NR 14 (585) 6 Kwietnia 2008 Cena

NR 14 (585) 6 KWIETNIA 2008 CENA 4,70 ZŁ (W TYM 7% VAT)
TYGODNIK FORUM: Rozmowy w sieci str. 13

ISSN 0867-4523
INDEKS 337 374
www.zolnierz-polski.pl
ŻOŁNIERZ
BUZDYGANY
ROKU 2007
PROFESJONALIZACJA: Skazani na zawodowstwo str. 22
WOJSKO: Laboratorium widmo str. 20
AFGANISTAN: TRZY RÓŻNE ŚWIATY str. 57
AAAAAAA AAAAAAAA
W NUMERZE
NASZYM OKIEM
W IRAKU
BEZPIECZNIEJ
Irak jest krajem bardziej stabilnym niż
Afganistan – tak wynika z raportu
sporządzonego przez znane brytyjskie
centrum analiz strategicznych Jane’s
Information Group STR. 32
TEMAT NUMERU
WOJSKO PROBLEMY
BUZDYGANY
Jedna gala, dziewięć nagród, LABORATORIUM
piętnaście tysięcy nagrodzonych WIDMO
– 27 marca przy dźwiękach
Pułkownik wpadł na pomysł
fanfar rozdano Buzdygany
utworzenia najlepszego w kraju
2007 r. – nagrody Redakcji KULISY AFGANISTAN
i przodującego w NATO laboratorium
„Polski Zbrojnej” dla najlepszych
badań paliw i silników. Do dziś TRZY RÓŻNE ŚWIATY
żołnierzy i ludzi związanych
jednak ono nie działa, a oficer
z naszą armią STR. 4
Stwierdzenie, że służyło się
przebywa w areszcie podejrzany
o korupcję STR. 20 w Afganistanie, jest bardzo
nieprecyzyjne, gdyż w bazach Kabul,
Bagram, Szarana na żołnierzy
czekają zupełnie inne
wyzwania STR. 57
WOJSKO
WOJSKO PROBLEMY NA SALONACH
Dziś nie wystarczy
GROBU NIE OPUSZCZĄ już tylko dobre wrażenie.
Brak szeregowych z poboru może Trzeba wiedzieć, jak się
oznaczać dla Batalionu zachować w konkretnych
Reprezentacyjnego WP spore sytuacjach
kłopoty… STR. 28
STR. 26
Redaktorzy prowadzący: Bydgoszcz: Krzysztof Wilewski, Marcin Kaczmarski, Włodzimierz Kaleta,

TYGODNIK ppłk Artur Goławski , tel.: (0-22) 684 52 30, tel. (0-52) 378 25 90, CA MON 415 200; Damian Markowski
CA MON 845 230; Aneta Wiśniewska, Gdynia: Tomasz Gos, kmdr ppor. Mariusz
(0-22) 684 52 13, CA MON 845213; Konarski, tel.: (0-58) 626 62 07, CA MON Dział graficzny:
polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl 266 207; Krzysztof Wygnał, tel.: (0-58) tel.: (0-22) 684 51 70, CA MON 845 170;
www.polska-zbrojna.pl
626 24 13, CA MON 262 413; Kraków: Marcin Dmowski (kierownik), Monika
Publicyści: Magdalena Kowalska-Sendek, Jacek Klekociuk, Paweł Kępka, Andrzej Witkowski
Dyrektor Redakcji Wojskowej Warszawa: Norbert Bączyk, Piotr Szustakowski, tel.: (0-12) 613 17 80, Opracowanie stylistyczne:
Redaktor naczelny Bernabiuk, tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON CA MON 131 780; Poznań: Piotr Laskowski, tel.: (0-22) 684 03 55, CA MON 840 355;
Artur Bartkiewicz, tel.: (0-22) 684 53 65, 845 229; Jakub Czermiński, Anna CA MON 572 446, mjr Tomasz Szulejko, Renata Gromska (kierownik),
684 56 85, faks: 684 55 03; CA MON 845 Dąbrowska, tel.: (0-22) 684 52 44, tel.: (0-61) 857 23 59, CA MON 572 359; Katarzyna Kocoń, Małgorzata Mielcarz,
365, 845 685, faks: 845 503; CA MON 845 244; Paulina Glińska, Wrocław: Bogusław Politowski, Aleksandra Ogłoza, Katarzyna Pietraszek,
sekretariat@redakcjawojskowa.pl tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; tel.: (0-71) 765 38 53, CA MON 653 853; Joanna Rochowicz
Al. Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa Sylwia Guzowska, tel.: (0-22) 684 02 32, Fotoreporter: Biuro Reklamy i Marketingu:
Zastępca dyrektora Redakcji Wojskowej CA MON 840 232; kpt. Grzegorz Predel, Jarosław Wiśniewski, Adam Niemczak (kierownik) ,
sekretarz redakcji „Polski Zbrojnej”: tel.: (0-22) 684 08 68, CA MON 840 868; tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; tel. (0-22) 684 53 87, 684 51 80,
Wojciech Kiss-Orski, tel.: (0-22) 684 02 22, Roman Przeciszewski, tel.: (0-22) 684 52 Współpracownicy: 684 55 03, faks: (0-22), CA MON 845 387;
CA MON 840 222; 44, CA MON 845 244; Tadeusz Wróbel, Andrzej Jonas, Robert Czulda, Joanna Brodowska, tel.: (0-22 ) 684 51 80;
wko@redakcjawojskowa.pl tel.: (0-22) 684 52 44, CA MON 845 244; Krzysztof Głowacki, Paweł Henski, reklama@redakcjawojskowa.pl
Egzemplarze czasopism dostępne w wewnętrznym kolportażu wojskowym są bezpłatne
2 Polska Zbrojna nr 14/2008

FORUM ŁĄCZNOŚĆ
ROZMOWY W SIECI
Szefowie będą celebrować narady, REDAKTOR
NACZELNY
nie wyciągając podwładnych
z macierzystych garnizonów. Artur Bartkiewicz
Wzrośnie efektywność pracy.
Już wkrótce. Bez magicznych
sztuczek, a za sprawą nowej
Inny świat
technologii STR. 13
Kiedy ten numer trafi do rąk czytelników, w Bukareszcie będzie trwał kolejny
szczyt NATO. Podczas spotkania państwa członkowskie muszą odpowiedzieć sobie
na wiele trudnych pytań. Najważniejsze z nich brzmi: w którą stronę powinien
ewoluować sojusz i w jaki sposób umacniać jego pozycję we współczesnym świe-
cie? Świecie – dodajmy – zupełnie innym niż ten, który otaczał polityków podpisu-
WOJSKO PROFESJONALIZACJA jących w 1949 r. traktat waszyngtoński.
NATO to w historii bezprecedensowy przykład bardzo szerokiego i trwałego soju-
szu, który przez niemal sześćdziesiąt lat istnienia był, i wciąż jest, jednym z naj-
ważniejszych filarów światowego bezpieczeństwa. W latach zimnej wojny była to
organizacja czysto defensywna – jej rolą było odstraszanie państw bloku wschod-
niego, a przede wszystkim ZSRR, przed agresją skierowaną przeciw któremukol-
wiek z krajów Europy Zachodniej. Fakt, że za w znacznej mierze rozbrojonymi
Niemcami czy innymi zniszczonymi wojną państwami Europy leżącymi na zachód
od Łaby stały amerykańskie głowice atomowe, skutecznie powstrzymywał radziec-
kie mocarstwo przed dalszą ekspansją komunizmu niesionego na bagnetach
Armii Czerwonej.
Zimna wojna została przez kraje NATO wygrana. Przeciwnik sojuszu przestał ist-
MIESZKANIOWY nieć. Przez chwilę wydawało się, że – jak to ujął Francis Fukuyama – nastąpił
MAGNES „koniec historii” i teraz nadchodzą dla świata lata szczęśliwości i bezpieczeństwa.
Już, już wszyscy zaczynaliśmy wierzyć, że przekujemy pałasze na lemiesze i będzie-
Wszystko wskazuje na to, że już my mogli zająć się innymi sprawami niż wojowanie. Niestety, historia rządzi się
niedługo do 11 Lubuskiej Dywizji swoimi prawami i wcale nie ma ochoty się kończyć. Pogłoski o jej śmierci okazały
się mocno przesadzone.
Kawalerii Pancernej kandydaci
Dziś cywilizacji euroatlantyckiej zagraża wróg, który na razie znajduje się daleko
na szeregowych zawodowych od granic naszego kontynentu. Agresywny fundamentalizm islamski wojujący za
będą się pchali drzwiami pomocą międzynarodowego terroryzmu nie stanowi zagrożenia tego samego typu
i oknami STR. 24 co radzieckie dywizje czekające na sygnał do podboju świata. Wróg nie ma dywi-
zji, nie prowadzi działań regularnych, nie jest w stanie podjąć walki w taki sposób,
do jakiego przez wieki przywykliśmy. Ale to nie znaczy, że nie jest groźny. Para-
doksalnie, być może dlatego, że nie jest w stanie walczyć w otwartym polu, jest na-
Prenumerata: wet groźniejszy. Groźniejszy, bo bezpostaciowy, bo nie da się spraw z nim rozstrzy-
RUCH SA, KOLPORTER SA, Garmond PRESS, GLM. gnąć jedną bitwą czy nawet wojną. Bo nie wiadomo, gdzie i kiedy uderzy.
Informacja: (0-22) 684 04 00 Dzisiejsze NATO musi być gotowe do walki z takim wrogiem. Musi być gotowe do
Kolportaż i reklamacje: tego, że o przyszłość Europy będzie walczyło w dalekim Afganistanie, a w przyszło-
Bellona SA – (0-22) 457 04 37, ści być może w innych pozaeuropejskich regionach. To zupełnie inna walka niż ta,
6879 041, CA MON 879 041
którą prowadzono dotychczas. Potęga militarna nie wystarcza. Potrzeba jeszcze in-
Druk: Drukarnia Wydawnicza „Trans-Druk”, Golina
Numer zamknięto: 31.03.2008 r. nej broni – nadziei na lepsze życie dla mieszkańców państw, które politolodzy
Zdjęcie na okładce: archiwum Tomasz Szulejko określają mianem upadłych. W tę broń wyposażeni są pracownicy CIMIC-u czy
Projekt graficzny: Łukasz Kaugan, CaStudio PRT. Dzisiejsze NATO musi ich traktować z taką samą powagą jak żołnierzy bio-
rących udział w operacjach bojowych. Bez nich będziemy tylko gasić pożary, które
Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze za chwilę wybuchną gdzie indziej ze zdwojoną siłą. Takiej walki prowadzonej na
odzwierciedla stanowisko redakcji. dłuższą metę nie wygramy.
Tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca.
NATO jest nam dziś potrzebne tak samo, jak było potrzebne Europie Zachodniej
Zastrzega sobie prawo do skrótów.
w czasie zimnej wojny. Bez sojuszu trudno sobie wręcz dzisiaj wyobrazić nasz
euroatlantycki świat. Jest nam potrzebne NATO elastyczne i ewoluujące, które nie
zaskorupia się w dotychczasowej formule, tylko wychodzi naprzeciw nowym wy-
zwaniom. NATO, które jest sojuszem na miarę XXI w. Tylko taki sojusz może nam
zapewnić bezpieczeństwo.
Nakład: 20 000 egz.
nr 14/2008 Polska Zbrojna 3

TEMAT NUMERU
BUZDYGANY
Jakub
Czermiński
Jedna gala, dziewięć nagród, piętnaście tysięcy nagrodzonych żołnierzy PKW Irak
– 27 marca przy dźwiękach fanfar rozdano Buzdygany 2007 r., nagrody Redakcji
„Polski Zbrojnej” dla najlepszych żołnierzy i ludzi związanych z naszą armią.
Uroczysta gala wręczenia Buzdyganów ny obowiązek i cieszę się, że spotykam Buzdygana w kategorii Żołnierz Ro-
przyciągnęła do Centrum Konferencyjne- się dziś z tyloma ludźmi, którzy swoim ku przyznali czytelnicy „PZ”. Do redak-
go Wojska Polskiego w Warszawie wiele życiem i służbą realizują te piękne słowa cji napłynęło kilkaset głosów, a walka
znamienitych osób, które chciały osobiście Norwida – dodał Bartkiewicz. trójki najczęściej wskazywanych kan-
uhonorować wyróżnionych i im pogratulo- dydatów trwała do samego końca. Osta-
wać. Przybyli więc m.in. minister obrony Prasowiec Żołnierzem Roku tecznie nagrodę od czytelników „PZ”
narodowej Bogdan Klich, szef Sztabu Ge- Kapituła nagrody przyznała osiem Buz- dostał mjr Tomasz Szulejko, rzecznik
neralnego gen. Franciszek Gągor oraz wie- dyganów, wybierając spośród kandyda- prasowy Centrum Szkolenia Wojsk Lą-
lu wysokich rangą oficerów ze wszystkich tów zgłoszonych przez kierownictwo dowych w Poznaniu, od stycznia br. pu-
rodzajów sił zbrojnych, m.in. wiceadm. An- MON, dowódców rodzajów sił zbrojnych blicysta Redakcji Wojskowej. Nie wszy-
drzej Karweta, dowódca Marynarki Wo- oraz dowódców jednostek wojskowych. scy byli tym zaskoczeni. – Był aktyw-
jennej, gen. dyw. Sławomir Dygnatowski Kapitułę tworzyli: płk Cezary Siemion ny, starał się, wykonał bardzo pożytecz-
z Dowództwa Operacyjnego, gen. bryg. – dyrektor Departamentu Prasowo-Infor- ną pracę. Dobrze, że sumienna praca dla
Anatol Czaban z Sił Powietrznych oraz macyjnego MON, Artur Bartkiewicz wojska jest doceniana. Dziennikarze to-
gen. bryg. Marek Ojrzanowski i gen. dyw. – dyrektor Redakcji Wojskowej, Wojciech warzyszą żołnierzom podczas wykony-
Paweł Lamla. – Nasi laureaci udowodni- Kiss-Orski – sekretarz redakcji „Polski wanych zadań, a dziś media to czwarta
li, że każdy żołnierz nosi w plecaku buz- Zbrojnej”, płk rez. Jan Brzozowski – szef władza, kształtująca opinię publiczną.
dygan – mówił w powitalnym przemówie- wydziału Przeglądów Sił Zbrojnych, Ane- Nie dziwię się więc wyborowi czytelni-
niu dyrektor Redakcji Wojskowej i redak- ta Wiśniewska – redaktor prowadząca ków „Polski Zbrojnej” – komentował
tor naczelny „Polski Zbrojnej” Artur Bart- „PZ” oraz dziennikarki „PZ” – Paulina „na gorąco” dyrektor Departamentu
kiewicz. – Ojczyzna to nasz wielki, wspól- Glińska i Anna Dąbrowska. Transformacji MON gen. bryg. Marek

NAGRODA PZ
Ojrzanowski. Wtórował mu były dowód- Buzdyganami doceniono wiele aspek- „Bolera” Ravela, przykład muzyki jedno-
ca mjr. Szulejki, komendant Centrum tów żołnierskiego życia. Wyróżniono bo- rodnej. Orkiestra Reprezentacyjna zapro-
Szkolenia Wojsk Lądowych w Poznaniu haterstwo jednostki i zespołu, umiejętno- ponowała nowoczesną i zaskakującą aran-
płk dypl. Jarosław Wierzcholski. – Dziś ści praktyczne i dowódcze, relacjonowa- żację suity, oddając w pełni niesamowitą
informacje stają się orężem tak samo nie wojskowej służby i „misyjne” zaan- dynamikę i moc tej melodii. Gdy roz-
ważnym jak nowoczesna broń. Myślę, że gażowanie. Słowem – wszystko to, co na brzmiał ostatni dźwięk, zebrani na sali by-
między innymi dlatego Tomasz został co dzień stanowi o sile polskiej armii li wyraźnie rozczarowani, że to już koniec.
dostrzeżony przez tych wszystkich kole- i o jej rozwoju. A raczej nie „co”, lecz Aż chciało się zawołać: bis!
gów, którzy na niego głosowali. To tak- „kto”, bo przecież armia to ludzie. – Buz- Na szczęście rozczarowanie było krót-
że efekt jego ponaddwudziestoletniej dygany to zaszczytne wyróżnienia, które kotrwałe, bo przy aplauzie publiczności
pracy, kiedy szkolił żołnierzy i wycho- idą w dobre ręce – mówił z przekonaniem na scenę wkroczyła Alicja Majewska
wał całe pokolenia podchorążych. Tomek minister Klich. w asyście Włodzimierza Korcza. Recital
ma szacunek do żołnierzy – zarówno złożony był z najbardziej popularnych
tych, których szkolił, jak i tych, z który- „Męska rzecz być daleko” utworów artystki – „Być kobietą” i „Od-
mi teraz przeprowadza wywiady. Będzie Spotkanie uświetnił występ Orkiestry kryjemy miłość nieznaną”. Jej głos prze-
go nam w CSWL bardzo brakowało! Reprezentacyjnej Wojska Polskiego szedł wśród zebranych jak burza i wró-
– dodał Wierzcholski. im. gen. Józefa Wybickiego pod batutą cił kolejną burzą – oklasków. – To pio-
– W życiu rzeczywiście bywa tak, że je- kpt. Macieja Ślązaka. Orkiestra rozpoczę- senka o rozłąkach i nadziejach na szczę-
den ma szczęście, a drugi pecha – sko- ła koncert brawurowo odegranym japoń- śliwe powroty, której temat jest bardzo
mentował ten fakt minister Klich, który skim marszem „Bou-Shu”. Kompozytor bliski wojskowemu środowisku – zapo-
w asyście dyrektora Bartkiewicza osobi- Satoshi Yagisawa wzbogacił popularną wiadała Majewska napisany przez Woj-
ście wręczał Buzdygany laureatom. – Dziś melodię ludową o bębny i perkusję, odda- ciecha Młynarskiego utwór „Jeszcze się
wszyscy mamy szczęście, że możemy być jące gorącą atmosferę pola walki. Emocje tam żagiel bieli”. – Myślę, że rzadko się
wśród wyróżnionych. Mam ogromną sa- ostudziły spokojne rytmy gitarowej „Eu- zdarza, by żołnierze Wojska Polskiego
tysfakcję, że mogę uczestniczyć w tym ropy” Carlosa Santany. Następnie Peer z własnej woli trzy razy z kolei słuchali
spotkaniu i poznać biografie oraz doko- Gynt zaczął skradać się „W grocie króla piosenek o miłości – żartował, wyraża-
nania naszych laureatów – mówił mini- gór”. Fragment, w którym Gynt ucieka jąc uznanie dla solistki, Artur Bartkie-
ster. Zapytany, czy chciałby dostać Buz- przed trollem, omijając przeszkody, wręcz wicz. Po zakończeniu części artystycz-
dygan, szef resortu obrony odpowiedział: rozsadzał ściany. Kompozycja Edwarda nej udało nam się zapytać Alicję Majew-
– Oczywiście, jeśli na to zasłużę. Griega to jeden z najwybitniejszych, obok ską o jej wrażenia. – To ciekawe uczu- 

TEMAT NUMERU
cie, gdy większość widowni to mundu-
rowi. Ale nie można mówić, że cywile
inaczej odbierają muzykę. Tutaj niektó-
rzy mogli być stremowani tak dużą licz-
bą notabli. W Centrum Konferencyjnym
WP występowałam kilka miesięcy temu,
zostaliśmy wspaniale przyjęci. Kiedy
śpiewam dla żołnierzy, a niektórych mia-
łam okazję poznać, to mam świadomość,
w czym oni uczestniczą, jak odpowie-
dzialne zadania wykonują. A piosenka
„Jeszcze się tam żagiel bieli” – w armii
rozłąki są częste. Oby każda kończyła się
„radości łzą” – mówiła artystka.
Gdy skończyła się część oficjalna, wy-
różnieni i goście udali się na bankiet, by
w bardziej kameralnej atmosferze poroz-
mawiać o życiowej pasji zgromadzonych
– o wojsku. Impreza trwała do późnej no-
cy. Przy muzyce kwartetu smyczkowego
i suto zastawionych stołach czas płynął
szybko. Dało się odczuć atmosferę wspól-
noty i koleżeństwa. Ludzie z różnych stron
kraju radośnie poklepywali się po plecach
w gestach powitania, błyskały flesze, gwar
rozmów co chwilę przerywały salwy
śmiechu. Najweselsi byli przedstawiciele
Sił Powietrznych. Żartowano z sierż. sztab.
Zbigniewa Siekierskiego, który, ratując
Buzdygan przez upadkiem, skaleczył się
w dłoń. – Kolejny raz wykazałeś się bo-
haterstwem – przyjacielsko śmiali się ko-
ledzy buzdyganowca. Było co ratować,
bowiem Buzdygan jest nagrodą pożąda-
ną. W końcu nieczęsto się zdarza, by tylu
generałów jednocześnie oklaskiwało żoł-
nierza, a przecież st. szer. Delost dostał
gromkie brawa, co wprawiło go w bardzo Żołnierz Roku – mjr Tomasz grodę jako „Przyjaciel Wojska”. Cieszę się, że
dobry humor. Inni też mieli ochotę na na- Szulejko, b. rzecznik prasowy zostałam doceniona także przez Redakcję
grodę. – Mam nadzieję, że to ostatni rok, Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych Wojskową. Moim zdaniem, dla żołnierzy płeć
kiedy żaden żołnierz z Warszawy nie zo- w Poznaniu dziennikarza nie ma znaczenia. W tej pracy
stał wyróżniony – żartował dowódca Gar- – Ta nagroda to dla mnie wielki zaszczyt, ale kobieta nie ma ani łatwiej, ani trudniej. Liczy
nizonu Warszawa gen. bryg. Kazimierz też ogromne zaskoczenie. Naprawdę nie spo- się charakter i rzetelność. Wciąż jednak poku-
Gilarski. – W naszych szeregach na pew- tuje stereotyp, że kobieta gorzej zna się na
dziewałem się, że tyle osób zechce oddać na
no są tacy, którzy śmiało mogą walczyć wojsku. Ale to samo zdziwienie, którym ludzie
mnie głos. Wyróżnienie oficera prasowego
o Buzdygany – dodał już bardziej serio. reagują na wieść o mojej specjalizacji, widzę
w takiej kategorii to symbol zmian, jakie zacho-
Również Żandarmeria była niepocie- też wtedy, gdy mówię, że moją pasją są stare
dzą w naszym wojsku. To znak, że tworzenie
szona, że wśród nagrodzonych zabrakło motocykle, gdy ktoś słyszy moje wykłady
wizerunku polskich sił zbrojnych jest docenia-
szkarłatnego beretu. – Bardzo się cie-
ne. Bardzo się cieszę z wyróżnienia, ale z poko- o kompresji silnika czy wale kardana.
szymy, że Buzdyganami nagradzani są
ci, którzy faktycznie wyróżniają się rą podchodzę do nagrody. Łączy się z nią nie
tylko zaszczyt, ale przede wszystkim odpowie- Oficer Roku – mjr Tomasz
w wojsku. To elitarne grono i mamy na-
dzieję, że w przyszłym roku także przed- dzialność i zobowiązanie do dalszej wytężonej Biedziak, zastępca dowódcy
stawiciel Żandarmerii Wojskowej do pracy. Chciałbym też wyrazić szacunek i uzna- 1 Batalionu Piechoty Zmotoryzowanej
niego dołączy. Kto wie, może obok naj- nie dla tych, którzy być może bardziej ode 17 Wielkopolskiej Brygady
lepszych z Wojsk Lądowych czy Mary- mnie zasługiwali na Buzdygan – np. pan gene- Zmechanizowanej
narki Wojennej powstanie nagroda dla rał Różański, żołnierz z krwi i kości. Na szacu- – Nawet nie wiedziałem, że byłem nominowa-
najlepszego żandarma? – przewidywał nek zasługuje też decyzja generałów Gągora ny do takiej nagrody. Oczywiście bardzo się
oficer ŻW. Być może słowa te będą pro- i Skrzypczaka, którzy, wycofując swoje kandy- cieszę, ale myślę, że odbieram Buzdygan dzię-
rocze, ale o tym przekonamy się za rok. datury, dali szansę mniej znanym żołnierzom. ki tym wszystkim chłopakom, którzy byli ze
Do zobaczenia!  mną w Iraku i Afganistanie. Im należy się ta
Napisz do autora: Przyjaciel Wojska – Katarzyna nagroda i im jest dedykowana. Mnie
jakub.czerminski@redakcjawojskowa.pl Lechowicz, dziennikarka PAP Buzdygan zmobilizuje do dalszej służby i wysił-
Współpraca: pg, ad – To szalenie miłe, że dziennikarz dostaje na- ku. Od ośmiu lat jestem gościem w domu,

NAGRODA PZ
| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | | |
Od lewej: płk. Jarosław

Wierzcholski w zastęp-
stwie mjr. Tomasza
Szulejki, gen. dyw. Ta-
deusz Buk – Nagroda
Specjalna – PKW Irak,
kmdr ppor. Leszek
Dziadek, płk dypl. pil.
Robert Cierniak,
płk rez. dr Jan Brzo-
zowski w zastępstwie
ppłk. w st. spocz.
Jerzego Garstki,
st. szer. Daniel Delost,
red. Katarzyna Lecho-
wicz, sierż. sztab. Zbi-
gniew Siekierski,
mjr Tomasz Biedziak.
czas płynie na misjach i w uczelniach. Buzdygan zmieni w moim życiu czy służbie. Według mnie, dobry dowódca powinien doce-
Rodzina wie jednak, że musi się mną z armią Na pewno będę się mocno starał być jeszcze niać pracę swoich podwładnych i pokazać, że
podzielić. lepszy. Mam wrażenie, że koledzy są ze mnie się nie boi. Staram się tak postępować i mam
dumni. To miłe. nadzieję, że moi podwładni nie boją się ze
Podoficer Roku – sierż. sztab. mną pływać. Choć morski żywioł umie wzbu-
Zbigniew Siekierski, Najlepszy Żołnierz Sił Powietrznych dzić w człowieku strach, moim celem jest to,
56 Kujawski Pułk Śmigłowców Bojowych – płk dypl. pil. Robert aby ludzie, którymi dowodzę, mogli na mnie
z Inowrocławia Cierniak, dowódca 23 Bazy Lotniczej polegać.
– Jestem dumny, że służę w Wojsku Polskim, w Mińsku Mazowieckim
i szczęśliwy, że otrzymałem to zaszczytne wy- – Dostać Buzdygan to niesamowite uczucie. Publicysta Roku – ppłk w st.
różnienie. To wzruszająca chwila. Dziękuję Już w zeszłym roku, gdy byłem nominowany, spocz. Jerzy Garstka
tym, którzy na mnie głosowali. Buzdygan nie czułem się wyróżniony. Miło mi, że kpt. pil. – W imieniu pułkownika Garstki bardzo dzię-
powinien stanowić zwieńczenia służby, lecz Witold Sokół opisał mnie jako osobę mającą kuję – mówił, odbierając nagrodę, płk rez. Jan
motywować do dalszej pracy i sukcesów. „myśliwski pazur”, który każdy pilot myśliwca Brzozowski. – Dobry publicysta wojskowy mu-
Otrzymałem mnóstwo gratulacji. Czuję, że mieć powinien. Cieszę się, że w ocenie kole- si znać rzemiosło wojskowe – dodał.
splendor Buzdygana spłynął na całą moją jed- gów mam to coś. Dobry dowódca jest przede
nostkę. Moi koledzy cieszą się, że wyróżniony wszystkim odpowiedzialny, nie tylko za siebie, Nagroda Specjalna – PKW Irak
został żołnierz z 56 Pułku. ale i podwładnych. To dzięki nim i ich pracy re- – Nasz żołnierz zniesie wszystko, dopóki mu
alizujemy zadania. wśród burzy przyświeca ta nadzieja, że ojczyź-
Najlepszy Żołnierz Wojsk Lądowych nie służy. Ta nagroda to wielka satysfakcja dla
– st. szer. Daniel Delost, Najlepszy Żołnierz Marynarki Wojennej wszystkich zaangażowanych w iracką opera-
kierowca czołgu Leopard 2A4 – kmdr ppor. Leszek cję. Właściwym miejscem dla tego Buzdygana
w 1 Batalionie Czołgów 10 Brygady Dziadek, dowódca okrętu będzie kaplica na Cytadeli, gdzie niebawem
Kawalerii Pancernej w Świętoszowie podwodnego ORP „Kondor” znajdzie się tablica z nazwiskami poległych,
– Jestem bardzo zaskoczony. Nigdy bym się – Byłem zaskoczony, kiedy w „Polsce która wróci z kaplicy św. Tadeusza Judy z bazy
nie spodziewał, że zostanę w taki sposób wy- Zbrojnej” przeczytałem o nominacji, a jestem Echo – mówił odbierający nagrodę gen. dyw.
różniony. Jeszcze się nie zastanawiałem, co jeszcze bardziej zaskoczony, że wygrałem. Tadeusz Buk, dowódca IX zmiany PKW. 

AAAAAAA
WYDARZENIA
AAAAAAAA
ZAPIS
wykonywania zadań bojowych, straciłem
żołnierzy, których nazwiska na zawsze
zapadły w moją pamięć. 18 Batalion na-
uczył mnie dumy, determinacji i ducha
bojowego. Wracam z przekonaniem, że
będziemy kultywować naszą elitarność
i dumę bycia żołnierzami jednostki w peł-
ni bojowej.
Dodać należy, że płk Patalong po raz
drugi znalazł się w Bielsku w roli „kura-
tora”. Poprzednio, przed siedmiu laty,
również przyjmował jednostkę
z zadaniem jej uzdrowienia.
Planowana na pół roku ka-
Płk Patalong dencja przeciągnęła się
ma pół roku na to, by wówczas do trzech
w „osiemnastce”, będącej lat. W tym czasie ba-
wizytówką sił zbrojnych i „towa- talion ewoluował
rem eksportowym”, sytuacja stała w stronę profesjona-
się jasna, a bielski batalion lizmu i nowoczesno-
poprzez udział w misjach ści, jego żołnierze
zagranicznych dobrze służyli w bardzo
JACEK SZUSTAKOWSKI
przysłużył się Polsce trudnej II zmianie

PKW w Iraku, w okre-
sie powstania As-Sadra.
Na konferencji prasowej
podkreślono, że ustępujący do-
Powrót do I ligi
wódca płk Adam Stręk nie został zdję-
ty ze stanowiska dyscyplinarnie, jego
odejście nie ma również nic wspólne-
go z wydarzeniami w Nangar Khel. Za
służbę w Afganistanie, gdzie dowodził
batalionem manewrowym, został bar-
PIOTR BARNABIUK dzo wysoko oceniony przez przełożo-
nych. Gen. bryg. Jerzy Wójcik, dowód-
Decyzją ministra obrony narodowej płk Piotr Patalong, dowódca ca 6 Brygady Desantowo-Szturmowej,
jednostki specjalnej GROM, 25 marca przejął dowodzenie której jednostką jest „osiemnastka”,
18 Batalionem Desantowo-Szturmowym. Dotychczasowy dowódca podczas pożegnania podkreślił, że ustę-
pujący dowódca, dzięki swojemu zaan-
bielskiej jednostki ppłk Adam Stręk został przeniesiony gażowaniu w służbę, jest przykładem
do rezerwy kadrowej. godnym naśladowania dla swych kole-
gów i podwładnych. Ppłk Adam Stręk
odczas uroczystego przeka- rem eksportowym”, sytuacja stała się zostanie prawdopodobnie wkrótce „za-
zania obowiązków i sztanda- przejrzysta, a bielski batalion poprzez gospodarowany” przez Dowództwo
ru jednostki przez dotych- udział w misjach zagranicznych dobrze Wojsk Specjalnych.
czasowego dowódcę, mini- przysłużył się Polsce. Bogdan Klich Dziś nikt, łącznie z ministrem obrony
ster Bogdan Klich wyłożył wyraził również nadzieję, że nowy do- narodowej, nie zna odpowiedzi na pyta-
w swym wystąpieniu istotę bezpreceden- wódca w ciągu pół roku doprowadzi nie, czy 18 Batalion jest szczególnym
sowej decyzji, stwierdzając, że musiał ją osiemnasty batalion ponownie do przypadkiem, czy w kwestii służby żoł-
podjąć szybko po tym, jak dowiedział się, pierwszej ligi, w której był do tej pory. nierzy skazanych przez prawo stanowi
iż w osiemnastym batalionie służy zbyt Życząc żołnierzom pomyślności, po- jedynie wierzchołek góry lodowej?
wielu żołnierzy skazanych pełnomocny- wiedział: – Miejcie poczucie tego, że Szczegółowe skontrolowanie „osiem-
mi wyrokami sądowymi. Zmiana dowód- służycie w elitarnej jednostce, a na eli- nastki” zlecono Żandarmerii Wojskowej
cy jest bowiem konsekwencją kontroli tarnej jednostce nie mogą ciążyć żad- dlatego, że właśnie z Bielska napływa-
przeprowadzonej przez Żandarmerię ne podejrzenia. ły informacje o niepokojącej sytuacji.
Wojskową, w wyniku której ujawniono, Płk Piotr Patalong w krótkim wystą- Dalszą konsekwencją powinno być
że od lat 90. prawo naruszyło ponad pół pieniu przypomniał, że dowodził już biel- sprawdzenie pod tym względem całego
setki żołnierzy, 41 z nich zostało skaza- skim batalionem w bardzo trudnym dla sytemu rekrutacji żołnierzy. Minister
nych prawomocnymi wyrokami za róż- jednostki okresie: – Decyzją przełożo- Bogdan Klich dodał, że profesjonaliza-
ne przestępstwa, zaś 12 znajduje się nych, po czterech latach wracam na stacja armii wymaga utrzymania prestiżu
w centralnym rejestrze skazanych. nowisko dowódcy 18 Batalionu Desan- jednostek, zaś ich dowódcy muszą do-
Minister podkreślił, że płk Patalong ma towo-Szturmowego. Przeżyłem w nim stawać precyzyjne informacje na temat
pół roku na to, by w „osiemnastce”, bę- najtrudniejszy okres dowodzenia w swo- przeszłości poborowych od wojskowych
dącej wizytówką sił zbrojnych i „towa- jej wojskowej karierze. To tutaj, podczas komend uzupełnień. 

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY|
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO || || |
Siły zbrojne Szanse i wyzwania

P odczas wizyty u polskich żołnierzy biorących
na wysokim szczeblu udział w misji Unii Europejskiej w Bośni

i Hercegowinie minister obrony narodowej
Bogdan Klich w rozmowie z dziennikarzami od-
Profesjonalizacja i modernizacja armii, zmiany w budżecie oraz misje niósł się do kilku ważnych kwestii. Jak poinformo-
zagraniczne były tematem dorocznej odprawy kierowniczej kadry sił zbrojnych. wał szef MON, podczas rozmów w Warszawie
z ministrem obrony Francji Herve Morinionem
S
potkanie odbyło się 31 marca utrzymaniu obronnego charakteru uzgodnił, że wspólnie, jeszcze w pierwszej poło-
w Warszawie. Uczestniczyli w nim NATO – mówił minister Klich. Odno- wie tego roku odwiedzą rejon misji UE w Czadzie.
m.in. prezydent Lech Kaczyński, sząc się do procesu przejęcia odpowie- Będzie to okazja do zapoznania się w z bazą pol-
premier Donald Tusk, minister obrony na- dzialności za jedną z afgańskich prowin- skiego kontyngentu wojskowego w miejscowości
rodowej Bogdan Klich, szef Sztabu Ge- cji, minister powiedział, że będzie to pro- Iriba. Minister Klich odniósł się też do informacji
neralnego gen. Franciszek Gągor oraz do- wincja o „większym potencjale gospo- w mediach, że Brytyjczycy rozważają otwarcie
wódcy rodzajów sił zbrojnych. Obrady to- darczym”, co ma – w długiej perspekty- bram koszar przed polskimi ochotnikami.
czyły się bez udziału dziennikarzy. Ogól- wie – przynieść Polsce korzyści gospo- Przyznał, że budzą jego zaniepokojenie doniesie-
ny przebieg rozmów zaprezentowali me- darcze z udziału w misji. Korzyści mili- nia o zainteresowaniu obcych armii Polakami,
diom na konferencji prasowej szef resor- tarne z przegrupowania sił i koncentra- bowiem ma świadomość, że „oferty krajów boga-
tu obrony i reprezentujący prezydenta Ka- cji minister Klich określił jako „oczywi- tych mogą być wielokrotnie ciekawsze” niż krajo-
czyńskiego szef Biura Bezpieczeństwa ste”. – Siły skoncentrowane na mniej- wa. Szef MON polecił szefowi SGWP gen.
Narodowego Władysław Stasiak. szym obszarze zwiększają bezpieczeń- Franciszkowi Gągorowi, aby rozważyć możliwość
Prezydent Kaczyński przedstawił swo- stwo naszego kontyngentu – mówił. przygotowania takich zmian ustawodawczych,
ją koncepcję funkcjonowania sił zbroj- Według szefa resortu obrony przejście które będą zapobiegać „podbieraniu” polskich
nych, zaznaczając potrzebę kontynuowa- od 1 stycznia 2010 r. na armię zawodo- ochotników przez inne armie, nawet te zaprzyjaź-
nia procesu modernizacji. Postulował wą będzie wymagało stworzenia kom- nione. Ministra obrony zapytano też o perspekty-
zwiększenie wydatków na obronność pleksowego systemu motywacyjnego, wy współpracy pomiędzy Polską a Irakiem, tak
z 1,95 proc. PKB do 2 proc. Minister m.in. lepszego uposażenia, zakwatero- wojskowej jak i gospodarczej. Bogdan Klich po-
Klich „przyjął tę deklarację z zainteresowania i stabilnego systemu emerytalne- wiedział, że informacje o tym dostał od szefa BBN
waniem”. go. Prezydent dodał, że bezkosztowa pro- Władysława Stasiaka, z którym w marcu przeby-
Premier Tusk zapowiedział, że udział fesjonalizacja nie jest możliwa. Zachę- wał z wizytą w Iraku. Wynika z nich, że obok
Polski w misjach zagranicznych będzie cał, by prace nad przedsięwzięciem mia- współpracy w przemyśle spożywczym istnieją też
racjonalny i przemyślany. – Będzie przy- ły charakter „wspólnej troski”. szanse dla polskiej zbrojeniówki. Minister Stasiak
nosił Polsce więcej korzyści niż do tej Jak powiedział szef resoru obrony, relacjonował, że podczas pobytu w Iraku słyszał
pory – dodał minister Bogdan Klich. We- większość żołnierzy byłej WSI, którym wielokrotnie, iż w armii irackiej jest zapotrzebowa-
dług ministra jedziemy na szczyt NATO 31 marca skończył się pobyt w rezerwie nie na nasze wozy bojowe i czołgi. Szef MON po-
w Bukareszcie z decyzją o zwiększeniu kadrowej, będzie musiała odejść z woj- wiedział, że teraz czeka na pisemne informacje
udziału w misji ISAF w Afganistanie. ska. – Ubolewam nad tym, prace komi- w tej sprawie. W odniesieniu do zainteresowania
– Oczekujemy, że dzięki zwiększeniu sji weryfikacyjnej zostały sparaliżowane Irakijczyków współpracą szkoleniową minister
wysiłku w Afganistanie będziemy mogli bez winy rządu. Po 30 czerwca zapropo- Klich przypomniał, że 20 polskich żołnierzy bę-
skuteczniej argumentować za takim nujemy rozwiązanie legislacyjne, które dzie brało udział w misji szkoleniowej NATO
kształtem sojuszu, który leży w naszym pozwoli odblokować proces weryfikacji w Iraku. Zauważył jednak, że Irakijczycy oczekują
narodowym interesie. Zależy nam na – dodał minister Klich. (kub) też współpracy dwustronnej. (td)
Ppłk Wiesław Grzegorzewski, rzecznik prasowy Dowództwa Sił Powietrznych

Czy zdrowiu polskich pilotów, podobnie jak ich izraelskich kolegów, zagrażają rako-
twórcze elementy w kabinie samolotów F-16 (instalacja tlenowa)?
– Instalacja tlenowa pol- możliwość zaistnienia lotów wszystkich izrael-

skich F-16 funkcjonuje bez podobnej usterki skich F-16 wynika z faktu
zarzutu. Zawieszenie izrael- w Jastrzębiach, gdyż ich ka- restrykcyjnego przestrze-
skich F-16 wprowadzono biny wyposaża producent gania zasad BHP spowo-
w związku ze stwierdzeniem samolotu, firma Lockheed dowanego wypłaceniem
obcego zapachu w kabinie Martin. Nasi piloci nie zgła- wielu odszkodowań zasą-
przez jednego z pilotów ma- szają żadnych tego typu dzonych wojsku za naraża-
szyny. Ponadto, co należy spostrzeżeń. W związku nie żołnierzy na kontakt
podkreślić i co może być z tym nieprawdziwe i nie- z substancjami mogącymi
kluczowe dla sprawy, kabi- uzasadnione jest twierdze- powodować uszczerbek
SYLWIA GUZOWSKA
ny izraelskich maszyn wynie, że nasi piloci boją się na zdrowiu, w tym
konane są z komponentów latać naszymi Jastrzębiami częstsze zapadanie na ra-
dostarczanych przez firmy oraz że mogą one szkodzić ka w danej grupie zawodo-
izraelskie, co wyklucza ich zdrowiu. Zawieszenie wej. (Nb)

AAAAAAA
WYDARZENIA
AAAAAAAA
ZAPIS
Odnowa
Mundurówka 2008
MIROSAW HEBERLEJ
Marynarki
Nowe stawki mundury są najdroższe. Admi- rze korpusu szeregowych za-
tzw. mundurówki w wojsku rał otrzyma więc 6050 zł, pod- wodowych mający za sobą
M arynarka Wojenna bę-

dzie modernizowana
– zapowiedział minister
ustalił 12 marca tego
roku minister obrony,
czas gdy generał Wojsk Lądo-
wych 4915 zł, a Sił Powietrz-
nych 4991 zł. Różnice w przy-
trzy lata służby: WL – 1782 zł,
SP – 1879 zł i MW –1871. Po
drugim roku służby stawki bę-
nowelizując rozporządzenie
Bogdan Klich 27 marca padku oficerów starszych dą nieco niższe – dla szerego-
w sprawie równoważników
w Świnoujściu, podczas wizyty i młodszych nie są już tak du- wych zawodowych poszcze-
w 8 Flotylli Obrony Wybrzeża.
pieniężnych że: w WL 2177 zł (oficer gólnych rodzajów sił zbroj-
Decyzje w sprawie zakresu mo- przysługujących w zamian młodszy – 2064 zł), w SP 2190 nych odpowiednio: 1023 zł,
dernizacji mają zapaść w naj- za umundurowanie zł (oficer młodszy – 2076 zł), 1025 zł i 1047 zł. Najmniej
bliższych miesiącach i będą i wyekwipowanie. zaś w MW 2303zł (oficer otrzymają ci, którzy mają
uzależnione od możliwości fi- młodszy – 2230zł). Podofice- za sobą dopiero rok służby:
nansowych państwa. – W tej
chwili dozbrajamy kutry rakie-
towe. Co do przyszłości niszczy-
P odstawą do wyliczeń na-
leżności mundurowych
były uśrednione ceny z prze-
rowie także zainkasują trochę
ponad 2 tys. zł. Najniższą
mundurówkę w tym korpusie
315 zł, 314 zł i 864 zł.
Prawdopodobnie tegorocz-
ne mundurówki zostaną wy-
cieli min i okrętów podwod- targów na wojskowe uniformy, dostanie kapral zawodowy płacone 28–29 kwietnia, cho-
nych, decyzję musi podjąć rząd a także wydatki na usługi haf- w WL – 2019 zł, zaś najwyż- ciaż jednostki wojskowe na
– dodał szef MON w rozmowie ciarskie. Najwięcej dostaną szą chorąży z MW – 2281. Po- wypłatę tej należności mają
z dziennikarzami na pokładzie marynarze, bowiem to ich niżej 2 tys. zł dostaną żołnie- dwa miesiące. (PG)
okrętu transportowo-minowe-
go ORP „Poznań”. Minister
spotkał się też z załogą okrętu. Dyskusje parlamentarne
Przypomniał, że od stycznia
udało się znaleźć środki na w przetargach czy uregulowań prawnych zwią-
podwyżki dla żołnierzy służby zanych z budownictwem. Zaznaczono też, że
nadterminowej. – Traktujemy mimo opóźnień w realizacji inwestycji, nie gro-
tę kategorię żołnierzy poważ- żą nam kary, gdyż NATO ich nie przewiduje.
nie, ponieważ mają być pomo- Nie ma też narzuconych sztywnych granicz-
stem między poborem a służ- –Terminowa realizacja inwestycji z Programu nych terminów jej wykonania. Według MON
bą ochotniczą. Planujemy od Inwestycji Organizacji Traktatu priorytety inwestycyjne na 2008 r. to m.in.:
przyszłego roku wprowadzenie Północnoatlantyckiego w Dziedzinie zakończenie robót budowlanych w porcie wo-
kolejnej podwyżki dla tej kate- Bezpieczeństwa (NSIP) wpływa na wiarygod- jennym w Gdyni, przekazanie do użytku kom-
gorii. Wynagrodzenie brutto dla ność kraju i o tę wiarygodność musimy zabie- pleksu JFTC i zakończenie realizacji projek-
żołnierza służby nadtermino- gać – akcentował minister Bogdan Klich tów lotniskowych. Komisja zajęła się też spra-
wej ma wynieść od stycznia 27 marca przed sejmową Komisją Obrony wą jednostek specjalnych. – Wojska specjal-
2009 r. 2200 zł – zapowiedział Narodowej. W Polsce w ramach NSIP jest ne są naszym towarem eksportowym.
minister. Przyznał również, że realizowanych siedem pakietów inwestycji Zabiegamy o to, aby miały dobre notowania
prace przy budowie morskiej o wartości ok. 3,3 mld zł. Z tego do końca lu- także u naszych najważniejszych sojuszni-
bazy NATO w Świnoujściu, re- tego wykonano prace na mniej więcej 42 proc. ków, w szczególności amerykańskich – mówił
alizowane w ramach inwestycji tej kwoty. Przedstawiciele resortu podkreślali minister. Jak poinformował posłów zastępca
natowskich, trzeba przyspie- przed komisją, że opóźnienia nie są wynikiem dowódcy Wojsk Specjalnych gen. bryg. Marek
szyć, jeśli ma być utrzymany zaniedbań ze strony wojska, ale powstają Olbrycht, jednostki podlegające DWS to jedy-
grudniowy termin ich zakoń- przede wszystkim z przyczyn obiektywnych, ny rodzaj sił zbrojnych w stu procentach profe-
czenia. (ATU) np. z powodu protestów firm biorących udział sjonalny. (ad, gp)
LICZBA TYGODNIA
2000 – prawie tylu harcerzy
z ZHP i ZHR wzięło udział
w uroczystościach upamiętniających 65. roczni-
2000
cę Akcji pod Arsenałem. Harcerze złożyli wieńce
na płycie Grobu Nieznanego Żołnierza, a następ-
nie przeszli w defiladzie pod Arsenał. Żołnierze
Wojsk Specjalnych zaprezentowali tam rekon-
strukcję akcji odbicia zakładników z 26 marca
JAROSAW WIŚNIEWSKI
1943 r. Wtedy w pobliżu stołecznego Arsenału

członkowie Grup Szturmowych Szarych
Szeregów odbili z rąk Gestapo Janka Bytnara
„Rudego” i ponad 20 innych więźniów. (ad)

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO PORADY |
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO || |
Bez eksmisji ufania obywateli do państwa,

ingeruje też w ukształtowane
stosunki prawne. – Zapropono-
KARTOTEKA
GEN. JAN BRUN
Przepis z ustawy o zakwaterowaniu sił zbrojnych nakazujący wane rozwiązania nie są ekwi- ANDERSEN, zastęp-
osobom niebędącym żołnierzami zawodowymi opróżnienie walentem utraconego prawa ca dowódcy
lokali mieszkalnych pozostających w zasobach Wojskowej – uznał TK i przypomniał, że Wielonarodowego
Agencji Mieszkaniowej narusza konstytucję tytuł egzekucyjny zawsze po- Korpusu Północ–
– orzekł 17 marca Trybunał Konstytucyjny. winien mieć formę orzeczenia –Wschód, pożegnał
sądowego. Trybunał orzekł też, się 25 marca ze szta-
P rzepisy zaskarżył do TK
rzecznik praw obywatel-
skich. Ustawa pozwoliła miesz-
wygasała, a WAM mógł uzna-
niowo zaproponować lokal za-
mienny albo 40 proc. wartości
że tryb opróżnienia lokali
mieszkalnych określony w za-
skarżonych przepisach powo-
bem jednostki. Po
38 latach pracy w wojsku od-
chodzi na emeryturę. W szcze-
kać osobom niebędącym żoł- rynkowej zajmowanego miesz- duje nieproporcjonalne zróżni- cińskim korpusie spędził
nierzami w lokalach WAM kania. Trybunał stwierdził, że cowanie sytuacji najemców cztery lata. W tym czasie
przez dwa lata od jej wejścia tak rygorystyczna ingerencja mieszkań WAM w stosunku do m.in. przygotowywał jednostkę
w życie, czyli do 30 czerwca narusza konstytucyjne prawo innych najemców. Wyrok TK do pracy w sztabie operacji
2006 r. Potem umowa najmu do mieszkania oraz zasadę za- jest ostateczny. (ann) NATO w Afganistanie.
Attaché coraz ważniejsi ERYK KOSIŃSKI zo-

stał 27 marca, decy-
Z aangażowanie Polski w międzynarodową

współpracę zagraniczną wzrasta, dlatego też
wzrasta rola ataszatów. Należy więc wzmac-
granicznych, przedstawił główne kierunki i za-
łożenia polskiej polityki zagranicznej, włącza-
jąc w to negocjacje z USA w sprawie tarczy an-
zją premiera Donalda
Tuska, nowym preze-
sem Agencji Mienia
niać placówki kadrowo i rozwijać nowe, tyrakietowej, umacnianie pozycji Polski w Unii Wojskowego. Zastąpił
np. w Uzbekistanie i Finlandii – mówił mini- Europejskiej i NATO, aktywne uczestnictwo na tym stanowisku
ster Bogdan Klich 26 marca podczas IV do- w reformach polityk wspólnotowych oraz bez- Krzysztofa Grodzickiego, który
rocznej odprawy attaché obrony. pieczeństwo energetyczne. kierował AMW od września
Minister Klich zwrócił też uwagę, że przegląd Natomiast podsekretarz stanu w MON ds. po- ubiegłego roku. Nowy szef
pracy attaché obrony, który zakończył się w lu- lityki obronnej Stanisław Komorowski prze- agencji, doktor prawa, był do-
tym tego roku, wypadł pozytywnie. Trzydniową analizował założenia polityki obronnej i bez- tychczas pracownikiem nauko-
naradę zorganizował Departament pieczeństwa resortu, prowadzonej przy wyko- wym na Wydziale Prawa
Wojskowych Spraw Zagranicznych MON, które- rzystaniu trzech podstawowych filarów: NATO, i Administracji Uniwersytetu
mu podlegają ataszaty wojskowe. Inny gość Unii Europejskiej oraz strategicznego partner- Adama Mickiewicza
obrad, Radosław Sikorski, minister spraw za- stwa z USA. (ATU) w Poznaniu. (ad)

AAAAAAA WYDARZENIA ZAPIS
AAAAAAAA
CHORĄŻY
GRACJA
WIŚNIEWSKA
Reﬂeksje naturalnej
blondynki
S zanowny Panie Redaktorze, pański felieton „Weryfikacja uczuć”
MON
zamieszczony w ostatnim numerze „Polski Zbrojnej” zainspiro-
– UTRACENI, LECZ NIEZAPOMNIANI, pokonani nie w walce, lecz
wał mnie do wiosennej refleksji. Wiosennej, a więc przepojonej ser- przez los. Jakież znamienne i prawdziwe są te słowa wyryte na pamiąt-
decznymi i ciepłymi uczuciami wobec panów służących w siłach kowej tablicy ofiar samolotu CASA – powiedział gen. broni Andrzej
zbrojnych. Zacznę od kwestii zasadniczej, mianowicie, idąc śladem Błasik, dowódca Sił Powietrznych, 30 marca podczas odsłonięcia po-
cytatu: „Kobiety są w armii nie tylko przydatne, ale wręcz niezastą- mnika upamiętniającego 20 żołnierzy, którzy zginęli w katastrofie sa-
pione”, chcę zapewnić, że z punktu widzenia pań w mundurach molotu CASA-295M. Pomnik, którego głównym elementem jest głaz
z tablicą z wszystkimi 20 nazwiskami, ustawiono w miejscu katastrofy.
mężczyźni są w armii nie tylko przydatni, ale wręcz niezastąpieni.
Obok stoi drewniany krzyż i statecznik rozbitego samolotu z ocalałym
Sądzę, że to stwierdzenie uspokoi wielu panów co do moich intencji. numerem taktycznym „019”. Obelisk poświęcił biskup polowy
Podzielam też pański pogląd co do tych różnic między płciami, któ- gen. dyw. Tadeusz Płoski. (ATD)
rych sprawcą jest natura. W pozostałych kwestiach będziemy musieli
Wywiad z „Naszej-klasy”
zapewne przyjąć protokół rozbieżności. Będąc dowódcą, a zarazem
żołnierzem z szeregu, zebrałam w tej kwestii cenne doświadczenia,
które nie zawsze są identyczne z poglądami koleżanek przemawiają-
C
cych z trybuny. o prawda zdjęcia i podpi- portalu. W gazecie pokazano
Otóż, nie widzę najmniejszej potrzeby wprowadzania do taktyki plu- sy umieszczone na por- fotografie sześciu oficerów
tonu tematu „wojna płci” i okopywania się na tę okazję. Moja prze- talu internetowym nie identy- SKW, bez nazwisk i stopni.
waga wynika zarówno z merytorycznego przygotowania, jak i litery fikowały w sposób jedno- – Oni sami nie zadbali o to
regulaminów. Zapewniam, że nie muszę zaznaczać swej pozycji znaczny żołnierzy ze Służby – w trakcie trwania misji na
krzykiem czy nękaniem podwładnych. Czy oni się skarżą? Na po- Kontrwywiadu Wojskowego, portalu „Nasza-klasa.pl” umie-
czątku żołnierze biegali parę razy „na górę”, ale szybko im przeszło, jednak postępowanie tych ofi- ścili zdjęcia z bronią, w mun-
bo nie znaleźli zrozumienia. cerów było naganne, zwłasz- durach i w przebraniu – opisu-
Czasem zdarzają się sytuacje humorystyczne, na przykład 8 marca, cza że przed wyjazdem na mi- je gazeta. Występowali pod
kiedy to panowie z plutonu nie wiedzieli, czy przyjść z kwiatkami, czy sje podpisali instrukcje zobo- własnymi nazwiskami. Nie po-
z trunkiem. A jak już zdecydowali się na roślinki, to niezręcznie wy- wiązujące ich do należytego dawali wprawdzie, że służą
chodziło im składanie życzeń... Wreszcie, jak to często się zdarza dbania o bezpieczeństwo swo- w SKW – pisali, że są oficera-
między panami a paniami, sama rozwiązałam problem „gry wstęp- je i podwładnych – tak brzmi mi WP. Nie ukrywali jednak,
nej”, proponując żołnierskiego buziaka zamiast obśliniania dłoni, stanowisko MON w sprawie że zdjęcia są robione w Afga-
czego nie znoszę. A potem, w zawodowym gronie, zaprosiłam kole- oficerów SKW, którzy umie- nistanie – napisał dziennik.
gów na trunek. ścili swoje zdjęcia na portalu – Szef MON Bogdan Klich
Problemy z panami pojawiają się czasem podczas zwiedzania na- „Nasza-klasa.pl”. Sprawę wydał 28 marca polecenie wsz-
szego „zoo” przez przełożonych. Oglądają, wydziwiają, pytają, jak ujawniła 28 marca „Gazeta częcia natychmiastowego po-
sobie radzę... Wyborcza”. Napisano w niej, stępowania dyscyplinarnego
W kwestii podjęcia się noszenia ciąży to chyba się pan z lekka zapę- że nowi żołnierze SKW, któ- wobec oficerów SKW, których
dził. Radzę uważać z takim poczuciem humoru, bo a nuż trzeba się rzy pojechali na misję do Afga- zdjęcia znalazły się na portalu
będzie wywiązać. Z oferty udostępnienia miejsca na felieton chętnie nistanu, robili sobie podczas – poinformował rzecznik mini-
skorzystam. misji zdjęcia i wysłali je do stra Robert Rochowicz. (ann)
ARMIA NA EURO
W ymiana informacji
wywiadowczych i po-
moc logistyczna – to przy-
w Akademii Obrony Narodowej 26 marca
wskazywano także m.in. na możliwość użycia
pododdziałów do zabezpieczenia imprez oraz
prof. Kulczycki, wojskowa służba zdrowia dys-
ponuje pomieszczeniami i personelem, który
może być wykorzystany podczas Euro 2012.
kłady, jak można wykorzy- na współpracę cywilnych i wojskowych służb Armia może także udostępnić niektóre budyn-
stać wojsko podczas za- medycznych. Wojsko, jak przekonywał ki czy użyczyć część swoich lotnisk. Rektor
bezpieczania piłkarskich prof. Roman Kulczycki z AON, może włączyć AON gen. bryg. Janusz Kręcikij zapowiedział,
mistrzostw Europy, które od- się w zapewnienie bezpieczeństwa uczestni- że wnioski wypracowane podczas konferencji,
będą się w Polsce w 2012 r. Do kom i obserwatorom mistrzostw. Na pierw- a także wyniki dalszych badań będą stanowiły
takiego wniosku doszli uczestnicy szym miejscu wymienił działania Służby podstawę do prac nad Wojskowym Systemem
konferencji naukowej poświęconej udziałowi Wywiadu i Kontrwywiadu Wojskowego – cho- Bezpieczeństwa „EURO 2012”, będącym waż-
Sił Zbrojnych w systemie bezpieczeństwa dzi głównie o przekazywanie przez nie informa- nym elementem Krajowego Systemu
Euro 2012. Podczas obrad zorganizowanych cji o zagrożeniach. Ponadto, jak powiedział Bezpieczeństwa „EURO 2012”. (ATD)

MOTTO TYGODNIA
WINSTON CHURCHILL (1874–1965), BRYTYJSKI POLITYK, MÓWCA, STRATEG, PISARZ I HISTORYK,
| | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE | HISTORIA
DWUKROTNY |
MILITARIA
PREMIER |
PRASA
WIELKIEJ |
ŚWIAT TO I OWO
BRYTANII: | |
– Czasami trzeba walczyć bez nadziei
na zwycięstwo, gdyż lepsza śmierć niż niewola.
Artur
Goławski
ROZMOWY US DOD (2)
W SIECI
Szefowie będą prowadzić narady, nie wyciągając podwładnych z macierzystych
garnizonów. Spadnie spożycie słonych paluszków i wody mineralnej. Wzrośnie
efektywność pracy, poprawią się kontakty międzyludzkie. Już wkrótce.
Bez magicznych sztuczek, a za sprawą nowej technologii.
Dobrodziejstwa, z których od kilku ska, do szczebla dowódcy batalionu, ko- i sił zbrojnych. Od jesieni, zamiast jeź-
lat korzystają co bystrzejsi i oszczędniej- mendanta WKU czy szkoły podoficer- dzić na narady do Bydgoszczy i War-
si internauci, niebawem zawitają do skiej – obwieszcza gen. bryg. Włodzi- szawy, marynarze z Gdyni uruchomią
sztabów, komend i dowództw. I to nie mierz Nowak, dyrektor Departamentu w swoim dowództwie zestaw wideokon-
w pojedynczych egzemplarzach dla wy- Telekomunikacji i Informatyki MON. ferencji, wyświetlający obraz na dużym
brańców. – Szykujemy się do urucho- ekranie w sali odpraw. I doświadczą, że
mienia ogólnowojskowej sieci wideo- „Zastrzeżone” na starcie w wojsku wreszcie zaczynamy cenić
konferencji i telefonii VoIP (Voice over Gruntowna modernizacja sieci łącz- czas, przestając odstawać od świata
IP) dla około 4 tys. osób funkcyjnych. ności jest częściowym remedium na bo- i rynku. Będą mogli dyskutować z prze-
Abonentami zostaną praktycznie wszy- lączki powodowane lokalizacyjnym roz- łożonymi lub kolegami z innych waż-
scy z kierowniczej kadry resortu i woj- drobnieniem głównych instytucji MON nych instytucji bez wychodzenia z bu- 

FORUM ŁĄCZNOŚĆ
Po co wojsku telefonia VoIP?

W cywilu, w domu i pracy korzysta się z niej, by obniżyć
koszty rozmów. Ale czy wojsku też chodzi o oszczęd-
ność pieniędzy? – Patrzymy na to inaczej. Technologia
VoIP jest bardzo łatwa w zarządzaniu, wydajna, umożliwia
techniczne łączenie wielu podsystemów funkcjonalnych
przy ich separacji funkcjonalnej. Nie stanowią tu proble-
mów budowa sieci wirtualnych (VPN) i tworzenie dedyko-
wanych połączeń punkt–punkt, np. linii alarmowych. Nie
trzeba też już budować odrębnych sieci dla różnych syste-
mów – tłumaczy gen. Nowak.
dynku, widząc ich twarze, oceniając

prezentowane slajdy i wykresy, słucha-
jąc pytań i je zadając. Tak usprawnio-
na zostanie łączność nie tylko między
wymienionymi garnizonami. Każdy
uprawniony użytkownik będzie się
mógł połączyć z każdym innym użyt-
SYSTEM VOICE OVER
kownikiem systemu, w całym kraju. INTERNET PROTOCOL
Szybko, wygodnie, zapewne także ta-
US DOD (2)
z powodzeniem
niej dla wojska. funkcjonuje w innych
Na początku wymieniać będzie moż- armiach, przynosząc
na informacje tylko o klauzuli „zastrze- wymierne korzyści.
żone”. Co i tak jest postępem. Z rozmów
z przedstawicielami firm produkujących nowej usługi obserwujemy, że po skrom- od operatorów telekomunikacyjnych.
sprzęt ochrony teleinformatycznej wie- nych początkach lawinowo narasta zapo- W relacjach Warszawy z Bydgoszczą
my, że na krajowe szyfratory IP-krypto, trzebowanie na nią. Żołnierze widzą, jak i Gdynią wykorzystana będzie nawet
pozwalające konferować o sprawach po- nowinki ułatwiają pracę kolegom i też pro- dzierżawa tzw. lambdy, czyli jednego
ufnych i stanowiących tajemnicę pań- szą o dostęp do nich – komentuje generał. okna światłowodowego w światłowo-
stwową, trzeba czekać do 2009 r., a ich dzie, ze względu na konieczność prze-
wdrożenie nastąpi najwcześniej w 2010 r. Wysoka jakość syłania dużych ilości wideokonferencyj-
Informacje wymieniano by w tej samej Najważniejsi beneficjenci – główne nych bitów. Bardziej niezwykłe wydaje
sieci o zwiększonej już przepustowości sztaby i dowództwa – mają korzystać się to, że aby przyspieszyć podłączenie
i pod warunkiem certyfikowania przez z wideokonferencji o wysokiej rozdziel- oddalonych jednostek do sieci informa-
służbę ochrony państwa (SKW) pomiesz- czości, jakościowego ekwiwalentu tele- tycznej, wojsko dzierżawi już 14 tzw.
czeń, w których ulokowane będą akredy- wizji High Definition. – Na salach kon- kierunków satelitarnych. Niektóre skła-
towane urządzenia i stacje robocze. – Bę- ferencyjnych gorsza jakość obrazu wywo- dy materiałowe, podłączone do logi-
dzie to ta sama sieć, tylko między kom- ływałaby u widzów frustrację, gdyby za- stycznych baz danych, są bowiem tak
puterem a siecią stanie urządzenie kryp- miast twarzy i wykresów widzieli plamy ulokowane, że żadnemu operatorowi nie
tograficzne. W ten sposób powstanie sieć i zarysy. Niewiele byśmy zaoszczędzili, opłaca się budować w pobliżu stacji
wirtualna (VPN), łącząca urządzenia a trudno byłoby podczas ćwiczeń przesy- przekaźnikowych, a na zestawienie łącz-
uprawnione do komunikacji niejawnej. łać schematy sytuacji taktycznej czy po- ności radioliniowej jest za daleko lub
Nie wiemy jeszcze, ilu będzie abonen- kazywać dokumenty, aby były dobrze wi- koszt inwestycji nie równoważyłby efek-
tów „poufnych” i „tajnych”. Zapotrzebo- doczne – zapowiada gen. Nowak. tu. Taniej jest dzierżawić kanał łączno-
wanie ocenimy, gdy zainstalujemy pierw- Wideokonferencje i telefonia VoIP bę- ści satelitarnej o niezbyt dużej przepu-
sze urządzenia. Przy każdym wdrożeniu dą działały na łączach dzierżawionych stowości. Zatem niektóre krajowe wide-

||
ZAPIS FORUM
ZAPIS | |
FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY |
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO || |
chwili trwa konfiguracja urządzeń szkie- OPINIE

letowych. Po skonfigurowaniu będą one
systematycznie oddawane do użytku.
Płk Jarosław
W Warszawie czekamy ponadto, aż do Wierzcholski,
klauzuli „zastrzeżone” zostanie pod- komendant Centrum
Szkolenia Wojsk Lądowych
niesiona cała sieć teleinformatyczna w w Poznaniu:
urzędzie ministra. Do tej pory funkcjo-
nowały dwie odrębne sieci: urząd MON – W XXI w. trudno uciec od nowoczesnych
miał jedną, Sztab Generalny WP i woj- technologii. Trzeba je zaakceptować, a na-
ska drugą. Teraz sieci są integrowane wet polubić. Sam korzystam z komputera
i wyrównywany jest poziom ochrony. oraz komunikatora internetowego. Nie wy-
Skala przedsięwzięcia jest duża, więc obrażam sobie funkcjonowania współcze-
snej instytucji bez sprawnie i skutecznie sto-
prace muszą potrwać – tłumaczy gen.
sowanych rozwiązań teleinformatycznych.
Nowak.
Nowoczesny i dobrze skonstruowany system
Rozkaz: instalować wideokonferencji pozwoli realizować proces
dowodzenia bez odrywania dowódców od za-
Nowe usługi zostaną udostępnione
dań, bez uciążliwych podróży i co ważne
równocześnie, tylko w sieci zamknię- – w czasie rzeczywistym. Problemem może
tej, wewnątrzresortowym MILWAN-ie. być jedynie zmiana mentalności dowódców,
Nie da się więc wyjść z nich „na mia- szefów czy kierowników. Popieram, chociaż
sto”, dopóki nie powstanie bramka cenię sobie możliwość kontaktu osobistego
umożliwiająca komunikację zewnętrz- lub telefonicznego.
ną. Takie rozwiązania są znane na świe-
cie i u nas docelowo powstanie jedno
miejsce, przez które abonenci będą się Płk Witold Kubryk,
łączyć z systemu zastrzeżonego do jaw- dowódca 36 Brygady Zmechanizowanej
nego i z jawnego do zastrzeżonego. w Trzebiatowie:
Bramkę obsłuży zestaw odpowiednio – Jestem entuzjastą wdrożenia
skonfigurowanych urządzeń. Z jedne- wideokonferencji. Z podobnych urządzeń
go komputera można by wtedy wysłać wielokrotnie korzystałem i uważam, że dają
list elektroniczny do internetu i do sie- one możliwość optymalnego wykorzystania
ci zastrzeżonej. Dziś potrzebujemy do czasu oraz środków materiałowych.
tego dwóch odseparowanych kompute- W długofalowej perspektywie system
rów. Rozwiązanie to pozwoli zreduko- przyniesie nam oszczędności. Musi być jednak
wać nieco liczbę komputerów w woj- dobrze zaprojektowany i skonstruowany.
sku. Do służbowego surfowania po sie-
ci WWW nadal potrzebny będzie osob-
ny zestaw PC.
St. chor. sztab. Zbigniew
Kościelniak,
Gruntowna modernizacja sieci łączności jest częściowym komendant Szkoły
remedium na bolączki powodowane lokalizacyjnym Podoficerskiej Wojsk
Lądowych w Poznaniu:
rozdrobnieniem głównych instytucji MON i sił zbrojnych – Oszczędność czasu, finansów i poprawa
obiegu informacji są wystarczającą rekomen-
okonferencje odbywać się mogą także Cztery tysiące zestawów kamera-mi- dacją dla wideokonferencji. Jednak z punktu
przez orbitę. krofon czeka już na instalację w służ- widzenia kameralnej jednostki, jaką jest
Choć wideokonferencje zaczęto już bowych komputerach. Z montażem nie szkoła podoficerska, oraz częstotliwości kon-
wdrażać, poza testowymi użytkownika- powinno być kłopotów, bo sprzęt infor- taktów z ,,centralą”, wolałbym pieniądze
mi nikt nie może z nich jeszcze korzy- matyczny jest systematycznie odnawia- przeznaczyć w pierwszej kolejności na rozwój
stać. Nawet dyrektor instytucji odpowia- ny – w ciągu ostatniego roku przybyło systemu komunikacji wewnętrznej.
dającej za projekt. – Pierwsze zestawy wojsku około 8 tys. nowych pecetów.
wideokonferencyjne moglibyśmy już Nie trzeba będzie instalować oprogra-
uruchomić, ale dopóki sieć nie jest uno- mowania w postaci komunikatora.
Ppłk dr Edward Pałka,
wocześniona, nie chcemy zrażać użyt- – Wymieniamy urządzenia sieciowe, komendant WKU Poznań–3:
kowników jakością rozmów. Połączenia a telefonię oraz wideokonferencję do- – Jestem zwolennikiem rozwiązań ułatwiają-
mogłyby być zrywane, obraz byłby nie- stajemy jako usługę sieci – wyjaśnia cych życie i pracę. Nie mam oporów przed in-
wyraźny, dźwięk uciekałby. Dlatego za- gen. Nowak. Spodziewa się on, że nowacjami. Jednak z punktu widzenia WKU
czynamy od modernizacji sieci – wy- w efekcie będzie mniej podróży służ- muszę otwarcie przyznać, że sprzęt pozwala-
mieniamy elementy węzła szkieletowe- bowych, poprawią się kontakty inter- jący prowadzić wideokonferencje nie byłby
go, operatorzy telekomunikacyjni personalne oraz wzrośnie jakość współ- optymalnie wykorzystany. Obecnie mam
zwiększają przepustowość łączy, perso- pracy komórek organizacyjnych.  inne potrzeby i priorytety związane z za-
nel węzłów łączności montuje urządze- Napisz autora: pewnieniem sprawnego funkcjonowania
nia kupione w zeszłym roku. W tej artur.golawski@redakcjawojskowa komendy. (t.sz.)

NA CELOWNIKU
Jak staraliście się zapobiec drugiemu
Nangar Khel?
– Zorganizowaliśmy dodatkowe szkole-
nia z prawa wojennego oraz z zasad uży-
cia siły. Skorzystaliśmy z wiedzy prawni-
ków wojskowych. Dowódcy drużyn i plu-
tonów mieli mnóstwo pytań co do przy-
szłego sposobu działania, część szkoleń
trzeba było powtórzyć, żeby wyjaśnić
wszystkie wątpliwości i zapewnić inter-
pretacje prawne.
Nie boi się Pan, że po takich szkoleniach

i medialnej wrzawie po Nangar Khel
żołnierze będą się bali używać ognia
w sytuacjach zagrożenia?
– Nie sądzę. Pewne wątpliwości zawsze
mogą się pojawić, jednak w sytuacjach
zagrożenia człowiek myśli i reaguje
inaczej. Wprowadziliśmy nowe elemen-
ty do ćwiczeń przygotowujących zmia-
nę, by przyzwyczaić żołnierzy do dzia-
łania w specyficznych afgańskich wa-
runkach, gdzie obok terrorystów jest
ludność cywilna. Przy strzelaniach na
bliskie odległości ustawiliśmy tarcze
symbolizujące cywilów. Sprawdzali-
śmy, czy prowadząc ogień, żołnierze
wybierają właściwe cele.
Rozmowa z GEN. BRYG.

GRZEGORZEM BUSZKĄ, dowódcą
III zmiany PKW Afganistan
Irak w Afganis
Kiedy nastąpi rotacja?
– Zasadnicza część kontyngentu – do-
wincji. Na razie nie dostałem jeszcze żad-
nych zadań w tym zakresie. Spodziewam
– To nowy element ugrupowania, który
niewątpliwie zwiększy potencjał bojowy
wództwo oraz Polska Grupa Bojowa – bę- się, że na początku misji rozpoczniemy PKW. Naszym sojusznikom zapropono-
dzie przerzucana w rejon misji od połowy proces przejmowania odpowiedzialności wano dwa warianty miejsc bazy obsługo-
kwietnia, do połowy maja przejmie zada- – należy mieć świadomość, że potrwa on wo-remontowej dla służby inżynieryjno-
nia od II zmiany. Jeden z zespołów OMLT kilka miesięcy. Będzie to wymagało pew- -lotniczej – Szaranę lub Bagram. Ponadto
(Operational Mentor and Liaison Team) nych zmian w ugrupowaniu PKW, chcemy, aby w każdej bazie, w której sta-
jest w rejonie misji od drugiej połowy lu- np. przeniesienia niektórych elementów, cjonują lub będą stacjonować nasze pod-
tego. Dwa kolejne zespoły doradcze będą jak OMLT. Nowego rozwiązania będzie
teraz formowane i przygotowywane (szko- wymagała zmiana w ugrupowaniu Naro-
lone m.in. w Niemczech), a w rejonie mi- dowego Elementu Wsparcia, tak aby mógł
Rebelianci w Iraku
sji znajdą się w połowie lipca. wykonywać swoje zadania w nowych wa- przegrywają i powoli wy-
runkach. Na razie wszystkie elementy cofują część swoich sił
Za którą prowincję przejmiemy odpo- PKW zostaną w dotychczasowych rejo-
wiedzialność? nach ugrupowania 101 Dywizji. – pieniądze, wyszkolo-
– Decyzja w tej sprawie zostanie podję- nych ludzi i technologie
ta na szczeblu politycznym. Gdy zapad- Od III zmiany mamy mieć w Afganista- zaczynają przerzucać do
nie, III zmiana przygotuje dla IV warunki nie śmigłowce – po cztery Mi-17 i Mi-24.
do działania w jednej ze wskazanych pro- Wiadomo, gdzie będą stacjonowały? Afganistanu

| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | |
oddziały, znalazły się lądowiska goto- racją wchodzi CIMIC, wypłaca pieniądze W mediach pojawiła się ostatnio in-
we na przyjęcie śmigłowców, w tym lub wynajmuje kontraktora. Oczywiście formacja, że terroryści odzyskali kon-
co najmniej dwa, w których można CIMIC i PRT współpracują oraz wymie- trolę nad 10 proc. terytorium Afga-
je dozbroić i dotankować. Grupa niają się informacjami. nistanu.
wsparcia powietrznego jest w tej – To przesada. I co to znaczy: „odzyska-
chwili formowana i rozpoczyna Krytycy PRT nazywają je złośliwie Pu- li kontrolę”? Czy to oznacza, że gdzieś
szkolenie, gotowość operacyjną blic Relations Team, sugerując, że tu ustanowili własną władzę? Czy to ozna-
w rejonie misji osiągnie na przeło- chodzi tylko o PR dla wojska, a nie za- cza, że są rejony, do których my nie mo-
mie lipca i sierpnia. łatwianie realnych potrzeb miejscowej żemy wejść? Nie ma takich rejonów.
ludności. Pojawiają się też informacje Owszem, udało im się w niektórych dys-
Minister obrony Bogdan Klich o błędach, np. zrzucanie piłek do gry za- tryktach zastraszyć lokalne władze. Na
zapowiedział utworzenie nasze- drukowanych wersetami z Koranu. przykład w dystrykcie Dila, który trzy
go PRT, a wcześniej wysłanie – Popełniamy pewne błędy, których miesiące temu opuścili gubernator i szef
20 osób do amerykańskiego trzeba unikać. Pamiętajmy jednak, że to
PRT. Czy któraś z tych koncep- są dziesiątki podejmowanych działań
cji jest wprowadzana? i dwa–trzy przykłady nie mogą rzutować
Wprowadziliśmy nowe elementy do ćwiczeń przygotowujących

zmianę, by przyzwyczaić żołnierzy do działania w specyficznych
afgańskich warunkach, gdzie obok terrorystów są cywile
JAKUB CZERMIŃSKI (2)

– Tak. W etacie mamy zabez- na całość działania CIMIC-u czy PRT.
pieczone miejsca dla specja- Zgadzam się jednak, że przykład z piłka-
listów do amerykańskiego mi świadczy o braku wyobraźni.
PRT. Nie wiem, czy już pod-
jęto decyzję o formowaniu Minister Klich mówił, że w Afgani-
polskiego zespołu. stanie będziemy mieli 1600 polskich
żołnierzy. policji. Tak działają terroryści. Ale
CIMIC powinien być przede – To jest realna liczba, po wejściu gru- z ostatnich meldunków wiem, że władze
wszystkim narzędziem do- py wsparcia powietrznego w połowie mi- te są odtwarzane.
wódcy. Praktyka pokazuje sji. PKW to nie tylko PGB, to także trzy
jednak, że podczepia się pod zespoły OMLT, grupa działań specjal- W jaki sposób koalicja może przeciw-
niego pomoc humanitarną. nych i grupa oficerów w dowództwie działać takim praktykom terrory-
Czy jeżeli będziemy mieć ISAF. Pododdziały batalionowe zostały stów?
polskich specjalistów PRT wzmocnione, zwiększone o pododdzia- – Laicy myślą, że przez zabijanie, a to
stanie
ły ochrony baz. nieprawda. Inaczej niż w działaniach kon-
wencjonalnych, gdzie obiektem jest prze-
W Afganistanie zmieniają się także si- ciwnik, w działaniach asymetrycznych
ły amerykańskie. obiektem jest społeczeństwo. Terroryści
– Trzecia zmiana będzie specyficzna, bo odnoszą sukces wtedy, gdy mają wsparcie
wchodzimy w podporządkowanie lokalnej społeczności. Chodzi o to, żeby
101 Dywizji Powietrznodesantowej. ich od tej społeczności odgrodzić, przecią-
Dwie pierwsze zmiany odpowiadały gnąć ludzi na stronę koalicji. To także za-
przed 82. Trudno mi powiedzieć, jakie danie dla PRT i CIMIC-u, przy zapewnie-
w naszej prowincji, to nasz CIMIC będą wymagania nowego dowódcy, czy niu wsparcia lokalnych władz. Musi być
zmieni nieco profil działania? będzie kontynuował prowadzone opera- zapewniona równowaga w działaniach: sił
– Nie. PRT zajmuje się dużymi inwesty- cje, czy zaproponuje nowe. koalicji, afgańskich sił bezpieczeństwa,
cjami, natomiast CIMIC wykonuje proste rządu i władz lokalnych oraz PRT
i krótkie zadania, takie, których efekt na- Jakich zagrożeń spodziewa się Pan i CIMIC-u.
tychmiast można pokazać społeczności lo- w Afganistanie?
kalnej, np. wybudowanie studni, wyposa- – Po okresie zimowym należy liczyć się Słyszałem opinię, że przeniesienie pol-
żenie szkoły. CIMIC nie może się zajmo- ze zwiększoną aktywnością przeciwnika. skich sił do jednej prowincji zwiększy
wać tym, czym PRT. Mogą się pojawić zagrożenia, których do bezpieczeństwo naszych żołnierzy.
tej pory w Afganistanie nie było. Mam – Ciekawe podejście. Nie ma w tym kra-
Ale PRT może zająć się tym, czym tu na myśli ataki samobójcze – w Afga- ju miejsca, gdzie można by było całkowi-
CIMIC. nistanie sporadyczne, w Iraku nagmin- cie zapewnić bezpieczeństwo. Niezależ-
– To byłoby rozpraszanie wysiłku. PRT ne. Z danych, które uzyskałem, wynika, nie od tego, za którą prowincję przej-
zajmuje się dużymi przedsięwzięciami, jak że zaczyna się pewien proces. Rebelian- miemy odpowiedzialność, i tak będzie-
budowa drogi, zapory, projekty w rolnic- ci w Iraku przegrywają i powoli wycofu- my w rejonie odpowiedzialności Do-
twie. CIMIC rozpoznaje problemy i suge- ją część swoich sił – pieniądze, wyszko- wództwa Regionalnego Wschód. Sytu-
ruje możliwości rozwiązań. Na przykład lonych ludzi i technologie zaczynają acja w tym rejonie, z niewielkimi wy-
podczas prowadzenia działań bojowych przerzucać do Afganistanu. Będziemy jątkami, jest podobna. 
może dojść do zniszczenia mienia. Za ope- temu przeciwdziałać. Rozmawiał Jakub Czermiński

AAAAAAA PROBLEMY
WOJSKO AAAAAAAA
Jak każde środowisko zawodowe, także armia posługuje się własnym, specyficznym
językiem. Wojsko właściwie ma ich kilka – język oficjalny, nieoficjalny żargon oraz język
specjalistyczny techniczny. Nawet ten ostatni potrafi wzbudzać kontrowersje.
KTO czyli kto?

NORBERT BĄCZYK
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI (2)
ROSOMAK należy do typu uzbrojenia „bojowy wóz opancerzony” i w zależności od uzbrojenia może być albo transporterem opancerzonym, albo bojo-
wym wozem piechoty, bądź wozem bojowym z ciężkim uzbrojeniem.
edług pewnego ciwnikiem”, „obezwładnienie siły ży- takiej klasyfikacji, podkreślając, że są

porzekadła, koń wej” czy „konflikt o niskiej częstotli- to „samoloty wielozadaniowe”, ponie-
jaki jest, każdy wości” nie znaczą nic, a nawet budzą waż nasze F-16 mogą z powodzeniem
widzi. W wojsku negatywne skojarzenia, jakoby wojsko prowadzić też misje uderzeniowe na ce-
także pewne poję- ukrywało krwawy charakter swej pro- le lądowe bądź rozpoznawcze. Czy za-
cia wydają się fesji bądź jakieś wpadki. Czasem jed- tem w ogóle istnieje jakaś ogólnie przy-
oczywiste, jednak w rzeczywistości ta- nak nawet z pozoru najbanalniejsze
kie nie są. Armia ma własny, specjali- określenia sprawiają kłopoty. Nie tyl- NIE MOŻE DOJŚĆ DO SYTUACJI,
styczny język techniczny opisujący wyko cywilom. Bo co to właściwie jest ŻE TO, CO DLA JEDNYCH
konywane przez żołnierzy obowiązki czołg i jak klasyfikować F-16?
oraz wyposażenie, którym się posługu- BĘDZIE CZOŁGIEM,
ją. Czasem może wydawać się on dziw- Rosomak wiele ma imion U DRUGICH
ny, jakby niepotrzebny, wymyślany na Podobnie jak w każdej innej dziedzi-
KLASYFIKOWANE
siłę. Bywa, że dla osoby po polonisty- nie życia, także specjalistyczny język
ce pewne zwroty czy określenia są nie techniczny stale ewoluuje. Dobrym BĘDZIE JAKO KUCHNIA
do przełknięcia. Inne maskują rzeczy- przykładem jest właśnie F-16. Samolot POLOWA
wisty charakter zdarzenia czy rzeczy. ten zaprojektowano w latach 70. przede
Do najbardziej niejasnych sformułowań wszystkim z myślą o zadaniach myśliw- jęta terminologia techniczna dla sprzę-
należą bodaj takie jak „misja stabiliza- skich, stąd F jak Fighter (myśliwiec). tu wojskowego? Właściwie każda ar-
cyjna” czy „strefa działań wojennych” Dziś w naszej prasie często można na- mia sama tworzy taki słownik, zaś eks-
bądź osławiony „stan wojenny”. Dla tknąć się zatem na „myśliwiec F-16” czy perci stale toczą spory o semantykę.
przeciętnego człowieka sformułowania „Jastrząb – samolot myśliwski”. Siły Ponieważ jednak siły zbrojne są istot-
w rodzaju „zerwanie kontaktu z prze- Powietrzne sprzeciwiają się natomiast nym czynnikiem w stosunkach między-

| |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY |
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE |
PO SŁUŻBIE ||
HISTORIAHISTORIA | |
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO| | || || |
narodowych, funkcjonują także pojęcia by wszystko się zgadza – Rosomak jeź- Definicje według CFE
uniwersalne. Nie może bowiem dojść
do sytuacji, że to, co dla jednych bę-
dzie czołgiem, u drugich zaklasyfiko-
dzi na kołach, jest opancerzony i mo-
że służyć do transportu. Niemniej we-
dług przyjętych w świecie kryteriów
T ermin „czołg bojowy” oznacza samo-
bieżny opancerzony pojazd bojowy
o dużej sile ognia, przede wszystkim z głów-
wane zostanie jako kuchnia polowa. jest to definicja błędna, a przyjeżdża- nej armaty strzelającej ogniem bezpośred-
Stąd istnienie takich dokumentów jak jący do Polski na kontrole rozbrojenio- nim i pociskami o dużej prędkości początko-
Treaty on Conventional Armed Forces we przedstawiciele innych armii nie wej, niezbędnej do rażenia celów opance-
in Europe – traktat o konwencjonalnych traktują Rosomaka jako KTO. W ogó- rzonych i innych, odznaczający się dużą mo-
siłach zbrojnych w Europie, w skrócie le zgodnie z CFE coś takiego jak KTO bilnością podczas jazdy w trudnym terenie
TCFE lub CFE. CFE podpisano blisko nie istnieje. Typ trakcji – kołowa lub oraz posiadający wysoki poziom samoobro-
20 lat temu, w kolejnych latach uaktu- gąsienicowa – nie jest istotny. Rosomak ny. Czołgi bojowe to gąsienicowe opancerzo-
alniając pewne postanowienia. Także należy bowiem do typu uzbrojenia „bo- ne pojazdy bojowe o wadze nie mniejszej
MICHAEL HALL
W PRASIE często można natknąć się na „myśliwiec F-16” czy „Jastrząb – samolot myśliwski”. Siły Powietrzne są
przeciwne takiej klasyfikacji, podkreślając, że są to „samoloty wielozadaniowe”.
Polska została jego sygnatariuszem. jowy wóz opancerzony” (w oryginale niż 16,5 tony w stanie niezaładowanym,
Traktat miał na celu zahamowanie wy- Armoured Combat Vehicle) i w zależ- które są uzbrojone w armatę o obrocie
ścigu zbrojeń, kontrolę międzynarodo- ności od uzbrojenia może być albo 360 st. i kalibrze co najmniej 75 mm.
wą nad potencjałem militarnym oraz transporterem opancerzonym (Armo- Termin „bojowy wóz opancerzony” ozna-
zawierał dość ciekawy fragment – de- ured Personel Carrier), albo bojowym cza samobieżny pojazd z opancerzeniem
finicję typów uzbrojenia. Są one po wozem piechoty (Armoured Infranty zdolny do poruszania się w trudnym tere-
dziś dzień międzynarodowymi standar- Fighting Vehicle), bądź wozem bojo- nie. BWO obejmują transportery opance-
dami w określaniu, co jest czołgiem, wym z ciężkim uzbrojeniem (Heavy rzone, bojowe wozy piechoty i bojowe wozy
a co nim nie jest. Armament Combat Vehicle). Mało te- z ciężkim uzbrojeniem.
go, jeśli jest to pojazd medyczny, ma- Termin „transporter opancerzony” ozna-
Jałowy spór my do czynienia z „pojazdem podob- cza opancerzony pojazd bojowy zaprojek-
Według zapisów CFE spór o „myśli- nym konstrukcyjnie” (Armoured Per- towany i wyposażony do transportu druży-
wiec F-16” bądź „samolot wielozada- sonel Carrier Look-Alike). Te defini- ny piechoty, który z zasady jest uzbrojony
niowy F-16” jest sporem jałowym. cje mogą wydawać się nieco dziwne, w będącą jego integralną częścią lub orga-
I choć w praktyce różnica między my- ale mają ogromne znaczenie przy okre- niczną częścią broń o kalibrze mniejszym
śliwcem a maszyną wielozadaniową jest ślaniu potencjału bojowego danego niż 20 mm.
ogromna, to według kryteriów traktato- państwa. Obecnie więc nasze Rosoma- Termin „bojowy wóz piechoty” oznacza
wych istnieją tylko „samoloty bojowe”. ki to według umów międzynarodowych opancerzony pojazd bojowy zaprojektowany
Jeszcze ciekawej sprawa wygląda bojowe wozy piechoty – BWP/AIFV. i przystosowany przede wszystkim do trans-
w przypadku Rosomaków. W Polsce Natomiast odmiany APC i APCLL ma- portu drużyny piechoty, który z zasady jest
oficjalnie funkcjonującym terminem na ją wejść do akcji w tym roku.  uzbrojony w będącą jego integralną częścią
określenie tego pojazdu jest „kołowy Napisz do autora: broń o kalibrze większym niż 20 mm.
transporter opancerzony” – KTO. Ni- norbert.baczyk@redakcjawojskowa.pl

WOJSKO PROBLEMY
LABORATOR
WIDMO ARTUR GOŁAWSKI
Pułkownik wpadł na pomysł utworzenia

najlepszego w kraju i przodującego w NATO
laboratorium badań paliw i silników. Laboratorium
do dziś nie działa, a oficer przebywa w areszcie
podejrzany o korupcję.
drugiej połowie przez siebie lub inne osoby oraz fałszo-

lat 90. branża pa- wania dokumentów. Maksymalne za-
liwowa miała grożenie karą za te czyny to dziesięć lat
w sobie coś z el- więzienia. Na początku lutego sąd, na
dorado. Koncer- wniosek WPO, po raz drugi przedłużył
ny zachodnie bu- pułkownikowi K. środek izolacyjny
dowały u nas sie- w postaci aresztu – z uwagi na charak-
ci stacji dystry- ter ciążących na oficerze zarzutów i nie- lub zwró-
bucyjnych, szykowano prywatyzację przyznawanie się przez niego do winy cono bez rozpatrywania.
płockiej petrochemii i spodziewano się oraz obawę matactwa. – Co prawda po- – Kryteriami oceny złożonych ofert
boomu motoryzacyjnego, a więc wzro- dejrzany złożył wyjaśnienia, ale tak manipulowano, że przetargów nie
stu popytu na paliwa. Nad Wisłą prze- w znacznej mierze odbiegają one od mogły wygrać inne podmioty niż te, któ-
bąkiwano o biopaliwach, na świecie eks- ustaleń śledztwa – tłumaczy mjr Karol re zwyciężyły. Nie były one nieznane
perymentowano z napędem hybrydo- Kopczyk, rzecznik WPO, spodziewają- komendantowi WOB-RSMPS – wyja-
wym. Koniunkturę chciał wykorzystać cy się kolejnych czynności dochodze- śnia osoba orientująca się w przebiegu
Wojskowy Ośrodek Badawczo-Rozwo- niowych. – Wciąż szacujemy straty śledztwa. Nieoficjalnie można się do-
jowy Służby MPS. Komenderujący pla- Skarbu Państwa – wymaga to dokład- wiedzieć, że zarzuty wobec podejrza-
cówką płk Janusz K. wpadł na pomysł nej analizy dokumentacji przetargowej nych nie dotyczą fikcyjnych usług, lecz
utworzenia najlepszego w kraju i przo- i inwestycyjnej – dodaje. właśnie ustawienia przetargów lub wy-
dującego w NATO laboratorium badań Początkowo płk. rez. Januszowi K. konania inwestycji w sposób odbiegają-
paliw i silników, które pracowałoby nie i aresztowanemu następnego dnia Mi- cy od zasad sztuki budowlanej. W spe-
tylko na korzyść wojska. Do projektu chałowi R. zarzucono „przyjęcie i prze- cyfikacji istotnych warunków zamówie-
przekonał decydentów w Ministerstwie kazanie korzyści majątkowej w kwocie nia zapisano między innymi, że labora-
Obrony Narodowej i Komitecie Badań ponad 50 tys. zł w zamian za korzystne torium ma być oddane do użytku po
Naukowych. Uzyskał dwie dotacje ce- rozstrzygnięcie przetargu na rzecz czterech miesiącach od rozpoczęcia ro-
lowe. Kilkumilionowe. ośrodka”. Michał R. był zastępcą dyrek- bót. W takim czasie beton nie zdążyłby
tora biura projektowego PROATOM. To nawet właściwie zastygnąć.
Klub podmiotów nieistniejących ono zaprojektowało laboratorium. Dziś PROATOM zyskał nieformalny mo-
Nominalnie WOB-RSMPS już nie już nie istnieje. W kręgu podejrzanych nopol na projektowanie inwestycji dla
istnieje. Oficer od ponad pół roku jest pojawiła się także spółka J. z Marek. ośrodka. Załatwiano to np. aneksując
tymczasowo aresztowany. Wojskowa W lipcu 2001 r. wygrała przetarg na „bu- i podmieniając pierwotną umowę, na co
Prokuratura Okręgowa w Warszawie dowę zakładu badań wielostanowisko- pozwalało pod określonymi warunkami
postawiła mu dziesięć zarzutów, z któ- wych” w należącym do ośrodka obiek- ówczesne prawo. Spółka J. z kolei mia-
rych najpoważniejsze dotyczą przyjmo- cie przy ul. Ostroroga 35a, z ceną 4,08 ła zagwarantowane wykonywanie prac
wania korzyści majątkowych w związ- mln zł brutto. Pokonała ośmiu konku- budowlanych. Dziś też nie istnieje
ku z pełnioną funkcją, przekraczania rentów. Oferty aż 19 innych firm budow- – ogłosiła upadłość, a jej majątek prze-
uprawnień w celu osiągnięcia korzyści lanych w tym postępowaniu odrzucono transferowano do innej firmy. Równo-

| | | | | | | |
RIUM
Szczepanik przekonał ją, że warto to
uczynić. Ani on, ani nikt inny z ze-
wnątrz nie znał wtedy prawdy o sytu-
acji w ośrodku.
Zysk w zakładzie
Przejmowanie majątku ośrodka
przedstawiciele ITWL zaczęli
w grudniu 2005 r. Wtedy na wnio-
sek dyrektora instytutu płk Janusz
K. powołał komisję inwentaryza-
cyjną. Miała stworzyć raport otwar-
cia. Już na początku 2006 r. dostrzeżo-
no, że w wianie instytut dostanie górę
kłopotów i znaczny debet. Wkrótce do
„Samowolek” nie ujęto akcji wkroczyli żandarmi, zaalarmowa-
w pierwotnym projekcie, na które- ni przez kierownictwo instytutu informa-
go podstawie uzyskano pozwolenie na cjami o nieprawidłowościach dokumen-
budowę. Dotyczy to na przykład ko- tacyjnych, brakach w infrastrukturze
tłowni, której wcale nie planowano, i roszczeniach byłych partnerów w inte-
cześnie z inwesty- a którą nagle zaczęto budować, prze- resach WOB-RSMPS. – Kierownictwu
cją na Woli zaczęła znaczając na nią pomieszczenie za ma- instytutu należą się pochwały za to, że
powstawać willa w otulinie łe w stosunku do norm budowlanych. nie zamiotło afery pod dywan – przyzna-
Puszczy Kampinoskiej. Budował Do takiej kotłowni nie można by legal- je płk Robert Stanisławski, szef Oddzia-
ją wieloletni komendant ośrodka, zo- nie podłączyć gazu. Zresztą ośrodek łu Śledczego KGŻW do walki z korup-
stawszy uprzednio właścicielem dział- nie wystąpił o przyłączenie się do sie- cją, potwierdzając tym samym fakt pro-
ki o powierzchni 10 ha. Prokuratura ci gazociągowej. Niezgodne z przepi- wadzenia śledztwa, stwierdzenia niepra-
ustala, czy zbieżność obu inwestycji by- sami są także drzwi, za niskie i otwie- widłowości i postawienia zarzutów.
ła przypadkowa. rające się w złą stronę, utrudniające Działalność merytoryczną WOB-
ewentualną ewakuację. RSMPS kontynuuje Zakład Materiałów
Dwakroć budowane Nieprawidłowości inwestycyjne u sto- Pędnych i Smarów ITWL. Pod tym sa-
Laboratorium miało kosztować oko- łecznych empeesiarzy mogłyby trwać do mym adresem, z 50 pracownikami, z któ-
ło 4 mln, a ośrodek wydał na nie o 2 mln dziś, gdyby wojskowe rych 90 proc. pochodzi
zł więcej. Miało powstać w ciągu czte- ośrodki i instytuty badaw- Laboratorium miało z dawnego ośrodka. Kie-
rech miesięcy, tymczasem minęło pięć czo-rozwojowe nie popa- powstać w ciągu ruje nim mjr dr inż. Jaro-
lat, a ono wciąż nie działa. – Po prze- dły na początku nowego sław Sarnecki, wywodzą-
analizowaniu tej inwestycji pod kątem stulecia w tarapaty finan- czterech miesięcy, cy się z ITWL. – Będzie-
zgodności z prawem budowlanym i in- sowe. Na wniosek ówcze-
nymi przepisami, doszliśmy do wnio- snego dyrektora Departa-
tymczasem minęło my dofinansowywać ten
zakład, by mógł współ-
sku, że musimy wykonać projekt za- mentu Polityki Zbrojenio- pięć lat, a ono wciąż pracować z podobnymi
mienny, uaktualniający ją – wyjaśnia wej MON minister Jerzy instytucjami i firmami
dr inż. Mirosław Kowalski, zastępca dy- Szmajdziński postanowił nie działa z obszaru Unii Europej-
rektora ITWL do spraw organizacyjno- w 2005 r. skomasować resortowe jednost- skiej. Wierzymy, że ma on rację bytu. Na-
technicznych. – Na tej podstawie uzy- ki badawczo-rozwojowe. Przeciwko fu- sze wojsko szykuje się do wdrażania bio-
skamy nowe pozwolenie na budowę. zjom zaprotestował personel instytutów, paliw. Poza tym jest tyle inicjatyw na
Wówczas przystąpimy do dokończenia więc ostatecznie połączenia WIM i WIML rzecz polepszenia jakości spalania paliw
inwestycji. Wykonawcę wyłonimy oraz WITU, WITPiS i WITI anulowano. i redukcji emisji szkodliwych substancji,
w przetargu publicznym. Niektóre drob- Jednak WOB-RSMPS, mający najgorszą że zakład będzie miał zajęcie. Za 2007 r.
ne błędy, które można poprawić bez spe- kondycję, został wcielony do najbliższe- odnotował pierwszy zysk. Młody major,
cjalnych formalności, poprawiamy. Nie- go mu terytorialnie Instytutu Techniczne- świeżo upieczony doktor, dobrze nim
stety, część prac wykonanych za czasów go Wojsk Lotniczych. Choć rada nauko- kieruje – akcentuje dyr. Szczepanik. 
WOB-RSMPS była samowolą budow- wa instytutu była tej fuzji przeciwna, dy- Napisz do autora: artur.golawski@
laną – dodaje. rektor płk w st. spocz. dr inż. Ryszard redakcjawojskowa.pl

WOJSKO PROFESJONALIZACJA
KMDR. MAREK KURZYK,
dowódca 3 Flotylli Okrętów
SKAZANI NA ZAWO
O tym, co oznacza profesjonalizacja dla 3 Flotylli Okrętów i czy jest lekiem
na wszystkie bolączki polskiej armii, rozmawiamy z kmdr. Markiem Kurzykiem,
kmdr. Krzysztofem Jaworskim i kmdr. por. Grzegorzem Tarkowskim.
Z niedawnych badań społecznych rę dobrze można było przygotować do że uzawodowienie jednostek to fak-
wynika, że większość Polaków opo- wykonywania zadań na okręcie. Gdy po- tycznie krok w kierunku nowoczesno-
wiada się za wojskiem w pełni zawo- lityczną decyzją służbę skrócono do ści, pozytywnie wpływający na zdol-
dowym, przyjmującym do służby na dwóch lat – to przygotowanie było jako ności bojowe wojska?
podstawie dobrowolnych kontraktów. takie. Natomiast przy służbie dziewię- MK: – Wszystko, co nowe, spotyka
Co Panowie na to? ciomiesięcznej praktycznie wyelimino- się z pewnymi wątpliwościami. Nie
Kmdr Marek Kurzyk: – Nasz komen- wano możliwość przeszkolenia żołnie- ukrywam, że tak też było u nas. Czy to
tarz może być tylko jeden: wyniki tego rza służby zasadniczej na tyle, by mógł się uda? – pytali niemal wszyscy. Z per-
sondażu nie są adresowane do nas. Na on obsługiwać nowoczesny sprzęt bojo- spektywy widać, że udało się w stu pro-
pewno lepszym ich odbiorcą są politycy, wy na okręcie... centach. Najpierw uzawodowiliśmy
którzy zadecydują, do kiedy należy utrzy- MK: – I dlatego to nie przypadek, że wszystkie załogi okrętów bojowych i od
mać armię częściowo z poboru i kiedy Marynarka Wojenna jako pierwsza zo- kilku już lat nie ma tam ani jednego eta-
powinno się całkowicie przejść na profe- stała „skazana” na zawodowstwo. Dlate- tu dla żołnierza służby zasadniczej.
sjonalizm. Nam pozostanie tylko wdro- go również w 3 Flotylli profesjonaliza- Kmdr Krzysztof Jaworski: – Praw-
żyć przyjęte rozwiązania w życie. cja nie jest hasłem przyszłości i obecnie dę mówiąc, zapomniałem, że kiedyś
Kmdr por. Grzegorz Tarkowski: aż 84 proc. wszystkich jej etatów służbo- w dywizjonie byli żołnierze z poboru.
– Tak też było, gdy skracano czas służ- wych zajmują żołnierze zawodowi. Załogi okrętów mojego dywizjonu są
by zasadniczej. Warto przypomnieć, że wyłącznie zawodowe. Na każdej jed-
kiedyś w MW trwała ona trzy lata Czy dotychczasowe doświadczenia nostce tworzą zgrany, niemal rodzinny
i wówczas marynarza z poboru w mia- pozwalają jednoznacznie stwierdzić, zespół. W dowodzeniu nie biorę więc

| | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | | |

KMDR.
KRZYSZTOF
JAWORSKI, do-
wódca dywizjonu
ROMAN PRZECISZEWSKI (3), MARIAN KLUCZYŃSKI

okrętów rakieto-
wych
KMDR. POR.
GRZEGORZ
TARKOWSKI, szef
wydziału personal-
nego
WODOWSTWO
pod uwagę takich ewentualności, że
może zdarzyć się „fala”, że iluś tam
Brzmi to jak bajka z morałem, że
profesjonalizacja może być lekiem na
wych. Jak flotylla poradziła sobie
z tym problemem?
MK: – Nie ma co łudzić się nadzie-
jami, że o wyborze zawodowej służby
wojskowej będą decydować jakieś im-
ponderabilia bądź też zafascynowanie
armią. To wszystko może liczyć się
tylko do czasu. Gdy pojawi się rodzi-
żołnierzy spóźni się z przepustki, że wiele dotychczasowych dolegliwości na, gdy codzienność służbową coraz
będą samowolki bądź rażące narusze- armii. Naprawdę jest ona pana- bardziej trzeba będzie dzielić z pry-
nia dyscypliny. ceum? watną, to pewne jest, że wcześniej lub
MK: – Nie opowiadamy bajek. Mó- później pojawią się kwestie ekono-
Te „nierażące” naruszenia jednak wimy jedynie, co dotychczas zmieniło miczne. I powstanie pytanie: czy ta
pozostały? zawodowstwo na okrętach bojowych. służba mi się finansowo kalkuluje?
KJ: – Wojsko jest takie jak społeczeń- KJ: – Tam, gdzie kończą się proble- Dzisiaj kadra z okrętów – nie składa-
stwo i zdarza mu się popełniać te same my wychowawcze, dowódca w zasadzie jąc wypowiedzeń stosunku służbowe-
grzechy. Lecz – zapewniam – dzisiaj, może spać spokojnie. Z prostej przyczy- go – odpowiada, że tak. Lecz do pen-
w zawodowym dywizjonie, są one spo- ny: on zajmuje się tylko szkoleniem sji dostaje odpowiedni dodatek mor-
radyczne i znacznie mniejszego kalibru. i wymaga od swoich podwładnych kon- ski. Na razie zadowalający.
MK: – A ile na uzawodowieniu załóg kretnych umiejętności szkoleniowych. GT: – Dobrze, że dowódca powiedział
okrętów zyskał proces szkolenia? Jak Jeżeli któryś z nich nie spełnia jego „na razie zadowalający”. Lecz jak bę-
bardzo zwiększyło się bezpieczeństwo oczekiwań, słyszy: do widzenia. Nie za- dzie za pół roku, za rok – nie wiadomo.
obsługi sprzętu i urządzeń? Tu wprost spokaja bowiem potrzeb armii, która Tymczasem nawet nasi podoficerowie
trzeba powiedzieć o olbrzymich efek- gwarantuje mu budżetowe uposażenie. zawodowi nie są łasi na różnego rodza-
tach, które przyniosła dotychczasowa ju kursy i przeszkolenia oferowane im
profesjonalizacja. No właśnie – a tymczasem to upo- bezpłatnie przez flotę handlową. Nie
KJ: – Na pewno koszty szkolenia są sażenie w wielu garnizonach nie po- myślą o przejściu do niej. Kalkulują roz-
mniejsze. Mamy także do czynienia ciąga. Dlatego np. w niektórych jed- sądnie: dolar nie ma już takiej wartości
z zupełnie innym podejściem żołnierzy nostkach Wojsk Lądowych, dotych- jak dawniej, musiałbym na dłużej roz-
do obowiązków służbowych. Marynarz czas wytypowanych do szybszej pro- stawać się z rodziną, praca jest ciężka,
czuje się profesjonalistą, zawodowcem, fesjonalizacji, są kłopoty z naborem na dodatek nie nabrałbym praw do eme-
angażuje się w to, co robi. kandydatów na szeregowych zawodo- rytury po 15 latach służby zawodowej. 

WOJSKO PROFESJONALIZACJA
Korzyści WAM-u, a tym samym wojska, powinny być spore.
KJ: – W wypowiedziach kadry zawo- BOGUSŁAW POLITOWSKI samym zapewnić szeregowym godziwe warunki życia
dowej często słyszę satysfakcję, że peł-
nią służbę na nowoczesnych okrętach
rakietowych. Jednak wiem, że wynagro- Wszystko wskazuje na to,
dzenia też mają znaczenie. Gdy staną że już niedługo do
one w miejscu, gdy nie będą adekwat- 11 Lubuskiej Dywizji
ne do trudu morskiej służby, to efekt bę-
dzie wiadomy. Kawalerii Pancernej
kandydaci na szeregowych
Co wobec tego oznacza dla flotylli
pełna profesjonalizacja? zawodowych będą się
MK: – Przypomnę, że w dywizjonach pchali drzwiami i oknami.
bojowych nie ma już ani jednego żoł-
nierza z poboru. Nielicznych maryna-
Pomysł burmistrza Żagania
rzy służby zasadniczej można spotkać może wybawić wojsko
jedynie na okrętach wsparcia. z kadrowych kłopotów.
GT: – Zajmują oni tam mało liczące
się stanowiska, w każdym razie niezwią-
zane z techniką. zego potrzeba młodemu
MK: – W przypadku pełnej profesjo- mężczyźnie, aby chciał zo-
nalizacji ich również trzeba byłoby za- stać szeregowym zawodo-
stąpić zawodowymi. Tak jak i tych, któ- wym? Oczywiście w miarę
rzy są teraz w jednostkach brzegowych wysokich zarobków za wy-
flotylli – m.in. dywizjonie artylerii prze- konywanie trudnego i specyficznego za-
ciwlotniczej, batalionie saperów czy wodu. Ale to niejedyny warunek. Wie-
kompani chemicznej. W sumie chodzi- lu żołnierzy zasadniczej służby wojsko-
łoby o 600–700 etatów... wej mówi, że nie zwiążą się z armią, bo
GT: – Gdy ochronę obiektów flotyl- ta nie gwarantuje im mieszkania. I nie
li powierzymy cywilom, nie przesą- ma się co dziwić, wszak dla dwudzie-
dzam, czy to będzie oddział wart cywil- stokilkuletniego człowieka, często po-
nych czy też SUFO, pełna profesjonali- ważnie myślącego o założeniu rodziny,
MIESZKA
zacja flotylli mogłaby objąć jeszcze sprawy mieszkaniowe są podstawą.
mniejszą liczbę stanowisk. Miejsce w internacie, niejednokrotnie
na terenie koszar, to zbyt mało, aby uło-
Pytanie jest więc tylko jedno: łatwo żyć sobie życie w mundurze.
da się pozyskać we flotylli kolejnych
dobrych żołnierzy zawodowych? Pomysł
JK: – To pytanie na pewno nie jest Burmistrz Żagania – blisko współpra- Stawka czynszu ustalona przez dewelo-
skierowane do mnie. W dywizjonie cujący z żołnierzami 11 Dywizji, a po- pera wynosi 12 zł za m kw. Tymczasem
okrętów rakietowych mam stałe za- za tym znający i lubiący wojsko – sły- stawka za metr w kwaterach służbowych
łogi i nie słyszałem, aby groziła mi sząc o problemach z pozyskaniem kan- WAM wynosi 6 zł za metr. Szeregowy
masowa ucieczka żołnierzy zawodo- dydatów na żołnierzy zawodowych, płaci więc tylko 6 zł, a pozostałe 6 zł po-
wych. Rotacja kadry jest na normal- wpadł na pomysł, który może sprawić, krywa za niego miasto i WAM.
nym poziomie. że chętnych do zostania szeregowym za- Reasumując, wynajem 60 m mieszka-
MK: – Marzę, aby tak samo było we wodowym będzie niedługo znacznie nia kosztuje 720 zł miesięcznie. Szere-
wszystkich innych pododdziałach flo- więcej, niż dywizja może przyjąć. Po- gowy płaci jednak tylko 360 zł. Pozosta-
tylli. Jak jednak będzie? Niestety, we mysł polega na tym, że miasto wspólnie łe 360 zł, w częściach po 180 zł, opłaca-
flotylli musimy brać pod uwagę różne z wojskiem będzie zapewniało szerego- ją miasto i WAM. Gdy do 360 zł doda-
rozwiązania. wym zawodowym mieszkania. my inne opłaty, np. za windę, wywóz
Mechanizm ma być prosty. Władze Ża- śmieci, wodę, to okaże się, że ok. 500
Jakie? Panowie, mówmy konkretnie. gania oraz Wojskowa Agencja Mieszka- złotych wystarczy, aby szeregowy zawo-
GT: – Końcowe uzawodowienie mia- niowa podpiszą umowę. Na mocy tego dowy mógł z rodziną spokojnie miesz-
łoby w naszym związku taktycznym ob- dokumentu miasto znajdzie dewelopera, kać w tym garnizonie.
jąć przede wszystkim stanowiska wy- który zbuduje budynki z mieszkaniami
magające konkretnych kwalifikacji. do wynajmu. Mieszkanie takie byłoby Interes miasta
Głównie chodzi np. o kierowców lub przydzielane szeregowym zawodowym Zapyta ktoś, jaki interes może mieć
operatorów sprzętu. i nie tylko. Ponieważ czynsz za wynajem miasto w częściowym opłacaniu czyn-
MK: – Czyli o ludzi, którzy już teraz jest spory, szeregowy płaciłby go tylko szu za mieszkania zajmowane przez żoł-
dość dobrze zarabiają w cywilu. Powsta- do takiej kwoty jak inni żołnierze zawo- nierzy? Burmistrz Żagania Sławomir
je więc pytanie: jak ich pozyskać? Czy dowi na terenie garnizonu. Pozostałą Kowal udowadnia, że korzyści jest wie-
armię będzie stać, by zapłacić im odpo- część w równym stopniu dopłacałoby de- le. Jeśli chodzi o ekonomiczne, to sze-
wiednio więcej?  weloperowi miasto oraz WAM. regowy zawodowy oraz jego rodzina,
Rozmawiał Przykład: szeregowy z rodziną otrzy- zameldowani w mieście, tutaj będą opła-
Roman Przeciszewski muje mieszkanie o powierzchni 60 m kw. cać podatki. Jak wiadomo, ponad

| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | |
Zamiast wypłacania żołnierzom dodatków mieszkaniowych, za które ci wynajmują sobie co najwyżej pokój w mieście, można dopłacać do ich czynszu i tym
OPINIA
Gen. broni
Waldemar
Skrzypczak,
dowódca Wojsk
Lądowych:
– Pozyskanie takiej liczby kandydatów

na szeregowych zawodowych, która za-
spokoiłaby potrzeby Wojsk Lądowych,
jest dla nas priorytetem. Dlatego w ra-
mach własnych możliwości podejmuje-
my różnorodne działania.
Cieszy mnie, że nasze wysiłki znalazły
wsparcie u władz Żagania. Idea przeka-
zania wojsku mieszkań, które współfi-
nansowałoby miasto, pozwoliłaby nam
uatrakcyjnić ofertę kierowaną do poten-
cjalnych żołnierzy chcących związać się
w tym wypadku z 11 DKPanc. Działanie
władz miejskich pokazuje, że nie tylko
armii, ale także społecznościom w ta-
kich garnizonach jak Żagań zależy na
BOGUSŁAW POLITOWSKI
stworzeniu optymalnych warunków
służby. Osobiście z zadowoleniem będę
witał każdą inicjatywę, która przysłuży
się dobru wojska.
ANIOWY MAGNES
30 procent podatku dochodowego każ-
dego mieszkańca pozostaje w kasie da-
szy miejską populację i rozwój szkol-
nictwa. Wojskowe rodziny w tym mie-
jekt w postaci programu pilotażowego
zostanie szybko wdrożony.
nej miejscowości. Doświadczenie uczy, ście będą robiły zakupy, korzystały Jeśli pomysł ten zostanie wprowadzo-
że wiele żon żołnierzy założy własne z usług, a to będzie rozwijało lokalną ny w życie, a wszystko za tym przema-
firmy, co da miastu kolejne konkretne przedsiębiorczość. wia, korzyści z tego będzie czerpała tak-
pieniądze. Dzieci żołnierzy będą uczęsz- Jest również jeszcze ważniejszy argu- że Wojskowa Agencja Mieszkaniowa. Po
czały do miejscowych szkół, co zwięk- ment. Budownictwo zawsze nakręca ko- pierwsze, wchodząc w ten biznes, reali-
niunkturę miejscowości i regionu. Wpro- zuje swoje statutowe powinności zapew-
OPINIA wadzenie deweloperów, którzy wybu- nienia zakwaterowania żołnierzom za-
dują kilka tysięcy nowych mieszkań, da wodowym. Trzeba zaznaczyć, że osią-
Wojciech Kubis, miastu silny bodziec gospodarczy. De- gnie to tanim kosztem, bez realizowania
doradca prezesa Wojskowej Agencji weloperzy muszą przecież zatrudnić własnych, drogich i czasochłonnych in-
Mieszkaniowej w Warszawie: pracowników nie tylko na czas budowy. westycji budowlanych. Mało tego, nie
Inwestorzy będą także płacili do kasy musi zajmować się stroną techniczną po-
– Po zmianie przepisów pomysł jest re- miasta różne podatki. Słowem – miasto, wstałych budynków, prowadzić napraw,
alny. Chciałem przypomnieć, że już te- dopłacając do mieszkań żołnierzy, na konserwacji, wreszcie nie musi ich ogrze-
raz agencja ma uprawnienia do pozy- pewno na tym nie straci. wać czy dostarczać do nich wody, bo ca-
skiwania mieszkań dla kadry na wol- Burmistrz Żagania wyliczył już poten- łą tą sferą zajmie się deweloper.
nym rynku. I to czyni. Oczywiście w go- cjalne zyski i straty. Przeprowadził wstęp- Korzyści WAM-u, a tym samym woj-
spodarce rynkowej o wszystkim decy- ne rozmowy z inwestorami budowlany- ska, powinny być spore. Zamiast wypła-
duje cena. Nie jest tajemnicą, że wszel- mi, z radnymi i ekonomistami. Ma stały cania żołnierzom dodatków mieszkanio-
kie tego typu działania są skrupulatnie kontakt z dowództwem 11 Dywizji Ka- wych, za które ci wynajmują sobie co naj-
badane przez różne państwowe organy
walerii Pancernej. Wszystko wskazuje na wyżej pokój w mieście, można dopłacać
kontrolne. Aby pomysł można było wy-
to, że wstępne założenia tego projektu do ich czynszu i tym samym zapewnić
korzystać, burmistrz Żagania musiałby
będą gotowe już w marcu. Później powi- szeregowym godziwe warunki życia. 
znaleźć solidnego i taniego inwestora.
nien się rozpocząć etap konsultacji i ocen Napisz do autora: boguslaw.politowski@
prawnych. Należy mieć nadzieję, że pro- redakcjawojskowa.pl

WOJSKO LUDZIE
Wojsko
na salonach PAULINA GLIŃSKA
Dziś nie wystarczy już tylko dobre wrażenie. Trzeba wiedzieć, jak się
zachować i jak postępować w konkretnych sytuacjach. Krótko
mówiąc, trzeba znać zasady protokołu dyplomatycznego.
S P O S Ó B NA G A F Ę
J ak się witać? Kogo pierwszego
przedstawić? Kto ma pierw-
szeństwo w drzwiach? Na co
z jednej strony brak wiedzy, jak
się zachować, z drugiej napięcie
nerwowe. Wynika ono z tego, że
zachowania, etykiety, mogą
nam się przytrafić gafy. Nie jest
bowiem tak, że ustalona reguła
acji. Jeśli zdobędziemy odpo-
wiednią wiedzę, to nawet jeśli
pojawi się coś nowego, nieocze-
dzień mnóstwo jest sytuacji, bardzo nam zależy na tym, żeby idealnie pasuje do tego, co zda- kiwanego będziemy umieli się
w których możemy popełnić gafę. dobrze wypaść. W każdej dzie- rza się w życiu. Dlatego wiele zachować. Jeśli zdarzy nam się
A cena za niestosowne zachowa- dzinie życia, także w kontaktach zależy od naszego poziomu inte- popełnić jakąś małą gafę, wyj-
nie może być czasem wysoka. międzynarodowych potrzebna ligencji, wyrobienia, zdolności dziemy z tego z uśmiechem, roz-
Jak przyznają znawcy, głównym jest tolerancja. Nawet jeśli do- obserwacji, umiejętności dosto- ładujemy sytuację żartem, tak
powodem popełniania gaf jest skonale znamy zasady dobrego sowania się do konkretnej sytu- by nikt nie poczuł się dotknięty.

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA | |
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO | | || || |
iegdyś bywało, że do sa- i osób z DPI MON zajmujących się kon- dzą rozmowy. Zależało nam głównie na
li obrad wykuwano ty- taktami z przedstawicielami innych armii tym, by nasi słuchacze szczegółowo po-
leż drzwi, ilu było dy- zorganizował go Oddział Metodyki znali wszystkie elementy protokołu dy-
plomatów, by zapobiec i Oświaty Domu Żołnierza Polskiego. Wie- plomatycznego, z którymi będą się stykać
sporom, kto wejdzie lu pytało, czy jest sens uczenia tego wszyst- w swojej pracy. Chcieliśmy im uświado-
pierwszy. Dziś te zawiłe kwestie rozstrzy- kiego ludzi, „którzy siedzą w tym nie od mić, że zdarzają się sytuacje, w których,
ga protokół dyplomatyczny. – Protokół dziś”? Ppłk dr Zbigniew Falkowski, szef chcąc nie chcąc, trzeba się umieć zacho-
dyplomatyczny, wbrew potocznym opi- Wydziału Kultury i Edukacji DŻP uważa, wać zgodnie z przyjętymi zasadami.
niom, nie jest coraz bardziej ograniczany. że rola wojskowej dyplomacji jest nie do
Owszem, tendencje się zmieniają, ale sam przecenienia. – To bardzo istotny element Dyplomacja prewencyjna
protokół staje się wszechogarniający. Kie- i podobnie jak inne dziedziny w wojsku, Część uwagi poświęcono także zagad-
dyś dotyczył on władz najwyższych, naj- powinien być w jakiś sposób eksponowa- nieniu dyplomacji prewencyjnej, która
ważniejszych, dziś mamy z nim do czyny. Jednocześnie wiedza z tego zakresu po- przewiduje podejmowanie wysiłków na
nienia we wszelkich strukturach władzy, winna być poszerzana, bo bez tego może rzecz stosowania środków budowy zaufa-
instytucjach, także tych obywatelskich. być trudno o odpowiedni poziom kontak- nia, popieranie współpracy, zapobieganie
Szkolenia z protokołu dyplomatycznego tów międzynarodowych. A te wymagają konfliktom oraz utrwalanie pokoju i sta-
są „na porządku dziennym” – mówi am- odpowiedniej oprawy, przestrzegania pew- bilności. – To modne ostatnio pojęcie, ale
basador Roman Czyżycki. nych norm i zasad zachowania. Spotkanie mało kto wie, co oznacza. Chodzi o dzia-
Taki kurs po raz pierwszy przeprowa- z gośćmi z zagranicy jedynie na pozór wy- łania państw, ich grup lub organizacji mię-
dzono także w wojsku. Dla 21 oficerów daje się rzeczą prostą. dzynarodowych mające zapobiec przera-
dzaniu się sporów w konflikty, a w razie
Na kursie
Skąd ten protokół? Kurs obejmował 60 godzin zajęć dydak-
ich zaistnienia ograniczyć ich zasięg. Dy-
plomacja prewencyjna odnosi się jedno-
tycznych, w trakcie których omówione zo- cześnie do metod pokojowego regulowa-
stały poszczególne zagadnienia związane nia, tj. rokowań, badań, pośrednictwa, po-
z dyplomacją i etykietą, znaczeniem pojęć jednania, które mają zastosowanie, zanim
w dyplomacji, wizytami gości, wizytami spór „przekroczy linię dzielącą go od kon-
za granicą, organizacją wojskowej służby fliktu zbrojnego” – wyjaśnia dr Miłosz.
zagranicznej, statusem prawnym attaché Mówiąc o konfliktach zbrojnych, trzeba
wojskowego i jego funkcjami. Słuchacze poruszyć zagadnienia międzynarodowe-
zapoznali się także z zasadami obowiązu- go prawa humanitarnego konfliktów. Jak
P
owstanie nazwy „protokół dyploma-
jącymi podczas spotkań oficjalnych, przy- się okazuje, także na wojnie trzeba umieć
tyczny” wiąże się z kongresem wie-
jęć, konferencji i delegacji zagranicznych. się zachować. – W moim odczuciu jest to
deńskim z 1815 r. Aby uniknąć nie-
To protokół bowiem decyduje, gdzie i kie- niezwykle istotne dla każdego żołnierza,
porozumień i wprowadzić ład na towarzy-
dy powinno nastąpić powitanie przyjeżdża- w szczególności jeśli chodzi o dyploma-
szących kongresowi przyjęciach i spotka-
jącej z wizytą głowy państwa, gdzie, kie- cję. Na wojnie też obowiązuje pewna ety-
niach – ustalono zasady pierwszeństwa je-
dy i w jaki sposób powinna zostać zorga- kieta, zachowanie się np. w stosunku do
go uczestników, związane z kolejnością
nizowana określona w programie wizyty jeńca wojennego czy personelu medycz-
przybycia na kongres, a aby nie dopuścić do
uroczystość z udziałem przedstawicieli kor- nego. Nie ma oczywiście konfliktów ide-
pomyłek – po raz pierwszy w historii je za-
pusu dyplomatycznego czy reprezentan- alnych, natomiast żołnierz musi mieć
protokołowano. Tak zwany regulamin
tów innych państw. świadomość, że jeśli nie będzie przestrze-
gał tych praw, to druga strona w stosunku
Niegdyś bywało, że do sali obrad wykuwano tyleż drzwi, ilu było do niego również może ich nie respekto-
dyplomatów, by zapobiec sporom, kto wejdzie pierwszy. Dziś te wać – mówi ppłk Falkowski, który zapo-
znał słuchaczy z podstawowymi elemen-
zawiłe kwestie rozstrzyga protokół dyplomatyczny tami prawa humanitarnego.
w sprawie rang szefów misji dyplomatycz-
Poruszane były także z pozoru błahe Zwieńczeniem wykładów było uroczy-
nych, stanowiący załącznik do traktatu, był
zagadnienia jak wręczanie kwiatów, upo- ste wciągnięcie flagi na maszt, ze wszyst-
osiągnięciem niezwykle ważnym w historii
minków czy znaczenie strojów. – Mówi- kimi honorami i asystą wojskową, a także
dyplomacji. Jego postanowienia z niewielki-
liśmy o oprawie spotkań międzynarodo- pokazowe przyjęcie bufetowe, podczas
mi zmianami są stosowane do dziś.
wych: o strojach, o prawie pierwszego którego uczestnicy mogli w praktyce
Regulamin podzielił szefów misji dyploma-
wrażenia, sposobie bycia, posługiwaniu sprawdzić zdobytą podczas zajęć wiedzę.
tycznych na trzy klasy: ambasadorów i nun-
się gestem, witaniu się, pozdrawianiu, po- Ta z pewnością im się przyda, bowiem
cjuszy, posłów oraz chargés d’affaires.
dawaniu ręki. O tym, jakie wzorce zacho- dzięki niej zyskają większą pewność sie-
O starszeństwie w danej klasie decydować
wania są akceptowalne, a jakie zupełnie bie podczas pracy. To na pewno zaprocen-
miało odtąd nie znaczenie lub „starszeń-
niedopuszczalne. I o wielu innych rze- tuje w przyszłości i pozwoli, by kursanci,
stwo” władcy, lecz najprościej – data obję-
czach, które tylko na pozór wydają się pro- zajmujący się na co dzień kontaktami mię-
cia funkcji przez danego dyplomatę, czyli
ste, a muszą być spełnione, zgodnie z pro- dzynarodowymi i organizujący wizyty
data jego akredytacji. Dziś, zgodnie z nowy-
tokołem – wyjaśnia ambasador Roman międzynarodowe, jeszcze lepiej reprezen-
Czyżycki. – Takie szkolenie może przy- towali nie tylko siebie, ale przede wszyst-
PAULINA GLIŃSKA
mi ustaleniami, szefowie misji korzystają

z pierwszeństwa w obrębie swojej klasy nie
dać się każdemu – mówi dr Stefan Miłosz kim swoich przełożonych, kolegów i całe
tylko w kolejności dat, ale nawet godzin ob-
z Wydziału Kultury i Edukacji DŻP. środowisko. 
jęcia swoich funkcji.
– Zwłaszcza tym, którzy codziennie po- Napisz do autorki:
dejmują gości, podpisują umowy, prowa- paulina.glinska@redakcjawojskowa.pl

AAAAAAA PROBLEMY
WOJSKO AAAAAAAA
GROBU JAKUB
CZERMIŃSKI
NIE OPUSZCZĄ
Brak szeregowych z poboru może oznaczać dla Batalionu Reprezentacyjnego WP
spore kłopoty. Czy w Warszawie uda się znaleźć chętnych do pracy za 2200 zł brutto?
inister obrony narodowej kandydatów. Następnie powołuje swoją kosztuje z opłatami co najmniej 1000 zł
Bogdan Klich, podsumowu- komisję, z przedstawicielem sztabu jed- miesięcznie. Ostatnia 10-procentowa
jąc sto dni swojej pracy, za- nostki, lekarzem oraz dowódcą podod- podwyżka wynagrodzeń nie załatwia
pewnił, że profesjonalizacja działu, do którego wcielani są poborowi. problemu – zwłaszcza jeśli weźmiemy
naszej armii to jeden z priorytetów resor- Ta komisja jeździ po kraju i kwalifikuje pod uwagę ciągle rosnącą inflację i hor-
tu. Podtrzymał wcześniej wyznaczony ter- żołnierzy do służby, zgodnie z wytyczny- rendalny wzrost cen podstawowych ar-
min – do 2010 r. mamy mieć armię w peł- mi szefa Sztabu Generalnego („czerwona tykułów, przede wszystkim żywności.
ni zawodową. Byli szefowie resortu obro- książeczka”). Kandydatów musi charak- Czy odpowiedzialni za batalion zdają so-
ny – Jerzy Szmajdziński i Aleksander teryzować wzorcowa prezencja, m.in. od- bie sprawę z problemu? Zwierzchnik ba-
Szczygło – wyrażają wątpliwość, czy uda powiedni wzrost i wygląd. Przed wciele- talionu – dowódca Garnizonu Warszawa
się zakończyć proces na czas. Brakuje pieniem są pytani o chęć służenia w batalio- gen. bryg. Kazimierz Gilarski – w roz-
niędzy, a bez nich nie uda się przyciągnąć nie. Proces idzie sprawnie, chętnych do mowie z „PZ” (nr 2/2008) przyznał, że
do służby nowych żołnierzy. Przed takim służby nie brakuje. Tak jest teraz, ale już problem istnieje i że jednostka od dwóch
wyzwaniem stoi m.in. Batalion Reprezen- niedługo. W nowych warunkach na bata- lat kontaktuje się z żołnierzami mającymi
tacyjny Wojska Polskiego. lion czyhają trzy główne zagrożenia – kło- za sobą służbę w batalionie. Trwa więc ba-
poty z pieniędzmi, z mieszkaniami oraz… danie rynku i szukanie chętnych do służ-
PREZENCJA Z WKU specyfika służby. by. Rozwiązanie problemu mieszkaniowe-
Batalion to obecnie trzy kompanie rego będzie trudniejsze. Co, jeśli WAM nie
prezentacyjne, kompania zabezpieczenia BYT A ŚWIADOMOŚĆ zapewni odpowiedniej liczby kwater? Wy-
oraz Orkiestra Reprezentacyjna WP. Łącz- Pensja 2200 zł brutto to w Warszawie dawałoby się, że alternatywą mogą być ko-
nie ponad 700 stanowisk. Specyficzny jest za mało, by myśleć o porządnym życiu szary. Jednak dowódca Batalionu Repre-
proces naboru szeregowych służby zasad- w pojedynkę. Zabraknie nie tylko na luk- zentacyjnego WP ppłk dypl. Tomasz Do-
niczej. Standardowo wojskowe komendy susy – za takie pieniądze ciężko zaspoko- minikowski mówi, że to nie jest wyjście.
uzupełnień dokonują oceny poborowych ić podstawowe potrzeby. Problemem jest – Koszary są miejscem wykonywania obo-
pod względem kwalifikacji i stanu zdro- zwłaszcza brak własnego mieszkania. Wy- wiązków służbowych. Żołnierz zawodo-
wia. Batalion otrzymuje od WKU listy najęcie lichej kawalerki z dala od centrum wy ma prawo do prywatności i intymno-

| | |
WOJSKO PORADY
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO ||
POSŁUŻBIE || ||
HISTORIA MILITARIA
SŁUŻBIE HISTORIA || |
MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | |
Minimalne wymagania dla

szeregowych zawodowych
Trzy pytania do PPŁK. DYPL.
TOMASZA DOMINIKOWSKIEGO,
Wojsko – w pełni odbyta służba
dowódcy Batalionu
J. CZERMIŃSKI
zasadnicza
Wykształcenie – ukończone co najmniej
gimnazjum
Reprezentacyjnego WP
Prawo – niekaralność, brak toczących się Czy dowódca batalionu cą do realiów Warszawy
postępowań ma możliwość dodatko- pensję? uroczystości
Zdrowie – dobry stan wego wynagradzania – Nie, nie zrobię tak. Tę trzeba będzie zrezygno-
Wzrost – 178–185 cm podwładnych? kwestię reguluje rozporzą- wać, podejmą moi przeło-
Prezencja – proporcjonalna sylwetka, brak –Tak. Pewne możliwości dzenie MON w sprawie żeni. Nie wyobrażam so-
charakterystycznych wad zewnętrznych daje mi ustawa o dyscypli- warunków i trybu przy- bie, byśmy mieli odejść od
i widocznych tatuaży nie wojskowej. Dysponuje- znawania nagród oraz za- Grobu Nieznanego Żoł-
Wiek – do 28 lat my funduszem na nagrody pomóg dla żołnierzy. Idea nierza. Gdyby miało się to
i zapomogi. Ponadto kilka jest taka, i jestem jej sta- zmienić, byłaby to niepo-
razy w roku otrzymujemy nowczym zwolennikiem, trzebna rewolucja. Doty-
z DGW tzw. fundusze ce- żeby nagradzać tych, któ- czy to również warty
lowe, przeznaczone na na- rzy w danym okresie pra- przed Pałacem Prezydenc-
grody. Wykorzystanie tych cowali więcej, lepiej, byli kim – decyzja o ewentual-
środków daje nam możli- bardziej dyspozycyjni nym wycofaniu nas stam-
wość dodatkowego moty- i wykazywali większą ini- tąd musiałaby zapaść na
wowania podwładnych. cjatywę. Na tym przecież szczeblu centralnym. Nic
polega nagroda. mi nie wiadomo o takich
Wobec specyfiki war- planach. Sądzę, że bata-
szawskiego garnizonu Czterdziestogodzinny ty- lion będzie zmuszony nie
może mógłby Pan dzielić dzień pracy sprawi, że tyle do rezygnacji z zabez-
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI (2)
te fundusze równomier- batalion nie będzie w sta- pieczania pewnej ilości

nie, by zapewnić każde- nie obsłużyć tylu uroczy- imprez najniższej rangi, co
mu z żołnierzy wyż- stości, co dotychczas. do ograniczenia uczestnic-
szą, bardziej – Najprawdopodobniej twa w nich składu asysty
przystają- tak. Decyzje, z których honorowej.
ZAPOBIEGLIWI
Batalion, aby nie zostać bez
ści, nie powinien żołnierzy, utrzymuje kontakt ustanne doskonale- Nie ma planów, by zmniejszyć liczeb-
mieszkać w podod- z tymi, którzy służyli w nim w ciągu nie się w fachu – ność formacji, rozwiązując którąś
dziale – tłumaczy. ostatnich dwóch–trzech lat. To około na dorabianie nie z kompanii. Nadal pozostaną trzy, z któ-
Aby sprostać fi- 550 osób, potencjalnych kandydatów ma czasu. rych każda liczy ponad 140 żołnierzy.
nansowym wymo- na szeregowych zawodowych i nad- Docelowo jedną kompanię mają two-
gom życia w War- MUSI SIĘ UDAĆ rzyć szeregowi zawodowi, dwie pozo-
terminowych. Duża część z nich
szawie, żołnierze deklaruje chęć służenia Mimo tych zagro- stałe – nadterminowi.
batalionu mogliby do- w jednostce żeń dowódca batalio- Batalion, aby nie zostać bez żołnie-
rabiać poza jednostką. nu z optymizmem parzy, utrzymuje kontakt z tymi, którzy
Wymagana jest do tego trzy w przyszłość. Plan na służyli w nim w ciągu ostatnich dwóch–
zgoda dowódcy. Ppłk Domi- ten rok to utworzenie jednej trzech lat. To około 550 osób, potencjal-
nikowski deklaruje, że nie zamierza kompanii reprezentacyjnej, składają- nych kandydatów na szeregowych za-
robić problemów, o ile druga praca nie cej się wyłącznie z żołnierzy zawodo- wodowych i nadterminowych. Duża
będzie kolidowała ze służbą. Ale w ba- wych i nadterminowych. Dowództwo część z nich deklaruje chęć służenia
talionie może to być niemożliwe. Garnizonu Warszawa zwiększyło ze- w jednostce. Kłopot w tym, że nie wszy-
Wszystkiemu winna specyfika służby. szłoroczne limity. W kompanii ma słu- scy znają obecne uwarunkowania finan-
Posterunek przy Grobie Nieznanego żyć 42 szeregowych zawodowych i 105 sowe. W grudniu 2007 r. do rezerwy
Żołnierza to 24 godziny spędzone na nadterminowych. Szczególnie widocz- przechodziła jedna kompania reprezen-
miejscu – godzina pełnienia warty, go- ny jest wzrost liczby etatów dla żołnie- tacyjna. Służący w niej żołnierze służ-
dzina na obowiązki na wartowni (zmia- rzy nadterminowych – w zeszłym roku by zasadniczej mieli pełną wiedzę na te-
na czuwająca) i godzina na odpoczynek. stan średnioroczny wynosił 35. Gen. Gi- mat warunków dalszej służby. Począt-
Podobnie jest z wykonywaniem zadań larski chce, by batalion uformować kowo chęć pozostania w batalionie de-
na terenie Pałacu Prezydenckiego. Jak- przede wszystkim z żołnierzy nadtermi- klarowało 16 proc., ostatecznie stanęło
by tego było mało, batalion, zabezpie- nowych, by po kilku latach mogli kon- na 12. Ostatnie realne dane mówią, że
czając uroczystości państwowe najwyż- tynuować służbę w innych jednostkach tylko 8 proc. żołnierzy chciałoby dalej
szej rangi, musi się liczyć z wyjazda- i nie musieli odchodzić z wojska. Bata- służyć w pododdziałach reprezentacyj-
mi. Tylko w zeszłym roku „reprezenta- lion rozpoczął proces kompletowania nych. Zdecydowanych do pełnienia służ-
cyjni” wzięli udział w ponad 1400 uro- składu pierwszej uzawodowionej kom- by może więc być za mało. 
czystościach. Biorąc pod uwagę, że panii. W przyszłym roku trzeba będzie Napisz do autora:
służba to oprócz uroczystości także nie- zrobić to samo z pozostałymi dwiema. jakub.czerminski@redakcjawojskowa.pl

PORADY PRAWO
Zgoda na studia
Masz problem? § Od października chciałabym

rozpocząć studia podyplomo-
we. Czy jako żołnierz zawodowy
mam obowiązek zwracać się do
dowódcy jednostki o pozwolenie
na takie studia? Jeżeli nie, to czy
jeśli rozpocznę naukę, mam obo-
wiązek poinformowania o tym
fakcie? Studia te są prowadzone
tylko w weekendy, więc nie koli-
duje to jakoś szczególnie z obo-
wiązkami służbowymi. W miarę
możliwości bardzo proszę o po-
danie podstawy prawnej mówią-
cej o takim obowiązku (w przy- wym w związku z pobieraniem o udzielenie pomocy w związku
padku, gdy należy o tym poinfor- przez nich nauki oraz ustalania z pobieraniem nauki. Pomoc ta-
mować dowódcę). równowartości kosztów ponie- ka może zostać żołnierzowi przy-
sionych w związku z nauką znana wyłącznie w przypadkach,
Z agadnienie podnoszenia
kwalifikacji i pobierania
przez żołnierza zawodowego na-
(DzU z 2004 r. nr 135,
poz. 1451). Zgodnie zatem
z art. 52 ust. 1 ustawy, żołnierz
gdy poziom i kierunek nauki są
zbieżne z wymaganiami kwalifi-
kacyjnymi na zajmowanym lub
uki regulują przepisy art. 52 zawodowy może pobierać nana planowanym do wyznaczenia
i n. ustawy z 11 września ukę, jeżeli nie koliduje to z wyko- stanowisku służbowym
2003 r. o służbie wojskowej żoł- nywaniem zadań służbowych. (art. 52 ust. 4 ustawy).
nierzy zawodowych (DzU nr 179, Żołnierz jest zobowiązany pi- Po 1 stycznia 2008 r. organ
poz. 1750 ze zm.) oraz wydane semnie poinformować o fakcie uprawniony do wyznaczenia żoł-
w oparciu na art. 55 ustawy roz- pobierania nauki dowódcę jed- nierza zawodowego na wyższe
porządzenie ministra obrony na- nostki wojskowej, w której zaj- od zajmowanego stanowisko
rodowej z 24 maja 2004 r. muje stanowisko służbowe. służbowe wyraża zgodę na
w sprawie kierowania i udziela- Może on także wystąpić do do- udzielenie takiej pomocy, na
nia pomocy żołnierzom zawodo- wódcy jednostki z wnioskiem podstawie której dowódca jed-
Dodatki dla nadterminowych

§ Jestem żołnierzem nadterminowym i służę w Marynarce Wojennej. Czy w związku z tym przysługuje
mi dodatek stoczniowy? Jeśli nie, to czy należą mi się jakieś inne dodatki, np. za postój w cudzym por-
cie? I ostatnie pytanie: czy żołnierzowi nadterminowemu płaci się za służby?
Z godnie z przepisem art. 2

ust. 1 ustawy z 17 grudnia
1974 r. o uposażeniu żołnierzy
sadniczą służbę wojskową przy-
znaje się następujące dodatki
do uposażenia zasadniczego:
– 18 zł, na okręcie nawodnym
– 9 zł, a na innej jednostce pły-
wającej – 6 zł. Należy przy tym
niezawodowych (DzU z 2002 r. 1) dodatki uzasadnione wskazać, że wspomniany czas
nr 76, poz. 693, nr 153, szczególnymi właściwościami przebywania na morzu jest li-
poz. 1271, nr 166, poz. 1363 lub warunkami służby wojsko- czony od chwili minięcia głowic
i nr 200, poz. 1679; z 2003 r. wej – za służbę na morzu, za falochronów wejściowych do
nr 166, poz. 1609 i nr 179, nurkowanie, desantowy, za roz- portu przy wyjściu w morze do
poz. 1750; z 2005 r. nr 122, minowanie, operacyjny i doda- chwili minięcia tych głowic przy
poz. 1025 oraz z 2007 r. tek za służbę w warunkach wejściu do portu (par. 5 ust. 2).
nr 176, poz. 1242), uposażenie szkodliwych dla zdrowia lub Z kolei stosownie do par. 12
żołnierzy odbywających nadter- uciążliwych; ust. 1 rozporządzenia ministra
minową zasadniczą służbę woj- 2) dodatek funkcyjny. obrony narodowej z 12 paź-
skową składa się z uposażenia Jeżeli chodzi o dodatek za służ- dziernika 2004 r. w sprawie try-
zasadniczego i dodatków. bę na morzu, to przysługuje on bu przyjmowania oraz sposobu
Z kolei rozporządzenie ministra żołnierzowi odbywającemu nad- odbywania nadterminowej za-
obrony narodowej z 7 lutego terminową zasadniczą służbę sadniczej służby wojskowej
2005 r. w sprawie dodatków do wojskową w składzie etatowej (DzU z 2004 r. nr 238, poz.
uposażenia zasadniczego żoł- załogi jednostki pływającej 2396 i z 2007 r. nr 1, poz. 4),
nierzy niezawodowych (DzU Marynarki Wojennej za każdy żołnierz odbywający nadtermi-
z 2005 r. nr 28, poz. 242 dzień zaokrętowania połączone- nową zasadniczą służbę wojsko-
i nr 40, poz. 384 oraz z 2006 r. go z wyjściem na morze na czas wą, stosownie do zajmowanego
nr 237, poz. 1717) stanowi nie krótszy niż sześć godzin przez niego stanowiska, pełni ją
w par. 2 ust. 1, że żołnierzom (par. 5 ust. 1). Jego wysokość w wymiarze określonym jego za-
odbywającym nadterminową za- wynosi na okręcie podwodnym daniami służbowymi, z zacho-

| | | | | | | |
nostki wojskowej zawiera z żoł- Odprawa po zakończeniu służby nr 162, poz. 1700), w czasie
nierzem zawodowym umowę.
Określa w niej m.in. formę po-
mocy, a w szczególności pokry-
§ Jestem żołnierzem nadterminowej zasadniczej służby wojskowej.
Służbę zasadniczą zakończyłem w styczniu 2008 r., a dzień póź-
odbywania czynnej służby woj-
skowej udziela się m.in. urlopów
w celu odwiedzenia rodziny.
niej rozpocząłem służbę nadterminową. Służę w tym samym mie-
cie czesnego za naukę, zwrot ście, w którym mieszkam, jestem żonaty. Czy należała mi się odpra- Urlopu tego udziela się wyłącz-
należności z tytułu kosztów wa po zakończeniu służby zasadniczej w związku z jej zakończeniem? nie żołnierzom żonatym (par. 8
przejazdu na obszarze kraju Czy mam prawo do urlopu w celu odwiedzenia rodziny? ust. 2). Udziela się go w wymia-
oraz warunki zwrotu kosztów tej rze trzech dni kalendarzowych
pomocy w przypadku przerwa-
nia nauki lub zwolnienia z zawo-
dowej służby wojskowej z przy-
S tosownie do przepisu
art. 32 ust. 1 ustawy
z 17 grudnia 1974 r. o uposa-
nadterminowej zasadniczej
służby wojskowej.
Z kolei zgodnie z par. 2 pkt 5
za każdy miesiąc odbywania
czynnej służby wojskowej (par. 8
ust. 3). Nie przysługuje on jed-
czyn zawinionych przez żołnie- żeniu żołnierzy niezawodowych rozporządzenia ministra obrony nak za okres, w którym żołnierz
rza zawodowego (art. 111 pkt. (DzU z 2002 r. nr 76, narodowej z 2 lipca 2004 r. przebywał na urlopie okoliczno-
1, 4, 6, 7, pkt 9 lit. a poz. 693, nr 153, poz. 1271, w sprawie urlopów żołnierzy nie- ściowym, zdrowotnym lub wypo-
i pkt 11–16 oraz art. 112 nr 166, poz. 1363 i nr 200, zawodowych (DzU z 2004 r. czynkowym (par. 8 ust. 4).
ust. 1 pkt 1 ustawy pragmatycz- poz. 1679; z 2003 r. nr 166,
nej) w terminie określonym poz. 1609 i nr 179,
w umowie, lecz nie dłuższym niż poz. 1750; z 2005 r. nr 122, CO NOWEGO
§
trzy lata od zakończenia nauki. poz. 1025 oraz z 2007 r.
Tryb udzielenia pomocy żołnie- nr 176, poz. 1242), osobom, W Dzienniku Ustaw nr 33 z 2008 r. ukazało się rozporzą-
rzom zawodowym w związku które odbyły zasadniczą służ- dzenie ministra obrony narodowej z 22 lutego 2008 r.
z pobieraniem przez nich nauki, bę wojskową, przysługuje od- zmieniające rozporządzenie w sprawie stawek uposażenia
rodzaj i zakres tej pomocy oraz prawa w związku ze zwolnie- zasadniczego żołnierzy niezawodowych (poz. 197)
warunki i tryb jej otrzymywania, niem z czynnej służby wojsko- – weszło ono w życie 14 marca 2008 r.
szczegółowy sposób ustalania wej w wysokości minimalnego Na mocy jego postanowień żołnierzowi odbywającemu nad-
równowartości kosztów ponie- wynagrodzenia za pracę obo- terminową zasadniczą służbę wojskową przysługiwać bę-
sionych na utrzymanie żołnierza wiązującego w grudniu roku dzie uposażenie zasadnicze według stopnia wojskowego
i naukę oraz warunki i tryb ich poprzedniego. Tak więc należ- w stawce miesięcznej w wysokości: szeregowemu (maryna-
zwrotu określa wspomniane już ność ta nie przysługuje w przy- rzowi) – 1700 zł, a starszemu szeregowemu (starszemu
rozporządzenie ministra obrony padku dalszego odbywania marynarzowi) – 1800 zł. Powyższe stawki uposażenia za-
narodowej z 24 maja 2004 r. czynnej służby wojskowej, sadniczego przysługują żołnierzom odbywającym nadtermi-
Paweł Dąbrowski w tym przypadku w formie nową zasadniczą służbę wojskową z wyrównaniem od
1 stycznia 2008 r.
§ W Dzienniku Ustaw nr 29 z 2008 r. ukazały się rozporzą-

dzenia ministra obrony narodowej:
1) z 4 lutego 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
wzorów, noszenia umundurowania, odznak i oznak wojsko-
wych oraz uzbrojenia przez żołnierzy (poz. 168)
– weszło w życie 8 marca 2008 r.;
zasad i trybu zaliczania okresów służby, pracy i innych okre-
sów do wysługi lat uwzględnianej przy ustalaniu wzrostu
uposażenia zasadniczego funkcjonariuszy Służby Wywiadu
Wojskowego (poz. 169)
równoważników pieniężnych przysługujących w zamian za
umundurowanie i wyekwipowanie (poz. 170)
Na mocy jego postanowień zaistnieje możliwość wypłaty
równoważnika pieniężnego za przybory oraz środki do utrzy-
waniem prawa do wypoczynku. Służby te żołnierz odbywający
mania higieny osobistej, konserwacji obuwia i oporządzenia
Pełni on służby wartownicze nadterminową zasadniczą służ-
dla żołnierzy polskich kontyngentów wojskowych;
i wewnętrzne ujęte w planie bę wojskową pełni w terminach
służb jednostki wojskowej lub i w wymiarze ustalonym dla 4) z 7 lutego 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
pododdziału przewidziane dla pododdziału, do którego został dodatków do uposażenia zasadniczego żołnierzy zawodo-
żołnierzy zasadniczej służby woj- przydzielony (par. 12 ust. 3). wych (poz. 171)
skowej oraz w zależności od po- Obowiązujące przepisy nie prze- – również ono weszło w życie 8 marca 2008 r., jednak jego
siadanego stopnia wojskowego widują, aby ze względu na peł- przepisy będą miały zastosowanie przy przyznawaniu dodat-
przewidziane dla szeregowych nienie powyższych służb przy- ku specjalnego należnego żołnierzom zawodowym od
zawodowych lub podoficerów sługiwała dodatkowa gratyfika- 1 października 2007 r.
zawodowych (par. 12 ust. 2). cja finansowa.

AAAAAAA OKIEM
NASZYM AAAAAAAA
PUNK T Y JAKUB CZERMIŃSKI
Irak jest krajem bardziej stabilnym niż Afganistan – tak

wynika z raportu sporządzonego przez znane brytyjskie
centrum analiz strategicznych Jane’s Information
Group. Afganistan został sklasyfikowany jako trzeci
najbardziej niestabilny kraj na świecie, zaraz po
Autonomii Palestyńskiej i Somalii.

ZAPIS ||
ZAPISFORUM ||
FORUMNANA
CELOWNIKU || | |
WOJSKOKULISY
CELOWNIKUWOJSKO | |
KULISYPORADY
PORADYPO PO | |
SŁUŻBIE
SŁUŻBIEHISTORIA | |
HISTORIAMILITARIA | |
MILITARIAPRASA
PRASAŚWIAT | |
ŚWIATTO TO
I OWO | |
I OWO | |
Nad Tygrysem i Eufratem
I rak znajduje się na tej liście znacz-
nie dalej – zajmuje 22 pozycję
wśród takich krajów jak Niger,
szą kontrolę nad terytorium, gospo-
darka kraju w 50 proc. opiera się na
produkcji opium i ma bardzo niewie-
Nigeria, Burundi czy Gwinea le innych zasobów. Innego zdania
Równikowa. „Irak jest bardziej sta- byli eksperci z magazynu „Foreign
bilny niż Afganistan. We współpracy Policy”, którzy w czerwcu 2007 r.
z żołnierzami różnych państw rząd umieścili Irak na drugim miejscu
może rozszerzyć swoje działania na pod względem braku bezpieczeń-
jakikolwiek obszar, który znajduje stwa i stabilności, a Afganistan do-
się pod jego administracją” – powie- piero na ósmym. Jednak od czasu
dział Christian Le Miere, który praco- tego ostatniego zestawienia prze-
wał nad raportem. Według Le moc nad Eufratem i Tygrysem spa-
Miere’a, rząd Afganistanu ma mniej- dła o 60 proc.
Z APALNE

BOGUSŁAW POLITOWSKI (4)
WOJSKA LĄDOWE
Ukryty w lasach na pogra-

niczu województw lubuskiego
i dolnośląskiego kompleks ko-
dy sprawnie przeszli specjali-
styczne szkolenia u zachodnich
sąsiadów, z którymi cały czas
DRUGA BOGUSŁAW POLITOWSKI
Czołgi Leopard są nie tylko

szarowy, przed wojną niemiec- współpracują. Doskonale po-
ki, później administrowany znali nowy sprzęt, jego walo- wizytówką 11 Lubuskiej Dywizji Kawalerii
przez wojska radzieckie, sąsia- ry bojowe i możliwości na po- Pancernej, ale też sprawiają, że jest
duje bezpośrednio z żagań- lu walki. Mało tego, wkrótce ona najważniejszą i najsilniejszą brygadą
skim poligonem. Garnizon po otrzymaniu przez brygadę
Świętoszów – kiedyś całkowi- Leopardów stali się mistrzami w Siłach Zbrojnych RP.
cie zamknięty i wymazany w kierowaniu nimi. Już
z map – dzisiaj przeżywa dru- w 2005 r. w mistrzostwach za- czołgów, lecz czołgiści są tam zmechanizowanego) 10 Bry-
gą młodość. Czas świetności łóg czołgów Leopard, które od początku. Wystarczy po- gady działało jako wzmoc-
nastał także dla stacjonującej odbyły się w Szwajcarii, wśród wiedzieć, że na pierwszą irac- nienie batalionu polsko-ukra-
tutaj 10 Brygady Kawalerii 33 najlepszych załóg z Nie- ką zmianę brygada wystawiła ińskiego na granicy Macedo-
Pancernej im. gen. broni Sta- miec, Austrii, Szwajcarii, Fin- batalionową grupę bojową nii i Kosowa.
nisława Maczka. landii, Szwecji, Danii i Hisz- w sile 400 żołnierzy, a na Po 30 żołnierzy ze Święto-
panii polska załoga, w skła- IV zmianę wysłała dowódz- szowa brało także udział
NOWA JAKOŚĆ dzie: mł. chor. Marcin Trelka, two brygadowej grupy bojo- w pierwszej oraz kończącej się
Brygada jako jedyna w kra- st. plut. Ryszard Woźniak oraz wej oraz batalionową grupę właśnie drugiej zmianie misji
ju uzbrojona jest w sprzęt prost. szer. Daniel Delost, zajęła bojową złożoną z 450 pancer- afgańskiej. 70 żołnierzy bry-
dukcji niemieckiej. I nie cho- pierwsze miejsce. W 2007 r. niaków. W każdej z pozosta- gady, w składzie kompani ma-
dzi tu tylko o czołgi Leopard podczas tych samych zawo- łych zmian PKW Irak brało newrowej, wyjedzie także
2A4, lecz także inny sprzęt, dów Swiss Tank Challenge udział od kilku do kilkudzie- wkrótce na misję do Czadu.
jak chociażby wozy dowodze- czołgiści z 10 Brygady, w skła- sięciu żołnierzy brygady.
nia, wozy zabezpieczenia dzie: plut. Tomasz Potęga, Warto także przypomnieć, ZAWODOWCY
technicznego, mosty towarzy- st. plut. Ryszard Woźniak oraz że w 2000 r. na bazie 10 Ba- W brygadzie od kilku lat
szące, pojazdy sanitarne, sa- st. szer. Daniel Delost, ponow- talionu Zmechanizowanego trwa intensywny proces uza-
mochody oraz ciągniki nisko- nie zdeklasowali rywali. 10 BKPanc utworzono strate- wodawiania. Pełniący obo-
podwoziowe. Działa także Nietypowe jest także to, że giczny odwód naczelnego do- wiązki dowódcy płk Jan Rydz
w niemieckim systemie za- choć brygada jest jednostką wódcy NATO w Europie. Ba- mówi, że są kłopoty z pozy-
opatrywania, co w porówna- pancerną, bardzo aktywnie talion wykonywał wtedy za- skaniem do służby w korpu-
niu z innymi jednostkami pan- włącza się w działania pol- dania mandatowe w Kosowie, sie szeregowych zawodo-
cernymi jest nowością. skich kontyngentów poza gra- w Mitrovicy. W misję zaan- wych specjalistów z niektó-
O sile jednostki decyduje no- nicami kraju. Na misjach gażowanych było 480 żołnie- rych dziedzin, zwłaszcza kie-
woczesny sprzęt. Od początku w Iraku, w Afganistanie i in- rzy. Rok później – 110 żoł- rowców z kategorią prawa
przezbrajania żołnierze bryga- nych nie używa się wprawdzie nierzy (kompania batalionu jazdy C+E i ratowników me-

HISTORIA JEDNOSTKI
FLESZ
10 Brygada Kawalerii Pancernej jest spad-
kobierczynią tradycji powstałego pod ko-
niec 1944 r. 29 Pułku Piechoty walczącego
ELBLĄG. Zawody użyteczno-bo-
jowe pododdziałów rozpoznania
i likwidacji skażeń oraz ośrodków
w strukturze 2 Armii Wojska Polskiego. Jednost-
analizy skażeń dla pododdziałów
ka brała udział w walkach nad Nysą Łużycką,
chemicznych 16 Pomorskiej
pod Budziszynem i Dreznem.
Dywizji Zmechanizowanej spraw-
5 sierpnia 2000 r. brygadzie nadano imię
dzające wiedzę i umiejętności
gen. broni Stanisława Maczka. Święto jednostki
żołnierzy odbyły się 19–20 mar-
obchodzone jest 8 sierpnia, w rocznicę rozpoczę-
ca w 16 DZ. W rywalizacji uczest-
cia walk w 1944 r. w Normandii przez 2 Pułk Pan-
niczyli chemicy z jednostek
cerny 1 Dywizji Pancernej i jej udziału w bitwie
16 DZ: 9 Brygady Kawalerii
pod Falaise.
Pancernej w Braniewie,
W 2006 r. bry-
15 Brygady Zmechanizowanej
gada została
w Giżycku, 16 Brygady
patronem Szko-
Zmechanizowanej
ły Podstawowej
w Bartoszycach, 20 Brygady
w Krzywej.
MŁODOŚĆ
Zmechanizowanej w Morągu,
a także żołnierze z 16 kompanii
chemicznej w Elblągu. I miejsce
w kategorii ośrodków analizy
skażeń zajęła 16 BZ, w katego-
riach pododdziałów rozpoznania
skażeń i pododdziałów likwidacji
skażeń – 16 kompania chemicz-
na. Zwycięzcy będą reprezento-
wać dywizję podczas zawodów
na szczeblu Wojsk Lądowych.
dycznych. Co ciekawe, chęć Śnieżnik. Rozwija się także ba- Lądowych”. 1 Batalion Czoł-
służenia w jednostce zgłasza za trenażerów czołgowych. gów trzykrotnie, w roku 2004, LUBLIN. Dzień Podoficera jest
coraz więcej kobiet. Panie Od niedawna w strukturach 2006 i 2007. 10 Batalion Zme- w 3 Brygadzie stałym elemen-
chcą służyć nie tylko w pod- brygady działa Ośrodek Szko- chanizowany Dragonów tem szkolenia oraz konsolidacji
oddziałach pomocniczych, lenia Leopard. Prowadzone są w 2005 r., a 2 Kompania Zme- tego korpusu. 21 marca w kom-
lecz także na innych stanowi- w nim specjalistyczne kursy chanizowana w 2001, tuż po pleksie koszarowym w Chełmie
skach, np. kierowców. Kilka dla załóg czołgów Leopard powrocie z Kosowa. Za bardzo odbyło się kolejne spotkanie
kobiet pełni już w brygadzie 2A4 (dowódca, działonowy, dobre wyniki szkoleniowe bry- podoficerów. Tym razem domino-
funkcje dowódcze, w tym kierowca, ładowniczy), załóg gadę dwukrotnie, w 2002 wała problematyka ekonomicz-
jedna jest nawet dowódcą plu- sprzętu specjalnego (BPz 2, i 2004 r., wyróżniono Znakiem na i profilaktyczna – główny księ-
tonu czołgów. BIBER, M-113, M-557) i per- Honorowym Sił Zbrojnych ja- gowy 3 BZ ppłk Paweł Jassak
Obecnie 10 Brygada Kawa- sonelu technicznego. Ośrodek ko najlepszą jednostkę Wojsk przedstawił zagadnienia dotyczą-
lerii Pancernej jest uzawodo- jest pierwszą w Wojskach Lą- Lądowych. ce uposażenia i innych należno-
ści pieniężnych żołnierzy zawodo-
wiona prawie w 70 proc. Cią- dowych placówką specjali- 15 sierpnia 2007 r., podczas
wych, a kierownik sekcji profilak-
gle jednak są wakaty na stano- styczną wyposażoną w nowo- uroczystości z okazji Święta tyki oddziału ŻW w Lublinie
wiskach oficerskich i podofi- czesną bazę szkoleniową sy- Wojska Polskiego w Warsza- st. chor. sztab. Paweł Jakubik za-
cerskich, a najwięcej w korpu- mulacji współczesnego pola wie, w ramach wyróżnienia poznał podoficerów z zagadnie-
sie szeregowych zawodowych. walki. Znajdują się tu symula- dowódca 10 BKPanc odebrał niami dotyczącymi profilaktyki
Dlatego jednostka angażuje się tory wieży czołgu Leopard z rąk prezydenta RP Lecha Ka- alkoholowej i narkotykowej.
w różnego rodzaju akcje pro- 2A4 typu AAT (3 szt.), symu- czyńskiego przyznaną jedno-
mocyjno-informacyjne. Ostat- latory strzelań dla dowódców stce flagę państwową.
nio żołnierze brygady ustawili i działonowych ASPT (3 szt.), 19 marca w Sztabie General- POZNAŃ. Elewi Szkoły
stoisko na Wrocławskich Tar- stanowisko kierowcy Leopar- nym WP, podczas Gali Sportu Podoficerskiej Wojsk Lądowych
gach Edukacyjnych. Zaintere- da 2A4 oraz symulatory poje- Wojskowego, odbyło się pod- w Poznaniu podsumowali pół-
sowanie młodych ludzi tą no- dynku AGDUS. W przyszło- sumowanie działalności spor- roczne szkolenie. Trzydniowy eg-
woczesną jednostką było bar- ści planuje się także urucho- towej w Siłach Zbrojnych RP zamin (19–21 marca) na pierw-
szy stopień podoficerski zdawali
dzo duże. mienie nowoczesnego symu- w 2007 r. Także tu dowódca
elewi kierunków dowódczych
Podczas szkolenia pancer- latora pola walki AGPT prze- brygady odebrał wyróżnienie i logistycznych. Obejmował on
niacy korzystają nie tylko z po- znaczonego do szkolenia bojo- – tablicę pamiątkową dla sprawdzenie kondycji fizycznej,
łożonego w bezpośrednim są- wego plutonu czołgów. 10 BKPanc za osiągnięcie naj- wiedzy i umiejętności praktycz-
siedztwie poligonu, lecz także lepszych wyników w Wojskach nych ze szkolenia bojowego
z nowoczesnej bazy trenaże- WYRÓŻNIENIA Lądowych w sporcie powszech- oraz metodyki i przedmiotów
rów. Nie tak dawno na łamach Pododdziały brygady nie- nym w ubiegłym roku.  specjalistycznych. Najlepszym
„PZ” prezentowaliśmy naj- przerwanie od 2004 r. były wy- Napisz do autora: słuchaczem okazał się
nowszej generacji trenażer do różniane tytułem honorowym boguslaw.politowski@ st. szer. Jarosław Pipka.
strzelań w różnych warunkach „Wzorowy Pododdział Wojsk redakcjawojskowa.pl Oprac. SG

AAAAAAA
SIŁY POWIETRZNE
AAAAAAAA
Pilot Roku 2007 – por. Adam ROGALSKI;
SAMOLOTY MIG-29
1 ESKADRY
LOTNICTWA
TAKTYCZNEGO mają
po remontach nowy ka-
muflaż, zamontowano
na nich światła antyko-
lizyjne. Ich wyposaże-
nie ponadstandardowe
stanowią: system nawi-
gacji Rockwell Collins
ANV-241MMR VOR/ILS
oraz AN/ARN-153 (TCN
500) TACAN TACAN,
odbiornik GPS Trimble
2101AP, urządzenie
ostrzegania o opromie-
niowaniu wiązką rada-
rową Thompson-CSF
SB-14, polski system
identyfikacji swój–obcy
(IFF) Radwar SC-10
Supraśl oraz cyfrowy
pulpit sterowania
R-862 do radiostacji
VHF/UHF Unimor-
-Radiocom RS 6113-2.
Telewizyjna
eskadra
powietrznych z F-16 z Krze-
sin i Łasku.
ZADANIA
Eskadra przeznaczona jest
do zwalczania środków napa-
PIOTR LASKOWSKI
du powietrznego, wsparcia
1 Eskadra Lotnictwa Taktycznego w Mińsku Mazowieckim jest jedną Wojsk Lądowych i Marynar-
ki Wojennej oraz prowadze-
z dwóch jednostek, obok 41 elt z Malborka, które w lotnictwie polskim nia rozpoznania powietrzne-
używają samolotów MiG-29. Tylko ona i eskadra malborska są zdolne do go. Może działać w systemie
wykonywania zadań bojowych o charakterze myśliwskim OP RP (system narodowy)
i pełnienia dyżurów w systemie obrony powietrznej NATO. lub w systemie OP NATO
(NATINADS). Jednym z jej
1 Eskadra powstała 1 stycz- wej, która nie chciałaby uznaniem wśród kolegów głównych zadań w czasie po-
nia 2001 r. w wyniku restruk- przyjechać do Mińska z NATO. Podczas ćwiczeń ta- koju jest prowadzenie misji
turyzacji Wojsk Lotniczych i obejrzeć nowych maszyn. kich jak „Clean Hunter” czy „Air Policing”. W jej ramach
i Obrony Powietrznej. Sfor- Stałym elementem wizyt „Sentry White Falcon” MiG-i pełni dyżury bojowe i ochra-
mowana została na podstawie stały się pokazy pilotażu, z 1 Eskadry, ze świetnie wy- nia granice państwa. Bardzo
rozkazu dowódcy WLiOP w których zasłużone brawa szkolonymi pilotami, są wciąż dobrym sprawdzianem dla
z 28 listopada 2000 r. Eska- zbierali: kpt. Henryk Cho- dla nich wielką atrakcją i po- eskadry był udział w misji
dra zastąpiła rozformowany łuj, mjr. Marian Zięba, żądanym partnerem w wal- w składzie PKW „Orlik” na
1 Pułk Lotnictwa Myśliw- kpt. Jacek Wojtaszczyk czy kach powietrznych. Pilotów, terenie Litwy od 30 grudnia
skiego (1 plm) „Warszawa”. kpt. Waldemar Łubowski. którzy nie zaliczyli jeszcze 2005 r. do 31 marca 2006 r.
W przyszłym roku minie pojedynku ze sławnym „29”, i ochrona przestrzeni powietrz-
20 lat od momentu wprowa- Z SZACUNKIEM DO MIGA wciąż jest wielu. Zadowoleni nej tego państwa oraz ościen-
dzenia do jednostki w Miń- A jak radzi sobie i funkcjo- z takiej współpracy są zarów- nych państw nadbałtyckich.
sku, wtedy bardzo nowocze- nuje eskadra obecnie? Choć no piloci F-16 z Gwardii Na- Jednostka osłania również
snych, samolotów MiG-29. straciła już, co prawda, mia- rodowej USA i F-18 z US Ma- wydzielone rejony działań
Jako nowa technika lotnicza no „telewizyjnej” (nazywano rines, jak i ci z 1 Eskadry. (zgrupowania wojsk) i ważne
zza wschodniej granicy bu- ją tak z racji częstych wizyt Dzięki doświadczeniom wy- miejsca na terenie kraju (obiek-
dziły one wielkie zaintere- ekip telewizyjnych na lotni- noszonym ze wspólnych ćwi- ty administracyjne i militarne,
sowanie mediów i oficjal- sku) na rzecz krzesińskich Ja- czeń z zachodnimi partnera- komunikacyjne, gospodarcze).
nych gości. Nie było zagra- strzębi, to jej piloci i samolo- mi łatwiej im przychodzi wy- Współpracuje z jednostkami,
nicznej delegacji wojsko- ty cieszą się wciąż wielkim pełnianie zadań podczas walk które mają naziemne zestawy

| | | | | | |
; Technik Roku 2007 – chor. sztab. Stanisław SZAJKO; Sztabowiec Roku 2007 – por. Tomasz GUDAN
T R A D Y C J E FLESZ
1 ESKADRA dziedziczy trady- 1944 r. zakończył szkolenie POWIDZ. Przebieg przygotowań
cje 1 PLM „Warszawa”, i na samolotach myśliwskich do przyjęcia samolotu C-130
z którego się wywodzi, oraz Jak 1 został skierowany na Hercules w ramach „Programu
jest spadkobiercą eskadr lotnisko Dys pod Lublinem. C-130 dla Polski PMR” był głów-
i dywizjonów z przedwojenne- Prowadził działania związane nym tematem dwustronnej kon-
go 1 Pułku Lotniczego, jak z osłoną samolotów Ił-2 nad ferencji uzgodnieniowej, która
i eskadr mających w nazwie Warką, likwidował siły nie- odbyła się 17 marca w 14 Eska-
i logo Warszawę oraz nazwi- przyjaciela w widłach Bugu drze Lotnictwa Transportowego
sko Tadeusza Kościuszki. i Wisły, brał później udział w Powidzu. Stronę amerykańską
Jednostka nawiązuje więc do w operacji warszawskiej. reprezentowali: David Ham,
historii eskadr z okresu wojny Od marca 1945 r. działał mjr Chad Meyering oraz
mjr Kenneth Ribble, polską
polsko-bolszewickiej (7 i 19 z lotniska w Mirosławcu,
– dowódca 3 Brygady Lotnictwa
eskadry myśliwskie), eskadr walcząc na Pomorzu, a póź-
Transportowego gen. bryg. pil.
myśliwskich 1 Pułku Lotni- niej w operacji berlińskiej. Adam Świerkocz oraz ponad
czego (111 i 113 eskadry Po wojnie pułk stacjonował 20 oficerów z Dowództwa SP,
myśliwskie) oraz do dywizjo- na lotnisku Bemowo. Wypo- Inspektoratu Wsparcia Sił
nów myśliwskich 145, 303 sażony był w pierwsze w pol- Zbrojnych oraz 3 BLTr. W trakcie
i 316. Potwierdzeniem tych skim lotnictwie wojskowym spotkania mówiono m.in. o za-
związków są noszone przez samoloty odrzutowe: Jak 17 awansowaniu prac nad przygoto-
pilotów eskadry godła: i Jak 23, a następnie MiG-15 waniem infrastruktury na lotni-
111 Eskadry Myśliwskiej i kolejne jego wersje. sku w Powidzu.
PIOTR LASKOWSKI (2)

(303 Dywizjonu). 1 plm „War- W 1956 r. pułk został prze-
szawa” sformowany został bazowany do Mińska Mazo-
w Grigoriewskoje w paździer- wieckiego. W 1963 r. otrzy- POWIDZ. Priorytetowym zada-
niem 14 Eskadry Lotnictwa
niku 1943 r. z eskadry lotnic- mał samoloty MiG-21,
Transportowego jest
twa myśliwskiego. W sierpniu a w 1989 MiG-29.
szkolenie personelu w USA.
Obecnie przebywa tam grupa
rakietowe, wspomagając je macji niejawnych czy sekcji: szli rok wcześniej treningi za- lotników wraz z dowódcą
w utrzymaniu ochronnego pa- personalnej, rozpoznawczej poznawcze w ZSRR. Obecnie ppłk. pil. Mieczysławem
rasola przeciwlotniczego nad i operacyjnej, w skład do- w wyposażeniu eskadry znaj- Gaudynem. W kwietniu tego
terytorium Polski i NATO. wództwa eskadry wchodzi duje się 18 samolotów bojo- roku dowódca 3 Brygady
W 2008 r. eskadrę czekają wiele elementów lotniczych. wych jednomiejscowych Lotnictwa Transportowego
ćwiczenia międzynarodowe Są to: cztery klucze lotnicze MiG-29A i cztery szkolno- gen. bryg. pil. Adam Świerkocz
w Anglii i być może w Islandii, (w ich składzie znajduje się bojowe MiG-29UB. W sumie poleci do bazy amerykańskich
jeśli nie polecą tam Jastrzębie. personel latający), cztery klu- 22 samoloty. sił powietrznych w Little Rock
Jesienią na lotnisku w Miń- cze eksploatacji samolotów Rosjanie w latach 1989– w stanie Arkansas, żeby zoba-
sku Mazowieckim rozpocz- (w ich wyposażeniu znajdują –1990 dostarczyli 12 fabrycz- czyć, jak wygląda i przebiega
nie się remont pasa, ale jak się samoloty MiG-29), pion nie nowych myśliwców (dzie- szkolenie lotników. 3 BLTr
mówi dowódca 1 Eskadry szkolenia z sekcją szkolenia więć bojowych oraz trzy chce do końca lutego 2009 r.
przeszkolić w Stanach
ppłk pil. Robert Kozak, bę- lotniczego (też dysponuje sa- szkolno-bojowe). Trafiły one
Zjednoczonych pierwszych
dzie to utrudnienie, lecz nie molotami), sekcja Bezpie- do 1 Eskadry 1 plm „Warsza- pięć załóg.
przeszkoda w wykonywaniu czeństwa Lotów, pion tech- wa”. W 1995 r. w wyniku wy-
zadań, wśród których do naj- niczny z sekcją inżynieryjno- miany barterowej Polska po-
ważniejszych zalicza utrzy- lotniczą oraz klucze – eksplo- zyskała dziesięć używanych POZNAŃ-KRZESINY
mywanie w stałej gotowości atacji osprzętu, uzbrojenia samolotów (dziewięć bojo- Rozstrzygnięto konkurs na logo
pary dyżurnej. lotniczego, urządzeń diagno- wych i jeden szkolno-bojowy) 31 Bazy Lotnictwa Taktycznego
stycznych i katapultowych. od Republiki Czeskiej, która w Poznaniu-Krzesinach. Autorem
STRUKTURA Przyjęciu w Mińsku Mazo- wzięła w zamian 11 śmigłow- zwycięskiego projektu jest Piotr
Oprócz części typowo ad- wieckim w 1989 r. samolotów ców PZL W-3 Sokół. Czeskie Łysakowski z Poznania.
ministracyjno-planistycznej, MiG-29 towarzyszyło wielkie Migi zostały dostarczone Zwycięskie logo, po dostosowa-
jak sztab, pion ochrony infor- zainteresowanie. Piloci prze- w 1996 r. i trafiły do 2 Eska- niu do wymogów i zasad tworze-
dry 1 plm. Po powstaniu nia znaków wojskowych oraz za-
twierdzeniu przez ministra obro-
D O W Ó D C Y w 2001 r. 1 Eskadry Lotnic-
ny narodowej, stanie się oficjal-
twa Taktycznego wszystkie nym znakiem rozpoznawczym
1 stycznia 2001 r. – 12 lutego 2003 r.
MiG-i znalazły się w jej skła- 31 Bazy Lotnictwa Taktycznego
– ppłk pil. Krzysztof ROSA
dzie. Po remontach i moder- w Krzesinach. Jak wygląda i co
12 lutego 2003 r. – 22 grudnia 2005 r.
nizacjach samoloty MiG-29 przedstawia – na razie jest ta-
– ppłk pil. Stefan RUTKOWSKI
powinny pozostać w służbie jemnicą. Wszystkie nadesłane
22 grudnia 2005 r. – 1 listopada 2007 r.
w eskadrze do 2015 r.  prace będzie można obejrzeć na
– ppłk pil. Robert CIERNIAK
Napisz do autora: wystawie w krzesińskim klubie
1 listopada 2007 r. – obecnie
piotr.laskowski@ garnizonowym.
– ppłk pil. Robert KOZAK (na zdjęciu) Oprac. SG
redakcjawojskowa.pl

MARYNARKA WOJENNA
Siła i szybkość
TOMASZ GOS
Z jednej strony niewielkie rozmiary, duża manewrowość i zawrotne jak na warunki

morskie prędkości. Z drugiej – ogromna siła ognia. Okręty rakietowe w każdej
flocie są symbolem efektywności. Tak też jest w polskiej Marynarce Wojennej,
w której składzie operuje Dywizjon Okrętów Rakietowych.
Zadania Dywizjonu Okrę- gdyż oprócz uzbrojenia prze- po trzech dniach, czyli 15 mar- pu RBS można razić cel
tów Rakietowych wiążą się ciwokrętowego mają skutecz- ca 1999 r. z przodu, z boku lub od tyłu.
przede wszystkim ze służbą ne uzbrojenie przeciwlotnicze Dwiema rakietami można za-
na korwetach rakietowych, – dodaje rzecznik. INTELIGENTNE RAKIETY atakować nawet z dwóch róż-
które w czasie działań wojen- Okręty rakietowe są nieza- W Gdyni stacjonuje dzisiaj nych kierunków jednocze-
nych mają unieszkodliwiać stąpione także w działaniach pięć okrętów rakietowych. śnie. W namierzeniu celu po-
okręty nawodne przeciwnika. przybrzeżnych. Kombinacja Trzy z nich, Orkany, to jedne ciskom pomaga GPS.
– Wykorzystując możliwości uzbrojenia, w jakie zostały z najnowocześniejszych jed- W broń tego typu mają zo-
uzbrojenia oraz fakt, że szale- wyposażone, pozwala im nostek tej klasy na Bałtyku. stać wyposażone wszystkie
nie trudno zwalczać tak nie- zwalczać duże okręty przeciw- – Modernizacja, którą prze- Orkany. ORP „Piorun” i ORP
wielkie i zwrotne jednostki, nika, jak i niewielkie jednost- szły w ostatnich latach, spra- „Orkan” znajdują się w ostat-
potrafią one związać walką ki wykorzystywane w działa- wiła, że można je nazywać nim stadium modernizacji
znacznie większe siły prze- niach asymetrycznych. Cieka- pierwszymi polskimi okręta- i przechodzą intensywne pró-
ciwnika – wyjaśnia por. mar. wostką jest to, że ORP „Grom” mi XXI w. – mówi Grzegorz by uzbrojenia i systemu do-
Grzegorz Łyko, rzecznik pra- i ORP „Piorun” jako pierwsze Łyko. – ORP „Grom”, który wodzenia.
sowy dowódcy 3 Flotylli współdziałały z jednostkami ostatecznie już zakończył pra- Dwa pozostałe okręty ra-
Okrętów. – Okręty takie jak sojuszu po wstąpieniu Polski ce remontowe, wyposażony kietowe znajdujące się
Orkany i Tarantule służą rów- do NATO. Ćwiczenia z nie- został w grudniu 2007 r. w składzie dywizjonu to jed-
nież do osłony własnych ze- mieckimi okrętami patrolowy- w szwedzkie zestawy rakieto- nostki projektu 1241 RE,
społów okrętów i statków, mi rozpoczęły się bowiem już we RBS15 Mk2. Rakietą ty- które wyprodukowano w by-

Dowódca dOR
FLESZ
partamencie Wojskowych
GDYNIA. W Sali Tradycji
Spraw Zagranicznych MON Akademii Marynarki Wojennej
przy Amerykańskiej Misji Woj- w Gdyni 19 marca odbyło się
skowej zajmującej się progra- uroczyste wręczenie aktów mia-
mem „Mil to Mil”. W marcu nowania na pierwszy stopień
2007 r. objął stanowisko do- podoficerski 15 podchorążym
wódcy Dywizjonu Okrętów kursu przeszkolenia rezerw.
Rakietowych. Wręczenia dokonał komendant-
Oprócz dyplomu AMW legity- -rektor kontradmirał dr Czesław
muje się również dyplomami: Dyrcz. W uroczystości wzięli
podyplomowych studiów do- udział kmdr Janusz Wolski,
wódczo-sztabowych w Akade- szef Oddziału Szkolenia
Specjalistycznego DMW, przed-
mii Dowódczej Marynarki Wo-
stawiciele komendy AMW, pod-
jennej w Newport, USA
chorążowie, kadra prowadząca
KMDR KRZYSZTOF JERZY JA- (2001); studiów podyplomo- zajęcia, dziekani oraz kierownik
WORSKI w 1985 r. rozpoczął wych w Akademii Marynarki praktyk. Przeszkolenie wojskowe
studia na Wydziale Nawigacji Wojennej (2000) oraz kursów absolwentów szkół wyższych roz-
i Uzbrojenia Okrętowego – Przeszkolenia Oficerów poczęło się w AMW na początku
w Wyższej Szkole Marynarki Szczebla Operacyjno-Taktycz- roku. Po przysiędze podchorążo-
Wojennej. W 1997 r. przez nego w AMW (1993) i Plano- wie zgłębiali specjalistyczną wie-
sześć miesięcy pełnił funkcję wania Operacyjnego w Akade- dzę na Wydziale Mechaniczno-
oficera łącznikowego w De- mii Obrony Holandii (2004). -Elektrycznym i po zdaniu egza-
minów odbyli praktykę podoficer-
ską w jednostkach morskiego ro-
dzaju sił zbrojnych.
GDYNIA-OKSYWIE. W Wielką
Sobotę w marynarskiej świątyni
MARIAN KLUCZYŃSKI (3)
w Gdyni-Oksywiu, gdzie przy

Grobie Pańskim wartę pełnili
marynarze z kompanii reprezen-
tacyjnej MW, dziekan MW
ks. prałat kmdr Bogusław Wrona
oraz kapelan ks. por. mar.
Radosław Michnowski poświęcili
łym ZSRR. W nomenklatu- tu 183 podnoszono bandery z nich zostało admirałami, wielkanocne potrawy. Jako
rze sojuszu północnoatlan- na okrętach torpedowych i ra- piastując najważniejsze stano- pierwsi ze święconką przybyli
tyckiego określane są jako kietowych nowej, jak na tam- wiska w Marynarce Wojen- przedstawiciele załogi okrętu
Tarantul I. ORP „Metalo- te czasy, generacji. W czerw- nej. Adm. floty Ryszard Łu- szkolnego ORP „Wodnik” – ma-
rynarze Marcin Okrój i Grzegorz
wiec” i ORP „Rolnik” wy- cu 1992 r. dywizjony prze- kasik i adm. floty Roman
Berski oraz przedstawiciele
posażone są w rakiety typu mianowano na 1. i 2. dywizjo- Krzyżelewski byli dowódca- Ośrodka Szkolenia Nurków i Płe-
woda–woda, znane jako ny okrętów rakietowych. mi Marynarki Wojennej. Wi- twonurków WP marynarze Paweł
P-21 i P-22. Co roku wyko- Najnowsza historia Dywi- ceadm. Maciej Węglewski Gwizdała i Krzysztof Makowski.
nują strzelania rakietowe zjonu Okrętów Rakietowych jest obecnie szefem Szkolenia Żołnierskie potrawy święcili tak-
podczas głównych manew- rozpoczyna się 21 czerwca Marynarki Wojennej, kontr- że przedstawiciele 43 Bazy
rów polskich sił morskich. 2004 r., kiedy to dowódca adm. Ryszard Demczuk jest Lotniczej MW z Gdyni-Babich
Marynarki Wojennej polecił dowódcą Centrum Operacji Dołów oraz członkowie załóg
DWA W JEDNYM połączyć oba dywizjony w je- Morskich, kontradm. Jaro- okrętów 12 Dywizjonu Trałowców
W obecnej postaci dywi- den, w którego skład wcho- sław Zygmunt jest szefem ze Świnoujścia.
zjon funkcjonuje od niespeł- dzą dzisiaj trzy okręty projek- Centrum Wsparcia Dowódz-
na czterech lat. Kontynuuje tu 660 (ORP „Orkan”, ORP twa Operacyjnego Sił Zbroj-
ponad 35-letnią historię „Piorun” i ORP „Grom”) oraz nych, natomiast kontradm. HEL. W Punkcie Bazowania Hel
odbyło się spotkanie wielkanoc-
dwóch swoich poprzedników. pozostałe w służbie dwa okrę- Andrzej Rosiński był szefem
ne dowództwa, kadry i pracowni-
W marcu 1971 r. powstały bo- ty typu Tarantul I (ORP „Me- Szkolenia Morskiego Mary- ków wojska. 21 marca komen-
wiem 1. i 2. dywizjony ku- talowiec” i ORP „Rolnik”). narki Wojennej. A to przecież dant punktu kmdr por. Michał
trów rakietowo-torpedowych. nie wszyscy admirałowie, Gajewski złożył wszystkim wiel-
W skład jednostek weszły ku- KUŹNIA NAJLEPSZYCH których służbowy rodowód kanocne życzenia. Głos zabrał
try rakietowe projektu 205 O prestiżu, jaki wiąże się ze wywodzi się z dywizjonów również kapelan parafii wojsko-
i torpedowe projektu 183. służbą w Dywizjonie Okrę- okrętów rakietowych.  wej ks. Jan Maliszewski, który
Sukcesywnie za wycofywa- tów Rakietowych, świadczą Napisz do autora: przybliżył sens i istotę
nymi ze służby w latach 70. m.in. późniejsze kariery do- tomasz.gos@ Zmartwychwstania Pańskiego.
kutrami torpedowymi projek- wódców tej jednostki. Sześciu redakcjawojskowa.pl Oprac. SG

PO SŁUŻBIE
K S I Ą Ż K A
szkolenia trzy niezwykle istotne elementy
Zakrwawiona
– desensytyzację, warunkowanie i zaprzecze-
nie. Okrągłe tarcze zastąpiono celami przy-
pominającymi ludzi i przewracającymi się po
trafieniu. Szeregowych przyzwyczajano do
ścieżka chwały
krzyku i przemocy. Nie było też mowy o zabi-
janiu ludzi – żołnierze mieli likwidować cele.
Według cytowanych przez Lee ekspertów no-
we metody sprawiły, że niemal 100 proc. żoł-
nierzy strzela, by trafić.
W swojej książce Lee prowadzi czytelnika po
David Lee przenosi czytelnika na pierwszą linię, kilku wybranych bitwach lub epizodach bitew
przedstawiając realia walki bezpośredniej z II wojny z II wojny światowej. Opisuje działalność
światowej. Pokazuje, jak obowiązek, strach lub nienawiść ośrodków szkoleniowych komandosów w Lo-
chailort i Achnacarry, gdzie legendarni już
motywują żołnierzy do niezwykłych czynów. Fairbairn i Sykes wdrażali innowacyjny pro-
gram szkoleń. Skuteczność ich metod ko-
W
1947 r. S.L.A. Marshall, generał ar- mandosi udowodnili podczas rajdu na Diep-
mii USA, opublikował książkę „Man pe, gdzie jako jedyni osiągnęli wyznaczony
against fire”. Stwierdził w niej, wy- cel. Wraz z Lee czytelnik przeniesie się też
wołując liczne komentarze, że podczas bitew m.in. na pustynię (nieprawdopodobna obro-
nie więcej niż 25 proc. żołnierzy „faktycznie
wystrzeliło w kierunku pozycji lub personelu PLUS MINUS
nieprzyjaciela z karabinów, karabinów auto-
matycznych, granatów oraz lekkich i ciężkich Realizm i dbałość o detale
karabinów maszynowych”. Według Marshal- w relacjach bezpośrednich
la tylko co czwarty żołnierz był przygotowany uczestników zdarzeń.
do zabijania. Krytycy zarzucili amerykańskie-
mu generałowi arbitralność w ocenie propor- Podawanie odległości i wag
cji, jednak mało kto kwestionował występo- w jardach, milach i funtach.
wanie samego zjawiska – rzeczywiście, nie
wszyscy w mundurach i z bronią w ręku strze- na pozycji Snipe w czasie bitwy pod El-Ala-
lali, by ranić lub zabić. Niektórzy nie strzela- mejn), Daleki Wschód (oblężenie Kohimy)
li w ogóle lub umyślnie pudłowali. oraz normandzką plażę Omaha.
David Lee próbuje znaleźć odpowiedź na py- Więcej niż połowa książki to relacje uczest-
tanie, kto, dlaczego i w jakich okolicznościach ników i świadków zdarzeń. Lee przeprowa-
strzelał. Autor porównuje metody szkolenio- lowe. Zazwyczaj nie byli to żołnierze zawodo- dzał wywiady i szperał w archiwach. Fakt,
we sprzed II wojny światowej i z okresu powo- wi, a zwykli ludzie, od dziecka uczeni, że za- że narratorami są w dużej mierze żołnierze,
jennego. Okazuje się, że przed 1939 r. więk- bijanie jest złe. Aby zwiększyć sprawność bo- to największy atut „Najkrwawszych walk…”.
szość żołnierzy ćwiczyła musztrę, strzelanie jową żołnierzy, najpierw siły specjalne, a póź- Dzięki pierwszoosobowej narracji o wiele ła-
na dystans do okrągłych tarcz oraz taktyki po- niej całe armie wprowadziły do programu twiej jest wczuć się w klimat walk i zrozu-
I N T E R N E T
AIRPOLICING.WP.MIL.PL
S erwis internetowy najmłodsze-
go Polskiego Kontyngentu Woj-
skowego PKW „Orlik 2”, który od
w Siłach Powietrznych. Przejrzysta
witryna jest regularnie aktualizo-
wana i wzbogacana o kolejne gale-
przez brak automatyzacji pozdro-
wienia ukazują się z opóźnieniem.
Serwis PKW „Orlik 2” ma też wadę
nej...”. To było praktykowane
10 lat temu! Teraz nikt już tak nie
robi. I słusznie, bo czy trzeba na
15 marca w ramach zobowiązań rie zdjęć. Serwis dostępny jest znaną z większości serwisów każdej podstronie non stop infor-
sojuszniczych NATO pełni dyżur Air w dwóch wersjach językowych, MON-owskich – pasek stanu prze- mować o witaniu? Wita się raz, na
Policing – ochrony przestrzeni po- choć nie wszystkie newsy tłuma- glądarki zajęty jest przez irytujący starcie. Proszę oddać internautom
wietrznej Litwy, Łotwy i Estonii. Pod czone są na angielski. Oryginalnym pływający napis „Witamy na oficjal- pasek stanu! (jk)
względem informacyjnym witryna pomysłem jest dział „Pozdrów żoł-
przygotowana jest poprawnie. Au- nierzy”. Idea sympatyczna, ale wy-
torzy zamieścili dane dotyczące konanie już mniej. Zamiast proste-
struktury, zadań i podstaw praw- go formularza (nawet darmowego
nych kontyngentu. Zaprezentowali skryptu księgi gości – jest ich
pierwszą zmianę PKW „Orlik” oraz w sieci milion) autorzy zamieścili...
jednostki odpowiedzialne za wy- adres e-mail. Znaczy to dokładnie
stawienie obecnego składu, czyli tyle, że ktoś ma za dużo wolnego
41 elt i 22 Bazę Lotniczą. Serwis czasu i pracowicie odbiera pozdro-
zawiera także szczegółowe infor- wienia mailem, po czym wrzuca na
macje o wyposażeniu PKW oraz stronę. Mówiąc krótko – ktoś mar-
eksploatacji samolotu MiG-29 nuje swój czas. Jego strata, ale

| | | | | | |
K I N O
mieć, co naprawdę się działo. Czytelnik
ma szansę przekonać się, jak wiele może
zależeć od zrywu jednostki, która w klu-
czowym momencie bitwy weźmie na sie- Świat się nie zmieni, John
bie odpowiedzialność i podejmie straceń-
cze ryzyko. Współczesna amerykańska popkultura, a przede wszystkim
Niestety, trudno nie oprzeć się wrażeniu, Hollywood, przeżywa głęboki kryzys. Kiedy ostatni raz udało jej się
że autor nie jest bezstronny. Tłumaczy wykreować kultowego bohatera? Dawno temu.
aliantów mordujących japońskich jeńców
wcześniejszymi zbrodniami Azjatów, choć nie dla zabawy. Trafieni pociskami ludzie nie
taki punkt widzenia jest sprzeczny z etyką padają teatralnie, to nie „Drużyna A”. Krew
wojskową. Wychodząc od teorii Marshalla, spływa z ekranu, widać fruwające kończyny
Lee w pewnym momencie koncentruje się i wnętrzności. Pociski dziurawią ludzi na wy-
wyłącznie na opisywaniu walk. W natłoku lot. W ten dość szokujący sposób Stallone
relacji i zdarzeń autor gubi myśl przewod- zobrazował przemyślenia swojego bohatera
nią, w rezultacie czego czytelnik otrzymuje – wojna jest niewyobrażalnie okrutna i do
tylko opis krwawych bitew. Na szczęście ca- niczego nie prowadzi, a cierpią najczęściej
łość czyta się dobrze, wypowiedzi żołnierzy niewinni. Film niesie jednak cyniczne prze-
są odpowiednio zredagowane i konkretne. słanie – świat się nie zmienia. Ludzie mor-
Każde z opisywanych zmagań zilustrowa- dują się i nadal będą to robili. Rambo nie
ne jest czarno-białą mapką – to plus, choć chce się w to angażować, robi to bardziej
czytelność tych map jest różna. z poczucia obowiązku niż z przekonania. Pod
Polski wydawca nie mógł przeboleć, że John Rambo, reż. Sylvester Stallone, USA, wpływem misjonarki przechodzi delikatną
w tekście brytyjskiego autora nie ma Niemcy, 2008 r. przemianę, w którą trudno jednak uwierzyć.
wzmianki o walkach w Polsce. Stąd też Czy po kilkunastu latach izolacji wystarczy
O
aneks dr. hab. Piotra Rozwadowskiego bserwujemy powroty mniejszych prosty slogan („wybierz, czy wolisz żyć bez
o walkach bezpośrednich w Powstaniu i większych legend – na ekrany kin celu, czy umrzeć dla sprawy”), by obudzić
Warszawskim. Szkoda, że wydawca, kry- wracają Indiana Jones, John śpiącego olbrzyma?
tycznie podchodząc do wysiłku Brytyjczy- McClain, Rocky i najbardziej legen- Prostota fabuły, jednoznacznie zarysowany
ka, nie spojrzał podobnie na własną pracę. darny ze wszystkich – Rambo. John Rambo. podział na dobrych i złych oraz krótki czas
Przypomnijmy więc głośno tłumaczowi i wy- Nie jest to łatwy powrót. Od trzeciej części je- projekcji sprawiają, że najważniejszym pyta-
dawcy: w Polsce od 1966 r. obowiązuje go przygód minęło równe 20 lat. Ale miliony niem, które zada sobie widz, nie będzie „czy
układ SI. Podawanie odległości w jardach fanów czekały na ten tytuł jak zabiedzony mu się uda?”, ale „czy zginie?”. Rambo jest
i milach, a wagi w funtach, to absolutne dziennikarz na wierszówkę. „Pierwsza krew” zmęczony. To smutny człowiek, którego ide-
nieporozumienie. Wymaganie od czytelni- z 1982 r. to film kultowy. Samotny, odrzuco- ały życie wielokrotnie podeptało, ale który
ka, by czytał z kalkulatorem w ręku, jest ny przez społeczeństwo weteran w walce jednocześnie z niewytłumaczalnym uporem
zdecydowanie nie na miejscu. (kub) z niesprawiedliwością – wszystko w tym fil- wraca do tego, co napawa go wstrętem. Świat
mie było jak trzeba, poza zakończeniem. się nie zmienia, ale i Rambo nigdy się nie
Dwójka i trójka to już tylko rąbanka z cyklu: zmieni. Na zawsze pozostanie wrażliwym
David Lee, „Najkrwawsze walki II wojny
światowej. Historia bezpośrednich starć żoł- jeden przeciwko hordom. Na projekcję czwór- i bezwzględnie skutecznym bojownikiem
nierskich”, Bellona SA, Warszawa 2008 ki szedłem z nadzieją, że come back Rambo o wolność i sprawiedliwość. Może uciekać od
będzie projektem dorównującym „Pierwszej przemocy, ale zawsze znajdzie się misjonar-
K O N F E R E N C J A krwi”. Z seansu wyszedłem rozczarowany. ka, z której powodu do listy zabitych przez
80 LAT
Fabuła służy tu wyłącznie jako pretekst do siebie oprawców Rambo dopisze kolejną set-
pokazania posuniętego w latach Johna. Nasz kę. Nawet, jeśli będzie strzelał z wyrazem
bohater (Stallone) żyje w Tajlandii, zajmując zniechęcenia i zmęczenia na twarzy.
WOJSKOWEGO INSTYTUTU się łapaniem węży i przewozem osób. Ulega „John Rambo” przegrywa w starciu z legen-
MEDYCYNY LOTNICZEJ prośbom misjonarki (Benz) i zabiera na łódź dą „Pierwszej krwi”, jest jednak nieporówny-
WIML, placówka zasłużona zarówno dla idealistów niosących pomoc do Birmy, gdzie walnie lepszy od środkowych części cyklu. To
polskiej medycyny, jak i wojskowego lotnic- sadystyczni żołnierze wojskowej junty z ma- naturalistyczna historia niekończącej się
twa, kontynuująca tradycje i cele Centrum jorem Pa Tee Tintem (Khim) na czele doko- przemocy, której Rambo ma już serdecznie
Badań Lotniczo-Lekarskich, powołanego nują regularnych rzezi. Dalszą fabułę odgad- dość. To także sarkastyczne spojrzenie na
w styczniu 1928 r. przez marszałka Józefa
nie każdy – misjonarze dostają się w łapy przepełnionych humanitarną troską ideali-
Piłsudskiego, 8 kwietnia będzie obchodził
majora, Rambo transportuje w rejon opera- stów, jadących w rejon hekatomby bez broni
80. urodziny. Uroczyste posiedzenie Rady
Naukowej zainauguruje płk dr Olaf Trusz- cji grupę komandosów pod wodzą zaprawio- i treningu, by z ludzi niosących pomoc na-
czyński, dyrektor WIML, wykładem poświę- nego w bojach Lewisa (świetny McTavish). tychmiast stać się potrzebującymi pomocy.
conym „kamieniom milowym w historii in- Wbrew początkowym protestom żołnierzy Miłośników serii żadne słowa nie przekona-
stytutu i jego współczesnej roli”. W trakcie Rambo schodzi z łodzi, by stanąć na czele ją – oni i tak ten film obejrzą. Ci, którym iko-
obchodów promowani zostaną kolejni dok- misji ratunkowej. na o nazwie Rambo jest obojętna, powinni
torzy WIML. Reżyser Stallone postawił na naturalizm. I to poczekać na emisję telewizyjną. „John Ram-
W dalszej części, w ramach konferencji na- chyba największy atut „Johna Rambo”. Nie bo” będzie dla nich filmem co najwyżej prze-
ukowej, przygotowano cykl wystąpień nama tu komiksowatych scen rodem z „Com- ciętnym. Mimo dwóch ostatnich scen, które
ukowców na temat najnowszych trendów mando”. Stallone pokazał odrąbywanie koń- każą się zastanowić nad sensem przesłania
i zjawisk w medycynie lotniczej. (PB) czyn, palenie żywcem, gwałty i rozstrzeliwa- Stallone’a. (kub)

POŻEGNANIA
Z głębokim żalem zawiadamiamy,
że 19 marca 2008 r. zmarł Najgłębsze wyrazy współczucia
gen. bryg. prof. dr hab. Czesław DĘGA Panu ppłk.

Markowi TRZYBIŃSKIEMU
żołnierz II wojny światowej,
kawaler Krzyża Virtuti Militari, z powodu śmierci
wieloletni komendant Wydziału Wojsk Lądowych
Akademii Obrony Narodowej, MAMY
attaché wojskowy w Londynie,
członek misji pokojowych w Korei i Wietnamie, składają:
ambasador na Kubie i Jamajce, pisarz i publicysta. dyrekcja, koleżanki i koledzy
Wspaniały człowiek i wielki patriota. Biura Infrastruktury Specjalnej.
Żona z Rodziną
Panu Pułkownikowi Pani Alicji CHMAROWSKIEJ

lek. wet. Grzegorzowi KRÓLOWI długoletniemu pracownikowi wojska
oraz jego Najbliższym Dowództwa Operacyjnego Sił Zbrojnych
z powodu śmierci oraz pogrążonej w smutku Rodzinie
wyrazy szczerego żalu
MATKI oraz głębokiego współczucia
z powodu śmierci
wyrazy głębokiego żalu i serdecznego współczucia
OJCA
składają
komendant, kadra zawodowa i pracownicy wojska składają:
Wojskowego Ośrodka Medycyny Prewencyjnej pracownicy wojska Dowództwa Operacyjnego
w Bydgoszczy. Sił Zbrojnych w Warszawie.
Wyrazy szczerego Składamy na ręce Panu Pułkownikowi

współczucia i głębokiego Pana ppłk. Leona Stanoch Januszowi
żalu dowódcy 16 Batalionu Powietrznodesantowego ROZWAŁCE
Panu Kapitanowi serdeczne podziękowania dla wszystkich spadochroniarzy
Piotrowi 6 Brygady Desantowo-Szturmowej wyrazy współczucia
ANTKOWICZOWI za bardzo dobre zorganizowanie z powodu śmierci
z powodu śmierci uroczystości pogrzebowych
OJCA
MATKI st. kpr. Szymona SŁOWIK
składają
składają oraz otoczenie opieką najbliżej rodziny. kadra i pracownicy
żołnierze 2 Batalionu wojska
Inżynieryjnego 5 Pułku Żona Barbara z dziećmi, Wojskowego Centrum
Inżynieryjnego. mama Maria oraz siostra Barbara. Geograficznego.
Panu gen. bryg. Włodzimierzowi Wyrazy szczerego

Panu Pułkownikowi
NOWAKOWI współczucia i głębokiego żalu
Jerzemu Tomickiemu
wyrazy szczerego żalu i głębokiego Panu st. chor. Michałowi
oraz jego Rodzinie
współczucia SŁAWIŃSKIEMU
wyrazy żalu i współczucia
z powodu śmierci
z powodu śmierci
z powodu śmierci
OJCA
OJCA
OJCA
Jana TOMICKIEGO
składają
dowództwo, kadra, marynarze składają
składają:
i pracownicy wojska szef, kadra i pracownicy
kadra i pracownicy wojska
Centrum Wsparcia wojska
1 Bazy Materiałowo-Technicznej
Teleinformatycznego i Dowodzenia Oddziału Zabezpieczenia
w Toruniu.
MW w Wejherowie. Marynarki Wojennej.

| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO| | | |
DAMIAN MARKOWSKI
Bałkański wulkan
Jako państwo sztuczne i wielonarodowe, Jugosławia jeszcze przed wybuchem
II wojny światowej znajdowała się na krawędzi wojny domowej. Niemiecka okupacja
pozwoliła lokalnym antagonizmom wybuchnąć z całą siłą.
Nowy kraj, powstały w 1918 r., sku-
piał prawdziwą mozaikę narodów i wy-
znań. Obok prawosławnych Serbów, ka-
tolickich Chorwatów i muzułmanów:
Bośniaków i Albańczyków, mieszkali tu
także Żydzi i Macedończycy. Najgroź-
niejszy konflikt rozpalił się między do-
minującymi w Jugosławii Serbami
a Chorwatami i Albańczykami.
OPERACJA „MARITA”
6 kwietnia 1941 r. wojska niemieckie
zaatakowały Jugosławię. Wojna była krót-
ka i po niespełna dwóch tygodniach walk
najeźdźcy mogli cieszyć się zwycięstwem.
Straty niemieckie wyniosły 151 zabitych
i kilkunastu zaginionych. W osiągnięciu
tak błyskotliwego sukcesu pomogła im po-
stawa Chorwatów służących w armii prze-
ciwnika, którzy nie chcieli wykonywać
rozkazów i witali ich jak wyzwolicieli. NA OKUPOWANYCH PRZEZ NIEMCÓW TERENACH najszybciej rozwijała się partyzantka komu-
W krótkiej kampanii bałkańskiej opór sta- nistyczna Josipa Broza-Tito.
wili tylko Serbowie.
Rozbicie Jugosławii wywołało euforię czoło Niemcom, Włochom i ich miejsco- nową, i wysyłali je w pościg, by nie dać
wśród narodów cierpiących z powodu wym sojusznikom. Zwłaszcza ci ostatni wrogowi ani chwili wytchnienia. Koman-
serbskiej dominacji. Hitlerowcy liczyli na cieszyli się złą sławą. Ustasze i Albańczy- da były wyposażone w narty i zimowe stro-
pozyskanie licznych chętnych do forma- cy zamordowali ok. 350 tys. Serbów, 60 tys. je. Dzięki dużej manewrowości szarpały
cji kolaboranckich i policyjnych. Z ich po- Żydów i 26 tys. Cyganów. W samym tyl- i wiązały walką kolumny partyzanckie
mocą mogli o wiele łatwiej zarządzać pod- ko obozie koncentracyjnym w miasteczku (przemieszczające się z taborami i ludno-
bitymi obszarami i tłumić ruchy niepod- Jasenovac zginęło 120 tys. osób. Trzeba ścią cywilną) do czasu, aż nadciągnęły po-
ległościowe, z których najszybciej rozwi- jednak podkreślić, że zbrodni dokonywała siłki i można było przystąpić do ich likwi-
jała się partyzantka komunistyczna Josi- każda z walczących stron. dacji. Nowatorska taktyka była znacznie
pa Broza-Tito. Z kolei ustasze – chorwaccy faszyści skuteczniejsza od organizowania wielkich
– zawarli sojusz z hitlerowcami i utwo- obław przy użyciu całych dywizji. Po raz
WSZYSCY PRZECIW WSZYSTKIM rzyli pod ich protektoratem marionetko- pierwszy została wprowadzona w życie
Hitler nie zdawał sobie sprawy, jakich we państwo, na którego czele stanął An- w czasie operacji „Weiss” („Biały”).
kłopotów przysporzy mu okupacja Jugo- te Pavelić. Przeprowadził on ochotniczy
sławii. Z chwilą jej podbicia, wojna na nabór do jednostek mających walczyć na GÓRSKA BATALIA
Bałkanach tak naprawdę dopiero się roz- froncie wschodnim. W krótkim czasie Operacja „Weiss”, przeprowadzona przez
poczęła. Doborowe siły Wehrmachtu zgłosiło się ponad 10 tys. ludzi, kilka- siły hitlerowskie na przełomie 1942 i 1943 r.,
szybko zostały przerzucone z zajętych krotnie więcej, niż oczekiwał. Do końca miała na celu odzyskanie kontroli nad gó-
ziem na wschód z powodu zbliżającej się wojny utworzono z nich dwie dywizje rzystymi rejonami Chorwacji i Bośni zdo-
inwazji na ZSRR. Tymczasem w górzy- SS, które uczestniczyły m.in. w działa- bytymi przez oddziały Tity. Użyto podczas
stych terenach Serbii, Bośni i Chorwacji niach przeciwpartyzanckich wymierzo- niej ponad 80 tys. żołnierzy niemieckich
powstawało coraz więcej oddziałów par- nych w byłych pobratymców. i włoskich wspieranych przez kolaborantów
tyzanckich wszelkich narodowości i wy- chorwackich i albańskich. W pułapce zna-
znań. Bardzo szybko przystąpiły one do NIEMIECCY „PARTYZANCI” lazło się około 30 tys. partyzantów i 40 tys.
wzajemnej eksterminacji. Niemcy znaleźli skuteczną metodę wal- cywilów. Udało im się z niej wyrwać, ale
Serbowie zwalczali się wzajemnie w sze- ki z jugosłowiańską partyzantką. Formo- za cenę 16 tys. zabitych.
regach oddziałów Tity i nacjonalistycznych wali niewielkie oddziały (komanda), z re- Naczelne dowództwo Wehrmachtu
czetników. Jednocześnie musieli stawiać guły uzbrojone wyłącznie w broń maszy- uznało operację za sukces i w oficjalnym 

HISTORIA II WOJNA ŚWIATOWA
NA ŚMIERĆ
I ŻYCIE
Okrucieństwo było na porządku
dziennym. Już od 1941 r. za każdego
rannego niemieckiego żołnierza karano
śmiercią stu zakładników spośród bez-
bronnej ludności. Schwytani partyzanci
byli rozstrzeliwani na miejscu. Wzięci do
niewoli Niemcy również rzadko kiedy
uchodzili z życiem, nie mówiąc
już o ich lokalnych współ-
pracownikach
USTASZE I ALBAŃCZYCY zamordowali ok. 350 tys. Serbów, 60 tys. Żydów i 26 tys. Cyganów.
W samym tylko obozie koncentracyjnym w miasteczku Jasenovac zginęło 120 tys. osób.
komunikacie podało: „W wyniku kilku- wódca, gen. Draża Mihajlović, postano- ści i nie wszczynać powstania, którego
tygodniowych walk wojska niemieckie wił zwalczać oddziały chorwackie, albań- szanse powodzenia byłyby niewielkie. Pe-
i chorwackie, współdziałając z jednostka- skie, Waffen SS i partyzantów Tity, nato- wien odłam jego czetników otwarcie
mi włoskimi, [...] rozbiły powstanie w po- miast rozkazał nie przystępować do otwar- współpracował z hitlerowcami.
łudniowej Chorwacji. Jedynie niewielkiej tej walki z Niemcami do czasu wylądo- Josip Broz-Tito uzyskał największą po-
liczbie komunistycznych band udało się wania desantu aliantów na Bałkanach, pularność, kiedy szalejący terror ustaszy
ujść w wysokie partie gór”. w co święcie wierzył. Chciał w ten spo- najdotkliwiej dawał się Serbom we zna-
Hitler zdecydował się rozprawić nie tyl- sób oszczędzić cierpień serbskiej ludno- ki. Mimo jawnych komunistycznych
ko z Titem, lecz także z czetnikami Mi- sympatii, nadziei na stworzenie „czerwo-
hajlovicia, do tej pory w ograniczony spo- nej” Jugosławii nie utożsamiał z pomo-
sób występującymi przeciwko Niemcom. cą płynącą z ZSRR. Zbyt wiele razy za-
Jego słowa brzmiały jednoznacznie: „Nie wiódł go potężny sojusznik. Z trudem
pozostaje nic innego poza doszczętnym wymykając się jednostkom hitlerowskim
wytępieniem wszystkich czetników i za- w zimie 1943 r., co noc słał do Stalina
stosowaniem przeciwko bandom najbru- rozpaczliwe radiogramy: „Czy rzeczy-
talniejszych środków”. W rzeczywistości wiście nie ma możliwości, by po 20 mie-
okrucieństwo było na porządku dziennym, siącach heroicznej, niemal nadludzkiej
bez względu na wytyczne płynące z gó- walki znaleźć sposób, żeby nam po-
ry. Już od 1941 r. za każdego rannego nie- móc?”. Odpowiedzi były zawsze podob-
mieckiego żołnierza karano śmiercią stu ne – naszpikowane pustymi frazesami
zakładników spośród bezbronnej ludno- o „głębokiej braterskiej sympatii”, nie za-
ści. Schwytani partyzanci byli rozstrzeli- wierały żadnej obietnicy realnego wspar-
wani na miejscu. Wzięci do niewoli Niem- cia. Tito wiedział, że może liczyć jedy-
cy również rzadko kiedy uchodzili z ży- nie na swoich ludzi. Wraz z klęską Nie-
ciem, nie mówiąc już o ich lokalnych miec jego komunistyczna partyzantka
współpracownikach. osiągnęła przewagę, zniszczyła państwo
chorwackie i rozprawiła się z rodzimy-
SERBSKI PRAGMATYZM LIST GOŃCZY za gen. Drażą Mihajloviciem mi czetnikami. Stworzona przez niego
Czetnicy (Serbowie) wywodzili się ze wydany w 1943 r. przez okupacyjne władze Jugosławia bardzo szybko zerwała
stronników przedwojennego rządu jugo- niemieckie w Belgradzie, z wyznaczoną na- z ZSRR i poszła własną drogą. 
słowiańskiego i dążyli do odbudowy Ju- grodą 100 tys. reichsmarek w złocie za je- Napisz do autora:
go głowę.
gosławii w dawnych granicach. Ich do- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY ||
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | | ||
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO || || |
Tajny aneks
KOLUMBIA–IZRAEL. Okazało się, że umowa zakupu
przez Kolumbię izraelskich myśliwców Kfir C.10 zawie-
BOEING
ra tajny aneks. Dotyczy on latającej cysterny na bazie samolotu Boeing 767.
Maszyna ma być doprowadzona do tej konfiguracji przez państwową firmę Israel
Aerospace Industries. Przewiduje się, że wejdzie do służby w 2010 r. Kolumbijskie siły
powietrzne mają już jeden latający tankowiec, kupiony na początku lat 90. Boeing 707. Także na te-
UK MOD
mat transakcji dotyczącej myśliwców są rozbieżne informacje. Niektóre ze źródeł podają, że chodzi
o dostawę 24 nowych maszyn Kfir C.10. Według innych Izraelczycy dostarczą ich tylko 13 oraz zmo- Nowy
dernizują 11 już posiadanych przez kolumbijskie lotnictwo wojskowe Kfir C.7. (wr)
kaliber
WIELKA BRYTANIA. Snajperzy
Największy w historii
Więcej MRAP-ów INDIE. Rząd indyjski zaaprobował plan zakupu
16 Brygady Powietrzno-
-Szturmowej jako pierwsi w si-
USA. Departament obrony poinformował sześciu amerykańskich maszyn transporto- łach zbrojnych dostaną nową
14 marca, że podpisał pięć nowych kontraktów wych C-130J-30 Hercules, które mają być wy- broń – karabin L115A3 firmy
na dostawę 2243 pojazdów o podwyższonej korzystywane w operacjach specjalnych. Accuracy International strzelają-
ochronie przeciwminowej (MRAP), których war- – Dostawy tych samolotów zakończą się praw- cy nabojami nowego kalibru,
tość przekracza 1,14 mld dol. Największy kon- dopodobnie do grudnia 2011 r. – powiedział 8,59 mm (338 Lapua Magnum).
trakt dostała firma Stewart & Stevenson Tactical szef resortu obrony A.K. Anthony. Wartość kon- Są one cięższe niż naboje kal.
Vehicle, która dostarczy 1024 wozy Caiman traktu wyniesie około 962,5 mln dol. Tym sa- 7,62 mm używane w karabi-
6x6 kategorii II (ciężkie), ale z konfiguracją sie- mym będzie on największym w historii, jaki za- nach L96 i mają wyższą pręd-
dzeń jak w wersji lżejszej. Jego wartość to nieco warła amerykańska firma z Indiami. kość wylotową – 936 m/s.
ponad 481,8 mln dol. Drugie co do wartości zle- Niewykluczone, iż niebawem rekord ten zosta- Według żołnierzy brytyjskich
cenie przypadło Navistar Defence, LLC, która nie pobity, gdyż amerykańskie firmy lotnicze L115A3 zwiększy o 500 m, do
za ponad 410,7 mln dol. wyprodukuje 743 po- uczestniczą w rywalizacji o kontrakt na dosta- 1,5 km, zasięg, w jakim będą
jazdy MaxxPro 4x4 kategorii I (lekkie). Z kolei wę 126 samolotów wielozadaniowych, którego mogli razić cele. Jednak za efek-
BAE Systems ma dostarczyć 447 wozów, w tym wartość szacowana jest na 12 mld dol. (ww) tywny dystans uchodzi 1100 m.
393 ciężkie RG-33 6x6, 51 ambulansów me- Nowy karabin snajperski jest
dycznych i trzy pojazdy dla sił specjalnych. nieco większy i cięższy od po-
Wartość transakcji przekroczy nieco 234 mln przednika. Broń zasilana jest
dol. Z kolei dwa kontrakty wartości blisko z pięcionabojowego magazynka.
17,54 miliona dolarów zawarto z Force Do brytyjskich sił zbrojnych ma
Protection Industries, która dostarczy tylko 29 trafić 580 L115A3, które wraz
pojazdów, ale aż trzech kategorii. Będzie wśród z wyposażeniem (m.in. różnego
USAF
nich 11 najcięższych pojazdów Buffalo. (wt) typu celowniki) kosztować będą

11 mln funtów. (ted)
PIĘĆ PATROLOWCÓW dyjskiego okrętu ma być armata kal. 30 mm. Ma on być

również wyposażony w śmigłowiec. Hindusi chcą, by patro-
INDIE. Straż wybrzeża chce nabyć pięć dużych okrętów patro- lowiec mógł być eksploatowany w klimacie tropikalnym
lowych, których kadłuby miałyby 95,5 m. Hindusi chcą, by za- przez ćwierć wieku. Wśród potencjalnych dostawców są
nurzenie w pełni załadowanych jednostek nie przekraczało włoska Finncantieri i francuska DCN International. Budowa
pięciu metrów. Mają też być jak na patrolowce bardzo szyb- tych okrętów jest elementem wielkiego programu niemal
kie, rozwijając prędkość 32 węzłów. Zaś ich zasięg pływania potrojenia liczby jednostek pływających indyjskiej straży
wynosiłby 5500 mil morskich. Podstawowym uzbrojeniem in- wybrzeża z 76 do aż 217. (w)
Prawdopodobnie jednostka
oferowana przez DCN będzie
zbudowana na podstawie
projektu korwety Gowind 170.
DCN

AAAAAAA PATROLOWCE
MILITARIA AAAAAAAA
PIERWSZY PROTOTYP ŻUBRA będzie służył
jako nośnik Poprada.
ŻUBRY Z KUTNA
Firma AMZ Kutno, znana w naszej armii przede wszystkim z sanitarek i pojazdów Dzik, liczy na kolejne
wojskowe kontrakty. Samochód patrolowy Tur szykowany jest do przetargu na wozy LOSP. W klasie
ciężkiej w szranki ma zaś stanąć jeszcze potężniejszy zawodnik – Żubr.
NORBERT BĄCZYK
olska armia poszukuje opan- opracowuje nowe konstrukcje. Chodzi uznali decydenci, zamawiając dla Poprada
cerzonych wozów patrolo- o znanego już Tura oraz o Żubra, którego cięższy pojazd, o większej ładowności,
wych, chroniących załogi kolejna, znacznie zmieniona wersja poja- ochronie balistycznej i lepszych właściwo-
przed lekkimi minami. wi się najpewniej już w maju. ściach terenowych. Tak narodził się pomysł
Przede wszystkim chodzi na pierwszego Żubra.
o pojazdy w dwóch klasach – do przewo- PLATFORMA SPECJALNA Żubr w wersji platformy przeciwlotni-
zu czterech–pięciu żołnierzy i o wadze O Żubrze, a raczej o ciężkim samocho- czej został zbudowany na podwoziu cięża-
kilku ton oraz pozwalające na transport dzie patrolowym z Kutna, mówiło się już rówki rodziny Iveco Eurocargo MLL 100
dziesięciu ludzi i wadze kilkunastu ton. od dość dawna. Jednak dopiero teraz fir- 4x4. Owo „100” oznacza dopuszczalną
W tym roku spodziewane są stosowne ma ukończyła prototyp docelowego po- masę całkowitą rzędu 10 ton. Można po-
przetargi. Jedną z firm, która będzie ubie- jazdu, i co ciekawe, nie w spodziewanej wiedzieć, że włoskie podwozie to dla AMZ
gać się o kontrakty, jest AMZ Kutno, zna- wersji wozu patrolowego, ale jako nośnik Kutno już tradycja – z Italii pochodziły też
na z przebudowywania samochodów na dla systemu przeciwlotniczego Poprad ro- auta SCAM czy podzespoły wozów Dzik.
pojazdy specjalne – ambulanse, bankowo- dem z warszawskiego Radwaru. Stąd spe- W Kutnie podkreślają, iż docelowo Żubry
zy, autobusy, a w wojsku z sanitarek, wo- cyficzna konfiguracja pierwszego Żubra, mogłyby powstawać także na innych pod-
zów Dzik, Rosomaków WEM czy opan- z osobną szoferką i długim przedziałem ła- woziach. Na razie jednak bazą są wspo-
cerzonych odmian aut terenowych. Wio- dunkowym. Nie jest to jednak przypadek. mniane Iveco Eurocargo, także w wersji
sną tego roku w Kutnie zakończyła się AMZ Kutno opracowało niegdyś specjal- militarnej, w odmianie MLL 100 lub
produkcja dla Iraku partii 531 Dzików-3, ną odmianę Dzika właśnie pod wyrzutnię MLL 140, o dopuszczalnej masie całkowi-
ale zakład nie zamierza porzucać rynku rakiet przeciwlotniczych Poprad. Pomysł tej rzędu 14 ton. Jednostka napędowa,
opancerzonych wozów patrolowych. ten nie był jednak zbyt szczęśliwy, co by- 6-cylindrowy silnik o mocy 275 KM, rów-
Z własnej inicjatywy i za swoje pieniądze ło podkreślane na łamach „PZ”. Podobnie nież pochodzi od Iveco. Pierwszy Żubr ma

| | |
WOJSKO PORADY
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE || ||
MILITARIAMILITARIA
HISTORIA HISTORIA ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO|| | | || || |
WNĘTRZE ŻUBRA
GRAFIKA przedstawiająca patrolową wersję
Żubra. Przód będzie inny.
AMZ KUTNO WIĄŻE WIELKIE

NADZIEJE Z TUREM I ŻUBREM,
AMZ KUTNO (2)
PRODUKCJA DZIKÓW JUŻ SIĘ

BOWIEM ZAKOŃCZYŁA POPRAD
charakter eksperymentalny. Niemniej wła- ła być opancerzona, ale w Kutnie, wyko- nowych. To bardzo wysokie parametry,
śnie na nim mają być prowadzone testy Po- rzystując duży zapas wagi, zdecydowano na poziomie transporterów opancerzo-
prada. Zdobyte doświadczenie AMZ Kut- się na lekkie opancerzenie na poziomie nych. Podwozie będzie chronione tak sa-
no w pracach nad zastosowaniem pance- B6 (7,62x39 mm). mo jak w pierwszym prototypie Żubra
rzy na pojazdach, zarówno stalowych jak – do 8 kg TNT, choć producent zapowia-
i stalowo-ceramicznych, zaowocowało so- NOWE OBLICZE da nawet wytrzymałość do 10 kg TNT,
lidną ochroną dla Żubra. Podwozie, czę- Żubr pod Poprada ma dość charakte- a zatem poziom 4. Deklarowana ładow-
ściowo osłonięte ukośnymi płytami, speł- rystyczny wygląd, ale nie należy się do ność patrolowca ma wynosić co najmniej
nia standardy STANAG 4569 poziom niego specjalnie przywiązywać. Już dwie tony. Oczywiście prototyp Żubra
3 – załoga powinna wyjść bez szwanku w maju gotowy ma być bowiem proto- będzie jeszcze ewoluował, a o jego do-
nawet w przypadku wybuchu miny z 8 kg typ odmiany patrolowej, z nowym typem celowej konfiguracji przesądzą zapewne
TNT. Opancerzenie kabiny to także po- przedniej maski. W tym pojeździe, prze- oczekiwania wojska wyrażone w stosow-
ziom 3 STANAG 4569, tyle że dla broni znaczonym dla około dziesięciu żołnie- nych WZTT czy warunkach przetargo-
ręcznej (chroni przed pociskiem przeciw- rzy siedzących na osobnych fotelach, ma wych. Nie ulega wątpliwości, iż po za-
pancernym kal. 7,62x51 mm o prędkości pojawić się jeszcze mocniejsze opance- kończeniu wytwarzania Dzików, których
930 m/s). Skrzynia ładunkowa nie musia- rzenie, podobnie jak w Turze oparte na produkcja stanowiła około połowy obro-
wymiennych panelach. Wóz ma mieć tów firmy, AMZ Kutno bardzo liczy na
pięcioro drzwi, w tym tylne, oraz aż dwa zainteresowanie wojska swymi nowymi
włazy górne – pod obrotnicę i właz ewa- produktami. Czy mają one szansę w kon-
kuacyjny. Podwozie to ponownie Iveco frontacji z konkurencją zza granicy, wy-
Eurocargo 4x4, tym razem w odmianie każą zapewne testy poligonowe. Nie ule-
NORBERT BĄCZYK (3)
zmilitaryzowanej. Badania balistyczne ga jednak wątpliwości, iż Tur i Żubr sta-

próbek opancerzenia patrolowego Żubra nowią wielki postęp w stosunku do po-
prowadzone na poligonach już się zakoń- licyjnego Dzika i są odpowiedzią rodzi-
czyły i wszystko wskazuje na to, iż kabi- mego przemysłu na potrzeby sprzętowe
na będzie miała ochronę na poziomie co armii. 
MASKA drugiego prototypu Żubra. Jak widać, najmniej 3, a nawet 4 zgodnie z STA-
układ świateł został zmieniony z pionowego na NAG 4569, czyli wytrzyma ostrzał Napisz do autora:
poziomy.
z wielkokalibrowych karabinów maszy- norbert.baczyk@redakcjawojskowa.pl

AAAAAAA LOTNICTWO
MILITARIA AAAAAAAA
Przy założeniu, że tysiąc amerykańskich samolotów bojowych znajduje się dziennie w powietrzu na całym świecie – 250 z nich to latające cysterny.
Wojna
o kontrakt PAWEŁ HENSKI
Można go z powodzeniem nazwać amerykańskim kontraktem stulecia.

Jednak nie z powodu jego wartości czy liczby samolotów – 179 latających
cystern za blisko 40 mld dol. – tylko z powodu znaczenia, jakie latające
cysterny mają dla strategicznej dominacji USA na świecie.
Obecnie używane KC-135 Stratotanker ce Co.), oferując KC-30, czyli cysternę nak, że Boeing przegrał na własne ży-
(530 samoloty) pamiętają czasy prezyden- zbudowaną na bazie Airbusa A330. Po raz czenie. W 2000 r. firma zaproponowała
ta Kennedy’ego, a ich średni wiek to 40 lat. pierwszy w historii śmiertelny wróg Bo- USAF leasing stu latających cystern zbu-
Większość firm produkujących podzespo- einga z rynków cywilnych ośmielił się rzu- dowanych na bazie modelu 767. Pomysł
ły do tych samolotów już dawno nie istnie- cić mu wyzwanie na jego własnym tere- od początku spotkał się ze zdecydowaną
je. Pomimo że są to dobre i wytrzymałe nie, i to w dziedzinie, w której Boeing czuł krytyką kongresmanów, szczególnie
maszyny, ich problemy eksploatacyjne wy- się bardzo pewnie. obecnego kandydata na prezydenta, se-
trącają z równowagi nawet najspokojniej- Zwycięzcę ogłoszono 29 lutego tego ro- natora Johna McCaina. W 2003 r. USAF
szych techników. Młodsze i nowocześniej- ku podczas zwołanej w Pentagonie kon- ogłosiły, że mogłyby wziąć w leasing
sze KC-10 Extender mają już 28 lat i jest ferencji prasowej. Sekretarz sił powietrz- 74 samoloty i kupić 26. Jednak w grud-
ich niewiele, bo tylko 59. nych Michael Wynne oznajmił, że kon- niu 2003 r. Pentagon zamroził cały pro-
trakt na zakup i budowę 179 nowych la- gram z powodu ujawnienia afery korup-
POLITYCZNA BURZA tających cystern KC-45A przypadł cyjnej w kierownictwie Boeinga. USAF
W latach 90. przespano okazję do rady- w udziale firmie Northrop Grumman podjęły wówczas decyzję o ogłoszeniu
kalnego odmłodzenia floty latających cy- Corporation. Czy sekretarz bądź obecni pełnego i otwartego przetargu na latają-
stern. Rok 2001 i globalna wojna z terro- na konferencji zastępca szefa sztabu sił cą cysternę KC-X. Niejako w oczekiwa-
ryzmem zepchnęły ten problem na dalszy powietrznych gen. Duncan McNabb oraz niu na ogłoszenie przetargu Boeing roz-
plan. Okazało się jednak, jak wiele od nich dowódca transportu powietrznego winął sfinansowany całkowicie z wła-
zależy. Od 11 września 2001 r. amerykań- gen. Arthur Lichte przypuszczali, że roz- snych środków projekt budowy latają-
skie latające cysterny przekazały w powie- pętają polityczną burzę, która szybko do- cych cystern na bazie modelu cywilnego
trzu własnym oraz sojuszniczym samolo- trze na sam Kapitol? 767. Wybrano ten typ głównie dlatego,
tom 4,5 mld litrów paliwa. Przy założeniu, Wydawało się, że Boeing, który od 50 żeby zaoferować odbiorcom średniej
że tysiąc amerykańskich samolotów bojo- lat buduje latające cysterny, jest murowa- wielkości samolot w przystępnej cenie.
wych znajduje się dziennie w powietrzu nym kandydatem do zwycięstwa. Poja- Boeing otrzymał zamówienia na cztery
na całym świecie – 250 z nich to latające wienie się europejskiego konkurenta za- KC-767 dla włoskich sił powietrznych
cysterny. Do przetargu na samolot KC-X niepokoiło jego decydentów, ale nikt nie i tyleż dla japońskich sił samoobrony.
stanął Boeing z KC-767 oraz Northrop przypuszczał, że kontrakt o tak strate- Obydwa programy nie przebiegają jed-
Grumman wspólnie z europejskim EADS gicznym znaczeniu może przypaść nie- nak gładko. Firma miała problemy ze sta-
(European Aeronautic Defence and Spa- amerykańskiej firmie. Wydaje się jed- bilizacją w locie sztywnego bomu do tan-

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY ||
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE|| | |
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ŚWIAT PRASA||
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO | | || || |
kowania. Obaj odbiorcy dostali pierwsze w miejscach zewnętrznych silników są za-

samoloty dopiero w tym roku – trzy la- sobniki do tankowania z elastycznych
ta po terminie, jeżeli chodzi o Włochy, przewodów. Z tyłu kadłuba znajduje się
i rok w przypadku Japonii. sztywny bom sterowany technologią fly-
Gdy ogłoszono przetarg na latającą cy- by-wire. KC-45A będzie mógł sam pobie-
NORTHROP GRUMMAN, ROYAL AUSTRALIAN AIR FORCE
sternę KC-X, Boeing od razu zapropono- rać paliwo z innej latającej cysterny oraz
wał model KC-767. Wydawało się, że atu- przekazywać paliwo jednocześnie ze
tem będzie zaoferowanie konstrukcji eks- sztywnego bomu i z dwóch podskrzydło-
ploatowanej już od kilku lat. Jednak to oka- wych zasobników. W konfiguracji pasa-
zało się słabym punktem oferty Boeinga.
Model 767, jakkolwiek sprawdzony W ydawało się, że Boeing, który od
50 lat buduje latające cysterny, jest
murowanym kandydatem do zwycięstwa
żerskiej/medycznej samolot może zabie-
rać na pokład 272 ludzi lub 120 noszy
i rozpowszechniony w USA i na świecie, z rannymi (Boeing KC-767 – 200 pasaże-
w przetargu na dostawę nowego samolotu
jest w fazie schyłkowej produkcji. W po- dla armii USA. Pojawienie się europejskie-
rów lub 54 noszy), w konfiguracji towa-
równaniu z Airbusem 330-200 nie jest szego konkurenta (na zdjęciu: Airbus EC-330) rowej 26 palet w głównym luku i 6 na dol-
rokokadłubowcem i ma mniejsze możliwo- zaniepokoiło jego decydentów, ale nikt nie nym pokładzie (KC-767 – 19 i 3 palety).
ści transportowe. Być może wynik przetar- przypuszczał, że kontrakt o tak strategicz- KC-45A będzie miał duże drzwi zała-
gu byłby inny, gdyby Boeing zapropono- nym znaczeniu może przypaść nieamery- dunkowe umiejscowione w przedniej
wał model 777 jako platformę dla przyszłej kańskiej firmie. Wydaje się jednak, że części kadłuba podobnie jak KC-135 (nie
Boeing przegrał na własne życzenie
latającej cysterny. Wbrew różnym, czasa- ma ich A330-200 MRTT). Całkowita
mi histerycznym wypowiedziom polity- masa startowa A330-200 wynosi 230 tys.
ków mówiących nawet o zdradzie narodo- lili Boeingowi przedstawiciele komisji kg (KC-767 – 189 800 kg) i może on za-
wych interesów, KC-45 będzie w całości przetargowej, firma wniosła oficjalny pro- tankować w sumie 112 tys. kg paliwa
produkowany w Mobile w stanie Alabama. test, którego rozpatrzenie znacznie prze- (KC-767 – 91 600 kg). Przy operacyj-
Nortrop Grumman i EADS chcą tam wy- dłuży procedurę przetargową. nym promieniu działania rzędu 1850 km
budować (w miejscu starej bazy B-52 o na- A330-200 może przekazać w powietrzu
zwie Brookley) zakład wart 600 mln dol., WIĘCEJ MOŻLIWOŚCI innym samolotom 69 400 kg paliwa
do którego z Europy zostanie przeniesiona Przywołując słowa sekretarza sił po- (KC-767 – 53 tys. kg). Jak podaje Nor-
linia produkcyjna komercyjnego Airbusa wietrznych Michaela Wynney’a, KC-45A throp Grumman, 179 latających cystern
A330-200. Na miejscu samoloty będą kon- oferuje „więcej paliwa do zatankowania, KC-45A będzie mogło dostarczyć tyle
figurowane do wersji KC-45. Powstanie więcej towaru, więcej pasażerów, więk- paliwa, ile 289 KC-135. Jest jeszcze je-
w ten sposób 1300 zupełnie nowych stano- szą dostępność, większą elastyczność den ważny czynnik, który, jak podkreśla-
wisk pracy. Samolot ma być również wy- i możliwość transportu większej liczby li dowódcy USAF, również zaważył na
posażony w amerykańskie silniki, prawdo- rannych na noszach”. KC-45A ma wy- wyborze KC-45A – większe możliwości
podobnie firmy General Electric. Dodat- wodzić się w prostej linii z latającej cy- autonomicznych systemów obronnych
kowo kontrakt ma zapewnić zlecenia 230 sterny Airbus A330-200 MRTT. Pięć ta- oraz nowocześniejsze pokładowe syste-
firmom podwykonawczym z 49 stanów. kich samolotów zamówiła Australia, za- my elektroniczne. Pozwolą one na ope-
Zakłady Boeinga w Everett, które produ- interesowane są nimi również Wielka rowanie bliżej rejonów działań wojennych
kują model 767, nie zostaną oczywiście za- Brytania, Arabia Saudyjska i Zjednoczo- oraz z lotnisk położonych np. w Iraku czy
mknięte z powodu przegranego przetargu ne Emiraty Arabskie. Afganistanie. 
– będą produkować modele 747 i 777. Po- A330-200 MRTT ma skrzydła z czte- Napisz do autora:
mimo oficjalnych wyjaśnień, jakich udzie- rosilnikowego A340-200, przy czym polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

ŚWIAT MACEDONIA
ROBERT
CZULDA
Obserwując sprawę z pozycji Polski, ca-

ły problem wydaje się być co najmniej
niepoważny. W brukselskich kuluarach
coraz częściej stanowisko Grecji określa
się mianem niedorzecznego. Chodzi o...
nazwę. Grecy nie zgadzają się, aby ich
północny sąsiad używał nazwy Macedo-
nia, uzasadniając, że odnosi się ona do
greckiego dziedzictwa narodowego. Ma-
cedonia to historyczna i geograficzna pro-
wincja Grecji, pokrywająca się w znacz-
nej części z obszarem starożytnej Mace-
donii. Zdaniem Greków, nazwanie tak
państwa powstałego po rozpadzie Jugo-
sławii jest wysoce niewłaściwe. Taka na-
zwa – dowodzą – sugerowałaby prawo
Skopje do całej Macedonii, czyli także do
części Grecji noszącej taką nazwę.
Dlatego właśnie kraj ten został przy-
jęty w 1993 r. do ONZ pod nazwą By-
ła Jugosłowiańska Republika Macedo-
nii (FYROM). W tym czasie toczył się
także spór o flagę Macedonii, która na-
wiązywała wprost do historycznego
symbolu Królestwa Macedonii. Grecja
wprowadziła nawet swego czasu embar-
Macedonia ma nadzieję
WĘZEŁ MACED
otrzymać oficjalne
zaproszenie do NATO na
kwietniowym szczycie
w Bukareszcie. Czy jednak
Grecja kolejny raz nie będzie
temu przeciwna?
go z powodu wykorzystywania przez
Skopje greckiej kultury i historii do bu-
dowania własnej odrębności i tożsamo-
ści narodowej.
Ten błahy spór może mieć jednak po-
ważne konsekwencje. O ile kraje euro-
pejskie mogłyby przymknąć oko, gdyby
stawką były jedynie tarcia na poziomie
dyplomatycznym, o tyle w przypadku
blokowania rozszerzenia całego NATO
Europa staje przed poważnym proble-
mem. Rząd w Atenach był wielokrotnie
poddawany presji ze strony Komisji Eu-
ropejskiej i NATO, aby złagodził swoje
stanowisko.
Nieprzejednana Grecja
Grecja, członek NATO od 1952 r.,
a Unii Europejskiej od 1981, nie uła-
twia Macedonii drogi do członkostwa

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE
HISTORIAHISTORIA ŚWIAT PRASA
MILITARIAMILITARIA ||
PRASA KULISY||
ŚWIAT TO I OWO | | || || || || |
Kandydat do NATO
G dy uznano Macedonię za kraj
niepodległy, powstały w wyni-
ku oderwania od Jugosławii, podję-
podległość w bezkrwawy sposób.
Siły ONZ zostały rozmieszczone
tam już w grudniu 1992 r.
o możliwości zwiększenia irackiego
kontyngentu. Macedonia zaanga-
żowała się także w unijną misję po-
to decyzję o rozciągnięciu misji W celu wzmocnienia swej pozycji kojową w Bośni i Hercegowinie
UNPROFOR także na ten kraj, jako jako kandydata do NATO EUFOR-ALTHEA, wysyłając tam
że w pierwszym okresie nie miał on Macedonia wysłała skromny kon- 30 żołnierzy. W połowie stycznia
własnych sił zbrojnych zdolnych za- tyngent do Iraku i Afganistanu. 2008 r. wracający z Bośni śmigło-
pewnić mu bezpieczeństwo. W ramach misji ISAF w wiec Mi-17 rozbił się niedaleko
Macedonia, w odróżnieniu od Afganistanie stacjonuje około 120 Skopje. W wypadku zginęło 11 żoł-
Bośni i Chorwacji, jako jedyna re- Macedończyków, a w Iraku 40. nierzy, co było największą katastro-
publika związkowa uzyskała nie- Pojawiły się jednak informacje fą w historii macedońskiej armii.
w obu organizacjach. Jeszcze nie tak wą reklamę w brytyjskim „The Times”,

dawno wydawało się, że wieloletni spór gdzie przedstawiono swoje stanowisko
został załagodzony, a Grecja uznała stan oraz listę 30 powodów, dla których Ma-
faktyczny. Kraje utrzymują stosunki dy- cedonia powinna znaleźć się w NATO.
plomatyczne i konsularne, współpraca Jej żołnierze stacjonują choćby w Afga-
nabiera tempa. Na arenie międzynaro- nistanie. Szef macedońskiego MSZ An-
dowej grecki sąsiad coraz częściej wy- tonio Milososki pyta: „jeśli inne kraje
stępuje pod nazwą Macedonia (takiej NATO, w tym nawet Grecja, nie mają
używa m.in. Polska). W 1995 r. Grecja nic przeciwko temu, aby nasi żołnierze
zgodziła się, że nie będzie robić proble- służący w Afganistanie posługiwali się
mów tak długo, jak długo jej sąsiad bę- nazwą naszego kraju, to jest Macedonia,
dzie używał nazwy Była Jugosłowiań- to dlaczego Grecja jest jednocześnie
ska Republika Macedonii. W 1995 r. przeciwna naszemu członkostwu, skoro
otworzyło to Macedonii drogę do Ra- spełniliśmy wszystkie kryteria?”. Prostą
dy Europy, OECD i programu Partner- odpowiedź dał mu Nikos Karahalios
stwo dla Pokoju. z rządzącej Grecją partii: „Premier nie
Niespodziewanie w sierpniu 2006 r. ma innej możliwości niż tylko weto. To
minister spraw zagranicznych Grecji Do- może nieco sentymentalne, ale ta nazwa
ra Bakoyannis zapowiedziała, że jej kraj jest głęboko w naszych sercach”.
nie ratyfikuje dokumentu stwierdzają-
„Nowa” Macedonia?
DOŃSKI
cego przyłączenie sąsiada do Unii Eu-
ropejskiej i NATO dopóty, dopóki kwe- Może więc zmiana nazwy? Za takim
stia nazwy nie zostanie rozstrzygnięta. rozwiązaniem opowiada się Grecja, któ-
Jeśli ktoś miał nadzieję na złagodzenie ra niedawno przyjęła propozycję „Re-
greckiego stanowiska w miarę zbliżania publiki Górnej Macedonii”. Rząd
się szczytu NATO w Bu- w Skopje ten wariant
dapeszcie, to nieprzejed- odrzucił, podobnie jak
nana pani minister rozwia- Trudno spodziewać się, projekt „Niepodległa
ła wszelkie wątpliwości. że którykolwiek kraj Republika Macedo-
W niedawnej rozmowie nii”, „Nowa Republika
z dziennikarzami w Bruk- zmieni nazwę tylko po Macedonii”, „Demo-
seli stwierdziła dobitnie, to, aby zasilić szeregi kratyczna Republika
że jej kraj poprze kandy- Macedonii” oraz
daturę zarówno Albanii, jakiejś organizacji „Konstytucyjna Repu-
jak i Chorwacji, ale na blika Macedonii”.
pewno nie Macedonii. Je-
międzynarodowej Żadna z nazw zapro-
śli Ateny spełnią swoją ponowana przez spe-
Przemoc kulturowa groźbę, będzie to oznaczało fiasko pla- cjalnego wysłannika ONZ Matthew Ni-
„Wybranie przez Byłą Jugosłowiańską Republikę nu przyjęcia wszystkich trzech państw metza nie znalazła uznania w Skopje.
Macedonii nazwy Macedonia jednoznacznie za jednym razem. A jest to scenariusz Przeprowadzony w czerwcu 2007 r. son-
US DOD, REPUBLIC OF MACEDONIA MOD (2)
świadczy o próbie zawładnięcia dorobkiem kultury niemal pewny, bo w zgodnej opinii grec- daż opinii publicznej wykazał, że chociaż
sąsiedniego kraju. Używanie tej nazwy stanowi kich ekspertów Ateny zawetują propo- 72 proc. ankietowanych chce przyłączenia
podstawę uznania prawa wyłączności do całego zycję. Nie będzie można nic zrobić, bo do NATO, to 77 proc. nie zgadza się na
obszaru Macedonii. Mówiąc dokładniej – nazywa- potrzebna jest jednomyślność. Jak po- zmianę nazwy kraju. Raptem 8 proc. osób
nie Macedończykami jedynie mieszkańców Byłej wiedział komisarz ds. rozszerzenia UE widziałoby w NATO nie Macedonię, ale
Jugosłowiańskiej Republiki Macedonii narusza pra- Olli Rehn: „jeśli nie rozwiążemy tego Byłą Jugosłowiańską Republikę Macedo-
wa człowieka i prawo do samostanowienia grec- sporu, to obawiam się, że będzie miało nii. Czy więc spór o nazwę storpeduje ko-
kich Macedończyków”. to negatywny wpływ na rozszerzenie”. lejne rozszerzenie? 
Oficjalne stanowisko Ministerstwa Spraw Zagra- Macedończycy są rozgoryczeni. Nie- Napisz do autora:
nicznych Grecji dawno wykupiono nawet dwustronico- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

ŚWIAT ROSJA
PAP/EPA
ROSYJSKA Czym zakończy się
w Rosji eksperyment
rozdwojenia władzy
najwyższej?
Ustępujący
prezydent ma zostać
premierem, wybrany
w groteskowych
wyborach
namaszczony
następca
– prezydentem.
Czy tandem Putin–
–Miedwiediew
Anna
Łabuszewska
będzie zgodnie
rządził długo
i szczęśliwie?
a naszych oczach dokonuje Konstytucja Federacji Rosyjskiej technicznym wykonawcą koncepcji wy-
się istotne przemeblowanie jednoznacznie określa, że głową pań- pracowanej przez ośrodek prezydencki.
na szczytach rosyjskiej wła- stwa, gwarantem konstytucji i bezpie- Z ruchów wykonywanych teraz przez
dzy – do tej pory jednooso- czeństwa obywateli o niemal nieogra- Putina można wnioskować, że nie chce
bowej, która teraz ma być po- niczonych kompetencjach jest prezy- on być malowanym premierem. Jak bę-
kojowo podzielona pomiędzy dent. To on o wszystkim decyduje dzie? Rosyjski niedźwiedź jak orzeł w
dwa ośrodki: prezydenta i premiera. – o polityce wewnętrznej, zagranicz- państwowym godle będzie miał dwie
Mozolnie montowana przez Putina nej, sprawach bezpieczeństwa, gospo- głowy? Jak zostaną podzielone kompe-
konstrukcja pionowego podporządko- darce, ogólnej strategii, on państwo re- tencje?
wania poszczególnych elementów poli- prezentuje na zewnątrz, on kontroluje
tycznej układanki jednemu centrum bę- służby specjalne, jest zwierzchnikiem KONFIGURACJE W DUECIE
dzie musiała być naruszona, może na- sił zbrojnych. Noweli konstytucyjnej nikt nie zapo-
wet rozmontowana. Jak wtedy będzie Premier w dotychczasowej tradycji wiada. Zmieni się zatem zapewne nie-
wyglądał system rządów? nowej Rosji (a i przedtem ZSRR) był pisana praktyka sprawowania władzy,

| | | | | | | |
oparta na nieformalnej umowie najważ- przeciwko układowi i zacznie rządzić sa- bezpieczeństwa i polityki zagranicznej
niejszych osób. modzielnie, przedtem ukręcając łeb kon- – a to dwie fundamentalne sfery, nale-
Putin namaścił na swojego następcę kurencyjnemu klanowi, który nie chce go żące do prezydenta Rosji.
Dmitrija Miedwiediewa – wiernego pre- widzieć jako sprawującego władzę de fac- W przeciwieństwie do Putina, który
torianina, znajomego z okresu peters- to? A może cały system zawali się na sku- lubił używać wyrazistych określeń z żar-
burskiego, kiedy razem pracowali w me- tek wojny podjazdowej jednego ośrodka gonu funkcjonariuszy służb specjal-
rostwie pod kierownictwem Anatolija władzy przeciwko drugiemu? nych, Miedwiediew posługuje się po-
Sobczaka (jednego z ojców rosyjskiej prawnym językiem, podkreśla, że jest
demokracji). ETYKIETKA LIBERAŁA prawnikiem i dlatego waży każde sło-
I gdy tylko go namaścił, zaraz się O perspektywach tandemu Putin–Mie- wo. Kłopot w tym, że z tych słów nic
przeraził, co z tego wyniknie. Wnet po dwiediew możemy tylko wróżyć z fusów. nie wynika – są nijakie i niekonkretne.
komunikacie o odejściu zapowiedział, Więcej – choć niewiele więcej – da się Trudno orzec, czy przyklejona mu przez
że zostanie. Mało tego, wyznaczył stra- powiedzieć o samym następcy. propagandę etykietka liberała przełoży
DWUWŁADZA
tegię rozwoju kraju do roku 2012 i za-
powiedział, że będzie pilnował, by zo-
stała zrealizowana.
Miedwiediew to dobrze wychowany
jedynak z inteligenckiej leningradzkiej
rodziny, przykładny mąż i ojciec, z wy-
się na zmianę stylu rządzenia. Wielu ob-
serwatorów zadaje sobie pytanie, czy
rządy Miedwiediewa przyniosą odwilż?
Skąd ten strach przed odejściem? Nie- kształcenia prawnik. Od 1999 r. za Pu- Trzeba pamiętać, że Miedwiediew jest
wykluczone, że sprawy na Kremlu nie tinem wspinał się po kolejnych szcze- jednak człowiekiem systemu. Jeżeli
mają się tak dobrze, jak je codziennie blach władzy, niczym się nie wyróżniał, w interesie „wierchuszki” będzie pew-
przedstawia medialna tuba propagando- zawsze w drugim szeregu, ale na odpo- ne poluzowanie, to Miedwiediew to po-
wa. Być może wąskie grono decyzyjne, wiednim miejscu, zawsze pod ręką. Za- luzowanie zarządzi.
putinowskie „biuro polityczne”, nie wy- prawiony w zakulisowych bojach. Uwa-
pracowało jednolitej linii, co dalej z wła- żany za oddanego patronowi, lojalne- DELIKATNY MOMENT
dzą, jak poprowadzić przez kremlowskie go. Kreml powierzył mu trzymanie rę- Zaraz po zakończeniu rytuału nazwa-
korytarze Miedwiediewa, czy pozwolić ki na pulsie Gazpromu – Miedwiediew nego wyborami ludzie Kremla zaczęli
mu rządzić, czy tylko pociągać za sznur- na stanowisku szefa rady nadzorczej ga- przymierzać się do konkretnego podzia-
ki zza kulis. W otoczeniu Putina na pew- zowego giganta po cichu wygrywał po- łu stanowisk – kto odchodzi z admini-
no jest wiele osób, które nie są zadowo- tyczki z konkurentami. Dwa lata temu stracji prezydenta z Putinem do rządu,
lone, że nastanie nowy władca, boją się specjalnie dla niego wymyślono tak a kto zostaje, by pracować z Miedwie-
utracić wysoką pozycję, przywileje, mo- zwane projekty narodowe – swoisty li- diewem. Ruchem urzędników pomiędzy
że jeszcze coś. Choćby nowy prezydent stek figowy, mający przykryć brak za- Kremlem a Białym Domem (tak nazy-
był nie wiem jak lojalny wobec patrona, powiadanych przez Putina reform wa się siedziba rządu) będzie kierował
będzie miał własnych zauszników, któ- w czterech dziedzinach: mieszkalnic- doradca Putina Igor Szuwałow. O wy-
rzy z czasem zaczną być może zgłaszać twie, rolnictwie, służbie zdrowia i edu- nikach przetasowań dowiemy się za-
pretensje do przejęcia władzy. kacji. I Miedwiediew z ekipą telewizyj- pewne nie wcześniej niż w maju, kiedy
Na temat konfiguracji, układów i ukła- ną jeździł po gospodarstwach rolnych, nastąpi oficjalna inauguracja rządów
dzików możemy jedynie snuć domysły. szpitalach i osiedlach mieszkaniowych, Miedwiediewa. Do tego czasu prezy-
Kreml pozostaje twierdzą nieprzeniknio- przecinał wstęgi, obdarowywał kompu- dent-elekt będzie mógł działać w dość
ną, która strzeże swoich tajemnic. W naj- terami szkoły na prowincji, wręczał klu- wąskich ramach wyznaczonych przez
bliższym czasie (o ile w ogóle kiedykol- cze do mieszkań. Ta propaganda lała urzędującego prezydenta (Putin podpi-
wiek) nie poznamy najważniejszej kwe- się hektolitrami z ekranów telewizorów. sał bezprecedensowy dokument – de-
stii, która pozwoliłaby skonstruować sen- Zabieg był toporny, ale skuteczny: lu- kret określający kompetencje Miedwie-
sowne prognozy na przyszłość, a miano- dzie stopniowo zaczęli rozpoznawać diewa do czasu inauguracji).
wicie: na czym polega umowa zawarta za Miedwiediewa. Wśród hałaśliwych ak- Półtora miesiąca, jakie zostało do in-
zamkniętymi drzwiami przez Putina torów rosyjskiej sceny politycznej trud- auguracji, to okres przesilenia. Konwul-
i Miedwiediewa? Czy Putin będzie pre- no go było dotąd dostrzec – rzadko wy- sje walczących o dobrą pozycję i strefy
mierem wspierającym nowego prezyden- powiadał się publicznie, nigdy nie na- wpływów najważniejszych graczy mogą
ta, aż ten nabierze wprawy, a gdy nabie- rażał na krytykę, nie wychylał. rozkołysać łódkę i doprowadzić do tego,
rze za jakiś rok–dwa, Putin odejdzie na Przed wyborami był kreowany na li- że straci ona sterowność. Mgła wokół mo-
zasłużony odpoczynek, pewny udzielo- berała (kampania wizerunkowa miała delu sprawowania władzy nadal nie opa-
nych mu gwarancji bezpieczeństwa? Mo- uwypuklić jego łagodność, europej- dła i wszystko jest jeszcze możliwe. 
że Miedwiediew przez całą kadencję bę- skość, liberalizm). Wypowiedział kilka Napisz do autora:
dzie sterowanym prezydentem, a w na- okrągłych zdań o wolności słowa i spo- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
stępnych wyborach wystartuje ponownie łeczeństwie obywatelskim. Co znamien- Autorka jest pracownikiem Ośrodka
Putin? A może Miedwiediew zbuntuje się ne, nigdy nie zabrał głosu w sprawach Studiów Wschodnich

ZAPIS WYDARZENIA
Wyrok
na ministra
GRUZJA. Sąd w Tbilisi skazał
zaocznie 28 marca byłego mini-
stra obrony Gruzji Iraklego Okru-
aszwilego (na zdjęciu) na 11 lat
więzienia, uznając go winnym
„nadużycia władzy w czasie peł-
nienia funkcji ministra, zanie-
dbań w pracy, prania brudnych
pieniędzy i szantażu”. Kłopoty
polityka zaczęły się wtedy, gdy
oskarżył prezydenta Micheila
US DOD
Koniec rozejmu
Starcia między rządowymi siłami bezpieczeństwa a członkami Armii Mahdiego
Saakaszwilego o korupcję i próbę są odzwierciedleniem walk o władzę wśród irackich szyitów.
wyeliminowania przeciwników po-
IRAK. – Operacja w Basrze bę- As-Sadra nie oznacza końca pro- ma w SIIC (Najwyższa Islam-
litycznych. Pod koniec września dzie trwać i nie zostanie przerwa- blemów. Jeden z jego doradców, ska Rada Iraku). Obecne starcia
2007 r. trafił do aresztu, który na, dopóki nie osiągniemy jej ce- Hazem al-Aradżi, powtórzył, że to w równym stopniu walka
opuścił po wpłaceniu sześciu mi- lów. Nie jest ona wymierzona nie wchodzi w grę oddanie przez o władzę i kontrolę południa Ira-
lionów dolarów kaucji i wycofaniu w sadrystów, ale w przestępców Armię Mahdiego broni siłom rzą- ku oraz szyickiej części Bagda-
się z oskarżeń. Korzystając z wol- – zapowiedział 30 marca rzecz- dowym. Władze w Bagdadzie da- du i reszty kraju, jak też wysiłek
ności, Okruaszwili na początku li- nik rządu irackiego Ali al-Dab- ły im czas na złożenie broni do na rzecz umocnienia rządu cen-
stopada zbiegł do Niemiec, gdzie bagh. W tym dniu przebywający 8 kwietnia. Zwolennicy As-Sadra tralnego i prawomocnej władzy”
powtórzył zarzuty pod adresem w Nadżafie radykalny szyicki du- otwarcie mówią, że chcą dymisji – napisał on w analizie przesła-
szefa państwa. Jednak problemy chowny Muktada as-Sadr we- premiera Nuriego al-Malikiego. nej PAP. Amerykański ekspert
zwał swych zwolenników z Ar- Zdaniem eksperta waszyngtoń- zwrócił też uwagę, że rząd Ma-
eksministra się nie zakończyły.
mii Mahdiego do zaprzestania skiego Centrum Studiów Strate- likiego mianował na południu
Berlin odmówił Okruaszwilemu gicznych i Międzynarodowych gubernatorów „bez żadnego
walki. Do najcięższych starć do-
azylu i odesłał do Francji. Władze szło w ubiegłym tygodniu w Ba- (CSIS) Anthony’ego Cordesma- społecznego poparcia” w tym
w Tbilisi zażądały od Francuzów srze na południu kraju i zamiesz- na należy unikać uproszczonych regionie. Cordesman uważa, że
jego ekstradycji. 16 kwietnia kanych przez szyitów dzielnicach ocen, jak ta, że Armia Mahdie- gdyby władze prowincjonalne
przed sądem w Paryżu ma odbyć Bagdadu. Walki objęły też go to tylko siła destrukcyjna. wybierano powszechnym głoso-
się rozprawa w tej sprawie. (t) Al-Hillę, Diwaniję, Amarę i Kar- „Nie powinno się idealizować waniu, partie rządzące by je
balę. Wycofanie się bojowników Malikiego i frakcji szejka Haki- przegrały. (w)
w skrócie fonicznych wynika, że zakup nująca w Kabulu. Poza tym nie-

Odbita wyspa
przez EEY Inc. 100 mln sztuk mal 300 francuskich wojsko-
Broń amunicji w Albanii był dotknięty wych jest zaangażowanych KOMORY. Armia Komorska
korupcją. Firma ta współpraco- w szkolenie armii afgańskiej. wsparta przez żołnierzy z kilku
od masażysty wała też z inną, figurującą na li- Francuski minister obrony Herve krajów afrykańskich odzyskała
USA. Dziennik „New York Ti- ście podejrzanych o nielegalny Morin powiedział w ubiegłym ty- w ubiegłym tygodniu kontrolę
mes” poinformował, że afgańscy handel bronią. godniu w wywiadzie dla Asso- nad wyspą Anjouan. Rządzący
wojskowi skarżą się na jakość ciated Press, że Paryż rozpatruje nią od kilku miesięcy samozwań-
czy prezydent, wyszkolny przez
broni dostarczonej przez amery-
kańską firmę AEY Inc. z Miami
Tysiąc żołnierzy możliwości zwiększenia liczby
swych wojsk w Afganistanie. Francuzów oficer żandarmerii
Beach na Florydzie. Część FRANCJA. Po wizycie prezy- Jednak zastrzegał, że nie zapadły Mohamed Bacar uciekł. – Wła-
z amunicji trzeba było zniszczyć. denta Nicolasa Sarkozy’ego jeszcze żadne decyzje. Morin dze francuskie właśnie mi po-
Departament Obrony korzystał w Londynie w mediach pojawiła ujawnił, że prezydent Sarkozy twierdziły, że Mohamed Bacar
z pośrednictwa AEY Inc. przez się informacja, że Francja może napisał list do przywódców jest na Majotcie z 11 ludźmi
dwa lata. Jak ustaliła gazeta, fir- wysłać do Afganistanu tysiąc do- państw NATO. Powiadomił – powiedział agencji Reutera wy-
ma ma biuro bez szyldu, a kieru- datkowych żołnierzy. Obecnie w nim, że ewentualne zwiększe- soki rangą przedstawiciel rządu
ją nią 22-letni Efraim E. Diveroli jest tam około 1500 Francuzów. nie zaangażowania Francji w Moroni, który już zwrócił się
i jego 23-letni wspólnik David Trzonem sił francuskich jest li- w Afganistanie musi być częścią do Paryża o wydanie buntowni-
M. Packouz, z zawodu masaży- cząca niemal tysiąc żołnierzy ba- „globalnego podejścia” do stabi- ka. Wchodząca w skład archipe-
sta. Z podsłuchów rozmów tele- talionowa grupa bojowa stacjo- lizowania sytuacji w tym kraju. lagu Komorów wyspa Majotta

| | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | | |
Pogróżki Phenianu ryzm, bieda, energia. Każdy,

KOREA PÓŁNOCNA. Znowu proces denuklearyzacji. – Jeśli najsłabiej nawet zorientowany
wzrosło napięcie na Półwyspie Stany Zjednoczone będą nadal człowiek będzie ją wydłużał
Koreańskim. Media w KRLD uporczywie obstawać przy do woli…
przytoczyły 29 marca wypo- czymś, co nie jest prawdą, i opóź- A my tymczasem zostaliśmy
wiedź jednego z dowódców woj- niać rozwiązanie kwestii nukle- ze spadkiem po zupełnie in-
skowych, który powiedział, że arnej, będzie to miało poważny nych czasach. Mamy zestaw
Phenian odpowie na „najmniej- wpływ na wyłączanie przez nas Andrzej Jonas narzędzi do naprawy maszyn
szy ruch strony południowej instalacji atomowych – zacyto- do szycia, a psują się nam sate-
w kierunku ataku uprzedzające- wała północnokoreańska agencja REDAKTOR NACZELNY lity. Organizacja Narodów
go szybszym i potężniejszym ata- KCNA komunikat rzecznika „THE WARSAW VOICE” Zjednoczonych, sojusz północ-
kiem”. Wcześniej nowy prze- tamtejszego ministerstwa spraw noatlantycki – podstawowe in-
wodniczący sztabu generalnego
sił zbrojnych Korei Południowej
zagranicznych. W tym samym
dniu Północ wystrzeliła rakiety
Co z NATO? strumenty XX w. – stają wobec
wyzwań wieku XXI.
powiedział, że zaatakowaliby bliskiego zasięgu z wyrzutni roz- Spadek ten rozsądnie zainwe-
północnokoreańską bazę broni
nuklearnej w reakcji na uderze-
mieszczonych na zachodnim wy-
brzeżu. Nastąpiło to po tym, gdy M ało kto tęskni do czasu
sprzed roku 1989. Świat
był wtedy gorszy, chociaż prost-
stowany może dać zadowalają-
cy procent od kapitału. Trzeba
mieć jednak wspólną świado-
nie ze strony Korei Północnej. Korea Południowa i USA ostrze-
Jednak zastrzegł, że Seul nie ma gły, że międzynarodowym nego- szy. Kto wróg, kto przyjaciel mość celu inwestowania. Miej-
zamiarów dokonania ataku cjatorom, którzy nakłaniają Phe- – łatwa diagnoza, prosta terapia. sce, w którym kapitał zostanie
uprzedzającego. nian do przekazania szczegółów Nad światem wisiała groza ato- złożony, jest oczywiste – my
Dzień wcześniej Korea Północ- swego programu nuklearnego, mowego grzyba. Straszliwa, ale nim jesteśmy, kraje poczuwają-
na ostrzegła, że może wstrzymać kończy się cierpliwość. (wr) też porządkująca. Okrągły Stół, ce się do odpowiedzialności.
a za nim upadek berlińskiego Cel wciąż jednak wymaga
muru, wyzwoliły ludzi i nadzie- możliwie precyzyjnego zdefi-
ję. I jak to zwykle po zimie, niowania.
w tym przypadku po zimnej NATO XXI w. musi mieć za-
wojnie, gdy zeszły lody, ukazał równo konkretnie określone
się cały nasz ludzki bałagan. cele i zasady, jak i zestaw od-
Lista spraw do załatwienia jest powiedzialnych podmiotów.
długa jak wykaz najpopularniej- Czy już potrafimy sporządzić
szych grzechów. Klimat, terro- odpowiednie listy?
MAX BRYANSKY
Rotacje
Zestrzelony w sztabach
PAKISTAN. Dowódca wojsk lądo-
ROSJA. Samolot szturmowy 26 marca rosyjskie agencje wych gen. Ashfaq Kayani (na zdję-
Su-25, który wybuchł prasowe, powołując się na ciu) dokonał kilku poważnych
20 marca w powietrzu pod- anonimowe źródła. Jego pilot zmian na stanowiskach dowód-
czas lotu treningowego zginął. Według uzyskanych czych. Za najważniejsze uchodzą
w okolicach Władywostoku, przez agencje informacji pilot mianowania nowych dowódców
został omyłkowo zestrzelony drugiego szturmowca miał dwóch z dziewięciu korpusów ar-
pomyłkowo odpalić pocisk mijnych. Dowodzący IV KA z La- Zaś pełniący dotąd tę funkcję
przez lecącą z nim w parze
hore gen. por. Shafaat Ullah Shan gen. por. Nadjem Ahmed zajął je-
maszynę – poinformowały powietrze–powietrze. (wrob)
przeszedł do sztabu armii na szefa go stanowisko w korpusie. Wśród
logistyki. Jego następcą został innych zmian było wyznaczenie
zdecydowała w latach 70. XX w.
o utrzymaniu więzi z Francją.
Katastrofa gen. por. Ijaz Ahmed Bakhshi. Na-
tomiast w I KA w Mangla miała
naczelnego chirurga i zarazem sze-
fa służby medycznej armii, którym
śmigłowca miejsce roszada. Jego dowódca,
gen. por. Sajjad Akram przeszedł
został równocześnie mianowany
Islamiści UKRAINA. Niedaleko Wyspy na zastępcę przewodniczącego
na generała porucznika Muham-
mad Rehan Burni. Na tym stano-
Wężowej runął 26 marca do Mo-
kontratakują rza Czarnego śmigłowiec Mi-8.
rządowej agencji ds. odbudowy te-
renów zniszczonych przez trzęsie-
wisku był vacat od lutego, gdy
w zamachu zginął jego poprzed-
SOMALIA. Bojownicy Unii Maszyna należąca do straży gra- nie ziemi w październiku 2005 r. nik gen. por. Mushtaq Baig. (tw)
Trybunałów Islamskich (UIC) nicznej leciała na wyspę z Ode-
ssy. Na pokładzie było 14 osób.
opanowali 26 marca na kilka
godzin miasto Dżouhar, poło- Katastrofę przeżył jeden z pasa- Własny system 2006 r. Start ostatniego, piąte-
go, przewidywany jest w paź-
żone około 90 km na północ od żerów, ale odniósł ciężkie obra- NIEMCY. Rosyjska rakieta nośna dzierniku, a najpóźniej na po-
stolicy kraju – Mogadiszu. Re- żenia. Wyspa Wężowa leży Kosmos 3M, która 27 marca wy- czątku 2009 r. Satelity SAR-
belianci uwolnili nieznaną licz- 35 km na wschód od ujścia Kilii, startowała z kosmodromu Ple- -Lupe stanowią element skła-
bę więźniów. Według świadków odnogi Dunaju, która stanowi seck w północnej Rosji, wynio- dowy własnego systemu roz-
w walkach miało zginąć siedem granicę między Ukrainą i Rumu- sła na orbitę czwartego z pię- poznania niemieckich sił
osób, w tym pięciu żołnierzy nią. W czasach ZSRR była za- ciu niemieckich sateliów zwia- zbrojnych, który kosztował
etiopskich. Zanim islamiści we- mkniętym obszarem wojsko- dowczych typu SAR-Lupe. 370 milionów euro. Jego czę-
szli do Dżouharu, zdobyli kilka wym. W niepodległej Ukrainie Pierwszego z nich wystrzelono ścią jest też stacja naziemna
mniejszych miejscowości. została zdemilitaryzowana. (wt) z tego kosmodromu w grudniu w Gelsdorf koło Bonn. (t)

PRZEGLĄD PRASY
MANEWRY
Z POLSZCZYZNĄ
Maciej Malinowski
jest mistrzem
polskiej ortografii,
popularyzatorem
poprawnej
polszczyzny
W cudzysłowie
WORLD OF WARCRAFT
J ak powinno się mówić i pisać: „w cudzy-
słowie” czy „w cudzysłowiu”? Mamy do ONET.PL
czynienia z rzeczownikiem twardotemato-
wym, to znaczy takim, który zakończony jest
spółgłoską twardą „w” i także „twardo” nale-
Warcraft kontra terroryści
ży go odmieniać. Istnieją jednak w polsz-
czyźnie rzeczowniki rodzaju męskiego za-
kończone na -ów, ale odmieniające się
W irtualni terroryści samo-
bójcy, broń biologiczna,
sabotaże – to wszystko znamy
niczący Centrum Badań Wy-
wiadu nad Terroryzmem.
Obecnie pod lupę brana jest
dytacją po miastach zarazę,
na którą chorowały ich posta-
cie podczas przygód w grze.
„miękko”, np. ołów i tułów. Mówimy i pisze- z gry „World of Warcraft”. Nie- gra „World of Warcraft”, która Za każdym razem tego typu
my: ołowiu, tułowia; ołowiowi, tułowiowi; którzy twierdzą, że doświad- skupia dziesięć milionów gra- akcje powodowały chaos
z ołowiem, z tułowiem; o ołowiu, o tułowiu. czenia z gry mogą się przydać czy na całym świecie. Nie trze- w wirtualnym świecie „World
Dlaczego tak się dzieje? w zwalczaniu prawdziwych za- ba prowadzić żadnych symu- of Warcraft”.
Otóż formy „ołów”, „tułów” wymawiano nie- grożeń. Działania terrorystycz- lacji, bowiem za każdą posta-
gdyś miękko, jako [ołówi], [tułówi]. Owa ne w grach multiplayer mogą cią stoi żywa osoba, a nie Od redakcji: Kto wie, czy nie naj-
miękkość w mianowniku znikła, utrzymuje mieć odniesienie do rzeczywi- sztuczna inteligencja. W tej lepszym wykorzystaniem War-
się jednak do dziś przy odmianie. stości. Co więcej, dają o wiele grze zdarzały się już terrory- crafta w walce z terrorystami
lepsze rezultaty w analizowa- styczne zamachy: klątwa po- byłoby przekonanie ich do
Przytoczone wyrazy można potraktować jak
niu psychiki terrorysty niż dro- wodująca eksplozję gracza przeprowadzania zamachów
wyjątki, większość bowiem wyrazów kończą-
gie symulacje komputerowe posłużyła jako narzędzie do za pomocą rzucania klątwy.
cych się na -ów (m.in. rów, parów, imiesłów) wykorzystywane przez służby eksterminacji ludności miast Jej skuteczność poza światem
jest twardotematowa od samego początku, porządkowe. Tak przynajmniej dzięki teleportom. Inni gracze- wirtualnym jest poważnie
o czym przekonuje chociażby forma dopeł- uważa Charles Blair, przewod- terroryści rozsiewali z preme- ograniczona.
niaczowa każdego z nich (zawsze powie się
rowu, parowu, imiesłowu (a nie: rowiu, paro- Na plażę z RAF-em
wiu, imiesłowiu). PAP
Skoro zatem już w II przypadku występuje

-owu, a nie: -owiu, znaczy to, że dalsze for-
my fleksyjne również muszą być „twar-
B rytyjskie Królewskie Siły Powietrzne (RAF), obchodzące 1 kwiet-
nia 90. rocznicę istnienia, wypuściły z tej okazji bikini zdobio-
ne swoim emblematem. Kostium kąpielowy w kolorze navy-blue
de”… z wyjątkiem miejscownika, kiedy to należy do wiosennej kolekcji, którą m.in. w internecie sprzedaje
następuje wymiana spółgłoski tematycz- brytyjskie lotnictwo wojskowe. Komplet kosztuje 35 funtów (oko-
nej twardej -w- na spółgłoskę miękką zapi- ło 160 złotych). RAF, który oprócz bikini oferuje inne produkty ze
sywaną jako -wi-. W konsekwencji otrzy- swoim logo, zamierza w ten sposób przyciągnąć uwagę młodych
mujemy postać VI przypadka – w rowie, ludzi i umacniać swój wizerunek.
w parowie, w imiesłowie.
Ponieważ słowo „cudzysłów” zaliczane Od redakcji: Ech, ta komercjalizacja życia… Kiedyś wizerunek wojska
jest do wyrazów twardotematowych, trze- budowało się hasłami o honorze i etosie – dziś, by przyciągnąć do
ba je odmieniać następująco: (kto? co?) munduru, potrzebne jest bikini.
cudzysłów, (kogo? czego?) cudzysłowu,
(komu? czemu?) cudzysłowowi, (z kim? Od przedszkola do Stawropola
DZIENNIK.PL
RAF
z czym?) z cudzysłowem, (o kim? o czym?)

o cudzysłowie.
Błędna forma „w cudzysłowiu” powstaje
przez fałszywą analogię do form w przysło-
P ompki na piąstkach, wspinanie się po li-
nach i to, co chłopaki lubią najbardziej:
prawdziwe wojskowe karabiny. Takie atrakcje
nie skarży się mamie na wojskowy dryl, poran-
ne zaprawy, musztrę i skąpe racje żywnościo-
we. A instruktorzy zapewniają, że rosyjskie si-
wiu, w pustosłowiu, w wielosłowiu oraz czekają na młodych Rosjan w obozie treningo- ły specjalne byłyby z nich dumne.
(kogo? czego?) przysłowia, pustosłowia, wym niedaleko Stawropola. Tam od byłych ko-
wielosłowia. Te są oczywiście poprawne, mandosów dostają prawdziwy wycisk. W obo- Od redakcji: Jak widać, kandydatów do służby woj-
gdyż chodzi o wyrazy rodzaju nijakiego zie jest 40 chłopaków. Śpią na pryczach, jedzą skowej można szukać już wśród 12-latków. Kto
(przysłowie, pustosłowie, wielosłowie). wojskowe posiłki, bawią się bronią. Najmłod- wie, czy w związku z szybką profesjonalizacją nie
Tymczasem „cudzysłów” to rzeczownik ro- szy z nich ma 12 lat, najstarszy – 17. W rękach powinniśmy pójść za ciosem i przebić Rosjan, or-
dzaju męskiego twardotematowy i twardo- byłych komandosów – elity rosyjskiej armii ganizując podobne obozy dla przedszkolaków.
tematowo się odmieniający. – stają się mężczyznami. Żaden z nastolatków Czym skorupka za młodu nasiąknie…

| | | | | | | |
TRZY RÓŻNE
NORBERT BĄCZYK
NORBERT BĄCZYK
ŚWIATY
Stwierdzenie, że służyło się w Afganistanie, jest bardzo nieprecyzyjne. Wojskowe bazy
w tym górzystym i surowym kraju mogą mieć bardzo różne oblicza. Kabul, Bagram,
Szarana, każda z nich stawia służącym tu żołnierzom odmienne wyzwania.
„Afganistan jest drugim po Sierra Le- Afganistan z pokładu samolotu wojsko- lotnicze bramy kraju. Z Europy czy USA
one najbiedniejszym krajem świata. Jego wego, trudno jednak zgadnąć, gdzie ta trafia się tu właśnie samolotem i na ogół
gospodarka opiera się na rolnictwie. trawa ma rosnąć. W dole rozpościera się na jednym z tych lotnisk zaczyna się i koń-
58 proc. terytorium kraju zajmują użytki brązowa, kamienna pustynia. W rzeczy- czy przygodę z Afganistanem. Bagram to
rolne, przy czym grunty orne zaledwie wistości Afganistan ma bardzo różnorod- zresztą coś więcej niż tylko baza lotnicza.
12 proc., a łąki i pastwiska 46 proc. Słaba ną szatę roślinną, niemniej przelatując To strategiczny punkt 50 km na północ od
jakość gleb i niskie opady atmosferyczne nad wschodnimi obszarami tej islamskiej Kabulu, zamykający wyjście z doliny
powodują, że większość pól uprawnych republiki i obserwując ogromne obszary Panczsziru na drodze do stolicy. Jego zna-
musi być sztucznie nawadniana” – tak za- nieużytków, rolnictwo niszczone suszą, czenie pierwsi dostrzegli Rosjanie, budu-
czyna się rozdział poświęcony gospodar- prymitywne drogi oraz wsie i miastecz- jąc tu duże lotnisko. Od 2002 r. Bagram
ce w książce „Vademecum żołnierza. ka zbudowane z domów z cegły mułowej stało się bazą amerykańską, w tym samym
Islamskie Państwo Afganistanu”, którą i o konstrukcji niemal żywcem wyjętej roku trafili tam polscy saperzy w ramach
w 2007 r. w związku z przygotowaniami z podręcznika do archeologii, można zro- operacji „Enduring Freedom”. W Bagram
do misji wydał Departament Wychowania zumieć, dlaczego na tym tle wojskowe powstał pierwszy obóz Wojska Polskiego
i Promocji Obronności MON. bazy wojsk koalicji jawią się jako miej- – Biały Orzeł (Camp White Eagle). Dziś
Według przekazanego w kwaterze sca z innej planety. przy bramie nie ma już charakterystycz-
głównej ISAF (HQ ISAF) komunikatu nego, dużego godła narodowego, które wi-
w niektórych rejonach kraju z powodu WOJSKOWE MIASTO tało wjeżdżających do obozowiska żoł-
katastrofalnej zimy już wystąpiła klęska Bagram Air Base i międzynarodowy nierzy. Zdjęto je, bo się zniszczyło. To też
głodu, a ludzie jedzą trawę. Obserwując port lotniczy Kabulu Khwaja Rawash to znak czasu. Jesteśmy w Afganistanie już

KULISY AFGANISTAN
Baza Szarana przypomina rozległą górską twierdzę. Położona na wysokości 2300 m n.p.m. dominuje nad okolicą.
sześć lat, dłużej niż w Iraku, i wiadomo, bowych czy trenując biegi w ramach cie bezpieczeństwa to ważna sprawa. Je-
że szybko stąd nie wyjedziemy. Bagram utrzymywania kondycji fizycznej. Baza śli jednak przez cały czas pobytu nie
Air Base, gdzie swą siedzibę ma m.in. do- nigdy nie śpi. Amerykanie, zgodnie opuszcza się miejsc takich jak Bagram
wództwo PKW Afganistan, to swoisty fe- z procedurami, w większości nie rozsta- i nie pełni się służby na miejscowych
nomen. Amerykanie zastali tu gruzy, sa- ją się ze swą bronią długą czy odblasko- punktach kontrolnych, gdzie zawsze ist-
mi zresztą wykonywali uderzenia na miej- wymi paskami, dzięki którym widać ich nieje ryzyko zamachu, raczej trudno
scowe lotnisko, a potem krok po kroku, po zmroku (ma to chronić przed koli- uważać się za wojennego weterana
miesiąc po miesiącu zaczęli je przekształ- zjami drogowymi). z Afganistanu. Względnie wygodne
cać w jedno z największych wojskowych Tak naprawdę na Disney Street o tym, kontenery z klimatyzacją, natryski z cie-
miasteczek. I robią to nadal, ściągając ty- gdzie jesteśmy, wciąż przypominają pro- płą wodą, najlepiej zaopatrzone wojsko-
siące specjalistów czy zatrudniając miej- cedury bezpieczeństwa, kamery, zakazy we sklepy PX, a nawet specjalne pawi-
scową ludność. Dziś przebywa tu okreso- fotografowania, wreszcie złowrogo wy- lony z pamiątkami, serwująca wysoko-
wo 13–20 tys. żołnierzy koalicji. Bagram glądające centralne więzienie, gdzie kaloryczne potrawy i desery stołówka
dzieli się na część lotniskową, z dwoma przetrzymuje się schwytanych podejrza- DFAC, dostępne siłownie, wypożyczal-
pasami startowymi, jeszcze radzieckim nych o terroryzm. Na ścianach plakaty nie czy choćby banalny dostęp do inter-
o długości 3 km i zbudowanym w 2006 r. ze zdjęciem zniszczonego przez minę netu to życie, o którym 90 proc. Afgań-
nowym o długości 3,5 km, przy których HMMWV podzielone na kawałki ukła- czyków może tylko pomarzyć, a które-
bazują dziesiątki samolotów i śmigłowców, danki i napis: „Ty mówisz. Oni słuchają. go zazdroszczą „tym z Bagram” oddzia-
oraz grupę obozów wojskowych, rozbudo- Który element układanki im przekaza- ły z odległych, wysuniętych placówek.
wywanych wzdłuż centralnej drogi zaopa- łeś?”. Obok kontenerów mieszkalnych Nie znaczy to oczywiście, że przebywa-
trzeniowej (MSR – Main Supply Route), schrony przeciwodłamkowe, tu i ówdzie jący w Bagram żołnierze pełnią mniej
nazwanej Disney Street. ziemne umocnienia. Za oknami słychać ważne czy odpowiedzialne funkcje. Bez
Na Disney Street, ochrzczonej tak niemal nieustający, choć przytłumiony miejscowych techników czy oddziałów
przed laty na pamiątkę Jasona A. Di- pogłos silników odrzutowych i warkot łączności operacje choćby niezwykle
sneya, który zginął w Bagram w 2002 r., przelatujących śmigłowców. ważnego lotnictwa nie byłyby możliwe.
samochody cysterny, wózki widłowe, Trudno też wyobrazić sobie skuteczne
wojskowe łaziki, a nawet autobusy miej- TWIERDZA NA SZCZYCIE działania bez zaplecza medycznego i lo-
scowej linii obozowej przetaczają się Z drugiej strony wojna rzadko dociera gistycznego. Z drugiej strony trzeba być
drogą w nieustającym korowodzie przez za mury Bagram. To dobrze, bo przyby- świadomym faktu, że we współczesnych
całą dobę. Obok, po chodniku, prze- wający tu żołnierze, choćby ci wyma- armiach, mających bardzo rozbudowa-
mieszczają się żołnierze kilkunastu na- gający konsultacji lekarskiej, potrzebu- ne tyły, stosunek ogólnej liczby perso-
rodowości, spiesząc się do spraw służ- ją oddechu. Po ciężkiej służbie poczu- nelu wobec „aktywnych bagnetów” do-

| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | ARMIE
| | ŚWIATA
Baza Bagram
Tutaj mieści się przede wszystkim dowództwo Polskiej Grupy Bojowej i stacjonuje jej kompania Bravo NORBERT BĄCZYK (2), JACEK MATUSZAK (2)
stępnych na pierwszej linii jest dość nie- Prezentują się nieźle, choć wielu narze- w Kabulu. Kwatera główna odpowiada
korzystny, co odbija się niestety na mi- ka na ciasnotę i brak miejsca na rzeczy za zarządzanie działaniami sił między-
sjach takich jak ta w Afganistanie. osobiste. Podobnie jak w Bagram, i tu narodowych i koordynację współpracy
Jeśli Bagram przywołuje na myśl sko- wre praca przy rozbudowie twierdzy, któ- z miejscowymi władzami.
jarzenia z wojskowym miastem, to baza ra ma dość ważne znaczenie operacyjne.
Szarana przypomina rozległą górską Okolica nieco przygnębia – niemal zu- OAZA W KABULU
twierdzę. Położona na wysokości 2300 pełnie pozbawiona zadrzewienia, kamie- Obóz HQ ISAF jest położony w ufor-
m n.p.m. dominuje nad okolicą. Tutaj nista pustynia, a każdy poruszający się tyfikowanej dzielnicy, sam zaś oddzie-
mieści się przede wszystkim dowództwo po obozie pojazd wznieca tumany kurzu. lony od miasta wysokim murem, two-
Polskiej Grupy Bojowej i stacjonuje jej Słońce zagląda niemal w każdy kąt, gdyż rzy rodzaj zamkniętej oazy. Jak podkre-
kompania (zespół bojowy) nic nie rzuca tu natural- śla wielu, to jedno z nielicznych miejsc,
Bravo. Szarana swą archi-
Bagram to baza nego cienia. Przy głów- „gdzie w miejscowych wojskowych ka-
tekturą nie odbiega od typo- centralna, Szaranę nej drodze obok polskie- wiarniach można napić się piwa albo
wej amerykańskiej bazy go obozowiska parkują wina, ale nie więcej dwie lampki na
wojskowej, jakie można spo- nazwać można obozem Rosomaki i HMMWV, dzień”. Warunki bytowe są tu lepsze niż
tkać na różnych wysoko- pośrednim. Kabul przy nich zbierają się w Bagram, a baza jest bardzo mała, nie-
ściach geograficznych na ca- także żołnierze wyrusza- mal kameralna. Można ją obejść do-
łym świecie – rzędy mieszna ich tle jawi się jako jący na kolejne patrole. słownie w kilkanaście minut. Siedząc
kalnych kontenerów wraz ze Nigdy nie wiadomo, co w ciepły, wiosenny wieczór w miejsco-
schronami przeciwodłamko-
oaza spokoju przyniesie kolejna akcja. wym parku, bo jest tu nawet mały park,
wymi, drewniane, parterowe budynki, Można wykonać ich wiele i nie wydarzy wśród bawiących się przy muzyce żoł-
rozbudowany system ochrony. Polacy ko- się nic godnego uwagi. I można z takie- nierzy aż trudno uwierzyć, że Afgani-
rzystają z sojuszniczej stołówki DFAC go patrolu już nie wrócić. stan to kraj, w którym ludzie jedzą z gło-
umieszczonej w dużych namiotach. Obok Bagram to baza centralna, Szaranę nadu trawę. Iluzja znika następnego ran-
inny namiot służy w zależności od po- zwać można obozem pośrednim. Im ka, gdy kilkaset metrów dalej, w osło-
trzeby za pokój telewizyjny, salę odpraw, mniejsze obozowiska, tym trudniejsze nie brytyjskich żołnierzy trafia się na
kawiarenkę internetową, a nawet kapli- panują w nich warunki. Wreszcie naj- główną drogę prowadzącą na lotnisko
cę. Żołnierze mieszkają w zielonych ciężej mają żołnierze wyruszający na w Kabulu. Miejscami ta bądź co bądź
i białych kontenerach (po czterech w jed- wielodniowe patrole poza obozowiska, reprezentacyjna arteria wygląda znacz-
nym), wyposażonych w klimatyzatory. nocujący na otwartych przestrzeniach, nie gorzej niż Disney Street. 
Co ciekawe, to polskie konstrukcje, za- przy pojazdach, w gotowości bojowej. Na Napisz do autora: norbert.baczyk@
kupione specjalnie dla PKW Afganistan. drugim końcu tej skali jest zaś HQ ISAF redakcjawojskowa.pl

Paždjerski Karolczak Semkow Gruszczyński
„Oblicza wojny” to cykl, w którym
pragniemy pokazać naszym
Czytelnikom, jak na wojsko, konflikty
i kwestie bezpieczeństwa patrzą
językoznawcy, socjolodzy,
pisarze lub historycy.
Łukasz Kulesa
Czy stosowanie tortur w sytuacji za-

grożenia bezpieczeństwa państwa jest
dozwolone?
– Standardy dotyczące przestrzegania
praw człowieka w niektórych kwestiach
dopuszczają ograniczenie czy też zawie-
szenie pewnych praw i wolności obywa-
telskich. Chodzi tu o sytuację nadzwy-
czajną lub stan wojny. Wówczas ogra-
niczeniu może podlegać na przykład
wolność poruszania się, prawo do zgro-
madzeń lub wolność wygłaszania opi-
nii. Natomiast tego rodzaju ogranicze-
niom nie podlegają prawa uznane za naj-
ważniejsze i podstawowe. Należy do
nich również zakaz stosowania tortur,
który ma charakter bezwzględny – nie
ma od niego wyjątków.
„Nie” dla tortur

Zamachy z 11 września w Nowym Jor-
ku przyczyniły się jednak do wzrostu
rea Północna czy też część państw Azji
Środkowej stosują tortury nagminnie.
Otóż na początku bardzo silne było
przekonanie, że mamy do czynienia
przypadków stosowania tortur zarów- I na ogół nie spotyka się to z tak gwał- z wydarzeniem, które absolutnie od-
no przez terrorystów, jak i walczące townymi reakcjami potępienia ze stro- wraca porządek międzynarodowy.
z nimi wojska… ny społeczności międzynarodowej, na Przeciwko nam stają terroryści, którzy
– Należy pamiętać o tym, że stoso- jakie zasługują takie praktyki. są niezwykle zdeterminowani i którzy
wanie tortur nie dotyczy tylko struktur planują spektakularne ataki na cele za-
państwowych czy terrorystów. Wyko- Inaczej jest w przypadku Stanów chodnie – ataki, które mają spowodo-
rzystują je również na przykład grupy Zjednoczonych? wać jak największą liczbę ofiar. Ten
przestępcze. Poza tym, większość przy- – Tak. Od krajów zachodnich oczeku- argument szedł dalej: w przypadku
padków stosowania tortur rozgrywa się jemy, że będą stały na straży praw czło- tych ludzi nie możemy stosować na-
poza konfliktem między terroryzmem wieka i standardów państwa prawa, dla- szych rutynowych technik przesłuchań
islamskim a państwami zachodnimi. tego w tych krajach oskarżenia o stoso- i zatrzymań. Nie możemy przejmować
Wiele reżimów totalitarnych i autory- wanie tortur są tak bardzo niepokojące się tym całym bagażem konwencji praw
tarnych na świecie szeroko używa tor- i budzą tak duże zainteresowanie. człowieka. Musimy działać w sposób
tur i często uchodzi im to na sucho. nadzwyczajny. Pamiętajmy o tym, że
Bardzo dużo uwagi poświęca się w tym Tak jest w przypadku amerykań- Amerykanie stworzyli specjalną kate-
względzie Stanom Zjednoczonym i in- skiej bazy wojskowej Guantanamo gorię dla zatrzymanych terrorystów
nym państwom zaangażowanym w wal- na Kubie. – „bezprawnych bojowników”, właśnie
kę z terroryzmem, podczas gdy pań- – Słusznie odniósł się pan wcześniej po to, by umieścić ich w szarej strefie
stwa takie jak Birma, Zimbabwe, Ko- do wydarzeń z 11 września 2001 r. prawa konfliktów zbrojnych. „Bez-

OBLICZA WOJNY
prawni bojownicy” nie są jeńcami wo- tortury. Chodzi tu o pozbawianie za- puszczenia tortur jest wynikiem kłopo-
jennymi. Nie są też cywilami. Stano- trzymanych snu, poddawanie ich przez tów służb wywiadowczych.
wią specjalną kategorię. długi czas działaniu głośnej muzyki,
pozostawianie w ciemności, długo- Czy w kwestii tortur istnieje jakiś pol-
Czy to oznacza, że powinniśmy dać trwałej izolacji, no i wreszcie najbar- ski wątek?
ciche przyzwolenie na stoso- dziej kontrowersyjną technikę: podta- – Polska uczestniczy i coraz częściej
wanie tortur? pianie. Amerykanie mówią w tym wy- będzie uczestniczyć w różnego typu mi-
– Zwolennicy tortur zwykle padku tak: co prawda podejrzany nie sjach stabilizacyjnych. Oczywiście sami
powołują się na bardzo spekta- może oddychać i boi się, że utonie, ale nie możemy stosować tortur, także dlate-
kularny przykład „tykającej nikt nie zamierza go zabić lub trwale go, że podpisaliśmy odpowiednie zobo-
bomby”. Gdzieś jest ukryta okaleczyć, a poza tym jest to procedu- wiązania międzynarodowe i zakazuje
bomba z nastawionym zapalni- ra wyjątkowa, stosowana w stosunku nam tego konstytucja. Ale powinniśmy
kiem czasowym i tylko jedna do zatrzymanych terrorystów posiada- też wystrzegać się innej możliwości: prze-
osoba wie, gdzie ta bomba się jących kluczowe dla nas informacje. kazywania osób zatrzymanych podczas
znajduje i kiedy wybuchnie. Py- Niektórzy chcą oddzielić tego rodzaju misji zagranicznych takiej władzy, która
tanie brzmi: czy w takim razie techniki przesłuchań od tortur i stwo-
nie powinniśmy tej osoby tortu- rzyć przepisy, które szczegółowo okre-
rować po to, żeby rozbroić bom- ślałyby, w jakich przypadkach można
bę i ocalić kilkadziesiąt czy mo- byłoby je stosować. Pamiętajmy jednak
że nawet kilka tysięcy istnień ludz- o tym, że i w średniowieczu istniały Jeżeli Zachód traci jasne
kich? Jeśli dopuścimy jednak moż- bardzo skomplikowane procedury sto-
liwość stosowania tortur w tej bar- sowania tortur, co nie zmienia faktu, że
poczucie tego, że powinien
dzo wyjątkowej sytuacji, to szyb- były to tortury. stosować wyższe standardy
ko możemy zacząć godzić się ze niż te, które stosują
stosowaniem tortur wobec osób, Poza tym tortury okazywały się w prze-
które być może same tej bomby nie szłości nieskuteczne. terroryści, to okazuje się,
podłożyły, ale mogą znać kogoś, kto – Dlatego z nich zrezygnowano. Po- że nie ma między obiema
to zrobił. A następnie być może bę- za tym, torturując, wywołuje się chęć stronami różnicy
dziemy kogoś torturować tylko po odwetu. To jest tak naprawdę produkcja
to, żeby dowiedzieć się, czy taka nowych terrorystów i ludzi, którzy są
bomba w ogóle istnieje? Jednym sło- zdecydowani pomścić swoje krzywdy.
wem, jest to prosta droga do tego, by I jeżeli Zachód traci jasne poczucie te-
torturować każdego podejrzanego. go, że powinien stosować wyższe stan- mogłaby użyć tortur wobec nich. Na przy-
Stany Zjednoczone szybko zoriento- dardy niż te, które stosują terroryści, to kład w Afganistanie kilka państw NATO
wały się, że stoją właśnie przed tego okazuje się, że dla wielu osób nie ma zawarło z rządem prezydenta Karzaja do-
typu problemem. właściwie różnicy pomiędzy Stanami datkowe porozumienia, aby zagwaranto-
Zjednoczonymi a terrorystami. wać, że osoby, które ich żołnierze prze-
Amerykański prawnik Alan Dersho- kazują afgańskiej policji czy służbom spe-
witz, profesor uniwersytetu har- Zastosowanie tortur jako metody cjalnym, będą odpowiednio traktowane.
wardzkiego, opowiedział się jednak w walce z terroryzmem wydaje się Ponadto, znane były przypadki przewo-
wprost za wprowadzeniem do ame- ostatecznością, zwłaszcza z punktu wi- żenia przez Amerykanów osób podejrza-
rykańskiego systemu prawnego in- dzenia państwa demokratycznego. nych o terroryzm do krajów trzecich, wła-
stytucji tortur. Twierdzi on nawet, że Sam fakt rozważania takich rozwiązań śnie po to, by tam lokalne służby zasto-
stosowanie tortur w Stanach Zjed- rodzi pytanie, czy oznacza to wyczer- sowały wobec nich tortury. 
noczonych nie jest obecnie zabronio- panie i nieskuteczność innych metod? Rozmawiał Tomasz Gos
ne, nielegalne jest jedynie wykorzy- – Państwa zachodnie na pewno za-
stanie tak zdobytych informacji spały, jeśli chodzi o rozpoznawanie za- Łukasz Kulesa
w postępowaniu sądowym. grożenia ze strony terrorystów islam-
– Z całym szacunkiem dla pana Der-
showitza: Stany Zjednoczone ratyfiko-
skich spod znaku Al-Kaidy. Stany
Zjednoczone i państwa w nie zapatrzo-
U rodził się w 1978 r. Analityk, zastęp-
ca kierownika Biura Badań i Analiz
w Polskim Instytucie Spraw Międzynaro-
wały na przykład konwencję z 1984 r. ne coraz większą uwagę poświęcały dowych. Absolwent Wydziału Prawa i Ad-
o zakazie stosowania tortur oraz inne- elektronicznym środkom uzyskiwania ministracji Uniwersytetu Jagiellońskiego
go okrutnego, nieludzkiego i poniżają- informacji, na przykład nasłuchowi oraz Wydziału Stosunków Międzynarodo-
cego traktowania i karania ludzi. Co oraz zwiadowi satelitarnemu, zanie- wych i Studiów Europejskich Uniwersyte-
prawda z pewnymi zastrzeżeniami, ale dbując kwestie źródeł osobowych. Po tu Środkowoeuropejskiego w Budapesz-
norma o zakazie zadawania ostrego czym nadszedł 11 września i okazało cie. Specjalizuje się w problematyce pro-
cierpienia lub bólu fizycznego czy psy- się, że odbudowanie wywiadu osobo- liferacji broni masowego rażenia, a także
chicznego jest dosyć jednoznaczna. wego zajmuje bardzo dużo czasu. Po- kwestiach użycia siły w prawie międzyna-
Problem polega na interpretowaniu za- jawiła się za to bardzo atrakcyjna dro- rodowym, ewolucji zadań i misji NATO
kresu tego zakazu. Stany Zjednoczone ga na skróty: zamiast skrupulatnego oraz polityki bezpieczeństwa Unii Euro-
próbują wprowadzić pewne techniki zbierania informacji czy też umiesz- pejskiej. Do lutego 2008 r. pełnił funkcję
przesłuchań, twierdząc, że jest to co czania swoich agentów w siatkach ter- koordynatora programu bezpieczeństwa
prawda wywieranie nacisku i próba zła- rorystycznych, wystarczy złamać od- międzynarodowego w PISM.
mania przesłuchiwanego, ale nie są to powiednią osobę. Skłonność do do-

TO I OWO
UCY WILIZOWANY
SZPIEG
„PSYSIA” PUŚCIŁA? Wiadomość gorąca aż
4,85 parzy i przez to jeszcze niesprawdzona.

– taką średnią ze wszystkich
Oficerów służb tajnych naszła nagła gorącz-
przedmiotów i egzaminu uzy-
ka sławy. Podobno pokazali się w interne-
skał st. szer. Jarosław Pipka, najlepszy
słuchacz Szkoły Podoficerskiej Wojsk cie na wojennym tle Afganistanu, gdzie peł-
Rozmowy Lądowych w Poznaniu. To także najlep-

szy wynik w czteroletniej historii po-
nili służbę. Chłopaki ze służb grają w otwar-
te karty?
kadrowe znańskiej SPWL. Egzaminy na kapra-

la zdawało 21 marca 61 elewów.
Zanim cokolwiek się wyjaśni, spieszę z ko-
mentarzem. Otóż, jest gatunek ludzi stwo-
O
rzonych do dokonywania czynów heroicz-
statnio byłem mimowolnym świad- Żołnierze musieli wykazać się spraw- nych. Niestety, bohaterem człowiek się sta-
kiem bardzo ciekawej rozmowy pro- nością fizyczną, sprawdzano też ich je nie w momencie czynu, lecz w chwili, gdy
wadzonej w pociągu między dwiema mło- znajomość sprzętu oraz zdolności zostanie on nagłośniony. Kto na przykład
dymi kobietami. Panie, ubrane eleganc- pedagogiczne. (ann) słyszał o czynach bohaterskich cichych pro-
ko, po cywilnemu – można by wziąć za fesjonalistów?
pracownice dużej firmy handlowej albo Wszędzie w świecie do „służb” dobiera się
banku. Szybko okazało się jednak – co ludzi z mocną psychiką. I wcale nie chodzi
wynikało z ich rozmowy – że są oficerami o to, żeby byli twardzielami w starciu
Wojska Polskiego wracającymi ze świąt z przeciwnikami i wszelką wrogą ma-
do macierzystych jednostek. Gdyby histo-
Zielona wiosna terią. Idzie jedynie o to, żeby im
„psysia” nie puściła, gdy nagle
ria skończyła się na tym, nie byłoby „Zielono nam!” – krzyczą odczują nieprzepartą potrzebę
o czym pisać. Ich rozmowa była jednak
na tyle interesująca, że postanowiłem po- na wiosnę pochwalenia się światu swoimi
bohaterskimi czynami.
święcić im ten felieton. Ci, których nie wcielono. A skąd mój pośpiech? Bo pojawił
Kiedy w pociągu spotykają się przedstawi- Bo tym, którzy noszą mundur, się dobry temat do żartów, a za
ciele tej samej grupy zawodowej, najczę-
ściej rozmawiają o pracy. Wielokrotnie sły-
Przez cały rok chwilę pewnie okaże się, że to nie
Nikołaj Aleksandrowicz wygrał samo-
szałem rozmowy prawników, którzy anali- jest zielono. chód na loterii, tylko Aleksandrowi
zowali prowadzone przez siebie sprawy, Nikołajewiczowi ukradli rower na Placu
dialogi PR-owców wymieniających się no- Czerwonym, i rzecz przestanie być śmieszna.
wymi technikami skutecznego przekony-
wania do produktu czy też informatyków
przerzucających się tajemniczymi dla
Ppłk Krzysztof Gruszecki,
mnie nazwami. Spodziewałem się więc, że dowódca 1 Batalionu Dowodzenia:
panie oficer porozmawiają o najnowszych
typach uzbrojenia, nowinkach taktycznych – Co roku organizujemy spotkania z dziećmi
albo doświadczeniach innych armii. Jakże
się myliłem. i młodzieżą. Chcemy oswoić ich z wojskiem. Może
Mówiąc w skrócie, rozmowa dotyczyła eta- poczują sentyment do armii i w przyszłości
tów, etatów i jeszcze raz etatów. Przez pół-
torej godziny panie z wypiekami na twarzy zdecydują się na służbę („Gazeta Pomorska”)
wymieniały się informacjami na temat te-
go, co ktoś sobie gdzieś załatwił, jaką ma Nonsens tygodnia: Bombowa pomyłka
fajną fuchę w garnizonie, jakie ma per-
Wielu z nas przydarzyło się źle zaadresować kopertę albo przy wysyłaniu kilku li-
spektywy na awans i czy kalkuluje mu się
stów popełnić błąd i wysłać ukochanej list do mamy, a mamie wyznanie miłosne.
iść do cywila z obecnego stanowiska, czy
Takie pomyłki są co najwyżej zabawne. Inaczej jest, kiedy zamiast akumulatora do
może warto się jeszcze trochę pomęczyć
śmigłowca otrzymujemy… zapalnik do pocisku atomowego.
i uciec z armii z wyższego „U”. Żeby jesz-
cze chodziło o awanse z powodów zasług Żart? Ależ skąd. W 2006 r. niegroźna, ponieważ nie wy- ku błędu nie otrzyma głowic?
bojowych, męstwa czy chociażby sprawno- Amerykanie przekazywali Taj- słali do Tajpej ładunków jądro- Na razie wszystko skończyło
ści organizacyjnej. Ale nie – każdy coś wanowi, zgodnie z umową wych, ale to wątpliwe pocie- się na śmiechu i na wyróżnie-
między krajami, akumulatory szenie. Broń atomowa nie niu w postaci umieszczenia
„kombinuje”, „załatwia” i „wydeptuje
do śmigłowców. Jakież było jest czymś, do czego można informacji w rubryce „Non-
ścieżki”. I tak przez całą rozmowę.
zdziwienie Tajwańczyków, kie- podchodzić z nonszalancją sens tygodnia”, ale w przy-
Chciałem uczepić się myśli, że to jakieś po- dy w przesyłce zamiast aku- – w zgodnej opinii ekspertów szłości takie pomyłki po pro-
zostałości dawnych czasów. Że żołnierki mulatorów znaleźli cztery za- jej niekontrolowane użycie na stu nie powinny mieć miej-
kształtowały charakter w czasach gospo- palniki do pocisków atomo- większą skalę mogłoby do- sca. Miejmy nadzieję, że do-
darki niedoboru, kiedy „załatwianie” było wych, które umożliwiają uru- prowadzić nawet do zagłady chodzenie rozpoczęte przez
podstawową czynnością życiową. I trzy- chomienie reakcji łańcucho- życia na ziemi. Dziś Ameryka- sekretarza obrony USA Ro-
małbym się tej myśli kurczowo gdyby nie wej powodującej wybuch ją- nie przez pomyłkę wysyłają berta Gatesa wyeliminuje
to, że panie miały tak „na oko” 24–25 lat. drowy. Amerykanie dziś za- zapalniki – kto zagwarantu- możliwość wystąpienia takiej
Smutne. rzekają się, że pomyłka była je, że jutro jakiś kraj w wyni- pomyłki w przyszłości. (AP)

| | | | | | | |
Czy wiesz, że… Paragraf 22

…NATO zamierza urucho- lewizja ruszy podczas regularne wysyłanie do te-
mić w Internecie własny szczytu w Bukareszcie. go kraju pięciu ekip telewi-
kanał telewizyjny, aby po- Większość przedstawia- zyjnych. Kanał będzie do-
prawić swój wizerunek. nych w telewizji materiałów stępny ze strony interneto-
Rzecznik sojuszu James będzie dotyczyła działań wej www.nato.int. Projekt
Appathurai powiedział żołnierzy sojuszu w w większości finansowany
26 marca, że natowska te- Afganistanie. Planuje się jest przez Danię. (ad)
ROZMOWY NA SPOCZNIJ
STARY ODCHODZI! D aj się skoszarować! – wołał afisz

zapraszający na specjalny pokaz
spektaklu białostockiego Teatru Dra-
– Podobno stary odchodzi?! – Wszystko będzie. I nowy cesarz też. matycznego. Postanowiono pokazać
– No. – No, oprócz tych, których stary pociągnie słynny „Paragraf 22” Josepha Hellera
– Jak to „no”?! za sobą. w 18 Batalionie Obrony Terytorialnej,
– No, mówiłeś, że stary odchodzi. – No. aby w ten sposób uczcić przypadający
– Zupełnie cię to nie rusza? – Wiesz, kogo stary pociągnie? 27 marca Międzynarodowy Dzień Te-
– Rusza, przecież powiedziałem – „no”. – No. atru. Aktorzy chcieli tę bardzo żołnier-
– W górę idzie. – Kogo? ską sztukę zagrać choć raz w murach
– No, jak zawsze. – Mnie. prawdziwej jednostki. Akcja „Paragra-
– Nie zawsze idzie się w górę. – Skąd wiesz? fu 22” dzieje się w amerykańskiej ba-
– Dowódcom ciężko nie iść w górę. – Od starego. zie wojskowej we Włoszech, gdzie pilot
Idą w górę. – Dlaczego ciebie? Yossarian udaje wariata, aby nie brać
– No to pewnie się zamiesza. – Powiedział, że oficerów to sobie wszędzie udziału w lotach bojowych i tak prze-
– No... Dlaczego ma się zamieszać? dobierze... trwać wojnę. Na przeszkodzie staje
– Bo stary odchodzi. I pewnie głowy polecą. – A kierowcy to nie? Taki nadzwyczajny mu jednak paragraf 22, na którego
– Czyje głowy? jesteś? podstawie lekarze orzekają, że troska
– Wiesz, ludzie starego. Cesarza nie bę- – No. o własne życie w obliczu zagrożenia
dzie, to pewnie i dworu nie będzie. – Ale z tobą gadanie. Na torturach nic by jest dowodem zdrowia psychicznego.
– Będzie. się człowiek od takiego nie dowiedział. A więc Yossarian jest zdrowy i może
– Kto będzie? – No. Dlatego mnie bierze. latać… (ATU)
D O M O W A
O J N A

NR 14 (585) 6 Kwietnia 2008 Cena

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

NR 14 (585) 6 Kwietnia 2008 Cena

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NR 14 (585) 6 KWIETNIA 2008 CENA 4,70 ZŁ (W TYM 7% VAT)

TYGODNIK FORUM: Rozmowy w sieci str. 13

Redaktorzy prowadzący: Bydgoszcz: Krzysztof Wilewski, Marcin Kaczmarski, Włodzimierz Kaleta,

2 Polska Zbrojna nr 14/2008

nr 14/2008 Polska Zbrojna 3

4 Polska Zbrojna nr 14/2008

nr 14/2008 Polska Zbrojna 5

6 Polska Zbrojna nr 14/2008

Od lewej: płk. Jarosław

nr 14/2008 Polska Zbrojna 7

przysłużył się Polsce trudnej II zmianie

8 Polska Zbrojna nr 14/2008

Siły zbrojne Szanse i wyzwania

na wysokim szczeblu udział w misji Unii Europejskiej w Bośni

Ppłk Wiesław Grzegorzewski, rzecznik prasowy Dowództwa Sił Powietrznych

– Instalacja tlenowa pol- możliwość zaistnienia lotów wszystkich izrael-

nr 14/2008 Polska Zbrojna 9

M arynarka Wojenna bę-

1943 r. Wtedy w pobliżu stołecznego Arsenału

10 Polska Zbrojna nr 14/2008

Bez eksmisji ufania obywateli do państwa,

Attaché coraz ważniejsi ERYK KOSIŃSKI zo-

Z aangażowanie Polski w międzynarodową

nr 14/2008 Polska Zbrojna 11

12 Polska Zbrojna nr 14/2008

ROZMOWY US DOD (2)

nr 14/2008 Polska Zbrojna 13

Po co wojsku telefonia VoIP?

dynku, widząc ich twarze, oceniając

14 Polska Zbrojna nr 14/2008

chwili trwa konfiguracja urządzeń szkie- OPINIE

nr 14/2008 Polska Zbrojna 15

Nie boi się Pan, że po takich szkoleniach

Rozmowa z GEN. BRYG.

16 Polska Zbrojna nr 14/2008

Wprowadziliśmy nowe elementy do ćwiczeń przygotowujących

JAKUB CZERMIŃSKI (2)

nr 14/2008 Polska Zbrojna 17

KTO czyli kto?

JAROSŁAW WIŚNIEWSKI (2)

edług pewnego ciwnikiem”, „obezwładnienie siły ży- takiej klasyfikacji, podkreślając, że są

18 Polska Zbrojna nr 14/2008

nr 14/2008 Polska Zbrojna 19

Pułkownik wpadł na pomysł utworzenia

drugiej połowie przez siebie lub inne osoby oraz fałszo-

20 Polska Zbrojna nr 14/2008

nr 14/2008 Polska Zbrojna 21

22 Polska Zbrojna nr 14/2008

ROMAN PRZECISZEWSKI (3), MARIAN KLUCZYŃSKI

nr 14/2008 Polska Zbrojna 23

24 Polska Zbrojna nr 14/2008

– Pozyskanie takiej liczby kandydatów

nr 14/2008 Polska Zbrojna 25

26 Polska Zbrojna nr 14/2008

mi ustaleniami, szefowie misji korzystają

nr 14/2008 Polska Zbrojna 27

28 Polska Zbrojna nr 14/2008

Minimalne wymagania dla

te fundusze równomier- batalion nie będzie w sta- pieczania pewnej ilości

nr 14/2008 Polska Zbrojna 29

Masz problem? § Od października chciałabym

Dodatki dla nadterminowych

Z godnie z przepisem art. 2