NR 38 (609) 21 WrzeŚnia 2008 Cena

NR 38 (609) 21 WRZEŚNIA 2008 CENA 4,70 ZŁ (W TYM 7% VAT)
TYGODNIK FORUM: Dżentelmeni i pieniądze str. 12

ISSN 0867-4523
INDEKS 337 374
www.zolnierz-polski.pl
O REZERWIE
BEZ REZERWY
SZKOLNICTWO: Druga młodość „Zmechu” str. 34
WOJSKO: Sześć tygodni w kamaszach str. 40
PROFESJONALIZACJA: BARIERY KARIERY str. 18
W NUMERZE
NASZYM OKIEM
KOZACKI STEP
Od 31 sierpnia do 14 września poligon w Nowej
Dębie stał się areną ćwiczeń międzynarodowego
batalionu sił pokojowych. Odbyły się one pod
kryptonimem „Kozacki step ’08” STR. 32
TEMAT NUMERU
O REZERWIE LOT
BEZ REZERWY Z LINKIEM
Od marca tego roku
lotnicy pilotażowo wdrażają
LINK-16. Docelowo będą mieć
dwa systemy: treningowy
i operacyjny
STR. 22
Siła i liczebność Narodowych Sił

Rezerwy zależeć będą od tego,
ilu kandydatów zdecyduje się na
tę służbę i jacy oni będą S T R . 7
WOJSKO PROBLEMY
FORUM MSPO
BARIERY KARIERY WOJSKO PROBLEMY DŻENTELMENI
Kampania reklamująca służbę
zawodową nabiera tempa,
PRZEPYCHANKI I PIENIĄDZE
a w niektórych uzawodowionych W ostatnim czasie pojawiły się Na tegorocznym Międzynarodowym
już jednostkach coraz częściej informacje o tym, jakoby na Salonie Przemysłu Obronnego
słychać pytanie, dlaczego nie idzie początku przyszłego roku wystawcy prezentowali głównie
ona w parze z dyskusją, jak do żołnierzy w Czadzie sprzęt będący obecnie w sferze
szeregowego zatrzymać na dłużej i Afganistanie miała trafić felerna zainteresowania naszej
w koszarach STR. 18 żywność STR. 24 armii STR. 12
Redaktorzy prowadzący: 626 24 13, CA MON 262 413; kmdr ppor. Dział graficzny:
TYGODNIK ppłk Artur Goławski , tel.: +4822 684 52 Mariusz Konarski, tel.: +4858 626 62 07, tel.: +4822 684 51 70, CA MON 845 170;
30, CA MON 845 230; Aneta Wiśniewska, CA MON 266 207; Kraków: Magdalena Marcin Dmowski (kierownik),
+4822 684 52 13, CA MON 845213; Kowalska-Sendek, Jacek Szustakowski, Monika Klekociuk, Paweł Kępka,
polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl tel.: +4812 613 17 80, CA MON 131 780; Andrzej Witkowski
www.polska-zbrojna.pl
Poznań: Piotr Laskowski, CA MON 572
Publicyści: 446, mjr Tomasz Szulejko, tel.: +4861 857 Opracowanie stylistyczne:
Dyrektor Redakcji Wojskowej Warszawa: Norbert Bączyk, Piotr 52 40, CA MON 572 240; Wrocław: tel.: +4822 684 03 55,
Redaktor naczelny Bernabiuk, tel.: +4822 684 52 29, CA Bogusław Politowski, tel.:+4871 765 38 CA MON 840 355;
Marek Sarjusz-Wolski, tel.: +4822 684 MON 845 229; Anna Dąbrowska, Maciej 53, CA MON 653 853; Renata Gromska (kierownik),
53 65, 684 56 85, faks: 684 55 03; CA Milejski, Łukasz Puchalski, tel.: +4822 Małgorzata Mielcarz, Katarzyna
MON 845 365, 845 685, faks: 845 503; 684 52 44, CA MON 845 244; Paulina Fotoreporter: Pietraszek, Joanna Rochowicz
sekretariat@redakcjawojskowa.pl Glińska, tel.: +4822 684 52 29, CA MON Jarosław Wiśniewski,
Al. Jerozolimskie 97, 00-909 Warszawa 845 229; Roman Przeciszewski, tel.: tel.: +4822 684 52 29, CA MON 845 229; Biuro Reklamy i Marketingu:
Zastępca dyrektora Redakcji Wojskowej +4822 684 52 44, CA MON 845 244; Współpracownicy: Adam Niemczak (kierownik) ,
sekretarz redakcji „Polski Zbrojnej”: Tadeusz Wróbel, tel.: +4822 684 52 44, Andrzej Jonas, Robert Czulda, Małgorzata Szustkowska
Wojciech Kiss-Orski, tel.: +4822 684 02 CA MON 845 244; Bydgoszcz: Krzysztof Krzysztof Głowacki, Paweł Henski, tel. +4822 684 53 87, 684 51 80, 684 55
22, CA MON 840 222; Wilewski, tel. +4852 378 25 90, CA MON Marcin Kaczmarski, Włodzimierz Kaleta, 03, faks: +4822 CA MON 845 387;
wko@redakcjawojskowa.pl 415 200; Gdynia: Tomasz Gos, tel.: +4858 Roman Kuźniar, Damian Markowski reklama@redakcjawojskowa.pl
Egzemplarze czasopism dostępne w wewnętrznym kolportażu wojskowym są bezpłatne
2 Polska Zbrojna nr 38/2008

| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | | |
WOJSKO SZKOLNICTWO
ETATOWY WYŚCIG REDAKTOR
NACZELNY
Najlepsi słuchacze szkół
podoficerskich mogą wybrać
Marek
Sarjusz-Wolski
jednostkę, do której chcą trafić
po zakończeniu nauki STR. 28
Gruz 200
N a polu boju pod Ossowem archeolodzy odkryli bolszewicką mogiłę. Na Polakó-
wej Górce za Czarną Strugą miejscowi od lat palili światła i przynosili kwiaty.
Odkopano szkielety rzucone twarzami w dół, amunicję do karabinu Mosin, resztki
butów wyściełanych brzozową korą i fragmenty angielskich kurtek wojskowych, któ-
re Armia Czerwona zdobyła w magazynach Murmańska i Archangielska.
To żołnierze jednego z dwóch pułków 79 Brygady Strzelców, które dotarły tu po sied-
miusetkilometrowym marszu. Polski kontratak zmusił je do ucieczki. Być może
wśród poległych był i ten, który śmiertelnie postrzelił kapelana lotnego 1 Batalionu
236 Pułku Piechoty Armii Ochotniczej? Być może był i ów, który kilka dni wcze-
śniej, po zajęciu Wyszkowa, mordował w Rybienku polskich jeńców, a oficerom wy-
KULISY MIESZKANIA cinał szablą na nogach lampasy?
Choć ekshumacja przypadkowo zbiegła się z wizytą Siergieja Wiktorowicza Ławro-
1:0 DLA PRYWATYZACJI wa w Warszawie, żaden z rosyjskich korespondentów nie zająknął się o niej. Bo też
w tradycji samodzierżawia polegli za Rosję wspominani są jedynie w sytuacjach uży-
Redzikowo: Co Wojskowa Agencja tecznych. Takimi były w minionych latach przypadki bezczeszczenia grobów i po-
Mieszkaniowa ma wspólnego mników. Kiedy jest potrzeba, Kreml potrafi być skrajnie oburzony i do żywego do-
z tarczą antyrakietową? Wyzwala tknięty profanacjami krasnoarmiejskich mogił. Kiedy nie ma potrzeby… Wystarczy
pójść na spacer w podmoskiewskie lasy, by natknąć się na wychodzące spod darni
podobne emocje STR. 57
szkielety obrońców stolicy. O szacunek dla nich dobijają się bezskutecznie nieliczne
organizacje pozarządowe. Dla czynowników to już tylko bezużyteczny i kłopotliwy
Gruz 200 (Ładunek 200).
Gruz 200 to wojskowy termin używany do oznaczania transportu poległych. Od lat
na bocznicach kolejowych w Rostowie nad Donem stoją w karnym ordynku długie
kolumny wagonów, które tylko z nazwy są chłodniami. Przyjechały z Czeczenii. Cza-
sem kręcą się przy nich zdesperowane matki, które dały synów armii, a ta nie oddała
im nawet ciał. Zapewne dołączyły do nich kolejne, z Gruzji. Kiedyś chciała je zoba-
czyć Anna Politkowska, lecz nieopodal sztabu kampanii kaukaskiej w Rostowie za-
truła się herbatą.
Rosja to przestrzeń i czas. Nieważne, czy jechałeś transsyberyjskim ekspresem w wa-
gonie sypialnym czy etapem do łagru. Taka podróż uświadamia nikczemność wła-
snego bytu wobec potęgi tych, którzy nad czasem i przestrzenią (a więc także koleją)
mają władzę. Kiedy na bocznicy ujrzysz Gruz 200, cieszysz się tylko, że widzisz, a nie
Prenumerata:
RUCH SA, KOLPORTER SA, Garmond PRESS, GLM. jesteś oglądany. Rosja to także magia wielkich liczb. „Ilu tu padło? Będzie milion?”,
Informacja: +4822 684 04 00 zapytał mnie kiedyś zawodnik rosyjskiej drużyny hokejowej, której służyłem za prze-
Kolportaż i reklamacje: wodnika po Warszawie i cmentarzu żołnierzy radzieckich.
Bellona SA +4822 457 04 37, Kiedy jest to pożądane, Kreml może zrobić globalną drakę z bójki na Dworcu
6879 041, CA MON 879 041 Wschodnim w Warszawie, nie wspominając już o udziale Polski w NATO czy tarczy
Druk: Drukarnia Wydawnicza „Trans-Druk”, Golina antyrakietowej. Nie ma to nic wspólnego z faktycznym zagrożeniem lub oburzeniem.
Numer zamknięto: 15.09.2008 r.
Choć nie da się oczywiście wykluczyć, że nie tylko masy szukające zastępczej wiary
Zdjęcie na okładce: Tomasz Szulejko
(pierwsi byliśmy w kosmosie!), lecz i prop-agit mózgi w końcu uwierzą w obłudne,
Projekt graficzny: Łukasz Kaugan, CaStudio
bo wykreowane przez siebie wzburzenie i zgorszenie.
Treść zamieszczanych materiałów nie zawsze Odkopane pod Ossowem rosyjskie kości wrócą do ziemi, a na grobie stanie pomnik.
odzwierciedla stanowisko redakcji. Pogrzeb poprowadzi prawosławny duchowny z Wołomina. W boju pod Ossowem
Tekstów niezamówionych redakcja nie zwraca. 13 i 14 sierpnia 1920 roku zginęło blisko stu Polaków i 150–200 Rosjan. Niedaleko
Zastrzega sobie prawo do skrótów. wsi na skraju lasu jest polski cmentarz wojskowy. Spoczywają na nim żołnierze, któ-
rych z pola bitwy nie zabrały rodziny. Badania archeologiczne są częścią przygoto-
wań do utworzenia parku kulturowego „Ossów – wrota Bitwy Warszawskiej”. Na
odsłonięcie pomnika marszałek Sejmu Bronisław Komorowski zamierza zaprosić
Borysa Wiaczesławowicza Gryzłowa, przewodniczącego Dumy Państwowej.
Nakład: 20 000 egz.
nr 38/2008 Polska Zbrojna 3

AAAAAAA
WYDARZENIA
AAAAAAAA
ZAPIS
Większy pazur
TOMASZ SZULEJKO
Przez dwa tygodnie poligon wojskowy w Wędrzynie był afgańską prowincją. Od 2 do 11 września odbywały się tam ćwiczenia
pod kryptonimem „Bagram IV”. Żołnierze czwartej zmiany PKW w Afganistanie trenowali przygotowanie
i prowadzenie taktycznych działań manewrowych w obszarze górzystym.
S zkolenie na wędrzyńskim poligonie

podsumowało kilka miesięcy przy-
gotowań do wyjazdu na misję. Jego ce-
kierownik gen. bryg. Andrzej Gwade-
ra. Uzyskana przez trenujących żołnie-
rzy certyfikacja stanowi zielone światło
współpracy cywilno-wojskowej oraz ko-
mórki operacji psychologicznych. Wie-
lu żołnierzy ma doświadczenie misyjne.
lem było sprawdzenie stanu gotowości dla wyruszenia do Afganistanu. Struktura kontyngentu jest odpowiedzią
oraz zgrywanie pododdziałów. ,,Bagram Trzon polskiego kontyngentu to żoł- na dynamicznie rozwijającą się sytuację
IV” przebiegało w dwóch fazach. „Pod- nierze 12 Szczecińskiej Dywizji Zme- w Afganistanie. „Naszym zadaniem jest
czas ćwiczenia dowódczo-sztabowego chanizowanej oraz 16 Pomorskiej Dywi- pomoc Afgańczykom w budowaniu pod-
pracowali żołnierze stanowiący kierow- zji Zmechanizowanej. Będą tworzyć tzw. staw normalnego życia. Nadajemy dzia-
nictwo Polskich Sił Zadaniowych. Do- zgrupowania bojowe Polskich Sił Zada- łaniom najwyższy priorytet bezpieczeń-
skonalili swoje umiejętności w zakresie niowych. Wzmocnieniem jest samodziel- stwa. Posiadamy wszystko, czym dyspo-
organizowania i prowadzenia działań na grupa powietrzna 56 Pułku Śmigłow- nuje armia, i w sytuacji zagrożenia bę-
w strefie odpowiedzialności. W drugim ców Bojowych. Nie zabraknie powietrz- dziemy odpowiadać adekwatnie. Mamy
etapie odbyło się ćwiczenie taktyczne nych kawalerzystów, artylerzystów, sape- «większy pazur»”, powiedział dowódca
z wojskami w warunkach zbliżonych do rów, logistyków, specjalistów od rozpo- Polskich Sił Zadaniowych ppłk Raj-
aktywności w Ghazni”, powiedział ich znania, żandarmów, medyków, grupy mund Andrzejczak. (TS)
SPOSÓB NA WERYFIKACJĘ
„MINISTER BOGDAN KLICH zumieniu z szefami SWW i SKW ma stali jej poddani, będą mogli pozo-
ZDECYDOWAŁ O CZASOWYM pozwolić na zatrzymanie w armii stawać w rezerwie kadrowej dłużej
Przedostatnie PRZENIESIENIU NA ETAT żołnierzy obu służb do czasu wej- niż ustawowe dwa lata. Z końcem
Jastrzębie ZBIORCZY I NASTĘPNIE PRZY-
WRÓCENIU DO REZERWY KA-
ścia w życie znowelizowanych prze-
pisów ustawy o SKW i SWW.
września ten dwuletni okres upły-
wa. Jednak szef MON uzyskał
W 31 Bazie Lotnictwa DROWEJ 123 ŻOŁNIERZY „Mam satysfakcję, że udało się od prezesa Trybunału
SŁUŻBY WYWIADU w ten sposób uchronić ich przed Konstytucyjnego informację, że
Taktycznego
WOJSKOWEGO I SŁUŻBY zwolnieniem, nasze służby przed przed tym terminem TK nie rozpo-
w Poznaniu-Krzesinach wylą- KONTRWYWIADU paraliżem, a nasze kontyngenty zna zgodności z konstytucją nowe-
dowały 11 września cztery ko- WOJSKOWEGO, którzy po rozwią- wojskowe, zwłaszcza lizacji. Jak informuje rzecznik re-
lejne F-16. Teraz z zakupio- zaniu Wojskowych Służb w Afganistanie, przed znacznym sortu obrony, od października
nych przez Polskę 48 maszyn Informacyjnych poddali się dobro- osłabieniem”, powiedział szef 2006 roku do września 2008 roku
mamy już 45. Ostatnie trzy sa- wolnie weryfikacji”, poinformował MON 12 września po obchodach w rezerwie kadrowej MON przeby-
12 września rzecznik prasowy MON Święta Wojsk Lądowych. W sierp- wało 1456 żołnierzy rozwiązanych
moloty mają przylecieć do koń- Robert Rochowicz. W tej grupie jest niu prezydent Lech Kaczyński za- WSI; 916 zostało w zawodowej
ca 2008 roku. Spośród 48 za- 116 osób, które szefowie SWW skarżył do Trybunału służbie wojskowej, 309 odeszło,
kupionych Jastrzębi 32 stacjo- i SKW wskazali jako przydatne do Konstytucyjnego nowelizację usta- w tym 302 na własną prośbę,
nować będą na lotnisku dalszej służby, oraz siedem, które wy o służbach specjalnych powoła- a 225 żołnierzy znajduje się
w Krzesinach. Pozostałe 16 tra- będą mogły znaleźć zatrudnienie nych w miejsce WSI, która przewi- w okresie wypowiedzenia i zostanie
w wojsku poza tymi służbami. duje, że żołnierze b. WSI, którzy zwolnionych w pierwszym kwartale
fi do 10 Eskadry Lotnictwa Rozwiązanie przygotowane w poro- wystąpili o weryfikację, ale nie zo- 2009 roku. (ad)
Taktycznego w Łasku. (ad)

| | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY |
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO || || |
KARTOTEKA
PŁK CEZARY PODLASIŃSKI,
absolwent Studium Polityki
Obronnej w AON, został sze-
fem Centrum Dowodzenia
Dowództwa Operacyjnego SZ.
Zastąpił na tym stanowisku,
po niespełna roku służby,
płk. Piotra Błazeusza.
PŁK PIL. RYSZARD

RACZYŃSKI, dotychczasowy
zastępca dowódcy
36 Specjalnego Pułku
Lotnictwa Transportowego,
jest teraz dowódcą tego pułku.
Dowodzenie przekazał mu je-
go poprzednik na tym stanowi-
sku płk Tomasz Pietrzak. Płk
Święto
Raczyński wcześniej dowodził
ADAM ROIK
m.in. 9 Eskadrą Lotnictwa
Taktycznego.
zielonego munduru PŁK EUGENIJUS VOSYLIUS

został nowym attaché obrony
przy Ambasadzie Litwy
„Jesteśmy dumni z tego, co robią Wojska Lądowe. Dzisiaj to na nich spoczywa główny ciężar w Polsce. Wizytę akredytacyj-
uczestnictwa w misjach zagranicznych – niosą stabilizację i upragniony pokój”, ną wraz z ustępującym atta-
mówił minister Bogdan Klich 12 września podczas obchodów Święta Wojsk Lądowych ché płk. Romasem Žibasem
na warszawskiej Cytadeli. złożył 20 sierpnia
w Departamencie Wojskowych
U roczystości rozpoczęła msza święta cele-

browana przez biskupa polowego gen.
dyw. Tadeusza Płoskiego. Następnie dowód-
zbiórce uczestniczyli żołnierze Polskiej Gru-
py Bojowej, a w bazie Echo w Diwanii pod-
czas apelu dowódca Wielonarodowej Dywizji
Spraw Zagranicznych.
PPŁK THOMAS BERGHEIM

ca Wojsk Lądowych gen. broni Waldemar Centrum-Południe gen. dyw. Andrzej Mali- zastąpił dotychczasowego
Skrzypczak wręczył kadrze i pracownikom nowski, wyróżniając żołnierzy i pracowników attaché obrony przy
WL medale, odznaki oraz wyróżnienia, nie- PKW, powiedział: „Z dumą nosimy mundur Ambasadzie Królestwa
którzy otrzymali także z rąk ministra Klicha polskiego żołnierza, a naszym celem jest Norwegii w Warszawie
Kodeks Honorowy Żołnierza Wojska Polskie- obrona demokratycznych wartości, swobód – płk. Lasse Lindalena, który
go. Święto Wojsk Lądowych obchodzono tak- i wolności przed międzynarodowym terrory- sprawował tę funkcję od
że na misjach – w Afganistanie w uroczystej zmem”. (ATD) 2004 roku. (ad)
Czy jest prawdą, że resort pracy dąży do zmiany ustawy

o zaopatrzeniu emerytalnym żołnierzy zawodowych i ich rodzin?
Jolanta Fedak, minister pracy i polityki społecznej:
– Ustawy emerytalne dla resortowych. Obecnie projektu durowych – to mało; szkoda
służb mundurowych mają takiej ustawy w konsultacjach środków i sił zaangażowanych
dwóch gospodarzy – ministra nie mamy. Jeśli minister obrony w często wieloletnią edukację,
obrony narodowej oraz ministra rozważa jakieś zmiany emery- a także szkolenia żołnierzy oraz
spraw wewnętrznych i admini- talne, to inicjatywa ustawodaw- funkcjonariuszy. Odrębny sys-
stracji. Proszę do nich kierować cza w rządzie należy wyłącznie tem emerytalny dla wojska jest
pytanie w tej sprawie. Mam pe- do niego. Rozumiem sytuację pewnego rodzaju przywilejem,
wien wpływ na rozwiązania żołnierzy – z waszą służbą wią- ale korzyści potrafią obrócić się
emerytalne dla wojska, ale jest że się szereg niedogodności przeciwko młodemu emerytowi
on taki sam jak pozostałych i obowiązków. Namawiam jed- mundurowemu. Rozdzielne roz-
członków Rady Ministrów – mo- nak wszystkich, aby pracowali wiązania oznaczają trudności
gę głosować „za” lub „przeciw” jak najdłużej. Piętnaście lat w budowaniu przyszłej emerytu-
projektowi ustawy, który przed- – a taka jest minimalna wysługa ry dla osób, które po zakończe-
łoży szef MON, a wcześniej oce- uprawniająca do świadczenia niu służby rozpoczynają karierę
nić go w konsultacjach między- emerytalnego w służbach mun- w cywilu. (not. AG)

KOMENTARZ
AAAAAAA AAAAAAAA
AAAAAAAA
Roman Kuźniar Groźna iluzja

SZEF ZAKŁADU STUDIÓW
STRATEGICZNYCH W INSTYTUCIE kołem ratunkowym
dla Gruzji
STOSUNKÓW
MIĘDZYNARODOWYCH UW
Latem tego roku waszyngtoński kore- w celu zajęcia Osetii Południowej, której mo, to znaczy niemal nic, a to dopiero
spondent „Gazety Wyborczej” ostrzegał mieszkańcy nie życzyli sobie gruzińskie- byłby cios w wiarygodność NATO.
polską klasę polityczną i opinię publicz- go władania. W tym konflikcie zdarzyło Na pomoc Gruzji ruszył wyśmiewany
ną przed zagrożeniem, jakie stwarza się wiele zaskakujących rzeczy. Jedną przez wielu, zwłaszcza w Polsce, „papie-
z nich była reakcja różnych państw i or- rowy tygrys” (inaczej „groźna iluzja”),
Roman Kuźniar, działający rzekomo
ganizacji. Nie chodzi oczywiście o po- czyli Unia Europejska. To dzięki zaanga-
w otoczeniu premiera Tuska. Na czym
wszechne potępienie Rosji za jej oczywi- żowaniu UE, zwłaszcza jej przewodni-
konkretnie polegała szkodliwość poglą- ste nadużycie siły zbrojnej w reakcji na czącego, doszło do rozejmu, rozwinię-
dów Kuźniara? gruziński atak. Sympatia świata zawsze cia strategii powstrzymywania Rosji
jest po stronie słabszego, nawet jeśli to przed dalszym „swawoleniem” Rosji
A no na tym, że krytykując projekt lo-

kalizacji w Polsce bazy amerykań-
skiego systemu antyrakietowego, opo-
on zaczepił, zwłaszcza jeśli tym silniej-
szym jest Rosja, która ma na sumieniu
wiele zbrodni na swoich słabszych są-
w Gruzji, i wreszcie szybkiego przygoto-
wania pakietu rozległej pomocy dla te-
go kraju. To także podczas wymuszonej
wiadał się za przyznaniem Unii siadach. To, co było rzeczywiście zaska- na Moskwie misji obserwacyjnej UE bę-
Europejskiej większego znaczenia w pol- kujące, obok bierności USA, to nadzwy- dzie się nie tylko patrzeć Rosji na ręce,
skiej polityce bezpieczeństwa. „To groź- czaj szybka i skuteczna reakcja Unii ale i zaświadczać, że Gruzja jest czę-
na iluzja”, stwierdzał kategorycznie ko- Europejskiej, która ujęła się za Gruzją ścią Europy, a nie rosyjskiej strefy
respondent „GW”. Bezpieczeństwo i wynegocjowała w Moskwie upragnione wpływu. Co wynika z doświadczenia
Polski powinno się opierać, jego zda- przez Tbilisi zawieszenie broni. Warto tu- ostatniego konfliktu kaukaskiego?
niem, na zacieśnianiu związków z USA, taj przypomnieć, że sprawy wojny i po- Również i to, że stosowanie siły zbroj-
w tym na szybkim przyjęciu amerykań- koju nie są domeną Unii. Najszybciej nej szkodzi temu, kto jej źle używa
skiego stanowiska w sprawie bazy sys- w takich sytuacjach powinny zadziałać (USA przeciw Irakowi, Gruzja przeciw
temu antyrakietowego. NATO, OBWE i ONZ oraz Stany Osetii, Rosja przeciw Gruzji), a prawdzi-
Kilka tygodni później niebezpieczną ilu- Zjednoczone, jako faktyczny sojusznik we bezpieczeństwo zapewniają dzisiaj
zją okazało się przekonanie prezydenta Gruzji. Wielu w NATO odetchnęło z ulgą, działające bardziej kompleksowo związ-
Gruzji Saakaszwilego, że Waszyngton że na szczycie w Bukareszcie nie zaofe- ki państw, zwane przez myślących ana-
udzieli mu pomocy w konflikcie z Rosją, rowano Gruzji udziału w MAP. chronicznie obserwatorów „groźną
wywołanym przezeń Z Gruzją w MAP sojusz uczyniłby tyle sa- iluzją”.
Zarząd Fundacji Pomocy

Poszkodowanym w Wojskowych
Operacjach Pokojowych poza Wojsko z Perspektywami
Granicami Polski oraz Ich Rodzinom
„SERVI PACIS” jącym wojskowe stoiska wszystkim na pewną pra-
składa serdeczne i gorące podziękowania podczas Salonu Matu- cę”, przekonywali przed-
wszystkim osobom, które wykazały rzystów „Perspektywy stawiciele wojskowych
szlachetność serca i wsparły jej działal- 2008”, w którym po raz szkół. Ponadto na prze-
ność, przeznaczając 1% podatku od do- drugi uczestniczył resort szło 80 stoiskach wyż-
chodu za 2007 rok na realizację celów obrony. szych uczelni uczniowie
statutowych Fundacji. Na Politechnice War- mogą się zapoznać
szawskiej 12–13 wrze- z ofertami szkół publicz-
ROBERT BIERNACZYK
Sekretarz Zarządu Czesław Marcinkowski śnia swoją ofertę prezen- nych i prywatnych, spo-
Prezes Zarządu Jerzy Bielecki towały szkoły oficerskie, tkać z rektorami, na-
podoficerskie oraz jed- uczycielami i egzamina-
nostki wojskowe. Akade- torami.
RODZINIE i NAJBLIŻSZYM mia Obrony Narodowej Tegoroczny Salon Matu-
śp. Ryszarda HNIDZIUKA zachęcała na przykład do rzystów zorganizowała
długoletniego pracownika
Zakładu Obsługi MON
A ktualne oferty edu-
kacyjne oraz zawo-
dowe dla maturzystów,
studiowania na takich
kierunkach jak bezpie-
czeństwo narodowe, eu-
Fundacja Edukacyjna
„Perspektywy” i Central-
na Komisja Edukacyjna.
wyrazy żalu i szczere kondolencje możliwość rozmowy ze ropeistyka oraz logisty- Salony będą odbywać
studentami i absolwenta- ka. „Nasi absolwenci się, także z udziałem
składają: mi szkół wojskowych, in- mogą liczyć nie tylko armii, do 26 września
dyrektor i pracownicy formatory, foldery – to na bardzo dobre wy- w 17 największych mia-
Sekretariatu MON. proponowały odwiedza- kształcenie, ale przede stach w Polsce. (ann)

NARODOWE SILY REZERWY
| | | | | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO
Siły zbrojne, w których wsparciem dla armii zawodowej byliby rezerwiści

z poboru, trudno traktować całkiem serio.
Włodzimierz
Kaleta
O REZERWIE
BEZ REZERWY
TOMASZ SZULEJKO

TEMAT NUMERU
KRZYSZTOF PLAŻUK, TOMASZ SZULEJKO

Do Narodowych Sił Rezerwy będą przyjmowani wyłącznie ochotnicy
Będziemy mieli 120-tysięczną armię funkcjonowania oraz sposobów wyko-

zawodową złożoną z żołnierzy służby rzystania zadań przyszłych Sił Narodo-
czynnej oraz rezerwistów. To dla sił zbroj- wych Rezerwy, które będą ważną częś-
nych rewolucja. Sceptycy szukający prze- cią sił zbrojnych”, uważa gen. dyw. An-
szkód mających rzekomo uniemożliwić po- drzej Wasilewski, szef Zarządu Organi- Obecnie ani
wodzenie profesjonalizacji armii z rezer- zacji i Uzupełnień P1. minister obrony,
wą odnieśli się również do budowy Naro- ani jego podwład-
dowych Sił Rezerwy, które mają stanowić TYLKO DLA OCHOTNIKÓW ni nie przytaczają
żadnych liczb co
integralną część nowych sił zbrojnych. Proponowany przez MON w pełni pro- do wielkości NSR.
Pytano retorycznie, przywołując do- fesjonalny model sił zbrojnych to 120-ty- Trwają prace nad
świadczenia z przeszłości: kto ostatecznie sięczną. armia złożona z żołnierzy zawo- określeniem
wygrywał wszystkie wojny? – rezerwiści. dowych oraz rezerwistów. Czesław Piątas, struktur
Tymczasem uzawodowienie wojska ozna- sekretarz stanu w MON, podczas sierpnio- jednostek.
cza brak rezerw. Ochot- wej konferencji prasowej po-
ników do NSR będzie Bez zmiany święconej profesjonalizacji
zbyt mało, aby mogli dotychczasowego polskiego wojska twierdził,
skutecznie wesprzeć wy- że będą to zupełnie inni re-
konywanie zadań obron- statusu rezerwisty zerwiści od dotychczaso-
nych przez armię, która wych zarówno jeśli chodzi
trudno będzie
również zostanie zmniej- o nabór, szkolenie, jak i ich
szona. Przy okazji po- o kandydatów do tej wykorzystanie. zaś – ilu rezerwistów może liczyć na
wtarzano argumenty „Do Narodowych Sił Re- powołanie za dwa, trzy, cztery lata? To
o zbyt wysokich kosz- służby zerwy będą przyjmowani niejedyne problemy wymagające roz-
tach utrzymania takiej formacji, o osłabie- wyłącznie ochotnicy”, przypominał wi- wiązania.
niu więzi społeczeństwa z wojskiem. ceminister Piątas. Obecnie ani minister obrony, ani jego
Budowanie armii zawodowej w obec- Wiceminister nie sprecyzował jednak, podwładni nie przytaczają żadnych liczb
nych warunkach geopolitycznych Polski czy propozycje będą zgłaszane żołnie- co do wielkości NSR. Trwają prace nad
należącej do NATO oraz UE, jak również rzom kończącym zasadniczą służbę woj- określeniem struktur jednostek.
konieczność przygotowania się do niezna- skową, czy też nadterminowym i żołnie- „Dokładna liczba rezerwistów będzie
nych wcześniej wyzwań, wymaga odrzu- rzom służby okresowej odchodzącym do wiadoma dopiero po ustaleniu struktur
cenia stereotypów z przeszłości. cywila. Najprawdopodobniej będą mo- jednostek i określeniu stanowisk służbo-
„Koncepcja budowania zawodowej ar- gli podpisać kontrakt do nowych sił rów- wych przeznaczonych dla rezerwistów”,
mii musi przede wszystkim uwzględniać nież rezerwiści, którzy zdjęli mundury dodaje gen. Wasilewski. Nieoficjalnie
obecne oraz przyszłe potrzeby i zagroże- przed kilkoma laty. Jakie warunki bę- dowiadujemy się o różnych przymiar-
nia. Odnosi się to również do struktur, dą musieli spełniać? Przede wszystkim kach co do liczebności nowych sił: od

NARODOWE SILY REZERWY
| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | |
10 tysięcy żołnierzy w 2010 roku – po dla tych, którym nie udało się przejść na Jednak bez zmiany dotychczasowego
30 tysięcy docelowo. zawodowstwo podczas służby. Czy znajdą statusu rezerwisty trudno będzie o kandy-
Ostatecznie o sile i liczebności Narodo- się wśród nich ochotnicy do NSR? datów do tej służby. Tak przynajmniej wy-
wych Sił Rezerwy zadecyduje atrakcyjność nika z dotychczasowych doświadczeń ze
oferty, którą armia będzie miała dla kan- RECEPTA NA ENTUZJAZM szkolenia rezerwistów w jednostkach.
dydatów do nowej służby. Co zaproponu- „Od dawna gromadzimy bazę danych re- „Z moich wieloletnich doświadczeń
je rezerwistom w zamian za pozostawanie zerwistów chętnych do służby w zawodo- i obserwacji z prowadzenia ćwiczeń
w stałej gotowości do działania? Trudno wej armii. Ich liczba wciąż rośnie. Być mo- wojskowych z żołnierzami rezerwy
bowiem uwierzyć, by nabór do sił rezerwy że część z nich zdecyduje się na kontrakt w siłach zbrojnych wynika, że rezerwi-
można było w naszym konsumpcyjnym rezerwisty. Wszystko zależy od warunków, ści traktowali je z reguły jako znaczącą
świecie oprzeć na wolontariuszach, którzy jakie im zaoferujemy, prestiżu tej służby”, uciążliwość komplikującą niejednokrot-
zgłaszać się będą do służby na ochotnika, twierdzi płk rez. Wojciech Sikora, były nie ich sytuacje zawodową i rodzinną
jedynie z miłości do munduru czy szcze- szef WSzW w Łodzi. Podobnie uważają – przypomina płk Stanisław Ruman,
rych chęci. Możliwość włożenia munduru pracownicy wojskowej administracji w in- szef Zespołu ds. Profesjonalizacji
przez rezerwistów to niewątpliwie gratka nych regionach kraju. Sił Zbrojnych RP. 

TEMAT NUMERU
Mimo że obecnie tak wielu mężczyzn, ków wojskowego przeszkolenia, jak cho- nej z koncepcji – łączyć w działaniu to
z własnej woli i we własnym zakresie, ciażby tłumacze. Powoływani byliby do wszystko, co jest obecnie niezbędne dla
uczestniczy w obozach przetrwania, za- służby w jednostce tuż przed jej wjazdem obronności kraju oraz potrzeb misji za-
wodach paintballowych i innych impre- na misję, a po powrocie do kraju – zwal- granicznych. Ochotnicy powoływani by-
zach, które można by zaliczyć do sportów niani do domów. liby do służby w jednostkach bojowych
proobronnych, to nie przekłada się to nie- Jedni widzieliby NSR jako zwarte pod- najwyższej gotowości.
stety na chęć podejmowania służby woj- oddziały działające na podobieństwo żoł-
skowej w rezerwie. nierzy OT, inni natomiast chcieliby wi- WSZYSTKIEGO PO TROCHU
W państwach NATO jest dewizą, że dzieć w siłach rezerwy zaplecze dla jed- Powołania byłyby regionalne, a do służ-
każdy żołnierz rezerwy musi mieć mo- nostek wysokiej gotowości, umożliwiają- by werbowano by nie tylko tych specjali-
tywację do brania udziału w świadcze- ce wykonywanie zadań szkoleniowych stów, którzy nie muszą przechodzić prze-
niach na rzecz sił zbrojnych własnego w czasie, kiedy jednostka pełni służbę po- szkolenia przed wyjazdem do służby po-
kraju. Zmuszany jest między innymi do za granicami kraju. Dzięki temu przygo- za krajem, ale także tych rezerwistów, któ-
systematycznego utrwalania i pogłębia- towywaliby się do działań na misjach, na rzy mieliby zastępować żołnierzy skiero-
nia swojej wiedzy, która często nie ma które mogliby również wyjeżdżać, zastę- wanych do wykonywania innych zadań.
związku z jego pracą zawodową. Mimo pując zawodowców. Optymiści oczyma Żołnierze rezerwy zajmowaliby czasowo
to w krajach tych nie oczekuje się, że mo- wyobraźni widzieliby NSR przyszłości ich stanowiska, zapewniając jednostce go-
tywacja rezerwistów do służby wynikać zorganizowane na podobieństwo Gwardii towość bojową do działania. Z czasem by-
ma jedynie z patriotyzmu i ambicji. Ma Narodowej USA, wysyłające na misje liby przygotowani do służby z jednostką
ona także praktyczny wymiar, z reguły zwarte pododdziały złożone z samych poza krajem, a w przyszłości być może
materialny. rezerwistów. mogliby zamieniać niektóre ze skierowa-
nych tam pododdziałów.
Zmienić powinien się także system
szkolenia rezerw. W przeszłości
Jaką rolę powinny spełniać Narodowe Siły Rezerwy?
Według założeń jednej z koncepcji – łączyć
w działaniu to wszystko, co jest obecnie niezbędne dla
obronności kraju oraz potrzeb misji zagranicznych.
Ochotnicy powoływani byliby do służby w jednostkach
KRZYSZTOF PLAŻUK
bojowych najwyższej gotowości

w większości jednostek ograniczało się
ono do sprawdzenia personaliów rezer-
wistów, pobrania i przymierzenia mun-
durów oraz odbycia strzelań z broni in-
MON pracuje nad znalezieniem sku- Obecnie rezerwiści służący w misjach dywidualnej, czasem podczas zajęć po-
tecznych mechanizmów motywacyjnych wojskowych to z reguły najwyższej klasy ligonowych.
– zarówno materialnych, jak i niematerial- eksperci w wąskich specjalnościach, któ- Teraz to nie wystarczy. Powoływania
nych – które zachęciłyby żołnierzy rezer- rych stanowisk nie ma w etatach jedno- rezerwistów do poszczególnych jedno-
wy do ochotniczego podejmowania służ- stek wojskowych w kraju, jak na przykład stek mają mieć charakter regionalny. Po-
by na tzw. przydziałach kryzysowych tłumacze języka paszto czy archeolodzy. winni oni nauczyć się obsługi nowoczes-
w siłach rezerwy, a jednocześnie uwzględ- Służy ich obecnie niewielu. Rocznie nego sprzętu będącego w wyposażeniu
niały ograniczone możliwości budżetowe armia powołuje od pięciu do siedmiu re- jednostek wysokiej gotowości bojowej.
resortu obrony. To kolejny problem, z któ- zerwistów, z reguły na potrzeby misji za- Kto w zawodowej jednostce, w której
rym – podobnie jak wcześniej sojuszni- granicznych. każdy ma konkretne zadania, miałby się
kom – przyjdzie się zmierzyć również na- Powołanie ich do służby nie wymaga tym zająć? Rozwiązaniem byłyby nowo-
szym siłom zbrojnym. dodatkowych, systematycznych szkoleń czesne trenażery, ale one także nie zli-
w koszarach, jak to ma miejsce z więk- kwidują problemu do końca. Wszystkie-
KONCEPCYJNE ANSE szością rezerwistów będących na etatach go „na sucho” nauczyć się nie da.
Równie ważnym zagadnieniem jest wy- jednostek. Pomysł z ich powoływaniem, Rezerwistów mogłaby szkolić kadra
pracowanie jasno określonej koncepcji zdaniem sztabowców, sprawdził się w do- jednostek przewidywanych przez MON
użycia Narodowych Sił Rezerwy. Bez te- tychczasowych misjach. I z pewnością bę- do skadrowania, jak na przykład 3 BZ
go nie będą sprawnie funkcjonować. Pro- dzie utrzymany. czy 1 BPanc. Wcześniej jednostki te po-
pozycji jest wiele. Trudno dziś jednak „Sprawdzili się także rezerwiści powo- winny otrzymać niezbędny do tego
przewidzieć, która z nich zostanie osta- ływani do służby w sytuacjach kryzyso- sprzęt. Trudno też sobie wyobrazić, że
tecznie zaakceptowana. wych, między innymi w czasie powodzi. rezerwiści z radością będą podróżować
Według jednej z takich koncepcji, mi- Co roku chętnie przygotowują się do ta- po Polsce tylko po to, by odbyć szkole-
nimalistycznej, liczba rezerwistów powo- kich działań”, chwalą byłych żołnierzy nie daleko od domu. Lista problemów do
ływanych do służby miałaby być ograni- oficerowie w P1. rozwiązania jest znacznie dłuższa. MON
czona do specjalistów, którzy nie potrze- Jaką zatem rolę winny spełniać Naro- zdaje sobie z tego sprawę. 
bują do wykonywania swoich obowiąz- dowe Siły Rezerwy? Według założeń jed- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

| | | | | | | |
Czas strategicznych decyzji

Ministerstwo Obrony Narodowej konsekwentnie realizuje program reorganizacji sił
zbrojnych nakierowany na ich profesjonalizację i techniczne unowocześnienie. Nasza armia
ma być nowoczesną formacją, na poziomie armii sojuszniczych. Służyć mają temu przyjęte
priorytety, które są podstawowymi kierunkami transformacji sił zbrojnych.
A N ATO L WOJ TA N
Ministerstwo Obrony Narodowej, in- ta kosztowałaby tyle, ile na przykład kil- z profesjonalizacją SZRP oraz moderni-
formując opinię publiczną o zamiarze do- kaset samochodów opancerzonych zacją, co zapewni ciągłość kierowania i
konania zmian w systemie dowodzenia i uzbrojonych typu Dingo lub RG 31 tak dowodzenia siłami zbrojnym.
i kierowania siłami zbrojnymi, zastrzegło, potrzebnych naszym żołnierzom w mi- Krytykujący plany dyslokacyjne mini-
że jest to dopiero faza koncepcyjna, sjach zagranicznych, lub dziesięć samo- stra obrony narodowej gen. bryg. w sta-
a ostateczne decyzje ogłoszone zostaną lotów, lub piętnaście śmigłowców VIP, nie spoczynku Stanisław Koziej najwy-
w grudniu, równocześnie z podpisaniem lub eskadra śmigłowców bojowych z pa- raźniej nie rozumie współczesnego poję-
„Programu rozwoju Sił Zbrojnych RP na kietem logistycznym i szkoleniowym. cia „dowództwo połączone”. Warto wy-
lata 2009–2018”. Znając priorytety i potrzeby moderniza- jaśnić, że „połączoność” nie jest równo-
Pojawiające się w medialnej dyskusji cyjne naszej armii oraz planowany po- znaczna z dyslokacyjną konsolidacją do-
głosy krytykujące plany zmian dyslokacji ziom budżetu obronnego na najbliższe la- wództw czy sztabów. Współczesne syste-
niektórych dowództw wojskowych ta, trzeba dokonać wyboru, który pozwo- my teleinformatyczne powodują, że dzie-
w przeważającej części opierają się na su- li na najbardziej racjonalne wykorzysta- ląca poszczególne dowództwa odległość
biektywnych i zdezaktualizowanych po- nie już posiadanej infrastruktury wojsko- nie ma żadnego znaczenia dla zapewnie-
glądach świadczących o braku wiedzy na wej, a nie budowanie od podstaw nowej. nia ciągłej, bieżącej wymiany informacji.
temat współczesnych zasad dowodzenia, Na terenie obecnego Dowództwa Dowódca operacyjny sił zbrojnych może
a przede wszystkim współczesnych moż- Wojsk Lądowych, popularnej Cytadeli, w każdej chwili widzieć i słyszeć oddalo-
liwości technicznych i środków dowodze- zlokalizowane będą otwarte dla społe- nych o tysiące kilometrów dowódców
nia. W podejmowaniu strategicznych de- czeństwa Muzeum Wojska Polskiego, kontyngentu w Afganistanie czy Iraku,
cyzji dotyczących systemu dowodzenia Centrum Edukacji Obywatelskiej (utwo- by wymienić informacje. W XXI wieku
i kierowania siłami zbrojnymi należy rzone na bazie Domu Żołnierza Polskie- techniczne środki dowodzenia i zobrazo-
kierować się nie emocjami lecz chłodną go, Wojskowego Biura Badań Historycz- wania pozwalają nawet dowodzić opera-
oceną wojskowo-ekonomiczną. nych i Wojskowego Biura Badań Spo- cjami spoza teatru działań.
łecznych) oraz siedziba Reprezentacyjne- Na zakończenie chciałbym odnieść się
Potrzeby operacyjne go Zespołu Artystycznego WP. Decyzja do powtarzanych obsesyjnie od lat przez
Wszystkie decyzje o ewentualnych ta jest efektem troski resortu obrony naro- gen. Kozieja zarzutów o niewydolności
zmianach dyslokacji dowództw sił zbroj- dowej o poszanowanie dziedzictwa naro- Sztabu Generalnego i potrzebie jego re-
nych podejmowane są po dokonaniu oce- dowego. Wychodzimy naprzeciw postula- formy. Sztab Generalny WP jest wyspe-
ny uwarunkowań operacyjnych, szkole- tom różnych organizacji społecznych, któ- cjalizowaną instytucją planowania strate-
niowych i społecznych. Proces ten odby- re upominają się o zwrot historycznych gicznego oraz organem koordynującym
wa się także w zderzeniu z wynikami re- budynków i terenów zajmowanych przez i nadzorującym siły zbrojne. Ocena, czy
alnej analizy możliwości zabezpieczenia wojskowe dowództwa, sztaby i jednostki. jest on zdolny do sprawnego programo-
tego przedsięwzięcia pod względem Czy troskę o świadectwa dziedzictwa na- wania rozwoju sił zbrojnych i dowodze-
finansowym. rodowego można nazywać rozdawaniem nia, należy do ministra obrony narodowej
Ze strategicznego punktu widzenia przez MON podarunków wybranym wła- posiadającego pełną wiedzę na temat za-
podstawowym czynnikiem decydującym dzom lokalnym? Z pewnością nie. kresu i charakteru podejmowanych przez
o dyslokacji elementów sytemu dowo- SGWP działań. Krytyka tej instytucji
dzenia są potrzeby operacyjne. W wyni- Dyslokacja sekwencyjna wręcz nie przystoi osobie, której wiedza
ku dokonanych analiz oceniono, że ich Analizy wskazują, że zasygnalizowana o dowodzeniu i transformacji sił zbroj-
obecne rozmieszczenie nie jest racjonal- przez MON zmiana dyslokacji organów nych jest raczej akademicka. Przestańmy
ne. Obecnie instytucje centralne MON dowodzenia siłami zbrojnymi wpłynie na straszyć społeczeństwo wizją „strategicz-
oraz dowództwa rodzajów sił zbrojnych podniesienie jakości całego systemu do- nych” pomyłek. Czas pokaże, że podej-
rozmieszczone są w kilkudziesięciu wodzenia oraz zbliży środowiska cywilne mowane obecnie przez kierownictwo
obiektach na terenie już „przepełnionej” i wojskowe. Jest to ważne w procesie pro- MON decyzje są przemyślane i przynio-
Warszawy. Takie rozdrobnienie generuje fesjonalizacji. Określony został również są oczekiwane efekty.
duże koszty związane z ich utrzymaniem sposób realizacji przedsięwzięcia. Wdra-
i ochroną. Nie ulega wątpliwości, że pla- żanie docelowej dyslokacji dowództw bę- Gen. bryg. Anatol Wojtan jest zastępcą szefa
ny budowy „Pentagonu” byłyby rozwią- dzie miało charakter sekwencyjny, zosta- Zarządu Planowania Strategicznego P-5
zaniem racjonalnym. Jednak inwestycja nie rozłożone w czasie i skorelowane w Sztabie Generalnym Wojska Polskiego.

FORUM MSPO
Na tegorocznym
Międzynarodowym
Salonie Przemysłu
Obronnego
wystawcy
prezentowali
głównie sprzęt
będący obecnie
w sferze
zainteresowania
naszej armii. Szkoda
tylko, że niektóre
wyroby pojawiają się
na targach kolejny
raz i wciąż nie mogą
trafić do linii.
Norbert
Bączyk
DŻENTELMENI
I PIENIĄDZE
organizowany na począt-
ku września XVI Między-
cach swą ofertę przedstawiło blisko
400 wystawców z 22 krajów, zaś wy-
czyć przeciwlotnicze zestawy rakieto-
we (choć z racji ich rozmiarów i kosz-
narodowy Salon Przemy- stawę narodową tym razem zorganizo- tów ogólnie tylko w postaci makiet),
słu Obronnego 2008 od wała Szwecja. Nie zabrakło też trady- pociski przeciwko okrętom, śmigłow-
początku robił dobre wra- cyjnej prezentacji Sił Zbrojnych RP, ce transportowe, bezzałogowe wieże
żenie. Uwagę zwracał gdzie wojsko pokazywało swe najnow- bojowe itp. Gorzej, że część z pokaza-
przede wszystkim rozmach imprezy. sze uzbrojenie i sprzęt wojskowy, czę- nych systemów pojawiła się w Kielcach
Wszystkie cztery hale zostały zapeł- sto niestety taki, który ma tylko w po- któryś już raz z rzędu i mimo pilnej po-
nione przez wystawców, wśród których jedynczych egzemplarzach. trzeby ich zakupu przez MON jakoś
znalazły się również stoiska MON oraz wciąż nie mogą trafić do polskich ar-
Redakcji Wojskowej. Redakcja była Potrzeby i oczekiwania senałów. W tym roku był to między in-
również organizatorem konferencji Szczególnie mogło się podobać to, nymi program LOSP – lekkiego opan-
„Potrzeby sił zbrojnych a możliwości że prezentowane wyroby były zgodne cerzonego samochodu patrolowego,
przemysłu zbrojeniowego”, jaka odby- z aktualnymi potrzebami naszego woj- prezentowanego na wystawie statycz-
ła się drugiego dnia MSPO. W Kiel- ska. Zwiedzający mogli zatem zoba- nej przez pojazdy LMV oraz Tur. Pro-

||
ZAPIS FORUM
ZAPIS | |
FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY |
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE
HISTORIAHISTORIA | |
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY
ŚWIAT TO I OWO | | || || |
ŻUBR – CZYLI MRAP PO POLSKU

S woje nowe pojazdy
opancerzone AMZ
Kutno pokazuje
zainteresowanie. Tym
bardziej, że jest to kon-
strukcja nawiązująca do
cia do naszego wojska.
Żubr w wersji patrolowca
jest na razie tylko proto-
w Kielcach co roku. Tym dziś tak modnych wozów typem, podczas gdy już
razem swą światową pre- klasy MRAP. Jednak AMZ teraz armia poszukiwała
mierę miał ciężki wóz pa- Kutno, odnoszące sukce- pojazdów klasy MRAP,
trolowy Żubr, pokazany sy w eksporcie opance- oczywiście za granicą. Co
jako nośnik systemu rzonych aut terenowych, stało na przeszkodzie,
Poprad oraz pojazd do- nie ma dużego aby wymagania pod taki
NORBERT BĄCZYK (2)

wodzenia. Towarzyszył szczęś- wóz sformułować już
mu także Tur II, czyli al- kilka lat temu?
ternatywa dla LOSP. Żubr
wzbudził na MSPO duże
gram LOSP był poszukiwania wo-

tematem przewod- zów typu MRAP?
nim MSPO 2007. I przez rok nie ku- Zamieszanie wokół
piono żadnego pojazdu. Głównie dla- jako pojaz- LOSP to doskonały dowód na
tego, że stworzono absurdalne wyma- dy patrolowe nie to, jak bardzo potrzebne są dziś
gania. Obecnie lekkie patrolowce, na- odpowiadają żadnym formalnym wy- w MON reformy systemu typowania
stępcy HMMWV (zresztą po raz kolej- maganiom wojska. Przez dłuższy czas oraz pozyskiwania uzbrojenia i sprzętu
ny obecnego na targach), zeszły jakby nikt oficjalnie nie oczekiwał bowiem wojskowego. I o tych właśnie refor-
na drugi plan, zaś ich miejsce zajęły takich samochodów. Teraz jednak na- mach, związanych choćby z utworze-
cięższe konstrukcje, takie jak patrolo- sza armia zaczęła pilnie poszukiwać niem Departamentu Współpracy z Prze-
wy Tur II, a przede wszystkim Żubr, w pełni już dopracowanych konstruk- mysłem i Agencji Uzbrojenia wspomi-
oba z AMZ Kutno. Ten drugi miał w cji tego typu, tyle że za granicą. Co sta- nał w czasie wizyty na MSPO Bogdan
Kielcach swą światową premierę. To ło na przeszkodzie, aby stosowne wy- Klich. Kierownictwo resortu, chcąc
ciekawe pojazdy, jednak opracowane magania sformułować już kilka lat te- skutecznie wykorzystywać wszystkie
zostały z inicjatywy własnej zakładu i mu, zamiast prowadzić dziś na gwałt dostępne środki i szybko reagować na 

FORUM MSPO
nowe wyzwania pola walki, wiąże z tymi
zmianami spore nadzieje.
Potrzeba kilku systemów
Wspomniany już Żubr pokazywany
był również jako nośnik systemu prze-
ciwlotniczego Poprad. Nie przez przy-
padek. Systemy przeciwlotnicze to
obecnie priorytet w rozwoju technicz-
nym naszej armii. Stąd na targach nie
mogło zabraknąć czołowych graczy.
Z satysfakcją można było tu odnotować,
że w tej przecież jakże skomplikowanej
branży liczą się polskie firmy z Radwa-
rem i PIT na czele. Obecnie Wojsko Pol-
skie dąży do stworzenia kompleksowe-
go systemu zwalczania środków napa-
du powietrznego, nie tylko samolotów
i śmigłowców, ale też pocisków mane-
wrujących czy balistycznych różnego
zasięgu. Aby to osiągnąć, potrzebujemy
kilku systemów o różnych możliwoś-
ciach. Od bardzo krótkiego zasięgu, ta-
kich jak choćby wspomniany Poprad czy
Przed kierownictwem MON stoi wielkie wyzwanie

– jak właściwie spożytkować środki na techniczny
rozwój całego wojska w latach 2009–2018
Loara, po systemy niszczenia pocisków
balistycznych. Chęć stworzenia paraso-
la ochronnego przed tymi ostatnimi
środkami bojowymi została bardzo wy-
raźnie podkreślona. Pierwszym krokiem
w tym kierunku ma być obecność w Pol-
sce amerykańskiej baterii Patriotów, ko-
lejnymi – budowanie już własnego po-
tencjału obronnego. Dla firm zbrojenio-
wych oznacza to rywalizację o kontrak-
ty warte miliardy złotych i znacznie
przewyższające sławny „kontrakt stule-
NORBERT BĄCZYK (3)
cia” na F-16.
Pytany o inne kierunki rozwoju tech-
nicznego wojska, szef MON wspomniał
również śmigłowce. Oczywiście i one
zostały pokazane w Kielcach. Szczegól-
nie efektownie prezentowała się maszy- Czy BWP-1 doczeka się nowego systemu uzbro- larne „rośki” można było spotkać nie-
na S-92 firmy Sikorsky, obecnie odby- jenia? W Kielcach swe wieże bezzałogowe mal wszędzie, w halach i na wystawach
prezentowały firmy z Izraela i Włoch.
wająca przelot reklamowy po Europie. otwartych stało ich blisko dziesięć. Na
AgustaWestland promowała z kolei śmi- MSPO pokazano m.in. nową odmianę
głowiec NH 90 (pełnowymiarowa, funk- bośmigłowych, jak i odrzutowych. Na- Rosomaka WEM, już z w pełni podwyż-
cjonalna makieta), stworzony wspólnie biera tempa modernizacja samolotów szoną, spawaną częścią transportową.
z firmą Eurocopter. MSPO jasno poka- PZL-130 Orlik. Jednocześnie ruszył po- Ma ona zastąpić prowizoryczne rozwią-
zał, że mimo zakończonego kompromi- nownie program pozyskania dla Sił Po- zania z pierwszych WEM, wysłanych
tacją tzw. Narodowego Programu Śmi- wietrznych samolotów LIFT. choćby do Afganistanu. Włosi z Oto Me-
głowcowego z 2007 r. wiropłaty wciąż lary wykorzystali z kolei nasz transpor-
znajdują się w centrum uwagi. Tym bar- Rosomak WEM ter do promocji swej bezzałogowej wer-
dziej że coraz bliższy staje się termin Z istotnych programów mocno wi- sji wieży Hitfist. Być może wieże bez-
sprzedaży PZL Świdnik. Pisząc o bran- docznych w Kielcach warto jeszcze załogowe, oferowane przez biorące
ży lotniczej, warto jeszcze wspomnieć wspomnieć o sztandarowych Rosoma- udział w przetargu firmy z Włoch i Izra-
o samolotach szkolnych, zarówno tur- kach i wieżach bezzałogowych. Popu- ela, będą za kilka lat największą nową

||
ZAPIS FORUM
ZAPIS | |
FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY
KULISY PORADY |
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY| |
ŚWIAT TO I OWO|| || |
ducentów sprzętu wojskowego, podob- decyzją ministra obrony marynarze

nie zresztą jak w samej armii, jest kwe- mają otrzymać odpowiednie wsparcie.
stia wydatków modernizacyjnych. Nie- Nie ma bowiem zgody na dalszą degra-
stety, ale dziś większość polskiego dację floty wojennej.
uzbrojenia pamięta jeszcze czasy Ukła- Z drugiej strony powstaje pytanie
du Warszawskiego i z roku na rok sta- – czy wystarczy pieniędzy na wszystkie
rzeje się coraz bardziej. Lawinowo roś- priorytetowe programy? Najprawdopo-
nie liczba dziedzin wymagających no- dobniej w 2009 roku środki przeznacza-
wych poważnych inwestycji. Średnia ne na modernizację techniczną będą
wieku naszych okrętów wynosi 25 lat, praktycznie takie same jak w obecnym,
średnia wieku czołgów 20 lat, niektó- a zatem nastąpi dalsze wyhamowanie
re nasze śmigłowce mają nawet ponad wzrostu nakładów w tej dziedzinie.
30 lat. Systemy przeciwlotnicze pozo- Oczywiście zgodnie z ustawą dwudzie-
stają zaś w linii tylko dzięki znaczne- stoprocentowy udział wydatków mająt-
mu przedłużeniu resursów. kowych nie będzie zagrożony, niemniej
Zgodnie z wyliczeniami finansowy- pamiętajmy, że w 2007 roku było to po-
mi, mimo stale polepszających się wa- nad 23 procent. Najważniejszym celem
runków makroekonomicznych państwa, jest jednak teraz przejście do 2010 ro-
budżet MON nie będzie zwiększony po- ku na armię zawodową, stąd przekiero-
wyżej gwarantowanego progu 1,95 proc. wanie części środków także z funduszy
PKB (plus 0,05 proc. na program samo- modernizacyjnych. Stabilizacja w tej
lotowy). Mało tego, pojawiły się nawet dziedzinie ma nastąpić po zakończeniu
głosy sugerujące chęć ingerencji w za- profesjonalizacji, a zatem wraz z począt-
pisy ustawy o finansowaniu resortu obro- kiem drugiej dekady nowego wieku.
ny czy też obciążenie budżetu MON Wówczas co roku armia mogłaby wy-
spłatami za samoloty F-16. Pytany o to dawać na nowy sprzęt nawet ponad
podczas swej konferencji na MSPO Bog- 6 miliardów złotych, czyli o miliard wię-
dan Klich podkreślał jednak, że nie wy- cej niż obecnie. 
obraża sobie podobnej sytuacji i parytet norbert.baczyk@redakcjawojsko
wydatków dla MON musi zostać zacho-
Żubr jako nośnik systemu Poprad
wany. Jednocześnie po raz kolejny przy-
pomniano, że w okresie najbliższych
dziesięciu lat (program rozwoju sił zbroj-
nych na lata 2009–2018), przy zachowa-
niu równomiernego wzrostu gospodar-
czego i pomyślnych warunków makroe-
konomicznych, taki poziom finansowa-
nia resortu pozwoli przeznaczyć na mo-
dernizację techniczną około 62 miliar-
dów złotych wobec blisko 160 miliar-
dów, które należałoby wydać na ten cel,
jeśli chcielibyśmy w całości odnowić
obecnie posiadane arsenały, tak aby na-
sze wyposażenie porównywalne było
z czołowymi armiami europejskimi
Zwiedzających MSPO witała... (kwota ta obejmuje też zakupy amunicji
zdemolowana Toyota, która obrazowała i części oraz koszty remontów, a zatem
możliwości pancerzy dla samochodów. realne środki na nowe wyposażenie bę-
dą zapewne miały wartość ok. 50 miliar-
inwestycją dla Wojsk Lądowych. Gdyby dów). Deficyt ten, o czym na łamach
wypalił program Puma, czyli moderni- „PZ” pisano już zresztą parokrotnie, jest
zacja 440 BWP-1, nasza armia mogłaby bardzo dużym problemem.
kupić nawet ponad 600 takich wież.
Ogólnie rzecz biorąc, w Kielcach po- Czy wystarczy pieniędzy
kazano wiele ciekawych konstrukcji, Przed kierownictwem MON stoi
zaś ich szczegółowe omówienie będzie obecnie wielkie wyzwanie – jak właś-
mógł nasz czytelnik znaleźć w kolej- ciwie spożytkować posiadane środki
nych numerach „PZ”. dla technicznego rozwoju całego woj-
ska w latach 2009–2018. Pewne decy-
Finanse, finanse zje w tej sprawie zapadły w ostatnim
MSPO to nie tylko pokazy sprzętu, czasie, choć zapewne nie zakończą one
ale też liczne konferencje, biznesowe dyskusji. Przykładem jest Marynarka
rozmowy i dyskusje. Zagadnieniem bu- Wojenna. W dotychczasowych planach
dzącym największe obawy wśród pro- traktowano ją marginalnie, niemniej

NA CELOWNIKU
Czy możemy oczekiwać przestrzega- incydentu pozostawić prawniczym auto- – Takie działania można uznać za nie-
nia prawa humanitarnego na polu rytetom. Natomiast my, żołnierze, powin- zgodne z prawem humanitarnym konflik-
walki? niśmy jeszcze bardziej skupić się na po- tów zbrojnych, w którym jest warunek,
– Jeżeli założymy, że wszystkie strony szerzaniu wiedzy dotyczącej reguł zacho- że podczas podejścia do obiektu ataku
konfliktu chcą je respektować, to jest to wania i postępowania w walce. broń powinna być widoczna, a komba-
sytuacja wzorcowa. tanci muszą odróżniać się od ludności
Czy może je Pan wymienić? cywilnej. Zatem tego typu działanie moż-
A jeśli przeciwnik ma inny pogląd na – Podstawowa zasada będąca kwint- na uznać za łamanie prawa międzynaro-
tę kwestię? esencją prawa humanitarnego konflik- dowego. Stąd też jednym z następstw
– Takie sytuacje zdarzają się często, tów zbrojnych, brzmi: działaj i walcz tak, II wojny światowej było osądzenie spraw-
ale pamiętajmy, że nieprzestrzeganie za- jak byś chciał, aby przeciwnik postępo- ców przestępstw i zbrodni wojennych.
sad prawa humanitarnego przez przeciw- wał wobec ciebie. Podobnie jest w przypadku konfliktu
nika nie daje drugiej stronie wolnej ręki. w byłej Jugosławii.
Każde państwo poprzez ratyfikację umo- Do kogo nie wolno strzelać?
wy międzynarodowej przyjmuje na sie- – Nie wolno atakować przedstawicie- Zwycięzcy sądzą pokonanych. Jednak
bie zobowiązania z niej wynikające, li państw neutralnych, mocarstw opie- pozostaje problem. Jak w takiej sytua-
a żołnierze zawsze działają w imieniu te- kuńczych, personelu medycznego i du- cji mają się zachować żołnierze?
go państwa, a nie we własnym. Między- chownego, ludności cywilnej, jeńców, Strzelać czy czekać, aż za-
narodowe prawo humanitarne konflik- rannych, chorych, rozbitków, tych, któ- machowiec wysa-
tów zbrojnych jest ustanowione w celu rzy złożyli broń lub nie mają środków do dzi się razem
określenia podstawowego, w wymiarze obrony, urządzeń medycznych, obrony z nimi?
humanitarnym, poziomu prowadzenia cywilnej, obiektów dziedzictwa kultural- – Tu trud-
walki i łagodzenia cierpień ofiar konflik- nego wraz z ich personelem, sprzętem no o do-
tu zbrojnego. Te reguły obowiązują nie i środkami transportu. Oczywiście nale- brą ogól-
od dzisiaj. Funkcjonowały już od dawna ży tu zrobić zastrzeżenie, że nie uczest- ną odpo-
Prawo
dylematów Rozmowa z majorem doktorem
JÓZEFEM GRZEBIELUCHĄ, pracownikiem
dydaktycznym Centrum Szkolenia
Wojsk Lądowych w Poznaniu
w postaci zwyczaju wojennego, który niczą oni bezpośrednio
włączony został do obowiązującego pra- w działaniach wojennych,
wa. Jest ono też swego rodzaju odpowie- czyli walce. Nie wolno tak-
dzią na doświadczenia wynikające z wo- że profanować ciał zabitych
jen i konfliktów XIX i XX wieku, a je- lub zmarłych.
go podstawowymi celami są ogranicze-
nie prawa stron konfliktu do doboru me- Prawo zakazuje strzela-
tod i środków walki oraz ochrona osób nia do nieuzbrojonych
w niej nieuczestniczących. cywilów, a to właśnie oni
z ładunkami wybucho-
Czy zabicie kilku osób można uznać wymi pod ubraniem
za ludobójstwo? dokonują wielu samo-
– Wiem, że pytanie odnosi się do wy- bójczych zamachów
darzeń w Nangar Khel. Proponuję, by w Afganistanie
kwestię interpretacji tego konkretnego i Iraku.

| | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | |
wiedź. Każda taka sytuacja jest nieco in- jest przyjęcie czterech konwencji genew- wraz z dołączonym do niej regulaminem.
na. Żołnierz zawsze powinien zachowy- skich z 1949 roku. Niezwykle znacząca Trybunał norymberski uznał w 1946 ro-
wać ostrożność i postępować zgodnie jest IV konwencja o ochronie ludności ku, że zasady w niej obowiązujące wią-
z obowiązującymi go zasadami. A łama- cywilnej, będąca odpowiedzią na okru- żą nie tylko państwa będące ich strona-
nie zasad walki przez przeciwnika nie cieństwa wobec cywilów. mi, lecz wszystkie państwa świata. Ta
zwalnia z przestrzegania prawa. wykładnia obowiązuje do dziś.
Zmieniło się samo nazewnictwo.
Nie sposób nie odnieść wrażenia, że – Dawniej mówiliśmy o prawie wojny, Wyraźnie brakuje ponadnarodowych
zasady prawa wojennego nie przy- dzisiaj używa się nazwy międzynarodo- instytucji, które stałyby na straży prze-
stają do warunków współczesnych we prawo humanitarne, międzynarodo- strzegania prawa humanitarnego.
konfliktów. we prawo konfliktów zbrojnych czy też – Rzeczywiście, poza brakiem obliga-
– Konwencje napisano, opierając się międzynarodowe prawo humanitarne toryjności to poważny mankament w tej
na doświadczeniach z wojen, które to- konfliktów zbrojnych. We wszystkich dziedzinie. Pewną szansą na zmianę sy-
czono w przeszłości. Uczestniczyły tych przypadkach chodzi o to samo, czy- tuacji jest powołanie Międzynarodowe-
w nich regularne wojska, umundurowa- li o prowadzenie walki zgodnie z okre- go Trybunału Karnego. Pozostaje mieć
ni żołnierze, których łatwo było zidenty- ślonymi zasadami i o ochronę nieuczest- nadzieję, że nie stanie się on martwą in-
fikować. Później protokoły dodatkowe niczących w niej. Ale też podkreślamy stytucją i będzie wykonywał swoje zada-
I i II rozszerzyły zakres stosowania kon- tu znaczenie prowadzenia walki w spo- nia poprzez osądzanie najpoważniej-
wencji genewskich nie tylko na czas woj- sób humanitarny oraz obwiązywanie te-
ny, ale i na konflikty zbrojne o charak- go prawa podczas wszystkich konflik-
terze międzynarodowym i wewnętrz- tów, gdzie używana jest broń.
nym. Następuje też zatarcie tych Podstawowa zasada
podstawowych cech odróżniają- Patrząc na konflikty w krajach trze- będąca swego rodzaju
cych żołnierza, czyli kombatan- ciego świata, można odnieść wrażenie,
ta, od cywila. Można jednak że tam nikt nie słyszał o konwencjach kwintesencją prawa
dostrzec zjawisko pozytywne. genewskich czy haskich. humanitarnego konfliktów
Mianowicie międzynarodo- – Być może wpływają na tę sytuację
we prawo humanitarne kon- różnice kulturowe, chociaż pewne war-
zbrojnych, którą staram
fliktów zbrojnych, zwane tości mają charakter uniwersalny, np. za- się propagować, brzmi:
popularnie prawem wo- kaz zabijania kobiet, dzieci i starców oraz działaj i walcz tak,
jennym, zmienia się sy- niszczenia domów i zbiorów czy nakaz
stematycznie. Jeśli te ludzkiego traktowania jeńców. We jak byś chciał, aby
zmiany prześledzimy na wszystkich kulturach ludzie pozostają przeciwnik postępował
przestrzeni ponad stu ostat- tylko ludźmi, ze swoimi wadami i zale- wobec ciebie
nich lat, to zaobserwujemy tami. Międzynarodowe prawo humani-
dostosowywanie się jego tarne konfliktów zbrojnych wprawdzie
przepisów do zmieniającego mocno jest związane z kręgiem cywili-
się charakteru konfliktów, sto- zacji zachodniej, jednak łączy te kultu- szych zbrodni wagi międzynarodowej.
sowanych narzędzi walki, ry właśnie poprzez wartości uniwersal- Jurysdykcja trybunału obejmuje zbrod-
metod itp. Najlepszym ne. Można powiedzieć, że jest ideałem, nie ludobójstwa, zbrodnie przeciwko
tego przykładem jest do którego społeczność międzynarodo- ludzkości, zbrodnie wojenne i zbrodnie
II wojna światowa, któ- wa stara się dążyć. agresji.
rej bezpośrednim
skutkiem Jak dotąd nieosiągalnym. Lecz nie przystąpiły do niego kluczo-
– Konwencje genewskie wraz proto- we państwa, takie jak Chiny, Ro-
kołami dodatkowymi nie mają charak- sja, Indie, Pakistan czy też Stany
teru obligatoryjnego. Każde pań- Zjednoczone. Uznały, że może on
stwo musi samo zobowiązać stać się orężem w walce politycznej
się do ich przestrzegania. przeciw nim.
Nie wszyscy się na to – Nie mnie oceniać postawę USA
zgodzili. Konwencje i około stu innych państw. Ważne jest
genewskie ratyfiko- przystąpienie do końca lipca 2008 roku
wały 194 państwa, już 108 państw, w tym Polski. Jednak od
a protokoły I i II do pewnego problemu nigdy nie ucieknie-
tych konwencji od- my. Jest nim swoista fakultatywność
powiednio 167 całego prawa międzynarodowego po-
i 163. Wyjątkiem legająca na dobrowolnym wyrażaniu
jest tu IV kon- woli ratyfikowania przez państwa kon-
wencja haska wencji i innych umów międzynarodo-
z 18 październi- wych. Powtarzam: żołnierze zawsze
LEJKO
ka 1907 roku muszą wykonywać swoje zadania

Z SZU
dotycząca praw zgodnie z zasadami prawa, często ry-

i zwyczajów zykując zdrowie i życie.
S
TOMA
wojny lądowej Rozmawiał Tadeusz Wróbel

AAAAAAA PROFESJONALIZACJA
WOJSKO PROBLEM
AAAAAAAA
ROMAN PRZECISZEWSKI
Kampania reklamująca
służbę zawodową
nabiera tempa,
a w niektórych,
uzawodowionych już
jednostkach coraz
częściej słychać pytanie,
dlaczego nie idzie ona
w parze z dyskusją, jak
szeregowego zatrzymać
na dłużej w koszarach?
BARIERY KAR
ak rozpoznać jednostkę, w któ-
rej zawodowstwo nie jest hasłem
przyszłości?
„Wizualnie po tym, że w czasie
wojskowych uroczystości mun-
poliszynela jest to, że gdyby nie konflikt
w Iraku i niespodziewane zapotrzebowa-
nie na żołnierzy chemików, brodnickie-
go pułku mogłoby już nie być na wojsko-
wej mapie Polski. Dziś jest jedyny w na-
„Bez zawodowców nie zrealizowaliby-
śmy większości ze służbowych zamie-
rzeń”, raz po raz podkreślają w sztabie.
Pierwszych kilkudziesięciu szerego-
wych zawodowych pułk miał już w sierp-
dury wyjściowe przeważają nad szej armii. Przy tym w 60 proc. uzawo- niu 2004 roku. Wkrótce wypełnili oni
moro. Szkoleniowo zaś najlepiej podczas dowionym i praktycznie cały czas odde- wszystkie etaty kompanii likwidacji ska-
wykonywania zadań specjalnych, gdy nie legowanym do sił odpowiedzi NATO. Na żeń. Pododdział – złożony z plutonu roz-
potrzeba alarmowych telefonów, działań przykład kilka dni temu żołnierze zawo- poznania skażeń, dwóch plutonów likwi-
na gwizdek i wszystko dzieje się we dowego batalionu, dowodzonego przez dacji skażeń, plutonu remontowego oraz
wcześniej ustalonym trybie”, analizuje ppłk. Artura Zielińskiego, na poligonie sekcji: dowodzenia, łączności i medycz-
płk Bogdan Niewitowski, dowódca drawskim zdali praktyczny egzamin po- nej – był w pełni samodzielny i mógł
4 Pułku Chemicznego w Brodnicy. świadczający ich przynależność do nie- działać w każdych warunkach. Udowad-
mal tysiącosobowego wielonarodowego niał to między innymi w Iraku oraz pod-
Służba przyciąga, ale... batalionu obrony przed bronią masowe- czas dyżurów NATO. Teraz – licząc 126
Mjr Wojciech Stypa, szef sekcji per- go rażenia. Tenże batalion, pod dowódz- etatów zawodowych – nie ma sobie rów-
sonalnej, przyznaje, że jeszcze kilka lat twem ppłk. Zielińskiego, od 3 stycznia nych w Wojskach Lądowych.
temu przed brodnicką jednostką nie kre- do końca czerwca 2009 roku będzie peł- „Jest to przodujący pododdział naszego
ślono większych perspektyw. Tajemnicą nił sojuszniczy dyżur. rodzaju sił zbrojnych. Niedawno po raz

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY |
PORADY PORADY
PO SŁUŻBIE||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
78 procent z nich chciałoby nosić mun-

dur dłużej. Służba zawodowa nie
jest dla nich przygodą, tylko
pomysłem na życie. Nie-
W 4 Pułku Chemicznym stety – na pytanie, „czy
78 procent żołnierzy chciałoby jednostka spełniła
nosić mundur dłużej. Służba twoje oczekiwa-
zawodowa jest dla nich nie nia?”, aż 60 proc.
przygodą, tylko pomysłem na życie. odpowiedziało, że
Na pytanie, „czy jednostka spełniła czują się zawiedze-
twoje oczekiwania?”, aż 60 procent ni! Z kilku powo-
odpowiedziało, że czują się dów. Gorycz szerego-
zawiedzeni! wych brała się m.in.
z tego, że „uposażenia
okazywały się wystarczają-
ce dla kawalera, ale już nie dla
posiadającego rodzinę”. O negatywnych
odczuciach decydowały również: brak
prywatności w internacie, który znajdu-
je się na terenie koszar, brak nadziei
na jakiekolwiek mieszkanie służbowe
i „ograniczone, zdecydowanie zbyt ma-
łe możliwości awansu”.
„Gdy szeregowy spełnia warunki, jest
wyróżniającym się żołnierzem, to może
być pewien, że skieruję go do szkoły pod-
oficerskiej. W ciągu minionych dwóch
lat zasłużyło na to dziesięciu moich pod-
władnych. Po kilku miesiącach nauki
czekają na nich m.in. stanowiska dowód-
ców drużyn”, wtrąca kpt. Piotr Wach-
na, dowódca zawodowej kompanii likwi-
dacji skażeń.
ARIERY
Dobra wola dowódcy
Kapitan Wachna nie boi się też po-
wiedzieć, że „faktycznie, zbyt wiele roz-
wiązań nie do końca jest dogranych
i dlatego sporo należałoby zmienić”. Na
ALEKSANDER RAWSKI
dzień dobry na przykład tym szerego-

wym, którzy podwyższają swoją wie-
dzę, można by zagwarantować odpo-
wiednie profity.
„Jeżeli któryś z żołnierzy przynosi mi
zaświadczenie, że akurat robi maturę, li-
trzeci z rzędu zdobył proporzec dowódcy Temat kontynuuje mjr Adam Kacz- cencjat lub w systemie zaocznym magi-
Wojsk Lądowych i przejął go na własność. marek, szef sekcji wychowawczej. Opo- sterkę, to idę mu na rękę i odpowiednio
W bardzo istotnym stopniu o jego dyspo- wiada, że kilka miesięcy temu dowód- zmieniam grafik służb. Tylko czy ta spra-
zycji i wynikach decydują szeregowi za- ca pułku zadecydował o przeprowadze- wa nie powinna być uregulowana praw-
wodowi”, podkreśla płk Niewitowski. niu anonimowej ankiety wśród szerego- nie? Czy decyzje o zwolnieniu z takich
W kompanii obecnie jest 87 szeregowych zawodowych. Miała ona przynieść czy innych powinności służbowych po-
wych zawodowych. W całym pułku wnioski ważne dla pomyślnego przebie- winny zależeć od dobrej woli dowódcy?”,
– 177. Zdecydowana większość z nich gu dalszej części procesu profesjonali- głośno zastanawia się Wachna. Albo in-
ma za sobą służbę zasadniczą oraz nad- zacji pułku. ny, nie mniej istotny problem: co z tymi
terminową w tych samych koszarach. Jak „Przede wszystkim chcieliśmy poznać szeregowymi zawodowymi, którzy zrezy-
gwarantuje szer. zaw. Rafał Olszewski, prawdę o nastrojach tej żołnierskiej gru- gnują z dalszej nauki, a będą doskonały-
operator w plutonie remontowym i jed- py. Jeżeli nie będziemy monitorować sy- mi, wyróżniającymi się żołnierzami? Czy
nocześnie mąż zaufania nowego korpu- tuacji na bieżąco i odpowiednio reago- od początku do końca swojej zawodowej
su osobowego, służba zawodowa przy- wać, to szybko tych żołnierzy możemy kariery będą skazani na tę samą grupę
ciąga i dlatego wielu żołnierzy chciało- stracić”, mjr Kaczmarek jasno stawia uposażenia? I czy po trzech–czterech la-
by związać swoją przyszłość z wojskiem. sprawę. tach służby, widząc, że dopiero co wkła-
Jednak dodaje: Co więc można powiedzieć o dotych- dający mundur nowi szeregowi zawodo-
„Nie wszyscy są ze wszystkiego zado- czasowych odczuciach szeregowych zawi biorą z kasy tyle samo co oni, część z
woleni i różnie może się to skończyć”. wodowych? W 4 Pułku Chemicznym nich nie powie wojsku do widzenia? 

AAAAAAA PROFESJONALIZACJA
WOJSKO AAAAAAAA
„W gronie kadry dowódczej mówimy, zdaniem, szeregowych zawodowych nie
że tak być nie powinno. Taka praktyka zabraknie. Na przykład obecnie 44
osłabiałaby morale szeregowego zawo- z 46 żołnierzy nadterminowych chce zo-
dowego. Na początku służby powinien stać w jednostce na dłużej. O sporym
on obejmować najprostsze funkcje. Ale zainteresowaniu służbą zawodową
już później – chociaż w tym samym w 4 Pułku mówi także mjr Bogusław
stopniu – musi mieć jasno sprecyzowa- Okrasa, zastępca wojskowego komen-
ROMAN PRZECISZEWSKI
ne możliwości awansu np. do stanowi- danta uzupełnień w Brodnicy. Kandy-
ska specjalisty lub starszego specjalisty, daci na szeregowych zawodowych wie-
co wiązałoby się z koniecznością zróż- dzą już, że do pensji wkrótce dojdzie
nicowania płac w tym korpusie osobo- dodatek mieszkaniowy i dzięki temu
wym. Może warto pokusić się o taki eks- atrakcyjność służby w tym korpusie
peryment?”, podpowiada pan kapitan. Płk Bogdan Niewitowski, dowódca znacznie wzrośnie.
4 Pułku Chemicznego: „Dziś nie trze- „Tylko czy nie będzie to niedźwiedzia
Procedury do weryfikacji przysługa dla innych korpusów osobo-
ba alarmowych telefonów, działań na
Realia służby szeregowych zawodo- gwizdek i wszystko dzieje się we wcześniej wych? Jeżeli szeregowy zawodowy do-
wych uwydatniły jeszcze inną kwestię, ustalonym trybie”. stanie w sumie niewiele mniej pienię-
wymagającą reakcji wyższych przeło- dzy od kaprala, który ma znacznie wię-
żonych. Kpt. Wachna dzieli się bowiem zało się to niemożliwe. Zgodnie z obo- cej obowiązków i odpowiedzialności, to
istotnym spostrzeżeniem: w tym roku wiązującymi przepisami żołnierz mu- szybko może się okazać, że zabraknie
jego kompania zaliczyła trzy poligony si najpierw otrzymać opinię służbową chętnych na etaty podoficerskie. Już te-
i wiele całodobowych ćwiczeń. Dosko- i poczekać, aż ta się uprawomocni. Po raz w czasie wielogodzinnych zajęć sze-
nale więc wiedział, co potrafi każdy wydaniu rozkazu personalnego – po- regowym zawodowym dowożone jest
z szeregowych i czy warto w niego in- dobnie. Cała procedura wyznaczenia śniadanie, a kapral wyjmuje zrobioną
westować. Gdy zauważył, że jeden z żoł- na nowe stanowisko zajmuje więc trzy– przez siebie kanapkę i zastanawia się,
nierzy, do tej pory pracujący na odka- –sześć miesięcy. czemu jest traktowany gorzej?”, sztab
żaczu, doskonale sprawdziłby się na sta- „Wszystko z czasem się unormuje, 4 Pułku Chemicznego sygnalizuje ko-
nowisku elektromechanika, chciał wy- a te lub inne przepisy zweryfikuje służ- lejny problem, którym na pewno się
stąpić o szybkie wyznaczenie szerego- bowa praktyka”, wierzy ppłk Bogdan zajmiemy. 
wego na nowy etat. Sęk w tym, że oka- Kula, zastępca dowódcy pułku. Jego roman.przeciszewski@redakcjawojskowa.pl

| | | | | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO

AAAAAAA LOTNICTWO
WOJSKO AAAAAAAA
Współpraca z AWACS
K iedy w Siłach
Powietrznych zacznie
już działać system opera-
cyjny LINK-16, ćwiczona
będzie pełna współpraca
i wymiana danych z samo-
lotami AWACS. Odbędzie
się to poprzez RAP (Real
Air Picture – aktualny ob-
raz sytuacji powietrznej),
który będzie przetwarzany
na LINK-16. Nasi piloci po-
dejmują już współpracę
z AWACS-em. Od ponad
miesiąca trwają próby pra-
cy w tej samej sieci. Pewne
sukcesy łączenia i logowania już są, choć prze-
kazywany jest jeszcze niepełny obraz sytuacji
powietrznej. Nie wszystkie AWACS-y są bowiem
tak nowoczesne jak polskie F-16. Odnotowano
już przypadek, że połączenie między samolota-
mi nastąpiło, a przesłanie danych nie. Gdy
LOT Z LINK
wszystko zostanie skonfigurowane, pilot, nawet
PIOTR LASKOWSKI
nie włączając radaru, lub pozostając poza jego
zasięgiem, będzie mógł zobaczyć wszystko, co
„widzi” AWACS. Nie tylko w powietrzu, ale i na
ziemi, także na terenie nieprzyjaciela. AWACS
pomoże też np. przy osłonie przez F-16 samo-
lotów Su-22, które nie mają terminali systemu
LINK-16. AWACS je wykryje i prześle zobrazo-
USAF (2)
wanie radiolokacyjne do F-16.
Dwanaście myśliwców atakuje nieprzyjaciela w luźnej formacji. Tylko jeden z nich ma włączony radar,
lecz wszyscy piloci widzą odległe cele. Dowódca koordynuje uderzenie w obiekty naziemne i powietrzne
bez wydawania komend głosowych. To zasługa latającej sieci wymiany danych.
W kabinie F-16 jest małe, czarne pudeł- operacyjne w Siłach Powietrznych. Rozbu- część ogromnego systemu wymiany infor-
ko. To moduł LINK-16, najszybszego sys- dowana wersja operacyjna pojawi się za pe- macji taktycznych, nadzorowanego fak-
temu wymiany informacji taktycznej mię- wien czas i wtedy przyda się w dowodze- tycznie przez USA. Żeby uczestniczyć
dzy obiektami pola walki, wspomagający niu całymi siłami zbrojnymi. Gdy zostanie w jego pracy, nie można „czegoś” do nie-
proces dowodzenia i przesyłania informa- wdrożona, jej elementy będą wspierane go dokładać lub czerpać z jego zasobów.
cji. Ten globalny system wymiany danych przez inne systemy w ośrodkach dowodze- Funkcjonowanie LINK-16 jest obwarowa-
jest budowany na bazie terminali JTIDS nia i naprowadzania. Nie wiadomo jesz- ne szeregiem skomplikowanych reguł. To
(Joint Tactical Information Distribution cze, jaki kształt system LINK-16 w Polsce pozwala unikać zaśmiecania systemu.
System) lub MIDS (Multifunctional In- przyjmie ostatecznie, bo komórka koordy- LINK-16 potrzebuje koordynacji. Za-
formation Distribution System) i od lat nująca jego wdrażanie na szczeblu sił zbroj- pewniają ją stacje naziemne. Ta w Krzesi-
funkcjonuje w lotnictwie wojskowym Sta- nych dopiero powstaje w Sztabie General- nach, z terminalami wymiany danych, od-
nów Zjednoczonych oraz innych państw nym WP. Na razie brakuje ekspertów i każ- powiada za wsparcie techniczne i admini-
NATO. Nasze Siły Powietrzne, jako pierw- da przeszkolona osoba jest na wagę złota. strowanie LINK-16. Stacja naziemna wie
sze w Wojsku Polskim, już go testują. Ku- W 31 Bazie Lotnictwa Taktycznego oba- o tym, co dzieje się w samolocie, i sama
piły system razem z Jastrzębiami. wiają się, że sztab skusi ich specjalistów do rozsyła dane o innych samolotach i celach.
przeprowadzki do Warszawy, oferując Jej obsługa zamawia dla pilotów odpowied-
WARIANT PILOTAŻOWY wyższe stanowiska. nie informacje, korespondując z Połączo-
Od marca tego roku lotnicy pilotażowo „Dowódca bazy, projektując etat stano- nym Centrum Operacji Powietrznych
wdrażają LINK-16. Docelowo będą mieć wiska naziemnego LINK-16, wpisał trzy (Combined Air Operations Centre
dwa systemy: treningowy i operacyjny. Tre- posady dla pracowników wojska, którzy – CAOC) na temat tego, co Polacy będą
ningowy nie ma powiązań z systemami in- pracują na stanowisku dłużej niż żołnie- w danym dniu robić i ile samolotów weź-
nych rodzajów sił zbrojnych. Ponieważ rze”, tłumaczy kpt. Remigiusz Latajka, mie udział w lotach. Rolę stacji trudno prze-
w Polsce stanowiska dowodzenia, jednost- szef zespołu LINK-16 w krzesińskiej cenić. Dzięki niej dwa samoloty F-16 lecą-
ki Wojsk Lądowych i Marynarki Wojennej bazie. ce nad dwoma różnymi krańcami Polski są
LINK-16 jeszcze nie używają, wersja ta Kilkanaście polskich Jastrzębi, wraz ze w stanie się „zobaczyć” – nie osiągnęłyby
obecnie spełnia także ograniczone funkcje stacją naziemną LINK-16, stanowi małą tego przy użyciu samego tylko radaru.

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE |
HISTORIAHISTORIA ||
MILITARIAMILITARIA| |
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY ||
LINK-16 (Tactical Data Link)
BAE SYSTEMS
LINK – to określenie stan- uzbrojenia w różnych rodza- LINK-16. Do podstawowych

dardu transmisji w procesie jach sił zbrojnych. Pracuje z wy- zastosowań LINK-16 należą:
wymiany informacji taktycznej korzystaniem terminali typu dystrybucja informacji o pozycji
KIEM
między elementami pola walki JTIDS (starsza technologia) własnej jednostek wraz z wia-
w czasie rzeczywistym lub zbli- oraz MIDS (technologia nowo- rygodną identyfikacją; dystry-
żonym do rzeczywistego. czesna). Każdy terminal składa bucja danych taktycznych
Odporny na zakłócenia system się z urządzenia radiowego, z systemów rozpoznania o śle-
dystrybucji informacji (danych urządzenia kryptograficznego dzonych obiektach; możliwość
cyfrowych, obrazów i głosu) oraz terminalu dopasowania przesyłania komend i meldun-
z bardzo dużą prędkością mię- transmisji. LINK-16 to również ków do/z systemów uzbroje-
dzy elementami systemów do- standard depesz do przesyła- nia; prowadzenie niejawnej ko-
wodzenia oraz systemów nia informacji w systemie respondencji fonicznej.
Wraz z obsługą stacji RAP (Real Air Pic- Dostaje on na wyświetlacz (nahełmowy lub la wykonywać więcej czynności i zadań
ture), ustalającą aktualny obraz sytuacji po- panel LCD) gotowca zobrazowującego sy- w powietrzu.
wietrznej, personel stacji naziemnej odpo- tuację w powietrzu. Wie, ile amunicji i pa- Dowódca, widząc cel, zaznacza go w sys-
wiada za przygotowanie sieci LINK-16 na liwa mają jego towarzysze, gdzie się znaj- temie i wskazuje go drogą radiową pozo-
potrzeby pilotów i ich misji. dują i którymi celami się zajmują. Dlatego stałym pilotom. Znajdujący się najbliżej ce-
Korzystanie z sieci może nastręczać pro- piloci nie wyobrażają już sobie włączania lu pilot otrzymuje automatycznie namiary
blemów. Używanie jednej sieci przez dwa się do walki bez systemu. LINK-16 umoż- i może atakować. Wykrycie i przesłanie in-
państwa w tym samym czasie powoduje liwia dowodzenie grupą z wybranego sa- formacji trwa dziesięć sekund. Do przemy-
wzajemne przeszkadzanie sobie właśnie molotu i komunikację między pilotami. ślenia i wykonania jest inny scenariusz:
ze względu na zbyt dużą ilość transmito- „Pozwala zmienić taktykę i zwiększa ugrupowanie F-16 leci już na misję, lecz w
wanych informacji. Dlatego stosuje się tzw. tzw. situation awareness, czyli świadomość trakcie okazuje się, że trzeba zniszczyć no-
przesunięcia czasowe, aby ćwiczący nie sytuacyjną uczestników walki”, zachwala wy cel. Operator z ziemi wysyła nowe ko-
wchodzili sobie w drogę i żeby dane prze- ppłk pil. Cezary „Cezar” Wiśniewski, do- ordynaty do ugrupowania i piloci w czasie
twarzane w tym samym czasie przez dwie wódca grupy działań lotniczych 31 Bazy. rzeczywistym dostają informację, co mają
różne strony nie komplikowały sytuacji Dowodzący misją może przydzielić zada- zniszczyć. LINK-16 pozwala ograniczyć
w powietrzu. Koordynacją na skalę mię- nia poszczególnym pilotom, czerpiąc in- korespondencję radiową między załogami
dzynarodową zajmuje się jedna z komórek formacje z wymiany danych wewnątrz i ćwiczącymi/walczącymi wojskami.
CAOC. Nadaje poszczególnym samolotom ugrupowania. Widzi wtedy, jak piloci prze- „Zmienia się świadomość prowadzenia
kody i pilnuje, aby nie powtórzyły się one chwytują cele na radarze czy wystrzeliwu- walki. Podejmowane przez pilotów decy-
w różnych państwach. W konsekwencji pi- ją pociski, ponieważ system ukazuje to, co zje są o 100-200 proc. trafniejsze”, dodaje
lot, który nie planował lotu z użyciem robią w danym momencie w kabinach sa- ppłk Wiśniewski.
LINK-16, a chciałby go włączyć, nie mo- molotów. Piloci z 31 Bazy opanowali już wymia-
że tego zrobić. Jest to zakazane ze wzglę- „Nie muszę się koncentrować na stałym nę informacji między 12 samolotami oraz
du na ryzyko zakłócenia systemu. obserwowaniu dowódcy ugrupowania”, między stacją naziemną a samolotami,
komentuje dowódca klucza lotniczego kpt. z podawaniem symulowanych celów włącz-
KORZYŚCI DLA PILOTA pil. Adam „Monk” Kalinowski. Wyja- nie. Teraz pracują nad podłączeniem się do
Dzięki LINK-16 pilot w każdej chwili śnia, że LINK-16 pozwala na przykład systemu, w którym pracują duże źródła in-
ma dostęp do potrzebnych informacji, co skrzydłowemu wykonać zadania i odejść formacji, takie jak latający radar AWACS.
pozwala mu podjąć właściwą decyzję. Je- od dowódcy poza zasięg kontaktu wzroko- W październiku czeka ich test wymiany
go konkurent w samolocie pozbawionym wego. Rezygnacja z obowiązku trzymania danych z siłami powietrznymi Danii. 
tego systemu musi więcej przewidywać. się w dokładnym miejscu w szyku pozwa- piotr.laskowski@redakcjawojskowa.pl

WOJSKO PROBLEMY
W lutym bieżącego roku Agencja Mie-
nia Wojskowego ogłosiła przetarg na do-
stawy indywidualnych i grupowych racji
żywnościowych dla sił zbrojnych. Stanę-
ły do niego cztery firmy, między innymi
współpracujący z wojskiem od 13 lat zie-
lonogórski Arpol. Choć firma zajmowa-
ła się dostarczaniem wojsku racji żyw-
nościowych od lat, tym razem przetarg
przegrała. Krajowa Izba Odwoławcza
rozstrzygnęła odwołanie Arpolu na jego
niekorzyść, w związku z czym AMW
w kwietniu wybrała wykonawców z naj-
Przepychanki
MAGDALENA KOWALSKA -
-SENDEK
W ostatnim czasie pojawiły się informacje o tym,

jakoby na początku przyszłego roku do żołnierzy
w Czadzie i Afganistanie miała trafić felerna
żywność. Wieloletni dostawca Ministerstwa Obrony
Narodowej alarmuje, że mogą zostać złamane
zasady bezpieczeństwa żywności.
korzystniejszą ofertą. To jednak nie za-
kończyło sprawy, ponieważ Arpol nie da-
wał za wygraną. Wszystkie protesty fir-
my zostały jednak oddalone zarówno
przez AMW, Krajową Izbę Odwoławczą,
jak i z końcem maja br. przez Sąd Okrę-
gowy w Warszawie.
Po zakończeniu sprawy sądowej agen-
cja podpisała trzyletnie kontrakty na do-
stawę racji paczkowanych z trzema wy-
konawcami: Polaris – dostawa należno-
ści paczkowanej „S-1” o wartości 8 mi-
lionów 80 tysięcy złotych, Edpol – do-
stawa należności paczkowanych „WS-5”
i „WS-10” (dla pięciu i dziesięciu żołnie-
rzy) o wartości: „WS-5” – 5 milionów
217 tysięcy złotych i „WS-10” – 3 milio-
ny 170 tysięcy złotych oraz Arpol – do-
stawa należności paczkowanych dla ma-
rynarzy „WSm-5” i „WSm-10” o war-
tości: „WSm-5” – 1 milion 145 tysiące Konkurencja
złotych i „WSm-10” – 1 milion 565 ty- o unieważnienie umów. Zamierzam się
sięcy złotych. odwoływać”, zapowiada prezes zielono- AMW twierdzi, że głównym problemem fir-
górskiej firmy Michał Kozera. Jednak my Arpol jest pojawienie się silnej konku-
Problemy z serem jak informuje Małgorzata Golińska, rencji na dotychczas zmonopolizowanym
„Przetarg organizowany przez AMW rzecznik prasowy AMW, Krajowa Izba przez dwie firmy rynku dostawców należ-
to dla mnie jeden wielki skandal. Co Odwoławcza i sąd okręgowy uznali, że ności paczkowanych. Prezes Arpolu uwa-
prawda podpisano już nowe umowy, ale agencja działała zgodnie z prawem za- ża jednak, że problemy z nowymi produk-
według mnie zostały one zawarte z na- mówień publicznych. Przepychanki bi- tami żywnościowymi firma poruszała dłu-
ruszeniem przepisów ustawy o zamówie- znesowe stały się jednak powodem na- go przed ogłoszeniem przetargu, zgłasza-
niach publicznych. Dlatego wystąpiliśmy głośnienia sprawy w prasie. Zgodnie jąc własne uwagi do norm obronnych.

| | | | | | | |
z informacjami Inspekto- rium Chłodnictwa w Łodzi, a koncentra- temperatury kształtują się innaczej niż
ratu Wsparcia Sił Zbroj- tu kompotu w Wojskowym Ośrodku Ba- w Polsce. Wystarczy przerwać choćby
nych, w 2006 roku w nor- dawczo-Wdrożeniowym Służby Żyw- na chwilę łańcuch transportowy i ma-
mach obronnych dotyczą- nościowej”, podaje wydział prasowy IW my kłopot. A przecież nikt nie trans-
cych racji żywnościowych SZ. Małgorzata Golińska twierdzi, że portuje żywności w klimatyzowanych
pojawiły się dwa nowe pro- opinie głoszone przez firmę Arpol są nie- wozach. Tymczasem AMW zmusza do-
dukty: ser topiony i koncen- uzasadnione i mają na celu jedynie two- stawców do tego, by racje żywnościo-
trat kompotu. Kozera twier- rzenie szumu informacyjnego, który we były przechowywane w warunkach
dzi, że produkty takie mogą w żaden sposób nie jest uzasadniony me- zdecydowanie odbiegających od tych
stanowić realne zagrożenie rytorycznie. Agencja zaznacza, że w do- zawartych w normach obronnych”, mó-
dla zdrowia żołnie- stawach realizowa- wi prezes Arpolu.
rzy. Zamieszanie wokół nych na podstawie Agencja odcina się od tych rewela-
„Martwi mnie, że problemu z żywnością umów zawieranych cji, twierdząc jednoznacznie, że norm
wojsko nie przeba- przez AMW nie ma nie zmieniono, postawione zostały na-
dało tych produk- z pewnością nie służy żywności nieprze- tomiast dodatkowo ostrzejsze wyma-
tów w żadnym akre- badanej. Zgodnie gania dla konserw mięsnych odnośnie
dytowanym labo- spokojowi żołnierzy z normami obron- do terminu ważności i warunków prze-
ratorium. Wysyła- pełniących obowiązki nymi, w tym szcze- chowywania (NO-89-A201:2006
jąc ser topiony do gólnie w zakresie – temperatura przechowywania do
Afryki, trzeba w polskich produktów pocho- 18 stopni C; dopuszczono jej podnie-
brać pod uwagę kontyngentach dzenia zwierzęcego sienie do 25 stopni C, lecz nie dłużej
klimat, w którym (konserw mięsnych niż 30 dni w roku). Kierownictwo Ar-
stacjonują żołnierze”, twier- i drobiowych), mogą być one odebrane
dzi prezes Arpolu. Kozera przez przedstawiciela 102 Rejonowego Dostawy żywności
zaznacza, że wysłał do Przedstawicielstwa Wojskowego tylko po
AMW wniosek o zamianę okazaniu badań z laboratorium posiada- AMW udziela zamówień publicznych na
sera topionego na inny pro- jącego akredytację. Dopiero przedsta- dostawy żywności w imieniu ministra
dukt, choćby pasztet wiejski. wienie takich badań jest podstawą do dal- obrony narodowej. Robi to na podstawie
Nadmienia także, że już szych czynności odbiorczych. Żadna par- opisu przedmiotu zamówienia określo-
przeszło dwa lata temu infor- tia żywności bez takich badań nie może nego przez gestora, którym w odniesie-
mował różne instytucje woj- być wprowadzona do obrotu. niu do żywności jest Inspektorat
skowe, że może powstać Podczas badań laboratoryjnych Wsparcia Sił Zbrojnych.
problem z serem. „esek”, to znaczy racji żywnościowych
„Teraz wychodzi na mo- S1, stwierdzono, że ser topiony w pusz- polu zauważa, że dla potwierdzenia
je. Ser psuje się nawet w wa- ce ulega bombażowi mikrobiologicz- tych nowych, ostrzejszych wymagań
runkach laboratoryjnych. nemu (czyli charakterystycznemu wy- AMW nie żądała od dostawcy przedło-
Po ostatnim przetargu stra- dęciu denka puszki, które wywołane żenia żadnych badań, wystarczyło tyl-
ciłem jednak złudzenia, że jest niewłaściwym przygotowaniem ko oświadczenie. – Dla mnie więc trwa-
rozum idzie w parze z bez- produktu lub jego psuciem się). Prob- łość składników żywieniowych będzie
pieczeństwem żołnierzy. lemy zostały jednak zażegnane, bo wy- bezpośrednio sprawdzana na żołnie-
Najbardziej martwi mnie konawca, jak twierdzi AMW, wystąpił rzach w Czadzie i Afganistanie – pro-
to, że żaden z organów o zastąpienie tego produktu inną kon- gnozuje Kozera. Zarzut ten odpiera
.SXC.HU
wojskowych, do których serwą, na co przystał Inspektorat Agencja Mienia Wojskowego stwierdza-

zwróciliśmy się z tym Wsparcia SZ. Kozera twierdzi, że jed- jąc, że dostawca zawsze zobowiązany
DMOWSKI/WWW
problemem, nie potrafi norazowa (dotycząca tylko jednej do- jest do wystawienia karty gwarancyjnej.
się w tej sytuacji odna- stawy) zamiana sera topionego w ża- Jeżeli nie chce podjąć takiego zobowią-
leźć. Wszyscy uważają, den sposób problemu nie rozwiązuje. zania bądź nie jest w stanie go spełnić,
że jest dobrze i nikogo nie Szef Arpolu podkreśla, że zestawy za- może nie ubiegać się o kontrakt.
GRAFIKA: MARCIN
interesuje bezpieczeń- wierające ser topiony będą dostarcza- Zamieszanie wokół problemu z żyw-
stwo wojska”, dodaje. ne przez blisko trzy lata. nością z pewnością nie służy spokojo-
Jednym z zarzutów, jakie prezes firmy wi żołnierzy pełniących obowiązki
Zgodnie z prawem Arpol wysuwa wobec Agencji Mienia w polskich kontyngentach. Jeżeli jed-
Inspektorat Wsparcia Wojskowego, jest to, że przetarg prze- nak rzeczywiście, a tak właśnie twier-
SZ zdecydowanie zaprze- prowadzono z bezprawną zmianą norm dzi prezes zielonogórskiej firmy, ist-
cza informacjom, jakoby wprowadzone obronnych. Zgodnie z przepisami, nor- nieją uchybienia w procesie produkcji,
do racji produkty nie były badane. my te mogą być zmienione wyłącznie co może przełożyć się na zdrowie żoł-
„Zarówno na ser topiony, jak i na kon- przez ministra obrony narodowej. nierzy, warto poruszyć ten temat. Żoł-
centrat kompotu mamy badania potwier- nierz, który jedzie na dwunastogodzin-
dzające możliwości wyprodukowania Normy obronne ny patrol, musi zjeść swoją „eskę” i nie
wyrobów o parametrach określonych „Normy obronne mówią, że racje powinien się przy tym zastanawiać, czy
w normach, w tym wymagany w racjach żywnościowe powinno się przechowy- to przypadkiem nie ta wadliwa partia,
żywnościowych okres przydatności do wać w temperaturze do 18 stopni. Są o której pisano w gazetach. 
spożycia. Badania sera topionego prze- to jednak normy dostosowane do na- magdalena.kowalska@
prowadzono w Centralnym Laborato- szego klimatu, a na misjach średnie redakcjawojskowa.pl

WOJSKO PROBLEMY
BEZPIECZEŃSTWO
by porozmawiać z Ada- Lot trwa już kilka długich, męczących mowy o walce, o strzelaninie w piekiel-
mem, Marcinem i Krzysz- godzin i nic się nie dzieje. Nagle słychać nej ciasnocie, w rozhisteryzowanym tłu-
tofem, funkcjonariuszami szarpaninę, krzyki, padają strzały. Bu- mie. Ocena sytuacji, podjęcie decyzji i
Straży Granicznej, którzy dzący się pasażerowie z tylnych siedzeń wyeliminowanie zagrożenia... albo ab-
nie tylko przelatali wiele nie są w stanie dostrzec, co dzieje się solutna porażka. Nie ma bowiem w tej
setek godzin na pokładach samolotów, z przodu. A maszyna zaczyna właśnie robocie ocen pośrednich, nie ma popra-
ale również tworzyli w Polsce formację bardzo gwałtownie manewrować, spa- wek, jest celujący albo pała”.
sky marshali, musieliśmy uzyskać zgo- dają z półki maski, gaśnie światło. Prze-
dę w Zarządzie Zabezpieczenia Działań konanie, że samolot spada, powoduje NATURALNE ŚRODOWISKO
Straży Granicznej. Tam zaś powiedzia- wybuch zbiorowej histerii, nawoływa- Gdy w 2004 roku zapadła decyzja
no otwarcie: nia w wielu językach, płacz dzieci... o tworzeniu nowej służby, z najlepszych,
Sky marshale od 2004 roku pełnią na pokładach polskich samolotów

funkcję ostatniego zaworu bezpieczeństwa antyterrorystycznego na wypadek, gdyby
się okazało, że naziemny system ochronny po prostu zawiódł.
PIOTR BERNABIUK
PODNIEBNI SZERYFOWIE
Terroryści często są skrajnie zdeterminowani, działają bez żadnych ograniczeń prawnych czy moralnych. Instruktorzy szkolący sky marshali uczą, że nie można w żadnym przypadku lekceważyć
„Nie ma dla nas nic ważniejszego od Niektórzy wstają, przewracają się... najbardziej doświadczonych ludzi za-
strzeżenia tajemnicy systemu operacyj- W tym rozgardiaszu zupełnie nie słychać, częto formować zespół organizacyjny,
nego oraz taktyki stosowanej przez funk- że ktoś krzyczy: straż graniczna!”. następnie ogłoszono nabór funkcjona-
cjonariuszy sprawujących warty ochron- Szkolenie funkcjonariuszy prowadzo- riuszy SG do służby na pokładach stat-
ne na pokładach samolotów, jednakże ne jest w taki sposób, by ten sen nigdy ków powietrznych. Mimo surowych kry-
zdajemy sobie sprawę, że mówienie i pi- nie stał się rzeczywistością. Scenariusz teriów, znaleziono ich we własnych sze-
sanie na ten temat, uświadamianie prob- tego snu na jawie powinien więc regach, bez konieczności werbowania
lemu pasażerom linii lotniczych jest ele- wyglądać zdaniem mojego rozmówcy kandydatów z zewnątrz. Ochotnicy
mentem bezpieczeństwa lotów”. następująco: przeszli bardzo ostrą selekcję, w pierw-
„Czy wiesz jak wygląda koszmarny „Sky marshale po pięciu godzinach szym rzucie z grupy kilkuset wybrano
sen sky marshala?”, pyta Krzysztof. jednego z wieluset lotów, podczas któ- jedynie garstkę, którą niemal natych-
„Pokład samolotu, trzydzieści rzędów rych dotąd nic złego się nie działo, miast wysłano na szkolenie za ocean.
siedzeń, wszystkie fotele wypełnione w ułamku sekundy wyrywają się z po- Nie było już bowiem czasu na wydep-
pasażerami. Znajdujemy się pośrodku zornego letargu, oceniają sytuację tywanie krok po kroku własnych ście-
Atlantyku, nie ma turbulencji, stewar- i w jakimś niewyobrażalnie krótkim cza- żek, należało się uczyć od liderów, mię-
desa podaje napoje, zachodzi słońce... sie podejmują działanie. Nie może być dzy innymi od Niemców i Amerykanów,

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE ||
HISTORIAHISTORIA | |
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY
mających w tej dziedzinie znaczący do- wadzeniem do wart na pokładach: nagle w ciągu kilkudziesięciu godzin ma-
robek i doświadczenie. „Z czasem samoloty i porty lotnicze my dwa zdarzenia, w których piloci decy-
Co jest do dziś dla funkcjonariuszy peł- stają się naszym naturalnym środowi- dują się na awaryjne lądowanie na terenie
niących warty ochronne na pokładach sa- skiem, zachowujemy się tam tak, naszego kraju. W pierwszym pasażer twier-
molotów najtrudniejsze? Moi rozmówcy jakbyśmy nic innego nie robili przez dzi, że właśnie wszystkich zabije, bo jest
są w tej kwestii jednomyślni: całe życie”. terrorystą. Pilot podejmuje więc decyzję
„Z pewnością odnalezienie się na lot- Jak sobie wyobrażają przeciwnika? o lądowaniu. Kilkanaście godzin później
nisku, a następnie w samolocie. Musi- Zdaniem Marcina, instruktorzy przygo- podobna sytuacja – awanturujący się, pija-
my poruszać się tam pewnie i swobod- towujący sky mashali do pracy widzą ny pasażer doprowadza do takiego zagro-
nie, nie zwracając na siebie niczyjej go bardzo realnie: żenia, że lot zostaje przerwany”.
uwagi, sprawiać wrażenie pasażerów „Ludzi, którzy staną po drugiej stro-
korzystających po raz setny czy pięćset- nie, w żadnym przypadku nie należy lek- CZUŁA ZAPORA
ny z usług linii lotniczych”. ceważyć. Mogą bowiem latać miesiąca- Sky marshale to wyjątkowo ciężka służ-
A tej naturalności nie można wypra- mi, obserwować, przygotowywać się ba, chociaż być może z pozoru na taką nie
cować inaczej niż poprzez praktykę. Po w szczegółach, mieć nieograniczone wygląda. Wartownicy siedzą na pokładzie
prostu trzeba sobie po świecie polatać. wręcz środki finansowe i profesjonalne samolotu między pasażerami, pilnując,
„Znaczący dorobek zebraliśmy w tej przygotowanie bojowe. Co najgorsze, żeby „nic nie wybuchło”. Nie jest jednak
dziedzinie podczas lotów deportacyj- skrajnie zdeterminowani, działający bez tak, że funkcjonariusz wsiada i leci... Pro-
nych”, mówi Krzysztof. Marcin, zastrze- żadnych ograniczeń prawnych czy mo- stocie stosowanej przez nich taktyki towa-
ga jednak natychmiast, by nie mieszać ralnych, jeśli nie zostaną wcześniej na- rzyszy bowiem niesłychanie skompliko-
ze sobą dwóch spraw: wart ochronnych mierzeni, pierwsi wykonają ruch”. wany proces wcześniejszego planowania.
Wszystko, co dotyczy bezpieczeństwa lo-
tu, cała wielka robota wykonywana jest
wcześniej, na ziemi. Krzysztof oddaje ho-
nor kolegom:
„Niezwykle ważną rolę odgrywają
funkcjonariusze z Nadwiślańskiego Od-
działu SG, z lotniskową grupą interwen-
cyjną na czele, stanowiący dla osób nie-
pożądanych ostatnią zaporę przed wej-
ściem na pokład. Ta zapora działa nie-
zwykle czule, wystarczy bowiem naj-
mniejsza przesłanka dotycząca zagro-
żenia, a samolot z pewnością nie wzbi-
je się w powietrze, zaś podejrzani zo-
staną zatrzymani. Nikt bowiem nie bę-
dzie szafował zdrowiem czy życiem pa-
sażerów. Nikt nie wprowadzi uzbrojo-
nych ludzi na pokład samolotu jedynie
po to, by dramatyczne wydarzenia roz-
strzygnęły się powietrzu”.
Ostatnie pytanie: dlaczego rolę ochro-
KRZYSZTOF NIEMIEC (3)
ny statków powietrznych powierzono

Straży Granicznej? W Polsce, nie ma co
ukrywać, w okresie przemian ustrojo-
wych temat gdzieś się zagubił, jakby nie
ludzi, którzy staną po drugiej stronie. Na pokładzie nie można szafować zdrowiem czy życiem pasażerów.
było problemu. Do 2002 roku nikt tej lu-
ki nie wypełniał profesjonalnie, przede
Nowa era „Nie można jednakże ograniczać się wszystkim zaś brakowało jasnego spre-
do wizji terrorysty profesjonalisty”, cyzowania kompetencji i odpowiedzial-
P o atakach terrorystycznych na
Pentagon i wieże World Trade Center
11 września 2001 roku rozpoczęła się no-
idzie w sukurs koledze Adam, „bowiem
znacznie częściej zdarzają się ataki sza-
leńców, ludzi, którym uroi się coś w gło-
ności, dopasowania kolejnych koncepcji
do prawa międzynarodowego. Wreszcie
zadecydowano, że jedyną instytucją usta-
wa era w podejściu do ochrony komunika- wie. A do głowy nikomu nie zajrzymy. wowo uprawnioną do sprawowania takiej
cji lotniczej. Włączyliśmy się w ten nurt Największym niebezpieczeństwem jest funkcji jest Straż Graniczna. Formacja
z niewielkim opóźnieniem, dziś jednakże jednak to, że gościa, który, obudziwszy ma bowiem za zadanie ochronę granicy
polscy sky marshale są pełnoprawnymi oby- się rano, postanowi porwać samolot, nie państwowej, a pokład samolotu, również
watelami międzynarodowego środowiska. możemy potraktować jako nieszkodli- poza granicami, stanowi terytorium Pol-
wego amatora”. ski. Chronią więc w ten sposób naszych
na pokładach samolotów i deportacji Sky marshale nie są przesądni, ale obywateli tam, gdzie zgodnie z prawem
lotniczych, chociaż obiema zajmuje się Krzysztof uważa, że nie należy kusić nie ma dostępu żołnierz ani policjant. 
ten sam Zarząd Zabezpieczenia Działań losu: piotr.bernabiuk@redakcjawojskowa.pl
Straży Granicznej. Potwierdza, że de- „Przez kilka lat, odkąd istnieje nasza for-
portacje są znakomitą praktyką, wpro- macja, nic złego u nas się nie działo, a tu Zdjęcia pochodzą ze szkolenia sky marshali

AAAAAAA SZKOLNICTWO
WOJSKO AAAAAAAA
Najlepsi słuchacze szkół podoficerskich mogą wybrać jednostkę,
do której chcą trafić po zakończeniu nauki. Dowództwo Wojsk
Lądowych zachwala to rozwiązanie jako prosty i skuteczny sposób
na to, by elewi przykładali się do nauki. Czy tak jest rzeczywiście?
ETATOWY WYŚCIG
KRZYSZTOF WILEWSKI
acek wybrał wojsko, gdyż – jak ści od zajmowanych lokat motywuje do uki. Jak jednak wygląda to od strony przy-
mówi – i tak niczego lepszego by osiągania jak najwyższych wyników w na- szłego podoficera?
nie wymyślił. A armia da mu pra- uce i służbie przez cały okres szkolenio- „To taka szklanka do połowy pełna. Od
cę, dach nad głową i pewną eme- wy”, komentował. Podobnego zdania jest samego początku wiadomo, kto ma szan-
ryturę. Pochodzi ze wschodu na- rzecznik toruńskiej Szkoły Podoficerskiej sę na to, by znaleźć się na początku listy,
szego kraju, gdzie bezrobocie Wojsk Lądowych st. Możliwość wyboru a kto musi pogodzić się
nadal sięga powyżej kilkunastu procent, chor. Zbigniew Płacz- z tym, że gdy stanie do
więc każde dobre i pewne zatrudnienie jest kiewicz. miejsca służby, gdy etatów rozmów kadrowych, to
tam na wagę złota. Do szkoły podoficer- „To jest proste i sku- w „elitarnych” przedstawiona mu lista
skiej nie zgłosił się od razu. teczne rozwiązanie pro- jednostek będzie bardzo
„Najpierw chciałem spróbować sił w Po- blemu zmotywowania jednostkach z każdym krótka”, mówił jeden
licji, ale dostanie się do Szczytna graniczy młodych ludzi do nauki.
rokiem coraz mniej, jest z absolwentów toruń-
z cudem. Stwierdziłem więc, że może ar- Dzięki niemu wiedzą, skiej szkoły podoficer-
mia. Niestety, nie przeszedłem eliminacji że warto się uczyć, bo dla młodych żołnierzy skiej. Narzekał również,
we wrocławskiej uczelni, więc zostały mi jeśli będą mieli dobre że tylko ci, którzy potra-
nie do pogardzenia
szkoły podoficerskie. Wybrałem tę w To- wyniki, będą mogli wy- fią się „zakręcić” gdzie
runiu, bo jest najbliżej domu”, wyjaśnia. brać sobie interesującą ich jednostkę”. trzeba, znają dobrze język angielski i są pół
Kilka tygodni temu, po jedenastomiesięcz- zawodowymi sportowcami, mają szansę na
nym szkoleniu, Jacek zakończył naukę DO POŁOWY PUSTA to, by znaleźć się w czołówce. Ci, którzy
w toruńskiej szkole. Ze swoją średnią upla- Przypatrując się z bliska temu systemo- znają słabiej język, wf. mają na normalnym
sował się mniej więcej w połowie ponad- wi, opartemu na zasadzie kija i marchew- poziomie, są średniakami od początku i nie
sześćdziesięcioosobowej grupy elewów. ki, nie można mu nic zarzucić. Możliwość mają szans tego zmienić.
To, jakie zajął miejsce, miało decydujące wyboru miejsca służby – gdy etatów w „eli-
znaczenie przy wyborze jednostki, do któ- tarnych” jednostkach jest z każdym rokiem JAK W SPORCIE
rej trafił na pierwsze stanowisko służbowe. coraz mniej, a kolejka chętnych coraz dłuż- Z tymi zarzutami absolutnie nie zgadza
Od dłuższego czasu w szkołach podoficer- sza – jest dla młodych żołnierzy nie do po- się rzecznik prasowy toruńskiej szkoły pod-
skich w naszym kraju obowiązuje bowiem gardzenia. Elew, który chciałby służyć na oficerskiej. Chorąży Płaczkiewicz podkre-
zasada, że najlepsi mają prawo wyboru, przykład w 25 Brygadzie Kawalerii Po- śla, że owszem dobra znajomość języka an-
gdzie chcą służyć. Takie rozwiązanie za- wietrznej, 12 Brygadzie Zmechanizowanej gielskiego pomaga, ale to tylko jeden z wie-
chwala rzecznik dowódcy Wojsk Lądo- czy 17 Brygadzie Zmechanizowanej, ma lu przedmiotów, które wpływają na śred-
wych ppłk Sławomir Lewandowski. więc o co walczyć. Z punktu widzenia szkół nią ocenę na koniec nauki. Dodaje, że
„Możliwość wyboru jednostki wojsko- to idealna sytuacja, gdy uczniowie – słu- przedmiotów specjalistycznych jest tak du-
wej przez absolwentów szkoły w zależno- chacze są dodatkowo zmotywowani do na- żo, że nawet osoby słabsze z języków ob-

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE
HISTORIAHISTORIA| || | |
MILITARIAMILITARIA ||
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY || ||
ŚWIAT TO I OWO |
ZBIGNIEW PŁACZKIEWICZ
cych mają szansę pokazać swoje zaanga-

żowanie i chęć do pracy, a to gwarantuje
rywalizację opartą na zasadach fair play.
„Bardzo się staramy, aby każdy ze słu-
chaczy naszej szkoły miał równe szanse.
Nikogo nie faworyzujemy, nie wyróżnia-
my. To jest trochę jak w sporcie. Na starcie
wyścigu każdy wyrusza z tej samej pozy-
cji”, wyjaśniał.
Zasada, że najlepsi młodzi podoficero-
wie mogą wybierać jednostki, do których
trafią na pierwsze stanowiska służbowe, ja-
ko forma nagrody za pracę podczas jede-
nasto- lub dziesięciomiesięcznej nauki
w szkole podoficerskiej, jest oparta na pro-
stych i jasnych regułach. Starasz się, pra-
cujesz – masz szansę na nagrodę. Zarzuty
typu, że ktoś ma łatwiej, że z góry wiado-
mo, kto będzie najlepszy, że po co się sta-
rać, skoro miejsc w najlepszych jednost-
kach jest i tak niewiele, niezbyt dobrze
świadczą nie o przyjętym w naszej armii
systemie, ale o osobach, które je wygłasza-
ją. O tym, że już od momentu włożenia
munduru coś im nie pasuje, coś nie gra.
A może lepiej zacisnąć zęby i nawet gdy
jest się słabszym na starcie, pokazać wszyst-
kim, że i tak można być lepszym od in-
nych? To wola walki i profesjonalizm są
poszukiwane przez naszą armię, a nie mal-
kontenctwo, którego nigdy w niej nie
brakowało. 
krzysztof.wilewski@redakcjawojskowa.pl

PORADY PRAWO
Masz problem?
Odprawa mieszkaniowa wem okresu wymaganego do
§ Jestem żołnierzem zawodowym w służbie stałej, w sierpniu mi-
nie mi 15 lat służby zawodowej. Na podstawie decyzji dyrekto-
nabycia uprawnień do emery-
tury wojskowej, w przypadku
ra WAM przyznano mi osobną kwaterę stałą, w której prawo za- wypowiedzenia mu stosunku
mieszkiwania mają moja była żona i dwójka dzieci. Jestem po roz- służbowego zawodowej służby
wodzie i chcę dokonać podziału majątku. To mieszkanie nie stano- wojskowej przez właściwy or-
wi mojej własności i dlatego zamierzam zrezygnować z kwatery sta- gan wojskowy (art. 23 ust. 1
łej w zamian za odprawę mieszkaniową. Jak wiadomo, mieszkanie pkt 1 a. ustawy z 22 czerwca
należy opuścić w ciągu miesiąca. Czy w takim przypadku wystarczy 1995 r. o zakwaterowaniu Sił
wypłacenie już byłej żonie połowy wartości odprawy, czy też jestem Zbrojnych Rzeczypospolitej
zobowiązany zapewnić jej jeszcze dodatkowo lokal zastępczy? Czy Polskiej, DzU z 2005 r. nr 41,
w ogóle jestem zobowiązany do wypłaty połowy tej wartości? Co poz. 398 t.j. ze zm.).
w przypadku, gdy była małżonka zagrozi, że nie opuści lokalu na-
Wraz z otrzymaniem odprawy
wet po wypłaceniu połowy wartości odprawy?
mieszkaniowej żołnierz służby
W odpowiedzi na powyższe
pytanie należy przede
wszystkim wskazać, że jedną
łej z zawodowej służby wojsko-
wej, zamieszkałego w kwate-
rze, o ile nabył on prawo do
stałej i osoby wspólnie z nim za-
mieszkujące są zobowiązani
przekazać do dyspozycji
z okoliczności uprawniających emerytury wojskowej bądź woj- Wojskowej Agencji
do otrzymania odprawy miesz- skowej renty inwalidzkiej lub Mieszkaniowej lokal mieszkalny,
kaniowej jest zwolnienie żoł- został zwolniony z zawodowej w którym zamieszkują (art. 41
nierza zawodowego służby sta- służby wojskowej przed upły- ust. 1 pkt 1 ustawy).
WF a nagroda
§ Czy w świetle obowiązują-
cych przepisów prawnych
niezaliczony egzamin ze spraw-
ności fizycznej żołnierzy zawo-
dowych w Siłach Zbrojnych RP
jest podstawą do nieprzyznania
wyróżnienia (uznaniowej nagro-
dy pieniężnej)?
S tosownie do obowiązującego
przepisu pkt 1 ppkt 3 decyzji
nr 385/MON z 17 grudnia
2004 r. w sprawie nieudzielania
nagród pieniężnych i rzeczowych
żołnierzom zawodowym w okre-
ślonych sytuacjach (zmienionej
decyzją nr 41/MON z 8 lutego
2006 r.), nie udziela się nagród
pieniężnych i rzeczowych żołnie-
rzom zawodowym, którzy nie
uczestniczyli w rocznym spraw-
dzianie sprawności fizycznej
z przyczyn nieusprawiedliwio-
nych, a także żołnierzom zawo-
dowym, którzy z tego sprawdzia-
nu otrzymali ocenę niedostatecz-
ną lub dostateczną.

| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | |
W przypadku nieopuszczenia go liczności, które uprawniają żoł- CENTRUM SZKOLENIA MARYNARKI WOJENNEJ
przez wszystkie osoby w terminie nierza do otrzymania odprawy im. wiceadmirała Józefa Unruga w Ustce
30 dni od dnia doręczenia we- (art. 47 ust. 1 i 2 ustawy). www.csz.mw.mil.pl
zwania do opuszczenia mieszka- Ponadto, z treści pytania wynika,
nia będą one zobowiązane do za- że żołnierz, nabywając uprawnie- OFERTA SŁUŻBY DLA OCHOTNIKÓW!
płaty, oprócz opłat za używanie nia do uzyskania odprawy miesz- 4 listopada 2008 roku w Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej w Ust-
lokalu i opłat pośrednich, również kaniowej, miał już orzeczony roz- ce rozpoczyna się pilotażowe szkolenie według nowego modelu w warun-
odszkodowania w wysokości wód, w związku z którym ustała kach profesjonalizacji sił zbrojnych. Jest to szkolenie dla ochotników – kan-
dydatów na marynarzy zawodowych. Oznacza to, że kandydatem na ma-
200 procent wartości tych opłat także wspólność małżeńska marynarza zawodowego może zostać osoba, która wcześniej nie odbywała
za każdy rozpoczęty miesiąc jątkowa, wobec czego należy zasadniczej służby wojskowej. Wystarczy, że za pośrednictwem Wojsko-
(art. 41 ust. 6). Dalsze zamieszki- stwierdzić, iż wszelkie przedmio- wej Komendy Uzupełnień zgłosi akces do Marynarki Wojennej, a następ-
wanie powyżej trzech miesięcy od ty majątkowe nabyte po uprawo- nie przejdzie szkolenie podstawowe i specjalistyczne w Ustce.
dnia upływu terminu wskazanego mocnieniu się wyroku rozwiązu- Uwaga! Liczba miejsc jest ograniczona
w wezwaniu do opuszczenia loka- jącego małżeństwo nie stanowią Szkolenie prowadzone będzie w następujących specjalnościach:
lu jest podstawą przymusowego majątku wspólnego i nie wcho- a) okrętowych:
wykwaterowania przez dyrektora dzą w skład masy majątkowej • obsługa radiostacji okrętowej;
oddziału regionalnego agencji podlegającej podziałowi. Zatem, • obsługa artylerii okrętowej;
w asyście żandarmerii lub policji. biorąc pod uwagę również to, że • obsługa okrętowych urządzeń nawigacyjnych;
• obsługa silników spalinowych;
Wykwaterowanie to obejmuje odprawa mieszkaniowa jest • obsługa urządzeń elektrotechnicznych.
zarówno żołnierza, jak i osoby świadczeniem ściśle związanym
b) brzegowych:
wspólnie z nim zamieszkujące z pełnioną przez żołnierza zawo- • obsługa urządzeń nasłuchu radiowego;
i przeprowadzane jest na podsta- dowego służbą, należy przychylić • obsługa armaty przeciwlotniczej.
wie przepisów o postępowaniu się do stanowiska, iż nie musi on Uwaga! Nadanie specjalności wojskowej nastąpi po okresie szkolenia pod-
egzekucyjnym w administracji. w sytuacji przyznania owej od- stawowego w wyniku weryfikacji przez specjalnie powołaną komisję.
Jeśli zaś chodzi o kwestię wypła- prawy po orzeczonym rozwodzie
ty odprawy mieszkaniowej, to na- przekazywać jej części byłej żo- Charakterystyka szkolenia:
leży zauważyć, że świadczenie to nie, jak również nie ma obowiąz- Wszyscy kandydaci na marynarzy zawodowych przejdą trzymiesięczne
wypłacane jest bezpośrednio żoł- ku zapewnienia byłej już małżon- szkolenie podstawowe. Po jego pozytywnej weryfikacji w formie egzami-
nu będą kwalifikowani przez komisję do poszczególnych specjalności woj-
nierzowi zawodowemu na pod- ce lokalu zastępczego, bowiem skowych morskich i brzegowych. Okres szkolenia dla specjalności mor-
stawie umowy z dyrektorem od- takiego obowiązku nie nakłada skich będzie wynosił sześć miesięcy, natomiast dla specjalności brzego-
działu regionalnego Agencji na niego ww. ustawa. wych cztery miesiące. Zajęcia będą realizowane z wykorzystaniem nowo-
Mienia Wojskowego, która zosta- Magdalena Osiecka czesnej bazy dydaktycznej (m.in.: symulatora mostka nawigacyjnego, na-
je zawarta po przedstawieniu do- Kancelaria Radców Prawnych s.c. słuchu radiowego, siłowni okrętowej), która spełnia wymogi Międzynaro-
dowej Organizacji Morskiej (IMO).
kumentów wskazujących na oko- K. J. Przymęccy
MOŻLIWOŚĆ ZDOBYCIA KWALIFIKACJI CYWILNYCH !!!
Wszyscy kandydaci, którzy przejdą szkolenie specjalistyczne w specjalno-
DYŻUR TELEFONICZNY ściach morskich, otrzymają oprócz wykształcenia wojskowego, kwalifika-
cje cywilne (zgodnie z międzynarodowymi i krajowymi aktami prawnymi)
24 września (środa) o godzinie 15 w siedzibie Redakcji Wojsko- odpowiadające stanowisku młodszego marynarza na statkach. W ramach
wej pod telefonem 621 16 51 dyżurować będzie prezes Wojsko- szkolenia jego uczestnicy otrzymają certyfikaty ukończenia:
wej Agencji Mieszkaniowej Paweł Kossecki. Będzie odpowiadał • kursu elementarnej pomocy medycznej;
na pytania dotyczące uprawnień mieszkaniowych i przyszłej poli- • kursu w zakresie bezpieczeństwa własnego i odpowiedzialności wspól-
tyki mieszkaniowej żołnierzy zawodowych. Zapraszamy. nej na statku;
• kursu w zakresie indywidualnych technik ratunkowych;
• kursu w zakresie ochrony przeciwpożarowej – stopień podstawowy;
CO NOWEGO • kursu w zakresie uprawnień energetycznych.
§ W Monitorze Polskim nr 63 z 2008 r. ukazało się posta-

nowienie prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej z 28 sierp-
WYMAGANIA:
O powołanie do służby kandydackiej może ubiegać się osoba spełniają-
nia 2008 r. o przedłużeniu okresu użycia Polskiego Kontyn- ca następujące warunki:
gentu Wojskowego w Tymczasowych Siłach Organizacji Naro- • posiadająca wyłącznie obywatelstwo polskie;
dów Zjednoczonych w Republice Libańskiej (poz. 549). • wiek co najmniej 18 lat;
Zgodnie z tym dokumentem w okresie od 1 września 2008 r. • posiadająca wykształcenie na poziomie co najmniej gimnazjalnym;
do 31 sierpnia 2009 r. Polski Kontyngent Wojskowy, liczący • niekarana sądownie;
• posiadająca zdolność fizyczną i psychiczną do zawodowej służby woj-
do 500 żołnierzy i pracowników wojska, zostanie użyty skowej, ustaloną przez Wojskową Komisję Lekarską.
w Tymczasowych Siłach Organizacji Narodów Zjednoczonych
w Republice Libańskiej.
Osoby zainteresowane służbą w charakterze marynarza zawodowego po-
§
winny zgłaszać swój akces do właściwych, według miejsca zamieszkania,
W Dzienniku Ustaw nr 156 z 2008 r. ukazały się rozporzą-
wojskowych komend uzupełnień.
dzenia ministra obrony narodowej z:
1) 8 sierpnia 2008 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie
równoważników pieniężnych przysługujących w zamian za Szczegółowe informacje można uzyskać:
• w wojskowych komendach uzupełnień;
umundurowanie i wyekwipowanie (poz. 972);
• w Centrum Szkolenia Marynarki Wojennej pod numerami telefonów:
2) 11 sierpnia 2008 r. w sprawie regulaminu wykonywania (0-59) 815 14 92 lub (0-59) 815 12 25
oraz odbywania kar i środków dyscyplinarnych (poz. 973). • w Dowództwie Marynarki Wojennej pod numerami telefonów:
Weszły one w życie 12 września 2008 r. (0-58) 626 37 43 lub (0-58) 626 33 64.

AAAAAAA OKIEM
NASZYM AAAAAAAA
Od 31 sierpnia do 14 września poligon w Nowej Dębie stał się

areną ćwiczeń międzynarodowego batalionu sił pokojowych.
Odbyły się one pod kryptonimem „Kozacki step ’08”.
T rójstronne, polsko-brytyjsko-ukraińskie ćwiczenia organizo-

wane są od 1996 roku w ramach programu „Partnerstwo
dla pokoju”. W tym roku ich gospodarzem była 25 Brygada
Kawalerii Powietrznej z Tomaszowa Mazowieckiego. Do Polski
przyjechali żołnierze 7 Batalionu wchodzącego w skład Royal
Regiment of Scotland z Wielkiej Brytanii oraz kompanii
z 79 Brygady Aeromobilnej z Ukrainy. Sztab batalionu wzmocnili
JACEK MATUSZAK (2)
dwaj oficerowie z Litwy. W sumie ponad 500 żołnierzy, pod do-

wództwem ppłk. Jarosława Niemca, szkoliło się w działaniach,
jakie są wykonywane w ramach misji stabilizacyjnych i pokojo-
wych. Wśród zajęć były m.in. skoki spadochronowe oraz proce-
dury Medevac i Casevac.

ZAPIS ||
ZAPISFORUM ||
FORUMNANA
CELOWNIKU || | |
WOJSKOKULISY
CELOWNIKUWOJSKO | |
KULISYPORADY | |
PORADYPO PO
SŁUŻBIE | |
SŁUŻBIEHISTORIA | |
HISTORIAMILITARIA| |
MILITARIAPRASA | |
PRASAŚWIAT | |
ŚWIATTO TO
I OWO
I OWO
JAC E K M AT U S Z A K

WOJSKO SZKOLNICTWO
DRUGA MŁODOŚĆ
BOGUSŁAW POLITOWSKI
Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lądowych im. gen. Tadeusza Kościuszki obchodzi 65-lecie istnienia.
O leciwej jubilatce jedni mówią, że straciła dawny splendor i czar, inni – że bardzo odmłodniała
i jak dawniej będzie kuźnią generałów.
rzełom nastąpił 1 paździer- jednoroczne studium oficerskie dla absol- W minioną sobotę Wyższą Szkołę Ofi-
nika 2002 roku. Wtedy to na wentów cywilnych uczelni wyższych. In- cerską Wojsk Lądowych opuściło kolej-
mocy rozporządzenia Rady nowacja ta od samego początku budziła nych 237 absolwentów różnych kierunków.
Ministrów, przy wykorzysta- wiele kontrowersji. Zwolennicy tłumaczy- Wśród nich było 47 kobiet. Podchorążych
niu potencjału szkół woj- li, że armia szybciej otrzyma nowych, świa- na pierwszy stopień oficerski promował
skowych z Wrocławia, Po- domych i dobrze przygotowanych fachow- także absolwent słynnego „Zmechu”, szef
znania i Torunia, powołana została do ży- ców. Przeciwnicy z kolei uważali, że cu- Sztabu Generalnego WP generał Franci-
cia Wyższa Szkoła Oficerska Wojsk Lą- dem będzie wykształcenie dobrego dowód- szek Gągor.
dowych z siedzibą we Wrocławiu. Decy- cy w ciągu zaledwie 11 miesięcy. Od początku istnienia uczelni szlify ofi-
zje te wiązały się z kolejnymi zmianami Uczelnie Wojsk Lądowych opuściły od cerskie zdobyło w niej około 26 500 absol-
organizacyjnymi. Obsada etatowa szko- tamtej pory setki oficerów wentów. O ile pierwsze rocz-
ły znów się zmieniła. Nastroje wśród ka- po jednorocznym studium. Od początku niki nowo promowanych do-
dry i pracowników nie były najlepsze. I chyba istotnie stał się cud, istnienia uczelni wódców wyruszały na front
Okazało się jednak, że najistotniejsze bo służą oni dobrze w jed- po zaledwie kilkutygodnio-
zmiany dopiero nadchodzą. 1 września nostkach, w tym także tych szlify oficerskie wym kursie, o tyle teraz jest
2005 roku weszła w życie znowelizowa- operacyjnych, a stopień ich zdobyło w niej czas na spokojne studiowanie.
na ustawa Prawo o szkolnictwie wyż- wykruszania z armii wcale Obecnie szkoła oprócz jedno-
szym. Na podstawie jej zapisu wyższe nie jest tak duży, jak się oba- około 26 500 rocznego studium kształci
szkoły oficerskie uzyskały status publicz- wiano. kandydatów na oficerów na
nych uczelni zawodowych i związaną Gen. dyw. Marek Toma-
absolwentów studiach licencjackich oraz
z tym osobowość prawną. Zmienił się sta- szycki, szef Zarządu Szkolenia Sztabu wspólnie z Politechniką Wrocławską na
tut szkoły. Rozpoczął się proces uwłasz- Generalnego WP, notabene absolwent studiach magisterskich. W niedalekiej per-
czeniowy. wrocławskiej szkoły, dowodził tymi mło- spektywie przewiduje się uruchomienie
dymi oficerami, będąc zarówno dowódcą studiów magisterskich, a także otwarcie
FABRYKA OFICERÓW 10 Brygady Kawalerii Pancernej, jak i do- placówki na środowisko cywilne. Od 2009
Mimo znaczących zmian organizacyj- wódcą pierwszej zmiany PKW w Afga- roku mają zostać uruchomione niestacjo-
nych i programowych każdego roku mu- nistanie. Jak twierdzi, nie różnią się oni narne studia licencjackie na kierunku za-
ry wrocławskiej uczelni opuszczały kolej- niczym od innych, dłużej kształconych rządzanie, a od 2010 studia stacjonarne na
ne szeregi absolwentów. Wprowadzono oficerów. tym kierunku dla studentów cywilnych.

| | | | | | |
FLESZ
KAZUŃ. Delegacja Związku
Oficerów Rezerwy RP im. Marszałka
Józefa Piłsudskiego uczestniczyła
5 września w obchodach święta
2 Mazowieckiej Brygady Saperów. Prezes
Okręgu Mazowieckiego ZOR ppłk rez.
Alfred Kabata w uznaniu jej zasług w do-
tychczasowej współpracy ze związkiem
udekorował sztandar jednostki złotym
medalem „Za Zasługi dla ZOR RP”.
LEGIONOWO. Sztandar ufundo-

wany przez społeczeństwo miasta
i powiatu oraz nazwę wyróżniającą
„Legionowski” otrzymał 1 Batalion
Zaopatrzenia. Decyzją ministra
GRZEGORZ LITWIN
„ZMECHU”
Jednak to niejedyne formy kształcenia.
W szkole prowadzone jest przeszkalanie
kadr rezerwy na potrzeby sił zbrojnych.
nia. Słychać krytykę, że podporucznik
wojsk inżynieryjnych, który trafi do jed-
nostki, owszem, będzie dobrym dowódcą,
BOGUSŁAW POLITOWSKI
obrony narodowej batalion przyjął rów-
nież imię płk. Juliana Sielewicza. W uro-
czystości, która odbyła się 7 września
na Rynku, wzięli udział m.in. dowódca
1 Warszawskiej Dywizji
Zmechanizowanej gen. dyw. Tadeusz
Buk, prezydent miasta Roman
Każdego roku przeszkolenie wojskowe ale po zarządzaniu za nic nie potrafi zbu- Smogorzewski, przedstawiciele
przechodzą tu absolwenci wyższych dować mostu czy drogi. Padają pytania, dla- lokalnych władz oraz organizacji
uczelni w ramach trzymiesięcznych kur- czego przyszli oficerowie nie studiują te- kombatanckich.
sów szkolenia rezerw oraz studenci uczel- go, co przyda im się później w praktyce.
ni cywilnych przez sześć tygodni w trak- Wiedza dowódcza zdobyta w ciągu kilku LUBACZÓW. Na zaproszenie
cie letniej przerwy wakacyjnej. W latach lat studiów zdaniem oponentów wystarczy. Marty Szpyt, dyrektorki Publicznego
2006–2007 przeszkolono tu także ponad Fachowej natomiast nigdy za wiele. Ko- Gimnazjum nr 1 im. Przemysława
tysiąc oficerów na kursach przygotowują- mendant-rektor WSO WL gen. bryg. Ka- Inglota, w Lubaczowie przebywała dele-
cych do objęcia kolejnych stanowisk służ- zimierz Jaklewicz nie ukrywa, że w tych gacja żołnierzy 5 Lubuskiego Pułku
bowych w Siłach Zbrojnych RP. sugestiach jest sporo racji. Wyjaśnia, że Artylerii. Wizyta sulechowskich żołnierzy
W tym roku oprócz 237 wypromowa- w toku zmian uczelnia jak na razie otrzy- połączona była z rocznicą wybuchu II woj-
nych oficerów w uczelni studiuje 159 pod- mała uprawnienia do prowadzenia kształ- ny światowej oraz inauguracją roku szkol-
chorążych drugiego rocznika (studia I stop- cenia na kierunku zarządzanie, jako po- nego. Podczas pobytu w Lubaczowie
nia), 85 czwartego rocznika (studia II stop- krewnego z procesem dowodzenia. Na wię- żołnierze odwiedzili m.in. Muzeum
nia) oraz 69 piątego rocznika (studia II stop- cej obecnie nie mogła sobie pozwolić, bo Kresów i złożyli wiązankę kwiatów pod
nia). Ponadto na rok studiów I stopnia za- wiązałoby się to z pozyskaniem sporej gru- pomnikiem patrona szkoły.
kwalifikowano 223 kandydatów, a do stu- py wysokokwalifikowanych nauczycieli
dium oficerskiego 390. W uczelni pracuje akademickich. LUBLIN. 5 września w 3 Brygadzie
158 nauczycieli akademickich (profesorów, Zmechanizowanej Legionów
doktorów habilitowanych oraz doktorów) ŚWIĘTO im. R. Traugutta odbyło się spotkanie do-
specjalizujących się w różnych dziedzinach Jubileusz uczelni obchodzony był bez wódcy brygady gen. bryg. Jana
nauk wojskowych, technicznych, humani- większego przepychu. Trudno zresztą Brzozowskiego z przedstawicielami
stycznych i ekonomicznych. o wielkie świętowanie w placówce, któ- organizacji kombatanckich oraz
Zmiany w uczelni ciągle trwają. Nie za- ra ciągle jest w fazie przebudowy. 4 wrze- stowarzyszeń zrzeszających byłych
kończył się jeszcze proces uwłaszczenio- śnia odbyła się jedynie rocznicowa kon- żołnierzy zawodowych województwa
wy. Ewoluować będzie także nauczanie. ferencja naukowa, a kolejne dni zdomi- lubelskiego. Omawiano na nim
Częstym zarzutem wobec szkoły jest to, że nowała promocja kolejnego rocznika ab- m.in. kwestię uczestnictwa 3 Brygady
poszła w kierunku humanizacji, a każdy solwentów. I chyba promocja – 237 no- w uroczystościach patriotyczno-
absolwent bez względu na kierunek stu- wych oficerów – stanowiła najważniej- -historycznych.
diów i rodzaj wojsk, do jakich ma trafić, szy jubileuszowy akt.  Oprac. PG
opuszcza uczelnię jako magister zarządza- boguslaw.politowski@redakcjawojskowa.pl

WOJSKO LUDZIE
KTO WIE, może
szer. pchor. Kinga Kamińska
będzie w przyszłości dowodzić
dywizją… Na razie koledzy
wybrali ją mężem (sic!) zaufania.
Poważnie, nie dla żartu.
TOMASZ SZULEJKO
Koleżanki ze studiów były

zdziwione. Nie dlatego,
że poszła do wojska,
ale że jej się udało. Kobieta
na wakacyjnym kursie
szkolenia rezerw
stanowi ewenement
w siłach zbrojnych.
Poborowa z Rem efiladę z okazji Święta Woj-

ska Polskiego oglądali jesz-
Wielu wakacyjnych żołnierzy nie ukry- – cywilna studentka – może realizować ma-
wa fascynacji wojskiem, Policją czy Stra- rzenia i zgłębiać problemy obronności. Po-
cze jako beztroscy studenci żą Graniczną. Po zakończeniu edukacji za stanowiła wykonać kolejny krok. Zdecy-
korzystający z wakacyjnej dwa, trzy lata licencjaci i magistrowie za- dowała się ubiegać o przeszkolenie woj-
laby. 18 sierpnia zaczęli czną poważnie myśleć o zawodowej służ- skowe na kursie szkolenia rezerw. Nie by-
– na ochotnika – turnus bie w siłach zbrojnych lub innych służbach. ło to łatwe. Interpretacja przepisów bywa
przeszkolenia wojskowego studentów. Z podobnego założenia wyszła Kinga Ka- różna. W jej przypadku przeszkodą stało
W ten sposób młodzież po drugim roku mińska. Jedyna kobieta na
studiów licencjackich i po trzecim roku stu- całym kursie. Poborowy lub
Jest jedyną kobietą się jedno słowo. Poboro-
wy, czyli on. Ona nie mo-
diów magisterskich reguluje stosunek do poborowa. Tę kwestię nale- w gronie 350 że być nim, czyli poboro-
służby wojskowej. Dla zdecydowanej więk- ży wyjaśnić. wym. Ona może być
szości z nich jest to przygoda lub spraw- podchorążych. co najwyżej poborową.
dzian własnych możliwości. Żacy twier- Trzy odwołania
To pierwszy przypadek Obywatelek poborowych
dzą, że wakacyjna służba wystarczy do Absolwentka liceum ogól- w przepisie nie wyszcze-
zweryfikowania wyobrażeń o armii. Jest nokształcącego w Ostrołęce w historii kursu gólniono. Na szczęście
pewne, że nie uczyni z nich żołnierzy. Po- od najmłodszych lat marzy- jest jeszcze ustawa zasad-
zwoli co najwyżej wykształcić postawy ła o wojsku. Fascynacja mun-
szkolenia rezerw nicza. Mama powiedziała
społeczne i wyrobi umiejętności zachowa- durem zaowocowała decyzją o podjęciu Kindze: „Walcz o swoje!” Mamy trzeba
nia się w sytuacjach kryzysowych. Jest to studiów na… Akademii Obrony Narodo- słuchać. Konstytucja też święta rzecz. Po
wystarczająco długi czas, aby poddać pró- wej. Dostała się na Wydział Wojsk Lądo- trzech odwołaniach organy administracji
bie motywację do przyszłej, zawodowej wych, studiuje na kierunku zarządzanie wojskowej zdecydowały się skierować oby-
służby. Gdy podchorążowie wrócą na i dowodzenie. Właśnie zdała na trzeci rok. watelkę poborową do jednostki. Cel: regu-
uczelnie, dyscyplina, organizacja oraz zdol- Wielu sceptyków twierdziło, że to niemoż- lacja stosunku do służby wojskowej.
ność do szybkiego podejmowania decyzji liwe. Jednak wojskowa uczelnia z Rember- Koleżanki ze studiów nie wierzyły, że
mogą być pomocne w przypadkach, gdy towa otwiera się na świat niczym Oxford to możliwe. Jednak dla chcącego nic
potrzebna jest zimna krew. lub Cambridge. Okazało się, że Kinga trudnego. Szer. pchor. Kinga Kamińska

| | | | | | |
FLESZ
DĘBLIN. W ramach profesjonalizacji
Sił Zbrojnych RP oraz w celu integracji
środowiska wojskowego i cywilnego
6 września w 6 Bazie Lotniczej zorganizo-
wano dzień otwarty jednostki. Licznie ze-
brani goście mogli obejrzeć pokaz musz-
try paradnej w wykonaniu Kompanii
Reprezentacyjnej Sił Powietrznych i wy-
słuchać koncertu galowego Orkiestry
Reprezentacyjnej SP.
KOSZALIN. 4 września zainauguro-

wano obchody Święta Wojsk Obrony
Przeciwlotniczej. Po mszy św. na placu
Zwycięstwa pod pomnikiem marszałka
Józefa Piłsudskiego odbył się uroczysty
apel. Zgromadzonych gości powitał ko-
mendant CSSP płk Krzysztof Żabicki.
Pod pomnikiem kwiaty złożyli szef obrony
przeciwlotniczej gen. bryg. Stanisław
Babiak, szefowie obrony przeciwlotniczej
rodzajów sił zbrojnych: Wojsk Lądowych
– płk. Piotr Kołacz, Sił Powietrznych
– płk Jan Gabryś, Marynarki Wojennej
– kmdr Stanisław Koryzma oraz komen-
dant CSSP.
PUCK. 21 Dywizjon Rakietowy

Obrony Powietrznej uroczyście obchodził
jubileusz 45-lecia istnienia. W uroczysto-
mbridge
ści wzięli udział m.in. dowódca
3 Warszawskiej Brygady Rakietowej
Obrony Powietrznej gen. bryg. Ryszard
TOMASZ SZULEJKO (2)
Szulich, władze Pucka oraz włodarze
MARIUSZ KONARSKI
uczestniczy w szkoleniu podstawowym przeszkolenie w CSWL to etapy na drodze
w poznańskim Centrum Szkolenia Wojsk do studium oficerskiego. Dojrzewa do ofi-
Lądowych. cerskich gwiazdek. Bez taryfy ulgowej. Ro-
bi wszystko, aby sceptycy nie powiedzieli, okolicznych gmin. Przybyło również wielu
Do mamy… że jej przypadek to wakacyjny kaprys. oficerów i pracowników wojska dywizjonu
W jednostce nie było najmniejszych pro- „Buty wojskowe mocno otarły jej stopy. oraz 4 Gdyńskiej Brygady OP. Honory go-
blemów z ulokowaniem żołnierza płci żeń- Jednak pytana o to, czy ma problemy lub spodarza pełnił dowódca jednostki
skiej. Problemy natury logistycznej nie sta- czy chce wracać do mamy, stanowczo od- ppłk Jan Dziadoń.
nowią już kłopotu. Inne czasy. W Wojsku powiada: nie!”, mówi instruktor chor. Ro-
Polskim mamy dziś tysiąc kobiet. Wydzie- bert Malczewski. USTKA. 5 września jednej z ulic
lone pomieszczenia z węzłami sanitarny- Przypadek Kingi pokazuje, że przepis Centralnego Poligonu Sił Powietrznych
mi są od dawna przygotowane. nie musi być bezduszny. Bezduszni bywa- nadano imię gen. dyw. dr. Tadeusza
„Przydzieliłem żołnierkę do grupy ad- ją ludzie. Odrobina życzliwości i zdrowy Jauera. Na uroczystość przybyli żołnie-
rze wszystkich pułków przeciwlotniczych
ministracyjnej. Zaprotestowała. Logistyka rozsądek potrafią otworzyć wiele drzwi.
Wojsk Lądowych, liczni goście, w tym
też jej nie interesowała. Uparła się, że chce Kto wie, może szer. pchor. Kinga szef obrony przeciwlotniczej Sztabu
trafić na kierunek zmechanizowany. Zabie- Kamińska będzie w przyszłości dowodzić Generalnego Wojska Polskiego gen.
gała, aby trafić do trudnego, prawdziwego dywizją… Na razie koledzy wybrali ją mę- bryg. Stanisław Babiak. Rozpoczęła się
wojska albo wcale”, relacjonuje dowodzą- żem (sic!) zaufania. Poważnie, nie dla żar- ona złożeniem meldunku przez dowód-
cy kursem kpt. Dariusz Wyrzykowski. tu. Przekonał ich argument, że dziewczy- cę uroczystości mjr. Henryka
Podchorąży Kamińska myśli o wstąpie- na potrafi dopiąć swego. Wybrała ciekawy Bartosewicza szefowi wojsk obrony
niu w przyszłości do zawodowego wojska. model kształcenia. Teraz przekonuje się, przeciwlotniczej WL płk. dypl. Piotrowi
Chce być oficerem liniowym. Żadnych biu- czy służba wojskowa jest dla niej powoła- Kołaczowi. Odsłonięcia tablicy
rek. Im trudniej, tym lepiej. Po studiach na niem, czy udręką. Za trzy lata podejmie z nazwą ulicy dokonała żona generała
AON spróbuje sił w Wyższej Szkole Ofi- świadomą decyzję. Od obywatelki pobo- Katarzyna Jauer.
Oprac. PG
cerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu. rowej do generała? Czemu nie! 
Mówi otwarcie, że studia na akademii oraz tomasz.szulejko@redakcjawojskowa.pl

WOJSKO SPORT
Pięciobój morski rozwija zdolności motory-

czne i wolicjonalne przydatne każdemu
marynarzowi i żołnierzowi z morskich sił
specjalnych
PIĘCIOBÓJ MORSKI JAC E K S Z U S TA KOW S K I

W Splicie odbyły się 45. Wojskowe Mistrzostwa Świata w Pięcioboju
Morskim. Reprezentanci Wojska Polskiego wrócili z Chorwacji z dwoma medalami
i 6. miejscem w klasyfikacji drużynowej.
W Splicie o krążki rywalizowali repre- nej RP mającego swoją bazę przy porcie Na Oksywiu marynarze nie mają specjali-
zentanci 14 państw: Niemiec, Norwegii, wojennym na Oksywiu w Gdyni. Tamże stycznego toru, stąd też „bosmańska” kon-
Szwecji, Finlandii, Danii, Chorwacji, Pol- w 2002 roku rozpoczęto szkolenie od pod- kurencja od samego początku jest tą, w któ-
ski, Pakistanu, Brazylii, Rosji, RPA, Hi- staw w tej nowej dyscyplinie w naszej ar- rej Polacy najwięcej tracą do rywali.
szpanii, Turcji i Włoch. Na starcie stanęło mii. Początkowo reprezentacja WP opie-
72 zawodników i 24 zawodniczki. Tytuły rała się na sportowcach z Zespołu Sporto- W światowej czołówce
mistrzowskie zdobyli Matthias Wese- wego oraz pięcioboistach spoza niego. „Dużo nauczyliśmy się od Niemców”,
mann z Niemiec i wieloboistka z Finlan- Obecnie wszyscy reprezentanci WP, któ- mówi dowódca ZSMW kmdr por.
dii Terhi Pyyhtiä-Sassi. Klasyfikację dru- rzy startują w WMŚ, są zawodnikami eta- Krzysztof Saba. „Dzięki wspólnym tre-
żynową wygrali Niemcy i Rosjanki. Re- towo związanymi z ZSMW. Trenerem ko- ningom z nimi doszliśmy do światowej
prezentacja Wojska Polskiego wystawiła ordynatorem pięcioboju morskiego jest czołówki. Teraz musimy szukać nowych
tylko drużynę mężczyzn. Najlepszy z Po- kmdr ppor. Jerzy Gołąbek, a szkoleniem wariantów szkoleniowych, które pozwo-
laków st. mar. zaw. Mateusz Szurmiej za- pięcioboistów zajmują się: por. Marek lą drużynie wskoczyć na podium mi-
jął 4. miejsce w klasyfikacji generalnej Biernacki (trener konkurencji pływa- strzostw świata. Na razie jest tak, że je-
i wywalczył złoty medal w konkurencji ckich), chor. Jarosław Niewiadomski (tor śli »mocarze« nie popełnią większych
pływania użytecznego. Drugi krążek przeszkód i prace bosmańskie), chor. Ja- błędów, to my nie mamy za dużych szans
– brązowy – zdobył st. mar. zaw. Woj- cek Muller (cross). na ich pokonanie”.
ciech Kaczmarzyk. Polscy pięcioboiści na zawodach cały Komandor Saba przyznaje, że najwięk-
czas podpatrują zawodników z państw, któ- szą bolączką Polaków są prace bosmań-
Baza na Oksywiu re od lat wiodą prym w pięcioboju morskie. Nasi pięcioboiści nie tylko nie mają
Za przygotowanie reprezentacji WP skim i mają ośrodki przystosowane do spe- akwenu przystosowanego do treningu tej
w pięcioboju morskim odpowiada kadra cjalistycznego treningu, z torem wodnym konkurencji, ale i łódek, w których star-
z Zespołu Sportowego Marynarki Wojen- do prac bosmańskich przede wszystkim. tuje się w mistrzostwach pod flagą CISM.

| | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO | | | | | |
W Zespole Spor-
EKSPERT FLESZ
towym Marynarki Kmdr por. FLESZ
Wojennej obecnie DANIA. Po raz trzeci w tym roku
jest siedmiu za- Krzysztof Saba, 29 Eskadra Lotnicza uczestniczy
wodników upra- dowódca Zespołu w międzynarodowych manewrach re-
wiających pięcio- Sportowego Mary- agowania kryzysowego „Danex
bój morski. narki Wojennej RP: 2008”. 8 września śmigłowiec zwal-
czania okrętów podwodnych Mi-14PŁ
„My nie mamy tradycji pięcioboju mor- przebazował się w rejon cieśnin bałty-
skiego, dlatego na razie uczymy się, ckich. Międzynarodowe manewry, or-
w jaki sposób prowadzić specjalistycz- ganizowane przez Królewską Mary-
ne szkolenie w poszczególnych konku- narkę Wojenną Danii, są cyklicznymi
rencjach. To jest pięć ciężkich dyscy- ćwiczeniami w prowadzeniu operacji
plin. Zawodnik musi bardzo dobrze pły- reagowania kryzysowego na morzu.
wać i biegać. Największe predyspozycje W manewrach udział biorą okręty
do uzyskiwania dobrych wyników w pię- i lotnictwo z Danii, Holandii, Niemiec,
cioboju mają byli reprezentanci Polski Wielkiej Brytanii i Polski.
w tych dyscyplinach. Jednak taki pięcio-
boista po roku specjalistycznego szko- GDAŃSK. Serce do przeszczepu
lenia miałby szansę zająć na mistrzo- dla pacjenta Kliniki Kardiochirurgii
stwach świata miejsce w okolicach 20. Akademii Medycznej w Gdańsku
przetransportował 9 września śmigło-
Tak wysoki jest poziom w pięcioboju
wiec ratowniczy Marynarki Wojennej
morskim. Szkoda, że w Splicie Karol
Mi-14 PS. W składzie jego załogi by-
Morka nie był w pełni sił. Był pewnym
li: dowódca – kmdr por. Paweł Sme-
kandydatem do miejsca na podium.
ARCHIWUM ZS MW (3)
reka, drugi pilot – kpt. pil. Dariusz

Ale cieszę się z indywidualnych sukce- Sionkowski, technicy: chor. Seba-
sów Szurmieja i Kaczmarzyka. Świad- stian Majcherczyk, bosm. Adam Te-
czą one, że jesteśmy naprawdę w świa- purski i ratownik bosm. Mirosław
towej czołówce w pięcioboju morskim”. Baranowski.
W Splicie wyjątkowo dobrze wypadli właśnie z pływania. Szurmiej był meda- KOŁOBRZEG. Ponad 80 żołnie-
rzy Polsko-Ukraińskiego Batalionu Sił
w pracach bosmańskich i dzięki temu listą mistrzostw świata w pływaniu szyb-
Pokojowych (POLUKRBAT), szkolą-
w końcowej klasyfikacji zmieścili się kim w płetwach. Musimy mieć przynaj-
cych się na poligonie drawskim,
w pierwszej „szóstce”. mniej ośmiu dobrych zawodników, aby 7 września przyjechało do Kołobrze-
W ZSMW obecnie jest siedmiu zawod- stworzyć mocną drużynę”. gu. Żołnierze rozpoczęli wizytę od
ników uprawiających pięciobój morski. Są Pozyskiwanie kandydatów na przy- pobytu w Porcie Wojennym Punktu
plany, aby jesienią wcielić do zespołu szłych medalistów w pięcioboju morskim Bazowania Kołobrzeg. W komplek-
dwóch żołnierzy. Przy naborze nowych nie jest łatwe. W tej dyscyplinie rywalizu- sie Marynarki Wojennej goście obej-
pięcioboistów trenerzy z Oksywia zwra- ją jedynie żołnierze i medale można zdo- rzeli pozostałości po Forcie Kleista
cają szczególnie uwagę na ich wytrzyma- bywać tylko w zawodach wojskowych. Pię- i 19 Baterii Artylerii Stałej. Żołnierze
łość biegową i umiejętności pływackie. cioboista morski nie zdobędzie nominacji pod dowództwem kpt. Zbigniewa Za-
„Nasi pięcioboiści zdobywają medale na olimpijskiej i nie wystartuje na olimpia- jąca zwiedzili także kołobrzeską Sta-
Mistrzostwach WP w Pływaniu”, podkre- dzie. Może jedynie liczyć na etat i mieć rówkę, bazylikę mariacką, wystawę
śla kmdr Saba. „W konkurencjach pływa- nadzieję na zdobywanie medali w Wojsko- plenerową Muzeum Oręża Polskie-
go, latarnię morską oraz Redutę Mo-
ckich w pięcioboju są bardzo mocni i dla- wych Mistrzostwach Świata lub regional-
rast na Wyspie Solnej.
tego mamy w nich największe sukcesy. nych zawodach pod flagą CISM. 
Większość pięcioboistów trafiło do nas jacek.szustakowski@redakcjawojskowa.p SIEMIROWICE. Przypadające
28 sierpnia święto 30 Kaszubskiej
Eskadry Lotniczej Marynarki Wojen-
PIĘĆ KONKURENCJI nej odbyło się 4 i 5 września. Gośćmi
lotników byli przedstawiciele dowódz-
cia (pływanie na dystansie specjalistycznych zadań na
twa Brygady Lotnictwa MW, z jej do-
75 m; po 50 m trzeba zdjąć lądzie i na wodzie; płyną ło-
wódcą kmdr. pil. Stanisławem Cioł-
pod wodą bluzę oraz wyciąg- dzią między bojkami; pokonu- kiem na czele, a także dowódcy
nąć leżącego na dnie fanto- ją dystans 270 m), i cross
ARCHIWUM ZS MW
28 i 29 eskadr lotniczych oraz zapro-

ma i przypłynąć z nim do me- (bieg z karabinem na dystan- szeni goście. Dowódca eskadry kmdr
ty), pływanie użyteczne (wod- sie 2500 m: po drodze zapor. pil. Jarosław Andrychowski uho-
ny tor przeszkód, pływanie wodnicy strzelają niczym biat- norował żołnierzy za wzorową służbę.
w płetwach na dystansie loniści do pięciu krążków, rzu- Następnego dnia zorganizowano za-
W SKŁAD PIĘCIOBOJU 125 m z pokonywaniem prze- cają granatem do koła o śred- wody na celność zrzutu imitatora tra-
MORSKIEGO WCHODZĄ szkód nawodnych i podwod- nicy 2 m oddalonego o 25 m twy ratunkowej, efektowny przelot
KONKURENCJE: tor prze- nych, a na dodatek misja spe- oraz muszą przepłynąć ponto- Bryz oraz pokaz statyczny samolotów
szkód (zawodnicy mają do cjalna – „rozbrajanie” miny), nem 100 m). Zawody o tytuły i śmigłowców. Odbył się także piknik
 rodzinny.
pokonania dystans 305 m prace bosmańskie (zawodni- mistrzów CISM rozgrywa się
Oprac. PG
i 10 przeszkód), ratowanie ży- cy mają do wykonania kilka w ciągu czterech dni.

WOJSKO SZKOLNICTWO
SZEŚĆ
JAKUB NAWROCKI
TYGODNI
W KAMASZACH
JAKUB NAWROCKI (2)

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
CELOWNIKU WOJSKO
NA CELOWNIKU ||
WOJSKO KULISY
PORADY PORADY |
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA
MILITARIAMILITARIA||
ŚWIAT PRASA
PRASA KULISY | |
Dobrowolnie zgłosiłem się na krótkotrwałe przeszkolenie wojskowe. Tę formę

„wakacyjnego relaksu” wybrałem wraz z 248 ochotnikami, z którymi gościłem przez sześć
tygodni w Wyższej Szkole Oficerskiej Wojsk Lądowych we Wrocławiu.
Każdy z nas pamięta pierwsze godziny nych. Doskonaliliśmy się w nowym fachu, z danego przedmiotu. Ostatni egzamin był
i dni w mundurze – można je określić sło- korzystając z zestawów meteorologicznych sprawdzianem specjalistycznym dla po-
wem „szok”. Nowy ubiór, plan dnia, nowe METEO1, urządzeń rozpoznania skażeń szczególnych plutonów – z taktyki wojsk
otoczenie i obowiązki, a także nowy smak chemicznych PCHR-54M i pobierania pró- chemicznych bądź saperskich. Pamiętam
potraw w stołówce. W tych najgorszych bek KPO1, oraz z przyrządów obserwacji do dziś zdenerwowanie każdego z nas. By-
chwilach pomocą służyła nam kadra, ucząc wybuchów jądrowych POW1. Ile to razy łem dumny, gdy widziałem zaangażowa-
podstawowych zachowań i przekazując śmialiśmy się, jak dużo straciliśmy na wanie podchorążych podczas poszczególnych
wiedzę związaną z armią, począwszy od dze, chodząc latem, przy wysokich tempe- egzaminów. I udało się! Godziny ćwiczeń,
prawidłowego noszenia beretu i sznurowa- raturach, w kombinezonach ochronnych nauki i czynności powtarzanych do znu-
nia butów wojskowych, kończąc na rozpo- OP-1M. Oprócz tego zaliczaliśmy obo- dzenia przyniosły efekty. Zdecydowana
znawaniu dystynkcji. wiązkowe zajęcia z kształcenia obywatel- większość z nas zdała wszystkie egzami-
Pierwszym z ważniejszych momentów skiego, teorii i praktyki strzelań, łączności, ny na pierwszy stopień podoficerski i awan-
w czasie służby, kiedy niejednemu zrobiło wychowania fizycznego, metodyki szkole- sowała na kaprala podchorążego. Jedno-
się gorąco, było wręczenie broni. Od tam- nia, taktyki i szkolenia sanitarnego. głośnie uznaliśmy, że warto było pracować
tej pory każdy z nas miał nieodłącznego Zauważyłem, że z każdym dniem coraz nad sobą. 
towarzysza, którego musiał pilnować bardziej wtapiam się z kolegami w wojsko- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl
i sprawdzać. W okresie unitarnym na wą rzeczywistość. Od czasu do czasu, wy-
wszystko brakuje czasu. Z jednej strony od- chodząc za bramę jednostki na „stałki”,
bywało się zasadnicze szkolenie żołnierzy, oglądałem ten wydawałoby się inny świat,
zaś z drugiej do późnych godzin wieczor- w którym przecież byłem całe życie wy-
nych trwały ćwiczenia na placu apelowym chowywany. Grupą odniesienia zawsze by-
i przygotowania do przysięgi. Ile to kilo- li koledzy z plutonu. Wspólny język, rela-
metrów przemaszerowaliśmy, ćwicząc cje z uczelni i studenckie opowieści spra-
krok defiladowy, ile to razy wszyscy narze- wiały, że czuliśmy się wspólnotą. W trak-
kali na nierozchodzone buty, ile razy mia- cie szkolenia zrozumieliśmy, jak dużo zna-
łem tego dość… Jednak każdy z nas chciał czy solidarność, odpowiedzialność i obo-
wypaść jak najlepiej. Wiadomo – przyja-
dą zaproszeni goście, rodziny, dziewczyny
wiązkowość. Zdaliśmy sobie sprawę, że
w wojsku nie ma indywidualistów – wszy-
W raz z kolegami-podchorążymi jeste-
śmy świadomi, że jeszcze dużo pracy
przed nami. Na tym nie powinna kończyć
i narzeczone. I jak tu źle się pokazać? scy stanowiliśmy jedność. się przygoda młodych ludzi z armią. Według
Mieliśmy poczucie, że czas w podchorą- Każdy z nas chciał przeżyć „wakacyjną wielu z nas Wojsko Polskie nie powinno za-
żówce biegnie szybciej. Nim się obejrzeli- przygodę” za murami jednostki i każdy pominać o tak ważnym potencjale kadro-
śmy, stawaliśmy do przysięgi. Dla mnie by- z nas chciał ukończyć kurs z jak najwyż- wym. Jesteśmy żywą reklamą armii w społe-
ła to niezapomniana chwila. Słysząc hymn szymi notami. Wielu po ukończeniu stu- czeństwie, szczególnie wśród rówieśników,
narodowy i wypowiadając słowa przysięgi, diów zamierza związać przyszłość zawo- dających posłuch nieprawdziwym dziś i le-
serce biło mi mocniej. Kiedy odbierałem dową z Wojskiem Polskim. Sporo kolegów gendarnym już opowieściom o patologiach
gratulacje od komendanta – rektora deklarowało powrót do szkoły, do studium i głupocie panoszących się w naszych siłach
WSOWL, zrozumiałem, że nie liczy się to, oficerskiego, bądź chęć służby w innych zbrojnych. Przekonaliśmy się, że armia zmie-
jak długo będziemy w mundurach. Uświa- formacjach mundurowych. Dla niektórych nia się na lepsze. Zasługa w tym kadry pod-
domiłem sobie, że rozpoczyna się nowy kurs to forma poznania czegoś nowego, oficerskiej i oficerskiej, po której widać wysi-
etap w moim życiu. Poczułem spełnienie „posmakowania” przez chwilę wojska, któ- łek i zaangażowanie w pracę z nami. W dro-
– stałem się kimś innym: żołnierzem. re za chwilę będzie dostępne tylko dla dze do domu, w pociągu usłyszałem pytanie
ochotników-zawodowców. Jeszcze inni jednego z podróżnych: „No dobrze, ale co to
PLANOWANIE KARIER chcieli uregulować stosunek do służby woj- z was za wojsko sześciotygodniowe? Co wy
Po powrocie z pierwszej przepustki po skowej, by mieć w tej kwestii „spokój” i ła- umiecie?”. Według mnie nie liczy się to, ile
przysiędze od razu zaczęliśmy szkolenie twiej znaleźć pracę. czasu spędziliśmy na terenie koszar. Ważne,
specjalistyczne. Podczas szkolenia rezerw że spoczywa na nas większa niż w przypad-
byliśmy podzieleni na dziewięć plutonów, SPRAWDZIAN
ku przeciętnego obywatela odpowiedzial-
z czego cztery miały specjalność ogólno- W trakcie egzaminów końcowych spraw- ność za bezpieczeństwo ojczyzny i społe-
chemiczną, zaś pięć ogólnosaperską. By- dziliśmy, jakimi umiejętnościami dysponu- czeństwa. W tym kontekście nie ma różnicy
łem w oddziale „chemików”. Dla mnie, jemy i czego naprawdę się nauczyliśmy. między studentami podchorążymi a żołnie-
studenta Uniwersytetu Warszawskiego, hu- Pięć z sześciu egzaminów było dla wszyst- rzami z wieloletnim stażem służby. Wszyscy
manisty, to kolejne wyzwanie – czyli dwa kich jednakowych. To taktyka, wiedza złożyliśmy na sztandar tę samą przysięgę
razy więcej pracy i nauki. ogólnowojskowa, znajomość regulaminów wojskową, która obowiązuje nas do końca
Zaczęły się regularne wyjazdy na poli- i musztry wojskowej, strzelanie oraz budo- życia. Jestem pewien, że jeśli kiedykolwiek
gon. Najczęściej szkoliliśmy się i pracowa- wa broni, a także test sprawnościowy. Każ- zaistnieje potrzeba, byśmy mogli znów wło-
liśmy na pojazdach BRDM-2RS oraz dy z tych przedmiotów był podzielony na żyć mundur, wszyscy staniemy na wysokości
IRS-2, służących do rozpoznania i likwi- kilka ocenianych, oddzielnych konkuren- zadania.
dacji skażeń chemicznych oraz radioaktyw- cji. Z ocen wyciągano następnie średnią

POŻEGNANIA
„U wielbiamy Cię, Chry-

ste, i błogosławimy
Ciebie, bo przez krzyż Twój
RODZINIE I BLISKIM
W związku z tragiczną śmiercią
kpt. dr. Arkadiusza

z powodu śmierci
święty świat odkupiłeś” (śpiew ŻOŁYŃSKIEGO
przed Ewangelią). Pierwsze kpt. dr. Arkadiusza
świadectwa o obchodzeniu święta Pod-
z 3 Rejonowej Bazy Materiałowej
ŻOŁYŃSKIEGO
wyższenia Krzyża Świętego pochodzą
RODZINIE i NAJBLIŻSZYM
z pierwszej połowy IV w. Według Kroniki wyrazy głębokiego żalu
Aleksandryjskiej cesarzowa Helena i szczerego współczucia
wyrazy głębokiego żalu
14 września 320 roku odkryła krzyż składają:
i szczerego współczucia
Chrystusa. W związku z tym wydarze- dowódca, kadra i pracownicy
składają:
niem zbudowano w Jerozolimie na Gol- wojska 3 Rejonowej Bazy
dowódca, żołnierze i pracownicy
gocie dwie bazyliki: Męczenników (Mar- Materiałowej.
dowództwa Śląskiego Okręgu
tyrium) i Zmartwychwstania (Anastasis). Wojskowego.
Bazylika Męczenników nazywana była
także Bazyliką Krzyża. W roku 335 doko-
nano konsekracji obu kościołów oraz wy- Wyrazy szczerego współczucia
Pani Barbarze KUSZ
stawiono do publicznej adoracji odnale- Panu ppłk. dr. Zbigniewowi
oraz Jej Najbliższym
ziony krzyż Chrystusa. Miało to miejsce FALKOWSKIEMU
wyrazy głębokiego współczucia
również 14 września. Ktoś kiedyś powie- z powodu śmierci
i żalu z powodu śmierci
dział bardzo mocne słowa: „Jeśli odrzu-
camy krzyż Chrystusa, to dlatego, że ma- OJCA
MĘŻA
my go nosić na ramionach, a nie w buto-
nierce”. Dla wielu chrześcijan krzyż składają
składają
Chrystusa nadal jest albo głupstwem, al-
dyrekcja i pracownicy Domu
koleżanki i koledzy z JW 2771.
Żołnierza Polskiego.
bo zgorszeniem, albo tylko nic nieznaczą-
cą ozdobą. A czym dla mnie jest krzyż?
Nie byłoby nadziei zbawienia i zmar-
twychwstania, nie byłoby Kościoła i życia Panu ppłk. Zdzisławowi ŚWINIARSKIEMU
wiecznego, sakramentów i wiary, nie by- oraz Jego RODZINIE
łoby życia gdyby nie ten znak, gdyby nie
wyrazy współczucia i szczere kondolencje z powodu śmierci
krzyż Pana naszego Jezusa Chrystusa.
OJCA
Od początku chrześcijaństwa był on dla
wierzących symbolem zwycięstwa dobra składają: dowódca, kadra i pracownicy wojska
nad złem, zwycięstwa miłości nad niena- Dowództwa 16 Pomorskiej Dywizji Zmechanizowanej.
wiścią. Wobec prawdy o krzyżu i odkupie-
niu nowej mocy nabiera prośba sługi bo-
żego Jana Pawła II wypowiedziana w ro-
Panu kmdr. por.
ku 1997 pod Giewontem: „Umiłowani
RODZINIE I BLISKIM Grzegorzowi KOZŁOWI
bracia i siostry, nie wstydźcie się tego
zmarłej długoletniej oraz
krzyża. Starajcie się na co dzień podejmo-
pracownicy wojska JEGO NAJBLIŻSZYM
wać krzyż i odpowiadać na miłość Chry- wyrazy szczerego żalu i głębokiego
stusa. Brońcie krzyża, nie pozwólcie, aby Pani Anny MARCINIEC współczucia z powodu śmierci
imię Boże było obrażane w waszych ser-
cach, w życiu rodzinnym czy społecznym. wyrazy głębokiego współczucia ŻONY
Dziękujmy bożej opatrzności za to, że i szczerego żalu
krzyż powrócił do szkół, urzędów publicz- składają: składają: kadra zawodowa,
nych i szpitali. Niech on tam pozostanie. komendant, kadra i pracownicy żołnierze oraz pracownicy wojska
Niech przypomina o naszej chrześcijań- WKU w Tarnowie. Ośrodka Obserwacji Technicznej
skiej godności i narodowej tożsamości, CWTiD MW.
o tym, kim jesteśmy i dokąd zmierzamy,
gdzie są nasze korzenie. Niech przypomi-
na nam o miłości Boga do człowieka, któ- Składam serdeczne podziękowania w imieniu własnym i dzieci
ra w krzyżu znalazła swój najgłębszy wy- wszystkim osobom zaangażowanym w organizację pogrzebu
raz”. A przecież i nam się czasami wyda- mojego męża oraz wszystkim tym, którzy towarzyszyli mu
je, że przedmiot ten nie jest nam do nicze- w jego ostatniej drodze.
go potrzebny, że nam zawadza, że jest zby-
teczny, uciążliwy i nie do zniesienia... Serdeczne podziękowania
ks. Grzegorz Przewrocki Barbara Kusz

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO||
WOJSKO PORADY ||
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE || | |
HISTORIAHISTORIA
PO SŁUŻBIE ||
MILITARIAMILITARIA
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO || |
GABRIEL MACIEJEWSKI (2)
Enigma czeka na ﬁlm

Rozmowa z Markiem Grajkiem, kryptologiem, autorem książki „Enigma – bliżej prawdy”
Kiedy pada hasło „Enigma”, więk- tywaniem tajnych depesz? To się dziś ków. Wywiady wszystkich państw za-
szość z nas przywołuje trzy nazwiska: wydaje nieprawdopodobne… Ileż trudniały językoznawców, lingwistów,
Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Hen- przeszkód postawiono by na jego dro- czasem nawet pisarzy. Zastosowanie ma-
ryk Zygalski. Byli to jednak uczeni dze obecnie? tematyki było ówcześnie bardzo nowa-
– matematycy, a Enigma była maszy- – Maksymilian Ciężki miał dużą swo- torskim podejściem.
ną szyfrującą używaną przez armię bodę działania, która wynikała, jak są-
niemiecką. Jak doszło do współpracy dzę, z tego, iż jego dziedzina – krypto- Dlaczego tylko Polacy zajęli się de-
wojskowych z naukowcami? logia – była tak hermetyczna, że pozo- kryptażem Enigmy, dlaczego nie pra-
– Osobą, która wpadła na pomysł, by stawiono mu wolną rękę, oczekując tyl- cowały nad złamaniem jej szyfrów in-
do dekryptażu Enigmy zatrudnić mate- ko efektów. Doskonale pamiętał też do- ne wywiady?
matyków, był kapitan Maksymilian Cięż- świadczenia polskich kryptologów z cza- – Kiedy pojawiła się maszyna szyfru-
ki, oficer II Oddziału Sztabu Głównego. sów wojny polsko-bolszewickiej. Wojna jąca Enigma, okazało się, że stosowane
To on zaproponował, by na Uniwersyte- ta została wygrana w znacznej mierze dotychczas lingwistyczne metody łama-
cie Poznańskim utworzyć kurs kryptolo- dzięki temu, że polska strona odczyty- nia szyfrów w tym wypadku nie pomo-
gii dla najzdolniejszych studentów mate- wała wszystkie sowieckie depesze. Była gą. Nikt nie wpadł na pomysł zatrudnie-
matyki. Jak się okazało, był to strzał to zasługa między innymi pracujących nia matematyków, prawdopodobnie z te-
w dziesiątkę. Wśród uczestników kursu dla wywiadu trzech matematyków: Wa- go względu, że uchodzili oni za ludzi
znaleźli się późniejsi pogromcy Enigmy. cława Sierpińskiego, Stefana Mazur- oderwanych od rzeczywistości. Cóż bo-
kiewicza i Stanisława Leśniewskiego. wiem może wiedzieć jakiś „bujający
Oficer w randze kapitana decyduje Nikt wcześniej nie próbował łamać szy- wśród twierdzeń” profesor o metodach
o tym, kto będzie zajmował się odczy- frów, korzystając z pomocy matematy- szyfrowania depesz? Według ówcze-

HISTORIA II WOJNA ŚWIATOWA
snych wojskowych – nic. To był pogląd otwarcie o zasługach Pola-
dominujący w brytyjskich służbach spe- ków. Problem tkwi Kiedy pojawiła się
cjalnych. On się oczywiście zmienił, ale w tak zwanej świado- maszyna szyfrująca Enigma,
opamiętanie przyszło późno, już po tym, mości masowej, kar- okazało się, że stosowane
jak Brytyjczycy zapoznali się z dokona- mionej rozmaitymi dotychczas lingwistyczne metody
niami Polaków. Kiedy pojawiła się Enig- dziełami filmowy- łamania szyfrów w tym wypadku
ma, wywiad Zjednoczonego Królestwa mi o bohaterskich nie pomogą. Nikt nie wpadł na
uznał, że jest ona zbyt skomplikowana, by brytyjskich agen- pomysł zatrudnienia matematyków,
tracić czas na próby rozszyfrowywania tach i złych Pola- prawdopodobnie z tego względu,
niemieckich depesz i na dziesięć przed- kach zdradzających że uchodzili oni za
wojennych lat zaprzestano nasłuchu. Niemcom najwięk- ludzi oderwanych
sze tajemnice dotyczą- od rzeczywistości
Jak to zaprzestano? Przecież chodzi- ce Enigmy. Oczywiście
ło o Niemców, o Hitlera. Nie podsłu- owe dzieła nie powstają
chiwano ich w Londynie? w próżni. Są pokłosiem dezinfor-
– Przez dziesięć długich lat – nie. Pa- macji na temat dekryptażu Enigmy, jaką
miętajmy, że Enigma pojawiła się w ro- od lat 70. prowadzili Brytyjczycy. Fał-
ku 1926. Nikt wtedy nie myślał o zagro- szywe informacje dotyczące udziału Po-
żeniu ze strony Niemiec, nikt tego nie laków w złamaniu kodu Enigmy były fa-
przewidywał. Kiedy stało się ono już brykowane w sposób tyleż naiwny, co
oczywiste, wywiad Brytyjski zaczął my- bezczelny. Sprokurowano na przykład
śleć o Enigmie. Polacy w tym czasie opowieść o inżynierze Lewińskim, któ-
czytali już niemieckie depesze. Enigma ry był z pochodzenia polskim Żydem
została rozpracowana pod koniec 1932 i pracował przed wojną w Berlinie w fa-
roku. bryce produkującej maszyny Enigma.
Człowiek ten został ze względu na swe wiezienia Enigmy z Polski. Szef delega-
Porozmawiajmy o tym, jak fałszowa- pochodzenie wyrzucony z pracy. Tuż cji brytyjskiej przebywającej w Warsza-
na była wiedza na temat polskich do- przed wybuchem II wojny światowej Bry- wie miał, opuszczając hotel Bristol, za-
konań. Brytyjczycy do dziś nie potra- tyjczycy przerzucili go do Paryża. Tam uważyć leżącą na stosie bagażu dziwną
fią otwarcie przyznać, że to Polacy roz- otrzymał warsztat i pomocnika, z którego i budzącą jego niezrozumiałe zaintereso-
szyfrowali Enigmę. pomocą wyrzeźbił Enigmę z drewna: i ta- wanie torbę. W torbie owej znajdowała się
– Nie do końca. Kryptolodzy i histo- ki był właśnie udział Polaków w złama- właśnie Enigma. Tak się szczęśliwie zło-
rycy nie mają kłopotu z mówieniem niu szyfru. Inna opowiastka dotyczy wy- żyło, że bohater historii miał przy sobie
identyczną torbę wypełnioną brudną bie-
lizną i kilkoma niepotrzebnymi książka-
mi. Szybciutko zamienił torby, i w ten wła-
śnie sposób brytyjski wywiad wszedł
w posiadanie niemieckiej maszyny szy-
frującej Enigma. Czy teraz jeszcze dzi-
wi się pan filmowcom produkującym
przekłamane dzieła?
Dlaczego w Polsce nie można zrobić

uczciwego i ciekawego filmu o dekryp-
tażu Enigmy?
– Sądzę, że zrobienie pasjonującego
filmu o dekryptażu jest z założenia nie-
możliwe, ponieważ skrajna koncentracja
umysłu, główny element warsztatu kryp-
tologa, z trudem daje się przełożyć na ję-
zyk filmu. Ale historia Enigmy obfituje
w tyle wątków zarówno sensacyjnych,
jak i komediowych, a jej uczestnicy sta-
nowią tak barwną gromadę ludzi, że do-
bry scenariusz można napisać, nawet
ograniczając się do literalnej rekonstruk-
cji wydarzeń, bez dodatkowego ubarwia-
nia fabuły. Nie jest pan pierwszą osobą,
która pyta o możliwość przekazania
prawdy o złamaniu Enigmy w formie fil-
mu. Może kiedyś sama liczba pytających
skłoni kogoś do udzielenia pozytywnej
odpowiedzi. 
Rozmawiał Gabriel Maciejewski

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY ||
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE || | |
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ŚWIAT PRASA ||
PRASA KULISY | |
Nie tylko
moździerze
z Tarnowa
POLSKA. Ośrodek Badawczo-
-Rozwojowy Sprzętu
NOWE APACHE
Mechanicznego w Tarnowie otrzy-
US DOD
mał zamówienie DZSZ MON na
dostawę 51 karabinów wyboro-
USA. Defense Security Cooperation Agency poinformowała Kongres o możliwości sprzedaży Arabii wych kal. 7,62 mm i 66 lekkich
Saudyjskiej tuzina śmigłowców bojowych AH-64D Block II Apache Longbow wraz z wyposażeniem, w tym moździerzy kal. 60 mm LM-60D
30 silnikami T700-GE-701D. Wartość kontraktu przy zrealizowaniu wszystkich opcji wyniesie ponad (na zdjęciu). Umowę zawarto
598 milionów dolarów. Saudyjczycy są już użytkownikami starszej wersji AH-64A. Również 12 maszyn 8 września. Wojsko otrzyma kara-
otrzymali w pierwszej połowie lat 90. (wr) biny w tym roku (31 sztuk) i przy-
szłym, natomiast moździerze do-
AKCEPTACJA ARCHERA starczane będą do 2010 roku
(partiami po 25, 14 i 27 sztuk).
dyfikowanym podwoziu wywrotki przegubowej
Volvo A30D (6x6), ktore zintegrowano z haubi-
cą FH 77B kal. 155 mm. Jej lufa została wydłu-
żona o dwa metry. Obsługa zestawu może się
składać z trzech lub czterech żołnierzy – do-
wódcy, kierowcy i jednego bądź dwóch opera-
torów. Zasięg ognia Archera, przy użyciu precy-
POLSKA. 30 lipca DZSZ MON za-
zyjnej amunicji, ma sięgać 50 km.
mówił w Zakładach Produkcji
Szybstrzelność to osiem–dziewięć pocisków na
BAE SYSTEMS
Specjalnej w Pionkach 12 630 ła-

minutę. Zapas amunicji na pokładzie Archera
dunków zmniejszonych i pełnych
wynosi 21 naboi. Dodatkowo dla samoobrony
do 122 mm samobieżnej haubicy
na dachu kabiny będzie zamontowana zdalnie
2S1 Goździk oraz 5626 ładunków
SZWECJA. Rząd szwedzki zdecydował o konty- sterowana stacja uzbrojenia Protector z karabi-
zmniejszonych i pełnych do 152
nuowaniu prac badawczo-rozwojowych i zaku- nem maszynowym kal. 12,7 mm. Szwedzi chcą
mm haubicy AHS-77 (Dana – na
pie nowego, w pełni automatycznego systemu nabyć 24 zestawy i wyposażyć w nie dwa
zdjęciu). Dostawy amunicji rozpi-
artyleryjskiego Archer. Jest on oparty na zmo- bataliony. (w)
sano na trzy lata. (ag)
Setka RG-31
HISZPANIA. Firma General Dynamics Santa Barbara Sistemas podpisała
3 września wart 64,6 miliona euro kontrakt na dostawę dla hisz-
pańskich wojsk lądowych stu pojazdów o podwyższonej od-
porności przeciwminowej RG-31 Mk5E 4x4, w trzech wer-
sjach – 85 wozów bojowych, dziesięć ewakuacji medycznej
i pięć dowodzenia. Elementami umowy są integracja RG-31
ze zdalnie sterowaną stacją ubrojenia oraz zabezpiecze-
nie logistyczne. Hiszpanie wybrali stację Samson firmy
Rafael, która może być wyposażona w karabin maszyno-
wy lub granatnik automatyczny. Kontrakt zawiera też
opcję rozszerzenia zamówienia o 80 pojazdów, które byłyby
cześciowo produkowane w Hiszpanii. Zamówienie ma być zrealizo-
wane w przyszłym roku. W wersji bojowej, jako transporter piechoty
zabiera dziesięciu żołnierzy, w tym kierowcę. (ww)

AAAAAAA ARTYLERIA
MILITARIA AAAAAAAA
ARMATA
ZAMIAST F-16 PAWEŁ HENSKI
Armia amerykańska doskonale adaptuje się do warunków asymetrycznej

wojny w Iraku i Afganistanie – precyzyjne pociski artyleryjskie, modyfikowalne
pociski czołgowe oraz własne urządzenia rozpoznawcze i UAV. Stawia to pod
znakiem zapytania sens użycia tradycyjnego wsparcia lotniczego.
Jeśli zapytać Amerykańskich żołnie- rowania ogniem, umożliwia dokładne liburów. PGK są jednak mniej precyzyj-
rzy, czy woleliby w czasie walki wspar- określenie położenia haubicy i celowa- ne – rozrzut na dystansie 30 km wynosi
cie samolotów A-10 czy F-16, wskażą na nie oraz współpracuje z jej elektrohy- od 30 do 50 m. Pociski PGK zostały za-
ten pierwszy. Piloci A-10 latają wolno draulicznymi nastawami. projektowane tak, aby zmniejszyć niebez-
i nisko, nawiązując kontakt wzrokowy pieczeństwo zniszczeń pobocznych (Col-
z walczącymi stronami. Zdaniem żołnie- Inteligentna amunicja lateral Damage). Lecący pocisk będzie
rzy, lepiej rozumieją specyfikę walki pie- W zeszłym roku zadebiutowały na obu uzbrajał swój zapalnik w fazie dolotowej
choty od latających na wysokości kilku teatrach działań precyzyjne pociski arty- do celu. Jeśli z jakiegoś powodu, na przy-
tysięcy metrów myśliwców. Jednak jesz- leryjskie kalibru 155 mm XM928 Exca- kład dużego wiatru, minie planowaną stre-
cze większą konkurencją dla wsparcia libur. Sterowane technologią GPS, tra- fę uderzenia, zapalnik nie zostanie uzbro-
powietrznego jest precyzyjna artyleria fiają w cel z precyzją do kilku metrów jony i na ziemię spadnie jako zwykły ka-
polowa. Już od kilku lat tradycyjna arty- na dystansie ponad 30 km. Ich najwięk- wał metalu. Armia amerykańska planuje
leria lufowa, zarówno samobieżna, jak szą wadą jest cena – ponad 100 tysięcy do kwietnia 2009 roku zakupić 3 tysiące
i ciągniona, w coraz większym stopniu dolarów za sztukę. Rozwojowa wersja pocisków PGK, a w 2010 – następne
przejmuje ciężar wsparcia ogniowego. Excalibura – Block Ia-2 – wspomagana 10 tysięcy.
Realia walk w Iraku czy Afganistanie po- modułem z paliwem stałym, jakkolwiek Precyzję amerykańskich pocisków ka-
kazały, że najszybciej na wezwanie pie- o większym zasięgu i prędkości lotu, bę- libru 155 mm zwiększy testowany od ro-
choty jest w stanie odpowiedzieć artyle- dzie jeszcze droższa. Dlatego armia szu- ku ładunek miotający MACS (Modular
ria, nie mówiąc już o tym, że jest to roz- ka tańszych rozwiązań, takich jak zestaw Artillery Charge System), opracowany
wiązanie dużo tańsze, niż wysłanie sterowania precyzyjnego PGK (Precision wspólnie przez ATK oraz General Dyna-
i utrzymywanie w powietrzu samolotów Guidance Kit) firmy ATK (Alliant Tech- mics Canada. Różnice w celności pocisków
bojowych. systems Inc.). W maju 2007 roku ATK odpalanych jeden po drugim powoduje wa-
Oprócz dział samobieżnych typu wygrała kontrakt na opracowanie i roz- riacja jego prędkości wylotowej w czasie
M109A6 Paladin bardzo skuteczną bro- wój zestawu PGK dla tradycyjnych po- każdego kolejnego wystrzału. Działanie
nią wsparcia są nowe haubice ciągnione cisków artyleryjskich kalibru 155 mm. ładunku MACS niweluje te różnice, spra-
typu M777 kal. 155 mm produkowane W sierpniu tego roku przeprowadzo- wiając, że każdy pocisk powinien trafić
przez BAE Land Systems. Armia ame- no serię testów zestawów opracowanych w cel z taką samą dokładnością.
rykańska i piechota morska zaczęły dla pocisków kalibru 105 mm. PGK to
wprowadzać je do służby w 2005 roku. głowica pocisku wyposażona w zestaw Trzy w jednym
Haubice M777 wyposażane są obecnie sterowania GPS i dwie uruchamiające się Jeszcze innym aspektem usprawniania
w produkowany przez General Dynamics po wystrzeleniu powierzchnie sterowe. tradycyjnych pocisków jest stosowanie
system sterowania cyfrowego TAD (To- Zastępuje się nią starą, tradycyjną głowi- programowalnych zapalników. Od 2003
wed Artillery Digitization). System, po- cę. Koszt pojedynczego zestawu PGK to roku armia amerykańska używa w poci-
US DOD
dobny do używanego w działach Pala- około 5 tysięcy dolarów, i jest to atrak- skach artyleryjskich zapalników M782
din, składa się z cyfrowego modułu ste- cyjna alternatywa wobec drogich Exca- MOFA (Multi Option Fuze for Artillery).

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY||
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
MILITARIAMILITARIA
HISTORIAHISTORIA ||
ŚWIAT PRASA | |
PRASA KULISY
BEZZAŁOGOWCE GÓRĄ
Można je zaprogramować na cztery róż-
ne sposoby: jako zapalnik kontaktowy, za-
palnik działający z opóźnieniem (kilka se-
kund po uderzeniu w cel), czasowy – de-
A rmia amerykańska
konsekwentnie próbu-
je uniezależnić się od lot-
ła się naciskom USAF i sa-
moloty takie, latające po-
niżej 1500 m, mogą być
tonujący pocisk w locie, oraz zbliżenio- nictwa w sferze rozpozna- pilotowane przez zwykłych
wy. Detonacja zbliżeniowa następuje nia i wsparcia powietrzne- żołnierzy i nie podlegają
w odległości około 6 metrów od przeszko- go. Używa samolotów bez- kontroli powietrznej.
dy (na przykład nad ziemią) dzięki małe- załogowych RQ-5 Hunter Pomimo używania
mu radarowi współpracującemu z zapal- oraz RQ-7 Shadow, przez USAF Predatorów
nikiem. W listopadzie 2007 roku firma które są mniejsze od i Reaperów, armia rozpisa-
ATK uzyskała wart 10 milionów dolarów Predatorów, łatwiejsze ła przetarg na własny sa- wersją Predatora. Będzie
kontrakt na produkcję 400 nowych pro- w obsłudze i wystarcza im molot UAV. Wygrał go mógł przenosić cztery ra-
gramowalnych zapalników indukcyjnych krótki pas startowy, na MQ-1C Warrior (na zdję- kiety powietrze–ziemia
M1155A1 EPIAFS (Enhanced Portable przykład ulica. Armia opar- ciu), który jest mniejszą AGM-114 Hellfire.
Inductive Artillery Fuze Setter) dla poci-
sków kalibru 155 mm. Nowy zapalnik, nie pocisk artyleryjski PFF (Pre-Formed Round). Chodzi o to, żeby jeden pocisk
oprócz takich samych możliwości, jakie Fragment) kalibru 105 mm. Wybuchają- spełniał funkcje przeciwpancerną, burzą-
mają zapalniki typu MOFA, będzie współ- cy nad ziemią, wypełniony tungstenowy- cą i służył do zwalczania piechoty
pracował z systemem naprowadzania GPS mi kulkami pocisk przeznaczony jest do w zależności od tego, jak ustawi się je-
pocisków Excalibur oraz PGK, dzięki cze- niszczenia lekkich pojazdów oraz pie- go zapalnik. To rozwiązałoby różne pro-
mu zwiększy się celność szczególnie tych choty przeciwnika. W ciągu najbliższych blemy logistyczne dotyczące potrzeby
ostatnich. pięciu lat armia amerykańska planuje transportu i użycia trzech różnych rodza-
Zachęcona skutecznością czołgowych wprowadzić do uzbrojenia czołgowe po- jów pocisków oraz ułatwiło samo prowa-
kanistrów przeciwpiechotnych kalibru ciski z modyfikowalnymi ładunkami wy- dzenie walki. 
120 mm typu M1028 armia testuje obec- buchowymi (Advance Multi-Purpose polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

AAAAAAA
ŚWIAT AFGANISTAN
AAAAAAAA
ieczorem na dro-
gowy punkt kon-
trolny w północnej
prowincji Kunduz
podjechały dwa
afgańskie auta. Je-
chały szybko, co wzbudziło podejrzenia
żołnierzy niemieckich i afgańskich. We-
zwane do zatrzymania samochody stanę-
ły, a po chwili jeden ponownie ruszył. Żoł-
nierze strzelali, najpierw w powietrze, po-
tem w stronę uciekinierów. Zginęła kobie-
ta i dwoje dzieci, dwie osoby zostały ran-
ne. „Na miejscu zdarzenia znaleziono śla-
dy pozwalające w dużym stopniu przy-
puszczać, że do pojazdu oddano strzały
z niemieckiej broni. Na razie nie ma żad-
nego powodu, by wysuwać zarzuty wo-
bec niemieckich żołnierzy”, podała na
stronie internetowej Bundeswehra.
NADSZARPNIĘTY WIZERUNEK
Jednak w prasie pojawiły się głosy, że
żołnierze nie działali zgodnie z regula-
minem. „Financial Times Deutschland”
napisał, że w przypadku pojazdów ucie-
kających przed kontrolą Niemcy powin-
ni strzelać w opony czy bagażnik, by za-
trzymać samochód, a nie ranić pasażerów,
którzy nie stanowią zagrożenia. Tymcza-
sem żandarmi celowali w okna. Niemcom
nie wolno także strzelać do przeciwnika,
jeśli ten przerwał walkę i ucieka.
Ofiary w Afganistanie, zarówno po
stronie ludności cywilnej, jak i wśród nie-
mieckich żołnierzy (od 2002 roku zginę-
ło ich 28), wypaczają pielęgnowany od lat
obraz żołnierza Bundeswehry, który
ARTUR BILSKI
M A Ł G O R Z ATA B A R W I C K A
Dlaczego strzelali
Dowódcy Bundeswehry przyznali, że zginęli afgańscy cywile – kobieta i dwoje dzieci. Zastrzelili ich
niemieccy żołnierze. To pierwszy taki przypadek w historii liczącego 3,5 tysiąca kontyngentu
niemieckiego w Afganistanie. Wyjaśnia go prokuratura.
w przeciwieństwie do Wehrmachtu nie Franz Josef Jung. W Kunduzie spotkał jem”, tłumaczył w Kabulu minister Jung,
zabija, lecz pomaga. Akcje ofensywne, się z gubernatorem tamtejszej prowincji wzywając do zakończenia debaty na te-
w których udziału odmawia rząd w Ber- oraz z przywódcą pasztuńskiej społeczno- mat ewentualnego wycofania Bundesweh-
linie, kłócą się z pokojowym wizerunkiem ści. Ten ostatni pośredniczył w rozmo- ry z Afganistanu.
Bundeswehry. Kanclerz Angela Merkel wach Bundeswehry z rodzinami ofiar. „Nie można wymagać od żołnierzy, że
obawia się też reakcji pacyfistycznie na- Niemcy wypłacą im odszkodowania. nie zareagują w sytuacji zagrażającej ich
stawionego społeczeństwa. Magazyn „Żołnierze są w trudnej sytuacji. Przy życiu”, broni ich sekretarz w ministerstwie
„Spiegel” cytował amerykańskiego dy- każdym wyjeździe z bazy mają świado- obrony Christian Schmidt (CSU).
plomatę, który twierdził, że „Niemcy mu- mość, że na zewnątrz może czekać zama-
szą wreszcie nauczyć się zabijać”. Był to chowiec samobójca, że każdy pojazd to DEBATA W BUNDESTAGU
jednak odosobniony głos w tej debacie. potencjalne niebezpieczeństwo. To oczy- Tymczasem w Berlinie trwa debata po-
Do Afganistanu poleciał minister obrony wiście utrudnia pracę i napawa niepoko- lityczna o udziale niemieckich żołnierzy

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA ||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO ||
WOJSKO PORADY
KULISY PORADY ||
PO SŁUŻBIE ||
PO SŁUŻBIE | |
HISTORIAHISTORIA ||
ŚWIAT PRASA
MILITARIAMILITARIA ||
PRASA KULISY
Minister obrony niemiec Franz Josef

Jung: „Żołnierze są w trudnej sytuacji.
Przy każdym wyjeździe z bazy mają
świadomość, że na zewnątrz może czekać za-
machowiec samobójca, że każdy pojazd to
potencjalne niebezpieczeństwo. To oczywiście
utrudnia pracę i napawa niepokojeniem.”
jasno przedstawiały opinii publicznej sy-

tuację w Afganistanie.
BRAK REKRUTÓW
Niemieckie media donoszą ostatnio,
że z powodu zaangażowania w afgańską
misję Bundeswehrze zaczyna brakować
rekrutów, a służbę porzucają tak-
że oficerowie. Powołując się na
wewnętrzne statystyki Bun-
Ofiary w Afganistanie, deswehry, gazeta „Rheini-
zarówno po stronie ludności sche Post” napisała, że
cywilnej, jak i wśród niemieckich w porównaniu do ubie-
żołnierzy (od 2002 roku zginęło głego roku liczba chęt-
ich 28), wypaczają pielęgnowany nych do służby spadła
od lat obraz żołnierza Bundeswehry, o 60 procent. Prawie
który w przeciwieństwie do 10 procent kandydatów
Wehrmachtu nie zabija, na oficerów opuszcza ar-
lecz pomaga mię, jeszcze zanim na do-
bre rozpocznie karierę woj-
skową. Jako przyczynę rezy-
w misji afgańskiej. W połowie paździer- Trzy i pół tysiąca niemiec- gnacji coraz częściej podają udział
nika Bundestag będzie musiał ponownie kich żołnierzy stacjonuje na względ- w misji w Afganistanie.
zadecydować o przedłużeniu mandatu nie bezpiecznej północy Afganistanu, Pilotom wojskowym, którzy uczestni-
i ewentualnym zwiększeniu kontyngen- a ich głównym celem jest pomoc w cy- czyli w misji, często oferowane są lukra-
tu o kolejnych tysiąc żołnierzy. wilnej odbudowie kraju. Jednak i tam do- tywne posady w cywilnych liniach lotni-
„Rebelianci zorientowali się, że w Niem- chodziło do zamachów i incydentów czych. Inspektor Luftwaffe generał
czech trwa debata o przedłużeniu manda- z udziałem niemieckich wojsk. Ponad Klaus-Peter Stieglitz o problemie bra-
tu i obrali Bundeswehrę za cel swoich ata- 80 procent Niemców nie chce, by Bun- ków kadrowych miał informować już
ków”, mówi minister Jung, ostrzegając, deswehrę rzucono do walki z talibami na kanclerz Angelę Merkel, podaje „Rhe-
że żądania wycofania niemieckich wojsk południu. Rząd Angeli Merkel obiecu- inische Post”.
z Afganistanu zwiększają zagrożenie dla je jedynie większe zaangażowanie w od- Wiceprzewodniczący Niemieckiego
żołnierzy. Partie wielkiej koalicji rządo- budowę tej części Afganistanu. Związku Bundeswehry Ulrich Kirsch
wej, SPD i chadecja zamierzają wspierać Na początku września związek Bunde- powiedział gazecie „Neue Osnabruecker
obecność Niemców w Afganistanie. Opo- swehry zarzucił rządowi Niemiec bagate- Zeitung”, że liczba kandydatów na pod-
zycja jest przeciwna lub zgłasza wątpli- lizowanie zagrożeń, na które narażeni oficerów i szeregowych spadła o 50 pro-
wości. Deputowani Zielonych mówią są żołnierze niemieccy służący w Afga- cent w porównaniu z danymi z poprzed-
o trwającej wojnie, a lewica zarzuca Bun- nistanie. niego roku: „Choć na misji w Afganista-
deswehrze udział w konflikcie, który jest „Jesteśmy w stanie wojny ze zdetermi- nie żołnierz otrzymuje 92 euro nieopo-
niezgodny z prawem międzynarodowym. nowanym i fanatycznym przeciwni- datkowanego dodatku za dzień służby, to
Liberałowie są za przedłużeniem manda- kiem”, mówił szef organizacji Bernhard pieniądze nie są wszystkim”. 
tu, jednak żądają zwiększenia wydatków Gertz w rozmowie z gazetą „Neue Osna-
na bezpieczeństwo. bruecker Zeitung”. Radził władzom, by polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

ŚWIAT IRAK
SPOKÓJ
CZY CISZA
PRZED BURZĄ TOMASZ OTŁOWSKI
Prezydent USA George W. Bush ogłosił kilka dni temu długo oczekiwaną decyzję o zmniejszeniu
amerykańskiego kontyngentu wojskowego w Iraku. Począwszy od listopada, stopniowo ma zostać
US DOD
wycofanych osiem tysięcy amerykańskich żołnierzy.
Pierwszy Irak opuści w listopadzie je- kraju pogarsza się systematycznie od jednak do zwiększenia swego zaanga-
den batalion marines, a później pełna bry- dwóch lat, a tegoroczna ofensywa tali- żowania w operację, co wymusza na
gada sił lądowych wraz z jednostkami bów należy do największych od czasu Amerykanach stopniowe wzmacnianie
wsparcia. Ogłaszając decyzję o rozpo- obalenia ich reżimu pod koniec 2001 ro- własnego kontyngentu. W tym sensie
częciu procesu redukcji sił USA w Ira- ku. Jest to na tyle poważne i niebez- zmniejszenie zaangażowania USA
ku, prezydent George W. Bush zapowie- pieczne, że w istocie zagraża przyszło- w Iraku jest w pełni uzasadnione: siły
dział jednocześnie wzmocnienie amery- ści misji ISAF. Członkowie sojuszu pół- amerykańskie po pięciu latach aktyw-
kańskiego kontyngentu w Afganistanie. nocnoatlantyckiego – z kilkoma wyjąt- ności na Bliskim Wschodzie są bowiem
Nie powinno to dziwić – sytuacja w tym kami (w tym Polski) – nie kwapią się na granicy wydolności i równoczesne

| | | | | | | |
utrzymywanie „dwóch frontów” prze- życia przeciętnych Irakijczyków są tym- dzie według swojego scenariusza, czego
kracza możliwości Pentagonu. czasem – w dłuższej perspektywie najlepszym przykładem są zapowiedzi
– znacznie groźniejszym przeciwnikiem wyposażenia syryjskiej armii w nowo-
Jaka jest sytuacja? niż sunniccy partyzanci lub cudzoziem- czesny rosyjski sprzęt przeciwlotniczy
Realizacja planów redukcji sił USA scy terroryści z Al-Kaidy. Probierzem czy stałego dyslokowania rosyjskich
w Iraku oznaczałaby, że na początku faktycznego obrazu rzeczywistości irac- okrętów wojennych w portach Syrii,
przyszłego roku liczba żołnierzy amery- kiej będzie dalszy rozwój sytuacji po a także plany wznowienia i szybkiego
kańskich pełniących służbę w ramach przejęciu przez Irakijczyków odpowie- ukończenia budowy elektrowni atomo-
operacji „Iraqi Freedom” byłaby nie- dzialności za prowincję Anbar – matecz- wej w irańskim porcie Busher. Teheran,
znacznie większa niż przed rozpoczę- nik sunnickiego ruchu oporu. jeśli wyczuje tę sprzyjającą koniunktu-
ciem na przełomie lat 2006/2007 słynnej rę międzynarodową, z pewnością pod-
operacji wzmocnienia (surge) kontyn- Tajemniczy Teheran niesie poprzeczkę w rozmowach z Ame-
gentu amerykańskiego nad Tygrysem Kierunek rozwoju wydarzeń w Iraku rykanami. Paradoksalnie, sytuacja taka
i Eufratem. Zwiększony zostałby nato- jest także uzależniony od wciąż niepew- może jednak w ostatecznym rachunku
miast kontyngent USA w Afganistanie. nej sytuacji wokół Iranu i jego programu zwiększyć prawdopodobieństwo podję-
Czy jednak rzeczywiście sytuacja ope- nuklearnego. Ostatnie kilka miesięcy to cia próby militarnego rozwiązania kwe-
racyjna w Iraku poprawiła się do tego okres bezprecedensowego zmniejszenia stii irańskiej, jeśli nie przez USA, to
stopnia, że uzasadnia decyzję o redukcji (choć nie całkowitego wstrzymania!) z pewnością przez Izrael. Scenariusz ta-
sił amerykańskich właśnie tej jesieni? przez Iran jego destrukcyjnej działalno- ki oznaczałby dla Iraku prawdziwą ka-
Niewątpliwie – w porównaniu ze sta- ści w Iraku, wymierzonej w siły między- tastrofę: wybuch otwartej wojny domo-
nem sprzed półtora roku, gdy zaczynała narodowe. Zmalała aktywność tzw. grup wej, jawną ingerencję (także zbrojną)
się operacja surge – dzisiejsza sytuacja specjalnych (złożonych z irańskich agen- państw ościennych, a w rezultacie – roz-
w Iraku jest o wiele bardziej stabilna. tów i wyszkolonych przez nich irackich pad państwa i chaos w całym regionie.
Liczba ataków i zamachów spadła zna- szyitów), a radykalna, proirańska armia
cząco, co przekłada się na radykalne Mahdiego szyickiego kleryka Muktady Polityka górą
zmniejszenie strat sił koalicji i wśród cy- Nie ulega tym samym wątpliwości, że
wilów. Jest to głównie zasługa niemal NIE ULEGA WĄTPLIWOŚCI, decyzja USA o wycofaniu kilku tysię-
całkowitego wyeliminowania przez ko- ŻE DECYZJA USA O WYCOFANIU cy żołnierzy z Iraku jeszcze przed koń-
alicjantów struktur islamskich radykałów cem kadencji obecnej administracji ma
powiązanych z Al-Kaidą, zaniku party- KILKU TYSIĘCY ŻOŁNIERZY głównie wymiar polityczny i jest zwią-
zantki sunnickiej, a także braku aktyw- Z IRAKU JESZCZE PRZED zana ze zbliżającymi się wyborami pre-
ności ze strony szyickich radykałów po- zydenckimi. Gdyby nie ten aspekt, Wa-
kroju Muktady as-Sadra. KOŃCEM KADENCJI OBECNEJ szyngton zapewne nie zdecydowałby się
Sytuacja w Iraku wciąż jednak daleka ADMINISTRACJI MA GŁÓWNIE na uszczuplenie swych sił w Iraku, a już
jest od stanu, który można by uznać za na pewno nie w takiej skali. Raporty
komfortowy, a co gorsza nie ma pewno-
WYMIAR POLITYCZNY I JEST najwyższych dowódców armii amery-
ści, że wydarzenia w kraju nie potoczą ZWIĄZANA ZE ZBLIŻAJĄCYMI SIĘ kańskiej, w tym zwłaszcza gen. Davida
się w niepożądanym kierunku. Nadal do- WYBORAMI PREZYDENCKIMI Petraeusa, obecnego głównodowodzą-
chodzi do napięć i animozji międzywy- cego amerykańskiego Dowództwa Cen-
znaniowych lub międzyetnicznych, któ- as-Sadra złożyła broń. Trudno jedno- tralnego (CENTCOM), odpowiedzial-
re w każdej chwili mogą doprowadzić do znacznie wyrokować, co jest przyczyną nego za operacje w Iraku i Afganista-
ponownej eskalacji konfliktu. takiego zachowania Teheranu. Być mo- nie, jednoznacznie wskazywały na ko-
że prawdziwe są doniesienia niektórych nieczność dalszego utrzymywania za-
Zagrożenia źródeł na temat trwających cały czas za- angażowania USA na niezmienionym
Na przestrzeni minionych dwóch lat kulisowych negocjacji między Amery- poziomie. Tym bardziej że koalicja mię-
nie zlikwidowano praktycznie żadnego kanami a Irańczykami na temat podzia- dzynarodowa w Iraku wciąż się kurczy:
z głównych zarzewi potencjalnego kon- łu wpływów obu państw w Iraku. Jeśli w sierpniu w szybkim tempie wycofał
fliktu między szyitami a sunnitami, jednak negocjacje te zakończą się fia- się niemal dwutysięczny kontyngent
Kurdami a ludnością arabską czy wresz- skiem, co jest prawdopodobne, biorąc gruziński, lada moment wyjadą ostatni
cie między różnymi frakcjami szyicki- pod uwagę potencjał nieufności i wrogo- Polacy. Decyzja podjęta przez Biały
mi na południu kraju. Zasadnicze przy- ści po obu stronach, sytuacja wewnętrz- Dom dowodzi jednak, że po raz kolejny
czyny tych sporów, abstrahując od na w Iraku niemal natychmiast ulegnie względy polityczne stanęły wyżej niż
aspektów historycznych czy teologicz- zaostrzeniu. racje wojskowe. Teraz, po ogłoszeniu
nych, dotyczą głównie bieżącej polity- planów redukcji kontyngentu amery-
ki władz w Bagdadzie oraz kwestii eko- Scenariusze Rosji kańskiego w Iraku, republikański kan-
nomicznych, takich jak dostęp do źró- Należy też pamiętać, że ze względu na dydat na prezydenta John McCain
deł ropy naftowej lub podział zysków ostatnie pogorszenie relacji między USA z pewnością dostanie dodatkowe argu-
z jej eksportu. Pomimo poprawy stanu a Rosją znacznie oddaliła się perspekty- menty do ręki w walce z demokratycz-
bezpieczeństwa, szczególnie w irackiej wa dyplomatycznego rozwiązania kwe- nym przeciwnikiem. Trzeba mieć na-
stolicy i jej okolicach, nadal nie zdoła- stii irańskiego programu nuklearnego dzieję, że nie stanie się to kosztem sku-
no rozwiązać podstawowych proble- – bez zgody Rosjan Zachód nie przefor- teczności i bezpieczeństwa sił między-
mów bytowych ludności narosłych suje w ONZ żadnego nowego pakietu narodowych w Iraku. 
w ciągu minionych kilku lat. Brak pra- sankcji przeciwko Iranowi. Moskwa już
cy i perspektyw oraz fatalne warunki zresztą zaczęła grać na Bliskim Wscho- polska-zbrojna@redakcjawojskowa.pl

ŚWIAT
AAAAAAA
ŚWIAT KENIA
UKRAINA
AAAAAAAA
PRZEWIDUJE SIĘ, że już tej jesieni
ministerstwo obrony zażąda w parla-
mencie zwiększenia środków prze-
znaczanych na armię.
Następna
KRZYSZTOF GŁOWACKI
AFSOUTH
na liście Kremla?
Po wojnie rosyjsko-gruzińskiej analitycy zastanawiają się, czy Kijów będzie następny?
wudziestego czwartego skiej agresji na Gruzję punktem zapalnym „Niech nam nie mówią, jak mamy po-
sierpnia Ukraina obcho- okazała się stacjonująca w Sewastopolu ro- stępować. Będziemy działać ściśle z dy-
dziła 17. rocznicę odzy- syjska Flota Czarnomorska. Blokowanie rektywami, które wydaję jako zwierzch-
skania niepodległości. przez nią gruzińskiego wybrzeża Morza nik sił zbrojnych”, powiedział Dmitrij
Z tej okazji w Kijowie od- Czarnego prezydent Ukrainy określił jako Miedwiediew.
była się defilada wojsko- groźny precedens, który wciąga Kijów, Wobec zaistniałej sytuacji Wiktor Jusz-
wa. W przemówieniu wygłoszonym na wbrew jego woli, w międzynarodowy czenko podpisał dekret o zaostrzonych za-
Majdanie Wolności prezydent Wiktor konflikt. Dalszą inicjatywę przejął resort sadach przekraczania granicy Ukrainy
Juszczenko mówił o przyspieszeniu prac dyplomacji. przez jednostki Floty Czarnomorskiej. Do-
nad osiągnięciem członkostwa w europej- „Ukraina jest gotowa podpisać z Rosją kument opracowała Rada Bezpieczeństwa
skim systemie bezpieczeństwa i zwiększe- umowę o warunkach wykorzystania okrę- Narodowego i Obrony. Instytucja ta pod-
niu obronności kraju. Podkreślił, że nie tów rosyjskiej Floty Czarnomorskiej kreśliła, że obowiązujące dotychczas
widzi Ukrainy poza Europą. Przestrzegł w konfliktach zbrojnych”, oświadczył wi- uproszczone zasady umożliwiały Flocie
przed ingerowaniem w wewnętrzne spra- ceminister spraw zagranicznych Ukrainy Czarnomorskiej praktycznie niekontrolo-
wy Kijowa i zaapelował do NATO o roz- Kostiantyn Jelisiejew. Podkreślił, że jego wane przemieszczanie się po ukraińskich
szerzenie granic na Wschód. Stwierdził kraj nie może akceptować sytuacji, w któ- wodach terytorialnych oraz przekraczanie
też, że Ukraina musi zrobić wszystko, by rej stacjonujące czasowo na ukraińskim te- granicy bez uzgodnienia z odpowiednimi
nie znaleźć się jako następna „na liście rytorium okręty są wykorzystywane w wal- organami Ukrainy. „Taka sytuacja stwarza
Kremla”. ce zbrojnej. Odpowiedź drugiej strony by- potencjalne zagrożenie dla bezpieczeństwa
ła natychmiastowa. Prezydent Rosji prze- narodowego Ukrainy, szczególnie w razie
WERBALNA PRZEPYCHANKA strzegł Ukrainę przed, jak to określił, „nie- wykorzystania formacji wojskowych Flo-
Słowa Wiktora Juszczenki były reak- fachowym ingerowaniem” w sytuację wo- ty Czarnomorskiej Federacji Rosyjskiej
cją na ostatnie „poczynania” Moskwy na kół rosyjskiej Floty Czarnomorskiej, pod- przeciwko państwom trzecim”, czytamy
Kaukazie Południowym. Podczas rosyj- kreślając, że to do niczego nie prowadzi. w komunikacie z posiedzenia RBNiO.

ZAPIS ||
ZAPIS FORUM
FORUM NA||
NA CELOWNIKU
CELOWNIKU WOJSKO||
WOJSKO PORADY ||
KULISY PORADY
PO SŁUŻBIE
PO SŁUŻBIE || | |
HISTORIAHISTORIA || ||
ŚWIAT PRASA
MILITARIAMILITARIA PRASA KULISY ||
ŚWIAT TO I OWO|| |
Zgodnie z decyzją RBNiO i dekretem

Juszczenki dowództwo floty zostało zo-
bowiązane m.in. do informowania władz
ukraińskich o zamiarze przekroczenia
przez jej jednostki granic Ukrainy z co
najmniej 72-godzinnym wyprzedzeniem.
Informacje o planach opuszczenia gra-
nic Ukrainy, które dowództwo rosyjskiej
marynarki powinno przekazać dowódz-
twu sił zbrojnych Ukrainy oraz jej służ-
bom granicznym i celnym, muszą zawie-
rać wykazy osób i sprzętu oraz dane do-
tyczące przewożonej broni i mienia woj- V. STEPANYUCHENKO
skowego. W przypadku złamania przez
dowódcę okrętu bądź samolotu Floty
Czarnomorskiej ustalonego porządku,
władze Ukrainy zastrzegły sobie prawo
do usunięcia naruszających ten porządek PODCZAS ROSYJSKIEJ AGRESJI na Gruzję punktem zapalnym okazała się stacjonująca
jednostek ze swego terytorium. w Sewastopolu rosyjska Flota Czarnomorska.
Ministerstwo spraw zagranicznych
w Moskwie oznajmiło, że zmiany te po- Doktryna ta ma być realizowana w czte- nich wojsk do tego kraju ma być „nie-
ważnie skomplikują praktyczną działal- rech krokach: prowokowanie sporów et- uchronność rosyjskiej interwencji”.
ność floty. Zdaniem Rosji, stoją one nicznych, rozdawanie rosyjskich pasz-
także w sprzeczności z bilateralnym po- portów, uzbrojenie separatystów i wpro- ASUMPT DO ZBROJEŃ
rozumieniem z 1997 roku. Odpowiedź wadzenie wojsk rosyjskich jako pokojo- Gruzińsko-rosyjski konflikt zmusił
była wyjątkowo dosadna. wych” – pisze wpływowa internetowa ukraińskie władze nie tylko do przyspie-
„Decyzje prezydenta Ukrainy w spra- „Ukraińska Prawda”. Zdaniem autora ar- szenia działań akcesyjnych, ale również
wie stacjonującej w tym kraju rosyjskiej tykułu, znanego politologa Tarasa Ku- do wzmocnienia sił defensywnych. Prze-
Floty Czarnomorskiej nie powinny być zi, na Krymie istnieją sprzyjające warun- widuje się, że już tej jesieni ministerstwo
dyskutowane, lecz wykonywane”, ki do realizacji tej doktryny, w tym ro- obrony zażąda w parlamencie zwiększe-
oświadczył Ihor Dołhow, szef departa- syjska większość. O tym, że te obawy nie nia środków przeznaczanych na armię.
mentu polityki zagranicznej w kancela- są bezpodstawne, świadczy deklaracja Wcześniej Ukraina zamierzała wydać
rii Wiktora Juszczenki. Władze w Ki- rosyjskiej społeczności Krymu opubli- na modernizację wojska dwa miliardy
jowie poczuły się silne,
ponieważ otrzymały moc-
55,9 proc. Ukraińców kowana w „Krymskiej hrywien, wojna na Kaukazie zweryfi-
Prawdzie”. Obok popar- kowała jednak te plany. Dodatkowe
ne wsparcie społeczeń- uważa za możliwe cia dla decyzji Dmitrija środki będą przeznaczone na tworzenie
stwa. Według sondażu Miedwiediewa znalazło nowych jednostek oraz modernizację
przeprowadzonego na powtórzenie na Krymie się w niej stwierdzenie, że uzbrojenia w regionach na południu
zlecenie tygodnika „Zier- sytuacji, do jakiej „ma ona nadzieję na kon- i wschodzie kraju. Wiktor Juszczenko
kało Niedzieli”, 21,8 tynuację rosyjskiej poli- wstępnie zaakceptował wszystkie propo-
proc. respondentów okre- doszło w Osetii tyki popierania rodaków zycje wojskowych.
śliło Flotę Czarnomorską za granicą”. Pierwszym krokiem mającym zapew-
jako czynnik destabilizu-
Południowej Zdaniem analityków, nić bezpieczeństwo Ukrainie będzie
jący sytuację i powodujący wzrost sepa- Rosjanie mogą wykorzystać dążenie – według anonimowego źródła w mini-
ratystycznych nastrojów na Krymie, władz w Kijowie do akcesji z NATO ja- sterstwie obrony – wzmocnienie obrony
a 20,7 proc. wyraziło zaniepokojenie, że ko pretekst do ingerencji. Jak wynika przeciwlotniczej państwa. Zastępca sze-
może ona wciągnąć Ukrainę w konflik- z sondaży, ponad połowa ludności Ukra- fa sztabu generalnego Igor Romanien-
ty wojenne z państwami trzecimi. Z prze- iny, zwłaszcza we wschodnich – rosyj- ko poinformował, że na wschodzie kra-
prowadzonego sondażu wynika również, skojęzycznych i rusofilskich – rejonach ju już został sformułowany nowy pułk
że w ciągu ostatnich kilku miesięcy kraju, sprzeciwia się przystąpieniu do obrony przeciwlotniczej. Jego zadaniem
z 22 do 29 proc. wzrosła liczba Ukraiń- paktu północnoatlantyckiego. Rosja czę- jest stworzenie parasola ochronnego nad
ców, którzy opowiadają się za wycofa- sto powołuje się na społeczną dezapro- obwodami donieckim i ługańskim. Mi-
niem Floty w 2017 roku, a z 33 do batę tej perspektywy, wykorzystując przy nisterstwo obrony zapowiada również
27 proc. spadła liczba tych, którzy chcą tym swoich zwolenników. Ostatnio Ko- wzmocnienie sił na południu kraju,
jej pozostawienia na Ukrainie po tym ter- munistyczna Partia Ukrainy zażądała na- w szczególności tych stacjonujących
minie. Z innego sondażu wynika, że tychmiastowego przerwania odbywają- na Krymie. Sztab generalny planuje
55,9 proc. Ukraińców uważa za możliwe cych się na ukraińskim terytorium zwiększenie liczby samolotów stacjonu-
powtórzenie na Krymie sytuacji, do ja- manewrów z udziałem wojsk państw jących na półwyspie, zamierza przenieść
kiej doszło w Osetii Południowej. NATO. Lider KPU Petro Symonenko stanowiska obrony przeciwlotniczej oraz
oskarżył sekretariat prezydenta Ukrainy pułki myśliwców z innych regionów kra-
NIEDŹWIEDŹ WCIĄŻ GŁODNY o potajemne przygotowanie kilku scena- ju, a także zmodernizować rakiety i ich
Obawy społeczeństwa znajdują po- riuszy rozmieszczenia wojskowych baz wyrzutnie. 
twierdzenie w mediach. „Następnym ce- USA lub NATO na ukraińskim teryto-
lem doktryny Putina może być Krym. rium. Pretekstem do ściągnięcia zachod- polska-zbrojna@r edakcjawojskowa.pl

ZAPIS WYDARZENIA
Nowi baz wojskowych. Ich zapo-
obywatele wiedź nie była zaskoczeniem,

ponieważ już 9 września mini-
ster obrony Rosji Anatolij
UKRAINA. Prokuratura w Sewa- Sierdiukow mówił o planach
stopolu na Krymie uzyskała in- rozmieszczenia w bazach woj-
formację, że ponad 1500 żoł- skowych w Osetii Południowej
nierzy stacjonującej tam rosyj- i Abchazji po 3800 rosyjskich
skiej Floty Czarnomorskiej, bę- żołnierzy. W pierwszym z se-
dąc obywatelami Rosji, uzyska- paratystycznych regionów
ło także obywatelstwo Ukrainy. Gruzji wskazał dwie lokaliza-
Nieoficjalnie źródła w lokalnej cje – Cchinwali i Dżawe. Dru-
milicji oceniają, że problem ten gie z miast leży przy strate-
gicznej drodze prowadzącej do
Stała obecność
może dotyczyć blisko ośmiu ty-
tunelu Rokskiego, łączącego
sięcy marynarzy, czyli połowy ro-
Osetię Południową z Osetią
syjskiego personelu wojskowe- Północną, będącą częścią
Eduard Kokojty wycofał się 11 września ze swej
go. Zdaniem Serhija Kułyka, po- Federacji Rosyjskiej. Nato-
wcześniejszej wypowiedzi, że Osetia Południowa, której
litologa z sewastopolskiego miast Bagapsz podał, że do-
jest przywódcą, chce stać się częścią Rosji.
Centrum Badań Problemów celowo rosyjskie wojska będą
Geopolitycznych „Nomos”, ro- GRUZJA. „Zostałem wyraźnie Rosyjskiej”, tłumaczył lider ose- stacjonowały na terytorium
syjskie i ukraińskie obywatel- źle zrozumiany. Nie zamierza- tyńskich separatystów. Jednak Abchazji w Gudaucie
stwo może mieć nawet 40 ty- my wyrzec się naszej niepod- Kokojty i przywódca Abchazji i Oczamczirze, portach nad
sięcy z prawie dwóch milionów ległości, uzyskanej za cenę Siergiej Bagapsz zapowiedzieli Morzem Czarnym. Wiadomo
mieszkańców Półwyspu Krym- ogromnych poświęceń, i Ose- w czwartek, że podpiszą z Mo- jednak, że Rosjanie chcą też
tia Południowa nie zamierza skwą porozumienia o utworze- mieć bazę w stolicy republiki
skiego. Tymczasem prawo ukra-
też przyłączyć się do Federacji niu na ich terytorium rosyjskich – Suchumi. (tw)
ińskie nie pozwala na posiada-
nie podwójnego obywatelstwa.
Jako obywatele Ukrainy, rosyj- NATO: WSPARCIE SOJUSZNICZE
scy wojskowi mogą m.in. pozo- BUŁGARIA. Szefowie sztabów wykluczyli powrót do zimnej Gruzji sprzeciwia się oczywiście
generalnych sił zbrojnych państw wojny z Rosją. Rosja, która chce wprowadzenia
stać na jej terytorium po zakoń-
NATO podczas spotkania 12–13 Poza wsparciem politycznym roz- przez Radę Bezpieczeństwa
czeniu służby. Mają też możli- września w Sofii potwierdzili swe ważana jest też pomoc militarna ONZ wobec niej międzynarodo-
wość nabywania nieruchomo- poparcie dla Gruzji. „Prześledzi- dla Gruzji. Jej potrzeby w zakre- wego embarga. „Jesteśmy prze-
ści. Politycy ukraińscy zaintere- liśmy aspekty strategiczne tego, sie broni i sprzętu wojskowego konani, że pewne kraje rozpoczy-
sowali się tą kwestią, obawiając co ostatnio wydarzyło się na badała specjalna misja Departa- nają wysiłki, aby dozbroić Gru-
się, by na Krymie nie doszło do Kaukazie”, oświadczył na konfe- mentu Obrony USA. „Gruzja, jak zję, poświęcając na to duże su-
rencji prasowej przewodniczący każdy inny suwerenny kraj, pomy”, powiedział Witalij Czur-
powtórzenia scenariusza zasto- winna mieć możliwość obrony kin, przedstawiciel Moskwy przy
Komitetu Wojskowego NATO
sowanego przez Rosję w Abcha- adm. Giampaolo Di Paola. „Te- i odparcia jakiejkolwiek nowej ONZ. Rosyjski dyplomata przy-
zji i Osetii Południowej. Moskwa raz ważne jest, abyśmy zachowali agresji”, powiedział 9 września znał, że wprowadzenie embarga
tłumaczyła agresję na Gruzję zimną krew i nie reagowali w komisji Kongresu USA ds. sił będzie trudne, ponieważ „można
koniecznością obrony swych w sposób emocjonalny”, podkre- zbrojnych podsekretarz stanu ds. oczekiwać silnej opozycji pew-
obywateli. (wrob) ślił włoski admirał. Jednocześnie politycznych w Pentagonie Eric nych członków Rady, w szczegól-
uczestnicy sofijskiego spotkania Edelman. Dostawom broni dla ności USA”. (wr)
w skrócie ła, że sojusz wzmacnia swoje Angeł Najdenow. Wartość tarnej komisji obrony poin-
siły w tym rejonie i łamie po- transakcji wyniesie miliard formował także, że od po-
Koniec rozumienia międzynarodowe.
Według Rosjan miała to być
dolarów. Wszystko wskazuje
na to, że rywalizacja o buł-
czątku roku ze służby zrezy-
gnowało 321 pilotów wojsko-
manewrów odpowiedź sojuszu na ich in- garski kontrakt rozegra się
między dwoma typami samo-
wych.
terwencję w Gruzji. Rosyjska
MORZE CZARNE. Cztery
okręty wojenne należące do
marynarka ostrzegała, że bę-
dzie monitorowała działania
lotów: szwedzkim Gripenem
i amerykańskim F-16. Co Bombowa
krajów NATO zakończyły
10 września manewry i opu-
okrętów NATO. prawda przed kilku laty tam-
tejsi wojskowi wskazywali na
wizyta
ściły Morze Czarne. Fregaty WENEZULA. Prezydent We-
z Hiszpanii, Niemiec, USA Miliard F/A-18, ale okazał się on
zbyt drogi. nezueli Hugo Chavez, w ge-
i Polski ćwiczyły przez 18 dni
z flotami Rumunii i Bułgarii. na myśliwce Bułgarzy modernizują też
16 rosyjskich samolotów
ście solidarności z Boliwią,
zażądał 11 września, by jego
W Brukseli podkreślano, że BUŁGARIA. Rząd w Sofii MiG-29. Według pierwot- kraj opuścił amerykański am-
jednostki operowały w za- planuje zakup eskadry samo- nych planów maszyny miały basador. Wcześniej jego bliski
chodniej części akwenu. Na lotów bojowych. „Negocjacje być gotowe w 2005 roku. sojusznik, boliwijski przywód-
pojawienie się na Morzu w sprawie kontraktu z poten- Najdenow powiedział, że ca Evo Morales, wydalił am-
Czarnym Stałego Zespołu cjalnymi dostawcami roz- termin modernizacji ponow- basadora USA Philipa Gold-
Okrętów Sił Odpowiedzi poczną się przed końcem ro- nie został przesunięty, tym berga, któremu zarzucił po-
NATO (SNMG1) nerwowo ku”, poinformował szef par- razem do końca kwietnia pieranie wystąpień antyrządo-
zareagowała Rosja. Twierdzi- lamentarnej komisji obrony 2009 roku. Szef parlamen- wych. Chavez zagroził też

| | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | |
Roszada misyjna Szturm na bazy LICZBA TYGODNIA

RUMUNIA. Minister obrony Teodor Melescanu
9 września zapowiedział, że Rumunia wzmocni
Od początku roku w walkach na Sri Lance
zginęło już ponad 6 tysięcy osób, w tym 134 tysiące żołnierzy
ma liczyć armia
134
afgańska – zapowiedział
swój kontyngent wojskowy w Afganistanie. prawie 5,6 tysiąca rebeliantów.
11 września amerykański
Obecnie jest w tym kraju 783 rumuńskich żołnie- SRI LANKA. Minister- Jedna z rebelianckich gen. mjr Robert W. Cone od-
rzy – 726 wchodzi w skład Międzynarodowych stwo obrony poinfor- maszyn została ze-
powiedzialny za szkolenie sił
Sił Wsparcia Bezpieczeństwa, a 57 działa w ra- mowało, że co najmniej strzelona. Według ob-
zbrojnych Afganistanu. W tym
mach dowodzonej przez USA operacji antyterro- 21 osób zginęło 9 wrze- serwatorów był to naj-
rystycznej „Trwała wolność”. śnia w ataku tamilskich większy atak tamil- roku powiększyła się ona
„W zasadzie jesteśmy przygotowani do zwiększe- rebeliantów na bazę skich separatystów od o 26 tysięcy żołnierzy i obec-
nia naszych sił w Afganistanie, gdzie utworzymy lankijskiej armii w rejo- momentu wszczęcia nie ma ich niemal 80 tysięcy
batalion, który będzie strzegł bezpieczeństwa nie miejscowości Vavu- przez armię przed trze- Planowany limit 134 tysięcy
w prowincji Zabul”, powiedział Melescanu. Do- niya na północy wyspy. ma tygodniami kolej- ma osiągnąć w najbliższych
dał, że dla kontyngentu rumuńskiego w Afgani- Wśród ofiar było dzie- nej ofensywy. Podczas czterech latach. Już obecnie
stanie wysłano pierwsze z 31 transporterów opan- sięciu tamilskich rebe- walk – uznanych za wojska afgańskie współ-
cerzonych Pirania III. Zapowiedział również, że liantów, dziesięciu żoł- najkrwawsze od 1999 uczestniczą w 60 procentach
do połowy 2009 roku Bukareszt zamierza wyco- nierzy i jeden policjant. roku – wojsko zajęło operacji militarnych na terenie
fać swe oddziały z Iraku, gdzie obecnie stacjonu- Napastników wspierały kilka rebelianckich
swego kraju. (wrob)
je ponad 600 rumuńskich żołnierzy. (w) samoloty i artyleria. baz. (ted)
przez amerykańskie siły specjalne akcji na tery- Gotowa SOFA

torium zaprzyjaźnionego Pakistanu bez zgody Rząd w Pradze zatwierdził
rządu tego kraju. Przeciwko tym działaniom
ostro zaprotestował Islamabad. Dowódca paki-
10 września umowę o wa-
stańskich wojsk lądowych gen. Ashfaq Kayani runkach stacjonowania
powiedział, że „suwerenność i integralność tery- w Czechach żołnierzy USA.
torialna kraju będą bronione za wszelka cenę” CZECHY. Minister obrony
i nie będzie zgody na jakiekolwiek działania ob- Vlasta Parkanova zapowie-
cych sił. „Nie dochodzi ani do lądowych, ani po- działa, że 19 września
wietrznych rajdów sił NATO w głąb pakistań- w Londynie, gdzie odbędzie
US DOD
skiego terytorium”, zapewnił rzecznik sojuszu się nieformalny szczyt sze-

James Appathurai. Podkreślił, że mandat liczą- fów resortów obrony państw
Tajna dyrektywa cych 47 tys. żołnierzy sił NATO w Afganistanie
kończy się na granicy z Pakistanem.
członkowskich NATO, pod-
pisze wraz z sekretarzem
PAKISTAN. Seria amerykańskich operacji mili- Krwawe walki z sympatykami Al-Kaidy na tere- obrony Robertem Gatesem
tarnych, głównie z użyciem samolotów bezzało- nach plemiennych przy granicy z Afganistanem Porozumienie o Statusie
gowych, jakie miały miejsce w pierwszej deka- toczą od tygodni pakistańskie siły bezpieczeństwa. Wojsk (Status of Forces
dzie września na terenach pakistańskich w pobli- Regularnie napływają stamtąd informacje o dzie- Agrement, SOFA).
żu granicy z Afganistanem, nie była przypadko- siątkach zabitych. Anonimowy przedstawiciel pa- „Strona czeska wymogła to,
wymi incydentami. Dziennik „New York Times” kistańskich służb podał w minionym tygodniu, że że dokument będzie dotyczył
podał 11 września, że prezydent USA George w regionie Bajaur zginęło od 80 do 100 bojowni- wyłącznie amerykańskiego
W. Bush jeszcze w lipcu zaaprobował wniosek ków, w większości cudzoziemców. Od sierpnia ar- personelu związanego ze sta-
Departamentu Obrony w sprawie podejmowania mia miała zabić ponad 600 rebeliantów. (wt) cją radarową, a ewentualne
stosowanie umowy do innych
wstrzymaniem eksportu ropy wizyta Tupolewów jest ostrze- mię koło kibucu Ginegal, na przypadków pobytu wojsk
do USA, jeśli Waszyngton nie żeniem dla USA. północ od Jeziora Tyberiadz- amerykańskich będzie możli-
zmieni swojej „agresywnej po- Kilka dni wcześniej Caracas kiego, i stanęła w płomieniach. we tylko za zgodą Republiki
lityki”. Wcześniej informował zapowiedziało wspólne ma- Zginęło dwóch członków zało- Czeskiej, której udzielano by
o zatrzymaniu grupy konspira- newry morskie z Rosją w re- gi. W telewizji Kanał 10 poja- zgodnie z konstytucją”, po-
torów wspieranych przez Ame- jonie Karaibów. W składzie wiła się informacja, że dwa wiedziała dziennikarzom
rykanów, którzy mieli uczest- śmigłowce Cobra „dotknęły Vlasta Parkanova.
rosyjskiego zgrupowania bę-
niczyć w spisku mającym na się” podczas lotu szkolnego. „Teren stacji radarowej pozo-
dą krążownik „Piotr Wielki”
celu pozbawienie go władzy. Natomiast Agencja Associated stanie nadal terytorium Repu-
i fregata zwalczania okrętów
W ubiegłym tygodniu do We- Press podała, że według naocz- bliki Czeskiej, a wszystkie
podwodnych „Admirał Cza-
nezueli przyleciały dwa rosyj- nego świadka cytowanego nieruchomości, jakie zbudują
banienko” oraz dwie jednost- tam siły zbrojne USA, staną
skie bombowce strategiczne ki wsparcia. przez radio izraelskie w jednej
się w momencie ich ukończe-
Tu-160. Podczas 13-godzinne- z maszyn odpadł wirnik. Jed-
nia własnością Republiki Cze-
go przelotu nad Atlantykiem
były eskortowane przez rosyj- Cenzura nak rzecznik wojskowy zaprze-
czył, że do kolizji doszło w po-
skiej”, podkreśliła minister.
po wypadku
Podczas „długich negocjacji”
skie myśliwce Su-27 i przez ja- wietrzu. Tymczasem AP ujaw-
Czechy i USA uzgodniły, że
kiś czas obserwowane przez niła, że jej wiadomość na te-
zwolnienie od podatku docho-
samoloty NATO. Tu-160 wylą- IZRAEL. Śmigłowiec bojowy mat katastrofy śmigłowca zo- dowego będzie w ograniczony
dowały 10 września na pięć AH-1 Cobra 10 września roz- stała przedstawiona izraelskie- sposób dotyczyć tylko tych
dni w bazie lotniczej Liberta- bił się w pobliżu miasta Afula mu cenzorowi wojskowemu, amerykańskich firm i ich pra-
dor, niedaleko miasta Maracay. na północy Izraela. Media po- który nakazał „znaczne wykre- cowników, którzy podobny
Hugo Chavez nie ukrywał, że dały, że maszyna runęła na zie- ślenia”. (tw) podatek płacą w USA. (t)

PRZEGLĄD PRASY
MANEWRY
Z POLSZCZYZNĄ
Maciej Malinowski
jest mistrzem
polskiej ortografii,
popularyzatorem
poprawnej
polszczyzny
Wszech czasów
W języku prasłowiańskim istniał zaimek
Zdradzi ich cień

uogólniający i występował w trzech
rodzajach: vbšb – męskim, vbša – żeńskim
i vbše – nijakim. Na gruncie polszczyzny
„EXPRESS BYDGOSKI”
zniknął jednak rodzaj nijaki, a także formy
mianownikowe męskie i żeńskie oraz plural-
ne, dlatego znamy jedynie następujące po-
stacie przypadków zależnych: – rodzaj mę-
S atelity szpiegowskie będą
mogły wkrótce analizo-
wać ludzkie cienie rzucane
także specjalnie opracowany
program komputerowy, który
poddaje obróbce i analizie
również zostać wykorzystana
do śledzenia przestępców.
W ostatnich latach nastąpił
ski: D. wszego, C. wszemu, B. wszego, na ziemię. Może to pomóc kształt oraz ruch „ludzkich ogromny skok w technice sa-
N. wszem, Ms. o wszem; – rodzaj żeński: w wytropieniu, schwytaniu obrazów” na ziemi. Technika telitarnej. Nie można było jed-
D. wszej, C. wszej, B. wszą, Ms. o wszej; bądź zabiciu terrorystów, na ta – zwana analizą chodu nak ze zdjęć zrobionych z or-
– liczba mnoga: D. wszech, C. wszem, przykład Usamy ibn Ladina. – oparta jest na wychwytywa- bity ziemskiej rozpoznać czło-
B. wsze, N. z wszemi, Ms. o wszech. Analizowany ma być pojedyn- niu charakterystycznych dla wieka. Na takich fotografiach
Zgodnie z regułą ortograficzną wyrażenia czy ruch – to pozwoli rozpo- każdego człowieka ruchów, widać jedynie czubki głów lu-
składające się z zaimka i rzeczownika trze- znać tożsamość osoby, która których nie sposób „podro- dzi, a to za mało, aby potwier-
ba pisać (z małymi wyjątkami) oddzielnie, rzuca cień. Ma temu służyć bić”. Nowa technologia może dzić ich tożsamość. (ATD)
a zatem musi to także dotyczyć wyrażenia
wszech czasów, co oznacza po prostu Odrzutowiec dla ucznia
„DZIENNIK BAŁT YCKI”
‘wszystkich czasów’.
Nie wszyscy potrafią odróżnić mianowniko-
wą formę wszech- będącą pierwszym czło-
nem wyrazów wszechświat, wszechmiłosier-
N a niezwykłej pomocy naukowej będą
uczyć się zawodu uczniowie klasy o pro-
filu technik mechanik lotniczy z Zespołu
samolotów, silniki i osprzęt (wszystko razem
o wartości ok. 450 tysięcy złotych) – pozy-
skano dzięki współpracy z Ministerstwem
ny, wszechstronny, wszechnica, wszechmo- Szkół Ponadgimnazjalnych nr 4 w Malborku. Obrony Narodowej. Technik mechanik lotni-
gący, wszechwiedzący itp. od dopełniacza Z myślą o nich do pracowni w Centrum Edu- czy jest nowym kierunkiem w ZSP 4.
liczby mnogiej wszech w takich wyrażeniach kacji Zawodowej w tym mieście trafił samo- „Jedynym takim na Pomorzu. Najbliższy
jak właśnie wszech czasów, wszech nauk lot odrzutowy TS11 Iskra. Odrzutowiec zo- znajduje się w Bydgoszczy. Naukę w klasie
itp. Dlatego często widuje się w tekstach stał przetransportowany z lotniska wojsko- rozpoczęło 29 uczniów, sami chłopcy”, mó-
błędnie zapisane określenia: lista przebojów wego w podmalborskiej Krasnołęce. Iskrę, wi Waldemar Miszkiewicz, wicedyrektor ze-
*wszechczasów, sportowiec *wszechcza- jak i inne pomoce naukowe – podzespoły społu szkół. (ann)
sów, top *wszechczasów, romans *wszech-
czasów (zamiast: *wszech czasów). Kobza nie dla Rosji
W sprawie pisowni rozdzielnej wszech cza- „GŁOS POMORZA”
sów zabrał kiedyś głos znany satyryk
Stanisław Tym i mówiąc delikatnie, nieco
się ośmieszył. Otóż w jednym z felietonów K onflikt w Gruzji dotknął
też szkockich kobziarzy.
Muzykom grającym na tym
Amerykanów, gdy ci wycofali
się w ostatniej chwili”, mówi
rozżalony Jamesson. Festiwal
w ogólnopolskim tygodniku poprosił redak-
cję, by wyrażenie wszechczasów, którego tradycyjnym szkockim instru- w Moskwie, pod wdzięczną
użył, pisząc „o jednym z najokrutniejszych mencie brytyjski rząd zabro- nazwą Kremlowska Zorza,
tyranów wszechczasów Józefie Stalinie”, nił udziału w moskiewskim fe- powstał we współpracy orga-
stiwalu, co – jak tłumaczy nizatorów tradycyjnego szkoc-
wydrukowała tak, jak napisał, tzn. łącznie:
rzecznik brytyjskiego MSZ kiego festiwalu kobziarzy
„Teraz jest taka moda – argumentował Tym – jest odpowiedzią na okupa- oraz orkiestr wojskowych
– że gazety i telewizja publiczna piszą o wy- cję niektórych terytoriów Gru- Edinburgh Tattoo. W inaugu-
borze «dobranocki wszech czasów». zji. Generał Mel Jamesson racyjnej edycji festiwalu mia-
Zapewne niedługo zaczną pisać «wszech z zarządu Edinburgh Tattoo ło zagrać 170 kobziarzy.
świat», «wszech stronny» i «wszech moc», wyraził niezadowolenie z po- Szkoci jednak nie są jedyny-
a ciekawe, czy także «dobra nocka».” wodu zakazu wydanego przez mi, którzy nie pojadą na kon-
A wystarczyło zadać sobie nieco trudu, po- brytyjski rząd. „W ubiegłym cert. Ich los podzielą Kana-
szperać w słownikach czy poradnikach, że- roku Rosjanie wysłali na nasz dyjczycy. Ci jednak, jak infor-
by dowiedzieć się tego i owego, i nie pisać festiwal do Edynburga swoją muje „The Times”, sami po-
głupstw… orkiestrę, która zastąpiła stanowili się wycofać. (ATU)

| | | | | | | |
1:0 dla prywatyzacji
ROMAN PRZECISZEWSKI
ROMAN PRZECISZEWSKI
Redzikowo: Co Wojskowa Agencja Mieszkaniowa ma wspólnego

z tarczą antyrakietową? Wyzwala podobne emocje.
remier Donald Tusk powie- mieszkują byli i obecni żołnierze zawo- kaniowej. Tarcza idzie w parze z polity-
dział dwukrotnie: „na tym dowi z rodzinami. Jednakże wojskowe in- ką, a my się do niej nie mieszamy. Nato-
osiedlu opadła mi szczena”. stytucje, przez lata odpowiedzialne za te miast WAM wciąż ma wpływ na jakość
Raz – publicznie – podczas bloki, były bezradne i nijakie. Brały wy- garnizonowego życia i wzbudza wcale
spotkania z mieszkańcami sokie czynsze i umywały ręce od wszyst- nie mniejsze emocje.
Słupska na temat tarczy an- kiego. Zamiast kapitalnych remontów
tyrakietowej, co na bieżąco relacjonowa- dokonywały tylko najbardziej niezbęd- PRYWATNA WOJNA CHORĄŻEGO
ło kilka stacji telewizyjnych. I raz – nieco nych napraw. Zamiast pomagać na co Kiedy ten spór się rozpoczął? Nikt nie
wcześniej, prywatnie – odwiedzając dzień, coraz częściej tłumaczyły się nie- pamięta. Zawsze było jednak tak: wojsko
mieszkanie Andrzeja Kotlickiego, nie możnością. Podobno na nic nie miały i jego instytucje miało swoje interesy, osie-
tak dawno starszego sierżanta sztabowe- pieniędzy, nic nie mogły zrobić. Czy dle swoje. W trybach współdziałania zgrzy-
go – technika stacji wytwarzania tlenu można to zrozumieć? Z obecnej perspek- tało. Nawet rdzewiało. Gdy w 1996 r. po-
i azotu, a teraz przewodniczącego rady tywy mówimy, że nie. wstała Wojskowa Agencja
osiedla w podsłupskim Redzikowie. Wielu mieszkańców wska- Redzikowo wabi oko Mieszkaniowa, nic się nie
Po kilku dniach od tamtej wizyty Ko- zuje na niegospodarność stonowanymi, zmieniło. Miało być czytel-
tlicki przyznaje: instytucji odpowiedzial- niej (jeżeli chodzi o świad-
„Spełniło się moje marzenie. To nie sen, nych za wojskowe mienie. pastelowymi kolorami czenia za wynajem kwate-
nie bajka. Redzikowo jest już inne”. Bo dlaczego wspólnotom poszczególnych ry służbowej), lecz wszyst-
Nie odstrasza, nie smuci. Na pewno od- mieszkaniowym, bez ko zostało po staremu. Na
powiada wymogom czasu. Wabi oko sto- zwiększenia opłat czyn- bloków. Cieszy ciszą, dodatek czynsze od razu
nowanymi, pastelowymi kolorami po- szowych, w krótkim cza- poszły w górę, a możliwo-
szczególnych bloków. Cieszy ciszą, po- sie udało się tak bardzo
porządkiem i spokojem ści nowo powołanej agen-
rządkiem i spokojem. Chociaż wybudo- zmienić Redzikowo? Czemu za te same cji od początku okazały się mizerne. Ka-
wane kilkadziesiąt lat wcześniej, bez ar- pieniądze żyje się nam teraz znacznie le- pitalny remont tego lub innego budynku?
chitektonicznych wyzwań i jak najtań- piej i łatwiej?”, swą rozmowę z premie- Wymiana choćby niektórych, najbardziej
szym kosztem, może stać się wzorem dla rem relacjonuje szef redzikowskiego wypaczonych okien? Domofony do każde-
wielu innych osiedli w znacznie więk- osiedla. Na koniec dodaje: go wejścia? Nic z tego, brakuje pieniędzy.
szych aglomeracjach. Tym bardziej że jest „Chociaż Donald Tusk przyjechał do Agencja ma inne potrzeby, a garnizon Re-
to osiedle wojskowe! nas w sprawie tarczy antyrakietowej, to dzikowo nie należy do perspektywicznych
„W czasie rozmowy z premierem za- prywatnie więcej rozmawialiśmy o... go- – z kolejnych, urzędowych pism biła ta sa-
oponowałem: owszem, to osiedle za- spodarności i Wojskowej Agencji Miesz- ma urzędnicza jednomyślność. 

KULISY PROBLEMY
„Krótko rozmawiam z ludźmi i zawsze Co trzeba było zrobić, pokazuje choć- „Postępowanie zostało umorzone wo-
problem stawiam jasno: albo tak, albo tak. by zdjęcie zamieszczone kilka lat temu bec braku czynu zabronionego. Z wyja-
W ten sam sposób zwróciłem się do WAM we „Frankfurter Allgemaine Zeitung”. śnień pracownicy WAM wynikało, że za-
w sprawie nieprawidłowości w swoim bu- Na pierwszym planie stoi Kotlicki, na pisy w książce budynku dotyczyły nie
dynku. Agencja odpowiedziała mi gestem drugim widać klatkę schodową resorto- robót wykonanych, tylko planowanych”,
Kozakiewicza”, opowiada chor. rez. Alek- wego budynku. Zniszczoną, brudną, mówi.
sander Fir z bloku nr 25. „Nieprawidło- odrapaną z farby, niechlujną. – My to Oddział Regionalny WAM w Gdyni
wości” polegały na tym, że docieplenie bu- zmienimy – gwarantuje niemieckiej ga- zapisy o remontach balkonów w książce
dynku zostało wykonane fatalnie i od ra- zecie szef rady osiedla i mówi, że „teraz, bloku nr 25 tłumaczy inaczej: znalazły
zu wymagało poprawki. Słupski inspek- po prywatyzacji, w Redzikowie zacznie się one tam przez pomyłkę. Na tym ko-
tor nadzoru budowlanego – po kilku la- się nowe życie”. niec. Podczas rozmowy z wicedyrekto-
tach prywatnej wojny chor. Fira – wresz- Wspólnota budynku nr 25, którą kie- rem Kuraczykiem dysponujemy jednak
cie postawił sprawę wprost: faktycznie, ruje chor. rez. Aleksan- jeszcze innym, bardzo ważnym do-
ocieplając budynek zrobiono fuszerkę. der Fir, nie zasypia kumentem, który może podwa-
Nieusunięcie usterki może spowodować gruszek w popiele. żać stwierdzenie o „pomył-
Zawsze było tak: ce”. Gdy w grudniu 2004 r.
wojsko i jego instytucje jedna z wybranych przez
miało swoje interesy, WAM firm wykonywała
osiedle swoje. niezbędną dokumentację
do prywatyzacji mieszkań
w Redzikowie, w „Operacie
bloku nr 25” zapisała, że „stan
balkonów budynku nr 25 jest dosta-
teczny”. Krzysztof Kuraczyk natych-
miast wyjaśnia i to. Jego zdaniem:
„Rzeczoznawca również się pomylił.
Najprawdopodobniej z rozpędu napisał,
że w tamtym bloku są balkony, i następ-
nie podpisał się pod tym stwierdze-
REDZIKOWSKIE KONTRASTY: stojący przy budynku wspólnoty garaż należący do WAM (z lewej) niem”.
i były internat garnizonowy, wciąż z tabliczką WAM (z prawej), nie najlepiej świadczą o właścicielu. Jeden z miejscowych prawników orze-
ka, że sprawa jest co najmniej kontrower-
nieodwracalne odkształcenie ściany osło- Już po kilkunastu miesiącach działania, syjna. Zbyt dużo w niej „pomyłek”, aż
nowej szczytu budynku. W konsekwencji bez podnoszenia czynszów!, gruntownie za nadto przypadkowych i niezgodnych
może zatem wpłynąć na pogorszenie się zmienia „dwudziestkę piątkę”. Wymie- ze stanem faktycznym zapisów. Tym bar-
stanu technicznego obiektu, a tym samym nia okna i drzwi wejściowe, unowocze- dziej że ekspertyza w operacie miała
stanowić zagrożenie bezpieczeństwa ludzi śnia oświetlenie, zakłada domofony, przecież wpływ na wycenę mieszkań wy-
i mienia. przeprowadza kapitalny remont klatki kupywanych przez kadrę. Dziś na dobrą
Za tą opinią szło stanowcze stanowi- schodowej. Po raz pierwszy od kilkudzie- sprawę ową wycenę z błędnym orzecze-
sko WAM: naprawa ścian osłonowych sięciu lat! Po wielu staraniach Fir otrzy- niem rzeczoznawcy można by więc ła-
została już ujęta w planie najbliższych muje też wreszcie książkę budynku nr 25 two podważyć. Dziś także każdy się za-
remontów. Będzie lepiej. I na tym koniec – dokument, w którym ma być cała hi- stanawia, dlaczego w prestiżowej komór-
tematu. Zaraz po tym oświadczeniu opi- storia bloku. Chociaż... książka jest nie- ce prestiżowego resortu miały miejsce tak
nia agencji niespodziewanie szybko... się pełna. Została założona dopiero pod ko- istotne wpadki?
zdezaktualizowała. niec sierpnia 1999 roku, ale i tak stano-
„Kilka tygodni później ten budynek przewi intrygującą lekturę. Na przykład w ru- WÓJT DONOSI NA WOJSKO
jęła wspólnota mieszkaniowa i agencja nie bryce „zakres robót remontowych okre- „Nie wytrzymałem i w czasie spotkania
mogła już w niego inwestować”, rozkłada ślonych w protokole kontroli” pod pozy- premiera z mieszkańcami okolic Słupska
ręce Krzysztof Kuraczyk, wicedyrektor cjami nr 7 oraz 11 widnieje identyczny zapytałem, czy wie, jak wyglądało Redzi-
Oddziału Regionalnego WAM w Gdyni. zapis: „naprawa balkonów”. kowo kilka lat wcześniej? Sprawa balko-
Reasumując: w ten sposób błędy przeszło- „Jeżeli chce pan wyjść na ten balkon, to nów wciąż leży mi na sercu, i dlatego
ści – sygnalizowane od lat – przeszły na ra- tylko ze spadochronem”, lojalnie uprzedza o niej też wspomniałem. Chodziło mi
chunek wspólnoty mieszkaniowej. Każdy chorąży. Balkonów w tym budynku bo- o to, by nagłośnić problemy naszego woj-
mieszkaniec wojskowego osiedla w Redzi- wiem nie było i nie ma. Fir nie kryje: skowego osiedla – chor. Fir wyjaśnia,
kowie mógł więc równie dobrze pisać na „Ten właśnie zapis w książce-historii dlaczego na spotkaniu z premierem, po-
Berdyczów. jego bloku zrodził podejrzenie, że być święconym tarczy antyrakietowej, upu-
może na takie »niby-remonty« szły pie- blicznił konflikt z WAM. Mjr rez. Euge-
JEŻELI NA BALKON, niądze z płaconych przez mieszkańców niusz Rejniak, przewodniczący zarządu
TO ZE SPADOCHRONEM czynszów”. wspólnoty mieszkaniowej z budynku
O sprawie powiadomił wojskową proku- nr 21, idzie mu w sukurs:
„Gdy tylko wykupiłem dotychczasową raturę. Ta przekazała ją do prokuratury po- „Olek postawił te pytania w naszym
kwaterę służbową, zacząłem tworzyć wszechnej. Iwona Patrykus z Prokuratu- imieniu. Redzikowskie osiedle to kilkana-
wspólnotę mieszkaniową. Przecież tyle by- ry Rejonowej w Gdyni po kilku minutach ście bloków, kilkaset mieszkań i około 1500
ło do zrobienia”, wspomina chorąży Fir. rozmowy przypomina sobie tę sprawę. mieszkańców. Wykupując mieszkania

| | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA ŚWIAT PRASA KULISY TO I OWO | | | ARMIE
| | ŚWIATA
służbowe i przejmując od WAM »władzę«, i sięga po temat klubu garnizonowego, za-
udowodniliśmy, że za te same pieniądze mkniętego na kłódkę i zrujnowanego tyl-
można być znacznie lepszym gospoda- ko nieco mniej niż internat. W rozmowie
rzem. W takim razie jednak: czy ktoś nie z premierem ustalili, że jego odbudowa by-
marnotrawił złotówek, które brała wojsko- łaby zbyt droga i dlatego lepiej w środku
ROMAN PRZECISZEWSKI (3)

wa agencja?”. osiedla wybudować dużą świetlicę. Pań-
Mariusz Chmiel, wójt gminy Słupsk, stwo da pieniądze, a WAM przekaże nale-
przyznaje, że temat jest drażliwy. Niejed- żącą do niej działkę.
nokrotnie uczestniczył w spotkaniach „Na ten temat nic jeszcze nie wiemy”,
WAM–mieszkańcy Redzikowa i zawsze prostują w gdyńskim OR WAM. Dyrektor
dziwiło go jedno: dlaczego byłych żołnie- Kuraczyk nie kryje jednak, że „ostatnio,
rzy zawodowych pozostawiono samych so- szczególnie po wizycie premiera,
MJR REZ. EUGENIUSZ REJNIAK
bie? Czemu mało kto szedł im na rękę? I CHOR. REZ. ALEKSANDER FIR: „W ciągu
w Redzikowie słychać różne rzeczy, mię-
Gdy okazało się, że potrafią lepiej gospo- ostatnich trzech lat na osiedlu zmieniło się dzy innymi choćby i to, że agencja zrzek-
darzyć niż wojskowa, wyspecjalizowana wszystko. Okazaliśmy się gospodarzami lepszy- nie się prawa do własności garaży wybu-
agencja, to: mi od resortowej agencji”. dowanych na wojskowym osiedlu”.
„Proszę pana, w rozmowach, które do- „Tak, na temat tych garaży również roz-
tyczyły inwestycji związanych z tarczą an- własne „M”. Gdy nic z transakcji z WAM mawialiśmy z premierem. Proszę jednak
tyrakietową, nie mogło zabraknąć tematu nie wyszło, a budynek coraz bardziej był pamiętać, że zostały one wybudowane kil-
tych, którzy mieszkają w Redzikowie i któ- rozkradany i dewastowany, powiadomił or- kanaście lat temu przez samych mieszkań-
rzy tak bardzo zmienili to osiedle. Oni ma- gany ścigania. Sprawę umorzono, gdyż ców Redzikowa z własnych środków. Pa-
ją swoje potrzeby, wymagania i Warszawa – jak stwierdziła prokuratura – nie wykry- nu Tuskowi przedstawiłem następujące
musi im pomóc”, przekonany jest wójt to sprawców zniszczenia obiektu. rozwiązanie: jeżeli teren z garażami zosta-
Chmiel. „Krew się we mnie wzburzyła, ale co nie przekazany gminie, to ja oddam go
O jakie potrzeby chodzi? Na były inter- mogłem zrobić?”, opowiada wójt. Teraz – za symboliczną złotówkę – ludziom, któ-
nat garnizonowy WAM – teraz odrapany, nieoficjalnie wiadomo już, że były inter- rzy są idealnymi gospodarzami i których
zniszczony, z powybijanymi szybami nat WAM wraz z terenem przejmą Ame- należy wspierać w codziennym działaniu
– wójt Chmiel już kilka lat temu miał rykanie budujący tarczę. – reasumuje wójt gminy. 
chrapkę. Planował, że umieści w nim kil- „Ale czy to oznacza, że wszystko jest
kadziesiąt młodych rodzin bez szans na OK? Nie, proszę pana”, mówi wójt Chmiel roman.przeciszewski@r edakcjawojskowa.pl

AAAAAAA AAAAAAAA
Głowala Abramowicz Kowalski Reginia-Zacharski

„Oblicza wojny” to cykl, w którym
pragniemy pokazać naszym
Czytelnikom, jak na wojsko, konflikty
i kwestie bezpieczeństwa patrzą
ludzie kultury, nauki i mediów.
Adam Gwiazda
Komu z punktu widzenia ekonomiczne- we, które mogą przyczynić się do rozwo- sie działań wojennych jednych cy-
go opłaca się wojna w Afganistanie? ju technologii wojskowej. Technologia ta wilów, zyskują drudzy w czasie
– Wojna oznacza dla uczestników dzia- w zmodyfikowany sposób trafia później pokoju.
łań zbrojnych konieczność przeznaczania na rynek cywilny (na przykład GPS).
na jej cel często ogromnych środków finan- Czy można w związku z tym powiedzieć, Z powodu konfliktu w Gruzji in-
sowych. Tak było zawsze i tak jest teraz. że cywile, którzy znajdują się poza dzia- westorzy zagraniczni wycofują
Nic się pod tym względem nie zmieniło. łaniami wojennymi, zyskują na tym, że swoje pieniądze z Rosji w tempie
Niektórzy ekonomiści i politolodzy nadal inni cywile są zabijani? najszybszym od czasów kryzysu
spierają się, po co wybuchają i toczą się – Wojny to świetny biznes nie tylko dla rubla w 1998 roku. Czy to znaczy,
wojny? Otóż niezależnie od otoczki ideolo- przemysłu zbrojeniowego. Wiele innych że konflikt ten może spowodować
Wojenny
gicznej (np. wprowadzenie na siłę demo- gałęzi ze sfery B+R (badania i rozwój) par- kryzys ekonomiczny w Rosji?
biznes
kracji w takim czy innym kraju) każda woj-
na jest wojną o zasoby. Wojna jest kosztow-
nym przedsięwzięciem i strona, która ją za-
inicjowała, chce nie tylko pokryć koszty,
ale chce też, żeby się zwróciły z nawiązką.
tycypuje pośrednio lub bezpośrednio w roz-
woju sektora militarnego. Opracowane na
potrzeby wojny technologie są wykorzy-
stywane także w cywilnych produktach.
Nie wydaje mi się jednak, żeby końcowy
– Pokazuje on prawdziwe oblicze Rosji,
która jakoś nie może pogodzić się z rozpa-
dem imperium radzieckiego i usiłuje tra-
dycyjnymi metodami, czyli przy użyciu si-
ły militarnej, a nie siły ekonomicznej czy
Trudno jednoznacznie powiedzieć, jakie bilans był dodatni i żeby można było po- dyplomacji, odzyskać przynajmniej część
korzyści widzą Amerykanie w wygranej wiedzieć, iż per saldo na zabijaniu w cza- utraconych terytoriów. Zauważyli to także
wojnie w Afganistanie. W tym kraju do tej inwestorzy zagraniczni, ale, niestety, jak do
pory tak naprawdę nikt nie zwyciężył. Jest tej pory nie ci najwięksi. Dlatego nie moż-
nadal kwestią otwartą, jak dalej potoczy się Rosja miałaby na raczej oczekiwać powtórki kryzysu fi-
ta wojna oraz kto i w jaki sposób na niej problemy, gdyby chciała nansowego w Rosji w takiej skali jak
najbardziej skorzysta. Z pewnością dla w 1998 roku, chyba że z tego kraju zaczną
Amerykanów istnieją tam określone zaso- wstrzymać eksport ropy uciekać także najwięksi inwestorzy, a za
by. Czasami nawet ulokowanie swoich baz oraz gazu do krajów potępieniem Rosji przez zachodnich poli-
w danym kraju może być wystarczającym tyków pójdą określone sankcje ekonomicz-
zasobem, który warto zdobyć, jeśli nie dro-
zachodnich. Jej potęga ne. Na przykład słowa potępienia działań
gą pokojową, to poprzez wojnę. jako państwa oparta jest Rosji, jakie padły ze strony kanclerz Nie-
głównie na dochodach miec Angeli Merkel, nie spowodowały
Wojny, jak wiadomo, napędzają prze- jeszcze wycofania Niemców z budowy ga-
mysł zbrojeniowy. W związku z tym fi- z eksportu tych zociągu bałtyckiego, który mają zbudować
nansowane są również badania nauko- surowców z rosyjskim Gazpromem.

OBLICZA WOJNY
| | | | | | | |
liczbę mieszkań. Koniunktura zwiększy

się także w innych sektorach oraz przy-
czyni się do pewnego wzrostu zatrudnie-
nia i tym samym popytu. Jednak potem
trzeba już będzie ponosić stałe koszty
utrzymywania lepiej wyposażonej armii
i dokonywać nieustannej analizy porów-
nawczej jej pożądanego stanu liczebnego
i jakościowego w stosunku do zapewnie-
nia naszemu państwu odpowiedniego po-
ziomu bezpieczeństwa.
Czy ekonomia może być bronią przeciw-

ko potencjalnemu wrogowi?
– Oczywiście, że ekonomia nie tylko mo-
że być, lecz była, jest i będzie dosyć sku-
teczną bronią przeciwko potencjalnym
wrogom. Obecnie nowoczesne, cywilizo-
wane państwa najchętniej posługują się
właśnie bronią ekonomiczną. Inne, mniej
ucywilizowane kraje wybierają nadal siłę
militarną, tak jak wspomniana wcześniej
Rosja. Jest pewnym paradoksem, że Rosja
miałaby duże problemy, gdyby chciała po-
służyć się bronią ekonomiczną i na przy-
kład wstrzymać eksport ropy oraz gazu do
krajów zachodnich. Jej potęga jako pań-
stwa oparta jest przecież głównie na do-
chodach z eksportu tych surowców.
Giełda jest sztuką strategicznego myśle-

nia. Tu walka toczy się o pieniądze. Jed-
ni inwestorzy zabierają je pozostałym,
większość traci, ale rusza do walki o ka-
pitał z myślą, że wygra, że zdobędzie no-
we tereny bogate w przeróżne zasoby.
Czy graczy giełdowych można porów-
TOMASZ GOS (2)
nać do żołnierzy?
– Na giełdzie można dopatrzyć się po-
dobnych działań i strategii jak na wojnie.
Można powiedzieć, że toczy się tu czysta
walka o zasoby finansowe. Wygrywają
najczęściej wielcy inwestorzy, którzy ma-
Powstanie elementów tarczy antyrakie- niem, przecież tak to często opisują różne ją dostęp do istotnych informacji i za po-
towej w Redzikowie wpłynie pozytywnie media – miejsca. Podobnie może być z ce- mocą swoich ogromnych środków mogą
czy negatywnie na okoliczny przemysł nami nieruchomości w tym regionie. Te wpływać na ceny akcji. 
i infrastrukturę (np. drogi, komunika- zapewne spadną, tak jak to miało miejsce Rozmawiał Tomasz Gos
cję miejską, lokale rozrywkowe itp.)? w okolicach poznańskiego lotniska woj-
– Na to pytanie bardzo trudno jest odpo- skowego, gdzie od pewnego czasu mają Prof. zw. dr hab.
wiedzieć bez szczegółowej wiedzy odno- swoją bazę F-16.
śnie do umowy polsko-amerykańskiej
Adam Gwiazda
w sprawie tarczy. Można jednak założyć, Czy zwiększenie wydatków na armię Ekonomista i politolog, kierownik Zakła-
że w pierwszej fazie budowy bazy tarczy może przynieść wzrost gospodarczy? du Teorii Polityki Uniwersytetu Gdańskie-
antyrakietowej dojdzie w okolicach Słup- – Raczej nie. Przykładowo: Polska chce go i profesor zwyczajny na Uniwersytecie
ska do widocznego ożywienia koniunktu- mieć armię zawodową i w związku z tym Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.
ry, a także do rozbudowy istniejącej infra- trzeba obecnie w bardzo krótkim czasie za- Autor siedmiu książek i ponad 350 stu-
struktury. Niestety w późniejszym okresie trudnić blisko 40 tysięcy zawodowych żoł- diów oraz artykułów opublikowanych
zaczną przeważać straty. W regionie tym nierzy, aby w sumie liczyła ich ona 120 ty- w prestiżowych czasopismach nauko-
bowiem od wielu lat rozbudowuje się sek- sięcy. Pomijając spore obciążenie dla bu- wych. Specjalizuje się w międzynarodo-
tor turystyczno-wypoczynkowy i znaczna dżetu (bo trzeba wypłacać tym nowym za- wych stosunkach gospodarczych i poli-
część dochodów jego mieszkańców pocho- wodowym żołnierzom pensje), to w pierw- tycznych, w marketingu politycznym oraz
dzi od turystów. Trudno oczekiwać, że ze- szym okresie zmiany w naszej armii problematyce współczesnych systemów
chcą oni tak tłumnie jak dotąd przyjeżdżać zwiększą koniunkturę w budownictwie. politycznych.
do „niebezpiecznego” – nie tylko ich zda- Trzeba bowiem wybudować odpowiednią

FELIETON
Cieplejsze wiatry
Niektórzy nazywają to sprzątaniem po konflikcie, Andrzej Jonas
co jest opinią dość pozytywną. Inni są bardziej krytyczni.
Ale przeważają głosy pochwalne. Minister spraw REDAKTOR NACZELNY
„THE WARSAW VOICE”
zagranicznych Rosji Siergiej Ławrow zgodnie
z wcześniejszą umową złożył wizytę w Warszawie.
M inimaliści mogą powie-

dzieć, że trwa dialog pol-
sko-rosyjski mimo kryzysu gruziń-
sią był bardzo widoczny. I bez
wątpienia inicjowany przez
Warszawę. Jakkolwiek Unia nie
tę pozycję i zapaść się znacznie
poniżej pozycji, którą zajmowało
się poprzednio. Liderowi wszyscy
skiego. Dla optymistów będzie to ma ministra spraw zagranicz- przyglądają się z wielką uwagą,
oznaczało osiągnięcie przez nych ani wspólnej polityki zagra- tym kierunku. Niedawna polsko- nawet jeśli życzą mu powodze-
Warszawę wyższego piętra nicznej, przynajmniej formalnie, -szwedzka inicjatywa zwana part- nia. A przecież nie wszyscy mają
w Unii, pozwalającego na prowa- to w sytuacjach tego szczególnie nerstwem wschodnim była tej interesy i poglądy takie jak on.
dzenie rozmów w jej imieniu. Dla wymagających stara się wypra- postawy sformalizowaniem. Dwa I wreszcie istnieje wyjątek od za-
pesymistów rozmowy Sikorski– cowywać wspólne stanowisko. wspomniane spotkania ministra sady, że sukces ma wielu ojców,
–Ławrow były jedynie nic niezna- Najczęściej ma ono charakter re- Sikorskiego świadczą, że nie a porażka jest sierotą – ojcem
czącą formalnością. Wkrótce po- aktywny, a nie inicjalny, co zrozu- kończy się na słowach. Jeśli porażki jest lider. Unia, i nie tylko
tem minister Radosław Sikorski miałe, zważywszy, że Wspólnota Polska uzyskała zdolność wpły- ona, potrzebuje dobrych stosun-
złożył wizytę swemu białoruskie- zdobywa się na wspólną posta- wania na postawę Unii w spra- ków ze swymi wschodnimi sąsia-
mu odpowiednikowi. Tu już nie wę międzynarodową jedynie pod wach wschodnich, to nie powin- dami. Cel jest wyraźny, ale droga
ma żadnej wątpliwości, że była to naciskiem chwili. Warszawa, niśmy popadać w samozachwyt. bynajmniej. Pewne jest jedynie
misja europejska, bo nastąpiła jeszcze przed wstąpieniem do Większe możliwości, to większa to, że jest bardzo trudna. Nawet
tuż po spotkaniu unijnych mini- Unii, akcentowała swą szczegól- odpowiedzialność. A co za tym jeśli rysują się szanse choćby
strów spraw zagranicznych w Avi- ną pozycję na wschodniej rubie- idzie, znacznie większe zobowią- częściowego osiągnięcia tego
gnonie, podczas którego nowy ży i podkreślała, że pragnie zania. Bardzo trudno zostać lide- celu, to postępować trzeba nie-
ton w trudnym dialogu z Białoru- wnieść swój wkład w politykę na rem, ale niezwykle łatwo utracić zmiernie dojrzale i ostrożnie.
PRZEGLĄD ŻANDARMERII nr 2/2008

 TRENDY
Czy każdy może zostać

żandarmem?
mjr PAWEŁ BARAN
Żandarmeria Wojskowa stara się sprostać wysokim
wymaganiom stawianym tego rodzaju formacjom. Spróbujmy
zatem odpowiedzieć na pytanie zawarte w tytule artykułu.
 PRAWO I KRYMINALISTYKA
System Informacyjny Schengen

ppłk ARTUR ROCHNOWSKI
System Informacyjny Schengen dzięki procedurze automatycznego wyszukiwania danych pozwala
właściwym organom państw członkowskich na dostęp do informacji dotyczących osób i mienia.
 PREWENCJA I PROFILAKTYKA
Przechowywanie i noszenie broni prywatnej

ANNA SZADKOWSKA
W Wojsku Polskim ponad 4 tysiące żołnierzy jest uprawnionych do posiadania prywatnej broni.
Poszanowanie prawa i jego przestrzeganie jest konstytucyjnym (art. 83) obowiązkiem każdego z nas.
Oznacza to, że prawo należy poznać. Innymi słowy, aby móc przestrzegać prawa, należy je znać.

| | | | | | | | | | |
ZAPIS FORUM NA CELOWNIKU WOJSKO KULISY PORADY PO SŁUŻBIE HISTORIA MILITARIA PRASA ŚWIAT TO I OWO

NR 38 (609) 21 WrzeŚnia 2008 Cena

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

NR 38 (609) 21 WrzeŚnia 2008 Cena

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

NR 38 (609) 21 WRZEŚNIA 2008 CENA 4,70 ZŁ (W TYM 7% VAT)

TYGODNIK FORUM: Dżentelmeni i pieniądze str. 12

Siła i liczebność Narodowych Sił

2 Polska Zbrojna nr 38/2008

nr 38/2008 Polska Zbrojna 3

S zkolenie na wędrzyńskim poligonie

4 Polska Zbrojna nr 38/2008

PŁK PIL. RYSZARD

zielonego munduru PŁK EUGENIJUS VOSYLIUS

U roczystości rozpoczęła msza święta cele-

PPŁK THOMAS BERGHEIM

Czy jest prawdą, że resort pracy dąży do zmiany ustawy

nr 38/2008 Polska Zbrojna 5

Roman Kuźniar Groźna iluzja

A no na tym, że krytykując projekt lo-

Zarząd Fundacji Pomocy

6 Polska Zbrojna nr 38/2008

Siły zbrojne, w których wsparciem dla armii zawodowej byliby rezerwiści

nr 38/2008 Polska Zbrojna 7

KRZYSZTOF PLAŻUK, TOMASZ SZULEJKO

Będziemy mieli 120-tysięczną armię funkcjonowania oraz sposobów wyko-

8 Polska Zbrojna nr 38/2008

nr 38/2008 Polska Zbrojna 9

bojowych najwyższej gotowości

10 Polska Zbrojna nr 38/2008

Czas strategicznych decyzji

nr 38/2008 Polska Zbrojna 11

12 Polska Zbrojna nr 38/2008

ŻUBR – CZYLI MRAP PO POLSKU

NORBERT BĄCZYK (2)

gram LOSP był poszukiwania wo-

nr 38/2008 Polska Zbrojna 13

Przed kierownictwem MON stoi wielkie wyzwanie

14 Polska Zbrojna nr 38/2008

ducentów sprzętu wojskowego, podob- decyzją ministra obrony marynarze

nr 38/2008 Polska Zbrojna 15

16 Polska Zbrojna nr 38/2008

ka 1907 roku muszą wykonywać swoje zadania

dotycząca praw zgodnie z zasadami prawa, często ry-

wojny lądowej Rozmawiał Tadeusz Wróbel

nr 38/2008 Polska Zbrojna 17

18 Polska Zbrojna nr 38/2008

78 procent z nich chciałoby nosić mun-

dzień dobry na przykład tym szerego-

nr 38/2008 Polska Zbrojna 19

20 Polska Zbrojna nr 38/2008

nr 37/2008 Polska Zbrojna 21

wanie radiolokacyjne do F-16.

22 Polska Zbrojna nr 38/2008

LINK – to określenie stan- uzbrojenia w różnych rodza- LINK-16. Do podstawowych

nr 38/2008 Polska Zbrojna 23

W ostatnim czasie pojawiły się informacje o tym,

24 Polska Zbrojna nr 38/2008

wojskowych, do których serwą, na co przystał Inspektorat Agencja Mienia Wojskowego stwierdza-

nr 38/2008 Polska Zbrojna 25

Sky marshale od 2004 roku pełnią na pokładach polskich samolotów

26 Polska Zbrojna nr 38/2008

ny statków powietrznych powierzono

nr 38/2008 Polska Zbrojna 27

28 Polska Zbrojna nr 38/2008

cych mają szansę pokazać swoje zaanga-

nr 38/2008 Polska Zbrojna 29

30 Polska Zbrojna nr 38/2008