki arwki (patrz rys. 5.3).
4. cisn wystpy zacisku sprystego
i wyj zacisk z tyu arwki.
5. Wyj arwk (patrz rys. 5.5).
6. Do uchwycenia nowej arwki naley
uy kawaka irchy lub czystej tkaniny,
aby unikn dotknicia palcami szka. Wilgo i tuszcz po dotkniciu szka go
skr mog spowodowa przyciemnienie
i gwatowne uszkodzenie arwki tego typu.
Jeli jednak dojdzie do przypadkowego
dotknicia arwki go skr, to naley
j oczyci za pomoc spirytusu denaturowanego.
7. Zamontowa now arwk, upewniajc
si, e jej wystpy ustalajce s waciwie
osadzone w wyciciach oprawy. Zabezpieczy pooenie arwki za pomoc zacisku
zabezpieczajcego, podczy wtyczk
przewodw elektrycznych i zamontowa
oson plastykow.

arwka przedniego wiata


pozycyjnego

1. Jeli trzeba wymieni arwk, naley:


a) odczy biegun ujemny akumulatora;

8. Otworzy pokryw przedziau silnika.


9. Zdj plastykow oson z reflektora.
10. Wyj oprawk wiata pozycyjnego
z zespou reflektora. Naley zauway, e
oprawka jest bardzo cile dopasowana
i dostp do niej jest ograniczony, moe
by potrzebny may wkrtak do wysunicia
oprawki.

5.3. Zdejmowanie plastykowej osony z tyu


reflektora

5.5. Zwalnianie zaciskw sprystych


i wyjmowanie arwki reflektora

Wiadomoci oglne

Przecznik dachu otwieranego


elektrycznie
29. Ostronie wyj klosz lampki do czytania mapy.
30. Wyj pytk pokrywy od tyu konsoli
grnej.
31. Wykrci dwa odsonite wkrty mocujce i odczy konsol od sufitu.
32. Rozczy zcza przewodw elektrycznych.
33. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
przecznik.
34. Zamontowanie przecznika dachu otwieranego elektrycznie odbywa si w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

393

Wyposaenie elektryczne - modele fazy III

5.11. Wyjmowanie arwki przedniego


wiata pozycyjnego wcinitej w gniazdo

5.14. Wyjmowanie arwki kierunkowskazu


przedniego zamocowanej w gniedzie
bagnetowo

5.21 a. Wkrt mocujcy (strzaka), ktry


naley wykrci...

5.21 b.... aby wyj wiato przeciwmgowe


ze zderzaka przedniego

5.24. ... i wyjmowanie arwki wiata


przeciwmgowego
21. Wykrci wkrt mocujcy i wyj zesp
wiata ze zderzaka (patrz rys. 5.21).
22. Rozczy zcze przewodw elektrycznych.
23. Obrci oprawk w lewo, aby wyj j
z zespou wiata (patrz rys. 5.23).
24. arwka jest wcinita w opraw (patrz
rys. 5.24).
25. Do uchwycenia nowej arwki naley
uy kawaka irchy lub czystej tkaniny,
aby unikn dotknicia palcami szka. Wilgo i tuszcz po dotkniciu szka go
skr mog spowodowa przyciemnienie
i gwatowne uszkodzenie arwki tego typu.
Jeli jednak dojdzie do przypadkowego
dotknicia arwki go skr, to naley
j oczyci za pomoc spirytusu denaturowanego.
26. Zamontowa now arwk, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka tylnego wiata


pozycyjnego i hamowania
oraz kierunkowskazu tylnego

5.20. Ramka szyby przedniego wiata


przeciwmgowego jest przykrcona
wykrtami
11. Wyj arwk wcinit do oprawki
(patrz rys. 5.11).
12. Zamontowa now arwk, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka kierunkowskazu
przedniego
13. Obrci oprawk kierunkowskazu w lewo i wyj oprawk z zespou wiata.
14. arwka jest osadzona bagnetowo
w oprawce (patrz rys. 5.14).
15. Woy now arwk i zamontowa
oprawk.

394

5.23. Wymontowanie gniazda arwki.

27. Otworzy pokryw baganika lub drzwi


tyu nadwozia.
28. Z boku baganika zdj pokryw zespou wiate, obracajc zacisk lub unoszc
wystp zabezpieczajcy. W modelach kombi
wyj dodatkow pokryw z wntrza otworu.
29. Nacisn wystpy zabezpieczajce

arwka kierunkowskazu
bocznego
16. Nacisn zesp wiata ku przodowi
samochodu i wyj zesp z botnika.
17. Obrci oprawk kierunkowskazu w lewo i wyj oprawk z zespou wiata.
18. Pamita, e arwka jest wcinita
w oprawk.
19. Zamontowa now arwk, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka przedniego wiata


przeciwmgowego
20. Wykrci wkrt mocujcy oprawk i wyj oprawk (patrz rys. 5.20).

5.29. Nacisn wystpy mocujce


i wymontowa gniazda wiata hamowania
i kierunkowskazu tylnego po zwolnieniu
wystpw mocujcych

arwki owietlenia zewntrznego


arwka owietlenia tablicy
rejestracyjnej - modele sedan
i hatchback
37. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
klosz zespou wiate i oprawk z pokrywy
baganika lub drzwi tyu nadwozia (patrz
rys. 5.37).
38. arwka jest wcinita w oprawk (patrz
rys. 5.38).
39. Zamontowa now arwk, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
5.34. Wymontowanie gniazda arwek
wiata cofania i tylnego wiata
przeciwmgowego

5.40a. Wykrcanie dwch wkrtw...

arwka owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele kombi
40. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
klosz zespou wiate z drzwi tyu nadwozia
(patrz rys. 5.40a, 5.40b).
41. arwka jest wcinita w oprawk (patrz
rys. 5.41).
42. Zamontowa now arwk, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka dodatkowego wiata


hamowania - modele sedan

5.37. Wyjmowanie klosza lampy


owietlenia tablicy rejestracyjnej i gniazda
arwki po wykrceniu wkrtw - modele
sedan i hatchback

5.40b.... i wyjmowanie klosza lampy tablicy


rejestracyjnej - modele kombi

43. Zdj oson z dodatkowego wiata


hamowania.
44. Obrci oprawk i wyj j z zespou
wiata.
45. Pamita, e arwka jest osadzona
bagnetowo w oprawce.
46. Woy now arwk i zamontowa
opraw i jej oson.

arwka dodatkowego wiata


hamowania - modele hatchback
i estate

5.38. arwka lampy owietlenia tablicy


rejestracyjnej jest wcinita w gniazdo

5.41. arwka lampy owietlenia tablicy


rejestracyjnej jest wcinita w gniazdo

oprawki i wyjc oprawk z tyu zespou


wiata (patrz rys. 5.29).
30. Pamita, e arwki s osadzone bagnetowo w oprawce.
31. Zamontowa now arwk, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
Naley zauway, e arwka wiata hamowania ma wystpy, zapewniajce waciwe jej osadzenie.

33. W modelach sedan zwolni zaciski zabezpieczajce i wymontowa oson wykadziny wewntrznej z tyu pokrywy baganika. W modelach hatchback i kombi zdj
pokrywy zasaniajce dostp do zespou
wiate w osonie wykadziny drzwi tyu
nadwozia.
34. cisn zaciski zabezpieczajce oprawk i wyj oprawk z pokrywy baganika
lub drzwi tyu nadwozia (patrz rys. 5.34).
35. Pamita, e arwki s osadzone bagnetowo w oprawce.
36. Zamontowa now arwk, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwki wiata cofania i tylnego


wiata przeciwmgowego
32. Otworzy pokryw baganika lub drzwi
tyu nadwozia.

47. Wymontowa osony wykadzin wewntrznych drzwi tyu nadwozia w sposb opisany w rozdziale 11B.
48. Rozczy zcze przewodw elektrycznych zespou wiata (patrz rys. 5.48).
49. Zdj elementy osony i wykrci dwa
wkrty mocujce zesp wiata hamowania
(patrz rys. 4.49).
50. Odczepi zaczep ustalajcy i wyj
zesp z drzwi tyu nadwozia.
51. Aby wymontowa zesp diod wietlnych, wykrci wkrty zabezpieczajce bo-

5.48. Rozczanie zcza elektrycznego


dodatkowego wiata hamowania

395

Wyposaenie elektryczne - modele fazy III


3. arwka lampy sufitowej jest wcinita
w zesp wiata.
4. Zamontowa now arwk, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka wiata do czytania


mapy - wersje ze wiatem
pojedynczym
5. Postpowa, jak w przypadku owietlenia
sufitowego.
5.49. Wykrcanie wkrtw mocujcych
dodatkowe wiato hamowania

arwki wiata do czytania


mapy - wersje z podwjnym
wiatem
6. Ostronie wyj klosz z zespou wiata
(jeli trzeba, posuy si ostronie paskim
wkrtakiem).
7. Jeli ma to zastosowanie, wykrci wkrt
mocujcy i wyj pyt pokrywy wiata.
8. arwki s wcinite w zesp wiata.
9. Zamontowa now arwk, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka owietlenia baganika

5.51 a. Wykrcanie wkrtw bocznych.

10. Otworzy drzwi tyu nadwozia lub pokryw baganika, w zalenoci od wersji.
11. Wykrci dwa wkrty mocujce i wyj
zesp wiata z wykadziny nadwozia.
12. Odczepi klosz od lampy.
13. arwka jest wcinita w zesp wiata.
14. Zamontowa now arwk, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka owietlenia schowka


podrcznego
15. Wymontowa schowek.
16. Wyj oprawk z wyjtego schowka
(patrz rys. 6.16).
17. arwka jest wcinita w oprawk.
18. Zamontowanie arwki odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

arwka owietlenia zestawu


wskanikw
19. Wymontowa oson zestawu wskanikw.
20. Pokrcajc oprawk w lewo wyj j od
tyu osony zestawu wskanikw (patrz rys.
6.20)..
21. arwki s wcinite w oprawki (patrz
rys. 6.21).
22. Zamontowa oprawk i nastpnie zamontowa oson zestawu wskanikw.

arwki owietlenia zespou


regulacji ogrzewania
i przewietrzania
23. Wymontowa zesp regulacji ogrzewania i przewietrzania w sposb opisany
w rozdziale 3.
24. Wyj odpowiedni oprawk z tyu zespou regulacji.
25. arwki s wcinite w oprawki (patrz
rys. 6.25).

5.51 b. ... oraz wkrtw dolnych w celu


wymontowania zestawu diod z obudowy
wiata hamowania
czne oraz dolne i wyj zesp diod (patrz
rys. 5.51).
52. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

6.16. Wymontowanie gniazda arwki


owietlenia schowka

6.21. arwka wcinita w gniazdo

6.20. Wyjmowanie pokrta z zestawu


wskanikw

6.25. arwki podwietlenia osony


regulacji ogrzewania i przewietrzania
wcinite w gniazda

6 arwki owietlenia
wewntrznego - wymiana
Wiadomoci oglne
1. Patrz podrozdzia 5.

Owietlenie sufitowe
2. Ostronie wyj klosz lampy, podwaajc
go wkrtakiem.

396

arwki owietlenia wewntrznego

6.32. Wymontowanie wcinitej arwki


owietlenia zapalniczki

7.2a. Odczanie zcza elektrycznego


wiata reflektora...

7.4. ... i ruby umieszczonej za wiatem


reflektora

7.2b. ... oraz silnika regulacji ustawienia


wiate reflektora

7.5a. Rozczanie bocznego wystpu


ustalajcego...

7.3. Wykrcanie grnej ruby mocujcej


zesp wiata reflektora...

7.5b. ... i wymontowanie zespou wiata


reflektora

2. Rozczy zcza elektryczne arwek


wiata reflektora i silnika regulacji ustawienia wiate reflektora (patrz rys. 7.2a,
7.2b).
3. Wykrci dwie grne ruby mocowania
wspornika wiata gwnego (patrz rys. 7.3).
4. Od tyu reflektora odkrci nakrtk mocujc (patrz rys. 7.4).
5. Odcign reflektor na bok, aby zwolni
wystp ustalajcy i wyj reflektor z samochodu (patrz rys. 7.5a, 7.5b).

7. Obrci oprawk kierunkowskazu w lewo


i wyj j z zespou wiata.
8. Nacisn plastykowy wystp zabezpieczajcy zesp wiata kierunkowskazu
w stosunku do zespou wiata reflektora
(patrz rys. 7.8).
9. Odczy zesp od wiata kierunkowskazu od reflektora i wyj z botnika
(patrz rys. 7.9).

Zamontowanie

10. Proces postpowania opisano jako cz


procesu wymiany arwki w podrozdz. 5.

26. Zamontowa now arwk, postpujc


w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
Zamontowa zesp regulacji ogrzewania
i przewietrzania w sposb opisany w rozdziale 3.

arwki podwietlenia
przecznikw
27. Wszystkie przeczniki maj arwki
podwietlajce, a niektre maj dodatkowe
arwki informujce, e dany obwd jest
wczony.
28. W wikszoci przypadkw, jeli arwka si przepali, trzeba wymieni kompletny przecznik, ale w pewnych wersjach niektre arwki mona wymienia
oddzielnie.
29. W przypadku przecznikw, w ktrych
mona wymieni arwki oddzielnie, naley
wymontowa odpowiedni przecznik i wyj oprawk. arwki stanowi cao
z oprawkami.

arwka owietlenia zapalniczki


30. Wymontowa oson dwigni zmiany
biegw z gry konsoli rodkowej, w sposb
opisany w rozdziale 11B, punkt 27.
31. Od tyu osony wyj oprawk.
32. arwka jest wcinita w oprawk (patrz
rys. 6.32).
33. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Zamontowa
oson dwigni zmiany biegw.

7 Zespoy wiate
zewntrznych - wymontowanie i zamontowanie
Uwaga. Przed wymontowaniem jakiegokolwiek zespou wiata naley odczy ujemny przewd od akumulatora.

Reflektory
Wymontowanie
1. Wymontowa zesp kierunkowskazu
w sposb opisany dalej w niniejszym podrozdziale.

6. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci


odwrotnej do wymontowania. Na zakoczenie zaleca si sprawdzi ustawienie wiate
reflektorw 8.

Kierunkowskaz przedni

Kierunkowskaz boczny
Przednie wiato przeciwmgowe
11. Proces postpowania opisano jako cz
procesu wymiany arwki w podrozdz. 5.

397

Wyposaenie elektryczne - modele fazy III

7.8. Naciskanie plastykowego wystpu


mocujcego kierunkowskaz do zespou
wiata reflektora

7.14. Wymontowanie tylnego wiata


zespolonego - model kombi

7.24. Wymontowanie zespou wiata


z drzwi tyu nadwozia - model hatchback

nadwozia i jedn nakrtk, dostpn poprzez otwr wewntrzny (patrz rys. 7.23).
24. Wyj zesp wiate z pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia (patrz rys.
7.24). Naley zauway, e zesp wiate
jest zamocowany za pomoc rodka
uszczelniajcego i aby go oddzieli potrzeba
duej siy.

Zamontowanie
7.9. Odczanie kierunkowskazu od wiata
reflektora i botnika przedniego

7.23. Nakrtki mocowania krawdzi


zewntrznej wiata cofania i tylnego
wiata przeciwmgowego

Lampa wiate hamowania


i kierunkowskazu tylnego
Wymontowanie

Zesp wiata cofania i tylnego


wiata przeciwmgowego
- modele sedan i hatchback

12. Wymontowa zesp oprawy w sposb


opisany przy wymianie arwki w podrozdz. 5.
13. Wymontowa osony wykadzin baganika (patrz rozdzia 11B), aby uzyska dostp do nakrtek zabezpieczajcych zesp
wiata. W niektrych wersjach trzeba bdzie odkrci take wsporniki tylnego elementu usztywniajcego, dostpne po wymontowaniu oson wykadzin.
14. W baganiku odkrci trzy nakrtki
mocujce (jeli ma to zastosowanie, zwolni zaciski przewodw elektrycznych ze
rub dwustronnych) i wyj zesp wiata
z samochodu (patrz rys. 7.14). Naley
zauway, e zesp wiata jest mocowany za pomoc rodka uszczelniajcego
i aby go wyj, potrzebny bdzie znaczny
wysiek.

Zamontowanie
15. Przed zamontowaniem zespou wiata
usun wszelkie lady rodka uszczelniajcego z zespou wiata i botnika tylnego.
16. Umieci now tam uszczelniajc
na tylnej powierzchni zespou wiata.
17. Zamontowa zesp wiata, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

398

Wymontowanie
18. Wymontowa zesp oprawy w sposb
opisany w procedurze wymiany arwki
w podrozdziale 5.
19. W modelach hatchback wymontowa
oson wykadziny wewntrznej drzwi tyu
nadwozia, w sposb opisany w rozdziale
11B.
20. Wykrci dwa wkrty, po obu stronach,
i wyj wiata tablicy rejestracyjnej z tylnej
wykadziny zewntrznej i uchwytu pokrywy
baganika lub drzwi tyu nadwozia. wiata
powinny zwisa na pokrywie baganika lub
drzwiach, nie naley rozcza przewodw
elektrycznych.
21. Od wewntrz pokrywy baganika lub
drzwi tyu nadwozia odkrci cztery nakrtki
zabezpieczajce oson wykadziny zewntrznej i uchwyt pokrywy baganika lub drzwi
tyu nadwozia.
22. Odczy oson wykadziny zewntrznej pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia, obrci go i odczy od tyu przewody elektryczne wiate tablicy rejestracyjnej.
Wymontowa oson wykadziny zewntrznej i uchwyt.
23. Odkrci dwie nakrtki na zewntrznej
krawdzi pokrywy baganika lub drzwi tyu

25. Przed zamontowaniem zespou wiate


dokadnie usun lady rodka uszczelniajcego z zespou wiate i pokrywy baganika lub drzwi tyu nadwozia.
26. Umieci now tam uszczelniajc
na tylnej powierzchni zespou wiate (tama
uszczelniajca jest dostarczana w rolce,
wic trzeba uci kawaek o odpowiedniej
dugoci).
27. Zamontowa zesp wiate, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

Zesp wiate cofania i tylnego


wiata przeciwmgowego
- modele kombi
Wymontowanie
28. Wymontowa zesp oprawy w sposb
opisany w procedurze wymiany arwki
w podrozdziale 5.
29. Wymontowa oson wykadziny wewntrznej drzwi tyu nadwozia w sposb
opisany w rozdziale 11B.
30. Od wewntrz drzwi tyu nadwozia odkrci nakrtki zabezpieczajce oson wykadziny zewntrznej i uchwyt drzwi tyu
nadwozia. Wyj oson wykadziny zewntrznej i uchwyt drzwi tyu nadwozia.
31. Odkrci dwie nakrtki na zewntrznej
krawdzi drzwi tyu nadwozia i jedn nakrtk, dostpn poprzez otwr wewntrzny.
32. Wyj zesp wiate z drzwi tyu nadwozia. Naley zauway, e zesp wiate
jest zamocowany za pomoc rodka
uszczelniajcego i potrzebny bdzie znaczny wysiek, aby go oddzieli (patrz
rys. 7.32).

Zestaw wskanikw
krci nakrtki zabezpieczajce oson wykadziny zewntrznej i uchwyt drzwi tyu
nadwozia. Wyj oson wykadziny zewntrznej i uchwyt drzwi tyu nadwozia.
40. Wykrci dwa wkrty mocujce i odcign zesp wiate od drzwi tyu nadwozia (patrz rys. 7.40).
41. Rozczy zcze przewodw elektrycznych i wyj zesp wiate.

Zamontowanie
7.32. Wymontowanie wiata cofania
i tylnego wiata przeciwmgowego z drzwi
tyu nadwozia - modele kombi

7.40. Wyjmowanie lampy owietlenia tylnej


tablicy rejestracyjnej z drzwi tyu nadwozia
po wykrceniu dwch wkrtw - modele
kombi

Zamontowanie
33. Przed zamontowaniem zespou wiate
dokadnie usun lady rodka uszczelniajcego z zespou wiate i drzwi tyu nadwozia.
34. Umieci now tam uszczelniajc
na tylnej powierzchni zespou wiate (tama uszczelniajca jest dostarczana w rolce, trzeba uci kawaek o odpowiedniej
dugoci).
35. Zamontowa zesp wiate, postpujc
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

Lampa owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele sedan
i hatchback

42. Zamontowa zesp wiate, postpujc w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

Ustawienie
wiate reflektorw
- informacje oglne
1. Dokadne ustawienie wiate reflektorw
jest moliwe wtedy, kiedy dysponuje si
odpowiednim przyrzdem i dlatego to zadanie naley powierza autoryzowanemu warsztatowi Nissana.
2. Niektre wersje s wyposaone we wcznik regulacji ustawienia wiate umieszczony w konsoli rodkowej. Suy on do
dostosowywania pooenia wiate do aktualnego obcienia samochodu. Wcznik
powinien by ustawiony w pooeniu odpowiadajcym obcieniu samochodu - od
pooenia 0", gdy w samochodzie jest tylko
kierowca, nie ma pasaerw i adunku w baganiku, do pooenia 3" przy maksymalnym obcieniu lub gdy samochd cignie
przyczep.

9.4. Wymontowanie osony zestawu


wskanikw i rozczanie zcza
elektrycznego
3. Wykrci cztery wkrty mocujce oson zestawu wskanikw, po dwa z kadej
strony (patrz rys. 9.3).
4. Wyj oson zestawu wskanikw i odczy wtyczki przewodw elektrycznych
z tyu osony (patrz rys. 9.4).

Zamontowanie
5. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

10 Elementy zestawu
wskanikw - wymontowanie i zamontowanie
Wiadomoci oglne
1. Wymontowa zestaw wskanikw.

9 Zestaw wskanikw
- wymontowanie
i zamontowanie

Wskaniki

1. Odczy biegun ujemny akumulatora.


2. Wymontowa elementy w pobliu osony
zestawu wskanikw w sposb opisany w
rozdziale 11B.

2. Posugujc si maym wkrtakiem odczepi zesp szyby i oson od gry zestawu wskanikw (patrz rys. 10.2).
3. Wykrci wkrty mocujce na przedniej
powierzchni zestawu wskanikw i wyj
odpowiedni wskanik.
4. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Zamontowa
zestaw wskanikw.

9.3. Wkrty mocujce oson zestawu


wskanikw (strzaki)

10.2a. Odczepianie szyby zestawu


wskanikw...

Wymontowanie

36. Wymontowa lamp w sposb opisany


w procedurze wymiany arwki w podrozdziale 5.

Lampa owietlenia tablicy


rejestracyjnej - modele kombi
Wymontowanie
37. Wymontowa zesp oprawy w sposb
opisany w procedurze wymiany arwki
w podrozdziale 5.
38. Wymontowa osony wykadziny wewntrznej drzwi tyu nadwozia w sposb
opisany w rozdziale 11B.
39. Od wewntrz drzwi tyu nadwozia od-

399

Wyposaenie elektryczne - modele fazy III


3. Wykrci rub mocujc i wyj kompletny sygna dwikowy wraz z jego wspornikiem.

Zamontowanie
4. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania.

15 Silnik wycieraczki
szyby tylnej - wymontowanie i zamontowanie

*N
^

Modele hatchback
Wymontowanie

13 Rami wycieraczki
- wymontowanie
i zamontowanie

10.2b. ... i pyty tablicy rozdzielczej

Wymontowanie

arwki owietlenia zestawu


wskanikw i lampek
sygnalizacyjnych
5. Obrci odpowiedni oprawk w lewo,
aby wyj j z zestawu wskanikw.
6. arwki s wcinite w oprawki.

Pytka z obwodem drukowanym


7. Zesp pytki z obwodem drukowanym
mona wymontowa od tyu osony zestawu
wskanikw, po wymontowaniu wszystkich
wskanikw oraz arwek owietlenia i kontrolek sygnalizacyjnych.

11

Zapalniczka - wymontowanie i zamontowanie

||
^

Wymontowanie
1. Wymontowa oson dwigni zmiany biegw z gry konsoli rodkowej, w sposb
opisany w rozdziale 11B.
2. Wycign zapalniczk z gniazda.
3. Aby wymontowa metalow obudow,
nacisn wystpy ustalajce, dostpne
z wntrza obudowy plastykowej, nastpnie
wyj obudow metalow z przodu osony.
4. Obudow plastykow mona wyj
z przodu osony po zwolnieniu wystpw
ustalajcych.

Zamontowanie
5. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Zamontowa
oson dwigni zmiany biegw w sposb
opisany w rozdziale 11B.

12 Sygna dwikowy
- wymontowanie
i zamontowanie
Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny akumulatora.
2. Otworzy pokryw przedziau silnika i odczy przewody elektryczne od sygnau
dwikowego.

400

1. Uruchomi silnik wycieraczek, nastpnie


wyczy go, tak aby rami wycieraczki
powrcio do pooenia skrajnego dolnego
(parkowania).
2. Przyklei kawaek tamy wzdu krawdzi
pira wycieraczki, co dopomoe przy pniejszym montau.
3. Jeli ma to zastosowanie, zdj pokryw
nakrtki sworznia ramienia wycieraczki, nastpnie poluzowa i odkrci nakrtk sworznia. Odsun piro od szyby i cign
rami wycieraczki ze sworznia. Jeli trzeba,
mona uy paskiego wkrtaka do podwaenia ramienia. Jeli wymontowywane
s oba ramiona wycieraczek, naley zanotowa ich usytuowanie, gdy ramiona, po
stronie kierowcy i pasaera, rni si dugoci.

Zamontowanie
4. Upewni si, czy rami wycieraczki i sworze s czyste i suche.
5. Przy zamontowywaniu ramienia wycieraczki, naoy rami na sworze, ustawiajc
pooenie pira zgodnie z wczeniej nalepionym kawakiem tamy. Jeli byy wymontowywane oba ramiona wycieraczek, upewni si, czy ramiona s usytuowane zgodnie
z wczeniej zrobion notatk.
6. Przy zamontowywaniu ramienia wycieraczki reflektora naley przytrzyma rami
poniej elementw oporowych, u dou, dopki nie zostanie naoona i dokrcona
nakrtka sworznia.
7. Naoy nakrtk sworznia, dokrci j
pewnie i, jeli ma to zastosowanie, naoy
pokryw nakrtki. Przy zamontowywaniu
ramienia wycieraczki reflektora, po dokrceniu nakrtki sworznia, umieci piro wycieraczki tak, aby dotykao grnych powierzchni elementw oporowych na reflektorze.

14 Silnik mechanizmu napdu


wycieraczek szyby
przedniej - wymontowanie i zamontowanie
Patrz rozdzia 12A, podrozdzia 16.

1. Odczy biegun ujemny akumulatora.


2. Wymontowa wewntrzne osony drzwi
tyu nadwozia.
3. Wymontowa rami wycieraczki.
4. We wntrzu drzwi tyu nadwozia odczy
wtyczk przewodw elektrycznych silnika
wycieraczki.
5. Wykrci trzy ruby mocujce wspornik
silnika do drzwi tyu nadwozia (patrz rys.
15.5).
6. Wyj zesp silnika przez otwr w drzwiach
tyu nadwozia.
7. Silnik jest mocowany do wspornika za
pomoc trzech rub.
8. Jeli zachodzi potrzeba, mona wyj
przelotk sworznia silnika z otworu
w drzwiach tyu nadwozia.

Zamontowanie
9. Zamontowanie przebiega w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Jeli wystpuje, upewni si, czy przelotka jest waciwie osadzona w drzwiach tyu nadwozia
i zamontowa rami wycieraczki w sposb
opisany w podrozdziale 13.

Modele sedan i kombi


Wymontowanie
10. Odczy biegun ujemny akumulatora.
11. W modelach kombi wymontowa oson wykadziny wewntrznej drzwi tyu nadwozia.
12. Wymontowa rami wycieraczki.
13. Odczy wtyczk przewodw elektrycznych silnika wycieraczki i, jeli ma to zastosowanie, przewd elastyczny spryskiwacza (patrz rys. 15.13).
14. Jeli ma to zastosowanie, odkrci nakrtk mocujc sworze silnika oraz wyj
uszczelki i podkadk osadzenia sworznia

15.5. ruby mocujce wspornik silnika


wycieraczki drzwi tyu nadwozia (strzaki)
- modele hatchback

Elementy spryskiwaczy szyb


Pompka (pompki) spryskiwacza
Wymontowanie
10. Postpowa jak w punktach 2 do 4.
11. Odczy wtyczk przewodw elektrycznych i przewd elastyczny od odpowiedniej
pompki spryskiwaczy.
12. Odczy pompk od zbiornika pynu i,
jeli ma to zastosowanie, wyj przelotk.
Jeli zbiornik nadal zawiera pyn, naley
by przygotowanym na wyciek pynu.
15.13. Przewd spryskiwacza drzwi tyu
nadwozia (A) i ruby mocujce silnik
wycieraczki (B) - modele kombi
silnika w szybie. Zanotowa usytuowanie
uszczelek, aby odpowiednio zaoy je przy
pniejszym montau.
15. Wykrci trzy ruby mocujce wspornik
silnika i wyj zesp silnika.

Zamontowanie
16. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci
odwrotnej do wymontowania. Upewni si,
czy uszczelki s waciwie osadzone i zamontowa rami wycieraczki.

16 Elementy spryskiwaczy
szyb przedniej i tylnej
- wymontowanie
i zamontowanie

Zbiornik pynu spryskiwaczy


Wymontowanie
1. Pokrci w prawo wlewem zbiornika i wyj go ze zbiornika.
2. Odczy biegun ujemny akumulatora.
3. Zacign dwigni hamulca awaryjnego, podnie przd samochodu i oprze go
na podstawkach staych. Zdj prawe koo
przednie.
4. Wymontowa osony przeciwbotne koa.
5. Odczy wtyczk (wtyczki) przewodw
elektrycznych od pompki (pompek) spryskiwaczy i od czujnika poziomu pynu spryskiwaczy, jeli ma to zastosowanie.
6. Odczy elastyczny przewd (przewody)
od pompki (pomp) spryskiwaczy - jeli
w zbiorniku nadal znajduje si pyn, naley
by przygotowanym na wyciek pynu.
7. Jeli ma to zastosowanie, uwolni wizk przewodw elektrycznych z zaciskw
i odsun wizk na bok, aby uzyska
wystarczajc ilo miejsca, eby mc wyjc zbiornik.
8. Wykrci trzy wkrty mocujce zbiornik
i wyj zbiornik.

Zamontowanie
9. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.
26 Nissan Primera

Zamontowanie
13. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.

17.3. Wkrty mocujce radioodtwarzacz


(strzaki)

Dysza spryskiwacza szyby


przedniej
Wymontowanie
14. Otworzy pokryw przedziau silnika.
15. Zwolni wystpy ustalajce za pomoc
odpowiedniego wkrtaka. Wycign dysz
z pokrywy przedziau silnika. Odczy przewd elastyczny i wyj dysz.

Zamontowanie
16. Zamontowanie odbywa si w odwrotnej
kolejnoci do wymontowania.

17.4a. Wyjmowanie radioodtwarzacza


z tablicy rozdzielczej...

Dysza spryskiwacza szyby tylnej


- modele hatchback
Wymontowanie
17. Otworzy drzwi tyu nadwozia.
18. Aby uzyska dostp do dyszy spryskiwacza, wykrci dwie ruby mocujce
i wymontowa pytk zabezpieczajc
uszczelk i uszczelk.
19. Zdj pokryw gumow, wyj dysz
spryskiwacza naciskajc od zewntrz drzwi
tyu nadwozia. Odczy przewd elastyczny.

Zamontowanie

17.4b. ... i rozczenie przewodu anteny

20. Zamontowanie przebiega w odwrotnej


kolejnoci do wymontowania. Upewni si,
czy przewd elastyczny jest pewnie podczony przed zaoeniem pokrywy gumowej.

17 Radioodtwarzacz
- wymontowanie
i zamontowanie

3. Odkrci odsonite cztery wkrty mocujce radioodtwarzacz (patrz rys. 17.3).


4. Wysun zesp z tablicy rozdzielczej,
do przodu, rozczy wtyczki przewodw
elektrycznych oraz odczy przewd antenowy z tyu zespou (patrz rys. 17.4a,
17.4b).
5. Zwrci uwag na bagnetowo osadzony bezpiecznik, znajdujcy si z tyu zespou.

Wymontowanie

Zamontowanie

1. Odczy biegun ujemny akumulatora.


2. Wymontowa rodkow obudow zespou regulacji ogrzewania i przewietrzania z tablicy rozdzielczej.

6. Zamontowanie odbywa si w kolejnoci


odwrotnej do wymontowania. Upewni si,
czy przewody za zespoem radioodtwarzacza s waciwie poprowadzone.

401

Wyposaenie elektryczne - modele fazy III


18 Goniki - wymontowanie i zamontowanie
Goniki w drzwiach przednich
Wymontowanie
1. Odczy biegun ujemny akumulatora.
2. Wymontowa pokrycie wewntrzne drzwi.
3. Wykrci cztery wkrty mocujce i wyj
gonik z drzwi. Rozczy wtyczk przewodw elektrycznych (patrz rys. 18.3).

Zamontowanie
4. Zamontowanie gonikw odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.
Zamontowa pokrycie wewntrzne drzwi.

Goniki tylne - modele sedan


Wymontowanie
5. Odczy biegun ujemny akumulatora.
6. Wymontowa pk tyln.
7. Wykrci cztery wkrty mocujce i wyj
gonik z nadwozia. Odczy wtyk przewodw elektrycznych (jeli trzeba, uwolni
wizk przewodw elektrycznych z zaciskw zabezpieczajcych).

Zamontowanie
8. Zamontowanie gonikw odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

Goniki tylne - modele


hatchback i kombi
Wymontowanie
9. Odczy biegun ujemny akumulatora.
10. Wymontowa odpowiedni oson wykadziny baganika.
11. Wykrci trzy wkrty mocujce gonik, wyj gonik i odczy wtyczk
przewodw elektrycznych (patrz rys.
18.11).

Zamontowanie
12. Zamontowanie gonikw odbywa si
w kolejnoci odwrotnej do wymontowania.

19 Antena - wymontowanie i zamontowanie


1. We wszystkich wersjach antena jest zamontowana w tylnej czci dachu. Wymontowanie podstawy anteny jest operacj
skomplikowan, wymagajc wymontowania podsufitki. Jeli podejrzewa si uszkodzenie anteny lub jej przewodu, naley
skonsultowa si z autoryzowanym warsztatem Nissana.
2. Prt anteny naley wykrci z podstawy
ze wzgldw bezpieczestwa lub gdy myje
si samochd w myjni mechanicznej.

Patrz rozdzia 12A, punkt 22.

21 Elementy ogrzewania
siedze przednich
[_
- informacje oglne
Patrz rozdzia 12A, punkt 23.
18.3. Wkrty mocujce gonik
umieszczony w drzwiach przednich
(strzaki)

22 Ukad poduszki
powietrznej - informacje
oglne i ostrzeenia
Informacje oglne

18.11. Wkrty mocujce gonik tylny


(strzaki) - modele hatchback

402

We wszystkich wersjach zastosowano ukad


poduszek powietrznych, zapobiegajcy
uszkodzeniu klatki piersiowej i gowy podczas wypadku. Poduszka powietrzna kierowcy jest umieszczona w rodkowej nakadce
koa kierownicy. Niektre wersje s wyposaone w poduszk powietrzn pasaera
umieszczon w tablicy rozdzielczej, a poduszki boczne mog by umieszczone w oparciach siedze przednich.
Ukad poduszki powietrznej zostaje wczo-

ny, gdy kluczyk wycznika zaponu zostanie przekrcony do pooenia ON" lub
START" (naley pamita, e ukad pozostaje wczony przez pewien czas po
wyczeniu zaponu). Ukad jest uruchamiany za pomoc czujnika g" (czujnik opnienia) umieszczonego w samochodzie,
pod konsol rodkow.
Poduszka jest napeniana za pomoc generatora gazu, ktry powoduje wypchnicie
poduszki z miejsca jej umieszczenia: w kole
kierownicy, tablicy rozdzielczej lub oparciach
siedze.

Ostrzeenia
Uwaga. Naley stosowa si do podanych
dalej ostrzee, gdy podejmuje si pracy
przy samochodzie z poduszkami powietrznymi, co ma zapobiec niebezpieczestwu
uszkodzenia ciaa:
a) nie wolno sprawdza ukadu poduszki
powietrznej za pomoc testerw lub innych
urzdze kontrolnych;
b) przed przystpieniem do pracy przy elementach samochodu znajdujcych si w ssiedztwie elementw ukadu poduszki powietrznej (przy kole kierownicy, kolumnie
kierownicy, tablicy rozdzielczej i konsoli
rodkowej), trzeba wyczy zapon i odczy ujemny biegun akumulatora; nastpnie naley odczeka co najmniej 10 minut
przed przystpieniem do dalszej pracy;
c) nie wolno dokonywa prby wymontowania zespou sterowania ukadem (umieszczonego pod konsol rodkow);
d) nie wolno obraca koem kierownicy lub
kolumn kierownicy, gdy wymontowana jest
przekadnia kierownicza;
e) jeli zawieci si kontrolka ukadu poduszki powietrznej lub gdy podejrzewa si
niesprawno ukadu, bezzwocznie naley
skonsultowa si z autoryzowanym warsztatem Nissana; nie wolno dokonywa samemu diagnozy usterki lub podejmowa
prby demontau elementw ukadu.

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia kolorw przewodw
B czarny
W biay
R czerwony
G zielony
L niebieski
Y ty
LG jasnozielony
BR brzowy
OR pomaraczowy
P rowy
PU purpurowy
GY szary
SB ciemnoniebieski
CH ciemnobrzowy
DG ciemnozielony

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III

403

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
2
3
4
5
6
7

Akumulator
Rozrusznik
Alternator
Wycznik zaponu
Skrzynka bezpiecznikw
Wycznik blokady zaponu
Zestaw bezpiecznikw
a= przekanik zaponu

Schemat 2
8

Modu sterujcy poduszki


powietrznej
9 Gniazdko diagnostyczne
10 Modu poduszki powietrznej
kierowcy
11 Modu poduszki powietrznej
pasaera

12 Napinacz lewego pasa


bezpieczestwa
13 Napinacz prawego pasa
bezpieczestwa
14 Wycznik drzwi kierowcy
15 Przekanik zaworu
elektromagnetycznego
16 Przekanik pompy

17
18
19
20
21
22
23

Dioda
Czujnik prawego koa przedniego
Czujnik lewego koa przedniego
Czujnik lewego koa tylnego
Czujnik prawego koa tylnego
Zesp hydrauliczny
Modu sterujcy ABS
^4~.
H31642

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
4
5
7

Akumulator
Wycznik zaponu
Skrzynka bezpiecznikw
Zestaw bezpiecznikw
a = przekanik zaponu
25 Czujnik prdkoci pojazdu
26 Zestaw wskanikw
a = owietlenie zestawu
wskanikw
b = kontrolka wczenia wiate
drogowych
c = kontrolka kierunkowskazw
7-^
lewych
H31643

Schemat 3
d = kontroika kierunkowskazw prawych
e = kontrolka tylnych wiate
przeciwmgowych
f = kontrolka poduszek powietrznych
g = kontrolka niskiego poziomu paliwa
h = prdkociomierz
i = obrotomierz
j = wskanik poziomu paliwa
k = komputer pokadowy/zegar
I = wskanik temperatury zewntrzne]
m = wskanik temperatury cieczy
chodzcej
n = kontrolka niskiego cinienia oleju
o = kontrolka adowania alternatora

27
28
29
30

p = kontrolka niedomknicia drzwi


q = kontrolka niskiego poziomu
pynu w spryskiwaczu
r = kontrolka pynu hamulcowego/
hamulca awaryjnego
s = kontrolka ABS
t = kontrolka uszkodzenia silnika
u = kontrolka wiecy arowej
v = kontrolka wyczenia nadbiegu
Czujnik temperatury zewntrznej
Czujnik temperatury cieczy
chodzcej
Czujnik poziomu paliwa
Wcznik cinienia oleju

31

Wcznik niskiego poziomu


pynu w spryskiwaczu
32 Wcznik poziomu pynu
hamulcowego
33 Wcznik dwigni hamulca
awaryjnego
*
Wszystkie wersje z wyjtkiem
SR20DE
**
Wersje SR20DE
***
Wersje z automatyczn skrzynk
przekadniow
**** Wersje z mechaniczn
skrzynk przekadniow

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
4
5
7
9
35
36
37
38
39

Akumulator
Wycznik zaponu
Skrzynka bezpiecznikw
Zestaw bezpiecznikw
Gniazdko diagnostyczne
Przekanik starowania silnika
Modu sterowania silnika
Wtryskiwacz paliwa
Sonda lambda
Przekanik pompy paliwa

Schemat 4
40 Rezystor
41 Rozdzielacz zaponu
a = czujnik pooenia wau
rozrzdu
b = modu wzmocnienia mocy
c = cewka zaponowa
d rozdzielacz wysokiego
napicia
e = kondensator
42 wiece zaponowe

43 Przepywomierz powietrza
44 Czujnik temperatury cieczy
chodzcej
45 Czujnik pooenia przepustnicy
46 Pompa paliwa
47 Przekanik wentylatora
chodnicy silnika
48 Wentylator chodnicy silnika
49 Wentylator chodnicy silnika
(A/C)

50 Zawr sterujcy obrotami


biegu jaowego
51 Wcznik cinieniowy obwodu
wspomagania ukadu kierowniczego
52 Wcznik pooenia neutralnego
53 Zawr EGR/pochaniacza par paliwa
^
H31644

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Schemat 5

Oznaczenia elementw
1
4
5
7
9
35
36
37
38
39

Akumulator
Wycznik zaponu
Skrzynka bezpiecznikw
Zestaw bezpiecznikw
Gniazdo diagnostyczne
Przekanik sterowania silnika
Modu sterujcy silnika
Wtryskiwacz paliwa
Sonda lambda
Przekanik pompy paliwa

40 Rezystor
41 Rozdzielacz
a = czujnik pooenia
wau rozrzdu
b = tranzystor mocy
c = cewka zaponowa
d = rozdzielacz wysokiego
napicia
e = kondensator
42 wiece zaponowe

43 Przepywomierz powietrza
44 Czujnik temperatury
cieczy chodzcej
45 Czujnik pooenia przepustnicy
46 Pompa paliwa
47 Przekanik wentylatora
chodnicy silnika
48 Wentylator chodnicy silnika
49 Wentylator chodnicy silnika
(A/C)

50 Zawr sterujcy obrotami


biegu jaowego
51 Wcznik cinieniowy obwodu
wspomagania ukadu kierowniczego
52 Wcznik pooenia neutralnego
53 Zawr EGR/pochaniacza par paliwa
54 Czujnik spalania stukowego
^^,
H31645

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1 Akumulator
4 Wycznik zaponu
5 ' Skrzynka bezpiecznikw
7 Zestaw bezpiecznikw
a = przekanik zaponu
57 Zespolony przecznik wiate
a = wiata reflektorw/
pozycyjne
b = mijania/drogowe/
sygna wietlny

Schemat 6
58 Zesp wiate lewego
reflektora
a = wiato mijania
b = wiato drogowe
c = wiato pozycyjne
59 Zesp wiate prawego
reflektora
a = wiato mijania
b = wiato drogowe
c = wiato pozycyjne

60 Tylna lewa lampa zespolona


a = tylne wiato pozycyjne
b = wiato hamowania
c = wiato cofania
61 Tylna prawa lampa zespolona
a = tylne wiato pozycyjne
b = wiato hamowania
c = wiato cofania
62 wiato tablicy rejestracyjnej

63 Dodatkowe wiato hamowania


64 Dodatkowe wiato hamowania
(sedan bez spoilera tylnego)
65 Wycznik blokady przekadni
(automatycznej)
66 Wcznik wiata cofania
(skrzynka mechaniczna)
67 Wcznik wiate hamowania

7~M.
ro-mie

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
4
5
7

Akumulator
Wycznik zaponu
Skrzynka bezpiecznikw
Zestaw bezpiecznikw
a = przekanik zaponu
57 Zespolony przecznik
wiate
a = wiata gwne/pozycyjne
c = przednie/tylne wiata
przeciwmgowe

Schemat 7
d = tylne wiata przeciwmgowe
e = przecznik kierunkowskazw
60 Tylna lewa lampa zespolona
d = wiato przeciwmgowe
e = kierunkowskaz
61 Tylna prawa lampa zespolona
d = wiato przeciwmgowe
e = kierunkowskaz
70 Przekanik przednich wiate
przeciwmgowych

71 Lewe przednie wiato


przeciwmgowe
72 Prawe przednie wiato
przeciwmgowe
73 Wycznik wiate awaryjnych
74 Przekanik kierunkowskazw
75 Kierunkowskaz przedni lewy
76 Kierunkowskaz przedni prawy
77 Kierunkowskaz boczny lewy
78 Kierunkowskaz boczny prawy

79 Przekanik sygnau dwikowego


80 Sygna dwikowy
81 Spryna zegarowa koa
kierownicy
82 Przycisk sygnau dwikowego
83 Zapalniczka
^t~,
mi647

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
4
5
7

Akumulator
Wycznik zaponu
Skrzynka bezpiecznikw
Zestaw bezpiecznikw
a = przekanik wyposaenia
dodatkowego
57 Zespolony przecznik wiate
a = wiata reflektorw/
pozycyjne
85 Owietlenie baganika

Schemat 8
86 Wcznik owietlenia baganika
87 Owietlenie wntrza
88 Owietlenie dodatkowego lusterka
wewntrznego
89 Lampka do czytania mapy
90 Wcznik regulacji intensywnoci
owietlenia
91 Wcznik ogrzewania szyby tylnej
92 Modu sterujcy skrzynki
automatycznej

93 Wycznik klimatyzacji
94 Wycznik wewntrznego obiegu
powietrza
95 Owietlenie popielniczki
96 Owietlenie nagrzewnicy
97 Owietlenie przecznika sygnau
dwikowego
98 Wcznik ogrzewania szyby tylnej
99 Przekanik ogrzewania szyby
tylnej

100 Przekanik ogrzewanego


lusterka bocznego
101 Zesp lewego lusterka
bocznego
102 Zesp prawego lusterka
bocznego
103 Ogrzewana szyba tylna
104 Kondensator
-?">&_,
H31648

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
4
5
7

Akumulator
Wycznik zaponu
Skrzynka bazpiecznikw
Zestaw bezpiecznikw
a = przekanik zaponu
b = przekanik wyposaenia dodatkowego
c = przekanik dmuchawy nagrzewnicy
101 Zesp lusterka bocznego lewego

Schemat 9
102
107
108
109
110
111

Zesp lusterka bocznego prawego


Silnik dmuchawy nagrzewnicy
Rezystory dmuchawy nagrzewnicy
Wcznik dmuchawy nagrzewnicy
Silnik pokrywy dolotowej
Wcznik wewntrznego obiegu
powietrza
112 Przecznik wycieraczek spryskiwaczy

113 Wzmacniacz wycieraczek przednich


114 Silnik wycieraczki tylnej
115 Pompa spryskiwacza
116 Przekanik wycieraczki tylnej
117 Wzmacniacz wycieraczki tylnej
118 Silnik wycieraczek przednich
119 Wcznik sterowania lusterkiem
bocznym

^L,

H31649

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
4
5
7
110
111
112
113
114

Akumulator
Wycznik zaptonu
Skrzynka elementw
topikowych
Zestaw bezpiecznikw
a = przekanik z a p o n u
Wcznik podnoszenia szyby
Przerywacz o b w o d u 1
Przekanik podnoszenia szyby
G w n y wcznik p o d n o s z e n i a
szyb
Silnik szyby kierowcy

Schemat 10
115
116
117
118
119
120
121
122

Silnik s z y b y p a s a e r a
Silnik s z y b y tylnej po stronie lewej
Silnik s z y b y tylnej po stronie prawej
O s o b n y wcznik p o d n o s z e n i a
szyby p a s a e r a
O s o b n y wcznik p o d n o s z e n i a
s z y b y tylnej po stronie lewej
O s o b n y wcznik p o d n o s z e n i a
s z y b y tylnej po stronie prawej
Z e s p z a m k a d r z w i kierowcy
Zesp zamka drzwi pasaera

1 2 3 Z e s p z a m k a b o c z n y c h drzwi
tylnych l e w y c h
124 Z e s p z a m k a b o c z n y c h drzwi
tylnych p r a w y c h
125 Z e s p z a m k a drzwi tylnych
126 Wcznik u r u c h a m i a n y k l u c z e m
127 E l e m e n t w y k o n a w c z y z a m k a
d r z w i kierowcy
128 Element w y k o n a w c z y z a m k a
drzwi pasaera
129 Wcznik z a m k a , u r u c h a m i a n y
k l u c z e m , po stronie k i e r o w c y

1 3 0 Wcznik z a m k a , uruchamiany
k l u c z e m , po stronie pasaera
131 Wcznik d r z w i kierowcy
132 Wcznik d r z w i pasaera
133 Wcznik b o c z n y c h drzwi tylnych,
lewych
134 Wcznik b o c z n y c h drzwi tylnych,
prawych
135 Z e s p sterowania zamka
centralnego
'^SL-,
H3160

Schematy instalacji elektrycznej - modele fazy III


Oznaczenia elementw
1
4
5
7

Akumulator
Wycznik zaponu
Skrzynka bezpiecznikw
Zestaw bazpiecznikw
a = przekanik zaponu
111 Przerywacz obwodu 1
112 Przekanik podnoszenia szyby
140 Zmieniarka pyt CD

Schemat 11
141 Radioodtwarzacz
142 Antena mocowania
na dachu
143 Gonik przedni lewy
144 Wysokotonowy gonik
przedni lewy
145 Gonik tylny lewy
146 Gonik przedni prawy

147 Wysokotonowy gonik


przedni prawy
148 Gonik tylny prawy
149 Przecznik dachu otwieranego
elektrycznie
150 Silnik dachu otwieranego
elektrycznie

151 Zesp elektrycznej regulacji


siedzenia
a = wcznik
b = silnik przesuwu
c = silnik pochylenia oparcia
152 Przerywacz obwodu 2
^.

H31651

Rozdzia 13

Informacje uzupeniajce

Wymiary zewntrzne i masy


Uwaga. Wartoci wymiarw i mas podano w zaokrgleniu. Mog si one nieznacznie rni w niektrych wersjach wyposaenia.
Dokadne informacje zawieraj materiay dostarczane przez producenta.

Wymiary zewntrzne
Dugo cakowita:
- sedan i hatchback
- kombi
Szeroko cakowita:
- sedan i hatchback
- kombi
Wysoko cakowita (bez obcienia):
- sedan i hatchback
- kombi:
z relingiem dachowym
bez relingu dachowego
Rozstaw osi
Rozstaw k przednich:
- sedan i hatchback
- kombi
Rozstaw k tylnych

modele fazy I i II

modele fazy III

4400 mm
4460 mm

4430 mm
4510 mm

1700 mm
1695 mm

1700 mm
1715 mm

1390 mm

1410 mm

1500 mm
1470 mm
2550 mm

1410 mm
2600 mm

1470 mm
1460 mm
1460 mm

1470 mm
1470 mm
1450 mm

1125 do 1140 kg
1185 do 1230 kg
1210 do 1230 kg

1205 kg
1235 do 1250 kg
1248 kg

1145 do 1160 kg
1205 do 1250 kg
1230 do 1250 kg

1225 kg
1255 do 1270 kg
1268 kg

1180 do 1200 kg
1214 do 1240 kg
1235 do 1260 kg

1270 kg
1305 kg
1313 kg

1150 kg
1350 kg

1125 kg
1325 kg

1100 kg
1500 kg

1075 kg
1300 kg

Masy
Masa wasna:
- sedan:
silnik 1,6
silnik 2,0, mechaniczna skrzynka przekadniowa
silnik 2,0, automatyczna skrzynka przekadniowa
- hatchback:
silnik 1,6
silnik 2,0, mechaniczna skrzynka przekadniowa
silnik 2,0, automatyczna skrzynka przekadniowa
- kombi:
silnik 1,6
silnik 2,0, mechaniczna skrzynka przekadniowa
silnik 2,0, automatyczna skrzynka przekadniowa
Dopuszczalna masa przyczepy z hamulcem:
- sedan i hatchback:
silnik 1,6
silnik 2,0
- kombi:
silnik 1,6
silnik 2,0

414

Zakup czci, identyfikacja pojazdu i zasady wykonywania napraw

Zakup czci zamiennych


Czci zamienne mona zakupi w autoryzowanych stacjach obsugi lub sklepach
motoryzacyjnych.

Autoryzowane stacje obsugi


Autoryzowane stacje obsugi s najlepszym
rdem czci zamiennych do samochodu.
Dysponuj one wieloma czciami niedostpnymi w innych punktach sprzeday (np.
czci specjalne, elementy tapicerki, czci
nadwozia itp.). Aby by pewnym, e kupuje

si odpowiednie czci, niekiedy trzeba poda sprzedawcy numer identyfikacyjny samochodu, model lub rok produkcji. Jeli to jest
moliwe, warto pokaza sprzedawcy zuyt
cz celem uatwienia jej identyfikacji.

Sklepy i warsztaty
motoryzacyjne
S to odpowiednie miejsca do robienia
zakupw materiaw i elementw niezbd-

nych do obsugi samochodu (np. filtrw


oleju, wiec zaponowych, arwek, paskw
napdowych, olejw i smarw, lakierw
renowacyjnych, szpachlwek itp.). Sprzedawane w tych miejscach materiay i czci
renomowanych producentw wiatowych
dorwnuj jakoci ich odpowiednikom stosowanym przez producenta samochodu,
czsto za bywaj tasze.

Identyfikacja pojazdu
W toku produkcji danego modelu samochodu producent czsto wprowadza zmiany,
ktre mog nie by powszechnie publikowane, podstawowe znaczenie ma znajomo numeru identyfikacyjnego pojazdu, do
ktrego si je dobiera. Przy zamawianiu
czci zamiennych zawsze naley poda
jak najwicej informacji dotyczcych samochodu uytkownika. Trzeba okreli model
samochodu, rok jego produkcji, numer nadwozia i silnika.
Numer identyfikacyjny pojazdu (VIN) znajduje si na tabliczce znamionowej przynito-

wanej do przegrody czoowej nadwozia


w przedziale silnika i jest widoczny po
otworzeniu pokrywy przedziau silnika. Na
tabliczce znamionowej umieszczono: VIN,
dane odnonie do masy pojazdu oraz kody
kolorw powoki lakierowej i wykadzin. Numer identyfikacyjny pojazdu jest take wybity
na przegrodzie czoowej obok tabliczki znamionowej (patrz rysunki).
Numer silnika jest wybity na przedniej stronie kaduba silnika, od strony koa zamachowego. Pierwsza cz numeru silnika
podaje kod silnika, np. SR20".

Widok tabliczki znamionowej zawierajcej numer identyfikacyjny


pojazdu (VIN) przynitowanej do przegrody czoowej nadwozia
w przedziale silnika....

Uwaga. W wielu rozdziaach niniejszej ksiki informacje odnosz si do modeli fazy I,


II i III, zalenie od roku produkcji. Taka
klasyfikacja znajduje zastosowanie tam,
gdzie modyfikacje wprowadzone w gamie
modeli wpywaj na opisane procedury napraw. Fazy odnoszce si do lat produkcji
modeli s nastpujce:
faza I - od czerwca 1990 do czerwca 1993;
faza II - od czerwca 1993 do padziernika
1996;
faza III - od padziernika 1996 do wrzenia
1999.

... ten sam numer identyfikacyjny pojazdu (VIN) wybity na


przegrodzie czoowej nadwozia

Podstawowe zasady wykonywania napraw


Powierzchnie wsppracujce
i uszczelki paskie
Do rozdzielania czci lub zespow stykajcych si powierzchniami nie wolno wyko-

rzystywa wkrtaka lub podobnego narzdzia. Uycie tych narzdzi mogoby spowodowa uszkodzenie powierzchni, ktrego
skutkiem byby wyciek pynu eksploatacyjnego po zoeniu tych czci lub zespow.

Elementy takie naley rozdziela uderzeniami gumowego motka wzdu miejsca


poczenia. Trzeba jednak pamita, e
sposb ten jest nieprzydatny w przypadku
zastosowania w poczeniu stykajcych si

415

Informacje uzupeniajce
elementw kokw ustalajcych do zapewnienia waciwego wzajemnego ustawienia
tych elementw. Jeli midzy dwiema wsppracujcymi powierzchniami zastosowano
uszczelk pask, trzeba si upewni, czy
naley j wymieni podczas zamontowania
lub skadania zespou i naley j zakada
w stanie suchym, jeli w opisie naprawy nie
podano innych zalece.
Do czyszczenia powierzchni wsppracujcych naley uywa narzdzia, ktre nie
zarysuje lub nie zniszczy uszczelnianych
powierzchni. Jakiekolwiek rysy lub zadziory
naley usuwa za pomoc oseki lub delikatnego pilnika.
Do czyszczenia otworw stokowych uywa rodka czyszczcego do przewodw
metalowych.
Upewni si, czy wszystkie dysze, kanay
lub przewody s czyste i ewentualnie przedmucha je spronym powietrzem.

Piercienie uszczelniajce
Piercienie uszczelniajce mona wyjmowa, podwaajc je paskim wkrtakiem
lub podobnym narzdziem albo wkrcajc
w piercie uszczelniajcy dwa blachowkrty i wyciga je szczypcami.
Po kadym wyjciu piercienia uszczelniajcego z gniazda podczas zamontowania
naley zastosowa nowy piercie uszczelniajcy. Bardzo delikatna warga uszczelniajca piercienia atwo ulega uszkodzeniu
i nie zapewni szczelnoci, jeli wsppracujca z ni powierzchnia nie bdzie cakowicie czysta, wolna od rys, zadziorw lub
rowkw. Jeli nie mona przywrci idealnego stanu powierzchni uszczelniajcej,
a producent nie przewidzia moliwoci niewielkiego przesunicia uszczelnienia w inne
miejsce na powierzchni, to dany element
naley wymieni.
Warg piercienia uszczelniajcego naley
chroni przed zetkniciem z wszelkimi ostrymi powierzchniami podczas zamontowywania piercienia. Zaleca si stosowanie
tamy ochronnej lub tulei stokowej tam,
gdzie to jest moliwe. Przed zamontowaniem naley wargi piercienia powlec olejem, a w przypadku piercieni uszczelniajcych o dwch wargach naley przestrze
midzy wargami wypeni smarem.
Jeli w opisie czynnoci nie zaznaczono
inaczej, to piercienie uszczelniajce zawierajce warg montuje si warg uszczelniajc od strony wystpowania oleju, ktrego wyciekowi piercie ma zapobiega.
Podczas zamontowywania piercienia uszczelniajcego naley posugiwa si tulej
montaow lub kawakiem drewna o odpowiednich wymiarach, a jeli gniazdo piercienia uszczelniajcego ma odpowiednie odsdzenie, to piercie uszczelniajcy naley
wcisn w gniazdo do oporu. Jeli gniazdo
piercienia uszczelniajcego nie ma odsdzenia, to piercie uszczelniajcy naley
wcisn w gniazdo na tak gboko, aby
jego powierzchnia pokrywaa si z powierz-

416

chni obudowy danego elementu (jeli nie


podano innych wytycznych co do osadzenia
piercienia).

Gwintowane elementy zczne


Wskutek korozji gwinty nakrtek, rub
i wkrtw ulegaj zapieczeniu. Przy ich
odkrcaniu pomocne jest zastosowanie rodkw o wasnociach penetrujcych. Po
zastosowaniu rodka penetrujcego na powierzchni elementw zcznych naley odczeka pewien czas niezbdny na wniknicie tego rodka w gb poczenia przed
przystpieniem do odkrcania zapieczonego
poczenia. Do odkrcania wkrtw pomocny moe by wkrtak udarowy.
Jeli aden z wyej podanych sposobw
nie pomaga, to moe si okaza konieczne
ostrone podgrzanie poczenia lub uycie
piy do metalu w celu przecicia nakrtki.
ruby dwustronne zwykle wykrca si za
pomoc wkrcenia na ich cz gwintowan
i zablokowania dwch nakrtek oraz odkrcenia kluczem chwytajc za nakrtk
doln.
ruby dwustronne lub zwyke, ktre zostay
urwane poniej otaczajcej powierzchni mona usun za pomoc specjalnego przyrzdu do usuwania rub.
Przed wkrceniem ruby dwustronnej lub
zwykej do otworu nieprzelotowego, zawsze
naley upewni si, czy w otworze nie ma
oleju, smaru lub wody, w przeciwnym razie
podczas wkrcania ruby moe doj do
pknicia obudowy z powodu rozsadzenia
przez cinienie wytworzone w pozostawionej
w otworze cieczy.
Nakrtk koronow najpierw naley dokrci
waciwym momentem, a nastpnie obrci
j jeszcze o kt umoliwiajcy uzyskanie
dostpu do najbliszego otworu w celu
zaoenia zawleczki. Nie wolno poluzowywa nakrtki w celu zaoenia zawleczki,
jeli nie podano takich wytycznych w opisie
naprawy.
Przy sprawdzaniu dokrcenia lub dokrcaniu ostatecznym waciwym momentem najpierw naley rub lub nakrtk odkrci
o 1/4 obrotu i nastpnie j dokrci. Takiego
postpowania nie naley stosowa, jeli
dokrcanie okrelono wartoci kta obrotu.
Niektre poczenia gwintowe zaleca si
dokrca w dwch lub wikszej liczbie etapw, za w ostatnim etapie dokrcania nie
podaje si wartoci momentu dokrcania,
lecz warto kta obrotu. Takie poczenia
najpierw naley dokrci kluczem dynamometrycznym do uzyskania waciwej wartoci momentu i w ostatnim etapie obrci
rub o podan warto kta obrotu.

Nakrtki samozabezpieczajce,
zawleczki i podkadki
Pod kadym elementem zcznym, ktry
si obraca wzgldem obudowy, przy dokrcaniu powinna znajdowa si podkadka.
Podkadki spryste lub odginane, zabez-

pieczajce przed poluzowaniem si wanych pocze gwintowych, podczas montau kadorazowo naley wymienia.
Nakrtki samozabezpieczajce mona zastosowa ponownie w przypadku pocze
mniej wanych, pod warunkiem, e przy
dokrcaniu jest odczuwalny opr zaciskania
si zabezpieczenia.
Poniewa nakrtki samozabezpieczajce
trac swe waciwoci w miar upywu czasu, wskutek starzenia plastykowej wkadki,
wic lepiej wymienia je kadorazowo podczas montau poczenia.
Zawleczki zawsze naley wymienia podczas kadego montau poczenia, zachowujc odpowiedni wielko nowej zawleczki.
Jeeli do zabezpieczenia poczenia gwintowego stosowano rodek zabezpieczajcy,
to gwinty czci czonych przed montaem
powinno si starannie oczyci drucian
szczotk i rozpuszczalnikiem, a nastpnie
uy takiego samego rodka zabezpieczajcego poczenie podczas jego montau.

Przyrzdy specjalne
Podczas niektrych napraw producent samochodu wymaga uycia narzdzi lub przyrzdw specjalnych, takich jak cigacze,
przyrzdy do ciskania spryn itp. W opisie
napraw, w ktrych mona uy innych sposobw zastpczych, podano sposoby postpowania umoliwiajce zastpienie tych
narzdzi specjalnych. Natomiast w przypadkach, w ktrych nie ma takich moliwoci,
w opisie podano konieczno posuenia
si narzdziem stosowanym przez producenta. Dotyczy to zwaszcza czynnoci,
ktrych wykonanie decyduje o bezpieczestwie jazdy. Jeli uytkownik nie jest specjalist samochodowym, nie powinien prbowa zastpowa wymaganych narzdzi specjalnych. Nie tylko grozi to zranieniem w czasie pracy, lecz take moe spowodowa
kosztowne uszkodzenie naprawianego zespou samochodu.

Wzgldy ochrony rodowiska


Pozbywajc si zuytych pynw eksploatacyjnych naley pamita o ochronie rodowiska naturalnego. Nie wolno wylewa pynw eksploatacyjnych bezporednio do studzienki kanalizacyjnej lub na ziemi.
Wraz z powszechnym zaostrzaniem przepisw dotyczcych ochrony rodowiska
w ukadach zasilania wikszoci nowoczesnych samochodw stosuje si wiele zabezpiecze utrudniajcych dostp osobom niepowoanym do elementw regulacyjnych
tych ukadw. Stosuje si je w celu uniemoliwienia samodzielnej regulacji mogcej
zwikszy emisj toksycznych skadnikw
spalin samochodu. Jeli podczas naprawy
takie zabezpieczenie ulegnie uszkodzeniu,
naley je wymieni zgodnie z wymaganiami
producenta lub obowizujcymi przepisami.

Narzdzia i przyrzdy specjalne

Miejsca, pod ktre naley podstawia podnonik lub podpory stae


oraz usytuowanie zaczepw holowniczych - modele sedan
i hatchback fazy I i II
1 - miejsca, pod ktre naley podstawia podnonik samochodowy
i podpory stae, 2 - miejsca pod ktre naley podstawia hydrauliczny
podnonik warsztatowy, 3 - przedni zaczep holowniczy, 4 - tylny
zaczep holowniczy

Miejsca, pod ktre naley podstawia podnonik lub podpory stae


oraz usytuowanie zaczepw holowniczych - modele kombi fazy I i II
i wszystkie modele fazy III
1 - miejsca, pod ktre naley podstawia podnonik samochodowy
i podpory stae (gdy stosowane s adaptery), 2 - miejsca, pod ktre
naley podstawia podstawki stae (gdy nie s stosowane adaptery)
- tylko dla modeli kombi fazy I i II, 3 - miejsca, pod ktre naley
podstawia hydrauliczny podnonik warsztatowy, 4 - przedni zaczep
holowniczy, 5 - tylny zaczep holowniczy

Podnoszenie i podpieranie
samochodu
Podnonik samochodowy dostarczany wraz
z kompletem narzdzi w wyposaeniu pojazdu powinien by wykorzystany tylko do
wymiany k (patrz Wymiana koa" na pocztku ksiki). Podnonik z wyposaenia
samochodu umieszcza si pod wystajcymi
elementami w miejscach przewidzianych do
podpierania samochodu, od spodu progw.
Gowic podnonika naley zawsze umieci pod odpowiednim punktem przeznaczonym do podpierania samochodu najbliszym
zmienianego koa. Firma Nissan zaleca stosowanie specjalnych adapterw przy podpieraniu samochodu za pomoc podstawek
staych - adaptery s rowkowane i pasuj
dokadnie do powierzchni progw, co zapobiega ewentualnemu uszkodzeniu progu pod

Specjalne adaptery Nissana do stosowania przy podpieraniu samochodu na podstawkach


staych. Adapter naoy na podstawk i umieci j pod samochodem tak, aby krawd
progu znalaza si w rowku adaptera (strzaka)
1 - adapter, 2 - podstawka staa
dziaaniem masy samochodu (patrz rysunki).
Nie wolno podnosi samochodu podpierajc
go pod misk olejow lub jakimkolwiek
elementem ukadu kierowniczego lub zawieszenia, w miejscu innym ni pokazane
na rysunkach.

Uwaga. Nie wolno wykonywa adnych


czynnoci pod uniesionym samochodem
lub bezporednio w jego pobliu, jeli samochd nie jest odpowiednio podparty co
najmniej w dwch miejscach.

Narzdzia i przyrzdy specjalne


Wprowadzenie
Do obsugi i naprawy samochodw jest
niezbdny dobr odpowiednich narzdzi.
Dla uytkownika nie dysponujcego narzdziami ich zakup moe wiza si ze znacznym wydatkiem, niwelujcym oszczdnoci
wynikajce z samodzielnego wykonania
czynnoci obsugowo-naprawczych. Aby pomc uytkownikowi w podjciu decyzji dotyczcych zakupu narzdzi niezbdnych do
wykonania czynnoci obsugowo-naprawczych opisanych w niniejszej ksice, sporzdzono trzy zestawy narzdzi: zestaw do
obsugi samochodu, zestaw do naprawy
27- - Nissan Primera

samochodu i zestaw przyrzdw specjalnych. Uytkownicy pocztkujcy w samodzielnej obsudze samochodu powinni zacz od zakupu kompletu narzdzi podanego w zestawie do obsugi samochodu, wystarczajcego do wykonania czynnoci
obsugowych. Nastpnie, w miar zdobywania dowiadczenia mog oni podejmowa
si prac bardziej skomplikowanych, dokupujc dodatkowe narzdzia w miar rosncych potrzeb.
Uytkownicy dowiadczeni w naprawie samochodu, posiadajcy zestaw narzdzi
umoliwiajcych wykonanie wikszoci napraw, mog uzupeni swj zestaw o przy-

rzdy specjalne, jeli uznaj, e ich zakup


bdzie opacalny ze wzgldu na czsto
uycia tych przyrzdw.

Zestaw narzdzi do obsugi


i drobnych napraw samochodu
Podany wykaz narzdzi naley traktowa
jako minimum niezbdne do wykonania typowych czynnoci obsugowych i drobnych
napraw samochodu. Zaleca si zakup kluczy
paskich kombinowanych (na jednym kocu
klucz oczkowy, na drugim klucz zwyky),
mimo e s one drosze ni klucze obustronnie paskie, gdy s bardziej uniwersalne.

417

Informacje uzupeniajce

Nasadki i klucz nasadowy z grzechotk

Zacisk do przewodu elastycznego

Zestaw do odpowietrzania hamulcw

Wskanik do dokrcania ktowego"


Cinieniomierz do opon
Naczynie do zbierania zuytego oleju
Klucz do odkrcania filtrw oleju
Drobne ptno cierne
Szczotka druciana (maa)
Lejek (redniej wielkoci)
Klucz imbusowy do odkrcania korka
spustu oleju w misce olejowej (nie do wszystkich samochodw)

- paskie (dugi, krtki i wski)


- krzyowe (dugi i krtki)
Szczypce:
- z dugimi kocwkami
- boczne (typu uywanego przez elektrykw)
- do piercieni osadczych (wewntrznych
i zewntrznych)
Przecinak 25 mm
Skrobak
Rysik
Punktak
Wybijak do sworzni
Pia do metalu
Zacisk do elastycznych przewodw hamulcowych
Zestaw do odpowietrzania ukadu hamulcowego lub ukadu wspomagania sprzga
Zestaw wierte
Miarka stalowa/ktownik
Klucze imbusowe (wycznie z typu wielokarbowego i Tora)

Mikromierze

Zestaw narzdzi do napraw


i przegldw gwnych
Klucz imbusowy, nasadka i kocwka typu
Torx
Klucze kombinowane o rozstawie od 8 do
19 mm (wcznie)
Klucz nastawny o rozstawie ok. 35 mm
Klucz do wiec zaponowych (z wkadk
gumow) - dla wersji o zaponie iskrowym
Przyrzd do regulacji odstpu elektrod
wiec zaponowych - dla wersji o zaponie
iskrowym
Komplet szczelinomierzy listkowych
Klucz do odkrcania odpowietrznikw
ukadu hamulcowego
Wkrtaki:
- paski o dugoci 100 mm i rednicy 6 mm
- krzyowy o dugoci 100 mm i rednicy
6 mm
Torx o rnych wielkociach (nie do wszystkich samochodw)
Szczypce uniwersalne
Maa pia ramowa, typu junior
Pompka do opon

418

Narzdzia zawarte w podanym dalej wykazie s podstawowymi narzdziami do naprawy samochodu i stanowi uzupenienie
kompletu narzdzi podanych poprzednio.
W celu wykonania niektrych napraw powinny by uzupenione odpowiednimi przyrzdami specjalnymi.
Klucze nasadowe (nasadki) o podobnym
zakresie, jak klucze z poprzedniego wykazu
(z nasadkami typu Torx)
Pokrtka z grzechotk (do wsppracy
z nasadkami)
Przeduacz 200 mm (do wsppracy
z nasadkami)
Zcze przegubowe (do wsppracy z nasadkami)
Pokrtka przegubowa lub typu T" (do
wsppracy z nasadkami)
Klucz dynamometryczny (do wsppracy
z nasadkami)
Szczypce samoblokujce
Motek udarowy
Motek plastykowy lub gumowy
Wkrtaki:

Czujnik zegarowy

Tamowy klucz do odkrcania filtru oleju

Przegld samochodu przed okresowym badaniem technicznym

Miernik cinienia sprania

Czytnik kodw usterek


Zestaw pilnikw
Szczotka druciana
Podstawki stae
Podnonik (mocny mechaniczny, noycowy lub hydrauliczny)
Lampa z przeduaczem
Uniwersalny miernik elektryczny

Przyrzdy specjalne
Wymienione dalej przyrzdy nale do grupy przyrzdw stosowanych rzadko, kosztownych i wymagajcych niekiedy postpowania zgodnie z instrukcj ich producenta.

Dopki nie zachodzi konieczno czstego


wykonywania trudnych napraw mechanicznych, dopty nie opaca si kupowa wikszoci z wymienionych przyrzdw.
Podany dalej wykaz zawiera wycznie przyrzdy specjalne oglnego przeznaczenia
dostpne w sklepach motoryzacyjnych; nie
podano w nim przyrzdw specjalnych wytwarzanych przez producenta samochodu
dla sieci autoryzowanych stacji obsugi.
W opisie niektrych napraw zawartych w niniejszej ksice podano niezbdno uycia
przyrzdw specjalnych wytwarzanych przez
producenta samochodu. Na og podano
wwczas take sposoby zastpczego postpowania nie wymagajce uycia przyrzdw
specjalnych wytwarzanych przez producenta
samochodu. Czasami jednak mona unikn
zastosowania tych specjalnych przyrzdw.
Opisujc w niniejszej ksice takie naprawy
zalecono wwczas wykonanie odpowiednich
czynnoci w autoryzowanej stacji obsugi.
Czujnik umoliwiajcy dokrcanie ktowe
Przyrzd do ciskania spryn zaworw
Szlifierka do zaworw
Przyrzd do ciskania piercieni tokw
Przyrzd do montau i demontau piercieni tokw
Przyrzd do honowania cylindrw
Przyrzd do demontau przegubw kulowych
Przyrzd do ciskania spryn rubowych
Gli ma zastosowanie)
cigacz dwu- lub trzyramienny do piast
i oysk k
Wkrtak udarowy
Mikromierz i suwmiarka
Czujnik zegarowy
Lampa stroboskopowa
Multimetr samochodowy
Czytnik kodu usterki
Miernik cinienia sprania
Rczna pompa prniowa i wakuometr
Zestaw do ustawiania tarczy sprzga

Przyrzd do demontau spryn powrotnych szczk hamulcw


Zestaw do montau i demontau panewek i tulei
Przyrzd do wykrcania rub dwustronnych
Zestaw narzdzi blacharskich
Bloczek do podnoszenia i podwieszania
Podnonik przewony

Zakup narzdzi
Renomowane sklepy motoryzacyjne i dziay
motoryzacyjne supermarketw na og oferuj narzdzia dobrej jakoci. Nie trzeba
kupowa narzdzi najdroszych, lecz nie
zaleca si kupowania narzdzi wyjtkowo
tanich. Ostrzega si przed niskiej jakoci
narzdziami oferowanymi na bazarach
przez przygodnych sprzedawcw.
Zawsze naley zwraca uwag na atest
gwarantujcy, e narzdzia speniaj normy
bezpieczestwa. W razie wtpliwoci przed
dokonaniem zakupu naley zwrci si o rad do sprzedawcy lub innej kompetentnej
osoby.

Przechowywanie i konserwacja
narzdzi
Narzdzia naley utrzymywa w czystoci
i sprawnoci. Po zakoczeniu pracy zawsze
naley wytrze wszelkie lady brudu, smaru
i czstki metalu czystym kawakiem materiau przed odoeniem narzdzi na miejsce
ich przechowywania. Po zakoczeniu pracy
nigdy nie naley pozostawia narzdzi
w przypadkowych miejscach. Dobrym rozwizaniem jest umieszczenie prostego regau na cianie garau czy warsztatu. Wszelkie klucze paskie i nasadowe trzeba przechowywa w metalowych skrzynkach. Przyrzdy pomiarowe (czujniki, miarki itp.)
powinny by przechowywane w miejscu,
w ktrym nie bd naraone na korozj.

Przegld samochodu przed okresowym badaniem technicznym


Niniejszy podrozdzia stanowi przewodnik
umoliwiajcy samodzielne sprawdzenie,
czy stan samochodu uytkownika odpowiada warunkom okresowego badania technicznego samochodu wykonywanego w stacji kontroli pojazdw w celu dopuszczenia
do dalszego uytkowania.
Nie bdzie moliwe sprawdzenie pojazdu
w taki sposb, jak uprawniony diagnosta
w stacji kontroli pojazdw. Jednak samodzielne wykonanie dalej opisanych czynnoci kontrolnych umoliwi uytkownikowi wykrycie niesprawnoci zespow samochodu
zanim zostanie on poddany badaniu technicznemu.
Niektre z podanych dalej czynnoci kontrolnych bd wymagay pomocy drugiej
osoby.

419

Informacje uzupeniajce
1 Sprawdzenia dokonywane
z miejsca kierowcy
Hamulec awaryjny
Sprawdzi dziaanie hamulca awaryjnego.
Nadmierny skok dwigni hamulca (zbyt dua
liczba syszalnych klikni zapadki)) wiadczy o niesprawnoci lub niewaciwej regulacji hamulca awaryjnego.
Sprawdzi, czy dwignia hamulca awaryjnego nie moe by zwolniona uderzeniem
w dwigni z boku. Sprawdzi prawidowo
zamocowania dwigni hamulca.

Sprawdzi urzdzenie wspomagajce hamulcw (jeli ma to zastosowanie), naciskajc kilkakrotnie na peda, nastpnie, przy
wcinitym pedale hamulca, uruchomi silnik. W chwili gdy silnik zaczyna pracowa,
peda hamulca powinien nieco si obniy.
Jeli tak nie jest, to moe wiadczy
0 uszkodzeniu elastycznego przewodu podcinienia lub urzdzenia wspomagajcego
hamulcw.

Koo kierownicy i wa kierownicy


Sprawdzi, czy koo kierownicy nie jest
popkane (obrcz i ramiona) i czy nie ma
luzu na piacie koa kierownicy.
Poruszy koem kierownicy w obu kierunkach, nastpnie nacisn na nie do gry
1 na d. Sprawdzi, czy koo kierownicy
nie ma luzu na wale, co mogoby wskazywa na zuycie lub poluzowanie nakrtki
mocowania koa kierownicy. Powtrzy podane czynnoci sprawdzajce lekko obracajc koem kierownicy od strony lewej do
prawej.
Sprawdzi, czy koo kierownicy nie jest
poluzowane na wale i czy nie ma moliwoci
wykonania nadmiernego ruchu koem, co
wskazywaoby na zuycie oysk podpory

Lusterka wsteczne powinny by pewnie


osadzone, a ich lustra powinny by w dobrym stanie i dawa si regulowa.

Pasy bezpieczestwa
i siedzenia
Uwaga. Niej podane czynnoci kontrolne
dotycz zarwno przednich, jak i tylnych
pasw bezpieczestwa.
Sprawdzi tamy wszystkich pasw, czy
nie s przecite, postrzpione lub nie nosz
ladw innych uszkodze. Zapi i rozpi
kady pas celem sprawdzenia. W pasach
bezwadnociowych sprawdzi dziaanie zwijade tam pasw. Sprawdzi stan wszystkich elementw pasw dostpnych z wntrza samochodu.
Siedzenia przednie powinny by pewnie
osadzone, a wsporniki powinny zapewnia
zablokowanie w ustalonych pooeniach.

Hamulec roboczy
Nacisn peda hamulca i sprawdzi, czy
nie ma on tendencji do obniania pooenia
w kierunku podogi, co mogoby wskazywa
na uszkodzenie pompy hamulcowej. Zwolni
peda hamulca, odczeka kilka sekund i nacisn go ponownie. Jeli peda znacznie
zbliy si do podogi przed osigniciem
wyczuwalnego oporu, to konieczna jest regulacja hamulcw lub ich naprawa. Jeli
wyczuwa si, e peda jest mikki", to
znaczy, e w ukadzie hamulcowym jest
powietrze, ktre naley usun odpowietrzajc ukad.
Sprawdzi, czy peda hamulca jest pewnie zamocowany i czy jest w dobrym
stanie. Sprawdzi take, czy nie ma ladw wyciekw pynu na pedale, pododze
lub dywaniku, co mogoby wiadczy
o uszkodzeniu uszczelnie pompy hamulcowej.

420

Drzwi
Drzwi przednie, po obu stronach samochodu, musz da si otwiera i zamyka
z zewntrz i od wewntrz. Zapadki musz
pewnie je trzyma po zamkniciu.

wau kierownicy lub na zuycie przegubw


wau kierownicy.

Szyba przednia i lusterka


Szyba przednia nie moe mie pkni
lub innych oznak uszkodze w polu widzenia kierowcy (dopuszczalne s niewielkie
odpryski spowodowane uderzeniami kamieni).

2 Sprawdzenia dokonywane
przy samochodzie stojcym
na nawierzchni
identyfikacja samochodu
Tablice rejestracyjne musz by w dobrym stanie, waciwie zamocowane i czytelne. Litery i cyfry musz by waciwie rozmieszczone - odstp (A) powinien by co
najmniej dwa razy wikszy ni (B).

Przegld samochodu przed okresowym badaniem technicznym


Numer identyfikacyjny i tabliczka znamionowa samochodu musz by czytelne.

Zbiornik pynu hamulcowego powinien by


pewnie zamocowany, a poziom pynu hamulcowego powinien znajdowa si pomidzy grnym (A) a dolnym (B) znakiem.

Wyposaenie elektryczne
Wczy zapon i sprawdzi dziaanie
sygnau dwikowego.
Sprawdzi dziaanie wycieraczki i spryskiwacza szyby przedniej. Sprawdzi stan
pir wycierakw; pira uszkodzone lub stare
naley wymieni. Sprawdzi dziaanie wiate hamowania.

Sprawdzi dziaanie wiate pozycyjnych


i owietlenia tablicy rejestracyjnej. Lampy
tych wiate musz by zamocowane pewnie, czyste i bez uszkodze.
Sprawdzi dziaanie i ustawienie wiate
mijania i drogowych. Odbyniki reflektorw nie mog by zmatowione ani zardzewiae.
Wczy zapon i sprawdzi dziaanie
kierunkowskazw (cznie z kontrolk w zestawie wskanikw) oraz wiate awaryjnych. Wczenie wiate pozycyjnych i wiate hamowania nie powinno wpywa na
dziaanie kierunkowskazw. Jeli tak jest,
to zwykle przyczyn tego jest brak masy
na obudowie jednej z tylnych lamp zespolonych.
Sprawdzi dziaanie tylnego wiata (wiate) przeciwmgowego i kontrolki w zestawie
wskanikw lub we wczniku.

Hamulec roboczy
Sprawdzi wzrokowo stan pompy hamulcowej i urzdzenia wspomagajcego hamulcw, zwracajc uwag, czy nie ma ladw
wyciekw, czy nie s poluzowane mocowania, czy nie ma ladw korozji lub innych
uszkodze.

niewaciwe zamocowanie pocze wau


kierownicy, poczenia wau kierownicy
z przekadni kierownicz lub samej przekadni kierowniczej.
Poleci drugiej osobie bardziej energiczne
obracanie koem kierownicy w obu kierunkach, a rozpocznie si ruch k jezdnych.
W tym czasie sprawdzi stan wszystkich
pocze w ukadzie kierowniczym, drkw,
zamocowa i elementw zwizanych. Wymieni zuyte lub uszkodzone elementy.
W samochodach ze wspomaganiem ukadu
kierowniczego sprawdzi pewno zamocowania i stan pompy wspomagania, paska
napdu pompy i przewodw elastycznych.
Sprawdzi, czy samochd stoi poziomo
i czy zachowuje odpowiedni przewit.

Amortyzatory
Po kolei nacisn kade naroe samochodu i nastpnie zwolni je. Samochd
powinien unie si i wrci do pooenia
spoczynkowego. Jeli samochd kontynuuje
podnoszenie i opadanie, to znaczy, e amortyzator jest uszkodzony.

Sprawdzi elastyczne przewody obu hamulcw przednich, czy nie maj ladw
pknicia lub przetarcia. Obrci koem
kierownicy od jednego skrajnego pooenia
do drugiego i upewni si, czy elastyczne
przewody hamulcowe nie stykaj si z koem, opon lub inn czci ukadu kierowniczego lub zawieszenia. Przy nacinitym
pedale hamulcowym sprawdzi, czy na elastycznych przewodach hamulcowych, pod
wpywem cinienia, nie pojawiaj si spcznienia lub przecieki.

Ukad wylotowy
Uruchomi silnik. W czasie gdy druga
osoba zasania materiaem koniec rury wylotowej, sprawdzi cay ukad, czy nie ma
nieszczelnoci. Nieszczelne elementy ukadu naley naprawi lub wymieni.

Ukad kierowniczy i zawieszenie


Poleci drugiej osobie lekkie obracanie
koem kierownicy w lewo i w prawo, a do
chwili, gdy przekadnia kierownicza nie zacznie przekazywa ruchu na koa jezdne.
Sprawdzi, czy nie ma nadmiernego luzu
midzy koem kierownicy a przekadni kierownicz, co wskazywaoby na zuycie lub

421

Informacje uzupeniajce
3 Sprawdzenia dokonywane
przy podniesionym
samochodzie z koami
zwisajcymi swobodnie

Nastpnie chwyci koo jezdne obiema


rkami w miejscach odpowiadajcych godzinie 12" oraz godzinie 6" i powtrzy
sprawdzenie w opisany wczeniej sposb.
Obrci koo jezdne wok jego osi i sprawdzi pynno ruchu oyska koa.

Podnie przd i ty samochodu i pewnie


podeprze go na podstawkach staych.
Podstawki umieci w odpowiedniej odlegoci od elementw zawieszenia. Upewni si, czy koa nie dotykaj do nawierzchni i czy mona obraca koem kierownicy od jednego skrajnego pooenia
do drugiego.

Posie napdowe
(dotyczy samochodw
z przednim napdem)
Wykona po jednym obrocie kadego kota
przedniego i sprawdzi, czy osony ochronne
przegubw napdowych nie s uszkodzone.
Sprawdzi take, czy kada po nie nosi
ladw uszkodze.

Ukad kierowniczy
Poleci drugiej osobie, aby obracaa koem kierownicy od jednego skrajnego pooenia do drugiego. Sprawdzi, czy koa
poruszaj si pynnie i czy aden element
ukadu kierowniczego, cznie z koami
i oponami, nie styka si z jakimkolwiek
przewodem elastycznym czy sztywnym albo
inn czci nadwozia.
Sprawdzi gumowe osony ochronne
przekadni kierowniczej, czy nie s uszkodzone i czy zaciski zabezpieczajce s
pewnie osadzone. W wersjach ze wspomaganiem ukadu kierowniczego sprawdzi, czy nie ma ladw uszkodze lub
przeciekw na przewodach elastycznych,
przewodach sztywnych lub na poczeniach. Sprawdzi, czy przekadnia kierownicza nie pracuje wykazujc nadmierny
opr lub czy nie zacina si, czy nie brak
jakiej zawleczki lub elementu ustalajcego i czy w odlegoci do 30 cm od jakiegokolwiek zamocowania elementu ukadu kierowniczego nie ma ladw korozji nadwozia.

Jeli podejrzewa si wystpowanie nadmiernego luzu na przegubie kulowym elementw zawieszenia, to naley sprawdzi
to podwaajc wkrtakiem nakrtk mocowania przegubu kulowego. Wwczas bdzie
mona stwierdzi, czy zuyta jest tuleja
przegubu, czy ruba mocujca albo gniazdo
czonego elementu.

Wszystkie opisane sposoby sprawdzenia


naley powtrzy dla drugiego koa przedniego, a nastpnie dla obu k tylnych.

Spryny zawieszenia
i amortyzatory

Zawieszenie przednie i tylne


oraz oyskowanie k
Zaczynajc od przedniej prawej strony
uchwyci koo jezdne obiema rkami w miejscach odpowiadajcych godzinie 3" oraz
godzinie 9" i szarpn nim energicznie.
Sprawdzi luz i niepewno osadzenia uoyskowania koa, przegubw kulowych i elementw mocowania zawieszenia.

422

Sprawdzi kolumny zawieszenia przedniego i tylnego, czy nie ma widocznych


ladw wyciekw oleju, korozji lub uszkodze obudowy. Sprawdzi take pewno
elementw ich mocowania.
Sprawdzi, czy koce spryn zawieszenia znajduj si na waciwych miejscach
kolumny oraz czy spryny nie s skorodowane, pknite lub zamane.
Skontrolowa amortyzatory czy nie ma
powanych wyciekw pynu. Sprawdzi czy
nie s zuyte tuleje zamocowa lub inne
elementy zwizane, czy nie s uszkodzone
korpusy amortyzatorw.

Ukad hamulcowy
Jeli to moliwe, unikajc demontau,
sprawdzi stan wkadek ciernych hamulcw
tarczowych i tarcz hamulcw po zdjciu k.
Upewni si, czy wkadki cierne nie ulegy
nadmiernemu zuyciu (A) i czy tarcze nie
s popkane, z werami, zatarte lub nadmiernie zuyte (B).

Sprawdzi stan wszystkich sztywnych


przewodw hamulcowych, znajdujcych si
od spodu samochodu, oraz elastycznych
przewodw hamulcw tylnych.
Sprawdzi, czy nie ma wycieku pynu
hamulcowego w pobliu zaciskw hamulcw
tarczowych i na tarczy nonej hamulcw
bbnowych. Nieszczelne hamulce naley
naprawi.
Powoli obraca kadym koem, podczas
gdy druga osoba naciska i zwalnia peda
hamulca. Upewni si, czy hamulec kadego koa dziaa prawidowo i nie wystpuje
tarcie o tarcz lub bben po zwolnieniu
pedau hamulca.
Sprawdzi mechanizm hamulca awaryjnego, sprawdzi czy linki hamulca nie s
postrzpione, popkane i zardzewiae. Spra-

Przegld samochodu przed okresowym badaniem technicznym


wdzi, czy mechanizm hamulca awaryjnego
dziaa w obu koach tylnych i czy po jego
zwolnieniu hamulce nie tr o bbny lub
tarcze.

kowane zawory i czy koa nie s spaczone


lub uszkodzone.
Sprawdzi, czy s zamontowane opony
odpowiedniego rozmiaru dla danego samochodu, czy na jednej osi s opony tej samej
wielkoci i typu i czy jest w nich odpowiednie
cinienie.
Sprawdzi gboko bienika. Aktualne
przepisy dopuszczaj gboko bienika
1,6 mm na co najmniej trzech czwartych
szerokoci bienika. Nienormalna gboko
bienika moe by oznak niewaciwego
ustawienia k przednich.

i obserwowa wylot spalin z rury wylotowej.


Jeli prdko obrotowa biegu jaowego jest
zdecydowanie za dua lub jeli z rury wydobywa si gsty, niebieski dym duej ni
przez 5 sekund, samochd nie przejdzie
bada kontrolnych. Praktyka dowodzi, e
niebieski kolor spalin jest oznak spalania
oleju (zuycie silnika), podczas gdy biay
kolor spalin sygnalizuje niecakowite spalanie paliwa (zanieczyszczony filtr powietrza
lub inne uszkodzenie ganika czy ukadu
zasilania paliwem).
D Do pomiaru iloci tlenku wgla (CO) czy
wglowodorw (HC) potrzebny jest analizator spalin.

Emisja tlenku wgla (CO)


Wprawdzie nie mona dokadnie sprawdzi skutecznoci hamulcw bez specjalnego wyposaenia, lecz zaleca si wykonanie prbnego hamowania podczas jazdy,
ktre moe wykaza, czy hamulce nie powoduj cigania pojazdu w jedn stron.

Ukady zasilania paliwem i ukad


wylotowy
Sprawdzi zbiornik paliwa (wraz z korkiem
wlewowym), sztywne i elastyczne przewody
paliwa oraz ich poczenia. Wszystkie elementy musz by pewne i nie powinno by
adnych wyciekw.
Sprawdzi, na caej dugoci, ukad wylotowy, czy nie ma adnych uszkodze, pkni lub czy nie brakuje elementw zamocowa, a take, czy nie ma ladw gbokiej
korozji.

Korozja nadwozia
Sprawdzi stan caej konstrukcji samochodu, czy nie ma ladw korozji w obszarach przenoszcych obcienia. Obejmuje to przekroje zamknite elementw
podwozia, progi boczne, elementy poprzeczne, supki i wszystkie zamocowania elementw zawieszenia, ukadu kierowniczego,
hamulcowego oraz miejsca zakotwienia pasw bezpieczestwa. Jakiekolwiek lady
korozji, ktre mog w sposb znaczny obniy grubo materiau w miejscach przenoszcych obcienia, dyskwalifikuj samochd na przegldzie. W takim przypadku
konieczna jest profesjonalna naprawa samochodu.

4 Sprawdzanie toksycznoci
spalin samochodu
Wersje z silnikiem o zaponie
iskrowym
Obrcze i opony
Obracajc koami sprawdzi boki i bienik
kadej opony, zwracajc uwag, czy nie ma
przeci, przetar, wybrzusze, rozwarstwienia bienika i odsonicia kordu wskutek
zuycia lub uszkodzenia. Sprawdzi.czy
obrzea opon s prawidowo osadzone na
obrczach, czy waciwie s osadzone i ulo-

Rozgrza silnik do normalnej temperatury


pracy i upewni si, czy jest on odpowiednio
wyregulowany (waciwa kolejno zaponu,
czysty wkad filtru powietrza itp.).
Przed wykonaniem jakichkolwiek pomiarw zwikszy prdko obrotow silnika
do ok. 2500 obr/min i utrzymywa j przez
20 sekund. Zezwoli, aby prdko obrotowa spada do prdkoci biegu jaowego

W spalinach pojazdw zarejestrowanych


po raz pierwszy po 31 sierpnia1986 r. dopuszcza si maksymaln zawarto CO od
3,5% do 4,5%. Od stycznia 1996 r. obowizuje ostrzejszy przepis (ok. 0,5%) dla samochodw wyposaonych w katalizator, zarejestrowanych po raz pierwszy od 1 sierpnia
1992 r. Jeli nie mona odpowiednio zmniejszy poziomu CO do wartoci dopuszczalnej, to znaczy, e zuyty jest ganik lub
wystpuj niesprawnoci w ukadzie wtrysku
paliwa lub w katalizatorze (jeli wystpuje
w danej wersji).

Emisja wglowodorw (CH)


Przy utrzymaniu emisji CO w dopuszczalnych granicach dodatkowo musi by
speniony warunek, aby emisja CH nie przekraczaa 1200 ppm (czstek na milion).
Jeli samochd nie przejdzie tego badania
przy prdkoci biegu jaowego, to mona
badanie powtrzy dla prdkoci obrotowej
ok. 2000 obr/min. Jeli teraz ilo CH wyniesie 1200 ppm lub mniej, to uznaje si, e
samochd przeszed pomylnie badanie.
Nadmierna emisja CH moe by spowodowana spalaniem oleju, lecz najprawdopodobniej jest rezultatem obecnoci nie spalonego paliwa.

Wersje z silnikiem
wysokoprnym
Jedynym pomiarem stosowanym w przypadku silnikw wysokoprnych jest pomiar
gstoci wydzielanych spalin. Test wymaga
kilkakrotnego zwikszania prdkoci obrotowej silnika, do maksymalnie dopuszczalnej
prdkoci dla silnika bez obcienia.
Uwaga. Przed przystpieniem do badania
pasek napdu rozrzdu powinien by w dobrym stanie.
Nadmierne wydzielanie spalin moe by
spowodowane zanieczyszczeniem wkadu
filtru powietrza. Jeli tak nie jest, trzeba
zasign porady specjalisty, ktry ustali
przyczyn wystpujcej niesprawnoci.

423

Informacje uzupeniajce

Wykrywanie typowych niesprawnoci


Wiadomoci wstpne
Uytkownik samochodu terminowo wykonujcy czynnoci obsugowe zgodnie z planem obsugi technicznej z pewnoci nie
bdzie zmuszony do korzystania z wiadomoci zawartych w tej
czci ksiki. Niezawodno nowoczesnych zespow jest tak
dua, e awarie zdarzaj si do rzadko. Uszkodzenia zwykle nie
pojawiaj si nagle, wikszo uszkodze poprzedzaj charakterystyczne objawy.
Przy wykrywaniu niesprawnoci samochodu trzeba zadecydowa
od czego zacz. Czasami jest to oczywiste, ale w niektrych
przypadkach trzeba zabawi si w detektywa. Uytkownik samochodu podejmujcy zbyt pochopn decyzj dotyczc samodzielnego dokonania regulacji lub wymiany czci moe zosta zaskoczony szybkim powrotem objaww niesprawnoci, wicym
si z koniecznoci wikszych wydatkw. Rozwane i systematyczne podejcie do wykrywania niesprawnoci samochodu jest korzystne. Zawsze naley dokadnie przeanalizowa zauwaone objawy
niesprawnoci, np. utrat mocy silnika, nieprawidowe wskazania
wskanikw, nienaturalny zapach, pamitajc, e niesprawnoci
takich elementw, jak bezpieczniki lub wiece zaponowe mog
jedynie sygnalizowa ukryte rdo niesprawnoci.
W dalszej czci tego podrozdziau podano sposoby postpowania
w przypadku wykrycia objaww niesprawnoci najczciej wystpujcych podczas uytkowania samochodu.
Bez wzgldu na rodzaj usterki podczas wykrywania niesprawnoci
obowizuj nastpujce zasady.
Ustalenie rodzaju usterki. Wymaga ono przeanalizowania objaww niesprawnoci przed rozpoczciem wykrywania niesprawnoci
przed rozpoczciem wykrywania przyczyn i ma szczeglne znaczenie dla prawidowego zidentyfikowania rda wystpowania usterki.
Nieprzeoczenie oczywistych faktw, np. jeli nie mona uruchomi silnika przy prawidowo dziaajcym rozruszniku, naley najpierw sprawdzi, czy jest paliwo w zbiorniku nie ufajc wskanikowi
paliwa. Podobnie, jeli objawy wskazuj, e usterka tkwi w instalacji
elektrycznej, przed rozpoczciem pomiarw elektrycznych naley
sprawdzi, czy przewody elektryczne nie s przerwane.
Usuwanie przyczyn, a nie objaww. Na przykad zastpienie
rozadowanego akumulatora samochodu akumulatorem cakowicie
naadowanym moe doranie pomc, lecz jeli nie usunito
przyczyny tej niesprawnoci, to moe si okaza, e kolejny
akumulator zostanie rozadowany. Analogicznie, wymiana kompletu
wiec zaponowych pokrytego nagarem i olejem umoliwi jazd
samochodem, lecz naley pamita, e przyczyna zanieczyszczenia wiec zaponowych w istocie nie zostaa ustalona i usunita.
Nie stosowa czci niepewnych. Naley pamita, e nowy"
element moe by take niesprawny (szczeglnie, jeli miesicami
by przewoony w baganiku samochodu) i nie mona wykluczy
sprawdzenia stanu sprawnoci tylko dlatego, e dany zesp jest
nowy lub niedawno by wymieniany.

Silnik
Wa korbowy nie obraca si podczas prby
rozruchu
Poluzowane lub skorodowane obejmy przewodw akumulatora
(Obsuga codzienna").
Rozadowany lub uszkodzony akumulator (rozdz. 5A).
Przewody w obwodzie rozruchu przerwane, poluzowane lub
rozczone (rozdz. 5A).
Uszkodzony wcznik elektromagnetyczny rozrusznika lub wycznik zaponu (rozdz. 5A).
Uszkodzony rozrusznik (rozdz. 5A).
Poluzowane albo pknite zby zbnika rozrusznika lub wieniec
zbaty koa zamachowego (rozdz. 2A, 2B i 5A).

424

Przerwany lub odczony przewd czcy silnik z mas


(rozdz. 5A).
Dwignia wyboru biegw automatycznej skrzynki przekadniowej
nie znajduje si w pooeniu P" lub N" albo wcznik elektromagnetyczny rozrusznika uszkodzony (rozdz. 7B).

Rozrusznik zbyt wolno obraca wa korbowy


silnika
Pusty zbiornik paliwa.
Rozadowany akumulator (rozdz. 5A).
Poluzowane lub skorodowane obejmy przewodw akumulatora
(Obsuga codzienna").
Zawilgocone lub uszkodzone elementy ukadu zaponowego
(rozdz. 1 i 5B).
Przewody w obwodzie zaponu przerwane, poluzowane lub
odczone (rozdz. 1 i 5B).
wiece zaponowe zuyte, uszkodzone lub maj niewaciwy
odstp midzy elektrodami (rozdz. 1).
Uszkodzony ganik lub ukad zasilania paliwem (rozdz. 4A, 4B
lub 4C).
Powane uszkodzenie mechaniczne, np. pknicie paska napdu rozrzdy (rozdz. 2A lub 2B).

Utrudnione uruchamianie zimnego silnika


Rozadowany akumulator (rozdz. 5A).
Poluzowane lub skorodowane obejmy przewodw akumulatora
(Obsuga codzienna").
wiece zaponowe zuyte, uszkodzone lub maj niewaciwy
odstp midzy elektrodami (rozdz. 1).
Uszkodzona przepustnica - wersje ganikowe (rozdz. 4A).
Uszkodzony ukad wtrysku paliwa - wersje z wtryskiem paliwa
(rozdz. 4B lub 4C).
Inne uszkodzenie w ukadzie zaponowym (rozdz. 1 i 5A).
Niskie cinienie sprania w cylindrach silnika (rozdz. 2A lub 2B).

Utrudnione uruchamianie ciepego silnika


Zanieczyszczony lub zatkany wkad filtru powietrza (rozdz. 1).
Uszkodzona przepustnica - wersje ganikowe (rozdz. 4A).
Uszkodzony ukad wtrysku paliwa - wersje z wtryskiem paliwa
(rozdz. 4B lub 4C).
Inne uszkodzenie w ukadzie zaponowym (rozdz. 1 i 5A).
Niskie cinienie sprania w cylindrach silnika (rozdz. 2A lub 2B).

Haaliwa praca rozrusznika lub utrudnione


zazbianie si rozrusznika
Poluzowane albo pknite zby zbnika rozrusznika lub wieniec
zbaty koa zamachowego (rozdz. 2A, 2B i 5A).
Brak lub poluzowanie rub mocujcych rozrusznik (rozdz. 5A).
Zuyte lub uszkodzone elementy wewntrzne rozrusznika
(rozdz. 5A).

Silnik po uruchomieniu natychmiast ganie


Poluzowane lub uszkodzone poczenia w ukadzie zaponowym
(rozdz. 1 i 5B).
Brak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy lub kolektorze dolotowym (rozdz. 4A, 4B lub 4C).
Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne - wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
- wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).

Nierwnomierna praca silnika na biegu jaowym


Zatkany wkad filtru powietrza (rozdz. 1).
Brak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze

Wykrywanie typowych niesprawnoci


dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4AV4B lub4C).
wiece zaponowe zuyte, uszkodzone lub maj niewaciwy
odstp midzy elektrodami (rozdz. 1).
Zbyt zrnicowane lub zbyt niskie cinienie sprania w cylindrach silnika (rozdz. 2A lub 2B).
Zuyte krzywki wau rozrzdu (rozdz. 2A lub 2B).
acuch (acuchy) napdu rozrzdu niewaciwie zamontowane
(rozdz. 2A lub 2B).
Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne - wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
- wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).

Wypadanie" zaponw podczas pracy silnika


na biegu jaowym
D wiece zaponowe zuyte, uszkodzone lub maj niewaciwy
odstp midzy elektrodami (rozdz. 1).
P Uszkodzone kocwki przewodw wysokiego napicia przy
wiecach zaponowych (rozdz. 1).
Brak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze
dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4A, 4B lub 4C).
Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne - wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
- wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).
Pknita kopuka rozdzielacza lub przebicie wewntrzne (rozdz. 1).
Zbyt zrnicowane lub zbyt niskie cinienie sprania w cylindrach silnika (rozdz. 2A lub 2B).
Odczone, nieszczelne lub popkane elastyczne przewody
wymuszonego przewietrzania skrzyni korbowej silnika (rozdz. 4D).

Wypadanie" zaponw w caym zakresie


prdkoci obrotowej silnika
Zatkany filtr paliwa (rozdz. 1).
Uszkodzona pompa paliwa lub zbyt niskie cinienie zasilania
paliwem (rozdz. 4A, 4B lub 4C).
Zatkany odpowietrznik zbiornika paliwa lub przewody paliwa
(rozdz. 4A, 4B lub 4C).
Brak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze
dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4AV4B, 4C lub4D).
wiece zaponowe zuyte, uszkodzone lub maj niewaciwy
odstp midzy elektrodami (rozdz. 1).
P Uszkodzone kocwki przewodw wysokiego napicia przy
wiecach zaponowych (rozdz. 1).
Pknita kopuka rozdzielacza lub przebicie wewntrzne (rozdz. 1).
Uszkodzona cewka zaponowa (rozdz. 5B).
P Zbyt zrnicowane lub zbyt niskie cinienie sprania w cylindrach silnika (rozdz. 2A lub 2B).
P Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne -wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
-wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).

Silnik nie reaguje na naciskanie pedau


przyspieszenia
wiece zaponowe zuyte, uszkodzone lub maj niewaciwy
odstp midzy elektrodami (rozdz. 1).
Brak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze
dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4A, 4B, lub 4C).

Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne -wersje


ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
- wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).

Silnik ganie
Bak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze
dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4A, 4B, lub 4C).
Zatkany filtr paliwa (rozdz. 1).
Uszkodzona pompa paliwa lub zbyt niskie cinienie zasilania
paliwem (rozdz. 4A, 4B lub 4C).
Zatkany odpowietrznik zbiornika paliwa lub przewody paliwa
(rozdz. 4A, 4B, 4C lub 4D).
Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne - wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
- wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).

Strzay w ganik
acuch (acuchy) rozrzdu niewaciwie zamontowane (rozdz.
2A lub 2B).
Bak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze
dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4A, 4B, lub 4C).
Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne - wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
- wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).

Kontrolka cinienia oleju wieci si podczas pracy


silnika
Niski poziom oleju lub niewaciwy rodzaj oleju (Obsuga codzienna")
Uszkodzony czujnik cinienia oleju (rozdz. 5A).
Zuyte panewki silnika lub pompa oleju (rozdz. 2C).
Zbyt wysoka temperatura pracy silnika (rozdz. 3).
Uszkodzony zawr przelewowy ukadu smarowania silnika
(rozdz. 2A lub 2B).
Zanieczyszczony filtr siatkowy smoka pompy oleju (rozdz. 2A
lub 2B).

Wystpowanie samozaponw po wyczeniu


silnika
Nadmierna ilo nagaru w silniku (rozdz. 2C).
Zbyt wysoka temperatura pracy silnika (rozdz. 3).
Uszkodzona cewka odcinania dopywu paliwa - wersje ganikowe (rozdz. 4A).
Uszkodzony ukad wtrysku paliwa - wersje z wtryskiem paliwa
(rozdz. 4B lub 4C).

Silnik traci moc


acuch (acuchy) rozrzdu niewaciwie zamontowane (rozdz.
2A lub 2B).
Zatkany filtr paliwa (rozdz. 1).
Uszkodzona pompa paliwa lub zbyt niskie cinienie zasilania
paliwem (rozdz. 4A, 4B lub 4C).
Zbyt zrnicowane lub zbyt niskie cinienie sprania w cylindrach silnika (rozdz. 2A lub 2B).
wiece zaponowe zuyte, uszkodzone lub maj niewaciwy
odstp midzy elektrodami (rozdz. 1).
Bak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze
dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4A, 4B, lub 4C).

425

Informacje uzupeniajce
Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne - wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
-wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).
Okadziny cierne hamulcw ocieraj o tarcze lub bbny (rozdz.
1 i 9).
Polizg sprzga - wersje z mechaniczn skrzynk przekadniow (rozdz. 6).

Zbyt gona praca silnika


Przedwczesny zapon lub spalanie stukowe
w czasie przyspieszania lub pod obcieniem
Niewaciwe ustawienie zaponu lub uszkodzenie w ukadzie
zaponowym (rozdz. 1 i 5B).
Niewaciwy rodzaj wiec zaponowych (rozdz. 1).
Niewaciwy rodzaj paliwa (rozdz. 1).
Bak podcinienia w ganiku, gardzieli przepustnicy, kolektorze
dolotowym lub zwizanych z nimi przewodach podcinienia (rozdz.
4A, 4B, lub 4C).
Nadmierna ilo nagaru w silniku (rozdz. 2C).
Zatkana dysza (dysze) ganika lub kanay wewntrzne - wersje
ganikowe (rozdz. 4A).
Zatkany wtryskiwacz paliwa lub uszkodzenie w ukadzie wtrysku
-wersje z wtryskiem paliwa (rozdz. 4B lub 4C).

Odgosy gwizdania lub sapania


Nieszczelna uszczelka kolektora dolotowego lub uszczelka
ganika (rozdz. 4A, 4B lub 4C).
Nieszczelna uszczelka kolektora wylotowego lub na poczeniu
rury z kolektorem wylotowym (rozdz. 4A, 4B, 4C lub 4D).
Nieszczelny elastyczny przewd podcinienia (rozdz. 4A, 4B,
4C, 4D, 5B i 9).
Przedmuchy spalin przy uszczelce gowicy silnika (rozdz. 2A
lub 2B).

Odgosy stukania lub klekotania


Zuyty mechanizm zaworw lub wau rozrzdu (rozdz. 2A lub 2B).
Uszkodzenie elementw pomocniczych, np. pompy cieczy chodzcej, alternatora itp. (rozdz. 3, 5A itd.).

Odgosy stukania lub uderze

Niedokadne dziaanie zespou czujnika temperatury (rozdz. 3).

Zewntrzny wyciek cieczy chodzcej


Przetarte lub uszkodzone przewody elastyczne lub ich obejmy
zaciskowe (rozdz. 1).
Wyciek z rdzenia chodnicy lub nagrzewnicy (rozdz. 3).
Uszkodzony zawr nadcinienia korka wlewowego (rozdz. 3).
Nieszczelno uszczelki pompy cieczy chodzcej (rozdz. 3).
Wrzenie cieczy chodzcej wskutek przegrzania (rozdz. 3).

Wewntrzny wyciek cieczy chodzcej


Nieszczelna uszczelka gowicy (rozdz. 2A lub 2B).
Pknita gowica lub kadub silnika (rozdz. 2A, 2B lub 2C).

Korozja elementw ukadu chodzenia


Nieregularne spuszczanie cieczy chodzcej i przepukiwanie
ukadu chodzenia (rozdz. 1).
Niewaciwy rodzaj lub skad cieczy chodzcej (rozdz. 1).

Ukady zasilania i ukad wylotowy


Nadmierne zuycie paliwa
Zanieczyszczony lub zatkany wkad filtru powietrza (rozdz. 1).
Uszkodzona przepustnica - wersje ganikowe (rozdz. 4A).
Uszkodzony ukad wtrysku paliwa - wersje z wtryskiem paliwa
(rozdz. 4B lub 4C).
Niewaciwe ustawienie zaponu lub uszkodzenie w ukadzie
zaponowym (rozdz. 1 i 5B).
Zbyt niskie cinienie powietrza w ogumieniu (Obsuga codzienna").

Wyciek paliwa lub zapach paliwa wok


samochodu
Uszkodzony lub skorodowany zbiornik paliwa, przewody paliwa
lub ich poczenia (rozdz. 4A, 4B, 4C lub 4D).
Zbyt wysoki poziom paliwa w komorze pywakowej (uszkodzony
pywak) - wersje ganikowe (rozdz. 4A).

Nadmierny haas lub wydobywanie si spalin


z ukadu wylotowego

Zuyte panewki korbowe - regularne silne stuki czasami wzmagajce si pod obcieniem) (rozdz. 2C).
Zuyte panewki gwne - dudnienie i stuki czasami wzmagajce
si pod obcieniem (rozdz. 2C).
Stukanie tokw - bardziej odczuwalne przy zimnym silniku
(rozdz. 2C).
Uszkodzenie elementw pomocniczych - pompy cieczy chodzcej, alternatora, itp. (rozdz. 3, 5A itd.).

Nieszczelne poczenia w ukadzie wylotowym lub przy kolektorze wylotowym (rozdz. 1, 4A, 4B lub 4C).
Nieszczelne, skorodowane lub uszkodzone tumik albo rura
wylotowa (rozdz. 1, 4A, 4B lub 4C).
Uszkodzone zamocowania, powodujce styk z elementami
nadwozia lub zawieszenia (rozdz. 1).

Ukad chodzenia

Peda sprzga daje si wcisn do podogi brak oporu lub opr bardzo may

Przegrzanie
Zbyt mao cieczy chodzcej w ukadzie (Obsuga codzienna").
Uszkodzony termostat (rozdz. 3).
Zatkany rdze chodnicy lub utrudniony przepyw powietrza
wskutek zatkania brudem (rozdz. 3).
Uszkodzony wentylator chodnicy lub jego wycznik termiczny
(rozdz. 3).
Uszkodzony zawr nadcinienia korka wlewowego (rozdz. 3).
Niewaciwe ustawienie zaponu lub uszkodzenie w ukadzie
zaponowym (rozdz. 1 i 5B).
Niedokadne dziaanie zespou czujnika temperatury (rozdz. 3).
Korek powietrzny w ukadzie chodzenia.

Przechodzenie
Uszkodzony termostat (rozdz. 3).

426

Sprzgo

Pknita linka sprzga (rozdz. 6).


Niewaciwa regulacja linki sprzga (rozdz. 6).
Pknite oysko wyciskowe sprzga lub dwignia wyciskowa
(rozdz. 6)
Pknita spryna tarczowa w zespole dociskowym sprzga
(rozdz. 6).

Sprzgo nie daje si wyczy


(nie mona wcza biegw)
Niewaciwa regulacja linki sprzga (rozdz. 6).
Zakleszczenie tarczy sprzga na wielowypucie waka sprzgowego (rozdz. 6).
Tarcza sprzga przywara do koa zamachowego lub do zespou
dociskowego (rozdz. 6).

Wykrywanie typowych niesprawnoci


Uszkodzony zesp dociskowy (rozdz. 6).
Zuyty lub niewaciwie zamontowany mechanizm odczania
sprzga (rozdz. 6).

Sprzgo si lizga (prdko jazdy samochodu


nie zwiksza si po zwikszeniu prdkoci
obrotowej silnika)
Niewaciwa regulacja linki sprzga (rozdz. 6).
Nadmierne zuycie okadzin ciernych tarczy sprzga (rozdz. 6).
Okadziny cierne tarczy sprzga zanieczyszczone olejem lub
smarem (rozdz. 6).
Uszkodzony zesp dociskowy lub osabiona spryna tarczowa
(rozdz. 6).

Szarpanie podczas wczania sprzga


Okadziny cierne tarczy sprzga zanieczyszczone olejem lub
smarem (rozdz. 6).
Nadmierne zuycie okadzin ciernych tarczy sprzga (rozdz. 6).
Zakleszczenie linki sprzga lub jej postrzpienie (rozdz. 6).
Uszkodzony albo odksztacony zesp dociskowy lub spryna
tarczowa (rozdz. 6).
Poluzowane lub zuyte zamocowania silnika albo skrzynki
przekadniowej (rozdz. 2A lub 2B).
Zuyty wielowypust piasty tarczy sprzga lub waka sprzgowego (rozdz. 6).

Haas podczas naciskania lub zwalniania pedau


sprzga

Zuyte oysko wyciskowe sprzga (rozdz. 6).


Zuyte lub suche tuleje pedau sprzga (rozdz. 6).
Uszkodzony zesp dociskowy (rozdz. 6).
Pknita spryna tarczowa (rozdz. 6).
Popkane spryny tumice tarczy sprzga (rozdz. 6).

Mechaniczna skrzynka przekadniowa


Nadmierna haaliwo skrzynki przekadniowej
w pooeniu neutralnym podczas pracy silnika
Zuyte oyska na waku sprzgowym - haas syszalny przy
zwolnionym pedale sprzga, a nie syszalny przy wcinitym
pedale sprzga (rozdz. 7A)*.
Zuyte oysko wyciskowe sprzga - haas syszalny przy
wcinitym pedale sprzga, czasami mniejszy przy zwolnionym
pedale sprzga (rozdz. 6).

Haas na okrelonym biegu


Uszkodzone sprzgo (rozdz. 6).
Zbyt niski poziom oleju (rozdz. 1).
Zuyty lub uszkodzony zesp cigie zmiany biegw (rozdz. 7A).
Niewaciwie wyregulowany zesp cigie zmiany biegw
(rozdz. 7A).
Zuyte zespoy synchronizatorw (rozdz. 7A)*.

Wyskakiwanie" biegu
Zuyty lub uszkodzony zesp cigie zmiany biegw (rozdz. 7A).
Niewaciwie wyregulowany zesp cigie zmiany biegw
(rozdz. 7A).
Zuyte zespoy synchronizatorw (rozdz. 7A)*.
Zuyte wideki wewntrznego mechanizmu zmiany biegw
(rozdz. 7A)*.

Drgania
Brak oleju (rozdz. 1).
Zuyte oyska (rozdz.7A)*.

Wycieki oleju
Wyciek na uszczelnieniach olejowych na wyjciu z przekadni
gwnej (rozdz. 7A).
Wyciek na poczeniach obudowy (rozdz. 7A)*.
Wyciek na uszczelnieniu waka sprzgowego (rozdz. 7A)*.
Uwaga: gwiazdk oznaczono niesprawnoci, ktrych usunicie
wykracza poza moliwoci przecitnego uytkownika, lecz informacje o nich powinny pomc przy wykryciu przyczyny i wytumaczeniu zauwaonych objaww mechanikowi stacji obsugi.

Automatyczna skrzynka przekadniowa


Uwaga. Ze wzgldu na zoono budowy automatycznej skrzynki
przekadniowej trudno uytkownikowi samochodu waciwie wykry
przyczyny jej niesprawnoci. W przypadku wystpienia niesprawnoci innych, ni wymienione dalej samochd powinien zosta
oddany do autoryzowanej stacji obsugi.

Wycieki oleju
Olej stosowany w automatycznych skrzynkach przekadniowych
ma zwykle ciemny kolor.
Nie naley pomyli jego wycieku z wyciekiem oleju silnikowego,
ktry moe by narzucony podmuchem powietrza na obudow
skrzynki przekadniowej.
W celu okrelenia rda wycieku najpierw naley usun
nagromadzon warstw brudu i bota z obudowy skrzynki przekadniowej oraz jej najbliszego otoczenia za pomoc rodka
odtuszczajcego lub poprzez przemycie strumieniem pary. Nastpnie przejecha samochodem z ma prdkoci pewien odcinek
drogi tak, aby strumie powietrza nie odrzuci oleju daleko od
miejsca nieszczelnoci. Podnie i podeprze samochd oraz
okreli miejsce wycieku. Najczciej wystpujcymi miejscami
wycieku mog by:
a) miska olejowa skrzynki automatycznej (rozdz. 1),
b) rurka wskanika poziomu oleju (rozdz. 1),
c) poczenia przewodw czcych skrzynk przekadniow z chodnic oleju (rozdz. 7B).

Olej jest brzowy lub pachnie spalenizn


Zbyt niski poziom oleju w skrzynce automatycznej lub konieczno wymiany tego oleju (rozdz. 1).

Niewaciwy wybr biegw


Najbardziej prawdopodobn przyczyn niewaciwego wyboru
biegw jest uszkodzenie lub niewaciwa regulacja mechanizmu
wyboru biegw. Najczstsze objawy niesprawnoci mechanizmu
wyboru biegw:
a) silnik mona uruchomi w pooeniach dwigni wyboru biegw
innych ni P" lub N",
b) wskanik na dwigni wyboru biegw wskazuje inny bieg ni
aktualnie wczony,
c) samochd jedzie mimo wyboru biegu P" lub N",
d) trudnoci z przeczaniem lub niewaciwe wczanie biegw.

Nie wystpuje redukcja biegu po cakowitym


wciniciu pedau przyspieszenia
Zbyt niski poziom oleju w skrzynce automatycznej (rozdz. 1).
Niewaciwa regulacja linki sterowania przepustnicy (rozdz. 7B).

Silnika nie mona uruchomi na adnym biegu


lub silnik mona uruchomi na biegach innych
ni P" lub N"
Niewaciwa regulacja linek mechanizmu wyboru biegw (rozdz.
7B).
Niewaciwa regulacja wcznika rozrusznika (rozdz. 7B).

427

Informacje uzupeniajce
Polizg przekadni, utrudniona zmiana biegw,
haaliwo lub niemono jazdy ani do przodu,
ani do tyu
Moe by wiele przyczyn wystpowania powyszych problemw,
ale mechanik amator powinien zaj si tylko jedn - poziomem
oleju. Przed skierowaniem samochodu do autoryzowanej stacji
obsugi naley sprawdzi poziom oleju oraz jego stan w sposb
opisany w rozdziale 1. Jeli trzeba, naley uzupeni poziom oleju
lub wymieni olej i filtr. Jeli niesprawno wystpuje nadal, naley
uda si do autoryzowanej stacji obsugi.

Posie napdowe
Podczas obracania sycha terkotanie
lub stukanie (przy maej prdkoci i cakowitym
zwolnieniu sprzga)
Brak smaru w przegubach rwnobienych, by moe wskutek
uszkodzenia osony (rozdz. 8).
Zuyty zewntrzny przegub rwnobieny (rozdz. 8).

Drgania podczas przyspieszania lub zwalniania


Zuyty wewntrzny przegub rwnobieny (rozdz. 8).
Zgita lub odksztacona po (rozdz. 8).

Ukad hamulcowy
Uwaga. Przed poszukiwaniem niesprawnoci w ukadzie hamulcowym naley si upewni, e opony s w dobrym stanie i odpowiednio napompowane, czy koa przednie s waciwie ustawione i samochd nie jest obciony nierwnomiernie. W wersjach
wyposaonych w ABS wszelkie niesprawnoci tego ukadu powinny
by zgoszone w autoryzowanej stacji obsugi.

ciganie samochodu w jedn stron podczas


hamowania
Zuyte, uszkodzone, zniszczone lub zanieczyszczone przednie
oraz tylne okadziny cierne hamulcw z jednej strony samochodu
(rozdz. 1 i 9).
Zatarty lub czciowo zatarty zacisk hamulca przedniego lub
tylnego (rozdz. 1 i 9).
Wykruszony kawaek materiau okadziny ciernej pomidzy
wsppracujcymi powierzchniami (rozdz. 1 i 9).
Poluzowane ruby prowadnikw zacisku hamulca (rozdz. 9).
Zuyte lub uszkodzone elementy ukadu kierowniczego lub
zawieszenia (rozdz. 1 i 10).

Haaliwe wczanie hamulcw (zgrzyt lub silny


pisk)
Materia cierny wkadek starty do metalowej pytki (rozdz. 1 i 9).
Nadmiernie skorodowana tarcza lub bben hamulca, spowodowana np. dugim postojem samochodu (rozdz. 1 i 9).
Obcy przedmiot, np. kamie pomidzy tarcz hamulca i oson
(rozdz. 1 i 9).

Nadmierny skok pedau hamulca


Nie dziaa mechanizm samoregulacji hamulca-wersje z hamulcami bbnowymi (rozdz. 1 i 9).
Uszkodzona pompa hamulcowa (rozdz. 9).
Zapowietrzony ukad hamulcowy (rozdz. 9).
Uszkodzone podcinieniowe urzdzenie wspomagajce (rozdz.
1 i 9).

Mikki peda hamulca po wciniciu

Zapowietrzony ukad hydrauliczny hamulcw (rozdz. 9).


Zestarzae elastyczne przewody hamulcowe (rozdz. 1 i 9).
Poluzowane nakrtki mocujce pomp hamulcow (rozdz. 9).
Uszkodzona pompa hamulcowa (rozdz. 9).

428

Do zatrzymania samochodu jest niezbdny bardzo


duy nacisk na peda hamulca
Uszkodzone podcinieniowe urzdzenie wspomagajce (rozdz.
1 i 9).
Odczony, uszkodzony lub niepewnie zamocowany elastyczny
przewd podcinienia urzdzenia wspomagajcego hamulcw
(rozdz. 9).
Uszkodzenie w jednym z obwodw hydraulicznych (rozdz. 9).
Zatarty zacisk lub toczek (toczki) cylinderka hamulca (rozdz. 9).
Niewaciwie dobrane wkadki hamulcw tarczowych lub szczki
hamulcw bbnowych (rozdz. 9).
Zanieczyszczone wkadki cierne lub szczki hamulcw (rozdz. 9).

Drgania pedau hamulca lub koa kierownicy


podczas hamowania
n Nadmierne bicie lub odksztacenie tarczy albo bbna hamulca
(rozdz. 9).
Zuyte wkadki hamulcw tarczowych lub szczki hamulcw
bbnowych (rozdz. 1 i 9).
Poluzowane ruby prowadnikw zacisku hamulca (rozdz. 9).
Zuycie elementw zawieszenia lub ukadu kierowniczego albo
ich zamocowa (rozdz. 1 i 10).

Ocieranie okadzin ciernych hamulcw o tarcze


lub bbny
Zatarty zacisk lub toczek (toczki) w cylinderku hamulca
(rozdz. 9).
Niewaciwa regulacja mechanizmu hamulca awaryjnego
(rozdz. 1).
Uszkodzona pompa hamulcowa (rozdz. 9).

Blokowanie tylnych k podczas normalnego


hamowania
Zatarty toczek w cylinderku albo zacisk hamulca tylnego
(rozdz. 9).
Uszkodzony ogranicznik siy hamowania (rozdz. 9).

Zawieszenia i ukad kierowniczy


Uwaga. Przed poszukiwaniem niesprawnoci w zawieszeniu lub
ukadzie kierowniczym naley si upewni, czy w oponach k jest
waciwe cinienie i czy s one jednakowego rodzaju, a take czy
okadziny cierne hamulcw nie ocieraj o bbny lub tarcze.

ciganie samochodu w jedn stron


Uszkodzona opona (Obsuga codzienna").
Nadmierne zuycie elementw zawieszenia lub ukadu kierowniczego (rozdz. 1 i 10).
Niewaciwe ustawienie k przednich lub tylnych (rozdz. 1).
Uszkodzenie powypadkowe elementw zawieszenia lub ukadu
kierowniczego (rozdz. 1).

Trzepotanie i drgania k
Niewyrwnowaone koa przednie i tylne - drgania s odczuwalne wewntrz samochodu (rozdz. 1 i 10).
Uszkodzone lub odksztacone obrcze k (rozdz. 1 i 10).
Uszkodzona lub zniszczona opona (Obsuga codzienna").
Zuyte przeguby kulowe ukadu kierowniczego lub zawieszenia
(rozdz. 1 i 10).
Poluzowane ruby mocowania koa (rozdz. 1 i 10).

Nadmierne unoszenie lub pochylanie si


nadwozia podczas skrtu lub hamowania
Uszkodzone amortyzatory (rozdz. 1 i 10).
Pknita lub osabiona spryna lub inny uszkodzony element
zawieszenia (rozdz. 1 i 10).

Wykrywanie typowych niesprawnoci


Zuyty iub uszkodzony drek stabilizatora albo jego zamocowanie (rozdz. 10).

Nieutrzymywanie toru jazdy przez samochd


Niewaciwe ustawienie k przednich lub tylnych (rozdz. 1).
Zuyte przeguby kulowe ukadu kierowniczego lub zawieszenia
(rozdz. 1 i 10).
Niewyrwnowaone koa jezdne (rozdz. 1 i 10).
Uszkodzona lub zniszczona opona (Obsuga codzienna").
Poluzowane ruby mocowania koa (rozdz. 1 i 10).
Uszkodzone amortyzatory (rozdz. 1 i 10).

Nadmierna sia wymagana do skrcenia k


Brak smaru w przekadni kierowniczej (rozdz. 10).
Zuyte przeguby kulowe kocwki drka kierowniczego (rozdz.
1 i 10).
Pknity lub niewaciwie wyregulowany pasek napdu pompy
wspomagania ukadu kierowniczego (rozdz. 1).
Niewaciwe ustawienie k przednich (rozdz. 1).
Niesprawno przekadni kierowniczej albo kolumna kierownicy
(rozdz. 10).

Nadmierny luz w ukadzie kierowniczym


Zuyty przegub kulowy kocwki drka poprzecznego (rozdz.
1 i 10).
Zuyta zbatkowa przekadnia kierownicza (rozdz. 10).
Zuyte poczenia, tuleje lub inne elementy w ukadzie kierowniczym lub zawieszeniu (rozdz. 1 i 10).

Brak wspomagania
Pknity lub niewaciwie wyregulowany pasek napdu pompy
wspomagania ukadu kierowniczego (rozdz. 1).
Niewaciwy poziom oleju w obwodzie wspomagania ukadu
kierowniczego (Obsuga codzienna").
Zatkane elastyczne przewody obwodu wspomagania (rozdz. 1).
Uszkodzona pompa wspomagania ukadu kierowniczego
(rozdz. 10).
Uszkodzona zbatkowa przekadnia kierownicza (rozdz. 10).

Przyspieszone zuycie opon


Nadmierne zuycie bienika na krawdziach
wewntrznych lub zewntrznych
Zbyt niskie cinienie w oponach - zuycie na obu krawdziach
(Obsuga codzienna").
Niewaciwe kty pochylenia k lub wyprzedzenia sworznia
zwrotnicy - zuycie tylko na jednej krawdzi (rozdz. 1).
Zuyte poczenia, tuleje lub elementy w ukadzie kierowniczym
lub zawieszeniu (rozdz. 1 i 10).
Skrcanie przy nazbyt maym promieniu skrtu.
Skutki uszkodzenia w wyniku wypadku.

Ostre krawdzie na bieniku opony


Niewaciwa zbieno k (rozdz. 1).

Zuycie rodkowej czci bienika


Zbyt wysokie cinienie w oponach (Obsuga codzienna").

Zuycie na krawdziach wewntrznej i zewntrznej


Zbyt niskie cinienie w oponach (Obsuga codzienna").

Nierwnomierne zuycie bienika

Niewyrwnowaenie k (rozdz. 1).


Nadmierne bicie k lub opon (rozdz. 1).
Zuyte amortyzatory (rozdz. 1 i 10).
Opona uszkodzona (Obsuga codzienna").

Wyposaenie elektryczne
Uwaga. Wykrywanie niesprawnoci obwodu rozruchu podano na
pocztku niniejszego podrozdziau (patrz Silnik").

Akumulator rozadowuje si po kilku dniach


Wewntrzne uszkodzenie akumulatora (rozdz. 5A).
Skorodowane lub poluzowane obejmy przewodw akumulatora
(Obsuga codzienna").
Zuyty lub niewaciwie wyregulowany pomocniczy pasek napdu alternatora (rozdz. 1).
Zbyt maa moc adowania akumulatora (rozdz. 5A).
Uszkodzony alternator lub regulator napicia (rozdz. 5A).
Zwarcie powodujce stae rozadowywanie akumulatora (rozdz.
5Ai 12).

Kontrolka adowania akumulatora wieci si


przy pracujcym silniku
Pomocniczy pasek klinowy przerwany, zuyty lub niewaciwie
wyregulowany (rozdz. 1).
Zuyte, zawieszone lub zanieczyszczone szczotki alternatora
(rozdz. 5A).
Osabione lub pknite spryny dociskowe szczotek alternatora
(rozdz. 5A).
Wewntrzne uszkodzenie alternatora lub regulatora napicia
(rozdz. 5A).
Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
w obwodzie adowania (rozdz. 5A).

Niewiecenie si kontrolki adowania akumulatora


po wczeniu zaponu
Przepalona arwka kontrolki (rozdz. 12).
Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
w obwodzie kontrolki (rozdz. 12).
Uszkodzony alternator (rozdz. 5A).

Nie dziaaj wiata


Przepalona arwka (rozdz. 12).
Korozja na stykach oprawki arwki (rozdz. 12).
Przepalony bezpiecznik (rozdz. 12).
Uszkodzony przekanik (rozdz. 12).
a Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
(rozdz. 12).
Uszkodzony wycznik (rozdz. 12).

Niedokadne lub bdne wskazania wskanikw


Wskazania wskanikw rosn wraz ze wzrostem
prdkoci obrotowej silnika
Uszkodzony regulator zaponu (rozdz. 12).

Brak wskaza wskanika poziomu paliwa


lub temperatury
Uszkodzony zesp czujnika (rozdz. 3, 4A, 4B lub 4C).
Zwarcie w przewodach elektrycznych (rozdz. 12).
Uszkodzony wskanik (rozdz. 12).

Me dziaa sygna dwikowy lub dziaa zbyt cicho


Sygna dwikowy dziaa cigle
Przycisk sygnau dwikowego ma poczenie z mas lub jest
zakleszczony (rozdz. 12).
Poczony z mas przewd czcy przycisk sygnau z sygnaem
(rozdz. 12).

Sygna dwikowy nie dziaa


Przepalony bezpiecznik (rozdz. 12).

429

Informacje uzupeniajce
Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
lub ich poczenia (rozdz. 12).
Uszkodzony sygna (rozdz. 12).

Pompa wtryskiwacza pracuje przez pewien czas


zanim zacznie wydobywa si pyn z dysz

Sygna wydaje dwik przerywany lub niewaciwy

Uszkodzony zawr jednokierunkowy w przewodzie doprowadzajcym pyn (rozdz. 12).

Poluzowane poczenia przewodw elektrycznych (rozdz. 12).


Poluzowane zamocowanie sygnau (rozdz. 12).
Uszkodzony sygna (rozdz. 12).

Niewaciwe dziaanie elektrycznego sterowania szyb


Przesuwanie szyby moliwe tylko w jednym kierunku

Niewaciwe dziaanie wycieraczek szyby


przedniej lub szyby drzwi tyu nadwozia
Wycieraczki nie dziaaj lub dziaaj bardzo wolno
Przyklejajce si do szyby pira wycierakw albo zatarty lub
zakleszczony mechanizm napdu wycieraczek (rozdz. 1 i 12).
Przepalony bezpiecznik (rozdz. 12).
D Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
lub ich poczenia (rozdz. 12).
Uszkodzony przekanik (rozdz. 12).
D Uszkodzony silnik napdu wycieraczek (rozdz. 12).

Oczyszczanie niewaciwego obszaru szyby przez


pira wycierakw
Ramiona wycierakw niewaciwie osadzone na osiach ich
napdu (rozdz. 1).
Nadmierne zuycie dwigni napdu (rozdz. 12).
Poluzowane mocowanie silnika wycieraczek (rozdz. 12).

Uszkodzony wycznik (rozdz. 12).

Wolne przesuwanie szyby


Niewaciwie ustawione prowadnice szyby (rozdz. 11).
Zatarty lub uszkodzony silnik elektryczny podnonika szyby
(rozdz. 11).
Wewntrzne elementy drzwi lub wykadzina blokuj silnik elektryczny podnonika szyby (rozdz. 11).
Uszkodzony silnik (rozdz. 11).

Nieporuszanie si szyby
Niewaciwie ustawione prowadnice szyby (rozdz. 11).
Przepalony bezpiecznik (rozdz. 12).
Uszkodzony przekanik (rozdz. 12).
Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
lub ich poczenia (rozdz.12).
Uszkodzony silnik elektrycznego podnonika szyby (rozdz. 11).

Pira wycieraczek nie wycieraj skutecznie szyby

Niewaciwe dziaanie centralnego blokowania


drzwi (zamka centralnego)
Cakowite niedziaanie ukadu

Zuyta lub zestarzaa guma pir wycierakw (Obsuga codzienna").


Pknite spryny dociskajce ramiona wycierakw lub zatarte
osie ich napdu (rozdz. 12).
Nazbyt maa ilo pynu czyszczcego szyb (Obsuga codzienna").

Niewaciwie ustawione prowadnice szyby (rozdz. 11).


a Przepalony bezpiecznik (rozdz. 12).
Uszkodzony przekanik (rozdz. 12).
Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
lub ich poczenia (rozdz.12).
Uszkodzony zesp sterowania (rozdz. 11).

Niewaciwe dziaanie spryskiwaczy


Niedziaanie dyszy spryskiwacza

Zapadka zamka blokuje si, lecz nie daje si


otworzy albo daje si otworzy, lecz nie blokuje

Zatkana dysza spryskiwacza (rozdz. 1 lub 12).


Odczony, zaamany lub zatkany przewd elastyczny doprowadzajcy pyn (rozdz. 12).
Zbyt maa ilo pynu w zbiorniku (Obsuga codzienna").

Nie dziaa pompka spryskiwacza


Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
lub ich poczenia (rozdz. 12).
Przepalony bezpiecznik (rozdz. 12).
Uszkodzony wycznik spryskiwacza (rozdz. 12).
Uszkodzona pompka spryskiwacza (rozdz. 12).

Uszkodzony wycznik gwny (rozdz. 12).


Pknite lub rozczone elementy napdu zapadki (rozdz. 11).
Uszkodzony przekanik (rozdz. 12).
Uszkodzony zesp sterowania (rozdz. 11).

Me dziaa jeden siownik elektromagnetyczny


a Przerwane, rozczone lub poluzowane przewody elektryczne
lub ich poczenia (rozdz.12).
Uszkodzony siownik elektromagnetyczny (rozdz. 11).
Pknite, zakleszczone lub rozczone elementy napdu zapadki
(rozdz. 11).
Uszkodzenie zapadki zamka drzwi (rozdz. 11).

Sownik terminw technicznych

ABS (ang. Anti-lock brake system) - ukad,


zwykle sterowany elektronicznie, wykrywajcy chwilowe zablokowanie k podczas
hamowania i powodujcy spadek cinienia
hydraulicznego w obwodach hamulcw
tych k w celu uniknicia polizgu samochodu.

Blaszka szczelinomierza - cienki pasek


lub ostrze z zahartowanej stali, oszlifowane
na odpowiedni grubo, stosowane do
pomiaru luzu midzy elementami (patrz
rysunek).

Alternator - prdnica prdu przemiennego


zamieniajca energi mechaniczn, przekazywan za pomoc paska napdowego,
w energi elektryczn, suc do adowania
akumulatora oraz zasilania wszystkich odbiornikw wyposaenia elektrycznego samochodu.
Amper - jednostka miary natenia prdu
elektrycznego; jeden amper jest nateniem prdu powstajcego pod wpywem
napicia 1 V przyoonego do rezystora
o rezystancji 1 fi.
Azbest - naturalny minera wknisty o wielkiej odpornoci na ciepo, szkodliwy dla
zdrowia, do niedawna powszechnie stosowany w mieszankach sucych do wytwarzania nakadek ciernych.

Szczelinomierz
Blokada rozruchu automatycznej skrzynki przekadniowej - ukad wystpujcy
w samochodach z automatyczn skrzynk
przekadniow, zawierajcy stycznik uniemoliwiajcy uruchomienie silnika, jeli dwignia wyboru biegw nie znajduje si w pooeniu N" lub P".

Bezpiecznik - urzdzenie chronice obwd


elektryczny przed przypadkowym przecieniem; typowy bezpiecznik topikowy ma
drut metalowy dobrany w taki sposb, aby
doszo do jego stopienia przy okrelonej
wartoci natenia prdu i wywoania przerwy w chronionym obwodzie.
Bben hamulca - element hamulca bbnowego obracajcy si razem z koem.

Chodnica - wymiennik ciepa sucy do


wymiany ciepa midzy dwoma czynnikami
w celu schodzenia jednego z nich; w zalenoci od zastosowania moe suy do
chodzenia cieczy chodzcej (chodnica cieczy chodzcej silnik), chodzenia oleju (chodnica oleju) albo chodzenia powietrza doadowujcego silnik (chodnica powietrza
w niektrych silnikach turbodoadowanych).

Czynnik chodniczy - substancja suca


jako czynnik poredniczcy w wymianie
ciepa ukadu klimatyzacji; do niedawna by
R-12 (freon); obecnie stosuje si czynnik
R-134a nie zawierajcy freonu, jako mniej
szkodliwy dla warstwy ozonowej w grnych
rejonach atmosfery.

Dwignia zaworu - dwignia jednostronna


lub dwustronna wsppracujca z waem
rozrzdu w silnikach OHC lub drkiem
popychacza w silnikach OHV, poredniczca w przekazywaniu napdu zaworu; nie
wystpuje w silnikach, ktrych gowice maj
bezporedni napd zaworw, czyli przy zaworach ustawionych w rzdzie i umieszczonym bezporednio nad nimi wale rozrzdu.

Elektroniczny wtrysk paliwa (ang. EFI)


- sterowany elektronicznie ukad zasilania
metod wtrysku paliwa dostarczajcy paliwa
do silnika za pomoc wtryskiwacza lub
wtryskiwaczy paliwa.
Elektroniczny zesp sterujcy (ang.
ECU) - komputer sterujcy na przykad
zaponem i wtryskiem paliwa lub ukadem
ABS.

Filtr powietrza - zesp skadajcy si


z wkadu, wymagajcego okresowej wymiany, umieszczonego w metalowej lub plastykowej obudowie, sucego do zatrzymy-

431

Sownik terminw technicznych


wania zanieczyszcze staych zawartych
w powietrzu zasysanym przez silnik (patrz
rysunek)

wskutek reakcji chemicznych s zamieniane


na substancje mniej szkodliwe dla otoczenia
(patrz rysunek).

Lepko - miara tarcia wewntrznego pynu, czyli oporu stawianego ciau, ktre si
w nim porusza.
Luz - odlego midzy dwoma elementami
stanowica rnic ich wymiarw, np. luz
toka w cylindrze.
Luz osiowy - odlego midzy dwoma
elementami mierzona wzdu osi jednego
z nich, stanowica rnic ich wymiarw,
np. luz osiowy wau korbowego.

Filtr powietrza
Katalizator spalin
Ganik - urzdzenie wytwarzajce mieszank paliwa i powietrza o odpowiednim
skadzie oraz dozujce j w sposb zapewniajcy waciw prac w caym zakresie
prdkoci obrotowych i obcienia silnika
o zaponie iskrowym.
Gowica honujca - narzdzie cierne
suce do usuwania warstwy materiau
o niewielkiej gruboci podczas dokadnej
obrbki cylindrycznych otworw, np. do honowania cylindrw silnika.

Hamulec awaryjny - dodatkowy ukad


hamulcowy o dziaaniu niezalenym od
hamulca roboczego, ktry moe by wykorzystany do zmiany prdkoci ruchu pojazdu w razie awarii hamulca roboczego
lub do utrzymania pojazdu w bezruchu;
zwykle ukad ten ma dwigni uruchamian rcznie, ktra powoduje mechaniczne
uruchomienie hamulcw przednich lub tylnych za pomoc odpowiednich linek i cigien; hamulec ten czsto bywa nazywany
potocznie hamulcem rcznym lub postojowym.
Hamulec bbnowy - hamulec, w ktrego
konstrukcji zastosowano element metalowy
w ksztacie bbna, przymocowany do wewntrznej powierzchni tarczy koa samochodu; po naciniciu pedau hamulca ukowe szczki hamulca s dociskane do wewntrznej powierzchni bbna w celu zmniejszenia prdkoci pojazdu.
Hamulec tarczowy - rozwizanie konstrukcyjne hamulca, w ktrym znajduje si wirujca tarcza, do ktrej podczas hamowania
s dociskane wkadki cierne.

Katalizator spalin - urzdzenie, przypominajce wygldem tumik, w ukadzie wylotowym, w ktrym toksyczne skadniki spalin

432

Klucz imbusowy - klucz szecioktny,


ktry pasuje do szecioktnych lepych
otworw we bach rub.
Kody diagnostyczne (kody bdw, kody
usterek) - kody cyfrowe uzyskiwane podczas dokonywania diagnozowania ukadu
samochodu sterowanego elektronicznie za
pomoc odpowiedniego testera diagnostycznego, suce do ustalenia rda wystpowania niesprawnoci tego ukadu.
Kolejno zaponu - kolejno wedug
ktrej nastpuje zapon w poszczeglnych
cylindrach silnika, zaczynajc od cylindra
oznaczonego jako pierwszy.
Kolektor dolotowy - element wielokanaowy kierujcy spaliny wypywajce z komr
spalania silnika do rury wylotowej.

acuch napdu rozrzdu - acuch wykorzystywany do napdu wau lub waw


rozrzdu.
oysko - walcowa powierzchnia na wale
lub w otworze lub osobny element montowany na wale lub w otworze, umoliwiajcy ruch wzgldny pomidzy waem i otworem w warunkach minimalnego tarcia.
oysko kulkowe -oysko toczne skadajce si z utwardzonych bieni, wewntrznej
i zewntrznej, pomidzy ktrymi znajduje
si zestaw twardych kul stalowych.
oysko ba korbowodu - oysko umieszczone we bie korbowodu, wsppracujce z czopem wykorbienia wau korbowego
silnika.
oysko lizgowe - oysko, w ktrym
midzy czci sta i obracajc si wystpuje tarcie lizgowe; moe nim by odpowiednio uksztatowana powierzchnia wau
oraz otworu albo cz zamontowana w otworze, zwana panewk (patrz rysunek).

Kolektor wylotowy - element wielokanaowy kierujcy spaliny wypywajce z komr


spalania silnika do rury wylotowej.
Kolumna Mc Phersona - rodzaj niezalenego zawieszenia koa przedniego, skonstruowany przez Earla Mac Phersona z zakadw Forda w Anglii; w formie oryginalnej
stanowi j cznik poziomy z drkiem
reakcyjnym, tworzcy dolny wahacz poprzeczny oraz duga kolumna, zawierajca amortyzator zintegrowany ze wsposiow spryn rubow, umieszczon midzy nadwoziem i zwrotnic koa; w wielu wspczesnych rozwizaniach kolumn Mac
Phersona stosuje si konwencjonalny wahacz dolny o ksztacie litery A", rezygnujc
z drka reakcyjnego jako elementu stabilizujcego.
Koo zamachowe - koo o duej masie,
absorbujce i gromadzce energi dziki
duemu momentowi bezwadnoci. W samochodach koo zamachowe jest osadzone na
tylnym kocu wau korbowego.

oysko lizgowe (panewka)

Motek przesuwny - specjalny przyrzd,


ktrego zakoczenie jest wkrcane w taki
element, jak np. wa lub oysko. Cika
rkoje przesuwna na kocu trzpienia przyrzdu uderza w zakoczenie wau, umoliwiajc usunicie skutkw zapieczenia danej czci (poluzowanie jej).

Sownik terminw technicznych


Multimetr- uniwersalny miernik elektryczny,
umoliwiajcy pomiar napicia, natenia
i rezystancji; wspczenie zwykle wykorzystuje si multimetry cyfrowe wyposaone w cyfrowy wywietlacz umoliwiajcy odpowiednio
dokadny pomiar wielkoci elektrycznych.

Nakrtka koronowa - nakrtka majca


szereg wyci na obwodzie krawdzi grnej.
Na przykad nakrtka koronowa przegubu
kulowego.

Okadziny cierne hamulcw - elementy


wykonane z materiau ciernego, wsppracujce z tarcz lub bbnem hamulca w celu
wywoania tarcia i zmniejszenia prdkoci
pojazdu, przyklejone lub przynitowane do
metalowej powierzchni pytek lub szczk
hamulca.

chodzcej itp., wsppracujce z koami


pasowymi, na og napdzane od koa pasowego wau korbowego (patrz rysunek).

Om (Q) -jednostka rezystancji elektrycznej;


napicie 1 V przyoone do rezystora o rezystancji 1 ii spowoduje przepyw prdu
o nateniu 1 A.
Omomierz - przyrzd do pomiaru rezystancji.

Odpowietrzanie hamulcw - sposb postpowania w celu usunicia powietrza z hydraulicznego ukadu hamulcowego (patrz
rysunek).

Odpowietrzanie hamulcw
Odpowietrznik - zawr cylinderka hamulca bbnowego, zacisku hamulca tarczowego lub innego zespou hydraulicznego,
ktry jest otwierany w celu uwolnienia ukadu hydraulicznego z nagromadzonego powietrza.

O - element konstrukcyjny, na ktrym


obraca si koo lub obracajcy si wraz
z koem; osi nazywa si take belk czc dwa przednie lub tylne koa samochodu
(umowna o przednia lub tylna moe nie
zawiera rzeczywistej belki).

Pasy klinowe napdu osprztu


Piercie osadczy - piercie o waciwociach sprystych uniemoliwiajcy ruch
osiowy elementw walcowych; piercie
osadczy wewntrzny jest umieszczany w rowku otworu, piercie zewntrzny za
- w rowku waka.

Palec rozdzielacza -wirujcy element wewntrz zaponu czcy kolejno elektrod


rodkow kopuki rozdzielacza z elektrodami
bocznymi podczas jego obrotu w celu doprowadzenia wysokiego napicia z uzwojenia wtrnego cewki zaponowej do wiec
zaponowych kolejnych cylindrw silnika.

Piercie uszczelniajcy o przekroju


okrgym (tzw. o-ring) - rodzaj piercienia
uszczelniajcego wykonanego ze specjalnego materiau, stosowanego do uszczelniania pocze elementw w stanie cinitym po osadzeniu go w gniedzie w postaci rowka o odpowiednich wymiarach.

Pasek wieloklinowy - pojedynczy szeroki


pasek napdzajcy podzespoy osprztu,
stosowany w niektrych nowszych samochodach zamiast kilku paskw klinowych,
wsppracujcy z koami wielorowkowymi,
napdzany od koa wielorowkowego na wale
korbowym; nacig paska wieloklinowego
zwykle zapewnia samoczynny napinacz
(patrz rysunek).

Pochaniacz par paliwa - pojemnik w ukadzie kontroli emisji par paliwa, zawierajcy
granulki wgla drzewnego, ktre wychwytuj
opary wydostajce si z ukadu zasilania
paliwem (patrz rysunek).

Odstp elektrod wiec zaponowych - odlego midzy elektrod rodkow wiecy


zaponowej i elektrod boczn (patrz rysunek).
Zbiornik pochaniacza par paliwa
Pasek wieloklinowy
Pasek zbaty napdu rozrzdu - pasek
zbaty napdzajcy wa lub way rozrzdu.
Jego uszkodzenie moe by przyczyn powanego uszkodzenia silnika.

Regulacja odstpu elektrod wiecy


zaponowej
28 Nissan Primera

Paski klinowe - paski o przekroju trapezowym stosowane do napdu elementw


osprztu, np. alternatora, pompy wspomagania ukadu kierowniczego, pompy cieczy

Podkadka zabezpieczajca - rodzaj podkadki o odpowiednim ksztacie odginanej


po montau w sposb uniemoliwiajcy
poluzowanie si zabezpieczanej nakrtki.
Poduszka powietrzna (ang. Air bag) -ukryta w kole kierownicy (poduszka powietrzna
kierowcy) lub w tablicy rozdzielczej (poduszka powietrzna pasaera) torba wypeniajca si gazem podczas zderzenia czoowego, chronica kierowc lub pasaera
siedzcego na przednim siedzeniu przed

433

Sownik terminw technicznych


uderzeniem w koo kierownicy lub szyb
przedni pod wpywem siy bezwadnoci.
Pokrtka prtowa - duga pokrtka do
wsppracy z nasadkami, umoliwiajca uzyskanie wikszego momentu odkrcania.
Popychacz - element walcowy, ktry przekazuje ruch z krzywki wau rozrzdu na
trzonek zaworu, bezporednio lub za pomoc drka popychacza i dwigni zaworu.
Popychacz hydrauliczny zaworu - urzdzenie wykorzystujce cinienie oleju
w ukadzie smarowania silnika w celu utrzymania zerowego luzu roboczego zaworu,
zapewniajce cigy styk z krzywk wau
rozrzdu i z trzonkiem zaworu; po uruchomieniu silnika popychacz samoczynnie kasuje luz roboczy zaworu i ogranicza haaliwo rozrzdu silnika.
Posie napdowe - wirujce waki poczone z dwoma koami koronowymi mechanizmu rnicowego, ktre przekazuj napd
z przekadni gwnej na koa napdowe
samochodu.
Prcik pomiarowy Plastigage - cienki
prcik pomiarowy z plastyku, dostpny w rnych rozmiarach, stosowany do pomiarw
luzw w oyskach lizgowych. Pomiar jest
dokonywany w sposb poredni, poprzez
porwnanie szerokoci zgniecionego prcika
pomiarowego ze skal na opakowaniu. Pomiar wymaga zoenia czci po woeniu
prcika, a nastpnie ich rozoenia (patrz
rysunek).

Plastykowy prcik pomiarowy


Przeciwnakrtka - nakrtka suca do
unieruchomienia innej nakrtki, np. regulacyjnej, lub innego elementu gwintowanego
w celu zachowania waciwego pooenia
tego drugiego elementu.
Przegroda czoowa nadwozia - pokryta
materiaem izolacyjnym ciana nadwozia
oddzielajca przedzia silnika od wntrza
nadwozia.
Przegub rwnobieny - rodzaj przegubu
napdowego zachowujcego sta prdko
ktow przy ktowych wychyleniach elementw, w ktrym nie wystpuj drgania
przy ktowym przekazywaniu napdu.

434

Przekadnia zbatkowa - typ przekadni,


w ktrej zbnik, znajdujcy si na kocu
kolumny kierowniczej, zazbia si z listw
zbat (penic rol wyprostowanego wieca koa zbatego). Przy obrocie koem kierownicy obraca si zbnik, przesuwajc
listw w lewo lub w prawo. Ruch ten jest
przekazywany za pomoc kierowniczych
drkw poprzecznych do ramion zwrotnic
k kierowanych.

Szczki hamulca bbnowego - elementy


ukowe, zawierajce okadziny cierne, podczas hamowania dociskane do wirujcego
bbna.

Schemat instalacji elektrycznej -schematyczny rysunek zawierajcy odbiorniki wyposaenia elektrycznego przedstawione w postaci umownych symboli i przewody instalacji
elektrycznej pojazdu oraz sposb pocze
poszczeglnych obwodw z uwzgldnieniem
kolorw przewodw i ich zczy.

rodek uszczelniajcy - pyn lub pasta


stosowane w celu zapewnienia szczelnoci
poczenia czci ruchomych; czasami stosowany wraz z uszczelk.

Silnik OHC -silnik z waem rozrzdu umieszczonym na gowicy.


Silnik OHV - silnik o zaworach umieszczonych w gowicy i wale rozrzdu umieszczonym w kadubie silnika.
Skok jaowy - warto przesunicia mechanizmu nie wywoujca zmiany jego stanu, np. skok jaowy pedau sprzga.

rodek odporny na dziaanie wysokich


temperatur - rodek nakadany w postaci
powoki, zapobiegajcy zapiekania si elementw zcznych, ktre poddawane s
dziaaniu wysokich temperatur, jak np. ruby
i nakrtki mocowania kolektora wylotowego.

rodek zapobiegajcy zamarzaniu - rodek (zwykle glikol etylenowy) zmieszany


z wod i stosowany w ukadzie chodzenia
silnika w celu niedopuszczenia do zamarzniciu cieczy chodzcej silnik. rodek zawiera take dodatki przeciwdziaajce korozji
i powstawaniu rdzy oraz gromadzeniu si
innych osadw, ktre mogyby spowodowa
zatkanie si chodnicy i kanaw chodzcych, co znacznie zredukowaoby skuteczno chodzenia.

Skrzynia korbowa - dolna cz kaduba


silnika, wewntrz ktrej obraca si wa korbowy.

Tarcza hamulca - element hamulca tarczowego, ktry obraca si razem z koem.

Sonda lambda (czujnik tlenu) - czujnik


instalowany w kolektorze dolotowym lub
przedniej rurze wylotowej, reagujcy na
zawarto tlenu w spalinach i przetwarzajcy t informacj na sygna elektryczny;
sygna tego czujnika jest wykorzystywany
przez modu sterowania silnika o zaponie
iskrowym do regulacji skadu mieszanki.

Termostat - zawr sterowany temperatur


w ukadzie chodzenia, regulujcy przepyw
cieczy chodzcej midzy kadubem silnika
i chodnic, utrzymujcy temperatur cieczy
chodzcej silnik w optymalnym zakresie;
termostat bywa stosowany take w niektrych filtrach powietrza w celu regulacji
temperatury powietrza zasysanego przez
silnik.

Spranie - proces zmniejszania objtoci


czynnika roboczego, ktremu towarzyszy
wzrost jego cinienia i temperatury.
Spryna rubowa - spiralnie zwinity
element ze stali sprynowej, ktry wystpuje w wielu zespoach konstrukcyjnych
samochodu, np. spryna zawieszenia,
spryna zaworu.
Sprzgo lepkociowe - sprzgo wykorzystywane do napdu elementw samochodu, w ktrym czynnikiem jest ciecz o odpowiednich waciwociach, umoliwiajce
dziki tarciu wewntrznemu w cieczy uzyskanie zrnicowania prdkoci elementw
napdzanego i napdzajcego.
Stopie sprania - stosunek pojemnoci
cylindra, gdy tok jest w grnym skrajnym
pooeniu, do pojemnoci cylindra, gdy tok
jest w dolnym skrajnym pooeniu.

Tlenki azotu (NOX) - powszechnie wystpujcy trujcy skadnik wydzielany przez


silniki ganikowe i wysokoprne w wysokich temperaturach.
Turbosprarka - wirujcy zesp zoony
ze sprarki i turbiny napdzanej strumieniem wypywajcych spalin, umieszczonych
na jednej osi, sprajcy powietrze zasilajce silnik, stosowany w celu zwikszenia
mocy silnika.

Uruchamianie silnika za pomoc akumulatora pomocniczego - sposb uruchamiania silnika pojazdu, gdy akumulator jest
rozadowany lub saby poprzez poczenie
akumulatora wyadowanego z innym akumulatorem naadowanym za pomoc przewodw rozruchowych.

Sownik terminw technicznych


Uszczelka paska - paski element (zwykle
z korka, kartonu, azbestu lub metalu mikkiego) umieszczony midzy dwiema powierzchniami metalowymi w celu zapewnienia
szczelnoci, np. uszczelka gowicy silnika
(patrz rysunek).

Wa napdowy - dugi wa, zwykle dzielony, wyposaony w przegubu krzyakowe


umieszczone na kocach, przekazujcy
napd ze skrzynki biegw do przekadni
gwnej, stosowany w pojazdach z silnikiem umieszczonym z przodu i napdem
tylnym.
Wa rozrzdu - obracajcy si wa, z szeregiem krzywek, ktre uruchamiaj mechanizmy zaworw. Wa rozrzdu moe by
napdzany za pomoc k zbatych, przekadni acuchowej lub paskiem zbatym.

Uszczelka gowicy

Wkadki cierne hamulca tarczowego -wymienne elementy stykajce si z tarcz


hamulca po wczeniu hamulca tarczowego.

Uszczelniacz beztlenowy - rodek stosowany w celu niedopuszczenia do poluzowania si rub i wkrtw; zdolny do uaktywnienia bez dostpu tlenu; powszechnie jest
stosowany rodek marki Loctite.

Wkrt z bem krzyowym (Phillips) - rodzaj wkrtu, w ktrego bie znajduje si


nacicie krzyowe, przystosowane do
wsppracy z odpowiednim wkrtakiem paskim.

Wa korbowy - podstawowy element wirujcy silnika w postaci wau z wykorbieniami,


na ktrych s osadzone korbowody, umieszczony w skrzyni korbowej, przejmujcy cinienie gazw dziaajcych na poszczeglne
toki, zapewniajcy poruszanie tokw podczas ich pomocniczych suww i napdzajcy mechanizmy pomocnicze (patrz rysunek).

Wa korbowy i elementy wsppracujce

Wolt (V) - jednostka napicia elektrycznego; pod napiciem 1 V nastpi przepyw


prdu o nateniu 1 A przez rezystor o rezystancji 1 X

Zacisk hamulca - nieruchoma cz zespou hamulca tarczowego, obejmujca tarcz i stanowica miejsce osadzenia wkadek
ciernych. Zacisk zawiera take elementy
hydrauliczne, ktre powoduj, e wkadki
cierne s dociskane do tarczy w czasie
hamowania.
Zacisk krokodylkowy - sprysty zacisk
metalowy, z dugimi kocwkami, ktre s
dociskane za pomoc spryny. Kocwki
maj zbkowane zakoczenia. Suy do
tymczasowych pocze elektrycznych.
Zalepka - metalowy element w postaci
tarczy lub miseczki, wcinity w otwr w celu jego zasonicia; zalepki otworw technologicznych czsto wystpuj w samochodzie.
Zawr - urzdzenie umoliwiajce sterowanie przepywu cieczy, gazu lub zmiany
cinienia roboczego, realizowane za pomoc ruchomego elementu, ktry otwiera, zamyka lub czciowo przesania jeden lub
wicej kanaw przelotowych; zawr moe
by take czci ruchom takiego urzdzenia.

Wskanik - element umieszczony na tablicy rozdzielczej informujcy o warunkach


pracy silnika. Wskanik z ruchom wskazwk na tle skali jest zwany wskanikiem
analogowym. Wskanik z odczytem cyfrowym jest nazywany wskanikiem cyfrowym.

Zawr recyrkulacji spalin (ang. EGR)


- zawr umoliwiajcy doprowadzenie spalin do zasysanego przez silnik strumienia
powietrza.

Wyprzedzenie sworznia zwrotnicy - parametr ustawienia koa kierowanego, stanowicy kt midzy osi sworznia zwrotnicy i pionem mierzony w paszczynie
rwnolegej do podunej osi samochodu;
wyprzedzenie ma warto dodatni, jeli
grny koniec osi sworznia zwrotnicy jest
odchylony do tyu pojazdu; wyprzedzenie
sworznia zwrotnicy jest podawane w stopniach.

Zbieno k - jeden z parametrw ustawienia k jezdnych; zbieno k danej osi


jest rnic odlegoci midzy krawdziami
obrczy k, ustawionych do jazdy prosto,
mierzonych midzy przednimi i tylnymi krawdziami obrczy na wysokoci osi k;
ujemna warto zbienoci jest nazywana
rozbienoci k; zbieno moe by podawana w mm lub w stopniach (tzw. kt
zbienoci k).

You might also like