You are on page 1of 84

VI Lubelskie Sympozjum

Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


wraz z Otwartym Seminarium Nauk o yciu
pod honorowym patronatem Prezydenta Miasta Lublin Krzysztofa uka
Jego Magnificencji Rektora Uniwersytetu Medycznego w Lublinie
prof. dr hab. Andrzeja Dropa
Dziekana Wydziau Farmaceutycznego z Oddziaem Analityki Medycznej
Uniwersytetu Medycznego w Lublinie prof. dr hab. Ryszarda Kocjana
oraz Rady Doktorantw Uniwersytetu Medycznego w Lublinie

Ksika abstraktw
Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Patronat

Patronat medialny

Sponsorzy

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Komitet naukowy
prof. dr hab. Grayna Biaa
prof. dr hab. Sylwia Fidecka
prof. dr hab. Wiesaw Gruszecki
prof. dr hab. Krzysztof Jwiak
prof. dr hab. Anna Tukiendorf
prof. dr hab. Monika Wujec
dr hab. Janusz Kocki
dr hab. Roman Paduch
dr hab. Ireneusz Sowa
dr hab. Katarzyna Tyszczuk-Rotko
dr hab. Magdalena Wjciak-Kosior
dr hab. Anna Bogucka-Kocka
dr Sawomir Dresler
dr Grayna Szymczak

Komitet organizacyjny
Przewodniczca: Agnieszka Michalak
Jolanta Baszczak
Pawe Chruciel
Marcin Czop
Katarzyna Klimek
Lidia Kotua
Tomasz Kubrak
Marta Marszaek-Grabska
Natalia Nowacka

Karolina Pkaa
Kamila Pucek
Ewelina Rutkowska
Wojciech Szwerc
Aleksandra Wla
Artur Wnorowski
Karolina Zapaa

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Program Sympozjum
08:30 09:00

Rejestracja uczestnikw Sympozjum

09:00 09:10

Otwarcie Sympozjum

09:10 10:20

Wykad inauguracyjny prof. dr hab. Jerzego Vetulaniego


USPRAWNIANIE DZIAANIA MZGU MOLIWOCI
TERAPEUTYCZNE I ASPEKTY ETYCZNE

10:20 10:40

Przerwa kawowa

10:40 12:00

Prezentacje ustne Sesja I

12:00 12:30

Sesja posterowa

12:30 13:20

Przerwa obiadowa

13:20 14:50

Prezentacje ustne Sesja II

14:50 15:10

Przerwa kawowa

15:10 16:30

Prezentacje ustne Sesja III

16:30 17:00

Zakooczenie konferencji

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Prezentacje ustne
10:40 10:50

Sesja I 10:40 12:00

Leszek Borkowski

Wpyw obnionego pH na parametry fizyczne kompozytu kociozastpczego


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ _______

10:50 11:00

Marcin Czop

Sekwencjonowanie nowej generacji (next-generation sequencing) w poszukiwaniu mutacji


genu arylosulfatazy A
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11:00 11:10

Marzena Furtak

Waciwoci antyoksydacyjne ekstraktw z ywokostu lekarskiego (Symphytum officinale L.)


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11:10 11:20

Joanna Gbura

Optymalizacja warunkw kiekowania nasion Allium victorialis L. roliny o walorach


farmakologicznych
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11:20 11:30

Ewelina Goembiewska

Wstpna analiza fitochemiczna gatunkw Euonymus L. (Celastraceae) wystpujcych na terenie


Polski
____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11:30 11:40

Katarzyna Klimek

Czy utlenianie antybiotyku amfoterycyny B jest procesem terapeutycznie korzystnym?


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11:40 11:50

Lidia Kotua

Ocena ekspresji genu AREG (amphiregulin) w padaczce patw skroniowych, czoowych


i uoglnionej z uyciem metody mikromacierzy
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

11:50 12:00

Tomasz Kubrak

Wpyw zwizkw kumarynowych na komrki ostrej biaaczki szpikowej


___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ `

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wpyw obnionego pH na parametry fizyczne kompozytu


kociozastpczego
Leszek Borkowski 1, Anna Belcarz 1, Katarzyna Kowalczyk 1, Magorzata Kiernicka 2,
Grayna Ginalska 1
1

Katedra i Zakad Biochemii i Biotechnologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska


2
Katedra i Zakad Periodontologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Biomateriay implantowane do organizmu wywouj niekiedy wystpienie stanu


zapalnego objawiajcego si lokalnym obnieniem pH pynu tkankowego. Zakwaszenie
wystpuje rwnie w mikroobszarach poddanych przebudowie tkanki kostnej zwizanej
z aktywnoci osteoklastw. W zalenoci od charakteru i stopnia tych zmian, waciwoci
fizyko-chemiczne oraz mechaniczne wszczepionego materiau take mog ulec zmianie,
co moe mie kluczowe znaczenie dla funkcjonalnoci implantu. Z tego wzgldu istotne jest
poznanie sposobu zachowania si materiaw biomedycznych w warunkach odbiegajcych
od normy.
W niniejszej pracy zbadano wpyw obnionego pH na kompozyt ceramicznopolimerowy przeznaczony do regeneracji tkanki kostnej. Biomateria zawierajcy
hydroksyapatyt (HAP) oraz polimer cukrowy umieszczono w buforze McIlvainea
o pH 5 symulujcym stan zapalny oraz w buforze o pH 3 odzwierciedlajcym warunki
panujce podczas procesu resorpcji materiau przez osteoklasty. Kontrol stanowi kompozyt
oraz jego pojedyncze skadniki inkubowane w warunkach pH fizjologicznego tj. w buforze
o pH 7,4.
Analiza zmian masy oraz objtoci kompozytu metod Archimedesa podczas 5 dni
inkubacji wykazay zmiany zachodzce w badanym materiale. Stwierdzono znaczce rnice
zarwno w nasikliwoci jak i w objtoci pomidzy prbkami inkubowanymi w pH 7,4 i 5,
a prbkami inkubowanymi w pH 3. Ponadto po ok 3 dniach inkubacji zaobserwowano
pojawienie si zmian strukturalnych na powierzchni materiaw pozostajcych w kontakcie
buforem o pH 3. Zanotowano, e zmiany te powizane s ze wzrostem stenia jonw
wapniowych uwolnionych z granul HAP. Czas nawilania by odwrotnie proporcjonalny
do wielkoci prbek. Uzyskane wyniki mog posuy do opracowywania procedury
postpowania przedoperacyjnego z kompozytem kociozastpczym HAP-polimer cukrowy.

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Sekwencjonowanie nowej generacji (next-generation sequencing)


w poszukiwaniu mutacji genu arylosulfatazy A
Marcin Czop 1, Magorzata Filas 1, Piotr Chomik 1, Karolina Knap-Czop 2,
Veronique Petit 3, Tomasz Kubrak 4, Anna Bogucka-Kocka 4, Janusz Kocki 1
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
Katedra i Zakad Anatomii Prawidowej Czowieka, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska
3
Katedra i Klinika Neurologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
4
Katedra i Zakad Botaniki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
1

Gen ARSA koduje arylosulfataz A, lizosomalny enzym przeprowadzajcy degradacj


fosfolipidw. Enzym ten obecny jest we wszystkich tkankach i pynach ustrojowych. Mutacje
w genie ARSA s gwn przyczyn leukodystrofii metachromatycznej (MLD). Jest
to choroba zaliczana do grupy zaburze spichrzeniowych, w ktrej dochodzi do akumulacji
sulfatydugalaktoilu oraz sulfatydu cerebrozydu w istocie biaej orodkowego i obwodowego
ukadu nerwowego. W nastpstwie dochodzi do powstawania rozlanych demielinizacji
w mzgu oraz nerwach obwodowych. Wyrnia si 4 postacie kliniczne, w zalenoci
od wieku zachorowania: wczesnodziecic, pnodziecic, modziecz i pn. Celem
pracy byo okrelenie sekwencji genu ARSA w poszukiwaniu mutacji u pacjenta
z podejrzeniem leukodystrofii metachromatycznej. Analiz przeprowadzono stosujc
sekwencjonowanie nowej generacji (ang. Next-GenerationSequencing) przy uyciu
urzdzenia Ion PGM System for Next-GenerationSequencing (Life Technologies).
Praca wykonana z wykorzystaniem sprztu zakupionego w ramach Projektu: Wyposaenie
innowacyjnych laboratoriw prowadzcych badania nad nowymi lekami stosowanymi
w terapii chorb cywilizacyjnych i nowotworowych w ramach Programu Operacyjnego
Rozwj Polski Wschodniej 2007-2013, Osi priorytetowej I Nowoczesna Gospodarka,
Dziaania I.3 Wspieranie Innowacji.

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Waciwoci antyoksydacyjne ekstraktw z ywokostu lekarskiego


(Symphytum officinale L.)
Kamila Pucek, Marzena Furtak, Magdalena Wjciak-Kosior, Ireneusz Sowa,
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

ywokost lekarski jest rolin szeroko stosowan w medycynie ludowej


i zioolecznictwie, gwnie, jako rodek przyspieszajcy gojenie si ran. Bywa uywany
w agodzeniu krwawie i uszkodze naczy wosowatych w przewodzie pokarmowym,
jednak ze wzgldu na zawarto alkaloidw pirolizydynowych, obecnie stosuje si go tylko
zewntrznie. Jego waciwoci gojce wynikaj m.in. z zawartoci allantoiny, luzu
i garbnikw.
Ostatnie badania dowiody znaczcej roli przeciwutleniaczy w agodzeniu stanw
zapalnych. W czasie procesu zapalnego w uszkodzonej tkance dochodzi do powstania
wolnych, bardzo reaktywnych rodnikw tlenowych (ROS). Ich nadmierne stenie powoduje
uszkodzenie zdrowych komrek, co prowadzi do rozwoju reakcji zapalnej i spowalnia
tworzenie nowej tkanki.
Do antyoksydantw zalicza si rwnie substancje pochodzenia naturalnego
wystpujce w ekstraktach rolinnych tj. polifenole, ktre mog hamowa wytwarzanie, ale
take zmiata ju powstae wolne rodniki. Blokuj one dziaanie enzymw utleniajcych,
oraz wi jony metali, ktre mog wpywa na powstawanie wolnych rodnikw.
Celem bada byo okrelenie zdolnoci antyoksydacyjnej ekstraktw z ywokostu lekarskiego
z uyciem metody spektrofotometrycznej opartej na reakcji przeciwutleniaczy z DPPH.
Dodatkowo oznaczono sum polifenoli w celu znalezienia korelacji midzy ich zawartoci
a potencjaln zdolnoci antyoksydacyjn.

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Optymalizacja warunkw kiekowania nasion Allium victorialis L.


roliny o walorach farmakologicznych
Joanna Gbura, Anna Guszyk, Krystyna Winiarczyk
Zakad Anatomii i Cytologii Rolin, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Allium victorialis L. czyli czosnek siatkowaty jest rolin wieloletni wystpujc


na terenach grskich w Azji, Europie i na Alasce. W polskich Karkonoszach opisano
zamierajce stanowiska tego gatunku, w ktrych cznie jest okoo 300 osobnikw. Na du
skal rolina uprawiana jest w Japonii, Korei i na Kaukazie. Tamtejsi mieszkacy uywaj
A. victorialis, jako warzywa wzbogacajcego ich diet oraz wykorzystuj napary z lici
czosnku w medycynie ludowej. Liczne badania potwierdziy, e ekstrakty z lici czosnku
siatkowatego posiadaj waciwoci antyoksydacyjne, przeciwzapalne, proapoptotyczne
oraz antystatyczne. W zwizku z tym mog by efektywnie wykorzystywane w zapobieganiu,
jak i wspomaganiu leczenia rnych chorb nowotworowych. Dodatkowo udowodniono,
e substancje wyizolowane z czosnku siatkowatego zapobiegaj rozwojowi cukrzycowej
choroby nerek u szczurw. A. victorialis posiada zatem duy potencja jako rolina uyteczna
farmakologicznie. Niestety w 2006 r. czosnek siatkowaty zosta umieszczony na Czerwonej
licie rolin i grzybw Polski, jako gatunek zagroony wyginiciem. Za przyczyn spadku
jego liczebnoci uwaa si silne zanieczyszczenie rodowiska w latach 70 i 80 XX w.
Poza tym, pomimo, e roliny wydaj due iloci nasion to wikszo z nich nie kiekuje.
Celem przeprowadzonych bada wasnych byo poznanie mechanizmw
warunkujcych spoczynek nasion czosnku siatkowatego oraz wybr zabiegw, jakim naley
podda nasiona, aby przerwa ten spoczynek. W trakcie bada nad kiekowaniem nasion
zastosowano stratyfikacj chodn i ciep oraz skaryfikacj. Uzyskane wyniki pozawalaj
postawi tez, e nasiona u badanego gatunku nie wchodz w stan gbokiego upienia.
Ustalono, e temperatura 20C, odpowiednia wilgotno podoa oraz warunki cakowitej
ciemnoci sprzyjaj ustpieniu spoczynku wzgldnego. Ponadto kiekowanie nasion zaley
od uytego podoa: na podou sterylnym (wermikulit) jest wydajniejsze - wynosi 90%,
od podoa naturalnego (ziemia lokalna), na ktrym wykiekowao 34% nasion. Nasiona
czosnku siatkowatego nie potrzebuj okresu wernalizacji, a swoj zdolno do kiekowania
trac po czterech latach od zbioru.

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wstpna analiza fitochemiczna gatunkw Euonymus L. (Celastraceae)


wystpujcych na terenie Polski
Ewelina Goembiewska, Magdalena Bartnik, Kazimierz Gowniak
Katedra i Zakad Farmakognozji z Pracowni Rolin Leczniczych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Roliny rodzaju Euonymus L. (Celastraceae) od wiekw znane s w medycynie


tradycyjnej, gdzie znajduj zastosowanie w terapii nowotworw, cukrzycy, czy chorb skry.
Jak dotd zidentyfikowano i wyizolowano ponad 200 skadnikw aktywnych w rolinach
rodzaju Euonymus. Trzmielina brodawkowata (E. verrucosa Scop.) i europejska (E. europaea L.)
to ozdobne, a zarazem trujce krzewy naturalnie wystpujce w Polsce i jeszcze
niewystarczajco zbadane, co zachca do oceny ich skadu chemicznego. Celem pracy bya
analiza fitochemiczna owocw obu gatunkw trzmieliny wystpujcych na terenie Polski.
Wykonano badania wstpne pod ktem wystpowania gwnych grup metabolitw wtrnych
takich jak: kwasy fenolowe (analiza metod Arnova), flawonoidy (analiza metod ChristaMllera), alkaloidy (zmodyfikowana metoda alkacymetryczna), garbniki (metoda wagowomiareczkowa), olejki eteryczne (metoda destylacji w aparacie Derynga) oraz analiza
zawartoci glikozydw kardenolidowych. Owoce obu gatunkw badano, jako cao oraz po
rozdzieleniu na nasienie, osnwk i szypuk. W wyniku przeprowadzonych bada
stwierdzono, e cae owoce trzmieliny europejskiej zawieraj wicej kwasw fenolowych
(5,71 mg/g s.m.) i flawonoidw (1,40 mg/g s.m.) ni w przypadku trzmieliny brodawkowatej
(analogicznie 1,10 mg/g i 0,49 mg/g). Najwiksz ilo kwasw fenolowych zawieray
szypuki i nie wykazano ich obecnoci w osnwkach obu gatunkw, a flawonoidy byy
obecne jedynie w szypukach. Wiksz zawarto alkaloidw (w przeliczeniu na Lhioscyjamin) stwierdzono w trzmielinie brodawkowatej (23,1 mg/g), a europejska zawieraa
ich 11,0 mg/g, przy czym najbogatsze ich rdo stanowiy nasiona. W nich rwnie
stwierdzono najwiksz zawarto garbnikw; w przypadku trzmieliny europejskiej 34,93
mg/g, a w brodawkowatej 30,42 mg/g. Porwnawcza analiza fitochemiczna wykazaa
podobiestwo skadu jakociowego obu gatunkw Euonymus L. w powizaniu z lokalizacj
badanych grup zwizkw w poszczeglnych czciach owocw. Skad ilociowy, szczeglnie
w zakresie zawartoci sumy kwasw fenolowych, flawonoidw i alkaloidw wskazuje
na pewne rnice gatunkowe.

10

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Czy utlenianie antybiotyku amfoterycyny B jest procesem terapeutycznie


korzystnym?
Katarzyna Klimek 1, Grzegorz Czernel 2, Grayna Ginalska 1, Mariusz Gago 3
Katedra i Zakad Biochemii i Biotechnologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
2
Katedra Fizyki, Zakad Biofizyki, Uniwersytet Przyrodniczy, Lublin, Polska
3
Zakad Biologii Komrki, Instytut Biologii i Biochemii, Uniwersytet Marii CurieSkodowskiej,
Lublin, Polska
1

W cigu ostatnich 30-stu lat, ilo ukadowych zakae grzybiczych prowadzcych


do mierci pacjentw wzrosa nawet o 300-500%. Gwn przyczyn tych zakae s przede
wszystkim drodaki z rodzaju Candida [1]. Mimo upywu ponad p wieku, amfoterycyna
B (AmB) jest nadal stosowana w leczeniu grzybic ukadowych, jako zoty standard.
Niemniej jednak terapia ta prowadzi do wielu skutkw niepodanych dla pacjenta, m.in.
nefrotoksycznoci. Jak dotd mechanizm toksycznoci AmB nie zosta dokadnie poznany [2].
W ostatnim czasie nasz zesp wykaza, e amfoterycyna B moe ulega procesowi
utleniania tworzc dwie formy oksydacyjne, ktre mog wykazywa zwikszon toksyczno [3].
Celem obecnej pracy byo okrelenie waciwoci przeciwgrzybiczych utlenionych
form AmB w stosunku do komrek C. albicans i C. parapsilosis oraz cytotoksycznoci tych
form w stosunku do komrek nabonka nerki. Wstpne wyniki wskazay, e proces utleniania
AmB prowadzi do powstania form, ktre wykazuj niezbyt korzystne dziaanie
przeciwgrzybicze, a take cytotoksyczne w porwnaniu do antybiotyku, ktry nie by
poddawany procesowi oksydacji. Zatem mona przypuszcza, e w organizmie moe
zachodzi proces oksydacji antybiotyku i w konsekwencji utlenione formy AmB mog
wpywa na powstawanie efektw niekorzystnie terapeutycznych dla organizmu pacjenta.
[1] Sardi JC. et all, 2013, Candida species: current epidemiology, pathogenicity, biofilm formation, natural
antifungal products and new therapeutic options. J Med Microbiol. 62; 10-24.
[2] Gago M. et all, 2005, Binding of antibiotic amphotericin B to lipid membranes: monomolecular layer
technique and linear dichroism-FTIR studies. Mol. Membr. Biol 22; 433-442.
[3] Gago M., Czernel G., 2014, Oxized forms of polyene antibiotic amphotericin B. ChemPhys Lett 598; 5-9.

Badania w niniejszej pracy zostay sfinansowane z grantu przyznanego przez Narodowe


Centrum Nauki, na wniosek nr 2012/05/B/NZ1/000137 pt. Badania aktywnoci biologicznej
antybiotyku amfoterycyny B kompleksowanego jonami miedzi (II) oraz modyfikowanej
oksydacyjnie na ukadach modelowych bon lipidowych oraz in vitro.

11

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Ocena ekspresji genu AREG (amphiregulin) w padaczce patw


skroniowych, czoowych i uoglnionej z uyciem metody mikromacierzy
Lidia Kotua, Magorzata Grabek- Gawowicz, Alicja Petniak, Aleksandra Kozowska,
Jarosaw Kozowski, Paulina Gil-Kulik, Jolanta Karwat, Janusz Kocki
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Padaczka jest jedn z najstarszych, rozpoznanych chorb na wiecie, 10% ludzi


na wiecie dowiadczy jednego napadu drgawek w swoim yciu. W 70% przypadkw
choroba moe by poddana skutecznemu leczeniu przeciwepileptycznemu. Nazywana czsto
epilepsj, jest powodowana nagymi, zazwyczaj krtkimi, nadmiernymi wyadowaniami
elektrycznymi w grupie neuronw. Jednym z czynnikw biorcym udzia w patofizjologii
padaczki jest tworzenie nieprawidowych pocze w sieci neuronalnej mzgu. Rol w tym
procesie peni amfiregulina (AREG, schwannoma- derived growth factor), ktra bierze udzia
w rnicowaniu astrocytw, komrek Schwanna oraz fibroblastw. W pracy przedstawiono
porwnanie poziomu ekspresji genu AREG (amphiregulin) u 30 pacjentw z epilepsj N=30
(patw czoowych, skroniowych i uoglnionej) i grupie kontrolnej (osoby bez klinicznej
historii napadw drgawkowych, nieprzyjmujce lekw przeciwdrgawkowych).
Materiaem wykorzystanym do bada byo RNA wyizolowane z limfocytw
obwodowych. Do oceny ekspresji uyto mikromacierzy typu Human Whole Genome DNA
Microarray by Biote21 AGILENT ALL HUMAN FEATURES. Dowiadczenie
przeprowadzono zgodnie z protokoem i potwierdzono za pomoc RT-PCR dla wybranych
genw. Zebrane wyniki poddano analizie bioinformatycznej (klasteryzacja).
Uzyskano istotn statystycznie nisz ekspresj genu we wszystkich typach padaczek
(0,053 razy w stosunku do grupy kontrolnej), P=0,0; FDR 4,0. Najnisza ekspresja bya
obserwowana w padaczce patw skroniowych (0,019) i patw skroniowych (0,033).

12

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wpyw zwizkw kumarynowych na komrki ostrej biaaczki szpikowej


Tomasz Kubrak 1, Marcin Czop 2, Maria Cioch 3, Janusz Kocki 2, Anna Bogucka-Kocka 1
Katedra i Zakad Botaniki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
2
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
3
Katedra i Klinika Hematoonkologii i Transplantacji Szpiku, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska
1

Leukemia (biaaczka) jest chorob nowotworow szpiku kostnego i krwi.


Najpopularniejsze rodzaje biaaczek w zalenoci od komrek, ktrych dotycz, podzieli
mona na cztery kategorie: szpikowe i limfatyczne, ktre mog by ostre i przewleke.
Ostra biaaczka szpikowa (acutemyeloid leukemia - AML) wystpuje z szacunkow
czstoci 3.8 na 100 ty. osb na rok. Czsto zachorowa wzrasta z wiekiem, szczeglnie
u pacjentw powyej 65 roku ycia. Wrd czynnikw etiologicznych AML wymienia
si predyspozycje rodzinne, chemikalia, promieniowanie jonizujce lub niektre infekcje
wirusowe.
Kumaryny s grup zwizkw czynnych, ktre charakteryzuj si du
rnorodnoci dziaa farmakologicznych. Zwizane jest to bezporednio z rnicami
w budowie czsteczek poszczeglnych zwizkw. Z najwaniejszych waciwoci tych
substancji czynnych wymieni naley dziaania: przeciwzakrzepowe, spazmolityczne,
uspokajajce, fotosensybilizujce (uczulajce) i wiatochonnne.
Celem pracy byo zbadanie wpywu dziaania wybranych zwizkw kumarynowych
na komrki ludzkiej ostrej biaaczki szpikowej. Hodowle komrkowe prowadzone byy
w medium o skadzie: 20% surowicy podowej bydlcej (FBS Gold, PAA), 100U/ml
penicyliny, 100M/ml streptomycyny, 2.5g/ml amfoterycyny B oraz RPMI 1640 (PAA).
Komrki posiewano, po 24h eksponowano je na dziaanie zwizkw kumarynowych w dawce
hamujcej wzrost 50% komrek. W celu zbadania ywotnoci uyto cytometru
przepywowego FlowSight (Amnis, USA). Stosujc kombinacj przeciwcia: aneksyna
V/FITC oraz jodek propidyny (PI), okrelono procentow zawarto komrek ywych,
wczesno- i pnoapoptotycznych, oraz nekrotycznych stymulowanych komrek
biaaczkowych zwizkami kumarynowymi. W przeprowadzonych badaniach wykazano
indukcj apoptozy w komrkach ostrej biaaczki szpikowej.
Praca wykonana z wykorzystaniem sprztu zakupionego w ramach Projektu: Wyposaenie
innowacyjnych laboratoriw prowadzcych badania nad nowymi lekami stosowanymi
w terapii chorb cywilizacyjnych i nowotworowych w ramach Programu Operacyjnego
Rozwj Polski Wschodniej 2007-2013, Osi priorytetowej I Nowoczesna Gospodarka,
Dziaania I.3 Wspieranie Innowacji.

13

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Prezentacje ustne
13:20 13:30

Sesja II 13:20 14:50

Agnieszka Michalak

Wpyw rwnowagi pomidzy kinazami i fosfatazami biakowymi na efekty morfinowej


pamici zalenej od stanu
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

13:30 13:40

Piotr Pawowski

Optymalizacja procesu izolacji biologicznie aktywnych flawonw z ziela Scutellaria alpina L.


spp. supina z wykorzystaniem wspomaganych technik ekstrakcyjnych: cinieniowej ekstrakcji
cieczowej (PLE) oraz cinieniowej ekstrakcji gorc wod (PHWE)
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

13:40 13:50

Karolina Pkaa

Ocena wpywu nikotyny na efekty lkowe i zachowania depresyjne indukowane przewlekym


stresem u myszy
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

13:50 14:00

Agata Pietraszek

Lk i depresja u kobiet z rakiem piersi przygotowywanych do leczenia chirurgicznego


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

14:00 14:10

Magdalena Raszewska - Famielec

Nowoczesne metody terapeutyczne we wspczesnej dermatologii


____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

14:10 14:20

Emilia Reszczyoska

Czarne Bony Lipidowe BLM


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

14:30 14:40

Magdalena Rogowska

Opracowanie technologii otrzymywania tabletek zoonych z imipramin i cynkiem oraz


ocena uwalniania substancji leczniczych
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ `

14:40 14:50

Ewelina Rutkowska

Modelowanie molekularne oddziaywao wybranych pochodnych fenoterolu


z sulfotransferazami cytozolowymi
___________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________ `

14

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wpyw rwnowagi pomidzy kinazami i fosfatazami biakowymi na efekty


morfinowej pamici zalenej od stanu
Agnieszka Michalak, Grayna Biaa
Katedra i Zakad Farmakologii z Farmakodynamik, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Zarwno u podoa pamici jak i uzalenienia le waciwoci neuroplastyczne


mzgu [1]. Jest to szczeglna zdolno tkanki nerwowej, ktra umoliwia jej cig
przebudow i reorganizacj. Jednym z przejaww zdolnoci plastycznych mzgu jest
dugotrwae wzmocnienie synaptyczne (LTP), prowadzce do strukturalnych
i funkcjonalnych zmian w obrbie synapsy [3]. Zmiany te zapocztkowane odpowiednio
silnym bodcem s cile zwizane z procesem fosforylacji biaek [2].
W zwizku z powyszym postanowiono przebada udzia rwnowagi pomidzy
kinazami i fosfatazami w efektach pamici zalenej od stanu indukowanej podaniem morfiny,
silnie uzaleniajcej substancji psychoaktywnej. Do oceny efektw kognitywnych morfiny
suy test biernego unikania (the passive avoidance test). Test ten wykorzystuje naturaln
preferencj myszy do ciemnych pomieszcze, ktre zostaj sprzone z silnie awersyjnym
bodcem blowym.
Przeprowadzone badania potwierdzaj niekorzystny wpyw morfiny na procesy
pamiciowe. Morfina podana w dniu treningu w dawce 10.0 mg/kg s.c. powoduje zaburzenia
funkcji kognitywnych u badanych zwierzt. Co ciekawe, powtrna iniekcja substancji przed
waciwym testem odwraca upoledzenie pamici indukowane podaniem tej samej dawki
morfiny w dniu treningu. Morfina indukuje zjawisko pamici zalenej od stanu, z ktrym
mamy do czynienia gdy zarwno procesowi uczenia si jak i odtwarzania zapamitanych
informacji towarzyszy podobny stan psychofizyczny, co zwiksza efektywno procesu
zapamitywania. Ponadto wykazano rwnie, e FK-506 (inhibitor fosfatazy kalcyneuryny)
w dawce 5.0 mg/kg i.p. nasila procesy pamici zalenej od stanu po podaniu morfiny, podczas
gdy SL-327 (inhibitor kinazy MEK) w dawkach 3.0 i 10.0 mg/kg i.p. osabia omawiane
efekty. wiadczy to o zaangaowaniu rwnowagi kinaz i fosfataz biakowych w efektach
morfinowej pamici zalenej od stanu.
Uzyskane wyniki bada mog si przyczyni do pogbienia wiedzy na temat
mechanizmw lecych u podstaw efektw pamiciowych substancji uzaleniajcych, a przez
to do opracowywania nowych strategii leczenia zaburze kognitywnych oraz farmakoterapii
uzalenie lekowych, w tym mieszanych.
1. Biaa G, Betancur C, Mansuy IM, Giros B. Eur J Neurosci. 2005, 21(11), 3089-3096.
2. Biaa G. Postepy Hig Med Dos. 2007, 61, 199203.
3. Bliss TV, Collingridge GL. Nature. 1993, 361, 3139.

15

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Optymalizacja procesu izolacji biologicznie aktywnych flawonw z ziela


Scutellaria alpina L. spp. supina z wykorzystaniem wspomaganych technik
ekstrakcyjnych: cinieniowej ekstrakcji cieczowej (PLE) oraz cinieniowej
ekstrakcji gorc wod (PHWE)
Piotr Pawowski, Grayna Zgrka
Katedra i Zakad Farmakognozji z Pracowni Rolin Leczniczych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Roliny z rodzaju Scutellaria L. s cenione, jako bogate rdo zwizkw


flawonoidowych o szerokim dziaaniu farmakologicznym (m.in. przeciwnowotworowym,
antyneuro-, antyhepato- i antykardiodegeneracyjnym), znanym i wykorzystywanym nie tylko
w Tradycyjnej Medycynie Chiskiej (S. baicalensis Georgi.) Odkrycia ostatnich lat,
potwierdzaj wysoki potencja terapeutyczny skadnikw flawonowych (bajkalina, bajkaleina,
skutelareina, skutelaryna, oroksylina A, wogonina, wogonozyd), charakterystycznych dla tego
rodzaju, oparty na mechanizmach antyoksydacyjnych i antywolnorodnikowych. Biorc pod
uwag powysze fakty, podjto badania nad optymalizacj procedur izolacji zespow
ww. aktywnych polifenoli (flawonw i ich glikozydw) z nadziemnych czci mao znanego
podgatunku tarczycy alpejskiej (S. alpina L. spp supina) z wykorzystaniem cinieniowej
ekstrakcji cieczowej (PLE ang. pressurizedliquidextraction) oraz jej zmodyfikowanej formy
cinieniowej ekstrakcji gorc wod (PHWE ang. pressurized hot waterextraction)
W procesie PLE, prbki substancji rolinnej ekstrahowano 50% (v/v) EtOH,
w temperaturach: 75, 100, 125, 150C, przy staym cinieniu roboczym 10 MPa wywieranym
na ekstrahent. Wybrane do procesu PLE stenie EtOH dawao najwysze sumaryczne
odzyski flawonw we wczeniejszych eksperymentach, w ktrych oceniano zawarto
ww. zwizkw w ekstraktach uzyskanych z wykorzystaniem rozpuszczalnikw etanolowowodnych w procesie ekstrakcji wspomaganej ultradwikami (UAE). W obecnych badaniach,
jako drug technik ekstrakcyjn wspomagan cinieniowo, zastosowano PHWE, stosujc
zakres temperatur ekstrakcji jak dla PLE. Otrzymane wycigi, po zateniu i rozpuszczeniu
w 75 % (v/v) MeOH, oczyszczono z hydrofobowych substancji balastowych metod
ekstrakcji do fazy staej (SPE), po czym poddano analizie chromatograficznej
z wykorzystaniem wysokosprawnej chromatografii cieczowej w ukadzie faz odwrconych
(RP-HPLC) z detekcj fotodiodow (PDA), przy optymalnej dugoci fali = 270 nm.
W przeprowadzonych badaniach uzyskano proporcjonaln zaleno midzy odzyskiem
zwizkw flawonowych z matrycy rolinnej a temperatur zastosowan w procesie PLE
i PHWE.

16

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Ocena wpywu nikotyny na efekty lkowe i zachowania depresyjne


indukowane przewlekym stresem u myszy
Karolina Pkaa, Barbara Budzyska, Grayna Biaa
Katedra i Zakad Farmakologii z Farmakodynamik, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Nikotyna, jako gwny skadnik dymu tytoniowego, poprzez mechanizmy


orodkowe, wywiera wpyw na nastrj, czy napicie emocjonalne, przyczynia si take do
rozwoju uzalenienia fizycznego i psychicznego. Dodatkowo, w niektrych zwierzcych
modelach dowiadczalnych wykazano, i chroniczny oraz ostry stres moe nasili zarwno
behawioralne, jaki i neuronalne skutki wywoane podaniem nikotyny. Biorc pod uwag
czste wspwystpowanie naduywania nikotyny i stres towarzyszcy codziennemu yciu
celem prezentowanych bada bya ocena efektw behawioralnych towarzyszcych podawaniu
jednorazowemu i chronicznemu nikotyny w poczeniu z chronicznym umiarkowanym
nieprzewidywalnym bodcem stresowym (ang. chronic mild unpredictable stress - CMUS)
w zwierzcych modelach dowiadczalnych. Przebadano, poziom lku w tecie podniesionego
labiryntu krzyowego (EPM) oraz efekty depresyjne w tecie wymuszonego pywania (FST).
Dodatkowo, opisano wpyw metyraponu zwizku hamujcego syntez kortykosteronu.
W przeprowadzonych badaniach myszy poddawane byy procedurze CMUS przez 4 tygodnie,
2 godziny na dob (np.: wilgotna cika lub jej brak, przechylenie klatki o 45 stopni,
ograniczenie wody lub pokarmu, elektryczny sygna dwikowy (90dB). Wykazano,
e jednorazowe i przewleke podanie nikotyny odwraca zachowania depresyjne i lkowe
indukowane CMUS, za podanie metyraponu osabia efekt depresyjny indukowany stresem,
co sugeruje wpyw glikokortykosteroidw i osi podwzgrze-przysadka-nadnercza
w anhedonii powodowanej stresem. Zaprezentowane wyniki mog przyczyni si do rozwoju
i wypracowania skuteczniejszej farmakoterapii lku i depresji we wspczesnym rodowisku
naraonym na codzienne bodce stresowe i uzalenienia.

17

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Lk i depresja u kobiet z rakiem piersi przygotowywanych


do leczenia chirurgicznego
Marta uczyk 1, Agata Pietraszek 1, Robert uczyk 2, Andrzej Stanisawek 1,
Zdzisawa Szadowska-Szlachetka 1
1

Zakad Onkologii, Katedra Onkologii i rodowiskowej Opieki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny


w Lublinie, Lublin, Polska
2
Katedra Interny z Zakadem Pielgniarstwa Internistycznego, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Wstp: Rozpoznanie choroby nowotworowej piersi wywiera szczeglny wpyw


na stan psychiczny kobiety. Jedn z najczstszych negatywnych reakcji emocjonalnych
u kobiet po rozpoznaniu choroby nowotworowej jest lk, definiowany, jako przykry stan
pobudzenia uczuciowego, ktrego przyczyn naley doszukiwa si w zagroeniu utraty
wanych wartoci np. zdrowia, ycia. Czsto towarzyszy mu rwnie depresja.
Psychologiczne aspekty wystpienia choroby nowotworowej czsto bywaj pomijane
w terapii.
Cel: Ocena wystpowania i nasilenia lku i depresji wrd kobiet z rakiem piersi
oczekujcych na zabieg operacyjny.
Materia i metoda: Badania przeprowadzono metod sondau diagnostycznego,
technik ankiety, z uyciem narzdzi: Skali Oceny Lku i Depresji (HADS), Skali wizualnoanalogowej do oceny lku, autorskiego kwestionariusza wywiadu. W badaniu wzio udzia
150 kobiet z rozpoznanym raka piersi.
Wyniki: Nawet u 62% chorych z rakiem piersi przygotowywanych do leczenia
chirurgicznego wystpiy zaburzenia lkowe, natomiast u 19% chorych stwierdzono stany
graniczne. Niemal 89% badanych deklarowao odczuwanie lku, przed leczeniem
chirurgicznym, z kolei ponad 95% kobiet odczuwao niepokj przed chorob nowotworow.
Stwierdzono rwnie wystpowanie zaburze depresyjnych u 16% respondentw, a u 39 osb
stwierdzono stany graniczne. U niemal 58% badanych kobiet nie stwierdzono zaburze
depresyjnych.
Wnioski: U badanych kobiet stwierdzono wystpowanie zaburze lkowych,
w mniejszym stopniu zaobserwowano wystpowanie zaburze depresyjnych. Prowadzenie
bada oceniajcych wystpowanie lku w okresie przedoperacyjnym powinno sta si
rutynowym postpowaniem w przygotowaniu chorych do zbiegu operacyjnego.
Sowa

kluczowe:

fobie,

zaburzenia

18

depresyjne,

nowotwory

sutka

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Nowoczesne metody terapeutyczne we wspczesnej dermatologii


Magdalena Raszewska-Famielec 1,2, Adam Borzcki 2
1

Klinika Dermatologii i Wenerologii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska


2
NZOZ Med-Laser w Lublinie, Lublin, Polska

Schorzenia dermatologiczne s jednymi z najczciej wystpujcych chorb


czowieka. Nierzadko stwarzaj due trudnoci diagnostyczne i terapeutyczne, bdc
wyzwaniem dla klinicystw. Wykwity skrne nie stanowi jedynie defektu kosmetycznego,
ale maj take istotny wpyw na jako ycia pacjentw dermatozami. Z tego powodu
dermatologia jest dziedzin medycyny, ktra intensywnie rozwija si w ostatnich latach.
Wobec wzrastajcej liczby zachorowa na choroby skry konieczne jest poszukiwanie
nowych, skutecznych metod leczniczych, powodujcych mniej objaww niepodanych.
Celem pracy jest zaprezentowanie nowoczesnych metod terapeutycznych stosowanych
w leczeniu chorb dermatologicznych ze szczeglnym uwzgldnieniem leczenia
biologicznego, laseroterapii oraz metod przeciwdziaania nowotworom skry.

19

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Czarne Bony Lipidowe - BLM


Emilia Reszczyska 1,2, Kazimierz Trbacz 1, Wiesaw I. Gruszecki 2
Zakad Biofizyki, Instytut Biologii i Biochemii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska
2
Zakad Biofizyki, Instytut Fizyki, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska
1

Zastosowanie modelu czarnych bon lipidowychBLM (ang. Black Lipid Membrane)


pozwala na badanie zmian oporu waciwego bony lipidowej, ktry moe by wywoany
na przykad oddziaywaniem biaek z membran. Metoda ta polega na uformowaniu w wietle
otworu w naczyniu teflonowym dwuwarstwy lipidowej. Do jej uformowania wykorzystana
zostaa podczas badania lecytyna jajowa, ktra zapewnia wytrzymao oraz stabilno bony.
Podczas badania kompleksw biakowo-barwnikowych oraz czystych biaek,
zaobserwowano, i zmienia si opr elektryczny takiej bony. Zmiany oporu waciwego
bony zale od rodzaju dodanego biaka. Widoczne s rwnie mae zmiany podczas dodania
kompleksw biakowokarotenoidowych, czyli z lutein, zeaksantyn lub -karotenem.
Zmiany oporu waciwego bony mog wiadczy o oddziaywaniu czystych biaek z bon
lipidow oraz ich kompleksw z karotenoidami.
Autor jest stypendyst w projekcie realizowanym w programie Team Fundacji na rzecz Nauki
Polskiej, wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego.

20

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Opracowanie technologii otrzymywania tabletek zoonych z imipramin


i cynkiem oraz ocena uwalniania substancji leczniczych
Magdalena Rogowska 1, Regina Kasperek 1, Lucyna Wyszogrodzka-Koma 2,
Zbigniew Marzec 2, Ewa Poleszak 1
1
2

Katedra i Zakad Farmacji Stosowanej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska


Katedra i Zakad ywnoci i ywienia, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

W technologii farmaceutycznej dy si do otrzymania tabletek zoonych z kilku


substancji leczniczych, co pozwala na zwikszenie efektu terapeutycznego
przy rwnoczesnym zmniejszeniu czstoci podawania leku, jego dawki i dziaa
niepodanych. Zaobserwowano wiksz skuteczno i szybko wystpienia efektu
przeciwdepresyjnego u pacjentw leczonych imipramin, ktrym dodatkowo podawano cynk
[1]. Ponadto istniej liczne dowody na synergistyczne dziaanie jonw cynku w poczeniu z
lekami przeciwdepresyjnymi w badaniach przedklinicznych [2,3]. Celem niniejszej pracy
byo ustalenie skadu oraz opracowanie technologii otrzymywania tabletek zoonych
zawierajcych imipramin i cynk, a take ocena ich jakoci po przeprowadzeniu bada
fizycznych oraz badania uwalniania substancji czynnych. Tabletki wykonano metod
bezporedniego tabletkowania w tabletkarce uderzeniowej dobierajc odpowiednie substancje
pomocnicze. Wszystkie otrzymane tabletki speniy zalecane przez FP IX wymagania bada
fizycznych. Po przeprowadzeniu badania uwalniania imipramin oznaczono
spektrofotometrycznie, natomiast cynk metod atomowej spektrometrii absorpcyjnej.
Z wszystkich opracowanych tabletek w rodowisku kwasowym ponad 80% imipraminy
i cynku uwolnio si w czasie do 45 minut, co zapewnia odpowiedni dostpno
farmaceutyczn substancji leczniczych.
1. Siwek M. iwsp.: Zinc supplementation augments efcacy of imipramine in treatment resistant patients:
a double blind, placebo-controlled study. J. Affect. Disord., 2009; 118:187195.
2. Cunha M.P. iwsp.: Interaction of zinc with antidepressants in the tail suspension test. Prog.
Neuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry, 2008; 32:19131920.
3. Szewczyk B. iwsp.: Interaction of zinc with antidepressants in the forced swimming test in mice. Pol. J.
Pharmacol., 2002; 54:681-685.

21

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Modelowanie molekularne oddziaywa wybranych pochodnych fenoterolu


z sulfotransferazami cytozolowymi
Ewelina Rutkowska, Krzysztof Jwiak
Zakad Biofarmacji, Katedra Chemii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Podstaw dziaania terapeutycznego wikszoci lekw jest oddziaywanie


ich czsteczek z endogennymi celami molekularnymi takimi jak receptory. Rwnolegle
do procesu wizania z celem molekularnym czsteczki substancji aktywnych podlegaj
metabolizmowi. Modyfikacje chemiczne, na jakie podatne s czsteczki lekw prowadz
do zmniejszenia czasu trwania i intensywnoci ich dziaania. Jest to szczeglnie istotny
problem w farmakoterapii zwizkw bdcymi agonistami receptora 2-adrenergicznego.
Jednym z takich zwizkw jest fenoterol, ktrego mieszanina racemiczna wykazuje jedynie
2% biodostpno po podaniu doustnym [1]. Przyczyn tak niskiej biodostpnoci jest szybki
metabolizm, tzw. metabolizm pierwszego przejcia, za ktry odpowiedzialne
s sulfotransferazy cytozolowe. W Zakadzie Biofarmacji Katedry Chemii zaproponowane
zostay nowe pochodne fenoterolu. Z bada eksperymentalnych wiadomo, ktre enzymy
s odpowiedzialne za szybki metabolizm tych zwizkw. W prezentacji przedstawi modele
molekularne oddziaywa kilku pochodnych fenoterolu. Zastosowanie metody dokowania
tj. dopasowania modeli molekularnych enzymw oraz zaprojektowanych zwizkw
pozwolio odkry strukturalne podoe ich metabolizmu.
1. Rominger KL, Herman M. Neuere Ergrbnisse zur Pharmakokinrtik von Fenoterol. In: Jung H, Fendel H, Karl
C, editors. Neuste Ergrbnisseuber Betamimetika. Darmstadt: Steinkopff; (1995) 62-65.

22

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Prezentacje ustne
15:10 15:20

Sesja III 15:10 16:30

Jan Sawicki

Badanie retencji chlorowodorku efedryny na elu krzemionkowym modyfikowanym


polianilin
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

15:20 15:30

Karol Sowioski

Refolding biaek z ciaek inkluzyjnych


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

15:30 15:40

Joanna Starzyk

Jak wyeliminowad intruza w leczeniu antybiotykiem amfoterycyn B?


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

15:40 15:50

Radosaw Szlzak

Wasnoci grzybobjcze nanoczstek srebra pokrytych amfoterycyn B. Nowy rodzaj


nanofarmaceutyku?
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

15:50 16:00

Wojciech Szwerc

Zastosowanie atomowej spektrometrii absorpcyjnej do analizy ladowej pierwiastkw


w materiaach biologicznych
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

16:00 16:10

Artur Wnorowski

(R,R)-4-methoxy-1-naphthylfenoterol prevents GPR55 pro-oncogenic signaling in rat C6


glioma cells
_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

16:10 16:20

Karolina A. Wojtunik

Wpyw niejonowego surfaktantu Tween 20 na aktywnod antyoksydacyjn monoterpenw


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

16:20 16:30

Karolina Zapaa

Porwnanie waciwoci przeciwutleniajcych ekstraktw z rnych odmian soi (Glycine sp.)


_____________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________________

23

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Badanie retencji chlorowodorku efedryny na elu krzemionkowym


modyfikowanym polianilin
Jan Sawicki, Jolanta Baszczak, Ireneusz Sowa
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

el krzemionkowy pokryty filmem z polianiliny (Si-PANI) jest nowym sorbentem


zsyntetyzowanym w Katedrze i Zakadzie Chemii Analitycznej Uniwersytetu Medycznego
w Lublinie. Adsorbent moe by atwo otrzymany w bezporednim procesie polimeryzacji
oksydacyjnej aniliny na elu krzemionkowym. Proces ten jest stosunkowo niedrogi, a sam
modyfikowany el moe by uywany zarwno jako wypenienie kolumn SPE [3] jak
i kolumn HPLC [1,2]. Szerokie moliwoci wykorzystania Si-PANI, nieskomplikowana
synteza oraz polimorfizm polianiliny stwarzaj wiele alternatyw dla optymalizacji warunkw
aplikacji badanych substancji.
Celem pracy byo wyznaczenie optymalnych warunkw nanoszenia i elucji
chlorowodorku efedryny z kolumn SPE wypenionych Si-PANI. Chlorowodorek efedryny jest
skadnikiem wielu preparatw farmaceutycznych przeciw przezibieniu i grypie. Cz z nich
zawiera dodatkowo skadniki pochodzenia rolinnego, ktrych bogata matryca organiczna
moe utrudnia oznaczanie substancji aktywnej. Technika SPE pozwala na oczyszczenie
badanego preparatu z substancji balastowych przed waciw analiz, przez co zwiksza
czuo i dokadno oznacze. W pracy poddano badaniom dwie z form polianiliny
protonizowan (uzyskan przy uyciu wodnego roztworu 0,1M HCl) oraz deprotonizowan
(uzyskan przy uyciu 0,1M NH3H2O). Analizowano wpyw kondycjonowania kolumn SPE
metanolem i wod na retencj chlorowodorku efedryny z jej roztworu wodnego
i metanolowego oraz optymalizowano warunki jej elucji z uyciem wodnego roztworu kwasu
octowego oraz metanolowego roztworu octanu amonu.
[1] I. Sowa, M. Wjciak-Kosior, P. Drczkowski, M. Strzemski, R. Kocjan AnalyticaChimica Acta 787 (2013)
260-266
[2] I. Sowa, R. Kocjan, M. Wjciak-Kosior, R. wieboda, D. Zajdel, M. Hajnos, Talanta 115 (2013) 260-266
[3] I. Sowa, M. Wjciak-Kosior, K. Rokicka, R. Kocjan, G. Szymczak, Talanta 122 (2014) 51-57

24

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Refolding biaek z ciaek inkluzyjnych


Karol Sowiski 1,2 , Ewa Janik 2, Joanna Bednarska 2, Monika Zubik 2,
Dariusz Matosiuk 1, Wiesaw I. Gruszecki 2
1

Katedra i Zakad Syntezy i Technologii Chemicznej rodkw Leczniczych,


Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
2
Zakad Biofizyki, Instytut Fizyki, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska

Nadekspersja biaek zarwno natywnych jak i rekombinowanych w bakteriach,


np. Escherichia coli, czsto prowadzi do powstawania ciaek inkluzyjnych, ktre s
agregatami biakowymi w nie natywnych konformacjach. Zalet ciaek inkluzyjnych jest dua
czysto zawartych biaek, co uatwia proces izolacji. Ze wzgldu na brak poprawnej
struktury, bardzo istotnym krokiem w badaniu eksprymowanego biaka z ciaek inkluzyjnych
jest proces zwijania biaka do formy prawidow bdc form aktywn. Szczeglnym
przypadkiem biaek s biaka membranowe, ktre s nie rozpuszczalne w wodzie. Proces ten
dodatkowo wymaga ochrony poprawnie zwinitych biaek przed ponown agregacj.
Ciekawym przypadkiem s kompleksy biakowe zwierajce ligandy, przykadem moe by
kompleks biakowo-barwnikowy LHCII. Wie on 18 barwnikw fotosyntetycznych w
okrelonej orientacji przestrzennej, niezbdnej do poprawnej funkcji jako antena
fotosyntetyczna. Przedstawione zostan metody przeprowadzania biaek w formy natywne
oraz szczeglny przypadek kompleksu membranowego na przykadzie LHCII.

Autor jest stypendyst w projekcie realizowanym w programie Team Fundacji na rzecz Nauki
Polskiej, wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego

25

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Jak wyeliminowa intruza w leczeniu antybiotykiem amfoterycyn B?


Joanna Starzyk, Rafa Luchowski, Krzysztof Tutaj, Wiesaw I. Gruszecki
Zakad Biofizyki, Instytut Fizyki, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

W cigu ostatnich 35 lat obserwujemy znaczny wzrost liczby zachorowa na grzybice


wewntrzustrojowe. Przyczyna nasilenia tego zjawiska zwizana jest gwnie z trzema
aspektami naszego ycia: ze stosowaniem antybiotykw o szerokim spektrum dziaania,
z transplantacj organw oraz z pandemi wirusa HIV. Mimo ogromnego postpu
w medycynie i farmakologii problem ten jest cigle aktualny i bardzo powany gdy,
powodowana grzybicami wewntrzustrojowymi miertelno wrd pacjentw jest nadal
wysoka.
Zotym rodkiem w leczeniu infekcji grzybiczych jest polienowy antybiotyk
amfoterycyna B. Pomimo wysokiej toksycznoci dla pacjentw, stosowany jest od ponad 60
gdy wtrna oporno na jego dziaanie jest bardzo rzadka. Przypuszcza si, e dziaanie
amfoterycyny B zwizane jest ze stopniem organizacji molekularnej leku. Najnowsze badania
pokazuj, e czsteczki amfoterycyny B w rodowisku wodnym samoorganizuj si do form
dimerw o rnej geometrii, ktre nastpnie asocjuj w struktury tetrameryczne.
Najprawdopodobniej to wanie tetramer czsteczek antybiotyku jest w duej mierze
odpowiedzialnym za uboczne efekty toksyczne.
Prowadzone przeze mnie badania przy uyciu mikroskopii obrazowania czasw ycia
fluorescencji, w zastosowaniu do analizy pojedynczych czsteczek miay na celu znalezienie
odpowiedzi na pytania:
1. Jakie formy spektralne leku wbudowuj si w struktury bon lipidowych oraz w jaki
sposb?
2. Czy moliwy jest transport do bon lipidowych okrelonych form molekularnych
antybiotyku poprzez zastosowanie nonika biakowego?
Podczas wystpienia przedstawione zostan wyniki przeprowadzonych bada, ktre
przybliaj nas do uzyskania odpowiedzi na tak sformuowane problemy.

Autor jest stypendyst w projekcie realizowanym w programie Team Fundacji na rzecz Nauki
Polskiej, wspfinansowany przez Uni Europejsk w ramach Europejskiego Funduszu
Rozwoju Regionalnego.

26

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wasnoci grzybobjcze nanoczstek srebra pokrytych amfoterycyn B.


Nowy rodzaj nanofarmaceutyku?
Radosaw Szlzak 1 , Krzysztof Tutaj 1 , Joanna Starzyk 1 , Katarzyna Szaapata 2,
Anna Jarosz-Wilkoazka 2, Wiesaw I. Gruszecki 1
1

Zakad Biofizyki, Instytut Fizyki, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska


2
Zakad Biochemii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Od dawana znane s w przemyle farmaceutycznym wasnoci biobjcze zarwno


srebra jak i antybiotyku amfoterycyny B (AmB). W przypadku walki z grzybicami
wewntrznymi, od ponad 50 lat stosowane s preparaty bazujce na skutecznoci AmB
(np. AmBisome, Fungizome), jednak nie jest to idealne rozwizanie ze wzgldu wysok
toksyczno leku. Z drugiej strony nanoczstki srebra, (szeroko stosowane
m.in. w kosmetykach), mimo mniejszej toksycznoci w organizmie czowieka ni AmB
nie wykazuj tak silnych wasnoci grzybobjczych. Proponowanym rozwizaniem
jest poczenie tych wasnoci w jeden obiekt nanoczstk srebrn pokryt AmB. Wstpne
wyniki spektroskopowe wykazuj e utworzenie takiego nanofarmaceutyku jest nie tylko
moliwe, ale zapewnia stabilno na wiele tygodni, uniemoliwiajc agregacj antybiotyku.
Jest to o tyle istotne, poniewa w przypadku obecnie stosowanych preparatw zawierajcych
AmB w cigu kilku dni zachodzi agregacja tych czsteczek zwikszajc toksyczno leku.
Podczas wystpienia zostan przedstawione wyniki rwnie bada nad wasnociami
przeciwgrzybicznymi (na szczepach Fusarium culmorum, Candida albicans, Aspergillus
niger) tego typu nanoczstek oraz porwnanie ich z jednym z obecnie stosowanych
preparatw opartych na AmB.

27

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Zastosowanie atomowej spektrometrii absorpcyjnej do analizy ladowej


pierwiastkw w materiaach biologicznych
Wojciech Szwerc, Ireneusz Sowa, Magdalena Wjciak-Kosior, Karolina Wierzejska,
Justyna Trbka, Weronika Zdyb
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Atomowa spektrometria absorpcyjna (AAS) jest technik analityczn pozwalajc


na jakociowe i ilociowe oznaczanie pierwiastkw w prbkach rnego pochodzenia.
Zgodnie z prawem Kirchoffa atom pierwiastka absorbuje lini o okrelonej dugoci fali tak,
jak sam moe wyemitowa zwan lini rezonansow przechodzc na wyszy poziom
energetyczny. Dziki temu moemy selektywnie oznaczy jakociowo wiele pierwiastkw
w prbce. Analiz ilociow okrela zaleno absorbancji od iloci absorbujcych atomw,
czyli prawo Lamberta Beera. AAS nie jest metod bezporedniej analizy. Wymaga
wykonania krzywej kalibracyjnej i za jej porednictwem dokonania oblicze ilociowych.
Typowy spektrometr absorpcji atomowej skada si ze rda promieniowania historycznie
pomie palnika, pniej lampa z katod wnkow, atomizera pomie palnika, kuweta
grafitowa, monochromatora siatka dyfrakcyjna lub pryzmat, oraz detektora fotopowielacz.
Szybki rozwj i szerokie moliwoci atomowej spektrometrii absorpcyjnej ka stosowa
rozwizania, pozwalajce na ograniczenie kosztw aparatury oraz osignicie jak najniszych
limitw detekcji. Nowatorskim rozwizaniem jest zastosowanie lampy krtko-ukowej,
oraz korekcji ta opartej na referencyjnych pikselach. AAS, mimo e pozostaje technik
jednopierwiastkow, jest jedn z najszybciej rozwijajcych si technik analizy pierwiastkw
w prbkach. Aby moliwe byo dokadne przeprowadzenie analizy, naley odpowiednio
prbk pobra i przygotowa do bada. Prbki biologiczne, zwaszcza pochodzenia ludzkiego
krew, inne pyny fizjologiczne, tkanki stae koci, wosy, s rdem odpowiedzi na wiele
pyta zwizanych z jednostk chorobow. Nastrczaj one jednak wielu problemw
analitycznych takich jak due rozcieczenie po mineralizacji, niewystarczajca
mineralizacja in situ i osadzanie si pozostaoci na ciankach kuwety grafitowej, dua
lepko pynw biologicznych.
Celem pracy bya optymalizacja warunkw pobierania, przechowywania
i przygotowania prbek biologicznych tak, aby moliwe byo oznaczenie wybranych
pierwiastkw za pomoc wysokorozdzielczego atomowego spektrometru absorpcyjnego
ContrAA700 z cigym rdem promieniowania.

28

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

(R,R)-4-methoxy-1-naphthylfenoterol prevents GPR55 pro-oncogenic


signaling in rat C6 glioma cells
Artur Wnorowski 1,2, Rajib K. Paul 2,3, Jade Scheers 4, Robert P. Wersto 4, Fred E. Indig 5,
Michel Bernier 6, Irving W. Wainer 7
1

Laboratory of Clinical Investigation, National Institutes of Health, Baltimore, Maryland 21224, USA
2
Department of Biopharmacy, Medical University of Lublin, Lublin, Poland
3
Current Address: Food and Drug Administration, White Oak, MD, USA
4
Flow Cytometry Unit, National Institutes of Health, Baltimore, Maryland 21224, USA
5
Laboratory of Cardiovascular Science, National Institutes of Health, Baltimore,
Maryland 21224, USA
6
Translational Gerontology Branch, National Institute on Aging, National Institutes of Health,
Baltimore, Maryland 21224, USA
7
Current Address: Mitchell Woods Pharmaceuticals, LLC, Shelton, CT, USA

Despite the progress in radiotherapy, surgery, and pharmacology glioma is still


considered the most lethal form of central nervous system cancer. The high malignancy and
complexity of this disease requires the development of new therapeutics to help combat tumor
progression. The bitopic compound (R,R)-4-methoxy-1-naphthylfenoterol (MNF) elicits
growth inhibitory and pro-apoptotic activities in a number of cell lines from diverse tumor
types and in a xenograft model of glioblastoma. Here, we investigated the contribution
of beta2-adrenergic receptors (2-AR) and the recently deorphanized GPR55 in the antitumorigenic effects of MNF in rat C6 glioblastoma cells in vitro. Analysis of cell cycle and
apoptosis detection by flow cytometry, wound-healing scratch test, and immunoblotting
techniques were carried out in response to MNF and various ligands. MNF elicited growth
arrest in G1 phase of the cell cycle and promoted apoptosis, with a maximum effect at 20nM.
Serum-inducible cell migration and constitutive activation of AKT and ERK were dosedependently inhibited by MNF, with IC50 of 4 nM, 1.22 nM and 1.45 nM, respectively. C6
cells remained sensitive to MNF signaling even after pretreatment with the selective 2-AR
antagonist ICI-118,551. We then investigated MNFs ability to block GPR55 pro-oncogenic
responses and found that the cellular uptake of a fluorescently-labeled GPR55 agonist
and GPR55 ligand-mediated increases in ERK phosphorylation and cell migration were
significantly reduced by MNF.
These results demonstrate the usefulness of MNF as a novel approach
to chemoprevention of glioblastoma cancer and may offer a potential mechanism for its
anticancer action through modulation of GPR55 function.

29

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wpyw niejonowego surfaktantu Tween 20 na aktywno antyoksydacyjn


monoterpenw
Karolina A. Wojtunik, ukasz Ciela, Monika Waksmundzka-Hajnos
Katedra Chemii, Zakad Chemii Nieorganicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska.

Monoterpeny s gwnymi skadnikami olejkw eterycznych rolin z rodziny


Lamiaceae. Przeprowadzone dotychczas badania wykazay, i zwizki te s bardzo dobrymi
przeciwutleniaczami. Istniejce pomidzy nimi oddziaywania synergistyczne korzystnie
wpywaj na zdolno zmiatania wolnych rodnikw przez bardziej zoone substancje olejki
eteryczne. Kolejnym etapem prowadzcym do lepszego poznania tych substancji jest
okrelenie wpywu surfaktantw na ich waciwoci antyoksydacyjne oraz moliwoci
zamknicia tych zwizkw wewntrz miceli.
W trakcie pracy badawczej nad monoterpenami moemy spotka si z utrudnieniami,
takimi jak dua lotno oraz ograniczenie ich rozpuszczalnoci zwizane ze zrnicowan
budow zwizkw. Problem rozpuszczalnoci, zgodnie z autorami wielu prac naukowych,
moe zosta rozwizany poprzez zastosowanie surfaktantw. Moliwo zamknicia
monoterpenw wewntrz miceli pozwoli take na ograniczenie ich lotnoci, czyli tym samym
zminimalizowanie utraty zwizkw i zwikszenie dokadnoci pomiarw.
Celem przeprowadzonych bada byo okrelenie wpywu surfaktantu na aktywno
antyoksydacyjn monoterpenw. W pracy wykorzystano 18 zwizkw o zrnicowanych
strukturach. Jako rodek powierzchniowo czynny zastosowano czsto wykorzystywany,
zwaszcza w medycynie i kosmetologii, niejonowy surfaktant Tween 20.
Uzyskane wyniki bada potwierdziy wstpn hipotez zgodnie, z ktr obecno
surfaktantu nie ma wpywu na terpeny o wysokiej aktywnoci antyoksydacyjnej, jak np. cytral
czy -terpinen. Duy wpyw Tweenu 20 zaobserwowano dla zwizkw, ktre wykazuj
zrnicowan aktywno w zalenoci od zastosowanego rozpuszczalnika (m.in. karwon, pinen czy menton). Ciekawym zjawiskiem byo zmniejszenie aktywnoci zwizkw
posiadajcych w swojej strukturze grupy OH oraz aktywnoci synergistycznego poczenia
citronellal - p-cymen.

30

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Porwnanie waciwoci przeciwutleniajcych ekstraktw z rnych


odmian soi (Glycine sp.)
Karolina Zapaa, Magdalena Wjciak - Kosior
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Powstawanie w ywych organizmach wysoce reaktywnych form tlenu i wolnych


rodnikw jest zjawiskiem nierozcznie zwizanym z wieloma reakcjami biochemicznymi.
Wykazano, e wolne rodniki (nie tylko te podane z zewntrz, ale te generowane wewntrz
organizmu) s odpowiedzialne za szereg procesw patologicznych w organizmie czowieka.
Konsekwencj ich obecnoci jest uszkodzenie systemw biologicznych, co wie si
z wystpieniem wielu schorze tj. miadyca, choroba Parkinsona czy Alzheimera. Wolne
rodniki bior take udzia w kancerogenezie i starzeniu si organizmu [1, 2].
Organizm ludzki wyposaony zosta w szereg enzymw oraz nieenzymatycznych zwizkw,
ktre chroni go przed takimi efektami dziaania owych rodnikw, jednake endogenne
ukady antyoksydacyjne nie s jedyn lini obrony. Wiele bada wskazuje, e istniej
egzogenne substancje mogce niszczy bd inaktywowa wolne rodniki. Rol tak speniaj
przeciwutleniacze np. karoten, witaminy A, C i E czy zwizki polifenolowe, dostarczane
do organizmu wraz z produktami takimi jak warzywa, owoce, czerwone wino czy zielona
herbata. Wiele bada ju potwierdzio korzystny wpyw tych skadnikw ywnoci na
zdrowie czowieka, jednake kilka aspektw wymaga dalszego wyjanienia [3].
rdem wspomnianych polifenoli, jest rwnie soja (Glycine sp.). Celem niniejszej pracy
jest oznaczenie sumy polifenoli w rnych odmianach soi oraz okrelenie potencjau
antyoksydacyjnego uzyskanych ekstraktw.
1. Cieszyska A., Michocka K., Wieczorek D., Zieliski R.: Wpyw czasu ekstrakcji na aktywno
przeciwrodnikow naparw herbaty zielonej. Probl. Hig. Epidemiol. 92 (4), (2011) 872 - 875.
2. Gryszczyska B., Iskra M.: Wspdziaanie antyoksydantw egzogennych i endogennych w organizmie
czowieka. Nowiny Lekarskie 77 (1), (2008) 50 - 55.
3. Sochor J., Ryvolova M., Krystofova O., Salas P., Hubalek J., Adam V., Trnkova L., Havel L., Beklova M.,
Zehnalek J., Provaznik I., Kizek R.: FullyAutomatedSpectrometricProtocols for Determination of Antioxidant
Activity: Advantages and Disadvantages. Molecules 15 (2010) 8618 - 8640.

31

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Sesja posterowa

12:00 12:30

P1. Baszczak Jolanta


P2. Bogusz Aleksandra
P3. Bogusz Aleksandra
P4. Cejner Marzena
P5. Cejner Marzena
P6. Czemierska Magdalena
P7. Frant Maciej
P8. Furtak Marzena
P9. Gaza Justyna
P10. Gdula Karolina
P11. Gdula Karolina
P12. Gil-Kulik Paulina
P13. Goembiewska Ewelina
P14. Jarosz Aleksandra
P15. Jopa Beata
P16. Kdzierski Bartosz
P17. Kotua Jarosaw
P18. Kozowski Jarosaw
P19. Modeo Edyta
P20. Modeo Edyta
P21. Mrz Agnieszka
P22. Mrz Agnieszka
P23. Nowacka Natalia
P24. Olszak Marcelina
P25. Olszak Marcelina
P26. Pietraszek Agata

P27. Podgrska Izabela


P28. Podgrska Izabela
P29. Rejczak Tomasz
P30. Rogowska Magdalena
P31. Sadok Ilona
P32. Sadok Ilona
P33. Sawicki Jan
P34. Sczyk ukasz
P35. Sczyk ukasz
P36. Skrzypczak Katarzyna
P37. Skrzypczak Katarzyna
P38. Szaapata Katarzyna
P39. Szwerc Wojciech
P40. Walasek Magdalena
P41. Wlizo Kamila
P42. Wjcik Monika
P43. Wjcik Monika
P44. Zakrocka Izabela
P45. Zakrocka Izabela
P46. Zapaa Karolina
P47. Zielioska Ewelina
P48. Zielioska Ewelina
P49. Zielioski Damian
P50. Zielioski Damian
P51. urek Aleksandra
P52. urek Aleksandra

32

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Badanie stabilnoci termicznej sorbentu Si-PANI z zastosowaniem


spektroskopii Ramana
Andrzej Pawlikowski 1, Jolanta Baszczak 1, Piotr Drczkowski 2, Ireneusz Sowa 1,
Magdalena Wjciak-Kosior 1
1

Katedra i Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska


2
Katedra i Zakad Syntezy i Technologii Chemicznej rodkw Leczniczych,
Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Stabilno faz stacjonarnych odgrywa istotn rol w technikach rozdzielczych [1].


Rnorodno problemw analitycznych oraz zoona matryca badanego analitu, czsto
wymagaj prowadzenia procesu separacji w drastycznych warunkach np. w podwyszonej
temperaturze [2]. Zazwyczaj stabilno sorbentw jest badana przez monitorowanie zmiany
parametrw chromatograficznych, jednake s doniesienia o zastosowaniu w tym celu innych
technik t. j. kolorymetria, AAS lub spektroskopia Ramana [3]. Analiza Ramana oparta jest na
zjawisku rozproszenia Ramana i jest uywana do badania przej oscylacyjnych czsteczek
z wykorzystaniem wizki monochromatycznego wiata laserowego, jako wiata
rozpraszanego dostosowanego do czstotliwoci przejcia elektronowego. Umoliwia ono
badanie widm rotacyjnych i oscylacyjnych czsteczek. Dziki tej metodzie otrzymujemy
informacje o budowie czsteczki, o wizaniach i ich polaryzowalnoci.
Celem mojej pracy bya ocena stabilnoci termicznej fazy stacjonarnej otrzymanej
w wyniku modyfikacji powierzchni elu krzemionkowego warstw polianiliny (Si-PANI) z
zastosowaniem spektroskopowej analizy Ramana poczonej z technik mikroskopii
konfokalnej. Badano rozkad przestrzenny polianiliny na noniku oraz zmiany powierzchni
sorbentu zachodzce pod wpywem podwyszonej temperatury (30 i 70C)
W tym celu przeprowadzono proces mapowania prbek sorbentu stosujc konfokalny
mikroskop Ramana Thermo Scientific DXR wyposaony w oprogramowanie Omnic 8.
[1] J. Nawrocki, C. Dunlap, A. McCormick, P.W. Carr, I. Part, Chromatography using ultrastable metal oxidebased stationary phases for HPLC, J. Chromatogr. A 1028 (2004)130.
[2] H.A. Claessens, M.A. Van Straten, Review on the chemical and thermal stability of
stationary phases for reversed-phase liquid chromatography, J. Chromatogr. A 1060 (2004) 2341.
[3] I. Sowa, M. Wjciak-Kosior, P. Drczkowski, W. Szwerc, J. Tylus, A. Pawlikowski, R. Kocjan, Evaluation
of pH and thermal stability of sorbent based on silica modified with polyaniline using high-resolution continuum
source
graphite
furnace
atomic
absorption
spectrometry
and
Raman
spectroscopy.
Microchem. J. 118 (2015) 88-94.

33

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Los farmaceutykw w rodowisku naturalnym


Aleksandra Bogusz 1, Karolina Gdula 2
1

Zakad Chemii rodowiskowej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska


2
Zakad Chemii Teoretycznej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Gwatowny wzrost iloci farmaceutykw oraz ich metabolitw w rodowisku


naturalnym, szczeglnie w wodach gruntownych oraz powierzchniowych, budzi globalny
niepokj. Ich obecno, gwnie w wodach pitnych, jest najbardziej niepodana ze wzgldu
na zdolno do zaburzania pracy systemu wewntrzwydzielniczego organizmw ywych.
Odnotowano przypadki zaburze zdolnoci rozrodczych, wczajc spadek podnoci
u mczyzn, nieodwracalne uszkodzenia podw, ponadto wzmoone wystpowanie
nowotworw piersi oraz jder.
Wymienione schorzenia wi si z nadmiern ekspozycj organizmw na zwizki
chemiczne zaburzajce prac systemu endokrynnego EDCs. Zwizki z grupy EDCs
s szeroko wykorzystywane w medycynie oraz weterynarii, a ich rosnce wystpowanie
w rodowisku zwizane jest z licznymi zastosowaniami [1]. Niskie stenia tych substancji
wykryto w rnego typu prbkach rodowiskowych, np. wodzie morskiej, wodzie gruntowej,
wodzie powierzchniowej, ciekach, resztkach rolin, glebach oraz osadach [2,3]. Dane
literaturowe dotyczce losu farmaceutykw w rodowisku s na dzie dzisiejszy wci
niepene. Niska lotno tych substancji oraz ich metabolitw wskazuje,
i ich rozpowszechnienie w przyrodzie uwarunkowane jest gwnie od transportu wodnego,
a take acucha pokarmowego. Ich los determinowany jest zoonoci struktury, zdolnoci
do ulegania czynnikom zewntrznym oraz iloci powstajcych metabolitw.
Dziaania, ktre naley podj w przyszoci powinny obejmowa kompleksowe oznaczanie
farmaceutykw oraz ich metabolitw w prbkach rodowiskowych. Skomplikowana matryca
prbek tego typu, mnogo interferentw wymuszaj opracowanie nowych analitycznych
metod, ktre powinny charakteryzowa si czuoci, selektywnoci, niskim kosztem
prowadzenia procesu oraz nisk koprodukcj odpadw. Ponadto, konieczne jest dokadne
okrelenie wpywu wyej wymienionych substancji na organizmy ywe.
Literatura:
[1] Cancho B., Ventura F., Global Nest. J. 7 (2005) 72.
[2] Fent K., Weston A.A., Caminada D., Aquat. Toxicol. 76 (2006) 122.
[3] Weigel S., Berger U., Jensen E., Kallenborn R., Thoresen H., Hhnerfuss H., Chemosphere 56 (2004) 583.

34

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Metody usuwania farmaceutykw z wd


Aleksandra Bogusz 1, Karolina Gdula 2
1

Zakad Chemii rodowiskowej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska


2
Zakad Chemii Teoretycznej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Z punktu widzenia ochrony rodowiska istotny aspekt stanowi zapewnienie ludzkoci


dostpu do wysokiej klasy wd pitnych. W silnie uprzemysowionych rejonach wiata
niezbdnym staje si usuwanie zanieczyszcze z wd. Dotychczas dotyczyo to gwnie
jonw metali cikich oraz substancji organicznych, np. wielopiercieniowych
wglowodorw aromatycznych (WWA). Ostatnio coraz wiksza uwaga skupiona jest
na eliminowaniu z zanieczyszczonych wd farmaceutykw oraz ich metabolitw.
W ostatnich latach nastpi znaczcy wzrost konsumpcji farmaceutykw [1]. Przeprowadzone
dotd badania jednoznacznie wskazuj, i niektre z tych substancji nie s skutecznie
usuwane podczas klasycznej procedury oczyszczania ciekw, a take mog by
transportowane z oczyszczonymi ciekami dostajcymi si do wd lub gleb. Ich obecno
w wodzie zwizana jest z ich wysok aktywnoci biologiczn oraz nisk podatnoci
na rozkad biologiczny. Ponadto, rozwaajc podstawy metodologiczne samego procesu
oczyszczania, warto zauway, i proces ten nie jest cile zaprojektowany pod usuwanie
z wd farmaceutykw oraz ich metabolitw, czyli substancji charakteryzujcych si wysok
polarnoci.
Ze wzgldu na negatywny wpyw farmaceutykw oraz produktw ich przemiany
na organizmy ywe, ktry opiera si gwnie na zaburzaniu pracy ukadu hormonalnego,
koniecznym staje si opracowanie nowych technik pozwalajcych na selektywne
ich usunicie z wd uytkowych. Dotychczas stosowane metody opieraj si na procesach
membranowych (filtracja membranowa i filtracja na wglu aktywnym) [2], adsorpcyjnych
oraz utlenianiu (chlorowanie, ozonowanie, fotoliza UV) [3,4]. W niniejszej pracy
skoncentrowano si na przegldzie technik oczyszczania wd i ciekw z substancji
biologicznie aktywnych.
Literatura:
[1] B. Lubliner, M. Redding, D. Ragsdale, PPCPs in Municipal Wastewater and Their Removal by Nutrient
Treatment
Technologies.
Washington
State
Department
of
Ecology,
Olympia,
WA.
[2] Ch. Wang, H. Shi, C.D. Adams, T. Timmons, Y. Ma, Global J. Anal. Chem. 2 (2011) 142
[3] A. Lopez, A. Bozzi, G. Mascolo, J. Kiwi, J. Photochem. Photobiol. A Chem. 156 (2003) 121
[4] M.M. Huber, T.A. Ternes, Water Res., 39 (2005) 3607

35

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Kompleksy platyny w terapii antynowotworowej


Marzena Cejner, Agnieszka Mrz
Zakad Chemii Analitycznej i Analizy instrumentalnej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska

Najbardziej znanym i najpowszechniej stosowanym kompleksem platyny w terapii


antynowotworowej jest cisplatyna, stosowana ju od 1978 roku. Niestety jej wykorzystanie
jest ograniczone, ze wzgldu na toksyczne efekty uboczne. Z tego powodu dy si
do udoskonalenia istniejcych ju lekw antynowotworowych oraz poszukuje si nowych
rodkw, ktre bd charakteryzoway si wiksz selektywnoci dziaania oraz nie bd
powodoway tak duych skutkw ubocznych jak cisplatyna. Wytwarzane analogi cisplatyny
powinny charakteryzowa si przede wszystkim mniejsz toksycznoci oraz wiksz
efektywnoci dziaania. Do tej pory zsyntezowano ju ponad 3000 zwizkw platyny, ktre
prbowano wykorzysta w terapii przeciwnowotworowej, niestety zastosowanie kliniczne
znalazo tylko 6 z nich. Oprcz wymienionej ju cisplatyny od lat 80 XX wieku stosowane s
take karboplatynowa oraz oksaliplatyna. Kolejne 3, mniej powszechne kompleksy,
to nedaplatyna, lobaplatyna oraz heptaplatyna, ich uycie jest dozwolone tylko w kilku
krajach. Rnice w toksycznoci oraz aktywnoci wymienionych zwizkw spowodowane
s obecnoci rnego rodzaju ligandw, ktre posiadaj odmienn kinetyk wymiany.
W najnowszych badaniach podjto prby syntezy zwizkw o odmiennym, ni do tej pory
znany, mechanizmie dziaania. Maj one zapewnia wysok selektywno i dociera jedynie
do komrek nowotworowych nie niszczc przy tym komrek zdrowych. Coraz czciej
w terapii antynowotworowej stosowane s take zwizki Pt(IV), ktre dopiero w procesach
wewntrzkomrkowych redukuj si do Pt(II), a ty samym nie wykazuj tak duej
toksycznoci [1, 2].
W pracy przedstawiony zosta przegld literaturowy dotyczcy nowych trendw
w projektowaniu lekw antynowotworowych na bazie kompleksw platyny oraz sposobw
dostarczania kompleksw platyny(IV) bezporednio do komrek nowotworowych
i ich wewntrzkomrkowej redukcji.
Literatura:
1. B. Desoize, C. Madoulet, Critical Reviews in Oncology/Hematology 2002, 42, 317-25.
2. S. Ahmad, AA. Sab, S. Ali, Transition Metal Chemistry, 2006, 31, 1003-16.

36

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Materiay z odwzorowaniem molekularnym w medycynie i farmacji


Marzena Cejner, Agnieszka Mrz
Zakad Chemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska

Koncepcja syntezy materiaw z odwzorowaniem molekularnym po raz pierwszy


zostaa przedstawiona w latach 70, XX wieku, przez Wulffa i jego wsppracownikw.
W nastpnych latach coraz bardziej rozwijay si badania tego zagadnienia, ktrych gwnym
celem byo wyjanienie zachodzcych zjawisk. Wraz z postpem w dziedzinie technik
analitycznych i poszukiwaniem nowych materiaw cechujcych si lepszymi parametrami
rozdziau zwizkw, szczegln uwag zwrcono na materiay z odciskiem molekularnym.
Stanowi one klas nowoczesnych struktur charakteryzujcych si zdolnoci do selektywnej
i wielokrotnej adsorpcji okrelonych czsteczek, du wytrzymaoci mechaniczn,
trwaoci termiczn i chemiczn, a w wielu przypadkach mona je otrzyma wzgldnie
prost i niedrog metod. Obecnie zainteresowanie t klas materiaw jest ogromne, o czym
wiadczy dua ilo artykuw zwizanych z t tematyk publikowanych rocznie
w renomowanych czasopismach [1, 2].
Materiay z odwzorowaniem molekularnym znalazy szerokie zastosowanie rwnie
w medycynie i farmacji, ze wzgldu na wysok zdolno do rozdziau zwizkw, w tym take
substancji leczniczych. Polimery z odwzorowaniem molekularnym wykorzystuje si
w chromatografii i w ekstrakcji do fazy staej w analizie lekw, w toksykologii
i farmakologii, w farmakognozji oraz bromatologii, jak rwnie w analizie stopnia skaenia
rodowiska naturalnego substancjami leczniczymi. Polimery z odwzorowaniem
molekularnym mog by take zastosowane, jako noniki lekw umoliwiajce
zoptymalizowane dostarczanie wybranych substancji leczniczych. Taki kontrolowany profil
uwalniania jest szczeglnie cenny w przypadku lekw cechujcych si wysokim indeksem
terapeutycznym [3]. W niniejszej pracy autorzy przedstawiaj przegld zastosowa
materiaw z odwzorowaniem molekularnym w medycynie, farmacji i analityce chemicznej.
Literatura:
1. P. Luliski, Polimery, 2010, 11-12, 797928.
2. B. Godlewska-ykiewicz, E. Zambrzyca, B. Leniewska, Analityka, 2013, 4, 12-17.
3. G. Vasapollo, R. Del Sole, L. Mergola, M. R. Lazzoi, A. Scardino, S. Scorrano, G. Mele, International Journal
of Molecular Sciences, 2011, 12, 5908-5945.

37

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Zwizki biologicznie czynne Actinobacteria rnorodno i moliwo


zastosowania
Magdalena Czemierska 1, Katarzyna Szaapata 1, Kamila Wlizo 1, Aleksandra Szcze 2,
Anna Jarosz-Wilkoazka 1
Zakad Biochemii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska
Zakad Zjawisk Midzyfazowych, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska
1

Mikroorganizmy stanowi bogate rdo zwizkw wykorzystywanych zarwno


w przemyle jak i farmacji. Szczegln rol odgrywaj tu Gram-dodatnie bakterie nalece
do promieniowcw (Actinobacteria), ktre powszechnie wystpuj w glebie, w kompocie,
w wodzie i znane s z przemian metabolicznych, w wyniku ktrych powstaj zwizki
o charakterze przeciwgrzybowym, przeciwbakteryjnym oraz przeciwwirusowym [1, 2].
Niezwykle istotny jest fakt, i ponad 75% antybiotykw wytwarzanych przez bakterie
pochodzi wanie z tej klasy organizmw [3]. Antybiotyki te maj szerokie spektrum
dziaania i pod wzgldem chemicznym nale do takich grup jak -laktamy, tetracykliny,
makrolidy czy te antybiotyki peptydowe [2]. Rodzaj Streptomyces wytwarza okoo
75% znanych antybiotykw, przy czym szczep Streptomyces hygroscopicus produkuje
200 antybiotykw, szczep Micromonospora sp. 48 aminoglikozydowych antybiotykw,
a szczep Streptomyces griseus 40 rnych antybiotykw [1].
Promieniowce, dziki wystpowaniu w zrnicowanym rodowisku, maj ogromny
wpyw na inne organizmy. Niektre szczepy, wchodzce w symbioz z rolinami, mog
wytwarza substancje wspomagajce odporno tych rolin na dziaanie bakterii i grzybw
[1, 4]. Dziki syntetyzowaniu wielu enzymw, Actinobacteria s zdolne do rozkadu materii
organicznej, a przez to bior udzia w lizie ciany komrkowej, rozkadajc lignin, celuloz
oraz chityn. Mog rwnie wiza azot, a w symbiozie z rolinami przeksztaca amoniak w
lepiej przyswajalne dla organizmw azotany [1]. Tak wic ogromny potencja tych bakterii
przejawia si przede wszystkim w rodowisku naturalnym, a substancje wytwarzane przez
t grup bakterii s wykorzystywane w wielu dziedzinach ycia czowieka.
1.Solecka J., Ziemska J., Rajnisz A., Laskowska A., Gupiel A. (2013) Post. Mikrobiol. 52, 83-91.
2.Kumar N., Singh R. K., Mishra S. K, Singh A. K., Pachouri U. C. (2010) Int. J. Microbiol. Res. 2, 1216.
3.Demain A. (2013) J. Ind. Microbiol. Biotechnol. 41, 185-201.
4.Tarkka M. T., Lehr N. A., Hampp R., Schrey S. D. (2008) Plant Signal. Behav. 3, 917919.

Praca wspfinansowana ze rodkw Narodowego Centrum Nauki w ramach grantu


badawczego DEC-2012/07/B/ST5/01799.

38

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Lukrecja kiedy i dzi


Maciej Frant, Aleksandra urek
Zakad Wirusologii i Immunologii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Lukrecja gadka (Glycyrrhiza glabra; gr. glyks sodki, rhiza korze) jest rolin
nalec do rodziny bobowatych, naturalnie wystpujc w poudniowej Europie oraz Azji,
uprawian w wielu regionach wiata. Lukrecja naley do grupy rolin stosowanych od tysicy
lat w lecznictwie. Wykorzystywali j m.in. Staroytni Egipcjanie (zapiski o lukrecji
znaleziono w grobowcu Tutenchamona), Grecy i Rzymianie, Chiczycy czy te
redniowieczni Europejczycy. Greccy i rzymscy lekarze stosowali korze lukrecji, jako
rodek leczniczy na kaszel, przezibienie i katar sienny. Oprcz waciwoci leczniczych
wykorzystywano rwnie korze tej roliny, jako rodek gaszcy pragnienie (wspomina ju
o tym Teofrast ojciec botaniki) m.in. wojska Aleksandra Wielkiego miay przetrwa dugie
marsze bez dostpu do wody pitnej dziki posilaniu si lukrecj.
Lukrecja jest szczeglnie znana ze swojego zastosowania w przemyle cukierniczym.
Korze tej roliny swj sodki smak zawdzicza duej zawartoci glicyryzyny, czyli kwasu
glicyryzynowego, zwizku, ktry jest pidziesit razy sodszy od cukru.
Aktualnie wycigi z korzenia lukrecji stosowane s wspomagajco w leczeniu
niektrych chorb m.in. choroby Simmonds'a, stwardnienia rozsianego, choroby Addisona,
reumatyzmu i czci chorb alergicznych, wrzodw odka i przeyku, zapaleniu odka.
Wycigi z lukrecji s te czstym skadnikiem zioowych suplementw agodzcych bl
garda i kaszel.
W ostatnim czasie szczeglnym zainteresowaniem naukowcw jest skupione na
wykorzystaniu substancji z lukrecji w walce z rakiem skry. Wyniki bada naukowcw
z Uniwersytetu Minnesoty wskazuj, e zwizki organiczne z korzenia lukrecji mog
hamowa rozwj czerniaka. Jednym z takich zwizkw jest ju wspomniana glicyryzyna,
ktra jednak w nadmiarze moe powodowa niepodane efekty takie jak zaburzenia rytmu
serca, skoki cinienia czy obrzk mzgu. Kolejn substancj wyizolowan z korzenia tej
roliny, o aktywnoci przeciwnowotworowej jest izoanguston A, ktry w odrnieniu od
glicyryzyny, jest bezpieczny w stosowaniu. Badania na myszach potwierdzaj, e komrki
czerniaka zoliwego, traktowane izoangustonem A wolniej si rozprzestrzeniaj.

39

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Analiza jakociowa i ilociowa triterpenw pentacyklicznych w wybranych


taksonach z rodzaju Carlina
Maciej Strzemski, Magdalena Wjciak-Kosior, Kamila Pucek, Ewelina Rydzik,
Marzena Furtak
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Dziewisiy nale do rodziny Astrowatych (Asteraceae). W dawnej medycynie


najwiksze znaczenie mia dziewisi bezodygowy (Carlina acaulis), stosowany w leczeniu
stanw zapalnych ukadu moczowego, zaburzeniach czynnoci nerek i przewodu
pokarmowego. Dziewisi mia by rwnie skuteczny w zwalczaniu zakae pasoytami,
a zastosowany zewntrznie agodzi stany zapalne skry. Roliny z rodzaju Carlina byy jak
dotd przedmiotem nielicznych bada fitochemicznych. Do dobrze poznany zosta jedynie
skad olejkw eterycznych z korzeni dziewisiw: bezodygowego i akantolistnego.
Stwierdzono, e gwnym skadnikiem tych olejkw jest poliacetylen tlenek carlina. Ponadto
w dziewisiach zidentyfikowano garbniki, inulin, fenolokwasy oraz flawonoidy
(kwercetyna, apigenina, luteolina, szaftozyd, orientyna i homoorientyna) .
Celem niniejszej pracy bya analiza jakociowa i ilociowa pentacyklicznych
triterpenw w wybranych taksonach z rodzaju Carlina. Materia badawczy stanowiy roliny
nastpujcych taksonw: Carlina acaulis, Carlina acaulis subsp. caulescens, Carlina
vulgaris, Carlina acanthifolia i Carlina onopordifolia. Roliny zostay pozyskane z Ogrodu
Botanicznego UMCS w Lublinie.
W celu identyfikacji i ilociowego oznaczenia triterpenw wykorzystano metod
wysokosprawnej chromatografii cienkowarstwowej (HPTLC) oraz wysokosprawnej
chromatografii cieczowej z detektorem z matryc fotodiodow (HPLC DAD).
W analizowanych ekstraktach po raz pierwszy zidentyfikowano i oznaczono nastpujce
zwizki: lupeol, octan lupeolu, kwas oleanolowy, kwas ursolowy oraz - i -amyryny.
Obecno pentacyklicznych triterpenw w badanych rolinach uzasadnia ich tradycyjne
zastosowanie w leczeniu stanw zapalnych skry, a obecno kwasu ursolowego, tj. zwizku
o potwierdzonej aktywnoci anabolicznej, tumaczy rdosw polskiej nazwy rodzajowej
dziewisi.

40

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Ocena trwaoci dihydralazyny w roztworach i fazie staej


Justyna Gaza, Anna Gumieniczek, Rafa Pietra
Katedra i Zakad Chemii Lekw, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Celem podjtych bada bya ocena trwaoci dihydralazyny w roztworach o rnym


pH, w podwyszonej temperaturze oraz podczas ekspozycji na wiato UV-Vis. Stresowane
roztwory analizowano ilociowo metod HPLC, ktra umoliwia ocen zmian stenia
dihydralazyny obok powstajcych produktw rozkadu.
Zastosowano nastpujce parametry metody HPLC:
faza stacjonarna: kolumna LiChrospher CN (125 x 4 mm, 5m)

faza ruchoma: acetonitryl-0.05 mmol/l laurylosiarczan sodowy-0.02 mmol/l


wodorotlenek tetrabutyloamoniowy (22:68:10, v/v/v)

szybko przepywu fazy ruchomej: 1,0 ml/min

detekcja UV przy 3 dugociach fali: 230 nm, 254 nm i 290 nm

wzorzec wewntrzny: todralazyna.

Przeprowadzona walidacja wykazaa, e metoda jest:

selektywna dla badanego leku wobec produktw rozkadu oraz wzorca wewntrznego

liniowa w zakresie ste od 20 do 120 g/ml

precyzyjna

dokadna.

Badania kinetyczne przeprowadzono w 0,1 mol/l i 1 mol/l HCl, 0,1 mol/l i 1 mol/l
NaOH oraz w roztworach buforowych o pH 4, 7 i 10, w dwch temperaturach 40C i 80C.
Ponadto dihydralazyn w postaci staej, roztworach oraz tabletkach (Dihydralazinum, 25 mg)
poddano dziaaniu promieniowania UV-Vis w dawce 3-krotnie i 6-krotnie przekraczajcej
podstawowe badanie fotostabilnoci wg ICH (wiato UV o energii nie mniejszej ni 200
watogodzin/m2 i wiato Vis w dawce nie mniejszej ni 1,2 miliona luksogodzin). Badanie
prowadzono w temperaturze nie wyszej ni 35C.
Dihydralazyna wykazuje du trwao w rodowisku 1 mol/l HCl w temperaturze
80C. Rozkad leku zaobserwowano za w buforze o pH 7 i 10 oraz w 0,1 mol/l i 1 mol/l
NaOH,o czym wiadcz dodatkowe piki na chromatogramach badanej substancji.
Najmniejsz trwao uzyskano w 1 mol/l NaOH w temperaturze 80C, gdzie wystpi ok.
80% rozkad leku (w buforze boranowym 70%, w buforze fosforanowym 40%).
Przeprowadzone badania wykazay wiksz trwao dihydralazyny w postaci staej
i w tabletkach ni w roztworach.

41

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Sorpcja ibuprofenu na kseroelach krzemionkowych


Karolina Gdula 1, Monika Oszust 1, Aleksandra Bogusz 2, Mariusz Barczak 1
Zakad Chemii Teoretycznej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska
Zakad Chemii rodowiskowej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

1
2

Intensywny rozwj wielu gazi nauki oraz medycyny, a co za tym idzie coraz wiksza
ingerencja czowieka w rodowisko naturalne, przyczynia si do alarmujcego wzrostu
stenia wielu farmaceutykw w wodach podziemnych i gruntowych. W zwizku
z powyszym, niezwykle istotne staje si opracowywanie coraz lepszych metod,
pozwalajcych usuwa ich nadmiar ze rodowiska naturalnego. Jedn z takich metod jest
adsorpcja z fazy wodnej przy wykorzystaniu materiaw krzemionkowych. Materiay te s
jedn z najlepiej poznanych, a co za tym idzie, najchtniej wykorzystywan grup
adsorbentw, nie tylko ze wzgldu na ich biodegradowalno, ale rwnie prostot
otrzymywania i moliwo funkcjonalizacji ich powierzchni ju na etapie syntezy.
Jednym z przedstawicieli tej szerokiej grupy materiaw s kseroele krzemionkowe. Synteza
tych materiaw oparta jest o powszechnie znan reakcj zol-el, polegajc na hydrolizie
i kondensacji prekursorw krzemoorganicznych, takich jak tetraetoksysilan [1] w rodowisku
wodno-etanolowym, w obecnoci katalizatora. Starzenie elu, a nastpnie jego powolne
suszenie na powietrzu prowadzi do otrzymania kseroelu, ktry charakteryzuje
si nieuporzdkowan, lecz dobrze rozwinit struktur porowat.
W celu zbadania sorpcji ibuprofenu na kseroelach krzemionkowych przetestowano
sorbenty funkcjonalizowane grupami aminowymi. Zbadano wpyw pH rodowiska
reakcyjnego na ilo zaadsorbowanego ibuprofenu oraz wykrelono izotermy adsorpcji tego
farmaceutyku na wybranych kseroelach krzemionkowych. Otrzymane wyniki bada
doprowadziy do nastpujcych wnioskw:
efektywno procesu adsorpcji ibuprofenu na kseroelach krzemionkowych jest
determinowana przez pH rodowiska reakcyjnego,

wysokie pojemnoci sorpcyjne ibuprofenu na powierzchni kseroeli


krzemionkowych, wiadcz i materiay te mog by zastosowane, jako efektywne
sorbenty tego farmaceutyku z fazy wodnej.
Badania nad zastosowaniem materiaw krzemionkowych, jako sorbentw
dla biomoleku s finansowane ze rodkw Narodowego Centrum Nauki przyznanych
na podstawie decyzji numer DEC-2012/05/D/ST5/03488.
[1] M. Barczak, P. Borowski, A. Dbrowski, Colloids and Surfaces A, 347 (2009) 114.

42

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Nanoczstki magnetyczne typu core/shell w zastosowaniach biomedycznych


Karolina Gdula 1, Monika Oszust 1, Aleksandra Bogusz 2
Zakad Chemii Teoretycznej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska
Zakad Chemii rodowiskowej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

1
2

XXI wiek to wiek nalecy do nanotechnologii niezwykle obiecujcej dziedziny


nauki, obejmujcej szerok gam materiaw w skali atomowej. Na szczegln uwag
zasuguj nanoczstki magnetyczne, ktre dziki rozmiarom oraz waciwociom
wykorzystywane s w medycynie i diagnostyce. Jednymi z najbardziej popularnych
materiaw magnetycznych s ukady typu core/shell. Ukady te skadaj si z magnetycznego
rdzenia oraz biokompatybilnej otoczki. Bardzo czsto magnetyczny rdze tworzony jest
przez tzw. SPIONs, czyli superparamagnetyczne nanoczstki tlenku elaza [1], natomiast
otoczk stanowi warstwa krzemionki [2]. Dziki takiemu poczeniu, ukady typu core/shell,
znalazy zastosowanie w terapii nowotworowej:
jako ukady do kontrolowanego uwalniania lekw [3]:
Dziki wykorzystaniu magnetycznych ukadw typu core/shell, jako nonikw dla
farmaceutykw, oraz zastosowaniu zewntrznego pola magnetycznego, moliwy jest
transport substancji biologicznie aktywnej w miejsce chorobowo zmienione i uwolnienie jej
z nonika.
w hipertermii [4]:
Zjawisko to obejmuje dyspergowanie nanoczsteczek magnetycznych w docelowym miejscu,
a nastpnie poprzez przyoenie zewntrznego pola magnetycznego o sile i czstotliwoci
dostatecznie wysokiej, aby podnie temperatur czstek do 42C dochodzi do zniszczenia
komrek nowotworowych.
w obrazowaniu metod magnetycznego rezonansu jdrowego (MRI) [5]:
Metoda ta staa si jednym z fundamentalnych narzdzi w diagnostyce nowotworowej. Opiera
si na zjawisku magnetycznego rezonansu jdrowego dziki istnieniu maego momentu
magnetycznego protonu i faktu, i komrki posiadaj ogromn ich liczb, moliwy jest
pomiar makroskopowych reakcji tkanek, poddanych dziaaniu zewntrznego pola
magnetycznego o odpowiedniej sile.
[1] B. Lin, X. Shen, S. Cui, Biomed. mater. 2 (2007) 132.
[2] W. Zhao, J. Gu, L. Zhang et al, J. Am. Chem. Soc. 127 (2005) 8916.
[3] M. Arruebo, M. Galan, N. Navascues et al, Chem. Mater. 18 (2006) 1911.
[4] M. Chastellain, A. Petri, A. Gupta et al, Adv. Eng. Mater. 6 (2004) 235.
[5] T. Schlorf, M. Meincke, E. Kossel et al, Int. J. Mol. Sci. 12 (2011) 12.

43

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Ekspresja wybranych genw z I grupy inhibitorw apoptozy IAP w ostrych


biaaczkach
Paulina Gil-Kulik 1, Elbieta Majewska 2, Martyna Markowska 2, Jolanta Karwat 1,
Lidia Kotua 1, Alicja Petniak 1, Maria Cioch 3, Janusz Kocki 1
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
Studenckie Koo Naukowe przy Zakadzie Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska
3
Klinika Hematoonkologii z Oddziaem Przeszczepowym Szpiku, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska
1

W ostatnich latach obserwuje si cigy wzrost zainteresowania procesem apoptozy


w komrkach nowotworowych. Szczeglnym zainteresowaniem ciesz si zaburzenia
mechanizmu programowanej mierci komrki w nowotworach hematologicznych. Badania
koncentruj si take na wpywie inhibitorowych biaek apoptozy na rozwj i powstawanie
nowotworw. Istnieje wiele doniesie na temat zwikszonej ekspresji biaek i genw
z rodziny inhibitorw apoptozy w chorobach rozrostowych szpiku. Celem pracy jest ocena
ekspresji wybranych genw z rodziny inhibitorw apoptozy IAP w jednojdrzastych
komrkach szpiku pacjentw z rozpoznanymi ostrymi biaaczkami. Przeprowadzono badania
ekspresji wybranych genw z I grupy IAP metod PCR w czasie rzeczywistym u 15
pacjentw z rozpoznan biaaczk ostr oraz u 10 osb zdrowych bez biaaczki.
Praca czciowo finansowana z projektu: "Badanie ekspresji genw BIRC2 oraz
BIRC3 z rodziny IAP w komrkach macierzystych" Wasnego Funduszu Stypendialnego
Uniwersytetu Medycznego w Lublinie.

44

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Potencja leczniczy rolin z rodzaju Euonymus L.


Ewelina Goembiewska, Magdalena Bartnik, Kazimierz Gowniak
Katedra i Zakad Farmakognozji z Pracowni Rolin Leczniczych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Roliny rodzaju Euonymus L. to ok. 220 gatunkw nalecych do rodziny


dawiszowatych (Celastraceae), szeroko rozpowszechnionych w strefach podzwrotnikowych
i umiarkowanych. Spotka je mona zarwno w Ameryce Pn., Azji rodkowej, Afryce,
Australii oraz Europie. Te ozdobne roliny (krzewy, drzewa lub pncza), dekoracyjne dziki
owocom i piknie wybarwiajcym si liciom, wystpuj na terenie Polskie w stanie
naturalnym jako E. verrucosa i E. europaea.
Rodzaj Euonymus L. cechuje wysoki potencja leczniczy. Dotychczasowe badania
fitochemiczne pozwoliy na wyodrbnienie i zidentyfikowanie ponad 200 zwizkw
chemicznych z takich grup jak: triterpenoidy, seskwiterpeny, flawonoidy, kwasy tuszczowe,
alkaloidy, steroidy, kardenolidy i lignanoidy. W tradycyjnym systemie medycyny chiskiej
(TCM) ok. 60 gatunkw znajduje zastosowanie lecznicze. Badania aktywnoci biologicznej
potwierdzaj suszno stosowania rolin z tego rodzaju w leczeniu cukrzycy, zakae
bakteryjnych i wirusowych, uszkodze urazowych, reumatycznych blw staww oraz
chorb skry, a take w terapii p/nowotworowej.
Stwierdzono, e za aktywno p/cukrzycow ekstraktw z Euonymus L. odpowiadaj
zwizki flawonoidowe, alkaloidy dihydroagarofuranowe dziaaj insektobjczo, steroidy
przeciwdziaaj skutkom niedokrwienia minia sercowego, triterpeny dziaaj p/zapalnie,
seskwiterpeny i kardenolidy s aktywne p/nowotworowo. Potwierdzono rwnie waciwoci
p/drobnoustrojowe ekstraktw wodnych i etanolowo-wodnych [1-3]. W niniejszym
opracowaniu autorzy przedstawiaj dotychczasowy stan bada skadu chemicznego oraz
stwierdzony potencja biologiczny rolin rodzaju Euonymus L.
Pimiennictwo:
1.Descoins C. Jr., Bazzocchi IL., Ravelo AG. Chem.
2. Pusztai R. i wsp. In Vivo. 2008; 22(6), 787-792.
3. Zhu JX., i wsp. Chem. Biodivers. 2012; 9(6) :1055-1076.

45

Pharm.

Bull.

2002;

50(2),

199-202.

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wykorzystanie techniki Spektroskopii Rezonansu Magnetycznego (MRS)


w diagnostyce prenatalnej
Aleksandra Jarosz, Anna Machnikowska, Lidia Kotua
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Pierwsze tomogramy MR podw ludzkich zostay opublikowane w 1983 roku przez


zesp z Uniwersytetu w Aberdeen. Rok pniej Johnson z grup badaczy z Nottingham,
take otrzyma obrazy tomograficzne podw, ale ju z terminu porodw. Badania
te stanowiy postp w diagnostyce prenatalnej dziki swej znikomej inwazyjnoci
i moliwoci obrazowania w trzech paszczyznach.
Klasyczna tomografia MR znalaza wiele zastosowa we wspczesnej diagnostyce
prenatalnej. Mimo, e nie stanowi ona typowego badania przesiewowego w okresie ciy,
to w sytuacjach, kiedy obrazy ultrasonograficzne nie dostarczaj jednoznacznych informacji,
co do stanu podu, staje si badaniem weryfikujcym rozpoznanie. Szczeglne wskazania
do wykonania MR podu to podejrzenie patologii toczcej si w Orodkowym Ukadzie
Nerwowym.
Obecnie trwaj badania nad zastosowaniem nowych technik obrazowania MR:
spektroskopii MR. Ta metoda diagnostyczna pozwala nieinwazyjnie oceni zmiany
na poziomie komrkowego rodowiska chemicznego tkanek ciarnej, podu, oyska a take
dostarcza
informacji
o
zmianach
w
skadzie
pynu
owodniowego.
Najwaniejszym zastosowaniem spektroskopii MR jest ocena niedotlenienia mzgu podu.
Szczeglnie zwikszenie poziomu mleczanw dodatnio koreluje z nasileniem niedotlenienia
wewntrzmacicznego. Dziki badaniu spektrograficznemu mona wykaza podwyszenie
poziomu tego metabolitu w mzgu podu i niekiedy okreli zwizek z pniejszym
zaburzeniem rozwoju neurologicznego niemowlcia.
Oprcz badania wewntrzmacicznego niedotlenienia podu istniej jeszcze inne
wskazania do wykonania SMR np. diagnostyka w kierunku wrodzonych zaburze
metabolicznych, ocena stopnia dojrzaoci puc podu bez koniecznoci wykonywania
obarczonej ryzykiem amniopunkcji.
1. Grzegorz H. Brborowicz, Poonictwo i ginekologia, Warszawa 2010
2. Spektroskopia rezonansu magnetycznego zastosowania w
http://www.ginekolog.pl/publikacje/7125

46

poonictwie.

Protok

dostpu:

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Badanie kompatybilnoci, trwaoci i fotostabilnoci furosemidu


metod FT-IR oraz DSC
Beata Jopa 1, Anna Gumieniczek 1, Hanna Trbacz 2, Agnieszka Szczsna 2
1

Katedra i Zakad Chemii Lekw, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska


2
Katedra i Zakad Biofizyki, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Potencjalne oddziaywania pomidzy aktywnymi farmaceutykami i wypeniaczami


mog mie niekorzystny wpyw na chemiczn stabilno lekw. Dlatego podjto badania
dotyczce wpywu wzajemnych interakcji pomidzy wybranymi lekami a substancjami
pomocniczymi w warunkach stresowych, tj. w podwyszonej temperaturze, wilgotnoci
oraz przy ekspozycji na wiato UV-Vis.
Wykonano badania dla furosemidu oraz kilku substancji pomocniczych
o zrnicowanym charakterze i reaktywnoci, takich jak kwas cytrynowy, glicyna, stearynian
magnezu, laktoza, CaHPO4, PVPk25, D-mannitol i skrobia.
Badania stresowe zostay przeprowadzone w fazie staej, stosujc mieszaniny
furosemidu i odpowiedniej substancji pomocniczej w stosunku 1:1. Mieszaniny poddawano
dziaaniu podwyszonej temperatury (70C) i podwyszonej wilgotnoci (80% RH) przez
okres 1 i 2 miesicy, a take eksponowano na wiato UV-Vis w dawce rwnej 56706 kJ/m2
113412 kJ/m2. Badania wpywu ekspozycji na wiato przeprowadzono take dla roztworw
lub zawiesin w/w mieszanin w 30% acetonitrylu. Badania wykonano w komorze klimatycznej
Binder KBF-P-240 oraz w aparacie Atlas Suntest CPS+. Po zakoczeniu testw stresowych
wykonano analiz badanych prbek metod FT-IR (Nicolet, Thermo Scientific)
o nastpujcych parametrach:

przystawka ATR z krysztaem diamentowym

rozdzielczo 4,0

liczba skanw 32

pomiar ta co 20 min
oraz metod DSC (DSC Q200, TA Instruments) o nastpujcych parametrach:
zakres temperaturowy 5 - 390C

przepyw azotu 50 ml/min

przepyw temperatury: 10C/min.


Otrzymane wyniki wskazuj na interakcje fizyczne oraz prawdopodobnie chemiczne
furosemidu z wikszoci badanych substancji pomocniczych.

47

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Optymalizacja zbioru kasztanowca zwyczajnego w celu pozyskania


surowca o najwyszej zawartoci escyny
Bartosz Kdzierski, Wirginia Kukua-Koch, Kazimierz Gowniak
Katedra i Zakad Farmakognozji z Pracowni Rolin Leczniczych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Aesculus hippocastanum L. jest rdem cia czynnych o potwierdzonej skutecznoci


w leczeniu niewydolnoci ylnej. Jako surowiec farmaceutyczny wykorzystuje si niedojrzae
owoce lub nasiona kasztanowca, ktre zawieraj kompleks saponin triterpenowych
nazwanych escyn [1]. Do dzi udowodniono co najmniej cztery rodzaje aktywnoci
farmakodynamicznej escyny. S to: dziaanie przeciwobrzkowe, przeciwzapalne,
wenoprotekcyjne (ochronne na ciany naczy) oraz wenotoniczne (zwikszajce napicie
cian naczy) [2]. Escyna zwiksza elastyczno i zmniejsza przepuszczalno yln oraz
usprawnia krenie, dlatego wykorzystywana jest w leczeniu schorze takich jak ylaki
podudzi, hemoroidy, stany zapalne naczy krwiononych i stany pourazowe [3].
Gwnym celem przeprowadzonych bada byo okrelenie pory zbioru substancji
rolinnej charakteryzujcej si najwysz zawartoci escyny. W miesicach od czerwca do
wrzenia 2014 roku, co dwa tygodnie, dokonywano zbioru dojrzewajcych owocw i nasion
kasztanowca zwyczajnego. Z kadej prbki przy uyciu ekstraktora ASE (accelerated solvent
extraction) przygotowano, zoptymalizowan wczeniej metod, wycigi metanolowe
i oceniono w nich zawarto substancji aktywnych za pomoc chromatografii cieczowej
sprzonej ze spektrometrem masy (LC-MS).
Otrzymane wyniki wskazuj, e najwysz ilo suchego ekstraktu otrzymano
z substancji zebranej w drugiej poowie lipca, natomiast wycig uzyskany z nasion zebranych
we wrzeniu posiada najwysz procentow zawarto escyny. Biorc pod uwag rn ilo
otrzymanego suchego ekstraktu w okresie zbioru oraz rn odmienn zawarto procentow
saponiny, w otrzymanych wycigach obliczano procentowy odzysk substancji czynnej
z jednego grama surowca. Najwiksz ilo escyny uzyskano ekstrahujc surowiec zebrany
pocztkiem wrzenia, dlatego te ten okres uwaa si na optymalny do zbioru owocw
kasztanowca zwyczajnego.
1. Panda H., Handbook On Medicinal Herbs With Uses, Asia Pacific Business Press Inc., 2004
2. Sirtoti C. R., Aescin: pharmacology, pharmacokinetics and therapeutic profile, Pharmacol Res 44:183-193
3.Matawska I., Farmakognozja, Uniwersytet Medyczny w Poznaniu, Pozna 2008

48

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Prawnokarna ochrona zdrowia i ycia dziecka nienarodzonego


Jarosaw Kotua 1, Lidia Kotua 2, Janusz Kocki 2
1

Studenckie Koo Naukowe przy Zakadzie Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska
2
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Jednym z najbardziej chronionych przez prawo dobrem jest ycie ludzkie. Celem niniejszego
opracowania jest ustalenie czy dziecko poczte a nienarodzone stanowi samodzielny przedmiot
ochrony w prawie karnym.
Na wstpie naley wskaza, i przestpstwa przeciwko yciu zostay okrelone
w Rozdziale XIX ustawy z dnia 06 czerwca 1997 r. - Kodeks Karny. yciu dziecka pocztego
a nienarodzonego powicone zostay artykuy 152 i 153 w/w ustawy. Zgodnie z ich treci:
Art. 152. 1. Kto za zgod kobiety przerywa jej ci z naruszeniem przepisw ustawy, podlega
karze pozbawienia wolnoci do lat 3.
2. Tej samej karze podlega, kto udziela kobiecie ciarnej pomocy
w przerwaniu ciy z naruszeniem przepisw ustawy lub j do tego nakania.
3. Kto dopuszcza si czynu okrelonego w 1 lub 2, gdy dziecko poczte osigno
zdolno do samodzielnego ycia poza organizmem kobiety ciarnej, podlega karze pozbawienia
wolnoci od 6 miesicy do lat 8.
Art. 153. 1. Kto stosujc przemoc wobec kobiety ciarnej lub w inny sposb bez jej zgody
przerywa ci albo przemoc, grob bezprawn lub podstpem doprowadza kobiet ciarn do
przerwania ciy,podlega karze pozbawienia wolnoci od 6 miesicy do lat 8.
2. Kto dopuszcza si czynu okrelonego w 1, gdy dziecko poczte osigno zdolno
do samodzielnego ycia poza organizmem kobiety ciarnej,
podlega karze pozbawienia wolnoci od roku do lat 10.
Warunki dopuszczalnoci przerywania ciy zostay okrelone w artykule 4a ustawy z dnia 7
stycznia 1993 r. o planowaniu rodziny, ochronie podu ludzkiego i warunkach dopuszczalnoci
przerywania ciy (Dz. U. Nr 17, poz. 78 z pn. zm.). Przerwanie ciy moe by dokonane
wycznie przez lekarza po spenieniu jednej z przesanek jakimi s: zagroenie dla ycia lub zdrowia
kobiety ciarnej; badania prenatalne lub inne przesanki medyczne wskazuj na due
prawdopodobiestwo cikiego i nieodwracalnego upoledzenia podu albo nieuleczalnej choroby
zagraajcej jego yciu, zachodzi uzasadnione podejrzenie, e cia powstaa w wyniku czynu
zabronionego.
Wtpliwoci interpretacyjne zwizane s z zdefiniowaniem pojcia zdolno do
samodzielnego ycia poza organizmem kobiety ciarnej. Jedynie jako wskazwk naley uzna
ustalenia wiatowej Organizacji Zdrowia, wedug ktrych za pd zdolny do samodzielnego ycia
poza organizmem matki uznaje si pd majcy co najmniej 22 tygodnie lub wacy co najmniej 500
g. Stay rozwj medycyny i techniki sprawia jednak, e przy zastosowaniu odpowiedniej aparatury
powstaj moliwoci utrzymywania przy yciu podw coraz to modszych i coraz to lejszych.

49

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Mutacje genetyczne w raku piersi


Jarosaw Kozowski 1,2, Aleksandra Kozowska 1,3, Janusz Kocki 1
Zakad Genetyki Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska
Oddzia Chirurgii Onkologicznej, Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. w. Jana z Dukli, Lublin,
Polska
3
Zakad Radioterapii, Centrum Onkologii Ziemi Lubelskiej im. w. Jana z Dukli, Lublin, Polska
1

W historii medycyny pierwsze wzmianki o wystpowaniu rodzinnego raka piersi


opisywane s okoo 100 roku naszej ery i pochodz z literatury medycznej Staroytnego
Rzymu (1). Po raz pierwszy udokumentowano rodzinny nowotwr piersi w czasach
nowoytnych, co zostao opublikowane przez Broca w 1866 roku (2). W poowie lat
dziewidziesitych udowodniono rwnie na poziomie molekularnym, e znaczca cz
rakw piersi ma dziedziczn etiologi jednogenow (3, 4). Badania genetyczne w raku piersi
wykazay, i istnieje charakterystyczne podoe konstytucyjne, ktre sprzyja nowotworzeniu
w tym narzdzie. Potwierdzono, e mutacje w genach BRCA1, BRCA2, CHEK2, NBS1,
NOD2, CDKN2A, CYP1B1 jak rwnie rzadziej wystpujce ATM, PTEN, STK11 wi
si z podwyszonym ryzykiem raka piersi. Stwierdzenie mutacji genetycznej pomaga
w rozpoznaniu zmian nowotworowych w ich wczesnej fazie, a co za tym idzie wiksz szans
wyleczenia biorc pod uwag najbardziej efektywny i dobrany do przypadku sposb leczenia.
Zasady diagnozowania grup ryzyka, profilaktyki oraz leczenia raka u pacjentek z zespoem
BRCA1, BRCA2, BRCAX oraz ze zmianami w genach umiarkowanie zwikszonego ryzyka
to gwny cel pracy. Cechy charakterystyczne silnych agregacji rakw piersi i ich czsto
wystpowania ocenione w badaniach, a take analizy zgodnoci zachorowa wrd
bliniakw jednojajowych pokazuj, i w okoo 30% rakw piersi istnieje silna predyspozycja
do wystpienia schorzenia (5).
1. Lynch HT: Genetics and breast cancer. Van Nostrand - Reinhold, New York 1981.
2. Broca P: Traite de tumeurs. Paris, Asselin 1866.
3. Miki Y, et al.: A strong candidate for the breast and ovarian cancer susceptibility gene BRCA1. Science 1994;
266: 66-71.
4. Wooster R, et al.: Identification of the breast cancer susceptibility gene BRCA2. Nature 1995; 378: 789-792.
5. Lichtenstein P, et al.: Environmental and heritable factors in the causation of cancer analyses
of cohorts of twins from Sweden, Denmark, and Finland. N Engl J Med 2000; 343: 78-85.

50

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

1,2,3,4-Tetrahydroizochinolina dziaanie w zwierzcym modelu depresji,


porwnanie z dezypramin
Edyta Mode, Lucyna Antkiewicz-Michaluk
Zakad Neurochemii, Instytut Farmakologii PAN w Krakowie, Krakw, Polska

Dezypramina (DEZI) to organiczny zwizek chemiczny, lek psychotropowy z grupy


trjcyklicznych lekw przeciwdepresyjnych (TLPD). Jako metabolit ustrojowy imipraminy
silnie hamuje wychwyt zwrotny noradrenaliny (NA) oraz metabolizm serotoniny (5-HT).
Niska skuteczno dostpnych lekw oraz istnienie tzw. depresji lekoopornej wymuszaj
konieczno poszukiwania nowych, skutecznych lekw przeciwdepresyjnych. Celem bada
byo sprawdzenie potencjalnych waciwoci przeciwdepresyjnych endogennej aminy 1,2,3,4tetrahydroizochinoliny (TIQ) w porwnaniu z metabolitem imipraminy, dezypramin (DEZI).
Eksperymenty przeprowadzono na samcach szczurw rasy Wistar HAN o wadze 200-220 g.
Waciwoci przeciwdepresyjne badanych substancji oceniono w tecie wymuszonego
pywania (FST). Metod HPLC z elektrochemiczn detekcj okrelono poziomy monoamin:
NA, DA i 5-HT, ich metabolitw oraz wyznaczono szybkoci ich metabolizmu w rnych
strukturach mzgu u szczura. Zaobserwowano, i TIQ (10, 20 mg/kg i.p.), podobnie do DEZI
(10, 20 mg/kg i.p.), istotnie statystycznie skraca czas bezruchu (P<0,01) w tecie
wymuszonego pywania. Wyniki uzyskane w ramach analizy neurochemicznej dowodz, i
TIQ istotnie statystycznie hamuje wychwyt zwrotny (NA) (P<0,01) oraz (DA) (P<0,05)
hamujc jednoczenie metabolizm 5-HT (P<0,01). Zaobserwowane dziaanie TIQ jest
silniejsze ni efekty wykazane dla DEZI. Wyniki uzyskane w badaniach behawioralnych
i neurochemicznych potwierdzaj waciwoci przeciwdepresyjne endogennej aminy, 1,2,3,4tetrahydroizochinoliny.
Podzikowania: Badania zostay wykonane w ramach projektu ISD MOL-MED
wspfinansowanego ze rodkw UE w ramach EFS - POKL 2007-2013

51

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

1,2,3,4 - Tetrahydroizochinolina - waciwoci przeciwdepresyjne


w zwierzcych modelach depresji
Edyta Mode, Lucyna Antkiewicz-Michaluk
Zakad Neurochemii, Instytut Farmakologii PAN w Krakowie, Krakw, Polska

Wedug wiatowej Organizacji Zdrowia (WHO) depresja stanowi czwarty


najpowaniejszy problem zdrowotny na wiecie. Dotyka ona a 21% populacji wszystkie
grupy spoeczne, bez wzgldu na pe, wiek i wyksztacenie. Depresja jest chorob
o niejednorodnym podou. Objawy wystpuj niejednokrotnie na poziomie
psychologicznym, behawioralnym i fizjologicznym. Niska skuteczno dostpnych lekw
wymusza konieczno poszukiwania nowych strategii leczniczych w depresji. Celem bada
byo sprawdzenie potencjalnych waciwoci przeciwdepresyjnych endogennej aminy 1,2,3,4tetrahydroizochinoliny (TIQ) w porwnaniu z klasycznym lekiem przeciwdepresyjnym,
imipramin. Wszystkie eksperymenty przeprowadzono na samcach myszy C57BL6 o wadze
25 2g. Waciwoci przeciwdepresyjne substancji oceniono w testach behawioralnych tj.
test wymuszonego pywania (FST), test zawieszenia za ogon (TST) oraz test aktywnoci
lokomotorycznej. Dodatkowo, w badaniach neurochemicznych, metod HPLC
z elektrochemiczn detekcj, okrelono poziomy monoamin: NA, 5-HT i DA, ich
metabolitw oraz wyznaczono szybkoci ich metabolizmu w rnych strukturach mzgu u
myszy. Testowane substancje podano w rnych dawkach: TIQ - 10, 25, 50 mg/kg i.p.,
imipramina 15, 30 mg/kg i.p. Wyniki bada behawioralnych i neurochemicznych sugeruj,
i TIQ posiada waciwoci przeciwdepresyjne. Istotnie statystycznie skraca czas bezruchu
(P<0,01) w tecie wymuszonego pywania oraz nie wpywa na aktywno motoryczn
zwierzt w tecie aktywnoci lokomotorycznej. Ponadto, TIQ zwiksza szybko
metabolizmu NA, nasila hamowanie wychwytu zwrotnego DA i hamuje jednoczenie
metabolizm 5-HT. Podsumowujc, TIQ wykazuje potencjalne dziaanie przeciwdepresyjne
w zwierzcych modelach depresji. Gwny mechanizm dziaania zwizany jest
prawdopodobnie z hamowaniem aktywnoci monoaminooksydazy (MAO) oraz
zwikszaniem poziomw monoamin w mzgu. Z tego punktu widzenia, TIQ mgby by
skuteczny w leczeniu depresji, w warunkach klinicznych. Podzikowania: Badania zostay
wykonane w ramach projektu ISD MOL-MED wspfinansowanego ze rodkw UE
w ramach EFS.

52

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Zastosowanie nanorurek wglowych w medycynie i farmacji


Agnieszka Mrz, Marzena Cejner
Zakad Chemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska

Nanorurki wglowe to struktury o bardo duym potencjale aplikacyjnym w rnych


dziedzinach, rwnie w medycynie i farmacji. Uwaa si, e po raz pierwszy dostrzeg (lecz
nie przeprowadzi ich syntezy) Japoczyk S. Iijima. Nie jest to pierwsze doniesienie o tych
strukturach, poniewa ju w roku 1952 rosyjscy naukowcy opublikowali pierwsz prac
dotyczc nanorurek wglowych. Jednak informacja ta nie zdobya rozgosu, bo praca zostaa
opublikowana tylko w rosyjskim czasopimie. Lecznicze waciwoci materiaw wglowych
znane s ju od bardzo dawna. Hipokrates na przykad zaleca zasypywanie ran wglem
drzewnym w celu uniknicia wydzielajcego si przykrego zapachu. Materia wglowy dziaa
jak filtr oczyszczajcy organizm z niepodanych toksyn wytwarzanych przez organizm
w trakcie stresu, choroby czy infekcji jak rwnie dostarczanych do organizmu z zewntrz.
Zastosowanie nanorurek wglowych w medycynie czy farmacji zwizane jest gwnie z ich
biofunkcjonalnoci oraz biokompatybilnoci. Nanorurki wglowe mog by zastosowane:

w dostarczaniu lekw w terapii przeciwnowotworowej

w immunoterapii przeciwnowotworowej
w leczeniu infekcji

w terapii genowej dostarczaniu DNA

jako antyoksydanty

jako biosensory do wykrywania m.in. glukozy, antygenw boreliozy, dopaminy,


cholesterolu

w produkcji i ocenie czystoci lekw.


Nanorurki wglowe mog by wykorzystane do selektywnego niszczenia komrek
nowotworowych. W ten sposb mona zastpi tradycyjn radioterapi, wykorzystujc
wysokoenergetyczne promieniowanie niszczce take zdrowe komrki. Due nadzieje wie
si z moliwoci zastosowania nanorurek, jako ukadw transportujcych zwizki
biologicznie czynne w cile okrelone miejsca. W pracy przedstawiony bdzie przegld
literaturowy z zakresu zastosowania nanorurek wglowych w medycynie i farmacji, jak
rwnie oceny potencjalnego ryzyka zwizanego z ich stosowaniem. Wprowadzeniu bowiem
nowych materiaw czsto towarzysz obawy o ich wpyw na rodowisko naturalne i zdrowie
czowieka.

53

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Metale szlachetne w medycynie i farmacji


Agnieszka Mrz, Marzena Cejner
Zakad Chemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska

Metale szlachetne takie jak zoto, srebro, platyna czy ruten kojarz nam si przede
wszystkim z ich zastosowaniem do wyrobu biuterii, tymczasem coraz czciej metale te lub
ich kompleksy s coraz czciej stosowane w medycynie, jaki i farmacji. Leczenie chorb
nowotworowych naley do jednego z najtrudniejszych wyzwa wspczesnej medycyny
klinicznej i farmakologii. Du grup lekw stanowi kompleksowe zwizki platyny. Nale
do niej m.in. cis platyna, karboplatyna, oksaliplatyna, nedaplatyna oraz wiele innych. Zwizki
te wykazuj nie tylko rne dziaanie lecznicze, ale rwnie rne skutki uboczne.
W ostatnich latach trwaj liczne badania naukowe na zastosowaniem zwizkw rutenu
w leczeniu nowotworw. Zainteresowanie tymi zwizkami wynika gwnie z mniejszej ich
toksycznoci w porwnaniu ze zwizkami platyny. Zastosowanie zota czy srebra
w medycynie i farmacji w ostatnich latach rozpowszechnio si tak bardzo, e rozwina
si nowa dziedzina zwana metaloterapi. Zoto ma szczeglne zasugi w tym zakresie
i uwaane jest do dzi jako wany czynnik leczniczy i upikszajcy. Picie pynu z dodatkiem
zotego proszku, uwaano dawniej, za moc leczc i przywracajc modo i dajc dugie
i zdrowe ycie. Zoto towarzyszy przecie czowiekowi od niepamitnych czasw. Przede
wszystkim zawsze suyo jako pienidz, wykonywano z niego liczne ozdoby, a nawet
przedmioty kultu religijnego. Jednak wielu wielkich medykw stosowao zoto w celach
leczniczych. Uwaali, e pomaga ono na dolegliwoci serca, dziaa przeciw posocznicy,
odrze, a nawet wzmacnia ludzk skr. Srebro ma z kolei dziaanie bakteriobjcze,
antyseptyczne, przeciwzapalne i cigajce. Jak wykazuj badania jest skuteczne
w zwalczaniu wielu rodzajw bakterii, nawet tych lekoopornych. Srebro koloidalne posiada
dziaanie antyreumatyczne i przeciwzapalne.

54

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Izolacja polisacharydw z owocnikw Piptoporus betulinus


(Bull.: Fr.) P. Karst
Natalia Nowacka, Renata Nowak
Katedra i Zakad Botaniki Farmaceutycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Piptoporus betulinus, znany powszechnie, jako porek brzozowy, jest pospolicie


wystpujcym w Polsce gatunkiem z rodziny agwiowatych, ktry pojawia si jesieni,
najczciej na martwych pniach i gaziach brzz. Jest on cenionym grzybem leczniczym,
uywanym od dawna w medycynie ludowej w celu agodzenia stanw zapalnych, jako rodek
przeciwpasoytniczy w chorobach ukadu pokarmowego oraz zewntrznie, jako rodek
antyseptyczny przyspieszajcy gojenie ran. Ponadto napary z porka brzozowego
charakteryzuj si waciwociami wzmacniajcymi odporno oraz przeciwnowotworowymi,
przez co gatunek ten cieszy si rosncym zainteresowaniem badaczy. Pomimo powszechnego
wystpowania i prozdrowotnych waciwoci skad chemiczny P. betulinus nie jest dokadnie
poznany. Grzyb ten zawiera du ilo polisacharydw, ktre s uznawane za gwn grup
grzybowych zwizkw biologicznie aktywnych odpowiadajcych za waciwoci
immunomodulujce oraz antynowotworowe.
Celem pracy bya izolacja frakcji polisacharydowych z porka brzozowego
oraz sprawdzenie ich struktury chemicznej.
Materia do bada stanowiy owocniki zebrane jesieni 2013 r. na terenie Lasw
Wodawskich. W celu otrzymania ekstraktw polisacharydowych surowiec zosta
pozbawiony substancji drobnoczsteczkowych, nastpnie zastosowano ekstrakcj wodn
wspomagan ultradwikami. Polisacharydy strcono alkoholem etylowym i poddano
liofilizacji. Analiz strukturaln otrzymanych osadw przeprowadzono za pomoc
spektroskopii NMR.
W wyniku przeprowadzonych bada wykazano, e P. betulinus stanowi bogate rdo
zwizkw polisacharydowych. Analiza otrzymanych widm 1H NMR potwierdzia
polisacharydowy charakter strconych osadw. Dalsze badania zostan przeprowadzone
w celu okrelenia aktywnoci biologicznej frakcji polisacharydowych w kontekcie
ich potencjau przeciwnowotworowego.

55

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Mycotoxicosis - causes, symptoms and treatment


Marcelina Olszak 1, Monika Wjcik 1, Izabela Podgrska 1, Ewelina Zieliska 2,
ukasz Sczyk 2
Katedra Biotechnologii, ywienia Czowieka i Towaroznawstwa ywnoci, Uniwersytet
Przyrodniczy w Lublinie, Lublin, Polska
2
Katedra Biochemii i Chemii ywnoci, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin, Polska
1

Mycotoxins could be defined as low-molecular-weight products of filamentous fungi


produced as the secondary metabolites. They are toxic substances which can accumulate in
cereals, corn, sorghum, peanuts, soybeans and other food commodities. They are produced by
a variety of pathogenic fungi such as Fusarium, Aspergillus, Penicillium and Claviceps. Some
of them secrete single mycotoxins, while others make several different toxins. Now scientists
have identified about 300 of fungal toxins, which caused poisoning in humans and animals.
This is referred to as mycotoxicosis. The most known mycotoxins recognized as dangerous
for humans are Fusarium Tricinctum (T-2), are aflatoxin B-1, vomitoxin (Don) and
zearalenone. The severity of mycotoxicosis depends on the toxicity of the fungal toxin,
nutritional status and age of the individual and the extent of exposure. The most common
symptoms of mycotoxicosis are disorders of the digestive system, such as: diarrhea, stomach
ache, inflammation of the mucous membranes, fatigue and apathy. There are also observed
cardiovascular and immune disorders. Moreover, mycotoxins may lead to the development of
respiratory system diseases, allergies, ulcers, bleeding in the gut and liver diseases. There are
several ways of human infection by mycotoxins. One of the greatest threats are species which
grow in damp buildings. Very often, the poisoning is caused by the consumption of
contaminated food, mainly vegetables, cereals, nuts, fruits and spices. Moreover, a serious
threat to humans is infected meat, milk and eggs. Mycotoxin prevention involves appropriate
performance of agrotechnical methods and proper storage of crops.

56

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Pesticide residues in food products


Marcelina Olszak 1, Monika Wjcik 1, Izabela Podgrska 1, Ewelina Zieliska 2,
ukasz Sczyk 2
Katedra Biotechnologii, ywienia Czowieka i Towaroznawstwa ywnoci, Uniwersytet
Przyrodniczy w Lublinie, Lublin, Polska
2
Katedra Biochemii i Chemii ywnoci, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin, Polska
1

Pesticides are natural or synthetic substances that are used to control or kill pests.
They include herbicides, fungicides, insecticides and molluscicides. Moreover they also
include wood preservatives, plant growth regulators and treatments to protect food during
storage. During the production of food, pesticides may be used in different ways. In the
course of cultivation they are used by farmers to control weeds and to protect fields against
rodents, insects and molds, after harvest to prolong the storage time of food. Small amounts of
pesticides can be found on or in food products and they can get into the food chain. Pesticide
residues must be regulated to ensure that they do not dangerous to humans, animals and the
environment. In order to regulate pesticide residues in food has been established a maximum
residue level (MRL) that is legally tolerated on or in food and feed. The residue should be as
low as possible. Pesticide has negative consequences for human due to their ability to
bioaccumulation, durability and mobility in the environment. This substances entered to the
human body mainly through the gastrointestinal tract. Single excess the safety limits does not
pose a health risk to human. However, even small doses accumulate in the body and can
become dangerous. Consumers can take care of their health by choosing a variety of foods,
washing fruits and vegetables before eating, avoiding fish and game from unknown areas and
the interior of the meat.

57

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Profilaktyka nowotworu jder wrd modych mczyzn - badania wstpne


Agata Pietraszek 1, Joanna Brzozowska 2, Marianna Charzyska-Gula 1,
Andrzej Stanisawek 1
1

Zakad Onkologii, Katedra Onkologii i rodowiskowej Opieki Zdrowotnej, Uniwersytet Medyczny


w Lublinie, Lublin, Polska
2
Zakad Etyki i Filozofii Czowieka, Katedra Nauk Humanistycznych, Uniwersytet Medyczny
w Lublinie, Lublin, Polska

Wstp: Rak jdra jest najczciej wystpujcym nowotworem wrd mczyzn


w wieku od 15 do 35 lat. Badania sugeruj wysoki potencja wykorzystania samobadania
jder w profilaktyce raka jder. Niemniej jednak, wiele doniesie wskazuje na nisk wiedz
oraz sabe rozpowszechnienie samobadania wrd modych mczyzn wielu narodowoci.
Cel: Analiza zachowa zdrowotnych oraz opinii dotyczcych samobadania jder wrd
modych mczyzn.
Materia i metody: Badania przeprowadzono metod sondau diagnostycznego
z technik ankiety. Narzdziem badawczym zastosowanym w pracy by autorski
kwestionariusz ankiety. W badaniu wzio udzia 198 modych mczyzn w wieku od 17 do
29 lat.
Wyniki: Aktywno seksualn rozpoczo 27,3% badanych. Nawet 73,2%
ankietowanych nigdy nie syszao o samobadaniu jder. Ponad 79,8% mczyzn deklarowaa,
i nie wykonuje samobadania. Gwnym powodem nie wykonywania samobadania przez
respondentw by brak wiedzy odnonie techniki badania. Nawet 50% ankietowanych
chciaoby wzi udzia w edukacji onkologicznej na temat samobadania jder. Preferowan
form edukacji onkologicznej wrd badanych mczyzn bya gownie atwodostpne ulotki
i broszury (49,5%), filmy instruktaowe (35,6%) oraz fora internetowe z udziaem
profesjonalistw (32,5%). Badani deklarowali, i do samobadania jder mogaby
ich zmotywowa gwnie: partnerka (49,2%) lub pracownik ochrony zdrowia (17,8%).
Wnioski: Rozpowszechnienie samobadania jder wrd badanych mczyzn jest
niskie. Modzi mczyni powinni by informowani o znaczeniu samobadania w profilaktyce
nowotworu jder.
Sowa kluczowe: nowotwory jder, zachowania zdrowotne, zdrowie mczyzny

58

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Biological detoxification of the mycotoxin


Izabela Podgrska 1, Marcelina Olszak 1, Ewelina Zieliska 2, Monika Wjcik 1,
ukasz Sczyk 2
1

Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,


University of Life Sciences in Lublin, Poland
2
Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin, Poland

Mycotoxins are secondary metabolites of many fungi including species from the
genera Aspergillus, Fusarium and Penicillium. These compounds are toxic to humans,
animals, and plants and therefore, care should be taken to avoid contamination of food with
these toxins. Humans have long been exposed to mycotoxins by several different routes:
directly, via foods of plant origin, by air, or indirectly, through foods of animal origin.
Mycotoxins can be found in almost 25% of the world's agricultural commodities. Chemicals
are often the first defensive line against mycotoxigenic fungi. The indiscriminate use of
fungicides are awakening the public perception due to their noxious effects on the
environment and human or animal health. Thus, there is an increasing public pressure for
a safer and eco-friendly alternative to control these toxinogenic fungi. In this context, the use
of biological control microbial antagonists, such as bacteria, fungi and yeast have been shown
to be a feasible substitute to reduce the use of chemical compounds. Special attention was
paid to Saccharomyces cerevisiae yeast and lactic acid bacteria. These are microorganisms
which, in addition beneficial health characteristics have the ability to remove toxins. With the
use of these microorganisms involves high hopes because they can contribute to the
production of high quality food free of mycotoxins.

59

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Microbial hydrolytic enzymes and their relevance in industries


and medicine
Izabela Podgrska 1, Marcelina Olszak 1, Ewelina Zieliska 2, Monika Wjcik 1,
ukasz Sczyk 2
1

Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities, University


of Life Sciences in Lublin, Poland
2
Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin, Poland

Intensive development of the modern biotechnology techniques, secretion of


individual cellular enzymes and identification of new enzymes with unknown properties,
caused that they have become a new element in shaping technological processes. The
microbial cells have a great variety of enzymes. Microbial enzymes are preferred due to their
economic feasibility, ease of product modification and optimization, high yields, regular
supply due to absence of seasonal fluctuations, rapid growth of microorganisms on
inexpensive media, stability, and greater catalytic activity. Hydrolytic enzymes such as
chitinase, glucanase and protease have enormous potential and can be used in a very wide
range, including biological control of phytopathogenic fungi, but also in many branches of
industry. They are widely used in various fields such as in the pharmaceutical, medical, food
and chemical industries. With their practical application we are encounter in everyday life,
e.g. in detergents, drugs, ointments, in the production of wine and beer, in cheese ripening or
in animal feed.

60

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Optymalizacja warunkw ekstrakcji pestycydw z prbek mleka technik


QuEChERS i ich analizy metod HPLC-DAD
Tomasz Rejczak, Tomasz Tuzimski
Zakad Chemii Fizycznej Katedry Chemii, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Chemiczne rodki ochrony rolin stosowane w uprawach przylegajcych do pastwisk


migrujc przedostaj si do pokarm krw. Pestycydy mog bioakumulowa si w tkankach
tuszczowych zwierzt i ludzi, dlatego te ich toksyczno jest istotnym problemem. Istnieje
prawdopodobiestwo migracji pestycydw ich pozostaoci oraz metabolitw do mleka
krw. Mleko pomimo, e jest produktem pochodzenia zwierzcego, powinno by poddawane
rutynowej kontroli na obecno pozostaoci substancji toksycznych.
W naszych eksperymentach zoptymalizowano warunki ekstrakcji pestycydw
z prbek mleka pochodzcego z rolniczych obszarw wojewdztwa lubelskiego. W tym celu
zastosowano stosunkowo now i cigle rozwijajc si technik QuEChERS dedykowan do
ekstrakcji pestycydw z prbek owocw i warzyw. Mleko jest trudn biologiczn matryc
bogat w biaka, cukry i tuszcze, dlatego czsto konieczne jest odpowiednie oczyszczenie
ekstraktw z interferentw podczas jego analizy.
W celu osignicia zadowalajcego oczyszczenia ekstraktw, w etapie d-SPE techniki
QuEChERS stosowano rne sorbenty o odmiennych waciwociach fizykochemicznych
(Florisil, tlenek glinu (III), el oktadecylowy, pierwszo-, drugorzdow amin (PSA), Z-Sep,
Z-Sep Plus) oraz rne ich poczenia. Efektywno prowadzonych eksperymentw oceniano
badajc odzyski pestycydw ze wzbogaconych prbek mleka.
Zastosowanie podczas etapu d-SPE techniki QuEChERS nastpujcych sorbentw:
PSA oraz nowych faz zawierajcych ditlenek cyrkonu (Z-Sep i Z-Sep Plus) umoliwio
odpowiednie oczyszczenie ekstraktw oraz osignicie zadowalajcych rednich wartoci
odzyskw, mieszczcych si w przedziale 70-120% dla wikszoci badanych analitw.
Do rozdzielania oraz analizy jakociowej i ilociowej pestycydw wykorzystano opracowan
metodyk w oparciu o technik wysokosprawnej chromatografii cieczowej poczonej z
detektorem fotodiodowym (HPLCDAD) stosujc elucj gradientow w odwrconych
(wodnych) ukadach faz. Sprawdzono rwnie przydatno opracowanej metodyki do
ekstrakcji pestycydw ze wzbogaconych prbek innych przetworw mlecznych takich jak:
kefir, jogurt, mietana i malanka.

61

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Znaczenie cynku w depresji


Magdalena Rogowska, Ewa Poleszak
Katedra i Zakad Farmacji Stosowanej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Depresja jest schorzeniem psychicznym o wysokiej zachorowalnoci, czsto


prowadzcym do samobjstw [1]. Dostpne leki nie s wystarczajco skuteczne i powoduj
wiele skutkw ubocznych a prawdziwym wyzwaniem okazuj si dzi przypadki opornoci
pacjentw na leczenie [2]. Wrd substancji posiadajcych moliwo zastosowania
w potencjalizacji leczenia przeciwdepresyjnego wymienia si jony cynku [3].
Szereg publikacji wskazuje na rol cynku w powstawaniu zaburze depresyjnych oraz ich
leczeniu zarwno w testach na zwierztach jak i badaniach klinicznych. Rwnoczesne
podanie nieefektywnych dawek lekw przeciwdepresyjnych i cynku wywouje efekt
przeciwdepresyjny u myszy [4]. Rwnie u chorych na depresj pacjentw leczonych
imipramin efekt terapeutyczny wystpuje szybciej i jest silniejszy po wczeniu do terapii
preparatu cynku [5]. Ponadto u osb z depresj obserwuje si obnione stenie cynku
we krwi, jeszcze wyraniejsze w przypadkach lekoopornoci [6]. Dlatego cynk wydaje
si istotnym czynnikiem zarwno w patofizjologii zaburze depresyjnych jak i w ich
leczeniu.
1. Bromet E. i wsp.: Cross-national epidemiology of DSM-IV major depressive episode. BMC Medicine, 2011, 9:90.
2. Tierney J.G.: Treatment-resistant depression: managed care considerations. J. Manag. Care Pharm., 13(6):S2-7.
3. Lai J. i wsp.: The efficacy of zinc supplementation in depression: Systematic review of randomised controlled
trials. Journal of Affective Disorders, 2012, 1-2 (136):3139,
4. Cunha M.P. i wsp.: Interaction of zinc with antidepressants in the tail suspension test. Prog.
Neuropsychopharmacol. Biol. Psychiatry, 2008, 32:19131920.
5. Siwek M. i wsp.: Serum zinc level in depressed patients during zinc supplementation of imipramine treatment.
Journal of Affective Disorders, 2010, 126:447452.
6. Siwek M. i wsp.: Zinc supplementation augments efcacy of imipramine in treatment resistant patients:
a double blind, placebo-controlled study. J. Affect. Disord. 2009, 118:187195.

62

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Woltamperometryczna procedura oznaczania witaminy C na elektrodzie


diamentowej domieszkowanej borem w prbkach moczu
i suplementach diety
Ilona Sadok, Katarzyna Tyszczuk-Rotko, Agnieszka Szwagierek,
Agnieszka Nosal-Wierciska
Zakad Chemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska

Witamina C (kwas askorbinowy, 2(-1,2-dihydroksyetyl)-4,5-dihydroksyfuran-3-on)


jest popularnym antyoksydantem stosowanym jako dodatek do ywnoci. Ponadto, odgrywa
istotn rol w funkcjonowaniu ludzkiego organizmu, m.in.: bierze udzia w przemianach
tyrozyny, w syntezie steroidw nadnerczy oraz kolagenu, wzmacnia i chroni ukad
odpornociowy, poprawia dostpno biologiczn elaza oraz prawdopodobnie zmniejsza
poziom cholesterolu. Kwas askorbinowy stosowany jest gwnie w celu zapobiegania
i leczenia przezibienia, cho moe by rwnie stosowany w leczeniu chorb wywoanych
przez wolne rodniki tj. nowotwory, czy chorob Parkinsona. Czsto wystpuje w preparatach
farmaceutycznych obok innych zwizkw biologicznie aktywnych, np. paracetamolu
ze wzgldu na fakt, e witamina C wzmacnia dziaanie farmakologiczne paracetamolu oraz
obnia jego toksyczno w stosunku do wtroby. W zwizku z szerokim zastosowaniem
witaminy C, istnieje konieczno opracowania prostych, selektywnych i czuych metod
pozwalajcych na szybk detekcj kwasu askorbinowego w celu kontroli jego zawartoci
w preparatach farmaceutycznych, czy w ludzkim moczu. Badanie te z powodzeniem mona
przeprowadzi za pomoc metod chromatograficznych lub spektrofotometrycznych, jednake
metody te s zwykle czasochonne i kosztowne. Metody elektrochemiczne, w szczeglnoci
woltamperometria, ze wzgldu na wysok czuo, selektywno i prostot pomiarw stanowi
dobr alternatyw dla tych technik.
W niniejszym komunikacie opisano procedur oznaczania witaminy C oznaczano
na elektrodzie diamentowej domieszkowanej borem (BDDE) metod woltamperometrii
pulsowo-rnicowej. Procedura zostaa z powodzeniem zastosowana do oznaczania kwasu
askorbinowego w prbce ludzkiego moczu oraz w komercjalnie dostpnych suplementach
diety: Gold Vita-Min anti-OX Super Sport i Vita-Min Multiple Sport.

63

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Zastosowanie elektrody BDD pokrytej bonk Nafionu i oowiu do


jednoczesnego oznaczania paracetamolu i dopaminy w obecnoci kwasu
askorbinowego i kofeiny
Ilona Sadok, Katarzyna Tyszczuk - Rotko
Zakad Chemii Analitycznej i Analizy Instrumentalnej, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej,
Lublin, Polska

Dopamina (4-(2-aminoetylo)benzeno-1,2-diol) to neuroprzekanik, wytwarzany


i uwalniany przez komrki nerwowe w mzgu i rdzeniu krgowym. Odgrywa istotn rol
w przebiegu niektrych chorb, tj.: choroby Parkinsona, ADHD, czy schizofrenii. Odpowiada
za niektre procesy ruchowe, m.in. koordynacj i napd ruchowy, a take napicie mini
caego ciaa. Dopamina, potocznie zwana hormonem szczcia, peni istotn rol
w regulowaniu emocji, napicia, radzenia sobie ze stresem, czy w rozwijaniu umiejtnoci
spoecznych. Odpowiada za prawidowe zapamitywanie, koncentracj i kojarzenie.
Dopamina stosowana jest rwnie jako lek przy ostrej niewydolnoci nerek, wstrzsie
septycznym, kardiogennym, pourazowym oraz przy przewlekej niewydolnoci krenia.
Paracetamol (N-acylo-p-amino-fenol, acetamionfen) jest popularnym lekiem
o dziaaniu przeciwblowym i przeciwzapalnym. Znajduje szerokie zastosowanie
przy agodzeniu blu mini, staww, koci, zbw i innych czci ciaa. Przedawkowanie
paracetamolem moe prowadzi do akumulacji toksycznych metabolitw, a w niektrych
wypadkach nawet do mierci pacjenta.
Podczas
V
edycji
Sympozjum,
prezentowalimy
poster
dotyczcy
woltamperometrycznej procedury jednoczesnego oznaczania paracetamolu i kwasu
askorbinowego na elektrodzie diamentowej domieszkowanej borem (BDD) pokrytej bonk
Nafionu i oowiu. Niniejszy komunikat opisuje zastosowanie tej samej elektrody pracujcej
w woltamperometrycznych oznaczeniach paracetamolu i dopaminy. Prezentowana procedura
moe zosta wykorzystana do oznaczania wyej wymienionych zwizkw biologicznie
aktywnych w prbkach moczu ludzkiego lub preparatach farmaceutycznych w obecnoci
kwasu askorbinowego, kofeiny oraz glukozy.

64

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Oznaczanie chlorowodorku efedryny w preparatach farmaceutycznych


Jan Sawicki, Ireneusz Sowa, Magdalena Wjciak-Kosior
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Metoda ekstrakcji do fazy staej jest obecnie najczciej wykorzystywan metod


m.in. do zatania i oczyszczania prbek. Ogromny wybr sorbentw proponowany przez
producentw umoliwia zastosowanie tej metody do wielu substancji o zoonym charakterze
chemicznym. Jednym z nowych adsorbentw jest el krzemionkowy pokryty filmem
z polianiliny (Si-PANI). Zalet Si-PANI jest wysoka odporno na rozpuszczalniki
organiczne i nieorganiczne a take moliwo pracy w szerokim zakresie wartoci pH [1,2].
Zastosowanie Si-PANI w technice SPE umoliwia oczyszczenie prbki, np. z substancji
balastowych pochodzenia rolinnego przed analiz HPLC, co wpywa na jako wynikw
i wyduenie czasu pracy kolumny chromatograficznej. Kolumny SPE wypenione Si-PANI
z sukcesem zastosowano do analizy zwizkw lipofilowych o charakterze kwasowym
kwasw triterpentowych. Uzyskano dla nich wartoci odzysku rzdu 97-98%[3]. Celem
moich bada byo zastosowanie Si-PANI jako fazy staej w technice SPE do izolowania
chlorowodorku efedryny z preparatw farmaceutycznych takich jak tabletki Gripex Max
oraz tabletki Tussipect zawierajce dodatkowo substancje pochodzenia rolinnego.

65

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Phenolics content and antioxidant activity of wheat pasta fortified


with carob (Ceratonia siliqua L.) flour
ukasz Sczyk 1, Ewelina Zieliska 1, Monika Wjcik 2, Izabela Podgrska 2,
Marcelina Olszak 2, Damian Zieliski 3
1

Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,


Lublin, Poland
2
Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,
University of life Sciences in Lublin, Lublin, Poland
3
Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland

The food fortification is defined as the addition of one or more components, whether
or not it is normally contained in the food, for the purpose of correcting and/or improving
a potential biological activity of newly designed foods. Carob flour is widely used in the
Mediterranean region as a cocoa substitute due to sweetness, chocolate flavor and low price.
It is characterized by high soluble sugars and dietary fiber contents, and low proteins and
lipids concentration. Moreover, it is a good source of polyphenols (about 20%), especially
condensed tannins. Polyphenols as a natural antioxidants prevent some important
biomolecules like DNA, proteins and lipids against oxidative damage, which is considered to
be one of the main factor favoring the occurrence of such diseases as cancer, diabetes,
inflammatory, cardiovascular and neurodegenerative diseases. In order to enhance phenolics
content and antioxidant activity of wheat pasta, carob flour was introduced into its formula
(from 1% - 5%; w/w). Pasta samples were cooked, lyophilised, grounded and subjected to
extraction with 20 mM hydrochloric acid in methanol: acetone: water solution (30:30:40;
v/v/v). The amount of total phenolics was determined using Folin-Ciocalteau method.
Antioxidant activity of extracts were evaluated based on in vitro assays free radicals
scavenging ability and reducing power. Phenolics content and antioxidant activity of fortified
pasta were positively correlated with the percentage addition of supplement. In comparison to
control, a significant increase in total phenolics content from about 50 % to 245% for pasta
fortified with 1% to 5% of carob flour was observed. Additionally, pasta supplementation
from 1% to 5% resulted in a elevation of antiradical activity (from about 2.6 to 18.3 fold) and
ability to reduce Fe3+ ions (from 1.3 to 3.2 fold). In conclusion, the addition of carob flour to
wheat pasta was successful a approach improving phenolics content and antioxidant activity.
Furthermore, it may be speculated that consumption of such product may provide health
benefits associated with the action of bioactive compounds derived from carob flour.

66

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Effect of wheat pasta fortification with carob (Ceratonia siliqua L.) flour
on relative digestibility of nutrients
ukasz Sczyk 1, Damian Zieliski 2, Monika Wjcik 3, Izabela Podgrska 3,
Marcelina Olszak 3, Ewelina Zieliska 1
1

Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,


Lublin, Poland
2
Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland
3
Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,
University of Life Sciences in Lublin, Poland

Carob (Ceratonia siliqua L.) is a evergreen tree belongs to the Leguminosae family,
widely cultivated in the Mediterranean region. Carob flour is a product obtained by milling
seedless pods of carob fruit. Beyond the low proteins and lipids concentration carob flour is
regarded as a rich source of soluble sugar, dietary fiber, phenolic compounds, minerals (Fe,
Ca, Na, K, P and S) and vitamins (E, D, C, Niacin, B6 and folic acid).
The food fortification is defined as the addition of one or more components, whether or not it
is normally contained in the food, for the purpose of correcting and/or improving a potential
biological activity of newly designed products. Previous studies show that carob flour may be
valuable supplement used to improve nutritional value of cereal products such as bread,
biscuits and cakes. Nevertheless, so far there is a little known about its effect on pasta quality.
The aim of this study was to evaluate the effect of carob flour addition on relative nutrients
(proteins, starch) digestibility. In fortified products wheat flour was replaced with carob flour
during pasta preparation from 1% to 5%. Pasta samples were cooked, lyophilised, grounded
and subjected to in vitro digestion. Relative digestibility of proteins and starch was evaluated
based on level of free amino groups and free reducing sugars content before and after
digestion process. Compared to control, only in case of pasta fortified with 5% of carob flour
a significant decrease about of 9% in relative starch digestibility was determined. Protein
digestibility was inversely proportional to the percentage addition of carob flour. In respect to
control, digestibility of protein was lower from 5% up to 9% for pasta enriched with 1% - 5%
of supplement, respectively. In the sum, wheat pasta fortification with carob flour, may
negatively affected on nutritional quality of wheat pasta, however this effect seems to be
marginal in consumers point of view.

67

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Biologicznie aktywne peptydy generowane przez bakterie


Lactobacillus helveticus
Katarzyna Skrzypczak 1, Aleksandra Ciokowska 1, Waldemar Gustaw 1, Adam Wako 2
1

Katedra Technologii Owocw, Warzyw i Grzybw, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,


Lublin, Polska
2
Katedra Biotechnologii, ywienia Czowieka i Towaroznawstwa ywnoci,
Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie, Lublin, Polska

Mleko jest cennym surowcem zawierajcym wiele skadnikw odywczych oraz


substancji aktywnych. Biaka mleka wykazuj szereg podanych cech funkcjonalnych np.
mog przyczynia si do apoteozy komrek nowotworw zoliwych m.in. laktoferyna
hamuje rozwj nowotworw jelita grubego, przeyku, puc i pcherza moczowego. Ponadto,
biaka zawarte w mleku s prekursorami peptydw biologicznie czynnych, ktre mog by
wykorzystywane jako komponenty lekw czy te kosmetykw. Wiele sekwencji
aminokwasowych zamknitych w macierzystej strukturze biaek nie wykazuje
prozdrowotnych dziaa. Jednake, bakterie kwasu mlekowego (LAB) hydrolizujce biaka
mleka przy udziale enzymw proteolitycznych s zdolne do uwalniania bioaktywnych
peptydw. Bakterie Lactobacillus helveticus spord wszystkich LAB wykazuj najwysz
aktywno proteolityczn, co wpywa na efektywno uwalniania peptydw z natywnej
struktury biaek.
Biologicznie aktywne sekwencje peptydowe wykazuj wiele rnokierunkowych
dziaa korzystnie wpywajcych na funkcjonowanie organizmu. Wykazywane waciwoci
prozdrowotne s cile uzalenione od rodzaju oraz sekwencji uoenia aminokwasw
w acuchu peptydowym.
W prezentowanej pracy skupiono si na roli systemu proteolitycznego Lb. helveticus
w generowaniu zwizkw bioaktywnych proteolizy biaek mleka. Celem jest charakterystyka
biologicznie aktywnych peptydw powstajcych w niektrych produktach spoywczych oraz
okrelenie dziaa prozdrowotnych wykazywanych przez sekwencje peptydowe. Podjta
w pracy tematyka pozwala dostrzec moliwoci poszukiwania nowych zwizkw o dziaaniu
prozdrowotnym, ktre mog znale zastosowanie w produkcji ywnoci funkcjonalnej, jak
rwnie jako komponenty lekw czy nutraceutykw.

68

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Laktuloza - pochodna laktozy o waciwociach prebiotycznych


Aleksandra Ciokowska, Waldemar Gustaw, Katarzyna Skrzypczak
Katedra Technologii Owocw, Warzyw i Grzybw, Uniwersytet Przyrodniczy w Lublinie,
Lublin, Polska

Celem pracy byo przedstawienie waciwoci prozdrowotnych laktulozy, bdcej


jedn z pochodnych laktozy. Laktuloza to psyntetyczny disacharyd skadajcy si
z galaktozy i fruktozy. Wystpuje w ladowych ilociach w mleku wysoko ogrzewanym,
natomiast na skal przemysow otrzymywana jest w wyniku chemicznej izomeryzacji, lub
rzadziej na drodze transgalaktozylacji. Ta pochodna laktozy nie ulega trawieniu w jelicie
cienkim czowieka, jej rozkad nastpuje dopiero w jelicie grubym. W wyniku metabolizmu
laktulozy dochodzi do zakwaszenia treci jelita grubego, czego efektem jest poprawa
perystaltyki jelit, zmniejszenie stenia amoniaku, a take poprawa absorpcji mineraw.
Laktuloza stymuluje wzrost bakterii z rodzaju Bifidobacterium i Lactobacillus w przewodzie
pokarmowym, dlatego uznawana jest za substancj o waciwociach prebiotycznych.

69

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Roliny strczkowe (Leguminosae) jako rdo zwizkw


biologicznie czynnych
Katarzyna Szaapata, Magdalena Czemierska, Kamila Wlizo, Monika Osiska-Jaroszuk,
Anna Jarosz-Wilkoazka
Zakad Biochemii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Roliny strczkowe (Leguminosae) s powszechnie uznawane za cenne rdo biaka,


bonnika, witamin oraz skadnikw mineralnych takich jak elazo czy cynk [1]. Dziki swojej
wysokiej wartoci odywczej ciesz si spor popularnoci, szczeglnie wrd
konsumentw zainteresowanych zdrowym odywianiem. Niestety roliny motylkowe mimo
swojego bogactwa odywczego s rwnie rdem szeregu substancji biologicznie
czynnych, ktre nie zawsze maj korzystne dziaanie na organizmy ludzi i zwierzt.
Zaliczamy do nich midzy innymi lektyny, kwasy fitynowe, saponiny oraz fitoestrogeny.
Te ostatnie s szczeglnie niebezpieczne ze wzgldu na fakt podobiestwa funkcjonalnego do
naturalnego ludzkiego hormonu - estradiolu. Fitoestrogeny mog czy si do receptorw
w podwzgrzu i dziki temu regulowa nasz gospodark hormonaln, co jest szczeglnie
niebezpieczne w przypadku niemowlt, ktre karmione s mlekiem sojowym. Stosowanie
rolinnych analogw hormonw pod cis kontrol specjalisty jest praktykowane
w zwalczaniu negatywnych skutkw menopauzy u kobiet [2]. Ponadto stwierdzono,
e fitoestrogeny mog pozytywnie wpywa na obnienie zachorowalnoci na raka piersi [3].
Spor grup zwizkw biologicznie czynnych rolin strczkowych stanowi rwnie
inhibitory enzymw proteolitycznych. Odpowiadaj one za ograniczenie lub uniemoliwienie
penego wykorzystania biakowych skadnikw odywczych przez organizmy ywe [4].
Poza szkodliwym
dziaaniem
inhibitory
proteaz
maj
rwnie
waciwoci
immunomodulacyjne, wzmagaj procesy przeciwzapalne i mog dziaa jako rodki
chemoprewencyjne na niektre linie nowotworowe, co zostao udowodnione przez ostatnie
badania [5]. Z tego powodu wybrane substancje biologicznie czynne izolowane z rolin
strczkowych stay si obiecujcymi narzdziami farmakologicznymi.
Literatura:
[1] Kapusta F. (2012) NiT 1(4), 16-32
[2] Gryszczyska A., Gryszczyska B., Opala B., owicki Z. (2012) Post. Fitoter. 3, 173-183
[3] Duffy Ch., Perez K., Partridge A. (2007) CA-Cancer J. Clin. 57, 260-277
[4] Winiarska-Mieczan A. (2007) Med. Wet. 63(3), 276-281
[5] Kennedy A. R. (1998) Pharmacol. Ther., 78(3), 167-209

70

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Py meteorytowy jako potencjalne rdo mikro i makroelementw


Wojciech Szwerc, Ireneusz Sowa, Karolina Wierzejska, Weronika Zdyb, Justyna Trbka
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Meteoryty to materiay pozaziemskie powstae na skutek dotarcia do powierzchni


Ziemi fragmentw cia niebieskich zwanych meteoroidami, ktre kryy przez pewien czas
wok Soca po oderwaniu od cia macierzystych. Wikszo meteorytw ma okoo 4,5
miliarda lat i powstaa podczas formowania si Ukadu Sonecznego. Ze wzgldu na budow
moemy podzieli je na: meteoryty elazne, elazno kamienne, kamienne wrd ktrych
wyrniamy chondryty i achondryty.
Niegdy dyskusja akademicka, dzi niedaleka przyszo ekspansja czowieka
w kosmos i kolonizacja obcych planet a tym samym konieczno produkcji ywnoci, uprawy
rolin spoywczych na gruncie innym ni gleba mog okaza si nieodzowne. Jest to rwnie
przedmiot zainteresowa Narodowej Agencji Aeronautyki i Przestrzeni Kosmicznej (NASA).
Szczeglnie wane okaza si mog podoa zoone z meteorytw. Metoda pozyskiwania
substancji mineralnych niezbdnych do rozwoju organizmw ywych z materii kosmicznej
staje si coraz bardziej realna.
Celem naszej pracy bya ocena moliwoci ekstrakcji wybranych pierwiastkw
wanych fizjologicznie i toksykologicznie dla rolin, z pyu meteorytowego do zakwaszonego
rodowiska wodnego. Materia badawczy stanowi py meteorytowy skadajcy si w okoo
70% z chondrytw zwyczajnych, okoo 30% achondrytw i fragmentw meteorytu
Marsjaskiego, pozyskany z firmy PolandMET, w ktrym oznaczano zawarto pierwiastkw
rozpuszczalnych w 1M HCl, metod Rinkisa. Ekstrakt z pyu meteorytowego zosta poddany
analizie jakociowej i ilociowej za pomoc wysokorozdzielczego atomowego spektrometru
absorpcyjnego ContrAA700 z cigym rdem promieniowania w technice pomieniowej
i elektrotermicznej.

71

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Zastosowanie wysokosprawnej chromatografii przeciwprdowej (HPCCC)


do izolacji terpenoidw z olejku eterycznego Thymus vulgaris L
Magdalena Walasek, Krystyna Skalicka-Woniak
Katedra i Zakad Farmakognozji z Pracowni Rolin Leczniczych, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Thymus vulgaris L. jest rolin popularnie wystpujc w rodowisku naturalnym i ze


wzgldu na bogactwo zwizkw czynnych jest powszechnie uprawiany w wielu regionach
wiata. Gwnym skadnikiem ziela jest olejek eteryczny w iloci od 0,75 do 3,5%.
Zwizkami dominujcymi w olejku s tymol i karwakrol, ktre to odpowiadaj za walory
smakowe roliny uywanej midzy innymi jako przyprawa w kuchni. Olejek tymiankowy
wykazuje dziaanie przeciwbakteryjne, przeciwgrzybiczne, przeciwwirusowe, wykrztunie.
Wystpuje rwnie jako skadnik preparatw do pukania garda, preparatw stosowanych
przy zapaleniu krtani, owrzodzeniach oraz grzybicy jamy ustnej i zapaleniu migdakw.
Olejek tymiankowy dziaa rwnie spazmolitycznie na minie gadkie przewodu
pokarmowego.
W ramach prowadzonych bada zostay opracowane odpowiednie warunki separacji 9
zwizkw z wykorzystaniem nowoczesnej metody wysokosprawnej chromatografii
przeciwprdowej (high-performance counter-current chromatography - HPCCC). W celu
waciwej izolacji przetestowano szereg ukadw dwufazowych, bdcych mieszanin nheksanu, octanu etylu, metanolu i wody. Kierujc si wartociami wspczynnikw podziau
do dalszej separacji wybrano mieszaniny o skadzie 5:2:5:2 (v/v/v/v) oraz 4:1:4:1 (v/v/v/v).
Izolacje prowadzono w odwrconym ukadzie faz. Otrzymane frakcje poddawano analizie
metod GC-MS. Z zastosowaniem mieszaniny o skadzie 5:2:5:2 (v/v/v/v) wyizolowano
7 czystych zwizkw: tymol, p-cymen, gamma kariofillen, linalol, borneol, terpinen-4-ol oraz
tlenek kariofylenu, natomiast mieszanina rozpuszczalnikw w stosunku 4:1:4:1 (v/v/v/v)
pozwolia na wyizolowanie czystej kamfory oraz terpinenu-4-ol. HPCCC to nowoczesna
metoda, ktra pozwala przeprowadzi proces separacji w sposb szybki, selektywny
i powtarzalny. Zalet rwnie jest moliwo szybkiego przeniesienia warunkw ze skali
analitycznej na skal preparatywn, co wykazano take w prezentowanej pracy.

72

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Degradacja bisfenolu A przez lakaz grzybow


Kamila Wlizo, Katarzyna Szaapata, Magdalena Czemierska, Jolanta Polak,
Anna Jarosz-Wilkoazka
Zakad Biochemii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej w Lublinie, Lublin, Polska

Rozkad rnego rodzaju substancji toksycznych dla rodowiska naturalnego stanowi


jedno z wyzwa wspczesnej biotechnologii. Do tego typu zwizkw zalicza si bisfenol A,
ktry naley do grupy zwizkw fenolowych i moe by poddany procesowi polimeryzacji,
w wyniku ktrego powstaj popularne tworzywa sztuczne, takie jak ywice epoksydowe
i poliwglany, szeroko stosowane w przemyle do produkcji midzy innymi opakowa do
przechowywania ywnoci [1], zabawek, plastikowych elementw urzdze elektronicznych,
a take jednorazowego wyposaenia medycznego [2]. Mimo wielu zalet tego typu wyrobw,
istniej jednak doniesienia naukowe zwracajce uwag na moliwo uwalniania si bisfenolu
A z jego polimerw do rodowiska, co w konsekwencji prowadzi do szkodliwego
oddziaywania na organizmy ywe, objawiajcego si midzy innymi zaburzeniami
w funkcjonowaniu ukadu hormonalnego [3].
Std te, wane jest opracowanie skutecznych metod degradacji bisfenolu A, co
pozwoli ograniczy jego szkodliwe oddziaywania na rodowisko naturalne. Jednym
z proponowanych w literaturze rozwiza jest degradacja bisfenolu A przy pomocy lakazy,
pochodzcej ze szczepw grzybw ligninolitycznych, takich jak midzy innymi Trametes
versicolor [4] czy te Pleurotus ostreatus [5]. Lakaza jest znanym enzymem
oksydoredukcyjnym, szeroko badanym pod ktem zastosowania w wielu rnych procesach
biotechnologicznych, w tym take zwizanych z ochron rodowiska. Niewtpliw zalet
lakazy jest jej zdolno do przeprowadzenia reakcji w agodnych warunkach, jedynie
w obecnoci tlenu czsteczkowego, co jest korzystne zarwno z punktu widzenia
ekologicznego jak i ekonomicznego.
[1] aszczyca D., Paradowska K., Makarova K., Biuletyn Wydziau Farmaceutycznego Warszawskiego
Uniwersytetu Medycznego, 2015, 1: 1-5
[2] Huang Y., Wong C., Zheng J., Bouwman H., Barra R.,Wahlstrom B., Neretin L., Hong M., Environment
International, 2012, 42: 9199
[3] Michaowicz J., Environmental Toxicology and Pharmacology, 2014, 37: 738758
[4] Guanglei J.I., Haibo Z., Feng H., Xirong H., Journal of Environmental Sciences, 2009, 21: 14861490
[5] Cajthaml T., Kresinova Z., Svobodova K., Moder M., Chemosphere, 2013, 75: 745750

73

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

3-D Printed Food


Monika Wjcik 1, ukasz Sczyk 2, Marcelina Olszak 1, Izabela Podgrska 1,
Ewelina Zieliska 2, Damian Zieliski 3
1

Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,


University of Life Sciences in Lublin, Lublin, Poland
2
Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland
3
Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland

3D printing is one of the fastest growing areas of new technologies. It has a great
potential of application in various industries, medicine and the military. In recent years, this
technique has began to be used to create a 3D food. The process for producing 3D food
involves application of a particular food product, layer on layer, thereby creating a unique
shape or pattern. In other words, with the help of a 3D printer does not create a new quality in
taste, but uses a 3D product for aesthetic purposes. Confectionery industry uses 3D printers
for finishing pies and cakes. The material is the sugar mass with the addition of selected
flavor and dye or properly prepared chocolate. Currently, 3D printer is created, which will be
able to create an easily digestible meals for the elderly and suffering from swallowing
disorders. This food will both shape and taste reminiscent of real food, in addition it will be
able to be enriched with specific nutrients. The food printers may also have potential use in
creating nutritious meals for soldiers or astronauts. The use of 3D printers will lower the cost
of producing food and nutrition at any time and place through the use of powdered
ingredients. Printing of food could also be associated with the program against hunger on the
world. Proteins extracted from insects are indicated as an alternative to proteins of animal and
vegetables. However it is not a popular way of eating, many people do not opt for grilled
cricket or silkworm caterpillars with pasta, due to cultural habits. 3D printing allows the
production of protein-rich meals at affordable and appetizing way. With each passing year,
the number of supporters of 3D printing of food and financial expenditures on the
development and improvement of existing printers are increased.

74

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

The use of yeast for the production of natural food coloring astaxanthin
Monika Wjcik 1, ukasz Sczyk 2, Marcelina Olszak 1, Izabela Podgrska 1,
Ewelina Zieliska 2, Damian Zieliski 3
1

Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,


University of Life Sciences in Lublin, Lublin, Poland
2
Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland
3
Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland

Astaxanthin belongs to the group of carotenoid pigments. Commercial use of


astaxanthin is mainly associated with fodder industry. Astaxanthin is mainly used in the
feeding of different fish species (salmon, red bream) and shrimps, providing distinctive pinkred staining of their tissues. This is especially important during the industrial production
because meat color is an indicator of the quality and affects the consumer preferences.
Scientific studies show that astaxanthin has a beneficial effect on the coloration of egg yolk,
the skin and tissue of poultry meat. In addition, the commercial attractiveness of astaxanthin
is also associated with its strong antioxidant activity. It is used as a component of creams,
lotions, anti-aging serum, whose main task is to delay the aging process of the skin. Currently,
the use of synthetic astaxanthin is prohibited therefore natural methods of obtaining it are
sought and improved. The main producer of this natural pigment are microalgae
Hematococcus pluvialis. The production process is however time-consuming and expensive.
Therefore, more and more attention is paid to Xanthophyllomyces dendrorhous yeast (Phaffia
rhodozyma anamorphic state). The main advantage of their use in the production of
astaxanthin is to reduce the cost of the process, and thus lowering the market price the final
pigment. However, despite the various experiments, it has not been created a strain capable to
synthesize astaxanthin at mikroalgm so far. The main problem is the proper selection of lowcost culture medium and necessary cell culture parameters. The use of genetic engineering
yeast mutants X. dendrorhous have been obtained having substantially higher efficiency of
astaxanthin synthesis in comparison with wild type strains. This gives hope that within a few
years, strains of yeast will be received for the cost-effective production of natural pigment
which is astaxanthin.

75

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Wpyw peryndoprylu na produkcj kwasu kynureninowego


w korze mzgowej szczura
Izabela Zakrocka, Waldemar A. Turski, Tomasz Kocki
Katedra i Zakad Farmakologii Dowiadczalnej i Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Orodkowy ukad renina-angiotensyna-aldosteron (oRAA) peni istotn rol nie tylko


w regulacji cinienia ttniczego, ale rwnie jest powizany z termoregulacj, procesami
zapamitywania, emocjami oraz patogenez drgawek i procesw neurodegeneracyjnych.
Angiotensyna II wpywa na wartoci cinienia ttniczego poprzez oddziaywanie na orodki
mzgowe wraliwe na zmiany aktywnoci ukadu glutaminianergicznego. Peryndopryl,
antagonista enzymu konwertujcego (ACE-I), znalaz zastosowanie w leczeniu nadcinienia
ttniczego i niewydolnoci minia sercowego u ludzi. Hamujc powstawanie angiotensyny II
oraz aldosteronu powoduje rozszerzenie naczy krwiononych, zmniejsza retencj pynw,
hamuje patologiczn przebudow tkanek, poprawiajc rokowanie u pacjentw z chorobami
ukadu sercowo naczyniowego. Kwas kynureninowy (KYNA) jest endogennym antagonist
receptorw glutaminergicznych typu NMDA, AMPA i kainianowych, antagonist receptorw
7-nikotynowych oraz cytozolowych sulfotransferaz. Synteza KYNA w orodkowym
ukadzie nerwowym zachodzi z prekursora L-kynureniny (L-KYN) z udziaem
aminotransferaz kynureninowych (KAT), gwnie KAT I i KAT II. Oprcz dziaania
neuroprotekcyjnego i przeciwdrgawkowego, KYNA posiada rwnie udokumentowane
dziaanie hipotensyjne. Celem wykonanych bada byo wykazanie, czy peryndopryl ma
wpyw na produkcj KYNA w korze mzgowej szczura. W skrawkach kory mzgowej
szczura peryndopryl w steniach 0,01 mM, 0,1 mM i 1 mM obniy stenie KYNA do
odpowiednio 76%, 71% i 54% (P<0,05) wartoci kontrolnej. Aktywno KAT I nie ulega
zmianie przez podanie peryndoprylu w steniu 0,01 mM i 0,1 mM, natomiast ulega
obnieniu po zastosowaniu peryndoprylu w steniu 1 mM do 80% wartoci wyjciowej.
Peryndopryl nie mia wpywu na aktywno KAT II. Wyniki bada sugeruj, e peryndopryl
moe obnia produkcj KYNA w orodkowym ukadzie nerwowym, czciowo poprzez
wpyw na aktywno KAT.
Badania zrealizowane dziki grantowi Narodowego Centrum Nauki (NCN) PRELUDIUM 4
No UMO-2012/07/N/NZ4/02088.

76

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Oddziaywanie ramiprylu na produkcj kwasu kynureninowego


w korze mzgowej szczura
Izabela Zakrocka, Waldemar A. Turski, Tomasz Kocki
Katedra i Zakad Farmakologii Dowiadczalnej i Klinicznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie,
Lublin, Polska

Ukad renina angiotensyna aldosteron naley do jednych z najwaniejszych


systemw biorcych udzia w regulacji gospodarki wodno elektrolitowej. Ramipryl poprzez
zahamowanie aktywnoci enzymu konwertujcego (ACE) zmniejsza produkcj angiotensyny
II oraz aldosteronu w tkankach obwodowych i w orodkowym ukadzie nerwowym. Dziki
efektowi naczyniorozszerzajcemu i nefroprotekcyjnemu ramipryl uywany jest do leczenia
nadcinienia ttniczego, niewydolnoci minia sercowego oraz chorb nerek, szczeglnie
w przebiegu cukrzycy. Sugeruje si, e ramipryl wykazuje dziaanie neuroprotekcyjne na
tkank mzgow poddan dziaaniu glutaminianu. Kwas kynureninowy (KYNA) jest
metabolitem tryptofanu powstaym z prekursora L-kynureniny (L-KYN) pod wpywem
aminotransferaz kynureninowych (KAT). W orodkowym ukadzie nerwowym za produkcj
KYNA odpowiadaj gwnie KAT I i KAT II. KYNA oprcz znanego dziaania ochronnego
na tkanki i dziaania przeciwdrgawkowego posiada rwnie waciwoci obniajce cinienie
ttnicze, zarwno po podaniu domzgowym jak i obwodowym. Celem wykonanych bada
byo wykazanie, czy ramipryl wpywa na produkcj KYNA w korze mzgowej szczura.
Badania wykonano korze mzgowej szczurw rasy Wistar. Wpyw ramiprylu na syntez
KYNA oceniano na skrawkach kory mzgowej i w homogenatach kory mzgowej po 2
godzinach od zastosowania leku w odpowiednim steniu. Oznaczenia stenia KYNA
wykonano za pomoc wysokosprawnej chromatografii cieczowej (HPLC) z detekcj
fluorymetryczn.
W skrawkach kory mzgowej szczura ramipryl w steniach 0,01 mM, 0,1 mM i 1
mM obniy stenie KYNA do odpowiednio 85%, 72% i 46% (P<0,001). Aktywno KAT I
w korze mzgowej szczura ulega obnieniu po podaniu ramiprylu w steniu 0,5 mM i 1 mM
do odpowiednio 80% (P<0,05) i 76% (P<0,05) wartoci wyjciowej. Po zastosowaniu
ramiprylu w steniu 0,5 mM i 1 mM aktywno KAT II spada do odpowiednio 68%
(P<0,01) i 41% (P<0,001) wartoci wyjciowej. Wyniki wiadcz, e ramipryl moe
zmniejsza produkcj KYNA w orodkowym ukadzie nerwowym poprzez wpyw na
aktywno KAT I i KAT II.
Badania zrealizowane dziki grantowi Narodowego Centrum Nauki (NCN) PRELUDIUM 4
No UMO-2012/07/N/NZ4/02088.

77

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Aktywno antyoksydacyjna ekstraktw z wybranych gatunkw


dziewisiu (Carlina sp.)
Karolina Zapaa, Marzena Furtak, Maciej Strzemski, Magdalena Wjciak-Kosior,
Ryszard Kocjan
Katedra Chemii, Zakad Chemii Analitycznej, Uniwersytet Medyczny w Lublinie, Lublin, Polska

Reaktywne formy tlenu (ROS) wpywaj destrukcyjnie na struktury komrkowe, przez


co odgrywaj znaczc rol w procesach starzenia. Przeciwutleniacze chroni przed stresem
oksydacyjnym i wspieraj naturalne mechanizmy obronne komrek. Cennym rdem
naturalnych antyoksydantw s ekstrakty rolinne i produkty pochodzenia naturalnego
zawierajce kwasy fenolowe oraz antocyjany. Celem pracy byo zbadanie aktywnoci
antyoksydacyjnej wybranych gatunkw z rodzaju Carlina. Materia do bada stanowiy licie:
dziewisiu popocholistnego (C. onopordifolia Besser) oraz obu podgatunkw dziewisiu
bezodygowego (C. acaulis L.): odmiany bezodygowej C. acaulis subsp. acaulis i odmiany
odygowej (C. acaulis subsp. caulescens). Roliny te s bylinami nalecymi do rodziny
astrowatych (Asteraceae). C. acaulis L. znajduje si pod czciow ochron, natomiast C.
onopordifolia Besser znajduje si pod ochron cis. C. acaulis wystpuje w Europie
rodkowej i Azji, w Polsce natomiast moemy j spotka w grach i na pogrzu [1; 2].
C. onopordifolia to rolina wystpujca w Europie rodkowo-Wschodniej, obecna w
poudniowo wschodniej Polsce [2]. Materia zosta zebrany 25 lipca 2014 w Ogrodzie
Botanicznym UMCS w Lublinie. Wycigi przygotowano przez ekstrakcj metanolem trzy
cykle po 15 minut. W celu analizy waciwoci antyoksydacyjnych zastosowano wasn
modyfikacj metody DPPH.
Bibliografia:
1. Strzelecka H., Kowalski J., 2000, Encyklopedia Zielarstwa i Zioolecznictwa. PWN, Warszawa,123-124.
2. Szafer W., Kulczyski S., Pawowski B., 1988, Roliny Polskie, Cze druga. PWN, Warszawa, 708.

78

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Should we eat insects?


Ewelina Zieliska 1, Damian Zieliski 2, ukasz Sczyk 1, Monika Wjcik 3,
Marcelina Olszak 3
1

Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,


Lublin, Poland
2
Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland
3
Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,
University of Life Sciences in Lublin, Lublin, Poland

Currently, one of the biggest economic problems of the world and the challenges of
food producers is to get the new and the minimization of use of existing resources protein.
According to the UN's Food and Agriculture Organisation (FAO) in 2050 earth will be
inhabited by around 9 billion people. Entomophagy is the practice of eating insects. Most
people in our culture consider insects simply to be pests. But when you consider the logic of
bugs as food, from an ecological, financial, and global perspective, they start to seem a lot
more palatable. There are a several reasons why we should eat insects.
A United Nations report found that the livestock industry is responsible for generating more
greenhouse gas emissions than transport. Insects require such fewer resources in terms of
food, water, and land space. For example, to produce 1kg of insects should be used 1 kg of
bran, 1 kg of greens and 0.5 l of water. To produce 1 kg of beef should be used even 9 kg of
feed. Moreover, insects are high in protein, vitamins and minerals. Insects are also rich in
unsaturated fatty acids. The composition of unsaturated fatty acids omega-3 and omega-6 in
mealworms (Tenebrio molitor) is comparable to the essential fatty acids present in fish fats,
and the content of proteins, vitamins and minerals is comparable to the ingredients contained
in meat and fish. Futhermore, insects are a source of bioactive compounds such as
antioxidative peptides. But how to breed insects? Lepsis is a concept terrarium that you can
use to grow grasshoppers in an urban home. The designer believes that this is a practical
solution to our food problem in the future. It can generally be concluded that insects are
a potential source for food and feed since they have a well-balanced nutrient profile, meet
amino acid requirements for humans and livestock, are high in polyunsaturated fatty acids and
generally rich in micronutrients and vitamins. In addition to their nutritional benefits, insects
need to be examined for their functional properties and their potential application as
texturizing food ingredients as well as ingredients of protein-rich meat replacing products.

79

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

The antioxidant properties of extracts obtained from edible insects


Ewelina Zieliska 1, Izabela Podgrska 2, Damian Zieliski 3, ukasz Sczyk 1,
Monika Wjcik 2, Marcelina Olszak 2
1

Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,


Lublin, Poland
2
Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,
University of Life Sciences in Lublin, Lublin, Poland
3
Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland

Entomophagy (consumption of insects) is known and practiced in many countries on


the world. The world population is continuously increasing with a growing requirement for
food. There is a need for novel protein sources as an alternative for meat production. Western
civilizations consider eating insets as an effect of starvation, thus a survival tactic for
barbarians in Africa. In Europe people dislike eating insects due to their bad connotations,
although many of us already eat insects without realising it, for example swallowing fruit fly
in juice. Insects are a source of many valuable nutrients such as complete protein, unsaturated
fatty acids, vitamins and minerals but also bioactive compounds. One of the most important
risk factors for the so-called civilization diseases is oxidative stress. It is formed by
a disturbance between the production of oxygen free radicals and the ability of the cells to
their elimination. Recently, natural antioxidant substances are becoming more popular as
a subject of research. This is mainly due to their ability to neutralize free radicals, damaging
cells of the body and lead to their early aging. The aim of this study was antiradical activity
against to ABTS and DPPH of extracts obtained from Gryllodes sigillatus, Tenebrio molitor,
Schistocerca gregaria. Insects were lyophilized and grounded. The 4 % extracts (w/v) were
digested under gastrointestinal condition. The protein content was determined according to
Bradford (1976). Scavenging activity of the hydrolysates against ABTS radical was
performed according to Re et al. (1999) and against DPPH by Brand-Williams et al. (1995).
The highest concentrate of protein in the extracts before hydrolysis process was noted in the
Tenebrio molitor 19.78 mg/g dry weight. The highest antiradical activity against to ABTS
and DPPH was characterized by Gryllodes sigillatus after hydrolysis 98.5% and 87.81%,
respectively.
In conclusion, the results of this work show that edible insects may be a good source
of unconventional source of proteins and antioxidative peptides, which can be used to
production of functionally food or diet supplements that may be beneficial to human health.

80

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Possibility of using the Phasmatodea defensive spray in modern


medicine
Damian Zieliski 1, Ewelina Zieliska 2, ukasz Sczyk 2, Monika Wjcik 3,
Tomasz Prchniak 1
1

Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,


Lublin, Poland
2 Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland
3
Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,
University of Life Sciences in Lublin, Lublin, Poland

Insects from the genus Phasmatodea are herbivores, which are part of the diet of many
animals. This implies the need for the Phasmatodea to have defense mechanisms. For the
protection against predators, these insects have evolved in the course of evolution many
morphological features, as well as have the ability to use the toxins contained in plants. Many
phasmids became similar to the surrounding plants, branches (mimetism), to thereby become
invisible to predators, and some of them conformed to other animals (mimicry) with features
repellent (eg. to the scorpions). Phasmatodea are also able to defend themselves actively using
chemical weapons. Some of them in a stressful situation can emit odorous substances, other
firing in the direction of the enemy chemical that can cause short-term blindness. One of the
chemicals secreted by Phasmatodea eg. by Graeffea crouani is nepetalactone which repels
mosquitoes and cockroaches. Chemical substances may get into the body of phasmids through
the plant, which they feed. With consumption of pandanus leaf (Panadanus tectorius) walking
stick Megacrania tsudai accumulates significant amounts of iridoids in a defense glands. It is
noteworthy that the substances secreted by these insects could have potential importance in
medicine. Discovery of the structure of these compounds improves our understanding of the
insects chemical ecology, and many naturally occurring biological chemicals also have
important applications in agriculture or human health. Dossey et al. discovered a new
monoterpene, parectadial, (4S)-(3-oxoprop-1-en-2-yl)cyclohex-1-enecarbaldehyde. This
substance was isolated from Parectatosoma mocquerysi - a rare walkingstick found in
Madagascar, and its spray causes reddening and blistering when it hits exposed skin.
Parectadial is similar in structure to perillyl alcohol and perillaldehyde, two natural products
produced in plants that have multiple activities including the ability to kill or inhibit the
growth of cancer cells. The preliminary experiments on parectadial shows that it also kill two
different human cancer cell lines.

81

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

How chameleons change their colour?


Damian Zieliski 1,Izabela Podgrska 3, Ewelina Zieliska 2, ukasz Sczyk 2,
Monika Wjcik 3
1

Department of Biological Bases of Animal Production, University of Life Sciences in Lublin,


Lublin, Poland
2
Department of Biochemistry and Food Chemistry, University of Life Sciences in Lublin,
Lublin, Poland
3
Department of Biotechnology, Human Nutrition and Science of Food Commodities,
University of Life Sciences in Lublin, Lublin, Poland

Many chameleons have the remarkable ability to exhibit complex and rapid color
changes during social interactions. Biologists have now unveiled the mechanisms that
regulate this phenomenon. They have demonstrated that the changes take place via the active
tuning of a lattice of nanocrystals present in a superficial layer of dermal cells called
iridophores. The researchers also reveal the existence of a deeper population of iridophores
with larger and less ordered crystals that reflect the infrared light. The organisation of
iridophores into two superimposed layers constitutes an evolutionary novelty and it allows the
chameleons to rapidly shift between efficient camouflage and spectacular display, while
providing passive thermal protection. Besides brown, red and yellow pigments, chameleons
and other reptiles display so-called structural colors. These colors are generated without
pigments, via a physical phenomenon of optical interference. They result from interactions
between certain wavelengths and nanoscopic structures, such as tiny crystals present in the
skin of the reptiles. These nanocrystals are arranged in layers that alternate with cytoplasm,
within cells called iridophores. The structure thus formed allows a selective reflection of
certain wavelengths, which contributes to the vivid colors of numerous reptiles. To determine
how the transition from one flashy color to another one is carried out in the panther
chameleon, the researchers worked hand in hand, combining their expertise in both quantum
physics and in evolutionary biology. They discovered that the animal changes its colors via
the active tuning of a lattice of nanocrystals. When the chameleon is calm, the latter are
organised into a dense network and reflect the blue wavelengths. In contrast, when excited, it
loosens its lattice of nanocrystals, which allows the reflection of other colors, such as yellows
or reds. This constitutes a unique example of an auto-organised intracellular optical system
controlled by the chameleon.

82

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Alfa-ketoglutaran waciwoci i rola biologiczna


Aleksandra urek, Maciej Frant, Kamila Kosido, Arkadiusz Czerwonka
Zakad Wirusologii i Immunologii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Alfa-ketoglutaran (AKG) jest zwizkiem naturalnie wystpujcym w organizmie,


powstajcym w wyniku przemian kwasw tuszczowych, pirogronianu i aminokwasw. Jest
metabolitem porednim cyklu Krebsa, suy rwnie jako donor energii i substrat
w biosyntezie aminokwasw takich jak glutaminian, glutamina i prolina. Jako prekursor
glutaminy i glutaminianu przyczynia si nie tylko do zwikszenia puli tych aminokwasw,
sucych m. in do syntezy biaek tkanki miniowej, ale take do usuwania z organizmu
toksycznego jonu amonowego, ktry jest przyczany do czsteczki AKG podczas syntezy
tych aminokwasw.
Jako metabolit poredni cyklu Krebsa, AKG wystpuje gwnie w mitochondriach,
jednak jego ladowe iloci s wykrywane rwnie we krwi krcej. Egzogenny AKG
podawany w postaci soli sodowej, ornitynowej, bd argininowej jest dobrze przyswajany
przez organizm, wchaniany w grnych partiach jelita cienkiego, a nastpnie czciowo
metabolizowany w enterocytach, moe rwnie przenika na drodze dyfuzji prostej do
fibroblastw, gdzie podlega dalszym przemianom.
AKG wpywa na szereg procesw yciowych, takich jak: biosynteza biaek tkanki
miniowej, regulacja gospodarki azotowej organizmu, ochrona komrek przed stresem
oksydacyjnym, ochrona komrek wtroby przed uszkodzeniami, czy biosynteza kolagenu
typu I, a tym samym regulacja procesu mineralizacji tkanki kostnej. Liczne badania in vivo
dowodz pozytywnego wpywu suplementacji AKG na zwikszenie gstoci mineralnej
i wytrzymaoci koci. Wykazano te wpyw alfa-ketoglutaranu na funkcjonowanie ukadu
pokarmowego przez oddziaywanie na bon luzow jelit, oraz jego udzia w procesie
gojenia si ran i hamowania degradacji biaek tkanki miniowej. Dodatkowo, dziki
obnianiu aktywnoci czynnika HIF-1 AKG bierze rwnie udzia w hamowaniu procesu
neoangiogenezy nowotworowej indukowanej zmniejszonym dostpem tlenu.
Ze wzgldu na swoj wielokierunkow aktywno, egzogenny AKG oraz jego
pochodne mog by uywane jako suplementy diety wspomagajce leczenie i profilaktyk
wielu schorze przebiegajcych z utrat masy miniowej, kostnej, czy te jako rodki
poprawiajce odywienie i gospodark biakow organizmu.

83

VI Lubelskie Sympozjum Doktorantw Nauk Farmaceutycznych


Lublin, 24 kwietnia 2015 r.

Flawonoidy zwizki chemiczne o wielokierunkowej aktywnoci


Aleksandra urek 1, Kamila Kosido 1, Katarzyna Zarosa 2, Maciej Frant 1
1

Zakad Wirusologii i Immunologii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska


Zakad Genetyki i Mikrobiologii, Uniwersytet Marii Curie-Skodowskiej, Lublin, Polska

Flawonoidy stanowi du grup zwizkw zaliczanych do metabolitw wtrnych,


powszechnie wystpujcych i syntetyzowanych we wszystkich czciach rolin, gdzie peni
wiele rnorodnych funkcji. Obejmuj one m.in. ochron przed promieniowaniem
ultrafioletowym, wychwytywanie wolnych rodnikw, udzia w allelopatii oraz reakcjach
obronnych przeciwko patogenom, a take nadawanie barwy patkom kwiatw i owocom.
Podstawowym rdem flawonoidw w diecie czowieka s warzywa i owoce. Mona
je znale rwnie w kawie, kakao, czerwonym winie, herbacie, nasionach rolin,
przyprawach, zioach, niektrych zboach, a take miodzie czy mleczku pszczelim.
Pod wzgldem waciwoci chemicznych i struktury flawonoidy zaliczane s do
polifenoli. O charakterze ich aktywnoci biologicznej decyduje przede wszystkim obecno,
a take wzajemna orientacja podstawnikw w piercieniach, stanowicych podstawowy
szkielet flawonoidw gwnie grup hydroksylowych, metylowych i glikozydowych.
Niezwyk cech flawonoidw, ktra uczynia je obiektem wielu bada, jest ich
wielokierunkowo dziaania. Posiadaj one szereg mechanizmw obrony antyoksydacyjnej
oraz
waciwoci
przeciwnowotworowe,
przeciwzapalne,
przeciwalergiczne,
przeciwmiadycowe oraz przeciwcukrzycowe. Wykazuj niezwykle korzystny wpyw na
ukad sercowo-naczyniowy, nerwowy i pokarmowy. Ich cech charakterystyczn jest rwnie
wysoka aktywno przeciwko takim patogenom jak: bakterie, grzyby oraz wirusy. Tak
ogromna rnorodno w dziaaniu sprawia, e flawonoidy s z powodzeniem
wykorzystywane w profilaktyce oraz leczeniu licznych schorze i dolegliwoci.

84

You might also like