You are on page 1of 95

POLITECHNIKA RZESZOWSKA

im. Ignacego ukasiewicza


WYDZIA BUDOWNICTWA I INYNIERII RODOWISKA
KATEDRA KONSTRUKCJI BUDOWLANYCH

ZACZNIK DO PRACY DYPLOMOWEJ:

WYMIAROWANIE TYPOWYCH ELEMENTW I WZW


KONSTRUKCJI STALOWYCH W PROGRAMIE
AUTODESK ROBOT STRUCTURAL ANALYSIS 2012 PRZEWODNIK UYTKOWNIKA

in. Pawe WIEDRO

Rzeszw 2012

Spis treci
1.
Przygotowanie programu do obliczania paskich ukadw i wymiarowania zgodnie z
Eurokodami ................................................................................................................................................................................4
2.
Projektowanie elementw konstrukcji stalowych .............................................................................6
2.1.
Belka swobodnie podparta w warunkach uytkowania i w warunkach montau
(nie zabezpieczona przed zwichrzeniem) Przykad 7.2 [1] ...........................................................................6
2.1.1.
2.1.2.
2.1.3.
2.1.4.
2.2.

Dane: .......................................................................................................................................................6
Wprowadzanie danych do programu: ......................................................................................6
Wymiarowanie belki stalowej w programie: .........................................................................9
Zestawienie wynikw: .................................................................................................................. 12

Projektowanie belki drugorzdnej stropu stalowego .......................................................... 14

2.2.1. Dane ..................................................................................................................................................... 14


2.2.2. Wymiarowanie konstrukcji w warunkach uytkowania, gdy belka jest
zabezpieczona przez zwichrzeniem.................................................................................................................... 15
2.2.3. Wymiarowanie konstrukcji w warunkach montau, gdy belka nie jest
zabezpieczona przed zwichrzeniem. .................................................................................................................. 20
2.2.4. Sprawdzenie stanw granicznych uytkowalnoci: ........................................................ 23
2.2.5. Zestawienie wynikw: .................................................................................................................. 24
2.3.

Belka ciga o przekroju blachownicy klasy czwartej Przykad 6.4 [1] .................... 25

2.3.1.
2.3.2.
2.3.3.
2.3.4.
2.4.

Kratownica dwigar przekrycia hali stalowej o dachu jednospadowym ................. 39

2.4.1.
2.4.2.
2.4.3.
2.4.4.
2.5.

Dane ..................................................................................................................................................... 39
Modelowanie konstrukcji............................................................................................................ 40
Wymiarowanie dwigara kratowego ..................................................................................... 45
Zestawienie wynikw: .................................................................................................................. 49

Ukad poprzeczny hali stalowej konstrukcja supowo wizarowa Przykad II [2]


54

2.5.1.
2.5.2.
2.5.3.
2.5.4.
3.

Dane ..................................................................................................................................................... 25
Modelowanie konstrukcji............................................................................................................ 25
Wymiarowanie elementu ............................................................................................................ 27
Zestawienie wynikw: .................................................................................................................. 32

Dane ..................................................................................................................................................... 54
Modelowanie ukadu konstrukcji ............................................................................................ 57
Wymiarowanie konstrukcji ........................................................................................................ 68
Zestawienie wynikw ................................................................................................................... 73

Projektowanie wzw ............................................................................................................................... 79

3.1.
Projektowanie poczenia belki drugorzdnej do ebra podcigu (poczenie
przegubowe) 79
3.1.1. Dane: .................................................................................................................................................... 79
3.1.2. Wprowadzanie danych do programu .................................................................................... 79
3.1.3. Zestawienie wynikw: .................................................................................................................. 83
3.2.
Sprawdzenie nonoci styku montaowego cigu wykonanego z dwuteownika z
blach czoow .................................................................................................................................................................. 84
2

3.2.1. Wprowadzanie danych do programu .................................................................................... 84


3.2.2. Porwnanie wynikw................................................................................................................... 87
4.

FAQ najczciej zadawane pytania..................................................................................................... 89

4.1.
W jaki sposb dostosowa materiay do projektowania zgodnie z normami?.......... 89
4.2.
W jaki sposb wybra norm wg ktrej chcemy tworzy kombinacje obcie oraz
wymiarowa konstrukcje? ........................................................................................................................................... 89
4.3.
Jak zmieni dokadno i jednostki wymiarw i wywietlanych rezultatw?........... 89
4.4.
Czy mona zapisa wprowadzone zmiany w Preferencjach zadania, aby nie
wprowadza ich ponownie przy kadym uruchomieniu? ............................................................................. 89
4.5.
Jak zdefiniowa now podpor? ................................................................................................... 89
4.6.
Jak wprowadzi do ukadu przeguby?........................................................................................ 90
4.7.
Jak zdefiniowa nowy przekrj? ................................................................................................... 90
4.8.
Jak utworzy przypadek obcie i zadawa obcienia do ukadu? ........................... 90
4.9.
Jak definiowa kombinacje z gotowych przypadkw obcie? ..................................... 90
4.10. Jak wywietli rezultaty oblicze (wykresy si wewntrznych)? ................................... 90
4.11. Czy w programie istnieje moliwo wprowadzenia lini pomocniczych (osi)? ........ 91
4.12. W jaki sposb wprowadzi do programu rysunek ukadu konstrukcji?...................... 91
4.13. Jak zdefiniowa typ prta stalowego zginanego, na ktrego nie dziaaj siy
podune? 91
4.14. Jak zdefiniowa typ prta stalowego ciskanego osiowo, ktry nie ulega
zwichrzeniu? 92
4.15. Jak definiowa grupy prtw do wymiarowania? ................................................................. 92
4.16. Jak poprawnie wymiarowa grupy prtw lub sprawdza nono? ........................... 93
4.17. Jak wymiarowa prty aby uzyska dane parametry (z uwzgldnieniem
optymalizacji)?.................................................................................................................................................................. 93
4.18. Jak sprawdza stan graniczny uytkowalnoci?..................................................................... 93
4.19. Co zrobi aby program automatycznie dobra typ poczenia do konstrukcji? ........ 93
4.20. W jaki sposb mog sprawdzi w programie waciwoci geometryczne
interesujcego mnie przekroju (bez koniecznoci modelowania i wymiarowania)? ......................... 94
5.

Bibliografia ...................................................................................................................................................... 95

1. Przygotowanie programu do obliczania paskich ukadw i wymiarowania zgodnie z Eurokodami


Na pocztku pracy po uruchomieniu programu wybieramy pozycj projektowanie ramy paskiej:

Program przygotuje rodowisko do pracy w paskim ukadzie. Nastpnie wybieramy menu



. W nowo otwartym oknie wybieramy pozycj Materiay
i wybieramy Materiay: Eurocode, dziki temu do oblicze przyjmowane bd wytrzymaoci charakterystyczne materiaw.

Nastpnie przechodzimy do pozycji Normy projektowe i wybieramy normy tak jak w oknie poniej:

Pozostaje jeszcze zmiana norm do obcie, w tym celu rozwijamy pozycj Normy projektowe
i wybieramy Obcienia, nastpnie wybieramy normy tak jak w oknie:

,
Ustawienia moemy zapisa klikajc na
, dziki temu po ponownym uruchomieniu programu
wystarczy e wybierzemy z listy nasze zapisane ustawienie, aby nie ustawia ponownie wszystkich
norm manualnie.
Bardzo wane jest aby ustawienia te wprowadzi zaraz po uruchomieniu programu jeszcze przed
modelowaniem konstrukcji. Zalecam zapisanie ustawie jako domylnych parametrw, dziki temu
przy kadym uruchomieniu nasze ustawienia bd wczytywa si automatycznie.

2. Projektowanie elementw konstrukcji stalowych


2.1. Belka swobodnie podparta w warunkach uytkowania i w warunkach
montau (nie zabezpieczona przed zwichrzeniem) Przykad 7.2 [1]
Przykad 7.2. Konstrukcje stalowe : przykady oblicze wedug PN-EN 1993-1 Cz.1 Wybrane elementy i poczenia. red. Aleksander Kozowski. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszw 2010. s. 175-178
2.1.1.

Dane:

Belka wykonana jest z dwuteownika walcowanego IPE 270 ze stali S235. Belka obciona jest
montaowym obcieniem cigym qd = 15,48 kN/m, ciar wasny belki jest ujty w tym obcieniu Maksymalny moment zginajcy w belce ma warto Mmax,Ed = 56,45 kNm a maksymalna sia
poprzeczna wystpujca przy podporach Vmax,Ed = 41,82 kN
h = 270 mm
bf = 135 mm
tw = 6,6 mm
tf = 10,2 mm
r = 15 mm
A = 45,95 cm

Wpl,y = 484 103 mm3


Wel,y = 428,9 103 mm3
Iy = 5790 104 mm4
Iz = 420 104 mm4
Iw = 70580 104 mm6
IT = 15,94 104 mm4

Waciwoci stali gatunku S235


E = 210000 N/mm2
G = 81000 N/mm2
fy = 235 N/mm2

2.1.2.
Wprowadzanie danych do programu:
Uruchamiamy program Robot i postpujemy wg punktu: 1. Przygotowanie programu
do pracy na paskich ukadach zgodnie z Eurokodami na stronie .
Na pocztku definiujemy modelujemy belk zaczynajc od rozmieszczenia wzw, w tym celu:
1. Z rozwijalnej listy
wybieramy ekran
,
w tabeli Wzy z prawej strony ekranu definiujemy dwa skrajne wzy belki 1 i 2 o wsprzdnych:
6

2. Przechodzimy do kolejnego ekranu


,
w tabeli Prty z prawej strony ekranu definiujemy prt 1 wybierajc skrajne wzy 1 i 2:

W oknie Widok powinnimy widzie prt 1 o skrajnych


wzach 1 i 2
3. Z rozwijalnej listy wybieramy ekran
,
z okna Podpory wybieramy interesujc nas podpor:

i w oknie Widok klikamy na wze 1.


Podpora Przegub domylnie jest zdefiniowana jako blokada w kierunkach x i y i zwolnionym obrocie. Odpowiadajcy
symbol: . Aby belka bya statycznie wyznaczalna druga podpora musi by przesuwna

, w tym celu stworzymy now podpor:

W oknie Podpory klikamy na


w nowo otwartym oknie
Definicja podpory odznaczamy kierunek UX aby zablokowany
by ruch tylko w pionie (UZ), nowo utworzon podpor oznaczamy etykiet np. Podpora przesuwna. Zatwierdzamy klikajc
na
. Zamykamy okno, wybieramy nowoutworzon
podpor i klikamy na drug podpor.
W oknie widok przy wzach 1 i 2 powinnimy widzie ikony podpr:

4. Przechodzimy do ekranu
w oknie Przekroje z prawej strony ekranu
znajduj si przykadowe lub wczeniej przez
nas zdefiniowane przekroje. W celu dodania
nowego przekroju klikamy na . W oknie
Nowy przekrj wybieramy kolejno:
- Typ profilu: Stalowy
- rodzaj profilu `Symetryczny
I
- Baza danych: Polska 2007
- Rodzina: IPE
- Przekrj: IPE 270
Zatwierdzamy klikajc na
W oknie Przekroje wybieramy nowoutworzony przekrj IPE 270 i klikamy na nasz
prt 1 w oknie Widok.
7

Belka powinna przybra ksztat dwuteownika, moemy obejrze nasza konstrukcj w 3D wybierajc jeden z widokw z listy:
5. W tym samym ekranie z prawej strony rwnie znajdziemy okno Materia, z listy Materia
wybieramy S 235, nastpnie spord listy profili wybieramy IPE 270 i nadajemy mu materia domylny klikajc
6. Zmieniamy ekran na
W oknie Przypadki obcie z prawej strony ekranu tworzymy nowy przypadek wybierajc
Natur: eksploatacyjne, nastpnie klikajc
.
W licie przypadkw powinien pojawi si przypadek EKSP1. W oknie Widok powinien
pojawi si napis Przypadki: 1(EKSP1) oznacza to, e dany przypadek jest aktywny, przypadki
moemy zmienia z listy:

Na pasku z prawej strony klikamy na:


(Definicja obcie). W oknie Obcienie przechodzimy do zakadki
Prt i wybieramy:
(Obcienie jednorodne). Wpisujemy warto obcienia jednorodnego, w naszym przypadku jest to obcienie montaowe 15,48 [kN/m].
Uwzgldniamy kierunek dziaania obcienia i przyjty lokalny ukad wsprzdnych w programie, domylnie:
, obcienie dziaa w kierunku przeciwnym do osi
Z wic wpisujemy -15,48 w polu Z i zatwierdzamy klikajc
.
W oknie Obcienie (zostajemy w zakadce Prt)
w grnej czci powinno pojawi si: Wybrano: Obcienie
jednorodne, w polu Zastosuj do na dole okna wpisujemy nr. prta czyli 1 i zatwierdzamy klikajc
. W tabeli Obcienia na dole ekranu widzimy zestawienie zadanych obcie danego przypadku,
sprawdzamy czy pojawio si tam nasze obcienie jednorodne. UWAGA: Moliwe jest, e program automatycznie zazada dodatkowo obcienie ciarem wasnym konstrukcji,
w takim przypadku zaznaczamy to obcienie i usuwamy
wciskajc klawisz Del.
W oknie Widok powinno by widoczne zadane obcienie jednorodne danego przypadku (w jednym przypadku moe by zadanych jednoczenie wiele obcie).
Moemy wczy podgld wartoci obcie klikajc na
znajdujcego si u dou
okna Widok.

7. Po zamodelowaniu konstrukcji oraz zadaniu obcie dokonujemy oblicze statycznych klikajc

(Rozpoczcie oblicze).
Po dokonaniu oblicze, przypadku gdy zmienimy co w ukadzie, zmuszeni bdziemy ponownie
dokona oblicze. Aktualno oblicze moemy atwo sprawdzi dziki informacji na grnym pasku okna programu.
8. Sprawdzamy wyniki oblicze statycznych:
wybieramy ekran :
.
W oknie Wykresy z prawej strony ekranu wybieramy interesujce nas wykresy si wewntrznych. W zakadce NTM zaznaczamy Momenty My, nastpnie przechodzimy do zakadki Parametry i w polu Opisy wykresw wybieramy karteczki lub tekst (dziki temu
na wykresie widoczne bd wartoci si w charakterystycznych miejscach). Klikamy
.
W oknie Widok powinnimy zobaczy wykres momentw dla aktywnego przypadku obcienia (EKSP1):

W ten sam sposb sprawdzamy wykres si poprzecznych wybierajc w zakadce NTM Sia
Fz.
Jeli chcemy wyczy widoczne w oknie obcienie, lub podpory naley klikn na odpowiedni ikon u dou
okna:

2.1.3.

Wymiarowanie belki stalowej w programie:

1. Przechodzimy do ekranu:
W oknie Definicje z prawej strony ekranu
Przechodzimy do zakadki Grupy i klikamy
na
- W pozycji Lista prtw: wpisujemy prty,
ktre chcemy przyporzdkowa grupie,
w naszym przypadku 1.
- Nazwa: zostawiamy 1.
- Materia: wybieramy interesujcy nas
materia, w naszym przypadku jest to stal
S235.
- klikajc
, moemy wybra list interesujcych nas przekrojw ktre program moe
nam zaproponowa dla wybranej grupy. W nowo otwartym oknie Selekcja przekrojw wybieramy
, nastpnie baz Polska 2007 i zaznaczamy rodzin profili IPE. W licie Wybrane
profile powinny pojawi si tylko IPE.
9

2. W oknie Definicje przechodzimy do zakadki Prty. W polu Numer wybieramy


nr prta. Nastpnie dobieramy odpowiedni
typ prta: wybieramy Belka. W celu sprawdzenia lub dostosowania parametrw danego typu klikamy:

W oknie definicja prta


- Nasz prt jest belk poprzeczn,
na ktra nie dziaaj siy podune,
wic element nie ulegnie wyboczeniu, dlatego w pozycjach wybocze wzgldem osi y i z widnieje:

- element nie jest zabezpieczony


przez zwichrzeniem i dziaa na
niego sia poprzeczna, jest wic
podatny na zwichrzenie.
- Sia przyoona jest na grnym
pasie dwuteownika wic poziom
obcienia:
.
- Krzywa zwichrzenia bdzie dobierana automatycznie
- W belce nie wystpuj adne
stenia porednie, oraz jest podparta przegubowo, wic Wspczynnik dugoci zwichrzeniowej
dla grnej i dolnej pki jest rwny
rozpitoci belki.
Na swoje potrzeby moemy stworzy nowy typ prta, w naszym
przypadku zastosujemy gotowy typ Belka.

3. Poniej okna Definicje znajduje si okno Obliczenia.


- Wybierajc opcj Weryfikacja prtw lub Weryfikacja grup sprawdzamy nono dla danych prtw lub caych grup, dla okrelonych przez nas uprzednio przekrojw i materiaw
(patrz. Wprowadzanie danych do programu pkt. 4 i 5).
- Opcja Wymiarowanie grup pozwala programowi na zaproponowanie nam profili o wyteniach najbardziej zblionych do 100%. Dodatkowo zaznaczajc opcj Optymalizacja moemy
wymusi na programie dobieranie zoptymalizowanych przekrojw. Szczegy optymalizacji
okrelamy klikajc na:

.
10

Wybieramy opcj Weryfikacja prtw


i wybieramy prt 1. W pozycji Obcienia klikamy na
i wybieramy
przypadek 1. (powinien by to przypadek EKSP1). Sprawdzamy SGN wic zaznaczamy tylko Nono w pozycji
Stan graniczny. Aby dokona oblicze
klikamy:
. Domylnie program sprawdza 3 punkty w kadym
elemencie (skrajne i rodkowy). i wybiera punkt najbardziej wytony, w naszym przypadku na rodku belki (MEd =
56,42 kNm, VEd = 0 kN).
Wyniki dostajemy w formie tabeli prtw, lub grup:

Ikona
przy profilu, oznacza, e nasz przekrj dobrany jest prawidowo. Kliknicie na
wybran pozycj spowoduje pojawienie si wynikw oblicze:

Jest tu przedstawiona skrcona wersja wynikw. Przechodzimy do zakadki Wyniki szczegowe aby sprawdzi obliczone parametry z przykadem obliczonym rcznie.
11

Element zosta zwymiarowany na si zginajca. Aby dodatkowo sprawdzi belk na


cinanie, naley okreli punkt w ktrym
bdzie sprawdzana nono. W tym celu
wracamy do okna Obliczenia i klikamy na :
. W tym oknie moemy
szczegowo okreli warunki oblicze.
Zaznaczamy Punkty charakterystyczne
i klikamy:
. Wybieramy interesujc
nasz warto ekstremum, czyli si
poprzeczn: Fz. Zatwierdzamy klikajc
w

tym

nastpnym

oknie.

Nastpnie ponownie przeprowadzamy obliczenia:


. Powinien pojawi si komunikat:
o tym, e program nie przeprowadzi analizy zwichrzeniowej, poniewa moment zginajcy jest
rwny MEd = 0 kNm. Tak samo jak poprzednio, aby wywietli wyniki, klikamy na przekrj
z listy (zakadka Rezultaty).

2.1.4.
Zestawienie wynikw:
Klasa przekroju:
Parametr:
smuko rodnika: c/t
klasa rodnika
smuko pki: c/t
klasa pki
klasa przekroju:

Jednostka
-

Robot
33,27
1
4,82
1
1

Obl. rczne
33,3
1
4,82
1
1

Jednostka
-

Robot
37,82
72,0
TAK

Obl. rczne
37,8
72,0
TAK

Stateczno miejscowa cinanego rodnika:


Parametr:
smuko rodnika przy cinaniu: hw/tw
smuko graniczna rodnika przy cinaniu
stateczno rodnika jest zapewniona:

Nono przekroju, w ktrym wystpuje maksymalny moment zginajcy Mmax,Ed = 56,42 kNm:
Parametr:
moment graniczny Mc,Rd
wytenie przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
kNm
%
-

Robot
113,74
50
TAK

Obl. rczne
113,7
50
TAK

Nono przekroju, w ktrym wystpuje maksymalna sia poprzeczna Vmax,Ed = 41,82 kN:
Parametr:
pole przekroju czynnego przy cinaniu w kierunku z Av
nono przekroju czynnego przy cinaniu Vc,Rd
wytenie przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
cm2
kN
%
-

Robot
22,09
299,75
14
TAK

Obl. rczne
22,14
300,4
14
TAK

12

Sprawdzenie zwichrzenia:
Parametr:
moment krytyczny Mcr
zastpcza smuko zwichrzeniowa prta LT
krzywa wyboczenia
smuko porwnawcza LT,0
wspczynnik
parametr krzywej zwichrzenia LT
wspczynnik zwichrzenia LT
nono elementu na zwichrzenie Mb,Rd
wytenie prta
nono jest zapewniona:

Jednostka
kNm
kNm
%
-

Robot
65,27
1,32
b
0,4
0,75
1,31
0,51
59,05
96
TAK

Obl. rczne
64,47
1,328
b
0,4
0,75
1,319
0,509
57,87
97,6
TAK

13

2.2. Projektowanie belki drugorzdnej stropu stalowego


Uwaga: Omawiany przykad, oraz wszystkie kolejne skierowany jest do osb znajcych podstawy programu Autodesk Robot. Jeeli jeste nowym uytkownikiem i stawiasz pierwsze kroki
w programie zaleca si rozpoczcie od przykadu: 2.1. Belka swobodnie podparta w warunkach
uytkowania i w warunkach montau (nie zabezpieczona przed zwichrzeniem) Przykad 7.2 [1]
2.2.1.
Dane
Zadaniem jest zaprojektowanie trjprzsowej belki drugorzdnej o rozpitoci midzy podporami: 8,4m i rozstawie co 2,35m, z ksztatownika z rodziny IPE, oraz stali klasy S235.

Zestawienie obcie (wartoci charakterystyczne):


obcienia stae
- pytki ceramiczne: 5mm 21kN/m3 2,35m = 0,247 kN/m
- wylewka cementowa: 30mm 21kN/m3 2,35m = 1,481 kN/m
- pyta elbetowa: 80mm 25kN/m3 2,35m = 4,70 kN/m
- strop podwieszany: 0,1kN/m2 2,35m = 0,235 kN/m
- ciar wasny belki (automatycznie przez program Robot)
suma obcie staych bez ciaru belki:
gk1= 6,663 kN/m
obcienia zmienne:
qk1= 5,2 kN/ m2 2,35m = 12,22 kN/m
Zestawienie obcie w warunkach montau (wartoci charakterystyczne):
obcienia stae
- pyta elbetowa: 80mm 25kN/m3 2,35m = 4,70 kN/m
- ciar wasny belki (automatycznie przez program Robot)
14

suma obcie staych bez ciaru belki:


gk2= 4,70 kN/m
obcienia zmienne:
qk2= 0,8 kN/ m2 2,35m = 1,88 kN/m

2.2.2.
Wymiarowanie konstrukcji w warunkach uytkowania, gdy belka jest
zabezpieczona przez zwichrzeniem
Modelowanie konstrukcji:
Uruchamiamy program Robot i postpujemy wg punktu: 1Przygotowanie programu do pracy na paskich ukadach zgodnie z Eurokodami na stronie . Jeeli zapisalimy swoje ustawianie
do pliku, wystarczy, e wybierzemy je z listy
1. Na pocztku definiujemy wzy, w tym celu przechodzimy do ekranu
jak poniej:

, i definiujemy je

2. czymy wzy trzema rwnymi prtami przechodzimy do ekranu


jemy:

i do tabeli wpisu-

3. Zmieniamy ekran na

. W wzach wstawiamy nastpujce podpory:

Jeeli nie mamy zdefiniowanej podpory przesuwnej, tworzymy j jak w punkcie 3 przykadu 2.1.
Sprawdzanie stanw granicznych belki swobodnie podpartej w warunkach montau, gdy belka
nie jest zabezpieczona przed zwichrzeniem.
4. Przechodzimy do ekranu
.
W zwizku z tym ze naszym zadaniem jest zaprojektowanie belki i dobranie przekroju, moemy
stworzy dowolny przekrj z rodziny IPE i nada mu materia S 235 (lub Steel, ktry domylnie
jest przyjmowany przez program jako stal klasy S235).
Tworzymy przekrj np. IPE 400 i nadajemy mu materia Steel. Wybieramy z listy Przekroje nasz nowoutworzony profil i klikamy na poszczeglne prty.
5. Kolejnym krokiem jest nadanie belce odpowiednich obcie i zdefiniowanie odpowiednich
kombinacji. W tym celu przechodzimy do ekranu:
. Tworzymy 5 przypadkw obcie: 2 pierwsze natury staej, a kolejne 3 natury eksploatacyjnej, powinnimy uzyska nastpujcy rezultat:

15

-W pierwszym przypadku STA1 pozwalamy aby program automatycznie przyj obcienie ciarem wasnym, sprawdzamy w tabeli Obcienia na dole ekranu:

Dziki temu program automatycznie bdzie przyjmowa do oblicze ciar belki o wybranym
przez nas przekroju.
-W przypadku STA2 definiujemy obcienie jednorodne stae od elementw stropu gk1= 6,663
kN/m

- W ostatnich 3 przypadkach EKSP1, EKSP2 i EKSP3 zadajemy obcienie zmienne qk1= 12,22
kN/m w poszczeglnych przsach:

6. Definiujemy kombinacje: klikamy na przycisk:

. W oknie Definicja/zmiana kombinacji

wybieramy typ kombinacji SGN. I potwierdzamy klikajc:

16

Podobnie jak podczas definiowania przypadkw obcie, program bdzie automatycznie nadawa nazwy
kombinacji KOMB1, KOMB2 itd.
W oknie Kombinacje z lewej strony widzimy list przypadkw, a z prawej list wybranych przez nas
przypadkw do kombinacji wraz ze wspczynnikami. Kombinacja KOMB1 bdzie zawieraa tylko obcienia stae. Z listy przypadkw wybieramy STA1
i STA2 i klikamy na
. Program automatycznie powinien dobiera wspczynniki wg PN-EN 1990-2004 Eurokod. Podstawy projektowania konstrukcji

Zapisujemy nasz kombinacj klikajc:


, i tworzymy now klikajc:
Tworzymy nastpujce kombinacje:
- KOMB1 1,35*STA1 + 1,35*STA2
- KOMB2 1,35*STA1 + 1,35*STA2 + 1,50*EKSP1
- KOMB3 1,35*STA1 + 1,35*STA2 + 1,50*EKSP2
- KOMB4 1,35*STA1 + 1,35*STA2 + 1,50*EKSP3
- KOMB5 1,35*STA1 + 1,35*STA2 + 1,50*EKSP1 + 1,50*EKSP2
- KOMB6 1,35*STA1 + 1,35*STA2 + 1,50*EKSP2 + 1,50*EKSP3
- KOMB7 1,35*STA1 + 1,35*STA2 + 1,50*EKSP1 + 1,50*EKSP3
- KOMB8 1,35*STA1 + 1,35*STA2 + 1,50*EKSP1 + 1,50*EKSP2 + 1,50*EKSP3
W ten sposb utworzylimy wszystkie moliwe kombinacje jakie mog wystpi w warunkach uytkowania.
7. Po zamodelowaniu konstrukcji oraz zadaniu obcie dokonujemy oblicze statycznych klikajc

.
17

8.

W celu wywietlenia wynikw oblicze przechodzimy do ekranu:


.
Aby wywietli wykres interesujcych nas si wewntrznych, wybieramy odpowiedzni pozycj
w zakadce NTM w oknie Wykresy. Moemy zmienia interesujce nas przypadki obcie, dla
ktrych maj by wywietlane wykresy wybierajc odpowiedni przypadek lub kombinacj z listy:
.
Z zakadki NTM w oknie Wykresy wybieramy:

, a zakadki Paramery

i klikamy
. Rozwijamy list:
(w grnej czci okna)
i wybieramy Kombinacje. Wywielony powinien zosta wykres obwiedni momentw
zginajcych dla caej naszej belki:

Z zakadki NTM wybierajc


nych:

wywietlony zostanie wykres obwiedni si poprzecz-

Kolorem czerwonym i zielonym oznaczone s ekstrema.


Aby dostosowa skal wykresu
do okna klikamy
Moemy rwnie wywietli
szczegowe wyniki w formie
tabeli: wybieramy z menu
Okno Dodaj widok Tabele - rezultaty Siy.

Wymiarowanie belki stalowej:


1. Przechodzimy do ekranu:

Klikamy na
na pasku
z prawej strony okna. W oknie
Typ prta widzimy gotowe
zdefiniowane typy prtw stalowych. Klikamy na
utworzy nowy typ.

aby

- Na belk nie dziaaj siy podune, wic element nie ule18

gnie wyboczeniu, dlatego w pozycjach wybocze wzgldem osi y i z widnieje:


- element jest zabezpieczony przed zwichrzeniem w grnej pce, i dziaaj na ni siy poprzeczne skierowane w d , wic nie bdzie ulega zwichrzeniu, moemy w zwizku z tym odznaczy pozycj Zwichrzenie
Nowy typ prta nazywamy np. Belka zabesp. przed zwichrzeniem i potwierdzamy klikajc na
.
W oknie Typ prta wybieramy nasz nowy typ prta i w pozycji Linie/prty wpisujemy
prty, ktrym chcemy nada nowy typ wpisujemy 1do3 lub 1 2 3 i potwierdzamy klikajc:
Moemy sprawdzi jakiego aktualnie typu jest dany prt otwierajc tabel prtw: wybieramy
z menu Okno Dodaj widok Tabele - dane Prty.
2. W oknie Definicje w zakadce Grupy
tworzymy now grup prtw, ktre bdziemy
wymiarowa

klikamy:
- w pozycji Lista prtw wpisujemy numery prtw, ktre chcemy przyporzdkowa do grupy wpisujemy 1 2 3 lub
1do3
- w pozycji Materia wybieramy z listy
stal, ktr chcemy uy w naszej konstrukcji wybieramy Steel EC3 Steel S235 lub S 235 S 235 (EN 10025-2)
- klikamy
, wybieramy list interesujcych nas przekrojw ktre program moe nam
zaproponowa dla wybranej grupy. W nowo otwartym oknie Selekcja przekrojw wybieramy
, nastpnie baz Polska 2007 i zaznaczamy rodzin profili
file powinny pojawi si tylko IPE.

. W licie Wybrane pro-

3. Przechodzimy do okna Obliczenia, na pocztku zweryfikujemy nasza wstpnie przyjt belk


o profilu IPE400:
- wybieramy Weryfikacja prtw aby w tabeli rezultatw oblicze otrzyma wyniki poszczeglnie dla prtw.
- z przypadkw obcie wybieramy wszystkie, lub tylko kombinacje
- wybieramy obliczenia tylko dla stanu granicznego nonoci.
Wykonujemy obliczenia:
widzimy e nasze prty wytone s w 72%

19

4. Sprawdmy jaki przekrj zaproponuje nam


Robot: w oknie obliczenia zaznaczamy pozycj: Wymiarowanie grup i wpisujemy
nr grupy ktr chcemy zwymiarowa: 1.
Wykonujemy obliczenia.
W rezultacie oblicze program wybiera
najbardziej optymalny profil z pord wybranych dla danej grupy (patrz pkt. 2). Widzimy e najbardziej optymalnym jest profil
IPE360 (wytenie 92%)

Zaznaczamy profil IPE 360 i klikamy na


, aby program automatycznie zmieni profil
i ewentualnie materia naszej grupy. Wywietli si nam komunikat, e wyniki oblicze statycznych stan si nieaktualne poniewa nasz model uleg zmianie (zmiana ciaru wasnego belki).
Potwierdzamy komunikat i wykonujemy ponownie obliczenia statyczne klikajc:

5. Wykonujemy ponownie obliczenia powtarzajc pkt. 4


Wytenie nasze profilu powinno si zmniejszy, poniewa ciar naszej konstrukcji si zmniejszy.
Jeeli program dobra ten sam profil nie wprowadzamy adnych zmian.

2.2.3.
Wymiarowanie konstrukcji w warunkach montau, gdy belka nie jest
zabezpieczona przed zwichrzeniem.
Wprowadzanie obcie montaowych
1. Wracamy do ekranu
i wprowadzamy dwa nowe przypadki obcienia:
obcienia stae montaowe:
gk2= 4,70 kN/m
obcienia zmienne montaowe:
qk2= 0,8 kN/ m2 2,35m = 1,88 kN/m

20

2. Tworzymy now kombinacj obcie:


KOMB9 1,35*STA1 + 1,35*STA3 monta + 1,50*EKSP4 monta
Jest to kombinacja dajca najwiksze momenty przsowe (przso 1)
3. Wykonujemy obliczenia: klikamy na

4. Przechodzimy do okna
, wybieramy Momenty My i kombinacj KOMB9.
W rezultacie powinnimy otrzyma wykres momentw zginajcych dla obcie montaowych:

odznaczamy Momenty My i wybieramy Sia Fz i otrzymujemy wykres si poprzecznych:

Wymiarowanie belki stalowej:


1. Przechodzimy do ekranu:

Klikamy na
na pasku z prawej strony okna. W oknie Typ
prta widzimy gotowe zdefiniowane typy prtw stalowych.
Wybieramy typ Belka, wybieramy prty 1do3 i klikamy
.
Aby sprawdzi parametry typu, klikamy jego nazw dwukrotnie.
W oknie definicja prta:
- Nasz prt jest belk poprzeczn,
na ktra nie dziaaj siy podune,
wic element nie ulegnie wyboczeniu, dlatego w pozycjach wybocze
wzgldem osi y i z widnieje:
- element nie jest zabezpieczony
przez zwichrzeniem i dziaa na
21

niego sia poprzeczna, jest wic podatny na zwichrzenie.


- sia przyoona jest na grnym pasie dwuteownika wic poziom obcienia:
.
- krzywa zwichrzenia bdzie dobierana automatycznie
- w belce nie wystpuj adne stenia porednie, oraz jest podparta przegubowo, wic wspczynnik dugoci zwichrzeniowej dla grnej i dolnej pki jest rwny rozpitoci belki.
- klikamy na
, dla uproszczenia przyjmujemy, e wykresy momentw w danych przsach wygldaj nastpujco:

Wracamy do okna Definicja prta


- zwichrzenie obliczane bdzie metod szczegowa poniewa nasza belka jest dwuteownikiem
walcowanym.
2. Przechodzimy do okna Obliczenia.
- dobralimy ju profil na podstawie oblicze w warunkach uytkowania. Wybieramy wic Weryfikacja prtw
- w pozycji Obcienia wybieramy zdefiniowan kombinacj dla warunkw
montaowych, klikamy na:
i wybieramy nasz kombinacj (przyp. 16).
- aby program sprawdzi nono
w rodku przsa w miejscu wystpowania najwikszego momentu zginajcego:
klikamy:
zaznaczamy

, w oknie Konfiguracja
nastpnie klika-

my:
. W oknie Obliczenia w punktach
charakterystycznych wybieramy Punkt wystpowania maksymalnego momentu zginajcego max My.
Potwierdzamy nasz wybr klikajc w obu
oknach:
Wykonujemy obliczenia klikajc

Widzimy, e nasza belka jest wytona w 67%:

3. Moemy sprawdzi jakie przekroje proponuje nam program w wybranych warunkach, w tym
celu wybieramy Wymiarowanie grup i wybieramy grup 1.
22

Program proponuje profil IPE 330, ktry jest najbardziej optymalny. Gdybymy jednak zmienili na
proponowany, przekrj byby zbyt wytony w warunkach uytkowania.

2.2.4.

Sprawdzenie stanw granicznych uytkowalnoci:

1. Wracamy do ekranu
i klikamy :
.
W oknie defilujemy now kombinacj KOMB 10. W pozycji Typ kombinacji wybieramy SGU
W ten sposb podczas definiowania przyjmowane automatycznie bd wspczynniki dla obliczania stanw
granicznych uytkowalnoci wg PN-EN 1990-2004 Eurokod. Podstawy projektowania konstrukcji.
Tworzymy kombinacj:
KOMB10 1,0*STA1 + 1,0*STA2 + 1,0*EKSP1 +
1,0*EKSP3
Kombinacja dajca najwiksze przsowe momenty. zginajce ( Przso 1).
2. Przechodzimy do ekranu:
Klikamy na
na
pasku z prawej strony okna. W oknie Typ prta
widzimy gotowe zdefiniowane typy prtw stalowych. Klikamy dwukrotnie typ Belka. W oknie
Definicja prta klikamy
. W oknie
Uytkowanie wpisujemy graniczne wartoci
ugi dla belek drugorzdnych zalecane przez zacznik krajowy do PN-EN 1993-1-1: L/250. Potwierdzamy klikajc
. Zmieniamy nazw nowego typu prta np. Belka drugorzdna.
W oknie Typ prta zaznaczamy nowy typ, wybieramy prty 1do3 i klikamy

3. Przechodzimy do okna Obliczenia, wybieramy


Weryfikacja prtw i wpisujemy 1do3. Wybieramy Stan graniczny: Uytkowanie i klikamy

4. Wybieramy najbardziej wytony prt i klikamy na niego. W oknie WYNIKI pod zakadk
Przemieszczenia moemy sprawdzi nasze przemieszczenie:

23

2.2.5.
Zestawienie wynikw:
Klasa przekroju:
Parametr:
smuko rodnika: c/t
klasa rodnika
smuko pki: c/t
klasa pki
klasa przekroju:

Jednostka
-

Robot
37,32
1
4,96
1
1

Obl.rczne
37,3
1
4,96
1
1

Jednostka
-

Robot
41,83
72,0
TAK

Obl.rczne
41,8
72,0
TAK

Stateczno miejscowa cinanego rodnika:


Parametr:
smuko rodnika przy cinaniu: hw/tw
smuko graniczna rodnika przy cinaniu
stateczno rodnika jest zapewniona:

Nono przekroju, w ktrym wystpuje maksymalny moment zginajcy Mmax,Ed = 219,67


kNm oraz maksymalna sia poprzeczna Vmax,Ed = 144,07 kN (w warunkach uytkowania gdy
belka jest zabezpieczona przed zwichrzeniem):
Zginanie:
Parametr:
moment graniczny Mc,Rd
wytenie przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
kNm
%
-

Robot
239,50
92
TAK

Obl.rczne
239,465
91,7
TAK

Jednostka
cm2
kN
%
-

Robot
35,11
476,34
30
TAK

Obl.rczne
35,11
476,363
30,2
TAK

Robot
30
TAK

Obl.rczne
30,2
TAK

cinanie:
Parametr:
pole przekroju czynnego przy cinaniu w kierunku z Av
nono przekroju czynnego przy cinaniu Vc,Rd
wytenie przekroju
nono jest zapewniona:

Sprawdzenie nonoci przekroju na jednoczesne zginanie i cinanie:


Parametr:
nono przekroju na cinanie (<0,5)
czy mona pomin wpyw cinania

Jednostka
-

Sprawdzenie zwichrzenia w warunkach montau (gdy belka jest niezabezpieczona przed


zwichrzeniem):
Parametr:
moment krytyczny Mcr
zastpcza smuko zwichrzeniowa prta LT
krzywa wyboczenia
smuko porwnawcza LT,0
wspczynnik
parametr krzywej zwichrzenia LT
wspczynnik zwichrzenia LT
nono elementu na zwichrzenie Mb,Rd
wytenie prta
nono jest zapewniona:

Jednostka
kNm
kNm
%
-

Robot
100,01
1,55
c
0,4
0,75
1,68
0,37
89,0
67
TAK

Obl.rczne
99,03
1,555
c
0,4
0,75
1,690
0,369
88,36
68
TAK

24

2.3. Belka ciga o przekroju blachownicy klasy czwartej Przykad 6.4 [1]
Uwaga: Omawiany przykad skierowany jest do osb znajcych podstawy programu Autodesk Robot.
Przykad 6.4. Konstrukcje stalowe : przykady oblicze wedug PN-EN 1993-1 Cz.1 Wybrane elementy i poczenia. red. Aleksander Kozowski. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej, Rzeszw 2010. s. 145-161
2.3.1.

Dane

F = 240 kN
Przekroje podporowe oraz przekroje odlege o 2500 mm od podpory rodkowej s konstrukcyjne zabezpieczone przed zwichrzeniem (oraz w miejscach przyoenia si skupionych).
Dane geometryczne przekroju blachownicy:
hw = 1000 mm
bf = 250 mm
tw = 8 mm
tf = 20 mm
Grubo spoiny pachwinowej czcej pasy ze rodnikiem a = 4 mm
W programie nie ma moliwoci zdefiniowania gruboci spoiny czcej
pasy ze rodnikiem.
Stal: S355
E = 210000 N/mm2
G = 81000 N/mm2
fy = 355 N/mm2

2.3.2.
Modelowanie konstrukcji
Uruchamiamy program Robot i postpujemy wg
punktu: 1Przygotowanie programu do pracy na paskich
ukadach zgodnie z Eurokodami na stronie . Jeeli zapisalimy swoje ustawianie do pliku, wystarczy, e wybierzemy je z listy.
1. Na pocztku definiujemy wzy, w tym celu przechodzimy do ekranu
. Wprowadzamy do ukadu
wzy w miejscach wystpowania podpr (wzy 1-3),
oraz w punktach przyoenia si skupionych :
25

2. czymy skrajne wzy jednym prtem przechodzimy do ekranu

i do tabeli wpisuje-

my:
3. Zmieniamy ekran na

. W wzach wstawiamy nastpujce podpory:

Jeeli nie mamy zdefiniowanej podpory przesuwnej, tworzymy j jak w punkcie 3 przykadu
2.1.1 Belka swobodnie podparta w warunkach uytkowania i w warunkach montau (nie zabezpieczona przed zwichrzeniem) Przykad 7.2 [1]
4. Przechodzimy do ekranu
. Naszym zadaniem jest sprawdzenie wytrzymaoci danego przekroju, wic tworzymy przekrj o parametrach jak podanych w zadaniu:

Nadajemy nazw naszej blachownicy np. blach 6.4 i klikamy


. Nastpnie do nowoutworzonego przekroju przypisujemy materia: S355. Wybieramy blach 6.4 i klikamy na
nasz prt
5. Nastpnie przechodzimy do ekranu
, aby zdefiniowa obcienia. Tworzymy przypadek STA1 i definiujemy obcienie sia wzowa o wartoci -240 kN, ktra przyoona bdzie do odpowiednich wzw w belce:

W rezultacie nasz ukad powinien wyglda nastpujco:

26

Prawdopodobnie program przyjmie dodatkowy przypadek obcienia ciar wasny - naley je


usun!
6. Po zamodelowaniu konstrukcji oraz zadaniu obcie dokonujemy oblicze statycznych klikajc
7.

W celu wywietlenia wynikw oblicze przechodzimy do ekranu:


.
Aby wywietli wykres interesujcych nas si wewntrznych, wybieramy odpowiedzni pozycj
w zakadce NTM w oknie Wykresy. Moemy zmienia interesujce nas przypadki obcie, dla
ktrych maj by wywietlane wykresy wybierajc odpowiedni przypadek lub kombinacj z listy:
.
Z zakadki NTM w oknie Wykresy wybieramy:

, a zakadki Paramery

i klikamy
.
Wykres momentw zginajcych powien wyglda nastpujco:

Z zakadki NTM wybierajc


nych:

wywietlony zostanie wykres obwiedni si poprzecz-

Kolorem czerwonym i zielonym oznaczone s ekstrema. Aby dostosowa skal wykresu do


okna klikamy
Moemy rwnie wywietli szczegowe wyniki w formie tabeli: wybieramy z menu Okno
Dodaj widok Tabele - rezultaty Siy.

2.3.3.

Wymiarowanie elementu

1. Przechodzimy do ekranu:
Klikamy na

na pasku z prawej strony okna. W oknie Typ prta widzimy gotowe zdefi-

niowane typy prtw stalowych. Klikamy na


aby utworzy nowy typ.
- Na belk nie dziaaj siy podune, wic element nie ulegnie wyboczeniu, dlatego w pozycjach
wybocze wzgldem osi y i z widnieje:
- zaznaczamy pozycj Zwichrzenie

27

- w zadaniu zaoono, e przekroje podporowe oraz przekroje


odlege o 2500 mm od podpory
rodkowej s zabezpieczone
przed zwichrzeniem. Rwnie
w miejscach przyoenia si skupionych przyjmujemy zabezpieczenie przed zwichrzeniem
w grnej pce (oparcie belki
drugorzdnej na podcigu). Aby
wprowadzi stenia w grnej
pce klikamy

i wy-

bieramy:
(stenia porednie). W oknie Stenia wewntrzne definiujemy wystpowanie ste w pce grnej zabezpieczajcych belk przed
zwichrzeniem. Moemy sami
okreli miejsce wystpowania
ste (pozycja Rczna definicja
wsprzdnych istniejcych ste) wpisujc wsprzdne relatywne: 0,10; 0,20; 0,30;do
0,90. Wygodniejszym sposobem
w naszym przypadku bdzie automatyczne wprowadzenie wsprzdnych w miejscach wystpowania wszystkich wzw
wewntrznych. W pozycji Podgld wykrywania ste wybieramy interesujcy nas prt, aby
wczy podgld zdefiniowanych ste.
Podgld bdzie dostpny tylko gdy typ bdzie ju przypisany do wybranego prta. Aby to zrobi wystarczy zapisa definiowany typ prta klikajc
i nastpnym oknie
, a nastpnie przypisa nowoutworzony typ do naszego prta (w oknie Typ prta patrz poniej). Teraz moemy powrci do definiowania ste i powinnimy zobaczy podgld dla prta 1 (widoczny napis Test dla prta: 1)

28

- przechodzimy do zakadki Zwichrzeniepka dolna i rcznie definiujemy stenia


nad podpor rodkow, oraz w miejscach
odlegych o 2500mm od podpory.
Klikamy
.
- poziom przyoenia obcienia przyjmujemy bez zmian (w rodku przekroju z=0).
- wybieramy Metod szczegow obliczania zwichrzenia, oraz zaznaczamy pozycj Metoda
uproszczona dla belek z usztywnieniami bocznymi [6.3.2.4].
Nowy typ prta nazywamy np. Belka podcig i potwierdzamy klikajc na
.
W oknie Typ prta wybieramy nasz nowy typ prta i w pozycji Linie/prty wpisujemy
prt, ktrym chcemy nada nowy typ wpisujemy 1 i potwierdzamy klikajc:

2. Przechodzimy do okna Obliczenia.


- wybieramy pozycj Weryfikacja prtw i wpisujemy numer prta: 1
- w pozycji Obcienia wpisujemy numer naszego przypadku: 1
Wykonujemy obliczenia klikajc

29

Program informuje nas, e dla naszego przekroju naley przeprowadzi analiz statecznoci
(korzystajc z opcji ANALIZA SZCZEGOWA). Przechodzimy do zakadki Rezultaty, poziom
wytenia naszej blachownicy powinien wynie 89%.

3. Klikamy na nasz prt na licie aby wywietli wyniki oblicze.


W oknie WYNIKI klikamy przycisk:
aby przeprowadzi analiz szczegow wg
normy: PN-EN 1993-1-5. W otwartym oknie widzimy nasza belk i wykryte na niej podpory i siy skupione.

W naszym zadaniu musimy sprawdzi:


- stateczno pasa przy smukym rodniku opcja Stateczno ciskanej pki
- interakcj siy poprzecznej i momentu zginajcego opcja Interakcja cinanie/zginanie/ciskanie
- nono przy napreniach stycznych opcja Stateczno rodnika przy cinaniu
- nono eber podporowych i porednich opcja Sprawdzenie eber
4. Na pocztku musimy zdefiniowa parametry i pozycje wystpowania eber w belce. W zadaniu
ebra zaprojektowano nad kad podpor i pod kad si skupion. Widzimy, e program automatycznie wprowadzi ebra w interesujce nas pozycje (siy skupione i podpory). W polu
Pozycje powinnimy widzie zatem wpisane wartoci: 0,00; 2,50; 5,00; 7,50; 10,00; 12,50;
15,00; 17,50; 20,00; 22,50; 25,00. Naszym zadaniem bdzie wic wprowadzenie parametrw
eber. W pozycji ebro (zakadka ebra) wpisujemy:
30

a. ebra nad podporami skrajnymi


Numer: 1 i 11
Szeroko bs: 12,0 cm
Wysoko hs: 100,0 cm
Grubo ts: 1,2 cm
b. ebra nad podpor rodkow
Numer: 6
Szeroko bs: 12,0 cm
Wysoko hs: 100,0 cm
Grubo ts: 2,5 cm
c. ebra porednie
Numer: 2, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10
Szeroko bs: 8,0 cm
Wysoko hs: 100,0 cm
Grubo ts: 1,0 cm

Sprawdzamy czy pod zakadk Siy w polu Pozycje: s poprawnie wprowadzone


pozycje si skupionych oraz sprawdzamy
warto w polu Warto:.
W podobny sposb sprawdzamy pozycje
wystpowania podpr w zakadce Podpory/prty.

5. Przed wykonaniem oblicze zaznaczamy interesujce nas opcje w polu Sprawdzenie:.


Wykonujemy obliczenia klikajc
.
Wywietlona zostaje notatka z przeprowadzonych oblicze, ktre przeprowadzane s dla
kadego panelu w charakterystycznych punktach
(zaznaczonych na ilustracji na samej grze). Wyjtek stanowi Stateczno ciskanej pki, ktre
przeprowadzane s dla caej belki.

31

2.3.4.

Zestawienie wynikw:

Siy wewntrzne:
Parametr:
maksymalny podporowy moment zginajcy (podpora 2) Mmax,2
maksymalny przsowy moment zginajcy Mmax,1
maksymalna sia poprzeczna (podpora 2) Vmax

Jednostka
kNm
kNm
kN

Robot
1800
1080
624

Obl. rczne
1785
1086
623

Jednostka
cm4
cm2
cm3

Robot
326800
180
6284,62

Obl. rczne
326800
180
6408,0

Robot
994
124,2
4
118
5,89
1
4

Obl. rczne
988,7
123,6
4
115,3
5,76
1
4

Charakterystyka przekroju:
Parametr:
moment bezwadnoci wzgldem osi y Iy
pole przekroju A
sprysty wskanik wytrzymaoci przekroju wzgldem osi y Wy

Program oblicza wskanik wytrzymaoci przyjmujc z = 520mm,


 326800 10
 = =
= 6285

520
natomiast w obliczeniach rcznych przyjto z = 510mm:
 326800 10
= 6408
 = =

510
Sprawdzenie klasy przekroju:
Parametr:
wysoko rodnika c
smuko rodnika: c/t
klasa rodnika
szeroko pki c
smuko pasa: c/t
klasa pasw:
klasa przekroju:

Jednostka
mm
mm
-

Rnice w obliczeniach smukoci wynikaj ze sposobu przyjmowania wysokoci rodnika


oraz szerokoci pki program nie przyjmuje do oblicze gruboci spoiny czcej pasy ze rodnikiem.

Efekt szerokiego pasa:


Program nie wywietla wynikw sprawdzenia wystpowania efektu szerokiego pasa.

Przekrj wsppracujcy:
Parametr:
efektywny wskanik wytrzymaoci przekroju Wc,eff
moment graniczny przekroju klasy 4

Jednostka
cm3
kNm

Robot
6029,76
2140,57

Obl. rczne
6263
2223

32

Uproszczona ocena moliwoci zwichrzenia belki:


Parametr:
Dugo zwichrzeniowa pki grnej Lcr
promie bezwadnoci ciskanej pki if,z
wspczynnik poprawkowy kc
zastpcza smuko zwichrzeniowa prta f

Jednostka
m
cm
-

Robot
2,5
6,5
0,95
0,47

Obl. rczne
2,5
6,47
0,776
0,394

Wg oblicze rcznych warunek zabezpieczenia przed zwichrzeniem jest speniony. Program


Robot oblicza wspczynnik zwichrzeniowy: LT
Parametr:
wspczynnik zwichrzenia LT
nono elementu na zwichrzenie Mb,Rd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
-

Robot
1,0
2140,57
0,84
TAK

Obl. rczne
-

Program przyjmuje warto LT = 1,0, ktr mona interpretowa jako brak wystpienia zwichrzenia.
Sprawdzenie nonoci na zginanie:
Parametr:
maksymalny moment zginajcy My,Ed
moment graniczny Mc,Rd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
kNm
-

Robot
1800
2140,57
0,84
TAK

Obl. rczne
1785
2223
0,803
TAK

Nono przy napreniach stycznych:


Analiza szczegowa - opcja Stateczno rodnika przy cinaniu
Obliczenia dotycz belki bezporednio przy ebrze nad podpor rodkow:
Panel F Punt x=12,50 m
Parametr:
parametr niestatecznoci rodnika przy cinaniu k
smuko wzgldna pytowej cianki w
wspczynnik niestatecznoci przy cinaniu rodnika w
obliczeniowa nono przy cinaniu Vb,Rd
sia poprzeczna nad podpor rodkow VEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
kN
kN
-

Robot
5,98
1,68
0,58
944,53
624
TAK

Obl. rczne
5,98
1687
0,492
807
623
0,772
TAK

Nad podpor rodkow udzia pasw w nonoci obliczeniowej jest pomijany.


Program do oblicze przyjmuje ebra sztywne. W rezultacie warto wspczynnika niestatecznoci dla w = 1,68 jest wiksza: w = 0,58.
Nono przy napreniach stycznych w rodku:
Panel D Punt x=7,50 m
Parametr:
parametr niestatecznoci rodnika przy cinaniu k
smuko wzgldna pytowej cianki w
wspczynnik niestatecznoci przy cinaniu rodnika w

Jednostka
-

Robot
5,98
1,68
0,58

Obl. rczne
-

33

wspczynnik niestatecznoci przy cinaniu pasw f


wspczynnik niestatecznoci v
obliczeniowa nono przy zginaniu przekroju zoonego wycznie z efektywnych czci pasw Mf,Rd
obliczeniowa nono przy cinaniu Vb,Rd
sia poprzeczna nad podpor rodkow VEd
nono jest zapewniona:

kNm

0,03
0,60
1810,73

kN
kN
-

988,19
384,0
TAK

Interakcja siy poprzecznej i momentu zginajcego


Analiza szczegowa - opcja Interakcja cinanie/zginanie/ciskanie
Przekrj nad podpor rodkow:
Panel F Punt x=12,50 m
Parametr:
moment zginajcy w przekroju MEd
sia poprzeczna w przekroju VEd
obliczeniowa nono przy zginaniu przekroju zoonego wycznie z efektywnych czci pasw Mf,Rd
obliczeniowa nono plastyczna przy zginaniu przekroju zoonego z efektywnych czci pasw oraz w peni
efektywnego rodnika Mpl,Rd
warunek sprawdzajcy
nono jest zapewniona:

Jednostka
kNm
kN
kNm

Robot
1800
624
1810,73

Obl. rczne
1785
623
1810

kNm

2520,5

2520

0,87
TAK

0,823
TAK

Rnice w wartociach warunkw sprawdzajcych wynikaj z przyjtych wartoci 1, oraz 3,


oraz postaci warunku nonoci:
M
=
M,
V
=
V,
Parametr:
1
3

Jednostka
-

Robot
0,718
0,661

Obl. rczne
0,718
0,772

Robot
0,89
TAK

Obl. rczne
0,801
TAK

Warunek nonoci wg normy PN-EN 1993-1-5:2008:


M,
M,
+ 1
 (2 1) 1,0, lecz
M,
M,
Warunek nonoci obliczany w programie Robot:
M
M,
+ 1
 (2 1) 1,0
f W,
M,

Ostateczy wspczynnik wytenia elementu


Parametr:
warunek sprawdzajcy
nono jest zapewniona:

Jednostka
kN
-

34

Program robot oblicza kryterium pocztku uplastycznienia przekroju w punkcie (pkt.


6.2.1(5) [4]) w rezultacie ktrego element wytony jest w 89%. Obliczanie kryterium uplastycznienia nie musi by obliczane, poniewa interakcj siy poprzecznej i momentu zginajcego obliczono przy pomocy opcji Analiza szczegowa wg PN-EN 1993-1-5.
W rezultacie przekrj jest zaprojektowany z dodatkowym zapasem bezpieczestwa
Stateczno pasa przy smukym rodniku:
Analiza szczegowa - opcja Stateczno ciskanej pki
Parametr:
pole przekroju rodnika Aw
efektywne pole przekroju pasa Afc
parametr k
stosunek hw/tw


E A

f A

sprawdzenie warunku nonoci

Jednostka
cm2
cm2
-

Robot
80
50
0,30
125
224,48

Obl. rczne
80
50
0,55
125
411

OK.

OK

W obliczeniach rcznych przyjto nono spryst przy zginaniu, std k = 0,55, natomiast
Robot w obliczeniach uwzgldnia obrt plastyczny dlatego k = 0,30.
ebro nad podpor skrajn:
Analiza szczegowa - opcja Sprawdzenie eber
ebro podporowe dwustronne: wymiary ebra: 12x120mm
Parametr:
powierzchnia wsppracujca Ast
moment bezwadnoci wzgldem osi y Ist

Jednostka
cm2
cm4

Robot
37,07
1525,69

Obl. rczne
45,31
1526

W obliczeniach rcznych przy obliczaniu pola powierzchni przyjto, efektywne dugoci


cianki (rodnika) po obu stronach ebra:
Ast = 2bsts + (2 * 15 + ts) tw = 2 * 120 * 12 + (2*97,2 + 12) * 8 = 4531 mm2
Program Robot przyjmuje, e belka koczy si bezporednio nad podpor i ebro znajduje si
bezporednio na krawdzi belki:
Ast = 2bsts + (15 + ts) tw = 2 * 120 * 12 + (97,2 + 12) * 8 = 3753 mm2
Dodatkowo program oblicza graniczn warto momentu bezwadnoci ze wzoru:
b
300
I =

1 + w
u
(9.1)[5]
E
b
Parametr:
cr,c
cr,p
u
m
Ist,lim

Jednostka
Mpa
Mpa
Mpa
cm4

Robot
1,94
48,59
2,41
0,01
0,13

Obl. rczne
-

Klasa przekroju ebra:


Program nie sprawdza klasy przekroju ebra
35

Podatno na skrcanie:
Parametr:
moment bezwadnoci przekroju ebra przy skrcaniu
swobodnym IT
biegunowy moment bezwadnoci przekroju ebra przy
skrcaniu swobodnym Ip

Jednostka
cm4

Robot
6,91

Obl. rczne
6,91

cm4

174,53

693

Robot
0,2
1,0
336
1313,98
0,26
TAK

Obl. rczne
0,17
1,0
337
1608
0,21
TAK

Ostatecznie wg oblicze rcznych:


f
I 6,91 10
355
=
= 9,97 10 5,3 = 5,3
= 8,96 10

I 693 10
E
210000
OK
A wg oblicze programu Robot:
f
355
(5,3 210000)
(5,3 E )
=
= 0,23 < 1,0
I
6,91 10
(I )
(
)
174,53 10

OK.
Nono na ciskanie (wyboczenie) ebra:
Parametr:
smuko wzgldna przy wyboczeniu gitnym
wspczynnik wyboczeniowy
sia osiowa w ebrze NEd = VEd
Nono ebra na ciskanie Nc,Rd
kontrola nonoci:
Nono przekroju jest zapewniona:

Jednostka
kN
kN
-

Rnica w obliczeniowej nonoci wg programu Robot, a oblicze rcznych wynika z rnie


przyjtych powierzchni wsppracujcych Ast.
Sprawdzenie docisku ebra do pasa:
Program nie sprawdza docisku ebra do pasa.

ebro nad podpor rodkow:


ebro podporowe dwustronne: wymiary ebra: 25x120mm
Parametr:
powierzchnia wsppracujca Ast
moment bezwadnoci wzgldem osi y Ist

Jednostka
cm2
cm4

Robot
77,62
3178,54

Obl. rczne
77,55
3178

Dodatkowo program oblicza graniczn warto momentu bezwadnoci ze wzoru:


b
300
I =

1 + w
u
(9.1)[5]
E
b
Parametr:
cr,c
cr,p
u
m
Ist,lim

Jednostka
Mpa
Mpa
Mpa
cm4

Robot
0,91
290,56
2,41
0,00
0,01

Obl. rczne
-

36

Klasa przekroju ebra:


Program nie sprawdza klasy przekroju ebra
Podatno na skrcanie:
Parametr:
moment bezwadnoci przekroju ebra przy skrcaniu
swobodnym IT
biegunowy moment bezwadnoci przekroju ebra przy
skrcaniu swobodnym Ip

Jednostka
cm4

Robot
62,5

Obl. rczne
62,5

cm4

375,62

1456

Robot
0,2
1,0
1488
2749,17
0,54
TAK

Obl. rczne
0,154
1,0
1486
2753
0,54
TAK

Robot
32,42
395,97

Obl. rczne
32,35
396

Wg oblicze rcznych:
f
I
62,5 10
355

=
=
42,9

10
>
5,3
= 5,3
= 8,96 10

I 1456 10
E
210000
OK
A wg oblicze programu Robot:
f
355
(5,3 E ) (5,3 210000)
=
= 0,05 < 1,0
I
62,50 10
(I )
(
)
375,6 10

OK.
Nono na ciskanie (wyboczenie) ebra:
Parametr:
smuko wzgldna przy wyboczeniu gitnym
wspczynnik wyboczeniowy
sia osiowa w ebrze NEd = VEd
Nono ebra na ciskanie Nc,Rd
kontrola nonoci:
Nono przekroju jest zapewniona:

Jednostka
kN
kN
-

Sprawdzenie docisku ebra do pasa:


Program nie sprawdza docisku ebra do pasa.
ebra porednie
ebro porednie dwustronne: wymiary ebra: 10x80mm
Parametr:
powierzchnia wsppracujca Ast
moment bezwadnoci wzgldem osi y Ist

Jednostka
cm2
cm4

Dodatkowo program oblicza graniczn warto momentu bezwadnoci ze wzoru:


I =

b
300

1 + w
u
(9.1)[5]
E
b
Parametr:

cr,c
cr,p
u
m
Ist,lim

Jednostka
Mpa
Mpa
Mpa
cm4

Robot
0,49
290,56
1,63
0,00
0,01

Obl. rczne
-

37

Podatno na skrcanie:
Parametr:
moment bezwadnoci przekroju ebra przy skrcaniu
swobodnym IT
biegunowy moment bezwadnoci przekroju ebra przy
skrcaniu swobodnym Ip

Jednostka
cm4

Robot
2,67

Obl. rczne
2,67

cm4

43,33

171,3

Wg oblicze rcznych:
f
I
2,67 10
355
=
= 15,6 10 > 5,3 = 5,3
= 8,96 10

I 171,3 10
E
210000
OK
A wg oblicze programu Robot:
f
355
(5,3 E ) (5,3 210000)
=
= 0,15 < 1,0
I
2,67 10
(I )
(
)
43,33 10

OK.
Obliczenie zastpczego obcienia poprzecznego:
Program nie oblicza zastpczego obcienia poprzecznego dla ebra, ale oblicza niektre parametry niezbdne do oblicze:
Parametr:
wstpna im perfekcja w0
ugicie spryste
spryste naprenie krytyczne przy niestatecznoci
typu prtowego cr,c
spryste naprenie krytyczne przy niestatecznoci
typu pytowego cr,p
m
zastpcze obcienie poprzeczne q

Jednostka
mm
mm
Mpa

Robot
0,49

Obl. rczne
3,4
3,4
1,944

Mpa

290,56

262

Mpa
Mpa

0,00
-

0,00219
0,0117

zastpcze obcienie poprzeczne jest pomijane w dalszych obliczeniach.


Klasa przekroju ebra:
Program nie sprawdza klasy przekroju ebra
Nono na ciskanie (wyboczenie) ebra:
Parametr:
smuko wzgldna przy wyboczeniu gitnym
wspczynnik wyboczeniowy
sia osiowa w ebrze NEd = VEd
Nono ebra na ciskanie Nc,Rd
kontrola nonoci:
Nono przekroju jest zapewniona:

Jednostka
kN
kN
-

Robot
0,37
0,91
240
1048,18
0,23
TAK

Obl. rczne
0,376
0,91
333
1045
0,319
TAK

Sprawdzenie docisku ebra do pasa:


Program nie sprawdza docisku ebra do pasa.

38

2.4. Kratownica dwigar przekrycia hali stalowej o dachu jednospadowym


Uwaga: Omawiany przykad skierowany jest do osb znajcych podstawy programu Autodesk Robot. Jeeli jeste nowym uytkownikiem i stawiasz pierwsze kroki w programie zaleca si
rozpoczcie od przykadu: 2.1Belka swobodnie podparta w warunkach uytkowania i w warunkach
montau (nie zabezpieczona przed zwichrzeniem) Przykad 7.2 [1]
2.4.1.
Dane
Zaprojektowano dwigar kratowy jednospadowego dachu hali stalowej o rozpitoci 18 m.
rozstaw patwi: 2,25 m
rozstaw gwnych ukadw poprzecznych: 9 m
pasy grny i dolny belki cige
stal: S355
ksztatowniki rury kwadratowe

Zestawienie obcie:
obcienia charakterystyczne [kN]

wspczynnik G

ciar kratownicy przyjmowane przez program

1,35

ciar pokrycia: 0,32 kN/m2 2,25m 9m

6,48

1,35

ciar wasny belki IPE 180: 0,188 kN/m 9m

1,69

1,35

gk=8,17

Obcienie
Obcienia stae:

Obcienia zmienne
nieg: s = 0,96 kN/m2 2,25m 9m

sk=19,44

1,5

wiatr: We

18,43

1,5

We

12,06

1,5

Wip - cinienie wewntrzne

2,84

1,5

Oddziaywanie wiatru na kratownic


(siy skupione przyoone do wzw):

39

2.4.2.
Modelowanie konstrukcji
Uruchamiamy program Robot i postpujemy wg punktu: 1Przygotowanie programu do pracy na paskich ukadach zgodnie z Eurokodami na stronie . Jeeli zapisalimy swoje ustawianie
do pliku, wystarczy, e wybierzemy je z listy.
Program moemy rozpocz wybierajc z ekranu pocztkowego:

(projektowanie kratownicy paskiej)


Wwczas program zmieni ustawienia do projektowania kratownicy, ktrej prty pracuj tylko i wycznie na ciskanie bd rozciganie (w prtach nie ma cinania i zginania), a podpory blokuj tylko
przesuwy w osi z i x.
Nasz kratownic moemy zamodelowa posugujc si gotowym podkadem w formacie
.dwg lub .dxf, lub wprowadzajc wsprzdne punktw (jeeli je znamy).

Modelowanie konstrukcji za pomoc podkadu


1. Przygotowujemy podkad w formacie .dwg (np. w programie AutoCAD) o wymiarach jak na
rysunku:

2. W

programie

Robot

ekranie
otwieramy

menu:

. Wyszukujemy nasz
plik z podkadem i klikamy
.
W oknie Import DWG/DXF wybieramy
jednostk w jakiej narysowany jest podkad.
Jeli rysowalimy w milimetrach z listy
wybieramy mm.
W pozycji Paszczyzna wybieramy
z listy XZ - jest to paszczyzna w ktrej
bdziemy modelowa ukad. Klikamy
.
W oknie powinnimy ujrze zaimpor40

towany rysunek,
3. Przechodzimy do ekranu
kratownicy:

i w oknie Widok klikamy na podkad w punktach wzw

Zaczynamy od lewej strony grnego pasa, koczymy z prawej strony pasa dolnego.
4. Zmieniamy ekran na:
i czymy wzy prtami.
Ukad powinien wyglda nastpujco:

Widok konstrukcji:

41

5. Nasza konstrukcja jest kratownic, wic prty bd ze


sob poczone przegubowo. Aby zdefiniowa przeguby
w ukadzie naley w oknie
klikn przycisk
(zwolnienia).
Pasy grny i dolny w dwigarach kratowych projektowane s jako prty cige, wic przegubowo poczone bd jedynie supki i krzyulce.
Wybieramy zwolnienie
i klikamy na
wszystkie supki i krzyulce kratownicy w oknie Widok
Definiujc zwolnienia prtw naley pamita aby
w wle przynajmniej jeden prt by bez zwolnienia w przeciwnym wypadku program wykryje niestabilno w tym
punkcie i obliczenia bd niepoprawne.
W naszej konstrukcji na kocu kadego zaznaczonego prta powinny pojawi si zwolnienia:

6. Jeeli na pocztku pracy (zaraz po uruchomieniu programu) wybralimy projektowanie ramy paskiej, to
musimy nada prtom cech prta kratowego pracujcy tylko na ciskane i rozcigane. W tym celu wybieramy:

menu


(lub

klikamy

w ekranie
).
W oknie Charakterystyki zaawansowane prtw
zaznaczon zostawiamy tylko pozycj prty kratownicowe dziaaj tylko siy podune. W polu Lista prtw wpisujemy wszystkie prty, dla ktrych chcemy
przypisa charakterystyk: wpisujemy 2do24 i klikamy

7. Przechodzimy do ekranu

i w wzach 1 i 9 wstawiamy podpory:

42

8. Z listy wybieramy ekran


.
Naszym zadaniem jest zaprojektowanie elementu wic wstpnie przyjmujemy dowolny przekrj stalowy z listy, np. IPE 100 i zastosowujemy go dla wszystkich prtw kratownicy.
9. Aby zdefiniowa obcienia i kombinacje przechodzimy do ekranu
przypadki obcienia: stae, nieg oraz wiatr:

. Tworzymy 3

W pierwszym przypadku STA1 pozwalamy aby program automatycznie przyj obcienie


ciarem wasnym, oraz definiujemy dodatkowo obcienia wzowe ciar przekrycia

W przypadku SN1 definiujemy obcienia wzowe zmienne od niegu

W przypadku WIATR1 tworzymy obcienia wzowe


zmienne od wiatru
Podczas definiowania obcienia w oknie Sia wzowa
w kolumnie (Deg) wierszu Y wpisujemy -10 jest to kt
pod jakim przyoona bdzie sia do wza (prostopadle do
powierzchni dachu).
43

10. Kombinacje moemy zdefiniowa sami


lub pozwoli programowi aby wygenerowa je automatycznie wg Eurokodu
PN-EN 1990:2004. W tym celu klikamy
na przycisk
(kombinacje normowe).
W otwartym oknie Kombinacje
normowe przypadkw zaznaczamy
opcj Kombinacje rczne generacja.
Klikamy

W zakadce Kombinacje zostawiamy zaznaczon tylko pozycj


SGN
Program wygeneruje tylko
kombinacje do
wymiarowania elementw w stanie
granicznym nonoci.
Klikamy

Program wywietli list kombinacji ktre moe wygenerowa.


Zaznaczamy wszystkie kombinacje
klikajc
.
Aby zakoczy definiowanie
i wygenerowa kombinacje klikamy przycisk

Program powinien wygenerowa 18 rnych kombinacji.


44

Moemy sprawdzi list przypadkw obcienia i kombinacji, wystarczy klikn na:

11. Po zamodelowaniu konstrukcji oraz zadaniu obcie dokonujemy oblicze statycznych klikajc

12. W celu wywietlenia wynikw oblicze przechodzimy do ekranu:


Z zakadki NTM w oknie Wykresy wybieramy:
wybieramy nastpujce pozycje:

Opisy wykresw

Wartoci dodatnie i ujemne

Wypenianie

.
. W zakadce Paramery

Klikamy
. Rozwijamy list:
(w grnej czci okna)
i wybieramy Kombinacje. Wywielony powinien zosta wykres obwiedni si osiowych
w prtach katownicy:

Pozostae siy wewntrzne (momenty zginajce i siy poprzecznych) s zerowe lub nie aktywne w oknie Wykresy.

2.4.3.

Wymiarowanie dwigara kratowego

1. Przechodzimy do ekranu:
Prty w kratownicy zostan podzielone na 4 grupy:
pas grny
pas dolny
supki
krzyulce
Pas grny zabezpieczony jest przed wyboczeniem z paszczyzny kratownicy w punktach
oparcia patwi (wzy w pasie grnym miejsca przyoenia si skupionych).
45

Dla uproszczenia przyjto, e w dwigarze wystpuj 2 pionowe tniki (w punktach 11 i 12),


zmniejszajce dugo wyboczeniow pasa dolnego.
Klikamy na
na pasku
z prawej strony okna. W oknie Typ
prta. Widzimy gotowe zdefiniowane typy prtw stalowych,
w tym Prt, klikamy na niego
dwukrotnie.
prty w naszej kratownicy nie s
zginane, wic zwichrzenie nie
wystpi pozycja Zwichrzenie
jest odznaczona.
dugoci
wyboczeniowe
wszystkich prtw s rwne ich
rzeczywistym dugociom wiec
mnonik dugoci prta i Wsp.
dugoci
wyboczniowej
wynosz: 1,00.
W
pozyzcji
Krzywa
wyboczeniowa jest auto
dziki
temu
program
automatycznie
dobierze
parametr do oblicze.
Typ prta Prt bdzie wic
odpowiednim typem dla caej
kratownicy.

Zamykamy okno bez zapisywania zmian. W oknie Typ prta wybieramy Prt i w pozycji
Linie/prty wpisujemy prty, ktrym chcemy nada nowy typ wpisujemy 2do24 i potwierdzamy klikajc:
.
Moemy sprawdzi jakiego aktualnie typu jest dany prt otwierajc tabel prtw: wybieramy
z menu Okno Dodaj widok Tabele - dane Prty.
2. W oknie Definicje w zakadce Grupy utworzymy 4 grupy, ktre bdziemy wymiarowa:
klikamy:
nasz grup nazywamy pas gorny
w pozycji Lista prtw wpisujemy numery prtw, ktre stanowi
pas grny kratownicy wpisujemy
46

2do9
w pozycji Materia wybieramy z listy stal, ktr chcemy uy w naszej konstrukcji wybieramy S 355 S 355 (EN 10025-2)
- klikamy
, wybieramy list interesujcych nas przekrojw ktre program moe nam
zaproponowa dla wybranej grupy. W nowo otwartym oknie Selekcja przekrojw wybieramy
, nastpnie baz Polska 2007 i zaznaczamy rodzin profili
le powinny pojawi si tylko rury kwadratowe: RK.
Punkt 2 powtarzamy trzykrotnie tworzc 3 kolejne grupy prtw:
pas dolny, dla prtw 10do12
krzyzulce dla prtw 13do20
slupki, dla prtw 21do24

. W licie Wybrane profi-

3. Przechodzimy do okna Obliczenia:


wybieramy Wymiarowanie grup
aby
przeprowadzi
obliczenia
i przedstawi list proponowanych
przekrojw
z przypadkw obcie wybieramy
tylko
kombinacje
(Przypadki:
4do21)
wybieramy obliczenia tylko dla stanu
granicznego nonoci.
Wykonujemy

obliczenia

klikajc

Program wywietli list przekrojw z katalogu rur kwadratowych.

47

4. Wybieramy dla kadej z grup prt oznaczony


, za kadym razem klikajc
, za wyjtkiem grupy slupki wybieramy pozycj RK 40x40x3 aby cianka przekroju nie bya ciesza ni 3mm (przekroje o ciance <3mm naley oblicza jako cienkocienne).
Program wywietli komunikat, e po zmianie przekroju naley bdzie przeprowadzi ponownie obliczenia statyczne zatwierdzamy klikajc
ciar wasny konstrukcji.
Wykonujemy ponownie obliczenia statyczne klikajc:

. Po zmianie przekroju, zmienia si


.

5. Wykonujemy ponownie Wymiarowanie grup powtarzajc punkt 3. Sprawdzamy, czy dla nowych obcie, program nie proponuje innych przekrojw, lub tylko sprawdzamy wytenie
wybranych w punkcie 4tym profili (pozycja Weryfikacja grup).
Przekroje powinny by dobrane poprawnie program nie proponuje innych.
6. Aby wywietli wyniki dla poszczeglnych grup prtw wykonujemy obliczenia: Weryfikacja
grup. W oknie Weryfikacja grup prtw klikamy na poszczeglne pozycje.
Wywietlone zostan wyniki dla prta z grupy w kombinacji, w ktrej jego wytenie byo
najwiksze.

48

7. Grupy zostay zwymiarowane, dla kombinacji dajcych najwiksze wytenie. Jeeli przykadowo chcemy sprawdzi wytenie dla grupy pas gorny przy rozciganiu, musimy rcznie
zdefiniowa kombinacj, w ktrej w pasie grnym pojawi si najwiksza sia rozcigajca.
W tym przypadku kombinacj dajc najwiksze obcienie rozcigajce w pasie grnym
bdzie przypadek: 16 SGN/13=1*1.00 + 3*1.50. W oknie Obliczenia w pozycji Przypadki
wybieramy kombinacj 16 i wykonujemy obliczenia.

2.4.4.

Zestawienie wynikw:

PAS GRNY:
Sprawdzenie klasy przekroju
Parametr:
smuko cianki: c/t
klasa przekroju:

Jednostka
-

Robot
6,0
1

Obl. rczne
7,0
1

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
795,2
456,98
0,57
TAK

Obl. rczne
795,2
455,53
0,57
TAK

Nono na wyboczenie wzgldem osi y


49

Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej y
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y y
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji y
parametr krzywej niestatecznoci y
wspczynnik wyboczeniowy y
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi y
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Nono na wyboczenie wzgldem osi z
Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej z
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y z
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji z
parametr krzywej niestatecznoci z
wspczynnik wyboczeniowy z
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi z
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Sprawdzenie nonoci przekroju na rozciganie
Parametr:
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
maksymalna rozcigajca sia osiowa NEd
kontrola wytrzymaoci przekroju

Jednostka
kN
kN
-

nono jest zapewniona:

Robot
1,0
2,29
1,03
a
0,21
1,12
0,64
512,79

Obl. rczne
1,0
2,29
1,03
a
0,21
1,118
0,645
512,56

0,89
TAK

0,89
TAK

Robot
1,0
2,29
1,03
a
0,21
1,12
0,64
512,79

Obl. rczne
1,0
2,29
1,03
a
0,21
1,118
0,645
512,56

0,89
TAK

0,89
TAK

Robot
795,2
160,2
0,20
TAK

Obl. rczne
795,2
161,07
0,20
TAK

50

PAS DOLNY:
Sprawdzenie klasy przekroju
Parametr:
smuko cianki: c/t
klasa przekroju:

Jednostka
-

Robot
11,0
1

Obl. rczne
12,0
1

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
702,9
198,81
0,26
TAK

Obl. rczne
702,9
185,03
0,26
TAK

Robot
1,0
4,57
1,76
a
0,21
2,20
0,28
198,81

Obl. rczne
1,0
4,57
1,75
a
0,21
2,19
0,284
199,62

0,93
TAK

0,93
TAK

Robot
1,0
4,57
1,76
a
0,21
2,20
0,28
198,81

Obl. rczne
1,0
4,57
1,75
a
0,21
2,19
0,284
199,62

0,93
TAK

0,93
TAK

Robot
795,2
476,15
0,68
TAK

Obl. rczne
702,9
474,82
0,68
TAK

Nono na wyboczenie wzgldem osi y


Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej y
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y y
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji y
parametr krzywej niestatecznoci y
wspczynnik wyboczeniowy y
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi y
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Nono na wyboczenie wzgldem osi z
Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej z
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y z
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji z
parametr krzywej niestatecznoci z
wspczynnik wyboczeniowy z
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi z
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Sprawdzenie nonoci przekroju na rozciganie
Parametr:
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
maksymalna rozcigajca sia osiowa NEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
kN
kN
-

51

SUPKI:
Sprawdzenie klasy przekroju
Parametr:
smuko cianki: c/t
klasa przekroju:

Jednostka
-

Robot
9,33
1

Obl. rczne
10,33
1

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
154,07
38,44
0,25
TAK

Obl. rczne
154,07
38,65
0,25
TAK

Robot
1,0
1,50
1,31
a
0,21
1,47
0,47
71,80

Obl. rczne
1,0
1,50
1,309
a
0,21
1,473
0,465
71,70

0,54
TAK

0,54
TAK

Robot
1,0
1,50
1,31
a
0,21
1,47
0,47
71,80

Obl. rczne
1,0
1,5
1,309
a
0,21
1,473
0,465
71,70

0,54
TAK

0,54
TAK

Robot
154,07
23,47
0,15
TAK

Obl. rczne
154,07
22,84
0,15
TAK

Nono na wyboczenie wzgldem osi y


Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej y
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y y
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji y
parametr krzywej niestatecznoci y
wspczynnik wyboczeniowy y
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi y
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Nono na wyboczenie wzgldem osi z
Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej z
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y z
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji z
parametr krzywej niestatecznoci z
wspczynnik wyboczeniowy z
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi z
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Sprawdzenie nonoci przekroju na rozciganie
Parametr:
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
maksymalna rozcigajca sia osiowa NEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
kN
kN
-

52

KRZYULCE:
Sprawdzenie klasy przekroju
Parametr:
smuko cianki: c/t
klasa przekroju:

Jednostka
-

Robot
10,0
1

Obl. rczne
12
1

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
450,85
177,96
0,39
TAK

Obl. rczne
450,85
177,49
0,39
TAK

Robot
1,0
2,73
1,36
a
0,21
1,54
0,44
198,59

Obl. rczne
1,0
2,74
1,359
a
0,21
1,544
0,439
197,83

0,90
TAK

0,90
TAK

Robot
1,0
2,73
1,36
a
0,21
1,54
0,44
198,59

Obl. rczne
1,0
2,74
1,359
a
0,21
1,544
0,439
197,83

0,90
TAK

0,90
TAK

Robot
450,85
249,33
0,55
TAK

Obl. rczne
450,85
248,48
0,55
TAK

Nono na wyboczenie wzgldem osi y


Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej y
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y y
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji y
parametr krzywej niestatecznoci y
wspczynnik wyboczeniowy y
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi y
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Nono na wyboczenie wzgldem osi z
Parametr:
Jednostka
wspczynnik dugoci wyboczeniowej z
dugo wyboczeniowa
m
smuko wzgldna wzgldem osi y z
krzywa wyboczeniowa
parametr imperfekcji z
parametr krzywej niestatecznoci z
wspczynnik wyboczeniowy z
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
wzgldem osi z
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Sprawdzenie nonoci przekroju na rozciganie
Parametr:
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
maksymalna rozcigajca sia osiowa NEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
kN
kN
-

53

2.5. Ukad poprzeczny hali stalowej konstrukcja supowo wizarowa Przykad II [2]
Uwaga: Omawiany przykad skierowany jest do osb znajcych podstawy programu Autodesk Robot.
Przykad II. Budownictwo Oglne Tom 5 Stalowe konstrukcje budynkw projektowanie
wedug eurokodw z przykadami oblicze. praca zbiorowa pod kierunkiem dr hab. in. Mariana
Giejowskiego i prof. dr hab. in. Jerzego Ziko. Arkady, Warszawa 2010. s. 859-920
2.5.1.

Dane

Zaprojektowano hal stalow o gwnym ukadzie poprzecznym szerokoci 36 m


i rozstawach co 6,8 m. Rama nona skada si z rygla kratowego oraz supw wykonanych z ksztatownikw walcowanych:
- pokrycie z blachy profilowanej i ocieplenia - dach bezpatwiowy
- supy: IPE 500
- pas grny kratownicy: HEA 240
- pas dolny kratownicy: HEA 220
- krzyulce i supki kratownicy: RK 100x100x5

Rysunek PII.2 Cechy geometryczne ramy. rdo [2]


54

Zestawienie obcie
Obcienia stae:
ciar wasny rygla i supw przyjmowane przez program

Rysunek PII. 7. Obcienia stae. rdo [2]


Obcienia zmienne
nieg:
Rwnomierne obcienie niegiem dachu:

Rysunek PII. 8. Rwnomierne obcienie niegiem. rdo [2]


Nierwnomierne obcienie niegiem dachu:

Rysunek PII. 9. Nierwnomierne obcienie niegiem. rdo [2]


Wiatr:
Oddziaywanie wiatru na powierzchnie zewntrzne:

Rysunek PII. 10. Oddziaywanie wiatru pnocnego na powierzchnie zewntrzne ssanie na polu I. rdo [2]

55

Rysunek PII. 11. Oddziaywanie wiatru pnocnego na powierzchnie zewntrzne parcie na


polu I. rdo [2]

Rysunek PII. 12. Oddziaywanie wiatru zachodniego na powierzchnie zewntrzne rama w osi
2. rdo [2]

Rysunek PII. 13. Oddziaywanie wiatru zachodniego na powierzchnie zewntrzne rama w osi 6. rdo [2]
Oddziaywania na powierzchnie wewntrzne:

Rysunek PII. 14. Oddziaywanie wiatru pnocnego na powierzchnie wewntrzne parcie wewntrzne.
rdo [2]

Rysunek PII. 15. Oddziaywanie wiatru pnocnego na powierzchnie wewntrzne ssanie wewntrzne. rdo [2]
56

Rysunek PII. 16. Oddziaywanie wiatru zachodniego na powierzchnie wewntrzne parcie wewntrzne. rdo [2]

Rysunek PII. 17. Oddziaywanie wiatru zachodniego na powierzchnie wewntrzne ssanie wewntrzne. rdo [2]
Oddziaywanie wyjtkowe

Rysunek PII. 18. Obcienie wyjtkowymi zaspami nienymi przy attykach. rdo [2]

2.5.2.
Modelowanie ukadu konstrukcji
Uruchamiamy program Robot i postpujemy wg punktu: 1Przygotowanie programu do pracy na paskich ukadach zgodnie z Eurokodami na stronie . Jeeli zapisalimy swoje ustawianie
do pliku, wystarczy, e wybierzemy je z listy.
Modelowanie konstrukcji za pomoc podkadu
1. Przygotowujemy podkad w formacie .dwg (np. w programie AutoCAD) o wymiarach jak na
rysunku:

57

2. W

programie

Robot

ekranie

otwieramy
menu:

. Wyszukujemy nasz
plik z podkadem i klikamy
.
W oknie Import DWG/DXF wybieramy jednostk w jakiej narysowany jest
podkad.
Jeli rysowalimy w milimetrach z listy wybieramy mm.
W pozycji Paszczyzna wybieramy
z listy XZ - jest to paszczyzna w ktrej
bdziemy modelowa ukad. Klikamy
.
W oknie powinnimy ujrze zaimportowany rysunek,
3. Przechodzimy do ekranu

i w oknie Widok klikamy na podkad w punktach wzw:

4. Zmieniamy ekran na:


i czymy wzy prtami.
Ukad bdzie zamodelowany w ten sposb, e supy i pasy rygla bd pojedynczymi prtami.
Supy: 25 i 45
Pasy grne: 70 i 71
Pasy dolne: 26 i 36

58

Wsprzdne wzw:

Ukad prtw:

5. Wprowadzamy przeguby do ukadu: w ekranie


klikamy przycisk

(zwolnienia)

wybieramy zwolnienie
i klikamy na
wszystkie supki i krzyulce kratownicy w oknie Widok.
wybieramy zwolnienie
i klikamy na prty tworzce pasy kratownicy tak aby
w punktach poczenia ze supami pojawiy si zwolnienia.
Klikamy prt w punkcie lecym bliej wza gdzie ma
pojawi si przegub.
59

6. Przechodzimy do ekranu
przegubowe:

i w wzach 19 i 31 (podstawy supa) wstawiamy podpory

7. Z listy wybieramy ekran


Klikamy na

, definiujemy nowe przekroje i przypisujemy je nastpujcym prtom:

IPE 500 supy (25 i 45)


HEA 240 pas grny (70 i 71)
HEA 220 pas dolny (26 i 36)
RK 100x100x5 supki i krzyulce
Materia dla wszystkich profili: S 235 lub Steel (S235)

8. Przechodzimy do ekranu
ce przypadki:

, aby zdefiniowa nowe obcienia. Tworzymy nastpuj-

60

W pierwszym przypadku G pozwalamy aby program automatycznie przyj obcienie ciarem wasnym, oraz definiujemy dodatkowo obcienia jednorodne ciar przekrycia dachu i ciany bocznej

W przypadku S1 definiujemy obcienia zmienne od niegu rwnomiernie rozoonego

W przypadku S2 definiujemy obcienia zmienne od niegu nierwnomiernie rozoonego

61

W przypadku We1s definiujemy obcienia zmienne od wiatru pnocnego na powierzchni


zewntrznej ssanie na polu I

Jednorodne obcienie przyoone do prta nie na caej


jego dugoci mona uzyska stosujc Obcienie trapezowe: (przycisk

). W nastpujcych pozycjach wpisujemy:

W ukadzie : lokalnym kierunek siy bdzie prostopady do osi prta


p1 i p2: jednakowa warto siy obcienie bdzie
rwnomiernie rozoone
Wsprzdne w pozycji x1 i x2 pocztek i koniec
obcienia (liczone od pocztku prta w lokalnym ukadzie od Wza 1 do Wza 2)
Wsprzdne moemy podawa w metrach (absolutne), lub stosunku odlegoci do dugoci prta (wzgldne).

W przypadku We1p definiujemy obcienia zmienne od wiatru pnocnego na powierzchni


zewntrznej pracie na polu I

62

W przypadku We2s definiujemy obcienia zmienne od wiatru zachodniego na powierzchni


zewntrznej rama w osi 2

W przypadku We2p definiujemy obcienia zmienne od wiatru zachodniego na powierzchni


zewntrznej rama w osi 6

63

W przypadku Wi1p definiujemy obcienia zmienne od wiatru pnocnego na powierzchni


wewntrznej parcie

W przypadku Wi1s definiujemy obcienia zmienne od wiatru pnocnego na powierzchni


wewntrznej ssanie

W przypadku Wi2p definiujemy obcienia zmienne od wiatru zachodniego na powierzchni


wewntrznej parcie

64

W przypadku Wi2s definiujemy obcienia zmienne od wiatru zachodniego na powierzchni


wewntrznej ssanie

W przypadku Sw definiujemy obcienia wyjtkowe zaspy niene przy attykach

9. Po zdefiniowaniu obcie, przechodzimy to kombinacji. Skorzystamy z opcji automatycznej


generacji: Kombinacje normowe. Klikamy na przycisk
. W otwartym oknie Kombinacje
normowe przypadkw zaznaczamy opcj Kombinacje rczne generacja. Klikamy
.
W zakadce Kombinacje zostawiamy zaznaczone nastpujce pozycje:

Przechodzimy do zakadki Grupy


Aby program poprawnie generowa kombinacje (gdy wystpuje wicej przypadkw
danego typu obcienia, np. kilka przypadkw obcienia wiatrem), naley odpowiednio zdefiniowa grupy przypadkw i relacje.
65

wybieramy natur nieg. Widzimy 2 przypadki obcienia


niegiem, ktre zdefiniowalimy
poprzednio. W polu Operator
wybieramy albo dziki temu
w wygenerowanych kombinacjach pojawia si bdzie tylko
S1 lub S2.
zmieniamy natur na wiatr.
Tworzymy 4 grupy przypadkw:
o 7: We2p i 11: Wi2s
o 4: We1s i 8: Wi1p
o 5: We1p i 9: Wi1s
o 6: We2s i 10: Wi2p
W kadej grupi wybieramy
operator i.
S to grupy obcie wiatru na ciany zewntrzne i wewntrzne, dajce najwiksze obcienie.
Aby utworzy grup, zaznaczamy
w oknie po lewej wybrane
przypadki,
a nastpnie:

naciskamy

.
przechodzimy do zakadki Relacje i wybieramy natur wiatr.
Zaznaczamy operator: albo i klikamy
. W oknie Relacje powinny pojawi si wszystkie grupy wiatru z operatorem albo
midzy nimi.
Dziki temu w kombinacjach
pojawia si bd pojedyncze grupy obcienia wiatrem.
klikamy

. Program wywietli list kombinacji ktre moe wygenerowa. Zazna-

czamy wszystkie kombinacje klikajc

Aby zakoczy definiowanie i wygenerowa kombinacje klikamy przycisk


Liczba wygenerowanych kombinacji wynosi 107.

10. Po zamodelowaniu konstrukcji oraz zadaniu obcie dokonujemy oblicze statycznych klikajc

11. W celu wywietlenia wynikw oblicze przechodzimy do ekranu:

66

Z zakadki NTM w oknie Wykresy wybieramy siy, ktrych wykres chcemy zobaczy. W
zakadce Paramery wybieramy nastpujce pozycje:

Opisy wykresw

Wartoci dodatnie i ujemne

Wypenianie

Klikamy
. Rozwijamy list:
wybieramy Kombinacje.

(w grnej czci okna) i

Obwiednie momentw zginajcych

Obwiednie si poprzecznych

Obwiednie si osiowych

67

2.5.3.

Wymiarowanie konstrukcji

1. Przechodzimy do ekranu:
Prty konstrukcji zostan podzielone na 4 grupy:
pas grny
pas dolny
supki i krzyulce
supy
2. Klikamy na
na pasku z prawej
strony okna. W oknie Typ prta
klikamy
aby utworzy nowy
typ prta:
wpisujemy dugoci wyboczeniowe pasa grnego: 2,25 m
Wsp. dugoci wyboczeniowej y
wpisujemy 0,90, lub wybieramy
gotowy schemat:
.
Wsp. dugoci wyboczeniowej z
wybieramy
, poniewa, pas
grny jest zabezpieczony przed
wyboczeniem z paszczyzny ukadu.
Odznaczamy pozycj Zwichrzenie.
Zapisujemy nowy typ prta jako np. pas gorny1, klikamy

3. Tworzymy kolejny typ klikajc .


wpisujemy dugoci wyboczeniowe pasa dolnego: ly=2,25 m,
lz=9,00 m
Wspczynniki dugoci wyboczeniowej pozostawiamy bez
zmian: 1,00
Odznaczamy pozycj Zwichrzenie.
Zapisujemy nowy typ prta jako
np. pas dolny1, klikamy
.
4. Klikamy
aby utworzy typ prta supkw i krzyulcw
dugoci wyboczeniowe prtw bd rwne ich dugociom rzeczywistym zostawiamy mnonik: 1,00
Wsp. dugoci wyboczeniowej y wpisujemy 0,90, lub wybieramy gotowy schemat:

.
68

Wsp. dugoci wyboczeniowej z


pozostawiamy bez zmian: 1,00
Odznaczamy pozycj Zwichrzenie.
Zapisujemy nowy typ prta jako
np. krzyzulce i slupki, klikamy
.

5. Tworzymy ostatni typ prta dla


supw:
dugoci wyboczeniowe pozostawiamy bez zmian: mnonik = 1,00
Wsp. dugoci wyboczeniowej y
wybieramy:
Sup jest zabezpieczony przed
wyboczeniem w paszczynie ramy
w punktach styku z pasami dwigara.
w polu Dodaj automatycznie
wsprzdne ste wybieramy:
w miejscach
wystpowania
wszystkich wzw wewntrznych
W pozycji Podgld wykrywania ste wybieramy prt: 45,
aby wczy podgld zdefiniowanych ste.
Podgld bdzie dostpny tylko gdy typ bdzie ju przypisany do wybranego prta.

69

przechodzimy do zakadki Wyboczenie Z.


Sup jest zabezpieczony przed wyboczeniem w paszczynie ramy w punktach styku
z pasami dwigara, oraz co 3 metry poniej
pasa dolnego.
Zaznaczamy Rczna definicja wsprzdnych istniejcych ste i wpisujemy
3,00; 6,00 i zaznaczamy rzeczywiste.
Zaznaczamy rwnie: w miejscach wystpowania wszystkich wzw wewntrznych.
wybieramy zakadk: Zwichrzenie-pka grna i wprowadzamy identyczne dane jak w zakadce Wyboczenie Z
Obcienia zostay tak dobrane aby obciy sup z prawej strony ukadu (prt 45). Zginanie
wystpuje w supie po stronie zewntrznej, wic zwichrzeniu moe ulec pka ciskana (wewntrzna).
klikamy
.
w oknie Definicja prta zaznaczamy Metoda szczegowa obliczania zwichrzenia
zapisujemy nowy typ prta jako np. Slup1, klikamy

.
70

6.

Przypisujemy dane typy nastpujcym prtom:


pas gorny1 70 i 71
pas dolny1 26 i 36
Slup1 25 i 45
krzyzulce i slupki 1do15 i 54do69

7. W oknie oknie Definicje w zakadce


Grupy utworzymy 4 grupy:
klikamy:
nasz grup nazywamy pas gorny
w pozycji Lista prtw wpisujemy numery prtw, ktre stanowi
pas grny kratownicy wpisujemy
70 71
Naszym zadaniem jest sprawdzenie nonoci zaprojektowanej konstrukcji, wic nie musimy definiowa materiau i przekrojw ktre ma nam zaproponowa program.
Punkt 7 powtarzamy trzykrotnie tworzc 3 kolejne grupy prtw:
pas dolny 26 36
slupki i krzyzulce 1do15 54do69
slupy 25 45
8. Przechodzimy do okna Obliczenia:
zaznaczamy Weryfikacja grup aby
sprawdzi nono elementw
wybieramy przypadki 13do119
wszystkie kombinacje.
klikamy

W rezultacie oblicze powinnimy otrzyma nastpujce wyniki:

Aby wywietli szczegowe wyniki klikamy na poszczeglne pozycje. Wywietlone zostan


wyniki dla prta z grupy w kombinacji, w ktrej jego wytenie byo najwiksze.
71

8. Grupy zostay zwymiarowane, dla kombinacji dajcych najwiksze wytenie. Jeeli przykadowo chcemy sprawdzi wytenie dla grupy pas gorny przy rozciganiu, musimy w oknie
Obliczenia rcznie zdefiniowa kombinacj, w ktrej w pasie grnym pojawi si najwiksza
sia rozcigajca.
9. Aby przeprowadzi obliczenia z uyciem nieliniowej analizy wyboczeniowej dla wybranej
kombinacji (wymiarowanie supa: 58
SGN/46=1*1.15 + 5*1.50 + 9*1.50 + 2*0.75),
naley zmieni parametry analizy konstrukcji (
).
wybieramy interesujcy nas przypadek obcienia
(58),
zaznaczamy
i
klikamy
zaznaczamy

.
Wyboczenie

klikamy

, a nastpnie
.
pojawi si okno Parametry analizy wyboczeniowej, zaznaczamy pozycj Analiza nieliniowa w polu Nieliniowo i klikamy
w

.
oknie Opcje

obliczeniowe

klikamy

10. Przeprowadzamy ponownie sprawdzenie nonoci pkt. 7


W rezultacie wytenie supw zwiksza si o 4%:

72

2.5.4.

Zestawienie wynikw

SUP:
Sprawdzenie klasy ciskanego przekroju
Parametr:
smuko rodnika: c/t
klasa rodnika
smuko pasa: c/t
klasa pasw:
klasa przekroju:

Jednostka
-

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono plastyczna przekroju Npl,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
41,76
1
4,62
1
1

Obl. rczne
41,8
1
4,62
1
1

Robo
2773
293,0
0,11
TAK

Obl. rczn
2726
297,7
TAK

Sprawdzenie nonoci przekroju na zginanie


Parametr:
Jednostka Robot
Obl. rczne
obliczeniowa nono przekroju zginanego jedno- kNm
515,62 517
kierunkowo McRd
obliczeniowa nono przekroju zginanego z kNm
515,62 uwzgldnieniem interakcji z si podun McRd
maksymalny moment zginajcy MEd
kNm
351,2
354
kontrola wytrzymaoci przekroju
0,68
0,68
nono jest zapewniona:
TAK
TAK
W obliczeniach rcznych sprawdzono, czy wpyw siy podunej na nono plastyczn przy
zginaniu mona pomin (pkt 6.2.9.1(4) normy [4]). Natomiast program Robot oblicza graniczny
moment zginajcy z uwzgldnieniem interakcji siy podunej, bez sprawdzenia warunku koniecznoci.

Sprawdzenie nonoci przekroju na cinanie


Parametr:
pole przekroju czynnego przy cinaniu w kierunku z
Av
nono przekroju czynnego przy cinaniu Vc,Rd
maksymalna sia poprzeczna VEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
czy wpyw siy poprzecznej na zginanie moe by
pominity VEd < 0,5 Vc,Rd

Jednostka
cm2

Robot
60,35

Obl. rczne
60,35

kN
kN
-

476,34
169,51
0,21
TAK
TAK

819
141,2
0,17
TAK
TAK

73

Nono na wyboczenie
Nono na wyboczenie wzgldem osi y (w paszczynie ukadu ramowego)
Parametr:
Jednostka Robot
Obl. rczne
wspczynnik dugoci wyboczeniowej y
1,0
dugo wyboczeniowa
m
9,0
sia krytyczna Ncr
kN
2814
smuko wzgldna wzgldem osi y y
0,47
0,98
krzywa wyboczeniowa
a
a
parametr imperfekcji y
0,21
0,21
parametr krzywej niestatecznoci y
0,69
1,07
wspczynnik wyboczeniowy y
0,93
0,67
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
2544,16 wzgldem osi y Ny,b,Rd

Nono na wyboczenie wzgldem osi z (z paszczyzny ukadu ramowego)


Parametr:
Jednostka Robot
wspczynnik dugoci wyboczeniowej z
1,0
dugo wyboczeniowa
m
3,0
sia krytyczna Ncr
kN
smuko wzgldna wzgldem osi y z
0,74
krzywa wyboczeniowa
b
parametr imperfekcji z
0,34
parametr krzywej niestatecznoci z
0,87
wspczynnik wyboczeniowy z
0,76
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie kN
2067,53
wzgldem osi z

Obl. rczne
1,0
3,0
4928
0,74
b
0,34
0,87
0,76
-

Do oblicze warunku nonoci przekroju ciskanego i zginanego jednokierunkowo brane s


wspczynniki wyboczeniowe y z
Sprawdzenie zwichrzenia
Parametr:
Dugo zwichrzeniowy Lcr
wspczynnik C1
moment krytyczny Mcr
zastpcza smuko zwichrzeniowa prta LT
krzywa wyboczenia
smuko porwnawcza LT,0
wspczynnik
parametr krzywej zwichrzenia LT
wspczynnik zwichrzenia LT
parametr zaleny od rozkadu momentw zginajcych CmLT
kc
zmodyfikowany wspczynnik zwichrzenia LT,mod

Jednostka
m
kNm
-

Robot
3,0
1,18
1577,14
0,57
c
0,4
0,75
0,66
0,90
0,90

Obl. rczne
3,0
1,20
1603
0,57
c
0,4
0,75
0,66
0,91
0,87

0,95
0,92

0,97
0,93
74

Sprawdzenie warunkw nonoci elementu ciskanego i zginanego jednokierunkowo


Parametr:
Jednostka Robot
Obl. rczne
parametr zaleny od rozkadu momentw zginaj0,90
0,90
cych Cmy
parametr interakcji kyy
0,92
1,01
parametr interakcji kzy
0,99
0,98
,

0,78
0,91
+ 
,



,

0,85
0,87
+ 
,



nono jest zapewniona:


TAK
TAK
Obliczenia z uyciem nieliniowej analizy wyboczeniowej dla wybranej kombinacji (58
SGN/46=1*1.15 + 5*1.50 + 9*1.50 + 2*0.75)
Parametr:
Jednostka Robot
Obl. rczne
parametr zaleny od rozkadu momentw zginaj0,90
0,90
cych Cmy
parametr interakcji kyy
0,92
1,01
parametr interakcji kzy
0,99
0,98
,

0,82
0,91
+ 
,


,

0,89
0,87
+ 
,


nono jest zapewniona:


TAK
TAK

Obliczenia nonoci rygla kratowego:


PAS GRNY:
Sprawdzenie klasy przekroju
Parametr:
smuko rodnika: c/t
klasa rodnika
smuko pasa: c/t
klasa pasw:
klasa przekroju:

Jednostka
-

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
21,87
1
7,94
1
1

Obl. rczne
21,9
1
7,94
1
1

Robot
1804,80
943,17
0,52
TAK

Obl. rczne
1805
945,8
TAK
75

Sprawdzenie nonoci przekroju na zginanie:


Parametr:
obliczeniowa nono przekroju zginanego jednokierunkowo McRd
obliczeniowa nono przekroju zginanego z
uwzgldnieniem interakcji z si podun McRd
maksymalny moment zginajcy MEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Sprawdzenie nonoci przekroju na cinanie


Parametr:
pole przekroju czynnego przy cinaniu w kierunku z
Av
nono przekroju czynnego przy cinaniu Vc,Rd
maksymalna sia poprzeczna VEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
czy wpyw siy poprzecznej na zginanie moe by
pominity VEd < 0,5 Vc,Rd

Jednostka
kNm

Robot
174,99

Obl. rczne
175

kNm

95,47

96,0

kNm

14,61

14,72

TAK

TAK

Jednostka
cm2

Robot
25,14

Obl. rczne
25,14

kN
kN
-

341,09
0,96
0,00
TAK
TAK

341,2
18,72
0,055
TAK
TAK

Nono na wyboczenie wzgldem osi y (w paszczynie kratownicy)


Parametr:
Jednostka Robot
wspczynnik dugoci wyboczeniowej y
0,9
dugo wyboczeniowa Lcr,y
m
2,02
smuko wzgldna wzgldem osi y y
0,21
krzywa wyboczeniowa
b
parametr imperfekcji y
0,34
parametr krzywej niestatecznoci y
0,53
wspczynnik wyboczeniowy y
0,99
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie
kN
1795,52
wzgldem osi y

Obl. rczne
0,9
2,025
0,21
b
0,34
0,53
0,99
-

Sprawdzenie warunkw nonoci elementu ciskanego i zginanego jednokierunkowo


Parametr:
Jednostka Robot
Obl. rczne
parametr zaleny od rozkadu momentw zginaj0,97
0,90
cych Cmy
parametr interakcji kyy
0,98
1,01
,

0,60
0,61
+ 
,


nono jest zapewniona:


TAK
TAK
Program niezalenie od zdefiniowanego w typie prta rozkadu momentw zginajcych program przyjmuje warto Cmy = 0,90.
76

PAS DOLNY:
Sprawdzenie klasy przekroju ciskanego
Parametr:
smuko rodnika: c/t
klasa rodnika
smuko pasa: c/t
klasa pasw:
klasa przekroju:
Sprawdzenie nonoci przekroju rozciganego
Parametr:
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
maksymalna sia rozcigajca NEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
Sprawdzenie nonoci przekroju na zginanie:
Parametr:
obliczeniowa nono przekroju zginanego jednokierunkowo McRd
obliczeniowa nono przekroju zginanego z
uwzgldnieniem interakcji z si podun McRd
maksymalny moment zginajcy MEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
-

Robot
21,71
1
8,05
1
1

Obl. rczne
21,7
1
8,04
1
1

Robot
1511,05
931,44
0,62
TAK

Obl. rczne
1511
933,1
TAK

Jednostka
kNm

Robot
133,59

Obl. rczne
133,5

kNm

58,47

58,0

kNm
-

7,53
0,13
TAK

7,57
TAK

Jednostka
kN
kN
-

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
1511,05
208,94
0,14
TAK

Nono na wyboczenie wzgldem osi z (z paszczyzny kratownicy)


Parametr:
Jednostka Robot
wspczynnik dugoci wyboczeniowej z
1,0
dugo wyboczeniowa Lcr,z
m
9,0
smuko wzgldna wzgldem osi z z
1,74
krzywa wyboczeniowa
c
parametr imperfekcji z
0,49
parametr krzywej niestatecznoci z
2,39
wspczynnik wyboczeniowy z
0,25
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie
kN
374,76
wzgldem osi z
kontrola wytrzymaoci:
nono jest zapewniona:
TAK

Obl. rczne
1511
181,0
TAK

Obl. rczne
1,0
9,0
1,74
c
0,49
2,39
0,25
377,8
0,48
TAK
77

Sprawdzenie warunkw nonoci elementu ciskanego i zginanego jednokierunkowo


Parametr:
Jednostka Robot
Obl. rczne
moment zginajcy w kombinacji powodujcej ci2,01
skanie elementu MEd
parametr zaleny od rozkadu momentw zginaj0,90
cych Cmy
parametr interakcji kzy
0,91
,

0,56
+ 
,


nono jest zapewniona:


TAK
-

SUPKI I KRZYULCE:
Sprawdzenie klasy przekroju ciskanego
Parametr:
smuko cianki: c/t
klasa przekroju:

Robot
16
1

Obl. rczne
17
1

Jednostka
kN
kN
-

Robot
1511,05
407,28
0,93
TAK

Obl. rczne
439
381
0,87
TAK

Sprawdzenie nonoci przekroju ciskanego osiowo


Parametr:
Jednostka
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
kN
maksymalna sia osiowa NEd
kN
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:
-

Robot
1511,05
272,56
0,62
TAK

Obl. rczne
439
268
TAK

Sprawdzenie nonoci przekroju rozciganego


Parametr:
obliczeniowa nono przekroju Nc,Rd
maksymalna sia rozcigajca NEd
kontrola wytrzymaoci przekroju
nono jest zapewniona:

Jednostka
-

Nono na wyboczenie wzgldem osi z (z paszczyzny kratownicy)


Parametr:
Jednostka Robot
wspczynnik dugoci wyboczeniowej z
1,0
dugo wyboczeniowa Lcr,z
m
2,18
smuko wzgldna wzgldem osi z z
0,60
krzywa wyboczeniowa
a
parametr imperfekcji z
0,21
parametr krzywej niestatecznoci z
0,72
wspczynnik wyboczeniowy z
0,89
nono na ciskanie ze wzgldu nawy boczenie
kN
391,18
wzgldem osi z
kontrola wytrzymaoci:
0,70
nono jest zapewniona:
TAK

Obl. rczne
1,0
2,18
0,60
a
0,21
0,72
0,89
391
0,68
TAK
78

3. Projektowanie wzw
3.1. Projektowanie poczenia belki drugorzdnej do ebra podcigu (poczenie przegubowe)
3.1.1.

Dane:

stal: S355
t40 mm:
fy = 355 N/mm2
fu = 490 N/mm2
ruby M20 klasy 8.8:
fyb = 640 N/mm2
fub = 800 N/mm2
A = 314 mm2
As = 245 mm2
d = 20mm,
d0 = 22mm,

ebro podcigu, grubo 8mm:


t = 8 mm
belka: dwuteownik IPE 270:
tw = 6,6 mm
podcig: blachownica
b1 = 240 mm
h1 = 600 mm
grubo rodnika: tw1 = 10 mm
grubo pasw: tf1 = 20 mm

3.1.2.
Wprowadzanie danych do programu
Aby sprawdzi lub zaprojektowa sam wze stalowy dla danych wartoci si wewntrznych,
moemy uruchomi program tak jak w przypadku projektowania ukadw paskich i przej do
ekranu
pozycj:

w dziale Wymiarowanie stali lub przed utworzeniem nowego pliku wybra

79

1. Na pocztku przygotowujemy program do pracy na Eurokodach wg punktu wg punktu: 1.


Przygotowanie programu do pracy na paskich ukadach zgodnie z Eurokodami na stronie .
2. Z paska po prawej czci ekranu wybieramy:

(Poczenie doczoowe)

Jeeli pasek jest niewidoczny klikamy


(Nowe poczenie)
W oknie Definicja poczenia doczoowego typu Belka Belka przechodzimy do zakadki
. Tu ustalamy w jaki sposb nasza belka bdzie poczona z podcigiem, wybieramy:
- Belki: Jednostronne
- Elementy czce: ebro
- Typ poczenia:

3. Przechodzimy do zakadki:
ktre czymy

, tu ustalamy jakie przekroje bd miay nasze elementy,

- W pozycji Podcig klikamy na

aby zmieni przekrj naszej belki. Otwiera

si okno z list dostpnych gotowych przekroi, klikamy:


metryczny klikamy
- b = 24,0 cm
- hw = 60,0 cm
- tw = 1,0 cm
- tf = 2,0 cm

aby doda nowy. W zakadce Para-

i wpisujemy wymiary naszej blachownicy:

Zmieniamy nazw profilu lub zostawiamy domyln i klikamy:


przekroju wybieramy nasz przekrj i klikamy
- z rozwijalnej listy Materia wybieramy S 355

i w oknie Wybr

- w pozycji Belki klikamy


w oknie klikamy:
standardowych profili szukamy IPE 270 i zatwierdzamy.
- z rozwijalnej listy Materia wybieramy S 355
- odsunicie belki od rodnika podcigu ustawiamy na sb = 10mm
- poziom belki ustawiamy rwno z podcigiem: rb = 0mm

aby doda nowy. Z pord

80

4. Przechodzimy do
, tu ustawiamy parametry ebra podcigu, z ktrym bdzie poczona belka. Wpisujemy:
- Dugo: ls = 115mm
- Grubo ts = 8mm
- Materia: S 355
- Krawd: cs = 15mm
oraz wybieramy typ poczenia:

5. Przechodzimy do zakadki:
jemy:
- rednica: M20
- Klasa: 8.8
- Liczba kolumn: 1
- Liczba wierszy: 2
- Odlego e1: 50mm
- Odlego e2: 55mm

. Tu wybieramy rodzaj ruby, ilo i rozstaw. W pisu-

81

- Rozstaw pionowy p1: 80mm

6. Po wprowadzeniu parametrw poczenia klikamy:


7. Z lewej strony ekranu znajduje si okno z list pocze oraz poniej okno z waciwociami danego poczenia. Klikamy na Siy w prtach aby zada rcznie
siy wystpujce w naszym wle.

W pozycji Sia poprzeczna wpisujemy: 120, i klikamy:

82

3.1.3.
Zestawienie wynikw:
Parametr:
czy aniki rozmieszczone s poprawnie
nono ruby na cinanie

Jednostka Robot
TAK
kN
120,64

Obl.rczne
TAK
121

Siy dziaajce na ruby w poczeniu


Parametr:
rzeczywisty moment zginajcy M0
sia skadowa w rubie od wpywu siy cinajcej FVz
sia skadowa w rubie od wpywu momentu FMx

Jednostka
kNm
kN
kN

Robot
8,40
60,00
105,00

Obl.rczne
8,4
60,0
105,0

Jednostka Robot

Obl.rczne

kN
-

2,5
0,83
107,80
TAK

2,5
0,833
107,757
TAK

kN
-

2,5
0,76
98,00
TAK

2,5
0,758
98,055
TAK

Jednostka
mm2
mm2
kN
-

Robot
290
640
188,13
TAK

Obl.rczne
290
640
188,014
TAK

Nono ruby na docisk do belki:


Parametr:
kierunek x
wspczynnik k1
wspczynnik b
Nono pojedynczej ruby na docisk
Nono w kierunku x zapewniona
kierunek z
wspczynnik k1
wspczynnik b
Nono pojedynczej ruby na docisk
Nono w kierunku y zapewniona
Sprawdzanie nonoci na rozerwanie blokowe belki
Parametr:
pole rozciganej strefy netto przekroju Ant
pole cinanej strefy przekroju Anv
nono obliczeniowa przekroju osabionego otworami
nono zapewniona

83

3.2. Sprawdzenie nonoci styku montaowego cigu wykonanego z dwuteownika z blach czoow
Przykad 9.18, oraz 9.19. Konstrukcje stalowe : przykady oblicze wedug PN-EN 1993-1
Cz.1 Wybrane elementy i poczenia. red. Aleksander Kozowski. Oficyna Wydawnicza Politechniki
Rzeszowskiej, Rzeszw 2010. s. 324-325 i 341-344.
3.2.1.
Wprowadzanie danych do programu
Aby sprawdzi lub zaprojektowa sam wze stalowy dla danych wartoci si wewntrznych, moemy uruchomi program tak jak w przypadku projektowania ukadw paskich i przej do ekranu
w dziale Wymiarowanie stali lub przed utworzeniem nowego pliku wybra pozycj:
1. Na pocztku przygotowujemy program do pracy na Eurokodach wg punktu wg punktu: 1.
Przygotowanie programu do pracy na paskich ukadach zgodnie z Eurokodami na stronie .
2. Z paska po prawej czci ekranu wybieramy:

(Poczenie doczoowe)

Jeeli pasek jest niewidoczny klikamy


(Nowe poczenie)
3. W oknie Definicja poczenia doczoowego typu Belka Belka przechodzimy do zakadki
- Wybieramy rodzaj mocowania: Poczenie na ruby
- W pozycji Belka prawa klikamy na przycisk

aby zmieni przekrj naszej

belki. Otwiera si okno z list dostpnych gotowych przekroi, klikamy: i spord listy odnajdujemy i wybieramy przekrj HEAA 180
- z rozwijalnej listy poniej wybieramy materia: S235
- w pozycjach Nachylenie dla lewej belki wpisujemy -180, a dla belki prawej 0
Dziki temu belki bd leay w jednej linii.

4. Przechodzimy do zakadki
- w pozycje Wysoko, Szeroko i Grubo wpisujemy dane naszej blachy doczoowej
- w pozycjach epru i eprd wpisujemy odlegoci ile nasza blacha bdzie wystawa poza pki
teownika. Wpisujemy 6 i 7.
84

Blacha ma wysoko 180mm, a dwuteownik 167mm, wic rnica wysokoci wynosi 13mm. Poniewa program nie pozwala na wprowadzanie uamkw milimetrw, blacha nie bdzie symetrycznie pooona wzgldem dwuteownika.
- wybieramy materia S 235

5. Klikamy na zakadk
- w pozycji ruby wybieramy odpowiedni rednic oraz klas wytrzymaoci naszych rub.
Wybieramy M20 klasy 10.9
- niej wpisujemy dane rozmieszczenia rub ilo wierszy: 2, liczba kolumn jest domylnie
ustawiona na 2
- rozstaw poziomy midzy kolumnami: 100 mm, oraz rozstaw pionowy midzy wierszami:
70mm
klikamy Rwny podzia aby program umieci grup cznikw na rodku blachy
- wpisujemy odlego od grnej krawdzi: 55mm
lub klikamy na Symetria wtedy ruby zostan rozmieszczone symetrycznie w rodku blachy

85

6. Przechodzimy do zakadki
i wpisujemy gruboci spoin ktre bd czy belk z pyt:
- przy pozycji Pka wpisujemy: 5mm, rodnik: 4mm
W przykadzie zaprojektowano spoin 3,5mm, lecz ,program nie pozwala na wpisywanie uamkw
milimetrw.

7. Na koniec przechodzimy do zakadki:


,aby upewni si, e przeprowadzana bdzie analiza sprysta, typ ramy jest Stony.
Kategoria poczenia w naszym przypadku nie jest istotna, poniewa w poczeniu nie bd wystpowa siy cinajce.

Potwierdzamy wprowadzone dane klikajc na:

86

8. Z lewej strony ekranu znajduje si okno z list


pocze oraz poniej okno z waciwociami danego poczenia. Klikamy na Siy w prtach aby
zada rcznie siy wystpujce w naszym wle.

W pozycji Sia osiowa wpisujemy: 400, i klikamy:

3.2.2.

Porwnanie wynikw

Parametr:
nono obliczeniowa przekroju cigu na rozciganie
czy czniki rozmieszczone s poprawnie
nono cznikw na rozciganie
nono cznikw ze wzgldu na przecignicie ba ruby

Jednostka
kN
kN
kN

Robot
858,46
TAK
176,4
325,72

Obl. rczne
TAK
176,0
396,0

Nono poczenia na rozciganie:


Parametr:
spoina pachwinowa przy pkach af
spoina pachwinowa przy rodniku aw
odlego ruby od rodnika m
odlego ruby od krawdzi zewntrznej e
odlego midzy rubami p

Jednostka
mm
mm
mm
mm
mm

Robot
5
4
44
40
70

Obl. rczne
3,5
43,5
40
70

Jednostka
mm

Robot
274

Obl. rczne
273

mm

257

261

mm

257

261

Jednostka
mm

Robot
207

Obl. rczne
207

mm

180

184

mm

180

184

Pojedynczy szereg rub:


Parametr:
Dugo efektywna dla pojedynczej ruby w koowym
trybie zniszczenia Leff,cp
Dugo efektywna dla pojedynczej ruby w niekoowym
trybie zniszczenia Leff,nc
Dugo efektywna dla pojedynczej ruby Leff

Grupa szeregw rub:


Parametr:
Dugo efektywna dla grupy rub w koowym trybie
zniszczenia Leff,cp
Dugo efektywna dla grupy rub w niekoowym trybie
zniszczenia Leff,nc
Dugo efektywna dla grupy rub Leff

87

Nono blachy czoowej przy zginaniu


Rzd rub numer 1
Parametr:
Nono zginanje blachy czoowej przy zginaniu Ft,ep,Rd
Nono rodnika przy rozciganiu Ft,wb,Rd
Nono rzdu rub Ft1,Rd

Jednostka
kN
kN
kN

Robot
313,74
302,45
302,45

Obl. rczne
273
216
216

Jednostka
kN
kN
kN

Robot
313,74
302,45
238,30

Obl. rczne
273
216
-

121,31

121,31

216

Rzd rub numer 2


Parametr:
Nono zginanje blachy czoowej przy zginaniu Ft,ep,Rd
Nono rodnika przy rozciganiu Ft,wb,Rd
Nono zginanje blachy czoowej przy zginaniu - grupa
Ft,ep,Rd(2 + 1) - 11 Ftj,Rd, = 540,75 - 302,45
Nono rodnika przy rozciganiu grupa Ft,wb,Rd(2
1
+ 1) - 1 Ftj,Rd, = 540,75 - 302,45
Nono rzdu rub Ft2,Rd

kN
kN

Nono blachy czoowej przy zginaniu:


Obliczenia tradycyjne:
FtRd = 2* Ft1,Rd = 2 * 273= 552,04 kN > 400 kN = FEd
Obliczenia w programie robot:
Ft,ep,Rd = Ft1,ep,Rd + Ft2,ep,Rd = 313,74 + 238,30= 546 kN > 400 kN = FEd

Nono poczenia
Obliczenia tradycyjne:
Decydujca warto: nono rodnika belki na rozciganie
FRd = 2 * Ft,wb,Rd = 2 * 216 kN = 432 kN > 400 kN = FEd
Kontrola wytrzymaoci przekroju:

= = 0,926 OK.

Obliczenia w programie Robot:


Decydujca warto: nono rodnika belki na rozciganie
Nj,Rd = Ft1,Rd + Ft2,Rd = 302,45 + 121,31 = 423,75 kN > 400 kN = FEd
Kontrola wytrzymaoci przekroju:

= , = 0,94 OK.

88

4. FAQ najczciej zadawane pytania


4.1. W jaki sposb dostosowa materiay do projektowania zgodnie z normami?
Przechodzimy do: menu

. W pozycji Materiay wybieramy, ktre materiay wg krajw bd wykorzystywane podczas projektowania. Jeeli
mamy zamiar projektowa wg Eurokodw wybieramy pozycj Eurocode, dziki temu do
oblicze przyjmowane bd wytrzymaoci charakterystyczne stali.

4.2. W jaki sposb wybra norm wg ktrej chcemy tworzy kombinacje obcie
oraz wymiarowa konstrukcje?
Program posiada wbudowane zarwno stare Polskie Normy jak i rwnie Eurokody. Przechodzimy do: menu

. Wybieramy pozycj Normy
projektowe, tu moemy ustali wg jakich norm bdziemy projektowa dany rodzaj konstrukcji. Rozwijamy pozycj Normy projektowe i wybieramy Obcienia tu wybieramy
wg jakich norm bd przeprowadzane kombinacje.

4.3. Jak zmieni dokadno i jednostki wymiarw i wywietlanych rezultatw?


Przechodzimy do: menu

. Rozwijamy pozycj
Jednostki i formaty. Klikamy Wymiary, Siy lub Inne w zalenoci od tego jakie dane
chcemy ustawi. Z listy

wybieramy dan jednostk, a w polu

klikajc na strzaki zmieniamy poziom dokadnoci (ilo miejsc po


przecinku).

4.4. Czy mona zapisa wprowadzone zmiany w Preferencjach zadania, aby nie
wprowadza ich ponownie przy kadym uruchomieniu?
Nasze ustawienia moemy zapisa do pliku klikajc
, nadajemy wasn nazw i wybieramy lokalizacj zapisu (domylnie zapisywane s w folderze C:\Users\<nazwa uytkown.>\AppData\Roaming\Autodesk\Autodesk Robot Structural Analysis 2012\CfgUsr).
Przy uruchomieniu wystarczy e wybierzemy nasze zapisane preferencje z listy znajdujcej
si na grze okna Preferencje zadania. Moemy rwnie zapisa ustawienia jako domylne
aby wczay si automatycznie przy kadym uruchomieniu programu, w tym celu klikamy
na:

4.5. Jak zdefiniowa now podpor?


Wybieramy ekran
, w oknie Podpory klikamy na . W oknie Definicja podpory moemy utworzy podpory nie tylko sztywne, ale te spryste czy z tarciem. Zaznaczajc pozycje: UX lub UZ blokujemy przesuw w danym kierunku, a zaznaczajc RY blokujemy obrt.

89

4.6. Jak wprowadzi do ukadu przeguby?


W ekranie
klikamy na:
(zwolnienia). Pojawia si nam okno z list domylnych
zwolnie dla prtw. Jeeli chcemy aby dany prt by poczony przegubowo z reszt ukadu z jednej strony wybieramy zwolnienie
i klikamy na prt przy wle
w ktrym ma znale si przegub. Jeeli natomiast prt ma mie zwolnienia na obu kocach
wybieramy

i klikamy na prt. Aby usun zwolnienia w prcie wybieramy

i klikamy na prt.
UWAGA! W wle przynajmniej jeden prt powinien by bez zwolnienia w przeciwnym wypadku program wykryje niestabilno w tym punkcie i obliczenia bd niepoprawne.

4.7. Jak zdefiniowa nowy przekrj?


W ekranie
w oknie Przekroje klikamy na , moemy wybra typ profilu, m.in. stalowy, elbetowy i drewniany. Z zakadek wybieramy odpowiedni w zalenoci
czy profil ma by standardowy, zoony lub o zmiennym przekroju i wprowadzamy szczegowe dane interesujcego nas profilu.

4.8. Jak utworzy przypadek obcie i zadawa obcienia do ukadu?


W ekranie
, w oknie Przypadki obcie wybieramy odpowiedni natur naszego obcienia (w zalenoci od natury w momencie tworzenia kombinacji wspczynniki
bd wprowadzane automatycznie). Aby doda obcienie do przypadku klikamy
(Definicja obcie). W oknie wybieramy czy ma by to obcienie wzowe (sia skupiona,
moment zginajcy), czy prtowe lub ciar wasny elementu. Po wybraniu obcienia i wpisaniu wartoci obcienia (zgodnie z globalnym lub lokalnym ukadem wsprzdnych),
wpisujemy do ktrych prtw/wzw chcemy przyoy wybran si.
W jednym przypadku moe by zadanych wiele obcie.

4.9. Jak definiowa kombinacje z gotowych przypadkw obcie?


Klikamy na przycisk:

w oknie Definicja/zmiana kombinacji moemy wybra czy

kombinacja ma by dla SGN czy SGU. Klikamy


i w oknie Kombinacje wybieramy
ktre przypadki obcienia chcemy doda do naszej kombinacji. Jeeli w Preferencjach zadania wybralimy odpowiedni norm do kombinacji obcie, wspczynniki do odpowiednich przypadkw bd nadawane automatycznie. Gdy chcemy sami wprowadzi
wspczynnik do przypadku, wystarczy wpisa warto w pozycj Wspczynnik, zaznaczy przypadek z listy i klikn

4.10. Jak wywietli rezultaty oblicze (wykresy si wewntrznych)?


Przed wywietleniem wynikw naley upewni si czy obliczenia statyczne s aktualne
(moemy to sprawdzi na grze

lub na dole ekranu

).

Jeli nie, wykonujemy obliczenia klikajc:


. Przechodzimy do ekranu
. Aby
wywietli wykres interesujcych nas si wewntrznych, wybieramy odpowiedzni pozycj
90

w zakadce NTM w oknie Wykresy. Moemy zmienia interesujce nas przypadki


obcie, dla ktrych maj by wywietlane wykresy wybierajc odpowiedni przypadek lub
kombinacj z listy:
. Moemy rwnie wywietli szczegowe wyniki
w formie tabeli: wybieramy z menu Okno Dodaj widok Tabele - rezultaty Siy.

4.11. Czy w programie istnieje moliwo wprowadzenia lini pomocniczych (osi)?


Program pozwala na wprowadzenie osi konstrukcji. W ekranie pocztkowym:

kli-

kamy na:
na pasku z prawej strony ekranu. W oknie Osie konstrukcji definiujemy pooenie osi w ukadzie kartezjaskim, cylindrycznym. Moliwe jest rwnie wprowadzenie
dowolnych osi poprzez definicj 2 punktw tworzcych (przycisk Osie dowolne).
Aby zdefiniowa osie w ukadzie kartezjaskim:
Nazwa musimy nazwa nasz ukad osi, ktry definiujemy
wybieramy z zakadek X lub Z (o prostopada do kierunku osi konstrukcyjnych)
Pozycja pozycja pierwszej osi
Liczba powtrze ilo osi o tym samym rozstawie
Rozstaw rozstaw wprowadzanych osi w metrach
klikamy
.
Czynnoci powtarzamy dla drugiej osi.
Osie bd widoczne tylko, gdy zdefiniowane bd osie we wszystkich kierunkach (co najmniej
po jednej)
Wybrane osie moemy wyrni zaznaczamy zdefiniowan o z listy i klikamy:
. Wybrana o zostanie pogrubiona.
Aby zatwierdzi wprowadzone osie klikamy

4.12. W jaki sposb wprowadzi do programu rysunek ukadu konstrukcji?


Przygotowujemy podkad w formacie .dwg lub .dxf(np. w programie AutoCAD).
W programie Robot w ekranie

otwieramy menu:

. Wyszukujemy nasz plik z podkadem i klikamy


. W oknie
Import DWG/DXF wybieramy jednostk w jakiej narysowany jest podkad.
Jeli rysowalimy w milimetrach z listy wybieramy mm.
W pozycji Paszczyzna wybieramy z listy XZ - jest to paszczyzna w ktrej bdziemy modelowa ukad. Klikamy
.
W oknie powinnimy ujrze zaimportowany rysunek,

4.13. Jak zdefiniowa typ prta stalowego zginanego, na ktrego nie dziaaj siy
podune?
Klikamy na
na pasku z prawej strony okna. W oknie Typ prta klikamy na .
Na belk nie dziaaj siy podune wic nie ulega wyboczeniu: w pozycjach Wsp.
dugoci wyboczeniowej wybieramy:

.
91

Prt pod dziaaniem siy poprzecznej lub momentu zginajcego ulega ugiciu wic
moe ulec zwichrzeniu: zaznaczamy pozycj:
.
W zalenoci od wysokoci przyoenia obcienia do belki wybieramy odpowiedni
poziom obcienia (wpywa to na parametr zg do obliczania momentu krytycznego).
Dla grnej i dolnej pki moemy okreli odrbne wsp, dugoci zwichrzeniowej,
klikajc odpowiedznio na

. Istnieje moliwo prowadzenia ste

poprzecznych na dugoci belki


.
Program moe sam dobra Krzyw zwichrzenia w zalenoci od profilu lub
moemy j sami narzuci. Rwnie mamy moliwo wyboru obliczania krzywej
zwichrzenia metod ogln lub szczegow (dla dwuteownikw walcowanych i ich
spawanych odpowiednikw).
Po klikniciu na
moemy wybrac szczegowe parametry dotyczce
zwichrzenia, m.in. przybliony rozkad momentw w prcie (do okrelenia
wspczynnikw C1 i C2).
W dodatkowych zestawach parametrw moemy okreli ugicia i prezmieszczenia
graniczne, lub parametry dla zoonych przekrojw np. ze skratowaniami.

4.14. Jak zdefiniowa typ prta stalowego ciskanego osiowo, ktry nie ulega
zwichrzeniu?
Klikamy na
na pasku z prawej strony okna. W oknie Typ prta klikamy na .
W pozycjach Dugoci wyboczeniowe wpisujemy rzeczywiste dugoci wyboczeniowe
z zaznaczeniem

(w metrach). Dugo moemy zdefiniowa jako stosunek dugoci

wyboczeniowej do cakowitej prta - zaznaczamy


i wpisujemy stosunek.
W pozycjach Wsp. dugoci wyboczeniowej wpisujemy stosunek dugoci. wybieramy gotowy z listy (po klikniciu na
), lub wprowadzamy stenia:
.
W pozyzcji Krzywa wyboczeniowa moemy j sami zdefiniowa (a, b, c lub d) lub
zostawi: auto - dziki temu program automatycznie dobierze parametr do oblicze.
Prty w naszej kratownicy nie s zginane, wic zwichrzenie nie wystpi pozycja
jest odznaczona.

4.15. Jak definiowa grupy prtw do wymiarowania?


W ekranie

w oknie Definicje:

klikamy na zakadk Grupy. klikamy:


Nazwa podajemy nazw grupy
w pozycji Lista prtw wpisujemy numery prtw, ktre maj nalee do grupy
w pozycji Materia wybieramy z listy stal, ktr chcemy uy w naszej konstrukcji

klikamy
, wybieramy list interesujcych nas przekrojw ktre program
moe nam zaproponowa dla wybranej grupy.

zapisujemy zmiany klikajc

92

4.16. Jak poprawnie wymiarowa grupy prtw lub sprawdza nono?


W ekranie

w oknie Obliczenia wybieramy:


o Weryfikacja prtw aby sprawdzi nono zaprojektowanych prtw pojedynczo,
o Weryfikacja grup aby sprawdzi nono zaprojektowanych prtw w grupach,
o Wymiarowanie grup aby przeprowadzi obliczenia i przedstawi list proponowanych przekrojw dla konstrukcji
Przypadki: wybieramy przypadki obcie, dla ktrych chcemy wykona obli-

czenia (klikamy
)
w polu Stan graniczny wybieramy Nono

Wykonujemy obliczenia klikajc

4.17. Jak wymiarowa prty aby uzyska dane parametry (z uwzgldnieniem


optymalizacji)?
W oknie Obliczenia:
wybieramy pozycj Wymiarowanie grup
zaznaczamy
i klikamy
w oknie Opcje optymalizacyjne moemy zdefiniowa dane parametry dobieranych
profili

aby zaprojektowa najlejsz konstrukcj zaznaczamy


wykonujemy obliczenia

W oknie Wymiarowanie grup pojawiaj si profile oznaczone:


lizowanym ciarze.

i klikamy

- s to profile o zoptyma-

4.18. Jak sprawdza stan graniczny uytkowalnoci?


W ekranie

w oknie Obliczenia wybieramy:


o Weryfikacja prtw aby sprawdzi nono zaprojektowanych prtw pojedynczo,
o Weryfikacja grup aby sprawdzi nono zaprojektowanych prtw w grupach,

Przypadki: wybieramy kombinacje zdefiniowane dla SGU (klikamy


w polu Stan graniczny wybieramy Uytkowanie

Wykonujemy obliczenia klikajc

4.19. Co zrobi aby program automatycznie dobra typ poczenia do konstrukcji?


W ekranie

w zakadce Konstrukcja naley zaznaczy ssiadujce prty, kt-

re maj znale si w wle i klikn


jc

. Obliczenia w tym przypadku wykonuje si klika-

(program wymiaruje poczenie dla si wewntrznych w konstrukcji). W przypad93

ku generacji pocze wizara kratowego, naley tak zamodelowa ukad, aby cige pasy
(grny, dolny) byy pojedynczym prtem.

4.20. W jaki sposb mog sprawdzi w programie waciwoci geometryczne interesujcego mnie przekroju (bez koniecznoci modelowania i wymiarowania)?
Klikamy menu

. Wywietlony zostaje Katalog profili (domylnie Katalog polskich profili 2007 w zalenoci od ustawie katalogw w Preferencjach zadania). Z list

wybieramy interesujcy nas prze-

krj. Aby wywietli wszystkie dane profilu, rozwijamy list:


bieramy Wszystkie kolumny.

i wy-

94

5. Bibliografia
1. Konstrukcje stalowe : przykady oblicze wedug PN-EN 1993-1 Cz.1 Wybrane elementy
i poczenia. red. Aleksander Kozowski. Oficyna Wydawnicza Politechniki Rzeszowskiej,
Rzeszw 2010.
2. Budownictwo Oglne Tom 5 Stalowe konstrukcje budynkw projektowanie wedug eurokodw z przykadami oblicze. praca zbiorowa pod kierunkiem dr hab. in. Mariana Giejowskiego i prof. dr hab. in. Jerzego Ziko. Arkady, Warszawa 2010.
3. PN-EN 1993-1-1: Eurokod 3 Projektowanie konstrukcji stalowych Cz 1-1: Reguy
oglne i reguy dla budynkw.
4. PN-EN 1993-1-5: Eurokod 3 Projektowanie konstrukcji stalowych Cz 1-5 Blachownice.
5. PN-EN 1993-1-8: Eurokod 3 Projektowanie konstrukcji stalowych Cz 1-8: Projektowanie wzw.
6. B. Stankiewicz: Porwnanie obliczania belek na zwichrzenie wedug normy PN-EN 1993-11. Inynieria i Budownictwo, nr 9/2011.
7. Autodesk Robot Structural Analysis 2011 - Podrcznik uytkownika. Autodesk, Marzec
2010.
8. http://www.robobat.pl/

95

You might also like