You are on page 1of 64

NR 30 (601) 27 LIPCA 2008 CENA 4,70 ZŁ (W TYM 7% VAT)

TYGODNIK FORUM: Humanitarny chaos str. 13


ISSN 0867-4523
INDEKS 337 374

www.zolnierz-polski.pl

POSZUKIWACZE
NATO

DOSKONAŁOŚCI
SZKOLENIE: Jak w szwajcarskim zegarku str. 28
KULISY: Recepta na przetrwanie str. 57
PKW CZAD: WIELKIE WYZWANIE str. 18
W NUMERZE
NASZYM OKIEM

COMMAND PATROL
Oprócz rutynowych codziennych patroli, co
dwa tygodnie żołnierze UNDOF na
okupowanym terytorium Wzgórz Golan
wzdłuż granicy z Libanem przeprowadzają
tzw. Command Patrol STR. 32

TEMAT NUMERU
OFICER
POSZUKIWACZE Z PROFILU
DOSKONAŁOŚCI Badanie profilu
Służą poprawie zdolności przydatności zawodowej
bojowych i interoperacyjności. może pomóc w wyłanianiu
Mają je już Estończycy, Słowacy, lepszych i skuteczniejszych
Węgrzy, Czesi, Słowacy i Słoweńcy. dowódców
Na uboczu tej inicjatywy pozostają STR. 23
nasze siły zbrojne, ale wkrótce
ma się to zmienić STR. 4 KULISY SZKOLENIE

WOJSKO MEDIA
RECEPTA
NA PRZETRWANIE
CIEŃ Z KAMERĄ Instruktorzy ratownicy
Od połowy czerwca w wydziale Tatrzańskiego Ochotniczego
prasowym Dowództwa Pogotowia Ratunkowego
Operacyjnego istnieje pierwszy uczyli w Tatrach lotników Wojsk
w historii polskich sił zbrojnych etat Lądowych survivalu i podstaw
dla zespołu reporterskiego S T R . 2 1 FORUM AFGANISTAN Combat SAR STR. 57

HUMANITARNY CHAOS
Chociaż w Afganistanie pojawiło się
mnóstwo organizacji zajmujących się
niesieniem pomocy humanitarnej,
to niestety wiele z nich działa bardzo
chaotycznie STR. 13

Redaktorzy prowadzący: 13, CA MON 262 413; kmdr ppor. Mariusz Dział graficzny:
TYGODNIK ppłk Artur Goławski , tel.: (0-22) 684 52 30, Konarski, tel.: (0-58) 626 62 07, tel.: (0-22) 684 51 70, CA MON 845 170;
CA MON 845 230; Aneta Wiśniewska, CA MON 266 207; Kraków: Magdalena Marcin Dmowski (kierownik),
(0-22) 684 52 13, CA MON 845213; Kowalska-Sendek, Jacek Szustakowski, Monika Klekociuk, Paweł Kępka,
polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl tel.: (0-12) 613 17 80, CA MON 131 780; Andrzej Witkowski
www.polska-zbrojna.pl
Poznań: Piotr Laskowski, CA MON 572 446,
Publicyści: mjr Tomasz Szulejko, tel.: (0-61) 857 52 Opracowanie stylistyczne:
Dyrektor Redakcji Wojskowej Warszawa: Norbert Bączyk, Piotr 40, CA MON 572 240; Wrocław: tel.: (0-22) 684 03 55,
Redaktor naczelny Bernabiuk, tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON Bogusław Politowski, tel.: (0-71) 765 38 CA MON 840 355;
Artur Bartkiewicz, tel.: (0-22) 684 53 65, 845 229; Jakub Czermiński, Anna 53, CA MON 653 853; Renata Gromska (kierownik),
684 56 85, faks: 684 55 03; CA MON 845 Dąbrowska, tel.: (0-22) 684 52 44, Małgorzata Mielcarz, Katarzyna Pietraszek,
365, 845 685, faks: 845 503; CA MON 845 244; Paulina Glińska, Fotoreporter: Joanna Rochowicz
sekretariat@redakcjawojskowa.pl tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; Jarosław Wiśniewski,
Al. Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa Roman Przeciszewski, tel.: (0-22) 684 52 tel.: (0-22) 684 52 29, CA MON 845 229; Biuro Reklamy i Marketingu:
Zastępca dyrektora Redakcji Wojskowej 44, CA MON 845 244; Tadeusz Wróbel, Współpracownicy: Adam Niemczak (kierownik) ,
sekretarz redakcji „Polski Zbrojnej”: tel.: (0-22) 684 52 44, CA MON 845 244; Andrzej Jonas, Robert Czulda, Małgorzata Szustkowska
Wojciech Kiss-Orski, tel.: (0-22) 684 02 22, Bydgoszcz: Krzysztof Wilewski, Krzysztof Głowacki, Paweł Henski, tel. (0-22) 684 53 87, 684 51 80, 684 55
CA MON 840 222; tel. (0-52) 378 25 90, CA MON 415 200; Marcin Kaczmarski, Włodzimierz Kaleta, 03, faks: (0-22), CA MON 845 387;
wko@redakcjawojskowa.pl Gdynia: Tomasz Gos, tel.: (0-58) 626 24 Damian Markowski reklama@redakcjawojskowa.pl
Egzemplarze czasopism dostępne w wewnętrznym kolportażu wojskowym są bezpłatne

2 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | | |

WOJSKO MISJE
WIELKIE WYZWANIE
REDAKTOR
Misja w Czadzie to ogromne NACZELNY
wyzwanie dla polskiej logistyki.
Nigdy dotąd nie odpowiadaliśmy Artur Bartkiewicz
samodzielnie za funkcjonowanie
polskiego kontyngentu w tak dużym
stopniu STR. 18

Wygrać pokój
W ostatnich dniach obaj kandydaci do zastąpienia George’a W. Busha na stano-
wisku prezydenta Stanów Zjednoczonych zgodnie podkreślili, że Biały Dom
dotychczas za bardzo koncentrował się na misji irackiej, a zbyt mały nacisk kładł na
operację w Afganistanie. Zarówno Barrack Obama, jak i John McCain chcą wysłać
do tego górzystego kraju kolejne tysiące żołnierzy, którzy mają zadać ostateczny
cios talibom. McCain obiecał, że nie spocznie, dopóki żołnierze amerykańscy nie
pochwycą ukrywającego się wciąż gdzieś na afgańsko-pakistańskim pograniczu
Usamy ibn Ladina.
WOJSKO SZKOLENIE Te deklaracje, ze względu na rosnące zaangażowanie Polski w misję afgańską
i trwające przygotowania do rychłego przejęcia odpowiedzialności za prowincję
JAK W SZWAJCARSKIM Ghazni, są ważne również dla nas. Z jednej strony to dobrze, że politycy, którzy
ZEGARKU wkrótce będą decydowali o losach naszego najpotężniejszego sojusznika, dostrze-
gają znaczenie misji afgańskiej – misji prowadzonej w kraju, od którego rozpoczę-
Autorzy polskiego programu chcą ła się wojna świata zachodniego z terroryzmem. Z drugiej strony jednak szkoda, że
zintegrować walkę ogniową obaj amerykańscy politycy mówią głównie o żołnierzach. Oczywiście więcej żołnie-
rzy koalicji w Afganistanie oznacza większe bezpieczeństwo dla mieszkańców tego
prowadzoną przy użyciu broni palnej kraju i mniej swobody działania dla słabych militarnie bojówek talibów, ale z każ-
z walką w bliskim kontakcie S T R . 2 6 dym kolejnym miesiącem misji widać, że problemu Afganistanu nie da się ograni-
czyć do kwestii czysto wojskowych.
WOJSKO PROBLEMY Dziś w Afganistanie tak naprawdę trwa walka o nadzieję dla jego mieszkańców.
Utrzymująca się destabilizacja państwa, fatalna kondycja wciąż opierającej się głów-
FAŁSZYWY ALARM nie na nielegalnej produkcji opium gospodarki, brak perspektyw na lepsze życie dla
Eksperci alarmują: w niektórych większości Afgańczyków i wszechobecna bieda – to w rękach talibów broń dużo
groźniejsza niż improwizowane ładunki wybuchowe, kałasznikowy czy wyrzutnie
armiach świata, jak choćby
RGppanc. Talibowie nie pokonają wojsk koalicji w walce – niezależnie od tego, czy
amerykańskiej czy rosyjskiej, do górzystego kraju przyjadą kolejne amerykańskie brygady, czy nie. Ale z drugiej
samobójstwa stają się poważnym strony kolejne amerykańskie brygady to za mało, aby wojska koalicji całkowicie
problemem społecznym S T R . 2 8 zniszczyły partyzantkę talibów. Przeciwnicy koalicji żerują bowiem na braku na-
dziei wśród zwykłych, pragnących normalnego życia Afgańczyków. To dzięki temu
na miejsce pojmanych i wyeliminowanych bojowników wciąż pojawiają się następ-
ni. Talibowie nie muszą obiecywać wiele – wystarczy żołd kilkukrotnie wyższy niż
Prenumerata:
pieniądze, jakie można zarobić dzięki jakiejkolwiek innej pracy. Jeśli nie ma in-
RUCH SA, KOLPORTER SA, Garmond PRESS, GLM.
Informacja: (0-22) 684 04 00 nych perspektyw – tyle wystarczy. W ten sposób konflikt w Afganistanie nie skoń-
Kolportaż i reklamacje: czy się nigdy.
Bellona SA – (0-22) 457 04 37, Co można zrobić? Nie lekceważąc znaczenia wysiłku militarnego, trzeba po prostu
6879 041, CA MON 879 041 spróbować wygrać dla Afgańczyków nadzieję. Wraz z kolejnymi amerykańskimi bry-
Druk: Drukarnia Wydawnicza „Trans-Druk”, Golina gadami w tym górzystym kraju muszą pojawić się miejsca pracy, szkoły, infrastruk-
Numer zamknięto: 21.07.2008 r. tura – wszystko to, co sprawia, że w krajach Zachodu nikt nie sięga po broń, by oba-
Zdjęcie na okładce: M.Dmowski
lać panujący ustrój, bo to się po prostu nikomu nie opłaca. Pomoc ta musi być jed-
Projekt graficzny: Łukasz Kaugan, CaStudio
nak mądra – bo dotychczas zdarzało się np., że szkoły budowano w miejscach,
Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze gdzie… nie było komu do nich uczęszczać, albo realizowano projekty bez jakichkol-
odzwierciedla stanowisko redakcji. wiek konsultacji z mieszkańcami regionów, których dotyczyły. Na takie marnotra-
Tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca. wienie najskuteczniejszej broni przeciwko talibom nie można sobie pozwolić, bo ten
Zastrzega sobie prawo do skrótów. humanitarny chaos – o czym pisze Magdalena Kowalska-Sendek – nie będzie służył
niczemu dobremu, podczas gdy przemyślany i dobrze opracowany program pomocy
może w stosunkowo krótkim czasie zdziałać cuda.
Musimy bowiem pamiętać, że wojny wygrywa się przy użyciu siły, ale żeby wygrać
pokój – potrzeba czegoś więcej.
Nakład: 20 000 egz.

nr 30/2008 Polska Zbrojna 3


TEMAT NUMERU NATO
EGUERMIN w Ostendzie to belgijsko-holenderska szkoła walki minowej na morzu, która od 33 lat prowadzi kursy dla marynarzy z państw NATO.

Artur
Goławski

POSZUKIWACZE
DOSKONAŁOŚCI

EGUERMIN
W krajach NATO jest ich 17. Służą poprawie zdolności bojowych i interoperacyjności. Mają je już
Estończycy, Węgrzy, Czesi, Słowacy i Słoweńcy. Na uboczu tej inicjatywy pozostają nasze siły zbrojne,
ale wkrótce ma się to zmienić.
Myślimy o przygotowaniu kontyngentu Transformacji. To gwarancja ich jakości Faktycznie większość centrów powsta-
do działań w rejonach arktycznych? Po- – wskazówka, że pieniądze wydane na de- ła dzięki wielonarodowemu sponsoringo-
mocy szukajmy u Norwegów. Zamierza- legacje dla wysyłanych tam żołnierzy nie wi i ma międzynarodowy personel – eks-
my doskonalić systemy dowodzenia i kie- będą stracone. Nazwa centrum jest infor- pertów oraz komitet sterujący. Wydają
rowania? Natowskie nowinki w tym zakre- macją, w jakiej dziedzinie państwo gospo- własne czasopisma i prowadzą witryny
sie poznamy w Holandii. W państwach darz jest lub chce być liderem w NATO internetowe. – Z założenia są to instytu-
NATO już powstało lub właśnie jest for- – Holandia w działaniach CIMIC; Niem- cje wielonarodowe, natomiast kraj inicju-
mowanych 17 centrów doskonalenia cy w inżynierii wojskowej, działaniach na jący – członek NATO lub Partnerstwa dla
– Center of Excellence (CoE). Mają słu- wodach płytkich i morzach zamkniętych Pokoju – bierze na siebie koszty przygo-
żyć do zbierania, analizy i rozpowszech- oraz połączonych operacjach powietrz- towania i administracyjne prowadzenia
niania pomysłów oraz doświadczeń tech- nych; Hiszpania w zwalczaniu improwi- CoE – zwraca uwagę gen. bryg. Marek
nicznych, taktycznych i organizacyjnych zowanych ładunków wybuchowych; Wę- Ojrzanowski, dyrektor Departamentu
wypracowywanych w alianckich armiach. gry w medycynie pola walki. Transformacji MON. – Koszty admini-
Niekiedy mogą wysyłać własny personel Mimo że koncepcja CoE ma już pięć stracyjne istniejących CoE sięgają od
do udziału w ćwiczeniach lub operacjach lat, Polska nie pojawiła się na mapie 750 tys. euro do ponad 1,2 mln euro. W ra-
NATO jako grupy obserwatorów czy do- ośrodków doskonalenia. Nasi żołnierze chunkach trzeba uwzględniać jeszcze gra-
radców pomagających w planowaniu, or- służą w CoE CIMIC w holenderskim En- tyfikacje dla personelu, czynsze za miesz-
ganizacji i ocenie działań wojsk, na przy- schede i JAPCC w niemieckim Kalkar kania, sprawy kwatermistrzowskie, podró-
kład Sił Odpowiedzi. Niektóre pretendują oraz korzystają z kursów i konferencji że zagraniczne, udział w ćwiczeniach
do roli placówek doradczych dowódcy So- w wybranych ośrodkach. Chcemy też do- – wylicza płk Rusiński.
juszniczego Dowództwa Transformacji łączyć do partnerów JCBRN Defence EGUERMIN w Ostendzie to belgijsko-
(SACT). Inne za cel stawiają sobie podno- w czeskim Vyszkowie. Czy powinniśmy -holenderska szkoła walki minowej na
szenie jakości szkolenia taktycznego i chcą spróbować utworzyć jakieś centrum morzu, która od 33 lat prowadzi kursy dla
prowadzić ćwiczenia wspomagane kom- w Polsce? Zdania są tu podzielone. marynarzy z państw NATO. Pracuje
puterowo. W ten sposób uzupełniają wąt- w niej 50 żołnierzy z obu krajów sponso-
łą sieć sojuszniczych placówek edukacyj- Razem łatwiej rów. CoE DAT w Ankarze – specjalizu-
nych. – Dzięki nim członkowie NATO Oficjalna instrukcja Komitetu Wojsko- jący się w tematyce zwalczania terrory-
unikną zbędnych wydatków – zachwala wego NATO dotycząca tworzenia centrów zmu – jest dziełem turecko-bułgarsko-ru-
inicjatywę płk Jarosław Rusiński, narodo- doskonalenia – MCM-236-03 z 4 grudnia muńsko-brytyjsko-amerykańskim. Utrzy-
wy przedstawiciel łącznikowy przy do- 2003 r. – wyjaśnia, że CoE to instytucja fi- muje go i deleguje tam personel pięć
wództwie SACT. nansowana wielonarodowo lub przez jed- państw. W murach placówki gościli
Ośrodki mieszczą się od Norfolk no państwo, oferująca wszystkim zaintere- przedstawiciele Afganistanu, Iraku, Ma-
w Stanach Zjednoczonych po estoński sowanym – aliantom i partnerom – eksper- cedonii, Gruzji, Singapuru, Arabii Sau-
Tallin. Nie są częścią struktury dowodze- tyzy o najwyższym poziomie fachowości, dyjskiej, Pakistanu, Chin, Izraela, Iranu,
nia NATO. Dziewięć uzyskało formalną szczególnie wspierająca proces transfor- Indii i Watykanu. Bywali tam również Po-
akredytację Sojuszniczego Dowództwa macji narodowych systemów obronnych. lacy. Rekordową listę sponsorów ma

4 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO

nr 30/2008 Polska Zbrojna 5


TEMAT NUMERU
JAPCC – 17 państw, w tym Polska. Fi-
nansują oni 97 stanowisk wielonarodowe-
go personelu. Natomiast CoE COW w Sta-
Siedemnastka w sieci
STAN – CZERWIEC 2008
vanger prowadzą Norwegowie. Personel
placówki to czterech oficerów współpra- Polskie kadry
cujących ze wszystkimi instytucjami woj- Nasi oficerowie służą w:
skowymi i cywilnymi mającymi coś do – JAPCC – zajmują dwa stanowiska (ranga: ppłk i mjr),
– CIMIC – zajmują dwa stanowiska (ranga: ppłk i mjr).
powiedzenia w kwestiach przetrwania
i walki w warunkach polarno-zimowych. Od 2009 r. zadeklarowaliśmy przyjęcie w:
– JCBRN Defence – jednego stanowiska (ppłk),
Trud tworzenia – MILENG – jednego stanowiska (mjr),
Ostatnio na mapie CoE zaistnieli Ru- – CSW – jednego stanowiska (ppłk),
muni. W Oradei tworzą centrum dosko- – EOD – jednego stanowiska (ppłk).
ŹRÓDŁO: SZTAB GENERALNY WP
nalenia w dziedzinie wywiadu osobowe-
go, HUMINT. Chęć przyjęcia tego
ośrodka uzasadniają doświadcze-
niami zdobytymi przez ich żoł- Planując
nierzy w operacjach w Afga- utworzenie cen-
nistanie, Iraku, Kosowie trum, powinniśmy zaofe- Combined Joint
oraz Bośni i Hercegowi- rować sojusznikom ciekawy Operations from the Sea
nie. – Utworzenie CoE przedmiot szkolenia, w którym CJOS – USA
zajmującego się konkret- nie specjalizuje się żadne CoE. Akredytowany
nym obszarem działań Taka placówka przyciągnie słu-
wojska musi być konsulto- chaczy, którzy zostawią w jej
wane w SACT – wyjaśnia kasie opłaty za udział w za-
procedury gen. Ojrzanowski. jęciach
– Celem jest uniknięcie dublo-
wania inicjatyw w sojuszu oraz
ustalenie, czy utworzenie ośrodka przy-
niesie sojusznikom korzyści.
Ośrodek, który pretenduje do uzyskania
SIŁA SPECJALIZACJI
akredytacji i statusu CoE, musi sprostać
ocenie według kryteriów zatwierdzonych CoE nie są częścią struktur do-
wodzenia NATO, lecz two-
rzą szerszą sieć wspierającą te struktu-
specjalizują się w poprawianiu jakości
nauczania i szkolenia, analizowaniu i roz-
powszechnianiu doświadczeń, pomocy
przez Komitet Wojskowy NATO. Na tej
ry, razem z ośrodkami badawczymi w rozwoju i sprawdzaniu doktryn użycia
podstawie będzie akredytowany przez Ko-
NURC (NATO Undersea Research wojsk, doskonaleniu projektów porozu-
mórkę Koordynacyjną Sieci Transforma-
Centre) we Włoszech i RTO (Research mień standaryzacyjnych (STANAG) i pro-
cyjnej (TNCC) w dowództwie SACT. Za-
and Technology Organization) w Paryżu. wadzeniu innowacyjnych ćwiczeń. De fac-
wierane są też porozumienia między mini-
Ich aktywność koordynuje Sojusznicze to stanowią one spełnienie pomysłu spe-
strami obrony państw fundatorów oraz ich
Dowództwo Transformacji, SACT. cjalizacji sił zbrojnych mającego sprzyjać
grupy z dowódcą SACT. Te dokumenty de-
Państwa członkowskie są „zachęcane racjonalnemu gospodarowaniu budżeta-
finiują m.in. obszar działalności centrum,
do wspierania tych przedsięwzięć”. CoE mi obronnymi w państwach NATO.
warunki prowadzonej współpracy oraz ulo-
kowanie w strukturach NATO. Nadzór me-
rytoryczny nad siecią centrów w imieniu ligonie drawskim, centrum doskonalenia Płk Rusiński uważa, że skoro planuje-
SACT sprawuje wspomniana komórka sił specjalnych dla komandosów z całego my utworzenie centrum, powinniśmy za-
TNCC, która uczestniczy również w całym NATO. Wcześniej było to miejsce ćwiczeń oferować sojusznikom ciekawy przedmiot
procesie tworzenia i funkcjonowania CoE: jednostek rozpoznawczych. Pomysł popie- szkolenia, w którym nie specjalizuje się
od wstępnej koncepcji do uzyskania akre- rał były minister obrony Radosław Sikor- żadne CoE. Jedynie taka placówka przy-
dytacji i spisania programów pracy. ski: – To idealne miejsce do szkolenia sił ciągnie słuchaczy, którzy zostawią w jej
Aktywacja i zdobycie akredytacji zabie- specjalnych: rozległy teren, z daleka od lu- kasie opłaty za udział w zajęciach. – Li-
rają zwykle 12–18 miesięcy, w zależności dzi, blisko siedziby (ówczesnej) Dowódz- czą się tylko nowości i to, czego sojuszo-
od sprawności fundatorów. Z reguły ośrod- twa Wojsk Specjalnych – mówił na łamach wi brakuje. A brakuje m.in. szkoleń z ope-
ki natowskie powstawały jednak dotąd na „Gazety Wyborczej”. Na spotkaniu mini- racji ekspedycyjnych i kursów dla wysu-
bazie istniejących placówek narodowych strów obrony w Kwaterze Głównej NATO niętych nawigatorów naprowadzania
lub międzynarodowych. zaproponował utworzenie ośrodka, co po- TAC/FAC – zauważa. Dodaje, że perso-
parł również Donald Rumsfeld. nel centrum musi być wielonarodowy,
Do trzech razy sztuka Także ta koncepcja padła, m.in. ze wzglę- a w kierownictwie powinien być Amery-
W latach 2004–2005 w resorcie obrony du na niedoinwestowanie tego rodzaju sił kanin lub Brytyjczyk. Wykładowców
zastanawiano się nad utworzeniem w Pol- zbrojnych oraz peryferyjne położenie Ja- i szkoleniowców należy zatrudniać na
sce centrum doskonalenia w dziedzinie worza. Nikt z kadry nie palił się do prze- umowę-zlecenie, a nie na stałe. Placówka
obrony przed bronią masowego rażenia, ale nosin i pilnowania ośrodka znajdującego musi być dogodnie ulokowana (łatwy do-
wyprzedzili nas Czesi, którzy mają już ta- się wśród lasów i jezior. Trudno było też jazd, tanie i dobre hotele, miejsca do re-
ki ośrodek u siebie. Przed rokiem głośno wyliczyć koszty modernizacji poligonu do kreacji), mieć łącza telekomunikacyjne
było o planie powołania w Jaworzu, na po- potrzeb kilkudziesięciu specformacji. z innymi CoE i dowództwami, a jej bu-

6 Polska Zbrojna nr 30/2008


NATO
| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | |
Cold Weather Operation Joint Air Power
CWO – Norwegia Competence Center
Akredytowany JAPCC – Niemcy
Akredytowany
Civil-Military Cooperation
CIMIC – Holandia Confined and
Akredytowany Shallow Waters
CSW – Niemcy
Command & Control (C2) Funkcjonuje bez
COE (The Netherlands) akredytacji
C2 – Holandia
Akredytowany Military
Engineering
Naval Mine Warfare MILENG – Niemcy
EGUERMIN – Belgia Funkcjonuje bez
Akredytowany akredytacji

Cooperative
Cyber Defense
Center for Analysis CCD – Estonia
& Simulation for the Funkcjonuje bez
Preparation of Air Operations akredytacji
CASPOA – Francja
Funkcjonuje bez akredytacji

Joint Chemical, Biological,


Radiation & Nuclear Defence
JCBRN Defence – Czechy
Akredytowany
Explosive Ordinance Disposal Defence Against
EOD – Słowacja Terrorism
Funkcjonuje bez akredytacji DAT – Turcja
Medical
Mountain Warfare Akredytowany
MED – Węgry
MW – Słowenia W fazie koncepcji
Funkcjonuje bez akredytacji Human Intelligence
Counter Improvised HUMINT –Rumunia
Explosive Devices Funkcjonuje bez
CIED – Hiszpania akredytacji
Funkcjonuje bez
akredytacji

GŁÓWNYMI „KLIENTAMI” CoE POWINNI BYĆ: personel sztabowy NATO, dowódcy Sił Odpowiedzi oraz żołnierze innych jednostek potrzebujący
najnowszej wiedzy z różnych dziedzin.

dżet trzeba ustalić na dwa lata naprzód. Standaryzacyjnej NATO, teraz prodzie- runków utworzenia czterech funkcjonują-
Musi być aktywna w ćwiczeniach orga- kan do spraw kształcenia Wydziału Me- cych już centrów, które mają zdolność do
nizowanych przez dowództwa NATO oraz chaniki WAT. Podkreśla, że Polska ucho- szkolenia/kształcenia po stu słuchaczy na
mieć wartościową ofertę szkoleń. – Per- dzi w NATO za kraj wyspecjalizowany kursie, mówi, że na stworzenie takiej pla-
spektywiczne CoE to takie, które organi- w działalności na rzecz standaryzacji. cówki trzeba by wydać ok. 120 mln zł.
zuje jedną lub dwie duże konferencje, przy W Katedrze Logistyki WAT zorganizo- – Personel centrum standaryzacyjnego
okazji których demonstruje swoje możli- waliśmy dziewięć edycji kursu standary- powinni stanowić po połowie Polacy i ob-
wości decydentom – mówi płk Rusiński. zacyjnego NATO dla ponad 150 ofice- cokrajowcy. 30–35 osób zajmowałoby się
Skoro nie udało nam się z bojowym rów i cywilów różnych nacji. m.in. standaryzacją doktryn działania
CoE, może zdołamy zbudować wymaga- – Ta specjalizacja broni się sama. Dla wojsk rzutujących na kierunki rozwoju sił
jącą mniejszych nakładów placówkę spe- partnerów jesteśmy naturalnym kandyda- zbrojnych. W ten sposób miałyby wpływ
cjalizującą się w normalizacji i standary- tem do poprowadzenia standaryzacyjnego na ewolucję teorii sztuki operacyjnej – pro-
zacji? Zwłaszcza że akurat w tym obsza- CoE. Niektórzy już czekają na nasz ruch gnozuje gen. Maj.
rze mamy niekwestionowane doświad- – wskazuje gen. Maj. Jego zdaniem, stwo- Gen. Ojrzanowski podkreśla, jak waż-
czenia we współpracy z sojusznikami. rzenie takiego ośrodka byłoby najprostsze na przy tworzeniu centrum jest zasada
Pomysł stworzenia takiego centrum już i najtańsze. – Ponieważ szkolenia standa- wzajemności: my wysyłamy przedstawi-
się pojawił. W lutym zaaprobował go mi- ryzacyjne już się odbywają, należałoby je cieli do istniejących CoE, ich twórcy-go-
nister Bogdan Klich, zlecając realizację tylko rozszerzyć o tematykę interoperacyj- spodarze rewanżują się i przysyłają swo-
Departamentowi Nauki i Szkolnictwa ności widzianą w perspektywie standary- ich oficerów do nas. – Niestety, nasz
Wojskowego MON. Nasze centrum mia- zacji. Mogłaby to nadal robić WAT. udział w CoE jest nad wyraz skromny
łoby powstać na terenie Wojskowej Aka- – ubolewa generał, przekonany, że zamiast
demii Technicznej. – Proponowana na- Zbyt pasywni silić się na tworzenie kolejnego ośrodka,
zwa to Centrum Doskonalenia Interope- W kampusie akademii trzeba by zbudo- powinniśmy zaktywizować udział w do-
racyjności poprzez Standaryzację – mó- wać nowy budynek z salą konferencyjną tychczas istniejących CoE. 
wi gen. dyw. dr hab. w st. spocz. Julian na 150 osób. Koszt inwestycji szacuje się Napisz do autora:
Maj, do połowy 2007 r. dyrektor Agencji na 30 mln zł. Płk Rusiński po analizie wa- artur.golawski@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 7


AAAAAAA
WYDARZENIA
AAAAAAAA
ZAPIS

MNDCS
Krok do samodzielności ANNA DĄBROWSKA

Siły międzynarodowej koalicji przekazały irackim władzom odpowiedzialność za bezpieczeństwo


w prowincji Kadisija, spoczywającą dotąd na Wielonarodowej Dywizji Centrum–Południe.
eremonia odbyła się z 17 lipca mjr Dariusz Kacperczyk, Na konferencji prasowej gen. Malinow-
16 lipca na reprezenta- rzecznik prasowy Dowództwa Operacyj- ski ocenił też, że irackie siły bezpieczeń-
cyjnym bulwarze Diwa- nego Sił Zbrojnych. Dodał, że do prze- stwa osiągnęły taki poziom wyszkolenia
nii – stolicy prowincji. kazania może dojść wtedy, kiedy irackie i wyposażenia, który w pełni pozwala im
Podczas uroczystości siły bezpieczeństwa są na tyle zorganizo- przejąć odpowiedzialność za bezpieczeń-
gen. dyw. Andrzej Mali- wane, wyszkolone i wyposażone, aby móc stwo prowincji.
nowski, dowódca Wielonarodowej Dy- samodzielnie planować i prowadzić ope-
wizji Centrum–Południe, reprezentujący racje antyterrorystyczne. – Cały proces Efektywne szkolenie
siły koalicyjne, oraz gubernator prowin- dojścia do przekazania prowincji jest dość – Ich skuteczność i sprawność są moż-
cji Kadisija szejk Hammed Musa al-Khu- długotrwały, ale jednocześnie precyzyj- liwe dzięki naciskowi, jaki położono na
dry podpisali oficjalny dokument, na nie określa pożądany stan we wszystkich szkolenie – tłumaczył w komunikacie
podstawie którego odpowiedzialność sferach bezpieczeństwa i działalności mjr Kacperczyk. W strukturze WDCP
za bezpieczeństwo w prowincji spoczy- władz lokalnych. Przekazanie odpowie- utworzono specjalne grupy instruktorów
wać będzie teraz na irackich władzach dzialności jest zatem wyraźnym sygna- odpowiedzialne za wyszkolenie i przy-
lokalnych. łem efektywności działania żołnierzy gotowanie do działań jednostek irackich.
WDCP – wyjaśniał rzecznik. – Wyszkolono około 30 tys. żołnierzy,
Dziesiąta z osiemnastu Na konferencji prasowej zorganizowa- policjantów i funkcjonariuszy straży gra-
Jest to dziesiąta z osiemnastu prowin- nej po uroczystości gen. Malinowski nicznej – wyliczał rzecznik DOSZ.
cji, która przeszła pod kontrolę armii Ira- podkreślił, że zgodnie z podpisanym po- Efektem szkolenia była certyfikacja,
ku. Podczas ceremonii doradca irackie- rozumieniem siły WDCP nadal będą która uprawniła jednostki irackie do sa-
go rządu ds. bezpieczeństwa narodowe- prowadziły tu działalność operacyjną, modzielnego planowania i prowadzenia
go Mowafak al-Rubai podziękował siłom która pozwoli im wykonać wyznaczo- operacji bojowych. Tym samym 8 Dywi-
koalicji za działania na rzecz stabilizacji ne zadania mandatowe. Jak poinformo- zja Piechoty była w 2005 r. pierwszą cer-
i bezpieczeństwa tej prowincji oraz wy- wał mjr Kacperczyk, zmieni się jednak tyfikowaną dywizją iracką. Podczas
raził przekonanie, że z końcem roku rząd sposób realizacji tych działań. Wspar- VII zmiany PKW Irak jednostka ta jako
Iraku będzie kontrolować wszystkie cie sił irackich następować będzie na pierwsza w irackich siłach bezpieczeń-
18 prowincji. wniosek gubernatora prowincji skiero- stwa została podporządkowana irackie-
– Ceremonia przekazania odpowie- wany do dowództwa sił koalicyjnych. mu dowództwu wojsk lądowych. Otwo-
dzialności władzom irackim jest zwień- Nadal będziemy też szkolić iracką 8 Dy- rzyło to drogę do formalnego przekaza-
czeniem pięciu lat polskiej obecności wizję Piechoty i realizować projekty nia odpowiedzialności za bezpieczeń-
w tym kraju – tłumaczył w komunikacie CIMIC. stwo w wyznaczonej strefie działań.

8 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY |
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO|| || |

Przegląd
NA MISJACH
AFGANISTAN. Kolejną akcję z pomo-
cą humanitarną przeprowadzili 14 lipca

dla bezpieczeństwa
żołnierze PKW. Tym razem uczniowie
szkoły podstawowej w Khezer Khel dostali
pomoce szkolne, a szkoła ok. 20 zesta-
wów mebli – ławek i stolików. Kształci się
w niej blisko 250 uczniów.

Strategiczny Przegląd Bezpieczeństwa Narodowego, jeśli zostanie AFGANISTAN. Dzięki polskiej grupie
przeprowadzony, zaowocuje zintegrowanym, ponadresortowym myśleniem CIMIC z bazy w Szaranie największa
o budowaniu siły naszego państwa w perspektywie 20 lat. w prowincji Paktika szkoła odzyskuje
dawną świetność. Renowacja Alibaba

P
School w Szaranie finansowana jest
rzegląd doprowadzi do weryfikacji nister Bogdan Klich chce, aby tzw. biała
z Programu Pomocowego Dowódcy.
obowiązującej Strategii Bezpieczeń- księga obronności, będąca jawną kwinte- Kontrakt na renowację budynków podpi-
stwa Narodowego RP lub stworzenia no- sencją SPO, została opublikowana 15 sierp- sano w marcu 2008 r. Szkoła kształci
wego dokumentu tej rangi i powstania nia 2010 r. To oznacza, że drugi polski SPO młodych Afgańczyków od podstawówki
strategii sektorowych – ocenili uczestni- musi zacząć się w 2009 r. Doradca szefa do odpowiednika polskiego liceum.
cy seminarium zorganizowanego 17 lip- BBN Paweł Soloch stwierdził, że kwestią
ca w Rembertowie pod auspi- Wykonaniem do uzgodnienia pozostaje spo- IRAK. W zamachach 15 lipca zginęło
cjami Biura Bezpieczeństwa sób uruchomienia przeglądu dwóch amerykańskich żołnierzy. Jeden to
Narodowego i Akademii Obro- SPBN bezpieczeństwa tak, by miał re- ofiara wybuchu bomby w domu w prowin-
ny Narodowej. zainteresowane alne skutki. Według niego, prze-
cji Dijala, w którym przeprowadzano rewi-
Z wystąpień prelegentów i go- glądu powinny dokonywać zję. Drugi zmarł w wyniku obrażeń dozna-
ści wynika, że wykonaniem są Kancelaria struktury rządowe, prezydent nych w czasie strzelaniny, do której doszło
SPBN zainteresowane są Kan- zaś akceptowałby raport końco- w prowincji Anbar na zachodzie kraju.
celaria Prezydenta, BBN oraz Prezydenta, wy. W kolejnych edycjach
KOSOWO. W ramach akcji MEDCAP
MON i służby MSWiA. Na BBN oraz MON SPBN mógłby koncentrować 12 lipca ukraiński i polski personel me-
pewno dojdzie do skutku druga się na różnych aspektach bez- dyczny POLUKRBAT-u udzielił pomocy me-
edycja Strategicznego Przeglą- i służby MSWiA pieczeństwa państwa. – Jeśli na- dycznej mieszkańcom Susic w gminie
du Obronnego. – Byłoby korzystnie prze- cisk położymy na bezpieczeństwo ze- Strepce. Większość społeczności
prowadzić go równolegle z SBPN – po- wnętrzne, to wiodące byłyby Ministerstwo stanowią tu Serbowie. Polscy
informował płk dr Janusz Urbaniak, za- Spraw Zagranicznych oraz resort obrony. i ukraińscy lekarze z misji KFOR, współ-
stępca dyrektora Departamentu Transfor- Jeśli pojawi się kwestia bezpieczeństwa pracując z lekarzami amerykańskimi
macji MON, członek sekretariatu SPO energetycznego, to dużo do powiedzenia i miejscowym lekarzem, przebadali w su-
w pierwszej edycji (w latach 2004–2006). powinien mieć resort gospodarki – wy- mie 84 osoby. (ad)
Nieoficjalnie dowiedzieliśmy się, że mi- jaśnił doradca szefa BBN. (goł)

Czy zwykły obywatel może skorzystać


na przeprowadzeniu Strategicznego Przeglądu
Bezpieczeństwa Narodowego?
Gen. bryg. w st. spocz. prof. Stanisław Koziej,
radca ministra obrony narodowej:
– Przegląd daje szanse Bezpieczeństwa Narodowego dziś nie ma, a która łączyłaby
ugruntowania idei zinte- RP jest pierwszym praktycz- wysiłki wszystkich resortów.
growanego podejścia do nym krokiem na rzecz integra- Szanse stania się taką instytu-
spraw bezpieczeństwa pań- cji wysiłków. Dla przeciętnego cją ma Rządowe Centrum
stwa. Dotychczas dominują Polaka kwestie przeglądu Bezpieczeństwa, mające po-
u nas działania resortowe i strategii są abstrakcyjne, jed- wstać lada chwila. Mogłoby
– każde ministerstwo przygo- nak w rzeczywistości powodze- być „właścicielem” przeglądu.
towuje własne analizy i plany, nie SPBN powinno skutkować Jednak przewidywane dla nie-
samo przedstawia je rządowi, zwiększeniem bezpieczeństwa go kompetencje są za skrom-
potem je wdraża. Tymczasem całego państwa oraz bezpie- ne, aby mogło sprostać temu
w dzisiejszych czasach za- czeństwa regionalnego, lokal- zadaniu. Trzeba zatem rozsze-
chodzi konieczność zintegro- nego i indywidualnego obywa- rzyć ich zakres lub utworzyć
KAROLINA PRYMLEWICZ

wania działań wojskowych, tela. Zatem nasz sukces leży nową instytucję, będącą
gospodarczych, informacyj- w interesie wszystkich – w imieniu premiera – narzę-
nych, politycznych, społecz- Polaków. Kluczem do niego bę- dziem wykonawczo-koordyna-
nych i innych w jeden wspólny dzie stworzenie ponadresorto- cyjnym jednego z sekretarzy
i spójny system. Strategia wej instytucji w rządzie, której stanu. (art.)

nr 30/2008 Polska Zbrojna 9


AAAAAAA
WYDARZENIA
AAAAAAAA
ZAPIS
Spotkania
Przetargi niekontrolowane
Zarzuty wielu nieprawidłowości przy organizowaniu przetargów postawiła Prokuratura
Okręgowa w Krakowie Józefowi M., byłemu dyrektorowi krakowskiego oddziału
terenowego Agencji Mienia Wojskowego, oraz Janowi O., byłemu kierownikowi
sekcji administracyjnej w tym oddziale.

WIZYTACJA SKŁADU
P odczas śledztwa prowadzonego przez kra-
kowską delegaturę CBA ustalono, że w la-
tach 2004–2006 organizowano przetargi tak
publicznych, m.in. nie zapewniał publikacji ogło-
szeń o przetargach na stronie internetowej AMW
i zawierał umowy z wyłonionymi w przetargu
Określenie stopnia przy- – wbrew przepisom prawa zamówień publicz- firmami przed upływem siedmiodniowego ter-
gotowania do przyjęcia nych i wewnętrznych zarządzeń AMW – aby wy- minu na złożenie protestu. Naruszył też, jak uwa-
do remontu uzbrojenia grywały je dwie konkretne firmy ochroniarskie. żają śledczy, określone w ustawie zasady efek-
i środków bojowych po Wartość tych przetargów sięga 880 tys. zł. Józef tywności wydatkowania środków publicznych,
rozformowanym PKW M. – zdaniem prokuratury – w podejmowanych równego traktowania wykonawców, uczciwej
Irak było celem wizyty decyzjach łamał zapisy ustawy o zamówieniach konkurencji i przejrzystości postępowania. (ann)
13 lipca dowódcy
Śląskiego Okręgu
TEGOROCZNĄ
Wojskowego gen. dyw. DEFILADĘ na
Zbigniewa Głowienki Polach Elizejskich
z okazji Święta
Narodowego
Francji 14 lipca
wyjątkowo otwo-
rzyli żołnierze
w błękitnych bere-
JAROSŁAW KUMALA (3)

tach, obchodzący
w tym roku 60-le-
cie istnienia misji
pokojowych
Organizacji
Narodów
Zjednoczonych.
w 2 Okręgowych Nie zabrakło
Warsztatach wśród nich żołnie-
PIOTR JASZCZUK

Technicznych oraz rzy PKW UNIFIL.


Polski kontyngent
Składzie Materiałowym w Libanie repre-
6 RBM, znajdującym się zentowało sześciu
w Jastrzębiu Śląskim. żołnierzy.
Dowódca po zapoznaniu
się z możliwościami AFGAŃSKA AKCJA
P odczas dwudniowej ope-
racji w prowincji Paktika
żołnierze Polskiej Grupy
Bojowej we współpracy
z afgańskimi siłami bezpie-
czeństwa zatrzymali kilkana-
remontowymi ście osób, w tym kilka
2 Okręgowych podejrzanych o współpracę
Warsztatów Technicznych z talibami.
A.KRAWCZYK/M.HALCZUK

skontrolował m.in. warsz- Akcję przeprowadzono


tat przeglądów gwaran- 17–18 lipca w rejonie miej-
cyjnych i obsługi przeciw- scowości Yaya Khel. Polacy
pancernych pocisków mieli wspierać Afgańczyków
kierowanych Spike. w przeszukiwaniu wytypowa-
Jednostki w Jastrzębiu nych wcześniej obiektów
zajmują się remontami – zabudowań mieszkalnych
sprzętu, uzbrojenia, wo- oraz sklepów i magazynów mieszkańców okolicznych wio- cji polscy żołnierze rozdawali
zów bojowych i wozów miejscowego targu, sek – w tym siedem podejrza- również pomoc humanitarną,
specjalnych, a także a także sprawdzić drożność nych o ścisłą współpracę m.in. żywność zamieszkują-
sprzętu inżynieryjnego dróg. W wyniku działań sił z talibami. Skonfiskowano tak- cym półpustynne tereny
i ochrony przed bronią polskich i afgańskich zatrzy- że wiele sztuk broni i duże ilo- dystryktu Yahya Khel noma-
masowego rażenia. (ATD) mano kilkanaście osób, ści amunicji. W ramach opera- dom. (ad)

10 Polska Zbrojna nr 30/2008


WSZYSTKO
ZAPIS | FORUM | NAO... 3| WOJSKO
CELOWNIKU BLTr| PORADY
KULISY | |PORADY | PO|SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE | HISTORIA
HISTORIA | MILITARIA
| MILITARIA
| ŚWIAT ||PRASA
PRASA||KULISY
ŚWIAT | TO I OWO

ZMIANA DO BOŚNI KARTOTEKA


PŁK CEZARY
JANOWSKI został nowym
dowódcą 13 Elbląskiego
Pułku Przeciwlotniczego.
Przejął stanowisko od
ppłk. Waldemara
Czapiewskiego, szefa
sztabu pułku, który pełnił
KAROLINA PRYMLEWICZ

tę funkcję czasowo od
kwietnia, kiedy poprzedni
dowódca pułku
płk Roman Cieślik został
szefem wojsk obrony
przeciwlotniczej

Ż ołnierzy wyjeżdżających wkrótce na misję do


Bośni i Hercegowiny w ramach IX zmiany
PKW EUFOR pożegnano 15 lipca w Centrum
z 2 pa. Żołnierze szkolili się w kieleckim centrum
od 9 czerwca. W tym czasie zapoznali się z sytu-
acją polityczno-wojskową, kulturalną i geogra-
11 Lubuskiej Dywizji
Kawalerii Pancernej.
Nowy dowódca elbląskie-
Szkolenia na potrzeby Sił Pokojowych ficzną rejonu operacji, zagrożeniami minowymi go pułku był wcześniej
w Kielcach-Bukówce. Kolejną zmianę PKW i zdrowotnymi, procedurami operacyjnymi czy m.in. szefem sztabu i za-
EUFOR – ok. 190 żołnierzy – sformował 2 Pułk metodami radzenia sobie ze stresem. Do zadań stępcą dowódcy
Artylerii z Choszczna i Oddział Specjalny PKW należy m.in. zapewnienie bezpiecznych 4 Zielonogórskiego Pułku
Żandarmerii Wojskowej z Gliwic (na zdjęciu). warunków dla władz lokalnych do wprowadzenia Przeciwlotniczego
Dowódcą IX zmiany jest ppłk Grzegorz Parol postanowień porozumienia pokojowego. (ATD) w Czerwieńsku. (ad)

MARIAN KLUCZYŃSKI

NA SWOJĄ NAJDŁUŻSZĄ MISJĘ bojową „Pułaskiego” w skład zespołu wchodzi pięć tami państw sojuszu. W trakcie tego typu
wypłynął 16 lipca z portu w Gdyni ORP jednostek – z Holandii, USA, Kanady, manewrów okręty będą trenować prowa-
„Gen. K. Pułaski”. Polska jednostka będzie Hiszpanii i Niemiec. Jednostki SNMG1 bę- dzenie akcji przestrzegania embarga, kon-
działać w składzie elitarnego natowskiego dą monitorować i kontrolować żeglugę tak, troli żeglugi, osłony jednostek z dostawami
zespołu fregat i niszczycieli – Standing aby zapobiec próbom przemytu broni maso- humanitarnymi oraz ewakuacji zagrożonej
NATO Maritime Group One (SNMG1) na wego rażenia i narkotyków, nielegalnej emi- ludności. Na pokładzie „Pułaskiego” wypły-
Morzu Śródziemnym, zapewniając bezpie- gracji, piractwu morskiemu, umyślnemu za- nęło ponad 200 marynarzy i lotników mor-
czeństwo żeglugi, monitorując morskie szla- nieczyszczaniu środowiska naturalnego skich oraz śmigłowiec pokładowy Kaman
ki komunikacyjne oraz biorąc udział w ope- oraz nielegalnym połowom. Jednostki do- SH-2G. Okręt powróci do Gdyni na przeło-
racji antyterrorystycznej. Oprócz datkowo wezmą udział w ćwiczeniach z flo- mie listopada i grudnia tego roku. (ann)

nr 30/2008 Polska Zbrojna 11


AAAAAAA WYDARZENIA ZAPIS
AAAAAAAA

TOMASZ
Lotnictwo morskie świętuje
SZULEJKO Minęło 88 lat, odkąd wodnosamolot z istniejącego w latach
1920–1939 Morskiego Dywizjonu Lotniczego w Pucku
po raz pierwszy przeleciał nad Bałtykiem.

Pozwólmy marzyć C zternastego lipca swoje


święto obchodziła Gdyń-
bich Dołach, Darłowie i Siemi-
rowicach oraz dwie bazy lotni-

N ormalni faceci podczas wakacji odpoczywają na plaży. Opala-


ją się w towarzystwie swoich dziewczyn. Normalni… Są też ta-
cy, którzy pocą się na poligonie, bo odbywają wakacyjne przeszkole-
ska Brygada Lotnictwa Mary-
narki Wojennej oraz 28 Pucka
cze. W wyposażeniu eskadr
znajdują się 43 samoloty i śmi-
Eskadra Lotnicza. Na lotnisku głowce, których załogi wyko-
nie wojskowe. Co jest jeszcze dziwniejsze… imiona swoich dziew- 43 Bazy Lotniczej Marynarki nują zadania ratownicze, roz-
czyn nadali karabinom. Podczas sześciotygodniowych turnusów Wojennej w Gdyni-Babich poznania, wskazywania celów,
w jednostkach wojskowych podchorążowie na ochotnika regulują Dołach podczas uroczystej poszukiwania i zwalczania
stosunek do służby wojskowej. Niektórzy robią to z racjonalnych zbiórki kadry i pracowników okrętów podwodnych oraz
i chłodno wykalkulowanych powodów. Rozliczenie się z wojskiem to obu jednostek z udziałem transportowe. Natomiast wcho-
przepustka do nieograniczonego już niczym rozwoju kariery zawo- m.in. dowódcy Marynarki Wo- dząca w skład brygady 28 Eska-
dowej. Inni natomiast chcą przeżyć wakacyjną przygodę. jennej wiceadm. Andrzeja dra dysponuje śmigłowcami ra-
Wśród zawodowych wojskowych zdania na ten temat są podzielone. Karwety, wyróżniającym się towniczymi W-3RM Anakon-
Część kadry twierdzi, że taki tryb przeszkolenia to marnowanie pie- lotnikom wręczono medale da, śmigłowcami pokładowy-
niędzy podatników i fundowanie darmowych wakacji oraz wypłaca- „Za Zasługi dla Obronności mi zwalczania okrętów pod-
nie kieszonkowego beztroskim studentom, którzy i tak niczego się Kraju”. Gdyńska Brygada po- wodnych SH-2G oraz samolo-
nie nauczą. Na szczęście entuzjazmu nie tracą dowódcy i instrukto- wstała w 1994 r. W jej skład tami i śmigłowcami transpor-
rzy pracujący ze studentami. Twierdzą zgodnie, że praca jest ciężka, wchodzą trzy eskadry stacjonu- towymi An-28, W-3T, Mi-17
ale bardzo satysfakcjonująca. Studenci mają nieprawdopodobną jące na lotniskach w Gdyni-Ba- oraz Mi-2. (ATD)
motywację. Są zaangażowani. Sami podkreślają, że wyrabiają w so-
bie rodzaj pozytywnego nastawienia do spraw obronnych. Kształtują
postawy i charaktery. Przeżywają sukcesy i porażki. Codziennie mó-
wimy o profesjonalizacji. Odmieniamy to modne słowo przez wszyst-
kie przypadki. O profesjonalizacjo! Sceptykom i malkontentom wąt-
piącym w sens wakacyjnego przeszkolenia wojskowego studentów
cywilnych uczelni trzeba powiedzieć otwarcie, że się mylą. To krót-
kie, jednak intensywne szkolenie jest elementem PRofesjonalizacji,
PRomocji i PRóby PRzekonania tych, którzy wątpią w sens zawodo-
wej armii. Czyli po prostu PR – i jednocześnie znakomita okazja do
obserwacji najlepszych kandydatów na zawodowych oficerów WP.
Wielu dzisiejszych studentów cywilnych uczelni może już za dwa,

MW RP
trzy lata – po zakończeniu edukacji – zasilić szeregi armii i różnych
służb mundurowych. Teraz uczą się wojska, poznają siebie samych. TRZY OKRĘTY FLOTY BAŁTYCKIEJ FEDERACJI ROSYJSKIEJ
Obserwują nas i nasze zachowania. Na tej podstawie kreują swój zacumowały 13 lipca w Gdyni w Porcie Handlowym – niszczyciel
„Nastojczywyj” oraz okręty rakietowe „Morszansk” i „Gejzer”.
obraz sił zbrojnych. Rozczarują się lub pokochają armię. Za kilka ty-
Pięciuset marynarzy z zastępcą dowódcy Floty Bałtyckiej Federacji
godni, po powrocie na swoje uczelnie, będą opowiadać, czego do- Rosyjskiej wiceadmirałem Wasilijem Apanowiczem odwiedziło
świadczyli oraz kogo spotkali. W swoich środowiskach staną się m.in. Dowództwo Marynarki Wojennej. Rosjanie rozegrali mecz piłki
rzecznikami i ambasadorami lub przeciwnikami sił zbrojnych. Będą nożnej z reprezentacją polskich marynarzy, który zakończył się wyni-
kształtować opinię o wojsku… kiem 9:0 dla Polaków. Trzydniowa wizyta Rosjan była trzecią w tym
roku okazją do spotkania polskich marynarzy z rosyjskimi. W ostat-
Dlatego pozwólmy chłopakom marzyć. To oni za dwadzieścia lat bę-
nich miesiącach okręty obu krajów brały udział w ćwiczeniach „Bold
dą dyrektorami, ministrami i… generałami. Monarch” i „Baltops 2008”. (ATU)

Wyższe dodatki
Bliżej prawa

LICZBA TYGODNIA

99
O d 4 lipca obowiązują dwa roz-
porządzenia MON z 26 czerwca
2008 r. w sprawie dodatków do
tek miesięczny szeregowego funkcjo-
nariusza w Służbie Wywiadu 99 proc. – na tyle trzewików, trzewików letnich i bu-
tów specjalnych planowanych do nabycia w tym
roku Agencja Mienia Wojskowego zawarła umowy na
Wojskowego wyniesie 470 zł (do nie-
uposażenia funkcjonariuszy Służby dostawę. W sumie z początkiem lipca – za 76,9 mln zł
dawna – 170 zł), starszego chorąże-
Kontrwywiadu Wojskowego oraz – agencja zamówiła: 148 925 par trzewików 919/MON
go – 730 zł (290 zł), kapitana za 33,794 mln zł, 56 078 par trzewików letnich
Wywiadu Wojskowego. Według no-
– 930 zł (400 zł), podpułkownika 926/MON za 17,882 mln zł, 49 018 par butów specjal-
wych przepisów szeregowy w Służbie
– 1000 zł (460 zł), zaś oficera na nych 928/MON za 25,232 mln zł. Dostawy obuwia re-
Kontrwywiadu Wojskowego otrzyma
stanowisku generała brygady alizowane na podstawie sześciu umów zawartych przez
dodatek w wysokości 190 zł mie- agencję w kwietniu i lipcu już się zaczęły. Potrwają do
sięcznie (dotychczas 170 zł), starszy – 1150 zł (550 zł). Oba rozporządze-
15 listopada. Bez butów pozostają jedynie piloci, bo do
chorąży – 420 zł (290 zł), kapitan nia mają moc obowiązującą od
przetargu na trzewiki ocieplane wzór 93 i trzewiki pilota
– 650 zł (400 zł), podpułkownik 1 stycznia 2008 r., co oznacza, że letnie oraz zimowe nie stanęła żadna firma. Agencja za-
– 960 zł (460 zł), zaś generał bryga- żołnierze dostaną dodatki z wyrów- mierza powtórzyć przetarg. (ag)
dy – 1050 zł (550 zł). Z kolei doda- naniem od początku roku. (PG)

12 Polska Zbrojna nr 30/2008


MOTTO TYGODNIA
MARIE VON EBNER-ESCHENBACH (1830–1916), PISARKA AUSTRIACKA,
| | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY | |
PO SŁUŻBIE
AUTORKA |
HISTORIA MILITARIA
PSYCHOLOGICZNYCH |
POWIEŚCI I PRASA |
ŚWIAT TO I OWO
OPOWIADAŃ: | | |
– Obawiać się należy nie tych, którzy walczą, lecz tych,
co unikają walki.

Magdalena
Kowalska-

ALEKSANDER RAWSKI
-Sendek
Humanitarny chaos
Po interwencji Stanów Zjednoczonych w Afganistanie w 2001 r. pojawiło się w tym kraju
mnóstwo organizacji zajmujących się niesieniem pomocy humanitarnej.
Niestety, wiele z nich działało i działa bardzo chaotycznie.
śród rządowych i po- nie wiąże się z długofalowym planowa- re kiedyś zajmowały się pomocą humani-
zarządowych agencji niem. Najczęściej są to działania wynika- tarną w tym rejonie. – Po pobycie w Afga-
oraz organizacji działa- jące z bieżących potrzeb i negocjacji z lo- nistanie w 2005 oraz 2007 r. i oglądaniu
jących w Afganistanie kalną radą starszych, tzw. szurą. To jednak, działania wolontariuszy stwierdzam, że
nie ma jednego nad- jak tłumaczy ppłk dr Andrzej Dylong, szef wyglądało to często jak swego rodzaju ruch
rzędnego organu sprawującego nadzór nad wydziału CIMIC w Dowództwie Opera- neohipisowski, korzeniami sięgający lat 70.
rozdzielaniem pomocy humanitarnej. Nie cyjnym SZ, jest wynikiem obostrzeń doty- Część z obecnych tam wolontariuszy, osób
powstają też zewnętrzne oceny, analizy czących działalności CIMIC w danym re- zupełnie przypadkowych, przypominała
i dalekosiężne plany pomocowe. – Najbar- gionie świata. Ponieważ CIMIC nie ma wagabundów – ludzi, którzy do Afganista-
dziej ubolewam nad tym, że nie ma ogól- własnych środków finansowych, a prowa- nu przyjechali przeżyć przygodę życia
nego, dobrego planu pomocowego, dzone działania finansuje Program Pomo- – mówi Rzepka.
a wszystko, co dzieje się w Afganistanie, cy Działań Nadzwyczajnych (CERP), bar-
ma charakter doraźny – mówi dr Marcin dzo trudne jest planowanie długofalowe. Pomóż i kontroluj
Rzepka, orientalista z UJ, który afgańską Dodatkowym problemem jest fakt, że or- Jak twierdzi dr Rzepka, przy udziela-
rzeczywistość zna z autopsji. ganizacje zajmujące się udzielaniem po- niu pomocy humanitarnej popełnia się
Również pomoc humanitarna udzielana mocy bardzo często zmieniają personel wiele błędów. – Niesienie pomocy wy-
przez wojsko, czyli głównie przez CIMIC, i nie wykorzystują doświadczeń osób, któ- maga ogromnej mądrości i odpowiednie- 

nr 30/2008 Polska Zbrojna 13


AAAAAAA
FORUM AFGANISTAN
AAAAAAAA Dzień pobytu
i działań amerykańskiego
wojska w Afganistanie
go przygotowania. Po pierwsze trzeba może doprowadzić do utrwalenia złych kosztuje 100 mln dol., podczas
wziąć odpowiedzialność za swoje dzia- nawyków wśród miejscowych. – Na gdy pomoc przekazywana
łania, a po drugie, udzielając wsparcia fi- przykład przy kopaniu studni warto an- dziennie przez wszystkie
nansowego, trzeba potem sprawdzić, gażować dwie strony, bo wtedy Afgań- kraje wynosi
w jaki sposób zostało ono wykorzystane czycy będą mieli poczucie współtworze- 7 mln dol.
– mówi. Należy bowiem doprowadzić do nia projektu. W przeciwnym razie,
takiej sytuacji, w której przyjmujący po- a znam takie przypadki, z wykopanej
moc będzie mógł dzięki niej samodziel- studni nikt nie będzie korzystał – mówi
nie funkcjonować. orientalista. Innym przykładem mogą
Marcin Rzepka uważa również, że na- być projekty rolnicze. W Afganistanie
leży kontrolować wielkość środków fi- funkcjonują organizacje zajmujące się
nansowych przeznaczonych na pomoc rolnictwem, wykonujące badania, spraw-
humanitarną, gdyż często pojawiają się dzające jakość gleby i sadzonek. Jednak
zarzuty korupcji i niewłaściwego wyko- ich praca poszła na marne, kiedy amery-

rzystania pieniędzy przez lokalnych kańscy żołnierze przywieźli swoje sa- przemyślane i prowadzone tak, żeby nie
urzędników. Ale jest i druga strona me- dzonki, nieprzetestowane w afgańskich uzależniało, bo bardzo szybko biorący
dalu: – Wojska ISAF kupują paliwo od warunkach, i po prostu je rozdali. Taka przejdą od próśb do żądań, a każde, na-
miejscowego przedstawiciela. Nigdy jed- pomoc nie daje efektów. – Swego czasu wet najbogatsze zasoby są ograniczone.
nak nie kupują tyle, ile wcześniej dekla- w jednej z prowincji wycięto uprawę ma- Co więcej, nagłe ograniczenie pomocy
rowali, nigdy też nie żądają zwrotu nad- ku i przywieziono na to miejsce kilka ton humanitarnej może wywołać sytuacje
płaconych pieniędzy. W rzeczywistości pszenicy. Po suszy pszenica jednak słabo konfliktowe – mówi szef wydziału
część niesprzedanego paliwa idzie na wzeszła, a rolnicy po żniwach i tak nie CIMIC w DOSZ.
czarny rynek. Tego typu pomoc – bez wiedzieli, jak i komu ją sprzedać, więc
wyciągania konsekwencji gdy znowu przyjechali Ślepa uliczka
– prowadzi do niszczenia W 2008 r. Polska handlarze narkotyków Paradoksalne według Marcina Rzepki
lokalnego rynku, demora- przeznaczyła 110 mln zł z dobrymi sadzonkami, jest to, że chociaż wszyscy deklarują po-
lizacji i korupcji – opowia- miejscowi powrócili do moc, kraj pod względem gospodarczym
da dr Rzepka. na zewnętrzne uprawy maku. Czy taka się nie rozwija. W dalszym ciągu nie po-
Dużym niebezpieczeń- działania pomocowe, pomoc ma sens? – zasta- wstają lokalne wytwórnie, fabryki itp.
stwem źle prowadzonej nawia się dr Rzepka. Obecna sytuacja to właściwie ślepa ulicz-
polityki pomocowej jest z czego znaczna część Innego zdania jest ka – z jednej strony chce się pomagać,
działanie, które może do- płk Andrzej Dylong, we- z drugiej jednak z takich czy innych
prowadzić do utrwalenia trafiła do Afganistanu dług którego pomoc względów uniemożliwia się lokalnym
podziału na stronę pomagającą i przyj- przekazywana Afgańczykom nie działa społecznościom rozwój. Na przykład żoł-
mującą pomoc. Rzepka uważa, że do te- destrukcyjnie. – Nie sądzę, żeby utrwa- nierze stacjonujący w Afganistanie,
go rodzaju sytuacji doszło w Afganista- lił się tam schemat dający–biorący. My- zgodnie z wojskowymi przepisami, ko-
nie. Prowadzi to do uzależnienia jednej ślę, że jest to kwestia zarówno szczebla rzystają ze sklepów na terenie bazy za-
strony od drugiej i już na początku wy- działania, jak i samego środowiska. opatrzonych tylko w towary importowa-
klucza relacje partnerskie, a co gorsze Każde świadczenie pomocy musi być ne, do których nie może wejść żaden

14 Polska Zbrojna nr 30/2008


||
ZAPIS FORUM
ZAPIS |
FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY|
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE|
PO SŁUŻBIE ||
HISTORIAHISTORIA | |
MILITARIAMILITARIA ||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY | |
ŚWIAT TO I OWO || || |

Afgańczyk. Nie stymuluje się zatem roz- pomocy w sferze szkolnictwa. Czy np. łane zostało działaniem wojsk koalicji
woju lokalnego rynku. budując szkoły na terenie kontrolowanym w południowym Afganistanie. W rozrzu-
Organizacje rządowe czy pozarządo- przez talibów, myśli się o tym, jak zadbać canych tam ulotkach stawiano mieszkań-
we, zanim przystąpią do działania, po- o bezpieczeństwo nauczycieli? Albo czy com regionu warunek, że będą otrzymy-
winny przede wszystkim poznać lokalne nie lepiej jest przygotować do nauczania wali pomoc w zamian za informacje do-
potrzeby. Co prawda w Afganistanie dzia- jednego człowieka, który mógłby praco- tyczące talibów i Al-Kaidy, a takie po-
ła kilka instytucji zajmujących się anali- wać z dziećmi np. we wsiach, zamiast in- stępowanie jest całkowicie sprzeczne
zą potrzeb Afgańczyków, ale większość westować w budowanie formalnej struk- z ideą niesienia pomocy humanitarnej,
donatorów nawet nie próbuje zdobyć ta- tury, jaką jest szkoła? która powinna być ofiarowana poszko-
kich danych. Wynika to z olbrzymiej kon- Marcin Rzepka sugeruje, że trzeba in- dowanym bez względu na ich przekona-
kurencji na rynku pomocowym: organi- westować również w inne sfery życia. nia polityczne.
zacje, chcąc zaistnieć, muszą pisać wyjąt- Warto pokazać, że do Afganistanu nie Ppłk Dylong, szef Centrum CIMIC
kowo oryginalne i ciekawe projekty (te wyjeżdżają jedynie żołnierze i organiza- w Kabulu w 2005 r., zaznacza, że choć
najciekawsze dotyczą głównie dzieci cje humanitarne, ale również np. ludzie przeznaczeniem wojska nie jest udziela-

Smutny raport
Z opublikowanego
w marcu 2008 r. ra-
portu Agencji
sposób, a około 40 proc.
z przekazywanych środ-
ków wraca do dysponen-
Koordynującej Pomoc dla tów w postaci np. wyso-
Afganistanu (Agency kich pensji dla specjali-
Coordinating Body for stów i konsultantów albo
Afghan Relief – ACBAR) zawyżanych kosztów reali-
wynika, że z pomocą hu- zowanych projektów.
manitarną w Afganistanie Organizacje humanitarne
są duże problemy. działają głównie w dużych
Zaledwie połowa z obie- miastach, pomija się nato-
canych przez Stany miast potrzeby prowincji,
Zjednoczone i Bank nieporównywalnie większe.
Światowy środków finan- Duże projekty organizowa-

MIROSŁAW OCHYRA (3)


sowych dotarła do tego ne są przeważnie w okoli-
kraju. Spora część z wy- cach Kabulu bądź na pół-
dawanych z tej puli pie- nocy kraju, ponieważ te
niędzy została rozdyspo- rejony należą do stosun-
nowana w niewłaściwy kowo bezpiecznych.

i przestrzeni publicznej). – W Afganista- związani z nauką i kulturą. – Uważam, nie pomocy humanitarnej, są jednak
nie jest ponad sto różnych organizacji po- że dobrym pomysłem jest fundowanie przypadki, w których armia takiej pomo-
mocowych i żeby się przebić w środowi- Afgańczykom i Polakom stypendiów na- cy może i powinna udzielać, np. w rejo-
sku, podmioty te potrzebują funduszy od ukowych, by mogli wzajemnie poznawać nach szczególnie niebezpiecznych. Poza
swoich rządów. Duże organizacje z wy- swoje kultury. W zeszłym roku dużym tym organizacje humanitarne nie mają
pracowaną marką mają swoje środki fi- zainteresowaniem cieszył się festiwal fil- takich możliwości logistycznych jak woj-
nansowe, ale te mniejsze pojawiają się mu polskiego zorganizowany w Kabulu. sko. – Warunki w Afganistanie nie sprzy-
w Afganistanie, żeby zaistnieć. Z reguły Musimy nauczyć się po prostu pokazy- jają działalności organizacji powołanych
piszą niepotrzebne, słabe merytorycznie wać Afgańczyków jako parterów do roz- do niesienia pomocy humanitarnej, dla-
projekty i są nieprzygotowane do ich re- mowy, a nie tylko jako osoby poszkodo- tego często jesteśmy jedynym ogniwem,
alizacji – mówi dr Marcin Rzepka. wane – mówi. które taką pomoc może dostarczać – wy-
Dlatego powstaje tak wiele chybionych jaśnia ppłk Dylong. Na II zmianie ISAF
projektów. Do największych pomyłek Wojsko może więcej zakończono 25 projektów, a do najważ-
orientalista zalicza choćby wysłanie do Światowe organizacje humanitarne niejszych należało wyposażenie placó-
Kabulu pralek w czasach, kiedy prąd był uważają, że największym problemem wek służby zdrowia w prowincji Paktika
tam dostarczany tylko dwa razy w tygo- związanym z udzielaniem pomocy jest w leki, środki medyczne i podstawowy
dniu i tylko na kilka godzin. Ale takie to, że staje się ona coraz bardziej podpo- sprzęt laboratoryjny niezbędny w diagno-
błędy zdarzają się nie tylko w Afganista- rządkowana czynnikom polityczno-woj- zowaniu gruźlicy i malarii. CIMIC zaj-
nie – kiedyś w ramach pomocy humani- skowym. W 2004 r. organizacja Lekarze mował się też budową studni, systemów
tarnej do Bangladeszu wysyłano wie- bez Granic (MSF) twierdziła, że niepo- melioracyjnych, nawadniania, wyposa-
przowinę, do Indii wołowinę, a do Taj- trzebnie w pomoc humanitarną włącza żaniem szkół, a dzieciom przekazywano
landii, po tsunami, wysłano dzieciom… się wojsko. Jej działacze postawili nawet m.in. zabawki i przybory szkolne. 
pluszowe zabawki. tezę, że siły koalicji narażają misje hu-
Można się zastanawiać nawet nad tym, manitarne w Afganistanie na duże nie- Napisz do autorki:
czy właściwie i kompleksowo udziela się bezpieczeństwo. Oburzenie MSF wywo- magdalena.kowalska@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 15


AAAAAAA
NA CELOWNIKU
AAAAAAAA
Podobno gdzie pułkownik Piątek, tam
ład i porządek...
– Na swój temat słyszałem wiele po-
wiedzeń, ale tego jeszcze nie.

Dla kabaretu Rak, z Bercikiem na cze-


le, jest Pan „swojakiem”, czyli Śląza-
kiem z krwi i kości, a dla wielu wojsko-
wych oficerem, dla którego nie ma rze-
czy niemożliwych...
– Nie mówmy o mnie. Tym bardziej
w takim tonie. Nie przepadam za laur-
kami.

Chcę tylko odkryć tajemnice Pana ka-


riery. Z linii i dowodzenia trafił Pan
do wojskowej administracji, czyli na
boczny tor, a potem awansował do Do-
wództwa Sił Powietrznych i był m.in.
szefem sekretariatu dowódcy.
– Najpierw pewne sprostowanie: nig-
dy nie byłem na bocznym torze. Kieru-
jąc wojskowymi komendami uzupełnień
w Oświęcimiu i Tychach, realizowałem
się służbowo i chciałem wypaść jak naj-
lepiej. To mi się chyba udało. Natomiast
efekty zarówno tej, jak i poprzedniej pra-
cy w 1 Brygadzie Rakietowej Obrony Po-
wietrznej zadecydowały, że widziano
mnie na odpowiedzialnych stanowiskach
w Warszawie.

Nie ma rzeczy
niemożliwych
Rozmowa z PŁK. ZBIGNIEWEM PIĄTKIEM,
czoność. Tylko dlaczego sami żołnie-
rze mają niezbyt pochlebną opinię
o tej administracji?
szefem Wojewódzkiego Sztabu Wojskowego – Może jest to relikt przeszłości i po-
w Katowicach kutujące jeszcze opinie, że tu się trafia
na boczny tor? Albo że w WKU lub
Czym więc wytłumaczyć powrót do poleciałyby głowy. Przecież my nie funk- WSzW nie ma prawd ziwych żołnierzy?
administracji w terenie? Komfortem cjonujemy dla jakiejś idei, wygodnych eta- Tak było może kiedyś – ale dziś jest już
pracy i gwarancją spokoju? tów, tylko wykonujemy poważne zadania. inaczej.
– Czyżby pan twierdził, że ta admini- Odpowiadamy za proces mobilizacyjne-
stracja to nie wojsko? Albo że w niej sie- go rozwinięcia jednostek, zajmujemy się Gdy obejmował Pan stanowisko szefa
dzą niemający nic do roboty umunduro- organizacją uczestnictwa wojska w ak- WSzW, w wojskowych komendach
wani biurokraci? cjach ratunkowych czy planowaniem wy- uzupełnień podległych katowickiemu
korzystania sił pozamilitarnych na potrze- sztabowi nagle wymieniono większość
Tego nie powiedziałem. Wojskowa ad- by obrony, decydujemy o powodzeniu pro- komendantów. Dlaczego?
ministracja jednak dość często po- cesu profesjonalizacji... – A dlaczego akurat mnie pan o to py-
strzegana jest krytycznie. ta? Ktoś inny podejmował decyzje. Po-
– Przez kogo? Przez przełożonych? Przepraszam. Wiem, że zadania szta- wiem więcej: dla mnie był to cios w ple-
Gdyby tak było, to gwarantuję, że szybko bu mógłby Pan wymieniać w nieskoń- cy. Próbowałem walczyć o tych ludzi. Tłu-

16 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU |
CELOWNIKU WOJSKO KULISY
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO || || |

maczyłem, że skoro osiągali powiedzieć, że mi się to udało. Zacząłem – Ja nie widzę w tym nic dziwnego.
do tej pory dobre wyniki od zintegrowania środowisk kombatanc- Z dowódcą Sił Powietrznych – podczas
w pracy, skoro nikt nie miał kich i niepodległościowych. Potem za- oficjalnych delegacji – odwiedziłem wie-
do nich najmniejszych zastrze- cząłem pukać coraz wyżej i wyżej... le krajów i widziałem, co za granicą robią
żeń, to nie można odwoływać ambasadorzy. Obejmując stanowisko
ich z dnia na dzień. Tym bar- Nie bał się Pan, że ktoś stwierdzi, iż płk szefa WSzW, powiedziałem sobie, że
dziej że dla wszystkich było to Piątek miesza się w politykę i lokalne w nowym miejscu służby będę najlepszym
wotum nieufności, osobista tra- układy? reprezentantem ministra w terenie, czyli
gedia. Niestety, moje argumen- – Pan chyba żartuje. Jaka polityka? Ja- swego rodzaju ambasadorem MON.
ty trafiały w próżnię. Gdy słysza- kie lokalne układy? Stanowiska szefa
łem stwierdzenia, że w terenie WSzW nie da się oddzielić od współpracy Ambasador za granicą może liczyć na
chciano zlikwidować „układy”, z aparatem samorządowo-rządowym. Tak dotacje z kraju, a Pana potrzeby moder-
natychmiast pytałem: jakie? Niech samo zresztą wojskowy komendant uzu- nizacyjne raczej nie były uwzględniane
ktoś powie konkretnie. pełnień nie może oddzielać się od cywilów w strukturze resortowych wydatków.

Gdy obejmuję kolejne stanowisko, swo-


im podwładnym jasno stawiam sprawę:
nie przychodźcie do mnie z problemami,
nie mając co najmniej jednej propozycji
ich rozwiązania

Nie wie Pan? Pamiętam jednego ge- przepastnym biurem przepustek. Kto my- – Ile mogłem dostać z resortu, tyle
nerała, który wszystkich oficerów śli inaczej, ten myśli źle. Przecież muszę dostałem.
WKU odpowiedzialnych za uzupeł- uczestniczyć we wszystkich przedsięwzię-
nienia jednostek chciał przenieść ciach planowanych przez wojewodę ślą- To była jednak raczej kropla w morzu
z jednego końca Polski na drugi tyl- skiego i marszałka. Nie mogę stać z boku potrzeb. Nie wierzę, aby za te pieniądze
ko dlatego, by w wojskowej admini- i mówić: to mnie nie dotyczy. w budynku WSzW zrobiło się tak czy-
stracji nie było najmniejszego podej- sto, nowocześnie i reprezentacyjnie.
I (2)

rzenia o łapówki i prywatę. Niedawno, gdy gen. dyw. Zbigniew – Nie stwierdziłem, że w tych zmia-
SK

– Powiedzmy, że zwyciężył wówczas Tłok-Kosowski, dowódca Inspektora- nach partycypuje jedynie wojsko. Robi-
ZECISZEW

zdrowy rozsądek i tego pomysłu nie zre- tu Wsparcia Sił Zbrojnych, wręczył my na przykład termomodernizację sze-
alizowano. Panu wyróżnienie dla najlepszego ściu budynków: jeden to WSzW, a pięć
ROMAN PR

WSzW w Polsce, jedna ze śląskich ga- należy do WKU. Wspomaga nas Naro-
Czy jednak nie rzutowało to na atmos- zet napisała, że „po latach zastoju tu- dowy Fundusz Ochrony Środowiska. Ko-
ferę wokół WKU i WSzW? tejsze służby wojskowe znowu stały się lejna sprawa – czystość wokół przynależ-
– Oczywiście, że rzutowało. Tym bar- widoczne i są ważnym elementem ży- nych nam obiektów. Uzgodniliśmy z wła-
dziej że wojskowa administracja miała cia publicznego w naszym regionie”. dzami miast, że pomogą nam w jej utrzy-
i ma swoje stałe miejsce w hierarchii wo- – Ta ocena nie wyszła ode mnie, ale maniu. Inna kwestia – widzi pan tych
jewództwa, w samorządzie terytorial- się pod nią podpisuję. młodych ludzi siedzących za kompute-
nym. Na szczęście czas wszystko zwery- rami? Z urzędem pracy zawarliśmy umo-
fikował. Niektórzy z odwołanych komen- Po latach zastoju zaczęło się również wę, że w ramach środków unijnych bę-
dantów znaleźli pracę poza siłami zbroj- wiele zmieniać w wyglądzie wojsko- dziemy przyjmować na kilkumiesięczne
nymi, m.in. w strukturach samorządu, wych obiektów na terenie Śląska... staże absolwentów wyższych uczelni
i dają sobie tam doskonale radę. Przez – Czy jest w tym coś dziwnego? Jak i szkół pomaturalnych. Urząd im płaci,
wiele miesięcy problemem było jednak cię widzą, tak cię piszą. Kiedyś zmoder- a my zapewniamy zdobycie określonych
to, że na ich miejsce nie skierowano na- nizowałem budynki WKU w Oświęci- umiejętności praktycznych.
stępców. Obowiązki komendantów peł- miu i Tychach, teraz przyszła pora na ko-
nili najczęściej dotychczasowi zastępcy. lejne obiekty. To był wymóg czasu i lo- Czyli jednak sprawdza się dotyczące
Gdy ministrem obrony narodowej został jalności wobec resortu. Pana powiedzenie zacytowane na po-
Bogdan Klich, wystąpiłem o powołanie czątku naszej rozmowy?
na te stanowiska konkretnych, znanych Lojalności wobec resortu? – Ja tylko inspiruję. Gdy obejmuję ko-
sobie ludzi. Nie było przypadku, aby nie – Odpowiem pytaniem na pytanie: czy lejne stanowisko, swoim podwładnym ja-
zaakceptowano mojej propozycji. dowódca może pogodzić się z tym, że nie- sno stawiam sprawę: nie przychodźcie
które obiekty stanowiące integralną część do mnie z problemami, nie mając co naj-
I to był początek zwycięstwa? wojska wyglądają jak zaniedbane baraki? mniej jednej propozycji ich rozwiązania.
– Śląsk to pięć milionów ludzi. To ma- Uważam, że nie. Na tym terenie jestem Mam szczęście tylko w jednym: że tra-
ły europejski „kraj”. Jest w nim m.in. je- swego rodzaju ambasadorem ministra fiam na doskonałych ludzi. Przecież gdy-
den marszałek, jeden wojewoda i jeden i dbam o wizerunek całego resortu. by nie oni, to ten WSzW nigdy nie zo-
szef WSzW, który musi skorelować za- stałby najlepszy w kraju. 
dania na styku samorząd–administracja Z taką filozofią służby jeszcze się nie
rządowa–wojsko. Nie chwaląc się, mogę spotkałem… Rozmawiał Roman Przeciszewski

nr 30/2008 Polska Zbrojna 17


AAAAAAA MISJE
WOJSKO PROBLEM
AAAAAAAA
LICZĄCA 75 ŻOŁNIERZY INŻYNIERYJNA GRUPA PRZYGOTOWAWCZA (IGP) – pierwszy komponent PKW Czad, który 17 kwietnia wyleciał w rejon misji
– stanęła przed ogromnym wyzwaniem. Musiała od podstaw zbudować bazę na terenie pozbawionym infrastruktury.

Wielkie wyzwan KRZYSZTOF PLAŻUK

Misja w Czadzie to ogromne wyzwanie dla polskiej logistyki.


Nigdy dotąd nie odpowiadaliśmy samodzielnie za funkcjonowanie polskiego
kontyngentu w tak dużym stopniu.
ażdy, kto opuści pokład sa- gionu i zadania, jakie będą wykonywać. pobytu w Czadzie przebiegł spokojnie
molotu w stolicy Czadu, W drugim mają już poranne ćwiczenia, – bez poważniejszych komplikacji zdro-
doznaje szoku termicznego które przygotowują ich do pracy fizycznej wotnych, bez chorób. Stwierdziliśmy tyl-
– temperatura w Ndżame- w wysokich temperaturach. Od samego po- ko kilka przypadków biegunki – podsu-
nie dochodzi do 45 st. C. czątku procentują doświadczenia i wska- mowuje ppłk Przemysław Majchrzak, le-
Dlatego na początku naj- zówki żołnierzy, którzy brali udział w mi- karz PKW Czad.
ważniejsza jest aklimatyzacja, która sji w Demokratycznej Republice Konga,
w przypadku Polaków trwa około dwóch takich jak ppłk Marek Gryga, obecnie do- Podziw dla Polaków
tygodni. W Camp Europa, bazie przejścio- wodzący Polakami w Czadzie. Okazuje się, Licząca 75 żołnierzy Inżynieryjna Gru-
wej, do której trafiają wszyscy żołnierze że dobrym sposobem na upały jest chodze- pa Przygotowawcza (IGP) – pierwszy kom-
z EUFOR TCHAD/RCA (misja Unii Eu- nie w pełnym umundurowaniu z „arafat- ponent PKW Czad, który 17 kwietnia wy-
ropejskiej w Czadzie i Republice Środko- ką” obwiązaną dookoła szyi. leciał w rejon misji – stanęła przed ogrom-
woafrykańskiej), żołnierze stopniowo przy- Po wstępnej aklimatyzacji łatwiej znieść nym wyzwaniem. Musiała od podstaw zbu-
zwyczajają się do odmiennych warunków kolejny szok termiczny w Iribie. Tu mimo dować bazę na terenie pozbawionym infra-
atmosferycznych. silnych wiatrów temperatura, choć słabiej struktury. Najpierw żołnierze oczyścili i wy-
W pierwszym tygodniu odbywają się odczuwalna, jest jeszcze wyższa. Pracy równali siedem hektarów terenu, potem
szkolenia, które nie wymagają większego nie ułatwiają również unoszące się wszę- usypali wysokie na trzy metry obwałowa-
wysiłku fizycznego – poznają specyfikę re- dzie tumany kurzu. – Ten pierwszy okres nia i ustawiają wieże wartownicze. Podczas

18 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY ||
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA
MILITARIAMILITARIA ||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY | |
ŚWIAT TO I OWO || || |

Pełna gotowość
O becnie w rejonie
operacji przeby-
wa niemal 300 pol-
Przygotowawczej.
Wówczas w Czadzie
pozostanie 400-oso-
w niebezpieczeństwie
cywilów, a zwłaszcza
uchodźców i przesie-
skich żołnierzy i pra- bowy kontyngent dleńców, ułatwienie
cowników wojska. z Polski. W połowie niesienia pomocy hu-
Pod koniec sierpnia września planowane manitarnej i porusza-

nie
do Czadu przybędą jest osiągnięcie peł- nia się osobom odpo-
siły główne PKW, jed- nej zdolności opera- wiadającym za tę po-
RADOSŁAW PIOCH (3)

nocześnie do kraju cyjnej i tym samym moc poprzez zapew-


wrócą żołnierze przystąpienie do wy- nienie bezpieczeń-
z 1 Brzeskiej Brygady konywania zadań stwa w rejonie opera-
Saperów ze składu mandatowych: ochro- cji oraz ochronę per-
Inżynieryjnej Grupy ny znajdujących się sonelu ONZ.

tych prac znaleziono m.in. elementy poci- i wysuniętej bazy operacyjnej Iriba (For- transport przypłynął z Polski do kameruń-
sków przeciwpancernych i artyleryjskich. ward Operational Base, FOB) dobre rela- skiej Duali w pierwszej dekadzie lipca. Po
Główne zadania spoczęły na inżynierach cje jeszcze się umocniły. Kiedy francuskim rozładowaniu statku do granicy kameruń-
z 1 Brzeskiej Brygady Saperów dowodzo- logistykom zepsuła się pompa paliwowa, sko-czadyjskiej sprzęt przewozi się kole-
nych przez kpt. Franciszka Książka oraz polski saper naprawił uszkodzoną maszy- ją, a dalej na platformach i lawetach, bo
żołnierzach 10 Brygady Logistycznej nę, używając blachy z puszki po coli. Fran- w Czadzie nie ma linii kolejowej (odle-
z Opola. Przetransportowane z kraju Ru- cuzi byli pod wrażeniem. głość między Dualą a Iribą to niemal
słanami uniwersalne maszyny inżynieryj- Na obszarze FOB Iriba położono war- 3 tys. km). Za transport lądowy, w tym
ne (UMI), spycharko-ładowarki (SŁ-34) stwę drobnych kamieni, dzięki czemu przeładunek i koordynację działań w Ka-
i pozostały ciężki sprzęt sprawdziły się utwardzona została nawierzchnia przyszłej merunie i Czadzie, odpowiada grupa prze-
w trudnych warunkach. – Podziwiam brze- bazy, tak by w czasie pory deszczowej moż- ładunkowa z Szefostwa Transportu i Ru-
skich saperów – mówi kmdr ppor. Rado- na było swobodnie się poruszać. Tych prac chu Wojsk, której szefuje płk Dariusz Ja-
sław Pioch, który przed paroma tygodnia- nie wykonano by jednak bez nawiązania nasz. – Liczymy, że całość zaopatrzenia
mi wrócił z Czadu. – To zacięcie, z jakim kontaktów z lokalnymi władzami, które ze- dotrze do Iriby do końca tego miesiąca.
pracowali przy niemal 50-stopniowym upa- zwoliły na wykorzystanie kruszywa do Dużym utrudnieniem jest jazda po bez-
le w tumanach kurzu, zasługuje na szacu- utwardzenia podłoża. Obecnie rozstawia- drożach oraz zaczynające się opady desz-
nek. Ich profesjonalizm docenili również ne są pierwsze kontenery, w których doce- czu, które powodują jednodniowe prze-
Francuzi – dodaje komandor. lowo zamieszkają żołnierze. Polski kontyn- stoje konwojów – ocenia sytuację ppłk
Pomimo bariery językowej współpraca gent jako jedyny w czadyjskich siłach Adam Jangrot, dowódca Narodowego
z Francuzami od początku dobrze się ukła- EUFOR będzie zakwaterowany w klima- Elementu Wsparcia (National Support
dała. Kiedy podczas ulewy woda podmy- tyzowanych pomieszczeniach. Element, NSE). Pułkownik Jangrot ma
ła jeden z namiotów, Polacy pomogli ewa- za sobą misję w Kongu oraz w Afgani-
kuować dobytek, czym zyskali sympatię Egzamin z logistyki stanie i uważa, że to właśnie misja w Cza-
Francuzów. Przez dwa miesiące wspólnej Sprzęt przerzucono do Afryki drogą dzie może sprawić najwięcej trudności
rozbudowy tymczasowej bazy North Star morską (ok. 10 tys. km rejsu). Ostatni natury logistycznej. 

nr 30/2008 Polska Zbrojna 19


AAAAAAA MISJE
WOJSKO AAAAAAAA
Rebelianci grozili, że unijne wojska sta-
ną się celem ich ataków, ale jedynie wte-
dy, gdy będą wspierać urzędującego pre-
zydenta. Dlatego starają się one zachować
neutralność i nie mieszać w wewnętrzne
konflikty. Poza tym dobrze wyposażone
oddziały EUFOR są o wiele trudniejszym
przeciwnikiem niż armia czadyjska.
– Obecnie sytuacja w rejonie odpowiedzial-
ności PKW Czad jest względnie stabilna
– uspokaja ppłk Marek Gryga. – Tubylcy
nastawieni są neutralnie, a czasami wręcz
pozytywnie. Nie spotkaliśmy się jak dotąd
z żadnymi aktami wrogości z ich strony.
Zdarza się jednak, że na bazarze nie chcą
nam czegoś sprzedać, bo twierdzą, że da-
ny towar nie jest przeznaczony dla nas
– dodaje pułkownik.
Kłopotliwa jest też pospolita przestęp-
czość, która potrafi uprzykrzyć życie żoł-

EUFOR TCHAD/RCA
nierzom. Na złodziei trzeba uważać na ca-
łym obszarze misji. Od początku lipca
mierzą się z nimi Polacy, którzy od Fran-
cuzów i Irlandczyków przejęli odpowie-
dzialność za ochronę polskiej bazy. Żoł-
W OPERACJI w Czadzie i Republice Środkowoafrykańskiej uczestniczą żołnierze z 14 państw. nierze z dwóch plutonów manewrowych,
Prowadzone są jednak rozmowy z kolejnymi krajami, których żołnierze mieliby zasilić szeregi wojsk
Unii Europejskiej: Chorwacją, Albanią (kompania zmechanizowana w sile 70 żołnierzy) i Ukrainą którzy przebywają od paru tygodni w Cza-
(środki powietrzne). Wiadomo także, że wstępne rozmowy rozpoczęły się z Rosją, która miałaby dzie, przeszli wstępne szkolenia, zapozna-
wzmocnić misję czteroma Mi-8 ze 120 osobami personelu. Na zdjęciu: żołnierze kontyngentu ją się z sytuacją w rejonie misji, a wkrót-
francuskiego. ce przystąpią do rozpoznania i patrolowa-
nia terenu.
Po dotarciu do Ndżameny transportem my EDA pozwalają nam dobrze jeść – mó- Jednym z nowych pomysłów Dowódz-
sprzętu zajmują się wynajęte firmy cza- wi ppłk Jangrot. twa Operacji EUFOR TCHAD/RCA jest
dyjskie. Od tego momentu trzeba dokład- utworzenie Wielonarodowego Batalionu
nie monitorować konwoje, bo poruszają Stabilna niestabilność Śmigłowcowego, który ma stacjonować
się one drogami gruntowymi (w całym Wydarzenia z połowy czerwca, kiedy re- w Abeche, gdzie znajduje się Wysunięte
kraju jest nieco ponad 500 km dróg o na- beliantom na krótko udało się opanować Dowództwo Sił (Forward Headquarters,
wierzchni asfaltowej). Pokonanie tysią- kilka miast na wschodzie Czadu, w tym FHQ) i gdzie istnieją warunki pozwalają-
ca kilometrów, jakie dzielą stolicę od Iri- znajdującą się w rejonie odpowiedzialno- ce na obsługę maszyn. W skład tego kom-
by, zajmuje około tygodnia. Na drogach ponentu wejdą również żołnierze PKW
często występuje tzw. tarka, która wywo- REBELIANCI ZAPOWIADALI, Czad z 25 Brygady Kawalerii Powietrz-
łuje wibracje, co z kolei powoduje polu- nej z Tomaszowa Mazowieckiego. – Gru-
zowanie niektórych mocowań i może do- ŻE WOJSKA UNII EUROPEJSKIEJ pa lotnicza z Tomaszowa Mazowieckie-
prowadzić do uszkodzeń wiezionego STANĄ SIĘ CELEM ATAKÓW, go znajduje się już częściowo w rejonie
sprzętu. Ponadto mnóstwo dróg poprze- operacji. Nasi kawalerzyści po wylądowa-
GDY BĘDĄ WSPIERAĆ
cinanych jest przez koryta rzek okreso- niu w Ndżamenie złożyli śmigłowce, któ-
wych – tzw. wadi. W porze deszczowej URZĘDUJĄCEGO PREZYDENTA. re obecnie przechodzą fazę testowania
wyschnięte koryta błyskawicznie napeł- DLATEGO STARAJĄ SIĘ ONE i oblotów – relacjonuje płk Wojciech Ku-
niają się wodą, stając się przeszkodami charski, dowódca PKW Czad. – Mimo iż
nie do pokonania. ZACHOWAĆ NEUTRALNOŚĆ wejdą oni w skład Wielonarodowego Ba-
Wraz z przylotem IGP do Iriby dostar- I NIE MIESZAĆ SIĘ talionu Śmigłowcowego, priorytetem po-
czono z Polski zapasy żywności oraz wo- zostanie udzielanie wsparcia polskiemu
dy pitnej na 60 dni dla 400-osobowego
W WEWNĘTRZNE KONFLIKTY batalionowi w Iribie – dodaje pułkownik.
kontyngentu. Obecnie zapasów tych jest ści sił irlandzkich Goz Beidę, potwierdza- Kawalerzyści, podobnie jak Inżynieryjna
jeszcze więcej, bo działa już rozdział środ- ją tezę o niestabilności regionu. Jednak od Grupa Przygotowawcza, wykorzystując
ków szczebla centralnego, który na pozio- połowy marca, gdy ogłoszono wstępną infrastrukturę techniczną, muszą zadbać
mie dowództwa EUFOR przyznaje je po- zdolność operacyjną EUFOR, nie odno- o bazę socjalną samodzielnie, tylko przy
szczególnym kontyngentom narodowym, towano żadnego ataku przeciwko siłom pomocy polskiego NSE. 
w tym PKW Czad. – W maju zamówili- z Europy, co zgodnie podkreślają zarów-
śmy świeżą żywność w firmie Conomat no kierujący tą największą w historii Unii Napisz do autora:
des Armees, która zaopatruje w żywność Europejskiej operacją wojskową, w tym polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
całe siły EUFOR na terenie Czadu. Zapa- gen. dyw. Bogusław Pacek, zastępca do-
sy własne oraz otrzymane dotychczas do- wódcy EUFOR TCHAD/RCA, jak i zwy- Autor jest rzecznikiem prasowym
stawy świeżych produktów z lokalnej fir- kli żołnierze. PKW Czad.

20 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | |

MAGDALENA KOWALSKA -SENDEK

CIEŃ Z KAMERĄ
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI
SZACUJE SIĘ, że wyposażenie combat camery będzie kosztowało około 600 tys. zł. Chor. Suchy zapewnia, że jeżeli WP chciałoby zamówić krótki
telewizyjny spot reklamowy, dotyczący np. profesjonalizacji armii, bardzo szybko zwróciłyby się środki finansowe przeznaczone na ten projekt.

Od połowy czerwca w Wydziale Prasowym Dowództwa Operacyjnego istnieje pierwszy w historii


polskich sił zbrojnych etat dla zespołu reporterskiego. Najprawdopodobniej zrealizuje on pierwszy duży
materiał filmowy na zakończenie polskiego udziału w misji irackiej.
Amerykanie początek swojej combat bu Generalnego WP, który twierdzi, że go będą uczestniczyć w różnego rodza-
camery łączą z wojną secesyjną, choć w obecnej sytuacji klasycznie przekazy- ju kursach i szkoleniach. – W sierpniu
profesjonalnie specjalny zespół reporter- wana informacja to za mało. – Trzeba wezmę udział w szkoleniu dla operato-
ski zaczął działać prawdopodobnie do- atakować obrazem i dźwiękiem. Prze- rów combat camery, które organizowa-
piero podczas wojny wietnamskiej. Spo- ciwnicy naszego zaangażowania w Ira- ne jest w USA, a we wrześniu rozpoczy-
re doświadczenie w tym względzie ma- ku czy Afganistanie wykorzystują porta- nam naukę w studium fotografii i tech-
ją również Kanadyjczycy i Niemcy. Na- le internetowe do wojny informacyjnej. nik audiowizualnych organizowanym
tomiast w Polsce utworzenie takiego ze- Pokazywane są propagandowe filmy, któ- przez Dom Żołnierza Polskiego. Poza
społu to zupełna nowość. re przekłamują rzeczywisty obraz panu- tym współpracujemy z różnego rodzaju
jącej tam sytuacji i wpływają na świado- mediami, więc na pewno będziemy mie-
ATAK OBRAZEM I DŹWIĘKIEM mość lokalnych społeczności. li odpowiednie przygotowanie.
Minister obrony narodowej podpisał Uważam, że my także po- Dostaliśmy obietnice od
decyzję o powołaniu w Dowództwie winniśmy zastanowić różnych telewizji, że
Żołnierze
Operacyjnym czteroosobowego zespołu się nad wykorzysta- nie jadą w rejon pomogą nam w szko-
reporterskiego, którego szefem jest niem naszych mate- misji, by zbierać artystyczne leniu – zapewnia
st. chor. sztab. Robert Suchy z wydziału riałów na portalach fotografie, lecz po to, chor. Suchy. Żołnie-
prasowego dowództwa. Szacuje się, że internetowych – mó- aby dokumentować ważne rze combat camery
w Polsce gwałtowny rozwój technologii wi. Postanowiono, że wydarzenia będą mogli szkolić się
informacyjnych i komunikacyjnych czteroosobowy zespół z cywilnymi zespołami
przypadnie na lata 2010–2015. – Nie reporterski będzie zbie- reporterskimi w studiu
możemy stać w miejscu, bo to oznacza, rał materiały, korzystając z albo podczas różnego rodza-
że się cofamy. Świat bardzo szybko się aparatów fotograficznych i ka- ju wyjazdów plenerowych. Podob-
zmienia, więc i my musimy się ciągle mer, w razie potrzeby obsługując trzy nie będzie to wyglądało w przypadku
rozwijać – mówi chor. Suchy. Dlatego kontyngenty jednocześnie. szkoleń z zakresu fotografii.
powstanie combat camery jest natural- Na razie combat camera dostanie dwie
ną konsekwencją rozwoju polskich sił kamery najnowszej generacji i cztery SZYBKOŚĆ TO PODSTAWA
zbrojnych. profesjonalne aparaty fotograficzne. Że- W najbliższym czasie planuje się, że
Entuzjastą zachodzących zmian jest by właściwie wykorzystać kupiony każdy z operatorów combat camery do-
płk Sylwester Michalski, rzecznik Szta- sprzęt, członkowie zespołu reporterskie- stanie laptopa z oprogramowaniem 

nr 30/2008 Polska Zbrojna 21


AAAAAAA MEDIA
WOJSKO AAAAAAAA
umożliwiającym obróbkę i przygotowa- resowanych dziennikarzy taki film czy
nie zdjęć oraz materiałów filmowych. Na zdjęcia – mówi chor. Suchy.
początku żołnierze w warunkach polo- Combat camera poza tym, że będzie
wych będą mogli jedynie pociąć film na przygotowywać i archiwizować materia-
kilkuminutową „surówkę”, czyli mate- ły udostępniane potem stacjom telewi-
riał bez obróbki technicznej. Właściwą zyjnym, portalom internetowym i innym

CANADIAN DOD
wersję będzie można przygotować dopie- mass mediom, ma również rejestrować
ro w biurze, gdzie będą dwie jednostki materiały operacyjne przeznaczone do
do edycji. Natomiast Dowództwo Ope- późniejszego wykorzystania przez woj-
racyjne wyposażone zostanie w serwer sko w celach szkoleniowych.
NA OSTATNIM SZCZYCIE NATO dużą uwagę
z macierzą dyskową wielkości 40 tera- skupiono na korzystaniu z nowych technologii
bajtów. Posłuży ona do archiwizowania informacyjnych, czego wyrazem jest uruchomio-
BEZ GWIAZDORÓW
materiałów filmowych, dźwiękowych ny stosunkowo niedawno kanał telewizyjny W combat camerę będą zaangażowa-
i fotograficznych, z których następnie NATO (natochannel.tv), gdzie m.in. można zo- ni tylko żołnierze, ponieważ w działaniu
będą mogli korzystać zainteresowani baczyć efekty pracy combat camer różnych operatorów najważniejsze jest to, by po-
państw. Do popularyzacji własnych dokonań
dziennikarze. niektóre wojskowe zespoły reporterskie wyko- trafili umiejętnie wtopić się w otoczenie.
Najważniejszym celem, jaki chor. Ro- rzystują ogólnodostępne serwisy, np. kanadyj- Nie powinni skupiać na sobie uwagi, wy-
bert Suchy stawia przed swoim zespołem, ska combat camera publikuje je na stronie magać od innych specjalnego traktowania
jest szybkość. – Chciałbym, żebyśmy osią- youtube.com. i w ten sposób dodatkowo obciążać jadą-
gnęli takie same efekty, jak najlepsze ze- cych na akcję żołnierzy. – W żadnym wy-
społy combat camery na świecie – mówi. w Afganistanie bardzo trudno było wy- padku nie mogą być gwiazdorami. Powin-
Szef zespołu chciałby, by w ciągu godzi- słać zdjęcia dobrej jakości. Podobne sy- ni być raczej cieniem żołnierzy – tłuma-
ny po powrocie z akcji materiał zdjęcio- tuacje miały miejsce w Iraku. Najlep- czy chor. Robert Suchy. Żołnierze z com-
wy był już wybrany i wysłany przez inter- szym rozwiązaniem jest oczywiście prze- bat camery będą jeździć na akcję uzbro-
net do kraju. To jednak może być trudne, kaz satelitarny, ale na to musimy jeszcze jeni i w razie potrzeby mogą użyć broni.
ponieważ łączność telefoniczna i interne- trochę poczekać. – Mam nadzieję, że to W zespole reporterskim brakuje jesz-
towa pozostawiają jeszcze wiele do życze- się kiedyś uda. Byłoby dobrze, gdyby cze dwóch żołnierzy, ponieważ nie jest ła-
nia. Na przykład podczas II zmiany ISAF rzecznik mógł wysłać mailem do zainte- two znaleźć odpowiedniego kandydata na
to stanowisko. Wydział Prasowy Dowódz-
twa Operacyjnego podkreśla, że niepo-
trzebni im są artyści fotograficy, a jedynie
ktoś, kto ma do tego smykałkę, bowiem
w trudnych warunkach operator kamery
musi być przede wszystkim żołnierzem.
Combat camerę powinni tworzyć ludzie
z pasją. Trzeba pamiętać, że żołnierze nie
jadą w rejon misji, by zbierać artystyczne
fotografie, lecz po to, aby dokumentować
ważne wydarzenia. – Jeśli kandydat będzie
miał serce do tej pracy, stworzymy warun-
ki, w których szybko nauczy się warszta-
tu – mówi szef combat camery.
Wraz z wprowadzeniem w Wojsku Pol-
skim etatowego zespołu combat camery
pojawiło się pytanie, dlaczego zdecydo-
wano się na to dopiero teraz? Po pięciu la-
tach kończy się udział Polaków w misji
irackiej, za nami już prawie trzy zmiany
ISAF w Afganistanie i kilka innych misji,
m.in. na Bałkanach. Chor. Suchy twier-
dzi, że doświadczenie przyszło wraz
z udziałem w misjach. Znaczenie zespo-
łu reporterskiego odkryto dopiero w Ira-
ku, gdzie do połowy VI zmiany w MNDCS
istniał etat dla amerykańskiej combat ca-
mery. – Nie zgadzam się z tym, że nie
mieliśmy w Iraku combat camery. Trze-
ba pamiętać, że w tym kraju działała dy-
wizja wielonarodowa, a nie polska. Na-
uczyliśmy się jednak, jak ważne jest to na-
rzędzie, dlatego teraz tworzymy własny
zespół – mówi chor. Suchy. 
Napisz do autorki:
magdalena.kowalska@redakcjawojskowa.pl

22 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO| | |

Były minister obrony narodowej Radosław Sikorski wprowadził nowy


system selekcji oficerów mających objąć wyższe stanowiska, który miał
zweryfikować ich kompetencje zawodowe i cechy charakteru.

OFICER
Z PROFILU
Wszystko zaczęło się od castingów dla
żołnierzy, którym przełożeni w opiniach
ARTUR GOŁAWSKI

kwalifikowania kadr w dużych nowo-


czesnych organizacjach cywilnych oraz
womir Pączek, dyrektor Departamentu
Administracyjnego MON, odpowiedzial-
służbowych zawarli prognozę objęcia sta- większości armii NATO”. Fundamentem ny za organizację przedsięwzięcia.
nowiska pułkownikowskiego i general- dla niej stała się decyzja nr 48/MON z 5
skiego. Minister obrony wraz z nowymi lutego 2007 r., jedno z ostatnich poleceń Koniec subiektywizmu
dyrektorem Departamentu Kadr oraz ko- Radosława Sikorskiego na stanowisku – Dotychczas kandydatów na studia,
mendantem Akademii Obrony Narodo- szefa MON. a zatem i do awansów, dobierano na chy-
wej w 2006 r. podczas spotkań z ofice- System selekcji najlepszych oficerów, bił trafił. Wojsko nie miało obiektywnych
rami zwrócili uwagę, że kandydaci wy- dotąd składający się z egzaminów (z wie- narzędzi do oceniania wartości zawodo-
kazują słabe przygotowanie ogólne i za- dzy ogólnej i zawodowej) i rozmowy wej poszczególnych żołnierzy. Narzę-
wodowe. Przyczyną takiego stanu miał kwalifikacyjnej, uzupełniło novum – ba- dziem takim miała być opinia służbowa,
być obowiązujący system doskonalenia danie profilu przydatności zawodowej ale wciąż pozostaje ona subiektywną
zawodowego w armii. kandydatów na słuchaczy AON lub aka- oceną dowódców – mówi gen. broni rez.
demii zagranicznych, czyli metoda Tho- dr hab. inż. Józef Buczyński, poprzedni
Zamach metodologiczny mas International Management System. komendant-rektor AON. Przyznaje on,
W szczegółach diagnoza sprowadzała – To narzędzie umożliwiające zdiagno- że dla wielu osób stary system selekcji
się do konstatacji, że nie mamy nowo- zowanie mocnych stron, motywacji i pre- był wygodny. Cechowała go uznanio-
czesnego systemu selekcji najlepszych dyspozycji zawodowych człowieka po- wość, w związku z czym często osobiste
kandydatów na studia podyplomowe; trzebnych do efektywnej pracy na okre- sympatie były ważniejsze niż kompeten-
mało skuteczne jest szkolenie wewnętrz- ślonym stanowisku – wyjaśnia płk Sła- cje danego kandydata. Nawet castingi
ne w jednostkach, nie istnieje ukierunko- pułkownikowskie i generalskie były ko-
wany system samokształcenia oficerów Jak to działa? mendant uznaje za amatorskie. – Z sy-
do planowanych studiów/kursów; ofice- stemu wyłaniania kandydatów na studia
rowie charakteryzują się niskim pozio-
mem erudycji ogólnej oraz taktycznej
F ormularz analizy profilu osobowe-
go APO składa się z 24 wierszy,
w których wypełniający musi wskazać
chcieliśmy wyrugować elementy subiek-
tywizmu. Wzorowaliśmy się na meto-
i nie wiedzą, jaki jest zakres wiedzy wy- dach selekcji do studium polityki obron-
dwie cechy najbardziej i najmniej pa-
magany do podjęcia studiów. – Dlatego nej w roku 2006/2007. Dlatego postano-
sujące do niego. Wypełnienie kwestio-
postanowiliśmy wykonać „zamach me- wiliśmy wprowadzić narzędzia oceny
nariusza zabiera siedem minut. Firma
todologiczny” w sposobie selekcji czo- predyspozycji oficerów pozwalające na
Thomas zapewnia, że uzyskane wyniki
łowych dowódców – uzasadnia Jacek Ol- obiektywne zestawienie ich cech z pro-
są rzetelne i pomagają zrozumieć, jaki
brycht, dyrektor generalny w MON, któ- filami stanowisk, jakie mogą objąć – uza-
styl zachowania w pracy jest prefero-
ry wówczas zajmował stanowisko dyrek- sadnia ideę decyzji nr 48/MON były
wany przez badanego. W APO nie ma
tora Departamentu Kadr. rektor AON.
„dobrych” lub „złych” odpowiedzi,
„Zamach” miał być dokonany za po- Pomysł wdrożono już w 2007 r. Rekru-
więc nie można się do niego przygoto-
mocą nowej procedury kwalifikującej na tacja do stacjonarnego studium polityki
wać. Test pozwala porównać indywidu-
studia majorowskie, pułkownikowskie obronnej, na podyplomowe studia stra-
alny wynik z wynikiem grupy osób
i generalskie, spełniającej „wymogi tegiczno-obronne oraz podyplomowe
o analogicznych cechach.
zbieżne z obowiązującymi standardami studia operacyjno-taktyczne odbyła się 

nr 30/2008 Polska Zbrojna 23


WOJSKO PROBLEMY

Dotychczas kandydatów na
studia, a zatem i do awansów,
dobierano na chybił trafił. Wojsko
nie miało obiektywnych narzędzi
do oceniania wartości zawodowej
poszczególnych żołnierzy
zgodnie z decyzją ministra Sikorskiego. sługiwania się metodą Thomasa, inter- kwalifikacje, podjęto dodatkowe działa-
Podobnie było w tym roku. W obu przy- pretację wyników testu dla każdego zda- nia kadrowe i sprawdzające. Dopiero po
padkach sprawdzianowi z przedmiotów jącego indywidualnie wykonali pracow- ich ukończeniu na przełomie lipca
studiów i rozmowie kwalifikacyjnej pro- nicy spółki SLG Thomas International i sierpnia powstanie ostateczna lista ofi-
wadzonym przez wykładowców AON to- Poland. cerów skierowanych na stacjonarne stu-
warzyszyło badanie profili charakterolo- dia w AON.
gicznych kandydatów. Wyłowić najlepszych Po przekazaniu wyników testów do
– W tym roku do selekcji dopuszczo- – Sam test Thomasa był tylko jednym Departamentu Kadr firma SLG Thomas
no stu żołnierzy spełniających wymaga- z narzędzi wspomagających działanie ko- International Poland zniszczyła wszyst-
nia formalne, co dodatkowo zweryfiko- misji kwalifikacyjnej. Ułatwiał dobór ob- kie posiadane dane osobowe, zaś rapor-
wano w naszym departamencie – infor- szarów oraz tematów do poruszenia ty trafiły do teczek akt personalnych żoł-
muje Andrzej Staśkiewicz z Departa- w trakcie rozmowy kwalifikacyjnej – za- nierzy biorących udział w badaniu.
mentu Kadr. Ostatecznie do kwalifikacji pewnia płk Staśkiewicz. Oficerowie nie Czego kadrowcy dowiedzieli się o ofi-
przystąpiło 93 żołnierzy; do SPO – 20, poznali swoich wyników ze względu na cerach zdających do AON? Test dostar-
do PSOS – 27 i do PSOT – 46. Trwały selekcyjny charakter badania. Niewyklu- czył im informacji o zachowaniu danej
one dwa dni. Choć nad wypełnianiem czone jednak, że zostaną im przekazane osoby w pracy. Dał odpowiedzi na pyta-
tzw. arkuszy profilu osobowego czuwa- po zakończonych studiach. Pułkownik nia: jakie są mocne i słabe strony bada-
li przedstawiciele Departamentu Admi- zwraca uwagę, że w stosunku do kandy- nej osoby? Czy jest ona zdolna do samo-
nistracyjnego MON uprawnieni do po- datów, którzy pozytywnie zakończyli dzielnego działania? W jaki sposób się

24 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | | |

PROF. DR HAB. ADAM TOMASZEWSKI,


PROREKTOR DS. DYDAKTYCZNYCH AON:
– My sprawdziliśmy wiedzę fachową, zaś specjaliści Departa- Metoda
mentu Administracyjnego MON wykonywali w tym czasie
Thomas International
badania predyspozycji psychologicznych kandydatów na
Management System
stacjonarne studia podyplomowe. O tym, kto zostanie
umożliwia zdiagnozowanie
naszym studentem, a kto nie, decyduje ostatecznie De-
mocnych stron, motywacji i pre-
partament Kadr MON, znając wszystkie wyniki.
dyspozycji zawodowych czło-
wieka potrzebnych do efek-
tywnej pracy na określo-
nym stanowisku

BADANIE PROFILU przydatności zawodowej może pomóc w wyłanianiu lepszych i skutecz-


niejszych dowódców. A tacy ludzie powinni być mózgiem zawodowej armii

D E K A D A T E S T Ó W
W tym roku badanie
kosztowało 13 tys. zł,
o 5 tys. zł mniej niż w roku
dzono ogólnej analizy dla
całej populacji, a wszystkie
wyniki odnoszą się indywi-
kompetencji kandydatów
ok. 40 tys. zł rocznie.
Średnio z testami mogłoby
2007 – podaje dualnie do żołnierzy biorą- zmagać się blisko 2,5 tys.
GRAFIKA: MARCIN DMOWSKI

płk Sławomir Pączek. Jego cych udział w egzaminie, oficerów rocznie. W ciągu
departament zapłacił za więc nie mogą zostać udo- dekady kierownictwo MON
przetworzenie testów w stępnione – dodaje. zdobyłoby zatem wiedzę
aplikacji informatycznej W decyzji ministra obrony o kompetencjach zawodo-
oraz za ich interpretację nr 48 z 2007 r. planowano wych całego korpusu ofi-
dla stu osób. – Nie prowa- wydawać na weryfikację cerskiego.

komunikuje? Co ją motywuje? Odsłonił te pytania pomagają w zrozumieniu, dla- wienia procesu rekrutacji i zatrzymywa-
zatem najbardziej naturalny styl pracy czego ludzie w określonych sytuacjach nia w firmie większej liczby pracowni-
sprawdzanego żołnierza. Pokazał, jak się zachowują się w taki, a nie inny sposób. ków. Wojsku może pomóc w wyłanianiu
zachowuje, by odnieść sukces, na jakie Może przydać się do podniesienia sku- lepszych i skuteczniejszych dowódców.
bariery może trafić i w jakim znajduje teczności menedżerów i zmiany ich sty- A tacy ludzie powinni być mózgiem za-
się stanie emocjonalnym. Odpowiedzi na lu komunikowania się, a nawet do popra- wodowej armii.
Jak się dowiedzieliśmy, szykuje się ko-
S Y S T E M R E K R U T A C J I lejna zmiana systemu doskonalenia za-
wodowego w siłach zbrojnych. Sprawę
O d zainteresowanych
podjęciem nauki w aka-
demii (a więc i przyszłymi
co najmniej czwórki ze
sprawdzianu z kondycji fi-
zycznej. Na stronie interne-
sów wyrównawczych dla
tych, którzy pokonali selek-
cyjne sito. Założono, że w
prowadzi Departament Nauki i Szkolni-
ctwa Wojskowego MON, a projekt sto-
sownej decyzji jest jeszcze w uzgodnie-
awansami) wymagano sto- towej AON udostępniono im trybie stacjonarnym i w ra-
niach resortowych. Trudno zatem prze-
sownej prognozy przebiegu informacje o zakresie wy- mach rezerwy kadrowej
widzieć, jaki kształt przybierze ostatecz-
służby, znajomości języka maganej wiedzy skonsulto- uczyć mieli się najlepsi kan-
nie oraz czy następni oficerowie będą
angielskiego lub innego ob- wane z dowódcami rodza- dydaci. Pozostałym zakwali-
poddawani testowi Thomasa. 
cego na poziomie 2222 lub jów sił zbrojnych. fikowanym zaoferowano
3333, aktualnego poświad- Zapowiedziano też przepro- kursy i studia niestacjonar-
Napisz do autora:
czenia bezpieczeństwa oraz wadzenie ewentualnych kur- ne, równoległe ze służbą na
artur.golawski@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 25


AAAAAAA SZKOLENIE
WOJSKO AAAAAAAA

Kanon strzelecki
C ztery proste zasady, które stanowią ka-
non strzelecki, to podstawa szwajcar-
skiego systemu szkolenia ogniowego.
1. Szwajcarzy każdą broń traktują jak załado-
waną, aż do chwili jej sprawdzenia. Eliminują
tym samym problem oddania strzału przez
użytkownika niemającego świadomości po-
sługiwania się załadowaną bronią. W pol-
skich warunkach dowódca wypowiada ma-
giczne ,,przejrzałem”, przyjmując tym samym
całą odpowiedzialność.
2. Nie można kierować wylotu lufy w stronę
osób lub miejsc, które nie stanowią celu.
W Polsce wymieniamy przed rozpoczęciem BLOS
strzelania listę osób lub urządzeń strzelnicy. Cztery zasady bezpiecznego
To ciąg zakazów, nakazów oraz danych do- strzelania można ukryć w łatwym
datkowych, bez których nie powstanie kon- do zapamiętania akronimie
spekt do zajęć i nie odbędzie się strzelanie. – BLOS. B jak broń, zawsze załadowana,
Dla młodego strzelca to istna udręka. czyli niebezpieczna. L to lufa kierowana
3. Palec na spuście można położyć tylko wylotem tylko w stronę celu.
wówczas, gdy przyrządy celownicze są zgrane O – otoczenie – sprawdzone,
na celu i oddawany jest strzał. Pozwala to bez wątpliwości. S jak
uniknąć przypadkowego lub niekontrolowane- spustowy język dotykany tylko
go zdarzenia. Dzięki temu szwajcarska broń w chwili strzału
nie strzela sama raz w roku…
4. Przed strzelaniem należy sprawdzić oto-
czenie w sąsiedztwie celu. Chodzi o uniknię-
cie przypadkowego postrzelenia.
Sprawdzenie przestrzeni eliminuje złożony
problem oceny sytuacji i analizy przypadków,
kiedy strzelanie przerywa się samodzielnie.

Jak w szwajcar
W Polsce określamy kierunki stron świata,
rozpatrujemy warianty przerwania łączności TOMASZ SZULEJKO
(sic!) z kierownikiem strzelania oraz nagłej
utraty orientacji w miejscu,
w którym się znajdujemy.

Era biegania w skarpetach po macie rozłożonej na podłodze hali gimnastycznej


definitywnie się zakończyła. Wojsko odchodzi od schematów, ponieważ dziś w walce wręcz wygrywa
ten, kto pierwszy wyciągnie broń.
System walki w bliskim kontakcie jest wspólnie z zespołem oficerów z Poznania gdzie kilka miesięcy temu polscy żołnie-
pomysłem na prowadzenie szkolenia w wa- i Wrocławia, stworzył podstawy nowocze- rze szkolili się pod okiem mjr. Davida Ca-
runkach zbliżonych do realnego pola wal- snego szkolenia. W ten sposób wywrócił vagna, żołnierza i instruktora armii szwaj-
ki, dlatego od kilku lat w Wojsku Polskim do góry nogami dotychczasowe założenia, carskiej. Dzięki temu zdobyli uprawnie-
wprowadzany jest nowy program szkole- co zostało przez wielu skrytykowane. Na nia instruktorskie do prowadzenia strze-
nia w tym zakresie. W czerwcu strzelnice przekór sceptykom powstał jednak rozwo- lania sytuacyjnego na minimalnych odle-
Centrum Szkolenia Wojsk Lądowych jowy, perspektywiczny, otwarty i oparty na głościach, w bliskim lub bezpośrednim
im. Stefana Czarnieckiego w Poznaniu solidnych podstawach metodyki szkolenia kontakcie.
i w Biedrusku gościły żołnierzy, którzy system walki w bliskim kontakcie. Ideą systemu walki w bliskim kontakcie
chcą zdobyć nowe umiejętności. Modera- jest nauczenie się technik prostych do opa-
torem kursu „System walki w bliskim kon- Sześciuset wspaniałych nowania oraz stosowania przez żołnierzy
takcie z użyciem broni w strzelaniu sytu- Podczas szkolenia w Biedrusku kpt. Ko- w pełnym oporządzeniu i z etatowym
acyjnym” był jeden z twórców programu peć razem z instruktorami dzielił się z kur- uzbrojeniem. Wykorzystuje on elementy
kpt. Włodzimierz Kopeć. Trzy lata temu, santami wiedzą zdobytą w Szwajcarii, efektywnej obrony zaczerpnięte z boksu,

26 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE
HISTORIAHISTORIA| |
MILITARIAMILITARIA ||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO | | || || |

mu zamierzają rozwijać system walki, two-


rząc „narzędzie” uniwersalne. Dlatego chcą
zintegrować walkę ogniową prowadzoną
przy użyciu broni palnej z walką w bliskim
kontakcie. Dzięki broni żołnierz utrzymu-
je przeciwnika na dystans. Jeżeli natomiast
nie można strzelać, używa przedmiotów,
które mogą mu zapewnić przewagę. Może
to być kolba, lufa lub nóż.
Nowe spojrzenie twórców systemu wal-
ki w bliskim kontakcie na problem zinte-
growania dynamicznego ognia z biegiem,
skokiem, upadkiem lub ciosem może za-
skakiwać. Podczas zaawansowanego tre-

MACIEJ ULIŃSKI
ningu odchodzi się od klasycznego strze-
lania na celność i skupienie. W bliskim
kontakcie z przeciwnikiem ciężko jest
IDEĄ SYSTEMU WALKI w bliskim kontakcie jest nauczenie się technik prostych składać się do strzału, myśląc o oddechu
do opanowania oraz stosowania przez żołnierzy w pełnym oporządzeniu i z etatowym lub oku dominującym. Wówczas liczy się
uzbrojeniem. czas reakcji. Liczba nabojów jest sprawą
wtórną. Zasada – trafiaj cel pierwszym
pociskiem – może być skuteczna w wal-
ce na dystans. Bliski kontakt wymusza in-
ne zachowania. Dlatego strzelcy alpejscy
stosują różne rodzaje ognia oraz zużywają
duże ilości amunicji.
Kombinacja alpejska
Szwajcarskie rozwiązania mocno akcen-
tują indywidualną odpowiedzialność strzel-
ca za wykonywanie wszystkich czynności
z bronią. Już podczas szkolenia podstawo-
wego żołnierze poznają budowę i zasady
TOMASZ SZULEJKO (3)

bezpiecznego użytkowania broni oraz uczą


się, jak przyjmować różne postawy strze-
leckie. Kurs podstawowy kończy się obo-
wiązkowym egzaminem. Pozytywne za-
kończenie szkolenia wiąże się z przyjęciem
SZWAJCARSKIE ROZWIĄZANIA bardzo mocno akcentują indywidualną odpowiedzialność
przez żołnierza pełnej odpowiedzialności
za przebieg szkolenia. I dopiero indywidu-

arskim zegarku
strzelca za wykonywanie wszystkich czynności z bronią.
alna odpowiedzialność stanowi przepust-
kę do strzelania. W polskim wojsku jest od-
wrotnie, ponieważ za bezpieczeństwo pod-
czas strzelania odpowiada przede wszyst-
kim dowódca lub osoba prowadząca za-
jęcia ogniowe. Dlatego polscy żołnierze
często nie umieją samodzielnie podejmo-
dalekowschodnich sztuk walki oraz izrael- w całych siłach zbrojnych. Nowi instruk- wać decyzji. Niektórzy z nich na strzelni-
skiego systemu krav maga. Ważna w tym torzy wracają do jednostek z podręcznika- cach reagują tylko na komendy dowód-
systemie jest intuicja i reagowanie w naj- mi, przewodnikami metodycznymi oraz fil- ców. Gdy żołnierz musi samodzielnie roz-
prostszy możliwy sposób, ale z wykorzy- mami poglądowymi. Jesienią rozpoczną wiązać problem zacięcia się karabinka lub
staniem wyuczonych technik. System po- upowszechnianie systemu w wojsku. zmienić postawę strzelecką, pojawiają się
zwala wykorzystać do samoobrony broń Czerwcowy kurs miał charakter pilota- wątpliwości. Brak właściwych nawyków
osobistą żołnierza nawet wtedy, gdy pro- żowy. Do tej pory szkolenia poświęcone paraliżuje strzelca. Sposobem na wyjście
wadzenie ognia staje się bardzo trudne. były głównie walce w bliskim kontakcie. ze „strefy wyuczonej bezradności” mo-
Właśnie efektywność i skuteczność sta- Teraz przyszła kolej na szkolenie ogniowe. głaby być modyfikacja stosowanych obec-
nowią o wartości systemu. – Bez przerwy Analizowano rozwiązania stosowane przez nie zasad bezpieczeństwa ogniowego. Ko-
pracujemy nad jego rozwojem. Poszukuje- Szwajcarów. Istotą analizy było sprawdze- nieczne jest uproszczenie reguł. Dlatego
my nowych rozwiązań, słuchamy żołnie- nie i zweryfikowanie stosowanych w tym twórcy polskiego systemu walki w bliskim
rzy i analizujemy ich doświadczenia – mó- kraju metod pod kątem możliwości wdro- kontakcie z uwagą studiują szwajcarskie
wi mjr rezerwy Piotr Tarnawski, współau- żenia do polskiego systemu najciekaw- rozwiązania. 
tor systemu walki w bliskim kontakcie. szych oraz użytecznych elementów. Szcze-
Do dziś poznańscy szkoleniowcy przy- gólnej weryfikacji poddane zostały techni- Napisz do autora:
gotowali ponad sześciuset instruktorów ki strzeleckie. Autorzy polskiego progra- tomasz.szulejko@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 27


GRUPA RYZYKA
AAAAAAA PROBLEMY
WOJSKO AAAAAAAA Z badań brytyjskich wynika,
że najbardziej zagrożeni samobójstwem
w wojsku są młodzi mężczyźni w wieku
raz z postępującą w woj- od 20 do 24 lat. Według statystyk na
sku humanizacją coraz trzech samobójców przypada jedna
częściej mówi się o pro- samobójczyni. Zwiększone ryzyko
blemie samobójstw dotyka także osoby bez rodziny
wśród żołnierzy. Jako – wolne, po rozwodzie lub
pierwsze na ten problem zwróciły uwagę w separacji
Stany Zjednoczone w 2003 r., kiedy znacz-
nie przekroczono poziom 13 samobójstw
na 100 tys. żołnierzy. Po zakończeniu pierw-
szego etapu wojny irackiej współczynnik
ten wzrósł do 20 samobójstw. Chociaż od
tego czasu minęło kilka lat, statystyki się
nie poprawiły – w 2007 r. w samej tylko
US Army życie odebrało sobie 5 kobiet,
22 członków Gwardii Narodowej oraz re-
zerw i 93 żołnierzy służby czynnej.
Sytuacja nie wygląda wcale lepiej w ar- ROBERT CZULDA
mii brytyjskiej, w której w ostatnich
dwóch dekadach więcej żołnierzy zginę- Eksperci alarmują:
ło z własnej ręki niż z ręki wroga. W la- w niektórych
tach 1984–2006 odnotowano 687 samo- armiach świata, jak
bójstw (z czego 15 wśród kobiet). Dla po-
równania – w tym samym okresie w dzia- choćby amerykańskiej
łaniach zbrojnych zginęło 438 żołnierzy. czy rosyjskiej,
W 2007 r. życie odebrało sobie 121 żołnie- samobójstwa
rzy, co oznacza wzrost aż o 20 proc. w po- stają się poważnym
równaniu z rokiem poprzednim.
Najgorzej wypadają statystyki w Rosji, problemem

Fałszywy
gdzie według oficjalnych informacji społecznym.
w 2007 r. samobójstwo popełniło 341 żoł-
nierzy. Sytuacja i tak się poprawiła, bo jest
to o 15 proc. mniej niż przed rokiem. Mi-
PAWEŁ KĘPKA,US DOD

mo to Siergiej Fridiński, naczelny proku-


rator wojskowy, zwraca uwagę, że „niemal
cały batalion żołnierzy został bezpowrot-
nie stracony w wyniku samobójstw”.
TRUDNE PYTANIA
Po każdym samobójstwie pojawiają się
pytania o przyczynę tak dramatycznej de- się być im zupełnie obcy. W takich warun- nych i krwawych (a zatem traumatycznych)
cyzji. Dlaczego w człowieku, który prze- kach często dochodzi do rozstań, a to jest wojnach, a nasi żołnierze są znacznie le-
żył koszmar wojny, coś pękło dopiero po kolejny czynnik pogłębiający depresję. Ba- piej przygotowani do służby i pełnią ją
niej? – Na wojnie, gdy żołnierzom przycho- dania US Army wykazały, że przyczyną w lepszych warunkach niż żołnierze rosyj-
dzi walczyć, samobójstwa są sporadyczne 65 proc. samobójstw wśród żołnierzy był scy. Ponadto Polacy w znacznie większym
– działa wtedy instynkt przetrwania, a or- rozpad związku; 37 proc. z nich następo- stopniu mogą liczyć na pomoc psycholo-
ganizm napędza adrenalina. Dopiero potem wało w okresie krótszym niż miesiąc od giczną i prawną niż ich rosyjscy koledzy.
przychodzi depresja i pojawia się problem rozstania. W naszej armii, jeśli już dochodzi do sa-
– tłumaczy Martha Rudd, rzecznik praso- Eksperci uważają, że o ile w przypadku mobójstwa, to jego przyczyną najczęściej
wy US Army. – Żołnierze adaptują się do samobójstw w USA problemem są przede są: zawód miłosny, kłopoty z samooceną
trudnych warunków, bo nie mają innego wszystkim kwestie związane z misjami za- lub sprawy rodzinne.
wyjścia – dodaje dr Michał Chruszczewski granicznymi, o tyle rosyjscy żołnierze cier- Polacy już 55 lat biorą udział w misjach
z Wydziału Psychologii Uniwersytetu War- pią głównie z powodu brutalnej „fali” ze międzynarodowych i przez ten czas zano-
szawskiego. – Dopiero po powrocie to strony starszych żołnierzy oraz fatalnych towano tylko dziewięć przypadków tar-
wszystko daje o sobie znać. warunków służby. Profesjonalizm rosyj- gnięcia się „misjonarzy” na własne życie
Aż dwie trzecie ubiegłorocznych samo- skiego wojska jest dużo niższy od amery- ze skutkiem śmiertelnym. Od 2004 r., od-
bójstw w amerykańskim wojsku popełnili kańskiego, a podmiotowość żołnierza kąd częściej niż dotychczas wyjeżdżamy
żołnierze służący w Iraku. Tylko jeden in- – przede wszystkim szeregowego służby na misje, doszło do trzech wypadków tego
cydent dotyczył żołnierza, który nigdy nie zasadniczej – to pojęcie abstrakcyjne. rodzaju. Nie miały one jednak związku
był na misji zagranicznej. Amerykańscy z bezpośrednim wykonywaniem zadań
eksperci uważają, że zwiększone ryzyko NUTA OPTYMIZMU o charakterze bojowym. Ponadto u polskich
wynika również z pogorszenia relacji ro- W porównaniu z Amerykanami i Rosja- żołnierzy powracających z misji zagranicz-
dzinnych. Po powrocie do kraju żołnierze nami nasze statystyki dotyczące samo- nych znacznie rzadziej niż u amerykań-
mają trudności z adaptacją, a ich partnerzy bójstw w wojsku są o wiele bardziej opty- skich stwierdza się najpoważniejsze psy-
po 12 czy 15 miesiącach rozłąki wydają mistyczne. Nie bierzemy udziału w licz- chopatologiczne czynniki ryzyka samobój-

28 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE||
HISTORIAHISTORIA| |
MILITARIAMILITARIA ||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY | |
ŚWIAT TO I OWO || || |
Samobójstwa w latach:
Ogółem:
2003
32
2004
49
2005
29
2006
25
2007
33 „PZ” radzi
w tym: dokonanych 20 31 20 17 16
POMOCNA DŁOŃ
usiłowanych 12 18 9 8 17
Kadra
zawodowa łącznie 14 15 10 7 7
Krwiodawcy
Od każdej osoby można jednorazowo
dokonanych 9 9 8 7 5
pobrać około 450 ml krwi. Jest to ilość
usiłowanych 5 6 2 0 2
bezpieczna dla zakwalifikowanego
Żołnierze
dawcy.
niezawodowi łącznie 18 34 19 18 26
dokonanych
usiłowanych
11
7
22
12
12
7
10
8
11
15 Z drowy mężczyzna może oddawać
krew co trzy miesiące, a kobieta co
dwa. Osocze i płytki krwi można oddawać
Samobójstwa w latach: 2003 2004 2005 2006 2007 częściej – co dwa tygodnie. Dawcy przy-
Ogółem, w tym:: 32 49 29 25 33 sługuje posiłek regeneracyjny, a w dniu
Ustalono związek ze służbą wojskową: 2 3 2 1 3 oddawania krwi żołnierzom zawodowym
Wykluczono związek i pracownikom wojska przysługuje jeden
ze służbą wojskową: 28 41 22 21 28 dzień wolny od pracy lub nauki z zacho-
Nie udało się ustalić, czy istnieje waniem prawa do wynagrodzenia.
związek ze służbą wojskową: 2 5 5 3 2 Pracodawca jest również zobowiązany
Za: Naczelna Prokuratora Wojskowa/DPI MON zwolnić od pracy osobę będącą krwio-
dawcą na czas niezbędny do przeprowa-
Główne przyczyny samobójstw dzenia zaleconych przez stację krwiodaw-
Cywile: problemy psychicz- Kadra: nieporozumienia ro- dzinne, lęk przed karą, trud- stwa okresowych badań lekarskich, jeżeli
ne, nieporozumienia rodzin- dzinne, trudności w służbie, na sytuacja materialna, nie mogą one być wykonane w czasie
ne, przewlekła choroba, wa- zaburzenia zdrowia psy- trudności adaptacyjne. wolnym od pracy. Warunkiem otrzymania
runki ekonomiczne, zawód chicznego; Źródło: Ministerstwo Obrony dnia wolnego jest jednak okazanie prze-
miłosny, nagła utrata źródeł Żołnierze zasadniczej służ- Narodowej, Departament łożonemu zaświadczenia wystawianego

wy alarm
utrzymania, śmierć bliskiej by wojskowej: zawód miło- Wychowania i Promocji przez stacje krwiodawstwa. Kwestie te
osoby; sny, nieporozumienia ro- Obronności 2006. reguluje rozporządzenie ministra pracy
i polityki socjalnej z 15 maja 1996 r.
w sprawie sposobu usprawiedliwiania
nieobecności w pracy oraz udzielania
pracownikom zwolnień od pracy
(DzU nr 60 z 1996 r., poz. 281).
Osobny przypadek stanowią żołnierze za-
sadniczej służby wojskowej i żołnierze
nadterminowi. Zgodnie z rozporządze-
niem ministra obrony narodowej z 2 lipca
2004 r. w sprawie urlopów żołnierzy nie-
czego: PTSD, głębokie zaburzenia depre- osób. Również w Rosji, choć prasa alarmu-
zawodowych (DzU nr 162, poz. 1700)
syjne czy uzależnienia od substancji psy- je o masowych samobójstwach w wojsku,
żołnierze oddający krew mają prawo do
choaktywnych. – To wynik mniejszego ob- wskaźnik 33 przypadków na 100 tys. żoł-
dwóch dni urlopu, czyli po jednym za każ-
ciążenia, dużej motywacji i dobrego przy- nierzy jest niczym wobec 70 przypadków
de 200 ml oddanej pełnej krwi. Praktyka
gotowania polskich żołnierzy – wyjaśnia w takiej samej grupie cywilów. Podobnie
pokazuje jednak, że trudno zwolnić żoł-
prof. Józef Kocur z Zakładu Psychopato- jest w Polsce. W wojsku w 2007 r. jedynie
nierza na dwa dni np. w środku tygodnia.
logii i Psychologii Klinicznej Uniwersyte- 7,8 samobójstw przypada na 100 tys. słu-
Jeśli ktoś, kto regularnie oddaje krew,
tu Łódzkiego. żących żołnierzy, natomiast wśród cywilów
chce „uzbierać” sobie z tego tytułu kilka
wskaźnik ten wynosi 15,9.
WBREW STEREOTYPOM Skąd więc przekonanie, że służba w woj-
dni wolnych i wykorzystać je łącznie, mu-
si liczyć się z tym, że takie uzgodnienia
Pokutuje stereotyp, że ze służbą w woj- sku zwiększa ryzyko samobójstwa? Wyni-
odbywają się wewnętrznie i opierają się
sku jest związane większe ryzyko popeł- ka ono z tego, że media nie informują
na zgodzie obu stron, tj. żołnierza i do-
nienia samobójstwa. Statystyki jednak te- o wszystkich samobójstwach, ale gdy taki
wódcy jednostki. Zasłużonym honoro-
go nie potwierdzają. Co więcej, odsetek sa- wypadek ma miejsce w armii, jest nagło-
wym krwiodawcom przysługuje ponadto
mobójstw wśród żołnierzy jest często niż- śniony i szeroko komentowany. Naukowcy
zwrot kosztów przejazdu do jednostki or-
szy niż wśród cywilów, co jest zaskakują- mówią jednak jasno – wojsko nie zwiększa
ganizacyjnej publicznej służby krwi na za-
ce ze względu na bardzo stresującą pracę. ryzyka samobójstwa. – Służba wojskowa
sadach określonych w przepisach w spra-
W armii amerykańskiej w 2008 r. na 100 tys. nawet w warunkach znacznego obciążenia
wie diet i innych należności z tytułu po-
żołnierzy przypada ich 18,5. Rok wcześniej psychofizycznego nie powinna stanowić dla
dróży służbowych. (Mks)
wskaźnik ten wynosił 19,0 przypadków, a młodych, zdrowych osób o sprawnych me-
trzy lata wcześniej – 7,9. Choć wydaje się, chanizmach przystosowawczych osobowo- Spróbujemy rozwiązać inne
że to dużo, należy pamiętać, że według da- ści czynnika ryzyka samobójczego – kate- Wasze problemy. Czekamy
nych Światowej Organizacji Zdrowia gorycznie stwierdza prof. Kocur. na pytania pod adresem:
(WHO) w Stanach Zjednoczonych notuje Napisz do autora: polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
się średnio 19,5 samobójstw na 100 tys. robert.czulda@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 29


PORADY PRAWO
Przejście do służby stałej

Masz problem? § Obecnie jestem na kontrakcie terminowym zawartym na sześć lat (do 2011 r.). W styczniu 2008 r.
skończyła się kadencja na zajmowanym stanowisku i podpisałem kolejną na trzy lata. W związku
z tym została sporządzona opinia służbowa, w której otrzymałem ocenę bardzo dobrą. Czy w obecnej
sytuacji możliwe jest przejście do służby stałej? Czy art. 14 ust. 1 i 2 (który wszedł w życie 1 stycznia
2008 r.) ustawy z 11 września 2003 r. o służbie wojskowej żołnierzy zawodowych ma zastosowanie
w moim przypadku? Czy art. 26 ust. 1 tej samej ustawy każe mi czekać trzy lata na kolejną opinię?”.

N ależy wskazać, że ustawą


z 24 sierpnia 2007 r.
o zmianie ustawy o służbie woj-
skowej żołnierzy zawodowych
oraz o zmianie niektórych in-
nych ustaw (DzU z 25 września
2007 r.) wprowadzono do usta-
wy z 11 września 2003 r. o służ-
bie wojskowej żołnierzy zawodo-
wych zmiany m.in. w systemie
opiniowania służbowego.
Zgodnie z treścią art. 26 ust. 1
ustawy z 11 września 2003 r.
o służbie wojskowej żołnierzy
zawodowych obowiązującą do
9 października 2007 r., żoł-
nierz zawodowy podlegał opi-
niowaniu służbowemu w for-
mie opiniowania okresowego
przeprowadzanego na sześć
miesięcy przed dniem upływu
kadencji lub kontraktu na peł-
nienie służby terminowej albo
też opiniowania specjalnego
przeprowadzanego w przypad-
kach określonych w ust. 2 tego
artykułu, np. w razie ukończe- Z podanych przez Czytelnika in- służby stałej. Natomiast w myśl
nia studiów lub nauki w szkole formacji wynika, że w styczniu art. 14 ust. 2 wymienionej
wojskowej. Natomiast obecnie, 2008 r., czyli w okresie, w któ- ustawy, z żołnierzem
zgodnie z treścią przepisu rym obowiązywał już art. 26 zawodowym pełniącym
art. 26 ust. 1 ww. ustawy, który ww. ustawy w nowym brzmie- zawodową służbę wojskową
wszedł w życie 10 października niu, w związku z upływem ka- w ramach kontraktu na
2007 r., żołnierz zawodowy dencji na określonym stanowi- pełnienie służby terminowej
podlega opiniowaniu służbowe- sku służbowym otrzymał opinię może być podpisany, na jego
mu, którego proces rozpoczyna służbową z ogólną oceną bar- wniosek, kontrakt na pełnienie
się na sześć miesięcy przed dzo dobrą, a nie opinię okreso- służby stałej, jeżeli dostał
dniem upływu kadencji lub wą w rozumieniu poprzednio bardzo dobrą ocenę w ostatniej
kontraktu na pełnienie służby obowiązujących przepisów. opinii służbowej (przed
terminowej. Opiniowaniem Ponadto należy wskazać, że 1 styczniem 2008 r.
służbowym obejmuje się rów- w przedmiotowym przypadku ustawodawca uzależniał
nież żołnierza zawodowego ma zastosowanie przepis możliwość podpisania
skierowanego do pełnienia art. 14 ust. 1 i 2 ww. ustawy kontraktu na pełnienie służby
służby poza granicami pań- o służbie wojskowej żołnierzy stałej od uzyskania oceny
stwa – za okres pełnienia tej zawodowych w brzmieniu bardzo dobrej w ostatniej
służby – lub zwolnionego ze obowiązującym od 1 stycznia opinii okresowej).
stanowiska służbowego w trak- 2008 r. Zgodnie z przepisem Wobec powyższego, mając na
cie trwania kadencji, jeżeli peł- art. 14 ust. 1 tej ustawy, uwadze, że Czytelnik jest
nił służbę na tym stanowisku żołnierz zawodowy najpóźniej żołnierzem zawodowym
co najmniej dwanaście miesię- na sześć miesięcy przed dniem pełniącym zawodową służbę
cy. Uwzględniając powyższe, upływu okresu, na jaki został wojskową w ramach kontraktu
należy wskazać, że zrezygno- zawarty kontrakt na pełnienie na pełnienie służby terminowej
wano z przeprowadzania opi- służby terminowej, może oraz że w ostatniej opinii
niowania specjalnego, uznając, wystąpić z wnioskiem służbowej uzyskał ocenę
że jedyną opinią o żołnierzu za- o zawarcie kolejnego kontraktu bardzo dobrą, należy
wodowym jest jednolita opinia na pełnienie służby terminowej podkreślić, iż jest obecnie
służbowa. lub kontraktu na pełnienie uprawniony do złożenia

30 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | |

CO NOWEGO
§ 10 czerwca 2008 r. wydany został nr 10 Dziennika
Urzędowego Ministra Obrony Narodowej. Ukazały się
w nim:
decyzje:
1) Nr 234/MON z 13 maja 2008 r. zmieniająca decyzję
w sprawie zasad i trybu przeprowadzenia w resorcie obrony
narodowej postępowania przetargowego na długofalowe
usługi w obszarze informatyki, teleinformatyki i telekomuni-
kacji (poz. 121)
– weszła w życie z dniem ogłoszenia;
2) Nr 235/MON z 14 maja 2008 r. zmieniająca decyzję
w sprawie naboru kandydatów do uczelni wojskowych
w 2008 r. (poz. 122),

ategia
3) Nr 236/MON z 14 maja 2008 r. zmieniająca decyzję
r Arm
w sprawie określenia kierunków kształcenia, na które odbę-
dzie się rekrutacja kandydatów do uczelni wojskowych St ia
w 2008 r. (poz. 123),

ć
4) Nr 268/MON z 29 maja 2008 r. zmieniająca decyzję

Obronnoś

Tec
w sprawie zasad korzystania za służbowych samochodów

hn
osobowych i samochodów dyżurnych w resorcie obrony naro-
dowej (poz. 124)

ik a B
– weszły w życie z dniem ogłoszenia, z mocą od dnia
podpisania;
obwieszczenie:

ka
– ministra obrony narodowej z 15 maja 2008 r. w sprawie

zp e
wykazu jednostek badawczych i wykazu jednostek certyfiku-
jących, którym udzielono akredytacji w zakresie obronności
y zeń ak
t iec
i bezpieczeństwa (akredytacji OiB) oraz zakresów akredytacji
stwo T
(poz. 125);
porozumienie:
– o współpracy między ministrem obrony narodowej i Stowa-
rzyszeniem Seniorów Lotnictwa Wojskowego
Rzeczypospolitej Polskiej zawarte w Warszawie 8 maja
2008 r. (poz. 126), które weszło w życie 25 czerwca 2008 r. BELLONA
§ 27 czerwca 2008 r. wydany został nr 12 Dziennika
Urzędowego Ministra Obrony Narodowej. Ukazały się
w nim:
porozumienia:
1) o współpracy między ministrem obrony narodowej i Związ-
kiem Oficerów Rezerwy Rzeczypospolitej Polskiej
im. Marszałka Józefa Piłsudskiego zawarte w Warszawie
4 czerwca 2008 r. (poz. 145),
2) o współpracy między ministrem obrony narodowej i Ogól-
nopolskim Związkiem Represjonowanych Politycznie
Żołnierzy Batalionów Budowlanych zawarte w Warszawie
4 czerwca 2008 r. (poz. 146)
– weszły w życie 12 lipca 2008 r.

wniosku o zawarcie kontraktu przeprowadzane w każdym


na pełnienie służby stałej. czasie, w przypadkach uzasad-
Jednocześnie należy wskazać, nionych potrzebą wyznaczenia
że zmiany w systemie żołnierzy zawodowych na wa-
opiniowania służbowego miały kujące stanowiska służbowe,
na celu także wprowadzenie które zostały zwolnione w wyni-
możliwości opiniowania żołnie-
rzy zawodowych w trakcie ka-
ku niedających się przewidzieć
działań, takich jak np. wypo- Spojrzenie
dencji oraz określanie przy tym
opiniowaniu nowej prognozy
wiedzenie stosunku zawodowej
służby wojskowej przez innego
Specjalistów,
przebiegu służby, czego nie
przewidywały poprzednie regu-
żołnierza.
Kamila Gęstwicka
Pogląd
lacje. Konieczne bowiem było,
aby opiniowanie mogło być
Kancelaria Radców Prawnych
K. Przymęcka & J.P. Przymęcki
Praktyków
nr 30/2008 Polska Zbrojna 31
Polska Zbrojna 31
AAAAAAA OKIEM
NASZYM AAAAAAAA

PRZEMYSŁAW FUKSA (2)


D o maja żołnierze UNDOF używali do
przeprowadzania CP kołowych
transporterów opancerzonych SISU pro-
dukcji fińskiej, które jednak nie spraw-
dzały się w typowo górzystym terenie.

WZDLUZ
GRANICY ANDRZEJ OSTROWSKI

Oprócz rutynowych codziennych patroli co dwa tygodnie żołnierze UNDOF


w zamkniętej strefie wojskowej Izraela na okupowanym terytorium Wzgórz Golan
wzdłuż granicy z Libanem przeprowadzają tzw. Command Patrol.
ommand Patrol zawsze rozpoczy- wał oficer łącznikowy IDF (Izraelskie Si- wodowej dowódcy sił. Obecnie w skład
na się z bazy Ziouani znajdującej ły Obronne). Po tym zdarzeniu zastąpili kompanii wchodzą żołnierze z Austrii,
się po stronie izraelskiej. Jest do- ich żołnierze UNDOF, przeprowadzając Chorwacji i Polski. Command Patrol
wodzony przez dowódcę UNDOF, szefa Command Patrol (obserwatorzy wojskowi trwa około pięciu godzin, a jego celem
sztabu UNDOF lub szefa Oddziału Ope- wznowili patrole w tym roku, używając jest ocena bezpieczeństwa wzdłuż grani-
racyjnego UNDOF. wozów opancerzonych). cy z Libanem, stanu gotowości bojowej
Do 2005 r., kiedy Hezbollach porwał Na patrol załoga jedzie trzema opan- Izraelskich Sił Obronnych (IDF), ocena
dwóch żołnierzy izraelskich, na patrol cerzonymi wozami bojowymi. W jej intensywności działalności operacyjnej
w tym gorącym rejonie jeździli nieopan- skład wchodzą: oficer operacyjny, ze- IDF (ćwiczenia i treningi) oraz określe-
cerzonymi samochodami oenzetowscy spół medyczny, zespół rozminowania nie ilości sprzętu ciężkiego IDF w stre-
obserwatorzy wojskowi, którym asysto- (EOD) i ok. 15 żołnierzy z kompanii od- fie limitacji.

32 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPISFORUM ||
FORUMNANA
CELOWNIKU || | |
WOJSKOKULISY
CELOWNIKUWOJSKO | |
KULISYPORADY | |
PORADYPO PO
SŁUŻBIE | |
SŁUŻBIEHISTORIA | |
HISTORIAMILITARIA| |
MILITARIAPRASA | |
PRASAŚWIAT | |
ŚWIATTO TO
I OWO
I OWO

nr 30/2008 Polska Zbrojna 33


WOJSKA LĄDOWE

Gen. dyw. Tadeusz Buk, dowódca


1 Warszawskiej Dywizji
Zmechanizowanej: – Święto dywizji
obchodzimy 12 października, w rocznicę
bitwy pod Lenino. Wtedy rozpoczął się
szlak polskiego wojska z kierunku wschod-
niego na Berlin. Szlak okupiony krwią, któ-
rej cenę my, żołnierze, znamy i doceniamy
jak nikt inny.

Kościuszkowcy ANNA DĄBROWSKA


Warszawska dywizja jest najstarszym związkiem taktycznym w polskiej armii,
a jednocześnie jednym z najbardziej wszechstronnych.

S
truktura 1 Warszawskiej Dywizji Dziś, w czasie pokoju, do zadań żołnie- Dywizję, oprócz dowództwa i sztabu
Zmechanizowanej umożliwia wyko- rzy 1 WDZ należy m.in. szkolenie się zgod- w Legionowie, tworzy 11 podległych jed-
nanie zadań taktycznych w różnych nie z procedurami NATO, udział w misjach nostek, w tym trzy brygady – 1 Brygada
warunkach terenowych oraz przy każdej pełnionych poza granicami kraju, a także Pancerna z Wesołej, 3 Brygada Zmechani-
pogodzie i w każdej sytuacji bojowej. likwidacja skutków klęsk żywiołowych zowana Legionów z Lublina i 21 Brygada
W składzie dywizji, oprócz klasycznych i prowadzenie akcji ratowniczych. Na wy- Strzelców Podhalańskich z Rzeszowa oraz
pododdziałów pancernych i zmechanizo- padek wojny dywizja jest przygotowana do dwa pułki – 1 Ciechanowski Pułk Artyle-
wanych, znajdują się pododdziały przy- samodzielnego prowadzenia wszystkich rii i 15 Gołdapski Pułk Przeciwlotniczy.
gotowane do działań w terenie górzy- działań taktycznych oraz uczestniczenia, W skład jednostki wchodzi także pięć ba-
stym, co wyróżnia dywizję spośród innych jako główny element, w działaniach w skła- talionów – 1 Legionowski Batalion Dowo-
związków taktycznych. dzie Wojsk Lądowych. dzenia, 1 Batalion Zaopatrzenia, 1 Bata-
Coraz większa
Rodowód 1 WDZ sięga II wojny świa-
towej, kiedy na terenie ZSRR w Sielcach
Ż ołnierze 1 WDZ jako jedyni w polskim
wojsku noszą na rogatywkach żółte
otoki, po których poznaje się kościusz-
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI

nad Oką w maju 1943 r. powstała 1 Dy- kowców. Otok nawiązuje do elementów
wizja Piechoty im. Tadeusza Kościusz- umundurowania żołnierzy doby insurekcji
ki. Jednostka przeszła chrzest bojowy kościuszkowskiej, legionów polskich we
w czasie bitwy pod Lenino 12 paździer- Włoszech, Księstwa Warszawskiego
nika 1943 r., a udział w walkach II woj- i Królestwa Polskiego.
ny światowej zakończyła w Berlinie
8 maja 1945 r. Złocisty otok

34 Polska Zbrojna nr 30/2008


| WOJSKA LĄDOWE | SIŁY POWIETRZNE | MARYNARKA WOJENNA | ŻANDARMERIA WOJSKOWA | LOGISTYKA
HISTORIA FLESZ
1943 r. Płk Zygmunt Berling SULECHÓW. Do 5 Lubuskiego
podpisał rozkaz o roz- Pułku Artylerii dotarło pięć nowych wy-
poczęciu formowania 1 Dywizji Piechoty rzutni WR-40 Langusta. W tym roku
im. Tadeusza Kościuszki. Żołnierze dywizji Centrum Produkcji Wojskowej Huta
przeszli chrzest bojowy podczas Bitwy pod Stalowa Wola dostarczy do jednostki
Lenino.

1955 r. Przemianowanie
jednostki
na 1 Warszawską Dywizję Zmechanizowaną.

2005–2006
Żołnierze
nadterminowi Pododdziały
8,9%

ROBERT WIŚNIEWSKI
1 WDZ stworzyły trzon V zmiany PKW Irak.

32,5%
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI (2)

Żołnierze
ZSW
Żołnierze
2007–2008 Koś-
ciuszkowcy
współtworzą IX zmianę PKW w Iraku.
zawodowi

58,6% 2008 r. Szeregi 1 WDZ


powiększyły się jeszcze siedem wyrzutni, a w dwóch
o trzy nowe jednostki. kolejnych latach – 24. Wyrzutnie ra-
kietowe WR-40 trafią do dywizjonu
1 DZ: PROFESJONALIZACJA artylerii rakietowej dowodzonego
przez ppłk. Ryszarda Różyckiego.

O becnie w ramach uzawodawiania kościusz-


kowcy poszukują kandydatów na szerego-
wych zawodowych. Na razie zapełnionych
Będą służyły jako środek ogniowy do
niszczenia oraz obezwładniania siły
żywej i sprzętu bojowego przeciwnika,
KAROLINA PRYMLEWICZ

jest 78 proc. etatów. Na młodych ludzi czekają niszczenia środków ogniowych, umoc-
jeszcze miejsca w 1 i 3 brygadach pancernych, nień i punktów oporu.
21 Brygadzie Strzelców Podhalańskich,
15 Pułku Przeciwlotniczym i 1 Batalionie TORUŃ. Akcję honorowego krwio-
Rozpoznawczym. dawstwa w Centrum Szkolenia
Artylerii i Uzbrojenia przeprowadziła
12 lipca terenowa stacja
lion Remontowy, 1 Siedlecki Batalion Roz- Kościuszkowcy uczestniczą też aktyw-
poznawczy i 15 Mazurski Batalion Sape- nie w misjach. Od 2000 r. Polsko-Ukraiń-
rów oraz 1 Kompania Przeciwchemiczna. ski Batalion Sił Pokojowych (POLUKR-
W połowie tego roku szeregi kościuszkow- BAT), w którego skład wchodzi 21 BSP,

REMIGIUSZ STASIAK
ców powiększyły się o 3 Zamojski Batalion w systemie rotacyjnym pełni misję w Ko-
OT, który znalazł się w strukturze 3 BZ sowie w ramach PKW KFOR. Natomiast
i przyjął nazwę 3 Batalion Zmechanizowa- w Iraku pododdziały 1 WDZ stanowiły
ny, a także podporządkowane 21 BSP trzon zarówno V (lipiec 2005 r. – luty 2006
14 Batalion OT (przemianowany na 14 Ba- r.), jak i IX (lipiec 2007 r. – luty 2008 r.)
Wojewódzkiego Centrum
talion Zmechanizowany) oraz 22 Karpac- zmiany PKW. Kontyngent na V zmianie Krwiodawstwa i Krwiolecznictwa
ki Batalion Piechoty Górskiej OT (obecnie liczył ponad 1400 żołnierzy 1 WDZ, a na SP ZOZ z Bydgoszczy. 97 żołnierzy
22 Batalion Piechoty Górskiej). IX służyło blisko 400 kościuszkowców. centrum oddało razem 88 jednostek
Dywizja dzięki dużej ilości posiadanego krwi, tj. 39,6 litra tego bezcennego
Silna i manewrowa sprzętu pancernego, artyleryjskiego i środ- lekarstwa.
Żołnierze dywizji nie narzekają na nu- ków logistycznych dysponuje sporą siłą
dę. W tym roku kościuszkowcy wzięli ognia. Pododdziały pancerne i zmechani- WILDFLECKEN (NIEMCY).
udział m.in. w treningach sztabowych zowane wyposażone są przede wszystkim Przedstawiciele 17 Wielkopolskiej
„Warta ’08” i „Buk ’08”, ćwiczeniach w czołgi średnie PT-91 Twardy i bojowe Brygady Zmechanizowanej
dowódczo-sztabowych „Granica ’08” wozy piechoty BWP-1. Prawdopodobnie z Międzyrzecza 7–10 lipca uzgadniali
i „Żubr ’08”, a przed nimi jeszcze wrześnio- do 21 BSP trafią również KTO Rosomak. szczegóły dotyczące ćwiczeń
„European Endeavour ’09”
we manewry taktyczne „Anakonda ’08”. Pododdziały artylerii dysponują m.in. wy-
(EE 09) oraz przeprowadzili rekone-
Jednostki wchodzące w skład 1 WDZ szko- rzutniami rakiet ppk 9P133 i 122-mm sa-
sans miejsca, w którym mają się one
lą się także razem z żołnierzami innych kra- mobieżnymi haubicami Goździk, a ich za- odbyć. Są to główne wielonarodowe
jów. I tak – pododdziały 21 BSP ćwiczą sadniczy sprzęt to przeciwlotniczy zestaw ćwiczenia Sił Zbrojnych Niemiec
wspólnie z niemieckimi żołnierzami rakietowy KUB, 23 mm samobieżny ze- w 2009 r., służące m.in. narodowej
z 23 Brygady Piechoty Górskiej, a ze Sło- staw przeciwlotniczy ZSU-23-4 Szyłka certyfikacji poszczególnych kompo-
wakami prowadzone jest wymienne szko- oraz przeciwlotniczy zestaw artyleryjsko- nentów wojskowych. Będzie to także
lenie pododdziałów czołgów. Natomiast rakietowy ZUR-23-2 o takim samym kali- sprawdzenie pełnej zdolności opera-
z Ukrainą dywizja współpracuje przy szko- brze, z rakietą GROM.  cyjnej dowództwa w połączonych ope-
leniu kolejnych zmian PKW KFOR oraz racjach średniej wielkości.
wymianie kadry zawodowej w ramach Napisz do autorki: Oprac. GP
praktyk dowódczo-sztabowych. anna.dabrowska@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 35


SIŁY POWIETRZNE

Im strzelać nie kazano


To jedyna jednostka w Polsce, która ma zestawy rakietowe dalekiego zasięgu S-200 Wega, co sprawia,
że… praktycznie nigdy nie strzela. Przyczyna jest prozaiczna – w Polsce nie ma odpowiednio dużego
poligonu dla rakiet o zasięgu 255 km.
PIOTR LASKOWSKI

P
olska wciąż negocjuje z Ameryka- samoloty rozpoznawcze i rozpoznawczo-
nami sprawę ewentualnej lokaliza- -uderzeniowe, powietrzne stanowiska do-
cji na naszym terytorium amery- wodzenia, a także rakiety balistyczne.
kańskiej tarczy antyrakietowej. Jednym Od 2002 r. w składzie pułku znalazły
z warunków, jakie nasz kraj stawia stro- się również 41 i 71 dywizjony rakietowe.
nie amerykańskiej, jest przekazanie Pol- Obydwa wyposażone są w mobilne zesta-
sce zestawów przeciwlotniczych PAC-3, wy rakietowe S-125 SC Newa, które mo-
PIOTR LASKOWSKI (3)

czyli popularnych Patriotów. Jak na ra- gą niszczyć m.in. samoloty myśliwskie


zie jednak niezastąpionym elementem i wielozadaniowe. Do tej pory dywizjony
systemu obrony powietrznej kraju pozo- te funkcjonowały jako dwie oddzielne jed-
stają leciwe Wegi znajdujące się w wy- nostki. Wkrótce jednak nastąpi ich prze-
posażeniu 78 Pułku Rakietowego Obro- formowanie i od 1 stycznia 2009 r. znaj-
ny Powietrznej w Mrzeżynie. Nawet ich DZIĘKI przeprowadzonej kilka lat temu moder- dą się już w strukturze pułku.
producenci, Rosjanie, rozwiązali już nizacji posiadanego sprzętu pułk stał się jed- W skład dowództwa pułku wchodzą
nostką mobilną. Przed zmianami mógł działać
wszystkie wyposażone w nie jednostki. wyłącznie w miejscu stałej dyslokacji – teraz
sztab, pion logistyki i pion szkolenia.
Jednak żołnierze 78 Pułku na razie mo- ma możliwość rozwinięcia zestawów rakieto- W sztabie zapadają decyzje odnośnie do
gą spać spokojnie – resursy ich sprzętu wych w dowolnym miejscu. planowania przedsięwzięć dotyczących
pozwalają na korzystanie z niego aż bieżącej działalności oraz prowadzenia
do 2016 r. tylko remont. Ich zadaniem jest wykry- działań bojowych. Podstawowym zada-
wanie, śledzenie oraz niszczenie celów niem pionu szkolenia jest planowanie
Postrach samolotów powietrznych na możliwie dużych odle- oraz właściwe przygotowanie żołnierzy
78 Pułk Rakietowy składa się z dwóch głościach, co umożliwia stosunkowo du- do działań bojowych. Natomiast logisty-
dywizjonów ogniowych. Dywizjon ży zasięg zestawu. Dywizjony mają zwal- ka pułku zajmuje się obsługą techniczną
pierwszy przeszedł już kilka lat temu mo- czać przede wszystkim samoloty prze- sprzętu, zabezpieczeniem materiałowym
dernizację (S-200C), drugi (S-200SE) noszące rakiety typu powietrze–ziemia, jednostki oraz zapewnieniem żołnierzom

36 Polska Zbrojna nr 30/2008


| WOJSKA LĄDOWE | SIŁY POWIETRZNE | MARYNARKA WOJENNA | ŻANDARMERIA WOJSKOWA | LOGISTYKA

HISTORIA FLESZ
1986 r. 30 września za-
kończyło się for-
mowanie 78 Pułku Artylerii
JAROCIN. Decyzją ministra obro-
ny narodowej mjr Marian Borowiak zo-
Obrony Powietrznej Kraju. stał mianowany na stopień podpuł-
Dzień ten jest odtąd świętem kownika i objął dowodzenie
jednostki. 16 Batalionem Usuwania Zniszczeń
Lotniskowych. Na uroczystość objęcia
1987 r. 4 maja pułk
osiągnął goto-
wość bojową i został włączony
obowiązków, która odbyła się 9 lipca,
przybyli m.in. dowódca 2 Brygady
do pełnienia dyżurów Lotnictwa Taktycznego gen. bryg.
bojowych. Włodzimierz Usarek, przedstawiciele
Płk Andrzej Dąbrowski, dowódca Dowództwa Sił Powietrznych, dowódcy
2003 r.
sztandar.
27 września
pułk otrzymał 78 Pułku Rakietowego Obrony Powietrznej:
– Jednostka jest specyficzna, ponieważ kadra pracu-
jednostek lotniczych, byli dowódcy ba-
talionu, starosta jarociński Stanisław
je tutaj w zasadzie od samego początku jej istnienia. Martuzalski oraz burmistrz miasta

2008 r. Minister obrony


narodowej
nadał jednostce imię generała
Dowódcy dywizjonów ogniowych – ppłk Edward Świercz
i ppłk Jerzy Michalak – doskonale pamiętają czasy, gdy
Adam Pawlicki.

broni Władysława Andersa. budowano betonowe schrony i umocnienia specjalnie dla KRZESINY. O tytuł najlepszych
rakiet S-200. To tacy ludzie stanowią trzon tego pułku. w konkurencjach skoków na celność,
akrobacji zespołowej i indywidualnej
78 PUŁK RAKIETOWY: PROFESJONALIZACJA w Regionalnych Mistrzostwach CISM
i Mistrzostwach Wojska Polskiego

Z wielu działań promujących jednostkę


i służbę wojskową, czyli spotkań z żoł-
nierzami, obchodów święta pułku czy
problemów w związku z profesjonalizacją.
Chociaż spośród 28 etatów szeregowych
zawodowych nieobsadzonych pozostaje
walczyło 57 zawodników z 11 drużyn
z Białorusi, Dani, Serbii, Niemiec
i Polski. Już po raz drugi 31 Baza
nadania mu nazwy, zwraca uwagę udział tylko sześć, to podejmowane przez jed- Lotnictwa Taktycznego była gospoda-
pułku w tegorocznym pikniku wojskowym nostkę próby uzupełnienia tych wakatów
ALEKSANDER RAWSKI

rzem zawodów. Organizatorami mi-


w Kołobrzegu, na którym po raz pierwszy okazują się nieskuteczne. Brakuje kierow-
wystawiliśmy swoją rakietę – mówi szef ców i radioelektroników, czyli osób o kwa-
sekcji wychowawczej mjr Adam Kuzdra. lifikacjach poszukiwanych także na cywil-
Mimo tej aktywności pułk napotyka wiele nym rynku pracy.

PIOTR LASKOWSKI
odpowiedniej opieki medycznej. Ważną dej powierzchni, na której można usta-
rolę w jednostce odgrywa dywizjon tech- wić zestaw rakietowy.
niczny, który zajmuje się elaboracją, czy- Innym ważnym unowocześnieniem by-
li montażem i uzbrajaniem rakiet, a tak- ła zamiana systemów analogowych, strzostw, oprócz 31 BLotT są
że przygotowaniem do przetransporto- w jakie wyposażone były zestawy rakie- Wojskowy Klub Sportowy Skrzydło,
wania ich na wyrzutnie startowe dywi- towe, na systemy cyfrowe. Pierwszy dy- Sztab Generalny WP, Siły Powietrzne
zjonów ogniowych. wizjon ogniowy może teraz odbierać in- i Ośrodek Szkolenia Służb
formacje radiolokacyjne nie tylko ze sta- Wysokościowo-Ratowniczych.
Trochę nowocześniej cji, które wchodzą w skład wyposażenia W Mistrzostwach Wojska Polskiego
Dzięki przeprowadzonej kilka lat temu pułku, ale również np. z ośrodków dowo- najlepszym zawodnikiem został sierż.
modernizacji posiadanego sprzętu pułk dzenia i naprowadzania. Poprawił się też sztab. Ryszard Sobczak z OSSWR
stał się jednostką mobilną. Przed zmia- komfort pracy w kabinach dowodzenia, w Poznaniu-Krzesinach.
nami mógł działać wyłącznie w miejscu w których zainstalowano klimatyzację
stałej dyslokacji – teraz ma możliwość (wcześniej temperatury panujące w środ- ŚREM. 6 Batalion Dowodzenia
rozwinięcia zestawów rakietowych w do- ku dochodziły nawet do 42 st. C).  przeszedł kolejną w tym roku zmianę.
wolnym miejscu. Jedynym warunkiem, W styczniu jednostka rozpoczęła
jaki trzeba przy tym spełnić, jest znale- Napisz do autora: działalność jako batalion, a od końca
zienie odpowiedniej, stosunkowo twar- piotr.laskowski@redakcjawojskowa.pl czerwca przeszła z podporządkowa-
nia dowódcy Sił Powietrznych
do Centrum Wsparcia

P ierwsze i jedyne strzelanie bojowe zesta-


wu S-200 z 78 Pułku odbyło się 20 lat te-
mu, 4 czerwca 1988 r. na poligonie w kazach-
Teleinformatycznego (CWT) SP.
6 Batalion przeznaczony jest
m.in. do zapewnienia działania syste-
stańskim Aszałuku. Podczas ćwiczeń „Ocelot mu dowodzenia i łączności
1988” pułk zestrzelił cel wykonujący lot na wy- Dowództwa SP. Wykorzystuje do tego
sokości 8 km w odległości 80–120 km od urządzenia stacjonarne i mobilne.
strzelających. Za udział w ćwiczeniach otrzy- Jest jedyną tego typu jednostką
mał ocenę bardzo dobrą. w Siłach Powietrznych.
Oprac. GP
Ten pierwszy raz

nr 30/2008 Polska Zbrojna 37


MARYNARKA WOJENNA
TOMASZ GOS

Nadbrzeżny warsztat
Odpowiedzialność za stan techniczny sprzętu, bezpieczeństwo na
terenie portu i zaopatrzenie marynarzy to główne zadania Komendy
Portu Wojennego w Świnoujściu.

K
omenda Portu Wojennego w Świ- nujących w Porcie Wojennym w Świnouj- Garnizonowa Straż Pożarna oraz Punkt
noujściu jest oddziałem logistycz- ściu. Komenda pełni również funkcję od- Bazowania Kołobrzeg.
nym 8 Flotylli Obrony Wybrzeża. działu gospodarczego, zajmując się zaku-
Do jej zadań należy zaopatrywanie, wy- pami towarów i usług poprzez pion głów- Naprawiają, leczą, gaszą
konywanie remontów, obsługa technicz- nego księgowego, sztab i logistykę. Wchodzący w skład komendy Batalion
na, konserwacja uzbrojenia i sprzętu flo- W skład KPW wchodzą m.in.: Dywi- Ochrony i Obsługi zapewnia bezpieczeń-
tylli. KPW świadczy również usługi na zjon Pomocniczych Jednostek Pływają- stwo obiektom wojskowym znajdującym
rzecz okrętów i jednostek brzegowych cych, Warsztaty Remontowe Techniki się na terenie Garnizonu Świnoujście. Dba
8 FOW, a także okrętów czasowo stacjo- Morskiej, Batalion Ochrony i Obsługi, również o to, aby w obiektach i składach
komendy znajdowały się niezbędne zapa-
sy sprzętu i uzbrojenia, a także materia-
K omenda Portu Wojennego
Świnoujście w latach
2001, 2002 i 2003 zdobyła
łów pędnych i smarów. Z kolei w Warsz-
tatach Remontowych Techniki Morskiej
miano przodującego oddziału prowadzone są naprawy i drobne remon-
logistycznego 8 Flotylli Obrony ty wyposażenia okrętowego. O transport
Wybrzeża oraz trzykrotnie i wyżywienie żołnierzy dba kompania za-
miano przodującego oddziału opatrzenia. Natomiast dzięki ambulato-
logistycznego Marynarki rium z izbą chorych komenda portu za-
PIOTR PŁUCIENNIK (3)

Wojennej – w latach 1998, pewnia opiekę medyczną marynarzom za-


1999 i 2000. sadniczej służby wojskowej.
Specyficznym pododdziałem jest Gar-
nizonowa Straż Pożarna, która zapewnia
Logistycy na medal jednostce ochronę przeciwpożarową, bie-

38 Polska Zbrojna nr 30/2008


| WOJSKA LĄDOWE | SIŁY POWIETRZNE | MARYNARKA WOJENNA | ŻANDARMERIA WOJSKOWA | LOGISTYKA

HISTORIA FLESZ
SZCZECIN. Obchody związane
1965 r. Odtworzo-
no Komen-
dę Portu Wojennego Świ-
z Dniem Odry towarzyszyły zakończe-
niu imprezy „Flis Odrzański 2008”.
12 lipca na Wałach Chrobrego
noujście, rozformowaną
zgromadzona publiczność oraz zapro-
6 grudnia 1950 r. Jedno-
cześnie na podstawie po- szeni goście wzięli udział w symbo-
mocniczego taboru pływa- licznym akcie zaślubin Szczecina
jącego rozformowanej Ba- z Odrą. Ceremonii przewodniczyli
zy Marynarki Wojennej ułani, którzy tym razem wystąpili
stworzono 42 Dywizjon Po- w roli patrolu generała Józefa
mocniczych Jednostek Pły- Hallera. W uroczystościach uczestni-
wających. czył dowódca 8 Flotylli Obrony
Wybrzeża kontradm. Jerzy Lenda,
1972 r. W struktu-
ry Komen-
dy Portu Wojennego Świ-
KMDR JAROSŁAW GROCHOWINA,
który na okręcie ORP Poznań spotkał
się m.in. z marszałkiem Sejmu RP
KOMENDANT PORTU WOJENNEGO Bronisławem Komorowskim oraz
noujście została włączona
ŚWINOUJŚCIE: – O niezawodnym funkcjo- z dowódcą Wojsk Lądowych
kompania samochodowa
oraz kompania wartowni- nowaniu jednostki decyduje kadra, maryna- gen. broni Waldemarem
cza, przeformowana rze zasadniczej służby wojskowej i pracow- Skrzypczakiem.
w 1974 r. w Batalion nicy wojska. Ich wysokie kwalifikacje i do-
Ochrony i Obsługi. świadczenie dają mi pewność, że wywiąże- ŚWINOUJŚCIE. Jednostki woj-
my się z licznych stawianym nam zadań. skowe 8 Flotylli Obrony Wybrzeża ry-
1995 r. Komenda
Portu
Wojennego Świnoujście
A wbrew pozorom nie jest to takie
proste przy częściowo wyeks- 9%
walizowały w Przeglądzie Piosenki
Marszowej o Puchar Dowódcy
ploatowanym już sprzęcie Żołnierze Flotylli. W konkursie uczestni-
otrzymała z rąk dowódcy nadterminowi
i zapóźnieniach remonto- czyły 24-osobowe pododdziały
38% 53%
Marynarki Wojennej sztan-
dar, którego fundatorem wych infrastruktury. marynarzy z jednostek woj-
był Węzeł PKP w Często- skowych garnizonów
Żołnierze
chowie. ZSW Żołnierze Świnoujście i Dziwnów.
stację demagnetyzacyjną zawodowi Pierwsze miejsce zajął podod-

1996 r. W skład
Komendy
Portu Wojennego Świnouj-
oraz kutry i motorówki do
zadań usługowych.
dział 8 Dywizjonu
Przeciwlotniczego, drugie
30 Kompania Chemiczna, a trzecie
ście włączono 42 Dywizjon Rejs ku NATO 12 Dywizjon Trałowców.
Pomocniczych Jednostek
Pływających. – Komenda Portu Wojennego od wie-
lu lat zajmuje się obsługą sił sojuszni- ŚWINOUJŚCIE. Odbyły się zawo-

2005 r. Rozporzą-
dzeniem
ministra obrony narodowej
czych, choć robi to w ograniczonym za-
kresie – mówi kmdr Jarosław Grochowi-
dy w wieloboju oraz plażowej piłce
siatkowej o miano najlepszej jednost-
ki sportowej w 8 Flotylli Obrony
jednostka otrzymała od-
na, komendant Portu Wojennego w Świ-
Wybrzeża. W piłce plażowej pierwsze
znakę pamiątkową. noujściu. – Międzynarodowa współpra-
miejsce zajęła reprezentacja
ca rozpoczęła się jeszcze w czasach
Komendy Portu Wojennego
uczestnictwa Polski w programie Part- Świnoujście (chor. Adam Brodowski,
rze też udział w likwidacji skutków klęsk nerstwo dla Pokoju. Port Wojenny w Świ- bsmt Przemysław Zborowski),
żywiołowych i innych miejscowych zagro- noujściu był wówczas najpierw miejscem a w wieloboju kadry – reprezentacja
żeń. Wojskowi strażacy interweniują przede oficjalnych wizyt okrętów innych ban- 30 Kompanii Chemicznej – 268 pkt
wszystkim na terenie jednostek Garnizonu der, a następnie miejscem wypoczynku (chor. Jerzy Nowak, mat Bartosz
Świnoujście, zdarza się jednak, że wspie- dla załóg zespołów okrętów uczestniczą- Wasków, st. mar. Piotr Matuszewski).
rają Państwową Straż Pożarną w interwen- cych w ćwiczeniach na morzu.
cjach podejmowanych w samym mieście. Zdaniem komendanta najpoważniej- USTKA. Prawie 200 studentów
Strażacy mają do dyspozycji dwa samo- szym dotychczas sprawdzianem dla KPW uczelni cywilnych zainaugurowało
chody gaśnicze, motopompy, piły do cię- był udział w ćwiczeniach sojuszniczych krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe
cia stali, drewna i betonu, agregaty prądo- „Strong Resolve 2002”. – Jednakże pełnej w Centrum Szkolenia Marynarki
Wojennej. Od 9 lipca przez pięć tygo-
twórcze oraz narzędzia hydrauliczne. oceny działalności KPW w strukturach
dni będą poznawać tajniki służby woj-
Jeśli chodzi o wyposażenie innych NATO będzie można dokonać dopiero po
skowej. Po raz pierwszy w grupie zna-
pododdziałów komendy, to oprócz samo- zakończeniu inwestycji prowadzonych lazły się dwie kobiety. W tej formie
chodów transportowych używają one obecnie w porcie wojennym. W ramach studenci będą się szkolić po raz ostat-
również specjalistycznych pojazdów do tych inwestycji modernizujemy nabrzeże ni. Podczas apelu komendant cen-
przewozu i dystrybucji materiałów pęd- oraz rozbudowujemy infrastrukturę porto- trum kmdr Zenon Juchniewicz wręczył
nych i smarów, sprzętu oraz urządzeń wą. Docelowo chcemy dysponować m.in. podchorążym broń – symbol obroń-
przeładunkowych. KPW Świnoujście nowoczesnym lądowiskiem, rampą prze- ców ojczyzny. Łącznie w wakacyjnym
dysponuje także nowoczesną stacją dia- ładunkową i placem składowym – wyja- szkoleniu, zaplanowanym w dwóch tu-
gnostyczną oraz parkową stacją obsługi śnia komandor Grochowina.  rach, weźmie udział ok. 400 studen-
pojazdów samochodowych. Natomiast tów po II roku studiów.
Dywizjon Pomocniczych Jednostek Pły- Napisz do autora: Oprac. PG
wających ma: holowniki, zbiornikowce, tomasz.gos@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 39


PO SŁUŻBIE
Czy nie zastanawialiście się, co czuł Napoleon, kiedy obserwował klęskę
swoich żołnierzy pod Waterloo? Albo jak jedna z najsłynniejszych bitew świata
wyglądała z perspektywy zwykłego dowódcy pułku?
Iain Gale w swojej książce stara się odpowiedzieć na to pytanie.
ANDRZEJ POTOCZNY

PRAWDZIWA TWARZ WOJNY


PLUS MINUS
Oryginalne spojrzenie na
bitwę pod Waterloo
– zamiast kolejnego
opracowania historycznego
walkę przedstawia się
oczyma jej uczestników.

Tendencyjność opisu
i wyraźne sympatyzowanie
TO, CO WYGLĄDA TAK MALOWNICZO na batalistycznych obrazach autora z koalicją
przedstawiających starcia z tamtego okresu czy w licznych ekraniza- dowodzoną przez
cjach wojen napoleońskich, okazuje się wojną okrutną w takim sa- Wellingtona.
mym stopniu jak konflikty XX-wieczne.

Czerwiec 1815 r. Na belgijskich nizinach nie panuje nad terenem, gdzie tak na- telne żniwo, a tych, których oszczędzą,
stają przed sobą dwie potężne armie. Jed- prawdę aż roi się od Brytyjczyków często straszliwie okaleczają. Kawalerzy-
ną z nich prowadzi bóg wojny – cesarz i wojsk sprzymierzonych. Chaos towa- ści giną przygniatani ciężarem własnych
Napoleon Bonaparte, który po ucieczce rzyszy bitwie od początku do końca koni, piechurzy rozbijają sobie głowy kol-
z więzienia na Wyspie św. Heleny chce – kiedy na polu walki pojawia się bami karabinów. Entuzjazm związany
jeszcze raz odwrócić bieg historii. Na wreszcie książę d’Erlon, okazuje się, z uczestniczeniem w wielkiej bitwie, któ-
drodze do kolejnego błyskotliwego zwy- że na skutek sprzecznych rozkazów ra, o czym żaden z biorących w niej udział
cięstwa staje mu jednak doświadczony otrzymanych od Neya i Napoleona, za- nie wątpi, przejdzie do historii, szybko
książę Wellington. W tym momencie miast oskrzydlić Brytyjczyków, ma- wygasa, a oni, patrząc na poszarpane cia-
rozpoczyna się niezwykła opowieść szeruje wzdłuż linii… swoich wła- ła poległych kolegów, coraz częściej za-
Iana Gaile’a „Cztery czerwcowe dni. Po- snych wojsk. Kwintesencją nieporozu- dają sobie pytanie: po co?
wieść o bitwie pod Waterloo”. mień jest słynna szarża kawalerii po- Książka ma w zasadzie tylko dwa sła-
prowadzona przez marszałka Neya, be punkty. Po pierwsze jest odrobinę ten-
ROMANTYCZNY CHAOS który bez wsparcia ze strony piechoty dencyjna – autor wyraźnie sympatyzuje
Bohaterami powieści są szef sztabu atakuje pozycje Brytyjczyków, bo nie z Brytyjczykami, przedstawiając ich ja-
armii Wellingtona pułkownik De Lan- wie, że po drugiej stronie wzniesienia ko bojowników sprawy wolności – pod-
cey, podpułkownik Macdonell, odpo- czekają już brytyjscy żołnierze formu- czas gdy Francuzi padają po prostu ofia-
wiedzialny za obronę kluczowego dla jący śmiertelnie groźne dla kawalerii rą snów o potędze swojego cesarza. Na-
losów bitwy majątku Hougoumont, czworoboki. Romantyczny obraz pola poleona Gaile portretuje jako schorowa-
pruski generał Ziethen, marszałek ar- bitwy, po którym szaleją kawalerzyści nego i sfrustrowanego człowieka o nad-
mii napoleońskiej Ney i sam Napole- i maszerują kolorowe pułki piechoty miernie rozbudowanym ego. Po drugie
on Bonaparte. Poszczególne rozdzia- wykonujące genialne rozkazy wielkich – przeskakując od jednego bohatera do
ły opisują kluczowe epizody bitwy wi- strategów, zostaje w ten sposób poważ- drugiego i nieustannie zmieniając miej-
dziane oczami bohaterów. Taki sfabu- nie zakłócony. sca, w których toczą się walki, łatwo się
laryzowany sposób przedstawienia wy- pogubić, jeśli nie ma się pełnego obra-
darzeń dobrze oddaje nie tylko atmos- PIEKŁO NA POLU BITWY zu pola bitwy. A tego nie dostarczają
ferę na XIX-wiecznym polu walki, ale Cała powieść rozprawia się zresztą zbyt schematyczne mapki, których po-
również panujący na nim… chaos. Wi- z mitem „romantyzmu” dawnego pola winno być zdecydowanie więcej i które
dzimy, jak marszałek Ney wykrwawia walki. To, co wygląda tak malowniczo na powinny być dokładniejsze. Ogólnie jed-
swoje jednostki, licząc na posiłki w po- batalistycznych obrazach przedstawiają- nak po książkę sięgnąć naprawdę war-
staci korpusu księcia d’Erlona, który cych starcia z tamtego okresu czy w licz- to. Takiej bitwy pod Waterloo jeszcze
tymczasem zgodnie z nieznanymi Ney- nych ekranizacjach wojen napoleońskich, nie widzieliście. 
owi rozkazami cesarza zmierza zupeł- okazuje się wojną okrutną w takim sa-
nie w innym kierunku. W tym samym mym stopniu jak konflikty XX-wieczne. Iain Gale, „Cztery czerwcowe dni.
czasie Napoleon jest przekonany, że Żołnierzy rozszarpują artyleryjskie kule, Powieść o bitwie pod Waterloo”, Wy-
Ney zakończył już walkę i niepodziel- kartacze i szrapnele, które zbierają śmier- dawnictwo Rebis, Warszawa 2008

40 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | |

Rowerem wokół Tatr


PIOTR BERNABIUK

ubiegłym roku kameralny posuwałem się przez Chochołów i Witów do


VI Rajd Rowerem rajd wokół Tatr organizowa- Kościeliska w tempie żółwia. Mimo znaczne-
Dookoła Tatr ukończyli: ny już po raz szósty przez go spóźnienia po zameldowaniu się na me-
Wojciech Wasilewski – 7 godz. 51 min kpt. Narcyza Sadłonia zdo- cie dostałem dyplom i nawet załapałem się
Andrzej Socha – 8 godz. 7 min był taki rozgłos, że w tym roku zgłosiło się na kolację. Zapraszam za rok w Tatry!
Michael Wdówka (Czechy) – 8 godz. prawie pół setki osób – a wśród nich wie-
13 min lu wojskowych rowerzystów. Szyki pokrzy-
Narcyz Sadłoń – 8 godz. 32 min żowała im jednak pogoda – bardzo wielu
Krystian Koryczan – 8 godz. 32 min chętnych wystraszył wiatr i zacinający
Tomasz Różak – 8 godz. 36 min deszcz. W efekcie zaledwie szesnastooso-
Krystian Iżycki – 8 godz. 38 min bowy peleton, składający się głównie z le-
Tomasz Zając – 8 godz. 48 min
karzy, prawników, młodzieży i tylko dwóch
Piotr Ważydrąg – 10 godz. 10 min
żołnierzy, wyruszył przez Kościelisko i Za-
Jacek Kochler – 12 godz. 15 min
Grzegorz Kostyra – 12 godz. 35 min kopane w stronę byłego przejścia granicz-
Piotr Bernabiuk – 13 godz. 36 min nego na Łysej Polanie.
Liderem tego rajdu od lat jest Wojciech Wa-
BATONIKI I IZOTONIKI silewski, a mnie przypadła rola zawodnika,
NARCYZ SADŁOŃ – DOOKOŁA TATR (2)

który udowadnia, że objechać rowerem na-

U biegłoroczny rajd przejechałem na


batonach i płynach izotonicznych, co
powodowało mdłości i wstręt do słody-
sze piękne góry w jeden dzień może każdy.
No, prawie każdy, bo tym razem wprawdzie
znów dojechałem jako ostatni, ale byli też
czy na dłuższy czas. W tym roku posta- tacy, którzy odpadli wcześniej. W zeszłym ro-
nowiłem podejść do tego bardziej profe- ku, kiedy rajd potraktowałem jak próbę, do
sjonalnie, konsultując się z Maciejem
celu zabrakło mi 30 km. Tym razem podsze-
Olesińskim, czołowym polskim zawodni-
dłem do sprawy bardzo poważnie i postano-
kiem adventure race, który poradził mi,
żebym sobie po drodze zjadł jakąś zup- wiłem, że dojadę do mety. Nie ubyło mi tej
pewności nawet w krytycznym punkcie raj- Z GÓRKI I POD GÓRĘ. Trasa licząca 210 km
kę, a do tego naleśniki... Zabrałem więc i ok. 1800 m przewyższeń prowadziła przez
na trasę zarówno kanapki z masłem, sa- du, czyli na Przełęczy Huty. Dopiero pod Su-
Zakopane, Łysą Polanę, Żdzar, Tatranską
łatą i szynką, suszone figi, jak i żele chą Horą, na samej granicy, gdy zostałem Łomnicę, Stary Smokowiec, Podbańskie,
energetyczne, a do tego dwa bidony wo- sam w ogonie peletonu, dopadł mnie kryzys, Jamnik, Liptovski Mikulasz, Przełęcz Huty,
dy i camelback wypełniony izotonikiem. mimo że doładowałem się sporą porcją ener- Zuberem, Oravice, Suchą Horę, Witów do mety
getycznego żelu. W ciemnościach i ulewie w Kościelisku.

nr 30/2008 Polska Zbrojna 41


PO SŁUŻBIE POD NASZYM PATRONATEM

Przygoda
na Kaszubach PIOTR BERNABIUK
Zespół Dum Spiro Spero, triumfator tegorocznego Rajdu Adventura 2008,
pokonał blisko 200-kilometrową trasę zawodów w 22 godziny i 40 minut.
To zarazem jedyny zespół, w którego składzie znalazł się żołnierz zawodowy
– chor. Remigiusz Nowak.

W
tym roku Stowarzyszenie Adventu-
ra (www.adventura.com.pl) zorgani-
zowało na początku lipca rajd w ma-
lowniczej Szwajcarii Kaszubskiej, która, zgod-
nym zdaniem wszystkich uczestników zawo-
dów, okazała się wyjątkowo gościnnym regio-
nem. Zawodnicy nie mieli jednak zbyt wiele
czasu na podziwianie tutejszych krajobrazów
– czekał ich bowiem 62-kilometrowy bieg
(w tym 7 km biegu na orientację), 110 km
jazdy rowerem górskim, 17 km wiosłowania

RAJD ADVENTURA
w kajaku, 6,5 km jazdy na rolkach, a także
kilka innych konkurencji – m.in. wspinaczka, Z nadejściem 1958 r. wszyscy Arabo-
zjazdy na linach oraz pływanie. Podane odle- wie z fascynacją spoglądali na dzierżą-
głości są przybliżone, bowiem zawodnicy sa- cego ster władzy w Egipcie Gamala Abd
mi dobierali najkorzystniejszą ich zdaniem GRUPY MIESZANE. W Rajdzie Adventura an-Nasera, który rozpoczął proces inte-
trasę. Drobny błąd w nawigacji oznaczał ko- 2008 wystartowało dziewięć czteroosobowych gracji świata arabskiego. Za jego sprawą
nieczność pokonania kilku dodatkowych ki- zespołów. W skład każdego z nich, zgodnie z re- 1 lutego 1958 r. Egipt i Syria połączyły
lometrów, co często decydowało o kolejności, gulaminem, musieli wchodzić przedstawiciele się w jedno państwo – Zjednoczoną Re-
obydwu płci. Większość ekip tworzyło trzech
w jakiej zespoły meldowały się na dziedzińcu
mężczyzn i jedna kobieta. Jedynie w zespole
publikę Arabską (ZRA).
zamku krzyżackiego w Bytowie, który na czas ZHP Non Stop znalazły się dwie panie. Popularność haseł zjednoczeniowych
rajdu zmienił się w metę zawodów. w świecie arabskim starali się wykorzy-
Chorąży Nowak, doświadczony nawigator, śmy mniej więcej w połowie wyścigu. Losy stać również Brytyjczycy, którzy od lat
a na co dzień zawodnik Grunwaldu Poznań, rajdu zostały przesądzone na 25 punkcie dążyli do połączenia Syrii, Libanu, Iraku
wielokrotny mistrz kraju, a także uczestnik kontrolnym, kiedy udało nam się wybrać opty- i Jordanii – państw tzw. Żyznego Półksię-
mistrzostw świata i Europy w biegach na malny wariant trasy, dzięki czemu wypraco- życa – pod berłem podporządkowanej so-
orientację, po zakończeniu opisywał drogę waliśmy sobie solidną przewagę czasową. bie dynastii haszymidzkiej. Determinacja
swojego zespołu do zwycięstwa: – Najcięż- W sobotę, dzień przed głównymi zmagania- brytyjskiej dyplomacji zaczęła stopniowo
szy był dla mnie etap rolkowy, gdyż na pod- mi, rozegrano zawody otwarte, w których przynosić wymierne rezultaty polityczne.
jazdach musiałem holować kolegę z druży- mógł wystartować każdy. Trasa zawodów li- 14 lutego 1958 r. proklamowano konku-
ny. Te 20 minut straty z początku zawodów czyła 20 kilometrów i można ją było pokonać rencyjną w stosunku do Zjednoczonej Re-
odrobiliśmy w czasie pierwszego etapu jaz- pieszo lub na rowerze. Organizatorzy tłuma- publiki Arabskiej federację królestw Jor-
dy na rowerach. Prowadzący po pierwszej czyli, że chcą w ten sposób promować rajdy danii i Iraku pod nazwą Arabskiego Pań-
części rajdu zespół Adventura wyprzedzili- przygodowe.  stwa Federalnego (APF). Warunki unii za-
kładały między innymi ujednolicenie po-
lityki zewnętrznej, zespolenie placówek
Najlepsze zespoły Rajdu Adventura 2008 dyplomatycznych za granicą oraz zjedno-
1. Dum Spiro Spero (Piotr Weigt, Remigiusz lak, Tomasz Jabłoński, Maciej Krawczyk, czenie irackich i jordańskich sił zbrojnych
Nowak, Agnieszka Korpal, Paweł Zieliński) Karolina Kurak) w Armię Arabską.
2. Adventura (Marcin Krasuski, Dorota Kwiat- Wszystkie wyniki i dodatkowe informacje Brytyjczykom to jednak nie wystar-
kowska, Konrad Wtulich, Marcin Mądry) można znaleźć na oficjalnej stronie rajdu: czało. Chcieli rozszerzyć federację m.in.
3. SX Sport Freeride Team (Daniel Krasu- www.rajdadventura.pl o Liban, czemu sprzyjała niestabilna sy-
tuacja wewnętrzna w tym kraju. Wyko-
rzystali nadarzającą się okazję. Na bocz-
ny tor bliskowschodniej rozgrywki nie
chciały zostać zepchnięte również Sta-
ny Zjednoczone, które postanowiły skie-
rować swe oddziały do Libanu. Wsku-
tek komplikującej się sytuacji wewnętrz-

42 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | |
PREMIEREM I MINISTREM OBRONY mianował się
gen. Abd al-Karim Kasim (na zdjęciu defiluje na czele
swoich oddziałów)

RANO 14 LIPCA 1958 r. radio bagdadzkie


przekazało oficjalny komunikat dowództwa
armii irackiej – tzw. Proklamację nr 1.
Ogłoszono w niej powstanie republiki,
deklarując zachowanie jedności kraju oraz
utrzymanie „braterskich więzi z innymi
państwami arabskimi”.

Piotr
Kwiatkiewicz
ZAPOMNIANA REWOLUCJA
W Europie 14 lipca kojarzy się z wybuchem Rewolucji Francuskiej, będącej
początkiem nowego porządku politycznego, społecznego i gospodarczego.
Podobnie dzień ten odbierany jest w Iraku – 14 lipca 1958 r. grupa tamtejszych
oficerów dokonała długo przygotowywanego przewrotu.
nej w pierwszych dniach czerwca libań- du, zanim ten zdąży wezwać na pomoc aby wraz ze sztabem wyprzedził kolum-
ski prezydent Kamil Nimr Szamun zwró- wierne sobie oddziały. 13 sierpnia korpus nę i zorganizował miejsce postoju dla
cił się już oficjalnie z prośbą o pomoc dowódczy 19 i 20 brygad 3 Dywizji pod oddziału. Kiedy odjechał, pułkownik
wojskową do rządu iracko-jordańskiego. komendą stojących na czele irackich Wol- wraz z wtajemniczonymi oficerami prze-
Władze federacji, z Nurim as-Saidem na nych Oficerów gen. Abd al-Karima Kasi- jął kontrolę nad garnizonem. Poinformo-
czele, niezwłocznie przychyliły się do ma oraz płk. Abd as-Salama Muhamma- wany niezwłocznie o powodzeniu przed-
wniosku Szamuna i 9 czerwca zadekla- da Arifa postanowił wykorzystać nadarza- sięwzięcia gen. A.K. Kasima, stacjonu-
rowały wszechstronne wsparcie w wal- jącą się okazję i odsunąć od władzy rzą- jący z 19 Brygadą w bazie Mansur, prze-
ce z „elementami wywrotowymi”. dzące Irakiem stronnictwo dworskie. Zna- słał amunicję znajdującym się wtedy
13 lipca 1958 r. głównodowodzący siła- leziono też sposób, aby usunąć ostatnią 30 km na wschód od Bagdadu batalio-
mi zbrojnymi APF król Fajsal II wydał roz- przeszkodę stojącą na drodze realizacji te- nom. Nad ranem dotarły one do stolicy.
kaz zlecający szefowi sztabu generalnego go zamiaru, a mianowicie rygorystycznie
Muhammadowi Rafikowi Arifowi skiero- egzekwowany zakaz posiadania ostrej PRZEWRÓT
wanie dwóch irackich brygad na teren Jor- amunicji przez oddziały poruszające się Pierwsze walki rozpoczęły się około
danii oraz przygotowanie warunków do w pobliżu stolicy. Wykonaniem tego za- godziny piątej nad ranem. Oddziały
przerzutu tych formacji do Libanu. dania zajął się płk A.S. Arif. płk. Arifa nie natrafiły na poważny opór
Po południu 13 lipca trzy stacjonują- i w ciągu zaledwie godziny opanowały
ZASKOCZYĆ RZĄD ce w Dżaluli bataliony liczące 2 tys. żoł- niemal wszystkie ważniejsze punkty stra-
Na taką sytuację członkowie stowarzy- nierzy z uznawanej w naczelnym do- tegiczne Bagdadu, zajmując między in-
szenia Wolni Oficerowie czekali od listo- wództwie za niepodlegającą wpływom nymi rozgłośnię radiową i ministerstwo
pada 1956 r. Niemal idealnie pasowała do Wolnych Oficerów 20 Brygady otrzy- obrony. Aresztowano szefa sztabu gene-
założeń powstałego przed trzema laty pla- mały polecenie przemarszu nad granicę ralnego APF gen. Rafika Arifa, co uła-
nu zamachu stanu. Przewidywał on prze- jordańską. Płk A.S. Arif, pozostający twiło organizatorom puczu przejęcie
jęcie kontroli nad jednostką wojskową po- bezpośrednio pod komendą lojalnego kontroli nad pozostałymi jednostkami
ruszającą się w pełnym rynsztunku bojo- wobec władz zwierzchnika tej jednost- Armii Arabskiej. Walki toczyły się tyl-
wym w pobliżu Bagdadu i obalenie rzą- ki, zdołał przekonać swego dowódcę, ko wokół pałacu Rihab – miejsca poby- 

nr 30/2008 Polska Zbrojna 43


HISTORIA IRAK
tu rodziny królewskiej. Tam też rozegra- w Libanie przedstawiciel Związku Ra-
ły się najkrwawsze wydarzenia pierw- dzieckiego zażądał, aby przynależne Ira-
szego dnia rewolucji. kowi miejsce w ONZ zajął reprezentant
Fajsal II oraz książę regent Abd al-Ilah legalnego rządu tego państwa. Oznacza-
oddali się dobrowolnie w ręce spiskow- ło to zapowiedź bezpośredniego zaanga-
ców, ponieważ nie widzieli innej szansy żowania się Kremla na rzecz międzyna-
na uratowanie życia. Jednak już na fron- rodowej legitymizacji władz republikań-
towym dziedzińcu pałacu żołnierze skich. Nazajutrz zostały one oficjalnie
potraktowali ich serią z ka- uznane przez Moskwę oraz wszystkie kra-
rabinu maszynowego. je bloku wschodniego, a także ChRL.
Zwłoki księcia regen- ZAMACH Oczywiście również Naser nie pozo-
ta Abda al-Ilaha po- Plan zamachu stanu stał obojętny na wydarzenia w Bagda-
wieszono za nogi na przewidywał przejęcie kon- dzie. Ogłoszony rankiem 16 lipca w Ka-
bramie minister- troli nad jednostką wojskową irze komunikat rządowy deklarował peł-
stwa obrony, co poruszającą się w pełnym rynsz- ne poparcie dla proklamowanej republi-
stanowiło swoisty tunku bojowym w pobliżu ki, zapowiadając uznanie wszelkich dzia-
rewanż ze strony Bagdadu i obalenie rządu, za- łań zbrojnych przeciw Irakowi za równo-
armii za potrakto- nim ten zdąży wezwać na znaczne z wypowiedzeniem wojny ZRA.
wanie przez niego pomoc wierne sobie Riposta Białego Domu była równie sta-
w ten sam sposób przy- oddziały nowcza. Wystosowana następnego dnia
wódców rebelii z 1941 r., depesza Departamentu Stanu zawierała
pragnących wykorzystać wyraźną groźbę pod adresem rządu ZRA,
podczas II wojny pomoc hitlerow- ostrzegając przed konsekwencjami na
skich Niemiec do usunięcia z Iraku Bry- wypadek podjęcia przez siły zbrojne te-
tyjczyków. Ciało księcia wydano następ- go państwa lub jakiekolwiek inne powią-
nie tłumowi, który rozerwał je na szcząt- zane z nimi oddziały nieprzyjaznych kro-
ki i wlókł po ulicach. WIELCY PRZEGRANI. Król Fajsal II (na zdjęciu
ków wobec wykonujących swą misję żoł-
Rebeliantom nie udało się 14 lipca od- u góry) oraz książę regent Abd al-Ilah (na nierzy amerykańskich.
naleźć premiera Nuriego as-Saida. Ogło- zdjęciu poniżej) oddali się dobrowolnie w ręce Odpowiedź ta utwierdziła tylko Nase-
szono list proskrypcyjny, wyznaczając spiskowców, ponieważ nie widzieli innej szansy ra we wcześniejszym przekonaniu, że mi-
za jego głowę pokaźną nagrodę – 10 tys. na uratowanie życia. litarna obecność Stanów Zjednoczonych
funtów szterlingów. Następnego dnia roz- oraz Wielkiej Brytanii na terenie Libanu
poznano go pod ambasadą amerykańską, raz swej nienawiści do starego reżimu. i Jordanii stanowiła etap poprzedzający
mimo że przebrał się za kobietę. Nie ma- Do stolicy ściągały setki osób. operację skierowaną przeciw rządowi
jąc szans na ucieczkę, wyciągnął rewol- Kolejne regimenty stacjonujące na pro- irackiemu. Szukając poparcia, złożył taj-
wer i popełnił samobójstwo. Ciało mar- wincji potwierdzały swe poparcie dla ak- ną wizytę w Moskwie.
twego polityka wystawiono na widok pu- cji Wolnych Oficerów. Przystąpiono do Związek Radziecki i bez tego nie zamie-
bliczny, wojsko starało się jednak chro- czystek. Uzbrojeni młodzieńcy z nacjona- rzał zaprzepaścić nadarzającej się okazji
nić je przed gromadzącą się wokół wie- listycznych oraz lewicowych partii nawo- do wzmocnienia swych wpływów na Bli-
lotysięczną gawiedzią. Mimo to napiera- ływali do wskazywania ludzi powiązanych skim Wschodzie. Agencja TASS opubli-
jące masy przerwały kordon ochronny z dotychczasowym układem władzy. Pod- kowała 16 lipca oficjalne oświadczenie
i zmasakrowały ciało premiera. burzany tłum, kierując gniew przeciw pro- Kremla w sprawie lądowania wojsk ame-
Rano 14 lipca 1958 r. radio bagdadz- tektorom monarchii, spalił budynek bry- rykańskich w Libanie, określając je mia-
kie przekazało oficjalny komunikat do- tyjskiej ambasady oraz stojący nieopodal nem „aktu otwartej agresji”, wobec które-
wództwa armii irackiej – tzw. Proklama- postument przedstawiający postać narzu- go Związek Radziecki „nie może pozostać
cję nr 1. Ogłoszono w niej powstanie re- conego Irakowi pierwszego monarchy te- obojętnym, gdyż stwarza on zagrożenie na
publiki, deklarując zachowanie jedności go państwa – króla Fajsala I. obszarze bezpośrednio przyległym do je-
kraju oraz utrzymanie „braterskich wię- Natychmiast po przejęciu władzy or- go granic, i zastrzega sobie prawo podjęcia
zi z innymi państwami arabskimi”. Akt ganizatorzy zamachu stanu poinformo- koniecznych środków dyktowanych przez
obwieszczał powołanie tzw. Rady Suwe- wali też o sformowaniu nowego gabine- interes pokoju i bezpieczeństwa”.
rennej (Madżlis as-Sijada) stanowiącej tu. Premierem i ministrem obrony mia- Czynnikiem o decydującym znaczeniu
najwyższy organ rządzący wyposażony nował się gen. A.K. Kasim, natomiast dla utrwalenia dokonanych w Iraku zmian
w uprawnienia prezydenta aż do czasu, wicepremierem oraz szefem resortu bez- okazała się postępująca konsolidacja we-
gdy stanowisko to obsadzone zostanie pieczeństwa został płk A.S. Arif. wnętrzna oraz postawa ekipy gen. A.K.
drogą ogólnonarodowego referendum. Kasima. Jego rząd bardzo sprawnie prze-
Było to trzyosobowe kolegium składają- GRA MOCARSTW jął zadania cywilne, zapewniając normal-
ce się z sunnity, szyity i Kurda. Nie mia- Wiadomości o przewrocie w Iraku wy- ne funkcjonowanie państwu. 
ło znaczenia jako siła polityczna, ale od- raźnie zaskoczyły administrację Białego
tąd wszystkie dekrety wydawano w jego Domu. W pierwszych godzinach po otrzy- Napisz do autora:
imieniu. Nalegano jednocześnie, aby nie maniu informacji nie bardzo nawet wie- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
wzniecać anarchii i zjednoczyć się wo- dziano, kto dokonał zamachu stanu. Pod-
kół wspólnego celu w imię hasła „Jedna czas zwołanej 15 lipca nadzwyczajnej se- Autor jest wykładowcą stosunków
ojczyzna – jeden naród”. Bagdad ogar- sji Rady Bezpieczeństwa ONZ poświęco- międzynarodowych w Wyższej Szkole
nęła prawdziwa euforia. Ulica dała wy- nej sprawie amerykańskiej interwencji Bezpieczeństwa w Poznaniu.

44 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | |

13 lipca 2008 r. w głębokim smutku


przyjęliśmy wiadomość o śmierci
Z głębokim smutkiem przyjęliśmy
wiadomość o śmierci
„S łudzy rzekli do Go-
spodarza: – Chcesz,
żebyśmy poszli i zebrali
Wielkiego Patrioty – elblążanina chwast? A on im odpowie-
gen. bryg. Bolesława NIECZUJA-
-OSTROWSKIEGO dział: – Nie, byście, zbierając
generała brygady Bolesława chwast, nie wyrwali razem z nim
NIECZUJA-OSTROWSKIEGO i pszenicy. Pozwólcie obojgu róść aż
żołnierza odważnego i prawego,
człowieka oddanego sprawie do żniwa” (Mt 13,28–30).
W imieniu kadry, żołnierzy,
niepodległości i suwerenności Nie jest nam łatwo zaakceptować na
pracowników wojska
Ojczyzny co dzień tę Bożą filozofię. Często pyta-
16 Pomorskiej Dywizji
– Kawalera Orderu Wojennego my, dlaczego Bóg pozwala na tyle zła?
Zmechanizowanej
Virtuti Militari. Dlaczego są źli ludzie – jak ten chwast
składam
Pozostanie na zawsze czasem trudny do wyplenienia? Odpo-
Rodzinie i Bliskim
w naszej pamięci. wiedź daje sam Pan Jezus: – Zasiał go
wyrazy szczerego współczucia
Rodzinie i Najbliższym nieprzyjaciel, zły człowiek..., gdyśmy
i żalu.
składamy serdeczne wyrazy spali, gdyśmy nie czuwali, zaniedbali
współczucia.
Dowódca 16 Pomorskiej Dywizji wrażliwość serca i umysłu. Jeśli Bóg
Zmechanizowanej pozwala mu rosnąć, to chyba dla po-
Dowódca Wojsk Lądowych
gen. dyw. Wiesław Michnowicz znania jeszcze większego zwycięstwa.
oraz żołnierze i pracownicy wojska
Słudzy, zauważywszy chwast, zapytali
Gospodarza, czy mogą go natychmiast
usunąć? Odpowiedź była zdumiewają-
29 czerwca 2008 r. zmarł w Londynie ca: – Nie! Zbierając chwast – zło
śp.
– możecie wyrwać razem z nim i psze-
rotmistrz Ryszard DEMBIŃSKI
nicę. Pozwólcie obojgu rosnąć do żni-
wa. Jak wielka jest wyrozumiałość Go-
Urodzony 24 lutego 1924 r. w Poznaniu, sybirak, absolwent Szkoły
Podchorążych Łączności, dowódca plutonu łączności 9 Pułku Ułanów spodarza – sprzeciwia się nawet zbyt
Małopolskich. gwałtownej interwencji.
Zasłużony działacz społeczny i kombatancki polskiej emigracji Czy więc lepiej cierpieć nadal z powodu
niepodległościowej w Wielkiej Brytanii, m.in.: inicjator powołania Fundacji zła? Tolerować wszelkie zło, aż dojrzeje,
Sztandarów Polskich Sił Zbrojnych, prezes i prezes honorowy Instytutu rozsieje się dalej? Ale czy gwałtowne
Polskiego i Muzeum im. Gen. Sikorskiego w Londynie, prezes Zrzeszenia Kół wkroczenie do akcji nie zniszczy także
Pułkowych Kawalerii, powiernik Polskiej Fundacji Kulturalnej, współinicjator dobra? Jako dowód niech mi będzie wol-
i redaktor „Przeglądu Kawalerii i Broni Pancernej”. no przytoczyć słowa św. Augustyna: „Na
tym świecie istnieją źli po to, aby nas na-
Uroczysta msza święta żałobna zostanie odprawiona 7 sierpnia 2008 r. wracali, lub po to, by dobrzy dzięki nim
(czwartek) o godz. 12:00 w Katedrze Polowej WP przy ul. Długiej 13/15 mogli się ćwiczyć w cierpliwości i w wy-
w Warszawie, zaś pogrzeb odbędzie się 8 sierpnia 2008 r. o godz. 12:00 trwałości”. Taki cierpliwy jest Gospo-
w kościele św. Marcelina w Rogalinie. darz – Jezus Chrystus, tacy cierpliwi
Zmarły prosi o modlitwę w dniu pogrzebu.
i wytrwali mamy być my wszyscy.
Przypowieść o pszenicy i chwaście jest
Ze smutkiem zawiadamia i żegna – R.E. Stolarski
dziś bardzo aktualna. Wielu bowiem
chrześcijan usnęło i dopuszcza, aby
nieprzyjaciel bezkarnie siał w ich życiu
Panu
nasienie chwastu. Zdarza się, że i my
chor. Wojciechowi WRÓBLOWI Panu
swoją nieuwagę chcemy nieraz przy-
oraz Rodzinie chor. sztab. Wojciechowi
wyrazy żalu i głębokiego TWOROWSKIEMU kryć działaniem Boga, mówiąc: – Wi-
współczucia oraz Jego Najbliższym dzisz, a nie grzmisz…
z powodu śmierci wyrazy głębokiego współczucia A Bóg hamuje naszą porywczość i mó-
i żalu wi: – Zaczekaj do żniwa. Na wszystko
OJCA z powodu śmierci przyjdzie czas. Kara zbyt wczesna może
Adama WRÓBLA zgubić i jego, i ciebie. Ty żyj dobrze,
MATKI a resztę zostaw mnie, teraz zło dobrem
składają: zwyciężaj! Przecież ci, którzy posłucha-
dowódca, żołnierze składają li szatana i stali się jego nasieniem, mo-
i pracownicy wojska kadra i pracownicy wojska że się nawrócą, może zrozumieją, komu
3 Brygady Zmechanizowanej 3 Brygady Lotnictwa służą, przecież i dla nich jestem kocha-
Legionów im. R. Traugutta Transportowego w Powidzu. jącym Ojcem!
w Lublinie. ks. ppor. Tomasz Krawczyk

nr 30/2008 Polska Zbrojna 45


AAAAAAA MARYNARKA
MILITARIA AAAAAAAA WOJENNA

BRONIĆ
MORZA
Z LĄDU
Marynarka Wojenna z powodzeniem modernizuje systemy
bazowania lądowego, wzmacniając w ten sposób obronę
przeciwokrętową i przeciwlotniczą.
NORBERT BĄCZYK

W Gdańsku marynarze
zaprezentowali swój najnowszy,
zmodernizowany wóz dowódcy
WD-95K, który osadzono
na ciężarówce Star (modernizacji
poddano kamerę dzienną, dodano
cyfrowy rejestrator obrazów,
możliwe jest nowe
okablowanie)

46 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM ||
FORUM NA
NA CELOWNIKU ||
CELOWNIKU WOJSKO
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE || | |
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY | |
ŚWIAT TO I OWO || || |

Nur-22N(3D)
Nur-22N
JEST TRÓJWSPÓŁRZĘDNĄ STACJĄ RADIOLOKACYJNĄ ŚREDNIEGO ZASIĘGU.
Zastosowano w niej obracającą się wielowiązkową antenę fazową. Rozwiązanie to po-
zwala na określenie azymutu, odległości i wysokości wykrytych obiektów. Radar
Nur-22N(3D) może być łatwo włączony do systemu obrony przeciwlotniczej. Dostarczone
drogą radiową za jego pomocą dane cyfrowe przekazuje się np. do wozu dowodzenia sys-
temu Blenda, a ten odpowiednio wykorzystuje je w akcji baterii artyleryjskiej. Stacja pra-
cuje w paśmie S i może wykrywać obiekty o bardzo małych rozmiarach (SPO = 2 m kw.;
PD = 0,8; PFA = 10-6) w odległości 100 km przy 12 obrotach anteny na minutę
lub 60 km przy 24 obrotach na minutę. Pułap wynosi odpowiednio 10 i 8 km. Do podsta-
wowej obsługi stacji potrzebnych jest dwóch żołnierzy.

Marynarka Wojenna do obrony granic kamera TV, kamera termowizyjna, dal-


morskich używa nie tylko okrętów, ale rów- mierz laserowy i urządzenie identyfikują-
nież systemów bazowania lądowego – ba- ce. Wóz dowodzenia można uzupełnić jesz-
terii rakiet przeciwokrętowych oraz baterii cze sprzężoną z nim lornetą – która może
przeciwlotniczych – zarówno artyleryj- być wykorzystywana do obserwacji prze-
skich, jak i rakietowych. Te zaś potrzebują strzeni wokół stanowiska ogniowego oraz
odpowiednich zestawów zarządzania wal- wyszukiwania celów i ich śledzenia w try-
ką, z radarami oraz systemami dowodze- bie pracy automatycznej zestawu – a tak-
nia i łączności. Pod koniec czerwca że agregatami prądotwórczymi holowany-
w Gdańsku w czasie tamtejszych targów mi na przyczepach jednoosiowych. Zasięg
marynarze zaprezentowali noszące logo wykrywania samolotu myśliwskiego dla
polskich firm najnowsze systemy dowo- PZA Blenda wynosi 10 km.
dzenia i obserwacji, które już weszły – lub
w najbliższym czasie mają wejść – do ich NUR W NOWYM WYDANIU
wyposażenia. Na Balt Military Expo 2008 Blenda, nawet zmodernizowana i o znacz-
pokazano elementy zmodernizowanego nie lepszych niż dotychczas parametrach
zestawu Blenda oraz współpracujący z nim pracy, nie jest jednak całkowitą nowością.
nowy radar Nur-22N(3D). Takie określenie bardziej pasuje do poka-
zanego wraz z nią innego systemu rodem
STARE, CZYLI NOWE z Radwaru, czyli stacji Nur-22N(3D), choć
Przeciwlotniczy zestaw artyleryjski i w tym przypadku zastosowano znane już
(PZA) Blenda produkcji CNPEP Radwar wcześniej rozwiązania. Producent klasyfi-
(Centrum Naukowo-Produkcyjne Elektro- kuje je jako radary rodziny N-26 – są to sta-
niki Profesjonalnej Radwar stanowi część cje radiolokacyjne średniego zasięgu prze-
Grupy Bumar) to przykład połączenia no- znaczone do pracy na szczeblu taktycznym.
woczesnych technologii i starych, ale Opisywany radar w odmianie dla Mary-
sprawdzonych dział przeciwlotniczych narki Wojennej, jeszcze jako N-26B (wer-
S-60 kal. 57 mm. Służą one do zwalcza- sja lekka, kontenerowa), już wiosną tego
nia, zarówno w dzień, jak i w nocy, celów roku zaprezentowano w Warszawie indyj-
powietrznych na małych wysokościach skiej delegacji. Teraz osadzono go na do-
oraz lekko opancerzonych celów naziem- celowym podwoziu ciężarówki Jelcz P662
nych i nawodnych. Jako środek ogniowy i pod nazwą Nur-22N(3D) pokazano
PZA Blenda może wykorzystywać prze- w Gdańsku.
ciwlotnicze zestawy artyleryjskie (dziś są Nie bez powodu na wystawie plenero-
to wspomniane holowane działa kal. 57 wej w Gdańsku pojawiły się elementy
mm, w przyszłości być może zastąpione Blendy, radaru N-22N(3D) czy mobilna,
działami kal. 35 mm – działo takiego kali- lądowa wyrzutnia rakiet przeciwokręto-
bru, oznaczone jako San-35, było prezen- wych RBS-15 Mk3 szwedzkich sił zbroj-
towane przez Radwar wiosną tego roku), nych, ponieważ polska MW będzie coraz
rakietowo-artyleryjskie (ZUR-23) i rakieto- więcej inwestować w zestawy brzegowe.
we (Grom, Strzała-2M). Dzięki zestawowi Docelowo MW ma otrzymać kilka sta-
Blenda można osiągnąć wysoką skutecz- cji N-22N(3D), które trafią do dywizjonów
ność ognia baterii konwencjonalnych dział przeciwlotniczych i przeciwokrętowych
wprzęgniętych w jednolity system walki. MW. Pierwszy prezentowany w Gdańsku
Sercem zestawu jest wóz dowodzenia egzemplarz trafi wkrótce do 9 Dywizjonu
wyposażony w aparaturę śledzenia celów, Przeciwlotniczego MW z Ustki podlega-
NORBERT BĄCZYK (2)

umożliwiający sterowanie baterią oraz jącego 3 Flotylli Okrętów. Żołnierze prze-


współpracę ze stanowiskiem dowodzenia szli już część stosownych szkoleń niezbęd-
wyższego szczebla. Do śledzenia wskaza- nych do obsługi tego sprzętu. 
nych celów zastosowano zintegrowaną gło- Napisz do autora:
wicę śledzącą, na której zamontowane są: norbert.baczyk@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 47


AAAAAAA LOTNICTWO
MILITARIA AAAAAAAA

PAWEŁ HENSKI

Amerykański Departament Obrony oficjalnie


ogłosił 9 lipca, że wznawia przetarg
na dostawę latających cystern dla USAF.
To kolejna szansa dla Boeinga – wielkiego
przegranego poprzedniego przetargu.

DO DWÓCH R
– Przemysł, Kongres i obywatele ame-
rykańscy muszą mieć pewność, że proces
przetargowy jest w pełni spójny – stwier-
dził na konferencji prasowej sekretarz obro-
ny Robert M. Gates. – Wierzę, że kolejna
odpowiedzialnej za wskazanie zwycięz-
cy. Tym samym zostali odsunięci od prze-
targu przedstawiciele sił powietrznych,
którzy poprzednio odgrywali w nim de-
cydującą rolę. Departament obrony naka-
pełniły błędy, które mogły mieć wpływ na
zaciętą rywalizację pomiędzy Boeingiem
a Northropem Grummanem. Dlatego pod-
trzymujemy protest Boeinga – stwierdził
w czerwcowym komunikacie prasowym
procedura wyłoni najlepszą latającą cyster- zał firmie Northrop Grumman/EADS za- przedstawiciel GAO.
nę dla sił powietrznych oraz amerykańskich przestanie dotychczasowych prac związa- Jakkolwiek decyzja GAO nie była wią-
podatników. nych z uruchomieniem produkcji KC-45A żąca dla sił powietrznych, Pentagon po-
i ponowne przygotowanie oferty. Powtó- stanowił ponowić przetarg. Jak stwier-
USAF: panom już dziękujemy rzenie przetargu jest następstwem raportu dził John J. Young Jr., terminem docelo-
Gates ogłosił również, że do wyłonienia najwyższej izby kontroli (Government Ac- wym ma być grudzień. Przetarg będzie
zwycięzcy wyznaczony zostanie John countability Office – GAO), który ukazał otwarty, co oznacza, że na przykład Bo-
J. Young Jr. – podsekretarz obrony ds. za- się 18 czerwca 2008 r. eing będzie mógł zgłosić do niego zupeł-
kupów, technologii i logistyki. Jego zada- – Ponowny przegląd dokumentów skło- nie inny samolot. Decyzja o unieważnie-
niem będzie powołanie komisji doradczej nił nas do uznania, że siły powietrzne po- niu przetargu spowodowała dymisje, któ-

48 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY ||
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | | ||
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO || |

KC-135E
W maju 2008 r., po 48 la-
tach służby, USAF osta-
tecznie wycofały z linii
wysłużone KC-135E

KC-45A
Departament obrony
nakazał firmie Northrop
Grumman/EADS zaprze-
stanie dotychczasowych
prac związanych z uru-
chomieniem produkcji
KC-45A

AZY SZTUKA
re na początku czerwca 2008 r. złożyli
szef sztabu sił powietrznych gen. T. Mi-
chael Moseley oraz sekretarz sił po-
wietrznych Michael W. Wynne. Oficjal-
nie zrobili to z powodu uchybień w nad-
wym. Koncern został bowiem pokonany
przez EADS, czyli „wojskowy” oddział
swojego śmiertelnego wroga – Airbusa.
Nic więc dziwnego, że prawnicy Boein-
ga przyjrzeli się przetargowi bardzo uważ-
kosztów eksploatacji w ciągu tzw. cyklu
życiowego obydwu tankowców.
Powtórzenie przetargu oznacza duże
opóźnienie w dostawie dla USAF samo-
lotów o strategicznym znaczeniu. W ma-
zorze nad bronią jądrową. Jednak nie jest nie i wykazali w nim ponad sto uchybień. ju 2008 r., po 48 latach służby, USAF
tajemnicą, że obydwaj byli również od- Osiem z nich przedstawiciele GAO pod- ostatecznie wycofały z linii wysłużone
powiedzialni za przetarg na latające trzymali w swoim raporcie. Zarzuty do- KC-135E. Była to najstarsza wersja la-
cysterny. tyczyły tego, że siły powietrzne nie uzna- tających cystern. Młodsze samoloty,
ły jednoznacznie, iż propozycja Boeinga w wersji KC-135R, będą musiały posłu-
Sto błędów ma więcej opcji niż konkurencyjna ofer- żyć jeszcze przynajmniej 10–15 lat, za-
Przegranie wartego 35 mld dol. prze- ta Northropa. Boeing stwierdził, że dys- nim zostaną całkowicie zastąpione przez
targu na dostawę 179 latających cystern kusja na temat oferty była „nierzetelna KC-45A. 
było dla Boeinga ciosem nie tylko w sen- i dyskryminująca”. Jeden z zarzutów do- Napisz do autora:
sie finansowym, ale również prestiżo- tyczył również błędnego oszacowania polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 49


ŚWIAT
AAAAAAA
ROSJAAAAAAAAA
Zdaniem amerykańskiego wywiadu, po-
nad stu szpiegów rosyjskich jest akredyto-
wanych w USA jako dyplomaci. Pozosta-
li to agenci zamaskowani jako biznesmeni,
dziennikarze i naukowcy. Administracja
USA nie kryje zaskoczenia dużą liczbą
szpiegów, zważywszy na fakt, że niecałe
cztery lata temu rząd wydalił 50 spośród
nich. Sytuacja jest na tyle poważna, że pod
koniec zeszłego roku Rada Bezpieczeń-
stwa Narodowego w Białym Domu pole-
ciła CIA, FBI, Departamentowi Stanu
i Pentagonowi wzmożenie działań przeciw
rosyjskim szpiegom.
Do instalowania swoich agentów w Sta-
nach Zjednoczonych Rosja wykorzystuje
m.in. rozluźnienie ograniczeń w podróżo-
waniu i przepisów imigracyjnych w USA
po zakończeniu zimnej wojny. Rosjanie sta-
rają się wykradać Ameryce tajemnice woj-
skowe, sekrety technologii militarnych,
a także plany strategiczne wobec byłych
republik dawnego ZSRR oraz Chin i Bli-
skiego Wschodu. Szczególnym zaintere-
sowaniem Moskwy cieszy się budowa
amerykańskiego systemu narodowej obro-
ny antyrakietowej.
PRZYJACIELE POD LUPĄ
Przez rosyjskie służby wywiadowcze in-
tensywnie penetrowane są także Niemcy.
Według poufnej analizy niemieckiego
kontrwywiadu – Federalnego Urzędu
Kryminalnego – na terenie tego kraju
działalność prowadzi obecnie ok. 130 ofi-
cerów rosyjskiego wywiadu. Rosjanie ob-
serwują partie polityczne, firmy oraz
obiekty wojskowe i naukowe. Tygodnik KRZYSZTOF GŁOWACKI
„Focus” poinformował, że prokuratura ge-
neralna sprawdza obecnie szczegółowe Ostatnio Rosja drastycznie zwiększyła
zeznania kilku rosyjskich zbiegów, którzy aktywność wywiadowczą. Według amerykańskiego
wykorzystywali niemieckich polityków tygodnika „Time”, liczba rosyjskich agentów na terenie
i dziennikarzy jako źródło informacji
USA jest porównywalna z czasami zimnej wojny.

URODZAJ SZPIE
wywiadowczych.
PAWEŁ KĘPKA,INTERNET

Ostatnio Niemiecki Urząd Ochrony


Konstytucji wymienił Rosję jako jedno
z państw rozwijających w Niemczech
szpiegostwo przemysłowe na niespotyka-
ną skalę. W dorocznym raporcie urzędu
przedstawionym w Bundestagu przez nie-
mieckiego ministra spraw wewnętrznych cje dotyczące procesów związanych komunikacyjne, optoelektronika, techno-
Wolfganga Schäuble zwrócono uwagę na z przyjmowaniem traktatu lizbońskiego. logie zbrojeniowe, przemysł maszynowy
powołanie byłego premiera Federacji Ro- Dokument stwierdza także, że służby ro- i materiałowy.
syjskiej Michaiła Fradkowa na szefa Służ- syjskie interesowały się w zeszłym roku in-
by Wywiadu Zagranicznego, co ma świad- formacjami odnośnie do planów rozmiesz- OD PRIBAŁTIKI DO AFRYKI
czyć o tym, że rosyjskie specsłużby będą czenia amerykańskiej tarczy antyrakieto- Rosyjski wywiad aktywizuje działalność
aktywizować wywiad gospodarczy. W do- wej w Europie, a w obszarze gospodarki również na terenie państw bałtyckich. Do-
kumencie stwierdzono m.in., że obiektem – planami dotyczącymi ograniczenia za- niesienia o tym pośrednio potwierdził
szpiegostwa przemysłowego są nie tylko leżności od rosyjskich surowców energe- wspomniany już Michaił Fradkow, który
wielkie koncerny, ale także średnie firmy. tycznych. Według Urzędu Ochrony Kon- oznajmił niedawno, że rosyjskie służby
Zdaniem autorów raportu w 2007 r. rosyj- stytucji, na szpiegostwo przemysłowe naj- specjalne powinny kontynuować zadania
scy agenci, korzystając z tego, że Niem- bardziej narażone były: przemysł samo- na terenie „bliskiej zagranicy”, aby uzyskać
cy przez pół roku przewodniczyły Unii chodowy, produkcja czystej i odnawialnej informacje, które będą służyć wzrostowi
Europejskiej, próbowali zdobyć informa- energii, przemysł chemiczny, technologie gospodarczemu w kraju.

50 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY ||
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE
HISTORIAHISTORIA | | ŚWIAT PRASA
MILITARIAMILITARIA ||
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO || || |

Dochodowe
szpiegostwo

A genci na usługach Moskwy nie tylko


szpiegują, wykradają nowoczesne
technologie, werbują współpracowni-
MOKRA ROBOTA ków i nielegalnie dostarczają broń. Do
DO ZADAŃ ROSYJSKICH SZPIEGÓW należy również „brudna robota”. ich zadań należą także podejrzane
Były szpieg KGB Oleg Gordijewski, który przez jedenaście lat współpra- transfery pieniędzy. Ostatnio były rosyj-
cował z brytyjskim wywiadem, twierdzi, że jest kolejnym celem do zli- ski szpieg Siergiej Trietiakow oskarżył
kwidowania przez rosyjskie służby specjalne. Jeden z najsłynniejszych Moskwę o kradzież pół miliarda dola-
sowieckich agentów czuł się bezpiecznie do momentu, gdy kilkanaście
miesięcy temu w londyńskiej restauracji otruto jego przyjaciela
rów z ONZ. Trietiakow był zastępcą sze-
Aleksandra Litwinienkę, innego rosyjskiego szpiega, który także uciekł fa wywiadu w rosyjskiej misji przy ONZ
do Wielkiej Brytanii. Były oficer radzieckiego wywiadu już raz przeżył za- w latach 1995–2000. Na jej czele stał
mach na swoje życie. Próba otrucia miała miejsce w listopadzie 2007 r. wtedy obecny minister spraw zagranicz-
„Akcję” przeprowadził Rosjanin, długoletni znajomy z czasów wspólnej nych Rosji Siergiej Ławrow. Zdaniem
służby w KGB, który odwiedził Gordijewskiego w jego tajnym miejscu za-
Trietiakowa, rosyjski wywiad wyprowa-
mieszkania w hrabstwie Surrey. Po wizycie „kolegi” Gordijewski zasłabł
i został odwieziony do szpitala, gdzie przez 34 godziny był nieprzytomny dził z ONZ pieniądze przy okazji progra-
i bliski śmierci. mu „Ropa za żywność”.

zainteresowanie Rosjan budzi działalność Sprawa najbardziej niepokoi Szwedów,


Norwegii w rejonie Spitsbergenu i w ca- ale „Stern” twierdzi, że gazociąg może słu-
łym regionie arktycznym oraz kwestie żyć do szpiegowania całego Bałtyku. Pod-
związane z rozszerzaniem NATO. morski światłowód ma łączyć rozsiane
Rosyjscy szpiedzy są aktywni także wzdłuż gazociągu platformy serwisowe.
w innych regionach Bałtyku. Niedawno Te, według cytowanego przez „Stern” ra-
brytyjski „Economist” poinformował portu szwedzkiej armii, mogą stać się sta-
o zbudowaniu przez Rosję tajnej bazy cjami szpiegowskimi wyposażonymi m.in.
w pobliżu granicy z Estonią. Ma ona znaj- w czułe sonary, radary i magnetometry.
dować się na zachód Szczególnym Dzięki temu Rosjanie bę-
od Pskowa, wzdłuż trasy dą dokładnie widzieć, co
A-212. Gazeta twierdzi, że zainteresowaniem dzieje się na Bałtyku.
jeszcze w 2002 r. na tym Myli się ten, kto uważa,
miejscu była niezabudowa-
Moskwy cieszy się że rosyjscy agenci kon-
na przestrzeń. Według ano- budowa centrują się tylko na wpły-
nimowego przedstawiciela wowych krajach. W ich
jednej z zachodnich służb amerykańskiego obszarze zainteresowań

EGÓW
specjalnych lokalizacja systemu narodowej znajdują się także mniej-
obiektu świadczy o tym, że sze państwa. Niedawno
może on być wykorzysty- obrony antyrakietowej hiszpańskie służby spe-
wany do przechwytywania danych z sate- cjalne zatrzymały podwójnego agenta, któ-
litów, m.in. z Inmarsat 4 F-2, przekazują- ry przekazywał tajemnice państwowe do
cego ogromną liczbę informacji, w tym rzą- Rosji. Wiadomość tej treści podał w radiu
dowych USA, jak i państw europejskich. Cadena Ser dyrektor Państwowej Agencji
Na efekty nie trzeba było długo czekać. Zagrożona rosyjską siatką wywiadow- Wywiadu Alberto Saiz.
Ostatnio norweski kontrwywiad zdema- czą czuje się też Szwecja. „Wzdłuż gazo- Rosjanie są aktywni także w Afryce.
skował rosyjskich agentów. O rozpracowa- ciągu północnego na dnie Bałtyku pobie- Niedawno w ogarniętym wojną domową
niu siatki szpiegowskiej działającej w am- gnie światłowód” – alarmował niedawno Sudanie zestrzelony został myśliwiec
basadzie FR w Oslo poinformowała gaze- tygodnik „Der Stern” i ostrzegał, że pod- MiG-29, a pilotujący go oficer rosyjski zgi-
ta „Aftenposten”, powołująca się na nor- morski gazociąg może być wykorzysty- nął podczas katapultowania. Według nie-
weskie służby specjalne. Według tego źró- wany przez rosyjski wywiad. Światłowód oficjalnych informacji pilot zajmował się
dła, liczba rosyjskich szpiegów działają- ma biec od rosyjskiego Wyborga aż po szkoleniem sudańskich lotników. Resort
cych w Norwegii jest tak duża, że kontr- niemiecki Greifswald – czyli przez 1200 obrony Federacji Rosyjskiej zapowiedział,
wywiad uznał za stosowne zademonstro- kilometrów. W dokumentach technicz- że nie będzie wyjaśniać tej sprawy, ponie-
wać pracownikom norweskiego MSZ fo- nych, jakie budująca rurę spółka Nord waż Rosja nie wysyłała do Sudanu żadnych
tografie rosyjskich dyplomatów podejrza- Stream przedłożyła szwedzkiemu rządo- instruktorów lotniczych. 
nych o prowadzenie działalności agentu- wi i do jakich dotarł „Stern”, nie ma jed- Napisz do autora:
ralnej. Według kontrwywiadu, największe nak o nim słowa. polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 51


ŚWIAT USA

Robert
Białoskórski
Zadaniem Ameryki na najbliższe lata jest przeniesienie środka ciężkości w polityce
zagranicznej i bezpieczeństwa państwa z twardej siły, która osiągnęła już szczyt

Siła bez
możliwości – w stronę miękkiej, postrzeganej jako klucz do osiągania pokoju.

Ameryka staje w obliczu nieuchronnych granicznej i bezpieczeństwa. Potrzeba jej lostronnego partnerstwa, globalnego roz-
zmian. Nadchodzące wybory prezyden- również lepszego wizerunku i przywróce- woju, dyplomacji publicznej, integracji
ckie wyznaczą kierunek strategii super- nia utraconej reputacji. Tylko w ten spo- ekonomicznej oraz wprowadzania nowych
mocarstwa na najbliższe lata. Bez wzglę- sób USA będą mogły uzyskać przychyl- technologii. Ameryka musi też szerzej ot-
du na to, kto w nich zwycięży – Barrack ność i akceptację nawet dla niepopularnych worzyć się na społeczność międzynarodo-
Obama czy John McCain – aby utrzymać posunięć. Nowe oblicze Ameryki powin- wą, ponieważ współpraca wielostronna
pozycję światowego lidera, Ameryka mu- no być pragmatyczne, optymistyczne i bar- okazuje się o wiele bardziej skuteczna od
si przemodelować dotychczasową polity- dziej przyjazne otoczeniu. jednostronnych działań.
kę zagraniczną i bezpieczeństwa. Taka jest Na czym ma polegać ta nowa strategia?
konkluzja raportu specjalnej komisji bada- Najprościej rzecz ujmując, polityka inteli- Miękkie lądowanie
czy amerykańskiego Centrum Studiów gentnej siły to kombinacja twardej i mięk- Ważnym sposobem manifestacji mięk-
Strategicznych i Międzynarodowych (Cen- kiej siły w stosunkach międzynarodowych, kiej siły są operacje humanitarne. Celem
ter for Strategic and International Studies służąca osiąganiu założonych celów. Przy- nowej polityki zagranicznej Ameryki ma
– CSIS) wskazujących, co należy uczynić, miotnik „inteligentna” być pełnienie przez nią roli
aby wzmocnić bezpieczeństwo Ameryki nie oznacza oczywiście, Polityka inteligentnej promotora wartości uznawa-
w nadchodzących latach. że dotychczas Ameryka
Receptą ma być nowa strategia „inte- prowadziła politykę „nie-
siły to kombinacja twar- nych za dobro ogólnoludz-
kie, takich jak chociażby
ligentej siły” stosowana w amerykań- inteligentną” czy też dej i miękkiej siły w sto- ochrona przed skutkami
skiej polityce zagranicznej. Sam termin „nierozumną”. Chodzi zmian klimatycznych. Po-
„inteligenta siła” (smart power) nawią- jednak o to, aby ta poli- sunkach międzynarodo- moc innym narodom i pań-
zuje do znanych określeń „miękka siła” tyka była bardziej prze- wych służąca osiąganiu stwom w spełnianiu ich aspi-
(soft power) oraz „twarda siła” (hard po- myślana, racjonalna, racji to najlepszy sposób na
wer). Od czasu, gdy Ameryka stała się a nade wszystko szerzej założonych przez pań- poprawę wizerunku i przy-
światowym hegemonem, głównie stra- niż dotychczas uwzględ- wrócenie reputacji Ameryki
tegia twardej siły zdominowała polity- niała różnorodność wpły-
stwo celów w świecie.
kę zagraniczną tego kraju. wających na nią czynników zewnętrznych, Również podejście do walki z terrory-
jak i wynikających z nich konsekwencji. zmem, które stało się istotą globalnego za-
Twardy start Zadaniem Ameryki na najbliższe lata angażowania Ameryki i zarazem podsta-
Po doświadczeniach wojny w Iraku jest przeniesienie środka ciężkości w po- wowym źródłem jej obecnych problemów,
Ameryka znalazła się w pozycji nielubia- lityce zagranicznej i bezpieczeństwa pań- musi się zmienić. Oczekuje się tutaj więk-
nego hegemona, postrzeganego z pewną stwa z twardej siły (obecnie głównego atry- szej rozwagi w użyciu siły, która powinna
niechęcią nawet przez sojuszników. Nag- butu), możliwości oddziaływania, które być stosowana wszędzie tam, gdzie jest to
le okazało się, że polityka twardej siły już się wyczerpały – w stronę miękkiej, niezbędne. Należy natomiast unikać sytu-
przynosi skutek odwrotny do zamierzone- postrzeganej jako „klucz do osiągania po- acji, których skutki mogą jedynie naruszyć
go. Szerzenie demokracji tylko za pomo- koju”. Inteligentna siła oznacza zatem wiarygodność USA. Nadrzędną zasadą po-
cą miecza się nie sprawdziło. Przekaz ba- większą aktywność w promowaniu sukce- winna być nie liczba zabitych wrogów, lecz
daczy jest zatem jasny – Ameryce potrze- sów Ameryki osiągniętych metodami in- liczba zyskanych sprzymierzeńców.
ba nowej strategii działania, nowych zdol- nymi niż wojna. Działalność ta lokuje się Wprowadzenie tych rewolucyjnych zmian
ności oraz metod i instytucji w polityce za- w pięciu ważnych obszarach: rozwoju wie- w polityce zagranicznej i bezpieczeństwa

52 Polska Zbrojna nr 30/2008


ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE || | |
HISTORIAHISTORIA || || ||
ŚWIAT PRASA
MILITARIAMILITARIA ||
PRASA KULISY|
ŚWIAT TO I OWO

US DOD (2)
Pomoc innym narodom i państwom
w spełnianiu ich aspiracji to najlepszy
sposób na poprawę wizerunku i przywró-

siły
cenie reputacji Ameryki w świecie.

Ameryki wymagać będzie przede wszyst-


kim zmiany sposobu jej postrzegania przez
elity władzy. Społeczeństwo oczekuje zmian
wizerunku państwa i darzy przyszły rząd
pewnym kredytem zaufania. Prawdopodob-
nie jednak nie potrwa to długo, dlatego jed-
nym z zadań nowej administracji będzie po-
lityczna edukacja narodu.
Wśród przeszkód, jakie może napotkać
amerykańska strategia inteligentnej siły,
najważniejszy wydaje się opór Pentagonu
związany z obawami przed utratą silnej
pozycji w strukturach władzy oraz zwią-
zanego z nim lobby przemysłowego. Po-
nadto znacznego dowartościowania i do-
finansowania wymagają obecnie słabo
rozwinięte instrumenty miękkiej siły,
a nadmiernie rozdrobnioną strukturę ad-
ministracyjną cechuje brak koordynacji
w sprawach kryzysowych.
Aby więc inteligentna siła nie pozosta-
ła jedynie pustą ideą, przyszła administra-
cja waszyngtońska musi zdobyć się na od-
ważne działania. Jeżeli jednak tak się sta-
nie, to amerykańska polityka zagraniczna
i bezpieczeństwa zrobią zwrot w kierun-
ku tak mocno dotychczas krytykowanej
„europejskiej kultury strategicznej” opar-
tej na prymacie moralności nad siłą w sto-
sunkach międzynarodowych. Jest tylko
jedno zasadnicze pytanie: czy Ameryka
jest na takie zmiany gotowa? 
Napisz do autora: polska-zbrojna@
redakcjawojskowa.pl

Ppłk rez. dr Robert Białoskórski jest doktorem


Akademii Obrony Narodowej
w dziedzinie nauk wojskowych w specjalności
bezpieczeństwo międzynarodowe.

nr 30/2008 Polska Zbrojna 53


ZAPIS WYDARZENIA
Tydzień
manewrów
GRUZJA–ROSJA. Na poligonie
Waziani, niedaleko Tbilisi, rozpo-
częły się ćwiczenia wojskowe
„Immediate Response”. Więk-
szość ćwiczących to Amerykanie
i Gruzini, ale są też żołnierze
z Azerbejdżanu, Armenii i Ukra-
iny. Rzecznik gruzińskiego mini-
sterstwa obrony Mindija Arabuli
oświadczył, że ćwiczenia, które
potrwają do 31 lipca, zaplano-
Zmiana priorytetów

US DOD
wano przed kilkoma miesiącami
i nie mają one nic wspólnego
z napięciami wokół dwóch sepa- Prezydent Bush odrzuca ideę tworzenia „sztucznego” harmonogramu wycofania
ratystycznych regionów Gruzji, amerykańskich wojsk z Iraku, ponieważ uważa, że powinien on zależeć od rozwoju
Abchazji i Osetii Południowej, sytuacji w zakresie bezpieczeństwa.
które wspiera Rosja. W tym sa-
mym dniu rosyjskie wojska roz- USA. Biały Dom poinformował tworzenia „sztucznego” harmono- rack Obama oświadczył, że chciał-
18 lipca, że prezydent George gramu wycofania stamtąd amery- by wycofać większość żołnierzy
poczęły własne manewry na kańskich wojsk, ponieważ uważa, z Iraku w pierwszych 16 miesią-
W. Bush i iracki premier Nuri
Kaukazie Północnym. al-Maliki porozumieli się w spra- że powinien on zależeć od rozwo- cach swej prezydentury, do lata
Dzień wcześniej rozpoczęły się wie określenia „pożądanych ce- ju sytuacji w zakresie bezpieczeń- 2010 r. Jego zdaniem „centralnym
na Morzu Czarnym manewry lów” dotyczących redukcji sił ame- stwa. Według Białego Domu jej punktem wojny z terroryzmem nie
„Sea Breeze” („Morska bryza”). rykańskich w Iraku, a także „ho- poprawa ma być podstawą dla jest Irak i nigdy nim nie był”. Nie-
W ćwiczeniach organizowanych ryzontu czasowego” ich realizacji. owych „pożądanych celów”. Tuż mniej jednak chciałby tam pozo-
od 1999 r. uczestniczą jednostki Te enigmatyczne sformułowania po ogłoszeniu przez Waszyngton stawić ograniczony kontyngent
ukraińskie i państw NATO. W ich dotyczą wycofania wojsk USA tych ustaleń doszło do spięcia wojskowy, który dalej zwalczałby
trakcie symulowane jest prowa- z tego kraju i mają znaleźć się z premierem Al-Malikim. Pojawi- działającą w Iraku Al-Kaidę.
w negocjowanym właśnie porozu- ła się informacja, jakoby poparł on Senator Obama twierdzi, że Stany
dzenie operacji pokojowych. Ma-
mieniu (Status of Forces Agre- w wywiadzie dla tygodnika „Der Zjednoczone muszą skoncentro-
newrom towarzyszą protesty
ement), które ma stworzyć podsta- Spiegel” kandydata demokratów wać się na działaniach w Afgani-
przeciwników przystąpienia wy prawne obecności militarnej na prezydenta USA senatora Ba- stanie. Także jego republikański
Ukrainy do sojuszu. Amerykanów w Iraku po wyga- racka Obamę, a także jego koncep- konkurent do fotela prezydenckie-
śnięciu z końcem grudnia manda- cję wycofania wojsk amerykań- go John McCain uważa, że sytu-
tu ONZ. Ostatnio z Bagdadu na- skich z Iraku. Jednak według acja na froncie afgańskim wyma-
Wymiana pływały sygnały, że tamtejsze wła- rzecznika irackiego rządu Alego ga wzmocnienia operujących tam

jeńców dze nie podpiszą żadnego układu


z Waszyngtonem, jeśli nie będzie
Debbagha, wypowiedzi jego sze-
fa „zostały źle zrozumiane bądź źle
sił amerykańskich. Zapowiedział,
że jeśli zostanie prezydentem, wy-
w nim konkretnych terminów wy- przetłumaczone”. śle do Afganistanu trzy dodatkowe
IZRAEL–LIBAN. 15–16 lipca do- cofywania wojsk USA albo choć- W wywiadzie opublikowanym brygady, czyli ponad 10 tys. żoł-
szło do wymiany więźniów i ciał by jakichś „ram czasowych”. Jed- w ubiegłym tygodniu na łamach nierzy. Obecnie przebywa w tym
poległych między Izraelem a li- nak prezydent Bush odrzuca ideę dziennika „New York Times” Ba- kraju 36 tys. Amerykanów. (ted)
bańskim Hezbollahem. Szyicka
organizacja przekazała trumny ze
szczątkami dwóch izraelskich żoł-
w skrócie by Międzynarodowe Siły Zostaną do tego wykorzystane
Wsparcia Bezpieczeństwa uzbrojone w antyrakiety okręty
Rezygnacja
nierzy, sierżantów Ehuda Gol-
dwassera i Eldada Regewa, któ- (ISAF). Japonia w celu US Navy operujące na Morzu
wsparcia wojny z terrory- Śródziemnym oraz zestawy
rzy wpadli w jej ręce w 2006 r.
Według Hezbollahu żołnierze, słu-
z misji zmem skierowała na Ocean THAAD, które mają być roz-
Indyjski okręty wojenne, któ- mieszczone w Europie.
żący w Brygadzie Piechoty Givati, JAPONIA. Po rekonesansie
re zaopatrują jednostki so-
władze w Tokio postanowiły
Większy
zmarli z powodu ran. Odnieśli je, jusznicze w paliwo.
gdy w ich pojazd trafił pocisk 18 lipca, że nie wyślą swych
z granatnika. Ich porwanie dopro-
wadziło latem 2006 r. do wojny
wojsk do Afganistanu. Eks-
perci stwierdzili, że obniża Tarcza budżet służb
izraelsko-libańskiej. W zamian
Tel Awiw wydał ciała 199 bojow-
się tam poziom bezpieczeń-
stwa. Naciskany przez USA dla Czech WIELKA BRYTANIA. Mini-
ster spraw wewnętrznych
rząd japoński rozważał roz- USA–CZECHY. Dziennik Jacqui Smith ujawniła 17 lipca
ników i uwolnił pięciu więźniów.
mieszczenie w Afganistanie „Washington Post” poinformo- w Izbie Gmin, że jest plano-
Najwięcej kontrowersji wśród
oddziałów, których głównym wał 16 lipca, że w ramach wane duże zwiększenie nakła-
Izraelczyków wzbudziło wypusz-
zadaniem miała być odbudo- podpisanej z Czechami umowy dów na służby specjalne. Bu-
czenie Samira Kantara. W kwiet- wa tego kraju. Planowano o budowie radaru tarczy antyra- dżet agencji wywiadowczych
niu 1979 r. zabił on w miejscowo- również wysłać śmigłowce kietowej Stany Zjednoczone za- wzrośnie z około 2 mld fun-
ści Nahariya trzy osoby, w tym CH-47 i samoloty transporto- pewnią temu państwu obronę tów obecnie do 3,5 mld fun-
czteroletnią dziewczynkę. (t) we C-130, które wspomagały- przed pociskami balistycznymi. tów w roku finansowym

54 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO| | | |

oświadczył na konferencji.
Ostatecznie nie jest to nic dziw-
nego i nie ma z czego kpić.
Istotnie, trudno sobie wyobra-
zić, aby nowoczesna admini-
stracja państwowa mogła być
dziś skuteczna, jeśli jej pracow-
nicy nie radzą sobie z kompute-
rami. Te bóle znamy zresztą
z własnego podwórka. Znamy Zamrożone dostawy
też plany, wciąż niezrealizowa-
ne, naprawienia sytuacji (sądzę
TAJWAN. Szef Dowództwa Pa- mane potencjalnie do końca ka-
cyfiku adm. Timothy Keating po- dencji prezydenta George’a
zresztą, że takie problemy na-
Andrzej Jonas informował 16 lipca, że USA W. Busha. W grę wchodzi uzbro-
potkamy i w innych, nowocze-
zdecydowały się zamrozić sprze- jenie wartości około 11 mld dol.
snych krajach).
REDAKTOR NACZELNY daż broni Tajwanowi z powodu W pakiecie znajdowały się m.in.
Jednak cechą wielkich imperiów
„THE WARSAW VOICE” zaniepokojenia wyrażanego zestawy antyrakietowe, morskie
– zbudowanych na kształt pira-
przez Chiny. Zauważył przy tym, samoloty patrolowe P-3C Orion,
midy, w której miejsce najwyż-
Niech się uczą sze zajmuje autorytarna władza
że ostatnio nie było znaczących
dostaw amerykańskiego uzbroje-
śmigłowce bojowe AH-64 Apa-
che, pociski przeciwokrętowe
– jest zjawisko wygasającej fali.
nia na wyspę, którą Pekin uważa i przeciwpancerne. Tajwan miał
R osjanie, jak wielu innych,
lubują się w skrótach. Ry-
szard Kapuściński w „Impe-
Wydany rozkaz porusza najbliż-
sze kręgi, a im dalej od szczytu,
tym impuls jest słabszy. Co gor-
za zbuntowaną prowincję. – To
polityka administracji – podkre-
też nabyć dziesiątki myśliwców
F-16 w najnowszej wersji. Roz-
ślił admirał. Jak podała AFP, ważano również budowę ośmiu
rium” pisze, że gdy dzieciom sza, ulega zwyrodnieniu i prze-
z doniesień prasowych wynika, konwencjonalnych okrętów pod-
nadawano imiona na cześć istoczeniu we własną karykatu-
że dostawy broni zostały wstrzy- wodnych. (wrob)
różnych atrybutów nowocze- rę. Historia Rosji, a potem
sności, takie jak Traktor, jedna Związku Radzieckiego jest peł-
z dziewczynek otrzymała imię na takich przykładów.
Finotdiel (urząd finansowy). Prezydent Miedwiediew powie-
Prezydent Miedwiediew być dział niedawno, że obecnie nie
może powoła nową instytucję: ma warunków, aby w Rosji po-
Rosyjski Urząd Komputerowy wstała demokracja parlamentar-
– ROSURZKOMP. Sądzić tak na. Może za kilkadziesiąt albo
można po jego ostatniej zapo- nawet kilkaset lat… Ciekaw je-
wiedzi, że wśród rosyjskich stem, czy komputerowi analfa-
urzędników nie będzie kompu- beci znikną wcześniej z rosyj-
terowych analfabetów. „Albo skich urzędów. I jak będzie
się nauczą, albo do widzenia funkcjonował RUSURZKOMP,
i niech szukają innej pracy”, jeśli kiedykolwiek powstanie.

LICZBA TYGODNIA

MIKE HORMAN
2
2
amerykańskie bombowce ok. 40 km na północny zachód
rozbiły się już w tym roku od portu Apra. W lutym, tuż po

Sporna świątynia
w rejonie wyspy Guam. Do ka- starcie, na Guam rozbił się
tastrofy B-52 doszło 21 lipca bombowiec B-2.

KAMBODŻA–TAJLANDIA. łały w rejon dodatkowych żołnie-


2010–2011. Minister otworzy- żeniom. Podkreśliła, że naj- W ubiegłym tygodniu doszło do rzy. Niebawem ich liczba wzro-
ła debatę na temat raportu większym pozostaje terroryzm. poważnego spięcia między Kam- sła do 1200.
parlamentarnej komisji do bodżą a Tajlandią. Powodem jest Na początku XX w. Francuzi kon-
spraw wywiadu (ISC), w któ-
rym stwierdzono, że koncen- Uzgodniony niemal stuletni spór o kontrolę
nad nadgraniczną świątynią
trolujący Kambodżę stwierdzili,
że świątynia należy do tego kra-
tracja rządu na walce z terro-
ryzmem wpływa na inne dzia-
status Preah Vihear (na zdjęciu), po-
święconą hinduskiemu bogu Si-
ju. Jednak gdy wycofali swe od-
działy w 1954 r., Tajlandia prze-
łania służb wywiadu. Niedaw- CHORWACJA. Parlament wie, która 7 lipca została wpisa- jęła kontrolę nad Preah Vihear.
no w brytyjskich mediach po- w Zagrzebiu ratyfikował umo- na na listę światowego dziedzic- W 1962 r. Międzynarodowy Try-
jawiły się informacje o rosną- wę z Waszyngtonem o statusie twa UNESCO. Dwa tygodnie bunał Sprawiedliwości w Hadze
cej aktywności obcych szpie- wojsk USA w Chorwacji, czyli wcześniej Kambodża zamknęła prawo do niej przyznał Kambo-
gów na wyspach, szczególnie tzw. SOFA. Chorwaci zobo- Tajlandczykom dostęp do świą- dży. Jej władze zadeklarowały, że
pracujących dla Chin i Rosji. wiązali się przekazywać ame- tyni. Gdy jej żołnierze zatrzyma- Tajlandczycy będą mieć swobod-
Jacqui Smith zapewniła, że rykańskiemu wymiarowi spra- li kilku Tajów, władze w Bang- ny dostęp do kompleksu. W cza-
wszystkie agencje – wywiad wiedliwości żołnierzy USA, koku rozmieściły 15 lipca swe sie wojny domowej strategicznie
(MI6), kontrwywiad (MI5) gdyby popełnili oni przestęp- oddziały w rejonie świątyni, by położona świątynia była ostatnim
i ośrodek podsłuchu elektro- stwo na ich terytorium. Jednak – jak twierdziły – bronić teryto- punktem oporu wojsk rządowych
nicznego (GCHQ) – będą dys- za zgodą obu stron w pewnych rialnej integralności kraju. Cho- walczących z Czerwonymi Khme-
ponowały odpowiednimi fun- przypadkach można będzie ciaż obie strony deklarowały go- rami. Preah Vihear broniła się
duszami, by mogły skutecznie ich postawić przed miejsco- towość pokojowego rozwiązania jeszcze wtedy, gdy ci zajęli już
sporu, przez cały tydzień wysy- stolicę Phnom Penh. (ted)
przeciwdziałać różnym zagro- wym sądem. (w)

nr 30/2008 Polska Zbrojna 55


PRZEGLĄD PRASY
MANEWRY
Z POLSZCZYZNĄ
Maciej Malinowski
jest mistrzem
polskiej ortografii,
popularyzatorem
poprawnej
polszczyzny

Spa
Flaga w CV
TVN24.PL

US DOD
S pa – słowo to robi ostatnimi czasy
oszałamiającą karierę. „Wielki słownik
wyrazów obcych” PWN (z 2004 r.) opatruje
je w trzy definicje: 1. zabiegi pielęgnacyjne
mające na celu nawilżenie i odżywienie
T rochę kreatywności i zmy-
słu artystycznego wystar-
czy, by zostać autorem naj-
lamencie. Ostateczny pro-
jekt flagi ma zostać wyłonio-
ny do końca roku. W stycz-
wanej partii Baas Saddama
Husajna. Pozostawiono na-
tomiast słowa „Allah Akbar”,
skóry; także kosmetyki zawierające wodę ważniejszego symbolu pań- niu 2008 r. iracki parlament czyli „Allah jest wielki”.
mineralną służące do takich zabiegów; stwowego Iraku. W kraju tym na wniosek Kurdów przyjął
2. ośrodek oferujący takie zabiegi; 3. wan- właśnie ogłoszono konkurs nowy, tymczasowy wzór fla- Od redakcji: Zachętą do
na z hydromasażem. Niewątpliwie wyraz na nową flagę narodową. gi, który nadal obowiązuje. udziału w konkursie powi-
„spa” ma związek z łacińskimi wyrażeniami Swoje propozycje artyści Z poprzedniej czerwono-bia- nien być fakt, że trudniej
sanus per aquam (dosłownie – zdrowy i projektanci mogą zgłaszać ło-czarnej flagi usunięte zo- o ciekawsze CV niż takie,
przez wodę, bo sanus to przymiotnik) albo do końca września. Komisja stały trzy zielone gwiazdy w którym wśród osiągnięć
konkursowa wybierze z na- symbolizujące przez ponad zawodowych znajduje się
salus per aquam (zdrowie przez wodę; od
desłanych prac trzy najcie- 40 lat jedność, wolność i so- informacja o zaprojektowa-
rzeczownika salus, salutis – dobry stan
kawsze i przedstawi je w par- cjalizm – motto zdelegalizo- niu flagi państwowej.
zdrowia, zdrowie) albo sanitas per aquam
(zdrowie przez wodę; od rzeczownika sani- Różowa rekrutacja
tas, sanitatis – zdrowie). Uczulam na to, TVN24.PL
żeby nie mówić bądź nie pisać sanus per
aqua albo salus per aqua czy też sanitas
per aqua. Zawsze musi to być sanus per
N iewykluczone, że niebawem na paradzie
gejów pojawi się także platforma... armii
brytyjskiej. – Dyskryminacja lesbijek, gejów
Summerskill. Według organizacji Stonewall,
koszt wdrożenia programu rekrutacji mniej-
szości seksualnych ma być nie większy niż
aquam, salus per aquam i sanitas per aqu- czy biseksualistów w armii nie daje im moż- ok. 10 tys. funtów. W jego zakres ma wcho-
am, bo chodzi o IV przypadek rzeczownika liwości pełnego udziału w działaniach klu- dzić cały pakiet działań, między innymi re-
aqua (kogo? czego? aquae, kogo? co? aqu- czowych dla sukcesu każdej operacji – po- klama w „różowych mediach” (o tematyce
am). Ponadto przypominam, że poprawna wiedział szef sztabu generalnego armii bry- erotycznej).
wymowa to [akwam], a nie: [akłam], jak się tyjskiej sir Richard Dannatt. Z takiego obro-
często słyszy; tak samo mówi się [akwa- tu sprawy cieszy się Ben Summerskill, szef Od redakcji: Inicjatywa słuszna i na pewno wpi-
park] od aquapark, a nie: [akłapark]. Stonewall – organizacji wspierającej prawa suje się w walkę o tolerancję dla mniejszości
Niektórzy jednak łączą termin „spa” z na- gejów, lesbijek i biseksualistów. – To dla nas seksualnych, tylko te reklamy w „różowych me-
zwą słynącego z leczniczych gorących źró- bardzo ważna informacja. Armia jest nowo- diach”… Hasło „wstąp do armii” obok różnego
deł miasta Spa w Belgii (niedaleko Ličge) czesnym pracodawcą, który chce rekruto- rodzaju „pościelowych” historii może stworzyć
i twierdzą, że od tego właśnie wzięło się wać i wspierać najlepszych profesjonalistów, mylny wizerunek sił zbrojnych. A może po pro-
bez względu na ich orientację – podkreśla stu to my nie nadążamy za duchem czasu?
w języku angielskim słowo „spa”, oznacza-
jące kurort, uzdrowisko z wodami leczniczy- Zawsze NATO
mi, a także samo leczenie przy użyciu wody. DZIENNIK
Chętnie po to słowo sięgają specjaliści od
reklamy czy marketingu różnych firm ko-
smetycznych i turystycznych. Jak grzyby po
deszczu wyrastają hotele SPA (spa), ośrod-
P rzywódcy NATO postanowili podnieść ma-
lejącą popularność sojuszu wśród Euro-
pejczyków. W tym celu zatrudniono słynnego
ry głównej NATO w Brukseli, powierzono pre-
stiżowe stanowisko w sekretariacie general-
nym. Kampania skupi się na pokazywaniu
ki SPA (spa), a stare kurorty czy uzdrowiska specjalistę od PR Micha- „ludzkiej twarzy” NATO i jego wpływu na życie
dołączają do dawnych nazw człon SPA ela Stopforda, odpowie- codzienne zwykłych ludzi. Generałowie liczą,
(spa), bo przecież proponują – jakżeby ina- dzialnego za ostatnią że sojusz uda się „sprzedać” równie dobrze
kampanię promocyjną jak napoje koncernu Coca-Cola.
czej – zabiegi SPA (spa), kąpiele SPA (spa),
Coca-Coli, najwyżej wy-
masaże SPA (spa), terapię SPA (spa). Nie
cenionej marki świata. Od redakcji: Pamiętamy, że w jednej z reklam
dajmy się jednak zwariować na punkcie O tym, jak poważnie Coca-Coli pojawienie się na stole butelki na-
SPA (spa). Choć podobno bycie SPA (spa) sojusz podchodzi do poju podczas rodzinnego obiadu rozładowu-
jest dziś równie modne jak niedawno bycie tej sprawy, może je napiętą atmosferę. Ciekawe, czy zatrudnie-
trendy, nie mówmy i nie piszmy za każdym świadczyć to, że Stop- nie Stopforda przez NATO sprawi, że teraz
razem: jadę do SPA (spa); byłem w SPA fordowi, który przybę- w tego typu reklamie humor domowników po-
(spa); lubię spędzać dużo czasu w SPA dzie wkrótce z misją prawi pojawienie się uśmiechniętego żołnie-
(spa). Znajdźmy jakieś zastępniki… ratunkową do kwate- rza sojuszu?

56 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO| | | |

PIOTR BERNABIUK

Kurs survivalu i podstaw


Combat SAR dla personelu
latającego Wojsk Lądowych
zaczął się niewinnie.
Najpierw żołnierze zaliczyli
wykłady z teorii
przetrwania, następnie
wyruszyli na niemal
turystyczną wycieczkę
w Tatry, a potem… stało się
coś, czego żaden z nich
się nie spodziewał.
ipcowym popołudniem wyru-
szamy w Tatry, rozpoczynając
tym samym praktyczną część
ostatniego z cyklu kursów
przetrwania dla personelu la-
tającego Wojsk Lądowych,
prowadzonych przez instruktorów ratow-
ników Tatrzańskiego Ochotniczego Po-
gotowia Ratunkowego. Kpt. Andrzej Bla-
cha, szef kursu i wieloletni ratownik TOPR,
do szkolenia zaangażował doborową eki-
pę – Witka Cikowskiego, Tomka Witkow-
skiego, Jędrka Maciatę i Pawła Zadarnow-
skiego, ludzi nie tylko o wszechstronnym

RECEPTA
doświadczeniu ratowniczym i wyprawo-

PIOTR BERNABIUK

NA PRZETRWANIE
wym, ale także z dorobkiem w takich dys-
cyplinach, jak nurkowanie jaskiniowe czy
spadochroniarstwo.
kładowy, Mariusz – asystent kontrolera lo-
tów, oraz Sławek – sztabowiec, ale kondy-
cyjnie i w sztuce przetrwania lider. Drugą,
Wszystko jest lekkie, termoaktywne, chro-
nione przed wilgocią membranami prze-
puszczającymi parę wodną, a powstrzymu-
znacznie liczniejszą grupę prowadzi Witek jącymi krople wody. Toprowcy w tych wa-
BEZ PAGONÓW Cikowski. runkach nie potrzebują namiotów, ponie-
W grupach bardzo szybko przestaje Wojskowi są objuczeni, chociaż instruk- waż wystarcza im śpiwór, płachta biwako-
funkcjonować hierarchia wojskowa. Nie- torzy przed wymarszem zrobili im w za- wa i izolacja od podłoża. Przetestowali już
ważne, kto jest kapralem, a kto majorem. sobnikach „porządki”. Instruktorskie ple- najnowocześniejsze technologie i najnow-
Na wyprawę z Jędrkiem Maciatą nie wy- caki natomiast są maleńkie, bo ich zawar- sze rozwiązania w praktyce – w akcjach ra-
ruszają oficerowie i podoficerowie, lecz tość weryfikują lata doświadczeń ze szko- towniczych i na wielkich wyprawach. Pro-
Dawid, Krzysztof i Marek – specjaliści ły przetrwania, jaką przeszli w TOPR. To, wadząc ze sobą ludzi przez Tatry, starają
TZKOP, czyli kierowania obszarem po- co ma ze sobą Jędrek, pozwoliłoby działać się przekazać te doświadczenia, ponieważ
wietrznym, Michał i Adam – operatorzy kilka dni w górach we względnym kom- żołnierz personelu latającego przez kilka
systemów pokładowych, Piotr – technik po- forcie, nawet przy załamaniu pogody. dni wszystkiego na sobie nie sprawdzi. 

nr 30/2008 Polska Zbrojna 57


KULISY SZKOLENIE

Motto kursu
przetrwania brzmi:
„Nie jesteście pionierami
przeżywania klęski, braku
nadziei, głodu, wycieńczenia
i bólu. Idziecie jedynie
tropem tych, którym się
to już kiedyś
przydarzyło”

Okazuje się, że można być zawodowym żołnierzem w składzie


i mieć poważne kłopoty z poruszaniem się na dużych
Ruszamy z Gronika w Dolinę Małej Łą- dać, kto nie najlepiej sobie radzi z techni- den z żołnierzy doszedł do skalnej grzędy
ki, na skrzyżowaniu dróg na Przysłopie kami przetrwania. Instruktorzy nie zamie- i nagle się zatrzymał. Kamienie są śliskie,
Miętusim wykręcamy w stronę Kościeli- rzają jednak bawić się w niańki, ponieważ dlatego można polecieć w dół w obie stro-
skiej, gdzie mieszamy się z wracającymi doskonale wiedzą, że bolesne doświadcze- ny, zaparł się więc i widać było, że sam da-
ze szlaków wycieczkami. Na szczęście ro- nia na długo zostają w pamięci. Rankiem lej nie pójdzie. Na szczęście wystarczyło
bi się późno, zaczyna padać deszcz, więc część zespołu „Cikosa” jest mocno podto- koleżeńskie wsparcie. Witek Cikowski
turystów jest coraz mniej. piona, ale nie mogą się tym za bardzo przej- uważa, że to nic niezwykłego. Inaczej od-
mować, bo nadchodzi czas wymarszu. czuwa się wysokość w górach, a inaczej na
NARODZINY ZESPOŁU Wkrótce pojawia się kolejny problem – jak pokładzie śmigłowca.
Wreszcie schodzimy z „ceprostrady” ma pokonać trasę zespół, w którym jedni Jędrek Maciata jest w znacznie lepszej
i wspinamy się w górę do Jaskini Mylnej, drepczą w miejscu i jest im bardzo zimno, sytuacji, gdyż może prowadzić nasz ze-
która na tę noc ma nam dać schronienie. bo czekają na tych drugich, którzy nie mo- spół w zwartym szyku, dostosowując
Mieszkamy tu sobie niczym w skalnym pa- gą za nimi nadążyć. Jakby tego było mało, tempo do najsłabszego ogniwa, którym
łacu z wielkimi oknami weneckimi, z któ- ludzie zostawili przemoczone rzeczy i na wbrew oczekiwaniom wcale nie jest pod-
rych roztaczają się przepiękne widoki. Jest szlaku Czerwonych Wierchów od razu za- rzucony do grupy dziennikarz. Rezygna-
dość wygodnie i sucho, chociaż trochę częło im czegoś brakować – szczególnie cja ze sportowej rywalizacji pozwala skon-
twardo i zbyt przewiewnie. Znacznie go- jedzenia i wody. centrować się na pobieraniu nauk udziela-
rzej wiedzie się w tym czasie grupie pro- Okazuje się, że można być zawodowym nych na kolejnych postojach. W ten spo-
wadzonej przez Witka Cikowskiego, która żołnierzem w składzie personelu latające- sób osiągamy punkt kulminacyjny tego
biwakuje pod gołym niebem. Po wieczor- go i mieć poważne kłopoty z poruszaniem dnia – Starorobociański Wierch, wysoki na
nym deszczu i nocnej ulewie od razu wi- się na dużych wysokościach. Na grani je- 2176 metrów.

58 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | ARMIE
| | ŚWIATA
czą i brutalnie atakują, zwalając z nóg. Na-
pastnik przygniata jednego z żołnierzy
swym ciężarem, wykręca boleśnie ręce,
zaciska kajdanki, naciąga worek na gło-
wę. Wszystko trwa kilkanaście sekund.
Wokół słychać krzyki i dwie krótkie se-
rie... Zapada cisza. Ból wykręcanych ra-
mion jest sygnałem, że trzeba wstać i iść
tam, gdzie prowadzą. Ta sama mokra łą-
ka, potem kamienie pod nogami, wysoki
próg, zapach koni... Po kilku kwadransach
leżenia w niewygodnej pozycji któryś
z chłopaków skarży się na zaciśnięte bo-
leśnie kajdanki: – Nie mam w rękach krą-
żenia! Ktoś w milczeniu przecina więzy
i zakłada nowe.
Kolejne minuty mijają w zupełnej ciszy.
To czas, żeby się uspokoić i przygotować
na kolejne wydarzenia. Z pewnością będą
PILOT W OPAŁACH przepytywani, więc najważniejsze jest opo-
wiadanie tego samego, co powiedzą kole-

K ursy przetrwania, szkolenia, znacz-


nie dalej idące niż opanowywanie
podstawowych technik ratowniczych
dzy, konsekwentne sprzedawanie gościom
wcześniej przygotowanej, wspólnej histo-
rii. W jedności zeznań jest jakaś nadzieja.
w sytuacjach awaryjnych, nabrały głęb- Znowu słychać śmigłowiec... Nieświa-
szego sensu, odkąd nasze lotnictwo woj- domi niczego piloci pakują własnych ludzi
skowe rozpoczęło loty w odległych w zasadzkę. Nie można ich w żaden spo-
i z różnych względów niebezpiecznych sób ostrzec. Czarny scenariusz powtarza
rejonach świata. Od czasu, gdy uczestni- się wraz z odlotem maszyny. Chyba ktoś
czymy w misjach w takich miejscach jak im jednak uciekł, bo tym razem głosy są
Irak, Afganistan i Czad, należy uwzględ- mocno poirytowane... Znowu słychać strza-
JAROSŁAW WIŚNIEWSKI

niać lądowanie przygodne nie tylko ły! Po minucie rzucają obok następnych
PIOTR BERNABIUK (2)

wskutek awarii, ale również zestrzelenia chłopaków. Robi się ciasno, ale wszelkie
maszyny. A ocalała załoga powinna być próby porozumienia są natychmiast pacy-
przygotowana nie tylko do zmagania się fikowane. Po ostatnim kursie Sokoła nastę-
z górami czy pustynią, ale także do uni- puje dłuższa przerwa. Potem porywacze
kania kontaktu z nie zawsze życzliwie zaczynają wyciągać pojedynczo ludzi z tej
personelu latającego nastawioną ludnością. Mówiąc wprost,
jeśli ktoś ostrzeliwuje statek powietrzny,
stajni czy wozowni. Zaczyna się przepyty-
wanie – z krzykiem, szarpaniem, pogróż-
to z pewnością nie ma przyjaznych za- kami. Nagle na głowę jednego z przesłu-
wysokościach miarów również wobec jego załogi. chiwanych ktoś wylewa wiadro lodowatej
wody z potoku. Szok! Przecież to już prze-
staje być zabawa w survival...
Druga noc, tym razem spędzona w pa- już po drodze kilkakrotnie, wybierając sta- Koniec gry! Bardzo trudno się z tego
sterskim szałasie, nie przyniosła przykrych rannie teren i przygotowując lądowiska dla otrząsnąć, powrócić do rzeczywistości. Za-
niespodzianek. Zaskoczenie przyszło do- śmigłowców. Teraz nasze współrzędne po skoczeni żołnierze dostrzegają, że ponie-
piero rankiem, gdy zespoły zeszły z tury- raz kolejny zostały przekazane drogą radio- wierki nie oszczędzono również instrukto-
stycznych szlaków, skręciły w Koryciska wą do „centrum dowodzenia”, czyli koor- rom. Jędrek i „Cikos” zaliczają już trzeci
i ruszyły „na skróty” w górę, ku Przełęczy dynującego zajęcia kpt. Andrzeja Blachy. turnus. „Cikos” opowiada, że gdy w po-
Bobrowieckiej. Tam co prawda nie ma wy- Do akcji mają włączyć się maszyny. przednim tygodniu wydostał się jakimś cu-
tyczonej drogi, ale nie ma też mowy o mar- dem z plastikowych pętli, to go „skuli” za
szu przez góry na azymut, gdyż na mapie BRUTALNA NIESPODZIANKA dwa palce i jeszcze związali w łokciach.
ważniejsze od kierunku stają się poziomi- Zgodnie z przewidywaniami pojawiają Jednemu pilotowi udało się zaś uciec przez
ce. Coraz trudnej się idzie, bo nikt nie wy- się śmigłowce. Na pokładzie żołnierze od okno, chociaż miał kajdanki. Gdyby to
ciosał tu stopni. Instruktorzy proponują, by razu lepiej się czują, a lot wzdłuż doliny wszystko działo się naprawdę, pewnie zgi-
wypatrywać ścieżek wydeptanych przez budzi radosne emocje. Szkoła przetrwania nąłby od kuli. Ktoś inny, zupełnie nie przyj-
zwierzynę. Problemem stają się różnice dała im nieco w kość. Lądują na przecię- mując konwencji gry, rzucił się po tym
w wytrzymałości, bo tu nie można pędzić tej paskiem drogi rozległej polanie pomię- wszystkim na kpt. Blachę z krzykiem: – Ja-
do przodu i poczekać na kolegów na skrzy- dzy górami. Wir powietrza od pracujących kim prawem jestem tak traktowany? Krót-
żowaniu szlaków. Znikają wcześniejsze za- płatów wirników przygniata do ziemi. ka odpowiedź zawierała również dobrą ra-
pędy niektórych do indywidualnych raj- Biegną. Nie oglądają się za siebie, ale sły- dę: – Jak się wpakujesz w realne kłopoty,
dów... Teraz idzie zespół! szą, jak Sokół startuje i się oddala. Są to najlepiej nie pytaj nikogo o prawo. 
Mija południe, gdy zaczynają przygoto- u celu, gdy jak spod ziemi wyrastają przed Napisz do autora:
wania do finalnego zadania. Ćwiczyli je nimi zamaskowani i uzbrojeni ludzie. Krzy- piotr.bernabiuk@redakcjawojskowa.pl

nr 30/2008 Polska Zbrojna 59


AAAAAAA AAAAAAAA

Zawacka Rzepka Opania Obeidat


„Oblicza wojny” to cykl, w którym
pragniemy pokazać naszym
Czytelnikom, jak na wojsko, konflikty
i kwestie bezpieczeństwa patrzą
językoznawcy, socjolodzy,
pisarze lub historycy.
Krzysztof Kwiatkowski

„Jak lepiej widzieć”, „jak nie kichnąć” wiedzieć, jak sobie z nimi radzić i jak im
– opisuje Pan kilka takich sztuczek zapobiegać. Inaczej reaguje bowiem na
w swojej książce. Czy któraś przydałaby trudną sytuację człowiek, który jest na nią
się snajperowi lub komandosowi? przygotowany, który wie, jak znosi chłód,
– Sądzę, że tak. Choćby sposób regene- głód czy ból. Poza tym takie „uczenie się
racji wzroku. Można to zrobić, naciskając siebie”, także kształtuje człowieka.
mocno gałki oczne. Aby nie kichnąć, wy-
starczy położyć palec na grzbiet nosa Na tym polega wychowawcza siła su-
w miejscu, gdzie kość przechodzi w chrząst- rvivalu?
kę i przycisnąć na kilkanaście sekund. Na- – Tak, i dlatego ja, jako pedagog, kładę
tomiast dzięki pamięci ciała i jego ułoże- nacisk na te elementy survivalu, które po-
nia potrafię z wiatrówki trafiać w cel bez zwalają młodym ludziom odkryć siebie,
okularów albo przyrządów celowniczych, tracić cywilizacyjną bezradność. Obserwu-
mimo że mam –7 dioptrii. Mogę też dło- ję ludzi, którzy uprawiają survival i widzę,
nią wyjąć jajko bezpośrednio z wrzątku czy jak następuje w nich przemiana. Robią się
opanować w dużym stopniu uczucie bólu. bardziej świadomi, opanowani, wierzą, że
To już jednak nie są sztuczki, ale efekt we- zawsze znajdą rozwiązanie, poradzą sobie
wnętrznej koncentracji, autosugestii i ste- w trudnej sytuacji. Warto tylko pamiętać,

Szukanie ukryte
rowania psychiką. że survival jest sztuką istnienia, zatem

Człowiek, który
uprawiał survival,
może okazać się dla
wojska przydatny,
(2)
ROWSKA

bo w dramatycz-
nych warunkach
ANNA DĄB

prawdopodobnie
będzie tym, który
lepiej wypełni
zadanie
Psychikę potrzebną do przetrwania – nawet bez naszej świadomości – dzieje swojego rozwoju. Także umiejętności przy-
można w sobie wykształcić? się bez przerwy, więc i my uczymy się su- datne w armii. Tam, gdzie człowiek igra
– Owszem, jednak trzeba od początku, rvivalu całe życie. z niebezpieczeństwem, nabywa też pewnej
zajmując się survivalem, koncentrować się śmiałości potrzebnej w wojsku. Survival
nie tylko na gromadzeniu sprzętu i ćwicze- Survival wywodzi się z armii. Czy dziś uczy również rozwagi, rozpoznawania za-
niu umiejętności, ale też obserwacji wła- jego uprawianie może być początkiem grożeń i własnych reakcji na nie. Dlatego
snego organizmu. Przyglądać się, co się drogi młodych ludzi do wojska? człowiek, który uprawiał survival, może
z nim dzieje w zależności od sytuacji, np. – Survival to bardzo wszechstronna dzia- okazać się dla wojska przydatny, bo w dra-
czy nastąpiło odwodnienie, zmęczenie, wy- łalność. Dzięki temu ludzie, którzy się nim matycznych warunkach prawdopodobnie
chłodzenie. Uczyć się odróżniać te stany, zajmują, mogą czerpać z niego wiele dla będzie tym, który lepiej wypełni zadanie.

60 Polska Zbrojna nr 30/2008


OBLICZA WOJNY
| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | |

będą gorzej wykonywać zadania. Ważne


Tam, gdzie też, aby uczestnik szkolenia nie poddawał
człowiek igra się instruktorowi bezmyślnie, bo wtedy
z niebezpieczeństwem, przyzwyczaja się do sytuacji, kiedy ktoś
myśli za niego. I kiedy zabraknie instruk-
nabywa też pewnej tora, okaże się, że młody człowiek jest
śmiałości potrzebnej bezradny.
w wojsku Dowódca powinien być przewodnikiem,
liderem czy raczej wskazywać żołnie-
rzom cele do wykonania?
– Ważne, aby potrafił zachęcić podwład-
skowym życiem. Byli- nych do działania. Muszą mu zaufać i mieć
śmy m.in. w 37 Dywizjo- pewność, że ich nie zostawi. Żołnierz, któ-
nie Lotniczym w Leźnicy ry wie, że może liczyć na dowódcę, będzie
i 7 Pułku Ułanów Lubel- w wielu działaniach sprawniejszy.
skich w Glinniku. Podczas
tych pobytów przed połu- Napisał Pan, że w zawodach survivalo-
dniem zajmowało się nami wych ekipy wojskowe nie osiągają naj-
wojsko, a po południu był lepszych wyników. Dlaczego?
czas na rekreację. Spotkania – Chodziło mi głównie o ekipy złożone
z żołnierzami bardzo pobu- z żołnierzy, którzy na co dzień nie współ-
dzały wyobraźnię, pokazy- pracują ze sobą, czyli są dobrani tylko na
wały, jak rozwój osobisty, po- konkretną imprezę. W takiej grupie zaczy-
wiązany z pewnymi umiejęt- na od razu dominować starszeństwo stop-
nościami, które można nabyć nia lub funkcji. Kiedy pojawia się zadanie
w armii, czynią człowieka wymagające szczególnych umiejętności lub
sprawniejszym. A musztra wy- rozwiązań, wszyscy czekają na decyzję naj-
rabiała dyscyplinę. starszego stopniem, który może być w tym
względzie akurat najmniej doświadczony.

tej siły
Chłopcy nie buntowali się prze- Po prostu nie umieją dogadać się w kwestii
ciwko niej? własnych kompetencji. Prowadzono nawet
– Na początku tak, nie byli badania naukowe w tej sprawie.
przyzwyczajeni do słuchania roz-
kazów. Co ciekawe, przekonali się Jak więc uczyć działania w grupie?
do niej, kiedy kapral poprowadził – Ja wykorzystuję przykłady konkret-
naprawdę ciężkie ćwiczenia, trak- nych sytuacji, a nie siłę moich poleceń. Po-
tując ich prawie jak żołnierzy. Chłop- kazuję, że pewne elementy zadań lepiej wy-
cy byli na początku źli, potem prze- pełniać we współpracy. Moim zdaniem,
ważyła jednak duma, że wytrzymali tworzenie wspólnoty w taki sposób moc-
i mieli się czym chwalić. Wojskowy no spaja grupę. Odróżniamy bowiem od-
dryl im się spodobał. Potrzebowali ła- działywania mocne, dające szybki, ale nie-
du, jasnych relacji i wspólnego podda- trwały efekt, oraz oddziaływania przypo-
wania się tym samym poleceniom. minające kroplę wody spadającą na skałę
Niektórzy byli tak zadowoleni z zajęć, – łagodne, cierpliwe, konsekwentne i przy-
że zaczęli się poważnie dopytywać noszące trwałe efekty. 
o możliwość wojskowej kariery. Rozmawiała Anna Dąbrowska

Pan na swoich obozach nie stosuje jed- Krzysztof


nak wojskowego drylu.
– Staram się bardziej szukać sił, które J. Kwiatkowski, „Krisek”
są w młodzieży ukryte, niż coś narzucać. Propagator survivalu, który zajmuje się
W tym drugim przypadku mogę co naj- przetrwaniem w kontekście kondycji czło-
wyżej osiągnąć to, że ktoś mi się podpo- wieka i psychologią przetrwania. Pracuje
Jak zachęcać mło- rządkuje. Wolę jednak, aby chłopcy byli jako wychowawca w Młodzieżowym
dzież do rozważenia kariery świadomi tego, co robią, obserwowali sie- Ośrodku Wychowawczym nr 2 w Łodzi.
w mundurze – namawianiem i propa- bie. To uczucie głodu lub zimna powinno Interesuje go wprowadzenie survivalu ja-
gandą czy raczej samym pokazywaniem decydować o ich kolejnych działaniach, ko metody pracy z trudną młodzieżą.
możliwości takiej służby? a nie moje polecenia. W ten sposób pobu- Wykłada metodykę resocjalizacji i jej
– Jest wiele dróg. Wraz z chłopcami dzam ich aktywność. Ważne też, aby róż- survivalowy aspekt na wyższych uczel-
z ośrodka wychowawczego jeździłem na nicować podejście do młodzieży. Jednych niach. Jest instruktorem ratownictwa
tygodniowe zgrupowania do jednostek woj- dobrze jest wrzucić od razu na głęboką wo- przedmedycznego i autorem książki
skowych. Chciałem pokazać wychowan- dę, inni muszą wchodzić do niej powoli „Survival po polsku”.
kom armię od środka, tak aby pożyli woj- i nie znaczy to wcale, że ci drudzy potem

nr 30/2008 Polska Zbrojna 61


TO I OWO
Tajniki dowodzenia

UCY WILIZOWANY
Dowodzenie to trudna jest sztuka
SZPIEG O czym się każdy dowódca przekona
Bo czasem trzeba wydać rozkaz
Żeby samemu go wykonać ADAM DANIEL
ROTFELD:
– Generałowie zawsze
Czy to jest szykują się do wojny,
miłość? Czy wiesz, że… która minęła. Przed
...wkrótce amerykańscy żołnierze w Ira-
I wojną światową
P rzeciwnicy armii zawodowej podkre-
ślają, że brak powszechnego obo-
wiązku służby wojskowej będzie oznaczał
ku i Afganistanie dostaną laserowe tar-
cze do obrony przed atakami moździe-
rzowymi lub rakietowymi. Laser ma
twierdzili na przykład,
zmierzch patriotyzmu, zerwanie więzi stworzyć parasol ochronny nad bazą że wielką rolę odegra
państwa z obywatelami płci męskiej oraz wojskową, w której będzie zamontowa-
całkowitą alienację wojska, które stanie ny. Teraz armia USA używa do tego sys- w niej kawaleria. Nie
temów typu Phalanx, które składają się
się instytucją obcą i bliżej ogółowi nie-
z komputerów i działek szybkostrzel- docenili czołgów.
znaną. Z uwagą przysłuchuję się tym ar-
gumentom i kiedy już, już jestem prawie
nych Gatling. Jednak laser zamontowa-
ny na szkielecie Phalanx ma być cel-
Potem samolotów.
gotów, żeby się dać przekonać, trafiam na
artykuł, który sprawia, że znów pojawiają
niejszy i skuteczniejszy. We wrześniu Obecnie nie doceniamy
konstruktorzy z firmy Raytheona przete-
się w moim sercu wątpliwości. Ostatnio stują nową broń na pociskach w locie. rakiet i wojny
taki tekst przeczytałem w „Słowie Pol- Jeżeli próby się powiodą, to laserowe
skim – Gazecie Wrocławskiej”. działko trafi do żołnierzy już na począt-
cybernetycznej.
To lokalne pismo pochyla się nad losem ku 2009 r. (POLSKA The Times)
Patryka z Chojnowa, który – w odróżnie-
niu od swoich kolegów – nie uciekł przed
poborem do Anglii ani do Irlandii, tylko Stug na powierzchni
został w kraju i postanowił studiować.
Niestety, jego karierę akademicką brutal-
nie przerwały niezdane egzaminy. Patryk
J edyny na świecie w pełni kompletny
Sturmgeschütz IV został wydobyty z rze-
ki Rgilewki w Grzegorzewie niedaleko Ko-
ło się wydobyć górną część działa – prze-
dział bojowy z armatą. Tym razem – 12 lip-
ca – kadłub z układem jezdnym wysunął
szybciutko złożył aplikację na studia za- ła. Niemieckie działo samobieżne StuG IV się na brzeg. Podczas II wojny światowej
oczne, ale WKU okazało się szybsze spoczywało w rzece od stycznia 1945 r. Niemcy wyprodukowali około 1100 sztuk
i chłopak otrzymał „bilet do wojska”. Pa- Wcześniejsze akcje wydobycia wraku się takich pojazdów. W Europie zachowały się
nie powiodły. W 2006 r. kolejnych dwóch tylko dwa egzemplarze – jeden, mocno
tryk broni się jak może – śle prośby o od-
prób dokonała Sekcja Historyczno-Eksplo- uszkodzony, znajduje się w Muzeum Orła
roczenia, podkreśla, że jest wątły i nie da
atacyjna Towarzystwa Przyjaciół Sopotu Białego w Skarżysku-Kamiennej. Drugi,
sobie rady, a tak w ogóle to chce służyć oraz żołnierze z Centrum Szkolenia Wojsk ten spod Grzegorzewa, jest w znacznie
państwu jako informatyk, a nie żołnierz. Lądowych w Poznaniu. Koordynatorem ak- lepszym stanie. Po rekonstrukcji i połącze-
Czytam tak sobie o tym i myślę, w jaki cji był kustosz Muzeum Broni Pancernej niu wszystkich części trafi, na mocy decy-
sposób zasadnicza służba wojskowa wpły- CSWL kpt. Tomasz Ogrodniczuk. Akcje za- zji konserwatora zabytków, do poznańskie-
nie na poczucie patriotyzmu u Patryka, kończyły się połowicznym sukcesem. Uda- go muzeum. (TS)
który uważa, że państwo za pośrednic-
twem armii ma zamiar zrujnować mu ży-
cie. Bo jak wpłynęła na jego kolegów,
Nonsens tygodnia: Pocisk graniczny
wiemy już z artykułu – postanowili wyje- Każdy, kto zna kultową trylogię filmową opowiadającą o losach Kargula i Pawlaka,
chać z kraju. Z tego, co można przeczytać pamięta pewnie, że spór między ich rodzinami rozpoczął się kłótnią o pas miedzy
o Patryku, śmiem twierdzić, że on też ża- szerokości trzech palców. Aby uniknąć tego typu konfliktów, mieszkaniec działki
łuje, iż nie opuścił na jakiś czas ojczyzny. w Szymanach oznaczył granice swojej posesji… pociskiem artyleryjskim.
Nie wiem, czy o taki patriotyczny etos Pomysłowy mieszkaniec Szy- artyleryjski niewypał. Dzięki od kilkudziesięciu lat plotko-
nam chodzi. Ciekawi mnie też więź, jaka man stwierdził, że zwykły płot temu zyskał pewność, że wała cała wioska… i nic. Do-
wytwarza się między armią a Patrykiem to za mało, by powstrzymać gdyby ktoś majstrował przy piero kilka dni temu poinfor-
i jego kolegami dzięki temu, że jeszcze są ewentualne zakusy sąsia- płocie, to pocisk znajdzie się mowano o sprawie patrol sa-
objęci obowiązkiem zasadniczej służby dów, którzy mogliby przecież po niewłaściwej stronie. perski z Orzysza, który na-
wojskowej. Niewątpliwie czują na plecach zechcieć przesunąć granicę Śmieszne? Tylko do czasu. tychmiast interweniował. Mo-
oddech ścigającego ich WKU, ale znowu między posesjami o kilka Pocisk był od kilkudziesięciu rał z tego taki, by bardziej
– czy o taką bliskość chodzi? A może po centymetrów – na przykład lat zakopany bardzo płytko ufać sąsiadom, a jeśli już nie
prostu ci, którzy bronią poboru w trosce podstępnie przesuwając no- – bo zaledwie na głębokości można się na to zdobyć, to
cą ogrodzenie. Aby mieć ok. dwóch metrów. Co by by- odstraszać ich od swojej po-
o młodych ludzi pozbawionych możliwo-
pewność, że nie zostanie ło, gdyby podczas prac na sesji bardziej konwencjonal-
ści dłuższego obcowania z armią, pomylili w ten sposób oszukany, po- działce ktoś przypadkowo nymi środkami. Tabliczka
miłość z nienawiścią? To się podobno stanowił na granicy między uderzył w niego szpadlem? z napisem: „Uwaga zły pies”
czasem zdarza. działkami zakopać jeszcze Co ciekawe, o całej sprawie całkowicie wystarczy.

62 Polska Zbrojna nr 30/2008


| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | |

OFICERSKIE SZLIFY KOMBATANTA


47 proc. służących w brytyjskich zawodo-
wych siłach zbrojnych rozważa odejście
ze służby – wynika z ogłoszonego 10 lipca ra-
PREZES KOŁA ZWIĄZKU
KOMBATANTÓW RP w Dębni-
Wyszkolenia Żandarmerii
w Grudziądzu i tuż przed wy-
pitulacji wrócił do pracy w rol-
nictwie. W styczniu 1945 r.
portu ministerstwa obrony. Według brytyj- cy 90-letni Wiktor Górny z Czar- buchem II wojny światowej zo- zgłosił się jako przewodnik do
skiego resortu obrony jest to spowodo- negolasu został awansowany stał zmobilizowany do plutonu oddziału pancernego wojsk ra-
wane m.in. jakością sprzętu, niezadowo- przez ministra obrony Bogda- żandarmerii 25 Dywizji Pie- dzieckich i poprowadził grupę
leniem z płacy oraz częstotliwością misji na Klicha na porucznika. No- choty w Kaliszu. Ze swoim plu- trzech czołgów na Odolanów,
zagranicznych. W lotnictwie morale wo mianowany oficer służbę tonem przeszedł szlak bojowy uczestnicząc w wyzwoleniu te-
wojskową odbył w Centrum z Kalisza do Warszawy. Po ka- go miasta. (ann)
72 proc. żołnierzy ocenia się jako niskie
lub bardzo niskie, a w piechocie mor-
skiej 57 proc. żołnierzy jest niezadowo-
lonych lub bardzo niezadowolonych ze ROZMOWY NA SPOCZNIJ
standardu sprzętu. – Wprowadziliśmy
wiele istotnych zmian, odkąd rozpoczęto
prace nad raportem – zapewnia wicemi- MYŚLĘ, WIĘC SŁUŻĘ
nister obrony Derek Twigg. (ATD) – A to niespodzianka, ty tutaj? Też na – Długo, ale grunt, że załatwili cię pozy-
urlopie? tywnie.
Cementowy deszcz – Nie, służę tutaj, jestem szeregowym za-
wodowym.
– A gdzie tam. Jak już zorientowałem się,
że z przeniesienia nici, a wszędzie rekla-

D la nikogo nie jest tajemnicą, że władze


rosyjskie nie mogą sobie pozwolić na
to, żeby podczas ważnych uroczystości pa-
– Przeniosłeś się do Lublina? Kiedy widzie-
liśmy się ostatnio, mówiłeś, że pogoniłeś
za służbą gdzieś pod Szczecin.
mują, żeby wstępować do armii na zawodo-
wego, bo miejsca czekają, zwolniłem się
ze służby.
dał deszcz. Dlatego siły powietrzne od lat, – Wiesz dobrze, że w Lublinie nie było – Nie gadaj, przecież jesteś w mundurze.
miejsc. W WKU powiedzieli, że jeśli chcę – Poszedłem do naszego WKU i złożyłem
aby zagwarantować słoneczną pogodę, roz-
służyć, to muszę się zgodzić na służbę papiery, że chcę do wojska, ale w tutej-
pylają jodek srebra, ciekły azot i sproszko-
w jednostce na drugim końcu Polski. szej jednostce. Po miesiącu znowu włoży-
wany cement, żeby rozproszyć chmury. – Wiem. Sam musiałem wyjechać do Mię- łem mundur. Żałuję tylko, że wpadłem na
Jednak niedawno doszło do zaskakującego dzyrzecza. Pisałem o przeniesienie do Lubli- ten pomysł tak późno.
incydentu. Jeden z wyrzucanych worków na, ale nie chcą się zgodzić. Tobie się udało. – Niepotrzebne komplikacje. Ale jeśli nie
nie rozerwał się i w całości spadł na dach – Gdzie tam. Też napisałem o przeniesie- ma innego wyjścia? Piszę jeszcze raz
jakiegoś domu, robiąc w nim ogromną nie. Bez rezultatu. Czekałem na odpowiedź o przeniesienie. Jeśli dowódca się nie zgo-
dziurę. Właścicielka domaga się teraz od- miesiąc, dwa, trzy, pół roku. dzi – zrobię tak jak ty. (WK)
szkodowania za zniszczenia.
D O M O W A
O J N A

nr 30/2008 Polska Zbrojna 63

You might also like