Global Fraud Survey 2014 - Audyt Śledczy

Trudna droga do zgodnoci
Starania na rzecz etycznego wzrostu

13. wiatowe Badanie Naduy Gospodarczych
Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

Spis treci
1 Przedmowa
2
Streszczenie
Wyzwania zwizane z nowymi rodzajami ryzyka

cyberprzestpczo
Naduycia wczeniejsze ryzyko rwnie jest

wyzwaniem
10 Korupcja czy dziaania na rzecz zapewnienia

zgodnoci trac impet?
16 Stare i nowe ryzyko wymaga dynamicznej reakcji
20 Podsumowanie
22 Metodologia badania
24 Dane kontaktowe

Przedmowa
Po ponad szeciu latach od pocztku kryzysu
finansowego dziaania organw nadzoru,
majce na celu wymierzenie sprawiedliwoci,
wci dominuj wrd tytuw prasowych.
Ponadto wyroki, grzywny ikonfiskaty zyskw nie
ograniczaj si tylko do bankw iubezpieczycieli.
Powszechna presja, aby rozliczy kogo
odpowiedzialnego jest ogromna.
Amerykaska Komisja Papierw Wartociowych iGied (SEC) oraz
amerykaski Departament Sprawiedliwoci wci zajmuj wiodc pozycj
wsprawnie prowadzonych postpowaniach krajowych imidzynarodowych,
dotyczcych naduy na szerok skal, wtym wicych si ze
sprawozdaniami finansowymi iprzekupstwem. Powoana przez SEC,
dedykowana jednostka do walki zfaszowaniem sprawozda finansowych
spek giedowych (SEC Financial Reporting and Audit Task Force) zaczyna
stosowa nowatorskie narzdzia analityczne suce do weryfikacji duych
zbiorw danych firmowych (big data) pod ktem naduy oraz korzysta
zwyjtkowo duej grupy sygnalistw, by wykry problemy zwizane ze
sprawozdawczoci finansow iujawnianiem informacji na temat naduy.
Wmarcu tego roku SEC zorganizowaa wane spotkanie dotyczce
cyberzagroe dla integralnoci sprawozda finansowych. Awkontekcie
informacji ujawnionych przez Edwarda Snowdena wzeszym roku widoczna
jest zwikszajca si potrzeba ochrony danych klientw.
SEC nie jest jedynym amerykaskim organem nadzoru czy organem
cigania, ktry walczy znieprawidowociami. Departament Sprawiedliwoci
rozpocz postpowania onielegalne wykorzystanie informacji
wewntrznych (insider-trading), korzystajc zpodsuchw iinnych
technik zwykle stosowanych przeciwko przestpczoci zorganizowanej.
We wsppracy zSEC wnis liczne oskarenia onaruszenie Ustawy
ozagranicznych praktykach korupcyjnych (Foreign Corrupt Practices Act,
FCPA) przeciwko spkom iosobom fizycznym. Biuro Kontroli Aktyww
Zagranicznych amerykaskiego Departamentu Skarbu, wraz zinnymi
organami nadzoru sektora bankowego iprokuratur, oskaryo due
instytucje finansowe opranie brudnych pienidzy inaruszanie sankcji.
Nie tylko amerykaskie wadze angauj si wt walk. Regulatorzy m.in.:
wWielkiej Brytanii, Niemczech, we Woszech iFrancji s zaangaowani
wszeroko zakrojone dziaania majce na celu wymierzenie sprawiedliwoci,
wtym dotyczce nieprawidowoci wzakresie sprzeday usug finansowych,
manipulacji stop referencyjn czy przekupstwa. Komisja Europejska
ijaposkie organy nadzoru wsppracuj zwaciwymi wadzami
amerykaskimi wramach postpowa wyjaniajcych obejmujcych
kartele. Prokuratury zrnych krajw cile ze sob wsppracuj
izacieniaj wzajemne relacje. Biorc pod uwag liczb krajw
przyjmujcych coraz ostrzejsze przepisy prawne wtym Indie, Brazyli
iChiny liczba postpowa wyjaniajcych prowadzonych rwnolegle
wwielu krajach bdzie prawdopodobnie dalej rosa.
Czy kary liczone wmiliardach dolarw iwyroki przeciwko kadrze
kierowniczej najwyszego szczebla wi si zintensyfikacj dziaa
podejmowanych przez spki wcelu ograniczenia ryzyka naduy?
Regulatorzy na caym wiecie oczekuj, e ich dziaania bd miay
zdecydowany efekt odstraszajcy, ale czy przekonaj spki do
rzeczywistego zwikszenia stara majcych na celu zapewnienie etycznego
wzrostu?
Wyniki najnowszego zserii dugookresowych bada dotyczcych naduy

na wiecie, prowadzonych przez EY, pokazuj pewne niepokojce trendy.
atwe zyski iszybkie korzyci wynikajce ze zgodnoci zobowizujcymi
regulacjami zostay ju osignite. Dalszy postp ztego poziomu bdzie
prawdopodobnie trudny dla wielu spek. Faktycznie, niektre znich
mog wykazywa zmczenie wosiganiu kolejnych poziomw zgodnoci.
Rozmowy zponad 2700 przedstawicielami kadry kierowniczej z59 krajw
daj budzcy niepokj obraz izachcaj do zadawania powanych pyta.
Czy zarzdy mogyby by bardziej zaangaowane wzarzdzanie tego
rodzaju ryzykiem?
Dlaczego czonkowie kadry kierowniczej s tak powcigliwi,
jeli chodzi oudzia wszkoleniach dotyczcych przeciwdziaania
korupcji? Dlaczego nie podejmuje si szerszych dziaa, aby wspiera
powszechniejszy udzia wtakich szkoleniach na rynkach rozwijajcych
si?
Dlaczego antykorupcyjne due diligence nie stanowi standardowego
elementu zawierania transakcji?
Czy ignoruje si moliwoci wynikajce zanalizy duych zbiorw
danych (big data) wkontekcie naduy, ktra mogaby zapewni
wiksz zgodno iprzynie lepsze wyniki postpowa?
Jak faktycznie sprawny jest proces oceny ryzyka? Czy utrwalia si
mentalno na odczepnego?
Czy zespoy ds. zgodnoci ifunkcje audytu wewntrznego maj
odpowiednie zasoby?
Nasze badanie sugeruje, e moliwe jest istnienie niezmiennego lub
rezydualnego poziomu niewaciwych zachowa, ktrych nie da si
wyeliminowa. Spki, zamiast godzi si na takie zachowanie, powinny
szybciej je ujawnia i koncentrowa si na maksymalnie moliwym
ograniczaniu wpywu na dziaalno. Spki musz take uwzgldni
pojawiajce si zagroenia zewntrzne, takie jak cyberprzestpczo,
ktre mog potencjalnie spowodowa powane szkody finansowe, jak
rwnie utrat reputacji.
Niniejsze 13. wiatowe badanie naduy gospodarczych przedstawia
cenne ustalenia iinteresujce informacje, atake konkretne propozycje
dobrych praktyk wobszarze zarzdzania ryzykiem naduy ikorupcji, jak
rwnie postpowa wyjaniajcych wtym obszarze.
Mamy nadziej, e nasze badanie bdzie wspiera efektywny dialog na
temat kluczowych zagadnie zudziaem kadry kierowniczej wyszego
szczebla, zarzdw iinnych interesariuszy. Chcemy podkreli znaczenie
udziau wbadaniu ipodzikowa wszystkim respondentom za ich
zaangaowanie.
Zpowaaniem,
David Stulb
Dyrektor Globalny
Dzia Zarzdzania Ryzykiem Naduy

Streszczenie
Rzdy ispki zgodnie stwierdzaj, e naduycia
ikorupcja s niekorzystne dla biznesu
ispoeczestwa ie naley podj zdecydowane
kroki wcelu ich ograniczenia.
Ryzyko zwizane ztradycyjnymi naduyciami

nie maleje
Amerykaska Ustawa ozagranicznych praktykach korupcyjnych (Foreign

Corrupt Practices Act, FCPA) to ustawa, ktra wci jest egzekwowana
znajwikszym zaangaowaniem. Amerykaskie organy nadzoru, ktre
rozpoczy 2014 rok od naoenia kary wkwocie powyej 200 mln USD na
jedn spk, wdalszym cigu s dla innych punktem odniesienia. Zwrot
wstron agresywniejszego podejcia do egzekwowania zgodnoci zprawem
inakadania kar obserwuje si take wskali midzynarodowej. Wzeszym
roku wiele krajw, na przykad Niemcy iWochy, podjo nagonione
dziaania. Wnadchodzcych miesicach moliwe jest wniesienie oskarenia
na podstawie Ustawy antykorupcyjnej (Bribery Act) przez wadze brytyjskie.
Wprowadzono inne nowe przepisy prawne, aregulatorzy na caym wiecie
stosuj nowe narzdzia itechniki. Wgrudniu 2014 r. nowe Zintegrowane
zasady kontroli wewntrznej (Internal Control Integrated Framework),
wydane przez Komitet Organizacji Sponsorujcych Komisji Treadway
(Committee of Sponsoring Organizations of the Treadway Commission,
COSO), zastpi zasady z1992 r. Okrelaj bardziej szczegowe dziaania
przeciwko korupcji podwyszajc poziom oczekiwa wobec spek.
Podobne zaniepokojenie rad nadzorczych ikadry kierowniczej wyszego

szczebla budzi to, e stanowica mniejszo staa grupa czonkw kadry
kierowniczej wydaje si chtnie uzasadnia nieetyczne zachowanie:
Czy ocena pojawiajcego si ryzyka jest

skuteczna?
Rynki nie s statyczne. Nowe ryzyko pojawia si wsposb cigy,
akwestie, ktre regulatorzy iopinia publiczna uznaj za niewaciwe lub
nieprawidowe, podlegaj ewolucji. Na przykad na pewnych rynkach spki
s przedmiotem postpowa wyjaniajcych dotyczcych stosowanych
przez nie praktyk rekrutacyjnych (tak zwane sprawy ksitek), wwyniku
ktrych dzieci wpywowych osb zostay zatrudnione, aby nawiza
lub utrzyma relacje biznesowe. Wramach swojej roli nadzorczej rada
nadzorcza musi sprawdza, czy biznes odpowiednio identyfikuje ryzyko
braku zgodnoci iczy to ryzyko jest skutecznie zarzdzane.
Zauwaylimy, e szczeglnie jedno pojawiajce si ryzyko ryzyko
cyberprzestpczoci nie jest tak wysoko na licie priorytetw kadry
kierowniczej wyszego szczebla, jak mona byoby oczekiwa:
48% respondentw uznao, e cyberprzestpczo stanowi bardzo lub
umiarkowanie niskie ryzyko dla dziaalnoci.
Biorc pod uwag, e 48% respondentw najbardziej obawia si ryzyka
zwizanego zhakerami, aznacznie mniejsz grup niepokoj potencjalnie
groniejsze zagroenia, takie jak: zorganizowana przestpczo lub
zaawansowane trwae zagroenia, moliwe jest, e charakter zagroenia
nie jest prawidowo rozumiany.
50%
Mniej ni
uczestnikw
badania uznaje
cyberprzestpczo za
istotne ryzyko.
Nasze badanie zudziaem ponad 2700 respondentw z59 krajw

wykazuje, e ryzyko, ktre ponosz spki, nie znika. Czstotliwo naduy
iujawniane poziomy korupcji nie spadaj.
6% respondentw wtym dyrektorw najwyszego szczebla wykazuje

ch usprawiedliwienia znieksztacenia wyniku finansowego spki.
46% badanych dyrektorw finansowych uznao jedn lub wicej opcji
zlisty dziaa budzcych wtpliwoci za usprawiedliwion ten udzia jest
wyszy ni 42% podobnych odpowiedzi wrd wszystkich respondentw.
Rysunek 1: Nieetyczne zachowania nie znikaj

29%
Oferowanie rozrywki wcelu zdobycia/

utrzymania relacji biznesowych
Wrczanie upominkw wcelu zdobycia/
utrzymania relacji biznesowych
Oferowanie korzyci pieninych wcelu
zdobycia/utrzymania relacji biznesowych
Znieksztacenie wyniku finansowego
spki
Co najmniej jedno zpowyszych
14%
13%
6%
42%
P: Ktre zwymienionych poniej dziaa, oile wogle, Pastwa zdaniem mog by

uzasadnione, jeeli pomog przetrwa firmie spowolnienie gospodarcze?
Prba: Wszyscy respondenci (2719)
Wyniki badania pokazuj korelacj pomidzy rolami czonkw kadry

kierowniczej achci uzasadnienia pewnych dziaa wsytuacji istnienia
presji na realizacj celw finansowych:
Dyrektorzy finansowi s bardziej ni inni czonkowie kadry kierowniczej
skonni usprawiedliwi zmiany zaoe dotyczcych wyceny irezerw,
jeeli miaoby to zapewni realizacj celw finansowych.
Szefowie dziaw prawnych s bardziej ni inni czonkowie kadry
kierowniczej skonni usprawiedliwi antydatowanie umw, jeeli miaoby
to zapewni realizacj celw finansowych.
Czonkowie kadry kierowniczej zdziaw sprzeday imarketingu s
bardziej ni inni czonkowie kadry kierowniczej skonni do wprowadzenia
elastycznych zasad zwrotu produktw, jeli miaoby to zapewni
realizacj celw finansowych.
Czy dziaania na rzecz zapewnienia zgodnoci

trac impet?
Wyniki badania to ostrzeenie dla zarzdw, e starania na rzecz zapewnienia
zgodnoci mog traci impet. Mimo zdecydowanego egzekwowania
zgodnoci zregulacjami nasze badanie sugeruje, e wostatnich dwch latach
udzia spek, ktre maj polityk antykorupcyjn, wzrs zaledwie o1%,
astanowica mniejszo staa grupa wci musi podejmowa podstawowe
kroki wcelu opracowania skutecznego programu zapewnienia zgodnoci.
Jedna na pi firm nadal nie ma polityki antykorupcyjnej.
Mniej ni 50% respondentw wzio udzia wszkoleniu dotyczcym
przeciwdziaaniu korupcji.
Zaobserwowano obnienie poziomu zgaszania radom nadzorczym

kwestii dotyczcych zapewnienia zgodnoci.

cisy nadzr ze strony rad nadzorczych

izaangaowanie kadry kierowniczej wyszego
szczebla maj kluczowe znaczenie
Skuteczne stawienie czoa ryzyku zgodnoci wymaga cisego nadzoru ze
strony rady nadzorczej. Bardzo wane jest, aby rada nadzorcza okrelia
plan iwymagania, stale zadawaa trudne pytania iaktywnie rozliczaa kadr
kierownicz wyszego szczebla zwynikw. Kontrola na takim poziomie
zapewni wiksze zaangaowanie wyszej kadry kierowniczej ipowinna
ograniczy ryzyko nadmiernego delegowania dziaa wzakresie zgodnoci.
Sama kadra kierownicza wyszego szczebla jest wznacznym stopniu
naraona na ryzyko. Na przykad, nasze badanie wykazao, e
prawdopodobiestwo proby oapwk jest dwa razy wysze wprzypadku
dyrektorw generalnych ni pozostaych respondentw. Wzwizku ztym ich
zaangaowanie wdziaania na rzecz zgodnoci to nie tylko ochrona firmy,
ale take ochrona samych siebie.
Jednoczenie wyniki wykazuj nisze prawdopodobiestwo udziau
wszkoleniu dotyczcym przeciwdziaania korupcji przez respondentw
zgrupy dyrektorw ni ich zespow (tylko 38% wzio udzia wtakim
szkoleniu) lub udziau wocenie ryzyka korupcji (tylko 30% wzio udzia
wtakiej ocenie).
Trudno jest przekona swoj firm, e ryzyko naduy ikorupcji to powana
sprawa, jeeli kadra kierownicza wyszego szczebla sama nie robi nic ztego,
czego wymaga od swoich zespow.
Czy ryzyko jest skutecznie ograniczane?

Wyniki badania wykazuj, e czonkowie kadry kierowniczej penicy rne
role maj rne pogldy na poziom ryzyka.
27% dyrektorw ds. zgodnoci (Chief Compliance Officers, Dyrektorzy
ds. zgodnoci) wyraa opini, e praktyki korupcyjne s wich kraju
szeroko rozpowszechnione. Dla porwnania takiego samego zdania
jest 38% wszystkich respondentw. Wzwizku ztym wydaje si, e
dyrektorzy ds. zgodnoci maj na ten temat lepsze zdanie ni ich
wsppracownicy.
18% czonkw kadry kierowniczej zdziaw sprzeday imarketingu jest
przekonanych, e apwka, wcelu uzyskania zlece, to powszechna
praktyka wich brany. Dla porwnania - takiego samego zdania jest
12% wszystkich respondentw. Wydaje si, e kadra kierownicza
dziaw sprzeday imarketingu ma na ten temat gorsze zdanie ni ich
wsppracownicy.
Ponadto wyniki badania sugeruj, e dziaania wzakresie zapewnienia
zgodnoci nie zawsze skutecznie wpywaj na dane ryzyko.
Mniej ni jedna trzecia firm zawsze lub prawie zawsze prowadzi due
diligence antykorupcyjne wramach transakcji fuzji iprzej.
45% firm nie ogranicza ryzyka poprzez wprowadzenie osobnego kanau
komunikacji dla sygnalistw (whistleblowers).
Szkolenia wzakresie przeciwdziaania korupcji s mniej prawdopodobne
wpastwach, wktrych istnieje wysze zauwaalne ryzyko apwek.
Spord wszystkich respondentw najmniej prawdopodobny jest udzia
kadry kierowniczej zdziaw sprzeday imarketingu wocenach ryzyka
chocia grupa ta jest naraona na istotne ryzyko ima jego wiadomo.
45%
Wci istniej kraje, w ktrych

apwki uznaje si za zo konieczne.
Andrew Ceresney,
Dyrektor, Dzia ledczy,
Amerykaska Komisja Papierw Wartociowych i Gied
Co jest dobr praktyk?

Chcc stawi czoa istotnemu ryzyku niezgodnoci firmy musz zrozumie, e
polityka iszkolenie to zaledwie punkt wyjcia. Take organy nadzoru wskazuj,
e to za mao. Rady nadzorcze powinny wic wymaga, aby ich struktury
wykraczay poza te podstawy.
Wyniki naszego badania przez ostatnie 10 lat wykazuj, e istnieje
pewien poziom nieetycznego postpowania, ktrego firmy nie s wstanie
wyeliminowa. Zamiast tego musz stara si zminimalizowa jego wpyw.
Musz wykrywa, analizowa izapobiega dziaaniom poszczeglnych
pracownikw wswoich strukturach, ktrzy s gotowi dziaa nieetycznie.
Zaangaowanie rad nadzorczych rady nadzorcze musz stawia
odpowiednie wyzwania przed kierownictwem iwymaga aktualnych
informacji dotyczcych ryzyka naduy ikorupcji.
Big data analiza duych zbiorw danych za pomoc ledczych narzdzi
analitycznych moe zwikszy zgodno izapewni lepsze wyniki
postpowa wyjaniajcych, atake pomc zarzdom wprezentacji
przydatnych oglnych informacji dla rad nadzorczych.
Antykorupcyjne due diligence takie specjalistyczne due diligence
powinno by norm, anie wyjtkiem.
Procedury eskalacji spki powinny mie jasno okrelone procedury
eskalacji, okrelajce reakcje na doniesienia informatorw lub cyberincydenty, tak aby do minimum ograniczy ponoszone szkody.
Szkolenie spki powinny mie dopasowane do potrzeb programy szkole
wzakresie przeciwdziaania korupcji; liderzy jednostek biznesowych
powinni podlega ocenie zuwzgldnieniem poziomw uczestnictwa,
adyrektorzy powinni dawa przykad swoim dziaaniem.
Wsparcie budetowe dla funkcji audytu wewntrznego izapewnienia
zgodnoci te funkcje odgrywaj zasadnicz rol wpodnoszeniu
standardw postpowania biznesowego iochronie spki przed
problemami.
Spki, zarzdy iinni interesariusze mieliby odpowiednie wsparcie
wrealizowaniu tych priorytetw. Przy coraz wikszym nacisku na pozyskiwanie
przychodw zmniej dojrzaych rynkw, stojce przed spkami wyzwania
staj si coraz bardziej zoone. Jednoczenie regulatorzy wsppracuj na
poziomie ponadnarodowym tak cile, jak nigdy wczeniej, aby zapewni
odpowiedzialno spek iich kadry kierowniczej. Nadszed czas, aby wzmocni
zaangaowanie na rzecz etycznego wzrostu.
firm nie ma linii telefonicznej

umoliwiajcej dokonywanie
zgosze przez sygnalistw.
3

Wyzwania zwizane z nowymi rodzajami ryzyka

cyberprzestpczo
Rady nadzorcze ikadra kierownicza musz
regularnie aktualizowa swoje pogldy na
czynniki warunkujce ryzyko ponoszone przez
firmy. Nowe ryzyko wynika zdziaalnoci firmy,
ze zmian na rynkach, na ktrych prowadzi
dziaalno oraz ze zmian zagroe zewntrznych.
Jednym znajbardziej istotnych zagroe jest
cyberprzestpczo. Cyberataki to obecnie
niezaprzeczalne zagroenie dla najwikszych
spek. Wdodatku dynamicznie si zwiksza,
anasze badanie pokazuje, e firmy mog za nim
nie nada.
Prawie 50% respondentw uczestniczcych w badaniu uznaje, e
cyberprzestpczo wie si zbardzo niskim lub umiarkowanie niskim
ryzykiem dla ich firm 17% stwierdza, e stanowi ona bardzo niskie
ryzyko, azaledwie 19% bardzo wysokie ryzyko.
Zdaniem organw nadzoru irzdw sytuacja jest inna. Mary Jo White,
przewodniczca amerykaskiej Komisji Papierw Wartociowych
iGied (SEC), opisuje cyberzagroenia jako wyjtkowo powane
idugoterminowe. Minister brytyjskiego rzdu stwierdzi ostatnio1,
e okoo 93% duych organizacji wWielkiej Brytanii wostatnim roku
finansowym dowiadczyo naruszenia bezpieczestwa IT. Zgodnie
zbadaniami przeprowadzonymi przez Economist Intelligence Unit prawie
jedna trzecia wszystkich przedsibiorstw dostrzega wzrost liczby atakw
cybernetycznych wostatnim roku.
Rysunek 2: Realne irosnce ryzyko

17%
Razem
31%
12%
Usugi finansowe
Technologia, komunikacja
irozrywka
16%
20%
Sektor rzdowy ipubliczny

Ochrona zdrowia ifarmacja
Produkty konsumpcyjne/detal/hurt
Przemys wydobywczy, ropa, gaz
Przemys produkcyjny/chemiczny
Bardzo niskie
ryzyko
19%
18%
17%
16%
Umiarkowanie niskie
ryzyko
30%
21%
33%
22%
32%
22%
27%
19%
33%
28%
37%
20%
31%
18%
30%
17%
34%
30%
15%
37%
29%
31%
Umiarkowanie wysokie
ryzyko
15%
Bardzo wysokie
ryzyko
P: Jak due ryzyko stanowiaby cyberprzestpczo dla takiej firmy jak Pastwa?
Prba: Wszyscy respondenci (2719): usugi finansowe (264); technologia, komunikacja irozrywka
(184); sektor rzdowy ipubliczny (51); ochrona zdrowia ifarmacja (108); produkty konsumpcyjne/
detal/hurt (604); przemys wydobywczy, ropa, gaz (152); przemys produkcyjny/chemiczny (468)
Pominito udziay procentowe odpowiedzi nie wiem iodmowa odpowiedzi, aby zapewni lepsze
porwnanie udzielonych odpowiedzi.
49% respondentw uznaje, e cyberprzestpczo stanowi

umiarkowanie wysokie lub bardzo wysokie ryzyko dla ich firm.
Zgodnie zoczekiwaniami poziom obaw na niektrych rynkach jest
wyszy: na przykad 72% respondentw zJaponii i70% ze Stanw
Zjednoczonych uznaje ryzyko za wysokie.
Na innych rynkach wbrew oczekiwaniom wyniki s niskie:
wSingapurze, Holandii iKanadzie mniej ni 35% respondentw uznao
ryzyko za wysokie.
Dyrektorzy generalni uznaj ryzyko za mniej istotne. 50% dyrektorw
generalnych uznao ryzyko za wysokie wporwnaniu z61% dyrektorw
ds. zgodnoci.
Chcc dokadniej oceni charakter zagroenia, zapytalimy respondentw,
ktrzy stwierdzili, e ich spka dowiadczya naruszenia bezpieczestwa
IT, oto, czy takie naruszenie spowodowao strat finansow. Tylko
32%potwierdzio tak strat.
Zapytalimy take, czy firma poinformowaa onaruszeniu.
74%respondentw odpowiedziao, e wzwizku znaruszeniem nie
opublikowano adnych informacji, chocia presja na ujawnianie takich
informacji ze strony organw nadzoru jest coraz wiksza.
74%
1 Przemwienie: Francis Maude na otwarciu CERT-UK.
respondentw, ktrych firmy

dowiadczyy naruszenia
bezpieczestwa IT, stwierdzio,
e nie opublikowano informacji
onaruszeniu.

Te wyniki sugeruj, e niektrzy czonkowie kadry kierowniczej mog

by niewiadomi skali iwagi zagroenia dla swoich firm. Zaskakujce jest
take, e zaledwie jedna trzecia tych, ktrzy dowiadczyli naruszenia,
odpowiedziaa, e spowodowao ono strat finansow. Taka odpowied
moe rwnie odzwierciedla brak wiedzy oryzyku ijego wpywie.
Wyniki naszego badania sugeruj take, e firmy niechtnie przyjmuj
do wiadomoci rdo takich zagroe. Wdalszym cigu najwiksze
obawy respondentw budz hakerzy, aryzyko zwizane zsyndykatami
przestpczoci zorganizowanej, jak rwnie nieustannymi,
wyrafinowanymi atakami hakerskimi jest zaniane. Okrelenie skutecznej
reakcji jest trudniejsze bez odpowiedniego zrozumienia potencjalnych
rde atakw.
Rysunek 3: Zagroenia wewntrzne izewntrzne

Inne kraje
Przestpczo zorganizowana
Cyberryzyko przejawia si wobszarach wykraczajcych poza zakres

dziaania dyrektora ds. bezpieczestwa informacji. Oddziauje ono na
pracownikw, systemy biznesowe iinterakcje pomidzy organizacj ajej
zainteresowanymi stronami, wtym organami nadzoru.
Wzwizku ztym zarzdzanie ryzykiem wymaga zaangaowania rnych
czonkw kadry kierowniczej, wtym dyrektora generalnego, finansowego,
ds. informacji, ds. technologii oraz dyrektora prawnego. Wprzypadku
skutecznego ataku znaczenie roli dyrektora prawnego szybko ronie, ze
wzgldu na kluczowe znaczenie zarzdzania komunikatami dla wadz oraz
treci iterminami wszelkich ujawnie. Wyniki badania pokazuj rwnie,
e czonkowie kadry kierowniczej chc, aby zarzdy regularnie omawiay
cyberryzyko2.
6%
60%
25%
Pracownicy lub wykonawcy
33%
Konkurenci
34%
Hakerzy lub haktywici
Kto jest wacicielem ryzyka?
respondentw stwierdzio, e
cyberprzestpczo powinna
by regularnie omawiana przez
zarzdy firm.
48%
P: Biorc pod uwag wymienione rda cyberprzestpczoci, ktre (jedno lub dwa)
zwymienionych, oile wogle, budzi Pastwa najwiksze obawy?
Odpowiedzi adne zpowyszych inie wiem zostay pominite wcelu lepszego porwnania
otrzymanych odpowiedzi.
Wykrywanie idiagnozowanie zagroenia

Cyberataki testuj systemy obrony poszukujc ich saboci.
Skuteczna obrona wymaga nadzorowania caoci platformy
informatycznej spki zwykorzystaniem testw diagnostycznych.
Testy te powinny obejmowa cao sieci, systemw, logw izdarze,
atake poszukiwa dowodw czterech elementw cyberataku:
Obserwujemy szybk ewolucj

zachowa i schematw dziaa
przestpczych z wykorzystaniem
rozwoju technologii oraz istniejcych
kruczkw prawnych.
Cecilia Malmstrm,
Komisarz do spraw wewntrznych w Komisji Europejskiej
1. Wejcia wcelu zidentyfikowania istnienia zoliwego

oprogramowania, ktre zapewnia atakujcemu cyfrowy
przyczek.
2. Ruchw bocznych szukania dowodw zasigu ataku wrnych
czciach sieci.
3. Zbioru identyfikacji niestandardowego dziaania lub narzdzi
wrd kont irde danych, ktre wskazuj na nieupowanione
pozyskiwanie informacji.
4. Kradziey danych identyfikacji stara atakujcego majcych na
celu usunicie danych.
2 Wicej informacji ocyberprzestpczoci przedstawiono wdokumencie Under cyber

attack: EYs Global Information Security Survey 2013.

Naduycia wczeniejsze ryzyko rwnie jest

wyzwaniem
Wicej ni 1 na 10 czonkw kadry kierowniczej
uczestniczcych wbadaniu zgosio, e wostatnich
dwch latach ich spka odnotowaa istotne
naduycie. Wrzeczywistoci poziom naduy
zgaszany przez respondentw wostatnich szeciu
latach nie uleg powanej zmianie: w2008 r.
wynosi 13%, aw2014 r. 12%.
Na poziomie krajowym wyniki s podzielone rwno pomidzy kraje

zgaszajce wzrost liczby naduy akraje zgaszajce spadek od ostatniego
badania.
Znaczny wzrost odnotowao dziesi krajw, wtym Stany Zjednoczone
(16% w2014 r. wporwnaniu z8% w2012 r.), Chiny (8% wzrost z4%),
Japonia (10% wzrost z6%) oraz Rosja (16% wzrost z10%).
Wszeciu krajach ponad 25% respondentw stwierdzio wystpienie
istotnego naduycia wostatnich dwch latach. Naleay do nich Egipt
(najwyszy poziom 44%), ale rwnie Niemcy iNorwegia (26%).
Respondenci zgaszali take indywidualne dowiadczenia zwizane
zryzykiem naduy. Na przykad 17% respondentw poproszono
oantydatowanie umowy lub wstawienie odroczonej daty wumowie.
Rysunek 4: Naduycia wyzwanie dla wszystkich gospodarek

Stany
Zjednoczone
PKB per capita (USD)
51 749
Niemcy
Norwegia
42 597
99 636
Pozycja w rankingu Banku

wiatowego pod wzgldem
atwoci prowadzenia dziaalnoci
gospodarczej (2013 r.)

#4
#21
#9
16%
26%
26%

Poziom
naduy
Poziom
naduy
Rosja
Poziom
naduy
14 037

#92
16%
Poziom
naduy
Arabia
Saudyjska
Argentyna
11 573
25 136


#126
#26
2%
Poziom
naduy
Razem
12%
Poziom
naduy
4%
Nigeria
Egipt
Australia
2 722
3 256
67 442



30%
44%
13%
#147
Poziom
naduy
#128
Poziom
naduy
Poziom
naduy
#11
Poziom
naduy
P: Czy w ostatnich dwch latach Pastwa firma odnotowaa istotne naduycie?

Wartoci PKB per capita to PKB per capita za 2012 r. (w USD) na podstawie wskanikw rozwoju na wiecie Banku wiatowego (World Bank World Development Indicators) wedug stanu na dzie 6 maja
2014r.

Oczywiste jest, e wrodowisku charakteryzujcym si coraz wiksz

kontrol, naduycia na dowolnym poziomie firmy wymagaj podjcia
odpowiednich dziaa. Wyniki naszego badania pokazuj jednak, e
czonkowie kadry kierowniczej na najwyszych szczeblach s tak samo
skonni do usprawiedliwiania wtpliwych lub nieetycznych czynw, jak ich
koledzy na niszych szczeblach. Biorc pod uwag moliwo obchodzenia
przez nich mechanizmw kontroli wewntrznej powinno to budzi powane
obawy.
Wicej ni 1 na 10 czonkw kadry

kierowniczej uczestniczcych wbadaniu
zgosio, e wostatnich dwch latach ich
spka odnotowaa istotne naduycie.
Rysunek 5: Prowadzc wzym kierunku ch zafaszowania

wynikw finansowych
6%
Razem
11%
Dyrektor generalny
Zwikszona kontrola
Po pogorszeniu koniunktury finansowej konsumenci iinwestorzy stali
si bardziej wiadomi imaj coraz mniejsz tolerancj dla dziaa
korporacyjnych uznawanych za nieetyczne. Std naley si spodziewa, e
regulatorzy rozszerz swj zakres odpowiedzialnoci ibd egzekwowa
waciwe postpowanie korporacyjne. Wszystko wskazuje na to, e
bd weryfikowane dziaania firm, ktre uznaje si za niekorzystne dla
konsumentw lub ich efektywna dziaalno na rynkach finansowych.
Ostatnie przykady obejmuj du liczb przegldw dotyczcych
nieprawidowej sprzeday wsektorze usug finansowych.
Ponadto naley si spodziewa, e regulatorzy bd bardziej skupieni
na naduyciach dotyczcych sprawozda finansowych. Ryzyko takiego
zachowania ronie, poniewa firmy staraj si spenia pojawiajce si
znowu oczekiwania rynkw dotyczce rozwoju. Wraz zutworzeniem
specjalnej jednostki do walki zfaszowaniem sprawozda finansowych
spek giedowych (Financial Reporting and Audit Task Force) wStanach
Zjednoczonych wnajbliszej przyszoci naley oczekiwa intensyfikacji
dziaa majcych na celu egzekwowanie zgodnoci.
Take rzdy na wielu rynkach wprowadzaj nowe narzdzia dla regulatorw,
takie jak: umowy ozawieszeniu postpowania, narzdzia analityczne
suce do badania danych wkontekcie naduy oraz agresywne
techniki ledcze. Na przykad wnagonionym procesie dotyczcym
nielegalnego wykorzystania informacji wewntrznych, prowadzonym przez
amerykaskiego Prokuratora Generalnego dla Dystryktu Poudniowego
Nowego Jorku, by wykorzystywany podsuch, aSEC pokazaa swoje nowe
moliwoci wzakresie ledczej analizy danych.
Dyrektor finansowy iinni

dyrektorzy dziau finansw
7%
3%
Dyrektor prawny
Dyrektor ds. zgodnoci
1%
P: Ktre zwymienionych poniej dziaa, oile wogle, Pastwa zdaniem mog

by uzasadnione, jeeli pomog przetrwa firmie spowolnienie gospodarcze?
Znieksztacenie wyniku finansowego spki
Prba: Wszyscy respondenci (2719): dyrektorzy generalni (155), dyrektorzy finansowi iinni
dyrektorzy dziau finansw (1384), dyrektorzy prawni (181), dyrektorzy ds. zgodnoci (95)
6% respondentw odpowiedziao, e znieksztacenie wyniku finansowego

jest uzasadnione, jeeli ma pomc przetrwa spowolnienie gospodarcze.
To wicej ni dwa lata temu wtedy tak odpowied dao 5% badanych.
Przyczyn wzrostu s respondenci zkrajw rozwijajcych si, wiksza
liczba respondentw stwierdzia, e mogaby uzasadni takie dziaania:
wSingapurze 28% uznao, e znieksztacenie wyniku jest uzasadnione,
wIndiach 24%, awAfryce Poudniowej 10%.
Generalnie respondenci bdcy czonkami kierownictwa wysokiego szczebla
s tak samo skonni do uzasadnienia znieksztacenia wyniku finansowego,
ale szczegln skonno do uzasadnienia takiego dziaania, wysz ni inni
pracownicy, wykazuj dyrektorzy generalni (11%).
Wzwizku ztym wyniki badania pokazuj, e kadra kierownicza wyszego
szczebla musi by uwzgldniona wprogramach zapewnienia zgodnoci.
Ryzyko wynikajce znieetycznego postpowania tych pracownikw moe
potencjalnie spowodowa najpowaniejsze szkody.
Wdalszym cigu zacienia si wsppraca midzynarodowa pomidzy

organami nadzoru. Poza egzekwowaniem przeciwdziaania korupcji
przykadem jest take prowadzone wwielu krajach postpowanie
wyjaniajce dotyczce manipulacji stop LIBOR. Wedug urzdnikw
prowadzcych te sprawy, zakres postpowania dotyczcego domniemanej
manipulacji walutowymi stopami referencyjnymi bdzie jeszcze szerszy.

Rysunek 6: Naginanie zasad, czy amanie prawa?
Bardziej elastyczne zasady zwrotu

wyrobw
Zmiana zaoe dla wycen lub
rezerw
Przeduenie miesicznego okresu
sprawozdawczego
Antydatowanie umowy
adna z powyszych odpowiedzi
Przynajmniej jedna z wymienionych
powyej odpowiedzi
33%
14%
11%
8%
50%
47%
% respondentw wyraajcych zgod

Dyrektor
finansowy
Szef audytu
wewntrznego
Dyrektor ds.
zgodnoci
Dyrektor
prawny
Szef marketingu/
sprzeday
31
25
27
31
44
17
12
11
13
15
11
10
10
15
10
12
51
61
56
48
41
48
39
36
45
54
P: Biorc pod uwag czst presj na realizacj celw finansowych, ktre z wymienionych dziaa, jeeli w ogle, Pastwa zdaniem s uzasadnione jeli prowadz do realizacji tych
celw?
Prba: Wszyscy respondenci (2719): dyrektorzy finansowi (752), szefowie audytu wewntrznego (238), dyrektorzy ds. zgodnoci (95), dyrektorzy prawni (181), szefowie dziau marketingu/sprzeday (108)
Odpowiedzi nie wiem i odmowa odpowiedzi zostay pominite w celu lepszego porwnania otrzymanych odpowiedzi.
Ch respondentw do uzasadnienia okrelonych dziaa pod presj

finansow okazuje si winteresujcy sposb wiza zich rol.
Dyrektorzy finansowi s bardziej ni inni czonkowie kadry kierowniczej
skonni do uzasadnienia zmian zaoe dotyczcych wyceny irezerw
(17% wporwnaniu z14% wrd wszystkich respondentw).
Respondenci dyrektorzy prawni s bardziej ni inni czonkowie
kadry kierowniczej skonni do uzasadnienia antydatowania umw, aby
zrealizowa cele finansowe (12% wporwnaniu z8% dla wszystkich
respondentw).
Respondenci zdziaw sprzeday imarketingu s najbardziej skonni
do uzasadnienia wprowadzenia elastycznych zasad zwrotu, wcelu
realizacji celw finansowych (44% wporwnaniu z33% wrd
wszystkich respondentw).
Te ustalenia sugeruj potencjalne obszary ryzyka, ktre wymagaj
szczeglnej uwagi, poniewa dotycz kwestii, ktre s mniej obiektywne
iotwieraj moliwo dla bardziej subiektywnej oceny.
17%
dyrektorw finansowych
mogoby pod presj finansow
uzasadni zmiany zaoe
dotyczcych wycen irezerw.
44%
czonkw kadry kierowniczej

zdziaw sprzeday
imarketingu mogoby uzasadni
wprowadzenie bardziej
elastycznych zasad zwrotu
produktw, aby zrealizowa cele
finansowe.
Dobre postpowanie rynku zaley od

dobrego zachowania, anie od zasad
iprzepisw.
Carlson Tong, Przewodniczcy,
Komisja Papierw Wartociowych iKontraktw typu Futures,
Hongkong

Zastosowanie ledczej analizy danych pod ktem naduy w celu

dalszego ograniczenia ryzyka
Wyniki badania przez ostatnie 10 lat wykazuj, e moliwe jest istnienie
staego poziomu naduy, ktrego firmy nie s wstanie wyeliminowa.
Zamiast tego powinny wprowadzi odpowiednie procesy itechnologie,
aby mie moliwo wykrywania czynnikw wskazujcych na naduycia,
atake wyjaniania incydentw izapobiegania im.
Wraz zrozwojem firmy zwiksza si zakres, szybko powstawania
irnorodno danych, ktre firmy powinny analizowa. Zastosowanie
ledczej analizy danych (Forensic Data Analytics, FDA) pozwala
maksymalizowa potencja wasnych informacji pod ktem identyfikacji

wskanikw naduy iwspierania postpowa wyjaniajcych. FDA
moe zapewni firmom moliwo monitorowania, by identyfikowa
budzce wtpliwoci dziaania itransakcje. Testy mog by
skoncentrowane na danych dotyczcych zobowiza, dostawcw,
wydatkw itransakcji zwizanych zrozrywk, pac, wydatkw
inwestycyjnych, jak rwnie danych ze rde zewntrznych, takich jak
dane zmediw spoecznych.
Zastosowanie FDA wswojej firmie

Zastosowanie FDA wfirmie moe wymaga znacznej inwestycji
zarwno czasu ipienidzy. Nasze ostatnie badanie FDA Big risks
require big data thinking ujawnio nastpujce czynniki
sukcesu:
Pocztkowo naley skupi

si na atwych celach
wane jest, aby szybko
uzyska wymierne wyniki.
Zastosowanie wcaej firmie

wymaga czasu nie mona
oczekiwa, e stanie si to
zdnia na dzie.
Pi
czynnikw
sukcesu
Interpretacja wynikw
wymaga zaangaowania
przeszkolonych ekspertw
naley zainwestowa
wrozwj zespou majcego
umiejtnoci wymagane do
realizacji stara FDA wdugim
okresie.
Naley wykracza poza

analiz opisow, opart na
zasadach trzeba stosowa
dane ustrukturyzowane
inie ustrukturyzowane,
narzdzia do analizy tekstu
oraz narzdzia do analizy
statystycznej.
Trzeba dzieli si
informacjami, aby uzyska
szerokie wsparcie biznesowe
naley zaangaowa
multidyscyplinarny zesp
zoony zuytkownikw
biznesowych ispecjalistw
poszczeglnych funkcji.

Korupcja czy dziaania na rzecz zapewnienia

zgodnoci trac impet?
Zapobieganie korupcji stanowi wany element
dziaa rzdw na caym wiecie.
wiadome antykorupcyjnych przepisw prawnych obowizujcych wkadej

jurysdykcji, wktrej prowadz dziaalno.
Amerykaska Ustawa ozagranicznych praktykach korupcyjnych (Foreign

Corrupt Practices Act, FCPA) zabraniajca firmom przekupywania
zagranicznych urzdnikw ipolitykw, to antykorupcyjny przepis prawny,
ktry wci jest egzekwowany znajwikszym zaangaowaniem na wiecie,
zwiodc pozycj amerykaskiego Departamentu Stanu oraz Komisji
Papierw Wartociowych iGied. Chocia w2013 r. liczba spraw wszcztych
na podstawie FCPA obniya si, nie naley tego spadku interpretowa jako
zmniejszenie wagi, ktr amerykaskie organy nadzoru powicaj korupcji.
Wadze amerykaskie zyskay powszechny rozgos na pocztku tego roku
nakadajc kar powyej 200 mln USD wjednej zprowadzonych spraw.
WIndiach nowy projekt Ustawy oLokpal iLokayuktas okreli now rol

rzecznika, ktry ma zajmowa si podejrzeniami korupcji. Brazylijska
Clean Company Law zabrania spkom iosobom fizycznym angaowania
si wkorupcj ipodejmowania prb przekupienia zagranicznych oraz
krajowych funkcjonariuszy publicznych.
Wzeszym roku podejmowano istotne dziaania antykorupcyjne take poza

Stanami Zjednoczonymi, na przykad wNiemczech, Holandii, Chinach,
Meksyku oraz we Woszech iFrancji. Stany Zjednoczone przestay by
wyjtkiem na wiecie, jeli chodzi ozapobieganie korupcji, aw2013
roku widoczny by midzynarodowy zwrot wstron agresywnego
egzekwowania zgodnoci zobowizujcym prawem inakadania kar.
Spki globalne poddawane s kontroli zkadej strony imusz by
Wostatnich dwch latach nowe przepisy wprowadzono na wielu duych

rynkach, wtym wBrazylii iwIndiach, atake na mniejszych rynkach, takich
jak np. Zjednoczone Emiraty Arabskie.
Jednym znajwyszych priorytetw rzdu wChinach stao si

wyeliminowanie korupcji wrd urzdnikw. Nakadane s surowe kary
na urzdnikw najwyszych szczebli. Dziaania wcelu wyegzekwowania
zgodnoci zprawem wpyny take na wielonarodowe firmy dziaajce
wChinach, zwaszcza tak kluczowych sektorach jak: sektor farmaceutyczny,
usugi finansowe inieruchomoci.
Wtym kontekcie zaskakujce s niektre ustalenia wynikajce znaszego
badania, dotyczce podejcia do korupcji oraz sposobu reagowania na
korupcj przez spki.
Rysunek 7: Ewolucja podejcia do egzekwowania zgodnoci z regulacjami
Kanada
Kanada zmienia swoje
regulacje antykorupcyjne,
wprowadzajc elementy
bardziej zgodne z FCPA
i brytyjsk Ustaw
antykorupcyjn.
Wielka
Brytania
Od lutego 2014 r.
prokuratorzy mog korzysta
z umw o zawieszeniu
postpowania.
Norwegia
W 2014 r. norweskie organy
nadzoru naoyy najwysz
w kraju kar na spk za
apwki zapacone w Libii,
Indiach i Rosji.
Meksyk
Austria
Meksykaskie prawo
o przeciwdziaaniu praniu
pienidzy weszo w ycie w
2013 r., a zmiany przepisw
o konkurencji spowodoway
utworzenie dwch niezalenych
agencji egzekwujcych
zgodno
z regulacjami.
Austria wprowadzia nowe

regulacje antykorupcyjne
i zmienia przepisy prawne
dotyczce konkurencji.
Kolumbia
Hongkong
Kolumbia podpisaa
Konwencj OECD
ozwalczaniu korupcji wrd
zagranicznych funkcjonariuszy
publicznych przy zawieraniu
midzynarodowych
transakcji handlowych.
Brazylia
Brazylia wprowadzia nowe
przepisy antykorupcyjne,
zapewniajc ich zgodno ze
zobowizaniami OECD i ONZ.
10
Organ nadzoru nad

papierami wartociowymi
wHongkongu wyznaczy grup
zadaniow do wykrywania
naduy popenianych przez
spki notowane na giedzie,
aponadto utworzono
now Komisj ds.
Konkurencji.
Francja
W ramach szerszej
reformy dotyczcej
przestpstw finansowych
Francja utworzya Centralne
Biuro ds. Przeciwdziaania
Korupcji, Przestpstwom
Finansowym
i Fiskalnym.
Indie
W 2013 r. w ycie wesza
nowa indyjska Ustawa
oSpkach, a take podpisano
now ustaw antykorupcyjn.

Umowy o zawieszeniu postpowania czy zostan przyjte gdzie

jeszcze?
Umowy ozawieszeniu postpowania (deferred prosecution
agreement, DPA) to dobrowolne ipubliczne umowy pomidzy firmami
aprokuratorami, zgodnie zktrymi ukaranie firmy za domniemane
przestpstwo jest odroczone wzamian za spenienie przez firm
warunkw umowy. Jeeli warunki zostan spenione, oskarenia
zostan oddalone, ale wrazie naruszenia warunkw, postpowanie
prokuratorskie moe by wznowione.
DPA s stosowane wStanach Zjednoczonych od duszego czasu,
szczeglnie wodniesieniu do naduy, apwek iinnych przestpstw,
aobecnie s wdraane winnych krajach. Umowy zapewniaj
prokuratorom moliwo:
nakadania kar ikonfiskowania zyskw osignitych zprzestpstw;
wymagania wypaty odszkodowania poszkodowanym;
zapewnienia wsppracy firmy podczas postpowania
wyjaniajcego;
dania usprawnie wprogramach zapewnienia zgodnoci;
wyznaczenia osb odpowiedzialnych za monitorowanie zgodnoci
zregulacjami.
Wniektrych przypadkach akt oskarenia mgby spowodowa
zakoczenie dziaalnoci przez spk, co spowodowaoby znaczne
szkody. Wtedy lepszym rozwizaniem dla firmy iprokuratora moe by
DPA, poniewa pozwala unikn szkody osb fizycznych ipodmiotw
niezaangaowanych wdziaania budzce podejrzenia.
Zastosowanie DPA jest krytykowane. Jedna zwtpliwoci dotyczy tego,
e firmy nie musz odrzuca lub przyznawa si do stawianych im
zarzutw oraz e zaistniae okolicznoci nie s dokadnie okrelone.
Ze swojej strony Komisja Papierw Wartociowych iGied (SEC)

podejmuje dziaania, aby ograniczy krytyk. Wprzypadkach uznanych
za waciwe SEC zobowizuje pozwanych do przyznania si do
naruszenia federalnych przepisw prawnych dotyczcych papierw
wartociowych przed zawarciem ugody.
Model DPA wprowadzany wWielkiej Brytanii rwnie bdzie
uwzgldnia t kwesti poprzez zapewnienie, e DPA zawiera opis
faktw dotyczcych domniemanego przestpstwa, ktry moe zawiera
przyznanie si do winy pozwanego.
Brytyjska DPA bdzie si jednak rni od modelu amerykaskiego.
Na przykad prokurator bdzie potrzebowa zgody sdw przed
uzgodnieniem warunkw zpozwanym. Rozprawy, wtym uzasadnienie
DPA, bd niejawne. Ostateczna DPA bdzie musiaa by zatwierdzona
przez Sd Koronny ichocia wniosek moe by niejawny, wszelkie
zatwierdzenia bd musiay by przedstawione podczas jawnego
posiedzenia sdu.
Take wadze kanadyjskie maj wswoim zestawie narzdzi pewn
wersj DPA (Sdowe polecenie ustanowienia nadzoru zastosowano
ostatnio wprzeomowej sprawie dotyczcej przekupstwa w2011 r.),
amodel DPA jest atrakcyjny dla prokuratorw. Zapewnia im szybsze,
tasze iobarczone niszym ryzykiem podejcie do przestpstw
gospodarczych popenianych przez firmy.
Regulatorzy zrnych krajw bd bez wtpienia monitorowa
wdraanie DPA wWielkiej Brytanii. Jeeli DPA oka si udane
ikorzystne, moliwe jest, e wnastpnych latach wdro je inne kraje
wszczeglnoci te, wktrych ramy prawne sprzyjaj DPA.
Wmiar wprowadzania procesu przez wiksz grup krajw, firmy
bdce przedmiotem postpowa mog zauway, e prokuratury
dziaaj szybciej. Dziki temu firmy szybciej zdobd wiksz jasno co
do swojej sytuacji, ale jednoczenie takie rozwizania mog by dla nich
boleniejsze.
DPA nie zastpi postpowa

wyjaniajcych ani wyrokw, ale
bd dodatkow broni warsenale
prokuratury, zapewniajc wiksz
elastyczno wposzukiwaniu
alternatywnego wyniku
wodpowiednich sprawach.
Oliver Heald QC MP,
Prokurator Generalny, Wielka Brytania
11

Czonkowie kadry kierowniczej s naraeni na

ryzyko
Wedug naszych respondentw od ostatniego badania nie zauwaono
spadku postrzeganego poziomu korupcji.
W40% krajw objtych badaniem ponad poowa respondentw
stwierdzia, e korupcja jest rozpowszechniona.
WEgipcie, Kenii iNigerii udzia osb, ktrych zdaniem korupcja jest
rozpowszechniona przekracza 80%.
Czonkowie kadry kierowniczej powinni spodziewa si, e bd

bezporednio naraeni na takie ryzyko korupcji:
10% respondentw zgrupy dyrektorw zostao poproszonych
owrczenie apwki wsytuacji biznesowej.
Respondenci dyrektorzy generalni stwierdzili, e
prawdopodobiestwo poproszenia ich owrczenie apwki jest wysze
ni wprzypadku czonkw kadry kierowniczej wyszego szczebla, przy
czym wicej ni jeden na piciu dyrektorw generalnych powiedzia, e
poproszono go oto wprzeszoci.
Podobnie jak wostatnim badaniu, respondenci nadal s przekonani, e

korupcja jest mniej prawdopodobna wich brany lub sektorze (13%) ni
wich kraju (39%).
Rysunek 9: Kontrola irwnowaga
Rysunek 8: Korupcja bez zmian
Razem
Czy kiedykolwiek poproszono Pastwa owrczenie apwki wsytuacji biznesowej?
92%
7%
79%
21%
Razem 2014 r.
52%
39%
Dyrektorzy generalni
Razem 2012 r.
52%
38%
Szefowie marketingu/ sprzeday
89%
8%
7%
Rynki rozwinite 2014 r.
75%
19%
Dyrektorzy finansowi
92%
Rynki rozwinite 2012 r.
72%
19%
Dyrektorzy ds. zgodnoci
94%
Rynki rozwijajce si 2014 r.
34%
54%
Rynki rozwijajce si 2012 r
33%
56%
% odpowiedzi nie dotyczy
% odpowiedzi dotyczy
P: Prosz powiedzie, czy Pastwa zdaniem ponisze stwierdzenie dotyczy Pastwa

kraju lub brany bd wybra odpowied nie wiem. Praktyki korupcyjne s
rozpowszechnione wbiznesie wtym kraju.
Prba: Wszyscy respondenci 2014 r. (2028); wszyscy respondenci 2012 r. (1808); rynki
rozwinite 2014 r. (869); rynki rozwinite 2012 r. (877); rynki rozwijajce si 2014 r. (1159);
rynki rozwijajce si 2012 r. (931)
Odpowiedzi nie wiem zostay pominite wcelu lepszego porwnania otrzymanych odpowiedzi.
Nie
4%
Tak
Czy kiedykolwiek poproszono Pastwa o wpat na cele dobroczynne (przy czym bya
to proba klienta)?
78%
Razem
Nie
20%
61%
68%
77%
39%
31%
22%
11%
86%
Tak
Czy kiedykolwiek poproszono Pastwa o antydatowanie umowy lub podpisanie umowy

z dat przysz?
81%
Razem
71%
17%
28%
78%
20%
80%
19%
80%
18%
Nie
Tak
P: Czy kiedykolwiek poproszono Pastwa opodjcie dowolnego zwymienionych

poniej dziaa?
Zapacenie apwki wsytuacji biznesowej?
Dokonanie wpaty na cele dobroczynne (przy czym bya to proba klienta)?
Antydatowanie umowy lub wstawienie daty przyszej wumowie?
Prba: Wszyscy respondenci (2719): dyrektorzy generalni (155), dyrektorzy finansowi (752),
dyrektorzy ds. zgodnoci (95), szefowie marketingu/sprzeday (108).
Odpowiedzi nie wiem iodmowa odpowiedzi zostay pominite wcelu lepszego porwnania
12

Nasze badanie uwypukla rwnie ryzyko korupcji zwizane zprobami

owpaty na cele dobroczynne. Prawie 20% wszystkich respondentw i39%
dyrektorw generalnych zostao poproszonych przez klienta owpat na
cele dobroczynne. Podczas, gdy takie proby czsto s skadane wdobrej
intencji, mog wiza si zryzykiem korupcji. Spki iosoby fizyczne
powinny zwraca uwag na ryzyko, e wpata na cele dobroczynne moe
by wykorzystana do uzyskania wpywu poprzez porednie przekazanie
wartoci zainteresowanej stronie. Wsplne wytyczne dotyczce Ustawy
ozagranicznych praktykach korupcyjnych (FCPA) z2012 r. wydane
przez amerykaski Departament Sprawiedliwoci iKomisj Papierw
Wartociowych iGied stwierdzaj, e spki nie mog wykorzystywa
wpat na cele dobroczynne jako pretekstu do przekazywania apwek
funkcjonariuszom publicznym3.
... is gotowi dziaa nieetycznie, aby nawiza

lub podtrzyma relacje biznesowe
Czonkowie kadry kierowniczej s nie tylko naraeni na ryzyko, ale, co
pokazuje nasze badanie, s skonni generowa takie ryzyko. Wodpowiedzi
na prob owskazanie, ktre zlisty potencjalnie nieetycznych dziaa s ich
zdaniem uzasadnione, aby zrealizowa cele finansowe, ponad jedna trzecia
wskazaa przynajmniej jedn odpowied jako moliw do przyjcia.
Rysunek 10: Prowadzc wzym kierunku ch dziaania

wnieetyczny sposb
29%
Oferowanie rozrywki wcelu

zdobycia/utrzymania relacji
biznesowych
35%
Wrczanie upominkw wcelu

zdobycia/utrzymania relacji
biznesowych
14%
Oferowanie korzyci pieninych

wcelu zdobycia/utrzymania
relacji biznesowych
13%
Przynajmniej jedna
zwymienionych powyej
odpowiedzi
Razem
Oferowanie rozrywki i wrczanie osobistych upominkw to dziaania, ktre

czonkowie kadry kierowniczej z grupy dyrektorw chtniej ni pozostali
czonkowie kadry kierowniczej, usprawiedliwi, jeli miayby pomc firmie
przetrwa. 18% respondentw z grupy dyrektorw uwaa, e wrczanie
osobistych upominkw moe by uzasadnione. Dla porwnania tego
samego zdania jest 14% wszystkich respondentw.
Dobre poczenie egzekwowania

zgodnoci zprzepisami dotyczcymi
papierw wartociowych przez organy
cigania iorgany nadzoru jest nie
tylko waciwe, ale take kluczowe
wkontekcie powstrzymywania osb
dopuszczajcych si narusze tych
przepisw, karania niewaciwego
postpowania iochrony inwestorw.
Mary Jo White, Przewodniczca,
Amerykaska Komisja Papierw Wartociowych iGied
18%
13%
38%
44%
Grupa dyrektorw
P: Ktre z wymienionych poniej dziaa, o ile w ogle, mog by Pastwa zdaniem

uzasadnione, jeeli pomog przetrwa firmie spowolnienie gospodarcze?
Prba: Wszyscy respondenci (2719); grupa dyrektorw (941)
3 AResource Guide to the US Foreign Corrupt Practices Act, Dzia Karny

Departamentu Sprawiedliwoci iDzia ledczy SEC, 2012 r.
13

Czy dziaania na rzecz zapewnienia zgodnoci

zregulacjami trac impet?
Bez wtpienia wikszo firm wdroya liczne elementy skadowe
efektywnego programu zapewnienia zgodnoci.
Ponad 80% respondentw stwierdzio, e ich spki maj polityki
antykorupcyjne ikodeksy postpowania.
Wzdecydowanej wikszoci przypadkw uznawano, e kadra
kierownicza wyszego szczebla zdecydowanie potwierdzia swoje
zaangaowanie na rzecz tego rodzaju polityk.
Ponad 70% stwierdzio, e za naruszenie tych polityk obowizuj jasno
okrelone kary.
Nie mona jednak zapomnie, e staa, mniejsza grupa firm wci nie
podja jeszcze nawet podstawowych dziaa.
Jedna pita respondentw stwierdzia, e ich firmy nie maj polityki
antykorupcyjnej lub e nie wiedz, czy taka polityka istnieje. Od ostatniego
badania ten wskanik uleg nieznacznej zmianie. Dzieje si tak mimo
licznych nagonionych wyrokw wsprawach dotyczcych korupcji,
atake nowych lub bardziej wymagajcych przepisw na wielu kluczowych
rynkach.
Rysunek 12: Potwierdzone zaangaowanie, czy jego brak?

Czy wzili Pastwo udzia wszkoleniu dotyczcym przeciwdziaania korupcji?
52%
Razem
61%
47%
38%
Jest bardziej prawdopodobne, e firmy zrynkw rozwinitych

podejm dziaania antykorupcyjne ni firmy zrynkw rozwijajcych
si, ale we wszystkich przypadkach przewaga wynosi mniej ni 10%
rnice midzy rynkami malej wmiar wzmacniania si konsensusu
dotyczcego najlepszych praktyk.
Grupa dyrektorw
Rysunek 11: Czy nastpia stagnacja wzgodnoci

zregulacjami?
Rysunek 13: Oceny ryzyka uwzgldnienie zakresu

dowiadczenia?
Mamy polityk antykorupcyjn

ikodeks postpowania
Kadra kierownicza wyszego

szczebla zdecydowanie
potwierdzia swoje zaangaowanie
na rzecz polityk antykorupcyjnych
Naruszenie naszych polityk
antykorupcyjnych podlega jasno
okrelonym karom
Pracownicy byli karani za

naruszanie naszych polityk
antykorupcyjnych
Dotyczy 2014 r.
Nie
Tak
Prba: Wszyscy respondenci (2719); grupa dyrektorw (941)

82%
Czy wostatnich dwch latach Pastwa spka poprosia Pastwa oudzia wocenie
ryzyka dotyczcego przeciwdziaania korupcji?
81%
Razem
83%
84%
Dyrektorzy prawni
62%
35%
27%
61%
71%
33%
73%
67%
30%
71%
66%
29%
35%
44%
Dotyczy 2012 r.
P: Dla kadego zponiszych stwierdze prosz powiedzie, czy Pastwa zdaniem

dotyczy ono Pastwa firmy albo wybra odpowied nie wiem.
Prba: Wszyscy respondenci 2014 r. (2028); wszyscy respondenci 2012 r. (1808)
Nie
72%
28%
Tak
P: Czy wostatnich dwch latach Pastwa spka poprosia oudzia wwymienionych

poniej dziaaniach? Ocena ryzyka dotyczcego przeciwdziaania korupcji.
Prba: Wszyscy respondenci (2719): dyrektorzy ds. zgodnoci (95), dyrektorzy prawni (181),
dyrektorzy finansowi (752), szefowie marketingu/sprzeday (108), dyrektorzy generalni (155)
Jedna pita respondentw stwierdzia, e ich firmy wci

nie maj polityki antykorupcyjnej lub e nie wiedz, czy taka
polityka istnieje.
14

Ponadto, patrzc na wyniki wporwnaniu zostatnim badaniem, mona

zauway czynniki wskazujce, e dziaania na rzecz zapewnienia
zgodnoci trac impet, akadra kierownicza wyszego szczebla nie wykazuje
niezbdnego zaangaowania.
Na niektrych rynkach poczucie, e kadra kierownicza wyszego
szczebla potwierdza zaangaowanie na rzecz polityk, jest mniejsze.
Zaobserwowano obnienie liczby respondentw, ktrzy wzili udzia
wszkoleniu dotyczcym przeciwdziaania korupcji: udzia tej grupy
wynosi obecnie poniej 50%.
Zaledwie 38% czonkw kadry kierowniczej zgrupy dyrektorw wzio
udzia wszkoleniu.
Wostatnich dwch latach zaledwie 30% respondentw zgrupy
dyrektorw zostao poproszonych oudzia wocenie ryzyka dotyczcego
przeciwdziaania korupcji. Dla porwnania oudzia wtej ocenie
poproszono 35% wszystkich respondentw.
Te wyniki pokazuj, e starania na rzecz zapewnienia zgodnoci mog by
naraone na ryzyko utraty impetu ibraku dugotrwaego wpywu, ktry jest
niezbdny, aby uchroni firmy przed widocznymi zagroeniami zwizanymi
znaduyciami ikorupcj.
Jeeli kadra kierownicza nie bdzie wystarczajco zaangaowana, nie ma
moliwoci skutecznego zarzdzania istotnymi rodzajami ryzyka oraz ich
uwzgldniania. Nastpuje take osabienie sygnau przekazywanego zgry.
Trudno jest przekona swoj firm, e ryzyko naduy ikorupcji to powana
sprawa, jeeli kadra kierownicza wyszego szczebla sama nie robi tego,
czego wymaga od swoich zespow. Rady nadzorcze musz wspiera to
zaangaowanie kontrol na wysokim poziomie.
61%
czonkw kadry kierowniczej

z grupy dyrektorw nie wzio
udziau w szkoleniu dotyczcym
przeciwdziaania korupcji.
Czy zaangaowanie rad nadzorczych jest

wystarczajce?
Respondenci zrynkw rozwinitych oraz zrynkw rozwijajcych si
zgaszaj, e obecnie jest mniej prawdopodobne ni dwa lata temu,
i rada nadzorcza bdzie regularnie otrzymywa aktualne informacje
onaduyciach, podejrzeniach dotyczcych zgodnoci ipostpowaniach
wyjaniajcych.
Rysunek 14: Koncentracja teraz lub zapata pniej

Grupa dyrektorw, 2014 r
Grupa dyrektorw, 2012 r.
26%
22%
65%
69%
P: Czy rada nadzorcza Pastwa firmy regularnie otrzymuje aktualne informacje

onaduyciach, podejrzeniach dotyczcych zgodnoci lub postpowaniach
wyjaniajcych?
Prba: Rozszerzona grupa dyrektorw, 2014 r. (824); rozszerzona grupa dyrektorw, 2012 r. (762)
Podczas gdy rady nadzorcze czsto wymagaj zerowej tolerancji izachcaj

kierownictwo do tworzenia zespow zajmujcych si eliminacj ryzyka
korupcji, nasze dowiadczenie pokazuje, e biecy nadzr sprawowany
przez rad nadzorcz ma zasadnicze znaczenie przy skuteczniejszym
ograniczaniu ryzyka. Uruchomienie programu iokazanie wsparcia na
pocztku nie wystarczy. Cige iprawdziwe zaangaowanie stanowi
podstaw pozytywnych zachowa wcaej firmie.
Wyniki pokazuj, e wspkach, wktrych kierownictwo jest najbardziej
zaangaowane iwymagajce, poziom aktywnoci wzakresie zgodnoci
wcaej firmie jest wyszy. Bardzo wane jest, aby rada nadzorcza okrelia
plan wymaga, wsposb cigy zadawaa trudne pytania iaktywnie
rozliczaa kadr kierownicz wyszego szczebla zwynikw. Taki poziom
kontroli zapewni wiksze zaangaowanie kadry kierowniczej wyszego
szczebla ipowinien ograniczy ryzyko nadmiernego delegowania dziaa
wzakresie zgodnoci.
15

Stare i nowe ryzyko wymaga dynamicznej reakcji

Zdecydowane zaangaowanie liderw firmy
powinno napdza dynamiczne podejcie do
zarzdzania ryzykiem. Jest mao prawdopodobne,
e podejcie do zgodnoci skupiajce si wycznie
na zarzadzaniu ryzykiem prawnym iregulacyjnym
zapewni trwa zmian zachowa wfirmie. Nasze
wyniki pokazuj, e spki wci maj duo do
zrobienia.
27% dyrektorw ds. zgodnoci uczestniczcych wnaszym badaniu

jest przekonanych, e wich kraju apwki s powszechne, ale naley
uwzgldni wysz redni 38% wrd wszystkich respondentw.
Wdroenie podstawowych elementw zgodnoci nie wystarczy. Firmy

musz zwikszy efektywno dokonywanej przez siebie oceny ryzyka,
szybko reagowa na nowe izmieniajce si ryzyko. Musz zapewni
efektywny przydzia ograniczonych zasobw, wtym zastosowanie ledczej
analizy danych wkontekcie naduy. Ponadto konieczne jest radzenie
sobie zpowanym ryzykiem korupcji zwizanym ztransakcjami, atake
dokadanie stara, aby promowa etyczne postpowanie biznesowe
izachca do niego.
Wniosek, jaki powinny wycign rady nadzorcze ikadra kierownicza

wyszego szczebla jest taki, e wocen ryzyka musi by zaangaowana
szeroka grupa rnych funkcji ijednostek biznesowych. Potwierdzaj to
take respondenci, ktrych zdaniem lepsza wsppraca pomidzy dziaem
prawnym dziaem ds. zgodnoci idziaem audytu poprawiaby skuteczno
funkcji zgodnoci.
Ocena ryzyka punkt widzenia zaley od

punktu siedzenia
Rysunek 15: Dyrektorzy ds. zgodnoci znadziej na to, co
najlepsze wludziach?
Praktyki korupcyjne s rozpowszechnione wbiznesie wtym kraju.
51%
Razem
38%
Respondenci zdziaw sprzeday imarketingu byli o50% bardziej

skonni uzna, e apwki s powszechnie stosowane wich sektorze, ni
respondenci zajmujcy si zgodnoci.
Zaskakujce jest to wyranie nisze oszacowanie zagroenia korupcj przez
czonkw kadry kierowniczej odpowiedzialnych za compliance. Biorc pod
uwag ich ukierunkowanie, oczekiwalibymy, e wyka si podwyszonym
wyczuciem ryzyka. Moliwe jednak, e osoby, ktre s wpraktyce bliej
ryzyka, maj bardziej realistyczne spojrzenie.
Wpraktyce atwiej mwi ozapewnieniu takiej wsppracy ni j osign.

Sprawne iproduktywne interakcje pomidzy tymi bardzo rnymi zespoami
s kluczem do utrzymania koncentracji zgodnoci na odpowiednich
priorytetach. Zespoy ds. zgodnoci powinny robi wszystko, aby
zdoby nowe pomysy. Moe to oznacza zachcanie oddelegowywania
pracownikw innych czci firmy na przykad pracownikw zrynkw
rozwijajcych si do centrali, gdzie mieliby zajmowa si rynkami
rozwinitymi, wspieranie szerszego szkolenia zewntrznego zespow oraz
wspieranie wymiany koncepcji dotyczcych zgodnoci pomidzy spkami
zbrany.
Rysunek 16: Wkierunku skuteczniejszego programu

zgodnoci
45%
42%
49%
39%
Ograniczenie outsourcingu dziaa dotyczcych

zgodnoci
51%
39%
Szersze badanie wydatkw subowych kadry

kierowniczej
24%
Outsourcing takich dziaa jak szkolenia/linie dla

sygnalistw
24%
Publikowanie informacji dotyczcych dziaa

dyscyplinarnych
24%
Dyrektorzy prawni

66%
27%
Wnaszym sektorze powszechn praktyk jest stosowanie apwek wcelu zawarcia

umw.
Razem
82%
12%
75%
18%
87%
12%
81%
11%
Dyrektorzy prawnil
81%
10%
P: Dla kadego zponiszych stwierdze prosz powiedzie, czy Pastwa zdaniem

dotyczy ono Pastwa kraju lub brany albo wybra odpowied nie wiem.
Prba: Wszyscy respondenci (2719): dyrektorzy finansowi (752), dyrektorzy ds. zgodnoci (95),
dyrektorzy prawni (181), szefowie marketingu/sprzeday (108)
16
10%
Wikszy dostp do rady nadzorczej dla dyrektora

ds. zgodnoci
27%
Czonek kadry kierowniczej zajmujcy si

zgodnoci bez innych obowizkw
28%
cilejsza wsppraca pomidzy dziaem prawnym,

dziaem ds. zgodnoci idziaem audytu
54%
P: Ktre dwa lub trzy zwymienionych, jeli wogle, wnajwikszym stopniu Pastwa
zdaniem przyczyniyby si do zwikszenia skutecznoci podejmowanych przez
Pastwa firm dziaa wzakresie zgodnoci?
Niektre firmy staraj si take, aby ich funkcja zapewnienia zgodnoci

iprogram wtym zakresie zostay porwnane wramach formalnego
audytu zewntrznego trend ten rozwija si szczeglnie wNiemczech,
gdzie obowizuje dobrowolny standard dotyczcy audytu programw
zgodnoci. Wten sposb moliwe jest wprowadzenie wieego spojrzenia
iograniczenia ryzyka mylenia grupowego wramach funkcji zgodnoci.

Naley uczy si od tych, ktrzy s najbardziej zagroeni i koncentrowa zasoby

Dziaania majce na celu zapewnienie zgodnoci powinny koncentrowa si na zespoach, ktre s najbardziej naraone na ryzyko.
Wyniki naszego badania pokazuj, e nie zawsze tak jest.
Rysunek 17: Szkolenie antykorupcyjne wystpowanie przekupstwa
67%
rednia globalna
wzili udzia
wszkoleniu dotyczcym
przeciwdziaaniu korupcji
59%
58%
58%
53%
47%
47%
34%
31%
rednia globalna
poproszono ich owrczenie
apwki wsytuacji
biznesowej
16%
7%
Razem
3%
8%
Europa
Zachodnia
Europa
Wschodnia
Bliski Wschd,
Indie, Afryka
3%
8%
Ameryka
Pnocna
Ameryka
Poudniowa
8%
Daleki Wschd
2%
Oceania
0%
Japonia
P: Czy wzili Pastwo udzia w szkoleniu dotyczcym przeciwdziaaniu korupcji?

P: Czy kiedykolwiek poproszono Pastwa o podjcie dowolnego z wymienionych poniej dziaa? Wrczenie apwki w sytuacji biznesowej.
Prba: Wszyscy respondenci (2719); Europa Zachodnia (852); Europa Wschodnia (608); Bliski Wschd, Indie i Afryka (403); Ameryka Pnocna (100); Ameryka Poudniowa (252); Azja Daleki Wschd (403);
Oceania (51); Japonia (50)
Jest bardziej prawdopodobne, e na przykad - wszkoleniu dotyczcym

przeciwdziaaniu korupcji udzia wezm czonkowie kadry kierowniczej
zrynkw rozwinitych, wprzypadku ktrych uznaje si, e korupcja jest
nisza, ni zrynkw rozwijajcych si, gdzie ryzyko jest wysze. Zpopulacji
uczestniczcej wbadaniu, 58% respondentw zrynkw rozwinitych
ukoczyo szkolenie dotyczce przeciwdziaaniu korupcji. Dla porwnania
takie szkolenie ukoczyo zaledwie 40% respondentw zrynkw
rozwijajcych si. Ta nierwno wskazuje na istotne wyzwania, przed
ktrymi staj spki organizujc szkolenia. Koszty ipresja czasowa zwizane
zintegracj nowoprzyjtych podmiotw mog ogranicza zastosowanie
iodpowiednio szkolenia do kadego znowych rynkw. Biorc pod uwag
potencjalne ryzyko zarzdy powinny jednak zaangaowa niezbdne
zasoby, aby zapewni jednakowe zaangaowanie na wszystkich rynkach.
27%
Rynki
rozwinite
58%
Rynki
rozwijajce si
40%
58% respondentw z rynkw rozwinitych ukoczyo szkolenie

dotyczce przeciwdziaaniu korupcji. Dla porwnania to szkolenie
ukoczyo zaledwie 40% respondentw z rynkw rozwijajcych
si.
38%
Zaledwie 27% dyrektorw ds. zgodnoci jest przekonanych,

e korupcja jest rozpowszechniona w ich wasnym kraju. Dla
porwnania podobne zdanie ma 38% wszystkich respondentw.
17

Rysunek 18: Skuteczne koncentrowanie stara

Czy wostatnich dwch latach Pastwa spka poprosia Pastwa oudzia wrozmowie
zaudytorem wewntrznym na temat zgodnoci zpolityk antykorupcyjn?
59%
Razem
37%

Szefowie audytu wewntrznego
64%
Dyrektorzy prawni
Nie
61%
46%
59%
38%
73%
49%
38%
35%
21%
Tak
P: Czy wostatnich dwch latach Pastwa spka poprosia oudzia wwymienionych

poniej dziaaniach? Rozmowa zaudytorem wewntrznym na temat zgodnoci
zpolityk antykorupcyjn.
Prba: Wszyscy respondenci (2719): dyrektorzy finansowi (752), szefowie audytu wewntrznego
(238), dyrektorzy ds. zgodnoci (95), dyrektorzy prawni (181), szefowie marketingu/sprzeday (108)
38%
firm nigdy nie

przeprowadzio due
diligence dotyczcego
naduy lub due diligence
antykorupcyjnego w ramach
fuzji i przej.
Respondenci powiedzieli nam, e wywiady prowadzone przez audyt

wewntrzny dotyczce przeciwdziaania korupcji bd zprawie trzy
razy wikszym prawdopodobiestwem prowadzone zpracownikami
zajmujcymi si zgodnoci ni zzespoami odpowiedzialnymi za
sprzeda imarketing, ktre maj bezporedni kontakt zrynkiem. Jeeli
celem takich wywiadw jest identyfikacja iograniczenie ryzyka dalszych
potencjalnie niewaciwych praktyk lub dziaa, podejcie to wydaje si
pomija moliwo dotarcia do pracownikw zpierwszej linii, ktrzy s
naraeni na bezporedni kontakt ztakimi sytuacjami wterenie.
Zespoy ds. compliance coraz czciej stosuj ledcz analiz danych
wkontekcie naduy (FDA) jako metod ukierunkowania swoich stara
iprzyspieszenia postpowa wyjaniajcych. Wprzeprowadzonym
przez nas ostatnio globalnym badaniu dotyczcym analizy danych
wkontekcie naduy, Big risks require big data thinking, 75%
respondentw uznaje FDA za wany element wpostpowaniach
wyjaniajcych dotyczcych sprzeniewierzenia aktyww ikorupcji.
FDA moe mie kluczowe znaczenie dla zdolnoci firmy do identyfikacji
ryzyka naduy lub korupcji, atake podjcia niezbdnych dziaa
ograniczajcych. Wzmacnia proces oceny ryzyka imoe pomc
wukierunkowaniu zasobw wykorzystywanych do celw audytu
ipostpowa wyjaniajcych.
Analiza transakcji wkontekcie naduy

zarzdzanie ryzykiem, identyfikacja czynnikw,
ktre uniemoliwiaj zawarcie transakcji
Firmy rozumiej, e transakcje mog stanowi obszar wysokiego ryzyka
wodniesieniu do korupcji. Same sprawy dotyczce egzekwowania
zgodnoci zamerykask Ustaw ozagranicznych praktykach
korupcyjnych (FCPA) pokazuj wag tego ryzyka. Mimo to prawie 40%
firm nigdy nie przeprowadzio due diligence dotyczcego naduy lub
due diligence antykorupcyjnego wramach transakcji fuzji iprzej.
Jest bardzo wane, czy spka ma

dobry kodeks postpowania i program
antykorupcyjny ale jest rwnie
wane, jak zdecydowanie i skutecznie
s one stosowane.
Cobus de Swardt, Dyrektor Zarzdzajcy,
Transparency International
18

Rysunek 19: Wymagana uwaga do przeciwdziaania korupcji

% odpowiedzi nigdy/
niezbyt czsto
38%
Razem
32%
Rynki rozwinite
Rynki rozwijajce si
14%
13%
42%
15%
Nigdy
10%
11%
9%
6%
22%
5%
7%
26%
19%
52
45
57
Zawsze
P: Jak czsto Pastwa spka przeprowadzaa badanie due diligence dotyczce naduy lub antykorupcyjne w zwizku z przejciami przedsibiorstw w ostatnich dwch latach?
Prba: Respondenci, ktrzy zrealizowali transakcj przejcia wszyscy respondenci (2053), rynki rozwinite (793), rynki rozwijajce si (1260)
Odpowiedzi nie wiem zostay pominite w celu lepszego porwnania otrzymanych odpowiedzi.
Powane ryzyko korupcji moe si pojawi, jeeli nie uwzgldni si

odpowiednich pyta lub jeeli postpowanie wyjaniajce nie bdzie
odpowiednio ukierunkowane. Jeli to moliwe, takie pytania naley
zadawa na etapie poprzedzajcym przejcie. Jeli nie, dostpny jest
take ograniczony czas na zdanie tych pyta po przejciu (wopinii
wydanej przez amerykaski Departament Sprawiedliwoci wsprawie
Halliburton w2008 r. wymieniono 180 dni). FDA powinna by czsto
stosowanym narzdziem wspierajcym proces due diligence, poniewa
czynniki uniemoliwiajce zawarcie transakcji raczej nie zostan
ujawnione woglnych przegldach ikwestionariuszach.
Promocja etyki iwspieranie etycznego

zachowania
Wcelu promowania etyki iwspierania etycznego zachowania firmy powinny
podejmowa dziaania wykraczajce poza wprowadzenie kanau komunikacji
dla sygnalistw. Prawie poowa firm uczestniczcych wnaszym badaniu nie
ma takiego kanau iod jego stworzenia powinny zacz.
Niewaciwy proces due diligence

moe pozwoli na dalsz korupcj
wraz ze wszystkimi powizanymi
szkodami dla rentownoci i reputacji
firmy, jak rwnie potencjaln
odpowiedzialnoci cywiln i karn.
Poradnik dotyczcy FCPA wydany przez amerykaski Departament
Sprawiedliwoci/Komisj Papierw Wartociowych i Gied, 2012 r.
Rysunek 20: Zgaszanie informacji problemy, oktrych nikt

nie sysza
45%
Razem
Rynki rozwinite
Rynki rozwijajce si
Nie
39%
49%
51%
58%
46%
Tak
P: Ktre zwymienionych systemw lub procesw stosuje Pastwa organizacja wcelu

monitorowania zgodnoci zprzepisami dotyczcymi przeciwdziaania korupcji? Kanay
komunikacji dla sygnalistw
Prba: Wszyscy respondenci (2719), rynki rozwinite (1103), rynki rozwijajce si (1616)
Zarzdy powinny sprawdza, wjaki inny sposb firmy promuj etyczne

zachowanie izachcaj do niego. Wiele firm atwo opisze, wjaki sposb
nagradza wzrost ale czy potrafi powiedzie, wjaki sposb nagradzaj
kultur etyki? Na przykad, jaka jest rola komitetu ds. wynagrodze
wmonitorowaniu wspierania dziaa wtym zakresie?
19

Podsumowanie
Bez wzgldu na starania, energi idowiadczenie, jakie firma angauje wzwizku
zryzykiem nieetycznego postpowania, jest mao prawdopodobne, e naduycia ikorupcja
znikn.
Wyniki naszego badania przez ostatnie 10 lat wykazuj, e istnieje pewien strukturalny
poziom nieetycznego iniezgodnego zprawem postpowania, ktry firmy powinny
stara si ogranicza. Oznacza to zdolno do wykrywania, analizowania izapobiegania
dziaaniom poszczeglnych pracownikw, ktrzy s gotowi dziaa nieetycznie.
Poniej przedstawiono wybrane, kluczowe elementy wiodcych praktyk te informacje
opieraj si na naszych badaniach idowiadczeniach wpracy zklientami zrnych bran
na caym wiecie.
Zaangaowanie rad nadzorczych

Rady nadzorcze musz zadawa zarzdowi odpowiednie pytania dotyczce jakoci i czstotliwoci
prowadzonej oceny ryzyka, szczeglnie w odniesieniu do nowych rodzajw ryzyka, takich jak
cybernaduycia/cyberprzestpczo. Czonkowie rady nadzorczej mog zachca spk do lepszej
wsppracy pomidzy dziaem prawnym, dziaem ds. zgodnoci i dziaem audytu wewntrznego. Powinni
take wymaga od zarzdu regularnych, aktualnych informacji dotyczcych ryzyka naduy i korupcji.
Due zbiory danych (big data)

Analiza duych zbiorw danych (big data) przy pomocy ledczych narzdzi analitycznych w kontekcie
naduy moe zwikszy zgodno i zapewni lepsze wyniki postpowa wyjaniajcych, a take pomc
zarzdom w uzyskaniu przydatnych zagregowanych informacji dla rad nadzorczych.
Antykorupcyjne due diligence

Takie specjalistyczne due diligence powinno by norm, a nie wyjtkiem. Jeeli przeprowadzenie
odpowiednich prac przed zamkniciem transakcji jest niemoliwe, kluczowe znaczenie maj odpowiednie
procedury po zamkniciu transakcji, biorc pod uwag to, e spka moe ponie odpowiedzialno za
dziaania niezgodne z prawem, jeeli nie zostan one terminowo zidentyfikowane i ujawnione organom
nadzoru.
20

Procedury eskalacji
Spki powinny mie jasno okrelone procedury eskalacji okrelajce reakcje na doniesienia informatorw lub
cyber-incydenty, tak, aby ograniczy do minimum ponoszone szkody iprzyspieszy proces zawiadamiania
zarzdu. Ponadto, wrazie potrzeby, powinny konsultowa si zzewntrznymi radcami prawnymi, audytorami
ledczymi ispecjalistami ds. bezpieczestwa systemw informatycznych.
Szkolenie
Spki powinny mie programy szkole dotyczcych przeciwdziaaniu korupcji, dostosowane do oglnych
funkcji ipoziomw dowiadczenia. Szkolenie naley prowadzi wjzyku lokalnym ipowinno obejmowa wykady
oraz inne elementy online/video. Naley monitorowa listy obecnoci osb uczestniczcych wszkoleniach,
aocena liderw jednostek biznesowych, wtym wzagranicznych lokalizacjach, powinna uwzgldnia poziom ich
uczestnictwa. Czonkowie kadry kierowniczej zgrupy dyrektorw powinni wasnym przykadem zachca do
udziau wszkoleniach inie mog by ztego zwolnieni. Wszkoleniu powinni wzi udzia take czonkowie zarzdu.
Wsparcie budetowe dla funkcji audytu wewntrznego izgodnoci

Podczas gdy firma ponosi pewne ryzyka, zasadnicz rol wpodnoszeniu standardw postpowania biznesowego
iwochronie spki przed problemami odgrywaj funkcje audytu wewntrznego izgodnoci.
Spki, zarzdy i inni interesariusze mieliby odpowiednie wsparcie w realizowaniu

tych priorytetw. Przy coraz wikszym nacisku na pozyskiwanie przychodw z mniej
dojrzaych rynkw, stojce przed spkami wyzwania staj si coraz bardziej zoone.
Jednoczenie regulatorzy wsppracuj na poziomie ponadnarodowym tak cile,
jak nigdy wczeniej, aby zapewni odpowiedzialno spek i ich kadry kierowniczej.
Nadszed czas, aby wzmocni zaangaowanie na rzecz etycznego wzrostu.
21

Metodologia badania
Pomidzy listopadem 2013 roku a lutym 2014 roku nasi ankieterzy przedstawiciele midzynarodowej agencji badania rynku Ipsos przeprowadzili
2719 rozmw w jzykach lokalnych z przedstawicielami kadry kierowniczej wyszego szczebla wybranych najwikszych spek z 59 krajw i terytoriw.
Prb badawcz dobrano tak, aby okreli opinie czonkw kadry kierowniczej odpowiedzialnych za przeciwdziaanie naduyciom, gwnie dyrektorw
finansowych, dyrektorw ds. zgodnoci, dyrektorw prawnych i szefw audytu wewntrznego.
Profil uczestnikw region i kraj

Liczba rozmw
Liczba rozmw
Daleki Wschd
403
Bliski Wschd, Indie, Afryka
403
Chiny
50
Afryka Poudniowa
50
Filipiny
50
Arabia Saudyjska
50
Hongkong
50
Egipt
25
Indonezja
50
Indie
51
Korea Poudniowa
51
Izrael
25
Malezja
52
Jordania
25
Singapur
50
Kenia
52
Wietnam
50
Namibia
50
Europa Wschodnia
608
Nigeria
50
Kraje Batyckie*
53
ZEA
25
Chorwacja
50
Ameryka Pnocna
100
Czechy
51
Kanada
50
Polska
50
Stany Zjednoczone
50
Rumunia
50
Oceania
51
Rosja
50
Australia
40
Serbia
50
Nowa Zelandia
11
Sowacja
50
Europa Zachodnia
852
Sowenia
50
Austria
50
Turcja
52
Belgia
50
Ukraina
50
Dania
50
Wgry
52
Finlandia
50
Japonia
50
Francja
50
Ameryka aciska
252
Grecja
50
Argentyna
50
Hiszpania
50
Brazylia
50
Holandia
50
Chile
51
Irlandia
51
Kolumbia
51
Luksemburg
50
Meksyk
50
Niemcy
50
Norwegia
50
Portugalia
50
Szwecja
50
Szwajcaria
50
Wielka Brytania
50
Wochy
51
* Estonia, otwa, Litwa

Na potrzeby niniejszego raportu do krajw rozwinitych zaliczono Australi, Austri, Belgi, Kanad, Dani, Finlandi, Francj, Niemcy, Grecj, Irlandi, Wochy, Japoni,
Luksemburg, Holandi, Now Zelandi, Norwegi, Portugali, Singapur, Hiszpani, Szwecj, Szwajcari, Wielk Brytani i Stany Zjednoczone. Kraje i terytoria rozwijajce si
to Argentyna, Brazylia, Chile, Chiny, Kolumbia, Chorwacja, Czechy, Egipt, Estonia, Hongkong, Wgry, Indie, Indonezja, Izrael, Jordania, Kenia, otwa, Litwa, Malezja, Meksyk,
Namibia, Nigeria, Filipiny, Polska, Rumunia, Rosja, Arabia Saudyjska, Serbia, Sowacja, Sowenia, Afryka Poudniowa, Korea Poudniowa, Turcja, ZEA, Ukraina, Wietnam.
W 12. wiatowym badaniu naduy gospodarczych, ktre opierao si na 1758 rozmowach, nie uwzgldniono 50 respondentw z Irlandii. Tegoroczne badanie wrd 2719
uczestnikw uwzgldnia odpowiedzi z Irlandii, przy czym do celw porwnania w 12. wiatowym badaniu naduy gospodarczych uwzgldnilimy wartoci dotyczce Irlandii.
22

Profil uczestnikw stanowisko, brana i przychody

Liczba rozmw
Stanowisko
Dyrektor finansowy1
752
28%
Inny pracownik dziau finansowego
632
23%
Szef audytu wewntrznego
238
9%
Inny pracownik audytu/dziau ds. ryzyka
257
9%
Dyrektor prawny
181
7%
Dyrektor generalny3
155
6%
Szef marketingu/sprzeday
108
4%
Dyrektor ds. zgodnoci
95
3%
Szef jednostki biznesowej/pionu
89
3%
Inni czonkowie kadry kierowniczej wyszego szczebla
61
2%
Dyrektor ds. bezpieczestwa
50
2%
Dyrektor operacyjny
34
1%
Dyrektor ds. administracyjno-prawnych
22
1%
Inni czonkowie kadry kierowniczej
45
2%
Motoryzacja
128
5%
Produkty konsumpcyjne/detal/hurt
604
22%
Usugi finansowe
264
10%
Sektor rzdowy i publiczny
51
2%
Ochrona zdrowia i farmacja
108
4%
Produkcja/chemia
468
17%
Przemys wydobywczy, ropa, gaz
152
6%
Inne gazie transportu
117
4%
Energetyka i przedsibiorstwa uytecznoci publicznej
145
5%
Firmy usug profesjonalnych oraz usugowe
212
8%
Nieruchomoci
229
8%
Technologia, komunikacja i rozrywka
184
7%
Inne brane
57
2%
Powyej 5 mld USD
160
6%
1 mld USD 5 mld USD
496
18%
500 mln USD 0,99 mld USD
340
13%
100 mln USD 499 mln USD
805
30%
99 mln USD lub mniej
853
31%
Powyej 1 mld USD
656
24%
Poniej 1 mld USD
1,998
73%
Brana
Przychody
Na potrzeby niniejszego raportu grupa dyrektorw obejmuje dyrektorw finansowych, dyrektorw generalnych i dyrektorw operacyjnych, a rozszerzona grupa dyrektorw
obejmuje dyrektorw finansowych, dyrektorw generalnych, dyrektorw operacyjnych, szefw audytu wewntrznego, dyrektorw ds. ryzyka i szefw dziaw marketingu/
sprzeday.
1
W tym kierownicy finansowi.
W tym szefowie dziaw prawnych.
W tym dyrektorzy zarzdzajcy.
Pominito respondentw, ktrzy nie udzieli odpowiedzi na to pytanie. Prba: Wszyscy respondenci (2719)
23

Dane kontaktowe
Dzia Zarzdzania Ryzykiem Naduy EY ma charakter globalny. Poniej znajduje si lista krajw oraz przedstawicieli regionalnych. Wicej informacji
mona znale na stronie www.ey.com/fids.
Kraj
Osoba do kontaktu
Numer telefonu
Dyrektor Globalny
David Stulb
+44 20 7951 2456
Afryka Poudniowa
Charles De Chermont
+27 11 502 0426
Afganistan/Pakistan
Shariq Zaidi
+92 21 3568 6866
Argentyna
Andrey Rey
+54 1145 152 668
Australia/Nowa Zelandia
Paul Fontanot
+61 2 8295 6819
Austria
Andreas Frohner
+43 1 211 70 1500
Belgia
Frank Staelens
+32 496 57 49 24
Bliski Wschd
Michael Adlem
+971 4701 0524
Brazylia
Jose Compago
+55 11 2573 3215
Chile
Ricardo Gameroff
+56 2 267 6 1414
Chiny/Hongkong/Korea Poudniowa
Chris Fordham
+852 2846 9008
Czechy/Sowacja/Sowenia/Serbia/Chorwacja
Daniel Bican
+420 225 335 849
Filipiny
Roderick Vega
+63 2 894 8342
Francja/Luksemburg
Philippe Hontarrede
+33 1 46 93 62 10
Hiszpania
Ricardo Norea
+34 91 572 5097
Holandia
Anglique Keijsers
+31 88 40 71812
Hongkong/Korea Poudniowa
Chris Fordham
+852 2846 9008
Indie
Arpinder Singh
+91 22 6192 0160
Indonezja
Amien Sunaryadi
+62 21 5289 5000
Irlandia
Julie Fenton
+353 1 221 2321
Japonia
Ken Arahari
+81 3 3503 3292
Kanada
Mike Savage
+1 416 943 2076
Kenia
Peter Kahi
+254 20 2715300
Kolumbia
Liudmila Riano
+57 148 473 51
Malezja
Joyce Lim
+60 374 958 847
Meksyk
Sergio Negreira
+1 305 415 1447
Namibia
Hans Hashagen
+264 61 289 1162
Niemcy
Stefan Heiner
+49 211 9352 11397
Nigeria
Linus Okeke
+234 1 463 6479 80
Norwegia
Elisabeth Roscher
+47 24 002 907
Polska/Kraje Batyckie
Mariusz Witalis
+48 225 577 950
Portugalia
Pedro Cunha
+351 217 912 043
Rumunia/Bugaria
Burcin Atakan
+40 21 402 4056
Rosja/Wsplnota Niepodlegych Pastw
Greg Crouse
+7 495 755 9968
Singapur
Lawrance Lai
+65 6309 8848
Stany Zjednoczone
Brian Loughman
+1 212 773 5343
Szwajcaria
Michael Faske
+41 58 286 3292
Szwecja/Dania/Finlandia
Erik Skoglund
+46 8 520 599 39
Turcja/Grecja
Dilek ilingir
+90 212 368 5172
Wgry
Ferenc Biro
+36 1451 8684
Wielka Brytania
John Smart
+44 20 7951 3401
Wietnam
Saman W Bandara
+84 4 3831 5100
Wochy
Fabrizio Santaloia
+39 02 8066 9733
Zimbabwe
David Gwande
+263 4 750979
24

Notatki
25
EY | Assurance | Tax | Transactions | Advisory

Ofirmie EY
EY jest wiatowym liderem rynku usug profesjonalnych obejmujcych usugi
audytorskie, doradztwo podatkowe, doradztwo biznesowe idoradztwo
transakcyjne. Nasza wiedza oraz wiadczone przez nas najwyszej jakoci
usugi przyczyniaj si do budowy zaufania na rynkach kapitaowych
iwgospodarkach caego wiata. Wszeregach EY rozwijaj si utalentowani
liderzy zarzdzajcy zgranymi zespoami, ktrych celem jest spenianie
obietnic skadanych przez mark EY. Wten sposb przyczyniamy si do
budowy sprawniej funkcjonujcego wiata. Robimy to dla naszych klientw,
spoecznoci, wktrych yjemy idla nas samych.
Nazwa EY odnosi si do firm czonkowskich Ernst&YoungGlobal Limited,
zktrych kada stanowi osobny podmiot prawny. Ernst&Young Global
Limited, brytyjska spka zodpowiedzialnoci ograniczon do wysokoci
gwarancji (company limited by guarantee) nie wiadczy usug na rzecz
klientw. Aby uzyska wicej informacji, wejd na www.ey.com/pl
ODziale Zarzdzania Ryzykiem Naduy EY
Rozwizywanie zoonych kwestii dotyczcych naduy, zgodnoci
zprzepisami oraz sporw biznesowych moe utrudni dziaania zmierzajce
do osignicia sukcesu. Poprawa zarzdzania ryzykiem naduy oraz
niezgodnoci zprawem stanowi priorytet biznesowy owyjtkowym znaczeniu,
niezalenie od sektora dziaalnoci. Nasze biura lokalne zatrudniaj
ponad 2600 doradcw specjalizujcych si wdziedzinie badania naduy
irozstrzygania sporw, zktrych moemy utworzy multidyscyplinarny zesp
doskonale znajcy lokaln kultur iidealnie dostosowany do wsppracy
zPastwa firm ijej doradcami prawnymi. Oddajemy do dyspozycji klientw
zgromadzone przez nas dowiadczenie, szczegow wiedz merytoryczn
oraz zrozumienie oglnowiatowej sytuacji biznesowej.
EY, Rondo ONZ 1, 00-124 Warszawa

2014 EYGM Limited
Wszelkie prawa zastrzeone.
SCORE: 004.06.14
Uwagi
Niniejszy materia ma wycznie charakter informacyjny, azawarte wnim dane nie maj
zastpi porady ksigowej, podatkowej lub innej profesjonalnej. Wcelu uzyskania szczegowej
porady naley skontaktowa si ze swoim doradc.
ey.com/fids

Global Fraud Survey 2014 - Audyt Śledczy

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Global Fraud Survey 2014 - Audyt Śledczy

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

Trudna droga do zgodnoci

Starania na rzecz etycznego wzrostu

Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

Wyzwania zwizane z nowymi rodzajami ryzyka

Naduycia wczeniejsze ryzyko rwnie jest

10 Korupcja czy dziaania na rzecz zapewnienia

Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

Wyniki najnowszego zserii dugookresowych bada dotyczcych naduy

Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

Ryzyko zwizane ztradycyjnymi naduyciami

Amerykaska Ustawa ozagranicznych praktykach korupcyjnych (Foreign

Podobne zaniepokojenie rad nadzorczych ikadry kierowniczej wyszego

Czy ocena pojawiajcego si ryzyka jest

Nasze badanie zudziaem ponad 2700 respondentw z59 krajw

6% respondentw wtym dyrektorw najwyszego szczebla wykazuje

Rysunek 1: Nieetyczne zachowania nie znikaj

Oferowanie rozrywki wcelu zdobycia/

P: Ktre zwymienionych poniej dziaa, oile wogle, Pastwa zdaniem mog by

Wyniki badania pokazuj korelacj pomidzy rolami czonkw kadry

Czy dziaania na rzecz zapewnienia zgodnoci

Zaobserwowano obnienie poziomu zgaszania radom nadzorczym

Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

cisy nadzr ze strony rad nadzorczych

Czy ryzyko jest skutecznie ograniczane?

Wci istniej kraje, w ktrych

Co jest dobr praktyk?

firm nie ma linii telefonicznej

Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

Wyzwania zwizane z nowymi rodzajami ryzyka

Rysunek 2: Realne irosnce ryzyko

Sektor rzdowy ipubliczny

49% respondentw uznaje, e cyberprzestpczo stanowi

respondentw, ktrych firmy

Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

Te wyniki sugeruj, e niektrzy czonkowie kadry kierowniczej mog

Rysunek 3: Zagroenia wewntrzne izewntrzne

Cyberryzyko przejawia si wobszarach wykraczajcych poza zakres

Pracownicy lub wykonawcy

Hakerzy lub haktywici

Kto jest wacicielem ryzyka?

Wykrywanie idiagnozowanie zagroenia

Obserwujemy szybk ewolucj

1. Wejcia wcelu zidentyfikowania istnienia zoliwego

2 Wicej informacji ocyberprzestpczoci przedstawiono wdokumencie Under cyber

Trudna droga do zgodnoci: starania na rzecz etycznego wzrostu

Naduycia wczeniejsze ryzyko rwnie jest

Na poziomie krajowym wyniki s podzielone rwno pomidzy kraje

Rysunek 4: Naduycia wyzwanie dla wszystkich gospodarek

PKB per capita (USD)

PKB per capita (USD)

Pozycja w rankingu Banku

Pozycja w rankingu Banku

Pozycja w rankingu Banku

PKB per capita (USD)

Pozycja w rankingu Banku

PKB per capita (USD)

Pozycja w rankingu Banku

Pozycja w rankingu Banku

PKB per capita (USD)

PKB per capita (USD)

PKB per capita (USD)

Pozycja w rankingu Banku

Pozycja w rankingu Banku